commit 8d5652c9146c450df47277cc2365f4cd0290d2e0 Author: Robert Pugh Date: Thu Aug 10 16:24:47 2023 -0400 fix preterite issue for -ia verbs diff --git a/apertium-nhi.nhi.lexc b/apertium-nhi.nhi.lexc index 6c9259d..6dbc176 100644 --- a/apertium-nhi.nhi.lexc +++ b/apertium-nhi.nhi.lexc @@ -130,6 +130,7 @@ Multichar_Symbols % ! Final de frase +%{P%} %{o%} ! o %{i%} ! i / 0 %{e%} ! e / 0 @@ -167,6 +168,9 @@ Multichar_Symbols @P.DOBJ.FILLED@ @D.DOBJ@ +@P.IOBJ.FILLED@ +@D.IOBJ@ + @P.PST.ON@ ! tiempo pasado @R.PST@ @D.PST@ @@ -268,7 +272,8 @@ LEXICON TV2-IOBJ LEXICON TV2-DOBJ @P.DOBJ.FILLED@%:@P.DOBJ.FILLED@i%{m%}%> TV2-Honorific ; -%:0 TV2-Honorific ; +@P.DOBJ.FILLED@%:@P.DOBJ.FILLED@0 TV2-Honorific ; +TV2-Honorific ; LEXICON TV2-Honorific %:on%> TV2-Dir ; @@ -281,7 +286,9 @@ LEXICON TV2-Dir TV2-Refl ; LEXICON TV2-Refl -@D.DOBJ@@P.DOBJ.FILLED@%:@D.DOBJ@@P.DOBJ.FILLED@mo%> TV2-Adv-Pref ; +@D.DOBJ@@P.DOBJ.FILLED@%:@D.DOBJ@@P.DOBJ.FILLED@mo%> TV2-Adv-Pref ; +@D.IOBJ@@P.IOBJ.FILLED@%:@D.IOBJ@@P.IOBJ.FILLED@mo%> TV2-Adv-Pref ; + TV2-Adv-Pref ; LEXICON TV2-Adv-Pref @@ -294,8 +301,8 @@ LEXICON TV2-Adv-Pref TV2-Indef-Obj ; LEXICON TV2-Indef-Obj -@D.DOBJ@%:@D.DOBJ@te%> TV2-Stem ; -@D.DOBJ@%:@D.DOBJ@tla%> TV2-Stem ; +@D.DOBJ@@P.DOBJ.FILLED@%:@D.DOBJ@@P.DOBJ.FILLED@te%> TV2-Stem ; +@D.DOBJ@@P.DOBJ.FILLED@%:@D.DOBJ@@P.DOBJ.FILLED@tla%> TV2-Stem ; !@R.DOBJ@:@R.DOBJ@ TV2-Stem ; TV2-Stem ; @@ -403,9 +410,32 @@ LEXICON CaPres %ameh%%:ameh # ; %ameh%%:amehcan # ; +! non-copular form +%catqui%%%:ni%>ca # ; +%catqui%%%:ti%>ca # ; +%catqui%%%:catqui # ; +%catqui%%%:ca # ; +%catqui%%%:cah # ;! Dir/LR + +%catqui%%%:ti%>cate # ;! Dir/LR +%catqui%%%:ce%>ca # ; + +%catqui%%%:ni%>cate # ;! Dir/LR +%catqui%%%:cate # ;! Dir/LR + +%catqui%%%:ti%>cateh # ; +%catqui%%%:ce%>cah # ; + +%catqui%%%:ni%>cateh # ; +%catqui%%%:cateh # ; + +! one-off from tenango grammar +%ameh%%%:ameh # ; +%ameh%%%:amehcan # ; + LEXICON CaImpf %catqui%%:ni%>catca # ; -%catqui%%:ti%>cacta # ; +%catqui%%:ti%>catca # ; %catqui%%:catca # ; %catqui%%:ti%>catca # ;! Dir/LR %catqui%%:ni%>catca # ;! Dir/LR @@ -414,6 +444,17 @@ LEXICON CaImpf %catqui%%:ni%>catcah # ; %catqui%%:catcah # ; +! non-cop +%catqui%%%:ni%>catca # ; +%catqui%%%:ti%>catca # ; +%catqui%%%:catca # ; +%catqui%%%:ti%>catca # ;! Dir/LR +%catqui%%%:ni%>catca # ;! Dir/LR +%catqui%%%:catca # ;! Dir/LR +%catqui%%%:ti%>catcah # ; +%catqui%%%:ni%>catcah # ; +%catqui%%%:catcah # ; + LEXICON CaFut %catqui%%:ni%>izqui # ; %catqui%%:ti%>izqui # ; @@ -425,6 +466,17 @@ LEXICON CaFut %catqui%%:ni%>izqueh # ; %catqui%%:izqueh # ; +! non-cop +%catqui%%%:ni%>izqui # ; +%catqui%%%:ti%>izqui # ; +%catqui%%%:izqui # ; +%catqui%%%:ti%>izque # ; ! Dir/LR +%catqui%%%:ni%>izque # ; ! Dir/LR +%catqui%%%:izque # ; ! Dir/LR +%catqui%%%:ti%>izqueh # ; +%catqui%%%:ni%>izqueh # ; +%catqui%%%:izqueh # ; + LEXICON CaCni %catqui%%:ni%>izquia # ; %catqui%%:ti%>izquia # ; @@ -436,6 +488,17 @@ LEXICON CaCni %catqui%%:ni%>izquiah # ; %catqui%%:izquiah # ; +! non-cop +%catqui%%%:ni%>izquia # ; +%catqui%%%:ti%>izquia # ; +%catqui%%%:izquia # ; +%catqui%%%:ti%>izquia # ; !Dir/LR +%catqui%%%:ni%>izquia # ; ! Dir/LR +%catqui%%%:izquia # ; ! Dir/LR +%catqui%%%:ti%>izquiah # ; +%catqui%%%:ni%>izquiah # ; +%catqui%%%:izquiah # ; + LEXICON YoPres %yohui%%%:ni%>yo # ; %yohui%%%:ti%>yo # ; @@ -444,7 +507,7 @@ LEXICON YoPres %yohui%%%:ti%>yo # ; %yohui%%%:yohui # ; -%yohui%%%:ti%>yohue # ; +%yohui%%%:ti%>yohue # ; ! Dir/LR %yohui%%%:ni%>yohue # ;! Dir/LR %yohui%%%:yohue # ; ! Dir/LR %yohui%%%:ti%>yohueh # ; @@ -567,7 +630,7 @@ ahci%%:ahci%> Base3Suffixes; ihyohuia%%:ihyohuia%> PresentTense ; ihyohuia%%:ihyohua%> Imperfect ; ihyohuia%%:ihyohui%> Durative ; -ihyohuia%%:ihyohu%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes ; +ihyohuia%%:ihyohui%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes ; ihyohuia%%:ihyohui%> Base3Suffixes ; ! dormir @@ -739,7 +802,7 @@ chanchihua%%:chanchihua%> Base3Suffixes; chantia%%:chantia%> PresentTense ; chantia%%:chanta%> Imperfect ; chantia%%:chanti%> Durative ; -chantia%%:chant%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes ; +chantia%%:chanti%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes ; chantia%%:chanti%> Base3Suffixes ; !esperar @@ -754,7 +817,7 @@ chantia%%:chanti%> Base3Suffixes ; cualani%%:cualani%> PresentTense; cualani%%:cualani%> Imperfect; cualani%%:cualanih%> Durative; -cualani%%:cualan%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes; +cualani%%:cualani%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes; cualani%%:cualani%> Base3Suffixes; @@ -833,7 +896,7 @@ huihuitzca%%:huihuitzca%> Base3Suffixes; huili%%:huili%> PresentTense; huili%%:huili%> Imperfect; huili%%:huil%> Durative; -huili%%:huil%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes; +huili%%:huili%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes; huili%%:huili%> Base3Suffixes; @@ -873,35 +936,35 @@ miguixi%%:miguixi%> Base3Suffixes; mohmohtia%%:mohmohtia%> PresentTense; mohmohtia%%:mohmohta%> Imperfect; mohmohtia%%:mohmohtih%> Durative; -mohmohtia%%:mohmoht%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes; +mohmohtia%%:mohmohti%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes; mohmohtia%%:mohmohti%> Base3Suffixes; ! espantar feo hueyicamohtia%%:hueyicamohtia%> PresentTense; hueyicamohtia%%:hueyicamohta%> Imperfect; hueyicamohtia%%:hueyicamohtih%> Durative; -hueyicamohtia%%:hueyicamoht%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes; +hueyicamohtia%%:hueyicamohti%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes; hueyicamohtia%%:hueyicamohti%> Base3Suffixes; ! soprenderse motetzahuia%%:motetzahuia%> PresentTense; motetzahuia%%:motetzahua%> Imperfect; motetzahuia%%:motetzahuih%> Durative; -motetzahuia%%:motetzahu%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes; +motetzahuia%%:motetzahui%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes; motetzahuia%%:motetzahui%> Base3Suffixes; ! crecer mozcaltia%%:mozcaltia%> PresentTense; mozcaltia%%:mozcalta%> Imperfect; mozcaltia%%:mozcaltih%> Durative; -mozcaltia%%:mozcalt%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes; +mozcaltia%%:mozcalti%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes; mozcaltia%%:mozcalti%> Base3Suffixes; ! hacer fiesta iluitia%%:iluitia%> PresentTense; iluitia%%:iluita%> Imperfect; iluitia%%:iluitih%> Durative; -iluitia%%:iluit%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes; +iluitia%%:iluiti%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes; iluitia%%:iluiti%> Base3Suffixes; @@ -1011,7 +1074,7 @@ pehua%%:pehua%> Base3Suffixes; pehui%%:pehui%> PresentTense; pehui%%:pehui%> Imperfect; pehui%%:peuh%> Durative; -pehui%%:pehu%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes; +pehui%%:pehui%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes; pehui%%:pehui%> Base3Suffixes; @@ -1237,13 +1300,6 @@ chicahui%%:chicauh%> Durative; chicahui%%:chicauh%> Base2Suffixes; chicahui%%:chicahui%> Base3Suffixes; -! pertencer -pohui%%:pohui%> PresentTense; -pohui%%:pohui%> Imperfect; -pohui%%:pouh%> Durative; -pohui%%:pouh%> Base2Suffixes; -pohui%%:pohui%> Base3Suffixes; - !estar contenta en el alma yolpaqui%%:yolpaqui%> PresentTense; yolpaqui%%:yolpaqui%> Imperfect; @@ -1285,21 +1341,21 @@ mihmiloa%%:mihmilo%> Base3Suffixes; tlacualcanti%%:tlacualcanti%> PresentTense; tlacualcanti%%:tlacualcanti%> Imperfect; tlacualcanti%%:tlacualcanti%> Durative; -tlacualcanti%%:tlacualcant%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes; +tlacualcanti%%:tlacualcanti%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes; tlacualcanti%%:tlacualcanti%> Base3Suffixes; ! mojar / estar mojado palti%%:palti%> PresentTense; palti%%:palti%> Imperfect; palti%%:palti%> Durative; -palti%%:palt%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes; +palti%%:palti%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes; palti%%:palti%> Base3Suffixes; !mojarse malti%%:malti%> PresentTense; malti%%:malti%> Imperfect; malti%%:malti%> Durative; -malti%%:malt%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes; +malti%%:malti%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes; malti%%:malti%> Base3Suffixes; ! verse @@ -1320,14 +1376,14 @@ motta%%:mota%> Base3Suffixes ; molinia%%:molinia%> PresentTense ; molinia%%:molinia%> Imperfect ; molinia%%:molini%> Durative ; -molinia%%:molin%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes ; +molinia%%:molini%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes ; molinia%%:molini%> Base3Suffixes ; ! bailar mihtotia%%:mihtotia%> PresentTense ; mihtotia%%:mihtotia%> Imperfect ; mihtotia%%:mihtoti%> Durative ; -mihtotia%%:mihtot%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes ; +mihtotia%%:mihtoti%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes ; mihtotia%%:mihtoti%> Base3Suffixes ; @@ -1335,7 +1391,7 @@ mihtotia%%:mihtoti%> Base3Suffixes ; mohuiyonia%%:mohuiyonia%> PresentTense ; mohuiyonia%%:mohuiyona%> Imperfect ; mohuiyonia%%:mohuiyoni%> Durative ; -mohuiyonia%%:mohuiyon%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes ; +mohuiyonia%%:mohuiyoni%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes ; mohuiyonia%%:mohuiyoni%> Base3Suffixes ; ! llegar @@ -1384,7 +1440,7 @@ desarmaroa%%:desarmaro%> Base3Suffixes; ihtotia%%:ihtotia%> PresentTense ; ihtotia%%:ihtotia%> Imperfect ; ihtotia%%:ihtoti%> Durative ; -ihtotia%%:ihtot%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes ; +ihtotia%%:ihtoti%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes ; ihtotia%%:ihtoti%> Base3Suffixes ; !imaginar @@ -1399,28 +1455,28 @@ imaginaroa%%:imaginaro%> Base3Suffixes; izcaltia%%:izcaltia%> PresentTense; izcaltia%%:izcalta%> Imperfect; izcaltia%%:izcaltih%> Durative; -izcaltia%%:izcalt%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes; +izcaltia%%:izcalti%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes; izcaltia%%:izcalti%> Base3Suffixes; ! ponerle nombre a alguien tecayotia%%:tecayotia%> PresentTense; tecayotia%%:tecayota%> Imperfect; tecayotia%%:tecayotih%> Durative; -tecayotia%%:tecayot%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes; +tecayotia%%:tecayoti%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes; tecayotia%%:tecayoti%> Base3Suffixes; ! estar amarradx ilpi%%:ilpi%> PresentTense; ilpi%%:ilpi%> Imperfect; ilpi%%:ilpi%> Durative; -ilpi%%:ilpi%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes; +ilpi%%:ilpii%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes; ilpi%%:ilpi%> Base3Suffixes; ! cortar tiqui%%:tiqui%> PresentTense; tiqui%%:tiqui%> Imperfect; tiqui%%:tiqui%> Durative; -tiqui%%:tiqu%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes; +tiqui%%:tiqui%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes; tiqui%%:tiqui%> Base3Suffixes; ! mantener @@ -1441,9 +1497,16 @@ ololoa%%:ololo%> Base3Suffixes; cuatiqui%%:cuatiqui%> PresentTense; cuatiqui%%:cuatiqui%> Imperfect; cuatiqui%%:cuatiqui%> Durative; -cuatiqui%%:cuatiqu%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes; +cuatiqui%%:cuatiqui%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes; cuatiqui%%:cuatiqui%> Base3Suffixes; +! tejer +ihquiti%%:ihquiti%> PresentTense; +ihquiti%%:ihquiti%> Imperfect; +ihquiti%%:ihqui%> Durative; +ihquiti%%:ihquit%> Base2Suffixes; +ihquiti%%:ihquiti%> Base3Suffixes; + !esperar chiya%%:chiya%> PresentTense; chiya%%:chiya%> Imperfect; @@ -1462,14 +1525,14 @@ apaca%%: apaca%> Base3Suffixes ; pixquiltia%%:pixquiltia%> PresentTense ; pixquiltia%%:pixquiltia%> Imperfect ; pixquiltia%%:pixquilti%> Durative ; -pixquiltia%%:pixquilt%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes ; +pixquiltia%%:pixquilti%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes ; pixquiltia%%:pixquilti%> Base3Suffixes ; ! calentar TODO: check pret totonia%%:totonia%> PresentTense ; totonia%%:totonia%> Imperfect ; totonia%%:totoni%> Durative ; -totonia%%:toton%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes ; +totonia%%:totoni%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes ; totonia%%:totoni%> Base3Suffixes ; @@ -1477,112 +1540,112 @@ totonia%%:totoni%> Base3Suffixes ; quihquixtania%%:quihquixtania%> PresentTense ; quihquixtania%%:quihquixtania%> Imperfect ; quihquixtania%%:quihquixtani%> Durative ; -quihquixtania%%:quihquixtan%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes ; +quihquixtania%%:quihquixtani%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes ; quihquixtania%%:quihquixtani%> Base3Suffixes ; ! aguantar? pacahyohuia%%:pacahyohuia%> PresentTense ; pacahyohuia%%:pacahyohuia%> Imperfect ; pacahyohuia%%:pacahyohui%> Durative ; -pacahyohuia%%:pacahyohu%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes ; +pacahyohuia%%:pacahyohui%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes ; pacahyohuia%%:pacahyohui%> Base3Suffixes ; ! rebasar, pasar panahuia%%:panahuia%> PresentTense ; panahuia%%:panahuia%> Imperfect ; panahuia%%:panahui%> Durative ; -panahuia%%:panahu%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes ; +panahuia%%:panahui%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes ; panahuia%%:panahui%> Base3Suffixes ; ! rebasar, pasar panohuia%%:panohuia%> PresentTense ; panohuia%%:panohuia%> Imperfect ; panohuia%%:panohui%> Durative ; -panohuia%%:panohu%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes ; +panohuia%%:panohui%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes ; panohuia%%:panohui%> Base3Suffixes ; ! tirar para abajo pantlatihuia%%:pantlatihuia%> PresentTense ; pantlatihuia%%:pantlatihuia%> Imperfect ; pantlatihuia%%:pantlatihui%> Durative ; -pantlatihuia%%:pantlatihu%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes ; +pantlatihuia%%:pantlatihui%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes ; pantlatihuia%%:pantlatihui%> Base3Suffixes ; ! echarle agua a algo tequilia%%:tequilia%> PresentTense ; tequilia%%:tequilia%> Imperfect ; tequilia%%:tequili%> Durative ; -tequilia%%:tequil%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes ; +tequilia%%:tequili%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes ; tequilia%%:tequili%> Base3Suffixes ; ! cortar tiquilia%%:tiquilia%> PresentTense ; tiquilia%%:tiquilia%> Imperfect ; tiquilia%%:tiquili%> Durative ; -tiquilia%%:tiquil%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes ; +tiquilia%%:tiquili%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes ; tiquilia%%:tiquili%> Base3Suffixes ; ! jalarle a alguien tilanilia%%:tilanilia%> PresentTense ; tilanilia%%:tilanilia%> Imperfect ; tilanilia%%:tilanili%> Durative ; -tilanilia%%:tilanil%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes ; +tilanilia%%:tilanili%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes ; tilanilia%%:tilanili%> Base3Suffixes ; ! apretar tilinia%%:tilinia%> PresentTense ; tilinia%%:tilinia%> Imperfect ; tilinia%%:tilini%> Durative ; -tilinia%%:tilin%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes ; +tilinia%%:tilini%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes ; tilinia%%:tilini%> Base3Suffixes ; ! hacer trabajar tiquitiltia%%:tiquitiltia%> PresentTense ; tiquitiltia%%:tiquitiltia%> Imperfect ; tiquitiltia%%:tiquitilti%> Durative ; -tiquitiltia%%:tiquitilt%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes ; +tiquitiltia%%:tiquitilti%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes ; tiquitiltia%%:tiquitilti%> Base3Suffixes ; ! bajar algo timohuia%%:timohuia%> PresentTense ; timohuia%%:timohuia%> Imperfect ; timohuia%%:timohui%> Durative ; -timohuia%%:timohu%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes ; +timohuia%%:timohui%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes ; timohuia%%:timohui%> Base3Suffixes ; ! robar tlachtikilia%%:tlachtikilia%> PresentTense ; tlachtikilia%%:tlachtikilia%> Imperfect ; tlachtikilia%%:tlachtikili%> Durative ; -tlachtikilia%%:tlachtikil%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes ; +tlachtikilia%%:tlachtikili%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes ; tlachtikilia%%:tlachtikili%> Base3Suffixes ; ! vender tlanamakiltia%%:tlanamakiltia%> PresentTense ; tlanamakiltia%%:tlanamakiltia%> Imperfect ; tlanamakiltia%%:tlanamakilti%> Durative ; -tlanamakiltia%%:tlanamakilt%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes ; +tlanamakiltia%%:tlanamakilti%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes ; tlanamakiltia%%:tlanamakilti%> Base3Suffixes ; ! sudar itonia%%:%{i%}tonia%> PresentTense ; itonia%%:%{i%}tonia%> Imperfect ; itonia%%:%{i%}toni%> Durative ; -itonia%%:%{i%}ton%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes ; +itonia%%:%{i%}toni%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes ; itonia%%:%{i%}toni%> Base3Suffixes ; ! adornar tlahmachotia%%:tlahmachotia%> PresentTense ; tlahmachotia%%:tlahmachotia%> Imperfect ; tlahmachotia%%:tlahmachoti%> Durative ; -tlahmachotia%%:tlahmachot%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes ; +tlahmachotia%%:tlahmachoti%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes ; tlahmachotia%%:tlahmachoti%> Base3Suffixes ; ! ladrar tlahtlawahtihtia%%:tlahtlawahtihtia%> PresentTense ; tlahtlawahtihtia%%:tlahtlawahtihtia%> Imperfect ; tlahtlawahtihtia%%:tlahtlawahtihti%> Durative ; -tlahtlawahtihtia%%:tlahtlawahtiht%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes ; +tlahtlawahtihtia%%:tlahtlawahtihti%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes ; tlahtlawahtihtia%%:tlahtlawahtihti%> Base3Suffixes ; ! sembrar @@ -1638,14 +1701,14 @@ tlamochihua%%:tlamochihua%> Base3Suffixes; tetzahuia%%:tetzahuia%> PresentTense; tetzahuia%%:tetzahua%> Imperfect; tetzahuia%%:tetzahuih%> Durative; -tetzahuia%%:tetzahu%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes; +tetzahuia%%:tetzahui%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes; tetzahuia%%:tetzahui%> Base3Suffixes; ! amarrar a algo/alguien ilpia%%:ilpia%> PresentTense; ilpia%%:ilpa%> Imperfect; ilpia%%:ilpih%> Durative; -ilpia%%:ilp%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes; +ilpia%%:ilpi%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes; ilpia%%:ilpi%> Base3Suffixes; ! construiroa @@ -1668,14 +1731,14 @@ perteneceroa%%:pertenecero%> Base3Suffixes; ciyouhtia%%:ciyauhtia%> PresentTense; ciyouhtia%%:ciyauhtia%> Imperfect; ciyouhtia%%:ciyauh%> Durative; -ciyouhtia%%:ciyauht%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes; +ciyouhtia%%:ciyauhti%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes; ciyouhtia%%:ciyauhtia%> Base3Suffixes; ! cubrir tlanquentia%%:tlanquentia%> PresentTense; tlanquentia%%:tlanquentia%> Imperfect; tlanquentia%%:tlanquen%> Durative; -tlanquentia%%:tlanquent%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes; +tlanquentia%%:tlanquenti%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes; tlanquentia%%:tlanquentia%> Base3Suffixes; ! regresar (transitivo) @@ -1728,14 +1791,14 @@ ahhua%%:ahhua%> Base3Suffixes; ahhuatia%%:ahhuatia%> PresentTense; ahhuatia%%:ahhuata%> Imperfect; ahhuatia%%:ahhua%> Durative; -ahhuatia%%:ahhuat%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes; +ahhuatia%%:ahhuati%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes; ahhuatia%%:ahhuati%> Base3Suffixes; ! echarle agua a algo/alguien atequia%%:atequia%> PresentTense; atequia%%:ateca%> Imperfect; atequia%%:atequi%> Durative; -atequia%%:atequ%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes; +atequia%%:atequi%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes; atequia%%:atequi%> Base3Suffixes; !aprender @@ -1847,112 +1910,112 @@ ahcoitta%%:ahcoita%> Base3Suffixes ; nextia%%:nextia%> PresentTense; nextia%%:nexta%> Imperfect; nextia%%:nextih%> Durative; -nextia%%:next%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes; +nextia%%:nexti%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes; nextia%%:nexti%> Base3Suffixes; ! extender hueyitilia%%:hueyitilia%> PresentTense ; hueyitilia%%:hueyitila%> Imperfect ; hueyitilia%%:hueyitili%> Durative ; -hueyitilia%%:hueyitil%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes ; +hueyitilia%%:hueyitili%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes ; hueyitilia%%:hueyitili%> Base3Suffixes ; ! curar pahtia%%:pahtia%> PresentTense ; pahtia%%:pahtia%> Imperfect ; pahtia%%:pahti%> Durative ; -pahtia%%:paht%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes ; +pahtia%%:pahti%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes ; pahtia%%:pahti%> Base3Suffixes ; ! mover olinia%%:olinia%> PresentTense ; olinia%%:olinia%> Imperfect ; olinia%%:olini%> Durative ; -olinia%%:olin%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes ; +olinia%%:olini%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes ; olinia%%:olini%> Base3Suffixes ; ! mandar / enviar waltia%%:waltia%> PresentTense ; waltia%%:waltia%> Imperfect ; waltia%%:walti%> Durative ; -waltia%%:walt%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes ; +waltia%%:walti%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes ; waltia%%:walti%> Base3Suffixes ; ! buscar waltlaixtemohtia%%:waltlaixtemohtia%> PresentTense ; waltlaixtemohtia%%:waltlaixtemohtia%> Imperfect ; waltlaixtemohtia%%:waltlaixtemohti%> Durative ; -waltlaixtemohtia%%:waltlaixtemoht%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes ; +waltlaixtemohtia%%:waltlaixtemohti%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes ; waltlaixtemohtia%%:waltlaixtemohti%> Base3Suffixes ; ! encender/prender xotlaltia%%:xotlaltia%> PresentTense ; xotlaltia%%:xotlaltia%> Imperfect ; xotlaltia%%:xotlalti%> Durative ; -xotlaltia%%:xotlalt%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes ; +xotlaltia%%:xotlalti%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes ; xotlaltia%%:xotlalti%> Base3Suffixes ; ! morderle la nariz yacatitia%%:yacatitia%> PresentTense ; yacatitia%%:yacatitia%> Imperfect ; yacatitia%%:yacatiti%> Durative ; -yacatitia%%:yacatit%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes ; +yacatitia%%:yacatiti%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes ; yacatitia%%:yacatiti%> Base3Suffixes ; ! marearse xihuintia%%:xihuintia%> PresentTense ; xihuintia%%:xihuintia%> Imperfect ; xihuintia%%:xihuinti%> Durative ; -xihuintia%%:xihuint%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes ; +xihuintia%%:xihuinti%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes ; xihuintia%%:xihuinti%> Base3Suffixes ; ! hacer nacer yolitia%%:yolitia%> PresentTense ; yolitia%%:yolitia%> Imperfect ; yolitia%%:yoliti%> Durative ; -yolitia%%:yolit%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes ; +yolitia%%:yoliti%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes ; yolitia%%:yoliti%> Base3Suffixes ; ! juntar cintilia%%:cintilia%> PresentTense ; cintilia%%:cintila%> Imperfect ; cintilia%%:cintili%> Durative ; -cintilia%%:cintil%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes ; +cintilia%%:cintili%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes ; cintilia%%:cintili%> Base3Suffixes ; ! columpiar huiyonia%%:huiyonia%> PresentTense ; huiyonia%%:huiyona%> Imperfect ; huiyonia%%:huiyoni%> Durative ; -huiyonia%%:huiyon%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes ; +huiyonia%%:huiyoni%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes ; huiyonia%%:huiyoni%> Base3Suffixes ; ! poner tlalia%%:tlalia%> PresentTense ; tlalia%%:tlala%> Imperfect ; tlalia%%:tlali%> Durative ; -tlalia%%:tlal%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes ; +tlalia%%:tlali%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes ; tlalia%%:tlali%> Base3Suffixes ; ! arreglar yectlalia%%:yectlalia%> PresentTense ; yectlalia%%:yectlala%> Imperfect ; yectlalia%%:yectlali%> Durative ; -yectlalia%%:yectlal%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes ; +yectlalia%%:yectlali%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes ; yectlalia%%:yectlali%> Base3Suffixes ; ! arreglar 2 (renovar) yehyectlalia%%:yehyectlalia%> PresentTense ; yehyectlalia%%:yehyectlala%> Imperfect ; yehyectlalia%%:yehyectlali%> Durative ; -yehyectlalia%%:yehyectlal%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes ; +yehyectlalia%%:yehyectlali%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes ; yehyectlalia%%:yehyectlali%> Base3Suffixes ; ! espantar mohtia%%:mohtia%> PresentTense ; mohtia%%:mohta%> Imperfect ; mohtia%%:mohti%> Durative ; -mohtia%%:moht%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes ; +mohtia%%:mohti%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes ; mohtia%%:mohti%> Base3Suffixes ; ! celebrar @@ -2008,7 +2071,7 @@ piya%%:piya%> Base3Suffixes ; pactia%%:pactia%> PresentTense ; pactia%%:pacta%> Imperfect ; pactia%%:pactih%> Durative ; -pactia%%:pact%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes ; +pactia%%:pacti%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes ; pactia%%:pacti%> Base3Suffixes ; ! encontrar @@ -2019,24 +2082,24 @@ namiqui%%:namic%> Base2Suffixes ; namiqui%%:namiqui%> Base3Suffixes ; ! recordar -ihlnamiqui%%:ihlnamiqui%> PresentTense ; -ihlnamiqui%%:ihlnamiqui%> Imperfect ; -ihlnamiqui%%:ihlnamic%> Durative ; -ihlnamiqui%%:ihlnamic%> Base2Suffixes ; -ihlnamiqui%%:ihlnamiqui%> Base3Suffixes ; +ilnamiqui%%:ihlnamiqui%> PresentTense ; +ilnamiqui%%:ihlnamiqui%> Imperfect ; +ilnamiqui%%:ihlnamic%> Durative ; +ilnamiqui%%:ihlnamic%> Base2Suffixes ; +ilnamiqui%%:ihlnamiqui%> Base3Suffixes ; ! recordar II - alternancia ortográfica -ihlnamiqui%%:ilnamiqui%> PresentTense ; -ihlnamiqui%%:ilnamiqui%> Imperfect ; -ihlnamiqui%%:ilnamic%> Durative ; -ihlnamiqui%%:ilnamic%> Base2Suffixes ; -ihlnamiqui%%:ilnamiqui%> Base3Suffixes ; +ilnamiqui%%:ilnamiqui%> PresentTense ; +ilnamiqui%%:ilnamiqui%> Imperfect ; +ilnamiqui%%:ilnamic%> Durative ; +ilnamiqui%%:ilnamic%> Base2Suffixes ; +ilnamiqui%%:ilnamiqui%> Base3Suffixes ; ! apoyar palehuia%%:palehuia%> PresentTense ; palehuia%%:palehua%> Imperfect ; palehuia%%:palehui%> Durative ; -palehuia%%:palehu%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes ; +palehuia%%:palehui%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes ; palehuia%%:palehui%> Base3Suffixes ; ! moler @@ -2050,14 +2113,14 @@ payana%%:payana%> Base3Suffixes ; quixtia%%:quixtia%> PresentTense; quixtia%%:quixta%> Imperfect; quixtia%%:quix%> Durative; -quixtia%%:quixt%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes; +quixtia%%:quixti%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes; quixtia%%:quixti%> Base3Suffixes; ! sacar del agua aquixtia%%:aquixtia%> PresentTense; aquixtia%%:aquixta%> Imperfect; aquixtia%%:aquix%> Durative; -aquixtia%%:aquixt%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes; +aquixtia%%:aquixti%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes; aquixtia%%:aquixti%> Base3Suffixes; ! querer @@ -2190,7 +2253,7 @@ pancahcahua%%:pancahcahua%> Base3Suffixes; cehuia%%:cehuia%> PresentTense ; cehuia%%:cehuia%> Imperfect ; cehuia%%:cehui%> Durative ; -cehuia%%:cehu%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes ; +cehuia%%:cehui%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes ; cehuia%%:cehuia%> Base3Suffixes ; ! descansar @@ -2463,7 +2526,7 @@ yolcuipa%%:yolcuipa%> Base3Suffixes; cuilia%%:cuilia%> PresentTense; cuilia%%:cuila%> Imperfect; cuilia%%:cuilih%> Durative; -cuilia%%:cuil%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes; +cuilia%%:cuili%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes; cuilia%%:cuili%> Base3Suffixes; @@ -2542,21 +2605,28 @@ hualita%%:hualita%> Base3Suffixes; huahhuia%%:huahhuia%> PresentTense; huahhuia%%:huahhua%> Imperfect; huahhuia%%:huahhuih%> Durative; -huahhuia%%:huahhu%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes; +huahhuia%%:huahhui%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes; huahhuia%%:huahhui%> Base3Suffixes; +! relatar +pohuia%%:pohuia%> PresentTense; +pohuia%%:pohua%> Imperfect; +pohuia%%:pohuih%> Durative; +pohuia%%:pohui%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes; +pohuia%%:pohui%> Base3Suffixes; + ! ladrarle a alguien huahhuitia%%:huahhuitia%> PresentTense; huahhuitia%%:huahhuita%> Imperfect; huahhuitia%%:huahhuitih%> Durative; -huahhuitia%%:huahhuit%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes; +huahhuitia%%:huahhuiti%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes; huahhuitia%%:huahhuiti%> Base3Suffixes; ! ladrar 2 huahuia%%:huahuia%> PresentTense; huahuia%%:huahua%> Imperfect; huahuia%%:huahuih%> Durative; -huahuia%%:huahu%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes; +huahuia%%:huahui%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes; huahuia%%:huahui%> Base3Suffixes; !llevar @@ -2577,7 +2647,7 @@ hualica%%:hualica%> Base3Suffixes; huantia%%:huantia%> PresentTense; huantia%%:huanta%> Imperfect; huantia%%:huantih%> Durative; -huantia%%:huant%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes; +huantia%%:huanti%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes; huantia%%:huanti%> Base3Suffixes; @@ -2593,7 +2663,7 @@ ilcahua%%:ilcahua%> Base3Suffixes; ilehuia%%:ilehuia%> PresentTense; ilehuia%%:ilehua%> Imperfect; ilehuia%%:ilehuih%> Durative; -ilehuia%%:ilehu%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes; +ilehuia%%:ilehui%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes; ilehuia%%:ilehui%> Base3Suffixes; @@ -2609,21 +2679,21 @@ leeroa%%:leero%> Base3Suffixes; machilia%%:machilia%> PresentTense; machilia%%:machila%> Imperfect; machilia%%:machilih%> Durative; -machilia%%:machil%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes; +machilia%%:machili%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes; machilia%%:machili%> Base3Suffixes; !saber algo de alguien, entender mochilia%%:mochilia%> PresentTense; mochilia%%:mochila%> Imperfect; mochilia%%:mochilih%> Durative; -mochilia%%:mochil%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes; +mochilia%%:mochili%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes; mochilia%%:mochili%> Base3Suffixes; !estudiar machtia%%:machtia%> PresentTense; machtia%%:machta%> Imperfect; machtia%%:machtih%> Durative; -machtia%%:macht%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes; +machtia%%:machti%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes; machtia%%:machti%> Base3Suffixes; ! mover con la mano @@ -2637,7 +2707,7 @@ maniloa%%:manilo%> Base3Suffixes; namictia%%:namictia%> PresentTense; namictia%%:namicta%> Imperfect; namictia%%:namictih%> Durative; -namictia%%:namict%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes; +namictia%%:namicti%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes; namictia%%:namicti%> Base3Suffixes; ! pararle las orejas a alguien @@ -2665,21 +2735,21 @@ mana%%:mana%> Base3Suffixes ; nimilia%%:nimilia%> PresentTense; nimilia%%:nimila%> Imperfect; nimilia%%:nimilih%> Durative; -nimilia%%:nimil%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes; +nimilia%%:nimili%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes; nimilia%%:nimili%> Base3Suffixes; ! pensar (algo) alternativa?? nihuilia%%:nihuilia%> PresentTense; nihuilia%%:nihuila%> Imperfect; nihuilia%%:nihuilih%> Durative; -nihuilia%%:nihuil%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes; +nihuilia%%:nihuili%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes; nihuilia%%:nihuili%> Base3Suffixes; ! meter calaquia%%:calaquia%> PresentTense; calaquia%%:calaqua%> Imperfect; calaquia%%:calaquih%> Durative; -calaquia%%:calaqu%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes; +calaquia%%:calaqui%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes; calaquia%%:calaqui%> Base3Suffixes; !dejar a la mitad @@ -2697,6 +2767,12 @@ mandaroa%%:mandaroh%> Durative; mandaroa%%:mandaroh%> Base2Suffixes; mandaroa%%:mandaro%> Base3Suffixes; +! formar +formaroa%%:formaroa%> PresentTense; +formaroa%%:formaroa%> Imperfect; +formaroa%%:formaroh%> Durative; +formaroa%%:formaroh%> Base2Suffixes; +formaroa%%:formaro%> Base3Suffixes; !mantener manteneroa%%:manteneroa%> PresentTense; @@ -2731,14 +2807,14 @@ amaca%%:amaca%> Base3Suffixes; tiquitiltia%%:tiquitiltia%> PresentTense; tiquitiltia%%:tiquitilta%> Imperfect; tiquitiltia%%:tiquitiltih%> Durative; -tiquitiltia%%:tiquitilt%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes; +tiquitiltia%%:tiquitilti%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes; tiquitiltia%%:tiquitilti%> Base3Suffixes; !pensar nimilia%%:nimilia%> PresentTense; nimilia%%:nimila%> Imperfect; nimilia%%:nimilih%> Durative; -nimilia%%:nimil%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes; +nimilia%%:nimili%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes; nimilia%%:nimili%> Base3Suffixes; ! lavar (ropa) @@ -2759,14 +2835,14 @@ pahpaca%%:pahpaca%> Base3Suffixes; pahtia%%:pahtia%> PresentTense; pahtia%%:pahta%> Imperfect; pahtia%%:pahti%> Durative; -pahtia%%:paht%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes; +pahtia%%:pahti%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes; pahtia%%:pahti%> Base3Suffixes; !mojar paltilia%%:paltilia%> PresentTense; paltilia%%:paltila%> Imperfect; paltilia%%:paltili%> Durative; -paltilia%%:paltil%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes; +paltilia%%:paltili%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes; paltilia%%:palti%> Base3Suffixes; @@ -2774,7 +2850,7 @@ paltilia%%:palti%> Base3Suffixes; pancalaqui%%:pancalaqui%> PresentTense; pancalaqui%%:pancalaqui%> Imperfect; pancalaqui%%:pancalaquih%> Durative; -pancalaqui%%:pancalaqu%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes; +pancalaqui%%:pancalaqui%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes; pancalaqui%%:pancalaqui%> Base3Suffixes; @@ -2790,7 +2866,7 @@ quitzqui%%:quitzqui%> PresentTense; quitzqui%%:quitzqui%> Imperfect; quitzqui%%:quitzqui%> Durative; quitzqui%%:quitzquih%> Durative; -quitzqui%%:quitzqu%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes; +quitzqui%%:quitzqui%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes; quitzqui%%:quitzqui%> Base3Suffixes; ! agarrar (alternativa) @@ -2798,14 +2874,14 @@ quitzitzqui%%:quitzitzqui%> PresentTense; quitzitzqui%%:quitzitzqui%> Imperfect; quitzitzqui%%:quitzitzqui%> Durative; quitzitzqui%%:quitzitzquih%> Durative; -quitzitzqui%%:quitzitzqu%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes; +quitzitzqui%%:quitzitzqui%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes; quitzitzqui%%:quitzitzqui%> Base3Suffixes; !sacar quixtia%%:quixtia%> PresentTense; quixtia%%:quixta%> Imperfect; quixtia%%:quixtih%> Durative; -quixtia%%:quixt%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes; +quixtia%%:quixti%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes; quixtia%%:quixti%> Base3Suffixes; @@ -2863,7 +2939,7 @@ tlahtlania%%:tlahtlania%> PresentTense; tlahtlania%%:tlahtlana%> Imperfect; tlahtlania%%:tlahtlani%> Durative; tlahtlania%%:tlahtlanih%> Durative; -tlahtlania%%:tlahtlan%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes; +tlahtlania%%:tlahtlani%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes; tlahtlania%%:tlahtlani%> Base3Suffixes; ! esconder (tlahtla:tia) o quemar (tlahtlatia) @@ -2871,7 +2947,7 @@ tlahtlatia%%:tlahtlatia%> PresentTense; tlahtlatia%%:tlahtlata%> Imperfect; tlahtlatia%%:tlahtlati%> Durative; tlahtlatia%%:tlahtlatih%> Durative; -tlahtlatia%%:tlahtlat%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes; +tlahtlatia%%:tlahtlati%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes; tlahtlatia%%:tlahtlati%> Base3Suffixes; ! hacerle un hoyo en medio (en la panza) @@ -2879,7 +2955,7 @@ ihticoyonia%%:ihticoyonia%> PresentTense; ihticoyonia%%:ihticoyona%> Imperfect; ihticoyonia%%:ihticoyoni%> Durative; ihticoyonia%%:ihticoyonih%> Durative; -ihticoyonia%%:ihticoyon%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes; +ihticoyonia%%:ihticoyoni%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes; ihticoyonia%%:ihticoyoni%> Base3Suffixes; !preguntar @@ -2887,7 +2963,7 @@ tlatlahtlania%%:tlatlahtlania%> PresentTense; tlatlahtlania%%:tlatlahtlana%> Imperfect; tlatlahtlania%%:tlatlahtlani%> Durative; tlatlahtlania%%:tlatlahtlanih%> Durative; -tlatlahtlania%%:tlatlahtlan%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes; +tlatlahtlania%%:tlatlahtlani%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes; tlatlahtlania%%:tlatlahtlani%> Base3Suffixes; !contestar @@ -2895,7 +2971,7 @@ nanquilia%%:nanquilia%> PresentTense; nanquilia%%:nanquila%> Imperfect; nanquilia%%:nanquili%> Durative; nanquilia%%:nanquilih%> Durative; -nanquilia%%:nanquil%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes; +nanquilia%%:nanquili%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes; nanquilia%%:nanquili%> Base3Suffixes; ! TODO: check tlani and tlami! @@ -2984,91 +3060,98 @@ pachoa%%:pacho%> Base3Suffixes; mochiyalia%%:mochiyalia%> PresentTense ; mochiyalia%%:mochiyalia%> Imperfect ; mochiyalia%%:mochiyali%> Durative ; -mochiyalia%%:mochiyal%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes ; +mochiyalia%%:mochiyali%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes ; mochiyalia%%:mochiyali%> Base3Suffixes ; ! gritarle a alguien tzahtzilia%%:tzahtzilia%> PresentTense ; tzahtzilia%%:tzahtzilia%> Imperfect ; tzahtzilia%%:tzahtzili%> Durative ; -tzahtzilia%%:tzahtzil%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes ; +tzahtzilia%%:tzahtzili%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes ; tzahtzilia%%:tzahtzili%> Base3Suffixes ; ! dejar saber, avisar matiltia%%:matiltia%> PresentTense ; matiltia%%:matiltia%> Imperfect ; matiltia%%:matilti%> Durative ; -matiltia%%:matilt%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes ; +matiltia%%:matilti%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes ; matiltia%%:matilti%> Base3Suffixes ; ! se muere (con respeto) miquiltihtia%%:miquiltihtia%> PresentTense ; miquiltihtia%%:miquiltihtia%> Imperfect ; miquiltihtia%%:miquiltihti%> Durative ; -miquiltihtia%%:miquiltiht%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes ; +miquiltihtia%%:miquiltihti%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes ; miquiltihtia%%:miquiltihti%> Base3Suffixes ; ! agarrarse tlaquitsquilia%%:tlaquitsquilia%> PresentTense ; tlaquitsquilia%%:tlaquitsquilia%> Imperfect ; tlaquitsquilia%%:tlaquitsquili%> Durative ; -tlaquitsquilia%%:tlaquitsquil%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes ; +tlaquitsquilia%%:tlaquitsquili%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes ; tlaquitsquilia%%:tlaquitsquili%> Base3Suffixes ; ! dejarse caer tlatihuilia%%:tlatihuilia%> PresentTense ; tlatihuilia%%:tlatihuilia%> Imperfect ; tlatihuilia%%:tlatihuili%> Durative ; -tlatihuilia%%:tlatihuil%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes ; +tlatihuilia%%:tlatihuili%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes ; tlatihuilia%%:tlatihuili%> Base3Suffixes ; ! crece hueyilia%%:hueyilia%> PresentTense ; hueyilia%%:hueyilia%> Imperfect ; hueyilia%%:hueyili%> Durative ; -hueyilia%%:hueyil%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes ; +hueyilia%%:hueyili%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes ; hueyilia%%:hueyili%> Base3Suffixes ; +! crece +titlania%%:titlania%> PresentTense ; +titlania%%:titlania%> Imperfect ; +titlania%%:titlani%> Durative ; +titlania%%:titlani%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes ; +titlania%%:titlani%> Base3Suffixes ; + ! hacer crecer hueyilihtia%%:hueyilihtia%> PresentTense ; hueyilihtia%%:hueyilihtia%> Imperfect ; hueyilihtia%%:hueyilihti%> Durative ; -hueyilihtia%%:hueyiliht%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes ; +hueyilihtia%%:hueyilihti%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes ; hueyilihtia%%:hueyilihti%> Base3Suffixes ; ! asomarse hualtlahtlachia%%:hualtlahtlachia%> PresentTense ; hualtlahtlachia%%:hualtlahtlachia%> Imperfect ; hualtlahtlachia%%:hualtlahtlachi%> Durative ; -hualtlahtlachia%%:hualtlahtlach%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes ; +hualtlahtlachia%%:hualtlahtlachi%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes ; hualtlahtlachia%%:hualtlahtlachi%> Base3Suffixes ; ! compartir huantia%%:huantia%> PresentTense ; huantia%%:huantia%> Imperfect ; huantia%%:huanti%> Durative ; -huantia%%:huant%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes ; +huantia%%:huanti%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes ; huantia%%:huanti%> Base3Suffixes ; ! gustar huelilia%%:huelilia%> PresentTense ; huelilia%%:huelilia%> Imperfect ; huelilia%%:huelili%> Durative ; -huelilia%%:huelil%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes ; +huelilia%%:huelili%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes ; huelilia%%:huelili%> Base3Suffixes ; ! hacer algo chiquito tzocotzintilia%%:tzocotzintilia%> PresentTense ; tzocotzintilia%%:tzocotzintilia%> Imperfect ; tzocotzintilia%%:tzocotzintili%> Durative ; -tzocotzintilia%%:tzocotzintil%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes ; +tzocotzintilia%%:tzocotzintili%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes ; tzocotzintilia%%:tzocotzintili%> Base3Suffixes ; ! hacer algo grande hueyitilia%%:hueyitilia%> PresentTense ; hueyitilia%%:hueyitilia%> Imperfect ; hueyitilia%%:hueyitili%> Durative ; -hueyitilia%%:hueyitil%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes ; +hueyitilia%%:hueyitili%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes ; hueyitilia%%:hueyitili%> Base3Suffixes ; ! seguir @@ -3096,7 +3179,7 @@ tlazaloa%%:tlazalo%> Base3Suffixes; tiquitiltia%%:tiquitiltia%> PresentTense; tiquitiltia%%:tiquitilta%> Imperfect; tiquitiltia%%:tiquitiltih%> Durative; -tiquitiltia%%:tiquitilt%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes; +tiquitiltia%%:tiquitilti%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes; tiquitiltia%%:tiquitilti%> Base3Suffixes; @@ -3127,28 +3210,22 @@ trataroa%%:trataro%> Base3Suffixes; tlatlalia%%:tlatlalia%> PresentTense ; tlatlalia%%:tlatlalia%> Imperfect ; tlatlalia%%:tlatlalih%> Durative ; -tlatlalia%%:tlatlal%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes ; +tlatlalia%%:tlatlali%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes ; tlatlalia%%:tlatlali%> Base3Suffixes ; ! mandar algo a alguien titlanilia%%:titlanilia%> PresentTense ; titlanilia%%:titlanilia%> Imperfect ; titlanilia%%:titlanilih%> Durative ; -titlanilia%%:titlanil%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes ; +titlanilia%%:titlanili%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes ; titlanilia%%:titlanili%> Base3Suffixes ; -! poner en alto -huehcapantlalia%%:huehcapantlalia%> PresentTense ; -huehcapantlalia%%:huehcapantlalia%> Imperfect ; -huehcapantlalia%%:huehcapantlalih%> Durative ; -huehcapantlalia%%:huehcapantlal%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes ; -huehcapantlalia%%:huehcapantlali%> Base3Suffixes ; ! sonar (la campana) tzilinia%%:tzilinia%> PresentTense; tzilinia%%:tzilina%> Imperfect; tzilinia%%:tzilinih%> Durative; -tzilinia%%:tzilin%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes; +tzilinia%%:tzilini%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes; tzilinia%%:tzilini%> Base3Suffixes; ! intentar @@ -3193,7 +3270,7 @@ yolhuia%%:yolhuia%> PresentTense; yolhuia%%:yolhua%> Imperfect; yolhuia%%:yolhuih%> Durative; yolhuia%%:yolhui%> Durative; -yolhuia%%:yolhu%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes; +yolhuia%%:yolhui%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes; yolhuia%%:yolhui%> Base3Suffixes; @@ -3213,53 +3290,70 @@ maca%%:maca%> Durative ; maca%%:maca%> Base2Suffixes ; maca%%:maca%> Base3Suffixes ; + +! pertencer +pohui%%:pohui%> PresentTense; +pohui%%:pohui%> Imperfect; +pohui%%:pouh%> Durative; +pohui%%:pouh%> Base2Suffixes; +pohui%%:pohui%> Base3Suffixes; + + +! poner en alto +huehcapantlalia%%:huehcapantlalia%> PresentTense ; +huehcapantlalia%%:huehcapantlalia%> Imperfect ; +huehcapantlalia%%:huehcapantlalih%> Durative ; +huehcapantlalia%%:huehcapantlali%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes ; +huehcapantlalia%%:huehcapantlali%> Base3Suffixes ; + + ! decir ilhuia%%:ilhuia%> PresentTense ; ilhuia%%:ilhua%> Imperfect ; ilhuia%%:ilhuih%> Durative ; -ilhuia%%:ilhu%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes ; +ilhuia%%:ilhui%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes ; ilhuia%%:ilhui%> Base3Suffixes ; ! decir ihlhuia%%:ihlhuia%> PresentTense ; ihlhuia%%:ihlhua%> Imperfect ; ihlhuia%%:ihlhuih%> Durative ; -ihlhuia%%:ihlhu%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes ; +ihlhuia%%:ihlhui%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes ; ihlhuia%%:ihlhui%> Base3Suffixes ; ! llorarle choquilia%%:choquilia%> PresentTense ; choquilia%%:choquila%> Imperfect ; choquilia%%:choquilih%> Durative ; -choquilia%%:choquil%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes ; +choquilia%%:choquili%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes ; choquilia%%:choquili%> Base3Suffixes ; ! quitarle algo a alguien cuilia%%:cuilia%> PresentTense ; cuilia%%:cuila%> Imperfect ; cuilia%%:cuilih%> Durative ; -cuilia%%:cuil%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes ; +cuilia%%:cuili%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes ; cuilia%%:cuili%> Base3Suffixes ; ! coronar, ponerle algo a la cabeza cuaquiltia%%:cuaquiltia%> PresentTense; cuaquiltia%%:cuaquilta%> Imperfect; cuaquiltia%%:cuaquiltih%> Durative; -cuaquiltia%%:cuaquilt%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes; +cuaquiltia%%:cuaquilti%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes; cuaquiltia%%:cuaquilti%> Base3Suffixes; ! venderle algo a alguien namaquiltia%%:namaquiltia%> PresentTense; namaquiltia%%:namaquilta%> Imperfect; namaquiltia%%:namaquiltih%> Durative; -namaquiltia%%:namaquilt%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes; +namaquiltia%%:namaquilti%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes; namaquiltia%%:namaquilti%> Base3Suffixes; ! entregarle algo a alguien mactia%%:mactia%> PresentTense; mactia%%:macta%> Imperfect; mactia%%:mactih%> Durative; -mactia%%:mact%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes; +mactia%%:macti%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes; mactia%%:macti%> Base3Suffixes; @@ -3267,98 +3361,99 @@ mactia%%:macti%> Base3Suffixes; cohuia%%:cohuia%> PresentTense; cohuia%%:cohua%> Imperfect; cohuia%%:cohuih%> Durative; -cohuia%%:cohu%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes; +cohuia%%:cohui%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes; cohuia%%:cohui%> Base3Suffixes; ! comprarle algo a alguien cohuilia%%:cohuilia%> PresentTense; cohuilia%%:cohuila%> Imperfect; cohuilia%%:cohuilih%> Durative; -cohuilia%%:cohuil%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes; +cohuilia%%:cohuili%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes; cohuilia%%:cohuili%> Base3Suffixes; !enseñarle algo a alguien nextilia%%:nextilia%> PresentTense; nextilia%%:nextila%> Imperfect; nextilia%%:nextilih%> Durative; -nextilia%%:nextil%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes; +nextilia%%:nextili%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes; nextilia%%:nextili%> Base3Suffixes; !enseñarle algo a alguien nixtilia%%:nixtilia%> PresentTense; nixtilia%%:nixtila%> Imperfect; nixtilia%%:nixtilih%> Durative; -nixtilia%%:nixtil%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes; +nixtilia%%:nixtili%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes; nixtilia%%:nixtili%> Base3Suffixes; ! ??? hacer que pixquen?? pixquiltia%%:pixquiltia%> PresentTense; pixquiltia%%:pixquilta%> Imperfect; pixquiltia%%:pixquiltih%> Durative; -pixquiltia%%:pixquilt%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes; +pixquiltia%%:pixquilti%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes; pixquiltia%%:pixquilti%> Base3Suffixes; ! sacarle/quitarle algo quixtilia%%:quixtilia%> PresentTense; quixtilia%%:quixtila%> Imperfect; quixtilia%%:quixtilih%> Durative; -quixtilia%%:quixtil%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes; +quixtilia%%:quixtili%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes; quixtilia%%:quixtili%> Base3Suffixes; !limpiar chupahuilia%%:chupahuilia%> PresentTense; chupahuilia%%:chupahuila%> Imperfect; chupahuilia%%:chupahuilih%> Durative; -chupahuilia%%:chupahuil%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes; +chupahuilia%%:chupahuili%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes; chupahuilia%%:chupahuili%> Base3Suffixes; ! ponerle tlalilia%%:tlalilia%> PresentTense ; tlalilia%%:tlalila%> Imperfect ; tlalilia%%:tlalilih%> Durative ; -tlalilia%%:tlalil%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes ; +tlalilia%%:tlalili%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes ; tlalilia%%:tlalili%> Base3Suffixes ; ! ponerle algo hacia dentro pantlalilia%%:pantlalilia%> PresentTense ; pantlalilia%%:pantlalilia%> Imperfect ; pantlalilia%%:pantlalilih%> Durative ; -pantlalilia%%:pantlalil%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes ; +pantlalilia%%:pantlalili%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes ; pantlalilia%%:pantlalili%> Base3Suffixes ; ! hacer algo por alguien chihuilia%%:chihuilia%> PresentTense ; chihuilia%%:chihuilia%> Imperfect ; chihuilia%%:chihuilih%> Durative ; -chihuilia%%:chihuil%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes ; +chihuilia%%:chihuili%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes ; +!chihuilia%%:chihuili%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes ; chihuilia%%:chihuili%> Base3Suffixes ; ! limpiarle algo chupahuilia%%:chupahuilia%> PresentTense ; chupahuilia%%:chupahuilia%> Imperfect ; chupahuilia%%:chupahuilih%> Durative ; -chupahuilia%%:chupahuil%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes ; +chupahuilia%%:chupahuili%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes ; chupahuilia%%:chupahuili%> Base3Suffixes ; ! cumplirle a alguien uilia%%:uilia%> PresentTense ; uilia%%:uilia%> Imperfect ; uilia%%:uilih%> Durative ; -uilia%%:uil%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes ; +uilia%%:uili%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes ; uilia%%:uili%> Base3Suffixes ; ! llevarle huiquilia%%:huiquilia%> PresentTense ; huiquilia%%:huiquilia%> Imperfect ; huiquilia%%:huiquilih%> Durative ; -huiquilia%%:huiquil%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes ; +huiquilia%%:huiquili%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes ; huiquilia%%:huiquili%> Base3Suffixes ; ! traerle hualiquilia%%:hualiquilia%> PresentTense ; hualiquilia%%:hualiquilia%> Imperfect ; hualiquilia%%:hualiquilih%> Durative ; -hualiquilia%%:hualiquil%{i%}%{H%}%> Base2Suffixes ; +hualiquilia%%:hualiquili%{H%}%{P%}%> Base2Suffixes ; hualiquilia%%:hualiquili%> Base3Suffixes ; @@ -3881,7 +3976,7 @@ LEXICON Nouns ! TODO: qhat do we do about spelling...is this the only -u- word?? achupahualiztl:achupahualiz TlSuff ; ! "limpieza del atl" -altepetl:altepe TlSuff ; ! "ciudad" +altepetl:altepe TlSuff ; ! "ciudad" Dir/LR altipetl:altipe TlSuff ; ! "ciudad" amatl:ama TlSuff ; ! "papel, libro" amelatl: amelatl TlSuff ; ! "manantial" @@ -4109,6 +4204,7 @@ icxi:icxi NoSuff ; ! "pie" ixtololo:ixtololo NoSuff ; ! "ojo" ilhuicac:ilhuicac NoSuff ; ! "cielo" lechon:lechon NoSuff ; ! "puerquito" +huipil:huipil NoSuff ; ! nopal:nopal NoSuff ; ! "nopal" mahtlapal:mahtlapal NoSuff ; ! "ala" tlapal:tlapal NoSuff ; ! "pintura" diff --git a/apertium-nhi.nhi.twol b/apertium-nhi.nhi.twol index 2d13f3d..36afa80 100644 --- a/apertium-nhi.nhi.twol +++ b/apertium-nhi.nhi.twol @@ -11,7 +11,7 @@ Alphabet %{c%}:c %{c%}:0 %{e%}:e %{e%}:0 %{z%}:z %{z%}:c - %>:%> ; + %>:%> %{P%}:0 ; Sets @@ -58,6 +58,13 @@ i:0 <=> [n | m | t] o >:> _ [ [ Cns Cns ] - [ t z | t l | c h ] | t l Cns | t z !@ n o >:> i t z i n !@ n o >:> i:0 t z c u i n +"delete preterite 'c' ending when preceded by a cons" +%{c%}:0 <=> [Cns: | %{H%}: | %{P%}:0] >:> _ .#. ; + +"ih -> e in preterite (1)" +i:e <=> _ %{H%}: %{P%}:0 >:> %{c%}:0 ; + + "'q' -> 'c' in /k/ between a V and a C " %{q%}:c <=> Vow >:> _ %{u%}: %{i%}: >:> Cns ; @@ -83,12 +90,15 @@ i:0 <=> t l a >:> _ h ; m:n <=> i _ %>: [ c | t | n | s | y ] ; !@ i m:n >: c a l -"delete preterite 'c' ending when preceded by a cons" -%{c%}:0 <=> [Cns: | %{H%}: ] >:> _ .#. ; +! "delete h before preterite plural que" +! %{H%}:0 <=> _ >:> q u e .#. ; + +! "delete word final h in preterite ending" +! %{H%}:0 <=> %{i%}:e _ >:> .#. ; -"delete h before preterite plural que" -%{H%}:0 <=> _ >:> q u e .#. ; +! "ih -> e in preterite ending" +! %{i%}:e <=> _ %{H%}: >:> .#. ; "Possessive ending [w] after vowel" %{u%}:0 <=> Cns %>: _ %{h%}: .#. ; @@ -98,11 +108,11 @@ m:n <=> i _ %>: [ c | t | n | s | y ] ; !@ n o >:> t i p o z >:> {u}:0 {h}:0 -"i->e present plural" -i:e <=> Cns _ >:> %{H%}: .#. ; +! "i->e present plural" +! i:e <=> Cns _ >:> %{H%}: .#. ; -"drop h after i->e in present plural" -%{H%}:0 <=> Cns i >:> _ .#. ; +! "drop h after i->e in present plural" +! %{H%}:0 <=> Cns i >:> _ .#. ; !"h->0 pret sg"