commit 8c5c084ea20429f1807131de61a38166a8f621f4 Author: Natasha Singh Date: Mon Jul 17 11:05:13 2023 -0400 Added more lexicons diff --git a/.apertium-kfy.kfy.lexd.swp b/.apertium-kfy.kfy.lexd.swp new file mode 100644 index 0000000..13d4742 Binary files /dev/null and b/.apertium-kfy.kfy.lexd.swp differ diff --git a/apertium-kfy.kfy.lexd b/apertium-kfy.kfy.lexd index 154fbab..c442c09 100644 --- a/apertium-kfy.kfy.lexd +++ b/apertium-kfy.kfy.lexd @@ -242,11 +242,15 @@ LEXICON NounRoot गुलामी:गुलामी #slavery #no plural form +आशा:आशा #hope / expectation +गवाही:गवाही #testimony +गलत:गलत #wrong मन:मन #mind कानून:कानून #law नीन:नीन #sleep ज्ञान:ज्ञान #knowledge अराधना:अराधना #worship +अगुवान:अगुवान #leadership/ leaders ध्वाका:ध्वाका #betrayal रीस:रीस #anger कोप:कोप #anger @@ -296,6 +300,7 @@ LEXICON NounRoot पालन:पालन #act of following, abiding by नरक:नरक #hell विरोध:विरोध #opposition / contradiction +बिरोध:बिरोध #Dir/LR भुकतान:भुकतान #compensation ब्यभिचार:ब्यभिचार #adultery दैन:दैन #right (direction) @@ -336,6 +341,7 @@ LEXICON NounRoot परमेश्वरे:परमेश्वरे #Dir/LR परमेश्वरा:परमेश्वरा #Dir/LR परमेश्वरो:परमेश्वरो #Dir/LR +परमेश्वरै:परमेश्वरै #Dir/LR सामर्थ:सामर्थ #ability / capability मण्डली:मण्डली #circle / group समझ:समझ #understanding @@ -350,6 +356,7 @@ LEXICON NounRoot सहन:सहन #tolerance उद्धार:उद्धार #salvation /redemption स्वभाव:स्वभाव #nature +समान:समान #luggage (also equivalent) @@ -386,6 +393,8 @@ LEXICON NounRoot दावत:दावत #feast सियाल:सियाल #lion बसेरा:बसेरा #nest +खाना:खाना #food +घमण्ड:घमण्ड #arrogance @@ -410,6 +419,10 @@ LEXICON NounRoot अविश्वासी:अविश्वासी #non-believer +यहूदी:यहूदी +झील:झील #lake +प्रेरित:प्रेरित #inspired +खुटा:खुटा #leg राज्यपाल:राज्यपाल #Governor तारा:तारा #star चीज:चीज #things @@ -426,6 +439,7 @@ LEXICON NounRoot सम्बध:सम्बध #relation प्रदेश:प्रदेश #state प्रदेशा:प्रदेशा #Dir/LR (प्रदेश) +देशा:देशा #Dir/LR बात:बात #conversation/matter/fact स्वर्गदूत:स्वर्गदूत #angel घर:घर #home @@ -533,7 +547,9 @@ LEXICON NounRoot बाटो:बाटो #Dir/LR -भाई:भाई #brother +भाई:भाई #brother +भाई:भाईयों +भाई:भाईयो #Dir/LR च्याला:च्याला #son च्योलो:च्योलो #son ईजा:ईजा #mom @@ -557,7 +573,6 @@ LEXICON ProperNoun याकूब:याकूब फिरिस:फिरिस जोरह:जोरह -जोरह:जोरह तमार:तमार हिस्रोन:हिस्रोन एराम:एराम @@ -616,7 +631,6 @@ LEXICON ProperNoun नासरत:नासरत यहूना:यहूना यरदन:यरदन -यहूदी:यहूदी कफरनहूम:कफरनहूम जबूलून:जबूलून नप्ताली:नप्ताली @@ -636,6 +650,8 @@ LEXICON Case को:को #Dir/LR की:की के:के +क:क +क:क है:है स:स @@ -672,6 +688,7 @@ LEXICON Pronoun जैका:जैका #whose जिनारा:जिनारा #whose जे:जे #who/ whom/ which /that +जै:जै #Dir/LR जेले:जेले #who/ whom जिनून:जिनून #who/ whom @@ -685,6 +702,7 @@ LEXICON Pronoun जो:जो #that इनूनइनून #these people येस:येस #him/ her +येले:येले #he / she कै:कै #someone सबून:सबून #everyone @@ -697,6 +715,7 @@ LEXICON Pronoun मेरि:मेरि #my - feminine single object म्येरो:म्येरो #my - masculine single object म्यरो:म्यरो #my - multiple objects +म्योरो:म्योरो #Dir/LR म्यार:म्यार #my म्यारा:म्यारा #Dir/LR (म्यार) @@ -716,6 +735,7 @@ LEXICON Pronoun तुमून:तुमूनले तुमूले:तुमूले #you तेरा:तेरा #your +त्यार:त्यार त्यारा:त्यारा #your तेरि:तेरि #your तेरो:तेरो #Dir/LR (तेरि) @@ -781,6 +801,7 @@ LEXICON Determiner सात:सात #seven कतुक:कतुक #how many / much बारा:बारा #12 +पाँच:पाँच #5 LEXICON Postposition @@ -936,11 +957,15 @@ LEXICON Adjective अनन्त:अनन्त #describe somehting infinite / limitless जरूरी:जरूरी #necessary तैयार:तैयार #ready +तैय्यार:तैय्यार #ready ज्यूनो:ज्यूनो #alive खास:खास #special सही:सही #correct / right प्रेरित:प्रेरित #inspired / motivated एक्कै:एक्कै #only one +समान:समान #equivalent +जोर:जोर #loudly / with strength +सबै:सबै #all / everything LEXICON Adverb @@ -983,6 +1008,7 @@ LEXICON Adverb जबरदस्ती:जबरदस्ती #forcefully केले:केले #anything ले:ले #also/ too +लै:लै #Dir/LR आज:आज #today सदा:सदा #always हमेशा:हमेशा #always @@ -1004,6 +1030,7 @@ LEXICON Adverb दुबारा:दुबारा #again / once more जल्दी:जल्दी #quickly कैसे:कैसे #how +जरूर:जरूर #surely / undoubtedly LEXICON Verb @@ -1032,6 +1059,7 @@ LEXICON Verb साबित:साबित #to prove ढोक:ढोक #to saluted टल:टल #to delay +प्रगट:प्रगट #reveal/ appear @@ -1141,7 +1169,7 @@ LEXICON Verb चुन:चुन[pres1,pres23,past,fut1,fut23] #to seelct / choose - +बोल:बोलून #gerunf of talk/ speak हिट:हिटून #gerund of walk कर:करून #gerund of do पुछ:पुछून #gerund of ask @@ -1193,6 +1221,10 @@ LEXICON Verb सता:सतून #gerund of torture / torment पड़पड़ून #gerund of being in a situation सुण:सुणून #gerund of listen +बैठ:बैठिना #gerund of to sit +खत:खतना +कर:कर्यान +दीईना:दीईना #gerund of to give LEXICON IrregVerbs @@ -1406,6 +1438,8 @@ LEXICON Compound तैं+ले:तैंले #you too तै+ले:तैले #Dir/LR --you जे+ले:जैले +पौलुस+ले:पौलुसले +परमेश्वरै+ले:परमेश्वरेले एक+का:एक्का #of / with one ना+हतिन:नाहतिन #don't have ना+हातिनू:नाहातिनू #not am @@ -1433,6 +1467,7 @@ LEXICON Compound वाँ+ई:वाँई #emphasis on there कर+भेरन:करभेरन #after doing तरीका+ले:तरीकाले #through a way +जोर+ले:जोरले #with strength / loudly आ+वालान:उनवालान #somwonw who is comming मैं+में:मैंमें #in me तुमून+थैं:तुमूनथैं #from you @@ -1472,6 +1507,11 @@ LEXICON Compound बढ़ा+भेरन:बढ़ाभेरन #after making something increase लगा+भेरन:लगाभेरन #after applying/ putting something हो+भेरन:होभेरन #after happening +मसीह+क:मसीहक +नाम+क:नामोको +यीशु+का:यीशुका +यीशु+स:यीशुस +जिनून+ले:जिनूनले diff --git a/corpus.txt b/corpus.txt new file mode 100644 index 0000000..803511b --- /dev/null +++ b/corpus.txt @@ -0,0 +1,8284 @@ +यो यीशु मसीहक पूर्वजून का नाम छन, उ राजा दाऊदाका वंशज छ्यो, जो अब्राहमो को वंशज छ्यो। +अब्राहम भटे इसहाक, इसहाक भटे याकूब, और याकूब भटे यहूदा और उक भाई पैद भ्यान, +यहूदा का च्याला फिरिस और जोरह छ्या, और उनेरि ईजा को नाम तमार छ्यो, फिरिस भटे हिस्रोन, और हिस्रोन भटे एराम पैद भ्योछ। +एराम भटे अम्मीनादाब पैद भ्योछ, अम्मीनादाब भटे नहशोन, नहशोन भटे सलमोन पैद भ्योछ +सलमोन च्योलो बोअज छ्यो, और उकी ईजा को नाम राहाब छ्यो, बोअज च्योलो ओबेद छ्यो, और उकी ईजा को नाम रूत छ्यो, ओबेद भटे यिशै पैद भ्योछ, +और यिशै भटे राजा दाऊद पैद भ्योछ। और राजा दाऊद भटे सुलैमान उ स्यैनि भटे पैद भ्योछ जो पैलि उरिय्याह की घरवाली छी। +सुलैमान भटे रहबाम, रहबाम भटे अबिय्याह, और अबिय्याह भटे आसा पैद भ्योछ, +आसा भटे यहोशाफात, यहोशाफात भटे योराम, और योराम को उज्जियाह पैद भ्योछ, +और उज्जियाह भटे योतान, योतान भटे आहाज, और आहाज भटे हिजकिय्याह पैद भ्योछ, +हिजकिय्याह भटे मनश्शिह, मनश्शिह भटे आमोन, और आमोन भटे योशिय्याह पैद भ्योछ। +योशिय्याह यकुन्याह और उक भाईन को बुबू छ्यो, जो इस्राएलीन का बेबीलोन देश में गुलामी में जान है पैलि पैद भ्यान। +और बेबीलोन देश की गुलामी भटे यीशु का जन्म तक यो उक पूर्वज यो छ्या, यकुन्याह भटे शालतिएल, और शालतिएल भटे जरूब्बाबिल पैद भ्योछ, +जरूब्बाबिल भटे अबीहूद, और अबीहूद भटे इल्याकीम, और इल्याकीम भटे अजोर पैद भ्योछ, +अजोर भटे सदोक, और सकोद भटे अखीम, और अखीम भटे इलीहूद पैद भ्योछ, +इलीहूद भटे इलियाजार, और इलियाजार भटे मत्तान, और मत्तान भटे याकूब पैद भ्योछ, +याकूब भटे यूसुफ पैद भ्योछ, जो मरियम को घरवालो छ्यो, और मरियम भटे यीशु पैद भ्योछ जो मसीह कहलूछो। +इसीकैं अब्राहम भटे राजा दाऊद तक चौदा पुस्त भ्यान, और राजा दाऊद का बखत भटे इस्राएल देशा का लोगून गुलाम बनाभेरन बेबीलोन देश खिन लीजान तक चौदा पुस्त भ्यान, और इस्राएली लोगून गुलाम बनाभेरन बेबीलोन देश की गुलामी भटे यीशु मसीह तक चौदा पुस्त भ्यान। +यीशु मसीह का पैद हुन है पैलि यो भ्योछ, कि जब उकी ईजा मरियम की माँग-जांगी यूसुफ नामाका आदिमी का दगाड़ हो गैछी, और उनोरो ब्या हुन है पैलि उ पवित्र आत्मा का द्वारा गर्भवती हो जाछी। +यूसुफ जो मरियम को मंगेतर छ्यो, उ एक धर्मी जन छ्यो, जब ऊस यो बातो को पत्तो चलछो, त उ मरियम की बदनाम नी करून चाछ्यो, येक कारण उले मनै-मन में रिशता तोड़ना को बिचार करछ्य। +लेकिन जब उ इन बातुन सोचूनै मरेछ्यो, त प्रभु को स्वर्गदूत ऊस स्यून में दिखाई दीभेरन कुंछो। “हे यूसुफ! राजा दाऊदाका वंशज, तैं मरियम स अपूनी घरवाली बनून है जन डर, क्याखिनकि जो बच्चा उक पेट में छै, उ पवित्र आत्मा का सामर्थ ले छै। +और उ एक च्याला स जन्म देली, तैं उको नाम यीशु राखैं, क्याखिनकि उ अपून लोगून पापून भटे मुक्ति दिलालो।” +यो सब येक कारण भ्योछ, कि परमेश्वरो को संदेश दिनवाला यशायाह का द्वारा यीशु मसीह का बारिमें जो कईनाको छ्यो, उ पुरो हो, +यशायाह ले इसो लिखीना को छै “देखा, एक कुँवारी कन्या गर्भवती होलि, और उ एक च्याला स जन्म देली, और उको नाम इम्मानुएल राखि जालो,” जैको मतलब छै, कि परमेश्वर हमार दगाड़ छै। +तब यूसुफ नीन भटे जागी भेरन स्वर्गदूत का कईना का अनुसार मरियम का दगाड़ ब्या करभरेन ऊस अपून घर लियूछो। +और जब तक मरियम ले च्याला स जन्म नै दीनो, तब तक यूसुफ ले मरियम का दगाड़ शाररीक सम्बध नै राँख्यो, और जब च्योलो पैद भ्योछ, त यूसुफ ले उको नाम यीशु राँखछ्य। +जब राजा हेरोदेस, यहूदिया प्रदेश में राज्य करछ्यो, त यीशु को जन्म उई प्रदेशा का बैतलहम गौं में भ्योछ, तब पूरब दिशा भटे कई बुद्धिमान आदिमी, जो तारान को ज्ञान राँखनान, उन यरूशलम शैहर में आभेरन पुछून लागनान, +“उ नान्तिनो काँ छै जो यहूदीन को राजा हुन खिन पैद होर्योछ? क्याखिनकि हमूले पूरब दिशा में उको जन्म का बारिमें बतून वालो तारा स देखछ्य, और हम उकी अराधना करून खिन आरयाँ।” +जब राजा हेरोदेस ले, यहूदीन का राजा का जन्म बारिमें सुणछै, त उ और उक दगाड़ यरूशलम शैहरा का भौत सारा लोग ले घबरा जानान। +तब उले सब प्रधान याजकून और मूसा का नियम सिखून वाला जाम करभेरन पूछ्छै, “कि मसीह जन्म का बारिमें पवित्र-शास्त्र की कुंछो? मसीह को जन्म काँ हुन चैछो?” +उनूनले उथैं क्योछ, “मसीह को जन्म यहूदिया प्रदेशा का बैतलहम गौं में हुन चैछो,” क्याखिनकि परमेश्वरो को संदेश दिनवाला मीका का द्वारा इसो लिखीना को छै। +“हे यहूदिया प्रदेशा का बैतलहम गौं का लोगो, तैं कोई ले तरीकाले यहूदा का अधिकारीन में भटे नानो नाहातिन; क्याखिनकि तैंमें भटे एक आदिमी अधिकारी बनभेरन आलो, जो मेरि प्रजा इस्राएल देशा का लोगून की देख-भाल करोलो।” +राजा हेरोदेस ले उ पैद होईना का बच्चा का उमरा का बारिमें जाणून खिन, उन बुद्धिमान आदिमीन चुपचाप ले बुलाभेरन उनूनथैं पुछ्छै, कि उ तारो कै बखत दिखाई दीछ, +और उले उन बुद्धिमान आदिमीन यो कैभैरन बैतलहम गौं भेजछ्य, “जा, उ बच्चा का बारिमें ठीक-ठीक पत्तो लगा, और जब तुमून उको पत्तो चल जालो, त तुम आभेरन मैंस ले खबर दीया, ताकि मैंले वाँ आभेरन उकी अराधना करूँ।” +और उन राजा की बात सुणभरेन न्हैजानान, और बाटा में उई तारो उनून देखीई दीछ, और उन सब उ तारा स देखिभेरन भौत खुश हुनान, जो पूरब में देखीई दीछ, यो तारो उनार अघिल-अघिल हिटनै रूछो, और उ जाग में जाभेरन रूक जाछो जा यीशु छ्यो। +उनूनले उ घर में पुजिभेरन नान्तिना स उकी ईजा मरियम का दगाड़ देखछ्य, और उक खुटान में पड़ी भरेन ऊस ढोक दीछ, और अपून-अपून थैलान खोलभेरन सुनो, खुशबुदार धूप, और गन्धरस भेंट चढ़ाछ। +येका बाद स्यून में उन लोगून परमेश्वर भटे चेतावनी मिलछ्य, कि राजा हेरोदेस पास वापस जन जाया, तब उनूले राजा हेरोदेस स यो बात की जानकारी नै दीनी, और उन दुसारा बाटा भटे अपून देश खिन वापस न्हैजानान। +और उनार न्हैजानान का बाद प्रभु का एक स्वर्गदूत स्यून में यूसुफ स दिखाई दीछो, और कुंछो, “उठ, यो नान्तिना स और उकी ईजा लीभेरन मिस्र देश खिन भाग जा; और जब तक मैं तैथैं नै कुँ, तब तक वाँई रये; क्याखिनकि राजा हेरोदेस जो यो नन्तिनास मारन खिन खोजून मर्योछ।” +तब यूसुफ रात मेंई उठाभेरन नान्तिना स और उकी ईजा लीभेरन मिस्र देश खिन न्हैजाछो, +और राजा हेरोदेस का मरून तक उन मिस्र में रूनान। येक कारण कि प्रभु ले जो बात परमेश्वरो को संदेश दिनवाला होशे का द्वारा कईना को छ्यो, पुरो हो “मैंले अपून च्याला स मिस्र देश भटे बुलाछ।” +जब राजा हेरोदेस स मालूम चलछ्य कि बुद्धिमान आदिमीन ले उक दगाड़ ध्वाका करछ्य, तब ऊस भौत रीस आछ। फिर उले बुद्धिमान आदिमीन का बाताईना का जाग का अनुसार बैतलहम गौं, में अपून सिपाई भेजिभेरन और उक आश-पासा का जागान का सब च्याला जो द्वी साल और उ है नान उमर का छ्या उन सबून मरवा दीछ। +यो येक कारण भ्योछ, कि पवित्र-शास्त्र में परमेश्वरो को संदेश दिनवाला यिर्मयाह ले कईना छ्यो, उ पुरो हो: +“लोगून ले रामाह शैहर में कैकी डण्यून की आवाज सुणछ्य, +राहेल अपून ननतिनान खिन डण्यून मरेछी, +और शान्त नी हुन चाछी, +क्याखिनकि उन मर गैछ्या।” +राजा हेरोदेस का मरना का बाद यूसुफ, मरियम और बालक यीशु ऐल तक मिस्र मेंई छ्या, त वाँ प्रभु को स्वर्गदूत को यूसुफ स स्यून में दिखाई दीछो और कुंछो, +“उठ, नन्तिनास और उकी ईजा लीभेरन इस्राएल देश खिन जा, क्याखिनकि राजा हेरोदेस मर ग्योछ जो यीशु स मारून चाँछ्यो।” +तब यूसुफ उठछो और यीशु और उकी ईजा लीभेरन मिस्र भटे इस्राएल देश खिन वापस आ जाछो। +लेकिन जब यूसुफ ले यो सुणछ्य कि अरखिलाऊस जो अपून बबा राजा हेरोदेस का जाग में यहूदिया प्रदेश में राज्य करून मर्योछ, तब उ वाँ जान खिन डर जाछो, और स्यून में परमेश्वर भटे चेतावनी पाभेरन गलील प्रदेश खिन जाछो। +और नासरत गौं में जाभेरन रून लागछ्य, ताकि उ बात पुरी हो जो परमेश्वरो को संदेश दिनवालान का द्वारा यीशु का बारिमें कईना छी, “उ नासरत गौं को कहलाई जालो।” +उन दिनून में बपतिस्मा दिनवालो यहूना, जो पानि की एक रसम करछ्यो, जैस बपतिस्मा कुंनान। जो यहूदिया प्रदेशा का बिरान जागा में आभेरन यो प्रचार करून लागछो, +“अपून पापून खिन पश्चताप करा क्याखिनकि स्वर्ग को राज्य नजिक आग्योछ।” +योई छै जैका बारिमें परमेश्वरो को संदेश दिनवाला यशायाह ले कईना छ्यो, +“उ बिरान जागान में रौलो और लोगून धध्या-धध्याभेरन यो बतालो, +कि प्रभु परमेश्वरा का ऊँन खिन तुम तैयार हो ज्या +और उन बाँटान ठीक करून जैमें भटे हो भेरन उ ऊँनवालो छै।” +यहूना ऊँट का बालून का बनाईना का साधारण कपाड़ा पैन छ्यो और उ अपून कमर में चमड़ाक पट्टा बादछ्यो, और मौ और पिटींग खाँछ्यो। +तब यरूशलम शैहरा का और सारा यहूदिया प्रदेश, और यरदन नदी का आश-पासा का रूनवाला लोग निकल भेरन यहूना का पास उनान। +और लोगून ले यो मानभेरन कि हम पापी छा, त यहूना का हात ले यरदन नदी में बपतिस्मा लीछ। +लेकिन जब उले भौत फरीसीन और सदूकी लोगून अपून पास बपतिस्मा लीन खिन उन देखछ्य, तो उले उनूनथैं क्योछ, “हे स्याँपा का जैसा जहरीला लोगो, तुमून कैले बता दीछ, कि परमेश्वरा का उनवाला कोप है भागा? +येक कारण भल काम करभेरन सबूत दी, कि तुमून ले सच्ची में पापून है पश्चताप कर ली है। +और अपून-अपून मन में यो जन सोचा कि ‘हम अब्रहाम का वंश का छा; कि हम बच ज्यूला।’ क्याखिनकि मैं तुमूनथैं कुंछू कि परमेश्वर इन ढ़ुगान भटे अब्राहम खिन सन्तान पैद कर सकछो। +अब इसी बात छै कि परमेश्वर हरेक स जो अपून पापून है पश्चताप नै करून चानो, ऊस सजा दीन खिन बिलकुल तैयार छै। ठीक उसीकैं जसीकैं बनकाटो रूखून का जाड़ा में राखिना को छै, येका कारण जो-जो रूख निको फल नै ल्यून, उ काटि जालो और आग में डाली जालो। +मैंले त तुमून पानि ले पापून को पश्चताप करून खिन बपतिस्मा दी छूँ, लेकिन जो म्यारा बाद उनवालो छै, उ मैं है महान छै। और मैं इसो लाकारी को ले नाहातिनू कि उको सेवक बनभेरन उको जूताका खोलि सकू लेकिन मैंले त तुमून पानि को बपतिस्मा दीछ, लेकिन उ तुमून पवित्र आत्मा और आगा ले बपतिस्मा द्यालो। +उले अपून हातून में सूप्पो ल्हीछ, और उ अपूनी खेती की फसल स निकीकैं साफ करोलो, और ग्यूँका दानान अपून भखार में जाम करोलो, और भूसा स उ आग में जालो, जो कभे नै बुझनी।” +तब उ बखत यीशु गलील प्रदेश भटे यरदन नदी का किनार यहूना पास उथैं बपतिस्मा लीन खिन आछ। +लेकिन यहूना यो कैभेरन मना करछ्य, “कि मैंस त तेरा हात भटे बपतिस्मा लीना की जरूरत छै, और तैं म्यारा पास आ रैछै?” +तब यीशु ले ऊस जबाब दीभेरन क्योछ, “अब इसो हुन दे क्याखिनकि हमून इसीकैं परमेश्वर की मरजी स पुरो करून ठीक छै।” तब यहूना ले यीशु की बात मान लीछ। +और यीशु बपतिस्मा लीभेरन पानि भटे भ्यार आछ, और देखा उ खिन स्वर्ग खुलि ग्यो, और यहूना ले उक मलि में परमेश्वरे का आत्मा स कबूतर का रूप में उतरून देखछ्य। +और स्वर्ग भटे परमेश्वर ले यो क्योछ, “यो म्येरो लाड़िल च्योलो छै, जैस मैं प्रेम करछूँ और मैं यो भटे भौत खुश छूँ।” +येका बाद पवित्र आत्मा, यीशु स बिरान जागा में येक कारण लिग्योछ, ताकि शैतान का द्वारा ऊस परखी जौ। +यीशु ले चालीस दिन और चालीस रात के नै खायो, तब ऊस भुख लागछ्य। +तब शैतान परीक्षा लीन खिन वाँ उक पास आभेरन उथैं कुन लागछ्य, “अगर तैं परमेश्वरो को च्योलो छै, त इन ढ़ुगान रोटा बनना को हुकुम दीभेरन साबित कर, ताकि तैं उनून खा सको।” +तब यीशु ले जबाब दीछ, “पवित्र-शास्त्र में की लिखीना को छै, +‘आदिमी केवल रोटान ले नै, +लेकिन हरेक उ बचन स जो +परमेश्वर कुंछो, +उ ज्यून रौलो।’” +तब शैतान, यीशु स पवित्र नगर यरूशलम में ली ग्योछ, और परमेश्वरा का मन्दिर का टुक्का में ठाड़ कर दीछ, +और उथैं क्योछ, “अगर तैं परमेश्वरो को च्योलो छै, तैं याँ भटे तलि फटंग हाण भेरन साबित कर; क्याखिनकि पवित्र-शास्त्र में लिखीना को छै, +‘कि परमेश्वर तेरा बारिमें अपून स्वर्ग स्वर्गदूतून हुकुम द्योलो, +और उन तैंस हातो-हात उठा ल्याला। +और इसो होलो त्यारा खुटान में ढ़ुगान ले ठैस नै लागो।’” +यीशु ले शैतन थैं क्योछ, “यो ले पवित्र-शास्त्र में लिखीना को छै, ‘तैं प्रभु अपून परमेश्वर की परीक्षा जन करे।’” +फिर शैतान ऊस एक भौत ऊच्चा डाँण में लिजाछो और सारा संसारा को राज्य और उकी धन-दौलत दिखाभेरन, +उथैं कुन लागछ्य, “अगर तैं झुकभेरन म्येरो आदर और मेरि भक्ति करले, तो मैं यो सब कुछ तैंस दीयूलो।” +तब यीशु ले उथैं क्योछ, “हे शैतान मैं है दूर हो जा, क्याखिनकि पवित्र-शास्त्र में लिखीना को छै +‘तैं केवल अपून प्रभु परमेश्वर स झुकभेरन आदर कर, +और केवल उकी भक्ति कर।’” +तब शैतान ऊस छोड़भेरन न्हैग्यो, और स्वर्गदूत आभेरन उकी देख-भाल करून लाग्यान। +जब यीशु स यो मालूम चलछै कि यहूना स पकड़ भेरन जेल में बन्द कर दीछ, तब उ यहूदिया प्रदेश स छोड़भेरन गलील प्रदेशा का नासरत गौं में वापस आग्यो। +और फिर नासरत गौं छोड़ी भरेन कफरनहूम गौं में रून लागछो, जो गलील झीला का किनार जबूलून और नप्ताली का इलाका में छै। +ताकि जो परमेश्वरो को संदेश दिनवाला यशायाह ले कईना छ्यो, उ पुरो हो: +“तुम लोग जो जबूलून और नप्ताली गोत्र का अधिकार वाला इलाका में रूछा, उ बाटा में छै जो गलील प्रदेश की +झील का पास और यरदन नदी का पूरबा का इलाका में छै। +परमेश्वर स जाणै बिना अन्यारा में रून वाला लोगून एक तेज उज्यालो देखाला। +यो उज्यालो उन लोगून मुक्ति का मार्ग दिखालो जो परमेश्वर स जाणै बिना जीवन बितूनान और अनन्तकाल का मौता का बाटा में छन।” +उ बखत भटे यीशु ले प्रचार करून और यो कुन शुरू करछ्य, “अपून पापून खिन पश्चताप करा, क्याखिनकि परमेश्वरो को राज्य नजिक आग्योछ।” +तब गलील प्रदेशा का झील का किनार में हिटून-हिटून यीशु ले द्वी भाईन झील में जाल डाली भेरन माछा पकड़ून देखछ्य, किलैकी उन द्वीवै मछुवारा छ्या; उनूनमें एक को नाम शमौन जो पतरस ले कहलाईछो, और उक नान भाई को नाम अन्द्रियास छ्यो। +यीशु ले उनून बुलाभेरन क्योछ, “तुम म्यार दगाड़ आ, जस तुम माछान पकड़ छा; उसीकैं मैं तुमून लोगून अपूनो शिष्य बनूनो सिखूलो।” +तब उनूले तुरन्त अपूनो माछा पकड़ना को काम बन्द कर दीछ, और उक शिष्य बन ग्या। +वाँ भटे थ्वाड़ा अघिल जाभेरन, यीशु ले और द्वी भाईन देखछ्य, जो जब्दी का च्याला छ्या उनूनमें भटे एक को नाम याकूब और उक नान भाई को नाम यहूना छ्यो, उन अपून बबा का दगाड़ नाव में अपूनी जालून ठीक करून मरेछ्या। और उले उनूनले बुलाछ। +और उनूनथैं क्योछ, “म्यार दगाड़ आ और म्यारा शिष्य बना।” उनूनले तुरन्त अपून बबा स और नाव छोड़िभेरन उक शिष्य बन ग्या। +यीशु सारा गलील प्रदेश में घुमनै, उनार यहूदी सभाघर में उपदेश दीछो, और परमेश्वरा का राज्य सुसमाचार प्रचार करछो, और लोगून की हर प्रकार का बिमारीन और कमजोरीन दूर करनै रूछ्यो। +और सारा सीरिया देश में उको नाम फैल ग्यो; और लोग सब बिमारीन जो हरैक प्रकारे की बिमारीन में दुखून में पड़ीना का छ्या, और भूत लागीनाका और मीर्गी रोगीन यीशु का पास ल्यान, और उले सबून चंगो कर दीछ। +गलील प्रदेश और दिकापुलिस, यरूशलम शैहर, यहूदिया प्रदेश, यरदन नदी का पार भटे भीड़ की भीड़ उक पछिल हो जाछी। +यीशु लोगून की भीड़ स देखिभेरन एक ऊच्चा डाणा में न्हैग्यो, और उनून शिक्षा दीन खिन बैठग्यो, तब उक शिष्य उक पास आयान। +और तब उ यो भेरन उनून उपदेश दी लागछ्य, +“धन्य छन उन, जो मन का दीन छन, + क्याखिनकि स्वर्ग का राज्य उनून खिन छै। +धन छन उन, जो शोक करनान, परमेश्वर उनून तसली द्योलो। +धन्य छन उन, जो नम्र छन, क्याखिनकि उन धरतीका अधिकारी होला। +धन्य छन उन, जो धार्मिकता ले जीन्दगी जीना की सच्ची इच्छा राखनान, क्याखिनकि परमेश्वर उनून तृप्त कराला। +धन्य छन उन, जो दया करूनवाला छन, परमेश्वर उनूनमें दयालु होलो। +धन्य छन उन, जिनारा मन शुद्ध छन, क्याखिनकि उन परमेश्वर स देखाला। +धन्य छन उन, जो मेल-मिलाप करूनवाला छन, क्याखिनकि उन परमेश्वरा का सन्तान कहलाई जाला। +धन्य छन उन, जो धार्मिकता की जीन्दगी जीना का कारण सताई जानान, क्याखिनकि स्वर्ग का राज्य उनोरो छै। +धन्य छा तुम, जब लोग म्यारा कारण तुमेरि निन्दा कराला और सताला, क्याखिनकि तुम म्यारा शिष्य छा, और झूठ बोलभेरन तुमार खिलाफ में सब प्रकार का गलत आरोप लगूनान। +तब तुम खुशी मनाया, क्याखिनकि तुमून खिन स्वर्ग में भौत ठूलो ईनाम राखिना को छै। येक कारण उनूनले परमेश्वरो को संदेश दिनवालान भौत बखत पैलि इसीकैं सता छै। +तुम यो संसार का लोगून खिन नून का जसा छा; लेकिन अगर नूनो नमकीनपन खतम हैज्यो, त उ फिर ऊस दुबार कसीकैं नमकीन करि जालो? फिर उक के कामो को नै रूनो, केवल भ्यार खिती जाछो और लोगून का खुटान ले कुचली जाछो। +तुम यो संसार लोगून खिन रोशनी जसा छा। और जो गौं ऊँचा डाँणा में बसिना को छै उ लुक नै सकूनो। +और लोग दीया जलाभेरन भांणाका तलि नै ढकना, लेकिन ऊँचा जाग में राखनान कि उले सब घरा का लोगून उज्यालो मिलो। +उसीकैं तुमार उज्यालो लोगून का सामुनि चमको कि उन तुमार भल कामून देखिभेरन तुमार बबा जो स्वर्ग में छै, उकी तारीफ करून। +यो नै समझा कि मैं मूसा का नियम या परमेश्वरो को संदेश दिनवालान की लेख हटून खिन नै आरयूँ, मगर पुरो करून खिन आरयूँ। +मैं तुमूनथैं सच्ची कुछूँ, कि जब तक आकाश और धरती टल नी जालो, परमेश्वरा का नियमून में भटे सब कुछ याँ तक कि सबून है नानि बात को असर तब तलक रौलो जब तलक उको मक्शद पुरो नी हो जालो। +येक कारण जो कोई ले इन नान है नान हुकुम में भटे कोई एक स तोड़ोलो, और ऊसो लोगून ले सिखालो, उ स्वर्ग का राज्य में सबून है नानो समझी जालो; और जो कोई उन हुकमून पालन करोलो और लोगून ले सिखालो उ स्वर्ग का राज्य में महान होलो। +मैं तुमूनथैं सच्ची कुछूँ, अगर तुम मूसा का नियम सिखून वालान और फरीसी लोगून का हुकमून है बढ़भेरन परमेश्वरा का हुकमून को पालन करला, तब तुम स्वर्ग का राज्य में प्रवेश कर पाला। +तुम यो बात स जाणछा, कि परमेश्वर ले मूसा का नियम में हमार पूर्वजून बताईन को छ्यो, ‘हत्या जन कर्या,’ और ‘जो कोई हत्या करोलो यो उ सजा को हकदार होलो।’ +लेकिन मैं तुमूनथैं कुछूँ, जो कोई अपून भाई खिन रीस करोलो, उ यहूदी सभा में सजा को हकदार होलो। और जो कोई अपून भाई थैं निकम्मा कौलो उ यहूदी महासभा में सजा को हकदार होलो, और जो कोई कौलो ‘हे मूर्ख’ उ नरक की आग में सजा पालो। +येक कारण अगर तैं अपूनी भेंट परमेश्वरा का सामुनि वेदी में चढ़ून खिन ल्यूछै, वाँ तैं याद कर, कि म्यारा भाई का मन में म्यारा तरफ भटे के विरोध छै, +तो अपूनी भेंट वेदी का सामुनि छोड दे, पैलि जाभेरन अपून भाई थैं मेल कर और तब आभेरन अपूनी भेंट चढ़ौ। +और जब तुम यहूदी महासभा खिन जान बखत अपून बिरोधी का दगाड़ बाटा में होला, उक दगाड़ जल्दी मेल-मिलाप कर ले काँई इसो नै हो कि बिरोधी तैंस हाकिम स सौप, और हाकिम तैंस सिपाई स सौंप दे, और तैंस जेल में डाल द्याला। +मैं तैथैं सच्ची कुछूँ कि जब तक उको भुकतान पुरो नै कर दे, जो तैंमें बकाया छै, तब तक तैं जेल खाना है कभै नी निकल पाले। +तुम यो बात स जाणछा कि मूसा का नियम में लिखीना को छै, कि ब्यभिचार जन कर्या। +लेकिन मैं तुमूनथैं यो कुछूँ कि जो कोई, कोई स्यैनि स बुरी नजर ले देखोलो, उ अपून मन में उक दगाड़ ब्यभिचार कर है छ। +अगर तेरो दैन आँख तैथैं पाप करूँछो, त ऊस निकालभेरन खित दी, क्याखिनकि तैखिन योई ठीक छै कि त्यारा शरीर में भटे एक हिस्सा नष्ट हो जौ और तेरो पुरो शरीर नरक की आग में नै डाली जौ। +और अगर तेरो दैन हात तैथैं पाप करूँछो, त ऊस काटिभेरन खिती दी, क्याखिनकि तैखिन योई ठीक छै कि त्यारा अंगून में भटे एक हिस्सा नष्ट हो जौ और तेरो पुरो शरीर नरक की आग में जान है बच जौ। +मूसा का नियम में यो ले कै राख छ्यो, कि जो कोई अपूनी स्यैनि स तलाक दिन चाँछो त ऊस त्यागपत्र दे। +लेकिन मैं तुमूनथैं यो कुछूँ कि जो कोई अपूनी स्यैनि स ब्यभिचार का अलावा कोई और कारण ले तलाक दी छ्यो त उ उथैं ब्यभिचार करूँछो, और जो कोई उ छोड़िना कि स्यैनि का दगाड़ ब्या करछो उ ब्यभिचार करछो। +फिर तुम यो बात स ले जाणछा, कि परमेश्वर ले मूसा का नियम में हमार पूर्वजून बताईन को छ्यो झूठ्ठी कसम जन खाया, लेकिन परमेश्वर खिन अपूनी कसम स पुरी कर्या +लेकिन मैं तुमूनथैं यो कुछूँ कि कभै कसम जन खाया, नै त स्वर्ग की कसम खाया, क्याखिनकि उ परमेश्वरो को सिंहासन छै। +और नै धरती की क्याखिनकि उ उकी खुट्टा राखना की चौंकी छै; और नै यरूशलम शैहर की, क्याखिनकि उ महाराजा परमेश्वरो को शैहर छै। +अपून खोराकी ले कसम जन खाया क्याखिनकि तैं एक ले बाल स ले नै सफेद और नै कालो कर सकनै। +तुमेरि बात ‘हाँ’ की ‘हाँ’ या ‘ना’ की ‘ना’ हो; क्याखिनकि जो कुछ ले उ है ज्यादा हुछो उ शैतान भटे हुछो। +तुम यो बात स ले जाणछा, कि मूसा नियम में लिखीना को छै, कि आँखा बदला में आँखो, और दाँत का बदला में दाँत। +लेकिन में तुमूनथैं कुछूँ कि बुर आदिमी जसो जन कर्या, बल्कि जो कोई त्यारा दैन गाल में थप्पड़ मरो, उक तरफ दुसोरो गाल ले कर दीये। +अगर कोई त्यारा दगाड़ जबरदस्ती करभरेन तेरो कुरता लीन चाछो, तो तैं ऊस अपूनो भ्यार वालो कोट ले दी दे। +और अगर कोई तैमें मुकरदमा करभेरन एक किलोमीटर में लिजाछो, तैं उक दगाड़ द्वी किलोमीटर और न्हैजा। +और कोई तैंथैं माँगो ऊस दे, और जो कोई तैंथैं उधार माँगो ऊस मना जन करे। +तुम यो बात स जाणछा कि मूसा का नियम में लिखीना को छै, अपून पड़ोसी का दगाड़ प्रेम कर्या, और अपून बैरी का दगाड़ बैर। +लेकिन मैं तुमूनथैं यो कुछूँ कि अपून बैरी का दगाड़ प्रेम राखा और अपून सतून वालान खिन प्रार्थना करा, +जेले तुम अपून स्वर्गीय पिता की संतान बनला, क्याखिनकि परमेश्वर भलो और बुर द्वीवै लोगून में अपूनो सूरज उदय करछो, और धर्मी और अधर्मी द्वीवै लोगून खिन बरखा करछो। +क्याखिनकि तुम अपून प्रेम राखूनवालान थैं ही प्रेम राखछा, तो परमेश्वर तुमून के ईनाम नी द्योलो, क्याखिनकि चुंगी लिनवाला ले इसोई करनान। +अगर तुम केवल अपून भाईन नमस्कार करछा, तो कौन सा ठूलो काम करछा? याँ तक कि गैर-यहूदी लोग ले इसोई करनान, जो परमेश्वरा का नियमून नै जाणनान। +येक कारण चैछो कि तुम सिद्ध बना, जसो तुमोरो स्वर्गीय पिता सिद्ध छै। +सतर्क रौ! तुम लोगून देखून खिन भल काम जन करा, नै त तुम अपून स्वर्गीय पिता थैं भटे केले ईनाम नी पाला। +येक कारण जब तुम दान करछा, त ढिंढोरा जन करवाये, जसो कपटी लोग, यहूदी सभाघरून में और गलिन में करनान, ताकि लोग उनेरि बड़ाई करून। मैं तुमूनथैं सच्ची कुछूँ की उन अपूनो ईनाम पा चुक ग्यान। +लेकिन जब तैं गरीबून दान करछै, जो तैं दान दीछै, ऊस दुसारा लोग नै जाणून पान। +ताकि तेरो दान गुप्त रौ, और जब तेरो पिता जो गुप्त में देखछो, तैंस उक ईनाम द्यलो।” +और जब तैं प्रार्थना करले, त कपटिन का नियाती जन कर, किलैकी उन लोगून देखून खिन यहूदी सभाघर में और सड़कून का मोडून में ठाड़ हो भेरन प्रार्थना करून उनून निको लागछो। मैं तुमूनथैं सच्ची कुछूँ कि उन ले अपूनो ईनाम पा हैछ। +लेकिन जब तैं प्रार्थना कर, त अपून कमरा में जा, और द्वार बन्द करभेरन अपून स्वर्गी पिता थैं प्रार्थना कर जैस कोई नै देख सकूनो। तब तेरो स्वर्गी पिता जो सब बातुन जाणछो, उ तैंस उको ईनाम द्यलो। +प्रार्थना करून बखत गैर-यहूदी लोगून की नियाती बक-बक जन करा क्याखिनकि उन समझनान कि उनार भौत बोलना ले उनेरि सुणि जालि। +येक कारण तुम उनार समान जन बना, क्याखिनकि तुमोरो पिता तुमार माँगून है पैलि जाणछो कि तुमेरि कि-कि जरूरत छै। +येक कारण तुम इसीकैं प्रार्थना करा, हे हमार पिता, तैं जो स्वर्ग में छै; तेरो नाम पवित्र मानी जौ। +तेरो राज्य हरेक जाग में हो। और तेरि मरजी जसकै स्वर्ग में पुरी हुछी, उसीकैं धरती मेंले पुरी हो। +हमरि दिन की रोटो आज हमून दे। +जसीकैं हमूले अपून अपराधीन माफ करनू, उसीकैं तैंले हमार अपराधून माफ कर। +और हमून परीक्षा में जन पड़ून दे, और हमून बुराई भटे बचौ; (क्याखिनकि राज्य पराक्रम और महिमा सदा की तेरि छै। आमीन)। +येक कारण अगर तुम लोगून का अपराधून माफ करला, त तुमोरो स्वर्गीय पिता ले तुमून माफ करोलो। +और अगर तुम लोगून का अपराधून माफ नी कराला, त तुमोरो स्वर्गीय पिता ले तुमार पाप माफ नी करोलो। +जब तुम बर्त राखछा, त कपटिन की नियाती तुमार मुँख उदास नै हो, क्याखिनकि उन अपूनो मुँख इसो यो खिन बना राखनान, ताकि लोग जाण सकून की उनूले बर्त राख रैछ। मैं तुमूनथैं सच्ची कुंछू कि उन अपूनो ईनाम पा चुक ग्यान। +लेकिन जब तुम बर्त राखछा मुँख धो और अपून ख्वारा में तेल हाल, +ताकि लोग नै पर तेरो परमेश्वर जैस कोई देख नै सकूनो, तैंस बर्त राखून देखिभेरन तैंस उको ईनाम देलो। +अपून खिन यो संसार में धन जामा जन करा, जाँ कीड़ा और काँई खराब कर दीनान, और चोर घात लगाभेरन चोरी लीनान, +लेकिन भलाई करभेरन अपून खिन स्वर्ग में धन जामा करा, जाँ नै त कीड़ा और काँई खराब करूनो, और जाँ चोर घात लागा भेरन नै चोरी कर सकूनो। +क्याखिनकि तेरो मन हमेशा वाँई लाग रौ जा तेरो धन छै। +आँखो शरीर खिन दीया को जसो छै, येक कारण अगर तेरा आँखा निको होलि त तेरो पुरो शरीर मेंले उज्यालो होलो। +पर अगर तेरा आँखा बुर छन, त तेरो पुरो शरीर अन्यारो हो जालो; त जो उज्यालो तैंमें छै अगर अन्यारो हो ज्यो त उ अन्यारो भौत ज्यादा कालो हो जालो। +कोई ले आदिमी एक बखत में द्वी मालिकून की सेवा नै कर सकूनो, क्याखिनकि उ एक्का दगाड़ बैर और दुसरा का दगाड़ प्रेम राखोलो, या एक्का दगाड़ मिलीना को रौलो और दुसरा स तुच्छ समझलो। तुम ले परमेश्वर और धन द्वीवैन की सेवा नै कर सकना। +येक कारण मैं तुमूनथैं कुंछू कि अपून रोजमर्रा जीवन का बारिमें यो फिकर जन करा, कि हम की खूँला और की पियूला और नै अपून शरीर का बारिमें यो फिकर जन कर्या की हम की पैनला। क्या जीवन खान भटे या शरीर कपाड़ा भटे ज्यादा कीमती नाहतिन? +आकाश का चिड़ियान देखा! नै उन बुना, नै कटना, और नै खत्तान में जामा करनान, फिरले तुमोरो स्वर्गीय पिता उनूनले खिलूछो। क्याखिनकि तुम त उनून है ले ज्यादा कीमती छा। +तुमून में भटे इसो को छै, जो चिन्ता करभेरन अपूनी उमर में एक पल ले बढ़ा सको? +“और कपाड़ान खिन क्याखिन चिन्ता करछा? जंगली फुलून देखा उन कसीकैं बढ़नान नै त उन मेहनत करना और नै कपाड़ा बनूना। +तो मैं तुमूनथैं कुंछू कि राजा सुलैमान ले अपून पुर राजपाठ वाला जीवन में इन जंगली फुलून का जसा सुन्दर कपाड़ा नै पैन्या। +येक कारण जब परमेश्वर जंगले की घास जो आज छै और भोल आगो में भड़ाई जालि, फिरले उ उको इदुक ज्यादा सुन्दरता दीछो, त उ जरूर तुमोरो उ है ले ज्यादा ध्यान राखोलो। तुमोरो विश्वास परमेश्वर में इदुक कम किलैं छै। +येक कारण तुम चिन्ता जन करा कि हम कि खूँला, या कि पियूला, या कि पैनला। +क्याखिनकि गैर-यहूदी लोग इनी सब चीजून की खोज में रूनान, लेकिन तुमोरो स्वर्गीय पिता जाणछो कि तुमून इन सब चीजून की जरूरत छै। येक कारण चिन्ता जन करा। +येक कारण तुम पैलि परमेश्वरा का राज्य और धर्मी जीवन जीना की कोशिश करा, त इन सब चीज तुमून मिल जाला। +और भोल की चिन्ता जन करा, भोल अपूनी चिन्ता अफी कर ल्यलो; आज खिन आजो को दुख भौत छै। +तुम कैमें दोष जन लगा, कि परमेश्वर ले तुमून में दोष नै लगायो। +क्याखिनकि जसीकैं तुम लोगून में दोष लगाला, उसीकैं परमेश्वर ले तुमोरो न्याय करोलो; परमेश्वर तुमार दगाड़ ऊसो बर्ताव करोलो, जसो तुम दुसरान का दगाड़ करछा। +तैं किलैं अपून विश्वासी भाई की नानि-नानि गलतिन देखिभेरन उमें दोष लगूछै जो उक आँख में एक तिन्का नियाती छै, जब कि तेरा जीन्दगी में ठूलो पाप छै, जो त्यारा अपून आँख में एक लठ्ठा नियाती छै। उ तैंस किलैं नै दिखाई दीनो? +जब त्यारा खुदै का भितर भौत ठूलो पाप छै, त तैंस अपून है कम पाप वाला कोई ले आदिमी की मद्दत करना की कोशिश नै करूँ चैंनी। +हे कपटी, पैलि तैं अपूनी ठूला-ठूला गलतिन निकीकैं सुधार, तब तैं अपून भाई की नानि-नानि गलतिन निकीकैं सुधार पाले। +उन लोगून परमेश्वरो को संदेश जन सुणा, जो येस नै सुणून चाँनान। अगर तुम इसो करछा, त यो इसो होलो जसो कोई पवित्र चीज कूकुरुन का सामुनि डालूनो, और नै अपून मोती सुंअरून का सामुनि डालीया, काँई इसो नै हो कि उन उनून अपून खुटान का तलि रौंद दीयाला, और पलट भेरन तुमून में हमला कर दीयून। +तुमून जे चैंछो उ परमेश्वरथैं माँगा और उ तुमून द्योलो। परमेश्वरेस खोजला उ तुमून मिल जालो, खटखटाला त तुमून खिन उ द्वार खोलि द्योलो। +क्याखिनकि जो कोई परमेश्वरथैं माँगछो उ ऊस दीछो, और जो कोई ऊस खोजछो उ ऊस मिलछो, और जो द्वार खटखटाछो उ खिन खोलि जालो। +अगर तुमोरो च्योलो तुमूनथैं रोट माँगो तो क्या तुम ऊस ढूंगो द्यालाई? +अगर तुमोरो च्योलो तुमूनथैं माँछा माँगो तो क्या तुम ऊस स्याँप द्यालाई? +जब तुम बुर हो भेरन अपून नान्तिनान निकी चीज दिन जाणछा, तो तुमोरो पिता जो स्वर्ग में छै अपून माँगून वालान निकी चीज किलैं नी द्योलो। +येक कारण जो ले तुम चाँछा कि लोग तुमार दगाड़ करून, तुम ले उनार दगाड़ ऊसोई ब्यवहार करा, क्याखिनकि मूसा नियम और परमेश्वरो को संदेश दिनवालान को लेखना को अर्थ योई छै। +तुम परमेश्वरा का राज्य में शागूणो बाट भटे जानान, क्याखिनकि उ चौड़ो छै, जो बिनाश का तरफ लिजाछो, उ फाटक सरल छै, और भौत सारा लोग छन, जो उमें भटे जानान। +क्याखिनकि शागूणो छै उ फाटक और कठिन छै उ बाटो जो अनन्त जीवन का तरफ लिजाछो, और थ्वाड़ा लोग छन जो ऊस पानान। +परमेश्वरा का बारिमें झूठ्ठो संदेश दीन वाला लोगून है सतर्क रौ, जो भेड़ून का जसो भेष बनाभेरन तुमार पास ऊँनान, लेकिन उ असल में फाड़ खान वाला भेड़िया का जसा छन। +उनार कामून ले तुम उनून पछ्याणी ल्याला। क्या लोग झाड़िन भटे अंगूर या काँणान वाली झील-झालू भटे अंजीर तोड़ी सकनानी? +और इसीकैं हरेक निको रूख निको फल दीछ, लेकिन खराब रूख बुरो फल दीछो। +निको रूख बुरो फल नै दी सकनो, और बुरो रूख निको फल नै दी सकनो। +जो-जो रूख निको फल नै दीनो, ऊस काटिभेरन आंग में डाली जाछो, और उसीकैं परमेश्वरा का बारिमें झूठ्ठो संदेश दीन वाला लोगून सजा दी जालि। +और इसकैं तुम उनार कामून ले उनून पछ्याणी ल्याला। +जो मैंथैं, ‘हे प्रभु! हे प्रभु!’ कुंनान उनूनमें भटे हरेक स्वर्ग का राज्य में नी जान पालो, लेकिन उई जान पालो जो म्यारा स्वर्गीय पिता की इच्छान में हिटछो। +और न्याय का दिन भौत लोग मैंथै कौला, ‘हे प्रभु, हे प्रभु, क्या हमून ले त्यारा नामेंले भविष्यवाणी नै कर्या और त्यारा नामेंले भूतून नै निकाल्याई, और त्यारा नामेंले भौत चमत्कारा काम नै कर्या?’ +और तब में उनूनथैं साफ कै द्यूलो, ‘मैं तुमून कभै नै जाणनू, हे बुरा काम करून वालो म्यारा पास है दूर न्हैजा।’ +और जो कोई म्यारा इन बचनून सुणिभेरन उनून मानछो उ, उ बुद्धिमान आदिमी का नियाती छै, जेले अपूनो घरो को नींव चट्‍टान में डालभेरन बनाछ। +और बरखा भैछ, बाढ़ आयान, आँधी-तूफान चलछ्य और उ घर में टकरायान फिरले नै खितीनो क्याखिनकि उकी नींव चट्‍टान में डालीना की छी। +लेकिन जो कोई म्यारा इन बातुन सुणछो और उनोरो पालन नै करूनो, उ, उ मूर्खाका समान छै जेले अपूनी घर रेत में बनाछ +और बरखा भैछ, बाढ़ आयान, आँधी-तूफान चलछ्य और उ घर में टकरायान और उ घर खितीभेरन पुरी तरह नाश हो ग्यो।” +जब यीशु यो उपदेश दी चुकछय, त भीड़ उनार उपदेश सुणिभेरन हैरान होगै। +किलैकी उ मूसा का नियम सिखून वालान का अनुसार नी सिखूछो, बल्कि उ उनूनथैं एक इसा गुरू की नियाती उपदेश दी छ्यो, जैका पास सच्चो अधिकार छ्यो। +जब यीशु डाणा में भटे उतर भेरन तलि आछ, त भौत भीड़ उनार पछिल उन लागछ्य। +और देख, एक कोढ़ी यीशु का पास आछ, और झुकभेरन ऊस ढोक दीछ, और कुन लागछ्य, “हे प्रभु, मैंस चंगो कर दे, क्याखिनकि मैं जाणछूँ, कि तैं मैंस चंगो कर सकछै।” +यीशु ले हात बढ़ाभेरन ऊस छूँछ और क्योछ, “होई, मैं चाँछू, तैं चंगो है जा।” और उ कोढ़ भटे तुरन्त चंगो है ग्यो। +यीशु ले उथैं क्योछ, “सुण, कैंथैं के जन कये, कि मैंले तैंस चंगो करछ्य, पर जाभेरन अपूनास याजक स दिखाये, और कोढ़ भटे ठीक हुना का बारिमें, जेले मूसा ले जो भेंट ठैरा राखछ्य, उ भेंट चढ़ाये, ताकि लोग जाण सकून की तैं चंगो है गैछै।” +और जब यीशु कफरनहूम गौं में आछ, तब एक रोमी सुबेदार उक पास आछ, और गिड़-गिड़ा भेरन विनती करून लागछो, +“हे प्रभु, म्यरो सेवक घर में लकवा का रोगा का कारण चल फिर नै सकूनो, और उ भौत दुखी छै।” +यीशु ले उथैं क्योछ, “मैं आभेरन ऊस चंगो करोलो।” +लेकिन रोमी सुबेदार ले क्योछ, “हे प्रभु में इस लायक न्हैतिनू कि तुम म्यारा घर में आ, पर तैं केवल याँई भटे कै दे, और म्येरो सेवक चंगो है जालो। +मैंस ले पत्तो छै कि मैंले अधिकारीन का अधिकार में काम करून वालो आदिमी छूँ, और म्यारा अधिकार में थ्वाड़ा सिपाई काम करनान। जब मैं एक स हुकुम दीभेरन कुछूँ जा! त उ जाछो, और दुसारा थैं ‘अ!’ त उ उछो, और जब अपून दास थैं कुछूँ, यो काम कर! त उ करछो।” +जब यीशु ले यो सुणिछ्य त चकित भ्यान, और अपून पछिल उनवालान थैं क्योछ, “मैंले पुर इस्राएल देशा का एक आदिमी मैंले इसो विश्वास नै देख्यो, जो यो गैर-यहूदी आदिमी नियाती मैंमें विश्वास करून वालो हो। +मैं तुमूनथैं कुछूँ कि भौत सारा गैर-यहूदी लोग पूरब और पश्चिम दिशा भटे आभेरन अब्राहम, इसहाक और याकूब का दगाड़ स्वर्ग का राज्य की दावत में शामिल होला। +लेकिन इस्राएल देशा का लोग भ्यार अन्यारा में डाली दी जाला, और जा रूनो और दाँतून को पिसून होलो।” +और यीशु ले रोमी सुबेदार थैं क्योछ, “अपून घर जा, त्यारा विश्वास का अनुसार तैखिन हो।” और उनजैई उको सेवक ठीक है ग्यो। +और जब यीशु पतरसा का घर पुजियान, तब उनूनले देखछ्य कि पतरस कि सासू स भौत बुखार में पड़ीना की छै। +यीशु ले उको हात स छूछ, और उई बखत उको बुखार ठीक है ग्यो, और उ उनेरि आदर-खातर करून लागछ्य। +और जब ब्याल भैछ त लोग भौत लोगून जिनून में भूत लागिना का छ्या, उनून यीशु का पास ल्यान। और यीशु ले वचन ले उन भूतून इनून में भटे निकाल दीछ, और उन सब बिमारून चंगो करछ्य, +ताकि जो वचन परमेश्वरो को संदेश दिनवाला यशायाह द्वारा कई ग्योछ, उ पुरो हो; “उनूनले अपून मलि में हमरि कमजोरीन ली ल्हीछ, और हमार रोगून उठा ल्हीछ।” +यीशु ले जब अपून चारू तरफ भीड़ स उन देखछ्य, त यीशु ले अपून शिष्यून थैं क्योछ, आ हम गलील झील का पार जानू। +जसीकैं उन झीला का पार जाना की तैयारी करून मरेछ्या, तो उई बखत मूसा का नियम सिखून वाला एक आदिमी ले आभेरन उथैं विनती करछ्य, “गुरू जी, जा काँई तुम जाला, मैं तुमोरो च्योलो बनून खिन मैं तुमार पछिल हिटलो।” +यीशु ले ऊस जबाब दीछ, “सियाल का रून खिन गुफा छै और आकाशा का चिड़ियान खिन बसेरा छै, लेकिन मैं आदिमी का च्याला का पास कोई घर नाहातिन जा मैं रै सकू।” +एक दुसारा शिष्य ले उथैं विनती करछ्य, “प्रभु जी, मैंस पैलि घर खिन वापस जान दे। ताकि म्यारा बबा का मरना का बाद ऊस दफना सकू और फिर आभेरन तेरो शिष्य बनूलो।” +लेकिन यीशु ले क्योछ, “म्येरो शिष्य बन जा, और जो लोग आत्मिक रूप ले मरिना का छन, उनून अपून मुर्दान दफनून दी।” +जब यीशु नाव में चढ़ी ग्यो त उक शिष्य ले उक पछिल न्हैग्या। +और झील में अचानक इदुक ज्यादा आँधी चलछ्य, कि नाव लहरून ले ढकीन लागछ। लेकिन यीशु उ बखत पड़ी रियोछो। +तब उनूले यीशु का पास भेरन ऊस जगाछ, “प्रभु हमून बचा! हम डूबून मरिया।” +और यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “हे अविश्वासियों, तुम किलैं डरून मरेछा?” और तब उले उठाभेरन आँधी और पानि का लहरून डांटछ्य, और उई बखत सब शान्त है ग्यो। +और शिष्य चकित है भेरन कुन लाग्यान, “यो कसो आदिमी छै, कि आँधी और पानि की लहर ले येको हुकुम मान्नान।” +और जब उन झीला का पार गदरेनियों का प्रदेश में पुजियान, त द्वी आदिमी जिनून में भूत लागिना को छ्यो, कबरिस्तान भटे निकल भेरन उथैं मिलीयान। उन द्वीवै इदुक ज्यादा उग्र छ्या, कि कोई ले उ बाट भटे नै निकल सकछ्यो। +और यीशु स देखभेरन, उन द्वीवै ले चिल्ला-चिल्ला भेरन कुन लाग्यान, “परमेश्वरा का च्याला, हमोरो तैंथैं कि काम? क्या तैं याँ हमून बखत है पैलि परेशान करून खिन आ रैछै?” +वाँ थ्वाड़ा दूर में भौत सुंअरून को एक ठूलो झुंड चरून मरेछ्यो। +भूत ले यो कैभेरन यीशु थैं विनती करछ्य, “अगर तैं हमून निकालूनई चाँछै त हमून उन सुंअरून झुंड में भेज दे।” +यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “जा!” और उन निकल भेरन सुंअरून में समा ग्यान, और देख, उ पुरो झुंड डाणा छ्यो, और पुरो झुंड ओरालो में तेज भाग भेरन झील में फटंग हाड़ी भेरन डुबिभेरन मर्यान। +तब सुंअरून का ग्वाला भाजि भेरन, नगर जाभेरन सारी बात, और उन द्वी आदिमी का जिनून भूतून ले जकड़ीना का छ्या, उनोरो पुरो हाल बताछ। +यो बात सुणिभेरन सारा नगरा का लोग यीशु मिलून खिन आयान, और जब उनूनले ऊस देखछ्य, त उनूनथैं विनती करछ्य कि हमार प्रदेश भटे भ्यार न्हैजा। +रफिर यीशु नाव में बैठभेरन पार ग्योछ, और अपून नगर में आछ। +और देखा, कुछ लोग एक लकवा पड़ीना का आदिमी स चरपाई में राखभेरन यीशु का सामुनि लायान। यीशु ले उनोरो विश्वास देखिभेरन उ लकवा का रोगी थैं क्योछ, “हे पुत्र, हिम्मत राख, मैं त्यार पापून माफ करछूँ।” +यो सुणभेरन कई मूसा का नियम सिखून वाला लोग सोचू लाग्यान, “यो त परमेश्वर की बुराई करून मेरियोछ।” +यीशु ले उनार मनाका बिचार जाणिभेरन क्योछ, “तुम अपून-अपून मन में कि सोचन मर्यान? +इसो कुनो आसान छै? कि त्यार पाप माफ है ग्यान, ‘या यो कुन उठ और चल फिर?’ +येक कारण कि तुम जाणि ली मैं आदिमी का च्याला स धरती में पाप माफ करना को ले अधिकार छै।” यीशु ले उ लकवा का रोगी थैं क्योछ, “मैं तैथैं कुछूँ उठ, अपूनो बिछान उठाभेरन अपून घर खिन जा।” +उ उठाभेरन अपून घर खिन न्हैग्यो। +भीड़ा का लोग यो देखिभेरन चकित हो ग्या, और लोग परमेश्वर की बड़ाई करून लाग्यान, जेले लोगून इसो अधिकार दी रैछ। +जसीकैं यीशु वाँ भटे अघिल बढ़ियान त उनूनले मत्ती नामोको एक आदिमी स चंगी का चौकी में बैठिना को देखछ्य, यीशु ले ऊस बुलाभेरन क्योछ, “म्यार दगाड़ अ और म्येरो शिष्य बन जा।” और उ मत्ती ले उई बखत अपूनो काम छोड़ी दीछ, और यीशु को शिष्य बन ग्यो। +और जब यीशु उक घर में खान खिन बैठिना को छ्यो, भौतसा चुंगी लिनवाला और पापी आभेरन यीशु और उनार शिष्यून का दगाड़ खानो खान बैठ रै छ्या। +और यो देखिभेरन फरीसी लोगून ले, यीशु का शिष्यून थैं क्योछ, “तुमोरो गुरू चुंगी लिनवाला और पापी का दगाड़ किलैं खाछो?” +यो सुणिभेरन, यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “जसिकै कि भल-चंगान लोगून डाक्‍टर कि के जरूरत नाहातिन, लेकिन जो बिमार छन उनुस डाक्‍टर कि जरूरत छै। +येक कारण जा और उको मतलब समझा मैं बलिदान नै पर दया चाँछू। क्याखिनकि मैं धर्मीन नै, लेकिन पापिन बुलून खिन आरयू।” +तब यहूना का शिष्य यीशु पास आभेरन कुन लाग्यान, “कि कारण छै कि हम और फरीसी लोग त बर्त करनू, लेकिन त्यारा शिष्य बर्त नै करना?” +यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “जब तलक मैं अपून शिष्यून का दगाड़ छूँ, उन बर्त कसीकैं कर सकनान? क्याखिनकि उन खुशी मनून मर्यान; ठीक उसीकैं जसकैं एक ब्योला का मित्र उक दगाड़ उको ब्याकी दावत में खुशी मनूनान। लेकिन इसो बखत आला जब ब्योलो भटे अलग करि जालो, तब उ बखत उन बर्त राखाँला।” +“लोग नय्या कपाड़ा में पुरान कपाड़ा को टॉल नै लगूना, क्याखिनकि नय्या कपाड़ा धुना का बाद छ्वोटो हो जाछो, जैल पुरानो कपाड़ा और ज्यादा फाटि जालो। +इसीकैं यीशु ले एक और उदारण दीभेरन उनुस समझूंनान, लोग नय्या अंगूर रस पुरानो चमड़ा का थैल में नै राखनो, क्याखिनकि जब अंगूर को रस बढ़लो, तब थैलास फाड़ी द्यलो, और अंगूर रस और थैल द्वीवै बरबाद है जाला। येक कारण हम नय्या अंगूरो को रस नय्या चमड़ा को थैल में राँखनू।” और तब द्वीवै सुरक्षित रूनान। +जब यीशु उनूनथैं यो कुनमरेछ्यो, त यहूदी सभाघरो को एक अधिकारी आछ, और यीशु स प्रणाम करछ्य और क्योछ, “मेरि नानि चेलि अल्यै मरि रै, तुम हिटभेरन उमें अपून हात राखला त, उ ज्यून है जालि।” +यीशु और उक शिष्यून उक दगाड़ जानान। +और देख एक स्यैनि स जैस बारा साल भटे खून बगना की बिमारी छी। उनार पछिल है आभेरन उक कपाड़ास छू लीछ। +क्याखिनकि उ अपून मन में कुछी “अगर मैं उक कपाड़ास ले छूँ ल्यूलो, तब चंगी हो ज्यूलो।” +यीशु ले मुड़भेरन ऊस देखछ्य और क्योछ, “चेलि हिम्मत राख, तैले मैंमें विश्वास करछ्य, यो बात ले तैंस चंगो करछ्य।” और उ स्यैनि उई घड़ी चंगी है ग्यै। +जब यीशु उ अधिकारी का घर पुजियान, त उले लोगून भौत डाड़ मारून और रून-कलानो करून देखछ्य। +तब यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “तुम किलैं इदुक हाल्ला-गुल्ला करून मरेछा, यो चेलि मरि नै रै, पर पड़ रैछ।” यो सुणिभेरन लोग उनेरि हसी करून लाग्यान। +लेकिन उनूनले सबून भ्यार भेजि दीछ और यीशु भितर ग्यान और उनूनले हात पकड़ भेरन चेलि स उठाछ, और चेलि ज्यून हो ग्यै। +यो बात की खबर उ पुर देश में फैल गै। +जब यीशु वाँ भटे अघिल ग्यान, त द्वी अन्धा उनार पछिल यो चिल्ला भेरन कुन मरेछ्या “हे यीशु, राजा दाऊद की सन्तान, हमून में दया कर।” +और जब यीशु घर में पुजियान, त उन अन्धा उनार पास आयान, और यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “क्या तुम मैंमें विश्वास करछा, कि मैं तुमून चंगो कर सकछूँ?” उनूनले यीशु थैं क्योछ, “होई, प्रभु। हमून विश्वास छै, कि तुम हमून चंगो कर सकछा।” +तब यीशु ले यो कैभेरन उनार आँखान छूँछ, “तुमार विश्वास का अनुसार तुमून खिन है जौ।” +और उन देखून लागनान, और यीशु ले उनून चेतावनी दीभेरन उनूनथैं क्योछ, “देख, तुम यो बात कैसै जन बताया कि मैंले तुमून खिन की करछ्य।” +लेकिन उनूनले जाभेरन पुर प्रदेश में यो खबर फैला दीछ। +जब उन द्वी अन्धा आदिमी भ्यार जानमरेछ्या, त थ्वाड़ा लोग यीशु का पास एक आदिमी स ल्यान जो बोल नी सकछ्यो, क्याखिनकि उमें एक भूत छ्यो। +जब यीशु ले भूत स उ आदिमी भटे भ्यार निकाल दीछ, त उ बोलान लागछ्य। यो देखभेरन भीड़ कुन लागछी, “इस्राएल देश में हमून ले कभै इसो नै देख्यो।” +लेकिन फरीसी लोगून ले क्योछ, “यो त भूतून का सरदार शैताना का मद्दत ले भूतून निकालछ्यो।” +तब यीशु और उक शिष्य गलील प्रदेशा का कई शैहरून का और गौंन में घुमनै रियान, और उनार यहूदी सभाघर में जाभेरन उपदेश दी छ्यो, और परमेश्वरा का राज्य सुसमाचार प्रचार करछो, और लोगून की हर प्रकार का बिमारीन और कमजोरीन दूर करनै रियोछ। +जब यीशु ले भीड़ स देखछ्य, त उन लोगून में ऊस दया आछ, क्याखिनकि उ उन भेड़ून का जसा छ्या, जिनोरो कोई ले रखवाला नाहातिन, उन बेचैन और भटकिना का छ्या। +तब यीशु ले अपून शिष्यून थैं क्योछ, “जसीकैं गाड़ा में भौत फसल हुछी, इसा यो भौत लोग छन जो परमेश्वरो को बचनून में विश्वास करून खिन तैयार छन। लेकिन परमेश्वरा का राज्य बारिमें बतून खिन लोग कम छन। +येक कारण फसला का मालिक थैं बिनती करा कि उ फसल काटून खिन मजदूर भेजौ।” +फिर यीशु ले अपून बारा शिष्यून अपून पास बुलाछ, और उनून भूत-परेतून निकालना को अधिकार दीछ, कि उनून निकालून और सब प्रकारे की बिमारी और सब प्रकारे की कमजोरी स दूर करून। +उन बारा प्रेरितून को नाम यो छन, जिनून यीशु ले चुनछ्य, पैलो शमौन जैक दुसोरो नाम यीशु ले पतरस राँखछ्य, और उको भाई अन्द्रियास, जब्दी को च्योलो याकूब और याकूब को नानो भाई यहूना, +फिलिप्पुस, बरतुल्‍मै, थोमा और चुंगी लिनवालो मत्ती, हलफई को च्योलो याकूब और तद्दै, +देशभक्त शमौन कनानी और यहूदा इस्करियोती जेले यीशु स दुश्मनून का हात बाद में धोखा ले पकड़ावा ले दीछ। +इन बारा शिष्यून यीशु ले यो आदेश दीभेरन भेजछ्य, गैर-यहूदी का पास जन जाया और नै सामरी लोगून का नगर में प्रवेश कर्या। +इस्राएल का घराना का लोगून का पास जा, जो परमेश्वर भटे दूर हो ग्यान, जसकै हराईना का भेड़ अपून रखवाला भटे दूर हो जाछी। +और जानै-जानै तुम प्रचार करभेरन कया, “स्वर्ग राज्य नजिक आग्योछ।” +बिमारून ठीक करा, मुरदान ज्यून करा कोढ़िन शुद्ध करा, भूतून निकाला। किलैकी तुमून ले मुफ्त में पा रैछ, मुफ्त में दी दीया। +सफर में अपूनी थैल में सुनो, चाँदी या ताँबा सिक्का जाम जन करा। +अपून बाँट खिन नै झवाला, याँ तक कि दुसोरो जोड़ो कपाड़ ले जन लिया, और नै जूता और नै लठ्ठी लिया, क्याखिनकि मजदूर स उकी मजदूरी मिलूनी चैछी। +जो कोई नगर या गौं में तुम जा, त पत्तो करा कि वाँ को भलो छै? जब तक वाँ भटे नै निकला, तब तक उई घर में मेहमान बनभेरन रया। +जब तुम उ घर में प्रवेश करा त आशीष दीया। +अगर उ घरा लोग योग्य होलो त तुमेरि आशीष उनूनमें बनिना की रौली, अगर नै हो तो तुमेरि आशीष तुमार पास वापस आ जालि। +जो कोई तुमोरो आदर नै करना, नै तुमोरो बात सुणनान, तब उ घर या नगर भटे जान बखत अपून खूटाकि धुल झाड़ी लिया। +मैं तुमूनथैं सच्ची कुछूँ कि न्यायक दिन उ नगर की हालत भटे सदोम और अमोरा का नगरून की हालत ज्यादा सहन योग्य होलि। +देख, मैं तुमून भेड़ून का समान भेड़ियान का बीच में भेजछूँ। येक कारण स्याँप की नियाती चालाक और कबूतर का नियाती भोला बन्या। +लेकिन लोगून भटे सतर्क रया, क्याखिनकि उन तुमून महासभान में सौपाला और अपून यहूदी सभाघरून में तुमून कोड़ा माराला। +तुम म्यारा कारण अधिकारीन और राजान का सामुनि उनूनमें, और गैर-यहूदी में गवै हुन खिन पेश करि जाला। +लेकिन जब उन तुमून पकड़वाला त फिकर जन कर्या, कि तुमून कसकैं या कि कुन होलो; क्याखिनकि जेले तुमून कुन होलो, उई बखत तुमून बता दी जालो। +क्याखिनकि बोलून वाला तुम नी हो, लेकिन यो तुमोरो पिता परमेश्वरे का आत्मा छै, जो तुमार द्वारा बोलोलो। +भाई अपून भाई स, और च्योलो अपून बबास मारून खिन दी द्यलो, और बच्चा अपून ईजा-बबाका खिलाफ हो भेरन मरवा द्याला। क्याखिनकि तुम मैंमें विश्वास करछा। +और म्यारा नामका कारण सब लोग तुमार दगाड़ बैर करला लेकिन जो आखरी तलक धीरज धरोल, उको उद्धार होलो। +जब उन तुमून एक नगर में सताला त दुसारा में भाजि जाया। क्याखिनकि मैं तुमूनथैं सच्ची कुछूँ कि यो है पैलि कि तुम इस्राएल देशा का सब नगरून में घुमून खतम नी कर राँखा, मैं आदिमी को च्योलो आ जूलो। +ना शिष्य अपून गुरू है और नै दास अपून मालिक है बढ़भेरन हुछो। +शिष्य अपून गुरू का और दास का अपून मालिक का बराबर हुनोई भौत छै, जब उनूनले मैं घरा का मालिक थैं शैतान क्योछ, त घरा का सदस्यून और ले बुर नामून ले किलैं नी पुकाराला। +येक कारण उनून है जन डरा, क्याखिनकि बखत उन मर्योछ जब सब कुछ जो ढकीन को छै उ सामुनि आ जालो, और जेले लुका रैछ उ सबून पत्तो चल जालो। +जो मैं तुमूनथैं अन्यारा में कुछूँ, ऊस तुम उज्याला में कया, और जो ले तुम कान लगाभेरन सुणछा, ऊस छत में चढ़भेरन प्रचार करा। +उनून भटे जन डरा जो शरीर स मारनान करनान, पर आत्मा स मारनान नै कर सकना, लेकिन परमेश्वर है डरा जो आत्मा और शरीर द्वीवै स नरक की आग में नाश कर सक्छ्यो। +क्या एक पैंस में द्वी चिड़िया नै बेचिना? फिरले तुमार पिता की मरजी का बिना उनूनमें भटे एक ले भिमें नै खिती सकनी। +परमेश्वर तुमार जीवन हर बात की परवाह करछो। और उ यो ले जाणछो की तुमार खोरा में कतुक बाल छन। +येक कारण डरा जन। तुम भौत चिड़ियान है ले कई ज्यादा कीमती छा। +जो कोई लोगून का सामुनि मैंस स्वीकार करोलो, मैंले ऊस अपून पिता का सामुनि, जो स्वर्ग में छै, स्वीकार करोलो। +लेकिन अगर उन दुसरान का सामुनि यो कुनाले डरनान की उन म्यारा च्याला छन, त मैं अपून पिता थैं जो स्वर्ग में छै, कै द्यूलो की उन म्यारा च्याला नाहातिन। +यो जन सोचा कि मैं धरती में लोगून का बीच में मेल-मिलाप करून खिन आरयूँ। मैं लोगून का बीच में मेल-मिलाप करून खिन नै बल्कि लड़ाई करून खिन आरयूँ। +मैं त येक कारण आरयूँ कि लोगून उनार बबा का, चेलि स उकी ईजा का, और ब्वारी स उकी सासू खिलाफ करून खिन आरयूँ। +और आदिमी का बैरी उक परिवार का लोग होलो। +“जो अपून ईजा-बबा स मैं है ज्यादा प्रेम करछ्यो, उ म्येरो शिष्य बनना को योग्य नाहातिन, जो अपून नान्तिनान मैं है ज्यादा प्रेम करछ्यो, उ म्येरो शिष्य बनना को योग्य नाहातिन। +और जो म्यारा शिष्य हुना का कारण दुख उठून खिन और मरून खिन ले तैयार हो, जो म्यारा पछिल नै हिटन, उ म्येरो शिष्य बनना को योग्य नाहातिन। +और जो अपून प्राण संसारिक जीन्दगी जीन खिन बचालो, उ परमेश्वरा का दगाड़ अनन्त जीवन पाना को मौका खो द्योलो, लेकिन जो मैं खिन और सुसमाचार खिन अपून प्राणस दीछो, उ अनन्त जीवन पालो। +उ, जो तुमून अपनूछो, उ मैंस अपनूछो म्येरो स्वागत करछो, उ सिर्फ म्येरो नै बल्कि म्यारा भेजून वाला को स्वागत करछो। +जो परमेश्वरो को संदेश दिनवाला स, परमेश्वरो को संदेश दिनवाला जाणिभेरन ग्रहण करो, उ परमेश्वरो को संदेश दिनवाला का नियाती ईनाम पालो, और जो धर्मी आदिमी स, धर्मी आदिमी मानिभेरन ग्रहण करौ, त उ धर्मी आदिमी का नियाती ईनाम पालो। +जो कोई इन नानान में भटे कैस एक शिष्य जाणिभेरन ठन्डो पानि को एक गिलास ले पिलालो, मैं तुमूनथैं सच्ची कुछूँ, कि परमेश्वर ऊस ईनाम जरूर द्याला।” +जब यीशु अपून बारा शिष्यून आदेश दी चुकछ्य, त उनार गलील प्रदेशा का नगरून में उपदेश दिन और प्रचार करून खिन न्हैग्या। +जब जेल खान में यहूना ले मसीह का कामून कि चर्चा सुणछ्य, त अपून शिष्यून उक पास यो पुछून खिन भेजछ्य। +“क्या तैंई उनवालो मसीह छै, जैस भेजना को वादा परमेश्वर ले कर राँखछ्यो, या हम कै दुसरा को इन्तजार करनू?” +यीशु ले उनून जबाब दीछ, “जो तुम सुणछा और देखछा, उ सब जाभेरन यहूना स बताया दीया, +कि अन्धा देखनान, लंगड़ा हिटनान, कोढ़ी शुद्ध करि जानान, टौव्ला सुणनान, मुर्दा ज्यून करि जानान और गरीबून सुसमाचार सुणायी जाछो। +और धन्य छन उन, जो मैंमें शक नै करना।” +जब यहूना च्याला जान लाग्यान, तब यीशु ले भीड़ का लोगूनथैं यहूना का बारिमें क्योछ, तुम बिरान जागा में कि देखून खिन गैछा, हवा ले हिलते हुये सरकण्डान, +फिर तुम कि देखून खिन गैछा, क्या एक आदिमी का जेले भौत मेहंगा कपाड़ा पैनिना छ्या? देखा जो मेहंगा कपाड़ा पैनान उन महलून में रूनान। +फिर तुम किलैं गैछा, कोई परमेश्वरो को संदेश दिनवाला स देखून खिन? होई, मैं तुमूनथैं कुछूँ, परमेश्वरो को संदेश दिनवाला है ले ठूला आदिमी स। +पवित्र-शास्त्र में परमेश्वर उक बारिमें कुंछो, +देख, मैं अपूनो संदेश दिनवाला स त्यारा अघिल भेजछूँ, +जो लोगून त्यारा उन तैखिन तैय्यार करोलो। +मैं तुमूनथैं सच्ची कुछूँ कि स्यैनि भटे जन्म लीनवालान में भटे यहूना बपतिस्मा दिनवालो है ठूलो कोई ले नै भ्यो; पर जो स्वर्ग का राज्य में नान है नान छै उ यहूना है ठूलो छै। +और जब यहूना बपतिस्मा दिनवाला ले प्रचार करून शुरू करछ्य, उ बखत भटे अब तक स्वर्ग का राज्य में पुरी शक्ति ले फैलून मर्योछ, और जो अत्याचारी लोग छन उ येको नाश करून मर्यान। +क्याखिनकि सब परमेश्वरो को संदेश दिनवालान का सब किताबून में, और मूसा का नियम में यहूना बपतिस्मा दीन वाला का ऊँन तक परमेश्वरा का राज्य का बारिमें भविष्यवाणी करनै रियान। +अगर तुम मेरि बात मानून चाँछा तो सुणा, कि परमेश्वरो को संदेश दिनवाला एलिय्याह जो उनवालो छ्यो उ योई छै। +जो कोई ले सुणून खिन तैयार हो ऊस सुणून और समझून चैछो। +मैं यो बखता का लोगून तुलना कै दगाड़ करूँ? उ उन नान्तिनान का समान छन, जो बजारून में बैठि भेरन एक-दुसरान आवाज दीभेरन कुंनान। +हमूले तुमून खिन बांसुरी बजाछ और तुम नै नाचिया; और हमून ले शोक का गीत ले गायान, फिरले तुम नै रोया। +क्याखिनकि यहूना बार-बार बर्त राँखछो, और अंगूरो को रस नै पिनो, और फिरले उन कुंनान उमें भूत छै। +लेकिन जब मैं आदिमी को च्योलो खान-पिनै आछ, और उन कुंनान, देखा, पेटू और पियक्कड़ लोगून को और चुंगी लिनवालो और पापिन को मित्र छै! हालाकि, एक आदिमी का काम यो साबित कराला की बुद्धिमान को छै। +तब यीशु ले उन लोगून फटकार लगाछ, जो उन शैहर रून में रूछ्या, जैमें उले भौत चमत्कारा का काम करिना का छ्या; क्याखिनकि उनूनले अपून पापून भटे पश्चाताप नी करिना को छ्यो +“हाय, खुराजीन शैहर और बैतसैदा शैहर का लोगो! जो चमत्कारा का काम तुमून में करि ग्यान, अगर उन काम सोर और सिदोन शैहरा का रून में करि जाना, तो वाँ का लोग भौत पैलि टाट ओड़ लीना और अपून मलि में छारो छिड़क लीना यो दिखून खिन कि हमूले अपून पापून है पश्चाताप कर है छ। +लेकिन मैं तुमूनथैं कुछूँ कि न्याय का दिन जो सजा परमेश्वर सोर और सिदोन शैहरा का रून ला लोगून द्योलो, तुमून परमेश्वर उ है ले ज्यादा सजा द्योलो। +हे कफरनहूम गौं का लोगो, क्या तैं स्वर्ग तक उच्चो करि जालै? तैं त अधलोक तक तलि जालै! जो चमत्कारा का काम तैंमें करि ग्यान, अगर सदोम शैहर में करि जाना, तो उ आज तक बनिना को रून। +लेकिन मैं तुमूनथैं कुछूँ कि न्याय का दिन जो सजा परमेश्वर सूर और सदोम का शैहरा का लोगून द्योलो, तुमून परमेश्वर उ है ले ज्यादा सजा द्योलो।” +उई बखत यीशु ले क्योछ, “हे पिता, स्वर्ग और धरतीका प्रभु, मैं तेरो धन्यवाद करछूँ, कि तैले इन बातुन ज्ञानिन और समझदार लोगून भटे लुका रैछ, और साधरण लोगून में भेद प्रगट करछ्य। +होई, पिता जी, किलैंकी तैंस योई निको लागछ्य। +म्यारा बबा ले मैंस सब कुछ दीछै, केवल उई छै जो च्याला स जाणछो। केवल च्योलो छै जो सच्ची में बबा स जाणछो। जिन लोगून च्योलो चुनछो, उन लोग बबा स जाणाला। +हे सब मेहनत करनवालो और बोझ है दबीना का लोगों, म्यारा पास आ, मैं तुमून आराम द्यूलो। +म्येरो जुवा अपून मलि में उठा ली, मैथैं सिखा, किलैकी मैं नम्र और मन में दीन छूँ; और तुम अपून मन में आराम पाला। +किलैकी म्येरो जुवा सहन करून खिन आसान और म्येरो बोझ हलको छै।” +जब यीशु और उक शिष्य सबत दिन + ग्यूका गाँड़ान भटे हो भेरन जानमरेछ्या, तब उक शिष्यून भुख लागछी और उन बालान टोड़-टोड़ भेरन खान लाग्यान। +तब फरीसी लोगून ले यो देखिभेरन यीशु थैं क्योछ, “देख तुमार शिष्य इसो काम किलैं करनान, जो काम मूसा का नियम का अनुसार सबत दिन करून ठीक नाहातिन?” +तब यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “क्या तुमूनले परमेश्वरा का बचन में कभै नै पढ़यो कि जब दाऊद राजा और उक दगड़ियान भुख लागछ्य त उनूनले कि करछ्य? +कसीकैं परमेश्वरा का घर में ग्योछ और अपून दगड़ियान का दगाड़ भेंट चढ़ाईना रोटा खयान, उन भेंट चढ़ाईना का रोटान दाऊद और उक दगड़ियान खानो नियम-कानून का अनुसार मना छ्यो। भेंट चढ़ाईना का रोटा केवल याजक खा सकछ्या। +क्या तुमूनले मूसा का नियम में नै पढ़यो कि याजक सबता का दिन मन्दिर में सबता का दिन की विधि स तोड़ून में निर्दोष ठहरनानी? +मैं तुमून बतून चाँछू की येको की मतलब छै, मैं तुमार पास आयूँ, और मैं मन्दिर है ले बढ़भेरन छू। +तुम जाणछा की पवित्र-शास्त्र में इन बातुन को की मतलब छै, ‘मैं खिन, बलिदान चढ़ूना का बजाय, मैं चाछूँ की तुम दुसरान खिन दयालु बना।’ तो तुम म्यारा इन निर्दोष शिष्यून की निन्दा नी करना। +क्याखिनकि मैं आदिमी का च्योलो, सबतो को ले प्रभु छूँ।” +यीशु वाँ भटे निकल भेरन उनार यहूदी सभाघर में आयान। +वाँ एक आदिमी छ्यो, जैक एक हात सुखी ग्यो छ्यो। तब उन लोगून ले यीशु में दोष लगून खिन पुछनान, “क्या सबता का दिन चंगो करून उचित छै?” +यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “तुमून में इसो को छै जैकी एक भेड़ हो, और उ सबता का दिन गड्डा में खितीजो, त उ ऊस पकड़ भेरन भ्यार नी निकाल? +त एक आदिमी का मोल भेड़ भटे कतुक बढ़भेरन छै, येक कारण सबता का दिन लोगून चंगो करून ठीक छै।” +तब यीशु ले उ सुखीना का हात वाला आदिमी थैं क्योछ, “अपून हात सिददो कर।” और उले अपूनो हात अघिल बढ़ा छै, और तब उको हात दुसारा हात की नियाती बिल्कुल ठीक है ग्यो। +तब कुछ फरीसी लोग यहूदी सभाघर है भ्यार निकलनान और उनार दगाड़ मिलभेरन योजना बुन मरेछ्या, कि “यीशु की हत्या कसकैं करूनू?” +यो जाणिभेरन यीशु वाँ भटे न्हैजानान, और भौत लोग उक पछिल जानान, और उले सब लोगून चंगा करछै। +और यीशु ले उनून चेतावनी दीभेरन हुकुम दीछ, “कैसे जन बताया कि मैं परमेश्वरो को पुत्र छूँ।” +ताकि जो परमेश्वरो को संदेश दिनवाला यशायाह द्वारा परमेश्वर ले कईना को छ्यो उ बात पुरी हो। +“देखा यो म्येरो सेवक छै, जैस मैंले चुन रैछ; +और म्येरो प्रिय, जै भटे में भौत खुश छूँ, +मैं ऊस अपूनी आत्मा ले भर दीयूलो, +और उ गैर-यहूदी लोगून न्याय सुसमाचार द्योलो। +उ नै त झगाड़ा करोलो, +और उ लोगून का बीच में कोई घमण्ड ले भरि भेरन भाषण नी द्योलो। +उ कैसे ले नुकशान नी पुजालो जो एक कुचलीना का सरकंडा की नियाती कमजोर हो, +जैस ले परेशानी हो उ सुलगती बत्ती का नियाति छै, +जब तक उ न्याय स जीत नै बदल दे। +और अन्यजाति उक नाम में आश राखाला।” +तब लोग एक अन्धा-गूँगा आदिमी स जैमें भूत लागिना को छ्यो, ऊस यीशु का पास ल्यान; और यीशु ले ऊस ठीक करछ्य, और उ बोलून और देखून लागछै। +यो देखिभेरन सब लोगून ताजुब हुछो, और कुन लागनान, कि “क्या यो आदिमी मसीहा हो सकछी जो दाऊद राजा को वंशज हो, जेको हम उनाको इन्तजार करूनमर्या।” +लेकिन फरीसी लोगून ले यो सुणिभेरन क्योछ, “यो त भूतून का सरदार शैतान + का मद्दत का बिना भूतून नै निकालनो।” +यीशु ले उनार मने की बात जाणिभेरन उनूनथैं क्योछ, “अगर एक देशा का लोग आपस मेंई लड़ते रून, उ देश नाश हो जानान; अगर नगर या केका घर में फुट पड़ जौ, त उ नगर या घरा का लोग कसीकैं मिलभेरन रै सकनान। +और अगर शैतान, भूतून निकालो, त उ अपूनो विरोधी हो ग्यो; त फिर उक राज्य कसकै बनिना को रै सकछो? +अगर मैं शैतान का मद्दत ले भूतून निकाल छूँ, त तुमार च्याला कैका मद्दले भूतून निकालनान? येक कारण उई तुमोरो न्याय करोलो। +और अगर मैं परमेश्वरे का आत्मा की मद्दत ले भूतून निकाल छूँ, तो परमेश्वरो को राज्य तुमार पास आ पुजिग्योछ। +या कोई ले आदिमी एक ताकतवर आदिमी का घर भितर घुस भेरन उकी सम्पत्ति लुट सकछो, जब तक कोई उ है ज्यादा ताकतवर हो उई ऊस हरा और बाँद सकछो, और उक घर स लुट सकछो। +जो म्यारा दगाड़ नाहतिन उ म्यारा बिरोध में छै, और जो म्यारा दगाड़ नै बुटलनो उ बिखरछो। +येक कारण मैं तुमूनथैं कुछूँ, आदिमीन को सब प्रकार को पाप और परमेश्वर की बुराई जो उन करनान, माफ करि जाला, लेकिन जो कोई पवित्र आत्मा खिन बुराई करोलो, परमेश्वर उ कभै ले माफ नी कराला। +जो कोई ले आदिमी का च्याला का बिरोध केले बात कलो, उको अपराध माफ करि जालो, लेकिन जो कोई पवित्र आत्मा का बिरोध बुरो बोलोलो, परमेश्वर उकी यो गलती नै यो लोक में और नै उना वाला युग में माफ करोलो। +अगर एक रूख निको छै, त उक फल ले निको होलो। अगर रूख खराब होलो, त उक फल ले खराब होलो क्याखिनकि रूख अपून फलून ले पछ्याणी जाछो। +तुम जहरीला स्यापा का ननतिना का नियाति छा, तुम बुर हो भेरन कसीकैं भलि बात कै सकछा? क्याखिनकि जो तुमार मन में भरिना को छै, उई तुमार मुँख भटे उछो। +भलो आदिमी अपून मन का भल भण्डार भटे भलि बातुन निकालछो, और बुरो आदिमी अपून बुर भण्डार भटे बुरी बात निकालछो। +और मैं तुमूनथैं कुंछू कि जो-जो बुरी बात आदिमी कुंनान, न्याय का दिन उन हर एक बातुन को हिसाब द्याला। +क्याखिनकि परमेश्वर न्याय करोलो और हरेक आदिमी का द्वारा कईना का बातुन का कारण निर्दोष, या दोषी ठैहरालो।” +तब कुछ मूसा का नियम सिखून वालान ले और फरीसी लोगून ले यीशु थैं क्योछ, “हे गुरू हम तेरो एक चमत्कारो को चिन्न देखून चानू, जेले यो पत्तो लागोलो की तैंस परमेश्वर ले भेज रैछ।” +और यीशु ले उनून जबाब दीछ, “यो बखत का बुर और ब्यभिचारी लोगून चमत्कारा का चिनै की माँग नै करून चैछी, लेकिन परमेश्वरो को संदेश दिनवाला योना का दगाड़ जो भ्योछ, उक अलावा यो बखत का लोगून चिन नी दिखाई जालो। +योना तीन दिन और रात माछा का पेट में रियोछ, उसीकैं मैं आदिमी को च्योलो ले तीन दिन और तीन रात धरतीका भितर रौलो। +नीनवे का लोग न्याय का दिन यो पीढ़ीका लोगून दगाड़ उठ ठाड़ होला और उनून दोषी ठहराल, क्याखिनकि उनूनले योना का प्रचार सुणिभेरन लोगून ले अपून पापून है पश्चताप करछै; और याँ उ छै जो योना है ले ठूलो छै, लेकिन तुम पश्चताप करून है इन्कार करछा। +और न्याय का दिन दक्षिण की रानी यो पीढ़ी लोगून का दगाड़ ठाड़ होलि और इनून दोषी ठहराली, क्याखिनकि उ राजा सुलैमान को ज्ञान सुणून खिन धरतीका छोर भटे आयीना की छी, और देखा याँ उ छै जो राजा सुलैमान है ले ठूलो छै, लेकिन तुम पश्चताप करून है इन्कार करछा। +जब भूत उ आदिमी में भटे निकल जाछो, त उ आराम करून खिन डाणा-काँणा में भटकछी; मगर ऊस आराम नै मिलूनो। +तब उ अपून आप थैं कुंछी, ‘मैं जै आदिमी में जूलो।’ जा भटे आरयूँ और वाँ आभेरन उ आदिमी का जीवन स उ घरा का नियाती पाछी, जैस साफ-सुथरा करि ग्योछ, पर उ खाली छ्यो। +तब उ भूत जाभेरन अपून है बुर सात भूतून अपून दगाड़ ल्यूछी, और उको भितर जाभेरन रून लागछी, और उ आदिमी की हालत पैलि भटे और ले बुरी हो जाछी। यो बखत का बुर लोगून का दगाड़ ले इसोई होलो।” +जब यीशु भीड़ का दगाड़ बात करून मरेछ्यो, तब उकी ईजा और भाई भ्यार ठड़ा छ्या और उक दगाड़ बात करून चाँछ्या। +कैले यीशु थैं क्योछ, “तेरि ईजा और त्यारा भाई भ्यार ठाड़ छन, और तेरा दगाड़ बात करून चाँनान।” +यो सुणिभेरन यीशु ले ऊस जबाब दीछ, “को छै मेरि ईजा? और को छै म्येरो भाई?” +और अपून शिष्यून का तरफ इशारा करभेरन क्योछ, “देखा यो छन मेरि ईजा और भाई। +किलैकी जो कोई ले म्यारा स्वर्गीय पिता इच्छा में चलछो, उई म्येरो भाई और मेरि बैनि, और मेरि ईजा छै।” +उई दिन यीशु घर भटे निकल भेरन झील का किनार में जा बैठियान। +और उक पास भौत भीड़ जामा हो जाछी, कि यीशुस नाव में बैठून पड़छो और सारी भीड़ झीला किनारा में ठड़ीना की छी। +और यीशु ले कहानी सुणाभेरन उनार दगाड़ भौत बात कर्यान, “एक किसान बी बुन खिन ग्योछ। +जब उ बी बुनमरेछ्यो, त थ्वाड़ा बी बाँट का किनार में पड़छो, और चिड़ियान ले आभेरन उनुस खा लीछ। +थ्वाड़ा बी पथरीली भूमि में पड़छो, और उन माँटाक कमीक कारण जल्दी जाम ग्या। +और जब तेज घाम लागछ्य, तो उन सुखी ग्या, किलैकी उनार जाड़ गैल माँट में नी छ्या। +और थ्वाड़ा बी झाड़िन का बीच में पड़ीयान, और झाड़िन ले ठूलो हो भेरन उनुस दबै दीछ, +और थ्वाड़ा बी निको भूमि में पड़छ, और यो बी जामियान और भौत सारा फल ल्यान, कोई सौ गुना, कोई साठ गुना, और कोई तीस गुना। +जो कोई यो बात स सुण सकछो जो मैं कुन मरेयू, उन यो समझना की कोशिश करून।” +यीशु का शिष्यून ले उथैं आभेरन क्योछ, “तैं लोगून थैं कहानी सुणाभेरन किलैं बात करछै?” +तब यीशु ले जबाब दीछ, “यो येक कारण कि तुमून स्वर्ग का राज्य को गुप्त भेद की समझ दी रैछ, लेकिन उनून नै। +क्याखिनकि जैक पास समझना की इच्छा छै, परमेश्वर ऊस और ले समझ द्ययोलो, पर जैका पास समझना की इच्छा नाहातिन, उथैं उले ली, ली जालि, जो उक पास छै परमेश्वर उ समझ ले उथैं है ली ल्योलो। +मैं उनार दगाड़ येक कारण कहानीन में बात करछूँ, कि उन देखनान त सही पर उन पछ्याण नै पान, उन सुणनान त सही पर समझ नै सकना। +उनार बारिमें यशायाह की यो भविष्यवाणी पुरी हुछी: +तुम कानून ले त सुणला, लेकिन समझला नी; +और आँखन ले त देखला, लेकिन समझ में नी आ। +क्याखिनकि इन लोगून को मन कठोर हो ग्यान, +और उन कानून ले कम सुणनान, +उनूनले अपून आँखा बन्द कर हलियान; +काँई इसो नै हो की उन आँखान ले देखून, +और कानून ले सुणून और मन में समझून, +और अपून पापून है पश्चताप करून और मैं उनून चंगो करूँ। +लेकिन धन्य छन तुमार आँखा, कि उ देखनान; और तुमार कान कि उन सुणनान। +क्याखिनकि मैं तुमूनथैं सच्ची कुंछू, भौत परमेश्वरो को संदेश दिनवाला और धर्मी लोग चाँछ्या कि जो बातुन तुम देखछ्या उन देखून चाँछ्या, लेकिन नै देख पाया; और जो बात तुम सुणछा, उन सुणून चाँछ्या लेकिन नै सुण पाया। +अब तुम बीज बुन वाला किसान को कहानी समझा। +जो कोई परमेश्वरा का राज्य को बचन सुणिभेरन नै समझूनो, उक मन में जो कुछ बोईना को छ्यो, ऊस आभेरन शैतान छीन भेरन लिजाछो। यो उई छै जो बाटान का किनार बोईन वाला बीज छ्यो। +और जो बी पथरीली भूमि में पड़ीयान, यो उन लोग नियाती छन जो बचन सुणिभेरन खुशी-खुशी मान्नान। +लेकिन उन परमेश्वरा का बचन अपून मन में गहराई ले नै बढून दीना, और उन थ्वाड़ा बखत तलक विश्वास करनान, जब बचन का कारण ले उनूनमें दुख और कलेश उछो, तब उन जल्दी बचन में चलूनो छोड़ दीनान। +और जो बी झाड़िन का बीच पड़ीनान छन, यो उन लोग का नियाती छन जिनूनले बचन तो सुणनान, पर यो जीन्दगी चिन्ता, और धन-दौलत और दुसारा चीजून को लालच परमेश्वरा का बचन में रूकावट डालछी। और उक जीन्दगी में बचन कै काम नै कर पानो। +और जो बी निकी भूमि में पड़ीयान, यो उन लोगून की नियाती छन, बचन स सुणभेरन समझछो, और उनार जीन्दगी निका परिनाम हुनान, और उन उ बोटा जसा हुनान जिनून में कोई-कोई सौ, कोई साठ और कोई तीस गुना फल ल्यूनान।” +यीशु ले उनून एक और कहानी सुणाभेरन क्योछ, “स्वर्ग को राज्य उ किसान को जस छै जेले अपून गाड़ान में निको बीज बोछै। +लेकिन जब उन लोग पड़ेछ्या त उक शत्रुले आभेरन ग्यूँका दगाड़ जंगली बीज बोभेरन न्हैजाछो। +जब बीज जामनान और बाला दिखाई दिन लाग्यान, त जंगली बीज का बोट ले दिखाई दीनान। +यो देखिभेरन दासले आभेरन मालिक थैं क्योछ, ‘हे मालिक, क्या तैले अपून गाड़ान में निको बीज नै बोईना को छ्यो? त जंगली बोट काँ भटे आयान?’ +मालिक ले उथैं क्योछ, ‘यो कोई शत्रु को काम छै।’ दासून ले उथैं क्योछ, ‘क्या तैं चाँछै की हम जाभेरन जंगली बोटून निकालभेरन जामा करा?’ +उले क्योछ, नै इसो जन करा। काँई इसो नै हो कि जंगली बोटून निकालून में काँई ग्यूँका बोटून ले नै उखड़ ज्यून। +त कटनी का बखत द्वीवैन एक दगाड़ बढ़ून दी, और कटनी का बखत में कटून वालानथै कुंलो कि पैलि जंगली बोटून जामा करभेरन जलून खिन उनार पूला बाँदि ली, और ग्यूँ स म्यारा खत्ता में जाम करा।” +यीशु ले उनून एक कहानी सुणाछ “स्वर्गो को राज्य राई दाना का समान छै, जैस कोई आदिमी ले अपून गाड़ा में बोछ। +उ सब बीजून में भटे सबून है नानो हुछो लेकिन जब बढ़छो तब सब साग-पात है ठूलो हुछो, और इसो रूख हो जाछो कि आकाश का चिड़िया आभेरन उक हांगान में अपूनी बसेरा बनुनान।” +यीशु ले उनून एक आजि कहानी सुणाछ, “स्वर्गो को राज्य खमीर का समान छै, जैस कोई स्यैनि लीभेरन तीस किलो धुलो में मिलाछ और इसीकैं पुरो धुलो खमीर हो ग्यो।” +यीशु ले यो सब बात कहानी सुणाभेरन लोगून समझाछ। और उ बिना उदारण दीये लोगून थैं के लै नी कुंछ्यो। +परमेश्वरो को संदेश दिनवाला का जरिये कईनाकि बात पुरी भैछ। +“मैं कहानी सुणून खिन अपूनी मुँख खोललो, +संसारा का शुरूवाद भटे जो बात छिपीना की छै, +उनून प्रगट करोलो।” +यीशु भीड़ स विदा करभेरन घर आयान, और तब उक शिष्यून ले उक पास आभेरन क्योछ, “गाड़ा का जंगली बीज का कहानी का बारिमें हमून समझो।” +यीशु ले उनून जबाब दीछ, “निको बीज बुनवालो मैं आदिमी को च्योलो छूँ। +गड़ो संसार लोग छन, निको बीज राज्य का लोग छन, और जंगली बीज बुराई करूनवाला की लोग छन। +बुनवालो शत्रु शैतान छै कटनी संसार अन्त स दिखूछी, और काटून वाला स्वर्गदूत छन। +जसीकैं जंगली बीज का बोटून जलून खिन जाम करनान, उसीकैं संसारो को ले अन्त इसो होलो। +मैं आदिमी को च्योलो अपून स्वर्गदूतून भेजोलो, और उन उक राज्य में भटे सब ठोकर का कारणून और बुरा काम करून वालान जामा करला, +और स्वर्गदूत उनून आग का कुण्ड में खिताला, जा रूनो और दाँतून को किट-किटून हमेशा हुनै रोलो। +उ बखत धर्मी लोग अपून पिता परमेश्वरा का राज्य में सूरज का नियाती चमकाला। जो कोई यो बात स सुण सकछो जो मैं कुन मरेयू, उन यो समझना की कोशिश करून।” +“स्वर्ग को राज्य गाड़ा में लुकाईनाको खजाना समान छै, जैस कोई आदिमी ले पाछ और लुका दीछ, और येक कारण खुशी हो भेरन उले अपूनी सब कुछ बेची दीछ, और उ गाड़ास मोल ली लीछ। +फिर स्वर्ग को राज्य एक व्यापारी समान छै जो कीमती मोतिन की खोज में छ्यो। +जब ऊस एक अनमोल मोती मिल छै त उले जाभेरन अपूनी सब कुछ बेची दीछ और उ मोती मोल ली लीछ। +और स्वर्ग को राज्य उ माछा पकड़ून वाला जाल का समान छै, जो समुंद्र में डाली ग्यो हर प्रकार का माछान खिच भेरन ल्याछ। +और जब जाल भरि जाछी, त मछुवारा ऊस किनार में खींच ल्यूनान, और बैठि भेरन निका-निका माछान त थैला में राखनान और जो माछा खराब हुनान उनून खिती दीनान। +संसारा का अन्त में इसोई होलो। स्वर्गदूत आभेरन दुष्ट लोगून, धर्मी लोगून भटे अलग करला, +और दुष्ट लोगून आग का कुण्ड में डाल द्याला। जाँ रूनो और दाँतून को किट-किटून हमेशा हुनै रोलो। +यीशु ले उनूनथैं क्योछ, क्या तुम इन बातुन समझ छ्या?” उनूले जबाब दीछ, “होई।” +यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “येक कारण हरेक मूसा का नियम सिखून वालान जो स्वर्ग राज्य का बारिमें शिक्षा पा रैछ, उ घरा का मालिका का समान छै, जो अपून भण्डार भटे नय्या और पुरानी चीजून निकालछो।” +यीशु इन सब कहानी को मतलब समझूना का बाद वाँ न्हैजानान। +और अपून नगर में आभेरन उनार यहूदी सभाघर में उनून इसो उपदेश दीन लाग्यान, कि उन ताजुब करभेरन कुन लाग्यान, येस यो ज्ञान और चमत्कारा का काम करना सामर्थ काँ भटे मिलछ्य? +उनूनले यो कैभेरन उको अपमान करछ्य, क्या येको बाब लाकड़ो मस्त्री नाहतिनी? क्या येकी ईजा मरियम नाहतिनी? क्या याकूब, यूसुफ, शमौन और यहूदा येका भाई नाहतिनी? +क्या येकी बैनिन हमार बीच नै रूना? त येस यो सब सामर्थ काँ भटे मिलछ्य? +यो बातुन का कारण लोगून भैम हुछो, लेकिन यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “एक परमेश्वरो को संदेश दिनवाला हरेक जाग आदर पाछो, लेकिन अपून गौंन का लोगून में और अपून नगर और घर खानदान मेंई अपमान हुछो।” +और लोगून का अविश्वास कारण यीशु ले वाँ चमत्कारा का ज्यादा काम नै कर्या। +जब हेरोदेस राजा ले उन कामून की चर्चा सुणिछ्य, जो यीशु करून मरेछ्या, +और ले अपून सेवकून थैं क्योछ, “यो यहूना बपतिस्मा दिनवालो छै! उ मरिना में भटे ज्यूनो है ग्योछ, येक कारण यीशु में इसा चमत्कारा का काम करना की सामर्थ प्रगट हुन मर्यान।” +किलैकी राजा हेरोदेस ले कुछ बखत पैलि अपून भाई फिलिप्पुस की घरवाली हेरोदियास का दगाड़ ब्या कर लीछ, यो बात में यहूना ले राजा स डाटछ्य, येक कारण यहूना ले राजा हेरोदेस थैं क्योछ, “मूसा का नियम अनुसार तैंस अपून भाई का घरवाली का दगाड़ ब्या करून ठीक नाहातिन।” तो हेरोदेस राजा ले सिपाईन भेजभेरन यहूना स पकड़वा भेरन जेल खान में डाल दीछ। +और उ ऊस मार डालून चाँछ्यो, लेकिन लोगून भटे डरछ्यो किलैकी उन ऊस परमेश्वरो को संदेश दिनवाला मानछ्या। +लेकिन जब राजा हेरोदेस को जन्मदिन आछ, त हेरोदियास की चेलि ले उत्सव में मेहमानू का सामुनि नाच दिखाभेरन राजा हेरोदेस स खुश करछ्य। +येक कारण तब राजा हेरोदेस ले उथैं कसम खाभेरन वादा करछ्य, “कि तैं जो कुछ ले मांगलि मैं द्यूलो।” +उ ईजा ऊस पैलि भटे सिखा राँछ्यो, येक कारण उ कुंछी, “यहूना बपतिस्मा दिनवालो को खोरो कटवा भेरन थाली में याँई मंगवा दे।” +यो सुणिभेरन राजा भौत दुखी हुछो, लेकिन अपून वादा और दगाड़ में बैठिना का वालान कारण उकी माँग स मना नी कर सक्यो, और हुकुम दीछ, कि यहूना खोरो येस दी, दी जौ। +तब राजा ले तुरन्त सिपाईन स हुकुम दीछ, कि यहूना खोरो कटवा दीछ। +और उले जेल खान में जाभेरन यहूना का खोरो काटिभेरन एक थाली में राखभेरन चेलि स दीछो, और उ अपून ईजा पास लिजाछी। +यो खबर सुणिभेरन यहूना का शिष्यून आयान, उकी लाश स ली ग्यान, और ऊस दफना दीछ और जाभेरन यीशु बताछ। +जब यीशु ले यो सुणछ्य, त नाव में चढ़भेरन उ वाँ भटे एकान्त जाग में न्हैजाछो। और लोग यो सुणिभेरन नगर-नगर भटे पैदल उक पछिल उनान। +नाव भटे उतर भेरन यीशु ले एक भौत ठूली भीड़ देखछ्य, और उनूनमें तरस खाछ, और उ भीड़ में जो बिमार छ्या चंगो कर्यान। +और ब्याल हुन मसछ्य त यीशु का शिष्यून ले उक पास आभेरन क्योछ, “यो त बिरान जागा छै, और देर हो गै; त तुम इन लोगून विदा करा कि इन आश-पासा का बसतीन में जाभेरन अपून खिन खानो मोल ली लिया।” +लेकिन यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “उनोरो जानो जरूरी नाहातिन! तुम इन लोगून खिन खान का इन्तजाम करा।” +उनूनले यीशु थैं क्योछ, “याँ हमार पास पाँच रोटा और द्वी माँछा का अलावा केले नाहतिन।” +यीशु ले क्योछ, “उनून म्यारा पास ल्या।” +तब यीशु ले लोगून घास में बैठून खिन क्योछ, और उनून पाँच रोटान और द्वी माँछा हात में थामीयान, और स्वर्ग का तरफ चाँभेरन, परमेश्वरो को धन्यवाद करछ्य और रोटान टोड़ी-टोड़ी भेरन शिष्यून दीनै रैयान, और शिष्यून ले लोगून दीछ। +और उन लोगून ले पेट भर भेरन खान खिन खाछ। जब सबून ले खाना खा लीछ, तब शिष्यून ले बचिना का रोटान ले बारा टोकरी भर भेरन उठायान। +और खान में स्यैनिन और ननतिनान छोड़िभेरन लगभग पाँच हजार आदिमी छ्या। +और यीशु ले अपून शिष्यून थैं क्योछ, कि तुम तुरन्त अपून नाव में चढ़भेरन मैं है पैलि झील का पार खिन न्हैजा, तब तक मैं भीड़ स विदा करछूँ। +और यीशु ले लोगून विदा करनाका बाद उ प्रार्थना करून खिन एक डाँण में न्हैग्या, और ब्याल हुन तक वाँई एकलो छ्यो। +उ बखत नाव झील का बीच में छी, और लहरून ले डगमगान मरेछ्यी, क्याखिनकि हवा उलटा दिशा में चलून मरेछ। +और यीशु रात्तै तीन है छ: बजे का बीच में, यीशु गलील प्रदेश की झील में पानि हिटभेरन उनार पास आयान। +शिष्य यीशु स पानि में हिटून देखिभेरन घबरा जानान, और कुन लागनान, “यो भूत छै!” और डरा का मारिले हकाक करून लागनान। +तब यीशु ले उनूनथैं बात करछ्य और क्योछ, “हिम्मत करा, डरा जन, मैं छूँ।” +और पतरस ले ऊस जबाब दीछ, “हे प्रभु अगर तैं छै, त मैंस अपून पास पानि में हिटभेरन उनाको हुकुम दे।” +यीशु ले क्योछ, “अ!” तब पतरस नाव भटे उतर भेरन यीशु का पास जान खिन पानि में हिटून लागछो। +लेकिन उ हवा देखिभेरन डर ग्यो, और जब डूबून लागछो त हकाक करभेरन कुंछो, “हे प्रभु मैंस बचौ।” +और यीशु ले तुरन्त उको हात पकड़छ्य और क्योछ, “हे अविश्वासी, तैले क्याखिन शक करछ्य?” +और जब उन नाव में चढ़ ग्या, त हवा थामी जाछी +जो शिष्य नाव में छ्या, उन यीशु का खुटान में पड़भेरन कुंनान, “सच्ची में तैं परमेश्वरो को च्योलो छै।” +और जब यीशु और उक शिष्य नाव में गलील प्रदेशा का झील का पार गन्नेसरेत गौं में पुजियान। +और वाँ का लोगून ले यीशु स पछ्याणी लीछ, और आश-पासा का सब गौन में उकी खबर फैला दीछ, और उन सब बिमारीन यीशु का पास ल्यान। +और यीशु थैं विनती करून लाग्यान, कि अपून कपाड़ा को एक किनार छुन दे, और जो उक कपाड़ास छू छ्यो उ चंगो हो जा छ्यो। +तब यरूशलम शैहर भटे कुछ फरीसी लोग और मूसा का नियम सिखून वाला यीशु का पास आभेरन कुन लागनान। +“तेरा शिष्य पुरखान का रीति-रिवाज किलै टालनान, कि बिना हात धोईनाका खानो किलै खानान?” +यीशु ले उनून जबाब दीछ, “तुम अपून रीति-रिवाजून मानन खिन परमेश्वरा का हुकमून बड़ी चालाकी ले टाल दीछा? +क्याखिनकि परमेश्वर ले कईनाको छै, ‘अपून ईजा-बबा को आदर कर,’ और ‘जो कोई अपून ईजा-बबा स बुरो कलो, उ पक्का जान है मार डाली जालो।’ +लेकिन तुम लोग यो कुँछा, कि अगर कोई आदिमी अपून ईजा-बबाथै कुंछो, ‘म्येरो जो कुछ छै उ तुमार काम आ सकछो, लेकिन उ मैंले परमेश्वर स भेंट चढ़ा है छ।’ +तो उ अपून ईजा-बबा को आदर नै करो, इसो तरीका ले तुम अपून रीति रिवाजून का कारण ले जिनून तुमूनले बना राख्यान, परमेश्वरा का दीईनाका नियम-कानून नै मानना, +हे कपटी, लोगो परमेश्वरो को संदेश दिनवाला यशायाह ले तुमार बारिमें ठीक भविष्यवाणी कर रैछ। +‘इन लोग बातुन ले त म्येरो आदर करनान, +लेकिन इनोरो मन मैं है दूर रूछो। +और बेकार में मेरि अराधना करनान, +क्याखिनकि आदिमीन का बनाईना का नियमून सिखूनान।’” +फिर यीशु ले सब लोगून अपून पास बुलाभेरन क्योछ, “तुम सब मेरि बातुन सुणिभेरन समझ ली। +जो मुँख भटे जाछो, उ आदिमी स अशुद्ध नै करूनो; लेकिन जो मुँख भटे भ्यार उछो, उई आदिमी स अशुद्ध करछो।” +तब यीशुका शिष्यून ले आभेरन यीशुथै क्योछ, “क्या तुम जाणछा कि तुमार यो बातुन ले फरीसी लोगून बुरो लागछ्य?” +तब यीशु ले जबाब दीछ, “जो बोट म्यारा स्वर्गीय पिता नै लगा राख्या, उन उखाड़ि जाला। +उनून रून दी; उन अन्धा बाट दिखून वाला छन, और अन्धा अगर अन्धा बाटो देखो त द्वीवै गड्डा में खितीला।” +यो सुणिभेरन पतरस ले क्योछ, “येको कहानी को मतलब हमून समझा दे।” +यीशु क्योछ, “कि तुम इदुक अनजान छा? +क्या तुम इदुक ले नै समझना कि जो ले खानो मुख भटे जाछो, उ पेट में जाछो, और सनडांस भटे भ्यार निकल जाछो? +लेकिन जो बुरी बात आदिमी का मुँख भटे निकल छी, उ मन भटे निकल छी, और उई उ आदिमी स अशुद्ध करछ्यो। +क्याखिनकि मन भटे बुर-बुर बिचार, ब्यभिचार, चोरी, हत्या, परस्त्रीगमन, झूठ्ठी गैवे, और निन्दा जस विचार मन भटे निकलानान। +योई छन जो आदिमी स अशुद्ध करनान, लेकिन बिना हात धोये खानो खाना का द्वारा आदिमी स अशुद्ध नै करूनो।” +यीशु और उक शिष्य वाँ भटे निकल भेरन, सोर और सिदोन शैहरा का तरफ न्हैजानान। +उ देश में एक कनान देश की स्यैनि आछ और धध्या-धध्याभेरन कुन लागछ्य, “हे प्रभु! दाऊद का सन्तान, मैंमें दया कर! मेरि चेलि स भुतले भौत सता रैछ।” +लेकिन यीशु ले ऊस केले जबाब नै दीनो। तब उक शिष्यून ले आभेरन उथैं बिनती करछ्य, “येस विदा कर, क्याखिनकि उ हमार पछिल हकाक करून उन मरेछ्य।” +उले जबाब दीछ, “इस्राएल देशा का घराना कि हराईना की भेड़ून छोड़ी मैं कैका पास नै भेजि गयूँ।” +लेकिन उ स्यैनि यीशु का पास आभेरन उक खुटान में खिती जाछी। और यीशु थैं कुछी, “हे प्रभु मेरि मद्दत करा।” +यीशु ले ऊस जबाब दीछ, “यो ठीक नाहातिन कि नानतिनान को खानो, कूकुरुन का सामुनि डालून।” +उले क्योछ, “यो बात सच्ची छै प्रभु! लेकिन कुकुर ले अपून मालिका मेज भटे खीतिनको चूर-चार खानान।” +यो बात सुणिभेरन यीशु ले ऊस जबाब दीछ, “हे स्यैनि तेरो विश्वास भौत ठूलो छै, जसो तैं चाँछी ऊसोई हो।” और उकी चेलि उई बखत चंगी हो जाछी। +यीशु वाँ भटे गलील प्रदेशा का नदी का पास आयान, और एक डाण में जाभेरन बैठि जानान। +और वाँ भीड़ै की भीड़ उनार पास उन लागछी, और उन अपून दगाड़ लंगड़ान, अन्धान, गूँगान, और भौत बिमारीन ल्यूनान और यीशु का खुटान का पास राख दीनान, और यीशु ले उनून चंगो कर दीछ। +और जब लोगून ले देखछ्य, कि गूँगा बोलून मर्यान, लूला ठीक हुन मर्यान, और लंगड़ा हिटून मर्यान और अन्धा देखून मर्यान। उन ताजुब करून मसनान, और इस्राएल देशा का परमेश्वर की बड़ाई करनान। +तब यीशु ले अपून शिष्यून बुलाभेरन क्योछ, “इन लोग तीन दिन भटे म्यार दगाड़ छन, और उनार पास अब खान खिन केले नाहातिन, मैंस इन लोगून देखिभेरन दया उछी, इनून में है कुछ लोग भौते दूर भटे आईना का छन, अगर मैं इन लोगून भुखो घर भेजि द्यूँलो, त उनून हिटन-हिटन बाट में चक्कर आ जालो।” +शिष्यून ले यीशु थैं क्योछ, “हमून यो बिरान जागा में इदुक लोगून का खाना को इंतजाम कसीकैं है सकछै?” +यीशु ले अपून शिष्यून थैं पुछ्छै, “तुमार पास कतुक रवाट छन?” उनूनले क्योछ, “सात रोटा और थ्वाड़ा माच्छा छन।” +तब यीशु ले लोगून भिमें बैठना को हुकुम दीछ, +और उन बैठिग्या, येक बाद सात रोटान और माँछा लीभेरन उनूनले परमेश्वर स धन्यवाद दीछ, फिर उनूले रोटान टोड़िभेरन अपून शिष्यून दीनै रयान, और शिष्य लोगून स दीनै रयान। +और सब लोगून ले पेट भरि खाछ, उक बाद उनूनले बचिना का रोटा का टुकुड़ान ले सात टोकरी भर भेरन जामा कर्यान। +खान वालान में भटे स्यैनि और नान्तिनान छोड़िभेरन चार हजार आदिमी छ्या। +तब उन भीड़ स विदा करभेरन नाव में चढ़ और भेरन, मगदन इलाका में आयान। +फरीसी लोग और सदूकी लोग यीशु का पास आयान और ऊस परखून खिन यीशु थैं क्योछ, “हम तैथैं एक स्वर्गीय चिन दिखूना चानू, ताकि उन अपूनो अधिकार साबित कर सकूनो।” +यीशु ले उनून जबाब दीछ, “ब्याल खिन तुम लोग कुँछा कि मौसम ठीक रौलो, क्याखिनकि आकाश लाल छै, +और रात्तै खिन कुँछा, आज आँधी-तूफान आलो, क्याखिनकि आकाश लाल और बादल घेरिना को छै। तुम लोग आकाश का लक्षण देखिभेरन बता सकछा, लेकिन बखता का लक्षणून को भेद क्याखिन नै बता सकना? +यो बखत का बुर और ब्यभिचारी लोगून स्वर्गी चिन की माँग नै करून चैछी, लेकिन परमेश्वरो को संदेश दिनवाला योना का चिन को छोड़िभेरन यो बखत का लोगून स्वर्ग भटे चिन नी दिखाई जालो।” और यीशु उनून छोड़िभेरन न्हैजाछो। +और शिष्य झीला का किनार पुजनान, लेकिन अपून दगाड़ ज्यादा रोटा लीन भूल गैछ्या। +यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “देखा, फरीसी और सदूकी लोगून का खमीर भटे सर्तक रया।” +तब शिष्य आपस में बिचार करभेरन कुन लाग्यान, “हम ज्यादा रोटा लीभेरन नै आया, उ इसो येक कारण कुन मरियोछ।” +यो जाणिभेरन यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “हे अविश्वासियों, तुम आपस में क्याखिन सोचून मरेछा कि हमार पास रोटा नाहतिन? +क्या तुम एल तक नै समझिया? क्या तुमून उन पाँच हजार लोगून खिन पाँच रोटा याद नाहातिनी, और तुमूले कदुक डाला जामा कर्यान? +और उ जो चार हजार की भीड़ स सात रोटान ले खवाछ, तो तुमून ले कतुक भरिनाका टोकरी जामा कर्यान। +तुम क्याखिन नै समझिया कि मैं को छूँ, कि मैंले तुमूनथैं रोटा का बारिमें नै क्यो, बल्कि फरीसी और सदूकी लोगून का खमीर का बारिमें सर्तक रया।” +तब उनार समझ में आछ कि यीशु ले उनूनथैं रवाटा खमीर खिन नै, पर फरीसी और सदूकी लोगून की शिक्षान भटे चौकुना रून खिन क्योछ। +यीशु कैसरिया फिलिप्पी का देश में आछ, और यीशु ले अपून शिष्यून थैं पुछ्छै, “लोग म्यारा बारिमें कि कुंनान कि मैं को छूँ?” +तब शिष्यून ले यीशु स जबाब दीछै, “लोग कुछ लोग त यहूना बपतिस्मा दिनवालो; या परमेश्वरो को संदेश दिनवाला एलिय्याह कुंनान, और कुछ लोग परमेश्वरो को संदेश दिनवाला यिर्मयाह में भटे कोई एक परमेश्वरो को संदेश दिनवालान में भटे कुंनान।” +यीशु ले अपून शिष्यून थैं पुछ्छै, “और तुम मैंथै कि कूंछा की मैं को छूँ?” +शमौन पतरस ले जबाब दीछ, “तुम जीवित परमेश्वरो को च्योलो मसीह छै।” +तब यीशु ले जबाब दीछ, “हे शमौन, योना च्याला, तैं धन्य छै; क्याखिनकि यो बात कोई आदिमी ले नै पर म्यारा स्वर्गीय पिता तैंमें प्रगट करछ्य। +और मैं तैथैं कुंछू कि तैं पतरस छै, और में येमें एक विश्वासीन की मण्डली बनूलो, और अधलोक को फाटक उमें हाबी नी होला। +मैं तैंस स्वर्ग राज्य चाबी द्यूलो, और जो कुछ तैं धरती में बाँधले, उ स्वर्ग में बाँदिना को रोलो, और जो कुछ तैं धरती में खोल ले उ स्वर्ग में खोलि जालो।” +तब यीशु ले शिष्यून चेतावनी दीछ, “कि तुम कैसे यो जन बताया कि मैं मसीह छूँ।” +उ बखत भटे यीशु अपून शिष्यून यो समझून लागछ्य, “मैं यरूशलम शैहर जूलो, यो जरूरी छै, कि वाँ यहूदी अगुवा और प्रधान याजक और मूसा का नियम सिखून वाला लोगून का हात भटे भौत दुख उठूंलो, और मार डाली ज्यूलो और तीन दिन बाद ज्यून हो ज्यूलो।” +तब पतरस यो सुणभेरन यीशुस अलग ली जाभेरन उक दुख उठून और मारी जाना का बात कारण यीशु स डाठून लागछ। “हे प्रभु परमेश्वर तेरा दगाड़ इसो कभै जन करो।” +तब यीशु ले पछिल मुड़भेरन पतरस का तरफ देखभेरन क्योछ, “हे शैतान, तैं म्यारा सामुनि है दूर न्हैजा, तैं मैं खिन ठोकर को कारण छै, क्याखिनकि तैं परमेश्वर नियाती नै सोचनै, बल्कि लोगून की नियाती सोचछ्य।” +तब यीशु ले अपून शिष्यून थैं क्योछ, “अगर कोई म्यार शिष्य बनून चाँछ, त उ अपूनी सब इच्छान छोड़ी द्यो। और मैं खिन मरून खिन तैयार हो ज्यो। +क्याखिनकि जो अपून प्राण संसारिक जीन्दगी जीन खिन बचालो, उ परमेश्वरा का दगाड़ अनन्त जीवन पाना को मौका खो द्योलो, लेकिन जो मैं खिन और सुसमाचार खिन अपून प्राणस दीछो, उ अनन्त जीवन पालो। +एक आदिमी स की फेदा होलो, अगर उ पुरा संसार में धनवान हो, पर परमेश्वरा का दगाड़ अपूनो अनन्त जीवन स खो दे? उ परमेश्वर स कि दी सकछ्यो, जो उको अनन्त जीवन खरीदोलो? +जब आदिमी को च्योलो अपून स्वर्गदूतुका दगाड़ अपून बबा का महिमा में आलो, उ बखत उ हरेक स उक कामून का अनुसार फल द्योलो। +मैं तुमूनथैं सच्ची कुंछूँ, कि जो याँ ठाँड़ छन, इनून में कुछ लोग इसा छन, जब तलक मैंस आदिमी को च्योलो को परमेश्वरा का राज्य स सामर्थ का दगाड़ उन नै देख ल्यून, तब तलक उन कभै नी मराँला।” +और छ: दिन का बाद यीशु अपून शिष्य पतरस, याकूब और यहूना स अपून दगाड़ एक ऊँचा डाँण में ली ग्यो जा उन एकला छ्या। +वाँ शिष्यून का सामुनि उको रूप बदल ग्यो, और यीशु को मुँख सूरज को जसो चमकून लागछ्य और उक कपाड़ा उज्याला की नियाती चमकून लाग्यान। +और मूसा और एलिय्याह यीशु का दगाड़ बात करनै उनून दिखाई दीयान। +यो सब देखिभरेन पतरस ले यीशु थैं क्योछ, “हे गुरू जी, हमोरो या रून ठीक छै; अगर तेरि इच्छा हो त मैं याँ तीन तम्बू ठाड़ करूँ, एक तुमून खिन, एक मूसा खिन और एक एलिय्याह खिन।” +पतरस यो कुन मरछ्यो, तब अचानक एक बादल ले प्रगट हो भेरन उनुस ढक लीछ, परमेश्वर ले बादल में भटे हो भेरन बात करछ्य, “यो म्येरो लाड़िलो च्योलो छै, जैस देखभेरन मैं भौत खुश छू, येकी बातुन सुणा।” +शिष्य यो सुणिभेरन मुँखा का बल खितीनान और भौत त डरी जानान। +यीशु ले उनून पास आभेन छूँछ, और क्योछ, “उठा जन डरा।” +तब शिष्यून ले चारू तरफ नजर घुमाछ, और यीशु छोड़ कैसे नै देख्यो। +जब उ तीन शिष्य डाँण भटे तलि उतुरून मरेछ्या तब यीशु ले उनून हुकुम दीछ, “जब तलक मैं आदिमी को च्योलो मरिना में भटे ज्यून नी हो ज्यू, तब तक तुमून ले जो कुछ ले पहाड़ में देखछ्य, उ कैसे जन बताया।” +तब शिष्यून ले यीशु थैं पुछ्छै, “मूसा का नियम सिखून वाला लोग किलैं कुंनान मसीहा का उन है पैलि एलिय्याह को उन जरूरी छै?” +यीशु ले जबाब दीछ, “एलिय्याह जरूर आलो, और सब कुछ सुधारोलो। +लेकिन में तुमूनथैं कुछूँ, कि एलिय्याह त आग्योछ, और लोगून ले ऊस नै पछ्याणो; लेकिन जस चाछ उक दगाड़ करछ्य। इसीकैं मैं आदिमी को च्योलो ले उनार हातून ले दुखी उठालो।” +तब शिष्यून ले समझछ्य कि उले हमून थैं यहूना बपतिस्मा दिनवाला का बारिमें कुन मरेछ्य। +और जब उन भीड़ का पास पुज्यान, त एक आदिमी उनार पास आछ, और घुण टेकी भेरन कुंछो, +“हे प्रभु, म्यारा च्याला में दया करा! क्याखिनकि ऊस मीर्गी उछी, और उ भौत तखलीफ उठूछो; और बार-बार आग और पानि में खिती जाछो। +मैं ऊस त्यारा शिष्यून का पास ल्यायू, लेकिन इन त नै निकाली सक्या।” +तब यीशु ले उनून जबाब दीछ भेरन क्योछ, “हे अविश्वासी लोगो मैं कब तक तुमार दगाड़ रूलो, और मैं कब तक तुमोरो इन्तजार करूँ की तुम मैंमें विश्वास करा, उ च्याला स म्यार पास ल्या।” +तब यीशु ले भूत स डांटछ्य और उ उमें भटे निकल जाछो; और उ लडौ उतुंजैई ठीक हो जाछो। +तब शिष्यून ले ऐकाला में यीशु का पास आभेरन क्योछ, “हमु उ भूत किलैं नै निकाली सकियो?” +उले क्योछ, “तुमार विश्वास का कमी का कारण, क्याखिनकि मैं तुमूनथैं सच्ची कुंछूँ, अगर तुमोरो विश्वास राई का दान का बराबर ले हो, त यो डाँणान थैं कौला, ‘याँ भटे हट जा,’ त उ हट जालो; और कोई ले बात तुमून खिन असम्भव नी होलि। +लेकिन यो जाति प्रार्थना और बर्त बिना नै निकलनी।” +जब उन गलील प्रदेश में छ्या, त यीशु ले अपून शिष्यून थैं क्योछ, “मैं आदिमी को च्योलो, दुश्मनून का हात पकड़ाई जालो। +और उन मैंस मार द्याल, लेकिन मैं मरिनान में भटे तीसारा दिन फिर ज्यून है ज्यूलो।” यो सुणिभेरन शिष्य भौत दुखी हुनान। +जब उन कफरनहूम गौं पुज्यान, त मन्दिर का कर लिनवाला ले पतरस का पास आभेरन पुछ्छै, “क्या तुमोरो गुरू मन्दिर कर नै दिनोई?” +उनूनले जबाब दीछ, “दीनान।” जब पतरस घर पुजछ्य, त उक कुन है पैलि यीशु ले उथैं पूछ्छय, “हे शमौन तैं कि सोचछ्य? संसार का राजा खिन लोगूनथै कर उगूनान? अपून च्यालानथैं या परायान थैं?” +तब पतरसले जबाब दीछ, “परायान थैं।” त यीशु ले क्योछ, “तब त च्याला कर भटे मुक्त हो ग्या। +फिरले हमून उन लोगून खिन बुरो उदारण नै बनून चैनो, तुम नदी का किनारा में जाभेरन बलछी लगा, जो माँछो पैलि फसोलो, उको मुँख खोल्या उमें एक चाँदी को सिक्का मिलोलो, उ सिक्का लीभेरन उनून म्यारो और अपून कर दी दीया।” +उ बखत शिष्य यीशु का पास आभेरन पुछून लागनान, “स्वर्ग का राज्य में भटे सबून है ठूलो को छै।” +यो सुणिभेरन यीशु ले एक नानतिनास पास बुलाभेरन उनार बीच में ठाँड़ करछ्य, +और क्योछ, “मैं तुमूनथैं सच्ची कुछूँ, अगर तुम अपून पापून को पश्चाताप करभेरन नान-नानतिना का समान बनला, तभै तुम स्वर्ग का राज्य में जा सकला। +जो कोई अपून आपस यो नन्तिनाका नियाति नानो करोलो, उ स्वर्ग का राज्य में ठूलो होलो। +जो कोई म्यारा नाम ले इसा नान नानतिनास अपनूछो और उकी मद्दत करछो, मैंस अपनूछो और जो म्येरो स्वागत करछो। +फिर यीशु ले क्योछ, जो कोई इन नान है नान मैंमें विश्वास करनान, कैथैं ले पाप करून को कारण बननान, उ खिन यो निको छै, कि उ गाल में एक ठूलो ढूंगो बाँदीभेरन झील में फटंग हाँड़ो। +ठोकरून का कारण ले संसार में धिक्कार! ठोकरून को लागून जरूरी छै; लेकिन धिक्कार छै उ आदिमी खिन जैका दवारा ठोकर लागछी। +अगर तेरो हात या तेरो खुटो तैथैं पाप करूँछो, त उनून काटिभेरन खिती दे, टुण्डो या डुणो हो भेरन तैं परमेश्वरा का राज्य में जाले यो तैखिन निको छै। इसो नै हो कि तुम द्वी हात और द्वी खुटान लीभेरन हमेशा की आग में खिती जला, जांक आग में तैंस हमेशा तलक जलनै रौला। +अगर तेरो आँख तैथैं पाप करूँछो, त ऊस निकालभेरन खिती दी, क्याखिनकि एक आँख लीभेरन तैं परमेश्वरा का राज्य में जाले यो तैखिन निको छै। इसो नै हो कि तैं द्वी आँख लीभेरन नरक की आग में खिती जला, जांक आग में तुम हमेशा तलक जलनै रौला। +देखा, तुम इन नान है-नान स कैसे ले तुच्छ जन समझया; क्याखिनकि मैं तुमूनथैं कुंछू कि स्वर्ग में उक स्वर्गदूत हमेशा म्यारा पिता का सामुनि ठाड़ रूनान। +क्याखिनकि मैं आदिमी को च्योलो भटकिना का लोगून बचुन खिन आ रियो छै। +तुम कि सोचछा? अगर कोई आदिमी का सौ भेड़ हुन, उमें भटे एक हरा जौ, तो क्या उ उन निन्यानबे भेड़ू अपून दगाड़ वाला का पास सुरक्षित जॉगा में छोड़भेरन उ हराईना कि भेड़स खोजन खिन नी जालो? +और उ ऊस मिल जौ, त मैं तुमूनथैं सच्ची कुंछू उ उन निन्यानबे भेड़ून खिन जो हराईना का नी छ्या, उ पाईना का भेड़ खिन ज्यादा खुशी मनालो। +इसो तुमोरो स्वर्गीय पिता ले नै चानो कि कोई नान है-नानो ले नाश हो। +अगर एक विश्वासी भाई तेखिन बुरो करो, त जाभेरन एकला में उक दगाड़ बात कर और ऊस समझो; और अगर उ विश्वासी भाई पश्चताप करो, तो तैले अपून भाई वापस पा हालछै। +अगर उ तेरि बात नै माननो, त अपून दगाड़ एक-द्वी जन लिजा, क्याखिनकि मूसा का नियम का अनुसार, कोई ले आरोपस द्वी या उ है ज्यादा गवैन का द्वारा ठीक साबित करि जान चैंछो।” +अगर उ उनेरि ले नै सुणो तो विश्वासीन की मण्डली थैं कै दे, अगर उ मण्डली कि ले नै सुणो, तो उक दगाड़ ऊसोई ब्यवहार कर जसो तुम गैर-यहूदी या चुंगी लीनवालान का दगाड़ करछा। +मैं तुमूनथैं सच्ची कुछूँ, जो ले तुम धरती में बांधला, उ स्वर्ग में बाँदि जालो। और जो कुछ तुम धरती में खोलला, उ स्वर्ग में खुलि जालो। +मैं तुमूनथैं फिर कुछूँ, अगर तुमून में भटे द्वी जन धरती में कोई विनती खिन एक मन हो त, उ म्यारा स्वर्गीय पिता तरफ भटे उनून खिन पुरी हो जालि +क्याखिनकि जाँ द्वी या तीन म्यारा नाम में जामा हुनान, वाँ में उनार बीच में छूँ। +तब पतरस ले पास आभेरन यीशु थैं क्योछ, “प्रभु अगर कोई विश्वासी भाई म्यारा विरूद्ध बुराई करनै रौ, त मैंस ऊस कतुक बार माफ करूँ, क्या सात बार तक?” +यीशु ले उथैं क्योछ, “मैं तैथैं यो नै कुनूं कि सात बार तक बल्कि सात बाराका सत्तर गुना तक माफ कर।” +स्वर्ग राज्य उ राजा जसो छै, जेले अपून दासूनथैं लेखा लीन चाँछ। +जब उ हिसाब लीन लागछ्यो, त एक आदिमी उक सामुनि आछ जैमें सुना का सिक्कान को दस हजार बोरिन को कर्जदार छ्यो। +लेकिन जब उक पास कर्ज चुकून खिन के नी छ्यो त उक राजा ले आज्ञा दीछ कि ऊस और उकी स्यैनि, नान्तिनान, और जो कुछ उक पास छै, सब बेचिभेरन कर्ज चुका दी जौ +येक कारण उ दास ले राजा का खुटान में पड़भेरन ऊस प्रणाम करछ्य, और क्योछ, मालिक धैर्य रखा। मैं सब कुछ चुका द्यूलो। +तब राजा ले उ दास में तरस खाभेरन ऊस छोड़ दीछ, और उको सब कर्ज माफ कर दीछ +लेकिन उ दास भ्यार निकलछ्य, त उकी मुलाकात अपून दगड़िया दासून में भटे एक थैं भैछ जो उको सौ चाँदी का सिक्कान को कर्जदार छ्यो; उले ऊस पकडछ्य और उको गलो दबाभेरन क्योछ, “म्येरो कर्ज चुकौ।” +तब उको दगड़िया दास उ पड़भेरन विनती करून लागछ्य, धैर्य राख, मैं सब कुछ द्यूलो। +फिरले उ नै मानियो और ऊस तब तक खिन जेल में डाल दीछ, जब तक उले कर्ज चुका नै दीयो। +यो देखिभेरन उक दगड़िया दास भौत दुखी भ्यान, और उनूनले जाभेरन राजा स यो घटना बताछ। +तब उक राजा ले ऊस बुलाभेरन क्योछ, हे दुष्ट दास! तैले जो मैंथै विनती करछ्य, तो मैंले तेरो सब कर्ज माफ कर दीछ। +येका कारण जसी दया मैंले तैंमें करछ्य, क्या तैले अपून दगड़िया दास में दया नै करून चैछी? +और राजा ले क्रोध में आभेरन ऊस सजा दिनवालान का हात में सौप दीछ, कि कर्ज चुकूनो तब तक उनार हातून में रौ। +इसीकैं अगर तुमून में भटे हरेक अपून विश्वासी भाई मन है माफ नै करोलो त म्येरो स्वर्गीय पिता ले तुमार दगाड़ ऊसो करोलो। +जब यीशु इन बातुन कै चुकियान त गलील प्रदेश भटे विदा हो भेरन यरदन नदी का पार यहूदिया प्रदेश में आयान। +तब एक भौत ज्यादा भीड़ उनार पछिल उछी और उनूनले वाँ उनून चंगो करछै। +तब फरीसी लोग यीशुस परखून खिन उक पास आभेरन कुन लाग्यान, “क्या हरेक कारण ले अपूनी स्यैनि स त्यागून ठीक छी?” +यीशु ऊस जबाब दीछ, “क्या तुमूनले नै पढ़ियो कि जेले उनून बनाछ, उले शुरू भटे नर और नारी बनाभेरन क्योछ, +‘येक कारण आदिमी अपून ईजा-बबा भटे अलग हो भेरन अपूनी स्यैनि का दगाड़ रौलो और द्वीवै एक तन होलो?’ +क्याखिनकि अब उनून द्वी मिलभेरन एक हो जानान, अब उ द्वी नै पर एक छन। येक कारण परमेश्वर ले जैस एक दगाड़ जोड़ रैछ, उनून कोई आदिमी अलग जन करा।” +उनूनले उथैं क्योछ, “मूसा ले यो किलैं ठैरा रैछ कि तलाक-पत्र दीभेरन छोड़ दे?” +यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “मूसा ले तुमार मन का कठोर हुना का कारण ले तुमून अपूनी स्यैनि स छोड़ दिनाकी आज्ञा दीछ, लेकिन शुरू भटे इसो नै छ्यो। +और मैं तुमूनथैं कुछूँ, कि जो कोई ब्यभिचार छोड़ और कोई कारण ले अपूनी स्यैनि स तलाक दीछो, और दुसरी का दगाड़ ब्या करौ त उ ब्यभिचार करछ्यो और जो उ छोड़िना की स्यैनि दगाड़ ब्या करोलो, उले ब्यभिचार करछो।” +शिष्यून ले उथैं क्योछ, “अगर आदिमी को स्यैनि का दगाड़ इसो सम्बन्ध छै, तब त यो निको होलो कि ब्या करि नै जौ।” +उनूनले उनूनथैं क्योछ, “सब यो वचन ग्रहण नै कर सकना, केवल उनी जिनून परमेश्वरा का तरफ यो दान दी ग्योछ। +किलैकी कुछ नपुंसक इसा छन, जो जन्म भटे है इसा हुनान; और कुछ नपुंसक इसा छन, जिनून लोगून ले नपुंसक बनाछ; और कुछ नपुंसक इसा छन, जिनून स्वर्गा का राज्य खिन अपून आपस नपुंसक बना रैछ। जो येस समझ सक्छो, उ समझ ले।” +तब लोग नानतिनान उक पास ल्यान कि उनूनमें हात राँख भेरन प्रार्थना करौ, लेकिन शिष्यून ले उनून डाटछ्य। +यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “नानतिनान म्यारा पास उन दी, और उनून मना जन करा, क्याखिनकि उई लोग जो इन नानतिनान की नियाती भरोसामंद छन, उई परमेश्वरा का राज्य रौला।” +और यीशु ले उनार खाँरा में हात राखभेरन वाँ भटे न्हैग्या। +और एक आदिमी यीशुका पास आछ और उनूनथैं क्योछ, “हे गुरू, मैं कि निको काम करूँ जेले मैंस परमेश्वर अनन्त जीवन द्योलो?” +यीशु ले उथैं क्योछ, “तुम मैंथैं भलो किलैं कुँछा, सिर्फ परमेश्वर स छोड़िभेरन और कोई लै भलो नाहातिन, लेकिन अगर तैं अनन्त जीवन में प्रवेश करून चाँछै, त आज्ञान मानून कर।” +उले उनूनथैं पुछ्छै, “को वाली आज्ञा?” यीशु ले क्योछ, “यो कि खून जन करिये, ब्यभिचार जन करिये, चोरी जन करिये, झूठ्ठी गवै जन दीये, +अपून बबा और अपूनी ईजा को इज्जत करिये, और अपून पड़ोसीस अपून समान प्रेम राखिये।” +उ जौवान ले यीशु थैं क्योछ, “इन सबून त मैले मानछूँ; अब मैंमें कि बाते की कमी छै?” +यीशु ले उथैं क्योछ, “अगर तैं सिद्ध हुन चाँछै, त जा, अपूनी सब कुछ जो तेरो छै ऊस बेच भेरन गरीब लोगून में बाड़ दे, अगर तैं इसो करछै तो तैंस स्वर्ग में धन मिलोलो, और म्यारा दगाड़ अ और म्येरो शिष्य बन जा।” +लेकिन जब उले यो सुणछ्य त उदास हो भेरन न्हैग्यो, क्याखिनकि उक पास भौत धन-सम्पति छी। +तब यीशु ले अपून शिष्यून थैं क्योछ, “मैं तुमूनथैं सच्ची कुछूँ कि धनवान लोगून को स्वर्ग राज्य में प्रवेश करून भौत मुश्किल छै। +मैं तुमूनथैं फिर कुंछूँ, कि परमेश्वरा का राज्य में धनवान लोगून को पुजून ऊँट का शियूण का छेद में भटे पार हुनो आसान छै।” +यो सुणभेरन शिष्यून ले एक दुसारा थैं क्योछ, “तो केको ले परमेश्वरा का राज्य में बचाई जानो कसीकैं सम्भव छै।” +यीशु ले उनार तरफ देखभेरन क्योछ, “यो लोगून खिन भौत असम्भव छै, लेकिन परमेश्वर भटे हो सकछो।” +तब पतरस ले क्योछ, “हमार बारिमें क्या? हमूले तेरो शिष्य बनून खिन अपूनो सब कुछ छोड़ दीछ?” +फिर यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “मैं तुमूनथैं सच्ची कुछूँ कि तुम जो म्यारा बातुन मानछा, उ बखत जब सब कुछ नय्या हो जालो और मैं आदिमी को च्योलो अपून महिमामय सिंहासन में बैठोलो त तुम ले बार सिंहासनून में बैठभेरन इस्राएल देशा का बार गोत्रून को न्याय करला। +यीशु उनूनथैं क्योछ, मैं तुमूनथैं कुछूँ, कि इसो कोई नाहातिन जेले सुसमाचार खिन अपूनो घर-बार, ईजा-बबा, भाई-बैनि, बाल-बच्चान या गाड़ा-भीड़ सुसमाचार खिन छोड़िना को हो तो सौ गुना ज्यादा पाल, और उ अनन्त जीवन ले पाल। +लेकिन भौत सारा लोग जो महान और अघिल छन, उ बखत पछिल होला; और जो पछिल छन, उन उ बखत अघिल होला।” +“स्वर्ग को राज्य यो उदारण नियाती छै, कि एक बगीचा का मालिका जो रात्तै जाछो कि मजदूरून अपून अंगूर का बगीच में काम करून खिन लगूँ। +जब उ मजदूरून एक दीनार रोज की मजूरी में राजी हो ग्यो, त उले उनून अपून अंगूर का बगीच में भेजछ्य। +फिर रात्तै लगभग नौ बजे जब उ भ्यार आछ, त कुछ लोगून बाजार में बेकार ठाड़ देखछ्य, +और उनूनथैं क्योछ, ‘तुमूले म्यारा अंगूर का बगीच में जा, जो ठीक होलो उ मजूरी तुमून ले द्यूलो। तब उन ले काम करून खिन जानान। +दुबारा फिर उले बारा बजे और तीन बजे का लगभग उले भ्यार आभेरन ऊसो करछ्य। +उक बाद लगभग ब्याला का पाँच बजे फिर भ्यार आभेरन, उले थ्वाड़ा लोगून ठाड़ देखछ्य और उनूनथैं क्योछ, तुम याँ दिन भर बेकार में किलैं ठाड़ रैछा?’ उनूनले उथैं क्योछ, ‘किलैकी केले हमून काम में नै लगायो।’ +उले उनूनथैं क्योछ, ‘तुमूनले अंगूर का बगीच में जा और काम करा।’ +ब्याल हुन पर अंगूर का बगीचा का मालिक ले मुन्सीस बुलाभेरन क्योछ, ‘सब मजदूरून बुलाभेरन जो आखरी में उनूनले और जो पैलि उनूनले मंजूरी दी दे।’ +और उन मजदूर जो ब्याल का पाँच बजे भटे काम में लगीना का छ्या, उनून पुरी दिन की मजूरी मिलछ्य। +जो मजदूर काम में रात्तैनि आईना का छ्या, उनूनले यो समझछ्य की हमून ज्यादा मजूरी मिलेलि, लेकिन उनूनले पुरी दिन की मिलछ्य। +जब उनून एक्कै दीनार दीछ, तो उन बगीचा का मालिक खिन नाराज हो भेरन कुन लागनान, +‘तैले जो पाँच बजे आयान, जिनुले बगीचा में एक घंटा काम करछ्य, उनूनले उतुकैं मंजूरी दीछ, जदुक हमून दीछ, हमून ले इदुक घाम में पुर दिन भौत मेहनत ले काम करछ्य?’ +और तब बगीचा का मालिक ले उनूनमें भटे एक्कै स जबाब दीछ, ‘हे भाई, मैंले तुमार दगाड़ कोई बेमानी नी करि। क्या तैले मैंथैं एक दिन की एक दीनार मंजूरी तय नी कर राखछी? +तुम अपूनी मंजूरी ली और जा; मेरि यो इच्छा छै कि मैं उनून उतुकैं दीयू, जदुक तुमून दीरैछ। +क्या मैंस यो अधिकार नाहातिनी में अपून धन स अपून मरजी ले बाड़ सकनू? क्या म्यारा दयालु हुन तुमार आँखान में खटकनानी?’ +इसीकैं जो अपून-आप स महान समझछो, उ तुच्छ होलो; और जैस लोग तुच्छ समझनान, उ महान होलो।” +और यीशु यरूशलम शैहर खिन जान बखत अपून बारा शिष्यून एकान्त में लिजाभेरन उनूनथैं कुंनान। +यीशु ले क्योछ, “देखा, हम यरूशलम शैहर खिन जानू, और मैं आदिमी को च्योलो प्रधान याजकून का और मूसा का नियम सिखून वाला लोगून का हवाला करि जूलो, और उन मैंस जानले मारू खिन इलजाम लगाल, +और गैर-यहूदी लोग का हवाला कर द्याला। उन म्येरो मजाक उड़ाला, मैंमें थुकाला, और कोड़ा ले माराल और मैंस सूली में चढ़ाभेरन जान है मार द्याल, लेकिन मैं तीसारा दिन मुर्दान में है ज्यून हो ज्यूलो।” +तब जब्दी च्यालान कि ईजा ले अपून च्यालान का दगाड़ यीशु का पास आभेरन ढोक दीछ और उथैं कुछ माँगून लागछी। +तब यीशु ले उनूथैं पुछ्छै, “तैं कि चाँछी?” तब उ यीशुथै कुछी, “तैं मैंस वचन दे कि म्यारा इन च्यालान अपून राज्य में एक त्यारा देन तरफ और दुसोरो बौं तरफ बैठाया।” +यीशु ले जबाब दीछ, “तुम नै जाणना कि तुम कि माँगून मरेछ्या? जो सताव मैं सहन करून वालो छूँ, क्या तुम उ सताव सहन करून खिन तैयार छाई?” शिष्यून ले यीशु थैं क्योछ, “होई, हम सहन कर सकनू।” +यीशु उनूनथैं क्योछ, “तुमून म्यारा दगाड़ बराबर सताव स त सहन कर सकछा, लेकिन मैंस यो तय करना को अधिकार नाहातिन, म्यारा दैन और बौं तरफ की जाग कैस मिलेलि। परमेश्वर ले उन जाग उनून खिन तैयार कर राख्यान, जैस उले चुन रैछ।” +यो सुणभेरन बाकि दस शिष्य, याकूब और उक नान भाई यहूना में गुस्सा हुन लाग्यान। +तब यीशु ले अपून शिष्यून पास बुलाभेरन क्योछ, “तुम जाणछा, कि जो यो दुनिया में अधिकारी हुनान, उ उनूनमें अपूनी ताकत दिखाभेरन राजा करनान। और उनूनमें है जो ठूला छन, उ लोगून में हक जमूनान। +लेकिन तुमूनमें इसो नी हो; और जो कोई तुमून में ठूलो हुन चाँछ, तब उ सबून है नान बनो और सबून को दास बनो। +और तुमून है जो कोई प्रधान बनून चाँछो, उ तुमोरो दास बनोल। +जसीकैं मैं आदिमी को च्योलो अपूनी सेवा करून खिन यो संसार में नै आरयूँ। बल्कि मैं दुसरान की सेवा करून खिन आरयूँ। येक कारण आरयूँ कि मैं अपूनी जान की कीमत दीभेरन भौतून लोगून का पापून है बचुन खिन आरयूँ।” +और जब यीशु और उक शिष्य यरीहो शैहर जानमरेछ्या, त भौत लोगून की भीड़ उनार पछिल चल पड़छय। +उई सड़का किनार द्वी अन्धा बैठिना का छ्या, जब उनूले सुणछ्य कि यीशु याँ भटे जान मर्यान, त उन धध्याभेरन कुन लाग्यान, “हे प्रभु दाऊद का वंशज, हमून में दया कर।” +तब लोग उनून डाठून लाग्यान, कि चुप रौ; लेकिन उन और ले जोरले चिल्ला भेरन कुन लाग्यान, “हे प्रभु, दाऊद का वंशज, हमून में दया कर।” +तब यीशु ले रूक भेरन, उनून बुलाभेरन क्योछ, “तुम कि चाँछै मैं तुम खिन कि करूँ?” +उनूनले यीशु थैं क्योछ, “हे प्रभु की हम चाँछू कि हमार आँखा खुल ज्यून।” +और यीशु ले उनूनमें तरस खाभेरन उनार आँखान छूँयान, और उन उई बखत देखन लागछ्य, और यीशुका पछिल हो लीनान। +जब यीशु और उक शिष्य यरूशलम शैहरा का नजिक जैतून पहाड़ का बैतफगे गौं का पास आयान, तब यीशु ले अपून द्वी शिष्यून यो कैभेरन भेजछ्य, +“सामुनि गौं में जा, वाँ पुजनै तुमून एक गधी बाँदिना कि मिलेलि, और उक दगाड़ एक बच्चाले होलो। उनून खोल भेरन म्यारा पास ल्या। +अगर कोई तुमूनथैं पुछोलो, तो कया, ‘हमार प्रभु स येकी जरूरत छै, और उ उई बखत याँ भेज द्यालो।’ ” +यो येक कारण भ्योछ कि जो बात परमेश्वरो को संदेश दिनवालान का द्वारा कईनाको छ्यो, उ बात पुरी हो, +“यरूशलम शैहरा का लोगूनथैं कौ, +देख! तुमोरो राजा तुमार पास उन मर्योछ; +उ नम्र छै, और गधा में बैठिना को छै; +बल्कि गधा का बच्चा में बैठभेरन त्यारा पास उछो।” +शिष्यून ले जाभेरन, जसो यीशु ले उनूनथैं कईना को छ्यो, उनूनले ऊसो करछ्य। +और उन गधा और उक बच्चा ल्यान, और शिष्यून ले गधी का पीठ में अपून कपाड़ा डाल्यान, जिनून में यीशु बैठियान +और तब भौत लोगून ले यीशु का स्वागत करून खिन बाँट में अपून-अपून शौल और कपाड़ा बिछा दीयान। और कुछ लोगून ले त रूखून में है हांगान काटि-कटि भेरन बाँट में बिछा दीयान। +और लोग यीशु का दगाड़ अघिल-पछिल हिटू मेछ्या, उन जोरले चिल्ला-चिल्ला भेरन कुछ्या, “दाऊद की संतान की होशाना; धन्य छै उ जो परमेश्वरा का नाम ले उछो। सबून है ऊच्चा जाग में होशाना।” +जब यीशु यरूशलम शैहर में पुज्यान, त सारा शैहर में हलचल मचि गै, और लोग कुन लागनान, “यो को छै?” +और लोग कुन लाग्यान, “यो गलील प्रदेश को नासरत गौं को परमेश्वरो को संदेश दिनवाला यीशु छै।” +और यीशु ले परमेश्वरा का मन्दिर का खाला में ग्यान; वाँ जो लोग बैठभेरन ब्यापार करून रेछ्या, यीशु उनुस वाँ भटे भ्यार निकालून लागछ्य, और उनार रूपयान बदलून वालान का मेज और कबूतर बेचन वालान का तखता पलट दीयान। +और यीशु ले क्योछ, “पवित्रशास्त्र में लिखीना को छै, ‘म्येरो घर सबै देशून का लोगून खिन प्रार्थना को घर होलो,’ पर तुमून ले यो प्रार्थना घर स डाकून को अड्डा बना रैछ।” +तब अन्धा और लंगड़ा, मन्दिर में यीशुका पास आयान, और उनूनले उनून चंगो करछ्य। +लेकिन जब प्रधान याजकून और ले मूसा का नियम सिखून वालान ले यीशु का चमत्कार काम देख्यान, और च्यालान मन्दिर में दाऊद का वंशज की होशाना करून देखिभेरन भौत गुस्सा हुना। +और उन यीशुथै कुन लाग्यान, “क्या तैं सुणून मरछ्य, कि इन लोग की कुन मर्यान?” यीशु ले क्योछ, “होई सुणून मरयूँ; क्या तुमूनले पवित्र-शास्त्र में यो नै पढ़योई, ‘तैले च्यालान और दूध पिन वाला नान्तिनान का मुँख भटे अपूनी जै जैकार कराछ?’” +तब यीशु उनून छोड़िभेरन, वाँ भटे बैतनियाह गौं खिन न्हैजानान और वाँई रात बितूनान। +रातैनि जब यीशु नगर खिन वापस उनमरेछ्या, तब बाँट में हिटून-हिटून यीशु स भुख लागछ्य। +बाटका किनार में एक हरिया-भरिया तिमूला का रूख स देखिभेरन उक पास ग्योछ, लेकिन उ रूख में पातून का अलावा के नै पायो, यीशु ले क्योछ, “आज भटे तैंमें फल नी लागून।” और तिमूला उई बखत रूख तुरन्त सुखग्यो। +यो देखिभेरन यीशुका शिष्यून ताजुब भ्योछ और उनूनले क्योछ, “यो तिमूला को रूख कसकैं जाड़ा तक सुख गैछ्यो?” +यीशु ले उनून जबाब दीछ, “मैं तुमूनथैं सच्ची कुंछू, अगर तुम विश्वास राखला और भैंम नी करला, नै त केवल यो करला जो यो तिमूलो को रूखाँक दगाड़ करि ग्यो, त जो ले विश्वास ले यो पहाड़ थैं कौलो, ‘तैं याँ भटे उखड़ भेरन झील में जा पड़,’ जा तो उ तुमेरि बात मान लेलो।” +और जो कुछ ले तुम प्रार्थना में विश्वास ले माँगला उ सब तुमून मिल जालो। +फिर यीशु मन्दिर में जाभेरन उपदेश दिन मरेछ्या, तब प्रधान याजक और यहूदी अगुवान ले यीशु थैं पुछ्छै, “तैं इन काम कै अधिकार ले करछ्य? और यो अधिकार तैंस कैले दी रैछ?” +यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “मैंले तुमूनथैं एक सवाल पुछ्छू, और अगर तुम मैंस येक जबाब द्यला, तब मैं तुमून बतुलो कि यो काम केका अधिकार ले करछूँ।” +तब यीशु ले उनूनथैं पुछ्छै, यहूना स लोगून बपतिस्मा दीन खिन कैले भेजछ्य? क्या यो परमेश्वर ले भेजिना को छ्यो, “या आदिमी ले? तुम मैंस येक जबाब दी।” तब उन लोग आपस में यो बात करून लाग्यान, “अगर हम कुंनू, कि यहूना परमेश्वरा का अधिकार ले बपतिस्मा दी छ्यो, तो उ हमून थैं पुछोलो, फिर तुमूले यहूना में विश्वास क्याखिन नै करछ्य? +और अगर हम कुंनू लोगून का तरफ भटे त लोग हमून ढ़ुगान ले लोड़ियाला, क्याखिनकि भौत सारा लोग यो बात स जाणनान, कि यहूना सच्ची में परमेश्वरो को संदेश दिनवाला छ्यो।” +तब उनूले यीशु स जबाब दीछ, “हमून पत्तो नाहातिन।” तब यीशु ले क्योछ, “मैंले तुमून नै बतूनू कि मैं कै अधिकार ले यो काम करछूँ। +तब यीशु ले तुम यो कहानी की सोचछा, एक आदिमी का द्वी च्याला छ्या, उले ठूलवाला च्याला थैं क्योछ, आज तैं अंगूर का बगीच में जाभेरन काम कर। +च्याला ले क्योछ, ‘मैं नै जानू’ लेकिन थ्वाड़ा देर बाद अपून बात में पछता भेरन गाड़ा में काम करून खिन न्हैजाछो। +फिर उ आदिमी ले अपून नान वाला च्याला थैं ले इसो कुंछू, नानवाल च्याला ले क्योछ, ‘होई बबा जाछूँ’ लेकिन नै जानो। +यीशु ले उनूनथैं पुछछै, इन द्वीवै च्यालान में भटे केले अपून बबा की बात मानछ्य?” उनूनले यीशुथै क्योछ, “पैला ले।” फिर यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “मैं तुमूनथैं सच्ची कुछूँ कि चुंगी लिनवाला और बेश्या तुमून है पैलि परमेश्वरा का राज्य में प्रवेश करला। +मैं इसो येक कारण कुछूँ, क्याखिनकि यहूना बपतिस्मा दिनवालो तुमून बताछ कि कसकै धार्मिकता ले जीवन जीन छै, तो तुमूले उको विश्वास नै कर्यो, लेकिन चुंगी लीन वाला ले और वेश्यान ले पश्चताप करछ्य और पापून छोड़ दीछ। और यो देखभेरन ले तुम बाद मैंले नै पछताया कि तुम यहूना बपतिस्मा दिनवाला को विश्वास कर लीना। +उक बाद यीशु ले उनून एक कहानी सुणाभेरन क्योछ, एक आदिमी ले अंगूर का बगीच लगाछ, और उ बगीच का चारों तरफ दीवार लगाछ, और अंगूरो को रस निकालून खिन और जामा करून खिन एक जाग बनाछ, और देखभाल करून खिन पक्को छाँनो बनाछ; और किसानून उको ठेका दीभेरन खुद दूर देश न्हैग्यो। +जब अंगूर पाक्नाका बखत आछ, त बगीच का मालिक ले अपून सेवकून किसानून का पास फसलून को हिस्सा लीन खिन भेजछ, जिनुले बगीच को ठेका ली राखछ्यो। +लेकिन किसानून ले उन सेवकून पकड़ भेरन उनूनमें भटे कैका दगाड़ मार-पीट करछ्य, और कैसे जान है मार दीछ और कैसे ढ़ुगा ले मार डालछ्य। +येक बाद फिर मालिक ले पैलि है ले ज्यादा सेवक स भेजछ, लेकिन उन किसानून ले उनार दगाड़ ले ऊसो करछ्य। +आखिर में बगीच का मालिक ले अपून च्याला स यो सोचभेरन किसानून का पास भेजछ, कि उन म्यारा च्याला को आदर करला। +लेकिन किसानून ले देखछ्य, कि बगीच का मालिक को च्योलो ऊनमर्योछ, तब उनूले आपस में यो बात करछ्य, योई त असली वारिस यो छै, आ, हम यैस जान हे मारी दीनू, तो फिर उकी सारी जैजाद हमरि है जालि। +और उनूनले ऊस पकड़ भेरन बगीच भटे भ्यार निकालभेरन जान है मार दीछ। +तब यीशु ले उनूनथैं क्योछ, जब अंगूर का बगीच मालिक प्रदेश भटे वापस आलो तब उन किसानून का दगाड़ कि करोलो?” +उनूनले क्योछ, “उ मालिक उन किसानून बुर तरीका ले नाश करोलो; और अपून बगीच का ठेका दुसारा किसानून द्योलो, जो ऊस बखत में फसल की हिसा द्याला।” +यीशु ले उनूनथैं क्योछ, क्या तुमूले कभे पवित्रशास्त्र में यो नै पढ़योई कि, +जो ढूंगास मिसत्रीले बेकार समझछ्य, +उई बेकार ढ़ुगा कुनिया ढूंगो है ग्यो? यो प्रभु का तरफ भटे भ्योछ, +जो हमरि नजरून में कतुक अद्धभुत छै। +येक कारण मैं तुमूनथैं कुछूँ, कि परमेश्वरो को राज्य तुमूनथैं भटे वापस ली जालो और इसी जाति दी, दी जालो जो काम उ कुंछो उई करछी। +जो यो ढ़ुगा में खितीलो उ चूर-चूर हो जाला; और जेमें यो ढूंगो खितीलो उ पीसी जालो। +तब प्रधान याजक और फरीसी लोग यो कहानी सुणिभेरन समझ ग्या कि यीशु यो बात हमार बारिमें कुनमर्योछ। +तब उन यीशु स पकड़ून चान मरेछ्या, लेकिन भीड़ का डर का कारण ले उन उ बखत यीशु स नै पकड़ सक्या, क्याखिनकि लोग यीशु स परमेश्वरो को संदेश दिनवालान समझ छ्या। +यीशु ले फिर उनून एक कहानी सुणाछ, +“स्वर्ग को राज्य यो कहानी का नियाती छै, एक राजा ले अपूनो च्याला को ब्या करछ्य। +और राजा ले अपून दासून ब्याक दावत में न्यूतो दिन खिन भेजछ्य, लेकिन उनूनले उनो नै चायो। +फिर राजा ले अपून दासून इसो कैभेरन भेजछ्य, ‘कि लोगून थैं इस कया कि दावत को सब खानो तैय्यार छै, और तुम ब्याका खान में आ।’ +लेकिन उनूनले राजा की बातुन नजर अंदाज करभेरन, कोई अपून गाड़ान खिन कोई अपून काम में न्हैजानान। +और जो लोग घर में छ्या, उनूनले राजा का दासून की बेजत्ती करभेरन उनून मार डालछ। +यो सुणभेरन राजा स भौत गुस्सा आछ, और उले अपूनी सेना भेजभेरन उनून खतम करवा दीछ, और उनार देशले नष्ट कर दीछ। +तब राजा ले अपून दासूनथैं क्योछ, ‘ब्याह को दावत को खान त तैयार छै, लेकिन जिनून न्यूत में बुला राखछ्यो, उन इस लकारिका नी छ्या। +लेकिन अब तुम चौहरान में जाभेरन जदुक लोग तुमून मिलनान, उन सबून बुला ल्या।’ +तब राजा का दासून ले जाभेरन जदुक ले लोग चाहे भल या बुर छ्या, उनून मिल्यान, उन सबून ब्याह का दावता का खान में बुला ल्यूनान और उनून ब्याह का कपाड़ा पैनून खिन दीयान। +तब राजा उनून जो ब्याह का खान में आरेछ्या, उनून देखन खिन आछ, और राजा ले वाँ एक आदिमी स देखछ्य, जेले ब्याका कपाड़ा नी पैनिना राँख छै। +राजा ले उथैं पुछ्छै, ‘हे मित्र; ब्या वाला कपाड़ा जो मैंले सबून दी राँछ्या तैं उनून पैनिन बिना याँ क्याखिन आछ?’ और उ पास कोई जबाब नी छ्यो। +तब राजा ले अपून दासूनथैं क्योछ, ‘येका हात-खुट बाँदि भेरन काल कोठरी में हाल दी, जा रून-कलान और दाँतून को किट-किटून छै।’ +तब यीशु ले यो कहानी सुणाभेरन लोगूनथै क्योछ, बुलाईना त भौत छन लेकिन चुनिना का कम छन।” +तब फरीसी लोगून वाँ भटे जाभेरन आपस में यो प्लान बनूना की यीशु स कसीकैं उक बातुन में फसाई जौ। +तब उनूनले हेरोदेस राजा कुछ समर्थक और फरीसी लोगून यीशु का पास यो कुंन खिन भेजियान, कि “गुरू! हम यो जाणनू, कि तैं हमेशा सच्चो छै, और सच्चाई ले परमेश्वरो को बाटा की शिक्षा दीछा, और कैकी परवाह नै करना, क्याखिनकि तैं लोगून को मुँख देखिभेरन बात नै करनै। +येक कारण हमून यो बतो, क्या त्यारा विचार में महाराजा स कर दीन ठीक छी या नाहातिन?” +उनेरि चालाकी स जाणिभेरन यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “हे कपटी लोगो तुम मैंस क्याखिन परख छा? +राजा-करो को सिक्का मैंस दिखा।” तब उन एक राजा-करो सिक्का उक पास ल्यान। +तब यीशु ले उनूनथैं पुछ्छै, “यो सिक्का में कैको छाप और नाम छै?” +उनूनले यीशुस जबाब दीछ, “कैसर राजा।” तब यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “ जो कैसर राजा को छै, उ कैसर महाराजा स दी, और जो परमेश्वरो को छै उ परमेश्वर स दी।” +यो बात सुणिभेरन उन लोगून ताजुब भ्योछ, और उन वाँ भटे न्हैग्या। +सदूकी लोग यो विश्वास नी करछ्या, कि मरिना को लोगून को दुबारा ज्यून हुनो छैई नै, येक कारण सदूकी लोग यीशु का पास आभेरन उथैं पुछून लागनान, +“गुरू जी, मूसा का नियमून में हमून खिन लिखीना को छै, कि कोई आदिमी बिना संतानै को मर जाछो, त उको भाई उ आदिमी का स्यैनि का दगाड़ ब्या करभेरन अपून भाई खिन वंश पैद करो। +हमार याँ एक घर में सात भाई छ्या; और सबून है ठूला भाई को ब्या भ्योछ, और उ बिना औलाद का मर ग्यो, और अपूनी घरवाली स अपून भाई खिन छोड़ी जाछो। +इसीकैं दुसारा और तिसरा ले करछ्य, और सातू तक योई भ्योछ। +और सातू भाईन ले उ विध्वा का दगाड़ ब्या करछ्य। और सबै बिना औलाद का मर ग्या, और सबून का बाद उ स्यैनि ले मरि ग्यै। +हे गुरू जी, अब हमून बतो, जब उ ज्यून होलि तब उ सातू भाईन में भटे कैकी घरवाली होलि? क्याखिनकि उ उन सब भाईन की घरवाली हो गैछी?” +तब यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “तुम नै जाणना पवित्रशास्त्र कि कुंछो, और नै परमेश्वरे की सामर्थ स जाणना, यो कारण ले भूल में पड़ीना का छा। +क्याखिनकि जब लोग मरिन में भटे ज्यून होला, तो उन लोग ब्या नी करून, जसीकैं स्वर्ग में रूनवाला स्वर्गदूत ब्या नै करना। +यीशु ले उनूनथैं क्योछ, जाँ तक मरिन में भटे ज्यून हुना को बारिमें वचन छै, क्या तुमूनले पवित्र-शास्त्र में नै पडियो, जो परमेश्वर ले तुमूनथैं कै रैछ। +‘मैं त्यारा पुरखा अब्राहम और इसहाक और याकूबो को परमेश्वर छूँ?’ परमेश्वर मरिना का लोगून को नै, बल्कि ज्यून लोगून को परमेश्वर छै।” +यो सुणिभेरन सदूकी लोग उकी शिक्षा ले हैरान हुनान। +जब फरीसी लोगून ले सुणछ्य, कि यीशु ले सदूकी लोगून को मुँख बन्द कर हालछ्य, तब उन सब जामा भ्यान। +तब मूसा का नियम सिखून वाला में भटे एक आदिमी ले यीशुस परखून खिन पुछ्छै, +“गुरू जी, हमून बतो परमेश्वरा का दीईना का हुकुम में भटे सबून है मुख्य हुकुम कि छै?” +यीशु ले उथैं क्योछ, “सबून है मुख्य हुकुम त यो छै कि तैं अपून प्रभु अपून परमेश्वर स पुर मन ले, पुर प्राण ले और पुरी बुध्दिले प्रेम कर। +और येक समान दुसोरो हुकुम यो छै कि जसो प्रेम तैं अपनास करछै, ऊसो प्रेम अपून पड़ोसिन का दगाड़ ले कर। +मूसा का पुर नियम-कानून और परमेश्वरो को संदेश दिनवालान की शिक्षा इन द्वी हुकुम में निर्भर करछी।” +जब फरीसी लोग एक दगाड़ छ्या, तब यीशु ले उनूनथैं पुछ्छै, +“कि मसीह का बारिमें तुम लोग की सोचछा? उ केको च्योलो छै?” तब उनूनले जबाब दीछ, “दाऊद राजा को वंशज छै।” +फिर यीशु ले उनूनथैं पुछ्छै, “त दाऊद मसीहा स प्रभु किलैं कुंछो? +‘प्रभु ले म्यारा प्रभु थैं क्योछ, म्यारा दैन तरफ बैठ, जब तक कि मैं तेरा दुश्मनून तेरा सामुनि झुकून द्यू।’ +अगर दाऊद राजा त मसीह थैं प्रभु कुँछो, फिर उ उको वंशज कसीकैं हो सकछ्यो?” +यो बात में कोई ले केले जबाब नै दी सक्यो। उ दिन भटे कैसे ले यीशु थैं केले सवाल पुछना की हिम्मत नै भ्ये। +तब यीशु ले भीड़ का लोगून थैं और अपून शिष्यून थैं क्योछ, +मूसा का नियम सिखून वाला और फरीसी लोगून मूसा का नियम-कानून स बतूना को और दुसरान सिखूना को अधिकार छै। +येक कारण उ तुम लोगून थैं जेलै कलो, उ करनै और माननै रया, लेकिन उनार जस काम जन करया; क्याखिनकि उन जसी शिक्षा दीनान, ऊस काम नै करना। +उन भौत सारा नियम-कानून बतुनान, जिनून लोगून खिन मानून भौत कठिन छै। लेकिन अपून बनाईना का नियमून-कानून मानून खिन त उ जरा ले कोशिश नै करना। +उन अपून सब काम लोगून देखून खिन करनान, और उन पवित्र-शास्त्र का वचन ताबिजून में लिखभेरन अपून गला और हातून में पैननान, और अपून कपाड़ान का किनारान लम्बो करनान। +दावतून में खास-खास जागान में और यहूदी सभाघर में खास आसून में बैठून पसन्द करनान, +और बजार में लोग उनून नमस्कार करून पसन्द करनान, और गुरू कहलून उनून निको लागछ्य। +लेकिन तुम लोगून यो मौका जन दीया कि तुमूनथैं गुरू कुन, क्याखिनकि तुमोरो एक्कै गुरू छै, और तुम सब आपस में भाई-बैनिन का समान छा। +संसार में तुम कोई ले धर्म गुरू थैं अपूनो पिता जन कया, क्याखिन तुमोरो एक पिता छै; जो स्वर्ग में छै। +और तुम लोगून यो मौका जन दीया कि तुमूनथैं कोई गुरू कुन, क्याखिनकि तुमोरो एक्कै गुरू छै जो मसीह छै। +जो तुमून में जो ठूलो होलो, उ तुमोरो दास बननोलो। +जो कोई अपनास ठूलो समझछो, उ नानो करि जालो, और जो कोई अपनास नानो करोलो, उ ठूलो करि जालो। +फिर यीशु ले क्योछ, “हे कपटी मूसा का नियम सिखून वालान और फरीसी लोगों तुमून में धिक्कार हो! तुम लोगून खिन स्वर्ग राज्य को बाटो बन्द करछा, और नै खुद उमें चलछा और नै लोगून उ बाट में जान दीछा। +हे कपटी मूसा का नियम सिखून वाला और फरीसी लोग तुमून में धिक्कार हो! तुम विध्वाऊन का घरून लुट छा, और फिर लोगून दिखून खिन कि तुम धर्मी छा देर तलक प्रार्थना करछा, लेकिन परमेश्वर तुमून कड़ी सजा द्योलो।” +हे कपटी मूसा का नियम सिखून वाला और फरीसी लोग तुमून में धिक्कार हो! तुम एक आदिमी स अपून दल में मिलून खिन लम्बी-लम्बी यात्रा करछा, लेकिन जब उ आदिमी तुमार दल में शामिल हो जाछो तब ऊस अपून है ज्यादा नरक की आग को भागीदार बना दीछा। +“हे अन्धा यहूदी अगुवा तुमून में धिक्कार हो! तुम जो यो शिक्षा दीछा, अगर कोई मन्दिर की कसम खाछो त कोई बात नै, लेकिन अगर कोई मन्दिरा का सुना कि कसम खालो त उ कसम में बाधी जाछो। +हे मूर्खो ठूलो को छै, सुना या मन्दिर जैमें राखिना को सुनो पवित्र हो जाछो? +फिर तुम यो शिक्षा दीभेरन कुँछा, अगर कोई वेदी कि कसम खाछो त कोई बात ने, लेकिन जो भेंट वेदी मैं राखिना की छै अगर कोई उकी कसम खाछो त तुम उ कसम में बाँदि जाछो। +हे अन्धो यहूदी अगुवो, को ठूलो छै; भेंट या वेदी जेमें भेंट चढ़ाभेरन पवित्र हुछी? +येक कारण जो वेदी की कसम खाछो, उ वेदी और जो केले उ चढ़ा जाछो उकी ले कसम खाछो। +जो कोई मन्दिर की कसम खाछो, उ मन्दिर और उमें रून वाला परमेश्वर की कसम खाछो। +और जो स्वर्ग की कसम खाछो, उ परमेश्वर की सिंहासन की और उमें बैठून वाला की ले कसम खाछो। +हे कपटी मूसा का नियम सिखून वाला और फरीसी लोग, तुमून में धिक्कार हो! तुम अपून खेती में भटे पोदीना और सौंप और जीरा को दसवाँ हिस्सा दीछा, लेकिन तुम लोग पवित्रशास्त्र का मुख्य बातुन छोड़ दीछा, जसकैं न्याय, दया और भरोसमंद हुनो। और दसवाँ हिस्सा दीन चैंछो, लेकिन तुमून खिन यो ठीक छ्यो कि तुम इन बातुन ले करना और उनूनले नी छोड़ना। +हे अन्धा अगुवा, तुम नान-नान नियम-कानून त बड़ ध्यान ले मानछा, जसकैं तुम पानि पीछा उ भटे मच्छर दूर करछा। लेकिन परमेश्वर की मुख्य आज्ञान और नियमून टालि दीछा, जसकैं ऊँट स निगलून। +हे कपटी मूसा का नियम सिखून वाला और फरीसी लोग, तुमून में धिक्कार हो! तुम थाली और ब्यालान त भ्यार भटे मांजछा, लेकिन उन भितर भटे गन्दा छन उसीकैं तुमार मन भितर भटे लालची और मतलबी छन। +हे अन्धा फरीसी लोगों, पैलि तुमून लालची और स्वार्थी हुन बंद कर दिन चैछो। तब तुम उई कर पाला जो धर्मी छै। उ एक इसा ब्याला का नियाति होलो जो भ्यार और भितर द्वीवै तरफ साफ हो। तब तुम उई कर पाला जो पवित्र छै। एक इसी थाली की नियाति होलि जो भ्यार और भितर द्वीवै जागान साफ हो। +हे कपटी मूसा का नियम सिखून वाला और फरीसी लोग, तुमून में धिक्कार हो! तुम त इसा दिखाई दीछा, जसीकैं कबर में चूनो लगाईनाको जो मलि भटे सुन्दर दिखाई दीछी, लेकिन भितर भटे मुरदान की हड्डी और हर प्रकार की गंदगी ले भरिना की छै। +इसीकैं तुम ले भ्यार भटे आदिमीन धर्मी दिखाई दीछा, लेकिन भितर भटे कपट और बुरा काम भरिनाका छा। +हे कपटी मूसा का नियम सिखून वाला और फरीसी लोग, तुमून में धिक्कार हो! तुमार पुरखानले जिन परमेश्वरो को संदेश दिनवालान मारिना को छ्यो, तुम उनार कबरून सँवार छा और धर्मीन कि कबरून आदर दिन खिन बनूछा, +और कुँछा कि अगर हम अपून बाब-दादान का जागा में हुना त परमेश्वरो को संदेश दिनवालान की हत्या में शामिल नी हुना। +तुम साबित करभेरन गवाही दीन मरेछा की तुम वास्तव में परमेश्वरो को संदेश दिनवालान की हत्या करून वालान का वंशज छा। +तुम उ बुराई पुर करूनवाला छा जैकी शुरूवाद तुमार पुरखानले शुरू करछ्य। +हे स्यापों, और स्याँपा का समान जहरीला लोगों, तुम नरक की आगा की सजा भटे नै बच सकना। +येक कारण में तुमार पास परमेश्वरो को संदेश दिनवालान और बुद्धिमानून और मूसा का नियम सिखून वालान भेजछूँ; और तुम उनूनमें भटे कुछ लोगून मार डालला और सूली में चढ़ाला, और कुछ लोगून यहूदी सभाघरून में कोड़ा लगाभेरन एक शैहर भटे दुसारा शैहर खदेड़ला। +जसीकैं धरती में जदुक धर्मी लोगून को खून बगाई ग्योछ, धर्मी हाबिला का खून भटे लीभेरन बिरिक्याह का च्याला जकर्याह का खून तक, जैस तुम लोगून ले पवित्र जाग और वेदी के बीच में मार डालछ्य, उ सबोको इलजाम तुमार ख्वारा में पड़ोलो। +फिर यीशु ले क्योछ, मैं तुमूनथैं सच्ची कुछूँ, कि इन सब हत्यान की यो सजा योई बखत का लोगून में आ पड़ेलि। +हे यरूशलम शैहरा का लोगों, तुमूनले जो परमेश्वरो को संदेश दिनवालान मार दीछ, और जो त्यारा पास भेजि ग्यान उनून ढ़ूगांन ले मारछा। फिर यीशु ले क्योछ, कतुक बार मैंले यो चाछ कि जसकै मुर्गी अपून प्वाथान अपून पंखान का तलि जामा करछी, उसीकैं मैंले तुमून जामा करूँ लेकिन तुम लोगून ले नै चाँयो। +देख तुमोरो मन्दिर तुमून खिन उजाड़ छोड़ दी जालो। +मैं तुमूनथैं कुछूँ अब भटे मैंस तुम तब तक नी देखा, जब तक तुम यो नी कौला, ‘धन्य छै उ, जो प्रभु अधिकार का दगाड़ उछो’ तब तक तुम मैंस कभे नै देखला।” +जब यीशु मन्दिर भटे निकल भेरन जानमरेछ्या, तो उक शिष्य यीशुस मन्दिर की बनावट दिखून खिन उक पास आयान। +तब यीशु उनूनथैं क्योछ, “तुम जो यो सब कुछ देखून मरेछा! मैं तुमूनथैं सच्ची कुछूँ, यो सब ढ़ुगा का बनाईना का मकान एक दिन पुरी रीति ले नाश करि जाला।” +जब यीशु जैतून का पहाड़ + में बैठिना को छ्यो, तब यीशुका शिष्यून ले यीशु का पास आभेरन क्योछ, “गुरू जी, हमून बतो यो सब बात कब होला? तेरा वापस उनाको और संसार को अन्त को कि चिन होलो?” +यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “सतर्क रौ कि तुम कैका बहकाव में जन आया। +क्याखिनकि भौतसा झूठ्ठा लोग तुमार पास म्यारा नाम ले आला, और मसीह हुना को दावा करभेरन भौत लोग बहका द्याला। +और जब तुम लड़ै-झगड़ान की खबर सुणला, तब तुम डरिया जन, क्याखिनकि पैलि इसो हुन जरूरी छै, लेकिन उ बखत दुनिया का अन्त नी होलो। +एक जाति को लोग दुसारा जाति का लोगून में हमला कराला, और एक राज्य दुसारा राज्य में हमला करोलो, और सब जागान में अकाल पड़ोलो और भूचाल आलो। +लेकिन यो सब घटनान केवल मुसीबतून की शुरूवाद छै, जसीकैं एक गर्भवती स बच्चा पैद हुन है पैलि पीड़ हुछी।” +तब उन लोग तुमोरो बिरोध करभेरन तुमून पकड़वा द्याला, और मार डालला, क्याखिनकि तुम मैंमें विश्वास करछा, येक कारण सब जातिन का लोग तुमून देखभेरन घृणा कराला। +तब भौत लोग डरा कारण मैंमें विश्वास करून बन्द कर द्याला, और एक दुसरा स पकड़वाला, और एक दुसरा स देखिभेरन घृणा कराला। +और भौत परमेश्वरा का संदेश दिनवाला झूठ्ठा लोग आला, और भौत लोगून ध्वाका द्याला। +अधर्म और पाप का बढ़नाले भौत लोग एक दुसरा थैं प्रेम करून बन्द कर द्याला। +लेकिन जो अपून जीन्दगी में आखरी तलक मैंमें विश्वास राँखाला, उको उद्धार होलो। +और परमेश्वरो को राज्यो को यो सुसमाचार पुरा संसार में सुणायी जालो, ताकि सबै जातिन का लोगून ग्रहण करना को मौक मिल्लो, तब दुनिया को अन्त आ जालो। +फिर यीशु ले उनूनथैं क्योछ, जो पढ़ो, उ समझ ले। येक कारण जब तुम पवित्र जाग में आदिमीन का हात की बनाईना की घृणित मुरतिन देखला, जैकी चर्चा परमेश्वरो को संदेश दिनवाला दानिय्येल कि किताब में बताईना की छै; +तब जो यहूदिया प्रदेश में हो उन डाणान में भागी भेरन न्हैजून। +और उ जो दिन में पाख में होला उ अपून सामान लीन खिन तलि जन उतरौ। +और जो गाड़ान में होला उन अपून कपाड़ा लीन खिन वापस अपून घर खिन जन लौटिया। +फिर यीशु ले क्योछ, उन स्यैनिन खिन भयानक बखत होलो, जो गर्भवती और जो नान्तिन दूध पिलून वाली होलि, उ बखत उनून खिन भाजून भौत मुश्किल होलो। +परमेश्वर थैं प्रार्थना करा, कि तुमून जाड़ान में या सबता का दिन में भाजून नै पड़ो। +किलैंकी उ बखत इसो भारी क्लेश होलो, जसो संसारा का शुरू भटे ले अब तक नै भ्यो और नै कभै होलो। +अगर उन भयानक दिन कम नी करि जाना त कोई ले नी बचनो, लेकिन चुनिना लोगून का कारण उन दिन कम करि जाला। +उ बखत लोग अगर तुमूनथैं कौलो, देखा, मसीह याँ छै! या वाँ छै। त तुम बिल्कुल उनूनमें विश्वास जन कर्या। +क्याखिनकि झूठ्ठा मसीहा और परमेश्वरो को संदेश दिनवाला झूठ्ठा लोग आला, और उन चिन और चमत्कार दिखाला, और अगर है सको त परमेश्वरा का चुनिना का लोगून भरमा द्याला +फिर यीशु ले क्योछ, देखा, क्याखिनकि मैंले तुमून पैलि बता हालछ्य कि संसार का अन्त में की-की होलो। +अगर उन तुमूनथैं कुन, “कि मसीहा बिरान जागा में छै, त भ्यार जन निकल्या, देखा, उन कौला कि उ घर में छै, और उन केले कौला त उनोरो विश्वास जन कर्या।” +क्याखिनकि द्य घड़कून बखत जसीकैं बिजिली आकाश में पूरब भटे पश्चिम तक चमकछी, उसीकैं मैं आदिमी को च्योलो ले ऊँनो होलो। +जाँ काँई लाश होला वाँ गिद्ध जामा हुनान। +लेकिन उन दिनून का क्लेश खतम हुना का बाद, तुरन्त बाद सूरज की रोशनी खतम हो जालि, और चन्द्रमा को उज्यालो दीन बन्द कर द्योलो, और आकाश भटे तारा भिमें खिती जाला और आकाश की शक्ति हिलाई जाला। +तब आदिमी का च्याला का चिन आकाश में दिखाई द्योलो, और संसार का सब जातिन का लोग छाती पिटाल; और मैं आदिमी का च्याला स भौत सामर्थ और महिमा का दगाड़ आकाश भटे बादलून में उनो दिखाला। +और तब मैं आदिमी को च्योलो तुरी का तेज आवाज का दगाड़ अपून स्वर्गदूतून भेजोलो, और उन आकाशा का चारो दिशाउन में भटे परमेश्वरा का चुनिना का लोग जाम कराला। +फिर यीशु ले क्योछ, “कि तिमूला का रूख भटे यो बात सिखा, जब उक हांगा और पात निकलून लागनान, तब तुम जाण लीछा कि गर्मी को मौसम उनवालो छै। +इसीकैं जब तुम इन सब बातुन हुन देखला जैका बारिमें मैंले तुमून बता रैछ, तब तुम जाणि लिया कि मैं आदिमी को च्योलो भौत जल्दी उनवालो छै, बल्कि द्वार मेंई छूँ। +मैं तुमूनथैं सच्ची कुछूँ, कि यो पीढ़ी लोग तब तक नी मराला, जब तक यो सब बात पुरी नी हो जालि। +यो आकाश और धरती ले नाश हो जाला, लेकिन जो बात मैंले कै राख्यान, उ हमेशा तक रौला। +यीशु ले फिर क्योछ, कोई ले नै जाणनो उ दिन और उ बखता कब आलो, नै त स्वर्गदूत और नै त मैं आदिमी को च्योलो, यो केवल म्येरो स्वर्गीय पिता जाणछो। +जसो नूह दिनून में भ्योछ, ऊसोई मैं आदिमी का च्याला को ले उनो होलो। +क्याखिनकि जसीकैं जल प्रलय है पैलि का दिनून में, जब तक नूह जहाज में नै चढ़ियो, उ दिन तक लोग खान-पिन में और ब्या-बरयात करनै रियान। +और जब तक जल प्रलय आभेरन उनून बगा नै लिग्यो, तब तक उनून के पत्तो नै चल्यो; उसीकैं मैं आदिमी का च्याला को ले उनो होलो। +उ बखत द्वी जन गाड़ान में होला, एकेस स्वर्ग में उठा ली जालो और दुसोरो वाँई छोड़ी दी जालो। +और द्वी स्यैनिन चक्की पिसून में होलो, एकेस स्वर्ग में उठा ली जालि और दुसरा स वाँई छोड़ी दी जालि। +यीशु ले फिर अपून शिष्यून थैं क्योछ, किलैकी तुम नै जाणना कि तुमोरो प्रभु कै दिना आलो, येक कारण तुम जागनै रौ। +और तुम यो बात निकीकैं समझ ली, अगर घरो को मालिकस यो मालूम हुनो कि चोर चोरी करून खिन कै बखत आलो, त उ बिजो रूनो, और अपून घर में चोरी नी हुन दीनो। +येक कारण तुम तैय्यार रौ, क्याखिनकि उ बखता का बारिमें तुमूनले सोचीना को ले नै होलो, उई बखत आदिमी को च्योलो आ जालो। +एक विश्वासी और दिमाकदार दास उ हुछो, जैस घरो को मालिक दुसारा दासून की निगरानी करून खिन ठैरूछो। उ ऊस ठीक बखत में खानो दिन खिन कुंछो। फिर उ खुद लम्बा सफर में न्हैजाछो। +धन्य छै, उ दास जैस उको मालिक ऊसो काम करनै देखछो। +मैं तुमूनथैं सच्ची कुंछूँ, उ मालिक उ दास स अपून पुरी जैजाद को अधिकारी ठहरालो। +लेकिन अगर उ दुष्ट दास यो सोचून में रोलो कि म्यारा मालिका का उन में देर छै। +और उ दास अपून दगड़िया दासून मारून और पीटून लागौ, और पियक्कड़ून का दगाड़ पिन-खान करौ। +त उ दास को मालिक इसा दिन वापस आलो, जब उ उक बारिमें सोचिना को ले नै हो और इसा बखत जैस उ जाणनो ले नै हो। +तब उ मालिक आभेरन, उ दास स कड़ी सजा द्योलो। और ऊस पापिन का दगाड़ काल कोठरी में डाल द्योलो, जा रून और दाँत किट-किटून होलो।” +“फिर यीशु ले अपून शिष्यून थैं क्योछ, जब मैं आदिमी को च्योलो वापस उलो, तब स्वर्ग को राज्य उन दस कुँवारी सामान होलो, जो अपून मशाल लीभेरन ब्योला का ब्या में खुशी मनून खिन ग्यान। +उनूनमें भेंट पाँच मूर्ख और पाँच समझदार छ्या। +मूर्ख कुँवारिले अपून दगाड़ मशाल त लियान, लेकिन उनूनमें डालून खिन जादा तेल नै लियो। +लेकिन समझदारून ले अपून मशालून का दगाड़ अपून कुप्पिन में तेल ले भर लीछ। +जब ब्योला का उन में देर भैछ, तब उनून नीन उन लागछी और उन सब पड़ ग्या। +लेकिन जब अधरात में हल्ला भ्योछ, देखा ब्योलो उन मर्योछ! उक दगाड़ भेंट करून खिन हिटा।” +तब उन सब कुँवारी उठाभेरन अपून मशालून ठीक करून लाग्यान। +और तब मूर्खूनले समझदारून थैं क्योछ, “अपून तेल में भटे थ्वाड़ा हमून ले दी, क्याखिनकि हमार मशाल बुझून मर्यान।” +लेकिन समझदारून ले उनूनथैं क्योछ, यो तेल में भटे हमार और तुमार मशालून खिन पुरो नी हो; ठीक त यो होलो कि तुम लोग बैचून वालान का पास जाभेरन मोल लिया। +और जब उन तेल मोल लीन खिन जा रेछ्या, त वाँ ब्योलो पुज जाछो, और जो तैय्यार छ्या, उन ब्योला का दगाड़ ब्याका घर में न्हैजानान और द्वार बन्द कर दी ग्यो। +येक बाद उन पाँच कुँवारीन ले वापस उनान, और रो भेरन ब्योला थैं कुन लाग्यान, “हे मालिक, हमून खिन ले द्वार खोल दे।” +तब भितर भटे ब्योला ले जबाब दीछ, मैं तुमूनथैं सच्ची कुछूँ, मैं तुमून नै जाणनू। +येक कारण चकूना रौ, क्याखिनकि तुम नै जाणना कि म्येरो वापस उनाको दिन और उ बखत कब आलो। +फिर यीशु ले एक उदारण दीभेरन क्योछ, जब मैं वापस उलो, त “स्वर्ग को राजा उ आदिमी का नियाति छै, जो प्रदेश खिन जान बखत अपून दासून बुलाभेरन अपूनी जैजाद में भटे उनून थ्वाड़ा दीछ और क्योछ जब मैं न्हैजूलो त तुम इन पैसान ले ब्यापार कर्या और पैसा कमाया। +एक सेवक स पाँच सुना का सिक्का, और दुसारा स द्वी, और तिसरा स एक, जैकी जदुक सामर्थ छी उक अनुसार उनून दीछ, और फिर उ प्रदेश खिन न्हैजाछो। +और जैस पाँच सिक्का मिलीना का छ्या, उले झट्ट जाभेरन उन सिक्कान ले ब्यापार करभेरन, और पाँच सिक्का कमायान। +और जैका का पास द्वी छ्या, उले ले उसीकैं द्वी सिक्का और कमायान। +लेकिन जैस एक सिक्का मिलीना को छ्यो, उले जाभेरन अपून मालिक का सिक्का स गड्डा खड़िभेरन उमें लुका दीछ। +और भौत दिनून का बाद उन दासून का मालिक आभेरन उनूनथैं हिसाब-किताब लीछो। +और जैस पाँच सिक्का दीईनाका छ्या, उले और पाँच सिक्का ल्याभेरन क्योछ, ‘हे मालिक, तैले मैंस पाँच सिक्का दी राँछ्या, और देख मैंले और पाँच सिक्का कमा राख्यान।’ +तब मालिक ले उथैं क्योछ, ‘शाबाश, हे म्यारा भल और ईमानदार सेवक! तैं थ्वाड़ा में ईमानदार रैछै, मैं तैंस भौत चीजून में अधिकार द्यूलो। अब तैं म्यारा दगाड़ खुशी मनौ।’ +येक बाद उ आछ, जैस द्वी सिक्का दीईनाका छ्या, और उले आभेरन क्योछ, ‘हे मालिक तैले मैंस द्वी सिक्का दीयान, और देख मैंले द्वी सिक्का और कमा राख्यान।’ +तब मालिक ले उथैं ले क्योछ, ‘शाबाश, हे म्यारा भल और ईमानदार सेवक! तैं थ्वाड़ा में ईमानदार रैछै, मैं तैंस भौत चीजून में अधिकार द्यूलो। अब तैं म्यारा दगाड़ खुशी मनौ।’ +आखरी में उ आछ, जैस एक सिक्का दिईनाको छ्यो, हे मालिक, मैं जाणछूँ कि तैं भौत कठोर आदिमी छै, तैं दुसरा लोगून का कामून भटे अपून फैद कमूना की उम्मीद करछै। +येक कारण मैं डर गयूँ कि अगर म्यारा कयाँ तेरो दीईनाका सिक्कास हरा जानो त तैं मैंस सजा दीनै, और जाभेरन मैंले त्यार दिईनाको सिक्कास माटा में लुका दीछ; देख योई सिक्का छै जो तैले दिईनाको छ्यो। +तब मालिक ले उथैं क्योछ, ‘हे दुष्ट और आलसी दास, जब तैं यो बात जाण छै कि मैं दुसरा लोगून का कामून भटे अपून फैद कमूना की उम्मीद करछूँ।’ +त तैले इसो करून छ्यो कि म्येरो दिईनाको सिक्कास ब्याज में दी दीनै, तब मैं आभेरन अपूनी सिक्का ब्याज सहित ली लीनू। +तब मालिक दुसारा सेवक थैं कुंछो, तैथैं भटे तो सिक्का लीभेरन ऊस दी जैथैं दस सिक्का छन। +किलैकी जैका पास समझना की इच्छा छै, परमेश्वर ऊस और ले समझ दईजालो, पर जो यो समझना की इच्छा नै राँखनो, कि जो मैं सिखूछूँ, जो उले समझ छै, परमेश्वर उ समझ ले उथैं है ली ल्योलो। +तब उ मालिक ले क्योछ; यो निकम्मा और आलसी सेवक स भ्यार अन्यारा में डाल दी, जा रूनो और दाँत किट-किटून छै। +जब मैं आदिमी को च्योलो फिर आपस उलो, मैं अपूनी महिमा में उलो और सब स्वर्गदूत उक दगाड़ आला, तब मैं सब लोगून को न्याय करून खिन अपून महिमा का सिंहासन में बैठलो। +और संसार का सब जातिक लोग उक सामुनि जामा करि जाला; और जसीकैं ग्वाला भेड़ून बाकरान भटे अलग करछो; उसीकैं मैंले उन लोगून एक-दुसारा भटे अलग करोलो। +मैं भेड़ून, जो धर्मीन लोग छन दैन तरफ और बाकरान, जो अधर्मीन लोग छन बौं तरफ ठाँड़ा करूँलो। +तब प्रभु अपून दैन तरफ वालान थैं कलौ, ‘हे म्यारा स्वर्गीय पिता धन्य लोगो, आ, उ राज्य का अधिकारी होज्या, जो संसारा का पैलि भटे तुमून खिन तैय्यार करिना को छै। +क्याखिनकि जब मैं भुखो छूँ, तुमूले मैंस खानो खवाछ प्यासो छूँ तुमूले मैंस पानि पिलाछ, और मैं परदेशी छ्यूँ, तुमूले मैंस अपून घर में जाग दीछ। +जब मैं नागड़ो छ्यूँ, त तुमूले मैंस पैनून खिन कपाड़ा दीयान, जब मैं बिमार छ्यूँ, तुमूले मेरि देख-भाल करछ्य, और जेल में छ्यूँ, तुम मैंस मिलन खिन आछ।’ +तब धर्मी जन उथैं कौला, ‘हे प्रभु हमूले कब तैंस भुखो देखछ्य और कब खानो खवाछ? तैंस प्यासो देखिभेरन पानि पिलाछ? +और कब हमूले तैंस परदेशी देखिभेरन अपून घर में जाग दीछ? या कब तैंस नागड़ो देखिभेरन कपाड़ा पैनायान? +या हम तैंस कब बिमार या जेल में तैंस मिलन खिन आया?’ +तब प्रभु उनून जबाब द्योलो, ‘मैं तुमूनथैं सच्ची कुछूँ कि तुमूनले जो म्यारा इन नान है नान भाईन में भटे कोई एक्का ले दगाड़ करछ्य उ म्यारा दगाड़ करछ्य।’ +और तब फिर उ बौं तरफ वालान थैं कलौ, हे पापी लोगो, म्यारा सामुनि भटे हमेशा की आग में न्हैजा, जो जाग शैतान और उक दुष्ट दूतून खिन तैय्यार कर रैछ। +क्याखिनकि मैं भुखो छ्यूँ, तुमूले मैंस खानो नै दीनो, और मैं प्यासो छयूं तुमूले मैंस पानि नै पिलायो। +और मैं परदेशी छ्यूँ, तुमूले मैंस अपून घर में जाग नै दीनो, मैं नागड़ो छ्यूँ, तुमूले मैंस पैनून खिन कपाड़ा नै दीया, मैं बिमार छ्यूँ, तुमूले मेरि देख-भाल नै कर्यो, और जेल में छ्यूँ, और तुम मैंस मिलन खिन नै आया। +जब उन जबाब द्याला ‘हे प्रभु, कब हमूले तैंस भुखो, या प्यासो, या परदेशी, या नागड़ो, या बिमार, या कैद में देखछ्य, और कब तेरि सेवा टहल नै कर्यो?’ +तब मैं उनून जबाब द्योलो, ‘मैं तुमूनथैं सच्ची कुछूँ, कि तुमूले जो म्यारा इन नान है नान भाईन में भटे के एक्का दगाड़ ले नै कर्यो, उ तुमूले म्यारा दगाड़ ले नै कर्यो।’ +और बौं तरफ वाला हमेशा खिन सजा भुकताला लेकिन धर्मी लोग हमेशा खिन अनन्त जीवन में प्रवेश कराला।” +यीशु का इन सब बतून कईना का बाद अपून शिष्यून थैं क्योछ, +“तुम जाणछा कि द्वी दिन बाद फसह त्यार छै, मैं आदिमी का च्याला स सूली में चढ़ून खिन पकड़वाई जूलो।” +तब प्रधान याजक और प्रजा का यहूदी अगुवा कैफा नामाका महायाजक का महला का खाल में जाम भ्यान। +और आपस में बातचीत करून लाग्यान कि कसीकैं यीशुस छल ले गिरफ्तार करिभरेन ऊस मार डालि जौ। +लेकिन उन कुछया, “फसह का त्यारा का दिनून में इसो करून ठीक नाहातिन, काँई इसो नै हो कि लोग दंगा-फसाद करून लागून।” +उ बखत जब यीशु बैतनियाह गौं में अपून शिष्यून का दगाड़ शमौना का घर में छ्यो, जैस कोढ़ भटे यीशु ले चंगो कर राँछ्यो, +जब उन खानो खान मरेछ्या, तब एक स्यैनि संगमरमर की शीशी में जटामांसी को भौत मेहंगा इत्र लीभेरन वाँ आछ; और इत्र स यीशु का ख्वारा में डाल दीछ। +यो देखभेरन यीशु का शिष्य गुस्सा हो भेरन कुन लाग्यान, “यो इत्र स किलैं बर्बाद करछ्य? +किलैंकी यो इत्र स त बड़िया दाम में बेच भेरन गरीबून में बाड़ी जा सकछ्यो।” +यो जाणिभेरन यीशु ले उनूनथैं क्योछ; “यो स्यैनि स किलैं सतुछा? येले त म्यार दगाड़ भलाई करछै। +यीशु ले क्योछ, गरीब त तुमार दगाड़ हमेशा रलौ, लेकिन मैं तुमार दगाड़ हमेशा नी रूँलो। +उले तैं म्यारा आंग में जो यो इत्र डालछय; उ म्यारा अन्तिम संसकार खिन करछ्य। +मैं तुमूनथैं सच्ची कुंछूँ, सारा दुनिया में जाँ ले सुसमाचार सुणाई जालो, वाँ येका काम की चर्चा ले उक याद में करि जालि।” +तब यहूदा इस्करियोती ले, जो बारह शिष्यून में भटे एक छ्यो, उले प्रधान याजक का पास जाभेरन क्योछ, +“अगर में यीशुस तुमार हात पकड़ावा द्यू त तुम मैंस कि द्याला?” उनूनले ऊस तीस चाँदी का सिक्का तोलि भेरन दी दीयान। +और उ उई बखत भटे यीशुस पकड़ूना का फिराक में रूछो। +त्याराक पैल दिन शिष्य यीशुका पास आभेरन पुछून लागनान, “तैं कि चाछ कि तैखिन फसह को खानो काँ तैय्यार करनू?” +यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “नगर में अमुक याँ जाभेरन उथैं कया कि ‘गुरू कुछूँ कि म्येरो बखत नजिक छै। मैं अपून शिष्यून का दगाड़ त्यारा या फसह त्यार मनूलो।’” +तब शिष्यून ले यीशुका क्यूँ मानभेरन फसह को खानो की तैयारी करछ्य। +जब ब्याल भैछ यीशु बारा शिष्यून का दगाड़ खान खिन बैठछ्य। +जब उन खान मेरछ्या तब यीशले क्योछ, “मैं तुमूनथैं सच्ची कुछूँ, कि तुमून में भटे एक जन मैंस पकड़वालो।” +यो बात स सुणिभेरन उन सब उदास है ग्या, और सब यीशुथै पुछून लागयान कि “गुरू जी, क्या उमें छूँ?” +तब यीशु ले उनून जबाब दीछ, जेले म्यारा दगाड़ थाली में हात डाल रैछ उई मैंस पकड़वालो। +म्यारा बारिमें पवित्रशास्त्र में जसो लिखीना को छै उ तैं पुरो होलो, लेकिन धिक्कार छै उमें जैका कारण मसीहा पकड़वाई जालो, उ खिन त योई ठीक छ्यो कि उको जन्म नी हुनो। +तब उक पकड़ून वाला यहूदा ले क्योछ, “गुरू जी, क्या उ मैं छूँ?” यीशु ले उथैं क्योछ, “तै खुदै के चुक गैछै।” +जब उन खानो खान मेरछ्या यीशु ले एक रोटो पकड़छ्य और प्रार्थना करभेरन रोटो तोड़िछ्य, और शिष्यून दीभेरन क्योछ, येस खा यो म्येरो आंग छै। +फिर यीशु ले कटोर लीभेरन धन्यवाद करछ्य, और शिष्यून दीभेरन क्योछ, “तुम सब येस पी, +क्याखिनकि यो म्येरो नय्या वाचा को खून छै जो भौतून का पापून की माफी खिन बगाई जाछो। +मैं तुमूनथैं सच्ची कुछूँ कि अंगूरो को रस तक नी पियू जब तक तुमार दगाड़ अपून स्वर्गी पिता का राज्य में नय्या अंगूरो को रस नै पिलियू। +फिर उन भजन गा भेरन जैतून नामका डाणा में न्हैजानान। +तब यीशु ले उनूनथैं क्योछ, तुम आज रात अपून विश्वास में भटक जाला; क्याखिनकि पवित्र-शास्त्र में लिखीना को छै कि, ‘मैं ग्वाला स मारलो और झुण्डा का भेड़ तितर-बितर होज्ला।’ +लेकिन में अपून ज्यून हुना का बाद तुमून है पैलि गलील प्रदेश खिन जूलो।” +तब पतरसले यीशुथै क्योछ, “अगर सब जन त्यारा विश्वास में भटक जाला तैं भटक ज्यून लेकिन मैं कभै नी भटकू।” +यीशु ले उथैं क्योछ, “मैं तैथैं सच्ची कुछूँ, कि आजै कि रात मुर्गा का रात्तै बाँक दिन है पैलि, तैं मैंस पछ्याणून है तीन बार इनकार करले।” +यो सुणिभेरन पतरसले क्योछ, अगर मैंस त्यारा दगाड़ मरून ले पड़लो त मैं पछिल नी हठू और इसो सब शिष्यून ले लै क्योछ। +तब यीशु अपून शिष्यून का दगाड़ गतसमनी नामाक जाँग में आयान, और फिर यीशु ले अपून शिष्यून थैं क्योछ, “तुम सब याँई रौ, तब तक मैं वाँ जाभेरन परमेश्वर थैं प्रार्थना करछूँ।” +यीशु अपून दगाड़ पतरस और जब्दी का च्यालान लिग्यो, और उ उदास और बैचेन हुन लागछ्य। +तब यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “म्येरो मन भौत उदास छै, या तक कि म्येरो प्राण निकलून वालो जसो हो र्योछ। तुम याँई रूका और म्यारा दगाड़ जागनै रौ।” +फिर यीशु थ्वाड़ा अघिल जाभेरन भिमें खोरो करभेरन प्रार्थना करछो, “हे म्यारा स्वर्गीय पिता, अगर हो सको त यो तखलीफ म्यार अघिल है दूर कर दे, लेकिन फिरले जसो तैं चाछ ऊसोई हो।” +फिर यीशु ले अपून शिष्यून पड़ीनाको देखभेरन पतरस थैं क्योछ, “क्या तुम म्यारा दगाड़ एक घड़ी ले जागिना नै रे सक्या? +जागिना का रौ और प्रार्थना करनै रौ कि तुम परीक्षान में नै पड़ा, आत्मा तैय्यार छै, लेकिन शरीर कमजोर छै।” +फिर यीशु ले दुसरी बार जाभेरन यो प्रार्थना करछय, “हे म्यार पिता, अगर यो दुखो को बखत म्यारा सहे बिना नै हट सकनो त तेरि इच्छा; पुरी हो।” +फिर आजि यीशु ले उनून आभेरन पड़ीनाको पाछ; किलैकी उनार आँख नीनले भरिना का छ्या। +फिर आजि यीशु तिसरा बार जाभेरन उई प्रार्थना करछो। +फिर यीशु ले शिष्यून का पास आभेरन उनूनथैं क्योछ; “अब पड़ीना का रौ, और आराम करा, देखलि उ बखत आग्योछ; कि मैं आदिमी को च्योलो पापिन का हात पकड़ाई जाछो। +अब उठा और देखलि म्यरो पकड़ून वालो नजिक आग्योछ।” +जब यीशु यो कुनै मरेछ्यो, उ बखत यहूदा इस्करियोती वाँ आछ जो बार च्यालान में भटे एक छ्यो; और उ अपून दगाड़ प्रधान याजकून यहूदी अगुवान का तरफ भटे लोगून की एक ठूली भीड़ तालवार और डंडा लीभेरन आग्या। +यीशु स पकड़ून वाला यहूदा ले प्रधान याजक थैं क्योछ, “जैस में गल लगूँलो तुम समझ लिया उई यीशु होलो ऊस पकड़ लिया।” +और यहूदा इस्करियोती तुरन्त यीशु का पास आभेरन कुंछो, “गुरू जी नमस्कार।” और यीशुस चुमून लागछै। +यीशु ले उथैं क्योछ; “हे मित्र, तैं जो काम खिन आ रैछ; उ करलै।” तब उन लोगून ले नजिक आभेरन यीशु कसभेरन पकड़ लीछ। +तब यीशु का च्यालान में भटे एकले अपूनी तलवार ले एक महायाजक का दास को कान काटि दीछ। +तब यीशु ले उनूनथैं क्योछ; अपूनी तलवार अपून म्यान में राखलै किलैकी जो तलवार चलुनान उन लोग तलवार ले नाश होला। +क्या तुम नै जाणनाई कि मैं अपून पिता थैं विनती कर सकछू? और उ मैं खिन बार सेना का दल भटे ले ज्यादा स्वर्गदूत भेज सकछो? +अगर मैं इसो करछूँ त, पवित्रशास्त्र में लिखीना की बात कसीकैं पुरी होलि जेको हुनो जरूरी छै? +उ बखत यीशु ले उ भीड़ थैं क्योछ, “क्या तुम लोग मैंस डाकू समझछाई, जो तुम तलवार और डन्डा लीभेरन मैंस पकड़ू खिन आ रैछा, मैं त रोज मन्दिर में उपदेश दी छूँ तब तुमूले मैंस नै पकड़ीयो।” +यो सब येक कारण हुन मर्योछ कि पवित्रशास्त्र में जो लिखीना को छै; उ पुरो है जौ। तब सब शिष्य यीशुस छोड़िभेरन भाजि जानान +तब यीशुस पकड़ून वाला; ऊस कैफा नामक महायाजक का पास ली ग्यान, जाँ मूसा का नियमून सिखून वाला और यहूदी अगुवान जाम छ्या। +तब पतरस दूर भटे यीशुका पछिल-पछिल ग्योछ; और उ काईफा महायाजक का घरा का खाल में जाछो, और भितर सेवकून का दगाड़ बैठछो; और देखछो कि उन यीशुका दगाड़ कि करून मर्यान। +प्रधान याजकून की महासभा में यीशुस मारनका मक्शद ले झूठ्ठी गवाही का खोज में छ्या, +लेकिन भौत झूठ्ठा गवाही दीना का बाद लै उमें दोष नै पायो। तब आखरी में द्वी जन आयान। +और कुंनान, येले क्योछ, “मैं परमेश्वरा का मन्दिर स हूधारि भेरन तीन दिन में बना सकछूँ।” +तब महायाजक ले महासभा का सामुनि ठाँड़ा हो भेरन यीशु थैं क्योछ, “इन लोग त्यारा बारिमें कि गवाही दिनमर्यान? त क्या कोई जबाब नै दिनैई?” +लेकिन यीशु चुप रियोछ। तब महायाजक ले उथैं क्योछ, “मैं तैंस जीवित परमेश्वर की कसम दी छूँ अगर तैं परमेश्वरो को च्योलो मसीहा छै त हमून बता दे।” +तब यीशु ले जबाब दीछ, “तैले अफी कुछै, बल्कि मैं तैथैं कुछूँ, अब भटे तुम मैंस आदिमी को च्याला स भौत सामर्थ का दगाड़ सर्वशक्तिमान परमेश्वरा का दैन तरफ बैठिना, और आकाश भटे बादलून में ऊँन देखला।” +यो बात सुणिभेरन महायाजक ले अपून कपाड़ा फाड़भेरन क्योछ, “येले परमेश्वरो को अपमान करछ्य, अब हमून गवाही कि के जरूरत नाहतिन? देखा, तुमूनले सुणछ्य कि यो परमेश्वरो को अपमान करछो। +त तुम लोगून को कि विचार छै?” तब और लोगून ले जबाब दीछ, “यो त मौत की सजाक लायक छै” +तब उन लोगून ले यीशु का मुँख में थूकछ्य और घूँसा मारियान। और कुछ लोगून ले थप्पड़ मारभेरन यीशु थैं क्योछ, +“अगर तैं मसीहा छै त हमून बतौ कि तैंस केले मारछ्य?” +जब पतरस भ्यार खाला में बैठिना को छ्यो तब एक स्यैनि ले उक पास आभेरन क्योछ, “तैले त यीशु गलीली का दगाड़ को छै।” +तब सबून का सामुनि यो कैभेरन मना करछ्य, “मैं नै जाणनू कि तैं कि कुछी।” +येक बाद पतरस उले है न्हैजाछो, लेकिन एक दुसरी स्यैनि ऊस देखिभेरन, जो वाँ बैठिना का छ्या उनूनथैं क्योछ, “यो ले त यीशु नासरी को दगाड़ को छ्यो।” +तब पतरसले कसम खाभेरन क्योछ, “मैं यीशुस नै जाणनू।” +थ्वाड़ा देर बाद जो लोग वाँ ठाड़ छ्या, पतरस का पास आभेन क्योछ, “सच्ची में तैंले उनूनमें भटे एक छै क्याखिनकि तेरि बातुन ले पत्तो चलून मरियोछ की तैले गलीली छै।” +तब पतरस फिर कसम खाभेरन कुंछो “मैं ऊस नै जाणनू।” और उई बखत मुर्गा ले बाँक दीछ। +तब पतरस स यीशु की कईनाकि बात याद आछ “कि मुर्ग बाँक दिन है पैलि तैं तीन बार म्येरो इनकार करले।” और तब पतरस भ्यार जाभेरन जोर-जोरले रून मसछ्य। +और भौत रात्तैनि जब सब प्रधान याजकून ले और यहूदी अगुवा लोगून ले यीशुस मार डालना कि योजना बनाछ। +उनूनले यीशु स बाँदीभेरन उ बखत का रोमी राज्यपाल पिलातुस का हात सौंप दीछ। +जब यीशुका पकड़ून वाला यहूदा इस्करियोती स यो पत्तो चलछै कि यीशु दोषी ठैहर ग्योछ तो उ भौत पछताछ, और उ चाँदी का तीस सिक्कान लीभेरन, प्रधान याजकून और यहूदी अगुवान वापस लौटा दीछ। +और क्योछ, “मैंले निर्दोष आदिमी स घात करून खिन पकड़वा भेरन पाप करछ्य।” तब प्रधान याजकून ले क्योछ, “हमून यो बारिमें कोई परवाह नाहातिन? तैं खुदै येको जिम्मेदार छै।” +तब उ उन सिक्का मन्दिर में खितभेरन वाँ भटे न्हैजाछो, और भ्यार जाभेरन अपनास फाँसी लगा लीछ। +और प्रधान याजकून ले उन सिक्का लीभेरन क्योछ, “हमार कानून का हिसाब ले नै लेकिन मूसा का नियम का अनुसार इन पैंसान मन्दिर का खजाना में राखून ठीक नाहतिन, क्याखिनकि यो एक आदिमी स मरून खिन दिईनाको दाम।” +तब उनूनले आपस में बात-चीत करभेरन उन सिक्कान ले परदेशीन का दफनून खिन एक गड़ो मोल ली लीछ। +येक कारण उ गड़ो आज ले खूनो को गड़ो कहलाई जाछो। +जो बात परमेश्वरो को संदेश दिनवाला यिर्मयाह का द्वारा कईना की छी; उ बात पुरी भैछ, “उनूनले उ तीस सिक्का मतलब उ कीमत जो इस्राएल देशा का लोगून ले उ खिन दिन खिन राजी छ्या, ली लीछ, +और जसो मैंस प्रभु ले हुकुम दिईनाको छ्यो, उनूनले यो सिक्का कुम्हार की जमीन खरीदन खिन दे दीयान।” +जब यीशु राज्यपाल पिलातुस क सामुनि ठाँड़ा छया, त राज्यपाल पिलातुस ले यीशु थैं पुछ्छै, “क्या तैं यहूदीन को राजा छै?” यीशु ले उथैं क्योछ, “त खुद कुन मरेछै।” +जब प्रधान याजक और यहूदी अगुवा यीशु में भौत ज्यादा झूठ्ठा दोष लगून लाग्यान, त यीशु ले के जवाब नै दीनो। +तब राज्यपाल पिलातुस ले यीशु थैं पुछ्छै; “क्या तैंस सुणाई नै दीन मर्यो, कि इन लोग त्यारा विरोध में कतुक गवै दिनमर्यान?” +लेकिन यीशु ले ऊस एक ले बात को जवाब नै दीनो, त यो बात ले राज्यपाल पिलातुस स भौत ताजुब भ्योछ। +राज्यपाल पिलातुस की यो रीति छी; कि उ त्यारा का बखत एक कैदी स जैस उन चाँछै; ऊस छोड़ दी छ्यो। +उ बखत बरअब्बा नामोको एक जाना-माना आदिमी स जेल में बन्द छ्यो। +राज्यपाल पिलातुस ले जामा होईना की भीड़ थैं क्योछ; “तुम कि चाँछा, मैं तुमून खिन कैस छोड़ द्यू? बरअब्बा स या यीशुस जो मसीह कहलूछो?” +किलैकी राज्यपाल पिलातुस जाण छ्यो कि इनुनले यीशुस जलना का कारण पकड़वा रैछ। +जब राज्यपाल पिलातुस न्याय का गद्दी में बैठिना को छ्यो, उक स्यैनिले उ खिन जवाब भेजवाछ; “तैं उ धर्मीका मामला में अपूनो हात जन हालै, किलैकी मैंले आज स्यून में उक कारण भौत दुख उठाछ।” +तब प्रधान याजक और यहूदी अगुवान ले और लोगून भड़काछ; कि बरअब्बा स छोड़न खिन कौ और यीशु खिन मौत माँग। +राज्यपाल पिलातुस ले फिर लोगूनथैं पुछ्छै, “कि तुम कि चाँछा; इन द्वीन में भटे तुमून खिन कैस छोड़ू?” लोगून ले क्योछ, “बरअब्बा स।” +राज्यपाल पिलातुस ले उनूनथैं पुछ्छै, “त यीशु जो मसीह कहलूछो; उक दगाड़ कि करू?” सबून ले क्योछ; “येस सूली में चढ़ा दे।” +फिर राज्यपाल पिलातुस ले पुछ्छै, “क्याखिन, येले कि बुराई कर रैछ?” लेकिन लोग और ले ज्यादा जोर-जोरले कुन लाग्यान, “तैंस सूली में चढ़ाई जौ।” +जब पिलातुस ले देखछ्य कि यीशुस बचुन में असफल छै; बल्कि लोगून को उपद्रव बढ़नै जानमरेछ्यो, त उले एक भांण में पानि मंगाभेरन भीड़ का सामुनि अपूनो हात धोभेरन क्योछ; “मैं यो धर्मीका खून भटे निर्दोष छूँ अब तुमी जाणा।” +तब सब लोगून ले जवाब दीछ; “तैको खून इल्जांम हमून में और हमार संतान में हो।” +यो बात सुणिभेरन राज्यपाल पिलातुस ले उनून खिन बरअब्बा स छोड़ दीछ, और यीशु स कोड़ा लगवा भेरन सूली में चढ़ून खिन उनार हात सौंप दीछ। +तब राज्यपाल पिलातुस का सिपाईन ले यीशु स राजभवन का भितर ली ग्यान, और उनूनले अपून सब सिपाईन यीशु का सामुनि जाम करछ्य, +और यीशु का कपाड़ान खोलभेरन यीशुस बैजनी रंगा का राजा का कपाड़ा पैनायान, +और काँणान को मुकुट बनाभेरन उक ख्वारा में लगाछ और उक दैन हात में सरकंडा थमा दीछ; और उक अघिल घुणा टेकी भेरन उकी मजाक उड़ून लागनान और कुंनान, “हे यहूदीन का राजा, तैंस नमस्कार।” +और यीशुक मुँख में थुकनान और उई सरकंडा लीभेरन उक ख्वारा में हाड़नान। +उन यीशु की मजाक करनाका बाद, तब यीशु को बैजनी कपाड़ा उताभेरन, यीशु का कपाड़ा पैनायान, और सूली में चढ़ून खिन ली ग्यान। +जब यीशु स सूली में चढ़ून खिन शैहर भटे भ्यार ली जानमरेछ्या, उई बखत शमौन नामोको एक कुरेनी गौं को आदिमी मिलछ्य। सिपाईन के उ जबरदस्ती पकड़ भेरन क्योछ, यीशु की सूली लीभेरन चल। +जब उन सब गुलगुता नामाका जाग में पुज्यान, जै जागा स खोपड़ी जाग ले कुंनान। +और उनूनले यीशु स सूली में चढ़ून है पैलि दर्द कम हुन खिन ऊस पित्त मिलीना को अंगूर को रस पिन खिन दीछ; लेकिन यीशु ले चाख त लीछ, लेकिन ऊस पियो नै। +येका बाद उनूनले उक हात-खुटान में कील ठोकभेरन सूली में चढ़ा दीछ; और उक कपाड़ान आपस में बाणून खिन उनूनले परची डालियान, +और वाँ बैठि भेरन यीशु की चौकीदारी करून लाग्यान। +और सिपाईन ले लाकड़ा को की पट्टी में दोषपत्र लिखभेरन उक ख्वारा का मलि में सूली में लागा दीछ, “कि यो यहूदीन को राजा यीशु छै।” +तब यीशुका दगाड़ द्वी डाकून ले अलग-अलग सूली चढ़ायान, एक स दैन और दुसरा स बौं तरफ। +और उन जानवाला लोग अपूनी खोरो हिला-हिलाभेरन उको अपमान करून मरेछ्या। +और कुछ्या “वा रे मन्दिर स उधारून वाला और तीन दिन में बनून वाला, अपून आपस बचो। अगर तैं परमेश्वरो को च्योलो छै; त सूली में भटे उतरि अ।” +और यो तरीका ले प्रधान याजक और मूसा का नियमून सिखून वाला और यहूदी अगुवान का दगाड़ यीशु की मजाक बनाभेरन कुन छ्या, +“येले दुसरा लोगून त बचाछ, लेकिन अपूनास नै बचा सकनोई। ‘यो त इस्राएल देशो को राजा छै।’ अब सूली में भटे उतर अ त फिर हम विश्वास करला। +और कुंनान तैले परमेश्वर में भरोस राँखछ्य, अगर परमेश्वर यो है खुश छै, त येस बचाले, किलैकी तैं कुछै, कि मैं परमेश्वरो को च्योलो छूँ।” +और इसीकैं जो द्वी डाकू यीशु का दगाड़ सूली में लटकाईना का छ्या, उन ले उको अपमान करून लाग्यान। +छकाला का बारा बजे भटे तीन बजे तक उ पूरा देश में अन्यारो रियोछ। +तिसरा पहरा का बखत यीशु ले जोरले धध्याभेरन क्योछ, “एली, एली, लमा शबक्तनी?” जैको मतलब छै, “हे परमेश्वर, हे परमेश्वर, तैले मैंस किलैं छोड़ी दीछ?” +जो वाँ ठाड़ छ्या, यो सुणिभेरन कुन लाग्यान, “यो त एलिय्याह बुलून मरियोछ।” +तब उन सिपाईन में भटे एक तुरन्त दौड़भेरन ग्योछ, स्पंज लीभेरन सिरका में डुबाछ, और लम्बा डन्डा ले यीशु स चुसू खिन दीछ। +फिर कुछ लोग कुन लाग्यान, “थ्वाड़ा देर इन्तजार करभेरन देख लीनू एलिय्याह येस बचुन खिन उछोई कि नै।” +तब यीशु ले जोरले चिल्ला भेरन अपून प्राण छोड़ दीयान। +और तब उई बखत मन्दिर को मोटो परदा जो सबून है पवित्र जाग में जान भटे रोक छ्यो, मलि भटे लीभेरन तलि तक फाटि भेरन द्वी टुकड़ा है ग्यो, और धरती हिलगै और चट्‍टान टुट ग्या, +और कबर खुलि ग्या, और मरिनका पवित्र लोगून ज्यून है ग्या, +और यीशु का ज्यून होईना का बाद उन मरिना का आदिमी कबर में भटे निकल भेरन पवित्र नगर में ग्यान, और भौतून दिखाई दीयान। +तब सुबेदार और उन लोग जो यीशुक पहरा दीन मरेछ्या, भूचाल और जो कुछ हो र्योछ उ देखिभेरन भौत डर ग्या, और कुन लाग्यान, “सच्ची में यो परमेश्वरो को च्योलो छ्यो।” +और वाँ भौत स्यैनिन छ्या जो गलील प्रदेश भटे यीशु की सेवा करून खिन उक दगाड़ आईना की छी, और उन दूर ठाड़ हो भेरन देखन मरेछ्या। +उनूनमें भटे मरियम मगदलीनी, और याकूब और योसेस कि ईजा मरियम, और जब्दी कि च्यालान की ईजा छी। +जब ब्याल भेछ त यूसुफ नामोको अरिमतिया शैहरो को एक धनी आदिमी आछ, जो खुद यीशु को शिष्य छ्यो। +उले पिलातुस का पास जाभेरन यीशु की लाश स माँगछ्य। और पिलातुस ले लाश स दिना को हुकुम दीछ। +तब यूसुफ ले यीशु की लाश स लीभेरन सफेद चादर में लपेटछ्य, +और यीशु की लाश स नय्या कबर में राखछ्य, जो चट्‍टान में खुदवाईना की छी, और कबर का मुँख स एक ठूल्ला ढूंगा ले ढकी दीछ। +और मरियम मगदलीनी और दुसरी मरियम वाँई कबर का पास बैठिना का छया। +दुसोरो दिन जो सबत को दिन छ्यो, तब प्रधान याजक और फरीसी लोग पिलातुसा का पास जाभेरन कुंनान, +“हे महाराजा, हमून याद छै कि उ झूठ्ठा आदिमी यीशु ले जब उ ज्यून छ्यो, तब उले कै राखछ्यो, कि ‘म्यारा मरना का तीन दिन बाद मैं ज्यून है जूलो।’ +येक कारण सिपाईन हुकुम दे कि उन तीन दिन तक लगातार ध्यान ले कबर की रखवाली करून, अगर तैं इसो नी करले, त काँई इसो नै हो कि उक शिष्य आभेरन की लाश चोरी लिजुन, और लोगूनथैं कुन लगाला, ‘उ मरिन में भटे ज्यून है ग्योछ।’ अगर अब इसी बात है जालि त यो पैलि भटे लै खतरनाक होलो।” +पिलातुस ले उनूनथैं क्योछ, “तुमार पास पहरेदार त छन, जा, अपूनी समझ अनुसार कबर की रखवाली करा।” +तब उन पैहरेदार अपून दगाड़ ली ग्यान और ढूंगा मलि में मोहर लगाभेरन कबर कि रखवाली करनान। +सबता का दिना का बाद हफ्ताका पैल दिन रातिब्यान मरियम जो मगदला गौं छी और दुसरी मरियम कबर स देखन खिन आयान। +और देखा, एक बड़ो भूचाल भ्योछ, किलैकी प्रभु को एक स्वर्गदूत स्वर्ग भटे उतर छै और कबर का पास आभेरन उले कबर का मुँख स ढूंगास हटा दीछ, और उक मलि में बैठग्यो। +उको रूप बिजली नियाति चमकून मरेछ्यो और उक कपाड़ा बरफ का नियाति सफेद छ्या। +और उ स्वर्गदूत का डर का कारण उन पेहरा दिनवाला डर ग्या और मरिनाका जस हो ग्या। +स्वर्गदूत ले उन स्यैनि थैं क्योछ, “जन डरा, मैं जाणछु कि तुम यीशुस जैस सूली में चढ़ाईना को छ्यो, ऊस खोजून मरछा। +उ या नाहातिन, लेकिन उक कईना का अनुसार उ ज्यून है ग्योछ। आ, उ जाग स देखा जा प्रभु स राखिना को छ्यो, +और जल्दी जाभेरन उक शिष्यून बता, कि उ मुर्दान भटे ज्यून है ग्योछ, और उ तुमून है पैलि गलील प्रदेश खिन जाछो, और तुम वाँ उक दर्शन पाला! देखा मैले तुमूनथैं कै हैलछ्य।” +तब उन स्यैनिमैंसी डर और भौत खुशी है भेरन जल्दी यीशुका शिष्यून बतून खिन दौड़भेरन जानान। +तब यीशु उनून मिलछो और कुंनान, “सलाम।” उनूनले यीशुका पास आभेरन ऊस ढोक दीछ। +तब यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “जन डरा; म्यारा शिष्यून थैं जाभेरन को गलील प्रदेश खिन हिटा, वाँई मैंस देखला।” +जब उन स्यैनिन यीशु का शिष्यून यो समाचार दीन खिन जानमरेछ्या, कि सिपाई जो कबर की रखवाली करून मरेछ्या उनूनमें भटे कुछ लोगून ले नगर में आभेरन प्रधान याजकून सब हाल बताछ। +तब प्रधान याजक यहूदी अगुवान का पास ग्यान, और उनूनले आपस में योजना बनाछ। उनूनले सिपाईन भौत चाँदी दीभेरन क्योछ, +“तुम सब लोगूनथै इसो कया, जब हम रात में पैड़ रै छ्या, उक शिष्य आभेरन उक लाश स चोरी ली ग्यान। +और अगर यो बात राज्यपाल पिलातुसा का कानून तक पुजी ले जालि, त हम ऊस समझा द्यूला और तुमून के बात की फिकर करना की जरूरत नाहातिन हम तुमून बचा ल्यूला।” +तब सिपाईन ले रूपाया लीभेरन ऊसो क्योछ जसो उनून सिखाईना को छ्यो। यो बात आज तक यहूदीन में प्रचलित छै। +तब यीशु का इग्यार शिष्य गलील प्रदेश में उ डाणा में ग्यान जा यीशु ले उनून बताईना को छ्यो। +तब शिष्यून ले यीशु स देखभेरन ढोक दीछ, और कैसे-कैसे सकले भ्योछ की उ ज्यून हो ग्योछी कै +लेकिन यीशु ले उनार पास आभेरन क्योछ, “स्वर्ग और धरती को पुरो अधिकार मैंस दी ग्योछ। +येक कारण तुम जा, सब जातिन का लोगून शिष्य बना; और उनून पिता, और पुत्र, और पवित्र आत्मा का नाम ले बपतिस्मा दीया, +और उनून सब बात जो मैंल तुमून सिखा राख्यान उनूनले मानून सिखा, और देखा मैं संसार का अन्त तक हमेशा तुमार दगाड़ छूँ।” +परमेश्वरो को च्योलो यीशु मसीह का बारिमें सुसमाचारे की शुरूवात, इसकै भैछ। +जस यशायाह परमेश्वरो को संदेश दिनवालान की किताब में लिखीना छै, + की परमेश्वर ले अपून च्योलो मसीह थैं क्योछ, +“देख, मैं अपूनो दूतस त्यारा अघिल भेजछूँ, +जो तैखिन बाटो सुधारोलो। +उ बिरान जागा में रौलो और लोगून धध्या-धध्याभेरन यो बतालो, +‘कि प्रभु परमेश्वरा का ऊँन खिन तुम तैयार हो ज्या, +और उ बाँटान तैयार करा जैमें भटे हो भेरन उ उनवालो छै।’” +यो दूत यहूना परमेश्वरो को संदेश दीन वाला छ्यो, उले बिरान जागा यरदन नदी का किनार में अपूनो काम शुरू करछै। जो लोग उक पास आयान उले उनूनथैं क्योछ, “अपून पापून खिन पश्चताप करा और बपतिस्मा ली तब परमेश्वर तुमार पापून माफ कराला।” +यहूदिया प्रदेश और यरूशलम शैहरा का रूनवाला भौत लोग बिरान जागा में यहूना को प्रचार सुणन खिन आयान, और उक बाद उन लोगून ले यो मानभेरन कि हम पापी छा, यहूना का हात ले यरदन नदी में बपतिस्मा लीछ। +यहूना ऊँट का बालून का बनाईना का साधारण कपाड़ा पैन छ्यो और उ अपून कमर में चमड़ाक पट्टा बादछ्यो, मौ और पिटींग खाँछ्यो। +और जब यहूना प्रचार करछ्यो, उले लोगून थैं क्योछ, “म्यारा बाद जो उनवालो छै, उ मैं है महान छै, और उ म्यारा बाद जल्दी उनवालो छै और मैं इसो लाकारी को ले नाहातिनू कि उको सेवक बनभेरन झुकभेरन उको जूताक फित्तो खोलि सकू। +मैले त तुमून पानि को बपतिस्मा दीछ, लेकिन उ तुमून पवित्र आत्माले बपतिस्मा द्यालो।” +उ बखत जब यहूना बपतिस्मा दीन मरेछ्यो, यीशु नासरत गौं भटे गलील प्रदेश में आछ, और यहूना थैं यरदन नदी में बपतिस्मा लीछ। +और जब यीशु पानि भटे भ्यार निकल्यान, उ बखत उ खिन आकाश खुलि ग्यो और यहूना ले यीशु का मलि में पवित्र आत्मा स कबूतर का समान उतरून देखछ्य। +और स्वर्ग भटे परमेश्वर की आवाज सुणाई दीछ, “तैं म्येरो लाड़िल च्योलो छै, तैं है मैं भौतै खुशी छूँ।” +यीशु मसीह का बपतिस्मा लीना का बाद पवित्र आत्मा ले ऊस बिरान जागा का तरफ तुरन्त भेज दीछ। +उ बिरान जागा में चालीस दिन और रात र्योछ, और शैतान का द्वारा उकी परीक्षा भैछ, और वाँ जानवर छ्या पर यीशु की देख-भाल स्वर्गदूत द्वारा हुन मरेछी। +थ्वाड़ा बखत का बाद जब राजा हेरोदेस ले यहूना स जेल खान में डलवा दीछ, तब यीशु गलील प्रदेश में ग्यान और लोगून का बीच में परमेश्वरो को राज्य को सुसमाचार प्रचार करछ्य। +उले लोगूनथैं क्योछ, “उ बखत आ चूकि ग्योछ, परमेश्वर हरेक लोगून में राज्य करोलो, येक कारण अपून पापून खिन पश्चताप करा और सुसमाचार में विश्वास करा।” +एक दिन जब यीशु गलील प्रदेशा का झील का किनार-किनार भटे जानमरेछ्या, तब उनूनले शमौन और उक नान भाई अन्द्रियास झील में जाल ले माछा पकड़ून देखछ्य, किलैकी उन मछुवारा छ्या। +यीशु ले उनून बुलाभेरन क्योछ, “तुम म्यार दगाड़ आ, जसकैं तुम माछान पकड़ छा; उसीकैं मैं तुमून लोगून अपूनो शिष्य बनूनो सिखूलो।” +तब उनूले तुरन्त अपूनो माछा पकड़ना को काम बन्द कर दीछ, और उक शिष्य बन ग्या। +उक बाद थ्वाड़ा और अघिल जाभेरन, फिर यीशु ले देखछ्य, जब्दी का च्याला याकूब और उक भाई यहूना स नाव में अपूनी जालून माँछा पकड़न खिन सुधारून मरेछ्या। +यीशु ले उनून बुलाभेरन क्योछ, “म्यारा दगाड़ आ और म्यारा शिष्य बना।” उन अपून बबा जब्दी स मजदूरून का दगाड़ नाव में छोड़िभेरन उक शिष्य बन ग्या। +तब यीशु और उक शिष्य कफरनहूम गौं में पुजियान, और जब सबतो को दिन आछ, त यीशु यहूदी सभाघर में जाभेरन उपदेश दीन लागछ। +लोग यीशुक उपदेश सुणिभेरन हैरान रैग्या, क्याखिनकि उ मूसा का नियम सिखून वाला नियाती नै, बल्कि उ उनून एक इसा गुरू की नियाती सिखूछ्यो, जैका पास सच्चो अधिकार छ्यो। +जब यीशु यहूदी सभाघर में उपदेश दीन मरेछ्यो, तभै वाँ एक आदिमी छ्यो, जैस भूत ले अपून बश में कर राँछ्यो। +उले जोर-जोरले चिल्ला भेरन क्योछ, “हे यीशु नासरी +, तैं हमून किलै परेशान करून मरेछै? क्या तैं हमून नाश करून खिन आ रैछै? मैं तैंस जाणछूँ कि तैं को छै? तैं परमेश्वरो को पवित्र च्योलो छै।” +यीशु ले उ भूत स डांटिभेरन क्योछ, “चुप रौ; और यो आदिमी में भटे भ्यार निकल जा।” +तब भूत उ आदिमी स जोरले मरोड़भेरन, चिल्लाट करभेरन, उमें भटे भ्यार न्हैग्यो। +यो देखिभेरन यहूदी सभाघरा का सबै लोग भौतै हैरान हो भेरन, एक-दुसारा थैं पुछून लाग्यान, “यो कसो उपदेश छै? यो तैं कोई नय्या उपदेश छै, उ सच्चा अधिकारा का दगाड़ भूतून ले हुकुम दीछो, और भूत उको हुकुम स मान्नान।” +और उको नाम उई बखत गलील प्रदेशा का आश-पासा का इलाकान में फैल ग्यो। +जब यीशु और उक शिष्य यहूदी सभाघर है निकल्यान, तब उन याकूब और यहूना का दगाड़ शमौन और अन्द्रियास का घर में ग्यान। +उ बखत शमौन की सासू स भौत बुखार आ रियोछ, और उ बिछान में पड़ीना की छी, और तब शिष्यून ले यीशु स उक बारिमें बताछ। +तब यीशु ले उक बिछान का पास जाभेरन उको हात पकड़ भेरन उठाछ; और उ बखत उको बुखार ठीक है ग्यो, और उ उनेरि आदर-खातर करून लागछ्य। +उई ब्याल सबता का दिन खतम हुना का बाद लोग भौत बिमारून, और भूत लागिना का लोगून यीशु का पास ल्यान। +और शैहरा का भौत सारा लोग घरा का भ्यार द्वार का पास जामा है ग्या। +और यीशु ले भौत लोगून जो कई प्रकारा का बिमारीन ले दुखी छ्या, उनून चंगो करछ्य, भौत लोगून में है भूतून ले निकालछ्य, और यीशु ले भूतून बोलून नी दीछ्या क्याखिनकि भूत यीशु स पछ्याण छ्या कि उ परमेश्वरो को च्योलो छै। +यीशु रात खुलून है पैलि जब अन्यारो छ्यो उठियान, और घर भटे भ्यार बिरान जागा में जाभेरन प्रार्थना करून लाग्यान। +थ्वाड़ा बखत का बाद शमौन और उक दगड़ियान ले देखछ्य कि यीशु घर में नाहातिन, तब उन ऊस खोजून खिन ग्यान। +जब यीशु मिल ग्या तो उनूनले उथैं क्योछ, “भौत सारा लोग तैंस खोजून मर्यान।” +तब यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “हिटा; हमून आश-पासा का गौंन में ले जान चैछो, क्याखिनकि मैं संसार में येक कारण आरयूँ, ताकि मैं उन लोगून ले खुशखबरी सुणा सकू।” +कि यीशु गलील प्रदेशा का सब गौंन में ग्यान, और उले यहूदी सभाघर में जाभेरन सुसमाचार सुणाछ, और भौत लोगून में है भूतून ले निकालछ्य। +एक दिन एक कोढ़ी आदिमी ले यीशु का पास आभेरन, उथैं विनती करभेरन उक खुटान में पड़ी भेरन कुन लागछ्य, “प्रभु, अगर तैं चाँछै मैंस चंगो कर सकछै।” +यीशु ले दया करभेरन अपूनो हात उमें राँखछ्य, और क्योछ, “होई, मैं चाँछू, तैं चंगो है जा।” +और उई बखत उक कोढ़ ठीक हो ग्या, और उ बिलकुल चंगो है ग्यो। +तब यीशु ले उ आदिमी स कड़ी चेतावनी दीभेरन विदा करछ्य। +यीशु ले उथैं क्योछ, “सुण, कैंथैं के जन कये, कि मैंले तैंस चंगो करछ्य, पर जाभेरन अपूनास याजक स दिखाये, और कोढ़ भटे ठीक हुना का बारिमें, जेले मूसा ले ठैरा राखछ्य, उ भेंट चढ़ाये, ताकि लोग जाण सकून की तैं चंगो है गैछै।” +पर उ भ्यार, जाभेरन यो बात स भौत सारा लोगून यो बतून लागछ्य कि यीशु ले मैंस चंगो करछ्य, यो कारण ले यीशु फिर सरे आम गौंन में नै जा सक्या, पर भ्यार बिरान जागा में रून लाग्यान; फिरले चारू तरफ भटे लोग उक पास ऊँन लाग्यान। +येक थ्वाड़ा दिनक बाद यीशु कफरनहूम गौं में लौट आयान, और वाँ का लोगून यो मालूम भ्योछ कि उ घर में वापस आग्यो छै। +तब उ घर में इदुक लोग जामा है ग्या, कि देलिका सामुनि ले ठाड़ हुना की जगा नै मिली, और यीशु लोगून परमेश्वरो को बचन सुणून मरेछ्या। +और उ बखत कुछ लोग एक लकवा पड़ीना का आदिमी स चार लोगून थैं उठाभेरन यीशु का सामुनि ल्यान। +लेकिन वाँ भीड़ इदुक ज्यादा हुना कारण ले उन ऊस यीशु सामुनि नै ल्या सक्या, त उनूले उ पाँखाका कुछ हिस्सा जैका तलि उ छ्यो, उक पाथर निकाल दीयान; और उई बाँट भटे उ लकवा का रोगी स बिछान समीत यीशुक सामुनि उतारी दीछ। +यीशु ले उनोरो विश्वास देखछ्य, तो उले लकवा पड़ीना का रोगी थैं क्योछ, “हे पुत्र, मैं त्यार पापून माफ करछूँ।” +तब कुछ मूसा का नियम सिखून वाला घर में बैठि रेछ्या, तो जो कुछ यीशु ले क्योछ, उक बारिमें अपून-अपून मन में सोचून लाग्यान, +“यो आदिमी इसो कसीकैं कुछ? यो त परमेश्वर की बुराई करून मेरियोछ! परमेश्वरा का अलावा दुसोरो कोई ले पाप माफ नै करि सकनो।” +यीशु ले उई बखत अपून आत्मा में जाणि लीछ, कि उन अपून-अपून मन में कि सोचन मर्यान, उले उनूनथैं क्योछ, “तुम, इसो किलैं सोचन मरेयोछा? +क्या लकवा पड़ीना का आदिमी थैं इसो कुनो आसान छै? कि त्यार पाप माफ है ग्यान, या इसो कुन आसान छी, उठ, और अपूनो बिछान उठाभेरन चल फिर? +मैं चाछूँ कि तुम जाणि ली मैं आदिमी का च्याला स धरती में पाप माफ करना को ले अधिकार छै।” यीशु ले उ लकवा का रोगी थैं क्योछ, +“मैं तैथैं कुछूँ उठ, अपूनो बिछान उठाभेरन अपून घर खिन जा।” +तुरन्त लकवा को रोगी अपूनो बिछान स उठाभेरन, उ घर खिन न्हैग्यो। और यो देखिभेरन सब लोग हैरान रैग्या, और उनूनले परमेश्वर की बड़ाई करछ्य, और क्योछ, “कि आज तलक हमूले इसो कभै नै देख्यो।” +फिर यीशु गलील प्रदेशा का झील का किनार में ग्यान, और भौत सारा लोग उक पास आयान, और उन उनून उपदेश दीन लागछ्य। +हिटून-हिटून यीशु ले लेवी स जो हलफई का च्याला स चुंगी का चौकी में बैठिना को देखछ्य, यीशु ले ऊस बुलाभेरन क्योछ, “म्यार दगाड़ अ और म्येरो शिष्य बन जा।” और उ लेवी ले अपूनो काम छोड़ी दीछ, और यीशु को शिष्य बन ग्यो। +येक बाद यीशु अपून शिष्यून का दगाड़ लेवी का घर में रातो को खानो खान मरेछ्या, और उक दगाड़ त भौत सारा चुंगी लिनवाला और पापी लोग ले छ्या, क्याखिनकि उन यीशु का दगाड़ आ रै छ्या। +जब मूसा का नियम सिखून वाला और फरीसी लोग, ले छ्या यो देखिभेरन कि यीशु चुंगी लिनवाला और जो पापी समझी जाछ्या, उनार दगाड़ खानो खानमरियोछ, तब उनूनले यीशु का शिष्यून थैं पुछ्छै, “तुमोरो गुरू पापिन का दगाड़ खानों-पिनो किलैं खाछो?” +यो सुणिभेरन, यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “जसिकै भल-चंगान लोगून डाक्‍टर की के जरूरत नाहातिन, लेकिन जो बिमार छन उनुस डाक्‍टर कि जरूरत छै। जिनून लोगून धर्मी समझनान, उनून नै बल्कि जिनून लोग पापी समझनान उन लोगून बुलून खिन आरयूँ।” +यहूना का शिष्य और फरीसी लोग बर्त राखछ्या और उक द्वारान के नी खाछ्या; एक दिन कुछ लोग यीशु का पास आयान और पुछनान, “यहूना का शिष्यून और फरीसी का शिष्य त बर्त राखछ्या, लेकिन त्यारा शिष्य बर्त किलैं नै राखना?” +यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “जब तलक मैं अपून शिष्यून का दगाड़ छूँ, उन बर्त कसीकैं कर सकनान? उन नै कर सकना, क्याखिनकि उन खुशी मनून मर्यान; ठीक उसीकैं जसकैं एक ब्योला का मित्र उक दगाड़ उको ब्याकी दावत मनूनान। +लेकिन इसो बखत आला जब कि ब्योलो अपून मित्रून भटे अलग करि जालो, तब उक मित्र उ बखत बर्त राखाँला।” +यीशु ले एक कहानी सुणाछ, “लोग नय्या कपाड़ा में पुरान कपाड़ा को टॉल नै लगूना, क्याखिनकि नय्या कपाड़ा धुना का बाद छ्वोटो हो जाछो, जैल पुरानो कपाड़ा और ज्यादा फाटि जालो। +इसीकैं यीशु ले एक और उदारण दीभेरन उनुस समझूंनान, लोग नय्या अंगूर को रस पुरानो चमड़ा का थैल में नै राखनो, क्याखिनकि जब उ अंगूर को रस बढ़लो, तब चमड़ा को थैलास फाड़ी द्यलो, और अंगूर को रस और चमड़ा को थैलो द्वीवै बरबाद है जाला। येक कारण हम नय्या अंगूर को रस नय्या चमड़ा को थैल में राँखनू।” +जब यीशु और उनार शिष्य सबत + का दिन ग्यूका गाँड़ान भटे हो भेरन जानमरेछ्या, और उक शिष्यून ले हिटन-हिटनै ग्यूका बालान तोड़भेरन खान लाग्यान। +तब फरीसी लोगून ले यीशुथै क्योछ, “देखा तुमार शिष्य इसो काम किलैं करनान, जो सबता का दिन काम करून मूसा का नियम का अनुसार ठीक नाहातिन?” +यीशु ले उनूथैं क्योछ, “क्या तुमूनले कभै पवित्रशास्त्र में यो नै पढ़ियो कि भौत बखत पैलि हमार पुरखा राजा दाऊद ले की करछ्य, जब अबियातार महायाजक छ्यो। तब राजा दाऊद और उक दगड़िया भुखा छ्या, तब उ मिलाप वाला तम्बू में ग्यो और उ रोटान खाछ जो परमेश्वर स भेंट चढ़ाईना का छ्या, और अपून दगड़ियान ले दीछ। मूसा का नियम का अनुसार केवल याजक स उ रोटो खाना को अधिकार छ्यो।” +तब यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “परमेश्वर ले लोगून की भलाई खिन सबत को दिन बना राखछ्य, उले सबत लोगून का मलि में बोझ डालन खिन नै बनायो। +मैं आदिमी को च्योलो, सबतो को ले प्रभु छूँ।” +दुबारा है जब यीशु यहूदी सभाघर में ग्यान, वाँ एक आदिमी छ्यो, जैक एक हात सुखी ग्यो छ्यो, +कुछ फरीसी लोग यीशु में दोष लगूना को मौका खोजून मरेछ्या, येक कारण उन यीशुस ध्यान ले देखून मरेछ्या, सबता का दिन उ आदिमी स ठीक करछो या नै। +यीशु ले जैका हात सुखीना को छ्यो उथैं क्योछ, “सब लोगून का बीच में ठाँड़ है जा।” +फिर यीशु ले लोगून थैं पुछ्छै, “क्या परमेश्वर ले हमून हुकुम दी रैछी, सबत में भलाई का काम करून ठीक छी या बुरो करून? क्या परमेश्वर ले हमून हुकुम दी रैछी, कैसे बचुन या मारून?” लेकिन उन सब चुप रयान। +यीशु ले उनार तरफ गुस्सा ले देखछ्य, उ उनेरि मने की कठोरता देखभेरन भौत दुखी भ्योछ, फिर यीशु ले उ आदिमी थैं क्योछ, “अपून हात सिददो कर।” तब उको हात बिल्कुल ठीक है ग्यो। +तब थ्वाड़ा फरीसी लोग यहूदी सभाघर है भ्यार आभेरन, और यहूदी लोग जो हेरोदेस राजा के समर्थक छ्या, और उनार दगाड़ मिलभेरन योजना बुन मरेछ्या, कि “यीशु की हत्या कसकैं करूनू?” +येक बाद यीशु और उनार शिष्य गलील प्रदेशा का झील तरफ ग्यान; और लोगून की भौत ज्यादा भीड़ उक पछिल होगै। +उन लोग यरूशलम शैहर, और यहूदिया प्रदेश, इदूनिया प्रदेश, और इलाका भटे जो यरदन नदी का पूरब में छै वाँ भटे, और सोर सिदोन शैहरा का आश-पास भटे आईना का छ्या। यो सब लोग यीशु का पास येक कारण ले आरेछ्या, क्याखिनकि उनूनले उन सब चमत्कारा का कामून का बारिमें सुणि को छ्यो; जो यीशु करून मरेछ्यो। +यीशु ले अपून शिष्यून थैं क्योछ, “म्यारा बैठन खिन एक नानि नाव ल्या, ताकि लोग म्यारा पास भीड़ नै लगा सकून।” +क्याखिनकि उ दिन यीशु ले भौत बिमारून ठीक करछ्य, येक कारण बिमार लोग यीशु का पास भीड़ लगून मरेछ्या, ऊस छुना की कोशिश करून मरेछ्या। +जब ले भूत लागिना का लोग ऊस देखछ्या, उन उक सामुनि ऊस आदर दीन खिन गिर पड़छ्या और उन जोर-जोरले कुन लाग्यान, “तैं परमेश्वरो को च्योला छै।” +तब यीशु ले भूतून कड़ी चेतावनी दीभेरन हुकुम दीछ, “कैसे जन बताया कि मैं परमेश्वरो को च्योलो छूँ।” +येक बाद यीशु पासा का एक डाण में ग्यान, और उले उन लोगून अपून पास बुलाछ, जिनून उले अपूनो शिष्य बनून खिन चुनिना को छ्यो, और उन भीड़ में है उक पास आयान। +और उले उनूनमें भटे बारा लोगून चुनछ्य, जो कि उक प्रेरित +हुन खिन बुलाई ग्यान, यीशु ले इसो येक कारण करछ्य ताकि उन दगाड़-दगाड़ रून, और उनून प्रचार करून खिन भेजू। +और उनूनले उनुस भूतून ले निकालना को अधिकार ले दीछ। +यो उन बारा शिष्य छन, जिनून यीशु ले चुनछ्य, पैलो शमौन जैक दुसोरो नाम यीशु ले पतरस राँखछ्य, +और जब्दी को च्योलो याकूब और याकूब को नानो भाई यहूना, जैस यीशु ले बुअनरगिस कुछ्या, उको नामोको मतलब गर्जन नियाती आदिमी छयो, +और अन्द्रियास, फिलिप्पुस, बरतोलोमी, लेवी चुंगी लिनवाला जैक दुसोरो नाम मत्ती छ्यो, थोमा, हलफई का च्योलो याकूब, तद्दै, देशभक्त शमौन कनानी। +और यहूदा इस्करियोती जेले यीशु स दुश्मनून का हात बाद में धोखा ले पकड़ावा ले दीछ। +येक बाद यीशु एक घर में आयान, और उक चारों तरफ भौतै भीड़ जॉम है ग्यै, जेले उनुस खाना को मौक ले नै मिली सक्यो। +यो सब बात सुणिभेरन यीशु का रिश्तेदार यो कुन लाग्यान, “कि उ पगली ग्योछ,” तो उन ऊस घर लिजाना की कोशिश करून मस्यान। +मूसा का नियमून सिखून वाला जो यरूशलम शैहर भटे आईनाक छ्या, यो कुछ्या, “उमें शैतान छै,” यो ले, “उ भूतून का सरदार शैतान का मद्दत ले भूतून निकालछ्यो।” +और उ उनून अपून पास बुलाभेरन उनुस कहानी सुणाभेरन कुन लागछै, “क्या शैतान अपून भूतून लोगून भटे भ्यार निकलन खिन कसकैं मजबूर कर सकछो? +अगर एक देशा का लोग आपस मेंई लड़नै रूनान, तो उन ज्यादा बखत तक कसीकैं टीक सकनान? +अगर केका घर में फुट पड़ जौ, त उ घरा का लोग कसीकैं मिलभेरन रै सकनान +त अगर शैतान अपूनई भूतून का बिरोध में लड़ो, तो उ अपूनोई बिनाश करछो। +कोई ले आदिमी कैका आदिमी का घर स लुटि नै सकूनो, जो कि शैतान नियाती ताकतवर हो, जो कोई उ है ज्यादा ताकतवर हो उई ऊस हरा और बाँद सकछो, और उक घर स लुट सकछो। +यीशु ले फिर क्योछ, मैं तुमूनथैं सच्ची-सच्ची कुछूँ, कि आदिमी का द्वारा सब पाप और परमेश्वर की बुराई जो उन करनान, माफ करून लायक छै, +लेकिन जो कोई पवित्र आत्मा स बुरो बोलोलो, परमेश्वर उ कभै ले माफ नी कर, परमेश्वर यो पाप खिन उ आदिमी स हमेशा खिन दोषी मानोलो।” +यीशु ले यो येक कारण क्योछ, क्याखिनकि उन यो कुछ्या कि “यीशु में भूत की आत्मा छै।” +फिर यीशु की ईजा और उक भाई आयान, और भ्यार ठाँड़ा हो भेरन ऊस बुलून खिन कैसे भेजछ्य। +जो भीड़ यीशु का आश-पास बैठिना की छी, उनूनमें भटे कुछ लोगून ले उथैं क्योछ, “देख, तेरि ईजा और त्यारा भाई तैंस बुलून मर्यान।” +यीशु ले उनून जबाब दीछ, “मेरि ईजा और म्यारा भाई को छन?” +फिर यीशु ले अपून चारों तरफ बैठिना का लोगून का तरफ चाँभेरन क्योछ, “देखा यो छन मेरि ईजा और म्यारा भाई। +जो लोग परमेश्वर की इच्छा में चलाला, उन म्यार भाई, मेरि बैनि और मेरि ईजा छन।” +येक बाद यीशु गलील प्रदेशा का झील का किनार में उपदेश दीनान, और उनार दगाड़ भौत ज्यादा भीड़ जाम है गै कि उनुस उपदेश दीन खिन एक नाव में बैठून पड़छो, और सारी भीड़ झील का किनार भिमें ठाँड़ा रैछ। +यीशु उनून कहानी द्वारा भौत बातुन सिखून लागछै, और अपून उपदेश में उनूनथैं क्योछ, +“सुणो, एक किसान बी बुन खिन ग्योछ। +जब उ बी बुनमरेछ्यो, त थ्वाड़ा बी बाँट का किनार में पड़छो, और चिड़िया ले आभेरन उनुस खा लीछ। +और थ्वाड़ा बी पथरीली भूमि में पड़छो, और उन माँटाक कमीक कारण जल्दी जाम ग्या। +और जब तेज घाम लागछ्य, तो उन सुखी ग्या, किलैकी उनार जाड़ गैल माँट में नी छ्या। +थ्वाड़ा बी झाड़िन का बीच पड़ीयान, और झाड़िन ले ठूलो हो भेरन उनुस दबै दीछ, येक कारण उन फल-फूल नै सक्या। +लेकिन थ्वाड़ा बी निको भूमि में पड़छ; और यो बी जामियान और भौत सारा फल ल्यान; कोई तीस गुना, कोई साठ गुना और कोई सौ गुना फल ल्याछ।” +तब यीशु ले क्योछ, “जो कोई यो बात स सुण सकछो जो मैं कुन मरेयू, उन यो समझना की कोशिश करून।” +तब येक बाद बारा शिष्यून ले, और उक मान्या वाला ले यीशु स एकान्त में देखछ्य, तो उनूनले उथैं इन कहानी को मतलब का बारिमें पुछैछ्य। +तब यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “तुमून परमेश्वरा का राज्य को गुप्त भेद की समझ दी रैछ, लेकिन उनून जो मैंमें विश्वास नै करना उनून खिन सब बात कहानीन का द्वारा हुछी।” +जसो कि पवित्रशास्त्र में लिखीना को छै, “कि उन देखनान त सही पर उन पछ्याण नै पान, उन सुणनान, त सही पर समझ नै सकना; इसो हुनो त उन पापो को पछ्ताव करून, और उन माफ करि जान।” +फिर यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “अगर तुम यो कहानी नै समझना, त बाकि उन सब उदारणुन कसीकैं समझला जो मैं तुमून बतून वालो छूँ? +यो उदारण को अर्थ यो छै, बी बुनवालो किसान उक नियाती छै, जो परमेश्वरो को बचन बतूछो। +जो बी बाँट का किनार में पड़ीना का छन, यो उन लोगून का नियाती छन, जब उनूनले परमेश्वरो को बचन सुणछ्य, पर जो बचन उनूनले सुणछ्य, शैतान तुरन्त आभेरन उनार मनून में भटे बचन स उठा ली जाछो। +उसीकैं जो बी पथरीली भूमि में पड़ीयान, यो उन लोग नियाती छन जो बचन सुणिभेरन खुशी-खुशी मान्नान। +लेकिन उन परमेश्वरा का बचन अपून मन में गहराई नै बढून दीना, और उन थ्वाड़ा बखत तलक विश्वास करनान, जब बचन का कारण ले उनूनमें दुख और कलेश उछो, तब उन जल्दी बचन में चलूनो छोड़ दीनान। +जो बी झाड़िन का बीच पड़ीनान छन, यो उन लोगून का नियाती छन जिनूनले बचन तो सुणनान, +पर यो जीन्दगी चिन्ता, और धन-दौलत और दुसारा चीजून को लालच परमेश्वरा का बचन में रूकावट डालछी। और उक जीन्दगी में बचन कै काम नै कर पानो। +जो बी निकी भूमि में पड़ीयान, यो उन लोगून की नियाती छन, जो बचन स सुणभेरन मान लीनान और उनार जीन्दगी निका परिनाम हुनान, और उन उ रूखा जसा हुनान जिनून में कोई-कोई तीस, कोई साठ और कोई सौ गुना फल ल्यूनान।” +फिर यीशु ले उनून एक आजि उदारण दीभेरन क्योछ, “कोई ले आदिमी दीया स जलाभेरन ऊस एक चारपाई का ताल नै राखनो, बल्कि ऊस ऊँचा जाँग में राखि जाछो, ताकि उको उज्यालो सबून पुज सको। +म्येरो कुना को मतलब छै, परमेश्वर हर उ बात स प्रगट करोलो, जस लोग ऐल तक नै जाणना। उ हर उ बात स प्रगट कर द्योलो जो ऐल तक गुप्त छन। +तब यीशु ले क्योछ, जो कोई यो बात स सुण सकछो जो मैं कुन मरेयू, उन यो समझना की कोशिश करून।” +फिर यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “जदुक ध्यान ले मेरि बातुन सुणला उदुक ज्यादा तुम समझ पाला। बल्कि परमेश्वर तुमून और ले ज्यादा समझ द्योलो। +क्याखिनकि जैक पास समझना की इच्छा छै, परमेश्वर ऊस और ले समझ द्ययोलो, पर जो यो समझना की इच्छा नै राँखनो, कि जो मैं सिखूछूँ, जो उले समझ छै, परमेश्वर उ समझ ले उथैं ली ल्योलो।” +फिर यीशु ले लोगून थैं क्योछ, “परमेश्वरो को राज्य एक किसान नियाती छै, जो गाँड़ान में बी बूँछो, +रात खिन किसान पड़छो और दिन में उ काम करछो, और उ बी जामछो और बढ़छो, पर उ नै जाणनो यो कसीकैं हुछो। +भूमि खुद फल ल्यूछी, पैलि पत्ति फिर बाला और फिर जाभेरन बालान में पक्को गुदा उनान। +आखरी में जब फसल पुरी रीति ले तैयार हो जाछी, तब किसान तुरन्त लोगून येस काटून खिन भेजछो, क्याखिनकि यो कटना को बखत छै।” +फिर यीशु ले क्योछ, “हम परमेश्वरा का राज्य की तुलना इसीकैं कर सकनू, मैं तुमून एक कहानी बतूछूँ, +परमेश्वरा का राज्य एक राई का बी का समान छै; जब उ धरती में बोई जाछो, तब उ सारी भिमें में सबून है नान बी हुछो। +लेकिन बोई जानाक बाद जब उ जामछो, तब सब साग-पात है ठूलो हो जाछो, और उक हांगा इदुक ठूलो है जानान, कि उई में आकाशा का चिड़िया अपूनी घोल बना सकनान।” +यीशु इसा भौत कहानी सुणाभेरन लोगून उनेरि समझ का हिसाब ले, परमेश्वरो को बचन सुणूछ्यो। +और उ हमेशा कहानी सुणाभेरन लोगून परमेश्वरा का राज्य बारिमें बतूछ्यो, लेकिन ऐकला में अपून शिष्यून सब बातुन को अर्थ निकीकैं कैभेरन समझा दीछ्या। +उ दिन ब्याल बखत यीशु ले अपून शिष्यून थैं क्योछ, “आ, हम गलील प्रदेश झील का पार जानू।” +और भीड़ स बिदा करनाका बाद, शिष्य यीशु स उई नाव में ली ग्यान, जैमें यीशु बैठिना को छ्या, और उनार दगाड़ और ले नाव छ्या। +जब झील पार करून मरेछ्या, तब जोरले आँधी तूफान उठछै और लहर इदुक जोरले नाव में टकरान लाग्यान, और नाव पानि ले भरिभेरन डूब लागछ्य, +उ बखत यीशु नाव का पछिल हिस्सा में शिरान लगाभेरन पड़ै रेछ्या। तब शिष्यून ले ऊस उठाभेरन क्योछ, “हे गुरू जी, हम त डूबून मरेया, लेकिन तैंस हमार बारिमें केले फिकर नाहातिनी?” +यीशु ले उठाभेरन आंधीस डांटछ्य, और लहरून थैं क्योछ, “शांत है जा, थामी जा।” और तुरन्त आँधी थामी ग्यो, और झील पुरी रीति ले शांत है गै। +तब उनूनले अपून शिष्यून थैं क्योछ, “तुम किलैं डरून मरेछा? किलैं तुमून आजि तलक ले मैंमें विश्वास नाहातिनी?” +शिष्यून भौत डर है गै और उन आपस में इसो कुन लाग्यान, “यो कसो आदिमी छै, कि आँधी और पानि की लहर और ले येको हुकुम मान्नान।” +तब यीशु अपून शिष्यून का दगाड़ गलील प्रदेश झील का पार का इलाका में पुज्यान, जा गिरासेनी लोग रूनान। +और जब यीशु जसीकैं नाव भटे भिमें उतरीयान, एक भूत लागिना को आदिमी कबरिस्तान भटे निकल भेरन आछ। +उ कबरिस्तान का आश-पास रूँछ्यो, और उ इदुक खतरनाक छ्यो, कि लोग ऊस जंजीरून ले बाधना की कोशिश करछ्या, पर कोई ले ऊस नी बाधी सकछ्यो। +किलैकी ऊस बार-बार जंजीरून ले और बेड़िन ले बादीनाको छ्यो, लेकिन उले जंजीरैस तोड़ी दी छ्यो, और बेड़िनका टुकुड़-टुकुड़ कर दीयान, ऊस कोई ले काबू में नै करि सकछ्यो। +उ रात-दिन लगातार कबरिस्तान और आश-पासा का डाँणान में चिल्लाट करछो, और ढूंगा ले अपनास हांड़ि-हांड़िभेरन घायल करि राखछ्यो। +उ यीशु स दूर है देखिभेरन दौड़ने आछ, और खुटा पड़भेरन ढोक दीन लागछ्य, +और जोरले चिल्ला भेरन कुन लागछ्य, “हे यीशु, सर्वशक्तिमान परमेश्वरो को च्योलो, तैं हमून परेशान किलैं करछ? तैं परमेश्वरा का नाम ले मैंथै वादा कर, कि तैं मैंस दुखी नी करे।” +उ आदिमी ले इसो येक कारण ले क्योछ, क्याखिनकि यीशु ले उथैं पैलि कईना छ्यो, “हे भूत की आत्मा, यो आदिमी में है भ्यार निकल अ।” +यीशु ले उथैं पुछ्छै, “त्यार नाम कि छै?” उ भूत ले जबाब दीछ, “म्येरो नाम सेना छै, क्याखिनकि हम भौत ज्यादा छा।” +और उन भूत यीशु थैं विनती करून लाग्यान, “कि हमून यो इलाका भटे भ्यार जन भेजे।” +उ बखत वाँ डाँण में सुंअरून को एक ठूलो झुंड चरून मरेछ्यो। +भूत ले यो कैभेरन यीशु थैं विनती करछ्य, “कि हमून उन सुंअरून में भेज दे, ताकि हम उनार भितर जा सका।” +यीशु ले उनून यो हुकुम दी दीछ, उ सारा भूत उ आदिमी में है भ्यार निकभेरन सुंअरून का झुंड में न्हैजानान, उ झुंड में लगभग द्वी हजार सुंअर छ्या। उन ओरालो में दौड़भेरन आयान और झील में डुबिभेरन मरग्या। +और सुंअरून का ग्वाला भाजि भेरन, नगर और गौन में जानान जेले डांणा में भ्योछ यो खबर बता दीनान, और सब लोग यो देखून खिन आयान कि बात छै। +लोग जब यीशु का पास आयान, उनूले देखछ्य जैमें पैलि भौत सारा भूत छ्या, ऊस कपाड़ा पैनिना क और निकीकैं बैठिना को देखभेरन लोग डर ग्या। +देखन वालान ले जैमें भूत लागिना को छ्यो, और सुंअरून को पुरो हाल लोगून बता दीछ। +और इन लोग यीशु थैं विनती करून लाग्यान, कि तैं हमार इलाका भटे न्हैजा। +जब यीशु वापस नाव का तरफ जान लागछ्य, तब उ आदिमी ले जैस भूतून भटे छुटकारा मिलीना को छ्यो, उथैं विनती करून लागछ्य, “मैंस अपून दगाड़ उन दे।” +लेकिन यीशु ले ऊस अपून दगाड़ उनाकी इजाजत नै दीनो, और उथैं क्योछ, “अपून घर जाभेरन अपून लोगून बतो, कि तैंमें दया करभेरन प्रभु ले तैखिन कसा ठूला काम करछ्य।” +तब उ आदिमी अपून घरा का तरफ न्हैजाछो, फिर उले जाभेरन पुर दिकापुलिस + इलाका में यो बतून शुरू कर दीछ, “कि यीशु ले मैं खिन कतुक ठूलो काम करछ्य।” यो सुणिभेरन सब लोग हैरान रैग्या। +जब यीशु फिर नाव ले गलील प्रदेश झील पार ग्यान, और किनार में ठाँड़ो छ्यो, तब भौत ज्यादा भीड़ यीशु का पास जामा हो ग्यै। +इदुक में यहूदी सभाघर का अधिकारीन में भटे एक अधिकारी आछ, उको नाम याईर छ्यो, और यीशु का खुटान में पड़छो। +और विनती करभेरन कुन लागछ्यो, “गुरू जी, मेरि नानि चेलि बिमार छै और मरन्या हैरैछ; दया करभेरन म्यार दगाड़ म्यारा घर हिट दीया, और उमें हात राँखा ताकि उ चंगी है जौ और मरून है बच ज्यौ।” +और यीशु उक दगाड़ जानमरेछ्या, उनार दगाड़ भौत भीड़ छी, और लोग ऊस छुना की कोशिश करून मरेछ्या, +एक स्यैनि उ भीड़ में छी, ऊस बारा साल भटे खून बगना की बिमारी छी। +उ इलाज खिन कई वैदूनका पास ग्यैछ, और अपून पुरो धन दौलत ले खर्च भेरन के फरक नै पढ़ियो, पर उ और ज्यादा बिमार हो गैछी। +जब उले सुणछय कि यीशु ले लोगून चंगो करछो, और उले सोचछै, “अगर मैं उक कपाड़ास ले छूँ ल्यूलो, तो मैं चंगी हो ज्यूलो।” येक कारण भीड़ में उले पछिल है आभेरन उक कपाड़ास छू लीछ। +क्याखिनकि उ कुछी, “अगर मैं उक कपाड़ास ले छूँ ल्यूलो, तब चंगी हो ज्यूलो।” +और उ बखत भटे उको खून बगूना की बिमारी बन्द हो ग्यो, और उले अपून आंग में चिताछ कि मेरि यो बिमारी ठीक है ग्यै। +यीशु भीड़ में है पछिल के मुड़भेरन पुछ्छै, “म्यारा कपाड़ास कैले छूँछ?” उले इसो येक कारण क्योछ, क्याखिनकि उले जाणि लीछ कि उ मैंमें है सामर्थ निकछ्य। +उनार शिष्यून ले क्योछ, “गुरू जी, तुम खुद देखून मरेछा, कि भीड़ में है लोग तैंस छुन खिन धक्का-मुक्का करून मर्यान। तब ले तुम पूछुनमरेछा कि मैंस कैले छूछ?” +यीशु उ जन स खोजन खिन अपून चारों तरफ देखून लाग्यान कि मैंस कैले छूँछ? +उ स्यैनि ले जाण लीछ मैं चंगो हो गयूँ, तब उ यीशु का पास आछ उक खुटान में पड़गै, और कुंछी मैंले तैंस छूँछ और उले सोचछ्य कि उ उमें गुस्सा करोलो, येक कारण उ भौत डरून और थरथरान मसछय। +यीशु ले उथैं क्योछ, “चेलि, तैले मैंमें विश्वास करछ्य, और यो बात ले तैंस चंगो करछ्य, तैं खुशी ले जा अब तैं अपून बिमारी है पुरी तरीका ले चंगी हो गैछी।” +जब यीशु उक दगाड़ बात करून मरेछ्या, उई बखत याईर का घर भटे कुछ लोगून ले आभेरन याईर थैं क्योछ, “अब गुरू स परेशान करना कि जरूरत नाहातिन। क्याखिनकि तेरि चेलि मर गैछ।” +लेकिन यीशु ले उनेरि बात सुणिभेरन याईर थैं क्योछ, “जन डर। केवल मैमें विश्वास राख।” +तब यीशु ले केवल पतरस, याकूब, उक भाई यहूना का अलावा और याईर स अपून दगाड़ ऊनकी इजाजत दीछ। उले भीड़ में है कैसे नै उन दीयो। +जब उन याईर का घराका भ्यार पुजनान, तब यीशु ले लोगून भौत डाड़ मारून और रून-कलानो करून देखछ्य। +तब उनूले भितर जाभेरन उनूथैं क्योछ, “चेलि मरि नै रैं, पर पड़ै रैछ, येक कारण तुम इदुक हाल्ला-गुल्ला और रून-कलाना की जरूरत नाहातिन।” +यो सुणिभेरन लोग उमें हँसू लाग्यान, येक कारण उनूनले सबून भ्यार भेजि दीछ, और सिर्फ चेलि का ईजा-बाब और अपून तीन शिष्यून लीभेरन, उ कमरा में ग्यान जाँ चेलि स राँखि राखिछ्यो। +और यीशु ले चेलि का हात पकड़ भेरन क्योछ, “तलीता कूमी।” जैको मतलब छै, “हे नानि चेलि, मैं तैथैं कुछ, उठ।” +तब उ नानि चेलि उई बखत चलन फिरन लागछ्य; जो बार साल की छी। यो देखभेरन उन लोग भौत ज्यादा ताजुब में पड़ ग्या। +तब यीशु ले उक ईजा-बबा स कड़ी चेतावनी दीभेरन क्योछ, जो याँ भ्यो, येक बारिमें तुम कैथैं केले जन कया, और उनूथैं क्योछ, “अब येस के खान खिन दी-दी।” +कफरनहूम गौं भटे जाना का बाद, यीशु अपून शिष्यून का दगाड़ अपून गौं नासरत में आयान। +उन सबता का दिन, यहूदी सभाघर में परमेश्वरा का बचन को उपदेश दिन लाग्यान, और वाँ भौत लोग उनार उपदेश स सुणना का बाद हैरान है भेरन कुन लाग्यान, “यो आदिमी ले यो बात काँ सिख्यान? ऊस इसो ज्ञान और इसो चमत्कारा का काम करना कि सामर्थ कैले दीछ? +उनूनले यो केभेरन उको अपमान करछ्य, क्या यो उई लाकड़ा को मिस्त्री नाहातिनी, जो मरियमो को च्योलो छै, क्या यो केवल याकूब, योसेस, यहूदा और शमौन को ठूलो भाई नाहातिनी, और क्या येकी नानि बैनिन हमार गौं में नै रूना?” येक कारण उन लोग ले ऊस स्वीकार नै कर्यो। +तब यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “एक परमेश्वरो को संदेश दिनवाला हरेक जाग आदर पाछो, लेकिन अपून गौंन का लोगून में और अपून घर खानदान मेंई अपमान हुछो।” +क्याखिनकि वाँ का लोगून ले उमें विश्वास नै कर्यो, येक कारण यीशु भौत सारा ज्यादा चमत्कार नै कर सक्या, पर केवल थ्वाड़ा बिमारीन में अपूनो हात राखभेरन ठीक करछ्य। +और उले उनार अविश्वास स देखभेरन ताजुब लागछो, येका बाद यीशु आश-पास गौंन में ग्योछ, और वाँ लोगून उपदेश दीन लागछ्य। +और यीशु ले अपून बारा शिष्यून अपून पास बुलाछ, और उनून भूत-परेतून निकालना को अधिकार दीछ, तब उले उनून द्वी-द्वी करि भेरन अलग-अलग गौंन में भेजून लागछ्य। +और यीशु ले उनून हुकुम दीछ, “अपून बाँट खिन केवल लठ्ठी लिया, नै त अपून खान खिन के लिया, नै त कोई झोलो और नै बटवा में डबल लिया। +तुम खुटॉन में जूतो पैन सक्छा, येक अलावा दुसोरो जोड़ो कपाड़ जन ली जाया।” +यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “अगर कोई तुमून अपून घर बुलूछो, तो जब तक तुम उ गौं में रूछा, तब तक उकई मेहमान बन रौ। +जांक लोग तुमोरो आदर नै करना, नै तुमोरो बात सुणनान, तब उ जॉगा भटे जान बखत अपून खूटाकि धुल तलक यो दिखून खिन झाड़ी लिया, यो उ गौं का लोगून दिखालो कि परमेश्वर उनोरो न्याय करोलो।” +और शिष्यून ले जाभेरन प्रचार करछ्य, अपून पापून खिन पश्चताप करा और दुखी हो भेरन सुसमाचार में विश्वास करा, +और उनूनले भौत लोगून में भटे भूत-परेतून निकालछ्य, और बिमार लोगून में जैतून तेल लगाभेरन उनुस चंगो करछ्य। +जब राजा हेरोदेस ले उन कामून की चर्चा सुणछ्य, जो यीशु करून मरेछ्या, क्याखिनकि भौत सारा लोग यीशुका बारिमें जाण छ्या उको बारिमें चर्चा करून मरेछ्या, और कुन मरेछ्या, “कि यो यहूना बपतिस्मा दिनवालो छै, जो मरिना में भटे ज्यूनो है ग्योछ, येक कारण उ इसा चमत्कारा का काम करछो।” +और थ्वाड़ा लोग कुन मरेछ्या, कि यो परमेश्वरो को संदेश दिनवाला एलिय्याह छै, लेकिन और कुछ लोग कुन मरेछ्या, “कि यो कोई पैलि का परमेश्वरो को संदेश दिनवालान में भटे कैका एक समान छै।” +यो सुणिभेरन राजा हेरोदेस ले क्योछ, “यो यहूना बपतिस्मा दिनवालो छै, जैको मैंले खोरो कटवाछ, पर उ मरिना में भटे ज्यून है ग्योछ।” +राजा हेरोदेस ले कुछ बखत पैलि अपून भाई फिलिप्पुस की घरवाली हेरोदियास का दगाड़ ब्या कर लीछ, येक कारण यहूना ले राजा हेरोदेस थैं क्योछ, “मूसा का नियम का अनुसार तैंस अपून भाई का घरवाली का दगाड़ ब्या करून ठीक नाहातिन, यो बात में यहूना ले राजा स डाटछ्य।” तो राजा हेरोदेस ले सिपाईन भेजभेरन यहूना स पकड़वा भेरन जेल खान में डाल दीछ। +येक कारण हेरोदियास यहूना भटे भौत नफरत करछी, और उ मौकाकि तलाश में रुंछी कि कसीकैं ऊस मरवाई जौ; लेकिन इसो नै हो पायो, +क्याखिनकि राजा हेरोदेस यहूना स एक धर्मी और पवित्र आदिमी समझभेरन उ भटे डरछ्यो, और ऊस बचूने रूछ्यो। और उकी बातुन सुणछ्यो त भौत डर जाछयो, फिरले उ यहूना की बातुन सुणून पसन्द करछ्यो। +थ्वाड़ा बखत का बाद, राजा हेरोदेस ले अपूनो जन्मदिन मनूछो। उले अपून ऊच्चा अधिकारीन, सेना का सब है खास अगुवान और गलील प्रदेश अगुवान दावत में बुलाछ। यो दावत का द्वारान, हेरोदियास स यहूना स मरूना को मौको मिलछ्य। +तब हेरोदियास की चेलि भितर उछी और नाचभेरन, राजा हेरोदेस और सब दावत में आयान का मेहमानून खुश करछ्य, तब राजा हेरोदेस ले क्योछ, “तैं जेले मांगलि, मैं तैंस दयूलो।” +और उथैं कसम खाछ, और क्योछ, “जेले तैं मांगलि मैं द्यूलो।” चाहे उ म्येरो आधा राजा किलैं नै हो। +तब उले अपूनी ईजा का पास जाभेरन पुछ्छै, “मैं कि मांगू?” तब उकी ईजा क्योछ, “तैं उथैं कौ कि उ यहूना बपतिस्मा दिनवाला को खोरो कटवा भेरन मैंस दी दे।” +तब उ भितर आभेरन राजा थैं बिनती करछी, “मैं चाछूँ कि तैं मैंस अल्ले यहूना बपतिस्मा दिनवालो को खोरो कटवा भेरन और थाली में राँख भेरन मैंस दी दे।” +यो सुणिभेरन राजा भौत उदास भ्योछ, क्याखिनकि अपून वादा और मेहमानून का कारण उकी माँग स मना नी कर सक्यो। +तब राजा ले तुरन्त एक सिपैस हुकुम दीछ और क्योछ, “जेल खान में जा और यहूना को खोरो काटिभेरन म्यारा पास लीभेरन अ।” +उले जेल खान में जाभेरन यहूना को खोरो काटिभेरन एक थाली में राखभेरन चेलि स दीछो, और उले अपून ईजा दीछी। +जब यहूना का शिष्यून मालूम चलछ्य की ऊस मार दी ग्योछ, त उकी लाशस ली ग्यान और ल्याभेरन ऊस दफनै दीछ। +जब बारा प्रेरित जिनून यीशु ले भेजिना का छ्या, उन यीशु पास वापस आयान। और उक पास जामा भ्यान, और जो कुछ ले उनूले करछ्य और सिखाछ, सब कुछ यीशु स बता दीछ। +क्याखिनकि वाँ भौत लोग उन-जानमरेछ्या, यीशु और उक शिष्यून खान को मौका नी मिलछ्यो, तब यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “आ हम एक इसा बिरान जागा में जानू जाँ एकान्त में रै सका, और कुछ देर आराम कर सका।” +येक कारण उन नाव में चढ़भेरन, एकान्त जाग में न्हैजानान। +लेकिन भौत लोगून ले यीशु और उक शिष्यून जान देखछ्य, और जाण ग्या कि उन काँ जान मर्यान, येक कारण लोग उ जाग का आश-पास सबै गौंन में है पैदल दौड़भेरन उनार है पैलि वाँ पुजी ग्या। +जब यीशु नाव भटे उतछ्य, त उले भौत ज्यादा भीड़ देखछ्य, और उन लोगून देखिभेरन यीशुस दया आगै, क्याखिनकि उन भेड़ून का जसा छ्या जिनोरो कोई देख-भाल करूनवाला नाहातिनी; और यीशु उनून परमेश्वरा का राज्य बारिमें भौत सी बातुन सिखून लाग्यान। +जब भौत ब्याल होगै, त यीशु का शिष्यून ले उक पास आभेरन कुन लाग्यान, “यो जाग भौत सुनसान छै, अन्यारो ले हुन लागि ग्यो। +अब तुम इन लोगून थैं कै दी, कि इन आश-पासा का गौन में जाभेरन अपून खिन थ्वाड़ा खानो मोल ली लिया।” +यो बात सुणिभेरन यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “तुम इन लोगून खिन खान का इन्तजाम करा।” तब शिष्यून ले यीशु थैं क्योछ, “इदुक रोटान की कीमत द्वी सौ दिन का मजूरी बराबर होलि। क्या तैं चाँछै की हम इदुक रोटा मोल ल्यूनू?” +यीशु ले शिष्यून थैं पुछ्छै, “तुम लोगून का पास कतुक रोटा छन? उनूनले जाभेरन मालूम करछ्य।” और यीशु स बताछ, “पाँच रोटा और द्वी माँछा छन।” +यीशु ले सब लोगून हरिया घास में झुंडून में बैठना को हुकुम दीछ। +लोग सौ-सौ और पचास-पचास को झुंड बनाभेरन बैठि ग्याय। +यीशु ले उन पाँच रोटान और द्वी माँछा हात में थामीयान, और स्वर्ग का तरफ चाँभेरन, परमेश्वरो को धन्यवाद करछ्य और रोटान टोड़ी-टोड़ी भेरन शिष्यून दीनै रैयान, और उन लोगून बाढ़नै रयान, और उनूनले द्वी माँछा ले सबून बाड़छ्य। +और उन लोगून ले पेट भर भेरन खान खिन खाछ। +जब सबून ले खाना खा लीछ तब शिष्यून ले रोटान और माँछान का बचिना का टुकडान जामा कर्यान, और उनूले बारा टोकरी भर भेरन उठायान। +जिन लोगून ले रोटा खायान, उनूनमें लगभग पाँच हजार आदिमी छ्या, और उनून स्यैनिन की और बच्चान की गिनती नी छी। +तब यीशु ले अपून शिष्यून थैं क्योछ, कि तुरन्त अपून नाव में बैठभेरन मैं है पैलि झील का पार बैतसैदा शैहर खिन न्हैजा, तब तक मैं भीड़ स विदा करछूँ। +और भीड़ का लोगून विदा करनाका बाद उ प्रार्थना करून खिन एक डाँण में न्हैग्या। +और ब्याल बखत जब अन्यारो हो गैछ्यो, त नाव गलील प्रदेश की झील का बीच में छी, और यीशु झील का किनार में ऐकलो छ्यो। +तब यीशु ले गलील प्रदेश की झील का तरफ देखछ्य, कि हवा उलटा दिशा में चलून मरेछ, और शिष्यून नाव चलून में भौत मेहनत करून पड़ रैछ। रात्तै तीन है छ: बजे का बीच में, यीशु गलील प्रदेश की झील में हिटभेरन उनार पास आछ, और उनून है अघिल जान चांछो। +पर जब उनूले यीशु स पानि में हिटून देखछ्य, तो उनूनले चिल्लान शुरू कर दीछ, क्याखिनकि उनूनले सोचछ्य, कि यो भूत छै। +और उन यो देखिभेरन भौत डर ग्या। तब तुरन्त यीशु ले उनूनथैं बात करछ्य और क्योछ, “हिम्मत करा, डरा जन, मैं यीशु छूँ।” +फिर उ उनार दगाड़ नाव में चढ़ ग्यो, और हवा थामी ग्यो, यो देखिभेरन शिष्य भौते हैरान रैग्या। +हालाकि उन लोगून ले यीशु का सामर्थ स देख राँखछ्य, जब पाँच हजार लोगून रोटा खावायान, पर उन अब तक ले यो नै समझ पाया यीशु वास्तव में को छै। उनोरो मन उमें विश्वास करून खिन कठोर हो गैछ्या। +जब यीशु और उक शिष्य नाव में गलील प्रदेशा का झील का पार गन्नेसरेत गौं में पुजियान, और उनूनले नाव किनारा में लगा दी। +जब यीशु नाव भटे भ्यार आयान, तब वाँ का लोगून ले तुरन्त उनुस पछ्याणी लीछ। +और उन पुर प्रदेश में भाग भेरन ग्यान, और जाँ-जाँ उनूनले सुणछ्य कि उ वाँ छै, उन बिमारून बिछान में राँख भेरन, उक पास ल्यून लाग्यान। +जब ले यीशु गौं, नगरून और शैहरून में जा छ्यो, त लोग बिमारून बजार में राखि राखछ्या और उनूनथैं विनती करछ्या, कि अपून कपाड़ा को एक किनार छुन दीया, और जो उक कपाड़ास छू छ्यो उ चंगो हो जा छ्यो। +एक दिन फरीसी लोग और थ्वाड़ा मूसा का नियम सिखून वाला जो यरूशलम शैहर भटे आईना का छ्या, उन यीशु का बात सुणन खिन जामा हुनान। +और उनूनले यीशु का थ्वाड़ा शिष्यून बिना हात धोयै खान-खानो देखछ्य। +किलैंकी फरीसी और सब यहूदी लोग, अपून पुरखान कि परमपरा मानछ्या, जब तक निकी कै हात नी धूछ्या, तब तक खानो नी खाँछ्या; +और बाजार भटे घर आभेरन, जब तक नी नहाछ्या, तब तक खानो नी खाँछ्या; और ले भौत रिवाज छ्या जो मानछ्या, जसीकैं ब्याला, कसिणो और तामाका भाणान धुनाको और माजन को रिवाज छ्यो। +येक कारण उन फरीसी और मूसा का नियम सिखून वाला लोगून ले यीशु थैं पुछ्छै, “तेरा शिष्य पुरखान का रीति-रिवाज किलै नै मानना, और बिना हात धोईनाका खानो किलै खानान।” +यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “यशायाह परमेश्वरो को संदेश दिनवाला तुम कपटी लोगून का बारिमें ठीक भविष्यवाणी कर रैछ; जसो पवित्रशास्त्र में लिखीना को छै, +‘इन लोग बातुन ले त म्येरो आदर करनान, +लेकिन इनोरो मन मैं है दूर रूछो। +यो बेकार में मेरि अराधना करनान, +क्याखिनकि यो लोगून का द्वारा बनाईना का नियमून को परमेश्वरा का नियम बताभेरन सिखूनान।’ +क्याखिनकि तुम परमेश्वरा का हुकमून छोड़ी भेरन, लोगून का बनाई रीति-रिवाजून को पालन करछा।” +यीशु ले फरीसी और मूसा का नियम सिखून वाला लोगून थैं क्योछ, “तुम अपून रीति-रिवाजून मानन खिन परमेश्वरा का हुकमून बड़ी चालाकी ले टाल दीछा। +परमेश्वर ले मूसा का द्वारा नियम में के रैछ, ‘अपून ईजा-बबा को आदर कर,’ और ‘जो कोई अपून ईजा-बबा स बुरो कलो, उ पक्का जान है मार डाली जालो।’ +लेकिन तुम लोग यो कुँछा, कि अगर कोई आदिमी अपून ईजा-बबाथै कुंछो, ‘म्येरो जो कुछ छै उ तुमार काम आ सकछो, लेकिन उ मैंले परमेश्वर स भेंट चढ़ा है छ।’ क्या इसो कुंनो ठीक छी? +तो तुम उ आदिमी स उक ईजा-बबा की सेवा नै करून दिना। +इसो तरीका ले तुम परमेश्वरा का दीईनाका नियम-कानून नै मानना, ताकि तुम उन रीति-रिवाजून मान सका, जिनून तुमार पुरखान का द्वारा बना राख्यान, और तुम परमेश्वरा का खिलाफ इसा-इसा भौत बुर काम करछा।” +फिर यीशु ले सब लोगून अपून पास बुलाभेरन क्योछ, “तुम सब मेरि बातुन सुणिभेरन समझ ली। +इसी कोई चीज नाहातिन, जो भ्यार भटे आदिमी का भितर जाभेरन ऊस अशुद्ध करो; लेकिन जो बात आदिमी का भितर भटे निकलछी, उई ऊस अशुद्ध करछो। +तब यीशु ले क्योछ, जो कोई यो बात स सुण सकछो जो मैं कुन मरेयू, उन यो समझना की कोशिश करून।” +जब यीशु भीड़ में है निकल भेरन ग्योछ, तब उक शिष्यून ले उथैं उ कहानी को मतलब पुछ्छै। +तब यीशु ले क्योछ, “कि तुम इदुक अनजान छा? क्या तुम इदुक ले नै समझना कि जो ले खानो भ्यार भटे आदिमी का भितर जाछो, उ आदिमी स अशुद्ध नै करि सकनो? +क्याखिनकि उक मन में नै, बल्कि पेट में जाछो, और सनडांस भटे भ्यार निकल जाछो।” यो कैभेरन यीशु ले सब खाना की चीजून शुद्ध ठैराछै। +फिर यीशु ले यो ले क्योछ, “जो बुरी बात आदिमी का मन भटे निकल छी, उई उ आदिमी स अशुद्ध करछ्यो। +क्याखिनकि भितर है, मतलब आदिमी का मन भटे बुर-बुर बिचार, ब्यभिचार, चोरी, हत्या, परस्त्रीगमन, +लालच, बुराई, ध्वाकबाजी, लुचपन, बुरी नजर, निदा, घमंन्ड, मूर्खता निकल छी। +यो सब बुरी बात मन भटे निकलनान और उ आदिमी स अशुद्ध करछी।” +येक बाद यीशु और उक शिष्य सोर और सेदा का देशून का आश-पासा का इलाकान में ग्यान। और उन एक घर में ग्यान, और उ नी चाँछ्यो कि कैस ले उनार उनाको पत्तो चलो, पर तब ले लोगून पत्तो चल जाछो कि उ वाँ छै। +एक अन्यजाति स्यैनि जैकी नानि चेलि में भूत लागिना को छ्यो, उले यीशु का बारिमें सुणिभेरन उनार पास आछ, ऊस आदर दीन खिन उक खुटान में पड़छ्य। +यो स्यैनि सीरिया प्रदेशा का फिनीकि शैहर की रून वाली छी, उले यीशु थैं बिनती करछ्य, “कि तुम मेरि चेलि में भटे भूत स निकाल दी।” +फिर यीशु ले उथैं क्योछ, “पैलि मैंस अपून परिवार की मदत करून दे जो की यहूदी छन, यो ठीक नाहातिन कि नान्तिनान को खानो, कूकुरुन + का सामुनि डालून।” +उ स्यैनि ले यीशु थैं क्योछ, “यो बात सच्ची छै प्रभु! फिरले कुकुर ले त नानतिनान को जुठ-पिठ खा लीनान।” +तब यीशु ले क्योछ, “क्याखिनकि तैले ठीक जबाब दीछ, येक कारण तैं बेफिकर है भेरन अपून घर जा, क्याखिनकि तेरि चेलि में भटे भूत निकल ग्योछ।” +और उ स्यैनि ले घर पुजिभेरन, देखछ्य, कि उकी चेलि अपून चारपाई में पड़िनाकि छी और भूत उमें भटे निकल ग्योछ। +उक बाद यीशु और उक शिष्यून ले सोर शैहरा का आश-पासा का इलाका छोड़भेरन, उन सिदोन शैहर भटे होभेरन दिकापुलिस का सरद पार गलील प्रदेश झील का किनार पुजियान। +वाँ यीशु का पास लोग एक बिमारी स ल्यान जो कान नी सुणिछ्यो, और निकी कै बोल ले नी सकछ्यो, और उनूनले यीशु थैं विनती करछ्य, कि “अपूनी हात उमें राख दे, ताकि उ चंगो है जौ।” +तब यीशु उ आदिमी स भीड़ भटे अलग लाग्यान और उक कान में अपूनी आंगुलो डालछ्य, तब उले अपूनो थूक अपून आंगुलो में लगाछ और उ आंगुला ले उ आदिमी को जिबोड़ो छूँछ। +तब यीशु ले लम्बी साँस लीभेरन स्वर्ग तरफ चाँभेरन उथैं क्योछ, “इप्फतह।” जैको आरामी भाषा में मतलब छै, “खुल जा।” +जसीकैं यीशु ले क्योछ खुल जा, तो उ आदिमी पुर तरीका ले सुणून और उकी जबान ले खुल गै, और उ साफ-साफ बोलून लागछ्य। +यीशु ले लोगून थैं क्योछ, “यो बात का बारिमें तुम कैथैं जन कया।” पर जदुक उनूनले मना करछै, उन उतुक उनार बारिमें ज्यादा प्रचार करून लाग्यान। +और उन लोग भौत ताजुब ले कुन लाग्यान, “येले जो ले यो काम कर्यान भौत भल कर्यान; या तक कि उ टोलान सुणनाकि और गूँगान बोलना की ताकत दीछ।” +यो उन दिनून की बात छै, जब यीशु दिकापुलिस का इलाकून में छ्यो, तब भौत भीड़ उक पास जमा हुछी, उन लोगून का पास में खान खिन केले नी छ्यो, तब यीशु ले अपून शिष्यून बुलाभेरन क्योछ, +“इन लोग तीन दिन भटे म्यार दगाड़ छन, और उनार पास अब खान खिन केले नाहातिन, मैंस इन लोगून देखिभेरन दया उछी, +इनून में भटे थ्वाड़ लोग भौते दूर भटे आईना का छन, अगर मैं इन लोगून भुखो घर भेजि द्यूँलो, त उनून हिटन-हिटन बाट में चक्कर आ जालो।” +तब उक शिष्यून ले क्योछ, “यो बिरान जागा में इदुक लोगून का खाना को इंतजाम कसीकैं है सकछो?” +यीशु ले अपून शिष्यून थैं पुछ्छै, “तुमार पास कतुक रवाट छन?” उनूनले क्योछ, “सात रोटा छन।” +तब यीशु ले लोगून भिमें बैठना को हुकुम दीछ, और उन बैठिग्या, येक बाद रोटान लीभेरन यीशु ले परमेश्वर स धन्यवाद दीछ, और रोटान टोड़िभेरन अपून शिष्यून दीनै र्यान, और शिष्य लोगून स दीनै रयान। +उनार पास थ्वाड़ा नान-नान माँछा ले छ्या, यीशु ले परमेश्वर स धन्यवाद दीभेरन क्योछ, “यो माँछा ले बाँणि दी।” +और सब लोगून ले पेट भरि खाछ, उक बाद उनूनले बचिना का रोटा का टुकुड़ान ले सात टोकरी भर भेरन जामा कर्यान। +खान वाला लगभग चार हजार आदिमी छ्या; फिर यीशु ले लोगून विदा करछ्य, +यीशु अपून शिष्यून का दगाड़ नाव में चढ़भेरन दलमनूता इलाका खिन न्हैग्या। +फिर फरीसी लोग यीशु का पास आभेरन उक दगाड़ बहस करून लाग्यान, उन यीशु स फसून चाँछ्या, येक कारण उनूनले एक स्वर्गीय चिन दिखूना की माँग करछ्य ताकि उन अपूनो अधिकार साबित कर सकूनो। +यीशु ले उनार अविश्वास कारण लम्बी साँस लीभेरन क्योछ, “यो बखत का लोगून स्वर्गी चिन की माँग नै करून चैछी, मैं तुमूनथैं सच्ची कुछूँ, यो बखत का लोगून स्वर्ग भटे चिन नी दिखाई जालो।” +फिर उ फरीसी लोगून छोड़िभेरन, अपून शिष्यून का दगाड़ फिर नाव में चढ़ी ग्या, और उन गलील प्रदेशा का झीला का पार न्हैग्या। +यीशु का शिष्य अपून दगाड़ ज्यादा रोटा लीन भूल गैछ्या, येक कारण एक रोटा का अलावा उनार पास नाव में और रोटा नी छ्या। +और यीशु ले उनुस जोर दीभेरन सतर्क करछ्य, “फरीसी लोग और राजा हेरोदेस का खमीर भटे सर्तक रया।” +तब शिष्य आपस में बिचार करभेरन कुन लाग्यान, “क्याखिनकि हम ज्यादा रोटा लीभेरन नै आया उ इसो येक कारण कुन मरियोछ?” +यीशु ले यो जाणिभेरन उनूनथैं क्योछ, “तुम आपस में यो बिचार किलैं करून मरेछा कि हमार पास रोटा नाहातिन? क्या तुमून अपून मन स इदुक कठोर बना हालछी कि ऐल तलक तुम लोग नै समझ पाया? +तुमार पास और कान त छन, लेकिन तुम देख और सुण नै सकना। क्या तुमून केले याद नाहातिन। +और तुमून याद नाहतिनी जब मैंले उन पाँच हजार लोगून केवल पाँच रोटान ले खवाछ, तब तुमून ले कतुक भरिनाका टोकरी जामा कर्यान?” उनूले क्योछ, “बारा टोकरी।” +और जब चार हजारून लोगून खवाछ, “तब तुमून ले कतुक भरिनाका टोकरी जामा कर्यान?” उनूनले क्योछ, “सात टोकरी।” +फिर यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “क्या तुम आजि ले नै समझिया कि मैं को छूँ?” +तब यीशु और उक शिष्य बैतसैदा शैहर में आयान, और लोग एक अन्धा स उक पास ल्यान, और उथैं बिनती करून लाग्यान कि उ आदिमी स छू भेरन चंगो कर दे। +यीशु उको हात पकड़ भेरन गौं भटे भ्यार ल्हीग्यान, उनूले उक आँख में अपूनो थूक लगाभेरन उमें अपून हात राँखछ्य, और उथैं क्योछ, “कि तैंस के देखीन मरेछ्यो?” +उ आदिमी ले इथकैं-उथकैं देखभेरन क्योछ, “मैं लोगून देख सकछू लेकिन मैं उनून ठीक तरीका ले नै देख पान मरेयू, उन चलता-फिरता रूख-डाला का नियाती देखीन मर्यान।” +येक बाद फिर यीशु ले उ अन्धा का आँख में अपूनी हात राखियान, और जसीकैं उ अन्धा ले ध्यान ले देखछ्य, और उक आँखान में रोशनी आ जाछी, और सब कुछ साफ-साफ देखून लागछ्य। +येक बाद यीशु ले ऊस यो हुकुम दीछ और क्योछ, अपून घर खिन न्हैजा, लेकिन जो ले याँ भ्योछ, उ गौं वालान जन बताये, और अब यो गौं में दुबारा जन आये। +फिर यीशु और उनार शिष्य बैतसैदा शैहर छोड़ी भेरन और कैसरिया फिलिप्पी का शहरून का आश-पासा का गौंन खिन न्हैजानान; और बाट में यीशु ले अपून शिष्यून थैं पुछ्छै, “लोग म्यारा बारिमें कि कुंनान कि मैं को छूँ?” +शिष्यून ले यीशु स जबाब दीछै, “कुछ लोग तैथैं यहूना बपतिस्मा दीन वालो; और कोई-कोई परमेश्वरो को संदेश दिनवाला एलिय्याह और कुछ-कुछ लोग त पुराना जमाना का परमेश्वरो को संदेश दिनवाला भटे कोई एक परमेश्वरो को संदेश दिनवालान में भटे कुंनान।” +यीशु ले अपून शिष्यून थैं पुछ्छै, “और तुम मैंथै कि कूंछा की मैं को छूँ?” पतरस ले जबाब दीछ, “तैं परमेश्वरो को भेजिना को मसीह छै।” +तब यीशु ले उनून सतर्क करछ्य, “कि तुम कैसे यो जन बताया कि मैं मसीह छूँ।” +तब यीशु ले अपून शिष्यूनथैं क्योछ, कि यो जरूरी छै, “मैं आदिमी को च्योलो भौत दुख उठालो, और यहूदी अगुवा और प्रधान याजक और मूसा का नियम सिखून वाला लोग मैंस नीच समझभेरन मार द्याला, और मैं तीन दिन बाद मुरदान में भटे ज्यून हो जूंलो।” +यीशु ले यो बात उनून खुलभेरन बता दीछ। यो सुणभेरन पतरस यीशुस अलग ली जाभेरन उक दुख उठून और मारी जाना का बात कारण यीशु स डाठून लागछ। +लेकिन तब यीशु ले पछिल मुड़भेरन अपून शिष्यून का तरफ देखछ, और पतरस स डाँठ भेरन कुन लागछ्य, “हे शैतान, तैं म्यारा सामुनि है दूर न्हैजा, क्याखिनकि तैं परमेश्वर नियाती नै सोचनै, बल्कि लोगून की नियाती सोचछ्य।” +तब यीशु ले अपून शिष्यून और लोगून बुलाभेरन क्योछ, “अगर कोई म्यार शिष्य बनून चाँछ, त उ अपूनी सब इच्छान छोड़ी द्यो। और मैं खिन मरून खिन तैयार हो ज्यो। +किलैंकी जो अपून प्राण संसारिक जीन्दगी जीन खिन बचालो, उ परमेश्वरा का दगाड़ अनन्त जीवन पाना को मौका खो द्योलो, लेकिन जो मैं खिन और सुसमाचार खिन अपून प्राणस दीछो, उ अनन्त जीवन पालो। +एक आदिमी स की फेदा होलो, अगर उ पुरा संसार में धनवान हो, पर परमेश्वरा का दगाड़ अपूनो अनन्त जीवन स खो दे? +उ परमेश्वर स कि दी सकछ्यो, जो उको अनन्त जीवन खरीदोलो? +अगर तुमून में भटे कोई मैंस प्रभु ना जानो, और मेरि शिक्षा नै मानो, किलैंकी तुम डर छा कि अविश्वासी और यो बखत का पापी लोग तुमोरो मजाक उड़ाला, तो मैं आदिमी को च्योलो ले तुमून अपून शिष्य हुन है ले इनकार कर द्यूलो, जब मैं धरती में अपून पवित्र स्वर्गदूतून का दगाड़ अद्धभुत तेज में वापस उलो। तब हर कोई मेरि उई अद्धभुत तेज स देखाला जस म्यारा पिता को तेज छै।” +तब यीशु ले अपून शिष्यून और भीड़ का लोगून थैं क्योछ, “मैं तुमूनथैं सच्ची कुछूँ, कि जो याँ ठाँड़ छन, इनून में थ्वाड़ा लोग इसा छन, जब तलक परमेश्वरा का राज्य स सामर्थ का दगाड़ उन नै देख ल्यून, तब तलक उन कभै नी मराँला।” +छ: दिन का बाद यीशु अपून शिष्य पतरस, याकूब और यहूना स अपून दगाड़ एक ऊँचा डाँण में ली ग्यो जाँ उन एकला छ्या, वाँ शिष्यून का सामुनि उको रूप बदल ग्यो। +और उक कपाड़ा इसा चमकून लाग्यान, और इदुक सफेद है ग्या कि धरती में कोई ले धोबि इदुक सफेद नै करि सकनो। +और इन तीन शिष्यून ले पुराना जमाना का द्वी परमेश्वरा का संदेश दिनवाला मूसा और एलिय्याह स यीशु का दगाड़ बात करून देखाई दीयान। +त यो सब देखिभरेन पतरस ले यीशु थैं क्योछ, “हे गुरू जी, हमोरो या रून ठीक छै; येक कारण हम याँ तीन तम्बू बना लीनू, एक तुमून खिन, एक मूसा खिन और एक एलिय्याह खिन।” +पतरसले यो येक कारण क्योछ, क्याखिनकि उ और द्वी शिष्य डर गैछ्या, और उन नी जाणछ्य कि कुंनू या कि करनू। +तब अचानक एक बादल ले प्रगट हो भेरन उनुस ढक लीछ, परमेश्वर ले बादल में भटे हो भेरन बात करछ्य, “यो मेरो लाड़िलो च्योलो छै, येकी बातुन सुणा।” +तब शिष्यून ले चारू तरफ नजर घुमाछ, और यीशु छोड़ कैसे नै देख्यो। +जब यीशु और उक तीन शिष्य डाँण भटे उतर भेरन तलि उनमरेछ्या, तब यीशु ले उनून हुकुम दीछ, “जब तलक मैं आदिमी को च्योलो मरिना में भटे ज्यून नी हो ज्यू, तब तक तुमून ले जो कुछ ले पहाड़ में देखछ्य, उ कैसे जन बताया।” +शिष्यून ले उन बातुन जो डाँण में भ्यान, अपून बीच में राखछ्य; लेकिन उन आपस में चर्चा करनान, “कि मरिभेरन ज्यून है जाना को कि मतलब छै?” +और शिष्यून ले यीशु थैं पुछ्छै, “मूसा का नियम सिखून वाला लोग किलैं कुंनान मसीह का उन है पैलि एलिय्याह को उन जरूरी छै?” +यीशु ले उनून जबाब दीछ, “एलिय्याह को पैलि उन सचमुच जरूरी छै, क्याखिनकि मैं खिन, लोगून का मनून तैयार करून खिन पवित्रशास्त्र में लिखीना को छै मैं आदिमी को च्योलो, भौत दुख उठालो और तुच्छ गिनीजालो? +लेकिन में तुमूनथैं कुछूँ, कि एलिय्याह त आग्योछ और जस उक बारिमें पवित्रशास्त्र में लेखिना को छै, और यहूदी अगुवान ले जो कुछ चाँछ, उई उक दगाड़ करछ्य।” +जब यीशु और उक तीन शिष्य दुसारा शिष्यून का पास वापस आयान, तब उनूनले देखछ्य, कि भौते लोग उनार चारों तरफ जामा है र्यान, और मूसा का नियम सिखून वाला लोग उनार दगाड़ बहस करून मरेछ्या। +जसीकैं भीड़ का लोगून ले यीशु स देखछ्य, ऊस देखभेरन हैरान हुन लाग्यान, और उक तरफ दौड़भेरन आभेरन उनुस ढोक दीछ। +तब यीशु ले शिष्यून थैं पुछ्छै, “तुम इनारा दगाड़ कि बात में बहस करून मरेछ्या?” +भीड़ में भटे एक आदिमी ले ऊस जबाब दीछ, “हे गुरुजी, मैं अपून च्याला स तुमार पास ल्यायू, क्याखिनकि उमें जो भूत छै उले येस गूँगो बना है छै। +जब ले यो भूत येमें हमला करछो, तो येस वाँई पटक दीछो, और येका मुँख भटे गाज निकालछो, और दाँतून किट-किटा भेरन लकड़ी जाछो, मैले त्यारा शिष्यून थैं क्योछ, कि यो भूत स निकालन दी, लेकिन इन त नै निकाली सक्या।” +यो सुणिभेरन यीशु ले उनून जबाब दीछ भेरन क्योछ, “हे अविश्वासी लोगो मैं कब तक तुमार दगाड़ रूलो, और मैं कब तक तुमोरो इन्तजार करूँ की तुम मैंमें विश्वास करा, उ लड़का स म्यार पास ल्या।” +तब लोग उ लड़का स यीशु का पास ल्यान, और भूत ले यीशु स देखछ्य, तो उ भूत ले उ लड़का स जकड़ दीछ, और ऊस भिमें खितीभेरन लौट-पोट करून लागछ्य, और उक मुँख भटे ले गाज उन लागछ्य। +तब यीशु ले उ लड़का बबा थैं पुछ्छै, “येकी यो हालत कब भटे छै?” उले क्योछ, “नान छना भटे। +कई बार यो भूत येस आगो और पानि में खितीभेरन मारना की कोशिश ले करछ्य; पर तुम के कर सकछा त हमून में दया करभेरन हमरि मद्दत करा।” +यीशु ले उथैं क्योछ, “तैं यो कसी बात करून मरेछै? परमेश्वर में विश्वास करून वालान खिन सब कुछ हो सकछो।” +तब उ लड़का बबा ले गिड़-गिड़ा भेरन क्योछ, “हे प्रभु, मैं विश्वास करछूँ। पर म्यारा अविश्वास स दूर कर दीया।” +जब यीशु ले देखछ्य कि लोगून की भीड़ बढ़नै जानमरेछ्, तो उले भूत स डाँठ भेरन क्योछ, “हे भूत जो यो नानतिनस गूँगा और बैरा बनूछी, येमें भटे निकल जा, और फिर कभै वापस जन आये।” +तब उ भूत चिल्लाट करभेरन उ लड़का स मरोड़भेरन उमें भटे निकल जाँछो, और उ लड़का मरिना को जसो हो जाछो। और या तक कि लोग कुन लाग्यान कि यो मरि ग्योछ। +लेकिन यीशु ले उ लड़का हात पकड़ भेरन ऊस उठाछ और उ ठाँड़ है ग्यो। +उक बाद जब यीशु अपून शिष्यून का दगाड़ घर एकोलो छ्यो, तब शिष्यून ले उनूथैं पुछ्छै, “हमूनले उ भूत स किलैं नै निकाली सक्यो?” +यीशु ले शिष्यून जबाब दीछ, “इस तरीका भूत केवल बर्त का दगाड़ प्रार्थना करभेरन लोगून में है निकाल सकनान।” +येक बाद यीशु और उक शिष्य वाँ भटे गलील प्रदेश हो भेरन जानमरेछ्या, उ चाँछ्या कि कैसे ले पत्तो नै चलो, +क्याखिनकि यीशु अपून शिष्यून उपदेश दीभेरन उनूले क्योछ, “मैं आदिमी को च्योलो, दुश्मनून का हात पकड़ाई जालो। और उन मैंस मार द्याल, लेकिन मैं मरिनान में भटे तीसारा दिन फिर ज्यून है ज्यूलो।” +लेकिन शिष्यून का समझ में यो बात नै आई, और उन उथैं येक बारिमें पुछून में डर छ्या। +येक बाद फिर यीशु और उक शिष्य कफरनहूम गौं में आयान, और घर आभेरन उले शिष्यून थैं पुछ्छै, “बाँट में तुम क्या बारिमें बात-चीत करून मरेछ्या?” +लेकिन शिष्य चुप रैयान, क्याखिनकि उन बाँट में यो बात-चीत करून मरेछ्या कि हमून में भटे सबून है ठूलो को छै। +तब यीशु ले बारा शिष्यून बुलाभेरन उनूनथैं क्योछ, “अगर तुमून में कोई ठूलो हुन चाँछ, तब उ सबून है नान बनो और सबून को दास बनो।” +फिर यीशु ले एक नानतिनास लीभेरन उनार बीच में ठाँड़ करछ्य, और ऊस गोदी में लीभेरन क्योछ, +“जो कोई म्यारा नाम ले इसा नान नानतिनास अपनूछो और उकी मद्दत करछो, क्याखिनकि उन मैंस प्रेम करनान, यो इसो छै कि मैंस अपनून, और जो म्येरो स्वागत करछो, उ सिर्फ म्येरो नै बल्कि म्यारा भेजून वाला को स्वागत करछो।” +तब यहूना नामोको शिष्य ले क्योछ, “गुरू जी, हमूले एक आदिमी स त्यारा नाम ले भूतून निकालून देखछ्य, और हमुले ऊस रोकना की कोशिश करछ्य, क्याखिनकि उ हमरि नियाती तेरो शिष्य नी छ्यो।” +तब यीशु ले जबाब दीछ, “उ आदिमी स तुम जन रोकिया, क्याखिनकि जो आदिमी म्यारा नाम ले चमत्कारा का काम करछो, उन इदुक जल्दी मेरि बुराई नै कर सकनो। +क्याखिनकि जो हमोरो विरोधी नाहातिन, उ हमार तरफ छै। +जो कोई एक गिलास पानि को तुमून यो समझभेरन पीलो, कि तुम मसीह का शिष्य कहलूछा, तो मैं तुमूनथैं सच्ची कुछूँ, कि परमेश्वर ऊस ईनाम जरूर द्याला।” +“यीशु ले क्योछ, जो कोई इन नान है नान मैंमें विश्वास करनान, कैस ले पाप करून को कारण बननान, उ खिन यो निको छै, कि उ गाल में एक ठूलो ढूंगो बाँदीभेरन समुद्र में फटंग हाँड़ो। +अगर तेरो हात तैथैं पाप करूँछो, त ऊस काटिभेरन खिती दी, अगर एक हात लीभेरन तैं स्वर्ग में जाले यो तैखिन निको छै। इसो नै हो कि तुम द्वी हात लीभेरन नरक की आग जला, जाँक आग में तैंस हमेशा तलक जलनै रौला। +नरक में शरीर स खान वाला कीड़ा कभै नै मरना, और वाँ आगो कभै नै बुझुनो। +अगर तेरो खुटो तैथैं पाप करूँछो, त ऊस काटिभेरन खिती दी, अगर एक खुटो लीभेरन तैं स्वर्ग में जाले यो तैखिन निको छै। इसो नै हो कि तैं द्वी खुटा लीभेरन नरक की आग में खिती जला, जाँक आग में तैं हमेशा तलक जलनै रौला। +नरक में शरीर स खान वाला कीड़ा कभै नै मरना, और वाँ आगो कभै नै बुझुनो। +अगर तेरो आँख तैथैं पाप करूँछो, त ऊस निकालभेरन खिती दी, अगर एक आँख लीभेरन तैं परमेश्वरा का राज्य में जाले यो तैखिन निको छै। इसो नै हो कि तैं द्वी आँख लीभेरन नरक की आग में खिती जला, जाँक आग में तुम हमेशा तलक जलनै रौला। +नरक में शरीर स खान वाला कीड़ा कभै नै मरना, और वाँ आगो कभै नै बुझुनो। +क्याखिनकि हरेक जन आगा ले शुद्ध करि जालो, जसीकैं बलिदान स नून ले शुद्ध करि जाछो। +नून एक निको चीज छै, लेकिन अगर नूनो को नमकीनपन खतम हैज्यो, फिर ऊस दुबार कसीकैं नमकीन करि जालो। इसीकैं तुम नूना का नियाति गुण राख्या, और आपस में मेल-मिलाप ले रया।” +यीशु ले अपून शिष्यून का दगाड़ कफरनहूम गौं छोड़ दीछ, और उन यहूदिया प्रदेश है हो भेरन यरदन नदी का पार आयान। फिर एक बार उक पास भौत ज्यादा भीड़ जामा है ग्यै, और यीशु उनुस अपून तरीका ले उपदेश दिन लाग्यान। +तब फरीसी लोग यीशु का पास आयान, और परीक्षा लीन खिन उनूनथैं पुछून लाग्यान, “क्या यो ठीक छी कि मूसा का नियमा का अनुसार कोई आदिमी अपूनी स्यैनि स तलाक दीभेरन छोड़ी सकछ्यो?” +तब यीशु ले उनून जवाब दीछ, “परमेश्वर ले मूसा का नियम में की हुकुम दी रैछ?” +उन फरीसी लोगून ले क्योछ, “मूसा ले आदिमीन यो अनुमति दी रैछ, कि जो अपूनी स्यैनि स तलाक दिन चाछ, उ ऊस तलाक-पत्र दीभेरन छोड़ी सकछ्यो।” +यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “क्याखिनकि तुम लोग हमेशा परमेश्वर मानून है इनकार करछा, तुमार मन का कठोर हुना का कारण मूसा ले यो हुकुम पवित्रशास्त्र में लिखछ्य, +कि जब परमेश्वरे ले शुरूवाद में संसार में सब कुछ बनाछ, और उले उनून नर और नारी करभेरन बनाछ। +येक कारण आदिमी ब्या करभेरन, अपून ईजा-बाब है अलग हो भेरन अपूनी स्यैनि का दगाड़ मिलभेरन रौलो, +क्याखिनकि अब उनून द्वी मिलभेरन एक हो जानान, अब उ द्वी नै पर एक छन। +येक कारण परमेश्वरे ले जैस एक दगाड़ जोड़ रैछ, उनून कोई आदिमी अलग जन करो।” +येक बाद जब यीशु अपून शिष्यून का दगाड़ घर में एकोलो छ्यो, तब उनूनले यो बारिमें पुछ्छै। +यीशु ले उनून जबाब दीछ, “जो कोई ले अपूनी स्यैनि स तलाक दीभेरन दुसारा स्यैनि स दगाड़ ब्या करछ्यो, उ अपूनी पैलि स्यैनि का खिलाफ ब्यभिचार करछ्यो। +और जो स्यैनि अपून पैल आदिमी स तलाक दीभेरन दुसारा आदिमी दगाड़ ब्या करछी, उ अपूनी पैला आदिमी का खिलाफ ब्यभिचार करछी।” +फिर लोग नानतिनान यीशु का पास ल्यून लाग्यान, ताकि यीशु उनार खाँरा में हात राँख भेरन उनून आशीर्वाद दे, लेकिन शिष्यून ले उन डाटछ्य। +यीशु ले यो देखिभेरन और गुस्सा है भेरन अपून शिष्यून थैं क्योछ, “नानतिनान म्यारा पास उन दी और उनून मना जन करा, क्याखिनकि उई लोग जो इन नानतिनान की नियाती भरोसामंद छन, उई परमेश्वरा का राज्य में रौला। +मैं तुमूनथैं सच्ची कुछूँ, परमेश्वरा का राज्य उन लोग द्योलो, जो उक निमयून एक नान-नान्तिना का समान मानछो। +फिर यीशु ले नानतिनान स अपूनी गोदी में लीछ, और उनार खाँरा में हात राखभेरन उनून आशीर्वाद दीछै।” +जसीकैं यीशु अपून शिष्यून का दगाड़ बाट में जान देखना, तब उ बखत एक आदिमी दौड़भेरन उक पास आछ, और उक सामुनि ऊस आदर दीन खिन गिर पड़छ्या, और कुन लागछ्य, “हे गुरू जी, मैं कि काम करूँ जेले मैंस परमेश्वर अनन्त जीवन द्योलो।” +यीशु ले ऊस जबाब दीछ, “तैं मैंथैं भलो किलै कुँछा, सिर्फ परमेश्वर स छोड़िभेरन और कोई लै भलो नाहातिन। +तैं जाण छै, कि मूसा का नियमून में कि लिखीना को छै, ‘हत्या जन कर्या, ब्यभिचार जन करा, चोरी जन करा, झूठ्ठी गवै जन दीया, और अपून फैदा खिन लोगून जन ठग्या, और अपून ईजा-बबाकि इज्जत करा।’ ” +उले यीशु थैं क्योछ, “हे गुरू जी, यो सब हुकमून त मैं नानछना भटे माननै आरयूँ।” +यीशु ले ऊस प्रेम ले देखछ्य, और क्योछ, “लेकिन एक और चीज छै जो तैंस करना की जरूरत छै। जा, और जो कुछ तेरो छै ऊस बेच भेरन गरीब लोगून में बाड़ दे, अगर तैं इसो करछै तो तैंस स्वर्ग में धन मिलोलो, और म्यारा दगाड़ अ और म्येरो शिष्य बन जा।” +जब उ आदिमी ले यीशु स यो कुन सुणछ्य, तो उको चेहरा में उदासी छा जाछी, और उ निराश है भेरन वाँ भटे न्हैग्यो, क्याखिनकि उक पास भौत धन-सम्पति छी। +तब यीशु ले चारू तरफ देखिभेरन अपून शिष्यून थैं क्योछ, “धनवान लोगून को परमेश्वरा का राज्य में पुजून भौत मुश्किल छै।” +शिष्य यीशु की यो बात सुणिभेरन भौत चकित है ग्या। त यीशु ले फिर उनूनथैं क्योछ, “हे भाईयो, जो धन-दौलत में भरोस राखनान, उनून खिन परमेश्वरा का राज्य में पुजून भौत मुश्किल छै। +जसीकैं ऊँट का शियूण का छेद में भटे भ्यार निकालून कठिन छै, उसीकैं धनवान लोगून को परमेश्वरा का राज्य में पुजून कठिन छै।” +जब शिष्यून यो सुणछ्य, तो उन भौत हैरान हो भेरन एक-दुसरा थैं कुन लाग्यान, “एक आदिमी खिन यो हो सकछो की उ बचाई जौ और परमेश्वरा का राज्य में प्रवेश कर सको।” +यीशु ले उनार तरफ देखभेरन क्योछ, “यो लोगून खिन भौत असम्भव छै, लेकिन परमेश्वर भटे हो सकछो। क्याखिनकि परमेश्वर खिन सब कुछ सम्भव छै।” +पतरस ले यीशु क्योछ, “हमार बारिमें क्या? हमूनले तेरो शिष्य बनून खिन अपूनो सब कुछ छोड़ दीछ।” +यीशु ले क्योछ, “मैं तुमूनथैं सच्च कुंछूँ, कि जेले मैं खिन और सुसमाचार खिन अपूनो घर-बार, भाई-बैनि, ईजा-बबा और अपून बाल-बच्चान या गाड़ा-भीड़ को छोड़ रैछ, +ऊस यो जीन्दगी में सौ गुना ईनाम मिलोलो, घर-बारो, भाईयो-बैनिन और ईजा-बबा और गाड़ा-भीड़न यो सब मुसीबतून का दगाड़ पालो, पर उ आदिमी स स्वर्ग में अनन्त जीवन जरूर मिलोलो। +लेकिन जो अपून-आप स महान समझछो, उ तुच्छ होलो; और जैस लोग तुच्छ समझनान, उ महान होलो।” +और यीशु और उक शिष्य यरूशलम शैहर खिन जान बखत बाट में छ्या; और यीशु उनार अघिल-अघिल हिटून मरेछ्या, शिष्यून भौत हैरान छ्या। उन वाँ जानमरेछ्या जाँ भौत लोगून ले उनोरो बिरोध कर राँखछ्यो, और जो दुसारा लोग जो उनार दगाड़ छ्या, उन यो बातुन ले डरून मरेछ्या, कि यरूशलम शैहर में उनार दगाड़ कि होलो। फिर यीशु अपून बारा शिष्यून एकान्त में ली ग्यो, और उन चीजून का बारिमें बात करछ्य, जो उक दगाड़ हुन वाली छी, +यीशु ले क्योछ, “देखा, हम यरूशलम शैहर खिन जानू, और मैं आदिमी को च्योलो प्रधान याजकून का और मूसा का नियम सिखून वाला लोगून का हवाला करि जूलो, और उन मैंस जानले मारून खिन इलजाम लगाल, और गैर-यहूदीन का हवाला कर द्याला। +उन म्येरो मजाक उड़ाला, मैंमें थुकाला, और कोड़ा ले माराल और मैंस जान है मार द्याल, लेकिन मैं तीसारा दिन मुर्दान में है ज्यून हो ज्यूलो।” +तब जब्दी को च्याला याकूब और उको नान भाई यहूना ले यीशु का पास आभेरन क्योछ, “हे गुरू जी, हम चाँनू कि जेलै हम तुमूनथैं माँगला, उ तैं हमून खिन करे।” +तब यीशु ले उनूनथैं पुछ्छै, “तुम कि चाँछा मैं तुमून खिन कि करूँ?” +उनूनले यीशु थैं क्योछ, “जब तैं अपून महिमा का राज्य में आले, तब हमून त्यारा आदर का जाग में एक्कै स त्यारा दैंन तरफ और दुसोरो बौं तरफ बैठाया।” +यीशु ले उनूथैं क्योछ, “तुम नै जाणना कि तुम कि माँगून मरेछ्या? जो सताव मैं सहन करून वालो छूँ, क्या तुम उ सताव सहन करून खिन तैयार छाई? और क्या तुम मरून खिन तैयार छाई, जसीकैं मैं मरून खिन तैयार छूँ?” +शिष्यून ले यीशु थैं क्योछ, “होई, हम ली सकनू।” फिर यीशु ले क्योछ, “जो सताव मैं सहन करून वालो छूँ, तुम सहन कर सक्छाई, और क्या तुम मरून खिन तैयार छाई, जसीकैं मैं मरून खिन तैयार छा। +हालाकि मैंस यो तय करना को अधिकार नाहातिन, म्यारा दैंन और बौं तरफ की जाग कैस मिलेलि। परमेश्वर ले उ जाग उनून खिन तैयार कर राख्यान, जैस उले चुन रैछ।” +यो सुणभेरन बाकि दस शिष्य, याकूब और उक नान भाई यहूना में गुस्सा हुन लाग्यान। +तो यीशु ले सब शिष्यून अपून पास बुलाभेरन क्योछ, “तुम जाणछा, कि जो यो दुनिया में अधिकारी हुनान, उ उनूनमें अपूनी ताकत दिखाभेरन राजा करनान। और उनूनमें है जो ठूला छन, उ लोगून में हक जमूनान। +लेकिन तुम लोगून इसो नै हुन चैनो, और तुमून है जो कोई महान बनून चाँछो, उ तुम सबून को दास बनो। +और तुमून है जो कोई प्रधान बनून चाँछो, उ सबून को दास बनोल। +क्याखिनकि मैं आदिमी को च्योलो अपूनी सेवा करून खिन यो संसार में नै आरयू। बल्कि मैं दुसरान की सेवा करून खिन आरयू। येक कारण आरयू कि मैं अपूनी जाने की कीमत दीभेरन भौतून लोगून का पापून भटे बचुन खिन आरयू।” +यरूशलम खिन जान बखत यीशु और उक शिष्य यरीहो शैहर में आयान। जब उ और उक शिष्य बाँट में छ्या, तो एक भौत भीड़ उनार पछिल-पछिल उन मरेछी। तब तिमाई को च्योलो बरतिमाई जो एक अन्धा भिखारी छ्यो, जो सड़का किनार बैठिना को छ्यो। +जब उले लोगून थैं सुणिछ्य, कि यीशु जो नासरत शैहर को छै, उ यो बाँट भटे जानमर्योछ, तब उले चिल्ला भेरन क्योछ, “हे यीशु, दाऊद की संतान, मैंमें दया कर।” +उनूनमें भटे थ्वाड़ा लोग ऊस डाठून लाग्यान, “कि चुप रौ।” लेकिन उ और लै जोरले चिल्ला भेरन कुन लागछो, “हे यीशु, दाऊद की संतान, मैंमें दया कर।” +जब यीशु ले ऊस यो कुन सुणछ्य, तो उ रूक ग्यो, और लोगून थैं क्योछ, “तैंस म्यारा पास ल्या।” और लोगून ले उ अन्धा स बुलाभेरन क्योछ, “हिम्मत राँख। उठ यीशु तैंस बुलून मरियोछ।” +उई बखत उले अपून ओढ़ीना कि चादर स खितीभेरन जल्दी उठछै, और यीशु का पास आग्यो। +तब यीशु ले उथैं पुछ्छै, “तैं कि चाँछै मैं तैखिन कि करूँ?” उ अन्धा ले क्योछ, “हे गुरू जी, मैं चाँछू कि मैं देखून लागू।” +यीशु ले उथैं क्योछ, “जा जो विश्वास तैं मैंमें करछै उले तैंस चंगा करछ्य।” और उ बखत भटे उ देखून लागछ्यो, और उ यीशु का दगाड़ न्हैग्यो। +जब यीशु और उनार शिष्य यरूशलम शैहर आयान, त उन बैतफगे और बैतनियाह गौं में पुजनान, यो गौं जैतून पहाड़ा का पास छ्या। तो यीशु ले अपून शिष्यून में भटे द्वी शिष्यून यो कैभेरन भेजछ्य, +“कि सामुनि वाला गौं में जा, और उ गौं में पुजनै तुमून एक किल में गधीक बच्चा बाँदिना को मिलोल, जैमे ऐल तलक कोई नै बैठि र्यो। तुम ऊस खोलभेरन म्यारा पास ल्या। +अगर कोई तुमूनथैं पुछोलो, ‘कि येस खोल भेरन काँ ली जानमरेछ्या?’ तो कया, ‘हमार प्रभु स येकी जरूरत छै, और उ उई बखत याँ भेज द्यालो।’ ” +शिष्यून ले जाभेरन गधीक बच्चा स घरा का भ्यार बाँट में बाँदिना को देखछ्य, और ऊस खोलून लाग्यान। +तब वाँ ठाँड़ लोगून ले पुछ्छै, “यो कि करून मरेछा? तुम यो गधीक बच्चास किलैं ली जानमरेछ्या?” +जसो यीशु ले कईनाको छ्यो, ऊसोई शिष्यून ले उन लोगून थैं क्योछ; तब उन लोगून ले गधी का बच्चास लीजान दीछ। +उन शिष्यून ले गधीक बच्चास यीशु का पास ल्यान, और उक मलि में अपून कपाड़ा डाल्यान और यीशु उमें बैठियान। +तब भौत लोगून ले यीशु का स्वागत करून खिन बाँट में अपून-अपून शौल और पंखि बिछा दीयान, और थ्वाड़ा लोगून ले त गाड़ान में भटे खजूर का हांगान काटि-कटि भेरन बाँट में बिछा दीयान। +और लोग यीशुका दगाड़ अघिल-पछिल हिटू मेछ्या, उन जोरले चिल्ला-चिल्ला भेरन कुछ्या, “होशाना।” धन्य छै उ जो परमेश्वरा का नाम ले उछो। +हमोरो बाब दाऊद को राज्य जो उन मेरियोछ; उ धन्य छै। “परमेश्वर की होशाना; जो स्वर्ग में रूँछो।” +फिर यीशु यरूशलम शैहर में पुजभेरन मन्दिर में आछ, और चारू तरफ चीजून देखछ्य, अपून बार शिष्यून का दगाड़ वापिस बैतनियाह गौं खिन न्हैजाछो, क्याखिनकि भौत ब्याल हो गैछी। +दुसारा दिना रात्तै जब यीशु और उक शिष्य बैतनियाह गौं भटे यरूशलम शैहरा का तरफ जानमरेछ्या, तब बाँट में हिटून-हिटून यीशु स भुख लागछ्य। +तब वाँ थ्वाड़ा दूर में उ एक हरिया-भरिया तिमूला का रूख स देखिभेरन उक पास ग्यो, कि उमें भटे खान खिन के फल मिलज्यौ, लेकिन पातून का अलावा और केले नै पायो, क्याखिनकि उ फलो को बखत नै छ्यो। +तब यीशु ले उ रूख थैं क्योछ, “आज भटे तेरो फल कभै कोई नी खा।” और यो बात उक शिष्य सुणन मरेछ्या। +येक बाद यीशु और उनार शिष्य यरूशलम शैहर में आयान, और उन मन्दिर का खाला में ग्यान; वाँ जो लोग बैठभेरन ब्यापार करून रेछ्या, यीशु उनून वाँ भटे भ्यार निकालून लागछ्य, और उनूनले रूपयान बदलून वालान का मेज और कबूतर बेचन वालान का तखता पलट दीयान। +और यीशु ले लोगून हुकुम दीछ, कि उन मन्दिर का खाला का आश-पास चीजून लीजान बन्द करून। +फिर यीशु ले लोगून थैं क्योछ, “पवित्र-शास्त्र इसो कुंछो, म्येरो मन्दिर सबै जातिन का लोगून खिन प्रार्थना को घर होलो, पर तुमून ले यो प्रार्थना घर स डाकून को अड्डा बना रैछ।” +जब प्रधान याजकून ले और मूसा का नियम सिखून वाला लोगून ले सुणछ्य, कि यीशु ले की करछ्य और की क्योछ, तो उन ऊस मारना का मौका खोजून लाग्यान, पर उन इसो करून खिन डर छ्या, क्याखिनकि भीड़ का सब लोग उकी शिक्षा ले हैरान छै। +और जब ब्याल भैछ, तो यीशु और उक शिष्य बैतनिय्याह गौं खिन न्हैजानान। +दुसारा दिन रातैनि यीशु और उक शिष्य फिर यरूशलम शैहर खिन, उई बाँट भटे वापस जानमरेछ्या, जै बाँट भटे उन आ रै छ्या, तब उनेरि नजर उई तिमूला का रूख में पड़छ्य, जैस यीशु ले श्राप दी रेछ्यो, उ रूख जाड़ तक सुख ग्यान। +तब पतरस स उ बात याद आछ, और उले यीशु थैं क्योछ, “हे गुरू जी, देखा, तिमूलो को रूख जैस तैंले श्राप दी रेछ्यो, उ रूख जाड़ा तक सुख ग्यान।” +यीशु ले ऊस जबाब दीछ, “विश्वास करा कि जो तुमूनले माँग रैछ, उ परमेश्वर तुमून खिन करोलो। +मैं तुमूनथैं सच्ची कुंछूँ, जो ले विश्वास ले यो पहाड़ थैं कौलो, ‘तैं याँ भटे उखड़ भेरन समुद्र में जा पड़,’ और उ अपून मन में शक जन करो, बल्कि यो विश्वास करो कि जो उले माँ रैछ परमेश्वर ऊस पुरो करोलो, तब परमेश्वर उ खिन कर द्योलो। +येक कारण मैं तुमूनथैं कुंछूँ, कि जो तुम प्रार्थना में मांगछा, तो विश्वास करा कि परमेश्वर ले पैलि है तुमेरि बिनती सुण है छ्य, और परमेश्वर तुमून खिन कर द्योलो। +इसीकैं यीशु ले फिर क्योछ, कि प्रार्थना करून बखत अगर तुमार मन में के खिनै कोई शिकायत छै; तो पैलि ऊस माफ कर दी, तब तुमोरो पिता जो स्वर्ग में छै, तुमार पाप ले माफ करोलो। +अगर तुम दुसरान का गलतिन माफ नै करला, तो तुमोरो पिता जो स्वर्ग में छै, तुमार पापून ले माफ नी कर।” +एक बार फिर यीशु और उक शिष्य यरूशलम शैहर में वापस आयान, जब उ मन्दिर में घुमून मरेछ्यो, तब उ बखत प्रधान याजक और मूसा का नियम सिखून वाला लोग और यहूदी अगुवा यीशु का पास आभेरन पुछून लाग्यान, +“तैं यो काम केका अधिकार ले करछै? और यो काम करना को अधिकार तैंस कैले दीछ?” +यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “मैंले तुमूनथैं एक सवाल पुछ्छू, और अगर तुम मैंस येक जबाब द्यला, तब मैं तुमून बतुलो कि यो काम केका अधिकार ले करछूँ। +यहूना स लोगून बपतिस्मा दीन खिन कैले भेजछ्य? क्या यो परमेश्वर ले भेजिना को छ्यो, या आदिमी ले? तुम मैंस येक जबाब दी।” +तब उन लोग आपस में यो बात करून लाग्यान, “अगर हम कुंनू, कि यहूना परमेश्वरा का अधिकार ले बपतिस्मा दीछ्यो, तो उ हमून थैं पुछोलो, फिर तुमूले यहूना में विश्वास किलैं नै कर्यो? +और हम यो ले नै के सकना, कि यहूना स अधिकार लोगून का तरफ भटे छयो, उन डर छ्या कि अगर हम इसी कुंनू, तो लोग गुस्सा हो ज्याला, क्याखिनकि भौत सारा लोग यो बात स जाणनान, कि यहूना सच्ची में परमेश्वरो को संदेश दिनवाला छ्यो।” +तब उनूले यीशु स जबाब दीछ, “हमून पत्तो नाहातिन।” तब यीशु ले क्योछ, “मैंले तुमून नै बतूनू कि मैं कैका अधिकार ले यो काम करछूँ।” +उक बाद यीशु ले उन कुछ यहूदी अगुवान एक कहानी सुणाभेरन क्योछ, “एक आदिमी ले अंगूर का बगीच लगाछ, और उ बगीच का चारों तरफ दीवार लगाछ, और अंगूरो को रस निकालन खिन और जामा करून खिन एक जाग बनाछ, और देखभाल करून खिन पक्को छाँनो बनाछ; और किसानून उको ठेका दीभेरन खुद दूर देश न्हैग्यो। +जब अंगूर पाक्नाका बखत आछ, त बगीच का मालिक ले अपून सेवक स, उन किसानून का पास फसलून को हिस्सा लीन खिन भेजछ, जिनुले बगीच को ठेका ली राखछ्यो। +लेकिन किसानून ले उ सेवक स पकड़ भेरन मारछ्य, और खाली हात वापस उ भेज दीछ। +फिर मालिक ले दुसोरो सेवक स भेजछ, उन किसानून ले उ सेवको को खोरो फोड़ि दीछ, और उकी बेजती करछ्य। +येक बाद फिर बगीच का मालिक ले तीसोरो सेवक भेजछ, पर उन किसानून ले उ सेवक स ले मार दीछ; फिर और कतुक सेवक भेजियान, किसानू ले कईन की पिटाई करछ्य, और कई सेवकून तैं जान है मारी दीछ। +आखिर में बगीच का मालिका का पास केवल एक जन बचिना को छ्यो, उ उको च्योलो छ्यो, बगीच का मालिक ले अपून च्याला स यो सोचभेरन किसानून का पास भेजछ, कि उन म्यारा च्याला को आदर करला।” +लेकिन जब किसानून ले देखछ्य, कि बगीच का मालिक को च्योलो ऊनमर्योछ, तब उनूले आपस में यो बात करछ्य, योई त असली वारिस यो छै, “आ, हम यैस जान हे मारी दीनू, तो फिर उकी सारी जैजाद हमरि है जालि। +तब उनूले ऊस पकड़ भेरन जान है मारी दीछ, और उकी लाश उठाभेरन बगीच है भ्यार खित दीछ।” +तब यीशु ले उन यहूदी अगुवान थैं पुछ्छै, “अब अंगूरो बगीच का मालिक की करिलो? उ आभेरन उन ठेकदारून मार द्योलोई, और अंगूरो बगीच स दुसारा ठेकदारून दी द्योलो।” +क्या तुमून ले पवित्रशास्त्र में यो बचन नै पढ़ियो, +“जो ढूंगा स राजा मिस्त्रीन ले बेकार समझछ, +उई कुना को ढूंगो बन ग्यो, +यो प्रभु का तरफ भटे भ्योछ, +और यो हमार नजर में भौत अद्धभुत छै।” +यहूदी अगुवा समझी ग्या, “कि यीशु ले यो कहानी हमार बारिमें क्योछ।” येक कारण उन यीशु स पकड़ून चाँछ्या, लेकिन भीड़ का डर का कारण ले उन उ बखत यीशु स नै पकड़यो, ऊस छोड़िभेरन न्हैग्या। +तब यहूदी अगुवान ले हेरोदेस राजा का थ्वाड़ा समर्थक और फरीसी लोगून यीशु का पास भेजियान कि यीशु स बातुन में फसा सकून। +और उनूनले आभेरन यीशु थैं क्योछ, “हे गुरू जी, हम यो जाणनू कि तैं हमेशा सच्ची बतूछै, और तैं उनून है चिन्ता नै करने कि उन त्यारा बारिमें की सोचनान, क्याखिनकि तैं सबून का दगाड़ एक समान बरताव करछै। चाहे कोई ले हो, बल्कि सच्चाई ले परमेश्वरा का बाँट का उपदेश दीछै। तो क्या मूसा नियम-कानून का अनुसार कैसर महाराजा स कर दिन निको छी, या नाहातिन?” +हमून दीन चैछो या नै दीन चैछो? पर यीशु ले उनोरो छल कपट स जाणी भेरन क्योछ, “तुम मेरि परीक्षा किलैं लिंछा? एक चाँदी सिक्का ल्या और मैंस दिखा।” +तब उन एक सिक्का ल्यान, यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “यो सिक्का में कैको छाप और कैका नाम छै?” उनूले जबाब दीछ, “महाराजा को।” +और यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “जो कैसर महाराजा को छै उ कैसर दी, और जो परमेश्वरो को छै ऊस परमेश्वर स दी।” तब यो बात सुणिभेरन उन लोग हैरान है ग्या। +सदूकी लोग यो विश्वास नी करछ्या कि मरिनाका लोगून को ज्यून हुनो छैई नै, येक कारण कुछ सदूकी लोग यीशु का पास आभेरन उनूथैं यो पुछून लागनान, +“हे गुरू जी, मूसा का नियम-कानून में हमून खिन लिख रैछ, कि अगर कैको घरवालो बिना औलाद का मेरि जाछो, तब उक भाई उ विध्वा का दगाड़ ब्या करभेरन अपूनी भाई खिन औलाद पैद कर सको, जैल उक वंश अघिल कै बढ़ सको। +और उनूनले यीशु थैं क्योछ, एक घर में सात भाई छ्या, और सबून है ठूला भाई ब्या भ्योछ, लेकिन उ बिन औलाद का मरि ग्यो, +तब दुसारा भाई ले उ विध्वा का दगाड़ ब्या करछ्य, और उले बगैर औलाद का मरि ग्यो। फिर तिसरा ले इसो करछ्य। +और सातू भाईन ले उ विध्वा का दगाड़ ब्या करछ्य, और सबै बिना औलाद का मर ग्या, और सबून का बाद उ स्यैनि ले मरि ग्यै। +अब हमून बतो उ उन सातू भाईन की घरवाली भैछ, जब उ ज्यून होलि तब उ स्यैनि कैकी घरवाली होलि?” +तब यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “क्या तुम यो कारण ले भूल में नै पड़िग्या? क्याखिनकि तुम नै जाणना पवित्रशास्त्र कि कुंछो, और नै परमेश्वरे की सामर्थ स जाणना। +क्याखिनकि जब लोग मरिन में भटे ज्यून होला, तो उन लोग ब्या नी करून, जसीकैं स्वर्ग में रूनवाला स्वर्गदूत ब्या नै करना। +जाँ तक मरिन में भटे ज्यून हुना को बारिमें छै, तो क्या तुमूनले मूसा कि किताब में नै पडियो, जाँ जलीना की झील की घटनाक बारिमें छै, परमेश्वरे ले मूसा थैं क्योछ; ‘मैं त्यार पुरखा अब्राहम, इसहाक और याकूब का परमेश्वर छूँ।’ +क्याखिन तुम भ्रम में पड़ै रैछा, कि परमेश्वर मरीनाक लोगून को नै बल्कि ज्यून लोगून को परमेश्वर छै।” +और मूसा का नियम सिखून वाला लोगून में भटे एकले यो सब बात सुणछ्य और समझी ग्यो, कि यीशु ले सदूकिन सही जबाब दीछ। और उले यीशु थैं पुछ्छै, “हे गुरू जी, परमेश्वर की दीईना का जदुक आज्ञा छन, उनूनमें है सबून है खास आज्ञा को छै?” +यीशु ले ऊस जबाब दीछ, “सबून है जरूरी यो छै। ‘हे इस्राएली लोगो सुणा, हम जै परमेश्वर की उपासना करनू, उई एकमात्र परमेश्वर छै। +तुमूले अपून प्रभु अपून परमेश्वर स पुर मन ले, पुर प्राण ले, पुर बुद्धि ले, पुर ताकतले प्रेम करून चैंछ।’ +दुसोरो आज्ञा यो छै, ‘जस प्रेम तुम अपून दगाड़ करछा, ऊसोई प्रेम तुमूनले अपून पड़ोसिन का दगाड़ ले करून चैंछ।’ इन द्वी आज्ञा है ठूली और कोई आज्ञा नाहातिन।” +मूसा का नियम सिखून वाला आदिमी ले यीशु थैं क्योछ, “हे गुरू जी, तैं ठीक और सच्ची कुछै, कि केवल प्रभु परमेश्वर छै, और उक सिवाय कोई परमेश्वर नाहातिन। +हमूले अपून प्रभु अपून परमेश्वर स पुर मन ले, पुर प्राण ले, पुर बुद्धि ले, पुर ताकतले प्रेम करून चैंछ।” दुसोरो आज्ञा यो छै, “जस प्रेम तुम अपून दगाड़ करछा, ऊसोई प्रेम तुमूनले अपून पड़ोसिन का दगाड़ ले करून चैंछ। यो आज्ञा सब बलिदान और भेंट चढ़ून है ज्यादा बढ़भेरन छै।” +जब यीशु ले देखछ्य, उले ठीक जबाब दीछ, तब उनूले उथै क्योछ, “तुम परमेश्वरा का राज्य नजिक छा, और येक बाद कैसले यीशु थैं केले सवाल पुछना की हिम्मत नै भ्ये।” +फिर यीशु ले मन्दिर में उपदेश दिन बखत यो पुछ्छै, “मूसा का नियम सिखून वाला लोगून क्याखिन कुंनान कि मसीह दाऊद राजा को वंशज छै? +पवित्र आत्माले दाऊद राजा का द्वारा क्योछ, +‘प्रभु ले म्यारा प्रभु थैं क्योछ, म्यारा दैन तरफ बैठ +जब तक कि मैं त्यारा बैरिन त्यारा खुटान का चौकी नै कर द्यूँलो।’ +दाऊद राजा त खुद मसीह थैं प्रभु कुँछो, फिर उ उको वंशज कसीकैं हो सकछ्यो?” और फिर भौत लोग यीशु का पास आभेरन उनेरि बात खुशी-खुशी सुण छ्या। +यीशु ले उपदेश दीभेरन उनूनथैं क्योछ, “तुम यो मूसा का नियम सिखून वाला लोगून है सतर्क रया, जो लम्बा-लम्बा मेहंगा चोला पैन भेरन घुमन और बजार में लोगून थैं उनुस नमस्कार करून पसन्द करनान, +और यहूदी सभाघर में आदर वाली जागान और दावतून मेंले खास-खास जागान में बैठून पसन्द करनान। +लेकिन इन ठगभेरन विध्वाऊन की सब जैजाद खुद लुट लीनान, और फिर लोगून दिखून खिन देर तलक प्रार्थना करनान, लेकिन परमेश्वर उनून कड़ी सजा द्योलो।” +मन्दिर में जाँ दानपात्र राखिना का छ्यो, वाँ बैठि भेरन यीशु लोगून दान दिन देखून मरेछ्या; भौत सेठ लोग भौत कुछ दान डालछ्य। +तब एक गरीब विध्वा ले आभेरन द्वी ताँबा सिक्का दानपात्र में डाल्यान जिनरी कीमत भौत कम छी। +यो देखिभेरन यीशु ले अपून शिष्यून बुलाभेरन उनूनथैं क्योछ, “मैं तुमूनथैं सच्ची कुंछू, कि दान दिन वालान में सबून है ज्यादा दान यो विध्वा ले दीछ। +किलैंकी सबून ले अपूनी कमाइकी ज्यादा बचत में है थ्वाड़ा हिस्सा दीछ, लेकिन यैले अपूनी गरीबी में लै येक पास जतुक छ्यो, सबै दी दीछ, और अपून खिन के नै बचायो।” +येक बाद जब यीशु मन्दिर भटे भ्यार जानमरेछ्या, तब उक एक शिष्य ले क्योछ, “गुरू जी, देखा, इन शानदार मकानून कतुक ठूलो ढुगाले बनाईना का छन।” +यीशु ले उथैं क्योछ, “क्या तुम इन शानदार मकानून देखून मरेछा? यो सब ढ़ुगा का बनाईना का मकान एक दिन पुर तरीका ले नाश करि जाला।” +तब यीशु जैतून का पहाड़ में जाभेरन ओराला में बैठ रियोछो, और वाँ भटे सामुनि मन्दिर दिखाई दियूछो, तो पतरस याकूब, यहूना और अन्द्रियास ले यीशु थैं पुछ्छै। +“हमून बता कि, यो बात कब होलि? और जब यो सारी चीज होला, त उन बातुन को पुरो हुना को कि चिन होलो?” +यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “सतर्क रौ कि तुम कैका बहकाव में जन आया। +येक कारण भौतसा झूठ्ठा लोग तुमार पास म्यारा नाम ले आला, और मसीह हुना को दावा करभेरन भौत लोग बहका द्याला। +जब तुम लड़ै-झगड़ानकि खबर सुणला, तब तुम डरिया जन, क्याखिनकि पैलि इसो हुन जरूरी छै, लेकिन उ बखत दुनिया का अन्त जल्दी नी हो। +एक जाति को लोग दुसारा जाति लोगून में हमला कराला, और एक राज्य दुसारा राज्य में हमला करोलो। सब जागान में भूचाल आलो, और अकाल पड़ाला। लेकिन यो चीज केवल मुसीबतून शुरूवाद छै जसीकैं एक गर्भवती स बच्चास पैद हुन है पैलि पीड़ हुछी।” +जब इन बातुन की शुरूवाद होलि, “तुम सतर्क रया, क्याखिनकि लोग तुमून महासभा में सौंप द्याला, तुमून यहूदी सभाघर में लीभेरन माराला, और उन म्यार कारण ले तुमून राजा और मंत्रीन का सामुनि लै ठाँड़ करि जाला, फिर तुम उनून म्यारा बारिमें गवाही देला। +लेकिन संसार खतम हुना है पैलि पुर संसार का सब जातिन का लोगून सुसमाचार प्रचार करि जौ। +जब लोग तुमून पकड़ भेरन कचैरी में सौपाला, त यो चिन्ता जन कर्या, ‘कि हम कि बोलला।’ उई बखत तुमून बताई जालो की बोलून छै, क्याखिनकि बोलून वाला तुम नै बल्कि पवित्र आत्मा होलो। +भाई अपून भाई स, और च्योलो अपून बाबस मारून खिन दी द्यलो, और बच्चा अपून ईजा-बाब का खिलाफ हो भेरन मरवा द्याला। +क्याखिनकि तुम मैंमें विश्वास करछा, और म्यारा नामका कारण सब लोग तुमार दगाड़ बैर करला लेकिन जो आखरी तलक धीरज धरोल, उको उद्धार होलो।” +यीशु ले फिर क्योछ, पढ़ून वाला समझ ली। “जब तैं उ उजाड़नवाली घृणित चीज स जाँ नै हुन चैनी वाँ ठड़ीनाकि देखला, उ बखत जो आदिमी यहूदिया प्रदेश में होला, उन भाजभेरन डॉण न्हैजून।” +जो घरा का पाखा में होला, उन अपून समान ल्यूनखिन भितर जन जाया। +और जो गाड़ान में होलो, उन अपून कपाड़ा ल्यूनखिन वापस अपून घर में जन लौटिया। +उन स्यैनिन खिन भयानक बखत होलो जो गर्भवती और जो नानतिना दूध पिलून वाला होला, उ बखत उनून खिन भागून भौत मुश्किल हो जालो। +परमेश्वर थैं प्रार्थना करा, कि यो सब जाड़ान का दिनून में जन हो। +क्याखिनकि परमेश्वरा का बनाईना का संसार में उ दिनून में भौत क्लेश होलो, जो आज तलक नै हैरोछ और नै कभै होलो। +परमेश्वर ले उ बखतो को क्लेश स कम करना को फैसला लीछ, नै त हर कोई मर जानो, लेकिन उनूले अपून चुनिना का लोगून का कारण ले उ बखत स कम कर रैछ। +उ बखत अगर कोई तुमूनथैं कौल, “देखा, मसीह याँ छै,” या वाँ छै, लेकिन तुम बिल्कुल उनूनमें भरोस जन कर्या। +क्याखिनकि झूठ्ठा मसीह और परमेश्वरो को संदेश दिनवाला झूठ्ठा लोग, और उन लोग चिन और चमत्कारा का काम लै दिखाभेरन परमेश्वरा का चुनिना का लोगून भरमा द्याला। +येक कारण तुम सतर्क रया, क्याखिनकि मैले तुमून पैलि बता हैछ कि दुनिया का अन्त है पैलि कि-कि होलो। +“लेकिन उ दिनून में क्लेश का खतम हुना का बाद, सूरज की रोशनी खतम हो जालि और चन्द्रमा उज्यालो दीनो बन्द कर द्योलो। +और आकाश भटे तारा खितीन लागल; और आकाश की शक्ति हिलाई जालि। +उ बखत लोग, मैं आदिमी का च्याला स बड़ी सामर्थ और महिमा का दगाड़ बादलून में उन देखला। +उ बखत मैं अपून स्वर्गदूतून भेजिभेरन, संसारा का चारों तरफ का दिशाओं भटे अपून चुनिना का लोगून जामा करूँलो।” +फिर यीशु ले शिष्यून थैं क्योछ, “यो तिमुल को रूख स देखिभेरन सिखा। जब उक हांगा और पत्ता निकलून लागनान; तब तुम जाणछा कि गरमी मौसम उनवालो छै। +इसीकैं जब तुम यो सब बातुन हुन देखला, जैका बारिमें मैंले तुमून बताछ, तब जान लिया कि मैं आदिमी को च्योलो भौत जल्दी वापस उनवालो छूँ, बल्कि द्वार मेंई छूँ। +मैं तुमूनथैं सच्ची कुंछूँ, कि यो पीढ़ी लोग तब तक नी मरून, जब तलक यो सब बात पुर नी है जालि। +यो आकाश और धरती लै नाश है जाला, लेकिन जो बात मैंले कै राख्यान हमेशा तक रोला। +यीशु ले फिर क्योछ, कोई लै नै जाणून, कि उ बखत और दिन कब आलो, ना त स्वर्गदूत और ना त मैं आदिमी को च्योलो, लेकिन केवल पिता परमेश्वर जाणनान। +देखा, सतर्क रया और प्रार्थना करनै रया; क्याखिनकि तुम नै जाणना इन चीज कब होलो, और मेरो उनाको बखत की होलो। +सुणा म्यारा जाना को और वापस उना इसो होलो, जसीकैं उ आदिमी जो अपून घर छोड़ी भेरन लम्बी यात्रा में जाछो, और जान है पैलि अपून सब नौकरून बतूछो, कि को काम कैले करूँन छै, और अपून घराका चौकदार थैं कूछो मेरो उनाको इन्तजार करे।” +यीशु ले फिर अपून शिष्यून थैं क्योछ, “क्याखिनकि तुम नै जाणना घरो को मालिक कब आलो, यो कारण तुम सतर्क रौ, घरो को मालिक ब्यालकै, या आधा रात में या फिर रात ब्यान बखत या रात्तै बखत। +अगर मैं अचानक आभेरन तुमून उ आदिमी की नियाती तैयार नै देखूलो, जो पड़ीनाको रूनान। +और जो मैं तुमूनथैं कुंछूँ, उई सबूनथैं कुंछूँ; ‘हमेशा म्यारा उन खिन तैयार रौ।’” +फसह और अखमीरी रोटा को त्यार शुरू हुन खिन द्वी दिन बचिना का छ्या, तब प्रधान याजक और मूसा का नियम सिखून वाला लोग यीशु स चुप-चापल पकड़ भेरन मारूना कि तरकीब सोचून लाग्यान। +लेकिन उन कुन मरेछ्या, कि पर्व का बखत इसो करून ठीक नाहातिन, काँई इसो नै हो कि लोग दंगा करून लागून। +उ बखत जब यीशु बैतनियाह गौं में अपून शिष्यून का दगाड़ शमौना का घर में छ्यो, जैस कोढ़ी भटे यीशु ले चंगो कर राँछ्यो, जब उन खान खा मरेछ्या, तब एक स्यैनि संगमरमर का शीशी में जटामांसी को भौत मेहंगा इत्र लीभेरन वाँ आछ; और उको आदर करून खिन उले शीशी को मुँख तोड़ी भेरन, पुर इत्र यीशु का ख्वार में डाल दीछ। +लेकिन उनूनमें भटे थ्वाड़ा लोग गुस्सा हो भेरन कुन लाग्यान, “येले इदुक मेहंगा इत्र स बरबाद नै करूँ चैछ। +क्याखिनकि यो इत्र इदुक कीमती छै, जदुक एक आदिमी एक साले कि मजूरी है ज्यादा छ, और येस ले इदुक कीमत में बेच भेरन उन गरीबून की मद्दत कर सकछ्या।” और उन लोग उ स्यैनि स डाठू लाग्यान। +लेकिन यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “तुम येस बकस दी और परेशान जन करा; येले मैं खिन निको काम कर रैछ। +गरीब तैं तुमार दगाड़ हमेशा रोला, जब ले तुम चाला तुम उनेरि मद्दत कर सकछा, पर मैं तुमार दगाड़ हमेशा नी रू। +यो स्यैनि जो निको काम कर सकछी उले मैं खिन करछ्य, क्याखिनकि येले म्यारा अन्तिम संस्कार है पैलि म्यारा आंग में इत्र लगाछ, ताकि ऊस खिन तैयार करि जौ। +मैं तुमूनथैं सच्ची कुंछूँ, सारा दुनिया में जाँ ले सुसमाचार सुणाई जालो, वाँ येक काम की चर्चा ले उक याद में करि जालि।” +तब यहूदा इस्करियोती जो उनार बार शिष्यून में भटे एक छ्यो, उ प्रधान याजकून का पास ग्योछ, और उनूनथैं कुंछो मैं यीशु स पकड़ून में तुमेरि मद्दत करूँलो। +और याजक यो बात सुणिभेरन खुश भ्यान, और उनूले यहूदा इस्करियोती स धन दिना का वादा करछ्य। और उई बखत है उ यीशुस धोखा ले पकड़ूना का ताक में रूछो, कि कसीकैं यीशु स उनार हवाला करूँ द्यू। +अखमीरी रोटा का पर्व का पैलि दिन, जैमें उन भेड़ को पाठाकी बलि करछ्या, तब यीशु का शिष्यून ले उथैं पुछ्छै, “तैं काँ चाँछै कि हम काँ जानू और फसह को खानो तैयार करा?” +तब यीशु ले अपून द्वी शिष्यून यो कैभेरन भेजछ्य, “यरूशलम शैहर में जाँ,” वाँ तुमून एक आदिमी पानि को भरिना फूँलो लीजान देखला, तुम उक पछिल-पछिल जाया, +और जो घरा का भितर उ जालो, उ घरा का मालिक थैं तुम इसो कया, कि गुरू जी ले पुछ रैछ, “कि मैं खिन उ कमरा काँ छै, जाँ मैं अपून शिष्यून का दगाड़ फसह को खानो खूलो? +फिर तुमून उ घरा का द्वी मंजिल में एक सजाईना को ठूलो कमरा दिखीलो; वाँ हम सबून खिन पर्व खान खिन तैयारी कर्या।” +तब द्वी शिष्य निकल भेरन शैहर में आयान, और जसो यीशु ले उनूथैं कईना को छ्यो, ऊसोई भ्योछ और उनूले फसह को खानो तैयार करछ्य। +जब ब्याल हुन लागछी, तब यीशु अपून बारा शिष्यून का दगाड़ उ घर में आछ। +और जब उ बैठि भेरन खान-खान मरेछ्या, तब यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “मैं तुमूनथैं सच्ची कुंछूँ, कि तुमून में भटे एक जो म्यारा दगाड़ खानो खान मर्योछ, उ मैंस म्यारा दुश्मनून का हवाला करोलो।” +यीशु की यो बात सुणिभेरन शिष्य उदास हो जानान, और एक-एक कैभेरन उथैं पुछून लाग्यान, “क्या उ मैं छूँ?” +यीशु ले जबाब दीछ, “उ तुम बार शिष्यून में भटे एक छ, और जो म्यारा थाली में रोटो डूबाभेरन खान मर्योछ। +मैं आदिमी को च्याला का बारिमें यो पवित्र-शास्त्र में लिखीना को छै, मैं उसीकैं मारीजूलो लेकिन उ आदिमी खिन भयानक सजा होलि, जो मैंस धोखा ले उनार हवाल कर द्योलो। उ खिन त योई निको छ्यो, कि उ यो संसार में पैदाई नी हुनो।” +जब उन खानो खानमरेछ्या, तब यीशु ले रोटो लीछ और परमेश्वरो को धन्यवाद करभेरन टोड़छै, और अपून शिष्यून दीभेरन क्योछ, “येस ली, और खा, यो म्येरो आंग छै।” +फिर उनूले कटोर में अंगूरो को रस लीभेरन परमेश्वरो को धन्यवाद करछ्य, और अपून शिष्यून दीछ, और सबून ले उमें भटे बारी-बारी ले पीछ। +तब यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “यो कटोर में अंगूरो को रस म्येरो खून छै, म्येरो खून बलिदान का रूप में भौतून लोगून का पापून खिन बगाई जाछो। यो उ नय्या वाचा स पुरो करछो जो परमेश्वर ले भौत लोगून खिन कर रैछ। +मैं तुमूनथैं सच्ची कुंछूँ, कि मैं अंगूर को रस तब तलक दुबाँर कभै नै पियूँ, जब तलक कि मैं परमेश्वरा का राज्य में जाँ भरेन ताजो रस नी पियूँ।” +तब यीशु और उक शिष्य परमेश्वर की स्तुति करने-करनै यरूशलम शैहर है निकल भेरन, पासा का जैतून पहाड़ में न्हैजानान। +जब उन पहाड़ का तरफ जानमरेछ्या, तब यीशु ले अपून शिष्यून थैं क्योछ, “तुम सब मैंस छोड़ी भेरन भाग जाला, जसो। कि पवित्र-शास्त्र में म्यारा बारिमें लिखीना को छै, उ पुरो हो। जो कुंछो ‘मैं अपून लोगून का ग्वाला की नियाती देख-भाल करूनवाला स मार डाललो, और उन सब भेड़ का नियाती तितर-बितर हो जाला।’ +लेकिन मैं मरिनान में है ज्यून हुना का बाद मैं तुम सबून है पैलि गलील प्रदेश खिन जूँलो, और वाँ तुमून मिलूलो।” +पतरस ले यीशु थैं क्योछ, “गुरू जी, चाहे सब तैंस छोड़भेरन भाग ले जून, लेकिन मैं तैंस छोड़भेरन नी जूँ।” +यो सुणिभेरन यीशु ले पतरस थैं क्योछ, “मैं तैथैं सच्ची कुछूँ, कि आज का रात ब्यान बखत मुर्गा का द्वी बार बाँक दिन है पैलि, तैं मैंस तीन बार पछ्याणून है मना करले।” +लेकिन पतरस ले और लै जादा जोर दीभेरन क्योछ, “चाहे मैंस तुमार दगाड़ मरून लै पड़लो, तब लै मैं तैंस पछीयाणून है कभै नी मुकरूँ।” और सब शिष्य ले पतरस को जसो कुन लाग्यान। +जब यीशु और उक शिष्य गतसमनी नामाका बगीच में आयान, और यीशु ले अपून शिष्यून थैं क्योछ, “तुम याँ बैठि रौ, तब तलक मैं परमेश्वर थैं प्रार्थना करछूँ।” +और यीशु अपून बारा शिष्यून में भटे तीन शिष्यून पतरस, याकूब और यहूना स अपून दगाड़ ली ग्योछ। और यीशु भौत उदास और दुखी हुन लागछ्य। +और यीशु ले उन तीन शिष्यून थैं क्योछ, “म्येरो मन भौत ज्यादा दुखी छै, इसो लागछो जसो मैं मरून वालो छूँ। तुम याई ठैहरा और जागनै रौ।” +और उ थ्वाड़ा अघिल के जाभेरन भिमें में घुणान का बल बैठभेरन प्रार्थना करछो, “हे म्यारा पिता अगर तैं चाँछै, तो मैंस यो दुख है बचाले जो म्यारा मलि में उनवालो छ। तैखिन सब कुछ समभव छ, इसो कर की यो दुख म्यारा मलि में नै अ, पर जसो मैं चाँछू ऊसो नै हो बल्कि जसो तुम चाँछा ऊसो हो।” +जब यीशु प्रार्थना करभेरन वापस आछ, तब उले अपून तीन शिष्यून पड़ीना का देखिभेरन पतरस थैं क्योछ, “हे शमौन पतरस, क्या तैं पड़ी रौछै? क्या तैं घंटाभर ले म्यारा दगाड़ बिज्जो नै रै सकये? +तुम सब बिज्जो रैभेरन प्रार्थना करा कि तुम परीक्षा में नै पड़ा। तुमेरि आत्मा त तैयार छै, लेकिन शरीर कमजोर छै।” +यीशु ले फिर जाभेरन दुबाँरा उई प्रार्थना करछ्य। +और फिर दुबारा वापस आभेरन उले अपून शिष्यून आजि पड़ीना का पाछ, क्याखिनकि उन भौत थकीना और उनीलो में छ्या; और नी जाण छ्या की उथैं कि कुंनू। +यीशु जब तिसर बार शिष्यून का पास आयान, तब उनूनले उनूनथैं क्योछ, “अब तुम आराम ले पड़ रौ, क्याखिनकि उ बखत आग्योछ। देखा मैं आदिमी को च्योलो पापिन का हवाला करि जानवालो छूँ। +उठा, हम हिटनू। देखा, मैंस धोखा ले उनार हवाला करून वालो नजिक आग्योछ।” +जब यीशु इसो कुनमरेछ्यो, उ बखत यहूदा इस्करियोती वाँ आछ जो बारा शिष्यून में एक छ्यो। और उ अपून दगाड़ भौत ज्यादा लोगून की भीड़ जांठ और तलवार लीभेरन, जो प्रधान याजकून, मूसा का नियम सिखून वाला और यहूदी अगुवान का तरफ भटे आ रैछी। +यहूदा जो यीशु स उनार हवाला करून में उनेरि मद्दत करून मरेछ्यो। उले यो भीड़ का लोग पैलि बताभेरन राँखछ्य, “कि जेस मैं गल लगूलो और प्रेम करूँलो उई यीशु होलो। ऊस पकड़ भेरन सावधानी ले ली जाया।” +यहूदा आछ, और यीशु स नमस्कार करछ्य, और उक पास आभेरन कुन लाग्छय, “गुरू जी।” और यीशु का गला लाग्छय और प्रेम करछ्य। +तब उन लोगून ले यीशु स कसी भेरन पकड़ लीछ। +उन बारा शिष्यून में भटे जो यीशु का दगाड़ में छ्या, उमें है एक शिष्य ले अपूनी तलवार निकालभेरन महायाजक का सेवक में चलाछ और उको कान काटि दीछ। +यीशु ले उ भीड़ का लोगून थैं क्योछ, “क्या तुम लोग मैंस डाकू समझछा, जो तलवार और जांठा लीभेरन मैंस पकड़न खिन आ रेछा? +जब मैं हर-रोज तुमार दगाड़ रैभेरन मन्दिर में उपदेश दीछ्यू, तब तुमूले मैंस नै पकड़ीयो। पर अब यो येक कारण हुनमरेछ, कि पवित्रशास्त्र में लिखीना का बात पुरो हो।” +यो देखभेरन सब शिष्य यीशु स छोड़िभेरन भाग जानान। +और उई बाट भटे एक नौ जवान अपून नंगा आंग में चादर ओड़ भेरन यीशु का पछिल ग्योछ। और लोगून ले ऊस यीशु शिष्य समझभेरन पकड़ू मस्यान, +तो उ नौ जवान चादर छोड़िभेरन नंगो भागी जाछो। +और उन यीशु स महायाजक का घर में ली ग्यान। और सारा प्रधान याजकून, मूसा का नियम सिखून वाला और यहूदी अगुवा वाँ जामा छ्या। +पतरस यीशु का पछिल-पछिल महायाजक का घरा का खाल तक ग्योछ, और वाँ मन्दिर का चौकदारून का दगाड़ बैठि भेरन आगो तापून लागछो। +प्रधान याजक और पुरी यहूदी महासभा का लोग यीशु स मरूना का विचार ले उक खिलाफ गवैन की तलाश में लाग रै छ्या, लेकिन उनून एक ले गवा नै मिल्यो। +भौत लोग यीशु खिलाफ झूठ्ठी गवाही दीन मरेछ्या, पर उनार गवाही आपस में मेल नी खान मरेछी। +तब कुछ लोगून ले ठाड़ हो भेरन यीशु का खिलाफ यो झूठ्ठी गवाही दीछ, +“हमून ले यो आदिमी स इसो कुन सुणि रैछ, ‘कि मैं लोगून का द्वारा बनाई का मन्दिर स उधारी द्यूलो, और तीन दिन में दुसोरो मन्दिर बना द्यूलो, जो लोगून का हात ले बनाई नै हो।’” +लेकिन यो बात का बारिमें ले उनेरि गवाही आपस में मेल नी खान मरेछी। +तब महायाजक ले महासभा का सामुनि ठाड़ है भेरन यीशु थैं पुछून लागछो, “यो त्यारा विरोध में जो गवाही दीन मर्यान, क्या त्यार पास कोई जबाब नाहातिन?” +पर यीशु चुप र्योछ, और केले जबाब नै दीनू। महायाजक ले यीशु थैं फिर पुछ्छै, “क्या तैं परम-प्रधान परमेश्वरो को च्योलो मसीह छै?” +यीशु ले जबाब दीछ, “होई मैं छूँ। और तुम मैं आदिमी का च्याला स बड़ी सामर्थ का दगाड़ सर्वशक्तिमान परमेश्वरा का देन तरफ बैठिना को और स्वर्ग भटे आकाश में बादलों का दगाड़ उन देखला।” +यो बात स सुणिभेरन महायाजक गुस्सा भ्योछ, और अपून कपाड़ा फाड़भेरन क्योछ, “अब हमून और कोई ले गवाही जरूरत नाहातिन। +तुमूले येस परमेश्वर की बुराई करून अपून कानून ले सुणि है। यो बात में तुमोरो की फैसला छै?” वाँ का सब लोग यो बात में सहमत छ्या, “कि यीशु दोषी छै, और मौत सजा का लायक छै।” +तब कुछ लोग त यीशु में थुकून और उक आँख में पट्टी बादिभेरन ऊस मुक्का मारून लाग्यान, और उथैं पुछून लाग्यान, “हे गुरू, अगर तैं परमेश्वरो को संदेश दिनवाला छै, तो हमून बतो तैंस कैले मारछैं?” और चौकीदारून ले यीशु स थप्पड़ मारियान। +जब पतरस तलि खाला में आगो तापून खिन बैठि रियोछ, तब महायाजक की दासीन में भटे एक दासी वाँ आछ, +जब उले पतरस स आग तापून भौत ध्यान ले देखछ्य, और कुन लागछ्य, “तैंले त उ यीशु नासरी का दगड़िया छै।” +यो सुणिभेरन पतरस मुकर ग्यो और कुंछो, “मैं नै जाणनू और नै समझछूँ कि तैं कि कुन मरेछी।” तब पतरस वाँ भटे उठाभेरन द्वारून तलक ग्योछ, और मुर्गा ले बाँक दीछ। +येक थ्वाड़ा देर बाद जब उ दासी ले पतरस स दुबारा वाँ देखछ्य, तब उले जो लोग उल्ले ठाड़ छ्या उनूनथैं क्योछ, “यो आदिमी ले उनूमें भटे एक छै।” +लेकिन पतरस दुसारा बार यीशु स पछीयाणून है मुकर ग्यो, तब थ्वाड़ा देर बाद वाँ ठाड़ होईना का लोगून ले पतरस थैं क्योछ, “यो बात पक्की छै, तैंले उनूनमें भटे एक छै, क्याखिनकि त्यारा बातुन ले पत्तो चलून मरियोछ कि तैं गलीली छै।” +तब पतरस उनार सामुनि अपनास कोसून लागछ्य और कसम खाभेरन कुन लागछो, “जैक बारिमें तुम कुन मरेछा मैं उ आदिमी स नै जाणनू।” +उ बखत मुर्गा ले दुसारा बार बाँक दीछ। तब पतरस स यो बात याद आछ, जो यीशु ले उथैं के राँख छी, “मुर्गा का द्वी बार बाँक दिन है पैलि तैं तीन बार मैंस पछीयाणून है मुकर जाले।” और उ यो बात सोचभेरन जोर-जोरले रून लागछो। +रात्तैनि झट प्रधान याजक लोग, यहूदी अगुवा, मूसा का नियम सिखून वाला और पुर यहूदी महासभा का लोगून ले सलाह-मशवरा करभेरन, यीशु स बाधी भेरन ली ग्यान, और न्याय करून खिन ऊस रोमी राज्यपाल पिलातुस का पास ली ग्यान। +तब पिलातुस ले यीशु थैं पुछ्छै, “क्या तैं यहूदीन को राजा छै?” यीशु ले क्योछ, “सच्चाई उई छै जो तैं कुन मरेछ।” +फिर प्रधान याजकून ले यीशु में भौत ज्यादा झूठ्ठा दोष लगून लाग्यान। +तब पिलातुस ले यीशु थैं पुछछै, “तैं जबाब किलैं नै दिने? देख, इन कतुक बातुन का बारिमें तैंमें दोष लगूनान?” +फिरले यीशु ले ऊस के जबाब नै दीनू; यो देखिभेरन पिलातुस स भौत ताजुब भ्योछ। +हर साल फसह त्यार का मौक में एक कैदी आजाद करून पिलातुसोको रिवाज छ्यो, और जैस लोग चाँछ्या उ ऊस आजाद कर दीछ्या। +बरअब्बा नामोको एक कैदी दंगा-फसाद करूनवाला लोगून का दगाड़ जेल में बन्द छ्यो, जेले रोमी सरकार का खिलाफ दंगा-फसाद में कुछ लोगून जान है मार डालछ्य। +और तब भीड़ का लोग पिलातुस का पास आयान, और उथै विनती करभेरन कुन लाग्यान, “जसीकैं तैं हर साल हमून खिन कर रैछ, ऊसोई कर।” +पिलातुस ले उनूथैं पुछ्छै, “तुम कि चाँछा, क्या मैं तुमून खिन यीशु जैस तुम यहूदीयून को राजा कूंछा, ऊस छोड़ी दीयू?” +क्याखिनकि पिलातुस जाण छ्यो, कि प्रधान याजकून ले डाह का कारण यीशु स पकड़वाछ। +लेकिन प्रधान याजकून ले भीड़ का लोगून यो केभेरन भड़का कि यीशुका बदाला में उ बरअब्बा स उनून खिन छोड़ दे। +यो सुणिभेरन फिर पिलातुस ले उनूथैं पुछ्छै, “जैस तुम यहूदीयून को राजा कुँछा, उको मैं कि करूँ?” +भीड़ का लोगून ले चिल्ला भेरन क्योछ, “ऊस सूली में चढ़ा दे।” +तब पिलातुस ले उनूथैं पुछ्छै, “किलैं, येले कि गलती करि रैछ?” लेकिन लोग और लै ज्यादा जोरले कुंनान, “यहूदीन का राजा सूली में चढ़ा दे।” +पिलातुस भीड़ स खुश करून चांछ्यो, और येक कारण उले बरअब्बा उनून खिन छोड़ी दीछ। और यीशुस कोड़ा लगाभेरन सूली में चढ़ून खिन, ऊस रोमी सिपाईन दी दीछ। +तब रोमी सिपाई यीशु स पिलातुस का महल का भितर वाला खाला में ली ग्यान, जो प्रीटोरियुम नाम ले जाणि जाछो, और उनूनले अपूनी पुरी पलटनस वाँ बुला लीछ। +तब सिपाई ले यीशु स बैंगनी रंग को कपाड़ा पैनायान, जसकैं उ एक राजा छै, और उको मजाक उड़ून खिन काँणान को एक मुकुट बनाभेरन यीशु का ख्वार में लगा दीछ, जसीकैं की उकी सम्मान करून मरेयान +और यो कैभेरन ऊस नमस्कार करून लाग्यान, “हे यहूदीन का राजा जी, तुमून हमोरो नमस्कार छै।” +और उन बार-बार यीशु का ख्वार में डन्डा ले मारछ्या, और उनूनले उको अपमान करून खिन, कई बार उमें थुननान, और घुणा टेकी भेरन ऊस नमस्कार करनाको नाटक ले करछ्या। +उन यीशु की मजाक बाईना का बाद, तब यीशु का बैगनी कपाड़ास उतार भेरन, यीशुस उक कपाड़ा पैनायान; और फिर ऊस सूली में चढ़ून खिन शैहर भटे भ्यार लीग्यान। +जब उ यीशु स सूली में चढ़ून खिन शैहर है भ्यार ली जानमरेछ्या, उ बखत सिकन्दर और रूफुस को बाब शमौन नामोको एक कुरेनी गौं को आदिमी, दुसारा गौं भटे उनमरेछ्यो। सिपाईन ले ऊस जबरदती पकड़ भेरन क्योछ, यीशु की सूली स लीभेरन चल। +तब सिपाई यीशु स गुलगुता नामाका जाग में ली ग्यान, जै नामको मतलब छै खोपड़ी की जाग। +वाँ सिपाईन ले यीशु स सूली में चढ़ून है पैलि दर्द मिटून खिन ऊस मुर्र नामक की जड़ी-बूटी अंगूर को रस में मिलाभेरन यीशु स दिन लाग्यान, पर उले नै पियो। +येक बाद उनूनले उक हात-खुटान में कील ठोकभेरन सूली में टाँग दीछ। और उक कपाड़ान आपस में बाँड़ुन खिन परची डाल्यान की कैस को कपाड़ा मिलोल। +उ बखत रात्तै को नौ बाज रेछ्यो, जब उनूनले यीशु स सूली में चढ़ा। +सिपाईन ले लाकड़ा का पट्टा में दोषपत्र लिखी भेरन उक खारा मलि में सूली में टाँग दीछ, कि यो यहूदीन को राजा छै। +और यीशु दगाड़ द्वी डाकू लै अलग-अलग सूली में चढ़ै राखछ्या, एक स दैन तरफ और दुसरा स बौं तरफ। +तब पवित्रशास्त्र में लिखीना को यो बचन पुरो भ्योछ, “कि उ गिनती अपराधीन का दगाड़ करि गै।” +वाँ भटे उन-जाना वाला लोग खोरो हिलाभेरन और यो केभेरन अपमान करून लाग्यान, “वा रे मन्दिर उधारन्या वाला और तीन दिन में बनून वाला, +सूली भटे भिमें उतर भेरन अपनास बचा।” +और इसीकैं प्रधान याजक और मूसा का नियम सिखून वाला लोग आपस में मजाक करभेरन कुछ्या, “यैले दुसरा लोगून त बचा, लेकिन यो अपूनास नै बचा सकूनो। +यो आदिमी जो मसीह और इस्राएल देशो को राजा हुना को दावा करछो, अगर अब यो सूली भटे तलि उतरि आला, तो हम ले देखभेरन विश्वास करला।” और जो द्वी डाकू यीशु का दगाड़ सूली में लटकाईना का छ्या, उन ले यीशु को अपमान करून मरेछ्या। +और उ दिन बार बजे भटे तीन बजे तक पुरा देश में अन्यारो र्योछ। +लगभग तीन बजे यीशु ले अपूनी भाषा में जोरले चिल्ला भेरन क्योछ, “एलोई, एलोई, लमा सबक्तानी?” जैक मतलब छै, “म्यार परमेश्वर, म्यार परमेश्वर, तुमूले मैंस क्याखिन छोड़ी दीछ?” +जो लोग आश-पास ठाड़ छ्या, उन यो सुणिभेरन कुन लाग्यान, “देखा, यो एलिय्याह स बुलून मरियोछ।” +इदुक में एक सिपाई दौड़भेरन ग्योछ, और स्पंज स सिरका में डुबाछ, और डन्डा में बाधी भेरन यीशु स चुसून खिन दीछ, और उले क्योछ, “कुछ देर तक इन्तजार करभेरन देख लीनू, कि एलिय्याह यैस बचुन खिन उछो या नै उनो।” +येक बाद यीशु जोर चिल्लाछ और मर ग्यो। +तब उई बखत मन्दिर को मोटो पर्दा जो मन्दिर में परमेश्वरा का पास जान है रोक छ्यो, मलि भटे तलि तलक फाटभेरन द्वी टुकुड़ है ग्यो। +जो सुबदार वाँ सामुनि ठाड़ है रैछ्य, उले यीशु स चिल्ला भेरन मरून देखछ्य, तो उले क्योछ, “सच्ची में यो आदिमी परमेश्वरो को च्योलो छ्यो।” +और वाँ कुछ स्यैनिन दूर ठाड़ है भेरन देखून मरेछ; उनूनमें है मरियम जो मगदला गौं छी, और नान भाई याकूब और योसेस की ईजा मरियम और सलोमी छी। +जब यीशु गलील प्रदेश में छ्यो, तो यो स्यैनिन उक पछिल आभेरन उकी सेवा-टहल करछ्या। और वाँ और ले भौत स्यैनिन छ्या, जो यीशु का दगाड़ यरूशलम शैहर भटे आईना का छ्या, उन यीशुस दूर है देखछ्या। +जै दिना यीशु सूली में चढ़ाछ, उ तैयारी को दिन छ्यो, जैको मतलब छै सबत को दिन है पैलि वालो दिन। +अरिमतिया शैहर को रून वालो यूसुफ आछ, जो महासभा को खास सदस्य छ्यो, और खुद ले परमेश्वरा का राज्य का इंतजारी में छ्यो। उ हिम्मत करभेरन पिलातुस राज्यपाल का पास ग्योछ, और उले यीशु की लाश दफनून खिन माँगछय। +यो सुणिभेरन पिलातुस भौत हैरान भ्योछ, कि उ इदुक जल्दी मरि ग्यो। तब उले सुबदारस बुलाभेरन पुछ्छै, “क्या यीशु मरि ग्योछी?” +जब उले सुबदार भटे यो सब कुछ जाणिभेरन कि यीशु सच्ची में मर ग्योछ, तब पिलातुस ले यीशु की लाश यूसुफ स दीना की आग्या दीछ। +तब यूसुफ ले एक मलमल को कफन ल्याछ, और यीशु की लाश स सूली भटे उतार भेरन, कफन में लपेटिभेरन एक कब्र में जो चट्‍टान में खोदीना की छी, उमें राख दीछ, और कबरो को मुँख में एक भौत भारी ढूंगो लगा दीछ। +और मरियम जो मगदला गौं छी और योसेस की ईजा मरियम यो देख रैछी, कि यीशु स काँ राँखून मर्यान। +जब सबत को दिन खतम हो ग्योछ, तब मरियम जो मगदला गौं छी और याकूब की ईजा मरियम और सलोमी ले यीशु की लाश में लगून खिन खुशबुदार चीजून खरीदयान। +और हफ्ता का पैल दिन रात्तै सूरज निकलून है पैलि उन कब्र में आयान। +और आपस में यो बात करून मरेछ्या, “हमून खिन कब्र का मुँख में है ठूलो ढूंगास को खिसकालो?” +लेकिन जब उन कब्र में पुजनान, तब उनूनले देखछ्य, कि कब्र मुँख में भटे ढूंगो हटीना को छै। और उ ढूंगो भौत ठूलो छ्यो। +और उन स्यैनिन ले कब्र का भितर जाभेरन एक नौ जवान स जेले भौत सफेद कपाड़ा पैनिना का छ्या, दैन तरफ बैठिना को देखछ्य। और उन भौत हैरान हो ग्या। +उ नौ जवान ले उन स्यैनिनथैं क्योछ, “डरा जन। तुम यीशु नासरी स जैस सूली में चढ़ाईना को छ्यो, ऊस खोजून मरेछा। उ ज्यून है ग्योछ और याँ नाहातिन, देखा यो उई जाग छै जाँ उकी लाश राख रैछी। +पर तुम जा, पतरस और उक शिष्यून थैं कया, ‘कि यीशु तुमून है पैलि गलील प्रदेश खिन जालो। और जस उले तुमूनथैं कै राँखछ्यो, तुम ले यीशु वाँई देखला।’ ” +और उन कब्र भटे निकल भेरन दौड़भेरन ग्यान, और उनूनले बाट में कैथैं के नै क्यो क्याखिन उन भौत डरीना का छ्या। +और हफ्ता का पैला दिना रातैनि, यीशु मरिनान में भटे ज्यूनो हो भेरन, सबून है पैलि मरियम जो मगदला गौं छी जेमें भटे उले सात भूतून निकालीना को छ्या, ऊस दिखाई दीछ। +तब मरियम जो मगदला गौं छी उले यीशु का शिष्यून जो दुखी छ्या, और रून मरेछ्या उनार पास जाभेरन यो समाचार दीछ। +लेकिन जब उनूनले उथैं सुणछ्य, कि यीशु ज्यून हो ग्योछ, और उले ऊस दिखछ्य, त उनूनले उक बात में विश्वास नै कर्यो। +फिर येक बाद यीशु द्वी जनून दिखाई दीछ, जो यरूशलम शैहर भटे गौं खिन जानमरेछ्या, लेकिन उनूनले ऊस पैलि बार में नै पछाड़ियो, क्याखिनकि उको भेष-भूसा बदलीना की छी। +जब उनूनले ऊस पछयाण लीछ, तो उन द्वीवै यरूशलम शैहर खिन वापस ग्यान, उनूनले और शिष्यून ले यो बारिमें बताछ, पर शिष्यून ले उनेरि बातनू में विश्वास नै कर्यो। +येका बाद फिर यीशु उन इग्यार शिष्यून ले, जब उन खानो खान मरेछ्या दिखाई दीछ, उले उनून डाटछ्य, क्याखिनकि उनार मन भौत कठोर हो गैछ्या, कि उनूनले उन लोगून का बातुन में विश्वास नै कर्यो, जिनूनले यीशु ज्यून हुना का बाद देखछ्य। +तब यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “तुम सारा संसार में जाभेरन सारा लोगून सुसमाचार प्रचार करा। +जो परमेश्वर में विश्वास करोलो और बपतिस्मा ल्योलो उको उद्धार होलो, लेकिन जो परमेश्वर विश्वास नी करोलो उ अपून पापून की सजा मिलेलि। +और विश्वास करून वालान में यो चिन होला, कि उन म्यारा नामेले भूतून निकालाल; और नय्या-नय्या भाषा बोलला। +और स्याँपून उठाला, और अगर उन जहर वाला चीज ले पी ल्याला, तब ले उनेरि कै हानि नी हो और उन बिमारून में हात राखाला, और उन चंगा हो जाला।” +तब प्रभु यीशु उनार दगाड़ बात करनाका बाद स्वर्ग में उठा ली ग्यान, और परमेश्वरा का दैन तरफ बैठ ग्यान। +और उन शिष्यून ले जाभेरन हर जाग प्रचार करछ्य, और प्रभु यीशु ले उनून सामर्थ दीछ, और उनार द्वारा करिना का चमत्कारून यो बात साबित करछ्या कि उको संदेश सच्चो छ्यो। आमीन। +लूका लिखछो, हे श्रीमान थियुफिलुस जी, भौत लोगून ले हमार बीच होईना का बातुन का बारिमें एक दस्तावेज लिखना की कोशिश करछै। +उनूनले ठीक उई लिखछै जो उन लोगून का द्वारा हमून बताई ग्योछ, जिनूनले यीशु की सेवकाई स शुरूवाद भटे देखीना को छ्यो, और जो बाद में परमेश्वरा का वचना का दास बन ग्या। +मैंले ले इन बातुन की ध्यान ले जाँच करछै, और मैंस यो निको लागछ कि मैं तुमून खिन उन बितिनाक का हुना का बातुन का अनुसार एक-एक करभेरन लिखूँ। +और मैं येक कारण लिखूनमरयूँ, ताकि तुमून हरेक बात की पुरी सच्चाई पत्तो चलो, जो लोगून का द्वारा तुमून बताई गैछ। +यो उ बखत की छै, जब यहूदिया प्रदेश में हेरोदेस राजा को राज्य छ्यो, वाँ अबिय्याह नाम में बनिनाक याजकून का दल बनिना को छ्यो उमें जकर्याह नामोको एक याजक छ्यो, उ और उकी घरवाली द्वीवै हारूनाक वंशाक छ्या, और उकी घरवाली को नाम इलीशिबा छ्यो। +जकर्याह और उकी घरवाली परमेश्वरा का नजरून में धर्मी छ्या; और प्रभु की सब आज्ञा और नियमून मानछ्या। +लेकिन उनेरि कोई संतान नी छी, क्याखिनकि इलीशिबा बाँझ छी, और उन बुढ़ा हो गैछ्या। +जब जकर्याह अपून मण्डली का दगाड़ यरूशलमा का मन्दिर में परमेश्वरा का सामुनि याजक को काम करछ्यो, क्याखिनकि उ हफ्ता में उकी मण्डली का याजकून की सेवा करना की बारी छी। +त याजकून का रीति का अनुसार जकर्याह नाम की चट्ठी निकल छी, कि उ प्रभुक मन्दिर में धूप जलौ। +जकर्याह का धूप जलून बखत मण्डली का सब लोग भ्यार मन्दिराक खाला में प्रार्थना करून मरेछ्या। +तब प्रभु को एक स्वर्गदूत वेदी का दैन तरफ प्रगट भ्योछ और जकर्याह स दिखाई दीछ। +और जकर्याह ऊस देखिभेरन घबरा ग्यो और उक मलिमें भौत डर छा ग्यो। +लेकिन स्वर्गदूत ले उथैं क्योछ, “हे जकर्याह, डर जन क्याखिनकि परमेश्वर ले तेरि प्रार्थना सुण हलछ्य और तेरि घरवाली इलीशिबा भटे तैंखिन एक च्योलो पैद होलो, और तैं उको नाम यहूना राखे।” +और उक पैद हुना में तुम त खुश होला, लेकिन भौत लोग ले खुश होला। +क्याखिनकि उ प्रभुक नजरून में महान होलो, और उ अंगूर को रस और शराब कभै नी पियोलो, और अपून जन्म है पैलिकैं भटे पवित्र आत्मा भरि जालो। +उ इस्राएलाक कई लोगून उनार प्रभु परमेश्वरा का पास वापस ल्यालो। +यहूना एक इसो आदिमी होलो जो परमेश्वरो को संदेश दिनवाला एलिय्याह नियाती आत्मा में सामर्थी होलो। उ प्रभु को बाटो तैय्यार करोलो। और ईजा-बाबको उनार संतानून का दगाड़ मेल करालो, और आज्ञा नै मानून वाला लोगून परमेश्वर की आज्ञान मानून सिखालो, और परमेश्वर खिन एक निकी प्रजा तैय्यार करोलो। +जकर्याह ले स्वर्गदूत थैं पुछ्छै, “मैं यो बात में कसीकैं यकीन करूँ? क्याखिन मैं और मेरि घरवाली त बुढ़ा हो ग्या।” +स्वर्गदूत ले ऊस जबाब दीछ, “मैं जिब्राईल स्वर्गदूत छूँ, जो परमेश्वरा का सामुनि ठाड़ रूछूँ। और परमेश्वर ले मैंस तैथैं बात करून खिन और तैंस यो सुसमाचार दिन खिन भेज रैछ। +और देख, जै दिन तक यो बात पुरी नी हो होलि, तैं उ दिन तक तैं गूँगो रौले, और बोल नी सकैं; येक कारण तैले मेरि बातुन की जो अपून बखत में पुरी होलि, उनूनमें तैंले विश्वास नै कर्यो।” +और जो लोग मन्दिर का खाला में जकर्याह को इन्तजार करून मरेछ्या, और उन लोग हैरान छ्या कि जकर्याह स मन्दिर में इदुक देर क्याखिन हो गैछ? +मन्दिर भटे भ्यार आभेरन जब जकर्याह उनार दगाड़ बात नै कर सक्यो, त उन लोग समझ ग्या कि उले मन्दिर कोई दर्शन देखछै। और उ हाते ले इशारा करनै र्योछ, और मुँख ले के नै बोल सक्यो। +मन्दिर में जकर्याह को एक याजक को सेवा बखत पुरो हो ग्यो, उ यरूशलम भटे अपून घर खिन न्हैजाछो। +कुछ दिनून का बाद में जकर्याह कि घरवाली इलीशिबा गर्भवती भैछ; लेकिन उले अपूनास पाँच मैंन तक लोगून है लुका भेरन राँख छै। +और उले क्योछ, “कि समाज में म्येरो अपमान दूर करून खिन प्रभु ले म्यारा मलि में दया करभेरन मैं खिन इसो करछय।” +जब इलीशिबा छयूं मैंनो लागछै, तब परमेश्वरा का तरफ भटे जिब्राईल स्वर्गदूत गलील प्रदेशा का नासरत गौं में, एक कुँवारी चेलि का पास भेजि ग्यो। +जैकी मँगनी यूसुफ नामाका लड़का का दगाड़ हो रैछ, और उ दाऊद राजा को वंश को छ्यो, और उ कुँवारी चेलि को नाम मरियम छ्यो। +और स्वर्गदूत ले मरियमा का पास आभेरन क्योछ, “मरियम तैंस म्येरो नमस्कार, आनन्द और जय तेरि हो, तैमें परमेश्वर की दया भौत हो रैछ, और उ त्यारा दगाड़ छै।” +जब मरियम ले स्वर्गदूत की बात सुणछै त उ भौत ज्यादा घबरा गै, और मन में सोचून लागछ्य यो नमस्कारो को की मतलब छै? +तब स्वर्गदूत ले उथैं क्योछ, “हे मरियम, जन डर, क्याखिनकि परमेश्वर कि दया तैमें हो रैछ। +और देख, तैं गर्भवती होलि, और तैं एक च्याला स जन्म देली, तैं उको नाम ‘यीशु’ राखे। +और उ महान होलो, और उ परमप्रधान परमेश्वरो को च्योलो कहलालो, और प्रभु परमेश्वर ऊस उक पूर्खा दाऊद राजा को जसो राजा बनालो। +और उ याकूबा का वंश में हमेशा राज्य करोलो, और उक राज्य को कभै अन्त नी होलो।” +मरियम ले स्वर्गदूत थैं क्योछ, “यो कसीकैं हो सकछो? क्याखिनकि म्येरो त ब्या ले नै हो र्यो।” +स्वर्गदूत ले मरियम स जबाब दीछ, “तैंमें पवित्र आत्मा उतरोलो और परमप्रधान परमेश्वर की सामर्थ तैमें छाया करली; और तैंमें भटे जन्म लिनवालो बालक पवित्र होलो, और परमेश्वरोको च्योलो कहलालो। +और सुण, तेरि कुल की इलीशिबा को ले बुढ़ापा में च्योलो हुन वालो छै, उ जो बाँझ छी, उको छयूं मैंन छै। +किलैकी परमेश्वर खिन केले काम कठिन नाहातिन।” +तब मरियमले क्योछ, “देख मैं प्रभु की दासी छूँ, जसो तैं कुँछै, ऊसो म्यारा दगाड़ हो।” और तब स्वर्गदूत वाँ भटे न्हैजाछो। +थ्वाड़ा दिनून का बाद मरियम तैय्यार हो भेरन वाँ भटे यहूदिया प्रदेशा का पहाड़ी इलाका का नगर में जकर्याह घर जाछी। +और वाँ पुजभेरन जकर्याह की घरवाली इलीशिबा स नमस्कार करछ्य। +और जसीकैं इलीशिबा ले मरियम को नमस्कार सुणछ्य, उसीकैं बच्चा उक पेट में उछलछो, और इलीशिबा पवित्र आत्मा ले भरि गै। +और उ मरियम थैं बड़ी जोरले कुन लागछी, तैं सब स्यैनिन में धन्य छी, और धन्य छै उ बच्चा जैस तैं जन्म दीन वाली छी। +म्येरो यो सौभाग्य छै, कि म्यारा प्रभु की ईजा मैंथैं मिलन खिन आ रैछ। +क्याखिनकि देख, जसीकैं मैंले त्यारा नमस्कार की आवाज सुणछ्य, उसीकैं म्यारा पेट में बच्चा खुशी ले उछल पड़छ्य। +तैं धन्य छी क्याखिनकि तैंले विश्वास करछ्य, कि प्रभु ले जो क्योछ, उ ऊस पुर करोलो। +तब मरियम ले क्योछ, +“मैं परमेश्वर की स्तुति करछूँ। +और मेरि आत्मा म्यारा उद्धार करूनवाला +परमेश्वर भटे खुश भैछ। +क्याखिनकि उले अपूनी दासी की दीनता स देखिभेरन दया करछ्य, +येक कारण सुणा, अब भटे सब युगा का लोग तैंस धन्य कौला। +क्याखिनकि उ सर्वशक्तिमान परमेश्वर मैं खिन +ठुल-ठुल काम करिना का छन। +और उको नाम पवित्र छै। +जो लोग परमेश्वरो को डर मान्नान, +उनूनमें उकी दया पीढ़ी भटे पीढ़ीन तक बनिना की रूछी। +और उ अपूनी महान सामर्थ को उपयोग महान काम करून खिन करछो, +और जो अपून-आप में घमण्ड करनान, उनून उ तितर-बितर कर द्योलो। +परमेश्वर राजान थैं राज्य करना को अधिकार ली लीछो, +और दीन लोगून को उठूछो। +और उले भुखा लोगून बड़िया खाना ले तृप्त करछ, +और धनवानून खाली हात निकाल दीछ। +उले हमार पूर्वजून थैं करिना का वादा स याद करछ्य, +और अपूनो इस्राएल देशाक लोगून की मद्दत करून खिन आ रियो छै। +उले अब्राहम और उक वंश में हमेशा खिन दया दिखून खिन याद करछ्य।” +मरियम लगभग तीन मैंना इलीशिबा दगाड़ रैभेरन अपूनो घर खिन वापस आ जाछी। +तब इलीशिबा का नन्तिनो पैद हुना को बखत पुरो भ्योछ, और उले एक च्याला स जन्म दीछ। +तब उक पड़ोसिन ले और रिस्तदारून ले सुणछै, कि परमेश्वर ले उमें अपूनी बड़ी दया करछ्य, तब उनूनले इलीशिबाक दगाड़ खुशी मनाछ। +और अठूँ दिन उन उ नानतिनास खतना करून खिन ल्यान। उन उको नाम उक बबा का नाम पर जकर्याह राखून चाँछ्या। +लेकिन नानतिना की ईजा इलीशिबा ले क्योछ, “येको नाम जकर्याह नै, बल्कि यहूना राखि जौ।” +तब उन लोगून ले क्योछ, “त्यारा कुल में केको ले यो नाम नाहातिन।” +तब उनूनले जकर्याह थैं ईशार भेरन पुछ्छै, कि तैं येको नाम कि राखून चाँछै? +तब जकर्याह ले पाठ्ठी मंगाभेरन लिखछ्य, “येको नाम यहूना राखि जौ।” और सब लोग यो बात ले ताजुब में पड़ ग्या। +उई बखत उकी आवाज लौट आछ, और उक जिबाड़ा का बंधन खुल ग्या और उ परमेश्वरे की महिमा करून लागछो। +और जकर्याह का आश-पास रून वाला लोगून में डर छा ग्यो, और उन सब बातुन की चर्चा यहूदिया प्रदेशा का सार पहाड़ी इलाका में फैल गै। +और सब सुणून वाला अपूनो-अपूनो मन में विचार करभेरन कुंनान, “यो नान्तिनो कसो होलो?” क्याखिनकि प्रभु की सामर्थ उक दगाड़ छी। +और उ नान्तिन को बाब जकर्याह पवित्र आत्मा ले भरि भेरन, भविष्यवाणी करून लागछो। +“धन्य छन प्रभु, इस्राएलाक परमेश्वर की स्तुति करा, +क्याखिनकि उ अपून लोगून में दया करून खिन आ र्योछ, और उनोरो उद्धार करछ्य। +और उले अपून सेवक दाऊदाका वंश में +हमून खिन एक शक्तिशाली मुक्तिदाता स भेज छै। +भौत पैलि भटे, प्रभु अपून +संदेश दीन वाला पवित्र लोगून का द्वारा यो कुँनै आ र्योछ, +दुश्मनून और उन सबून है जो हमून खिन +बैर राखनान उनून भटे बचा राँखछ्य। +उ अपूनी पवित्र वाचा स याद करभेरन +हमार पुरखान में दया करोलो। +और उले कसम खाभेरन हमार पूर्वज +अब्राहम थैं कईना को छ्यो, +कि उ हमून हमार +दुश्मनून का हात भटे बचाल, +उक सामुनि पवित्र और धर्मी +हो भेरन, जीवन भर निडर हो भेरन उकी सेवा करनै रू। +हे बालक, तैं परमेश्वरो को संदेश दिनवाला कहलालै। +क्याखिनकि तैं प्रभु को बाटो तैय्यार करून खिन +उक अघिल-अघिल हिटलै, और उक उन खिन लोगून तैय्यार करोलो। +और परमेश्वरा का लोगून का +पापून माफ करना का द्वारा उनून मुक्ति का बारिमें ज्ञान द्योलो। +हमार परमेश्वरे की हमून में इसी दया भैछ, +जसीकैं सूरज हमून रोशनी दीन खिन चमकछो, उसीकैं मसीह ले हमून खिन स्वर्ग भटे आलो। +पाप में जीन्दगी जीन वालान और मौत का खतरा में +बैठन वालान उज्यालो द्योलो, +और यो उज्यालो हमार जीन्दगी स +ठीक बाटा में लिजालो।” +और जकर्याह को च्योलो यहूना ठूलो हुनै ग्यो और आत्मा में ले ताकतवर हुनै ग्यो, और इस्राएली लोगून का बीच में उपदेश दीन है पैलि तक बिरान जागा में रूछो। +यो उन दिनून की घटना छै, जब रोमी महाराजा औगुस्तुस कैसर ले यो हुकुम दीछ, कि सारे रोमी सम्राज्य का लोगून की गिनती करभेरन उनार नाम लिखी जून। +यो पैलि जनगणना छी, जब क्विरिनियुस सीरिया देशो को राज्यपाल छ्यो। +और उ सम्राज्य का सब लोग अपूनो-अपूनो नाम लिखून अपून-अपून नगर खिन जानान जाँका उनार पूर्खा छ्या। +यूसुफ दाऊद को वंश को छ्यो, येक कारण उ गलील प्रदेशाका नासरत गौं भटे यहूदिया प्रदेशाका बैतलहम गौं खिन ग्योछ। +उ अपूनी गर्भवती घरवाली मरियमा का दगाड़ नाम लिखून खिन ग्योछ। +जब उन बैतलहम गौं में छ्या, तो उनून सराय में किराया में रून खिन कोई कमरा नै मिली, येक कारण उनून वाँ रून पड़छो जाँ गोरू-बाछा राखनान। जब उन वाँई छ्या तब मरियम का नान्तिनो हुना को बखत आ जाछो, त उले वाँई अपून पैला च्याला स जन्म दीछ, और ऊस एक टाल में लपेटिभेरन ऊस उ जाग राखछै जाँ लोग गोरू-बाछा का खान खिन घास डालनान। +और उ देश में कुछ ग्वाला छ्या जो रात में खुला मैदान में रैभेरन अपून भेड़-बाकारान को झुण्डो को पहरा दीन मरेछ्या। +तब अचानक स्वर्ग भटे परमेश्वरो को एक स्वर्गदूत वाँ प्रगट हो भेरन उनार पास ठाड़ भ्योछ, और प्रभु को तेज उनार चारू तरफ चमकछै, और ग्वाला भौत डरी ग्या। +तब स्वर्गदूत ले उनूनथैं क्योछ, “तुम डरा जन, देखा, मैं तुमून खिन एक सुसमाचार लीभेरन आरयूँ! जो सब लोगून खिन छै। +आज दाऊद राजा का गौं बैतलहम में, तुमून खिन एक मुक्तिदाता पैद हो र्योछ, योई मसीह प्रभु छै। +तुमून खिन उकी यो पछ्याण होलि, कि तुम एक बच्चा स टाल में लपटीना को और जाँ लोग गोरू-बाछा खान खिन घास डालनान वाँ दिखाई द्योलो।” +तब एकाएक उ स्वर्गदूताक दगाड़ भौत स्वर्गदूतून को दल परमेश्वर की जै-जैकार करून और यो कुँनै दिखाई दीछ, +“स्वर्ग में परमेश्वर की महिमा हो, और धरती में उन लोगून शान्ति मिलौ, जिनून देखिभेरन परमेश्वर खुशी छै।” +जब स्वर्गदूत उनार पास भटे स्वर्ग खिन न्हैग्या, तब ग्वालान ले आपस में क्योछ, “हिटा, हम ले बैतलहम गौं जाभेरन यो घटना स देखनू, जैस प्रभु ले हमून में प्रगट कर रैछ।” +और वाँ जाभेरन उनूनले यूसुफ, मरियम और उ नन्तिना स जाँ लोग गोरू-बाछा का खान खिन घास डालनान वाँ राखिना को देखछै। +ऊस देखिभेरन उनूनले जो बात स्वर्गदूत ले नानतिना का बारिमें बता राखछी, उन लोगून बातुन लाग्यान। +जिनूनले ग्वालान की बातुन सुणछै उन सब लोग हैरान हो ग्या। +लेकिन मरियम इन सब बातुन का बारिमें अपून मन में सोचनै रैछ। +और ग्वालान जसो स्वर्गदूत ले बताईना को छ्यो, ऊसो सब कुछ देखभेरन और सुणभेरन, परमेश्वर स्तुति और महिमा करनै-करनै वापस लौट ग्या। +यीशुक जन्माक अठूँ दिन यहूदीन का रीति का अनुसार जब उको खतना को बखत आछ, उ दिन यूसुफ और मरियम ले उको नाम यीशु राखछ्य, यो नाम परमेश्वरे ले उ बखत मरियम स अपून स्वर्गदूता का द्वारा बताईना को छ्यो, जब मरियम गर्भवती ले नी हो रैछी। +जब मूसा का नियमा का अनुसार शुद्ध हुनान दिन पुर हो गैछ्या, त उन उ नान्तिना स यरूशलम शैहरा का मन्दिर में परमेश्वरा का सामुनि ली ग्यान, +जसीकैं प्रभु की नियम की किताब में लिखीना को छै, “हरेक जेठो च्योलो प्रभु खिन पवित्र मानी जालो।” +और उन वाँ “पंडुकों को एक जोड़ो, या कबूतर का द्वी पोथा” बलिदान चढ़ून खिन लियान। क्याखिनकि प्रभु को नियम को पालन करून छ्यो। +और उ बखत यरूशलम शैहर में शमौन नामोको एक आदिमी छ्यो, और उ धर्मी और भक्त छ्यो; और उ बेसबरी ले मसीह को उनाको इन्तजार करून मरेछ्यो जैस भेजना को वादा परमेश्वर ले करिना को छ्यो कि उ अ, और इस्राएल देशा का लोगून तसल्ली द्यो। और पवित्र आत्मा उक दगाड़ छ्यो। +और ऊस पवित्र आत्मा ले यो बता राखछ्यो, कि जब तक उ परमेश्वरा का मसीह को दर्शन नी कर ल्योलो, तब तक उ नी मर। +और उ दिन पवित्र आत्मा का बताई जाना द्वारा ले मन्दिरा का खाला में आछ; जब मरियम और यूसुफ यीशु स मन्दिरा का भितर ल्यान, कि मूसा का नियम का अनुसार विधि स पुरी करून। +तब शमौन ले बालक यीशु स अपना गोदी में पकड़ भेरन परमेश्वर स धन्यवाद दीभेरन क्योछ, +“हे प्रभु, अब अपून दास स अपून +वादा का अनुसार शान्ति ले मरून दे, +क्याखिनकि अब मैंले उ +मुक्तिदाता स देख हालछै, +जैस तैले सब संसारा का लोगून का उद्धार +करून खिन भेजिना को छै। +उ गैर-यहूदीन में परमेश्वर स प्रकट करून +वाली ज्योति छै, और त्यारा +अपून इस्राएल देशा का लोगून की महिमा हो।” +और यीशु का ईजा-बबा इन सब बातुन जो शमौन ले उक बारिमें कर्यान सुणिभेरन ताजुब में पड़ ग्या। +तब शमौन ले उनून आशीष दीभेरन मरियम थैं क्योछ, “देख यो बालक एक इसो चिन्ह का रूप में भेजि ग्योछ, जैको लोग विरोध कराला। येक कारण इस्राएल में भौतून को विनाश और उद्वार को कारण होलो। +एक भयानक दुख, एक तलवार की नियाती तुमार मन स आर-पार छिद द्योलो, इसीकैं भौत लोगून का मन में विचार प्रगट हो जाला।” +आशेर का गोत्र में भटे हन्ना नामोको फनूएल की एक चेलि छी जो परमेश्वरो को संदेश दिनवाली छी। और उ भौत बुढ़ी छी, और अपून ब्या हुना का सात सालून तक अपून घरवाला का दगाड़ रैछ। +और उ विध्वा चौरासी साल की छी, और उ मन्दिर नी छोड़ छी, लेकिन उ उपवास और प्रार्थना करभेरन रात-दिन परमेश्वर की सेवा में लाग रूछी। +और उ उई बखत वाँ आभेरन प्रभु को धन्यवाद करून लागछी, और उ सबून बालक यीशु का बारिमें बातुन लागछी, जो कि यरूशलम शैहरा का लोगून का छुटकारा दीन वाला परमेश्वरा का भेजिनाक मसीह का इन्तजार में छ्या। +जब यूसुफ और मरियम सब कुछ परमेश्वरा का नियम अनुसार सब कुछ पुरो कर चुक्यान त उन गलील प्रदेश में अपून नगर नासरत गौं खिन वापस न्हैजानान। +और यीशु ठूलो और ताकतवर होनै ग्यो, और समझ और बुद्धि में बढ़नै ग्योछ; और परमेश्वर की दया उमें छी। +यीशुक ईजा-बबा हर साल फसह त्यारा का दिन यरूशलम शैहर जाछ्या। +और जब यीशु बार सालो को भ्योछ, त उन पर्व रीति का अनुसार यरूशलम शैहर खिन ग्यान। +पर्व खतम हुना का बाद यूसुफ और मरियम यरूशलम शैहर भटे वापस आयान, लेकिन यीशु यरूशलम शैहर में रूक ग्यो, और यो बात उक ईजा-बबा स मालूम नै छी। +उन यो समझून मरेछ्या कि उ दुसारा यात्रिन का दगाड़ होलो, एक दिना का यात्रा करनाका बाद उनून पत्तो चलछ्य कि यीशु उनार दगाड़ नाहातिन, त उन ऊस अपून रिश्तेदार और जाण पछ्याण वाला लोगून में खोजना। +जब उ काँई नै मिलनो, तब उन यीशु स खोजून-खोजून यरूशलम शैहर खिन वापस जानान। +और तीन दिनून का बाद उनूनले यीशु स मन्दिरा का खाला में यहूदी धर्म गुरून का बीच बैठिना को और उनार दगाड़ सवाल-जबाब करून देखछ्य। +और जतुक लोग उकी बात सुणून मरेछ्या उक जबाबून देखिभेरन ताजुब में छ्या। +तब यीशुक ईजा-बबा यीशुस देखिभेरन ताजुब पड़ ग्या, और उकी ईजा ले उथैं क्योछ, हे “च्याला! तैं हमार दगाड़ इसो क्याखिन करछै? देख, त्यारा बबा और मैं कदुक परेशान छ्या, और तैंस खोजून मरेछ्या।” +और तब यीशु ले अपून ईजा-बाब थैं क्योछ, “तुम मैंस क्याखिन खोजून मरेछा? क्या तुम नी जाण छ्या, मैंस अपून बबा का घर में हुन जरूरी छै?” +लेकिन जो बात यीशु ले उनूनथैं क्योछ, उनार समझया में नै आया। +तब यीशु उनार दगाड़ नासरत गौं खिन ग्योछ, और अपून ईजा-बबा का दगाड़ र्योछ, लेकिन यीशु का ईजा यो सब बात अपून मन में राख्यान। +और यीशु बुद्धि और डील-डौल में, और परमेश्वर और लोगून का अनुग्रह में बढ़नै ग्योछ। +रोमी महाराजा तिबिरियुस कैसराक राज्य का पंद्रवां साल में, जब पुन्तियुस पिलातुस यहूदिया प्रदेश को राज्यपाल छ्यो। और राजा हेरोदेस गलील प्रदेशा का इलाका में राज्य करछ्यो, और उक भाई फिलिप्पुस इतूरैया और त्रखोनीतिस प्रदेश में राज्य करछया, और लिसानियास अबिलेने जिला में राज्य करून मरेछ्यो। +और जब हन्ना और कैफा महायाजक छ्या। उ बखत परमेश्वरो को बचन बंजर जाग में जकर्याह च्योलो यहूना का पास पुजछै। +और यहूना यरदन नदी का आश-पासा का सारा प्रदेश में घुम-घुम भेरन, लोगून यो बतूछ्यो कि अपून पापून भटे पश्चताप करा और तब परमेश्वर तुमार पापून माफ करोलो और बपतिस्मा ली। +जसो परमेश्वरो को संदेश दिनवाला यशायाह की किताब में लिखीना को छ्यो, +कि उ बिरान जागान में रौलो, और लोगून धध्या-धध्याभेरन +यो बतालो, +कि प्रभु परमेश्वरा का उन खिन तुम तैयार हो ज्या और +उन बाँटान ठीक करून जैमें भटे हो भेरन उ उनवालो छै। +हरेक घाटी भर दी जालि, हरेक +डाँण-काँणा नीचा करि जाला, +और जो टयाड़ा बाटा छन उन सीधा करि जाला और जो बाटा ऊबड-खाबड छन +उन बराबर करि जालो +और सब लोग मुक्तिदाता को दर्शन करला, +जैस परमेश्वरा का तरफ भटे मुक्ति दीन खिन भेजि रैछ। +जो लोग यहूना थैं बपतिस्मा लीन खिन उछ्या, यहूना उनूनथैं कुछ्यो, तुम लोग जहरीला स्यापा का नियाति दुष्ट छा! तुमोरो यो सोचून गलत छै की केवल बपतिस्मा लिनाले तुम अपून पापून खिन परमेश्वरा का द्वारा सजा पान है बच सकछा! +येक कारण भल काम करभेरन सबूत दी, कि तुमून ले सच्ची में पापून है पश्चताप कर है छै। और अपून-अपून मन में यो जन सोचा कि हम अब्राहमा का वंशा का छा कि हम बच ज्यूला। क्याखिनकि मैं तुमूनथैं कुछूँ कि परमेश्वर इन ढ़ुगान भटे अब्राहम खिन सन्तान पैद कर सकछो। +अब बात इसी छै कि परमेश्वर हरेक स जो अपून पापून है पश्चताप नै करून चानो, ऊस सजा दीन खिन बिलकुल तैयार छै। ठीक उसीकैं जसीकैं बनकाटो रूखून का जाड़ में राखिना को छै, येका कारण जो-जो रूख निको फल नै लियून, उ काटि जालो और आग में डाली जालो। +तब भीड़ में भटे लोगून ले यहूना थैं पुछ्छै, “तो हम परमेश्वर की सजा भटे बचुन खिन की करनू?” +यहूना ले जबाब दीछ, “जैका पास द्वी कुरता छन, उ जैका पास नाहातिन ऊस एक कुरता दी दे, और जैका पास भौत अनाज छै, उले इसो करा।” +चुंगी लीन वाला ले बपतिस्मा लीन खिन आयान, और उनूनले यहूना थैं पुछ्छै, “गुरू जी, परमेश्वरा का सजा भटे बचुन खिन हम कि करनू?” +और तब यहूना ले उनूनथैं क्योछ, जो चुंगी रोमी सरकार ले तुमून लीन खिन बताईना को छै, उ है ज्यादा चुंगी जन लिया। +और सिपाईनले ले पुछ्छै, कि “हम कि करनू? तब यहूना क्योछ, कैखिन ले उपद्रव जन करया और नै कैमें झूठ्ठो आरोप लगाया, और जतुक मजूरी तुमून मिलछी, उमें खुश रया।” +और जदुक लोग मसीह का जल्द उना का आश में लागिना का छ्या, उन वाँ आईना का छ्या, उन सब अपून मन में सोचून मरेछ्या, कि काँई यो यहूना मसीह त नाहतिनी, +तब यहूना ले उनेरि बात जाणिभेरन उन सबूनथैं क्योछ, मैं त तुमून पानि ले बपतिस्मा दी छूँ, लेकिन जो उनवालो छै, उ मैं है महान छै; मैं इसो लाकारी को ले नाहातिनू कि उको सेवक बनभेरन झुकभेरन उको जूताका खोलि सकू। मैले त तुमून पानि को बपतिस्‍मा दीछ, लेकिन उ तुमून पवित्र आत्मा ले बपतिस्मा द्यालो। +उले अपून हातून में सूप्पो ली हैछ, और उ अपूनी खेती की फसल स निकीकैं साफ करोलो, और ग्यूँका दानान अपून भखार में जामा करोलो, और भूसा स उ आग में जालो, जो कभै नै बुझनी। +इसीकैं यहूना भौत सी शिक्षा दीभेरन लोगून सुसमाचार सुणूनै र्योछ। +लेकिन जब यहूना ले गलील प्रदेशा का इलाका का राजा हेरोदेस जो अपून भाई फिलिप्पुस की घरवाली हेरोदियास स अपूनी घरवाली बनूना का बारिमें और उन सब बुर कामून का बारिमें जो उले करिना का छ्या, ऊस डाटछ्य। +यो बाता का कारण राजा हेरोदेस ले यहूना स कैदी बनाभेरन एक और अपराध कर दीछ। +जब सब लोगून का बपतिस्मा लीन बाद यीशु ले बपतिस्मा लीभेरन प्रार्थना करून मरेछ्या, तो स्वर्ग खुल ग्यो। +और पवित्र आत्मा कबूतर का समान यीशु का मलि में उतर छै, और स्वर्ग भटे परमेश्वर ले क्योछ, तैं म्येरो लाड़िल च्योलो छै। मैं तैं है भौत खुश छूँ। +जब यीशु ले शिक्षा दिन शुरू करछ, उ बखत यीशु की उमर तीस साल की छी, (जसीकैं कि लोग यीशुस यूसुफ को च्योलो समझ छ्या) तो उनेरि वंशावली इसीकैं छी कि यीशु यूसुफ को च्योलो छ्यो और यूसुफ एली को च्योलो छ्यो, +और उ मत्तात को च्योलो छ्यो और उ लेवी को च्योलो छ्यो और उ मलकी को च्योलो छ्यो और उ यन्ना को च्योलो छ्यो और यूसुफ को च्योलो छ्यो, +और उ मत्तिन्याह को च्योलो छ्यो, और उ आमोस को च्योलो छ्यो, और उ नहूम को च्योलो छ्यो, और उ असत्याह को च्योलो छ्यो, और उ नोगह को च्योलो छ्यो +और उ मात को च्योलो छ्यो, और उ मत्तित्याह को च्योलो छ्यो, और उ शिमी को च्योलो छ्यो, और उ योसेख को च्योलो छ्यो, और उ योदाह को च्योलो छ्यो, +और उ यहूना को च्योलो छ्यो, और उ रेसा को च्योलो छ्यो, और उ जरूब्बाबिल को च्योलो छ्यो, और उ शालतिएल को च्योलो छ्यो, और उ उनेरि को च्योलो छ्यो, +और उ मलकी को च्योलो छ्यो, और उ अद्दी को च्योलो छ्यो, और उ कोसाम को च्योलो छ्यो, और उ इलमोदाम को च्योलो छ्यो, और उ एर को च्योलो छ्यो, +और उ यहोशू को च्योलो छ्यो, और उ एलीएजर को च्योलो छ्यो, और उ योरीम को च्योलो छ्यो, और उ मत्तात को च्योलो छ्यो, और उ लेवी को च्योलो छ्यो +और उ शमौन को च्योलो छ्यो, और उ यहूदा को च्योलो छ्यो, और उ यूसुफ को च्योलो छ्यो, और उ योनान को च्योलो छ्यो, और उ इलयाकीम को च्योलो छ्यो, +और उ मलेआह को च्योलो छ्यो, और उ मिन्नाह को च्योलो छ्यो, और उ मत्तता को च्योलो छ्यो, और उ नातान को च्योलो छ्यो, और उ दाऊद को च्योलो छ्यो +और उ यिशै को च्योलो छ्यो, और उ ओबेद को च्योलो छ्यो, और उ बोअज को च्योलो छ्यो, और उ सलमोन को च्योलो छ्यो, और उ नहशोन को च्योलो छ्यो +और उ अम्मीनादाब को च्योलो छ्यो, और उ अरनी को च्योलो छ्यो, और उ हिस्रोन को च्योलो छ्यो, और उ फिरिस को च्योलो छ्यो, और उ यहूदा को च्योलो छ्यो, +और उ याकूब को च्योलो छ्यो, और उ इसहाक को च्योलो छ्यो, और उ अब्राहम को च्योलो छ्यो, और तिरह को च्योलो छ्यो, और उ नाहोर को च्योलो छ्यो +और उ सरूग को च्योलो छ्यो, और उ रूऊ को च्योलो छ्यो, और उ फिलिग को च्योलो छ्यो, और उ एबिर को, और उ शिलह को च्योलो छ्यो, +और उ केनान को च्योलो छ्यो, और उ अरफक्षद को च्योलो छ्यो, और उ शेम को च्योलो छ्यो, और उ नूह को च्योलो छ्यो, और उ लिमिक को च्योलो छ्यो, +और उ मथूशिलह को च्योलो छ्यो, और उ हनोक को च्योलो छ्यो, और उ यिरिद को च्योलो छ्यो, और उ महललेल को च्योलो छ्यो, और उ केनान को च्योलो छ्यो, +और उ एनोश को च्योलो छ्यो, और उ शेत को च्योलो छ्यो, और आदम को च्योलो छ्यो, और उ परमेश्वरो को च्योलो छ्यो। +यीशु बपतिस्मा लीना का बाद पवित्र आत्मा की सामर्थ ले भरि भेरन, यरदन नदी भटे वापस आयान; और पवित्र आत्मा अगुवाई ले बिरान जागान में घुमूनै र्योछ। +और चालीस दिन तक शैतान ऊस परखनै र्यो। उन दिनून में यीशु ले चालीस दिन और रात केले नै खायो, और जब उन दिन पुर भ्यान यीशु स भुख लागछ्य। +और तब शैतान ले यीशु थैं क्योछ, “अगर तैं परमेश्वरो को च्योलो छै, त इन ढ़ुगान रोटा बना को हुकुम दे।” +यीशु ले शैतान स जबाब दीछ, कि पवित्रशास्त्र में यो लिखीना को छै, कि मनुष्य केवल रोटा ले ज्यून नी रौ। +तब शैतान यीशुस भौत ऊच्चा डाणा में लिजाछो और पल भर में संसार को राज्य दिखूछो, +और शैतान ले यीशुथैं क्योछ, मैं यो संसारो को पुरो राजपाठ तैंस द्यूलो, क्याखिनकि यो सब म्यारा अधिकार में छै, और जैस मैं चाँ ऊस दी सकछूँ। +अगर तैं झुकीभेरन म्येरो आदर और मेरि भक्ति करले, तो मैं यो सब कुछ तैंस दीयूलो। +तब यीशु ले ऊस जबाब दीछ, पवित्र-शासत्र में लिखीना को छै, कि तैं केवल प्रभु अपून परमेश्वरो को आदर कर और उकी अराधना कर। +तब शैतान यीशु स यरूशलम शैहरा का मन्दिर में लिजाछो और मन्दिरा का किनार में ठाड़ करछो, और यीशु थैं कुंछो अगर तैं परमेश्वरो को च्योलो छै, याँ है फटंग हाण। +क्याखिनकि त्यारा बारिमें पवित्रशास्त्र में लिखीना को छै, कि परमेश्वर स्वर्गदूतून हुकुम द्योलो कि उन तेरि मद्दत करला। +और उन तैंस हातून में उठा ल्याला, काँई इसो नै हो कि त्यारा खुट में ले ढूंगा ले ठेस लागो। +तब यीशु ले शैतान स जबाब दीछ, पवित्र-शासत्र में यो ले लिखीना को छै, कि तैं अपून प्रभु परमेश्वरे की परीक्षा जन करे। +जब शैतान यीशु की सब तरीकाले परीक्षा कर चुकछै, तब उ कुछ बखत खिन ऊस छोड़भेरन वाँ है न्हैजाछो। +फिर यीशु परमेश्वरा का सामर्थ में भरि भेरन गलील प्रदेश खिन वापस ग्योछ, और उकी चर्चा आश-पासा का सारा देश में फैल जाछी। +और यीशु यहूदी सभाघर में उपदेश दीछ्यो, और सब उकी बड़ाई करछ्या। +यीशु नासरत गौं में वापस आछ जाँ उ पालि-पोसी ग्योछ, और अपून रीति अनुसार सबता का दिन यहूदी सभाघर में जाभेरन पवित्र-शास्त्र में भटे पढून खिन ठाड़ भ्योछ, +और ऊस यशायाह परमेश्वरो को संदेश दिनवाला की किताब पढून खिन दी गै, और उले उमें जाँ इसो लिखीना को छ्यो, पढ़छै। +कि प्रभु को आत्मा मैंमें छै, +येक कारण कंगालून सुसमाचार +सुणून खिन म्येरो अभिषेक करिना को छै। +और मैंस येक कारण भेजिनाको छै, कि मैं जो कैद में छन उनोरो छुटकार करूँ +और अंधान आँखा +पाना को संदेश दीयू, और +मैं बोझ में दबीना का लोगून छुडूलो, +और परमेश्वरा का खुश रूना को सालो को प्रचार करूँ। +तब यीशु ले किताब बन्द करछ्य और सेवक का हात में दी दीछ, और बैठ जाछो, और यहूदी सभाघरा का सब लोगून की नजर यीशु का तरफ छी। +तब यीशु ले उन लोगून थैं क्योछ, तुमार सुणना ले आज पवित्रशास्त्र को यो लेख ले पुरो है ग्योछ। +और सब लोगून ले यीशु का तारीफ करछ्य, और भलि बात यीशु का मुँख भटे निकलछ्या, उन बातुन में सब लोगून ताजुब करनान, और कुंनान, “क्या यो यूसुफ को च्योलो नाहतिनी?” +यीशु ले उनूनथैं क्योछ, तुम मैंथैं यो कहावत जरूर कौला, कि हे वैघ, अपून आपस ठीक कर। और कफरनहूम गौं में जो कुछ करछ्य याँ अपून देश में ले कर। +तब यीशु ले उनूनथैं क्योछ, मैं तुमूनथैं सच्ची कुछूँ, कि कोई ले परमेश्वरो को संदेश दिनवाला अपून देश में मान-सम्मान नै पानो। +मैं तुमूनथैं सच्ची कुंछू कि परमेश्वरो को संदेश दिनवाला एलिय्याहा का दिनून जब साढ़े तीन साल तक बरखा नै भै, या तक कि सारा देश में अकाल पड़छ्य, तो इस्राएल देश में भौत विध्वा स्यैनिन छ्या। +लेकिन परमेश्वरो को संदेश दिनवाला एलिय्याह स इस्राएल देश में कोई ले विध्वा पास नै भेजि ग्यो, केवल सिदोन शैहरा का सारफत इलाका में रून वाली एक विध्वा का पास। +और एलिशा परमेश्वरो को संदेश दिनवाला का दिनून में इस्राएल देश में भौत कोढ़ी छ्या, लेकिन परमेश्वर ले सीरिया देशा का गैर-यहूदी नामान स छोड़भेरन कैसे ले चंगो नै कर्यो। +इन बातुन सुणिभेरन जदुक यहूदी सभाघर में छ्या, सब गुस्सा ले भरि जानान। +और यीशुस वाँ भटे भ्यार निकाल दीनान, और जो डाण में उनोरो नगर बसिना को छ्यो, उन यीशुस डाणा का किनार में ली ग्यान, कि ऊस वाँ भटे तलि खितीभेरन मार दीयूलो, +लेकिन यीशु उनार बीच है निकल भेरन न्हैजानान। +फिर यीशु वाँ भटे गलील प्रदेशा का कफरनहूम गौं खिन ग्यान; और सबता का दिन लोगून उपदेश दिन मरेछ्या। +और सुणून वाला उक उपदेश सुणिभेरन हैरान रैग्या, क्याखिनकि उको बचन सच्चा अधिकार का दगाड़ छ्यो। +यहूदी सभाघर में एक आदिमी छ्यो, जैस भूत ले अपून बश में कर राँछ्यो। उले जोर-जोरले चिल्ला भेरन क्योछ, +“हे नासरत के यीशु, तैं हमून किलैं परेशान करून मरेछै? क्या तैं हमून नाश करून खिन आ रैछै? मैं तैंस जाणछूँ कि तैं को छै? तैं परमेश्वरो को पवित्र च्योलो छै।” +यीशु ले उ भूत स डांटिभेरन क्‍योछ, चुप रौ, और यो आदिमी में भटे भ्‍यार निकल जा। तब भूत उ आदिमी स जोरले मरोड़भेरन ऊस बीच में पटक भेरन बिना नुकशान करे उमें भटे भ्‍यार न्‍हैग्यो। +यो देखिभेरन यहूदी सभाघरा का सबै लोग भौतै हैरान हो भेरन, एक-दुसारा थैं पुछून लाग्यान, कि यो कतुक ताकतवर और सामर्थी बचन छन, क्याखिनकि उ सच्चा अधिकार ले और सामर्थ का दगाड़ भूतून हुकुम दीछो, और उन निकल जानान। +इसीकैं यीशु की चर्चा आश-पासा का इलाकान में हुन लागछ्य। +फिर यीशु यहूदी सभाघर भटे उठाभेरन शमौना का घर जानान। उ बखत शमौन की सासू स भौत बुखार आ रियोछ, और उनूनले यीशुथै बिनती करछ्य कि उको ज्वर ठीक करा। +तब यीशु ले उक पास जाभेरन ज्वर स डाँठ छै और शमौन को सासू बुखार ठीक है ग्यो, और उ उनेरि आदर-खातर करून लागछ्य। +और ब्याल बखत लोग कई प्रकाराक बिमारीन यीशु का पास ल्यान। यीशु ले एक-एक में हात राखभेरन उनून चंगो कर दीछ। +भौत लोगून भटे भूत चिल्ला भेरन और यो कुँनै निकलग्या, कि “तैं परमेश्वरो को च्योलो छै।” लेकिन यीशु उनून डाँटछो और बोलून नी दीछ्यो, क्याखिनकि उन जाणि छ्या कि उ परमेश्वरो को च्योलो मसीह छै। +और दुसारा दिन रात्तैनि एक बिरान जागा में न्हैजानान, और भीड़ की भीड़ यीशुस खोजून-खोजून यीशुका पास पुजनान और यीशुस यो कैभेरन रोकून लागना कि हमून छोड़भेरन जन जा। +लेकिन यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “मैले और ले गौं और नगरून में जाभेरन परमेश्वरा का राज्य को सुसमाचार सुणून ले जरूरी छै, क्याखिनकि मैं यो काम खिन भेजिनाको छूँ।” +और यीशु गलील प्रदेशा का उन यहूदी सभाघर में प्रचार करनै रयान। +एक दिन जब यीशु गलील का झील का किनार ठाड़ छ्या, त लोगून की भौत ठूली भीड़ उनार चारू-तरफ ठाड़ हो भेरन परमेश्वरो को बचन सुणून मेरछी, त इसो भ्योछ, +कि यीशु ले झील का किनार में द्वी नाव देख्यान, और मछवारा लोग नाव में भटे उतर भेरन अपून जाल धुन मरेयछ्या। +उन नावून में भटे एक नाव शमौन की छी, यीशु ले उमें चढ़भेरन उनूनथैं क्योछ, “नाव स किनार भटे थ्वाड़ा दूर ली जा, तब यीशु नाव में बैठि भेरन लोगून उपदेश दिन लागछ्य।” +जब यीशु लोगून उपदेश दी चुकियान, तब उले शमौन थैं क्योछ, “नाव गैंर पानि में लिजा, और माछा पकड़ून खिन अपूनी जाल डाला।” +तब शमौन ले यीशु स जबाब दीछ, “गुरू जी हमूले पुरी रात मेहनत करछ्य पर हमूले के नै पकड़ीयो, लेकिन तुम कुँछा त मैं फिरले तुमार कुन में जाल डाल छूँ।” +जब पतरस और उक दगड़ियान ले जाल डालछ्य त जाल में इदुक माँछा फँस जाना कि जाल फाटना को खतरा लागून मरेछ्यो। +तब शमौन ले दुसारा नाव वाला स ईशार करभेरन बुलाछ, और द्वीवै नाव माछान ले इदुक भरि जानान कि उन डूबून वाला छ्या। +यो देखिभेरन शमौन पतरस ले यीशु का खुटान में खितीभेरन क्योछ, “हे प्रभु म्यारा सामुनि भटे न्हैजा, क्याखिनकि मैं पापी छूँ।” +क्याखिनकि इदुक ज्यादा माँछा पकड़ना का कारण उ और उक दगड़िया हैरान हो जानान। +और शमौन पतरस का दगड़िया याकूब और यहूना जो जब्दी का च्याला छ्या, उन ले यो देखिभेरन हैरान छ्या, तब यीशु ले शमौन पतरस थैं क्योछ, “जन डर, जसीकैं तैंले माछा पकड़ छै, उसीकैं आज का बाद तैं लोगून म्येरो शिष्य बनून खिन जामा करलै।” +और उन नाव किनार में ली ग्यान, और येका बाद उनूले सब छोड़ दीछ, और उक शिष्य बन ग्या। +एक बार यीशु एक गौं में छ्या, तब वाँ एक कोढ़ी उक पास आभेरन उक खुटान पड़भेरन बिनती करछो, “हे प्रभु, मैंस चंगो कर दे, क्याखिनकि मैं जाणछूँ, कि तैं मैंस चंगो कर सकछै।” +यीशु ले हात बढ़ाभेरन ऊस छूँछ और क्योछ, “होई, मैं चाँछू, तैं चंगो है जा।” और उ कोढ़ भटे तुरन्त चंगो है ग्यो। +तब यीशु ले ऊस हुकुम दीछ, “कि यो बात कैथैं जन कये, पर जाभेरन अपूनास याजक स दिखाये, और कोढ़ भटे ठीक हुना का बारिमें, जेले मूसा ले ठैरा राखछ्य, उ भेंट चढ़ाये, ताकि लोग जाण सकून की तैं चंगो है गैछै।” +लेकिन यीशु का बारिमें समाचार और ज्यादा फैल गै, और भीड़ कि भीड़ यीशु की सुणन खिन और बिमारी लोग चंगा हुन खिन जामा हुनान। +लेकिन यीशु उनून है दूर बिरान जागा में जाभेरन एकान्त में प्रार्थना करछ्यो। +एक दिना इसो भ्योछ कि यीशु उपदेश दिन मरेछ्या, और फरीसी लोग और मूसा का नियम सिखून वाला वाँ बैठिना का छ्या, जो गलील और यहूदिया प्रदेशा का इलाकान और यरूशलम शैहर और यरूशलम शैहर भटे आईना का छ्या, और चंगो करून खिन प्रभु की सामर्थ यीशु का दगाड़ छी। +उई बखत थ्वाड़ लोग एक लकवा पड़ीना का आदिमी स चरपाई में ल्यूनान, और उन लोग उ बिमारी यीशु का पास भितर लीजान चाँछ्या, लेकिन भीड़ इदुक छी की भिरत जाना को बाटो नी छ्यो। +तब उनूनले पाखा में जाभेरन पाखाका खपरेल निकालभेरन चरपाई में उ लकवा का बिमारी बाँदीभेरन लोगून का बीच में यीशु का सामुनि उतार छै। +यीशु ले उनोरो विश्वास देखिभेरन उ लकवा का बिमारी थैं क्योछ, “मैं त्यार पापून माफ करछूँ।” +तब मूसा का नियम सिखून वाला और फरीसी लोग यो बात सुणिभेरन आपस में कुन लागनान, यो त परमेश्वर की बुराई करून मेरियोछ। परमेश्वरा का अलावा दुसोरो कोई ले पाप माफ नै करि सकनो, केवल परमेश्वरा का पास पापून माफ करना को अधिकार छै? +यीशु ले उनेरि मनेंकि बात जाणिभेरन, उनूनथैं क्योछ, तुम अपून-अपून मन में कि सोचन मरेछा? +इसो कुनो आसान छै? क्या यो कुन कि त्यार पाप माफ है ग्यान, या यो कुन कि उठ और चल फिर? +येक कारण कि तुम जाणि ली “मैं आदिमी का च्याला स धरती में पाप माफ करना को ले अधिकार छै।” यीशु ले उ लकवा का रोगी थैं क्योछ, “मैं तैथैं कुछूँ उठ, अपूनो बिछान उठाभेरन अपून घर खिन जा।” +और उ लकवा को बिमारी तुरन्त सबून का सामुनि ठाड़ हो ग्यो, और अपूनी बिछान उठाभेरन और परमेश्वर की बड़ाई करनै अपून घर खिन न्हैग्यो। +और सबून ताजुब हुछो, और परमेश्वर की बड़ाई करून लाग्यान, और भौत डरभेरन कुन लाग्यान, “आज हमून ले अनोखी बात देखी छै।” +येक बाद यीशु भ्यार खिन आयान, और एक लेवी नामोको चुंगी लिनवालो आदिमी स चुंगी चौकी में बैठिना को देखछ्य, यीशु ले ऊस बुलाभेरन क्योछ, “म्यार दगाड़ अ और म्येरो शिष्य बन जा।” +तब उ लेवी ले अपूनो काम छोड़ी दीछ, और यीशु को शिष्य बन ग्यो। +और उ लेवी अपून घर में दावत को इतजाम करछो, और यीशु और उक शिष्य खान खिन बैठियान, और उनार दगाड़ भौत भीड़ छी। +तब फरीसी लोग और मूसा का नियम सिखून वाला लोग यीशुका शिष्यून थैं कुंनान, “तुम चुंगी लिनवाला और पापी का दगाड़ खानो क्याखिन खाछा?” +तब यीशु ले उनून जबाब दीछ, “जसिकै कि भल-चंगान लोगून डाक्‍टर कि के जरूरत नाहातिन, लेकिन जो बिमार छन उनुस डाक्‍टर कि जरूरत छै। +अपून-आपस धर्मी समझून वाला लोगून खिन मैं नै आरयूँ, बल्कि जो लोग अपूनास पापी समझनान, मैं उन लोगून पापून भटे पश्चाताप करून खिन बुलून आरयूँ।” +तब उनूनले यीशुथै क्योछ, “यहूना और फरीसी लोगून का शिष्य त उपवास और प्रार्थना करनान, लेकिन त्यारा शिष्य खानै-पिनै रूनान।” +तब यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “जब तलक मैं अपून शिष्यून का दगाड़ छूँ, उन बर्त कसीकैं कर सकनान? उन नै कर सकना। +लेकिन इसो बखत आला जब कि ब्योलो उनून भटे अलग करि जालो, तब उ बखत उन बर्त राखाँला।” +तब यीशु ले उनून एक कहानी सुणाछ, “लोग नय्या कपाड़ा में पुरान कपाड़ा को टाँलो नै लगूना, क्याखिनकि नय्या कपाड़ा धुना का बाद छ्वोटो हो जाछो, जैल पुरानो कपाड़ा और ज्यादा फाटि जालो, और उ पुरानो कपाड़ा उक दगाड़ मेल नी खा। +इसीकैं यीशु ले एक और उदारण दीभेरन उनुस समझूंनान, लोग नय्या अंगूर को रस पुरानो चमड़ा का थैल में नै राखना, क्याखिनकि जब उ अंगूर रस बढ़लो, तब थैलास फाड़ी द्यलो, और अंगूर रस और थैल द्वीवै बरबाद है जाला। +येक कारण हम नय्या अंगूर रस नय्या थैल में राँखनू। +और कोई आदिमी पुरानो अंगूर रस पी भेरन नय्या नै मांगनो, किलैकी ऊस पुरानो निको लागछो।” +जब यीशु और उनार शिष्य सबता का दिन गाँड़ान में भटे हो भेरन जानमरेछ्या, और उक शिष्य बालान टोड़न भेरन हात में माणी-माणी भेरन खानै जानमरेछ्या। +तब फरीसी लोग यो देखिभरेन यीशु थैं क्योछ, “त्यारा शिष्य इसो काम किलैं करनान, जो काम मूसा का नियम का अनुसार सबत दिन में करून ठीक नाहातिन?” +तब यीशु ले उनून जबाब दीछ, “क्या तुमूनले यो नै पढ़ियो, कि जब दाऊद और उक दगाड़िया भुखा छ्या त उनूनले कि करछ्य? +उ कसीकैं परमेश्वरा का घर में ग्योछ, और अपून दगड़ियान का दगाड़ भेंट चढ़ाईना का रवाटा खायान, और उले उ रवाटा अपून दगड़ियान ले दीछ, जिन रोटान सिर्फ याजक खा सकछ्या?” +और यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “मैं आदिमी को च्योलो, सबतो को ले प्रभु छूँ।” +और एक बार इसो हुछो कि यीशु सबता का दिन यहूदी सभाघर में जाभेरन उपदेश दिन लागनान, और वाँ एक आदिमी छ्यो, जैक दैन हात सुखी ग्यो छ्यो। +और वाँ मूसा का नियम सिखून वाला और फरीसी लोग यीशु में दोष लगूना का ताक में छ्या, कि यीशु सबता का दिन उ आदिमी स ठीक करछो या नै। +लेकिन यीशु उनार विचारून जाण छ्या, येक कारण यीशु ले जैका हात सुखीना को छ्यो उथैं क्योछ, “सब लोगून का बीच में ठाँड़ है जा।” और उ आदिमी ठाणो हो जाछो। +तब यीशु ले लोगून थैं पुछ्छै, “कि सबता का दिन कि करून ठीक छै, भलो करून या बुरो करून, प्राण बचुन या नाश करून?” +तब यीशु ले चारू तरफ देखिभेरन उ आदिमी थैं क्योछ, “अपूनो हात सिददो कर।” और उले जसीकैं अपूनो हात सिददो करछ्य, तब उको हात बिल्कुल ठीक है ग्यो। +यो देखभरेन फरीसी और मूसा नियम सिखून वाला गुस्साले चिड़ून लाग्यान, कि हम यीशु का दगाड़ कि करनू? +उन दिनून में यीशु पासाक एक डाण में प्रार्थना करून खिन ग्यान, और पुरी रात परमेश्वर थैं प्रार्थना करून में बिताछ। +और दुसारा दिन यीशु ले अपून शिष्यून बुलाछ, और उनूनमें भटे बार शिष्य चुनियान और उनून प्रेरित क्योछ। +और यो उन बारा शिष्य छन, जिनून यीशु ले चुनछ्य, पैलो शमौन जैक दुसोरो नाम यीशु ले पतरस राँखछ्य, और उको भाई अन्द्रियास, और याकूब, और याकूब को नानो भाई यहूना, और फिलिप्पुस, और बरतुल्‍मै, +और मत्ती, और थोमा, और हलफई को च्योलो याकूब। और शमौन जो जेलोतेस ले कहलूछो, +और याकूब को च्योलो यहूदा, और यहूदा इस्करियोती जेले यीशु स दुश्मनून का हात बाद में ध्वाका ले पकड़ावा ले दीछ। +तब यीशु अपून शिष्यून का दगाड़ उतर भेरन मैदान में आयान, और यीशुका मानन वालान की भौत ज्यादा भीड़, जो सारा यहूदिया और यरूशलम शैहर और सोर और सिदोन शैहरा का झील का किनारा का भौत लोग, +यीशु उपदेश सुणन खिन और अपूनी बिमारीन भटे चंगा हुन खिन उक पास आईना का छ्या, और उन जो भूतून का सताईना का लोग ले ठीक हो जाछ्या। +और सब लोग यीशु स छुन चाँछ्या, क्याखिनकि यीशु में भटे सामर्थ निकलून मरेछी और लोग चंगा हुन मरेछ्या। +यीशु ले अपून शिष्यून देखभेरन क्योछ, धन्य छा तुम जो मनाका दीन छा, क्याखिनकि परमेश्वरा का राज्य तुमोरो छै। +धन्य छा तुम जो ऐल भुखा छा, क्याखिनकि तुम तृप्त करि जाला। धन्य छा तुम जो ऐल डाण मारून मरेछा क्याखिनकि तुम हँसला। +धन्य छा तुम जब म्यार कारण ले लोग तुमेरि निन्दा करला, तुमोरो विरोध और बेईजती करला, और तुमून बदनाम करभेरन निकाली द्याला। +“उ दिन खुश होई और आनंद मनाया, क्याखिनकि येक बदला स्वर्ग में तुमून ठूलो ईनाम मिलोल! उनार पुरखानले परमेश्वरो को संदेश दिनवालान का दगाड़ इसो करछ्या। +तुम धनवान लोगून खिन कतुक भयानक होलो, क्याखिनकि तुम अपूनी सुख-शांति पा चुक गैछा। +हाय तुमून खिन जो ऐल भर पेट खाछा, क्याखिनकि तुम भुखा रौला। हाय तुमून खिन जो ऐल हँस छा, क्याखिनकि तुम दुखी होलो और डाण मारला। +हाय तुमून खिन जब लोग तुमेरि बड़ाई करून, क्याखिनकि तुमार पुरखानले उन लोगून का बारमे निकी बात करछ्य जो परमेश्वरा का संदेश दिनवाला झूठ्ठा लोग छ्या। येल पत्तो चलछो की तुम ले उनेरि नियाती परमेश्वरा का संदेश दिनवाला झूठ्ठा लोग छा। +लेकिन मैं तुमूनथैं सुणन वालान थैं कुछूँ कि अपून दुश्मनून का दगाड़ ले प्रेम करा। जो तुमार दगाड़ दुश्मनी करनान, उनून खिन भलाई करा। +जो तुमून श्राप दीनान उनुस आशीर्वाद दीया, जो तुमार दगाड़ बुरो बर्ताव करनान उनून खिन प्रार्थना करा। +जो तुमार एक गाल में थप्पड मारछो, ऊस दुसोरो गाल ले फेर दीया, जो तुमोरो कुरता ल्योलो, त ऊस अपूनो भ्यार वालो कोट ले दी दे। +जो कोई ले तुमूनथैं केले माँगछो, ऊस उ दीया। जो तुमोरो चीज छणुछ, उथैं उ वापिस जन माँगिया। +दुसरान का दगाड़ ठीक ऊसो ब्यवहार करा जसो ब्यवहार की आश तुम अपून खिन करछा। +अगर तुम उनार दगाड़ प्रेम करछा जो तुमार दगाड़ प्रेम करनान, तब येमें तुमेरि कि बड़ाई छै? क्याखिनकि पापी जो प्रभु स नै मानना, उन ले अपून प्रेम करून वालान का दगाड़ प्रेम करनान। +अगर तुम उनेरि भलाई करछा जो तुमेरि भलाई करनान, तब येमें तुमेरि कि बड़ाई छै? क्याखिनकि पापी लै इसो करनान। +अगर तुम उनुस कर्ज दीछा जिनूनथैं वापिस पाना की आश राखछा, त तुमेरि कोई किलैं बड़ाई करो? क्याखिनकि पापी ले पापिन कर्ज दीनान कि उनूनथैं फिर उदुकैं वापिस पा ल्याल। +लेकिन तुम अपून दुश्मनून का दगाड़ ले प्रेम कर्या, उनेरि भलाई कर्या और वापिस पाना की आश नै राखभेरन कर्ज दीया, तभै तुमोरो ईनाम ले ठूलो होलो, और तुम महान परमेश्वर की संतान बनाई जॉला, क्याखिनकि उन बुर लोगून में दयालु छन जो धन्यवाद नै करना। +जसो तुमोरो पिता परमेश्वर दयालु छन उसीकैं तुम ले दयालु बँन्या। +तुम दुसरान में दोष जन लगा, तब परमेश्वर तुमूनमें ले दोष नै लगा। कैका खिलाफ न्याय जन करा, तब परमेश्वर तुमार खिलाफ ले न्याय नै कर। दुसरान माफ करला, तब परमेश्वर तुमून ले माफ करोलो।” +दीया करा, त तुमून ले द्योलो। लोग तुमून नापेले चेपि-चेपि भेरन और हिला-हिला भरेन तुमार काखि में डाली जालो, क्याखिनकि जो नापेले तुम नापछा, उई नापेले तुमून खिन ले नापी जालो। +फिर यीशु ले उनूनथैं एक कहानी सुणाभेरन क्योछ, कि अन्धा-अन्धा स बाटो बता सकछी? क्या द्वीवै जन गड्डा में नी खिती जाला? +शिष्य अपून गुरू है ठूलो नै, लेकिन जो सिद्ध होलो, अपून गुरू का समान होलो। +यीशु ले फिर क्योछ, “तुम किलैं अपून भाई की नानि-नानि गलतिन में दोष लगूछा, क्या तुम अपूनी ठूली-ठूली गलतिन नै देखना। +और जब तुमूनले गलती कर रैछ, त तुम कसकैं अपून भाई थैं कै सकछै, ‘कि तैं गलत छै।’ हे कपटी पैलि तैं अपूनी ठूली-ठूली गलतिन सुधार, तब तैं अपून भाई की नानि-नानि गलतिन निकीकैं सुधार पालै।” +कोई ले निको रूख बुरो फल नै ल्यून और नै कोई बुरो रूख निको फल नै ल्यून। +हरेक रूख अपून फलून ले पछ्याणी जाछो, क्याखिनकि झील-झाड़िन भटे अंजीर नै तोड़ना और नै कंटीली झाड़िन भटे अंगूर तोड़ना। +और भल आदिमी मन का भण्डार भटे भल बात निकलनान, और बुरा आदिमी मन का भण्डार भटे बुर बात निकलनान, क्याखिनकि आदिमी का मन में जो हुछो उई मुँख भटे निकलछो। +जब तुम म्येरो कयू नै मानना, “तैं मैंथैं हे प्रभु हे प्रभु” किलैं कुँछा? +जो कोई म्यारा पास उछो और म्यारा बातुन सुणभेरन मानछो, मैं तुमून बतूछूँ उ कैको जस छै +उ आदिमी को जस छै, जेले अपूनो घर बनून बखत घरा का खडशिला गैरा खोदियान और मजबूत चट्टान में घर की बुनियाद राखछै, और जब आँधी तूफान आछ उ घर नै हिला सकियो, क्याखिनकि उ घर मजबूत बनिना को छ्यो। +लेकिन जो सुणिभेरन नै माननो उ आदिमी को जस छै, जेले माटा में बिना खडशिला खड़भेरन घर बनाछ, जब आँधी तूफान आछ त उ घर खिती जाछो और उको सत्यानाश हो जाछो। +यीशु लोगून यो सब उपदेश दिना का बाद, कफरनहूम गौं में आयान। +वाँ कोई रोमी सुबदारो को दास जो उको प्रिय छ्यो, उ बिमारी ले मरून मरेछ्यो। +जब उ सुबदार ले यीशु की चर्चा सुणछ्य, त उले कुछ यहूदी अगुवान यीशु का पास यो विनती करभेरन भेजछ्य, कि उ आभेरन म्यारा यो दास स चंगो कर दे। +तब उन यीशु का पास आयान, और उथैं भौत बिनती करभेरन कुन लाग्यान, उ इसो लायक छै कि तैं उ खिन यो कर। +क्याखिनकि उ हमरि जाति का दगाड़ प्रेम राखछो, और उलेई हमार यहूदी सभाघर बनायान। +यीशु उनार दगाड़ ग्यान, जब यीशु सुबदार का घरा का नजिक पुजून वाला छ्या, त सुबदार ले यीशु का पास अपून कई मित्रून कुन खिन भेजछ्य “हे प्रभु, तैं कष्ट जन कर, क्याखिन मैं इसो लकारिको नाहतिनू कि तैं म्यारा घर भितर अ। +येक कारण मैं अपनास इसो लकारिको नै समझनू की त्यारा पास आ सकू, तैं ताँई भटे कैं दे, तैं म्येरो सेवक चंगो है जालो। +मैंस पत्तो छै, कि मैंले अधिकारीन का अधिकार में काम करून वालो आदिमी छूँ, और म्यारा अधिकार में थ्वाड़ा सिपाई काम करनान, और जब मैं एक स हुकुम दीभेरन कुछूँ ‘जा,’ त उ जाछो; और दुसारा थैं कुछूँ ‘अ,’ त उ उछो; और जब अपून कोई सेवक थैं कुछूँ, यो काम कर। त उ ऊस करछो।” +यो सुणभेरन यीशुस बड़ो ताजुब हुछो, और यीशु ले फरकी भेरन उ भीड़ थैं जो उक पछिल उनमरछी उनूनथैं क्योछ, “मैं सच्ची कुछूँ कि मैंले पुरा इस्राएल देशा का एक ले आदिमी में इसो विश्वास नै देख्यो, जो यो गैर-यहूदी आदिमी की नियाती मैंमें करछो।” +और सुबदार का मित्रून ले घर वापस आभेरन, उ दास चंगो पाछ। +थ्वाड़ा दिनून का बाद यीशु नाईन नाम नगर में ग्यान, उक शिष्य, और भौत भीड़ उक दगाड़ जानमरेछी। +जब यीशु उ नगरा का गेट में पुजियान, त देखा, लोग एक मुरदा स अर्थी में अन्तिम संस्कार करून खिन ली जानमरेछ्या। जो अपूनी ईजा को एकलौतो च्योलो छ्यो, और उ विध्वा छी; और उ नगरा का भौत लोग उक दगाड़ छ्या। +ऊस देखिभेरन प्रभु तरस आछ, और उले क्योछ, “जन रौ।” +तब उले पास जाभेरन अर्थीस छूँछ, और ली जानवाला रूक जानान। तब यीशु ले क्योछ, “हे जवान मैं तैंथैं कुछूँ, उठ जा।” +तब तुरन्त उ मुरदा उठाभेरन बैठि जाछो, और बोलून लागछो। तब यीशु ले ऊस उक ईजा स सौंप दीछ। +यो देखिभेरन सब लोग हैरान हो ग्यो, और परमेश्वर की बड़ाई करभेरन कुन लागनान, “हमार बीच में परमेश्वर की तरफ भटे परमेश्वरो को संदेश दिनवाला एक महान आदिमी आ र्योछ, और परमेश्वर ले अपून लोगून की मद्दत करून खिन भेज रैछ।” +और यीशुका बारिमें यो बात सारा यहूदिया प्रदेश और आश-पासा का सारा इलाका में फैल जाछी। +यहूना स उक शिष्यून ले इन बातुन का बारिमें ऊस बताछ। +तब यहूनाले अपून शिष्यून में भटे द्वी जनून बुलाभेरन यीशुका पास यो पूछन खिन भेज छै, “क्या तैं उई मसीह छै, जैस भेजना को वादा परमेश्वर ले कर राखछ्यो, या हम कै दुसरा को इन्तजार करनू?” +तब उनूले यीशु का पास आभेरन क्योछ, “हमून तेरा पास यहूना बपतिस्मा दिनवाला ले यो पूछन खिन भेज रैछ, क्या तैं उई मसीह छै, जैस भेजना को वादा परमेश्वर ले कर राखछ्यो, या हम कै दुसरा को इन्तजार करनू?” +उई बखत यीशु ले भौत लोगून की बिमारीन और तखलीफ, और भूतून भटे छुड़ाछ; और भौत अंधान आँखा दीयान। +और यीशु ले यहूनाका शिष्यून थैं क्योछ, जो तुमूनले देखछ्य, और सुणछ्य, जाभेरन यहूना थैं कै दीया; कि अन्धा देखनान, लंगड़ा हिटनान, और कोढ़ी ठीक हो जानान, और टोला सुणनान, और मुरदा ज्यून करि जानान, और कंगालून सुसमाचार सुणाई जाछो। +धन्य छन उन जो म्यारा बारिमें शक नै करना। +जब यहूनाका शिष्य वापस न्हैजानान, तब यीशु यहूना बारिमें लोगूनथैं कुन लागछो, तुम बिरान जागान में कि देखन खिन गैछा? क्या हवा ले हिलते हुये सरकण्डान? +तो फिर कि देखून गैछा? क्या मेंहंगा कपाड़ा पैनिना का आदिमीन? देखा, जो भड़कीला कपाड़ा पैनना, और सुख-विलास रूनान, उन राजमहलून में रूनान। +तो फिर कि देखन खिन गैछा? क्या कोई परमेश्वरो को संदेश दिनवाला स? होई मैं तुमूनथैं कुछूँ, कि परमेश्वरो को संदेश दिनवाला है ले ठूला आदिमी स। +यो उई छै, जैका बारिमें पवित्रशास्त्र में लिखीना को छै, +देख, मैं अपूनो संदेश दिनवाला स त्यारा अघिल +भेजछूँ, जो तैखिन बाँट सुधारोलो। +“मैं तुमूनथैं कुंछूँ जो स्यैनि में भटे जन्मीना को छै, उनूनमें भटे यहूना है कोई ले ठूलो नी भ्यो, लेकिन जो परमेश्वरा का राज्य में नानो है नानो ले छै, उ यहूना है ले ठूलो छै।” +जब उनूनले यीशु की कईना की बातुन सुणछै, त सब लोगून ले याँ तक की चुंगी लीनवालान ले यहूना थैं बपतिस्मा लीभेरन क्योछ, कि परमेश्वर स धर्मी छै। +लेकिन फरीसी लोग और मूसा नियम सिखून वालान ले यहूना भटे बपतिस्मा लीन है इन्कार कर दीछ। और परमेश्वर की मनसा जो उनार बारिमें छी ऊस टाल दीछ। +तब यीशु ले क्योछ, मैं यो युग का लोगून की तुलना कैका दगाड़ करूँ? कि उन कैका जसा छन? +उन उ नानतिनान का जस छन, जो बजार में बैठि भेरन एक दुसारा थैं धध्याभेरन कुंनान, हमूले तुमून खिन मुरली बजाछ, और तुम नै नाचिया, हमून ले दुख करछ्य, लेकिन तुम रोया नै। +क्याखिनकि यहूना बपतिस्मा दिनवालो बार-बार बर्त राखछो और अंगूर को रस नै पिनो, और फिर उन कुंनान कि उमें भूत छै। +और मैं आदिमी को च्योलो खानै-पिनै आरयूँ, और तुम कुँछा, देखा, कि खाना को ढाणी और पियक्कड आदिमी, चुंगी लीनवालान और पापिन को मित्र छै। +लेकिन परमेश्वरो को ज्ञान अपूनी सब सन्तानून का कारण ले सच्चो ठैराई ग्यो। +तब एक फरीसी लोग ले यीशु थैं बिनती करछ्य, कि उक दगाड़ उक घर खान खिन हिटा, त यीशु फरीसी का घर खान खिन जानान, और खानो खान खिन बैठनान। +त उई नगरे की एक पापिनी स्यैनि ले यो जाणिभेरन कि यीशु उ फरीसी लोगून का घर में खान खिन आ रियोछ, तैं उ स्‍यैनि संगमरमर का शीशी में जटामांसी को भौत मेहंगो इत्र लीभेरन वाँ आछ, +और उ यीशुका खुटान का पास, ठाड़ हो भेरन, रो-रो भेरन उक खुटान अपून आंशून ले भिगूछी और अपून ख्वारा का बालून ले उक खुटान पोछछी, और बार-बार उक खुटान में इत्र लगाभेरन उको आदर करछी। +यो देखिभेरन उ फरीसी लोग जेले यीशुस अपून घर में बुलाईना को छ्यो, अपून मन में सोचून लागछ्य, अगर यो परमेश्वरो को संदेश दिनवाला हुनो तैं यो जाणि लीनो कि यो स्यैनि कसी छै, क्याखिनकि उ पापिनी छी। +यीशु ले उक मने की बात जाणिभेरन उथैं क्योछ, “हे शमौन, मैंस तैथैं कुछ कुन छै।” उले क्योछ, “गुरू जी क।” +तब यीशु ले एक उदारण दीभेरन क्योछ, कि एक धनवाना का द्वी कर्जदार छ्या, एक पाँच सौ दिनून की मजूरी का बराबर कर्जदार छ्यो, दुसोरो पचास दिना का मजूरी बराबर कर्जदार छ्यो। +और उन द्वीवैन का पास कर्ज चुकून खिन केले नी छ्यो, येक कारण धनवान ले उनोरो कर्ज माफ कर दीछ। उन द्वीवैन में भटे को धनवान स ज्यादा प्रेम को करोलो? +शमौन ले जबाब दीछ, “म्यारा समझले जैको ज्यादा कर्ज माफ करछ्य।” यीशु ले शमौन थैं क्योछ, तैं ठीक कूंछै। +और उ स्‍यैनि का तरफ देखिभेरन यीशु ले शमौन थैं क्योछ, क्या तैंले यो स्यैनि स देखछी येले कि करछै? मैं त्यारा घर आयू तैले मैंस खुटा धुन खिन पानि नै दीयो, लेकिन येले म्यारा खुटान अपून आंशून ले धोयान और अपून बालून ले पोछियाना। +तैले मैंस गला लगाभेरन म्येरो स्वागत नै कर्यो, लेकिन जब भटे मैं या आरयूँ, तब भटे येले म्येरो आदर करून नै छोड़ियो। +तैले म्यारा ख्वारा में तेल लगाभेरन म्येरो आदर नै कर्यो, लेकिन येले म्यारा खुटान में मेहंगो इत्र लगाभेरन म्येरो आदर करछै। +येक कारण मैं तैंथैं कुछूँ, भौत ज्यादा पाप जो येले कर राखछ्या, उ सब माफ करि ग्यान, क्याखिनकि येले भौत प्रेम करछ्य, लेकिन जैको थ्वाड़ा पाप माफ भ्योछ, उ कम प्रेम करछो। +और यीशु ले उ स्यैनि थैं क्योछ, तेरा पाप माफ भ्यान। +तब जो लोग उक दगाड़ खान खिन बैठिना का छ्या, उन अपून-अपून मन में सोचून लाग्यान, “यो को छै जो पापून ले माफ करछो?” लेकिन पापून त केवल परमेश्वर माफ कर सकछो। +पर यीशु ले स्यैनि थैं क्योछ, परमेश्वर ले तैंस बचा हालछै, क्याखिनकि तैले मैंमें विश्वास करछै, खुशी-खुशी अपून घर खिन न्हैजा। +येक बाद यीशु नगर-नगर और गौं-गौं घुम भेरन परमेश्वरा का राज्य को सुसमाचार सुणन लाग्यान, और उक बारा शिष्य उक दगाड़ छ्या, +और कुछ स्यैनिन ले छ्या, जिनून में भूतून भटे और बिमारीन भटे ठीक होईना का छ्या, और उ यो छन; मरियम जो मगदला गौं छी, जैमें भटे सात भूत निकलीना का छ्या, +और राजा हेरोदेस का एक कर्मचारी खुजे की घरवाली योअन्ना, और सूसन्नाह, और ले भौत स्यैनिन छ्या। जो अपून सम्पत्ति ले यीशु और उनार शिष्यून की सेवा करछ्या। +और जब भौत भीड़ जामा हो रैछी, त नगर-नगर भटे लोग यीशुका पास उनमरेछ्या, तब यीशु ले एक कहानी सुणाछ, +एक किसान बी बुन खिन ग्योछ। जब उ बी बुनमरेछ्यो, त थ्वाड़ा बी बाँट का किनार में पड़छो, और आकाशा का चिड़िया ले आभेरन उनुस खा लीछ। +और थ्वाड़ा बी चट्‍टान में पड़छो, और जल्दी जाम ग्या, लेकिन ज्यादा माँटा नै हुना का कारण जल्दी सुखी ग्या। +और थ्वाड़ा बी झाड़िन का बीच पड़ीयान, और झाड़िन ले ठूलो हो भेरन उनुस दबै दीछ, +और थ्वाड़ा बी निको भूमि में पड़छ, और यो बी जामियान और सौ गुना फल ल्यान। यो कैभेरन यीशु ले जोरले क्योछ, “जो कोई यो बात स सुण सकछो जो मैं कुन मरेयू, उन यो समझना की कोशिश करून।” +यीशु का शिष्यून ले उथैं पुछ्छै, कि यो कहानी की मतलब छै? +यीशु ले क्योछ, “तुमून परमेश्वरा का राज्य को गुप्त भेद की समझ दी रैछ, लेकिन औरून कहानी में सुणाई जाछो, येक कारण पवित्रशास्त्र लिखीना को छै, कि +उन देखनान त सही पर उन पछ्याण नै पान, +उन सुणनान, त सही पर समझ नै सकना। +यो कहानी को मतलब यो छै; बीज का गुदा परमेश्वरो को बचन छै। +बाटा का किनार को मतलब उन लोग छन जिनूनले परमेश्वरो को बचन सुणछ्य, लेकिन शैतान उनार मन भटे उ बचनून चुरा लिजाछो, कि काँई इसो नै हो कि विश्वास करभेरन उन उद्धार पान। +और जो बी चट्‍टान में पड़ीयान, यो उन लोगून का नियाती छन जो बचन सुणिभेरन खुशी-खुशी मान्नान। और उन थ्वाड़ा बखत तलक विश्वास करनान, और परीक्षा का बखत बहक जानान। +और जो बी झाड़िन का बीच पड़ीनान छन, यो उन लोग का नियाती छन जिनूनले बचन तो सुणनान, लेकिन बाद में चिन्ता, धन-दौलत, और जीन्दगी का सुख-विलास में फँस जानो परमेश्वरा का बचन में रूकावट डालछी। और उक जीन्दगी में बचन कै काम नै कर पानो। +और जो बी निकी भूमि में पड़ीयान, यो उन लोगून की नियाती छन, जो बचनून सुणभेरन भल मन मानभेरन पक्का विश्वासी बननान। +कोई ले आदिमी दीया जलाभेरन भांणाका तलि नै ढकनो, और नै चरपाई ताला राखनो, लेकिन ऊस ऊँचा जाग में राखनान, कि सब भितर उनवालान उज्यालो मिलो। +म्येरो कुंना को मतलब छै, परमेश्वर हर उ बात स प्रगट करोलो, जस लोग ऐल तक नै जाणना। उ हर उ बात स प्रगट कर द्योलो जो ऐल तक गुप्त छन। +येक कारण तुम चौकूंना रौ कि कसीकैं सुणछा? क्याखिनकि जैक पास समझना की इच्छा छै, परमेश्वर ऊस और ले समझ द्ययोलो, पर जो यो समझना की इच्छा नै राँखनो, कि जो मैं सिखूछूँ, जो उले समझ छै, परमेश्वर उ समझ ले उथैं है ली ल्योलो, जैस उ अपूनी समझछो। +और यीशु की ईजा और उक भाई उक पास आयान लेकिन भीड़ का कारण नै मिल पाया। +तब लोगून ले यीशुथै क्योछ, त्यारा ईजा और त्यारा भाई लोग भ्यार ठाड़ हो र्यान, त्यारा दगाड़ मिलून चाँनान।” +यीशु ले उनून जबाब दीभेरन क्योछ, “म्यारा ईजा और म्यारा भाई इन छन जो परमेश्वरो को बचन सुणना और माननान।” +फिर एक दिना यीशु और उक शिष्य नाव में चढ़ियान और यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “आ हम गलील प्रदेश झील का पार जानू।” +और जब नाव चलून मसछ्य त यीशु पड़ जानान, और तूफान उठछो, और नाव में पानि भरिन मसछो और उन लोग खतरा में छ्या। +तब उनूनले यीशुस जगाछ, और क्योछ, “हे मालिक! मालिक! अब हम डबून मरिया।” तब यीशु ले उठाभेरन आंधीस और पानि का लहरून डांटछ्य, और उ थामी ग्यो। +तब यीशु ले अपून शिष्यून थैं क्योछ, “तुमोरो विश्वास काँ छै?” लेकिन उन डर जानान और ताजुब हो भेरन आपस में इसो कुन लाग्यान, यो को छै, जो तूफान और पानि की लहर ले हुकुम दीछो, और उ येकी बात मान्नान? +फिर यीशु और उक शिष्य गिरासेनी लोगून का प्रदेश में पुजनान, जो उ पार गलील प्रदेशा का सामुनि छै। +जब यीशु और उक शिष्य झील का किनारा में पुजियान वाँ एक आदिमी का दगाड़ मिल्यान जैमें भूत छ्या। उ भौत दिनून भटे ना त कपाड़ा पैन छ्यो और नै घर में रूछ्यो बल्कि उ एक कब्रिस्तान में रूछ्यो। +उ यीशुस देखिभेरन चिल्लान लागछो, और यीशु का सामुनि खितीभेरन कुंछो, “हे सर्वशक्तिमान परमेश्वरो को च्याला यीशु! तैं हमून परेशान किलैं करछै? मैं तैथैं बिनती करछूँ, मैंस तखलीफ जन दे।” +क्याखिनकि यीशु उ आदिमी में भटे भूत थैं निकलून हुकुम दिन मरेछ्या, येक कारण भूत ऊस बार-बार परेशान करून मरेछ्यो। और लोग ऊस साँगुलान और जंजीरून ले बाद छ्या, लेकिन उ उनून तोड़ दीछ्यो, और भूत ऊस बिरान जागान में खिन लिजा छ्यो। +तब यीशु ले उ भूत थैं पुछ्छै, “त्यार नाम कि छै?” उले क्योछ, “सेना” क्याखिनकि उमें भौत भूत लागिना का छ्या। +और उन भूतून ले यीशु थैं बिनती करछ्य, कि हमून गैरा गड्डा में जाना को हुकुम जन दे। +वाँ एक डाणा में एक सुंअरून को एक ठूलो झुंड चरून मरेछ्यो, उन भूत ले यो कैभेरन यीशु थैं विनती करछ्य, हमून तैं उन सुंअरून झुंड में जान दे, यीशु ले क्योछ जा। +तब तुरन्त भूत उ आदिमी में भटे निकल भेरन सूअरून का झुंड में न्हैजानान। और तब सब सुंअर ओरालो में दौड़भेरन आयान और झील में डुबिभेरन मरि ग्या। +और जो उ सुंअरून का ग्वाला छ्या, उन लोग यो सब देखिभेरन, भाजि जानान और गौं में जाभेरन सबून बतुनान। +यो सुणिभेरन सब लोग देखन खिन आयान, और यीशु का पास आभेरन देखना कि जै आदिमी में भटे भूत निकलीना का छ्या, ऊस यीशुका खुटान का पास बैठिना को और कपाड़ा पैनिना को और शांत हालत में बैठिना को देखिभेरन डर जानान। +और देखन वालान ले उनून बताछ, कि यो आदिमी जैस भूतून ले सताईना को कसीकैं ठीक भ्योछ। +तब सब गिरासेनी का आश-पासा का गौं का लोगून ले यीशु थैं बिनती करछ्य, की तैं हमार याँ भेंट न्हैजा, क्याखिनकि उन लोग भौत डर गैछ्या। त यीशु नाव में चढ़भेरन वापस न्हैजानान। +जै आदिमी में भटे भूत निकलीना कि छ्यो, उ यीशु थैं विनती करून लागछ्य, कि मैंस अपून दगाड़ उन दे, लेकिन यीशु ले ऊस बिदा करछ्य। +और उथैं क्योछ, “अपून घर खिन जा और लोगून बताये कि परमेश्वर ले त्यारा दगाड़ कतुक ठूलो काम करछ्य।” और उ आदिमी जाभेरन पुर नगर में प्रचार करून लागछो कि यीशु ले मैं खिन कतुक ठूलो काम करछ्य। +जब यीशु वापस आयान त लोगून ले यीशु को स्वागत करछ्य, क्याखिनकि लोग उक इन्तजार में छ्या। +तब वाँ एक याईर नामोको आदिमी उछो, जो यहूदी सभाघरा का अधिकारी छ्यो, और यीशुका खुटान पड़छो और बिनती करछो कि म्यारा घर हिटा, +क्याखिनकि उकी बारा साल की एकलौती चेलि छी, जो बिमार ले मरन खिन बटि रैछी। +जब यीशु उक घर खिन जानमरेछ्यो, त लोगून की भौत भीड़ ऊस चारू तरफ भटे घेर राखछी। +एक स्यैनि उ भीड़ में छी, ऊस बारा साल भटे खून बगना की बिमारी छी, और उले अपूनी सारी समपत्ति वैदून में लुटा दीछ, फिरले ऊस कोई ठीक नै कर पानो। +तब उले पछिल है आभेरन यीशुका कपाड़ास छू लीछ, और तुरन्त उको खून बगून बिमारी ठीक हो जाछी। +तब यीशु भीड़ में है पछिल के मुड़भेरन पुछ्छै, “म्यारा कपाड़ास कैले छूआ?” तब पतरस और उक शिष्यून ले क्योछ “गुरू जी, तुम भीड़ ले चारू तरफ भटे घेरी रैछ और लोग तैंमें गिर पड़नान।” +लेकिन यीशु ले क्योछ, “केले मैं छूँछ, क्याखिनकि मैंले जाण है छ कि मैंमें भटे सामर्थ निकालछै।” +परन्तु जब उ स्यैनि ले देखछ्य, कि उ अब लुक नै सकनी, तब उ स्यैनि भौत डरनै और थरथरानै यीशु का पास आभेरन उक खुटान में पड़गै, और उले सबून का सामुनि बतूछी, मैंले कि कारण ले यीशु का कपाड़ा छूयान, और उ कसीकैं तुरन्त चंगी हो गैछ। +यीशु ले उथैं क्योछ, “चेलि, तैले मैंमें विश्वास करछ्य, और यो बात ले तैंस चंगो करछ्य, खुशी ले घर खिन न्हैजा।” +जब यीशु उक दगाड़ बात करून मरेछ्या, उई बखत याईर का घर भटे कुछ लोगून ले आभेरन याईर थैं क्योछ, “अब गुरू स परेशान करना कि जरूरत नाहातिन। क्याखिनकि तेरि चेलि मर गैछ।” +यीशु ले यो सुणभेरन उथैं क्योछ, तैं जन डर। केवल मैमें विश्वास राख। त उ बच जालि। +जब यीशु याईर का घर पुज्यान त उले पतरस, यहूना, याकूब और चेलि का ईजा-बबास छोड़भेरन और भितर कैसे नै उन दीनो। +और सब लोग रून मरेछ्या, लेकिन तब यीशु ले उनूनथैं क्योछ, जन रो, नानतिनी मर नै रै बल्कि पड़ रैछ। +सब लोग यो जाणिभेरन कि उ चेलि मर गैछ उन लोग यीशु में हँसून मस्यान। +लेकिन यीशु ले उ चेलि को हात पकड़ भेरन क्योछ, “हे चेलि उठ।” +यीशुका कुन तक उ चेलि का प्राण वापस आग्या और उठाभेरन बैठ जाछी। फिर यीशु ले उक ईजा-बबा थैं क्योछ येस के खान खिन दी। +उक ईजा बबास यो बात ले भौते ताजुब भ्योछ, लेकिन यीशु ले उनूनथैं क्योछ, यो बात कैथैं जन कया। +फिर यीशु ले अपून बारा शिष्यून अपून पास बुलाछ, और उनून सब भूत-परेतून और बिमारीन ठीक करना को सामर्थ और अधिकार दीछ, +और उनून परमेश्वरा का राज्य का प्रचार करून खिन और बिमारून ठीक करून खिन भेजछ। +और उले उनूनथैं क्योछ, “अपून बाँट खिन के जन लिया, नै त लठ्ठी, नै त खान खिन रवाटा लिया, नै त कोई झ्वाल और नै बटवा में डबल लिया, नै दुसोरो जोड़ो कपाड़ लिया।” +अगर कोई तुमून अपून घर बुलूछो, तो तब तक तुम उई घर में मेहमान बन रया; और वाँई भटे विदा होई। +जो कोई तुमोरो आदर नै करना, नै बात सुणनान, तब उ नगर भटे जान बखत अपून खूटाकि धुल झाड़ी लिया, यो उ गौं का लोगून दिखालो कि परमेश्वर उनोरो न्याय करोलो। +तब उक शिष्य गौं-गौं जाभेरन सुसमाचार सुणून लाग्यान, और सब बिमारी लोगून ठीक करून लागयान। +जब राजा हेरोदेस उन कामून की चर्चा सुणभेरन घबरा ग्यो, जो यीशु करून मरेछ्या, क्याखिनकि कुछ लोग कुन मरेछ्या कि यहूना मरिना में भटे ज्यूनो है ग्योछ। +और कुछ लोगून ले क्योछ, कि परमेश्वरो को संदेश दिनवाला एलिय्याह प्रगट होर्योछ; और कुछ लोगून ले क्योछ, कि कुछ पुराना परमेश्वरो को संदेश दिनवालान में भटे कोई ज्यून है ग्योछ। +लेकिन राजा हेरोदेस ले क्योछ, यहूना को त मैंले खोरो कटवाछ, अब यो को छै जैका बारिमें मैं इसी बात सुण छूँ? और उले ऊस देखना कि इच्छा जाहिर करछै। +फिर प्रेरितून वापस आभेरन जो कुछ ले उनूले करछ्य और सिखाछ, सब कुछ यीशु स बता दीछ। और यीशु उनून अलग करभेरन बैतसैदा नामक शैहर में लिग्यो। +यो जाणिभेरन सब लोग उक पछिल न्हैग्या, और यीशु भौत खुशिले उनार दगाड़ मिलछ्य, और उनार दगाड़ परमेश्वरा का राज्य का बात को करून लागछ्य, और जो लोग ठीक हुन चाँछ्या उनून यीशु ले चंगा करछै। +जब भौत ब्याल हुन लागछी, त सब शिष्यून ले यीशु थैं क्योछ, “गुरू जी इन लोगून जान दे कि यो आश-पासा का गौन और बसतीन में जाभेरन अपून खिन रूना को जाग, और खाना को इन्तजाम कराला, क्याखिनकि हम सब याँ बिरान जागा में छा।” +यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “तुम इन लोगून खिन खान का इन्तजाम करा।” उनूनले यीशु थैं क्योछ, “हमार पास पाँच रोटा और द्वी माँछा का अलावा केले नाहतिन, लेकिन इसो हो सकछो कि हम जाभेरन इनून खिन मोल ल्यूनू।” खान खाँनवाला लगभग पाँच हजार लोग छ्या। +(क्याखिनकि वाँ उनूनमें भटे लगभग पाँच हजार आदिमी छ्या) तब यीशु ले शिष्यून थैं क्योछ, “इनून पचास-पचास को झुंड बनाभेरन बैठा दी।” +और उनूनले इसो करछ्य, और उनुस बैठा दीछ। +तब यीशु ले उन पाँच रोटान और द्वी माँछा हात में थामीयान, और स्वर्ग का तरफ चाँभेरन, परमेश्वरो को धन्यवाद करछ्य और रोटान टोड़ी-टोड़ी भेरन शिष्यून दीनै रैयान, और उन लोगून बाढ़नै रयान। +और उन लोगून ले पेट भर भेरन खान खिन खाछ, जब सबून ले खाना खा लीछ, तब शिष्यून ले बचिना का रोटान ले बारा टोकरी भर भेरन उठायान। +एक दिना यीशु और उक शिष्य एकान्त में प्रार्थना करून मरेछ्या, तब यीशु ले उनूनथैं पुछ्छै, कि “लोग म्यारा बारिमें कि कुंनान कि मैं को छूँ?” +शिष्यून ले जबाब दीछ, कुछ “यहूना बपतिस्मा दीन वालो, और कुछ लोग परमेश्वरो को संदेश दिनवाला एलिय्याह और कुछ लोग पुराना जमाना का परमेश्वरो को संदेश दिनवालान में भटे कोई ज्यून है ग्यो।” +यीशु ले अपून शिष्यून थैं पुछ्छै, “और तुम मैंथै कि कूंछा की मैं को छूँ?” पतरस ले जबाब दीछ, “तैं परमेश्वरो को भेजिना मसीह छै।” +तब यीशु ले उनून चेतावनी दीभेरन क्योछ, “तुम कैसे यो जन बताया मैं मसीह छूँ।” +फिर यीशु ले क्योछ, “मैं आदिमी को च्योलो भौते दुख उठालो, और यहूदी अगुवा और प्रधान याजक और मूसा का नियम सिखून वाला लोग ऊस तुच्छ समझभेरन मार द्याला, और उ तीन दिन बाद मुरदान में भटे ज्यून हो जालो।” +फिर यीशु ले सबूनथैं क्योछ, “अगर कोई म्यार शिष्य बनून चाँछ, त उ मैं खिन मरून खिन तैयार हो ज्यो। आखरी मैं म्यारा शिष्य नियाति ऊस मेरो अनुसरण करून होलो +जो अपून प्राण संसारिक जीन्दगी जीन खिन बचालो, उ परमेश्वरा का दगाड़ अनन्त जीवन पाना को मौका खो द्योलो, लेकिन जो मैं खिन और सुसमाचार खिन अपून प्राणस दीछो, उ अनन्त जीवन पालो। +एक आदिमी स की फेदा होलो, अगर उ पुरा संसार में धनवान हो, पर परमेश्वरा का दगाड़ अपूनो अनन्त जीवन स खो दे? उ परमेश्वर स कि दी सकछ्यो, जो उको अनन्त जीवन खरीदोलो? +अगर तुमून में भटे कोई मैंस परमेश्वरा का रूप नै जानो, और मेरि शिक्षा नै मानो, तो मैं आदिमी को च्योलो ले तुमून अपून शिष्य हुन है ले इनकार कर द्यूलो, जब मैं धरती में अपून पवित्र स्वर्गदूतून का दगाड़ अद्धभुत तेज में वापस उलो। तब हर कोई मेरि उई अद्धभुत तेज स देखाला जस म्यारा पिता को तेज छै।” +मैं तुमूनथैं सच्ची कुछूँ, “कि जो याँ ठाँड़ छन, इनून में कुछ लोग इसा छन, जब तलक परमेश्वरा का राज्य स सामर्थ का दगाड़ उन नै देख ल्यून, तब तलक उन कभै नी मराँला।” +इन बातुन का कोई आठ दिनून का बाद यीशु अपून तीन शिष्यून पतरस, यहूना और याकूब स प्रार्थना करून खिन लीभेरन एक डाँण में ग्यान। +जब यीशु प्रार्थना करून मरेछ्या, त उको चेहरा का रूप बदल ग्यो, और उक कपाड़ा सफेद और चमकून लाग्यान। +और देखा, पुराना जमाना का परमेश्वरो को संदेश दिनवाला मूसा और एलिय्याह, उक यीशु दगाड़ बात करून मरेछ्या। +इन लोग महिमा का दगाड़ दिखाई दीयान, और मसीहा का मरना की चर्चा करून मरेछ्या, जो यरूशलम शैहर में हुन वाली छी। +पतरस और उक द्वी दगड़िया यहूना और याकूब गैहरी नीन में पड़ रेछ्या, जब उन पुरी तरह जॉगा ग्या, त उनूनले यीशु की महिमा और उन द्वी लोगून यीशुका दगाड़ ठाड़ देख्यान। +जब उन यीशुक पास जान लाग्यान, त पतरस ले यीशु थैं क्योछ; “हे प्रभु हमोरो या रून ठीक छै; अगर तेरि इच्छा हो त मैं याँ तीन तम्बू ठाड़ करूँ, एक तुमून खिन, एक मूसा खिन और एक एलिय्याह खिन।” ऊस यो पत्तो नी छ्यो कि उ कि कुन मरियोछ। +उ यो कुन मरछ्यो, तब अचानक एक बादल ले प्रगट हो भेरन उनुस ढक लीछ, और उन डर ग्या। +तब परमेश्वर ले बादल में भटे हो भेरन बात करछ्य, “यो म्येरो लाड़िलो च्योलो और म्येरो चुनिना को छै, तुम येकी बातुन सुणा।” +यो बात हुना का बाद यीशु उनून एकोलो दिखाई दीछ; और उन चुप रियान, और जो कुछ उनूनले देखछ्य, उ बात उनूनले कैथैं नै क्यो। +दुसरा दिन यीशु और उक शिष्य डाणा भटे उतरनान उनून एक ठूली भीड़ मिलछी। +उ भीड़ में भटे एक जन ले चिल्ला भेरन क्योछ, “गुरू जी, मैं तैंथैं बिनती करछूँ कि म्यारा च्याला में दया कर क्याखिनकि यो म्येरो एकलौतो च्योलो छै। +एक भूत येस बार-बार पकड़छो; और यो जोर-जोरले चिल्ला उठछो; और मुख भटे गाज खितुछो। और येस मरोड़भेरन बड़ी मुशकील ले छोड़छो। +मैंले त्यारा शिष्यून थैं क्योछ, येस ठीक कर दी, लेकिन इन त नै निकाली सक्या।” +यीशु ले उनून जबाब दीछ भेरन क्योछ, “हे अविश्वासी लोगो मैं कब तक तुमार दगाड़ रूलो, अपून च्याला स म्यार पास ल्या।” +उ ऊस यीशुका पास ल्यून मरछ्या, कि भूत ले ऊस भिमें पटक भेरन मरोड़ दीछ, लेकिन यीशु ले उ भूत स डाटछ्य और उको च्योलो उतुंजैई ठीक करभेरन उक बबा स दी दीछ। +तब सब लोग परमेश्वरो को ठूलो काम स देखिभेरन हैरान हो ग्या, लेकिन जब सब लोग उन कामून कि जो उ करछ्यो हैरान छ्या। +त उले अपून शिष्यून थैं क्योछ, “तुम सब इन बातुन में ध्यान दी, क्याखिनकि मैं आदिमी को च्योलो, दुश्मनून का हात पकड़ाई जूलो।” +लेकिन यो बात शिष्यून का समझ में नै आई, और यीशु थैं येक बारिमें पुछून में डर छ्या। +फिर शिष्यून में आपस में यो वाद-विवाद हुन मसछ्य कि हमून में भटे सबून है ठूलो को छै। +तब यीशु ले उनेरि मनेकी बात जाण लीछ, और एक नान्तिना स लीभेरन अपून पास ठाँड़ करछ्य, +और उले उनूनथैं क्योछ, जो कोई म्यारा नाम ले इसा नान नान्तिना स अपनूछो और उकी मद्दत करछो, क्याखिनकि उन मैंस प्रेम करनान, यो इसो छै कि जो मैंस अपनून, और जो म्येरो स्वागत करछो, उ सिर्फ म्येरो नै बल्कि म्यारा भजून वाला को स्वागत करछो, क्याखिनकि जो तुमून में भटे नानो छै उ सबून है ठूलो छै। +तब यहूना ले यीशु ले क्योछ, “गुरू जी, हमूले एक आदिमी स त्यारा नाम ले भूतून निकालून देखछ्य, और हम ऊस रोकना की कोशिश करछ्य, क्याखिनकि उ हमरि नियाती तेरो शिष्य नी छ्यो।” +तब यीशु क्योछ, “उ आदिमी स तुम जन रोकिया, क्याखिनकि जो तुमोरो विरोधी नाहातिन, उ तुमार तरफ छै।” +जब यीशु का स्वर्ग खिन उठाई जाना का दिन नजिक छ्या, त उले यरूशलम शैहर जाना को फैसला करछ्य। +यीशु ले संदेश दिनवालान अपून अघिल भेजछ्य। उन पैलि ग्यान कि सामरी लोगून का एक गौं में पुजभेरन यीशु खिन तैय्यारी करनू। +लेकिन वाँ का लोगून ले ऊस वाँ नै उन दीयो, क्याखिनकि उ यरूशलम शैहर खिन जानमरेछ्या। +यो देखिभेरन उक शिष्य याकूब और यहूनाले क्योछ, “ हे प्रभु जी, क्या तैं चाँछै कि हम हुकुम द्या कि स्वर्ग भटे आगो खितभेरन इनून भस्म करा?” +लेकिन यीशु ले उनून डाँठ छै, और क्योछ “तुम नै जाणना कि तुम कसी आत्मा का छा। क्याखिनकि आदिमी को च्योलो लोगून का प्राण नाश करून खिन नै बल्कि बचुन खिन आ र्योछ।” +और यीशु और उक शिष्य कोई दुसारा गौं खिन न्हैजानान। +जब यीशु अपून शिष्यून का दगाड़ बाट में जानमरेछ्या, त कैले यीशु थैं क्योछ, जा काँई तुम जाला, मैं तुमोरो च्योलो बनून खिन मैं तुमार पछिल हिटलो। +तब यीशु ले उथैं क्योछ, “सियाल का रून खिन गुफा छै और आकाशा का चिड़ियान खिन बसेरा छै, लेकिन मैं आदिमी को च्योलो हो भेरन ले म्यारा पड़ून खिन घर नाहातिन।” +लेकिन यीशु ले दुसारा आदिमी थैं क्योछ, “म्यारा पछिल हिट।” उले यीशु थैं क्योछ, “गुरू जी, पैलि मैंस जान दे, कि मैं अपून बबा का मरना का बाद उको अन्तिम संस्कार कर सकूँ, फिर आभेरन तेरो शिष्य बनूलो।” +यीशु ले क्योछ, “जो लोग आत्मिक रूप ले मरिना छन, उनून अपून मुरदा दफनून दी।” लेकिन तैं जाभेरन परमेश्वरा का राज्य का बारिमें बतौ। +एक और ले क्योछ, “हे प्रभु, मैं त्यारा पछिल उलो, लेकिन मैं पैलि अपून घरवालान की इजाजत लीभेरन उछूँ।” +तब यीशु उथैं क्योछ, जो कोई आदिमी अपून गाड़ा में हल जोतून बखत पछिल कै देखछो, उ परमेश्वरा का राज्य का लायक नाहतिनी। +इन बातुन का बाद यीशु ले सत्तर और शिष्यून चुनियान और नियुक्त कर्यान, और जो-जो शैहर और जागान जाँ उले खुद जाना की योजना बना राखछी, वाँ उले उनून द्वी-द्वी करभेरन अपून है पैलि भेजियान। +और उनूनथैं क्योछ, “खेती तैय्यार छै, लेकिन मजदूर कम छन, येक कारण गाड़ा का मालिक थैं बिनती करा कि उ अपून गाड़ान की फसल काटून खिन मजदूर भेजो। +जा और देखा मैं तुमून भेडून का नियाती भेड़ियान का पास भेजछूँ। +और अपून बाँट खिन नै त कोई थैला, नै त झ्वाला लिया, और नै जूता लिया, और नै बाटा में कैस ढोक दीया। +और जैका ले घर जाला, पैलि कया, कि ‘उ घर में परमेश्वरे की शान्ति हो।’ +अगर उ घर में परमेश्वर की शान्ति पान वाला लोग होला, त उ शान्ति उ घर में ठहरली। अगर कोई नी होलो त उ तुमार पास वापस आ जालि। +और उई घर में मेहमान बनभेरन रया, और जो केले तुमून खान खिन द्याला, उई खाया और पिया, क्याखिनकि मजदूर स उकी मजूरी मिलून चैछी, और घर-घर जन जाया। +जो ले गौं या शैहर में जाला, और वाँ का लोग तुमोरो स्वागत करून, और जो कुछ उन तुमून खान खिन द्याला उई खाया। +और वाँ का बिमारून चंगा करा, और उनूनथैं कया, परमेश्वरो को राज्य तुमार नजिक आग्योछ। +लेकिन जो ले गौं या शैहर में जाँछा, और वाँ का लोग तुमोरो आदर नै कराला, त उनार बजारून में जाभेरन कया, +तुमार याँ को माटो जो हमार खुटान में लागि र्योछ, हम तुमार सामुनि झाड़ी दीनू, फिरले यो जाँणलि कि परमेश्वरो को राज्य तुमार नजिक आग्योछ। +मैं तुमूनथैं कुछूँ, कि उ दिना नगरा का लोगून की हालत सदोम शैहरा का लोगून की हालत भटे ज्यादा खराब होलि। +हाय खुराजीन शैहर, और, बैतसैदा शैहरा का लोगून में! जो चमत्कारा का काम तुमून में करि ग्यान अगर उ सोर और सिदोन शैहर में करि जाना, त यो दिखून खिन वाँ का लोग भौत पैलि टाट ओढ़ी भेरन और अपून मलि में छारो छिड़क भेरन कभै अपून पापून भटे पश्चताप कर लीन। +लेकिन परमेश्वर न्याय का दिन जो सजा सोर और सिदोन शैहरा का लोगून द्योलो, उ सजा तुमेरि सजा भटे कम होलि। +और हे कफरनहूम गौं, क्या तैं स्वर्ग तक ऊचो करि जालै? तैं त अधलोक है ले तलि करि जालै। +जो तुमेरि सुणछो, उ मेरि सुणछो; और जो तुमून तुच्छ समझछो, उ मैंस तुच्छ समझछो; और जो मैंस तुच्छ समझछो, उ म्यारा भजून वाला को तुच्छ समझछो।” +जब उन सत्तर शिष्य जिनून द्वी-द्वी करभेरन यीशु ले भेजिना का छ्यो, उन भौत खुश हो भेरन वापस आयान और यीशु थैं कुन लाग्यान, “हे प्रभु, भूतून ले हमरि बात मानछै जब हमून ले उनून त्यारा नाम ले हुकुम दीछ।” +यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “ जब दुष्टआत्मान ले तुमोरो हुकुम नै मान्यो, त मैंले शैतान स अचानक आकाश भटे बिजली नियाती स्वर्ग भटे खितीन ग्योछ। +देखा मैंले तुमून स्याँपून और बिच्छून कूचलना को और शैतान जो तुमोरो शत्रु छै, उकी सारी सामर्थ में अधिकार दी राखछै; और कोई ले चीज ले तुमून केले नुकशान नी हो। +तब ले तुम यो बात ले खुश जन हो कि भूत तुमार बश में छै, लेकिन यो बात ले खुश हो कि तुमार नाम स्वर्ग में लिखीनाका छन।” +तब उई बखत यीशु पवित्र आत्मा में हो भेरन खुशी ले भरीग्यो, और कूछो, हे पिता, स्वर्ग और धरतीका प्रभु, मैं तेरो धन्यवाद करछूँ कि तैले इन बातुन बुद्धिमानून और समझदारून भटे दूर राखछ्य और नान्तिना में प्रगट करछ्य। होई, हे बाब तैंस योई निको लागछ्य। +म्यारा बबा ले मैंस सब कुछ दी हलछ्य; और कोई यो नै जाणनो कि च्योलो को छै, केवल बाब जाणनान, और बबा स ले कोई नै जाणनो, केवल च्योलो का अलावा जैमें च्योलो प्रगट करून चौ। +तब यीशु ले अपून शिष्यून का तरफ देखिभेरन एकान्त में क्योछ, धन्य छन उ आँखा, जो बातुन तुम देखन मरैछा उन ले देखनान। +क्याखिनकि मैं तुमूनथैं कुछूँ कि परमेश्वरो को संदेश दिनवाला भौत लोग और राजान ले लै चाँछ कि जो बात तुम देखून मरछा उन ले देखन चाँछ्या, लेकिन नै देखी पाया, और जो बात तुम सुणछा, उन सुणन चाँछ्या लेकिन नै सुण पाया। +एक दिन जब यीशु लोगून शिक्षा दीन मरेछ्या, तब मूसा का नियम सिखून वाला में भटे एक आदिमी ले यीशुस परीक्षा लीन खिन पुछ्छै, गुरू जी मैं कि काम करूँ, जेले मैंस परमेश्वर अनन्त जीवन द्योलो? +यीशु ले उथैं क्योछ, “मूसा का नियम में कि लिखीना को छै? तैं कसीकैं समझ छै?” +उले जबाब दीछ, मूसा का नियम में इसो लिखीना को छै कि, तैं अपून प्रभु परमेश्वर थैं अपून पुर मन ले और पुर प्राण ले और पुरी ताकतले और पुर बुद्धि ले प्रेम राख, और अपून पड़ोसी का दगाड़ अपूनो जसो प्रेम राख। +तब यीशु ले उथैं क्योछ, तैं ठीक कूंछै इसो तैले कर ले त अनन्त जीवन पालै। +लेकिन उ अपनास धर्मी समझभेरन यीशु थैं पूछ्छय, त म्येरो पड़ोसी को छै? +यीशु ले यो बात सुणभेरन कहानी सुणाछ, सुण “एक आदिमी यरूशलम शैहर भटे यरीहो शैहर खिन जान मरछ्यो, तब डाकून ले ऊस पकड़ भेरन उक कपाड़ा और जो कुछ उक पास छ्यो लुट लीछ, और मार-पीट करभेरन ऊस अधमरो करभेरन छोड़ी ग्यान। +और फिर इसो हुछो कि उई बाटा भटे एक यहूदी याजक जानमरेछ्यो, लेकिन उ देखिभेरन उकी मद्दत नै करूनो और वाँ भटे न्हैग्यो। +इसीकैं एक लेवी आदिमी ले उ जाग में आछ, जो मन्दिर में काम करछ्यो, और उले ऊस देखिभेरन उकी मद्दत नै करूनो और वाँ भटे न्हैग्यो। +फिर बाद में सामरी प्रदेश को एक आदिमी उ बाटा भटे हो भेरन जानमरेछ्यो, और ऊस जख्मी देखिभेरन तरस उछो। +और उक पास आभेरन उक घौन में तेल और दवै लगाभेरन पट्टी बाँद छो, और ऊस अपून गधा में बैठाभेरन अपून दगाड़ लियूछो और एक किराया में कमरा लीभेरन रात भर उकी देखभाल करछो। +दुसारा दिन उले कमरा का मालिकस द्वी दीनार दीयान, जो द्वी दिनाकी मजूरी का बराबर छै, और उथैं क्योछ, ‘येको इलाज ठीक ढ़गले करे, और येका अलावा तुमोरो जेले खर्च लागोलो में वापस आभेरन तैंस दीयूलो। +तब यीशु ले उथैं पूछ्छय, अब त्यारा समझ में जेंमे डाकून ले हमला करछ्य, इन तीनून में भटे को उको पड़ोसी भ्यो? +उले क्योछ, उई जेले उमें दया करछ्य। यीशु ले उथैं क्योछ, जा तैले इसो कर। +जब यीशु और उनार शिष्य बाट में हिटनै, तब एक गौं में पुजनान, त उ गौं में मार्था नामेंकी स्यैनि छी, जेले यीशु स अपून घर बुलाभेरन स्वागत करछ्य। +और मार्था की एक बैनि छी जेको नाम मरियम छ्यो। उ यीशुका पास बैठभेरन उकी बातुन सुणूनमरेछी। +लेकिन मार्था अपून घराका कामून कि भौत चिन्ता करूनमरेछी, और यीशुका पास आभेरन कुन लागछी, हे प्रभु क्या तैंस मेरि चिन्ता नाहतिनी कि मेरि बैनि ले मैंस घरो को सब करून खिन येकली छोड़ दीछ? येक कारण उथैं क, कि मेरि मद्दत करो। +प्रभु यीशु ले ऊस जबाब दीछ, हे मार्था, हे मार्था तैं भौत बातुन की चिन्ता करछी और भौत डर छी। +लेकिन एक बात जरूरी छै, कि मरियमले अपून खिन बड़िया जाग चुन है छ जो उथैं कोई नै छीन सकनो। +एक बार यीशु एक जाग में प्रार्थना करून मरेछ्या। जब प्रार्थना कर चुक छै त शिष्यून में भटे एक शिष्य ले उथैं क्योछ, “हे प्रभु, जसीकैं यहूना ले अपून शिष्यून प्रार्थना करून सिखाछ, उसीकैं तुम ले हमून सिखा।” +तब यीशु ले अपून शिष्यून थैं क्योछ, जब तुम प्रार्थना करछा, तब इसो कया, +हे पिता परमेश्वर, तैं जो स्वर्ग में छै, +तेरो नाम सब लोगून में पवित्र मानी जौ। +तेरो राज्य हमून में अ। +हमोरो दिन भरो रोटो +हमून दे। +हमार पापून माफ कर, +क्याखिनकि हम ले अपून अपराधीन +माफ करनू। +और हमून परीक्षा में जन पड़ून दे।’” +फिर यीशु ले उनूनथैं क्योछ, मान ली तुम अधरात में अपून एक दगड़िया का घर गया, और तीन रवाटा उधार लीन माँगछा। +तुम उथैं कुँछा, मेरो एक दगड़िया सफर करनै-करनै म्यार याँ पुजी रियोछ और म्यारा पास ऊस खऊन खिन केले नाहातिन। +और उ घर भितर भटे जबाब द्यो, मैंस परेशान जन कर। एले त मैंले दवार बन्द कर हाल्यान। और म्यारा नान्तिना म्यारा दगाड़ बिछान में पड़ र्यान, येक कारण मैं उठाभेरन तैंस के नै दी सकनू। +मैं तुमूनथैं कुछूँ, अगर उ आदिमी उक दगड़िया हुन पर ले ऊस उठाभेरन नै दे, फिरले मित्रा का बार-बार बिनती करून में उठाभेरन उकी जरूरत का अनुसार ऊस जरूर द्योलो। +येक कारण मैं तुमूनथैं कुछूँ, परमेश्वर थैं माँग, उ तुमून द्योलो। खोजला, त तुमून मिलोलो। खटखटाला तब तुमून खिन दवार खोल दी जालो। +क्याखिनकि जो कोई परमेश्वर थैं माँगछो, उ ऊस दीछो; और हरेक, जो ऊस खोजछो, उ ऊस पाछ; और जो कोई दवार में खटखटूछो, उ खिन खोलि जाला +तुमूनमें भटे इसो को बबा होलो, कि जब उको च्योलो रोटो माँगो, त ऊस ढूंगा दे? अगर च्योलो उथैं माँछा माँगो, त ऊस स्याँप द्यलोई? +और अगर उ अंडा माँगोलो, त ऊस बिच्छू दे? +जब तुम बुरा हो भेरन, अपून नानतिना निकी चीज दीन जाणछा, त तुमोरो स्वर्गीय पिता कई ज्यादा बढ़भेरन छै अपून मागून वालान पवित्र आत्मा किलैं नी द्योलो? +फिर उले एक गूँगा भुतस निकालछै। जब भूत निकल ग्यो तैं उ गूँगो बोलून लागछै; और यो बात स देखिभेरन लोगून ताजुब भ्योछ। +लेकिन उनूनमें भटे कुछ लोग कुंनान, “यो त भूतून का अधिकारी बालजबूल शैतान का मद्दत ले भूतून निकालछो।” +और कुछ लोगून ले यीशु की परीक्षा लीन खिन एक स्वर्गीय चिन दिखूना की माँग करछ्य। +यीशु ले उनार मने की बात जाणिभेरन उनूनथैं क्योछ, अगर एक देशा का लोग आपस मेंई लड़नै रून, उन देशा का लोग नाश हो जानान; अगर केका घर में फुट पड़ जौ, त उ घरा का लोग कसीकैं मिलभेरन रै सकनान। +अगर शैतान अपूनई भूतून का बिरोध में लड़ो, त उक राज्य कसकैं बनिना को रै सकछो? और तुम लोग मैखिन कुँछा कि मैं शैताने की मद्दत ले भूत निकाल छूँ। +अगर मैं शैतान का मद्दत ले भूतून निकाल छूँ, त तुमार च्याला कैका मद्दले निकालनान? येक कारण तुमोरो बंश ही तुमोरो न्याय करोलो। +लेकिन मैं परमेश्वर कि सामर्थ ले भूतून निकाल छूँ, तो परमेश्वरो को राज्य तुमार नजिक छै। +जब कोई ताकतवर हथियार का दगाड़ अपून घरकि रखवाली करछो, तो उकी संपत्ति बचिना की रूछी। +पर जब उ है बढ़भेरन को और ताकतवर उक दगाड़ लडभेरन ऊस हरा दीछो, और उक हथियारून जैमें उको भरोसा छ्यो उनून छड़ा लीछो और उकी संपत्ति स लुट लीछो। +जो म्यारा दगाड़ नाहतिन उ म्यारा बिरोध में छै, और जो म्यारा दगाड़ नै बुटलनो उ बिखरछो। +जब भूत उ आदिमी में भटे निकल जाछो, त उ आराम करून खिन डाणा-काँणा में भटकछो; मगर ऊस आराम नै मिलूनो। तब उ अपून आप थैं कुंछो, मैं जै आदिमी भटे निकल्यू वाँई वापस जूलो। +और जब उ उछो त आभेरन उ आदिमी का जीवन स उ घरा का नियाती पाछ, जैस साफ-सुथरा करि ग्योछ। +तब उ भूत जाभेरन अपून है बुर सात भूतून अपून दगाड़ ल्यूछी, और उन उमें वास करभेरन, दुबारा है घर बना लीनान, और उ आदिमी कि हालत पैलि भटे और ले बुरी हो जाछी। +जब यीशु यो बात कुन मरेछ्या त भीड़ में भटे एक स्यैनि ले जोरले बोलभेरन क्योछ, “धन्य छै उ स्यैनि जेले तैंस जन्म दीछ और तैंस दूध पिलाछ।” +लेकिन यीशु ले उथैं क्योछ, धन्य छन जो परमेश्वरो को वचन सुणनान और माननान। +जब और ले भीड़ जामा हुन लागछी, तब यीशु कुन लाग्यान, यो बखत का दुष्ट लोगून चिन खोजनान, लेकिन योना का चिन को छोड़ी और कोई चिन उनून नी दी जालो। +जसिकै परमेश्वरो को संदेश दिनवाला योना ले नीनवे का लोगून खिन एक चिन ठैराछ, उसीकैं आदिमी को च्योलो ले यो बखता का लोगून खिन एक चिन ठहरलो। +और न्याय का दिन दक्षिण की रानी यो पीढ़ी लोगून का दगाड़ ठाड़ होलि और जो यो पीढ़ीका लोगून दोषी ठहराली, क्याखिनकि उ राजा सुलैमान को ज्ञान सुणून खिन धरतीका छोर भटे आयीना की छी, और देखा याँ उ छै जो राजा सुलैमान है ले ठूलो छै। +नीनवे का लोग न्याय का दिन यो पीढ़ीका लोगून दगाड़ उठ ठाड़ होला और उनून दोषी ठहराल, क्याखिनकि उनूनले योना का प्रचार सुणिभेरन लोगून ले अपून पापून है पश्चताप करछै; और याँ उ छै जो योना है ले ठूलो छै। +कोई ले आदिमी दीया जलाभेरन लुका भेरन या भांणाका तलि नै राखनो, लेकिन दीया जलाभेरन ऊँचा जाग में राखनान कि घर भितर उनवालान उज्यालो मिलो। +तेरो आँखो शरीर खिन दीया को जसो छै, येक कारण अगर तेरा आँखा ठीक होला त तेरो पुरो शरीर में ले उज्यालो होलो; अगर उ ठीक नाहतिनी त तेरो पुरो शरीर में ले अन्यारो होलो। +येक कारण तैं चौकस रये जो उज्यालो तैंस मिलर्योछ काँई उ अन्यारो नै है जौ। +येक कारण अगर तेरो पुरो शरीर में उज्यालो हो और उको कोई हिस्सा में अन्यारो नै हो तब इसो उज्यालो होलो, जसो उ बखत हुछो जब दीया अपून किरणुन ले तैंस उज्यालो दीछो। +जब यीशु अपूनो उपदेश खतम कर चुकछै, त एक फरीसी लोग ले यीशु थैं बिनती करभेरन क्योछ, तैं म्यारा घर में खान खिन पधारा। और यीशुका घरा का भितर जाभेरन खान खिन बैठियान। +फरीसी लोगून यो देखिभेरन ताजुब हुछो, कि यीशु ले खान है पैलि अपून रिवाज का अनुसार हात-खुटा नै धोया। +तब यीशु ले उ फरीसी लोगून थैं क्योछ, हे फरीसी, तुम लोग थाली, कटरान का नियाती छा, जो भ्यार भटे साफ और भितर भटे गन्दा छा, उसीकैं तुमार मन का भितर बुराई और दुष्टता भरिना की छै। +हे मूर्खो, जेले भ्यार हिस्सा बनाछ, क्या उले भितरो को हिस्सा नै बनायो? +लेकिन होई, येक कारण गरीब लोगून दान दीभेरन भितर भटे मन साफ करा, और देखा, सब कुछ तुमून खिन निको हो जालो। +हे फरीसी लोग, तुमून में धिक्कार छै, तुम पोदीन और सौफ और सब साग-पात को त दसवाँ हिस्सा दीछा, लेकिन न्याय स और परमेश्वरा का प्रेम स टाल दीछा; यो ले करनै रूनान और उनूनले नी छोड़ना। +हे फरीसी लोगो, तुमूनमें धिक्कार छै, तुम लोग यहूदी सभाघर में खास-खास जाग और बजार में नमस्कार करून पसन्द करछा। +धिक्कार छै तुम लोगून में, क्याखिनकि तुम लोग उन ढकीन कबरूना का जसा छा जो, जिनून में लोग हिटनान लेकिन नै जाणना कि इन कबर छन। +तब मूसा का नियम सिखून वाला एक आदिमी ले यीशु थैं क्योछ, गुरू जी, तैं यो बात कैभेरन हमरि बेजत्ती करछ। +तब यीशु ले क्योछ, हे मूसा का नियम सिखून वाला लोगो तुमूनमें ले धिक्कार छै। तुम भौत सारा कानून बनूछा, जिनून लोगून का मानन खिन भौत कठिन छै। लेकिन अपून बनाईना का नियम-कानून मानन खिन जरा ले कोशिश नै करना। +तुमून में धिक्कार छै, तुम उन परमेश्वरो को संदेश दिनवाला नै की कबर बनूछा, जिनून तुमार बबा-दादान ले मार डालीना को छ्या। +इसिकै तुम अपून पूर्वजून का कामून की गवाही दीछा, उनार कामून में तुम ले सहमत छा; क्याखिनकि उनूनले उनून मार डालछ्य और तुम उनेरि कबर बनूछा। +येक कारण परमेश्वर की बुद्धि ले क्योछ, कि मैं उनार पास मेरो संदेश दिनवालान और प्रेरितून भेजूलो, और उन इनून में भटे कुछ मार डालला, और कुछ लोग सताला। +ताकि जदुक ले परमेश्वरो को संदेश दिनवाला को खून संसार का शुरूवाद भटे बगाईना को छै, उन सब को हिसाब यो बखत का लोगून थैं लिई जालो। +हाबिल की हत्या भटे जकर्याह हत्या तक, और जो वेदी और मन्दिर का बीच में घात करि ग्यो। मैं तुमूनथैं सच्ची कुछ, इन सबून को हिसाब योई बखत का लोगून थैं लिई जालो। +हे मूसा का नियम सिखूनवालो धिक्कार छै तुम में। तुमार पास स्वर्ग जानो ज्ञान छै, क्याखिनकि तुमूनले ऊस लुका है छ, लेकिन तुम उमें खुद प्रवेश नै करना और जो उमें प्रवेश करून चाँनान, उनून तुम रोकून मरेछा। +जब यीशु वाँ न्हैजानान, तब मूसा का नियम सिखून वाला और फरीसी लोग बुर तरीका ले यीशुका पछिल पड़ जानान और भौत बातुन का बारिमें सवाल करनान। +और यो बातुन का ताक में छ्या, कि यीशु का मुँख भटे के बुरी बात निकलो त ऊस पकड़ा। +इदुक में जब हजारून की भीड़ लाग जाछी, या तक की उन एक दुसारा में खितीन मसनान, तैं यीशु ले सबून है पैलि अपून शिष्यून थैं क्योछ, फरीसी लोगून का कपट फैलून वाला खमीर भटे सर्तक रया, +के ढकीन को नाहातिन जो खोलि नै जौ; और नै के लुकीना को छै, जो सामुनि प्रगट नै करि जालो। +येक कारण जो कुछ तुमूले अन्यारा मैं क्योछ, उ उज्याला में सुणाई जालो; और जो तुमून ले घर भितर फुसफुसाट में क्योछ, उ पाखान में भटे धध्या-धध्याभेरन कयी जालो। +मैं तुमूनथैं जो म्यारा मित्र छा कुछूँ, कि जो शरीर स नुकशान पुजूनान और उक अलावा के नै कर सकना, उनून देखिभेरन जन डरा। +मैं तुमून बतूछूँ कि कैस देखिभेरन डरून चैंछो। उ परमेश्वर भटे डरा, जैस तुमून मारना का बाद नरक की आग में डालना को अधिकार छै, मैं तुमूनथैं कुछूँ, उथैंई डरा। +क्या द्वी पैसान में पाँच गौरेया नै बेचिना? फिरले परमेश्वर उनूनमें भटे एक स ले नै भूलना। +परमेश्वर तुमार जीवन की हर बात की परवा करछो। और उ यो ले जाणछो कि तुमार ख्वारा में कतुक बाल छन, येक कारण डरा जन। तुम भौत चिड़ियान है ले कई ज्यादा कीमती छा। +मैं तुमूनथैं कुछूँ, जो कोई लोगून का सामुनि मैंस स्वीकार करोलो, मैं आदिमी को च्योलो ले परमेश्वरा का स्वर्गदूतून का सामुनि ऊस स्वीकार करलो। +लेकिन जो कोई आदिमीन का सामुनि म्येरो इनकार करोलो, त मैंले ऊस परमेश्वरा का स्वर्गदूतून का सामुनि ले उको इनकार करूँलो। +जो कोई ले आदिमी को च्याला का बिरोध केले बात कलो, उको अपराध माफ करि जालो, लेकिन जो कोई पवित्र आत्मा स बुरो बोलोलो, परमेश्वर ऊस कभै ले माफ नी करून। +“जब लोग तुमून यहूदी सभाघरून में और अधिकारीन का सामुनि लिजाला, तैं जन डरिया कि हम अपून बचाव में इनून कि जबाब द्यूलो या कि कलौ। +क्याखिनकि पवित्र आत्मा तुमून उई बखत सिखा द्योलो, कि तुमून कि कुन छै।” +फिर लोगून की भीड़ में भटे एक आदिमी ले यीशु थैं कुन लागछै, “गुरू जी, म्यारा भाई थैं कैं दीया, कि हमार बबा की जैजाद को बटवारा म्यारा दगाड़ करो।” +तब यीशु ले क्योछ, “हे भाई, केले तुमेरि जैजाद को बटवारा करून वालो बनाछ?” +और फिर यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “सतर्क रया, और हर प्रकारा का लोभ लालच भटे अपनास बचाभेरन राखा; क्याखिनकि केको ले जीवन उक जैजाद का आधार में नै हुनो।” +यीशु ले उनूनथैं एक कहानी सुणाभेरन क्योछ, “कि एक धनवानाक गड़ान में भौत अनाज हुछो। +तब उ धनवान अपून मन में सोचून लागछै, मैंस पत्तो नाहातिन कि करून चैछो? क्याखिनकि म्यारा पास इदुक ज्यादा अनाज स राखून खिन ज्यादा जाग नाहातिन। +और उ क्योछ, ‘मैंस पत्तो छै कि मैंस कि करून चैछो, अपून भखारून तोड़भेरन ठूला करोलो, और उनूनमें अपूनी सब अनाज और सम्पत्ति राखलो; +येक बाद अफु थैं कुलो, त्यारा पास भौत सालून खिन खान खिन भौत अनाज और सम्पत्ति राखिना की छै, आराम ले खा, पी और मौज कर।’ +लेकिन परमेश्वर ले उथैं क्योछ, हे मूर्ख, योई रात तैं मर जालै; तो उन चीजून को ल्योलो, जो कुछ तैले जाम कर रैछ? +इसी हालत उन लोगून की होलि, जो अपून सम्पत्ति जाम करनान। क्याखिनकि उन परमेश्वर की सेवा खिन अपून आपस और सम्पत्ति को उपयोग नै करना।” +फिर यीशु ले अपून शिष्यून थैं क्योछ, येक कारण मैं तुमूनथैं कुछूँ, कि अपून रोजमर्रा जीवन का बारिमें चिन्ता जन करा कि हम खूँला; नै अपून शरीर का बारिमें फिकर जन करा की कि पैनला। +क्याखिनकि जीन्दगी खान भटे, और शरीर कपाड़ा भटे ज्यादा कीमती छै। +तुम कौव्वान ध्यान ले देखा! उन नै बुन और नै काटना, और नै उनार जाम करून खिन भण्डार हुना; फिरले परमेश्वर उनून पालछो। तुमेरि कीमत चिड़ियान भटे कई ज्यादा छै! +तुमून में भटे को इसो छै, जो चिन्ता करभेरन अपून जीवन में एक घड़ी ले बड़ा सकछो? +अगर तुम इदुक नाँनो काम ले नै कर सकना, त फिर दुसरी बातुन की चिन्ता किलैं करछा? +जंगली फुलून देखा उन कसीकैं बढ़नान नै त उन मेहनत करनान, और नै कपाड़ा बनुनान। तब ले मैं तुमूनथैं कुंछू, कि राजा सुलैमान ले अपूनी पुरी धन-दौलत में ले इन जंगली फुलून का जस सुन्दर कपाड़ा नै पैन्या। +येक कारण मैदान की घास जो आज छै, और भोल आगो में भड़ाई जालि, फिरले परमेश्वर ऊस इदुक ज्यादा सुन्दरता दीछो, त उ जरूर तुमोरो उ है ले ज्यादा ध्यान राखोलो। लेकिन तुमोरो विश्वास परमेश्वर में इदुक कम किलैं छै। +और तुम यो बातुन की चिन्ता जन करा की हम कि खूँला, या कि पियूला, और शक जन करा। +क्याखिनकि यो संसारा का लोग इन सब चीजून का खोज में रूनान, और तुमोरो स्वर्गीय पिता जाणछो, कि तुमून इन सब चीजून की जरूरत छै। +येक कारण पैलि तुम परमेश्वरा का राज्य की खोज करा त यो सब चीज तुमून मिली जालि। +“हे भेड़ून की नियाती नाँन झुण्ड, जन डर; क्याखिनकि तुमोरो पिता परमेश्वर ये है खुश छन, कि तुमून राज्य दे। +अपून जैजाद स बेचिभेरन दान करि दी; तब तुम अपून खिन इसो बटवा बना जो कभै नै फाटो, और स्वर्ग में इसो धन जाम करा जो कम नै हुनो, वाँ नै त चोर उनो और नै कीड़ा लागना। +हमेशा तैय्यार रौ, क्याखिनकि तेरो मन हमेशा वाँई लाग रौ जा तेरो धन छै।” +“परमेश्वरा का काम खिन हमेशा तैयार रौ, जसीकैं काम करून खिन लोग कमर कसभेरन सारी रात दीया जलाभेरन तैय्यार रूनान। +और तुम उन लोगून का जस जन बना जो अपून मालिका राह देखनै रूनान, कि उ ब्याह भटे कब वापस आलो, और जब उ आभेरन दवार खटखटालो त तुरन्त उ खिन दवार खो दे। +धन्य छन उन दास जिनोरो मालिक आभेरन उनून उक वापिस उना का इन्तजार में पाओ! मैं तुमूनथैं सच्ची कुछूँ, कि एक दास की नियाती कपाड़ा पैनाभेरन उनून खानो खान खिन बैठालो और एक-एक स खानो खिलालो और उनेरि सेवा करोलो। +और धन्य छन उन दास, जिनोरो मालिक राता का दुसारा या तीसारा पहर में ले उनून बिज्जो पालो। +लेकिन तुम यो बात निकीकैं समझ ली, अगर घरो को मालिकस यो मालूम हुनो, कि चोर चोरी करून खिन कै बखत आलो, त उ बिजो रूनो, और अपून घर में चोरी नी हुन दीनो। +तुम म्यारा वापस उन तक तुमून तैय्यार रूनो जरूरी छै, क्याखिनकि मैं आदिमी को च्योलो इसा बखत स्वर्ग भटे वापस ऊँलो जब तुम म्यारा उनाकी उम्मीद नै करून मरिया होला।” +तब पतरस ले क्योछ, “हे प्रभु, क्या यो कहानी तैं हमून थैं या सब खिन कुछै।” +प्रभु ले क्योछ, उ विश्वासयोग्य और बुद्धिमान दास को होलो, जैस घरो को मालिक दुसारा दासून की निगरानी करून खिन नियुक्त करछो। उ ऊस ठीक बखत में खानो दीन खिन कुंछो। फिर उ खुद लम्बी यात्रा में न्हैजाछो। +धन्य छै उ दास, जैस उको मालिक आभेरन ऊसो काम करनै देखो। +मैं तुमूनथैं सच्ची कुंछूँ, उ मालिक उ दास स अपून पुरी संमपत्ति को अधिकारी ठैरालो +लेकिन उ दास यो सोचून लागछै म्येरो मालिक का उन में देर छै, और उ दास अपून दगड़िया दासून मार-पीटून लागौ, और खान-पिन दगाड़ नशा करून लाग्यान। +त उ दास को मालिक इसा दिन वापस आलो, जब उ उको इन्तजार नी करूनमर्यो होलो, और इसा बखत जैस उ नै जाणून हो। तब मालिक आभेरन, उ दास स कड़ी सजा द्योलो, और उको भाग अविश्वासीन का दगाड़ ठैरालो। +उ दास जो अपून मालिका का इच्छा जाणछो, और तैयार नै र्यो और नै उकी इच्छा का अनुसार चलछै, भौत मार खालो। +लेकिन जो अनजान में मार खान लायक काम करो, उन थ्वाड़ा मार खाला। क्याखिनकि जैस भौत दी ग्योछ, उथैं भौत लिजालो; और जैस भौत सौंपी ग्योछ, उथैं भौत माँगी जालो। +“मैं यो संसार में आगो लगून खिन आरयूँ; और की चाछूँ कि यो अलै सुलग जौ! +मैंस त एक बपतिस्मा लीन छै, और जब तक उ पुरो नै हो ले तब तक म्यारा मन भौत बेचैन रोलो। +क्या तुम सोचछा कि मैं संसार में लोगून में मेल-मिलाप करून खिन आरयूँ? मैं तुमूनथैं कुछूँ; मैं मेल-मिलाप करून खिन नै लेकिन अलग करून खिन आरयू। +अगर एक घर में पाँच लोग हुन, त म्यारा कारण ले उन आपस में बाड़िना का होला, त तीन लोग जो मैं-में विश्वास नै करना, उन द्वी लोगून को बिरोध कराला जो मैं-में विश्वास करनान। +और बाब च्याला का दगाड़ और च्योलो बबा का दगाड़ विरोध राखोलो; ईजा चेलि का दगाड़, चेलि ईजा का और सासू ब्वारी का दगाड़ और ब्वारी सासू का दगाड़ विरोध राखलि।” +और यीशु ले भीड़ थैं ले क्योछ, जब तुम बादल स पश्चिम दिशा भटे उठून देखछा त तुरन्त कुँछा कि बरखा होलि, और इसो हुछो। +और दक्षिण भटे हवा चलछी त कुँछा कि लू चलली, और इसो हुछो। +हे कपटी लोगों, तुम धरती और आकाशा को भेद जाण सकछा, त यो युग में परमेश्वर कि करूनमर्योछ, यो भेद किलैं नै जाणना। +तुमूले खुदै फैसला करून चैंछ कि तुमून खिन कि करून ठीक छै? +जब तैं अपून दुश्मनून का दगाड़ महासभा का मुकदमा खिन जानमरेछै, त बाट में उक दगाड़ समझौता करना कि कोशिश कर, काँई इसो नै हो कि दुश्मन तैंस हाकिम का पास ली जौ, और हाकिम तैंस सिपाई पास ली जौ, और सिपाई तैंस जेल में डाल दे। +मैं तुमूनथैं कुछूँ कि जब तक तुम उ सब को भुकतान नै कर दे, जो तुमूनमें बकाया छै, तब तक जेल खान भटे कभै नी निकल पाला। +उ बखत थ्वाड़ा लोग वाँ आयान, और उनूनले यीशु थैं क्योछ, कि रोमी राज्यपाल पिलातुस ले गलीला का जिला का थ्वाड़ा लोगून की हत्या कर दीछ, जब उन मन्दिर में बलिदान चढ़ून मरेछ्या। +यो सुणिभेरन यीशु ले जबाब दीभेरन उनूनथैं क्योछ, “तुम की समझछा कि इन गलीली लोग और गलीली प्रदेशा का लोगून भटे ज्यादा पापी समझ छ्या जिनारा दगाड़ सब कुछ भ्योछ? जैका कारण इनून में इसी मुसीबत आछ।” +मैं तुमूनथैं कुछूँ, कि इसो नाहातिनो; लेकिन अगर तुम अपून पापून भटे पश्चताप नी करला, तो तुम सब ले इसीकैं नाश हो जाला। +और तुम उन अठार आदिमी का बारिमें की कौला, जो तब मर गैछ्या जब यरूशलम शैहरा का पास शिलोह की गुम्मट उनूनमें खितीछ गैछी, उन यरूशलम शैहरा का सब रूनवाला लोगून है ज्यादा पापी छ्या? +मैं तुमूनथैं कुछूँ, कि नै, लेकिन जब तक तुम अपून पापून भटे पश्चताप नी करला, तो तुम सब ले इसीकैं नाश हो जाला। +फिर यीशु ले उनुस एक कहानी बताछ, एक आदिमी ले अंगूर का बगीच में एक अंजीरो को रूख ले लगा राखछ्यो, और उ हर साल उ रूख में फल चांनखिन आछ, लेकिन ऊस के नै मिल्यो। +तब उले अपून दास थैं क्योछ देख मैं तीन साल भटे यो अंजीरा का रूख में फल खोजनै रयूँ लेकिन के नै पानूं तैं यो रूखै स काटि दे, क्याखिनकि यो निकी जमीन स बरबाद करूनमर्यो छै। +त यो बात में दास ले अपून मालिक थैं क्योछ, यो साल यो रूख स रून दे मैं येक चारू तरफ खड़िभेरन खाद हाललो। +अगर अघिल साल यो रूख फल नी द्यलो त ठीक छै तब ऐस काटि द्यूला। +जब यीशु सबता का दिन एक यहूदी सभाघर में उपदेश दिन मरेछ्या। +और वाँ एक स्यैनि छी, जैस अठार साल भटे भुतले बिमार कर राखछ्यो और उ कुबड़ी हो गैछी, और उ कसीकैं ले सीधी नी हो सकछी +जब यीशु ले ऊस देखछ्य त अपून पास बुलाभेरन उथैं क्योछ, “ओ स्यैनि तैं अपून बिमारी भटे छुटी गै छी।” +और यीशु ले उमें हात राखछ्य और उ सीधी हो गै और उ परमेश्वर की महिमा करून लागि गै। +यो बात में यहूदी सभाघरो को सरदार गुस्सा हो भेरन कि यीशु ले सबतका दिन बिमारीन चंगा करछो, और लोगूनथैं कुन लागछो, “हफ्ता में छ: दिन छन, जैमें हमूले काम करून चैछ, उन दिनून में चंगा हो लेकिन सबतका दिन नै।” +यो सुणिभेरन प्रभु यीशु ले क्योछ, हे कपटी लोगो, क्या तुमून में भटे हरेक जन सबतका दिन अपून बल्द और गधास किल भटे खोलभेरन पानि पिलून खिन नै ल्हीजाना। +त यो स्यैनि जो अब्राहम का वंश भटे छै, जैस शैतान ले अठार साल भटे ले बाधी राखछ्यो, क्या सबतका दिन ऊस बन्धन भटे छुड़ून ठीक नी छोई? +जब यीशु ले यो बात क्यान त उक सब विरोधी लज्जित हो ग्या, और भीड़ा का लोग उन महिमा का कामून भटे जो यीशु करछ्यो देखिभेरन खुशी भ्यान। +फिर यीशु ले क्योछ, परमेश्वरो को राज्य कैका समान छै? और मैं येकी तुलना कैथैं करूँ। +उ राई का एक दाना का समान छै, जैस एक आदिमी ले अपून बगीच में बोछ उ ठूलो हो भेरन रूख बन ग्यो। और आकाशा का चिड़ियान ले उ रूखा का हांगा में घोल बनायान। +यीशु ले फिर एक उदारण दीभेरन क्योछ, परमेश्वरा का राज्य की तुलना मैं कैथैं करूँ? +उ ऊ खमीरा का समान छै, जस एक स्यैनिले लीभेरन तीस किलो धुल में मिलाछ और इसीकैं पुरो धुलो खमीर हो ग्यो +यीशु अपून शिष्यून का दगाड़ नगर-नगर और गौंन-गौंन हो भेरन उपदेश दिने यरूशलम शैहरा का तरफ जानमरेछ्या। +तो वाँ एक आदिमी ले उनूनथैं पुछ्छै, “हे प्रभु, क्या परमेश्वर कुछ लोगून हमेशा का दण्ड भटे बचालो? यीशु ले उनूनथैं क्योछ, +तुम परमेश्वरा का राज्य में सकरा द्वार भटे प्रवेश करना कि कोशिश करा, क्याखिनकि मैं तुमूनथैं सच्ची कुछूँ, कि भौत सारा लोग छन जो उ भटे प्रवेश करून त चाला लेकिन उन प्रवेश नी कर सकाला। +जब परमेश्वर, जो घरो को मालिक छै, उठाभेरन द्वार बन्द कर दे, और तुम भ्यार खड़ हो भेरन रून-कलान करभेरन दवार खोलून खिन बिनती करछा, ‘हे प्रभु, हमून खिन दवार खोल दे,’ और उ जबाब दे कि मैं तुमूनथैं नै जाणनू, तुम काँ का छा? +तब तुम कुन लागला, कि हमूले त्यारा सामुनि खाछ-पीछ और तैले हमार बजारून में उपदेश दीछ। +लेकिन उ कलौ मैं तुमूनथैं कुछूँ मैं नै जाणनू तुम काँ का छा, ओ कुकर्म करन्या वालो तुम सब मैं भटे दूर हो। +जब तुम अपून पूर्वज अब्राहम, इसहाक, याकूब और सब परमेश्वरो को संदेश दिनवालान परमेश्वरा का राज्य में बैठिना का, और अपून आपस भ्यार निकलूनै देखला जाँ रून और दाँतून को पिसून होलो। +तब पुर संसारा का लोग आभेरन परमेश्वरा का राज्य की दावत में शामिल होला। +और देख जो अपून-आप स महान समझछो, उ तुच्छ होलो; और जैस लोग तुच्छ समझनान, उ महान होलो।” +उई बखत थ्वाड़ा फरीसी लोग आभेरन उथैं कुन लाग्यान, “याँ भटे निकल जा, क्याखिनकि राजा हेरोदेस तैंस मार डालून चाँछो।” +उले उनूनथैं क्योछ जाभेरन उ लोमड़ीथैं कै दी, कि देख मैं आज और भोल भूतून निकाल छूँ और बिमारून स चंगो करछूँ और तीसारा दिन पुरो करोलो। +फिरले मैंस आज, भोल, और पोरखिन यात्रा करून जरूरी छै, क्याखिनकि परमेश्वरो को संदेश दिनवाला यरूशलम शैहर में मारी जालो। +“हे यरूशलम शैहरा का लोगों, तुमूनले जो परमेश्वरो को संदेश दिनवालान मार दीछ, और जो त्यारा पास भेजि ग्यान उनून ढ़ूगानले मारछा। फिर यीशु ले क्योछ, कतुक बार मैंले यो चाछ कि जसकै मुर्गी अपून प्वाथान अपून पंखान का ताला जामा करछी, उसीकैं मैंले तुमून जामा करूँ लेकिन तुम लोगून ले नै चाँयो। +देखा तुमोरो मन्दिर तुमून खिन उजाड़ छोड़ दी जालो। किलैकी मैं तुमूनथैं कुछूँ, जब तक तुम यो नी कौला, +‘धन्य छै उ, जो प्रभु अधिकार का दगाड़ उछो’ +तब तक तुम मैंस कभे नै देखला।” +फिर यीशु सबता का दिन फरीसी लोगून का सरदारून में भटे कैका घर खानो खान खिन ग्यान; और यीशु स ध्यान ले देखन मरेछ्या ताकि उमें कोई दोष लाग सकाँ। +वाँ एक आदिमी छ्यो, जैको हात-खुटान सूज गैछ्या। +ऊस देखभेरन यीशु ले मूसा का नियम सिखून वाला और फरीसी लोगून थैं क्योछ, “क्या सबतका दिन चंगो करून खिन हमार नियम में अनुमति छी या नाहातिन?” +लेकिन उन चुपचाप र्यान। तब यीशु ले अपूनो हात उमें राखभेरन ऊस चंगो करछ्य, और ऊस जान दीछ। +और यीशु ले क्योछ, “अगर तुमोरो बल्द कुँवा में खिती जाछो तो क्या तुम ऊस सबतका दिन ऊस भ्यार नै निकालला?” +उन लोग यीशुका बातुन को केले जबाब नै दी सक्या। +जब उले देखछ्य कि न्यूत में बुलाईना का लोग कसीकैं खास-खास जांगा चुनी लीनान, तब यीशु ले उनून एक कहानी सुणाछ। +जब तैंस कोई ब्या में बुलालो त तैं खास जाग में जन बैठे काँई इसो नै हो कि उले त्यारा है ले ठूलो आदिमी स न्यूत दिईनाको हो। +और जेले तुम द्वीवै न्यूत दी रैछ, उ आभेरन तुमूनथैं कौ, ऐस बैठून दी, तब तैंस अपमानित हो भेरन सबून है पछिल बैठून पड़ो। +अगर जब तैंस बुलाईना को हो त तैं सबून है पछिल जाभेरन बैठ, और जब उ, जेले तैंस बुला रैछ त्यारा पास आभेरन तैथैं कौल, हे मित्र, अघिल जाभेरन उ खास जाग में बैठ, तब त्यारा दगाड़ बैठून वालान का सामुनि तेरो आदर होलो। +और जो कोई अपून-आपस ठूलो बनालो, उ नानो करि जालो और जो कोई अपनास नानो बनालो उ ठूलो करि जालो। +तब उले अपून न्यूत दिनवाल थैं क्योछ, जब तैं दीनै की या रातै की दावद करले त अपून मित्रून या भाईन या रिश्तेदारून या धनवान पड़ोसिन जन बुलाये काँई इसो नै हो कि उन लै तैंस न्यूत द्यला और तेरो बदला हो जौ। +लेकिन जब तैं दावत करले, त कंगालून, लूला-लंगड़ान, और अन्धान बुलाये। +तब तैं धन्य हो ले, क्याखिनकि उनार पास तैंस दिन खिन कै नाहातिन, लेकिन जब धर्मी लोगून ज्यून होलो, तब परमेश्वर तैंस ईनाम द्योलो। +उक दगाड़ खान खाँनवालान में भटे एकले यो बात सुणिभेरन उथैं क्योछ, “धन्य छन उन जो परमेश्वरा का राज्य में खानो खाला।” +उले उथैं क्योछ, स्वर्ग को राज्य यो कहानी नियाती छै, “एक आदिमी ले ठूली दावत करछ्य और भौत लोगून बुलाछ। +जब दावतो को खान खिन तैय्यार हो ग्योछ, तब उले अपून दास थैं बुलाईना का लोगूनथै यो कुन खिन भेजछ्य आ सब कुछ तैय्यार हो ग्योछ। +लेकिन उन सबा का सब बहाना करून लाग्यान। पैल वाला ले उथैं क्योछ, ‘मैले जमीन खरीद रैछ, और मैंस ऊस देखून खिन जानो छै। मैं तैथैं विनती करछूँ, मैंस माफ कर दे।’ +दुसरा ले क्योछ, मैले पाँच ज्वाड़ा बल्द खरीद राख्यान, और उनून परखून खिन जान छै, मैं तैथैं विनती करछूँ मैंस माफ कर दे। +और एकले क्योछ, मैले ब्या कर राखछ्य, येक कारण मैं नै आ सकनू। +दास ले आभेरन अपून मालिकस इन सब बात बतायान। तब घरा का मालिक ले गुस्सा में आभेरन अपून दास थैं क्योछ, नगर में बाजारून और गली-कूचान में तुरन्त जाभेरन कंगालून, लूला-लंगड़ा, और अन्धान याँ ली आ। +दासले फिर क्योछ, हे मालिक, जस तुमूले कै राखछ्यो, ऊसोई करि ग्योछ; और फिरले जाग बच रैछ। +तब मालिक ले दास थैं क्योछ, सड़कून में और गलीयून का तरफ जाभेरन लोगून बिबश कर कि म्येरो घर भरि जौ। +क्याखिनकि मैं तैथैं कुछूँ, कि जो लोग दावत में पैलि बुलाईना को छ्या, उनूनमें भटे कोई ले मेरि दावतो को खानो नै खान चाँछ्या।” +और जब एक ठूली भीड़ यीशुका दगाड़ जानमरेछी तब उले पछिल मुड़भेरन उनूनथैं क्योछ। +अगर कोई म्येरो शिष्य बनून चाँछो, और उ अपूनो बबा, ईजा, स्यैनि नान्तिना और भाई, बैनिन याँ तक कि अपून प्राणून सबून है ज्यादा प्रेम राखछो, उ म्येरो शिष्य नै हो सकनो। +और जो अपूनो दुखून को सूली उठाभेरन म्यारा पछिल नै हिटन, उ म्येरो शिष्य बनना को योग्य नाहातिन। +तुमूनमें भटे को इस छै, जो घर बनून चाँछो, और पैलि बैठभेरन खर्चा हिसाब नै लगून और यो नै देखून कि ऊस पुरो करून खिन पुजी उक पास छी? +काँई इसो नै हो कि जब उ घर की नीव डाल ले, लेकिन घर स तैयार नै कर सक्यो, त सब देखूनवाला यो कैभेरन उकी मजाक उड़ून करला। +यो आदिमी घर बनून त लागछ्य पर तैय्यार नै कर सक्यो? +को इसो राजा को होलो, जो दुसारा राजा का दगाड़ लड़ाई करून खिन जाछो, जो बीस हजार सिपाईन का दगाड़ उक खिलाफ युद्ध करून खिन आछ, त सबून है पैलि उ बैठभेरन यो बात को फैसला करोलो कि क्या उ दस हजार सिपाई लीभेरन उ दुसारा राजा का सामना कर सकछोई या नै। +अगर उ सामना नै कर सकनो त जब तक दुसारा राजा दूर छै, उ अपून राजदूतून भेजिभेरन उथैं समझौता करना की कोशिश करूँ चाँलो। +इसीकैं तुमूनमें भटे अपून सब कुछ छोड़ दे, तो उ म्येरो शिष्य बन सकछो। +फिर यीशु ले एक किस्सा सुणाछ, “नून त निको चीज छै, लेकिन अगर नूनो नमकीनपन खतम हैज्यो, तो फिर ऊस कि चीज ले नमकीन करि जालो। +उ नै त जमीना का और नै खादो को काम उछो, जो कोई यो बात स सुण सकछो जो मैं कुन मरेयू, उ यो समझना की कोशिश करून।” +सब चुंगी लिनवाला और गैर-यहूदी जिनून लोग पापी समझ छ्या, उन यीशुका पास उपदेश सुणन खिन उछ्या। +यो देखिभेरन फरीसी लोग और मूसा का नियम सिखून वाला लोग कुड़कुड़ान भेरन कुन लाग्यान, “यो पापिन का दगाड़ मेल-जोल राखछो और उनार दगाड़ खानो ले खाछो!” +तब यीशु ले उनुस यो कहानी सुणाछ, +“तुमून में भटे को इसो आदिमी छै, जैक पास सौ भेड़ हुन, और उनूनमें भटे एक हरै जौ। तब उ निरानबे भेडून क्या जंगल में छोड़िभेरन, उ हराईना का भेड़स जब तलक उ मिल नै जौ उ बखत तलक खोजलो?” +जब उ मिल जाछी, तब उ भौत खुश है भेरन ऊस अपून कान में बैठाभेरन ल्यूछो। +और अपून घर जाभेरन अपून दगड़ियान और पड़ोसिन बुलाभेरन उनार दगाड़ खुशी मनालो, क्याखिनकि ऊस उक हराईना को भेड़ मिली ग्यो। +मैं तुमूनथैं कुछूँ, कि इसीकैं एक पश्चताप करूनवाला पापी का बारिमें ले स्वर्ग में इतुकै खुशी हुछी, जदुक की निरानबे इसा धर्मीन का बारिमें नै हुनी, जिनून पश्चताप करना की जरूरत नाहतिन। +यीशु ले एक और उदारण क्योछ, को इसी स्यैनि होलि, जैक पास चाँदी का दस सिक्का हुन, और उनूनमें भटे एक हरै जौ; तब उ दीया जलाभेरन और घर की सफाई करभेरन जब तलक मिल नै जौ, मन लगाभेरन खोजनि नी रौ? +और जब उ मिल जालो, तब उ अपून दगड़ियान और पड़ोसिन बुलाभेरन कौलि, म्यार दगाड़ खुशी मनाओ! क्याखिनकि मैले उ हराईना को सिक्कास पा है। +यीशु ले फिर क्योछ, “मैं तुमूनथैं सच्ची कुछूँ, इसीकैं एक पश्चताप करूनवाला पापी का बारिमें परमेश्वरा का स्वर्गदूतून का सामुनि भौत खुशी मनाई जाछी।” +यीशु ले दुबारा फिर उदारण दीभेरन क्योछ, एक आदिमी का द्वी च्याला छ्या। +उमें भटे नान वाला च्याला ले अपून बबा थैं क्योछ, “बाब, जमीन-जैदाद में भटे म्योर हिस्सा अब मैंस दी दीया।” बबा ले द्वीवै च्यालान जमीन-जैजाद बाणि दीछ। +थ्वाड़ा दिनून का बाद नान वाला च्योलो अपूनो हिस्सा की जमीन-जैजाद बेचिभेरन दूर देश न्हैग्यो, और वाँ बुरो कामून में अपूनी सब धन-दौलत बरबाद करि दीछ। +जब उले सब धन खर्च करि चुकछ, तब उ देश में भौत अकाल पड़छो, और उक पास के नै बच्यो, और उ भुखो मरून लागछ्य। +येक कारण उले उ देशा का एक नागरिक आदिमी का घर में काम करूँ लागछ, और उले ऊस अपून गाड़ान में सुंअर चरून खिन भेजछ्य। +उ इदुक ज्यादा भुखो छ्यो कि उ खानास ले खान खिन खुश छ्यो जिनून सुंअर खाँछ्या, ऊस खाभेरन अपून पेट भरौ, लेकिन ऊस कोई के नै दीछ्या। +जब ऊस समझ आछ, त सोचून लागछो, म्यार बबा का घर में कतुक मजदूर काम करनान और उनून पेट भर खानो मिलछो, और मैं याँ भुखो मरून मरयूँ। +पर मैं अपून बबा का पास जूंलो, और उनूनथैं कुंलो, बबा, मैंले परमेश्वरा का खिलाफ त्यारा नजरून में पाप करछ्य। +अब मैं तुमोरो च्योलो कुन लायक न्हैतिनू, तुम मैंस अपूनो एक मजदूर बनाभेरन राँख ले। +तब उ ऊ देश स छोड़भेरन अपून बबा का पास वापस जान खिन निकल पड़छो। जब उ दूरई छ्यो, उक बबा ले ऊस देखिभेरन तरस खाछ, और दौड़भेरन अपून नान च्याला स गाला लगाभेरन ऊस प्रेम करछ्य। +च्याला ले बबा थैं क्योछ, “बबा, मैंले परमेश्वरा का खिलाफ और तुमार नजरून में पाप कर रैछ; और मैं तुमोरो च्योलो कुन लायक न्हैतिनू।” +लेकिन उक बबा ले अपून दासून बुलाभेरन क्योछ, जल्दी बड़िया-बड़िया कपाड़ा ल्याभेरन येस पैना, येक आंगुलान में मुनेणि, और खुटान में जुत्ता पैना, +और इसी दावत को इंतजाम करा, ताकि हम सब खुशी मनूला। +क्याखिनकि मैंले सोचछै कि म्यार यो च्योलो मरि ग्योछ, उ मर्यो को नी छ्यो, लेकिन यो हरै ग्योछ, जो अब मिली ग्योछ। और उन सब उकी मिलना की खुशी मनून लाग्यान। +जब यो सब हो र्यो छ्यो, त उ बखत उक ठूलो च्योलो गाड़ में छ्यो। जब उ घर वापस आछ, तब उले घरा का भितर पुजभेरन, त उले गान-बजाना की आवाज सुणछ्य। +तब उले एक दास स बुलाभेरन उथैं पुछ्छै, “यो सब कि हो रैछ?” +उ दासले क्योछ, तेरो नानो भाई वापस आग्योछ, और तुमार बबा ले उक उना में भौत ठूली दावत इन्तजाम कर रैछ। क्याखिनकि उ ऊस सही सलामत मिल छै। +यो सुणिभेरन ठूलो च्याला स भौत गुस्सा हो भेरन भितर नी जान चाँन मरछ्यो। त उक बबा भ्यार आभेरन ऊस घरा का भितर उन खिन बिनती करून लागछ। +लेकिन उले अपून बबा थैं क्योछ, देख, मैं इदुक सालून भटे तुमेरि सेवा करछूँ, और कभै तुमोरो हुकुम नै टालनू, फिर लै तुमूले मैं खिन कभै इदुक बड़िया दावत को इन्तजाम नै कर्यो, कि मैं अपून मित्ररून दगाड़ खुशी मना सकू। +लेकिन जब यो तुमोरो नानो च्योलो, जेले सब धन-दौलत बेश्यान में उड़ाभेरन आ रियोछ, त तुमूले उ खिन भौत ठूली दावत को इन्तजाम कर रैछ। +बबा ले अपून ठूला च्याला थैं क्योछ, हे म्यारा च्योला, तैं त हमेशा म्यार दगाड़ रूछै; और जो कुछ ले म्येरो छै उ सब त्यारोई त छै। +लेकिन अब हमून खुशी मनून चैंछी, क्याखिनकि मैंले यो सोचछ्य की म्येरो नानो च्योलो मर ग्योछ, उ मरिना को नी छ्यो, लेकिन हरै ग्योछ, अब मिली ग्यो +फिर यीशु ले एक कहानी अपून शिष्यून सुणाछ, कोई धनवान आदिमी को एक मुन्सी छ्यो, और लोगून ले उक सामुनि मुन्सी में यो दोष लाग्यान कि यो तेरि सब सम्पति उड़ा दीछो। +तब उले मुन्सीस बुलाभेरन क्योछ, यो कि छै जो मैं त्यार बारिमें सुणून मरयूँ? तैं म्यारा सम्पत्ति को हिसाब-किताब दे; क्याखिनकि तैं अघिल कै मुन्सी नै रै सकनै। +तब मुन्सी सोचून लागछ, अब कि करूँ? क्याखिनकि म्येरो मालिक अब मुन्सी को काम मैंथै छड़ून मर्योछ माँट त म्यार कयाँ खड़ी नै जानो और भीख माँगून में मैंस शर्म उछी। +अब मैं समझ गयूँ, कि मैंले कि करून छै, ताकि जब मैं मुन्सी काम भटे निकाली जूंलो। त लोग मेरि मद्दत कराला। +तब उले अपून मालिक का हरेक कर्जदारून बुलाछ, और पैल थैं पुछ्छै तैंमें म्येरो मालिक को कतुक कर्ज छै? +उले क्योछ, सौ कन्टर जैतून को तेल, तब उले उथैं क्योछ, अपून खाता स पकड़ और बैठभेरन पचास कन्टर लिख दे। +फिर उले दुसारा थैं पुछ्छै, तैंमें कतुक कर्ज छै? उले क्योछ, सौ मन ग्यूँको, तब उले उथैं क्योछ, अपून खाता स पकड़ और अस्सी मन ग्यूँको लिख दे। +तब उक मालिक ले उ बेमान मुन्सी की तारीफ करछ्य, कि उले बड़ी चालाकी ले काम करछ्य; क्याखिनकि यो संसाराका लोग अपून बखता का लोगून का दगाड़ ब्यवहार करून में ज्योतिका लोगून भटे ज्यादा चालाक छन। +और मैं तुमूनथैं कुछूँ, कि संसारिक धन-दौलत भटे अपून खिन मित्र बना ली, ताकि जब तुमार मरना का बाद धन-दौलत खतम हो जालि, त तुमोरो हमेशा का रूनवाला घर में स्वागत करि जालो। +जो नानि है नानि बात में ईमानदार छै, उ ठूली बातुन में ले ईमानदार छै और जो नानि है नानि बात में बेमान छै, उ ठूली बातुन में ले बेमान छै। +येक कारण जब तुम संसारा का धन-दौलत में ईमानदार नै ठैरिया, त स्वर्ग को धन-दौलत तुमून को द्योलो? +और अगर तुम पराया धन-दौलत में ईमानदार नै ठैरिया, जो तुमोरो छै, ऊस तुमून को द्योलो? +येक कारण मैं तुमूनथैं सच्ची कुछूँ, कि “कोई दास द्वी मालिकून की सेवा नै करि सकनो, क्याखिनकि उ त एक्का दगाड़ बैर और दुसरा का दगाड़ प्रेम राखोलो; या एक्का दगाड़ मिल रौलो और दुसरा स तुच्छ जाणोलो। उसीकैं तुम परमेश्वर और धन-दौलत द्वीवैन की सेवा नै कर सकना।” +फरीसी लोग जो लालची छ्या, यो सब बात सुणिभेरन यीशु की मजाक उड़ून लाग्यान। +यीशु ले उनूनथैं क्योछ, तुम त आदिमीन का सामुनि अपून-आपस धर्मी ठैरूछा लेकिन परमेश्वर तुमार मनेंस जाणनान, क्याखिनकि जो चीज आदिमीन की नजरून में भौत कीमती छै, उ परमेश्वरा का नजरून में घृणित छै। +यीशु ले क्योछ, मूसा का नियम और परमेश्वरो को संदेश दिनवालान को संदेश यहूना बपतिस्मा दीन वाला का बखत तक छ्यो, उ बखत भटे परमेश्वरोको राज्य को सुसमाचार सुणाई जानमर्योछ, और हरेक आदिमी उमें भौत मजबूती ले उन मर्यान। +परमेश्वरा का नियमून में भटे सब कुछ याँ तक कि सबून है नानि बात को प्रभाव तब तलक रौलो जब तलक उको मक्शद पुरो नी हो जालो। +और जो कोई अपूनी स्यैनि स छोड़भेरन दुसरा का दगाड़ ब्या करछो उ ब्यभिचार करछो, और जो कोई उ छोड़िना कि स्यैनि का दगाड़ ब्या करछो उले ब्यभिचार करछो। +फिर यीशु ले एक कहानी सुणाछ, “एक धनवान आदिमी छ्यो, जो मेहंगा कपाड़ा पैन छ्यो और हर रोज आलिशान जीन्दगी जीछो, और बड़िया दावत को खानो खाछ्यो। +और धनवाना का घरा का दवारा में लाजर नामोको एक गरीब पड़ीनाको रूछ्यो, उक पुरो आंग में घ ले भरिना को छ्यो। +और उ चांछ्यो कि धनवान आदिमी का खाना का बाद जो जूठो बच छ्यो, उले अपूनो पेट भर सकूँ; या तक कि कुकुर ले उको घ चाँटछ्या। +फिर कुछ दिनून का इसो भ्योछ कि उ गरीब लाजर मरग्यो, और स्वर्गदूतून ले ऊस लीभेरन हमार पूर्खा अब्राहम का दगाड़ आदर सम्मान का जाग में पुजाछ, और उ धनवान आदिमी ले मर ग्यो, और उको दफन कफन करछ्य। +और जब उले अधलोक में पीड़ा में पड़भेरन अपून नजर मलि के कर्यान, त दूर भटे उले लाजर स अब्राहमा का दगाड़ आदर-सम्मान का जाग में बैठिना को देखछ्य। +और उले जोरले धध्याभेरन क्योछ, ‘हे हमार पिता अब्राहम मैंमें दया करभेरन लाजर स भेज दी, ताकि उ अपून आंगुलो पानि में भिगा भेरन म्यारा जिबाड़ा स ठन्डो करौ, क्याखिनकि मैं यो आगा में भौत तड़पून मरियूँ।’ +लेकिन अब्राहम ले क्योछ, च्याला याद कर तैं अपून जीवन में सब बड़िया चीजून ली चुकगै छै, और उसीकैं लाजर स धरती में बुरी चीज मिल्यान, लेकिन अब उ याँ शान्ति पान मरियोछ, और तैं आग में भौत तड़पून मरेछै। +और इन सब बातुन छोड़िभेरन हमार और त्यारा बीच में एक भौत भूलो गड्डा बनिना को छै, कि जो याँ है उ पार तुमार पास जानो चाँछो, उ नै जा सकनो; और कोई ताँ भटे हमार पास नै आ सकनो। +तब उ धनवान ले क्योछ, ‘हे हमार पिता मैं तुमूनथैं विनती करछूँ, कि तुम लाजर स धरती में म्यारा बबा का घर भेजि दी। +क्याखिनकि म्यारा पाँच भाई छन, मैं चाँछू, कि उ जाभेरन उन बातुन की चेतावनी दे, इसो नै हो कि उन ले यो तखलीफ का दीन वाली जाग में आ ज्यून। +अब्राहम ले उथैं क्योछ, उनार पास चेतावनी दीन खिन त मूसा का नियम और परमेश्वरो को संदेश दिनवालान का किताब छन, उन उनेरि सुणून चैछो और पश्चताप करून चैछो।’ +तब उ धनवान ले क्योछ, ‘हे हमार पिता अब्राहम, अगर कोई मरिन आदिमी में भटे कोई उनार पास जाभेरन उनून चेतावनी दीनो, तो उन अपून पापून खिन पश्चताप कराला। +तब अब्राहम ले उथैं क्योछ, जब उन मूसा और परमेश्वरो को संदेश दिनवालान का हुकुम नी मानून, अगर याँ भटे मरिना को आदिमी ज्यून हो भेरन उनार पास जालो त उन उकी बातुन में विश्वास नी करून’।” +फिर यीशु ले अपून शिष्यून थैं क्योछ, यो बात पक्की छै कि परीक्षा आदिमी में जरूर आलि जो उनोरो पाप करना को कारण बनोलो, लेकिन हाय, उ आदिमी खिन जैक कारण उछी। +यीशु ले क्योछ, “जो कोई इन नान है नान मैंमें विश्वास करनान, कैथैं ले पाप करून को कारण बननान, ऊस परमेश्वर सजा द्याला। लेकिन परमेश्वरा का सजा है यो निको छै, कि उ गाल में एक ठूलो ढूंगो बाँदीभेरन समुद्र में खित दी जानो। +सतर्क रौ; अगर तेरो विश्वासी भाई अपराध करौ तैं ऊस समझो, और अगर पापून भटे पश्चताप करौ तैं ऊस माफ कर। +अगर दिन भर में उ सात बार त्यारा विरूद्ध अपराध करौ, और सातू बार आभेरन तैथैं को मैं अपून अपराध खिन पश्चताप करछूँ, तो ऊस माफ कर दे।” +तब प्रेरितून ले प्रभु यीशु थैं क्योछ, हमोरो विश्वास मजबूत कर। +प्रभु यीशु ले उनूनथैं क्योछ, अगर तुमोरो विश्वास राई का दान का बराबर ले हो, त तुम विश्वास ले यो किमूका रूख थैं कुँछा कि उखड़ भेरन समुद्र में लगि जा, त उ तुमेरि मान लीनो। +लेकिन यीशु ले उनून एक कहानी सुणाछ, “तुमून में भटे इसो को छै, जैको दास गाड़ा में काम करभेरन या भेड़ून की चरा भेरन घर अ, त तुम कौला ‘जल्दी आभेरन खान खिन बैठ?’ +नै, पर उ कलो, कि मैं खिन खान खिन बनौ, और तब तक मेरि सेवा करून खिन तैयार हो ज्या; और उक बाद तैंले खा-पी लिये। +तुम अपून दास स उ काम करून खिन धन्यवाद नी करला जो तुमूले ऊस करून खिन के राखछ्यो। +उई तरह ले, जब तुमूनले उ सब कुछ कर लीछ जो तुमूनथैं करून खिन के राख छ्यो, त तुमून यो कुन चैछो, हम निकम्मा दास छा, जो हमून करून चैछ्यो हमूले केवल उई करछ्य। +और इसो भ्योछ जब यीशु और उक शिष्य यरूशलम शैहरा का तरफ जानवाला बाटा में जानमरेछ्या, त उन सामरिया और गलील प्रदेशा का इलाका भटे हो भेरन जानमरेछ्या। +त एक गौं में पुजन बखत उनून दस कोढ़ी मिलीयान। +उन दूर ठाँड़ हो भेरन जोरले कुन लाग्यान, हे यीशु, हे मालिक, हमून में दया कर।” +तब यीशु ले उनून देखिभेरन क्योछ, “जा और अपून आपस यरूशलम का मंदिरा का याजकून दिखा।” और उन तुमून देखाला की तुम चंगा हो रैछा या नै। +तब उनूनमें भटे एक यो देखिभेरन कि मैं चंगो हो गयूँ, जोर-जोरले परमेश्वरे की स्तुति करनैई यीशु का पास वापस आछ। +उले यीशु स धन्यवाद दीनै उक खुट्टान में मुखा का बल पड़छ्य, और उ सामरी छ्यो। +तब यीशु ले उथैं क्योछ “क्या और उन चंगा नै भ्या, त उन बाकि नौ काँ ग्या? +क्या यो गैर-यहूदीन छोड़ी और कोई इसो नै निकल्योइ, जो वापस आभेरन परमेश्वरे की स्तुति करूनो?” +तब यीशु ले उथैं क्योछ, “उठ, जा। तैले विश्वास करछ्य येक कारण तैं चंगो भेज छै।” +जब फरीसी लोगून ले यीशु थैं पुछ्छै, कि परमेश्वरो को राज्य कब आलो? त यीशु ले उनुस जबाब दीछ, “परमेश्वरो को राज्य इसो नाहतिनी, जैस तुम देख सकछा। +और लोग यो नै सकून, कि ‘देखा, याँ छै या वाँ छै।’ क्याखिनकि देखा, परमेश्वरो को राज्य तुमार बीच में छै।” +तब यीशु ले शिष्यून थैं क्योछ, उन दिन आला, जिन दिनून में तुम मैंस जो आदिमी को च्योलो छै, एक दिन देखून चाला, लेकिन देखी नी पाला। +लोग तुमूनथैं कौला देखा, मसीह वाँ छै, या छै। त तुम वाँ जन जाया और उनार पछिल जन जाया। +क्याखिनकि जसीकैं बादल गरजून बखत बिजली चमकभेरन आकाशा का पूरब भटे पश्चिम तक चमकछी, उसीकैं मैं आदिमी को च्योलो ले अपून दिन में उलो, तब सब लोग देखाला। +लेकिन पैलि जरूरी छै, कि उ भौत भयानक दुख उठालो, और यो पीढ़ीका लोग ऊस तुच्छ ठैराला। +जस हमार पूर्खा नूह का दिनून में भ्योछ, ऊसो आदिमी को च्याला का दिनून में ले होलो। +जै दिन तक नूह जहाज में नै चढ़ियो, उ दिन तक लोग खाछ्या पीछ्या, और उनूनमें ब्या-बरात हुछ्या। तब जल प्रलयले आभेरन उन सबून को नाश कर दीछ। +और उसीकैं हमार पूर्खा लूत का दिनून में भ्योछ, जो सदोम शैहर में रूछ्यो कि लोग खाँछ्या-पीछ्या और लेन-देन करछ्या, रूख लगूछ्या और घर बनूछ्या। +लेकिन जैं दिन लूत सदोम शैहर भटे निकलछ्य, उ दिन आकाश भटे आग और गंधक की आकाश भटे बरस छै, और सब लोगून नाश कर दीछ, जो उ शैहर में छ्या। +और उ दिन ले इसो होलो, जब मैं आदिमी को च्योलो एकदम दुबारा वापस उलो। +और उ दिन जो पाख में हो, और उको सामान घर भितर में हो, उ ऊस लीन खिन तलि नै अ। और जो गाड़ में हो, उ अपूनो कपाड़ा लीन खिन वापस अपून घर खिन जन जौ। +हमार पूर्वज लूत कि स्यैनि स याद राख्या, कि उक दगाड़ की भ्योछ। +जो अपून प्राण संसारिक जीन्दगी जीन खिन बचालो, उ परमेश्वराका दगाड़ अनन्त जीवन पाना को मौका खो द्योलो, लेकिन जो मैं खिन और सुसमाचार खिन अपून प्राणस दीछो, उ अनन्त जीवन पालो। +मैं तुमूनथैं कुछूँ, उ रात द्वी आदिमी एक चरपाई में होला, एक स्वर्ग में उठा लिई जालो, और दुसरा वाँई छोड़ दी जालो। +और द्वी स्यैनिमैंसी चक्की पिसून में होलो, एक स्वर्ग में उठा ली जालि और दुसरा वाँई छोड़ी दी जालि। जालि। +उ बखत द्वी जन गाड़ान में होला, एक स स्वर्ग में उठा ली जालो और दुसोरो वाँई छोड़ी दी जालो। +यो सुणभेरन उनूनले यीशु थैं पुछ्छै “हे प्रभु यो काँ होलो?” उले उनूनथैं क्योछ, हरेक आदिमी जाणोलो, कि यो काँ होलो ठीक उसीकैं जसीकैं जाँ मुर्दा होला वाँ गिद्ध जमा हुनान। +फिर यीशु ले अपून शिष्यून थैं क्योछ, लगातार प्रार्थना कर्या और हिम्मत नै छोड़ूनि चैंनी येक कारण उनूनथैं यो कहानी सुणाभेरन क्योछ: +“काँई नगर में एक न्याय करून वालो आदिमी रूछ्यो, जो नै परमेश्वर भटे डरछ्यो और नै कोई आदिमीन की परवाह करछ्यो। +और उई नगर में एक विध्वा ले रूछी, जो उक पास आभेरन कुछी, कि ‘म्येरो न्याय करभेरन मैंस दुश्मन भटे बचौ।’ +भौत बखत तक उ नै मानियो लेकिन आखरीमें मन में विचार करभेरन क्योछ, मैं नै परमेश्वर भटे डर छूँ, और नै कोई आदिमी परवाह करनू। +तब ले यो विध्वा मैंस परेशान करछी, येक कारण में ऐको न्याय करोलो, काँई इसो नै हो कि बार-बार आभेरन आखरी में म्यारा नाक में दम करौ।” +प्रभु यीशु ले क्योछ, “यो अन्याय करूनवाला आदिमी थैं सिखा, यो अधर्मी को न्याय कि कुंछो। +त क्या परमेश्वर अपून चुनिना का लोगून को जल्दी न्याय नै करलोई, जो रात-दिन उक सामुनि रून कलानो करनान? और क्या उ उनार बार में देर करोलोई? +मैं तुमूनथैं सच्ची कुंछूँ, उ जल्दी उनोरो न्याय करोलो। लेकिन जब आदिमी को च्योलो वापस आलो, त क्या उ संसार में एक ले आदिमी मिलोल जो मैंमें विश्वास करून वालो हो?” +और यीशु ले उन लोग जो अपून-आप में भरोस राखछ्या, कि हम धर्मी लोग छै। और दुसारा लोगून नीच समझ छ्या, यो कहानी सुणाछ, +द्वी आदिमी प्रार्थना करून खिन मन्दिर में ग्यान। उनूनमें एक फरीसी लोग छ्यो और दुसोरो चुंगी लिनवाला छ्यो। +फरीसी लोग ठाड़ हो भेरन अपून मन में यो प्रार्थना करून लागछो, “हे परमेश्वर, मैं तेरो धन्यवाद करछूँ, कि मैं और लोगून की नियाती बुरो काम करून वालो, अन्यायी और ब्यभिचारी नाहातिनू, और नै यो चुंगी लीन वाला को जसो छूँ। +मैं हफ्ता में द्वी दिन बर्त राखछूँ और अपूनी पुरी कमाई में भटे दशवा हिस्सा ले दान दीछूँ।” +लेकिन चुंगी लिनवाला दूर में ठाँड़ हो भेरन, स्वर्ग का तरफ देखना की हिम्मत नै भै, उ अपून दुखाक दगाड़ छाती पिट-पीटभेरन कुन लागछ्य, “हे म्यारा परमेश्वर, मैं पापी में दया कर।” +यीशु ले क्योछ, “मैं तुमूनथैं कुछूँ कि उ धर्म गुरू नै बल्कि चुंगी लिनवाला का पाप माफ है भेरन अपून घर ग्यो। क्याखिनकि जो कोई लै अपनास ठूलो समझछो, उ नॉन करि जॉलो। लेकिन जो अपनास नॉन समझछो, उ ठुल करि जॉलो।” +और फिर लोग अपून नानतिनान ले यीशु का पास ल्यून लाग्यान, कि उन उनूनमें हात राँखून और शिष्यून ले यो देखिभेरन उनून डाटछ्य। +यीशु ले नानतिनान पास बुलाभेरन क्योछ, नानतिनान म्यारा पास उन दी, और उनून मना जन करौ, क्याखिनकि परमेश्वरा का राज्य उनोरो छै जो इन नान्तिनान जस छन। +मैं तुमूनथैं सच्ची कुछूँ, परमेश्वरा का राज्य उन लोग दीयूलो, जो उक नियमून एक नान-नान्तिना का समान मानछो। +फिर एक अधिकारी ले यीशु थैं पुछ्छै “सच्चा गुरू, मैं कि काम करूँ जेले मैंस परमेश्वर अनन्त जीवन द्योलो?” +तब यीशु ले ऊस जबाब दीछ, “तुम मैंथैं भलो किलै कुँछा, सिर्फ परमेश्वर स छोड़िभेरन और कोई लै भलो नाहातिन। +तैं जाण छै, कि मूसा का नियमून में कि हुकुम लिखीना को छै, ‘हत्या जन कर्या, ब्यभिचार जन करा, चोरी जन करा, झूठ्ठी गवै जन दीया, और अपून फैदा खिन लोगून जन ठग्या, और अपून ईजा-बबाकि इज्जत करा।’ ” +उले यीशु थैं क्योछ, “मैं यो सब हुकमून त नान छनान भटे माननै आरयूँ।” +जब यीशु ले यो सुणछ्य त उथैं क्योछ, “लेकिन एक और चीज छै जो तैंस करना की जरूरत छै, तैं अपूनी सब कुछ जो तेरो छै ऊस बेच भेरन गरीब लोगून में बाड़ दे, अगर तैं इसो करछै तो तैंस स्वर्ग में धन मिलोलो, और म्यारा दगाड़ अ और म्येरो शिष्य बन जा।” +उ यो सुणिभेरन भौत उदास भ्योछ, क्याखिनकि उकी भौत धन-सम्पति छी। +यीशु ले उक तरफ देखिभेरन क्योछ, “धनवान लोगून को परमेश्वरा का राज्य में प्रवेश करून भौत मुश्किल छै। +ऊँट का शियूण का छेद में भटे भ्यार निकालून आसान छै, लेकिन धनवान लोगून को परमेश्वरा का राज्य में पुजून कठिन छै।” +और सुणून वालान ले क्योछ, “एक आदिमी खिन यो हो सकछो की उ बचाई जो और परमेश्वरा का राज्य में प्रवेश कर सको।” +“तब यीशु ले क्योछ, जो आदिमीन थैं नै हो सकनो, उ परमेश्वर थैं हो सकछो।” +तब पतरस ले क्योछ, “हमार बारिमें क्या? हमूले तेरो शिष्य बनून खिन अपूनो घर-बार छोड़ दीछ।” +तब यीशु ले उनूनथैं क्योछ, मैं तुमूनथैं सच्ची कुछूँ, कि इसो कोई नाहातिन जेले परमेश्वरा का राज्य खिन अपूनो घर-बार, स्यैनि या भाई या ईजा-बबा या बाल-बच्चान छोड़िना को हो, +और यो बखत कई गुना ज्यादा नै पा, लेकिन उनवाला युग में अनन्त जीवन जरूर पालो। +फिर यीशु ले बारा शिष्यून एक तरफ लिजाभेरन उनूनथैं क्योछ, “देखा, हम यरूशलम शैहर खिन जानू और जतुक बात म्यारा बारिमें परमेश्वरो को संदेश दिनवालान का द्वारा जो कुछ लिखीना का छन, उन सब पुर होलो। +क्याखिनकि मैंस गैर-यहूदी लोगून का हवाला कर द्याला। उन म्येरो मजाक उड़ाला और म्यारा अपमान कराला, और मैंमें थुकाला, +और कोड़ा ले माराल और मैंस जान है मार द्याल, लेकिन मैं तीसारा दिन मुर्दान में है ज्यून हो जूलो।” +और उनूनले इन बातुन में भटे कोई बात नै समझ सकी और यो बात उनूनमें लुकीना की रैछ, और जो कईनाको छ्यो, उ उनार समझ में नै आयो। +जब उन यरीहो शैहरा का नजिक पुजियान, त एक अन्धो सड़का का किनार बैठभेरन भीख माँगून मरेछ्यो। +और उ भीड़ेकी हिटना की आवाज सुणिभेरन पूछन लागछ्य “यो कि हुन मर्योछ?” +तब उनूनले ऊस बताछ, “कि यीशु नासरी जानमर्योछ।” +तब उले धध्याभेरन क्योछ, “हे यीशु, राजा दाऊद का वंशज, मैंमें दया कर।” +उनूनमें भटे अघिल जानवाला कुछ लोग ऊस डाठून लाग्यान, “कि चुप रौ।” लेकिन उ और लै जोरले चिल्ला भेरन कुन लागछो, “हे यीशु, राजा दाऊद का वंशज, मैंमें दया कर।” +तब यीशु ले ठाड़ हो भेरन हुकुम दीछ कि ऊस म्यारा पास ल्या, और जब उ पास आछ, त यीशु ले उथैं पुछ्छै। +“तैं कि चाँछै मैं तैखिन कि करूँ?” उनूनले यीशु थैं क्योछ, “हे प्रभु जी, मैं चाँछू कि मैं देखून लागू।” +यीशु ले उथैं क्योछ, “देखन लाग क्याखिनकि त्यारा विश्वास ले जो तैंले मैंमें करछै उले तैंस चंगो करछ्य।” +उ उई बखत देखन लागछ्य, और परमेश्वर की स्तुति करून-करून उक पछिल न्हैग्यो, और सब लोगून ले देखिभेरन परमेश्वर की महिमा करछ्य। +जब यीशु यरीहो शैहर में प्रवेश करभेरन जान मर्योछयो। +वाँ जक्कई नामोको एक आदिमी छ्यो जो चुंगी लीनवालान को सरदार और धनी छ्यो। +उ यीशुस देखन चांछ्यो कि उ कसो छै? लेकिन उ भीड़ा का कारण देख नै सकछ्यो क्याखिनकि उ बोना छ्यो। +तब यीशुस देखन खिन उ अघिल दौड़भेरन एक गुलरा का रूख में चढ़ ग्यो क्याखिनकि यीशु उई बाट भटे जानवाला छ्या। +जब यीशु उ जाग में पुजछै जाँ जक्कई छ्यो और उले उथैं क्योछ “हे जक्कई झट तलि उतर अ, क्याखिनकि आज मैंस त्यारा घर में रून जरूरी छै।” +उ तुरन्त रूख भटे तलि उतर छै और यीशु स अपून घर ली ग्योछ और खुशी ले उको स्वागत करछ्य। +और जब लोगून ले यो देखछ्य, तब उन सब यो कैभेरन कुड़कुड़ान लाग्यान “यीशु त एक पापी आदिमी को मेहमान बनून खिन ग्योछ।” +जक्कई खाना का बखत ठाड़ हो भेरन प्रभु यीशु थैं कुन लागछ्य, “हे प्रभु, देख मैं अपूनी आधी सम्पत्ति कंगालून दीछूँ और अगर केको कैले बेमानी करभेरन ली रैछ, त मैं ऊस चार गुना वापिस लौटा द्यूलो।” +तब यीशु ले उथैं क्योछ, “आज यो घराक लोगून में उद्धार आ र्योछ, येक कारण यो ले अब्राहमो को वंशज छै। +क्याखिनकि मैं आदिमी को च्योलो अनन्त सजा भटे बचुन खिन और उनोरो उद्धार करून खिन आरयूँ।” +जब लोग इन बातुन सुणून मरेछ्या, तब यीशु ले एक कहानी सुणाछ, क्याखिनकि उन यरूशलम शैहरा का नजिक छ्या, और उन समझ छ्या कि परमेश्वरो को राज्य तुरन्त प्रगट हुन वालो छै। +और उनूनले क्योछ, “एक धनी आदिमी दूर देश खिन ग्योछ, कि ताकि राजपद पाभेरन आपस लौट अ। +और उले अपून दासून में भटे दस दासून बुलाभेरन उनून दस सिक्का दीयान, जिनेरि कीमत तीन मैंनाकी मजूरी का बराबर छै, और उनूनथैं क्योछ, म्यारा वापस लौटून तक लेन-देन कर्या।” +“लेकिन उक नगर में रूनवाला उक दगाड़ बैर राखछ्या, और उक पछिल-पछिल अपून लोगून यो कुन खिन भेजछ्य, हम नै चाँना कि यो आदिमी हमून में राज्य करो। +जब उ राजपद पाभेरन वापस लौट आछ, त इसो भ्योछ कि उले अपून दासून जिनून उले धन दी राखछ्यो, उनून अपून पास बुलाछ, ताकि मालूम करो, कि इनूनले लेन-देन भटे कि-कि कमै रैछ। +तब पैल वाला ले आभेरन क्योछ, हे मालिक मैंले त्यारा सिक्कान ले दस और मुहर कमायान। +उले उथैं क्योछ, शाबाश भल और ईमानदार दास, तैं थ्वाड़ा में ईमानदार निकलछै, अब दस नगरून में अधिकार राख। +दुसरा ले आभेरन क्योछ, ‘हे मालिक त्यारा सिक्कान ले पाँच और मुहर कमायान।’ +मालिक ले उथैं क्योछ, ‘तैले पाँच नगरून को अधिकार राख।’ +तिसरा ले आभेरन क्योछ, ‘हे मालिक, देख, तेरो सिक्का यो छै, जैस मैले रूमाल में बाँदीभेरन राख रैछ।’ +क्याखिनकि मैं तैंस देखिभेरन डर छूँ, येक कारण तैं एक कठोर आदिमी छै, जो तैले नै राख्यो, ऊस तैं ली लीछै, और जो तैले नै बोयो ऊस काट छै। +मालिक ले उथैं क्योछ, ‘हे दुष्ट दास, मैं त्यारा मुँख की बातूले तैंस दोषी ठैरू छूँ। तैं मैंस जाण छै कि मैं कठोर आदिमी छूँ, जो मैं नै राखनू ऊस मैं उठा लीछूँ, और जाँ मैंले नै बोयो, वाँ है काट छूँ। +तो तै म्यारा मुहर स ब्याज में लगा दीनै, तब मैं आभेरन अपून मुहर स ब्याज सहित ली लीनू।’ +और जो लोग नजिक ठाड़ छ्या, मालिक ले उनूनथैं क्योछ, ‘उ मुहर उथैं भटे ली, ली और जैक पास दस मुहर छन, ऊस दी दे।’ +उनूनले मालिक थैं क्योछ, हे मालिक, उक पास दस मुहर त छन।” +“मालिक ले उथैं क्योछ, कि जैक पास छै, परमेश्वर ऊस और ले द्योलो; पर जो पान की इच्छा राखछो, और जैका पास थ्वाड़ा छै। उथैं उले जो उक पास बचिना को छै ली लिजालो। +लेकिन म्यारा उन दुश्मन जो नी चाँछ्या कि मैं उनोरो राजा बनू, उनून याँ ल्याभेरन म्यारा सामुनि मार डाला।” +यो बात कैभेरन यीशु अपून शिष्यून का दगाड़ यरूशलम शैहरा का तरफ उनार अघिल-अघिल हिटनै ग्यो। +जब यीशु और उनार शिष्य जैतून नामाका डाण में बैतफगे और बैतनियाह गौं में पुजनान, तब यीशु ले द्वी शिष्यून थैं यो कैभेरन भेजछ्य। +“उ सामुनि का गौं में जा। वाँ जाभेरन तुमून एक किल में बाँदिना को गधीक बच्चा मिलोल, जैमें ऐल तलक कोई नै बैठि रियो। तुम ऊस खोलभेरन म्यारा पास ली आ। +और अगर कोई तुमूनथैं पुछो, येस खोल भेरन काँ ली जानमरेछ्या, तो यो कै दीया कि प्रभु स येकी जरूरत छै।” +जो द्वी शिष्यून ऊस ली खिन भेजिना को छ्यो उनूनले जाभेरन जसो यीशु उथैं कईनाको छ्यो, ऊसो भ्योछ। +जब उन गधा का बच्चा स खोलून मरेछ्या, त उक मालिक ले उनूनथैं पुछ्छै, “यो बच्चा स खोल भेरन काँ ली जानमरेछा?” +तब उनूनले क्योछ, “प्रभु स ऐकि जरूरत छै।” +तब उन लोगून ले शिष्यून जान दीछ। जब उन गधीक बच्चास यीशु का पास ली ग्यान और उमें अपूनी पंखि बिछा दीछ। फिर यीशु स उमें बैठाछ। +जब यीशु गधा में बैठभेरन जानमरेछ्यो, त भौत लोगून ले यीशु का स्वागत करून खिन बाट में अपून कपाड़ा बिछा दीयान। +जब यीशु अघिल ग्योछ, तो उ ऊ जाग में पुज ग्यो, पर जाँ भटे सड़क यरूशलम शैहरा का जैतून पहाड़ है तलि जाछी। तो शिष्यून की पुरी मण्डली उन सब चमत्कारा का कामून का कारण जो उनूनले देखीना का छ्या, खुश हो भेरन बड़ा जोर-जोरले परमेश्वर की स्तुति करून लाग्यान। +“धन्य छै उ राजा, जो परमेश्वरा का नामेंले +उछो। +स्वर्ग में शान्ति और परमेश्वर की +स्तुति हो।” +तब भीड़ में भटे कतुक फरीसी लोग उथैं कुन लाग्यान, “गुरू जी, यो बात कुन खिन अपून शिष्यून डांठा।” +यीशु ले उनुस जवाब दीछ, “मैं तुमूनथैं कुछूँ अगर इन चुप रौला, त ढूंगा ले मेरि महिमा करून खिन चिल्लान लागाला।” +जब यीशु नजिक पुजियान त यरूशलम शैहर स देखिभेरन उमें रून लाग्यान। +और क्योछ, “तुमून खिन कतुक निको हुनो, कि तैं यो दिन परमेश्वर की शान्ति की बात समझ लीनै जो तुमून शान्ति दीनी, लेकिन अब उ त्यारा आँखान भटे लुका भेरन राख रैछ। +क्याखिनकि उ दिन तैंमें आला, कि त्यारा बैरी मोर्चा बांदिभेरन तैंस घेर ल्याल और चारूं तरफ भटे तैंस दबाल। +त्यारा बैरी तैंस पुरी तरीकाले नाश कर द्याला, और त्यारा सब लोगून मार डालला, और तैंमें ढ़ुगा का मलि में ढ़ुगा नी छोड़ून; क्याखिनकि जब परमेश्वर तैंस बचुन खिन आलो, तब तैले उ बखत स नै पछाणियो।” +तब यीशु मन्दिर का खाला में ग्यान, और जो वाँ लोग बैठभेरन ब्यापार करून मरेछ्या, भ्यार निकालून लाग्यान। +और उले क्योछ, “पवित्रशास्त्र में लिखीना को छै, ‘म्येरो घर प्रार्थना को घर होलो।’ पर तुमूनले यो प्रार्थना घरै स डाकून को अड्डा बना दीछ।” +और यीशु हरेक दिन मन्दिर में उपदेश दीछ्या, और प्रधान याजक और मूसा का नियम सिखून वाला और लोग ऊस मारना का मौका खोजून लाग्यान। +लेकिन कोई उपाय नै निकाल सक्या, कि यो कसकैं करनू, क्याखिनकि सब लोग भौत मन लगाभेरन उकी बातुन सुण छ्या। +एक दिन इसो भ्योछ कि जब यीशु मन्दिर में उपदेश दिन मरेछ्या और सुसमाचार सुणून मरेछ्या, त उ बखत प्रधान याजक, महायाजक और मूसा का नियम सिखून वाला लोग और यहूदी अगुवान का दगाड़ पास आभेरन ठाड़ भ्यान। +और उन यीशु थैं कुन लाग्यान, “हमून बतो, तैं इन कामून कैका अधिकार ले करछै, और उ को छै जेले तैंस यो अधिकार दी रैछ?” +यीशु ले क्योछ, “मैंले तुमूनथैं एक सवाल पुछ छूँ, और अगर तुम मैंस येक जबाब द्याला, तब मैं तुमून बतुलो कि यो काम केका अधिकार ले करछूँ। +अब तुम यो बता, कि यहूना स लोगून बपतिस्मा दीन खिन कैले भेजछ्य? क्या ऊस परमेश्वरे ले भेजिना को छ्यो, या आदिमी ले? तुम मैंस येक जबाब दी।” +तब उन लोग आपस में यो बात करून लाग्यान, “अगर हम कुंनू, कि यहूना ले परमेश्वरा का अधिकार ले बपतिस्मा दीछ, तो उ हमून थैं पुछोलो, फिर तुमूले यहूना में विश्वास क्याखिन नै कर्यो? +लेकिन अगर हम कुंनू लोगून का तरफ भटे त लोग हमून ढ़ूगानले लोड़ियाला, क्याखिनकि भौत सारा लोग यो बात स जाणनान, कि यहूना सच्ची में परमेश्वरो को संदेश दिनवाला छ्यो।” +तब उनूले यीशु स जबाब दीछ, “हमून पत्तो नाहातिन, कि उ केका तरफ भटे आईना को छ्यो।” +तब यीशु ले क्योछ, “मैंले तुमून नै बतूनू कि मैं कैका अधिकार ले यो काम करछूँ।” +उक बाद यीशु ले उन कुछ यहूदी अगुवान एक कहानी सुणाभेरन क्योछ, “एक आदिमी ले अंगूर का बगीच लगाछ। और किसानून उ बगीच स ठेका दीभेरन खुद दूर देश न्हैग्यो। +जब अंगूर पाक्नाका बखत आछ, त बगीच का मालिक ले अपून सेवक स, उन किसानून का पास फसलो को हिस्सा लीन खिन भेजछ, जिनुले बगीच को ठेका लीईना को छ्यो। लेकिन किसानून ले उ सेवक स पकड़ भेरन मारछ्य, और खाली हात वापस भेज दीछ। +येका बाद फिर मालिक ले दुसारा सेवक स भेजछय, और उनूनले ऊस ले पीटभेरन और उको अपमान करभेरन ऊस खाली हात वापिस भेज दीछ। +फिर मालिक ले एक तीसोरो सेवक भेज छै, और उनूले ऊस ले घायल करभेरन भ्यार निकाल दीछ। +तब बगीच का मालिक ले क्योछ, मैं कि करूँ? मैं अपून प्रिय च्याला स किसानून का पास भेजलो, शायद उन म्यारा च्याला को आदर करला। +जब किसानून ले देखछ्य, त आपस में कुन लाग्यान, योई त असली वारिस यो छै, आ, हम यैस जान हे मारी दीनू, तो फिर उकी सारी जैजाद हमरि है जालि। +तब उनूले ऊस पकड़ भेरन जान है मारी दीछ, और ऊस उठाभेरन बगीच का भ्यार खित दीछ। तब अंगूरो बगीच का मालिक की करोलो? +उ आभेरन उन किसानून को नाश करोलो, और अंगूरा का बगीच स दुसारा किसानून दी द्योलो।” यो सुणभेरन लोगून ले क्योछ, “परमेश्वर इसो नै करो।” +यीशु ले उनार तरफ देखिभेरन क्योछ, “फिर यो पवित्रशास्त्र में कि लेख रैछ, +जो ढूंगास मिस्त्रीन ले बेकार जाणिभेरन खित दीछ, +उई ढुग नींव को कुना को ढुग बनछ्य। +जो कोई ले यो ढ़ुगा में खितीलो उ चूर-चूर हो जाला; और जेमें यो ढूंगो खितीलो उ पीसी जालो।” +उई बखत मूसा का नियम सिखून वाला और प्रधान याजक यो बात स समझ ग्या, कि यीशु ले यो हमार बारिमें कहानी क्योछ, येक कारण उन यीशुस पकड़ून चाँछ्या, लेकिन लोगून का डर का कारण यीशु नै पकड़ीयो। +और उन ऊस पकड़ना का खोज में लाग रूनान, और उनूनले उक पास कुछ लोग भेदी बनाभेरन भेजियान, कि उन धर्मी हुना को ढोग करभेरन यीशु स कोई नै कोई बात में फसाँ सका, और हम ऊस पकड़ भेरन राज्यपाल का हवाला कर सका। +येक कारण उन आभेरन यीशु थैं कुन लागनान, “गुरू जी, हम यो जाणनू कि तैं ठीक कुछै और सिखूछै, और कैको पक्षपात नै करने, बल्कि सच्चाई ले परमेश्वरा का बाटो बतूछै। +येक कारण हमून यो बतो, क्या कैसर महाराजा स कर दीन ठीक छी या नाहातिन?” +लेकिन यीशु ले उनोरो छल कपट स भांप भेरन उनूनथैं क्योछ, +एक सिक्का ल्या और मैंस दिखा। “तब उन एक सिक्का ल्यान, और यीशु ले उनूथैं पुछ्छै, यो सिक्का में कैको मोहर और नाम छै?” उनूले जबाब दीछ, कैसर महाराजा को। +तब यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “जो कैसर महाराजा को छै ऊस कैसर राजा स दीया, और जो परमेश्वरो को छै ऊस परमेश्वर स दी।” +उन लोगून का सामुनि यीशु स बातुन में नै फसाँ सक्या, लेकिन उक जबाब ले हैरान हो भेरन चुप रैग्या। +फिर सदूकी लोग जो कुंनान कि मरिना को ज्यून हुनो छैई नै, उनूनमें भटे थ्वाड़ा लोगून ले उक पास आभेरन पुछ्छै, +“गुरू जी, मूसा ले हमून खिन यो लिख रैछ। ‘अगर कैको भाई अपून स्यैनि का रून तलक बिना औलादो को मरि जाछो, तब उक भाई उकी घरवाली दगाड़ ब्या करभेरन अपूनी भाई खिन वंश पैद करौ।’ +एक घर में सात भाई छ्या, और सबून है ठूला भाई को ब्या करछ्य, और उ बिन औलाद का मरिग्यो। +दुसारा भाई ले करछ्य। +और तिसरा भाई उ विध्वा का दगाड़ ब्या कर लीछ, इसीकैं सातू भाई बगैर औलाद का मरिग्या। +और सबून का बाद उ स्यैनि ले मरि ग्यै। +तब सदूकी लोगून ले यीशु थैं पुछनान, कि गुरू जी, अब हमून बतो उ उन सातू भाईन की घरवाली भैछ, जब उ ज्यून होलि तब उ कैकी घरवाली होलि।” +तब यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “यो युगा का आदिमी और स्यैनि ब्या करनान और ब्या खिन दी जानान; +लेकिन जो लोग इसा योग्य होला, उन यो युग और मरिन में भटे ज्यून होला, उन नै तैं ब्या करला और ना ब्या करून खिन दी जाला। +फिर उन कभै नी मराला; क्याखिनकि उन स्वर्गदूत का समान होला, और मरिन में भटे ज्यून हुना ले परमेश्वर की सन्तान हो जाला। +येक अलावा तुम यो बात नै मानना की लोग मरिभेरन फिर ज्यून हुनान, लेकिन पवित्रशास्त्र में मूसाका बारिमें लिखीना को छै कि जब मूसा का दगाड़ परमेश्वर ले आग की झाड़ी में भटे बात करछ्य, जाँ उ प्रभु स अब्राहम को इसहाक को और याकूब को परमेश्वर कुंछो। +परमेश्वर मरिनान को नै बल्कि ज्यूनानको परमेश्वर छै, क्याखिनकि उ खिन उन सब ज्यून छन।” +तब यो सुणिभेरन मूसा का नियम सिखून वालान में भटे थ्वाड़ा लोगून ले क्योछ, “गुरू जी, तुमूले ठीक क्योछ। +और येक बाद उनूनमें भटे कैसले यीशु थैं केले सवाल पुछना की हिम्मत नै भ्ये।” +फिर यीशु ले उनूनथैं पुछ्छै, “मसीह स दाऊद राजा को वंशज कसीकैं के सकनान?” +दाऊद भजन संहिता की किताब में कुछूँ कि +“प्रभु ले म्यारा प्रभु थैं क्योछ। +म्यारा दैन तरफ बैठ, जब तक कि मैं त्यारा बैरिन त्यारा +खुटान का तलि नै कर द्यूलो। +और दाऊद राज त उथैं प्रभु कुंछो, फिर उ उको वंशज कसीकैं हो सकछो?” +और जब सब लोग सुणून मरयछ्या, त यीशु ले अपून शिष्यून थैं क्योछ, +“तुम यो मूसा का नियम सिखून वाला लोगून भटे सतर्क रया, जो लम्बा-लम्बा मेहंगा चोला पैन भेरन घुमन और बजार में लोग उनूथैं नमस्कार करून यो पसन्द करनान, और यहूदी सभाघर में आदर वाली जागान और दावतून मेंले खास-खास जागान में बैठून पसन्द करनान। +लेकिन उन ठगभेरन विध्वाऊन की सब जैजाद खुद लुट लीनान, और फिर लोगून देखून खिन देर तलक प्रार्थना करनान, लेकिन परमेश्वर उनून भौत कड़ी सजा द्योलो।” +मन्दिर में जाँ दानपात्र राखिना को छ्यो, वाँ बैठि भेरन यीशु धनवान लोग दान डालून देखून मरेछ्या। +तब यीशु ले देखछ्य कि गरीब विध्वा ले आभेरन द्वी ताँबा सिक्का दानपात्र में डाल्यान जिनेरि कीमत भौत कम छी। +यीशु ले अपून शिष्यून बुलाभेरन क्योछ, “मैं तुमूनथैं सच्ची कुछूँ, कि दान दिन वालान में सबून है ज्यादा दान यो विध्वा ले दीछ। +क्याखिनकि सबून ले अपूनी ज्यादा कमाई में भटे थ्वाड़ा दीछ, लेकिन येले अपूनी गरीबी में ले येक पास जतुक छ्यो सबै दी दीछ। +जब थ्वाड़ा लोग मन्दिराक बारिमें कुन मरेछ्या कि उ कतुक निको ढ़ुगान ले और भेंटा का समान ले सजावट करिना की छै, तब यीशु ले उनूनथैं क्योछ। +उन दिन आला, जिनून में यो सब जो तुम देखछा, उनूनमें भटे याँ कोई ढ़ुगा में ढ़ुगा नै रोलो, और एक दिन पुर तरीका ले नाश करि जाला।” +उनूनले यीशु थैं पुछछै “हे गुरू, यो सब कब होलो? और यो बात जब पुरी हुन खिन होलि, त उ बखत को कि चिन होलो?” +यीशु ले क्योछ, “सतर्क रौ कि तुम कैका बहकाव में जन आया। क्याखिनकि भौतसा झूठ्ठा लोग तुमार पास म्यारा नामेंले आला, और कौल, ‘मैं उई छूँ’ और ‘उ बखत आग्योछ।’ लेकिन तुम उनार पछिल जन जाया। +जब तुम लड़ै-झगड़ानकि खबर सुणला, तब तुम डरिया जन, क्याखिनकि पैलि इसो हुन जरूरी छै, लेकिन उ बखत दुनिया का अन्त जल्दी नी हो। +तब यीशु ले उनूनथैं क्योछ, एक जाति को लोग दुसारा जाति लोगून में हमला कराला, और एक राज्य दुसारा राज्य में हमला करोलो। +और सब जागान में भूचाल आलो। और अकाल पड़ाला। और महामारी पड़ेलि, और आकाश में खतरनाक बात और ठूला-ठूला चिन प्रगट होला।” +यीशु ले फिर क्योछ, “तुम सतर्क रौ, इन बातुन है पैलि लोग म्यारा नामाका कारण तुमोरो विरोध कराला और तुमून पकड़ भेरन सताला, और न्यायालय में सौंप द्याल, और जेल में डाल द्याला, और राजान और मंत्रीन का सामुनि लै ठाँड़ करि जाला। +और परमेश्वर यो हुन द्योलो, क्याखिनकि फिर तुम उनून म्यारा बारिमें गवाही दीना को मौका मिल जालो। +तब यो बात की फिकर जन कर्या कि तुम कि कौला। +क्याखिनकि मैं तुमून इसा-इसा शब्द और बुद्धि द्यूलो कि तुमार सब बिरोधी या बिरोध को सामना नी कर सकाला। +तुमार ईजा-बबा, भाई-बैनि, रिश्तेदार और मित्र तुमून पकड़वाला। याँ तक कि तुमून में भटे कतकून त मरवा दी जालो। +म्यारा नामाका कारण सब तुमार दगाड़ बैर कराला। +फिरले तुमोरो खोरा को एक बाल बांका नै कर सकाला। +लेकिन तुम अपून धीरजा का द्वारा अपूनी प्राणून स बचा राखला।” +“जब तुम यरूशलम शैहर स सेनान ले घेरिना को देखाला, त जाणि लिया कि उको उजड़ जान नजिक छै। +उ बखत जो आदिमी यहूदिया प्रदेश में होलो, उन भाजभेरन डाँण में न्हैजून, और जो यरूशलम शैहर में का भितर हो, उन दुसारा शैहरून खिन जाया; जो अपून गौं में छन, उन उ शैहर में जन जूंन। +क्याखिनकि यो बदला लीना का इसा दिन होला, जिनून में पवित्रशास्त्र में लिखीना की सब बात पुरी हो जालि। +उन दिनून में जो स्यैनिन गर्भवती, और जो नान्तिनान दूध पिलून वाला होला, तब उनून खिन दुखो को बखत होलो! क्याखिनकि उ बखत देश में भयानक संकट और इन लोगून में भौत मुसीबत आ पड़ली। +उन लोग तलवार की धार ले मौता का घाट उतारी जाला, और दुसारा राज्य का लोग उनून बन्दी बनाभेरन ली जाला। यरूशलम शैहरा का गैर-यहूदी लोगून का द्वारा तब तक रौंदी जालो, जब तक गैर-यहूदी लोगून को बखत पुरो नै हो जौ। +उ बखत सूरज, चन्द्रमा और तारा में अद्धभुत चिन दिखाई द्याला, और धरती में देश-देशा का लोगून में संकट होलो, क्याखिनकि उन उफनता समुन्द्रा का लहरून का कारण लोग घबरा जाला। +डरा का कारण और संसार में उनवाला संकटून को इन्तजार करून-करनै लोगून को जान में जान नी रौ, क्याखिनकि आकाश की शक्ति हिलाई जालि। +तब उन लोग मैंस, आदिमी को च्याला स सामर्थ और महिमा का दगाड़ बादलून में उन देखला। +जब इन बात हुन लागाला, त हिम्मत का दगाड़ सीधा ठाड़ हो भेरन ऊँन वाला संकटून को सामना करा; क्याखिनकि तुमोरो छुटकारा जल्दी होलो।” +फिर यीशु ले शिष्यून एक कहानी सुणाछ, “यो तिमूलो को रूख और सब रूखून देखा। +जसीकैं उमें मुलायम पात निकलनान, त तुम देखिभेरन जाणछा कि गरमी को मौसम उनवालो छै। +इसीकैं जब तुम इन बातुन हुन देखला, तब जाणि लिया कि परमेश्वरोको राज्य जल्दी उनवालो छै। +मैं तुमूनथैं सच्ची कुछूँ, कि यो पीढ़ी को लोगून को अन्त तब तलक नै होलो, जब तलक यो सब बात पुर नै है जालो। +यो आकाश और धरती ले खतम है जालि, पर म्यार बचन कभै खतम नै होलो। +तुम हमेशा जागनै रौ काँई इसो नै हो कि तुमोरो मन खुमार में पियक्कड़पन और यो जीन्दगी की चिन्तान में सुस्त हो जौ, और उ दिन तुमून में फन्दा का सामान अचानक आ पड़ो। +क्याखिनकि उ दीनो को प्रभाव सारी धरतीका सब रूनवालान में आ पड़ोलो। +येक कारण जागनै रौ और हर बखत प्रार्थना करनै रौ कि तुम इन सब ऊँन वाला संकटून है बचिना का रौ, और मैं आदिमी का च्याला का सामुनि ठाड़ हुना का योग्य बना।” +यीशु दिन में मन्दिर में उपदेश दीछ्या, और रात में जैतून नामाका डाँण में प्रार्थना करभेरन बितूछ्यो। +और रात्तै सब लोग उनोरो उपदेश सुणून खिन मन्दिर में उनार पास आ जाछ्या। +अब अखमीरी रोटा को त्यार, जैस फसह को त्यार ले कुंनान, नजिक ऊँन मर्यो छ्यो। +तब प्रधान याजक और मूसा का नियम सिखून वाला इसा विचार में रूछ्या कि कसीकैं यीशुस जान है मारा, लेकिन उन डर छ्या। +तब शैतान उ यहूदा में समा ग्यो जो इस्करियोती नाम ले जाणि जा छ्यो, और बार शिष्यून में भटे एक छ्यो। +उले प्रधान याजकून का और अधिकारीन का दगाड़ मिलभेरन सलाह करछ्य, कि कसीकैं मैं यीशु स तुमार हवाला करलो। +यो बात में उन भौत खुश भ्यान, और उनूनले उक बदाला ऊस रूपाया दिनाको वादा करछ्य। +और यहूदा ले उनार दगाड़ वादा करछ्य, और मौका खोजून लागछ्य कि जब भीड़ में नै हो त यीशु स उनार हवाला कर द्यू। +तब अखमीरी रोटा को त्यारो को दिन आछ, जैमें फसह का मेम्ना बलि करि जा छ्यो। +और यीशु ले पतरस और यहूना स यो कैभेरन भेजछ्य, कि जाभेरन हमून खिन फसह को खाना की तैयारी करा। +तब उनूनले यीशु थैं पुछ्छै, “ हमून फसह को त्यारो को खाना की तैयारी काँ करून चाँछै, कि हम जाभेरन तैयारी कर सका?” +तब यीशु ले उनूनथैं क्योछ, देखा जब तुम नगर में जाला, त वाँ तुमून एक आदिमी मिलोल, जो एक पानि ले भरिना को फौलास ली जानमर्यो होलो, तुम उक पछिल-पछिल जाया और जो घरा का भितर उ जॉलो। +उ घराका मालिक थैं तुम इसो कया कि, “गुरू ले पुछ रैछ, कि उ कमरा काँ छै जैमें मैं अपून शिष्यून का दगाड़ फसह को खानो खा सकूँ।” +उ तुमून घराका दोल में एक सजी-सजायी ठूलो कमरा दिखालो। तुम वाँ हम सबून खिन फसह त्यार खाना की तैयारी कर्या। +यो सुणिभेरन शिष्य न्हैग्या और जसो यीशु ले उनूनथैं कैं कईना छ्यो, उनूनले नगर में जाभेरन सब चीज ठीक ऊसो पाछ, और उनूनले वाँ फसह को खाना की तैयारी करछ्य। +जब ब्याल हुन लागछी तब यीशु अपून बार प्रेरितून का दगाड़ खान खिन बैठियान। +तब यीशु ले उनूनथैं क्योछ “मेरि भौत इच्छा छी कि मैं दुख उठून है पैलि यो फसह को खानो तुमार दगाड़ खूँ। +क्याखिनकि मैं तुमूनथैं कुछूँ, कि जब तक उ परमेश्वरा का राज्य में पुर नै हो तब तक मैं फसह को त्यार को खानो कभै दुबारा नी खूलो।” +तब यीशु ले अंगूर का रस को कटोरो टिपभेरन परमेश्वर स धन्यवाद करछय और क्योछ, “येस ली और आपस में बारी-बारी ले पी ली। +क्याखिनकि मैं तुमूनथैं कुछूँ, कि जब तलक परमेश्वरोको राज्य नी आलो, तब तक मैं अंगूर को रस कभै नी पियूँ।” +फिर यीशु ले रोटो लीछ और परमेश्वरो को धन्यवाद करभेरन तोड़छ्य, और अपून शिष्यून दीभेरन क्योछ, “यो रोटो म्येरो आंग छै, जो तुमून खिन दी जानमर्योछ, और मेरि याद में इसो करनै रया।” +इसीकैं यीशु ले खाना का बाद अंगूर को रस स कटोरो यो कैभेरन दीछ, “यो अंगूरो को रस म्येरो उ खूनो को नय्या वाचा छै, जो तुमून खिन बगाई जाछो। +लेकिन देखा, मैंस ध्वाका ले पकडूवालो म्यारा दगाड़ यो दावत में शामिल छै। +मैं यो सब यो कारण कुन मरयूँ की मैं आदिमी को च्योलो, जैका म्यारा बारिमें तैय करि ग्योछ, ठीक उक अनुसार मैंस जानो छै, लेकिन धिक्कार छै उ आदिमी में जैक द्वारा मैं आदिमी को च्योलो पकड़ाई जालो।” +यो सुणभेरन उन एक दुसारा थैं पुछून लाग्यान कि हमून में भटे को होलो, जो यो काम करून वालो छै। +शिष्यून में यो विवाद हुन लागछै कि हमून में भटे सबून है ठूलो को समझि जालो। +तब यीशु ले शिष्यून थैं क्योछ, “तुम जाणछा, कि अन्यजाति का राजा उनूनमें अपूनी ताकत दिखाभेरन राज करनान, और जो उनूनमें अधिकार राखनान, उन उपकरी मानी जानान। +लेकिन तुम इसो जन कर्या, जो तुमून में ठूलो छै, उ नान का समान बनौ, और जो प्रधान छै, उ दास क समान बनौ। +क्याखिनकि ठुल को छै, उ जो खान खिन बैठ र्योछ, या उ जो सेवा करछ्यो? क्या उ नै जो खान खिन बैठ र्योछ? लेकिन मैं तुमार बीच में दास का नियाती छूँ।” +“तुम उ छा जो म्यारा संकट का बखत म्यारा लगातार दगाड़ रैछा। +जसो म्योरो पिता मैं खिन एक राज्य दी रैछ। ऊसोई मैंले तुमून यो राज्य दी छूँ। +ताकि तुम म्यारा राज्य में मेरि दावत में बैठभेरन म्यारा दगाड़ संगति करा, और सिंहासन में बैठभेरन इस्राएल लोगून को बारा गोत्रून को न्याय करला।” +“शमौन हे शमौन, देख शैतान ले परमेश्वर थैं आज्ञा माँग है छ, की तुम सबून परखो ताकि भलान बुरान भटे अलग कर सकों जसिकै किसान ग्यूँ स भुस भटे अलग करछो। +लेकिन मैंले तैखिन प्रार्थना करछ्य कि तेरो विश्वास कम नै हो, और जब तैं पापून है पश्चताप करले त अपून भाईन ले मैंमें विश्वास करून खिन मजबूत कर।” +लेकिन पतरसले और ले ज्यादा जोर दीभेरन क्योछ, “चाहे मैंस तुमार दगाड़ जेल जान पड़ो, या मरन पड़ो मैं तैय्यार छूँ।” +यो सुणिभेरन यीशु ले उथैं क्योछ, “पतरस मैं तैंथैं कुछूँ, आज राता का बखत मुर्गा का बाँक दिन है पैलिक, तैं मैंस तीन बार पछ्याणून भटे इन्कार कर करले, कि मैं ऊस नै जाणनू।” +फिर यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “जब मैंले तुमून बटवा, और झवाला, और चप्पल बिना तुमून सुसमाचार प्रचार करून खिन भेजिछ्य, त क्या तुमून के चिजें कमी भैछी? उनूनले क्योछ, के चिजें कमी नै भ्यै।” +यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “लेकिन अब लोग हमार बिरोध में छन, त जैक पास बटवा छै उ ऊस ले और उसीकैं झवाला ले, और जैक पास तलवार न्हैतिन उ अपून कोट बेचिभेरन एक खरीद ले। +क्याखिनकि मैं तुमूनथैं कुछूँ, पवित्रशास्त्र में म्यारा बारिमें लिख रैछ, उ पुरो भ्योछ। कि ‘उ अपराधीन का दगाड़ गिनी ग्यो’, येक पुर हुन जरूरी छै, और जो कुछ म्यारा बारिमें लिखीना की छै उ पुर हुन वालो छै।” +तब शिष्यून ले क्योछ “प्रभु! देख, याँ द्वी तलवार छन।” यीशु जबाब दीछ, “भौत छन।” +यीशु भ्यार निकल भेरन अपूनी आदत का अनुसार जैतून नामाका पहाड़ में ग्यान और शिष्य ले उक दगाड़ ग्यान। +उ जाग पुजभेरन यीशु ले शिष्यून थैं क्योछ प्रार्थना करा कि तुम परीक्षा में नै पड़ा। +और यीशु खुद अपून शिष्यून भटे लगभग तीस मीटर दूर ग्योछ, और भिमें घुण का बल प्रार्थना करून लाग्यान। +“हे पिता अगर तैं चाछै, तैं मैंस यो दुख भटे बचाले जो म्यारा मलि में उनवालो छै, फिरले मेरि नै, बल्कि तुमेरि मरजी पुरी हो।” +तब स्वर्ग भटे एक स्वर्गदूत उनुस दिखाई दीछ, जो ऊस सामर्थ दी छ्यो। +और उ भौत संकट में व्याकुल हो भेरन और ले जोरले प्रार्थना करून लाग्यान, और उको पसीनो माना खून का ठुल-ठुल तवाप नियाति भिमें खितीन मरेछ्या। +जब उ प्रार्थना करभेरन वापस आछ और अपून शिष्यून का पास आभेरन उनून उदासी का मारे पड़ीनाको पाछ। +और यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “तुम लोग किलैं पड़िर्योछा? उठा, प्रार्थना करा, कि तुम परीक्षा में जन पड़ो।” +जब यीशु इसो कुनै मरेछ्या, कि देखा एक भीड़ आछ, और उन बारून में भटे एक जैको नाम यहूदा छ्यो, उनार अघिल-अघिल उनमरेछ्यो और उ यीशु स गल लगून खिन उक पास आछ। +यीशु ले उथैं क्योछ, “हे यहूदा क्या तैं गल लगाभेरन मैं आदिमी का च्याला स ध्वाका ले पकड़ू खिन आरैछ?” +यो पत्तो चलून में कि हुन वालो छै त यीशुका शिष्यून ले क्योछ, “प्रभु! क्या हम इनून में तलवार चलुनू?” +और उनूनमें भटे एकले महायाजक का दास में तलवार चलाभेरन उको कान काट दीछ। +यो बात में यीशु ले क्योछ, “बश! भौत भ्यो।” और उको कान छूँ भेरन पैलिक जसो कर दीछ। +जो प्रधान याजक और मन्दिरा का अधिकारी और यहूदी अगुवा यीशुस पकड़ून खिन आईना का छ्या यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “क्या तुम मैंस डाकू समझभेरन जांठ-तलवार लीभेरन पकड़ून खिन आ रैछा? +जब मैं हर-रोज मन्दिर में तुमार दगाड़ रयूं तब तुमूनले मैंस नै पकड़ीयो; लेकिन यो तुमोरो बखत छै और अन्यारो को अधिकार छै।” +तब उनूले यीशुस पकड़ भेरन अपून कब्‍जा में करि लीछ, और महायाजक का घर में ली ग्यान यीशु है थ्वाड़ा दूर-दूर रैभेरन पतरस महायाजक का द्वार तलक ग्योछ। +जब लोग खाला का बीच में आगो जलाभेरन उक चारू तरफ बैठ रेछ्या, तब पतरस ले आभेरन उनार दगाड़ बैठग्यो। +यो बीच जब पतरस खाल में बैठिनाको छ्यो, तब महायाजक की एक दासी वाँ आछ। जब उले पतरस स वाँ आग तापून देखछ्य, तब भौत ध्यान ले ऊस देखिभेरन क्योछ, “यो ले त यीशुका दगड़िया छै।” +यो सुणिभेरन पतरसले क्योछ, “मैं नै जाणनू कि तैं कि कुन मरैछी।” +थ्वाड़ा देर बाद कोई औरून ले पतरस स देखिभेरन क्योछ तैंले उनूनमें भटे छै, पतरस ले जबाब दीछ, नै भाई! मैं ऊस नै जाणनू। +तब थ्वाड़ा देर बाद एक आदिमी ले पतरस थैं क्योछ, “यो बात पक्की छै क्या तैंले यीशुका दगड़ियान में भटे एक छै, क्याखिनकि तैंले गलीली छै।” +लेकिन पतरसले क्योछ “हे भाई मैं नै जाणनू तैं कि कुँछै,” जब उ यो करूनमर्योछ त मुर्गाले बाँक दीछ। +तब प्रभु ले मुड़भेरन पतरस स देखछ्य। तब पतरस स यो बात याद आछ जो यीशु ले उथैं कईना की छी आज मुर्गा का बाँक दिन है पैलि तैं म्येरो तीन बार इन्कार करले। +और उ भ्यार जाभेरन जोर-जोरले डाण मारून लागछ्य। +और उन लोग जिनूनले यीशुस पकड़ राखछ्यो, उनेरि मजाक बनाभेरन ऊस हांणून मरेछ्या। +और यीशु का आँखान में पट्टी बाँद भेरन फिर उनूनथैं पुछून लाग्यान “भविष्यवाणी कर” कैले तैंस हाणछ्य? +उन यीशु की मजाक करभेरन उनार खिलाफ कई और बात कुन मरेछ्या। +और जब दिन भ्योछ त लोगून और यहूदी अगुवान महासभा में बुलाई ग्योछ, जैमें प्रधान याजक और मूसा का नियमून सिखून वाला ले छ्या, और उनूनले यीशुस अपूनी महासभा ल्याभेरन पुछ्छै। +“अगर तैंई मसीह छै, त हमून थैं कै दे!” यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “अगर मैं तुमूनथैं कुँ, त तुम विश्वास नी करला। +और अगर मैं सवाल पुछूँ, त तुम लोग जबाब नी द्याला। +लेकिन ऐल भटे मैं आदिमी को च्योलो सर्वशक्तिमान परमेश्वरा का दैन तरफ बैठाई जालो।” +तब सबून ले पुछ्छै “तैं क्या परमेश्वरोको च्योलो छै?” तब यीशु ले क्योछ, “तुम त कुँछा, क्याखिनकि मैं छूँ।” +तब उनूनले क्योछ “अब हमून और गवाही कि जरूरत छै? क्याखिनकि हमूले खुद ऐका मुख भटे सुणि है छै।” +तब सारी सभा का लोग यीशु स राज्यपाल पिलातुसाक पास ल्हीग्यान। +उन यो कैभेरन यीशु में दोष लगून लाग्यान, कि “हमून ले यैस हमार लोगून भड़कून और महाराजा स कर दिन खिन मना करून और अपनास मसीह और राजा कुन सुणि रैछ।” +तब पिलातुस ले यीशु थैं पुछ्छै, “क्या तैं यहूदीन को राजा छै?” यीशु ले क्योछ, तैं खुद कुन मरेछ्य। +तब पिलातुस ले प्रधान याजकूनथैं और लोगूनथैं क्योछ, “मैं यो आदिमी में केले दोष नै पानू।” +उन और ले दबाब डालभेरन कुन लाग्यान, “यो गलील प्रदेश भटे लीभेरन याँ तक सार यहूदिया प्रदेशा का कुन-कुन में अपूनी शिक्षा ले लोगून दंगा खिन भड़कूछो।” +यो सुणिभेरन पिलातुस ले पुछ्छै “क्या यो आदिमी गलील प्रदेशों को रून वालो छै।” +और यो जाणिभेरन कि यीशु राजा हेरोदेस द्वारा शासन करि जानवाला इलाका भटे छ्यो, येक कारण उले यीशु राजा हेरोदेस का पास भेज दीछ, क्याखिनकि उ बखत यरूशलम शैहर में छ्यो। +राजा हेरोदेस यीशुस देखिभेरन भौते खुश भ्योछ, क्याखिनकि उ भौत दिनून भटे ऊस देखून चान मरेछ्यो, उले यीशुका बारिमें सुणि राँखि छ्यो, और उ यीशु का थ्वाड़ा चमत्कार देखूना की आश करून मरेछ्यो। +उ यीशु थैं भौत सारी बातुन पुछनै र्योछ, पर उले ऊस कोई जबाब नै दीयो +तब प्रधान याजक और मूसा का नियम सिखून वाला लोग ठाड़ हो भेरन पुरा जोर-सोर ले यीशु में दोष लगून मरेछ्य। +तब राजा हेरोदेस ले अपून सिपाईन का दगाड़ उको अपमान करभेरन मजाक उड़ाछ, और भड़कीला कपाड़ा पैनाभेरन ऊस पिलातुसा का पास वापस भेज दीछ। +उ बखत तक राजा हेरोदेस और पिलातुस एक-दुसरा का दुश्मन छ्या, लेकिन उई दिन भटे उन मित्र बन ग्या। +पिलातुस ले प्रधान याजकून और अधिकारीन और लोगून बुलवाछ। +और उले क्योछ, तुम लोगून ले यो दोष लगाभेरन यो आदिमी स म्यारा सामुनि पेश करछ्य कि लोगून दंगा करून खिन भड़कूनै रूछो, और देखा मैंले तुमार सामुनि येकी जाँच करछ्य लेकिन जिन बातुन को तुमूले येमें दोष लगूछा, उन बातुन का बारिमें मैंले येमें केले दोष नै पायो। +राजा हेरोदेस ले लै ऊस दोषी नै पायो, क्याखिनकि उले यैस म्यारा पास वापस भेज दीछ। और तुम देखूनमरेछा कि यो आदिमी ले इसो कोई ले गलत काम नै कर रैछ, जै कारण यैस मौत की सजा दी जौ। +येक कारण मैं ऊस कोंड़ा लगाभेरन छोड़ दी छूँ। +हर फसह का त्याराक मौक में पिलातुस एक कैदीस यहूदीन खिन छोड़ी दीछ्यो। +तब सब लोग मिलभेरन जोरले चिल्ला भेरन कुन लाग्यान, “यैस मौत की सजा दी जौ, और हमून खिन बरअब्बा स छोड़ी दी।” +यो उई छ्यो जो नगर में झगाड़ा-फसाद और खूनाका आरोप में जेल में बन्द छ्यो। +पिलातुस ले यीशुस छोड़ना की इच्छाले लोगून फिर समझाछ। +लेकिन उनूनले जोरले चिल्ला भेरन क्योछ, “ऊस सूली में मौते की सजा दे! सूली में मौते की सजा दे!” +तब उनूनले तीसारा बार उनूनथैं क्योछ, किलैं यो आदिमी ले कि बुराई कर रैछ? मैले येमें मरन लायक को कोई ले दोष नै पायो। यो कारण मैं येस कोड़ा लगाभेरन छोड़ दी छूँ। +लेकिन उन जोरले चिल्ला-चिल्ला भेरन पछिल पड़ ग्या, कि यैस सूली में चढ़ाभेरन मौते की सजा दी जौ, और उनोरो चिल्लान बढ़ ग्यो। +तब पिलातुस ले हुकुम दी दीछ, कि इनेरि माँग पुरी करि जौ। +उले उ आदिमी स छोड़ दीछ जो दंगा और खून का कारण कैद करिना को छ्यो और जैस उन छोड़ना की माँग करून मरेछ्या, लेकिन यीशु स लोगून की मरजी अनुसार उनुस सौंप दीछ। +जब सिपाई यीशुस सूली में चढ़ून खिन शैहर भटे भ्यार ली जानमरेछ्या त उ बखत शमौन नामोको एक कुरेनी गौं को आदिमी जो गौं भटे उनमरेछ्यो। तब सिपाईनले ऊस जबरदस्ती पकड़छ्य और उमें सूली राख दीछ, कि यीशुक पछिल-पछिल ली जौ। +और उक पछिल लोगूनकी एक ठूली भीड़ उन मरेछी, और उ भीड़ में स्यैनिन ले छ्या, जो यीशु खिन अपूनी छाती पीटभेरन रून मरेछ्या। +तब यीशु ले उनार तरफ मुड़भेरन क्योछ, “हे यरूशलम शैहरा का चेलियों, जो ले म्यारा दगाड़ हुनमरेछ्य, उ खिन जन रो, लेकिन अपून और अपून नान्तिनान खिन रौ।” +क्याखिनकि सुणा, मुसीबतून का दिन उन मर्यान, जब लोग कौला, “धन्य छन उन स्यैनिन जिनारा कभै नान्तिना नी छ्या, जिनूनले कभै नान्तिनान जन्म नै दीयो, और ना जिनूनले कभै दूध नै पिलायो।” +उ बखत +लोग डाणानथैं कुन लागाला, कि हमून में खिती और डाणाले हमून ढक ली। +अगर इसो कोई आदिमी का दगाड़ हुनो, जो धर्मी छै, तो उ सोचो कि उन लोगून का दगाड़ कि होलो जो यो सजाक पान लाईक छन। +उनूनले यीशु का दगाड़ द्वी बुर काम करूनवाला आदिमी ले सूली में मौत की सजा दिन खिन ली ग्यान। +जब उन उ जाग में पुजियान, जैस खोपड़ी की जाग कुंनान, उनूनले यीशुस और उनार दगाड़ द्वी डाकू ले अलग-अलग एक स यीशु का दैंन तरफ और दुसरा स बौं तरफ सूली में चढ़ाछ। +लेकिन यीशु ले क्योछ “ओ पिता इनून माफ कर, किलैकी इन नै जाणना की कि करून मर्यान।” तब उनूनले परची डालभेरन यीशुका कपाड़ा बाँण लियान। +लोग ठाँड़ हो भेरन देखून मरेछ्या, और अधिकारी यो कुनै यीशु की मजाक उड़ून मरेछ्या, “येले दुसरान बचाछ, अगर यो परमेश्वरो को मसीहा छै, और यैस परमेश्वर ले चुनिना को छै, त यो अपूनास बचौ।” +सिपाईनले यीशु को मजाक उड़ून मरेछ्या, और उन ऊस सिरका दीभेरन कुछ्या, +“अगर तैं यहूदीन को राजा छै, त अपूनास बचौ।” +और सिपाईन ले लाकड़ा की पट्टी में दोषपत्र लिखभेरन उक ख्वारा का मलिमें सूली में लगा दीछ, “कि यो यहूदीन को राजा।” +जो बुर काम करूनवाला द्वी आदिमी यीशु का दगाड़ सूली में लटकाईना का छ्या, उनूनमें भटे एकले उकी निन्दा करभेरन क्योछ, “क्या तैं मसीहा छै? त अपनास और हमून बचौ।” +यो बात में दुसारा आदिमी ले ऊस डाठभेरन क्योछ, “क्या तैं परमेश्वर भटे ले नै डरनै? तैले त उई सजा पान मरैछ, +और हम त अपून बुर कामून कि सजा मिली रैछ, लेकिन इनूनले कोई ले बुरो काम नै कर्यो।” +यो कैभेरन उले यीशु थैं क्योछ, “हे यीशु, जब तुम अपून राज्य में राज हो भेरन आला, तब तुम मैंस याद कर्या।” +तब यीशु ले उथैं क्योछ, “मैं तुमूनथैं सच्ची कुछूँ, तैं आजै म्यार दगाड़ स्वर्गलोक में होलै।” +और लगभग दिना का बारा बजे भटे लीभेरन तीन बजे तक सारा देश में अन्यारो छा र्योछ, +और सूरजों को उज्यालो जानै र्योछ, और तब उ बखत मन्दिरो को मोटो पर्दा बीच भटे फाट ग्यो, और द्वी टुकूड़ा हो ग्या, +और यीशु ले जोरले ध्दयाछ, “ओ पिता, मैं अपूनी आत्मा स त्यारा हात में सौंप छूँ।” और यो कैभेरन यीशु ले अपून प्राण छोड़ दीयान। +जब सुबदार ले, यो सब कुछ जो हुन मरेछ्यो ऊस देखिभेरन उले परमेश्वर कि महिमा करछ्य और क्योछ, “सच्ची में यो आदिमी धर्मी छ्यो।” +और जो लोग यो घटना स देखून खिन जमा हो रैछ, उन यो सब देखिभेरन छाती पीटनै-पीटनै अपून घरून खिन वापिस न्हैग्या। +लेकिन यीशु स पछ्याणून वाला थ्वाड़ा लोग और उनूनमें स्यैनिन ले छ्या, जो गलील प्रदेश भटे उनार दगाड़ आ रै छ्या, और दूर ठाड़ हो भेरन यो सब कुछ देखून मरेछ्या। +और वाँ एक आदिमी जैक नाम यूसुफ छ्यो। जो यहूदी महासभा को सदस्य छ्यो और दगाड़ में इज्जतदार और धर्मी आदिमी ले छ्यो। +उले यहूदी सभा की योजना और उनार कामून में उनार दगाड़ नी छ्यो। उ यहूदिया प्रदेशों को अरिमतिया शैहर को रून वालो छ्यो और परमेश्वरा का राज्य का इंतजारी में छ्यो। +उ हिम्मत करभेरन राज्यपाल पिलातुस का सामुनि ग्योछ और उले उथै यीशु की लाश माँगछ्य। +तब यूसुफ ले लाश स सूली भटे उतार छै और एक सफेद कफन में ऊस लपेट भेरन इसी कबर में राख दीछ, जो चट्‍टान में खड़िनाकी छी, और उमें आज तलक कैसे नै राखिना को छ्यो। +उ दिन शुक्रबार को दिन छ्यो, और सबत को दिन शुरू हुन वालो छ्यो। +जो स्यैनिन यीशु का दगाड़ गलील प्रदेश भटे आ रै छ्या, उनूनले यूसुफ का पछिल-पछिल जाभेरन उ कबरै स देखछ्य, और यो ले कि यीशु की लाश कसीकैं राखि रैछ। +तब उनूनले अपून घर वापस जाभेरन खुशबुदार चीजून और इत्र यीशुक आंग में लगून खिन तैय्यार करछ्य, और सबत क दिन उनूनले मूसा का नियमाक अनुसार आराम करछ्य। +लेकिन हफ्ता का पैल दिन रात्तै उनूनले उन खुशबुदार चीजून जो उनूनले तैय्यार कर राखछ्यो, लीभेरन कबर में आयान। +और जब उन वाँ पुजनान, तब उनूनले देखछ्य कि कबर को द्वारो को ठूलो ढूंगो हटीना को छै। +जब उन कबर का गुफा में ग्यान, लेकिन प्रभु यीशु की लाश वाँ नी छी। +और जब उन यो बात ले हैरान हो रेछ्या, तब द्वी आदिमी चमकदार सफेद कपाड़ा पैनिना का उनार सामुनि ठाड़ छ्या +और उन उनून देखिभेरन डर ग्या, और तलिकैं नजर झुकाभेरन ठाँड़ा हो रेछ्या। तब उन द्वी आदिमीन ले उनूनथैं क्योछ, “तुम ज्यूनास मरिनान में किलैं खोजून मरेछा। +उ याँ नाहातिन, उ मरिनान में भटे ज्यून है ग्योछ। याद करा जब उ तुमार दगाड़ गलील प्रदेश में रून बखत उले तुमूनथैं कि राखिछ्यो। +जरूरी छै, कि मैं आदिमी को च्योलो पापिन का हवाला करि जौ और सूली में चढ़ायी जौ, और तिसरा दिन मरिनान में भटे फिर जी उठौ।” +तब स्यैनिन यीशु की बात याद आयान। +और उनूनले कबर भटे वापस आभेरन उन ग्यारह शिष्यून और दुसारा सब शिष्यून यो सब बात बताछ। +जिन स्यैनिन ले शिष्यून यो बात बताछ, उ मरियम जो मगदला गौं छी, और उक दगाड़ योअन्ना और याकूब की ईजा मरियम और उनार दगाड़ और ले स्यैनिन छ्या। +लेकिन उनेरि बात उनूनले किस्सा जस समझछ्य, और उनूनले उनेरि बात में विश्वास नै कर्यो। +और तब पतरस उठछै और दौड़भेरन कबर में ग्योछ, और जब उले वाँ पुजभेरन कबर में केवल कफना का कपाड़ास देखछ्य, और जो भ्योछ, उ है दंग हो भेरन वापिस अपून घर आग्यो। +उई दिन यीशु का द्वी शिष्य इम्माऊस नामाका एक गौं में जानमरेछ्या, जो यरूशलम शैहर भटे कोई ग्यारह किलोमीटर दूर छ्यो। +और उन इन सब बातुन का बारिमें जो होईना का छ्या, आपस में बातचीत करनै जानमरेछ्या। +और जब उन आपस में बातचीत और पूछताछ करून मरेछ्या त यीशु खुद वाँ आभेरन उनार दगाड़ हिटन लाग्यान। +लेकिन परमेश्वर ले उनून पछ्याणून है रोक राखछ्यो, कि उन ऊस पछ्याण नै सक्यो। +तब यीशु ले उनूनथैं पुछ्छै, “यो कि बात छै, तुम जो हिटन-हिटने आपस में करून मरेछ्या?” उन रूक ग्या और उनार चेहरा भौत उदास लागून मरेछ्या। +यो सुणिभेरन उनूनमें भटे क्लियोपास नामोको एक आदिमी ले क्योछ, “शायद यरूशलम शैहर में तैं ऐकलो आदिमी छै, जो नै जाणनै, कि पैलिक थ्वाड़ा दिनून में कि-कि होर्योछ?” +तब यीशु ले उनूनथैं पुछ्छै, “इसो कि भ्योछ?” उनूनले उथैं क्योछ, “नासरत गौं यीशु का बारिमें जो परमेश्वर और सब लोगून का बीच काम और वचन में सामर्थी परमेश्वरो को संदेश दिनवाला छ्यो। +प्रधान याजकून और हमार अधिकारीन ले ऊस पकड़वा दीछ, कि ऊस मौत की सजा दी जौ; और ऊस सूली में चढ़ाई जौ। +लेकिन हमून आश करून मरेछ्या कि उई इस्राएल देशा का लोगून रोम देशा का लोगून भटे छुटकारा द्योलो। इन सब बातुन को अलावा यो घटना होईना को तीसरो दिन छ्यो। +और अब हमार समूह भटे स्यैनिन ले हमून (चकित) में डाल रैछ। जो आज रात्तै कबर में ग्यान। +और जब लाश नै मिली, तो यो कुँनै आयान, कि हमूले स्वर्गदूतून को दर्शन पाछ, जिनुले क्योछ कि यीशु ज्यून छै। +यो बात में हमार थ्वाड़ा दगड़िया कबर में ग्यान, और उनूनले सब कुछ ऊसो पाछ, जस स्यैनिन ले कै राखछ्यो, लेकिन उनूनले यीशु नै देख्यो।” +तब उले द्वीवै शिष्यून थैं क्योछ, हे मूर्ख लोगों! जो ले परमेश्वरो को संदेश दिनवालान ले पवित्रशास्त्र में लिखीना को छै तुम लोगून उमें विश्वास करून भौत कठिन लागछै। +क्या मसीह खिन यो जरूरी नी छ्यो उ सबै दुख उठाभेरन अपूनी महिमा में प्रवेश करो? +तब यीशु ले मूसा भटे और परमेश्वरो को संदेश दिनवाला है शुरू भटे पुर पवित्रशास्त्र में भटे अपून बारिमें लिखीनाका बातून को मतलब, उनून समझा दीछ। +जब उन उ गौं का नजिक पुज्यान जा जान मेरछ्या त उले इसो दिखाछ कि उ अघिल जान चाछ। +लेकिन उनूनले यो कैभेरन रोक छै, “हमार दगाड़ रौ; क्याखिनकि ब्याल हुन मरेछी और अब दिन भौत ढल ग्योछ।” तब उ उक दगाड़ रून खिन भितर ग्योछ +इसो भ्योछ कि जब उ उनार दगाड़ खान खिन बैठ छै, त उले रोटो लीभेरन धन्यवाद करछ्य, और ऊस तोड़भेरन उनून दीन लागछ्य। +यो बात में शिष्यून का आँख खुल ग्या और उनूनले यीशुस पछ्याणी लीछ, और यीशु उनार नजरून भटे हरै ग्या। +उनूनले एक दुसारा थैं क्योछ, “जब उन बाँट में हमून थैं बात करून मरेछ्या और पवित्रशास्त्र को मतलब हमून समझू छ्या त क्या हमार मन में जलन नै भै?” +तब उन उई बखत उठभेरन यरूशलम शैहर खिन वापिस न्हैग्या, वाँ उनूनले ईग्यार शिष्यून और उनार दगड़ियान जाम देख्यान, +उन यो कुन मरेछ्या, “प्रभु सच्ची में मरिन में भटे ज्यून हो ग्योछ और शमौन पतरस स दिखाई दीयान।” +तब द्वीवै शिष्यून ले बातछ कि बाटा में कि-कि भ्योछ और यो ले कि जब रोटो खान मरेछ्यो त उनूनले ऊस कसकै पछ्याण छै। +उन इन बातुन का बारिमें बातचीत करून मरेछ्या कि यीशु उनार बीच आ जाछो; और उनूनथैं क्योछ, “तुमून शान्ति मिलौ।” +उन यीशु स देखिभेरन दंग है भेरन सोचून लाग्यान कि काँई यो भूत त नाहातिनी? +यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “किलैं डरून मरेछा? और मन में शक क्याखिन करछा? +म्यार हात और खुट देखा, कि मैं उई छूँ; मैंस छूँ भेरन देखा; क्याखिनकि भूत में हड्डी और मास नै हुनो, जस तुम मैंमें देखून मरेछा।” +इसो कैभेरन यीशु ले उनून अपून हात और खुट देखायान +यो सब देखिभेरन खुशी का कारण उनून विश्वास नै हुनो कि यीशु ज्यून है ग्योछ, और उन हैरान है भेरन चाँइनाक रैग्या। तब यीशु ले उनूनथैं पुछ्छै, “क्या याँ तुमार पास के खान खिन छी?” +उनूनले ऊस भुनीना को माँछा को टुकूड़ो दीछ। +और यीशु ले ऊस लीभेरन उनार सामुनि खाछ। +फिर यीशु ले उनूनथैं क्योछ, यो म्यारा उन बात छन, “जो मैंले तुमार दगाड़ छ्यूँ, तब मैंले तुमूनथैं कै राँखछ्यो, कि जरूरी छ्यो, कि जतुक बात मूसा का नियम और परमेश्वरो को संदेश दिनवाला और भजनून कि किताब में म्यार बारिमें जेले लिख रैछ, उ सब सच साबित भ्यो।” +तब यीशु ले पवित्रशास्त्र समझून खिन उनार मद्दत करछ्य, +और उनूनथैं क्योछ, पवित्रशास्त्र में लिखीना को छै कि मसीह दुख उठालो, और तिसर दिन मरिनान में भटे ज्यून हो जालो। +और यरूशलम शैहर भटे लीभेरन सब जातिन में पापून की माफी खिन पश्चताप करना को सुसमाचार को प्रचार उक नामेंले करि जालो। +तुम इन सब बातुन का गवाहा छा। +और सुणा, मैं खुद तुमार मलि में पवित्र आत्मा स भेजूलो जैको वादा म्यारा पिता ले कर रैछ। लेकिन तब तक तुमून शैहर में इन्तजार करूनो होलो, जब तक तुमून स्वर्ग भटे सामर्थ नी दीई जालि। +तब यीशु शिष्यून बैतनियाह गौं भटे भ्यार ली ग्यान, और अपून हात उठाभेरन उनून आशीष दीछ। +और उनून आशीष दीभेरन उ उनून भटे अलग हो भेरन स्वर्ग में उठा ली ग्यो। +और उन यीशु स प्रणाम करभेरन भौत खुशी हो भेरन यरूशलम शैहर खिन लौट ग्या +और उन हर रोज मन्दिर में जाम हो भेरन परमेश्वर की स्तुति और धन्यवाद करछ्या। +यो सारा संसारा का बनून है पैलि बचन छ्यो, उ बचन परमेश्वरा का दगाड़ छ्यो, और उ बचन परमेश्वर छ्यो। +योई बचन शुरूवाद में परमेश्वरा का दगाड़ छ्यो। +परमेश्वर ले सब कुछ उक द्वारा बनाई ग्योछ, और जै केले बनाई ग्योछ, उक बिना केले नै बन्यो। +उ जीवन को जरिया छ्यो, और उई सब लोगून उज्यालो दीछो। +और उज्यालो अन्यारो में चमकछो; और अन्यारा ले ऊस नै बुझा सकूनो। +परमेश्वर ले यहूना नामोको एक आदिमी स भेजछ्य। +उ उज्याला का बारिमें बतून खिन आछ, ताकि सब लोग उक द्वारा उ उज्याला में विश्वास करून। +यहूना खुद तैं उ उज्यालो नी छ्यो, लेकिन उ लोगून परमेश्वरो को उ उज्याला का बारिमें गवै दिन खिन आईना को छ्यो। +उ जो सच्चो उज्यालो छै, उ हरेक आदिमी स उज्यालो दीछो, उ संसार में उनवालो छ्यो। +उ संसार में छ्यो, और संसार उक द्वारा बनाई ग्योछ, और संसाराक लोगून ले ऊस नै पछ्याणो। +उ अपून लोगून में आछ, और उक अपून लोगून ले ऊस नै अपनायो। +लेकिन जिनूनले ऊस अपनाछ, उले उनून परमेश्वरो को संतान हुना को हक दीछ, मतलब जो उमें विश्वास राखनान। +उ नै त ईजा-बबा का इच्छा ले, नै शरीराक इच्छा ले, और नै एक आदिमी संतान प्राप्ती का इच्छा ले, लेकिन परमेश्वर की इच्छा उत्पन्न होईना का छै। +और बचन एक आदिमी बनछै; और अनुग्रह ले और सच्चाई भरिभेरन हमार बीच में डेरा करछ्य, और हमूले उकी इसी महिमा देखछ्य, जसीकैं पिता परमेश्वरा का तरफ भटे आईना का एकलौता च्याला की महिमा। +यहूना ले उक बारिमें गवै दीछ, और धधिया भेरन क्योछ, “यो उई छै, जैका बारिमें मैंले तुमून बताछ, कि जो म्यारा बाद में उनवालो छै, उ सच्ची में मैं है महान छै क्याखिनकि उ मैं है पैलि छ्यो।” +क्याखिनकि उकी दया ले हम सबून भरपूरी ले अनुग्रह में अनुग्रह मिलछ्य। +नियम-कानून त मूसा का द्वारा दीई ग्यान; लेकिन परमेश्वर ले अनुग्रह और सच्चाई यीशु मसीह का द्वारा दीछ। +परमेश्वर स कभै कैले नै देख्यो, केवल उक एकलौता च्याला ले जो वास्तव में परमेश्वर में छै, और पिता का सबून है नजिक छै, उले परमेश्वर स हमून देखाछ। +यहूना की गवै यो छै, कि जब यहूदी अगुवान ले यरूशलम शैहर भटे याजकून और लेवी लोगून उक पास यो पुछून खिन भेजछ्य, कि “तैं को छै?” +तो उले उनून साफ-साफ के दीछ, “मैं मसीह नाहातिनू।” +तब उन लोगून ले उथैं पुछ्छै, “तैं फिर को छै? क्या तैं परमेश्वरो को संदेश दिनवाला एलिय्याह छै?” उले जबाब दीछ, “मैं नाहातिनू।” “तो क्या तैं, जो परमेश्वर ले वादा करिना को छ्यो, उ संदेश दीन वाला छै?” उले जबाब दीछ, “नै।” +तब उनूनले उथैं पुछ्छै, “फिर तैं को छै? ताकि हमून अपून भेजून वाला स जबाब द्यूला। कि तैं अपून बारिमें कि कुँछै?” +तब उले उनूनथैं क्योछ, मैं उई छूँ जैका बारिमें परमेश्वरो को संदेश दिनवाला यशायाह ले कईना को छै, “मैं बिरान जागान में रौलो और लोगून धध्या-धध्याभेरन यो बतालो, ‘कि प्रभु परमेश्वरा का ऊँन खिन तुम तैंयार हो ज्या और उ बाँटान ठीक करा जैमें भटे उ हो भेरन ऊँनवालो छै’।” +उन लोग फरीसी लोगून का तरफ भटे भेजिना का छ्या। +उनूनले उथैं यो सवाल पुछ्छै, “तैं नै मसीह छै, और नै एलिय्याह, और नै उ परमेश्वरो को संदेश दिनवाला छै, तो तैं फिर बपतिस्मा क्याखिन दीछै?” +तब यहूना ले उनून जबाब दीछ, “मैं त पानि ले बपतिस्मा दीछूँ, लेकिन तुमार बीच में एक आदिमी ठाड़ छै, जैस तुम नै जाणना। +मतलब म्यार बाद जो ऊँनवालो छै, मैं इसो लाकारी को ले नाहातिनू कि उको सेवक बनभेरन झुकभेरन उको जूताका खोलि सकू।” +इन बात यरदन नदी पार बैतनिय्याह गौं में भ्यान, जा यहूना लोगून बपितस्मा दीछ्यो। +दुसारा दिना यहूना ले यीशुस अपून तरफ ऊँन देखिभेरन क्योछ, “देखा यो परमेश्वरो को मेम्ना + छै, जो संसारा का पापून उठा लिजाछो। +यो उई छै, जैका बारिमें मैंले तुमूनथैं क्योछ, कि एक आदिमी म्यारा बाद उनवालो छै, जो मैं है महान छै, क्याखिनकि उ म्यारा हैं पैलि छ्यो। +मैं ऊस नी पछ्याण छ्यू, कि उ मसीह छै, इस्राएल का लोगून यो बतून खिन कि उको छै, मैं पानि में बपतिस्मा दीनै उन मरयूँ। +और यहूना ले यो गवै दीछ, कि मैंले पवित्र आत्मा स कबूतर का समान आकाश भटे उतरून और उमें बैठून देखछ्य। +और मैं त ऊस नी पछ्याणछूँ, लेकिन जेलै मैंस पानि बपतिस्मा दिन खिन भेजछ्य, उले मैंथै क्योछ, ‘जैमें तैं पवित्र आत्मा स उतरून और बैठून देखले; उई पवित्र आत्मा ले बपतिस्मा दिनवालो छै।’ +और मैंले ऊस देख रैछ, और मैं तुमूनथैं सच्ची-सच्ची कुछूँ कि उई परमेश्वरो को च्योलो छै।” +दुसारा दिन फिर यहूना और उक शिष्यून में भटे द्वी जन वाँ ठाड़ छ्या। +तब यहूना ले यीशु वाँ भटे जान देखिभरेन क्योछ, “देखा, यो परमेश्वरो को मेम्ना छै।” +तब उन द्वी शिष्यून ले यहूना की बात सुणिभेरन यीशु का पछिल न्हैजानान। +यीशु ले उनून अपून पछिल उनो देखिभरेन उनूनथैं पुछ्छै, “तुम कैका खोज मैं छा?” उनूले उथैं क्योछ, “गुरू जी तुम काँ रूछा?” +उले उनूनथैं क्योछ, “हिटा, और देखा।” जब उनू उक दगाड़ ग्यान और देखछ्य कि उ काँ रूछो। येक कारण उन उ दिन उक दगाड़ रूकीयान, उ बखत ब्याला लगभग चार बाजीना का छ्या। +उन द्वीवैन में भटे, जो यहूना की बात सुणिभेरन यीशु का पछिल ग्यान, एक शमौन पतरस को भाई अन्द्रियास छ्यो। +उले पैलि अपून सांगो भाई शमौन थैं मिलभेरन उथैं क्योछ, “कि हमून ख्रिस्त मतलब मसीह मिलग्योछ।” +अन्द्रियास अपून भाई शमौन स यीशु का पास लीभेरन आछ, यीशु ले ऊस देखभेरन क्योछ, “तैं यहूना को च्योलो शमौन छै। तैं कैफा, पतरस का नाम ले जाणि जाले।” +दुसारा दिन यीशु ले गलील प्रदेश खिन जाना को फैसला करछ्य, और फिलिप्पुसथैं मिलभेरन क्योछ, “म्यारा शिष्य बनून खिन म्यारा दगाड़ हो ले।” +फिलिप्पुस त अन्द्रियास और पतरस का शैहर बैतसैदा शैहर को रूनवाला छ्या। +फिलिप्पुस ले नतनएल थैं मिलभेरन उथैं क्योछ, हमून उ आदिमी मिलग्योछ, जैका बारिमें मूसा का नियम-कानून में और परमेश्वरो को संदेश दिनवालान ले लिखीना को छ्यो। उ नासरत गौं को यूसुफ को च्योलो यीशु छै। +नतनएल ले उथैं क्योछ, “क्या कोई निकी चीज ले नासरत गौं भटे निकल सकछ्यी?” फिलिप्पुस ले उथैं क्योछ, “जाभेरन देखले।” +यीशु ले नतनएल अपून तरफ आते देखिभेरन उक बारिमें क्योछ, “देखो यो सचमुच इस्राएल को भरोसमंद वंशज छै, जो पुर तरीका ले ईमानदार छै।” +नतनएल ले उथैं क्योछ, “तैं मैंस कसीकैं जाणछ्य?” यीशु ले ऊस जबाब दीछ, “येहैं पैलि कि फिलिप्पुस ले तैंस बुलाछ, जब तैं तिमूला का रूखा तलि बैठि रैछ्य, तब मैंले तैंस देखछ्य।” +तब नतनएल ले ऊस जबाब दीछ, “हे गुरू तैं परमेश्वरो को च्योलो छै; तैं इस्राएल देशो को महाराजा छै।” +यीशु ले ऊस जबाब दीछ, कि “मैंले जो तैंस क्योछ, कि मैले तैंस तिमूला का रूखा ताल बैठिना को देखछ, क्या तैं येक कारण विश्वास करछै? तैं ये है ले ठूल्ला-ठूल्ला काम देखले।” +फिर उले क्योछ, “मैं तुमूनथैं सच्ची-सच्ची कुछूँ कि तुम स्वर्गे स खुलीना को, और परमेश्वरा का स्वर्गदूतून मलि जान और मैं आदिमी का च्याला का मलि में उतरून देखला।” +द्वी दिन बाद गलील प्रदेशा का काना शैहर में कैको ब्याह छ्यो, और यीशु की ईजा ले वाँ छी। +और यीशु और उक शिष्य ले उ ब्याह में न्यूत में छ्या। +जब अंगूर को रस खतम हो ग्यो, तैं यीशु का ईजा उथैं क्योछ, “ इनारा पास अंगूरो को रस खतम हो ग्योछ।” +तब यीशु ले उथैं क्योछ, “हे ईजा तैं मैंस किलैं बतून मरेछी? आजि तक म्येरो अपून आपस प्रगट करना को बखत नै आर्यो।” +लेकिन यीशु की ईजा ले काम करून वालान थैं क्योछ, “जैले यीशु तुमूनथैं कूछो ऊसो कर्या।” +यहूदीन को अपून धार्मक का नियम का अनुसार हात धुन को रिवाज छ्यो। इसो करून खिन उनूनले वाँ ढूंगा का मलि में छ: फौला राखिना का छ्या, जिनून में भटे हरेक में सौ लीटर तक पानि भरिजा छ्यो। +यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “फौलान पानि ले भर दी।” तब उनूनले उन फौलान में मुँख तक भर दीछ। +तब यीशु ले क्योछ, “अब फौला में भटे पानि निकालभेरन भोज का प्रधान का पास लिजा।” सेवकून ने ऊसोई करछ्य जसो उले उनूथैं करून खिन कईना को छ्यो। +जब भोज का प्रधान ले उ पानि स चाखछै, जो अंगूर को रस बन ग्यो छ्यो और उन नी जाण छ्या, कि यो काँ है आ र्योछ, लेकिन जिन सेवकून ले जो पानि निकालभेरन ल्या रै छ्या, उन जाण छ्या, तैं भोज का प्रधान ले ब्योला स बुलाभेरन, उथैं क्योछ, +“हर एक आदिमी पैलि बड़िया किस्म को अंगूर को रस दीछो, और जब लोग पीभेरन छक हो जानान, तब घटिया किस्मो को रस दीछो; लेकिन तैले ऐल तक बड़िया अंगूरो को रस राख रैछ।” +यीशु ले गलील प्रदेशा का काना शैहर में यो अपूनो पैलो चमत्कार दिखाभेरन अपूनी महिमा प्रगट करछ्य, और उक शिष्यून ले उमें विश्वास करछ्ये, कि सच्ची में योई मसीह छै। +येक बाद उक ईजा और उक भाई और उक शिष्य कफरनहूम गौं खिन ग्यान और थ्वाड़ा दिन वाँ रयान। +यहूदीन को फसह त्यार नजिक छ्यो, और यीशु यरूशलम शैहर खिन ग्यान। +और उले मन्दिर में बल्द, भेड़ और कबूतर बेचन वालान और डबलून बदलून वालान बैठिना को देखछ्य। +तब उले ज्योड़ा को कोड़ो बनाछ, और ले मन्दिर भटे भेड़ून और बल्दून ताड़छ्य, और डबलून बदलून वालान का सिक्का खित दीयान, और तखता पलट दीयान। +और कबूतर बेचून वाला नै थैं क्योछ, “इनून याँ भटे लिजा, और म्यारा पिता का मन्दिर स ब्यापारो को घर जन बना।” +तब यीशु का शिष्यून याद आछ कि “पवित्रशास्त्र में लिखीना को छै, कि त्यारा मन्दिर की चिन्ता म्यारा भितर आगो की नियाती जल रैछ।” +यो बात में यहूदी अगुवान ले उथैं क्योछ, “इन कामून में अपूनो अधिकार साबित करून खिन तुम हमून कि चिन देखा सकछा?” +यीशु ले उनून जबाब दीछ, “यो मन्दिर उधार दी, और मैं येस तीन दिन में बना द्यूलो।” +यहूदी अगुवान ले क्योछ, “यो मन्दिर स बनून में छियालीस साल लाग्यान, और तैं क्या ऊस तीन दिन में दुबारा बना देलैई?” +लेकिन यीशु जै मन्दिरा का बारिमें बोलून मरेछ्यो उ उको शरीर छ्यो। +फिर जब उ मर भेरन ज्यून भ्योछ, तब उक शिष्यून यो बात याद आछ, और तब उनूनले पवित्रशास्त्र और जो बचन यीशु ले कईना का छ्यो, उमें विश्वास करछ्य। +जब उ यरूशलम शैहर में फसह त्यार में छ्यो, तैं भौतून ले उन चिनून में जो उ दिखूछ्यो, उनून देखभेरन लोगून ले उमें विश्वास करछ्य। +लेकिन यीशु ले उनूनमें भरोस नै कर्यो कि उनूनले उमें विश्वास करछ्य, क्याखिनकि उ आदिमीन को स्वभाव स जाण छ्यो। +उनून यो जरूरत नी छी, कि कोई आदिमी का बारिमें बतौ, क्याखिनकि उ जाण छ्यो कि उनार मन में कि छै? +नीकुदेमुस नामोको एक आदिमी छ्यो, जो यहूदीन को अगुवान को धार्मिक गुरू छ्यो, उ एक फरीसी आदिमी छ्यो। +उले रात में यीशु का पास आभेरन उथैं क्योछ, “गुरू जी, हम जाणनू, कि परमेश्वर ले तैंस हमून सिखून खिन भेज रैछ। क्याखिनकि कोई ले चमत्कार जो तैं देखूछै, अगर परमेश्वर उक दगाड़ नै हो, त उ नै दिखा सकनो।” +यीशु ले ऊस जबाब दीछ “मैं तुमूनथैं सच्ची-सच्ची कुछूँ, अगर कोई नय्या सिराले जन्म नै तो उ परमेश्वरा का राज्य स देखी नै सकून।” +नीकुदेमुस ले उथैं क्योछ, “आदिमी जब बढ़ो है जाछो, त कसीकैं जन्म ली सकछो? लेकिन यो बात ले सच्ची छै कि कोई आदिमी दुसरी बार जन्म लीन खिन अपून ईजा का गर्भ में वापस नै जा सकूनो।” +यीशु ले ऊस जबाब दीछ, “मैं तैंथैं सच्ची-सच्ची कुछूँ, जब तक कोई ले आदिमी पानि और आत्मा पवित्र ले जन्म नी ल्योलो, तब तलक उ परमेश्वरा का राज्य में नै जा सकूनो। +आदिमी केवल आदिमी स जन्म दीछो, येक कारण उ शरीर छै, लेकिन जो लोग पवित्र आत्मा का द्वारा जन्म लीनान, उन परमेश्वर है नय्या जीवन पानान। +ताजुब जन कर, कि मैले तैथैं क्योछ, ‘तुमून दुबारा जन्म लीनो जरूरी छै।’ +हवा जै तरफ चलछी उई तरफ चलछी, और तैं उकी आवाज सुणछै, लेकिन नै जाणनै, कि हवा काँ भटे उनमरैछ और काँ खिन जानमरैछ? जो कोई पवित्र आत्मा भटे जन्म लीछो, उ इसो हुछो।” +नीकुदेमुस ले ऊस जबाब दीछ, कि “यो बात कसीकैं हो सकछी?” +यो बात सुणिभेरन यीशु ले ऊस जबाब दीछ, “तैं इस्राएल में एक महान गुरू छै। तैंस वास्तव में इन बातुन समझून चैछो। +मैं तैथैं सच्ची-सच्ची कुछूँ कि हम जो जाणनू, उ कुनू, और जैस हमून ले देखछ्य उकी गवै दीनू, लेकिन हम जो कुनू, तुम उमें विश्वास नै करना। +जब मैंले तुमूनथैं संसार में जो कुछ हुछो उक बारिमें बातछ, और तुम विश्वास नै करना, त अगर मैं तुमूनथैं स्वर्ग में की होलो उक का बारिमें बतुलो, त फिर कसीकैं विश्वास करला? +और कोई ले स्वर्ग में नै ग्यो, लेकिन केवल मैं आदिमी का च्योलो स्वर्ग भटे तलि आरयूँ।” +और जस तरीका ले मूसा ले बिरान जागा में स्याँप स ऊचां में चढ़ाछ, उसीकैं जरूरी छै कि मैं आदिमी का च्याला स लै ऊच्चां में चढ़ाई जालो। +ताकि जो कोई ले मैंमें विश्वास करोलो उ अनन्त जीवन पालो। +“क्याखिनकि परमेश्वर ले यो संसार का लोगून खिन इदुक प्रेम राखछ्य कि उले अपूनो एकलौतो च्योलो दी दीछ, ताकि जो कोई ले उमें विश्वास करोलो उ नाश नी हो, लेकिन अनन्त जीवन पालो। +क्याखिनकि परमेश्वर ले अपून च्याला स संसारा का लोगून में दंड दिन खिन नै भेजियो, लेकिन येक कारण भेजिछै कि संसार का लोग उक द्वारा उद्धार पान। +जो मैंमें विश्वास करछो उमें दंड आज्ञा नै हुनी, लेकिन जो मैंमें विश्वास नै करून, उ दोषी ठैराई जा चुक ग्योछ, येक कारण कि मैंमें मतलब परमेश्वरा का एकलौता च्याला का नाम में विश्वास नै कर्यो। +और दंड की आज्ञा को कारण यो छै कि उज्यालो संसार में आछै, और लोगून ले अन्यारो स उज्याल है ज्यादा निको मानछै क्याखिनकि उनार काम बुर छ्या। +क्याखिनकि जो बुराई करछ्यो, उ उज्याल है बैर राखछो, और उज्याल में उछो, इसो नै हो कि उक कामून में दोष लगाई जौ। +लेकिन जो सच्चाई में चलछो उ उज्याला में उछो, जैले यो प्रगट हो कि उक काम परमेश्वरा का तरफ भटे करि ग्यान।” +येका बाद यीशु और उक शिष्य यहूदिया प्रदेश में आयान; और वाँ उनार दगाड़ रैभेरन बपतिस्मा दीन लागछै। +और यहूना ले सामरिया प्रदेशा का शालेम शैहरा का नजिक ऐनोन गौं में बपतिस्मा दीछ्यो, क्याखिनकि वाँ भौत पानि छ्यो, और लोग आभेरन बपतिस्मा लीछ्या। +क्याखिनकि यहूना उ बखत तक जेल खान में नी डाली गैछ्यो। +वाँ यहूना का शिष्यून कैको कोई यहूदी अगुवा का दगाड़ हात धुना का रिवाजून का हिसाब ले शुद्धिकरण का बारिमें बहस भैछ। +और यहूना शिष्यून ले उक पास आभेरन उथैं क्योछ, “हे गुरू जी, जो आदिमी यरदन नदी का पूरब दिशा में त्यारा दगाड़ छ्यो, और जैका बारिमें तुम गवै दिन मरेछ्या, उको छ्यो, देख उ बपतिस्मा दीछो, और सबै लोग उक पास उनान।” +यहूना ले जबाब दीछ, “जब तलक आदिमी स स्वर्ग भटे नै दीई जानो तब तलक उ कै नै पा सकूनो। +तुम त खुद म्यारा गवै छा, कि मैं मसीह नाहातिनू, लेकिन उक पैलि यो संसार में भेजि गयूँ। +ब्योलो-ब्योलि का दगाड़ ब्या कर लीछो, लेकिन ब्योला को मित्र ठाड़ हो भेरन उकी सुणछो, और ब्योला की आवाज सुणभेरन खुश हुछो, उसीकैं म्येरो दिल ले खुशी ले भर ग्योछ। +जरूर छै कि उ बढ़नै जौ और मैं घटनै जू। +जो स्वर्ग भटे ऊँछो उ सबून है महान छै, धरती भटे ऊँछो उ धरती को छै; और उ संसारे की बात कुंछो: और जो स्वर्ग भटे ऊँछो उ सबून है मलि छै। +जो कुछ उले देखछ, और सुणछ, उक बारिमें कुंछो, लेकिन भौत कम लोगून ले उ संदेश ग्रहण करछ्य। +लेकिन जैले उक संदेश ग्रहण कर लीछ उले यो बात स साबित कर दीछ की परमेश्वर सच्चो छै। +क्याखिनकि जैस परमेश्वर ले भेज रैछ, उ परमेश्वर की बातुन करछो। क्याखिनकि यो उई जैस परमेश्वर ले पवित्र आत्मा भरपूरी ले दीछो। +पिता परमेश्वर च्याला का दगाड़ प्रेम राखछो, और उले सब चीज उक हात में दी दीछ। +जो परमेश्वर में विश्वास करछो, अनन्त जीवन उको छै, लेकिन जो च्याला स नै माननो, उ अनन्त जीवन स नै देख सकूनो, लेकिन परमेश्वरो को दण्ड उमें रूछो।” +फिर जब प्रभु स पत्तो चलछै, कि फरीसी लोगून ले सुण रैछ, कि यीशु यहूना है ज्यादा शिष्य बनूछो, और उनून बपतिस्मा दीछ। +लेकिन यीशु बपतिस्मा नी दीछ्यो उक शिष्य बपतिस्मा दीछ्या, +तब उ यहूदिया प्रदेश स छोड़भेरन अपून शिष्यून का दगाड़ गलील प्रदेश खिन ग्यान। +और ऊस सामरिया प्रदेश भटे जानो जरूर छ्यो, क्याखिनकि परमेश्वर ले योई चाँछ्यो। +येक कारण उ सामरिया प्रदेशा का सूखार नामाका एक शैहर तक आछ, जो उ जाग का पास छै जो याकूब ले अपून च्योलो यूसुफ स दीईना को छ्यो। +और याकूब ले जो कुआँ खोदीना को छ्यो। उ कुआँ ले उई बाटा में छ्यो, तो यीशु थक भेरन उ कुआँ पास बैठग्यो। और यो बात छकाला बखत की छी। +इदुक में एक सामरी स्यैनि मैंस पानि भरून खिन कुआँ पास आछ। यीशु ले उथैं क्योछ, “मैंस पानि पिन खिन दी।” +क्याखिनकि उक शिष्य नगर में खानो मोल लीन खिन जाईना का छ्या। +उ सामरी स्यैनि ले यीशु थैं क्योछ, “तैं एक यहूदी छै, और मैं एक सामरी स्यैनि छूँ। तैं मैंथैं क्याखिन पानि माँगून मरैछै?” क्याखिनकि यहूदी लोग सामरी लोगून का दगाड़ के प्रकार को सम्बन्ध नी राखछ्या। +यीशु ले ऊस जबाब दीछ, “तैं नै जाणनी की परमेश्वर तैंस की दीनो चाछो, और तैं यो ले नै जाणनी कि को तैथैं पानि माँगून मरियोछ। अगर तैं जाणनी तैं मैंथैं माँगनी और मैं तैंस जीवन को पानि दीनू जो जीवन दीछ्यो।” +स्यैनि ले उथैं क्योछ, “हे प्रभु, त्यारा पास पानि भरून खिन केले नाहातिन, और कुआँ भौत गैरो छै; तो फिर उ जीवन को पानि त्यारा पास काँ है आछ? +क्या तैं हमार पूर्वज याकूब है ले ठूलो छै? जेलै हमून खिन यो कुआँ खोद भेरन बनाछ; और उ और उक संतान और उनार गोरू-बाच्छा ले योई कुआँ भटे पानि पीछ्या।” +यीशु ले ऊस जबाब दीछ, जो कोई ले यो पानि स पियोलो ऊस फिर प्यास होलि। +लेकिन जो कोई उ पानि में भटे पियोलो जो मैं ऊस द्यूलो, ऊस फिर कभै प्यास नी हो लेकिन जो पानि मैं ऊस द्यूलो उ उमें भटे एक पानि को स्रोत बनि जालो जो अनन्त जीवन खिन पानि दीनै रौलो। +स्यैनि ले यीशु थैं क्योछ, “हे प्रभु, उ पानि स मैंस ले दे ताकि मैले प्यासी नै रून और पानि भरून खिन बार-बार उनाकी जरूरत नी पड़ो।” +यीशु ले उथैं क्योछ, “जा अपून घरवाला स याँ बुला लियौ।” +स्यैनि ले जबाब दीछै, “ म्येरो घरवालो नाहातिन।” यीशु ले उथैं क्योछ, “तैं ठीक कुछी, कि तेरो घरवालो नाहातिन। +क्याखिनकि तैं पाँच आदिमीन छोड़ चुकगेछी, और जैका पास तैं आजकल रूछी उले तेरो घरवालो नाहातिन। यो तैले सच्ची क्योछ।” +स्यैनि ले उथैं क्योछ, “हे प्रभु, मैंस लागछो कि तैं परमेश्वरो को संदेश दिनवाला छै। +हमार पूर्वज योई डाणा में अराधना करछ्या, और तुम यहूदी लोग कुँछा कि उ जाग जाँ अराधना करूँ चैछी उ यरूशलम शैहर छै।” +यीशु ले उथैं क्योछ, “हे नारी, मेरि बात को विश्वास कर कि उ बखत उछो कि नै तैं यो डाणा में पिता परमेश्वर की अराधना कर सकला, नै यरूशलम शैहर में। +तुम सामरी लोग नै जाणना, उको अराधना करछा; और हम यहूदी लोग जैस जाणनू उको अराधना करनू; क्याखिनकि लोगून को उद्धार करून वालो यहूदीन में भटे आलो। +लेकिन उ बखत उछो, और आग्योछ कि जब सच्चा भक्त पिता परमेश्वर की अराधना आत्मा और सच्चाई ले कराला, क्याखिनकि पिता अपून खिन इसा अराधना करून वालान खोजछो। +परमेश्वर आत्मा छै, येक कारण उकी अराधना करूनवाला आत्मा और सच्चाई ले अराधना करून।” +स्यैनि ले उथैं क्योछ, “मैं जाणछूँ कि मसीह जो ख्रिस्त कहलूछो, उनवालो छै; जब उ आलो तब हमून सब बातुन बता द्योलो।” +यीशु ले उथैं क्योछ, “मैं जो तैथैं बोलून मरयूँ, उई छूँ।” +इदुक में यीशु का शिष्य आग्या, और ताजुब करून लाग्यान कि उ स्यैनि का दगाड़ बात करून मरियोछ; फिरले कैले उथैं कै नै क्यो, कि “तैं कि चाँछै?” या “क्याखिन उक दगाड़ बात करून मरछ्य?” +तब स्यैनि अपूनी फूंलौ छोड़ी भेरन नगर खिन न्हैजाछी और लोगूनथै कुन लागछ्य। +“हिटा, एक आदिमी स देखा, जेलै म्यारा बारिमें जो मैंले करिना को छ्यो मैंस सब सही बाता दीछ। काँई योई त मसीह त नाहतिनी?” +तो उन लोग अपून घरून भटे निकल भेरन यीशुस देखन खिन पास ऊँन लाग्यान। +इदुक में उक शिष्यून ले यीशु थैं बिनती करून लाग्यान, कि “गुरू जी खान खिन खा ली।” +लेकिन उले उनूनथैं क्योछ, “ खान खिन म्यारा पास इसो खानो छै जैका बारिमें तुम नै जाणना।” +तब शिष्य आपस में कुन लाग्यान, “क्या कोई उ खिन खान ल्याछी?” +यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “म्येरो खानो परमेश्वर की इच्छा का पालन करछो जैले मैंस भेज रैछ, और उक काम स पुरो करून छै जो उले मैंस सौंप रैछ। +तुमी कुँछा, ‘कटनी हुन में आजि ले चार मैंना छन?’ देखा, मैं तुमूनथैं कुछूँ, अपून आँखान खोला और ऊँन वाला लोगून देखा। उन एक गाड़ा की नियाती छन जो काटून खिन तैंयार छन। +काटून वालो अपूनी मजूरी पाभेरन अनन्त जीवन खिन फसल जाम करूनमर्योछ, कि काटून वालो और बुनवालो द्वीवै मिलभेरन खुशी मनून। +क्याखिनकि येमें यो कहावत ठीक बैठछी; ‘बुनवालो कोई छै और कटून वालो कोई छै।’ +मैले तुमून एक गड़ो कटून खिन भेजछ्य जैमें तुमून ले मेहनत नै करि, औरून ले मेहनत करछ्य तुम उ फल जाम करला जै खिन उनूनले मेहनत करछै।” +और उ नगरा का भौत सामरी लोगून ले उ स्यैनि का कुनाले यीशु में विश्वास करछ्य; जैले यो कईना छ्यो, कि उले सब कुछ जो मैंले कर रैछ, मैंस बता दीछ। +तब जब उन सामरी लोग यीशुका पास आयान, तब उनूनले उथैं बिनती करून लाग्यान कि तुम हमार याँ रूका, और उ वाँ द्वी दिन तक रियोछ। +और उक उपदेशा का कारण और ले भौत लोगून ले यीशु में विश्वास करछ्य। +और उ स्यैनि थैं क्योछ, “अब हम त्यारा कुनाले विश्वास नै करना; क्याखिनकि हमून ले खुद सुण हालछ्य, और जाणनू कि योई सच्ची में संसार को मुक्तिदाता छै।” +फिर द्वी दिनून का बाद उ वाँ भटे निकल भेरन गलील प्रदेश खिन ग्योछ। +क्याखिनकि यीशु ले खुद कै राख छ्यो कि परमेश्वरो को संदेश दिनवाला अपून देश में आदर नै पानो। +जब उ गलील प्रदेश में आछ, त गलीली लोगून ले उको स्वागत करछ्य; क्याखिनकि उनूनले सब कुछ देखीना को छ्यो जदुक काम उले यरूशलम शैहर में पर्व का बखत करिना का छ्या, क्याखिनकि उन सब लोग ले त्यार में जाईना का छ्या। +तब उ फिर गलील प्रदेशा का काना शैहर में आछ, जाँ उले पानि स अंगूर को रस बनाछ, और वाँ का राजा को एक अधिकारी छ्यो जैको को च्योलो कफरनहूम गौं में बिमार छ्यो। +यो सुणिभेरन कि यीशु यहूदिया प्रदेश भटे गलील प्रदेश में आ र्योछ, उक पास जाभेरन बिनती करून लागछो कि म्यारा घर हिट और म्यारा च्याला स चंगो कर दे क्याखिनकि उ मरन्या छै। +यीशु ले उथैं क्योछ, “जब तक तुम लोग चिन-चमत्कार नी देखाला तब तक कभै तुम मैंमें विश्वास नी करा।” +राजा का अधिकारी ले उथैं क्योछ, “हे प्रभु, म्यारा च्याला का मरना है पैलि हिट।” +यीशु ले उथैं क्योछ, “जा, तेरो च्योलो ज्यूनो छै।” उले आदिमी यीशु का कईना की बात में विश्वास करछ्य और न्हैग्यो। +जब उ बाट में छ्यो, त उक सेवक उथैं आभेरन मिल्यान और कुंनान, “तेरो च्योलो ज्यूनो छै।” +उले उनूनथैं पुछ्छै, “के बखत उ ठीक हुन लागछै?” उनूनले उथैं क्योछ, “कल छकाल दिन में एक बजे उको बुखार ठीक हो ग्यो छ्यो।” +तब बाब जाणि ग्यो कि यो उई बखत भ्योछ जंजै यीशु ले उथैं क्योछ, “तेरो च्योलो ज्यूनो छै,” और उले और उक पुर परिवार ले उमें विश्वास करछ्य। +यो यीशु को दुसोरो चमत्कार छ्यो जो यीशु ले यहूदिया प्रदेश भटे आभेरन गलील प्रदेश में वापस आभेरन करछ्य। +इन बातुन का बाद यहूदीन को एक त्यार भ्योछ, और यीशु यरूशलम शैहर खिन ग्यान। +और यरूशलम शैहर में भेड़-फाटका पास एक ताल छ्यो जैस इब्रानी भाषा में बैतहसदा कुंनान, और उक चारू तरफ पाँच बरामदा छ्या। +इनून में भौतसा बिमार अन्धा, लंगड़ा, और लकवा का रोगी पानि का हिलनाका इन्तजार में पड़ीना का रूछ्या। +क्याखिनकि खास बखत में परमेश्वरो को स्वर्गदूत ताल में उतर भेरन पानि स हिलूछ्यो। पानि का हिलाई जाना का बाद, जो कोई पैलि उतर जा छ्यो, उ चंगो हो जा छ्यो, चाहे कसी ले बिमारी क्याखिन नै हो। +वाँ एक आदिमी छ्यो, जो अड़तीस सालून भटे बिमारी में पड़ीनाको छ्यो। +यीशु ले ऊस पड़ीनाको देखिभेरन और यो जाणिभेरन कि उ भौत दिनून भटे इसा हालत में छै, तब यीशु ले उथैं पुछ्छै, “क्या तैं चंगो हुन चाछैई?” +तब उ बिमारी ले ऊस जबाब दीछ, “हे प्रभु, म्यारा दगाड़ में कोई नाहातिन, कि जब पानि हिलाई जाछो, त ताल का पास लीजान खिन कोई ले मेरि मद्दत नै करूनो, मैं त ताल में जानान की कोशिश करछूँ, लेकिन कोई दुसोरो म्यारा है पैलि वाँ पुज जाछो।” +यीशु ले उथैं क्योछ, “उठ, अपूनो बिछान उठौ और चल फिर।” +उ आदिमी तुरन्त चंगो हो ग्यो, और अपूनी बिछान उठाभेरन चलून फिरून लागछ्य। जै दिना यो भ्योछ उ सबत को दिन छ्यो। +यो बात में यहूदी अगुवा जो चंगा होईना को छ्यो, “आज सबता का दिन छै, और मूसा का नियम-कानून का अनुसार तैंस बिछान उठाभेरन लीजानो ठीक नाहातिन।” +उले उनून जबाब दीछ, “जेलै मैंस चंगो करछ्य, उलेई मैंथैं क्योछ, ‘अपूनो बिछान उठाभेरन चल फिर’।” +उनूनले उथैं पुछ्छै, “उ आदिमी को छै, जेलै तैथैं क्योछ, ‘बिछान उठाभेरन चल फिर’?” +लेकिन जो चंगो हो ग्यो छ्यो, उ नी जाण छ्यो कि उको छ्यो; क्याखिनकि यीशु उ जाग में ज्यादा भीड़ हुना का कारण यीशु दिखाई नी दिन मरेछ्या। +थ्वाड़ा बखत का बाद उ यीशु स मन्दिर का आँगन में मिलछ्य, तब यीशु ले उथैं क्योछ, “देख, तैं अब चंगो हो ग्योछ; फिर पाप जन करे, काँई इसो नै हो कि यो भटे ले भारी बिपत्ति तैंमें आ पड़ो।” +उ आदिमी ले जाभेरन यहूदी अगुवान थैं कै दीछ, कि जेलै मैंस चंगो करछ्य, उ यीशु छै। +येक कारण यहूदी अगुवा यीशुस सतून लाग्यान, क्याखिनकि यीशु इसा-इसा काम सबता का दिन करछ्यो। +यो बात में यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “म्येरो पिता परमेश्वर हमेशा काम करछ्यो और मैंस ले काम करूँ चैछो।” +क्याखिनकि यीशु की यो बात सुणभेरन यहूदी अगुवा ऊस मारना की और ज्यादा कोशिश करून लाग्यान, कि नै केवल सबता का दिन की नियम तोड़छो, बल्कि परमेश्वर स अपूनी पिता कैभेरन, अपूनास परमेश्वरा का बराबर बनू छ्यो। +यो बात में यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “मैं तुमूनथैं सच्ची-सच्ची कुछूँ, मैं खुद के नै कर सकनू, केवल मैं जो पिता परमेश्वर करून देखछूँ, क्याखिनकि जिन-जिन कामून उ करछ्यो, मैंले उनून उई तरीका ले करछूँ। +येक कारण पिता परमेश्वर मैंस प्रेम करछो, और जो-जो काम उ करछो, उ काम मैंस दिखूछो; और मैंले येहैं ले ठूला काम ऊस दिखालो, ताकि तुम ताजुब करा। +क्याखिनकि जसकैं पिता परमेश्वर मरिना का लोगून फिर ज्यूनो करछो, उसीकैं मैंले जिनून चांछूँ, उनून फिर ज्यून करछूँ। +क्याखिनकि जसा तरीका ले लोग पिता परमेश्वरो को आदर करनान, उसीकैं म्येरो मतलब च्याला को ले आदर करून, पिता परमेश्वर ले मैंस न्याय करनान को पुरो अधिकार दी रैछ। अगर कोई म्येरो आदर नै करूनो, त उ पिता परमेश्वरो को ले आदर नै करूनो, जैले मैंस भेज रैछ। +मैं तुमूनथैं सच्ची-सच्ची कुछूँ, जो म्येरो बचन सुणिभेरन म्यारा भेजून वाला में विश्वास करछो, अनन्त जीवन उको छै, और ऊस दंड नी दी जालो, लेकिन उन हमेशा की मौत भटे बच ग्यान और पैलि भटे नय्या जीवन में प्रवेश कर चुक ग्यान। +मैं तुमूनथैं सच्ची-सच्ची कुछूँ, उ बखत उछो, और ऐल छै, जैमें मरिनाका लोग परमेश्वरा का च्याला की मतलब मेरि आवाज सुणाला, और जो सुणाला उन हमेशा खिन ज्यून रौला। +क्याखिनकि जसा तरीका ले पिता परमेश्वर अपून आप में जीवन राखछ्यो, उसीकैं उले मैंस यो अधिकार दी रैछ कि अपून आप में जीवन राखूँ। +मैं आदिमी का च्योलो छूँ, येक कारण पिता परमेश्वर ले मैंस सब लोगून को न्याय करना को अधिकार दी रैछ। +येमें ताजुब जन करा; क्याखिन उ बखत ऊँनवालो छै, कि मरिनाका लोग जो कबरून में छन, उन सब मेरि आवाज सुणिभेरन ज्यून हो भेरन ठाड़ हो जाला। +जिनूनले भलाई काम करिना का छन, उन अनन्त जीवन पान खिन ज्यून होला, और जिनूनले बुर काम करिना का छन, उन दण्ड पान खिन ज्यून होला। +मैं खुद के नै कर सकनू; मैं लोगून को न्याय उसीकैं करछूँ जसीकैं पिता परमेश्वर उनोरो न्याय करून खिन कुंछो, और म्येरो न्याय सच्चो छै; क्याखिनकि मैं अपून मरजी ले नै, लेकिन अपून भेजून वाला की मरजी ले करछूँ। +अगर मैं अपूनी गवै अफी दी छूँ; तो मेरि गवै सच्ची नै हो सकनी। +एक और छै जो म्येरो पिता परमेश्वर छै, उ म्यारा बारिमें गवै दीछो, और मैं जाणछूँ कि मेरि जो गवै दीछो, उ सच्ची छै। +जब तुमून ले लोगून यहूना बपतिस्मा दिनवाला का पास म्यारा बारिमें पुछून खिन भेजछ्य, और उले सच्च की गवै दीछ। +लेकिन मैं अपून बारिमें आदिमीन की गवै नै चानू; फिरले मैंले गवै का बारिमें बताछै जो यहूना ले दीईना की छी ताकि तुम उद्धार पा सका। +यहूना एक दीया की नियाती जलछो और चमक छ्यो; और तुमून थ्वाड़ देर तक उक उज्याला में मगन हुन निको लागछ्य। +म्‍यारा पास यहूना है ठूली गवै छै, पिता परमेश्वर ले मैंस पुरो करनै खिन दी रैछ, उई म्यारा बारिमें गवै दीछो। जो काम मैं करछूँ, उ गवै दीछो कि पिता परमेश्वर ले मैंस भेज रैछ। +और पिता परमेश्वर जेलै मैंस भेज रैछ, उले मेरि गवै दी रैछ, तुमूले नै कभै उकी आवाज सुणछै और नै कभै ऊस आमने-सामने देखछै। +और उक संदेशून मन में मजबूती ले नै राखना, क्याखिनकि तुम मैंमें विश्वास नै करना, जैस परमेश्वर ले भेज रैछ। +तुम पवित्रशास्त्र का बचन ध्यान ले पढ़भेरन खोज छा, क्याखिनकि समझछा की उमें अनन्त जीवन मिलछो, और यो उई बचन छै, जो मेरि गवै दीछो; +लेकिन यो सब हुनै पर ले तुम अनन्त जीवन पान खिन म्यारा पास ऊँन नै चाँना। +मैं आदिमीन थैं आदर उमीद नै करनू। +क्याखिनकि मैं तुमून जाणछूँ, कि तुम अपून मन ले परमेश्वर स प्रेम नै करना। +मैं अपून पिता परमेश्वरा का अधिकार का दगाड़ आरयूँ, और तुम मैंस स्वीकार नै करना, और कोई अपून अधिकार ले आलो त ऊस स्वीकार कर लीछा। +तुम मैंमें विश्वास नै कर सकना, क्याखिनकि तुम एक दुसरा स खुश करून चाछा, और तुम सच्चा परमेश्वर भटे तारीफ पाना की कोशिश नै करना। +यो नै समझा कि मैं पिता परमेश्वरा का सामुनि तुमून में दोष लगूलो, तुमून में दोष लगून वालो त मूसा छै, जैमें तुम आश राखछ्या। +क्याखिनकि अगर तुम मूसा को विश्वास करना, त मैंमें ले विश्वास करना, येक कारण कि उले म्यारा बारिमें पवित्रशास्त्र का लेखून में लिख रैछ। +अगर तुम उकी लेखून में विश्वास नै करना, त तुम जरूर यो बातुन में ले विश्वास करना कि मैं कि कुंछूँ।” +इन बातुन बाद यीशु गलील प्रदेशा की झील मतलब तिबिरियास का झील का पार ग्यो। +और भौत ठूली भीड़ उक पछिल चल पड़छी, क्याखिनकि जो चमत्कारा काम उ बिमारून में दिखूछ्यो उन उनुस देखछ्या। +तब यीशु डाणा में जाभेरन अपून शिष्यून का दगाड़ वाँ बैठि ग्यो। +और यहूदीन को फसह त्यार नजिक छ्यो। +तब यीशु ले भौत भीड़ अपून तरफ उन देखछ्य, त फिलिप्पुस ले क्योछ, “हम इनून खिन काँ है खान खिन मोल लियूनू?” +लेकिन यो बात उले ऊस परखून खिन क्योछ, क्याखिनकि उ खुद जाण छ्यो कि उ कि करोलो। +फिलिप्पुस ले उथैं क्योछ, कि “इदुक रोटान की कीमत द्वी सौ दिन का मजूरी बराबर होलि, और इदुक में ले उनून खिन पुर नी हुन लेकिन थ्वाड़ा-थ्वाड़ा सबून मिली ज्यालो।” +उक शिष्यून में भटे शमौन पतरस को भाई अन्द्रियास ले उथैं क्योछ, +“याँ एक लड़का छै, जैथैं पास पाँच रोटा और द्वी माँछा छन, लेकिन येले इदुक लोगून खिन उले कि होलो।” +यीशु ले क्योछ, “लोगून बैठा दी।” उ जाग में भौत घास छी, तब उन लोग जिनून में बैगमैंसून की संख्या लगभग पाँच हजार छी, उन बैठग्या। +तब यीशु ले रोटान अपून हातून में लियान, और परमेश्वरो को धन्यवाद करभेरन, बैठिना का लोगून में बाड़ी दीयान; उसीकैं माछान ले जदुक उन चाँछ्या बाड़ दीयान। करछ्य। +जब सब लोगून ले पेट भर भेरन खान खिन खा लीछ, तब यीशु ले अपून शिष्यून थैं क्योछ, “बचिना का रोटान का टुकुड़ान जाम कर ली, कि कुछ ले बरबाद नै करि जौ।” +त शिष्यून ले उन बचिना का टुकुड़ान जाम करछ्य, जो कि पाँच रोटान में भटे बचिना का छ्या, जिनूनले बारा टोकरी भर भेरन जाम कर्यान। +तब जो चमत्कार उले करभेरन देखाछ ऊस उ लोग देखभेरन कुन लाग्यान; कि “यो सच्ची में परमेश्वरो को संदेश दिनवाला छै, संसार में ऊँनवालो छ्यो।” +यीशु स पत्तो लागछै कि इन लोग मैंस राजा बनून खिन पकड़ून चाँनान, तब उ एकलो डाणान का तरफ न्हैग्या। +फिर जब ब्याल भैछ, त उक शिष्य झील किनार ग्यान। +और नाव में बैठभेरन झील का पार कफरनहूम गौं खिन जान लागनान, उ बखत अन्यारो है ग्योछ, और यीशु ऐल तक उनार पास नी आ रैछ्यो। +और तेज आँधी तूफान का कारण झील में लहर उठून लाग्यान। +जब उन लोग नाऊ स चलाभेरन पाँच-छ: किलोमीटर अघिल न्हैजानान, त उनूनले यीशुस झील में हिटनै नाव का नजिक ऊँनो देखछ्य, और शिष्य डर ग्या। +लेकिन यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “मैं छूँ; डरा जन।” +तब शिष्य यीशुस नाव में चढ़ून खिन तैंयार भ्यान, और तुरन्त उ नाव उ जाग में पुज जाछी जा उनूले जानमरेछ्यो। +जो लोगून की भीड़ झील पार रै गैछी, दुसारा दिन उ भीड़ ले देखछ्य कि वाँ एक नाव छोड़भेरन और कोई नानि नाव छी, और यीशु अपून शिष्यनू का दगाड़ उ नाव में नै ग्यो, लेकिन केवल उक शिष्य नाव में ग्यान। +तब और ले नाऊन तिबिरियास शैहर भटे उ जाग में आयान, जा उनूनले प्रभु को धन्यवाद करिना का बाद रवाटा खाईनाका छ्या। +जब भीड़ का लोगून ले देखछ्य, कि याँ नै यीशु छै, और नै उक शिष्य छन, त उन लोग नाऊन में बैठभेरन यीशु खोजन खिन कफरनहूम गौं पुजियान। +जब उनूनले यीशुस झील पार देखछ्य, त उनूनले यीशु थैं क्योछ, “गुरू जी, तैं याँ कब आछ?” +यीशु ले उनून जबाब दीछ, “मैं तुमूनथैं सच्ची-सच्ची कुछूँ, तुम मैंस येखिन नै खोजून मरिया कि तुमूले चमत्कार काम देखीयान, बल्कि येक कारण कि तुमून ले पेट भरि रवाटा खायान। +तुम उ खान खिन मेहनत जन करा जो नाश हो जाछो, लेकिन उ खान खिन मेहनत करा जो अनन्त जीवन तक बनिना को रूछो, जैस मैं आदिमी का च्योलो तुमून द्योलो, क्याखिनकि पिता परमेश्वर ले मैंस येस दीना को अधिकार दी रैछ।” +उनूनले यीशु थैं पुछ्छै, “परमेश्वरा का काम करनै खिन हम कि करा?” +यीशु ले जबाब दीछ, परमेश्वर चाँछो कि तुम उमें विश्वास करा जैस उले भेज रैछ। +तब उनूनले उथैं पुछ्छै, “फिर तैं को वालो चमत्कार देखूछै कि हम ऊस देखिभेरन तैंमें विश्वास करा? तैं को वालो काम देखूछै? +हमार पुरखानले बिरान जागा में मन्ना + खाछ, जसो पवित्रशास्त्र में लिखीना को छै, कि परमेश्वर ले मूसा का जरियाले उनून खान खिन स्वर्ग भटे रवाटा दीयान।” +यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “मैं तुमूनथैं सच्ची-सच्ची कुछूँ कि तुमून उ रोटो स्वर्ग भटे मूसा ले नै दीनो, लेकिन म्येरो पिता परमेश्वर ले तुमून सच्ची को रोटो स्वर्ग भटे दीछ। +क्याखिनकि परमेश्वरो को रोटो उई छै, जो स्वर्ग भटे उतर भेरन संसारा का लोगून जीवन दीछ।” +तब उनूनले उथैं क्योछ कि हे प्रभु उ रोटो हमेशा हमून दिन कर। +यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “मैं उ छूँ, जो अनन्त जीवन दीछो, जो म्यारा पास आलो उ कभै भुखो नै होलो, और जो मैंमें विश्वास करोलो, उ कभै प्यासो नी होलो। +लेकिन मैंले तुमून पैलि बताईना को छ्यो, कि तुमूले मैंस देखभेरन ले, मैं-में विश्वास नै करना। +जो कुछ पिता परमेश्वर मैंस दीछो, उ सब म्यारा पास आलो, और जो कोई म्यारा पास आलो ऊस मैं अपून दगाड़ राखलो। +क्याखिनकि मैं अपूनी मरजी नै बल्कि पिता परमेश्वर की जैले मैंस भेज रैछ उकी मरजी पुरो करून खिन स्वर्ग भटे आरयूँ। +और म्यारा पिता परमेश्वर, जैले मैंस भेज रैछ उकी योई मरजी यो छै, कि जो कुछ उले मैंस दी रैछ, उ सब कुछ मैं अपून पास राखू लेकिन ऊस आखिरी दिन फिर ज्यून करूँलो। +क्याखिनकि म्यारा पिता परमेश्वर की यो मरजी छै, कि जो कोई च्याला स देखिभेरन उमें विश्वास करोलो, उ अनन्त जीवन पालो, और मैं ऊस आखिरी दिन ज्यून करोलो।” +येक कारण यहूदी अगुवा लोग ऊस देखिभेरन चिड़ून लाग्यान, क्याखिनकि उले कईना छ्यो, “जो रोटो स्वर्ग भटे उतर छै, उ मैं छूँ।” +और उनूनले क्योछ, “क्या यो यूसुफ को च्योलो यीशु नाहातिन, जैका ईजा-बबा स हम जाणनू? त उ क्याखिन कुछूँ कि मैं स्वर्ग भटे आरयूँ?” +यीशु ले उनून जबाब दीछ, कि “आपस में जन कुड़कुड़ा। +कोई ले म्यारा पास तब तक नै आ सकूनो, जब तक पिता परमेश्वर, जेलै मैंस भेज रैछ, ऊस लीभेरन नै ऊँ; और मैं आखिरी दिन ऊस फिर ज्यून करोलो। +परमेश्वरो को संदेश दिनवालान का लेखून में यो लिखीना को छै; ‘उन सब परमेश्वरा का तरफ भटे सिखाईना का होला। +’ जै केले पिता परमेश्वर थैं सुणछ और सिखछै, उ म्यारा पास ऊँछो। +कैले ले पिता परमेश्वर नै देख रैछ, मैं एकलो छूँ, जो परमेश्वरा का तरफ भटे आरयूँ, जैले ऊस देख रैछ। +मैं तुमूनथैं सच्ची-सच्ची कुछूँ, कि जो कोई मैंमें विश्वास करछो, अनन्त जीवन उको छै। +मैं उ रोटो छूँ, जो जीवन दीछो। +तुमार पुरखानले बिरान जागा में मन्ना + खाछ और मरग्या। +मैं जै रोटा का बारिमें कुंछूँ, उ स्वर्ग भटे उतर छै और जो आदिमी उमें भटे खाछो उ कभै नी मरोलो। +जीवित रोटो जो स्वर्ग भटे उतर छै उ मैं छूँ। अगर कोई यो रोटा में भटे खाछो, त उ हमेशा ज्यून रोलो; और जो रोटो में संसारा का जीवन खिन दीयूलो, उ म्येरो माँसो छै।” +यो बात में यहूदी लोग यो कैभेरन आपस में झगाड़ा करून लाग्यान, “यो आदिमी क्याखिन अपून माँसो खान खिन दी सकछो?” +यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “मैं तुमूनथैं सच्ची-सच्ची कुछूँ, जब तक तुम मैं आदिमी का च्याला को माँसो नी खाला, और खून नी प्याला तब तक तुमून जीवन नी मिलोलो। +जो म्येरो माँसो खाछो, और म्येरो खून पीछो, अनन्त जीवन उको छै, और मैं न्याय का दिन ऊस फिर ज्यून करोलो। +क्याखिनकि म्येरो माँसो सच्ची में खाना की चीज छै, और म्येरो खून सच्ची में पीना की चीज छै। +जो म्येरो माँसो खाछो और म्येरो खून पीछो, उ मैंमें बनिनाको रूछूँ और मैं उमें बनिनाको रूछूँ। +मैंस म्यारा पिता परमेश्वर ले भेज रैछ, जो जीवन दीछो। जसा तरीका ले उले मैंस जीवन दी रैछ, उसीकैं मैंले उ आदिमी स जीवन द्यूलो जो म्येरो माँसो खाछो। +जो रोटो स्वर्ग भटे उतर रियोछ, उ योई छै, तुमार पुरखान का नयाति नाहातिन जैस खायो और मरग्या, जो कोई यो रोटो खालो, उ हमेशा ज्यून रौलो।” +यीशु ले यो बात तब क्यान, जब कफरनहूम गौं का एक यहूदी सभाघर में उपदेश दिन मर्यो छ्यो। +यीशुका शिष्यून में भटे भौतून ले यो बात सुणिभेरन क्योछ, “यो त भौत कठिन बात छै, येस को मान सकछो?” +यीशु ले अपून मन में यो बात जाणिभेरन कि म्यारा शिष्य यो बात ले आपस में कुड़कुड़ान मर्यान, उले उनूनथैं पुछ्छै, “क्या यो बात तुमून मैंमें विश्वास करून में रोकछी? +और अगर तुम मैं आदिमी का च्याला स स्वर्ग जानो देखला, जाँ उ पैलि छ्यो, त कि होलो? +परमेश्वर की आत्माई छै, जो जीवन दिनवालो छै, लेकिन शरीर नै दी सकूनो, जो बात मैंले तुमूनथैं कईना का छन उन पवित्र आत्मा ले बोली जानान, जो बात मैंले तुमूनथैं कईना का छन, उ आत्मा और जीवन ले छै। +लेकिन तुमून में भटे कतुक इसले छन जो विश्वास नै करना।” क्याखिनकि यीशु त पैलि भटे जाण छ्यो कि जो विश्वास नै करना उन को छन? और को ऊस पकड़वालो। +और उले क्योछ, “येक कारण मैंले तुमूनथैं कईनाको छ्यो कि जब तक कैसई पिता परमेश्वरा का तरफ भटे बरदान नै दीई जौ तब तक उ म्यारा पास नै आ सकनो।” +यो बातुन का कारण उक भौत शिष्य ऊस छोड़भेरन न्हैजानान, और उक बाद उनूनले उको दगोड़ो छोड़ दीछ। +तब यीशु ले उन बारा शिष्यून थैं क्योछ, “क्या तुम ले छोड़भेरन जान चाछाई?” +तब शमौन पतरसले ऊस जबाब दीछ, “हे प्रभु, हम कैका पास जानू? अनन्त जीवन का बात त्यार पास छन। +और हम तैंमें विश्वास करछ्य, और जाणिगया कि तुम पवित्र जन छा जैस परमेश्वर ले भेज रैछ।” +यीशु ले उनून जबाब दीछ, “क्या मैंले तुम बारून नै चूनछै? तब ले तुमून में भटे एक जनि शैतान बश में छै।” +यो बात यीशु ले शमौन इस्करियोती को च्योलो यहूदा का बारिमें क्योछ, जब कि यो उई बारा शिष्यून में भटे एक छ्यो, जो यीशुस धोखा दीन वालो छ्यो। +इन बातुन का बाद यीशु गलील प्रदेश में घुमन-फिरनै र्योछ, क्याखिनकि यहूदी अगुवा ऊस मारना की साजिश करून मरेछ्या, येक कारण उ यहूदिया प्रदेश में घुमून नी चाछ्यो। +और यहूदी लोगून को झोपड़िन को त्यार + नजिक छ्यो। +येक कारण यीशुका भाईन ले उथैं क्योछ, “तुम यो जाग छोड़िभेरन यहूदिया प्रदेश खिन न्हैजा, कि जो भल काम तुम करछा, उनून तुमार शिष्य ले देखून। +अगर तुम चाँछा उ कि लोग तुमार बारिमें जाणनू, त तुमून सबून का सामुनि भल काम करून चैंनान। अगर तैं काम करछै त दुनिया का सामुनि कर।” +क्याखिनकि यीशुका भाई ले यीशु में विश्वास नी करछ्या। +तब यीशु ले उनूनथैं क्योछ, म्येरो बखत आजि नै आर्यो; लेकिन तुमून खिन त कोई ले ठीक बखत छै। +संसारा का लोग तुमार दगाड़ बैर नै कर सकूना, लेकिन उ मैं खिन बैर करनान, क्याखिनकि मैं उनार बारिमें में यो बात की गवै दी छूँ कि उक काम बुर छन। +तुम लोग त्यार मनून खिन जा; मैं एल यो त्यार मनून खिन नै आ सकनू, किलैकी म्येरो बखत नै आर्यो। +यीशु ले उनूनथैं यो बात कैभेरन उ गलील प्रदेश में रुकि ग्यो। +लेकिन उक भाई त्यार में न्हैग्या, त यीशु ले उ त्यार में ग्योछ, लेकिन बिना कैसे बताये वाँ भटे न्हैग्यो। +उ त्यार में यहूदी लोग यीशुस खोजून मरेछ्या, उनूनले लोगून थैं पुछ्छै, “क्या उ या आ ग्योछी?” +और लोग यीशु का बारिमें खुश-फुसाट करभेरन बात करून मरेछ्या। उनूनमें भटे कोई कुछ्या कि “उ भौत निको आदिमी छै।” और कुछ लोग कुछ्या, उ त लोगून गुमराह करछो। +तब ले यहूदीन अगुवान का डर का कारण कोई ले आदिमी यीशु का बारिमें खुलभेरन नी बोलछो। +और जब त्यार का आधा दिन बितिग्यो; त यीशु मन्दिर में जाभेरन लोगून उपदेश दिन लागछ। +उक उपदेश स सुणभेरन यहूदी लोग ताजुब करून लाग्यान, और कुन लाग्यान, “येस बिना पवित्रशास्त्र पढ़ीना को यो ज्ञान काँ भटे मिलछ्य।” +यीशु ले उनून जबाब दीछ, “म्येरो उपदेश म्येरो अपूनो नाहतिनी, लेकिन यो पिता परमेश्वरा का तरफ भटे छै जैले मैंस भेज रैछ। +अगर कोई आदिमी परमेश्वर की मरजी में चलून चाछो, त उ यो उपदेशा का बारिमें जाणि जालो कि यो परमेश्वरा का तरफ भटे छै, या मैं अपून तरफ भटे कुछूँ। +जो अपूनी तरफ भटे के कुंछूँ, उ अपूनी बड़ाई चाँछो; लेकिन जो अपून भेजून वाला की बड़ाई चाँछो उई सच्चो छै, और उमें के बेमानी नाहातिन। +क्या परमेश्वरो को संदेश दिनवाला मूसा ले तुमून नियम-कानून नै दियाई? तब ले तुमून में भटे कोई ले नियम-कानून में नै चलनो। तुम किलैं मैंस मार डालून चाँछा?” +लोगून ले जबाब दीछ; “तैंमें भूत लागिना को छै! को तैंस मार डालून चाछ?” +यीशु ले उनून जबाब दीछ, “मैंले सबत वाला दिन एक चमत्कारो को काम करछ्य, और तुम सब ताजुब करछा। +तुम कुँछा कि मूसा ले तुमून खतना करना को आदेश दीछ, योई कारण तुम सबता का दिन आदिमी को खतना करछा। यो नै कि उ मूसा का तरफ भटे छै लेकिन यो पुरखान भटे चलिना को छै। +तुम सबता का दिन आदिमी को खतना येक कारण करछा कि मूसा का नियम-कानून तोड़ी नै जून, लेकिन तुम येक कारण मैं खिन गुस्सा करछा, कि मैंले सबता का दिन एक आदिमी स पुरी तरीका ले ठीक करछ्य। +तुम भ्यारो को रूप देखिभेरन न्याय जन करा, लेकिन सच्चाई ले ठीक-ठीक न्याय करा।” +तब यरूशलम शैहरा का थ्वाड़ा लोग कुन लाग्यान, “क्या यो उई आदिमी नाहतिनी, जैस यहूदी अगुवा मारना का फिराक में छन। +लेकिन देखा, उ भीड़ का लोगून थैं खुलेआम बात करछो और कोई उथैं के नै कुनो, इसो त नाहातिनी कि यहूदी अगुवान ले सच्ची में जाण हालछ्य कि योई मसीह छै? +क्याखिनकि हम त जाणनू, कि यो काँ भटे ऊँछो; लेकिन मसीह अब आलो, त कोई ले नी जाण पालो कि उ काँ भटे आछ।” +तब यीशु ले मन्दिर का खाला में उपदेश दीन बखत जोरले क्योछ, “तुम मैंस जाणछाई और यो ले जाणछा की मैं काँ आरयूँ। मैं त खुद नै आरयूँ, लेकिन म्यारा भेजून वाला सच्चो छै ऊस तुम जाणछा। +लेकिन मैं जाणछूँ; क्याखिनकि मैं उक तरफ छूँ और उलेई मैंस भेज रैछ।” +यो बात में अगुवा ऊस पकड़ून चाँछ्या, तब कैले ऊस नै पकड़ीयो, क्याखिनकि उको मरना को बखत एक तक नी आईना को छ्यो। +और भीड़ का भौत लोगून ले उमें विश्वास करछ्य, और कुन लाग्यान, “मसीह जब आलो, त क्या येहैं ज्यादा चमत्कारा का दिखालो जो येले दिखायान?” +फरीसी लोगून ले उक बारिमें यो बातुन चुपचाप ले करनै सुणछ; और प्रधान याजकून ले और फरीसीन ले ऊस पकड़ून खिन मन्दिर का रखवाला भेज्यान। +यो बात में यीशु ले क्योछ, “ मैं थ्वाड़ा देर तलक और तुमार दगाड़ छूँ; उक बाद मैं अपून भेजून वाला का पास वापस न्हैजूलो। +तब तुम मैंस खोजला, लेकिन नी पाला; और जा मैं जाछूँ तुम वाँ नै आ सकना।” +यहूदी अगुवा आपस में कुन लाग्यान, “यो काँ जाछो कि हमून तो दुबारा नै मिल सकूनो? शायद उन यहूदी लोगून पास जो यूनानी शैहरून में तितर-बितर हो भेरन रूनान, और उनूनले उपदेश द्योलो? +उ कि कुन चाछो कि, ‘तुम मैंस खोजला, लेकिन नी पाला: और जा मैं जाछूँ, वाँ तुम नै आ सकना?’” +फिर त्यार का आखिरी दिन, जो खास दिन छै, यीशु ठाड़ भ्योछ और जोरले कुन लागछ, “अगर कोई प्यासो छै त म्यारा पास अ और पीय। +जो मैमें विश्वास करोलो, जसो पवित्रशास्त्र में लिखीना को छै, उक दिल में भटे पानि की नदी जो जीवन दीछी निकलली।” +उले यो बात पवित्र आत्मा का बारिमें क्योछ, जो उमें विश्वास करनान उनून मिलून वालो छ्यो, क्याखिनकि एल तलक पवित्र आत्मा उतरीना को नी छ्यो, क्याखिनकि परमेश्वर ले एल तलक यीशु की महिमा स प्रगट नी करिना को छ्यो। +तब भीड़ में भटे केले-केले यो बातुन सुणभेरन क्योछ, “सच्ची में उ परमेश्वरो को संदेश दिनवाला छै, जैको हम इन्तजार करून मरिया।” +और उन में कुछ लोगून ले क्योछ, “यो मसीह छै,” लेकिन केले क्योछ, “क्या? क्या मसीह गलील प्रदेश भटे आलोई? +क्या पवित्रशास्त्र कुंछो कि मसीह राजा दाऊद का वंश भटे और बैतलहम गौं भटे आलो, जा राजा दाऊद रूछ्यो।” +और यीशु का कारण लोगून में आपस में फुट पड़छी। +उनूनमें भटे कदुक यीशु स पकड़ून चाँछ्या, लेकिन केले ऊस गिरफ्तार नै कर्यो। +तब मन्दिर का रखवाला प्रधान याजकून और फरीसी लोगून का पास लौट आयान, और उनूनले उनूनथैं क्योछ, “तुम ऊस क्याखिन नै लाया?” +उनूनले जबाब दीछ, “कोई ले आदिमी ले कभै इसा बात नै कर्या।” +फरीसी लोगून ले उनून जबाब दीछ, “क्या तुम ले गुमराह करि गैछा? +क्या शासकून में या फरीसी लोगून में भटे केले उमें विश्वास करछै? +लेकिन यो लोग मूसा का नियम-कानून नै जाणना, और परमेश्वरा का द्वारा शापित छन।” +नीकुदेमुस जो यीशु का पास पैलि आईना को छ्यो। और उनूनमें भटे एक छ्यो, उनूनथैं कुन लाग्छय। +“क्या हमार नियम-कानून कै आदिमी स जब तक पैलि उकी सुणभेरन जाणनै ले, कि उ कि करछो, दोषी ठैरूछी?” +उनूनले ऊस जबाब दीछ, “काँई तैंले गलीली त नाहातिनी? पवित्रशास्त्र में खोज तब तैं जाण पालै, कि गलील प्रदेश भटे कोई ले परमेश्वरो को संदेश दिनवाला पैद नै हुनो।” +तब उन सब लोग अपून-अपून घरून खिन वापस न्हैग्या। +यीशु अपून शिष्यून का दगाड़ जैतून का डाणा + में ग्यो। +और दुसारा दिन रात्तैनि उ मन्दिर का खाल में वापिस आछ, और भौत सारा लोग उक पास आयान, और उ बैठि भेरन उनून शिक्षा दिन लागछै। +तब मूसा का नियम सिखून वाला और फरीसी लोग ब्यभिचार में पकड़ी गै एक स्यैनि लीभेरन आयान, उनूनले ऊस भीड़ का सामुनि ठाड़ कर दीछ, +उनूनले यीशु थैं क्योछ, “गुरू जी, यो स्यैनि ब्यभिचार करनै पकड़ी गैछै। +मूसा ले नियम-कानून में हमून हुकुम दी रैछ कि इसा लोगून ढ़ुगान ले लोड़िया भेरन मार डाला; त तैं कि चाँछै कि हमून कि करून चैछो?” +उनूनले यीशु स अजमून खिन यो बात कर्यान ताकि यीशु में दोष लगूना को मौका मिली जौ, लेकिन यीशु झुकीभेरन आंगुला ले भिमें लिखून लाग्यान। +जब उन यीशु थैं पुछून मरैछ्या, त उले सिद्दो हो भेरन उनूनथैं क्योछ, “तुमून में भटे जेलै कभै पाप नै कर रैछ, उई ऊस पैलि ढूंग हाणौ।” +और फिर यीशु झुकीभेरन भिमें लिखून लाग्यान। +लेकिन उन यो सुणभेरन ठूला भटे लीभेरन नाना तक एक-एक करभेरन वाँ भटे न्हैग्या, यो जाणभेरन कि उन सब पापी छन, और यीशु एकलो रैग्यो, और उ स्यैनि तब ले वाँ ठाड़ छी। +यीशु ले सिददो हो भेरन उथैं क्योछ, “हे नारी, उन काँ खिन ग्यान? क्या कैले तैंमें दण्ड को हुकुम नै दिनोई?” +तब उ स्यैनि ले क्योछ, “प्रभु जी, कैले ले नै।” यीशु ले क्योछ, “मैंले तैंमें दण्ड को हुकुम नै दीनू; अब घर खिन जा, और फिर पाप जन करे।” +तब यीशु ले फिर लोगून थैं क्योछ, “संसार को उज्यालो मैं छूँ, जो म्यारा पछिल आलो, उ अन्यारो में नी हिटोलो, लेकिन उ, उ उज्यालो स पालो जो अनन्त जीवन दीछी।” +फरीसी लोगून ले उथैं क्योछ; “अगर तैं खुद अपूनी गवै दीछै; त तेरि गवै सच्ची नाहातिन।” +यीशु ले उनून जबाब दीछ, “अगर मैं अपूनी गवै खुद दी छूँ, तब ले मेरि गवै सच्ची छै, किलैकी मैं जाणछूँ कि मैं काँ भटे आरयूँ और काँ जाछूँ, लेकिन तुम नै जाणना कि मैं काँ भटे आईना को छूँ, और काँ खिन जाछूँ +तुम संसारा का लोगून का अनुसार न्याय करछा; मैं कैको न्याय नै करनू। +और अगर मैं न्याय ले करूँ, त न्याय सच्चो छै, क्याखिनकि मैं एकोलो नाहातिनू, लेकिन मैं पिता परमेश्वरा का दगाड़ छूँ, जैले मैंस भेजिना को छै। +और मूसा का नियम-कानून में ले लिखीना को छै; कि द्वी जनून कि गवै मिलभेरन ठीक हुछी। +एक त मैं अपूनी गवै खुद दीछूँ, और दुसोरो म्येरो पिता परमेश्वर मेरि गवै दीछो जेलै मैंस भेज रैछ।” +उनूनले उथैं पुछ्छै “तेरो पिता काँ छै?” तब यीशु ले उनून जबाब दीछ, “नै तुम मैंस जाणना, नै म्यारा पिता परमेश्वर स, अगर मैंस जाणना त म्यारा पिता परमेश्वर ले जाणना।” +यो बात उले मन्दिर का खाला में उपदेश दिन बखत भण्डार घर में है क्योछ, और कैले ऊस नै पकड़ीयो; क्याखिनकि उको मरना बखत एल तलक नी आईना को छ्यो। +यीशु फिर उनूनथैं क्योछ, “मैं जाणछूँ, और तुम मैंस खोजला, और तुम लगातार पाप करना ले मार जाला; जाँ मैं जाछूँ, वाँ तुम नै आ सकना।” +यो बात में यहूदी अगुवा ले क्योछ, “क्या उ आत्मा हत्या करून खिन जान मर्योछीई, जो कुन मरियोछ, ‘जा मैं जाछूँ तुम वाँ नै आ सकना’?” +तब यीशु ले उनूनथैं क्योछ, तुमूनले यो संसार में जन्म ली रैछ, लेकिन मैं यो संसार को नाहातिनू। +येक कारण मैं तुमूनथैं क्योछ, कि तुम लगातार अपून पापून में मर जाला। अगर तुम मैंमें विश्वास नी करना कि उई मैं छूँ, त तुमार पाप माफ नी करि जाला, और तुम मर जाला। +यहूदी अगुवान ले उथैं क्योछ, “ तैं को छै?” तब यीशु ले उनून जबाब दीछ, “जब भटे मैंले उपदेश दीन शुरू करछ्य, तब भटे मैं कुछूँ कि उई मैं छूँ। +तुमोरो न्याय करून खिन मैंस भौत कुछ कुन छै, और म्येरो भेजून वालो सच्चो छै; और जो मैंले उथैं भटे सुण रैछ उई संसार का लोगून थैं कुछूँ।” +उन अब तक यो नै समझ पाया कि यीशु हमून थैं पिता परमेश्वरा का बारिमें कुनमर्योछ। +तब यीशु क्योछ, “जब तुम मैं आदिमी का च्याला स ऊँचा में चढ़ाला, तुम जाणि ल्याला कि मैं उई छूँ, जो शुरू भटे तुमून उपदेश दीनै और बतूनै आरयूँ कि मैं छूँ; लेकिन जसो म्यारा पिता परमेश्वर ले मैंस सिखाछ ऊसी बात कुछूँ। +और म्येरो भेजून वालो म्यारा दगाड़ छै; उले मैंस एकोलो नै छोड़ियो; किलैकी मैं हमेशा में उई काम करछूँ, जैस देखिभेरन उ खुश हुछो।” +भौत लोगून ले यो जिनूनले यीशुस यो बातुन कुन सुणछ, उमें विश्वास करछ्य। +तब यीशु ले उन यहूदी थैं जिनूनले उमें विश्वास करछ्य, क्योछ, “अगर तुम म्यारा बातुन का अनुसार चलला, त सच्ची में म्यारा शिष्य बनला। +और तुम सत्य स जाणला, और सत्य तुमून आजाद करोलो।” +उनूनले यीशु थैं जबाब दीछ, “हम त अब्राहम का वंश का छा, और हम कभै केका गुलाम नै रया, फिर तैं क्याखिन कुछै, कि तुमून आजाद हो जाला?” +यीशु ले उनून जबाब दीछ, “मैं तुमूनथैं सच्ची-सच्ची कुछूँ, जो कोई पाप करछो, उ पापो को गुलाम छै। +और गुलाम हमेशा घर में नै रूनो; लेकिन च्योलो हमेशा घर में रूछो। +अगर मैं आदिमी को च्योलो तुमून आजाद करोलो त, तुम सच्ची में आजाद हो जाला। +मैं जाणछूँ कि तुम अब्राहम का वंश का छा; फिरले तुम म्यारा बातुन नै मानना, येक कारण तुम मैंस मार डालून चाछा। +मैं उ चीजून का बारिमें बतूनमरयूँ जिनून मैंले देखछ्य जब मैं अपून पिता परमेश्वरा का दगाड़ छ्यूँ, लेकिन तुम उई कुँछा जो तुमूनले अपून पिता परमेश्वर थैं सुणछै।” +उनूनले तब ऊस जबाब दीछ, “हमार पूर्वज त अब्राहम छै।” यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “अगर तुम अब्राहम का वंशज हुना, त जो काम अब्राहम करछ्यो, उ काम तुम करना।” +लेकिन अब तुम मैंस मारून चाछा, क्याखिन मैंले तुमून उ सच्ची बताछ जो मैंले परमेश्वर थैं भटे सुणछ, अब्राहम ले इसो नै कर्यो। +तुम अपून बबा का नियाती काम करछा, उनूनले उथैं क्योछ, “हम ब्यभिचार ले नै जन्मीया, हमोरो केवल एक पिता छै और उ परमेश्वर छै।” +यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “अगर परमेश्वर तुमोरो बबा हुनो, त तुम म्यारा दगाड़ प्रेम राखना; किलैकी मैं परमेश्वरा का तरफ भटे आरयूँ; मैं खुद नै आरयूँ; लेकिन उले मैंस भेज रैछ। +जो मैं कुछूँ ऊस क्याखिन नै समझना? येक कारण कि म्यारा संदेश स स्वीकार करून है इन्कार करछा। +तुम अपून बबा शैतान भटे छा, और अपून बबा मरजी स पुरो करून चाछा। उ त शुरू भटे हत्यारो छै, और उको सच्चाई भटे केले लीन-दिन नाहातिन; जब उ झूठ बोलछो, अपून स्वभाव कारण बोलछो, क्याखिनकि उ झूठ्ठो छै, बल्कि झूठ्ठो को बबा छै। +मैं जो सच्ची बोलछूँ, येक कारण तुम मैंमें विश्वास नै करना। +तुमून में भटे को मैंस पापी साबित कर सकछो? और अगर मैं सच्ची बोलछूँ, त तुम म्येरो विश्वास क्याखिन नै करना? +जो कोई परमेश्वर थैं रिशता राखछो, उ परमेश्वर की बात सुणछो; और तुम येक कारण नै सुणना की तुम परमेश्वर थैं रिशता नै राखना।” +यो सुण यहूदी अगुवान ले उथैं क्योछ, “क्या हमोरो यो कुनो ठीक नाहातिनी कि तैं सामरी छै और तैंमें भूत छै?” +यीशु ले उनून जबाब दीछ, मैंमें भूत नाहातिन; लेकिन मैं अपून पिता परमेश्वरो को आदर करछूँ, और तुम म्येरो निरादर करछा। +मैं अपूनो समान नै चाँनू, लेकिन एक छै जो म्येरो समान चाछो, और उई न्याय ले करछो। +मैं तुमूनथैं सच्ची-सच्ची कुछूँ, कि अगर कोई आदिमी मेरि बातुन मानोलो, त उकी मौत कभै नी होलि। +यहूदी अगुवान ले यीशु थैं क्योछ, “अब हम जाणिगया कि तैंमें भूत छै, अब्राहम मर ग्यो, और सब परमेश्वरो को संदेश दिनवाला ले मर ग्यान और तैं कुछै, ‘अगर कोई म्यारा बातुन नी मनोलो उ अनन्तकाल तक नी मरोलो।’ +हमोरो पूर्वज अब्राहम त मरि ग्यो, क्या तैं उ है ले ठूलो छै? और परमेश्वरो को संदेश दिनवाला ले मर ग्यान, तैं अपून-आपस कि समझ छै की तैं को छै?” +यीशु ले उनून जबाब दीछ, “अगर मैं अपूनी बड़ाई करूँ, त मेरि बड़ाई कैले नी भै, लेकिन जो मेरि बड़ाई करछो, उ म्येरो पिता परमेश्वर छै, जैस तुम अपूनी परमेश्वर कुँछा। +और तुमूले त ऊस नै जाणना: लेकिन मैं ऊस जाणछूँ, और अगर मैं कुँ कि मैं ऊस नै जाणनू, त मैं तुमेरि नियाति झूठ्ठो ठैरूलो, लेकिन मैं ऊस जाणछूँ, और उक हुकमून में चलछूँ। +तुमोरो पूर्वज अब्राहम म्यारा दिन देखन खिन भौत आश में छ्यो; और उले देखछ्य और भौत खुश भ्योछ।” +यहूदीन ले उथैं क्योछ, “तैं ऐल तक पचास सालो को ले नाहातिनै; फिरले तैंले अब्राहम स देखछ्य?” +यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “मैं तुमूनथैं सच्ची-सच्ची कुछूँ, अब्राहम का पैद हूनहै ले पैलि भटे मैं छूँ।” +यो बतून में लोगून ले यीशु स मारून खिन ढूंगा उठायान, लेकिन यीशु चुपचाप ले मन्दिर में भटे न्हैजाछो। +जब यीशु अपून शिष्यून का दगाड़ जान मरिछ्यो, त जान बखत एक आदिमी स देखछ्य जो जन्म भटे अन्धो छ्यो। +और उक शिष्यून ले यीशु थैं पुछ्छै, “गुरू जी, कैल पाप करछ्य कि येक ईजा-बबा या यो आदिमी ले जो अन्धो छै?” +यीशु ले जबाब दीछ, “नै येले पाप कर राखछ्य, नै येका ईजा-बबा ले लेकिन यो येक कारण अन्धो पैद भ्योछ, ताकि परमेश्वरा का सामर्थ काम उमें देखाई जौ। +जेलै मैंस भेज रैछ, मैंस जल्दी ले उक काम दीईना का कामून पुरो करून जरूरी छै। उ रात ऊँन वाली छै जैमें कोई काम नै कर सकूनो। +जब तक मैं संसार मैं छूँ तब तक संसार को उज्यालो मैं छूँ।” +यो कैभेरन उले भिमें थूकछ्य और उ थूकले माटा स गिलो करछ्य, और उ माटो उ अन्धा का आँखान में लगाभेरन। +और यीशु ले उ अन्धा थैं क्योछ, “जा और अपूनो मुँख शिलोह का कुण्ड में धोले” (जैको मतलब छै “भेजिना को” छै)। और जाभेरन उले अपूनो मुँख धोछ, और देखनै वापस आछ। +तब उ आदिमी का पड़ोसी और दुसारा लोग जिनूनले पैलि ऊस भीख मागून देखछ्यो, एक दुसारा थैं कुन लाग्यान, “क्या यो उई नाहातिनी, जो मन्दिर में बैठि भेरन भीख माँग छ्यो?” +थ्वाड़ा लोगून ले क्योछ, “यो उई छै,” औरून ले क्योछ, “नै, लेकिन उको जसो छै” उले क्योछ, “मैं उई छूँ।” +तब उन उथैं पूछन लाग्यान, “त्यारा आँखा कसीकैं चंगा भ्यान?” +उले उनून जबाब दीछ, कि यीशु नामोको एक आदिमी ले माटो गिल भेरन, म्यारा आँखान में लगाभेरन मैंथैं क्योछ, “जा, और अपूनो मुँख शिलोह कुण्ड में जाभेरन धोले, त मैं शिलोह में गयूँ और मुँख धोछ और मैं देखून लाग गयूँ।” +उनूनले उथैं पुछ्छै, “उ आदिमी काँ छै?” उले क्योछ, “मैं नै जाणनू।” +जै दिना यीशु ले माटो गिल करछ्य और उ आदिमी का आँखान में लगाभेरन चंगो करछ्य, उ सबत को दिन छ्यो। येक कारण लोग उ आदिमी स फरीसी लोगून का पास ली ग्यान। +फिर फरीसी लोगून ले उथैं पुछ्छै; कसीकैं देखून लागछ? उले उनूनथैं क्योछ, “उले म्यारा आँखा में गिलो माटो लगाछ, फिर मैंले शिलोह का कुण्ड में मुँख धो लीछ, और अब में देखून मरियूँ।” +यो बात में थ्वाड़ा फरीसी लोग कुन लाग्यान, “यो आदिमी परमेश्वरा का तरफ भटे नाहातिन, क्याखिनकि यो सबता का दिनस नै माननो।” और थ्वाड़ा लोगून ले क्योछ, “येको जसो पापी आदिमी इसीकैं चमत्कारा काम कसीकैं कर सकछो?” यो बात में उनूनमें फुट पड़ जाछी। +उनूनले फिर उ अन्धा थैं क्योछ, “जैले त्यारा आँखा खोलियान, तैं उक बारिमें कि कुछै?” उले क्योछ, “यो परमेश्वरो को संदेश दिनवाला छै।” +लेकिन यहूदीन अगुवान विश्वास नै भ्यो कि यो अन्धो छ्यो, अब देखछो येक कारण उनूनले उक ईजा-बबा स बुलाछ, +और उनूनथैं पुछ्छै, “क्या यो तुमोरो च्योलो छी, जैस तुम कुँछा कि यो अन्धो पैद भ्योछ? फिर अब यो कसीकैं देखून लाग ग्योछ?” +उक ईजा-बबा ले उनून जबाब दीछ, “हम त जाणनू कि यो हमोरो च्योलो छै, और यो जन्म भटे अन्धो छ्यो। +लेकिन हम ने जाणना कि यो कसीकैं देखून लागछै; और नै यो जाणना की कैले उक आँखा खुलियान; उ भौत समझदार छै; उथैंई पुछ ली; उ अपून बारिमें खुद बाता द्योलो।” +यो बात उक ईजा-बबा ले येक कारण क्यान क्याखिनकि उन यहूदी अगुवान भटे डर छ्या; क्याखिनकि यहूदी अगुवा में यो तय कर चुक गैछा, कि अगर कोई यीशु मसीह स मानोलो, त उ यहूदी सभाघर भटे निकाल दी जालो। +येक कारण उक ईजा-बबा ले क्योछ, “उ भौत समझदार छै; उथैंई पुछ ली।” +तब यहूदी अगुवान ले उ आदिमी जो अन्धा छ्यो दुसरी बार बुलाभेरन उथैं क्योछ, “परमेश्वरा का सामुनि वादा कर कि तैं सच्ची बतालै; हम त जाणनू कि उ आदिमी पापी छै।” +तब उले उनून जबाब दीछ, “मैं नै जाणनू कि पापी छी या नाहातिन; मैं एक बात जाणछूँ कि मैं अन्धो और अब देखून लाग गयूँ।” +उनूनले उथैं फिर पुछ्छै, कि उले त्यारा दगाड़ कि करछ्य? और उले तैंस कसीकैं चंगो करछ्य? +तब उले उनूनथैं क्योछ, “मैंले तुमून बाता हालछ्य, और तुमून ले नै सुणियो; अब दुबारा क्‍याखिन सुणून चाँछा? क्या तुम ले उक शिष्य बनून चाँछाई?” +तब उन उथैं बुरो-भलो कैभेरन बोलनान, “तैंई उको शिष्य छै; हम तैं परमेश्वरो को संदेश दिनवाला मूसा का शिष्य छा। +हम जाणनू कि परमेश्वर ले मूसा थैं बात कर्यान; लेकिन यो आदिमी स नै जाणनू कि उ काँ भटे आ र्योछ।” छै। +उ उनूनले जबाब दीछ, “यो त ताजुब की बात छै कि तुम ऊस नै जाणना कि उ काँ भटे आ र्योछ, तब ले उले म्यारा आँखा चंगा कर दीयान। +हम जाणनू कि परमेश्वर पापिन कि नै सुणूनो लेकिन अगर कोई परमेश्वरो को भक्त हो तैं और उकी बातुन में चलछो त उ उकी सुणछो। +जब भटे संसार बनिना को छै, तब भटे यो सुणन में नै आयो, कि केले ले जन्मा का अन्धा का आँखान चंगो करछ्य। +अगर यो आदिमी परमेश्वरा का तरफ भटे नी हुनो त केले नी कर सकूनो।” +उनूनले ऊस जबाब दीछ, “तैं त पाप में नन्तिना को छै, तैं हमून सिखूछै?” तब उनूनले उ आदिमी स यहूदी सभाघर भटे भ्यार निकाल दीछ। +जब यीशु ले सुणछ, कि उनूनले ऊस यहूदी सभा घर भटे भ्यार निकाल दी है छ, और जब यीशु का दगाड़ उकी भेंट भैछ, यीशु ले उथैं क्योछ, “क्या तैं परमेश्वरा का च्याला में विश्वास करछै?” +उले जबाब दीछ, “‍श्रीमान, मैंस बता कि यो परमेश्वरो को छै, ताकि मैं उमें विश्वास कर सकूँ?” +तब यीशु ले उथैं क्योछ, “मैं परमेश्वरो को च्योलो छूँ तैं पैलि मैंस देख चुक गैछ और उई मैं छूँ, जो अब त्यारा दगाड़ बात करून मरियोछ।” +उले क्योछ, “हे प्रभु, मैं तैंमें विश्वास करछूँ।” और उले ऊस ढोक दीछ। +तब यीशु ले क्योछ, “मैं यो संसार में न्याय करून खिन आरयूँ, ताकि अन्धा लोग देखून लागाला और जो लोग देखना उन अन्धा हो जाला। +जो फरीसी लोग उक दगाड़ छ्या, उनूनले यो बात सुणभेरन उथैं क्योछ, क्या तैं कुन मरैछ कि हम ले अन्धा छाई?” +यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “अगर तुम अन्धा हुना त तुम पापी नी ठैरना अब कुँछा, कि हम त देखनू, येक कारण तुमोरो पाप माफ नी करि जाला। +मैं तुमूनथैं सच्ची-सच्ची कुछूँ, कि जो कोई भेड़शाला का दवारून भटे नै ऊँनो, लेकिन और कोई दुसारा बाटा भटे उछो, उ चोर और डाकू छै। +लेकिन भेड़ून को ग्वाला दवारून भटे उछो। +उ खिन दवारपाल द्वार खोल दीछो, और भेड़ उकी आवाज पछयाणनान, और उ अपून भेडून को नाम लीभेरन बुलूछो और भेड़ून भ्यार लिजाछो। +और जब उ अपून सब भेड़ून भ्यार निकाल हालछो, त उनार अघिल-अघिल हिटछो, और भेड़ उक पछिल-पछिल उनान; क्याखिनकि उन उकी आवाज स पछ्याणनान। +लेकिन उन कोई पराया का पछिल नै जाला, लेकिन ऊस देखभेरन भाजाला, क्याखिनकि उन परायान की आवाज नै पछ्याणना।” +यीशु ले उनूनथैं यो उदारण क्योछ, लेकिन उन नै समझिया कि उको कुना को की मतलब छै। +तब यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “मैं तुमूनथैं सच्ची-सच्ची कुछूँ, कि द्वार मैंई छूँ, जैल भेड़ भितर जानान। +जदुक म्यारा है पैलि आयान, उन सब चोर और डाकू छन लेकिन भेड़ून ले उनेरि नै सुणि। +मैंई द्वार छूँ, परमेश्वर उनोरो उद्धार करोलो जो म्यारा द्वारा उमें भितर जालो और भितर-भ्यार आ-जा सकोलो और खान खिन खानो पाल। +चोर सिर्फ भेड़ून चोरन, और मारून खिन और नाश करून खिन ऊँछो। मैं येक कारण आरयूँ कि उन सच्चाई में जीवन पाऊ, और पुरो तरीका ले जीवन पाऊनू। +मैं एक बड़िया ग्वाला का नियाती छूँ, बड़िया ग्वाला अपून भेड़ून खिन अपूनो जीवन बलिदान कर दीछो। +मजूरी में राखिना को नौकर जब भेड़िया स उन देखछो त उ भेड़ून छोड़भेरन भाग जाछो, क्याखिनकि उ ग्वाला नाहातिनो और भेडून को उक नाहातिन। येक कारण भेड़िया उनूनमें हमला करछो और झुण्ड स तितर-बितर कर दीछो। +उ येक कारण भाजि जाछो कि उ नौकर छै, और ऊस भेड़ून की चिन्ता नाहातिनी। +मैं एक बड़िया ग्वाला का नियाती छूँ; मैं अपून भेड़ून जाणछूँ, और म्यारा भेड़ मैंस जाणनान। +जस तरीका ले पिता परमेश्वर मैंस जाणछो और मैं पिता परमेश्वर स जाणछूँ। और मैं अपून भेड़ून खिन अपूनो प्राण दीन खिन तैंयार छूँ। +म्यारा और ले भेड़ छन, जो यो भेड़शाला में नाहातिन; मैंस उनूनले ल्यून जरूरी छै, उन मेरि आवाज सुणला, तब एक्कै झुण्ड होलो और एक्कै ग्वालो होलो। +मैं अपून जीवन को बलिदान दी छूँ और यो कारण परमेश्वर मैंस प्रेम करछो, लेकिन मैं इसो करनाका बाद फिर ज्यूनो हो जियूलो। +कोई म्यारा प्राण मैंथैं नै ली सकनो, मैं उ अपूनी मरजी दी छूँ, मैंस ऊस दिना को और फिर वापस लिनाको लै अधिकार छै, यो उई आज्ञा छै जो मैंस म्यारा पिता परमेश्वर भटे मिलीना की छी।” +इन बातुन का कारण फिर यहूदी लोगून में फुट पड़गै। +उनूनमें भटे भौत कुन लाग्यान, “उमें भूत छै, और उ पागल छै, उकी जन सुणा।” +और कईन ले क्योछ, “यो बात इसा आदिमी की नाहातिन जैमें भूत हो, क्या भूत एक अन्धा आदिमी स चंगो नै कर सकूनो?” +यरूशलम शैहर में मन्दिर को स्थापना को त्यार +छ्यो, और जो जाड़ान का मौसम में छ्यो। +और यीशु मन्दिर का खाला छ्या उ, उ जाग में घुमून मर्यो छ्यो, जैस लोग राजा सुलैमान का बरामदे कुंनान। +तब यहूदी अगुवा ले वाँ आभेरन ऊस चारू तरफ भटे घेर भेरन उथैं पुछनान, “तैं हमून कब तक दुबिधा में राखलै? अब हमून साफ-साफ बता दे। क्या तैं मसीह छै?” +तब यीशु ले उनून जाबब दीछ, “मैंले तुमूनथैं कै हलछै, और तुम विश्वास करना नै, जो काम में अपून पिता परमेश्वरा का अधिकार ले करछूँ उई मेरि गवै छै। +लेकिन तुम येक कारण विश्वास नै करना क्याखिनकि तुम म्यारा भेड़ून में भटे नाहातिना। +जसीकैं म्यारा भेड़ अपून ग्वाला की आवाज सुणनान और पछयाणनान, उसीकैं म्यारा लोग ले मेरि बातुन में ध्यान दीनान। और मैं उनून जाणछूँ, और उन म्यारा शिष्य बन ग्यान। +और मैं उनून अनन्त जीवन दी छूँ, और उन कभै ले नाश नी हुन, और कोई उनून म्यारा हात भटे नै छड़ा सकनो। +म्यारा पिता परमेश्वर, जेलै उनून मैंस दी रैछ, उ सबून है ठूलो छै, और कोई ले उनून पिता परमेश्वरा का हात भटे नै छड़ा सकनो। +मैं और पिता परमेश्वर एक्कै छा।” +एक बार फिर यहूदी अगुवा ले यीशु मारून खिन ढूंगा उठायान। +यो बात में यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “मैंले अपून पिता परमेश्वरा का तरफ भटे भौत भल काम दिखायान, उमें भटे को काम खिन तुम मैंस ढूंगान ले लोड़ियू छा?” +यहूदीन ले ऊस जबाब दीछ, “ भल कामून खिन हम तैंस नै लोणियूना, लेकिन परमेश्वर कि निन्दा का कारण, और आदिमी हो भेरन अपूनास परमेश्वर बनूना को दावा करछै।” +यीशु ले उनून जबाब दीछ, “क्या पवित्रशास्त्र में इसो लिखीना को छी कि परमेश्वर ले अपून लोगून का अगुवान थैं क्योछ, कि ‘तैं ईश्वर छै’? +और तुम जाणछा कि पवित्रशास्त्र में बदलाव नै करि जा सकूनो। येक कारण उनून ईश्वर क्योछ, जिनारा पास परमेश्वरो को बचन पुजछै। +जब मैं कुछूँ, ‘मैं परमेश्वरो को च्योलो छूँ।’ त तुम मैंथैं क्याखिन कुँछा, ‘तैं निन्दा करछै।’ मैंई उई छूँ जैस पिता परमेश्वर ले अलग कर रैछ और मैंस संसार में भेज रैछ। +अगर मैं अपून पिता परमेश्वरो को काम नै करनू त, तुम म्येरो विश्वास जन करा। +लेकिन अगर मैं करछूँ, त चाहे तुम म्येरो विश्वास जन करा, लेकिन उन कामून में विश्वास करा, तब तुमून पत्तो चलोलो, और तुम जाणला कि पिता परमेश्वर मैंमें रूछूँ, और मैं पिता परमेश्वर मैं रूछूँ।” +तब उनूनले फिर ऊस पकड़ना की कोशिश करछ्य, लेकिन उ उनार हात भटे बचभेरन न्हैग्यो। +फिर यीशु यरदन नदी का पार उ जाग में जाछो, जा यहूना पैलि बपतिस्मा दीछ्यो, और उ वाँई रूँछ्यो। +और भौत सारा लोग उक पास आभेरन कुछ्या, “यहूना ले त कोई ले चमत्कार नै दिखाया, लेकिन जो कुछ ले यहूना ले येका बारिमें कईना को छ्यो उ बिलकुल सच्ची छ्यो।” +और वाँ भौत लोगून ले उमें विश्वास करछै। +बैतनियाह गौं में लाजर नामको एक आदिमी बिमार छ्यो। मरियम और मार्था उकी बैनि छ्या। +यो उई मरियम छी, जेलै प्रभु का खुटा में मेहंगो इत्र डालछ्य। उक खुटान अपून बालून ले पोछ्यान, येको भाई लाजर बिमार छ्यो। +तब उकी बैनिन ले उखिन जबाब भेजवाछ, “हे प्रभु, जैस तुम प्रेम करछै उ बिमार छै।” +यो सुणभेरन यीशु ले क्योछ, “यो बिमारी को अन्त ले मौत नी लेकिन परमेश्वर कि महिमा खिन छै। कि येक द्वारा मैं परमेश्वरा का च्याला कि महिमा हो।” +यीशु मार्था और उकी बैनि और लाजर स प्रेम करछ्यो। +लेकिन जब यीशु ले सुणछ्य कि लाजर बिमार छै, त जै जाग में उ छ्यो, वाँ द्वी दिन तक और रूक ग्यो। +द्वी दिन बाद यीशु ले अपून शिष्यनूथैं क्योछ, “आ, हम फिर यहूदिया प्रदेश खिन जानू।” +शिष्यून ले उथैं क्योछ, “गुरू जी, ऐल त तैंस यहूदी अगुवा तैंस ढूंगान ले लोणियून चाना, और तैं फिरले वाँई जान चाछै?” +यीशु ले उनून जबाब दीछ, “क्या दिन में बारा घंटा नै हुनाई? अगर कोई दिन में हिटोल त ठोकर नै खानोई, क्याखिनकि यो संसार को उज्यालो मतलब सूरज को उज्यालो देखछो। +लेकिन अगर कोई रात में हिटोलो, त ठोकर खाछो, क्याखिनकि उमें कोई उज्यालो नाहातिनो।” +और येका बाद यीशु शिष्यून थैं कुन लागछै, “हमोरो मित्र लाजर पड़ ग्योछ, लेकिन मैं ऊस बीजून खिन जाछूँ।” +तब शिष्यून ले उथैं क्योछ, “हे प्रभु, अगर उ पड़ ग्योछ, त उठ जालो।” +यीशु ले त उक मरना का बारिमें कईना छ्यो, लेकिन उन समझयान कि उले नीन में पड़ना का बारिमें क्योछ। +तब यीशु ले अपून शिष्यून थैं साफ कै दीछ, “लाजर मरग्योछ।” +और मैं तुमार कारण खुश छूँ, कि मैं वाँ नी छ्यूँ जेलै तुम विश्वास करला। लेकिन आ, “अब हम उक पास जानू।” +तब थोमा ले जैथैं दिदुमुस ले कुंनान, अपून दगाड़ का शिष्यून थैं क्योछ, “आ, हम ले उक दगाड़ मर खिन जानू।” +फिर जब यीशु बैतनिय्याह गौं में आछ, त ऊस मालूम भ्योछ, कि लाजर स दफनाईना का चार दिन हो ग्यान। +बैतनियाह गौं यरूशलम शैहर भटे कोई तीन किलोमीटर दूर छ्यो। +और भौत यहूदी लोग मार्था और मरियम का पास उक भाई का मौत में शान्ति दिन खिन आ रै छ्या। +जसीकैं मार्था ले यीशु की उनाकी खबर सुणछ्य, त उ ऊस मिलन खिन गैछ, लेकिन मरियम घर में बैठि रूछी। +मार्था ले यीशु थैं क्योछ, “हे प्रभु, अगर तैं या हुनै, त म्येरो भाई कभै नै मरूनो। +फिरले मैं जाणछूँ, कि जेलै तैं परमेश्वर थैं माँगले, परमेश्वर तैंस द्योलो।” +यीशु ले उथैं क्योछ, “तेरो भाई फिर ज्यून हो जालो।” +मार्था ले उनूनथैं क्योछ, मैं जाणछूँ, “न्याय का दिन जब हर कोई ज्यूनो हो जालो तब उले मरिनान में भटे ज्यून हो जालो।” +यीशु ले उथैं क्योछ, “मैं उई छूँ जो मरिना का लोगून को जीवन मैं वापस ल्यूछूँ, जो कोई मैंमें विश्वास करछो अगर उ मर जालो त, तब ले ज्यून रौलो, +जो कोई मैंमें विश्वास करछो उ ज्यूनो छै, उन कभै नी मराला, क्या तैं यो बात में विश्वास करछी?” +मार्था ले उथैं क्योछ, “होई, हे प्रभु, मैं विश्वास करछूँ, कि परमेश्वरो को च्योलो मसीह जो संसार में ऊँनवालो छ्यो उ तैंई छै।” +यो कैभेरन उ न्है जाछी, और अपूनी बैनि मरियम स चुपचाप ले बुलाभेरन कुछी, “गुरू याँई छै, और तैंस बुलून मर्योछ।” +यो सुणिभेरन उ तुरन्त उठाभेरन यीशु का पास आछ। +यीशु ऐल तलक गौं में नी पुज रेछयो, उई जाग में छ्यो जा मार्था उथैं मिलछय। +तब जो यहूदी लोग मरियम का घर में छ्या, और ऊस दिलासा दिन मरेछ्या, उनून के देखछ कि उ जल्दी में उठाभेरन भ्यार जानमरैछ। येक कारण गैछ, उन उक पछिल-पछिल ग्यान, यो सोचभेरन कि उ रून खिन कब्र में जानमरैछ। +जब मरियम वाँ पुजछ्य जाँ यीशु छ्यो, त उले यीशु देखनै उक खुटान में पड़भेरन कुछी, “हे प्रभु, अगर तैं या हुनै त म्येरो भाई नी मरूनो।” +जब यीशु ले मरियम और उन यहूदीन जो उक दगाड़ आईना का छ्या उनून रून देखछ्य, त उ भौत परेशान और बैचेन छ्यो, और फिर भौत दुखी हो भेरन उनूनथैं पुछ्छै, +“तुमून ले ऊस काँ दफना रैछ?” उनूनले क्योछ, “प्रभु हिट देखले।” +तब यीशु आँसू निकलून लाग्यान। +तब यहूदी लोग कुन लाग्यान, “देखा, तो तैंस कदुक प्रेम करछ्यो।” +लेकिन उनूनमें भटे थ्वाड़ा लोग कुन लाग्यान, “येले त उ अन्धा आदिमी का आँखा चंगा कर्यान, यो लाजर स मरून है बचा नी सकछो।” +यीशु भौत परेशान और बैचेन हो भेरन कबर का पास आछ, जो एक गुफा में छी, और एक ढूंगा ले गुफा को मुँख बंद करिना को छ्यो। +यीशु ले क्योछ, “ढूंगा स हटा।” उ मरिना वाला की बैनि मार्था उथैं कुछी, “हे प्रभु, अब तैं उ भटे बाश आलि, क्याखिनकि उ मरिनाका चार दिन हो ग्यान।” +यीशु ले उथैं क्योछ, “क्या मैंले तैथैं नै क्योई कि अगर तैं विश्वास करली, त परमेश्वर की महिमा देखलि।” +तब उनूनले उ ढूंगा स हटा दीछ, तब यीशु ले स्वर्ग का तरफ चाँभेरन क्योछ, “हे पिता परमेश्वर मैं तेरो धन्यवाद करछूँ, कि तैले मेरि सुण हलछय। +लेकिन जो भीड़ आश-पास में ठाड़ छी, येक कारण यीशु ले जोरले क्योछ, मैं जाणछूँ कि तैं हमेशा मेरि सुणछै, जैले उन विश्वास करून कि तैंले मैंस भेज रैछ।” +यो कैभेरन उले जोर ध्दयाभेरन क्योछ, “हे लाजर, कबर भटे भ्यार निकल अ!” +उ जो चार दिना को मरिना को छ्यो, कबर भटे भ्यार आग्यो, उक पुर शरीर पट्टीन ले और उक मुँख कपाड़ा ले लपटीना को छ्यो। यीशु ले क्योछ, “कबर का कपाड़ान खोल दी, और तैंस जान दी।” +तब यहूदी लोग जो मरियम स मिल खिन आ रै छ्या, और उको यो काम देखछ्य, उनूनमें भटे भौत लोगून ले विश्वास करछ्य। +लेकिन उमें भटे थ्वाड़ा आदिमीन ले फरीसी लोगून का पास जाभेरन यीशु का कामून का बारिमें बता दीछ। +यो बात में प्रधान याजक और फरीसी लोगून ले महासभा का लोगून जाम करभेरन क्योछ, “हम कि करनू? यो आदिमी तैं भौत चमत्कार दिखूछो। +अगर हम ऊस ऐल नी रोकना, त सब लोग उमें विश्वास कराला कि उई मसीह छै, और रोमी अधिकारी आभेरन हमार मन्दिर और हमार लोगून नाश कर द्याला।” +यहूदी सभा का सदस्यून में भटे कैफा नामोको एक आदिमी ले जो उ सालो को महायाजक छ्यो, उले उनूनथैं क्योछ, तुम केले नै जाणना; +और तुम यो नै समझना, कि यो तुमून खिन यो निको छै, कि हमार लोगून खिन एक आदिमी मरो, और पुरो इस्राएली देशा का लोगून नाश नै हुन। +उले यो बात खुद नै क्यो, उ सालो को महायाजक का रूप में उले यो भविष्यवाणी करछ्य, कि यीशु पुर इस्राएल देशा का लोगून खिन मरोलो। +लेकिन सिर्फ इस्राएल देशा का लोगून खिन नै। उ परमेश्वरा का और सन्तानून खिन ले मरोलो जो यो पुर संसारा में तितर-बितर हो र्यान, ताकि उनून जाम कर सको। +उई दिन भटे यहूदी अगुवा ऊस मरना डालना की साजिश करून लाग्यान। +योई साजिश का कारण यीशु उ बखत यहूदीन का सामुनि में खुलेआम घुमून बन्द कर दी, लेकिन वाँ भटे निकल भेरन बिरान जागा का नजिक इफ्राईम नामाका नगर में न्हैग्यो; और अपून शिष्यून का दगाड़ वाँई रूछो। +और यहूदीन को फसह त्यार नजिक छ्यो, और लोग फसह का त्यार भटे पैलि अपून आपस शुद्ध करून खिन भौत सारा लोग देहात शैहर भटे यरूशलम शैहर खिन ग्यान। +उन लोग यीशु खोजून लागनान और मन्दिर में ठाड़ हो भेरन आपस में कुन लाग्यान, “तुम कि सोचछा? क्या उ त्यार में नी आ?” +और प्रधान याजकून और फरीसी लोगून ले यो हुकुम दिईनाको छ्यो, कि अगर कैसे पत्तो हो कि यीशु काँ छै त उ उनून बतो, कि ऊस गिरफ्तार कर सकूना। +फिर यीशु फसह त्यार है छ: दिन पैलि बैतनियाह गौं में आयान, जा उले लाजर स मरिन में भटे ज्यून करिना को छ्यो। +लोगून ले वाँ यीशु का आदर करून खिन दावत को खानो तैंयार करछ्य, और मार्था खानो बाड़ून मरेछी, और लाजर उनूनमें भटे एक छ्यो जो उक दगाड़ खानो खान खिन बैठिनाको छ्यो। +तब मरियम ले जटामांसी को आधा लीटर भौत मेहंगा इत्र लीभेरन यीशु का खुटान में मलछी और अपून बालून ले उक खुटान पोछ्यान, और इत्र की खुशबूले पुरो घर में खुशबू फैल जाछी। +लेकिन उक बारा शिष्यून में भटे यहूदा इस्करियोती नामोको एक शिष्य जो ऊस पकड़ून वालो छ्यो, उ कुन लागछ्य। +“यो इत्र तीन सौ दिन की मजूरी का बराबर छी, येस बेच भेरन गरीबून की मद्दत करि जा सकछी?” +उले यो बात येक कारण क्योछ, ऊस गरीबून की फिकर नी छी, लेकिन येक कारण कि उ चोर छ्यो और उक पास पैसान को थैलो रूछ्यो, और उ जै केले डालछ्या, उ निकाली ली छ्यो। +यीशु ले क्योछ, “येस परेशान जन करा, जो यो करून मरेछ येस करून दी, क्याखिनकि यो म्यार अन्तिम संस्कार की तैंयारी खिन छै। +लेकिन गरीब त तुमार दगाड़ हमेशा रूनान, और मैं तुमार दगाड़ हमेशा नै रूँ।” +जब यहूदीन लोगून ले सुणछ कि यीशु वाँ छै, तब लोगून की भौत ठूली भीड़ वाँ आछ। उन सिर्फ यीशु नै बल्कि लाजर स ले देखून चाँछ्या, जैस उले मरिन में भटे ज्यून करछ्यो। +तब प्रधान याजकून ले लाजर स ले मार डालना की साजिश करछ्य। +क्याखिनकि लाजर का कारण भौत लोग यहूदी अगुवान अस्वीकार करून लाग्यान, और उनूनले यीशु में विश्वास करछ्या। +दुसारा दिन भौतसा लोगून जो फसह को त्यार में आईना छ्या, यो सुणिभेरन कि यीशु यरूशलम शैहर में आ रियोछ। +तब लोगून ले खजूरा का हांगा लियान, और उक स्वागत करून खिन और ऊस मिलून खिन निकल्यान और जोर चिल्ला-चिल्ला भेरन कुन लाग्यान, “होशाना; धन्य छै, इस्राएल देशो को राजा उ जो परमेश्वरा का नाम ले उछो।” +जब यीशु स एक गधाको बच्चा मिलछ्य, उमें बैठभेरन उ यरूशलम शैहर आछ, जसो पवित्रशास्त्र में लिखीना को छै ऊसोई भ्योछ। +“हे यरूशलम शैहरा का लोगो, +जन डरा! +देखा, तुमोरो राजा, गधा का बच्चा में बैठभेरन, +तुमार पास आलो।” +यीशु का शिष्य पैलि इन बातुन नी समझ छ्या; लेकिन जब यीशु की महिमा प्रगट भैछ, तब उनून याद आछ, कि जो कुछ ले यीशु ले दगाड़ भ्योछ उ ठीक ऊसोई छ्यो, जसो पवित्रशास्त्र में कईना को छ्यो। +तब भीड़ का लोग जो उ बखत यीशु का दगाड़ छ्या, जब उले लाजर स कबर में भटे बुलाभेरन, मरिन में भटे ज्यून करछ्य, उन दुसारा लोगून को गवै दीन लाग्यान। +येक कारण भौत लोग यीशु का दगाड़ मिलून खिन आ रै छ्या, क्याखिनकि उनूनले यो चमत्कारा बारिमें सुण राँखछ्यो। +तब फरीसी लोगून ले आपस में क्योछ, “देखा, हम के नै कर पान मरिया; देखा, संसार में हर कोई उक पछिल हो जाछो।” +जो लोग फसह का त्यार में अराधना करून खिन आ रै छ्या, उनूनमें थ्वाड़ा यूनानी लोग छ्या। +उन गलील प्रदेशा का बैतसैदा शैहरा का रून वालो फिलिप्पुसा का पास आभेरन उथैं बिनती करून लागनान, “श्रीमान हम यीशुका दगाड़ मिलून चानू।” +फिलिप्पुस ले आभेरन अन्द्रियास थैं क्योछ, तब अन्द्रियास और फिलिप्पुस ले जाभेरन यीशुस बताछ। +यो बात में यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “मैं आदिमी का च्याला की महिमा करना को बखत आग्योछ। +मैं तुमूनथैं सच्ची-सच्ची कुछूँ, कि जब तक ग्यूँको दानो भूमि में पड़भेरन मर नै जानो, उ एकलो रूँछो लेकिन जब उ दानो मरि जाछो त भौत फल ल्यूछ, ऊसोई म्यारा दगाड़ ले होलो। +जो अपून प्राणस प्रिय जाणछो, उ ऊस खो दीछ, लेकिन जो संसार में अपून प्राणस अप्रिय जाणछो; उ उकी अनन्त जीवन तलक उकी रक्षा करोलो। +अगर कोई मेरि सेवा करौ, तो उ म्येरो शिष्य बनौ; तब जा मैं हुलो वाँ म्येरो सेवक ले होलो; अगर कोई मेरि सेवा करोलो, त पिता परमेश्वर उको आदर करोलो। +अब मैं भौत बैचेन छूँ। येक कारण अब मैं कि कू? ‘हे पिता परमेश्वर, मैंस यो दुख का बखत भटे बचौ?’ लेकिन मैं संसार में येक कारण आईना को छूँ ताकि दुख उठू, और अपून प्राण द्यूँ। +हे पिता परमेश्वर, अपूनी नाम की महिमा कर।” तब परमेश्वर ले स्वर्ग भटे क्योछ, “मैंले उकी महिमा करछै, और फिर दुबारा करूँलो।” +तब जो लोग ठाड़ हो भेरन सुणून मरेछ्या, उनूनले क्योछ; कि बादल गरजून मर्योछ, और थ्वाड़ा लोगून ले क्योछ, “कोई स्वर्गदूत उक दगाड़ बात करून मरियोछ।” +यो बात में यीशु ले क्योछ, “यो आवाज मैं खिन नाहातिन लेकिन तुमार भल खिन छ्यो। +अब उ बखत आग्योछ, जब परमेश्वर संसार में लोगून को न्याय करोलो, और यीशु यो संसारा का अधिकारी शैतान की ताकत स खतम कर द्योलो। +और जब मैं धरती में भटे ऊच्चा में चढ़ाई जूलो, त सबून अपून पास ल्यूलो। +इसो कैभेरन उले यो प्रगट कर दीछ, कि उ कसीकैं मरून वालो छै।” +यो बात में लोगून ले उथैं क्योछ, “हमून ले पवित्रशास्त्र कि यो बात सुणि रैछ, कि मसीह हमेशा ज्यून रौल, फिर तैं किलैं कुछै, कि मैं आदिमी का च्याला स ऊँच्चा में चढ़ाई जानो जरूरी छै? यो आदिमी को च्योलो छै?” +यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “उज्यालो + अब थ्वाड़ा देर तक तुमार बीच में छै, जब तक उज्यालो तुमार दगाड़ छै तब तक हिटनै रौ; इसो नै हो कि अन्यारो तुमून नाश कर द्यो; जो अन्यारा में हिटछो उन नै जाणना कि काँ जानमर्योछ। +जब तक उज्यालो तुमार दगाड़ छै, उज्याला में विश्वास कर कि तुम उज्याला का सन्तान बना।” यो बात कैभेरन यीशु न्हैग्यो और उनून भटे लुकीना को रियोछ। +और यीशु ले उनार सामुनि इदुक चमत्कार दिखाया, तब ले उनूनले उमें विश्वास नै कर्यो; +यो येक कारण भ्योछ ताकि परमेश्वरो को संदेश दिनवाला यशायाह ले कईना को छ्यो, उ पुरो है जौ। उले क्योछ, +“हे प्रभु, हमार सुसमाचार में कैले विश्वास +करछै? +और परमेश्वर की महान सामर्थ केमें प्रगट +भैछ? +” +येक कारण उन विश्वास नै कर सक्या, लेकिन यशायाह ले फिरले क्योछ, +“उले उनार आँखान अन्धो कर दीछ, +और उनोरो दिमाग स बन्द कर दीछ, +काँई इसो नै हो कि उ आँखा ले देखून, और दिमागले समझून, +और अपून पापून भटे पश्चताप करून, और मैं उनून चंगो करूँ।” +यशायाह ले यो बात येक कारण क्योछ, कि उले बखत है पैलि उकी महिमा देखछ्य; और उले उक बारिमें बात करछ्य। +फिरले अगुवान में भटे ले भौतून ले उमें विश्वास करछ्य, लेकिन फरीसी लोगून का कारण यीशु स मानना ले डर छ्या, कि उनून यहूदी सभाघर भटे निकाल दी जालो। +क्याखिनकि लोगून की तारीफ उनून परमेश्वर की तारीफ है ज्यादा निकी लागछी। +यीशु ले भीड़ का लोगून ध्दयाभेरन क्योछ, जो मैंमें विश्वास करछो, उ केवल मैंमें नै, लेकिन उ म्यार भेजून वाला परमेश्वर में विश्वास करछो। +और जो मैंस देखछो, उ म्यारा भेजून वाला स देखछो। +मैं संसार में उज्यालो हो भेरन आरयूँ ताकि जो कोई मैंमें विश्वास करोलो, उ अन्यारो में नै रौ। +अगर कोई मेरि बात सुणिभेरन नै माननो, त मैं ऊस दोषी नै ठैरूनू, क्याखिनकि मैं संसार में दोषी ठैरून खिन नै लेकिन संसारा का लोगून की मुक्ति करून खिन आरयूँ। +जो मैंस तुच्छ जाणछो और मेरि बात नै माननो उको न्याय करून वालो एक छै, मतलब जो मैंले जो क्योछ, उ अन्तिम दिनून में उको न्याय करोलो। +क्याखिनकि मैं अपून तरफ भटे कोई ले बात नै करनू, लेकिन पिता परमेश्वर जेलै मैंस भेज रैछ उले मैंस आज्ञा दी रैछ, कि-कि कुँ? और कि-कि बोलू? +मैं जाणछूँ कि उकी आज्ञा मानून अनन्त जीवन छै, येक कारण मैं तुमूनथैं उई बोलछूँ जो पिता परमेश्वर ले मैंथै कै रैछ। +फसह त्यार भटे पैलि जब यीशु ले जाणि लीछ, कि म्येरो संसार स छोड़भेरन पिता परमेश्वरा का पास वापस जाना को बखत आग्योछ। उ उनूथैं हमेशा प्रेम राखछो, जो संसार में उक लोग छ्या, उ उनून पुर तरीका ले प्रेम राखछ्यो। +यीशु और उक शिष्य रात को खानो खान मरैछ्या। शैतान ले पैलि भटे यीशु स ध्वाका दीन खिन शमौन को च्योलो यहूदा इस्करियोती का मन में ऊस गिरफ्तार करून वाली बात डाल चुकिनाको छ्यो। +यीशु यो जाणि छ्यो कि पिता परमेश्वर ले ऊस हर चीज में अधिकार दी रैछ और मैं परमेश्वरा का पास है आरयूँ, और परमेश्वरा का पास वापस जानमरियूँ। +खान छोड़भेरन यीशु ले अपून भ्यारा वाला कपाड़ा खोलि दीयान, और अपूनी कमर में तौलिया बाँदि लीछ। +तब उले भांण में पानि भर भेरन शिष्यून का खुटा धोयान, और जो तौलिया अपूनी कमर बाँदिना की छी उले उनार खुट पौछुन लगछ्य। +जब उ शमौन पतरसा का पास आछ, तब पतरस ले यीशु थैं क्योछ, “हे प्रभु, क्या तैं म्यारा खुट धोलेई?” +यीशु ले ऊस जबाब दीछ, “जो मैं करछूँ, तैं उको मतलब ऐल नै समझनै, लेकिन येक बाद समझ ले।” +पतरसले उथैं क्योछ, “तैं म्यारा खुट कभे नै धुन पालै!” यो सणु भेरन यीशु ले उथैं क्योछ, “अगर मैं तैंस नै धुलो! त तेरो म्यारा दगाड़ केले लीन-दीनो नाहातिन।” +शमौन पतरस ले उथैं क्योछ, “हे प्रभु, तैं म्यारा खुट नै, बल्कि म्यारा हात और खोरो ले धो दे।” +यीशु ले उथैं क्योछ, “जो आदिमी ले नाहा चुक ग्योछ, ऊस सिर्फ अपून खुटाका अलावा और के धुना कि जरूरत नाहातिन; क्याखिनकि उ बिलकुल शुद्व छै, और तुम शुद्ध छा, केवल एक स छोड़भेरन।” +उ त अपून पकड़ून वाला स जाण छ्यो येक कारण उले क्योछ, “तुम सब शुद्ध छा, सिर्फ एक स छोड़भेरन।” +जब यीशु उनार खुट धो चुकग्यो और अपून भ्यार वाला कपाड़ा पैन भेरन फिर बैठग्यो तब उनूनथैं कुन लागछो, “क्या तुम समझ छ्या कि मैंले तुमार दगाड़ कि करछ्य? +तुम मैंस गुरू और प्रभु कुँछा, और ठीक कुँछा, क्याखिनकि मैं तुमोरो प्रभु और गुरू छूँ। +अगर मैंले प्रभु और गुरू हो भेरन तुमार खुट धोयान, त तुमूले ले अपून आपस दीन करभेरन एक-दुसरा का खुट धुन चैंनान। +क्याखिनकि मैंले तुमून नमूना दिखाछ, कि जसो मैंले तुमार दगाड़ करछै, ऊसोई तुमूले करा। +मैं तुमूनथैं सच्ची-सच्ची कुछूँ, दास अपून मालिक भटे ठूलो नै हुनो, और नै भेजिना को अपून भेजून वाला भटे ठूलो हुछो। +अब जब कि तुम त इन बातुन जाणछा, त उनून करा ताकि तुम धन्य हो ज्या। +मैं तुम सबून का बारिमें नै कुनू, जिनून मैंले चुन रैछ, उनून मैं जाणछूँ; लेकिन यो येक कारण हुन मरियोछ ताकि पवित्रशास्त्र को यो लेख पुर हो, कि जो म्येरो रोटो खाँछो, उले म्यारा दगाड़ ध्वाका करछै। +अब मैं उ बात हुनै पैलि मैं तुमून जता दी छूँ कि जब यो बात पुरी हो जालि त तुम विश्वास कर्या कि मैं उई छूँ। +मैं तुमूनथैं सच्ची-सच्ची कुछूँ, कि जो म्यारा भजून वाला अपनूछो और स्वागत करछो। उ मैंस अपनूछो और म्यारा स्वागत करछो, और जो मैंस अपनूछो और म्यारा स्वागत करछो, उ म्यारा भजून वाला अपनूछो और स्वागत करछो।” +यो बात कुनाका बाद यीशु भौत परेशान और बैचेन भ्योछ, और यो गवै दीछ, कि मैं तुमूनथैं सच्ची-सच्ची कुछूँ कि तुमून में भटे एक मैंस पकड़वालो। +शिष्य एक-दुसरा स शक करभेरन देखून लाग्यान, कि गुरू यो कैका बारिमें कुन मरियोछ। +उक शिष्यून में भटे एक जैस यीशु प्रेम करछ्यो, उ यीशु का बगल में बैठिना को छ्यो। +तब शमौन पतरसले उक तरफ हात ले इशारा करभेरन पुछ्छै, “बता, त उ कैका बारिमें कुन मरियोछ?” +तब उले यीशु का पास जाभेरन पुछ्छै, “हे प्रभु, उको छै?” +यीशु ले जबाब दीछ, “जैस में यो रोटा को टुकूड़ो सुरवा में डूबाभेरन द्यूलो उई छै, और उले टुकूड़ो सुरवा में डूबभरेन शमौनका च्योलो यहूदा इस्करियोती स दीछ।” +यहूदा ले रोटो को टुकूड़ो लीना का बाद, यीशु ले उथैं क्योछ, “तैं जो करून खिन जानमरेछै, ऊस जल्दी कर।” उ बखत यहूदा स शैतान अपून बश में कर लीछ। +खाना का मेज में लेकिन बैठिन्या वालान में भटे कोई ले नै जाणि छ्यो कि यीशु ले उथैं यो बात क्याखिन क्योछ। +यहूदा का पास पैसान को थैलो रूछ्यो, येक कारण कैले-कैले समझछ, कि यीशु उथैं कुंछो, कि जो कुछ हमून त्यार खिन चैछो उ मोल लीले, या यो कि गरीबून ले थ्वाड़ा दे। +रोटा को टुकूड़ो खाना का बाद यहूदा तुरन्त भ्यार न्हैग्यो, और यो रातो को बखत छ्यो। +जब उ भ्यार न्हैग्यो त यीशु ले क्योछ, “अब मैं आदिमी का च्याला की महिमा भैछ, और परमेश्वर की महिमा मैंमें भैछ। +और परमेश्वर ले अपून च्याला की महिमा करोलो, और तुरन्त कराला। +म्यारा प्रियो, मैं थ्वाड़ा देर तुमार पास छूँ, फिर तुम मैंस खोजला, और जसो मैंले यहूदीयून थैं क्योछ, ‘जाँ मैं जान मरयूँ, वाँ तुम नै आ सकना,’ ऊसोई अब तुमूनथैं ले कुछूँ। +मैं तुमून एक नय्या आज्ञा दी छूँ, कि तुम एक-दुसरा स प्रेम करा। जसकैं मैंले तुमार दगाड़ प्रेम करछ्य, ऊसोई तुमूले एक-दुसरा स प्रेम करा। +अगर तुम आपस में प्रेम राखला त हर कोई जाण ल्याला कि तुम म्यारा शिष्य छा।” +शमौन पतरस ले उथैं क्योछ, “हे प्रभु, तैं काँ जाँछै?” यीशु ले जबाब दीछ, “जाँ मैं जाछूँ, वाँ तैं ऐल म्यारा पछिल नै आ सकने; लेकिन येक बाद म्यारा पछिल आलै।” +पतरसले उथैं क्योछ, “हे प्रभु, ऐल मैं त्यारा पछिल क्याखिन नै आ सकनू? मैं त तैखिन अपून प्राण दीन खिन ले तैंयार छूँ।” +यीशु ले जबाब दीछ, “क्या तैं मैं खिन अपूनो प्राण दीन खिन तैंयार छैई? मैं तैथैं सच्ची-सच्ची कुछूँ कि मुर्गा बाँक दीन है पैलि तैं तीन बार मैंस पछयाणून है मुकर जाले।” +तुमोरो मन परेशान और बैचेन नै हो, तुम परमेश्वर में विश्वास राखा और मैंमें ले विश्वास राखा। +म्यारा पिता परमेश्वरा का घर में भौत रूना का जाग छन, अगर नी हुना त, मैं तुमूनथैं कै दीनू क्याखिनकि मैं तुमून खिन जाग तैय्यार करून खिन जाछूँ। +और अगर मैं जाभेरन तुमून खिन जाग तैय्यार करूँ, तो फिर आभेरन तैं तुमून अपून याँ ली जूलो, कि जाँ मैं रूलो वाँ तुमूले रौला। +और जाँ मैं जान मरयूँ तुम वाँ को बाटो जाणला। +थोमा ले उथैं क्योछ, “हे प्रभु, हम नै जाणना तैं काँ जान मरैछै; त उ बाटा स कसीकैं जाणला। +यीशु ले उथैं क्योछ, बाटो और सच्चाई और जीवन मैंई छूँ, बिना म्यारा कोई पिता का पास नै पुज सकूनो। +अगर तुमूले मैंस जाणिना को हुनो, त म्यारा परमेश्वर स ले जाणना, और अब ऊस जाणछा, और ऊस देख ले रैछ।” +फिलिप्पुस ले उथैं क्योछ हे प्रभु, पिता परमेश्वर स हमून दिखा दी; योई हमून खिन भौत छै। +यीशु ले उथैं क्योछ, “हे फिलिप्पुस, मैं कदुक दिन भटे तुमार दगाड़ छूँ, और क्या तैं मैंस नै जाणनै? जेलै मैंस देखछै, उले पिता स ले देखछै,” तैं किलैं कुछै कि पिता स हमून ले देखा? +क्या तैं मैंमें विश्वास करछैई, कि मैं पिता में रूछूँ और पिता मैंमें रूछो? यो बात जो मैं तुमूनथैं कुछूँ, मैं अपून अधिकार ले नै कुनू, लेकिन पिता परमेश्वर मैंमें रैभेरन उई करछो जो उ चाछो। +म्येरो विश्वास कर, कि मैं पिता मैं छूँ और पिता मैंमें छै; नै त जो चमत्कार मैंले कर्यान उनार कारण म्येरो विश्वास करा। +मैं तुमूनथैं सच्ची-सच्ची कुछूँ, कि जो मैंमें विश्वास राखछो, यो काम जो मैं करछूँ उले करोलो, बल्कि इनून है ले ठूला काम करोलो, क्याखिनकि मैं पिता का पास जाछूँ। +और जो कुछ तुम म्यारा नाम ले माँगला, मैं ऊस पुरो करूँलो, जैले च्याला का द्वारा पिता परमेश्वर की महिमा प्रगट हो। +अगर तुम मैंथैं म्यारा नाम ले केले माँगला, त मैं ऊस करूँलो। +अगर तुम मैंथैं प्रेम राखछा त मेरि आज्ञा को पालन करला। +और मैं पिता थैं प्रार्थना करूँलो, और उ तुमून खिन एक और मद्दगार द्योलो, कि उ हमेशा तुमार दगाड़ रौ। +उ सत्य को आत्मा, जो पवित्र आत्मा छै, उ परमेश्वरा का बारिमें सत्य प्रगट करछो, जैस संसार ग्रहण नै करि सकनो, क्याखिन उ नै ऊस देखछो और नै ऊस जाणनो तुम ऊस जाणछा क्याखिनकि उ तुमार दगाड़ रूछो, और उ तुमून में होलो। +“मैं तुमून अनाथ नी छोड़ू, मैं तुमार पास उछूँ। +थ्वाड़ा बखत बाद संसार का लोग मैंस नी देखाला, लेकिन तुम मैंस देखला, येक कारण मैं फिर ज्यून हो ज्यूलो, येक कारण तुमूले ज्यून रौला। +जब मरिना में भटे दुबारा ज्यून हो भेरन वापस उलो, तब तुम जाण ल्याला, कि मैं अपून पिता परमेश्वर में रूछूँ, और तुम मैंमें रूछा, और मैं तुमून में रूलो। +जो मेरि आज्ञान जाणछो। और उ उनून मानछो, उई मैंस प्रेम राखछो, और जो मैंस प्रेम राखछो, ऊस म्येरो पिता परमेश्वर ले प्रेम राखोलो, और मैं ऊस प्रेम राखूलो और अपूनास उमें प्रगट करोलो।” +उ यहूदा जो इस्करियोती नी छ्यो, उले क्योछ, “हे प्रभु, कि भ्योछ कि तैं अपूनास हमून में प्रगट करून चाछै, और संसारा का लोगून में नै। +यीशु ले उनुस जबाब दीछ, मैं अपूनास इसा लोगून दिखुछूँ जो मैंस प्रेम करनान, और जो म्यारा हुकमून मानोलो, और म्येरो पिता परमेश्वर उथैं प्रेम राखोलो, और हम उक पास ऊँला और उक दगाड़ रूला। +जो मैथैं प्रेम नै राखनो, उ म्यारा हुकमून नै माननो, और जो बात मैं तैथैं कुछूँ, मैं अपून अधिकार नै कुनू, लेकिन पिता परमेश्वरा का अधिकार ले कुछूँ, जेलै मैंस भेज रैछ। +यो बात मैंले तुमार दगाड़ रे भेरन तुमूनथैं क्योछ। +लेकिन मद्दगार मतलब पवित्र आत्मा जैस पिता परमेश्वर म्यारा अधिकार का दगाड़ भेजोलो, पवित्र आत्मा तुमून सब बातुन सिखालो, और जेलै मैंले तुमूनथैं कै रैछ, उ सब तुमून याद करालो।” +“मैं तुमून शान्ति दी जाछूँ, अपूनी शान्ति तुमून दी छूँ। यो शान्ति उ नाहातिनी जो संसार दीछो, मैं तुमून नै दीनू। तुम परेशान और बैचेन नै हो और डरा जन। +तुमूले मैंथैं पैलि भटे सुण रैछ, कि ‘मैं जाछूँ और तुमार पास फिर वापस उछूँ,’ अगर कोई मैथैं प्रेम राखछा, त यो बात ले खुशी हुछा कि मैं पिता परमेश्वरा का पास जाछूँ क्याखिनकि पिता मैं है ठूला छन। +और मैंले अब इन सब बातुन का हुन है पैलि तुमूनथैं कै है छ, कि जब उ हो जालो, त तुम मैंमें विश्वास करा। +म्यारा पास तुमार दगाड़ बात करून खिन ज्यादा बखत नै बचियो, क्याखिनकि यो संसारो को अधिकारी शैतान ऊँन मरियोछ, और मैंमें उको कोई बश नाहतीनो। +मैं ऊसोई करछूँ जसो पिता परमेश्वर ले मैंस हुकुम दी रैछ, ताकि संसारा का लोगून मालूम चल सको कि मैं पिता परमेश्वर थैं प्रेम करछूँ। उठा, याँ भटे हिटनू।” +यीशु ले क्योछ, “मैं एक सच्ची अंगूर को ब्याल छूँ। और म्येरो पिता परमेश्वर किसान छै। +हरेक हांगो जो मैंमें जुड़ीना को छै, और फलनो नै ऊस उ काटि दीछो, और जो फलछो, ऊस उ छाटछो ताकि और फलो। +जो संदेश मैंले तुमूनथैं क्योछ, उक कारण तुम शुद्ध हो। +तुम मैंमें बनि रौ, और मैं तुमून बनि रूलो, जसीकैं हांगो अगर अंगूर का ब्याला में बनिनाको नै रौ, त अफी नै फल सकनो उसीकैं तुमूले केले निको नै कर सकना। +मैं एक अंगूर का ब्योलो छूँ, तुम उक हांगा छा; जो मैंमें बनिना को रूछो, और मैं उमें उ भौत फलछो, क्याखिनकि मैं भटे अलग हो भेरन तुम केले नै करि सकना। +अगर कोई मैंमें बनिना को नी रौलो, त उ हांगाका नियाती कट भेरन खिती दी जाछो, और जब उ हांग सुखी जाछो, त लोग ऊस जाम करभेरन आग में डाल दी जाछो, और उ जलि जाछो। +अगर तुम मैंमें बनि रौला, और मेरि शिक्षा तुमून में बनिना की रौली त जो कुछ ले तुम चाछा माँगा, मैं ऊस तुमून खिन पुरो करोलो। +म्यारा पिता परमेश्वर की महिमा येले हुछी, कि तुम भौत फल ल्या, तब तुम म्यारा शिष्य हुना को सबूत छा। +जसो पिता ले मैंथैं प्रेम राखछ्य, ऊसोई मैंले तुमार दगाड़ राखछ्य, म्यारा प्रेम में बनिना का रौ। +तुम म्यारा हुकमून मानला, त म्यारा प्रेम बनिना का रौला जसीकैं मैंले अपून पिता परमेश्वरा का हुकमून मानछ्य, और उक प्रेम में बनिनाको रूछूँ +मैंले यो बात तुमूनथैं येक कारण क्योछ, ताकि तुमूनमें ले उई खुशी हो जो मैंमें छै, और तुम पुर तरीका ले खुश रौ। +मेरि आज्ञा यो छै, कि जसकैं मैंले तुमूनथैं प्रेम राखछ, उसीकैं तुम ले एक-दुसरा थैं प्रेम राखा। +कैका पास यो दिखून खिन कि उ अपून मित्र थैं प्रेम करछो, यो है ठूलो कोई तरीका नाहातिन कि उ मित्रून बचुन खिन अपूनो जान तक दी दे। +जो कुछ मैं तुमून आज्ञा दी छूँ, अगर ऊसोई करला, त तुम म्यारा मित्र छा। +ऐल भटे मैं तुमूनथैं सेवक नी कुँलो, क्याखिनकि सेवक नै जाणनो, कि उको मालिक की करछो, लेकिन मैंले तुमूनथैं मित्र कै रैछ, क्याखिनकि जो बात मैंले अपून पिता परमेश्वर थैं सुणियान, उ सब तुमून बता दीयान। +तुमूले मैंस नै चुनयो लेकिन मैंले तुमून चुनछ्य और तुमून नियुक्त करछ्य ताकि तुम संसार में जा और फलवन्त हो ज्या, और तुमोरो फल बनिनाको रौ, तुम म्यारा शिष्य छा येक कारण जो कुछ तुम म्यारा नाम ले पिता परमेश्वर थैं माँगला, उ तुमून द्योलो। +इन बातुन की आज्ञा मैं तुमून येक कारण दीछूँ, कि तुम एक-दुसरा थैं प्रेम राखा। +अगर संसारा का लोग तुमून खिन बैर राखनान, त तुम जाणछा, कि उले तुमून है पैलि मैं खिन ले बैर राखछ्य। +अगर तुम संसारा का लोगून की नियाती हुना, त संसारा का लोग अपून थैं प्रेम राखनान, लेकिन येक कारण कि तुम संसार में सम्बन्ध नै राखना, लेकिन मैंले तुमून संसार में भटे चुन ली है छ; येक कारण संसारा का लोग तुम खिन बैर राखाला। +याद राखा की मैंले तुमूनथैं कि क्योछ, ‘दास अपून मालिक है ठुल नै हुनो,’ ऊस याद राख अगर उनूनले मैंस सताछ, त तुमून ले सताला; अगर उनूनले मेरि शिक्षा नै मान्यो, त तुमेरि शिक्षा स ले नी मानाला। +उन यो सब म्यारा नामाका कारण तुम क्याखिनकि जै परमेश्वर ले मैंस भेज छै, उ नै जाणना। +अगर मैं नी ऊँनू, और उनूनथैं बात नी करनू, तो उन पापी नै ठैरना लेकिन अब उनूनथैं उनार पापून खिन कोई बहाना नाहतिन। +जो मैंथैं बैर राखछो, उ म्यारा पिता परमेश्वरा का दगाड़ बैर राखछो। +अगर मैं उनार बीच में चमत्कार नी करनू, और जो कैले नै कर्यो त उन पापी नै ठैरून, लेकिन अब उनूनले मैंस देख लीछ, और उनूनले मैथैं और म्यारा पिता परमेश्वर और द्वीवै थैं नफरत करछ्य।” +यो येक कारण भ्योछ कि जो उनार पवित्रशास्त्र में लिखीना छै, “उनूनले बिना वजह मैं खिन नफरत करछ्य।” +मैं पिता परमेश्वरा का तरफ भटे तुमून खिन एक मद्दगार भेजूलो। उ पवित्र आत्मा छै जो पिता परमेश्वरा का तरफ भटे उछो और जो सत्य छै उ प्रकट करछो। जब उ आलो, त उ तुमून म्यारा बारिमें बतालो। +और तुम संसारा का लोगून म्यारा बारिमें बताला, क्याखिनकि तुम शुरू भटे म्यारा दगाड़ रैईनाका छा। +यीशु ले क्योछ, यो बात मैंले तुमूनथैं येक कारण क्योछ, कि जो विश्वास तुमूले मैंमें करछ्य तुम उ विश्वास स छोड़ जन दी। +उन तुमून यहूदी सभाघर में भटे निकाली द्याला, बल्कि उ बखत ऊँन मरियोछ, कि जो कोई तुमून मार डालोल, उ यो समझोलो कि मैं परमेश्वर की सेवा करून मरयूँ। +और उन येक कारण कराला कि उनूनले नै पिता परमेश्वर जाण छै और नै मैंस। +लेकिन यो बात मैंले येक कारण तुमूनथैं क्योछ, कि जब उनोरो पुरो हुना को बखत आ जालो तैं तुमून याद जौ, कि मैंले तुमूनथैं पैलि भटे कै राखछ्यो, जब तुम शुरू में म्यारा शिष्य बन छ्या, मैंले इन बात तुमून शुरूवाद में येक कारण नै क्यो क्याखिनकि मैं तुमार दगाड़ छयूँ। +अब मैं अपून भेजून वाला का पास जाछूँ, और तुमून में भटे कोई ले मैंथैं नै पुछुनो, “तैं काँ जान मरछै?” +लेकिन मैंले जो यो बात तुमूनथैं क्यान, येक कारण तुमोरो मन भौत उदास हो ग्योछ। +फिरले मैं तुमूनथैं सच्ची कुछूँ, कि म्यारा जान तुमून खिन निको छै, क्याखिनकि अगर मैं नी जूलो, त उ मद्दगार तुमार पास नै आलो, और अगर मैं जूलो त उ मद्दगार तुमार पास भेजोलो। +जब उ आलो संसार का लोगून पाप और धार्मिकता और न्याय का बारिमें यकीन दिलालो। +उ पाप का बारिमें यकीन दिलालो कि उन मैंमें विश्वास करून है इन्कार करनान। +और धार्मिकता का बारिमें ले यकीन दिलालो कि मैं पिता परमेश्वरा का पास जाछूँ। और तुम मैंस फिर नै देखा। +और न्याय का बारिमें ले यकीन दिलालो कि यो संसारा अधिकारी, मतलब शैतान स दोषी ठैराई ग्योछ। +यीशु ले क्योछ, मैंले तुमूनथैं और ले भौत कुछ बतून छै, लेकिन ऐल तुम उन बातुन सह नै सकना। +लेकिन जब उ मतलब सत्य को आत्मा आलो, जो पवित्र आत्मा छै, उ परमेश्वरा का बारिमें सत्य प्रगट करछो, क्याखिनकि उ अपून अधिकार ले नै कलौ, लेकिन जो कुछ परमेश्वरा का तरफ भटे सुणोलो, उई कलौ, और ऊँन वाली बातुन तुमून बतालो। +और उ मेरि महिमा करोलो, क्याखिन ऊस मेरि तरफ भटे मिलीना को छै, उई तुमून बतालो। +जो कुछ पिता परमेश्वरो को छै, उ सब म्येरो छै; येक कारण मैंले क्योछ, कि उ मेरि बातुन में लीभेरन तुमून बतालो। +“थ्वाड़ा देर तुम मैंस नी देखला, और फिर थ्वाड़ा देर में तुम मैंस देखला।” +तब यीशुका थ्वाड़ा शिष्य आपस में कुंनान, “यो कि बात छै, जो उ हमून थैं कुंछो, ‘थ्वाड़ा देर में तुम मैंस नी देखला, और फिर थ्वाड़ा देर में तुम मैंस देखला?’ और यो ‘येक कारण कि मैं पिता परमेश्वरा का पास जाछूँ’?” +तब उनूनले क्योछ, “यो ‘थ्वाड़ा देर’ जो उ कुंछो, कि बात छै? हम नै जाणना, कि उ कि कुंछो।” +यीशु ले यो जाणिभेरन, कि उन मैंथैं इन बातुन पुछून चाँनान, उले उनूनथैं क्योछ, “थ्वाड़ा देर में तुम मैंस नी देखला, और फिर थ्वाड़ा देर बाद मैंस देखला?” +मैं तुमूनथैं सच्ची-सच्ची कुछूँ; कि तुम म्यारा मरना का बाद तुम रोला और विलाप करला, लेकिन संसार का लोग खुशी मनाला, तुमून दुख होलो, लेकिन जब मैं मरिनान में भटे दुबारा ज्यून हो भेरन वापस ऊँलो, तुमोरो दुख खुशी में बदल जालो। +जब स्यैनि बच्चा स जन्म दीन बखत उछो, त उ भौत तखलीफ में हुछी। क्याखिनकि उको दुखो को बखत आ जाछो, लेकिन जब उ बच्चा जन्म दी दीछी, त यो खुशी में कि संसार में एक आदिमी पैद भ्योछ, येक कारण उ स्यैनि उ तखलीफ स भूल जाछी। +उसीकैं तुमून ले ऐल दुख छै, लेकिन जब मैं तुमूनथैं फिर मिललो, और तुम भौत खुश हो जाला; और तुमेरि खुशी कोई तुमूनथैं छीन नै सकना। +उ बखत जब मैं तुमून फिर देखलो तब तुम मैंथैं के नी पूछला; मैं तुमूनथैं सच्ची-सच्ची कुछूँ, अगर पिता थैं कै माँगला त उ म्यारा शिष्य हुना का नाता ले तुमून द्योलो। +ऐल तक तुमून ले म्यारा शिष्य हुना का नाता ले पिता परमेश्वर थैं के नै माँगयो, पिता परमेश्वर थैं माँगला, त तुमून दीई जालो, ताकि तुम पुर तरीका ले खुश रौ। +मैंले यो बात तुमूनथैं उदारण में क्योछ, लेकिन अब उ बखत ऊँन मरियोछ, कि मैं तुमूनथैं उदारणुन में और फिर नी कुँलो, लेकिन खुलभेरन तुमून पिता का बारिमें बतुलो। +उ दिन तुम म्यारा शिष्य हुना का नाता ले पिता परमेश्वर थैं माँगला, और मैंस तुमूनथैं कुंछूँ कि मैं तुमून खिन पिता थैं प्रार्थना नी करूँलो। +क्याखिनकि पिता परमेश्वर त खुद तुमूनथैं प्रेम राखछो, येका कारण कि तुमून ले मैंथैं प्रेम राखछा, और यो विश्वास करछ्य, कि मैं पिता परमेश्वर में का तरफ भटे आरयूँ। +मैं पिता का तरफ भटे आरयूँ, फिर संसार स छोड़भेरन पिता परमेश्वरा का पास जाछूँ। +यीशुका शिष्यून ले क्योछ, “देखा, अब तैं तुम खुलभेरन कुँछै, और कोई उदारण नै कुँनै। +अब हम जाण ग्या, कि तैं सब कुछ जाण छै, और तैंस कैकी जरूरत नाहतिन कि कोई तैथैं सवाल पुछोलो, येमें हम विश्वास करनू, कि तैं परमेश्वरा का तरफ भटे आईना को छै।” +यो सुणभेरन यीशु ले उनुस जबाब दीछ, “क्या अब तुम विश्वास करछा? +देखा, उ बखत उछो, बल्कि आई ग्योछ कि तुम सब तितर-बितर हो भेरन अपून-अपून बाटा हो ल्याला, और मैंस ऐकलो छोड़ देला, फिरले उले मैंस ऐकलो नै छोड़ियो; क्याखिनकि पिता परमेश्वर म्यारा दगाड़ छै। +मैंले यो बात तुमूनथैं येक कारण क्यान, कि तुम म्यारा शिष्य छा शान्ति मिलो। लेकिन हिम्मत राखा, क्याखिनकि मैंले यो संसारा का अधिकारी मतलब शैतान स हरा दीछ।” +यीशु ले अपून शिष्यून थैं यो बात कुना का बाद, स्वर्ग का तरफ देखिभेरन क्योछ, “हे पिता परमेश्वर, उ बखत आग्योछ, अपून च्याला की महिमा कर, कि च्योलो ले तुमेरि महिमा करो, +क्याखिनकि तैंले मैंस सब लोगून में अधिकार दीछ, कि जिनून तैले मैंस दी रैछ, उन सबून मैं अनन्त जीवन दीयू। +और अनन्त जीवन यो छै, कि लोग तैंस, मतलब एकमात्र सच्चा परमेश्वर स जाण सकून, और उन मैंस जाण सकून मतलब यीशु मसीह स जैस तैले भैजि रैछ। +जो काम तैले मैंस करून खिन दीईना को छ्यो, ऊस पुरो करभेरन मैंले धरती में तेरि महिमा कर रैछ। +और अब हे पिता परमेश्वर, तैं अपून दगाड़ मेरि महिमा उ महिमा स कर जो संसारा का बनून है पैलि म्यारा दगाड़ तेरि छी।” +“मैंले तेरो नाम उन शिष्यून में प्रगट करछ्य, कि तैं को छै, जिनून तैंले संसार में मैंस दीयान, उन त्यारा छ्या और तैंले उनून मैंस दीयान और उनूनले त्यारा शिक्षान को पालन करछै। +अब उन जाणि ग्यान, कि जो कुछ ले तुमूले मैंस दीछ, उ सब त्यारा तरफ भटे छै। +येक कारण जो संदेश तैंले मैंस दीछ, मैंले ऊस उनून दी दीछ, और उनूनले उ संदेश में विश्वास करछ्य और सच्ची-सच्ची जान लीछ, कि मैं तुमार तरफ भटे आरयूँ, और उनूनले यो विश्वास करछ्य कि तैले मैंस भेज रैछ। +मैं उनून खिन प्रार्थना करछूँ, जिनून तैले मैंस दीछ, क्याखिनकि उन त्यारा छन; लेकिन मैं उनून खिन बिनती नै करनू, जो संसार भटे संबन्ध राखनान। +और जेलै म्येरो छै उ सब तुमोरो छै; और जो तुमोरो छै उ म्येरो छै और इनून में मेरि महिमा प्रगट भैछ। +यीशु ले क्योछ, अब मैं संसार में नै रूलो, मैं तुमार पास ऊँन मरियूँ, लेकिन म्यारा शिष्य ऐल ले संसार में छन; हे पवित्र पिता परमेश्वर, जिनून तैले मैंस दीछ अपून नाम की सामर्थ ले उनेरि रक्षा कर कि उन एक हुन जस हम एक छा। +जब मैं उनार दगाड़ छयूँ, त मैंले तुमार उ नाम ले, जो तुमूले मैंस दीछ, उनेरि रक्षा करछ्य, और मैंले उनेरि देख-रेख करछ्य, और विनाशा का च्याला स छोड़, उनूनमें भटे कोई नाश नै भ्यो। ताकि पवित्रशास्त्र में जो लिखी ग्योछ उ पुरो हो। +लेकिन अब मैं तुमार पास उछूँ, और यो बात संसार में रैभेरन कुछूँ, उन म्यारा खुशी ले पुरो तरीका ले भर जाला। +मैंले तुमोरो संदेश उनून दीछ, और संसारका लोगून ले उनूनथैं बैर करछ्य, क्याखिनकि जसकैं मैं संसारो को नाहतिनूँ, उसीकैं उन ले संसारा का नाहातिन। +मैं यो प्रार्थना नै करनू कि तुम उनून संसार भटे उठा ली लेकिन यो कि तैं उनून शैतान भटे बचौ राख। +जसो मैं संसारो को नाहतिनूँ, उसीकैं उन ले संसारा का नाहातिन। +तेरो बचन सत्य छै। उनून सच्चाई में अपून खिन अलग कर। +जसीकैं तैले मैंस संसार में भेजछ्य, उसीकैं मैंले इनून संसार में भेजछ्य। +और उनार फैद खिन मैं अपून आपस अलग करछूँ, ताकि उन ले सत्य का द्वारा पवित्र करि जून। +मैं केवल इन शिष्यून खिन प्रार्थना नै करनू, लेकिन जो इनारा संदेश द्वारा मैंमें विश्वास कराला, मैं उनून खिन ले बिनती करछूँ। +कि उन सब एक हुन; जसो तैं पिता परमेश्वर मैंमें रूछै और मैं तुमून में रूछो छूँ, उसीकैं उन ले हम में रून, येका कारण कि संसारा का लोग विश्वास करून, कि तैंलेई मैंस भेजछ्य। +और उ महिमा जो तुमूले मैंस दीछ, मैंले उनून दी है छ, कि जसा हम एक छा उसीकैं उन ले एक हुन। +मैं उनूनमें और तुम मैंमें कि उन सिद्ध हो भेरन एक हो हुन, और संसार जाणौ कि तुमूले मैंस भेजछ्य, और जस तुमूले मैंस प्रेम राखछ, ऊसोई उनूनथैं प्रेम राखछ।” +फिर यीशु ले क्योछ, “हे पिता परमेश्वर मैं चाछूँ कि जिनून तुमूले मैंस दी रैछ, जा मैं छूँ, वाँ उन ले म्यारा दगाड़ हुन कि उन मेरि उ महिमा स देख सकून जो तुमूले मैंस दीछ, क्याखिनकि तुमूले संसारा का शुरू भटे मैथैं प्रेम राखछ। +हे धार्मिक पिता, संसारा का लोगून ले तुमून नै जाणियो, लेकिन मैंले तुमून जाणछ्य, और इन शिष्यून ले जाणछ्य कि तैंले मैंस भेजछ्य। +मैंले तैंस उनूनमें प्रगट करछै, और करनै रूँलो कि जो प्रेम तैंस मैंथैं छ्यो, उई प्रेम उनूनमें बश ज्यो और मैं उनूनमें करूँलो।” +जब यीशु ले प्रार्थना करून खतम करछ्य, अपून शिष्यून दगाड़ किद्रोना का नालाका पार ग्यान, और वाँ एक बगीच छ्यो, जैमें उ और उक शिष्य ग्यान। +और उको पकड़ून वालो यहूदा ले, उ जाग स जाणि छ्यो, क्याखिन यीशु अपून शिष्यून का दगाड़ वाँ जा छ्यो। +तब यहूदा रोमी सिपाई को एक दल स और प्रधान याजकून और फरीसी लोगून का तरफ भटे सिपाईन लीभेरन वाँ लालटीन और मशालून और हथियारून का दगाड़ वाँ आयान। +तब यीशु उन सब बातुन जो उक दगाड़ हुन वाली छी, जाणिभेरन अघिल बड़छै, और उनूनथैं पुछून लागछ्य, “तुम कैस खोजून मरैछा?” +उनूनले जबाब दीछ, “नासरत शैहरा का यीशुस।” यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “हाँ मैं उई छूँ।” और ऊस पकड़ून वालो यहूदा ले उनार दगाड़ छ्यो। +यीशु का यो कुँनै “हाँ मैं उई छूँ,” उन पछिल कै हटाभरेन भिमें खिती ग्या। +तब उले फिर उनूनथैं पुछ्छै, “तुम कैस खोजून मरैछा।” उन बोलियान, “नासरत शैहरा का यीशु स।” +यीशु ले जबाब दीछ, मैं त तुमूनथैं कै हालछ्य कि मैंई छूँ, अगर तुम मैंस खोजून मरैछा, त म्यारा शिष्यून जान दी। +इसो येक कारण भ्योछ ताकि यीशु ले जो पैलि कईना छ्यो उ बचन पुरो हो ज्यो, “जिनून तैले मैंस दीछ, उनूनमें भटे मैंले एक ले नै हराइयो।” +शमौन पतरसा ले तलवार जो उक पास छी, निकालछ्य और महायाजक का दास में चलाभेरन उको दैंन कान काट दीछ, और उ दासो को नाम मलखुस छ्यो। +तब यीशु ले पतरस थैं क्योछ, “अपूनी तलवार स दूर कर। जो दुख पिता परमेश्वर ले मैंस सहन करून खिन दी रैछ, क्या मैं ऊस सहन नै करूँ?” +तब सिपाई और उनार सुबदार और यहूदीन का तरफ भटे मन्दिरा का रखवालान ले यीशुस पकड़ भेरन बाँदि लीछ। +और पैलि ऊस हन्ना का पास ली ग्यान क्याखिनकि उ ऊस सालो को महायाजक कैफा को सौरो छ्यो। +यो उई कैफा छ्यो, जेलै यहूदीन सलाह दी राँख छी, कि हमार लोगून खिन एक आदिमी को मरन ठीक छै। +शमौन पतरस और एक शिष्य ले यीशु का पछिल जानान। यो शिष्य महायाजक को जाण-पछ्याणो को छ्यो, येक कारण उ यीशु का पछिल महायाजक का खाला में ग्योछ। +लेकिन पतरस भ्यार द्वार में ठाड़ रियोछ, तब उ दुसोरो शिष्य जो महायाजक को जाण-पछ्याणो छ्यो, भ्यार जाभेरन, और द्वार में नियुक्त करिना की उ दासी थैं केभेरन, पतरस स भितर ल्याछ। +द्वार में नियुक्त करिना की उ दासानी ले पतरस थैं क्योछ, “क्या तैले यो आदिमी का शिष्यून में भटे छै?” उले क्योछ, “नै, मैं नाहातिनू।” +वाँई तब सिपाई और उनार सुबदार और यहूदीन का तरफ भटे मन्दिरा का रखवाला जाड़ा का कारण आगो जलाभेरन तापून मरेछ्या, और पतरसले उनार दगाड़ ठाड़ हो भेरन आंग तापून मरेछ्यो। +तब महायाजक ले यीशु थैं उक शिष्यून का बारिमें और उक उपदेशा का बारिमें पुछछै। +यीशु ले ऊस जबाब दीछ, “मैंले संसारा का लोगून थैं खुलभेरन बात कर्यान; मैंले यहूदी सभाघरून में और मन्दिर में जा सब यहूदी जाम हुनान, और वाँ हमेशा उपदेश दीछ, और गुप्त में केले नै क्यो। +तैं मैंथै यो सवाल क्याखिन पुछून मरैछै? सुणून वाला थैं पुछ; कि मैंले उनूनथैं कि क्योछ? देख उन जाणनान कि मैंले कि-कि क्योछ?” +जब उले यो क्योछ, त मन्दिर का रखवालान में भटे एकले जो पास में ठाड़ छ्यो, यीशुस थप्पड़ मारभेरन क्योछ, “क्या तैं महायाजक स इसो प्रकार को जबाब दीछै?” +यीशु ले ऊस जबाब दीछ, “अगर मैंले बुरो क्योछ, त मेरि बात साबित कर, लेकिन अगर भलो क्योछ, त मैंस किलैं मार छै?” +यीशु स बाँदिना को छ्यो, और हन्ना ले ऊस कैफा महायाजक का पास भेज दीछ। +शमौन पतरस उक दगाड़ ठाड़ हो भेरन आगो तापून मरेछ्यो। तब उनार दगाड़ ठाड़ लोगून ले पतरस थैं पुछ्छै, “क्या तैले उक शिष्यून में भटे छैई?” उले इन्कार करभेरन क्योछ, “नै, मैं नाहतिनूँ।” +महायाजक का दासून में भटे एक जो उक रिशतेदार छ्यो, जैको कान पतरसले काटछ्य, तब उ बोलछ्य, “क्या मैंले तैंस उक दगाड़ बगीच में नै देख्यो?” +पतरसले फिर मुकर जाछो कि “नै मैं नी छूँ,” और मुर्गा ले झट बाँक दीछ। +और यहूदी लोग यीशुस कैफा का पास भटे रोमी राज्यपाल पिलातुस का महल का तरफ ली ग्यान और रात्तै को बखत छ्यो, येक कारण उन महल का भितर नै ग्या कि काँई फसह को खानो है पैलि मूसा नियम-कानून का अनुसार अशुद्ध नै हो ज्या। +तब पिलातुस उनार पास भ्यार निकल भेरन आछ, और उले क्योछ, “तुम यो आदिमी में कि बात को दोष लगूछ्या?” +उनूनले ऊस जबाब दीछ, “अगर यो आदिमी अपराधी नी हुनो त हम ऊस त्यारा पास नै ल्यूनान।” +पिलातुस ले उनूनथैं क्योछ, “तुमई येस ली जाभेरन अपूनी नियम-कानून के अनुसार उको न्याय करा।” यहूदी अगुवा ले उथैं क्योछ, “हमार पास कैसे ले मारना को कोई अधिकार नाहातिन।” +यो येक कारण भ्योछ, कि यीशु की उ बात पुरी हो जो उले कै राखछ्या कि उकी मौत कसीकैं होलि। +तब पिलातुस फिर महल में ग्योछ, और यीशुस बुलाभेरन, उथैं पुछ्छै, “क्या तैं यहूदीन को राजा छै।” +यीशु ले जबाब दीछ, “क्या तैं यो बात अपून तरफ भटे कुँछै या औरून ले म्यारा बार में तैथैं कै रैछ?” +पिलातुस ले जबाब दीछ, “तैं जाण छै कि मैं यहूदी नाहातिनू, त्यारा जाति का लोगून ले और प्रधान याजकून ले तैंस म्यारा हवाले कर रैछ, तैले कि कर रैछ?” +यीशु ले जबाब दीछ, “म्येरो राज्य यो संसार को नाहातिन, अगर म्येरो राज्य यो संसारो को हुन त, तैं म्यारा मानन्या वाला लड़ूना, कि मैं यहूदी अगुवान का हवाला नी करि जाँनू, लेकिन म्येरो राज्य याँ को नाहातिन।” +पिलातुस ले उथैं क्योछ, “तो क्या तैं राजा छै?” यीशु ले जबाब दीछ, “तैं कुछै, कि मैं राजा छूँ; म्येरो जन्म लीना को और संसार में उनाको कारण यो छै, कि मैं सत्य का बारिमें सिखा सकूँ। सत्य को पालन करून वाली सब मेरि बात सुणनान।” +पिलातुस ले उथैं क्योछ, “सच्चाई की छै?” और यो कैभेरन उ फिर यहूदी अगुवान का पास भ्यार ग्योछ और उनूनथैं क्योछ, “मैं उमें कैले दोष नै पानू। +लेकिन तुमोरो यो रीति रिवाजा छै कि फसह त्यार का बखत में तुमून खिन एक आदिमी स छोड़ दियूँ। त तुम कि चाछा, कि मैं तुमून खिन यहूदीन का राजा स छोड़ दियूँ?” +तब उनूनले चिल्ला भेरन क्योछ, “इसी नै, लेकिन हमून खिन बरअब्बा स छोड़ दे।” और बरअब्बा दंगा और हत्या करून वालो एक डाकू छ्यो। +यो बात में पिलातुस ले अपून सिपाईन हुकुम दीछ कि यीशुस ली जाभेरन कोड़ा मारून। +और सिपाईन ले यीशुस बैंगनी रंगो को कपाड़ा पैनायान, जस एक राजा पैनछो, और काँणान को मुकुट बनाभेरन यीशुका ख्वार में लगा दीछ। +और उक पास आभेरन कुन लाग्यान, “हे यहूदीन का राजा जी, प्रणाम!” और ऊस थप्पड़ मारून लाग्यान। +तब पिलातुस ले फिर भ्यार निकल भेरन लोगूनथैं क्योछ, “देखा, मैं ऊस तुमार पास भ्यार लियून मरयूँ; ताकि तुम जाणली कि मैंस उमें केले दोष नै मिल्यो।” +तब यीशुस काँणाको मुकुट और बैजनी रंगोको कपाड़ा पैना भेरन भ्यार ल्यान और पिलातुस ले उनूनथैं क्योछ, “यो आदिमी स देखा।” +जब प्रधान याजकून ले और मन्दिरा का रखवालान ले ऊस देखछ्य, त उनूनले चिल्ला भेरन कुन लाग्यान, “येस सूली में चढ़ा, सूली में चढ़ा, तब पिलातुस ले उनूनथैं क्योछ, तुमी येस ली जाभेरन सूली में चढ़ा; क्याखिनकि मैं उमें कोई दोष नै पानू।” +यहूदी अगुवान ले ऊस जबाब दीछ, “हमार ले नियम-कानून छन और उ नियम-कानून का अनुसार येकी सजा मौतेकी लायक छै, क्याखिन उ अपून-आपस परमेश्वरो को च्योलो बतूछो।” +जब पिलातुस ले यो बात सुणियान त उ भौत डर ग्यो। +और फिर महला का भितर जाभेरन यीशुथै क्योछ, “तैं काँको छै?” लेकिन यीशु ले ऊस केले जबाब नै दीयो। +पिलातुस ले उथैं क्योछ, “तैं जबाब किलैं नै दीनै? क्या तैं नै जाणने कि तैंस छोड़ दीना को अधिकार मैंस छै, और तैंस सूली में चढ़ूनाको ले मैंस अधिकार छै।” +यीशु ले जवाब दीछ, अगर तैंस परमेश्वरा का तरफ भटे नी दिईजानो, त तेरो मैंमें के अधिकार नै हुनो; येक कारण जेलै मैंस त्यार हवाला करछ्य, उको पाप ज्यादा छै। +यो बात में पिलातुस ले ऊस छोड़ दिन चाछ, लेकिन यहूदी लोगून ले चिल्ला-चिल्लाभेरन क्योछ, “अगर तैं तैंस छोड़ देले, त तेरो भाईचारा कैसर महाराजा का तरफ भटे नाहतिनी। जो कोई अपून-आपस राजा बनूना को दावा करछ्यो उ कैसर महाराजा को दुश्मन छै।” +यो बातुन सुणिभेरन पिलातुस यीशुस भ्यार ल्याछ और वाँ न्याय का सिंहासन में बैठछो, जो कि ढूंगा का चबूतरा छ्यो, जैस इब्रानी में गब्बता कई जाछो। +यो फसह त्यार को हफ्ता की तैंयारी को दिन छ्यो, और लगभग छाकाला को बखत छ्यो; तब उले यहूदी लोगूनथैं क्योछ, “देखा, योई छै, तुमोरो राजा!” +लेकिन उन चिल्ला लाग्यान, “येस मार डाल! येस मार डाल! ऊस सूली में चढ़ा! ऊस सूली में चढ़ा!” पिलातुस ले उनूनथैं क्योछ, “क्या मैं तुमार राजा स सूली में चढ़ूई?” प्रधान याजकून ले जवाब दीछ, “महाराजा स छोड़ हमोरो और कोई राजा नाहातिन।” +तब पिलातुस ले यीशु स सूली में चढ़ून खिन उनार हवला कर दीछ। +तब सिपाईन ले यीशुस पकड़ लीछ, और उनूनले ऊस अपूनो सूली खुद उठाछ और यरूशलम शैहरा का भ्यार, “खोपड़ी का नामक जाग में ली ग्यान,” जैस इब्रानी में गुलगुता कुंनान। +वाँ उनूनले उक दगाड़ द्वी आदिमीन ले सूली में चढ़ाछ, एकेस एक तरफ और दुसरा स दुसरा तरफ और बीच में यीशुस। +और राज्यपाल पिलातुस ले यीशु ख्वारा एक दोषपत्र लिखभेरन सूली में टाँगी दीछ और उमें यो लिखीना को छ्यो, “नासरत गौं को यीशु यहूदीन को राजा।” +यो दोषपत्र भौत यहूदीन लोगून ले पढ़छ्य, क्याखिनकि जाँ यीशु सूली में चढ़ाई ग्यो छ्यो, उ जाग यरूशलम शैहरा का पास छी, और उ पत्र इब्रानी और लतीनी और यूनानी में लिखीना को छ्यो। +तब यहूदीन का प्रधान याजकून ले पिलातुस थैं क्योछ, “यहूदीन को राजा जन लिख, बल्कि उले क्योछ, मैं यहूदीन को राजा छूँ।” +पिलातुस ले जवाब दीछ, “मैंले जो लिख दीछ, उ बदली नी जालो।” +जब सिपाई ले यीशुस सूली में चढ़ा दीछ, त उक कपाड़ा लीभेरन उक चार टुकूड़ा कर्यान, और चारू सिपाईन ले एक-एक हिस्सा ली लीछ। और भ्यार वालो कुरताले ली लीछ, कुरता स सिलीना का नी छ्यो, बल्कि मलि भटे तलि एक ई कपाड़ा को बनिनाको छ्यो। +येक कारण सिपाई ले एक-दुसारा थैं क्योछ, “हम येस नै फाड़ना, लेकिन येमें चिठ्ठी डालनू कि उ कैको होलो।” कि पवित्रशास्त्र में जो लिखी ग्योछ उ बात पुरी हो, +“उनूनले म्यारा कपाड़ा आपस में बाण लियान +और म्यारा कपाड़ान में चिठ्ठी डालछ्य, उ योई छै जो सिपाईन ले वाँ करछ्य।” +लेकिन यीशु का सूली का नजिक उकी ईजा और उकी ईजा की बैनि, क्लोपासकि स्यैनि और मरियम मगदलीनी जो मगदला गौं छी वाँ ठाड़ छी। +यीशु ले अपूनी ईजा और उ शिष्य थैं जैथैं उ प्रेम राखछ्यो सामुनि ठाड़ देखिभेरन अपूनी ईजा थैं क्योछ “हे ईजा, देख, यो तेरो च्योलो छै।” +तब उले उ शिष्य थैं क्योछ, “देख, यो तेरि ईजा छै।” और उई बखत भटे उ शिष्य ले, ऊस परिवार को हिस्सा बना लीछ। +उक बाद यीशु ले यो जाणिभेरन कि अब सब कुछ पुरो कर हालछै; येक कारण पवित्रशास्त्र की बात सच्ची साबित हो, यीशु ले क्योछ, “मैं प्यासो छूँ।” +वाँ सिरका भरिना को एक भाणो राखिना को छ्यो, तब कैले सिरका में सम्पंज भिगा भेरन जूफा डन्डा में बाँदीभेरन ऊस चुसून खिन दीछ। +जब यीशु ले उ सिरका चाँख छै, त क्योछ, “ अब सब कुछ पुरो हो ग्योछ,” और खोरो झुकाभेरन उले प्राण छोड़ दीयान। +और उ तैंयारी को दिन छ्यो, दुसारा दिन सबत और फसह पर्व द्वीवै छ्या। यो यहूदी लोगून को खास दिन छ्यो, उन नी चाँछ्या कि यो दिन का दौरान लाश सूली मेंई रौ। येक कारण उनूनले राज्यपाल पिलातुस थैं बिनती करछ्य, “कि उन आदिमीन का टांग टोड़ी दी जौ, और ताकि उनेरि मौत जल्दी हो ज्यो, और लाशून सूली है तलि उतारी जा सकौं।” +येक कारण सिपाईन ले आभेरन उन आदिमीन में भटे पैलि एक्का टांग टोनियान और फिर दुसरा का ले, जो उक दगाड़ सूली में चढ़ाईना को छ्यो। +लेकिन जब यीशुका पास आभेरन देखछ्य कि उ मर ग्योछ, त उक टांग नै टोड़िया। +लेकिन सिपाईन में भटे एकले भाला ले यीशुका पसली में कर छै, और उमें भटे तुरन्त खून और पानि निकलछ्य। +जै आदिमी ले यो सब कुछ देखछ्य, उले गवै दीछ, ताकि तुमूले यीशु में विश्वास कर सका। और उकी गवै सच्ची छै। और उ जाणछो कि उ सच्ची बोलछो। +यो बात येक कारण भैछ, ताकि पवित्रशास्त्र में जो लिखीना छै उ पुरो हो ज्यो, “उकी कोई ले हड्डी तोड़ी नै जौ।” +फिर एक जाग में पवित्रशास्त्र में यो ले लिखीना छै, “जैस उनूनले मार छै, उन उक तरफ देखाला।” +इन बातुन का बाद अरिमतिया गौं को यूसुफ ले जो यीशु को शिष्य छ्यो, (लेकिन यहूदी अगुवान का डरले यो बात स लुका राखछ्यो), उले राज्यपाल पिलातुस थैं बिनती करछ्य, कि मैं यीशु की लाशस ली जाछूँ, और राज्यपाल पिलातुस ले उकी बिनती सुणिछ्य, और उ आभेरन यीशु की लाशस ली ग्योछ। +नीकुदेमुस ले जो पैलि यीशुका पास रात में ग्योछ, उ लगभग तीस किलो खुशबुदार सामान लियाछ। +तब उनूनले यीशु की लाश स लीछ और यहूदीन का अन्तिम संस्कार का रीति का अनुसार ऊस खुशबुदार सामान का दगाड़ सफेद कफन में लपेट दीछ। +उ जाग में जाँ यीशुस सूली में चढ़ाई ग्यो छ्यो, वाँ उक नजिक एक बगीच छ्यो, और उ बगीच में एक नय्या कबर छी; जैको पैलि कभै इस्तमाल नी कर राखछ्यो। +येक कारण उनूनले यीशु की लाशै स उई कबर का गुफा में राख दीछ किलैंकी उ पास में छी और उ यहूदीन का सबत को तैंयारी को दिन छ्यो। +इतवारा का रात्तैनि मरियम जो मगदला गौं की छी, उ और उक दगाड़ और ले स्यैनिन रात्तैनि झुकमुका में कबर में आयान, और उनूनले ढूंगा स कबरा का द्वार में भटे हटीना को देखछ्य। +तब उ दौड़भेरन शमौन पतरस और उक दुसारा शिष्यून का पास गैछ, जैस यीशु प्रेम करछ्यो, और उनूनथैं कुछी, “उन प्रभु का लाशस कबर में भटे निकाल लीनै ग्यान; और हम नै जाणना, कि ऊस काँ राख रैछ।” +तब पतरस और उ दुसोरो शिष्य कबरा का तरफ दौड़ियान। +उन द्वीवै दगाड़-दगाड़ दौड़ून मरेछ्या, लेकिन दुसोरो शिष्य पतरस है तेज दौड़भेरन कबर में पैलि उमें पुज ग्यो। +और उले कबर में झुकभेरन सफेद कफन स पड़ीनाको देखछ्य; तब ले उ भितर नै ग्योछ। +तब शमौन पतरस उको पछिल-पछिल वाँ पुजछै और कबरा का भितर ग्योछ और कपाड़ा पड़ीना देख्यान। +और उ अंगोछा जो उक ख्वारा में बाँदिना को छ्यो, उ कपाड़ा को दगाड़ पड़ीनाको नी छ्यो, लेकिन अलग एक जाग बैड़ीना को देखछ्य। +तब दुसोरो शिष्य ले जो कबर में पैलि पुजिना को छ्यो भितर ग्योछ और देखिभेरन विश्वास करछ्य, कि यीशु मरिनान में भटे ज्यूनो हो ग्योछ। +पवित्रशास्त्र में यीशु का बारिमें यो पक्का तरीका ले लिखी ग्यो छ्यो कि उ अपून मौत का फिर ज्यूनो होलो, लेकिन उन ऐल तक येस समझ नै पाया। +तब उन शिष्य अपून घर खिन न्हैजानान। +लेकिन मरियम रुनि-रुनि कबरा का पास भ्यार ठाड़ रूछी, और उनूनले रूनै-रून झुकभेरन कबरा का भितर जाँकछैं। +त उनूनले जो जाग में यीशु की लाश राखिना की छी, वाँ सफेद चमकदार में द्वी स्वर्गदूत एक शिरान में और दुसोरो पैताना का पास देखछ्य। +उन द्वी स्वर्गदूत ले उथैं क्योछ, “हे ईजा, तैं किलैं रूछी?” मरियम ले स्वर्गदूतून थैं क्योछ, “उन म्यारा प्रभु की शरीर स उठाभेरन लीनै ग्यान, और मैं नै जाणनू कि ऊस काँ राख रैछ।” +यो कुनाका बाद उ पछिल फरकीछ त उले यीशुस ठाड़ देखछ्य, लेकिन उ पछ्याण नै सकी कि उ यीशु छै। +यीशु ले क्योछ, “हे ईजा, तैं किलैं रूछी? और कैस खोजून मरेछी?” उले माली समझभेरन उथैं क्योछ, “हे श्रीमान, अगर तैले उकी शरीर स उठा हालछै, त मैंस बता दे कि ऊस काँ राख रैछ, और मैं ऊस लीजूँलो।” +तब यीशु ले उथैं क्योछ, “मरियम!” अपूनो नाम सुणभेरन उक तरफ मुड़छय और उले इब्रानी भाषा में क्योछ, “रब्बूनी!” मतलब “हे गुरू।” +यीशु ले उथैं क्योछ, “म्यारा खुटान में पड़भेरन मैंस जन रोक। क्याखिनकि मैं अब तक पिता परमेश्वरा का पास मलि नै गयूँ, तैं म्यारा शिषयून का पास जाभेरन उनूनथैं कै दीये कि मैं अपून पिता और तुमार पिता, अपून परमेश्वर और तुमार परमेश्वरा का पास मलि जान मरयूँ।” +मरियम जो मगदला गौं छी, उले जाभेरन शिष्यून बताछ, “कि मैंले प्रभु स देखछ्य और उनूनले म्यारा दगाड़ बात कर्यान।” +उई इतवारा का ब्याल के, जो हफ्ता लो पैलो दिन छ्यो, जब ब्याला बखत सब शिष्य एक घर में जाम भ्यान त उनूनले द्वार बन्द कर दीयान क्याखिनकि उन यहूदी अगुवान भटे डरीना का छ्या, तब यीशु आछ और बीच में ठाड़ हो भेरन उनूनथैं क्योछ, “तुमून शान्ति मिलो।” +और यो कैभेरन यीशु ले उनून अपून हातून का और पसली का घ देखायान; तब शिष्य प्रभु स देखिभेरन भौत खुशी भ्यान। +यीशु ले फिर उनूनथैं क्योछ, “तुमून शान्ति मिलो; जस तरीका ले म्यारा पिता परमेश्वर ले मैंस संसार में भेज रैछ, उसीकैं मैंले तुमून संसार में भेजछूँ।” +यो कैभेरन उले उनूनमें फूंकछै और उनूनथैं क्योछ, “पवित्र आत्मा पा। +जिन लोगून का पाप तुम माफ करला, उनार पाप माफ करि जाला, और जिनारा पाप तुम माफ नी करला उनार पाप माफ नी करि जाला।” +लेकिन बारा शिष्यून में भटे एक आदिमी मतलब थोमा जो दिदुमुस कहलूछो, जब यीशु आछ, त उ उनार दगाड़ नी छ्यो। +जब और शिष्य उथैं कुन लाग्यान, “हमूले प्रभु स देखछ्य,” तब उले उनूनथैं क्योछ, “जब तक मैं उक हातून में कीलून का घ नी देख ल्यूँ, और उन घौन में अपून आंगुलो नै डालूँ और उक पसली में अपूनो हात डालभेरन विश्वास करूँलो कि उ मरिनान में भटे ज्यूनो हो ग्योछ।” +एक हफ्ता का बाद उक शिष्य फिर घर भितर छ्या, और थोमा उनार दगाड़ छ्यो, और द्वार बन्द छ्या, तब यीशु आभेरन और बीच में ठाड़ हो भेरन क्योछ, “तुमून शान्ति मिलो।” +तब यीशु ले थोमा थैं क्योछ, अपूनी आंगुलो याँ ल्याभेरन म्यारा हातून देख और अपूनो हात ल्याभेरन म्यारा पसली में डाल, और शक करून बन्द कर, लेकिन विश्वास कर कि मैं मरिनान भटे ज्यूनो हो गयूँ। +यो सुणिभेरन थोमा ले जवाब दीछ, “हे म्यारा प्रभु, हे म्यारा परमेश्वर!” +यीशु ले उथैं क्योछ, “तैले त मैंस देखभेरन विश्वास करछ्य, धन्य छन उन, जिनूनले मैंस नै देखयो लेकिन फिरले विश्वास करछ्य।” +यीशु ले और ले भौत चमत्कार शिष्यून का सामुनि देखायान, जो यो किताब में लिखी नै ग्या। +लेकिन यो येक कारण लिखी ग्यान, कि तुम विश्वास करा, कि यीशु ही परमेश्वरो को च्योलो मसीह छै, और विश्वास करभेरन उक नाम ले अनन्त जीवन पा। +इन बातुन का हुना का बाद यीशु ले अपून आपस तिबिरियास झीला का किनार शिष्यून में प्रगट करछ्य, और यो इसा रीति ले भ्योछ। +शमौन पतरस और थोमा जो दिदुमुस कहलूछो, और गलील प्रदेशा का काना शैहर भटे नतनएल और जब्दी को च्योलो, और उको शिष्यून में भटे द्वी और जन जाम छ्या। +शमौन पतरसले उनूनथैं क्योछ, “मैं माच्छा पकड़ून खिन जाछूँ।” उनूनले उथैं क्योछ, “हम ले त्यारा दगाड़ ऊँनू।” येक कारण उन निकल भेरन नाव में चढ़ियान, और पुरी रात जाल डालनान, लेकिन एक ले माच्छो नै पकड़ सक्या। +और दुसारा दिन रात्तैनि यीशु झीलका किनार में आयान, फिरले शिष्यून ले ऊस नै पछ्याण कि यो यीशु छै। +तब यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “हे म्यारा प्रियो, क्या तुमार पास के खान खिन छी?” उनूनले जवाब दीछ, “हमार पास केले नाहातिन।” +तब यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “नाव का दैंन तरफ जाल डाला, तब तुमून माँछा मिलाला।” तब उनूनले अपूनी दैंन तरफ जाल डलछ्य, और उमें इदुक ज्यादा माच्छा मिल्यान कि उन जालै स खींच नै सक्या। +तब यहूना ले जैस यीशु प्रेम राखछ्यो पतरस थैं क्योछ, “यो त प्रभु छन!” जब शमौन पतरसले यो सुणछय कि उ प्रभु छै, त उले अपून उ कपाड़ा पैनून खिन जो उले काम करून बखत खोलीना का छ्या, और झील में कूद जाछो। +लेकिन और शिष्य नानि नाव में माँछा ले भरिना को जाल खींच आयान, क्याखिनकि उन किनार है कोई सौ मीटर दूर छ्या। +जब उन किनार में आयान, त उनूनले कौंलान को आग में माच्छा और नजिक रोटा राखिना का देख्यान। +तब यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “ जो माच्छा तुमूले ऐल पकड़ियान, उनूनमें भटे थ्वाड़ा लिया।” +शमौन पतरस नान नाव में चढ़भेरन एक सौ तिरपन ठूला माँछान ले भरिना को जाल स किनार में खींच ल्याछ, इदुक माच्छा हुन में ले जाल में नै फाटियो। +यीशु ले उनूनथैं क्योछ, “आ, खान खा ली।” और शिष्यून में भटे कैसे यो पुछना की हिम्मतले नै भै कि “तैं को छा?” क्याखिनकि उन जाण छ्या कि उ प्रभु छै। +यीशु ले अघिल बढ़भेरन रोटो और माच्छा लीछ और खान खिन दीछ। +यो तिसर बार छै, जब यीशु मरिन में भटे ज्यून हुना का बाद शिष्यून दर्शन दीछ। +खान खाना का बाद यीशु ले शमौन पतरस थैं क्योछ, “यहूना का च्योलो शमौन, कि तैं सच्ची में इन दुसरा है ज्यादा मैंस प्रेम करछैई?” उले जवाब दीछ, “होई प्रभु, तैं जाण छै, कि मैं तैथैं प्रेम करछूँ।” उले उथैं क्योछ, “ जो लोग म्यारा छन उनेरि देखभाल कर, जसीकैं एक ग्वाला अपून भेड़ का बच्चान की देखभाल करछो।” +फिर यीशु ले दुसारा बार उथैं क्योछ, “यहूना का च्याला, शमौन, क्या तैं मैंस प्रेम करछैई?” उले उथैं क्योछ, “होई प्रभु, तैं जाण छै, कि मैं तैस प्रेम करछूँ।” उले उथैं क्योछ, “जो लोग म्यारा छन उनेरि देखभाल कर, जसीकैं एक ग्वालो अपून भेड़ून की देखभाल करछो।” +यीशु ले फिर तिसर बार उथैं क्योछ, “ हे शमौन, यहूना का च्याला, तैं मैंस प्रेम करछैई?” पतरस स भौत दुखी हुछो कि यीशु ले उथैं तिसार बार इसो क्योछ, “तैं मैंस प्रेम करछई?” और उले जवाब दीछ, “हे प्रभु, तुम सब कुछ जाणछा, यो ले जाण छै कि मैं तैंस प्रेम राखछूँ।” यीशु ले पतरस थैं क्योछ, “जो लोग म्यारा छन उनेरि देखभाल कर, जसीकैं एक ग्वालो अपून भेड़ून की देखभाल करछो।” +मैं तैथैं सच्ची-सच्ची कुछूँ, जब तैं जवान छ्य, त अपूनी कमर बाँदीभेरन जाँ चाछ्य, वाँ घूमछ्य; लेकिन जब तैं बूढ़ो हो जाले, त तैं अपून हातून फैलाले और कोई दुसोरो तैंस बादोलो और तैंस वाँ लिजाला जाँ तैं जान नै चाँलै। +यीशु ले इसो बताछ और क्योछ, कि पतरस कसीकैं मरोलो और परमेश्वर की महिमा करोलो; और यो कैभेरन उथैं क्योछ, “म्येरो शिष्य बन ज्या।” +पतरसले फिरकी भेरन ऊस शिष्यून का पछिल उन देखछ्य, जैस यीशु प्रेम करछ्यो, और जेले (फसह) खाना का बखत यीशु का पास बैठभेरन पुछ्छै छ्यो, “हे प्रभु, तैंस पकड़ू वालो को छै?” +ऊस देखिभेरन पतरसले यीशु थैं क्योछ, “हे प्रभु, उक दगाड़ कि होलो?” +यीशु ले उथैं क्योछ, “अगर मैं चाछूँ कि उ म्यारा उन तक ज्यूनो रौ, त तैंस कि? तैं म्येरो शिष्य बन ज्या।” +येक कारण भाईन मैं यो बात फैल गै, कि उ दुसोरो शिष्य नी मरोलो; तब ले यीशु ले उथैं यो नै क्यो, कि उ नी मरोलो, लेकिन यो कि “अगर मैं चाछूँ कि उ म्यारा वापस ऊँन तक ज्यूनो रौ, त तैंस यो भटे कि?” +जो आदिमी ले यो सब कुछ देखछ्य, उले यो बातुन की गवै दीछ, ताकि तुम यीशु में विश्वास कर सका। और जिनूनले इन बातुन लिख रैछ, और हम जाणनू, कि उकी गवै सच्ची छै। +और ले कई काम छन जो यीशु ले कर्यान। लेकिन अगर उनून एक-एक करभेरन लिखी जानो, त मैंस लागछो कि पुर संसार में ले उन किताबून संभालन खिन इदुक जाग नी हुनी जो लिखी जाना। +प्रिय थियुफिलुस, मैंले पैल किताब में उन सब बातुन का बारिमें लिखीना को छै, जो यीशु ले शुरू में कर्यान, और सिखूनै र्यान। +उ दिन तक जब कि उ परमेश्वरा का द्वारा स्वर्ग में उठा ली ग्योछ। उहै पैलि यीशु ले प्रेरितून +, पवित्र आत्मा का द्वारा हुकुम दीछ, जिनून उनूनले खुद चुनिना को छ्यो। +यीशु ले अपून दुख उठूना का और मौत का बाद भौत पक्का सबुतून दीभेरन अपून आपस उनून ज्यून दिखाछ। और चालीस दिन तक उनून दिखाई दीनै र्योछ, और परमेश्वर उनार बीच में कसीकैं राज्य करोलो उक बारिमें बात करनै रियोछो। +एक बार जब उन एक दगाड़ छ्या, त उले उनून हुकुम दीछ, “यरूशलम शैहर स छोड़भेरन जन जाया, लेकिन उ दानो को इन्तजार कर्या जो म्यारा पिता परमेश्वर ले तुमून दीना को वादा कर रैछ, और तुमूले मैंस उक बारिमें बात करून ले सुण रैछ। +यहूना ले त तुमून पानि में बपतिस्मा दीछ, लेकिन थ्वाड़ा दिनूनका बाद परमेश्वर तुमार दगाड़ रून खिन पवित्र आत्मा भेजाला, ताकि तुमार भितर रौ।” +बाद में जब प्रेरित दुबारा यीशुथैं मिल्यान, त उनूनले उथैं पुछछै, “हे प्रभु, क्या अब तुम रोमी सामराज्य स नाश करन खिन और इस्राएल का राज्य स फिर बनालै?” +उले उनूनथैं क्योछ, “उ बखत और उ चीज कब होलि, केवल म्योरो पिता परमेश्वरा का पास तय करूना को अधिकार छै, तुमून जाणना की जरूरत नाहातिन। +लेकिन जब पवित्र आत्मा तुमून में आला, तब तुम सामर्थ पाला। और यरूशलम शैहर और पुर यहूदिया और सामरिया प्रदेश में और पुर संसार में लोगून म्यारा बारिमें बताला।” +यो कैभेरन यीशु उनार देखन-देखनै परमेश्वर ले ऊस स्वर्ग में उठा लीछ, और बादलून का कारण उन ऊस नै देखी सक्या। +और उक मलि जान बखत जब शिष्य आकाश का तरफ चाँन मरैछ्या, तब अचानक द्वी आदिमी सफेद कपाड़ पैनिना का उनार सामुनि ठाँड़ भ्यान, +और कुन लाग्यान, “हे गलीली जिला का लोगों, तुम किलैं याँ ठाड़ हो भेरन आकाश का तरफ चाँन मरैछा? योई यीशु जैस परमेश्वरले स्वर्ग में उठा ली हैछ, उसीकैं उ फिर आलो, जसकैं तुम लोगून ले ऊस स्वर्ग का तरफ जान देखछ्य।” +जब उन द्वी आदिमी न्हैग्या, तब प्रेरित जैतून नामाका पहाण भटे जो यरूशलम शैहर भटे लगभग एक किलोमीटर दूर छै, यरूशलम शैहर में वापस आग्या। +और जब शैहर में वाँ पुज्यान त उन घरा का दौल में जो प्रेरित वाँ थ्वाड़ा बखत खिन रूकीना का छ्या। उन यो छ्या, पतरस, यहूना, याकूब, अन्द्रियास, फिलिप्पुस, थोमा, बरतोलोमी मत्ती, हलफईक च्योलो याकूब, शमौन जो रोमी सामराज्य का बिरोध में छ्यो और याकूबो को च्योलो यहूदा। +उनार दगाड़ वाँ और ले स्यैनिन छ्या और यीशुक भाई और उकी ईजा मरियम प्रेरितून का दगाड़ एक मन होभेरन प्रार्थना में लाग रूछ्या। +उनी दिनून में जब वाँ लगभग एक सौ बीस विश्वासी लोग जाम छ्या। तब पतरस उनार बीच में ठाड़ है भेरन कुन लागछ, +“हे विश्वासी भाईयो, पवित्र आत्मा ले भौत बखत पैलि राजा दाऊद का द्वारा यहूदाका बारिमें पैलि भटे कईनाकों छ्यो, यो यहूदा यीशु स पकड़ून वाला लोगून की अगुवाई करून वालान में भटे एक छ्यो। यो जरूरी छ्यो कि उक बारिमें पवित्रशास्त्र में लिखीना की बात पुरी हो। +हालाकि उ त हमून में भटे एक छ्यो, और उ यो सेवा का काम में ले हमोरो दगड़िया छ्यो। +जसो कि तुम जाणछा, कि यहूदा ले यीशु स ध्‍वाका ले पकड़िनाक रूपयान ले एक गडो मोल लीछ। और वाँ उ ख्वारा का बल भिमें खिती ग्यो, और मर ग्यो और उको पेट फाटि ग्यो और उक सब अनाड़ा-पाताड़ा भ्यार निकली ग्या। +जो यहूदा का दगाड़ भ्योछ उ यरूशलम शैहरा का रूनवाला सब लोग जाणि ग्या, और येक कारण उन लोग उ जाग स अपूनी भाषा में ‘हकलदमा’ मतलब ‘खूनी गड़ो’ कुन लाग्यान। +राजा दाऊद भजन संहिता की किताब में लिखछो, ‘उको घर उजड़ जालो, और उमें कोई नी बश,’ दाऊद दुसारा जाग यो ले कुंछो, ‘कोई दुसोरो उको पद लीले।’ +येक कारण यो जरूरी छै कि हमार दगाड़ जुड़ून खिन एक इसा आदिमी स चुनी जौ, जो प्रभु यीशुक मरिना में भटे ज्यून हूनाक गवा बनो। उ हर बखत हमार दगाड़ रईना को हो जब प्रभु यीशु हमार दगाड़ छ्यो, उ बखत भटे जब प्रभु यीशु मसीह स यहूना का द्वारा बपतिस्मा दी जान भटे लीभेरन स्वर्ग में उठाई लीई जान तक।” +तब उनूनले द्वी आदिमीन को नामको सुझाव दीछ, पैल यूसुफस जैथैं बरसब्बा ले कुंनान, जैको खानदानी नाम यूस्तुस छै, दुसोरो मत्तियाह को। +और यो कैभेरन प्रार्थना करछ्य, “हे प्रभु, तुम सब लोगून का दिल स जाणछा, येक कारण तुम हमून बता इन द्वीवैन में भटे तुमून ले कैस चुन छै, +कि उ यो सेवा काम में और प्रेरिताक उ खाली पद समालो। यहूदा उ जाग में न्हैग्यो जो उखिन उचित छ्यो।” +तब उनूनले उन द्वीवैन की नामेंकी परची डालछ्य, तब परची मत्तियाहाक नामेंकी निकलछ, और उ उन इग्यार प्रेरितून का दगाड़ शामिल कर ली ग्यो। +यहूदीन को पिन्तेकुस्त + को त्यारो को दिन आछ, त सब विश्वासी लोग एक जाग में जाम छ्या। +तब अचानक आकाश भटे तेज आँधी की जसी आवाज भैछ, और उले पुरो घर जाँ उन बैठिना का छ्या, गूँजीग्यो। +तब उनार सामुनि आगा का इसा लपटून प्रगट भ्यान जिनोरो आकार जिबाड़ान जसो छ्यो, जो अलग होभेरन उनूनमें भटे हरेक जन का मलिमें आछ। +और उन सब पवित्र आत्मा ले भरि ग्या, और जसी काबलियत पवित्र आत्माले उनून दीछ उक अनुसार अलग-अलग भाषान में बोलनून लाग्यान। +उ बखत, परमेश्वरो को डर मान्या वाला कई यहूदी पर्यटक लोग जो कि हरेक देश भटे त्यार मनून खिन यरूशलम शैहर में आईना का छ्या। +जब उनून कई भाषान में आवाज सुणाई दीछ, तो पर्यटक की भौत भीड़ लाग गै और उन हैरान हो ग्या, क्याखिनकि हरेक अपून-अपून भाष में विश्वासी बोलून सुणून मरेछ्या। +और उन सब हैरान हो भेरन कुन लाग्यान, “देखा, यो जो बोलून मर्यान क्या इन सब गलील प्रदेशा का रूनवाला लोग न्हैतिनी? +तो यो कि हुन मर्योछ, जो हमून में भटे हरेक इनून अपूनी-अपूनी मातृ-भाष में बात करून सुणू मर्या? +हमून में भटे कुछ लोग पारथी इलाका भटे छा, कुछ मेदी, और कुछ एलामी, मेसोपोटामिया यहूदिया, कप्पदूकिया, पुन्तुस, आसिया प्रदेश, +और कुछ लोग फ्रूगिया और पंफूलिया प्रदेश भटे, और कुछ मिस्र और लिबियाका देशाका इलाक भटे छन जो कुरेन शैहरा का आश-पास छन, और रोम देश भटे आईना का पर्यटक। +उन यहूदी और गैर-यहूदी जिनूनले यहूदी धर्म अपना हाल छ्यो, क्रेती टापू का लोग और अरब देशा का लोग ले छन, लेकिन अपूनी-अपूनी भाषा में उनूनथैं परमेश्वरा का ठूला-ठूला कामून का बारिमें सुणून मर्यान।” +और उन सब हैरान होभेरन उलझन में पड़ ग्या और एक दुसरथैं कुन लाग्यान, “यो कि हुन मर्योछ?” +लेकिन कुछ लोगून ले मजाक उड़ाभेरन क्योछ, “उन त शराबाक नशा में चूर है र्यान।” +पतरस उन इग्यारा प्रेरितून का दगाड़ ठाड़ भ्योछ और जोरले कुन लागछ्य, तुम जो यहूदी छा, और यरूशलम शैहरा का रूनवाला छा, और मेरि बातुन ध्यान ले सुणा मैं तुमून बतूछो की इनोरो कि मतलब छै। +तुमून में कुछ लोगून लागछो कि हम नशा में छा, लेकिन हम नशा में नाहातिन, क्याखिनकि ऐल त रात्तै का नौ बाज र्यान। +लेकिन जो हमार दगाड़ होर्योछ यो उ बात छै जो परमेश्वरो का तरफ भटे संदेश दिनवालो योएल का द्वारा पवित्रशास्त्र में कईना छै: +परमेश्वर कुंछो, “आखिरी दिनून में इसो होलो, कि मैं अपूनी आत्मा सब लोगून दयूंलो, और तुमार च्याला-चेलि भविष्यवाणी करला, और तुमार जवान दर्शन, और बुढ़ा-बुजुर्ग स्यून देखाला। +उन दिनून में, मैं अपून दास और दासीन में अपूनो आत्मा द्यूलो, और उन भविष्यवाणी कराला। +और मैं आकाश में अद्धभुत काम और उक तलि धरती में चिन दिखूलो, मतलब खून और आगो और धुआँको बादल दिखूलो। +प्रभु को न्याय को दिन उन है पैलि सूरज अन्यारो हो जालो और चाँद खून जस लाल हो जालो। उ दिन महान और तेजस्वी दिन होलो। +और जो कोई प्रभुको नाम ल्यलो, उई उद्धार पालो।” +हे इस्राएल देशा का रूनवालो, यो बातुन सुणा, कि नासरत गौं को यीशु एक इसो आदिमी छ्यो, जैस परमेश्वरा का तरफ भटे हुना को प्रमाण उन सामर्थ का कामून और चमत्कारा का कामून और चिन्नूनले प्रगट छै, जो परमेश्वर ले तुमार बीच में उक द्वारा दिखायान जैस तुम खुद जाणछा कि यो सच्ची छै। +उ परमेश्वरा का द्वारा पैलि भटे बनाईना की योजनाक अनुसार, उ तुमार हात पकड़ाई ग्यो और तुमून ले ऊस बुर लोगून की मद्दत ले कीलून ले ठोकभेरन सूली में लटका भेरन मार दीछ। +लेकिन परमेश्वरे ले ऊस मौत का दर्द भटे छुड़ाभेरन मरिनान में भटे ज्यून कर दीछ, क्याखिनकि उ बिल्कुल मुशकील छ्यो कि मौत ऊस अपून बंधन में राँख सको। +क्याखिनकि राजा दाऊद मसीह का बारिमें लिखछो, मैं प्रभु स हमेशा अपून सामुनि देखनै रयूँ, क्याखिनकि उ म्यारा दैन तरफ छै, मैं उन लोगून है नी डरूलो जो मैंस नुकशान पुजून चाँनान। +येक कारण मैं खुश छूँ, और खुश हो भेरन बोलछूँ। क्याखिनकि परमेश्वर भटे मैंस एक नय्या आश मिलछी। +क्याखिनकि तैं मैंस मरिना को नी रून देले। और नै अपून पवित्र जन की लाश स सड़ून देले। और म्यार प्राणस अधलोक में नी छोड़ले। +तैले मैंस जीवनो को बाँटो बताछ; तैं मैंस अपून दर्शन का द्वारा खुशिले भर देले। +“हे भाईयों, मैं उ कुलपिता दाऊदाका बारिमें तुमूनथैं हिम्मतले यो कै सकछूँ, कि उ मरिग्यो और उकी लाश कबर में ले राँखि गै, और उ कबर आज ले वाँई छै।” +उ परमेश्वरो को संदेश देने वाला छ्यो, उ जाणछ्यो कि परमेश्वरे ले कसम खाभेरन उक दगाड़ वादा करछ्य, “मैं त्यारा वंश में भटे एक आदिमी स त्यारा राजगद्दी में बैठूलो।” +उले भविष्य में परमेश्वरे की करून जानमर्योछ, और यो देखिभेरन मसीह का ज्यून हुना का बारिमें यो भविष्यवाणी करछ्य, कि नै त ऊस मरीना को रून दीछ, और नै उकी लाश सड़ून पाछ। +योई यीशु स परमेश्वरे ले ज्यून करछ्य, जैक हम सब गवाह छा। +अब उ स्वर्ग में परमेश्वरा का दैन हाता का तरफ सबून है ऊँचा जाग में बैठिनाका छै। पिता परमेश्वरे ले जसो वादा करिना को छ्यो, ऊस पवित्र आत्मा दीछ, और उले पवित्र आत्मा हमून दीछ। जो आज तुम देखछा और सुणछा। +क्याखिनकि राजा दाऊद यीशु मसीह का नियाती शरीर सहित स्वर्ग में नै उठाई ग्यो; लेकिन उ खुद कुंछो, “प्रभु परमेश्वरे ले म्यारा प्रभु थैं क्योछ, म्यारा दैन तरफ बैठ, +जब तक मैं त्यारा बैरिन दीन करूँलो, उनून त्यारा खुटान की चौका नियाती नै कर दयू।” +येक कारण इस्राएल देशा का सब लोगून यो बात स जरूर जाण लीन कि परमेश्वरे ले उई यीशुस जैस तुमूले सूली में लटकाछ, ऊस प्रभु और मसीह ले ठैहराछ। +जब उन लोगूनले यो बात सुणछ्य, तब उनार मन भौत दुखी भ्यान। और उन पतरस और दुसारा प्रेरितून थैं पुछून लाग्यान, “हे विश्वासी भाईयो, हम कि करनू?” +तब पतरसले उनून जबाब दीछ, “तुम लोग पश्चताप करा। तुमून में भटे हरेक आदिमी अपून-अपून पापून की माफी खिन यीशु मसीह का नामले बपतिस्मा ली। इसकैं तुम पवित्र आत्मा को बरदान मिलोलो। +यो वादा तुम, तुमेरि और सन्तानून, और उन सब दूर-दूरा का लोगून खिन ले छै जिनून प्रभु हमार परमेश्वर अपून पास बुलाला।” +पतरसले भौत और बातुन में गवाही दी-दीभेरन उनूनथैं बिनती करछ्य, “कि अपून आपस इन बुर लोगून भटे बचा।” +जो केले पतरस ले क्योछ, उनूनले प्रभु में विश्वास करछ्य और बपतिस्मा लीछ; और उ दिना तीन हजार लोग लगभग विश्वासीन का झुण्ड में मिल ग्या। +और उन प्रेरितून थैं शिक्षा पान में और संगति करून में और प्रभु भोज में, और विश्वासी लोग एक दगाड़ खाँछ्या, और आपस में मिलभेरन प्रार्थना करछ्या। +और प्रेरितून का द्वारा भौत अद्धभुत काम और चिन्न हुनै र्यान, और यरूशलम शैहरा का सब लोगून में डर छा ग्यो। +सब विश्वासी आपस मिलछ्या, और जो केले उनार पास छ्यो ऊस उन आपस में बाँड़ छ्या। +और उन अपूनी सम्पत्ति और समान स बेचभेरन जस उनेरि जरूरत हुछी, ऊस उनूनमें बाँड़ दीछ्या। +और उन रोज मन्दिर में जाम हुछ्या। और उन घर-घर में प्रभु भोज लीभेरन यीशुक बलिदान याद छ्या। +और उन परमेश्वरेकि अराधना करछ्या, और सब लोग उनून देखिभेरन खुश छ्या और जो उद्धार पा जाँछ्या, उनून प्रभु हर रोज उनूनमें मिला दी छ्यो। +एक दिन पतरस और यहूना दिनाक तीन बजे प्रार्थना करून खिन मन्दिर में जानमरेछ्या। +तब कुछ लोग एक आदिमी स जो जन्म भटेई लुलो छ्यो, ऊस लीभेरन उनमरेछ्या जैस उन हर रोज मन्दिर का द्वार का पास बैठा दीछ्या जैको नाम सुन्दर द्वार छ्यो, ताकि उ वाँ उन-जानवालान थैं भीख माँगौ। +जब उले पतरस और यहूनास परमेश्वराका भवन में जान देखछ्य, त उनूनथैं भीख माँगून लागछ्य। +पतरसले और यहूना ले ऊस ध्यान ले देखछ्य। और पतरसले उथैं क्योछ, “हमार तरफ देख।” +उ उनूनथैं के पाना की आश ले उनार तरफ देखून लागछ्य। +तब पतरसले क्योछ, “म्यारा पास सुन-चाँदी नाहतिन, पर जो म्यारा पास छै, उ मैं तैंस दीछूँ। यीशु मसीह नासरी का नामले उठ और हिटून लाग।” +तब पतरसले उक दैन हात पकड़ भेरन ऊस उठाछ। और एकदम उक खुटान में हिटना कि ताकत आगै। +और उ उछल भेरन ठाड़ हो ग्यो, और परमेश्वरेकि महिमा करनै-करनै पतरस और यहूना का दगाड़ मन्दिराक खाल में ग्योछ। +सब लोग ऊस चलून-फिरून और परमेश्वरे की महिमा करून देखिभेरन, +पछ्याण ग्या, कि यो मन्दिरा का भ्यार सुन्दर फाटक में बैठभेरन भीख मांगन्या वालो भिखारी छै; और यो घटनाले उन सब भौत दंग और हैरान भ्यान। +जब उ पतरस और यहूनास पकड़ीनाको छ्यो, सब लोग भौत ताजुब करभेरन उ बरानडा तरफ दौड़यान जैस राजा सुलैमानो को बरानडा कुंनान। +यो देखिभेरन पतरसले लोगूनथैं क्योछ, “हे इस्राएल देशाक रूनवालो, तुम येस इदुक हैरानी ले किलैं चाँनमरेछ्या, और तुम हमरि तरफ इसीकैं किलैं घुरूभेरन देखून मरैछा, जसीकैं कि हमूले येस अपूनी ताकतले या भक्तिले ठीक कर रैछ।” +हमोरो परमेश्वर जो कि अब्राहम और इसहाक और याकूबो को परमेश्वर छै, हमार पुरखान का परमेश्वर ले अपून सेवक यीशु मसीह की महिमा करछ्य, लेकिन तुमून ले ऊस मरवा डालून खिन रोमी अधिकारीन का हवाला कर दीछ, और जब पिलातुस ले ऊस छोड़ना को विचार करछ्य, तब तुमूले उक सामुनि यीशु को बिरोध करछ्य। +तुमून ले मसीह को इनकार करछ्य, जो पवित्र और धर्मी छ्यो, और तुमूनले चाछ कि उक बदला में तुमून खिन एक हत्यारा स छोड़ दी जौ। +और तुमूनले जो लोगून अनन्त जीवन दीछो ऊस मरवा दीछ, जैस परमेश्वरले मरिनान में भटे ज्यून करछ्य, जैक हम सब गवाह छै। +यीशुक नाम में विश्वासा का कारण यो आदिमी स जैस तुम जाणछा और यो बखत देखून मरैछा, जैस ताकत दी गैछ। यो आदिमी यीशुक नाम में और उक विश्वासा का द्वारा बिल्कुल ठीक हो ग्योछ जसो कि तुम खुद देख सकछा। +“हे भाईयो, मैं जाणछूँ कि तुम और तुमार अगुवान ले यीशु स मार दीछ, तब तुम उक बारिमें अनजान छ्या। +लेकिन जिन बातुन परमेश्वरे ले अपून सब संदेश दीन वालान का द्वारा पैलि भटे बताईना को छ्यो, कि उको मसीह दुख उठालो और मारी जालो, तुमारा द्वारा परमेश्वर ले इन बातुन पुर करभेरन दिखाछ। +येक कारण पश्चताप करा और परमेश्वरा का तरफ लौट आ, जेलै तुमार पाप माफ करि जून, तब परमेश्वरा का तरफ भटे शान्ति को दिन आला। +और परमेश्वर यीशुस भेजोलो, जो मसीह छै, जैस उले तुमून खिन पैलि भटे चुनिना को छै। +यीशु को स्वर्ग में उ बखत तक रूनो जरूरी छै, जब तक परमेश्वर उन सब चीजून नय्या नै बना द्यो जो उले बनाईना का छन। भौत बखत पैलि परमेश्वरेले लोगून यो बतून खिन पवित्र परमेश्वरो को संदेश दिनवालान का द्वारा इसो करना को वादा करछ्य। +जस कि मूसाले क्योछ, ‘प्रभु परमेश्वर तुमार भाईन में भटे म्येरो जसो एक परमेश्वरो को संदेश दिनवाला स भेजोलो, और जो कुछ ले उ तुमूनथैं कौल, तुम उकी सुणिया। +पर हरेक आदिमी स जो उ परमेश्वरो को संदेश दिनवालान की नै सुणनो, उ लोगून में भटे नाश करि जालो।’ +और शमूएल भटे लीभेरन उक बाद जदुक लै परमेश्वरो को संदेश दिनवालान ले इन दिनून का बारिमें प्रचार करछ्य। +तुम सब परमेश्वरो को संदेश दिनवालान की संतान और वाचा का भागी छा, जो वादा परमेश्वरे ले तुमार पुरखान का दगाड़ कर राखछ्यो, जब परमेश्वरले अब्राहम थैं क्योछ, कि ‘त्यारा वंशाक जरियाले संसारा का सब लोग आशीष पाला।’ +परमेश्वरे ले अपून सेवक चुन‍छ्य और सबून है पैलि तुमार पास भेजछ्य, कि हमून में भटे हरेक स पाप की जीन्दगी भटे परमेश्वरा का तरफ उन खिन मद्दत करौ।” +जब पतरस और यहूना लोगूनथैं यो बात करून मरेछ्या, तब कुछ याजक और मन्दिरा का चौकीदार और धर्मीक सूमहा का लोग जिनून सदूकी लोग कुंनान उन ले उनार पास आयान। +क्याखिनकि उनून पतरस और यहूना स देखभेरन भौत रीस आ रैछी, उन लोगून सिखून मरेछ्या कि जो मर ग्यान परमेश्वर उनून दुबारा ज्यून कर द्योलो, जसीकैं उले यीशु स मरिनान में भटे ज्यून करछ्य। +उनूनले पतरस और यहूनास पकड़ भेरन दुसारा दिन तलक जेल में राँखछ्य, क्याखिनकि ब्याल हो गैछी। +लेकिन जो लोग संदेश स सुणन मरैछ्या, उनूनमें भटे भौत लोगूनले यीशु में विश्वास करछ्य, तो वाँ कुल मिलाभेरन लगभग पाँच हजार आदिमी छ्या, जो यीशु में विश्वास करूनवाला बन ग्या। +दुसारा दिन उनार यहूदी अगुवा, सयाना और मूसा का नियम सिखून वाला यरूशलम शैहर में एक जाग में जाम हो ग्या। +उन लोग जो सभा में शामिल छ्या, उनूनमें भटे महायाजक हन्ना और कैफा और यहूना और सिकन्दर‍ और जदुक महायाजका का घराना का छ्या, सब यरूशलम में जमा भ्यान। +तब उनूनले पतरस और यहूनास वाँ बुलाभेरन बीच में ठाँड़ करभेरन पुछ्छै, “यो आदिमी स चंगो करून खिन कैले तुमून शक्ति और अधिकार दीछ?” +तब पतरसले पवित्र आत्माका सामर्थ में भरिभेरन उनूनथैं क्योछ, +“हे लोगून का अधिकारी और स्यानान हमूले एक कमजोर आदिमी खिन निको काम करछ्य, और आज हमूनथैं पूछताछ करि जानमर्योछ कि उ कसकैं बिमारी भटे ठीक हो ग्योछ। +तो तुम सब और पुर इस्राएली देशा का लोग जाण लीन, कि यो नासरत गौंक यीशु मसीहक नामले करि ग्योछ। उई यीशु स तुम लोगून ले सूली में लटका दीछ, लेकिन परमेश्वरले ऊस मरिनान में भटे ज्यून करछ्य। आज उई नामाका द्वारा यो आदिमी तुमार सामुनि चंगो होभेरन ठाड़ छै। +यीशु मसीह उई ढूंगो छै, जैस तुम मिस्त्रियून ले बेकार जाणिभेरन खित दीछ, उई ढूंगो नींव को कुनाको ढूंगो बनछ्य। +यीशुक अलावा और कैका द्वारा उद्धार नाहातिन; क्याखिनकि स्वर्ग का तलि आदिमीन में और कोई दुसोरो नाम नै दी ग्यो जैका द्वारा हम उद्धार पा सका।” +पतरस और यहूना की बात सुणिभेरन यहूदी अगुवा दंग है ग्या कि प्रेरितून इतुक निडर है भेरन अपूनी बात बतुनान, जब की उन अनपढ़ और साधारण मैंस छन। तब यहूदी अगुवान ले पछ्याण लीछ कि उन यीशुक दगड़िया छन। +लेकिन उ आदिमी जो चंगो होईना को छ्यो, पतरस और यहूना का दगाड़ ठाड़ देखिभेरन, उनार दला का लोग उनार खिलाफ के नै कै सक्या। +येक कारण उनूनले पतरस और यहूनास महासभा का कमरा भटे भ्यार जाना को हुकुम दीछ। उक बाद उन सब आपस में बात-चीत करून लाग्यान, +“कि हम इन लोगून का दगाड़ कि करनू? क्याखिनकि यरूशलम शैहरा का सब लोग जाणनान, कि इनूनले एक ठूलो चमत्कारो को काम दिखा रैछ; और हम यो सच्चाई स इनकार नै कर सकना किलैकी जो हो रियो उ सत्य छै। +लेकिन लोगून में यो बातोको ज्यादा प्रचार नै हो, येक कारण हम इनून डरा-धमकाभेरन कुनू, कि तुम फिर यीशुक बारिमें कोई ले लोगून का दगाड़ बात-चीत जन कर्या।” +तब उनूनले पतरस और यहूनास बुलाभेरन उनुस डरा-धमकाभेरन क्योछ, “तुम यीशु का नामले और कोई लोगून का दगाड़ बात जन कर्या और नै उपदेश दीया।” +लेकिन पतरस और यहूना ले उनुस जवाब दीछ, “तुम यो बात को फैसला करा, कि परमेश्वरा का नजर में कि ठीक छै; हम तुमोरो हुकुम माना या परमेश्वरो को? +किलैकी यो त हम नै कर सकना, जो हमूले देखछ सुणछै, उ हम लोगून बतून नै छोड़ सकना।” +तब उनूनले पतरस और यहूनास डरा-धमकाभेरन छोड़ दीछ, उन अगुवान उनून सजा दीना को कैले कारण नै मिल्यो। किलैकी जो घटना भैछ उक कारण सब लोगून ले परमेश्वरकि बड़ाई करछ्य। +उ आदिमी जो अद्धभुत चमत्कार ले चंगो हो रेछ्यो, उकी उमर चालीस साल है ज्यादा छी। +जब पतरस और यहूना जेल भटे छूटभेरन अपून दगड़ियान का पास आयान, और जो कुछ प्रधान याजकून और सयानान ले उनूनथैं कईना को छ्यो, उनून बता दीछ। +यो सुणभेरन उनूनले एक मन होभेरन जोर-जोरले परमेश्वरथैं प्रार्थना करछ्य, “हे प्रभु तुम उई प्रभु छा, जैले आकाश, धरती, समुद्र और जेलै उमें छै, उ सब बना रैछ।” +तुमूले पवित्र आत्मा का जरियाले अपून सेवक हमोरो पितर राजा दाऊद का मुँख भटे क्योछ, “गैर-यहूदी किलैं आग-बबूला भ्यान? और देश देशा का लोगून ले किलैं षड्यन्त्र रचछ्य? +धरतिक राजान ले अपनास तैय्यार करछय, और अगुवा परमेश्वर और मसीहा का विरोध में जाम भ्यान।” +क्याखिनकि “सच्ची में त्यारा पवित्र सेवक यीशु का बिरोध में जैस तैले अभिषेक करछ्य, राजा हेरोदेस और पुन्तियुस पिलातुसले राज्यपाल गैर-यहूदी और इस्राएलीन का दगाड़ यो नगर में जाम भ्यान। +यो येक कारण भ्योछ क्याखिनकि तैले अपूनी इच्छा और सामर्थ ले यो करना को सोचीना को छ्यो। +अब हे प्रभु, उनेरि धमकिन सुण; और अपून दासून यो बरदान दे कि त्यारा बचनून निडर होभेरन लोगून सुणा सका। +और तैं चंगो करून खिन अपूनो हात बढ़ो और चिन्ह और चमत्काराक काम त्यारा पवित्र सेवक यीशु का नाम ले करिजून।” +जब उनेरि प्रार्थना खतम हो गै, तो उ जाग जाँ उन जाम छ्या, उ जाग हिलून लागछी, और उन सब पवित्र आत्मा ले भरग्या, और उन परमेश्वरको बचन निडर हो भेरन लोगून सुणून लाग्यान। +और विश्वास करूनवालान की मंडली एक मन और एक चीत छी, या तक कोई अपूनी सम्पति स अपूनी नी कुछ्या, लेकिन उनोरो सब कुछ साझाको छ्यो। +और प्रेरित भौत सामर्थले प्रभु यीशुक ज्यून हुना की गवाही दीनै र्यान और उन सबून में भौत अनुग्रह छ्यो। +उनूनमें कोई गरीब नै छ्यो, क्याखिनकि जिनारा पास जाग या घर छ्यो, उन उनुस बेच-बेचभेरन उन डबलून प्रेरितून दी दीछ्या, +और उन ऊस जरूरत का हिसाबले आपस में बाड़ी दीछ्या। +यूसुफ नामोको एक आदिमी छ्यो। उ लेवी गोत्र छ्यो और साइप्रस टापू को रूनवालो छ्यो प्रेरित ऊस बरनबास नामले बुलूछ्या, जैको मतलब छै, एक इसो आदिमी जो दुसरा को हौंसला बढ़ूछो। +उक पास थ्वाड़ा जमीन छी, जो डबल उ जमीन बेचभेरन मिलीयान, उले उन डबलून प्रेरितून दी दीयान ताकि प्रेरित लोगून की मद्दत कर सकून। +हनन्याह नामोको एक आदिमी छ्यो और उकी घरवाली को नाम सफीरा छ्यो, उनूनले अपूनी जमीन को थ्वाड़ा हिस्सा बेचछ्य। +उनूनले जमीनाक दाम में भटे थ्वाड़ा डबल अपून खिन बचा लियान, और यो बात उकी घरवाली स ले मालूम छ्यो, और एक हिस्सा ल्याभेरन प्रेरितून दी दीछ। +पतरसले क्योछ, “हे हनन्याह! शैतान ले त्यारा मन में पवित्र आत्माथैं झूठ बोलना को बिचार डालछ्य। तैंले उकी किलैं सुणछ्य कि तैंले अपूनी बेचिना की जमीनाक दाम में भटे थ्वाड़ा हिस्सा अपून खिन राखले? +क्या बेचना है पैलि उ जमीन तेरि नी छी? और जब बेची गैछी त क्या उन डबल त्यारा नी छ्या? त्यारा मन में यो बुरो कामो को विचार किलैं आछ? तैले आदिमी थैं नै, लेकिन परमेश्वर थैं झूठ बोलछ्य।” +यो बात सुणते ही हनन्याह भिमें खिती पड़छ्य, और मर ग्यो और जिनुले यो बात सुणछ्य, उन भौत डरी ग्या। +फिर कुछ जवानूले आभेरन उकी लाश स कफन में लपट भेरन, और भ्यार लिजाभेरन दफना दीछ। +येक लगभग तीन घन्‍टाक बाद उकी घरवाली, ले भितर आछ। ऊस अपून घरवाला की मौत का बारिमें पत्तो नी छ्यो। +तब पतरसले उथैं पुछ्छै, “ मैंस बतौ क्या तुम द्वीवैन उ जमीन इदुक डबलून में बेचछ्य?” उले जबाब दीछ, “होई, इदुक में बेचछ्य।” +तब पतरसले उथैं क्योछ, “यो कि बात छै, क्या तुम द्वीवैन प्रभु की आत्मा का इम्तिहान लीन खिन एक मन करछ्य? देख, त्यार घरवालास दफनून-वाला भ्यार द्वारून में ठाड़ छन, और उन तैंस ले भ्यार लिजाला।” +यो बातस सुणते ही उकी मौत होगै और उ तुरन्त उक खुटान का पास भिमें खिती पड़छै; तब दफनू वालानले भितर आभेरन ऊस ले मरिना को पाछ, और भ्यार ली जाभेरन ऊस ले उक आदिमी का दगाड़ दफना दीछ। +और सब विश्वासीन की मण्डली जो यरूशलम शैहर में छ्या और इन बातुन सुणून वाला लोगून में डर बैठग्यो। +प्रेरितून का द्वारा भौत चिन और चमत्कारा का काम लोगून का बीच में दिखाई जाँछ्या, और मसीहक सब विश्वासी लोग एक मन हो भेरन राजा सुलैमान का बरानडा में जाम हुछ्या। +कुछ लोग प्रेरितून की बातुन को इज्जत त करछ्या, लेकिन उनूनमें विश्वासीन का समूह में जुड़ जाना को साहस नी छ्यो, फिरले लोग उनेरि तारीफ करछ्या। +प्रभु यीशु में विश्वास करूनवाला लोगून की गिनती बढ़नै जाछी और आदिमी और स्यैनिन को एक ठूलो दल बन ग्यो। +जो कुछ ले प्रेरित करून मरैछ्या, उक कारण लोग अपून बिमारून चरपाई और पटखाटून में ल्याभेरन बाँटान में राख दीछ्या, कि जब पतरस आलो उकी परछाई ले उनूनमें भटे कैमें पड़ि जौ। +और यरूशलम शैहरा का आस-पासा का सब गौंन भटे ले भौत लोग बिमार और भूताका सताईना का लोगून ल्या-ल्याभेरन प्रेरितून का पास उछ्या, और उन सब ठीक हो जाछ्या। +तब महायाजक और उनार दगड़िया जो सदूकी दला का सदस्य छ्या उन प्रेरितून का खिलाफ जलन करून लाग्यान। +और प्रेरितून पकड़ भेरन जेल में बन्द कर दीछ। +लेकिन रात में प्रभुक एक स्वर्गदूतले उनून जेल खाना को द्वार खोल भेरन भ्यार निकालछ्य और क्योछ, +“जा, और मन्दिर में ठाड़ होभेरन, लोगून यो नय्या अनन्त जीवन का बारिमें बता।” +प्रेरित यो सुणभेरन रात्तै हुन तक मन्दिर में ग्यान, और वाँ उन लोगून सिखून लाग्यान। जब महायाजक और उनार दगड़ियान आयान तब उनूनले इस्राएल देशा का सब यहूदी अगुवान कि महासभा बैठाछ, और जेल में यो जबाब भेजछ्य कि प्रेरितून याँ ल्याई जौ। +लेकिन जब मन्दिराक चौकदार जेल में पुज्यान, त उनूले वाँ प्रेरित नै पायो, और वापस आभेरन यो बात बताछ। +“हमूले देखछै कि जेल खानाक द्वार त निकीकैं बन्द करिना छ्या, और चौकीदारून ले वाँ भ्यार द्वारून का पास ठाड़ देख्यान; लेकिन जब द्वार खोल्यान त भितर कोई ले नै मिल्यो।” +जब मन्दिराक चौकीदारून का अधिकारी और प्रधान याजकून ले यो बात सुणिभेरन, और उनार बारिमें सोचभेरन भौत चिन्ता में पड़ ग्या कि येको की परिनाम होलो। +इदुक में केले आभेरन उनुस बताछ, “देखा, जिन लोगून तुमून ले पकड़ भेरन जेल खान में बन्द कर राखछ्यो, उन मन्दिर में लोगून उपदेश दीन मर्यान।” +जब उनूनले यो सुणछ्य, तब मन्दिरा का चौकदारून का अधिकारी चौकदारून का दगाड़ मन्दिरा में ग्यान, वाँ जाभेरन प्रेरितून महासभा का सामुनि दुबारा ल्यान, लेकिन उनून जबरदस्ती करभेरन नै ल्या, क्याखिनकि उनून डरछ्यो, कि लोग हमून ढूंगा ले लोड़िया भेरन नै मार दीन। +उनूनले प्रेरितून ल्याभेरन महासभा का सामुनि ठाड़ कर दीछ; तब महायाजक ले उनूनथैं पुछ्छै, +“कि हमूले तुमून धमकैभेरन यो हुकुम नै दिईनाको छ्योई, कि तुम यीशुक नामेले उपदेश जन दीया? फिरले तुमून ले पुर यरूशलम शैहर में यो उपदेश फैला दीछ, और तुम उ आदिमी को हत्या को इलजाम हमून में लगून चाँछा।” +तब पतरस और दुसारा प्रेरितून ले जबाब दीछ, “हमून खिन लोगून को हुकुम है ज्यादा जरूरी, परमेश्वरको हुकुम मानून हमोरो कर्तव्य छै। +हमार पुरखान का परमेश्वरले यीशु स मरिनान में भटे ज्यून करछ्य, जिनूस तुमूले सूली में लटका भेरन मार दीछ। +और ऊसई परमेश्वरले प्रभु और मुक्तिदाता ठैराभेरन अपून दैन हाता का तरफ ऊँच्चो पद दीछ, ताकि इस्राएली लोग पश्चाताप करून और अपून पापून खिन माफी पान सकून। +हम इन बातुन का गवाह छा, और पवित्र आत्मा ले गवाह छै जैस परमेश्वरले उनून दीछ, जो उक हुकुम माननान।” +जब महासभा का सदस्यून ले यो सुणभेरन जलनाक कारण प्रेरितून मारून चाँछ्या। +लेकिन गमलीएल नामोको एक फरीसी जो मूसा का नियम सिखूनवालो महासभा को सदस्य छ्यो और सब लोग उकी इज्जत करछ्या, उले महासभा में ठाड़ होभेरन प्रेरितून थ्वाड़ देर खिन भ्यार करि दीनान को हुकुम दीछ। +तब उले महासभा का सदस्यून थैं क्योछ, “हे इस्राएल देशाक लोगो, जो कुछ ले इन आदिमीन का दगाड़ करून चाँछा, सोच-समझभेरन कर्या। +क्याखिनकि इन दिनून है पैलि थियूदास नामोको आदिमी छ्यो, और उ यो दावा करछ्यो कि मैंले कुछ छूँ; और लगभग चार सौ लोग उक दगाड़ा हो गैछ्या। लेकिन उ मारी ग्यो, उक बाद उक मानन्या वाला तितर-बितर है ग्या, और उनोरो नामो-निशाल ले नै रियो। +उक बाद जनगणनाक दिनून में गलीलो को रूनवालो यहूदा आछ, और उले ले कुछ लोग अपून तरफ कर लियान; उ ले मारी ग्यो, और जतुक लोग ऊस मानछ्या उन सब तितर-बितर हो ग्या। +येक कारण अब मैं तुमूनथैं कुछूँ, तुम इन लोगून है दूर रौ, और उनार कोई काम में दखल जन दी; क्याखिनकि अगर यो योजना को काम लोगून का तरफ भटे होलो त तब एक दिन यो खतम हो जालो। +लेकिन अगर यो परमेश्वरा का तरफ भटे होलो, त तुम उनून कभै नै मिटा सकला; काँई इसो नै हो कि तुम परमेश्वरोको विरोध करूनवाला ठैरा।” +तब उन उकी बात सुणभेरन सहमत हो ग्या; और प्रेरितून भितर बुलाभेरन चाबुक लाग्यान; और उनून यो हुकुम दीछ, कि अब तुम लोगून यीशुक नामले कोई उपदेश जन दीया और फिर उनून छोड़ दीछ। +उन यो बात ले भौत खुश होभेरन महासभा का सामुनि भटे न्हैजानान, कि हम यीशुक कारण अपमानित हुन लायक छा। +येक बाद उन हरेक दिन, मन्दिर में और घर-घरून में प्रेरित लगातार सिखूछ्या और प्रचार करछ्या कि यीशु ही मसीह छै। +उन दिनून में जब शिष्यून की गिनती बड़न मरैछी, तब यूनानी भाषा बोलून वाला यहूदी विश्वासी, इब्रानी भाषा बोलून वाला यहूदी विश्वासीन का खिलाफ कुड़कुड़ून लाग्यान, कि हर-रोज खानो बाटून में हमरि विध्वान को ध्यान नै राखि जानो। +तब बारा प्रेरितून ले यरूशलम शैहरा का दुसारा विश्वासीन अपून पास बुलाभेरन क्योछ, “हम प्रेरितून अपूनो बखत परमेश्वरको बचन सिखून में बितून चैछो, नै की खानो खिलून-पिलून की सेवा में। +येक कारण हे विश्वासी भाईयो, तुम अपून में भटे सात खास आदिमीन चुन ली, जो पवित्र आत्मा और बुद्धि ले भरिना, उनून चुन ली, कि हम उनून यो कामें की जिमेदारी सौंप सकाँ। +पर हम त प्रार्थना और बचन को प्रचार और शिक्षा दीन में समर्पित रूला।” +यो बात उन सबून निकी लागछ्य, और उनूनले स्तिफनुस नामोको एक आदिमीस जो विश्वासी और पवित्र आत्मा ले भरिना को छ्यो, और फिलिप्पुस, प्रुखुरूस, नीकानोर, तीमोन, परमिनास, और अन्ताकिया शैहरो को रून वालो नीकुलाऊस स जो यहूदी मत में आग्यो छ्यो, चुन लीछ। +येक बाद उनून प्रेरितून का सामुनि ठाड़ कर दीछ, उनूनले उनारा ख्वारा में हात राखभेरन प्रार्थना करभेरन, उ काम स करून खिन उनून नियुक्त करछ्य। +और इसकैं परमेश्वरको बचन फैलनै ग्योछ, और यरूशलम शैहर में शिष्यून की गिनती भौत बढ़नै गैछ, और कई यहूदी याजकून ले यीशु में विश्वासो को यो संदेश स्वीकार करछ्य। +येक बाद स्तिफनुसले, जो उन सात लोगून में भटे एक छ्यो, परमेश्वरा का अनुग्रह और सामर्थले भरिभेरन लोगून में भौत ठूला-ठूला चमत्करा का काम और चिन दिखूछ्यो। +लेकिन थ्वाड़ा लोगून ले स्तिफनुस को बिरोध करछ्य। उन उ यहूदी सभाघरा का सदस्य छ्या, जैस दास मुक्त लोगून को सभा घर कई जाछो; उन लोग कुरेनी और सिकन्दरिया शैहरून भटे और किलिकिया और आसिया प्रदेश भटे ले छ्या, यो लोग स्तिफनुसा का दगाड़ बहस करून लाग्यान। +लेकिन उले जो कुछ ले क्योछ, उन उको कोई जबाब नै दी सक्या। क्याखिनकि पवित्र आत्मा ले स्तिफनुसै स भौत बुद्धिमानी ले बोलना की मद्दत करछ्य। +दास मुक्त लोगून ले और लोगून भड़काछ कि उन झूठ बोलून, “हमूनले स्तिफनुसस मूसा का और परमेश्वरा का खिलाफ में बुराई करून सुणछ्य।” +उनूनले स्तिफनुस खिलाफ लोगून और यहूदी अगुवान और मूसा का नियम सिखून वालान भड़का दीछ, और उनूनले आभेरन स्तिफनुसस पकड़ भेरन महासभा का सामुनि ली ग्यान। +वाँ उनूनले झूठ्ठा गवाह पेश कर्यान जिनूनले स्तिफनुस में यो आरोप लगायान, कि “यो आदिमी पवित्र भवन और मूसा का नियम-कानून का बिरोध में बोलूनै रूछो। +क्याखिनकि हमूले ऊस यो कुन सुण रैछ, कि योई नासरत गौं को यीशु यो मन्दिर स उधारी द्योलो, और उन रीति-रिवाजून बदल डालोलो जो मूसाले हमून सौप रैछ।” +तब सब लोगूनले जो महासभा में बैठिना का छ्या, उनूनले स्तिफनुसका तरफ ध्यान ले देखछ्य, त उको मुँख स्वर्गदूतो को जसो चमकदार देखाई दीछ। +तब महायाजक ले स्तिफनुस थैं पुछ्छै, “कि यो आरोप सच्ची छनी?” +उले क्योछ, “हे भाईयो, और अगुवो सुणा, हमार पूर्वज अब्राहम स उक हारान नगर + में आभेरन बसन है पैलि, जो उ मेसोपोटामिया प्रदेश + में छ्यो, तब महान परमेश्वरेले ऊस दर्शन दीछ और उथैं बात करछ्य।” +परमेश्वर ले क्योछ, “तैं अपून रिश्तेदारून और यो देशस छोड़िभेरन उ देश में जा, जो मैं तैंस दिखूँलो।” +उक बबाक मरना का बाद परमेश्वरेले अब्राहम हारान नगर भटे निकालभेरन याँ ली आछ जो तुम अगुवा रूछा। +उ बखत परमेश्वरेले ऊस कैले सम्पत्ति मतलब खुट राखना की जाग ले नै दीनी, हालांकि उ बखत उको कोई ले संतान नी छी। फिरले परमेश्वरेले उक दगाड़ यो वादा करछ्य, कि मैं यो पुर देश तैंस और त्यारा बाद त्यारा वंश स द्यूलो। +और परमेश्वरले उनूनथैं यो ले क्योछ, कि त्यारा वंशाक लोग पराया देश में परदेशी होलो, और परदेशी लोग उनून गुलाम बनाभेरन चार सौ साल तक उनार दगाड़ भौत बुरो कराला। +फिर परमेश्वरेले अब्राहम थैं क्योछ, जो जातिक लोग तुमून गुलाम बनाला, उनून मैं खुद सजा द्यूलो, और तेरा वंशजून उ देश भटे निकलभेरन योई जाग में ल्यूलो जाँ आभेरन उन मेरि अराधना करला। +और परमेश्वरेले अब्राहमा दगाड़ वाचा बादछ्य कि उ उको और उको वंशो को ख्याल राखोलो। वाचा का चिन्ह रूप में परमेश्वरले क्योछ, कि उक घराक सब बैगमैंसून को खतना हो। जब अब्राहमो को च्योलो इसहाक को जन्म भ्योछ, त अठूँ दिन उको खतना करि ग्योछ; इसा तरीका ले इसहाक ले अपून च्याला याकूबो को खतना कराछ, और याकूब ले अपून बारा च्यालान को खतना कराछ जो कि यहूदी जाति का कुलपिता बन्यान। +और यूसुफा का भाईन ले उथैं जलनाक कारण ऊस मिस्र देश खिन जानवाला लोगून का हाथ गुलामक रूप में बेच दीछ; फिरले परमेश्वर उक दगाड़ छ्यो। +पर परमेश्वरले यूसुफस सब विपतीन भटे बचाभेरन मिस्र देशा का राजा फिरौना का नजर में प्रिय और बुद्धिमान बना दीछ। तब राजा ले यूसुफस मिस्र देश में और अपून राजभवनाक सब लोगून में अधिकारी ठहराछ। +जब यूसुफस अधिकारी बनाछ, त पुर मिस्र और कनान देश में भयंकर अकाल पड़छय; जैले लोगून भौत तखलीफ उठून पड़छ्य, और हमार पुरखान अनाज नी मिलछ्यो। +लेकिन जब याकूब ले सुणछ्य कि मिस्र देश में अनाज छै, उले हमार पूर्वजून वाँ अनाज लीन खिन भेजछ्य और उन यूसुफ स मिल्यान और अनाज खरीदछ्य पर उनूनले यूसुफ स नै पछ्याणो। +दुसारा बार जब उन अनाज लीन खिन मिस्र देश में ग्यान, तब यूसुफले खुद अपून भाईन अपून बारिमें बताछ, और यूसुफ का गोत्र का बारिमें राजा फिरौन स मालूम हो ग्यो। +तब यूसुफ ले अपून बाब याकूब खिन जबाब भेजछ्य और अपून पुर परिवार स जैमें पचहत्तर लोग छ्या मिस्र देश में ऊँन खिन बुलावा भेजछ्य। +तब याकूब मिस्र देश में बश ग्यो; वाँई उ और हमार पुरखा मर ग्या। +उन याकूब की लाश स हमार देश कनान में लीभेरन आयान, और उकी लाश उ कब्र में दफनाछ, जैस अब्राहम ले कुछ रूपाया दीभेरन मोल लीईना को छ्यो। जब याकूब का च्यालान की मौत भैछ त उनेरि लाशून ले कनान देश में ल्यान और शकेम शैहर में उई जमीन में दफनाई ग्यो, जैस याकूब ले हमोरा का च्यालान भटे मोल लीईना को छ्यो। +“लेकिन जब उ वादा को पुर हुना को बखत आछ, जो परमेश्वरेले अब्राहम थैं कर राखछ्यो, तो मिस्र देश में हमारा पुरखा बड़ ग्या और भौत हो ग्या।” +तब मिस्र देश में दुसोरो राजा बनछो, जो यूसुफस नी जाणछ्यो। +उले हमार गोत्रा का दगाड़ चलाकी करभेरन हमार पुरखान का दगाड़ भौत बुरो बर्ताव करछ्य, कि उनार ईजा-बाब अपून नान-नातिनान खितून खिन मजबूर करछै, ताकि उन मर ज्यून। +“उ बखत मूसा पैद भ्योछ; उ परमेश्वरा का नजर में भौते सुन्दर छ्यो। और उक ईजा-बाब ले ऊस अपून घर में तीन मैंन तलक चोरी-छुप भेरन पालछै।” +जब उन ऊस भौत बखत तक लुका नै सक्या, त उक ईजा-बाब ले भ्यार राख दीछ, तब मिस्र देशा का राजा फिरौन की चेलि ले ऊस गोद लीछ और अपून घर ली गैछ, और अपून च्याला का नियाती ऊस पालछी। +और मूसास मिस्रिन की पुर ज्ञान-विज्ञान का बारिमें सिखाई ग्यो, और उ बात-चीत और कामून में ताकतबर हुनै ग्योछ। +“मूसा चालीस सालको भ्योछ, तब उक मन में आछ कि उ अपून इस्राएली भाईन का दगाड़ भेंट करूँ।” +तब वाँ उले एक मिस्री आदिमी का द्वारा एक इस्राएली आदिमी का दगाड़ बदसलूकी हुन देखिभेरन ऊस बचाछ, और मिस्री आदिमी स मारभेरन उ इस्राएली आदिमीक बदला लीछ। +उले सोचछ्य, कि उक अपून लोग समझाला कि परमेश्वर उक द्वारा उनून गुलामी भटे आजाद करोलो, लेकिन उन नै समझिया। +दुसारा दिन जब द्वी इस्राएली लोग आपस में लड़ून मरेछ्या, त उ वाँ आग्यो; और यो कैभेरन उनोरो आपस में मेल करून लागछो, “हे आदिमी, तुम त भाई-भाई छा, एक दुसारक दगाड़ किलैं बदसलूकी करछा?” +लेकिन जो अपून पड़ोसी का दगाड़ बदसलूकी करन मर्योछ, उले मूसास धक्का दीछ और यो क्योछ, “तैंस कैले हमून में अधिकारी और न्याय करनवालो बना रैछ?” +जसकैं तैले मिस्री आदिमी स मारछ्य। क्या तैं उसीकैं मैंस मारून चाँछै? +यो सुणिभेरन मूसा डर ग्यो और मिस्र देश भटे भाजि ग्यो, और मिद्यान देश में परदेशी बनभेरन रून लागछो। और वाँ उक द्वी च्यालान को जन्म भ्योछ। +“मिघान देश में मूसा का चालीस साल रूना का बाद परमेश्वरेले स्वर्गदूता का रूप में सीनै पहाड़ा का बिरान जागा में मूसास जलीना की झाड़ी का बीच में दर्शन दीछ।” +जब मूसा ले जलति झाड़ी स देखछै जो बुझून नी मरेछी, त मूसा दंग रैग्यो। जब उ देखन खिन नजिक ग्योछ, तब परमेश्वरेले उथैं क्योछ, +“मैं त्यारा पुरखा अब्राहम, इसहाक और याकूबो को परमेश्वर छूँ।” यो सुणिभेरन मूसा डरैले कामून लागछ्यो, और ऊस देखना की हिम्मत नै भ्ये। +तब परमेश्वरेले उथैं क्योछ, “अपून जुतान खोल ले, क्याखिनकि जै जाग में तैं ठाँड़ छै, उ पवित्र जाग छै।” +मैंले सच-मुची अपून लोगून की जो मिस्र देश में छन, उनेरि हालत देख रैछ, और उनोरो दुख और उनोरो रून मैले सुण रैछ; येक कारण मैं उनून बचुन खिन स्वर्ग भटे उतर भेरन आरयूँ। अब तैय्यार होज्या, मैं तैंस मिस्र देश भेजलो। +“यो उई मूसा छै जैस इस्राएली लोगून ले यो कैभेरन नकार दीछ, कि तैंस कैले हमून में अधिकारी और न्याय करून वालो बन रैछ?” मूसास परमेश्वर ले अधिकारी और छुणून वालो बनभेरन उ स्वर्गदूताक द्वारा भेजछै जैले ऊस झाड़ी में दर्शन दी राखछ्यो। +योई मूसा ले मिस्र देश और लाल समुद्र में अद्धभुत चिन और चमत्कार दिखयान और उनून वाँ है निकाल ल्याछ, और उले चालीस साल तलक बिरान जागा में उनेरि अगुवाई करछ्य। +यो उई मूसा छै, जेलै इस्राएल देशाक लोगूनथैं क्योछ, “परमेश्वर तुमार भाईन में भटे तुमून खिन मेरो जसो एक परमेश्वरो को संदेश दिनवालो ठाँड़ करोलो।” +“योई मूसा एक अगुवा क रूप में हमार पुरखान क दगाड़ छ्यो जब उन बिरान जागा में एक दगाड़ जाम छ्या। और उले उन लोगून का बीच उ परमेश्वरा का स्वर्गदूत क दगाड़ सीनै पहाड़ में बात कर्यान, और पहाड़ में मूसास परमेश्वरा का द्वारा अनन्त जीन्दगी दिनवालान बचन मिलछ्य, ताकि हमून तक पुजौ।” +लेकिन हमार पुरखानले उको हुकमून को पालन नै कर्यो ऊस नकार भेरन मिस्र देश खिन वापस जानाक बारिमें सोचून मरेछ्या। +तब लोगूनले मूसा का भाई हारून थैं क्योछ, “हमून खिन इसा देवता की मूर्ति बनौ, जो हमून मिस्र देश खिन वापस लीजान खिन हमार अघिल-अघिल हिटो। क्याखिनकि यो मूसा जो हमून मिस्र देश भटे लीभेरन आर्योछ हम नै जाणना कि उक दगाड़ कि भ्योछ।” +उन दिनून में उनूनले एक बाँच्छा की मूर्ति बनाछ, और उ मूर्ति का अघिल बलि चढ़ाछ और अपून हाथा का कामून खिन खुशी मनून लाग्यान। +“यो कारण ले परमेश्वरेले मुँख मोड़भेरन उनून आकाश में सूरज, चाँद और तारान अपून देवता का रूप में पुजून खिन छोड़ दीछ; जसो परमेश्वरा का संदेश दिनवालान की किताब में लिखीना को छै, हे इस्राएल देशा का लोगो। क्या सिर्फ तुम मैंखिन बिरान जागा में चालीस साल तक जानबरून की बलि और अन्नबलि चढ़ूनै रैछा?” +नै, तुम उ तम्बून लीभेरन घुमछा जैमें तुमार देवता मोलेक की मूर्ति और तुमोरो देवता रिफान की तारा की मूर्ति छी, इन मूर्तिन जिनून तुमून पुजून खिन बना राख छ्या, येक कारण अब मैं तुमून बेबीलोन देशा का पार ली जाभेरन बसूलो। +“यो तम्बू स गवाही को तम्बू कुंनान। जो बिरान जागा में हमार पुरखान का बीच में छ्यो; जैस परमेश्वरेले बनून खिन मूसाथैं क्योछ, जो आकार तैंले देखछ्य, उक मुताबिक येस बनौ।” +उई तम्बू स बाद में हमार पूर्खा यहोशू का अगुवाई में यो देश में ल्यान, जैमें उ बखत गैर-यहूदीन को कब्जा छ्यो लेकिन परमेश्वरेले उनून हमार पुरखान का सामुनि है निकाल दीछ, और यो तम्बू दाऊद राजा का बखत तलक रियोछ। +परमेश्वर दाऊद राजा भटे खुश छ्यो और उमें दया करछ्य। उले परमेश्वरथैं क्योछ, कि उ याकूबा का परमेश्वर खिन एक भवन बनूलो। +लेकिन दाऊद राजा का च्योलो राजा सुलैमानले परमेश्वर खिन घर बनाछ। +लेकिन परमप्रधान परमेश्वर आदिमी का हाथा का बनाईनाक घरून में नै रूनौ, जसो कि परमेश्वरो को संदेश दिनवाला यशायाह ले अपूनी किताब में लिख रैछ, कि परमेश्वर कुंछो, +“स्वर्ग म्योरो सिंहासन छै, और धरती मेरि खुटान की चौकी छै। तुम मैं खिन कसो घर बनाला? और म्यारा आराम की को जाग होलि?” +क्या मैंले इन सब चीजून नै बनायोई? +“हे हठीला लोगों, तुम परमेश्वरेकि बातुन मानून और सुणून है किलैं इनकार करछा! तुम हमेशा पवित्र आत्मा को बिरोध करछा। जसो तुमारा पुरखानले करछ्य। +परमेश्वरा का संदेश दिनवाला सब लोगून तुमारा पुरखानले सताछ। उनूनले उन परमेश्वरा का सन्देश दिनवालान मार डालछ्य जिनूनले जो उ धर्मी छै जैकी उनाकी भविष्वाणी करछ्य। और जब उ आछ, त तुमूले ले ऊस ध्वाक दीछ और उकी हत्या कर दीछ। +तुमून ले स्वर्गदूतून क द्वारा ठैराईनाका नियम-कानून त पायान, लेकिन उक पालन नै कर्यो।” +स्तिफनुस की यो बातुन सुणिभेरन यहूदी अगुवा आग बबूला हो ग्या और उमें गुस्सा हुन लाग्यान +लेकिन स्तिफनुसले पवित्र आत्मा में भरिभेरन स्वर्ग का तरफ देखछ्य, और उले परमेश्वरेकि महिमा देखछय। और उले यीशुस परमेश्वरा का दैंन तरफ ठाड़ देखछ्य। +तब उले क्योछ, “देखा, मैं स्वर्ग स खुलीना को और आदिमी च्याला स परमेश्वरा का दैंन तरफ ठाड़ देखूनमर्यू।” +पर उन अपून कान बन्द करभेरन एक दगाड़ स्तिफनुस में झपटैंयान। +और स्तिफनुस पकड़छ्य और घसीटनै यरूशलम शैहरा का भ्यार लीग्यान और वाँ उनूनले ऊस ढूंगान ले लोड़ियून शुरू करछ्य। उमें आरोप लगूनवाला लोगून ले अपून भ्यारा वाला कपाड़ खोल भेरन शाऊल नामाका एक जवाना का खुटान का पास राख दीयान। +और उन स्तिफनुस ढूंगा ले लोड़ियूनै र्यान, स्तिफनुसले प्रार्थना करछ्य, “हे प्रभु यीशु, मेरि आत्मा स स्वीकार कर।” +तब उले अपून घुणान टैकीभेरन जोर-जोरले क्योछ, “हे प्रभु, यो पाप की सजा इनून जन दीये।” और यो कैभेरन उ मरि ग्यो। +शाऊल स्तिफनुस की हत्या करून में पुर तरीकाले ले सहमत छ्यो, उ दिनाक बाद यरूशलम शैहरा का विश्वासीन में भौत ज्यादा अत्याचार हुन लागछय और प्रेरितून छोड़ उन सब यहूदिया और सामरिया प्रदेश में तितर-बितर हो ग्या। +तब थ्वाड़ा विश्वासी लोगून ले स्तिफनुसस ली जाभेरन दफनाछ और उक खिन भौत शोक करछै। +और शाऊल विश्वासीन सतून मर्योछ्यो; और उ घरून में घुसभेरन विश्वासी स्यैनिन और आदिमीन घसीट भेरन जेलखान में डाली दी छ्यो। +लेकिन विश्वासी लोग जो तितर-बितर हो गैछ्या, उन घुम-घुमभेरन सुसमाचार प्रचार करनै रियान। +और फिलिप्पुस, सामरिया प्रदेशा का एक शैहर में जाभेरन मसीहक बारिमें प्रचार करून लागछो +जो बात फिलिप्पुस ले क्यान उनून लोगूनले सुणछ्य और जो चमत्कार दिखूछ्यो उनून देखभेरन, तब उनूनले एक मन हो भेरन उक बातुन में ध्यान दीन लाग्यान। +जब फिलिप्पुस ले हुकुम दीछ, त भौत लोगून में भटे भूत चिलाभेरन निकलग्या, और भौत लकवा पड़िनाका और लूला लोग ले ठीक करि ग्यान। +त, उ शैहर में भौत सारा लोग खुश भ्यान। +यो नगर में शमौन नामोको एक आदिमी रुंछो जेलै अपून जादू-टुनाले सामरिया प्रदेशा का लोगून हैरान करि राखिछ्यो, और यो दाव करछ्यो कि उ एक महान आदिमी छै। +और नाँन भटे लीभेरन ठुला तक सब उको आदर करछ्या और कुछ्या, “यो आदिमी में परमेश्वरेकि शक्ति छै, जो महान कहलूछी।” +उले भौत दिनून है अपून जादूगरी द्वारा लोगून चकित कर राखछ्यो, येक कारण उन ऊस बात मानछ्या। +जब लोगून ले परमेश्वरको राज्य को और यीशु मसीह को सुसमाचार फिलिप्पुस का द्वारा सुणभेरन विश्वास करछ्य, तब सब स्यैनि और आदिमी बपतिस्मा लीन लाग्यान। +और शमौन ले फिलिप्पुसाक उपदेश में विश्वास करछ्य और बपतिस्मा लीछ। और फिलिप्पुसाक दगाड़ संगति करून लागछ्य। उन सब चमत्काराक भौत ठूला-ठूला सामर्थ का काम देखभेरन चकित हो जाछ्यो। +जब यरूशलम शैहर में प्रेरितून यो मालूम भ्योछ, कि सामरिया प्रदेशा का लोगूनले परमेश्वरको बचन स मानून लाग्यान, त उनूनले पतरस और यहूनास उनार पास भेजछ्य। +उन द्वीवै वाँ ग्यान और उनूनले सामरिया प्रदेशा का लोगून खिन प्रार्थना करछ्य, कि उनून पवित्र आत्मा मिलौ। +क्याखिनकि ऐल तलक उनूनमें पवित्र आत्मा नी उतर रैछ्यो, केवल उनूनले यीशुको नामोको बपतिस्मा लीईना को छ्यो। +तब पतरस और यहूना ले लोगून में हात राँखछ्य, तब उनूनले पवित्र आत्मा पाछ। +जब शमौन ले यो देखछ्य कि प्रेरितूनका हात राखनाले लोगून पवित्र आत्मा मिल जाछो, त उ रूपाया लीभेरन उनार पास आछ, और उनूनथैं क्योछ। +“यो सामर्थ मैंस ले दीया, ताकि जिनूनमें लै मैं हात राँखू, उनूनले पवित्र आत्मा मिल जौ।” +लेकिन पतरसले क्योछ, “तैं और त्यारा डबलून को नाश हो, क्याखिन तैंले परमेश्वरा का बरदान स डबलून ले खरीदना को विचार करछ्य। +येक कारण तैं यो सेवा क भागीदार नै है सकनै, क्याखिनकि परमेश्वरा का सामुनि तेरो मन सिददो नाहातिन। +येक कारण तैं अपूनी यो बुराई भटे मन फिरा भेरन परमेश्वरथैं प्रार्थना कर, शायद परमेश्वर तैंस माफ कर दीयून। +मैं देखूनमर्यू कि तैंमें भौत जलन भरिना की छै और तैं पापून का गुलमी में छै।” +शमौनले जबाब दीछ, “तुम परमेश्वरथैं मैं खिन प्रार्थना कर्या, कि जो तुमूले क्योछ, उमें है कोई ले मैंमें नै आ पड़ो।” +तब पतरस और यहूना ले लोगून प्रभु यीशु का वचन सुणाभेरन, यरूशलम शैहर खिन वापस ऊँन बखत, और सामरिया प्रदेशा का भौत गौन में सुसमाचारो को प्रचार करछ्य। +फिर प्रभुक स्वर्गदूत ले फिलिप्पुसथैं क्योछ, “उठ और दक्षिण खिन उ बाटा में जा, जो यरूशलम भटे गाजा शैहर तरफ जाछो। यो रेगिस्तान बाटो छै।” +तब फिलिप्पुस दक्षिणाक तरफ ग्योछ, त ऊस बाट में इथोपिया देशो को एक अधिकारी मिलछ्य, जो उ देशो को महारानी को मंत्री और खजांछी छ्यो। उ परमेश्वर की अराधना करून खिन यरूशलम शैहर में जाईना को छ्यो। +जब उ अपून देश खिन रथ में बैठभेरन वापस जानमरेछ्यो। त उ परमेश्वरो को संदेश दिनवाला यशायाह की किताब पढून मरेछ्यो। +तब पवित्र आत्मा ले फिलिप्पुसथैं क्योछ, “अघिल जाभेरन रथा क दगाड़-दगाड़ हिट।” +फिलिप्पुस दौड़भेरन रथा का पास ग्योछ, और ऊस परमेश्वरो को संदेश दिनवाला यशायाह की किताब पढ़ून सुणिभेरन पुछ्छै, “क्या जो तैं पढ़ून मरेछै, ऊस समझून ले मरछै?” +उले क्योछ, “जब तलक कोई मैंस नै समजालो कि येक मतलब कि छै, तब तलक मैं कसीकैं समझू?” और उले फिलिप्पुसथैं बिनती करछ्य कि उ रथ में उक दगाड़ बैठ जौ। +पवित्रशास्त्रा का जो हिस्सा उ पढून मरेछ्यो उमें इसो लिखनाको छ्यो, कि “उ एक बलि चढ़ूनवालो भेड़क नियाती पुजाई ग्योछ। और जसकैं मेम्ना उन कुतरीन्या वाला का सामुनि चुपचाप ठाँड़ रूंछ, उसीकैं जब लोगून ले ऊस दुख दीछ त उले अपूनो मुँख नै खोल्यो। +उको भौत अपमान करि ग्यो और ऊस न्याय नै मिल्यो। कोई ले उक वंशजून का बारिमें नै बता सकनो, किलैंकी ये है पैलि धरती में उको कोई वंशज हुनो, लोगून ले ऊस मार डालछ्य।” +तब मंत्री ले फिलिप्पुसथैं क्योछ, “किरपा करभेरन मैंस बतौ कि यो बात परमेश्वरो को संदेश दिनवाला कैक बारिमें कुनमर्योछ, अपून बारिमें या कोई दुसरा का बारिमें?” +तब फिलिप्पुसले ऊस समझाछ कि परमेश्वरो को संदेश दिनवाला यशायाह ले भविष्यबाणी करभेरन यो बात यीशुक बारिमें क्योछ। और तब फिलिप्पुसले यशायाह का किताब में भटे मंत्रीस यीशुक सुसमाचार सुणाछ और उ मंत्री ले यो बातुन समझ लीछ और यीशु में विश्वास करछ्य। +उ बाटा में जानै-जान उन एक ताल का पास पुज्यान, तब मंत्री क्योछ, “याँ ताल में पानि छै, अब मैंस बपतिस्मा लीन में की रोक छै?” +फिलिप्पुसले क्योछ, “अगर तैं अपून पुर मनले विश्वास कर छै, तब तैं ली सकछै।” यो सुणिभेरन उले जबाब दीछ, “मैं पक्को विश्वास करछूँ कि यीशु मसीहा परमेश्वरो को च्योलो छै।” +तब मंत्री ले रथस रोकना को हुकुम दीछ। मंत्री और फिलिप्पुस द्वीवै पानिक ताल में ग्यान। और फिलिप्पुसले मंत्रीस बपतिस्मा दीछ। +जब उन पानि भटे भ्यार आयान, तब परमेश्वर की आत्मा फिलिप्पुसस उठाभेरन ली ग्यो। मंत्री ले ऊस फिर नै देख्यो, लेकिन परमेश्वर ले ऊस बचा हालछ्य येक कारण खुश हुनै अपून देश खिन वापस न्हैग्यो। +और फिलिप्पुसले अपून आपस अश्‍दोद शैहर में पाछ, और जब तक उ कैसरिया शैहर में नै पुजूनो तब तलक सब नगरून और गौं में सुसमाचार प्रचार करने ग्योछ। +यो बीच में शाऊल स यीशुक शिष्यून डरून और मारनाको भूत सवार छ्यो। और उ महायाजक का पास ग्योछ। +दमिश्क नगरा का यहूदी सभाघरून का अधिकारीन का नाम में लिखीत रूप चिठ्ठी माँगछ्य, और ऊस यो अधिकार दीई ग्योछ कि अगर कोई यीशु की शिक्षा स मान्नान उन पकड़ी जून, चाहे उन आदिमी हुन या स्यैनिन उ उनून बाँदि भेरन यरूशलम शैहर में ल्या सकौ। +जब शाऊल यरूशलम भटे दमिश्क नगराक नजिक पुजछै, तब एकाएक आकाश भटे एक उज्यालो उक चारों तरफ चमकछ्य। +तब शाऊल भिमें खिती पड़छो, और उले एक आवाज सुणछ्य “हे शाऊल, हे शाऊल, तैं मैंस किलैं सतून मरेछ्य?” +तब शाऊल ले क्योछ, “हे प्रभु, तुम को छा?” उले जबाब दीछ, “मैं यीशु छूँ, जैस तैं सतून मरेछ्य। +अब उठभेरन नगर में जा। तैंस जो करून छै। उ तैंस बता दी जालो।” +जो लोग शाऊल का दगाड़ छ्या, यो सब देखिभेरन डर ग्या, क्याखिनकि उनूनले सिर्फ आवाज सुणछ्य और वाँ कैसे नै देख्यो। +जब शाऊल भिमें भटे उठछै, तब ऊस के नै देखीन मर्योछयो। येक कारण उक दगड़िया उक हात पकड़ भेरन दमिश्क नगर खिन ली ग्यान। +उ तीन दिन तलक देख नै सकियो और उले के खायौ-पियौ ले नै। +दमिश्क नगर में हनन्याह नामोको एक विश्वासी शिष्य छ्यो, ऊस प्रभु यीशु ले दर्शन दीभेरन क्योछ, “हे हनन्याह!” उले क्योछ “हाँ प्रभु।” +तब प्रभु ले उथैं क्योछ, “उठभेरन सीधी नाम वाली गली में जा, वाँ यहूदाक घर में शाऊल नामोको एक तरसुस शैहरो को रूनवालाक बारिमें पत्तो लगौ; क्याखिनकि उ वाँ प्रार्थना करूनमर्योछ, +और उले अपून दर्शन में हनन्याह नामाका आदिमीस भितर उन और अपून मलिमें हात राँखून देखछै; ताकि उ दुबाँरा देखून लागि ज्यो।” +पर हनन्याह ले क्योछ, “प्रभु, मैंले भौत लोगूनथैं यो आदिमी का बारिमें सुण रैछ, कि येले यरूशलम शैहर में तुमार विश्वासी लोगून भौत दुख दी रैछ; +और याँ ले येस प्रधान याजकून का तरफ भटे अधिकार मिलीना को छै, कि जो लोग तैमें विश्वास करनान, उन सबून पकड़भेरन यरूशलम शैहर में ली जून।” +लेकिन प्रभु ले उथैं क्योछ, “तैं जा, क्याखिनकि मैंले ऊस गैर-यहूदी और राजान और इस्राएली लोगून का सामुनि म्यारा बारिमें प्रचार करून खिन म्येरो चुनिना को जन छै। +और मैं ऊस बतुलो कि म्यारा बारिमें प्रचार करना का कारण ऊस कसो दुख उठून पड़ोलो।” +तब हनन्याह उ घर में ग्योछ जाँ शाऊल रूछ्यो, और उमें हात राखभेरन क्योछ, “हे भाई शाऊल, प्रभु यीशु जैले तैंस बाट में दर्शन दीछ, उले मैंस याँ भेज रैछ, कि तैं दुबाँरा देखून लागज्या और पवित्र आत्मा ले भरि जा।” +तब तुरन्त शाऊल का आँखान भटे छिलका का नियाती कोई चीज निकलियान और उक बाद उ दुबारा देखून लाग ग्यो। उ उठछै और उले बपतिस्मा लीछ। +फिर शाऊल स खानो खाभेरन ताकत आछ, और थ्वाड़ा दिनून तलक विश्वासीन का दगाड़ दमिश्क नगर में र्योछ। +और उ तुरन्त दमिश्क शैहर यहूदीन का सभाघरून में जाभेरन यीशुक बारिमें यो प्रचार करून लागछ्य, कि यीशु ही परमेश्वरो को च्योलो छै। +तब सब लोग यो देखभेरन हैरान हो भेरन कुन लाग्यान, “क्या यो उई आदिमी नाहातिनी, जो यरूशलम शैहर में यीशुक विश्वासी छ्या उनून नाश करछ्यो, और याँ ले येक कारण आर्यो छ्यो, कि उनून बाँदीभेरन प्रधान याजकून का पास ली जौ?” +लेकिन शाऊल प्रचार करून में और ले ज्यादा सामर्थी हुनै ग्यो, और यो बातोको प्रमाण दी-दीभेरन कि यीशु ही मसीह छै, दमिश्क नगर में रून वाला यहूदीन को मुँख बन्द करनै र्योछ। +जब शाऊल स दमिश्क में भौत दिन हो ग्या, त यहूदीन ले मिलभेरन ऊस मारना को योजना बनाछ। +उन त ऊस मार डालून खिन नगराक गेटाक सामुनि में रात-दिन उक इन्तजार में करनान, लेकिन उनार योजनाक बारिमें शाऊल स पतो चल जाछो। +एक रात शाऊल का शिष्यून ले उ ढूंगा का ऊँच्ची दीवार में लीग्यान, जो शैहरा का चारू तरफ छी। तब उनूनले दीवार में एक खुलीना का जाग भटे जियोड़ान ले एक ठूली टोकरी में बाँद भेरन शाऊल स उमें बैठाभेरन तलि उतार छै, इसकैं शाऊल दमिश्क नगर भटे बचभेरन निकल ग्यो। +येक बाद शाऊल ले यरूशलम शैहर में पुजभेरन शिष्यून का दगाड़ मिलना की कोशिश करछ्य। लेकिन उन सब ऊस देखिभेरन डरून मरेछ्या, क्यखिनकि उनुस विश्वास नै भ्यो कि उले उनार नियाती एक विश्वासी छै। +लेकिन बरनबास ऊस अपून दगाड़ प्रेरितून का पास ली ग्योछ, और उनुस बताछ, कि कसकैं ले दमिश्क नगरा का बाट में प्रभु यीशु ले दर्शन दीभेरन बात करछ्य; और दमिश्क में येले हिम्मत करभेरन यीशुक नामोको प्रचार करछ्य। +प्रेरितून ले बरनबासाक बातुन में यकीन करछ्य, और येक कारण शाऊल उनार दगाड़ रूछ्यो, और निडर है भेरन पुर यरूशलम शैहर में यीशुक नामको प्रचार करनै रियोछ। +उ यूनानी भाषा बोलूनवाला यहूदी लोगून का दगाड़ बातचीत और बाद-बिवाद करछ्यो; लेकिन उन ऊस मारना की कोशिश करून लग्यान। +तब बाकि शिष्यून यो बाता का बारिमें पतो चलछ्य त उन शाऊल स कैसरिया शैहर में ली आयान, और वाँ उ उखिन जहाज भटे तरसुस शैहर खिन जाना को इंतजाम करछ्य, जो उको अपूनो शैहर छ्यो। +इसीकैं यहूदिया प्रदेश, गलील प्रदेश और सामरिया प्रदेश में विश्वासीन शान्ति मिलछ्य, और प्रभु को डर और पवित्र आत्मा की मद्दत ले भौत लोगून ले प्रभु यीशु में विश्वास करछ्य; और विश्वासीन की मण्डली आत्मिक रूप में उन्नति हुनै रैछ। +फिर इसो भ्योछ पतरस उन सब प्रदेशून में घुमनै-घुमनै उन विश्वासीन का पास मिलून खिन ग्योछ, जो लुद्दा नगर में रूछ्या। +वाँ ऊस एक लकवा पड़ीना आदिमी मिलछो, जैक नाम एनियास छ्यो। और उ आठ साल भटे बिछान में पड़ीनाको छ्यो। +जब पतरसले उथैं क्योछ, “हे एनियास! यीशु मसीह तैंस चंगो करनान। उठ, अपूनो बिछान उठौ!” तब उ तुरन्त उठ ग्यो। +और लुद्दा और शारोन शैहरून में रूनवाला, सबून ले ऊस देखभेरन प्रभु यीशु में विश्वास करछ्य। +याफा नगर में तबीता नामकी एक विश्वासी स्यैनि रूछी, यूनानी भाषा में उको नाम दोरकास छ्यो। उ भौत भलाई काम और गरीब लोगून की मद्दत करछी। +उ बखत जब पतरस लुद्दा में छ्यो, उनि दिनून उ बिमार है भेरन मरि गै। और उनूनले ऊस नवै-धवैभेरन घराक मलिवाला कमरा में राँख दीछ। +लुद्दा नगर याफा नगरा का नजिक छ्यो शिष्यून ले यो सुणभेरन की पतरस वाँ छै द्वी आदिमीन भेजभेरन उथैं बिनती करछ्य “कि हमार पास ऊँन खिन देर जन कर।” +यो सुणिभेरन जब पतरस उनार दगाड़ याफा नगर में आछ, तब उन ऊस उ कमरा में ली ग्यान, जाँ मरिना की तबीता स राखिना की छ्यो, वाँ सब विध्वा स्यैनिन पतरसक चारों तरफ ठाड़ है भेरन डाण मारनै, और उन कपाड़ान दिखून लाग्यान, जिनून तबीता दोरकास ले उनून खिन बनाईका छ्या। +तब पतरसले सबून भ्यार करना का बाद घुणा टेकभेरन प्रार्थना करछ्य, और लाशा का तरफ चाँभेरन क्योछ, “हे तबीता, उठ।” तब उले अपून आँख खोलियान और पतरस स देखभेरन। उठभेरन बैठ जाछी। +तब पतरसले अपून हातले सहार दीभेरन ऊस ठाड़ करछ्य और विश्वासीन और विध्वान बुलाभेरन उनुस दिखाछ कि तबीता ज्यून और बिल्कुल ठीक-ठाक छै। +यो बात पुरी याफा नगर में फैल ग्यै; और वाँक भौत लोगूनले प्रभु यीशु में विश्वास करछ्य। +और पतरस याफा नगर में भौत दिनून तलक शमौन नामक एक चमड़ाक काम करन्या वाला आदिमीक घर में र्योछ। +कैसरिया नगर में कुरनेलियुस नामको एक आदिमी छ्यो, उ ईटालयन सेनाक रेजीमेन्ट में एक सुबदार छ्यो। +उ और उक परिवार धार्मिक और परमेश्वरा का भक्त छ्या, येक अलावा उ यहूदी गरीब आदिमीन दान दीछ्या और हर बखत प्रार्थना में लाग रूछ्या। +उले एक दिन छकाल में लगभग तीन बजे दर्शन में साफ देखछया कि परमेश्वरा का स्वर्गदूत ले उक पास आभेरन क्योछ, “हे कुरनेलियुस।” +कुरनेलियुस ले ऊस ध्यान ले देखछ्य और डरभेरन क्योछ, “हे प्रभु, कि बात छै?” उले उथैं क्योछ, “परमेश्वरले तेरि प्रार्थना सुण हालछ्य, और त्यार दान दीनै ले उन खुशी छन। +येक कारण अब तैं याफा नगर में आदिमी भेजभेरन शमौन जैस पतरस ले कुंनान, ऊस बुलवा ले। +उ चमड़ाक काम करन्या शमौनक घर में रून मर्योछ, जेको घर समुद्रा का किनार में छै।” +येक बाद उ स्वर्गदूत वाँ भटे न्हैग्यो, और कुरनेलियुस ले द्वी सेवकून और जो हमेशा उक सेवा खिन ठहराईनाक छ्या उमें भटे एक भक्‍त सिपाई स बुलाछ, +और उनुस सब बात बताभेरन याफा नगर भटे पतरस स लियून खिन भेजछ्य। +दुसारा दिन तीन आदिमी जिनून कुरनेलियुस ले भेजनाक छ्या, उन लगभग बार बजे वाँ पुज्यान। उ बखत पतरस घराक पाख में प्रार्थना करन खिन ग्योछ। +ऊस भुख लागछ्य और उ के खान चाँछ्यो, लेकिन जब उन खान पकून मरैछ्या त उ बेसुध हो ग्यो। +तब पतरस ले एक दर्शन देखछ्य कि आकाश खुल ग्योछ; और एक ठूली चधरक जसी कोई चीज जो चारू कुंना में लटकिना की आकाश भटे उक पास धरती आछ। +जैमें धरतीका उ चार खुटान वाला और रेगूनवाला जानवर और आकाशाक चिड़िया छ्या, जिनारा बारिमें मूसा का नियम-कानून में लिखीनाक छै की उ अशुद्ध और अपवित्र छै और इनून खान खिन यहूदीन मना करिना को छै। +तब उले यो आवाज सुणछ, “हे पतरस, उठ और उनुस मारभेरन खा।” +लेकिन पतरसले क्योछ, “प्रभु, नै, मैं इसो नै कर सकनू, क्याखिनकि मैंले कभै अपवित्र और अशुद्ध चीज नै खा रै।” +फिर उले दुसारा बार यो आवाज सुणछ्य, “जैस परमेश्वरले शुद्ध कर दीछ, ऊस तैं अशुद्ध जन कौ।” +तीन बार इसो हुना का बाद, उ चधर दुबाँर आकाश खिन उठा लीगै। +जब पतरस यो दर्शनक बारिमें सोचून मर्योछ कि येक मतलब कि होलो, तब कुरनेलियुस का भेजिनाक आदिमीन शमौनो को घराक पतो लगाभेरन द्वारा का सामुनि ठाड़ है भेरन पुछून लाग्यान। +शमौन, जैस पतरस ले कुंनान, “क्या उ याँई मेहमान छी?” +पतरस उ दर्शन का बारिमें सोचून मर्योछयो, कि पवित्र आत्मा ले पतरस थैं क्योछ, “देख! तीन आदिमी तैंस खोजून मर्यान। +भले उन गैर-यहूदी छन, और उठभेरन तलि जा, और बिना सोचे उनार दगाड़ जा; मैंले उनून भेजिना को छै।” +तब पतरस ले तलि जाभेरन उनूनथैं क्योछ, “देख, जैक बारिमें तुम पूछुनमरेछा, उ मैं छूँ, तुम याँ किलैं आ रैछा?” +तब उनूनले क्योछ, “कुरनेलियुस सुबदार, जो धर्मी छै और परमेश्वर भटे डरछो, और जैकी पुर यहूदी जातिक लोग इज्जत करनान, ऊस एक पवित्र स्वर्गदूतले यो हुकुम दी रैछ कि उ तुमून अपून घर बुलाभेरन बचन सुणो।” +यो सुणभेरन पतरसले उनुस भितर बुलाछ, और उनेरि खातिरदारी करछ्य। और दुसारा दिन पतरस उनार दगाड़ ग्योछ, और याफा का थ्वाड़ा विश्वासी ले उनार दगाड़ ग्यान। +तिसार दिन उन कैसरिया नगर में पुजियान जाँ कुरनेलियुस अपून पुर परिवाराक और दोस्तून का दगाड़ उनोरो इन्तजार करून मरेछ्यो। +जब पतरस भितर उनमरेछ्यो, त कुरनेलियुस ले उक दगाड़ भेंट करछ्य, और उक खुटान में पड़भेरन उकी भक्ति करून लागछ्य। +लेकिन पतरसले ऊस उठाभेरन क्योछ, “मेरि भक्ति जन कर, मैंले तुमोरो जसो आदिमी छूँ।” +पतरस कुरनेलियुस दगाड़ बात-चीत करनै-करनै भितर ग्योछ, और वाँ भौत लोगून जाम देखिभेरन कुंन लागछ्यो, +“तुम जाणछा कि हम यहूदीन खिन कोई गैर-यहूदी का दगाड़ रिशता राँखून या उनार घर में जान मना छै, हम यहूदी लोगूनका नियमाक खिलाफ छै लेकिन परमेश्वरेले मैंस बताछ कि मैं कोई आदिमी स अशुद्ध नै कुँ। +येक कारण जब तुमूले मैंस बुलाछ, तब मैं बेहिचक आयूँ। अब बता, तुमूले मैंस याँ किलैं बुलाछ?” +तब कुरनेलियुस ले क्योछ, “आज भटे चार दिन पैलि योई बखत, जब मैं अपून घर में छकाल में तीन बजे प्रार्थना करन मरेछ्यू, तब एक चमकीला कपाड़ा पैनिना को आदिमी म्यार सामुनि आछ।” +और उले मैंथैं क्योछ, “हे कुरनेलियुस परमेश्वरले तेरि प्रार्थना सुण हालछै और त्यार दान दिनाले परमेश्वर खुश छन। +येक कारण कैसे याफा नगर भेजिभेरन शमौन जैस पतरस लै कुंनान, ऊस याँ बुला लै। उ समुद्रा का किनार चमड़ाक काम करन्या वाला शमौना का घर में महेमान छै।” +तब मैंले तैंस या बुला और तैंले याँ आभेरन बड़ी किरपा करछ्य। “अब हम सब या परमेश्वरा का सामुनि छा कि जो बात उनूनले तुमून बता रैछ, हम सब ले उक बारिमें जाण सका।” +तब पतरसले क्योछ, अब मेरि समझ में निकीकैं आग्योछ कि परमेश्वर कैका दगाड़ भेद-भाव नै करूनो। +लेकिन हरेक जाति को आदिमी जो परमेश्वर है डरछो और धार्मा का काम करछो, उ ऊस अपनूछो। +तुमून उ बाताक बारिमें मालूम छ्यो, जो परमेश्वरेले हमून खिन मतलब इस्राएल देशा का लोगून दीईना की छी। उले शान्ति का बारिमें सुसमाचार सुणाछ, जो लोगून यीशु मसीह में विश्वास करना का द्वारा मिल सकछो। उ सब लोगून को प्रभु छै। +तुमून उ बचन क बारिमें पतो छी, जो यहूना को बपतिस्माक प्रचाराक बाद गलील प्रदेश भटे शुरू होभेरन सारा यहूदी प्रदेश में फैल ग्यो। +परमेश्वरे ले उई यीशु जो नासरत गौ छ्यो जैको पवित्र आत्मा और सामर्थ ले अभिषेक करछ्य, और उ हरेक जाग भलाई करनै र्योछ और सब जो शैताना का सताइनाक छ्या, उन सबून ठीक कर्यान क्याखिनकि परमेश्वर उक दगाड़ छ्यो। +और हम प्रेरित, उन सब कामून का बारिमें, जो हमूले यीशु स यरूशलम शैहर में पुर यहूदी प्रदेशून में करून देखछ्य और यहूदी अगुवान ले ऊस सूली में मार दीछ। +लेकिन परमेश्वरले ऊस तिसार दिन मरिन में भटे ज्यून करभेरन उन लोगून दिखाछ। +सब लोगून ले ऊस नै देख्यो लेकिन उन गवाहन ले जो परमेश्वर ले पैलि चुन राख छ्या, मरिनान में भटे ज्यून हुना का बाद उक दगाड़ खाछ-पीछ; +और उले हमून हुकुम दीछ, कि सब लोगून में प्रचार करा और गवाही दीया, कि यीशु उई छै जैस परमेश्वरे ले ज्यून और मरिना को न्याय करन खिन ठैरा रैछ। +उनार बारिमें सब परमेश्वरो को संदेश दिनवालान ले गवाही दीछ कि जो लै उमें भरोस राखाला, उनुस उनार जरियाले पापून कि माफी मिलेली। +जब पतरस बोलन मर्यो छ्यो, तब पवित्र आत्मा सब सुणून वालान में आछ। +जो खतना करिना का यहूदी विश्वासी पतरस का दगाड़ आ रैछ्या, उन यो सब देखिभेरन दंग रैग्या कि पवित्र आत्मा को बरदान गैर-यहूदी ले मिलछ्य +किलैकी यहूदी विश्वासीन ले उनून अलग-अलग भाषा में बोलनान और परमेश्वरकि अराधना करून देखछ्य, तब पतरसले क्योछ। +“क्या इनून अब कोई पानि ले बपतिस्मा लीना ले रोक सकछोई, जिनून हमार समान पवित्र आत्मा परमेश्वर भटे मिलर्योछ?” +येक बाद पतरसले, जो लोग कुरनेलियुस क घर में जाम छ्या। तब उले हुकुम दीछ कि उनून यीशु मसीहक नामले बपतिस्मा दीई जौ। और उनूनले पतरस थैं बिनती करछ्य कि उ थ्वाड़ा दिनून तलक उनार दगाड़ रौ। +फिर प्रेरितून और विश्वासीन ले जो यहूदिया प्रदेश में छ्या, उनूनले सुणछ कि गैर-यहूदी ले परमेश्वरको वचन मानून लाग्यान। +और जब पतरस उनार पास यरूशलम शैहर में आछ, खतना करिना का यहूदी विश्वासी लोग उक दगाड़ बाद-बिवाद करून लाग्यान, +“तैले गैर-यहूदीन का घर में जाभेरन खान किलैं खाछ?” +तब पतरसले जो बात कुरनेलियुस का घर में जान है पैलि भ्यान उनून शुरू भटे लीभेरन आखरी तक एक-एक करभेरन बतायान। +“जब मैं याफा नगर में प्रार्थना करमरेछ्यूँ, उ बखत मैं बेसुध होग्यू और मैंले दर्शन देखछ्य कि एक ठूली चधरका जसी कोई चीज चारों किनारान में लटकिना की आकाश भटे तलि उछी। और उ ठीक म्यार सामुनि आछ।” +और जब मैंले ऊस ध्यान देखछ्य, उमें धरतिक सब किसमा का घरेलू जानवर, और सब रिगनिया जीव-जन्तु और चिड़ियान देख्यान। +और फिर मैंले एक आवाज सुणछ्य, “पतरस, उठ, इनूस मारभेरन खा।” +लेकिन मैंले क्योछ, “प्रभु, मैंले कभै ले कोई अपवित्र और अशुद्ध चीज नै खा रै।” +तब दुसारा बार स्वर्ग भटे यो आवाज आछ, “परमेश्वरले जैस पवित्र बना रैछ, तैं ऊस अपवित्र और अशुद्ध जन कौ।” +तीन बार इसो हुछो, येक बाद सब स्वर्ग खिन खिच लिई ग्यो। +उई बखत कैसरिया नगर भटे जो कुरनेलियुस नामोको आदिमी ले जिन तीन आदिमी म्यारा पास भेजिना का छ्या, उन उ घर में पुजी ग्या जाँ हम रूकिनाका छ्या। +तब पवित्र आत्मा ले मैथैं क्योछ, “बेहिचक इनारा दगाड़ जा।” फिर इन छ: विश्वासी भाई लै म्यार दगाड़ आयान, और हम उ आदिमी का घर भितर ग्या। +तब उले हमून बताछ, कि उले स्वर्गदूत स अपून घर में देखछ्य, जेलै उथैं क्योछ, “तैं कैसे याफा नगर भेजिभेरन शमौन जैस पतरसले कुंनान याँ बुला। +उ तैंस इस बात बतालो, जेलै परमेश्वर तैंस और त्यारा घराना का सबै लोगून बचालो।” +जब मैं उनुस यीशुक बारिमें बतून मरेछ्यू, तब पवित्र आत्मा उनूनमें आछ, जसीकैं पैलि हमून में आछ। +तब मैंस उ बचन याद आछ जो यीशु ले हमूनथैं कईनाको छ्यो, कि यहूना ले तैं पानिको बपतिस्मा दीछ, पर तुम पवित्र आत्मा ले बपतिस्मा पाला। +येक कारण परमेश्वरले उनून यो बरदान दीछ, जो प्रभु यीशु मसीह में विश्वास करना ले मिलछो; त मैं को छूँ जो परमेश्वरा का खिलाफ जाछूँ? जब परमेश्वरले उनार दगाड़ कोई भेदभाव नै कर्यो, तब मैं किलैं करूँ? +यो सुणिभेरन, उन यहूदी विश्वासी चुप र्यान, और परमेश्वरै की तारीफ करून लाग्यान, “तब त परमेश्वरेले गैर-यहूदी लोगून ले अनन्त जीन्दगी खिन अपून पापून भटे पश्चाताप करून और यीशु मसीह में विश्वास करना को दान दी रैछ।” +स्तिफनुस की हत्या बाद, कई विश्वासीन ले यरूशलम शैहर स छोड़ दीछ, और उन घुमनै-घुमनै फीनीके प्रदेश, साइप्रस द्वीप और सीरिया देशाक अन्ताकिया शैहर में पुजियान; लेकिन यहूदी लोगून छोड़ और कैसे परमेश्वरो को वचन नी सुणूछ्या। +लेकिन उनूनमें भटे थ्वाड़ा विश्वासी साइप्रस का रूनवाला और कुरेनी का रूनवाला छ्या, जो अन्ताकिया शैहर में आभेरन गैर-यहूदी यूनानीन प्रभु यीशुक बारिमें सुसमाचार बतून लाग्यान। +और प्रभु की सामर्थ उनूनमें छी, और भौते गैर-यहूदी लोगून ले उनेरि बातुन में विश्वास करछ्य और प्रभु यीशु स ग्रहण करछ्य। +जब उनार बारिमें यरूशलम शैहरा का विश्वासीन ले सुणछ्य, तब उनूनले बरनबास स अन्ताकिया शैहर भेजछ्य। +बरनबास वाँ पुजभेरन यो वाँक लोगूनमें परमेश्वरै का अनुग्रह देखिभेरन खुश भ्योछ, और उन सबून उपदेश दीछो कि उन अपून पुर मनले परमेश्वर में भरोस करून खिन अटल रया। +उ एक निको आदिमी छयो; उ विश्वासी और पवित्र आत्मा ले भरिना को छ्यो, ऊस देखभेरन भौत लोग ले प्रभु में विश्वास करभेरन उनूनमें मिलग्या। +तब बरनबास अन्ताकिया शैहर छोड़भेरन शाऊल स खोजून खिन तरसुस शैहर खिन न्हैग्यो। +और जब उ मिलछ्य त ऊस अन्ताकिया शैहर ल्याछ। इसो भ्योछ की शाऊल और बरनबास एक साल तक विश्वासीन की मण्डली का दगाड़ मिलीयान और भौत लोगून प्रभु यीशुक बारिमें बतूनै र्यान। शिष्य सबून है पैलि अन्ताकिया शैहर मेंई मसीही कहलायान। +उ बखत थ्वाड़ा विश्वासी जो परमेश्वरो को संदेश दिनवाला छ्या यरूशलम शैहर भटे अन्ताकिया शैहर आयान। +उनूनमें भटे एक परमेश्वरोको संदेश दिनवालो जैको नाम अगबुस छ्यो, उ ठाड़ भ्योछ और पवित्र आत्मा की सामर्थ ले उनून बताछ कि सार धरती में भौत ज्यादा अकाल पड़ून वालो छै यो अकाल सम्राट क्लौदियुस राज्यकाल का बखत में पड़छ्य। +तब विश्वासीन ले फैसला करछ्य, कि उन यहूदा प्रदेश में रूनवाला विश्वासी भाई-बैनिन की मद्दत करून खिन अपूनी-अपूनी कमाई का अनुसार हम डबल जाम करभेरन भेजुंला। +उनूनले इसोई करछ्य; और बरनबास और शाऊल क हात विश्वासीन क बुज़ुर्गून का हात दान भेजछ्य। +उ बखत हेरोदेस राजा ले विश्वासीन में भटे कई लोगून सतून खिन उनून बन्दी बना लीछ। +उले प्रेरितून में भटे यहूना क भाई याकूब स तलवार ले मरवा दीछ, +और जब उले देखछ्य कि यहूदी यो देखिभेरन खुशी हुनान, तब उले पतरसे स ले पकड़ लीछ। यो अखमीरी रवाटाक त्यारो को बखत छ्यो। +और राजा हेरोदेस ले पतरस स पकड़ भेरन जेल में डाल दीछ, और उले ऊस चार-चार सिपाईन चार दल स पहरा दिन खिन राँख राँखछ्यो, येक कारण कि उ फसह त्याराक बाद उक न्याय सब लोगून का सामुनि करनवाला छ्यो। +जब पतरस जेल खाना में बन्द छ्यो, भौत विश्वासी लोग उ खिन लौ लगाभेरन परमेश्वर थैं प्रार्थना करन मरेछ्या। +जब राजा हेरोदेस पतरस स लोगून का सामुनि ल्यूनवालो छ्यो, उक पैल रात पतरस स जंजीरून ले बादछ्य, द्वी सिपाईन का बीच में पड़ीनाको छ्यो और पैहरेदार द्वार क सामुनि पहरा दीन मरेछ्या। +तब एकाएक प्रभु एक स्वर्गदूत पतरसा का सामुनि वाँ आछ, और उ कोठरी में उज्यालो है ग्यो। और उले पतरस स हात ले हिलाभेरन नीन भटे जगाछ, और क्योछ, “जल्दी उठ।” और जसीकैं पतरस ठाड़ भ्योछ, और उक हाते की जंजीर खुलभेरन भिमें खिती ग्या। +और स्वर्गदूतले पतरस थैं क्योछ, “कपाड़ और जुत्ता पैन।” पतरसले इसो करछ्य, फिर उले पतरस थैं क्योछ, “चधर ओढ़भेरन म्यार पछिल अ।” +जब पतरस उक पछिल-पछिल जानमरेछ्यो, तब उक समझ में के नै आयो कि यो सब हकीकत छी या स्यून। +जब उन पैलि और फिर दुसोरो पैहरेदा भटे निकल भेरन उ लूवाक द्वार तक पुज्यान, जो कि नगराक तरफ जाछो, तब उ द्वार लै उनून खिन अफी खुलि ग्यो। और उन भ्यार निकल्यान और गली क किनार तक आयान कि अचानक स्वर्गदूत पतरस स छोड़भेरन न्हैजाछो। +तब पतरस स ऐहसास भ्योछ कि उक दगाड़ कि भ्योछ तब उले क्योछ, “अब मैंस यकीन है ग्योछ कि परमेश्वरले अपूनो स्वर्गदूत भेजिभेरन मैंस राजा हेरोदेस का कैद भटे छुड़ा लीछ, और यहूदी अगुवा की सब उम्मीद स नाकाम कर दीछ।” +और यो जाणिभेरन कि परमेश्चर ऊस बचा हालछ्य, पतरस उ यहूना, जैको नाम मरकुस ले छ्यो, उकी ईजा मरियमा का घर आछ। वाँ भौत विश्वासी लोग जाम है भेरन प्रार्थना करन मरेछ्या। +जब पतरसले गेट स खट-खटाछ, तब रूदे नामेंकी दासी आछ। +और पतरस की आवाज स पछ्याण भेरन खुशी हुनै बिना द्वार खोलियें भितर गै, और सबून बतून लागछी कि पतरस द्वार लै ठाड़ छै। +यो सुणिभेरन उनूनले उथैं क्योछ, “तैं पागल है गैछी।” पर उले और लै जोर दीभेरन क्योछ, “मैं सच्ची कुंछूँ, उ पतरसई छै।” पर उनूनले उक बात में भरोस नै करभेरन उथैं क्योछ, “उ पतरसको स्वर्गदूत होलो।” +यो बीच जब पतरस द्वार खटखटूनै र्योछ, तब उनूनले द्वार खोलछ्य और पतरस स देखिभेरन हैरान रैग्या। +लेकिन पतरसले उनुस हात ले इशारा करभेरन चुप रून खिन‍ क्योछ, और बताछ कि परमेश्वरले ऊस जेल भटे कसकैं भ्यार निकालछ्य। फिर उले क्योछ, “तुम याकूब और सब विश्वासी भाईन-बैनिन इन बातुन की खबर दी दीया कि मैं जेल भटे भ्यार आ गयूँ।” येक बाद पतरस वाँ भटे दुसारा जाग खिन न्हैग्यो। +रात्तै जब जेलखाना का सिपाईन ले पतरस स जेलखाना में नै पायो, तब उनूनमें हड़-बड़ाहट मचि गै कि पतरस काँ ग्यो। +तब राजा हेरोदेस ले पतरस स खोजना को हुकुम दीछ और ऊस सब जाग खोज भेरन नै पायो, तो उले पहरैदारून थैं सवाल जबाब कर्यान और जब उन ऊस जबाब नै दी सक्या, तब उले हुकुम दीछ कि पहरैदारून मार डाली जौ; और उ यहूदिया छोड़भेरन कैसरिया शैहर में कुछ बखत खिन रून लागछ्य। +राजा हेरोदेस सूर और सैदाक लोगून भटे भौत नाराज छ्यो, येक कारण उन शहरून का लोग हेरोदेस स मिलून खिन एक मन है भेरन उक पास आयान, सबून है पैलि उले बलास्तुसै की मद्दत माँछ्य जो राजा हेरोदस को एक कर्मचारी छ्यो। तब उनूनले राजा थैं समझौता करून खिन क्योछ क्याखिनकि अनाज की पूर्ति खिन उन राजा का क्षेत्र में निर्भर छ्या। +जै दिन हेरोदेस ले उन शैहरून का लोगून थैं मिलना कि योजना बनाछ, त राजा हेरोदेस उई दिन राजवस्त्र पैनभेरन अपून राज-गद्दी में बैठभेरन भाषण दिन लाग्यो। +उकी बातुन सुणिभेरन सूर और सैदाक लोग जोर-जोरले कुन लाग्यान, “यो कोई आदिमी की नै, पर कोई देवता की आवाज छै।” +तब तुरन्त उई बखत परमेश्वरा का स्वर्गदूतले हमला करछ्या, क्याखिनकि उले परमेश्वरकि महिमा नै करि। उक आंग में कीड़ा पड़भेरन मर ग्यो। +लेकिन परमेश्वरको बचन बढ़नै और फैलनै ग्यो, और विश्वासीन की तादात बढ़नै गै। +विश्वासीन द्वारा जाम करिनाक रूपाया यहूदिया प्रदेशा का विश्वासीन दीभेरन, बरनबास और शाऊल यरूशलम शैहर भटे अपून शैहर अन्ताकिया खिन वापस आयान। यहूना मरकुस उनार दगाड़ छ्या। +अन्ताकिया शैहरा का विश्वासीन में कुछ परमेश्वरा का संदेश दिनवाला और शिक्षक छ्या, जसीकैं बरनबास और शमौन जैथैं नीगर ले कुंनान, और लूकियुस जो कुरेनी शैहर भटे छ्यो, और मनाहेम, जैको पालन-पोषण राज्य का चौथाई हिस्सा क राजा हेरोदेस क दगाड़ होईना को छ्यो और शाऊल। +जब उन उपवास में रैभेरन अराधना करन मरेछ्या, त पवित्र आत्मा ले क्योछ, “मैंखिन बरनबास और शाऊल स उ सेवा खिन अलग कर जैखिन मैंले उनुस बुला रैछ।” +तब उनूनले उपवास और प्रार्थना करभेरन शाऊल और बरनबास क ख्वारा में हात राखभेरन उनून परमेश्वर की सेवा खिन भेजछ्य। +येक कारण शाऊल और बरनबास पवित्र आत्माक द्वारा अन्ताकिया शैहर भटे सिलूकिया टापू खिन भेजि ग्यान; और वाँ भटे समुन्द्री जहाज में बैठभेरन साइप्रस टापू भटे सलमीस टापू खिन न्हैग्या; +और सलमीस शैहर में पुजभेरन यहूदी लोगून का सभाघर में जाभेरन परमेश्वरको बचन लोगून सुणून; लाग्यान। और यहूना मरकुस उनेरि मद्दत करून खिन उनार दगाड़ छ्यो। +उन सब टापू भटे होभेरन पाफुस टापू तक पुज्यान। वाँ उनेरि भेंट बार-यीशु नामोको एक जादूगरक दगाड़ भैछ, जो यहूदी और झूठ्ठो संदेश दिनवालो छ्यो। +बार-यीशु सिरगियुस पौलुसो को दगड़िया छ्यो, जो उ टापू को राज्यपाल छ्यो और बुद्धिमान आदिमी छ्यो। उ बरनबास और शाऊल स बुलाभेरन परमेश्वरोको बचन सुणून चाँछ। +लेकिन जादूगर बार-यीशु ले, जैस यूनानी भाष में इलीमास कुंनान, उनार खिलाफ छ्यो, और उ राज्यपाल सिरगियुस स परमेश्वर में विश्वास करून भटे रोकून चांछ्यो। +तब शाऊल ले जैको नाम पौलुसले छै, पवित्र आत्मा ले भरिभेरन एलीमास जादूगर कि तरफ गौरले देखभेरन क्योछ, +“हे छल और कपट ले भरिना का शैतान की सन्तान, और हरेक निको बातुनको दुश्मन लै छै! क्या तैं प्रभुक सच्चा बाटान झूठ्ठो बाटान में बदलून है नी छोड़लै? +अब प्रभु तैंस सजा द्याला। तैं कुछ बखत खिन अन्धो है जालै और थ्वाड़ा बखत तलक तैं सूरजो को उज्यालो नी देख सकलै!” और उई बखत उक आँखान का सामुनि अन्यारो है ग्यो और उ फिर लाचार है भेरन इथकैं-उथकैं टटोलुन लागछ्य कि कोई उक हात पकड़ भेरन ऊस ली जा दीयो। +तब राज्यपाल ले जो कुछ भ्योछ, ऊस देखभेरन और प्रभु की शिक्षान ले चकित होभेरन प्रभु यीशु में विश्वास करछ्य। +पौलुस और उक दगड़ियान ले पाफुस टापू भटे समुन्द्री जहाज में सफर शुरू करछ्य, और पंफूलिया प्रदेशा का पिरगा शैहर में आयान; और यहूना मरकुस उनून छोड़भेरन यरूशलम शैहर खिन वापस आग्यो। +और पिरगा शैहर भटे अघिल बढ़भेरन गलातिया प्रदेशा का पिसिदिया जिला का नजिक अन्ताकिया शैहर में पुज्यान। और सबताक दिन यहूदीनका सभाघर में जाभेरन बैठग्या। +मूसा का नियम कानून और परमेश्वरा का संदेश दिनवालान की किताब भटे पढ़ना क बाद यहूदी सभाघरा का अधिकारी ले उनार पास संदेश भेजछ्य, “हे भाईयो, अगर तुमून में भटे केका पास लोगून उत्साहित करून खिन कोई वचन छै त कृपा करभेरन ऊस याँ बता।” +तब पौलुसले ठाड़ होभेरन हात ले इशारा करभेरन उनून शान्त करभेरन क्योछ, “हे इस्राएली लोगो, और परमेश्वर भटे डरन वाला गैर-यहूदी, सुणा।” +इन इस्राएली लोगून का परमेश्वरले हमार पुरखान चुन लीछ, और जब इन सब मिस्र देश में परदेशी होभेरन रूछ्या, और उनेरि बढ़ोतरी करछ्य, और प्रभु अपूनी सामर्थ ले उनून उ देश भटे निकाल ल्याछ। +और उ चालीस सालून तक बिरान जागा में उनोरो ब्यवहार सहन-करनै र्योछ, हालांकि उनूनले बार-बार उनोरो हुकमून नै मान्यो। +और परमेश्वर ले कनान देश में सात जातिन को नाश करभेरन उनोरो देश इस्राएली लोगून बिरासत में दी दीछ। +हमार पुरखानले उनार पुरखान का मिस्र देश में पुजाई जान है लगभग चार सौ पचास सालून का बाद कनान में अधिकार करून शुरू करछय। परमेश्वरले संदेश दिनवालो शमूएल स इस्राएली लोगून में राज करन खिन अगुवा ठैराछ। +जब शमूएल उनोरो अगुवा छ्यो, तब लोगूनले अपून खिन एक राजा की माँग करछ्य। और परमेश्वरले बिन्यामीना का कुल में भटे एक आदिमी, मतलब कीशो को च्योलो शाऊल स उनोरो राजा नियुक्त करछ्य और उले इस्राएली लोगून में चालीस साल राज करछय। +फिर परमेश्वर ले शाऊल स राजा का पद भटे हटाभेरन दाऊद स उनोरो राजा बनाछ। जैक बारिमें उले गवाही दीछ, “मैंस एक आदिमी यिशै को च्योलो दाऊद मेरि मनसा अनुसार मिल ग्यो, उई मेरि सारी मनसा पुरी करोलो।” +उक वंश में भटे परमेश्वरले अपून वादा का अनुसार इस्राएल देशा का पास एक मुक्तिदाता यीशु भेजछ्य। +जैक उन है पैलि यहूना ले प्रचार करछ्य कि सब इस्राएली लोगून अपून पापून को पश्चाताप करून और परमेश्वरा का तरफ मन फिराव और बपतिस्मा लीना की जरूरत छै। +और जब यहूना अपूनी सेवा पुरी करून में छ्यो, त उले क्योछ, “तुम मैंस कि समझछा? मैं मसीह नाहातिनू। लेकिन सुणा! म्यारा बाद उनवाला छै, उ मैं है भौत महान छै और मैं त उक जूत्ताको तानो ले खोलना को लायक नाहातिनू।” +“हे भाईयो, तुम जो अब्राहम की संतान छा; और परमेश्वर भटे डरून वाला गैर-यहूदी सुणा, परमेश्वर ले हमून संदेश दी रैछ कि यीशु लोगून हमार पापून भटे बचुन खिन आईना को छै। +यरूशलम शैहरा का लोगूनले और उनार अगुवा ले यीशु स नै पछ्याण और उनूनले परमेश्वरा का संदेश दिनवाला लोगून का बचनून नै समझयो जिनून उन हरेक सबता का दिन पढ़ छ्या। येक कारण उनूनले क्योछ यीशु मारी जान लायक छै और इसीकैं परमेश्वरा का संदेश दिनवाला लोगून को बचनून पुरो करछ्य। +उनूनले मार डालना को कोई ले दोष उमे नै पायो, फिरले राज्यपाल पिलातुस थैं विनती करछय, की उ मार डाली जौ। +और जब उनूनले उ सब करछय जो पवित्र-शास्त्र उक बारिमें कुंछो, त ऊस सूली भटे उतार भेरन कबर में राखछै। +लेकिन परमेश्वरले तिसार दिन उनुस मरिन में भटे फिर ज्यून करछ्य, +और उन जो उनार दगाड़ गलील प्रदेश भटे यरूशलम शैहर में आईनाक छ्या। उ उनून भौत दिनून तक दिखाई दीनै र्योछ; जिनूनले ऊस देखछै अब उन हम यहूदीन खिन गवाह छन। +और हम तुमून उ वादाक बारिमें जो परमेश्वरे ले हमार पुरखानथैं करीन को छ्यो, यो सुसमाचार सुणूनू, +परमेश्वर ले यीशु स मरिनान में भटे ज्यून करछ्य। इसकैं उले अपून पुरखानथैं करिनाको वादा पुरो करछ्य। परमेश्वर ले हमारा पुरखान खिन इसो करछ्य। जसो दुसरो भजन में परमेश्वरे ले अपून च्यालाक बारिमें कईनाको छै; ‘तैं म्योरो च्योलो छै; आज मैं तेरो बाब बन गयूँ।’ +परमेश्वर ले पवित्रशास्त्र में ऊस मुर्दान में भटे ज्यून हुना का और कभै नी सड़ बारिमें क्योछ। और परमेश्वर ले क्योछ, ‘मैं तैंस पवित्र और हमेशा की आशीष द्यूलो, जैको वादा मैंले राजा दाऊद थैं करिनाको छ्यो।’ +येक कारण राजा दाऊद ले एक और भजन में ले क्योछ, ‘तैं अपून पवित्र जन स सड़ून नी देले।’ +दाऊद त परमेश्वरेकि इच्छाक अनुसार अपून बखत में सेवा करभेरन मर ग्यो, और अपून पुरखान में मिल ग्यो, और उ सड़ ले ग्यो। येले हम जाणनू की दाऊद यो भजन में अपून बारिमें बात नै करूनमर्योछ। +लेकिन उ यीशु का बारिमें कुनमर्योछ जैस परमेश्वरले मरिन में भटे ज्यून करछ्य, और उ सड़ून नै पायो। +येक कारण, हे भाईयों, मैं चाछूँ कि तुम जाणली कि पापून की माफी को समाचार तुमून यीशुक द्वारा दीई ग्योछ। +और जिन बातुन ले तुम मूसा का नियम-कानून मानना का द्वारा निर्दोष नै ठैर सकना, उनूनमें सब में हरेक विश्वास करनवाला यीशुक द्वारा निर्दोष ठैरछो। +येक कारण तुम चौकुना रौ, काँई इस नै हो, कि जो परमेश्वरो को संदेश दिनवालान ले कै रैछ, उ तुमारा दगाड़ ले होलो। +उनूनले‍ क्योछ, ‘हे निन्दा करनवालो देखा और चकित हो और मर जा, क्याखिनकि मैं तुमार दिनून में एक काम करछूँ; इसो काम अगर कोई उक बारिमें बतालो ले तुम कभै विश्वास नी करला।’” +जब पौलुस और बरनबास सभाघर भटे भ्यार उनान, तब लोगूनले उनूनथैं बिनती करछ्य कि तुम इन बातुन अघिल सबता का दिन उनून फिर सुणाई जौ। +और जब यहूदी सभा उठ गै त यहूदिया और यहूदी मत में आईना का गैर-यहूदी भक्तून में भटे भौत पौलुस और बरनबासा का पछिल हो ग्या; और उनूनले उनूनथैं बात करभेरन समझाछ की परमेश्वरा का अनुग्रह में बनिनाक रौ। +अघिल सबत क दिन शैहरा का सारा लोग परमेश्वरो को बचन सुणून खिन जाम है ग्या। +लेकिन यहूदी अगुवा भीड़ देखभेरन जलन ले भरग्या, और पौलुसै कि बातुन को बिरोध और निन्दा करून लाग्यान। +तब पौलुस और बरनबासले निडर है भेरन उनूनथै क्योछ, “जरूरी यो छै कि पैलि परमेश्वरो को बचन तुमून सुणाई जानो, लेकिन जब तुम ऊस नकार दीछा, और अपूनास अनन्त जीन्दगी का लायक नै ठैरूना, त अब हम गैर-यहूदी लोगून का पास जूला।” +क्याखिनकि प्रभु ले हमून यो हुकुम दी रैछ, “मैंले तुमून गैर-यहूदी जातिक लोगून खिन उज्यालो बना रैछ, जेलै दुनिया का हरेक जाग में लोगून मुक्तिदाता का बारिमें बतून चैंछो।” +यो सुणभेरन गैर-यहूदी का लोग भौत खुश भ्यान, और परमेश्वरेकि बचन की तारीफ करन लाग्यान। और जतुक अनन्त जीन्दगी खिन ठैराईनाक छ्या, उनूनले विश्वास करछय। +तब प्रभु को बचन उ पुर प्रदेश में फैल ग्यो। +लेकिन यहूदीन का अगुवा ले भक्त और ठुल जाति का स्यैनिन और शैहरा का खास आदिमीन भड़काछ। उनूनले पौलुस और बरनबासा का खिलाफ उपद्रव कराभेरन उनून अपून इलाक भटे भ्यार निकाल दीछ +तब पौलुस और बरनबासले उनार सामुनि खूटाकि धुल झाड़ी दीछ, उनून यो देखून खिन की परमेश्वर ले उनून नकार दीछ और उनून सजा द्याला। फिर उन इकुनियुम शैहर खिन न्हैग्या। +और उन अन्ताकिया शैहर में शिष्य खुशी ले और पवित्र आत्मा ले भरिनै ग्यान। +इकुनियुम शैहर में इसो भ्योछ, की पौलुस और बरनबास यहूदीन का सभाघर में दगाड़-दगाड़ ग्यान, असरदार तरीका ले बात कर्यान, की भौत यहूदी और गैर-यहूदी यूनानी लोगून ले विश्वास करछ्य। +लेकिन यहूदी जो विश्वास नी करून चाछया, उनूनले गैर-यहूदी लोगून को मन विश्वासी भाईन क खिलाफ भड़काछ, और भौत नफरत पैद कर दीछ। +पौलुस और बरनबास भौत दिन तलक वाँ र्यान और प्रभु की दयाक बारिमें हिम्मतले बात करछो; और प्रभु यीशु ले उनारा द्वारा चमत्कार और अनोखा काम करवाभेरन यो साबित करछ्य कि जै अनुग्रह का बारिमें उन प्रचार करून मर्यान उ सच्चो छ्यो। +लेकिन शैहरा का लोगून में फुट पड़गै, इनून में भटे कतुक यहूदीन का तरफ, और कतुक प्रेरितून का तरफ हो ग्या। +तब गैर-यहूदी लोग और यहूदी उनोरो अपमान करनान और अपून अधिकारीन का दगाड़ उनूनमें पत्थराव करनाकि कोशिश करन लाग्यान। +जब पौलुस और बरनबास यो बाते स जाण ग्या, और लुकाउनिया प्रदेश में लुस्त्रा और दिरबे शैहरून में, और आश-पासा का प्रदेशून में भाजि ग्या। +और वाँ मसीह को सुसमाचार सुणून लाग्यान। +लुस्त्रा शैहर में एक आदिमी बैठिनाको छ्यो, जो जन्म भटे लँगड़ो छ्यो, और चल फिर नी सकछ्यो। +उ पौलुस की बातुन ध्यान ले सुणून मरेछ्यो, और जब पौलुसले उक तरफ गौरले देखछ्य कि येस चंगो हो जाना को विश्वास छै। +तब पौलुसले जोरले क्योछ, “अपून खुटान क बल सिद्दो ठाड़ होज्या।” तब यो सुणिभेरन उ एकदम ठाँड़ है ग्यो और हिटून फिरून लागछै। +लोगून ले पौलुसो को यो काम देखभेरन लुकाउनिया प्रदेश की भाषा में जोरले क्योछ, “देवता आदिमीक रूप में होभेरन हमार पास उतर आर्यान।” +उनूनले बरनबास ज्यूस को नाम दीछ जो उनोरो मुख यूनानी देवता छै और पौलुस को हिरमेस को नाम दीछ, किलैकी उ अपूनो प्रभु को संदेश लोगून दिनवालो छ्यो। +और ज्यूस को उ मन्दिरो को पुजारी जो उनार शैहरा का सामुनि छ्यो, बल्द और फुलून की माला फाटकून में लगाभेरन लोगून का दगाड़ बलिदान करून चांछ्यो। +लेकिन प्रेरित बरनबास और पौलुसले जब यो सुणछ्य, त उन भौत परेशान भ्यान और येक कारण उनूनले खुद अपून कपड़ान फाड़ी दीयान, और भीड़ का बीच में आगै और जोरले कुन लाग्यान, +“हे लोगों, तुम कि करूनमरैछा? हम ले त तुमार समान आदिमी छा, और तुमून सुसमाचार सुणूनू, की तुम इन बेकारै की चीजून भटे दूर होभेरन ज्यून परमेश्वर की तरफ आ। उले स्वर्ग और धरती और समुन्द्र और जो ले उमें छै सब कुछ बनाछ। +उनूनले बितिनाक बखत में सब जाति का लोगून अपून-अपून बाँट में हिटून दीछ। +फिरले उन अपूनो भल काम करभेरन अपून बारिमें गवाही दीनै र्योछ। उ तुमून खिन आकाश भटे बरखा और अपून मौसम में हरेक फसल पैद करछो। उन तुमून अन्न दीभेरन तुमेरि भुख मिटूनान और तुमारा मनून खुशी ले भरछो।” +यो कैभेरन उनूनले लोगून भौत मुश्किल ले रोकछ्य की उनून खिन बलिदान जन करा। +लेकिन कतुक यहूदीन ले अन्ताकिया और इकुनियुम शैहर भटे आभेरन लोगून अपून तरफ कर लीछ, और पौलुस में पत्थराव करछ्य, और ऊस मरिना को समझभेरन ऊस शैहर भटे भ्यार घसीट ली ग्यान। +लेकिन जब शिष्य उक चारों तरफ आभेरन ठाड़ भ्यान, त उ उठभेरन शैहर में ग्योछ और दुसरा दिन बरनबासा का दगाड़ दिरबे शैहर में न्हैग्यो। +उक बाद पौलुस और बरनबासले उ नगराक लोगून सुसमाचार सुणाछ, और भौते शिष्य बनाभेरन। येक बाद, उन अपून बाट खिन वापस लौट ग्या। उन फिर लुस्त्रा शैहर खिन ग्या, फिर उन वाँ भटे इकुनियुम शैहर खिन ग्यान, और फिर उन पिसिदिया प्रदेशा का अन्ताकिया शैहर खिन ग्यान। +और हरेक शैहर में शिष्यून का मन मजबूत करनै र्यान, और यो उपदेश दीनै र्यान, कि विश्वास में बनिना रौ; और यो कुछ्या, हमून भौत दुख मुसीबत सहन करभेरन परमेश्वरा का राज्य में पुजून होलो। +पौलुस और बरनबासले हरेक विश्वासीन की मण्डली में भटे अगुवा बनून खिन लोगून चुनियान, और उपवासक दगाड़ प्रार्थना बिनती करभेरन उनुस प्रभुक हात में सौंप दीछ, जैमें उनूनले विश्वास करछय। +और पिसिदिया प्रदेश भटे हुनै उन पंफूलिया प्रदेश में पुजनान। +पंफूलिया प्रदेश में, उनूनले पिरगा शैहर में परमेश्वर बचन सुणाछ और फिर अत्तालिया शैहर में ग्यान। +और वाँ भटे उन समुन्द्री जहाज में बैठभेरन सीरिया देशाक अन्ताकिया शैहर में वापस आयान, जाँ उनूनले परमेश्वरा का अनुग्रह में सौंपभेरन जै काम खिन भेजि ग्योछ उ काम स पुरो करभेरन वापस आ गैछ्या। +और अन्ताकिया शैहर पुजभेरन उनूनले विश्वासीन की मंडली जमा करछय और बताछ, की परमेश्वरेले उनारा द्वारा कस ठूला-ठूला काम कर्यान, और कसीकैं गैर-यहूदीन लोगून यीशु में विश्वास करन लायक बनाछ। +वाँ पौलुस और बरनबास शिष्यून का दगाड़ भौत दिनून तक र्यान। +फिर थ्वाड़ा यहूदी विश्वासी लोग यहूदा प्रदेशा का अन्ताकिया शैहर में आयान और विश्वासी लोगून सिखून लाग्यान, कि “अगर मूसा का नियमाक अनुसार तुमोरो खतना नै होईना का छै, त तुम उद्धार नै पा सकना।” +जब पौलुस और बरनबास यो बात खिन उनार दगाड़ सहमत नी छ्या, तब यो बातक बारिमें उनेरि बहस शुरू हो गै, और आखरी में यो फैसला भ्योछ, कि पौलुस और बरनबासा का दगाड़ अन्ताकिया का शैहरा का थ्वाड़ा लोग यो बारिमें बातचीत करन खिन प्रेरितून और बुज़ुर्गून का पास यरूशलम शैहर में ग्यान। +विश्वासी लोगून ले उनार सफर खिन थ्वाड़ा रूपाया और खानो को इतजाम करवाछ। पौलुस और बनरबास और विश्वास लोग जब फीनीके प्रदेश और सामरिया प्रदेश भटे जानमरेछ्या, त उनूनले वाँक विश्वासीन बताछ कि कसकैं दुसारा गैर-यहूदी लोगून सुसमाचार सुणभेरन यीशु मसीह में विश्वास करछ्य, और सब विश्वासी भाई भौत खुश भ्यान। +जब उन यरूशलम शैहर में पुजियान, तब वाँक विश्वासीन ले और प्रेरित और बुज़ुर्गून ले उनोरो स्वागत करछ्य, उक बाद पौलुस और बरनबासले उनुस बताछ कि परमेश्वर ले उनार जरियाले कि-कि काम कर्यान। +लेकिन फरीसी लोगून का दलक लोगून में भटे जिनूनले यीशु में भरोस करछ्या, उनूनमें भटे थ्वाड़ा ठाँड़ है भेरन कुन लाग्यान, “गैर-यहूदीन लोगून को खतना करून और मूसा का नियम-कानून मानना को हुकुमले दीनो चैछो।” +तब येक बारिमें बात-चीत करन खिन प्रेरित और सयाना जाम भ्यान। +जब भौत बहस होगै, तब पतरसले ठाँड़ है भेरन क्योछ, “हे विश्वासी भाईयों, तुमून पत्तो छी कि कुछ साल पैलि परमेश्वर ले तुमून में भटे मैंस चुन लीछ, कि म्यारा द्वारा गैर-यहूदी लोग सुसमाचार सुणभेरन विश्वास करून।” +और मन स परखून वाला परमेश्वर ले उनूनले हमार नियाती पवित्र आत्मा दीभेरन उनून अपना लीछ; जसकैं हमून अपनाछ। +परमेश्वर खिन हमार और उनार बीच में के फरक नाहातिन। जसीकैं उनूनले हमार पाप माफ कर्यान, उसीकैं उनार पाप लै माफ कर्यान, क्याखिन उनूनले यीशु में भरोस करछ्य। +तब फिर तुम गैर-यहूदी विश्वासी लोगून इन सब नियम-कानून को पालन करून खिन जोर-जबरदस्ती करभेरन परमेश्वर गुस्सा क्याखिन दिलून मरेछा? जैस नै कोई यहूदी मान पायो, और नै हमार पूर्खा और नै हम। +होई, “इसो करून ठीक नाहातिन, लेकिन हमोरो विश्वास त यो छै कि जसकैं उन प्रभु यीशु का अनुग्रह का द्वारा उद्धार पाला; उसीकैं हम ले पाला, ना कि मूसा का नियम-कानून को पालन करना ले उद्धार पाला।” +पौलुस और बरनबासले उन सब ठुल-ठुल कामून का बारिमें उनुस बताछ, जो परमेश्वर ले गैर-यहूदीन लोगून का बीच में उनार जरियाले करछ्या, और पुरी सभा का लोग चुपचाप हो भेरन उनेरि बात सुणून मरेछ्या। +जब उनेरि बात पुर है गै, तब याकूब कुन लागछै, “ हे म्यारा विश्वासी भाईयो, मेरि सुणा। +शमौन पतरसले हमून समझाछ, कि परमेश्वर ले गैर-यहूदी लोगून में भटे थ्वाड़ा लोगून अपूनी सेवा खिन चुन भेरन, सबून है पैलि कसीकैं उनूनमें दया करछ्य। +गैर-यहूदी लोगून को यो बदलाव उ बात का बारिमें बतूछो जैका बारिमें परमेश्वरो को संदेश दिनवालान ले पवित्रशास्त्र में भौत पैलि लिखीना को छ्यो। +परमेश्वर ले क्योछ, ‘येक बाद मैं फिर आभेरन राजा दाऊद को राज्य पैलि को जसो बना द्यूलो, जो उक दुश्मनून का द्वारा नाश कर दीई ग्योछ। +येक कारण बाकि लोग, मतलब सब गैर-यहूदी लोग जिनून मैंले अपून लोग हुन खिन चुन रैछ, प्रभु स खोजून, +योई प्रभु कुंछो जो संसाराक शुरूवाद भटे इन बातुन को समाचार दीनै आ र्योछ।’ +येक कारण म्योरो विचार यो छै, कि गैर-यहूदी में भटे जो लोग परमेश्वरा का पास उनान उनूनमें दबाब जन डालीया कि उनून हमार पुर यहूदी नियम-कानून को और रिवाजून को पालन करून छै। +बल्कि हम उनुस चिठ्ठी लिखभेरन भेजा, यो बतून खिन कि उन उ खाना स जन खाऊन जैस लोगून ले मूर्तिन चढ़ा रैछ, और व्यभिचार जन करून और दम घोटभेरन मारीनाक जानवरून को शिकार जन खाया और नै जानवरून को खून खाया। +क्याखिनकि पुराना जमाना भटे शैहर-शैहर में मूसा का नियम-कानून में इन बातुन को प्रचार करूनवाला पाई जानान, और उन हर सबता का दिन यहूदी सभाघर में पढ़ी जानान।” +तब यरूशलम शैहरा का सब विश्वासी और प्रेरित और स्यानान क बीच यो फैसला भ्योछ, कि अपूनन में भटे थ्वाड़ा लोगून चुना मतलब यहूदा, जैस बरसब्बा लै कुछ्या और सिलासै स जो विश्वासी भाईन में भौत इजतदार छ्या; और उनून पौलुस और बरनबासा का दगाड़ अन्ताकिया शैहरा का विश्वासीन का पास भेजा। +यहूदा और सिलास यो चिठ्ठी अपून दगाड़ लीग्यान, “अन्ताकिया शैहर और सीरिया देश और किलिकिया प्रदेशा का रूनवाला विश्वासी भाईन जो गैर-यहूदी में भटे छन, प्रेरितून और स्याना भाईन का तरफ भटे तुमून नमस्कार। +हमूले सुण रैछ कि हमार याँ का थ्वाड़ा लोग तुमार आपस आयान, जिनून हमूनले अधिकार नी दीईना को छ्यो, उनून अपूना बातुन ले तुमून घबरा दीछ, और तुमारा मन स उलझन में डाल दीछ। +येक कारण हमूले मिलभेरन थ्वाड़ा आदिमीन चुननाको फैसला करि रैछ, और उनुस अपून प्रिय बरनबास और पौलुसक दगाड़ तुमार पास भेजुंला। +इन त इसा आदिमी छन, जिनुले हमार प्रभु यीशु मसीह खिन अपूनी जीन्दगी खतरा में डाल दीछ। +येक कारण हमून ले यहूदा और सिलासै स भेज रैछ, कि तुम खुद उनूनथैं इन बातुन सुण सका। +पवित्र आत्मा स, और हमूले यो ठीक लागछै की इन बातुन छोड़ी; तुमूनमें और बोझ नै डाला। +की तुम मूर्तिन का सामुनि बलि चढ़ाईना को शिकार, दम घोटभेरन मारी जानवरून को शिकार और कोई लै जानवर को खून जन खाया। और व्यभिचार भटे अपनास दूर रया, क्याखिन इसो करन ले तुमोरो भलो होलो। हमरि शुभकामना तुमार दगाड़ छै।” +विश्वासनी ले उनून वाँ भटे भेज दीछ, और उन अन्ताकिया शैहर पुज्यान, और जब वाँ उनूनले अपूनी सभा स जाम करछ्य, तब यो चिठ्ठी उनुस सौंप दीछ। +उन चिठ्ठीन में लिखीना की शिक्षा की बातुन पढ़भरेन भौत खुश भ्यान। +यहूदा और सिलास लै जो खुद ले परमेश्वरा का संदेश दिनवाला छ्या, भौत बातुन ले विश्वासी भाईन शिक्षा दीभेरन मजबूत करछै। +यहूदा और सिलास थ्वाड़ा बखत वाँई र्यान, और तब विश्वासी भाईन उनूनले शान्ति की आशीष दीभेरन यरूशलम शैहरा का विश्वासीन की मण्डली का पास भेज दीछ। +लेकिन सिलास ले अन्ताकिया शैहर में रूना का फैसला करछ्य, येक कारण यहूदा ऐकलो यरूशलम शैहर खिन वापस न्हैग्यो। +लेकिन पौलुस और बरनबास अन्ताकिया शैहर में रैग्या, और भौत लोगून का दगाड़ प्रभु यीशु को बचन और शिक्षा दीनै और सुसमाचार सुणूनै र्यान। +थ्वाड़ा बखत का बाद पौलुसले बरनबास थैं क्योछ, “जो-जो नगरून में हमूले प्रभु यीशु को बचन सुणाछ, अ, हिट वाँ जाभेरन वाँक विश्वासीन क दगाड़ भेंट-घाट करभेरन देखनू कि उनार हाल-चाल कस छन।” +तब बरनबासले यहूना स जैस मरकुस लै कुंनान, अपून दगाड़ लीयूनाक बिचार करछ्य। +लेकिन पौलुसले ऊस अपून दगाड़ लीजानो ठीक नै समझो क्याखिन उ पंफूलिया प्रदेश में अधूरो काम छोड़भेरन न्हैगै छ्यो। +उनार बीच में इतुक मतभेद बढ़ ग्या कि पौलुस और बरनबास एक दुसरा भटे अलग है ग्यो। और बरनबास मरकुसै स अपून दगाड़ लीभेरन जहाज ले साइप्रस टापू खिन न्हैग्यो। +लेकिन पौलुसले सिलास स चुनछ्य, और वाँक विश्वासी भाईन परमेश्वरा का अनुग्रह में सौंप भरेन अन्ताकिया शैहर भटे ले न्हैग्यो। +और उन पुर सीरिया देश और किलिकिया प्रदेश में विश्वासीन की विश्वासी मण्डलीस मजबूत करनै ग्यान। +येक बाद उन दिरबे और लुस्त्रा शैहरून में लै ग्यान, और लुस्त्रा में तीमुथियुस नामोको एक शिष्य रूछो। उकी ईजा एक यहूदी विश्वासी छी, लेकिन उको बबा यूनान देशो को छ्यो। +उको लुस्त्रा और इकुनियुमा शैहरा का विश्वासी भाईन में निको नाम छ्यो। +पौलुस चांछ्यो कि तीमुथियुस उक दगाड़ हिटो; तीमुथियुस को बबा यूनान देशो को छ्यो और यूनानी लोग खतना नी करूछ्या पौलुसले उको खतना करवाछ, ताकि वाँक यहूदी लोग ऊस अपना लीन। +पौलुस और उक दगड़िया नगर-नगर जानै उन नियमून जो गैर-यहूदी विश्वासीन पुजूँ छ्या, जो यरूशलम शैहरा का प्रेरितून और बुज़ुर्गून ले ठैराईना का छ्या। +इसीकैं वाँक विश्वासीन को भरोस मजबूत और उनेरि गिनती लै हर रोज बढ़नै गैछ। +और उन फ्रूगिया और गलातिया प्रदेशून में भटे होभेरन ग्यान, किलैकी पवित्र आत्मा ले उनून आसिया प्रदेश में परमेश्वरे की बचन को प्रचार करून खिन रोकछ्य। +जब उन मुसिया प्रदेशा का नजिक पुजनान, तब उनूनले बितूनिया प्रदेश में जानो चाँछ्या। लेकिन इसो करून खिन यीशु की आत्माले उनुस मना करछ्य। +येक कारण उन मुसिया प्रदेश भटे होभेरन त्रोआस शैहर में आयान। +वाँ पौलुसले रात में एक दर्शन देखछ्य कि एक मकिदुनिया प्रदेशा का रून वालो आदिमी ठाँड़ है भेरन उथैं बिनती करभेरन कुंछो, “समुद्र पार करभेरन मकिदुनिया प्रदेश में अ, और हमरि मद्दत कर।” +जसीकैं यो दर्शन मिलछो, हमूले मकिदुनिया प्रदेश जानाकि योजना बनाछ। क्याखिनकि हम समझ ग्या कि परमेश्वरेले हमून उनून सुसमाचार सुणून खिन बुला रैछ। +येक कारण त्रोआस शैहर भटे पानि का जहाज में बैठभेरन हम सिद्दो सामोथ्रेसिया क टापू और दुसरा दिन नियापुलिस शैहर में आयाँ। +वाँ भटे हम फिलिप्पी शैहर में पुजियाँ, जो मकिदुनिया प्रदेशा का खास शैहर और रोमीन की बस्ती छै। हम उ शैहर में थ्वाड़ा दिन तक रयाँ। +सबताक दिन हम नगराक फाटक का भ्यार नदी का किनार यो समझभेरन ग्या की वाँ यहूदीन की प्रार्थना करना की जाग होलि। हम बैठभेरन उन स्यैनिनथैं जो जाम छ्या, बात-चीत करून लाग्यान। +उन स्यैनिन में भटे एकोक नाम लुदिया छ्यो, उ थुआतीरा नगरे की रूनवाली छी, और महैंगा बैगनी कपाड़ान को ब्यापार करछी। जो परमेश्वर कि अराधना करछी। उ हमरि बात सुणूनमरेछी और परमेश्वर ले ऊस पौलुसकि बात समझून खिन और अपनून खिन उक मन तैय्यार करछ्य। +जब उले और उक परिवारले बपतिस्मा ली लीछ। तब उले हमूनथैं बिनती करछ्य, “कि अगर तुम लोग समझछा कि मैं प्रभु यीशु सच्ची में भरोस करछूँ तब म्यार घर हिटो। इसकैं उ हमून मनाभेरन अपून घर ली गैछ।” +एक दिन जब हम फिर उ प्रार्थना जॉगा जानमरेछ्या, तब बॉट में हमरि भेंट एक जवान दासी का दगाड़ भैछ। उ एक भूतका जरियाले भविष्यबाणी करछी, जेले उ अपून मालिक खिन भौत डबल कमूंछी। +उ पौलुस और हमार पछिल आभरेन चिल्लान लागछी, “इन लोग परमप्रधान परमेश्वरा का सेवक छन, जो तुमून मुक्ति बॉटाको संदेश सुणून खिन आर्यान!” +उ भौत दिनून भटे इसो करूनमरेछी, आखरी में पौलुसले तंग हो भेरन पछिल मुड़भेरन उथैं क्योछ, “मैं यीशु मसीह का नामेंले तैंस हुकुम दीछूँ तैं यो चेलि में भटे भ्यार निकल!” और भूत उ बखत उमें भेट भ्यार निकल ग्यो। +जब उको मालिक ले देखछ्य, कि हमोरो रूपाया कमूनाको जरिया खतम है ग्योछ, तब उन पौलुस और सिलासै स पकड़भेरन नगराक चौक में प्रधानून का सामुनि खीचभेरन ली ग्यान। +और उनूथैं इसो क्योछ, “इन यहूदी आदिमी छन, और हमार नगर में अशान्ति फैलून मर्यान। +इन इस रीति-रिवाजून को प्रचार करून मर्यान, जैस हम रोम देशाका रूनवालान खिन अपनून और मानून ठीक नाहातिन।” +तब तलक वाँ एक ठूली भीड़ लै जॉम हो गै, और फिर हाकिमून ले उनार कपाड़ा फाड़भेरन इनूस चाबुक मारना को हुकुम दीछ। +उनूनले पौलुस और सिलासै स भौत डन्डा लगाभेरन और उक बाद जेल में डाली दीछ, और जेलरस हुकुम दीछ की उनून कड़ी निगरानी में राखा। +उले यो हुकुम पाभेरन उनुस जेलका भितर वाली कोठरी में राखछ्य और उनार खुटान लाकड़ाक साचान में ठोकभरेन जकड़ दीयान। +अधरात में जब पौलुस और सिलास प्रार्थना करून मरेछ्या और परमेश्वर खिन भजन गान मरेछ्या और उनेरि कैदी सुणून मरेछ्या, +तब एकाएक इदुक जोरदार भूचाल आछ, याँ तक कि जेल की नींव हिल ग्यै। और सब द्वार खुलि ग्या; और उनार दगाड़ सब कैदीन की जंजीर लै खुलि ग्या। +जेलर की नीन टुटून, और जब उले यो देखछ्य कि सब द्वार खुलि ग्यान, त उले सोचछ्य कि अब तलक सब कैदी भाजि ग्या होला, येक कारण उले अपूनी तलवार निकालभेरन अपूनास जान है मरून चान मरेछ्यो। +लेकिन पौलुसले जोर-जोरले क्योछ, “खबरदार, तैं अपनास जन मार, क्याखिनकि हम सब याँई छा!” +यो सुणिभेरन जेलर ले बत्ती मंगाभेरन जेलाक भितर दौड़भेरन ग्योछ, और डरनै-कामनै पौलुस और सिलासका खुटान में पड़ ग्यो। +और उनुस भ्यार ल्याभेरन क्योछ, “हे सज्जनो, उद्धार पान खिन मैं कि करूँ?” +तब उनूनले उथैं क्योछ, “प्रभु यीशु में विश्वास कर, तब तैं और त्यार पुर परिवार स उद्धार मिलोलो।” +तब उनूनले ऊस और उक परिवार स प्रभु को बचन सुणाछ। +रातकैं उई बखत उले उनून लिजाभेरन उनार घ धोयान, और उले और उक पुर परिवार का सब लोगून ले बपतिस्मा लीछ। +फिर जेलर ले पौलुस और सिलासै स अपून घर लिजाभेरन खान खवाछ, और अपूनो पुर परिवाराक दगाड़ परमेश्वर में विश्वास करभेरन उन सब खुश छ्या। +दुसारा दिन रात्तै अधिकारीन ले सिपाईन का हात खबर भेजवाछ की उन आदिमीन छोड़ी दी। +जब जेलर ले यो खबर पौलुस स बताछ, कि “अधिकारीन ले तुमून छोड़ दिनाकी हुकुम भेज रैछ, येक कारण अब तुम शान्ति ले जा सकछा।” +लेकिन पौलुसले उनूनथैं क्योछ, “ उनूनले हम जो रोम देशा का रूनवाला छा, मुकदमा ठैराये बिना लोगून का सामुनि मारछैं, और जेल में डालछ्य। और अब क्या हमून चुप-चाप भ्यार निकाल दिन चानान? इसो नै हो! लेकिन जब उन खुद आभेरन हमून भ्यार लिजाला।” +सिपाईनले अधिकारीन यो बात बताछ। पौलुस और सिलास रोमी नागरिक छन त उन डरी ग्या। किलैकी रोमी नागरिक स बिना कसूर और मुकदमाक मारून सजा लायक को अपराध छ्यो। +येक कारण उनूनले खुद आभेरन उनूनथैं माफी माँगछ्य, और जेल भटे भ्यार लिजाभेरन उनूनथैं यो बिनती करछ्य, कि तुम यो शैहर छोड़िभेरन न्हैजा। +उन जेल भटे निकल भेरन लुदिया नामेंकी एक स्यैनिक पास ग्यान, और विश्वासी भाईन थैं मिलभरेन उनून शान्ति दीछ, येक बाद वाँ भटे न्हैग्या +फिर पौलुस और सिलास अम्फिपुलिस और अपुल्लोनिया शैहरून भटे होभेरन थिस्सलुनीके का शैहर में आयान, जाँ यहूदीन को एक सभा-घर छ्यो। +और पौलुस अपून रीति का अनुसार उनार यहूदी का सभाघर में ग्योछ, और तीन सबत तक पवित्रशास्त्र भेट पढ़भेरन लोगून दगाड़ सवाल जबाब करछ्य। +और परमेश्वरा का बचन भटे उनुस समझाछ और यो साबित करछ्य कि यो जरूरी छ्यो कि मसीह को दुख उठून और मरिन में भटे दुबाँरा ज्यून हो। उले क्योछ, “यो यीशु जैको मैं प्रचार करछूँ उई मसीह छै।” +उनूनमें भटे कुछ यहूदीन ले जो सुणछै उमें विश्वास करछ्य, पौलुस और सिलासाक दगाड़ा मिल ग्या, और भौत लोग परमेश्वरो को डर मानून वाला गैर-यहूदीन ले, और भौत खास स्यैनिन ले उनारा दगाड़ मिल ग्या। +यो देखिभेरन थ्वाड़ा यहूदी जलन करून लाग्यान, और वाँक बजार में भटे थ्वाड़ा बुर लोगून अपून दगाड़ ल्यान, और भीड़ लगाभेरन झगाड़-फसाद करून लाग्यान, उनूनले यासोनाक घर में हमला करभरेन पौलुस और सिलासै स नगर-सभाक सामुनि ठाँड़ करून चाछ। +लेकिन उन उनून वाँ नै मिलिया, उन यो चिल्लानै यासोन और थ्वाड़ा विश्वासी भाईन नगराक गैर-यहूदी विश्वासीन खीचभेरन हाल्ला-गुल्ला करने नगरा का सिपाई का सामुनि लिजैभेरन कुन लाग्यान, “इन लोग पुरी दुनिया में उलट-पलट मचूनान, और अब याँ लै आ ग्यान! +और यासोन ले उनुस अपून घर में राँख रैछ। और इन सबा का सब यो कुंनान की यीशु राजा छै, और महाराजा को हुकमून को बिरोध करनान।” +जब भीड़ और नगराक अधिकारीन ले इन बातुन सुणियान त उन परेशान हो ग्या। +और उनूनले यासोन और बाकि लोगून जमानत में छोड़ी दीछ। +फिर विश्वासी भाईन ले रातों-रात पौलुस और सिलासै स बिरीया नगर भेजि दीछ; और उन वाँ पुजभेरन यहूदीन का सभा घर में ग्यान। +इन लोग त थिस्सलुनी का शैहरा का यहूदीन है भला छ्या और उनूनले भौत लालसा ले वचन मानछ्य, और हरेक दिन पवित्रशास्त्र में खोजनै रूछ्या जो पौलुसले उनून सिखाछ उ बात वाँ छनी या नाहातिन। +उनूनमें भटे भौत लोग विश्वासी बन ग्या। और इनारा अलावा थ्वाड़ा खास यूनानी स्यैनिन का घरवाला लै उनेरि बातुन में विश्वास करछ्य। +लेकिन जब यो बात को पत्तो थिस्सलुनी यहूदीन चलछ्य, कि पौलुस बिरीया नगर मेंले परमेश्वरोको बचन सुणूछो तब उन वाँ आभेरन ले लोगून भड़कून लाग्यान। +तब विश्वासीन ले तुरन्त पौलुसैस वाँ भेट भेज दीछ, कि उ समुन्द्राक किनार खिन न्है जौ। पर सिलास और तीमुथियुस वाँ र्यान। +याँक लोग पौलुसा का दगाड़ एथेंस शैहर तलक ग्यान, और उक यो जवाब लीभेरन लौटियान, “जतुक जल्दी है सकछो, तुम सिलास और तीमुथियुस स म्यारा पास भेजि दीया।” +जब पौलुस एथेंस शैहर में उनोरो इंतजार करून मरेछ्यो, तब पुर नगर में मूर्तिनकि भरमार देखिभेरन उ दुखी भ्योछ। +येक कारण उ यहूदीयून का सभाघर में यहूदीनथैं और परमेश्वरा का डर मान्यावाल गैर-यहूदी लोगून का दगाड़ वाद-विवाद करछ्यो। और हर रोज जो ले ऊस बाजारून का चौक में मिलछ्या उन लोग का दगाड़ बाद-विवाद करछ्यो। +उन शिक्षक जो इपिकूरी या स्तोईकी जाणि जानान, उनूनमें भटे कुछ बाद-विवाद करून लाग्यान, “यो बकवादी हमून थैं कि कुन चाछो?” लेकिन कुछ दुसरान ले क्योछ, “यो कोई विदेशी देवी-देवतान का बारिमें जसो प्रचार लागछो, क्याखिनकि उ यीशु और उक दुबार ज्यून हुना का बारिमें सुसमाचार सुणूछ्यो।” +उन पौलुसैस एक अरियुपगुस नामेकी महासभा सामुनि ल्यान और उथैं पुछ्छै, “क्या हम जाण सकनू कि यो नय्या संदेश जो तै सुणूछा, कि छै? +तै इसी बात करछा, जो हमून अजीब लागछ्यो, और हम उनोरो मतलब जाणून चाँनू।” +येक कारण एथेंस नगराक सब लोग और वाँ रूनवाला परदेशी लोग ले नय्या-नय्या बात कुन और सुणून का अलावा और कोई काम नी करछ्या। +तब पौलुसले अरियुपगुस नामेकी महासभा का बीच में ठाँड़ हैभेरन कुन लागछ्य, “हे एथेंस शैहरा का लोगों, मैं इसो देखूनमर्यू, कि तुम हर बात में देवतान की भौत मानन्या वाला छा।” +क्याखिनकि मैं घुमनै-फिरनै तुमेरि पूजा करून वाली चीजून देखूनर्मयू छ्यूँ, तब मैंस एक वेदी मिलछ्य, जैमे लिखीना को छ्यो, “अनजान ईश्वर खिन।” येक कारण जैस तुम बिना जाणै पुजछा, मैं तुमून उ परमेश्वरा का बारिमें बतूछूँ। +जो परमेश्वरे ले यो संसार और जो यैमें छै, उले सब बनाछ, उ स्वर्ग और धरतिक मालिक छै। उ लोगून का हाता का बनाईनाका मन्दिरून में नै रून। +और नै उनुस के चीजून की कमी छै, जो कि उन लोगून का हात ले अपूनी सेवा लियो। उन सबून प्राण, जीन्दगी और सब कुछ दीनान। +उनूनले शुरू में एक्कै आदिमी भटे सब जातिन बनाछ, कि उन सारी धरती में रून खिन बनायान! उनूनले उनेरि जीन्दगी की उमर और उनेरि रूनाकि जाग तय करछ्य। +परमेश्वर ले इसो येक कारण करछ्य ताकि लोग ऊस खोजून, और शायद उन उक पास पुज सकून, फिरले, उ हमूनमें भटे के है ले दूर नाहातिन। +“उ उई छै जो हमारा जीना को और चलून-फिरून को कारण बनछो और हमून उ बनूछो जो हम छा। ठीक उसीकैं जसो तुमारा कवियूनले कै राखछ्य, हम त उकी सन्तान ले छा।” +सच्ची में हम परमेश्वरा का नॉनतिन छै, और हमून यो नै समझून चैंछो कि परमेश्वर सुन, चाँदी या ढुगाकि मूर्ति समान छै, जस लोगून माननान। +पुरान बखत में परमेश्वर ले लोगून का बातुन में ध्यान नै दीन जो उन करछ्या क्याखिनकि उन उनून नी जाणछ्या, लेकिन अब हरेक बात में लोगून मन फिरूना को हुकुम दीछो। +परमेश्वर ले एक दिन ठैरा रैछ, “जै दिन उन पैलि भटे अपून ठैराईनाका उ च्यालाक जरियाले धरतिक धर्मोको न्याय करला। जैस उनूनले यो काम खिन ठैरा रैछ, और ऊस मरिन में भटे दुबाँरा ज्यून करभेरन अपून यो बातोको सबूत लै दी राखछ्य।” +मरिन में भटे दुबाँरा ज्यून हुना की बात सुणिभेरन, थ्वाड़ा लोगून ले उकी हसी करछ्य, पर गैर-यहूदी लोगून ले इसो क्योछ, “यो बारिमें हम तुमेरि बात फिर कभे सुणूला।” +यो बात ले पौलुस उनार बीच भटे न्हैग्यो। +फिरले थ्वाड़ा लोग उक दगाड़ लागि ग्या और विश्वास करछ्य, उनूनमें दियुनुसियुस जो अरियुपगुस महासभा को सदस्य छ्यो, और दमरिस नामेंकी एक स्यैनि छी, और उनार दगाड़ और लै लोग छ्या। +येक बाद पौलुस एथेंस शैहर छोड़िभेरन कुरिन्थुस नगर में आछ, +जाँ उकी मुलाकात अक्विला नामाका एक यहूदी आदिमीक दगाड़ भैछ, जैको जन्म पुन्तुस प्रदेश में भ्योछ। उ हाल में अपूनी स्यैनि प्रिस्किल्ला का दगाड़ इटली देश भटे याँ आईना को छ्यो, क्याखिनकि सम्राट क्लौदियुस ले यो हुकुम दी रॉखछ्यो कि सब यहूदी रोम शैहर भटे न्हैजून। यो कारण पौलुस उनून देखून खिन ग्योछ। +पौलुस और अक्विला को एकसो ब्यापार छ्यो, येक कारण पौलुस वाँ रैभेरन उनार दगाड़ काम करून लागछै, और उन द्वीवैन को तम्बू बनूना को काम छ्यो। +और पौलुस हर सबता का दिन यहूदी सभाघर में जाभेरन बात और बहस करभेरन यहूदी और यूनानीन समझूना की कोशिश करछ्यो यीशु मसीह में विश्वास करा। +जब सिलास और तीमुथियुस मकिदुनिया प्रदेश भटे आयान, तब पौलुसले अपून तम्बू बनूना को काम बंद कर दीछ और अपून पुरो बखत बचन सुणून में बितूंछो, और यहूदीन यो गवाही दिन लागछो कि यीशु ही मसीहा छन। +लेकिन जब यहूदी लोग पौलुसा की निन्दा और विरोध करून लाग्यान, तब उले उनार सामुनि अपून कपाड़ान की धुल झाड़ी भेरन उनूथैं क्योछ, “कि परमेश्वरा का संदेश स नै मानना क कारण तुम खुद उ सजा खिन जिमेदार छा, जो तुमून परमेश्वरा का तरफ भटे मिलोलो, मैं निर्दोष छूँ। अब भटे गैर-यहूदीन का पास जूंलो और उनार बीच में परमेश्वरो को संदेशो को प्रचार करोलो।” +पौलुस यहूदी सभाघर छोड़भेरन तीतुस यूस्तुस नामोको एक गैर-यहूदी याँ आछ, जो प्रभु की भक्ति करछो, जैको घर यहूदी सभा घरा का बगल में छ्यो। +तब यहूदी सभाघराक अधिकारी क्रिस्पुस और उक पुर परिवारले पौलुसकि बात सुणिभेरन यीशु में विश्वास करछ्य; और उनार अलावा भौत कुरिन्थियूस शैहरा का रूनवाला लोगून सुणभरेन विश्वास करछ्य और बपतिस्मा लीछ। +एक रात प्रभु परमेश्वर ले पौलुस स दर्शन दीभेरन क्योछ, “निडर है भेरन सबून बतूने जा और चुप जन रये। +मैं त्यार दगाड़ छूँ। कोई लै तैंमें हमला करभेरन तेरो नुकशान नै कर पालो; क्याखिनकि यो नगर में भौत म्यारा लोग छन जो मैंमें विश्वास कराला।” +फिर पौलुस डेढ़ साल तलक उ नगर में रैभेरन लोगून परमेश्वरा का बारिमें बतूने र्योछ। +लेकिन जब गल्लियो अखया प्रदेशो को राज्यपाल छ्यो, तब यहूदीनले मिलभेरन पौलुस में हमला करभेरन पकड़ लीछ और ऊस अदालत में राज्यपाला का सामुनि पेश करि ग्योछ। +और ऊस बतून लाग्यान कि पौलुस लोगून परमेश्वर कि अराधना करना को इसो तरीका बतूछो, जो नियम-कानून का अनुसार ठीक नाहातिन। +यो सुणिभेरन जसीकैं पौलुस अपूनी बात कुन खिन छ्यो, उसीकैं राज्यपाल ले यहूदीनथैं क्योछ, “ हे यहूदियों अगर यो अन्याय या बुराई की बात हुनी त ठीक छ्यो कि मैं तुमेरि बात सुणनू। +लेकिन यो बाद-विवाद शब्दून, नामून और तुमार नियम-कानून भटे सम्बन्ध राखछो। यो बातोको न्याय तुम खुद करा; और मैं इसी बातुन को फैसला नै करून चानू!” +और गल्लियो ले हुकुम दीछ कि उनून अदालत भटे भ्यार निकाली जौ। +तब उनूनले सभा-घराक मुखिया सोस्थिनेस पकड़ भेरन अदालता का सामुनि खूब मारछैं, लेकिन राज्यपाल ले कोई ध्यान नै दी। +पौलुस कुछ बखत तक कुरिन्थुस शैहर में र्योछ, और उक बाद विश्वासीन भाई-बैनिनथैं विदा लीभेरन। किंख्रिया में आछ वाँ उले यहूदी रीवाजाक अनुसार अपूनो मुंडन करवाभेरन अपूनी मन्नत स पुरो करछ्य, और वाँ भटे समुद्री जहाज में सीरिया देश खिन जाछो और उक दगाड़ प्रिस्किल्ला और अक्विला ले छ्या। +जब उन इफिसुस नगर पुजनान, तब पौलुस प्रिस्किल्ला और अक्विला स वाँई छोड़ दीछ और खुद यहूदी सभाघर में जाभेरन उनार दगाड़ बात-विवाद करून लागछै। +तब लोगून ले उथैं बिनती करछ्य, कि उ थ्वाड़ा दिन तलक उनारा दगाड़ वाँ रौ, पर उले नै मानियो। +और उनूनथैं विदा लीभेरन पौलुसले क्योछ, “अगर परमेश्वर चाल, तब मैं याँ तुमार पास दुबाँरा ऊँलो।” तब उ इफिसुस नगर भटे समुन्द्री जहाज में बैठभेरन न्हैग्यो। +और कैसरिया नगर में पूजिभरेन यरूशलम शैहर खिन ग्योछ और वाँ का विश्वासीन का दगाड़ मिलभेरन और फिर अन्ताकिया शैहर न्हैग्यो। +अन्ताकिया नगर में थ्वाड़ा बखत रैभरेन उ वाँ भटे न्हैग्यो और नगर-नगर सफर करनै सबै गलातिया और फ्रूगिया प्रदेशा का सब शिष्यून विश्वास में मजबूत करनै र्यो। +अपुल्लोस नामोको एक यहूदी आदिमी इफिसुस नगर में पुजछ्य। उक जन्म-भूमि सिकन्दरिया शैहर छ्यो, जो भौत विद्धवान आदिमी छ्यो, उ बात-बिचार और पवित्रशास्त्र स निकीकैं जाण छ्यो। +उले यीशुक बारिमें सुण रॉखछ्यो और येक बारिमें भौत उत्सुक है भेरन दुसरान ले सिखूछ्यो, पर उ केवल यहूनाकि बपतिस्मा की बात जाण छ्यो। +जब प्रिस्किल्ला और अक्विला ले यहूदी सभाघर में अपुल्लोस की बातुन सुणछ्य, तब उन ऊस अपून घर ल्यान और परमेश्वरा का बाटाक बारिमें ऊस भौत बारिकीले समझून लागछै। +जब उले अखया प्रदेश जानाको फैसला करछ्य त विश्वासी भाईन ले ऊस जान खिन हिम्मत दीभेरन शिष्यून खिन एक चिठ्ठी लिखछै, कि उन उथैं निकीकैं मिलून, और पौलुसले पुजिभेरन वाँ लोगून की भौत मद्दत करछै जो प्रभु कि अनुग्रहा का कारण विश्वासी बन गैछ। +क्याखिनकि उले सबून का सामुनि पवित्रशास्त्र भटे सबूत दीभेरन सब यहूदीन की बोलती बन्द कर दीछ, कि यीशु हमार मसीह छै। +जब अपुल्लोस कुरिन्थुस नगर में छ्यो, पौलुस पाहाड़ी इलाकान भटे हुनै इफिसुस नगर पुजिछ्य। वाँ ऊस कुछ शिष्य मिल्यान। +उले उनूनथैं क्योछ, “जब तुमूनले प्रभु में विश्वास करून शुरू करछ्य तो क्या तुमूनले पवित्र आत्मा पाछी?” उनूनले क्योछ, “नै, हम येक बारिमें के नै जाणना।” +फिर पौलुसले उनूनथैं क्योछ, “त तुमून को तरीका को बपतिस्मा लीछ?” उनूनले क्योछ, की हमून ले उ बपतिस्मा लीछ जो “यहूना दी छ्यो।” +पौलुसले उनूनथैं क्योछ, “यहूना ले उन लोगून बपतिस्मा दीछ, जिन लोगून ले अपून पापून को पश्चाताप करभेरन परमेश्वरा का तरफ मुड़ ग्या लेकिन उले इस्राएली लोगून थैं क्योछ की उन यीशु में विश्वास राखून जो उको बाद उनवालो छै उ मसीह छै।” +यो सुणिभेरन उनूनले प्रभु यीशुक नामेंले बपतिस्मा लीछ। +जब पौलुसले उनूनमें हात राँखछ्य, तब उनूनमें पवित्र आत्मा उतरछ्य, जेले उन अलग-अलग भाषा में बोलून और भविष्यबाणी करन लाग्यान। +इन लगभग बारह आदिमी छ्या। +येक बाद पौलुस तीन मैंन तलक हिम्मतले यहूदी सभाघर में जाभेरन यहूदी लोगून परमेश्वरा का राज्य को बारिमें प्रचार करछ्यो और उनून समझूनै रूछो। +लेकिन उनूनमें भटे थ्वाड़ा लोग भौते जिद्दी छ्या और उनूनले इन बातुन में केले विश्वास नै कर्यो, और यहूदी सभाघर में सबून का सामुनि प्रभु की शिक्षाक खिलाफ में बोलून लाग्यान। येक कारण पौलुसै ले इनून छोड़ दीछ और विश्वासीन अपून दगाड़ लिग्योछ, और हर रोज परमेश्वरे की वचन की शिक्षा तुरन्नुसा का स्कूल में दीन लागछ्य। +उले यो काम द्वी साल तलक इसीकैं लगातार करछ्य, आसिया प्रदेशा का सब रूनवाला क्या यहूदी क्या यूनानी सबून ले परमेश्वरो को बचन सुणछ्य। +परमेश्वर ले पौलुसा का जरियाले चमत्कारक भौत अद्धभुत काम कर्यान। +याँ तलक कि अगर कोई बिमार आदिमी पौलुस को रूमाल या तौलिया स ले छू लीछ्या, तब उन अपूनी बिमारी भटे चंगा हो जाछ्या। और लोगून में भटे भूत ले निकल जाछ्या। +लेकिन झाड़-फुक करूनवाला कुछ यहूदी जो इथकैं-उथकैं घुमनै रूछ्या, और भूत लगिनाका लोगून में प्रभु यीशुक नामले यो कैभेरन कोशिश करून लाग्यान, “मैं तुमून यीशु की कसम दिलुछूँ यो आदिमी भटे भ्यार निकल जा जैको प्रचार पौलुस करछो।” +और स्विकवा नामोको एक यहूदी प्रधान याजक का सात च्याला छै, जो इसो करछ्या। +लेकिन भुतले उनूनथैं क्योछ, “मैं यीशुस जाणछूँ, और पौलुस स ले पछ्याणनू, लेकिन तुम को छा?” +यो कैभेरन उ आदिमी जैमे भूत छ्यो, उ सबून जै लागछ्यो। उले इनेरि इसी हालत करि दीछ, कि उन सब नंगा और घायल है भेरन वाँ भटे भाजि ग्या। +यो बात वाँक सब लोगून पत्तो चल ग्यो, और इफिसुस शैहरक यहूदी और यूनानी, सबून में डर छा ग्यो, और प्रभु यीशु की महिमा हुन लागछी। +जिनूनले विश्वास करि राखछ्यो, उनूनमें भटे भौत लोगून ले आभेरन अपून बुर कामून खुलेआम मानछै। +भौत जादू-टोना करून वालान ले अपून जादू-टोनाकी सबे किताब जाम करभेरन आग लगा दीछ। उन जालाईना की किताबून की कीमती पचास हजार चाँदी का सिक्का का बाराबर छ्या। +इसीकैं वाँ परमेश्वरो को बचन तेजी ले फैलनै और उक असर लै बढ़नै ग्यो। +इन सब बातुन का बाद पौलुसले मकिदुनिया और अखया प्रदेशा का बॉट भटे यरूशलम शैहर में जान को फैसला करछ्य। “उले क्योछ, यरूशलम शैहरा का बाद म्येरो रोम शैहर में जान होलो।” +उले अपून दगड़ियान में भटे तीमुथियुस और इरास्तुसैस मकिदुनिया प्रदेश अपून है अघिल भेज दीछ, और खुद थ्वाड़ा दिनून तक इफिसुस नगर में र्योछ। +उ बखत इफसुस नगर में पौलुसाक द्वारा प्रभुक बाटा की शिक्षा दिनाक कारण लोगून में भौत दंगा होग्यो। +वाँ देमेत्रियुस नामोको एक सुनार छ्यो, जो अरतिमिस देबी की मन्दिर की चाँदी की मूर्ति बनू छ्यो और उक यो ब्यापार ले कारीगरून भौत फैद हुन मरेछ्यो। +देमेत्रियुस ले इनून और इसा काम करूनवाला कारीगरून जाम करभेरन क्योछ, “हे भाईयों तुम सब जाणछा कि यो काम ले हमरि कतुक ज्यादा आमदनी हुंछी। +लेकिन तुमूले देख-सुणन मरैछा, कि उ पौलुसले केवल इफिसुस शैहर मेंई नै लेकिन आसिया प्रदेशा का सब गौंन का लोगून समझाछ और भरमा रैछ, कि हात ले बनाईनाक मूर्ति में ईश्वर नाहातिन। +और अब केवल यो बातोको डर नै कि हमार यो कारोबार को मान-सम्मान जानै रौलो, बल्कि यो महान देबी अरतिमिस मन्दिर की शोभा खतम हो जालि। जो देबी की पुज आसिया प्रदेश और पुरो संसार करछो, उको नामो निशान मिट जालो!” +यो सब बात सुणिभेरन लोगून रीस आगै, और उन जोर-जोरले कुन लाग्यान “इफिसियून की अरतिमिस देवी महान छै।” +यो बात ले पुर नगर में हड़-बड़ाहट मचि गै। उन पौलुसक दगड़िया गयुस और अरिस्तर्खुस, मकिदुनिया प्रदेशा का रूनवाला जो पौलुसाक दगाड़ यात्रा में छ्या, पकड़ लीछ, और एक दगाड़ होभेरन रंगशाला में भाग ग्या। +जब पौलुस भितर जाभेरन लोगून थैं बात करून चाछ्यो, लेकिन शिष्यून ले ऊस नै जान दीयो। +आसिया प्रदेशा का हाकिमून में भटे ले उक मित्रून ले उक पास संदेश भेजछ्य और बिनती करछ्य, कि रंगशालाक भितर जाभेरन अपूनी जान स खतरा में नै डालून चैनो। +उ सभा का भितर, सब लोग चिल्लान मरेछ्या कोई एक चीज खिन कोई दुसरी चीज खिन और कुछ लोगून पत्तो ले नी छ्यो हम किलै आरयाँ। +तब थ्वाड़ा यहूदी लोगून ले सिकन्दर समझा भेरन भीड़ में अघिल कर दीछ। सिकंदरले अपून हात ले ईशार करभेरन लोगून का सामुनि बात करून चाछ। +लेकिन जब उनूनले जाण लीछ कि उ यहूदी छै और उन यो ले जाणछ्या कि यहूदी लोग, मसीह लोगून की नियाती मूर्ति पूजा नै करना। त उनूनले उ बात स अनसुणी करभेरन द्वी घण्टा तक जोर-जोरले नारा लगूनै रियान, “इफिसियून की अरतिमिस देवी महान छै।” +तब उ नगराक मंत्री ले भीड़ स शांत करभेरन क्योछ, पुर संसारा का लोग जाणनाकि “हे इफसुस शैहरा का लोग महान देबी अरतिमिस का मंदिरे की देख-रैख करून मर्यान और उकी मूर्ति आकाश भटे खितीनाकी छी। +येक कारण क्या यो बात सांचि छी, तुमून शांत है जान चैछ्यो और बिना सोच-समझभेरन केले जन चैनो। +तुम जिनून पकड़ भेरन याँ ल्या रैछा, उनूनले नै त मंदिरे स अशुद्ध और नै हमरि देवी की बुराई करछ्य। +येक कारण अगर देमेत्रियुस और उक दगाड़क कारीगरून कैका खिलाफ शिकायत हो, तब येक खिन अदालत में जा सकनान, और वाँ उनोरो मुकदमा का फैसला करून खिन लोग छन, और उन उनार सामुनि अपून आरोप पेश कर सकनान। +लेकिन अगर तुम के और बात का बारिमें जाणून चाँछ्या तब स्याना पंचूनकी सभा में फैसला करि जौ। +मैंस डर छै की राज्यपाल पुर हंगामा का बारिमें सुणोलो की हम रोमी सरकार का खिलाफ बिरोध करना की कोशिश करूमर्या यो कारण ले हमून में दोष लागाई जाना को डर छै क्याखिनकि हम येक कोई ले ठीक-ठीक कारण नै बता सकना।” +यो सब कैभेरन उले सब लोगून वाँ भटे भेजि दीछ। +यो हाल्ला-गुल्ला खतम हुना क बाद पौलुसले सब विश्वासीन बुलाभेरन उनेरि हिम्मत बढ़ाछ। फिर उनूनथैं विदा लीभेरन मकिदुनिया प्रदेश खिन न्हैग्यो। +और फिर उले पुर प्रदेश को दौर करछ्य, और उपदेश दी-दीभेरन विश्वासी लोगून हिम्मत दीनै, उ यूनान देश पुजछ्य। +और वाँ तीन मैंन बितूना का बाद उ समुन्द्री जहाज ले सीरिया देश जानवालो छ्यो, पर जब ऊस यो पत्तो चलछ्य, कि थ्वाड़ा यहूदी ऊस सफरका बीच में मारना की योजना बनून मर्यान, येक कारण उले मकिदुनिया क प्रदेश भटे सीरिया देश जाना को फैसला करछ्य। +और यो सफर में बिरीया प्रदेशो को रून वालो पुरूर्स को च्योलो सोपत्रुस, थिस्सलुनी की नगरो को रून वालो अरिस्तर्खुस और सिकुन्दुस, दिरबे को नगरो को गयुस, तीमुथियुस और आसिया प्रदेश को तुखिकुस और त्रुफिमुस उक दगाड़ सफर करून मरैछ्या। +उन लोग जाभेरन त्रोआस शैहर में हमोरो इन्तजार करून मर्यान। +तब हम फसह का त्याराक बाद फिलिप्पी नगर जो मकिदुनिया प्रदेश में छै, पानि का झीला का बाट अपून सफर शुरू करछ्य और पाँच दिनक बाद हम त्रोआस शैहर में पुजियाँ और अपून दगड़ियान थैं मिल्या। वाँ हम सात दिन तलक रया। +हफ्ताका पैल दिन हम प्रभु भोज खान खिन जाम भयाँ। क्याखिनकि पौलुस दुसारा दिन जानवालो छ्यो, येक कारण पौलुस अधरात तलक वाँ प्रचार करनै र्योछ। +और मलिवाला कमरा में हम जाम छ्या, उमें भौत दीया जला राख छ्या। +और वाँ यूतुखुस नामोको एक लड़का खिड़की ले बैठिनाको छ्यो। पौलुस अधरात तलक बात करून में छ्यो, उ जवान खिड़की में बैठभेरन नीन में झुमून मर्यो छ्यो। त उ नीन क कारण तीन मंजिल भटे तलि खिती ग्यो और थ्वाड़ा लोग तलखिन दौड़ियान और ऊस उठाछ और देखछै की उ मर ग्यो। +यो देखिभेरन पौलुस तलि आछ और झुकभेरन ऊस अपून छाती में लगाछ और सबूनथैं क्योछ, “डरा जन, किलैकी यो आजि ले ज्यून छै।” +येक बाद पौलुसले मलि जाभेरन प्रभु भोज लीछ और संगति करछ्य, और रात्तै हुन तक उनूनथैं बात करनै र्योछ। फिर उ वाँ भटे न्हैग्यो। +और यो बीच में उ जवान स ज्यूनै घर ल्यान, यैले उन भौत खुश भ्यान। +पौलुसले अस्सुस नगर खिन पैदल सफर करना को फैसला करछ्य। हम बाकि लोग समुन्द्री जहाज ले अघिल जुँला, और हम वाँ भटे ऊस अपून दगाड़ जहाज में लिजाना की योजना बनून मरेछ्या। +जब पौलुस अस्सुस नगर में हमून मिलछ्य त हम ऊस अपून दगाड़ जहाज में बैठाभेरन मितुलेने नगर लीभेरन आयान। +वाँ भटे हम जहाज ले दुसारा दिन खियुस टापू का नजिक पुजियाँ। और दुसारा दिन समुद्र पार करभेरन सामुस टापू और उक दुसारा दिन मीलेतुस में आया। +पौलुसले इफिसुस शैहर में उतरना को फैसला करछ्य क्याखिनकि उ आसिया प्रदेश में और ज्यादा बखत नै रून चांछ्यो; इफिसुस नगर छोड़िभेरन अघिल न्हैजूंलो ताकि उ पिन्तेकुस्त का त्यारा का दिन यरूशलम शैहर में रौ। +जब हम मीलेतुस शैहर में उतरियाँ, तब पौलुसले इफिसुस शैहरा का विश्वासीन संदेश भेजवाछ और बुज़ुर्गून वाँ बुलवाछ। +जब उन वाँ पुजियान तब पौलुसले उनूनथैं क्योछ, “तुम जाणछा कि म्यारा आसिया प्रदेश में आईनाक पैल दिन भटे मैं तुमार दगाड़ कसीकैं रयूँ। +मैंले परमेश्वर कि सेवा आँसू बगाभेरन भौत दीनताले दुख मुसीबत करछ्य। मैंले उन साजिश जो यहूदीन का द्वारा रचिनाकी छी ऊस सहन करछ्य। +और जो-जो बात तुमेरि भलाई का छ्या, उनून मैंले तुमून बतून में कभै के झिझक नै करि। बल्कि मैं सब लोगून का बीच में और घर-घर जाभेरन उन बातुन का बारिमें सिखूनै रयूँ। +मैं यहूदी और गैर-यहूदी सब लोगून का सामुनि संदेश दीनै रयूँ कि उन ले परमेश्वरा का सामुनि पश्चाताप करभरेन हमार प्रभु यीशु में विश्वास करून। +देख अब मैं पवित्र-आत्मा द्वारा मजबूर होभेरन यरूशलम शैहर जूंलो, और मैं नै जाणनू कि वाँ म्यार दगाड़ कि-कि होलो। +बश इदुकैं जाणछूँ कि हरेक नगर में पवित्र आत्मा मैंस खबरदार करनै रै, कि वाँ जेल और दुख म्यार इंतजार करनान। +पर मेरि नजर में मेरि जीन्दगी की के कीमत नाहातिन, मैं बश यो काम पुर करून चाँछू जो प्रभु यीशु ले मैंस सौंप रैछ, कि जो मैंले अनुग्रह का सुसमाचार में गवाही दीन खिन प्रभु भटे मैंस मिल रैछ। +अब देखा, मैं जाणछूँ कि तुम सब जिनून में परमेश्वरो को राज्य क प्रचार करनै रयूँ पर अब तुम मैंस दुबारा कभै नी देखला। +येक कारण मैं आज तुमूनथैं कुछूँ कि अगर तुमून में भटे कैको लै यीशु में विश्वास नै करना का कारण ले नाश होलो, तब मैं येक जिम्मेदार न्हैतिनू। +क्याखिनकि मैले तुमूनथैं केले नै लुकायो और तुमून पुरी बात बता रैछ जो परमेश्वर चाँछ्या की तुम जाणौ। +तुम सब लोग अपूनो ख्याल राखा और उ दलको ले जैक देख-भाल करून खिन पवित्र आत्मा ले तुमून चुन रैछ। की तुम परमेश्वरा का विश्वासीन की सबै मण्डलीन की देख-भाल करा जैस यीशु ले खुद अपूनो खून दीभेरन छुड़ै रैछ। +मैं जाणछूँ कि म्यार जानाक बाद तुमार बीच में झूठ्ठा शिक्षक आला और विश्वासीन नुकशान पुजाला। उन खतरनाक भेड़िया क जस होला जो भेड़ून मार डालनान। +याँ तक ले तुमार दल में भटे लै इस लोग निकलाल जो विश्वासीन झूठ्ठी शिक्षा सिखाला, और तुमून भटे कुछ लोग उनारा पछिल हो जाला। +येक कारण चौकून्ना रया, और यो ले याद राख्या कि मैं इन चीजून का बारिमें तीन साल तलक भौत आँसू बगाभेरन मैं तुमून रात-दिन खबरदार करनै रयूँ। +अब मैं तुमून परमेश्वर और उक अनुग्रहा बचनून की देख-रैख में सौंपून मरयू; कि तुमून विश्वास में मजबूत कर सकछूँ, परमेश्वर तुमून उ आशीष द्योलो जैस दीना को वादा उले उन सब लोगूनथैं करछ्य जो उक द्वारा पवित्र करि ग्यान। +मैंले कभै कैको चाँदी, सुन और कपाड़ान को लोभ नै कर्यो। +तुम सब जाणछा कि मैंले इनी हातून ले अपून और अपून दगड़ियान की जरूरतून पुर करून खिन खुद काम करछ्य। +मैंले हमेशा तुमार सामुनि यो उदारण राखछ्य, कि हमून खुद काम करभेरन दीन-दुखियून की मद्दत करून चैंछी, और तुमून प्रभु यीशुक यो बातुन याद राखून जरूरी छै, उले खुद कैरेछ, ‘लीन है दिन में ज्यादा निकोछ।’” +यो सब बातुन का बाद पौलुसले घुणा टेकभेरन प्रार्थना करछ्य। +उन सब लोग पौलुसैस गल लगाभेरन डाड़ मारून और ऊस प्रेम करन लाग्यान। +उन सब लोग खास कर यो बात ले दुखी छ्या, जो पौलुसले कईना को छ्यो, कि तुम ऊस कभै नी देखला। फिर उन सब लोग पौलुसैस छोड़ून खिन समुन्द्री जहाज तलक ग्यान। +और हम इफिसुस शैहरा का सयानान थैं भटे विदा लीभेरन समुन्द्री सफर शुरू करछ्य, त सिद्दा बाट कोस टापू में आयान, और दुसारा दिन रुदूस टापू में पूज्याँ, और फिर उ बाद हम पतरा शैहर में पुज ग्या। +और वाँ एक समुन्द्री जहाज फीनीके प्रदेश खिन जानै मिल छै, और हम उ जहाज में बैठभेरन न्हैग्या। +फिर हमूले बौं तरफ साइप्रस टापू दिखाई दीछ। हम उक बगल भटे गुजर भेरन सीरिया देश तरफ जाभेरन सोर नगर जा पुजियान। क्याखिनकि वाँ जहाज भटे समान उतारून छ्यो। +“और हमूले विश्वासीन को पत्तो लगाभेरन हम वाँ सात दिन तक रयाँ। और सोर नगराक विश्वासीन ले पवित्र आत्माक द्वारा प्रेरित हो भेरन पौलुसथैं क्योछ, कि उ यरूशलम शैहर जाना को बिचार छोड़ दे।” +सात दिन बाद हमोरो वाँ भटे जाना को बखत आछ, त हम वाँ भटे जानवाला छ्या; त सब लोग, स्यैनिन और नान्तिना सहित हमून पुजून खिन नगर भटे भ्यार तलक आयान। फिर हमूले समुन्द्राक किनार में घुणा टेकभेरन प्रार्थना करछ्य। +तब एक दुसारा थैं विदा हो भेरन हम त समुन्द्री जहाज में बैठियाँ, और उन अपून-अपून घर वापस न्हैग्या। +सोर नगर भटे शुरू करिना को सफर पुरो करभेरन पतूलिमयिस नगर पुजियाँ। और विश्वासीन नमस्कार करभेरन हम उनार दगाड़ एक दिन रयाँ। +हम वाँ निकल भेरन दुसारा दिन कैसरिया शैहर में पुजियाँ। और हम फिलिप्पुस प्रचार का घर में जाभेरन उक दगाड़ रयाँ। जो उन सात आदिमी में भटे एक छ्यो, जैस यरूशलम का प्रेरितून ले विध्वान की देखभाल खिन चुनिना को छयो। +उकी चार कुँवारी चेलिन छ्या, जो भविष्यबाणी करछ्या। +जब हम वाँ भौत दिन रया, तब अगबुस नामोको परमेश्वरा का तरफ भटे संदेश दिनवालो यहूदा प्रदेश भटे वाँ आछ। +उले हमार पास आभेरन पौलुसो को बैलट लीभेरन अपून हात-खुट बादिभेरन क्योछ, “पवित्र आत्मा यो कुंछो, जो आदिमी को यो बैलट छै, ऊस यरूशलम शैहर में यहूदी लोग इसीकैं बादिभेरन गैर-यहूदीन का हात में सौंप द्याला।” +जब हमून ले यो बात सुणछय, त हम और वाँक सब लोगून ले पौलुसथैं बिनती करभेरन क्योछ, उ यरूशलम शैहर खिन जन जाये। +लेकिन पौलुसले उनुस जबाब दीछ, तुम कि करछा? तुम डाड़ मार-मारभेरन मैंस निराश किलैं करछा, मैं प्रभु यीशु मसीहक नाम ले यरूशलम शैहर में नै केवल बाँदि जान खिन पर मरून खिन ले तैय्यार छूँ। +जब पौलुस हमरि बात मानून खिन तैय्यार नै भ्यो, तब हम यो कैभेरन चुप है ग्या, “प्रभु की इच्छा पुरी हो।” +कुछ दिनून का बाद हमूले तैयारी करभेरन यरूशलम शैहरा का तरफ न्हैग्या। +कैसरिया शैहर में थ्वाड़ा विश्वासी हमार दगाड़ आयान, और जब हम यरूशलम शैहर पुजियाँ, तब उन हमून साइप्रस टापू को रून वालो मनासोन नामाका आदिमीक घर ली ग्यान, जो एक पुरानो शिष्य छ्यो और हमून उक पास वाँ रून छ्यो। +जब हम यरूशलम शैहर में पुजियाँ, त वाँ विश्वासीन ले भौत खुशी क दगाड़ हमोरो स्वागत करछ्य। +दुसारा दिन पौलुस और हम सब याकूबा का घर ग्या, जाँ सयाना जाम छ्या। +तब पौलुसले उनून नमस्कार करछ्य, जो-जो काम परमेश्वर ले उक जरियाले गैर-यहूदीन का बीच में करछ्य, एक-एक करभेरन सब बताछ। +उनूनले यो सुणिभेरन परमेश्वर कि महिमा करछ्य और पौलुसथैं क्योछ, “हे भाई, तैं जाण छै की यहूदीन में भटे कई हजार लोगून ले विश्वास करछ्य और उन सबून ले मूसा क नियम-कानून को पालन भौत मजबूती ले करछ्य। +उनूनले त्यारा बारिमें सुण रैछ कि तै गैर-यहूदीनका बीच में रूनवाला यहूदीन यो शिक्षा दीछै कि उन मूसा का नियम-कानून शिक्षा छोड़ी दी, और कूछो, की नै अपून नान्तिना को खतना करा और नै यहूदीन को रीति-रिवाजून पालन करा। +अब बता, हम कि करा? लोग जरूर सुणाला कि तैं याँ आ रैछ। +येक कारण हम जो तैथैं कुनू, उ कर। हमार याँ चार लोग छन, उनुस उ मन्नते स पुर करून छै जो उनूनले परमेश्वरा क सामुनि माँग रैछ। +उनून लीभेरन उक दगाड़ अपून-आपस शुद्ध करना की रसम पुर करा; और उनून खिन खर्चा दी कि उन मुंडन करून। तब सब जाणि जाला कि जो बात उनूनले त्यारा बारिमें सुणाई ग्यान, उन बातून में कोई सच्चाई नाहातिन, पर तैं खुद ले मूसा का नियम-कानून को पालन करभेरन उनार अनुसार चलछै। +जाँ तलक गैर-यहूदीन का बारिमें जिनूनले विश्वास करछ्य, हमूले यो फैसला करभेरन लिखभेरन भेजिछ्य, कि उन उ शिकारै स जो लोगून ले मूर्तिनक सामुनि चढ़ा रैछ, और जानवरून को खून भटे, और गल घोटभेरन मारिना का जानवरूनो को शिकार भटे और व्यभिचार भटे दूर रयाँ।” +दुसारा दिन पौलुसले उन आदिमीनका दगाड़ जाभेरन अपनास शुद्ध करछ्य। तब उ मन्दिर में ग्योछ और यो बताछ कि शुद्धि दिन कब खतम होला, और उनूनमें भटे हरेक खिन भेंट चढ़ाई जालि। +जब इन सात दिन पुर हुनवाला छ्या, तब आसिया प्रदेशा का कुछ यहूदीनले पौलुसैस मन्दिर में देखिभेरन उन सब लोगून भड़का भेरन पौलुसैस पकड़ लीछ और जोरले चिल्लान लाग्यान, +“हे इस्राएल देशाक लोगों हमरि मद्दत करा, यो उई आदिमी छै जो सब लोगून का, और मूसा का नियम-कानून का, और यो जाग का खिलाफ में हर जाग सब लोगून सिखूछो याँ तक ले गैर-यहूदीन ले मन्दिर में ल्याभेरन यो पवित्र जाग स अपवित्र करिना को छै।” +उनूनले इसो क्योछ, क्याखिनकि उनूनले ये है पैलिक इफिसुस शैहर में रूनवाला त्रुफिमुसैस पौलुस दगाड़ यो शैहर में देखछ्य, और उनूनले यो समझ छै कि पौलुस ऊस मन्दिर में ल्याछ। +और पुर नगर में सोर शराबा मच ग्यो, और लोगून ले एक दगाड़ जाम हो भेरन पौलुसैस पकड़ भेरन मन्दिर क भ्यार भटे खींच ल्यान, और तुरन्त द्वार बंद कर दीयान। +जब उन पौलुसैस मारना की कोशिश करून मरेछ्या, उ बखत यरूशलम शैहर में रोमी सेनाक सरदार स खबर भेजछ्य कि सब लोग दंगा करून मरेछ्या। +तब उ तुरन्त सिपाईन और अधिकारीन लीभेरन उनार पास तलि दौड़भेरन आछ; और लोगून की भीड़ ले अधिकारी और सिपाईन देखभेरन पौलुसैस मारून-पीटून छोड़ी दीछ। +तब अधिकारी ले पौलुसाक पास आभेरन पकड़ लीछ; ऊस द्वी जंजीरून ले बादनाको हुकुम दीभेरन लोगूनथैं पुछ्छै कि यो को छै और येले कि कर रैछ? +भीड़ में भटे कोई के कुनमर्यो छ्यो और कोई के। और उन ज्यादा सोर-शराबाक कारण यो सच्चाई स नै जाण पाया येक कारण पौलुसैस किला में ली जाना को हुकुम दीछ। +जब पौलुस सीढ़िन में पुजिछै, त इसो भ्योछ भीड़ को भंयकर रूप देखिभेरन सिपाईन ऊस उठाभेरन लीजान पड़छो। +भीड़ाक लोग “ऊस मारा, ऊस मारा।” चिल्लूनै पछिल-पछिल उनमरेछ्या। +जब उन पौलुसैस किला में ली जानमरेछ्या, तब पौलुसले सेनाक सुबदार थैं क्योछ, “क्या मैं तुमूनथैं एक निवेदन कर सकछूँ?” यो सुणिभेरन सुबदार ले क्योछ, “तैं यूनानी भाषा जाण छै। +क्या तैं मिस्र देशो को न्हैंतिनै जेले थ्वाड़ा बखत पैलि सरकार क खिलाफ बगावत करछ्या, और बंजर जाग में चार हजार खूनी लोगून ली गैछै?” +पौलुसले क्योछ, “नै, मैं त एक यहूदी आदिमी छूँ। और किलिकिया प्रदेशो को खास नगर तरसुस को रून वालो छूँ। मैं तुमूनथैं बिनती करछूँ, कि तुम मैंस लोगून का दगाड़ बात करून दी।” +जब उले हुकुम दीछ, त पौलुसले सीढ़िन में ठाँड़ है भेरन लोगून हात ले इशारा करभेरन शांत करछ्य। जब सब चुप है ग्या, तब उ उनार दगाड़ इब्रानी में बात करून लागछ्य! +“हे भाईयो और अगुवा! म्योरो जबाब सुणा, जो मैं अब तुमार सामुनि कुछूँ।” +और जब लोगून ले सुणछ्य, कि उ उनूनथैं इब्रानी भाषा में बोलून मर्योछ, त उन और ले चुप हो ग्या। तब उले क्योछ, +“मैंले एक यहूदी छूँ, और म्योरो जन्म किलिकिया प्रदेशा का तरसुस शैहर में भ्योछ। पर मेरि पढ़ाइ-लिखाई यो नगर में गमलीएल का द्वारा भैछ। मैंले अपून पुरखान का सब नियमून निकीकैं समझछ्य; और परमेश्वर खिन जसो तुम सबून को जोश छ्यो, ऊसो म्योरो ले छै।” +मैंले प्रभु यीशु की शिक्षा स मान्या वाला लोगून सताछ और उनून मरवा ले दीछ। मैंले आदिमीन और स्यैनिन बाँद-बाँद भेरन जेल में डालछ्य। +यो बात में खुद महायाजक और महासभा का सब सयाना गवाह छन। की उनूनथैं मैं उन यहूदी अगुवान खिन चिठ्ठी लिखभेरन दमिश्क नगर जानमरेछ्यू, और चिठ्ठीन का द्वारा यो अनुमति मिलछ्य कि जो विश्वासी भाईन वाँक छन उनून बाँद भेरन यरूशलम शैहर में ल्या और उनून सजा दीयूलो। +जब मैं सफर करभेरन दमिश्क नगरा का नजिक पूज्यूँ, तब इसो भ्योछ की लगभग छकाल में अचानक एक ठूलो उज्यालो आकाश भटे म्यारा चारों तरफ चमकछ्य। +और मैं भिमें खिती गयूँ, तब मैले यो आवाज सुणछ्य, कोई मैथैं कुनमरेछ्यो “शाऊल, शाऊल, तैं मैंस किलैं सतूछै?” +मैंले जबाब दीछ, “हे प्रभु, तुम को छा?” उले मैंथैं क्योछ, “मैं नासरत नगरो को रूनवालो यीशु छूँ, जैस तैं सतूछै।” +और म्यारा दगड़ियान ले उज्यालो त देखछ्य, लेकिन जो मैंथै बोलछो उनूनले एक आवाज सुणछै, लेकिन उन समझ नै सक्या की आवाज ले मैंथै कि क्योछ। +तब मैले क्योछ, “प्रभु, मैं कि करूँ?” प्रभु ले मैथैं क्योछ, “उठभेरन, दमिश्क नगरा का तरफ जा, और जो ले तैंस करून खिन ठैराई ग्योछ वाँ तैंस सब बता दी जालो।” +क्याखिनकि तेज उज्याला का कारण ले मैंस के नी देखीन मर्योछयो कारण ले मैं अपून दगड़ियान को हात पकड़ भेरन दमिश्क नगर में आयूं। +तब हनन्याह नामोको एक आदिमी छ्यो, उ मूसा का नियम-कानून का पालन करून वालो एक भक्त छ्यो, जो वाँक रूनवाला सब यहूदीन में इजतदार छ्यो। +उले म्यार पास आभेरन क्योछ, “हे भाई शाऊल, तैं फिर देखून लाग।” उई बखत म्यारा आँखन में रोशनी आगै और मैंले ऊस देखछै। +तब उले क्योछ, “हमार पुरखान का परमेश्वर ले तैंस येक कारण चुन रैछ की तैं उकी इच्छा स जाण, और उ धर्मीस देख और उकी आवाज सुण। +क्याखिनकि तैं उकी तरफ भटे सब लोगून का सामुनि उन बातुन को गवाह होलै, जो तैंले देखछै और सुणछै। +येक कारण अब तैं बपतिस्मा लीन खिन देर जन कर, और प्रभु का नाम ले अपून पापून धोले।” +जब मैं यरूशलम शैहर में वापस आयू और मैं मन्दिर में प्रार्थना करून मरेछ्यू, त मैंले एक दर्शन देखछै। +तब मैंले प्रभु स मैंथै यो कुन सुणछै, “जल्दी यरूशलम शैहर स छोड़भेरन न्हैजा, क्याखिनकि उन लोग जो याँ छन म्यारा बारिमें तेरि गवाही नी मानाला।” +मैं क्योछ, हे परमेश्वर मैंस लागछो कि उन मेरि गवाही स्वीकार कराला, क्याखिनकि उन जाणनान कि मैं यहूदी सभाघर गयूँ, और लोगून गिरीफ्तार करछ्य मारछ्य तैं विश्वास करनान। +और जब तुमार गवाह स्तिफनुस को खून बगाई जानमर्योछ तब ले मैं वाँ ठाडा छूँ, और यो बात में राजी छूँ, और उक हत्यारून का कपाड़ान की देख-भाल करून मरेछूँ। +और प्रभु ले मैथैं क्योछ, “याँ भेट जा, क्याखिनकि मैं तैंस गैर-यहूदीन का पास दूर-दूर तलक भेजलो।” +याँ तक त लोग पौलुस की बात ध्यान ले सुणनै रयान; लेकिन उक बाद उन सब जोर-जोरले चिल्लाभेरन कुंन लाग्यान, “येस मार डाला; येको ज्यून रून ठीक नाहातिन।” +लेकिन तब उन जोरले चिल्लानै और अपून भ्यार वाला कपाड़ा खितना और अपूनो गुस्सा दिखून खिन आकाश में धुल उड़ून लाग्यान। +तब सेनापति ले क्योछ, “यैस किला में लिजाभेरन; कोड़ा मारभेरन पूछताछ करा, की मैं जाणून चाछूँ की लोग की कारण उको विरोध में इसकै चिल्लान मर्यान।” +जब उनूनले ऊस फित्तान ले बादछै त पौलुसले उ सुबदार जो उक पास ठाडा छ्यो क्योछ, “क्या यो ठीक छी, कि तुम एक रोमी आदिमी स और उले बिना दोषी ठैहराये कोड़ा मारा?” +सुबदार ले यो सुणिभेरन सेनापति क पास जाभेरन क्योछ, “तैं यो कि करछै? यो त रोमी आदिमी छै।” +तब सेनापति ले उक पास आभेरन पुछ्छै, “मैंस बतो, क्या तैं रोमी छै?” पौलुसले क्योछ, “होई।” +यो सुणभेरन सेनापति ले क्योछ, “मैंस रोमी पदवी भौते डबल दीभेरन मिलछ्य।” पौलुसले क्योछ, “मैं तैं जन्म भटे रोमी छूँ!” +तब जो लोग ऊस परखून मरेछ्या, उन झट्ट उक पास भटे हट ग्या; और सेनापति ले यो जाणभेरन कि यो रोमी छै, और उले ऊस बाँदि छै, डरी ग्यो। +दुसारा दिन उन ठीक-ठीक जाणभेरन की इच्छा ले यहूदी उमें किलैं दोष लगूनान, येक कारण उक बेड़िन खोल दीयान। और प्रधान याजकून ले और पुरी महासभा स जॉम हुना को हुकुम दीछ, और पौलुस स तलि ल्याभेरन उनार सामुनि ठाड़ कर दीछ। +पौलुसले यहूदी महासभा का तरफ चाँभेरन क्योछ, “भाईयों, मैले आज तलक परमेश्वरा का नजरून में अपून सच्चा मन ले अपूनी जीवन बिताछ्य।” +जो पौलुसले क्योछ, उ बात स सुणिभेरन हनन्याह महायाजक ले, उनून जो उक पास ठाड़ छ्या, उक मुँख में थप्पड़ मारना को हुकुम दीछ। +तब पौलुसले उथैं क्योछ, “ओ कपटी, परमेश्वर तैंस माराला! तैं याँ नियम-कानून का अनुसार मेरो न्याय करून खिन बैठि रैछ, फिर लै नियम-कानून का खिलाफ मैंस मारना को हुकुम किलैं दिन मरेछा?” +तब जो सामुनि ठाँड़ा छ्या, उनूनले क्योछ, लोगून ले पौलुसथैं क्योछ, “क्या तैं परमेश्वरा का महायाजक स बुरो भाल कैभेरन निन्दा करछै?” +पौलुसले क्योछ, “भाईयो, मैं नी जाण छयू, कि यो महायाजक छै। किलैंकी पवित्रशास्त्र में लिख रैछ, +‘अपून लोगून का प्रधान स भल-बुरो जन कया।’” +तब पौलुसले यो जाणभेरन कि थ्वाड़ा सदूकी लोग और थ्वाड़ा फरीसी लोग वाँ छ्या, महासभा में उले जोरले क्योछ, “हे भाईयो, मैं फरीसी और फरीसीन को वंशो को छूँ, और यो मुरकदमा येक कारण हो र्योछ किलैकी मेरो विश्वास छै की परमेश्वर मरिना का लोगून दुबाँरा फिर ज्यून कराला।” +जब उले यो बात क्योछ त फरीसी और सदूकी लोगून में झगाड़ा हुन लागछो; और सभा में फुट पड़गै। +क्याखिनकि सदूकी लोगून को विश्वास छै, कि लोग मरना क बाद फिर ज्यून नी होला, नै स्वर्गदूत, और नै आत्मा छै; लेकिन फरीसी लोग इन सब बातुन में विश्वास करनान। +तब भौत सोर-खराब हुन लागछै और मूसा का नियम-कानून स सिखून वाला, जो फरीसी लोग छ्या, ठाड़ है ग्या, और यो कैभेरन झगाड़ा करून लाग्यान, “हम यो आदिमी में के बुराई नै पाना; और शायद है सकछो की आत्मा या खुद स्वर्गदूत ले यैथैं बात कर होलि।” +जब भौत झगाड़ हुन लागछ्य, त सेनापति ले यो डरले कि उन पौलुसा का टुकूण-टुकूण नै कर डालून। त उले सेना स हुकुम दीछ की आभेरन पौलुस स सभाक लोगून का बीच भटे जबरदस्ती निकाला, और किला में ली जा। +उई रात प्रभु यीशु ले पौलुसाक पास ठाड़ होभेरन क्योछ, “किलैकी जसकैं तैंले यरूशलम शैहर में मेरि गवाही दीछ, उसीकैं तैंले रोम शैहर में ले दीनी होलि।” +जब रात्तै भैछ, त थ्वाड़ा यहूदी लोगून ले साजिश रचछै, और उनूनले यो कसम खाछ की जब तलक उन पौलुस स नै मार डालाँ, तब तलक उन नै के खाला और नै के पियूला। +जिनूनले यो कसम खाईनाकी छी, उन चालीस लोगून है ज्यादा छ्या। +उनूनले प्रधान याजकून और यहूदी अगुवान का पास आभेरन क्योछ, “उनूनले कसम खाभेरन यो ठान रैछ कि जब तलक उन पौलुसैस मार नै डालूँ, तब तलक हम नै के खूँला और नै के पियूला। +येक कारण अब तुम यहूदी महासभा का दगाड़ रोमी सेनापति यो संदेश भेजा, की पौलुसैस तुमार पास इसकैं ल्यून, जसकैं माना की तुम यो मुद्दा बड़ी बारिकीले छानबीन करभेरन सुलझून चांछा। और याँ हम उक पुजून है पैलिकैं ऊस मार डालून खिन तैय्यार रूँला।” +लेकिन पौलुसाक बैनिका च्याला ले सुणछ्य कि यहूदी लोग पौलुस स मारना की योजना बनून मर्यान, त उले किला में जाभेरन पौलुस स खबर दीछ। +येक बाद पौलुसले सुबदारून में भटे एक स अपून पास बुलाभेरन उथैं क्योछ, “यो च्यालास सेनापति का पास ली जा, यो उथैं के कुन चांछो।” +येक कारण सुबदार पौलुसाक भानजास सेनाक सेनापति पास ली ग्योछ और कुन लागछै, “कैदी पौलुसले मैंस अपून पास बुलाभेरन क्योछ, कि यो जवान स मैं तुमारा पास ल्यू, क्याखिनकि यो तुमून के कुन चांछो” +सेनापति ले उक हात पकड़ भेरन एकांत में लिजाभेरन पुछ्छै, “तैं मैथैं कि कुन चाँछै?” +उले क्योछ, “यहूदी महासभा का लोगून ले एक हो भेरन योजना बना रैछ, कि उन भोल तुमूनथैं यो विनती कराल, कि तुम पौलुसैस सभाक सामुनि लीभेरन आ, जैल कि उन यो मामुले की बारिकीले जाँच-पड़ताल करून चानान।” +लेकिन तैं उन लोगून की बात जन मानै, क्याखिनकि उनूनमें भटे चालीस है ज्यादा लोग यो ताक में बैठिनाका छ्या कि पौलुसैस ल्याई जौ और हम ऊस मारा, जिनूनले कसम खाभेरन ठान रैछ, कि जब तलक उन ऊस नी मार लीन, तब तलक उन के नी खाला, और नै त प्याला, और अब उन तैय्यार छन, और त्यारा हाँ को इंतजार करून र्यान। +यो सुणिभेरन सेनापति ले उ च्योलास यो कैभेरन भेजि दीछ, “तैं कैसे जन बताये, कि तैले यो बात मैंस बताछ।” +सेनापति ले तब द्वी सुबदारून अपून पास बुलाभेरन उनूथैं क्योछ, “आज रात नौ बजे कैसरिया शैहर जान खिन द्वी सौ सिपाई, द्वी सौ भाला, और सत्तर घुड़सवार तैय्यार राखा। +और पौलुस खिन ले घोड़ो तैय्यार राखा, जेले कि उन पौलुस स सही सलामत फेलिक्स राज्यपाल का पास पूजा सकां।” +और सेनापित ले इसीकैं राज्यपाल खिन एक चिठ्ठी लिखछ्य। +क्लौदियुस लूसियास तरफ भटे “महामहिम फेलिक्स राज्यपाल स मेरो नमस्कार; +यो आदिमी स यहूदीन ले पकड़ छै और उन यैस मारून वाला छ्या, लेकिन जब मैंले जाण छै, अपून सिपाईन का दगाड़ जाभेरन येस छुड़ा लीछ, क्याखिनकि मैंस पत्तो चलछै कि यो रोमी छै। +और मैं जाणून चांछूँ की उन उमें कि कारण ले दोष लगूनान, येक कारण ऊस उनार सभा में ली गयूँ। +तब मैंले जाण लीछ, की उन अपून यहूदी नियम-कानून का विवादून का बारिमें उमें दोष लगूनान, लेकिन मौत या जेल जाना कि साजाक लायक उमें कोई दोष नाहातिन। +और जब मैंस बताई ग्योछ, कि उन यो आदिमीक फिराक में लाग रियान त मैंले तुरन्त ऊस त्येरा पास भेज दीछ; और उन यहूदीन जिनूनले उमें आरोप लगा रैछ बता दीछ कि त्यारा सामुनि उमें दोष लगाछ।” +सेनापित को यो हुकुम पाभेरन सिपाईन ले रातों-रात पौलुसैस अंतिपत्रिस पूजा दीछ। +दुसारा दिन उन घुड़सवारून पौलुसाक दगाड़ कैसरिया शैहर जान खिन भेजभेरन, सिपाई खुद पैदल हिटभेरन यरूशलम शैहरा का किला में लौट आयान। +उनूनले कैसरिया शैहर में पुजभेरन राज्यपाल स चिठ्ठी दीछ, और पौलुस स ले उनार सामुनि ठाड़ करछ्य। +राज्यपाल ले चिठ्ठी पढ़भेरन पौलुसथैं पुछ्छै, “तैं को प्रदेशो को छै?” और यो जाणिभेरन कि यो किलिकिया प्रदेशो को निवासी छै। +त उले क्योछ, “जब तैंमें दोष लगूनवाला यहूदी आला, तब मैं तेरि सुणवाई करोलो।” और उले पौलुस स राजा हेरोदेसाक राजमहल में, सिपाईन का पहरा में राखना को हुकुम दीछ। +येक पाँच दिना का बाद महायाजक हनन्याह और कई यहूदी अगुवान और तिरतुल्लुस नामोको एक वकीले स दगाड़ लीभेरन कैसरिया शैहर खिन आग्या; और उनूनले राज्यपाल क सामुनि पौलुस में इसो कैभेरन दोष लगून शुरू करछ्य। +जब पौलुस स बुलाई ग्योछ त तिरतुल्लुस ले उमें दोष लगाभेरन कुन लागछै, +“हे आदरणीय फेलिक्स, तुमार कारण ले हमार देश में भौत शांति छै; तुमार जरियाले यो जाति खिन भौत बुराई सुधारी जानान।” +यैस हम हर जाग और हर तरीकाले धन्यवाद का दगाड़ माननू। +लेकिन येक कारण मैं तुमार ज्यादा बखत नै लीन चांनू, मैं तैथैं विनती करछूँ, की किरपा करभेरन हमरि एक द्वी बात सुण ली। +यो आदिमी बगावत करून वालो छै और येले संसाराक सब यहूदी लोगून में दंगा फैलून मर्योछ, और उ पंथ को मुखिया छै जैथैं नासरी कुंनान। +येक अलावा यैले परमेश्वरा का मन्दिर स ले अशुद्ध करनाकि कोशिश करछ्य तब हमूले यैस पकड़ लीछ। (और हमूले यैस अपून नियम-कानून का अनुसार सजा ले दिईनाको हुनो। +लेकिन सेना का सेनापति लूसियास जबरदस्ती हमार हात भटे छड़ा लिग्यो। +और यैमें दोष लगून वालान ले त्यारा सामुनि उनाको हुकुम दीछ) इन सब बातुन का जिनारा बारिमें हम दोष लगूनू, तुम खुद ऊस परखभेरन सच्चाई को पत्तो लगा सकछा। +और आईनाक सब यहूदीन ले यो बात में राजी भ्यान। +जब राज्यपाल ले पौलुसैस बोलून खिन इशाँरा करछ्य। त उले जबाब दीछ: +“मैं यो जाणिभेरन कि तुम भौत सालून भटे यो देशा का लोगून को न्याय करूनमरैछा, और येक कारण मैं खुशिले अपून बारिमें सफाई दिनमेरयू।” +तुम यो बातोको पत्तो करि सकछा कि मैंस परमेश्वर कि अराधना करून खिन यरूशलम शैहर जाईना का कुल बार दिन है ज्यादा नै होरिया। +कैले मैंस नै मन्दिर में, नै यहूदी सभाघरून में नै नगर में नै कैका दगाड़ बहस करून या लोगून भड़कून देखछी। +और नै त उन बातुन, जिनारा बारिमें उन अब मैंमें दोष लगूनान, त्यारा सामुनि सच साबित कर सकनान। +लेकिन मैं तुमार सामुनि यो मान लीछूँ, प्रभुक बाटा की शिक्षा स जो यहूदी अगुवा झूठ कुंनान। मैं उई शिक्षा का अनुसार अपून पुरखान का परमेश्वरे की सेवा करछूँ, और जो बात मूसा का नियम-कानून और परमेश्वरा का संदेश दिनवालान की किताब में लिखीना को छै, मैं उन सब बातुन में विश्वास करछूँ। +मैं परमेश्वर में भरोस राखछूँ, जसकै इन ले राखनान, कि धर्मी और पापी द्वीवैन परमेश्वर मरिन में भटे दुबारा ज्यून करोलो। +येक कारण मैं परमेश्वर और लोगून का सामुनि हमेशा अपून मन स लगातार निर्दोष बनूनाकी कोशिश करनै रूछूँ। +भौत सालून का बाद मैं गरीब लोगूनकी मद्दत करून खिन दान लीभेरन और मन्दिर में भेंट चढ़ून खिन यरूशलम शैहर आईना को छ्यूं। +उई बखत उनूनले वाँ मैंस मन्दिर शुद्ध हुना की रीति पुर करून देखछ्य। वाँ नै त कोई भीड़ छी और नै कोई बाद-विवाद भै। लेकिन वाँ आसिया प्रदेशा का थ्वाड़ा यहूदी लोग छ्या जिनूनले दंगा करछय। +अगर मैंले के गलत करिना को छ्यो, त उनून मैंमें दोष लगून खिन त्यारा सामुनि हुन चैछ्यो। +इन लोग खुद कुन कि जब मैं महा-सभाक सामुनि ठाड़ छयू, तब इनूनले मैंमें कि दोष पाछ। +यो एक बाते स छोड़ जो मैंले उनार बीच में ठाँड़ा हो भेरन जोरले यो बात जरूर क्योछ, आज मेरो तुमार जरियाले न्याय करि जानमर्योछ किलैकी मैं विश्वास करछूँ की परमेश्वर उन लोगून को जो मर ग्यान उनून दुबारा ज्यून करोलो। +राज्यपाल फेलिक्स ले जो मसीह का बाटा की शिक्षान जाणछ्यो, उनून यो केभेरन टाल दीछ, “जब सेनापति लूसियास आलो, तब मैं तुमरी बातोको फैसला करोलो।” +“और सुबदारस हुकुम दीछ, की पौलुस स हिरासत में राखि जौ और थ्वाड़ा आजादी दी जौ, और उक दगड़ियान में भटे कैसले उकी सेवा करून है जन रोकिया।” +येक थ्वाड़ा दिनून का बाद फेलिक्स राज्यपाल अपूनी स्यैनि द्रुसिल्ला का दगाड़ आछ। जो यहूदीनी छी, और उले पौलुस स बुलाभेरन उ विश्वासा का बारिमें जो यीशु मसीह में, उथैं सुणछ्य। +जब पौलुसले ऊस धार्मिकता और अपून में काबू राखून और परमेश्वरा का द्वारा उनवालो न्याय का बारिमें बतून शुरू करछ्य, तब फेलिक्स राज्यपाल ले डरभेरन क्योछ, “ऐल तैं जा, मौक मिलून पर मैं तैंस फिर बुलूलो।” +फेलिक्स राज्यपाल उन बातुन ले डरछ्यो जो पौलुसले कईनाका छ्या, फिरले ऊस बार-बार बुलाभेरन उक दगाड़ बात-चीत करछ्यो, किलैकी ऊस भरोस छ्यो की उ जेल भटे निकलून खिन ऊस रूपाया द्योलो। +लेकिन इसिकै द्वी साल बीत ग्या, तो फेलिक्स राज्यपाल का बदला में पुरकियुस फेस्तुस राज्यपाल बनछो। तब फेलिक्स ले यहूदीन खुश करनाकि इच्छाले पौलुसैस जेल में छोड़ दीछ। +अपून प्रदेश में पुजिनाक तिसर दिन बाद फेस्तुस राज्यपाल कैसरिया शैहर भटे यरूशलम शैहर में आछ। +तब प्रधान याजकून ले, और यहूदी अगुवान ले, उ राज्यपाल का सामुनि पौलुसाक खिलाफ दोष लाग्यान। +उनूनले फेस्तुस थैं बिनती करभेरन क्योछ, “तुम पौलुस स यरूशलम शैहर बुलूनाकी किरपा करा।” क्याखिनकि उन ऊस बॉट में मारनाक विचार में छ्या। +लेकिन फेस्तुस राज्यपाल ले जबाब दीछ, “पौलुस कैसरिया क जेल में बन्द छै, और खुद मैंले वाँ जल्दी जान छै।” +फिर क्योछ, “तुमूनमें भटे जो अधिकार राखनान, उन म्यारा दगाड़ हिटा, और अगर यो आदिमी ले के गलत काम करि रैछ, त उमें दोष लगा।” +तब फेस्तुस राज्यपाल यरूशलम शैहर में आठ-दस दिन रैभेरन कैसरिया शैहर खिन न्हैग्यो; और दुसारा दिन न्याय आसन में बैठभेरन उले पौलुस स सभाक सामुनि ल्यूनाको हुकुम दीछ। +जब पौलुस आछ, त जो यहूदी अगुवा यरूशलम शैहर भटे आईनाक छ्या, चारों तरफ ठाड़ है भेरन उमें भौत दोष लगायान, जिनोरो उनार पास के सबूत नै छ्यो। +लेकिन पौलुसले अपून बचाव में क्योछ, “मैले नै त यहूदीन को नियम-कानून स टोड़छै, और नै मन्दिरा, और नै महाराजा का खिलाफ कोई अपराध करछ्य।” +यहूदी अगुवान खुश करना का इच्छाले तब फेस्तुस राज्यपाल ले पौलुसथैं पुछ्छै, “तैं की चाँछै की मैं यरूशलम शैहर में जाँ; और वाँ म्यारा सामुनि तेरो मुकरदमा तय करि जौ।” +पर पौलुसले क्योछ, “मैं महाराजा की अदालत का सामुनि ठाड़ छूँ, और योई जाग छै जाँ मेरो फैसला करि जान चैंछो। तुम ले निकीकैं जाणछा, कि मैले यहूदीन का खिलाफ केले अपराध नै कर्यो। +अगर मैंले मौतेकी सजाक लायक के कसूर कर रैछ, तब मैं मरून खिन तैय्यार छूँ। लेकिन इनारा लगाई दोष एक लै सच्ची नाहातिन, त कोई ले मैंस इनारा हात में नै सौंप सकनो। मैं महाराजा थैं अपील करछूँ!” +तब फेस्तुस राज्यपाल ले मंत्रीन का सभाक दगाड़ विचार करभेरन जबाब दीछ, “तैंले महाराजा का द्वारा न्याय करि जाना की माँग कर रैछ, त अब तैं उक पास जालै।” +थ्वाड़ा दिन हुना का बाद राजा अग्रिप्पा और उकी नानि बैनि बिरनीके फेस्तुस राज्यपाल थैं मुलाकात करून खिन कैसरिया शैहर में आयान। +उनारा भौत दिन वाँ रूना का बाद, फेस्तुसल राज्यपाल ले पौलुसो को मुकदमा राजा का सामुनि पेश करभेरन क्योछ, “याँ एक आदिमी छै, जैस फेलिक्स राज्यपाल कैद भटे छोड़ी ग्योछ।” +और जब मैं यरूशलम शैहर में छूँ, तब वाँ प्रधान याजकून का और यहूदी अगुवान ले उक खिलाफ दोष लगाभेरन बिनती करछ्य कि ऊस मौत सजा कि हुकुम दी जौ। +मैंले उनुस जबाब दीछ, “रोमीन को यो नियम-कानून छै कि जब तलक दोषीस उमें आरोप लगून वालाक सामुनि अपून बचाव में बोलना को मौक नै मिल जौ, तब तलक ऊस सजा खिन नै सौंपी जा सकूनो।” +येक कारण जब यहूदी अगुवा म्यारा दगाड़ याँ कैसरिया शैहर में आयान, तो मैले के देर नै करि, लेकिन दुसारा दिन अदालत में बैठाभेरन, मैंले हुकुम दीछ की पौलुस अदालत में ल्याई जौ। +जब उमें दोष लगूनवाला ठाड़ भ्यान, त उनूनले इसी बुरी बातुन को दोष नै लगा सक्या, जसो मैंले सोचि राखछ्यो। +लेकिन उनार मन-मुटाव उक दगाड़ अपून धर्माक थ्वाड़ा बाता का कारण छ्यो और यीशु नामोको एक आदिमी का बारिमें ले जो मरि ग्योछ, लेकिन पौलुस उक ज्यून हुना को दावा करछो। +म्यारा समझ में यो नै उन, कि यो बात की पुछ-ताछ कसीकैं करि जौ। येक कारण मैले उथै पुछ्छै, “क्या तैं यरूशलम शैहर खिन जालै, की वाँ इन बातुन को मुकदमा हो?” +“लेकिन जब पौलुसले यो विनती करछ्य, कि उकी सुणवाई महाराजा का याँ हो; येक कारण मैले हुकुम दीछ कि जब तलक मैं ऊस महाराजा का पास नै भेजून, तब तलक उ कैद में रौलो।” +तब राजा अग्रिप्पा ले फेस्तुस राज्यपाल थैं क्योछ, “मैले पौलुस की बात सुणून चाँछू,” तब राज्यपाल ले क्योछ, “तुम भोल सुण लिया।” +लेकिन दुसारा दिन, राजा अग्रिप्पा और उकी नानि बैनि बिरनीके भौत धूम-धामले आभेरन सेनापतिन और शैहरा का खास लोगून का दगाड़ अदालत में आयान, तब फेस्तुस राज्यपाल ले हुकुम दीछ, की पौलुस स ल्याई जौ। +फिर फेस्तुस राज्यपाल ले क्योछ, “हे राजा अग्रिप्पा, और याँ आईनाक सब लोगों, यो आदिमी स देखा, जैक बारिमें सब यहूदीन ले यरूशलम शैहर में और याँ ले जोर-जोरले मैंथैं विनती करछ्य, कि यो ज्यून रूना को लायक नाहातिन।” +लेकिन मैं समझ गयूँ कि यैले मौतेकी सजा का लायक कोई कसूर नै कर रैछ; और जब उले अपूनास कैसरा थैं फैसला करना की विनती करछय, तो मैंले ऊस रोम शैहर खिन भेजना को फैसला करछय। +हमारा सम्राट कैसर स उक बारिमें लिखून खिन कोई खास बात नै मिली; येक कारण मैं यैस तुमार सामुनि और खास करभेरन हे राजा अग्रिप्पा, तुमार सामुनि ल्या रयूँ, कि तुमार सामुनि पुछ-ताछ करना का बाद मैंस लिखून खिन कोई कारण मिल जौ। +क्याखिनकि कोई ले कैदी स जेल भेजून और जो आरोप उमें लगाई ग्या, उनून नै बतून, मैंस निको नै लाग्यो। +राजा अग्रिप्पा ले पौलुसथैं क्योछ, “त्यारा पास अपून बचाव में बोलना को मौक छै।” तब पौलुसले ठाड़ होभेरन और हात ले ईशार करभेरन उनून शान्त करभेरन क्योछ, +“हे राजा अग्रिप्पा, जतुक बातुन को यहूदी अगुवा मैंमें दोष लगूनान, आज तुमार सामुनि उनोरो जबाब दीन खिन मैंमें अपूनास धन्य समझछूँ।” +की तैं यहूदीन की रीति-रिवाजून और विवादून जाणछा, येक कारण मैं तुमूनथैं विनती करछूँ, की आराम ले मेरि बात सुणो। +“म्योरो चाल-चलन जवानी भटे म्यारा देशाक लोगून में और यरूशलम शैहर में जसो छ्यो, यो सब यहूदी जाणनान। +उन मैंस जवानी भटे जाणनान, अगर उन चाँन उन यो गवाही दी सकनान की मैं त एक फरीसी लोगून की नियाती रयूँ, जो की हमार धर्मोको कट्टर समूह छै। +क्याखिनकि मैंले अपूना पूर्वजून का परमेश्वरा का द्वारा दीईना का वादा में अपूनी आश राखछ्य, येक कारण मैंमें मुकदमा चल र्योछ। +उई वादाक पुर हुना की आश में, हमार बारा कुल अपून पुर मनले दिन-रात परमेश्वरै की सेवा करनै र्यान, हे राजा, म्यारा योई वादाक कारण आज, यो यहूदी मैं-में दोष लगून मर्यान।” +तब पौलुसले भीड़ में सबै यहूदीनथैं क्योछ, जब की परमेश्वर मरीनाक लोगून ज्यून करछो, त तुमार याँ यो बात में विश्वास क्याखिन नै करि जानो? +मेरि अपूनी मान्यता ले योई छी कि नासरताक यीशुक नामाक बिरोध में मैंस भौत कुछ करून जरूरी छै। +और मैले यरूशलम शैहर में इसो करछ्य ले। मैले प्रधान याजकूनथैं अधिकार पाभेरन भौत पवित्र लोगून जेल में डाली दीछ, और जब उनुस मार डाली जाँछ्या, त मैंले उनार बिरोध में अपूनी राई दीछ। +हर यहूदी सभाघर में मैं उनून सजा दिलाभेरन मसीह यीशु की बुराई करून खिन मजबूर करना की कोशिश ले करछूँ। याँ तलक कि मैं गुस्सा का मारे इसो पागल हो गैछ्यू की दुसारा शैहर में जाभेरन उनून सतूछ्यूँ। +यो सफर में प्रधान याजकून भटे अधिकार और अनुमति लीभेरन दमिश्क नगर खिन जानमरेछ्यू। +त हे राजा, बाँट में छकाल का बखत मैंले सूरज है ले तेज उज्यालो आकाश भटे उन देखछ्य, जो म्यार और म्यार दगड़ियान चारों तरफ चमकून मरेछ्यो। +और जब हम सब भिमें खिती पड़ियाँ, तब मैंस इब्रानी भाषा में, मैंथैं कुनै यो आवाज सुणाई दीछ, “हे शाऊल, हे शाऊल, तैं मैंस किलैं सतून मरेछै? तै इसो करभेरन अपून खुटान में बन्काटो किलै मारून मरैछै।” +मैले क्योछ, “हे प्रभु, तुम को छा? प्रभु ले क्योछ, मैं यीशु छूँ, जैस तैं सतूछै।” +लेकिन तैं उठ, अपून खुटान में ठाड़ होज्या; किलैकी मैंले तैंस येक कारण दर्शन दीछ कि तैंस उन बातुन को ले सेवक और गवाह ठैरूँ, ताकि तैं लोगून बतालै यो दर्शनाक बारिमें जो तैंले देख्यान और उनोरो ले जिनून खिन मैं तैंस दर्शन द्यूलो। +मैं तैंस त्यारा लोगून भटे और गैर-यहूदीन का हात भटे बचूनै रूँलो, जिनारा पास मैं अब तैंस येक कारण भेजछूँ, +कि तैं उनार आँखान खोल, ताकि उनून अन्यारा में भटे निकालभेरन उज्याला तरफ उन, और शैतान का अधिकार भटे परमेश्वरा का तरफ उन, तब परमेश्वर उनार पापून माफ कराला, और उन लोगून का दगाड़ बिरासत पाला जो मैंमें विश्वास करना क द्वारा पवित्र करि ग्यान। +येक कारण, हे राजा अग्रिप्पा, मैंले उ स्वर्गीय दर्शन को पालन करछ्य। +पैलि दमिश्क नगर में, फिर यरूशलम शैहरा का रूनवाला में, और पुरा यहूदिया प्रदेश में और गैर-यहूदी लोगून में प्रचार करनै रयूँ, कि अपून पापून भटे पश्चाताप करा और परमेश्वरा का तरफ मन फिराव करभेरन निका कामूनको सबूत दी की उनूनले सच्ची-मुच्ची पापून भटे पश्चाताप कर है छै। +योई कारण छै कि जब मैं मन्दिर छ्यूँ, तब यहूदी ले मैंस पकड़ भेरन मारनाकि कोशिश करछ्य। +लेकिन मैं परमेश्वर की मद्दत ले आज तलक ज्यून छूँ, और नॉन-ठूला सबून का सामुनि गवाही दी छूँ, मैं उन बातुन छोड़ के नै कुनू, जो परमेश्वरो को संदेश दिनवालान ले और मूसा ले लै क्योछ की हुनवाली छन। +कि मसीह स दुख उठून होलो, और उई सबून है पैलि मरिन में भटे ज्यून है भेरन, यहूदीन और गैर-यहूदीन का बीच यो घोषणा करून खिन कि उन बच सकनान, जो उज्याला का नियाती छन। +जब पौलुस इसा तरीका ले अपून बचाव में यो सब कुनमरेछ्यो, तब फेस्तुसले राज्यपाल ले जोरले क्योछ, “ हे पौलुस, तैं पागल छै। भौत ज्ञान ले तैंस पागल कर हैछ।” +पौलुसले जबाब दीछ, “हे राज्यपाल फेस्तुस, मैं पागल न्हैतिनू, लेकिन सच्चाई और समझदारी ले बात कुछूँ। +राजा ले जिनारा सामुनि मैं निडर होभेरन बोलू मरयूँ, ये बातुन जाणछूँ, और मैंस विश्वास छै, कि इन बातुन में भेट कोई ले उहै छिपीनाकि नै रै, क्याखिनकि उ घटना का बारिमें सब लोगून पत्तो छै। +हे राजा अग्रिप्पा, क्या तै परमेश्वरा का संदेश दिनवाला में विश्वास करछै? होई मैं जाणछूँ, कि तै विश्वास करछै।” +यो सुणिभेरन राजा अग्रिप्पा ले पौलुसथैं क्योछ, “क्या तैं मैंस थ्वाड़ समझाभेरन मसीही बनून चाछै?” +तब पौलुसले क्योछ, “परमेश्वरथैं मेरि प्रार्थना यो छै, कि जल्दी ले याँ देर ले, केवल तैंई नै, पर जदुक लोग आज मेरि बात सुणनान, म्यारा यो कैद स छोड़िभेरन, उन म्यारा समान मसीह विश्वासी बन जूंन।” +तब राजा अग्रिप्पा और राज्यपाल फेस्तुत और उकी नानि बैनि बिरनीके और उनार दगाड़ बैठून वाला लोग सबै ठाड़ हो ग्या और न्हैग्या। +जब उन भ्यार जानमरेछ्या, उन एक दुसराथैं कुन लाग्यान, “यो आदिमी ले मौत की सजा या जेल में रून लायक को कोई कसूर नै रै।” +राजा अग्रिप्पा ले फेस्तुस राज्यपाल थैं क्योछ, “अगर यो आदिमी ले यो माँग नै करि हुनी महाराजा उको न्याय करो, त छुट सकछ्यो।” +जब फेस्तुस राज्यपालाक द्वारा यो तय हो ग्यो कि हम समुन्द्री जहाज में इटली प्रदेश जूला, तब उले पौलुस और थ्वाड़ा कैदीन ले यूलियुस नामोको औगुसस्तुसा पलटनाक एक सुबदारस सौंप दीछ। +अद्रमुतियमु शैहरा का एक समुन्द्री जहाज में जो आसिया प्रदेशा का समुन्द्राक किनार क नगरून भटे होभेरन जान खिन तैयार छ्या। त हमूले उ जहाज में बैठाभेरन सफर खिन न्हैग्या। और उ सफर में जानवालो अरिस्तर्खुस नामोको एक आदिमी ले हमार दगाड़ छ्यो, जो मकिदुनिया प्रदेश को थिस्सलुनीके शैहर भटे आईना को छ्यो। +दुसारा दिन हम सब सिदोन शैहर में पुजियाँ, और यूलियुस सुबदार ले पौलुस में दया करभेरन ऊस उक दगड़ियान क पास जान दीछ की उनूनथैं जरूरी चीज ली अ। +क्याखिनकि जो दिशा में हम जान मरैछ्या उक उलटी दिशा खिन हवा चलून मरैछी, हमूले जहाज स साइप्रस टापू का किनार-किनार लीभेरन गया। +जब हम समुद्र में सफर करभेरन किलिकिया और पंफूलिया प्रदेशून का किनार होभेरन लूसिया का मूरा शैहर में पुज्या। +वाँ सुबदारस सिकन्दरिया शैहर को एक समुन्द्री जहाज मिलछ्य, जो इटली प्रदेश जानवालो छ्यो, और उले हमून उ जहाज में बैठाछ दीछ। +हमून धीरे-धीरे सफर करना ले भौत दिन हो ग्या, हमोरो क्नीदुस नगर पुजून भौत मुश्किल होग्यो किलैकी हवा उलटी दिशा में चलून मरैछी। येक कारण हम सलमोने का सामुनि भटे गुजर भेरन क्रेते टापू का पास भटे होभेरन अघिल बढ़ गयाँ। +और उक किनार-किनार मुश्किल ले जाभेरन उ बन्दरगाह में पुजियाँ जैथैं शुभ बन्दरगाह कुछ्या, जाँ भटे लसया शैहर नजिक छ्यो। +जब भौत दिन बीत ग्या, और समुन्द्री सफर में जोखिम येक कारण हुछ्या किलैकी पश्चातापो दीनो को त्यार खतम ग्योछ और यो उई मौसम छै जब समुंद्र में भौत तूफान हो जाछो। येक कारण, पौलुसले उन सबूनथैं क्योछ, +“हे भाईयो, मैंस लागून मरेछ्य कि हमोरो सफर भौत परेशानी वालो होलो, हमून नै केवल अपून माल और जहाज की परेशानी उठून पड़ोलो बल्कि हमार प्राणून को ले खतरा छै।” +लेकिन सुबदार ले पौलुस की बात का बदला कप्तान और जहाजा का और मालिका क बातुन में ज्यादा ध्यान दीछ। +उ शुभ नामाकी बन्दरगाह में जाड़ा का दिन बितून खिन भौत मुशकील छ्या, येक कारण ज्यादातर लोग वाँ भटे अघिल जान चाँछ्या। जेले कि उन फीनिक्स शैहर में पुजभेरन जाड़ा को मौसम वाँ काट सकां। यो क्रेते टापू को एक बन्दरगाह छै, जैको द्वार दक्षिण-पश्चिम और उत्तर-पश्चिमाक तरफ खुल छ्यो। +जब थ्वाड़ा-थ्वाड़ा दक्षिण भटे हवा चलून लागछ्य, उनूनले सोचछ्य कि उन करून सक्षम हो ज्यूला, जो उनूनले करना को फैसला करछ्य। येक कारण उनूनले लंगर उठाभेरन और क्रेते टापू का किनार-किनार जहाज चलूना की कोशिश करछ्य। +लेकिन थ्वाड़ा देर में जमीना का तरफ भटे उत्तर पूर्वी तूफान उठछ्य, जो “यूरकुलीन” कैहलूछो। +जब जहाज तूफान का चपेट में आछ, तब जहाज तूफान का सामुनि बेबस हो ग्यो, येक कारण हमूनले जहाज स तूफान का बहवा में छोड़ दीछ, और इसीकैं बगूनै न्हैग्यो। +तब कौदा नामाका एक नान टापू का आड़ में बगनै-बगनै हम मुश्किल ले जीवन रक्षक नाव स बश में नै कर पाया। +फिर जहाज का कर्मचारीन ले बचाव वाली नाव स जहाज में मलिकैं खींचभेरन जहाज को बचाव करून खिन तलि भटे लीभेरन मलि तक ज्योड़ान ले कसभेरन बाँदि दीछ। और सुरतिस का खाड़ी में कम पानिक कारण रेत में जहाज फँस जानाक डरले उनूले लंगर स पानि में डाल दीछ और ऊस पानिक दगाड़ बगून दीछ। +दुसारा दिन ले तूफान हमून जोरले झकजोरेनै रैछ, यो कारण ले हम जहाज को माल समुन्दर में खितून लाग्यान। +तीसारा दिन उनूनले अपून हातून ले जहाज का उपकरणून तलि खित दीछ। +और जब भौत दिनून तलक नै सूरज, नै कोई तारा देखीन मरेछ्या, और अब तूफान और ले तैज है भेरन चलून लागछो, त आखिर में हमरि बचना की पुरी आश लै खतम है गै। +जब उनोरो भौत दिनून तक चिन्ता कारण खानो खाना को ले मन नी छ्यो। तब पौलुसले उनार बीच में ठाँड़ होभेरन क्योछ, “भाईयो, निको त यो हुनो कि तुम मेरि बात मानभेरन क्रेते टापू भटे अघिल नी बढ़ना और नै यो मुसीबत उनी और नै यो नुकशान हुनो। +लेकिन मैं तुमून समझूछूँ कि तुम हिम्मत राँखा, किलैकी तुमून में भटे कैको ले प्राणै के नुकशान नै हो, केवल जहाज को नुकशान का अलावा। +किलैकी परमेश्वर जैको मैं छूँ, और जैकी सेवा करछूँ, उक स्वर्गदूत ले आज रात म्यार पास आभेरन क्योछ, +हे पौलुस, तैं जन डर! तैंस महाराजा का सामुनि ठाँड़ हुन छै। और देख, परमेश्वर ले सबून जो त्यारा दगाड़ सफर करनान, उन सब बच जाला। +येक कारण, हे भाईयो, तुम हिम्मत राँखा, क्याखिनकि मैं परमेश्वर में विश्वास करछूँ, कि जसो मैंथैं कई ग्योछ, ऊसो होलो। +हम जरूर कोई टापू में पुजून होलो।” +चौदवाँ दिन रात में, जब हम अद्रिया समुन्द्राक लहरून का थपेड़ून का बीच में अघिल बढ़ून मरैछ्या, अधरात में जहाज चलूनवालान यो अहसास भ्योछ कि उन जमीन पास पुजून मर्यान। +जब उनूनले समुन्दर की पानि कि गहराई नापछ्य जो सैतीस मीटर छी और थ्वाड़ा अघिल जाभेरन फिर गहराई नापछ्य तो सत्ताईस मीटर निकलछ्य। +उनुस डर लागून मरेछी कि काँई हम चट्टान में नै टकरै जू, येक कारण उनूनले जहाज रोकून खिन उक पछिल भटे चार लंगर पानि में खित दीयान और बेशबरीले उज्यालो हुना को इंतजार करून लाग्यान। +लेकिन जब नाव चलूनवाला जहाज भटे भाजून चाँनमरेछ्या, और उनूनले जहाज का अघिल वाला हिस्सा में लंगर खितनाक बहाना ले जीवन रक्षक नाव स समुन्द्र में उतारी दीछ। +त यो देखिभेरन पौलुसले सुबदार और सिपाईन थैं क्योछ, “अगर यो जहाज में नै रौला, तो तुम लोग नै बचि सकना।” +तब सिपाईनले जियोड़ा काटिभेरन जीवन रक्षक नाव स खित दीछ। +जब रात्तै हुन लागछी, त पौलुसले यो कैभेरन, सबून खानो खान खिन विनती करछ्य, “आज चौदा दिन हो ग्यान तुमूनले चिन्ता का कारण के नै खा राख्यो। +येक कारण मैं तुमून समझूछूँ कि के खा ली, जेले तुमोरो बचाव हौ; किलैकी तुमून में भटे कैको एक बाल ले नै खितीलो।” +और यो कैभेरन उले रवाटा लीभेरन सबून का सामुनि परमेश्वरो को धन्यबाद करछय और टोड़िभेरन खानो लाग्यान। +तब सबून हौंसला आछ और उनूनले खानो खाछ। +जहाज में हम सब मिलाभेरन द्वी सौ छिहत्तर लोग छ्या। +जब सबून ले पेट भरभेरन खा लीछ, तब उनूनले ग्यूँका बोरिन समुन्द्र में खितभेरन जहाज स हल्को करून लाग्यान। +जब दिन निकलछ्य, त तब उनूनले उ देश स नै पछ्याणियो, लेकिन उनेरि नजर एक सुखी जमीन में पड़छ्य, जैक किनार रेतीला छ्या। और सोचछै की अगर हो सकों त यो किनार में जहाज ठाँड़ कर दीनू। +तब उनूनले लंगर स खोलभेरन समुन्द्र में छोड़ दीछ, और उई बखत पतवारून का ज्योड़ो खोल दीयान। फिर उनूनले जहाजा का सामुनि वाला पाल उठाछ ताकि हवा जहाज अघिलकैं बढ़ौ और हम किनाराक तरफ जा सका। +जहाज पानि तलि रेत का टिला में टकराभेरन उको अघिलो हिस्सा फस ग्यो। और उ हिल नै सक्यो। और उक पछिलो को हिस्सा लहरून ले टुटून लागछ्य। +तब सिपाईनले इसो सोचछ्य कि काँई इसो नै हो कि कैदी बौं काटिभेरन भाजि जौ, येक कारण ले उन उनून मार दिन चाँछ्या। +लेकिन सुबदार युलियुस ले पौलुस स बचूनाकि इच्छाले उनुस इसो करून है रोक छै, और यो क्योछ, की जो तैर सकनान, उन पैलि फाटंग मारभेरन किनार में जून। +और बाकि लोग टूटिना का जहाजा का तखतान या मलवा में न्हैग्या। येक कारण सब लोग सुरक्षित बच ग्या। +जब हम सब बचभेरन किनार पुजियाँ, तब हमून पत्तो चलछ्य कि ऐल हम माल्टा नामाका द्वीप में छै। +तब वाँक लोगून ले हमून में दया करछय; किलैकी बरखा हुना का कारण भौत ठंडो छ्यो, येक कारण उनूनले आगो जलाभेरन हमोरो स्वागत करछय। +जब पौलुसले लाकाड़ जाम करभेरन आग में राख्यान, तब एक स्याप आगा की ताप का कारण उमें भटे निकलछय और पौलुस को हात लपट दीछ। +जब वाँक लोगून ले उ स्यापस पौलुसा का हात में लटकिनाको देखिभेरन आपस में कुन लाग्यान, “पक्का यो आदिमी खूनी छै, समुन्द्र में त बचि ग्यो, लेकिन हमरि न्याय की देबी ले ऊस ज्यून नै रून दीयो।” +तब उले स्यापस आगो में छटक दीछ, और ऊस के नुकशान नै भ्यो। +और उन सब लोग यो देखून मरेछ्या, कि कब उक हात सुजल जालो उ बिहोश है भेरन मरि जॉलो। जब उन भौत देर तलक इंतजार करने में छ्या, और ऊस के नै भ्यो, तब उन अपूनी सोच बदलभेरन कुन लाग्यान, “यो कोई देवता छै।” +यो जाग का नजिक वाँक ठूलो अधिकारी पुबलियुस नामाका आदिमीक गाड़ा छ्या। उले हमून अपून घर लिजाभेरन तीन दिन तलक हमरि खातिरदारी करछ्य। +पुबलियुस को बबा जर और दस्त ले बिमारी पड़ी र्योछ, येक कारण पौलुस उनार पास भितर जाभेरन प्रार्थना करछय, और उमें हात राँखभेरन ऊस चंगो करछय। +जब इसो भ्योछ, त उ टापू का सब बिमार लोग उक पास आभेरन ठीक हुन लाग्यान। +उनूनले हमोरो भौत आदर करछय, और हम तीन मैंनाक बाद जब हम जान खिन तैय्यार छ्या, त जो ले हमून खिन जरूरी छ्यो, जहाज में राख दीछ। +तीन मैंनाक बाद जब हम एक जहाज में सफर शुरू करछ्य, जो सिकन्दरिया भटे आछ, और जो टापू में तूफान का कारण रूकीना को छ्यो। और यो जहाज का अघिल हिस्सा में यूनानी जुड़वा देवतान कि मूर्ति गड़ीना की छी। +सुरकूस बन्दरगाह में लंगर डालभेरन हम तीन दिन तलक वाँ रया। +वाँ भटे अघिल जाभेरन हम रेगियुस शैहर पुज्याँ। त अघिल दिन दक्षिण तरफ भटे हवा चलून लागछै, तब तिसार दिन पुतियुलि शैहर में आयान। +वाँ हमून थ्वाड़ा विश्वासी भाई मिल्यान, और उनार कुंनान ले हम याँ सात दिन तक उनार दगाड़ रया। और उक बाद, हम पैदल बाट भटे रोम शैहरा का तरफ अपूनो सफर शुरू करछ्य। +रोम शैहरा का थ्वाड़ा विश्वासी भाईन ले सुणछै, कि हम उनमरियाँ और हमून मिलून खिन और हमून रोम लीजान खिन अप्पियुस नगरा का बजार और तीन-सराय तक आयान। जिनून देखिभेरन पौलुस स भौते हिम्मत भैछ, और परमेश्वरो को धन्यबाद करछ्य। +हम रोम शैहर में पुज्या, तो पौलुसैस यो अनुमति मिलगै कि उ पैहरा दीन वाला एक सिपाई का दगाड़ जाँ चाछो, वाँ रै सकछो। +तीन दिनाक बाद उले यहूदीन का खास लोगून बुलाछ, और जब उन जॉम भ्यान, तब उले उनूथैं क्योछ, “हे भाईयो, मैले अपून लोगून या पुरखानका रीति-रिवाज का खिलाफ के नै कर्यो, फिरले मैंस यरूशलम शैहर भटे बन्दी बनाभेरन रोमी सरकार हात सौंपी ग्यो।” +उनूनले जाँच-पड़ताल करना का बाद मैंस छोड़ी दिन चाँछ, क्याखिनकि मैंमें मौतेकी सजा लालक कोई दोष नी छ्यो। +लेकिन जब यहूदी अगुवा बिरोध में बोलून लाग्यान, तब मैंस महाराजा स अपील करून पड़छ्य; यो नै की मैंस अपून लोगून में दोष लगून छ्यो। +येक कारण मैले तुमून याँ बुलाछ, कि मैं तुमार दगाड़ मिलभेरन बात-चीत करूँ; क्याखिनकि यीशु इस्राएली लोगून की उ आश छै, जै कारण ले मैं यो जंजीर ले जकड़ीना को छूँ। +उनूनले पौलुसथैं क्योछ, “नै हमून त्यारा बारिमें यहूदिया प्रदेशा का लोगून थैं चिठ्ठी मिली, और नै वाँ विश्वासी भाईन में भटे केले आभेरन त्यारा बारिमें के नै बतायो, और नै बुरो क्योछ। +लेकिन त्यारा बिचार कि छन? उई हम तैंथैं सुणून चाँनू, की क्याखिनकि हम जाणनू, कि हरेक जाग यो पंथा का बिरोध में लोग बात करनान।” +तब यहूदीन ले पौलुस का दगाड़ मिलना को दिन तय करछ्य। और उ दिन कई लोग जाँ उन रूकीना का छ्या, वाँ उन आयान। पौलुसले रात्तै भटे ब्याला तक उनून परमेश्वरा का राज्य बारिमें मूसा का नियम-कानून और परमेश्वरा का संदेश दिनवालान की किताबून में भटे बताछ। उले इसो येक कारण करछ्य ताकि उन लोग यीशुक बारिमें विश्वास करून। +और थ्वाड़ा लोगून ले पौलुस की बातुन में विश्वास करछ्य, और थ्वाड़ा लोगून ले विश्वास नै कर्यो। +उन आपस में यो बात में सहमत नै भ्या, त पौलुसा का यो एक बात कुना ले न्हैग्या, “पवित्र आत्मा ले परमेश्वरा का संदेश दिनवाला यशायाह जरियाले तुमार पुरखानथैं ठीक क्योछ।” +“जाभेरन इन लोगून थैं कौ, +कि उन सुणनै रौला, लेकिन समझ नी सकाला +और देखनै त रौला, लेकिन उन पछ्याण नी पाला।” +क्याखिनकि इन लोगून को मन निठूर है ग्यो, +और यो कानून ले नै सुणनान, +आँखून ले नै देखनान, इसो होलो कि +इसो नै हो कि आँख ले देखनान, कानून ले सुणनान, मन ले समझून +और उन म्यारा तरफ मुड़ून और मैं उनून चंगो करूँलो। +येक कारण, मैं चाछूँ कि तुम यो जाण ली कि परमेश्वरा का यो उद्धारो को सुसमाचार गैर-यहूदी लोगून का पास भेजि ग्योछ, और उन मानाला ले। +जब उले यो क्योछ त यहूदी आपस में भौत विवाद करून लाग्यान, और वाँ भटे न्हैग्या +। +येक बाद पौलुस अपून किराया में लिईनाक घर में पुर द्वी साल र्योछ और जो लोग उक पास उछ्या, उन सबून को स्वागत करछ्यो, +और बिना रोके-टोके और भौत हिम्मत राखभेरन परमेश्वरा का राज्य को प्रचार करछो और प्रभु यीशु की बातुन सिखूनै रूछो। +मैं पौलुस यो चिठ्ठी स लिखछूँ, जो यीशु मसीह को सेवक छूँ, परमेश्वरे ले मैंस प्रेरित हुन खिन चुन छै, और परमेश्वरा का तरफ भटे उ सुसमाचारो को प्रचार करून खिन अलग करिनाको छूँ। +परमेश्वरे ले पैलि भटे अपून संदेश दिन वालान का द्वारा पवित्रशास्त्र में उ सुसमाचारो को वादा करीना को छ्यो, +यो सुसमाचार उक च्योलो हमार प्रभु यीशु मसीहाक बारिमें छै। उको जन्म एक इन्सानाक रूप में दाऊद राजा का वंश में भ्योछ। +और पवित्र आत्माक अनुसार मरिन में भटे ज्यून हुना का कारण सामर्थ का दगाड़ परमेश्वरो को च्योलो ठैहरछ्य। उ यीशु मसीह हमोरो प्रभु छै। +मसीहाक द्वारा परमेश्वरे ले मैंस अनुग्रह और प्रेरिताई की सेवा दी गैछ, ताकि उक नामाका कारण सब जातिक लोग मसीह में विश्वास करून और उको हुकमो को पालन करून। +तुम जो रोम शैहर में रूछा, तुम ले इन लोगून को हिस्सा छा जिनून यीशु मसीहा का हुन खिन बुलाई गैछा। +मैं यो चिठ्ठी रोम शैहर में रून वाला उन सब लोगून खिन लिखूनमर्यू, जो परमेश्वरा का प्रिय छन, और जिनून परमेश्वरे ले अपून लोग हुनखिन चुनिनाक छन, हमार पिता परमेश्वर और प्रभु यीशु मसीह में तुमून अनुग्रह और शान्ति मिलनै रौ। +सबून है पैलि में तुम सबून खिन यीशु मसीहाक द्वारा अपून पिता परमेश्वरो को धन्यवाद करछूँ, किलैकी यीशु मसीह में तुमार विश्वास की चर्चा पुरो संसाराक लोगून में हुनमरेछ। +परमेश्वर जिनरी सेवा मैं अपून पुर मन ले उनार च्यालाक बारिमें सुसमाचार लोगून सुणाभेरन करछूँ, उई मेरि गवाही छै, कि मैं तुमून अपूनी प्रार्थना में लगातार याद करछूँ। +और रोज मैं अपूनी प्रार्थना में विनती करछूँ, कि अगर हो सकों त मैं परमेश्वरे की इच्छा का अनुसार मिलून खिन ऊँ। +क्याखिनकि मैंस तुमार दगाड़ मिलना की भौत इच्छा छै, ताकि मैं तुमून कोई आत्मिक आशीष दियूँ, जैले तुम विश्वास में मजबूत होज्या। +म्योरो कुनाको मतलब यो छै, जब मैं तुमार बीच में उलो, तब तुम और मैं आपस में एक-दुसराक विश्वासा का द्वारा हिम्मत पाला। +और हे म्यारा विश्वासी भाईयों, मैं चाछूँ कि तुम जाण ली कि मैं बार-बार तुमार पास उन चाछ, कि जसीकैं मैंले गैर-यहूदीन का बीच में मसीह खिन शिष्य बन्याँ, उसकैं तुमून में ले बनू, लेकिन अब तक यैमें रूकावट पढ़नै रूछी। +मेरि जिम्मेदारी सब लोगून सुसमाचार सुणूना की छै, चाहे उन यूनानी बोली जाणून वाला बुद्धिमान हुन या नै जाणून वाला मूर्ख हुन चाहे समझदार हुन या नासमझदार हुन। +येक कारण मैं तुम रोम शैहरा का लोगून सुसमाचार-प्रचार करून खिन बिल्कुल तैय्यार छूँ। +किलैंकी मैं यीशु मसीह को सुसमाचार में पुरो विश्वास करछूँ, अपूनी सामर्थ ले परमेश्वर उन सबून को उद्धार करछो, जो यो सुसमाचार में विश्वास करनान, सबून है पैलि त यहूदी लोगून खिन और फिर उनून खिन जो यहूदी नाहातिन। +क्याखिनकि सुसमाचार में परमेश्वर यो प्रकट करछो की उन लोगून पुर रूपले विश्वास करना का द्वारा धर्मी ठैहरूनाक लायक छन, जसकैं पवित्रशास्त्र में लिखीन को छै, “विश्वासले धर्मी जन ज्यून रोलो।” +परमेश्वरो को क्रोध त, जो सब बुराई और बुर करनान उन लोगून में स्वर्ग भटे प्रगट हुछो, जो अपून बुर कामून का द्वारा लोगून परमेश्वरा का बारिमें सच्चाई जाणून है रोकनान। +येक कारण उन आसानी ले परमेश्वरा का बारिमें सही ढंगले समझा सकछ्या क्याखिनकि परमेश्वरे ले यैस उनूनमें खुद प्रगट कर रैछ। +परमेश्वर की अनन्त सामर्थ और उनार गुणून नै देखी जा सकना, लेकिन इन बातुन परमेश्वरले संसाराक शुरू भटे, अपूनी बनाईनाक सब चीजून का द्वारा बताईना को छै। येक कारण उन लोगून का पास कोई बाहाना नाहातिन की उन परमेश्वर स नै जाणना। +येक कारण परमेश्वर स जाणिभेरन ले उनूनले ऊस परमेश्वरा का रूप में आदर नै दीयो और नै उनोरो धन्यवाद करछ्य, लेकिन मूर्खता की बात सोचनान, याँ तक कि उनार मूर्ख बिचार सब गलत छन। +उन अपून आपस बुद्धिमान समझभेरन मूर्ख बन ग्या। +उनूनले हमेशा ज्यून रूनवाला परमेश्वरे की महिमा छोड़भेरन, नाशवान लोगून, और चिड़ियान, चौपायों और रेगुन वाला जन्तुन कि मूर्तिन की अराधना करछ्य। +येक कारण परमेश्वरे ले उनून उनार मन कि अभिलाषानक अनुसार अशुद्धता खिन छोड़ दीयान, कि उन आपस में बुर कामून में अपून शरीरो को अनादर करून। +क्याखिनकि उनूनले परमेश्वरा का बारिमें सच्चाई में विश्वास करून है इनकार करनान, और उनूनले ऊस अपनाछ, जो झूठ छै। उनूनले परमेश्वरा का बजाय संसारे की अराधना और सेवा करछ्य। परमेश्वर जो सब चीजून को बनूनवालो छै उकी महिमा हमेशा हुनै रौ। आमीन। +येक कारण परमेश्वरले उनून उनार बुर बिचारून का बश में छोड़ दीछ; और याँ तक कि उनार स्यैनिन ले जायज रिश्तान दुसारा स्यैनिन का दगाड़ नाजायज रिश्तान में बदल डालछय। +उसीकैं आदिमी ले स्यैनिन का दगाड़ जायज रिश्ता छोड़भेरन, आपस में कुकर्म करभेरन बर्बाद हुन लाग्यान, और आदिमीन ले आदिमीन का दगाड़ कुकर्म करभेरन अपून गलत कामून की ठीक सजा पाछ। +किलैंकी जब उनूनले परमेश्वरे स अपनून मूर्खता समझछै, त परमेश्वरे ले लै उनून सब बुर काम करून खिन उनार बुर मनाक बश में छोड़ दीछ। +येक कारण कि उन सब प्रकाराक अधर्म, और दुष्टता, और लोभ, और बैरभाव ले भरि ग्यान; और डाह, और हत्या, और झगाड़, और छल, और जलन ले भरि ग्यान और चुगलखोरून, +बदनाम करूनवाला, निन्दा करूनवाला, परमेश्वर भटे घृणा करूनवाला, दुसरान को अनादर करूनवाला, घमंडी, डीगमार, बुर-बुर बातुन बोलूनवाला, ईजा-बाबको हुकुम नै मानून वाला। +मूर्ख और विश्वासघाती, निका ब्यवहाराक बिना, कठोर और निर्दयी हो ग्यान। +उन त परमेश्वरे की यो बात ले जाणनान कि इस-इस काम करून वालान मौत की सजा की हकदार हुनान, फिरले उन नै केवल खुद इसो काम करनान, बल्कि इसा बुर काम करून वालान की तारीफ ले करनान। +येक कारण तैं यो सोचनै होलै की तैं इस लोगून में दोष लगा सकछै, तैं जो दुसरान में लगूछै त्यारा पास कोई बाहान नाहातिन। किलैकी जै बात में तैं दुसरान में दोष लगूछै, उई बात में अपूनास ले दोषी ठैहरू छै, येक कारण तैं जो दोष लगूछै, खुदै उई काम करछै। +हमून पत्तो छै, की परमेश्वर उनून जरूर सजा द्याला, जो इन बुर कामून करनान। +और जब की तैं जो बुर काम करून वालान में दोष लगूछै। और खुद उई काम करछै, त क्या तै यो समझछै कि परमेश्वरा का दण्ड है बचि जाले? +क्या तैं परमेश्वरे की भलाई, और शहनशीलता, और दया स तुच्छ जाण छै? क्या तैं यो नै समझनै की परमेश्वरे की भलाई तैंस पापून भटे पश्चाताप करना का बारिमें सिखूछी? +लेकिन तैं हठी छै और अपून पापून भटे पश्चाताप करून है मना करछै। येक कारण जै दिन परमेश्वर अपूनो क्रोध दिखालो, उमें परमेश्वरो को सच्चो न्याय होलो, जै दिन परमेश्वर न्याय कराला उ दिन परमेश्वर तैंस कड़ी सजा द्योलो। +उ हरेक स उक कामून का अनुसार ईनाम द्योलो। +और जो लोग निका कामून करभेरन महिमा, सम्मान और अनन्त जीवनै की खोज में छन, उनून परमेश्वर अनन्त जीवन द्योलो। +लेकिन जो लोग स्वार्थी छन, और सच्चाई स नै मानना, और जो बुर काम करनान उनूनमें परमेश्वर अपून क्रोध और कोप दिखालो। +और हरेक आदिमी में मुसीबत और खतरा आला, जो बुर काम करनान, परमेश्वर सबून है पैलि यहूदी लोगून को न्याय करोलो और फिर उनोरो जो यहूदी नाहातिन। +लेकिन हरेक निका काम करून वालान स महिमा, सम्मान और शान्ति मिलेली। परमेश्वर सबून है पैलि यहूदी लोगून द्योलो और फिर उनून जो यहूदी नाहातिन। +क्याखिनकि परमेश्वर सबून को न्याय एक समान करोलो। +येक कारण की जिनूनले मूसा का नियम-कानूनक जाणै बिना पाप करछ्य, उन बिना नियम-कानून परमेश्वर भटे सजा पाला; लेकिन जो यहूदी लोग मूसा का नियम-कानून स जाणभेरन पाप करनान, उन ले परमेश्वरे की सजा मूसा का नियम-कानूनक अनुसारै पाला। +क्याखिनकि परमेश्वर उन लोगून धर्मी नै ठैहरून जो मूसा का नियम-कानून स सुणनान लेकिन उनून धर्मी ठैहरूछो जो मूसा का नियय-कानून को पालन करनान जो उ उनून करून खिन कुंछो। +फिर गैर-यहूदी लोग जिनारा पास मूसा का नियम-कानून नाहातिन, उन स्वभाव है मूसा का नियम-कानून में लिखीना की बातुन करनान, तो मूसा का नियम-कानून उनार पास नै हुन पर ले उन यो साबित करनान की मूसा का नियम कानून उनार मनून में छन। +उन यो देखूनान की परमेश्वरा का द्वारा दीईनाक मूसा का नियम-कानून उनार मनून में लिखीनाक छन, किलैकी उनोरो जमीर ले यो बात की गवाही दीछो, की यो सच्ची छै किलैकी उनोरो विचार कभै उनूनमें दोष लगूनान त कभै उनून यो बतुनान की उन सही करून मर्यान। +यो सब उ दिन होलो जब परमेश्वर यीशु मसीहक द्वारा म्यारा जरियाले सुणाईना को सुसमाचाराक अनुसार लोगून का गुप्त विचारून को ले न्याय कराला। +किलैंकी तुम अपूनास यहूदी कुँछा, और मूसा का नियम-कानून में भरोस राखछा, और घमण्ड करछा की तुम परमेश्वरा का खास लोग छा। +तुमून परमेश्वर की मरजी पत्तो छै, तुम निकी-निकी चीजून खिन राजी छा किलैंकी तुमून इनारा बारिमें मूसा ले नियम-कानून भटे सिखाई ग्योछ। +तुमून भरोस छै की तुम लोग इसा छा जो अन्धा लोगून परमेश्वरो को बाट दिखो, तुम उन लोगून खिन एक उज्याला की नियाती छा जो अन्यारा में पड़ीनाक छन। +और बुद्धीहीनून सिखून वाला, और उन लोगून को गुरू छूँ, जो परमेश्वर में अब तक नान्तिन छन। और तुमून भरोस छै की मूसा का नियम-कानून हुना का कारण तुमून सब कुछ पुर रीतिले पत्तो छै और जो तुम कुँछा उ बिलकुल सच्ची छै। +लेकिन तुम जो दुसरान शिक्षा दीछा, अपूनास शिक्षा नै दिना? तुम प्रचार करछा, “चोरी जन करा,” और खुद चोरी करछा। +तुम जो कुँछा, “ब्यभिचार जन कर्या,” त खुदै ब्यभिचार किलै करछा? जो मूर्तिन भटे नफरत करछा, क्या खुदै मन्दिरून नै लुटना? +तुमून तुमार पास परमेश्वरो को नियम-कानून हुना को घमण्ड छै, क्या मूसा का नियम-कानून नै मानभेरन, परमेश्वरो को अनादर करछा? +येक कारण पवित्रशास्त्र में लिखीनाको छै, “कि तुम, यहूदीन का बुर कामून का कारण गैर-यहूदी लोग परमेश्वर की नाम की निन्दा करनान।” +मैं तुमूनथैं के कुंन चाँछूँ। तुमारा खतना करि जाना कीमत केवल तभै छै जब तुम मूसा का नियम-कानून को पालन करछा, लेकिन अगर तुम उ नै करना जो मूसा का नियम-कानून कूछो, तुम खतना करिना का यहूदी लोग उन लोगून की नियाती छा जो यहूदी नाहातिन और जिनोरो खतना नै भ्यो। +येक कारण अगर कोई आदिमी शरीरो को खतना करिनाक बिना मूसा का नियम-कानून को पालन करो, त परमेश्वर इसा आदिमी स उई नियाती देखछो जैको खतना हो र्योछ? +और जो लोग खतना कराये बिना पुरी नियम-कानून को पालन करछो, त क्या त्यारा पास मूसा का नियम-कानून छन और खतना करिजान में ले नियम-कानून को पालन नै करनै, क्या तै दोषी नै ठैहराई जालै? +किलैंकी यो इसो नाहातिन की तैं यहूदी पैद भैछै और किलैंकी तुमोरो खतना भ्योछ उ तुमून सच्चो यहूदी बनूछो। +लेकिन एक सच्चो यहूदी उई छै, जैको मन परमेश्वरा का दगाड़ सही छै और सच्चो खतना केवल मूसा का नियम-कानून मानून नाहातिन, पर मनोको बदलून छै जो की परमेश्वरे की आत्मा का द्वारा हुछो, इसा लोगून की महिमा लोगून का द्वारा नै लेकिन परमेश्वरे की तरफ भटे हुछी। +त कोई कि कै सकछो, अगर खतना हुना ले परमेश्वर हम यहूदीन नै अपनूनो, त यहूदी हुन में गैर-यहूदी हुन है कोई फैद नाहातिन। +होई एक यहूदी हुन में भौत फैद छै। सबून जरूरी है पैलि त यो की यहूदी लोगून मूसा और परमेश्वरा का संदेश दिनवाला लोगून को लेख दी ग्योछ। +अगर कुछ यहूदी लोगून ले परमेश्वर में विश्वास नै कर्यो त की भ्यो, त क्या येको मतलब यो छी की परमेश्वर उनार दगाड़ करिनाको अपूनो वादान पुरो करून में अविश्वासयोग्य होला? +नै! बिल्कुल ले नै। लेकिन परमेश्वर हमेशा सच्ची कुंछूँ, और हरेक आदिमी झूठ्ठो साबित हो, जसो पवित्रशास्त्र में लिखीना को छै; +“जेलै तैं अपून बातुन में धर्मी ठहरलै +और न्याय करून बखत तैं जीत पालै।” +अगर हमार बुर काम परमेश्वर की धार्मिकता ठैरा दीछी, तो हम कि कुंनू? क्या उ जो परमेश्वर क्रोध करछो और हमून सजा दीनो गलत छी? यो त मैं आदिमी का नजरिया ले कुनमर्यू। +कभै नै, अगर परमेश्वर यहूदी लोगूनको न्याय सही तरीका ले नै करना त उन दुसारा लोगूनको न्याय कसकै कर सकनान? +कोई के सकछो, कि परमेश्वर म्योरो न्याय कसकै कर सकछो और मैंस पापी ठैहरा सकछो जब कि म्योरो झूठ उकी सच्चाई स बढ़ावा दीछो और ऊस ज्यादा महिमा मिलछी। +“हिटा, हम बुर काम करा कि येले थ्वाड़ा भल हो जौ।” जसिकै थ्वाड़ा लोग हमरि निन्दा करभेरन हमून में यो दोष लगूनान, और कुछ लोग कुंनान की हमून योई सिखूनान। लेकिन जो म्यारा बारिमें इसी बात कुंनान उन सजा का हकदार छन। +त, कि हम यहूदी लोग दुसरान है निकी हालत में छाई? नै! बिलकुल नै। क्याखिनकि हम यहूदी और गैर-यहूदी लोग द्वीवैन में दोष लगा चुक गया कि सब लोग पाप का बश में छन। +जसो पवित्रशास्त्र में लिखीनाको छै, “परमेश्वरा का सामुनि कोई ले धर्मी नाहातिन, एक ले नै। +एक ले इन्सान नै जो सच्ची में समझ सको सही कि छै, और कोई परमेश्वरा का बारिमें जाणून नै चांनो। +सब परमेश्वर भटे दूर हो ग्यान और सबा का सब परमेश्वरा का कामून खिन निकम्मा बन ग्यान; और भलाई करून वालो कोई ले नाहातिन, एक ले नाहातिन। +उनोरो मुँख खुलीना की कबर की जसी छै, जैमें भटे वास उछी और उनेरि बातचीत गंदा छन। और उनोरो जिबोड़ो झूठ ले भरिना को छै। उनार बात स्यापाक जहरा का नियाती छन। +उनार बातुन में श्राप और कड़वाहट भरिना की छै। +और चोट पुजून में और मारून खिन भौत फुर्तीला छन। +उन जाँ ले जानान वाँ विनाश छै और मुसीबत लीभेरन उनान। +उन दुसरा लोगून का दगाड़ शान्ति ले रून खिन नै जाना। +उनूनमें परमेश्वरोको डर छैई नै।” +हम जाणनू कि नियम-कानून जै केले कूछो उनूनथैं कुंछो, जो नियम-कानून का अधीन छन; ताकि लोगून बाहान बनूना को मौक नै मिलो, और संसाराक सब लोग परमेश्वरा का सामुनि दोषी छन। +किलैंकी मूसा नियम-कानून मानना का द्वारा कोई ले आदिमी परमेश्वरा का सामुनि धर्मी नी ठैहरोलो, किलैंकी नियम-कानून हमून साफ-साफ बता दीनान की हम पापी छा। +लेकिन अब सब नियम-कानून को पालन करिनाका बिना परमेश्वरे ले हमून धर्मी ठैहराछ, जैका बारिमें मूसा का नियम-कानून और परमेश्वरो को संदेश दिनवालान की किताबून में भौत पैलि लिखीनाको छै, कि हम परमेश्वरा का दगाड़ धर्मी कसकै बन सकनू। +हम परमेश्वरा का दगाड़ तब धर्मी बन सकनू जब हम यीशु मसीह में विश्वास करनू। किलैंकी परमेश्वर सबून का दगाड़ एक जसो बर्ताव करनान। +येक कारण सबून ले पाप करछ्य और उ महिमा तक नै पुजी सक्या जो परमेश्वर दीछो। +लेकिन परमेश्वरा का अनुग्रह ले यीशु मसीहा का द्वारा हमार पापून की सजा भटे बचिया, और हमार के करि बिना परमेश्वर घोषित करछो की हम धर्मी छै। +परमेश्वरे ले यीशु मसीह स हमून खिन सूली में बलिदान हुन खिन भेजछै, और मसीह ले अपूनो बलिदान येक कारण दीछ ताकि उमें विश्वास करभेरन हम परमेश्वरा नजिक आ सकां। भौत पैलि परमेश्वरे ले यो बतून खिन करछै की उ धीरज राखून में और पापिन माफ करून में सही छ्यो। येले यो ले पत्तो हुछो की परमेश्वर सही छै, जब मसीह में विश्वास करून वालान धर्मी ग्रहण करछो। +त क्या कोई इसी चीज छी जैक बारिमें हम घमण्ड कर सकनू? उ खिन कोई मौका न्हैतिन। को नियमून का कारण ले? यो येक कारण छै किलैंकी हम नियम-कानून को पालन करनू? नै, लेकिन यीशु मसीह में विश्वास करना का कारण ले। +येक कारण हम जाणनू की हम मसीह में विश्वास करना का द्वारा धर्मी ठैहरनू नै की मूसा का नियम-कानून मानना का द्वारा। +क्या परमेश्वर केवल यहूदीन को परमेश्वर छी? क्या उ गैर-यहूदीन को परमेश्वर नाहतिनी? उ जरूर गैर-यहूदीन को ले परमेश्वर छै। +क्याखिनकि एक्कै परमेश्वर छै, जो खतना करिना वालान और बिना खतना करिना वालान विश्वासा का द्वारा धर्मी ठैहरालो। +त क्या हम नियम-कानून विश्वासा का द्वारा बेकार समझनू? नै! बिलकुल नै। किलैंकी विश्वासा का द्वारा हम मूसा का नियम-कानून स पुरो करनू। +अब हम यहूदी हुना का नाते अपून पुरखा अब्राहम का बारिमें कि कुंनू? उ कसकै धर्मी गिनी ग्यो? +किलैंकी अगर अब्राहम निका कामून ले धर्मी गिनी जानो, त ऊस घमण्ड करना को कारण हुनो। लेकिन उ परमेश्वरा का सामुनि अपून निका कामून को उ घमण्ड नै कर सकनो, +पवित्रशास्त्र कि कुंछो? यो कि “परमेश्वर ले जो क्योछ अब्राहम ले उमें विश्वास करछ्य, और उ परमेश्वरा का नजरून में धर्मी गिनी ग्यो।” +और काम करूनवाला की मजूरी दीनो दान नै हुनो, लेकिन उ मजूरी उको हक्क समझी जाछो। +और जो परमेश्वर की दया स हासिल करून खिन काम नै करूनो, +इसीकैं दाऊद उ आदिमी स धन्य कुंछो, जैस परमेश्वर कामून का बिना धर्मी ठैहरूछो, लेकिन जो पापी लोगून धर्मी ठैहरून वाला परमेश्वर में विश्वास करनान, उक विश्वास उ खिन धार्मिकता गिनी जाछो। +धन्य उन छन, जिनारा बुर काम परमेश्वरे ले माफ कर्यान, और जिनारा पाप उले माफ कर दीयान। +धन्य छन उन आदिमी जिनोरो पापून को हिसाब परमेश्वर नी लीन। +तो क्या यो भलि बात, खतना वालान खिन छै, या बिना खतना वालान खिन लै छै? हम यो कुंनू, जो पवित्रशास्त्र में लिख रैछ, “अब्राहम खिन उको विश्वास परमेश्वरा का नजर में धर्मी गिनी ग्यो।” +तो यो कब भ्योछ? खतना की हालत में या बिना खतना की हालत में? खतना की हालत में नै पर खतना होईन भटे पैलि होईना को छ्यो। +परमेश्वरे ले ऊस विश्वासा का द्वारा धर्मी ठहराछ जब उको खतना नी होईना को छ्यो। खतना को चिन एक मुहर की छापे की नियाती छै। येक कारण, उ उन लोगून को आत्मिक बाब छै जिनारा पास विश्वास छै और उनोरो खतना नै होरियो। उनून उनार विश्वासा का कारण धर्मी ठहराला। +और अब्राहम खतना करीन वालान को पुरखा छै, जो नै केवल खतना मेंई भरोस राखनान, लेकिन जिनारा पास ऊसो विश्वास छै, जसो हमार पुरखा अब्राहमो को छ्यो, जो उले खतना करून है पैलि करिनाको छ्यो। +परमेश्वरे ले अब्राहम और उक बंश थैं वादा करछ्य कि उ पुर संसारो को हक्कदार होलो। यो येक कारण नै भ्यो कि अब्राहम ले नियम-कानून को पालन करछ्य, लेकिन उले विश्वास करछ्य, और उ परमेश्वरा का नजर में धर्मी गिनी ग्यो। +अगर अब्राहम और उक बंश स यो वादा यो कारण दी ग्योछ किलैंकी नियम-कानून को पालन करछ्य, त विश्वास बेकार और वादा बेअसर साबित हो ग्यो। +परमेश्वर उन सबून में क्रोध करछो जो नियम-कानून स पुर रीतिले नै मानना, और जाँ नियम-कानून नै हुना वाँ उको तिरीसकार ले नै हुनो। +येक कारण लोगून ले विश्वासा का द्वारा परमेश्वरो को वादा हासिल करछ्य। इसो येक कारण हुछो ताकि वादा अनुग्रह ले हासिल हो। तब अब्राहम की सब संतानून को उ वादा पुरो हो सकछो। यो केवल उनून खिन नाहातिन जो मूसा का नियम-कानून का अधीन रूनान, बल्कि हरेक उ आदिमी खिन छै जो अब्राहमाक नियाती विश्वास में जीछो, जो हम सबून को पुरखा छन। +जसो पवित्रशास्त्र कुंछो कि “मैंले तैंस भौत जातिन को पूर्वज ठैहरा रैछ, उले उ परमेश्वर में विश्वास करछय।” और जो मरीनाक लोगून ज्यून करछो, और जो बात छन ले नै, उनोरो नाम इसकैं लीछो, की माना उन छन। +अब्राहम निराशा में ले आश राखभेरन विश्वास करछ्य, येक कारण कि उ वचना का अनुसार कि “तेरो बंश इसो होलो,” कि भौत जातिन को बाब हो। +अब्राहम ले देखछै की उ नान्तिनो पैद करून खिन भौत बुढ़ हो ग्यो छ्यो, किलैंकी उ लगभग सौ सालो को छ्यो। और सारा है ले अब नान्तिनो पैद नी हो सकछी। लेकिन अब्राहम यो जाणभेरन ले विश्वास मजबूत बनिनाको र्योछ, +और नै अविश्वासी होभेरन परमेश्वरा का वादा में शक करछ्य, लेकिन विश्वास में मजबूत हो भेरन परमेश्वर की महिमा करछ्य। +और यो बात में ले भरोसा करछ्य की जो वादा परमेश्वरे ले कर रैछ ऊस पुरो करून में उ सामर्थी छै। +और उक विश्वास कारण उ परमेश्वर की नजर में धर्मी गिनी ग्यो। +और “यो विश्वास उ खिन धर्मी गिनी ग्योछ,” नै केवल उ खिन लिख रैछ, +लेकिन हमून खिन ले छै, अगर हम ले परमेश्वर में विश्वास करला, जेले हमार प्रभु यीशु स मरिन में भटे ज्यून करछय, त हम ले विश्वास का कारण धर्मी गिनी जूला। +यीशु मसीह हमार पापून खिन मारी ग्यान, और परमेश्वरे ले दुबारा मरिन में भटे ऊस ज्यून कर दीछ ताकि हम धर्मी ठैहराई जाँ। +येक कारण जब हम अपून विश्वास का द्वारा धर्मी बन्याँ, त परमेश्वर थैं हमोरो मेल-मिलाप हमार प्रभु यीशु मसीह ले हमून खिन करछै, उक द्वारा हम परमेश्वरा का दगाड़ शान्ति में रौ। +किलैंकी मसीह ले हमून खिन उ अनुग्रह तक पुजना को द्वार ले खोल छै, जो हमून विश्वास ले प्राप्त हुछो और जेमें हम बनिनाका छा। हम यो बात में गर्व करनू की हमून परमेश्वर की महिमा का भागी बनना की आश छै। +केवल योई नै, लेकिन हम दुख तखलीफ में ले खुशी मनूनू, किलैकी हम जाणनू की हम दुख उठुनू, त बेहतर तरीका ले धैर्य राखून सिखनू, +और धैर्य ले निको चाल-चलन और निका चाल-चलन ले परमेश्वर हमून स्वीकार करछो, येक कारण हमून आश छै। +और आश ले शर्म नै हुनी, क्याखिनकि पवित्र आत्मा जो परमेश्वर ले हमून दी रैछ, उक दवारा परमेश्वरो को प्रेम हमार मन में भरिना को छै। +क्याखिनकि जब हम कमजोर छ्या, त मसीह उ बखत हम पापी लोगून खिन मरछै, जै बखत स परमेश्वरे ले चुनिनाको छ्यो। +यो कठिन छै की कोई धर्मी जन खिन अपूनो प्राण द्यो; लेकिन इसो हो सकछो कि कोई सच्ची में कोई निका आदिमी खिन मरन खिन तैय्यार होज्यौ। +लेकिन परमेश्वर हमून में अपून प्रेम की भलाई यो तरीका ले प्रकट करछो, की जब हम पापी छ्या तभै यीशु मसीह हमून खिन मरछै। +येक कारण हम परमेश्वरा का दगाड़ सही छा किलैंकी मसीह हमून खिन मरछै और हमार पापून खिन अपूनो खून बगाछ, त उ जरूर हमून परमेश्वरा का क्रोध भटे ले बचालो। +किलैंकी जब हम परमेश्वरा का दुश्मन छ्या, त परमेश्वरा का दगाड़ हमोरो मेल-मिलाप उक च्याला यीशु मसीहक मरना का द्वारा भ्योछ, अब परमेश्वरा का दगाड़ मेल-मिलाप हो जानाक बाद उक द्वारा जरूर हमोरो उद्धार होलो किलैकी मसीह ज्यूनो छै। +और केवल योई नै, लेकिन अब त हमार प्रभु यीशु मसीह का द्वारा परमेश्वरा का दगाड़ हमोरो मेल-मिलाप है ग्योछ, येक कारण हम परमेश्वर में मगन रूनू। +येक कारण जसकैं एक आदिमी का द्वारा पाप यो संसार में आछ, और आदम पैलो आदिमी छै जेस परमेश्वरे ले बनाईना को छ्यो और उक पाप करना का द्वारा मौत सब लोगून में आछ, सब लोगून ले पाप करछय, और सब लोग पापी बन ग्या। +परमेश्वरा का द्वारा मूसा का नियम-कानून दी जान है पैलि ले पाप संसार में छ्यो, लेकिन यैस पाप का रूप में नै गिनी जाछ्यो किलैंकी ऐल तक इसो कोई नियम-कानून नी छ्या जैस तोड़ी जा सकों। +तब ले आदम भटे लीभेरन मूसा तक सबै लोगून ले पाप करछय और मर ग्या, जिनूनले आदम की नियाती कोई ले हुकुम तोड़भेरन पाप नै कर्यो। जो उनवालो छ्यो आदम उको एक चिन छ्यो। +लेकिन आदमो को पाप उ बरदानाक नियाती नाहातिन जो परमेश्वर हमून अपून अनुग्रह दीछो। किलैंकी एक आदिमी को पाप भौत लोगून खिन मौत लीभेरन आछ। लेकिन परमेश्वरे की दया और धार्मिकता को बरदान जो उले हमून दीछ, उकी कीमत भौत लोगून खिन उहै कई ज्यादा छै। और यीशु मसीह ले एक आदिमी का रूप में अपून दया ले जो करछय, उले येस पुर करछ्य। +परमेश्वरे ले जो बरदान हमून दी रैछ उ आदमाक पाप का नियाती नाहातिन। क्याखिनकि एक पाप ले मौत की सजा आछ, लेकिन हमून ले भौत पाप कर्यान। फिरले परमेश्वरे ले हमून एक इसो बरदान दी रैछ, जेले हमून उकी नजर में धर्मी बना रैछ। +क्याखिनकि जब एक आदिमी का पाप का कारण मौत सब लोगूनका मलि में आछ, त जो लोग परमेश्वरा का अनुग्रह और धार्मिकता का बरदान भरपूरी ले पानान, उन एक आदिमी का, मतलब यीशु मसीह का द्वारा जरूर पाप और मौत में जीत हासिल कराला। +येक कारण जसकैं कि एक अपराध सब लोगून खिन सजा को कारण बनछ्य, उसीकैं एक धार्मिकता को काम ले सब लोगून खिन धर्मी बनना को और अनन्त जीवन पाना को कारण बनछै। +जसीकैं एक आदिमीक हुकुम नै मानना ले भौत पापी बन्याँ, उसकैं एक आदिमीक हुकुम मानना ले भौत लोग धर्मी बनाला। +परमेश्वरे ले मूसा का नियम-कानून येक कारण दीयान ताकि लोग समझ सकून की उन कतुक पापी छन। लेकिन जब लोगून ले भौत ज्यादा पाप करछय, वाँ परमेश्वरे ले जो अनुग्रह दिखाछ उ ज्यादा है ज्यादा हो ग्यो। +जसो कि पापक द्वारा मौत सब लोगून में आछ, उसीकैं हमार प्रभु यीशु मसीह द्वारा परमेश्वरा का अनुग्रह उनून धर्मी बनालो और उनून अनन्त जीवन द्योलो। +क्या येको मतलब यो छै परमेश्वरे ले अपूना अनुग्रह ले हमार पापून माफ करछै। लेकिन हम इसो नै सोचां, कि हम पाप करनै रूनू, कि दया बढ़नै रौ। +नै! बिलकुल ले नै। अब जब हम पाप खिन मर ग्या, अब हम कसकैं पाप में जीन्दगी बिता सकनू? +हम जाणनू की जब यीशु मसीह का दगाड़ एक हुन खिन बपतिस्मा लीछ, त हम उक दगाड़ मर ग्या। +जब हमून ले बपतिस्मा लीछ त यो इसो छ्यो जसकैं हम मसीह दगाड़ दफनाई ग्यो। ताकि जसीकैं मसीह परमेश्वरे की महिमा का द्वारा मरिन में भटे ज्यून भ्योछ, उसीकैं अब हमले एक नय्या जीन्दगी जी सकला। +अगर हम बपतिस्मा का द्वारा उक मौत में उक दगाड़ एक हो ग्याँ, त सच्ची में हम उक समान मरिन में भटे ज्यून होभेरन उक दगाड़ एक हो ग्या। +किलैंकी हम जाणनू की हमार पापी स्वभाव मसीह का दगाड़ सूली में चढ़ाई ग्यो, ताकि हमार शरीर में पापी स्वभाव नाश हो जौ, और हम अघिलकैं पाप का बश में नै रौ। +जब हम मसीहक दगाड़ मर ग्या, त हम पाप का गुलामी भटे मुक्त हो ग्या। +येक कारण अगर हम मसीहक दगाड़ मर ग्या, त हमोरो यो विश्वास छै कि हम उक दगाड़ जीन्दगी ले बितुला। +क्याखिनकि हम यो जाणनू की मसीह मरिन में भटे ज्यून हो ग्यो और फिर कभै नी मरोलो। और उमें मौत को कोई अधिकार नाहातिन। +क्याखिनकि मसीह जो मर ग्यो त पाप खिन एकबार मर ग्यो; लेकिन जो जीन्दगी उ जीछो उ परमेश्वरे की सेवा करून खिन जीछो। +इसोई तुम लोग ले अपून आपस पापे की शक्ति खिन मरिना को समझा, लेकिन मसीह यीशु में परमेश्वरे की सेवा खिन ज्यून समझा। +येक कारण पापी स्वभाव स अपून मलि में राज जन करून दी, ताकि अपून पापी स्वभाव का इच्छान का अधीन नै रौ। +और नै अपून शरीराक अंगून बुर कामून में सौंपा, लेकिन अपनास मरिन में भटे ज्यून जाणभेरन अपून जीन्दगी स परमेश्वरे स सौंप दी, और अपून शरीरा का अंगून ले धार्मिकता का कामून खिन सौंप दी। +तब तुम लोगून का मलि में पापो को कोई अधिकार नाहातिन, किलैंकी तुम मूसा का नियम-कानून का अधीन नाहातिन लेकिन परमेश्वरा का अनुग्रह का अधीन जीवन जीछा। +त कि भ्यो? क्या हम येक कारण पाप करा की हम नियम-कानून का अधीन नाहातिना, लेकिन अनुग्रह का अधीन छा? नै! बिलकुल नै। +तुम जाणछा की जब तुम अपनास कैको गुलाम हुन खिन दी दीछा त उ आदिमी तुमोरो मालिक हो जाछो और तुमून उई करून चैछो जो उ कुंछो, चाहे पापक गुलाम हौ, जैको अन्त मौत छै, चाहे परमेश्वरो को गुलाम हौ, जैको हुकुम पालन करना को फल धार्मिकता छै। +तुम जो पापक गुलाम हुछ्या, लेकिन अब तुमूनले उन शिक्षान को पालन करछय, जो तुमून सिखाई गैछी। यो कारण परमेश्वरो को धन्यवाद करछूँ। +परमेश्वरे ले तुमून पाप का बश भटे छुड़ाछ और तुम परमेश्वरा का दास बन ग्या ताकि उ करा जो सही छै। +मैंले गुलामी को यो उदारण येक कारण दीछ ताकि तुम येस आसानी ले समझ सका की मैं सिखूनमर्यू। जसकैं तुमूनले शरीराक अंगून अशुद्ध और बुर कामून का दास करभेरन सौंपीना को छ्यो, उसीकैं अब अपून शरीरा अंगून पवित्रता खिन धर्मी जीन्दगी जीन खिन दास का रूप में सौंप दी। +जब तुम पाप का दास छ्या त तुमार भितर धार्मिकता का काम करना की कोई इच्छा नी छी। +अपूनी पुरानी जीन्दगी ले तुमून कि फैदा भ्योछ? तुम उक कारण केवल शर्मिदगी हुछी। क्याखिनकि इन कामून को फल मौत छै। +लेकिन अब पाप भटे मुक्त हो भेरन और परमेश्वरा का दास बन बनभेरन और अब उन कामून करून मरेयछा जो पवित्रता स लीभेरन उछी और जैको फल जीन्दगी छै। +पाप को फल त मौत छै, लेकिन परमेश्वरो को बरदान अनन्त जीन्दगी छै जो हमार प्रभु यीशु मसीहक द्वारा हमून मिलछो। +हे म्यारा विश्वासी भाईयों, तुम जाणछा कि मैं नियम-कानून स जाणून वालान थैं कुछूँ, कि जब तक आदिमी ज्यून रूछो, तब तक उमें नियम-कानून को अधिकार रूछो। +एक ब्याह करीनाकि स्यैनि नियम-कानून का अनुसार अपून घरवाला का ज्यून हुन तक उ दगाड़ जुड़ीना की रूछी, लेकिन अगर उको घरवालो मर जौ, त उ नियय-कानून भटे छुट जाँछी। +येक कारण अगर उ अपून घरवाला का ज्यून छना कोई दुसरा आदिमी का दगाड़ जांछी, त उ कुकर्मी कहलाली, लेकिन अगर उको घरवालो मर जौ, त उ नियम-कानून भटे छुटी गै, याँ तक की अगर कोई दुसारा आदिमी का दगाड़ ब्या कर लिछी त उ कुकर्मी नी होलि। +त हे म्यारा विश्वासी भाईयों, जब तुम मसीह का दगाड़ मर गया, त तुम नियम-कानून का अधिकार खिन ले मर गया। अब तुम मसीहक छा जो मरिना भटे ज्यून हो ग्यो ताकि तुम परमेश्वर खिन फलदाई जीन्दगी जी सकां। +किलैंकी जब हम पापी स्वभाव का बश में छ्या, त जो पापून की इच्छा नियम-कानून का द्वारा हमार भितर काम करनै रूछी, और मौतो को फल पैद करून खिन हमार शरीरा का अंगून में काम करछी। +अब हम नियम-कानून खिन मर ग्या, जेले हमून एक बखत गुलाम बनाईना को छ्यो, येक कारण हम नियम-कानून भटे आजाद हो ग्या और अब हम पुराना तरीका ले लिखीनाक नियम-कानून को पालन नै करना, लेकिन पवित्र आत्मा को हुकुम मानभेरन, नय्या तरीका ले परमेश्वरे सेवा कर सकनू। +त हम कि करनू? त क्या नियम-कानून पाप छी? नै! बिलकुल नै। लेकिन यो नियम-कानून का द्वारा मैं पाप का बारिमें जाण सका। मैंले जाण छै कि, लालच करून पाप छै, किलैंकी मूसा का नियम-कानून में यो लिखीनाको छै कि “लालच जन कर।” +लेकिन पाप ले मौका पाभेरन यो हुकुमा का द्वारा मैंमें सब प्रकारो को लालच पैद कर दीछ। योई कारण छै की नियम-कानून बिना पाप मरिना को छै। +एक बखत छ्यो जब मैं नियम-कानून स जाणे बिना जीन्दगी जी छ्यू, लेकिन जब मैंले नियम-कानून स जाण छै, तब म्यारा भितर पाप करनाकि इच्छा काम करून लागछै, और मैं परमेश्वर भटे दूर हो गयूँ। +और उई हुकुम जो म्येरो ज्यून रून को कारण बनूनवालो छ्यो, मैंखिन मेरि मौत को कारण बनछै। +क्याखिनकि पाप ले मौका पाभेरन यो हुकुम का द्वारा मैंस ध्वाक दीछ, और उक द्वारा मैंस परमेश्वर भटे अलग कर दीछ। +त फिर हम कै सकून की नियम-कानून पवित्र छै, और हुकुम पवित्र, धर्मी, निका छन। +तो क्या नियम-कानून जो निका छ्या, मैंखिन मौत लीभेरन आछ? नै! बिलकुल नै। लेकिन यो पाप छ्यो जेले इसो करछै। पाप ले उन नियम-कानून को इस्तमाल करछ्य, जो निका छ्या और मैंखिन मौत लीभेरन आछ। इसिकै पाप ले दिखाछ की उ सच्ची में कि छै, और हुकुमले दिखाछ की पाप बुर तरीका ले बुरो छै। +किलैंकी हम जाणनू कि नियम-कानून त आत्मिक छै, लेकिन मैं आदिमी छूँ पापक बश में छूँ। +और जो मैं करछूँ ऊस नै जाणनू; क्याखिनकि जो मैं चाछूँ उई मैं नै कर सकनू, लेकिन जै भटे मैं घीन लागछी उई करछूँ। +और अगर मैं नै करून चाँनू और उई बुर काम मैं करछूँ, तो मैं मान लीछूँ की नियम-कानून निका छन। +त इसी हालत में बुरो करनवालो आदिमी मैं नाहातिनू, लेकिन पाप छै जो मैंमें बसिना को छै। +क्याखिनकि मैं जाणछूँ, कि मैंमें मतलब म्यारा पापी स्वभाव में कोई ले निकी चीज वास नै करनी, निका काम करून खिन इच्छा त मैंमें छै लेकिन उ मैंमें नै हो पानि। +क्याखिनकि जो भल काम मैं करना की इच्छा करछूँ, ऊस नै कर पानू, लेकिन जो बुराई इच्छा नै करनू, उई करछूँ। +अगर मैं उई करछूँ जैका इच्छा नै करनू, त मैं उको करनवालो नै भ्यू, लेकिन पाप जो मैंमें बसिनाको छै। +इसीकैं मेरो अनुभव यो छै की जब मैं भलाई करना की इच्छा करछूँ, तब मैं बुराई करछूँ +क्याखिनकि मैं अपून पुर मनेले परमेश्वरा का नियम-कानून ले भौत खुश रूछूँ। +लेकिन मैंस अपून शरीरा का अंगून में दुसरी प्रकारा का नियम-कानून महैसूस हुनान, जो म्यारा मनाका नियम-कानून भटे लड़नान और यो शक्ति मैंस उ पाप में गुलाम बना दीछी जो येले ले म्यारा शरीरा का अंगून में काम करछी। +मैं कतुक अभागो आदिमी छूँ! मैंस यो शरीर भटे को छुड़ालो जो मैंस परमेश्वर है अलग करछो? +मैं परमेश्वरो को धन्यवाद करछूँ जेले यीशु मसीहक द्वारा मैंस बचाछ, येक कारण मैं अपून मन में परमेश्वरा का नियम-कानून पालन करछूँ, लेकिन शरीर भटे पापक नियम-कानून को पालन करछूँ +यो कारण ले अब जो यीशु मसीह में छन, किलैंकी उनूनमें सजा को हुकुम नाहातिन। +पवित्र आत्मा जो मसीह यीशुक तरफ भटे उछो और तुमून जीवन द्योलो और तुमून पाप और मौत भटे मुक्त करोलो। +क्याखिनकि जो काम मूसा का नियम-कानून हमार पापी स्वभाव का कारण कमजोर होभेरन नै कर सक्याँ, ऊस परमेश्वर ले करछ्य, मतलब जेले हमार पापून का माफी खिन अपून च्याला यीशु मसीह स बलिदान हुनखिन भेज दीछ, और जेले हम पापी आदिमीन का नियाती शरीर में रैभेरन करछ्य, इसिकै परमेश्वरे ले यीशु मसीहक शरीर में पापै की सामर्थ स तोड़भेरन सजा दीछ। +जेले हम लोगून में, जो की पापी स्वभाव का अनुसार नै, बल्कि आत्मा का अनुसार स्वभाव राखनू, नियम-कानून की माँग पुरो हो जौ। +जो लोग पापी स्वभाव का अनुसार जीन्दगी जीनान उन बुरी बातुन का बारिमें सोचनान, जेको नतीजा मौत छै। लेकिन जो पवित्र आत्मा का अनुसार जीन्दगी जीनान उन उ बातुन का बारिमें सोचनान जो आत्मा स खुश करछी, जेको नतीजा जीन्दगी और शान्ति छै। +क्याखिनकि पापी स्वभावाक अनुसार जीन्दगी जिन वालो आदिमी परमेश्वर भटे बैर राखछो, क्याखिनकि नै त पापी स्वभाव परमेश्वरा का नियम-कानून का अधीन छै और नै नियम-कानून को पालन कर सकछो; +और जो पापी स्वभाव अनुसार जीन्दगी जीनान, उन परमेश्वरे स खुश नै कर सकना। +लेकिन जब कि पवित्र आत्मा तुमून में बसछो, त पापी स्वभावाक अनुसार जीन्दगी नै जीना, लेकिन पवित्र आत्माक अनुसार जीन्दगी जीछा। अगर कैमें मसीह आत्मा नाहातिन त उको रिश्ता मसीहक दगाड़ नाहातिन। +अगर मसीह तुमूनमें छै, त पापक कारण शरीराक मरिनाका बाद ले धार्मिकता का कारण, तुमेरि आत्मा ज्यून छै। +और अगर परमेश्वरो को आत्मा जेले यीशु स मरिनान में भटे ज्यून करछ्य, जो तुमून में बसिनाको छै, त जेलै यीशु मसीह स मरिनान में भटे ज्यून करछ्य, जो तुमून बसिनाको छै, उ अपूनी आत्मा द्वारा नाश हुन वाला शरीरून ले ज्यून करोलो। +त हे विश्वासी भाईयों, हमून हुकमो को पालन करून चैछो, लेकिन हमार पापी स्वभाव नै चांनो की इसी जीन्दगी जीयाँ। +किलैंकी अगर तुम पापी स्वभाव का कारण जीन्दगी जिला त परमेश्वर भटे दूर हो जाला, अगर पवित्र आत्मा की सामर्थ का द्वारा पापी स्वभाव स मारला त ज्यून रौला। +येक कारण जतुक ले लोग परमेश्वरे की आत्मा का अनुसार जीवन जीनान, उनी परमेश्वरा का नान्तिना छन। +क्याखिनकि तुमून गुलामी की आत्मा नै मिल रै, जेले फिर तुम डरला, लेकिन पवित्र आत्मा हमून परमेश्वर की सन्तान बनूछो, जैस हम “हे अब्बा, पिता कैभेरन पुकारनू।” +पवित्र आत्मा खुदै हमरि आत्मा का दगाड़ गवाही दीछो, की हम परमेश्वरे की सन्तान छा। +और अगर हम उको संतान छा, त हम उक वारिस छा, और परमेश्वरा का वारिस यीशु मसीहक दगाड़ वारिस छा। अगर हम यीशु का नियाती दुख सहला, त हम उकी महिमा में ले हिस्सादार हूँला। +मैंखिन यो बात साफ छै की जो महिमा हमून बाद में परमेश्वर दिनवालो छै, उ यो दुख भटे भौत ठुल छै जो हम अब सैहन करूनमर्यान। +क्याखिनकि पुर संसार ठूली आश लगाभेरन उ बखतो को इन्तजार करूनमर्योछ कि कब परमेश्वर अपूनो सन्तानून प्रगट करोलो। +क्याखिनकि संसार अपूनी इच्छा ले नै पर अधीन करूनवाला का तरफ भटे, व्यर्थता का अधीन यो आश ले करि गैछ, +कि संसार उ दिनाको इन्तजार करूनमर्योछ जब यो मौत और विनाश ले छुट भेरन परमेश्वर की सन्तानून का दगाड़ महिमामय आजादी में भागीदार हो जालि। +क्याखिनकि हम जाणनू कि जब भटे आदम ले पाप करछय, तब भटे लीभेरन अब तक परमेश्वर द्वारा करिनाको सारो संसार एक स्यैनि का नियाती पीड़ सैहन करूनमरे जसकैं ऊस नान्तिना स जन्मदिन में हुछी। +और यो केवल संसारै नै हम ले मने-मन रूनू। हमूले पवित्र आत्मा स हमून खिन परमेश्वरो वादा को चिना का रूप में पाछ। लेकिन अब हम परमेश्वरो को इन्तजार करनू की हमून अपून सच्चा नान्तिना का रूप में ली जून, उ तब होलो जब उ हमार शरीरे स मुक्त कर द्योलो। +अब जब हमून परमेश्वरे ले बचाछ, त हमारा पास यो आश छै। लेकिन अब के पानै की इच्छा करूनमर्या जो तुमारा पास पैलि भटे छै, त उ आश नाहातिन। कोई ले चीज पानै कि इच्छा नै करनू जो उक पास पैलि भटे छै। हमोरो उद्धार भ्योछ त परमेश्वर ले हमून यो आश दी रैछ। हमून ऐल तक उ सब नै मिल र्यो जो परमेश्वर ले हमून थैं वादा कर रैछ, योई कारण छै कि हम ऐल लै यैस प्राप्त कोई ले करना की आश राखनू। और येक कारण यो बखत हम धीरजाक दगाड़ इन्तजार करनू जब तक हम यैस प्राप्त नै कर ल्याँ। +इसीकैं पवित्र आत्मा ले हमरि मद्दत करछो जब परमेश्वर में हमोरो विश्वास कमजोर छै। किलैंकी हम नै जाणना, की प्रार्थना कसकै करून चैंछी; लेकिन पवित्र आत्मा खुदै आहें भरभेरन, जेका बारिमें हम बात नै कर सकना, हमून खिन बिनती करछो। +और हमार मनून को जांचूनवालो परमेश्वर जाणछो कि पवित्र आत्मा कि कुनमर्यो? क्याखिनकि उ पवित्र लोगून खिन परमेश्वर की इच्छा का अनुसार बिनती करछो। +हम जाणनू कि जो लोग परमेश्वरा का दगाड़ प्रेम राखनान, उन लोगून खिन सब बात मिलभेरन निको अंत ल्यूछो। और उकी इच्छा का अनुसार चुनी ग्यान, परमेश्वर उनेरि भलाई खिन सबै बातुन में उनेरि मद्दत करछो। +क्याखिनकि उले जिनून पैलि भटे चुन रैछ, उनार बारिमें पैलि भटे तय करिनाको छै, कि उन उक च्याला यीशु मसीहक नियाती हो जाला ताकि यीशु मसीह इसिकै सब भाईन में ज्योठो। +उले जिनून पैलि भटे तय करि ग्योछ, उनून चुन लीछ, और जिनून परमेश्वर ले बुलाछ, और जिनून परमेश्वर ले धर्मी ले ठैहराछ, उनार दगाड़ अपूनी महिमा स बांणी छै। +इन सब बातुन ध्यान में राखभेरन, हम यो नतिज में पुजनू, अगर परमेश्वर हमार तरफ छै, तो कोई ले हमून हरा नै सकनो। +परमेश्वर ले अपून एकलौता च्याला स ले नै बचायो, लेकिन उले हमून में अनुग्रह करभेरन ऊस हमार पापून खिन अपून दुश्मनून सौंप दीछ, त उ हमून सब चीज द्योलो जेको उले वादा कर रैछ। +परमेश्वरा का चुनिना का लोगून में को दोष लगालो? परमेश्वर उ छै जो उनून धर्मी ठहरून वालो छै। +कोई ले हमरि निन्दा नै कर सकनो किलैंकी यो यीशु मसीह छै, जो हमून खिन मर ग्यो और मरिन में भटे ज्यून हो ग्योछ, और जो हमार तरफ भटे परमेश्वर थैं हमून खिन ले बिनती करछो। +कोई ले हमून मसीहक प्रेम भटे अलग नै कर सकनो। नै मुसीबत, नै खतरा, नै दंगा, नै अकाल, नै कंगाली, नै जोखिम, नै तलवार। +जसो पवित्रशास्त्र में लिखीना को छै, “हम हरेक दिन तैंखिन मौता का खतरा में रूनू। हमून बलि हुन वाली भेड़ जसो समझी ग्योछ।” +लेकिन इन सब बुरी बातुन में हमून उक द्वारा जेले हमूथैं प्रेम करछै, जीत पुरी तरीका ले हमरि छै। +क्याखिनकि मैंस पुरो भरोस छै, कि कोई ले हमून प्रेम करूनवाला मसीहा है दूर नै लिजा सकनो; येले के फर्क नै पड़नो की हम मरा नै जीया; नै स्वर्गदूत, और नै शासक, नै स्वर्ग की शक्ति, नै उच्चो और नै गैरो हमून परमेश्वरा का प्रेम भटे अलग कर सकनी, जो हमारा प्रभु यीशु मसीह में छै और भविष्य में कि होलो, संसार में जेले छै उ हमून उक प्रेम भटे अलग नै कर पालो। +मैं मसीह में सच्ची कुछूँ, कि मैं झूठ नै बोलनू और म्योरो जमीर ले पवित्र आत्मा में गवाही दीछो। +मैंस भौत शोक छै, म्योरो मन म्यारा लोगून खिन हर बखत दुखी रूछ्यो। +क्याखिनकि मैं याँ तक चाछूँ, कि अपून यहूदी भाईन का उद्धार खिन जो म्यारा अपून जाति का लोग छन, परमेश्वर मैंस श्राप दे, और खुदै मसीह भटे अलग हो जूँ। +उन इस्राएल देशा का लोग छन, और उनून परमेश्वरे ले गोद लिइनाका नान्तिना का रूप में चुन रैछ, और अधिकार, महिमा, वादा, नियम-कानून, और वादा, और उन सच्चा तरीकाले परमेश्वर की अराधना करनान। +अब्राहम, इसहाक और याकूब उनार पुरखा छन, और जाँ तक उनोरो इंसानी स्वभाव को रिश्ता छै, त मसीह खुद एक इस्राएली छ्यो, और परमेश्वरे छै, जो सबून में राज्य करछो, उकी हमेशा खिन तारीफ हुनी रौ। आमीन। +लेकिन इसो नाहातिन कि परमेश्वर अपूनो वादा पुरो करून में नाकाम हो ग्यान, किलैकी इस्राएल देशा का बंश सच्ची-मुच्ची सब इस्राएली नाहातिन। +अब्राहमा का बंश में जन्म लिनाले सबै उनेरि सच्ची सन्तान नै हो जानान, किलैंकी, परमेश्वरेले अब्राहम थैं कईनाको छ्यो,“जो इसहाक का बंश भटे जन्म लीनान, उन त्यारा बंश का मानी जाला।” +येको मतलब यो छै जो संसारिक तौरा का अनुसार जन्म लीनान उ परमेश्वर सन्तान नाहातिन, केवल वादा कि सन्तानै अब्राहम की सन्तान मानी जाँछी। +क्याखिनकि वादा को वचन यो छै, कि “अघिल साल मैं योई बखत दुबारा ऊंलो, और तब सारा को एक च्योलो पैद होलो। +और केवल योई नै, लेकिन जब रिबका हमार पुरखा इसहाक भटे गर्भवती भैछ, और उक गर्भ में जुड़वा नान्तिन छ्या। +और अब तक उन द्वीवै नान्तिना को जन्म ले नी हो र्योछ, और उनूनले उ बखत तक कोई बुरौ या भल काम नी करिनाको छ्यो, जब रिबका थैं यो कईग्यो, की तेरो ज्योठो च्योलो तेरो नान च्याला को दास बनलो।” यो येक कारण भ्योछ की परमेश्वरे की योजना ऊस चुन लिनाका अनुसार बनिना की रैछ। जो आदिमी का कामून नै; लेकिन बुलून वाला का फैसला का कारण छै। +जसो पवित्रशास्त्र में लिख रैछ, “मैंले याकूबैस प्रेम करछ्य, लेकिन एसाव स नै कर्यो।” +येक कारण हम येका बारिमें कि कुनू? क्या पिता परमेश्वर कभै के खिन ले गलत करछोई? नै! बिलकुल नै। +क्याखिनकि परमेश्वरले मूसा थैं क्योछ, “मैं जैमें ले दया करून चाछूँ उमें दया करोलो, और जैमें मैं चाछूँ उमें किरपा करोलो।” +त परमेश्वर उ आदिमी स चुनोलो जैमें उ दया दिखूना को फैसला लीछो उकी पसन्द यो बात में निर्भर नै करनी की लोग की चानान या की करनाकि कोशिश करनान। +क्याखिनकि पवित्रशास्त्र में मिस्र देशा का राजा फिरौन थैं कई ग्योछ, “मैले तैंस येक कारण राजा बनाछ, कि तैंमें अपूनी सामर्थ दिखूलो, और म्योरो नामोको प्रचार यो संसारा का सार लोगून में हो।” +त फिर, उन जैमें चाँनान, उमें दया करनान, और जैस चाँनान ऊस जिद्दी बना दीनान। +तब थ्वाड़ा लोग मैथैं कौला; “अगर इसो छै, त परमेश्वर कैथैं कै सकछो की हम गलत छा? किलैंकी उ जो चाछो ऊस करून है कोई नै रोक सकनो।” +हे दगड़ियो, तैं को छै, जो परमेश्वरथैं सवाल करछै? क्या बनाईना की चीज अपून बनू वाला थैं पुछ सकछी, कि “तैले मैंस इसो किलैं बनाछ?” +क्या कुम्हारस माट्टा में अधिकार न्हैतिनी, कि उई माट्टा ले एक भाँणा खास इस्तमाल करून खिन, और दुसोरो भाणो रोज इस्तमाल खिन बनो? +(परमेश्वरस अधिकार छै कि जिन लोगून उले बनाछ और उनार दगाड़ अपूनी इच्छा अनुसार जैस चाछ कर सकछो) परमेश्वर अपूनी रीस देखून चाँछ्या और हरेका खिलाफ अपूनी शक्ति प्रगट करून चाँछ्या जो नाश हुना का हकदार छन। लेकिन येका बजाय, उले धैर्य ले उनून सहछ। +उले इसो येक कारण करछय किलैंकी उ देखून चाँछ्या, की उ कतुक महान छै जब उले उन लोगून में दया करछ्य जिनून उले अपूनी महिमा में भागीदार हुनखिन पैलिक चुन रैछ। +चाहे यहूदी हो या गैर-यहूदी, हमी उन चुनिना का लोग छा। +गैर-यहूदी लोगून का बारिमें परमेश्वरा का संदेश दिनवालो होशे की किताब में ले कुंनान, +जो “लोग मेरि प्रजा नी छी, ऊस मैं अपूनी प्रजा कुलो, +और जो प्रिय नी छ्या, उनून प्रिय कुलो। +और जो जाग परमेश्वर ले यो कईनाको छ्यो कि तुम मेरि प्रजा नाहातिना, +उलेई ज्यून परमेश्वर की उनून अपूनी सन्तान कलो।” +और परमेश्वरो को संदेश दिनवालो यशायाह इस्राएल देशा का लोगून का बारिमें धध्याभेरन कुंछो, “चाहे इस्राएल लोगून संख्या समुदर रेत का नियाती भौत हो, तब ले उनून भटे थ्वाड़ा बचाला। +क्याखिनकि प्रभु जल्दी, और एक्कै बारिमें हमेशा खिन, संसारा का सबै लोगून को न्याय कराला।” +जसकैं परमेश्वर संदेश दिनवालो यशायाह, +“अगर सर्वशाक्तिमान प्रभु ले हमून बंशज हुनखिन अनुमति नै दिना। +त हम सदोम और अमोरा शैहर में उन लोगूनकी नियाती बन जानान, जिनून परमेश्वर ले पुरी तरीका ले नाश कर दी छ्यो।” +हमोरो कुनाको यो मतलब छै, गैर-यहूदीन ले खुद परमेश्वरा दगाड़ धर्मी ठैहराना की कोशिश नै करि, लेकिन परमेश्वर ले उनून विश्वास का द्वारा धर्मी ठैहराछ। +लेकिन इस्राएल देश लोग, जो परमेश्वरा का दगाड़ धर्मी बनून खिन मूसा का नियम-कानून को पालन करना की कोशिश करछ्या, लेकिन उन धर्मी बनून में कामयाब नै भ्या। +यो कसकै हो सकछो? येक कारण उन विश्वास भटे नै, लेकिन भल कामून ले धर्मी बनून चांनान। इस्राएल का लोग उ ढूंगो में खितीभेरन लोगून ठोकर दिलूनान। +जसो परमेश्वर ले पवित्रशास्त्र में क्योछ, “देख मैं यरूशलम शैहर में एक इसो ढूंगो राखछूँ जो लोगून खिन ठोकर दीभेरन खितना कारण बनूछो, और लोगून खितूनवाली चट्टान राखूनमर्यू और जो उमें विश्वास करोलो, उ लज्जित नी होलो।” +हे म्यारा विश्वासी भाईयों, म्यारा मनेकी इच्छा और म्यारा अपून यहूदी लोगून खिन परमेश्वरथैं मेरि प्रार्थना छै, कि उन परमेश्वरथैं उद्धार पान। +किलैंकी मैं उनेरि गवाही दीछूँ, कि उनार भितर परमेश्वर खिन भौत उत्सुक छै, लेकिन परमेश्वरे की सेवा कसकै करि जो, येकी उनून समझ ठीक नाहातिन। +क्याखिनकि उन परमेश्वरे की उ धार्मिकता भटे अनजान होभेरन अपून तरीका ले धर्मी बनाकी कोशिश करनान, येक कारण उनून अपून आपस परमेश्वरे की धार्मिकताक अधीन नै कर्यो। +किलैंकी मसीह पैलिकैं उ मक्शद स पुर करछय जैखिन मूसा का नियम-कानून दीईनाका छ्या। येक कारण, जो कोई ले उमें विश्वास करछो परमेश्वर की नजर में धर्मी बन जानान। +क्याखिनकि मूसा का नियम-कानून भटे मिलीना की धार्मिकता का बारिमें परमेश्वरो को वचन में यो लिख रैछ कि, “हरेक आदिमी परमेश्वर की नजर में धर्मी बनून खिन उई धार्मिकता का द्वारा ज्यून हरेक पालन करून होलो।” +लेकिन परमेश्वर नजर धर्मी बनून खिन विश्वास को तरीका छै कि, “अपून थैं यो जन कौ की मसीह स तलि धरती में ल्यूनखिन को स्वर्ग तक जालो?” +और यो ले नै कये कि, “अधलोक में को जालो?” मसीह स मरिन में भटे ज्यून करभेरन मलि ल्यूनखिन! +यो कि कूछो उ यो छै की, “परमेश्वरो को बचन तुमार पास छै, जो तुमार मुख में और तुमार मन में छै।” यो उई विश्वासो को बचन छै, जैको हम प्रचार करनू। +उद्धार खिन, अगर तैं अपून मुँख ले यीशुस प्रभु जाणिभेरन लोगून का सामुनि मान ले और अपून मन में यो विश्वास करा, कि परमेश्वरे ले यीशुस मरिन में भटे ज्यून करछ्य, तो परमेश्वर त्येरो जरूर उद्धार करोलो। +परमेश्वरा का नजर में धर्मी बनून खिन मन में विश्वास करि जाछो, और उद्धार पान खिन सबून का सामुनि मुखे ले अंगीकार करि जाछो। +क्याखिनकि परमेश्वरो को संदेश दिनवालो यशायाह ले मसीहा का बारिमें पवित्रशास्त्र में लिखना छ्यो, “जो कोई उमें विश्वास करोलो, उ लज्जित नै हो।” +यहूदीन लोगून में और गैर-यहूदी लोगून के फर्क नाहातिन, येक कारण की परमेश्वर सबुनको प्रभु छै; और उ उन सबुनको उद्धार करोलो, जो ऊस मद्दत खिन ध्दयूनान। +क्याखिनकि पवित्रशास्त्र में यो लिखीना को छै, “प्रभु उन सबुनका उद्धार करोलो, जो उको नामेस लीनान।” +लेकिन येहै पैलि कि लोग परमेश्वर थैं मद्दत माँग सकून, उनून मसीह में विश्वास करनू चांछो, और येहै पैलि की उन उमें विश्वास कर सकून, उनूनले उक बारिमें सुणून चैछो; और लोगून प्रभु का बारिमें सुणून खिन, कैले उनून बतून चैछो। +और येहै पैलि की कोई जाभेरन उनून बता सकां, उ आदिमी स भेजि जानो चैछो, जसो पवित्रशास्त्र में लिख रैछ की, “उनार खुट कतुक निका छन, जो निको बातुन को सुसमाचार सुणूनान।” +लेकिन सब लोगून ले उ सुसमाचार में विश्वास नै कर्यो। परमेश्वरो को संदेश दिनवालो यशायाह कुंछो, “हे प्रभु, भौत थ्वाड़ा लोगून ले हमार सुसमाचार में विश्वास कर करछ्य?” +येक कारण विश्वास तब उछो जब तुम सुसमाचार सुणूनान, और यो मसीह को बचन छै। +लेकिन मैं यो पुछ छूँ, “क्या यहूदी लोगून ले मसीह को सुसमाचार नै सुणियो?” क्या उनूनले सच्ची में कभै नै सुणियो? उनूनले सुणछै त जरूर। किलैकी पवित्रशास्त्र में लिख रैछ, “उनेरि आवाज पूरा संसार में, और उनोरो प्रचार पुरो संसारा में पुजी ग्योछ।” +फिर मैं पुछ छूँ, “कि इस्राएली लोग मसीह को सुसमाचार जाण छ्या? होई उन जाण छ्या! पैलि त परमेश्वर ले संदेश दिनवाला मूसा का द्वारा यो क्योछ की, मैं तुम यहूदी लोगून का मनून में जलन पैद करोलो, जब तुम उन लोगून का प्रति म्यारा प्रेम देखला जो यहूदी नाहातिन मैं एक मूर्ख जातिका द्वारा तुमून रीस दिलूलो।” +फिर परमेश्वरो को संदेश दिनवालो यशायाह भौत हिम्मता का दगाड़ प्रभु को बचन सुणाछ की, “जो मैंस नै खोजछ्या, उनूनले मैंस पा लीछ; और जो मैंस पुछछ्या ले नी छ्या, उनूनमें मैं प्रगट हो गयूँ।” +लेकिन इस्राएल देशाक लोगून का बारिमें परमेश्वरा का संदेश दिनवाला यशायाह का द्वारा क्योछ “मैं पुरो दिन अपून हात हुकुम नै मानून वाली और बहस करून वाली प्रजाक तरफ फैलूनै रयूँ और उन म्यारा पास फिरून।” +येक कारण मैं पुछ छूँ, कि परमेश्वरे ले अपूनी प्रजा स छोड़ी दीछी? नै! बिलकुल नै। मैंले त इस्राएली छूँ, अब्राहम को वंश और बिन्यामीनो को गोत्र में भटे छूँ। +परमेश्वरे ले अपूनी उ प्रजा स नै छोड़ियो, जैस उले पैलि भटे चुन लीछ। तुम नै जाणना कि पवित्रशास्त्र में परमेश्वरो को संदेश दिनवालो उत्साहले एलिय्याह कि कूछो, इस्राएला का लोगून का खिलाफ परमेश्वरथैं शिकायत करछो। +उले क्योछ, “हे प्रभु, उनूनले त्यारा संदेश दिनवाला लोगून मार डालियान, और त्यारा वेदीन नाश कर दीयान; मैंई एकोलो बच रयूँ जो येले तुमारा पछिल हिटून मर्यान, और उन म्येरो ले प्राण लीन चांछा।” +लेकिन परमेश्वरे ले एल्लियाह थैं क्योछ, “मैले अपून खिन सात हजार आदिमीन राख रैछ, जिनूनले झूठ्ठा बाल देवता की अराधना करून खिन अपून घुण नै टैकिया।” +ठीक इसकैं उ बखत ले, परमेश्वरा का अनुग्रह का कारण, इन यहूदी लोगून में भटे थ्वाड़ा लोगून ले परमेश्वरे ले अपून सच्चा लोग हुन खिन चुन रैछ। +अगर यो परमेश्वरे की कृपा ले चुनिना का छन, त उनार भल कामून करना का द्वारा नाहातिन, अगर यो कामून का द्वारा छन, त अनुग्रह फिर अनुग्रह नै र्यो। +येको नतीजा यो भ्यो; की इस्राएल देशा का लोग परमेश्वरे की दया की खोज में छ्या, फिरले उन उनून नै मिलियो, लेकिन उक चुनिनाका लोगून मिलछ्य और बचिना का लोगूनको मन कठोर कर दी ग्यो। +जसो पवित्रशास्त्र में लिख रैछ, “ परमेश्वरे ले उनून आजाका दिन तक उनेरि बुद्धि स बंद कर रैछ, और उनार आँखा त छन, लेकिन सच्चाई स नै देख सकनान, और कानून ले सुणनान लेकिन समझ नै सकनान।” +तब राजा दाऊद कूछो की, +“उन लोगून को सबै आशिर्बाद केवल उनून गिरूना को कारण बनछै, +यो बात खिन उनून मुसीबत और सजा मिलो। +और उनार आँखा अन्धा हो जून ताकि नै देख सकून, +और हर बखत अपूनी मसीबूतन का ताल उनून दबा दीन।” +त मैं पुछ छूँ, क्या इस्राएला लोगून इसी ठोकर लागछै की उन कभे नै उठ पाया? नै! बिलकुल नै। लेकिन उनार अविश्वास का कारण गैर-यहूदी लोगून को उद्धार मिलछ्य, ताकि इस्राएला का लोगून जलन पैद भैछ। +येक कारण अगर इस्राएल देशा का लोगून को अविश्वास गैर-यहूदी लोगून खिन भौत आशीष बन रैछ, त जब पुरो इस्राएल देशा का लोग परमेश्वर में विश्वास कराला, तब गैर-यहूदी लोग भौत आशीष पाला। +मैं तुम गैर-यहूदी लोग थैं यो बात कुछूँ। जब कि मैं गैर-यहूदी लोगून खिन प्रेरित छूँ, तो मैं अपूनी सेवा में घमंड करछूँ। +ताकि यो तरीका ले मैं अपूनी जातिक लोगून भटे जलन करवाभेरन उनूनमें भटे कैको त उद्धार करूँ। +किलैंकी जब इस्राएल देशा का लोगून त्यागा का कारण परमेश्वर दगाड़ संसारा का लोगून को मेल-मिलाप है ग्योछ, त की उनोरो मसीहा स ग्रहण करून, यो एक मरिना का आदिमी का नियाती होलो जो दुबार ज्यून है ग्योछ। +यो हम यहूदीन को रिवाज छै, की जब हम रोटो बनून खिन धुलो बनूनु, त हम परमेश्वर स दिन खिन मुठ्ठी भर धुलो ल्यूनू। अगर उ एक मुठ्ठी भर धुलो परमेश्वरो को छै, त उको की मतलब छै कि पुरो धुलो ले उको छै। और जब रूखे की जड़ परमेश्वरे की छै त येको मतलब छै की रूखा का पुर हांगा ले परमेश्वरा छन। +इस्राएली देशाक लोग फलवन्त जैतूना का रूखा का हांगाका नियाती छन, और हमार पुरखा अब्राहम, इसहाक और याकूब उ रूखा का जड़ा का नियाती छै, और गैर-यहूदी लोग जंगली जैतूना का रूखा का हांगा नियाती छन, जिनून जंगली जैतून का रूख भटे काटिभेरन, फलवन्त जैतूना रूख में कलम लगाई ग्यान, तुम यहूदीन में उई तरीका ले फैद प्राप्त करनान, जसकै अब उन जंगली हांगान फलवन्त जैतून की जड़ भटे खुराक मिलछी। +त उन हांगाका बारिमें जो काटि गैछ्या, घमंड जन कर्या, और अगर तैं घमण्ड करले, त याद राँखे कि तैं जड़ न्हैतिने, लेकिन जड़ तैंस सभालछी। +फिर तैं अपून मन में यो जन सोचै की, परमेश्वर ले यहूदीन उन हांगा की नियाती मानून है इनकार कर दीछ जो एक रूख भटे तोड़ दी जाछो ताकि उ गैर-यहूदी लोगून स्वीकार कर सको, जो उन हांगा की नियाती छन जिनूनमें कलम करि ग्यान। +यो सच्ची छै, उन त अविश्वास का कारण तोड़ी ग्यान, लेकिन तुम अपून विश्वास कारण परमेश्वरा का दगाड़ बनिनाका रूछा, येक कारण घमंडी जन बना, लेकिन डर राखा। +क्याखिनकि जब परमेश्वरे ले फलवन्त जैतूना का रूखा का निका हांगा में दया नै करि, त उ तुमून में ले दया नी कराला। +येक कारण परमेश्वरे की दया और कठोरता में ध्यान दे, उकी कठोरता उनून खिन छै जो अविश्वास का कारण गिर ग्यान, लेकिन उनेरि दया तैंखिन छै, येक कारण तुम उकी दया में बनिनाका रौ, नै त रूख भटे तैंस ले काट दी जाले। +और अगर इस्राएली लोग ले मसीह में विश्वास करून लागला, त उनेरि फलवन्त जैतूना का रूख में कलम कर दी जालि, क्याखिनकि परमेश्वर उनेरि दुबारकैं कलम लगा सकनान। +कोई जंगली रूख में हांगान को कोई फलवन्त रूखा को हिस्सा बनून कुदरती नाहातिन। और तुम जो यहूदी नाहातिना एक जंगली जैतूना रूख भटे काटिनाका हांगा नियाती छा, और एक फलवन्त जैतूना का रूख में शामिल हो गैछा। लेकिन उन यहूदी एक हांगाका नियाती छन जो फलवन्त जैतूना का रूख में ठुला होईना का छन, उनून जरूर फिर भटे अपून रूखा का दगाड़ मिलाई जो सकछो। +हे म्यारा विश्वासी भाईयों, मैं नै चांनू की तुम यो भेद भटे अनजान रौ, इसो नै हो की तुम अपून मलि में घमंड करून लागा, यो सच्ची छै की इस्राएला का लोग विश्वास करून खिन तैय्यार नाहातिन, लेकिन जब परमेश्वर में विश्वास करूनवाला गैर-यहूदी लोगून की संख्या पुर है जालि, त इस्राएला का लोग विश्वास कराला और परमेश्वरा का पास वापस आ जाला। +इसीकैं सब इस्राएली लोग उद्धार पाला, जसो पवित्रशास्त्र में लिख रैछ, कि “छुड़ूनवालो यरूशलम शैहर भटे आलो, अभक्ति स याकूबा का वंश भटे दूर करोलो। +जब मैं उनार पापून माफ करलो, तब उनार दगाड़ म्येरो योई वादा होलो।” +यहूदी लोग परमेश्वरा का बैरी छन, किलैकी उन सुसमाचार में विश्वास नै करून चांन, और यो तुमून खिन फैद बन ग्योछ, लेकिन परमेश्वर उनून प्रेम करछो किलैंकी यो उई वादा छै जो परमेश्वर ले उनार पुरखान का दगाड़ करिनाको छ्यो। +क्याखिनकि परमेश्वर अपून बरदानून वापस नै लीना, और नै बुलाहट कभै अपूनो मन बदलनो। +क्याखिनकि जसो गैर-यहूदी लोगून ले पैलि परमेश्वरा का हुकमो को पालन नै कर्यो, लेकिन इस्राएली लोगून को हुकमो को पालन नै करना ले, अब गैर-यहूदी लोगून में दया भैछ। +उसकैं उनूनले ले अब हुकमो को पालन नै कर्यो, किलैकी तुमून में जो दया हुछी, येले उनूनमें ले दया हो, +किलैंकी परमेश्वर बतुनान की सब लोग हुकमो को पालन नै करना का कारण पापून में फसनान, ताकि उन सबै लोगून अपूनी में दया देखा सकून। +ओहो! परमेश्वरो को दया को धन और बुद्धि और ज्ञान कतुक गंभीर छन, कोई ले उक फैसला को बखान नै कर सकना; और नै कोई उक बाटा स समझ सकना। +प्रभु का बिचारे स कोई ले नै जाण सकनो, +और नै उको कोई सलाकार बन सकछो, +और केले परमेश्वर कै दी रै, +जो उ बदाला में के पाना को दावा कर सकों। +किलैंकी सब कुछ परमेश्वर भटे उछो। उले सब कुछ बनाछ, और सब कुछ उकोई छै। उकी महिमा हमेशा हुनै रौ। आमीन +येक कारण हे विश्वासी भाईयों, मैं तुमून परमेश्वरे की दया याद दिलाभेरन बिनती करछूँ, कि अपून जीन्दगी स ज्यून और पवित्र, और परमेश्वर स निको लागून वालो बलिदान चढ़ा। परमेश्वरे की सेवा करना को योई सच्चा तरीका छै। +और यो संसाराक लोगून का नियाती जन बना, लेकिन तुमार मनाका पुर बदल जाना ले तुमोरो चाल-चलन ले बदलतनै जौ, कि जेलै तुम परमेश्वर की निकी और ग्रहणयोग्य, और सिद्ध इच्छाकी खोज करनै रौ। +क्याखिनकि मैं उ दयाक कारण जो परमेश्वर भटे मैंस मिलछ्य, तुमून में भटे हरेक थैं कुछूँ, कि जस समझून चैंछ, उ भटे बढ़भेरन कोई ले अपूनास जन समझा, लेकिन जतुक विश्वास परमेश्वर ले तुमून दीछ, उक अनुसार समझा। +क्याखिनकि जस हमार शरीर में भौत अंग छन, और शरीरा का सब अंगून को एक काम जस नै हुनो। +उसीकैं, हम ले जो मसीह में विश्वासी छा, हम सब मसीहक शरीराक अंग छा, और हम सब एक दुसारा भटे जुड़िनाक छै। +और जब की उ दया का अनुसार जो परमेश्वरे ले हमून दी रैछ, हमून अलग-अलग बरदान मिल र्यान। त जैस भविष्यबाणी को दान मिलीना को छै; ऊस उन बातुन बोलून चैछो, जेमें उ विश्वास करछो की परमेश्वर ले ऊस बताछ। +अगर दुसरान की सेवा करनाको बरदान मिलर्योछ, त सेवा में लाग रौ, अगर कोई सिखून वाला छन, त उ सिखून में लाग रौ। +जो उपदेश दीन वालो हो उ उपदेश दीन में लाग रौ; अगर दुसरान की जरूरत स पुर करना को वरदान मिलीनाको छै, त दिल खोल भेरन दान दयो; अगर यो अगुवाई करना को बरदान छै त ऊस लगन लगाभेरन करो, जो दया करो, उ खुशिले करो। +दुसरान प्रेम करना को दिखावा जन करा; बुराई भटे नफरत करा, और जो भलाई का कामून में लगातार लाग रौ। +एक दुसरा स परिवार की नियाती प्रेम करा; हरेक और हरेक जन स अपून है बढ़भेरन माना। +भौत मेहनत करा और आलीस जन बना; और अपून पुर मनेले प्रभु की सेवा करनै रौ। +जो आश हमार दगाड़ छै उक कारण खुश रौ; मुसीबत में धैर्य राखा, और हर बखत प्रार्थना करनै रौ। +और परमेश्वरा का लोगून की जेले जरूरत छै, उमें उनेरि मद्दत कर्या; और घर में आईना का लोगून की आदर-खातिदारी करा। +अपून सतून वालान आशीष दी, लेकिन श्राप जन दीया। +खुश रून वालान का दगाड़ खुश रया, और रूनवालान का दगाड़ रोईया। +तुम जसकै अपूनी परवाह करछा, उसकैं एक दुसरा की परवाह करनै रौ। घमंडी जन बँन्या, लेकिन जो गरीब छन, उनार दगाड़ संगति राखून खिन हमेशा तैय्यार रौ। अपूनास बुद्धिमान जन समझा। +बुराईक बदाला बुराई जन कर्या, जो बात सब लोगून खिन निकी छन उनेरि चिन्ता करा। +जाँ तक हो सकों, तुम लोगूनका दगाड़ मेल-मिलाप राखिया। +हे म्यारा विश्वासी भाईयों, अपून बदला जन ली, लेकिन परमेश्वरे स तुमून खिन बदला लीन दी, क्याखिनकि पवित्रशास्त्र में प्रभु कुंनान, “बदला लीन म्येरो काम छै, प्रभु कुंनान मैं बदला द्यूलो।” +लेकिन पवित्रशास्त्र में यो ले लिख रैछ, “अगर तेरो बैरी भुखो होलो त ऊस खानो खिलो अगर प्यासो होलो त ऊस पानि पिलाये। क्याखिनकि इस करनाले उको खोरो शर्मले झुक जालो।” +बुराईस अपून मलि में जितून जन दी, लेकिन भलाई करभेरन बुराईस जीत ली। +हरेक आदिमी प्रधान अधिकारीन का अधीन रया, क्याखिनकि सब अधिकार परमेश्वरा का तरफ भटे उनान, और जो अधिकार छै, उन परमेश्वरा का द्वारा ठैराईनाको छै। +येक कारण जो कोई इसा लोगून को बिरोध करछो, जिनारा पास शासन करना को अधिकार छै, त परमेश्वर की विधि को बिरोध करछो, और विरोध करूनवाला सजा पाला। +क्याखिनकि अगर कोई अधिकारी निका काम करूँ मर्योछ, त उक शासकून भटे डरना की जरूरत नाहातिन। लेकिन अगर बुर काम करून मर्यान, त उले डरना की ले जरूरत नाहातिन। अगर तुम शासकून भटे निडर रून चाँछा? त उई करा जो निका छै, जेलै तुमेरि तारीफ हो। +क्याखिनकि उ तुमेरि मद्दत खिन काम करून में परमेश्वरा का तरफ भटे सेवक छै। लेकिन अगर तुम बुराई करछा, त डरा, क्याखिनकि उनार पास तुमून सजा दिना को अधिकार छै और उन परमेश्वरो को सेवक छै, जिनून योई कारण भेजि ग्योछ की उन लोगून सजा दीयो, जो गलत काम करून मर्यान। +येक कारण यो ठीक छै की केवल सजा का डरा का कारण नै, लेकिन जमीर स साफ राखना मक्शद ले तुमून उनार अधीन रून चैछो। +येक कारण राजकर ले दी, क्याखिनकि शासन करूनवाला परमेश्वराका सेवक छन, और जो हमेशा अपूनी जिमेदारी पुर करना का काम लाग रूनान। +येक कारण हरेक स दी जो उनून दीनो ठीक छै, जैस राजकर चैछो, ऊस राजकर दी; जैस चुंगी चैछो, ऊस चुंगी दी, और जो अधिकारी का सम्मान करून चैछो, उको सम्मान करा, और जैको आदर करून चैछो, उको आदर करा। +तुम सबून केवल एक बातोको कर्जदार हुन चैछो, और उ यो छै की तुम सब एक दुसरा थैं प्रेम करा किलैकी जो दुसरान प्रेम राखनान, उले नियम-कानून पुरी करिनाका छन। +किलैकी मूसा का नियम-कानून में भौत आज्ञा छन, जसकै की “ब्यभिचार जन करिये, खून जन करिये, चोरी जन करिये, लालच जन करिये,” और इनून छोड़ी और कोई ले आज्ञा हो त सबुनको निचोड़ यो इन आज्ञान में मिलछो, “अपून पड़ोसीस अपून समान प्रेम राख।” +प्रेम पड़ोसी की बुराई नै करूनो, जो प्रेम करछो, उ नियम-कानून स पुर करछो। +तुमूनमें भटे हरेक स एक-दुसरा प्रेम करनै रून चैछो किलैकी उ बखत जब परमेश्वर हमून यो बुर संसार भटे छुड़ाला नजिक आग्योछ। जब हम पैल बार मसीहा में विश्वास करछ्या, त समझभेरन अब उक नजिक आग्योछ। यैस समझभेरन तुमून अपूनी नीन भटे जागून चैछो, और सतर्क रून चैछो। +यो इसो छै जसकै रात लगभग खतम हो गै, और दिन शुरू हुनवालो छै, हमून उन बुर कामून करून छोड़ दिन चैछ जो लोग अन्यारा में करनान। हमून उन हथियारून इस्तमाल करून चैछो जिनून उज्यालो में इस्तमाल करि जाछो। +आ हम लोगून का नियाती जिन शुरू कर दीया, जो उज्याला में रूनान लेकिन अन्यारा में नै। हमून नै रंगरलियों में, और पियक्कड़पन में, नै ब्यविचार में, और नै लुचपन में, और नै झगड़ा और डाह में जीन्दगी जिन चैछी। +लेकिन प्रभु यीशु मसीह तुमोरो कवच बन जौ, और पापी स्वभाव की इच्छान पुर करना की कोशिश जन करा। +जो विश्वासी भाई विश्वास में कमजोर छन, ऊस अपूनी संगति में ली, ली, लेकिन उक दगाड़ यो बारिमें बहस जन करा की ऊस कि करून चैछो या कि नै। +क्याखिनकि एक्कै विश्वास छै, कि सब कुछ खानो उचित छै, लेकिन जो विश्वास में कमजोर छै, उ साग पाते खाछ्यो। +जो शिकार खाछो, उ जो शिकार नै खानो ऊस तुच्छ नै समझो, और जो शिकार खाछो, उ शिकार खान वाला में दोष नै लगो, किलैकी परमेश्वर द्वीवैन ग्रहण करछो। +येक कारण तुमून केका दास को फैसला नै करून चैनो। चाहे उ भल करो या बुर करो, यो उक मालिक की जिमेदारी छै। किलैंकी प्रभु भल करून में उकी मद्दत करछो। +यो तरीका ले कोई त एक दिनेस दुसारा भटे बढ़भेरन मानछो, और कोई सब दिनून एक समान मानछो। हरेक अपून मन में यकीन हुन चैछो की जो उ सोचछो क्याखिन उ ठीक छी। +जो कोई ले दिनेस मानछो, इसो येक कारण हुछो किलैकी उ प्रभु स सम्मान करून चांछो। जो शिकार खाछो, उ प्रभु खिन खाछो, किलैकी उ परमेश्वर स धन्यबाद करछो, और कोई शिकार नै खानो उ प्रभु खिन नै खानो, क्याखिनकि उ परमेश्वरोको धन्यबाद करछो। +हम सब प्रभु का छा। येक कारण, हमोरो जीवन में और हमरि मौत में, हमून ऊस खुश करून चैंछो खुद स नै। +अगर हम ज्यून छै; ते प्रभु खिन ज्यून छै, और अगर मरनू, त प्रभु खिन मरनू, फिर हम जीयाँ या मरा हम प्रभु का छै। +क्याखिनकि यीशु मसीह येक कारण मर्यान और फिर ज्यून ले भ्यान, उ उई छै जैस ज्यून और मरिनाका द्वीवै लोग प्रभु स्वीकार करनान। +फिर तैं किलैं अपून विश्वासी भाई में दोष लगूछै? या तैं फिर किलैं अपून विश्वासी भाई स तुच्छ समझछै? हम सबून को न्याय करूनवालो परमेश्वर छै। +क्याखिनकि पवित्रशास्त्र में लिख रैछ, +“प्रभु कुंनान, म्यारा जीवनैकि कसम खाछूँ की, +हरेक आदिमी म्यारा सामुनि अपुना घुणान टेकाला, +और हरेक आदिमी अपून पापून को परमेश्वरा का सामुनि अंगीकार कराला।” +येक कारण हमून में भटे हरेक अपून-अपून कामून को लेखा जोखा परमेश्वरे स द्याला। +येक कारण अघिलकैं हम एक दुसारा में दोष जन लगाया, लेकिन तुम यो ठान ली, कि कोई अपून विश्वासी भाई पाप फंदा में जन फंस जौ। +मैं जाणछूँ, और प्रभु यीशु का द्वारा मैंस भरोस भ्योछ, कि कोई चीज अशुद्ध नै हुनी, लेकिन जो ऊस अशुद्ध समझछो उ खिन अशुद्ध छै। +अगर तेरो विश्वासी भाई त्यारा खाना का कारण उदास हुछो, त फिर तैं प्रेमा का रीतिले नै हिटने, अगर तेरो खानो त्यारा विश्वासी भाई परमेश्वरोको हुकमो को पालन करून छोड़ दीछ त उ खाना स जन खा। किलैकी मसीह उ विश्वासी भाई खिन ले मरछै। +येक कारण तुम जो करूनमर्याछा उ निको छै, लेकिन अगर कोई और ऊस बुर मानछो त ऊस जन करा। +परमेश्वरा का राज्य में खान पिनो जरूरी नाहातिन, लेकिन जरूरी बात इन छन की परमेश्वरा का दगाड़ सही जीन्दगी जीनो, पवित्र आत्मा में शान्ति और आनन्द छै जो पवित्र आत्मा भटे मिलछो। +जो कोई यो तरीका ले मसीह की सेवा करछो, त परमेश्वर उ है खुश हुनान, और लोग उक बारिमें ले निको कुंनान। +येक कारण हमून उन बातुन की कोशिश करून चैछी, जो शान्ति का कारण बनछी, और एक दुसरा स विश्वास में मजबूत करा। +जो तुम खाछा उक कारण परमेश्वरोको काम जन बिगाड़ा; याद राखा खाना की सब चीज शुद्ध छै, अगर कोई आदिमी तुमार खाना ले पाप में पड़छो, त यो गलत छै। +निको त यो छै, कि त नै तैं शिकार खायें, और नै अंगूर को रस पीयें, और कोई काम इसो जन करें, जेलै तेरो विश्वासी भाई भटक भेरन पाप में पड़ जौ। +तुम इन बातुन का बारिमें जो ले मानछा, उ तुमार और परमेश्वरा का बीचे की बात छै। धन्य छै उ, जो उ बात में जेस उ ठीक समझछो, अपूनास दोषी नै ठैरून। +लेकिन अगर तुमून यो बात स लीभेरन सकछै की हमून कि खानो चैछ या नै, अगर तुम येस खा लीछा त तुम पाप करूनमर्याछा। किलैकी तुम अपून विश्वास को पालन नै करूनमर्या। हम जो ले करनू, अगर यो प्रभु में विश्वास का दगाड़ नाहातिन, त उ हमून खिन पाप छै। +हम जो विश्वास में मजबूत छै, तो जाणनू कि इन बातुन ले के फर्क नै पड़नो, लेकिन हम उनून केवल खुदै खुश करून खिन नै कर सकना। हमून उन लोगून का शक और डरून में बिचार करून चैछो जो इन बातुन गलत मान्नान +हमून में भटे हरेक अपून दगड़िया विश्वासी खिन उ करून चैंछो, जो उ खिन निको छै और जो ऊस खुश करोलो और जो उक विश्वास स मजबूत बनालो। +क्याखिनकि मसीह ले अपनास खुश नै कर्यो, लेकिन जसो पवित्रशास्त्र में लिख रैछ, “तेरि बुराई करून वालान ले मेरि बुराई ले करछ्य।” +जतुक बात पैलिक पवित्रशास्त्र में लिखी ग्यान, उन हमरि शिक्षा खिन लिखीनाका छन, ताकि हम उ शिक्षा ले धीरज और हिम्मत मिलनै रौ, यो तरीका ले हम अपूनी आश बनाईना की राखा, कि परमेश्वरे ले जो वादा करिनाको छ्यो, उ करोलो। +मैं प्रार्थना करछूँ की, परमेश्वर तुमूनमें और धीरज और शान्ति दे ताकि तुम यीशु मसीह की शिक्षा का अनुसार एक-दुसरा का दगाड़ शान्ति ले रून में मद्दत करा। +ताकि तुम सब एक दगाड़ मिलभेरन हमार प्रभु यीशु मसीह का पिताकी महिमा करा। +येक कारण, तुम एक दुसरा स ग्रहण करा, जसीकैं मसीह ले तुमून ग्रहण कर रैछ; ताकि लोग परमेश्वरे की तारीफ करून। +येक कारण मैं कुछूँ जो खतना करिना का यहूदीन मसीह को सेवक यो बतून खिन बनछै, की परमेश्वर वादा स पुर करून में सच्चो छै, जो उले उनार पुरखानथैं करिनाको छ्यो, +और गैर-यहूदी लोग ले परमेश्वरे की दया का कारण उकी महिमा करून; जसो पवित्रशास्त्र में लिख रैछ, +येक कारण मैं गैर-यहूदी लोगून में तेरि महिमा करलो +में त्यारा नामाका भजन गाँलो। +एक और जाग पवित्रशास्त्र में लिख रैछ, +“हे सब गैर-यहूदी लोगों, परमेश्वर की प्रजा का दगाड़ खुशी मना।” +फिर भटे पवित्रशास्त्र में लिख रैछ, +“हे सब गैर-यहूदी लोगों, प्रभु की तारीफ करा; +और हे राज्य-राज्य का सब लोगों उकी तारीफ करा।” +और फिर परमेश्वरो को संदेश दिनवालो यशायाह ले पवित्रशास्त्र में लिख रैछ, +यिशै को बंश भटे एक आलो, +और गैर-यहूदी लोगून में राजा करोलो, +उमें गैर-यहूदी लोग आश राखाँला की उ उनून बचालो। +मैं प्रार्थना करछूँ की, परमेश्वर जो आशो को दाता छै, तुमून विश्वास करून में पुर रीतिले खुशी और शान्ति ले भरौ की पवित्र आत्मा की सामर्थ ले तुमेरि आश बढ़नै जौ। +हे म्यारा विश्वासी भाईयों, मैं खुद ले तुमार बारिमें जाणछूँ, कि तुम ले खुदै भलाई ले भरिनाका छै; और तुम पुर रीतिले जाणछा की तुमून कि करून चैछो। एक दुसरा स सिखूनै रौ। +तब ले मैले काँई-काँई याद दिलून खिन तुमून जो भौत हिम्मत करभेरन लिख रैछ, यो उ दयाका कारण भ्योछ, जो परमेश्वरे ले मैंस दीछ। +कि मैं गैर-यहूदी लोगून खिन मसीह यीशु को सेवक होभेरन एक याजक की नियाती परमेश्वरे की सुसमाचार की सेवा करूँ। इसीकैं मैं उनून एक भेंटा का रूप में परमेश्वरा का पास ल्या सकछूँ जैले उ खुश छन, किलैंकी पवित्र आत्मा ले उनून शुद्ध कर रैछ। +येक कारण मैं यीशु मसीह कारण परमेश्वरे में सेवा की तारीफ कर सकछूँ। +मैं यो कुन खिन निडर छूँ, किलैंकी मसीह ले म्यारा द्वारा जो कर रैछ, उमें मैं दुसरा लोगून परमेश्वराका पछिल चलून में सक्षम छूँ। गैर-यहूदीन यीशु मसीह में भरोस करछय जब उनूनले म्यारा बचन स सुणछ्य और म्यारा कामून देखछ्य। +मैं पवित्र आत्मा द्वारा दी गै सामर्थ ले चकित काम और चमत्कार करछूँ। येक कारण जाँ ले मैं यरूशलम शैहर भटे इलिरिकम शैहर गयूँ, मैंले वाँ सबे लोगून, यीशु मसीह का बारिमें सुसमाचार सुणूछूँ। +लेकिन म्यारा मनेकी इच्छा छै, की यीशु मसीहा को सुसमाचारो को प्रचार उनी जागान में करलो, जाँ मसीह का बारिमें येले तक सुणि नै ग्यो; ताकि मैं दुसारा का कामून में अपून अधिकार नै राखूँ। +मैं उ बात स पुर करून चांछूँ जो पवित्रशास्त्र में लिख रैछ, +“जिनून मसीहा का बारिमें नै बताई ग्योछ, उन देखाला +और जिनूनले उक बारिमें नै सुणि उनी समझाला।” +किलैकी मैं उन जागान में मसीहा को सुसमाचारो को प्रचार करनमर्यू छूँ, जाँ लोगून ले उक बारिमें नै सुणिना को छ्यो, येक कारण मैं अपून आपस तुमार पास उन है रोकूनमर्यू। +लेकिन अब इन प्रदेशून में जिन लोगून ले मसीहा का बारिमें नै सुण रैछ, उन प्रदेशून में सुसमाचारो को काम पुर कर हैछ, मैंस भौत सालून भटे इन्तजारा का बाद तुमार पास उनाकी इच्छा छै। +येक कारण जब मैं स्पेन देश खिन जूलो त तुमार पास हुनै जूलो, किलैंकी मैंस आश छै, की मैं सफर करून बखत तुमूनथैं भेंट करूँ, और मैं तुमूनथैं संगति करभेरन खुश हो जूँ, और मैं चाछूँ की तुम मैंस म्यारा स्पेन देशा का सफर खिन मद्दत करा। +लेकिन ऐल त यरूशलम शैहरा का विश्वासीन भेंट दिन खिन जान छै। +क्याखिनकि मकिदुनिया और अखया प्रदेशा का लोगून ले इसो करून निकी बात समझछ्य, कि यरूशलम शैहरा में गरीब विश्वासी लोग छन उनून के दान दी। +उनूनले खुशी ले गरीब लोगून दान दीछ, उन यरूशलम शैहरा का रूनवाला लोगून का कर्जदार छै, किलैंकी गैर-यहूदी लोगून ले यरूशलम शैहर में रूनवाला विश्वासीन ले सुसमाचार की आत्मिक आशीष प्राप्त करछै, येक कारण उनून लागछो की येका बदला में उन कम है कम उनेरि आर्थिक मद्दत कर सकनान। +येक कारण, मैं सबून है पैलि यरूशलम शैहर खिन जानमरयू, ताकि उनून जो जामा करीना का दान दी सकूँ। उक बाद फिर मैं रोम देश में आभेरन तुमारा दगाड़ मिलना का बाद स्पेन देश खिन जूलो। +और मैं जाणछूँ कि जब मैं तुमार पास उलो, त उक कारण मसीह पुरी रीतिले आशीष द्योलो। +हे विश्वासी भाईयों, हमार प्रभु यीशु मसीह में हमार आत्मा ले हमून जो प्रेम दीछ, उक कारण, मैं तुमूनथैं बिनती करछूँ की मैं खिन परमेश्वरथैं भौत ईमानदारी ले प्रार्थना करा। +जेले मैं यहूदिया प्रदेशा का अविश्वासीन भटे बच रूँ, और यो बात खिन ले प्रार्थना कर्या की वाँ का विश्वासी मेरि भेंट स ग्रहण करून जो मैं अपून दगाड़ यरूशलम शैहर भटे लीभेरन जानमर्यू। +और मैं परमेश्वरे की इच्छाले तुमार पास आनन्द का दगाड़ आभेरन तुमेरि संगति में आराम करूँ। +मैं प्रार्थना करछूँ की परमेश्वर, जो शान्ति दीछो, तुम सबून का दगाड़ रौ। आमीन। +मैं चांछूँ की, तुम फीबे को आदर करा, जो हमरि विश्वासी बैनि और जो किंख्रिया शैहर की विश्वासी मण्डली की सेविका छै। +और तुम लोगून चैछो की उको प्रभु में स्वागत करा, और जसकैं कोई काम में ऊस तुमेरि जरूरत हो, त उकी मदद कर्या क्याखिनकि उले भौतून की और मेरि ले मद्दत करछै। +बैनि प्रिस्किल्ला और उको घरवालो अक्विला स जो मसीह यीशु में म्यारा सहकर्मी छन, उनुस म्येरो नमस्कार। +उनूनले म्यारा प्राण बचुन खिन खुद अपूनी जीन्दगी ले खतरा में डाल दीछ। केवल मैं नै, लेकिन गैर-यहूदी लोगून की पुरी विश्वासीन की मण्डली ले उनोरो धन्यवाद करनान। +और उ विश्वासीन की विश्वासी मण्डलीस ले नमस्कार जो उनार घर में जामा हुछी; म्योरो प्रिय इपैनितुस ऊस ले म्येरो नमस्कार जो आसिया प्रदेश को मसीह में विश्वास करूनवालो पैल आदिमी छै। +मरियम स जेलै तुमून खिन भौत मेहनत करछ्य, ऊस ले म्येरो नमस्कार। +भाई अन्द्रोनीकुस और बैनि यूनियास जो म्यारा जाति का लोग छन और म्यारा दगाड़ जेल में छ्या, और प्रेरित उनून निकी कै जाणनान, और मैं है पैलिक मसीह का शिष्य बनिनाका छ्या उनुस ले म्येरो नमस्कार। +अम्पलियातुसस, जो प्रभु में म्येरो प्रिय दगड़िया छै, ऊस ले म्येरो नमस्कार। +उरबानुस स, जो मसीह में हमार सहकर्मी छन, और म्यारा प्रिय इस्तखुस स ले म्येरो नमस्कार। +अपिल्लेसस परखी जाना का बाद ले जेको विश्वास मसीह में लगातार बढ़नै ग्यो, ऊस म्येरो नमस्कार। अरिस्तुबुलुस और उक घराना स ले म्येरो नमस्कार। +म्यारा रिश्तेदार हेरोदियोन स म्येरो नमस्कार। नरकियुस्सका घराना स जो लोग प्रभु में छन उनूनले म्येरो नमस्कार। +त्रफैना और त्रफोसास बैनिन जो प्रभु में मेहनत करनान, उनून म्येरो नमस्कार। प्रिया पिरसिसस बैनि स जेले प्रभु में भौत मेहनत करछै, ऊस ले म्येरो नमस्कार। +रूफुसस जेले प्रभु ले खास काम खिन चुनिनाको छै, और उकी ईजा स, जो मेरि ले ईजा का नियाती छै, द्वीवै म्येरो नमस्कार। +असुंक्रितुस और फिलगोन और हिर्मेस, पत्रुबास, हर्मास और उनार दगाड़िया विश्वासी भाईन म्येरो नमस्कार। +फिलुलुगुस और यूलिया, नेर्युस और उकी बैनि, और उलुम्पास और उनार दगाड़िया सब परमेश्वरा का लोगून म्येरो नमस्कार। +एक दुसरा का दगाड़ प्रेमे ले गाल मिलभेरन नमस्कार करा। तुमून मसीह की पुरी विश्वासी मण्डली का तरफ भटे म्येरो नमस्कार। +अब हे विश्वासी भाईयों, मैं तुमूनथैं बिनती करछूँ, की तुम लोगून भटे सतर्क और दूर रया, और उन उ शिक्षा का खिलाफ छन, जो तुमून मिल रैछ, और जो दुसारा लोगून का विश्वास में कमजोर हुनो और झगड़ा को कारण बनछो। +क्याखिनकि इस लोग हमार प्रभु यीशु मसीह का नाहातिन, लेकिन अपून फैदा खिन सेवा करनान, और इन लोग चिकनी-चुपड़ी बात करभेरन सीधा-सादा मनाका लोगून बहका दीनान। +हर कोई जाणनान की तुम कतुक निकीकैं प्रभु हुकुम पालन करछा। येक कारण में तुमार बारिमें सोचभेरन खुश छूँ, लेकिन मैं यो चाछूँ कि, तुम भलाई खिन बुद्धिमान, और बुराई खिन सीधा बनिनाक रौ। +परमेश्वर जो शान्ति को दाता छै, उ शैतान स नाश कर द्योलो और तुमार अधीन कर द्योलो। हमार प्रभु यीशु मसीह को अनुग्रह तुमून में हुनै रौ। +म्यारा दगाड़ प्रभु की सेवा करूनवाला तीमुथियुस, और म्यारा जातिक लोग लूकियुस और यासोन और सोसिपत्रुस को तुमून नमस्कार। +मैं तिरतियुस जो पौलुस खिन यो चिठ्ठी लिखूनमरयूँ, मैं अपून नमस्कार स भेजूनमरयूँ। मैंले प्रभु को एक शिष्य छूँ। +गयुस जैका दगाड़ में रून मरयूँ उले तुमून नमस्कार कुनमर्योछ। पुर विश्वासीन की मण्डली याँ उनार घर में मिलछी। इरास्तुस जो यो शैहरो को भंडारी छै तुमून नमस्कार दीछो। +मैं प्रार्थना करछूँ की, हमार प्रभु यीशु मसीह की दया तुमून में हुनै रौ। +अब तुमून म्येरो सुसमाचार जो यीशु मसीह का बारिमें छै, तुमून प्रचार करभेरन विश्वास में मजबूत कर सकछो। किलैकी यो सुसमाचार सदियून भटे लुका भेरन राखिनाको छ्यो। +लेकिन अब परमेश्वरो को हुकुमा का अनुसार परमेश्वरा का संदेश दिन वालान की किताबाक द्वारा सब जातिन का लोगून बताछ, की विश्वास भटे हुकमो को पालन करूनवाला हो जाँ। +यीशु मसीह का द्वारा, उ एकमात्र प्रजापति बुद्धिमान परमेश्वर की महिमा हमेशा-हमेशा हुनी रौ। आमीन। +मैं, पौलुस यो चिठ्ठी स जो प्रभु यीशु मसीह को प्रेरित हुन खिन परमेश्वरे की इच्छा ले चुन रैछ और मैं याँ हमार विश्वासी भाई सोस्थिनेस का दगाड़ छूँ जो मेरि मद्दत करछो। +मैं यो चिठ्ठी परमेश्वरा का विश्वासीन की मण्डली खिन भेजूनमरयूँ, जो कुरिन्थुस शैहर में छै, मतलब की उन लोगून जिनून परमेश्वरेले अपून लोग हुन खिन यीशु मसीहक दगाड़ एक करभेरन अलग करिना को छै और पवित्र लोग हुन खिन बुलाछ; और उन सबून का नाम ले जो हर जाग हमार और अपून प्रभु यीशु मसीहक नामले प्रार्थना करनान। +मैं प्रार्थना करछूँ, कि हमार पिता परमेश्वर और प्रभु यीशु मसीहक तरफ भटे तुमून अनुग्रह और शान्ति मिलनै रौ। +मैं तुमार बारिमें अपून परमेश्वरो को धन्यबाद हमेशा करछूँ, क्‍याखिनकि तुमोरो यीशु मसीहक दगाड़ रिशता हुना का कारण परमेश्वर ले अपून अनुग्रहक द्वारा तुमून भौत सारा आशीष दीयान। +क्याखिनकि तुमोरो यीशु मसीह का दगाड़ गैरो रिशता छै, उक कारण परमेश्वर ले तुमून भौत सारी काबिलियत दी रैछ, जैमें बचनो को प्रचार करून और आत्मा का द्वारा हरेक काम करना की समझ दी रैछ। +यो बात स साबित करछो, जो मैंले तुमून मसीहक बारिमें बातछ उ सच्ची छै। +यो कारण छै, कि जब तुम हमार प्रभु यीशु मसीह का वापस उनाको इन्तजार करनै रूछा, और अब तुमार पास उ आत्मिक बरदान छन जिनेरी तुमून जरूरत छै। +परमेश्वर तुमून अन्त तक विश्वास में मजबूत करोलो, कि प्रभु यीशु मसीह दुबारा वापस आलो, त तुम निर्दोष पाई जा। +परमेश्वर इसो करोलो, क्याखिनकि उ जो कुंछो ऊस उ करून में विश्वायोग्य छै, और उले तुमून अपून च्याला, हमार प्रभु यीशु मसीह का दगाड़ एक संगति में बुला रैछ। +हे म्यारा विश्वासी भाईयो, मैं तुमूनथैं हमार प्रभु यीशु मसीह नामले बिनती करछूँ कि तुम सबून एक-दुसरा का दगाड़ सहमत हुन चैछो, ताकि तुमून में मन-मोटाव नै हो, लेकिन एक्कै हो भेरन एक-दुसारा का दगाड़ मेल-मिलाप ले रौ। +क्याखिनकि हे म्यारा विश्वासी भाईयो, खलोए का परिवारा का लोगून ले मैंस तुमार बारिमें बताछ, कि तुमून में झगाड़-फिसाद हुन मर्यान। +म्येरो कुंना को मतलब यो छै, कि तुमून में भटे कोई त अपूनास कुंछो, “मैं पौलुसो को शिष्य छूँ,” कोई “मैं अपुल्लोसो को,” कोई “मैं कैफा को,” या “मैं मसीह को शिष्य छूँ।” +यो बात ठीक नाहातिनी, क्याखिनकि मसीह स द्वी हिस्सा में नै बाणि ग्यो, शायद तुम गलती ले यो सोचछा कि मैं, पौलुस तुमून आजाद करून खिन सूली में चढ़ाई ग्यो? शायद तुम गलती ले यो सोचून मरैछा कि तुमून येक कारण बपतिस्मा दीई ग्योछ ताकि तुम म्यारा शिष्य बना। +मैं परमेश्वरो को धन्यबाद करछूँ कि क्रिस्पुस और गयुस स छोड़िभेरन मैंले तुमूनमें भटे कैस ले बपतिस्मा नै दीयो। +कोई इसो नै के सकूनो, कि तुमून म्यारा शिष्यून का रूप में बपतिस्मा मिल रियोछ। +और हाँ, मैंस याद छै कि मैंले स्तिफनास का परिवार का लोगून ले बपतिस्मा दीछ; इनून छोड़, मैंले कैसे बपतिस्मा नै दीनो। +क्याखिनकि मसीह ले मैंस बपतिस्मा दीन खिन नै, पर सुसमाचार सुणून खिन भेज रैछ, और जब मैं लोगून परमेश्वरो को सुसमाचार सुणूछूँ, त मैं अपूनी काबिलियत ले नै सुणूनू, नै त लोग सिर्फ मेरि काबिलियत मेंई विश्वास करना, और उन सूली में मसीह की मौत की सामर्थ स नी जाणना। +क्याखिनकि जब लोग परमेश्वरो को यो सुसमाचार सुणूनान, कि यीशु मसीह सूली में हमार पापून खिन बलिदान हो ग्यो, त उनूनमें भटे कुछ लोग कुंनान कि यो सुसमाचार मूर्खतापूर्ण छै। इसो तरीका ले सोचून वाला लोग परमेश्वरा का सजा का हक्कदार छन, लेकिन हमून खिन जो यो सुसमाचार में विश्वास और उद्धार पा रैछ उनून खिन परमेश्वरै सामर्थ छै। +क्याखिनकि पवित्रशास्त्र में लिखीनाको छै, +“मैं ज्ञानिन को ज्ञान नाश करूँलो, +और समझदारून की समझस बेकार कर द्यूलो।” +और हम यो बातले समझनू कि जो बुद्धिमान छन उनोरो ज्ञान की कोई कीमत नाहातिन; मूसा का नियम-कानून का सिखून वालान की ले कोई कीमत नाहातिन, और यो संसार में इसा लोगून की ले कीमत नाहातिन जो बोलून में चालाक छन। क्याखिनकि परमेश्वरा सामुनि यो ज्ञान की कोई कीमत नाहातिन। +मैं इसो येक कारण कुछूँ, क्याखिनकि परमेश्वरेले समझदारी ले फैसला लीछ कि यो संसार लोगून अपून काबलियत का द्वारा ऊस नी जाण सकछ्या। येक कारण परमेश्वर उन लोगून बचूना को फैसला करछ्य जो सुसमाचार में विश्वास करनान जैको प्रचार हमूले करछ्य, हालाकि लोग यो प्रचार मूर्खता की बात समझनान। +यो यहूदी लोगून खिन मूर्खतापूर्ण लागछो, क्याखिनकि उ यो सच्चाई स साबित करून खिन स्वर्ग भटे चिन चाँनान, और गैर-यहूदी लोग ले लोगून का ज्ञान का खोज में छन। +लेकिन हम यो प्रचार करनू कि मसीह हमून हमार पापून है छुड़ून खिन सूली में मर ग्यो, यो यहूदी लोगून का विश्वास खिन ठोकर को कारण छै और गैर-यहूदीन लोगून खिन मूर्खता खिन छै। +लेकिन परमेश्वरा का चुनिना का लोगून खिन, चाहे यहूदी हुन या गैर-यहूदी, योई मसीह परमेश्वर की सामर्थ, और परमेश्वरो को ज्ञान छै। +क्याखिनकि जो परमेश्वरै की मूर्खताको जसो लागछो उ लोगून का ज्ञान भटे ज्यादा बुद्धिमान छै, और परमेश्वरे की कमजोरी लोगून का शक्ति भटे ज्यादा मजबूत छै। +हे म्यारा विश्वासी भाईयो, यो बारिमें सोचा, कि तुम कि छ्या, जब परमेश्वर ले तुमून बुलाछ, लोगून का नजरून में तुम भौत बुद्धिमान नी छ्या, और नै भौत ताकतवर छ्या और नै त समाज में तुमोरो भौत रूतबा छ्यो। +लेकिन परमेश्वरे ले संसाराक मूर्खून चुन लीछै, कि ज्ञानवानून लज्जित करो; और संसाराक कमजोरून चुन लीछै, कि ताकतवर लज्जित करो। +और भौत रूतबा वाला लोगून को घमण्ड चूर करून खिन परमेश्वर ले उन लोगून चुन हालछै, जो संसारा का नजर में तुच्छ और नीच और जिनेरी कोई गिनती नाहातिन। +परमेश्वरेले यो येक कारण क्योछ कि कोई ले आदिमी उक सामुनि घमण्ड नै कर सकौ। +लेकिन परमेश्वर ले तुमून यीशु मसीह का दगाड़ एकजुट करिना को छै, और मसीह का द्वारा हमून अपूनो ज्ञान दीछो। परमेश्वरेले हमून उक नजरून में धर्मी बनूछो। मसीह का द्वारा हमून पवित्र बनाई जानू, और उ हमून पापून भटे छुटकारा दीछो। +क्याखिनकि मसीह हमोरो सब कुछ छै, जो पवित्रशास्त्र में लिखीना को छै, “जो घमण्ड करौ उमें घमण्ड करौ जो परमेश्वर ले करिना छै।” +हे म्यारा विश्वासी भाईयो, जब मैं तुमार पास परमेश्वरा का बारिमें सुसमाचार सुणूनै आयूं त मैंले ठूला-ठूला अकक्षरून को इस्तमाल नै कर्यो और नै समझदार लागना को दिखावा करछ्य। +क्याखिनकि तुमार बीच मैं यो ठान भेरन आईना को छ्यूँ, कि मैं यीशु मसीह और उकी सूली में मौत का अलावा कोई ले और चीजक बारिमें नै जाणू। +जब तुम लोगून का बीच छ्यूँ, मैं खुद कमजोर, और भौत थरथराईना को और भौत डरीना को छ्यूँ। +और मेरि शिक्षा और म्येरो प्रचार आदिमीन का ज्ञान ले भरिना का अकक्षरून का अनुसार नी छ्यो, लेकिन पवित्र आत्मा ले तुमून एक शक्तिशाली तरीका ले दिखाछ कि जो सुसमाचार मैंले तुमून बताछ उ सच्ची छ्यो। +येक कारण कि तुमोरो विश्वास लोगून का ज्ञान में नै, लेकिन परमेश्वरा का सामर्थ में निर्भर हो। +फिरले मैं उन लोगून का बीच ज्ञान को सुसमाचार सुणूछूँ जो आत्मिक रूप ले मजबूत छै। लेकिन यो संसारिक और संसार का नाश हुनवाला अधिकारीन को ज्ञान नाहातिन। +लेकिन जो ज्ञान की हम बात करनू, उ ज्ञान परमेश्वरो को ज्ञान छै जो लुकीना को छ्यो। अब तक कोई ले येस नी जाण छ्यो। लेकिन संसाराक बनून है पैलि उले अपून ज्ञान ले फैसला करिना को छ्यो कि हम उकी महिमा में भागीदार हूला। +परमेश्वरे की योजना यो संसाराक अधिकारीन में भटे कैले ले नै समझयो, क्याखिनकि अगर उन जाण लीना, त महिमाक प्रभु स सूली में नी चढ़ूना। +लेकिन जसो पवित्रशास्त्र में लिखीना को छै, +जो कभै आँखान ले दिखाई नै दीयो, +जो कभै कानून ले नै सुणि ग्यो और जो लोगून का दिल में नै आयो, +उ सब परमेश्वरेले उनून खिन तैयार करिना को छै, +जो उनूथैं प्रेम करछो। +परमेश्वर ले इन बातुन हमून में मतलब प्रेरितून में इन चीजून अपूनो पवित्र आत्मा का द्वारा प्रकट करछ्य। क्याखिनकि पवित्र आत्मा भटे कैले लुकीना को नाहातिन, उ हर बात स जाँच करछो, या तक कि परमेश्वरो को मक्शद स ले जो अब तक लोगून मालूम नी छ्यो। +आदिमीन में भटे को कोई आदिमी की बातुन जाण सकछो, केवल आदिमी कि आत्मा जो उमें छै? उसीकैं परमेश्वरे की बातुन ले कोई नै जाण सकनो, केवल परमेश्वरो को आत्मा ही जाण सकछो। +हम उसकैं नै सोचना जसकैं संसारा का लोग सोचनान; किलैकी हमूनले उ आत्मा पा रैछ, जो परमेश्वरा का तरफ भटे छै, कि हम उन सब बातुन जाण सका, जो परमेश्वरेले हमून दी रैछ। +और येक कारण हम इन बातुन दुसारा लोगून बतूनू, त हम इन बातुन को इस्तमाल नै करना, जो लोगून का ज्ञान ले मिलछो, लेकिन हम उन बातुन को इस्तमाल करनू जो परमेश्वरा का आत्मा का द्वारा मिलछो, जो आत्मिक ज्ञान का द्वारा आत्मिक बाततून समझूछो। +येक कारण जैका पास परमेश्वरो को आत्मा छै, केवल उई यो आत्मिक सच्चाई की बातुन समझ सकछो, लेकिन जैका पास परमेश्वरो को आत्मा नाहातिन, उई इन आत्मिक बातुन मूर्खता की बात समझछो। +जिन लोगून ले पवित्र आत्मा पाछ उई उन सब बातुन समझ सकनान जो पवित्र आत्मा सिखूछो। लेकिन जिन लोगून का पास पवित्र आत्मा नाहातिन उन, उन लोगून का बिचारून नै समझ सकना जिनारा पास पवित्र आत्मा छै। +यो सच्ची छै क्याखिनकि पवित्रशास्त्र में कै रैछ, “कोई ले यो नै जाण सकनो कि प्रभुक मन में कि छै। कोई ऊस नै सिखा सकनो।” लेकिन हम विश्वासी समझनू कि मसीह का मन में कि छै। +हे म्यारा विश्वासी भाईयो, तुम यो संसाराक लोगून नियाती दिखावा करून मरेछा, येक कारण मैं तुमूनथैं आत्मिक लोगून का नियाती बात नै कर सकयू, क्याखिनकि मसीहक विश्वास में तुम बच्चान का जस छा। +उ बखत मैंले तुमून परमेश्वरा का बचन भटे केवल बुनयादि शिक्षा का बारिमें सिखाछ, जो यो नानतिनान दूध पिलूनो जसो छै। मैंले परमेश्वरा का वचने की गैरी सच्चाई स नै सिखायो, जो एक ठोस खाना को जसो छै क्याखिनकि तुम येस लीन खिन तैयार नाहातिना। +क्याखिनकि तुम ऐल तक अपून पापी स्वभावाक अनुसार जीवन जीन मरैछा, येक कारण तुमून में जलन और लड़ाई-झगाड़ा हुनान, त क्या यो साबित नै हुनोई तुम अपून पापी स्वभावाक बश में छा? क्या तुम यो संसाराक लोगून की नियाती जीवन नै जीन मरेछा? +येक कारण कि जब एक कुंछो, “मैं पौलुस को शिष्य छूँ,” और दुसोरो, “मैं अपुल्लोस को शिष्य छूँ,” त क्या तुम यो संसाराक लोगून का नियाती जीवन नै जीन मरेछा? +आखिर में केवल मैं पौलुस और अपुल्लोस द्वीवै सेवक छा, जिनारा द्वारा तुम लोगून ले मसीह में विश्वास करछ्य, हमून में भटे हरेक ले उई काम करछ्य जो परमेश्वरे ले हमून करून खिन दीछ। +मैं तुमून परमेश्वरो को बचन बतून वालो पैलो आदिमी छ्यूँ, येक कारण मैं एक इस आदिमीक नियाती छूँ जैले बी बोछ। उक बाद, अपुल्लोस ले तुमून विश्वास में मजबूत बनून खिन तुमेरि मद्दत करछ्य, ठीक उसीकैं जसीकैं कि कोई दुसोरो आदिमी उन बोटून में पानि दीछो जो बढ़ून लाग्यान। लेकिन परमेश्वरे ले तुमून नय्या जीवन दी रैछ और जैले तुम आत्मिक रूप में बढ़ून मरैछा जसीकैं परमेश्वर बोटून बढ़ूछो। +येक कारण नै त बी बून वालो कै छै, और नै बोटून में पानि दीन वालो कै छै, लेकिन परमेश्वर सब कुछ छै, जो बढ़ूछो। +मैंले तुमून सुसमाचार सुणाछ और परमेश्वरा का बचन स सिखून शुरू करछ्य और अपुल्लोस ले तुमून सिखूनो जारी राखछ्य लेकिन हम द्वीवै को एक मक्शद छै, और हरेक आदिमी अपूनी मेहनताक अनुसार परमेश्वर भटे ईनाम पालो। +क्याखिनकि हम परमेश्वरा का काम करूनवाला दगड़िया छा, और कुरिन्थक विश्वासीयो तुम एक बगीचाक नियाती छा, जो परमेश्वरो को छै, और मैं तुमेरि इस घराक नियाती तुलना करून मरयूँ जैस परमेश्वर बनूछो। +परमेश्वरा का उ बरदानाक अनुसार, जो मैंस दीई ग्योछ, मैंले बुद्धिमान मिस्त्री का नियाती नींव डालछ्य, और अब कोई दुसोरो उ घर स बनून मर्योछ। लेकिन हरेक आदिमी सतर्क रौ, कि उ, उ नींव में उ घर स कसीकैं बनून मर्योछ। +जो यो घर बनाई जानमर्योछ, यीशु मसीह उ घर की नींव की नियाती छै। उ एकमात्र आधार छै। येको मतलब छै, यीशु मसीह एकमात्र जरिया छै जैले लोग परमेश्वरे स जाण सकनान। +अगर मसीह को सेवक परमेश्वर की सही शिक्षा सिखून, जो उनून परमेश्वरा का तरफ भटे मिलीना की छै, त उन उ घर बनूनवाला मिस्त्री का नियाती छन, जो नीव में घर बनून बखत सुन-चाँदी और कीमती ढूंगा और निका चीजून को इस्तमाल करनान। लेकिन अगर उन झूठ्ठी शिक्षा सिखूनान, त उन उ घर मिस्त्री का नियाती छन जैले घर बनून बखत लकाड़ा-पाताड़ा और घास जसी खराब चीजून को इस्तमाल करनान। +लेकिन जब न्याय को दिन आलो, त आगो में हरेक आदिमी को काम प्रगट होलो। और उ हरेक को काम परखोलो की कसो छै। +जैको काम उ नींव में जो उले करिना को छै, अगर उ नै जलनो, त उ ईनाम पालो। +अगर कैको काम जल जालो, तो उ आदिमी स उ ईनाम नी मिलोलो। हालाकि उ, उ अनन्त जीवन स नी हरालो जो परमेश्वरे ले ऊस दी रैछ। +सच्ची में तुम जाणछा, कि तुम परमेश्वरा का मन्दिर छा, और परमेश्वरो को आत्मा तुमून में वास करछो। +अगर कोई आदिमी तुमून, जो परमेश्वरा का मन्दिरा का नियाती मिलजुल भेरन नै रून दीनो। परमेश्वर ऊस कठोर सजा देलो। किलैकी परमेश्वरो को मन्दिर पवित्र छै, और उ मन्दिर तुम छा। +अगर तुमूनमें भटे कोई सोचछो कि तुम यो संसाराक लोगून में भौत ज्ञानी छा, त तुमून यो संसाराक लोगून में मूर्ख बन जानो चैछो, येक कारण तुम परमेश्वरा का नजरून में अपून आपस ज्ञानी बना सका। +क्याखिनकि यो सच्ची छै, कि संसारो को ज्ञान परमेश्वरा का नजरून में मूर्खता छै, जसो पवित्रशास्त्र में लिखीना को छै, “परमेश्वरई छै, जो बुद्धिमानून उनेरि चतुराई में फँसा दीछो।” +और फिर पवित्रशास्त्र में यो ले लिखीना को छै, “प्रभु बुद्धिमानून का बिचारून जाणछो, कि उ बेकार छै।” +येक कारण एक खास आदिमीनक बारिमें घमण्ड करून और उक पछिल हिटून छोड़ दी, क्याखिनकि परमेश्वरे ले तुमून सब कुछ तुमार भलाई खिन दी रैछ। +खास करभेरन चाहे मैं पौलुस, अपुल्लोस, पतरस (कैफा), या यो संसारे की चीज, चाहे तुम ज्यून रौ या मर जा, चाहे ऐल या भविष्य, तुमून यो सब चीज परमेश्वर ले तुमारा भलाई खिन दी रैछ, +और तुमून मसीहक बारिमें घमण्ड करून चैछो, नै कि अपूनो अगुवान का बारिमें, क्याखिनकि तुम मसीहक अधीन छा, और मसीह परमेश्वरा का अधीन छै। +येक कारण लोग हमून मसीहक सेवक समझनान, जिनून परमेश्वरा का बचुन का गुप्त भेदून समझून खिन जिमेदारी सौंप रैछ। +एक आदिमी जैस अपून मालिक द्वारा काम करून खिन दीई ग्योछ, ऊस सच्ची में भरोसमंद हुन चैछो जो काम ऊस करून खिन दी रैछ ऊस उ पुर करौ। +मैं अपून बारिमें चिनतित नाहातिनू कि तुम या और कोई लोग की कुंनान कि मैं विश्वासयोग्य छूँ या न्हैतिनू। याँ तक कि मैंले नै कुंनू कि मैं विश्वासयोग्य छूँ या नाहातिनू। +क्याखिनकि म्योरो जमीर मैंस कोई ले बात में दोषी नै ठैरूनो, फिरले येको यो मतलब नाहातिन कि मैं निर्दोष छूँ, क्याखिनकि म्योरो परखून वालो प्रभु छै। +येक कारण प्रभुक वापस उन तक कोई कैको न्याय जन करा, उ स्पष्ट रूप ले उन सबून का बिचारून बतालो जो लोग सोचनान जिनारा बारिमें कोई नै जाणनो, तब परमेश्वरा का तरफ भटे हरेक की तारीफ होलि। +हे म्यारा विश्वासी भाईयों, मैंले तुमार फैद खिन अपूनो और अपुल्लोस को उदारण दीछ, ताकि तुम हमारा द्वारा यो सिखा कि पवित्रशास्त्र में की लिखीना को छै उ है अघिल जन बढ़ा। यो निको नाहातिन की एक अगुवा को आदर करा और दुसरा को निरादर करा। +को कुंछो तुम दुसारान है महान छा? जो कुछ ले तुमार पास छै उ परमेश्वरा का तरफ भटे दीईना को छै त तुमोरो उमें कैले घमण्ड करना को अधिकार नै बननो। +तुमून लागछो जो आत्मिक रूप में जरूरी छै उ सब कुछ तुमार पास छै। तुमून लागछो कि तुमार पास बरदान छन जो पवित्र आत्मा लोगून दीछो। अगर तुम सोचछा कि हमार बिना तुम राजान की नियाती राज करून मरेछा। तैं मैंस भौत खुशी होलि तुम सच्ची में राजान की नियाती राज‌ करन शुरू कर हालछ्य ताकि हमले तुमार दगाड़ राजकर सकां। +मैंस इसो लागून मर्योछ कि परमेश्वर ले हम प्रेरितून विजय-यात्रा में मौते की सजा मिलीनाक कैदीन का सामन सबून है आखरी जाग में राखिना को छै। हम पुर संसार, स्वर्गदूतून और लोगून का सामुनि तमाशा बनग्या। +लोग हमून मूर्ख समझनान किलैकी हम मसीहक बारिमें उपदेश दीनू, लेकिन तुम लोग गलत सोचछा की तुम इतुक बुद्धिमान मसीह छा! भौत लोग यो समझनान कि हमार पास कोई अधिकार नाहातिन। लेकिन तुम घमण्ड ले कुँछा कि तुमार पास परमेश्वरे की शक्ति छै। लोग हमोरो आदर नै करना लेकिन उन तुमोरो सम्मान करनान। +हम आज तक भुखा प्यासा और फाट पुराना कपड़ान में छा, और हमार दगाड़ बुरो बर्ताव करि जानमर्योछ, और हमून खिन रून घर नाहातिन। +और अपून हातून ले काम करभेरन मेहनत करनू। लोग बुरो कुंनान, हम उनून आशीष दीनू उन सतूनान, हम सहनू। +उन लोग हमून बदनाम करनान, और हम उनून खिन प्रार्थना करनू, याँ तक की ऐल ले उन लोग हमोरो आदर नै करना; उन कुंनान कि हमरि कोई कीमत नाहातिन। +मैं तुमून शर्मिनदा करून खिन यो नै लिखूनमरयूँ, लेकिन म्येरो यो मक्शद छै, कि तुमून शिक्षा द्यू, क्याखिनकि तुम म्यारा नान्तिनानक नियाती छा, जिनून मैं प्रेम राखछूँ और उनून चेतावनी ले दीछूँ। +भले मसीह में तुमून बाटो दिखून वाला हजारू अगुवा हुन, केवल मैंई बबा नियाती छूँ क्याखिनकि मैं पैलो आदिमी छूँ, जो तुमार पास सुसमाचार लीभेरन आयू, जैक द्वारा तुमूले मसीह यीशु में विश्वास करछ्य। +येक कारण मैं तुमूनथैं बिनती करछूँ, कि म्यारा नियाती मसीह में अपूनो जीवन जीया। +येक कारण मैंले तीमुथियुस स जो प्रभु में म्येरो प्रिय और भरोसामंद च्यालाक नियाती छै, तुमार पास भेज रैछ। उ तुमून याद करालो कि, यीशु मसीहक शिष्य हुना का नाता मैं जो काम करछूँ और जसीकैं जीवन जीछूँ। जसकैं कि मैं हरेक जाग हरेक विश्वासीन की मण्डली में शिक्षा दीछूँ। +तुमून में भटे कुछ लोग घमंडी बन ग्यान, और उन सोचनान, कि मैं तुमार पास नी ऊँलो। +लेकिन प्रभु चालो त मैं तुमार पास जल्दी ऊँलो, उन घमंडी की सिर्फ शिक्षा स नै, लेकिन उनेरि सामर्थ स ले जाण लीयूलो। +क्याखिनकि परमेश्वरा का राज्य खिन भौत सी बात नाहातिन, लेकिन परमेश्वरे की सामर्थक द्वारा जीन छै +तुम कि चाछा कि मैं आभेरन तुमार दगाड़ कि करूँ? अगर तुमूले ऐल ले अपून बुर कामून नै छोड़ियो, त मैं तुमून भौत फटकार लगूलो। अगर तुमूले अपून बुर कामून करून छोड हैछ, त मैं तुमार प्रति नरम स्वभाव ले और प्रेम ले काम करूँलो। +मैंले लोगून तुमार बारिमें यो कुंनो सुण रैछ कि तुम लोगून में ब्यभिचार हुछो, लेकिन इसो ब्यभिचार त जो लोग परमेश्वरे स नै जाणना उन लोगून में ले नै हुनो, उ यो छै कि, एक आदिमी अपूनी सौतेली ईजाक दगाड़ ब्यभिचार करनान। +और तुम अपून आप में भौत घमण्ड करछा, बल्कि तुमून दुख ले भरि जान चैछो, और तुमून इस लोगून अपूनी विश्वासी मण्डली भटे भ्यार निकाल दीनो चैछो। +हलाकि मैं वाँ तुमार दगाड़ नाहातिनू, लेकिन म्यारा बिचार तुमार दगाड़ छन, मैं वाँ तुमार दगाड़ नाहातिनू, लेकिन म्यारा मन में इसो छै कि मैंले सच्ची में इस काम करून वालानक खिलाफ अपूनो फैसला सुणा हालछ्य जो उन करून मर्यान। +जब तुम प्रभु मसीह यीशुक नाम ले इकट्ठा हुछा, तो म्यारा बिचार तुमार दगाड़ हुनान और प्रभु यीशु मसीह की सामर्थ ले तुमारा दगाड़ छै। त इसो आदिमी हमार प्रभु यीशु मसीहक अधिकार ले, +त उ आदिमी जो पापपूर्ण ब्यवहार करूनमर्योछ, ऊस अपूनी मण्डली है भ्यार निकाला और उ आदिमी स शैताना का हवाला कर दी, ताकि यो आश करि जा सकछी की उ अपून पापून है पश्चाताप करो। किलैकी अगर उ पश्चाताप करो, तब उ सच्ची में उ दिन बचाया जालो जब प्रभु न्याय करोलो। +तुमोरो घमण्ड करूनो बिल्कुल ले ठीक नाहातिन; कि थ्वाड़ा खमीर पुर ओलीना को धुलास खमीर कर दीछो? उसीकैं, अगर एक आदिमी स पाप करना की इजाजत दी जाछी, त जल्दी सब उई करून खिन प्रभावित होला। +इस काम करूनवाला लोगून थैं कौ कि उ तुमार मण्डली को हिस्सा नै हो सकनो। तब तुम विश्वासीन की मण्डली को हिस्सा होलो जो एक नय्या और शुद्ध रिशता में एक-दुसराक दगाड़ जुड़ला जैमें कोई पाप को कोई असर नै हो, क्याखिनकि परमेश्वरे ले पैलि भटेई तुमून माफ करिना को छै और तुमून पवित्र करिना को छै। तुमून पवित्रताक दगाड़ जीवन जीनो जरूरी छै। क्याखिनकि हमून हमार पापून भटे छुटकारा दीन खिन मसीह बलिदान हो ग्योछ। यो हमून उन भेड़ा का पाठान की याद दिलूछो जो इस्राएलियून ले फसहक दिन मिस्र में भौत पैलि बलिदान कर्यान। +येक कारण मैं कुंछूँ कि हमून हमेशा परमेश्वरा का पवित्र लोगून को जसो ब्यवहार करूनो चैछो। हमून बुर कामून में जीवन नै जीनो चैछो जसो कि हम मसीह में विश्वास करून है पैलि करछ्या, मतलब उन बुर और दुष्ट कामून करूनो बन्द कर दीनो चैछो जो हम करछ्या। येक बजाय, हमून परमेश्वरा का हुकमून को पालन करून छै और कोई ले बुरो काम करून नाहातिन, बल्कि हमून हमेशा ईमानदार और भरोसमंद हुन चैछो। +मैंले अपूनी चिठ्ठी में तुमून लिखीना को छै, कि ब्यभिचारीन की संगति जन करा। +यो नै, कि तुम बिलकुल यो संसाराक ब्यभिचारीन, या लोभीन, या ध्वाका दीन वालान, या मूर्तिपूजकून की संगति जन करा; क्याखिनकि यो दशा में त तुमून संसार में भटे निकल जानो पड़ूनो। +म्येरो यो कुंनो छै; कि अगर कोई अपून-आपस विश्वासी कुंनवालो, जो ब्यभिचारी, या लोभी, या मूर्तिपूजक, या गाली दिनवालो, या पियक्कड़, या अंधेर करूनवाला हो, त उकी संगति जन करा; बल्कि इसा आदिमी का दगाड़ खानो ले नै खान चैनो। +क्याखिनकि जो लोग विश्वासी नाहातिन उनोरो न्याय करून हमरि जिमेदारी नाहातिनी, लेकिन तुम उन लोगून डाँठून चैछो, जो तुमार विश्वासीन की मण्डलीक छन। +लेकिन जो लोग विश्वासी नाहातिन, उनोरो न्याय परमेश्वर करछो। लेकिन पवित्रशास्त्र में लिखीना को छै, कि उ दुष्ट आदिमी तुमार मण्डलीक हिस्सा नै हो सकनो। +अगर तुमूनमें भटे एक विश्वासी को दुसारा विश्वासीक दगाड़ झगड़ा हो जाछो, त फैसला खिन अदालताक पास नै जान चैनो; लेकिन तुमून अपून विश्वासीन की मण्डलीक दगाड़ फैसला करून चैछो कि तुम द्वीवै में भटे को सही छै। +तुमून जरूर मालूम हुन चैछो, कि हम विश्वासी लोग एक दिन संसारो को न्याय करला। और जब हमून यो संसारा लोगून को न्याय करून छै, त क्या तुम नाना-नान झगड़ान को ले फैसला करून योग्य नाहातिना? +तुमून यो ले मालूम हुन चैछो, कि हम दुष्ट दूतून को ले न्याय करला। त हम जरूर यो जीन्दगी में हुनवाला नानि-नानि बातुन को फैसला कर सकनू। +अगर तुमारा बीच सांसारिक झगड़ाई हुनान त क्या तुमार बीच कोई ले इसो बुद्धिमान नहातिनी, जो अपून दगाड़ विश्वासी का झगड़ा स शान्ति ले सुलझा सकौ? +तुमून शर्म ऊँनी चैछी, कि तुमार मण्डली में कम से कम एक बुद्धिमान आदिमी हुन चैछो जो विश्वासीन का बीच में झगड़ा को फैसला कर सकौ। +लेकिन यो मामला स एक विश्वासी दुसारा विश्वासीक खिलाफ अदालत में ली जाछो, उले अविश्वासीन का सामुनि। +जब तुमून में भटे कोई एक-दुसरा स अदालत में ली जाछो, त येक मतलब छै, कि तुम बिल्कुल ले मसीह का नियमून को पालन नै करना मर्या। अगर तुमार दगाड़ दुसरा विश्वासी भाई ले गलत करिना को छै, और ध्वाका ले तुमूनथैं थ्वाड़ा छीन लीछ, त कै जन करा। +लेकिन तुम त गलत करून मरेछा और ध्वाका दीन मरैछा, और तुम यो अपून विश्वासी भाई का दगाड़ करून मरेछा। +तुमून यो जरूर मालूम हुन चैछो, कि बुर करूनवाला लोग परमेश्वरा का राज्य का वारिस नी होला। कोई तुमून ध्वाका ले यो सोचून में मजबूर जन करा कि तुम बुर काम कर सकछा और फिर परमेश्वरा का लोगून का दगाड़ रै सकछा, नै बेश्याक दगाड़ संगति, नै मूर्ति पूजा, नै कोई स्यैनिक दगाड़ नजायज रिश्ता, नै लुचपन, नै आदिमी को आदिमीक दगाड़ नजायज रिशता, +नै चोरी करूनवाला, नै लालच करूनवाला, नै पियक्कड़, नै गाली दीन वालो, नै ठगबाजी करून वालो परमेश्वरा का राज्य का वारिस नी होला। +तुमूनमें भटे ले पैलि कुछ लोग इसो जीवन जी छ्या, क्याखिनकि तुम प्रभु यीशु मसीहक नाम ले और हमार परमेश्वरा का आत्मा ले तुमार पापून धो दीछ, और तुमून पवित्र और धर्मी बनाछ। +तुमूनमें भटे कुछ लोग यो कौला, कि सब चीज करून खिन मैंस इजाजत छै, क्याखिनकि मैं एक विश्वासी छूँ, येक कारण सब चीज फैदाक नाहातिन; कि सब चीज करून खिन मैंस इजाजत छै लेकिन मैं कोई बातुन को गुलाम नी बनूलो। +तुमूनमें भटे कुछ लोग यो कौल, कि खानो हमार शरीर खिन, और शरीर हमार खान खिन छै, यो सच्ची छै लेकिन परमेश्वर हमार शरीर स ले और खान स ले नाश कर द्योलो। शरीर ब्यभिचार खिन नै, बल्कि हमार शरीर प्रभुक छन और उकी सेवा करून खिन बनिनाक छन। +येक अलावा, हमार शरीर भौत खास छै, क्याखिनकि जसीकैं परमेश्वरे ले प्रभु यीशु स मरिन में भटे ज्यून करून खिन अपूनी सामर्थ को इस्तमाल करछ्य, उसीकैं हमून ले मरिना में भटे ज्यूनो करोलो। +तुमून जरूर मालूम हुन चैछो, कि तुमार शरीर मसीहक अंग छन? त क्या एक आदिमी स अपून शरीर स लीभेरन, जो मसीह को छै। और येस बेश्याक दगाड़ जोड़ून चैछो? नै बिलकुल नै +पवित्रशास्त्र में लिखीना को छै, “उन द्वीवै एक तन होला।” त तुमून यो ले मालूम हुन चैछो, कि जो कोई बेश्याक दगाड़ सम्बन्ध बनूछो, उ बेश्याक दगाड़ एक तन हो जाछो। +और जो प्रभुक दगाड़ बनिना को रूछो त उकी आत्मा और प्रभु की आत्मा एक हो ग्यान। +ब्यभिचार भटे दूर रया, आदिमीक द्वारा करिनाको पाप उक शरीर उतुक प्रभावित नै करनो जतुक यो करछो, लेकिन ब्यभिचार करूनवाला अपून शरीराक खिलाफ पाप करछो। +तुमून जरूर मालूम हुनो चैछो, तुमोरो शरीर एक मन्दिर छै जैमें पवित्र आत्मा रूछो, और जो तुमून परमेश्वरा का तरफ भटे मिलीना को छै, और अब तुम अपून नाहातिना, लेकिन परमेश्वरा का छा। +क्याखिनकि परमेश्वरे ले यीशु मसीहक बलिदानाक द्वारा तुमून मोल ली हैछ, येक कारण अपून शरीराक द्वारा परमेश्वरे की महिमा करा। +अब मैं उन सवालून का बारिमें जबाब द्यूलो, जो तुमूले अपून चिठ्ठी में पुछिनाक छ्या, हमून खिन क्या यो ठीक होलो कि ब्या नै करा? +लेकिन मैं यो सला दीछूँ, कि ब्यभिचार भटे बचुन खिन हरेक आदिमी ब्या करौ, और अपूनी घरवालीक दगाड़ वफदार रौ। +यो जरूरी छै घरवालो अपूनी घरवाली खिन अपूनो कर्तव्य पुरो करौ; और उसीकैं घरवाली ले अपून घरवाला खिन अपूनो कर्तव्य पुरो करौ। +घरवाली स अपून शरीर में अधिकार नाहातिन लेकिन उमें उक घरवाला को अधिकार छै; उसीकैं घरवाला स ले अपून शरीर में अधिकार नाहातिना, लेकिन घरवाली को अधिकार छै। +तुम एक दुसारा भटे अलग जन रया; लेकिन तुम द्वीवै पैलि थ्वाड़ा बखत खिन अलग होभेरन एक-दुसारा भटे सहमत हो जा, कि तुम प्रार्थना कर सका, और येक बाद दुबारा फिर तुम दगाड़ मिलभेरन रौ, काँई इसो नै हो कि शैतान पापी स्वभाव में जीवन जीन खिन तुमेरि परीक्षा करौ और तुम अपूनी इच्छान काबू में नी कर पाला। +लेकिन मैं जो यो कुंछूँ उ केवल मेरि सला छै नै कि हुकुम। +मैं यो चाछूँ, कि जसो मैं कुवाँरा छूँ, उसीकैं सब आदिमी ले हुना; लेकिन हरेक परमेश्वरा का तरफ भटे खास बरदान मिलीनाक छन; कैसे ब्या करना को कैसे कुवाँरा रूना को। +लेकिन कुवाँरान और विध्वानक बारिमें मेरि यो सला छै, कि मेरि नियाती कुवाँरा रूना त ठीक हुनो। +लेकिन अगर उन अपूनास काबू नै कर सकना, त ब्या कर सकनान; क्याखिनकि शरीर की इच्छान में जलून है निको ब्या करूनो ठीक छै। +जिनोरो ब्या हो ग्योछ। उनून मैं नै, बल्कि प्रभु यीशु हुकुम दीछो कि घरवालो अपूनी घरवाली स तलाक नै दे। +अगर उनूनमें तलाक हो ले ज्यौ, त दुसोरो ब्या करिना बिना रौ; या अपून घरवालाक दगाड़ फिर मिलभेरन रौ, और नै घरवालो अपूनी घरवाली स तलाक दे। +लेकिन अब यो प्रभु को हुकुम नाहातिन पर मैं विश्वास करूनवाला लोगून थैं कुंन चाछूँ, जिनोरो ब्या विश्वास नै करूनवाला लोगून का दगाड़ हो ग्यो; अगर कोई मसीह भाई की घरवाली विश्वास नै करनी, और उक दगाड़ रून चांनी, त उको घरवालो ऊस तलाक नै दे। +और मैं विश्वासी बैनिनथैं बात करछूँ जिन लोगून ले इसा आदिमीनक दगाड़ ब्या कर रैछ जो विश्वासी नाहातिन, लेकिन उन उनार दगाड़ रून खिन खुश छै, त उन उनून तलाक नै दी। +जैको घरवालो विश्वासी नाहातिनो परमेश्वर ऊस ले अपूनो समझछो, क्याखिनकि उकी घरवाली विश्वासी छै। और उसीकैं जैकी घरवाली विश्वासी नाहातिनी, परमेश्वर ऊस ले अपूनो समझछो, क्याखिनकि उको घरवालो विश्वासी छै। अगर यो सच्ची नी हुनो, त परमेश्वर तुमार नान्तिना अपूनो नी समझनो, लेकिन अब तुमार नान्तिन ले परमेश्वरा का अपून छन। +लेकिन जो घरवालो या घरवाली विश्वासी नाहातिन, अगर उन आपस में तलाक लीन चानान त उनून तलाक लीन दी, जब इसो हुछो, त विश्वासी ऊस ब्याक रिशता भटे आजाद छै क्याखिनकि परमेश्वरे ले हमून शान्ति ले जीवन जीन खिन बुलाईना को छै। +हे घरवालीयो तुमून याद रून चैछो, कि तुमार कारण तुमार घरवाला अपून पापून भटे उद्धार पान, और हे घरवालो तुमून ले याद रून चैछो, कि तुमार कारण तुमेरि घरवालीन ले अपून पापून भटे उद्धार पान। +हरेक मण्डली का विश्वासीन थैं मैं यो कुंछूँ, जैस परमेश्वर ले जो हाल में तुमून चुन रैछ और तुमून अपून लोग हुन खिन बुला रैछ, उसीकैं विश्वासीन की मण्डली में बनिना का रौ। सब विश्वासीन की मण्डली खिन म्येरो योई संदेश छै। +एक उदारण खिन, अगर कोई यहूदी प्रभु यीशु में विश्वास करछो, त ऊस अपून यहूदी हुना की पछ्याण त्यागना की जरूरत नाहातिना। और उसीकैं अगर कोई आदिमी जो गैर-यहूदी छै, और प्रभु में विश्वास करछो, त ऊस यहूदी बनून खिन खतना करूना की जरूरत नाहातिन। +कैको खतना होईना हो या नै होईना को हो, येले कै फर्क नै पड़नो, लेकिन परमेश्वरा का हुकमून को पालन करून भौत जरूरी छै। +हरेक आदिमी स परमेश्वर ले जस हालत में चुन रैछ और अपूनो लोग हुन खिन बुला रैछ, उसीकैं विश्वासीन की मण्डली में बनिना का रौ। +अगर कोई आदिमी दास छै, और प्रभु में विश्वास करछो, त तुमून यो बात को बुर नै लगूनो चैछो, हालाकि, अगर तुमोरो मालिक तुमून बतूछो कि तुम आजादी ले जा सकछा, त जा सकछा। +क्याखिनकि जो दास की हालत में परमेश्वर ले चुन रैछ और बुला रैछ, त उ एक आजाद आदिमी का नियाती छै क्याखिनकि प्रभु यीशु ले ऊस उक पापून भटे मुक्त करिना को छै, और उसीकैं जो आजादी का हालत में बुलाईना को छै, उन मसीहक दास बनून। +परमेश्वरेले तुमून खिन एक भौत ज्यादा कीमत चुकाईना की छै, आदिमीन का दास जन बना, बल्कि परमेश्वरा का दास बना। +हे म्यारा विश्वासी भाईयों, जो जस हालत में चुनी और बुलाई ग्योछ, उ उई में परमेश्वरा का दगाड़ रौ। +कुँवारीन का बारिमें प्रभु की कोई आज्ञा मैंस नै मिली, लेकिन परमेश्वरे ले अपून दयाक अनुसार मैंस ज्ञान दीछ जैमें भरोसा करि जा सकछो और मैं उक अनुसारै अपूनी सला दीछूँ। +क्याखिनकि इन दिनून में हरेक जाग में विश्वासीन खिन मुशकिलुन को बखत छै येक कारण मैंस लागछो कि तुमून यो करून चैछो, जो लोग कुँवारा छन, उन कुँवारा रून। +अगर तैं शादीशुदा छै, त अपूनी घरवाली है अलग हुना की कोशिश जन कर; और अगर कुँवारो छै, त ब्या करूना की कोशिश जन कर। +अगर तेरो ब्या हो जाछो त कै पाप नाहातिन; और अगर कुँवारी को ब्या करि जौ त कै पाप नाहातिन; हलाकि, शादीशुदा लोग यो संसार में अपूनो जीवन में भौत मुसीबतून को अनुभव कराला, और मैं चाछूँ कि तुम उसीकैं मुसीबतून भटे बचिनाक रौ। +हे म्यारा विश्वासी भाईयों, मैं यो कुंछूँ कि, मसीह को वापस उन में अब ज्यादा बखत नै बच र्यो, येक कारण यो बात ले परेशान जन हो, कि तुमेरि घरवाली छी या नाहातिन, लेकिन प्रभु यीशु की सेवा करना का बारिमें सोचनै रौ। +जो लोग रूनान, माना की उन रूना नै; और जो लोग खुश छन माना उन खुश नै हुना, जो लोग अपून खिन चीज खरीदनान उनून इन सब चीजून का बारिमें ज्यादा परेशान नै हुनो चैनो, किलैकी इसो करभेरन तुम प्रभु सेवा भटे दूर हो सकछा। +और यो संसार में हमार पास जो कैले छै, हमून यो सोचून चैछो कि सब कुछ हमून खिन भौत कीमती नाहातिन, क्याखिनकि यो संसार में सब चीज नाश हो जालो। +मेरि यो इच्छा छै कि तुम सांसारै की इच्छान भटे दूर रौ। कुँवारो आदिमी प्रभु की बातुन की चिन्ता में रूछो कि प्रभु खुश राखूँ। +लेकिन शादीशुदा आदिमी संसारे की बातुन की चिन्ता में रूछो, कि अपूनी घरवाली कसकैं खुश राखू। +शादीशुदा और कुँवारी में फरक छै, कुँवारी चेलि परमेश्वरे की सेवा करना का बारिमें में चिन्ता करनै रूछी कि उ अपून मन और शरीर स प्रभु खिन अलग करून चाछी लेकिन शादीशुदा स्यैनि संसारे की चीजून की चिन्ता करनै रूछी कि कसकैं अपून घरवाला स खुश राखू। +मैं यो बात तुमेरि भलाई खिन कुंछूँ, नै कि तुमून फसून खिन, बल्कि येक कारण कि जसो ठीक छै, ऊसोई करि जौ; ताकि तुम सब एक मन होभेरन प्रभु की सेवा करनै रौ। +अगर तुमून में कोई आदिमी अपूनी चेलि स कुँवारी राखौ, और अब उ यो सोचछो कि यो एक निकी बात नाहातिन, क्याखिनकि ब्या करून खिन उकी उमर ढलून मरैछ, और अब बबा सोचछो कि उकी चेलि स सच्ची में ब्या करून चैछो, त ऊस उको ब्या कर दीन चैछो, इसो करूनो कैले गलत बात नाहातिन। +लेकिन अगर उ बबा ले अपून मन में यो फैसला कर हैछ, कि उकी चेलि को ब्या करून ठीक नाहातिन, और केले ले ऊस इसो करून खिन मजबूर करिना को नाहातिन, त उक पास ऊसो करना को अधिकार छै। येक कारण अगर उ अपूनी चेलि को ब्या नै करना को फैसला करछो त उ परमेश्वरा का नजरून में निकी बात छै। +त जो अपूनी कुँवारी चेलि को ब्या कर दीछो, उ निको करछो और जो ब्या नै करून दीनो, उ और ले निको करछो। +जब तक कोई स्यैनि को घरवालो ज्यून छै, त ऊस उक दगाड़ रूनो चैछो, लेकिन जब उको घरवालो मर जाछो, त उ जैका दगाड़ चौ ब्या कर सकछी, लेकिन जरूरी यो छै कि उ आदिमी ले प्रभु में विश्वास करूनो वालो हुन चैछो। +लेकिन अगर उ दुबारा ब्या नै करनी त म्यारा बिचार में और ले धन्य छै, और मैं समझछूँ, कि जब मैं तुमूनथैं इसो कुंछूँ त परमेश्वरे की आत्मा का तरफ भटे कुंछूँ। +अब मूर्तिन का सामुनि बलि चढ़ाईना चीजून का बारिमें हम जाणनू कि हम सब ज्ञानी छा। सच्ची में ज्ञान हमून घमंडी बनूछो जब की प्रेम हमून एक-दुसारा खिन मददगार बनूछो। +अगर कोई समझछो कि उ कै जाणछो, त उ ऐल तक यो कैले नै जाणनो जसो जाणू चैछो। +लेकिन अगर कोई परमेश्वर थैं प्रेम राखछो, त परमेश्वर उ आदिमी स जाणछो। +येक कारण अब मैं मूर्तिन का सामुनि बलि चढ़ाईना का चीजूनक बारिमें तुमोरो सवालो को जबाब दीन चाछूँ। हम जाणनू कि केवल एक्कै जीवित परमेश्वर छै और यो संसार में मूर्ति बेजान छन। +लेकिन फिरले, आकाश में और धरती में कई लोगून परमेश्वर और प्रभु कयी जाछो। लेकिन हमून खिन एक्कै परमेश्वर छै और उई हमोरो पिता छै। उले सब कुछ बनाछ, और हम उक द्वारा ज्यूना छा। उसीकैं हमोरो एक्कै प्रभु छै और उ यीशु मसीह छै। उक द्वारा सब कुछ बनाई ग्यो छ्यो और उक द्वारा हम ज्यूना छा। +लेकिन हमार थ्वाड़ा विश्वासी ऐल तक नै जाणना कि मूर्तिन का पास कैले शक्ति नाहातिन, क्याखिनकि उन पैलि उन मूर्तिन की पुज करछ्या। अब जब उन, उन मूर्तिन का सामुनि बलि चढ़ाईना को खाना स खानान, जो गलत सोचनान कि उन ऐल ले उन मूर्तिन की पूजा में शामिल छन। और उन यो सोचभेरन परेशान हुनान कि अगर उन मूर्तिन को चढ़ाईना को खानो खानान त उन पाप कर चुक ग्यान। +लेकिन खानो हमून परमेश्वरा का नजदीक नै ल्या सकनो। अगर हम ऊस नै खाना त उले कैले नुकशान नाहातिन और ऊस अगर हम खानू, त उले कै फैद ले नाहातिन। +लेकिन सतर्क रया, इसो नै हो, कि तुमेरि यो आजादी विश्वास में कमजोर लोगून खिन पाप को कारण नै बनौ। +तुम जाणछा कि यो मूर्ति सच्ची में परमेश्वर नाहातिन, अगर कोई विश्वास में कमजोर छै, और उले तुमून वाँ खानो खान देख लीछो, त क्या ऊस मूर्तिन का सामुनि बलि चढ़ाईना की चीजून खाना की हिम्मत नी होलि, पर यो सोचून की इसो करून पाप छै। +इसीकैं तुमार ज्ञाना का कारण जो विश्वासी भाई विश्वास में कमजोर छन उ मसीह में विश्वास करूनो बन्द कर द्योलो, जैखिन यीशु मसीह ले अपूनास बलिदान करछ्य। +अगर हमार इसा काम करना ले हमार विश्वासी भाई अपराधी महसूस करनान, त हमुले उक खिलाफ और मसीहक खिलाफ ले पाप करछा। +येक कारण, अगर मूर्तिन को चढ़ाईनाक खान खाना ले दुसारा विश्वासी भाई विश्वास में कमजोर हुना को कारण बनछो, त मैं इसो खाना स कभै नी खूँ ताकि मैं दुसरा विश्वासीन का विश्वास स कमजोर हुना को कारण नै बनूँ। +जो कैले मैं करून चाछूँ, ऊस करून खिन मैं आजाद छूँ, मैं एक प्रेरित छूँ, मैंले प्रभु यीशु मसीह स देखछ्य, तुम प्रभु में करिना की मेरि सेवा का नतीजा छा। +अगर दुसारा लोग यो नै मानना की मैं प्रभु यीशु को प्रेरित छूँ, त तुम विश्वासी भाईन मानून चैछो। क्याखिनकि मैंई छूँ जो तुमार पास सुसमाचार लीभेरन आयूँ। प्रभु यीशु में तुमोरो विश्वास यो बतूछो कि मैं सच्ची में उको एक प्रेरित छूँ। +यो म्योरो उन लोगून खिन जबाब छै, जो म्यारा प्रेरित हुना में सवाल उठूनान। +मैं और बरनबास स, प्रेरित हुना को कारण अधिकार छै कि हम तुमूनथैं अपून काम खिन आर्थिक मद्दत ल्या। +क्याखिनकि दुसारा प्रेरित और प्रभुक भाई याकूब और यहूदा और पतरस (कैफा) जब यात्रा करनान त अपूनी घरवालीन अपून दगाड़ ली जानान, त मैंस ले योई अधिकार छै। +मैंस और बरनबास स ले दुसारा प्रेरितों की नियाती आर्थिक मद्दत पाना को अधिकार छै और हमून अपून जीवन जीन खिन काम करूना की जरूरत नाहातिन। +कोई ले सिपाई सेना में काम करछो त अपून खर्च ले सेना में सेवा नै करनो। जब कभै कोई अंगूरो को बगीच लगूछो त उ अंगूर खान खिन लगूछो। कोई ले आदिमी भेडून की झुंड की देखभाल येक कारण करछो कि उ दूध पी सकौ। +मैं साधारण जीवनाक उदारणाक आधार में नै कुंन मरयू, बल्कि मूसा नियम-कानून ले योई कुंनान। +क्याखिनकि मूसा का नियम-कानून में यो ले लिख रैछ, कि “जब बलद जोती जाना तब उनोरो मुँख जन बांदिया।” क्या तुमून लागछो की परमेश्वरेस केवल बलदून की फिकर छै? नै! बिल्कुल नै। +उ खास करभेरन हमार बारिमें कुंछो। होई, यो हमून खिन पवित्रशास्त्र में लिखी ग्योछ,“क्याखिनकि गड़ो जोतून वाला के आश ले गड़ो जोतछो और खलिहान में भूसा भटे अनाज अलग करून वालो फसल भटे अपूनो हिस्सा पाना की आश करोलो।” +हमूले तुमून परमेश्वरो को सुसमाचारो को प्रचार करिना को छै। उन लोगून का नियाती जो बोट लगूनान, हमूले परमेश्वरो को सुसमाचारो को बी बोछ। येक कारण तुमून खिन यो ठीक छै कि तुम हमरि आर्थिक जरूरतून खिन दी। +क्याखिनकि दुसारा लोगून की आर्थिक मद्दत करछा, जो तुमार बीच में प्रचार करनान, त बरनबास और मैंस येक ले अधिकार छै, क्याखिनकि हम तुमून खिन प्रेरित छ्या। हालाकि, हमून में भटे कैले ले यो बात में जोर नै दीनो कि तुम हमून यो चीज दी जो तुमूनथैं भटे चैछी। येक बजाय, हम केले सहन करून खिन तैयार छ्या ताकि हम मसीहक बारिमें सुसमाचार में विश्वास करून है कैमें ले रूकावट नै डाला। +क्या तुम नै जाणना कि जो मन्दिर में सेवा करूनवाला को गुजारो मन्दिर भटे हुछो? होई, जो वेदी में बलि चढ़ूनान, उनून बलि में भटे अपूनो हिस्सा मिलछो। +इसीकैं प्रभु ले हुकुम दी रैछ कि जो लोग सुसमाचारो को प्रचार करनान, उनेरि रोजी रोटी उन लोगून भटे मिलून चैछो जो सुसमाचार सुणनान। +लेकिन मैंले इनून में भटे कैको ले इस्तमाल नै कर्यो, मैं यो बात येक कारण नै लिखूनमरयूँ ताकि अब तुम मैं खिन कुछ करा। मैं तुमूनथैं पुछनाक बजाय मर ज्यूलो क्याखिनकि अगर मैंस तुमूनथैं मजूरी मिलेली त मैं यो दावा नै कर पालो कि मैंले बिना मजूरी लिये तुमून खिन काम करछ्य। +मैं येमें घमण्ड नै करनू कि मैं सुसमाचारो को प्रचार करछूँ। किलैकी यो त मैंस सौंपीना की जिम्मेदारी छै। मैं सुसमाचारो को प्रचार नै करूँ मैंखिन धिक्कार छै। +अगर मैं अपूनी इच्छा ले सुसमाचार प्रचार करछूँ त फिर मैंस उको ईनाम जरूर मिलोलो। लेकिन अगर परमेश्वर ले मैंस यो जिम्मेदारी दी रैछ, त मैं ईनाम में कि उमीद कर सकछूँ? मैं कोई ले ईनाम की उमीद नै कर सकनू। +तब कि छै म्योरो ईनाम? यो कि मैं यीशु मसीहक सुसमाचारो को प्रचार मुफ्त मैं करनै रू, यो मेरि तनखा छै, मैं खिन यो संभव छै कि मैं बिना तनखाक सुसमाचार सुणू, भले मैं अपून खर्च खिन माँगना को अधिकार छै। +येको मतलब यो छै कि मैं लोगून की बातुन मानून खिन मजबूर नाहातिनू येक कारण कि उन मेरि आर्थिक मद्दत करनान, फिरले मैं सबून को दास बनग्यू ताकि मैं उनून मसीह में ल्या सकूँ। +जब मैं यहूदीन का दगाड़ छूँ, त मैं उनून मसीह में ल्यूनखिन मैं यहूदीन की नियाती रयूँ। जब मैं लोगून का दगाड़ छ्यू जो यहूदीन नियमून को पालन करनान, त मैंले उन नियमून का तहत रयुँ हालाकि मैंस नियम-कानून को पालन करना की जरूरत नाहातिन, मैंले यो येक कारण करछ्य ताकि मैं उन लोगून मसीहक विश्वास में ल्या सकूँ जो नियम-कानूनक अधीन छन। +उसीकैं, जब गैर-यहुदीन का दगाड़ काम करछूँ, मैं एक गैर-यहुदी जो यहूदी नियम-कानून को पालन नै करनू उसीकैं रूछूँ, ताकि उनून जीत सकूँ। लेकिन मैं जाणछूँ कि परमेश्वरा का नियम-कानूनक बगैर ज्यूनो नी छ्यू, किलैकी मैं मसीहक नियम-कानूनक अधीन छूँ, फिरले मैं उन लोगून जो नियम-कानूनक अधीन नाहातिन यीशु मसीहक विश्वास में ल्या सकूँ। +जब मैं उन लोगून का दगाड़ रूछूँ जिनोरो विश्वास में कमजोर छन, त मैं उनार नियाती ब्यवहार करछूँ, ताकि मैं उनून मसीहक विश्वास में ल्यूनखिन मद्दत कर सकूँ। मैं हरेक आदिमी खिन सब कुछ बनिना को छूँ, कि कै नै कै तरीका ले थ्वाड़ा लोगून को उद्धार करा सकूँ। +और मैं यो सब कुछ मसीहक बारिमें सुसमाचारो को प्रचार करछूँ, ताकि उन आशीषून को हिस्सा मैंस मिलज्यौ, जैको वादा सुसमाचार में कर रैछ। +जसकैं दौड़ में त सबै दौड़नान, लेकिन ईनाम एक्कै ली जाछो। तुम इसीकैं दौड़ा, कि तुम ले जीता। उसीकैं हमून उ सब करूनो चैछो जैले हम परमेश्वरेस खुश कर सका। ताकि हम उ ईनाम स पा सका जो परमेश्वर भविष्य में हमून द्योलो। +जो पहलवान कुश्ती में हिस्सा लीन चानान, उन अभ्यास पैलि करनान और अपून आप में काबू राखनान। उन इसो येक कारण की जीत सका और आदर पा सका। उनोरो आदर करून खिन फुलून ले बनिना की माला दीनान जो लम्बा बखत तक नै रुनि। लेकिन जो हम यीशु मसीह में विश्वास करनू। आदर पाला, और जो आशीष हमून द्याला हमेशा तक बनिना की रौली। येक कारण हमून अपूनी इच्छान में लिप्त नै हुनो चैछो। +उसीकैं, जसो एक दौड़ में दौड़ून वालो अपूनी दिशा में दौड़छो उसीकैं मैंले अपूनी मसीह जीन्दगी स मसीहा की दिशा में जीन मरयूँ। जसकैं एक मुक्काबाज अपून मुक्का में काबू राखछो, उसीकैं मैंले अपून मसीह जीन्दगी स मसीह में काबू राखछूँ। +मैं अपून शरीर में काबू राखछूँ ताकि मैं इन बुरी इच्छान को पालन नै करूँ, काँई इसो नै हो मैं दुसरा लोगून सुसमाचारो को प्रचार करछूँ, लेकिन मैं खुद ईनाम नै पानू। +हे म्यारा विश्वासी भाईयो, मैं चाछूँ कि तुम याद राखा, बिरान जागा में हमार पूर्वजून का दगाड़ भौत पैलि कि भ्योछ। परमेश्वरेले उन सबून की अगुवाई एक बादल भेजभेरन करछ्य, जो उनार अघिल-अघिल हिटून मरेछ्यू, और उले उन सबून सुखी जमीन मैं लाल सागरा का पानिक बीच भटे सुरक्षित पुजाछ। +जसीकैं हम प्रभु यीशु का शिष्य बनून खिन बपतिस्मा लीनू, उसीकैं उन सबै बादला का छाया में छ्या और मूसा का शिष्य बनून खिन लाल सागर भटे ग्यान। +उन सबून ले उई रोटो खाछ जैस परमेश्वरेले उनून खिन स्वर्ग भटे दीईना को छ्यो। +उन सबून ले उई पानि पीछ जो परमेश्वर ले उनून दीछ। उनूनले एक चट्टान भटे निकलून वाला पानि स पीछ, और उ चट्टान की तुलना मसीह खिन करि जा सकछी जैले उनार दगाड़ रैभेरन उनून जीवन दीछ। +लेकिन परमेश्वर उनूनमें भटे भौतून भटे खुश नी छ्यो, येक कारण उन बिरान जागा मेंई उनार प्राण निकलग्या। +भौत पैलि हमार पूर्वजून का दगाड़ होईना की यो बात हमून खिन चेतावनी छन कि अगर हम उनार नियाती बुराई करना की इच्छा राखनू त कि होलो। +और नै तुम मूर्ति पूजा करा; जसो कि उनूनमें भटे कतुक करछ्या, जसो पवित्रशास्त्र में लिखीना को छै, “लोग खान-पिन खिन दावत में बैठग्या और आनन्‍द मनून खिन उठ ग्या।” +और हमोरो कैका दगाड़ ले नाजायज रिशता नै हुनो चैनो जसो उनूनमें भटे कतुक कुंन ले करछ्य और एक दिन में तेईस हजार मर ग्या। +और नै हम प्रभु स परखा; जसो उनूनमें भटे कत कुंन ले करछ्य, और स्याँपून का डसना का द्वारा मर ग्या। +और नै तुम कुड़कुड़ा, जसा तरीका ले उनूनमें भटे कतुक कुढ़-कुड़ायान, और एक स्वर्गदूत का द्वारा मारी ग्यान, जैस परमेश्वरेले भेजिना को छयो। +लेकिन यो सब बात, जो उनूनमें भ्यान, एक चेतावनी का नियाती छी; और उ हमून चेतावनी दीन खिन लिखीना का छन, जो यो संसार का अंत बखत में रून मर्यान। +येक कारण अगर वाँ कोई इसो आदिमी छै जो कुंछो कि परमेश्वर में उको भरोसा मजबूत छै, त ऊस सतर्क रूनो चैछो कि इसो नै हो कि उ अचानक विश्वास भटे भटक जौ और उ पाप करौ। +पाप करूना की इच्छा हम सबून का पास जरूर ऊँछी, मगर परमेश्वर सच्चो छै। उ तुमून कोई इसी परीक्षा में नी पड़ून द्योलो, जो तुमेरि ताकत है भ्यार हो लेकिन उ परीक्षा का दगाड़ उपाय ले करोलो कि तुम विश्वास में मजबूत रै सका। +यो कारण, हे म्यारा विश्वासी भाईयो, तुमोरो मूर्ति पूजा भटे कै लीन दीन नाहातिन। +मैं तुमून मसीह में समझदार समझभेरन कुंछूँ, जो मैं कुंछूँ, उक बारिमें ध्यान ले सोचा, जो मैं कुंन जान मरयूँ उ ठीक छी या नाहातिन। +जब हम प्रभु भोज में इस्तमाल करि जानवाला कटोर में भटे अंगूरो का रस पीनू, जै खिन हम परमेश्वरो को धन्यबाद दीनू, त हम सच्ची में मसीह का खून स साझा करून मर्यान। और जब हम रोटा स तोड़नू और येस खानू, त हम सच्ची में मसीह का शरीरै स साझा करूनमर्यान। +क्याखिनकि एक रोटो यो बात को चिन छै कि हम जो भौत छा मसीह में एक शरीर छा, क्याखिनकि हम सब एक्कै रोटा में भटे खानू। +जरा इस्राएल का लोगून का बारिमें सोचा, जब सबै लोग परमेश्वरा का चढ़ाई जानवाला खाना स खानान त परमेश्वरै की पूजा में भाग लीनू। इसीकैं जो लोग मूर्तिन को चढ़ाई जानवाला खाना स खानान उले उन मूर्तिन की पूजा में भाग लीनान। +मैं यो नै कुंनू कि मूर्तिन को चढ़ाईना की चीजून की कै कीमत छै या मूर्तिन को कै महत्व छै। +नै! बिल्कुल नै। बश यो, कि जो चीज स लोग मूर्तिन का अघिल बलिदान करनान, उ परमेश्वर खिन नै, लेकिन शैतान खिन बलिदान करनान और मैं नै चानू, कि तुम शैतान का भागीदार बना। +यो नै हो सकनो कि तुम प्रभु का कटोर में भटे और शैतान का कटोर में भटे नै पी सकना। इसीकैं तुम प्रभु की मेज और शैतान का मेज द्वीवैन का भागीदार नै हो सकना। +अगर तुम इसो करछा, त तुम प्रभु स भौत क्रोधित करछा। याद राखा कि तुम उ है ज्यादा शक्तिशाली नाहातिन। +तुमून में भटे थ्वाड़ा कुंनान, कि हम कैले करून खिन आजाद छा। होई, लेकिन हमून खिन सब कुछ ठीक नाहातिन। हम कैले करून खिन आजाद नाहातिना, लेकिन सब कुछ परमेश्वर में हमार विश्वास स मजबूत नै करनो। +तुमूनमें हरेक अपूनी भलाई का बारिमें जन सोचा, लेकिन दुसरान का भलाई का बारिमें ले सोचा। +लेकिन जब तुम बाजार भटे शिकार खरीद छा त ऊस खा ली। लेकिन यो जन पुछा कि यो मूर्तिन को चढ़ाईना छी या नाहातिन, और इसो करना ले तुमोरो जमीर परेशान नी होलो। +तुम खा सकछा, क्याखिनकि पवित्रशास्त्र में लिख रैछ, कि “धरती और उमें जो कैले छै, उ प्रभु को छै।” +जो लोग विश्वासी नाहातिन, अगर उन तुमून दावत में बुलून और तुम जाना चाछा, त जो कैले तुमार सामुनि राखि जौ उई खाया। हालाकि यो जन पुछा कि यह मूर्तिन को चढ़ाईना को छै या नाहातिन, और इसो करना ले तुमोरो जमीर परेशान नी होलो। +लेकिन अगर कोई अपून आप थैं यो कुंछो, “यो उ खानखिन छै, जैस एक मूर्ति में चढ़ाईना को छ्यो,” येस जन खा, उ आदिमी खिन जेले तुमून बताछ, और यो ले क्याखिनकि कोई यो सोच सकछो कि इसो खाखिन खानो गलत छै। +म्येरो मतलब, त्यारा जमीर भटे नै, लेकिन उ दुसारा आदिमी का जमीर भटे छै, मेरि आजादी भला कै दुसारा का जमीर का द्वारा परखी जौ? +अगर मैं खाना स धन्यबाद करभेरन खाछूँ त जो खानास मैं धन्यबाद करछूँ, उक कारण मैंमें दोष क्याखिन लगूछै? +म्येरो कुंना को मतलब यो छै, तुम चाहे खा, चाहे पिया, चाहे जै कैले करा, लेकिन परमेश्वरे की महिमा खिन करि जानो चैछो। +मैं सबून खुश करना की कोशिश करछूँ, मैं अपून भलाई का बारिमें नै सोचून मरयूँ, बल्कि सबून की भलाई का बारिमें सोचून मरयूँ, ताकि उन उद्धार पा सकूँन। उसीकैं तुम ले रौ कि यहूदीन या गैर-यहूदीन या परमेश्वरै की विश्वासीन की मण्डली खिन कैले परेशानी या कैले ठोकर पैद नै करा। +जसकैं मैं मसीह की जसी चाल चलछूँ, तुम ले मेरि जसी चाल चला। +हे म्यारा विश्वासी भाईयो, मैं तुमेरि तारीफ करछूँ, क्याखिनकि तुम मैंस हर बखत याद करछा; और जो मैंले तुमून सिखाछ, ऊस बड़ा ध्यान ले मानछा। +लेकिन मैं चाछूँ कि तुम एक बात जाण ली कि हरेक आदिमी को खोरो मसीह छै, और एक स्यैनि को खोरो उको घरवालो छै, और मसीह को खोरो परमेश्वर छै। +येक कारण कोई आदिमी विश्वासीन की मण्डली में प्रार्थना करून बखत या परमेश्वरो सुसमाचार सुणून बखत अपूनो खोरो ढकछो, त उ मसीह को अपमान करछो जो उको खोरो छै। +लेकिन जो स्यैनि विश्वासीन की मण्डली में बिना खोरो ढकीनाक प्रार्थना या परमेश्वरो सुसमाचारा का बारिमें बतूछी, येको मतलब छै कि उ अपून घरवाला को जो उको खोरो छै अपमान करछी, उ एक इसी स्यैनि नियाती छै जैले अपूना खारास ऊस शर्मिनदा करून खिन मुंडवा रैछ। +अगर स्यैनि खोरो नै ढको त उ अपून बालून ले काटवाले। अगर स्यैनि खिन बाल काटून या खोरो मुंडून शर्मे की बात छै, त उ अपूनो खोरो ढक राखौ। +आदिमी स अपूनो खोरो ढकना की जरूरत नाहातिन, क्याखिनकि परमेश्वरेले ऊस अपूनो जसो बनाछ और ऊस अपूनो स्वभाव दीछ; लेकिन स्यैनि आदिमी की शोभा छै। +क्याखिनकि शुरूवाद में जब परमेश्वरेले पैला आदिमी और स्यैनि स बनाछ तब स्यैनिस का शरीर में भटे आदिमीस नै बनायो, बल्कि आदिमी का शरीर में भटे स्यैनिस बनाछ। +और परमेश्वरेले आदिमी स स्यैनि फैदा खिन बनाई ग्योछ, लेकिन स्यैनि स आदिमी का मद्दत खिन बनाछ। +यो कारण ले, और किलैकी स्वर्गदूत देखून मर्यान, एक स्यैनि स अपूनो खोरो ढकूनो चैछो यो दिखून खिन कि उ अधिकार का अधीन छै। +त, अगर हम विश्वासी करूनवाला लोगून की बात करनू, त नै स्यैनि आदिमी भटे अलग छै, और नै आदिमी स्यैनि भटे अलग छै। +हालाकि परमेश्वरेले पैलि स्यैनि स आदिमी में भटे बनाछ, लेकिन स्यैनि आदिमी स जन्म दीछी, और उन द्वीवै परमेश्वरा का तरफ भटे जैले सब कुछ बनाछ। +मैं चाछूँ कि तुम खुद फैसला करा, अगर एक स्यैनि स विश्वासीन की मण्डली में बिना खोरो ढकीनाक परमेश्वर थैं प्रार्थना करछी, त क्या उ एक शर्मनाक तरीका ले ब्यवहार नाहातिनी? +क्या कुदरत खुद तुमून येका बारिमें नै बतूनी, कि लम्बा बाल राखून आदिमी खिन अपमान की बात छै? +लेकिन अगर स्यैनि लम्बा बाल राखौ; त यो उ खिन शोभा की बात छै, जसा तरीका ले स्यैनिन कुदरती रूप में लम्बा बाल दीई ग्यान, उसीकैं उनून सबून का बीच अराधना में अपूनो खोरो ढकभेरन राखून चैछो। +लेकिन कोई मेरि यो बात में सहमत नाहातिन त उ यो जाण ले कि नै हमेरि और नै परमेश्वरे मण्डली में हमार पास येस छोड़भेरन और कोई रिवाज नाहातिन। +उन बातुन का बारिमें जो मैं अब कुंन खिन जान मरयूँ, मैं तुमेरि तारीफ नै कर सकनू, क्याखिनकि तुमार इकट्ठा हुना ले भलाई नै लेकिन बुराई हुछी। +किलैकी सबून है पैलि बात त यो छै, मैंले यो सुणछ्य, कि जब तुम मण्डली में अराधना करून खिन जामा हुछा, त तुमेरि आपस में नै बननी, और मैंस विश्वास छै की उनेरि बात में कुछ त सच्चाई छै। +लेकिन होई यो सच्ची छै, तुम में गुटबाजी हुनो जरूर छै, ताकि जो लोग परमेश्वरा का द्वारा चुनिना का छन, उन प्रगट हो जून। +येक कारण जब तुम एक जाग में जाम हुछा, तुम यो बात स लीभेरन चिन्ता नै करना, कि तुमून हमार प्रभु यीशु मसीह की मौतस याद करून खिन प्रभु भोज कसीकैं खान चैछो। +क्याखिनकि यो प्रभु भोज में जब खाना का बखत उछो, त तुम जल्दी अपूनो खानो दुसरा को इंतजार करे बिना खा लीछा, येको नतीजा यो छै कोई त भुखा रै जानान, और कोई जरूरत है ज्यादा पिनान। +तुम अपून घरून में खा पी सकछा। तुमून लागछो कि परमेश्वरा का विश्वासी लोग महत्वपूर्ण नाहातिनी, और तुम उन लोगून शर्मिदा करछा जो गरीब छन। मैंस तुमून कि बतूनो चैछो? क्या मैंस तुमेरि तारीफ करूनी चैछी? मैं इसो करून खिन तुमेरि तारीफ नै करनू। +जो बात मैंले प्रभु थैं सिखछ्य, उई बात तुमून सिखून मरयूँ, कि जै रात यीशु पकड़वाई ग्योछ, उनूनले रोटो लीछ, +और परमेश्वरो को धन्यबाद करभरेन रोटो तोड़छ्य और क्योछ, “यो म्येरो शरीर छै, जस तुमार उद्धार खिन बलिदान करि जाछो, मेरि याद खिन येस हमेशा करनै रया।” +इसीकैं यीशु ले खान का बाद अंगूरो को रस को कटोर लीछ और क्योछ, “यो रसो को कटोरो म्यारा खूनो नय्या वादा छै, जब कभै ले पीछा, त मेरि याद खिन येस हमेशा करनै रया।” +जब-जब तुम यो रोटो खाछा और यो कटोर भटे अंगूरो को रस पीछा, त प्रभु का उन तक उकी मौत का बारिमें प्रचार करनै रौ। +येक कारण जो कोई गलत तरीका ले प्रभु को रोटो खाछो और उ कटोर भटे अंगूरो को रस पीछो, त उ प्रभु को शरीरो को और खून का बिरोध करछो। +येक कारण आदिमी पैलि अपून ब्यहार स जाँच ले, योई तरीका ले यो रोटो में भटे खाछ, और यो कटोर में भटे अंगूरो को रस पियो। +क्याखिनकि अगर कोई प्रभु का शरीर का दगाड़ अपूनो रिशता पछ्याणे बिना कटोर में भटे पीछो और रोटो खाछो, त उ यो खान और पीना ले अपून मलि में सजा ल्यूछो। +येक कारण तुमून में भौत सारा लोग बिमार और कमजोर ले छन, और भौत मर ले चुक ग्यान, क्याखिनकि यो परमेश्वरै की सजा छै। +येक कारण हम पैलि अपून ब्यवहारै की जाँच कर ल्या, त परमेश्वर हमून सजा नी द्योलो। +अगर हमून इसीकैं सजा दीछो, त उ हमून सुधारून मर्योछ, ताकि न्याय का दिन हमून दुसारा लोगून का दगाड़ सजा का भागी नै हो। +येक कारण हे म्यारा विश्वासी भाईयो, जब तुम प्रभु भोज खान खिन जाम हुछो, त एक दुसारा खिन इन्तजार करा ताकि दगाड़ में खा सका। +अगर कोई भुख स बरदास नै कर सकनो, त उ अपून घर में खा लियो, ताकि जब तुम जामा हुछा और तुम ठीक ढंगले बर्ताव नै करना, और दुसरी बात जब मैं ऊँलो तब सिखूलो। +हे म्यारा विश्वासी भाईयों, मैं नै चाँछूँ कि उ सवाला का बारिमें जो तुमूले आत्मिक बरदानून का बारिमें मैंथैं पुजछ्य, तुम निकीकैं समझा। +तुम जाणछा कि तुम विश्वासी बनून है पैलि कसीकैं जीवन जी छ्या, त कोई तुमोरो मार्गदर्शन करून मरैछ्यो ताकि तुम गूँगी मूर्तिन की अराधना करा। +येक कारण मैं चाछूँ कि तुम जाण ली, जो कोई परमेश्वरै का आत्मा का अगुवाई ले बोलछो उ नै कुंनो कि यीशु श्रापित छै; और नै कोई पवित्र आत्मा का बिना कै सकनो कि “यीशु प्रभु छै।” +पवित्र आत्मा का द्वारा मिलीना का बरदान त अलग-अलग छै, लेकिन पवित्र आत्मा एक्कै छै। +और अलग-अलग सेवा करून खिन लोगून का पास बरदान छन, लेकिन हम लोग एक्कै प्रभु की सेवा करनू। +परमेश्वरा का काम करून खिन अलग-अलग तरीका छन, लेकिन परमेश्वर एक्कै छै, जो हम सबून का द्वारा काम करछो। +हमून में भटे हरेक स एक इसी काबिलियत दी जांछी जो पवित्र आत्मा की मौजूदगी स बतूछी ताकि हम अपून दगड़िया विश्वासीन की मद्दत करा। +किलैंकी परमेश्वरो को आत्मा एक आदिमी स बुद्धि की बात सुणना को वरदान दीछो, और उई आत्मा दुसरा स ज्ञान की बात सुणूना को वरदान दीछो। +और कैसे उ आत्मा का द्वारा मसीह में विश्वास मजबूत करना को वरदान दीछो और कैसे उ आत्मा का द्वारा बिमारून चंगो करना को वरदान दी जाछो। +कैसे सामर्थ का काम करना को वरदान; और कैसे भविष्यवाणी को; और कैसे आत्मान परखनान वरदान, और कैसे अनेक प्रकारे की भाषा बोलना को वरदान; और कैसे भाषान को अर्थ बतूना को वरदान दीछो। +सबै वरदान एक्कै आत्मा का काम छन। उ हरेक विश्वासी स वरदान दीछो जसो पवित्र आत्मा चांछो। +किलैंकी आदिमी को शरीर एक्कै छै और उक अंग भौत छन, और उ एक शरीर का सब अंग भौत हुन में ले सब मिलभेरन एक्कै शरीर छै उसीकैं मसीह ले और उमें विश्वास करूनवाला विश्वासी ले एक्कै छन। +किलैकी हम सबून ले क्या यहूदी छन, क्या गैर-यहूदी, क्या दास, क्या स्वतंत्र एक्कै आत्मा का द्वारा एक शरीर हुन खिन बपतिस्मा लीछ, और हम सबून एक्कै आत्मा मिलछ्य, जसीकैं हम सब एक्कै कटोरा भटे अंगूरो को रस पीनू। +हमार शरीर में एक्कै अंग नाहातिन, लेकिन भौत छन। +मान ली, अगर खुटो कौ, कि मैं हात नाहातिनू येक कारण मैं शरीरो को अंग नाहातिनू, त क्या उक इसो कुंना ले उ शरीरो को अंग नाहातिनी? +और अगर कान कौ, “मैं आँख नाहातिनू येक कारण मैं शरीरो को अंग नाहातिनू,” त क्या उक इसो कुंना ले उ शरीरो को अंग नाहातिनी? +अगर पुरो शरीर आँखाई हुनो त सुणूना क्याले? अगर पुरो शरीर कानै हुनो त सुंगूनो क्याले हुनो? +लेकिन सच्ची में परमेश्वरेले हमार शरीर का अंगून अपूनी इच्छा का अनुसार हर अंग स शरीर में ऊसोई जाग दी रैछ। +अगर पुर एक्कै अंग हुनो, त शरीर नी हुनो। +येक कारण, भले शरीर का कई अंग छन, फिरले शरीर एक्कै छै। +आँख हात थैं नै कै सकनो, “मैंस तेरि जरूरत नाहातिन,” और नै खोरो खुटान थैं कै सकनो, “मैंस तेरि जरूरत नाहातिन।” +लेकिन शरीरा का उन अंग जो औरून है कमजोर लागनान, उन भौतई जरूरी छन। +और शरीरा का जिन अंगून को हम कम आदर योग्य समझनू उनूनले हम ज्यादा आदर दीनू; और हमार बतशुरत अंग और ले भौत खुबशुरत हो जानान, और जिन अंगून हम कम आदर का योग्य माननू उनून सबून है ज्यादा ध्यान ले कपाड़ा पैनुनू। येक कारण हम ध्यान ले उन हिस्सा की रक्षा करनू जिनून नै देखी जानो चैछो, जब की ज्यादा आदरा का योग्य हिस्सान की इतुक बिशेष देखभाल की जरूरत नै हुनी। येक कारण परमेश्वरेले शरीरै स इसीकैं बना रैछ कि उन हिस्सान को ज्यादा सम्मान और देखभाल दी जौ जिनोरो महत्व कम छै। +परमेश्वरेले इसो येक कारण करछ्य ताकि शरीरा का अंग एक दुसरा का दगाड़ नी लड़ाला, उनून एक दुसारा खिन एक जसी देखभाल हुन चैछी। +अगर शरीरै को कोई एक अंग दुख पाछो त उक दगाड़ शरीर का और ले सबै अंग दुखी हुनान। अगर कोई एक अंग को मान बढ़छो त उक दगाड़ सबै अंग उकी खुशी में भागी हुनान। +इसीकैं तुम सब ले मिलभेरन मसीह का शरीर छा, और तुमूनमें भटे हरेक उक शरीर का अंग छा। +मसीह का यो शरीर में, जो विश्वासीन की मण्डली छन, परमेश्वरेले हमून अलग प्रकारै की सेवा खिन चुन रैछ। सबून है पैलि, उनून प्रेरित, दुसारा परमेश्वरो को संदेश दिनवाला, तीसारा सिखून वाला, फिर चमत्काराक काम करूनवाला, फिर चंगो करूनवाला, और उपकार करूनवाला, और प्रधान, और हर प्रकार की भाषा बोलूनवालो। +हर कोई प्रेरित नाहातिन। हर कोई परमेश्वरो को संदेश दिनवाला नै हुनो। हर कोई सिखूनवालो नै हुनो। हर कोई चमत्कारा का काम करून वालो नै हो सकनो। +सबून चंगाई करूना को बरदान नै मिल रियोछ, सब हर प्रकार की भाषा नै बोल सकना। +सब भाषान का अनुवाद करूनवाला नै हुना, येक कारण तुमून ईमानदारी ले सबून है उपयोगी बरदानू की इच्छा करूनी चैछी। लेकिन अब मैं तुमून सबून है निको बाटो देखुछूँ। +अगर मैं आदिमीन और स्वर्गदूतून की भाषा में बोलू, और दुसरा थैं प्रेम नै राखू, त म्येरो बोलूनो ठनठनून वाला पीतल, और झनझनून वाली झाँझ की जसी छै। +और अगर में भविष्यवाणी कर सकूँ, और सब भेदून और सब प्रकारा ज्ञान समझछूँ, याँ तक कि मैंस परमेश्वर में पुरो विश्वास छै, कि मैं पहाड़ून हटा सकछूँ, लेकिन दुसरान प्रेम नै करनू त मेरि कोई कीमत नाहातिन। +अगर मैं अपूनी पुरी जैजाद कंगालून बाणि द्यू, या तक कि अगर मैं उनून अपूनो शरीर स जलून खिन दी द्यू, और दुसरा खिन प्रेम नै राखू, त मैंस यैले कोई फैदा नाहातिन। +जो लोग दुसरा थैं प्रेम राखनान, उ धैर्य ले और दया दगाड़ काम करनान, उनून जलन नै हुनी, उन अपूनी बड़ाई नै करना और नै अपून बारिमें घमण्ड करना। +उन दुसरा का दगाड़ बुरो बर्ताव नै करना, उन स्वार्थी नै हुना उन जल्दी गुस्सा नै हुना और उन भौत आसानी ले उन लोगून माफ कर दीना जो पाप करनान। +जब लोग बुरा कामून करनान त उन खुश नै हुना लेकिन जब लोग भल काम करनान जो ठीक और सच्चाई का हुनान त उन खुश हुनान। +उन सब कुछ सह लीनान, प्रेम हमून हर हाल में विश्वास राखून खिन काबिल बनूछो, हमून परमेश्वर में अपूनी आश बनाये राखून खिन काबिल बनूछो, यो मुशकिलुन और तखलीफून में ले धैर्य राखूनो सिखूछो। +उ बखत आलो जब लोग परमेश्वरा का संदेशो को प्रचार अन्य भाषान में नी कराला, और परमेश्वरा का बारिमें गैरा ज्ञान की तब जरूरत नी होलि, बल्कि प्रेम हमेशा खिन बनिना को रौलो। +हमोरो ज्ञान को वरदान और परमेश्वरो को सुसमाचार को प्रचार करना की काबिलियत अधूरी छै। +लेकिन जब उ सर्वसिद्ध आलो, त उ जो अधूरो छै, उकी जरूरत नी पड़ली। +जब मैं नानू छ्यू, त एक नान्तिना का नियाती बोल छ्यू, सोच छ्यू और तर्क करछ्यू। लेकिन जब हम ठूला हो ग्या त हमूनले नान्तिनान की जसी बात करून छोड़ दीछ। +यो जीवन में हम सब पुर तरीका ले नै समझना। यो कोई चीज स ऐनो में धुधलो दिखाई दीनो जसो छै। लेकिन जब हम स्वर्ग में जूला, त हम सब कुछ साफ तरीका ले समझला। यो कैथैं आमुनि-सामुनि बात करूनो जसो होलो। अब हम सब कुछ जाणनू जो परमेश्वर हमून सिखूनो चाछो। तब हम सब कुछ पुर तरीका ले जाण जियूला, जसकैं परमेश्वर हमून पुर तरीका ले जाणछो। +येक कारण, अब, इन तीन प्रकार का कामून हमून करूनो चैछो: परमेश्वर में विश्वास करा, परमेश्वरा का वादान में आश राखा, और दुसरा थैं प्रेम करूनो। लेकिन इन तीन में भटे, एक्कै सबून ठूलो छै कि दुसरान थैं परमेश्वर स प्रेम करूनो। +एक-दुसारा थैं प्रेम करना की कोशिश करा, और आत्मिक बरदानून की इच्छा करनै रौ, खास करभेरन यो कि तुम भविष्यवाणी करा। +क्याखिनकि जो अन्य-अन्य भाषा में बात करछो उ आदिमीन थैं नै बल्कि परमेश्वर थैं बात करछो; येक कारण कि उकी बात कोई नै समझूनो; लेकिन उ पवित्र आत्मा का सामर्थ का द्वारा गुप्त बात कुंछो। +लेकिन जो भविष्यवाणी करछो उ विश्वासीन का विश्वास में मजबूत करून और उनार मन में हौंसला और तसली दीन खिन मद्दत करछो। +जो अन्य भाषा में बात करछो, उ सिर्फ अपूनो विश्वास स मजबूत करछो; लेकिन जो भविष्वाणी करछो, उ विश्वासीन की मण्डली स मजबूत करछो। +मैं चाछूँ कि तुम सब अन्य भाषा में बात करा, लेकिन मैं ये है बढ़भेरन यो चाछूँ कि तुम भविष्यवाणी करा, किलैकी उ, जो भविष्वाणी करछो, उ अन्य भाषा बोलुन वाला है जो अनुवाद करिनाका बिना अन्य भाष में बात करछो, बढ़िया छै किलैकी अनुवाद करीजान में विश्वासीन की मण्डली की उन्नति सम्भव हो सकछी। +येक कारण हे म्यारा विश्वासी भाईयों, अगर मैं तुमार पास आभेरन अन्य भाषा में बात करूँ, त तुमून मैं भटे की फैदा होलो? लेकिन अगर मैं तुमून खिन उ बचन द्यू जो परमेश्वरेले मैंस दीछ छै, य सच्चा ज्ञान, या भविष्वाणी या शिक्षा दी सकूँ, त म्यारा बोलना ले तुमून फैदा होलो। +इसीकैं जब तुम मुरूली और वीणा जसी चीजून बजूछा, अगर तुम धुन ठीक ले नै बजूना त फिर दुसोरो कसीकैं पछ्याणो कि यो मुरूली या वीणा की धुन छै? +लड़ाई में, अगर तुरी की आवाज साफ नी सुणूनी, त सिपाई लड़ाई खिन तैय्यार नै हो सकूनो? +उसीकैं ले, जब तुम इसा शब्द बोलछा जिनून लोग नै समझना, तुम हवा थैं बात करूनवाला ठैहरला, जो तुम कुंन मरैछा उकी कोई कीमत नी होलि। +यो संसार में भौत सारी अलग-अलग भाषा छन लेकिन सब भाषान को अर्थ हुछो। +लेकिन अगर हम उ भाषा स नै समझना जो दुसोरो बोलून मर्योछ, त यो इसो होलो माना की उन हमून खिन विदेशी छन और हम उनून खिन विदेशी हूला। +येक कारण तुम ले, जब आत्मिक बरदानून पाना की इच्छा राखछा, जो पवित्र आत्मा तुमून दीछो, त उन बरदानून को इस्तमाल करूना की कोशिश करनै रौ कि उन बरदानून का द्वारा विश्वासीन की मण्डली पुरी रीति ले विश्वास में मजबूत होज्यौ। +येक कारण जो अन्य भाषा में बोलछो, त उ प्रार्थना करौ, कि उ बातोको अर्थ ले बता सको। +अगर मैं अन्य भाषा में प्रार्थना करून मरयूँ, त म्येरो आत्मा प्रार्थना करछो, लेकिन मेरि बुद्धि काम नै करनी, क्याखिन मैं येस समझ नी पालो। +यो कारण ले, मैं पवित्र आत्मा की अगुवाई ले प्रार्थना करून चाछूँ; लेकिन मैं यो ले चाछूँ कि मैं जो करून मरयूँ, ऊस दुसारा समझ सकून। और जब मैं गाछूँ त मैं चाछूँ की म्येरो गान पवित्र आत्मा का द्वारा हो, लेकिन यो ले जरूरी छै कि मैं जो गान मरयूँ उ दुसरान का द्वारा समझी जौ। +मान ली आम आदिमी तुमेरि अराधना में छै, जब तुम अपूनी आत्मा ले परमेश्वरै की स्तुति करून मरेछा, अगर उ तुमेरि बातुन नै समझनो, त तुमोरो परमेश्वर स धन्यबाद दीना का बाद, ऊस कसीकैं पत्तो चलोलो कि आमीन कब कौलो जैक बारिमें तैले क्योछ? जाणला कि “आमीन” कब कुंन छै? +बेशक तुमूनले त बड़िया तरीका ले परमेश्वरो को धन्यवाद करछ्य, लेकिन उले दुसरान अपून विश्वास में मजबूती नी मिलेली। +मैं अपून परमेश्वरो को धन्यवाद करछूँ कि मैं तुम सबून है ज्यादा अन्य भाषा बोलछूँ। +लेकिन अगर मैं विश्वासीन की एक सभा में छूँ, मैं यो इस्तमाल नै करनू क्याखिनकि यो मैंखिन बड़िया होलो कि वाँ पाँच शब्द बोलू जो समझी जा सकनान और सिखूना का बजाय म्यारा शब्द हजारून में हुन त उन समझी नी जा सकाला। +हे म्यारा विश्वासी भाईयों, इन बातुन समझून में नान्तिना की नियाती जन बना। बुराई में निर्दोष नान्तिना का नियाती बना, लेकिन इसा तरीका मामलान समझून में काबिल बना। +“पवित्रशास्त्र में प्रभु कुंछो, +मैं विदेशीन या अजनबीन का द्वारा, +अपून लोगून थैं बात करूँलो, जो अलग भाषा बोलनान; +तब ले उन मेरि नी सुणाला।” +येक कारण, हम जो विश्वासी अन्य भाषान में बोलनू, परमेश्वर हमून येक कारण दीछो ताकि अविश्वासीन एहसास हो सको कि यो परमेश्वरा का तरफ भटे ऊँछो, और भविष्वाणी अविश्वासीन खिन नाहातिन, लेकिन विश्वासीन को विश्वास मजबूत करून खिन छै। +त अगर विश्वासी की मण्डली एक जागा इठ्ठा हुन, और सबा का सब अन्य भाषा बोला, जो यो भाषा नै समझना या अविश्वासी छन, उन जरूर सोचाला की तुम पागल छा। +लेकिन अगर सब भविष्यवाणी करून लागून, और कोई अविश्वासी या जो यो भाषा नै समझनो, त उनून एहसास होलो कि उन पापी छन, और तुम जो कुंन मरैछा, उकी वजह ले उन अपूनो तरीका बदलूनो चाला। +परमेश्वरा का सुसमाचार का कारण ऊस अपूनी बुरी, गुप्त सोच को एहसास होलो। और ऊस एहसास होलो कि उ पापी छै और उ पश्चाताप करोलो। और फिर उ घुणा टेकभेरन परमेश्वरै की अराधना करोलो और मान ल्योलो, कि सच्ची में परमेश्वर तुमार बीच में छै। +हे म्यारा विश्वासी भाईयो, मैं तुमून बतुलो कि तुमून कि करूनो चैछो, जब तुम अराधना करून खिन इकट्ठा हुछा, त तुमून में भटे कोई भजन गाछो, कोई उपदेश दीछो, कोई प्रभु का द्वारा दीईना का बचना का बारिमें बतूछो, कोई अन्य भाषा में बात करछो, और कोई उको मतलब बतूछो। इन सब बातुन को मक्शद यो हुनो चैछो की विश्वासीन की मण्डलीस विश्वास में मजबूत हुन खिन मद्दत करनान। +अगर कोई अन्य भाषा में बात करून हो, त ज्यादा है ज्यादा द्वी या तीन लोगून बोलूनो चैछो, लेकिन एक दगाड़ नै एक-एक करभेरन बोलून, और वाँ कोई ना कोई जरूर हुनो चैछो कि उन भाषान को मतलब बता सको। +लेकिन अगर अनुवाद करूनवाला नै हो, त अन्य भाषा बोलून वाला मण्डली में चुप रौ, और परमेश्वरा दगाड़ मन मेंई बात करो। +परमेश्वरो को संदेश दिनवालान में भटे द्वी या तीन बोलून, और यो जरूरी छै कि हर कोई सुणो और सोचो और समझो कि, कि जो उ कुंन मर्यान उ पवित्रशास्त्रा का अनुसार सही छी या नाहातिन। +लेकिन अगर मण्डली में बैठिना का कैसे परमेश्वरै भटे कोई बचन मिलछो त जो बोलून मर्योछ ऊस रोकूनो चैछो और दुसारा आदिमी स बोलून दीन चैछो। +तुम सब परमेश्वरा का सुसमाचार को प्रचार कर सकछा, लेकिन एकेक करभेरन, ताकि हरेक सिखोलो और उको हौंसला बढोलो। +और एक परमेश्वरा को संदेश दीन वालो जो परमेश्वरा का बचनून में भटे बोलछो, उ अपून आप में काबू राखछो उ अपूनी इच्छा का अनुसार बोलून या नै बोलून में सक्षम छै। +क्याखिनकि परमेश्वर गड़बड़ी नै करनो, लेकिन शान्ति को परमेश्वर छै। +यो उ नियम छै जो परमेश्वरा का विश्वासी लोगून में पालन करि जाछो। +स्यैनिन विश्वासीन की मण्डली में चुप रून, क्याखिनकि उनून बात करना को हुकुम नाहातिन, लेकिन अधीन रूना को हुकुम छै: जसो मूसा का नियम-कानून में ले लिखीना को छै। +अगर उन के और सिखून चानान उनून मण्डली में नै पुछून चैनो, लेकिन उनून घर में अपून घरवाला थैं पुछून चैछो, क्याखिनकि विश्वासीन की मण्डली में स्यैनिन को के कुंन ठीक नाहातिन। +इसो किलै छै कि तुमून में भटे कुछ पैलि बताईना का इन कानून को पालन नै करूना चाना? क्या तुमून लागछो कि परमेश्वरा का बचन केवल तुमूनै दीई ग्योछी? +अगर कोई आदिमी अपूनास परमेश्वरो को संदेश दिनवाला या इसो आदिमी समझछो जैस पवित्र आत्मा ले बरदान दीईना को हो, त यो जाण ले, कि जो बातुन मैं तुमून खिन लिखछूँ, उन प्रभु का हुकुम छन। +लेकिन अगर उन म्यारा इन बातुन में विश्वास नै करूनो चानो, त उ विश्वास नै करो। +येक कारण हे म्यारा विश्वासी भाईयो, भविष्यवाणी करूना का बरदानून की इच्छा करनै रौ, और अन्य भाषा बोलून है मना जन करा। +जो केले तुम अराधना का बखत करछा, त ऊस ठीक ढंगले और एक-एक करभेरन करि जौ। +हे म्यारा विश्वासी भाईयो, मैं तुमून उई सुसमाचार याद दिलून चाछूँ जो तुमून पैलि सुणा चुक गयूँ, जो सुसमाचार में तुमूनले विश्वास ले करछ्य और जैमें तुम मजबूत ले छा। +परमेश्वर तुमोरो उ सुसमाचाराक द्वारा उद्धार करछो अगर तुम उ सुसमाचार में विश्वास करून नै छोड़ना जैको मैंले तुमार बीच में प्रचार करछ्य, वरना तुम बेकार में विश्वास में आईनाक छ्या। +योई कारण मैंले तुमून उई सबून है जरूरी सुसमाचार बताछ जो मैंस प्रभु यीशु भटे मिलीनाको छ्यो। उ सुसमाचार यो छै कि पवित्रशास्त्राक बचनाक अनुसार यीशु मसीह हमार पापून खिन मर ग्यो। +और गाड़ी ग्यो; और पवित्रशास्त्राक अनुसार तीसारा दिन परमेश्वरे ले ऊस मरिन में भटे ज्यूनो कर दीछ। +और तब पतरस (कैफा) स और बारा शिष्यून दिखाई दीछ। +फिर पाँच सौ भटे ज्यादा शिष्यून एक दगाड़ दिखाई दीछ, जिनूनमें भटे भौत सारा ऐल तक ज्यूना छन लेकिन थ्वाड़ा मर ग्यान। +बाद याकूब स और सब प्रेरितून ले दिखाई दीछ। +और सबून का बाद मैंस ले दिखाई दीछ, और जो कि उ बच्चाक जस छै, जो बखत है पैलि पैद भ्योछ। +क्याखिनकि मैं प्रेरितून में सबून है नानो छूँ, सच्ची पुछा, त मैं प्रेरित कहलून लकारी को ले नाहातिन, किलैकी मैंले परमेश्वर में विश्वास करूनवाला लोगून सताईना को छ्यो। +लेकिन आज मैं प्रेरित छूँ त उ परमेश्वरो को अनुग्रह छै। और उको अनुग्रह जो मैंमें भ्योछ, उ बेकार नै भ्यो लेकिन मैंले और प्रेरित है ज्यादा मेहनत ले करछ्य यो ले म्यारा तरफ भटे नै भ्यो लेकिन परमेश्वर अनुग्रह ले म्यारा द्वारा काम करून मरैछ्यो। +येक कारण चाहे मैं छूँ, चाहे उन दुसारा प्रेरित हुन, हम सबून ले मसीहक बारिमें एक्कै सुसमाचारो को प्रचार करनू, और येमें तुम विश्वास ले करछा। +येक कारण अब मैं तुमूनथैं यो पुछून चाछूँ: क्याखिनकि हम सबून ले तुमार बीच योई प्रचार करछ्य कि जब मसीह मर ग्यो त ऊस फिर ज्यूनो करि ग्योछ त तुमून में भटे कोई ले यो नै कौ कि परमेश्वर विश्वासीन का मरना का बाद दुबारा ज्यून नी करोलो। +अगर मरिनान को ज्यूनो हुनो नाहातिन, त मसीह ले ज्यूनो नै भ्यो। +और अगर मसीह मरिनान में भटे ज्यूनो नै भ्यो, त जो सुसमाचारो को हम प्रचार करनू उले बेकार छै और मसीह में तुमोरो विश्वास ले बेकार छै। +येक अलावा, हम पक्का तरीका ले उ गवाह छा जिनूनले परमेश्वरा का बारिमें झूठ बोलछ्य, क्याखिनकि हमूले गवाई दीछ कि उले मसीह स मरिनान में भटे ज्यूनो करछ्य। लेकिन अगर यो सच्ची छै कि मरीनाक ज्यून नै हुना, त परमेश्वरे ले मसीह स मरिन में भटे ज्यूनो नै कर्यो। +अगर मरीनाक लोगून मौताक बाद ज्यून नै हुना, त मसीह ले मौताक बाद ज्यूनो नै भ्यो। +और अगर मसीह ज्यूनो नै भ्यो, त तुमोरो मसीह में विश्वास करूनो बेकार छै; और तुम अब ले अपून पापून में जीन मरैछा। +अगर मसीह मरिनान में भटे ज्यूनो नै भ्यो, त जो विश्वासी मर ग्यान, उन बचाई नी ग्या, बल्कि उन ले नाश हो ग्यान, मतलब यो कि हमेशा खिन परमेश्वर भटे अलग हो ग्यान। +अगर मसीह में हमेरि आश केवल यो जीवन खिन छै, त हमून में संसार में औरून की तुलना में सबून है ज्यादा हमरि हालत खराब छै। +लेकिन सच्चाई यो छै कि परमेश्वरे ले मसीह स, जो पैल आदिमी छै जैस मरिन में भटे ज्यूनो करछ्य, और उ यो बात को सबूत छै उ उन लोगून ले ज्यूनो करोलो जो मर चुक ग्यान। +त तुम देखछा, कि यो संसार में मौत पैल आदिमी आदमाक द्वारा आछ, और उसीकैं मरिनान में भटे ज्यूनो हुन में ले एक आदिमी मसीहक द्वारा शुरू हो ग्योछ। +सब मरनान क्याखिनकि हम सबै पैल आदिमी आदमाक वंशज छा। लेकिन उन सब जो दुसरा आदिमी मसीह में जुड़िनाक छन, उनून नय्या जीवन दीई जालो। +लेकिन हरेक आदिमी स अपून-अपून बारीक अनुसार मरिनान में भटे ज्यूनो करि जालो; मसीह जो पैल आदिमी छ्यो जैस मरिन में भटे ज्यूनो करि ग्योछ, फिर जब मसीह वापस आलो त जो उक दगाड़ मजबूत रिशता राखनान उनून दुबारा मरिन में भटे ज्यूनो करि जाला। +फिर, जब मसीह परमेश्वरो को बिरोध करून वाली सबै बुरी ताकतून नाश कर द्योलो, उक बाद संसारो को अन्त हो जालो। तब मसीह अपून पिता परमेश्वरो को राज्य सौंप द्योलो कि उ उमें पुर तरीका ले राज्य करौ। +मसीह स उ राज्य में राज करूनो चैछो जब तक कि परमेश्वर उक सब दुश्मनून पुरी तरीका ले हरा नै द्यो। +जो दुशमनश सबून है आखरी में नाश करि जालो उ मौत छै। +क्याखिनकि पवित्रशास्त्र कुंछो कि “परमेश्वर सब कुछ मसीहक अधिकार में कर द्योलो,” त यो पक्का छै कि येमें परमेश्वर शामिल नाहातिन क्याखिनकि उई छै जैले मसीह स अधिकार दीईना को छ्यो। +जब सब कुछ परमेश्वरा का च्यालाक अधिकार में हो जालो, त उ खुद स पुर तरीका ले परमेश्वरा का अधिकार में कर द्योलो, जैले ऊस यो अधिकार दीछ। ताकि परमेश्वरै सबून खिन सब कुछ हो। +अगर मरीनाक ज्यून नै करि जाना, त लोग की कराला जो उनून खिन बपतिस्मा लीन मर्यान? त उन मरीनाक लोगून का तरफ भटे उनून बपतिस्मा किलै दी जानमर्योछ? +जाँ तक हमरि बात छै, अगर मरीनाक ज्यून नै करि जाना त हमोरो खुद स खतरा में डालून मूर्खता छै। +हे म्यारा विश्वासी भाईयो, मैं हर दिन मौत को सामना करछूँ। मैं जो कुंछूँ उ बिल्कुल सच्ची छै जसकैं कि यो ले सच्ची छै कि मैं भौत खुश छूँ किलैकी तुम हमार प्रभु यीशु मसीह में विश्वास करछा। +या इफिसुस में, म्यारा दुशमन एक खतरनाक जानवर की नियाती छन जो मैंस नुकशान पुजून चानान। अगर म्योरो ईनाम केवल यो संसार मेंई छै, त मैंस यो सब सहन करना कि जरूरत छै। अगर यो सच्ची हुनो कि मैंस आखरी दिन में दुबारा ज्यूनो नी करि जालो, त बड़िया हुनो कि मैं मौज करनू, जसकैं यो कहावत छै, “आ हम खानू-पीनू किलैकी शायद भोल हम मर जूला और उ हमोरो अन्त होलो।” +जो लोग इसकैं त बात करनान उनार द्वारा बेकुफ जन बना, “बुरी संगति निको चरित्र स ले बिगाड़ दीछी।” +तुम सतर्क होज्या, और पाप करून छोड़ दी; किलैकी तुमूनमें भटे थ्वाड़ा लोगून को परमेश्वरा का दगाड़ ठीक रिशता नाहातिन, मैं तुमून शर्मिन्दा करून खिन यो कुंछूँ। +अगर उदारण खिन कोई पूछछो, कि परमेश्वर मरिन में भटे कसकैं ज्यूनो करोलो, और उनोरो शरीर कसो होलो। +म्योरो जबाब यो छै कि मूर्ख जन बना, जो केले तुम बूछा, जब तक अंकुर नै निकलनो तब तक उ नै बढ़नो। +जो केले तुम बूछा, चाहे ग्यूँ हो या के और, यो केवल एक बीज छै। उको उ रूप नाहातिन जो बोटो को होलो। +लेकिन परमेश्वर अपूनी इच्छाक अनुसार उ बोट स उ रूप दीछो जो उ खिन चाछो। हरेक प्रकारो को बी अपून रूप में बढ़छो। +अगर हम धरती में रून वाला सबै जानवरून का बारिमें ले सोचा त उन सब ले एक जसा नी देखीना। आदिमीन को अलग रूप हुछो। पक्षीनको अलग रूप हुछो। माँछान को अलग रूप हुछो। हर प्रकाराक जानवरून अलग रूप हुछो। +और जसकैं धरती में अलग प्रकाराक शरीर छन, उसीकैं आकाश में ले छन जसीकैं सूरज, चाँद और तारा छन, आकाश की चीजून में एक तरीका की खुबशुरती हुछी, और धरती की चीजून में एक दुसरी तरीका की खुबशुरती हुछी। +सूरज की खुबशुरती अलग छै और चाँद की खुबशुरती अलग छै, और तारान की खुबशुरती अलग छै, क्याखिनकि एक तारा है दुसारा तारा की खुबशुरती में फरक छै। +त इसोई मरीनाक लोगून को दुबारा ज्यूनो हुन में ले होलो। जो शरीर स उ उन दफनूनान उ इसा शरीर छन जो सड़ जानान, लेकिन जब यो दुबारा है ज्यूनो होलो त यो एक इसो शरीर होलो जो सड़ नै सकूनो। +जब हमार शरीर स दफनाई जाछो तब हमोरो शरीर बदसूरत और कमजोर हुछो। लेकिन जब उ दुबारा है ज्यूनो होलो, त उन खुबशुरत और शक्तिशाली होलो। +एक आदिमी को शरीरै स जसीकैं दफनाई जाछो, उ केवल यो संसार में कोई ले आदिमीक जीवन खिन लायक छै। लेकिन जब परमेश्वर ऊस दुबारा है ज्यूनो करछो, त उको नय्या शरीर स्वर्ग में जीवन जिनाका योग्य होलो। अगर एक इसो शरीर छै जो केवल संसार में रून लायक छै, त एक इसो शरीर ले होलो जो स्वर्ग में रूनो लायक छै। +पवित्रशास्त्र में यो ले लिख रैछ कि, “यो धरती को पैल आदिमी, मतलब आदम, जीवित प्राणी बनछ्य,” और आखरी आदम, जो कि मसीह छै, यो उई छै जो अनन्त जीवन दीछो। +उ जीवन जो स्वर्ग में हमेशा खिन छै, पैलि नै ऊँनो; बल्कि जो जीवन पैलि ऊँछो, उ यो धरती को जीवन छै। और उक बाद, स्वर्ग को जीवन आलो। +पैल आदिमी जो आदम छ्यो धरतिक माटा ले बनिना को छ्यो। मसीह जो कि दुसोरो आदिमी छै, जो स्वर्ग भटे आछ। +आदमाक वंशज ले उसीकैं धरतिक माटा ले बनिनाक छन, जसो उ छै। लेकिन उन लोग जो स्वर्गाक आदिमी छन जो यीशु मसीह की सुणनान, उन ले उका जस छन। +और जसकैं परमेश्वरे ले हमून ऊसो शरीर दीछ जसो धरतिक पैल आदिमी को छ्यो, उसीकैं हम विश्वासीन को मसीह को जसो शरीर होलो, जो अब स्वर्ग में छै। +हे म्यारा विश्वासी भाईयो, मैं यो कुंछूँ, यो धरती में हमोरो शरीरो मास और खून ले बनिना को छै; हम स्वर्ग में परमेश्वरा का राज्य में अपून यो शरीराक दगाड़ प्रवेश नी कर पाला। हम स्वर्ग में अपून इस शरीराक दगाड़ नै रै सकना जो मर सकछो, क्याखिनकि वाँ कोई मौत नाहातिन। +सुणो, मैं तुमूनथैं भेद की बात करछूँ, कि हम सब विश्वासी नी मरला, लेकिन हम सबून को रूप बदल जालो। +यो अचानक होलो, इतुक जल्दी ले जतुक देर कोई अपूनो आँख की पलक झपकून में करछो। जब आखरी तुरी बजाई जालि, त जो लोग मर चुक ग्यान उन हमेशा खिन जीवन जीन खिन दुबारा ज्यून करि जाला और हम जो ज्यूना छा, हमार शरीर बदल जाला। +क्याखिनकि हमोरो यो शरीर जो आसानी ले मर जाछो और सड़ जाछो, ऊस एक इस शरीर में बदली जानो चैछो जो नै कभै मरूनो और नै कभै सड़नो। +जब इसो होलो, त उ पुर हो जालो जो पवित्रशास्त्र में लिखीना को छै, “मौतस पुर तरीका ले हरा दी जालो और मौतो को नामो निशान नी रोलो।” +उसीकैं यो ले पुर होलो, जो पवित्रशास्त्र में लिखीना को छै, “हे मौत काँ छै तेरि जय? हे काँ र्यो तेरो डंक? इसीकैं पवित्रशास्त्र में जो लिखीना को छै उ पुरो होलो।” +क्याखिनकि पाप इसो डंक छै जैको नतीजा मौत हुछी, और नियम-कानून पाप स अपूनी शक्ति दीनान। +लेकिन परमेश्वरो को धन्यबाद हो, जो हमार प्रभु यीशु मसीह ले हमून खिन करिना को छै उक द्वारा परमेश्वरे ले हमून पाप और मौत में जीत दीछ। +येक कारण हे म्यारा विश्वासी भाईयों, अपून विश्वास में मजबूत रौ और गलत शिक्षान का द्वारा जन भटका, प्रभु खिन जो काम तुम करछा उमें हमेशा बढ़नै जा। क्याखिनकि यो जाणछा, कि जो केले तुम प्रभु खिन करला उको ईनाम तुमून जरूर मिलोलो +अब तुम यो सवाल जो यरूशलम शैहर में परमेश्वरा का लोगून खिन रूपाया जाम करना का बारिमें पुछछा, उको यो जबाब छै कि जो मैंले गलातिया प्रदेशा का विश्वासीन की मण्डली स बताछ, ऊसोई तुम ले करा। +हर इतवाराक दिन तुमूनमें भटे हरेक अपूनी कमाईक अनुसार थ्वाड़ा अपून पास राखा, कि म्यारा उन में रूपाया जाम नै करून पड़ो। +फिर जब मैं वाँ ऊँलो, त मैं भरोसमंद लोगून जिनून तुमूले चुनिना को छै कि उन जाम करिना का रूपायान यरूशलम शैहर लीभेरन जून। मैं उनार हात एक चिठ्ठी ले भेजूलो कि वाँक विश्वासीन का दगाड़ उनेरि पछ्याण होज्यौ। +अगर तुमून लागछो कि मैंस जानो चैछो, त उन म्यारा दगाड़ जाला। +मैं मकिदुनिया प्रदेश की यात्रा का बाद तुमार पास ऊंलो, किलैकी मैं मकिदुनिया प्रदेश जाना की योजना बनून मरयूँ। +शायद हो सकछो, कि मैं तुमार दगाड़ ज्यादा बखत या पुर जाड़ा को मौसम में रूँ और फिर जाँ ले मैं जूंलो, तुम मैंस मेरि यात्रा में भेज सकछा। +मैं नै उनो चांनू कि जब मैं वाँ ऊंलो त केवल थ्वाड़ा बखत खिन ऊँलो। अगर यो परमेश्वरा का इच्छाक अनुसार हो त मैं वाँ लम्बा बखत खिन रून चाछूँ। +लेकिन मैं पिन्तेकुस्त का त्यार तक इफिसुस शैहर में रूलो। +क्याखिनकि अब याँ ले भौत लोग छन जो परमेश्वरो को बचन सुणून चानान, और म्योरो याँ रून भौत फैदमंद छै। हालाकि भौत लोग म्योरो बिरोध करनान। +अगर तीमुथियुस तुमार पास कुरिन्थुस शैहर में आलो, त उको बड़िया आदर-खातिर कर्या। क्याखिनकि उ म्योरो जसो प्रभु में काम करछो। +येक कारण कोई उको अनादर जन करो, लेकिन तुम उनून सब कुछ दीया जो उनून अपूनी यात्रा खिन जरूरी छै। किलैकी मैं उको इन्तजार करून मरयूँ, कि उ विश्वासी भाईन का दगाड़ अ। +और विश्वासी भाई अपुल्लोस थैं मैंले भौत बिनती कर रैछ, कि दुसारा विश्वासी भाई का दगाड़ तुमूनथैं मिलून खिन आये, लेकिन उले उ बखत जाना की केले इच्छा नै करि, लेकिन जब सही बखत होलो, तब आ ज्यालो। +सतर्क रौ; विश्वास में मजबूत बनिनाक रौ, हिमती बना, और परमेश्वरा का दगाड़ मजबूत रिशता राखा। +तुम जेले करछा प्रेम ले करा। +हे म्यारा विश्वासी भाईयों, तुम स्तिफनास और उक परिवार स जाणछा कि उन अखया प्रदेशा का पैल मसीह में विश्वासी बन्यान उनूनले अपूनास परमेश्वरा का लोगून की सेवा खिन समर्पित करिना को छै। +येक कारण मैं तुमूनथैं बिनती करछूँ, कि इसा अगुवान को हुकुम माना बल्कि हरेक को जो इसकैं सच्ची भक्ति का दगाड़ सेवा करनान। +और मैं स्तिफनास और फूरतूनातुस और अखइकुसा का उना ले खुश छूँ, क्याखिनकि उन उ मद्दत स दीन मर्यान जो मैंस दीन खिन तुम याँ नाहातिन। +और उनूनले म्यारा मन स मजबूत करछ्य ठीक उसीकैं उन तुमून खिन ले कराला जब उन तुमार पास आला, येक कारण तुमून इसा लोगून को आदर करून चैछो। +आसिया प्रदेशा का विश्वासीन की मण्डली का तरफ भटे तुमून नमस्कार; अक्विला और उकी घरवाली प्रिस्किल्ला और उन विश्वासीन की मण्डली जो उनार घर में जाम हुछी, उनुस ले तुमून प्रभु में भौत-भौत नमस्कार। +याँक सबै विश्वासी भाईन को तुमून नमस्कार करनान; एक दुसराक दगाड़ प्रेम ले गला मिलभेरन नमस्कार करा। +मैं पौलुस यो नमस्कार अपून हात ले लिखूनमरयूँ। अगर कोई प्रभु स प्रेम नै करनो त उ शापित छै। +हे हमार प्रभु, अ। +मैं प्रार्थना करछूँ कि प्रभु यीशु मसीह को अनुग्रह तुमून में हुनै रौ। +मैं तुम सबून प्रेम करछूँ जिनोरो मसीह यीशु का दगाड़ गैरो रिशता छै। आमीन। +प्रभु यीशु को प्रेरित हुन खिन परमेश्वरा का इच्छा ले मैंस चुनिना को छै और मैं याँ हमारा विश्वासी भाई तीमुथियुस का दगाड़ छूँ जो मेरि मद्दत करछो। मैं पौलुस यो चिठ्ठी कुरिन्थुस शैहरा का विश्वासीन की मण्डली, और अखया प्रदेशा का सब परमेश्वरा का लोगून खिन लिखूनमरयूँ। +मैं प्रार्थना करछूँ कि, हमारा पिता परमेश्वर और प्रभु यीशु मसीह का तरफ भटे तुमून अनुग्रह और शान्ति मिलनै रौ। +हमारा प्रभु यीशु मसीहक पिता परमेश्वरो को धन्यबाद हो, जो हमून में दया दिखूछो, और हमून हमेशा तसल्ली दीछो। +परमेश्वर हमरि सब मुसीबतून में हमून तसल्ली दीछो; ताकि हम उ तसल्ली का कारण जो परमेश्वर हमून दीछो, उनूनले तसल्ली दी सका, जो हर तरह का मुसीबत में पड़ीना का छन। +किलैकी जसकैं हम दुख सहनू उसीकैं मसीह ले दुख उठायान, और मसीहक द्वारा हमून भौत तसल्ली ले मिलछी। +अगर हमून में मुसीबत ऊँछी, त यो तुमेरि शान्ति और उद्धार खिन छै और अगर हम शान्ति पानू, त यो तुमेरि शान्ति खिन छै; जैक द्वारा तुम धैर्य ले उन मुसीबतून सहन कर लीछा, जिनून हम ले सहन करनू। +और हमेरि आश तुमार बारिमें पक्की छै; हम जाणनू कि जसा तरीका ले तुम हमारा दुख में दगाड़ छा, उसीकैं तुम हमार शान्ति में ले दगाड़ होला, जो हमून परमेश्वर है मिल रैछ। +हे म्यारा विश्वासी भाईयो, मैं चाछूँ कि तुम उन मुसीबतून का बारिमें जाणा जो हमून में आसिया प्रदेश में आईना की छी कि, हम पुर तरीका ले बैचैन छ्या, यह बोझ उहै कई ज्यादा छ्यो जतुक हम सहन कर सकछ्या, या तक कि हमूनले जीना की पुरी उम्मीद छोड़ दीछ। +और हमूले अपून मन में समझ लीछ, कि हम मार डाली जूला, यो येक कारण भ्योछ कि हम अपून में नै, बल्‍कि परमेश्वर में भरोस राखा, जो मरिनान ज्यूनो कर सकछो। +उले हमून इतुक ठूला खतरा है बचाछ, और बचालो; और उमें हमून पुरो भरोसा छै कि वह हमून अघिल के बचूनै रौलो। +और तुम लोग ले हमून खिन प्रार्थना करभेरन हमेरि मद्दत करा। इसीकैं भौत सी प्रार्थनान का कारण हमून आशीष मिलीना की छै और उ खिन भौतसा लोग हमार तरफ भटे परमेश्वरो को धन्यवाद ले द्याला। +किलैकी हमून एक बात को गर्व छै, हमोरो जमीर हमून विश्वास दिलूछो कि हमूले लोगून का दगाड़ और खास कर तुम लोगून का दगाड़ जो बरताव करछ्य, उ संसारा बुद्धिमानी का अनुसार नै, बल्‍कि उ पवित्रता और सच्‍चाई का अनुसार छ्यो जो परमेश्वरे की कृपा को वरदान छै। +हम तुमून केवल उई लिखनू जैस तुम पढ़ सका। हालाकि अब तुम हमून पुरी तरीका ले नै समझना, मैंस आश छै कि तुम पुरी तरीका ले समझ पाला, ताकि हमार प्रभु यीशु का दुबारा उन में तुमून हमून में ऊसोई गर्व करला जसो हम तुमून में गर्व करनू। +मैंस यकीन छ्यो कि तुम हमून समझछा मैं चाछूँ कि मैं सबून है पैलि तुमारा पास मिलना की योजना बनाछ। इसीकैं तुमून म्यारा द्वारा द्वी यात्रान की आशीष मिलनी। +मेरि योजना छी कि मैं मकिदुनिया प्रदेश जान बखत तुमार पास ऊँ; और मकिदुनिया प्रदेश भटे वापस उन बखत ले तुमार पास ऊँ ताकि मैं तुमूनथैं यहूदिया प्रदेश की यात्रा खिन मद्दत पा। +येक कारण जब मैंले यो योजना बनाईना की छी त क्या मैंले लापरवाही करछी? या जो करून चाछ्यूँ क्या दुनिया का लोगून की नियाती करून चाछ्यूँ, कि जो अब तक बात में “हाँ की हाँ” कुंनान; और बाद में “नै की नै” ले कर दीनान? +जसो परमेश्वर सच्चो छै, और उसीकैं हम जो बात तुमूनथैं कुंनू, “हाँ” को मतलब “हाँ” और “ना” का मतलब “ना” हुछो। +किलैकी परमेश्वरो को च्योलो यीशु मसीह जैले हमार द्वारा, मतलब म्यारा और सिलवानुस और तीमुथियुस का द्वारा तुमार बीच में प्रचार भ्योछ; उमें “हाँ” और “ना” द्वीवै नै छी; लेकिन उमें “हाँ” की “हाँ” भैछ। +किलैकी परमेश्वरा का जतुक ले वादा छन उन सब वादा मसीह में “हाँक” दगाड़ छन। और येक कारण हम “आमीन” कुंनू कि, हमार द्वारा परमेश्वरे की महिमा हो। +परमेश्वरै छै, जो तुमार दगाड़ हमून मसीह में मजबूत करछो। परमेश्वरे ले हमून में अपूनी मोहर लगाभेरन बयाना का रूप में अपूनो आत्मा हमार दिल में राखभेरन हमोरो अभिषेक करिना को छै। +परमेश्वर मेरि यो सच्चाई को गवाह छै कि मैं दुबारा कुरिन्थुस शैहर में येक कारण नै आयू कि मैं तुमून दुख दीन नी चाछ्यू। +येको मतलब यो नाहातिन कि हम तुमार विश्वास में अपूनो अधिकार जतुनू, किलैकी तुम अपून विश्वास में मजबूत बनिना का रूछा। लेकिन हम त तुमेरि खुशी में शामिल हो। +मैंले अपून मन में यो ठानिना को छ्यो कि फिर तुमार पास आभेरन तुमून दुख नी द्यूलो। +किलैकी अगर मैं तुमून दुखी करूँलो, त तुमार अलावा मैंस खुशी दीन वाला कोई नाहातिन, सिर्फ तुमी छा जिनून मैंले दुखी करिना को छै। +मैंले तुमून योई मक्शद ले चिठ्ठी लिखीना की छै ताकि जब मैं तुमार पास ऊँलो त जिनून है मैंस खुशी मिलून चैछी, उनून है मैंस दुख जन मिलो। किलैकी मैंस तुम सबून में यो बात में भरोस छै, कि जो मेरि खुशी छै, उई तुम सबून की ले छै। +मैंले भौत दुख में, मन में तखलीफ सह भेरन और आँसू बगा-बगा भेरन तुमून यो चिठ्ठी लिखीना की छी मैंले तुम लोगून दुख दीन खिन नै लिखीना की छी, बल्‍कि येक कारण कि तुम यो जाण जा कि मैं तुम लोगून कतुक ज्यादा प्‍यार करछूँ। +और अगर केले मैंस दुखी करिना को छै, त उले मैंस नै, बल्कि एक तरीका ले तुम सबून दुखी करिना को छै, मैं येहै ज्यादा के नै कुंन चानूँ। +इस आदिमी स तुमून में भटे भौत विश्वासीन ले जो सजा दीछ, उ भौत छै। +येक कारण येहै निको यो छै कि उको अपराध माफ करा; और ऊस तसल्ली दी, अगर तुम ऊस माफ नी करना त शायद उ इतुक दुखी हो ज्यालो कि निराश हो भेरन हार मान ल्यो। +येक कारण मैं तुमूथैं बिनती करछूँ, कि ऊस विश्वास दिला कि तुम सच्ची में ऊस प्रेम करछा। +किलैकी मैंले तुमून येक कारण ले लिखीना को छ्यो, कि तुमून परख लीयू, कि तुम म्यारा हुकमून मानून खिन तैयार छा, या नाहातिन। +लेकिन जैस तुम माफ करछा, ऊस मैंले माफ करछूँ, किलैकी जब मैंस माफ करना की जरूरत हुछी, त मैं तुमार फैदा खिन मसीह का अधिकार ले इसो करछूँ। +ताकि शैतान हमून ध्वाका नै दी सको; किलैकी हम उक बुर योजना स जाणनू। +जब मैं त्रोआस शैहर में मसीह को सुसमाचारो को प्रचार करून खिन आयू, त वाँ परमेश्वरे ले मैंस सुसमाचार प्रचार करना को भौत ठूलो मौका दीछ। +मैंले अपून विश्वासी भाई तीतुस स तुमार तरफ भटे समाचार लियून नै देख्यो, येक कारण त्रोआस शैहरा का विश्वासीन भटे विदा होभेरन मैं अपून विश्वासी भाई तीतुस स खोजून खिन मकिदुनिया प्रदेश में वापस आयू। +परमेश्वरो को धन्यवाद हो, जो मसीह का दगाड़ हमार सम्बन्ध का कारण, उ हमून हमेशा अपून दगाड़ हिटूछो और हमून जीत दिलूछो। येको मतलब छै कि हम जाँ ले जानू, हम सुसमाचारे स सुणूनै जानू ताकि सब लोग परमेश्वरस जाणू और सुणून। +किलैकी हम परमेश्वर खिन मसीह द्वारा ज्यून करि ग्या, उ धूपै कि नियाती। हमार द्वारा प्रचार करि ग्योछ सब लोगून में फैलीना की मीठी खुशबू की नियाती छै, जो उद्धार पान वाला और नाश हुन वाला लोगून का बीच फैलछी। +लेकिन उनून खिन जो विनाशाक बाट में छन, उ मौत की इसी गन्दी वास छै जो उनून मौत क तरफ ली जाछी; लेकिन उनून खिन जो उद्धाराक बाट में बढ़नै जानान, यो जीवन की इसी मीठी खुशबू छै जो जीवनाक तरफ ली जाछी। सच्ची में, कोई ले खुद इस योग्य नै हो सकूनो जो मसीहक ज्ञान की खुशबू स फैला सको। +किलैकी हम उन भौतून का नियाती नाहातिन, जो परमेश्वरा का बचन स अपून फैद खिन प्रचार करनान; लेकिन हम परमेश्वरा का बचन को प्रचार सच्चाई और मसीहक अधिकाराक दगाड़ करनू, यो जाणभेरन कि परमेश्वर हमून देखून मर्योछ। +क्या हमूले दुबारा अपूनी तारीफ करून शुरू कर दीछी? या कुछ आदिमीन की नियाती हमून ले तुमूनथैं या तुमून खिन सिफारिश की चिठ्ठीन की जरूरत छी? बिल्कुल नाहातिन। +तुम खुद एक चिठ्ठी की नियाती छा जो सबून का सामुनि परमेश्वर खिन म्यारा काम की सिफारिश करछी, जो हमार मनून में लिखीना की छै, और तुमोरो बदलीना को जीवन तुमार बीच में हमार कामून का वजह ले छै, जो एक चिठ्ठी की नियाती छै जैस हर कोई पढ़ और पछ्याण सकछो। +यो साफ छै, कि तुमोरो बदलीना को जीवन एक चिठ्‌ठी की नियाती छै जो मसीह ले लिखीना की छै, उले यो चिठ्‌ठी हमरि सेवकाई का द्वारा लिखीना की छै; और जो स्याही ले या ढुगाँन की पाठ्ठी में नै, लेकिन जीवित परमेश्वरा का आत्मा का द्वारा आदिमीन का मनून की पाठ्ठी में लिखी ग्यान। +हम इसो येक कारण कुंनू किलैकी हमून मसीह का द्वारा परमेश्वर में भरोसा छै। +हम यो नै कुंना कि हमार पास खुद केले करना की काबलियत छै; लेकिन परमेश्वर हमून यो काबलियत दीछो। +जैले हमून नय्या वाचा को सेवक हुना का काबिल बनाछ। यो कोई मूसा का लिखीना का नियम-कानून नाहातिन बल्कि पवित्र आत्मा की वाचा छै, किलैकी मूसा का लिखीना का नियम-कानून नै मानना को परिणाम मौत छै, लेकिन पवित्र आत्मा अनन्त जीवन दीछो। +जब मूसा का नियम-कानून जो ढूंगा का पाठ्ठी में लिखीना का छ्या, उ बखत परमेश्वरो तेज दिखाई दीछ। इस्राएली लोग लम्बा बखत तक मूसा का मुँखा का तरफ नी देख सकछ्या किलैकी उ चमकून मर्योछ्यो, हालाकि उ चमक भौत बखत तक नै रै। येक कारण अगर मूसा का दीईना का नियम-कानून में आधारित सेवकाई मौत ल्यूछी, जैको इसो तेज छ्यो। तो पवित्र आत्मा को मार्गदर्शन में नय्या वाचा का अधीन सेवा का काम और ले तेज ले भरिना को होलो। +किलैकी जब दोषी बनून वाली वाचा में इतुक तेज छ्यो, त पक्का तरीका ले नय्या वाचा जो अपून लोगून परमेश्वरा का दगाड़ धर्मी बनछो और ले ज्यादा तेजोमय छै। +उ तेज जो पुरानी वाचा मतलब मूसा का नियम-कानून का द्वारा आईना की छी, उ अब बिना तेज ले प्रगट हुछी, किलैकी नय्या वाचा का मुकाबला में ज्यादा तेजोमय नाहातिनी। +किलैकी अगर मूसा का नियम-कानून में इसो तेज छ्यो, जो बिल्कुल थ्वाड़ा बखत खिन बनिना को रियोछ, त नय्या वाचा में कतुक ज्यादा तेज होलो जो हमेशा खिन बनिना को रूछो। +येक कारण यो आश का कारण हम हिम्मतले बोलनू। +हम मूसा का नियाती नाहातिन, जैले अपून मुँख में परदा डाल छ्ये ताकि इस्राएली लोग उ चमक स कम और गायब हुन तक नै देख लीन। +लेकिन इस्राएली लोगून का मन कठोर हो गैछ्या, किलैकी आज तक पुराना नियमाक पढ़ून बखत उनार मनून में उई परदा पड़ीनाको रूछो। पर सिर्फ मसीह में विश्वास करन का द्वारा परदा हटाई जाछो। +और आज तक जब कभै मूसा की किताब पढ़ी जाछी, त उनार मनून में परदा पड़ीनाको रूछो, और येक कारण उन येस पुर तरीका ले नै समझना। +लेकिन जब कभै कोई प्रभु यीशु में विश्वास करछो, त प्रभु उनार मन में पड़ीना का परदान हटा दीछो। +प्रभु त आत्मा छै: और जा काँई प्रभु को आत्मा छै वाँ नियम-कानून ले आजादी छै। +हम सब एक ऐना का नियाती छा, जो परमेश्वरा का तेज स इसा चेहरा ले देखनान जिनून में परदा पड़ीना नाहातिन, त परमेश्वर हमून लगातार बड़ीना का तेज में ज्यादा है ज्यादा अपूनी नियाती बनून मर्योछ। यो तेजोमय प्रभु थैं मिलछो, जो पवित्र आत्मा छै। +परमेश्वरै की दया ले हमून सुसमाचार सुणूना की सेवा मिलछ्य, येक कारण हम कभै हार नै मानना। +लेकिन हमूले शर्मनाक और गुप्त कामून छोड़ दी है छै, और नै हम छल-कपट करनू, और नै परमेश्वरै का बचन स अपून फैदा खिन सुणूनू लेकिन हम परमेश्ररा का सामुनि सिर्फ सत्य बतूनू, ताकि हर आदिमी यो गवाही दे, कि हम सच्ची कुंन मर्या। +चाहे लोग उ सुसमाचारै स नै समझ सकून जो हम प्रचार करनू, त यो सिर्फ उन लोग नै समझ सकना, जो नाश हुन वाला बाटा में हिटनान। +यो संसारो को ईश्वर शैतान ले उन अविश्वासीन की बुद्धि स अंधो कर दी है छै, जैका कारण उन मसीह का सुसमाचार और उकी महिमा का बारिमें नै समझ सकना कि मसीह परमेश्वरो को स्वरूप छै। +किलैकी हम अपूनास नै, लेकिन यीशु मसीह को सुसमाचारो को प्रचार करनू, कि यीशु मसीह प्रभु छै, और अपून बारिमें यो कुंनान कि हम यीशु का कारण तुमार सेवक छा। +येक कारण कि परमेश्‍वरै ले क्योछ, “अन्यारा में भटे उज्यालो चमकछो,” और परमेश्वरेले उज्याला का नियाती हमार मनून में समझ दीछ, ताकि हम परमेश्वरै की महिमा स पछ्याण सकाँ जो यीशु मसीह में दिखाई दीछी। +अब हमार मनून में यो उज्यालो चमकून मर्योछ, लेकिन हम खुद माटाका नाजुक भाड़ान की नियाती छा जैमें यो खजाना जमा करि ग्योछ, ताकि यो बात स जाण सका कि यो अद्धभुत सामर्थ हमरि तरफ भटे नै, बल्कि परमेश्वरा का तरफ भटे छै। +हम सब तरफ भटे मुसीबतून में घेरिना का रूनू, लेकिन कभै हार नै मानना। हम परेशान त हुनू, लेकिन कभै निराश नै हुना। +हम सताई त जानू; लेकिन छोड़ी नै जाना; खिती त जानू, लेकिन नाश नै हुना। +हम यीशु की नियाती हर बखत लगातार मार डाली जान खिन खतरा में रूनू, ताकि लोग यीशु का जीवन स उन चीजून में देखाला जो हम करनू। +येक कारण जब तक हम ज्यूना छा यीशु मसीह का कारण लगातार मार डाली जाना का खतरा में रूनू, जैले यीशु मसीह का जीवन हमार नाश हुन वाला शरीर में प्रगट हो जाछो। +त येको मतलब यो छै कि हम लगातार मौत को सामना करूनमर्यान लेकिन येको नतीजा यो छै कि तुमून अनन्त जीवन मिलीना को छै। +लेकिन हम प्रचार करून जारी राखनू किलैकी हमून में ऊसोई विश्वास छै, जसो भजन में कुंछो, जो पवित्रशास्त्र में लिखीना को छै, “मैंले विश्वास करछ्य, येक कारण मैं चुप नै रयूँ? हम ले यो सब येक कारण कुंनू कि हमुनले विश्वास करिना को छै।” +किलैकी हम जाणनू, जैले प्रभु यीशु स मरिनान में भटे ज्यूनो करछ्य, उई हमून ले यीशु का दगाड़ ज्यूनो करोलो, और परमेश्वरा का सामुनि ठाड़ हुन खिन हमून तुम लोगून का दगाड़ ऊँला। +किलैकी सब दुख जो हमूनले तुमून खिन सहन कर्यान, ताकि परमेश्वरा का अनुग्रह का द्वारा ज्यादा है ज्यादा लोग मसीह में विश्वास करून, और परमेश्वर की महिमा खिन धन्यवाद और स्तुति करून। +येक कारण हम हिम्मत नै हारना; हमोरो भ्यारो को इन्सानी रूप त कमजोर हुनै जा मर्योछ लेकिन हमार भितर आत्मा हर-रोज नय्या हुनै जानमरैछ। +हमोरो यो नानो और पल भर को दुख हमून खिन इसी अनन्त और ज्यादा है महिमा स उत्पन्न करूनमर्योछ, जैका बारिमें हम सोच ले नै सकना। +किलैकी हमूनले अपूनो ध्यान उमें नै लगायो, जो दिखाई दीछो लेकिन उमें लगाछ, जो दिखाई नै दीनो, जो केले दिखाई दीछो, उ पल भरो को छै लेकिन जो दिखाई नै दीनो उ अनन्तकाल तक रूछो। +किलैकी हम जाणनू, कि या धरती में हमोरो शरीर एक तम्बू का नियाती छै जैमें हम रूनू। अगर उ नाश हो जाछो त हमून परमेश्वरा का तरफ भटे स्वर्ग में एक इसो शरीर मिलोलो, जो आदिमीक हातून ले बनाईना को नै लेकिन हमेशा तक बनिना को रूछो। +यो एक सच्चाई छै कि जब हम या यो धरती में छा, तब हम यो शरीर में कराहनू और भौत इच्छा राखनू कि, हमून एक इसो शरीर मिलो जो हमार स्वर्गीय घर जसो होलो। +जब हम उ स्वर्गीय शरीरो को पा लीनू, त हम कोई नंगड़ा आदिमी का नियाती नी हूला। +सच्ची यो छै कि यो तम्बू में रून बखत हम बोझ ले दबीना ले कुणाट करनै रूनू, किलैकी हम इन संसारिक शरीरून छोड़ून नै चाना लेकिन हम चानू कि परमेश्वर हमून स्वर्गीय शरीर दे, ताकि हमार नय्या शरीर जो हमेशा खिन रौला, यो शरीर का बदल द्याला जो मर जालो। +परमेश्वरेले हमून नय्या शरीर खिन तैयार करिना को छै, उले हमून बयाना में पवित्र आत्मा ले दीईना को छै। यो बयाना उ वादा छै, जैस परमेश्वर बाद में हमून खिन पुरो ले करोलो। +येक कारण हम परमेश्वर में भरोसा राखनू, और यो जाणनू; कि जब तक हम यो शरीर में रूनू, तब तक हम परमेश्वर है दूर छा। +किलैकी जब हम ऐल यो संसार में रूनू, त हम अपून विश्वास का दगाड़ प्रभु का पीछल हिटनू, नै कि ऊस देखभेरन हिटनू। +येक कारण हम परमेश्वर में भरोसा राखनू, और जब हम मरला त यो शरीर स छोड़ द्यूला, और हम प्रभुक दगाड़ रून और उत्तम समझनू। +यो कारण हमार मने की मनसा यो छै, कि चाहे हम उक दगाड़ स्वर्ग में रूँ चाहे हम यो धरती में रूँ, लेकिन हम प्रभु स खुश करून चानू। +किलैकी जरूरी छै, कि हम सबून को मसीह का द्वारा न्याय करि जालो, कि हर आदिमी अपून-अपून भल बुरा कामून को जो उले शरीर का द्वारा करिना छन, उनोरो फल पालो। +येक कारण प्रभु को डर मानभेरन हम लोगून थैं सच्चाई में विश्वास करना को बिनती करनू। परमेश्वर हमून पुरी तरीका ले जाणछो और मैंस आश छै, कि तुमार जमीर हमून निकीकैं जाणछो। +हम फिरले अपूनी बड़ाई तुमार सामुनि नै करना बल्कि हम तुमून मौका दीन मर्या कि तुम हमून में गर्व करा ताकि तुम उनून येको जबाब दी सकला, जो अपून मन का बजाय दिखावटी बातुन में घमण्ड करना। +कोई कुंछो कि हम पागल छा त परमेश्‍वर खिन; और अगर होश में छा, त तुमार भलाई खिन छै। +किलैकी मसीह को प्रेम हमून मजबूर कर दीछो; किलैकी हमून यो भरोस छै कि एक आदिमी सब लोगून खिन मर ग्यो, येक कारण सब लोग मर ग्या। +और येक कारण मसीह सब खिन मरछ्य, उन अघिलकैं खुद स खुश करून खिन नै जीन पर उनून मसीह खिन जीन चैछो। मसीह उनून खिन मरछ्य और पिता परमेश्वरेले ऊस ज्यूनो करछ्य। +येक कारण अब भटे हम आदिमीन का नजरून ले केको न्याय नै करना। होई एक बखत छ्यो, जब हमूनले मसीह स आदिमी का नजरून ले देखछ्य, लेकिन अब हम इसो नै करना। +येक कारण, अगर कोई मसीह में विश्वास करछो त उले एक नय्या स्वभाव पाईना को छै, पुरानी बात खत्म हो ग्यान और अब नय्या बात आ ग्यान। +यो सब बात परमेश्वरा का तरफ भटे छन, जैले मसीहक द्वारा हमून अपून पास बुलाछ, और लोगून को परमेश्वरा का दगाड़ मेल-मिलाप करनाकि सेवा हमून दी रैछ। +येको मतलब यो छै कि परमेश्वर सब लोगून खिन एक बाटो बनून मर्योछ जो केले मसीह ले करिना को छै उक द्वारा परमेश्वरा का दगाड़ मेल-मिलाप कर सका, और लोगून का पापून को दोष उनूनमें नै लगायो, और परमेश्वरेले शान्ति का बारिमें उको संदेश स सुणूना को काम हमून दीईना को छै। +येक कारण हम मसीहक राजदूत छा; परमेश्वर उक संदेश स ग्रहण करून खिन हमार द्वारा लोगून थैं बिनती करछो। हम मसीहक तरफ भटे बिनती करनू, कि परमेश्वरा का पास आ जा। +मसीह, जो पाप भटे अनजान छ्यो, परमेश्वरेले ऊस हमून खिन पापी ठैहराछ, ताकि हम परमेश्वरा का नजर में धर्मी बन ज्या किलैकी मसीह ले हमार पापून को दण्ड अपून मलिमें ली लीछ। +परमेश्वरा का सहकर्मी हुना का नाता हम तुम लोगून थैं यो बिनती करनू कि परमेश्वरो को जो अनुग्रह तुमूनमें होईना को छै, ऊस बेकार नै हुन दी; +किलैकी पवित्रशास्त्र में परमेश्वरेले क्योछ, +“ठीक बखत में मैंले तेरि प्रार्थना सुणलीछ, +और उद्धार का दिन मैंले तेरि मद्दत करछ्य।” +सुणा; ऐल योई उ ठीक बखत छै। देखा, ऐल उद्धार को दिन छै। +परमेश्वरा सहकर्मी हुना का नाता हम कैसे ले के बात में ठोकर खाना को कोई ले मौका नै दीनो, ताकि हमरि सेवा में कोई ले दोष नै अ। +लेकिन हर बात में हम यो साबित करनू कि हम परमेश्वरा का सच्चा सेवक छा। हम अपून निका गुणून दिखाभेरन, दुखून, क्लेशून, गरीबी और संकटून बड़ी हिम्मत का दगाड़ सहन करनू। +हमून कोड़ा ले मारी ग्योछ, जेल में डाली ग्योछ, हम में भीड़ ले उपद्रव करछ्य। हमूले भौत मेहनत करछ्य, हम रात-रात भर जाग और भुखा रया। +हमूनले अपून निर्दोष स्वभाव ले, ज्ञान ले, शहनशीलता ले, दयालु हो भेरन, पवित्र आत्मा का हुकुम मानना का द्वारा, +सच्चा प्रेम ले, सच्चाई का बचन ले, परमेश्वरै की सामर्थ ले; हम दैना हात में धार्मिकता का हथियार स हमला खिन और बौं हात में रक्षा खिन इस्तमाल करनू। +जब लोग हमून तुच्छ जाणनान, और दुसरान बतुनान कि हम बुरा लोग छा या निका लोग छा या हम कपटी समझी ग्या, लेकिन हम सच्ची बोलनू। +कुछ लोग हमून प्रसिद्ध समझनान, लेकिन कुछ लोग हमून अनजान और मरिनाका नियाती समझनान और फिरले देखा, हम ज्यूना छा; हमून दण्ड त दीई जाछो लेकिन हमून जानै ले नै मार सकना। +हमार पास दुख को बखत छ्यो, लेकिन हमेशा खुश रूनू, हम खुद त कंगाल छा, लेकिन भौत लोगून आत्मिक रूप ले धनवान बना दीनू। हम इसा छा जसीकैं हमार पास के नाहातिन, फिरले हमार पास सब कुछ छै। +हे कुरिन्थियूस का विश्वासीयो, हमूले खुलभेरन तुमूनथैं बात करिना की छै, हम तुमून अपून पुर दिल ले प्रेम करनू। +तुमून खिन हमोरो प्रेम कभै कम नै भ्यो, लेकिन तुमोरो प्रेम हमून खिन कम हो ग्योछ। +लेकिन मैं अपून बच्चा समझभेरन तुमूनथैं कुछूँ, कि तुम ले उक बदला में तुम ले हमूनथैं अपून पुर दिल ले प्रेम करनै रौ। +तुम अविश्वासी लोगून का दगाड़ संगति जन राखा। किलैकी धार्मिकता और अधर्म को की मेल जोल? या उज्याला और अन्यारो को की दगोड़ो? +और मसीह को दुष्ट शैताना का दगाड़ की लगाव? या विश्वासी का दगाड़ अविश्वासी को की नाता? +परमेश्वरा का मन्दिर में मूर्तिन की कोई जाग नाहातिन। किलैकी हम त जिन्दा परमेश्वरा का मन्दिर छा; जसो परमेश्वरेले पवित्रशास्त्र में कईना को छै, +“मैं इन लोगून का दगाड़ रूलो और उनूनमें हिटूलो फिरूलो; +और मैं उनोरो परमेश्वर हूँलो, +और उन म्यारा लोग होलो।” +येक कारण प्रभु हमूनथैं पवित्रशास्त्र का द्वारा कुंछो, +“उन लोगून भटे अलग हो जा +जो परमेश्वरा पछिल नै हिटना। +और अपवित्र चीजून है दूर रौ, +त मैं तुमून अपनूलो; +और मैं तुमोरो पिता हूँलो, +और तुम म्यारा च्याला और चेलि होला; +यो सर्वशक्तिमान प्रभु परमेश्वरो को बचन छै।” +हे प्रिय विश्वासी भाईयो, जब परमेश्वरेले हमूनथैं यो वादा करछ्य, त आ हम अपून शरीर और मनस हर प्रकारा का बुराई भटे अपूनास दूर राखा, और परमेश्वरो को डर मानभेरन हमून पुर तरीका ले पवित्र जीवन जीना की कोशिश करून चैछी। +हमून अपून पुर दिल ले प्रेम करा। हमूनले नै केको के बुरो करिना को छै, नै कैसे आर्थिक नुकशान करछ्य, और नै कैसे अपून फैदा खिन ठग छै। +मैं तुमून दोषी ठहरून खिन यो नै कुंनू किलैकी मैं पैलि कै चुक ग्यूँ, कि हम तुमूनथैं अपून पुर दिल ले प्रेम करनू कि हम तुमून है अलग नी रून चाना चाहे हम ज्यूना रू या मरा। +मैं तुमूनथैं पुर विश्वास का दगाड़ बोलून मरयूँ, मैं तुम लोगून में भौत गर्व करछूँ; येले मैंस भौत तसल्ली मिलछी; और अपून सारा दुखून में ले मैं आनन्द ले भरपूर रूछूँ। +जब मैं त्रोआस शैहर छोड़छ्य और मकिदुनिया शैहर में पुज्यू, त वाँ ले हमून शारीरिक रूप में आराम नै मिल्यो, लेकिन हर तरफ भटे परेशानी में पड़ीना का छ्या। हर जाग में लड़ाई छी, हमार मन में डरछ्यो। +लेकिन दुखी लोगून शान्ति दीन वालो परमेश्वरेले तीतुस स हमार या भेजभेरन हमून शान्ति दीछ। +और नै केवल उक उना ले लेकिन उकी उ शान्ति ले, जो तीतुस स तुमेरि तरफ भटे मिलीना की छी; और उले तुमेरि इच्छा, और तुमार दुख और मैंखिन तुमेरि मेहनतो को समाचार हमून सुणाछ, जैले मैंस और ले खुशी भैछ। +मैंस यो बातोको अफसोज नी छ्यो कि मैंले तुमून चिठ्ठी लिखीछ्य, भले ही येले तुमून दुखी करिना को हो। मैंस पैलि बार में पछतावा भ्योछ जब मैंले देखछ्य कि यो चिठ्ठी स पढ़भेरन तुमून थ्वाड़ा बखत खिन दुख त भ्योछ लेकिन यो थ्वाड़ा देर खिन छ्यो। +लेकिन अब मैं खुश छूँ में येक कारण नै कि तुमून दुखी करिना छै, बल्कि येक कारण कि तुमूनले उ दुख का कारण अपून पापून भटे पश्चाताप करछ्य, किलैकी यो इसा तरीका को दुख छ्यो जसीकैं परमेश्वर अपून लोगून थैं चाछो कि तुमार और हमार कारण कोई ले बात में तखलीफ नै हो। +किलैकी उ दुख, जो परमेश्वर हमून महसूस करून चाछो, और जैको परिनाम उद्धार छै। इसीकैं दुख को कोई अफसोज नाहातिन। लेकिन संसारिक दुख लोगून को हमेशा खिन मौत तरफ ली जाछो। +फिरले सुणा, योई बात ले कि उ दुख, जो परमेश्वर तुमून महसूस करून चाछो। ऊस तुमूनमें कतुक हौंसला, और सच्चाई बतून खिन तैयार, डर, मैं देखना की इच्छा, मेहनत, और न्‍याय चुकूना की कतुक इच्‍छा; इसीकैं तुमूनले यो मामला में हर तरीका ले निर्दोष हुना को सबूत दीछ। +हालाकि मैंले यो चिठ्ठी नै त तुमून येक कारण लिखछ्य कि मैंस उकी चिन्ता छी, जैले अन्याय करछ्य, और नै उक कारण जैमें अन्याय करि ग्योछ, लेकिन येक कारण कि परमेश्वरा का सामुनि खुद तुम यो जाण ली कि तुम हमून खिन कतुक सच्चा छा। +येक कारण हमून हौंसला मिलछ्य। +और हमार यो हौंसला का दगाड़ तीतुस की खुशी को कारण और ले खुशी भैछ किलैकी उको जी तुम सबून का कारण हरिया-भरिया हो ग्योछ। +किलैकी अगर मैंले उक सामुनि तुम लोगून में जो गर्व करिना को छ्यो, त उ खिन मैंस शर्मिदा नै हुनो पड़ो। मैंले तुम लोगून थैं जो ले क्योछ, उ सब सच्ची छी। इसीकैं तीतुसाक सामुनि हमूले तुम में गर्व करभेरन जो कईना को छ्यो, उ सच्ची निकलछ्य। +तीतुस जब यो याद करछो कि कसीकैं तुमूले उको हुकुमून मानछ्य, जब तुमूले डरनै और बड़ा सम्मान का दगाड़ उको स्वागत करछ्य, त उ तुमूनथैं और ले ज्यादा प्रेम करछो। +मैं भौत खुश छूँ, कि तुमेरि तरफ भटे मैंस हर बात में भरोस हुछो। +अब हे म्यारा विश्वासी भाईयो, मैं तुम लोगून उ अनुग्रह का बारिमें बतूनो चाछूँ, जैस परमेश्वरेले मकिदुनिया प्रदेशा का विश्वासीन की मण्डली में दीछ। +जब उनून भौत सी परेशानीन ले उनून परखी ग्यो, त उन भौत खुश भ्यान उन भौत गरीब छ्या और उनूनले दुसारा विश्वासीन की मद्दत करून खिन खुशी ले दान दीयान। +और उनार बारिमें मेरि यो गवाई छै, कि उनूनले नै केवल उतुकै दीछ, जो उनूथैं हो सकछ्यो लेकिन उहै कई ज्यादा, यो उनूनले अपूनी इच्छा ले दीछ। +उनूनले त हमूनथैं भौत बिनती करभेरन मैंथैं अनुमति माँगछ्य कि उनूनले यरूशलम शैहरा का विश्वासीन की मद्दत खिन सेवा-काम में भाग लीना को मौक मिलो। +हमूले नी सोचीना को छ्यो उन इस तरीका ले दान दी सकनान, सबून है पैलि उनूनले खुद स प्रभु की सेवा खिन समर्पित कर दीछ। उक बाद उनूनले खुद स परमेश्वरा का इच्छा ले हमार बाताईना का अनुसार चलून खिन समर्पित कर दीछ। +येक कारण हमूले तीतुस स समझाछ, कि जसो उले पैलि शुरू करिना को छ्यो, ऊसोई तुमार बीच में यो दान का काम स पुर ले कर ली। +लेकिन जसो तुम हर बात में विश्वास, बचन में ज्ञान और हर तरीका को प्रयास, और उ प्रेम में, जो हमून खिन राखछा, बढ़नै जानू, उसीकैं अब गरीब विश्वासीन की आर्थिक मद्दत खिन ले बढ़नै जा। +मैं तुमून कोई हुकुम नै दीनू, बल्‍कि दुसरा लोगून का हौंसला को उदारण दीभेरन मैं तुमार प्रेम की सच्‍चाई की परीक्षा लीन चानू। +तुम हमार प्रभु यीशु मसीह को अनुग्रह जाणछा, कि उ अमीर होभेरन ले तुमून खिन कंगाल बनग्यो ताकि उक कंगाल हुना तुम अमीर हो ज्या। +पोरा साल तुम दान दीन वालान में भटे पैला छ्या बल्कि इसो करना की इच्छा ले राख छ्या। यो बात में मेरि सलाह यो छै; और यो मामला में तुमून खिन सबून है निको यो छै कि जो काम तुमूले पोरा साला शुरू करिना को छ्यो ऊस पुर ले करा, जैकी योजना तुमूले खुद बनाई की छी। यो काम स पुर करून खिन अपूनी उ कमाई और ताकतले करा, और यो शुरू करून खिन तुमार पास बखत छै। +अगर तुम दान दीन खिन तैयार छा त जो केले तुमार पास छै, उक अनुसार केले दीई जौ, उ परमेश्वरेस ग्रहण हुछो। कैंथैं यो आश नै करि जा सकूनो कि उ अपूनी समता है ज्यादा दान दे। +इसो नाहातिन कि तुमून दुसारा लोगून की जरूरतून में मद्दत करून चैछो और अपूनास मुसीबत में डालूनो चैछो। म्येरो मक्शद छै कि तुमोरो जीवन एक समान हो। +यो बखत त तुमेरि बढ़ोतरी उनेरि जरूरत पुरी करून खिन भौत छै, कभै यो ले सम्भव छै कि तुमून खुद स कैकी मद्दत की जरूरत छै और उ अपूनी बढ़ोतरी में ले तुमेरि मद्दत करा। तब द्वीवै पक्ष एक जसो हो जाला। +जसो पवित्रशास्त्र में लिखीना को छै, +“जैले भौत ज्यादा जाम कर लीछ उले केले ज्यादा नै पायो। +और जैले कम जामा करछ्य, उले केले कमी स महसूस नै कर्यो।” +परमेश्वरोको धन्यबाद हो, जैले तुमार बारिमें उई चिन्ता तीतुस का मन डालछ्य, जो मैंमें छी। +जब हमूले उथैं तुमूनथैं मिलून खिन क्योछ, त उले नै केवल हमरि यो बिनती स्वीकार करछ्य, बल्कि उ बड़ा जोश ले अपूनी इच्छा ले तुमार पास आछ। +और हमूले उक दगाड़ दुसरा विश्वासी भाईन ले भेज रैछ, जैको नाम सुसमाचार प्रचार करून खिन विश्वासीन की मण्डली में फैलीना को छै। +और इतुकै नै, लेकिन उ विश्वासीन की मण्डली का द्वारा चुनी ग्योछ कि यो दाने स काम खिन हमार दगाड़ जौ और हम यो सेवा येक कारण करनू, कि प्रभु की महिमा और यो देखून खिन कि हम यरूशलम में विश्वासीन की मद्दत करून खिन उत्सुक छा। +हम यो बात में सतर्क रूनू कि तीतुस का दगाड़ उ विश्वासी स भेजना ले यो मद्दत की धन को इंतजाम करूना की सेवा में कैसे हम में आँगूलो उठूना को मौका नै मिलो। +हमोरो मक्शद उई करना छै जो नै केवल प्रभु का नजरून में, बल्कि लोगून का नजरून में ले सही हो। +इन द्वीवैन का दगाड़ हम अपून एक और विश्वासी भाई स भेजून मर्या। जैस हमूले बार-बार परख रैछ उ हमेशा मद्दत करून खिन भौत उत्सुक छै; लेकिन अब तुमूनमें ऊस भौत भरोसा छै, त उ मद्दत करून खिन और ले ज्यादा उत्सुक छै। +अगर कोई तीतुस का बारिमें पुछो, त उ म्येरो दगड़िया, और तुमून खिन म्येरो सहकर्मी छै, और अगर हमार विश्वासी भाईन का बारिमें पुछून, त उन विश्वासी की मण्डली खिन भेजिना का और मसीह को सम्मान करनान। +येक कारण उनून अपूनो प्रेम दिखाया, और विश्वासीन की मण्डलीन में साबित करा कि तुमार बारिमें हमोरो घमण्ड सच्ची छै। +अब यरूशलम शैहरा का विश्वासीन की मण्डली स दान दीना की सेवा का बारिमें तुमून लिखूनो जरूरी नाहातिन। +किलैकी मैं येका बारिमें तुमेरि निकी नीयत स जाणछूँ। मैं मकिदुनिया प्रदेशा का रूनवालान थैं यो कुंन में गर्व करछूँ कि तुम अखया प्रदेशा का लोग पोरा साल भटे तैयार भ्यान। तुमार हौंसला ले भौतून प्रेरणा मिलछ्य। +मैं इन तीन विश्वासी भाईन येक कारण भेजूनमरयूँ कि हमूले जो गर्व तुमार बारिमें करछ्य, उ यो बात में खोखला नै ठहरून; लेकिन जैसो मैंले क्योछ, कि तुम यरूशलम शैहर में विश्वासीन खिन दान दीन खिन तैयार रौ। +काँई इसो नै हो कि कुछ मकिदुनिया प्रदेशा का निवासी म्यारा दगाड़ आभेरन यो देखून कि तुम दान दीन खिन तैयार नाहातिन, त हो सकछो, कि यो भरोसा का कारण हमोरो अपमान हो, लेकिन तुमोरो येहै ले ज्यादा अपमान होलो। +येक कारण मैंले यो जरूरी समझछ्य कि मैं विश्वासी भाईन थैं यो बिनती करूँ कि उन पैलि तुमार पास न्हैजून और इसो इंतजाम करून कि तुमूले दान दीना को जो वादा करिना को छै, उ म्यारा पुजून है पैलि जामा हो और उ दान तुमेरि जोर-जबरदस्ती ले नै, बल्कि तुमेरि निकी नीयत ले हो। +यो बात को ध्‍यान राखा कि जो थ्वाड़ बूछो, उ थ्वाड़ काटोलो; और जो भौत बूछो, उ भौत काटछो। +हरेक ले अपून मन में जतुक ठान ले, उतुकै दान दे। उ नै कुण-कुणा भेरन, और नै दबाव ले, किलैकी “परमेश्वर खुशी ले दान दीन वालान प्रेम करछो।” +परमेश्वर सब प्रकार को अनुग्रह तुमून जरूरत है ज्यादा दी सकछो। जैले हर बात में और हर बखत, सब कुछ, जो तुमून जरूरत होलि, तुमार पास रौ, ताकि तुमार पास उहै निको काम करून खिन ले तुमार पास भौत कुछ बच जालो। +जसो पवित्रशास्त्र में लिखीना को छै, +“परमेश्वर जरूरतमंद लोगून जरूरत है ज्यादा दीछो, +उकी धार्मिकता हमेशा बनिना की रोलि।” +परमेश्वरै छै जो किसान खिन बी और फिर खान खिन रोटो दीछो। उसीकैं, तुमार पास जो छै ऊस परमेश्वर बढ़ालो, ताकि तुम जरूरतमंद लोगून की और ले मद्दत कर सका। +तुमून हर तरीका ले आशीष मिलेली, ताकि तुम हमेशा खुला दिल ले दान दी सका। जब हम तुमार दीईना का दान ले गरीब लोगून की मद्दत करला, त उन लोग परमेश्वरो को धन्यवाद कराला। +किलैकी यो सेवा स पुरो करूना ले, नै केवल परमेश्वरा लोगून की जरूरत पुरी होलि, लेकिन लोगून का तरफ भटे परमेश्वरो को भौत धन्यबाद हुछो। +किलैंकी यो दान दीना की सेवकाई ले साबित होलो कि तुम सच्चा छा और भौत सारा लोग परमेश्वरै की महिमा कराला, किलैंकी तुमूनले यो मानिना को छै कि मसीह को सुसमाचार सत्य छै और अब उको पालन ले करछा और निका तरीकाले सब गरीब विश्वासीन की और सब विश्वासीन की दिलेरी मद्दत ले करनै रूछा। +उन तुमून खिन परमेश्वर थैं प्रार्थना कराला। उन तुमून प्रेम करनान, किलैकी उन जाणनान कि परमेश्वरेले तुम लोगून में कतुक अनुग्रह करिना को छै। +आखरी में, हम सबून परमेश्वरो को धन्यवाद करून चैछो किलैकी उले हमून सबून है ठूलो ईनाम दीछ, जब उले अपून च्याला स हमार पापून खिन दण्ड दीछ। जैको शब्दून में बयान नै करि जा सकूनो। +मैं पौलुस, मसीह की नम्रता और दया का कारण तुम लोगून थैं यो बिनती करून मरयूँ। मैंथैं कुछ लोग कुंनान कि जब मैं तुमार दगाड़ हुछूँ त डरफोक लागछूँ, लेकिन जब मैं दूर हुछूँ त तुमार दगाड़ सख्ती ले पेश ऊँछूँ। +मैं यो बिनती करछूँ कि कुछ लोगून ले कईना को छै कि हम यो संसार का लोगून की नियाती काम करनू। येक कारण जब मैं वाँ ऊँछूँ, त मैंस उम्मीद छै कि मैंस उनून खिन सख्ती ले पेश ऊँन पड़ोलो। मैं बिनती करछूँ कि जब मैं वाँ ऊँलो त मैंस तुमार दगाड़ इसो बरताव नै करूनो पड़ो। +किलैकी हम यो संसार में रूनू, हम अपून दुश्मनून थैं इसीकैं नै लड़ना जसो कि यो संसारा लोग करनान। +हम अपूनी लड़ाई में जिन हथियारून को इस्तमाल करनू, उन यो संसार का बनिना का हथियार नाहातिन बल्कि हमार पास इसा शक्तिशाली हथियार छन, जो परमेश्वरेले हमून दीयान, जिनोरो इस्तमाल हम गढ़ून नाश करून खिन करनू। +येक द्वारा हम उ हरेक बिरोध स, और उ हरेक घमण्ड करून वालान, जो परमेश्वरा का ज्ञान का बिरोध में खोरो उठूछो, ऊस झुका दीनू और हरेक इच्छा स काबू करभेरन मसीह का हुकुमून मान्या वाला बना दीछो। +और तैयार रूनू कि जब तुम पुर तरीका ले मसीह का हुकमून मान्या वाला हो जा, त हर तरीका ले हुकुम नै मान्या वाला उ आदिमीस सजा दे। +तुम सिर्फ जो सामुनि छै, उको भ्यारी रूप स देखछा। अगर कैसे अपून में तो भरोस हो, कि मैं मसीह को छूँ, त उ यो ले जाण ले, कि जसो उ मसीह को छै, उसीकैं हम ले मसीह का छा। +किलैकी अगर मैं उ अधिकार का बारिमें और ले घमण्ड दिखू, जो प्रभु ले तुमार विश्वास स नष्ट करून खिन नै, लेकिन मजबूत विश्वासी बनून में तुमेरि मद्दत करून खिन हमून दीईना को छै, त मैंस यो बात की कोई शर्म नाहातिन। +मैं नै चानू कि तुमून यो अहसास हो कि मैं तुमून डरूना का मक्शद ले यो चिठ्ठी लिखूनमरयूँ। +किलैकी तुमून में भटे कुछ लोग कुंनान, “उकी चिठ्ठी त गम्भीर और असरदार छन; लेकिन जब सामुनि हुछूँ, त कुंनान उ त कमजोर आदिमी छै, और उकी बातुन में के दम नाहातिन।” +जो लोग यो कुंनान, उन येमें विचार करून कि हम दूर रैभेरन ले चिठ्ठीन में जो बात लिखनू उसीकैं तुमार सामुनि हमार काम ले होलो। +जो लोग अपूनी तारीफ करनान, हम उनार बराबर हुना की या उनून है अपूनी तुलना करना की हिम्मत नै करना। उन अपूनाई नाप-तोल ले अपूनो मूल्‍याँकन करनान और अपून थैं अपूनी तुलना करनान। इसीकैं उन अपूनी मूर्खता का बारिमें बतुनान। +परमेश्वरेले हमून जो काम दीईना को छै उकी सरद है भ्यार हम घमण्ड कभै नै करूँला, लेकिन उई सरद तक जो परमेश्वरेले हमून खिन ठहराईना की छै, और उमें तुम ले आ गैछा और उक अनुसार घमण्ड ले करला। +किलैकी हम अपूनी सरद है भ्यारा अपूनास बढ़ून नै चाना, जसो कि तुम तक नै पुजना का हालत में हुछो, लेकिन हम तुमून कुरिन्थ शैहर की यात्रा करूनवाला पैला लोग छ्या जिनूनले तुमून मसीह को सुसमाचार सुणाछ। +हम अपूनी सीमा है भ्यार दुसरा की मेहनत में गर्व नै करना, बल्‍कि हम आश करनू कि जसो-जसो तुम लोगून को विश्वास बढ़नै जालो, ऊसो-ऊसो हम अपूनी हदक अनुसार तुमार कारण और हम तुमार आश-पास और भौत लोगून तक पुजून में सक्षम छा। +ताकि फिर हम तुमार अलावा दुसारा देशून में सुसमाचार को प्रचार कर सकनू और तुमून कोई दुसारा इलाका में पैलि है करिना का कामून का बारिमें घमंड नै करूनो चैछो। +लेकिन जसो पवित्रशास्त्र में लिखीना को छै, +“जो कोई घमण्ड करो, उ प्रभु में घमण्ड करो।” +किलैकी जो अपूनी तारीफ करछो, उ नै, लेकिन जैकी तारीफ प्रभु करछो, उई प्रभु का नजरून निको छै। +तुम दुसरान अपनूछा जो खुदै की तारीफ करनै रूनान और येक कारण मैंस उम्मीद छै कि अगर मैं थ्वाड़ा बेकूफी करछूँ त ऊस तुम बरदास कर लेला। +किलैकी मैं तुमूनथैं प्रेम करछूँ और तुमेरि परवाह करछूँ जैस परमेश्वर करछो। येक कारण कि मैंले तुमून मसीह स दीना को वादा करिना को छै, और एकलो ऊसोई। यो एक बबा का नियाती छै जैले अपूनी चेलि को ब्याक बखत उक घरवालास एक शुद्ध कुँवारी का रूप में दीछो। +लेकिन मैं डरछूँ कि जसीकैं शैतान ले, एक स्याँपा का रूप में चालाकी ले पैलि स्यैनि हव्वा स बहकाछ, उसीकैं तुम लोगून का मनून ले बहका दी जौ और तुम मसीह का प्रति अपूनी निष्‍कपट और सच्‍ची भक्‍ति स खत्म नै कर दी। +जब कोई तुमार पास ऊँछो और हमार द्वारा सुणाईना को यीशु का प्रचारा का अलावा कोई दुसारा यीशु को प्रचार करछो, या कोई और आत्मा तुमून मिलीना की छै, जो पैलि नी मिलीना की छी; या और कोई सुसमाचार सुणो जैस तुम ले पैलि नी मानिना को छ्यो, त तुम येस खुशी ले अपनूछा। +मैंस लागछो कि मैं उन लोगून की नियाती निको छूँ जो सोचनान की उन सबै प्रेरितों में भटे सबून है महान छै। +माना कि मैं बोलून में निपूण नाहातिनू, लेकिन म्यारा पास मसीह और सुसमाचार का बारिमें ज्ञान छै। बल्कि येको प्रमाण हम सब तरीका ले और हर प्रकारै की बातुन में तुमून लोगून दी चुक ग्या। +तुम लोगून मलि उठून खिन मैंले अपूनास दीन बनाछ और बिना के लिये तुम लोगून का बीच में परमेश्वरो को सुसमाचारो को प्रचार करछ्य। क्या मैंले इसो करभेरन पाप करछी? +मैंस तुमेरि सेवा करून खिन दुसरी विश्वासीन की मण्डली को सयोग मिलछ्य। तुमून यो नै कुंन चैनो कि इसो करूनो गलत छै। +और जब मैं तुमार दगाड़ छ्यू, और जब मैंस पैसान की जरूरत छी, तब ले मैंले तुमून परेशान नै कर्यो। किलैकी मकिदुनिया प्रदेशा का विश्वासी भाईन ले आभेरन पैसा दीभेरन मेरि जरूरत पुरी करछ्य। मैंले हर बात में तुमून परेशान नै कर्यो, और मैं ऊँन वाला दिनून में ले तुमून परेशान नी करूँलो। +और जसो कि तुम जाणछा कि मसीह जो कुंछो उ सब सच्ची छै, तुम यो पक्को कर सकछा कि अब मैं तुमूनथैं जो कुछूँ उ सच्ची छै। येक कारण पुर अखया प्रदेशा का सारा इलाकान में भटे केथैं ले रूपाया नै लिया। +मैंले तुमूनथैं पैसा क्याखिन नै लीनू? कि मैंले इसो येक कारण करछ्य किलैकी मैं तुमून प्रेम नै करनू? परमेश्वर जाणछो कि मैं तुमून प्रेम करछूँ। +लेकिन मैं जो करनै ऊँन मरयूँ, उई करनै रछूँ, ताकि मैं उन लोगून हमार दगाड़ बराबर समझी जाना को मौका दीन है रोक सकूँ। उन सच्ची में मौक चानान कि यो साबित करून खिन उन ले हमार बराबर छन और उनूनले गर्व करना को अधिकार छै। +किलैकी इसा लोग झूठ्ठा प्रेरित, और छल ले काम करूनवाला, और मसीह को प्रेरित हुना को ढोग करनान। +मैंस ताजुब नै हुनो कि उन इसो काम करनान, किलैकी शैतान खुद लोगून ध्वाका दी सकछो कि उ परमेश्वरै की महिमा वाला स्वर्गदूत बनभेरन आईना का छन। +येक कारण यो कोई ठुली बात नाहातिन कि अगर शैताना का सेवक धार्मिकता का सेवकून की नियाती दिखून खिन खुद स बदल दीन। लेकिन अन्त में उनून उई मिलोलो जो उनारा कामून का अनुसार छै। +मैं फिर कुछूँ, कोई मैंस मूर्ख नै समझो; नै त मूर्ख समझभेरन मेरि सह ली, ताकि थ्वाड़ा मैंले घमण्ड कर सकूँ। +येक बारिमें मैं जो कुन वाला छूँ, उ प्रभु का अधिकार ले नै, लेकिन माना मूर्खता ले कुछूँ। +जब भौत लोग उन बातुन की डींग मारनान, जो संसारा का नजर में महत्व राखनान, त मैंले उई करूँलो। +तुम समझदार होभेरन मूर्ख लोगून का ब्यवहार स खुशी ले सह लीछा। +किलैकी जब तुमून कोई दास बना लीछो, या तुमार पास जो केले छै, ऊस ले ली लीछो, या ध्वाका दीभेरन फैदा उठा लीछो, या अपूनास ठूलो बनूछो, या तुमार मुँख में थप्पड़ मारछो, त तुम सह लीछा। +त तुमून कि लागछो कि मैंस शर्म ऊँन चैछी किलैकी मैंले इसो नै कर्यो? +बल्कि जिन बातुन का बारिमें उन लोग डींग मारनान, मैंले उन बातुन का बारिमें उई कर सकछूँ। +क्या उनी यहूदी छनी? मैंले छूँ। क्या उनी इस्राएली छनी? मैंले छूँ; क्या उनी अब्राहम का वंश का छनी? मैंले छूँ। +क्या उनी मसीह का सेवक छनी? मैं पागल आदिमी का नियाती कुछूँ, मैं उनून है कई बढ़भेरन सेवक छूँ। मैंले उनून कई ज्यादा मेहनत करिना को छै, उनून है कई ज्यादा जेल में जाईना को छूँ, भौत बार मारी गयूँ, और हमेशा मैंस मौतो को सामना करून पड़छ्य। +पाँच बार मैंले यहूदी अगुवान का हातून है उनतालीस कोड़ा खाया। +तीन बार मैं डंडा ले पीटी गयूँ, और एक बार ढुगाँन ले मारी गयूँ। तीन बार इसो भ्योछ कि जो समुंद्री जहाज में मैं यात्रा करून मरैछयूँ, उ टुट ग्यो; एक दिन और एक रात मैंले समुद्र में काटछ्य। +मैं बार-बार यात्रान में; नदीन का जोखिम में; डाकूनका जोखिम; अपून जातिवालान है जोखिम में; गैर-यहूदी है जोखिम में; नगरून में का जोखिमून में; जंगल का जोखिमून में; समुद्रा का जोखिमून में; झूठ्ठा विश्वासी भाईन का बीच जोखिमून में रयूँ। +मैंले भौत रातून जाग भेरन, भुखो-प्यासो रैभेरन, मैंस भौत बार खान खिन नै मिल्यो, सर्दी और थ्वाड़ा कपड़ान में रैभेरन कड़ी मेहनत करछ्य और भौत मुसीबतून झेलीना को छै। +और इन सब बातुन का अलावा हर दिन सबै विश्वासीन की मण्डली की चिन्ता मैं खाई जाछी। +जब कोई कमजोर हो जाँछो, त मैंले कमजोरी महसूस करछूँ। जब कोई पाप करछो, त म्येरो दिल जलि जाछो। +अगर के बात में घमण्ड करून छै, त मैं अपूनी कमजोरीन में घमण्ड करूँलो। +प्रभु यीशु मसीह को पिता परमेश्वर हमेशा धन्‍य छै। उ जाणछो कि मैं झूठ नै बोलून मरयूँ। +जब मैं दमिश्‍क शैहर में छ्यू, त अरितास राजा का राज्यपाल ले मैंस गिरफ्‍तार करून खिन शैहर में पहरा बैठा दीछ। +लेकिन म्यारा दगड़ियान ले मैंस चार दिवारी का खिड़की भटे डाला में बैठाभेरन तलि उतार दीछ, और इसीकैं मैं राज्यपाल का हातून भटे बच निकल ग्यू। +जब कि घमण्ड करना ले कोई फैदा नाहातिन, फिरले मैंस इसो करूनो पड़ र्योछ। येक कारण मैं प्रभु का द्वारा दीईना का दर्शनून और प्रकाशनून की चर्चा करून मरयूँ। +मैं मसीह में चौदा साल पैलि तीसारा स्वर्ग तक उठाई ली गयूँ। मैं अपून शरीर का दगाड़ छ्यू या आत्मा में छयू, मैंस मालूम नाहातिन, यो सिर्फ परमेश्वरै जाणछो। +होई सिर्फ परमेश्वरै जाणछो, कि मैं अपून शरीर का दगाड़ या बिना शरीरा का छ्यू, लेकिन मैं जाणछूँ, +कि मैं स्वर्गलोक में उठा ली ग्योछ, और इसी बातुन सुणछ्य जो कुंना की नाहातिन; जैका बारिमें बतूनो कोई ले आदिमी खिन मुशकील छै। +इसा आदिमी में त मैं घमण्ड करूँलो, लेकिन अपूनी कमजोरीन छोड़, अपून बारिमें घमण्ड नी करूँलो। +किलैकी अगर मैं घमण्ड करून चाछूँ ले त मूर्ख नी हूँलो, किलैकी सच्ची बोलूलो। लेकिन मैं अपूनास घमण्ड करना ले रोकछूँ, लोग जसो म्येरो जीवन में देखछा, मैंथैं सुसमाचार सुणछा, उहै बढ़भेरन मैंस केले जन समझा। +लेकिन मैंस उन अद्धभुत चीजून में गर्व नै करून चैनो जो परमेश्वरेले मैंस दिखाछ। येहै निपटून खिन एक भौतै कठिन समष्या मैंस दी गैछ, जो म्यारा शरीर में एक काँणा का नियाती छै। शैतान का एक दूत ले मैंस मारना को इरादा करछ्य, ताकि मैं घमंडी नै हो ज्यू। +येक बारिमें मैंले प्रभु थैं तीन बार बिनती करछ्य, कि मैंहै यो दूर होज्यौ। +और उले मैंथैं क्योछ, “म्योरो अनुग्रह तैखिन भौत छै; किलैकी मेरि सामर्थ कमजोरी में सिद्ध हुछी।” येक कारण मैं भौत खुशी ले अपूनी कमजोरीन में घमण्ड करूँलो, कि मसीह की सामर्थ मैंमें छाया करछी। +यो कारण मैं मसीह खिन कमजोरीन में, और निन्दान में, और दरिद्रता में, और सताव में, और संकटून में खुश छूँ; किलैकी जब मैं कमजोर हुछूँ, तभै मैं मसीह की सामर्थ में मजबूत छूँ। +मैं मूर्ख त बन्यू, लेकिन तुम लोगून ले मैंस ऊस तरीका ले मजबूर करछ्य, तुमून त मेरि तारीफ करूनी चैछी, जब कि मैं तुच्छ छूँ फिरले मैं उन ठूला-ठूला प्रेरितून कोई बात में कम नाहातिनू। +जब मैं तुमार दगाड़ छयूँ, त यो साबित करछय, कि मैं एक सच्चा प्रेरित छूँ, और मैं धीरज धरभेरन तुमार बीच भौत सारा चमत्काराक काम, और सामर्थ का काम करभेरन दिखाया। +दुसारा विश्वासीन की मण्डली का मुकाबला में तुम लोगून में कि बात की कमी रै गै? हाँ, मैं कभै ले तुमून खिन बोझ नै बन्यू, माफ कर दी, मैंहै भूल हो गै। +अब, मैं तीसारा बार तुमार पास ऊँन खिन तैयार छूँ, और मैं तुमूनमें कोई बोझ नी बनूँलो। किलैकी मैं तुम लोगून चाछूँ, लेकिन तुमेरि सम्‍पत्ति स नै। बच्‍चान अपून ईजा-बबान खिन धन जामा नै करूनो चैनो, बल्‍कि ईजा-बबान अपून बच्‍चान खिन जामा करून चैछो। +मैं तुम लोगून का खुशी खिन सब कुछ खर्च कर द्यूलो, और अपूनास ले दी द्यूलो। मैं तुमून भौत प्रेम करछूँ, लेकिन इसो लागछो कि तुम मैंस थ्वाड़ा प्रेम करछा। +केले हो, मैं तुमूनमें बोझ नै बन्यू, फिरले कोई नै कोई मैंमें यो दोष जरूर लगा सकछो, “उ भौत धूर्त छै और उले तुमून छल-कपट में फसा हैछ।” +तुमी बता, जिन लोगून मैंले तुमार पास भेजछ्य, क्‍या मैंले उनूनमें भटे केका द्वारा तुमूनथैं गलत फैदा उठाछी? +तीतुस स तुमार पास भेजना की बिनती मैंले करछ्य, उक दगाड़ अपून यो विश्वासी भाईस ले मैंले भेजिना को छ्यो, क्या तीतुस ले तुमोरो गलत फैदा उठाछी? क्या हम एक्कै मक्शद ले काम नै करनाई और एकसोई ब्यवहार नै करना? +तुम लोग यो समझना होला कि अब तक हम तुमार सामुनि अपूनी सफाई दीन मर्या। बात इसी छै कि हम यो सब परमेश्वरेस सामुनि समझभेरन मसीह में कुंनू। हे म्यारा विश्वासी भाईयो, यो सब बात तुमून विश्वास में मजबूत करून खिन करूनमर्यान। +किलैकी मैंस डर छै, काँई इसो नै हो, कि मैं आभेरन जसो चाछूँ, ऊसो तुमून नै पा; और मैंस ले जसो तुम नै चाना ऊसोई ही पा। काँई इसो नै हो कि मैं तुमार या झगड़ा, डाह, क्रोध, स्वार्थ, नफरत, चुगली, घमण्ड, और बखेड़ा हुन। +काँई इसो नै कि जब मैं वापस ऊँलो, त म्येरो परमेश्वर मैंस अपमानित करो और मैंस भौत खिन फिर शोक करून पड़ो, जिनूनले पैलि पाप करिना को छ्यो, और उ गंदा काम, और व्यभिचार, और लुचपन ले, जो उनूनले कर्यान, उनून है पश्चाताप नै कर्यो। +पवित्रशास्त्र में यो लिखीना को छै, कि “हरेक मामला को द्वी या तीन जनून की गवाही का द्वारा सुलझाई जानो चैछो।” मैं पैलि उन लोगून चेतावनी दी चुक गयूँ जो मेरि दुसरी यात्रा में वाँ छ्या और पाप करून मरैछ्या, अब मैं फिर उनून और सबून चेतावनी दीछूँ, जसो कि मैंले पैलि चिठ्‌ठी में दीईना को छ्यो। अब मैं तुमार पास तिसरी बार ऊँन वाला छूँ और अगर उनूनले अब ले पाप करूनो बंद नै करिना को छै, त कोई ले सजा है बच नी पालो। +मैं येक कारण कुछूँ, किलैकी तुम सबूत माँगून मरैछा की मसीह म्यारा द्वारा कुंछो, और मसीह तुमून सुधारछो, त यो साबित हुछो की उ कमजोर नाहातिन; लेकिन तुमार बीच में शक्तिशाली छै। +उ कमजोरीन का कारण सूली में चढ़ाई त गयोछ, फिरले परमेश्वरै की सामर्थ ले ज्यूनो छै, हम ले त मसीह का नियाती शाररीक रूप ले कमजोर छा; लेकिन तुम अनुभव करला कि हम परमेश्वरै की सामर्थ का द्वारा मसीह का दगाड़ ज्यूना छा। +अपूनास परखा, कि विश्वास सच्चो छी या नाहातिन। अपूनास जाँचा, क्या तुम अपून बारिमें यो नै जाणना, कि यीशु मसीह तुमून में छै? नै त तुम निकम्मा निकलछ्या। +लेकिन मेरि आश छै, कि तुम जाण लेला, कि हम निकम्मा नै निकल्या। +हम अपून परमेश्वर थैं प्रार्थना करनू, कि तुम कोई बुराई नै करा; या तक कि अगर तुमून यो विश्वास हुनो कि हम सच्चा प्रेरित नाहातिन, त हम तुमून खिन प्रार्थना करूनमर्यान कि, कोई गलत काम करे बिना, तुम केवल निका काम करा। +किलैकी हम सत्य को बिरोध में के नै कर सकना, पर सत्य खिन कर सकनू। +जब हम कमजोर छा, और तुम विश्वास में मजबूत बना, त हम खुश हुनू, और यो प्रार्थना ले करनू, कि तुम विश्वास में मजबूत हो जा। +येक कारण मैं तुमार सामुनि ऊँन है पैलि तुमून यो बात लिखूनमरयूँ, ताकि मैंस अपूनो अधिकार का इस्तमाल करना की जरूरत नै हो जो कि प्रभु ले मैं तुमून दंड दीन खिन दीईना को छै। किलैकी मैं अपूनो अधिकार को इस्तमाल तुमार विश्वास स मजबूत करून खिन करून चाछूँ नै कि ऊस नष्ट करून चाछूँ। +येक कारण हे म्यारा विश्वासी भाईयो, मैं इन बातुन का दगाड़ चिठ्‌ठी बन्द करछूँ, खुश रौ; सिद्ध बननै जा; एक दुसरा को हौंसला दीनै रौ; एक्कै मन रखा; मेल-मिलाप ले रौ; तब प्रेम और शान्ति को दाता परमेश्वर तुमार दगाड़ होलो। +एक-दुसारा स दगाड़ प्रेम ले गला मिलभेरन नमस्कार करा। +सब परमेश्वरा का लोग तुमून नमस्कार कुंनान। +मैं प्रार्थना करछूँ कि प्रभु यीशु मसीह को अनुग्रह और परमेश्वरो को प्रेम और पवित्र आत्मा की संगति तुम सब का दगाड़ हुनै रौ। +मैं पौलुस, एक प्रेरित छूँ, मैंस प्रेरित हुन खिन कोई आदमीन ले या कोई खास समूह ले नै चुन्यो, बल्‍कि यीशु मसीह और पिता परमेश्वरा का द्वारा चुनिना को छै, जेले ऊस मरिन में भटे ज्यूनो करछ्य। +मैं यो चिठ्ठी गलातिया प्रदेश की पुर विश्वासी मण्डली का उन विश्वासी भाईन का तरफ भटे लिखूनमरयूँ जो म्यारा दगाड़ छन। +मैं प्रार्थना करछूँ कि हमार पिता परमेश्वर और प्रभु यीशु मसीह का तरफ भटे तुमून अनुग्रह और शान्ति मिलनै रौ। +हमार पिता परमेश्वरा का इच्छा का अनुसार मसीह यीशु ले अपूनास हमार पापून का कारण बलिदान कर दीछ, ताकि उ हमून उन बुरी ताकतून भटे आजाद करौ जो आज संसार में काम करनान। +मैं प्रार्थना करछूँ कि लोग हमेशा-हमेशा तक परमेश्वर की महिमा करून। आमीन। +मैंस यो बात ले हैरानी हुछी, कि परमेश्वरेले तुमून मसीहक अनुग्रहा का द्वारा बुलाछ, उ भटे तुम इतुक जल्दी फिरभेरन नय्या शिक्षा स मानून लाग गैछा। +केवल एक्कैई सच्चो सुसमाचार छै, लेकिन थ्वाड़ा लोग मसीह का बारिमें सुसमाचार को नाश करून चानान और उन लोगून ले तुमून ध्वाका दी रैछ। +लेकिन हमून में भटे कोई, या स्वर्ग भटे कोई स्वर्गदूत ले उ सुसमाचार स छोड़भेरन, जो हमूले तुमून सुणा रैछ, दुसोरो सुसमाचारो को प्रचार करछो, त परमेश्वर ऊस सजा द्योलो। +जसो हम पैलि कै चुक ग्या, उसीकैं अब दुबारा कुंछूँ, कि उ सुसमाचार स छोड़भेरन जैस तुम मानून मरैछा, अगर कोई दुसोरो सुसमाचारो को प्रचार करछो, त परमेश्वर ऊस सजा द्योलो। +अब मैं लोगून खुश करना की कोशिश नै करून मरयूँ, लेकिन मैं परमेश्वरे स खुश करून चाछूँ। मैं लोगून खुश करना की कोशिश नै करून मरयूँ, अगर मैं ऐल तक लोगून खुश करना की कोशिश करनै रूनू, त मसीह को सेवक नी हुनू। +हे म्यारा विश्वासी भाईयों, मैं तुमून बता दीछूँ, कि जो सुसमाचार मैंले सुणा रैछ, उ कोई आदिमी का द्वारा दीईना को नाहातिन। +क्याखिनकि मैंस यो अपून पूर्वजून भटे नै मिल्यो और कोई मूसा का नियम-कानून सिखून वाला ले मैंस नै सिखायो, बल्कि खुद यीशु मसीह ले ऊस मैंमें प्रकट करछ्य। +भाईयों, तुम जाणछा कि जब मैं यहूदी नियम-कानून का अनुसार जीवन जी छ्यो, त म्यारा भौत सारा दगड़िया जो म्यारा उमरा का छ्या, उन ले यहूदी नियम-कानून मानछ्या, लेकिन मैंले उन सबून को पछिल छोड़ दीछ, क्याखिनकि मैं अपून पूर्वजून का रीति-रिवाजून पुर दिल ले मानछ्यूँ। उ बखत मैं यीशु का पछिल जानवाला लोगून जो परमेश्वरे की अराधना करछ्या, उनून सतून खिन निकल चुक गैछ्यूँ, मैंले उन सबून खतम करना की कोशिश करछ्य। +लेकिन तब परमेश्वरेले फैसला करछ्य कि अपून च्याला स मैंमें प्रकट करौ, ताकि मैं गैर-यहूदी लोगून का बीच यीशु मसीहक बारिमें प्रचार कर सकूँ। परमेश्वर छै जैले मैंस जन्मा का पैलि भटे चुन लीछ, और उक अनुग्रह का द्वारा उले अपूनी सेवा करून खिन मैंस बुलाछ। जब परमेश्वरले अपून च्याला स मैंमें प्रगट करछय, तब मैं सलाह लीन खिन केका पास नै गयूँ। +और जो मैं है पैलि प्रेरित चुनिना का छ्या, उथैं मिलून खिन मैं यरूशलम शैहर नै गयूँ; बल्‍कि मैं तुरन्‍त अरब देश खिन गयूँ और वाँ भटे दुबारा दमिश्क नगर खिन को वापस आ गयूँ। +फिर तीन साला का बाद मैं प्रेरित पतरस (कैफा) थैं मिलून खिन यरूशलम शैहर गयूँ, और उक पास पन्द्रह दिनून तक वाँ रयूँ। +उ बखत मैं जो दुसारा प्रेरित थैं मिल्यूँ, उ याकूब छ्यो, जो प्रभु यीशु को भाई छ्यो। +देखा, जिन बातुन मैं तुमून लिखछूँ, परमेश्वर जाणछो कि जो मैं तुमून लिखूनमरयूँ, उ पुर तरीका ले सच्ची छै। +यरूशलम शैहर में उन प्रेरितून मिलना का बाद मैं सीरिया देश और किलिकिया प्रदेश खिन गयूँ। +लेकिन मसीह में विश्वास करूनवाला जो यहूदिया प्रदेश में रूनान, उन विश्वासीन ले मैंस कभै नै देखीना को छ्यो। +लेकिन उन विश्वासीन ले बार-बार योई सुणछै कि उ जो हमून पैलि सतूछ्यो, अब यीशु मसीह में उई विश्वास को प्रचार करछो, जब की येहै पैलि उन लोगून मसीह में विश्वास करून है रोकना की कोशिश करून मरैयछूँ। +येक कारण परमेश्वर ले म्यारा दगाड़ जो करछ्य उ खिन उनूनले लगातार परमेश्वरे की महिमा करछ्य। +चौदा सालून का बाद मैं बरनबास का दगाड़ यरूशलम शैहर खिन गयूँ और तीतुस स ले दगाड़ ली गयूँ। +मैं वाँ गयूँ क्याखिनकि परमेश्वरे ले मैंस वाँ जान खिन क्योछ; और जब मैं वाँ जाईना को छ्यूँ त मैं वाँ अगुवान थैं ऐकला में मिल्यूँ, और उनून उ सुसमाचारा का बारिमें बताछ जो मैं गैर-यहूदीन का बीच में प्रचार कर छयूँ, ताकि इसो नै हो, कि जो मैं करूनो जारी राख छ्यूँ, उको कै परिनाम नी होलो। +म्योरो दगड़िया तीतुस, जो एक यूनानी छै, उको कभै खतना नी होईना को छ्यो। लेकिन यरूशलम शैहरा का विश्वासीन की मण्डली का अगुवान ले ऊस स्वीकार कर लीछ। उनूनले ऊस खतना करून खिन मजबूर नै कर्यो। +तीतुस को खतना नै हुनो को यो मामूलो थ्वाड़ा झूठ्ठा भाईन खिन एक मुद्दा बन ग्यो, जो हमरि मण्डली में चुप-चाप ले आग्या और उ आजादी स खतम करना की कोशिश करून मरैछ्या जो हमार मुक्तिदाता यीशु में हमून मिलछी, ताकि उन हमून दुबारा यहूदी नियम-कानून का गुलाम बना सकूँन। +हम उन लोगून का दगाड़ एक पल खिन ले सहमत नै भ्यान, ताकि तुम उ सच्चा सुसमाचार में विश्वास करनै रौ जो हमूले तुमून सिखा रैछ। +यरूशलम शैहर में विश्वासीन की मण्डली के अगुवान ले मैंस उ संदेश स बदलून खिन मजबूर नै कर्यो, जो मैं सिखूछूँ। येले मैंस कोई फरक नै पड़नो कि उन अगुवा को छन; क्याखिनकि परमेश्वर भ्यारो को रूप देखभेरन न्याय नै करनो। +लेकिन जब उन लोगून ले देखछ्य कि परमेश्वरेले मैंस अधिकार दीछ कि जसिकै खतना करिना का यहूदी लोगून खिन सुसमाचार प्रचार करनाको काम पतरस स दी ग्यो, उसीकैं बिन खतना करिना गैर-यहूदी खिन सुसमाचारो को प्रचार करनाको काम मैंस दी ग्योछ। +क्याखिनकि जो परमेश्वर ले पतरस स खतना करिना का यहूदीन को प्रेरित बनाभेरन उक द्वारा सेवा काम करवायान, उसीकैं उलेई मैंस ले गैर-यहूदीन को प्रेरित बनाभेरन म्यारा द्वारा सेवा काम करवायान। +जो आदिमी विश्वासीन की मण्डली का खम्बा समझी जाछ्या, याकूब, कैफा और यहूना, उनूनले अनुग्रह को उ बरदान पछ्याण छै जो मैंस मिलीना को छै। उनूनले मैंस और बरनबास स अपूनो सहयोगी समझभेरन हमून अपून दगाड़ संगति करना को मौका दीछ। उन यो बात खिन सहमत भ्यान कि हम गैर-यहूदीन का पास जाँ और उन खतना करिना का यहूदीन का पास जाला। +उनूनले हमून थैं सिर्फ योई बिनती करछ्य, कि हम यरूशलम शैहर में गरीब विश्वासीन की मद्दत करा, और यो उई काम छ्यो जैस मैं करून चाछ्यूँ। +एक दिन जब अन्ताकिया शैहर में पतरस (कैफा) आछ, त मैंस दुसारा विश्वासीन का सामुनि ऊस फटकार लगून पड़छ्य, क्याखिनकि उ सही काम नी करू मरैछ्यो। +उ पैलि गैर-यहूदीन का दगाड़ खानो खाछ्यो; पर जब याकूब का याँ भटे थ्वाड़ा लोग आयान, त उ खतना की प्रथा मानून वाला यहूदी भाई-बैनिन का डरले गैर-यहूदीन भटे किनारा करून खिन और उन भटे अलग रून लाग्यान। +और उक दगाड़ अन्ताकिया शैहर में थ्वाड़ा यहूदी विश्वासी लोगून ले कपट करछ्य, याँ तक कि बरनबासले उनून देखभेरन डरछ्यो और गैर-यहूदी लोगून का दगाड़ मेल-जोल राखून बंद कर दीछ। +लेकिन जब मैंले देखछ्य, कि उन उ सच्चाई को पालन नै करूनमर्या जो सुसमाचार बतूछो, त मैंले सबून सामुनि पतरस (कैफा) थैं क्योछ, “जब तैं एक यहूदी हो भेरन ले, गैर-यहूदी लोगून का रीति-रिवाजून को पालन करछै और यहूदीन का रीति-रिवाजून को पालन नै करनै। अगर तैं जो कि एक यहूदी छै, इसो करछ्य, त फिर तैं गैर-यहूदी लोगून हम यहूदीन का रीति-रिवाजून को पालन करून खिन दबाब किलैं डालछै?” +हम जो जन्म भटे यहूदी छा और गैर-यहूदीन नाहातिन जिनून यहूदी का पापी कुंनान। +फिरले हम यहूदी विश्वासी जाणनू कि मूसा का नियम-कानून को पालन करभेरन कोई ले आदिमी परमेश्वरा का नजरून में धर्मी नै ठैहरनो, लेकिन पर केवल यीशु मसीह में विश्वास करना का द्वारा धर्मी ठैहरछो, येक कारण हमूले खुद ले यीशु मसीह में विश्वास करछ्य कि हम मूसा का नियम-कानून का पालन करना ले नै, बल्कि यीशु मसीह में विश्वास करना ले धर्मी ठैहरिया; क्याखिनकि मूसा का नियम-कानून को पालन करना ले कोई ले आदिमी धर्मी नै ठैहरोलो। +थ्वाड़ा यहूदी लोग सोचनान कि हमूले पाप करछ्य, क्याखिनकि हम मूसा का नियम-कानून का पालन करना का बजाय, धर्मी ठैहरून खिन मसीह में विश्वास करनू। येको यो मतलब नाहातिन कि मसीह हमून पापी बनूछो। नै! बिल्कुल नै। +जो कुछ मैंले छोड़ हैछ अगर मैं उ बात स फिर स्वीकार करछूँ कि एक आदिमी मूसा का नियम-कानून स बनाई राखनाक द्वारा परमेश्वरा का दगाड़ सही ठैहराई जा सकछो। +मैं समझछूँ कि मूसा का नियम-कानून का पालन करूना का द्वारा मैंस धर्मी ठैहराई नै जा सकनू। येक कारण मैं इसो मानछूँ कि मैं मूसा का नियम-कानून का बारिमें मर गयूँ ताकि मैं परमेश्वर खिन ज्यूनो रै सकूँ। +यो इसी छ्यो जसो जब मसीह सूली पर मर ग्यो, मैंले उक दगाड़ सूली में मर गयूँ। अब मैं ज्यून नाहातिनू बल्कि मसीह मैंमें में ज्यूनो छै; और जसीकैं मैं अब जीन मरयूँ त केवल ऊस विश्वास का द्वारा जो परमेश्वरा का च्याला में छै, जेले मैंस प्रेम करछ्य और म्यारा पापून खिन अपूनास बलिदान कर दीछ। +मैं यो बात का इन्कार नै कर सकनू कि परमेश्वर अपून अनुग्रह का कारण हमून बचूछो। क्याखिनकि अगर मूसा का नियम-कानून का पालन करून का द्वारा आदिमी धर्मी ठैहरनो, त फिर मसीह को मरना की कोई जरूरत नी छी। +हे गलातिया शैहरा का विश्वासी लोगों, क्या तुम ना समझछाई, केले तुमून भरमा दीछ? मैंले तुमून बड़िया तरीका ले समझाछ कि जब यीशु मसीह स सूली में चढ़ाई ग्यो, त उले की पुरो करछ्य। +मैं तुमूनथैं केवल यो जाणून चाछूँ, कि तुमून पवित्र आत्मा कसीकैं मिलछै? क्या मूसा का नियम-कानून स मानना का द्वारा तुमून पवित्र आत्मा मिलछी? नै, तुमून पवित्र आत्मा येक कारण नै मिल रियो क्याखिनकि तुमूले यीशु मसीह का बारिमें सुसमाचार स सुणछ और उमें विश्वास करछ्य। +क्या तुम इतुक ना समझछा, कि तुमूले पवित्र आत्मा का काम का द्वारा अपून मसीह जीवन की शुरूवाद करछ्य, क्या तुम अब येस अपून संसारिक कामून का द्वारा खतम करून चाछाई? +विश्वासी बनना का बाद तुमूले भौत दुख उठाछ। मैं सच्ची में यो उमीद करछूँ कि यो दुख बेकार में नी छ्यो। +परमेश्वर जो तुमून पवित्र आत्मा बहुताईले दीछो, और तुमून में चमत्कारा काम करछो, क्या उ यो कारण छनी कि तुमूले मूसा का नियम-कानून को पालन करछ्य? यो येक कारण छी कि तुमूले मसीह का बारिमें सुसमाचारै स सुणछ्य और उमें विश्वास करछ्य? +“अब्राहम का बारिमें सोचा, जैले परमेश्वर में विश्वास करछ्य, और उक विश्वास का कारण परमेश्वर ले ऊस एक धर्मी आदिमी का रूप में अपनाछ।” +येक कारण, तुमून यो जाणून जरूरी छै कि जो लोग अब्राहम का नियाती परमेश्वर में विश्वास करनान, उनी अब्राहम का सच्चा वंशज छन। +पवित्रशास्त्र में भौत बखत पैलि यो लिखी कि ग्योछ, परमेश्वर गैर-यहूदी लोगून विश्वास का द्वारा धर्मी ठैहरालो, योई कारण छै कि पवित्रशास्त्र में, जब परमेश्वरे ले पैलि अब्राहम स सुसमाचार बताछ त उले उथैं क्योछ, कि “त्यारा द्वारा, मैं यो संसारा का सब लोगून आशीष द्यूलो।” +परमेश्वर ले अब्राहम स उक विश्वास का कारण आशीष दीछ, उसीकैं जो कोई ले यीशु मसीह में विश्वास करछो उ पक्का अब्राहम का दगाड़ परमेश्वर भटे आशीष पालो। +येक कारण जतुक लोग मूसा का नियम-कानून का कामून में भरोसा राखनान, उन परमेश्वरा का श्राप का अधीन छन, क्याखिनकि पवित्रशास्त्र में लिखीना को छै, “जो मूसा का नियम-कानून की किताब में लिखीना की छै सब बातुन को पालन नै करनो, उ परमेश्वरा श्राप का अधीन छन।” +लेकिन यो बात सच्ची छै, कि मूसा का नियम-कानून का द्वारा परमेश्वरा का सामुनि कोई धर्मी नै ठैहरनो; क्याखिनकि पवित्रशास्त्र में लिखीना को छै, कि उ जो धर्मी छै, उ विश्वास का द्वारा ज्यूनो रौलो। +लेकिन मूसा का नियम-कानून को पालन करभेरन जीया और परमेश्वर में भरोस करभेरन ज्यून एक समान नाहातिन। जसिकै कि पवित्रशास्त्र में लिख रैछ, “जो इन सब बातुन को पालन करोलो, ऊस इनारा द्वारा जीन्दगी मिलेलि।” +मसीह जो सूली में मरना का कारण हमून खिन श्रापित बनछ्य, और उले हमून मोल लीभेरन मूसा का नियम-कानून का श्राप भटे बचाछ, क्याखिनकि पवित्रशास्त्र में लिखीना को छै, “जो कोई सूली पर चढ़ाई भेरन मारी जाछो उ श्रापित छै।” +मसीह ले इसो येक कारण करछय, कि अब्राहम की आशीष जैस दीना को वादा परमेश्वरे ले करिना को छ्यो, यीशु मसीह में गैर-यहूदी लोगून तक पुजौ, और हम यीशु मसीह में विश्वास करना का द्वारा उ पवित्र आत्मा स पाभेरन, ऊस हमून दीना को वादा परमेश्वरले करिना को छै। +हे म्यारा विश्वासी भाईयों, मैं तुम लोगून साधारण जीवन को उदारण दीभेरन कुंछूँ। जब द्वी लोग आपस में समझौता करनान, नै त कोई ऊस टाल सकछो और नै त उमें कै जोड़ सकछो। +उसीकैं परमेश्वरे ले अपून वादा अब्राहम स और उक वंश स दीछ। पवित्रशास्त्र यो नै कुंनो कि, “त्यारा वंश को,” जैस भौत का बारिमें क्योछ, लेकिन यो एक आदिमी का के बारिमें बात करछो कि, “त्यारा वंश को,” और उ आदिमी मसीह छै। +लेकिन मैं जो तुमून समझून चाछूँ उ यो छै, कि जो वादा परमेश्वर ले अब्राहमा का दगाड़ पैलि भटे पक्को करिना को छ्यो, ऊस मूसा का नियम-कानून का चार सौ तीस साल बाद ले आभेरन रद्द नै कर सकूँना कि उको वादा बेकार छै। +परमेश्वर ले हमून आशीष येक कारण नै दी रै कि हमूले मूसा का नियम-कानून को पालन करिना को छ्यो, लेकिन उ येक कारण दीछो, क्याखिनकि उले दीना को वादा करिना को छ्यो, उसीकैं, परमेश्वर ले यैस अब्राहम स दीछ क्याखिनकि उले उथैं येको वादा करिनाको छ्यो। +त फिर परमेश्वर ले को मक्शद ले इस्राएल लोगून मूसा का नियम-कानून दीयान? परमेश्वर ले नियम-कानून येक कारण दीयान, ताकि लोग जाण सकूँन कि पाप की छै? मूसा का नियम-कानून अब्राहम का उ वंश तक बनिना को रून चैछ्यो, जैका बारिमें परमेश्वर ले वादा करछ्य। परमेश्वर ले नियम-कानून मूसास स्वर्गदूतून का द्वारा दीयान, जो परमेश्वर और लोगून का बीच मध्यस्थ छयो। +जब द्वी लोगून का बीच समझौता हुछो, तब मध्यस्थ की जरूत हुछी। लेकिन परमेश्वर एक्कै छै, और जब उले अब्राहम थैं वादा करछ्य त उनार बीच कोई मध्यस्थ नी छ्यो। +त क्या येक मतलब यो छै कि मूसा का नियम-कानून परमेश्वरा का वादान का खिलाफ छनी? नै! बिल्कुल नै। क्याखिनकि अगर मूसा का नियम-कानून हमून अनन्त जीवन दी सकनान, त हम येको पालन करभेरन परमेश्वरा का दगाड़ सही ठैहराई जा सकछ्या। +लेकिन पवित्रशास्त्र हमून यो देखूछो, कि हम सब पापी छा, ताकि परमेश्वर ले जो वादा करिना को छै, उ उन लोगून दी सकों जो यीशु मसीह में विश्वास करनान। +लेकिन मसीह का उना और उमें विश्वास करूना है पैलि हम यहूदी लोग जेल में बन्द छ्या, और मूसा का नियम-कानून हमरि रखवाली करछ्या, और मूसा का नियम-कानून ले हमून कैदीन की नियाती राखिना को छ्यो जब तक परमेश्वर ले हमून में मसीह स प्रकट नै कर्यो। +येक कारण मूसा का नियम-कानून मसीह का ऊँन तक हमून बाटो दिखून खिन और हमरि रखवाली करून खिन दी ग्यान, ताकि हम यीशु मसीह में विश्वास करूना का द्वारा परमेश्वरा का सामुनि धर्मी बन सकनूँ। +लेकिन अब जब हमूले मसीह में विश्वास करनू, त हमरि मद्दत करून खिन और हमून बाटो दिखून खिन मूसा का नियम-कानून की जरूत नाहातिन। +जब तुमून मसीह का नाम ले बपतिस्मा दीई ग्योछ, त तुमूले मसीह का नय्या जीवन स पैन हालछ्य जसीकैं एक आदिमी नय्या कपड़ान पैन लीछो। येक कारण, तुम सब परमेश्वर की संतान बन गैछा जब तुमूनले यीशु मसीह में विश्वास करछ्य। +मसीह में, अब नै तो कोई यहूदी छै और नै गैर-यहूदी, नै त कोई दास छै और नै स्‍वतन्‍त्र, नै तो कोई आदिमी छै और नै स्‍यैनि छै, क्याखिनकि तुम सब यीशु मसीह में एक छा। +क्याखिनकि अगर तुम मसीह में एक छा, त अब तुम अब्राहम का परिवार का हिस्सा छा, और तुमून उ सब कुछ मिलोलो, जैको परमेश्वर ले अब्राहम थैं वादा करिना को छ्यो। +मैं उदारण दीभेरन यो समझूछूँ, कि च्योलो अपून बबा की जैजाद को मालिक हुछो, लेकिन जब तक उ नानो बच्चाई छै, तब तक उमें और एक दास के फरक नै हुनो। उको ऐल तक येमें अधिकार नाहातिन हालाँकि उ, उ सब चीजून को मालिक बनोलो जो उक बबा को छै। +जब तक बबा का द्वारा तय करिना को बखत नै ऊँनो, तब तक उ च्योलो ईजा-बबा और देखभाल करूनवाला का अधिकार का अधीन रूछो। +उसीकैं, जब मसीह का द्वारा हमून छुड़ून है पैलि हम नानतिनान का नियाती छ्या, तब हम यो संसार का कुछ रीति-रिवाजून को पालन गुलामून की नियाती करछ्या। +लेकिन जब सही बखत आछ जैकी योजना परमेश्वर ले बनाईना छी, त परमेश्वर ले खुद अपून च्याला का यो संसार में भेजछ्य, और उले आदिमी रूप में जन्म लीछ। उ एक यहूदी परिवार में पैद भ्योछ और मूसा का नियम-कानून का पालन करछ्यो। +ताकि उ हमून आजाद कर सकौ, जो मूसा का नियम-कानून का अधीन जीवन जीनै रूछ्या, और उले हमून अपून नान्तिनान का रूप में गोद ली लीछ। +क्याखिनकि हम उक बच्चा छा येक कारण परमेश्वर ले अपून च्याला का आत्मा स हमार दिलून में भेजभेरन, जो परमेश्वर स “हे अब्बा! हे बबा!” कैभेरन ध्द्यूनू। +येक कारण अब तुम गुलाम नाहातिन, लेकिन परमेश्वर के नान्तिना छा। और अगर तुम परमेश्वरा का नान्तिना छा, त तुमून उ सब कुछ मिलोलो जो परमेश्वर ले अपून नान्तिनान दीना को वादा करिना को छै। +जब तुम परमेश्वरे स नी जाण छ्या, उ बखत तुम उन चीजून का गुलाम छ्या, जो परमेश्वर नाहातिन। +लेकिन अब त तुमोरो रिश्ता परमेश्वरा का दगाड़ बन ग्योछ, मैंस यो कुंन चैछो कि परमेश्वर ले यो रिश्ता की शुरूवाद तुमार दगाड़ कर हालछ्य, त तुम उन कमजोर और बेकार शिक्षान का गुलाम बनून खिन क्याखिन वापस जान मरैछा? क्या तुम दुबारा फिर उनार गुलाम बनून चाछा? +मैं यो सुणून मरयूँ कि, तुम जो गैर-यहूदी विश्वासी छा, यहूदी लोगून का खास दिनून में, मैंनान का, मौसमून का और सालून का त्यारून यो सोचभेरन मनूछा कि परमेश्वर इनूनले खुश हुछो। +जो कुछ तुम करून मरेछा उक कारण मैंस डर छै, काँई इसो नै हो कि जो-जो मेहनत मैंले तुमून खिन करिना की छै उ बेकार नै होज्यौ। +हे म्यारा विश्वासी भाईयों, मैं तुमूनथैं बिनती करछूँ, कि अपूनास नियम-कानून भटे आजाद करा, जसीकैं मैंले करछ्य। क्याखिनकि मैं नियम-कानून भटे उसीकैं आजाद हो गयूँ जसीकैं तुम गैर-यहूदी आजाद भैछा, तुमूनले निकी देखभाल करछय। +लेकिन तुमून याद होलो, यो एक बिमारी का कारण छ्यो कि मैं पैलि बार तुमार पास सुसमाचारो को प्रचार करून खिन आयू। +क्याखिनकि मैं बिमार छ्यूँ, और मेरि बिमारी को कारण तुम भौत परेशानी में छ्या। लेकिन फिरले तुमूले मैंखिन नफरत नै करि और नै मैंस दूर करछ्य। लेकिन तुमूले म्योरो आदर और निकी देखभाल करछ्य, यो इसो छ्यो जसीकैं कि तुम परमेश्वरा का स्वर्गदूत को या यीशु मसीह का आदर करछा। +तो तुमेरि उ खुशी अब काँ गै? मैं सच्ची में यो कै सकछूँ कि तुम मैंखिन कैले कर सकछ्या; अगर हो सकनो त तुम अपून आँखान ले निकालभेरन मैं दी दीना। +त क्या तुम थैं सच बोलना का कारण मैं तुमोरो दुशमन हो गयूँ? +उन लोग जो यहूदी नियम-कानून में जोर दीनान, उन तुमून अपून दल में शामिल करून खिन पुरी कोशिश करनै रूनान, लेकिन भल मक्शद खिन नै; उनोरो मक्शद त तुमून मैं भटे अलग करना को छै ताकि तुम उनार शिष्य बन जा। +हमेशा निका मक्शद खिन जल्दी बाजी करून ठीक नै हुनो, केवल उ बखत तक नै जब तक मैं तुमार दगाड़ रूछूँ। +हे म्यारा विश्वासी भाईयो, जसा तरीका एक स्यैनि नानतिना स जन्म दीन बखत तखलीफ महसूस करछी, उसीकैं मैं एक बार फिर तुमून खिन तखलीफ महसूस करून मरयूँ। मैं यो तखलीफ तब तक रूलो जब तक तुम मसीह का विश्वास में मजबूत नै हो जाना। +मैं चाछूँ, कि अब तुमार दगाड़ रू, ताकि मैं तुमूनथैं नम्र तरीका ले बात कर सकूँ। क्‍याखिनकि मेरि समझ में नै ऊँनो कि मैं तुमूनथैं कि कुँ। +और तुम, जो मूसा का नियम-कानून का अधीन हुना चाछा, मेरि बात सुणा। मैं तुमून बतुलो कि मूसा का नियम-कानून की किताब में कि लिखीना को छै। +पवित्रशास्त्र में यो लिखीना को छै कि, अब्राहम का द्वी च्याला छ्या। उको एक बच्चा को जन्म हाजिरा भटे भ्योछ, जो एक दासी छी। और दुसारा बच्चा को जन्म सारा भटे भ्योछ, जो उकी घरवाली छी। +दासी को च्योलो, आदिमी का इच्छा का अनुसार एक साधारण बच्चा का नियाती पैद भ्योछ। लेकिन उ बच्चा जो उकी घरवाली भटे पैद भ्योछ, उ अब्राहम का दगाड़ परमेश्वरो को वादा का अनुसार भ्योछ। +इन द्वीवै स्यैनि की तुलना द्वी वादान भटे करि जा सकछी। उ वादा जो परमेश्वर ले इस्राएल का लोगून का दगाड़ सीनै पहाड़ में करिना को छ्यो, उ दासी हाजिरा की नियाती छी। उ उन बच्चान जन्म दीछी जो गुलाम बननान। +हाजिरा सीनै पहाड़ स देखूछी जो अरब देश में छै। उ आज क यरूशलम शैहरा का नियाती छै जो अपूना बच्चान सहित गुलाम छन। +लेकिन सारा की तुलना उ यरूशलम शैहर भटे करि जा सकछी जो स्वर्ग में छै। साराई छै जो अब हमून खिन एक ईजा की नियाती छै क्याखिनकि उ एक दासी नी छी, और हम मूसा का नियम-कानून को पालन करून भटे आजाद छा। +क्याखिनकि पवित्रशास्त्र में लिखीना को छै, +“हे स्यैनियों तुम जिनारा कभै नान्तिना भ्याई नै +और जिनुले नान्तिना जन्म दीना की पीड़ स कभै महसूस नै कर्यो, +खुश हो, और जोर-जोरले जय-जैकार करा, +क्याखिनकि त्यागीना की स्यैनि की सन्तान सुहागन स्यैनि की सन्तान भटे ले ज्यादा छन।” +हे म्यारा विश्वासी भाईयों, हम इसहाक का नियाती छा, क्याखिनकि हम परमेश्वरा का वादा का अनुसार पैद भ्या, और परमेश्वरा का सन्तान बन ग्यान। +लेकिन अब तुमून उन लोगून का द्वारा सताई जान मरछा जो चानान कि तुम मूसा का नियम-कानून को पालन करा, उसीकैं जसीकैं इश्माएल उ नान्तिनो जो आदिमी का योजना का अनुसार पैद भ्योछ उले इसहाक स सताछ। +लेकिन येक बारिमें पवित्रशास्त्र कि कुंछो? “दासी और उको च्याला स दूर भेज दी, क्याखिनकि दासी को च्योलो बबा की जायजात को हक्कदार नै हुन चैनो, बबा का जायजात को हक्कदार उई च्याला स हुन चैछो, जो उई घरवाली भटे पैद भ्योछ।” +येक कारण हे म्यारा विश्वासी भाईयों, हम दासी स्यैनि का नन्तिना नाहातिन, जिनून मूसा का नियम-कानून को पालन करना की जरूरत छै। लेकिन हम उ स्यैनि का नन्तिना छा, जो बबा की घरवाली छै और अपून विश्वास का कारण परमेश्वर स ग्रहणयोग्य छन। +मसीह ले हमून आजाद करिना को छै ताकि हमून मूसा का नियम-कानून को पालन करून खिन गुलामून की नियाती जीना की जरूरत नाहातिन। येक कारण अपूनी आजादी में बनिना की रौ, और मूसा का नियम-कानून को पालन करून खिन अपूनास दुबारा गुलाम जन बनून दी। +मैं पौलुस तुमूनथैं कुंनमर्यू, ऊस ध्यान ले सुणा, कि परमेश्वरे की नजरून में धर्मी बनून खिन खतना कराला, त मसीह ले जो करिना को छै, उले तुमून कैले फैदा नी होलो। +मैं फिर तुमून चेतावनी दीछूँ कि जो लोगो यो उम्मीद ले खतना करूछो कि परमेश्वरा नजरून में धर्मी बन सकौ, ऊस उ सब कुछ करून चैछो जो मूसा का नियम-कानून कुंनान। +तुम जो मूसा का नियम-कानून को पालन करभेरन धर्मी बनून चाछा, त तुम अपूनास मसीह भटे अलग करून मरेछा, उले अपूनास उ अनुग्रह भटे अलग कर ली हैछ जैले परमेश्वर ऊस बचा सकछो। +मैं इसो कै सकछूँ क्याखिनकि हमून पवित्र आत्मा का तरफ भटे पुरो भरोसा छै कि परमेश्वरे ले हमून धर्मीका रूप में स्वीकार करोलो क्याखिनकि हम यीशु मसीह में विश्वास करनू। +अगर तुम मसीह यीशु का शिष्य छा त यो बात ले कोई फरक नै पड़नो कि तुमोरो खतना होईना को छी या नाहातिन। लेकिन जरूरी बात यो छै, कि हम मसीह में विश्वास करनू, और हम परमेश्वर और दुसारा लोगून का प्रति प्रेम राखनू। +तुम मसीह दगाड़ अपून रिशता में इतुक बड़िया तरीका ले बढून मरैछया। अब तुमून मसीह की सच्चाई स मानून है अपूनास कैसे नै रोकून दीन चैंछो। +यो शिक्षा परमेश्वरा का तरफ भटे नै ऊँनी, जैले तुमून अपूनी सन्तान हुन खिन बुला रैछ। +एक कहावत छै जो इसीकैं छै, थ्वाड़ा खमीर पुर ओलीना को धुलास खमीर बना दीछो। +मैं परमेश्वर में विश्वास करछूँ कि तुम दुसारा लोगून की झूठ्ठी शिक्षान को पालन नी करला, लेकिन मेरि शिक्षान को पालन करला। क्याखिनकि जो तुमून खिन परेशानी ठाड़ करछो उ कोई ले क्याखिन नै हो, परमेश्वरा का द्वारा सजा पालो। +लेकिन हे म्यारा विश्वासी भाईयों, मैं प्रचार करछूँ कि खतना करून जरूरी नाहातिन, और येक कारण मैंस यहूदी लोग बार-बार सतूनान। अगर मैं मसीह का मौत का बारिमें प्रचार करना का बजाय यो प्रचार करनू कि लोगून को खतना हुनो जरूरी छै, तो मैं यहूदीन खिन अपमान को कारण नी हुनू। +भल हुनो, कि जो तुमून झूठ्ठी शिक्षा दीनान, उन अपूनास नपुंसक बना दिना। +हे म्यारा विश्वासी भाईयों, तुमून परमेश्वर ले आजाद हुन खिन बुलाईना को छ्यो, अब तुमून मूसा नियम-कानून को पालन करना की जरूरत नहातिन। अपूनी यो आजादी स अपूनी शारीरिक इच्छान पुरो करून खिन मौका जन बना, बल्कि, एक-दुसरा स प्रेम करा और एक-दुसरा की सेवा करा। +क्याखिनकि पुर मूसा का नियम-कानून यो हुकुम में पुर हो जानान कि, “तैं अपून पड़ोसीस अपून जसो प्रेम राखा।” +लेकिन अगर तुम जानवरून की नियाती एक-दुसरा स काटछा और फाड़छा, त तुमून सतर्क रून चैछो कि काँई तुम एक-दुसरा स नाश नै करा। +लेकिन मैं तुमूनथैं कुंछूँ कि तुम पवित्र आत्मा का अनुसार जीवन जीना की कोशिश करला, त तुम अपून पापी स्वभाव का इच्छान को पालन कसा ले तरीका ले नी करला। +क्याखिनकि हमार पापी स्वभाव की इच्छान पवित्र आत्मा का बिरोध में छन, और पवित्र आत्मा हमार पापी स्वभाव की इच्छान बिरोध में छन, क्याखिनकि इन द्वीवै एक-दुसरा का बैरी छन। येक कारण तुम हमेशा निका कामून नै कर सकना जो तुम करून चाछा। +अगर तुम पवित्र आत्मा का अनुसार जीवन जीछा त तुम मूसा का नियम-कानून का अधीन नी होला। +पापी स्वभाव कि-कि करछा, ऊस हरेक देख सकछो, ब्यभिचार, गंदा काम, लुचपन, +मूर्ति पूजा, टोना, बैर, झगाड़ा, घमण्ड, क्रोध, मतभेद, मनमुटाव, दलबन्दी, +कपट, नशा में मतवाला हुन, रंगरलियाँ मनून, और येका जसा और ले काम छै, जिनारा बारिमें में तुमून चेतावनी दी मरयूँ, जसो पैलि कैले चुक गयूँ कि इन कामून का करूनवाला परमेश्वरा का राज्य का वारिस नी होला। +उ गुण जो परमेश्वरा का आत्मा का द्वारा उत्पन्न हुनान, उन यो छन, प्रेम, आनन्द, शान्ति, धीरज, और दया, भलाई, और भरोसामंद, नम्रता और अपून आप में काबू राखून। +इसा तरीका का निका स्वभाव का गुणून में पाबन्दी लगून खिन नियम-कानून नाहातिन। +जो लोग यीशु मसीह का दगाड़ रिशता राखनान त उन अपून पापी स्वभाव का अनुसार जीवन नै जीना। यो इसो छै जसीकैं उनूनले अपून पापी स्वभाव स माना सूली में चढ़ा दी हो। +हमून नय्या जीवन पवित्र आत्मा का तरफ भटे मिलछो, और येक कारण हमून पवित्र आत्मा का अनुसार अपूनो जीवन जीनो चैंछो। +हमून घमण्ड नै करून चैछो, और नै हमून एक-दुसरा में गुस्सा हुन चैछो। +हे म्यारा विश्वासी भाईयों, अगर कोई विश्वासी कसा ले पाप का बश में आ जाछो, त तुमून में भटे उन जिन मार्गदर्शन पवित्र आत्मा करछो, नम्रता का दगाड़ ऊस सच्चाई का बाटा में वापस ल्यूनखिन उकी मद्दत करा, और सतर्क रौ, ताकि तुम खुद ले ऊसी परीक्षा में जन पड़ा। +जब हमून में भटे कोई मुसीबत में हो, त हमून एक-दुसरा की मद्दत करून चैंछी, और इसीकैं हम मसीह का नियम-कानून को पालन करनू। +अगर तुमून लागछो कि कैकी मद्दत करून खिन तुम भौत खास छा त तुम सिर्फ अपूनास ध्वाका दीन मरैछा। तुम इतुक ले खास नाहातिन। +लेकिन हरेक आदिमी अपून कामून की खुद जाँच कर ले उ निका छनी या नाहातिन। अगर उले निको काम करिना को छै, त उ अपून काम में घमण्ड कर सकछो लेकिन ऊस अपून कामून की तुलना दुसारा लोगून काम भटे नै करूनी चैंनी। +हमून में भटे हरेक स अपून कामून की खुद जिमेदारी लीन चैंछी। +जिन लोगून परमेश्वरा का वचने की शिक्षा दी जांछी, त उनोरो फर्ज बनछो, कि जो केले उनार पास छै, उनूनले लोगून का दगाड़ बाणून चैंछो जो उनून सिखीना को छै। +अगर हम इसो कुंनू कि हम परमेश्वरे स ध्वाका दी सकनू, त हम अपूनास ध्वाका दीन मर्या। क्याखिनकि आदिमी जो कुछ बूछो, उई काटोलो। +अगर कोई आदिमी अपून पापी स्वभाव की इच्छान का अनुसार जीवन जीनान त उ हमेशा की मौत की सजा मिलेलि। अगर कोई पवित्र आत्मा का इच्छा का अनुसार अपूनो जीवन जीछो त ऊस अनन्त जीवन दी जालो। +हमून भल काम करनू बखत निराश नै हुन चैनो, क्याखिनकि अगर हम मजबूत बनिना का रूला, त परमेश्वरा का बखता का अनुसार ईनाम पाला। +येक कारण जाँ तक मौक मिलछो त हमून सब लोगून का दगाड़ भलाई करून चैंछी; खास करभेरन विश्वासी भाई-बैनिन का दगाड़, जो मसीह में छन। +मैंले तुमून खुद अपून हात ले कतुक ठूला-ठूला शब्दून में लिख रैछ। +येक कारण कि यहूदी तुमून स्वीकार करून, उन तुमूनथैं खतना करून खिन कौला। उन केवल इसो करनान ताकि लोग उनून यो प्रचार करना का कारण सतून नै कि परमेश्वर लोगून केवल सूली में मसीह का मौत का द्वाराई बचूछो। +याँ तक कि खतना करिना का यहूदी विश्वासी मूसा का सबै नियम-कानून को पालन नै करना, लेकिन उन चानान कि तुम खतना करवा ताकि उन दुसारा यहूदीन में घमण्ड कर सकून, जिनारा कारण ले तुमोरो खतना भ्योछ। +मैं खिन, मैं सूली में हमार प्रभु यीशु मसीह की मौत का अलावा कै और चीज को घमण्ड नै करून चानू। उले जो कुछ ले करछय, उई कारण ले संसारा का चीजून को मैंमें कोई अधिकार नाहातिन, और मैंस अब संसारिक चीजून करना की कोई इच्छा नाहातिन। +क्याखिनकि नै खतना वाला, और नै बिना खतना वाला के मायना नै राखना, लेकिन इन सब बातुन को मतलब यो छै कि परमेश्वर ले पवित्र आत्मा का काम का द्वारा तुमून एक नय्या आदिमी बनाछ। +परमेश्वर उन सबून अपूनी शान्ति द्योलो और उमें दया करोलो जो यो नियम-कानून का पालन करनान और उनून आशीष द्योलो, क्याखिनकि उन परमेश्वरा का लोग छन। +अघिलकैं कोई मैंस दुख जन दी, क्याखिनकि म्यारा शरीर में जो दाग छन उन देखूनान कि मैं यीशु को एक प्रेरित छूँ। +हे म्यारा विश्वासी भाईयों, मैं प्रार्थना करछूँ कि हमार प्रभु यीशु मसीह को अनुग्रह तुम सबून का दगाड़ हो। +मैं पौलुस, परमेश्वरे की इच्छाक अनुसार यीशु मसीहक प्रेरित छूँ। मैं यो चिठ्ठी इफिसुस शैहर में यीशु में विश्वास करूनवाला परमेश्वरा का लोगून खिन लिखूनमर्यू। +मैं तुमून खिन प्रार्थना करछूँ कि, हमार पिता परमेश्वर और प्रभु यीशु मसीहक तरफ भटे तुमून अनुग्रह और शान्ति मिलनै रौ। +हमार परमेश्वर और प्रभु यीशु मसीहक पिता की महिमा हो, किलैंकी जब हम मसीह दगाड़ एकता में छा, त परमेश्वर ले हमून स्वर्ग भटे हरेक प्रकारे की आत्मिक आशीष दीयान। +खाशकर मसीहाक दगाड़ हमरि एकता का कारण परमेश्वर ले हमून यो संसारे स बनून है पैलिक चुन लीछ। ताकि हम उक सामुनि पवित्र और निर्दोष हो। +किलैंकी परमेश्वरे ले हमून थैं प्रेम करछ्य, और उले भौत पैलि फैसला लीईना को छ्यो कि उन यीशु मसीहाक द्वारा हमून अपूनी सन्तान हुन खिन गोद ल्याला, परमेश्वर ले इसो अपूनी इच्छा और खुशी का अनुसार कर रैछ। +येक कारण हम उक अद्धभुत अनुग्रह खिन उकी महिमा करा, जो उले हमून मुफ्त में दी दीछ। किलैंकी हम उक प्रिय च्यालाका दगाड़ जुड़िनाका छै। +यीशु ले अपूनो खून बगा भेरन बलिदान दीछ, ताकि हम छुटकार पा सकां, जैको मतलब यो छै, की अब हमार पाप माफ हो ग्यान। परमेश्वरा का अनुग्रह भौते महान छै जो उले हमून में दिखाछ। +जो दया स परमेश्वरे ले पुरो ज्ञान और समझा का दगाड़ हमून में दिखाछ। +परमेश्वरे ले उई करछ्य, जो उले गुप्त राखिना को छ्यो, और हमून उ गुप्त योजना का बारिमें बातछ जैस उले पैलि मसीहक द्वारा पुरो करना को फैसला लीछ। +जब यो योजना स पुर करना को बखत आलो, त परमेश्वर स्वर्ग और धरतीका सबै चीज मसीहाक अधीन कर द्योलो, ताकि मसीहा उनूनमें राजा करोलो। +येक अलावा, किलैंकी हम मसीहाक दगाड़ एकता में छा, हमून परमेश्वर भटे बिरासत मिल रैछ, किलैंकी उले हमून पैलिक भटे चुनिनाको छ्यो, और उकी योजना का अनुसार सब चीज काम करनान। +हम, यहूदी पैलि का लोग छा जिनूनले मसीहा में आश राखछै, और हमून येक कारण चुनी ग्योछ ताकि हम परमेश्वरे की महिमा और तारीफ करा। +तुमूनले, सच्चो सुसमाचार सुणछ, जो यो बारिमें बतूछो कि परमेश्वर ले कसीकैं तुमोरो उद्धार करछ्य जब तुमूले मसीह में विश्वास करछ्य, त परमेश्वर ले अपूनो करिना को वादा अनुसार तुमून पवित्र आत्मा दीछ, यो दिखून खिन कि तुम परमेश्वरा का छा। +पवित्र आत्मा एक बयाना का नियाती छै जो हमून पुरो भरोसा दिलूछो, कि परमेश्वर हमून उ बिरासत द्योलो जैको उले वादा कर रैछ और यो ले कि उले हमून अपून लोग हुन खिन खरीद ली हैछ ताकि हम उकी महिमा और तारीफ करा। +येक कारण, जब भटे मैंले प्रभु यीशु में तुमार विश्वास और परमेश्वरा का लोगून खिन तुमार प्रेम बारिमें सुणभेरन, +मैं हमेशा तुमून खिन परमेश्वरो को धन्यवाद करछूँ और अपूनी प्रार्थनान में तुमून याद करछूँ। +मैं प्रार्थना करछूँ कि परमेश्वर हमार प्रभु यीशु मसीह का जो महिमामय पिता, तुमून पवित्र आत्मा दे, जो तुमून बुद्धिमान बना द्योलो और परमेश्वरे स तुमून में प्रगट करोलो, ताकि तुम ऊस निकीकैं जाण सका। +मैं यो ले प्रार्थना करछूँ कि उ सच्चाई समझून में तुमेरि मद्दत करोलो, और उ आशा जो तुमून दी गैछ, जब परमेश्वर ले तुमून चुन छ्ये। ताकि तुम जाण सका कि उ आशीष कतुक महान और महिमामय छन जिनोरो वादा परमेश्वर ले अपूनो लोगून थैं करिना को छै। +मैं चाछूँ कि तुम उ महान सामर्थ का बारिमें जाणा जो परमेश्वरा का पास हमून खिन छै, जो मसीह में विश्वास करनान, यो उई महान सामर्थ छै जैका इस्तमाल परमेश्वर ले तब करछ्य जब उले मसीह स दुबारा ज्यून करछ्य, और जब उले मसीह स स्वर्ग में अपून दैंन तरफ सम्मान का जाग में बैठाछ। +वाँ परमेश्वर ले ऊस पुरी हकुमत, अधिकार, और प्रभुता और हरेक का मलिमें राजा करूना को अधिकार दी रैछ, और उकी पदवी हरेक अधिकारी की पदवी है मलि छै जो नै केवल यो लोक में, बल्कि उनवाला लोक में ले रौली, +और परमेश्वर ले सब चीजून मसीह का अधिकार में कर दीयान; और ऊस विश्वास करून वालान की भलाई खिन हरेक चीजून में मुखिया ठैहरा दीछ। +त येक कारण मसीह ख्वारा का नियाती छै और विश्वासीन की मण्डली उको शरीर की नियाती छै। विश्वासीन की मण्डली मसीह का द्वारा भरिना छै, जो सब जगा हरेक चीजून अपूनी मजूदगी ले भर दीछो। +पैलि जब तुमूले परमेश्वरा का तरफ भटे नय्या जीन्दगी नी पाईना को छ्यो; त तुम अपून बुरा काम और पापून का कारण तुम मरिना का लोगून का नियाती छ्या। +उ बखत तुम यो संसारा का लोगून की नियाती जीन्दगी जी छ्या, जो परमेश्वर स नी जाण छ्या, और तुमूले उ शैतानो कि हुकमून को पालन करछ्य जो आकाश में भूतून में राजा करूनवाला प्रधान छै। जो अब उन लोगून का मनून में काम करूनमर्योछ। +हम ले उनेरि नियाती जीन्दगी जी छ्या, और अपून पापी आदतून की इच्छान पुरो करछ्या, और जो ले हमरि बुरी इच्छा और बिचार हमून थैं करून चाँछ्या हम उक अनुसार जीन्दगी जी छ्या और दुसारा लोगून की नियाती आदतून ले बुरा छ्या, और परमेश्वरा को क्रोधा का बश में छ्या। +लेकिन परमेश्वर भौत दयालु छै; अपून उ महान प्रेमा का कारण जैले उले हमूनथैं प्रेम करछ्य, +जब हम पापून का कारण मरिनाका लोगून का नियाती छ्या, त उले मसीह का दगाड़ हमार रिशता का कारण हमून आत्मिक जीन्दगी पान योग्य बनाछ। परमेश्वरा का अनुग्रह ले तुमोरो उद्धार भ्योछ। +क्याखिनकि उले हमून मसीह यीशु का दगाड़ हमरि एकता कारण, उले हमून मरिनान में भटे ज्यूनो करछ्य, और हमून स्वर्गीय जागान में उक दगाड़ बैठाछ। +परमेश्वर ले इसो येक कारण करछ्य ताकि उनवाला दिनून में उ संसारा का लोगून दिखा सको कि उको अनुग्रह कतुक महान छै। जो कुछ ले उले हमून खिन करछ्य हमून यो अनुग्रह दिखाई ग्योछ जो मसीह यीशु का दगाड़ एक छै। +क्याखिनकि जब तुमूनले विश्वास करछ्य त परमेश्वरले अपून अनुग्रह ले तुमोरो उद्धार करछ्य, और यो तुमेरि तरफ भटे नाहातिन, बल्कि परमेश्वरो को दान छै। +यो तुमार द्वारा करिना का कोई ले भल कामून का कारण नाहातिन। येक कारण तुमार पास घमण्ड करना को कैले कारण नाहातिन। +क्याखिनकि परमेश्वर ले हमून बनाछ, और यीशु मसीह में हमून भल कामून खिन बनाछ, जिनून परमेश्वर ले पैलि भटे हमार करून खिन तैयार कर रैछ। +येक कारण याद करा कि, तुम जन्म भटे गैर-यहूदी छा, यहूदी लोगून ले तुमार यो कैभेरन मजाक उड़ाछ कि तुम खतना नै करूना लेकिन उनार यो रीति केवल उनार शरीरून में कर जाँछी। +तुम लोग उ बखत मसीह स नी जाण छ्या, और तुम इस्राएल दल है भ्यार छ्या। तुम उन भलि चीजून का ले भागीदार नी छ्या जिनोरो वादा परमेश्वर ले यहूदीनथैं करिना को छ्यो, और बिना आश का और बिना परमेश्वरा का यो संसार में रूछया। +एक बखत छ्यो जब तुम परमेश्वर से भौत दूर छ्या, पर अब परमेश्वर तुमून यीशु मसीह का खून का द्वारा अपून पास लीभेरन आछ। +मसीह खुद हमार बीच शान्ति ल्याछ। बितीना का बखत में, यो इसो छ्यो जसीकैं एक दीवार ले यहूदी और गैर-यहूदी लोगून अलग कर दीछ। उन एक-दुसरा भटे नफरत करछ्या। लेकिन अब मसीह ले अलग करून वाली उ दीवार स उधारी है छै, और यहूदीन और गैर-यहूदीन एक कर दी हैछ। +मसीह ले अपूनी मौत का द्वारा मूसा नियम-कानून की सब विधिन खतम कर दीछ। ताकि उ यहूदी और गैर-यहूदी लोगून का बीच शान्ति लिया सको और इसीकैं तरह एक नय्या समूह बना सको। +सूली में अपूनी मौत का द्वारा मसीह ले द्वी समूह एक कर दीछ और उनोरो मेल-मिलाप परमेश्वर थैं करवा दीछ, इसीकैं यहूदी और गैर-यहूदी लोगून का बीच दुश्मनी स खतम कर दीछ। +और मसीह ले आभेरन तुम गैर-यहूदी लोगून, जो परमेश्वर भटे दूर छ्या, और यहूदी लोगून जो उक नजदीक छ्या, द्वीयान मेल-मिलाप को सुसमाचार सुणाछ। +मसीह ले हमून खिन जो कर रैछ उक कारण अब हम सब उ एक पवित्र आत्मा का द्वारा पिता परमेश्वरा का पास आ सकनू। +येक कारण अब तुम गैर-यहूदी लोग परदेशी और मुसाफिर नाहातिन, लेकिन परमेश्वरा का लोगून का दगाड़ रूनवाला और तुम उक परिवार का लोग छा। +एक दगाड़, हम उको घर छा, जो कि प्रेरितों और परमेश्वरो को संदेश दिनवाला लोगून की नींव में बनिना को छै। और येको कुना को ढूंगो खुद यीशु मसीह छै। +मसीह उ छै जो पुर घर स एक दगाड़ जोड़ राखना को कारण छै। उ परमेश्वर खिन एक पवित्र मन्दिर बनून खिन अपून सब लोगून ढूंगान की नियाती एक दगाड़ जोड़ भेरन राखछो। +हे गैर-यहूदी विश्वासीयों, किलैंकी तुम मसीह में एक छा, येक कारण तुम ले परमेश्वरा का दुसारा लोगून का दगाड़ एक हो भेरन रौ। ताकि तुम एक इसो घर बन जा, जाँ परमेश्वरो को आत्मा रूछो। +येक कारण, मैं पौलुस तुमून खिन प्रार्थना करछूँ। मैं जेल में छूँ क्याखिनकि मैं तुम गैर-यहूदी लोगून सुसमाचार सुणभेरन यीशु मसीह खिन सेवा करछूँ। +तुम लोगून ले जरूर सुण होलो, कि परमेश्वर ले अपून अनुग्रह का द्वारा तुमून सुसमाचार सुणूना की मैंस जिमेदारी दी रैछ। +जैस मैंले यो बारिमें पैलि भटे कुछ शब्द लिखीना का छ्या, कि परमेश्वर ले खुद ऊस गुप्त योजना स मैंस दिखाछ। +जसो तुम उ चिठ्ठी स पढ़ला, त तुमून यो ले पत्तो चलोलो कि मैं सच्ची में मसीह का गुप्त भेदून का बारिमें कतुक निकी कै समझछूँ। +यह गुप्त भेद पैलि पीढ़ीन का लोगून नै बताई ग्योछ, अब पवित्र आत्मा ले अपून पवित्र प्रेरितून और परमेश्वरा का संदेश दिनवाला लोगून में प्रगट करछ्य। +यो परमेश्वर की योजना छै कि यीशु मसीह का दगाड़ हमार रिश्ताका द्वारा यहूदीन का नियाती गैर-यहूदी लोग उई आशीषून पाला, और उन एक्कै शरीरो को हिस्सा छन, और उ वादा का हिस्सेदार छन, जो परमेश्वर ले यहूदी लोगून का दगाड़ करिना को छ्यो। +परमेश्वरेले मैंस अपून अनुग्रह और सामर्था ले यो सौभाग्य दीछ, कि मैं सुसमाचार सुणून खिन उको सेवक बनाछ। +मैं परमेश्वरा का सब लोगून में सबून है नानो छूँ। लेकिन परमेश्वरो को अनुग्रह मैंमें भ्योछ, और मैं गैर-यहूदी लोगून सुसमाचार सुणू, कि मसीह भटे हमून जो आशीष मिलछी, उ हमार समझ है भ्यार छै। +क्याखिनकि परमेश्वर ले यो सब चीजून संसारा बनून है गुप्त राखिना का छ्या, ताकि उनून अब मैं तुम सबून में प्रगट कर सकूँ। +इसीकैं, परमेश्वरो को मक्शद छ्यो कि अब विश्वासी की मण्डली का द्वारा, परमेश्वरो को ज्ञान उन प्रधानून में और अधिकारीन में जो आकाश में छन, उनूनमें प्रगट करि जौ। +परमेश्वर ले अपून योजना का अनुसार इसो करछ्य, जैले उले हमार प्रभु यीशु मसीह यीशु का द्वारा पुरो करछ्य। +मसीह का दगाड़ हमोरो रिश्ताका कारण और उमें हमोरो विश्वास का कारण ले, अब हम परमेश्वरे की हजूरी में निडर हो भेरन और हिम्मतले आ सकनू। +येक कारण मैं विनती करछूँ कि जो दुख तुमून खिन मैंस होर्यान, उक कारण निराश नै हुन चैछो, क्याखिनकि यो सब तुमार फैदा खिन छै। +येक कारण मैं पौलुस घुणा टेकभेरन तुमून खिन पिता परमेश्वर थैं प्रार्थना करछूँ। +वह एक छै जो विश्वासीन का पुर परिवार को पिता छै जो स्वर्ग में छै और धरती में छै। +मैं प्रार्थना करछूँ कि, उ अपूनी महिमा का उन खजाना भटे तुमून यो दान दे जैकी कोई सीमा नाहातिन। उकी आत्मा तुमून शक्ति दे, ताकि तुम भितर भटे मजबूत होज्या। +येक कारण विश्वास का द्वारा मसीह तुमार भितर रौ। मैं प्रार्थना करछूँ कि परमेश्वर और एक दुसरा खिन तुमोरो प्रेम तुमून मजबूत बनालो और तुमून खितीन भटे बचालो। +और परमेश्वरा का सब लोगून का दगाड़, तुम यो जाण पाला कि मसीह हमून कतुक प्रेम करछो। उ हमून भौत प्रेम करछो, जैकी कोई सीमा नाहातिनी। +मैं प्रार्थना करछूँ कि, तुम मसीह का उ प्रेम स जाण सका, जो आदिमी की समझ है भ्यार छै, जेले तुमेरि आदत परमेश्वरे की आदत की नियाती बन जौ। +जतुक हम परमेश्वर थैं माँगनू और सोचनू, ये है ले ज्यादा कर सकछो, क्याखिनकि उकी सामर्थ हमून में काम करछी। +उकी महिमा विश्वासीन की मण्डली में और यीशु मसीह में पीढ़ी भटे पीढ़ी तक हमेशा-हमेशा हुनै रौ। आमीन। +येक कारण मैं जो प्रभु यीशु मसीह की सेवा करना का कारण जेल में छूँ तुमूनथैं विनती करछूँ कि जो बुलाहटाक दगाड़ परमेश्वर ले तुमून अपूनी सन्तान हुन खिन बुला रैछ, उक अनुसार अपूनी जीन्दगी जीया, +और पुरी दीनता और नम्रता, और धीरज राखभेरन प्रेम ले एक दुसरा का ब्यवहार स सहन करा। +इसो करना की कोशिश करा ताकि तुम लगातार कि मेल-मिलाप का दगाड़ बनिना का रौ, क्याखिनकि तुम परमेश्वरा का आत्मा एक करि गैछा। +हम सब विश्वासी एक्कै शरीरा का हिस्सा का नियाती छा, और हम सबून एक्कैई पवित्र आत्मा मिलीना को छै। जसा तरीका ले तुमून एक आश दी राखछी, जब तुमून परमेश्वरा का लोग हुन खिन बुलाई गैछा। +हम सबून को एक्कै प्रभु छै, जैमें हम सब विश्वास करनू और केवल मसीह का नाम में हमून बपतिस्मा दीई ग्योछ। +हम सब एक्कै परमेश्वर की अराधना करनू जो हम सबून को पिता छै, उ हम सबून का मलिमें राज्य करछो, उ हम सबून का द्वारा काम करछो, और उ हम सबून में रूछो। +लेकिन मसीह ले अपूना अनुग्रहाक द्वारा हमून में भटे हरेक स उक काम करून खिन अलग-अलग खास गुण दी राख्यान। +येक कारण मसीह का बारिमें पवित्रशास्त्र कुंछो, +“जब उ ऊँचा जाग में चढ़ाई ग्योछ, +त उ अपून दगाड़ कई कैदीन ली ग्योछ, +और लोगून आशीष दीछ।” +जब पवित्रशास्त्र कुंछो कि, “उ ऊँचा जाग में चढ़छै,” केवल यो कि मसीह पैलि अधलोक तलि उतर ग्योछ। +मसीह जो तलि आछ, उ उई आदिमी छै जो आकाश भटे ले मलि ग्यो, ताकि उ हर जाग हो सको। +यो मसीह छ्यो जेले इन जिमेदारी विश्वासीन कि मण्डली को दी, उले कुछ लोगून प्रेरित हुन खिन चुन रैछ, कुछ लोगून परमेश्वरो को संदेश दीन खिन चुन रैछ, कुछ लोगून सुसमाचार सुणून खिन चुन रैछ, कुछ लोगून रखवाली करून खिन, और कुछ लोगून सिखून खिन चुन रैछ। +उनेरि जिमेदारी यो छै कि उन परमेश्वरा का लोगून उको काम करून खिन तैयार करून, जसीकैं कि मसीह को शरीर जो विश्वासीन की मण्डली छै उ मजबूती ले बढ़ूनै जौ। +यो तब तक जारी रौलो जब तक कि हम अपून विश्वास और परमेश्वरा का च्याला का बारिमें अपून समझ में एक नै हो जाना। तब हम सिद्ध बन जूला, जसीकैं मसीह बनछै, और हम पुरी तरीका ले उक नियाती हो जूला। +अब भटे हमून बच्चान का नियाती ब्यवहार नै करून चैछो। येक कारण हमून कभै ले ध्वाकाबाज लोगून की झूठ्ठी शिक्षा में नै फसून चैछो, जो सच्ची लागनान। क्याखिनकि अब हम उन नावून की नियाती नाहातिन जिनून लहर अघिल-पछिल धक्का दीनान और हवा इथकैं-उथकैं घुमूछी। +बल्कि, प्रेम में सच्ची बोलभेरन हमून हर बात में मसीह का नियाती सिद्ध बनूनो चैछो, जो विश्वासीन की मण्डली का ख्वोरो छै। +हम सब जो मसीह में विश्वास करनू, उको शरीर का हिस्सा का नियाती छा। जसा तरीका ले एक आदिमी को शरीर उक पुर जोड़ून का द्वारा एक दगाड़ जुड़ीना को रूछो, और जब शरीरो को हर एक हिस्सा ठीक तरीका ले काम करछो त शरीर बढ़छो और मजबूत हुछो; उसीकैं, जब हमून में भटे हर एक उ काम स करछो जो मसीह ले हमून दी रैछ त हम ले सिद्ध और मजबूत होभेरन बढ़नै जूला, और एक-दुसरा स और ज्यादा प्रेम कराला। +येक कारण उ अधिकार का दगाड़ जो प्रभु ले मैंस दी रैछ, मैं तुमून यो बतूछूँ कि, तुम अविश्वासी लोगून का नियाती बेकारा का बिचारून का दगाड़ अपूनी जीन्दगी जन जीया। +क्याखिनकि उनार पास समझ नाहातिन, और उन जिद्दी और हुकुम नै मानून वाला छन, येक कारण उनूनले फैसला करिना को छै कि उन परमेश्वरा बारिमें नै जाणू चाना और उन उक संदेश स सुणून है इनकार करनान, उनार पास उ नय्या जीन्दगी नाहातिन जो परमेश्वर हमून दी रैछ। +उन अब बुरा कामून करून खिन अपूनास दोषी नै मानना, येक कारण उनूनले खुद स बुरा काम करून खिन दी रैछ। उन लगातार हर तरीका ब्यवहार करनान, और उन कभै ले इन चीजून छोड़ू नै चाना। +लेकिन यो उन नै जाणना जो तुमूले मसीह की शिक्षान भटे सिखीना को छै। +जो कुछ तुमूले यीशु मसीह का बारिमें सुण रैछ और जो कुछ तुमार शिक्षकून ले तुमून सिखाछ, उ पक्का में उको सच्चो संदेश छै। +अपून पुराना पापी आदतून और अपून पुराना जीन्दगी जीना का तरीका स छोड़ दी, जो वासना और ध्वाका ले भ्रष्ट छन। +ताकि पवित्र आत्मा तुमार बिचारून और ब्यवहार स नय्या बनूनै जौ। +क्याखिनकि परमेश्वर ले तुमून एक नय्या आदत दी रैछ जो बिल्कुल उक खुद की आदत की नियाती छै। येक कारण यो नय्या आदत का अनुसार जीन्दगी जीया। सच्ची में धर्मी और पवित्र बना। +येक कारण झूठ बोलून छोड़भेरन, हरेक दगड़िया विश्वासी थैं सच्ची बोलो, क्याखिनकि हम सबै एक्कै शरीरा का हिस्सा। +अगर तुमून गुस्सा अ, त ध्यान राखा कि तुम पाप जन करा। त येक कारण ब्याल हुन तक तुमोरो गुस्सा शान्त होज्यौ। +और इसो करभेरन शैतान स मौका जन दी, कि उ तुमूनथैं बुरा काम करवौ। +चोरी करून वालो फिर चोरी जन करौ; लेकिन ऊस ईमानदारी ले मेहनत करूनी चैछी, ताकि गरीब लोगून की मद्दत करून खिन उक पास के हो। +कोई गन्दी बात तुमार मुँह भटे नै निकलून, बल्कि उन बातुन कौ जो लोगून खिन जरूरी छन, जो कि उनून विश्वास में मजबूत बनून में मद्दत करून। तब जो केले तुम कौला वह तुमार सुणून वालान को भलो करोलो। +अपून कामून का द्वारा परमेश्वरा का पवित्र आत्मा स दुखी जन करा, जो तुमार छुटकारा खिन बयाना का रूप में दीईना को छै। +सब प्रकार की कड़वाहट और प्रकोप और गुस्सा, और लड़ाई-झगाड़ा, और निन्दा सब नफरत तुमून भटे दूर करि जौ। +एक दुसरा में दया, और दयालु हो, और जसीकैं परमेश्वर ले मसीह में तुमार अपराध माफ करि ग्यान, उसीकैं तुमले एक दुसरा का अपराध माफ करा। +तुम परमेश्वरा का नानतिना छा जैस उ प्रेम करछो, येक कारण उक जसा बनना की कोशिश करा। +मसीह का उदारण में हिटभेरन, तुम एक दुसरा से प्रेम करा, जसीकैं मसीह ले तुमून प्रेम करछो, और हमार पापून दूर करून खिन अपूनास बलिदान कर दीछ। और परमेश्वर येले खुश छ्यो, क्याखिनकि उ बलिदान उ खिन खुशबुदार इत्र का नियाती छ्यो। +तुम परमेश्वरा का लोग छा, येक कारण तुमार बीच ब्यभिचार, और कोई ले बुरा काम, या लालच की बात तक जन करा। +और नै बुरी, नै मूर्खता की, और नै मजाक की घटिया बात हुनी चैछी; क्याखिनकि इसी बातचीत तुमून खिन ठीक नाहातिन, लेकिन इसा जाग तुम परमेश्वरो को धन्यबाद दीन चैछो। +क्याखिनकि तुम यो निकीकैं जाणछा कि कोई ले व्यभिचारी, बुरा काम करून वालो, या लालची आदिमी, जो मूर्ति पूजा का बराबर छै, इसा काम करूनवाला लोग कभै ले मसीह का राज्य कि हिस्सा नी बनाला। +उन लोगून का द्वारा मूर्ख जन बना जो इन पापून खिन बहाना बनूना की कोशिश करनान। क्याखिनकि इनी कामून का कारण परमेश्वरो को क्रोध हुकुम नै मानूनवालान में भड़कछो। +येक कारण तुम इसा बुरा काम करभेरन उनार भागीदार जन बना। +क्याखिनकि तुम उन लोगून की नियाती छ्या, जो अन्धकार में रूनान, लेकिन अब प्रभु में उज्यालो छा, येक कारण उज्याला का सन्तान का नियाती जीन्दगी जीआ। +क्याखिनकि अगर कोई आदिमी उज्याला में छै, त उको चाल-चलन निको और धार्मिक हुछो और उमें भरोस करि जा सकछो। +यो सिखून की कोशिश करा, कि प्रभु स खुश करछो। +जो लोग गन्दा काम अन्यारा में करनान, उनार दगाड़ भागीदार जन बना, लेकिन लोगून सिखा, कि यो काम गलत छै। +किलैंकी उन अविश्वासी लोगून का गुप्त कामून की चर्चा करून ले शर्म की बात छै। +जब कोई चीज में उज्याल चमकछो त हर कोई देख सकछो कि उ चीज कसी छै, क्याखिनकि जब उज्यालो कोई चीज स प्रकट करछो तो उ चीज खुद उज्यालो बन जाछो। +येक कारण एक कहावत छै, जो यो बतूछी, +“हे पड़ून वालों, जाग! +और मुर्दान में भटे ज्यून हो जा; +त मसीह अपूनो उज्यालो तुम में चमकालो।” +येक कारण ध्यान ले देखा, कि तुम कसीकैं जीन्दगी जी मरछा, मूर्खून का नियाती नै पर बुद्धिमानून नियाती जीन्दगी जीया। +अपून हरेक मौका को इस्तमाल बुद्धि ले भलाई करून खिन करा, क्याखिनकि दिन बुरा छन। +येक कारण मूर्ख जन बना, लेकिन यो जाणनान की कोशिश करभेरन बुद्धिमान बना कि प्रभु तुमूनथैं कि करून चाछो। +मदिरा का नशा में मतवाला होभेरन अपूनास नाश जन करा, क्याखिनकि येले लोग अपून आपे भ्यार हो जानान, पवित्र आत्मा स तुमून अपूनी सामर्थ ले भरून दी। +और जब तुम एक जाग जामा हुछा, त भजन और स्तुति और आत्मिक गीत गाया करा, और अपून-अपून मन में प्रभु का सामुनि गानै और स्तुति करनै रौ। +जो कुछ हमार प्रभु यीशु मसीह ले करिना को छै उक कारण हमेशा हमार परमेश्वर पिता का हरेक बात खिन धन्यबाद करा। +हम मसीह में आदर का कारण एक-दुसरा का अधीन रौ। +हे घरवालीयो, अपून घरवालान का इसा अधीन रौ जसीकैं तुम प्रभु का अधीन रूछा। +क्याखिनकि घरवाला त घरवाली को ख्वोरो छै जसीकैं कि मसीह विश्वासीन की मण्डली को ख्वोरो छै; और मसीह विश्वासीन की मण्डली को मुक्तिदाता छै, जो उको अपूनो शरीर छै। +जसीकैं विश्वासी लोग मसीह का अधीन छन, उसीकैं घरवालीन ले हरेक बात में अपून-अपून घरवालान का अधीन रून। +हे घरवालो, अपूनी-अपूनी घरवालीन थैं प्रेम राखा, जसो मसीह ले विश्वासीन की मण्डली थैं प्रेम करभेरन उनून खिन अपूनास बलिदान कर दीछ। +ताकि उक बचन स विश्वासीन की मण्डली में प्रकट करभेरन उनार पापून भटे शुद्ध कर सको, ठीक उसीकैं जसीकैं लोग कोई चीज स धोभेरन साफ करनान। +उ अपूनी विश्वासी मण्डली खिन मर ग्यो ताकि उ अपून सब लोगून सिद्ध बना सको और हम सबून अपनी हजूरी में ल्या सको, जैमें कोई दोष या पाप या कोई और बुरी बात नै हो; बल्कि, उ पवित्र और सिद्ध हो। +इसीकैं घरवाला अपूनी-अपूनी घरवालीन अपून शरीर का नियाती प्रेम राखून, जो अपूनी घरवाली स प्रेम करछो, उ अपून आप स प्रेम करछो। +क्याखिनकि कैले ले कभै अपून शरीर है बैर नै राखूनो, लेकिन उकी देखभाल करछो, जस तरीका ले मसीह विश्वासीन की मण्डली की देखभाल करछो। +येक कारण कि हम सब मसीह शरीरा का अंगून का समान छा। +जसो पवित्रशास्त्र कुंछो, “आदिमी अपून ईजा-बबा स छोड़भेरन अपूनी घरवाली का दगाड़ मिलभेरन रौलो, और उन द्वीवै एक्कै शरीर होला।” +यो एक भौत गैर भेद छै, लेकिन मैं यो समझू छू कि यो मसीह और उकी विश्वासीन कि मण्डली का तरफ इशारा करछो। +लेकिन यो तुमूनमें ले लागू हुछो कि, तुमून में भटे हरेक अपूनी घरवाली से अपून नियाती प्रेम करा, और घरवाली ले अपून घरवाला का आदर करा। +हे नानतिनो, तुम जो प्रभु में विश्वास करछा, अपून ईजा-बबा को हुकमो को पालन करा, क्याखिनकि इसो करूनो तुमून खिन सही छै। +परमेश्वर ले पवित्रशास्त्र में हुकुम दी रैछ, कि अपून ईजा-बबा को आदर करा, त तुमार जीन्दगी लम्बी और खुशहाल होलि। +तुमून में जो बबा छन, अपून नानतिनान गुस्सा जन दिला, लेकिन उनून प्रभु की शिक्षा और तम्मीज सिखा, और उनोरो पालन-पोषण करा। +दासूनथैं मेरि बिनती छै कि जो लोग यो संसार में तुमार मालिक छन, तुम सच्चाई का दगाड़ उनोरो हुकुम माना, माना कि तुम मसीह की सेवा करून मरेछा। +तुमून हर बखत अपून मालिकून को हुकुम मानूनो चैछो, उई बखत नै जब उ तुमून देखछो। बल्कि, मसीह का दासून का नियाती बना, जो अपून पुर मन ले उई करछो जो परमेश्वर चाछो कि उन करून। +तुम खुशी ले अपून सेवा का काम करनै रौ, इसो समझभेरन तुम आदिमीन की नै, बल्‍कि प्रभु की सेवा करछा; +क्याखिनकि तुम जाणछा, कि जो कोई जसो निको काम करोलो, चाहे दास हो, या दास नै हो, उ काम को फल उ प्रभु थैं भटे पालो। +इसीकैं जो मालिक छन, उन ले अपून दासून का दगाड़ इसो बर्ताव करून चैछो और उनून डरूनो-धमकूनो छोड़ दी, उनार दगाड़ निको बर्ताव करून क्याखिनकि तुम जाणछा, कि उनोरो और तुमोरो द्वीवैन को मालिक स्वर्ग में छै, और उ कैको पक्ष नै लीनो। +आखरी में प्रभु की सामर्थ का द्वारा आत्मिक रूप में मजबूत बन रौ। +हम आदमीन का खिलाफ लड़ाई नै लड़ून मरिया। लेकिन हम प्रधानून और अधिकारीन का खिलाफ और अन्धकार की ताकतून और आत्मिक संसारे की सामर्थ का खिलाफ लड़ून मरिया। येक कारण सबै हथियार पैन ली जो परमेश्वर दीछो। ताकि जब फिर उ बुरा दिन आला, त तुम शैतान का चालून भटे बच सका। और जब यो लड़ाई खतम हो जालि, तब तुम मजबूती ले ठाड़ रै सकला। +येक कारण परमेश्वर की सच्चाई स अपून कमर में बैल्टा का नियाती बाँद ली, और अपून निका ब्यवहार स कवच नियाती पैन ली। +और परमेश्वर की शान्ति को सुसमाचार सुणून खिन तुमेरि इच्छा ठीक ऊसी हुनी चैछी, जसीकैं एक सिपाई लड़ाई खिन अपून जूता पैन भेरन तैयार हुछो। +याँ एक और बात छै, जस तरीका एक सिपाई ढाल लीभेरन अपून मलि में उनवाला दुशमन का तीरून भटे अपूनास बचूछो, उसीकैं मसीह में मजबूत विश्वास राखा कि मसीह तुमून शैतान का द्वारा नुकशान पुजून वाला जलता तीरून भटे बचाभेरन राखौ। +जसीकैं लड़ाई में एक सिपाई अपून ख्वारा स बचुन खिन लूवा की टोप पैन राखछो, उसीकैं परमेश्वर तुमून शैतान भटे बचालो। जसीकैं एक सिपाई खुदो को बचाव करून खिन एक तलवार लीछो, उसीकैं अपून बचाव खिन परमेश्वरो को बचन का उपयोग करा, जो पवित्र आत्मा तुमून दीछो। +हमून ऊसी प्रार्थना और बिनती करूनी चैछी जसो हमून पवित्र आत्मा सिखूछो। येक कारण जागनै रौ कि सबै परमेश्वरा का लोगून खिन हमेशा बिनती करनै रौ। +और तुम मैं खिन ले प्रार्थना कर्या, ताकि बोलून बखत मैंस इसो बचन दी जून कि, ताकि मैं हिम्मतले सुसमाचार को भेद बता सकूँ। +येक कारण मैं जंजीरून में जकड़ीना को राजदूत का नियाती सेवा करछूँ। प्रार्थना करा कि, जसा तरीका ले मैंस बोलून चैछो, उसीकैं मैं हिम्मत का दगाड़ सुसमाचार को प्रचार कर सकूँ। +प्रभु में प्रिय भाई और विश्वासयोग्य सेवक तुखिकुस तुम लोगून यो सब बता द्योलो, ताकि तुम ले जाण ली कि मैं कसो छूँ और कि करून मरयूँ। +ऊस मैंले तुमार पास येक कारण भेज छै, कि तुम हमरि हालत स जाणा, और उ तुमार मनून हौंसला दे। +मैं प्रार्थना करछूँ, कि परमेश्वर पिता और प्रभु यीशु मसीह का तरफ भटे विश्वासी भाईन शान्ति और विश्वास प्रेम मिलौ। +और मैं यो ले प्रार्थना करछूँ, कि परमेश्वर उन सब में अपूनो अनुग्रह करौ जो हमार प्रभु यीशु थैं प्रेम करनान। उ प्रेम जो कभै खतम नै हुनो। +मैं पौलुस और तीमुथियुस जो यीशु मसीह का सेवक छा। हम यो चिठ्ठी परमेश्वरा का उन लोगून और अगुवान और सेवकून का नाम लिखूनमर्या जो यीशु मसीहा में होभेरन फिलिप्पी शैहर में रूनान। +मैं प्रार्थना करछूँ, कि हमार पिता परमेश्वर और प्रभु यीशु मसीह का तरफ भटे तुमून अनुग्रह और शान्ति मिलनै रौ। +जब-जब मैं तुमून याद करछूँ, तब-तब अपून परमेश्वरो को धन्यवाद करछूँ। +और खुशी का दगाड़ अपूनी हर प्रार्थना में तुम सबून खिन बिनती करछूँ। +पैला दिन भटे तुमूले यीशु मसीह का बारिमें यो सुसमाचार में विश्वास करछ्य, और सुसमाचार फैलून में तुम म्यारा दगाड़ रैछा। +मैंस यो बात को भरोसा छै, कि परमेश्वर जेले तुमून में कुछ निको काम शुरू कर रैछ, उई उ दिन तक पुरो करोलो, जब यीशु मसीह दुबारा वापस आलो। +तुम सबून का बारिमें मेरि यो राई ठीक छै, क्याखिनकि मैं तुमून भौत प्रेम करछूँ, और मैं या जेल में छूँ, और सुसमाचार की सच्चाई ले जबाब दीन खिन और सच्च साबित करून खिन तुम सब म्यारा दगाड़ परमेश्वरा का अनुग्रह में सहभागी छा। +येमें परमेश्वर म्योरो गवाह छै कि मैं मसीह यीशु का नियाती प्रेम करभेरन तुम सबूनथैं मिलना की उमीद करछूँ। +और मैं यो प्रार्थना करछूँ, कि एक-दुसारा खिन तुमोरो प्रेम ज्ञाना का दगाड़ पुरी समझ ले बढ़नै जौ। +येक कारण तुम सब निकी बातुन की परख कर सका और उनून मान सकाला, और यीशु मसीह का दुबारा वापस उन तलक पवित्र और निर्दोष बनभेरन रया। +यीशु मसीह का जरियाले पैद हुनवला धर्म का कामून ले अपून आप भर ली, जेले परमेश्वर की तारीफ और महिमा हुनै रौ। +हे प्रिय दगड़ियो, मैं चाँछू कि तुम जाण ली कि मैंमें जो बितीना को छै, जैका कारण ले भौत लोगून ले सुसमाचार में विश्वास करछ्य। +या तक कि कैसर क राजमहला की पुरी सेना और सब लोगून में यो बात खुल गैछ, कि यीशु मसीह को सेवक हुना का कारण मैं जेल कैद छूँ। +भौतसा भाईन-बैनिन म्यारा जेल में हुना कारण बल मिलछै। उन प्रभु में मजबूत विश्वास और हिम्मत का दगाड़ बिना डरे परमेश्वरो को बचन सुणनान। +यो सच्ची छै कि थ्वाड़ा लोग जलन और झगड़ा का कारण मसीह को सुसमाचार को प्रचार निका इरादा ले करनान। +उन यो लोग छन जो मैंस प्रेम करनान क्याखिनकि उ जाणनान, कि मैं यीशु मसीह का सुसमाचारो को जबाब दीन खिन ठैहराई ग्यू और उखिन जेल में कैद छूँ। +उन लोग जो जलन करनान उन यीशु मसीह को सुसमाचार को प्रचार सच्चाई ले नै, लेकिन अपून फैदा खिन मसीह को सुसमाचार सुणूनान, यो समझभेरन कि उ याँ जेल में मेरि परेशानीन बढून चानान। +तो कि भ्यो? केवल यो, कि हर तरीका ले मसीह को सुसमाचार सुणाई जाछो चाहे उ गलत इरादान ले या सच्चाई ले, येले मैं खुश छूँ, और खुश रूलो ले। +क्याखिनकि मैं यो जाणछूँ कि तुमार बिनतीन का जरियाले, और यीशु मसीह का तरफ भटे भेजि ग्योछ पवित्र आत्मा का मद्दत का जरियाले, येको फल मैं खिन भलाई खिन काम करोलो। +मैं त भौत इच्छा और उमीद राँख छूँ, कि मैं कोई ले बात में शर्मिन्दा नी हुलो, लेकिन मैंमें मसीह का बारिमें बोलना की हिम्मत हो, जसो मैंले पैलि ले करिना को छ्यो। चाहे मैं ज्यून रून या मरि जू मैं अपून पुर जीवन का जरियाले मसीह की महिमा हमेशा करनै रूलो। +अगर मैं ज्यून रूछूँ त यो मसीह खिन महिमा खिन होलो, जब मैं मर ज्यूलो तब मैं मसीह का दगाड़ रूलो। +लेकिन अगर म्योरो शरीर में ज्यूनो रूनो मसीह का काम खिन फैदामन्द छै त मैं नै जाणनू कि कैस चुनू। +मैं नै जाणनू कि इन द्वीवैन में भटे कैस चुनू। मन त करछो कि मैं मरज्यू और मसीह का पास जाभेरन रू, क्याखिनकि यो मैं खिन भौत ठूली बात छै। +लेकिन म्योरो ज्यून रून ले जरूरी छै, क्याखिनकि तुमून मेरि मद्दत की जरूरत ले छै। +येक कारण मैंस येको भरोसा छै, और मैं जाणछूँ कि मैं ज्यून रूलो, बल्कि तुम सबून का दगाड़ रूँलो, जेले मैं तुमून विश्वास में मजबूत करून और उमें खुश रून में तुमेरि मद्दत ले करूलो। +ताकि जब मैं दुबारा तुमार पास उलो त तुम म्यारा कारण मसीह यीशु का बारिमें और ले ज्यादा घमण्ड कर सकला। +केवल इतुक करा कि तुमोरो चाल-चलन मसीह का सुसमाचार का अनुसार हो, चाहे मैं तुमून आभेरन देखू या नै देखू, तुमार बारिमें बश यो सुणू कि तुम एक इरादा में मजबूत हो भेरन, और एक मन होभेरन सुसमाचार का विश्वास खिन मेहनत करनै रूछो। +और कोई बात में तुम बिरोध करून वालान है नै डरना। तुमेरि हिम्मत उनून खिन बिनाश की साफ निशानी छै, लेकिन तुमून खिन परमेश्वरा का तरफ भटे मुक्ति को इशारा छै। +क्याखिनकि तुम लोगून नै केवल मसीह में विश्वास करून खिन, बल्कि उक कारण दुख सहन करून खिन बरदान मिलीना को छै। +और तुमून ऊसोई दुख उठून ले छै जसो तुमूले मैंस उठून ले देख रैछ, जब मैं तुमार दगाड़ फिलिप्पी शैहर में छ्यूँ, और जिन दुखून का बारिमें तुम सुणछा जो मैंस जेल में ऐल ले छन। +अगर तुम लोगून मसीह में थ्वाड़ा ले भरोस और प्रेम में तसल्ली और पवित्र आत्मा को दगाड़ छै, और किलैकी मसीह तुमून खिन करूणामय और दयालु छै, +त एक दगाड़ रैभेरन और एक्कै प्रेम, एक्कै मन, और एक इरादा राँख भेरन मेरि यो खुशी पुर करा। +अपून फैदा खिन और घमण्ड में केले जन करा, लेकिन जतुक समान तुम अपूनो आप स दीछा उ है ज्यादा सम्मान दुसरान दी। +हरेक अपूनी भलाई खिन नै, ले दुसरा की भलाई की ले फिकर करा। +जसो यीशु मसीह को स्वभाव छ्यो ऊसोई तुमोरो ले स्वभाव हो; +हालाकि मसीह परमेश्वर छ्यो, फिरले उले परमेश्वरा का बराबर हुना को अपून अधिकार बनायी राखून ठीक नै समझयो। +लेकिन उले अपून आप स इसो शून्य कर दीछ और एक आदिमी बन ग्यो। +और आदिमी का रूप में आभेरन अपून आप स दीन करछ्य, और परमेश्वरा का हुकमून मानून खिन उ मरून खिन ले तैयार छ्यो, या तक कि सूली की मौत एक अपराधी की नियाति सह लीछ। +येक कारण परमेश्वर ले ऊस सबून है ऊची पदवी दीछ, और ऊस उ नाम दीछ जो सब नामून में महान छै, +जो स्वर्ग में और धरती में और जो धरतीका तलि छन; उन सब यीशु का नामोको सम्मान करून खिन घुणा टेकाला, +और पिता परमेश्वर की महिमा खिन हरेक अपून मुँख ले यो मान ले कि यीशु मसीह प्रभु छै। +येक कारण हे प्रिय दगड़ियो, तुमून ले हमेशा म्यारा हुकुमून को पाल करछ्य, जब मैं तुमार दगाड़ छ्यू। अब जब मैं दूर छूँ, त यो और ले जरूरी छै, कि तुम परमेश्वरो को डर मानून और काँपूनै अपूना उद्धारा कामून करून चैछो, जो उन लोगून खिन ठीक छन, जिनून परमेश्वर ले बचा लीछ। +क्याखिनकि परमेश्वरई छै, जो तुमूनै में काम करूनमर्योछ, तुमून उ करना की इच्छा और ताकत दीनै रियोछ जो ऊस खुश करछो। +सब काम बिना कुड़कुड़ाई और बिना बहस करा; +ट्याड़ा और बेईमान लोगून ले भरिना का संसारा में तुम परमेश्वरा का निकी सन्तान नियाती निर्दोष और साफ सुथरो जीवन जीया, और जिनारा बीच तुम जीवनो को बचन लीभेरन यो संसारा में जलीना का दीया नियाती दिखाई दीछा +जब मसीह दुबारा वापस आलो तब यो बात में घमण्ड कर सकूँलो कि मेरि कोशिश और मेरि मेहनत बेकार नै गै। +प्रभु में तुमोरो विश्वास और तुमेरि सेवा परमेश्वर स चढ़ाईना को बलिदान की नियाती छै। अगर उन मैंस मार ले दीयून, त ले मैं खुश छूँ, और तुम सबून का दगाड़ खुशी मनू छूँ। +उसीकैं तुम ले खुश हो, और म्यारा दगाड़ खुशी मना। +मैंस प्रभु यीशु में उमीद छै, कि मैं तीमुथियुस तुमार पास जल्दी भेजूलो, ताकि तुमार बारिमें सुणिभेरन म्योरो हौंसला बढ़ौ। +येक कारण म्यारा नजरून में तीमुथियुस को जसो दुसोरो कोई आदिमी नाहातिन, जो सच्ची में मेरि जसी तुमेरि चिन्ता कर सकौ। +क्याखिनकि सब अपून फैदा की खोज में रूनान, लेकिन उन यीशु मसीह का कईना का बातुन का बारिमें चिन्ता नै करना। +लेकिन तुम जाणछा कि तीमुथियुस ले खुद कसीकैं साबित करिना को छै। जस तरीका ले एक च्योलो अपून बबा का दगाड़ रूछो, उसीकैं सुसमाचार सुणून में फैलून में म्योरो दगड़ो दीछ। +येक कारण मैंस उमीद छै कि जसीकैं मैंस पत्तो लाग जालो कि मेरि की दशा होलि, उसीकैं मैं ऊस जल्दी तुमार पास भेज द्यूलो। +और प्रभु में मैंस उमीद छै कि मैंले जल्दी तुमार पास उलो। +लेकिन मैंले इपफ्रुदीतुस स तुमार पास भेजून जरूरी समझछ्य। जो म्योरो विश्वासी भाई छै, और प्रभु में म्यारा दगाड़ सेवा करून वालो और दगड़िया योद्धा और तुमार संदेश पुजून वालो, और जरूरी बातुन में म्योरो सेवा टहल करून वालो। +उ मन तुम सब में लागिना को छ्यो, उ येक कारण बैचेन रूछ्यो। क्याखिनकि तुम लोगून उकी बिमारी को पत्तो चल ग्यो छ्यो। +सच्ची मैं उ भौत बिमार छ्यो और याँ तक कि मरून वालो छ्यो; लेकिन परमेश्वर ले उमें दया करभेरन ऊस चंगो करछय। परमेश्वर ले केवल उमें नै लेकिन मैंमें ले दया करछय, ताकि मैं उहै ले ज्यादा दुख सहन नै करूँ जतुक मैंले पैल सहन करिना को छ्यो। +येक कारण मैं ऊस तुमार पास भेजना की भौत कोशिश करछ्य, तुम ऊस फिर मिलभेरन खुशी हो जा, और मेरि चिन्ता ले कम है ज्यौ। +येक कारण तुम प्रभु में उको दगाड़ भौत खुशी का दगाड़ मिल्या, तुमून उको और उक जसा लोगून को सम्मान करून चैछो। +क्याखिनकि उ मसीह का काम खिन अपून प्राणस खतरा में डालभेरन मौता का नजिक आ गैछ्यो। ताकि उ उन तरिकान ले मेरि मद्दत कर सकौ जो तुम नै कर पान मरैछा क्याखिनकि तुम भौत दूर छा। +येक कारण हे म्यारा प्रिय दगड़ियो, प्रभु में खुश रौ। उई बातुन बार-बार तुमून लिखून में मैंस केले परेशानी नाहातिन, लेकिन यो बात तुमून झूठ्ठी शिक्षान भटे बचुछी। +उन बुरा लोगून है सतर्क रौ, जो जंगली कूकुरुन की नियाती खतरनाक छन, और उन लोगून है सतर्क रौ, जो कुंनान, उद्धार पान खिन खतना करून जरूरी छै। +क्याखिनकि परमेश्वरा का सच्चा लोग त हम छा जो परमेश्वर की अराधना उक आत्मा द्वारा करनू, और अपून जीवन में यीशु मसीह का दगाड़ एकता में खुश हुनू और हम अपून शरीरा का द्वारा करिना का कामून में विश्वास नै राखना। +लेकिन मैं त अपूनी कोशिशून में भरोसा राँख सकछूँ। अगर कोई और स अपून कोशिशून में भरोसा राँखना को बिचार हो त मैं उ है बढ़भेरन राँख सकछूँ। +जब आठ दिना को छ्यू त म्योरो खतना भ्योछ, जसो परमेश्वर ले हुकुम दीईना को छ्यो, इस्राएल को वंश और बिन्यामीन गोत्र को छूँ। और म्यारा सब पूर्वज यहूदी छ्या, येक कारण मैंले एक यहूदी छूँ। जाँ तक मूसा नियम-कानून को पालन करना की बात छै त मैं एक फरीसी आदिमी छूँ। +और जोश का बारिमें क, त विश्वासीन सतूनवाला; और यहूदीन को नियम-कानून को पाल करून की बात छै, त मैं एक धर्मी आदिमी छ्यू क्याखिनकि मैंले उन सबून को पालन करछ्य। +लेकिन जो-जो बात म्यारा फैदाक छ्या, उनून मैंले मसीह स जाणून खिन बेकार समझ लीछ। +क्याखिनकि यीशु मसीह स जाणून बाकि सब चीजून है कई बढ़भेरन छै, मैं सब चीजून बेकार समझछूँ। जैका कारण मैंले सब चीजून छोड़ दीयान, और उनून कूड़ो समझछूँ, ताकि मैं मसीह जाण सकूँ। +ताकि मैं उक दगाड़ मिलभेरन रै सकूँ। मैंस अपूनी धार्मिकता ले नै, जो मूसा का नियम-कानून भटे मिलछी, लेकिन उ धार्मिकता ले जो मसीह में विश्वास करना का जरियाले परमेश्वर भटे मिलछी। +मैं यो चाछूँ कि मसीह स जाणू लीयू। और उक मरिना में भटे ज्यून हुना की सामर्थ स महसूस कर सकूँ, और उक दुख में शामिल भेरन उकी मौत में उको जसो बनज्यू। +ताकि मैंले मरिना का बाद दुबारा ज्यून करि जूलो। +मैं यो दावा नै करनू कि मैंले यो सब पैलि भटे पा लियान, मैं उ सिद्धता स पान खिन भौत कोशिश करून मरयूँ। लेकिन मैं उन चीजून पान खिन अघिल कै बढ़नै जान मरयूँ, ताकि मैं सिद्ध होज्यू, जैक खिन यीशु मसीह ले मैंस चुन रैछ। +हे म्यारा विश्वासी भाईयों, म्योरो कुंना को मतलब यो नाहातिन कि मैं उन लक्ष्य स पा चुक ग्यू, लेकिन सिर्फ यो काम करछूँ, कि जो पैलि हो चुक ग्योछ, मैं ऊस भुलभेरन अघिल कैं बढ़भेरन, भविष्य में लक्ष्य खिन कड़ी मेहनत करून जारी राखछूँ। +लक्ष्य का तरफ दौड़नै जाछूँ, ताकि उ ईनाम पा सकूँ, जैखिन परमेश्वर ले मैंस यीशु मसीह का जरियाले स्वर्ग खिन बुला रैछ। +हमून में जतुक आत्मिक रूप ले मजबूत छा, उई बिचार राँखो, और अगर कोई बात में तुमार और बिचार हुन त परमेश्वर ऊस ले तुमून में प्रगट कर द्योलो। +येक कारण हमून उ सच्चाई का अनुसार जीन चैछो, जैस परमेश्वर ले पैलि भटे हमून में प्रगट ले करछ्य। +हे प्रिय दगड़ियो, तुम सब मिलभेरन म्योरो जसो ब्यवहार करा, और उनून पछ्याण, जो इसा प्रकारो को ब्यवहार करनान जको उदारण हमून में पाछा। +क्याखिनकि भौत लोग इसो ब्यवहार करनान, जिनेरि चर्चा मैंले तुमूनथैं बार-बार कर रैछ और अब ले रो-रो भेरन करछूँ, कि उन अपून ब्यवहार ले मसीह का बलिदान का बैरी बन जानान। +उनोरो अन्त विनाश छै, और उनार शरीरा का इच्छाई उनोरो ईश्वर छै, उन अपून बुरा कामून में घमण्ड करनान और उन हमेशा संसारा की चीजून का बारिमें सोचनै रूनान। +लेकिन हमोरो स्वदेश त स्वर्ग में छै; और हम अपूना मुक्तिदाता प्रभु यीशु मसीह का स्वर्ग भटे वापस उनाक इन्तजार करूनमर्या। +प्रभु यीशु मसीह अपूनी उ सामर्थ का अनुसार, जैका जरिया उ हर एक चीज स अपून बश में कर सकछो। हमार कमजोर शरीरो को रूप बदलभेरन, अपूनी महिमा का शरीरा का अनुसार बदल द्योलो। +हे म्यारा प्यारा दगड़ियो, मैं तुमून भौत प्रेम करछूँ और तुमूनथैं मिलून चांछूँ, जो मेरि खुशी और ईनाम छै। येक कारण हे म्यारा प्यारा दगड़ियो, प्रभु में मजबूत विश्वास राँखा। +मैं यूओदिया और सुन्तुखे, द्वीवै बैनिनथैं बिनती करछूँ, कि प्रभु में एक दुसारा थैं मिलभेरन रौ। +हे सच्चा दगड़ियो सुन्तुखे, मैं तैथैं ले बिनती करछूँ, कि तैं इन स्यैनिन का मेल मिलाप करून में मद्दत कर। किलैकी उनूनले म्यारा दगाड़ सुसमाचार फैलून में, क्लेमेंस और म्यारा दगड़ियान ले म्यारा दगाड़ हिम्मत करछ्य, जिनारा-जिनारा नाम जीवन की किताब में लिखीना का छन। +प्रभु में हमेशा खुश रौ। मैं फिर कुछूँ, खुश रौ! +सब लोग तुमोरो दीन स्वभाव स जाण जून। प्रभु को वापस उनो नजिक छै। +केले बात की चिन्ता जन करा, लेकिन हरेक बात में प्रार्थना और बिनती करा, परमेश्वर स बता की तुमून कि चैंछो, और उक द्वारा करिना का सब कामून खिन उको धन्यवाद करा। +तब परमेश्वरकि शान्ति, जो आदिमी समझ है बिलकुल भ्यार छै, तुमार मन ओर बिचारून यीशु मसीह में रक्षा करली। +येक कारण हे प्रिय दगड़ियो, तुम अपूनो ध्यान उन बातुन में लगा, जो-जो बात सच्ची, आदरणीय, भलि पवित्र, निकी, और मन स भान वाली, जो बड़िया और तारीफ की बात छन और तुमारा उन बातुन में लाग रून। +तुम लोगून ले मैंथैं सिखछै, ग्रहण करछ्य, सुणछै और मैंमें देखछै, उनार अनुसार चला, तब शान्ति को परमेश्वर तुमार दगाड़ रलो। +मैं प्रभु में भौत खुश छूँ कि अब इतुक दिनून का बाद तुमार मन म्यारा बारिमें रूपाया भेजना को फिर बिचार भ्योछ। सच्ची में तुमून शुरू भटे ले येको बिचार छ्यो, लेकिन तुमून मौक नै मिलौ। +इसो नाहातिन कि मैंस कभै जरूरत छी, क्याखिनकि मैंले सिखीना को छै कि म्यारा पास जो कुछ ले छै उमें खुश रून छै। +मैंस पत्तो छै कि थ्वाड़ा हुन में और जरूरत है ज्यादा हुन में कसीकैं जीन चैछो। मैंले हर हाल में खुश छूँ, जब म्यारा पास खान खिन भौत कुछ हुछो, और जब म्यारा पास खान खिन भौत थ्वाड़ा हुछो द्वीवै हाल में रून सिख हैछ। +मसीह का जरियाले जो सामर्थ मैंस दीछो, उमें मैं सब कुछ कर सकछूँ। +तब ले तुमूले निको करछ्य, कि मैंस रूपाया भेजभेरन म्यारा तखलीफ में मेरि मद्दत करछ्य। +हे फिलिप्पी शैहरा का रूनवाला लोगो, तुम खुद जाणछा, कि जै बखत मैंले मसीह को सुसमाचार तुमून सुणाछ, और मैं मकिदुनिया प्रदेश खिन वाँ भटे गयूँ, त सिर्फ तुम विश्वासी लोग छ्या जिनूनले लेन-देन में मेरि मद्दत करछ्य। +इसीकैं जब मैं थिस्सलुनीके नगर में छ्यूँ; तब ले तुमूनले मेरि जरूरत पुरी करून खिन कई बार मैंखिन रूपाया भेजियान। +मैं यो येक कारण नै कुंनू कि मेरि मद्दत रूपयान ले करा, लेकिन मैं चाँछू की येस उन चीजून की सूची में शामिल करि जो तुमून पैलि कर चुक गैछा और जै खिन परमेश्वर तुमून ईनाम द्याला। +म्यारा पास सब कुछ छै, बल्कि जरूरत है ले ज्यादा छै; जो चीज तुमूले इपफ्रुदीतुस हात भटे भेज छ्ये उनून पाभेरन मैं संतुष्ट छूँ, मैंखिन तुमोरो दान मीठा खुशबुदार बलिदान की नियाती छै, जो याजक परमेश्वर खिन चढ़ूछो, जैस परमेश्वर ग्रहण करछो और उले खुशी ले हुछो। +और म्योरो परमेश्वर ले अपूनो उ धन का अनुसार जो महिमा सहित मसीह यीशु में छै तुमेरि हरेक कमी पुरो करोलो। +हमार पिता परमेश्वर की महिमा हमेशा तलक हुनै रौ। आमीन। +यीशु मसीह में परमेश्वरा का सब लोगून म्योरो नमस्कार कया। जो विश्वासी भाई म्यारा दगाड़ छन उन ले तुमून नमस्कार कुंनान। +परमेश्वरा का सब लोग जो या छन, खास करभेरन जो महाराजा का घराना का विश्वासी छन तुमून नमस्कार करनान। +मैं प्रार्थना करछूँ, कि हमार प्रभु यीशु मसीह का अनुग्रह तुम सबून का दगाड़ हुनै रौ। +मैं पौलुस, जो परमेश्वर की इच्छा का द्वारा यीशु मसीह को प्रेरित छूँ, और विश्वासी भाई तीमुथियुस का तरफ भटे, +मसीह में उन पवित्र और विश्वासयोग्य विश्वासी भाईन का नाम चिठ्ठी लिखूनमरयूँ जो कुलुस्से नगर में रूनान। +मैं प्रार्थना करछूँ कि हमार पिता परमेश्वरा का तरफ भटे तुमून अनुग्रह और शान्ति मिलनै रौ। +जब हम तुमून खिन रोज प्रार्थना करनू त हम अपून प्रभु यीशु मसीह और परमेश्वरो को धन्यवाद करनू। +क्याखिनकि हमून ले तुमार बारिमें सुण रैछ, कि यीशु मसीह में तुमोरो विश्वास छै, और तुम सब परमेश्वरा का लोगून का दगाड़ प्रेम राखछा। +तुम यो येक कारण करछा, क्याखिनकि विश्वास और प्रेम की बुनियाद में छै, जो तुमून खिन स्वर्ग में राखिना की छै, जैका बारिमें तुम पैलि भटे सुण चुक गैछा, +यो सुसमाचार पुरी दुनिया में फैलून मर्योछ और कई लोग विश्वासी बनून मर्यान। हर जाग जीन्दगी बदलून मरैछ, ठीक उसीकैं जसकैं कि तुमूले पैलि बार सुसमाचार सुणछ्य और अनुग्रह स समझछ्य कि परमेश्वर उन लोगून का पापून माफ करछो जो मसीह में भरोसा राँखनान। +उकी शिक्षा तुमूले हमार प्रिय दगड़िया इपफ्रास भटे सिखछै, जो हमून खिन मसीह को सच्चो सेवक छै। +उले हमून दुसारा लोगून का प्रति तुमार उ प्रेम का बारिमें जो पवित्र आत्मा ले तुमून दीछ। +येक कारण जे दिन भटे हमून ले सुण रैछ, त हम उ दिन भटे हमेशा तुमून खिन प्रार्थना और बिनती करनै रूनू, कि परमेश्वरो को आत्मा तुमून ज्ञान और समझ दे ताकि तुम परमेश्वर की इच्छा पुरी तरीका ले समझ सका। +हम यो प्रार्थना करनू ताकि तुम इसीकैं जीवन जीया जसो प्रभु का लोगून जीन चैछो, और तुम हर तरीका ले प्रभु स खुश करला। और हर तरीका भल काम करनै रौला, और परमेश्वरा का ज्ञान में बढ़नै जाला। +और हम यो ले प्रार्थना करनू कि परमेश्वर अपूनी महिमा की शक्ति का द्वारा तुमून मजबूत करौ, ताकि तुम हौंसला और खुशी ले अपून दुखून सहन कर सका। +और तुम लोग पिता परमेश्वरो को धन्यवाद करनै रौ, जेले हमून उ मिसरास में शामिल हुन लायक बनाछ, जैस उले स्वर्ग राज्य में परमेश्वरा का लोग खिन तैय्यार कर रैछ। +क्याखिनकि परमेश्वर के हमून शैतान की शक्ति है छुड़ाभेरन अपून प्रिय च्याला का राज्य में ल्याछ। +अपूनो च्याला का बलिदान का द्वारा परमेश्वर ले हमून शैतान की शक्ति भटे आजाद करछ्य और हमार पापून माफ करछ्य। +कोई ले परमेश्वर स नै देख सकूनो, लेकिन जब उको च्योलो एक मनुष्य शरीर में आछ, त उले परमेश्वर स लोगून का सामुनि प्रगट कर दीछ, यो दुनिया का बनून है पैलि उ छ्यो और परमेश्वरे ले जो कुछ ले बनाछ, उमें उको सर्वोच्च छै। +क्याखिनकि यो उई मसीह छै, जेले पुर संसारा का चीजून बुन खिन परमेश्वरा का दगाड़ काम करछ्य, चाहे उ स्वर्ग की हो या धरती की, देखीना का या अनदेखीना का, क्या सिंहासन, क्या प्रभुता, क्या प्रधानता, क्या अधिकार, और सब चीज उक द्वारा उ खिन बनाई ग्यान। +और मसीह सब चीजून का बनून है पैलि छ्यो, और सब चीज उकी इच्छा का अनुसार काम करनान। +मसीह विश्वासी की मण्डली खोरो छै और उ उको आंग छै। मसीह विश्वासी की अगुवाई उसीकैं करछो, जैसे एक आदिमी को खोरो उक आंग स काबू करछो। उ पैलि छै, और मरिनान में भटे ज्यूनो हुन वालो पैल उई छै, कि सब बातुन में उको अधिकार हो। +क्याखिनकि पिता परमेश्वर की खुशी येमें छै कि परमेश्वरो को पुर स्वभाव मसीह में हो। +मसीह ले सूली में खून बगाछ और अपूनो प्राण दीयान, उक द्वारा परमेश्वर ले अपून और सब चीजून का बीच में मेल-मिलाप की शुरूवाद करछ्य, कि मसीह का द्वारा सब चीजून को चाहे धरती में हो या चाहे स्वर्ग में हो अपून दगाड़ मेल कर लीछ। +ये है पैलि तुम लोग परमेश्वर भटे दूर छ्या। तुम परमेश्वरा का दुश्मन छ्या क्याखिनकि तुमारा बिचार और तुमारा काम बुरा छ्या। +लेकिन अब पिता परमेश्वर ले अपून च्याला स आदिमी बनाभेरन और ऊस सूली में मरना का द्वारा तुमार दगाड़ मेल कर लीछ, ताकि तुमून अपून सामुनि पवित्र और निष्कलंक, और निर्दोष बनाभेरन पेश करौ। +अगर तुम मसीह में विश्वास करछा, त तुमोरो विश्वास उमें मजबूत रून चैछो, ठीक उ घरा का नियाती जो मजबूत बुनियाद में बनिना को छै। और हमून उ सुसमाचार में विश्वास करभेरन जो उमीद हमून मिलछी उ जन छोड़ा। जैको प्रचार पुर संसार का लोगून में करि ग्योछ, और सुसमाचार को प्रचार करून खिन, मैं पौलुस सेवक बन्यूँ। +अब मैं उन दुखून का कारण जो तुमार खिन सहन करूमरयूँ, आनन्द मानछूँ। मैं उनार शरीर, मतलब विश्वासीन की मण्डली खिन अपून शरीर में दुखून सहन करछूँ जसो मसीह ले सहन करछ्य। +इन विश्वासीन की मण्डली खिन मैं तुमून खिन परमेश्वरा का द्वारा सौपी गै सेवा खिन सेवक चुनी ग्यू, कि परमेश्वरा का बचनो को पुरी तरीका ले प्रचार कर सकूँ। +मतलब उ गुप्त बाते स जो सदियून भटे और पीढ़ीन भटे गुप्त रैछ, लेकिन अब परमेश्वरा का लोगून में प्रगट भ्योछ। +परमेश्वर ले यो फैसला लीछ कि उक लोग कीमती और महिमा वाली गुप्त रहस्य स जाण सकूँन, जो सब लोगून खिन उक पास छै। यह गुप्त रहस्य मसीह खुद छै जो तुमून में रूछो, केवल उई महिमा खिन हमरि एकमात्र उमीद छै। +हम मसीह को प्रचार करभेरन हरेक आदिमी स परमेश्वरा का उ ज्ञान का द्वारा चेतावनी और शिक्षा दीभेरन समझुनू, ताकि हम यो देख ल्या कि हरेक विश्वासी परमेश्वर के सामुनि ठाड़ हुन खिन मसीह में मजबूत हो ज्यून। +येक कारण मैं उकी उ सामर्थ का अनुसार मन लगाभेरन जो मैंस मसीह का द्वारा मिलछी, और म्यारा भितर काम करछी। +मै चाछूँ कि तुम जाणि ली कि तुमार और उनून खिन जो लौदीकिया नगर में छन, और उन सबून खिन जिनूनले मैंस नै देख रै, मैं कतुक मेहनत करछूँ, +मैं इसो येक कारण करछूँ, ताकि तुमोरो विश्वास मजबूत हो जौ, और मैं चाछूँ कि उनून पुरो भरोसा हो क्याखिनकि उनून परमेश्वरो को गुप्त रहस्य की पुरी समझ छै, जो खुद मसीह छै। +योई उई छै जो बुद्धि और ज्ञान को पछयाण करूछो जो कि उ खजाना कि नियाती छै जो लुकीना को छ्यो। +यो मैं येक कारण कुछूँ, कि कोई आदिमी तुमून झूठ्ठी बातुन में विश्वास करून खिन राजी करभेरन ध्वाका जन दी +अगर मैं तुमून हैं दूर छूँ, तो ले मैं तुमार बारिमें सोच छूँ, और खुश हुछूँ, कि तुम उसीकैं जीन मरेछा जसो तुमून जीनो चैछो, और तुमोरो विश्वास मसीह में मजबूत छै। +येक कारण, जैस तुम ले मसीह यीशु स प्रभु करभेरन ग्रहण कर हालछ्य, उसीकैं उमें बनिना का रौ। +जसकैं एक रूख जमीन में जड़ पकड़छो और एक घर नींव में मजबूत रूछो उसीकैं तुम अपून विश्वास में मजबूत हुनै जा, और लगातार उमें बढ़नै जा, जसो तुमून सिखा रैछ और ज्याद है ज्यादा धन्यवाद करनै रौ। +ध्यान राँखा कि कोई तुम लोगून उन बेकार शिक्षान ले मूर्ख नै बनौ। यो बेकार शिक्षा सुणून में त ज्ञान की लागनान, क्याखिनकि यो शिक्षा संसारा लोगून का तरफ भटे छै, पर मसीह का तरफ भटे नाहातिन। +येक कारण इन लोगून भटे ध्वाका जन खा, क्याखिनकि जब मसीह आदिमी बनछ्य तब ले उ पूर्ण रूप ले परमेश्वर छ्यो। +मसीह हरेक शक्ति और अधिकार में हकुमत राँखछो। येक कारण अगर तुम मसीह भटे जुड़ीना का छा, त तुम पुर मसीह में छा। +जब तुमूले मसीह में विश्वास करछ्य, त तुमोरो खतना लोगून का द्वारा नै करि ग्योछ, लेकिन उ खतना होईना को छै जो मसीह का द्वारा करि ग्योछ, जो कि तुमार पापी स्वभाव स काट भेरन दूर करछो। +जब तुमूले बपतिस्मा लीछ, त तुमोरो पापी स्वभाव मसीह का नियाती दफना दीई ग्योछ, और जैस मसीह मरिन में भटे ज्यून भ्योछ उसीकैं तुम ले एक नय्या स्वभाव का दगाड़ ज्यून भैछा। यो येक कारण भ्योछ क्याखिनकि तुमूले विश्वास करछ्य कि परमेश्वर ले अपून सामर्थ का द्वारा मसीह स मरिनान में भटे कर दीछ। +और उले तुमून ले, जो अपून अपराधून, और खतना का नियाती तुमार बुरा स्वभाव काटि नै ग्योछ, परमेश्वर ले हमार सब पापून माफ करभेरन मसीह का दगाड़ ज्यून करछ्य। +यो इसो छ्यो जसो परमेश्वर ले हमार पापून को चिट्ठा मिटा दीछ, जेमें हमार खिलाफ अपराध लिखी ग्यान। जब मसीह सूली पर चढ़ाई ग्योछ तब उले ऊस दस्तावेज स पुरी तरीका ले हटा दीछ। +और परमेश्वर ले मसीह का सूली में मरना का द्वारा संसार का अधिकारीन की शक्ति स हराभेरन उनोरो सबून का सामुनि तमाशा बना दीछ, और उमें जीत हासिल करभेरन भौत खुशी मनाछ। +ध्यान राँख्या कि कोई तुमोरो खान-पिन या पर्व या नय्या चाँद, या सबता का दिनून का बारिमें तुम कोई फैसला जन करा। +क्याखिनकि उन सब नियम-कानून सिर्फ एक छाया की नियाती छै। लेकिन हकीक्त में सब कुछ मसीह छै +कोई ले आदिमी, जो झूठ्ठी दया और स्वर्गदूतून की अराधना में लीन छन, उ तुमून तुमार ईनाम भटे दूर नी कर पाला। इसो आदिमी देखीना का बातुन में लाग रूनान और उको पापी स्वभाव ऊस बिना कोई कारण का घमंडी बना दीछो। +उन यीशु मसीह का दगाड़ बनभेरन नै रै सकना, जो पुर शरीरो को खोरो छै। जसीकैं शरीर सारा जोड़ और नस शरीर का दगाड़ बनभेरन रूनान, उसीकैं तुम ले मसीह का दगाड़ मिल-जुल भेरन रया, क्याखिनकि शरीरो को अंग परमेश्वरा का तरफ भटे बढ़नै जानान। +जब भटे तुमोरो पापी स्वभाव मसीह का दगाड़ मरग्योछ, त यो संसार का शिक्षान मानना की जरूरत नाहातिन। येक कारण तुम आजि ले इन शिक्षान पालन करछा, जेले लागछो कि तुम आजि ले यो संसारा का बश में छा? +उन इसो सिखूना कि “इसा तरीका की चीजून में हात जन लगाया, और नै इसा खाना स खाया, या तक इसी चीजून छूया ले जन।” +क्याखिनकि यो सब नियम-कानून बेकार और के कामा का नाहातिन, क्याखिनकि यो आदिमीन का हुकुम और शिक्षा का अनुसार छन। +इसो लागछो यो नियम-कानून त सच्चाई बाट में ली जानवाला लागनान मतलब अपून आप स जबरदस्ती परमेश्वरो को भक्त बनूना का द्वारा, झूठ्ठी दया का द्वारा और अपून शरीर का दगाड़ बुरा ब्यवहार का द्वारा। लेकिन जब लोग इन नियम-कानून को पालन करनान, तब ले उ अपूनो पापी स्वभाव स नै रोक सकूँना। +येक कारण जब तुम मसीहक दगाड़ मरिनान में भटे ज्यून चीजून की इच्छा करनै रौ, जो परमेश्वर ले तुमून खिन स्वर्ग में राखिना की छै, जा मसीह यो बखत परमेश्वरा का दैन तरफ विराजमान छै। +संसार का चीजून में नै पर स्वर्गीय चीजून की इच्छा करनै रौ, जो परमेश्वर ले तुमून खिन स्वर्ग में राखिना की छै। +क्याखिनकि तुम त अपून पापी स्वभाव में मर गैछ्या, और तुमोरो नय्या जीवन मसीह का दगाड़ परमेश्वर में लुकीना को छै। +जब मसीह, जो तुमून नय्या जीवन दीछो, जब उ यो संसार में वापस आलो, तब तुमूले उक दगाड़ आला और तुम उकी महिमा में भागीदार होला। +येक कारण अपून उन कामून छोड़ दी जो तुमार पापी स्वभाव भटे जुड़िनाक छन, जो संसार में छन, मतलब व्यभिचार, अशुद्धता, दुष्कामना, बुरी इच्छा और लोभी जन बना जो मूर्ति पूजा का बराबर छन। +क्याखिनकि लोग इन बुरा कामून करनान, येक कारण परमेश्वर जरूर इन लोगून कड़ी सजा द्योलो। +और तुम ले जब इन बुराईन में जीवन बितूछ्या, त तुम ले योई बुरा काम करछ्या। +लेकिन अब तुम ले इन सबून मतबल गुस्सा, गुस्सा वाला ब्यहार, बैर-भाव, निन्दा और मुँख भटे गाली बकूनो, यो सारा बुरा काम छोड़ दी। +एक दुसारा थैं झूठ जन बोला, क्याखिनकि तुमून ले अपूनो पुरानो पापी स्वभाव और सारा बुरा कामून छोड़ हैछ। +और अब तुमले नय्या स्वभाव पा हैछ, यो नय्या स्वभाव ज्यादा है ज्यादा अपून बनून वाला परमेश्वर नियाती हो जाछो और येक कारण उ निकीकैं समझोलो। +उमें नै त यूनानी और यहूदी का बीच फरक रियो, नै यहूदी का बीच, नै खतना, नै खतना रहित, नै परदेशी, नै जंगली, नै दास और नै गुलाम रियो, केवल मसीह सबून है महान छै, जो हम सबून में रूछो। +येक कारण परमेश्वर ले तुमून अपून पवित्र लोग हुन खिन चुनिना को छै और तुमून प्रेम करछो, भौत करूणा, और भलाई, और दीनता, और भौत नम्र स्वभाव और खुद में सहन करना की ताकत राँखा। +और अगर कैसे कैमें दोष लगूना को केले कारण हो, त एक दुसरा की सह ली, और एक दुसरा का अपराध माफ करा; जसा प्रभु ले तुमार अपराध माफ कर्यान, उसीकैं तुमूले करा। +लेकिन सबून है ठूली बात यो छै, कि आपस में एक दुसरा थैं प्रेम भाव राँखा। इसो करभेरन तुम पुर तरीका ले एकजुट हो जाला। +उ शान्ति जो मसीह दीछो ऊस अपून दिल में राजा करून दी। क्याखिनकि तुम सबै एक्कै शरीरा का अंग छा और येक कारण तुमून एक दुसरा का दगाड़ शान्ति रून खिन बुलाई ग्योछ और हमेशा परमेश्वरो को धन्यवाद करनै रौ। +हर बखत तुम मसीह का बचनून का बारिमें सोचनै रौ, ताकि जो कुछ ले करछै और सोचछै, ऊस काबू में राँखा। और भौत समझदारी ले एक दुसरा स सिखा, और सलाह दी, और अपून-अपून मन में धन्यवाद करभेरन परमेश्वर खिन भजन किरतन और आत्मिक गीत गानै रौ। +तुम बोलून में, या काम में जेके ले करछा सब प्रभु यीशु का नाम ले करा, और उक द्वारा पिता परमेश्वरो को धन्यवाद करा। +हे घरवालीयो, तुमून अपून घरवाला का अधिकार में रून चैछो क्याखिनकि प्रभु यीशु में विश्वास करून वालान इसो करून ठीक ले छी। +हे घरवालो तुम अपून घरवाली का दगाड़ प्रेम राँखा, और उनार दगाड़ निको ब्यवहार करा। +हे नान्तिनो, तुम सब बातुन में अपून-अपून ईजा-बबा हुकमून को पालन करा, क्याखिनकि प्रभु इनी बातुन ले खुश हुछो। +और हे ईज-बाबो, अपून नान्तिनान बार-बार तंग जन करा, काँई इसो नै हो कि उनोरो दिल टुटी जौ। +हे दासो, मेरि सलाह यो छै कि तुम सारी बातुन में उन लोगून को हुकमो को पालन करा, जो यो संसार में तुमार अधिकारी छन। उनार नियाती नै, जो आदिमीन खुश करनू खिन इसो करनान, लेकिन परमेश्वरा का डर में और सच्चाई में करा, +और जेके ले तुम करछा, ऊस पुर दिल ले करा, यो समझभेरन कि लोगून खिन नै लेकिन प्रभु खिन करछा। +याद राँखा कि प्रभु यीशु मसीह तुमून ईनाम द्योलो, जो यो छै कि उ तुमून आशीषून में हिस्सा द्योलो जिनून उले अपून सब लोगून खिन तैयार करछय। तुम जो मालिक सेवा करून मरेछा उ मसीह छै। +क्याखिनकि जो बुराई करछो, परमेश्वर ऊस सजा द्याला, परमेश्वर वाँ केको ले पक्षपात नी करोलो। +हे मालिकों, स्वर्ग में तुमोरो ले एक मालिक छै, यो समझभेरन, अपून-अपून दासून का दगाड़ न्याय और एक जसो ब्यवहार करा। +तुम सतर्क हो भेरन प्रार्थना में लगातार लाग रौ, और हमेशा परमेश्वरो को धन्यवाद करनै रौ। +और येक दगाड़ हमून खिन ले प्रार्थना करनै रया, कि परमेश्वर हमून खिन वचन सुणना को इसो द्वार खोलि द्यो, कि हम मसीह का उ भेद बता सकाँ जैका कारण में जेल में छूँ, +येक कारण तुम प्रार्थना करा, कि मसीह का उ भेद स साफ तरीका ले और खुला तौर में समझ सकूँ, जैस मैंस करून ठीक छै। +अपून हर मौकास जो तुमून मिलछो कीमती जाणिभेरन संसार का लोगून का दगाड़ बुद्धिमानी ले ब्यवहार करा। +तुमार बोल हमेशा निका और मीठा हुन चैछो, ताकि तुमून अपून विश्वासा का बारिमें हर आदिमी स सही तरीका ले जबाब दीन आ जौ। +प्रिय विश्वासी भाई और विश्वासयोग्य सेवक, तुखिकुस, जो प्रभु में म्यारा दगाड़ काम करून वालो छै, मेरि सब बात तुमून बता द्योलो। +ऊस मैंले येक कारण तुमार पास भेज रैछै, कि तुमून उथैं भटे जाण पाला कि हमार दगाड़ कि हुन मर्योछ, और उ तुमून विश्वास में मजबूत करौ। +और उक दगाड़ मैंले उनेसिमुस ले भेज रैछै; जो विश्वासयोग्य और प्रिय भाई तुमार याई भटे छै। यो तुमून याँ कि सारी बात बता द्याला। +अरिस्तर्खुस, जो म्यारा दगाड़ जेल में बन्द छै, और यहूना मरकुस जो बरनबास को भांजो मरकुस तुम लोगून नमस्कार कुंछो। (मैं जाणछूँ कि तुमून पैलि मरकुस का बारिमें बताईना को छ्यो, त उक दगाड़ बड़िया ब्यवहार कर्या।) +यीशु, जैस लोग यूस्तुस ले कुंनान, तुमूनथैं नमस्कार कुंछो। यहूदी विश्वासी लोगून में भटे बश योई तीन लोग परमेश्वरा का राज्य खिन म्यारा दगाड़िया छन जो हिम्मत दीनान। +इपफ्रास, जो तुमार या को छै, और यीशु मसीह को दास छै, तुमून नमस्कार करछो। और हमेशा तुमून खिन लगातार प्रार्थना करछो, जेले तुम लोग सब बातुन में सिद्ध होभेरन पुर विश्वास का दगाड़ परमेश्वर की इच्छा में मजबूत रौ। +मैं उको गवाह छूँ, कि उ तुमून खिन और लौदीकिया और हियरापुलिस शैहरा का लोगून खिन लगातार प्रार्थना करछूँ। +और प्रिय डाक्टर लूका और देमास ले तुमून नमस्कार कुंछो। +लौदीकिया नगरा का विश्वासी भाईन-बैनिन और नुमफास और उनार घरा का विश्वासी भाई-बैनिन नमस्कार कया। +और जब यो चिठ्ठी तुमार या पढ़ी जालि, त इसो कर्या कि उक बाद लौदीकिया नगरा का विश्वासीन की मण्डली में ले पढ़ी जौ, और जो चट्ठी लौदीकिया नगर भटे आलि ऊस तुम ले पढ़िया। +फिर अरखिप्पुस थैं कया “कि जो सेवा तैंस प्रभु का तरफ भटे मिल रैछ, ऊस ईमानदारी ले पुरी करे।” +मैं पौलुस अपून हात ले चिठ्ठी में तुमून नमस्कार लिखछूँ। याद राँख्या मैं जेल में छूँ, और मैं खिन प्रार्थना कर्या। मैं प्रार्थना करछूँ कि परमेश्वरो को अनुग्रह तुमून में हुनै रौ। आमीन। +यो चिठ्ठी पौलुस, सिलवानुस और तीमुथियुस का तरफ भटे छै। थिस्सलुनीके शैहरा का विश्वासीन की मण्डली खिन हम लिखूनमर्या, जो पिता परमेश्वर और प्रभु यीशु मसीह का छन। +मैं प्रार्थना करछूँ कि परमेश्वर तुमून में अनुग्रह करौ और तुमून शान्ति दे। +हम अपून प्रार्थना में तुमून याद करनै रूनू और हमेशा तुम सबून का बारिमें परमेश्वरो को धन्यवाद करनू। +जब हम पिता परमेश्वर थैं प्रार्थना करनू, त हम उन कामून याद करनू जो तुम विश्वास का कारण करछा, और विश्वासीन की मद्दत करून खिन भौत मेहनत करछा, क्याखिनकि तुम उनून प्रेम करछा, और तुम धीरज का दगाड़ सताव सहछा, क्याखिनकि तुम प्रभु यीशु मसीह का वापस उनाकी आश राँख छा। +हे म्यारा विश्वासी भाईयो, परमेश्वर तुम लोगून का दगाड़ प्रेम करछो, हम जाणनू कि तुमून परमेश्वर ले अपून लोग हुन खिन चुन रैछ। +क्याखिनकि जब हमूनले यीशु मसीह का बारिमें सुसमाचार तुमून बाताछ, त तुमार पास केवल शब्दून मेंई नै बल्कि पवित्र आत्मा का सामर्थ द्वारा पुजछ्य, और तुमूले पुर भरोसा का दगाड़ विश्वास करछ्य। और तुम जाणछा कि जब हम तुमार दगाड़ रूछ्या त हमूनले कसीकैं अपूनो जीवन बिताछ जो तुमार भलाई खिन छ्यो। +तुमूनमें भौत दुख छ्यो लेकिन पवित्र आत्मा का द्वारा दीईना की खुशी दगाड़ तुमूले सुसमाचार स ग्रहण करछ्य। इसीकैं तुमूले हमोरो और प्रभु यीशु मसीह का नियाती जीवन जीन लाग गैछा। +और जैको परिनाम यो भ्योछ, कि तुम मकिदुनिया और अखया प्रदेशून का सब विश्वासीन खिन तुम एक उदारण बन गैछा। +क्याखिनकि तुमार याँ भटे नै केवल मकिदुनिया और अखया प्रदेशून में प्रभु को वचन सुणायी ग्यो, पर तुमोरो विश्वास जो परमेश्वर में छै, हरेक जाग में जाँ हम जानू, वाँका लोगून ले परमेश्वर में तुमार विश्वास का बारिमें हमून बताछ, येक कारण हमून दुसरान तुमार बारिमें केले बतूना की जरूरत नाहतिन। +क्याखिनकि उन लोग दुसरान बतुनान कि जब हम तुमार पास आया तुमूले कसीकैं हमोरो स्वागत करछ्य, और तुम कसीकैं मूर्तिन भटे दूर हो भेरन परमेश्वरा का तरफ आछा ताकि ज्यून और सच्चा परमेश्वर की सेवा करा सका। +और तुम स्वर्ग भटे परमेश्वरा का च्याला स वापस उनाकी उमीद करून मरेछा, जैस परमेश्वर ले मुर्दान में भटे ज्यून करछ्य, मतलब यीशु मसीह स, जो हमून परमेश्वरा का उनवाला क्रोध है बचूछो। +हे म्यारा विश्वासी भाईयों, तुम खुद जाणछा कि हमोरो तुमार पास उनो बेकार नै भ्यो। +तुम खुदै जाणछा कि तुमार पास उन है पैलि हमूले फिलिप्पी शैहर में कतुक दुख उठाछ। फिरले परमेश्वर ले हमून इतुक हिम्मत दीछ, कि तुमार शैहरा लोगून का द्वारा हमोरो भौत बिरोध हुना का बाद ले हमूले परमेश्वरो को सुसमाचार तुमून सुणाछ। +क्याखिनकि हमोरो उपदेश नै त ध्वाका को छै और नै कोई गलत इरादा ले और नै छल का दगाड़ छै। +पर जसो परमेश्वरे ले हमून योग्य समझभेरन सुसमाचार सौप रैछ। येक कारण हम लोगून नै बल्कि हमार मन परखून वाला परमेश्वर स खुश करनू खिन उपदेश दीनू। +तुम जाणछा, कि हम नै त कभै चापलूसी बात करछ्या, और नै हमूले कभै रूपयान खिन इसो करछ्य, यो बात को परमेश्वर गवा छै, कि हम इसा लोग नाहातिन। +हम यीशु मसीहक प्रेरित हुना का कारण तुमूनथैं मद्दत पाना को हम हकदार छ्या, फिरले हम लोगूनथैं आदर नै चाँना, और नै तुमूनथैं, और नै कैथैंई। +पर जसीकैं ईजा अपूनी नन्तिना को पालन-पोषण करछी, उसीकैं हमूले तुमार बीच में रैभेरन ऊसोई प्रेम दिखाछ। +हम तुमून इतुक प्रेम करनू कि केवल परमेश्वरो को निको सुसमाचार सुणून खिन नै बल्कि तुमून खिन अपूनो प्राण दिन खिन तैय्यार छ्या, येक कारण कि हम तुमून भौत प्रेम करनू। +हे म्यारा विश्वासी भाईयो, तुम हमार काम और मेहनत स याद राखछा; येक कारण हमूले रात-दिन काम धन्धा करभेरन तुमार बीच में परमेश्वरो को सुसमाचार को प्रचार करछ्य, कि हमून तुमूनथैं भटे के लीना की जरूरत नै पड़ौ। +तुम खुद यो बात का गवाह छा, और परमेश्वर ले गवाह छै, कि तुम सब विश्वासी का दगाड़ हमोरो ब्यवहार कतुक सच्चो और धार्मी और निर्दोष छ्यो। +तुम जाणछा कि जसीकैं एक पिता अपून नान्तिनान का दगाड़ ब्यवहार करछो, ऊसोई हमूले तुम में भटे हरेक स शिक्षा, और तसल्ली दीछ्या, और समझूछ्या। +तुम इसो जीवन जीया जैस देखभेरन परमेश्वर खुश हुछो, जो तुमून अपून राज्य और महिमा में भागीदार हुन खिन बुलूछो। +येक कारण हम ले परमेश्वरो को हमेशा धन्यवाद करनू; कि जब हमार द्वारा परमेश्वरो को सुसमाचार को वचन तुमार बीच में प्रचार करछ्य, त तुमून ले ऊस आदिमीन को नै पर परमेश्वरो को वचन समझभेरन ग्रहण करछ्य, और अब परमेश्वरो को यो वचन तुमार जीवन में काम करूनमर्योछ जो मसीह में विश्वास रखनान। +हे विश्वासी भाईयों, तुम यहूदिया प्रदेशा का विश्वासीन का नियाती बन गैछा, जो यीशु मसीह में विश्वास करनान, क्याखिनकि तुमूले अपून लोगून में ऊसोई सताव सह रैछ, जसो उनूनले यहूदी लोगून का द्वारा सताव सह राख छ्यो। +उन यहूदीन ले प्रभु यीशु स और परमेश्वरो को संदेश दिनवालान लोगून ले मार डालछ्य और हमून ले सताछ, और परमेश्वर उनूहै खुश नाहतिन, और उन सब लोगून को विरोध करनान, +उन हमून गैर-यहूदीन यो बतून है रोकना की कोशिश करून मरैछ्या कि परमेश्वर उनून कसीकैं बचा सकछो और उन पाप में पाप करनै जानान, और अन्त में परमेश्वर उनून सजा द्योलो। +हे म्यारा विश्वासी भाईयों, जब हम तुमून है थ्वाड़ा देर खिन दूर हो गैछ्या, शरीर में त हम दूर छ्या लेकिन हमोरो मन तुमार पास छ्यो, तो हमूले तुमून मिलून खिन और ले ज्यादा कोशिश करछ्य। +येक कारण हम, खास करभेरन मैं पौलुस एक बार नै बल्कि कई बार तुमार पास उन चाछ्यू, लेकिन शैतान ले तुमार पास उन है हमून रोक छै। +हमरि आश, या आनन्द या बड़ाई को मुकुट को छै? उ तुमी होला जब हमोरो प्रभु यीशु दुबारा वापस आला। +हमरि बड़ाई और आनन्द तुमी छा। +आखरी में जब हम तुमून देखीना का बिना रै नै सकना। मैं पौलुस और सिलास ले एथेंस शैहर में एकोलो रूना को फैसला करछ्य, +और हमूले तीमुथियुस तुमार पास भेजछ्य, जो मसीह को सुसमाचार में हमोरो भाई और परमेश्वरो को सेवक छै, कि उ तुमार विश्वास स मजबूत करौ, ताकि तुमोरो विश्वास यीशु मसीह में लगातार बनिना को रौ। +कि कोई इन दुखून का द्वारा डगमगा नै जौ। क्याखिनकि तुम पैलि भटे जाणछा कि हमून यो सताव सहन करनै छै। +क्याखिनकि पैलि ले, जब हम तुमार याँ छ्या, त तुमूनथैं कुन भ्या, कि हमून दुख उठून पड़ाला, और इसो भ्योछ, और तुम जाणछा ले। +येक कारण जब मैं और सहन नै कर सकयू, कि यो नै जाणभेरन कि हालात कसा छन, मैंले तीमुथियुस स तुमार पास भेजछ कि तुमोरो विश्वास मजबूत छी या नाहातिनी। मैंस यो बात को डरछ्यो, कि परीक्षा करून वालान शैतान ले तुमेरि परीक्षा करि होलि, और हमरि मेहनत बेकार होगै होलि। +लेकिन अब जब कि तीमुथियुस ले जो तुमार पास भटे हमार पास याँ वापस आभेरन तुमार विश्वास और प्रेम को सुसमाचार सुणाछ, और यो बात स बाताछ कि तुम हमेशा प्रेम ले हमून याद करछा, और हमून देखना की इच्छा करछा जसीकैं हम ले करनू। +येक कारण हे म्यारा विश्वासी भाईयों, हमून अपून सारा दुख और क्लेश में तुमार बारिमें तीमुथियुस थैं सुणभेरन हमून हौंसला मिलछ्य, कि तुम अब तक यीशु मसीह में विश्वास करछा। +क्याखिनकि अब तुम प्रभु का विश्वास में मजबूत बनिना का रौला त यो हमून खिन एक नय्या जीन्दगी छै। +और जसो आनन्द हमून तुमार कारण अपून परमेश्वरा का सामुनि छै, उक बारिमें हम तुमून खिन कसा तरीका ले परमेश्वर धन्यवाद करा? +हम लगातार भौत प्रार्थना करनै रूनू, कि तुमूनथैं दुबारा मिल सका और जो जरूरी छै तुमून सिखा सका, ताकि तुम पुर तरीका ले प्रभु यीशु मसीह में विश्वास कर सका। +हम प्रार्थना करनू कि हमार पिता परमेश्वर और प्रभु यीशु मसीह तुमार पास उन खिन हमून खिन बाटो तैयार करून। +और हम यो ले प्रार्थना करनू कि प्रभु इसो करौ कि, जसो हम तुमून प्रेम करनू, ऊसोई तुम ले एक-दुसारा स प्रेम करा, और सब लोगून में तुमार प्रेम बढ़नै जौ। +और हम प्रार्थना करनू कि हमोरो प्रभु यीशु मसीह तुमार मनून स्थिर करौ कि जब हमोरो प्रभु यीशु अपून सब पवित्र लोगून का दगाड़ दुबारा आलो, त उन हमार पिता परमेश्वरा का सामुनि पवित्रता में निर्दोष ठहरून। +आखरी में हे म्यारा विश्वासी भाईयों, हम प्रभु यीशु का नामले तुमूनथैं बिनती करनू और तुमून समझुनू, कि तुम इसीकैं जीवन जीया, जो परमेश्वर स खुश करछो, जसो हमूले तुमून सिखाछ। कि तुम पैलि भटे इसा तरीका जीन्दगी जीछा, और हम तुमून इसो करनै रून खिन और उत्साहित करनू। +तुम जाणछा कि प्रभु यीशु ले हमून जो अधिकार दीईना को छै, उक द्वारा हमूनले तुमून निर्देश दीयान। +पिता परमेश्वरे की इच्छा यो छै कि तुम पवित्र बना और व्यभिचार भटे बचभेरन रया। +और तुमून में भटे हरेक अपून शरीर की इच्छान काबू में राखू सिखा, और ऊस पवित्र और आदर का योग्य बना। +और तुम उन गैर-यहूदीन की नियाती भोग-बिलासका इच्छाले नै करून चैछी, जो परमेश्वर स नै जाणना। +और इसो करूना द्वारा कोई अपून विश्वासी भाई का विरोध में पाप जन करौ, नै उमें कोई चाल चलौ, क्याखिनकि प्रभु उन सजा द्योलो जो इसा काम करनान, जसो हमूले पैलि ले तुमून बताछ और समझाछ। +क्याखिनकि परमेश्वर ले हमून अशुद्ध जीवन जीन खिन नै बल्कि पवित्र जीवन जीन खिन बुला रैछ। +येक कारण जो इन हुकुम नै माननो, उ आदिमीन का नै, बल्कि परमेश्वरो को हुकमून नै माननो, जैले अपूनो पवित्र आत्मा तुमून दीछो। +लेकिन विश्वासी भाई-चारा का प्रेम का बारिमें जो जरूरी नाहातिन कि मैं तुमून लिखू, क्याखिनकि आपस में प्रेम करून तुमून परमेश्वर ले सिखा रैछ। +इसीकैं तुम मकिदुनिया प्रदेशा का सब विश्वासी भाईन का दगाड़ इसो प्रेम हुनो चैछो। लेकिन हे म्यारा विश्वासी भाईयों, हम तुमूनथैं बिनती करनू कि तुम मसीह का प्रेम में और ले बढ़नै रौ। +जसीकैं हमूले तुमून हुकुम दी रैछ, उसीकैं तुमून शान्तिपूर्वक ले जीवन जीनो चैछो, और अपून-अपून काम-काज में लाग रौ, और मेहनत करभेरन कमूना की कोशिश करा। +ताकि उन लोग जो विश्वास नै करना, देखून कि तुम हर दिन कसो ब्यवहार करछा, और तुमोरो आदर करूनो, और तुमून अपून जरूरतून खिन केमें निर्भर नै हुन पड़ौ। +हे म्यारा विश्वासी भाईयों, हम यो चाँनू कि तुम उन मरिना का विश्वासी का बारिमें जाणा कि उनार दगाड़ की होलो, और काँई इसो नै हो कि तुम दुसरान की नियाती शोक करा जिनून यो आश नाहातिन मरना का बाद ले जीवन छै। +अगर हम विश्वास करनू कि यीशु मरिभेरन फिर ज्यून भ्यान, तो उसीकैं परमेश्वर उनून जो यीशु में मरि ग्यान परमेश्वर उनून फिर ज्यून करोलो, और यीशु का दगाड़ स्वर्ग में वापस ली जालो। +हम प्रभु यीशु का वचनून का अनुसार तुमूनथैं यो कुनू कि हम जो ज्यून छा, और प्रभु यीशु का दुबारा उन तक बचिना का रूला, लेकिन जो विश्वासी लोग पैलि मर ग्यान उन हमार है पैलि प्रभु यीशु थैं मिलाला। +क्याखिनकि प्रभु यीशु खुद स्वर्ग भटे तलि उतरोलो; उ बखत जोरले आवाज दीभेरन हुकुम द्योलो और एक प्रधान स्वर्गदूत जोरले आवाज दीभेरन बोलोलो और परमेश्वर की तुरी फूँकी जालि; और उ बखत जो मसीह में विश्वास करभेरन मर ग्यान उन पैलि ज्यून होला। +उक बाद हम जो उ दिन तलक ज्यून रूला, उक दगाड़ बादलून में उठाई ली जूला, कि हम प्रभु यीशु का दगाड़ आकाश में मिलला और तब भटे हमेशा खिन प्रभु का दगाड़ रूला। +येक कारण इन बातूनले एक-दुसरास तसल्ली दीया करा। +हे म्यारा विश्वासी भाईयों, तुमून यो बतूना की जरूरत नाहातिन कि प्रभु यीशु कब दुबारा आलो। +क्याखिन तुम खुद निकीकैं जाणछा, कि जसीकैं रात में चोर अचानक उछो, उसीकैं प्रभु यीशु ले दुबारा उनाको दिन होलो। +जब सब लोग कौला, “अब त के डर बात नाहातिन, सब ठीक छै,” तब अचानक उनूनमें मुसीबत आ पड़ोलो, जसीकैं एक गर्भवती स्यैनिस नान्तिन हुना की पीड़ अचानक शुरू हुछी, उसीकैं उन उ ठूली मुसीबत भटे कसा तरीका ले नी बच सकाला। +पर हे म्यारा विश्वासी भाईयों, तुम अन्यारो में नाहतिना कि प्रभु यीशु को दुबारा उनाको दिन तुमून में चोर का नियाती अचानक आ पड़ौ। +क्याखिनकि तुम सब उज्याला की और दिनेकी सन्तान छा, और हम नै त राता का छा नै अन्यारा का सन्तान छा। +येक कारण प्रभु यीशु में विश्वास नै करन्यावाला लोगून की नियाती पड़ीना का नै रूँन, बल्कि जागनै और सर्तक रया। +क्याखिनकि जो पड़नान, उन रात कै पड़नान, और जो नशा करनान, उन रात मेंई करनान। +पर हम जो दिना सन्तान छा, येक कारण हमून अपूना में काबू राँखून चैछो। विश्वास और प्रेम हमरि रक्षा करनान, जसीकैं कवच एक सिपाई रक्षा करछो। और मुक्ति एक इसी आश की उ टोप छै जो उनवाला अनन्त दण्ड भटे बचूछो। +क्याखिनकि परमेश्वरले हमून येक कारण नै चुन रैछ अपून क्रोध ले हमून सजा दे, बल्कि हमून येक कारण चुन रैछ कि हम अपून प्रभु यीशु मसीह की जरियाले मुक्ति पा सका। +उ हमून खिन येक कारण मरछ्य कि चाहे हम ज्यून रूँ या मरज्यू, जब प्रभु यीशु मसीह वापस आलो तब हम सब मिलभेरन उनार दगाड़ हमेशा ज्यून रै सका। +येक कारण एक-दुसरा स हौंसला दी और एक-दुसरा स विश्वास में मजबूत हुन खिन मद्दत करा, जसीकैं तुम यो बखत करछा ले। +हे म्यारा विश्वासी भाईयों, हम तुमूनथैं बिनती करनू, कि जो तुमून खिन कड़ी मेहनत करनान, प्रभु में तुमार अगुवा छन, और तुमून शिक्षा दीनान, उनोरो आदर करा। +और जो काम तुमून खिन करनान येक कारण उनेरि इज्जत करा, और एक दुसरा का दगाड़ मेल-मिलाप ले रौ। +हे म्यारा विश्वासी भाईयों, हम तुमून समझुनू कि जो आलसी छन उनून चेतावनी दी, और जो लोग डरफोक छन उनून हिम्मत दीया, और जो विश्वास में कमजोर छन उनेरि मद्दत करा, और सबून का दगाड़ धीरज ले बर्ताव करा। +ध्यान राँखा, कि तुम बुराईन का बदला बुराई जन करा; पर हरेक विश्वासीन और सब लोगून खिन हमेशा भलाई काम करून तैयार रौ। +हमेशा खुश रौ, +और लगातार प्रार्थना में लाग रौ। +हरेक हालात में परमेश्वरो को धन्यवाद करा, क्याखिनकि मसीह यीशु में तुमून खिन परमेश्वर की यो इच्छा छै। +तुम अपून जीवन में पवित्र आत्मा स काम करून है जन रोका। +परमेश्वरा का लोगून का द्वारा होईना की भविष्यवाणीन सुणभेरन अनादर जन करा। +लेकिन हरेक बात की परख करा यो जाणून खिन कि उ परमेश्वरा का तरफ भटे छी या नाहातिन, जो निका बात छन उन बातुन ग्रहण करा। +हर प्रकारा बुराई भटे दूर रया। +परमेश्वर जो शान्ति दीछो, खुद तुमून पुर तरीका ले पवित्र करोलो; और तुमेरि आत्मा, प्राण और शरीर स हमार प्रभु यीशु मसीह का वापस उन तलक पुर तरीका ले निर्दोष और सभाल भेरन राँखोलो। +तुमोरो बुलून वालो विश्वासयोग्य छै, क्याखिनकि उ तुमून पवित्र हुन खिन बुलूछो, और उ तुमून पवित्र हुन खिन योग्य ले बनालो। +हे म्यारा विश्वासी भाईयों, हमून खिन ले प्रार्थना करा +और सब विश्वासी साफ मन ले गला लगाभेरन नमस्कार करा। +मैं प्रभु का नामले हुकुम दीछूँ, कि यो चिठ्ठी सब विश्वासी भाईन पढ़भेरन सुणाई जौ। +मैं प्रार्थना करछूँ, कि हमार प्रभु यीशु मसीह को अनुग्रह हमेशा तुमून में हुनै रौ। +यो चिठ्ठी पौलुस, सिलवानुस और तीमुथियुस का तरफ भटे छै। थिस्सलुनीके का शैहरा का विश्वासीन की मण्डली खिन हम लिखूनमर्या, जो पिता परमेश्वर और प्रभु यीशु मसीह का छन। +हम प्रार्थना करनू कि हमार पिता परमेश्वर और यीशु मसीह तुमून में अनुग्रह करौ और तुमून शान्ति दे। +हे म्यारा विश्वासी भाईयों, तुमार बारिमें हमून हमेशा परमेश्वरो को धन्यवाद करून चैछो। इसो करूनो ठीक ले छै, क्याखिनकि तुमोरो विश्वास यीशु मसीह में बढ़नै जानमर्योछ, और एक-दुसारा खिन ले तुमोरो प्रेम बढ़नै जानमर्योछ। +येक कारण हम परमेश्वरा का विश्वासीन की मण्डली में तुम लोगून का बारिमें गर्व करनू, हलाकि, तुम परीक्षान में होभेरन जाछा, फिरले तुम धैर्यपूर्वक सहनै रूछा और तुम अब ले यीशु मसीह में विश्वास करछा। +तुम दुख उठून मरैछा और योई तुमून परमेश्वरा का राज्य में प्रवेश करून योग्य बनूछो, यो बात को सबूत छै कि परमेश्वर धार्मिकता ले न्याय करोलो। +क्याखिनकि परमेश्वर हमेशा न्यायपूर्वक न्याय करछो, उ उन लोगून दुख द्योलो जिनुले तुमून दुख दीछ। +उ तुमून चैन द्योलो जो अब दुख उठूनै रूनान, और हमून ले, यो तब होलो जब प्रभु यीशु अपून सामर्थी स्वर्गदूतून का दगाड़ स्वर्ग भटे धधकतो आग में प्रकट होलो। +और जो परमेश्वर स नै जाणना, और हमार प्रभु यीशु का सुसमाचार स नै मानना उ उनून सजा द्योलो। +और प्रभु उनून अपूना पास भटे भ्यार कर द्योलो और उनून अपूनी महानता में अपूनी शक्ति को अनुभव करून को हुकुम नी द्योलो, और उ उनून अनन्त विनाश का द्वारा सजा पाला। +यो उ दिना होलो जब प्रभु यीशु विश्वासी लोगून का द्वारा महिमा पान खिन स्वर्ग भटे वापस आलो। त तुम ले उ झुण्ड में शामिल होला क्याखिनकि तुमूले उ संदेश में विश्वास करछ्य जो हमूले तुमून उक बारिमें बताछ। +येक कारण हम हमेशा तुमून खिन प्रार्थना ले करनू, ताकि परमेश्वर तुमून उ जीवन का योग्य बना दे जैस जीन खिन उले तुमून बुला गैछ। और उ अपून सामर्थ का द्वारा तुमेरि हरेक भलि इच्छान और जो कुछ तुम विश्वास ले करून मरेछा उ पुरो हो। +हम यो प्रार्थना करनू कि लोग तुमार कारण हमार प्रभु यीशु का नाम की महिमा करून और तुम ले आदर पाला क्याखिनकि तुम उक छा। यो जरूर होलो क्याखिनकि हमोरो परमेश्वर और प्रभु यीशु मसीह तुमून में भौत अनुग्रहकारी छै। +हे म्यारा विश्वासी भाईयों, हमून तुमूनथैं कुछ कुन छै हमार प्रभु यीशु मसीह का दुबारा उना का बारिमें और उ बखत का बारिमें जब हम सब एक दगाड़ ऊस मिलला। +तुम अचानक अपून जमीर स कोई भविष्यवाणी, कोई उपदेश, या कोई चिठ्ठी स जन घबराया, जो लागछी कि हमार द्वारा लिखीना की छै। जैमें बाताईना को छै कि प्रभु का दिन आ चुक ग्योछ, तुम अपून मन में डरिया जन। +प्रभु यीशु का वापस उना बारिमें केका ध्वाका में जन आया। क्‍याखिनकि प्रभु यीशु का वापस उन है पैलि लोग परमेश्वरा का विरोध कराला और उ दुष्ट आदिमी स जैस परमेश्वर नरक में नाश करोलो उ जरूर प्रगट होलो। +और उ परमेश्वरो को विरोध करोलो और अन्य सब चीजून को जेकी लोग अराधना करनान और परमेश्वरा का रूप में माननान, और वह दावा करोलो कि उ उन सब है ज्यादा ठूलो छै। याँ तक कि उ दुष्ट परमेश्वरा का मन्दिर में जाभेरन बैठ जालो और अपून आप सबून का सामुनि परमेश्वर हुन को दावा करोलो। +तुमून जरूर याद होलो कि जब मैं तुमार दगाड़ छ्यू, तब मैं इन बातुन का बारिमें कई बार बता चुक गयूँ। +उ दुष्ट ऐल तक प्रगट नै होर्योछ क्याखिनकि कोई छै जैले ऊस ऐल तक रोक भेरन राख रैछ। तुमून जरूर याद होलो उ कि छै जेले ऊस रोक रैछ, फिर जब परमेश्वरा का द्वारा ठहराईना को सही बखत आलो, तब उ दुष्ट प्रगट होलो। +उ दुष्ट को सामर्थ ऐल ले यो संसार में गुप्त तरीका ले काम करूनमर्योछ, मगर कोई छै जो ऊस रोक भेरन राखछो। और उ लगातार ऊस रोक भेरन राखोलो जब तक ऊस बाटा भटे नै हटा दे। +तब उ दुष्ट प्रगट होलो, जैस प्रभु यीशु अपून मुँखा का फूँके ले मार डालोल, और अपूना उना का तेज ले भस्म कर द्योलो। +उ दुष्ट शैतान सामर्थ का दगाड़ आलो और कई प्रकारा का झूठ्ठा चमत्कार, और चिन और अद्धभुत कामून करोलो जेले लोगून यो लागोलो कि परमेश्वर इन कामून करूनमर्योछ। +और उ दुष्ट हर प्रकार बुरा कामून करोलो, और उन लोगून ध्वाका द्योलो जो अनन्त काला का विनाश का तरफ जान मर्यान। क्याखिनकि उनूनले सच्चाई मानून है इनकार करछ्य जो उनोरो उद्धार कर सकछ्यो। +और योई कारण परमेश्वर उनूनमें एक भटका दीनवाली सामर्थ स भेजोलो ताकि उन दुष्ट का बातुन में विश्वास करून। +और परमेश्वर उन सब लोगून को न्याय करोलो, जिनूनले यीशु मसीह का सच्चा उपदेशून में विश्वास नै कर्यो बल्कि बुरी बातुन में मन लगाछ। +हे म्यारा विश्वासी भाईयों, हमोरो तुमून खिन परमेश्वरा का सामुनि हमेशा धन्यवाद दीनो सही छै। तुम प्रभु का प्रिय छा क्याखिनकि परमेश्वर ले दुनिया का बनून है पैलि भटे पवित्र आत्मा का द्वारा पाप भटे अलग करभेरन और सच्ची में तुमार विश्वास का कारण उद्धार खिन तुमून चुन लीछ। +परमेश्वर ले उ सुसमाचारो को इस्तमाल करछ्य, जेस हमूले तुमून उद्धार दीन खिन तुमार बीच में प्रचार करछ्य, ताकि तुम हमार प्रभु यीशु मसीह का महिमा में भागीदार बन सका। +येक कारण हे म्यारा विश्वासी भाईयों, मजबूत रौ, और उन बातुन में विश्वास करनै रौ जो हमूले तुमून सिखाईना छ्या जब हम तुमार दगाड़ छ्या या जो चिठ्ठी हमूले भेजछ्य। +हम प्रार्थना करनू हमार प्रभु यीशु मसीह थैं और हमार पिता परमेश्वर थैं जेले हमूनथैं प्रेम करछ्य, और जेले अपून अनुग्रह का द्वारा हमून अनन्तकाल खिन तसल्ली और उत्तम आश दी रैछ। +मैं प्रार्थना करछूँ कि पिता परमेश्वर और प्रभु यीशु मसीह तुमार मनून में साहस भरून और जो निको छै ऊस हमेशा करनै रून खिन तुमून मजबूत करून। +आखरी में हे म्यारा विश्वासी भाईयों, हमून खिन प्रार्थना करा, कि प्रभु यीशु को वचन दुसारा जागान में ले जल्दी सुणाई जौ और लोग विश्वास करून जसीकैं तुमूले करछ्य। +यो ले प्रार्थना कर्या कि परमेश्वर हमून दुष्ट और बुरा लोगून है बचाभेरन राखौ जो हमून नुकशान पुजून चानान, क्याखिनकि भौत लोग सुसमाचार सुणनान पर उमें विश्वास नै करना। +लेकिन प्रभु में पुर तरीका ले भरोसा करा, उ तुमून आत्मिक रूप में मजबूत करोलो, और तुमून उ दुष्ट शैतान भटे ले बचालो। +और हमून प्रभु में तुमार मलि में भरोसा छै, हमूले तुमूनथैं जो कुछ ले करून खिन क्योछ, तुम ऊसोई करून मरेछा और करनै ले रोला। +हम प्रार्थना करनू कि प्रभु यीशु तुमून यो समझ दे कि परमेश्वर तुमून कतुक प्रेम करछो, और जब लोग तुमून सतूनान कसीकैं मजबूत रून छै, ठीक उसकैं जसीकैं मसीह मजबूत‌ छ्यो। +हे म्यारा विश्वासी भाईयों, हम तुमून अपून प्रभु यीशु मसीह का अधिकार ले हुकुम दीनू, कि हरेक इसा विश्वासी भाईन है दूर रौ, जो आलसी छन और जो बात हमूले तुमून सिखायान ऊस नै माननो। +क्याखिनकि तुम खुद जाणछा, कि तुमूनले उस्सा रीतिले जीन चैछो जसीकैं हम जीनू, जब हम तुमार बीच में रूछ्या, त हम आलसी नी छ्या पर काम करछ्या। +और हमूले केको रोटो मुफ्त में नै खायो पर मेहनत और कष्ट ले रात दिन काम धन्धा करछ्या, ताकि हमून अपून जरूरतून खिन तुमून में निर्भर नै हुन पड़ौ। +हमूले कड़ी मेहनत करछ्य, येक कारण नै कि हमार पास अधिकार नी छ्यो कि तुमूनथैं अपूनी मद्दत करून खिन कै सका। येक कारण कि अपून आपस तुमून खिन आदर्श ठैराछ, कि तुम हमार जसा बना। +और जब हम तुमार दगाड़ रूछ्या तब हमूले तुमून कई बार हुकुम दीईना को छ्यो, अगर कोई केले काम करून है मना करछो त उ खानखिन नै दीई जौ। +हम सुणूनू, कि कतुक लोग तुमार बीच में आलसी छन और के काम नै करनान, पर दुसरान का कामून में दखल डालनान, और उनून काम करून है रोकनान। +इसान हम प्रभु यीशु मसीह का अधिकार ले हमून दीनू और समझुनू, कि शान्ति ले काम करभेरन अपून जीन्दगी का जरूरतून पुर करा। +और तुम, हे म्यारा विश्वासी भाईयों, तुमून कभै ले भलाई काम करून खिन हिम्मत नै छोड़ून चैछो। +अगर कोई हमार यो चिठ्ठी का हुकमून नै मनो, त सबून पत्तो चलो, और उक दगाड़ संगति जन करा, जेले उ शर्मिदगी मैंहसुश करौ। +तब ले उक दगाड़ इसो ब्यवहार जन कर्या कि उ तुमोरो दुशमन छै, पर ऊस अपूनो विश्वासी भाई समझभेरन ऊस समझूना की कोशिश करा। +मैं प्रार्थना करछूँ कि प्रभु जो शान्ति को स्रोत छै, उ हर तरीका ले तुमून हमेशा शान्ति दीनै रौ, प्रभु तुम सबुनक दगाड़ रौ। +देखा मैं पौलुस कसो ठुल-ठुल शब्दून में अपून हातले तुमून खिन लिखून मरयू, इसीकैं में हर चिठ्ठी आखरी में लिखछूँ ताकि सबून पत्तो चलौ की यो चिठ्ठी म्यारा तरफ भटे छै। +मैं प्रार्थना करछूँ हमार प्रभु यीशु मसीह को अनुग्रह तुम सबून में हमेशा बनिना को रौ। +यो चिठ्ठी पौलुसा का तरफ भटे छै, मैंस मुक्तिदाता परमेश्वरा का अधिकारा का द्वारा और मसीह यीशु जैमें हम आश राखनू प्रेरित बनून खिन नियुक्त कर रैछ। +तीमुथियुस मैं यो चिठ्ठी तैंस लिखूनमरयूँ। तैं म्यारा अपून च्याला नियाती छै क्याखिनकि तैले मसीह में विश्वास करछै जसीकैं मैं करछूँ। +मैं प्रार्थना करछूँ कि पिता परमेश्वर और हमोरो प्रभु यीशु मसीह तैंस अनुग्रह और दया, और शान्ति दीनै रून। +मैंले इफिसुस शैहर है मकिदुनिया प्रदेश खिन जान है पैलि तैंस हुकुम दीछ, कि तैं याँ रैभेरन उनून जो झूठ्ठी शिक्षा दीनान उनून बतौ की उन झूठ्ठी शिक्षा दीन बन्द करून। +झूठ्ठी कहानीन और पूर्वजून का वंशावलीन की सूची में अपूनो बखत बरबाद जन करा, जिनूनले बाद-बिवाद हुछो। इसा तरीका बाद-बिवाद परमेश्वरा का काम करून में मद्दत नै कर सकूनो। इसा तरीका काम तब करि जाना जब कोई परमेश्वर में विश्वास करना। +तुमून हुकुम दीना को म्योरो यो मक्शद छै, कि तुम एक-दुसरा स सच्चा मन ले प्रेम करा, और साफ जमीर और सच्चा विश्वास ले उत्पन्न हो। +झूठ्ठा शिक्षकून ले इन बातुन करून बन्द कर हालछै और सिर्फ बेकारा बातुन में चर्चा करनान। +यो झूठ्ठा शिक्षक उन मूसा का नियम सिखून वाला की नियाती बनून चानान, लेकिन सच्ची में उन केले नै जाणना कि उन कि सिखूना की कोशिश करनान और फिरले इतुक आत्मविश्वास ले उमें अड़िना का रूनान। +हम जाणनू कि मूसा का नियम-कानून सिखून ठीक छै, लेकिन तब जब लोग येस सही तरीका ले सिखूना। +हम जाणनू की मूसा नियम-कानून धर्मी जन खिन नै, पर अधर्मीन, निरकुशून, भक्तिहीन, पापिन, अपवित्रून और अशुद्ध, और जो ईजा-बबान मारून वाला हत्यारा, +व्यभिचारी, पुरुषगामीयो, लोगून बेचून वाला, झूठ्ठा, और झूठ्ठी कसम खान वाला और इनून छोड़ सच्चा उपदेशा का सब बिरोधीन खिन ठैहराई गैछ। +यो सही शिक्षा हमार परमधन्य परमेश्वरे की महिमा का बारिमें सुसमाचार का अनुसार छै, जो मैंस प्रचार करना की जिमेदारी दी रैछ। +मैं अपून प्रभु यीशु मसीह स धन्यवाद दीछूँ, जिनुले मैंस सामर्थ दीछ, क्याखिनकि उले मैंस विश्वासयोग्य समझभेरन अपूनी सेवा खिन ठैहरा रैछ। +मैं त पैलि मसीह की निन्दा करून वालो, और विश्वासीन सतून वालो और नुकशान करून वालो छ्यूँ; क्याखिनकि मैं उ बखत तक मसीह में विश्वास नी करछ्यू, येक कारण मैं नै समझ सकयूँ कि जो मैं करून मरयू उ गलत छ्यो। योई कारण ले मसीह ले मैंमें दया करछै। +और हमार प्रभु यीशु मसीह को भौत अनुग्रह, विश्वास और प्रेम का दगाड़ हमेशा मैंमें भ्योछ। +यो बात सच्ची और हरेक प्रकारे ले मानून लायक छै, कि मसीह यीशु हम पापिन बचुन खिन संसार में आयान, जिनून में सबून है ठूलो पापी मैं छूँ। +फिरले मैंमें यो कारण दया भैछ, कि मैं सबून है ठुल पापी में यीशु मसीह ले अपूनी पुरी शहनशीलता दिखाछ, कि जो लोग उमें अनन्त जीवन खिन विश्वास कराला, उनून खिन मैं एक आदर्श बनू। +उ राजा जो हमेशा राज्य करछो, जो हमेशा खिन ज्यूनो रूछो, और जैस कोई नै देख सकूनो, और उई एकमात्र सच्चो परमेश्वर छै, उको आदर और महिमा हमेशा-हमेशा हुनै रौ। आमीन। +हे म्यारा च्याला तीमुथियुस, मैं तैंस जो यो हुकुम दीन मरयू, मैं तैंस उन बातुन याद दिलून खिन कुछूँ, जो पैलि दिनून में त्यारा बारिमें जो भविष्यवाणी करिना की छी। तैंस उन झूठ्ठा शिक्षकून का खिलाफ सुसमाचार की सच्चाई खिन बड़िया तरीका ले लड़ून खिन बचन को प्रयोग एक हथियार का नियाती करून चैछो। +तैंस मसीह में विश्वास में बनिना को रून चैछो और साफ जमीर हुन चैछो। कुछ लोगून ले अपून जमीर स खराब कर हालछ्य और उनूले मसीह में विश्वास करना की अपूनी योग्यता स नाश कर हालछ्य, ठीक उसीकैं जसीकैं एक जहाज टकराभेरन नाश हो जाछो। +उनूनमें भटे हुमिनयुस और सिकन्दर स मैंले विश्वासीन की मण्डली भटे भ्यार कर दीछ, और उनून शैतान का हवाला कर दीछ ताकि उन सिखून की परमेश्वर की निन्दा नै करून चैनी। +येक कारण सबून है जरूरी बात यो छै, कि तैं प्रभु थैं सब लोगून खिन बिनती, प्रार्थना, और निवेदन, और धन्यवाद कर। +राजान खिन और उन सब अधिकारी लोगून खिन प्रार्थना करा, ताकि उन हमून शान्ति और सुरक्षा ले रून में हमरि मद्दत करून, ताकि हम परमेश्वर की अराधना कर सका और दुसरा का दगाड़ बड़िया ब्यवहार राख सका। +सब लोगून खिन इसीकैं प्रार्थना करून सही ले छै, और हमार मुक्तिदाता परमेश्वर ऊस ग्रहण ले करनान। +उ चाँछो कि सब लोगून मसीह का शिक्षान को ज्ञान हो और उद्धार प्राप्त करून। +केवल एक्कै परमेश्वर छै, और जो परमेश्वर और लोगून का बीच में मेल-मिलाप करा सकछो केवल एक्कै आदिमी छै, उ प्रभु यीशु मसीह छै। +मसीह ले पाप और मौत की शक्ति भटे सब लोगून छुड़ून खिन दाम दीभेरन अपून आपस बलिदान कर दीछ, उक बलिदानले ठीक बखत में यो बात को सबूत छ्यो कि परमेश्वर सब लोगून पाप भटे बचुन चांछ्यो। +यो कारण ले, परमेश्वर ले मैंस सुसमाचार को प्रचारक और एक प्रेरित हुन खिन चुन रैछ। उले मैंस गैर-यहूदीन खिन विश्वास और सच्चाई को संदेश सिखून खिन चुन रैछ, मैं झूठ नै बोलून मरयू; मैं सच्ची कुन मरयू। +मैं चाछूँ, जब ले तुम परमेश्वर की अराधना करून खिन जमा हुछा, उन आदिमी जो पवित्र जीवन जीनान, बिना क्रोध और बिना बिवाद का अपून हातून उठाभेरन प्रार्थना करून। +उसीकैं मैं चाछूँ कि विश्वासी स्यैनिन ले सही ढंग का कपाड़ा पैनून जैले पुर शरीर ढकीना रौ और नै कि सुन और मोती का मैंहगा-मैंहगा जैवर पैनून या पैसन करून। +येका बजाय, उनून दुसारा लोगून खिन भलाई काम करभेरन खुद स सुन्दर बनून चैछो, क्याखिनकि विश्वासी स्यैनिन इसो करूनो शोभा ले दीछो। +जब आदिमी विश्वासी लोगून सिखूना, तब सब स्यैनिन चुपचाप ले और भौत आदर ले सुणन और सिखून चैछो। +मैं हुकुम नै दीनू कि स्यैनिन आदिमीन शिक्षा दीन या उनूनमें अधिकार करून। पर जब तुम अराधना करून खिन जामा हुछा, त स्यैनिन चुप रून चैछो। +मैं इसो यो कारण ले कुछूँ, क्याखिनकि परमेश्वर ले पैलि आदम स बनाछ और उक बाद उले हव्वा स बनाछ। +दुसोरो कारण यो छै, की आदम शैतान का बहकावा में नै आयो, बल्कि हव्वा शैताना का बहकावा में आभेरन परमेश्वरो को हुकुम स तोड़छ्य। +फिरले स्यैनिन मसीह में विश्वास बनाभेरन राखनान, और लोगून का दगाड़ प्रेम ले, पवित्रता और धीरज का दगाड़ ब्यवहार करून त नान्तिन जन्म दीना का द्वारा परमेश्वर उनोरो उद्धार करोलो। +यो बात सच्ची और हरेक प्रकारे ले मानून लायक छै, जो विश्वासीन को मुख्य अगुवा बनून चाछो उ निको काम करना की इच्छा राखछो। +येक कारण यो जरूरी छै, कि विश्वासीन को मुख्य अगुवान निर्दोष, और अपून घरवाली का प्रति वफादार, हर हालात में अपून आप में काबू करून वालो, शान्त स्वभाव वालो, इज्जतदार, धीरजवंत, मेहमानून की इज्जत करून वालो, और परमेश्वरा का बचनून निकीकैं सिखूनवालो हो। +उ शराबी और मारपीट करूनवाला नै हो, नै झगड़ालू हो, और नै धनो को लालची हो, लेकिन उ शान्त स्वभाव हो। +ऊस अपून परिवार को बड़िया प्रबन्ध करून वालो, और ऊस अपून बाल-बच्चान सिखून चैछो कि उन हर बात में आदर करभेरन उको हुकमून को पालन करून। +अगर जो आदिमी अपूनी परिवार की सही तरीका ले देखभाल नै कर सकूनो, त उ परमेश्वरा का विश्वासी मण्डली की देखभाल कर सकूनो। +उ इसो आदिमी नै हुन चैछो जो हाल मेंई विश्वासी बनिना को हो। काँई इसो नै हो कि उ घमंडी होज्यौ और ऊस ले उई सजा मिलेलि जो शैतान स मिलछ्य। +और विश्वासी मण्डली का अलावा भ्यारा लोगून में ले उको मान-समान हुन चैछो। ताकि उकी बदनामी नै हो और उ शैताना का फंदा में नै फसौ। +विश्वासी अगुवान का नियाती सेवकून ले आदर का योग्य और ईमानदार हुन चैछो, और उ शराब पिन वाला और लालची नै हो। +उनार पास साफ जमीर हुन चैछो, जब उन यो बात में विश्वास करनै रूनान कि परमेश्वर दीईना का शिक्षा सत्य छन। +जब सेवकून चुनी जाछो, त पैलि उनून साबित करून दी की उनार पास यो योग्यता छै, अगर उनूनमें कोई ले गलती नै हो तैं उन सेवक को काम करून। +और उनेरि घरवालीन ले आदर का योग्य हुन चैना, दोष लगून वाली नै हो, और शान्त आदत ले अपून आप में काबू करून वाली, और सब बातुन में विश्वासयोग्य हो। +सेवक एक्कै स्यैनि को घरवालो हो, और अपून बाल-बच्चान और परिवार को निकी देखभाल करनवालो हो। +क्याखिनकि जो सेवा का को काम निकीकैं करनान, उन लोगून थैं सम्मान पाना और उन यीशु मसीह में अपून विश्वास का बारिमें भौत हिम्मतले बोल सकनान। +मैंस आश छै कि मैं जल्दी तुमार पास उलो, लेकिन यो चिठ्ठी येक कारण लिखून मरयू, +अगर म्यार उन में देर हो जौ, त मैं चाछूँ कि तुम जाण ली, कि परमेश्वरा का परिवार लोगून को कसो ब्यवहार हुन चैछो। यो परिवार उन सबून मिलभेरन बनिना को छै जो मसीह में विश्वास करनान और जीवित परमेश्वर भटे समबन्ध राखनान, और जो सच्चाई को खम्बो; और बुनियाद छै। +और येमें कोई शक नाहातिन की जो शिक्षा परमेश्वर दी राख्यान उन पुर तरीका ले सही छन, मतलब मसीह आदिमी का रूप में प्रगट भ्योछ, यो उक बारिमें पवित्र आत्मा का द्वारा साबित भ्योछ कि उ परमेश्वरो को च्योलो छै, स्वर्गदूतून ले ऊस देखछ्य, और प्रेरितून ले उक बारिमें सुसमाचार सब जातिन में सुणाछ, और संसारा का सब जातिका लोगून ले उमें विशवास करछ्य, और परमेश्वर ले ऊस स्वर्ग में उठा लीछ। +पवित्र आत्मा साफ कुंछो कि आखरी दिनून में कुछ लोग मसीह की शिक्षान छोड़भेरन शैतान कि शिक्षान में मन लगाभेरन विश्वास भटे बहक जाला। +यो झूठ्ठा कपटी उई छन, जो इन झूठ्ठी शिक्षान सिखूनान। क्याखिनकि जो उनोरो जमीर सही और गलतो को फरक करछो उ मर चुक ग्योछ, जसीकैं कि कोई गरम लूवा ले उनून दागी ग्यो हो। +इसा झूठ्ठा लोग सिखूनान, कि ब्या करून और कुछ खाना की चीज गलत छन। लेकिन परमेश्वर ले यो सब खानो विश्वासीन खिन बना रैछ, कि येक कारण बनाछ, जो सही शिक्षा स जाणनान, कि परमेश्वरो को धन्यवाद करभेरन खाई जौ। +क्याखिनकि परमेश्वर की बनाईना की हरेक चीज निकी छै, और परमेश्वरा का तरफ भटे सब प्रकार को खान खाना को हुकुम छै, मगर ऊस परमेश्वरो को धन्यवाद दीभेरन खाई जौ। +क्याखिनकि परमेश्वरा का वचन और प्रार्थना द्वारा हर प्रकारो खानो शुद्ध हो जाछो। +अगर तैं विश्वासी भाई-बैनिन लगातार याद दिलूनै रौ, कि जेको मैंले तैंस अल्ले-अल्ले हुकुम दी रैछ, और तैं विश्वास और सही शिक्षा का द्वारा मजबूत करि गैछै, जेको तैं पालन ले करछै, त तैं यीशु मसीह को निको सेवक बनले। +लेकिन उन बेकार और पूर्वजून का झूठ्ठी कहानीन में अपूनो बखत बर्बाद जन करा, जेले परमेश्वरो को आदर नै मिलनो। बल्कि तुमून परमेश्वर स आदर दीन वाला जीवन खिन अपून आपस हमेशा सच्ची शिक्षा में बनिना को रून चैछो। +शरीरो को ब्यायाम ले सिर्फ थ्वाड़ा फैदा हुछो, जब कि परमेश्वर की भक्ति को फैदा सब बातुन में छै। क्याखिनकि यो आदिमी स ईनाम दीना को वादा करछो जो हम ऐल दुनिया में छा और मरना का बाद ले। +यो बात सच्ची और हरेक प्रकारे ले मानून लायक छै। +हम यो जीवन स पान खिन भौत मेहनत और संघर्ष करनू, क्याखिनकि हमोरो भरोसा जीवित परमेश्वर में छै, जो सब लोगून को मुक्तिदाता छै खास करभेरन उनोरो जो उमें विश्वास करनान। +विश्वासीन इन बातुन की शिक्षा दे, और उनून इन बातुन मानून सिखौ। +इसीकैं ब्यवहार कर की कोई तेरो अनादर नै करौ, लेकिन तैंस अपून बोल-चाल में, निका ब्यवहार का दगाड़, प्रेम ले, मसीह का विश्वासा का दगाड़, पवित्रता को जीवन जीना का द्वारा विश्वासी लोगून खिन आदर्श बनूनो चैछो। +जब तक मैं नै उलो, तब तक विश्वासीन खिन पवित्रशास्त्र बचन पढ़ून उत्साहित करून खिन, और सिखून और समझून में लगातार लाग रौ। +उ वरदान स याद राख जो तैंस भविष्यवाणी का द्वारा विश्वासीन को अगुवान का हात राखून बखत तैंस मिछ्य, ऊस नजर अंदाज जन कर। +इन बातुन में ध्यान राख और वफादार बनिना का रौ, ताकि हरेक देख सकौ की तैं विश्वास में बढ़ून मरैछै। +त यो बारिमें सतर्क रये, कि तैं कसीकैं जीवन जी छै, और विश्वासीन की सिखूछै, त्यारा इसो करना का द्वारा तैं अपून खिन और सब जो तेरि सुणनान उनून खिन उद्धार को कारण बनले। +कोई ले स्याना आदिमीस अपमान का इरादा ले जन डाँटा, लेकिन उक दगाड़ आदर ले बर्ताव कर जसीकैं की उ तेरो बबा हो। और जो त्यारा है नाना उमरा का छन उनार दगाड़ अपून भाई का नियाती बर्ताव कर। +और तैंस स्याना‍ स्यैनिन अपूनी ईजा की नियाती समझभेरन बर्ताव कर। और अपूनी है नाना उमर का स्यैनिन अपूनी बैनि समझभेरन साफ मन ले बर्ताव कर। +और उन विध्वान का प्रति आदर दिखा, जिनारा पास उनेरि जरूरत पुरी करून खिन और उनेरि देखभाल करून खिन कोई नाहातिन। +अगर कोई विध्वाक बच्चा या नाती-पोता हुन, त उन सबून है पैलि अपून परिवार का प्रति जिमेदारी निभून सिखून, जसो एक विश्वासी करून ले चैंछो, और यो करभेरन उ अपून ईजा-बबा का उपकारून चुका सकछी, क्याखिनकि येलेई परमेश्वर खुश हुनान। +जिन विध्वान का पास उनेरि जरूरत पुरी करून खिन और उनेरि देखभाल करून खिन कोई नाहातिन, और उ परमेश्वर मेंई भरोस राखभेरन रात-दिन प्रार्थना और बिनती में लागिना की रूनान। +जो विध्वा अपूनो पुरो बखत सुख-सुविधा में बितूनान, उन शाररीक रूप में ज्यूना छन, लेकिन आत्मिक रूप में मरिनाका छन। +विश्वासीन यो चेतावनी दे, ताकि उनोरो चाल-चलन निर्दोष बनिना को रौ। +अगर कोई अपून रिश्तेदारून की और खास करभेरन अपून परिवार की देख-भाल नै करूनो, त उ अपून विश्वास में मुकर ग्योछ, और एक अविश्वासी है ले बुर बन ग्योछ। +उई विध्वाको नाम सूची में लिखी जौ, जिनरी उमर साठी साल भटे ज्यादा हो, और अपून घरवाला का प्रति वफादार हो। +और निका कामून का कारण उको नाम हो, जेलै अपून नन्तिना को निकीकैं पालन-पोषण करिना को हो, मेहमानून की सेवा करिना की हो, परमेश्वरा का लोगून सेवा एक दासी का नियाती हो, दीन-दुखी लोगून की मद्दत करिना की हो, और हरेक निका काम में मन लागिना को हो। +लेकिन जवान विध्वान को नाम सूची में जन लिखा, क्याखिनकि जब उनून शरीरे की इच्छा परमेश्वरे की सेवा करना की इच्छा है ज्यादा बढ़ जाछी, त उ दुसारा बार ब्या करून चाँछी। +और दुबारा ब्या करभेरन उन अपून पास दोषी बनूछी, क्याखिनकि उनूनले दुसोरो ब्या नै करना को वादा करिना को छ्यो। +और येक दगाड़-दगाड़ उन घर-घर घुम भेरन आलसी बन ग्यान, और नै केवल आलसी रूनान लेकिन और दुसारा लोगून का बारिमें चुगली करछी और बकबक करनै रूनान और औरून का काम में दखल दीछी, और इस बात बोलनान जो नै बोलून चैछी। +येक कारण मैं यो सलाह दीछूँ, कि जवान विध्वान ब्या करून और नान्तिना पैद करून, और घर की देख-भाल करून और कोई बिरोधीन बदनामी करनाको मौक जन दी। +क्याखिनकि कुछ जवान विध्वान पैलि भटे परमेश्वर है दूर हो ग्यान, और उक बजाय शैतान का पछिल चलून शुरू कर हालछ्य। +अगर कोई विश्वासी स्यैनिका घर में इसी विध्वा हो जैको को देखभाल करून वालो नै हो, त उ उनेरि मद्दत करो, ताकि उन विश्वासीन की मण्डली में बोझ नै बनौ, और विश्वासी की मण्डली उनेरि मद्दत करौ जिनून सुच्ची में मद्दत की जरूरत छै। +कोई ले विश्वासीन को अगुवा जो अपून काम स सही तरीका ले करछो, ऊस आदर और ठीक तनखा का योग्य समझी जान चैछो, खास करभेरन उन लोग जो परमेश्वरा का बचन स सुणून और सिखून खिन कड़ी मेहनत करनान। +एक जाग में पवित्रशास्त्र में यो लिखीना को छै, कि “जब बल्दून जोती जाछो तब उनार मुँख में मुवाल जन बाँधिया,” और एक जाग में पवित्रशास्त्र में यो ले लिखीना को छै, “मजदूर अपूनी मजूरी को हक्कदार छै।” +एक विश्वासी अगुवा का बिरोध में दोष लगून खिन कोई आरोपस स्वीकार जन कर, जब तलक द्वी या द्वी है ज्यादा लोग यो नै कुंन उनूनले ऊस गलत काम करून देखछ्य। +जो लोग पाप करनै रूनान, तैंस उन लोगून सब विश्वासीन का सामुनि डाँठ लगूनी चैछी, ताकि और विश्वासी ले पाप करूँ भटे डरून। +परमेश्वर, और यीशु मसीह, और चुनिना का स्वर्गदूतून का सामुनि जाणिभेरन मैं तैंस हुकुम दीछूँ, कि तैं बिना भेद-भाव इन बातुन माना कर, और कोई काम भेद-भाव ले जन कर। +कैमें ले जल्दी हात राखभेरन ऊस अगुवा का रूप में नियुक्त जन कर, अगर तैं इसो करछै, त तैं उक पापून खिन जिम्मेदार होलै, और अपूनास बुरी बातुन है दूर राख। +भविष्य में केवल पानि पिनवालो जन रौ, पर अपून पेट और बार-बार बिमार हुन वाला रोगून का कारण थ्वाड़ा अंगूर को रस स को ले इस्तमाल कर लिया कर। +क्याखिनकि थ्वाड़ा लोग खुलेआम पाप करनान। याँ तक कि न्याय हुना है पैलि ही उन विश्वासीन का सामुनि साफ तरीका ले दोषी छन। लेकिन थ्वाड़ा लोगून को पाप त बाद में दिखाई दीनान। +उसीकैं, जब लोग भल काम करनान, त उनार भल काम साफ तरीका ले दिख जानान। और अगर नाहातिन, त उ देर तक लुक ले नै सकना। +सब विश्वासी जो दास छन, उनून हर तरीका ले अपून-अपून मालिकून को आदर करून चैछो, ताकि लोग परमेश्वर और हमरि शिक्षान को अपमान नै करून। +जिनारा मालिक विश्वासी छन, इनून उन मसीह में भाई समझून और उनोरो सम्मान करून चैछो, बल्कि और बड़िया तरीका ले उनेरि सेवा करून चैछो, क्याखिनकि उनार काम ले फैदा उठून वालान विश्वासी छन जिनून उन मसीह में भाई का नियाती प्रेम करनान, तैं इन बातुन की शिक्षा और उपदेश दीया करा। +अगर कोई झूठ्ठी शिक्षा दीछो, और उ सच्ची शिक्षा ले सहमत नै हुनो जो हमार प्रभु यीशु मसीह ले दी रैछ और उ हुकमून का दगाड़ जो परमेश्वर स आदर दीछो। +त मैं समझछूँ कि घमण्ड ले ऊस अन्धो कर हालछ्य; और उ केले नै समझनो। इसो आदिमी बेकारा का बातुन में और शब्दून का बारिमें तर्क-बितर्क और झगाड़ा करूना की इच्छा राखछो, जेले डाह, फुट और निन्दा और बुरा-बुरा सन्देह। +इसा लोगून का बीच में हमेशा झगाड़ा पैद हुछो, जिनेरि बुद्धि भ्रष्ट हो गै, और उन सच्चाई नै समझ पान, और उन सोचनान कि परमेश्वर की सेवा करून धनवान हुना को तरीका छै। +लेकिन हमून खिन यो निको छै कि हम उ करा जो परमेश्वर स खुश करछो, और उमें संतोष करा जो उ हमून दीछो। +क्याखिनकि जब हम पैद भ्याँ तब हम यो संसार में के लीभेरन नै आया, और नै के यो संसार भटे मरना का बाद ली जा सकना। +और अगर हमार पास खान खिन और पैनून खिन छै त उई में सन्तुष्ट रून चैछो +लेकिन जो धनवान बनूँ चाछो, उन सब तरीका का बुराई करून खिन आसानी ले ध्वाका खा जानान, और एक जानवर की नियाती फन्दा में फस जानान। उन उ चीजून करून चानान जो उनून खिन बेकार और खतरनाक छै और यो इच्छा उनून बर्बादी की तरफ ली जालि और नाश कर देली। +क्याखिनकि धन को लोभ सब प्रकार कि बुराईन को जड़ छै, जैस हासिल करून खिन कुछ लोग विश्वास भटे भटक भेरन अपून आपस कई प्रकारा का दुखून में डाल दीनान। +लेकिन हे तीमुथियुस, तैं परमेश्वर की सेवा करून वालो आदिमी छै, तैं इन बातुन भटे दूर रौ, और सच्चाई ले जीवन जी जो परमेश्वर स आदर दीछो। मसीह में विश्वास कर और लोगून प्रेम कर। मुशकील हालातून में धीरज राख, और दुसारा लोगून का दयालु बनभेरन रौ। +जसीकैं एक बड़िया सिपाई लड़ाई में लड़ूनो नै छोड़नो, उसीकैं तैंस ले परमेश्वर में विश्वास करून और उक हुकमून को पालन करून कभै नै छोड़ूनो चैछो। ताकि तैं अपून ईनाम का रूप में अनन्त जीवन पा सका, जै खिन तैं बुलाई ले गैछै। जब भौत लोगून का सामुनि तैंले कईना को ले छ्यो कि तैं मसीह में विश्वास कर छै। +परमेश्वर और यीशु मसीह स गवाह मानभेरन, जो हरेक स जीवन दीछो, मैं तैंस बतूनमरयूँ कि जैले पुन्तियुस पिलातुस का सामुनि अपून बारिमें सच्ची क्योछ, +कि तैं हमार प्रभु यीशु मसीह का दुबारा उन तक यो सब कुछ कर, जैस पुरो करून खिन परमेश्वर हुकुम दी रैछ, ताकि कोई निन्दा नै कर सको कि तैं गलत करून मरेछै। +परमेश्वर जो परमधन्य छै, जो बड़ाई का योग्य छै, और अद्वैत अधिपति और उ राजान को राजा, और प्रभुन को प्रभु और सबून है महान छै उई मसीह स सही बखत में प्रगट करोलो। +और केवल उई एकमात्र छै, जो हमेशा खिन जियुनो छै, और उ इतुक चमकदार उज्याला में रूछो कि कोई ले उक नजिक नै आ सकूनो, और नै ऊस कोई आदिमी ले देखछ्य, और नै कभै देख सकूनो, उकी महिमा और सामर्थ हमेशा खिन रौली। आमीन। +यो संसारा का धनवानून हुकुम दे कि उन घमंडी नै बनून और अपून धन में भरोसा नै राखून, जो हमार सुख खिन सब कुछ ईमानदारी ले हमून दीछो। +और भल काम करून खिन हुकुम दे ताकि भल कामून में अमीर बना, और दुसरा की मद्दत करून खिन हमेशा तैयार रया। +अगर उन इसा भल काम करनान, त यो इसो छै जसो की उन स्वर्ग में खिन धन जामा करून मर्यान जो स्वर्ग में उनार भविष्य खिन मजबूत बुनियाद की नियाती होलि, और उनून सच्ची जीन्दगी मिलली जो हमेशा खिन होलि। +हे तीमुथियुस, तैं पक्को कर जो परमेश्वर ले तैंस दी रैछ तैं उई करनै रौ। और उन लोगून की जन सुण जो हमेशा बेकार की बात करनै रूनान, जेले परमेश्वर स आदर नै मिलनो, और बेकार में बिरोध करनान और कुंनान, कि यो ज्ञान छै, लेकिन सच्ची में यो नाहातिनी। +क्याखिनकि कुछ लोगून ले यो झूठ्ठा ज्ञान स मान हालछ्य, और मसीह की सच्ची शिक्षा नै मानभेरन विश्वास भटे भटक ग्यान। मैं प्रार्थना करछूँ कि परमेश्वरो को अनुग्रह तुम सबून में बनिना को रौ। +यो चिठ्ठी पौलुसाक तरफ भटे छै, परमेश्वर ले मैंस येक कारण चुन रैछ कि मैं यीशु मसीह यीशु में प्रेरित बनू ताकि मैं यो संदेश को प्रचार कर सकूँ, कि परमेश्वर ले अनन्त जीवन दीना को वादा करिना को छै जो यीशु मसीह में विश्वास करना ले मिलछो। +मैं यो चिठ्ठी तीमुथियुस स लिखूनमरयूँ, तैं म्यारा च्याला नियाती छै। +मैं प्रार्थना करछूँ कि पिता परमेश्वर और हमोरो प्रभु यीशु मसीह तैंस अनुग्रह और दया, और शान्ति दीनै रून। +जब ले मैं परमेश्वर थैं प्रार्थना करछूँ, मैं हमेशा तेरो नाम याद करछूँ और परमेश्वरो को धन्यवाद करछूँ। जैकी मैं और म्यारा पूर्वज ले साफ मन ले सेवा करछ्य। +मैंस याद छै कि तैं कतुक रोछ्य जब हम अलग भ्या, त्यारा दगाड़ मिलना की इच्छा हुछी कि मेरि खुशी पुरी होज्यौ। +मैं तेरि नानी लोईसा को उ सच्चा विश्वास याद करछूँ, और तेरि ईजा यूनीके को ले ऊसोई विश्वास छ्यो। मैं यो बात में विश्वास करछूँ कि ऊसोई विश्वास तैमें ले छै। +येक कारण में तैंस याद दिलु छूँ कि उन वरदानून फिर इस्तमाल कर, जो परमेश्वरा का द्वारा तब मिल्यान जब मैंले त्यारा ख्वारा में हात राखछै। +क्याखिनकि परमेश्वर ले हमून डरफोक नै बनायो। बल्कि उको आत्मा हमार दिलून मजबूत बनूछो, और हमून एक दुसरा स प्रेम करून में, और हर हालात में अपून में काबू राखून में मद्दत करछो। +येक कारण तैं हमार प्रभु यीशु मसीह का बारिमें बतून में शर्मिन्दा जन हो, और नै तैंस यो बात में शर्म उनी चैछी मैं उकी सेवा करून में कैद में छूँ, बल्कि तैंस उ सामर्थ को इस्तमाल करून चैछो, जो परमेश्वर तैंस दीछो, और तैंस म्यारा दगाड़ उन दुखून में शामिल ले हुन चैछो, जो मैं सुसमाचार कारण सहन करून मरयू। +परमेश्वरे ले हमोरो उद्धार करछ्य, और हमून पवित्र जीवन जीन खिन बुलाछ। उले हमून येक कारण नै चुनियो की हमूले भल काम कर्यान, लेकिन अपून मक्शद और उ अनुग्रह का कारण बुलाछ, जैकी योजना परमेश्वरे ले पैलि भटे यीशु मसीह स यो संसार में भेजना का द्वारा बनाईना की छी। +लेकिन अब हमार मुक्तिदाता यीशु मसीह आ ग्यान, और उले हमून में अपूनो अनुग्रह करछ्य, जैले मौत की ताकत स नाश कर दीछ और सुसमाचारा का द्वारा हमून अनन्त जीवन को बाट दिखाछ। +परमेश्वर ले मैंस यो सुसमाचार को प्रचार करून और प्रेरित बनून खिन और लोगून उपदेश दीन खिन चुन रैछ। +मैं येक कारण जेल में ले इन दुखून सहन करून मरयू कि मैं लोगून यीशु मसीह का बारिमें सुसमाचार को प्रचार करछूँ। लेकिन मैं शरमानू नै, क्याखिनकि मैं मसीह स जाणछूँ; जैमें मैं विश्वास करछ्य, और मैंस पक्को विश्वास छै कि मसीह उ दिन तक जब तक उ वापस नी आलो, मसीह उ दिन तक मेरि धरोहर की रक्षा करून में पुर तरीका ले सामर्थी छै। +विश्वास राख कि जो सच्ची शिक्षा तैले मैंथैं भटे सुणछै, उ तैखिन उदारण नियाती छै। और उनून उ विश्वास और प्रेम का दगाड़ जो यीशु मसीह में छै। +यीशु मसीह का बारिमें सुसमाचार की रखवाली कर जो परमेश्वरे ले तैंस दीईना को छ्यो, पवित्र आत्मा का मद्दत ले जो हमून में रूछो। +तैं जाण छै, कि आसिया प्रदेशा का सब विश्वासी लोगून ले मैंस छोड़ दी है छै, जिनून में फुगिलुस और हिरमुगिनेस ले छन। +उनेसिफुरूस का घराना में प्रभु दया करो, क्याखिनकि उले म्यारा पास आभेरन मेरि भौत मद्दत करछ्य, और याँ जेल में मैंथैं मिलभेरन शर्मिन्दा नै भ्यो। +लेकिन जब उ रोम शैहर में आछ, त उले भौत कोशिश करभेरन मैंस खोजछ्य, और मैंथैं मिलछ्य। +मैं बिनती करछूँ, कि न्याय का दिन प्रभु उनेसिफुरूस में अपूनी महान दया करौ और तैं खुद निकीकैं जाण छै कि इफिसुस शैहर में मेरि कतुक मद्दत करछ्य। +येक कारण, हे म्यारा च्याला तीमुथियुस, तैं अपून आपस मजबूत कर यो जाणभेरन कि परमेश्वर ले तैंस उ अनुग्रह दी रैछ, जो सिर्फ यीशु मसीह का तरफ भटे मिलछो। +तैले मैंस भौत लोगून का सामुनि जो यो गवाह छन मसीह का बारिमें उपदेश सिखून सुण रैछ, येक कारण मैं चाछूँ, कि तैले विश्वासीन योई संदेश सिखौ जो विश्वासयोग्य छै, ताकि उन दुसरान यो सिखा सकून। +यीशु मसीह का एक बड़िया सिपाई नियाति म्यारा दगाड़ दुखून सहन कर। +जब एक सिपाई सेना में भरती हो जाछो, और कोई दुसोरो काम नै करूनो, क्याखिनकि उ अपून अधिकारीस खुश करून चाछो। +यो एक और उदारण छै, जब कोई खिलाड़ी खेल-कूद में भाग लीछो, जब तक खेल का नियमून को पालन नै करूनो, उ तब तक ईनाम नै जीत सकूनो। +मेहनत करूनवाला किसान स सबून है पैलि फसलो को हिस्सा मिलून चैछो। +तैं मेरि बातुन में ध्यान दे, क्याखिनकि प्रभु सब बातुन समझून में तेरि मद्दत करोलो। +हमेशा याद राख कि यीशु मसीह को छै, उ राजा दाऊद को वंशज छै, परमेश्वर ले ऊस मरिनान में भटे ज्यून करछ्य, और यो उई सुसमाचार छै जो मैं लोगून का बीच में प्रचार करछूँ। +मैं जेल में एक अपराधी का नियाती दुख सहन मरयू क्याखिनकि मैं सुसमाचार को प्रचार करछूँ। कोई ले आदिमी परमेश्वरा का बचन को प्रचार करून है नै रोक सकूनो। +येक कारण मैं उन लोगून का फैदा खिन सब दुखून सहन करछूँ, जिनून परमेश्वर ले चुन रैछ, ताकि उन ले यीशु मसीह में विश्वास करून और बचाई जा सकून, और उ महिमा स पा लीन जो हमेशा खिन बनिना की रूछी। +यो बात सच्ची और हरेक प्रकारे ले मानून लायक छै, अगर हम मसीह का दगाड़ मर ग्या, तैं उक दगाड़ ज्यून ले हुंला, +अगर हम उक कारण दुख सहनू, त उक दगाड़ राजा ले कराला, अगर हम उको इन्कार कराला, त उले हमोरो इन्कार करोलो। +अगर हम मसीह का प्रति वफादार नाहातिन, तब ले उ हमार प्रति वफादार रौलो, क्याखिनकि उ अपून आदत का खिलाफ नै जा सकनो। +जो बात मैंले तैंस बाता राख्यान इन उनून विश्वासी लोगून बार-बार बतूनै रौ, और परमेश्वर स एक गवाह का रूप में राखभेरन, तैंस उनून चेतावनी दीनी चैछी कि उन शब्दून का मतलब स लीभेरन बाद-बिबाद जन करून, इसा तरीका को बिबाद करना ले कोई ले फैदा नै हुनो, लेकिन सुणन वाला लोगून को भौत नुकशान हुछो। +तैं जतुक कड़ी मेहनत कर सकछै उतुक तैंस करून चैछो, ताकि परमेश्वर तैंस कारीगर का नियाती पुर तरीका ले ग्रहण कर सको, जैले तुमून अपून काम कारण शर्मिन्दा नै हुनो और सच्चाई का बचन स सही तरीका ले सिखूछो। +संसारा का और बेकार का बातुन भटे दूर रौ, क्याखिनकि जो लोग इन बातुन में शामिल हुनान, उ परमेश्वर है दूर हो जानान। +और इसा बात सड़ीना का घौ का नियाती फैल जाछी, और आखरी में उन लोगून का विश्वास स नाश कर द्याला जो उनेरि सुणनान। उनूनमें भटे हुमिनयुस और फिलेतुस छन। +उनूनले सच्चाई में विश्वास करून छोड़ दी है छै, उन कुंनान कि परमेश्वर ले पैलि भटे मरिना का विश्वासीन हमेशा को जीवन जीन खिन ज्यून कर दी है छै। और जैको नतीजा यो छै कि उन थ्वाड़ विश्वासीन मसीह में विश्वास करून है रोकून मर्यान। +परमेश्वरा का लोग एक पक्की बुनियाद नियाती छै जो हिलनी नै, और उ बुनियाद में यो शब्द लिखीना का रूनान; “प्रभु जाणछो की उक लोग को छन,” और यो ले “और जो कोई ले परमेश्वर की अराधना करछो ऊस बुराई करून छोड़ दीन चैछी।” +कोई ले ठूला घर में नै केवल सुना और चाँदी का, बल्कि लाकड़ा का और माटाका ले भांणा हुनान। कोई-कोई भांणा खास मक्शद खिन और कोई-कोई भांणा हर रोज आम काम खिन इस्तमाल हुनान। +उसीकैं अगर कोई विश्वासी अपून आपस इन बुरा कामून भटे अलग करोलो, और जैको जीवन पवित्र होलो, त उ भांणाका नियाती होलो जैस खास काम खिन इस्तमाल करि जाछो, येक कारण उको मालिका ऊस निका काम खिन इस्तमाल करोलो। +उन बुरा चीजून है अपूनास दूर राख जिनून जवान लोग करून चानान और जो साफ मन ले प्रभु की अराधना करनान, उनार दगाड़ धार्मिकता, विश्वास, प्रेम और शान्ति ले मेल-जोल बनाभेरन राँख। +लेकिन मूर्खता और उटपटांग बहस भटे दूर रौ, क्याखिनकि तैं जाण छै कि येले झगाड़ा पैद हुनान। +और प्रभु का सेवक स झगड़ालू नै हुन चैनो, बल्कि सबून का दगाड़ मिलनसार और परमेश्वरा का बचन स निकीकैं सिखूनवालो और लोगून का दगाड़ धीरज धरून वालो हुन चैछो। +और जो लोग बिरोध करनान, उनुस उले भौत प्रेम ले समझून चैछो, हो सकछो शायद परमेश्वर उनून पापून भटे मन फिरूना को और मसीह का बारिमें सच्चाईस जाणना को मौका दे। +ताकि उन लोग होश में आ जून और शैताना की शक्ति ले बच सकून, जैले उनूनथैं अपूनी इच्छा पुरी करून खिन ध्वाका ले बन्दी बना राख रैछ। +तीमुथियुस जो बात मैं अब तैथैं कुछूँ, ऊस ध्यान ले सुण कि आखरी दिनून में यीशु मसीह का वापस उना है पैलि भौत बुरो बखत आलो। +क्याखिनकि लोग अपून बारिमें सोचाला, और धना क लोभी, डीगमार, घमंडी, और दुसरान को बुराई करूनवाला और ईजा-बाबको हुकुम नै मानून वाला, एसान नै मानूनवाला और अपवित्र, +निर्दयी, माफ नै करनवालो, दोष लगूनवाला, अपून आप में काबू नै राखून वाला, जालिम, भलाई भटे बैर राखून वाला, +विश्वासघात करून वला, ढीठ, अभिमानी, और परमेश्वरा का नै बल्कि सुख-विलास का चानवाला होलो। +उन इसो दिखावा कराला, जसीकैं उन परमेश्वरा का भक्त करनान, लेकिन उन परमेश्वर की सामर्थ स नी मानाला, इसा लोगून है बचभेरन रया। +इनून में भटे कुछ लोग उन छन, जो पुर परिवारून ध्वाका दीनान, और मूर्ख स्यैनिन अपून वश में कर लीनान जो अपून पापून का बोझ ले दब भेरन हर प्रकार का बुरी इच्छान वश में छन। +उन हमेशा नय्या चीज सिखनै रूनान, लेकिन मसीह का बारिमें सच्ची शिक्षान कभै नै समझ सकना। +इन झूठ्ठा शिक्षक छन, जो मसीह का बारिमें सच्ची बात बतून है रोकना की कोशिश करनान, जसीकैं यन्नेस + और यम्ब्रेस ले मूसा को विरोध करछ्य, उसीकैं उनेरि बुद्धि ले भ्रष्ट हो गैछ। और उन सच्ची में मसीह में विश्वास नै करना। +उन ज्यादा लम्बा बखत तक लोगून ध्वाका नी दी पान। क्याखिनकि, जसीकैं लोगून ले जाण लीछ की यन्नेस और यम्ब्रेस मूर्ख छ्या, उसीकैं हरेक लोग जाण ल्याला कि उन मूर्ख छन। +लेकिन हे तीमुथियुस, तैं निकीकैं जाण छै कि मैं कि सिखूछूँ, और कसा तरीका ले जीछूँ, जीवन में म्योरो की मक्शद छै और म्योरो कसो विश्वास छै। और तैं जाण छै कि मैं धीरज राखछूँ, और सब लोगून प्रेम करछूँ, मैंले दुखून सहन करछ्य। +तैं उन भयानक मुसीबतून का बारिमें जाण छै जो लोगून ले म्यारा दगाड़ अन्ताकिया, इकुनियुम, और लुस्त्रा शैहरून करछ्य, और मैंले वाँ कसीकैं सताव सहन करछ्य। मैंले इसा अत्याचार सहन करछ्य, लेकिन प्रभु ले सब बातुन में मेरि रक्षा करनै रयान। +यो बात सच्ची छै कि जो यीशु मसीह में सच्चाई जीन्दगी जीनो को फैसला करनान, उन सब में जुल्म होला। +लेकिन दुष्ट लोग और उन ध्वाकाबाज लोग और ले ज्यादा बुरा काम कराला। उन लोगून ध्वाका द्याला और खुद ले दुसरान थैं है ध्वाका खाला। +पर हे तीमुथियुस, इन बातुन में हमूले तैंस सिखायान और जिनूनमें तैं विश्वास ले करछ्य, और तैं लगातार इन बातुन में विश्वास ले अमल करूनै रौ; क्याखिनकि तैं जाण छै कि तैंस यो सच्चाई कैले बताछ। +और नानछना भटे तैं पवित्रशास्त्र जाण छै, और यो तैंस मुक्ति को ज्ञान दी सकछो, जो तैंस मसीह यीशु में विश्वास करूना का द्वारा मिलछो। +पुरो पवित्रशास्त्र परमेश्वरा का प्रेरणा द्वारा लिखीना को छै। यो लोगून सिखून खिन, डाट-फटकार लगून खिन, गलतिन सुधारून खिन और उनून सिखून खिन हमून खिन फैदामन्द छै। +ताकि परमेश्वर की सेवा करूनवाला आदिमी सिद्ध बनून और हर प्रकारा भल कामून करून खिन तैयार होज्यौ। +जब यीशु मसीह राजा की नियाती राज्य करून खिन आलो, उ ज्यून और मरिन द्वीवै लोगून को न्याय करोलो। येक कारण मैं मसीह और परमेश्वर स गवाह मानभेरन तैस भौत प्रेम ले हुकुम दीछूँ, +बखत बुरो या भलो हो तैं हर बखत परमेश्वरा का बचन को प्रचार कर खिन तैयार रौ। तैंस लोगून समझून चैछो कि उनूनले कि गलत करछ्य और उनार पापून खिन उनून डाँठ लागून चैछी। मगर धैर्याक दगाड़ सिखून चैछो और उत्साहित करून चैछो। +क्याखिनकि इसो बखत आलो जब लोग सच्चो वचन स सुणून नी चाला, मगर अपूनी इच्छाक अनुसार उन इसा उपदेश दीन वालान खोजाला जो उन बातुन सिखाला जो उन सुणून चानान। +और जो परमेश्वरो को सच्चो बचन सिखूनान, उन, उन लोगून की सुणून नी चाला, पर पुरानी झूठ्ठी कथा कहानीन सुणून चाला। +लेकिन तैं हर बखत अपून पास शान्त राख, और हर प्रकारा का दुखून सहन करनै रौ। तैंस कड़ी मेहनत करभेरन सुसमाचार को प्रचार करून छै और परमेश्वरो को दास हुना का नाता तैंस उन सब कामून करून छै, जो प्रभु ले तैंस सौंप रैछ। +मैं तैंस यो हुकुम येका कारण दीन मरयूँ म्योरो जीवन और परमेश्वर ले जो काम मैंस सौंपिना को छै उ पुरो हुन वालो छै। क्याखिनकि मैं जाणछूँ कि मैं अब जल्दी ही मरून वालो छूँ। +जसीकैं एक निको सिपाई लड़ाई में लगातार लड़ाई लड़नै रूछो, उसीकैं मैंले उ काम पुरो करछ्य जो मसीह यीशु ले मैंस करून खिन दी रैछ्यो। और मसीह में म्योरो विश्वास हमेशा मजबूत रियोछ। +अब प्रभु ले मैं खिन ईनाम राखिना को छै, क्याखिनकि मैं इसो जीवन जी छै जो ऊस खुश करछो। हमोरो प्रभु यीशु मसीह जो सच्चाई ले न्याय करछो, उ मैंस उ दिना ईनाम द्योलो जब उ न्याय करून खिन वापस आलो। मगर यो ईनाम सिर्फ मैंस नी द्योलो बल्कि उनून सबून ले जो वफादारी का दगाड़ प्रभु उनाको इंतजार करून मर्यान। +तैं म्यारा पास जल्दी उनाकी कोशिश कर। +क्याखिनकि देमास ले यो संसार का चीजून है प्रेम करछ्य, और मैंस छोड़भेरन थिस्सलुनीके शैहरा का तरफ खिन न्हैग्यो। और विश्वासी भाई क्रेसकेंस ले गलातिया प्रदेशा का तरफ खिन न्हैग्यो, और तीतुस दलमतिया प्रदेश तरफ खिन न्हैग्यो। +केवल लूका म्यारा दगाड़ छै। जब तैं आले, त मरकुस स ले अपून दगाड़ लीभेरन आये; क्याखिनकि उ याँ म्यारा काम में मेरि मद्दत करोलो। +तुखिकुस स मैंले इफिसुस शैहरा खिन भेज रैछ। +जब तैं आले म्योरो उ कोट जैस मैं त्रोआस शैहर में करपूसाक घर में छोड़ आरयूँ, ऊस लीभेरन आये और दगाड़ में किताब और खास करभेरन बाकारा की खाल स लीभेरन आये जैमें भौत खास बात लिखीनाक छन। +ताँमाको भांणा बनूनवालो सिकन्दर ले मैंस कई तरीका ले दुख पुजाछ, प्रभु उक बुरा कामून का न्याय करोलो। +तैले अपून आपस उ है बचा राखै, क्याखिनकि उले हमरि मसीह शिक्षा का बातुन को भौत विरोध करछ्य। +पैल बार जब रोम शैहरा का कचैरी में अपूनी सफाई दीन खिन गयूँ, तब म्यारा तरफ भटे बोलूनवालो कोई ले नी छ्यो, और सबून ले म्योरो दगोड़ो छोड़ दीछ। प्रार्थना करछूँ कि परमेश्वर यो बात खिन उनून माफ करौ। +पर प्रभु म्योरो मद्दतगार र्योछ, और मैंस सामर्थ दीछ ताकि मैं उ कचैरी में मजुद सब गैर-यहूदीन पुर तरीका ले यीशु मसीहक बारिमें सुसमाचार स सुणा सकयू, और मैंस मौत है ले बचाछ। +और प्रभु मैंस हरेक बुर कामून भटे छुड़ालो। उ मैंस सुरक्षित अपून स्वर्ग राज्य में पुजालो। उकी महिमा हमेशा-हमेशा हुनै रौ। आमीन। +प्रिस्का और उको घरवालो अक्विला स और उनेसिफुरूसा का परिवार स म्योरो नमस्कार। +विश्वासी भाई इरास्तुस कुरिन्थुस शैहर में रैग्यो, और मैंले त्रुफिमुस स मीलेतुस शैहर में छोड़ दीछ क्याखिनकि उ बिमार छ्यो। +जाड़ा दिनून है पैलि म्यारा पास उना कोशिश कर। युबुलुस, और पुदेंस, लीनुस, क्लौदिया, और दुसारा विश्वासी भाई ले तैंस नमस्कार कुंनान। +मैं प्रार्थना करछूँ, कि प्रभु और उको अनुग्रह त्यारा दगाड़ रौ। +यो चिठ्ठी पौलुसाक तरफ भटे छै। मैं परमेश्वरो को दास और यीशु मसीह को प्रेरित छूँ। मैंस परमेश्वरा का चुनिना का लोगून को विश्वास मजबूत करून और उनेरि मद्दत करून खिन चुन रैछ, ताकि उन उ सच्चाई जाणभेरन इसो जीवन जियून, जैले परमेश्वर स आदर मिलछो। +येक कारण उन परमेश्वरा का दगाड़ हमेशा खिन रून की आश करनान, क्याखिनकि परमेश्वर जो कभै झूठ नै बोलूनो, उले संसारा बनून है पैलि वादा करिना को छ्यो कि उक लोग हमेशा खिन ज्यूना रौला। +और अब बिल्कुल ठीक बखत में परमेश्वर ले यो सुसमाचार स हमार सामुनि प्रगट करछ्य, और हम येको प्रचार सबून का बीच करनू। हमार मुक्तिदाता परमेश्वर ले यो हुकुम दीभेरन मैंस जिमेदारी दी रैछ, कि उखिन यो काम करू। +मैं यो चिठ्ठी तीतुस खिन लिखूनमरयूँ। तैं म्यारा च्याला नियाती छै क्याखिनकि तैले मसीह में विश्वास करछै जसीकैं मैं करछूँ। मैं प्रार्थना करछूँ कि पिता परमेश्वर और हमोरो मुक्तिदाता यीशु मसीह तैंस अनुग्रह और दया, और शान्ति दीनै रून। +मैं तुमून क्रेते टापू येक कारण छोड़ आईना को छूँ, कि तुम वाँ का कामून की पुरी ब्यवस्था करा ताकि हर नगर में म्यारा हुकुम का अनुसार इसा अगुवान चुना, +जो निर्दोष, और अपून घरवाली का प्रति वफादार, और जिनारा बच्चाले विश्वासी हुन, और उन शरीराक इच्छान में चलूनवाला नै हुन, और ईजा-बबा को आदर करूनवाला हुन। +क्याखिनकि अगुवान परमेश्वरा का मुन्सी हुना का कारण निर्दोष हुन चैछो; नै जिद्दी, नै क्रोधी, नै पियक्कड़, नै मारपीट करनवालो, और नै नीच कमाईको लालची हो। +और घर में आईना का मेहमानून की इज्जत करून वालो, दुसारा लोगून खिन भलाई करून वालो, हर हालात में अपून में काबू राखून वालो, सच्चो न्याय करून वालो, धर्मी, और पवित्र जीवन जीन वालो, अपूनी इच्छान में काबू करून वालो हुन चैछो। +ऊस यीशु मसीह का बचनून में मजबूती ले विश्वास करून चैछो जो हमूले ऊस सिखाईना को छ्यो। ताकि उ दुसरान सही शिक्षा मानून खिन हिम्मत दी सकून, और दुसरान का गलतिन ठीक कर सकून। +मैं यो येक कारण कुछूँ, क्याखिनकि भौत लोग सही शिक्षा को बिरोध करनान, उन जो बक-बक करनान और दुसरान ध्वाका दीन सिखूनान। खास करभेरन उन यहूदीन का बारिमें जो सच्ची में विश्वासी बन ग्यान। +इसा लोगून विश्वासीन सिखूना को हुकुम जन दीये, क्याखिनकि जब उन इन बातुन सिखूनान जो उनून सिखूनी चैछी, त उन पुर परिवारो को विश्वास नाश कर द्याल। उन इसो येक कारण करनान ताकि धन कमा सकून। +क्रेते टापू में एक आदिमी ले जैस उन बुद्धिमान आदिमी माननान, उ कुंछो कि क्रेते का लोग हमेशा झूठ बोलनान और जानवरून की नियाती ब्‍यवहार करनान। उन आलसी और हमेशा भौत ज्यादा खानो खानान। +और क्रेते का लोगून का बारिमें यो बात अब ले सच्ची छै। येक कारण उनून कड़ी चेतावनी दीनै रौ, ताकि उ यीशु मसीह की सच्ची शिक्षा में विश्वास करून। +तुम यहूदीन की झूठ्ठी कथा-कहानीन और उन लोगून का हुकुमन को पालन जन कर्या, जो सच्चाई भटे भटक ग्यान। +उन लोगून खिन जिनारा मन में बुरा बिचार नाहातिन, सब चीज नियम का अनुसार शुद्ध छन, लेकिन उन लोगून खिन जो बुरा छन जो यीशु मसीह में विश्वास नै करना, जो कुछ ले उन करनान उ ठीक नै करूना +उन झूठ्ठी शिक्षा दीन वाला कुंनान कि हम परमेश्वर स जाणनू, लेकिन उन अपून काम ले दिखूनान कि उन जाणना। क्याखिनकि उन नफरत ले भरिना का छन और हुकुम नै मानून वाला छन और उन कोई ले भल काम करून योग्य नाहातिन। +लेकिन तीतुस तैखिन यो ठीक छै कि तैंस विश्वासीन सिर्फ उई सिखून चैछो जो यीशु मसीह की सच्ची शिक्षा छै। +बुढ़ा लोगून अपून आप में काबू राखून, और इसो तरीका को ब्यवहार करून ताकि लोग उनोरो आदर करून, और समझदारी ले जीन सिखौ। और उनून विश्वास में मजबूत हुन चैछो और दुसरान का दगाड़ प्रेम करून चैछो और सहन करूना की शक्ति हुन चैछी। +उसीकैं बुढ़ी स्यैनिन को ले इसीकैं ब्यवहार करून चैछो जो हर बात में परमेश्वरो को आदर दीन वाली। और केमें दोष लगून वाली और मदिरा पिन वाली नै हुन चैछी, बल्कि निकी बात सिखून वाली हो +ताकि उन जवान स्यैनिन खिन एक उदारण बन सकून। और यो ले सिखा सकून कि अपून घरवाला का और नान्तिनान का दगाड़ कसो प्रेम करून चैछो। +जवान स्यैनिन अपून आप में काबू राखून वाली, और अपून घरवाला का दगाड़ वफादार रौ और अपूनो घर स सभालून वाली और अपून-अपून घरवालान का अधीन रून वाली हो, ताकि परमेश्वर बचन की निन्दा नै पौ। +इसोई जवान आदिमीन ले समझदारी ले ब्यवहार करून खिन मजबूत करनै रौ कि उन ले अपून आप में काबू करूनवाला हुन। +तैंस हमेशा भल काम करून चैछो, ताकि तैं दुसारा लोगून खिन उदारण बनौ। जब तैं विश्वासीन परमेश्वरा का बारिमें सिखूछै, त तैंस निका इरादा ले सिखून चैछो, जैले लोग तेरो आदर कर सकून। +और तैंस सिखून चैछो जो सही छै, ताकि कोई ले तैमें दोष नै लागा सको, जैले त्यारा बिरोधीन शर्मिन्दा हुन क्याखिनकि उ शिक्षा में कोई बुरी बात नाहातिन, जैले कि उ त्यारा खिलाफ के कै सकून। +अपून विश्वासीन की मण्डली में दासून सिखौ कि उन हमेशा अपून मालिकून को हुकमो को पालन करून। उनून ऊसो करून खिन जेले उनार मालिक खुश रून, और उन उनार काम का बारिमें शिकायत नै करून। +चोरी-चालाकी जन करून; बल्कि उन साबित करून की उन हमेशा ईमानदार छन, ताकि लोग उनार निका ब्यवहार में ध्यान दीन और जो कुछ ले उन करनान उन लोगून का द्वारा हमार मुक्तिदाता परमेश्वरा का बारिमें संदेश सुणून को कारण बना। +उन विश्वासीन इसीकैं सिखौ, किलैंकी परमेश्वर ले सब लोगून को पाप भटे उद्धार को बाटो दिखाभेरन अपूनो अनुग्रह उनूनमें करछ्य। +यो अनुग्रह का कारण परमेश्वर हमून सिखूछो, कि हम उ स्वभाव स छोड़ून सिखा, जो परमेश्वरो को अपमान करछो और उन चीजून की इच्छा स ले छोड़ून चैंछो, जिनरी इच्छा अविश्वासी करनान। और जब कि हम यो संसार में छा त बुद्धिमानी ले और धार्मिकता का दगाड़ इसा तरीका जीवन जीया जैले परमेश्वर खुश हुछो। +हम इसीकैं ब्यवहार करनू जब हम उ दिनो को इन्तजार करूनमर्यान, जैकी हमून आश छै, उ दीन जब यीशु मसीह, जो हमोरो महान परमेश्वर मुक्तिदाता छै, अपूनी पुरी महिमा का दगाड़ संसार में वापस आलो। +यीशु मसीह ले अपून आपस हमून खिन सूली में बलिदान कर दीछ ताकि हमून हर प्रकार का बुराई भटे छुड़ा ले और हमून पापून भटे आजाद करभेरन अपून खिन एक इसी प्रजा बना ले जो भल काम करून खिन पुर जोश दगाड़ तैयार रौ। +येक कारण तीतुस मैं चाछूँ कि तैं क्रेते का विश्वासीन यो बातुन सिखौ जो मैंले तैंस बताईना का छन। अपून लोगून मजबूत कर और जाँ जरूरी हो, वाँ उनूनमें सुधार कर, तैंस इसो करून में म्यारा तरफ भटे पुरो अधिकार छै, कोई ले तेरो निरादर नी कर सकोलो। +विश्वासी लोगून याद दिलो, कि शासकून और अधिकारीन को आदर करून, और उनेरि हुकुम माना और दुसारान खिन हरेक भल कामून खिन तैयार रौ। +कैकी बदनामी जन कर, झगड़ालू नै हो, और शान्त आदत को हो, और सब लोगून का दगाड़ भौत दयालु बनभेरन रौ। +क्याखिनकि हम सब विश्वास में उन है पैलि मूर्ख और परमेश्वरा का हुकमून नै मानूनवाला छ्या, और लोगून थैं भटे ध्वाका खान वाला छ्या, और हम बुरी इच्छा और संसारा का चीजून का गुलाम छ्या, जसीकैं बैर-भाव और डाह करून में जीवन जी छ्या, और लोगून थैं नफरत करछ्या, और एक दुसारा भटे बैर राख छ्या। +लेकिन फिरले हमार मुक्तिदाता परमेश्वर ले अपूनी दया और प्रेम हम लोगून में दिखाछ, +उनूनले हमून पापून का सजा भटे छुड़ाछ, यो हमार द्वारा करिना का भल कामून का कारण नै जो हमूले कर्यान, उले अपूनी दया का अनुसार, हमार पापून धोभेरन दूर कर्यान। और पवित्र आत्माक द्वारा हमून नय्या स्वभाव और नय्या जीवन दीछ। +हमोरो मुक्तिदाता यीशु मसीहा ले जो उक द्वारा परमेश्वर ले पवित्र आत्मा दी रैछ, ताकि उ हमूथैं सामर्थ का काम करा सको। +जैले हम उ अनन्त जीवन स पाना की आश राखभेरन जो परमेश्वर ले हमून अपूनी संतान का रूप दीना को वादा करछ्य। और येका बारिमें हम जाण सकनू क्याखिनकि परमेश्वर ले अपून अनुग्रह का द्वारा हमून अपून दगाड़ सही ठैहराछ। +यो बात हर तरीका ले मानून लायक छै, जो मैंले तैंस बतायान और मैं चाछूँ कि तैं विश्वासीन इन बातूना का बारिमें मजबूती ले सिखौ। येक कारण कि जिनूनले परमेश्वर में विश्वास करछ्य, उन भल काम करून खिन अपूनो बखत दीन खिन ध्यान लगून। यो बात सबून खिन निकी और फैदा की छै। +लेकिन बेकारा बहसून है दूर रौ। वंशावालिन की सूची में अपूनो बखत खराब जन करा, बैर-भाव और बिरोध, और उन झगड़ान है जो मूसा का नियम-कानून का बारिमें हुनान, उनून है बचभेरन रौ, क्याखिनकि उन बातुन को कोई फैदा नाहातिन और नै कैकी मद्दत कर सकछी। +तैंस कम है कम द्वी बार उन लोगून चेतावनी दीन चैछी जो विश्वासीन की मण्डली में फुट डालनान, कि उन इसो करून बन्द करून। दुसारा बार चेतावनी दीन का बाद उनून है कोई सम्बन्ध जन राँखा। +तैं यो पक्का जाण ले इसा लोग जो जान बुझ भेरन पाप करनान, उन जाणनान कि उन बुर काम करून मर्यान और उ ऊस लगातार करनै रूनान। +जब मैं त्यारा पास क्रेते टापू में अरतियास और तुखिकुस विश्वासी भाईन भेजूलो, त म्यारा पास निकोपुलिस शैहर में उनाकी कोशिश करे, क्याखिनकि मैंले वाँई जाड़ान का मौसम में रूना को फैसाला करछ्य। +जब जेनास वकील और अपुल्लोसे स अपूनी यात्रा खिन निको रियान, तैं उनेरि मद्दत खिन जैले कर सकछ्य, उनून खिन करे। यो ध्यान राखे उनून के बात की कमी नै हो। +सिर्फ इतुकैं नै तैंस विश्वासीन सिखूनै रून चैंछो कि भल काम करून खिन लगातार मेहनत करनै रून ताकि उन लोगून की जरूरत पुरी हो सकौ। और यो विश्वासीन की मद्दत करोलो कि उन एक मक्शद का दगाड़ जीवन जी सकून। +म्यारा दगाड़ याँ का सब विश्वासी तैंस नमस्कार करनान। वाँ क्रेते में हमार दगाड़ विश्वासीन जो हमून प्रेम करनान, उनूनले म्यारा तरफ भटे नमस्कार कये। मैं प्रार्थना करछूँ कि तुम सबून में प्रभु अनुग्रह करो। +मैं पौलुस यो चिठ्ठी लिखूनमरयूँ। मैं यीशु मसीह की सेवा का कारण जेल में बन्द छूँ। और हमोरो दगड़िया विश्वासी तीमुथियुस तुमून नमस्कार करछो। हे प्रिय भाई फिलेमोन मैं तैंस चिठ्ठी लिखूनमरयूँ। +और मैं हमरि विश्वासी बैनि अफफिया, और हमार दगड़िया अरखिप्पुस, जो एक योद्धा की नियाती परमेश्वर की सेवा करछो, और उन विश्वासीन खिन ले लिखूनमरयूँ जो तुमारा घर में जाम हुनान। +और मैं प्रार्थना करछूँ कि हमार पिता परमेश्वर और प्रभु यीशु मसीहक तरफ भटे तुमून अनुग्रह और शान्ति मिलनै रौ। +मैं तुमून अपूनी प्रार्थना में याद करभेरन परमेश्वर स हमेशा धन्यवाद करछूँ। +लोग मैंस बतुनान कि तैं प्रभु यीशु में विश्वास करून में मजबूत छै और यो कि तैं परमेश्वरा का सब लोगून प्रेम करछै। +मैं परमेश्वर थैं प्रार्थना करछूँ कि विश्वासीन का दगाड़ जो तेरो दगड़िया छै, उ बढ़नै जौ, ताकि तैं उन सब चीजून पुरी तरीका ले समझ सको जो परमेश्वर ले हमून दी रैछ, यो सब मसीह की महिमा खिन हो। +क्याखिनकि हे विश्वासी भाई, दुसारान खिन तेरो यो प्रेम देखभेरन मैंस भौत खुशी और हिम्मत मिलछ्य, येक कारण कि त्यारा द्वारा परमेश्वरा का लोगून को दिल खुशी ले भरग्या। +येक कारण ले मैं तैंस मसीह में एक विश्वासी का नाता में ठीक काम करून खिन कुंछूँ, और मैंस मसीह में भौत हिम्मत छै और तैंस येस करना को हुकुम दी सकछूँ। लेकिन मैं बुजुर्ग पौलुस जो यीशु मसीह की सेवा करछूँ, अब जो एक कैद में छूँ सिर्फ तैथैं बिनती करछूँ, क्याखिनकि तैं मैंस और अपून दगाड़ का विश्वासीन का प्रेम करछै। +मैं उनेसिमुस खिन बिनती करछूँ, जो म्यारा च्याला की नियाती छै। जब मैं जेल में छ्यो त उ मसीह में म्योरो च्योलो बनग्यो। +उ त पैलि त्यारा के कामो को नी छ्यो, लेकिन अब उ हम द्वीवीन को भौत कामो छै। +चाहे मैं उनेसिमुस स भौत प्रेम करछूँ, फिरले मैं ऊस त्यारा पास भेजूनमरयूँ। +मैं ऊस अपूनी मद्दत खिन याँई राखून चांछूँ, जब की मैं यीशु मसीहा का बारिमें सुसमाचार प्रचार करना का कारण जेल में छूँ, और याँ मेरि अपूनी मद्दत करून खिन तेरि जाग ली शक छया किलैकी मैं जाणछूँ की तुम मेरि मद्दत करून चांछा। +लेकिन तेरि सहमति का बिना के नै करूँ चायो जेले तुम यो उपकार दबाब नै, लेकिन अपूनी खुशी ले करा। +शायद यो कारण छ्यो कि परमेश्वर ले उनेसिमुस स थ्वाड़ा बखत खिन त्यारा पास है भाग जान दीछ ताकि उ मसीह में विश्वास कर सको, और तैं हमेशा खिन ऊस अपून दगाड़ राँख सके। +तैं ऊस केवल अपूनो दास जन समझे, बल्कि उ एक दास है बढ़भेरन छै, और मैंले ऊस भौत प्रेम करछूँ, लेकिन तैंस ऊस और ले ज्यादा प्रेम करून चैछो आदिमी हुना का नाते और मसीह में विश्वासी भाई का नाता ले ऊस प्रेम करून चैछो। +जब उनेसिमुस त्यारा पास वापिस आलो त तैं उक दगाड़ निको ब्यवहार करे जसो तैं म्यारा दगाड़ करिना को छै। +और अगर उले तेरो केले नुकशान करिना को छै, और उमें तेरो केले उधार छै त मैं ऊस चुका द्यूलो। +मैं पौलुस अपून हात ले लिखछूँ, कि मैं ऊस चुका द्यूलो; हालांकि मैं तैंस यो याद दिलून जरूरी नै समझनू कि तुमोरो पुरो जीवन म्योरो कर्जदार छै। +हे प्रिय भाई, यो खुशी मैंस प्रभु में त्यारा तरफ भटे मिलौ, मसीह में म्यारा दिल स हौंसला ले भर दे। +मैंले तैंस यो चिठ्ठी येक कारण लिखछै, क्याखिनकि मैंस भरोसा छै कि तैं उई करले जो मैंले के रैछ। मैं जाणछूँ कि जो मैंले के रैछ तैं उ है ले ज्यादा करले। +एक बात और। तैं म्यारा रूना को इन्तजाम करा, क्याखिनकि मैंस उमीद छै कि परमेश्वर तुमेरि प्रार्थना को जबाब द्योलो और मैंस आभेरन तुमून फिर देखून द्योलो। +इपफ्रास, जो मसीह यीशु में म्यारा दगाड़ जेल में छै, +और मरकुस, अरिस्तर्खुस, देमास और लूका जो म्योरो दगड़िया प्रभु में काम करनान; यो सब तैंस नमस्कार कुंनान। +मैं प्रार्थना करछूँ कि प्रभु यीशु मसीह को अनुग्रह तुमून में हुनै रौ। आमीन। +पैलि युग में परमेश्वरले भौत बार और कई तरीका ले हमार पूर्वजून थैं परमेश्वरो को संदेश दिनवालान का द्वारा बात करछ्य। +लेकिन इन आखरी दिनून में हमूनथैं अपून च्याला का द्वारा बात कर्यान। परमेश्वरेले अपून च्याला द्वारा पुरी संसार बनाछ और ऊस सब चीजून को वारिस ठैहराछ। +च्योलोई परमेश्वरे की महिमाको उज्यालो छै, और उ हर तरीका ले परमेश्वरो को जसो छै। अपून शक्तिशाली बचनून का द्वारा, उ सबै स जो बनाई ग्योछ बनिना को रून खिन मद्दत करछो। उले लोगून उनार पापून भटे शुद्ध करछ्य, और येक बाद स्वर्ग में महिमामय परमेश्वरा का दैन तरफ जाभेरन बैठ छै। +येक कारण परमेश्वरे ले च्याला स एक इसो नाम दीछ, जो स्वर्गदूतून है ले महान छै, जैका द्वारा हम देख पानू कि च्योलो उनून है कई ज्यादा महान छै। +पवित्रशास्त्र में परमेश्वरे ले अपून कोई ले स्वर्गदूत थैं इसो नै क्यो, +“तै म्येरो च्योलो छै; +और आज मैं यो प्रकट करछूँ, कि तै म्येरो च्योलो छै।” +फिर, उले इसो अपून कोई ले स्वर्गदूत थैं नै क्यो, +“मैं उको पिता बनूलो, +और उ म्येरो च्योलो होलो।” +फिर परमेश्वर अपून प्रिय च्याला स संसार में भेजभेरन कुंछो, “परमेश्वरा का सब स्वर्गदूत उकी अराधना करून।” +और स्वर्गदूतून का बारिमें यो कुंछो, +“परमेश्वर अपून स्वर्गदूतून हवाक नियाती बना दीछो, +और अपून सेवकून धधकीना का आगा की नियाती बनूछो।” +लेकिन च्याला का बारिमें कुंछो, +“हे परमेश्वर, तैं हमेशा-हमेशा खिन राजा का नियाती राज्य करले। +उ अपून राज्य का मलिमें न्याय ले राज्य करछो। +तै भल कामून है प्रेम और बुरा कामून है बैर राखछै; +येक कारण मैं, त्यारा परमेश्वर ले, +तैंस चुन रैछ और त्यारा सब दगड़ियान है ज्यादा तैंस आदर और आनन्द दी रैछ।” +और पवित्रशास्त्र यो ले कुंछो; +“हे प्रभु, शुरू में तैंले धरती स बनाछ, +और तैले उ सब कुछ बनाछ जो आकाश में छै। +उन त नाश हो जाला; लेकिन तै हमेशा बनिना को रोले; +और उन सब कपड़ान की नियाती पुराना हो जाला। +और तै उनून चादर की नियाती लपेटी लेलै, +और उन कपड़ान का नियाती बदल जाला; +लेकिन तै नी बदलले, +और तै हमेशा ज्यूनो रौले।” +परमेश्वरे ले अपून कोई ले स्वर्गदूत थैं यो कभै नै क्यो: +“तै म्यारा दैन तरफ बैठ, +जब तक मैं त्यारा दुश्मनून पुरी तरीका ले त्यारा अधीन नै कर दीयू।” +तब, स्वर्गदूतून को हुना को कि मक्शद छै? स्वर्गदूत उन छन जो परमेश्वर की सेवा करनान; और परमेश्वर उनून उन लोगून की देखभाल करून खिन भेजछो जो उद्धार पान वाला छन। +येक कारण हमून जो सुसमाचार मिलीना को छै, उमें निकीकैं ध्यान दिन चैछो। काँई इसो नै हो कि हम सच्चाई भटे भटक ज्या। +किलैकी यहूदी लोगून ले उन नियम कानून में विश्वास करछ्य, जो परमेश्वर ले मूसास स्वर्गदूतून का द्वारा दीईनाक छ्या। जब यो साबित भ्योछ, त हरेक अपराध और हुकुम नै मानना का कारण परमेश्वर ले उनून सजा दीछ। +त हम लोग कसीकैं बच सकला, अगर हम यो महान उद्धारो को तिरस्कार करला? यो महान उद्धारा का बारिमें हम प्रभु यीशु मसीह का द्वारा जाण पाया। और जिन शिष्यून ले उथैं सुणिना को छ्यो, उनूले हमून बातछ की यो सच्ची छै। +और दगाड़-दगड़े परमेश्वर ले अपूनी इच्छा का अनुसार चमत्कार, और अद्धभुत कामून, और कई प्रकाराक सामर्था का कामून, और पवित्र आत्मा का बरदानू बाड़ना का द्वारा येस सच्ची में साबित करनै र्योछ। +परमेश्वरले उ उनवाला संसार स, जैक बारिमें हम कुंन मर्या, स्वर्गदूतून का अधीन नै, बल्कि यीशु मसीहक अधीन करिना को छै। +लेकिन पवित्रशास्त्र में केले यो कईना को छै; +आदिमी छै कि तुम ऊस याद करा +या आदिमी कि छै, कि तै परमेश्वर, उनेरि चिन्ता करो? उ आदिमी है ज्यादा के नाहातिन। +पिता परमेश्वर तैले आदिमी स सिर्फ थ्वाड़ा बखत खिन स्वर्गदूतून है थ्वाड़ा कम शक्ति का दगाड़ बनाछ, +तैले ऊस एक राजा नियाती महिमा और सम्मान दीछ, और ऊस अपून हातुन का कामून में अधिकार दीछ। +“तैले सब कुछ उक अधीन में कर हैछ।” +येक कारण याँ इसो लागछो कि परमेश्वर ले सब कुछ आदिमी का अधीन कर दी हैछ। इसो केले नाहातिनो, जो उक अधीन नै हो। लेकिन हम देख सकनू कि आज तक ले सब कुछ आदिमी में नाहातिन। +लेकिन हम यीशु स देखनू! ऊस थ्वाड़ा बखत खिन स्वर्गदूतून है थ्वाड़ा कम कर दी ग्योछ, ताकि परमेश्वरा का अनुग्रह ले उ सबून खिन मर ज्यो। और येक कारण उले दुख उठाछ और मरग्यो, संसारा का सब लोगून खिन मरग्यो। परमेश्वर ले ऊस महिमा और आदर दीछ। +किलैकी परमेश्वरेले सब कुछ बनाछ और सब कुछ उको छै, ऊस यो निको लागछ्य, ताकि उ भौत सारा लोगून अपूनी महिमा में भागीदार करो, परमेश्वरेले को फैसला लीछ कि यो सही होलो कि प्रभु यीशु दुख उठाभेरन इसो आदिमी बन ज्यो जो चरित्र में पूर्ण छै। क्याखिनकि यीशुई छै जो उनून उद्धारा का तरफ ली जा सकछो। +क्याखिनकि जो लोगून उनार पापून भटे शुद्ध करछो, और जो लोग पापून भटे शुद्ध करि जानान, उन सबून को एक्कै पिता छै; योई कारण उ उनून भाई-बैनि कुन में नै शरमानू। +येका बारिमें मसीह परमेश्वर थैं इसीकैं कुंछो: +“जो भल काम तैले मैंखिन करिना का छन, +उ मैं अपून लोगून बतुलो, +जब उन तेरि अराधना करून खिन जामा होला, तब मैं उनार बीच तेरि महिमा करूँलो।” +उ फिर कुंछो: +“मैं परमेश्वर में भरोस राखूँलो।” +और फिर यो ले कुंछो: +“या मैं उन लोगून का दगाड़ छूँ जो परमेश्वर ले मैंस दी रैछ।” +किलैकी जिनून परमेश्वरेले नान्तिना कैभेरन बुलाछ, मतलब कि जो मास और खूनाक बनिना का छन, यीशु हर तरीका ले हमार नियाती बन गयो और संसार में आछ ताकि उक मरना का द्वारा, मौत में अधिकार राखून वाला शैतान स नाश कर सकौ। +यो कारण प्रभु यीशु ले उन लोगून को उद्धार करछ्य जो अपूनो पुर जीन्दगी मौताक डर में होभेरन गुलामून की नियाती जीन मरेछ्या। +किलैकी प्रभु यीशु त स्वर्गदूतून नै बल्कि अब्राहम का वंश की मद्दत करछो। +यो कारण ले ऊस हर तरीका ले अपून भाईन की नियाती बनूनो पड़छो। इसीकैं उ परमेश्वरो को महायाजक बनछ्य जो कि दयालु और विश्वासयोग्य छै। और येक कारण उ अपूनास एक बलिदान का रूप में चढ़ा सको जो लोगून का पापून दूर कर द्योलो। +किलैकी जब उले परीक्षान का बखत दुख सहन करछ्य त अब उ उन लोगून की मद्दत कर सकछो जो परीक्षान ले दुखून को सामना करून मर्यान। +येक कारण, हे म्यारा विश्वासी भाईयो, तुमून स्वर्ग में उक दगाड़ शामिल हुन खिन बुला रैछ, उ प्रेरित और महायाजक मसीह यीशु में ध्यान दी, जो हमून खिन परमेश्वरो को सुसमाचार लीभेरन उनो वालो छै। +यीशु परमेश्वरा का प्रति विश्वासयोग्य छयो, जैले ऊस यो काम करून खिन चुनिना को छ्यो। उसीकैं, मूसा ले विश्वासयोग्यता ले उ सब कुछ करछ्य जो परमेश्वरे ले ऊस करून खिन कईना को छ्यो। +लेकिन यीशु मूसा है इतुक ज्यादा महिमाक योग्य समझी ग्योछ, जतुक कि घरो को बनूनवालो घर है ज्यादा आदर राखछो। +किलैकी हरेक घरो को कोई नै कोई बनूनवालो हुछो, लेकिन जैले सब कुछ बनाछ उ परमेश्वर छै। +मूसा त परमेश्वरा का सब लोगून खिन विश्वासयोग्य र्योछ, जो केले मूसा ले करछ्य उ, उ तरफ इशारा करूनमर्योछ जो परमेश्वर बाद में कुंनवालो छ्यो। +लेकिन मसीह एक च्याला का नियाती परमेश्वरा का घरो को हक्कदार छै और हम उक घरा का लोग छा। अगर हम अपूनो साहस और उ आश में विश्वास स बनाईना को राखनू त हमी उक घर छा। +येक कारण जसीकैं पवित्र आत्मा पवित्रशास्त्र में कुंछो, +“अगर आज तुम परमेश्वरे की आवाज सुणछा, +त अपून मन स कठोर जन करा, +जसो तुमार पुरखानले बंजर जाग में +परीक्षा का बखत परमेश्वरा का बिरोध में करछ्य। +वाँ तुमार पुरखानले चालीस सालून तक, +म्यारा महान कामून देखना का बाद ले चुनौती दीभेरन मैंस परख छ्या। +यो कारण मैं उ बखत का लोगून भटे गुस्सा रयूँ, +और उनूनले मैंस स्वीकार नै कर्यो। और मैंले जो करना को हुकुम दीछ, ऊस करून है उन इनकार करनान। +तब मैंले गुस्सा में आभेरन कसम खाछ, +‘उ जमीन जाँ मैं उनून विश्राम दीछूँ, उमें नी पुज पाला’।” +हे म्यारा विश्वासी भाईयो, सतर्क रौ, कि तुमून में इसो बुरो और अविश्वासी मन नै हो, जो, जीवन दीन वाला परमेश्वर है दूर हो ज्या। +जब ले तुम पवित्रशास्त्र स “आज का दिन” कुंन सुणछा, त बड़िया तरीका ले जीन खिन हर दिन एक दुसरा स हौंसला बढूनै रौ, अगर नै, त पाप में फसना का द्वारा तुमार मन कठोर हो जाला। +अगर हम अपून पैला भरोसा स आखरी तक बनाईना को राखनू, त हम मसीह का दगाड़ बनिना का रूनू। +जसो कि पवित्रशास्त्र में लिखीना को छै, +“अगर आज तुम परमेश्वरे की आवाज सुणछा, +त अपून मनून कठोर जन करा, जसो तुमारा पुरखानले जंगल में परमेश्वरो को बिरोध करिना को छ्यो।” +को छ्या उन, जिनूनले परमेश्वरे की आवाज सुणना का बाद उक खिलाफ भड़काछ? यो सब उई लोग छ्या जिनरी मूसा ले मिस्र देश भटे भ्यार निकालून खिन अगुवाई करिना की छी। +केले परमेश्वरेस चालीस सालून तक गुस्सा दिलाछ? यो इस्राएली लोग छ्या जिनूनले बंजर जाग में पाप करछ्य और मर ग्या। +और जब परमेश्वरेले यो ऐलान करछ्य कि, उन जमीन में कभै ले नी पुज सकूनो जाँ में उनून आराम द्यूलो, त उ सिर्फ उन लोगून का बारिमें कुंन मर्योछ, जिनूनले उको हुकुम नै मान्यो। +येक कारण हम समझनू कि उन अपून अविश्‍वास का कारण आरामा का जाग में नी पुज पाला। +परमेश्वरेले हमूनथैं वादा करिना को छै कि हम आराम का जाग में जूला, येक कारण आरामा का जाग में पुजना को वादा आजि ले छै। त हमून भौत सतर्क रूनो चैछो; और तुमून में भटे कैसे ले उ आरामा का जाग में जाना को मौका नै छोड़ून चैछो। +जसीकैं हमून यीशु मसीह का बारिमें सुसमाचार सुणछ्य, उसीकैं इस्राएल का लोगून ले आरामा जाग में पुजना को सुसमाचार सुणछ्य। लेकिन उनूनले उमें विश्वास नै कर्यो। किलैकी, उ सुसमाचार उनून खिन बेकार छ्यो। +येक कारण हम लोग जो उ बात में विश्वास करनू जो परमेश्वरेले कईना की छै, आरामा का जाग में पूजला; और जसो दुसरान का बारिमें परमेश्वरेले क्योछ, +“मैंले अपून गुस्सा में कसम खाछ, कि उन म्यारा आरामा का जाग में नी जा पाला।” +परमेश्वरे ले यो येक कारण नै कयो किलैकी आरामा की जाग एल तैयार नी छी। यो संसार स बनून बखत भटे ही तैयार हो चुक गैछी। +किलैकी सातवाँ दिन का बारिमें परमेश्वरे ले पवित्रशास्त्र में इसीकैं कईना को छै, +“परमेश्वरे ले सातवाँ दिन अपून सब कामून पुरो करभेरन आराम करछ्य।” +हमूनले पवित्रशास्त्र में यो ले पढ़ीना को छै, +“उन म्यारा आरामा का जाग में नी जा सकाला।” +इस्राएलाक उन लोग, जिनारा बीच पैलि बार सुसमाचार सुणाई ग्योछ, उन वाँ जान में असफल हो ग्यान किलैकी उनूनले परमेश्वरा का हुकमून नै मान्यो। लेकिन उनून खिन उ आरामा का जाग में जाना को आजि ले मौका छै। +येक कारण परमेश्वरे ले अपून आरामा का जाग में जान खिन एक बखत तय कर रैछ, और उ बखत आज छै। और कई साल बाद, उले दाऊदाका द्वारा इन बातुन कुंछो, जो पैलि भटे कयी गैछ्या। +“अगर आज तुम परमेश्वरे की आवाज सुणछा, +त अपून मन स कठोर जन करा।” +और इस्राएला का लोगून का बारिमें, अगर यहोशू ले उनेरि अगुवाई करभेरन उनून उ आरामा का पुजाछ जो परमेश्वरे ले तैयार करिना को छ्यो, त फिर यो जरूरी नाहातिन कि परमेश्वर फिर हमून एक बार उ बखत का बारिमें बतूनो जब लोगून उमें भेजि जाला। +येक कारण परमेश्वरा का लोगून खिन आजि ले एक जाग तैयार छै, जाँ उन पुर तरीका ले आराम कर सकनान। उन उई तरीका ले आराम कराला जसीकैं परमेश्वरे ले सातवाँ दिन आराम करछ्य। +परमेश्वरेले अपूनो काम स खतम करना का बाद आराम करछ्य। और यो उन सबून का नियाती छै जो परमेश्वरा का पास आराम करून जानान। उन अपूनो काम खतम करना का बाद आराम कराला। +येक कारण हम उ आरामा का जाग में पुजना की कोशिश करा, किलैकी कोई ले आदिमी स उन लोगून की नकल नै करूनी चैनी जिनूनले परमेश्वरा हुकमून मानून है मना कर दीछ। तब हम उ आरामा का जाग में पूजला। +किलैकी परमेश्‍वर का बचन जीवित और असरदार छै, और उ द्वी धारी तलवार है ले ज्यादा तेज छै, जो हमार भितर आभेरन हमेरि आत्मा, प्राण, जोड़ून और गुदा-गुदा स भेद दीछो, और यो हमार मनै की इच्छान और बिचारून परखछो। +परमेश्वरा का नजरून में यो संसारो को कोई ले आदिमी लुकीना को नाहातिन, हमून सब कामून को हिसाब दीन पड़ोलो उक सामुनि सब चीज खुलीना का और प्रगट छन। +यीशु जो स्वर्ग खिन ग्योछ, उ परमेश्वरो को च्योलो छै। उ हम सबून को महायाजक छै। येक कारण आ हम उ विश्वास स छोड़े बिना मजबूती ले बनिना का रौ, जैस हमूले सबून का सामुनि स्वीकार करिना को छ्यो। +किलैकी यो महायाजक, जो यीशु मसीह छै, हमेरि हरेक कमजोरी स समझछो। शैतान ले हमार नियाती हर बात में यीशु मसीह की परीक्षा लीछ; लेकिन उले कोई ले पाप नै कर्यो। +येक कारण आ हम बिना केका डरले परमेश्वरा सामुनि आ, तब परमेश्वर हमून में दया और अनुग्रह दिखालो, और जब हमून जरूरत होलि तब उ हमरि मद्दत करोलो। +परमेश्वर हरेक महायाजक स इस्राएला का लोगून में भटे चुनछो, और उ लोगून की भलाई खिन परमेश्वरो को काम करून खिन नियुक्त करि जाछो। उ येक कारण भेंट और बलि चढ़ूछो ताकि परमेश्वर लोगून का पापून माफ कर दे। +किलैकी उ एक आदिमी हुना का नाता ले उ खुद ले दुर्बलतान का अधीन ले छै। यो कारण उ नासमझ और भटकिना का लोगून का दगाड़ प्रेम ले ब्यवहार कर सकछो। +और एक महायाजक हुना का नाता ले उ खिन यो जरूरी छै कि उ लोगून का पापून दूर करून खिन बलिदान चढ़ौ, और अपून पापून ले दूर करून खिन ले बलिदान चढ़ौ। +कोई ले आदिमी खुद स महायाजक हुना को सम्मान दीना को फैसला नै कर सकनो, एक आदिमी सिर्फ येक कारण महायाजक बनछो किलैकी परमेश्वरेले ऊस नियुक्त करिना को छै जसीकैं पैलो महायाजक हारून नियुक्त करि गैछ्यो। +उसीकैं, मसीह ले अपूनास महायाजक बनून खिन नियुक्त करभेरन खुद अपूनो सम्मान नै कर्यो, बल्कि परमेश्वरेले मसीह थैं यो कैभेरन ऊस नियुक्त करछ्य जो उले कोई दुसारा याजक थैं कभै नै क्यो, जो कि पवित्रशास्त्र में भजनकार ले लिखीना को छै, +“तै म्येरो च्योलो छै; +आज मैं यो घोषणा करछूँ कि मैं त्येरो बबा छूँ।” +इसा तरीका ले दुसरा जाग में परमेश्वरेले उथैं फिर क्योछ, +उसीकैं “तै हमेशा खिन एक याजक छै, +जसीकैं मलिकिसिदक + एक याजक छ्यो।” +यीशु मसीह ले यो धरती में अपून जीवनकाल में उथैं, जोरले धध्याभेरन और रोभेरन, परमेश्वरथैं प्रार्थना और बिनती करछ्य जो ऊस मौत भटे बचा सकछ्यो, और अपूनास परमेश्वरे स सौपना का कारण उकी प्रार्थना और बिनती सुणि गैछ। +जब की, यीशु परमेश्वरा का च्योलो छै, उले उन दुखून का द्वारा जो उले सहन करछ्य, परमेश्वरो को हुकमून को मानूनो सिखछै। +परमेश्वरेले ऊस एक महायाजक का रूप में स्वीकार करछ्य जो कि हर तरीका ले सिद्ध छ्यो। उ उन सबै लोगून अनन्त जीवन दीन खिन एक बुनियाद का रूप में ठाड़ छै जो उको बचन को पालन करनान। +और ऊस परमेश्वरा का तरफ भटे महायाजक पद मिलछ्य जसीकैं मलिकिसिदक स मिलछ्य। +येक बारिमें बतून खिन भौत कुछ छै लेकिन उनार बारिमें बिस्तार में बतूनो मुश्किल छै। किलैकी तुम परमेश्वरा का बचन स सिखून में आलसी बन गैछा। +सच्च त यो छै, कि यो बखत तक त तुमून शिक्षा दीन वाला बन जानो चैछ्यो। लेकिन तुमून त ऐल कोई इसा आदिमी की जरूरत छै जो तुमून दुबारा है परमेश्वरे की शिक्षा का बातुन शुरू भटे सिखौ। तुम इसा बन गैछा कि तुमून अनाजा का बदला ऐल तक दूध चैछो। +जो लोग दूध पिनान उन उ नान बच्चा का नियाती छन जो सच्ची में परमेश्वरा का नजरून में सही जीवन जीना का बारिमें नै जाणना। +ठोस अनाज सिर्फ उन लोगून खिन छै जो परिपक्व छन और परमेश्वरा का नजरून में ठीक तरीका जीवन जीनान और परमेश्वरा का शिक्षा का द्वारा सिख चुक ग्यान कि निको छै और कि बुरो छै। +येक कारण जब हमून सबून है पैलि मसीह का बारिमें सिखाई ग्योछ, उनी बुनियादी शिक्षान दोहराते नै रौ; आ हम मसीह का शिक्षा है अघिल बढ़भेरन शिक्षान का बारिमें बातचीत करा। हम अपून पापी आदतून, जो मौता का तरफ ली जानान, पश्चाताप कसकैं करूनो चैछो, और परमेश्वर में विश्वास करूना का बारिमें, +और तुमून बपतिस्मा का बारिमें, और केका मलि में हात राखभेरन आशीष दीना का बारिमें, और मरिनान में भटे ज्यूना हुना का बारिमें, और आखरी न्याय का शिक्षा की बुनियाद फिर डालना की जरूरत नाहातिन। +अगर परमेश्वर चालो, त मैं तुमून सही शिक्षा द्यूलो। +जो लोग विश्वास स छोड़ दीनान, उनून फिर पश्चाताप करना खिन वापस नै लीयाई जा सकूनो। उनूनले एक बार परमेश्वर की सच्चाई स जाणभेरन, जो परमेश्वरा का तरफ भटे उछी और उनून स्वर्ग भटे बरदान मिलीना को छै और उनून दुसरान का दगाड़ मिलभेरन पवित्र आत्मा ले पाछ। +उनूनले अनुभव करिना को छ्यो कि परमेश्वरा का तरफ भटे उनवाला संदेश निको छै और उनूनले उ उनवाला परमेश्वरा का राज्य की सामर्थस ले अनुभव करिना को छै। +उनून दुबारा वापस ल्यूना का कोई बाटो नाहातिन क्याखिन उन परमेश्वर भटे दूर हो ग्यान, और उन खुद परमेश्वरा का च्याला स दुबारा सूली में चढ़ूनान और ऊस शर्मिदा करनान, जैका कारण दुसारा लोगून का सामुनि मसीह स नीचो दिखूनान। +जिन लोगून निकी शिक्षा मिलीना छै, उन उ जमीनै की नियाती छन जैमें भौत बरखा हुछी। अगर जमीन निकी छै, त उ किसान स निकी फसल दीछी और उमें परमेश्वर की आशीष हुछी। +दुसारा लोग उ जमीनै की नियाती छन जैमें काँणा और झिलझाल पैद हुनान, जिनरी के कीमत नाहातिन। परमेश्वर इसी जमीन स श्रापित करोलो, और इमें पैद हुनान वाली बेकार चीजून आग में जला द्योलो। +लेकिन हे म्यारा विश्वासी भाईयो, तुम निको काम करून में रौ। किलैकी परमेश्वरेले पैलि तुमून बचा लीछ। येक कारण यो सारी बात तुमून खिन नाहातिन। +जसा तुमूले निका काम करिना का छन और ऐल तुम परमेश्वरा का नाम में परमेश्वरा का लोगून खिन प्रेमा दगाड़ सेवा को काम करून मरेछा, येक कारण परमेश्वर तुमार कामून नी भुलोलो। किलैकी उ धर्मी छै। +आलसी जन बना। लेकिन कड़ी मेहनत करून वालान की नियाती तुमून अंत तक धीरज और विश्वास में मजबूत आश राखभेरन इन प्रेम का कामून करून जारी राखून चैछो, ताकि परमेश्वरा का करिना का वादा पा सका। +परमेश्वरेले जब अब्राहम थैं वादा करछ्य, त उहै ठूलो कोई और नी छ्यो, जैकी कसम खा सकछ्या, येक कारण उले अपूनी कसम खाभेरन क्योछ, +“मैं सच्ची में तैंस भौत आशीष द्यूलो, और त्येरा वंश को बढ़ूनै जूलो।” +अब्राहम ले धीरज राखभेरन लम्बा बखत तक इंतजार करछ्य। तब ऊस उ मिलछ्य जैको वादा परमेश्वरेले करिना को छ्यो। +कसम खान बखत लोग हमेशा अपून है ठूला आदिमी को नाम लीनान। कसम यो साबित करछी कि जो उन कुंन मर्यान उ सच्ची छै, और यो हरेक बिवाद स खतम कर दीछो। +येक कारण परमेश्वरेले एक कसम खाछ। येक द्वारा उ उन लोगून जिनूनथैं वादा करिना को छ्यो यो दिखून चाछो कि उ ऊस पुर करोलो जैको वादा उले करिना को छ्यो। +त फिर याँ द्वी बातुन को जिकर छै, एक परमेश्वरो को वादा और दुसरी उकी कसम, जो कभै नै बदली सकूनो और जिनारा बारिमें परमेश्वर कभै झूठ नै के सकनो। येक कारण हम जो परमेश्वरा का पास सुरक्षा पान खिन आईना का छा और जो आश उले हमून दी रैछ, ऊस थामिना का छा, और हम भौत खुश छा। +जसीकैं एक ठूलो टुकूड़ो स जियोड़ा में बाँदीभेरन नाव स रोकछी और मजबूत राखछी, उसीकैं यो आश हमार जीवन स रोकछी और मजबूत बना राखछी। जैमें हम आश करनू उ यीशु छै; जो स्वर्ग में महापवित्र जाग में परमेश्वरा का पास ग्योछ। +यीशु हमून है अघिल और हमून खिन स्वर्ग में ग्योछ। उ याजक मलिकिसिदक का नियाती हमेशा खिन महायाजक बन ग्योछ। +यो मलिकिसिदक शालेम शैहरो को राजा छ्यो और परमप्रधान परमेश्वरो को याजक छ्यो। जब अब्राहम राजान लड़ाई में हराभेरन वापस उन मर्योछ्यो, त मलिकिसिदक थैं मिलछ्य, और ऊस आशीष दीछ। +अब्राहम ले मलिकिसिदक स लड़ाई में जीतभेरन ल्याईना की सारी चीजून को दसवाँ हिस्सा दीछ। मलिकिसिदक को नामोको मतलब छै, “धार्मिकता को राजा” छै, और शालेम शैहरा का मतलब छै, “शान्ति” छै, त उ “शान्ति को राजा” ले छै। +जैका नै त ईजा-बबा छन, नै त खानदान छै, जैको नै दिनून की शुरूवाद छै और नै जीवन को अन्त छै; लेकिन परमेश्वरा का च्याला का नियाती उ हमेशा खिन याजक छै। +अब येमें ध्यान करा कि मलिकिसिदक कतुक महान छ्यो, जैस हमोरो पूर्वज अब्राहम ले लड़ाई में जीतभेरन ल्याईना का सब चीजून को दसवाँ हिस्सा दीछ। +मूसा का नियय-कानून बतूना कि लेवी का वंशज, जो याजक बननान, उनून इस्राएला का लोगून, मतलब उन अपून लोगून का पास जो छन उमें भटे दसवाँ हिस्सा लीनो चैछो। परन्तु उन याजक और दुसारा लोग भाईन की नियाती छन किलैकी उन सब अब्राहम का वंशज छन। +लेकिन यो आदिमी मलिकिसिदक, जो लेवी का वंशो को नी छ्यो, उले अब्राहम थैं दसवाँ हिस्सा लीछ, हालाकि अब्राहम उ छ्यो जैस परमेश्वरोको वादा मिली को छ्यो, फिरले मेलिकिसिदक ले ऊस आशीष दीछ। +हम निकीकैं जाणनू कि जो आशीष दीछो उ आशीष पान वाला है ठूलो हुछो। +याजक दसवाँ हिस्सा लीनान, हालाकि उन सिर्फ आदिमी छन जो ज्यूना रूनान और फिर मर जानान। लेकिन यो याजक मलिकिसिदक जैले दसवाँ हिस्सा लीईना को छ्यो, उक बारिमें पवित्रशास्त्र में गवाही दी गैछ कि उ एल ले ज्यूनो छै। +त हम यो ले के सकनू, जब अब्राहम ले मलिकिसिदक स दसवाँ हिस्सा दीछ, तब तक लेवी अब्राहम का परिवार में पैद नै भ्यो। लेकिन फिरले यो इसो छै कि अब्राहम का वंशज हुना का कारण लेवी ले खुद ऊस उ दसवाँ हिस्सा दीछ। +लेकिन मूसा का नियम-कानून में यो कुंछो, कि याजक लेवी लोगून का खानदान भटे हुनो चैछो, किलैकी याजक कैसे ले सिद्ध नै बना सकनो। येक कारण एक और याजक की उनाकी जरूरत छी, एक इसो याजक जो हारून की नियाती नै बल्कि मलिकिसिदक का नियाती छ्यो। +किलैकी जब याजक को पद बदल जाछो त नियम-कानून को ले बदलून जरूरी छै। +हम इन बातुन मसीहक बारिमें कुंन मर्या, जो दुसरा गोत्र भटे छ्यो। उ गोत्र में भटे कभै ले केले ले एक याजक का नियाती वेदी में सेवा करिना की नाहातिन। +सबै जाणनान, कि हमोरो प्रभु यीशु यहूदा को वंश को छै, मूसा ले यहूदा का वंशजून में कैसै ले याजक बनना का बारिमें के नै बतायो और नै यहूदा का वंश में भटे कभै कोई याजक बनिना को छ्यो। +अब हम और ले निकीकैं समझ सकनू, कि मूसा का नियम-कानून और याजक स बदल दी ग्योछ, किलैकी हमोरो महायाजक जो एल आर्योछ, उ मलिकिसिदक को जसो एक याजक छै। +यीशु कोई खास आदिमी मतलब लेवी का वंश भटे तालुक राखून वाला नियमून और विदी का कारण याजक नै बन्यो। लेकिन उ अपून जीवन की सामर्थ का अनुसार याजक बन ग्यो जो कभै खत्म नी होलि। +किलैकी परमेश्वरेले उक बारिमें पवित्रशास्त्र में कईना छै, +“तै मलिकिसिदक का नियाती +हमेशा खिन याजक बन गैछै।” +पैलि मूसा का नियम-कानून उ नै कर पाया जो इनून करून चैछ्यो; और कोई काम का नै हुना का कारण बदल दी ग्यान। +येक कारण मूसा का नियम-कानून कोई ले बात स सिद्ध नै करना, और उकी जाग में हमार पास एक भौत ठूली उमीद छै जो यीशु मसीह में छै, जैक द्वारा हम परमेश्वरा का नजदीक जा सकनू। +येक दगाड़ जब परमेश्वरेले यीशु मसीह स याजक का रूप में नियुक्त करछ्य त उले एक कसम खाछ। +किलैकी लेवी का वंश त बिना कसम खाये याजक बनग्या, लेकिन यीशु मसीह कसम खा भेरन परमेश्वरा का तरफ भटे नियुक्त करि ग्योछ जेले उक बारिमें क्योछ, +“मैं परमेश्वर, जो यो कसम खाछूँ, और मैं अपून फैसला ले नै पछतालो कि, +‘तै हमेशा खिन मलिकिसिदका का नियाती एक याजक बन गैछै’।” +येक कारण यीशु उ छै जो एक महान वाचा स पुरो हुना को कारण बनछो। +याँ यीशु मसीह को याजक हुना को एक और फैदा छै, उन त भौतसा याजक बननै आयान, किलैकी उनूमें में भटे सबून की मौत हो गैछ और यो कारण उन अपूनो काम जारी नै राख सकना। +लेकिन यीशु मसीह हमेशा खिन याजक बनिना को रूछो; येक कारण दुसोरो कोई ले ऊसो याजक नै बनोलो जसो उ छै। +येक कारण जो यीशु मसीह का द्वारा परमेश्वरा का पास उनान, उ उनोरो पुरो-पुरो उद्धार कर सकछो, किलैकी उ उनून खिन बिनती करून खिन हमेशा ज्यूनो छै। +इसो महायाजक हमेरि जरूरत स पुरो कर सकछो, जो पवित्र हो, जैमें के दोष नै हो, शुद्ध हो, पापिन भटे अलग रूछो, जैस स्वर्ग भटे ऊचो करि ग्योछ। +और यीशु मसीह उन महायाजकून का नियाती नाहातिन जो हारूना का वंशज छ्या, यीशु मसीह स यो जरूरी नाहातिन कि हर रोज पैलि अपून पापून और फिर लोगून का पापून खिन बलिदान करो; किलैकी यीशु मसीह ले एक्कै बारिमें सब लोगून का पापून खिन अपूनास बलिदान कर दीछ। +किलैकी मूसा का नियम-कानून त कमजोर आदिमी स महायाजक नियुक्त करछी; लेकिन उ कसम जो मूसा का नियम-कानून का बाद आछ उले परमेश्वरा च्याला स महायाजक का रूप में चुन छै। जो हमेशा हमून खिन सिद्ध महायाजक बन ग्योछ। +अब जो बात हम कुंन मर्या, उनूनमें भटे सबून है ठूली सच्चाई यो छै, कि हमार पास इसो महायाजक छै, जो ऐल ले स्वर्ग में परमप्रधान परमेश्वरा का सिंहासनाक दैंना तरफ जाभेरन बैठिना को छै। +हमोरो महायाजक स्वर्ग में भौत पवित्र जाग और उ सच्चो तम्बू को सेवक छै, जैस कोई आदिमी ले नै, लेकिन प्रभु ले ठाड़ करिना को छ्यो। +किलैकी हरेक महायाजका का पापून की माफी खिन और बलिदान चढ़ून खिन चुनी जाछो, यो कारण जरूरी छै, कि हमार महायाजक यीशु का पास ले के चढ़ून खिन हो। +और अगर मसीह धरती में हुनो त कभै याजक नी हुनो, येक कारण धरती में मूसा का नियम-कानून का अनुसार, पैलि भटे याजक भेंट चढ़ूनान। +जो यो याजक करनान, उन सिर्फ उनेरि एक नकल और एक परछाई छै जो स्वर्ग में छै, लेकिन यो ऊसो नाहातिन जसो स्वर्ग में छै। किलैकी जब मूसा मिलाप वाला तम्बू स बनून खिन तैयार हो रैछ्यो, तब परमेश्वरेले ऊस यो चेतावनी दी, “देख जो नमूना तैंस पहाड़ में दिखाई ग्योछ, उक अनुसार सब कुछ बनाये।” +लेकिन जो याजक को काम यीशु मसीह मिलछ्य, ऊस उन याजकून है ज्यादा सेवा को काम मिलीना को छै। किलैकी उ उई छै जो महान वादा का अनुसार, परमेश्वरा का सामुनि हमून खिन एक भौत महान वादा का मध्यस्थता करछो। +किलैकी अगर उ पैलि वाचा निर्दोष हुनी, त दुसारा वादा की जरूरत नै हुनी। +लेकिन परमेश्वरा का लोगून में दोष लगाभेरन कुंछो, +“प्रभु कुंछो, देखा उ दिन उनान, +कि मैं इस्राएला का लोगून का दगाड़, और यहूदा का लोगून का दगाड़, एक नय्या वादा करूँलो। +यो वाचा ऊसी नी होलि जसी मैंले उनार पूर्वजून का दगाड़ उ बखत करिना की छी, +जब मैंले उनार हात मिस्र देश भटे निकालून खिन पकड़ छ्ये। +किलैकी प्रभु कुंछो, उन म्यारा वाचा का विश्वासी नै र्या। मैंले उनेरि चिन्ता करून छोड़ दीछ, +फिर प्रभु कुंछो कि, जो नय्या वाचा +उन दिनून में इस्राएलाक लोगून का दगाड़ करूँलो, +उ यो छै कि, मैं उनून म्यारा नियम-कानून का बारिमें सोचून द्यूलो, +और उन ऊस अपूनो मनून में राखाला, +मैं उनोरो परमेश्वर बनूँलो, +जैकी उन अराधना कराला। +और हरेक अपून देशवासीन का +और अपून रिश्तेदारून यो शिक्षा दीना की के जरूरत नी पड़ली कि, +‘तै प्रभु स पछ्याण।’ +किलैकी नान भटे ठूला लोगून तक, +उन सब स्वीकार कर लीयाला कि मैं उनोरो परमेश्वर छूँ। +किलैकी मैं उनार पापून माफ कर द्यूलो, +और उनार पापून फिर याद नी करूँलो।” +परमेश्वरेले येस एक नय्या वाचा क्योछ, येक कारण उ पैलि वाचा स पुराना कर दीछो। और जो कुछ ले पुरानो छै और घिसी-पिटीना को छै उ नाश हुन खिन तैयार छै। +उ पैलि वाचा, जो भौत बखत पैलि मूसा का द्वारा इस्राएली लोगून दीईना की छी, उमें परमेश्वरे की अराधना करना का पुर नियम-कानून छ्या और यो धरती में अराधना खिन लोगून का द्वारा बनाई को एक मिलाप वालो पवित्र तम्बू ले छ्यो। +यो तम्बू जानवरून का खाल ले बनिना को छ्यो। उ तम्बू का बीच में, उनूनले एक परदा लटका दीछ और उक द्वी कमरा बनायान। पैला कमरा में एक धूपदान छ्यो और एक मेज छी जैमें परमेश्वरे स भेंट में चढ़ाई जानवाला रोटा राखि जाछ्या। यो कमरा स पवित्र जाग कई जाछ्यो। +तम्बू का दुसरा कमरा जो परदा का पीछ छ्यो, ऊस परम पवित्र जाग कुंनान। +यो दुसरा कमरा में, एक सुना की वेदी छी, और वाँ एक सन्दूक ले छ्यो जो भितर और भ्यार भटे सुना ले मढ़िना को छ्यो और उ सन्दूक स वाचा को सन्दूक कई जाँछ्यो। यो सन्दूक का भितर तीन चीज छ्या। सबून है पैलि, एक सुना की मर्तबान छ्यो जैमें एक बिशेष खानो छ्या जैस “मन्ना” कई जाछ्यो, और दुसरी उमें हारून की लठ्ठी ले छी, जैमें पात निकलीना का छ्या। और येमें ढूंगा का पाथरून का द्वी पाठी छ्या, जैमें परमेश्वरेले उ दस हुकुम लिखीना का छया, जो उले मूसास दीईना का छ्या। +येक अलावा सोना का सन्दूक का मलिमें द्वी करूँब छ्या, जिनारा पंख उ सन्दूक का मलिमें फैलीना का छ्या, जो यो बातोको इशारा करछ्यो कि परमेश्वर यो जाग में छ्यो। उक खुलीना का पंख सन्दूक का मलिवाला हिस्सा स ढकछ्या जैमें खून छिड़की जाछ्यो ताकि लोगून का पापू माफ करि जा सकून। लेकिन हम अब इन सब चीजून एक-एक करभेरन नै बता सकना। +इसीकैं उनूनले उन सारी चीजून तम्बू का द्वीवै कमरान में तैयार कर्यान। तब हर बखत जब ले याजक अपून काम करून खिन उछ्या त उन सिर्फ पैला वाला कमरा में उछ्या। +लेकिन केवल महायाजक साल में एक्कै बार जानवरून को खून लीभेरन परम पवित्र जाग में जाछ्यो, और उ येस अपून और लोगून का पापून का माफी खिन परमेश्वरे स चढ़ूछ्यो जो उनूनले अनजाना में करिना का छ्या। +इन नियमून का द्वारा पवित्र आत्मा हमून यो समझूछो कि जब तक यो धरती में मिलाप वाला तम्बू और उक नियमून को पालन करि जाछो, तब तक स्वर्ग में परमेश्वरा का परम पवित्र जाग में जाना को बाटो अब तक खुलीना को नाहातिन। +यो सब चीज सिर्फ इन बातुन को उदारण छ्यो जो कि अब मसीहक कारण पुरी हुन मरैछ। किलैकी उन सब भेंट और बलिदान जो उन लोगून का द्वारा परमेश्वरेस चढ़ाई जाछ्या जो उकी अराधना करछ्या, उन लोगून का मनून और जमीर स शुद्ध करून योग्य नी छी। +किलैकी उन सिर्फ लोगून का खान-पीना का बारिमें और भौतसा नान-धुना का नियमून का बारिमें बतुनान जिनारा द्वारा लोगून को शरीर तै साफ हो जाछो। यो जरूरी छ्यो कि इन नियमून तब तक पुर करि जानो जब तक कि परमेश्वर लोगून का दगाड़ एक नय्या वादा नै करनो। +लेकिन अब मसीह महायाजक होभेरन आछ जो नय्या वाचा की सारी निकी-निकी चीज दीछो। उले स्वर्ग में और ज्यादा महान, ज्यादा सिद्ध मिलाप का तम्बू में प्रवेश करछ्य, जो आदिमीन का हातून का द्वारा बनाईना को नाहातिन, म्येरो कुंना को मतलब, जो यो संसारो को हिस्सा नाहातिन। +यीशु मसीह परम पवित्र स्थान में जानवरून का खून स लीभेरन नै ग्यो, लेकिन उ खुद अपूनो खून लीभेरन ग्योछ। उले यो सिर्फ एक बार करछ्य, और फिर येस कभै करना की जरूरत नी होलि। उक द्वारा हमून उद्धार मिलग्योछ। +पुराना नियम-कानून का अनुसार याजक जानवरून को खून और बलि का छारा स लोगून में छिड़की जाछो जो नियम का अनुसार अशुद्ध हुनान। इसो करभेरन उनोरो शरीर फिर शुद्ध हो जाछो, अगर येमें आदमीन का शरीरून शुद्ध करना की सामर्थ छै, +तो जरा सोचभेरन देखा कि मसीह को खून हमार दिलून उन कामून भटे कतुक शुद्ध करोलो जो मौत का तरफ भटे ली जाछो, ताकि हम जीवित परमेश्वरै की अराधना कर सका। किलैकी अनन्त आत्मा का सामर्थ का द्वारा, मसीह ले हमार पापून खिन अपूनास निर्दोष बलिदानाक रूप में परमेश्वरेस भेंट चढ़ा दीछ। +यो कारण ले मसीह लोगून का दगाड़ एक नय्या वाचा बाँधछो, ताकि उ लोग जो परमेश्वरा का द्वारा बुलाई ग्यान, उन, उन अनन्त आशीषून पा सकून जिनोरो वादा परमेश्वरेले करिना को छ्यो। इसो येक कारण हो सकछो किलैकी मसीह उनून पापून की सजा भटे आजाद करून खिन मर ग्यो जो उनूनले पैलि वाचा का अधीन रैभेरन करछ्य। +हम जाणनू कि अगर कोई आदिमी अपूनी मौता का बाद अपूनी संपत्ति को बँटवारा का बारिमें आखरी फैसला लिखछो, त यो जरूरी छै कि पैलि उकी मौत हो ताकि उक फैसला स पुरो करि जा सको। +तब वारिस उ सब प्राप्त कर सकछो जो वसीयत में ऊस दीई ग्योछ। किलैकी अगर वसीयत करूनवाला एल ज्यूनो छै, त यो जरूरी नाहातिन कि उक द्वारा दीईना को फैसला लागू करौ जौ। +यो कारण छै, कि परमेश्वरै द्वारा दीईना की पैलि वाचा ले पक्की हुना है पैलि एक बलि करि जानो जरूरी छ्यो। +सबून है पैलि, मूसा ले सब लोगून नियम-कानून को हर हुकुमा का बारिमें बताछ। येक बाद उले जानवरून को खून लीछ और ऊस पानि में मिलाछ। फिर उले ऊस नियम-कानून का किताब और सब लोगून में छिड़कून खिन लाल उन और जूफा नामोको रूखा का हांगा को इस्तमाल करछ्य। +और मूसा ले लोगून थैं क्योछ, “यो खून उ वाचा स शुरू करछो जैस मानना को हुकुम परमेश्वरेले तुमून दीईना को छ्यो।” +और इसीकैं मूसा ले तम्बू और अराधना का पुर चीजून में खून छिड़कछ्य। +मूसा का नियम-कानून कुंछो कि लगभग हर चीज स खून छिड़क भेरन साफ करि जान चैछो। खून बगाये बिना, परमेश्वर लोगून उनार पापून खिन माफ नै कर सकनो। +येक कारण सांसारो को तम्बू और उमें मौजूद हर चीज स जानवरून का खून ले शुद्ध करून पड़छ्यो। यो उन चीजून की नकल छै जो स्वर्ग में छै। लेकिन स्वर्ग में की चीजून शुद्ध करून खिन जानवरून का खून है बढ़भेरन महान बलिदान का द्वारा शुद्ध करना की जरूरत छी। +उक कारण, मसीह उ पवित्र जाग में नै ग्यो जैस लोगून ले बनाछ, जो कि परम पवित्र जाग की सिर्फ एक छवि छै। लेकिन उ स्वर्ग में ग्योछ जैले उ हमार फैदा खिन परमेश्वरा का सामुनि हाजिर हो सको। +महायाजक हर साल एक जानवरो को खून लीभेरन परम पवित्र जाग में जाछो। लेकिन मसीह अपूनास बार-बार बलिदान चढ़ून खिन नै ग्यो। अगर ऊस इसोई करून पड़ूनो त फिर ऊस संसारा का बनून बखत भटे कई बार दुख उठूनो पड़ूनो। लेकिन अब तो अंतिम युग में मसीह हमून खिन अपूनो बलिदान का द्वारा पाप की शक्ति स हमेशा खिन मिटून खिन एक बार सब खिन प्रकट भ्योछ। +हरेक आदिमी को एक बार मरून तय छै। मौता का बाद, परमेश्वर हरेक आदिमी को न्याय करोलो। +उसीकैं, मसीह ले सब लोगून का पापून अपून मलिमें लीभेरन एक बार बलिदान हो ग्यो। जब उ दुबारा आलो तब उ पापून खिन बलिदान हुन खिन नी आलो बल्कि उनून बचुन खिन जो उको इंतजार करून मर्यान। +मूसा का द्वारा दीईना का नियम-कानून केवल उन निकी चीजून की एक छाया मात्र छै जो भविष्य में ऊँन वाली छै, यो असली में नाहातिन। येक कारण, जो लोग नियम-कानून का अधीन रूनान उन हर साल एक जसो बलिदान चढ़ूना, लेकिन यो बलिदान उन लोगून कभै ले सिद्ध नै बना सकनो जो परमेश्वरा अराधना करून खिन उक नजदीक उनान। +अगर नियम-कानून उनून सिद्ध बना सकना, त बलिदान चढ़ून पैलि बन्द हो जाना। अराधना करूनवाला पाप भटे सच्ची में शुद्ध कर दी जाना, त उन अपूनास दोषी नी मानना। +लेकिन बलि चढाईना को खून पापून दूर नै कर सकनो। लेकिन हर साल उन लोगून उनार पापून याद दिलूछो जो उनूनले करिना छै। +येक कारण जब मसीह संसार में आछ, त उले परमेश्वर थैं क्योछ, +“तै नै चाँनै कि लोग तैंस बलिदान और भेंट चढ़ून, +लेकिन तैले मैंस बलिदान करून खिन एक शरीर दी रैछ। +तै, पुर जानवर स जलाभेरन करिना का बलिदानले +और पापून दूर करना का बलिदान भटे खुश नै हुनै। +तब मसीह ले परमेश्वर थैं क्योछ, ‘देख, मैं उई करून खिन आ गयूँ जो तै चाँछै। जसो म्यारा बारिमें यो बात पवित्रशास्त्र में लिखीना की छी’।” +मूसा का नियम कानून सिखूनान कि “पाप का कारण भेंट और बलिदान चढ़ून चैछो। लेकिन मसीह ले इन बातुन क्याखिन क्योछ कि परमेश्वर स इनेरि जरूरत नाहातिन?” +फिर उले क्योछ, “हे परमेश्वर देख, मैं उई करून खिन आरयूँ जो तै चाछै।” परमेश्वर बलिदानून की पैला नियम-कानून खत्म कर दीछो ताकि उ एक नय्या नियम-कानून स स्थापित कर सको। और येक कारण, हम उ बलिदान का द्वारा पवित्र कर दी ग्या जो यीशु मसीह ले अपून शरीराक द्वारा एक बार में हमेशा खिन चढ़ा दी ग्यो। +हेरक याजक हर रोज वेदी का सामुनि ठाड़ हो भेरन लोगून का पापून दूर करून खिन नियमून पुर करछो। उ लगातार एक्कै जसो बलिदानून चढ़ूनै रूछो जो कभै ले उ आदिमी का पापून दूर नै कर सकनो, जो उनून खिन करि ग्यान। +लेकिन हमार महायाजक यीशु मसीह ले हमार पापून की माफी खिन अपूनास हमेशा खिन सिर्फ एक बलिदान का रूप में चढ़ा दीछ। और अब उ पिता परमेश्वरा का दैन तरफ सिंहासन में सर्वोच्च सम्मान का जाग में हमेशा खिन बैठ ग्योछ। +किलैकी मसीह ले अपूनास सिर्फ एक बार बलिदान का रूप में परमेश्वरेस दी दीछ और यो कारण उक लोगून पवित्र कर दी ग्योछ और उन सच्ची में हमेशा खिन धर्मी बन ग्यान। और वाँ एल उ अपून सब दुश्मनून पुर तरीका ले अपून अधीन करून खिन इंतजार करूनमर्योछ। +पवित्र आत्मा ले हमून यो बताछ कि यो सच्ची छै। प्रभु परमेश्वरो को उ वादा स याद करा किलैकी उले पैलि कईना को छ्यो, +फिर प्रभु कुंछो कि, जो नय्या वाचा +मैं उन दिनून का बाद इस्राएल का लोगून का दगाड़ करूँलो, उ यो छै कि +“मैं अपून नियम-कानून उनार दिलून में लिखूलो +और मैं उनार जमीर में डाललो।” +परमेश्वर यो ले कुंछो, “मैं उनार पापून, +और उनार बुरा कामून फिर कभै याद नी करूँलो।” +और परमेश्वर हमार पापून माफ करछो त अब कोई ले बलिदान दीना की जरूरत नाहातिन। +येक कारण, म्यारा विश्वासी भाईयो, किलैकी यीशु ले हमून खिन अपून जीवन स बलिदान कर दी, अब हम हिम्मत का दगाड़ स्वर्ग में परम पवित्र जाग में पुज सकनू। +जब मसीह मरछ्य त उले हमून खिन एक नय्या बाटो खोल दीछ ताकि हम इसो जीवन जी सकाँ जैको कोई अन्त नाहातिन। उले यो बाटो पर्दा भटे निकभेरन खोलछ्य, येको मतलब यो छै कि उले अपूनास एक बलिदानाक रूप में चढ़ाभेरन +येक कारण हमार पास एक इसो महायाजक छै जो परमेश्वरा का घर में राजा करछो। +त आ हम, मसीह का खून का छिड़क भेरन अपून मनैस शुद्ध करभेरन और साफ पानि ले अपून शरीरून धोभेरन साफ करभेरन और सच्चा मन और मजबूत विश्वास का दगाड़ परमेश्वरा का नजिक जा। +अब हम बिना कोई शक का अपूनी उ आश में अटल रौ, किलैकी हम परमेश्वर में उक वादा स पुर करून खिन भरोस कर सकनू। +आ हम प्रेम ले और भल कामून में एक-दुसरा स हौंसला दीनै रौ। +आ हम कुछ लोगून का नियाती, परमेश्वरै की अराधना करून खिन इकट्ठा हुनो बन्द जन करा। लेकिन हमून एक-दुसरा स हौंसला दीनै रून चैछो और चेतावनी दीनी चैछी, खास कर अब जब कि प्रभु का फिर वापस उनाक दिन नजदीक ऊँन मर्यान। +हमून इन कामून करून चैछो, किलैकी जब हम सुसमाचारै की सच्चाई जाण ग्या, त हम जाणबूझ भेरन किलै पाप करनू, त इसो कोई बलिदान नाहातिन जो हमार पापून दूर कर सको। +बल्कि, उनून सिर्फ परमेश्वरो को न्याय और भयानक आगा की आश करूनी चैछी जो उन लोगून नाश कर देली जो परमेश्वरो को बिरोध करनान। +जब कि मूसा का नियम-कानून को नै मान्या वाला स द्वी या तीन आदिमीन की गवाई में, बिना दया का मार डाली जाछो। +अगर मूसा का नियम-कानून का अनुसार तरीका की सजा छी, त उ आदिमी की सजा भौत ज्यादा होलि जो परमेश्वरा का च्याला को अपमान करछो। उले परमेश्वरा का च्याला स अपून खुटान ले कुचल दीछ किलैकी उले उक आदर-सम्मान नै कर्यो। उले मसीह का उ खून स पवित्र नै मान्यो जैका द्वारा परमेश्वरेले ऊस पवित्र बनून खिन नय्या वाचा शुरू करिना की छी। उले पवित्र आत्मा को अपमान करछ्य जैका द्वारा उस अनुग्रह मिलीना को छ्यो। +ऊस भौत कड़ी सजा दी जालि, किलैकी हम जाणनू कि परमेश्वरेले कईना को छै, “बदला लीनो म्येरो काम छै, मैं ही बदला द्यूलो।” और फिर यो ले कईना को छै, कि “प्रभु अपून लोगून को न्याय करोलो।” +जीवित परमेश्वरा का हातून भटे सजा पाना एक भौतै भयानक बात छै। +लेकिन तुम उन दिनून का बारिमें सोचा जब तुमूले पैलि बार मसीह का बारिमें जाणछ्य। तुमूले भौत दुखून का दगाड़ कठिन मेहनत करछ्य, लेकिन तुम विश्वास में मजबूत बनिना का रैछा। +कभै-कभै त इसो ले भ्योछ, कि तुम अपमान, और अत्याचार सह भेरन सबून का सामुनि तमाशा बनग्या, और कई बार तुम उन लोगून में शामिल हो गया जिनोरो अपमान करि जा छ्यो और जिनारा दगाड़ बुरा बरताव हुछ्यो। +तुम कैदीन का दुख में ले दुखी भैछा, और अपूनी धन-दौलत ले खुशी ले लुटा दीछ; किलैकी तुम जाणछा कि तुमार पास एल ले उन सब चीज छन जिनोरो वादा परमेश्वरै करिना को छ्यो, जो कि भौत खास छै और जो हमेशा खिन बनिना को रूछो। +येक कारण जब लोग तुमून सताला, त अपून विश्वास में मजबूत बनिना का रया ताकि तुमून परमेश्वरा तरफ भटे एक ठूलो फल मिलोलो। +इसा बखत में तुमून धीरज ले सहन करना की जरूरत छै, ताकि तुम परमेश्वरै की इच्छा पुरी कर सका। तब तुमून उ सब मिलोलो जैको परमेश्वरेले वादा करिना को छै। +उक बाद परमेश्वर तुमून उ द्योलो जैको उले वादा करिना को छै। किलैकी, पवित्रशास्त्र में लिखीना को छै, +“अब भौतै कम बखत रै ग्योछ, +जब कि ऊँनवालो आलो, और देर नी करोलो। +लेकिन म्यारा लोग जो विश्वास ले धर्मी बनिना का छन, उन ज्यूना रौला। +अगर जो परमेश्वर में विश्वास करून छोड़ दीनान, त म्येरो मन उनून है खुश नी होलो।” +हम उन लोगून में भटे नाहातिन जो परमेश्वर में विश्वास करून छोड़ दीनान और नाश हो जानान, लेकिन हम उन लोगून में भटे छा जो अपून विश्वास का द्वारा जीवन पा लीनान। +विश्वास यो बातो में भरोसा करून छै कि हमून पक्का उई मिलोलो जैकी हम आश करनू और यो विश्वास करून जैस नै देख सकना उन सच्ची में छन। +हमार पूर्वजून इसा तरीका को विश्वास छ्यो। सिर्फ यो कारण ले परमेश्वर उनून है खुश छ्यो। +विश्वास का कारण हम जाणि जानू, कि पुर संसारा स परमेश्वरे ले बचन का द्वारा बनाछ छै। येक कारण हम जो ले देखनू उ उन चीजून ले बनिना छन जिनून देखी नै जा सकनो। +विश्वासा का कारण आदम का च्योलो हाबिल ले अपून ठूला भाई कैन है महान बलिदान चढ़ाछ; और उक बलिदान का द्वारा परमेश्वरेले स्वीकार करछ्य कि हाबिल एक धर्मी आदिमी छ्यो। किलैकी परमेश्वर हाबिल का बलिदान है खुश छ्यो। हालाकि हाबिल मर चुक ग्योछ, फिरले हम परमेश्वर में विश्वास राखना का बारिमें उथैं सिखनू। +विश्वास का कारण हनोक नामोको एक आदिमी स्वर्ग में ज्यूनो उठा ली ग्योछ, और येक कारण उ नै मर्यो, कैसे ले उको लाश नी मिली; किलैकी विश्वासका द्वारा परमेश्वरेले ऊस स्वर्ग में उठा लीछ, और उक स्वर्ग में उठाई जान है पैलि उक बारिमें पवित्रशास्त्र में कईना को छ्यो, कि हनोक ले परमेश्वरेस खुश करछ्य। +केवल परमेश्वर में विश्वास करभेरन हम ऊस खुश कर सकनू। किलैकी परमेश्वरा का पास ऊँनवाला स विश्वास करून चैछो, कि उ छै; और उन जो ऊस सच्चाई ले खोजनान, उ उनून उको प्रतिफल दीछो। +विश्वास का कारण नूह स एक बाढ़ का बारिमें परमेश्वरा का द्वारा चेतावनी दी गैछ जो उले कभै नी देखीना की छी, उले चेतावनी पाभेरन परमेश्वरा का हुकमो को पालन करछ्य, और अपून परिवार का बचाव खिन जहाज बनाछ, और नूह का विश्वास करून है पैलि, बाकि लोग जिनूनले विश्वास नै कर्यो, उन दोषी ठैहराई ग्या और उन डूब भेरन मर ग्या। नूह परमेश्वरा का नजरून में धर्मी बनछ्य, किलैकी उले परमेश्वर में विश्वास करछ्य। +विश्वासा का कारण अब्राहम स जब परमेश्वरेले एक जाग में जान खिन बुलाछ, त उ परमेश्वरा का हुकुम स मानभेरन इसा जाग में निकल ग्यो, जाँ परमेश्वर ऊस उक हिस्सा की जमीन दीन वालो छ्यो, और अब्राहम नी जाण छ्यो, कि काँ जान खिन प्रभु ले उथैं नी कै राखछ्यो; लेकिन फिरले परमेश्वरो को हुकुम मानभेरन अब्राहम उ देश खिन न्हैग्यो। +परमेश्वरेले जो जमीनो को वादा करिना को छ्यो, अब्राहम एक अजनबी की नियाती तम्बून में रूछ्यो। उक दगाड़, उको च्योलो इसहाक और उको नाती याकूब, जिनून परमेश्वरा का तरफ भटे उई वादा मिलीना को छ्यो, उन ले तम्बू में रूछ्या। +किलैकी उ स्वर्ग में एक इसा शैहर में रूना का इंतजार करछ्या जो हमेशा बनिना को रौलो, और जैको रचूनवालो और बनूनवालो परमेश्वर छै। +विश्वासा का कारण अब्राहम की घरवाली सारा ले बुढ़ियाकाल में ले गर्भ धारण करना की सामर्थ पाछ; किलैकी ऊस पुर भरोसा छ्यो कि परमेश्वर उई करोलो जैको उले वादा करिना को छै। +जब अब्राहम भौत बूढ़ो हो गैछ्यो कि उ मौत का करीब छ्यो, फिरले आकाश का तारा और समुन्द्राक रेताक नियाती, अनगिनत वंश पैद भ्यान। +इन सबै लोग जिनूनले परमेश्वर में विश्वास करछ्य, उन चीजून पाईन बिना मर ग्या जैको वादा परमेश्वरेले करिना को छ्यो। लेकिन उन यो बात स समझ ग्या कि परमेश्वर ऊँन वाला बखत में कि करोलो। उनूनले यो बात ले समझ लीछ कि हम यो धरती में अजनबी और परदेशी छा। +यो उन लोगून का बारिमें बतूछो जो कुंना कि उन यो संसार में अजनबी और परदेशी छन। उन दिखनान कि उन एक इसा देश स पाना की उम्मीद करून मर्यान जो उनोरो होलो। +अगर उन उ देशा का बारिमें सोचनान जा भटे उन आईना का छ्या त उन वापस जाँ सकछ्या। +लेकिन सच्चाई यो छै कि उनून एक खास देश की आश छी, जो स्वर्ग में छै। येक कारण परमेश्वर उन लोगून को परमेश्वर कईजान में खुश छ्या, किलैकी उले उनून खिन एक शैहर तैयार करिना को छै। +जब परमेश्वरेले अब्राहम स परखछ्य, त विश्वास ले अब्राहम इसहाक को बलिदान करून खिन तैयार हो ग्यो। इसहाक अब्राहम को एकलौत च्योलो छ्यो। परमेश्वरेले अब्राहम थैं यो च्याला का बारिमें वादा करिना को छ्यो कि, “इसहाक का द्वारा ही त्येरो वंश जाणि जालो।” अब्राहम स यो पुरो विश्वास छ्यो, कि परमेश्वर मरिनान ज्यून कर सकछो। और तरीका ले अब्राहम ले अपून च्याला इसहाक स मरिनान में भटे वापस ज्यूनो पा लीछ। +विश्वास का कारण इसहाक ले अपून द्वीवै च्यालान याकूब और एसाव स वादा का बातुन का बारिमें आशीष दीछ। +विश्वास का कारण याकूब ले मरून बखत यूसुफ का द्वीवै च्याला में भटे एक-एक स आशीष दीछ, और अपूनी लठ्ठी का सहारा ले झुकभेरन उले परमेश्वरै की अराधना करछ्य। +विश्वासा का कारण यूसुफ ले, जब उ मरून वालो छ्यो, त उले पुर विश्वास ले क्योछ कि इस्राएल का लोग मिस्र देश भटे निकलाल, या तक कि उले उनून यो हुकुम दीछ कि। “जब तुम मिस्र देश भटे जाला, त म्यारा मरना का बाद मेरि हड्डीन अपून दगाड़ कनान देश ली जाया।” +फिर जब मिस्र देशा का राजा ले यो हुकुम दीछ कि जन्म हुन तक सब इस्राएली का च्यालान मार दी जानो चैछो, तब विश्वासा कारण मूसा का ईजा-बबा ले ऊस पैद हुना का बाद ऊस तीन मैंन तक लुका भेरन राखछ्य; किलैकी उनूनले देखछ्य, कि यो साधरण बच्चा नाहातिन, और उन राजा का हुकुम स तोड़ून है नै घबराया। +मिस्र देशा का फरौन राजा फिरौन की चेलि ले मूसास पालछ्य। जब मूसा ठूलो हो ग्यो, त विश्वास का कारण उ नी चाँछ्यो कि लोग ऊस राजकुमारी को च्योलो कुंन। +यो येक कारण भ्योछ कि मूसा ले थ्वाड़ा बखत खिन पाप को सुख को आनंद लीना का बजाय परमेश्वरा का लोगून का दगाड़ दुख भोगुन निको समझछ्य। +मूसा जाण छ्यो कि मिस्र देशा का खजाना की तुलना में मसीह खिन दुख भोगून निको छै, किलैकी इसो करना ले परमेश्वर ऊस स्वर्ग में ईनाम द्योलो। +विश्वास का कारण राजा का क्रोध ले नै डरभेरन मूसा ले मिस्र देश स छोड़ दीछ, किलैकी उ समझ ग्यो छ्यो कि यो माना इसो छ्यो जसो उले परमेश्वरेस देखछ्य, जो अदृश्य छै। +विश्वास का कारण मूसा ले इस्राएली लोगून हुकुम दीछ, कि उन द्वारून और मोलून में मेम्ना को खून छिड़क भेरन फसह का त्यारे की रस्म पुरी करा, ताकि पैलि सन्तानून नाश करून वालो दूत, इस्राएला का पैलि सन्तानून नै छू सको। +विश्वास का कारण इस्राएली लोग लाल समुद्रा स पार इसकैं कर ग्या, जसकैं सुखी जमीन में हिटून मर्यान हुन। लेकिन जब मिस्र देशा का लोग ऊस पार करून लाग्‍यान त समुन्द्रो को पानि पैलि नियाती हो भेरन उनून बगा भेरन ली ग्योछ। +किलैकी इस्राएली लोगून ले परमेश्वर में विश्वास करछ्य, येक कारण विश्वास का कारण उन सात दिनून तक यरीहो शैहरा का दीवार का चारू तरफ चक्‍कर लगायान, तब दीवार खिती गै। +विश्वास का कारण राहाब वेश्या परमेश्वरा का हुकुम नै मान्या वालान का दगाड़ नाश भैछ; किलैकी उले उन इस्राएली भेदियान शरण दीछ जो यरीहो शैहरो को भेद लीन खिन आईना का छ्या। +मैंस और के कुंना की के जरूरत नाहातिन। अगर मैं इसा लोगून का विश्वास का बारिमें ले चर्चा करून लागू जसकैं गिदोन, बाराक, शिमशोन, और यिफ्ताह, और दाऊद और शमूएल और परमेश्वरा का तरफ भटे संदेश दिनवाला का लोगून का बारिमें बतुन खिन म्यारा पास बखत नाहातिन। +इनूनले विश्वास का द्वारा राज्य जीत्यान; भल काम कर्यान; और वादा करिना का चीजून पायान, बाघ ले उनून नै खा सक्या। +आगा की लपट ले उनून नै जला सकी, और तलवारै की धार ले उनून नै मार सकी। एक बार कमजोर हुना का बाद उनून दुबारा ताकतवर बनाई ग्योछ; लड़ाई में बीर निकल्यान; और उनूनले अपून दुश्मनून की सेनान दूर भगा दीछ। +कुछ स्यैनिन ले अपून मरिनाका लोगून ज्यूनो पाछ; कतुक त मार खानै-खानै मर ग्या; और उन अपूनो विश्वास नी छोड़ून चाँछ्या ताकि उन कैद भटे रिहा हो जियून; येक कारण मरिभेरन दुबारा ज्यून हुना का बाद उन परमेश्वरा दगाड़ हमेशा खिन जीन चाँछ्या। +कुछ लोगून को मजाक उड़ाछ और कोड़ो को सामना करून पड़छ्य जब की कुछून जंजीरों ले जकड़ भेरन जेल में डाल दी ग्यान। +उनूनमें भटे कुछ विश्वासी लोगून ढूंगान ले लोड़ियाई ग्योछ। और कुछ लोगून आरी ले चीरभेरन द्वी हिस्सा कर दी ग्यान, कईन तलवार ले मौत का घाट उतार दीछ ग्योछ। उन गरीब छ्या, और उनार दगाड़ अत्याचार और बुरा बरताव करि ग्योछ। उन भेड़-बाकरान का खालून ओढ़भेरन इथकै-उथकै और जंगलून, और पहाड़ून, और गुफान में, और धरतीका हुडियारून में मारा-मारा फेरीन र्यान। +यो बुरा संसार इन विश्वासी लोगून का योग्य नी छ्यो। विश्वासा का द्वाराई इन सबून का बारिमें परमेश्वर उनून खिन खुश छै, फिरले उनून उ नै मिल्यो जैस दीना को वादा परमेश्वरेले उनूनथैं करिना को छ्यो। +किलैकी परमेश्वरा का पास सिर्फ उनून खिन नै, बल्कि हमून खिन ले एक बड़िया योजना छै। परमेश्वर उनून सिर्फ हमार दगाड़ मिलाभेरन सिद्ध बनूनो चाछो। +हमार आस-पास इसा कई लोग छन जिनरी जीन्दगी हमून बतूछी कि विश्वास को मतलब कि हुछो। येक कारण आ हम हरेक रूकावट और पाप स दूर करभेरन, हमून जै बाटा में जानो चैछो, उमें हमून जरूर चलून चैछो। +हमून यीशु का तरफ देखनै रून चैछो, जो हमून अघिल बढ़ूछो और हमोरो विश्वास पुरो करछो। उले लज्जा की के चिन्ता नै करभेरन सूली को दुख सह लीछ; किलैकी उ जाण छ्यो कि बाद में ऊस खुशी होलि कि उले इसो करछ्य। अब उ परमेश्वरा का सिंहासन का दैन तरफ बैठिना को छै। +यीशुक उदारणा का बारिमें सोचा, कि उले जिन पापिन का द्वारा दीईना का घोर कष्टून येक कारण सह लीछ, जो उहै इतुक नफरत करछ्या, कि तुम निराश होभेरन हिम्मत नै छोड़ दी। +जब तुम बुराईन की ताकतून का खिलाफ संघर्ष करछा त तुमून ले इसी लड़ाई नै लड़ी, कि तुमेरि मौत होज्यौ। +लेकिन तुम उ हिम्मत वाला उपदेश स भूल चुक गैछा, जैस परमेश्वरेले तुमून अपूनो च्योलो समझभेरन दीईना को छ्यो, +“हे म्यारा च्याला, जब प्रभु तुमून यो एहसास करूँछो कि तुमूले गलत करिना को छै। +और जब उ तुमून डाँटछो त तुम हार जन माना।” +किलैकी प्रभु, जैस प्रेम करछो, ऊस डाँटछो ले; +जैस परमेश्वर अपूनो च्योलो मानछो, ऊस सजा ले दीछो +तुम जो दुख सहछा, ऊस परमेश्वरै की डाँठ समझा; परमेश्वर तुमून च्योलो समझभेरन तुमार दगाड़ इसो बर्ताव करछो, उ को च्योलो छै, जैस बबा नै डाँठनो? +अगर उ डाँठ जो सबून पड़छी, अगर तुमून में नै पड़नी, त तुम परमेश्वरा का सच्चा च्याला नाहातिन। +फिर जब कि हमार शारीरिक बबा ले हमून डाँठ छ्या और हमूनले उनोरो आदर करछ्य, त हमून अपून स्वर्गीय पिता को कतुक सम्मान करूनो चैछो और उकी बात सुणूनी चैछी ताकि हम हमेशा खिन ज्यूना रै सका जब उ हमून सुधारो। +हमार संसारिक बबा जसो उनून सबून है निको लागछो, हमून थ्वाड़ा बखत खिन डाँठ छ्या लेकिन परमेश्वर हमेरि भलाई खिन हमून डाँटछो कि हम उकी पवित्रता में भागीदार हो ज्या। +जै बखत डाँठ पड़छी, उ बखत डाँठ निकी नै लागनी, बल्कि उ बुरो लागछो। लेकिन बाद में, जब हम येले सिख लीनू, त हमून शांति मिलछी, किलैकी हम सही ढंगले जीनो शुरू करनू। +येक कारण अपून थकिनाक हातून मलि उठा, और अपून कमजोर घुणान मजबूत करा। +और याँ वाँ देखना का बजाय, यीशु का पास पुजून वाला सीधा बाटा में हिटनै रौ ताकि हमार बीच में जो लोग आत्मिक रूप में कमजोर छन, उन भटक नै जून, बल्कि उनोरो विश्वास मजबूत हो ज्यो। +सबून का दगाड़ मेल मिलाप राखा, और पवित्र जीवन जीन खिन हर तरीका ले कोशिश करनै रौ। जैका बिना कोई प्रभु स कभै ले नै देख सकनो। +सतर्क रौ, कई इसो नै हो, कि कोई ले आदिमी परमेश्वरा का अनुग्रह का बिना नै रै ज्यो। और ध्यान दी कि कोई ले आदिमी स अविश्वास में कड़वा रूखा का जड़ा का नियाती जन बनून दी जो उक जहर का दगाड़ कई परेशानीन का कारण बनछो, जैले उ आदिमी परमेश्वर है दूर हो ज्यो। +तुमूनमें कोई ले आदिमी व्यभिचारी जन हो, और ना तुमून में अब्राहम का नाती एसाव का नियाती बुरा काम हुन, किलैकी उ जियोठौ च्योलो छ्यो, ऊस खास उत्तराधिकारी हुना को अधिकार छ्यो। लेकिन उले जन्मसिद्ध अधिकारो को सम्मान नै कर्यो और येक कारण उले अपून नाना भाई याकूब स खान का कारण बेच दीछ। +तुम जाणछा, कि जब उले बाद में अपून बबा इसहाक थैं आशीष पान चाछ, त ऊस नै दी ग्यो, और आँसू बगा भेरन ले उ, उ आशीष स अपून हिस्सा में नै कर पायो। +तुम सीनै पहाड़ जसा जाग में नै आया, जैस देखी और छुई जा सकछो। कोई भयंकर आग या काला बादल या तूफान नाहातिन, और लोग इसा जाग में छ्या जा परमेश्वरेले अपून नियम-कानून दीयान। +तुम तुरी की आवाज और बोलूनवालान का इसा आवाजा का पास नै आया, जैका सुणून वालान ले बिनती करछ्य, कि अब हमून थैं और बात नै करि जौ। +उनूनले यो येक कारण क्योछ, किलैकी उन यो हुकुम स बरदास नी कर सकछ्या जो परमेश्वरेले उनून दीईना का छ्या, “अगर जानवर ले यो पहाड़ स छू लेलो, त उ ढूंगा ले लोड़ियाई भेरन मारी जालो।” +और उ दर्शन इसो डरावना छ्यो, या तक कि मूसाले ले क्योछ, “मैं भौत डरछूँ और काँपछूँ।” +तुम सिय्योन पहाड़ा का पास आईना का छा, जो स्वर्गीय यरूशलम शैहर छै, और जीवित परमेश्वरो को शैहर छै, जाँ लाखू स्वर्गदूत खुशी को पर्व मनूनान। +तुम परमेश्वरा का पहलौठान का सभा में आईना का छा, जिनारा नाम स्वर्ग में लिखी ग्यान। तुम खुद परमेश्वरा का पास आछा, जो सब चीजून को न्याय करून वालो छै उ स्वर्ग में धर्मी लोगून की आत्मा छन जिनून अब सिद्ध बनाई ग्योछ। +तुम यीशु का पास आ रैछा जो परमेश्वर और लोगून का बीच में नय्या वाचा छै, और छिड़कीना का खून का पास आईना छा, जो हाबिल का खून का नियाती न्याय खिन रूना का बजाय पापून की माफी बात करछो। +सतर्क रया, और परमेश्वर जो तुमूनथैं बोलून मरियोछ उक हुकमून को पालन करा। इस्राएला का लोगून सजा मिलछ्य जब उनूनले सुणून है इन्कार कर दीछ और मूसा ले उनून चेतावनी दीछ। येक कारण यो हमून खिन और ले बुरो होलो अगर हम परमेश्वरा का हुकमून को पालन करून है इन्कार करनू जो हमून स्वर्ग भटे चेतावनी दीछो। +जब परमेश्वरेले सीनै पहाड़ भटे बात करछ्य, त उ बखत उकी आवाज ले धरती हिलगै, लेकिन अब उले यो वादा करिना को छै कि, “ मैं एक बार फिर केवल धरती स नै, बल्कि आकाश स ले हिला द्यूलो।” +और यो बोल “एक बार फिर” यो बात स दिखूनान, कि बनाईना का चीज हिल जाला और हटा दी जाला। जो चीज हिलाई नै जानी, उन हमेशा बनिना का रूनान। +हमून जो राज्य मिलीना को छै, उ हिलाई नै जा सकूनो। येक कारण हम परमेश्वरो को धन्यवाद दीनै रूँ, और उकी इच्छा का अनुसार अराधना करा, जैले उ खुश हुछो। +किलैकी याद राखा कि हम जो परमेश्वरै की सेवा करनू, उ एक आगा जसो छै जो अपवित्र हुन वाली हर चीज स भस्म कर दीछो। +आपस में भाई-बैनिन की नियाती एक-दुसरा से प्रेम करनै रौ। +उन लोगून को आदर-सम्मान करा, जो जरूरतमंद मुसाफिर छन, किलैकी येका द्वारा कतकून ले अनजाना में स्वर्गदूतून को आदर-सम्मान करिना को छै। +कैदीन को इसकैं हाल-चाल पुछनै रौ, समझा कि तुम ले उनार दगाड़ कैद में छा। जो लोग दुखी करि जानान, उनोरो ले यो समझभेरन हाल-चाल पुछा करा, जसकैं कि तुम ले उनार दुख में शामिल छा। +ब्या सब लोगून में सम्मान की बात समझी जौ, और यो रिश्ता में घरवाली और घरवालो एक-दुसरा का प्रति वफादार रून। किलैकी परमेश्वर ब्यभिचारीन, और दुसरा स्यैनिन का दगाड़ नाजायज रिश्ता राखूनवालान को का न्याय करोलो। +तुम अपूनास धन-दौलत का लालच है दूर राखा और जो तुमार पास छै, उमेंई खुश रौ। किलैकी परमेश्वरेले खुद के रैछ, +“मैं तैंस कभै ले नी छोडूलो, +और तैंस कभै ले नी त्यागूँलो।” +येक कारण हम विश्वास ले दगाड़ कुंनू, +“प्रभु, मेरि मद्दत करछो; मैं नी डरूँलो; +मैंस के डर नी होलो कि कोई ले आदिमी म्यारा दगाड़ कि कर सकछो।” +जो तुमार अगुवा छ्या, और जिनूनले तुमून परमेश्वरो को बचन सुणाछ, उनून याद राखा; और ध्यान ले उनार जीवन स देखा, कि कसीकैं उनूनले अपूनो जीवन जीछ, और मरून तक परमेश्वरा का विश्वास में वफादार बनिना का रियान। येक कारण हमून ले ऊसोई परमेश्वर में विश्वास करूनो चैछो जसो उनूनले करिना को छ्यो। +यीशु मसीह बैलिया और आज और हमेशा एक जसो छै। +किलैकी यीशु मसीह कभै नै बदलनो, तुमून इन सबै नय्या और अलग-अलग शिक्षान को पालन नै करून चैनो जो तुमून गलत बाटान में ली जानान। किलैकी तुमार मनून खिन यो निकोछ कि परमेश्वरा का अनुग्रह का द्वारा मजबूत बना, नै कि उन नियमून का मानना का द्वारा जो खानाका बारिमें छन, खाना-पीना सम्बन्धी प्रार्थनान का द्वारा केको भलो नै भ्यो। +जो याजक यहूदी रीति-रिवाज का अनुसार परमेश्वरै की सेवा करछो, उनून यीशु का बलिदान द्वारा के फैदा नै मिलूनो। लेकिन हमून फैदा मिलछो। +पैलि वादा का अनुसार महायाजक हर साल जानवरून को खून इस्राएली लोगून पापून की माफी खिन महापवित्र जाग में ली जाछो। +योई कारण, यीशु ले लोगून अपून खून का द्वारा पवित्र करून खिन यरूशलम शैहर भ्यार दुख सहन करछ्य और मर ग्यो। +येक कारण, आ हम यहूदीन का नियम-कानून स छोड़ दीनू, और यीशु में विश्वास करा और उक दगाड़ निन्दा सहन करा। +किलैकी यो संसार में हमोरो हमेशा रून खिन घर नाहातिन, लेकिन हम उ स्वर्गीय घरा का खोज में छा, जो हमेशा खिन छै। +येक कारण हम यीशु का द्वारा अपून मुँख ले परमेश्वर की स्तुति और अराधना करनू। जो परमेश्वर खिन हमोरो बलिदान छै। +तुम लोग भलाई करून और एक-दुसरा की मद्दत करून खिन तैयार रौ, किलैकी परमेश्‍वर इसा बलिदानून ले खुश हुछो। +अपून अगुवान की माना; और उनार अधीन रौ, उन तुमून नजर राखिना का छन ताकि तुम भटक नै जा। किलैकी उनून अपूनी सेवा को लेखा परमेश्वरेस दीन पड़ोलो। तुम उनेरि माना, ताकि उन यो काम स खुशी ले करून, किलैकी उदास होभेरन सेवा करून है के फैदा नी होलो +हमून खिन प्रार्थना करनै रौ, किलैकी हमून विश्वास छै, कि हमोरो जमीर साफ छै; हम उन सब चीजून में परमेश्वरो को आदर-सम्मान करून चानू जो हम करनू। +प्रार्थना करून खिन मैं तुमून और ले हौंसला दीछूँ, ताकि मैं जल्दी तुमार पास फिर आ सकूँ। +और अब, शान्ति दीन वाला परमेश्वर, हमार प्रभु यीशु मसीह स हमेशा की वाचा का द्वारा ज्यूनो कर दीछ, तुमून उन सब चीजून है भरपूर करौ जिनरी तुमून उकी इच्छा पुरी करून खिन जरूरत छै। यीशु मसीह का सामर्थ के द्वारा उ तुमूनमें उ सब उत्पन्न करौ जो ऊस खुश करछा। यीशु महान वाचा द्वारा भेड़ून को महान ग्वाला बन ग्योछ, जैमें उक खून का द्वारा दसकत करि ग्यान। उकी महिमा हमेशा-हमेशा हुनै रौ। आमीन। +हे म्यारा विश्वासी भाईयो, मैं तुम थैं बिनती करछूँ, कि यो चिठ्ठी को संदेश की बातुन धैर्य ले सुणा, जो मैंले तुमून हौंसला दीन खिन लिखीनाक छन। मैंले तुमून यो चिठ्ठी में भौत ज्यादा बात नै लिख राँख्या। +तुमून यो याद छै कि, हमोरो विश्वासी भाई तीमुथियुस जेल भटे छुट ग्योछ, और अगर उ जल्दी आग्यो, त मैं उक दगाड़ तुमूनथैं मिलून ऊँलो। +अपून सब अगुवान और परमेश्वरा का लोगून म्येरो नमस्कार कया। इटली देशा का विश्वासी तुमून नमस्कार कुंन मर्यान। +मैं प्रार्थना करछूँ कि, परमेश्वरो को अनुग्रह तुम सब में होनै रौ। आमीन। +मैं याकूब, यो चिठ्ठी लिखूनमरयूँ, जो परमेश्वर और प्रभु यीशु मसीह को सेवक छूँ। मैं यो चिठ्ठी इस्राएली लोगून जो बार गोत्ररून में भटे छन उनून लिखूनमरयूँ, जो पुर संसार में तितर-बितर होभेरन रूनान उनून मेरो नमस्कार। +हे म्यारा प्यारा दगड़ियो, जब तुमून में हरेक प्रकार की मुसीबत आलि, त इनून भौत खुशी की बात समझा। +क्याखिनकि तुम जाणछा, कि जब तुमोरो विश्वास परखी जाछो, तब तुम भौत धीरजाक दगाड़ परमेश्वर में विश्वास राँख भेरन परीक्षान सहन करछा। +लेकिन धीरज स अपूनो काम करून दी, कि आत्मा में मजबूत और सिद्ध हो जा, और तुमार चाल-चलन में कोई ले कमी नै रौ। +लेकिन अगर तुमून में भटे कैसे ले बुद्धि कि कमी हो, त उ परमेश्वर थैं माँगो, जो बिना गलती ढूनै खुशी ले दीछो; और ऊस दी जालि। +जब तुम परमेश्वरथैं विश्वासा का दगाड़ और बिना शक करिनाक माँगा। क्याखिनकि जो शक करछो, उ समुन्द्रा का लहरून नियाती बदलनै रूनान, जो हवाक बहाव ले उछलनै रूछी। +अगर तुमून में कोई इसो हो त उ यो नै समझौ कि मैंस प्रभु भटे के मिलोलो। +उ आदिमी दुगला छै, और उ अपूनी सब बातुन में चंचन छै। +उ विश्वासी भाई जो गरीब छै, ऊस यो सोचभेरन खुश हुन चैछो किलैकी उ परमेश्वर खिन खास छै। +उ विश्वासी जो अमीर छै, ऊस खुश हुन चैछो कि परमेश्वर ले ऊस नम्र कर रैछ; क्याखिनकि उकी अमीरी नाश हुनवाली जंगली फूलाका नियाती छै। +जब सूरजक निकलून तक तेज घाम पड़छो और घास स सुखा दीछी, और फूल पत्ता झड़ जानान, और उकी खुबशुरती खतम हो जाछी। इसीकैं एक अमीर आदिमी ले अपून जीवनाक कामून में ब्यस्त रूनाक कारण मर जालो। +धन्य छै उ आदिमी, जो परीक्षा में मजबूत बनिना को रूछो; क्याखिनकि जब उ परीक्षा स पार कर लीछो त ऊस अनन्त जीवन को मुकुट मिलोलो, जैस दिना को वादा परमेश्वर ले अपून प्रेम करूनवाला लोगून खिन करिना को छै। +जब कैकी परीक्षा हो, त उ यो नै कौ, कि मेरि परीक्षा परमेश्वरा का तरफ भटे हुछी। बुरी बातुन ले परमेश्वरे स के लीन दीन नाहातिन, और नै उ खुद कैकी परीक्षा करछो। +लेकिन कुछ लोग अपूनी बुरी इच्छाऊंक कारण परीक्षा में पड़नान। +बुरी इच्छा मन में पैद होभेरन पाप स जन्म दीछी, और पाप बढ़ जाछो, उको नतीजा हमेशा की मौत छै। +हे म्यारा भाई-बैनीयों! तुम गलती जन करा। +क्याखिनकि हरेक निको बरदान और हरेक भौत बड़िया दान परमेश्वरा का तरफ भटे मिलछो, जैले आकाश में उज्याला स बानाछ। उन उज्याला की परछाई बदलनै रूछी लेकिन परमेश्वर कभै नै बदलनो। +उले अपूनी इच्छाक अनुसार हमून सच्चाई का बचनाक द्वारा नय्या जीवन दी रैछ, ताकि हम परमेश्वरा का द्वारा बनाईनाक हरेक चीज में सबून है खास हिस्सा छा, जसो कि फसलो को पैलो हिस्सा हुछो। +ये म्यारा प्यारा दगड़ियो, यो बात तुम जाणली, हरेक आदिमी स परमेश्वरो को बचन सुणून खिन तैयार रूनवालो और बोलून में धीरज राँखून वाला और जल्दी गुस्सा करूनवाला नै हो। +क्याखिनकि जब कोई आदिमी गुस्सा करछो, त उ धार्मिकताक काम नै कर सकूनो जो परमेश्वर स खुश करछो। +येक कारण मनोको पुरो मैल और बैर-भाव की बढ़ती स दूर करभेरन, उ परमेश्वरा का बचन स नम्रता ले ग्रहण कर ली, जो तुमार दिल में डाली ग्योछ, उई तुमार प्राणून बचा सकछो। +परमेश्वरा का बचन स केवल सुणन्या वाला नै जो अपून आपस ध्वाका दीनान लेकिन परमेश्वरा का बचन को पालन करूनवाला बना। +क्याखिनकि जो कोई परमेश्वरा का बचन सुणून वालो हो, और उको पालन करून वालो नै हो, त उ उक नियाती छै जो अपूनो मुँख शिश में देखछो। +और उ अपून आपस शिश में देखभेरन न्हैजाछो, और तुरन्त भूल जाछो कि उ कसो छ्यो। +लेकिन जो आदिमी परमेश्वरा का बचन स, जो पापून भटे छुटकारा दीछो ऊस ध्यान ले सिखछो और सुणछो, उ आदिमी अपून कामून में येक कारण आशीष पालो कि सुणिभेरन भुलनो नै, लेकिन ऊसोई काम करछो। +अगर कोई अपून आपस परमेश्वरो को भक्त समझछो, लेकिन बुरी बातुन बोलून में काबू नै राखनो, त उ अपून आपस ध्वाका दीछो, और उकी भक्ति बेकार छै। +हमार पिता परमेश्वरा का सामुनि नजर में साफ और सच्ची भक्ति यो छै कि अनाथून और विध्वाऊन का दुखून में उनोरो ख्याल राँखा, और अपूनास यो संसाराक बुर कामून भटे बचाभेरन राँखा। +हे म्यारा प्यारा दगड़ियो, तुम हमार महिमामय प्रभु यीशु मसीहक शिष्य छा, येक कारण तुमूनमें भेदभाव नै हो। +अगर कोई आदिमी सुना की अंगूठी और बड़िया कपाड़ा पैन भेरन तुमारा मण्डली में उछो और एक गरीब ले मैल-कुचाला कपाड़ा पैन भेरन उछो +और तुम उ बड़िया कपाड़ा पैनून वाला स ज्यादा सम्मान दीभेरन कुँछा, “तैं याँ खास जाग में बैठा,” और उ गरीब थैं कुँछा, “तैं वाँ ठाड़ रौ,” या “म्यारा खुटान का पास तलि बैठ जा।” +तो क्या तुमूले याँ भेदभाव नै कर्यो और बुरो बिचार करभेरन न्याय करूनवाला नै भ्या। +हे म्यारा प्यारा दगड़ियो, सुणा। क्या परमेश्वरले संसाराक गरीबून नै चुनियो, कि उन विश्वास में धनी और उ राज्य का वारिस बना, जेको वादा परमेश्वर ले उनूनथैं कर रैछ, जो ऊस प्रेम करनान। +लेकिन तुमूले गरीबून को अपमान करछ्य। तुम यो खुद यो जाणछा, कि धनवान लोग छन जो तुमून में अत्याचार करनान और जबरदस्ती कचेहरीन में घसीट भेरन में लिजानान। +उन उई छन जो यीशुक बारिमें बुरी बात बोलनान, जो नाम ले तुमेरि पछयाण छै। +अगर तुम पवित्रशास्त्र को यो बचनाक अनुसार, कि “तैं अपून पड़ोसीस अपून जसो प्रेम राँख,” सच्ची में उन खास नियम-कानून पुरो करछा, त निको करछा। +लेकिन अगर तुम भेदभाव करछा, त पाप करछा; और नियम-कानून तुमून दोषी ठैहरू छो। +क्याखिनकि जो कोई सब नियम-कानून को पालन करछो लेकिन उमें भटे एक हुकुम स नै माननो त उले पुर नियम-कानून को पालन नै कर्यो और उ सब बातुन में दोषी ठहरछो। +येक कारण परमेश्वरे ले यो क्योछ, “कि तैं ब्यभिचार जन कर,” उले यो ले क्योछ, “खून जन कर” येक कारण अगर तुमूनले ब्यभिचार त नै कर्यो लेकिन खून करछै तब ले तैं नियम-कानून स तोड़ून वालो ठैरछै। +तुम उन लोगून का नियाती बोला और काम ले करा, जिनोरो न्याय पापून भटे आजाद करूनवाला नियम-कानूनक अनुसार होलो। +क्याखिनकि जो कोई दुसरान में दया नै करोलो, त परमेश्वर ले उमें दया नी करोलो जब उ न्याय करोलो। लेकिन जो दुसरान में दया करोलो, त परमेश्वर ले उमें दया करोलो जब उ न्याय करोलो। +हे म्यारा प्यारा दगड़ियो, अगर कोई क कि मैंस प्रभु यीशु में विश्वास छै लेकिन दुसरान खिन भलाई नै करनो, त ये भटे कि फैद? क्या इसो विश्वास उको उद्धार कर सकछोई? +अगर कोई विश्वासी भाई-बैनिन का पास कपाड़ा और खाना की जरूरत हो, +और तुमून में भटे कोई उनूथैं क, “ परमेश्वर तुमून आशीष दे, तुम गरम-गरम कपाड़ा पैना, और पेट भर भेरन खा,” लेकिन जो चीज शरीर खिन जरूरी छै उ तुम उनून नी देला, त उ उनेरि बिल्कुल मद्दत नै करूनमर्योछ। +उसीकैं विश्वास ले, अगर भल कामून का दगाड़ नै हो, इसो विश्वास बेकार छै। +अगर कोई आदिमी कुंछो, मैं यीशु मसीह में विश्वास करछूँ, और दुसोरो आदिमी कुंछो की मैं भल काम करछूँ, “त मैं कुछूँ, कि भल काम करीन बिना तैं यो साबित कर कि यीशु मसीह में विश्वास करछै; और मैं अपून भल कामून का द्वारा यो साबित कर सकछूँ कि मैं यीशु मसीह में विश्वास करछूँ।” +तैंस विश्वास छै कि एक्कै परमेश्वर छै; त तैं ठीक करछै; भूत ले विश्वास करनान, और थरथरानान। +लेकिन हे मूर्ख, क्या तैं यो ले नै जाणनै, कि भल कामून का बिना विश्वास बेकार छै? +जब हमार पूर्वज अब्राहम ले अपून च्योलो इसहाक स वेदी में चढ़ाछ, त उले जो भल काम करछ्य उक द्वारा उ परमेश्वरा का सामुनि धर्मी ठैहराई ग्योछ। +तैंले दिख है छै कि विश्वास ले उक कामून का दगाड़ मिलभेरन प्रभाव डालछै और उक विश्वास उक भल कामून का जरियाले सिद्ध भ्योछ। +और यो पवित्रशास्त्र को बचनाक अनुसार पुरो भ्योछ, “अब्राहम ले परमेश्वर में विश्वास करछय, और उक विश्वासा का कारण परमेश्वर ले ऊस एक धर्मी आदिमीक रूप में ग्रहण करछ्य,” और उ परमेश्वरो को मित्र कहलाछ। +तुमले देख हालछै कि आदिमी केवल विश्वास ले नै बल्कि भल कामून का जरियाले ले धर्मी बनछो। +उसीकैं राहाब वेश्या ले, जब उले भेद लीनवालान अपून घर में रून खिन जाग दीछ, और उनून दुश्मनून भटे बचुन खिन दुसारा बाट भटे भेजछ्य, त क्या उ अपून भल कामून का कारण धर्मी नै बनि? +जसीकैं शरीर आत्मा का बिना मरिना को छै ठीक उसीकैं विश्वास भल कामून का बिना बेकार छै। +हे म्यारा प्यारा दगड़ियो, तुमूनमें भटे भौत विश्वासीन की मण्डली में गुरू नै बनून चैछो, क्याखिनकि तुम जाणछा कि परमेश्वरा का बचनून सिखून वालान को न्याय भौत सख्ती ले करि जालो। +हम भौत बार गलती कर जानू। लेकिन जो अपून बोलून में गलती नै करूनो, उई त सिद्ध आदिमी छै; और उ अपूनास पुर तरीका ले काबू कर सकछो। +जब हम अपून बश में करून खिन घोड़ाक मुँख में लगाम लगूनू, त हम उक पुरो शरीर स ले घुमा सकनू। +देखा, समुद्री जहाज ले, हालाकि उन भौत ठूला हुनान, और तेज हवा ले चलाई जानान, तब ले एक नानि पतवारक जरियाले नाव चलूनवाला का इच्छाक अनुसार घुमाई जानान। +उसीकैं जिबोड़ो ले शरीरो को एक नानू हिस्सा छै और ठूली-ठूली डीग मारछो। देखा कसीकैं, एक नानि आगा की चिनगारी भौत ठूला जंगल स जला दीछी। +जिबोड़ो ले एक आगा का नियाती छै; जिबोड़ो हमोरो शरीरो को हिस्सा छै जो एक आदिमीक शरीर में कलंक लगूछी, और हमरि पुरी जीन्दगी स नाश करून वाली आग में बदल जाछी, और खुद नरक की आग में जलनै रूछी। +हरेक जातिक वन पशु-पक्षी, रेगुन वाला जन्तु, और पानि में रून वाला जन्तु आदिमीक बश में हो सकनान और हो ले ग्यान। +लेकिन जिबाड़ा स आदिमीन में भटे कोई ले बश में नै राँख सकनो; उ एक इसी बला छै; उ एक जहरीला स्यापा का जहरा का नियाती प्राण लीन वालो हुछो। +योई जिबाड़ा ले हम प्रभु पिता परमेश्वर की महिमा करनू, और येले जो परमेश्वरा का समानता में बनाई ग्यान उनून श्राप दीनू। +एक्कै मुँख ले स्तुति और श्राप द्वीवै निकलनान। हे म्यारा प्यारा दगड़ियो, इसो नै हुन चैनो। +क्याखिनकि एक्कै कुआँ भटे मिठो और नमकीन पानि द्वीवै एक दगाड़ कभै नै निकल सकनो? +हे म्यारा प्यारा दगड़ियो, क्या तिमूला का रूख में जैतून लागनानी, या अंगूरा का ब्याला में तिमूलो लाग सकनानी? उसीकैं नमकीन कुआँ भटे मिठो पानि नै निकल सकनो। +तुम लोगून में जो बुद्धिमान और समझदार हुना को दावा करछो, उ अपून भल कामून और निको चाल-चलनाक जरिया, और उ नम्रताक दगाड़ जो तुमार ज्ञान भटे उछी, भल काम करभेरन साबित करून चैछो। +अगर तुम अपून-अपून मन में भौत नफरत और स्वार्थ राखछा, त अपून ज्ञान में घमण्ड करभेरन सच्चाईक खिलाफ पाप जन करा। +यो ज्ञान उ नाहातिन, जो परमेश्वर भटे मिलीना को छै बल्कि संसारिक, और आदिमीन को, और शैतानी छै। +येक कारण कि जाँ नफरत और स्वार्थ हुछो, वाँ झगाड़ा और हरेक प्रकाराक बुर काम हुनान। +लेकिन जो ज्ञान परमेश्वर भटे मिलछो, उ पैलि त पवित्र हुछो, फिर मिलनसार, कोमल, निको बिचार वालो, दयालु और निका कामून ले भरिना को और बिना पक्षपात और बिना कपट ले हुछो। +और जो लोग मेल-मिलाप करूनवाला छन, उन शान्तिको बी बोला और धार्मिकता की फसल काटाला। +तुमून में हुन वाला लड़ाई और झगाड़ा काँ भटे उनान? यो उन बुरी इच्छान ले उनान जो तुमार भितर लड़नान। +तुम इच्छा राखछा, लेकिन तुमून मिलूनो नै; येक कारण तुम खून करून खिन तैयार रूछा, और दुसरान की चीजून को लालच करछा, लेकिन इसो करना ले तुमून के नै मिलूनो; येक कारण तुम लड़छा और झगड़छा। तुमून येक कारण नै मिलूनो, कि तुम परमेश्वर थैं नै माँगना। +फिरले तुमून नै मिलूनो, क्याखिनकि तुम बुरी इच्छा ले माँगछा, ताकि तुम ऊस अपून शोक स पुरो करून खिन उड़ा दीछा। +हे विश्वासघाती लोगो, क्या तुम नै जाणना, कि संसारे की चीजून भटे मित्रता करून परमेश्वर भटे बैर करून छै? येक कारण जो कोई संसारो को मित्र हुन चाछो, उ अपून परमेश्वरो को बैरी बनछो। +तुम कि समझछा, कि पवित्रशास्त्र में जो लिखीना को छै उ बेकार छै? कि “जेले पवित्र आत्म स हमार भितर दीछ, उ परमेश्वर चाछो कि हम केवल उकी अराधना करा।” +लेकिन परमेश्वर हमून बुरी इच्छानक खिलाफ लड़ून खिन और ज्यादा अनुग्रह दीछो; येक कारण पवित्रशास्त्र में लिखीना को छै, “परमेश्वर घमंडीन भटे विरोध करछो, लेकिन दीन लोगून में दया करछो।” +येक कारण परमेश्वरा का अधीन हो जा; और शैतानो को सामना करा, तो उ तुमार पास भटे भाग जालो। +परमेश्वरा का नजिक आ, त उले तुमारा नजिक आलो। हे पापियों, अपून जीवन स पापून भटे दूर राँखा। और ये दुगला लोगो अपून दिल पवित्र करा। +अपून पापून का कारण दुखी हो, और शोक करा, और रोआ, तुमेरि हसी शोक में और तुमोरो आनन्द उदासी में बदल जौ। +प्रभुक सामुनि दीन बना, त उ तुमोरो आदर करोलो। +हे प्रेमा दगड़ियो, एक दुसरा की बदनामी जन करा। और जो अपून भाई बदनामी करछो, और उमें दोष लगूछो। अगर तैं नियम-कानून की निन्दा करछै, त तैं नियम-कानून को पालन नै करनै, बल्कि तैं उमें दोष लगूछै जसकैं तैं नियम-कानून को न्याय करून वालो ठैहराछ। +नियम-कानूनक दिनवालो और न्याय करून वालो त सिर्फ परमेश्वरै छै, जैमें बचूना की और नाश करून में सामर्थ्यी छै। लेकिन तैं को छै, जो अपून पड़ोसी में दोष लगूछै? +तुम जो यो कुँछा, “आज या भोल हम कोई और नगर में जाभेरन वाँ एक साल बितुला और ब्यापार करभेरन फैदा उठुला।” +लेकिन तुम यो नै जाणना की भोल की होलो। सुण त ली, तुमोरो जीवन छै कि? तुम त माना भापाका नियाती छा, जो थ्वाड़ा देर दिखाई दीछी फिर गायब हो जाछी। +येक कारण तुमून यो करून चैछो, “अगर प्रभु चाछो त हम ज्यून रूला, और यो या उ काम ले करला।” +लेकिन तुम अपूनी बनाईना की योजना में घमण्ड करछा। इसो सब घमण्ड बुरो हुछो। +येक कारण जो कोई भलाई करून जाणछो और नै करूनो, उखिन यो पाप छै। +हे धनवान लोगों सुणा। तुम अपून उनवाली मुसीबतून में चिल्ला-चिल्लाभेरन रौ। +तुमोरो धन नाश हो ग्यो और तुमारा कपड़ान कीड़ा खराब कर द्याला। +तुमोरो सुन-चाँदी में जंग लाग ग्योछ; और उनोरो जंग तुमारा खिलाफ में गवाही द्योलो, और यो तुमारा शरीर स आगा की नियाती जाला द्योलो। तुमारा द्वारा जाम करिना को धन न्यायक दिन तुमारा खिलाफ सबूत बनभेरन ठाड़ होलो। +देखा, जिन मजदूरून ले तुमारा गाड़ान में फसल काटछ्य, उनेरि मजूरी जो तुमूनले ध्वाका ले राँख लीछ; उ मजूरी चिल्लाभेरन तुमारा खिलाफ गवाही दीन मरेछ, और गाड़ान में काम करून वालान को रूनो और दुहाई सर्वशाक्तिमान का परमेश्वरे ले सुण हैछ। +तुमून संसार में अपूनो शौक पुरो करून में लाग रौ, और तुमूले भौते सुख पाछ; और तुम सिर्फ अपूनो शौक पुरो करून खिन जीन मरेछा, तुमूले अपून आपस परमेश्वरा का द्वारा करि जानो वालो न्याय खिन तैयार कर लीछ। +तुमूनले धर्मीस दोषी ठैराभेरन मार डालछ्य; और उ तुमोरो सामना नै करूनो। +येक कारण हे म्यारा प्यारा दगड़ियो, प्रभुक दुबारा उन तक धीरज राँखा, तुम जाणा कि किसान धरती की कीमती फसल की उमीद राँख भेरन पैलि और आखिरी बरखा हुन तक धीरज राखछो, ताकि फसल बढ़ौ और काटून खिन तैयार हो। +उसीकैं तुमले धीरज राँखा, और उमीद जन छोड़ा, क्याखिनकि प्रभुको दुबारा उन नजिक छै। +हे म्यारा प्यारा दगड़ियो, एक दुसरा में दोष जन लगा, ताकि तुम दोषी नै ठैरा, देखा, न्याय करून वालो उन खिन तैयार छै। +हे म्यारा प्यारा दगड़ियो, जिन परमेश्वरो को संदेश दिनवाला लोगून ले प्रभुक नाम ले बात कर्यान, उनून दुख झेलून और धीरज राँखून, अपून खिन एक उदारण समझा। +देखा, हम धीरज राँखून वालन थैं धन्य कुनू। तुमूले अय्यूब नामाका एक आदिमीक धीरज का बारिमें त सुणिना को छै, और तुम यो ले जाणछा प्रभु आखरी में उकी कसकैं मद्दत करछ्य, जेमें प्रभु की भौत करूणा और दया प्रगट हुछी। +लेकिन हे म्यारा प्यारा दगड़ियो, सबून है ठूली बात यो छै, तुम कसम जन खाया; नै त स्वर्ग कि और नै धरती की और नै कोई और चीजून की, पर तुमेरि बात हाँ कि हाँ और ना की ना हो, ताकि तुम परमेश्वरा का द्वारा दोषी जन ठैहरा। +अगर तुमून में कोई दुखी हो तो उ प्रार्थना करो; और अगर कोई खुश हो? त उ स्तुतिक भजन गा। +अगर तुमूनमें भटे कोई बिमार हो? त विश्वासीन की मण्डलीक बुज़ुर्गून बुलून, और उन प्रभुक नाम ले उमें तेल लगाभेरन उ खिन प्रार्थना करून। +और विश्वासीन की प्रार्थनाक द्वारा रोगी बच जालो, और प्रभु ऊस चंगो करोलो; अगर उले पाप करिना को होला, त परमेश्वर ऊस माफ करोलो। +येक कारण तुम आपस में एक दुसराक सामुनि अपून-अपून पापून मानी ली; और एक दुसारा खिन प्रार्थना करा, जेले तुम चंगा हो जा; धर्मी जन की प्रार्थनाक प्रभाव ले भौत कुछ हो सकछो। +परमेश्वरो को संदेश दिनवाला एलिय्याह ले हमार नियाती दुख-सुख भोगून वालो आदिमी छ्यो; उले अपून पुर मन ले प्रार्थना करछ्य, कि बरखा जन हो; और साढ़े तीन साल तक धरती में बरखा नै भै। +फिर उले प्रार्थना करछ्य की, त आकाश भटे बरखा भैछ, और धरती में पैदावारा भैछ। +हे म्यारा प्यारा दगड़ियो, अगर तुमून में भटे कोई सच्चाईक बाट भटे भटक जाछो, और कोई ऊस सच्चाईक बाट में फिर वापस लियूछो। +त तुमून यो पत्तो हुन चैछो, कि जो कोई भटकिना का पापी स सच्चाईक बाट में फिर वापस लियूछो, त उ एक आत्मा स नरक की मौत भटे बचूछो, और परमेश्वर उक भौत पापून माफ करोलो। +मैं, पतरस, जो यीशु मसीह को प्रेरित छूँ। मैं यो चिठ्ठी परमेश्वरा का चुनिना का उन लोगून खिन लिखून मरयू जो कि पुन्तुस, गलातिया, कप्पदूकिया, आसिया और बितूनिया प्रदेशून का अलग-अलग शैहरून में परदेशीन की नियाती रूनान। +पिता परमेश्वरेले भौत पैलि तुमून अपून लोग हुन खिन और पवित्र आत्मा का द्वारा तुमून पवित्र करून खिन चुन लीछ। उले इसो येक कारण करछ्य ताकि तुम यीशु मसीह का हुकुमून माना और उक खून का द्वारा शुद्ध हो। +मैं प्रार्थना करछूँ कि परमेश्वर तुमून अनुग्रह और शान्ति दीनै रौ। +हम परमेश्वरो को धन्यावाद करनू, जो हमार प्रभु यीशु को पिता छै, जैले अपूनी बड़ी दया ले हमून एक नय्या जीवन दीछ। किलैकी परमेश्वरेले यीशु मसीह स मरिनान में भटे ज्यून करछ्य, उले हमून निडर होभेरन जीना का काबिल बनाछ; यो कि उन चीजून पाना की पुरी उम्मीद कर सकनू जो उले हमून दीना को वादा करिना को छै। +हम उन निकी चीजून पाना को इन्तजार करनू जो परमेश्वरेले हमून खिन बनाईना का छन। कोई ले कभै उन चीजून को नाश नै कर सकनो। थ्वाड़ा ले उनून खराब नै कर सकनो। उ कभै ले पुरानी या उकी खुबशुरती में कमि नी होलि। परमेश्वरेले उन चीजून स्वर्ग में तुमून खिन राखिना को छै। +परमेश्वरै अपूनी सामर्थ का द्वारा तुमून सुरक्षित राखून मर्योछ किलैकी तुम यीशु में विश्वास करछा। उ आखरी दिन जब मसीह वापस आलो, तुमून हर दिन सुरक्षित राखोलो। तब तुम जाण जाला कि परमेश्वरेले तुमून पाप और मौत भटे पुरी तरीका ले बचाछ। +तुमून इन सब चीजून का बारिमें खुश हुन चैछो, बेशक तुम एल थ्वाड़ा बखत खिन अलग-अलग प्रकार की परेशानीन का कारण तुम दुखी छा। +इन परेशानीन को मक्शद यो दिखूनो छै कि क्या तुम सच्ची में परमेश्वर में भरोसा करछा। यीशु मसीह में तुमोरो विश्वास सुनो है ज्यादा कीमती छै। जसीकैं नाश हुन वाला सुना स आग में परखी जाछो और शुद्ध करि जाछो, उसिकैं अगर तुमोरो विश्वास परीक्षान का द्वारा परखी जाना का बाद ले मजबूत रूछो, त यो उ दिन तुमून भौत बड़ाई और महिमा और सम्मान दिलालो जब यीशु मसीह फिर वापस आलो। +तुमूनले यीशु स कभै नै देखीना को छै, लेकिन फिरले तुम ऊस प्रेम करछा। तुम ऊस एल नै देखना, लेकिन तुम उमें विश्वास करछा। येक कारण, तुम आनन्द और महिमा ले भौत खुश छा जैस शब्दून में नै बताई जा सकूनो। +तुम खुश छा। किलैकी परमेश्वर तुमून पाप की सजा है बचुन मर्योछ। यो यीशु मसीह में तुमोरो विश्वास को प्रतिफल छै। +यो उद्धार कुछ इसो छ्यो जैका बारिमें परमेश्वरो को संदेश दिनवाला लोग और ले ज्यादा जाणून चाँछ्या। उनूनले बताछ कि कसीकैं परमेश्वर तुमून बचुन खिन तुमार प्रति दयालु तरीका ले काम करोलो जैखिन तुम योग्य नाहातिन। उनूनले जबाब खोजून खिन भौत सावधानी ले जाँच करछ्य। +मसीह को आत्मा उनूनमें छ्यो और उनून बतून मरैछ्यो कि मसीह कसीकैं दुख उठालो और फिर ऊस भौत ठूलो सम्मान दीई जालो। येक कारण उनूनले यो पतो लगूना की कोशिश करछ्य कि मसीह को होलो और यो सब कब होलो। +लेकिन परमेश्वरेले इन संदेश दीन वाला लोगून बताछ कि उनार संदेश खुद अपून खिन नै बल्कि तुमून खिन छ्या। उ संदेश यीशु मसीह का बारिमें सुसमाचार छै जो तुमूनले अब सुणछ्य। परमेश्वरेले स्वर्ग भटे अपूनो पवित्र आत्मा भेजछ्य कि तुमून सुसमाचार प्रचार करून में लोगून की मद्दत करौ। यो सब इतुक अद्धभुत छै कि याँ तक कि स्वर्गदूत ले उत्सुकता ले इन बातुन हुन देखून मर्यान। +येक कारण, अपून मनून तैयार करा जसीकैं लोग काम करून खिन तैयार हुन खिन अपूनी कमर कसनान। मतलब यो कि, जो कुछ तुम सोचछा उमें तुमून काबू राखून चैछो, और इसो करभेरन अपून जीवन को संचालन पुरी तरीका ले और आत्मविश्वास का दगाड़ करा, उ उद्धार स पाना की आश राखभेरन जो परमेश्वर अनुग्रह ले तुमून देलो जब यीशु मसीह स्वर्ग भटे वापस आलो। +परमेश्वरा का हुकुमून को पालन करा जसीकैं निका नान्तिना अपून बबा का हुकुमून माननान। उन बुरा कामून जन करा जिनून तुम तब करना की इच्छा राखछ्या, जब तुम परमेश्वरा का सत्य स नी जाण छ्या। +लेकिन अब तुमून हर काम में जो तुम करछा पवित्र हुन चछो, जसीकैं कि परमेश्वर पवित्र छै जैले तुमून अपून बच्चा हुन खिन चुन लीछ। +किलैकी पवित्रशास्त्र में परमेश्वरेले कईना को छै, कि “तुमून पवित्र हुन चैछो किलैकी मैं पवित्र छूँ।” +परमेश्वर जाणछो कि हरेक आदिमी ले कि-कि करिना को छै, और उ हरेको को न्याय बिना कोई पक्षपात को करछो। जब तुम परमेश्वर थैं प्रार्थना करछा त उथैं पिता कुँछा। त येक कारण, जब की तुम धरती में परदेशी होभेरन रूछा त उको हमेशा आदर करा। +तुम जाणछा कि परमेश्वरेले तुमून तुमार बेकार का ब्यवहार भटे छुड़ून खिन को चीज को प्रयोग करछ्य, जो तुमूले अपून पूर्वजून भटे सिखीना का छ्या। उले तुमून छुड़ून खिन इसो धन को प्रयोग नै कर्यो जैस सुनो या चाँदी की नियाती नाश करि जा सकछो। लेकिन परमेश्वरेले मसीह का कीमती खून का द्वारा तुमून बचाछ, जो एक शुद्ध और सिद्ध मेम्ना की नियाती छ्यो। +यो संसारे स बनून है पैलि, परमेश्वरेले पैलि है यो तय करिनाको छ्यो कि यीशु मसीह यो संसारो को मुक्तिदाता होलो। लेकिन उ तुमेरि मद्दत करून खिन इन अंतिम दिनून में यो संसार में आछ। +जो केले मसीह ले करिना को छै उक कारण तुम अब परमेश्वर में विश्वास करछा। और तुमूले अपूनो विश्वास और आश परमेश्वर में राखिना की छै किलैकी उले मसीह स मरिनान में भटे ज्यूनो कर दीछ और ऊस महिमा दीछ। +किलैकी सच्चाई स मानना का द्वारा तुम शुद्ध करि गैछा अब तुमून अपून दगड़िया विश्वासी भाईन का दगाड़ प्रेम करूनो चैछो। येक कारण एक-दूसार स पुर मन ले प्रेम करून जारी राखा। +तुमून एक-दुसरा स प्रेम करूनो चैछो किलैकी तुमून परमेश्वरा का तरफ भटे एक नय्या जीवन मिलीना को छै। तुमून यो जीवन कोई इसा चीज का द्वारा नै मिल र्यो, जो नाश हो जालो लेकिन उ चीज का द्वारा जो हमेशा बनिना की रौली। मतलब, हमून यो नय्या जीवन परमेश्वरा का जीवित और अनन्त वचन ले मिलीना को छै। +पवित्रशास्त्र यो कुंछो, +“सब लोग घास का नियाती छन और उनेरि सब खुबशुरती जंगली फुलून की नियाती छन। +घास सुख जालो और फूल भिमें झड़ जाला। +लेकिन परमेश्वरो को बचन हमेशा बनिना को रोलो।” +यो बचन मसीह का बारिमें सुसमाचार छै जो तुमार बीच में प्रचार करि ग्छ्यो। +येक कारण, हर प्रकारा का बुरा ब्यवहार भटे छुटकारा पा। दुसरान ध्वाका जन दी, कपटी जन बना। दुसरान है जलन जन राखा। दुसरा लोगून का खिलाफ बुरी बात जन करा। +जसकैं एक नान-नन्तिनो अपूनो ईजा को शुद्ध दूध की इच्छा करछो, उसीकैं तुमून परमेश्वरा का बचन स सीखना की इच्छा राखून चैछो ताकि तुम आत्मिक रूप ले मजबूत बन सका। तब परमेश्वर तुमून यो संसारै की बुरी चीजून है पुरी तरीका ले बचालो। +किलैकी जसो कि पवित्रशास्त्र कुंछो, “तुमूले यो महसूस करिना को छै कि प्रभु भलो छै।” +तुम प्रभु यीशु का पास आईना का छा। उ एक घरा का नींव में राखिना को एक खास ढूंगा की नियाती छै, लेकिन उ ज्यूनो ढूंगो छै। ऊस कई लोगून ले स्वीकार नै कर्यो, लेकिन परमेश्वरेले ऊस चुनछ्य और ऊस भौत कीमती मानछ्य। और जसीकैं लोग ढूंगान ले घर बनुनान, उसीकैं परमेश्वर तुमून एक समूह में जोड़ून मर्योछ जैमें परमेश्वरो को आत्मा रूछो, ताकि यीशु मसीह ले जो हमून खिन करिना को छै, उक वजह ले तुम उन याजकून का नियाती जो बलिदान चढ़ूनान, तुम इसा काम करा जो परमेश्वरेस खुश करनान। +यो ऊसोई छै जसो परमेश्वरेले पवित्रशास्त्र में कईना को छै, +“देखा! मैंले एक कीमती ढूंगास चुन हैछ, +जो यरूशलम शैहर में घर स मजबूत बनून खिन इस्तमाल करि जाछो। +और जो कोई ले उमें भरोस करछो, उ लज्जित नी होलो।” +यो ढूंगो तुमून खिन भौत कीमती छै जो यीशु मसीह में विश्वास करनान। लेकिन जो लोग उमें विश्वास नै करना उनार बारिमें पवित्रशास्त्र कुंछो कि, +“राजमिस्त्रिन ले जै ढूंगास बेकार समझभेरन निकालीना को छ्यो, +उ घरो को नींव को खास ढूंगो बन ग्योछ।” +और फिर पवित्रशास्त्र यो ले कुंछो: +“यो ढूंगो लोगून को ठोकर खाना को कारण होलो। यो एक चट्टान छै जो उनार खीतिना को कारण होलो। +उन इसीकैं खितीला किलैकी उन परमेश्वरा का संदेश स मानून है इन्कार करनान। +किलैकी परमेश्वरेले उनार दगाड़ इसोई हुना की योजना बनाईना की छै।” +लेकिन तुम इसा नाहातिन किलैकी तुम परमेश्वरा का चुनिना का लोग छा तुम परमेश्वरा का याजक छा, जो राजा छै, तुम परमेश्वर की सेवा करून खिन समर्पित छा और तुम परमेश्वरा का खास लोग छा। किलैकी उले तुमून अन्यार में भटे भ्यार अपून अद्धभुत उज्याल में बुलाईना का छा, ताकि तुम परमेश्वरा का अद्धभुत कामून का बारिमें बता सका। +(परमेश्वरा का संदेश दिनवाला होशे ले जो लिखीना को छै तुमारा बारिमें सच्ची छै) +“पैलि तुम परमेश्वरा का लोग नी छ्या, +लेकिन अब तुम परमेश्वरा का लोग छा। +पैलि तुम परमेश्वरै की दया स नी जाण छ्या, +लेकिन अब तुम उ जाणछा किलैकी उले अपूनी दया पैलि भटे तुमून में दिखाईना की छै।” +हे म्यारा विश्वासी भाईयो, तुम यो संसार में परदेशीन और मुसाफिरून की नियाती छा। मैं तुमूनथैं बिनती करछूँ कि उन सबै संसारै की बुरी इच्छान भटे बचा, किलैकी उ खुद तुमार बिरोध में हमेशा लड़नै रूछी। +कई बार इसा लोग हुनान जो प्रभु स नै जाणना और उन तुमून में यो कैभेरन गलत आरोप लगा सकनान कि तुमार काम बुरा छन। येक कारण तुमून अपून ब्यवहारा का बारिमें सतर्क रून चैछो, ताकि उन तुमार निका ब्यवहार देख सकून। आखरी में उन मानाला कि तुमोरो ब्यवहार निको छै और जै दिना परमेश्वर संसारो को न्याय करून खिन आलो, उ दिना उन परमेश्वरे की महिमा कराला। +प्रभु यीशु को आदर करून खिन तुमून उन सबून को हुकुम मानून चैछो जो यो संसार में अधिकारी छन: मतलब राजा, जो कि सबून है ठूलो अधिकारी छै। +और राज्यपालून को, जिनून राजा का द्वारा नियुक्त करि जाछो। उनून उन लोगून दण्ड दीन खिन भेजिनान जो गलत करनान और उन लोगून की तारीफ करून खिन जो सही करनान। +किलैकी परमेश्वरै की यो इच्छा छै, कि हमार निका ब्यवहार क द्वारा, जो लोग परमेश्वरेस नै जाणना, उन अब हमून में गलत तरीका ले आरोप लगूना की हिम्मत नी कराला, किलैकी यो बात साफ छै कि उनार झूठ्ठा आरोप सही नाहातिन। +तुमून खिन कोई ले इसो आदिमी नाहातिन जो तुमून उ करून है रोक सकछो जो तुम करून चाँछा। किलैकी तुम पैलि भटे हमारा प्रभु यीशु मसीह का द्वारा आजाद करि जा चुक गैछा। लेकिन येस बुरा काम करना को बहाना जन बना। बल्कि तुमून अपून कामून का द्वारा दिखूनो चैछो कि तुम सच्ची में परमेश्वरा का सेवक छा। +सबून को आदर करा, अपून सबै विश्वासी भाईन थैं प्रेम राखा, परमेश्वर भटे डरा, और ठूला अधिकारीन को आदर करा। +हे सेवकों, तुम जो घरून में काम करछा और विश्वासी छा, तुमून अपून मालिक को हुकुम मानून चैछो और हमेशा उनोरो आदर करूनो चैछो। इसो हर तरीका का मलिका का दगाड़ करा, चाहे उ दयालु और सही हो या बेरहम हो। +किलैकी अगर हम दुख सहनू चाहे हमरि कोई गलती नै हो, लेकिन हम सिर्फ येक कारण सहन करनू किलैकी हम जाणनू कि परमेश्वर सब कुछ जाणछो, त परमेश्वर हमून है खुश हुछो। +अगर तुमून गलत करून खिन पीटी जाछो, तो दण्ड मिलून में धैर्य राखून में तुमेरि प्रशंसा करना की कोई कारण नाहातिन। लेकिन अगर भलाई करना का कारण तुम दुख सहछा और धैर्य राखछा, तो परमेश्वर खुश हुछो। +परमेश्वरा का द्वारा तुमून चुनी जाना को यो कारण छै कि उखिन भल काम करभेरन दुखून सहन करा। किलैकी मसीह ले तुमून खिन दुख सहन करिना का छन, उ तुमून खिन एक उदारण छै। येक कारण तुमले ऊसोई काम करा जसो मसीह ले कर्यान। +पवित्रशास्त्र कुंछो, +“उले कभै पाप नै कर्यो। +उले कभै कोई झूठ नै बोल्यो।” +जब लोगून ले यीशु को अपमान करछ्य, त उले उनोरो अपमान नै कर्यो। जब लोगून ले ऊस दुख दीछ, त उले कभै ले उले बदला लीना की कोशिश नै करि। बल्कि, उले अपूनी मद्दत खिन परमेश्वर में भरोस करछ्य। उ जाणछ्यो कि परमेश्वर हमेशा लोगून को धार्मिकता ले न्याय करछो। +जब मसीह मरछ्य, त उले हमार पापून अपून मलिमें लीभेरन अपूनास सूली में बलिदान कर दीछ। उले इसो येक कारण करछ्य ताकि हम पाप करून छोड़ द्या और सही तरीका ले जीवन जीनो शुरू करा, और उन घौन का कारण जो उले सहन कर्यान, हम चंगा हो ग्या। +यैहै पैलि, तुम उन भेड़ून की नियाती छ्या जो गलत बाटा में जान मरैछ्या। लेकिन अब तुम मसीह का पास वापस आ गैछा जो तुमेरि देख-भाल करछो और तुमून में नजर राखछो। +हे घरवालीयो, तुम ले अपून-अपून घरवालान का अधीन रौ। ताकि अगर उमें भटे कोई ले परमेश्वरा का बचन में विश्वास करून है इन्कार करछो और जसा तरीका ले तुम ब्यवहार करछा, तुमून उनून यो बतूना की जरूरत नी होलि कि उनून विश्वास करूनो चैछो। जब उन तुमार शुद्ध और ईश्वरीय ब्यवहार स देखाला त उन मसीह में विश्वास कराला। +और अपूनास खुबशुरत बनूना की कोशिश जन करा, जसीकैं कि बालून की अलग-अलग तरीका ले सजावट करूनो, और सोना का मैंहगा-मैंहगा जैवर पैनून, या मैंहगा-मैंहगा कपाड़ा पैनून। +तुमून अपनास इसा ब्यवहार ले सुन्दर बनूनो चैछो जो बदलनो नै, मतलब एक विनम्र और शांत स्‍वभाव, जो कि परमेश्वर खिन भौत अनमोल छै। +पुरान जमाना समय की भक्ति में रूनवाली स्यैनिन जो परमेश्वर में भरोसा करछी, उनूनले अपनास अपून घरवालान का अधीन करछ्य, और इस तरीका ले उन अपनास सुन्दर बनूछ्या। +सारा को उदारण ली, जो अपून घरवाला अब्राहम को हुकुम मानछी, और ऊस स्‍वामी कैभेरन बुलूछी। मतलब यो कि, अगर तुम दुसरान का दगाड़ भलाई करछा, और कोई ले प्रकारा का डरले जन डरा, त तुमले सारा की चेलिन होला। +उसीकैं हे घरवालो, तुम अपूनी घरवालीन का दगाड़ मेल-मिलाप ले रौ, और उनार मद्दत करना का बारिमें बिचार करा, तुमून याद राखून चैछो कि उन तुमून है कमजोर छन, येक कारण तुमून उनोरो आदर करून चैछो। किलैकी तुम द्वीवै उ बरदान स साझा करछा जो परमेश्वरा का अनुग्रह ले तुमून दीईना को छै, मतलब अनन्त जीवन को बरदान। इसो करा ताकि जब तुम परमेश्वर थैं प्रार्थना करा त उ तुमेरि सुणो। +आखिर में, मैं तुमूनथैं यो कुंन चाछूँ, कि तुम सबून को एक मन हुन चैछो, और एक-दुसारा में दया करा, और एक-दुसारा खिन प्रेम राखा, भलाई करा और नम्र बना। +बुराईक बदला बुराई जन करा और नै गाली का बदला गाली दी; लेकिन येका बदला आशीष दी। किलैकी परमेश्वरेले तुमून येक कारण बुला रैछ ताकि तुम दुसरान आशीष दी सका। अगर तुम इसो करछा त परमेश्वर ले तुमून आशीष द्योलो। +किलैकी पवित्रशास्त्र कुंछो, +“अगर कोई आदिमी अपून जीवन में आनन्द लीनो चाछो और निका दिन देखून चाछो +त ऊस सतर्क रून चैछो कि उ बुरी बातुन जन करौ। +और ऊस इसी बातुन करून बन्द कर दीनो चैछो जो सच्ची नाहातिन। +ऊस जरूर उ बुराई करून छोड़ दीन चैछी। +येका बजाय, ऊस भलाई करून चैछी। +और दुसरान का दगाड़ शान्ति ले रून खिन कोशिश करून चैछी। +किलैकी प्रभु की नजर उन लोगून में रूछी जो लोग धर्मी छन। +और उ हमेशा उनेरि प्रार्थनान सुणभेरन उनोरो जबाब दीन खिन तैयार रूछो। +लेकिन परमेश्वर उन लोगून का खिलाफ काम करछो जो लोग बुराई करनान।” +अगर तुम हमेशा भल काम करना की कोशिश करछा, त सच्ची में कोई ले तुमेरि बुराई नै कर सकनो। +लेकिन अगर जो सही छै उ करना का कारण तुम दुख सहछा त परमेश्वर तुमून आशीष द्योलो। ऊसो करा जसो यशायाह ले पवित्रशास्त्र में लिखीना को छै, “उन लोगून है जन डरा, जो तुमून डरूनान और यो बात की चिन्ता जन करा लोग कि कर सकनान।” +बल्कि तुमून मसीह स प्रभु जाणभेरन अपून जीवन में उकी अराधना करूनी चैछी। अगर कोई उ आश का बारिमें के पुछो, जो हम सब विश्वासी हुना का नाता आपस में साझा करनान, त हमेशा ऊस समझून खिन तैयार रौ, और इस तरीका ले ब्यवहार करा कि तुम दोषी महसूस जन करा और हमेशा उई करा जो सही छै। फिर अगर लोग तुमार खिलाफ बुरा बोलनान, त उनी शर्मिदा होला जब उन मसीह का दगाड़ तुमार सम्बंध का कारण तुमार निका ब्यवहार स देखाला। +अगर हम अपून निका कामून का वजह ले दुख पानू त यो निको छै, किलैकी हमून खिन परमेश्वरे की यो इच्छा छै। यो बुरा कामून का कारण दुख पान है हमून खिन कई ज्यादा निको छै। +मैं यो कुछूँ कि मसीहले ले हमार पापून का कारण दुख उठाछ और मर ग्यो। उ सिर्फ एक बार मरछ्य और इसो दुबारा करना की जरूरत नाहातिन। उ एक धर्मी आदिमी छ्यो जो पापी लोगून खिन मर ग्यो ताकि उ हमून परमेश्वरा का पास ल्या सको। उनूनले उक शरीर स त मार डालछ्य लेकिन ऊस पवित्र आत्मा का सामर्थ ले फिर ज्यूनो कर दी ग्योछ। +तब उकी आत्मा ले जाभेरन उन आत्मान सुसमाचार सुणाछ, जो उ जाग में परमेश्वरा का द्वारा कैद करिना का छ्या, जाँ मरिनाका लोगून की आत्मा छन। +यो उन लोगून की आत्मा छ्या जिनून भौत बखत पैलि परमेश्वरा का हुकुमून नि मानिना को छ्यो। जब नूह जहाज स बनून मरैछ्यो, त परमेश्वर भौत धैर्य ले इन्तजार करूनमर्योछ कि देखा क्या उन लोग अपून पापून है पश्चाताप करला। लेकिन जब पानि ले संसारो को विनाश कर दीछ, त जहाज में जानवाला सिर्फ आठ लोग बच गैछ्या। +पुराना जमाना में उनोरो उद्धार अब हमार उद्धार को एक उदारण छै जब हम बपतिस्मा लीनू। जो पानि में हम बपतिस्मा लीनू, उ हमार शरीरो को मैल दूर नै करनो, लेकिन उ यो बात को चिन छै कि हमूले परमेश्वर थैं माफी माँगछै ताकि आघिलकै हमार मन परेशान नै रौ। हमून माफी मिल सकछी किलैकी यीशु मसीह मरिनाका बाद फिर ज्यूनो भ्योछ। +और उ स्वर्ग में न्हैग्यो। अब उ वाँ परमेश्वरा का दैंन तरफ सबून है ऊँचा जाग में छै, और उ सब स्वर्गदूतून और सब अधिकारीन और सब शक्तिन में राज्य करछो। +येक कारण जसीकैं मसीह ले अपून शरीर में रैभेरन दुख उठाछ, उसीकैं तुमून ले उई स्वभावा का दगाड़ दुख उठून खिन तैयार रून चैछो जो उक पास छ्यो। किलैकी अगर तुम मसीह खिन दुख उठून खिन तैयार छा त तुमूले पाप नै करना को फैसला कर हालछ्य। +जैको नतीजा यो छै कि उ आदिमी अपून पुर जीवन यो धरती में अपून पापी स्वभाव का अनुसार नी जिलो। लेकिन उ उई करोलो जो परमेश्वर चाछो कि उ करो। +किलैकी पैलि तुमूनले अपूनो बखत गैर-विश्वासी लोगून का दगाड़ बुरा काम करभेरन बर्बाद कर दीछ। जैले लुचपन की बुरी इच्छा, नशा में मतवाला हुनो, रंगरलियाँ, पियक्कड़पन, और मूर्ति पूजा जैले परमेश्वर नफरत करछो। +योई कारण तुमार पुराना दगड़िया हैरान हुनान जब तुम उनार दगाड़ उन बुरा कामून में शामिल नै हुना जो उन करनान। येक कारण उन तुमार बारिमें बुरा बोलनान। +लेकिन एक दिन उन जरूर परमेश्वरा का सामुनि न्याय खिन ठाड़ होला, और परमेश्वर उनूनमें भटे हरेक स उनार द्वारा धरती में करिना का कामून का बारिमें पुछोलो। परमेश्वर ज्यूना और मरिनाका लोगून को न्याय करोलो। +योई कारण छै कि मरिनाका लोगूनले ले मसीह का बारिमें सुसमाचार सुणछ्य। उनार शरीरून ले सब लोगून की नियाती मरून पड़छ्य, लेकिन अब उन आत्मा में हमेशा परमेश्वरा का दगाड़ रूनान। +सब बातुन को अन्त तुरन्त हुनवालो छै; येक कारण अपून-आप में काबू करभेरन और सच्चाई का दगाड़ प्रार्थना में लाग रौ। +सबून है ठूली बात यो छै कि एक-दुसारा से ईमानदारी ले प्रेम करा किलैकी अगर तुम लोगून प्रेम करछा, त तुम हमेशा कोई ले गलत काम स माफ करून खिन तैयार रौला, जो उनूनले कर्यान। +अपून घरून में लोगून को स्वागत करा और इसो करनै रौ। +हरेक आदिमी स परमेश्वरै की तरफ भटे बरदान मिलीना को छै और उनून उ ऊस बरदान को इस्तमाल दुसरान की सेवा करून खिन करून चैंछो अलग-अलग बरदानून को इस्तमाल भौत बड़िया तरीका ले करूनो चैंछो जो परमेश्वरेले उनून अनुग्रह भटे दीईना को छै। +अगर तुमार पास प्रचार करना को बरदान छै, त तुमून परमेश्वरो को बचन को प्रचार करून चैछो। अगर तुमार पास दुसारा लोगून की मद्दत करना को बरदान छै, त यो ऊस सामर्थ का दगाड़ करा जो परमेश्वर तुमून दीछो। त फिर जो केले तुम करछा उ यीशु मसीह का द्वारा परमेश्वरेस महिमा दिलालो। सारी महिमा और सामर्थ हमेशा-हमेशा खिन उकी छै। आमीन। +हे म्यारा विश्वासी भाईयो, जो दर्दनाक दुख तुम सहछा, उनार बारिमें हैरान जन हो, किलैकी तुम मसीह का छा। लेकिन यो बात दिखून खिन हो रैछ कि क्या तुम सच्ची में परमेश्वर में विश्वास करछा। येक कारण, यो जन सोचा कि तुमार दगाड़ कुछ अजीब घटना होर्यान। +बश येक बारिमें खुश रौ, किलैकी तुमून मसीह का दुखून को एक हिस्सा मिलछ्य। यो कारण, जब मसीह सब लोगून खिन अपूनी महिमा प्रकट करून खिन दुबारा आलो त तुम आनन्द ले भर जाला। +अगर मसीह का नामाका कारण तुम लोगून को अपमान करि जाछो, त अपनास धन्‍य समझा; किलैकी परमेश्वरो को महिमामय आत्मा तुमार भितर रूछो। +सतर्क रौ कि तुमून में भटे कोई ले खूनी का नियाती, या चोर का नियाती या बुरा काम करूनवाला का नियाती या दुसारा का कामून में दखल-अन्दाजी करूनवाला आदिमी का नियाती दुख नी भोगाला। +लेकिन अगर कैसे मसीह हुना का नाता ले दुख सहन करून पड़ो, त तुम येस शर्म की बात जन समझा, बल्कि परमेश्वरै की महिमा करा कि तुम येक कारण दुख सहन करून मरेछा किलैकी तुम मसीह का लोग छा। +परमेश्वरो को न्याय शुरू हुना को बखत आग्योछ, जो परमेश्वरा का लोगून भटे शुरू होलो, किलैकी उ पैलि हम विश्वासीन को न्याय करोलो, येक कारण उन भयानक बातुन का बारिमें सोचा जो उन लोगून का दगाड़ होलि जो उ सुसमाचार स नै मानना जो उकी तरफ भटे ऊँछो। +जसो कि पवित्रशास्त्र कुंछो, +“अगर एक धर्मी आदिमी को बचाई जानो इतुक कठिन छै, +तो दुष्ट और पापी लोगून का दगाड़ कि होलो।” +येक कारण, जो लोग उ दुख स सहन करनान जसी परमेश्वरै की इच्छा हुछी, उनून हमेशा परमेश्वर में भरोस राखून चैछो, जैले उनून बनाछ। परमेश्वर हमेशा उ करछो जैस करना को उले वादा करिना को छ्यो और येक कारण जो भल काम छन उनून हमेशा करनै रौ। +कुछ बात इसी छन जो मैं वाँक यहूदी अगुवान थैं कुंन चाछूँ किलैकी मैंले तुमोरो जैसो एक यहूदी अगुवा छूँ। मैंले खुद उन दुखून देखीना को छै जो भौत बखत पैलि मसीह ले सहन कर्यान। त मैंले उकी महिमा में भागीदार हूँलो, जब उ फिर यो संसार में वापस आलो। मैं तुमूनथैं बिनती करछूँ कि, +जसकैं ग्वाला अपूनी भेड़ून की रखवाली करनान, उसीकैं तुमून ले हर विश्वासी की रखवाली करूनी चैछी जिनून परमेश्वरेले तुमेरि देखभाल में राखिना को छै। यो सेवा स अपूनी इच्छा ले करा, किलैकी परमेश्वर योई चाछो कि तुम इसो करा। इसो सिर्फ येक कारण जन करा किलैकी तुमून इसो करून खिन मजबूर करि ग्योछ, और नै यो काम येक कारण करा कि तुम धन कमून चाँछा लेकिन सिर्फ परमेश्वर और लोगून की सेवा करून खिन करा। +जिन लोगून की जिम्मेदारी परमेश्वरेले तुमून दी रैछ, उनूनमें अधिकारीन का नियाती अपूनो अधिकार जन जता, बल्कि उनून खिन एक निको उदारण बना। +जब यीशु मसीह दुबारा वापस आलो, जो कि हमोरो प्रधान ग्वाला का नियाती छै, तब तुमून एक सुन्दर मुकुट दीई जालो जो कभै ले अपूनी चमक नी खोलो। +इसीकैं तुम जवान लोगून पुराना विश्वासीन को हुकुम मानून चैछो। तुम सबून दीन होभेरन एक-दुसरा की सेवा करूनी चैछी। किलैकी पवित्रशास्त्र में लिखीना को छै कि, +परमेश्वर घमंडी लोगून को बिरोध करछो +लेकिन उ उन लोगून में अनुग्रह करछो जो लोग दीन छन। +येक कारण, अपनास परमेश्वरा का प्रति नम्र करा जो हर बात में सामर्थी छै ताकि उ, उ दिन तुमून एक निका जाग में उठालो जो उले चुन रैछ। +परमेश्वर तुमेरि परवाह करछो और येक कारण अपूनी सारी चिन्ता परमेश्वर में डाल दी। +हमेशा सतर्क रौ और जागनै रौ, किलैकी शैतान, तुमोरो दुश्मन तुमून में हमला करून चाछो ताकि तुम परमेश्वरा का हुकुमून नै माना। उ फाड़ खान वाला बाघका नियाती छै, जो अघिल-पछिल घुमछो और देखनै रूछो कि उ कैस खूँ। +तुमूनले परमेश्वर में पुरी रीतिले विश्वास करून चांछो, और शैतानो को हुकूमो को पालन नै करून चांछो। याद राखा कि विश्वासी भाई-बैनि जो पुर संसार में रून मर्यान, इसा तरीका का दुखून सहन करून मर्यान जसकैं तुम सहन करून मरैयछा। +परमेश्वर जो पुर तरीका ले अनुग्रह ले भरिनाका छन, उले हमून मसीह का दगाड़ हमार रिश्ताका कारण स्वर्ग में उकी अनन्त महिमा में सहभागी हुनखिन हमून बुला रैछ। तुमार थ्वाड़ा बखत खिन दुख सहन करना का बाद, परमेश्वर तुमून मजबूत करोलो, ताकि तुमोरो विश्वास मजबूत हो, और डगमगून वाला नै हो। +उ सम्मान पानो को लायक छै किलैकी उकी सामर्थ को कोई अंत नाहातिन। आमीन। +मैंले यो चिठ्ठी थ्वाड़ा शब्दून में सिलवानुस की मद्दत ले लिखछै और तुमून भे ज छै। मैं ऊस मसीह में एक विश्वासयोग्य भाई का रूप में मानछूँ। मेरो यैसे लिखनाको मक्शद तुमून उत्साहित करून और तुमून विश्वास दिलून छै कि जो कुछ ले तुम महसूस करून मरेछा उ सच्ची में तुमार प्रति परमेश्वरो को अनुग्रह को हिस्सा छै। यो अनुग्रह में मजबूत बनिनाका रौ। +बेबीलोन देशा का विश्वासी तुमून नमस्कार करनै रौ, जिनून परमेश्वर ले चुन छै जसकैं उले तुमून चुन छ्यो। मरकुस, जो मैं खिन एक च्याला का नियाती छै, उले तुमून नमस्कार करछो। +एक-दुसरा का दगाड़ प्रेम ले गाल मिलभेरन नमस्कार करा। मैं प्रार्थना करछूँ कि परमेश्वर हरेक उ आदिमी स शान्ति दे, जो मसीह में छन। +मैं, शमौन पतरस, जो यीशु मसीह को प्रेरित छूँ। मैं यो चिठ्ठी तुम सबून खिन लिखूनमरयूँ जो उ कीमती विश्वास स साझा करछा जो हमून में छै, उ विश्वास जो हमार परमेश्वर और मुक्तिदाता यीशु मसीह का द्वारा हमून दीईना को छै, जो हमून परमेश्वरा का दगाड़ सही ठैहरछो। +मैं प्रार्थना करछूँ कि परमेश्वर में तुमून ज्यादा है ज्यादा अनुग्रह और शान्ति मिलो जसकैं तुम परमेश्वर और हमार प्रभु यीशु का ज्ञान में बढ़छा। +परमेश्वर ले अपून सामर्थ का द्वारा हमून उ सब कुछ दीछ जो हमून एक इसो जीवन जीन खिन चैछो जो परमेश्वरेस खुश करछो। यो हो सकछो किलैकी हम परमेश्वरेस जाणनू और उ उई छै जैले हमून अपूनी महिमा और भलाई का द्वारा अपून लोग हुन खिन बुला रैछ। +और उकी महिमा और भलाई का कारण, उले हमून भौत महान और अनमोल बरदान दीयान, जैको उले वादा करिना को छ्यो, ये इसा वादा छन जो तुमून संसारै की बुरी इच्छान भटे बचुन में ताकतवर बनुनान, इन बुरी इच्छान पुरी करूनवाला उन लोग छन जो मसीह में विश्वास नै करना, और तुम परमेश्वरा का नियाती निका चाल-चलन में भागीदार बन गैछा। +क्याखिनकि तुम परमेश्वरा का स्वभाव में सहभागी हुन खिन छा, येक कारण तुमून केवल मसीह में विश्वास करून चैछो, बल्कि तुमून हमेशा उई करूनो कोशिश करून चैछो जो दुसरान खिन ठीक छै। तुमून नै सिर्फ उई करून चैछो जो ठीक छै पर तुमून इसो हुन चैछो जो जाणनान की कसीकैं समझदारी ले ब्यवहार करूनो चैछो। +तुमून केवल योई नै जाणून चैनो कि कसीकैं दुसरान का दगाड़ समझदारी ले ब्यवहार करून छै, तुमून सिर्फ अपून में काबू नै राखून चैछो बल्कि तुमून मुसीबत में ले धैर्य ले राखून चैछो, तुमून सिर्फ धैर्य नै राखून चैनो, बल्कि तुमून इसीकैं जीवन जीनो ले चैछो जो परमेश्वरेस खुश करछो। +तुमून सिर्फ इसीकैं जीवनई नै जीना चैनो जो परमेश्वरेस खुश करछो, बल्कि तुमून विश्वासीन अपून परिवारा का लोगून की नियाती प्रेम करून चैछो, और तुमून सिर्फ विश्वासीन का दगाड़ अपून परिवारक लोगून का नियाती प्रेम करूनो चैछो, बल्कि तुमून सब लोगून प्रेम करून चैछो। +अगर तुम हमेशा इसीकैं जीवन जीछा त यो तुमार फैदा खिन छै, और इसो जीवन प्रभु यीशु मसीह का ज्ञान में बढ़ून खिन मद्दत करछो। +लेकिन अगर कोई आदिमी इस तरीका ले जीवन नै जीनो त उ एक इसा आदिमी नियाती छै जो निकीकैं नै देख सकनो। वह भूल ग्योछ कि परमेश्वरेले ऊस उन पापून खिन माफ कर दीछ जो उले मसीह में विश्वास करून है पैलि करिना का छ्या। +येक कारण हे म्यारा विश्वासी भाईयो, अपूनास और दुसरा लोगून यो देखून खिन और ले निका ब्यवहार करना की कोशिश करा कि परमेश्वरेले सच्ची में तुमून चुनिना को छै और तुमून अपून लोग हुन खिन बुला रैछ। अगर तुम इसो करला त तुम जरूर परमेश्वर है अलग नी होला। +और यो कि परमेश्वर उ राज्य में बड़ी खुशी ले तुमोरो स्वागत करलो जाँ यीशु मसीह छै, जो हमोरो प्रभु और हमोरो मुक्तिदाता छै, और उ हमेशा खिन राजा का रूप में राज्य करोलो। +हालाकि तुम पैलि भटे इन बातुन जाणछा और जो सच्ची शिक्षा तुमून मसीह का बारिमें मिलीना की छै ऊस मजबूती ले पकड़ भेरन रौ, जो लोगून ले तुमून दीईना की छै, मैं तुमून उनार बारिमें लगातार याद दिलूनै रूलो। +हमार प्रभु यीशु मसीह ले मैंस साफ बाता हैछ कि मैं जल्दी मर जूलो। येक कारण मैंस लागछो कि मैंखिन यो सही छै कि जब की मैं एल ले ज्यूनो छूँ त मैं तुमून इन चीजून की याद दिलूनै रूँ। +येक कारण मैं इन बातुन एल लिखना का द्वारा तुमून यो बातुन बतून खिन भौत मेहनत करनमर्यू, ताकि मेरि मौता का बाद तुम हर बखत इन बातुन याद राख सका। +किलैकी जब हम प्रेरितून ले तुमून हमार प्रभु यीशु मसीह की सामर्थ और वापस उनाक बारिमें बताछ, त हम तुमून चतुराई ले के बनाईना कहानी नै बतून मरैछ्या। बल्कि, हमूनले मसीह को महिमा अपूनी आँखान ले देखीना को छ्यो। +हम उ पवित्र पहाड़ में उक दगाड़ छ्या जब उले पिता परमेश्वरा का द्वारा सम्मान और महिमा दी गैछी। त हमूले उ बखत परमपिता परमेश्वरै की तरफ भटे यो आवाज सुणछ्य, “यो म्येरो प्रिय च्योलो छै, जै भटे मैं खुश छूँ। हमूले खुद स्वर्ग भटे ऊँन वाली यो आवाज स सुणछ्य।” +हम यो ले जाणनू कि मसीह का बारिमें परमेश्वरो को संदेश दिनवाला लोगून ले जो बचन लिखीना का छ्या, उन बिल्कुल सच्चा छन, और जो हमूले तुमून उक वापस उनाक बारिमें सिखाईना का छ्या उन उकी पुष्टि करनान। तुमून उन बचनून निकीकैं सुणूनो चैछो, किलैकी जसा तरीका ले अन्यारा में जलूनो वालो दीया लोगून सही बाँट देखून में मद्दत करछो, उसीकैं यो बचन तुमून यो जाणून में मद्दत करोलो कि सत्य कि छै। हमार प्रभु यीशु मसीह का वापस ऊँन तक तुमून उन बचनून निकीकैं सुणून चैछो। उको वापस ऊँनो नय्या दीनो को रातैनि को जसो उज्यालो लागोलो, और उन रात ब्यान को तारा को जसो होलो। उ बखत उको उज्यालो तुमार दिलून में चमकोलो और तुमार सामुनि परमेश्वर साफ तरीका ले प्रकट करोलो। +लेकिन सबून है खास बात यो छै कि तुम समझछा कि कोई ले अपूनी योग्यता ले परमेश्वर की भविष्यद्वाणी स समझूना क योग्य नाहातिन जो पवित्रशास्त्र में दीईना की छै। +किलैकी पवित्रशास्त्र में दीईना कोई ले भविष्यद्वाणी कभै ले आदिमी का द्वारा नै हुनी। लेकिन पवित्र आत्मा ले लोगून का मनून तैयार करछ्य, जब उनूनले परमेश्वरा का तरफ भटे आईना का संदेश स बोलछ्य। +जसा तरीका ले तुम भौत पैलि झूठ्ठा संदेश दीन वाला लोग इस्राएली लोगून का बीच में दिखाई दीईयान, उसीकैं तुमार बीच में झूठ्ठा शिक्षा दीन वाला दिखाई द्याला। उन झूठ्ठी शिक्षान चुपचाप ले फैला द्याला, जो लोगून मसीह में विश्वास करून है रोक देली। यो झूठ्ठा शिक्षा दीन वाला मसीह स अपून स्वामी मानून है ले इन्कार कर द्याला जो उनोरो मालिक छै और जैले उनून पाप की शक्ति है आजाद करिना को छै। इसीकैं उन अपनास अचानक नाश करवा द्याला। +भौतसा लोग जो कुंनान कि उ विश्वासी छन, उन इन झूठ्ठा शिक्षकून का बुरा कामून की नकल कराला, और दुसरा लोग जो विश्वासी नाहातिन, उन परमेश्वरा का तरफ जानवाला बाटा का बारिमें बुरा-बुरा बातुन कराला। +इन सिखून वाला लालची होला, और उन बनि-बनाई कहानीन सुणाभेरन तुमून ध्वाका द्याला ताकि तुमूनथैं चीजून प्राप्त कर सकून। परमेश्वरे ले भौत बखत पैलि फैसला कर हलछ्यो कि उ उनून सजा द्याला और उन करून खिन तैयार छन। उन जरूर उनून नाश कर द्याला। +तुम जाणछा कि भौत बखत पैलि जब थ्वाड़ा दुष्ट दूतून ले परमेश्वरोको हुकुम नै मानियो, तो उले उनून उनार करिना की सजा दीछ। उले उनून नरक में खित दीछ, और उनून अन्यारा कैद में उ दिन तक राखि ग्योछ जब की उन न्याय का दिन कि इन्तजार करनान जब उनून उ सजा मिलेलि जैका उन लायक छन। +तुम यो ले जाणछा कि जब भौत बखत पैलि रूनवाला लोगून ले परमेश्वरो को डर नै मानो त परमेश्वरे ले उन लोगून का बुरा कामून नजर अंदाज नै कर्यो जो उन करन मर्यछ्या। बल्कि उले पुरी धरती स भरून खिन पानि भेजभेरन उनून इसी सजा दीछ कि उन सब डूब ग्या और नाश हो ग्या। लेकिन उले नूह समेत उन आठ लोगून बचाछ, जिनूनले परमेश्वरो को दगाड़ सही हुना का बारिमें प्रचार करिनाको छ्यो। +और तुम यो ले जाणछा कि भौत बखत पैलि परमेश्वरे ले सदोम और अमोरा का शैहरून में रूनवाला लोगून दण्डित करछ्य किलैकी उनूनले बुरा काम करिनाको छ्यो। येक कारण उले उनून पुरी तरीकाले आग में भस्म कर दीछ और राख हो ग्या। इसो करभेरन उले दिखाछ कि उन लोगून की होलो जो उको डर नै मानना। +लेकिन यैहै पैलि की उले सदोम शैहर स विनाश करछ्य, त परमेश्वरे ले लूत स जो एक धर्मी आदिमी छ्यो, ऊस शैहर भटे निकाल दीछ और इसीकैं ऊस बचा लीछ। लूत भौत दुखी छ्यो किलैकी सदोम शैहरा का लोग कोई ले नियम स नै मानछ्या और बेशर्मी का काम करछ्या। +उ उन बुरा लोगून का बीच रूछ्यो, और उ हरेक दिन उन बुरा कामून देख छ्यो जो उन करछ्या और उन बुरा बातुन सुणछ्यो जो उन बोल छ्या, और यो सब ऊस भौत परेशान करछ्यो, किलैकी उ एक धर्मी आदिमी छ्यो। +जब की परमेश्वरे ले इन सारी चीजून कर रैछ, त यैले पत्तो चलछो कि उ जाणछो कि अपून लोगून उनार दुखून भटे कसकैं छुड़ून छै, और यो ले जाण छै कि कसा बुरा लोगून न्याय दिन तक लगातार सजा दिन छै। +परमेश्वर सब दुष्ट लोगून सजा द्योलो, लेकिन उ उन झूठ्ठा शिक्षकून जरूर सजा द्योलो जो अपून बुरा इच्छान का अनुसार काम करनान और जो अपून मलि में परमेश्वरो को अधिकार स अस्वीकार करनान। उन ढीठ और घमंडी छन। उन महिमामय स्वर्गदूतून का बारिमें बुरा बोलना ले नै डरनान। +लेकिन याँ तक कि स्वर्गदूत जो इन झूठ्ठा शिक्षकून है कई ज्यादा सामर्थी और शक्तिशाली छन, उन ले उनोरो अपमान नै करना जब उन परमेश्वरा का सामुनि उनूनमें दोष लगूनान। +लेकिन इन झूठ्ठा शिक्षक जानवरून का नियाती छन। इन जानवरून पत्तो नाहातिन कि कसो सोचून छै और इनोरो मक्शद केवल पकड़ून और मार डालून छै। इन लोग केले करनान जो इनारा मन में उछो, और याँ तक कि इन उन चीजून की बुराई करनान जो इनून समझ ले नै उनी। उन जरूर इन जानवरून की नियाती नाश हो जाला। +उनोरो विनाश उ नुकसानो को ईनाम छै जो उनूनले करछ्य। उनून छकाला दिन तक बुरा सुख-विलास में पड़ीनाको रून पसन्द करनान। उन तुमार बीच एक कलंक और दाग छन और तुम लोगून का दगाड़ खान-पिन बखत उनून कपटी बात करून में खुशी हुछी। +उन हरेक स्यैनि का दगाड़ व्यभिचार करून चानान, जैस उन देखनान। उन पाप करनाको मौको खोजनै रूनान उन-उन लोगून ध्वाका दीनान जिनोरो मसीह में विश्वास कमजोर छै, और उन उनून पाप का तरफ लिजानान। उनेरि ज्यादा है ज्यादा चीजून प्राप्त करना को हमेशा बढ़नै रून वाली इच्छा का कारण परमेश्वर उनून दण्ड द्योलो। +उनूनले निका काम करून छोड़ दीयान, और उनूनले उसीकैं बुरा काम करून शुरू कर दीयान, जो कि बओर का च्याला बिलाम ले भौत बखत पैलि करिना को छ्यो। ऊस गलत काम करभेरन पैसा कमून निको लागछ्यो। +लेकिन परमेश्वरेले बिलाम स उक बुरा कामून खिन उकी गधी का द्वारा फटकार लगवाछ। चाहे गदीन बोलना नै लेकिन ऊस गधी ले बिलाम स एक इन्सान की नियाती बात करछ्य, जब उ बिलाम स राजा थैं मिलून खिन लादभेरन ली जानमरेछी, और उले उ बखत परमेश्वरा का संदेश दिनवाला बिलाम स बेवकूफी भरिना को काम करून है रोक छै। +इन झूठ्ठा शिक्षक उन पानि का झरना का नियाती बेकार छन, जो सुख ग्यान। उन निराश करूनवाला बादलून की नियाती छन, जिनून तेज हवा उड़ाभेरन ली जाँछी। परमेश्वरे ले उनून खिन एक इसी जाग तैयार करछ्य जो पुरी तरीकाले अन्यारो छै। +जब झूठ्ठा शिक्षक लोगून शिक्षा दीनान, तो उन बेकार और घमण्ड ले भरिना क शब्दून को इस्तमाल करनान। उन लोगून बतुनान कि उन-उन बेशर्मी का कामून कर सकनान जो उनार शरीर करून चानान और उन लोगून फिर पाप करून खिन भरमा दीनान जो यैले-यैले इसा बुराई का जीवन ले बचभेरन निकलनान। +उन लोगून बतुनान कि उन जो केले करून चानान उ खिन आजाद छन, हालाँकि उन खुद गुलामून की नियाती छन किलैकी उनोरो अपूनो पापी स्वभाव उनूनले बुरा काम करून खिन मजबूर करनान। किलैकी जो केले तुमून अपून वश में करछो, तुम उक दास बन जाछा +जब लोगून ले प्रभु यीशु मसीह स अपून प्रभु और मुक्तिदाता मान हलछ्यो, तब प्रभु ले उनून यो संसारै की बुराई भटे बचा हलछ्यो। लेकिन अब एक बार फिर उन बुरा कामून में फंस ग्यान और उन बुरा काम अब उनून अपून वश में करनान, येक कारण अब मसीह स अस्वीकार कर दिनाका बाद उनेरि दशा उनार विश्वासी बनून है पैलिक दशा है ले बुरी हो गै। +मेरो कुनानको मतलब यो छै, कि परमेश्वर उन लोगून जिनूनले यीशु मसीह स कभै स्वीकार नै कर्यो, उनून सजा त द्योलोई, लेकिन उनून त भौत कड़ी सजा द्योलो जिनूनले यीशु मसीह स्वीकार करभेरन छोड़ दीछ। उनूनखिन निको हुनो अगर उन कभै यो जाणनाई नै कि अपून जीवन स धर्मी तरीकाले चलूना को कि अर्थ हुछो। अब उन जाणना कि सही कि छै लेकिन उनूनले परमेश्वरेकि उन हुकमून को पालन करून छोड़ दीछ, जो हम, प्रेरितूनले उनून दी गैछी। +उनूनले जो करछ्य, बिल्कुल उई बात इन द्वी कहावत कुछी, “कुकुर उलटी करछो, और फिर ऊस खा लीछो।” और “जब कोई आदिमी एक सूअर स नहवा दीछो, त वह सूअर फिर है कीचड़ में पड़ून खिन न्हैजाछो।” +हे म्यारा विश्वासी भाईयो, अब मैं तुमून यो दुसरी चिठ्ठी लिखून मरैयू, मैंले तुमून यो द्वी चिठ्ठी येक कारण लिखीना का छन ताकि जो बात तुम पैलि है जाणछा, उनार बारिमें तुमून याद दिलून का द्वारा मैं तुमार मन में साफ विचारून उत्पन्न कर सकूँ। +मैं इसो येक कारण करून मरैयू किलैकी मैं चाछूँ कि तुम उन बचनून याद राखा, जो परमेश्वरो को संदेश दिनवाला लोगून ले भौत पैलि कईना को छ्यो और हमार मुक्तिदाता, हमार मुक्तिदाता, प्रभु यीशु मसीह की शिक्षान याद राखा जो तुमून उन प्रेरितून ले शिक्षा दीयान जो तुमार पास आयान। +सबून है जरूरी बात, तुमून पतो हुन चैछो कि मसीह का वापस उनाक पैलि आखरी अन्तिम दिनून में इसा लोग होला जो तुमोरो मजाक उड़ाला किलैकी तुम विश्वास करछा कि मसीह दुबारा वापस आलो। उन आदत ले मजबूर बुरा काम कराला जो उनून खुश करनान। +और उन कौला, “उको उनाको वादा सच्ची नाहातिन! उ कभै नी आलो। किलैकी जो सबून है पैलि हमार अगुवा छ्या, उन सब मर ग्यान, लेकिन फिरले केले नै बदलीनो। उसीकैं हुन मर्योछ जसीकैं उन तब भटे हुनै आईना का छन जब परमेश्वरेले संसारै बनाछ।” +उन इसो कौला किलैकी उन यो बात भूलन चानान कि भौत बखत पैलि परमेश्वरा का हुकुमले आकाश और धरती बनिना का छ्या। उले धरती स पानि है भ्यार निकालछ्य और ऊस पानि है अलग कर दीछ। +यो पानि का द्वारा उले उ संसारे स नाश कर दीछ जो उ बखत अस्तित्व में छ्यो। परमेश्वरेले जल प्रलय करछ्य और येले धरती में बाढ़ आगै और पुरी दुनिया नाश कर दीछ। +जसा तरीका ले परमेश्वरेले संसार स बनून बखत हुकुम दीछ, कि एल तक ब्रह्मांड तब तक बनिना को रौ जब तक उ उनून आगा ले नै जला द्यो। उ उनून उ दिन तक राख रैछ जब उ सब लोगून को न्याय करोलो और उन लोगून को नाश कर द्योलो जो उको हुकमून नै मानना। +हे म्यारा विश्वासी भाईन, यो एक बात स कभै जन भूल्या कि परमेश्वर खिन एक दिन एक हजार सालाक नियाती छै और एक हजार साल एक दिना का नियाती छै। उखिन एक दिन और एक हजार साल सब एक जसो छै। +कुछ लोग सोचनान कि प्रभु अपून वापस उनाको वादा स पुरो करून में देरी करूनमर्योछ। लेकिन प्रभु ऊस तरीका ले देरी नै करूनमर्योछ। बल्कि, वह तुमार दगाड़ धैर्य धरून मर्योछ। किलैकी उ कैसे ले नाश नै करूनो चानो। लेकिन उ चाछो कि हरेक अपून पापून खिन पश्चाताप करो और गलत काम करून छोड़ द्यो, और उक पास आज्यो। +लेकिन प्रभु को दिन अचानकै आलो जसीकैं कोई चोर अचानकै आ जाछो। उ बखत आकाश में गड़गड़ाट होलि, और आकाश गायब हो जालो। आकाश में सब कुछ, मतलब सूरज, चाँद और तारा पुर तरीका ले आगा ले नाश हो जाला। उ दिना परमेश्वर उन सब कामून प्रकट कर द्योलो जो लोगून ले करिना का छन ताकि उनोरो न्याय कर सकौ। +यो पक्का छै कि परमेश्वर सब चीजून इसीकैं नाश कर द्योलो, त तुम जरूर जाछा कि तुमून कसो ब्यवहार करूनो चैछो। तुमोरो ब्यवहार सच्चो हुन चैछो और जो केले तुम करछा उले परमेश्वरेस खुश करा। +इस तरीका ले ब्यवहार करा जसीकैं तुम उ दिना को इन्तजार करून मरेछा जो परमेश्वरेले चुनिना को छै जब मसीह वापस आलो, और उ दिना का जल्दी ऊँन खिन अपून तरफ भटे पुरी कोशिश करा। ऊस दिना, आग भड़कोलो और आकाश स नाश कर द्योलो, और उकी गर्मी आकाश में सब कुछ पिघला देली। +लेकिन हम विश्वासी लोग परमेश्वरा का वादा का अनुसार एक नय्या स्वर्ग और नय्या धरती की आश राखनू जाँ सिर्फ धर्मी लोग रूनान। +येक कारण हे म्यारा विश्वासी भाईयो, जब तुम इन बातुन को हुना को इन्तजार करून मरेछा, येक कारण इसो जीवन जीना की हर तरीका ले कोशिश करा, जो परमेश्वरेस खुश करछो और शुद्ध और बिना दोष का और एक-दुसरा का दगाड़ शान्ति ले र। +हमार प्रभु का धैर्य स एक मौका का रूप में देखा जो उ तुमून ऊँन वाला न्याय है बचुन खिन दीन मर्योछ। जब हमार प्रेमो दगड़िया पौलुसले, जैस हम प्रेम करनू, तुमून उ ज्ञान को इस्तमाल करभेरन लिखछ्य जो परमेश्वरेले ऊस दीईना को छै, त उले ले तुमून यो बात बतायान, जो मैंले तुमून अपूनी चिठ्ठी में बताईना का छन। +अपूनी सब चिठ्ठीन में जो उले विश्वासीन खिन लिखीना का छन, उ इसा तरीका की बात करछो। लेकिन कुछ बात जो उले अपूनी चिठ्ठीन में लिखीना का छन, उनून समझूनो कठिन छन। जिन लोगून ले निकी शिक्षा नै पाईना की छै और उन इन कठिन बातुन को मतलब गलत तरीका ले बतुनान, उसीकैं ही जैसे उन पवित्रशास्त्र का दुसरा हिस्सा की ले गलत बतुनान। इसो करभेरन उन खुदै परमेश्वरा का द्वारा अपून नाश हुना का कारण बननू। +येक कारण हे म्यारा विश्वासी भाईयो, तुम पैलि भटे जाणछा कि यो बात होलि। येक कारण, सतर्क रौ ताकि जो लोग नियमून नै मानना उन तुमूथैं झूठ बोलभेरन तुमून भटका नै दीन। अगर तुम सच्चाई में विश्वास करून छोड़ देला जैमें तुमूनले एक बखत मजबूतीले विश्वास करिना को छ्यो। +बल्कि तुम इसीकैं जीवन बिता कि तुम हमार मुक्तिदाता यीशु मसीह का अनुग्रह और ज्ञान में बढ़नै जा और ऊस बड़िया तरीका ले जाण सका। उकी महिमा अब ले और हमेशा हुनै रौ। आमीन। +हम एक आदिमी का बारिमें लिखूनमर्या, जो जीवन को बचन छै। उ दुनिया का बनून है पैलि भटे छ्यो जैस हमूले सुणछ्य और अपून आँखान ले देखछ्य, बल्कि जैस हमूले ध्यान ले देखछ्य और हातून ले छूँ रैछ। +यो आदिमी जो जीवन दीछो, उ संसार में आछ, और हमूले ऊस देखछ्य, और उकी गवाही दीनू, और तुमून उ अनन्त जीवन का बारिमें बतूनू जो पिता परमेश्वरा का दगाड़ छ्यो और हमून में प्रगट भ्योछ। +जो कुछ हमूले यीशुक बारिमें देखछ्य और सुणछ्य उकी सुसमाचार तुमूनले दीनू, येक कारण तुम ले हमार दगाड़ संगति राँखा; और हमोरो यो दगोड़ो पिता परमेश्वरा का दगाड़ और उक च्योलो यीशु मसीहक दगाड़ छै। +और यो बात हम येक कारण लिखनू, ताकि हमरि खुशी पुरी + हो जौ। +जो सुसमाचार हमूले यीशु मसीह थैं सुण रैछ, और तुमून सुणनू, उ यो छै; कि परमेश्वर उज्याला को जसो निको छै और उमें थ्वाड़ा ले अन्यारो नाहातिन। +अगर हम कुंनू कि परमेश्वरा का दगाड़ हमरि संगति छै, फिरले अन्यारा में हिटूनमर्या, तो हम झूठ बोलनू और सच्चाई का अनुसार नै हिटना। +लेकिन अगर जसिकै परमेश्वर उज्याला में छै, उसीकैं हम ले उज्याला में हिटा, त हम ले एक-दुसारा दगाड़ संगति राखनू; और उको च्योलो यीशु मसीह को खून हमून सब पापून भटे शुद्ध करछो। +अगर हम कुंनू कि हमूले पाप नै कर्यो, त अपून आपस ध्वाका दीनू और हम येमें विश्वास नै करना कि परमेश्वर जो कुंछो उ सच्ची छै। +अगर हम अपून पापून परमेश्वरा का सामुनि मान लीनू, त उ हमार पापून माफ करून, और सब अधर्म भटे शुद्ध करून में विश्वासयोग्य और धर्मी छै। +अगर कुंनू कि हमूले पाप नै कर्यो त हम परमेश्वर स झूठ्ठो ठैहरूनू, और अब तक हमून ले परमेश्वरा का बचनून नै मानियो। +म्यारा प्यारा नन्तिनो, मैं इन बातुन तुमून येक कारण लिखछूँ, कि तुम पाप जन करा, और अगर कोई पाप करो त पिता परमेश्वरा का पास हमोरो एक मद्दगार छै, उ यीशु मसीह छै जो हमार पापून की माफी खिन प्रार्थना करछो, उ धर्मी छै। +और उलेई हमार पापून की माफी खिन अपूनो बलिदान दीछ, और केवल हमून खिन नै बल्कि पूरा संसारा का लोगून का पापून खिन ले अपूनो दीछ। +अगर हम परमेश्वरा का हुकमून मानला, त उलेई हमून पत्तो चलोलो कि हम ऊस जाणनू। +जो कोई यो कूछो कि “मैं परमेश्वर स जाण गयूँ लेकिन उक हुकमून नै माननो,” उ झूठ्ठो छै और परमेश्वरा का सच्चाई का अनुसार नै चलनो। +लेकिन जो कोई परमेश्वरा का बचन अनुसार में चलछो, उमें सच्ची में परमेश्वरो को प्रेम प्रगट भ्योछ। येले हम जाणनू कि हम परमेश्वरा का दगाड़ छा। +जो कोई यो कूछो कि मैं उमें बनिनाको रूछूँ, त ऊस चैछो कि उ खुद ले उसीकैं रौ जसीकैं यीशु मसीह र्योछ। +हे म्यारा प्रिय दगड़ियो, मैं तुमून कोई नय्या हुकुम नै लिखनू, लेकिन उई पुरानो हुकुम जो शुरू भटे तुमून मिलीना को छै; यो पुरानो हुकुम उई वचन छै, जैस तुमले सुणि रैछ, जब तुमूनले प्रभु यीशु मसीह में विश्वास करछ्य। +फिरले जो हुकुम मैं तुमून लिखछूँ उ नय्या हुकुम छै; किलैकी येकी सच्चाई मसीह में और तुमून में दिखाई दीछी। क्याखिनकि अन्यारो खतम हुनै जानर्योछ और सच्चाई को उज्यालो ऐल चमकून लाग ग्योछ। +जो कोई यो कुंछो, कि मैं उज्याला में जीनमर्यू; लेकिन अपून विश्वासी भाई का दगाड़ बैर राँखछो, त उ अब तक ले अन्यारा मेंई जीनमर्योछ। +जो कोई अपून विश्वासी भाई स प्रेम करछो, उ उज्याला में जीनमर्योछ, और उमें इसो केले नाहातिन जो कोई औरून को पापून करना को कारण बनौ। +लेकिन जो कोई अपून भाई थैं बैर राँखछो, उ अन्यारा में जीनमर्योछ और हिटून मर्योछ, और यो नै जाणनो कि काँ जानमर्योछ, क्याखिनकि अन्यारा ले उक आँखान अन्धा कर दीयान। +हे नन्तिनो, मैं तुमून येक कारण लिखछूँ, कि यीशु मसीह का नाम ले तुमार पाप माफ भ्यान। +हे म्यारा बुजुर्गो, मैं तुमून येक कारण लिखछूँ, किलैकी तुम मसीह स जाणछा जो पैलि भटे छै। हे जवान नान्तिनो, मैं तुमून येक कारण लिखछूँ, कि तुमले उ शैतान में जीत पाछ, हे नान्तिनो, मैंले तुमून येक कारण लिखछ्य, कि तुम पिता परमेश्वर स जाण गैछा। +हे म्यारा बुजुर्गो, मैं तुमून येक कारण लिखछूँ, किलैकी तुम मसीह जाणछा जो पैलि भटे छै। हे जवान नान्तिनो, मैंले तुमून येक कारण लिखछ्य, कि तुम बलवंत हो और परमेश्वरको बचन तुमून में बनिना को रौ, और तुमूले उ शैतान में जीत पाछ। +तुम नै त संसार भटे और नै संसारा का चीजून भटे प्रेम जन राँखा। अगर कोई संसार खिन प्रेम राँखछो, त उमें पिता परमेश्वरो को प्रेम नाहातिन। +क्याखिनकि जो कुछ संसार में छै, मतलब शरीर की पापी इच्छान पुर करून और चीजून देखून और ऊस पान की इच्छा राखून और जो उक पास छै उमें घमंड करून, पिता परमेश्वरा का तरफ भटे नै, लेकिन संसारा का तरफ भटे छै। +संसार और उकी अभिलाषा द्वीवै खतम हो जाला, लेकिन जो परमेश्वर की इच्छा स पुरी करछो, उ हमेशा उमें बनिना को रौलो। +हे नान्तिनो, यो आखिरी बखत छै; जब मसीह फिर है वापिस आलो और जसो तुमूले सुणिना को छै, कि मसीह विरोधी उनवालो छै, उक अनुसार अब ले भौत मसीहा का विरोधी आ ग्यान; येले हम जाणनू कि यो मसीह वापस उना बखत छै। +उन मसीह विरोधी दल में भटे निकल भेरन आईना का छन, लेकिन उन हमार अपून नी छ्या सच्ची में हमून में भटे नी छ्या, क्याखिनकि उन अपून हुना, त हमार दगाड़ रूना; लेकिन उनूनले हमून येक कारण छोड़ दीछ किलैकी उन हमार दगड़िया नी छ्या। +लेकिन तुमून त यीशु मसीहक द्वारा पवित्र आत्मा मिलछै, और तुम सच्चाई जाणछा। +मैंले तुमून येक कारण नै लिखीयो, कि तुम सच्चाई स नै जाणना, लेकिन येक कारण, कि तुम ऊस जाणछा, कोई ले झूठ को जन्म, सच्चाई भटे नै हुनो। +झूठ्ठो को छै? केवल उ जो यीशु मसीहा हुना को इन्कार करछो; और उई मसीह विरोधी छै, जो पिता परमेश्वर और च्याला को इन्कार करछो। +जो च्याला को इन्कार करछो, उक पास पिता परमेश्वर ले नाहातिन; जो च्याला स मान ल्हीछ, उक पास पिता परमेश्वर ले छै। +उ संदेश जो तुमूले सुणछ्य जब तुमून ले यीशु मसीह में विश्वास करछ्य, अगर उ तुमून में बनिना को रौलो, त तुम ले च्याला में और पिता परमेश्वर में बनिना का रौला। +और जैको परमेश्वर ले हमूनथैं वादा करछ्य उ अनन्त जीवन छै। +मैं तुमून उन लोगून का बारिमें चेतावनी दी छूँ जो तुमून गलत शिक्षा का द्वारा तुमून ध्वाका दिनाकी कोशिश करनान। +लेकिन तुमून पवित्र आत्मा जो यीशु मसीहक द्वारा मिलीना को छै; जो तुमारा भितर रूछो; येक कारण कैसे ले तुमून सच्चाई का बारिमें सिखून की जरूरत नाहातिन। हालांकि जसीकैं तुमून यीशु मसीह का द्वारा मिलीना को छै उसीकैं तुमून सब बात सिखूछो, और पवित्र आत्मा सच्चो छै, और झूठ्ठो नाहाति; और जसो उले तुमून सिखाछ, उसीकैं तुम उमें बनिना का रौ। +येक कारण हे नान्तिनो, मसीह का दगाड़ बनिना रौ; कि जब उ दुबारा आलो त हमून हिम्मत मिलेलि, और हम मसीह उन में उक सामुनि शर्मिदा नी हूँला। +अगर तुम यो जाणछा, कि मसीह धर्मी छै, त यो ले जाणछा, कि जो कोई धर्मोको काम करछो, उन परमेश्वर नान्तिन छन। +जरा सोचा, कि पिता परमेश्वर ले हमून कदुक प्रेम करछ्य, ताकि हम परमेश्वरा का सन्तान बना; और सच्ची में हम उक सन्तान छा ले। लेकिन यो संसारा लोग नै जाणना कि हम परमेश्वरा का सन्तान छा, क्याखिनकि उन पिता परमेश्वर नै जाणना। +हे प्रिय दगड़ियो, अब हम परमेश्वरकि सन्तान छा, और अब तक यो प्रगट नै भ्यो कि भविष्य में हम की बनला, बश हम इतुक जाणनू कि जब उ प्रगट होलो त हम ले उक समान हूँला, क्याखिनकि हम ऊस ऊसो देखला जसो उ छै। +और जो कोई मसीह की आश राखछो, उ अपून आपस ऊसो पवित्र करछो, जसो उ पवित्र छै। +जो कोई लगातार पाप करछो, उ परमेश्वरा का नियम-कानून पालन नै करूनो; और पाप त नियम-कानून पालन करून है इनकार करून छो। +और तुम जाणछा, कि यीशु मसीह येक कारण आछ, कि पापून भटे छुटकारा दे, और उमें कोई पाप नाहातिन। +जो कोई मसीह में बनिनाको रूछो, उ लगातार पाप नै करूनो, जो कोई पाप करछो, उले नै त मसीह देखछ्य, और ऊस नै जाणनो। +हे नान्तिनो, केका बेहकून में जन आया; धर्मी उई छै जैको चाल-चलन खरो छै ठीक जसकैं यीशु मसीह धर्मी छै। +जो कोई लगातार पाप करछो, उ शैतान का तरफ भटे छै, क्याखिनकि शैतान शुरू भटे पाप करनै आर्योछ; परमेश्वरो को च्योलो येक कारण आछ, कि शैताना का कामून नाश करो। +जो कोई परमेश्वर की सन्तान छै, उ लगातार पाप नै करूनो; क्याखिनकि परमेश्वरो को स्भाव उमें छै और उ लगातार पाप नै कर सक्नो, क्याखिनकि उ परमेश्वर की सन्तान छै। +येलेई परमेश्वर की सन्तान और शैतान की सन्तान की पछयाण हुछी, कि जो कोई धार्मिकता काम करूछो और अपून भाई स थैं प्रेम राँखछो, उ परमेश्वर सन्तान छै। +जो समाचार तुमूले शुरू भटे सुणछ्य, उ यो छै, कि हम एक दुसारा का दगाड़ प्रेम राँखा; +और आदमो को च्योलो कैना का नियाती जन बना, जैले शैतान की बातुन मानछ्य, और जैले अपून भाई हाबिल को खून करछय। और ऊस कि कारण ले मारछ्य? येक कारण कि उक काम बुरा छ्या, और उक भाई का काम धार्मिकता का छ्या। +हे विश्वासी भाईयों, अगर संसार का लोग तुमून भटे बैर करनान, त ताजुब जन कर्या। +हमून पत्तो छै, की हम मौते की शक्ति भटे आजाद हो ग्या और येल हमार पास परमेश्वरा का तरफ भटे अनन्त जीवन छै, किलैकी हम विश्वासी भाईन का दगाड़ प्रेम राखनू; और जो प्रेम नै राखनो उ मौत बश रूछो। +जो कोई अपून विश्वासी भाई का दगाड़ बैर राँखछो, उ खूनी छै; और तुम जाणछा, कि कोई खूनी में अनन्त जीवन नै रूनो +हमूले प्रेम येले जाण छै, कि यीशु मसीह ले हमून खिन अपून प्राण दी दीयान; येक कारण हमूले ले विश्वासी भाईन खिन प्राण दिन चैछो। +लेकिन जैका पास संसारे की संपत्ति छै, और उ अपून विश्वासी भाई स कंगाल देखिभेरन उमें तरस खान नै चानो, त उमें परमेश्वरो को प्रेम नै हो सकनो। +हे नान्तिनो, हम बचनून और बातुन ले नै, लेकिन काम और सच्चाई का दगाड़ ले प्रेम करा। +जब हम दुसरान का दगाड़ प्रेम करनू, त हम जाणला कि हम सच्चाई का छा। जब कभै ले हमोरो मन हमून दोषी ठैहरछो, तब हम अपून मनून में परमेश्वरा का सामुनि आराम पानू, क्याखिनकि परमेश्वर हमार मनून भटे ठूलो छै; और सब कुछ जाणछो। +हे दगाड़ियो, अगर हमोरो मन हमून दोष नै दे त हमून परमेश्वराका सामुनि हिम्मत हुछी। +और जेलै हम परमेश्वर थैं माँगून, उ हमून उथैं भटे मिलछो; क्याखिनकि हम उको हुकमून माननू; और उई करनू, जो परमेश्वर स खुश करछो। +और परमेश्वरा का हुकुम यो छै कि हम उक च्योलो यीशु मसीहक नाम में विश्वास करा, और जसो उले हमून हुकुम दी रैछ, उक अनुसार आपस में प्रेम राखा। +और जो परमेश्वरो को हुकमून को पालन करछो, उ परमेश्वर में, और परमेश्वर उमें बनिना को रूछो; और येले उ पवित्र आत्मा जो उले हमून दी रैछ, हम जाणनू कि परमेश्वर हमून में बनिना को रूछो। +हे प्रिय दगाड़ियो, हरेक आदिमी में विश्वास जन करा, जो पवित्र आत्मा का द्वारा बोलना को दवा करछो; लेकिन उनून परखा, कि उन परमेश्वराका तरफ भटे छनी या नाहातिन, क्याखिनकि भौत झूठ्ठो संदेश दिनवाला लोग यो संसार में छन। +परमेश्वरो को आत्मा तुम येले जाण सक्छा जो कोई यो मानछो कि यीशु मसीह आदिमी का शरीर में हो भेरन आछ, उ परमेश्वरा का तरफ भटे छै। +और जो कोई यीशु स नै माननो, उ परमेश्वरा का तरफ भटे नाहातिन, और यो उई मसीह विरोधी आत्मा छै, जैक बारिमें तुमले सुण रैछ यो मसीह विरोधी उनवालो छै जो ऐल ले संसार में छै। +हे नान्तिनो, तुमले परमेश्वरा का बारिमें झूठ्ठा संदेश दीन वाला लोगून में जीत पाछ, क्याखिनकि पवित्र आत्मा जो तुमून में छै, उ शैतान है जो यो संसार में राजा करछो उ है महान छै। +परमेश्वरा का बारिमें झूठ्ठो संदेश दीन वाला उन लोग संसारा का छन, येक कारण उन संसारे की बात बोलनान, और यो संसार उनेरि सुणछो। +हम परमेश्वरा का लोग छा। जो परमेश्वर स जाणछो, उ हमरि सुणछो; और जो परमेश्वर नै जाणनो उ हमरि नै सुणनो, इसकैं ल हम सच्चाई की आत्मा स और झूठ्ठी आत्मा स पछ्याणी लीनू। +हे प्रिय दगाड़ियो, हम आपस में प्रेम राँखा, क्याखिनकि प्रेम परमेश्वर भटे छै और जो कोई दुसरान का दगाड़ प्रेम राँखछो उ परमेश्वर की सन्तान छै और परमेश्वर स जाणछो। +जो दुसरान थैं प्रेम नै राँखनो उ परमेश्वर स नै जाणनो, क्याखिनकि परमेश्वर प्रेम छै। +जो प्रेम परमेश्वर हमूनथैं राँखछो, उ येले प्रगट भ्योछ, कि परमेश्वरेले अपूनो एकलौता च्याला स यो संसार में भेजछ्य कि हम उक द्वारा अनन्त जीवन पा। +हमोरो प्रेम परमेश्वर खिन सच्चो नाहातिन, लेकिन परमेश्वरो को प्रेम हमून खिन सच्चो छै। येक कारण परमेश्वर हमार पापून की माफी खिन अपून च्याला स बलिदान हुन खिन भेजछ्य। +हे प्रिय दगड़ियो, जब परमेश्वरले हमून इसो प्रेम करछ्य, त हमून ले आपस एक-दुसरा स प्रेम राँखून चैछो। +परमेश्वर स कभै केले नै देखियो; अगर हम आपस में प्रेम राँखा, त परमेश्वर हमून में बनिना का रूछो; और उको प्रेम हमून में सिद्ध हो ग्योछ। +येले हम जाणनू, कि हम परमेश्वर में बनिना का रूनू, और परमेश्वर हमून में बनिना को रूछो; क्याखिनकि उले अपूनो पवित्र आत्मा हमून दी रैछ। +हमूले च्याला स देख ले हालछ्य, और गवाही ले दीनू, कि पिता परमेश्वर ले च्याला स यो संसारो का लोगून खिन मुक्तिदाता हुन खिन भेज रैछ। +जो कोई यो मान लीछो, कि यीशु ही परमेश्वरो को च्योलो छै परमेश्वर उमें बनिना रूछो, और उ परमेश्वर में बनिना को रूछो। +हम निकी कै जाणनू और विश्वास ले करनू कि परमेश्वर हमूनथैं प्रेम राँखछो। परमेश्वर प्रेम छै; जो प्रेम में बनिना को रूछो, उ परमेश्वर में बनिना को रूछो, और परमेश्वर उमें बनिना को रूछो। +येले प्रेम हमून में पुरो भ्योछ, कि न्याय का दिन हमून हिम्मत मिलौ की उ हमून सजा नै द्योलो, क्याखिनकि हम मसीह का नियाती दुसरान प्रेम करनू और यो संसार में उकी नियाती रूनू। +प्रेम में डर नै हुनो, बल्कि सिद्ध प्रेम डर स दूर कर दीछो, क्याखिनकि जो डरछो उ दण्ड भटे डरछो। और जो डरछो उ प्रेम में सिद्ध नै भ्यो। +हम येक कारण परमेश्वरे स और दुसारान थैं प्रेम करनू, किलैकी परमेश्वरेले पैलि हमूस प्रेम करछ्य। +अगर कोई कुंछो, “मैं परमेश्वर स प्रेम करछूँ,” लेकिन अपून विश्वासी भाई थैं नफरत करो; त उ झूठ्ठो छै। क्याखिनकि जो अपून विश्वासी भाई स जैस उले देख रैछ, प्रेम नै राँखूनो, तो उ परमेश्वर स जैस उले नै देख रैछ, प्रेम नै कर सकनो। +और मसीह थैं हमून यो हुकुम मिलीना को छै कि जो परमेश्वर थैं प्रेम करछो, उ अपून भाई स ले प्रेम करो। +जो आदिमी स यो विश्वास छै कि यीशु ही मसीह छै उ परमेश्वर सन्तान छै; और जो कोई पिता परमेश्वर स प्रेम करछो, त उ दुसारा ले प्रेम करछो, जो उकी सन्तान छै। +जब हम परमेश्वर स प्रेम करनू और उक हुकमून को पालन करनू तो येले हम जाणनू कि हम परमेश्वरा का सन्तानून प्रेम करनू। +परमेश्वरथैं प्रेम करून तरीका यो छै कि हम उक हुकमून को पालन करा, और उक हुकुम पालन करून कठिन नाहातिन। +क्याखिनकि जो कोई परमेश्वर की सन्तान छै, उ संसार में जीत हासिल करछो। उ जीत, जो संसार स हरा दीछी, उ हमोरो विश्वास छै। +संसार में जीत पानवालो को छै? केवल उ जेको यो विश्वास छै कि यीशु ही परमेश्वरो को च्योलो छै। +यो उई यीशु मसीह छै, जैस यो संसार में परमेश्वर ले भेजछ्य, और ऊस पानि ले बपतिस्मा दीई ग्योछ, और बाद में जब उ मरग्यो, त उको खून बग ग्यो। उ नै केवल बपतिस्मा लीन खिन आछ; बल्कि अपूनो खून बगा भेरन सूली में मर ग्यो। और पवित्र आत्मा यो गवाही दीछो कि यीशु मसीह परमेश्वरा का तरफ भटे आछ और जो पवित्र आत्मा कुंछो उ हमेशा सच्ची छै। +और गवाही दिनवाला तीन छन; +आत्मा, पानि, और खून; और इन तीनै एक्कै बात में सहमत छन। +जब हम लोगून की गवाही मान लीनू, तो परमेश्वरे की त उ भटे बढ़भेरन छै; और परमेश्वरे की गवाही यो छै, कि उले अपून च्याला का बारिमें गवाही दी रैछ। +जो परमेश्वरो को च्याला में विश्वास करछो, उ अपून दिल में परमेश्वर की गवाही राखछो। जैले परमेश्वर में विश्वास नै कर्यो उले परमेश्वर स झूठ्ठो ठैहरछो; क्याखिनकि उले उकी गवाही में विश्वास नै कर्यो, जो परमेश्वरले अपून च्याला का बारिमें दी रैछ। +और उ गवाही यो छै, कि परमेश्वरले हमून अनन्त जीवन दी रैछ, और यो परमेश्वरा का च्याला का द्वारा हमून मिलीना को छै। +जैक पास परमेश्वरा का च्योलो छै, उक पास अनन्त जीवन छै; और जैक पास परमेश्वरा का च्योलो नाहातिन उक पास अनन्त जीवन ले नाहातिन। +मैं यो चिठ्ठी तुमून येक कारण लिखूनमरयूँ कि जो परमेश्वरा का च्याला का नाम में विश्वास करनान, त तुम जाणा सका कि अनन्त जीवन तुमोरो छै। +और हमून परमेश्वरा का सामुनि जो हिम्मत हुछी, उ यो छै कि अगर हम उकी इच्छा का अनुसार केले माँगून, त उ हमरि सुणछो। +और जब हम जाणनू कि जो कुछ ले हम परमेश्वर थैं माँगून, उन हमरि सुणछो, त यो ले जाणनू कि जो ले हमूले उथैं माँगछ्य उ हमूनले पाछ। +अगर कोई अपून विश्वासी भाई स इसो पाप करून देखो, जेको परिनाम मौत नै हो, तो उ प्रार्थना करो, और परमेश्वर ऊस उनून खिन, जिनूनले इसो पाप करछय जेको परिनाम मौत नै हो, जीवन द्योलो। पाप इसो ले हुछो जेको परिनाम मौत छै, त मैं तुमून येका बारिमें में प्रार्थना करून खिन नै कुंनू। +सब प्रकारो बुरा काम त पाप छन, लेकिन इसो पाप ले छै, जेको परिनाम मौत नाहातिन। +हम जाणनू, कि जो कोई परमेश्वर सन्तान छै, उ पाप नै करूनो; क्याखिनकि जो परमेश्वरे की सन्तान छै, उ उनेरि रक्षा करछो, और उ शैतान ऊस छू नै पानो। +हम जाणनू, कि हम परमेश्वर भटे छा, और पुरो संसार उ शैताना का वश में छै। +और यो ले जाणनू, कि परमेश्वरो को च्योलो यीशु मसीह आग्योछ, और उले हमून समझ ले दी रैछ, कि हम उ सच्चा परमेश्वर स पछयाणा, हम सच्चा परमेश्वरा का दगाड़ करीबी रिशता में छा क्याखिनकि उक च्योलो यीशु मसीह का दगाड़ हमोरो करीबी रिशता छै। सच्चो परमेश्वर और अनन्त जीवन योई छै। +हे नान्तिनो, इस हरेक चीजून भटे दूर रया, जो तुमार दिलून में परमेश्वर की जाग ली सकछो। +मैं यहूना, विश्वासीन को अगुवा यो चिठ्ठी स्यैनिमैंसी स और उक नान्तिना का नाम लिखूनमरयूँ, जैस परमेश्वर ले चुन रैछ। मैं सच्ची में तुमूनथैं प्रेम करछूँ, और मैंई नै; बल्कि उन सब ले तुमूनथैं प्रेम करनान, जो परमेश्वरा का सच्चाई में विश्वास करनान। +हम तुमूनथैं उ सच्चाई का कारण प्रेम करनू, जो हमार भितर रूछो और हमेशा हमार दगाड़ रौलो। +मैं प्रार्थना करछूँ, पिता परमेश्वर, और उनोरो च्योलो यीशु मसीह का अनुग्रह, दया और शान्ति हमार दगाड़ बनिनाकी रौ, जो सच्चाई स मान्नान और एक दुसराथैं प्रेम करनान। +जब मैंले सुणछ्य त मैं भौत खुश भ्यो, कि त्यारा कुछ नान्तिना ऊस हुकुम का अनुसार सच्चाई को पालन करभेरन जीन मर्यान, जैस हमार पिता परमेश्वर हमून करून खिन कै रैछ। +अब ये स्यैनिमैंसी मैं तैथैं बिनती करछूँ, कि हमून एक-दुसरा का दगाड़ प्रेम करून चैछो। यो कोई नय्या हुकुम नाहातिन, बल्कि उई हुकुम छै जैस हम उई बखत भटे जाणनू, जब हमून ले मसीह का हुकमून को पालन करून शुरू करछ्य। +परमेश्वरो को सच्चो प्रेम यो छै कि हम उक हुकुम का अनुसार जीवन जीया; यो उई हुकुम छन, जो तुमूनले शुरू भटे सुणिना को छै और येक पालन करून ले चैछो। +मैं यो येक कारण कुनमर्यू क्याखिनकि भौत सारा झूठ्ठी शिक्षा दिनवाला लोग यो संसार में आ ग्यान, और उन कुंनान यीशु मसीह यो संसार में आदिमी शरीर में नै आयो। हो भेरन आछ, अगर कोई आदिमी इसो कुंछो, उ मसीह विरोधी छै जो लोगून हमेशा ध्वाका दीछो। +येक कारण तुमून ध्यान राँखून चैछो कि काँई यो लोग तुमून ध्वाका नै दीन, ताकि परमेश्वरा का सेवा खिन करिना की कोशिश बेकार जन जौ, और परमेश्वर तुमेरि सेवा को तुमून ईनाम जरूर द्योलो। +उन लोग सच्ची शिक्षा भटे भटक जानान, और मसीह शिक्षा को पालन नै करना, उन परमेश्वरा का दगाड़ में नाहातिन। जो कोई मसीह की शिक्षा पालन करछो, उ पिता परमेश्वरा का दगाड़ और उक च्याला, यीशु मसीह का दगाड़ में संगति में छै। +अगर कोई तुमार पास अ, और यो सच्ची शिक्षा नै दे, ऊस नै त घर में उन दी, और नै नमस्कार करभेरन बढ़ावा दी। +क्याखिनकि जो कोई इसो आदिमी स नमस्कार करछो, उ आदिमी ले उक द्वारा करिना का बुरा कामून को जिम्मेदार हुछो। +और ले कई बात छन, जो मैं तुमून लिखून चाछूँ, लेकिन मैं उनून इसीकैं एक चिठ्ठी में नै लिखून चानू। मैंस आश छै कि मैं तुमार पास आभेरन आमुनि-सामुनि बातचीत करोलो, जेलै हमरि खुशी पुरी हो जौ। +त्यारा बैनिका नान्तिना, जिनून परमेश्वर ले चुनियान, उन या छन, तैथैं नमस्कार कुंनान। +मैं यहूना विश्वासीन को अगुवा यो चिठ्ठी प्रिय मित्र गयुस तैंस लिखूनमरयूँ, मैं तैंस सच्चो प्रेम राखछूँ। +प्रिय मित्र, मेरि यो प्रार्थना छै; कि जसो तेरो आत्मिक जीवन बढून मर्योछ, उसीकैं तैं सब बातुन में बढ़नै रौ, और तैं भलो चंगो रौ। +क्याखिनकि जब कुछ विश्वासी भाईन ले आभेरन, त्यारा बारिमें हमून बताछ कि तैं परमेश्वरा का बाटान में सच्चाई चलछै, तो मैं भौत खुशी भ्यू। +जब ले मैं यो सुण छूँ कि उन लोग जो म्यारा नान्तिनान की नियाती छन, उन उसीकैं जीन मर्यान, जो सच्ची में परमेश्वरे ले हमून दिखाछ कि उन सच्चाईक अनुसार जीन मर्यान, त यो मैंस और ले खुश कर दीछो। +हे प्रेमा दगड़ियो, तैंले पुरी ईमानदारी का दगाड़ हमार विश्वासी भाईन का दगाड़ भलाईक काम कर्यान, याँ तक कि तैं उन लोगून की ले मद्दत करछ्य जो सुसमाचार प्रचार खिन यात्रा करनान जिनून तैं नै जाणछ्य। +उनूनमें भटे थ्वाड़ लोगून ले याँ का विश्वासीन बताछ कि तैं अपून दगाड़ का विश्वासी भाईन कतुक प्रेम करछै। अब मैं तैथैं कुंन चाँछूँ कि जब उन त्यारा पास भटे जाला, त तैंस इन लोगून की मद्दत करनै रून चैछो, क्याखिनकि येले परमेश्वर खुश हुछो। +क्याखिनकि इन चार लोग येक कारण सफर करून मर्यान ताकि मसीह का बारिमें लोगून बता सकूंन, और अविश्वासीन भटे केले मद्दत नै लीना। +येक कारण इसान को अपून घर में स्वागत करा और जो उनेरि जरूरत छै उ दी, जेले हम ले सच्ची सेवा में हिस्सेदार बना। +मैले पैलिक ले येका बारिमें तुमार विश्वासीन की मण्डली एक चिठ्ठी लिखीना की छी, लेकिन दियुत्रिफेस म्यारा हुकमून मानून है मना करछो, क्याखिनकि उ हमेशा भटे खुदै की मण्डली को अगुवा बनून चाँछो। +येक कारण मैं वाँ उलो, त मैं विश्वासीन की मण्डली थैं खुलभेरन बात करलो उन कि-कि करून मर्यान। इतुकैं नै, उन खुद सुसमाचार प्रचार करूनवाला विश्वासी भाईन ग्रहण नै करनो, और जो लोग ग्रहण करून चांनान त उ उनूनले मना करछो और याँ तक कि उ उनून विश्वासीन कि मण्डली में भटे भ्यार निकाल दीछो। +हे प्रेमो दगड़ियो, बुर काम करूनवाला लोगून का दगाड़ नै, जो भलाई का काम करछो उ परमेश्वर की सन्तान छै, लेकिन जो बुराई काम करछो, उनूनले परमेश्वरस नै देख्यो। +विश्वासीन की मण्डली में हरेक कुंनान की देमेत्रियुस एक निको आदिमी छै और हम ले सच्ची कुंनू की उ एक निको आदिमी छै किलैकी उ सच्चाईक अनुसार जीत छै, और तुम यो जाणछा की हमरि गवाही सच्ची छै। +और ले भौत बात छन जो मैं तैंस बतून चाँछूँ, लेकिन मैं उनून यो तरीका ले एक चिठ्ठी मैं नै लिखून चाँनू। +लेकिन मैंस आश छै कि मैं त्यारा पास उलो, और त्यारा आमुनि-सामुनि बातचीत करूँ। +मैं प्रार्थना करछूँ तैंस शान्ति मिलनै रो। याँ का विश्वासी दगड़िया तैंस नमस्कार करनान वाँ का हरेक विश्वासी दगड़ियान नमस्कार कै दीया। +मैं यहूदा, जो यीशु मसीह को एक सेवक और याकूबो को नान भाई छूँ। मैं यो चिठ्ठी तुम लोगून लिखून मरैयू, जिनून परमेश्वरेले अपून में विश्वास करून खिन बुलाछ। हमोरो पिता परमेश्वर तुमून प्रेम करछो और तुम यीशु मसीह का द्वारा सुरक्षित छा। +मैं प्रार्थना करछूँ कि परमेश्वर में तुमून दया, शान्ति और प्रेम मिलनै रौ। +हे म्यारा विश्वासी भाईयो, हालाकि मैं तुमून परमेश्वरा का उद्धार का बारिमें भौत कुछ लिखून चाछ्यू, जैमें हम सब भागीदार छा, लेकिन अब मैंस यो जरूरी लगून मर्योछ कि तुमून प्रोत्साहित करन खिन लिखू कि सच्ची शिक्षा की रक्षा खिन लड़ा। परमेश्वरेले अपून लोगून यो सत्य एक बार हमेशा खिन दी दीछ जो कभै नै बदलनो। +मैं तुमून यो लिखून मरैयू किलैकी कुछ लोग जो यीशु मसीह में विश्वास करना को दिखावा करनान, उन तुमार बीच में शामिल हो ग्यान। उन परमेश्वरो को आदर नै करना और उन गलत शिक्षा दीनान कि परमेश्वर अपून अनुग्रह ले हमार पापून माफ कर दीछो, येक कारण हम गलत कामून में जीवन जी सकनू। उन यीशु मसीह स अस्वीकार करनान, जो हमोरो एकमात्र मालिक और प्रभु छै। भौत बखत पैलि भटे, पवित्रशास्त्र में लिखीना को छै कि परमेश्वर इस लोगून दण्ड द्योलो। +अब मैं तुमून याद दिलून चाछूँ, हलाकि तुमून पैलि है मालूम छै, कि परमेश्वर ले इस्राएली लोगून गुलामी है आजाद करवाछ और उनून मिस्र देश भटे भ्यार ली आछ, लेकिन बाद में उले उन सबून मार डालछ्य, जिनूनले जंगल में उमें विश्वास नै कर्यो। +याद करा कि प्रभु ले उन स्वर्गदूतून कसकैं दण्ड दीछ, जिनूनले अपूनी जिम्मेदारीन नै निभाई, बल्कि उनूनले अपूनी पदविन त्याग दीछ। प्रभु ले इन दुष्ट दूतून अन्यार जाग में राख रैछ, और इसा जंजीरून ले बाँद रैछ जिनून कोई नै तोड़ सकनो ताकि महान दिन में उनोरो न्याय हो सको। +येक कारण इन इस्राएली लोगून और उन स्वर्गदूतून, उन लोगून ले याद राखा जो सदोम और अमोरा शैहरून और उक आश-पासा का शैहरून में रूछ्या कि उनार दगाड़ कि भ्योछ। उन लोग ब्यभिचारी हो गैछ्या और हर प्रकार का कुकर्म में भ्रष्ट हो गैछ्या। येक कारण परमेश्वरेले उनून आग ले नाश कर दीछ। उनार दगाड़ जो भ्योछ उ झूठ्ठा शिक्षकून खिन एक चेतावनी बन गैछ कि उनूनले हमेशा का आग ले दण्ड दीई जालो। +उसीकैं, यो अधर्मी लोग दावा करनान कि परमेश्वरेले उनून दर्शन में दिखाछ कि उन गलत कामून में अपूनो जीवन जी भेरन अपून शरीरून भ्रष्ट कर सकनान, और परमेश्वरा का अधिकार स नै मानना और उन महिमामय स्वर्गदूतून का बारिमें बुरा बोलनान। +लेकिन याँ तक कि प्रधान स्वर्गदूत मीकाईल ले ऊसो नै कर्यो जसो यो अधर्मी लोग करनान। जब शैतान ले मीकाईल थैं यो बात में विवाद करछ्य कि उनूनमें भटे को परमेश्वरो को संदेश दिनवाला स मूसा का शरीर स दफनूना को अधिकार छै, त मीकाईल स्वर्गदूत का पास इन लोगून की तुलना में भौत ज्यादा अधिकार छै, फिरले उले शैतान थैं बुरी बात नै कर्या और उमें दोष नै लगायो। बल्कि उले सिर्फ इतुक क्योछ, “प्रभु तैंस डाँठौ।” +इन लोग जो परमेश्वरै की अराधना नै करना और उन बातुन को बिरोध में बुरा शब्दून को इस्तमाल करनान जो उनून समझ में नै ऊँना; और जब उन जानवरून की नियाती ब्यवहार करनान और जिन कामून उन जाणनान उनून उन बिना सोचे-समझे करनान, त उन परमेश्वरै की तरफ भटे दण्ड भुगताला। +उन लोगून में हाय। किलैकी उनूनले आदमा का पुत्र कैनाक नियाती दुष्टताले ब्यवहार करिना को छै, जैले अपून भाई की खून कर दीछ किलैकी उ उखिन जलछ्यो, किलैकी परमेश्वरेले उक भाई को बलिदान स स्वीकार करछ्य और उक बलिदान स स्वीकार नै कर्यो। उन बिलाम की नियाती छन, जैले परमेश्वरा का लोगून पाप करून खिन उसकूना की कोशिश करछ्य, ताकि उ, उ धन स पा सको। उन कोरह का नियाती नाश हो जाला, जैले उ अधिकार का खिलाफ में बिरोध करछ्य जो परमेश्वरेले मूसास दीईना छ्यो। +जब यो लोग प्रभु का प्रेम स याद करभेरन तुमार दगाड़ खानखिन खानान, त यो उन खतरनाक चट्टानून की नियाती हुनान जो समुद्रा का तलि लुकिनाका हुना जो तुमोरो डूबना क कारण बन सकछो। उ उन ग्वालान का नियाती छन जो सिर्फ अपूनी चिन्ता करनान। उ उन बादलून का नियाती छन जो भूमि में बरखा करिना का बिना बस गरजनान। उन जाड़ा का मौसम का रूखून का नियाती हुनान जिनरी द्वी बार मौत हुछी किलैकी उ कोई फल नै दीना और जड़ है उखड़ जानान। +जसकैं समुन्द्र की प्रचण्ड लहर गन्दो झाग बनूछी, उसकैं इन लोग बेशर्मी का काम करनान। उन थ्वाड़ा तारान की नियाती छन जो एक सिदा बाट में नै हिटना, उन सही बाटो नै देखून। प्रभु उनूनखिन एक जाग राखून मर्योछ जो पुरी रीतिले अन्यारा में छन जाँ उनून हमेशा खिन रून पड़लो। +हनोक ले, जो आदम भटे सतूँ पीढ़ी में पैद भ्योछ, इन लोगून का बारिमें भविष्यद्वाणी करीनाकि छी, जब उले क्योछ, देखा प्रभु जरूर अपून पवित्र लाखू स्वर्गदूतून का दगाड़ वापिस आलो, +कि सब लोगून को न्याय करून खिन और सब अधर्मी लोगून में उनार द्वारा करिनाका बेशर्मी और बुरा कामून का कारण दोष लगून खिन और उन सारी भद्दी बातुन का कारण जो पापी लोगून ले उक खिलाफ कईनाका छन। +इन लोग हमेशा परमेश्वरा का खिलाफ बोलनान और दुसरा लोगून में गलती खोजनान। उन लगातार उन बुरा कामून करनान जो उनार दिल करून चांछो। उन अपून बारिमें घमण्ड ले दावा करनान और अपून फैद खिन दुसरा लोगून की चापलूसी करनान, उन पिता परमेश्वरा का तरफ भटे दण्ड भुगताला। +लेकिन हे म्यारा विश्वासी भाईयों, तुम उन बातुन याद राखा; जो हमार प्रभु यीशु मसीह का प्रेरित भौत पैलिक बता चुकियान। +उन तुमूनथैं कुछ्या, “हमार प्रभु यीशु का लौटून है पैलिक, इसा लोग होला जो प्रभु और उक लोगून की मजाक उड़ाला। योई उन लोग छन जिनोरो जीवन उनेरि अपूनी बुरी इच्छान का वश में छै।” +इन उन लोग छन जो तुमून अलग-अलग दलून में बाँणना को कारण बननान। उन अपूनी इच्छान का अनुसार ब्यवहार करनान, और उनूनमें पवित्र आत्मा नाहातिन। +लेकिन हे म्यारा विश्वासी भाईयो, तुमून एक-दुसरा की मद्दत करनै रून चांछो ताकि उ पवित्र सच्चाई में जिनूनमें तुम विश्वास करछा, एक दुसरा स बढ़ा सकां। तुमून पवित्र आत्मा की सामर्थ ले मार्गदर्शन पाभेरन प्रार्थना करून चांछो। +तुमून यो जाणभेरन अपूनो जीवन जीन चांछो परमेश्वर तुमूनथैं प्रेम करछो। जब की तुम उ दिनेकी आश करछा, जब हमोरो प्रभु, यीशु मसीह वापस आलो ताकि तुमून अनन्त जीवन मिलो किलैकी उले हमूनमें दया करछ्य। +उन लोगून का प्रति दयालु बना जो नै जाणना कि केमें विश्वास करा। +थ्वाड़ा दुसारा लोग जिनून तुम जाणछा, उन नरक का तरफ जानमर्यान। उनून उ अनन्त आग भटे जल्दी खीचभेरन बचा ली। और दुसरान में ले दया दिखा। लेकिन फिरले ऊसो तरीका को पाप करून है बचुन खिन सतर्क रौ। याँ तक कि उन कपड़ान भटे ले नफरत करा जिनूनमें उनूनले अपून पापी कामून ले दाग लगायान। +एकमात्र परमेश्वरै छै जो तुमेरि रक्षा कर सकछो, और तुमून निर्दोष और आनन्दित बना सकछो, जब उ तुमून अपूनी महिमा में अपून सामुनि ठाड़ करछो। उले हमून हमार प्रभु यीशु मसीह का द्वारा बचाछ। महिमा, गौरव, सामर्थ और अधिकार हमारा प्रभु यीशु मसीह का द्वारा जसकैं हमेशा भटे छै, अब हो, और हमेशा-हमेशा तक रौ। आमीन। +यो किताब उन बातुन का बारिमें बतूछी जो परमेश्वरेले यीशु मसीह स दिखाछ। परमेश्वरेले ऊस दिखाछ ताकि उ अपून सेवकून उन घटनानका बारिमें बता सको जो जल्दी होला। यीशु ले अपून स्वर्गदूत स उ संदेशा का दगाड़ म्यारा पास मतलब अपून दास यहूना का पास भेजछ्य। +येक कारण, मैं यहूना ले उ सब कुछ लिखछ्य जो मैंले देखछ्य। मैंले यो किताब में परमेश्वरा का बचन और उ सच्ची शिक्षा लिखभेरन बताईना की छै जिनरी जानकारी यीशु मसीह ले मैंस दीईना की छी। +परमेश्वर हर उ आदिमीस आशीष द्योलो जो यो भविष्यवाणी स दुसरान पढ़भेरन सुणूछो, और उ हर उ आदिमीस आशीष द्योलो जो येस सुणछो और येस मानछो। किलैकी इन बात जल्दी होला। +मैं, यहूना, यो चिठ्ठी उन सातों विश्वासीन की मण्डलीन खिन लिखून मरैयू जो आसिया प्रदेश में छन। मैं प्रार्थना करछूँ कि तुमून परमेश्वरै की तरफ भटे अनुग्रह और शान्ति मिलो, और उ उई परमेश्वर छै जो छै जो हमेशा छ्यो और जो ऊँनवालो छै। और उन सात आत्मान का तरफ भटे, जो परमेश्वरा का सिंहासन का सामुनि छन। +और यीशु मसीह का तरफ भटे जैका बचन में भरोसा करि जा सकछो उई छै जो मरिना में भटे पैलो छै और उ यो संसाराक सबै राजान में राज करछो। तुमून अनुग्रह और शान्ति मिलनै रो। उ हमून प्रेम करछो और हमून बचाछ, उ अपून खूनाक द्वारा हमून हमार पापून भटे छुड़ूछो। उले हमून इसो बना दीछ, जिनोरो परमेश्वर राजा छै और उले हमून अपून पिता परमेश्वर खिन याजक बना दीछ। ऊस आदर और अधिकार हमेशा और हर बखत मिलनै रौ। आमीन। +सुणा, उ बादलून का दगाड़ ऊँनवालो छै; और हरेक आदिमी ऊस देखाला, जो लोग उकी मौत खिन जिम्मेदार छ्या, उन ले ऊस ऊँन देखाला। संसारा का सब लोग जोरले रोला जब उन ऊस देखाला। होई, इसो होलो! आमीन। +प्रभु परमेश्वर कुंछो, “मैं अल्फा और ओमेगा छूँ, जैको मतलब छै पैलो और आखरी। मैं उई परमेश्वर छूँ जो छै, जो हमेशा भटे छयो, और जो ऊँनवाला छै, और सर्वशक्तिमान छै।” +मैं, यहूना, जो मसीह में तुमोरो दगड़िया छूँ, तुमार नियाती सताई जाछूँ। मैं परमेश्वर क राज्यो को एक नागरिक छूँ जसकैं तुम छा, और मैंस ले अपूनी परेशानीन उसीकैं धैर्य दगाड़ सहन करूनो चैछो जसकैं तुम करछा। मैं परमेश्वरा का बचन को प्रचार करून और यीशु का बारिमें बतूना का कारण पतमुस टापू में भेज दी गैछ्यू। +मैं प्रभु की अराधना का दिन पवित्र आत्मा मैंमें आछ, मैंले अपून पछिल है कैसे बोलूनो सुणछ्य यो आवाज तुरी आवाज की नियाती ऊची और साफ आवाज में बोलून मरैछ्यो। +उले मैंथैं क्योछ, “जो कुछ तै देखछै, ऊस किताब में लिखभेरन येस उन सातों विश्वासीन की मण्डली स भेज जो इन शैहरून में छन; मतलब इफिसुस, स्मुरना, पिरगमुन, थुआतीरा, सरदीस, फिलदिलफिया और लौदीकिया स।” +मैं यो देखून खिन पछिल कै मुड़ियो कि को मैंथैं बात करून मरैछ्यो। जब मैं मुड़ियू, त मैंले सात सूना का दीपदान देख्यान; +और उन दीपदानून क बीच में एक प्राणी ठाड़ छ्यो, जो एक आदिमी का नियाती दिखाई दीन मरैछ्यो, उले एक लम्बो कपाड़ा पैनिन को छ्यो जो उक खुटान तक पुजिना को छ्यो, और अपूनी छाती में सूना को पट्टा पैनिना को छ्यो। +उक ख्वारा का बाल सफेद ऊना का जसा और हियू जसा चमकून मरैछ्या। और उक आँखा आगा का लपटून की नियाती छ्या। +उक खुटा पीतल का नियाती चमकून मरैछ्या जो तेज गर्म आग में चमकछो। जब उ बोलछ्य त उकी आवाज इसी छी जसकैं एक ठूला पानि झरना की आवाज छै। +उ अपून दैना हात में सात तारा लीईना को छ्यो, और उक मुख भटे तेज द्वी धारी तलवार निकलछी। उको मुख छकाला का सूरज की नियाती चमकून मरैछ्यो। +जब मैंले ऊस देखछ्य त मैं तुरन्त उक खुटान में खिती पड़ियू। मैं एक मरिनाका आदिमी को जसो होग्यू लेकिन उले मैंमें अपूनो दैन हात राखभेरन यो क्योछ, जन डर; मैं आदि और अन्त छूँ, मैं उ छूँ जो हमेशा ज्यूनो छूँ। +मैं एक बार मर गैछ्यू। लेकिन अब मैं ज्यूनो छूँ और मैं हमेशा ज्यूनो रूलो। म्यारा पास उ चाँबी छन जो मैंस उ जाग स खोलना की ताकत दीछी जाँ मरिनाका लोग छन और उनून दुबारा है ज्यूना करना की ताकत छै। +येक कारण जो तैले देखछ्य, उ लिख ले, मतलब उन द्वीवै चीजून जो एल तक होर्यान और जो बाद में होला। +अब मैं बतुलो कि म्यारा दैन हात में सात तारान को कि मतलब छै और उ सात सूना का दीपदान सात को कि मतलब छै जो कि पैलि मालूम नी छ्यो। येको मतलब यो छै सात तारान उन स्वर्गदूतून दिखूछो जो विश्वासीन की मण्डली की रखवाली करछी, और उ सात सूना का दीपदान सात विश्वासीन की मण्डली देखूछी। +उले मैंथैं यो ले क्योछ कि, “इफिसुस शैहरा का विश्वासीन की मण्डली का स्वर्गदूत स यो संदेश लिख: मैं उई छूँ जो अपून दैन हात में सात तारा लीभेरन राख छूँ और मैं उई छूँ जो सुना का सात दीपदानू का बीच में चलछूँ। जो मैं कुछूँ ऊस सुण: +मैं जाणछूँ कि तैं कि करछै, तैं कसी मेहनत करछै और कभै हार नै माननै। मैं यो ले जाणछूँ कि तै बुरा लोगून की झूठ्ठी शिक्षान सहन नै करनै। तैंले उन लोगून परख रैछ जो कुंनान कि उन प्रेरित छन लेकिन सच्ची में नाहातिन, और तैंले उनून झूठ्ठो पाछ। +तैंले धैर्य ले दुखून सहन करिना को छन किलैकी तैं मैंमें विश्वास करछै, और तैं कभै हार नै माननै। +लेकिन मैंस तैंथैं शिकायत छै: अब तैं मैंस ऊसो प्रेम नै करनै जसो प्रेम तै मैंस तब करछ्य जब तैंले पैलि बार मैंमें विश्वास करिना को छ्यो। +येक कारण याद कर कि तैले शुरूवाद में मैंस कसो प्रेम करछ्य और अब तै मैंस ऊस प्रेम नै करनै। यो बात ले पश्चाताप कर और तै मैंस ऊसोई त प्रेम करून शुरू कर जसो तैले शुरूवाद में करछ्य। अगर तै पश्चाताप नी करले त मैं त्यारा पास ऊँलो और जाँ तेरो दीपदान राख रैछ ऊस वाँ भटे हटाभेरन तैंस दण्ड द्यूलो। +लेकिन एक निकी बात छै जो तै करछै। उ यो छै कि तै नीकुलइयून का द्वारा सिखाई जानवाला बुरा कामून भटे नफरत करछै, ठीक उसीकैं जसकैं मैं नफरत करछूँ। +जो कोई यो बात स सुण सकछो जो मैं कुन मरयू, उ यो समझना की कोशिश करो कि, पवित्र आत्मा विश्वासीन की मण्डली थैं कि कुंछो: उन लोग जो शैतानी ताकतून हरूनान, उनून मैं जीवन दीन वाला रूख भटे फल खाना को हुकुम द्यूलो, जो परमेश्वरा का स्वर्गलोक में छै।” +स्मुरना शैहरा का विश्वासीन की मण्डली का स्वर्गदूत स यो लिख, मैंई उ छूँ जैले सब चीजून शुरू करिना को छै, और मैंई उ छूँ सब चीजून को अंत करूलो। मैं मर गैछ्यू, लेकिन अब मैं ज्यूनो छूँ और हमेशा ज्यूनो रूलो, जो मैं कुछूँ ऊस सुण। +मैं जाणछूँ कि तैंस सताई ग्योछ और तै गरीब छै। लेकिन आत्मिक मामूल में तै भौत धनी छै। मैं उन लोगून का बारिमें जाणछूँ जो दावा करनान कि उन परमेश्वरा का चुनिना का लोग छै मतलब यहूदी, पर उन छन नै। उन त्यारा बारिमें बुरी बात बोलनान, लेकिन सच्ची में उन उ दल का सदस्य छन जो शैताना का छन। +उन दुखून भटे जन डर जो तैंस मिलाला। शैतान तुम में भटे थ्वाड़ा लोगून जेलखान में डालून वाला छै ताकि उ तुमेरि परीक्षा कर सको। तुम दस दिनून तक भौत मुसीबतून में रौला। पर मैंमें विश्वास करूनो कभै नी छोड़ला, चाहे तुमून मरनोई क्याखिन नै पड़ो, किलैकी मैं तुमून तुमेरि जीत को ईनामा का रूप में अनन्त जीवन द्यूलो। +जो कोई यो बात स सुण सकछो जो मैं कुनमर्यू, उन यो समझना की कोशिश करून कि, पवित्र आत्मा विश्वासीन की मण्डली थैं कि कुंछो: उन लोग जो बुराईस हरा दीनान, उनून उ दण्ड में शामिल नी करि जालो जो कि दुसरी मौत छै। +पिरगमुन शैहर की विश्वासीन की मण्डली का स्वर्गदूत स यो लिख: +मैंई छूँ जैका पास तेज दोधारी तलवार छै। मैं जो कुछूँ ऊस सुणा: +मैं जाणछूँ कि तैं उ जाग में रूँ छै जाँ शैतान राज्य करछो। तैं म्यारा प्रति विश्वासयोग्य बनिनाको रैछ और मैं-में विश्वास करून कभै बंद नै कर्यो। तैंले उ बखत ले विश्वास करछै जब उनूनले अन्तिपास स वाँ मार डालछै जाँ शैतान राज्य करछो। अन्तिपास ले लोगून म्यारा बारिमें विश्वासयोग्यता ले बताछ। +लेकिन मैंस त्यारा बारिमें थ्वाड़ा शिकायत छन। किलैकी तैं उन लोगून का विरोध नै करनै जो झूठ्ठी शिक्षा दीनान, जसकैं परमेश्वरो को संदेश दिनवाला बिलाम ले अतीत काल में दीईना की छी। बिलाम ले राजा बालाक स सिखाछ कि इस्राएल का लोगून पाप करून खिन उकसून खिन कि करून चैंछो। उले उनून मूर्तिन चढ़ाईनाको खानो खूँन और व्यभिचार करून। +उसीकैं तुमार बीच में थ्वाड़ा लोग छन जो नीकुलइयून का दल की शिक्षान मान्नान। +येक कारण अपून पापून है पश्चाताप करा, अगर तैं इसो नी करलै त मैं जल्दी ही ऊँलो और उन जो गलत शिक्षा दीनान उन लोगून का विरूद्ध उ तलवारै स लड़ूलो, जो म्यारा मुँख भटे निकलछी जो म्यारा वचन छन। +जो कोई यो बात स सुण सकछो जो मैं कुनमर्यू, उ यो समझना की कोशिश करून कि, पवित्र आत्मा विश्वासीन की मण्डली थैं कि कूछो: उन लोग जो बुराई की शक्ति स हरूनान, मैं उनून उ मन्ना में भटे के द्यूलो जो लुकाईनाको छै। मैं उनूनमें भटे हरेक स एक सफेद ढ़ुगो ले द्यूले, जैमें एक नय्या नाम लिखीनाको होलो। जो आदिमी ऊस प्राप्त करोलो, ऊस छोड़भेरन कोई ले उ नाम स नै जाण सकलो। +थुआतीरा शैहर की विश्वासीन की मण्डली स स्वर्गदूत स यो लिख: +मैं, परमेश्वरोको च्योलो, तुमूनथैं यो बात कुनमर्यू, जैका आँख आगा की लपटून की नियाती और खुटा पीतल की नियाती चमकून मर्यान जो तेज गर्म आगा में चमकछो। मैं जो कुनमर्यू ऊस सुणा: +मैं जाणछूँ की तैं कि करछै, तैं कसकैं मेहनत करछै और कभै हार नै माननै। मैं जाणछूँ की तुम एक दुसरा स प्रेम करछा और तुम मैंमें मजबूती ले भरोस करछा। मैं जाणछूँ कि तुमूनले कसकैं एक दुसरा की मद्दत करछ्य, और तुमेरि सहना की क्षमता ले जाणछूँ। मैं यो ले जाणछूँ कि तुम अब इन निका कामून उ बखत है ज्यादा करून मरेयछा जब तुमूनले मैंमें विश्वास करछ्य। +लेकिन मैंस त्यारा बारिमें थ्वाड़ा शिकायत छन। तुम उ स्यैनि इजेबेल स झूठ्ठी शिक्षा फैलून दीछा। उ कुछी कि उ एक भविष्यद्वक्तिन छै, लेकिन अपूनी शिक्षान ले उ म्यारा लोगून व्यभिचार का पापून में शामिल हुन खिन और मूर्तिन चढ़ाई जानवालो खानो खानखिन भरमूनान। +मैंले ऊस उक पापून है पश्चाताप करनाको मौक दीछ, लेकिन उ-उन बुरा कामून करून है बंद करून है इन्कार करछी। +येक कारण सुण, मैं ऊस रोगी कर द्यूलो। और जो उक दगाड़ व्यभिचार करनान, मैं उनार भयानक कष्ट सहना को कारण बनलो, जब तक कि उन उक दगाड़ जो बुरा काम करनान, उहै पश्चाताप करून है तैय्यार नै हो जूँन। +मैं उन लोगून मार डाललो जो उनेरि शिक्षान मान्नान, और पुरी विश्वासीन की मण्डली जाण जालि कि मैंई छूँ जो हरेक आदिमी का मनाका विचारून और मक्सदून की परख करछूँ। मैं तुमूनमें भटे हरेक स उक कामून का अनुसार फल द्यूलो। +लेकिन थुआतीरा शैहर की विश्वासीन की मण्डली में तुम बाकि लोगून ले उ झूठ्ठी शिक्षा स नै मानियो। तुमूनले उमें हिस्सा नै लियो जैस शैतान की गहरी बात कुंनान। मैं तुमूनथैं कुंछो कि मैं तुमूनमें कोई ले खास हुकुम नी थोपूलो, सिवा येक कि जब तक मैं नै ऊँ तब तक मैंमें मजबूती ले विश्वास करनै रौ। +उन लोग जो बुराई की शक्ति स हरा दीनान और संसारा का अन्त तक मेरो हुकूमो को पालन करनै रूनान, त मैं उनून देशून में राज्य करना को अधिकार द्यूलो। +मैं उनूनले राज्य करना को उई अधिकार द्यूलो जसो म्यारा पिता ले मैंस दी रैछ। उनोरो राज्य लूवा का नियाती मजबूत होलो जो टूटनो नै, और उनार शत्रु टूटिना का माटाका भाणान की नियाती होला। +मैं ऊस अपूनी जीत स दिखून खिन रात्तै को तारो ले द्यूलो। +जो कोई यो बात स सुण सकछो जो मैं कुनमर्यू, उ यो समझना की कोशिश करो, जो पवित्र आत्मा विश्वासीन की मण्डली थैं कि कुंछो। +सरदीस शैहरा का विश्वासीन की मण्डली का स्वर्गदूत स लिख +“मैं उई छू जैका पास परमेश्वरै की सात आत्मा और सात तारा छन, उ यो कुंछो कि मैं जाणछूँ कि तै कि करछै, तै कसी मेहनत करछै और कभै हार नै माननै, तै विश्वासयोग्य त छै, लेकिन सच्ची में तै मेरि बात नै करनै।” +येक कारण सतरक हो ज्या कि, जो त्यारा भितर मैंखिन थ्वाड़ा विश्वास बचिना को छै ऊस मजबूत कर ताकि यो पुरी तरीका ले खत्म नै जो ज्यो। मैं जाणछूँ कि त्यारा भितर भौत ठूली कमी छै किलैकी जो तै करून मरेछै परमेश्वर उहै खुश नाहातिन। +उ शिक्षा स याद कर जो तैले भौत पैलि सुणिना की छी और उमें विश्वास करछ्य। जो तैंस सिखाईना को छ्यो ऊस मान, अपून गलत कामून है पश्चाताप कर। अगर तै लापरवाही करनै रौले त मैं अचानक आ जियूलो, जसकैं रात में एक चोर ऊँछो, और तै उ बखत जाण ले नी सकले जब मैं तैंस दण्ड दीन खिन ऊँलो। +लेकिन सरदीस शैहरा का विश्वासीन की मण्डली में तुमार बीच थ्वाड़ाई लोग छन, जिनूनले विश्वासी का होभेरन साफ जीवन जीछ। उन साफ सफेद कपाड़ा पैन भेरन म्यारा दगाड़ रोला, किलैकी उन इसा लायक छन। +जो आदिमी शैतानी ताकतून हरा द्योलो, उले इनारा नियाती सफेद कपाड़ा पैनोलो। मैं उ आदिमी को नाम उ किताब में है नी मिटूलो जैमें उन लोगून का नाम लिखीना का छन जिनारा पास सच्चो जीवन छै। जब कि मैं अपून पिता और स्वर्गदूतून का सामुनि ठाड़ हुलो जो उकी सेवा करनान, त मैं घोषणा करूलो कि उन म्यारा छन। +जो कोई यो बात स सुण सकछो जो मैं कुंन मरैयू, उ यो समझना की कोशिश करो कि, पवित्र आत्मा विश्वासीन की मण्डली थैं कि कुंछो। +फिलदिलफिया शैहरा का विश्वासीन की मण्डली का स्वर्गदूत स यो लिख: +“मैंई उ छूँ जो पवित्र और सच्चो, जैका पास उ चाबी छन जो राजा दाऊद का छन।” जब मैं उ चाबी स लीभेरन एक द्वार स खोलछूँ त कोई ले ऊस बंद नै कर सकनो, और जब मैं चाबी लीभेरन ऊस बंद कर दीछूँ त कोई ले ऊस खोल नै सकनो, उ योई कुंछो कि, +मैं जाणछूँ कि तै कि करछै, तै कसी मेहनत करछै और कभै हार नै माननै, सुण मैं यो ले जाणछूँ कि तैमें सिर्फ थ्वाड़ा क्षमता छै, लेकिन फिरले तैंले मेरि कईना की बातुन में विश्वास करछ्य और तैले इन बात भटे मना नै कर्यो कि तै मैंमें विश्वास करछै। येक कारण इसो के छै जो एक इसो द्वार जसो छै जैस मैंले तैखिन खोल दीछ, जैस कोई ले बंद नै कर सकूनो। +येक कारण सुण, मैं उन लोगून का बारिमें जाणछूँ जो दावा करनान कि उन परमेश्वरा का चुनिना का लोग छन मतलब यहूदी, लेकिन छन नै। उन त्यारा बारिमें झूठ्ठी बात बोलनान, लेकिन सच्ची में उन उ दल का सदस्य छन जो शैतान का छन मैं इसो करूलो, कि उन आभेरन त्यारा सामुनि दण्डवत् कराला, और यो जाण ल्याला, कि मैं तैंस प्रेम करछूँ। +तैले म्यारा संदेश मानछ्य ताकि जब तै दुख उठालै त ऊस बड़ा धैर्य का दगाड़ सहन कर सके। योई कारण, मैं उ ठूली परीक्षा का बखत तेरि रक्षा करूलो। जो यो संसाराक सब लोगून में आलो। +मैं जल्दी ऊँनवाला छूँ; येक कारण जो विश्वास तेरो मैंमें छै, ऊस कभै जन छोड़े, ताकि कोई ले तेरो मुकुट छड़ा नै ले। +जो आदिमी शैतानी ताकतून हरा द्योलो, उ परमेश्वरा का मन्दिर में एक खम्भाक जसो होलो, जैकी मैं सेवा करछूँ और उनून ऊस कभै ले छोड़ून नी पड़ोलो। मैं उमें अपूनो परमेश्वरो को नाम लिखलो, यो दिखाभेरन कि उन उक छन और परमेश्वरो को शैहरो को नाम लिखूलो, यो उई छै जैस नय्या यरूशलम शैहर कयी जाछो। यो उई शैहर छै जो स्वर्ग भटे, मतलब म्यारा परमेश्वरा का तरफ भटे तलि आलो। मैं उमें अपूनो नय्या नाम ले लिखूलो। +जो कोई यो बात स सुण सकछो जो मैं कुंन मरैयू, उ यो समझना की कोशिश करो कि, पवित्र आत्मा विश्वासीन की मण्डली थैं कि कुंछो। +लौदीकिया शैहरा का विश्वासीन की मण्डली का स्वर्गदूत स यो लिख: +कि मैं उ छूँ जो आमीन और विश्वासयोग्य, और सच्चो गवा छै, और परमेश्वरै की सृष्टि को मूल कारण छै, और मैं उ छूँ जैक द्वारा परमेश्वरेले सब चीजून बनाछ, मैं जो कुछूँ ऊस सुण: +मैं तेरा कामून निकीकैं जाणछूँ कि तै नै त मैंमें अपून विश्वास भटे इनकार करून मरेछै और नै मैंस पुर मनले प्रेम करछै मैं चाछूँ कि या त तै मेरो इनकार कर दे या मैंस पुर मनले प्रेम कर। +येक कारण मैंस पतो छै कि तै नै त मैंमें अपून विश्वास को इनकार करून मरेछै और नै अपून पुर मनले मैंस प्रेम करछै, किलैकी तै म्यारा प्रति अपून विश्वास में सिर्फ आधा-अधूरो छै, येक कारण मैं तैंस अपून है दूर करून खिन तैयार छूँ। +तै कुछै कि तै धनवान छै और त्यारा पास उ सब छै जैकी तैंस जरूरत छै, लेकिन तै नै जाणनै कि येको सच यो छै कि, तैमें तरस ऊँछो। किलैकी सच यो छै कि तै गरीब छै, तेरा पास कपाड़ा नाहातिन, और तै अन्धो छै। +येक कारण ले, मैं तैंस आग ले शुद्ध करिना को सुना स मैंथै मोल लीना की सलाह दीछूँ ताकि तै सच्ची में धनवान बन सके। तैंस अपून पैनून खिन सफेद कपाड़ा मैंथै मोल लीन चैंछो ताकि तै लोगून का द्वारा तैंस नंगो देखना की शर्मिदगी भटे बच सके। तैंस अपून आँखान में डालून खिन थ्वाड़ा सुरमा ले मैंथै मोल लीन चैछो, ताकि तै देख सके। +मैं जैस ले प्रेम करछूँ, ऊस मैं सिखूछूँ और सजा ले दीछूँ ताकि उन निका बन जून। येक कारण भलाई करून में लाग रौ, पापक काम करून बंद कर दे। +सुणा, मैं तुमार दिल में ऊँन खिन उ आदिमी की नियाती छूँ जो घरा का भ्यार ठाड़ छै और द्वार स खटखटूछो। अगर तुम मेरि आवाज स सुणछा और मैंखिन अपूनो दिल खोलछा त मैं भितर ऊँलो और हम एक-दुसरा का दगाड़ संगति करला। +जो आदिमी शैतानी ताकतून हरा द्योलो, मैं ऊस अपून दगाड़ सिंहासन में बैठूना को अधिकार द्यूलो। यो बिल्कुल म्येरो जसो होलो, जसकै मैंले शैतानी ताकतून हरा दीछ और अपून पिता का दगाड़ सिंहासन में बैठ गयूँ। +जो कोई यो बात स सुण सकछो जो मैं कुंन मरैयू, उ यो समझना की कोशिश करो कि, पवित्र आत्मा विश्वासीन की मण्डली थैं कि कुंछो। +म्यारा इन सब बातुन का देखना का बाद, मैंले स्वर्ग में एक द्वार खुलीना को देखछ्य, और फिर मैंले उई पैलि वाली आवाज सुणछ्य जो कि एक तुरी की आवाज जसी छी। उले मैंथैं क्योछ, “म्यारा पास याँ मलि अ, और मैं उन बातुन तैंस देखूलो, जिनोरो इन बातुन का बाद पुर हुनो जरूरी छै।” +त उई बखत पवित्र आत्मा मैंमें आग्यो, और मैंले स्वर्ग में एक सिंहासन में कैसे बैठिना को देखछ्य। +जो आदिमी वाँ बैठिना को छ्यो उ एक चमकदार यशब माणी का जैवरको को जसो और चमकदार लाल माणिक्य की नियाती चमकून मरैछ्यो। सिंहासन का चारू तरफ एक मेंघधनुष छ्यो जो चमकीला हरिया पन्ना की नियाती चमकून मरैछ्यो +उ सिंहासन का चारू तरफ चौबीस और सिंहासन छन। और इन सिंहासनून में चौबीस प्राचीन सफैद कपाड़ा पैन भेरन बैठिना का छन, और उनार ख्वारान में सुनाक मुकुट छन। +उ सिंहासन में भटे बिजली और गर्जन निकलून मरैछ्या, और सिंहासन का सामुनि सात दीया जलून मरैछ्या जो परमेश्वरा का सात आत्मा छन। +उ सिंहासना का सामुनि एक फर्श छ्यो जो समुन्द्रो को जसो चौड़ो और काँच जसो साफ छयो। और उ ठूलो सिंहासन उन सबून का बिल्कुल बीच में छ्यो, और उक चारू तरफ मैंले चार प्राणी देख्यान, जिनारा आंग पुर तरीका ले आँखान ले ढकीना का छ्या। +इन ज्यूना प्राणिन में भटे पैलो प्राणी बाघ को जसो दिखाई दीन मरैछ्यो और दुसोरो प्राणी गोरूक बच्छा को जसो छै, तीसोरो प्राणी को मुँख आदिमी को जसो छै, और चौथो प्राणी उड़ून वालो गरुड़ को जसो छ्यो। +और चारू प्राणिन का छः-छः पंख छन, और उनार आंग में चारू तरफ आँखा छ्या, याँ तक कि उनार पंखून का भितर ले आँखा छ्या और उन रात-दिन बिना आराम करिना का यो कुनै रूनान, +“पवित्र, पवित्र, पवित्र +प्रभु सर्वशक्तिमान परमेश्वर! +और उ उई परमेश्वर छै जो हमेशा भटे छयो और ऐल तक जो ऊँनवाला छै।” +जो सिंहासन में बैठिना को छै, उई छै जो हमेशा-हमेशा खिन ज्यूना छै। उ ज्यूनो प्राणी ऊस महिमा और आदर और धन्यवाद दीनान। त चौबीस प्राचीन उनार सामुनि खिती जानान और उकी अराधना करनान। उन यो कैभेरन अपूनो-अपूनी मुकुट खोलभेरन सिंहासन का सामुनि डाल दीनान, +“हे हमार प्रभु परमेश्वर, +तैले सब चीजून बनाईना को छै। +तेरि इच्छा का अनुसार, उन बनाई ग्यान और उन अस्तित्व में छन। +योई कारण तैं महिमा और आदर और सामर्थ का योग्य छै।” +जो सिंहासन में बैठिना को छ्यो, मैंले उक दैंन हात में एक किताब देखछ्य जो भितर और भ्यार भटे लिखीना की छी, और उ सात मुहर लगाभेरन बन्द करि गैछी। +फिर मैंले एक ताकतवर स्वर्गदूत स देखछ्य जो ऊची आवाज में यो प्रचार करून मरेछ्यो, “मोहर तोड़ून और किताब स खोलना को योग्य को छै?” +लेकिन नै त स्वर्ग में, नै धरती में, और नै धरती तलि कोई उ किताब खोलून या उमें जो लिखीना को छ्यो ऊस पढ़ून लायक नी छ्यो। +तब मैं जोर-जोरले रून लागयू, किलैकी उ किताब स खोलून, या उमें जो लिखीना को छ्यो ऊस पढून लायक कोई नै मिल्यो। +तब उन प्राचीनून में भटे एक ले मैंथैं क्योछ, “जन रो; देख, उ जो यहूदा का गोत्र को सिंह कहलूछो जो राजा दाऊदो को वंशज छै, यो किताब की सातू मोहर तोड़ून और इनून खोलून खिन ताकतवर छै, उले शैतान स हरा दी हैछ।” +तब मैंले एक मेम्‍ना स देखछ्य जो सिंहासन और चार ज्यून प्राणिन और चौबीस प्राचीनून का बीच में ठाड़ छ्या। मेम्‍ना का शरीर में इसा चिन्न छ्या कि ऊस पैलि मारिना को छ्यो; उक सात सींग और सात आँखा छ्या; इन परमेश्वरे की सात आत्मा छन, जो सारी धरती में भेजिना की छन। +मेम्ना ले अघिल आभेरन जो सिंहासन में बैठिनाको छ्यो, उक दैंन हात भटे, उ किताब स ली लीछ। +जब उले किताब ली लीछ, तो उन चारों प्राणी और चौबीसूं प्राचीन उ मेम्‍ना का सामुनि झुक ग्या; हरेक प्राचीन ले एक वीणा और सुना ले बनिना को कटरो पकड़ीनाको छ्यो। कटरो धूप ले भरिना को छ्यो, और उ धूप की सुगंध उन लोगून की प्रार्थनान को चिन्न छै जो परमेश्वरे की सेवा करनान। +उन यो गीत मेम्ना मतलब यीशु मसीह का बारिमें गान मरेछ्या, +“यो किताब की मोहर तोड़ून और यैस खोलना को अधिकार त्यारा पास छै। +किलैकी तैंस मार डाली ग्योछ और तैंले अपून खून ले हर गोत्र, भाषा, लोग और राज्य है +परमेश्वर खिन लोगून मोल लीछ।” +और उनून हमार परमेश्वर खिन तैंले राज्य और याजक बनाछ +जो हमार प्रभु परमेश्वर की सेवा करनान, और उन धरती में राजान की नियाती राज्य कराला। +जब मैंले फिर भटे देखछ्य, त अचानक मैंले लाखू और करोणू स्वर्गदूतून की आवाज सुणछ्य, उनेरि गिनती नै की जा सकनी। उन राजा का उ सिंहासन का, उन चार ज्यून प्राणिन का और उन चौबीस प्राचीनून का चारों-ओर छ्या। +उन जोर-जोर की आवाज ले गाँ छ्या, “धन्य छै उ मेम्‍ना जैस मार दीई ग्यो, उ महिमा का योग्य छै। उको अधिकार महान छै। उको ज्ञान गैरो छै। उ भौत शक्तिशाली छै और उ भौत धनवान छै। आ हम उको आदर और स्तुति करा।” +फिर मैंले स्वर्ग में, और धरती में, और धरतीका तलि, और समुद्र की सब बनाईना की चीजून, और सब कुछ जो उनूनमें छै, यो कुन सुणछ्य, “आ हम उकी महिमा करा जो सिंहासन में बैठिना को छै। आ हम मेम्ना की महिमा करा। आ हम हमेशा खिन उको आदर करा और ऊस सम्मान दी, किलैकी उ सबून है ज्यादा शक्तिशाली छै।” +और चारों प्राणिन ले “आमीन” क्योछ, और उन प्राचीनून ले झुकभेरन उकी अराधना करून लाग्यान। +फिर मैंले देखछ्य कि मेम्‍ना ले उन सात मुहरून में भटे एक स खोलछ्य; और मैंले चार ज्यून प्राणिन में भटे एक स ध्यदूनै सुणछै। उकी आवाज गर्जन की नियाती तेज छी। उले क्योछ,“अब जा, अघिल बढ़।” +तभै वाँ मैंस एक सफेद रंग को घोड़ो दिखाई दीछ, और उको सवार धनुष लीईना को छै: और ऊस एक मुकुट दीई ग्यो, और उ स्वर्ग भटे भ्यार धरती में न्हैग्यो, और उ एक विजेताक नियाती जीत खिन निकलछ्य और दुबार उई जीतोलो। +जब मेम्‍ना ले दुसरी मुहर खोलछ्य, तो मैंले दुसारा प्राणी स यो कुन सुणछ्य, “ अब जा, अघिल बढ़।” +और फिर एक और चमकदार लाल घोड़ो उ जाग भटे भ्यार आछ जाँ सिंहासन छ्यो। परमेश्वरे ले उक सवार स धरती में शान्ति उठूना को हुकुम दीछ, ताकि उन युद्ध में एक दुसरा स मार डालून। यो उद्देश्य खिन परमेश्वरे ले यो सवार स एक ठूली तलवार ले दीछ। +जब मेम्‍ना ले तिसरी मुहर खोलछ्य, तो मैंले तीसारा प्राणी स यो कुन सुणछ्य, “आ।” और तब मैंले देखछ्य कि एक कालो घोड़ो भ्यार आ र्योछ और उक सवारा का हात में एक तराजू छै। +मैंले सुणछ्य कि उन चार ज्यून प्राणिन का बीच भटे कोई बोलून मर्यो छ्यो जो एक आदिमी का नियाती छ्यो, “ऊँन वाला बखत में धरती में अकाल होलो और येक कारण एक दिन की मजूरी केवल एक किलो ग्यूँ और तीन किलो जौ मोल खिन काफी होलि। लेकिन तेल और अंगूर को रस की कमी नै होलि।” +और जब मेम्‍ना ले चौथी मुहर खोलछ्य, तो मैंले चौथ ज्यून प्राणी स यो कुन सुणछ्य, “आ।” +तब मैंले वाँ एक फीको पड़ीनाको हरिया रंगो को घोड़ो दिखाई दीछ; जो उमें बैठिनाको छ्यो, उको नाम मौत छ्यो, अधलोक उक पछिल-पछिल ऊँन मर्यो छ्यो, ऊस धरती में रूनवाला हरेक चौथाई लोगून मारना को अधिकार दीछ और उले उनून जैस तलवार ले, अकाल, महामारी और धरतीका जानवरून है ले मार डालून। +जब मेम्‍ना ले पाँचू मुहर खोलछ्य, तो मैंले वेदी का तलि उन लोगून आत्मान देखछ्य जिनून मार डाली ग्योछ किलैकी उनूनले परमेश्वरा का वचन को प्रचार करिना को छ्यो और उन अपून अंगीकार वापस नै मुड़िना का छ्या कि यीशु उनोरो प्रभु छै। +और उनूनले जोरले धधया भेरन परमेश्वर थैं क्योछ, “हे पवित्र और सच्चा प्रभु; तै धरती में रूनवालान उन बुरा लोगून दण्ड दीन में इतुक ज्यादा देर किलै करून मरैछ? हम बिनती करनू कि तै उन लोगून का ब्यवहार को बदला ले जिनूनले हमून मार डालछ्य।” +उनूनमें भटे हरेक स एक सफेद कपाड़ा दीई ग्यो। और परमेश्वरेले उनूनथैं क्योछ, “एल आराम करा, किलैकी आजि ले तुमार कुछ दगड़िया और तुमार विश्वासी भाई छन जिनून तुमार नियाती मार डाली जालो। जब मारी जानवालान की संख्या पुरी हो जालि, तभै मैं बदला ल्यूलो।” +जब मेम्‍ना ले छठवीं मुहर खोलछ्य, त मैंले देखछ्य कि एक भौत ठूलो भूचाल भ्योछ; सूर्य को रंग कालो कामोलो जसो कालो रंग में बदल ग्यो और पुर चंद्रमा को रंग खून को जसो लाल हो ग्यो। +तारा आकाश भटे धरती में इसीकैं खितीनान जसीकैं रूख में भटे कच्चा फल खितीनान, जब तेज हवा उ रूख स हिलूछी। +आकाश इसो गायब हो ग्यो जसकै कागज स मोड़ दी ग्यो हो; और सब पहाड़ और समुन्द्र में सब टापून ले अपून जाग बदल दीयान। +येको नतीजा यो भ्योछ कि धरतीका सब लोग, जिनूनमें राजा, प्रधान, अधिकारी, धनवान, ताकतवर लोग और हर एक आजाद मनुष्य शामिल छन, जो पहाड़ून की गुफान और काठान में जाभेरन लुकियान; +और पहाड़ून, और काठान थैं कुंन लाग्यान, “हमून में खिती जा और हमून उ है लुका ली; ताकि उ जो सिंहासन में बैठिना को छै, हमून देख नै सको और मेम्ना का दण्ड भटे बच सका।” +किलैकी उ भयानक दिन आग्योछ जब परमेश्वर और मेम्ना सबून दण्ड द्योलो, और कोई ले यो दण्ड भटे नी बच पालो। +येका बाद, मैंले चार स्वर्गदूतून संसाराक चारू कुंनान में ठाड़ देखछ्य। उन स्वर्गदूतून संसारे स बिपत्तिन ले नुकशान पुजूनाको परमेश्वरा का तरफ भटे अधिकार मिलीना को छ्यो, चाहे समुन्द्र में हो या धरती में। उनून संसारा का चारू कुंनान में हवा स रोक दीछ, ताकि समुन्द्र में, और धरती में और जंगला का रूखून में हवा नै चलो। मैंले एक और स्वर्गदूत स पूरब दिशा में भटे प्रकट हुन देखछ्य। उक पास जीवित परमेश्वरै की मुहर छी। उ स्वर्गदूत ले उन चार स्वर्गदूतून जोरले धध्याभेरन क्योछ, +“जब तक हम अपून परमेश्वरा का दासून का कपाल में मुहर नै लगा द्या, तब तक धरती और समुद्र और रूखून नुकशान जन पुजाया, ताकि उन उ बिपत्तिन है नुकशान नै पुजो।” +जब स्वर्गदूतून ले मुहर लगूनो पुर कर लीछ, त केले मैंस बताछ कि उन लोग जिनारा कपाल में स्वर्गदूतून ले परमेश्वरै की मुहर ले निशान लगाछ, उनेरि संख्या एक लाख चौवालीस हजार छी। यो लोग इस्राएल का सब बारा कुलून में भटे छ्या। +स्वर्गदूतून ले यहूदा का कुल में भटे बारा हजार लोगून में मुहर लगाछ, रूबेन क कुल में भटे बारा हजार लोगून में मुहर लगाछ, गाद के कुल में भटे बारा हजार लोगून में मुहर लगाछ, +आशेर कुल में भटे बारा हजार लोगून में मुहर लगाछ, नप्तालीक कुल में भटे बारा हजार लोगून में मुहर लगाछ, मनश्शे कुल में भटे बारा हजार लोगून में मुहर लगाछ, +शमौन कुल में भटे बारा हजार लोगून में मुहर लगाछ, लेवी कुल में भटे बारा हजार लोगून में मुहर लगाछ, इस्साकार कुल में भटे बारा हजार लोगून में मुहर लगाछ, +जबूलून कुल में भटे बारा हजार लोगून में मुहर लगाछ, यूसुफ कुल में भटे बारा हजार लोगून में मुहर लगाछ, और बिन्यामीन कुल में भटे बारा हजार लोगून में मुहर लगा दी गै। +येका बाद मैंले देखछ्य कि लोगून की एक इतुक ठूली भीड़ छी कि कोई ले उनून नी गिन सकछ्यो। उन संसारै की हर जाति भटे, हर कुल में भटे, हर राज्य में भटे और भाषा का लोग छ्या। उन सिंहासन और मेम्‍ना का सामुनि ठाड़ छ्या। उनूनले सफेद कपाड़ा पैनिना का छ्या और हरेक आदिमी ले अपून-अपून हात में खजूरा हांगा पकड़िनाक छ्या जो कि एक उनार सम्मान को चिन छ्यो। +और यो भीड़ जोर-जोरले बोलभेरन कुंन मरैछी, “आ हम अपून परमेश्वरै की स्तुति करा, जो सिंहासन में विराजमान छै और आ हम उकी ले स्तुति करा, जैस मेम्ना कयी जाछो किलैकी उनी छन जिनूनले हमून हमार पापून का न्याय भटे बचाईना को छै।” +और सब स्वर्गदूत, उ सिंहासन का, प्राचीनों का, और चार जीवित प्राणिन का चारू तरफ ठाड़ छ्या। फिर उनूनले सिंहासना का तरफ झुकभेरन परमेश्वर की अराधना करछ्य, और उनूनले क्योछ, +“आमीन। हमार परमेश्वर, हम हमेशा तेरि महिमा करनू, तैंस धन्यबाद और आदर दीनू! हम माननू कि तै पुरी रीति ले ज्ञानवान छै, और शक्तिशाली छै, जो हमेशा खिन सब कामून करून में योग्य छै। आमीन।” +तब प्राचीनून में भटे एक ले मैंथैं क्योछ, “यो सफेद कपाड़ा पैनिना का को छन? और काँ भटे आयीना का छन?” +मैंले उथैं क्योछ, “हे मालिक, मैं नै जाणनू लेकिन तै जाण छै।” उले मैंथैं क्योछ, यो सफेद कपाड़ा पैनिना लोग उन छन जिनरी मौत भौत दुख सहन करना का कारण होईना की छी। यो उन लोग छन जिनूनले मेम्ना का बलिदाना का द्वारा परमेश्वर की नजर में अपूनास शुद्ध कर ली हैछ। +येक कारण उन परमेश्वरा का सिंहासना का सामुनि ठाड़ छन +और उन हर बखत दिन और रात परमेश्वरा का घर में उकी सेवा करनान। +उ जो सिंहासन में बैठिना को छै, उनार बीच रोलो और उनेरि देखभाल करोलो। +“उन फिर भुखा और प्यासा नी होलो; +सूर्य उनून फिर कभै नी जलालो, नै कोई गर्मी उनून झुलसाली। +किलैकी मेम्‍ना जो सिंहासन का बीच में छै, उ उनेरि देखभाल करोलो, उसीकैं जसीकैं एक ग्वाला अपूनी भेड़ून की देखभाल करछो। +उ उनून उ ताज पानि का झरना का पास ली जालो जो लोगून जीवन दीछो। +और परमेश्वर उनार आँखून का आँसून पोछ भेरन उनार सब दुखून दूर कर द्योलो।” +जब मेम्ना ले सतूँ मुहर खोलछ्य, त उन सब जो स्वर्ग में छ्या आधा घण्टा तक शान्त हो ग्या। +और मैंले उन सात स्वर्गदूतून जो परमेश्वरा का सामुनि ठाड़ रूनान, देखछ्य, और उनून सात तुरी दीई ग्यान। +फिर वाँ भटे एक और स्वर्गदूत सुना को धूपदान लीभेरन आछ, और वेदी का पास ठाड़ो हो ग्यो; और उ स्वर्गदूत स सब पवित्र लोगून की प्रार्थनान का दगाड़ जलून खिन भौत धूप दीई ग्योछ। उले धूप स और प्रार्थनान उ धूप की वेदी का मलिमें जला दीछ, जो परमेश्वरा का सिंहासना का सामुनि छी। +और उ धूपो को धूँगो पवित्र लोगून की प्रार्थनान का दगाड़ मिलभेरन उ वेदी में भटे जाँ स्वर्गदूत ले उनून डालीना को छ्यो, परमेश्वरा का सामुनि पुजिग्योछ। +तब स्वर्गदूत ले धूपदान लीछ, और ऊस वेदी का मलिमें जलीना का आगाले भर दीछ और धरती में डाल दीछ्य; और बिजली की गर्जना की आवाज और चाल चंमकूल और भूचाल हुन लाग्यान। +और उन सात स्वर्गदूत जिनारा पास सात तुरी छ्या, उनून बजून खिन तैय्यार भ्यान। +पैल स्वर्गदूत ले पैलि तुरी बजाछ, त तुरन्त खून में मिलीना का भौत मारो पड़छ्य और आगो धरती में पड़छ्य। येक कारण धरती को एक तिहाई हिस्सा जल ग्यो, और रूखून को एक तिहाई जल ग्या, और सब हरिया घास ले जल गै। +दुसारा स्वर्गदूत ले दुसरी तुरी बजाछ, त इसो भ्योछ एक ठूलो पहाड़ जसो जलीना की चीज समुद्र में डाली ग्योछ, येक कारण एक तिहाई समुद्रो को पानि खून को जसो बन ग्यो, +समुद्र में रूनवाला का एक तिहाई प्राणी मर ग्या और एक तिहाई जहाजून ले नाश कर दीछ। +तीसारा स्वर्गदूत ले तिसरी तुरी बजाछ, त मशालो को जसो जलीना को एक ठूलो तारो आकाश भटे खितीछ, येक कारण ले नदीन का एक तिहाई हिस्सा में और पानि का स्रोतुन में आ पड़छ्य। +जैका कारण पानि को उ हिस्सा कड़वा और जहरीलो हो ग्यो। और यो पानि स पीभेरन भौत लोग मर ग्या। और उ तारा को नाम कड़वा राखि ग्योछ। +चौथ स्वर्गदूत ले चौथी तुरी बजाछ, और सूरज को एक तिहाई, और चाँद को एक तिहाई और तारान को एक तिहाई में टकराछ, याँ तक कि उनोरो एक तिहाई हिस्सा अन्यारो हो ग्यो और दिन को एक तिहाई में उज्यालो नै र्यो, और उसीकैं रात में ले। +जब मैंले फिर देखछ्य, त मैंले एक बाज स आकाश में ऊँचा में उड़ून और जोरले यो कुंन सुणछ्य, उन दुष्ट लोगून में बिपत्ति आलि जो धरती में रूनान, किलैकी जब आखरी तीन स्वर्गदूतून ले तुरी बजाला, तब तीन बिपत्ति बाकि छन जो उनून मारली, धरती में रूनवालान में हाय, हाय, हाय। +जब पाँचवा स्वर्गदूत ले पचूँ तुरी बजाछ, त मैंले स्वर्ग भटे धरती में एक तारो खितीन देखछ्य, त यो तारा स उ चाँबी दीई गैछ जो उ गैरा गड्डा खोल सकछी जैको गैराईक के अन्त नाहातिन। +उले गैरा गड्डा खोलछ्य, और उ गड्डा में भटे एक ठूली भट्ठी को जसो धुआँ उठछै, और सूरज और हवा उ गड्डा का धुआँ ले अन्यारा होग्या। +उ धुआँ में भटे धरती में टिड्डी निकल्यान, और उनून बिच्छून की नियाती लोगून डंक मारना की ताकत दी गैछ। +जसीकैं कैसै बिच्छू का डंक मारना ले दर्द हुछो, उसीकैं इन टिड्डिन पाँच मैना तक उन लोगून तड़पूना को हुकुम दीई ग्योछ, जिनारा कपाल में परमेश्वरै की मुहरो को निशान नी छ्यो। लेकिन उनूनथैं कयी ग्योछ कि नै त उनून धरती की घास स, नै कोई रूखून-डालान नुकशान पुजाया। +उन पाँच मैना में लोग मरना को तरीका खोजाला, लेकिन उन मर नी सकाला। उन मरना की इच्छा कराला, लेकिन उनूनमें मौत नी आलि। +यो टिड्डी लड़ाई खिन तैय्यार करिना का घोड़ान का जसा दिखाई दीछ्या। उनूनले अपून ख्वारान में के पैनिना को जसो छ्यो जो सुना का मुकुट जसा लाग छ्या। और उनोरो मुँख आदिमी को मुँखो जसो छ्यो। +उनार बाल स्यैनिन का बालून जसा लम्बा छ्या, और उनार दाँत बाघका दाँतून की जसा मजबूत छ्या। +उनूनले छाती में लूवा का बनिना का कवच पैनिना का छ्या; जब उन उड़ून मरैछया, त उन इसी आवाज करछ्या जसीकैं कई घोड़ा लड़ाई का द्वारान रथ खींचभेरन करनान। +उनोरो बिच्छून को जसो पुछौड़ और उनूनमें डंक छ्या, और उनून अपून पुछौड़ा ले लोगून पाँच मैना तक दुख पुजूना की ताकत मिलीनाकि छी, उ उनार पुछौड़ में छी। +अथाह गड्डा का स्वर्गदूत उनून खिन राजा का रूप में छ्यो, उ उई दुष्ट दूत छै जैले गैरा गड्डा स खोलीना को छ्यो। इब्रानी भाषा में उको नाम अबद्दोन छै, और यूनानी भाषा में, अपुल्लयोन छै, जैको मतलब, उ जो नाश करछो। +पाँच मैना का बाद यो बिपत्ति खत्म हो जालि। लेकिन येक बाद द्वी बिपत्ति और उनवाला छन। +जब छयूँ स्वर्गदूत ले तुरी बजाछ, त मैंले परमेश्वरा का सामुनि धूप जलूना की सुना की वेदी का चारू कुंनान भटे एक आवाज सुणछ्य, +और आवाज ले छयूँ स्वर्गदूतथैं क्योछ, जैले तुरी पकड़िना की छी, अब उन चारू दुष्ट दूतून खोल दे जो फरात नामकी ठूली नदी का किनार में बाँधीनाक छन। +येक कारण तब उन चारू दुष्ट दूतून खोल दी ग्यान। उन पैलिक भटे तैय्यार छ्या और उनूनथैं कयीना को छ्यो कि यो बखत, यो दिन, यो मैना और यो साल खिन इन्तजार करा और अब यो बखत आग्योछ। उनून संसारा का एक तिहाई हिस्सा लोगून मारून छ्यो। +उनूनले वाँ घुड़ान में सवार सिपाईन की एक भौत ठूली सेना जमा भैछ, जिनेरी गिनती मैंले बीस करोड़ सुणछ्य। +उन घोड़ान और उनूनमें बैठिना का जिनून मैंले दर्शन में देखछ्य, उन इसा देखीछ्या, उनार छाती की रक्षा करून वालो कवच आगा को जसो लाल, चटको नीला और गन्धक को जसो पिला छ्यो। घोड़ान का ख्वारा बागक ख्वारान का जसा लागून मरैछ्या, उनार मुँख भटे आगो, धुआँ और गंधक निकलून मरैछ्यो। +इन तीनू बिपत्तिन ले जो घोड़ान का मुँख भटे निकलछ्य आगो, और धुआँ और गन्धक छ्यो, त संसारा का एक तिहाई लोग मार डाली ग्या। +लेकिन उन घोड़ान का पास लोगून मारूना खिन द्वी अलग चीज छ्या, पैलि त उ जो उनार मुँख भटे निकलछी, और दुसरी उनार पुछौड़ में छी। किलैकी उनार पुछौड़ स्याँपून का जसा छ्या, और उन पुछौड़ान में लोगून काटून खिन मुँख ले छ्या। +लेकिन बाकि लोग जो उन बिपत्तिन है पैलि नी मारी गैछ्या, उनूनले अब ले अपून बुरा कामून है मन नै फिरायो। उनूनले खून करूनो, जादू-टोना, ब्यभिचार और चोरी करून है मन नै फिरायो। उनूनले भूतून और अपून हातुन ले से बनाईना का चीजून की पूजा करूनो ले नै छोड़यो, जसकैं कि सुन या चाँदी या पीतल या लाकड़ा का बनाईना का मूर्तिन। उन मूर्तिन, नै देख सकना, नै सुण सकना, और नै हिट सकना। +फिर मैंले एक और ताकतवर स्वर्गदूत स एक बादल ले घेरिना को स्वर्ग भटे उतरून देखछ्य। और एक मेंघधनुष उक ख्वारा का चारू तरफ छ्यो। उक मुँख में सूरज की जसी चमक छी और उक खुटा आगा का खंम्बा का जसा छ्या। +उको दैंन खुटो समुन्दर में राखिना को छ्यो, और उको बौं खुटो धरती में राखिना को छ्यो। उक हात में एक नानि किताब छी जो खुलीना की छी। +उ स्वर्गदूत ले जोरले चिल्लाछ, उकी आवाज बाघका समान छी। जब उ चिल्लाछ, त उले सात आवाज सुणयान, जो गर्जन की जसी आवाज छी। +जब सातूँ गर्जन की जोर की आवाज सुणाई दीछ, त जो मैंले सुणछ्य, ऊस मैं लिखून खिन तैय्यार छयूँ, लेकिन मैंले स्वर्ग भटे यो आवाज सुणछ्य, “जो बात गर्जन की आवाज में भटे सुणियान उनून गुप्त राख, और इन बातुन जन लिख।” +जो स्वर्गदूत स मैंले देखछ्य, जो समुन्द्र और धरती में ठाड़ छ्यो, उले अपूनो दैन हात स्वर्गा का तरफ कसम खान खिन उठाछ, +और जो हमेशा-हमेशा खिन ज्यून छन, जेले स्वर्ग, धरती और समुन्द्र और उमें रून वाला सब चीजून बनाछ, उकी नामेकी कसम खाभेरन उले क्योछ, की “अब कोई ले बात खिन और ज्यादा इन्तजार नी करून पड़ोलो। अब उन सब पुरी हो जाला।” +उ बखत, जब सतूँ स्वर्गदूत की आवाज दिना का दिनून में जब उ तुरी बजून में होलो, त परमेश्वरे की उ योजना पुरी हो जालि जो उले सुसमाचार उन परमेश्वरो को संदेश दिनवाला लोगून बताईना को छ्यो जो उकी सेवा करछ्या लेकिन और लोगून नै बताई। +तब मैंले फिर उ आवाज सुणछ्य, जेले स्वर्ग भटे मैंथैं बात करिना की छी। आवाज ले मैंथैं क्योछ,“जा, उ किताब स लीले जो स्वर्गदूता का हात में खुलीना की छै, जो समुन्द्र में ठाड़ छै।” +और मैंले स्वर्गदूतका पास जाभेरन क्योछ, “यो नानि किताब मैंस दे।” और उले मैंथै क्योछ, “ले, येस खा ले; येको स्वाद मौ जसो मिठो छै, लेकिन बाद में येको कड़वाट ले तेरो पेट तखलीफ द्योलो।” +मैंले उ नानि किताब ली लीछ जो स्वर्गदूत ले पकड़िना की छी और ऊस खा लीछ, और सच्ची में उको स्वाद मौ जसो मिठो छ्यो, लेकिन जब मैंले ऊस निगलछ्य, त मेरो पेट कड़वाट ले दुखून लागछै। +तब मैंथै यो कईग्यो, “तैंस अलग-अलग समूह और देशा का लोगून, अलग-अलग भाषा बोलून वाला लोगून और राजान एक बार फिर है बतून होलो, जो परमेश्वर तैंस बतून खिन कुंछो।” +फिर मैंस नापूनखिन एक डंडा दीई ग्यो, और परमेश्वरेले क्योछ, “उठ और जा, म्यारा मन्दिरा का वेदी स नाप, और उन लोगून की गिनती कर जो मन्दिर में अराधना करून मर्यान।” +लेकिन भ्यार वाला खाला स छोड़ी दीये, ऊस जन नाप किलैकी उ जो मैंमें विश्वास नै करना, उन बयालीस मैंनान तक म्यारा शैहर यरूशलम में राज्य कराला। +“और उ बखत मैं अपून द्वी गवान यो अधिकार द्यूलो कि उन एक हजार द्वी सौ साठ दिनून तक टाट ओढ़ी भेरन भविष्यवाणी करनै रून।” +इन द्वीवै जैतून का द्वी रूख और द्वी दीपदान छन, जो संसारा का प्रभु का सामुनि ठाड़ छन। +और अगर कोई उनून नुकशान पुजून चाछो, त उनार मुँख भटे आगो निकल भेरन उनार बैरिन भस्म करछी; और अगर कोई उनून नुकशान पुजून चालो त पक्का इसीकैं मार डाली जालो। +परमेश्वरेले उनून भविष्यवाणी दीना का दौरान बरखा स रोकना को अधिकार दीईना को छै, उनून सब पानि में अधिकार छै, कि ऊस खून बनून, और धरती में हर प्रकारै की भयानक बिपत्तिन करना को अधिकार ले मिलीना को छ्यो। उन जतुक बार चाँछ्या उतुक बार इसो कर सकनान। +जब उन द्वीवै गवा परमेश्वरो को संदेशो को प्रचार कर चूकाला, त उ जानवर, जो गैरा गड्डा में भटे निकलोल, उ उन द्वीवैन का दगाड़ लड़ोलो, उनून हरालो और मार डालोलो। +और उनार लाश उ ठूला शैहर यरूशलम का सड़कून में पड़ीना का रौला, जाँ उनोरो प्रभु सूली में चढ़ाई ग्योछ। यो शैहरा स चिना का रूप में सदोम और मिस्र नाम दीई ग्योछ, किलैकी यो शैहरा का लोग भौत बुरा छन, जसकैं सदोम और मिस्र देशाक रूनवाला लोग छ्या। +और सब कुल, और भाषा, और जातिन का सब लोग उन द्वी गवान की लाशून साढ़े तीन दिनून तक देखनै रौला, और उ कैसे ले उनेरि लाशून दफनूना को हुकुम नी दीन। +उनेरि मौत है पैलि, उन द्वी गवान ले बिपत्तिन का द्वारा लोगून परेशान करिना को छ्यो कि जब लोगून ले सुणछ्य कि उन मर ग्यान, त उन भौत खुश होग्या। इतुक की उन खुशी ले जशन मनून लाग्यान, और एक-दुसरा स ईनाम दीन लाग्यान। +लेकिन साढ़े तीन दिना का बाद परमेश्वरेले उनूनमें अपूनी साँस डालछ्य और उन ज्यूना हो ग्या; और अपून खुटान में ठाड़ हो ग्या, और देखूनवाला लोग भौत ज्यादा डर ग्यो। +येक बाद उन द्वीवै लोगून ले स्वर्ग भटे एक बोलून सुणछ्य, जैले उनून जोरले धध्याभेरन क्योछ, “याँ मलि आ!” जब उनार दुशमन देखून मरैछ्या, तब उन बादलून में चढ़भेरन स्वर्ग में न्हैग्या। +उई बखत यरूशलम शैहर में एक भौत ठूलो भूचाल आछ, और शैहर में घरून को दसवाँ हिस्सा खिती ग्यो; और उ भूचाल ले सात हजार लोग मरि ग्या, और जो लोग बच गैछ्या उन डरले रून लाग्यान और उ परमेश्वरै की महिमा करून लाग्यान जो स्वर्ग में छै। +यो दुसरी बिपत्ति को अन्त छ्यो; लेकिन आजि एक और छै जो जल्दी ऊँन वाली छै। +जब सतू स्वर्गदूत ले सतू तुरी बजाछ, त मैंले स्वर्ग में जोरले धध्यून सुणछ्य, संसारो में अब और कोई नाहातिन जो राज करो। केवल हमोरो प्रभु परमेश्वर और उको चुनिना को मसीह राज्य करोलो और उ हमेशा-हमेशा खिन राज्य करोलो। +और तब उन चौबीस प्राचीनून ले जो परमेश्वरा का सामुनि अपून-अपून सिंहासन में बैठिना छ्या, उन झुकभेरन यो कैभेरन परमेश्वरै की अराधना करभेरन, +यो कुंन लाग्यान, “हे सर्वशक्तिमान प्रभु परमेश्वर, उ परमेश्वर छै जो हमेशा छ्यो और जो उनवालो छै, +हम तेरो धन्यबाद करनू +किलैकी तैले अपूनी महान सामर्थ दिखाईना की छै और तैले संसारा में अपूनो राज्य कर दी हैछ।” +उन लोग जो तैमें विश्वास नै करना भौत गुस्सा में छन। +किलैकी अब उ बखत आग्योछ कि तेरो गुस्सा गैर-यहूदीन में अ, और उ बखत ले आग्योछ कि तै मरिना का लोगून को न्याय करो, +अब उ बखत ले छै जब उन परमेश्वरो को संदेश दिनवाला लोगून ईनाम द्योलो, +जो तेरि सेवा करनान और उन सब लोगून जो तेरो सम्मान करनान। +जब कि उई बखत तै उनून नाश कर देले जिनूनले धरती में बिनाश करछ्य। +और परमेश्वरो को जो मन्दिर स्वर्ग में छै, उ खोलि ग्योछ, और उक मन्दिर में वाचा को सन्दूक दिखाई दीछ; और उई बखत चाल चमकछ्य और गर्जन और भूचाल हुन मरैछ्या, और आकाश भटे ठूल-ठूलो मारो पड़छ्य। +जब उ खत्म हो ग्यो, तब आकाश में अद्धभुत चिन दिखाई दीछ, एक स्यैनिमैंसी चाँद में ठाड़ हो भेरन प्रगट भैछ जैले इसा कपाड़ा पैनिना छ्या जो सूर्य का जसा चमक छ्या, उले अपून ख्वारा में एक मुकुट पैनिना को छ्यो जैमें बार तारा छ्या। +उ स्यैनि गर्भवती छी, और उको नान्तिनो हुना को बखत आग्यो। और उ बच्चा का जन्म दीना का कारण पीड़ै ले चिल्ला मरैछी। +एक आजि चिन आकाश में दिखाई दीछ; एक लाल रंगोको ठूलो अजगर छ्यो, उक सात ख्वारा छ्या और दस सींग छ्या, और उक सातू ख्वारान में सात मुकुट छ्या। +उले आकाश का एक तिहाई तारान अपून पूछड़ा ले खींचभेरन धरती में खित दीयान। और उ अजगर उ गर्भवती स्यैनि का सामुनि ठाड़ हो ग्यो ताकि उक नन्तिनो हुनै ऊस खा जौ। +तब उ स्यैनि ले एक च्याला स जन्म दीछ लेकिन ऊस अजगर नै खा सक्यो किलैकी ऊस तुरन्त छीन ली ग्यो और परमेश्वर और उक सिंहासना का पास ल्याई ग्योछ। उ लड़का एक लूवाक दण्डा लीभेरन सब लोगून में राज करोलो। +और उ स्यैनि बिरान जागा का तरफ भागी जाछी, जाँ परमेश्वरेले उ खिन एक जाग तैय्यार करिना की छी, कि उ वाँ एक हजार द्वी सौ साठ दिन तक पालि जालि। +फिर स्वर्ग में लड़ाई भैछ, परमेश्वरा का खास स्वर्गदूतून में भटे एक ले जैको नाम मीकाईल छै, अपून अधीन रूनवाला स्वर्गदूतून का दगाड़ अजगर में हमला करछ्य। और अजगर और उक दुष्ट दूतून ले मीकाईल का खिलाफ लड़ाई लड़छ्य, +लेकिन उ अजगर और उक दूतून हरा दीछ और उनून, स्वर्ग भटे भ्यार निकाल दीछ। +येक कारण ऊस और उक दुष्ट दूतून धरती में खित दीछ। यो ठूलो अजगर, उई छै जो भौत पैलि स्याँपा का रूप में दिखाई दीछ, जैस शैतान या दोष लगून वालो ले कुंनान। यो उई छै जो यो संसारा का लोगून ध्वाका दीनै आर्योछ। +फिर मैंले स्वर्ग भटे कैसे जोरले यो कुंन सुणछ्य, “अब हमोरो परमेश्वर अपून लोगून बचाल! और अब उ अपूनी सामर्थ को इस्तमाल करोलो और राजा की नियाती राज्य करोलो! अब उनोरो मसीह संसार में अपूनो अधिकारो को दावा करोलो! अब शैतान हमार परमेश्वरा का सामुनि ठाड़ हो भेरन हमार दगाड़ का भाईन में दिन-रात दोष नी लगालो। क्याखिनकि ऊस स्वर्ग भटे भ्यार खित दी हैछ।” +उनून उ मेम्ना का खून की सामर्थ ले हराछ। जो उनून उनार पापून छुड़ून खिन मर गैछ्यो। उनूनले ऊस हरा दीछ किलैकी उन यो कुंनै रियान कि मेम्‍ना उनोरो परमेश्वर छै। याँ तक कि मार डाली ग्यान, लेकिन उन यो कुंन है पछिल नै हटिया। +येक कारण तुम सबून खुश हुन चैछो जो याँ स्वर्ग में रूनान। लेकिन तुम जो धरती में छा और जो समुद्र में छा, तरस खायी जान चैछो किलैकी शैतान तुमार पास तलि आग्योछ, और उ भौत गुस्सा में छै क्याखिनकि उ जाणछो कि उको पास काम करून खिन ज्यादा बखत नाहातिन। +जब अजगर समझ ग्यो कि मैं धरती में खित दीग्यू, त उले उ स्यैनि स जैको च्योलो पैद हो रेछ्यो, ऊस सतून खिन उक पछिल भागछ्य। +लेकिन उ स्यैनिमैंसी परमेश्वरेले एक ठूला उकाब का द्वी पंख दीई ग्यान, ताकि उ जाग भटे उड़ जौ जो बिरान जागा में उ जाग तैय्यार करिना की छी। वाँ साढ़े तीन साल तक उकी देखभाल करि ग्यो ताकि अजगर उक पास नै पुज सको। +फिर उ स्यैनि स बगून खिन, उ अजगर ले अपून मुँख भटे पानि एक नदी उगल छै। +लेकिन उ स्यैनि स धरती ले मद्दत करछ्य, धरती फाट गै और उको मुँख खुल ग्यो और अजगर का मुँख भटे निकलीना को पानि धरतीका भितर न्हैजाछो। +तब अजगर उ स्यैनि खिन गुस्सा भ्योछ, येक कारण उले स्यैनि का सन्तानून का बिरोध में लड़ाई घोषणा करछ्य। मतलब उन लोगून का खिलाफ जो परमेश्वरा का हुकमून मान्नान और यीशु का द्वारा सिखाईना का बातुन में मजबूतीले बनिना का रूनान। +तब उ अजगर न्हैजाछो और समुद्रा का किनार में ठाड़ हो ग्यो। +तब मैंले एक जानवर स समुद्र में भटे निकलून देखछय, जैका दस सींग और सात ख्वारा छ्या। उक सींगून में दस राजमुकुट और उक हरेक ख्वारान में परमेश्वरे की बुराई का नाम लिखीना को छ्यो। +जो जानवर मैंले देखछ्य उ चिताको जसो छ्यो; और उक खुटा भालू का जसा और मुँख बाघो जसो छ्यो। और उ अजगर ले ऊस अपूनी ताकत दीछ और धरती में राज्य करना को अधिकार दीई ग्योछ। +उक ख्वारान में भटे एक ख्वारा में एक भौत ठूलो घ देखछ्य जो उक मौत को कारण बन सकछ्यो, लेकिन उको उ घ ठीक होग्यो, येक कारण संसारा का सब लोग ताजुब हो जाछो और उन उ जानवर पछिल-पछिल हिटून लागनान। +सब लोगून ले उ अजगर की पूजा करछ्य, क्याखिनकि उले उ जानवर स अधिकार दीईना को छ्यो, उनूनले उ जानवरै की ले पूजा करछ्य, और उनूनले क्योछ “कोई ले उ जानवरो को जसो ताकतवर नाहातिन। कोई ले उखिन नै लड़ सकूनो।” +उ जानवरै स डींग मारून और परमेश्वरै की निन्दा करूना को अधिकार छ्यो और ऊस बयालीस मैंनान तक राज करना को अधिकार दी ग्योछ। +जानवर ले परमेश्वरै की निन्दा करून शुरू कर दीछ, उक नामाका बिरोध में और स्वर्ग का बिरोध में बोलछो जाँ परमेश्वर रूछो, और उन सबून का बिरोध में जो स्वर्ग में रूनान। +ऊस यो ले अधिकार दीई ग्योछ कि उ परमेश्वरा का लोगून का दगाड़ लड़ौ, और उनून हारा सको, और ऊस हरेक कुल और लोग, भाषान और जातिन में अधिकार दी ग्योछ। +संसारा का सब लोग उकी पूजा करून लाग्यान। सिर्फ उनी लोगून ले उकी पूजा नै करि जिनारा नाम संसारा बनून है पैलि जीवन की किताब में लिखीना का छ्या। यो जीवन की किताब उ मेम्ना की किताब छै जैस बलिदान का रूप मारिना को छ्यो। +जो कोई यो बात स सुणछो जो मैं कुंन मरैयू, उ समझना की कोशिश करो। +जिन लोगून को कैद में जानो तय छै, उन जरूर कैद में डाली जाला, +और जिन लोगून तलवार ले मारी जान छै, उनून तलवारे ले मारी जालो। +येक कारण परमेश्वरा का लोगून को दुख सहन में धैर्य राखून चैछो और उमें विश्वास करून जारी राखून चैछो। +फिर मैंले एक और जानवर स धरती में भटे निकलून देखछ्य, येका द्वी सींग छ्या जसा भेड़ा का हुनान। लेकिन जब उ बोलछ्य त उकी आवाज अजगर जसी छ्यी। +यो दुसोरो जानवर उ पैला जानवरो को सब अधिकार इस्तमाल करछो, दुसोरो जानवर संसार और येमें रूनवालान थैं उ पैला जानवरै की पूजा करूछो, जैको मरन वालो घ ठीक होग्यो छ्यो। +यो दुसोरो जानवर चमत्कारा का काम देखूछ्यो, याँ तक कि लोगून का सामुनि आकाश भटे धरती में आगो बरसा दीछ्यो। +भौत लोग उ दुसारा जानवरक चमत्कारा का कामून देखभेरन ध्वाका खा ग्या जो पैला जानवरै की शक्ति ले देखूछ्यो। दुसारा जानवरक द्वारा लोगून थैं कयी ग्यो उन उ पैला जानवरै की पूजा करून खिन एक मूर्ति बना, जो तलवारै घायल करि गेछ्यो, लेकिन उ फिर चंगो हो गेछ्यो। +दुसारा जानवरै स पैला जानवरै की मूर्ति बनाभेरन ऊस ज्यूनो करना को हुकुम दीछ, ताकि पैला जानवरै की मूर्ति बोल सको और उन लोगून मरवा डालोलो जो उ जानवरै की मूर्ति पूजा नै करना। +और दुसारा जानवरै स नाना-ठूला, अमीर गरीब, जो मालिक छन और जो दास छन, सब लोगून मजबूर करछ्य कि उन पैला जानवरै नाम की छाप अपून दैन हात में या अपून कपाल में लगून। +सिर्फ उई लोग जिनूनमें यो छाप छी उन चीजून खरीद और बैच सकछ्या। उ छाप पैलि जानवरै की नामकी छी या उकी नामस बतून वाली संख्या छी। +येस समझून खिन ज्ञाने की जरूरत छै। लेकिन जैस ज्ञान छै, उ यो पतो लगा सकछो जानवरै की संख्या को मतलब की छै। क्याखिनकि यो एक आदिमी को नाम छै। यो संख्या छ: सौ छियासठ छै। +येक बाद, मैंले कुछ और देखछ्य, मैंले सिय्योन पहाड़ में मेम्ना स ठाड़ होईना को देखछ्य, और उक दगाड़ एक लाख चौवालीस हजार लोग छ्या, उनार कपाल में मेम्ना को नाम और उक बबा को नाम लिखीना को छ्यो। +और मैंले स्वर्ग में भटे केकी आवाज सुणछ्य जो पानि की झरना नियाती तेज बादल गर्जना आवाज नियाती तेज छी। जो आवाज मैंले सुणछ्य उ आवाज इसी छी, जसकैं लोग वीणा स बजून मर्या होलो। +एक लाख चौवालीस हजार (144,0000) लोग सिंहासना और चारू प्राणी और प्रचीनून का सामुनि ठाड़ छ्या; उन एक नय्या गीत गान मरेछ्या, जैस सिर्फ उनी सिख सकछ्या। सिर्फ उनी छन जिनून परमेश्वर ले संसार में रूनवाला लोगून का बीच में भटे छुड़ाईना को छ्यो। +यो उन छन जो पवित्र जीवन जीनान। यो उन लोगून का जसा छन जिनूनले एक बार ले नाजायज रिश्ता नै बनायो और नै इनूनले कभै कोई चीज की पूजा करछ्य, यो सिर्फ मेम्ना की पूजा करनान जाँ काँई मेम्ना जाछो, इन लोग उक पछिल जानान। यो उन छन जो धरती में सब लोगून है अलग करि ग्यान। जसकैं लोग अपून गाड़ान फसल को निको हिस्सा परमेश्वर स दीनान उसीकैं यो लोग ले अपून जीवन स पुरी पवित्रता का दगाड़ परमेश्वर और मेम्ना स दीनान। +उनूनले कभै झूठ नै बोल्यो। उनूनमें के गलत नाहातिन। +फिर मैंले एक स्वर्गदूत स आकाश का बीच में उड़ून देखछ्य, उ स्वर्गदूता का पास उ सुसमाचार छ्यो जो कभै नै बदलनो, उ संसार में रूनवालान लोगून खिन, हरेक जाति, और हरेक कुल, और सब भाषान में येकी घोषणा करछ्य। +उ जोर-जोरले कुंन मरैछ्यो, “परमेश्वर है डरा, और उकी महिमा करा, क्याखिनकि उको लोगून को न्याय करना को बखत आग्योछ। उकी अराधना करा, किलैकी उई छै जेलै स्वर्ग, और धरती और समुद्र और पानि का सोत बनायान।” +वाँ एक दुसोरो स्वर्गदूत छ्यो जो पैल वाला स्वर्गदूता का पछिल भटे यो कुंनै आछ, “नाश हो ग्योछ, यो बेबीलोन देश बुरी तरीका नाश हो ग्योछ। उले अपून ब्यविचार ले मदहोश करून वाली मदिरा ले धुत कर दीयान। जैको मतलब यो छै कि उले भौत भद्दो ब्यवहार करछ्य की उले सब जातिन मूर्तिन की पूजा करून सिखाछ। किलैकी उले उनून मूर्तिन की पूजा करून सिखाछ।” +फिर उक बाद एक और तीसोरो स्वर्गदूत जोर-जोरले यो कुंनै आछ, “जो कोई उ जानवर और उकी मूर्ति की पूजा करा, और अपून कपाल या हातून में उकी छाप लगा ली।” +तो उ परमेश्वरो को प्रकोप को मदिरा पिलालो, जो बिना मिलावट का उक गुस्सा का कटोरा में डाली ग्योछ, और पवित्र स्वर्गदूतून का सामुनि और मेम्ना का सामुनि आग और गन्धक का पीड़ में पड़ोलो। +आगो को धुआँ जो उनून कष्ट द्योलो हमेशा तक आकाश में उठनै रौलो, और यो लोग जो पैलि जानवर और उकी मूर्ति की पूजा करछ्या, और उ जो उकी नाम की छाप लगूनान, उनून उ तखलीफ ले नै दिन में और नै रात चैन मिलोलो। +किलैकी यो बात हुन वाली छन, परमेश्वरा का लोगून धैर्य राखून चैछो। पवित्र लोगून को धीरज येमें छै, यो उ लोग छन जो परमेश्वरा का हुकमून माननान और यीशु में विश्वास बना राखनान। +फिर मैंले स्वर्ग में कैसे बुलून सुणछ्य, और उले मैंथैं क्योछ, “इन बातुन याँ लिख। आज भटे, उन अब धन्य छन जो परमेश्वर में विश्वास करभेरन मर जानान।” तब पवित्र आत्मा येले सहमत भ्योछ और उले क्योछ। “यो सच्ची छै। उन धन्य छन किलैकी उन अपून सब मेहनत भटे आराम पाला, और जो काम उनूनले करिना का छन उखिन उनून ईनाम दीई जालो।” +फिर मैंले एक सफेद बादल देखछ्य, और मैंले कैसे देखछ्य जो एक आदिमी को जसो छ्यो, जो उ बादल में बैठिना को छ्यो। उक ख्वारा में सुना को मुकुट छ्यो और हात में धारदार हत्यार छ्यो। +तभै मैंले एक आजि चौथ स्वर्गदूत स देखछ्य, जो परमेश्वरो को संदेश लीभेरन मन्दिर में भटे भ्यार आछ। उले बादल में बैठिनाका आदिमी जोर-जोरले धध्याभेरन क्योछ, “संसार में फसल तैय्यार छै, और फसल काटना को बखत आग्योछ। येक कारण अब अपूनी आँसी चलो, और फसल स काट।” +यो कारण उ आदिमी जो बादलून में बैठिनाको छ्यो, उले संसार में अपूनी आँसी ले काटून लागछ्य; और उले पुरी संसारै की फसल काटछ्य। +फिर एक आजि पचूँ स्वर्गदूत उ मन्दिर भटे भ्यार निकलछ्य, जो स्वर्ग में छै। और उक पास ले एक धारदार आँसी छी। +तभै मैंले एक आजि छयूं स्वर्गदूत स देखछ्य जो, जो वेदी में आगा ले धूप जलूना को जिमेदारी निभूछो। उले जोर-जोरले चिल्ला भेरन उ स्वर्गदूत थैं जैका पास धारदार आँसी छी उ क्योछ, “धरती में अंगूरा का गुच्छा पाक ग्यान! उनून अपून आँसी ले काट ले।” +तब स्वर्गदूत ले उन अंगूरो धारदार आँसी ले काट दीयान जो धरती में छ्या और अंगूरून एक जाग में जाम करभेरन उले अंगूरून एक ठूला रसकुण्ड में डाल दीछ। येको मतलब यो छै कि परमेश्वर भयंकर सजा द्योलो। अंगूरून शैहर भटे भ्यार रसकुण्ड में निचोड़छ्य, और रसकुण्ड भटे जो खून निकलछ्य, उ इतुक गैहरो छ्यो, जतुनो कि घोड़ा को ख्वोरो हुछो जब ऊस लगाम ले पकड़ी जाछो। और तीन सौ किलोमीटर तक न्हैग्यो। +येक बाद फिर मैंले स्वर्ग में एक और अलग चिन देखछ्य जो कि भौत अद्धभुत और भौत डरूनो वालो छ्यो। वाँ सात स्वर्गदूत छ्या जो सात अलग-अलग तरीका का बिपत्ति लीईना का छ्या। उन आखिरी बिपत्ति छन, क्याखिनकि जब उन खत्म हो ज्याला तब परमेश्वरोको गुस्सा खत्म हो जालो। +तब मैंले कुछ देखछ्य जो समुद्रो जसो देखीछ्यो जो काँच का नियाती चमकून मरैछ्यो और उमें आगो ले मिलीना को छ्यो मैंले उन लोगून ले देखछ्य जो जानवर भटे हारिना का नी छ्या। उनूनले पैल जानवर और उकी मूर्ति की पूजा नी करिना की छी, और उनूनमें जानवर को नामोको अंको चिन नी लगाई ग्योछ्यो। वाँ उन उ समुद्रा का किनार में ठाड़ छ्या और उन सब एक वीणा पकड़िनाक छ्या जो परमेश्वरै ले उनून दीईना की छी। +उन एक इसो गीत गान मरैछ्या जसो परमेश्वरा का दास मूसा भौत पैलि गाईना को छ्यो। उनूनले यीशु की महिमा करून खिन, जो कि एक मेम्ना को जसो छै, इसा तरीका ले गाछ, +“हे सर्वशक्तिमान प्रभु परमेश्वर, +जो तैले करिना को छै उ महान और अद्धभुत छन। +तै सब देशून को राजा छै, +तै जो ले करछै उ सच्चो और धर्मी छै।” +“हे प्रभु, सब लोगून का द्वारा तेरो आदर करि जाछो, +और तेरो नामको सम्मान करनान, क्याखिनकि केवल तैंई पवित्र परमेश्वर छै। +हरेक जाति का सब लोग त्यारा पास उनान, और उन तेरि अराधना करनान। क्याखिनकि तेरो न्याय का काम सबून निकीकैं याद छै।” +येका बाद जब इन लोगून ले गीत गान बन्द कर दीछ, तब मैंले देखछ्य कि स्वर्ग में मन्दिर खुलीना को छ्यो। जो मिलाप वाला तम्बू जसो छै। +और फिर सात स्वर्गदूत जिनून आखरी सात बिपत्तिन लीभेरन जान छ्यो, उ मन्दिरा भटे भ्यार निकल्यान। उन चमकदार सफेद कपाड़ा पैनिना का छ्या और उनेरि छाती का चारू तरफ सुना को पट्टा ले छ्या। फिर उन चार प्राणिन में भटे एक ले उन स्वर्गदूतून परमेश्वरा का तरफ जो हमेशा ज्यून छन, उक भयानक दण्ड ले भरिना को एक-एक सुना को कटोर दीयान। +मन्दिर परमेश्वरै की महिमा और उकी सामर्थ ले उनवाला धुआँ भरीग्यो, तब तक कोई ले मन्दिर में नै जा सक्यो जब तक कि उन सात बिपत्ति खत्म नै हो ग्या जिनून सात स्वर्गदूत ल्याईना का छ्या। +उक बाद फिर मैंले मन्दिर में भटे एक तेज आवाज में उन सात स्वर्गदूतून थैं यो कुन सुणछ्य, “जा, संसारा का लोगून में परमेश्वरा का तरफ भटे दण्ड स खड़िया दी जो उन सात कटोरान में छै।” +येक कारण पैल स्वर्गदूत ले, जो कुछ ले उ कटोर में छ्यो ऊस धरती में खड़िया दीछ। येको नतीजा यो भ्योछ कि उन लोगून में भयानक और पिड़ान वाला फोड़ा निकल्यान, जिनूनमें पैलि जानवर की छाप लगाईना छी और जिनूनले उकी मूर्ति की पूजा करिना की छी। +दुसारा स्वर्गदूत ले, जो ले उ कटोर में छ्यो ऊस समुद्र में खड़िया दीछ। और तुरन्त समुद्र एक मरिना का आदिमी को खून को जसो हो ग्यो, और येक कारण समुद्र में सबै प्राणी मर ग्या। +तीसारा स्वर्गदूत ले जो ले उ कटोर में छ्यो ऊस नदीन में खड़िया दीछ। और उन खून बन ग्या। +और मैंले उ स्वर्गदूत स जैस पुर पानि का मलिमें अधिकार छै, ऊस परमेश्वर थैं यो कुन सुणछ्य, +“हे पवित्र परमेश्वर, उ उई परमेश्वर छै जो हमेशा छ्यो, +तैंस इसकैं न्याय करना को अधिकार छै। +किलैकी उनूनले त्यारा लोगून और तेरो संदेश दिनवाला लोगून मार डालछ्य और उनोरो खून बगाछ, +येक कारण अब तै उनून खून पिन खिन दीछै। योई उनून खिन ठीक फल छै।” +मैंले फिर कैसे वेदी भटे यो कुंन सुणछ्य, +होई हे सर्वशक्तिमान प्रभु परमेश्वर, +यो सच्ची छै कि जसकैं तै लोगून सजा दीछै उ सही और सच्ची छै। +चौथ स्वर्गदूत ले जो ले उ कटोर में छ्यो ऊस सूरज में खड़िया दीछ, और सूरज की गर्मी ज्यादा बढ़ गै और येक कारण लोग उ भौत गर्मी ले जल ग्या। +लोग तेज गर्मी ले जल ग्या, उनूनले परमेश्वरै की निन्दा करछ्य किलैकी उई छ्यो जैका पास बिपत्तिन में अधिकार छ्यो। उनूनले आजि ले अपून पापून है मन नै फिरायो, उनूनले आजि ले परमेश्वरै की महिमास स्वीकार नै कर्यो। +पचूँ स्वर्गदूत ले, जो ले उ कटोर में छ्यो ऊस पैल जानवरक सिंहासन में खड़िया दीछ, और येको नतीजा यो भ्योछ कि पुर राज्य में अन्यारो छा ग्यो। लोगून ले उ भौत पीड़ाका कारणले जो उनूनले मसशूस करछ्य अपूनो जिबोड़ो काटून लाग्यान, +और अपून तखलीफून और फोड़ान का कारण स्वर्गक परमेश्वरै की बुराई करून लाग्यान; लेकिन उनूनले अपून बुरा कामून है मन नै फिरायो जो उन करून मरैछ्या। +छयूँ स्वर्गदूत ले, जो ले उ कटोर में छ्यो ऊस भौत ठूली नदी फरात में खड़िया दीछ, येको नतीजा यो भ्योछ कि उ नदी को पानि सुखग्यो और यो कारण पूरब दिशान का राजा अपूनी सेना लीभेरन उ नदी स पार कर सकून। +येक बाद मैंले फिर तीन भूतून देखछ्य जो भेकुनो जसो देखीछ्या। एक भूत अजगरा का मुँख भटे भ्यार आछ, दुसोरो भूत पैला जानवरक मुँख भटे, और तीसोरो भूत दुसारा जानवरक मुँख भटे भ्यार आछ, मतलब उ जैले झूठ्ठो संदेश दीईना को छ्यो। +इन भूतून का पास चमत्कार करना की शक्ति छी और उनूनले जाभेरन उन लोगून जामा करछ्य जो यो संसारा का सारा देशून में राज्य कर छ्या ताकि उन सर्वशक्तिमान प्रभु परमेश्वरा का महान दिन में उक खिलाफ लड़ाई लड़ून खिन जून। +भूतून ले राजान और उनेरि सेनान उ जाग में जामा करछ्य जैस इब्रानी भाषा में हर-मगिदोन कहलाईछो। येक कारण प्रभु यीशु ले क्योछ, “यो बात सुणा। मेरो वापस उनाको दिन चोरो उनाक जसो अचानक होलो। धन्य छन उ आदिमी जो म्यारा उनाक बखत जागिना को हो, और अपून कपाड़ान तैय्यार राखछो तब उन नंगा नी हुन और कोई ले उनून शर्मिदा नी करोलो चाहे उन भ्यार भौत लोगून का बीच में जून।” +सतूँ स्वर्गदूत ले, जो ले उ कटोर में छ्यो ऊस हवा में खड़िया दीछ। और मैंले, स्वर्ग का मन्दिर का भितर भटे परमेश्वरा का सिंहासन में भटे कैसे जोरले यो कुंन सुणछ्य, “पुरो हो ग्यो!” +फिर उई बखत चाल चमकछ्य, और गड़गड़ाट और बादल गर्जन लाग्यान और एक इसो भयानक भूचाल आछ, जब भटे आदिमी संसार में रून मर्योछ, तब भटे इसो बिनाशकारी तरीका ले भूचाल कभै नै आयो। +येका बाद बेबीलोन को ठूला देश तीन टुकूड़ा में बाँणि ग्यो, और पुर संसारा का सब शैहर नाश हो ग्या। किलैकी परमेश्वर ले उ पुरो करछ्य जैको उले बाबुल का लोगून दण्ड का बारिमें वादा करिना को छ्यो। येस परमेश्वरा का तरफ भटे कठोर दण्ड दीई जालो। यो इसो होलो जसीकैं उनूनले बिन पानि मिलीना की शराब पीईना की हो, जैस परमेश्वरेले खुद उ प्याला में खड़िया रैछ जो उक गुस्सा देखूछो। +उ बखत समुद्रा का सब टापू अपून जाग है गायब हो ग्या, और पहाड़ून को पत्तो नै चल्यो। +ठूला-ठूला ओंला आकाश भटे लोगून में पड़ीयान, जैको हरेक ओंला को वजन लगभग पचास किलो छ्यो। येक कारण कि यो बिपत्ति भौत भारी छी, लोगून ले ओंलान की बिपत्ति का कारण परमेश्वरै की बुराई करछ्य। +जिन सात स्वर्गदूत का पास सात कटरा छ्या, उनूनमें भटे एक ले आभेरन मैंथैं यो क्योछ, “याँ अ, मैं तैंस देखूलो कि परमेश्वर कसकैं उ ठूली वेश्या स दण्ड द्योलो, जो एक इसा जाग में बैठिना की छै जो भौत पानि का मलिमें बैठिना की छै। +जैका दगाड़ संसारा का राजान ले ब्यभिचार करछ्य, और संसारा का लोग उक ब्यभिचार की मदहोश करून वाली शराब ले धुत हो गैछ्या।” +तब पवित्र आत्मा की मद्दत ले, स्वर्गदूत मैंस बिरान जागा खिन ली ग्योछ, मैंले वाँ एक स्यैनि स देखछै जो लाल रंगा का जानवर में बैठिनाको छी। उक सात ख्वारा और दस सींग छ्या। उको आंग उन नामेंले ढ़किनाक छ्या जो परमेश्वरो को अपमान करनान। +यो स्यैनि बैंगनी और लाल रंगा का कपाड़ा पैनिना की छी, उले अपूनो आंग सुना का गहना ले, कीमती ढ़ुगा ले और मैंहगा मोतिन ले सजीना कि छी, अपून दैंन हात में उले शराब ले भरिना को एक सुनाको कटरो पकड़ीनाको छ्यो, जो उक बुरा कामून और ब्यभिचार की गन्दगी ले भरिना को छ्यो। +उक कपाल में एक नाम लिखीनाको छ्यो जो गुप्त छ्यो। उमें यो लिखीना को छ्यो, “महान देश बेबीलोन वेश्यान की और संसारे की सब बुरी चीजून की ईजा छूँ।” +और मैंले देखछै कि उ स्यैनि परमेश्वरा का पवित्र लोगून को खून और जो लोग यीशु का गवा छ्या उनोरो खून पीनाले नशा में छी जिनून लोगून ले मार डालछ्य किलैकी उन यीशुका प्रति विश्वासयोग्य छ्या। मैं ऊस देखभेरन हैरान हो गयुं। +उ स्वर्गदूतले मैथैं क्योछ, “तैं हैरान जन हो। मैं यो स्यैनि, और उ जानवरै स, जैमें उ बैठिनाको छै, और जैका सात ख्वारा और दस सींग छन, तैंस उ गुप्त बातों को भेद बतुलो।” +जो जानवर स तैले एल देखछ्य, एक बखत ज्यून छ्यो, लेकिन अब ज्यून नाहातिन; उ गैरा गड्डा भटे भ्यार उनवालो छै और परमेश्वर ऊस पुर तरीका ले नाश कर द्योलो; और संसारा का लोग जिनारा नाम संसार बनून है पैलि जीवनै की किताब में नै लिख रै, उन सब हैरान हो जाला जब उन यो जानवरै स देखाला। जो एक बखत ज्यून छ्यो; अब उ ज्यून नाहातिन; लेकिन उ फिर वापस आ जालो। +येस समझून खिन ज्ञान की जरूरत छै, जानवर का सात ख्वारा उ शैहरा का सात पहाड़ून देखूछो जाँ यो स्यैनि राज करछी। उन सात राजान ले देखूछो। +उनूनमें पाँच त पैलि मर चुक ग्यान, और उनूनमें भटे एक ऐल ले छै, आखरी वालो एल तक नै आर्यो। लेकिन जब आलो, त उ सिर्फ थ्वाड़ा बखत खिन राज्य करोलो। +उ जानवर जो भौत बखत पैलि रूछ्यो, और अब यो बखत नाहातिन, उ आठवाँ राजा छै। लेकिन उ आठवाँ राजा पैलि सात राजान में भटे एक छै, और अन्त में राजा स जरूर हमेशा की दण्ड दीई जालो। +उ दस सींग जो तैंले देखीना का छ्या, उन दस राजा देखूनान जिनूनले ऐल तक राज्य शुरू नै कर रैछ। उन दस राजान उ जानवर का दगाड़ राज्य करना अधिकार पाला, लेकिन उको राज्य थ्वाड़ा बखत खिन होलो। +इन सबै दस राजान को एक्कै मक्शद छै, और उन अपूनी-अपूनी शक्ति और अधिकार उ जानवर स दी द्याला। +जानवर और दस राजान ले मेम्ना का बिरोध में लड़ाई लड़ाला, लेकिन मेम्ना उनून हरा द्योलो, किलैकी उ प्रभुन को प्रभु और राजान को राजा छै, उक लोग उन छन जिनून परमेश्वर ले बुला रैछ और चुन रैछ, और जो उक प्रति वफादार छन। +फिर स्वर्गदूत ले मैंथैं यो ले क्योछ, “जो पानि तैले पैलि देख्यान, जैमें उ ठूली वेश्या बैठिना की छी, उन पुर जाति का लोगून, और देशून और भाषान देखूनान।” +उ बखत आलो जब जंगली जानवर उन दस राजान का दगाड़ जो उक दगाड़ छन, उ वेश्या भटे नफरत कराला जो उमें बैठिना की छै। उन उमें हमला कराला, ऊस नंगो कराला, और उको माँसो को हिस्सा खा जाला, और बाकि स आग में जला द्याला। +उ स्यैनि स जैस तैले देखछ्य, उ यो ठूलो शैहर छै जो संसारा में सबै राजान में राज्य करछो। यो चीज उक दगाड़ भ्यान, किलैकी परमेश्वर ले अपून मक्शद स पुरो करून खिन उनार मन में यो बात डालछ्य। योई कारण छै कि उनूनले अपूनो अधिकार जानवर स दी दीछ कि उ राज्य करो, जब तक कि उ सब पुरो नै हो ज्यो जो परमेश्वरेले कयीना को छ्यो। +येका बाद, फिर मैंले स्वर्ग भटे एक स्वर्गदूत स तलि ऊँन देखछ्य। उक पास भौत अधिकार छ्यो; और उकी भौत चमकदार चमक का कारण पुरी धरती में उज्यालो हो ग्यो। +उले जोरले धध्याभेरन क्योछ, “नाश हो ग्यो, उ बेबीलोन देश बुरा तरीका ले नाश हो ग्यो। और उ भूतून की रूना की जाग, और हरेक बुरी आत्मा को अड्डा, और हरेक अशुद्ध और घृणित चिड़ियान को अड्डा बन ग्यो।” +यो येक कारण होलो किलैकी उ स्यैनि ले जो बेबीलोन देश छै, हरेक जाति का सब लोगून ब्यभिचार की मदहोश करून वाली शराब ले धुत कर दीछ, जो उकी मूर्तिन की पूजा करनान। पुर संसारा का राजान ले उक दगाड़ व्यभिचार करिना को छै। और संसारा का ब्यापारी उ स्यैनि की मैहंगी-मैहंगी चीजून की इच्छा का कारण धनवान बन ग्यान। +फिर मैंले स्वर्ग भटे एक आजि आवाज सुणछ्य, +हे म्यारा लोगो, उ शैहर में भटे भ्यार निकल जा। तुम उन लोगून का पापून का भागीदार जन बना, +ताकि जो बिपत्तिन उमें आलि उ तुमार मलिमें नै अ। +किलैकी उक पाप भौत छन और उको खता स्वर्ग तक पुज ग्योछ, और परमेश्वर उ बुराईस नै भुलनो जो उले करिना की छै। +येक कारण मैं कुंछूँ, उ शैहरा का दगाड़ ले ऊसोई कर, जसो उले दुसारा लोगून का दगाड़ करछ्य। और जो दुख उले दीयान ऊस दुगुन लौटा दे। उले लोगून अपून बुरा कामून को स्वाद चाखून खिन प्रभावित करछ्य, ऊस परमेश्वरो को गुस्सा ले दुगुन ताकतले सहन पड़ोलो। +जतुक उले अपूनी बड़ाई करछ्य और भोग बिलास करछ्य उतकैं ऊस तखलीफ दीछ, उले अपून मन में क्योछ, “मैं एक रानी की नियाती लोगून में राजा करलो। मैं एक विध्वा नाहातिनू, और मैं शोक कभै नी करूँ।” +येक कारण एक्कै दिन में उमें बिपत्ति आ पड़ाला, और मौत, और शोक, और अकाल; और उ आग में भस्म कर दी जालि, किलैकी उको न्याय करूनवाला प्रभु परमेश्वरा का शक्तिमान छै। +“तब संसारा का राजा, जिनून ले उक दगाड़ ब्यभिचार और भोगबिलास करछ्य, जब राजा ऊस आगा का लपटून में जलून देखाला त उन उनून खिन रोला और छाती पीटाला।” +और उकी तखलीफ का डरा का मारी उन भौत दूर ठाड़ हो भेरन कौला, हे ठूला देश, बेबीलोन! हे मजबूत देश, हाय! हाय! पल भर में परमेश्वरो को न्याय तैमें अचानक आग्योछ। +“संसार का ब्यापारी उ खिन डाड़ मारला और बिलाप कराला, किलैकी अब कोई नाहातिन जो उ सामान स मोल ल्योलो जो ऊस बचुन मर्यान।” +उनोरो माल कई प्रकारो को छ्यो। उमें सुन, चाँदी, रत्न, और मोती छ्या। उमें बेहतरीन कपाड़ा छ्या जो मेहंगा धागा, चमकील लाल और बैंजनी कपाड़ा ले बनिना का छ्या। उमें खुशबुदार लाकाड़ा ले बनिना का चीज, हाथी का दाँत ले बनिना का चीज छ्या, और दुसारा चीज छ्या जो मेहंगा लाकाड़ा या पीतल और लूवा और संगमरमर ले बनिना का छ्या, +और दालचीनी, मसाला, धूप, इत्र, लोबान, मदिरा, तेल, मैदा, ग्यूँ, गोरू-बल्द, भेड़-बाकारा, घोड़ा, रथ, और जो समान मोल लीछ्या और बेचनान, उन अब लोगून दास रूप में नै बेच सकना। +ब्यापारी उथैं कौला, “उन सब चीज जैस तै चाँछी अब नाहातिन। उ खुशबुदार चीज जो तैंस पसन्द छ्या, उन सब चीज जिनून तै अपून शरीर स सुन्दर बनून खिन इस्तमाल करछी, उन सब हरा ग्यान उन अब नी मिलाला।” +इन चीजून का ब्यापारी जो उक द्वारा धनवान हो गैछ्या, उकी तखलीफस देखभेरन दूर ठाड़ होला, और डाड़ मारभेरन बिलाप करभेरन कौला। +हाय! हाय! यो ठूलो नगर जो मलमल, और बैंजनी और लाल रंगा का कपाड़ा पैनिना को छ्यो, और सुन और रत्नूले और मोतिन ले सजीना को छ्यो, +थ्वाड़ा बखत में परमेश्वर उको सब धन नाश कर द्योलो। पानि का जहाज का सब कप्तान, और सब सवारी, और जहाज में काम करूनवाला, और उन सब जो समुद्र में काम करभेरन कमाई करनान, बेबीलोन देश भटे भौत दूर ठाड़ होभेरन, +उ आग भटे निकलून वाला धुआँ देखाला जो शैहर स जलून मरैछ, तब उन चिल्लाल और कौला, “यो महान शैहरो को जसो कोई दुसोरो शैहर नाहातिन।” +उ अपूनो दुख देखून खिन अपून ख्वारान में धुल डालाला, और रोला और बिलाप करभेरन कौल, “हाय! हाय!” यो ठूला नगर जैकी सम्पत्ति का कारण, हरेक जैका पास समुद्री जहाज छ्या, उन धनवान हो ग्या, और थ्वाड़ा बखत में उनोरो सब धन नाश हो ग्यो। +“तुम जो स्वर्ग में रूछा, और हे परमेश्वरा का लोगो, और प्रेरितो, और परमेश्वरो को संदेश दिनवाला लोगून यो बारिमें भौत खुशी मना, किलैकी परमेश्वर उ शैहर में अपूनो न्याय भेजिना को छै, उ बुराईक कारण जो उले तुमार दगाड़ करिना की छै।” +फिर एक ताकतवर स्वर्गदूत ले ठूलो चक्की को पाट जसो एक ढूंगो उठाछ, और यो कैभेरन समुद्र में खित दीछ, “ जसा तरीका ले यो ढूंगास समुद्र में खित जाछो, और उ दुबारा नै मिलनो, उसीकैं ठूलो देश बेबीलोन ले एक्कै बार में नाश हो ज्यालो। यो दुबारा नी बनाई जालो।” +हे बेबीलोन देश, तैमें फिर कभै वीणा बजूनवाला और गीत की आवाज नी सुणाई देली। वाँ मुरूली या तुरी नी बजाई जाला, और कोई ले बड़िया कारीगर तैंस नी मिलाला; और चक्की को चलनाकि आवाज तैंस कभै नी सुणाई देली; +उक रात अन्यारा होला, याँ तक कि एक दीया ले नी जलोलो। और ब्योलो और ब्योलि की खुशी की आवाज नी होलि। इसो येक कारण होलो किलैकी उक ब्यापारीन ले, जो पुर संसार में सबून है ठूला छ्या अपून जादू-टोना ले सब जाति का लोगून ध्वाका दीछ। +परमेश्वरेले बेबीलोन देश स येक कारण दंड दीछ किलैकी यो शैहर ले परमेश्वरो को संदेश दिनवाला लोगून, और दुसारा सब लोगून जो परमेश्वरा का छन और पुर संसारा का लोगून में खूनो को दोष छ्यो। +जब उ शक्तिशाली स्वर्गदूत ले बोलून बन्द करछ्य, तब मैंले सुणछ्य, उ इसो जसो छ्यो जसकैं स्वर्ग में भौत लोग गीत गान मर्यान हुन! हालेलूय्याह “अब हमोरो परमेश्वर अपूनी महिमा और सामर्थ को इस्तमाल करभेरन अपून लोगून बचालो।” +उकी अराधना करा किलैकी उक सब फैसला सही और सच्चा छन। येक कारण उले उ ठूली वेश्या को न्याय करछ्य, किलैकी उले संसारा का लोगून पाप करून खिन मजबूर करछ्य। परमेश्वरेले उको न्याय करिना को छै किलैकी उक सेवकून उक द्वारा मारी गैछ्या। +फिर दुसारा बार ले मैंले सुणछ्य, इसो लागून मरैछ्यो जसकैं स्वर्ग में भौत लोग गीत गान मर्यान हो! हालेलूय्याह! बेबीलोन देश स नाश करूनो वालो आगा भटे निकलून वालो धुआँ कभै ले बन्द नी होलो। +तब चौबीस प्राचीन और चारू प्राणी ले झुकभेरन परमेश्वरै की अराधना करछ्य; जो सिंहासन में बैठिना को छ्या, और क्योछ, “आमीन! हालेलूय्याह।” +और फिर मैंले कैसे बोलून सुणछ्य, और इसो लागछ्य जसकैं आवाज परमेश्वरा का सिंहासना भटे आछ, “हे हमार परमेश्वरा का सेवकों और तुम जो उको डर मानछा, तुम चाहे ठूला पद में हो या नाना पद में परमेश्वरे की स्तुति करा।” +येक बाद, मैंले यो ले सुणछय जो भौत ज्यादा लोगून को चिल्लान जसो छ्यो। उनोरो चिल्लानो ठूलो झरना का पानि का गर्जन की नियाती छ्यो, और बादल की ठूली गड़गड़ाट की आवाजे की नियाती छी। मैंले उनून यो कुनै सुणछ्य; “हालेलूय्याह! आ हम हमार प्रभु परमेश्वरे की स्तुति करा। क्याखिनकि उक पास हरेक जाग राज्य करना की सामर्थ छै। +आ, हम खुश और मगन हो, और उकी स्तुति करा, क्याखिनकि मेम्ना को ब्याक बखत आग्योछ, और उकी ब्योलि अपूनो शिंगार करभेरन अपूनास सजाभेरन उ खिन तैय्यार कर हैछ। +परमेश्वरे ले मेम्ना स साफ, चमकदार मलमल का बनिना का कपाड़ा पैनून खिन दीयान।” क्याखिनकि उ चमकदार मलमल को मतलब, परमेश्वरा का लोगून का धर्माका काम छन। +तब स्वर्गदूतले मैंथैं क्योछ, “यो लिख, कि धन्य उन छन, जो मेम्ना का ब्याका दावत में बुलाई ग्यान।” फिर उले मैंथैं क्योछ, “इन वचन जो परमेश्वरे ले कईना का छन, उन बिलकुल सत्य छन।” +जब मैंले सुणछ्य त मैं उ आदिमी का सामुनि झुक गयुं जो मैंथैं बात करूनमर्यो छ्यो, किलैकी मैं उकी अराधना करून खिन जानमरै छ्यूँ। उले मैंथैं क्योछ, “मेरि अराधना जन कर, मैं केवल परमेश्वरो को एक सेवक छूँ जसो तैं छै और त्यारा भाईन का नियाती जो यीशु का गवाह छन सच्ची शिक्षान में विश्वास करनान और मान्नान। केवल परमेश्वरै छै जैकी तैंस अराधना करून चैंछी। क्याखिनकि परमेश्वर आत्मा छै जो परमेश्वरा का लोगून यीशु का द्वारा बताई ग्यान सत्य की घोषणा करना का योग्य बनूछो।” +फिर मैंले स्वर्ग स खुलीना को देखछ्य, और वाँ मैंले एक सफेद घोड़ो ले देखछ्य, जैमें एक सवार बैठिनाको छै, जो परमेश्वरो को विश्वासयोग्य और सच्चो सेवक छै; उ उक अनुसार जो परमेश्वरेकि नजर में ठीक छै, परमेश्वरा का बैरिन का खिलाफ न्याय करछो और लड़ाई करछो। +उक आँखा आगा का लपटून की नियाती चमक छ्या, और उले भौत ज्यादा मुकुट पैनिना का छ्या। उक आंग में एक नाम लिख रैछ, लेकिन केवल उई उ नामोको मतलब जाणछो। +उ खून में लतपत होईना का कपाड़ पैनिनाको छै, और उको नाम परमेश्वरो को वचन छै। +स्वर्ग भटे सिपाईन की ठूली भीड़ उक पछिल-पछिल गैछ, यो सैनिक सफेद घोड़ान में बैठिनाका छ्या और उनूनले सफेद मलमल का कपाड़ा पैनिना का छ्या। +जो घोड़ा में बैठिनाको छ्यो उको मुँख भटे एक तेज तलवार निकलछी जैको इस्तमाल उन देशून हरून खिन करोलो, और उ लूवाको राजदण्ड लीभेरन उनूनमें राजा करोलो, और सर्वशक्तिमान परमेश्वरा का भयानक गुस्सा की मदिरा का कुंण्ड में अंगूर स निचोड़ोलो। +और उक कपाड़ा और दैंन जंगाड़ में यो नाम लिखीना को छै, “उ प्रभुन को प्रभु और राजान को राजा छै।” +फिर मैंले एक स्वर्गदूत स सूरज में ठाड़ होईनाको देखछ्य, उले जोर धध्याभेरन आकाश उड़ून वालान सब चिलून थैं क्योछ, आ, उ ठूली दावत खिन जाम हो जा, जो परमेश्वरेले तुमून खिन तैय्यार कर रैछ। +आ और राजान को, और सब सरदारून को, और ताकतबर सैनिकून को, घोड़ा और जो उनूनमें बैठून वाला जो मर ग्यान उनोरो माँसो खा। तुम हर प्रकारो लोगून को माँसो खा सकछा, क्या दास क्या आजाद हो, क्या नाना क्या ठूला सबून को। +फिर मैंले उ जानवर स देखछ्य जो समुद्र भटे भ्यार आईना को छ्यो, और संसारा का राजान और उनेरि सेनान ले देखछ्य, उन घोड़ान में बैठीनाका और उकी सेना का बिरोध में लड़ून खिन एक दगाड़ आईना का छ्या। +उ पैलो जानवर और उक दगाड़ दुसोरो झूठ्ठो जानवर पकड़ी ग्यो, उले पैला जानवर का तरफ भटे चमत्कार दिखाईना छ्या, जैक द्वारा उले ऊस भरमाछ जिनून में उ जानवर कि छाप छी, और जो उकी मूर्ति कि पूजा करछ्या। इन द्वीवैन ज्यूनाई आगा का कुण्ड में डाल दी ग्यान जो गन्धक ले जलछी। +तब सफेद घोड़ा में बैठीनवालो उ सवार ले जंगली जानवर स और उकी पुरी सेना स मार डालछ्य, उले उनून उ तलवार ले काट डालछ्य जो उक मुँख भटे निकलछी। चील मरिनाका लोगून को माँसो खान खिन आग्या जब तक की उनोरो पेट नै भरीग्यो। +फिर मैंले एक स्वर्गदूत स स्वर्ग भटे उतरून देखछ्य, जैका हात में चाँबी दी गैछ जो उ गैरा गड्डा स खोल सकछो और एक ठूली जंजीर छी। +और उले उ अजगरस, मतलब पुरान स्यापस जैस शैतान ले कयी जाछो, झपटभेरन पकड़ लीछ। उले ऊस बाँदि भेरन गैरा गड्डा में खिती दीछ, और द्वार बन्द कर दीछ और उमें मुहर लगा दीछ ताकि ऊस एक हजार साल खोलि नै जौ। येक कारण, उ दौरान, शैतान एक हजार साल तक लोगून ध्वाका नै दी सको। उक बाद, ऊस फिर थ्वाड़ा देर खिन आजाद करि जालो। +उक बाद मैंले सिंहासन देख्यान, और जो लोग उन सिंहासनून में बैठिना का छ्या उनून राज्य करना को अधिकार दीई ग्योछ। मैंले उन लोगून की आत्मान ले देखछ्य, जिनारा ख्वारा काट दी ग्यान किलैकी उनूनले यो क्योछ कि यीशु उनोरो प्रभु छै, और उन परमेश्वरा का वचन में विश्वास करछ्या। उन लोगून ले जानवर या उकी मूर्ति पूजा नै करि, उनूनले अपून कपाल या हातून में उ जानवरै की छाप ले नै लागायी। इन लोग फिर ज्यून हो ग्या और एक हजार साल तक मसीह का दगाड़ मिलभेरन राज्य करछ्य। +इन लोग ज्यून करि जान में सबून है पैला छन, और इन खास तरीका ले धन्य और पवित्र छन। दुसरी मौत की उनूनमें कोई अधिकार नाहातिन। उन परमेश्वर और मसीह का याजक होलो, और उनार दगाड़ एक हजार साल तक राजा कराला। यो एक हजार साल है पैलि कोई दुसारा मरिनाका लोगून ज्यून नी करि जाला। +जब हजार साल पुर हो जाला त शैतान स कैद भटे छोड़ दी जालो, और उ उन देशून ध्वाका दीन खिन भ्यार आ जालो जो पुर संसारा फैलीना का छन। इन देशून गोग और मगोग कयी जाछो। शैतान उन सबून एक जाग में जामा करोलो जाँ उन लड़ाई कराला। उन भौत ज्यादा होला इतुक कि कोई उनून समुद्रा का बालू कणून की नियाती नी गिन सकाला। +शैतान की सेना पुर संसार में फैल गै। और उनूनले उ शैहर स घेर लीछ, जैस परमेश्वर प्रेम करछो, जाँ उक लोग रूछ्या। लेकिन परमेश्वर की तरफ भटे, स्वर्ग भटे आगो भ्यार आछ और पुरी सेना नाश कर दीछ। +येक बाद शैतान पकड़ी जालो, जैले देश-देशा का लोगून भरमाछ और ऊस गन्धक की आग में खित दी जालो, मतलब उ आग में जो झील की नियाती ठूली छै। जानवर और परमेश्वरा का तरफ भटे झूठ्ठा बात बतून वाला स पैलिकैं खित दी ग्योछ। और वाँ उ आग में उनून हमेशा खिन दिन और रात सताई जालो। +फिर मैंले एक सफेद सिंहासन देखछै जैमें परमेश्वर बैठिना को छ्यो। लेकिन वाँ जाँ परमेश्वर बैठिनाको छ्यो, वाँ धरती और स्वर्ग सब गायब हो ग्या, और केले लै उनून फिर नै देख्यो। +और मैंले मरिना का लोगून उ सिंहासन का सामुनि ठाड़ देखछै, मतलब उनून जो खास और आम लोग छन। और समुन्द्र ले अपूना मुर्दान दी द्याला जो उमें छ्या, और सब मरिना का लोग, और अधोलोक और धरती ले अपूना-अपूना मुर्दान दी द्याला। और किताब खोलि ग्यान, जैमें जीवनै की किताब ले शामिल छै। और किताबून में लिखीना का बातुन का अनुसार उनोरो न्याय करि ग्यो, उक अनुसार जो उनूनले करिना को छ्यो। उन सबून को उनार कामून का अनुसार न्याय करि ग्यो। +उन सब लोग जिनारा नाम जीवनै की किताब में नी लिखीना का छ्या, उनून आगा की झील में खित दी ग्यो। येक बाद, अब मौत नाहातिन, अब मरिना वालान खिन कोई जाग नाहातिन, किलैकी उन सब लोग जिनारा नाम जीवनै की किताब में नी लिखीना का छ्या उनून आगा की झील में खित दी ग्योछ। यैस दुसरी मौत कई जाछो, जो कि आगा की झील में सजा छै। +फिर मैंले एक नय्या स्वर्ग और एक नय्या धरती देखछ्य, क्याखिनकि पुरानो स्वर्ग और धरती अब नी छ्या। और अब समुन्द्र ले नी छ्यो। +येक बाद फिर मैंले पवित्र शैहर स ले देखछ्य, जो कि नय्या यरूशलम शैहर छै, जो स्वर्ग भटे परमेश्वरा का तरफ भटे तलि ऊनमर्योछ। उ शैहर स एक ब्योलक नियाती तैय्यार करि ग्योछ, जैक कपाड़ा पैनाई ग्यान और सजाई-धजाई ग्योछ और जो ब्योलो थैं ब्या करून खिन तैय्यार छै। +फिर मैंले एक आवाज सुणछ्य जो परमेश्वरा का सिंहासन भटे जोरले बोलछ्य, “देख, अब परमेश्वरा का लोगून का बीच में अपूनो घर बनूलो। उन उनार दगाड़ रौल, और उन उनार लोग होला, परमेश्वर खुद, उनून अपून लोगूनका रूप में स्वीकार करोलो और उ उनार दगाड़ रोलो, और उन ले ऊस अपून परमेश्वरा का रूप में स्वीकार कराला। +परमेश्वर उनार आँखान भटे सब आँसून पोछि द्याला; और कोई ले कभै दुख महसूस नी कराला। रौला नै, पिड़ो को अनुभव नी कराला, और नै मौत रोलि, किलैकी पुरान संसारे की सारी चीज गायब हुनै रोलि।” +तब सिंहासन में बैठिना का आदिमी ले क्योछ, “देखा, मैं सब कुछ नय्या करून मर्यू।” फिर उले मैंथैं क्योछ, “इन बातुन लिख लै, क्याखिनकि जो मैं कुछूँ तैं उमें विश्वास कर सकछै, यो बात जरूर पुरी होलि।” +फिर उले मैंथैं क्योछ, सब बात पुरी हो ग्यान। “मैं अल्फा और ओमेगा, पैलो और अन्त छूँ। जो कोई ले पानि तिस्सो छै, मैं ऊस उ पानि का स्त्रोत भटे फिरीमें पानि पिन खिन द्यूलो जो अनन्त जीवन दीछो।” +उन लोग जो दुष्ट ताकतून हरूनान, उई मैंथैं इन सब आशीषून प्राप्त करोलो और मैं उको परमेश्वर हुंलो और उ मेरो च्योलो होलो। +लेकिन उन जो सताव का डरले मैंस त्याग कर दीनान और जो मैंमें भरोस करून छोड़ दीनान, उनून गन्धक का आग में खित दी जाला। इसीकैं उनूनले जो बुरो करनान, और खून करनान, और ब्यभिचार करनान, और अपून दगड़ियान का प्रति जादू-टोना करनान, और मूर्तिन की पुज करनान, और सब झूठ बोलूनवालान, उनूनले गन्धक का आग में डाल दी जाला। यो दुसरी मौत छै। +फिर जिन सात स्वर्गदूतून में भटे एक ले जिनूनले मनुष्य जाति में सात आखरी मुसिबतुनले भरिनाका सात कटोरा खड़ाईनाक छ्या, मैंथैं बात करछ्य, उले क्योछ, याँ अ, मैं तैंस ब्योलि देखूलो जैको जल्दी ही मेम्ना का दगाड़ ब्या हो ज्यालो। +तब पवित्र आत्मा की मद्दत ले, स्वर्गदूत मैंस एक ठूलो पाहाण में ली ग्योछ, और पवित्र शैहर नय्या यरूशलम स स्वर्ग भटे परमेश्वरा का पास भटे उतरून देखछ्य। +परमेश्वरा का तरफ भटे मिलून वालो तेज उज्याला ले नय्या शैहर चमकून मर्यो छ्यो, और को उज्यालो भौत कीमती ढ़ुगो, मतलब यशब नामक कीमती ढ़ुगा की नियाती चमकून मरेछी और काँचाक नियाती साफ छ्यो। +शैहरा चारों तरफ एक भौत ऊँच्ची दिवाल छी, उ दिवाल में बार फाटक छ्या और उनूनमें भटे हरेक फाटकून में एक स्वर्गदूत को पहरा छ्यो; और उन फाटकून में इस्राएला का बार कुलुको नाम लिखीना का छ्या। +शैहरा का हरेक दिशा में तीन-तीन फाटक छ्या, पूरब में, पश्चिम में, उत्तर में और दक्षिण में। +उनूनले शैहरा की दिवाल बार ठूला-ठूला ढ़ुगान का मलि में बनाईनाकि छी। और हरेक ढ़ुगा में मेम्ना क बार प्रेरितून का नाम लिखीनाका छ्या। +उ स्वर्गदूत जो मैंथैं बात करूनमर्योछ छ्यो, उक पास नगर और उक फाटकून और उकी दिवालस नापुन खिन एक सुना की छड़ी छी। +उ शैहरा का चार कुना छ्या और चारों कुना एक समान छ्या। स्वर्गदूतले अपून नापुन वाली छड़ी ले शैहर स नापछ्य; उकी लम्बाई द्वी हजार चार सौ किलोमीटर छी। उकी चौड़ाई और ऊँचाई उकी लम्बाई की जतुक छी। +उले शैहरा का दिवाल ले नापछ्य; उकी ऊँचाई और चौड़ाई लगभग छियासठ मीटर छी। जै नापो को स्वर्गदूत ले इस्तमाल करछ्य, उ आदिमीन का द्वारा इस्तमाल करि जानवाला नापा का समान छै। +शैहर चोखा सुना ले बनाई को छ्यो जो काँचा का नियाती चमक छ्यो, उकी दिवाल, यशब नामक कीमती ढ़ुगा ले बनिनाकी छी। +दिवालकि नींव हरेक तरीका ले कीमती ढ़ुगा ले सजाईना की छी, पैलि नीवं यशब की, दुसरी नीलमणी की, तिसरी लालड़ी की, चौथ मरकत की, +पाँचवी गोमेदक की, छंटु चमकदार लाल माणिक्य की, सतूँ पीतमणि की, अठूँ पेरोज की, नवूं पुखराजा की, दसूँ लहसनिए की, ग्यारू धुम्रकान्त की, बारू याकूत की छी। +शैहरा का बार फाटक बार मोतिक बनिनाकी छ्या, हरेक फाटक एक्कै मोतिले बनिनाकी छ्या। और शैहर की सड़क, उन चोखा सुना ले बनाईनाकि छी जो काँचा की नियाती चमकछी। +मैंले उमें कोई मन्दिर नै देखियो, क्याखिनकि सर्वशक्तिमान परमेश्वर और मेम्ना उ शैहर में छै। येक कारण वाँ मन्दिरे की कोई जरूरत नाहातिन। +उ शैहर स उज्याला खिन सूरज या चाँद की जरूरत नाहातिन। क्याखिनकि उ शैहर में परमेश्वर और मेम्ना का चमके ले उज्यालो छै। +शैहर में चमक, संसार में रूनवाला सब लोगून उज्यालो दीछो और संसार में सब राजा अपून-अपून धन-दौलत स उ शैहर में ल्याला। +उ शैहरा का फाटक दिन भर खुलिनाक रूनान। उन कभै बन्द नै हुना क्याखिनकि वाँ कभै रात नी होलि। +संसारा का लोग संसार सारी खुबशुरत चीजून और संसारा का लोगून की धन-दौलत स उ शैहर में ल्याला। +और कोई ले अशुद्ध चीज उ शैहर में प्रवेश नी करली। कोई ले जो गन्दा काम करनान या झूठ बोलनान वाँ प्रवेश नी कराला। वाँ केवल उनी लोग प्रवेश कर सकनान जिनारा नाम जीवनै की किताब में लिखी ग्यान, यो उ किताब छै जैमें उन लोगून का नाम लिखीनाका छन जिनारा पास अनन्त जीवन छै। +तब स्वर्गदूत ले मैंस एक नदी दिखाछ जैमें जीवनो को पानि छ्यो। पानि साफ काँचा का नियाती चमक छ्यो। यो नदी परमेश्वर और मेम्ना का सिंहासन का तलि भटे बगून मरेछी। +और उ शैहर की चौड़ सड़क भटे निकल छी। नदी का हरेक किनार में जीवन दीनो वालो रूख लागिना का छ्या जो की हर साल बारा-बार फल दीछ्या, मतलब हर मैंन में एक बार। संसारा का लोग उनार पात्तून को इस्तमाल अपूनी बिमारी का इलाज खिन करनान। +कोई ले जो परमेश्वरा का श्राप का अधीन में छै उ शैहर में नी होलो, लेकिन परमेश्वर और मेम्ना को सिंहासन उ शैहर में होला, और परमेश्वरा का सेवक उकी सेवा कराला। +उन लोग परमेश्वरेस आमुनि-सामुनि दिखाला, और परमेश्वरो को नाम उनार कपाल में लिखीना को होलो। +और फिर कभै रात नी होलि, और उनून दीया या सूरजो को उज्याला जरूरत नी होलि। क्याखिन प्रभु परमेश्वर उनून उज्यालो द्योलो, और उ हमेशा-हमेशा तलक राज्य कराला। +फिर स्वर्गदूत ले मैंथैं क्योछ, “जो बात तुमूनले सुणछ्य और देखीना का छन, तैं उनूनमें विश्वास कर सकछै, इन बात सत्य छन और जरूर पुरी होलि। और स्वर्गदूत स उ संदेशा का दगाड़ म्यारा पास येक कारण भेजछै कि अपून दासून उन बातुन का बारिमें बता सकां जिनोरो जल्दी पुरो हुनो जरूरी छै।” +“और देख, मैं जल्दी उछूँ, धन्य छै उ जो यो किताब कि भविष्यवाणी बातुन को पालन करछो।” +मेरो नाम यहूना छै, और मैं उई छूँ जैले इन बातुन सुणछ्य और देखछ्य। त मैं उ स्वर्गदूत की अराधना करून खिन उक खुटान में खिती गयुं। +लेकिन उले मैंथैं क्योछ, “देख इसो जन कर; किलैकी मैं तेरो और त्यारा भाई परमेश्वरो को संदेश दिनवाला और यो किताब का बातुन मान्यावालान को दगड़िया दास छूँ परमेश्वरै की अराधना करा।” +फिर उले मैंथैं क्योछ, “यो किताब की भविष्यवाणीन का संदेशून लोगून है जन लुकौ। क्याखिनकि इन बातुन को पुरो हुना को बखत नजिक आग्योछ।” +“जो कोई बुरा और घिनौना काम करछो, उनून उनार बुरा और घिनौना कामून करून दी। और इसीकैं जो कोई ले निका और पवित्र काम करनान, उनून उनार निका और पवित्र कामून करून दी।” +तब प्रभु यीशु मसीह ले क्योछ; मैं जल्दी ऊँलो; और हरेक आदिमी स उक कामून का अनुसार ईनाम दीन खिन ऊँन मरयू। +“मैं अल्फा और ओमेगा छूँ, पैलि और आखिरी छूँ आदि और अन्त मैं छूँ।” +धन्य उन छन, जिनूनले अपूनास परमेश्वरा का नजरून में शुद्ध कर हैछ, किलैकी उनून जीवन का रूखा का पास उनाको अधिकार मिलोलो, और उन फाटकून भटे निकभेरन नगर में प्रवेश कराला। +लेकिन उन जो बुरा काम करनान, जसकैं जादू-टोना करूनवाला, ब्यभिचार करूनवाला, मूर्ति की पूजा करूनवाला, हरेक झूठ्ठो को दगोड़ो दीन वाला, और उन जो झूठ बोलनान उन कभै ले उ शैहर में नी पुज पाला। +“मैं, यीशु ले, अपून स्वर्गदूतून तुमार पास इन बातुन की घोषणा करून खिन भेजछै जो परमेश्वरा का लोगूनका समूह में छा। मैं राजा दाऊद को वंशज छूँ; मैंई छूँ, मैंई उ तारा की नियाती छूँ जो रात्तै निकलछो।” +परमेश्वरो को आत्मा और मेम्ना की ब्योलि यीशु थैं कुछी, “तैंस जरूरी उन चैंछो।” हरेक जो यो सुणछो, ऊस ले यो कुन चैंछो, “आ!” जो कोई ले प्यासो छै, उ याँ अ। उ पानि स पिया जो जीवन दीछो, जो सबून मुफ्त में दीई जाछो जो ऊस पिन चांनान। +मैं, यहूना, हर उ आदिमी स चेतावनी दी छूँ जो यो किताब की भविष्यवाणी की बातुन सुणछो, जो ऐल हुनमरैछी और भविष्य में होलि, जो मैंले यो किताब में लिखीना का छन; अगर कोई ले यो संदेश में केले बढ़ूछो, तो परमेश्वर तुमेरि सजा बढ़ा द्याला। उ तुमून उन बिपत्तिन ले मारोलो जिनारा बारिमें मैंले यो किताब में बता रैछ। +और अगर तुम यो किताब की भविष्यवाणी की संदेशून में भटे केले निकालछा त परमेश्वर तुमूनथैं उन आशीषून ली ल्योलो जिनारा बारिमें यो किताब में बताईना को छै। त परमेश्वर ऊस जीवन का रूखो को फल खाना को और पवित्र शैहर में रूना को तुमोरो अधिकार ले छीन ल्योलो। +यो यीशु मसीह का शब्द छन जो उन सबून की गवाही दीछो, जो यो किताब में प्रगट करि ग्योछ “होई, मैं जल्दी उनवालो छूँ।” मैं यहूना ले जबाब दीछ, “आमीन, हे प्रभु यीशु अ।” +मैं प्रार्थना करछूँ कि प्रभु यीशु परमेश्वरा का लोगून में अनुग्रह करौ। आमीन। diff --git a/corpus.txt:Zone.Identifier b/corpus.txt:Zone.Identifier new file mode 100644 index 0000000..053d112 --- /dev/null +++ b/corpus.txt:Zone.Identifier @@ -0,0 +1,3 @@ +[ZoneTransfer] +ZoneId=3 +HostUrl=about:internet diff --git a/corpus_ana.txt b/corpus_ana.txt new file mode 100644 index 0000000..b0fb7db --- /dev/null +++ b/corpus_ana.txt @@ -0,0 +1,242314 @@ + +^यो/यो/यो$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीहक/मसीह+क$ +^पूर्वजून/पूर्वज$ +^का/का$ +^नाम/नाम$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^राजा/राजा$ +^दाऊदाका/*दाऊदाका$ +^वंशज/वंशज$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^अब्राहमो/*अब्राहमो$ +^को/को$ +^वंशज/वंशज$ +^छ्यो/छ$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^भटे/भटे$ +^इसहाक/इसहाक$ +^,/,$ +^इसहाक/इसहाक$ +^भटे/भटे$ +^याकूब/याकूब$ +^,/,$ +^और/और$ +^याकूब/याकूब$ +^भटे/भटे$ +^यहूदा/यहूदा$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^भाई/भाई$ +^पैद/पैद$ +^भ्यान/भ्य$ +^,/,$ +^यहूदा/यहूदा$ +^का/का$ +^च्याला/च्याला$ +^फिरिस/फिरिस$ +^और/और$ +^जोरह/जोरह$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनेरि/उनेरि$ +^ईजा/ईजा$ +^को/को$ +^नाम/नाम$ +^तमार/तमार$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^फिरिस/फिरिस$ +^भटे/भटे$ +^हिस्रोन/हिस्रोन$ +^,/,$ +^और/और$ +^हिस्रोन/हिस्रोन$ +^भटे/भटे$ +^एराम/एराम$ +^पैद/पैद$ +^भ्योछ/भ्य$ +^एराम/एराम$ +^भटे/भटे$ +^अम्मीनादाब/नहशोन/सलमोन/अम्मीनादाब$ +^पैद/पैद$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^अम्मीनादाब/नहशोन/सलमोन/अम्मीनादाब$ +^भटे/भटे$ +^नहशोन/*नहशोन$ +^,/,$ +^नहशोन/*नहशोन$ +^भटे/भटे$ +^सलमोन/*सलमोन$ +^पैद/पैद$ +^भ्योछ/भ्य$ +^सलमोन/*सलमोन$ +^च्योलो/च्योलो$ +^बोअज/बोअज$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उकी/उकी$ +^ईजा/ईजा$ +^को/को$ +^नाम/नाम$ +^राहाब/राहाब$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^बोअज/बोअज$ +^च्योलो/च्योलो$ +^ओबेद/ओबेद$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उकी/उकी$ +^ईजा/ईजा$ +^को/को$ +^नाम/नाम$ +^रूत/रूत$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^ओबेद/ओबेद$ +^भटे/भटे$ +^यिशै/यिशै$ +^पैद/पैद$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^यिशै/यिशै$ +^भटे/भटे$ +^राजा/राजा$ +^दाऊद/दाऊद$ +^पैद/पैद$ +^भ्योछ/भ्य$ +^और/और$ +^राजा/राजा$ +^दाऊद/दाऊद$ +^भटे/भटे$ +^सुलैमान/सुलैमान$ +^उ/उ/उ$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^भटे/भटे$ +^पैद/पैद$ +^भ्योछ/भ्य$ +^जो/जो$ +^पैलि/पैलि$ +^उरिय्याह/उरिय्याह$ +^की/की/की$ +^घरवाली/घर+वाली$ +^छी/छ$ +^सुलैमान/सुलैमान$ +^भटे/भटे$ +^रहबाम/रहबाम$ +^,/,$ +^रहबाम/रहबाम$ +^भटे/भटे$ +^अबिय्याह/अबिय्याह$ +^,/,$ +^और/और$ +^अबिय्याह/अबिय्याह$ +^भटे/भटे$ +^आसा/आसा$ +^पैद/पैद$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^आसा/आसा$ +^भटे/भटे$ +^यहोशाफात/यहोशाफात$ +^,/,$ +^यहोशाफात/यहोशाफात$ +^भटे/भटे$ +^योराम/योराम$ +^,/,$ +^और/और$ +^योराम/योराम$ +^को/को$ +^उज्जियाह/*उज्जियाह$ +^पैद/पैद$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^उज्जियाह/*उज्जियाह$ +^भटे/भटे$ +^योतान/योतान$ +^,/,$ +^योतान/योतान$ +^भटे/भटे$ +^आहाज/आहाज$ +^,/,$ +^और/और$ +^आहाज/आहाज$ +^भटे/भटे$ +^हिजकिय्याह/हिजकिय्याह$ +^पैद/पैद$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^हिजकिय्याह/हिजकिय्याह$ +^भटे/भटे$ +^मनश्शिह/मनश्शिह$ +^,/,$ +^मनश्शिह/मनश्शिह$ +^भटे/भटे$ +^आमोन/आमोन$ +^,/,$ +^और/और$ +^आमोन/आमोन$ +^भटे/भटे$ +^योशिय्याह/योशिय्याह$ +^पैद/पैद$ +^भ्योछ/भ्य$ +^योशिय्याह/योशिय्याह$ +^यकुन्याह/यकुन्याह$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^भाईन/भाई$ +^को/को$ +^बुबू/बुबू$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^इस्राएलीन/इस्राएलीन$ +^का/का$ +^बेबीलोन/बेबीलोन$ +^देश/देश$ +^में/में$ +^गुलामी/गुलामी$ +^में/में$ +^जान/जा$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^पैद/पैद$ +^भ्यान/भ्य$ +^और/और$ +^बेबीलोन/बेबीलोन$ +^देश/देश$ +^की/की/की$ +^गुलामी/गुलामी$ +^भटे/भटे$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^जन्म/जन्म$ +^तक/तक$ +^यो/यो/यो$ +^उक/उक/उक$ +^पूर्वज/पूर्वज$ +^यो/यो/यो$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^यकुन्याह/यकुन्याह$ +^भटे/भटे$ +^शालतिएल/शालतिएल$ +^,/,$ +^और/और$ +^शालतिएल/शालतिएल$ +^भटे/भटे$ +^जरूब्बाबिल/जरूब्बाबिल$ +^पैद/पैद$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^जरूब्बाबिल/जरूब्बाबिल$ +^भटे/भटे$ +^अबीहूद/अबीहूद$ +^,/,$ +^और/और$ +^अबीहूद/अबीहूद$ +^भटे/भटे$ +^इल्याकीम/इल्याकीम$ +^,/,$ +^और/और$ +^इल्याकीम/इल्याकीम$ +^भटे/भटे$ +^अजोर/अजोर$ +^पैद/पैद$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^अजोर/अजोर$ +^भटे/भटे$ +^सदोक/सदोक$ +^,/,$ +^और/और$ +^सकोद/*सकोद$ +^भटे/भटे$ +^अखीम/अखीम$ +^,/,$ +^और/और$ +^अखीम/अखीम$ +^भटे/भटे$ +^इलीहूद/इलीहूद$ +^पैद/पैद$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^इलीहूद/इलीहूद$ +^भटे/भटे$ +^इलियाजार/इलियाजार$ +^,/,$ +^और/और$ +^इलियाजार/इलियाजार$ +^भटे/भटे$ +^मत्तान/मत्तान$ +^,/,$ +^और/और$ +^मत्तान/मत्तान$ +^भटे/भटे$ +^याकूब/याकूब$ +^पैद/पैद$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^याकूब/याकूब$ +^भटे/भटे$ +^यूसुफ/यूसुफ$ +^पैद/पैद$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^मरियम/मरियम$ +^को/को$ +^घरवालो/घर+वालो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^मरियम/मरियम$ +^भटे/भटे$ +^यीशु/यीशु$ +^पैद/पैद$ +^भ्योछ/भ्य$ +^जो/जो$ +^मसीह/मसीह$ +^कहलूछो/कहला$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^भटे/भटे$ +^राजा/राजा$ +^दाऊद/दाऊद$ +^तक/तक$ +^चौदा/चौदा$ +^पुस्त/पुस्त$ +^भ्यान/भ्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^राजा/राजा$ +^दाऊद/दाऊद$ +^का/का$ +^बखत/बखत$ +^भटे/भटे$ +^इस्राएल/इस्राएल$ +^देशा/देशा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^गुलाम/*गुलाम$ +^बनाभेरन/बना+भेरन$ +^बेबीलोन/बेबीलोन$ +^देश/देश$ +^खिन/खिन/खिन$ +^लीजान/लीजा$ +^तक/तक$ +^चौदा/चौदा$ +^पुस्त/पुस्त$ +^भ्यान/भ्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^इस्राएली/*इस्राएली$ +^लोगून/लोग$ +^गुलाम/*गुलाम$ +^बनाभेरन/बना+भेरन$ +^बेबीलोन/बेबीलोन$ +^देश/देश$ +^की/की/की$ +^गुलामी/गुलामी$ +^भटे/भटे$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^तक/तक$ +^चौदा/चौदा$ +^पुस्त/पुस्त$ +^भ्यान/भ्य$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^पैद/पैद$ +^हुन/हो$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^यो/यो/यो$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जब/जब/जब$ +^उकी/उकी$ +^ईजा/ईजा$ +^मरियम/मरियम$ +^की/की/की$ +^माँग/माँग/माँग$ +^-/-$ +^जांगी/*जांगी$ +^यूसुफ/यूसुफ$ +^नामाका/*नामाका$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^हो/हो$ +^गैछी/गै$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनोरो/उनोरो$ +^ब्या/ब्या/ब्या$ +^हुन/हो$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^उ/उ/उ$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^गर्भवती/गर्भवती$ +^हो/हो$ +^जाछी/जा$ +^यूसुफ/यूसुफ$ +^जो/जो$ +^मरियम/मरियम$ +^को/को$ +^मंगेतर/*मंगेतर$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^एक/एक$ +^धर्मी/धर्मी$ +^जन/जन$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^ऊस/ऊस$ +^यो/यो/यो$ +^बातो/*बातो$ +^को/को$ +^पत्तो/पत्त$ +^चलछो/चल$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^मरियम/मरियम$ +^की/की/की$ +^बदनाम/बदनाम$ +^नी/नी$ +^करून/कर$ +^चाछ्यो/चा$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उले/उले$ +^मनै/*मनै$ +^-/-$ +^मन/मन$ +^में/में$ +^रिशता/*रिशता$ +^तोड़ना/तोड़$ +^को/को$ +^बिचार/*बिचार$ +^करछ्य/कर/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^सोचूनै/*सोचूनै$ +^मरेछ्यो/मरेछ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^प्रभु/प्रभु$ +^को/को$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^ऊस/ऊस$ +^स्यून/*स्यून$ +^में/में$ +^दिखाई/दिखा$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^कुंछो/कुं$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^यूसुफ/यूसुफ$ +^!/!$ +^राजा/राजा$ +^दाऊदाका/*दाऊदाका$ +^वंशज/वंशज$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^मरियम/मरियम$ +^स/स/स$ +^अपूनी/अपूनी$ +^घरवाली/घर+वाली$ +^बनून/बना$ +^है/है$ +^जन/जन$ +^डर/डर/डर$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जो/जो$ +^बच्चा/बच्चा$ +^उक/उक/उक$ +^पेट/*पेट$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^का/का$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^एक/एक$ +^च्याला/च्याला$ +^स/स/स$ +^जन्म/जन्म$ +^देली/दी/दी$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^उको/उको$ +^नाम/नाम$ +^यीशु/यीशु$ +^राखैं/राख$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^अपून/अपून$ +^लोगून/लोग$ +^पापून/पाप$ +^भटे/भटे$ +^मुक्ति/*मुक्ति$ +^दिलालो/*दिलालो$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^यशायाह/*यशायाह$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^जो/जो$ +^कईनाको/*कईनाको$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^पुरो/पुरो$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^यशायाह/*यशायाह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इसो/इसो$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^“/“$ +^देखा/देख$ +^,/,$ +^एक/एक$ +^कुँवारी/कुँवारी$ +^कन्या/कन्या$ +^गर्भवती/गर्भवती$ +^होलि/हो$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^एक/एक$ +^च्याला/च्याला$ +^स/स/स$ +^जन्म/जन्म$ +^देली/दी/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^उको/उको$ +^नाम/नाम$ +^इम्मानुएल/इम्मानुएल$ +^राखि/राख$ +^जालो/जा$ +^,/,$ +^”/”$ +^जैको/जैको$ +^मतलब/मतलब$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^हमार/हमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^छै/छ$ +^तब/तब$ +^यूसुफ/यूसुफ$ +^नीन/नीन$ +^भटे/भटे$ +^जागी/जाग$ +^भेरन/भेरन$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^का/का$ +^कईना/कु$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^मरियम/मरियम$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ब्या/ब्या/ब्या$ +^करभरेन/*करभरेन$ +^ऊस/ऊस$ +^अपून/अपून$ +^घर/घर$ +^लियूछो/ली$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^तक/तक$ +^मरियम/मरियम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^च्याला/च्याला$ +^स/स/स$ +^जन्म/जन्म$ +^नै/नै$ +^दीनो/दी$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^तक/तक$ +^यूसुफ/यूसुफ$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मरियम/मरियम$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^शाररीक/शाररीक$ +^सम्बध/सम्बध$ +^नै/नै$ +^राँख्यो/राख$ +^,/,$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^च्योलो/च्योलो$ +^पैद/पैद$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^यूसुफ/यूसुफ$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उको/उको$ +^नाम/नाम$ +^यीशु/यीशु$ +^राँखछ्य/राँख$ +^जब/जब/जब$ +^राजा/राजा$ +^हेरोदेस/हेरोदेस$ +^,/,$ +^यहूदिया/यहूदिया$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^में/में$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^करछ्यो/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^यीशु/यीशु$ +^को/को$ +^जन्म/जन्म$ +^उई/उई/उ+ई$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^बैतलहम/बैतलहम$ +^गौं/गौं$ +^में/में$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^पूरब/पूरब$ +^दिशा/दिशा$ +^भटे/भटे$ +^कई/कई$ +^बुद्धिमान/बुद्धिमान$ +^आदिमी/आदिमी$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^तारान/तारा$ +^को/को$ +^ज्ञान/ज्ञान$ +^राँखनान/राँख$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^पुछून/पुछ$ +^लागनान/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^उ/उ/उ$ +^नान्तिनो/नान्तिनो$ +^काँ/काँ$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^को/को$ +^राजा/राजा$ +^हुन/हो$ +^खिन/खिन/खिन$ +^पैद/पैद$ +^होर्योछ/*होर्योछ$ +^?/?$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^हमूले/हमूले$ +^पूरब/पूरब$ +^दिशा/दिशा$ +^में/में$ +^उको/उको$ +^जन्म/जन्म$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बतून/*बतून$ +^वालो/वालो$ +^तारा/तारा$ +^स/स/स$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^और/और$ +^हम/हम/हम$ +^उकी/उकी$ +^अराधना/अराधना$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आरयाँ/आ$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^राजा/राजा$ +^हेरोदेस/हेरोदेस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^का/का$ +^राजा/राजा$ +^का/का$ +^जन्म/जन्म$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सुणछै/सुण$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^भौत/भौत/भौत$ +^सारा/सारा$ +^लोग/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^घबरा/घबरा$ +^जानान/जा$ +^तब/तब$ +^उले/उले$ +^सब/सब$ +^प्रधान/प्रधान$ +^याजकून/याजक$ +^और/और$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^सिखून/सिख$ +^वाला/वाला$ +^जाम/जाम$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^पूछ्छै/*पूछ्छै$ +^,/,$ +^“/“$ +^कि/कि/कि$ +^मसीह/मसीह$ +^जन्म/जन्म$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^पवित्र/पवित्र$ +^-/-$ +^शास्त्र/शास्त्र$ +^की/की/की$ +^कुंछो/कुं$ +^?/?$ +^मसीह/मसीह$ +^को/को$ +^जन्म/जन्म$ +^काँ/काँ$ +^हुन/हो$ +^चैछो/चा$ +^?/?$ +^”/”$ +^उनूनले/उनूनले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मसीह/मसीह$ +^को/को$ +^जन्म/जन्म$ +^यहूदिया/यहूदिया$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^बैतलहम/बैतलहम$ +^गौं/गौं$ +^में/में$ +^हुन/हो$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^”/”$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^मीका/मीका$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^इसो/इसो$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^यहूदिया/यहूदिया$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^बैतलहम/बैतलहम$ +^गौं/गौं$ +^का/का$ +^लोगो/लोगो$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तरीकाले/तरीका+ले$ +^यहूदा/यहूदा$ +^का/का$ +^अधिकारीन/अधिकारी$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^नानो/नानो$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^;/;$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तैंमें/*तैंमें$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^अधिकारी/अधिकारी$ +^बनभेरन/बन+भेरन$ +^आलो/आ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^मेरि/मेरि$ +^प्रजा/प्रजा$ +^इस्राएल/इस्राएल$ +^देशा/देशा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^देख-भाल/देख-भाल$ +^करोलो/कर$ +^”/”$ +^राजा/राजा$ +^हेरोदेस/हेरोदेस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^पैद/पैद$ +^होईना/हो$ +^का/का$ +^बच्चा/बच्चा$ +^का/का$ +^उमरा/उमरा$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^जाणून/जाण$ +^खिन/खिन/खिन$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बुद्धिमान/बुद्धिमान$ +^आदिमीन/आदिमी$ +^चुपचाप/चुपचाप$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बुलाभेरन/बुला+भेरन$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^तारो/*तारो$ +^कै/कै$ +^बखत/बखत$ +^दिखाई/दिखा$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बुद्धिमान/बुद्धिमान$ +^आदिमीन/आदिमी$ +^यो/यो/यो$ +^कैभैरन/*कैभैरन$ +^बैतलहम/बैतलहम$ +^गौं/गौं$ +^भेजछ्य/भेज$ +^,/,$ +^“/“$ +^जा/जा/जा$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^बच्चा/बच्चा$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^ठीक-ठीक/ठीक-ठीक$ +^पत्तो/पत्त$ +^लगा/लगा/लगा$ +^,/,$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^तुमून/तुमून$ +^उको/उको$ +^पत्तो/पत्त$ +^चल/चल/चल$ +^जालो/जा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुम/तुम$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^मैंस/मैंस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^खबर/खबर$ +^दीया/दी$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^वाँ/वाँ$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^उकी/उकी$ +^अराधना/अराधना$ +^करूँ/कर$ +^”/”$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^राजा/राजा$ +^की/की/की$ +^बात/बात$ +^सुणभरेन/सुण+भेरन$ +^न्हैजानान/न्हैजा$ +^,/,$ +^और/और$ +^बाटा/बाटा$ +^में/में$ +^उई/उई/उ+ई$ +^तारो/*तारो$ +^उनून/उनून/उनून$ +^देखीई/देख$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^उ/उ/उ$ +^तारा/तारा$ +^स/स/स$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^खुश/खुश$ +^हुनान/हो$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^पूरब/पूरब$ +^में/में$ +^देखीई/देख$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^तारो/*तारो$ +^उनार/उनार/उनार$ +^अघिल/अघिल$ +^-/-$ +^अघिल/अघिल$ +^हिटनै/*हिटनै$ +^रूछो/रू$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^रूक/*रूक$ +^जाछो/जा$ +^जा/जा/जा$ +^यीशु/यीशु$ +^छ्यो/छ$ +^उनूनले/उनूनले$ +^उ/उ/उ$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^पुजिभेरन/*पुजिभेरन$ +^नान्तिना/नान्तिना$ +^स/स/स$ +^उकी/उकी$ +^ईजा/ईजा$ +^मरियम/मरियम$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^खुटान/खुटा$ +^में/में$ +^पड़ी/पड़$ +^भरेन/*भरेन$ +^ऊस/ऊस$ +^ढोक/ढोक$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^-/-$ +^अपून/अपून$ +^थैलान/थैला$ +^खोलभेरन/खोल+भेरन$ +^सुनो/सुन$ +^,/,$ +^खुशबुदार/खुशबुदार$ +^धूप/धूप$ +^,/,$ +^और/और$ +^गन्धरस/गन्धरस$ +^भेंट/भेंट$ +^चढ़ाछ/चढ़ा$ +^येका/येका$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^स्यून/*स्यून$ +^में/में$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^भटे/भटे$ +^चेतावनी/चेतावनी$ +^मिलछ्य/मिल$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^राजा/राजा$ +^हेरोदेस/हेरोदेस$ +^पास/पास$ +^वापस/वापस$ +^जन/जन$ +^जाया/जा$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उनूले/उनूले$ +^राजा/राजा$ +^हेरोदेस/हेरोदेस$ +^स/स/स$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^की/की/की$ +^जानकारी/जानकारी$ +^नै/नै$ +^दीनी/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^दुसारा/दुसारा$ +^बाटा/बाटा$ +^भटे/भटे$ +^अपून/अपून$ +^देश/देश$ +^खिन/खिन/खिन$ +^वापस/वापस$ +^न्हैजानान/न्हैजा$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^न्हैजानान/न्हैजा$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^प्रभु/प्रभु$ +^का/का$ +^एक/एक$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^स्यून/*स्यून$ +^में/में$ +^यूसुफ/यूसुफ$ +^स/स/स$ +^दिखाई/दिखा$ +^दीछो/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^कुंछो/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^उठ/उठ/उठ$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^नान्तिना/नान्तिना$ +^स/स/स$ +^और/और$ +^उकी/उकी$ +^ईजा/ईजा$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^मिस्र/मिस्र$ +^देश/देश$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भाग/भाग/भाग$ +^जा/जा/जा$ +^;/;$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^तक/तक$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैथैं/तैं+थैं$ +^नै/नै$ +^कुँ/कुँ/कुँ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^तक/तक$ +^वाँई/वाँ+ई$ +^रये/*रये$ +^;/;$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^राजा/राजा$ +^हेरोदेस/हेरोदेस$ +^जो/जो$ +^यो/यो/यो$ +^नन्तिनास/*नन्तिनास$ +^मारन/मार$ +^खिन/खिन/खिन$ +^खोजून/खोज$ +^मर्योछ/*मर्योछ$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यूसुफ/यूसुफ$ +^रात/रात$ +^मेंई/*मेंई$ +^उठाभेरन/उठ+भेरन$ +^नान्तिना/नान्तिना$ +^स/स/स$ +^और/और$ +^उकी/उकी$ +^ईजा/ईजा$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^मिस्र/मिस्र$ +^देश/देश$ +^खिन/खिन/खिन$ +^न्हैजाछो/न्हैजा$ +^,/,$ +^और/और$ +^राजा/राजा$ +^हेरोदेस/हेरोदेस$ +^का/का$ +^मरून/मर$ +^तक/तक$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^मिस्र/मिस्र$ +^में/में$ +^रूनान/रू$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^कि/कि/कि$ +^प्रभु/प्रभु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जो/जो$ +^बात/बात$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^होशे/होशे$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^कईना/कु$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^पुरो/पुरो$ +^हो/हो$ +^“/“$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^अपून/अपून$ +^च्याला/च्याला$ +^स/स/स$ +^मिस्र/मिस्र$ +^देश/देश$ +^भटे/भटे$ +^बुलाछ/बुला$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^राजा/राजा$ +^हेरोदेस/हेरोदेस$ +^स/स/स$ +^मालूम/मालूम$ +^चलछ्य/चल$ +^कि/कि/कि$ +^बुद्धिमान/बुद्धिमान$ +^आदिमीन/आदिमी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ध्वाका/ध्वाका$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^ऊस/ऊस$ +^भौत/भौत/भौत$ +^रीस/रीस$ +^आछ/आ$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^उले/उले$ +^बुद्धिमान/बुद्धिमान$ +^आदिमीन/आदिमी$ +^का/का$ +^बाताईना/*बाताईना$ +^का/का$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^बैतलहम/बैतलहम$ +^गौं/गौं$ +^,/,$ +^में/में$ +^अपून/अपून$ +^सिपाई/सिपाई$ +^भेजिभेरन/भेज+भेरन$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^आश-पासा/आश-पासा$ +^का/का$ +^जागान/जागा$ +^का/का$ +^सब/सब$ +^च्याला/च्याला$ +^जो/जो$ +^द्वी/द्वी$ +^साल/साल$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^है/है$ +^नान/नान/नान/नान$ +^उमर/उमर$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सबून/सबून$ +^मरवा/मरवा/मरवा$ +^दीछ/दी$ +^यो/यो/यो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^पवित्र/पवित्र$ +^-/-$ +^शास्त्र/शास्त्र$ +^में/में$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^यिर्मयाह/यिर्मयाह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कईना/कु$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^पुरो/पुरो$ +^हो/हो$ +^:/:$ +^“/“$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^रामाह/रामाह$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^कैकी/कै+की$ +^डण्यून/डण्यून$ +^की/की/की$ +^आवाज/आवाज$ +^सुणछ्य/सुण$ +^,/,$ +^राहेल/राहेल$ +^अपून/अपून$ +^ननतिनान/*ननतिनान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^डण्यून/डण्यून$ +^मरेछी/मरेछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^शान्त/शान्त$ +^नी/नी$ +^हुन/हो$ +^चाछी/चा$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^मर/मर/मर$ +^गैछ्या/गै/गै$ +^”/”$ +^राजा/राजा$ +^हेरोदेस/हेरोदेस$ +^का/का$ +^मरना/मरन$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^यूसुफ/यूसुफ$ +^,/,$ +^मरियम/मरियम$ +^और/और$ +^बालक/बालक$ +^यीशु/यीशु$ +^ऐल/ऐल$ +^तक/तक$ +^मिस्र/मिस्र$ +^मेंई/*मेंई$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^वाँ/वाँ$ +^प्रभु/प्रभु$ +^को/को$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^को/को$ +^यूसुफ/यूसुफ$ +^स/स/स$ +^स्यून/*स्यून$ +^में/में$ +^दिखाई/दिखा$ +^दीछो/दी$ +^और/और$ +^कुंछो/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^उठ/उठ/उठ$ +^,/,$ +^नन्तिनास/*नन्तिनास$ +^और/और$ +^उकी/उकी$ +^ईजा/ईजा$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^इस्राएल/इस्राएल$ +^देश/देश$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जा/जा/जा$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^राजा/राजा$ +^हेरोदेस/हेरोदेस$ +^मर/मर/मर$ +^ग्योछ/ग्य$ +^जो/जो$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^मारून/मार$ +^चाँछ्यो/चाँ$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यूसुफ/यूसुफ$ +^उठछो/उठ$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^और/और$ +^उकी/उकी$ +^ईजा/ईजा$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^मिस्र/मिस्र$ +^भटे/भटे$ +^इस्राएल/इस्राएल$ +^देश/देश$ +^खिन/खिन/खिन$ +^वापस/वापस$ +^आ/आ/आ$ +^जाछो/जा$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^यूसुफ/यूसुफ$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^सुणछ्य/सुण$ +^कि/कि/कि$ +^अरखिलाऊस/अरखिलाऊस$ +^जो/जो$ +^अपून/अपून$ +^बबा/बबा$ +^राजा/राजा$ +^हेरोदेस/हेरोदेस$ +^का/का$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^यहूदिया/यहूदिया$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^में/में$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^करून/कर$ +^मर्योछ/*मर्योछ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उ/उ/उ$ +^वाँ/वाँ$ +^जान/जा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^डर/डर/डर$ +^जाछो/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^स्यून/*स्यून$ +^में/में$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^भटे/भटे$ +^चेतावनी/चेतावनी$ +^पाभेरन/पा+भेरन$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जाछो/जा$ +^और/और$ +^नासरत/नासरत$ +^गौं/गौं$ +^में/में$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^रून/रू$ +^लागछ्य/लाग$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^उ/उ/उ$ +^बात/बात$ +^पुरी/पुरी$ +^हो/हो$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवालान/*दिनवालान$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^कईना/कु$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^“/“$ +^उ/उ/उ$ +^नासरत/नासरत$ +^गौं/गौं$ +^को/को$ +^कहलाई/कहला/कहला$ +^जालो/जा$ +^”/”$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^दिनून/दिन$ +^में/में$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^दिनवालो/*दिनवालो$ +^यहूना/यहूना$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^पानि/पानि$ +^की/की/की$ +^एक/एक$ +^रसम/रसम$ +^करछ्यो/कर$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^कुंनान/कुं$ +^जो/जो$ +^यहूदिया/यहूदिया$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^बिरान/बिरान$ +^जागा/जागा$ +^में/में$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^यो/यो/यो$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करून/कर$ +^लागछो/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^अपून/अपून$ +^पापून/पाप$ +^खिन/खिन/खिन$ +^पश्चताप/*पश्चताप$ +^करा/करा/करा/कर$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^को/को$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^नजिक/नजिक$ +^आग्योछ/आ$ +^”/”$ +^योई/योई$ +^छै/छ$ +^जैका/जैका$ +^बारिमें/बारिमें$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^यशायाह/*यशायाह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कईना/कु$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^“/“$ +^उ/उ/उ$ +^बिरान/बिरान$ +^जागान/जागा$ +^में/में$ +^रौलो/रू$ +^और/और$ +^लोगून/लोग$ +^धध्या/*धध्या$ +^-/-$ +^धध्याभेरन/*धध्याभेरन$ +^यो/यो/यो$ +^बतालो/बता$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^प्रभु/प्रभु$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^ऊँन/आ/ऊँन/ऊँन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तुम/तुम$ +^तैयार/तैयार$ +^हो/हो$ +^ज्या/ज्या/ज्या$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बाँटान/*बाँटान$ +^ठीक/ठीक$ +^करून/कर$ +^जैमें/जैस+में$ +^भटे/भटे$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^उ/उ/उ$ +^ऊँनवालो/आ+वालो/ऊँनवालो$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^यहूना/यहूना$ +^ऊँट/ऊँट$ +^का/का$ +^बालून/बाल$ +^का/का$ +^बनाईना/बनाईना$ +^का/का$ +^साधारण/साधारण$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^पैन/पैन/पैन$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^अपून/अपून$ +^कमर/कमर$ +^में/में$ +^चमड़ाक/*चमड़ाक$ +^पट्टा/पट्टा$ +^बादछ्यो/बाद$ +^,/,$ +^और/और$ +^मौ/मौ$ +^और/और$ +^पिटींग/पिटींग$ +^खाँछ्यो/*खाँछ्यो$ +^तब/तब$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^और/और$ +^सारा/सारा$ +^यहूदिया/यहूदिया$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^,/,$ +^और/और$ +^यरदन/यरदन$ +^नदी/नदी$ +^का/का$ +^आश-पासा/आश-पासा$ +^का/का$ +^रूनवाला/*रूनवाला$ +^लोग/लोग$ +^निकल/निकल/निकल$ +^भेरन/भेरन$ +^यहूना/यहूना$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^उनान/*उनान$ +^और/और$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^मानभेरन/मान+भेरन$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^पापी/पापी$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^यहूना/यहूना$ +^का/का$ +^हात/हात$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यरदन/यरदन$ +^नदी/नदी$ +^में/में$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^लीछ/ली$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^उले/उले$ +^भौत/भौत/भौत$ +^फरीसीन/फरीसी$ +^और/और$ +^सदूकी/*सदूकी$ +^लोगून/लोग$ +^अपून/अपून$ +^पास/पास$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^लीन/ली$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^उले/उले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^स्याँपा/*स्याँपा$ +^का/का$ +^जैसा/*जैसा$ +^जहरीला/*जहरीला$ +^लोगो/लोगो$ +^,/,$ +^तुमून/तुमून$ +^कैले/कैले$ +^बता/बता/बता$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^उनवाला/*उनवाला$ +^कोप/कोप$ +^है/है$ +^भागा/भागा$ +^?/?$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^भल/भल$ +^काम/काम$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^सबूत/सबूत$ +^दी/दी/दी$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुमून/तुमून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^पापून/पाप$ +^है/है$ +^पश्चताप/*पश्चताप$ +^कर/कर/कर$ +^ली/ली/ली$ +^है/है$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^-/-$ +^अपून/अपून$ +^मन/मन$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^जन/जन$ +^सोचा/*सोचा$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^अब्रहाम/*अब्रहाम$ +^का/का$ +^वंश/*वंश$ +^का/का$ +^छा/छ$ +^;/;$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^बच/बच/बच$ +^ज्यूला/*ज्यूला$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कुंछू/*कुंछू$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^इन/इन$ +^ढ़ुगान/ढ़ुगा$ +^भटे/भटे$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^खिन/खिन/खिन$ +^सन्तान/सन्तान$ +^पैद/पैद$ +^कर/कर/कर$ +^सकछो/सक$ +^अब/अब$ +^इसी/इसी$ +^बात/बात$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^हरेक/हरेक$ +^स/स/स$ +^जो/जो$ +^अपून/अपून$ +^पापून/पाप$ +^है/है$ +^पश्चताप/*पश्चताप$ +^नै/नै$ +^करून/कर$ +^चानो/*चानो$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^सजा/सजा$ +^दीन/दीन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बिलकुल/बिलकुल$ +^तैयार/तैयार$ +^छै/छ$ +^ठीक/ठीक$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^बनकाटो/बनकाटो$ +^रूखून/रूख$ +^का/का$ +^जाड़ा/जाड़/जाड़ा$ +^में/में$ +^राखिना/राख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^येका/येका$ +^कारण/कारण$ +^जो/जो$ +^-/-$ +^जो/जो$ +^रूख/रूख$ +^निको/निको$ +^फल/फल$ +^नै/नै$ +^ल्यून/*ल्यून$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^काटि/*काटि$ +^जालो/जा$ +^और/और$ +^आग/आग$ +^में/में$ +^डाली/डाल$ +^जालो/जा$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^त/त/त$ +^तुमून/तुमून$ +^पानि/पानि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पापून/पाप$ +^को/को$ +^पश्चताप/*पश्चताप$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^दी/दी/दी$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^म्यारा/म्यारा$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^उनवालो/आ+वालो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^है/है$ +^महान/महान$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^इसो/इसो$ +^लाकारी/लाकारी$ +^को/को$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नाहातिनू/ना+हातिनू$ +^कि/कि/कि$ +^उको/उको$ +^सेवक/सेवक$ +^बनभेरन/बन+भेरन$ +^उको/उको$ +^जूताका/*जूताका$ +^खोलि/खोल$ +^सकू/*सकू$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^त/त/त$ +^तुमून/तुमून$ +^पानि/पानि$ +^को/को$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उ/उ/उ$ +^तुमून/तुमून$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^और/और$ +^आगा/*आगा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^द्यालो/द्याल$ +^उले/उले$ +^अपून/अपून$ +^हातून/हात$ +^में/में$ +^सूप्पो/सूप्पो/सूप्पो$ +^ल्हीछ/*ल्हीछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^अपूनी/अपूनी$ +^खेती/खेती$ +^की/की/की$ +^फसल/फसल$ +^स/स/स$ +^निकीकैं/निकीकैं$ +^साफ/साफ$ +^करोलो/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^ग्यूँका/*ग्यूँका$ +^दानान/दाना$ +^अपून/अपून$ +^भखार/भखार$ +^में/में$ +^जाम/जाम$ +^करोलो/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^भूसा/*भूसा$ +^स/स/स$ +^उ/उ/उ$ +^आग/आग$ +^में/में$ +^जालो/जा$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^कभे/कभे$ +^नै/नै$ +^बुझनी/*बुझनी$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^यीशु/यीशु$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^भटे/भटे$ +^यरदन/यरदन$ +^नदी/नदी$ +^का/का$ +^किनार/किनार$ +^यहूना/यहूना$ +^पास/पास$ +^उथैं/उथैं$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^लीन/ली$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आछ/आ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यहूना/यहूना$ +^यो/यो/यो$ +^कैभेरन/कु+भेरन$ +^मना/मना/मना/मना$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^“/“$ +^कि/कि/कि$ +^मैंस/मैंस$ +^त/त/त$ +^तेरा/तेरा$ +^हात/हात$ +^भटे/भटे$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^लीना/ली$ +^की/की/की$ +^जरूरत/जरूरत$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^तैं/तैं/तैं$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पास/पास$ +^आ/आ/आ$ +^रैछै/रै$ +^?/?$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^अब/अब$ +^इसो/इसो$ +^हुन/हो$ +^दे/दी$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^हमून/हमून$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^मरजी/मरजी/मरजी$ +^स/स/स$ +^पुरो/पुरो$ +^करून/कर$ +^ठीक/ठीक$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यहूना/यहूना$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^की/की/की$ +^बात/बात$ +^मान/मान/मान$ +^लीछ/ली$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^पानि/पानि$ +^भटे/भटे$ +^भ्यार/भ्यार$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^देखा/देख$ +^उ/उ/उ$ +^खिन/खिन/खिन$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^खुलि/खुलि$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^यहूना/यहूना$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उक/उक/उक$ +^मलि/मलि$ +^में/में$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^का/का$ +^आत्मा/आत्मा$ +^स/स/स$ +^कबूतर/कबूतर$ +^का/का$ +^रूप/रूप$ +^में/में$ +^उतरून/*उतरून$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^और/और$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^भटे/भटे$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^म्येरो/म्येरो$ +^लाड़िल/लाड़िल$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^मैं/मैं/मैं$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछूँ/कर$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^भटे/भटे$ +^भौत/भौत/भौत$ +^खुश/खुश$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^”/”$ +^येका/येका$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^,/,$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^बिरान/बिरान$ +^जागा/जागा$ +^में/में$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^लिग्योछ/लि$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^शैतान/शैतान$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^ऊस/ऊस$ +^परखी/परखी$ +^जौ/जा$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^चालीस/चालीस$ +^दिन/दी/दिन$ +^और/और$ +^चालीस/चालीस$ +^रात/रात$ +^के/के$ +^नै/नै$ +^खायो/खा$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^ऊस/ऊस$ +^भुख/भुख$ +^लागछ्य/लाग$ +^तब/तब$ +^शैतान/शैतान$ +^परीक्षा/परीक्षा$ +^लीन/ली$ +^खिन/खिन/खिन$ +^वाँ/वाँ$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^उथैं/उथैं$ +^कुन/कु$ +^लागछ्य/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^अगर/अगर$ +^तैं/तैं/तैं$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^इन/इन$ +^ढ़ुगान/ढ़ुगा$ +^रोटा/रोटा$ +^बनना/बन$ +^को/को$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^साबित/साबित$ +^कर/कर/कर$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^उनून/उनून/उनून$ +^खा/खा/खा$ +^सको/*सको$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^पवित्र/पवित्र$ +^-/-$ +^शास्त्र/शास्त्र$ +^में/में$ +^की/की/की$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^आदिमी/आदिमी$ +^केवल/केवल$ +^रोटान/रोटा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हरेक/हरेक$ +^उ/उ/उ$ +^बचन/बचन$ +^स/स/स$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^कुंछो/कुं$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^ज्यून/ज्यून$ +^रौलो/रू$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^शैतान/शैतान$ +^,/,$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^पवित्र/पवित्र$ +^नगर/नगर$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^में/में$ +^ली/ली/ली$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^का/का$ +^टुक्का/टुक्का$ +^में/में$ +^ठाड़/ठाड़$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^अगर/अगर$ +^तैं/तैं/तैं$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^याँ/याँ$ +^भटे/भटे$ +^तलि/तलि$ +^फटंग/फटंग$ +^हाण/हाण/हाण$ +^भेरन/भेरन$ +^साबित/साबित$ +^कर/कर/कर$ +^;/;$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^पवित्र/पवित्र$ +^-/-$ +^शास्त्र/शास्त्र$ +^में/में$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^तेरा/तेरा$ +^बारिमें/बारिमें$ +^अपून/अपून$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^स्वर्गदूतून/स्वर्गदूत$ +^हुकुम/हुकुम$ +^द्योलो/द्याल$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^तैंस/तैंस$ +^हातो-हात/हातो-हात$ +^उठा/उठा/उठा$ +^ल्याला/ल्या$ +^और/और$ +^इसो/इसो$ +^होलो/हो$ +^त्यारा/त्यारा$ +^खुटान/खुटा$ +^में/में$ +^ढ़ुगान/ढ़ुगा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ठैस/*ठैस$ +^नै/नै$ +^लागो/*लागो$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^शैतन/*शैतन$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पवित्र/पवित्र$ +^-/-$ +^शास्त्र/शास्त्र$ +^में/में$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^प्रभु/प्रभु$ +^अपून/अपून$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^परीक्षा/परीक्षा$ +^जन/जन$ +^करे/कर$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^शैतान/शैतान$ +^ऊस/ऊस$ +^एक/एक$ +^भौत/भौत/भौत$ +^ऊच्चा/ऊच्चा$ +^डाँण/डाँण$ +^में/में$ +^लिजाछो/*लिजाछो$ +^और/और$ +^सारा/सारा$ +^संसारा/संसारा$ +^को/को$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^और/और$ +^उकी/उकी$ +^धन/धन$ +^-/-$ +^दौलत/दौलत$ +^दिखाभेरन/दिखा+भेरन$ +^,/,$ +^उथैं/उथैं$ +^कुन/कु$ +^लागछ्य/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^अगर/अगर$ +^तैं/तैं/तैं$ +^झुकभेरन/झुक+भेरन$ +^म्येरो/म्येरो$ +^आदर/आदर$ +^और/और$ +^मेरि/मेरि$ +^भक्ति/भक्ति$ +^करले/कर$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^तैंस/तैंस$ +^दीयूलो/*दीयूलो$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^शैतान/शैतान$ +^मैं/मैं/मैं$ +^है/है$ +^दूर/दूर$ +^हो/हो$ +^जा/जा/जा$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^पवित्र/पवित्र$ +^-/-$ +^शास्त्र/शास्त्र$ +^में/में$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^तैं/तैं/तैं$ +^केवल/केवल$ +^अपून/अपून$ +^प्रभु/प्रभु$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^झुकभेरन/झुक+भेरन$ +^आदर/आदर$ +^कर/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^केवल/केवल$ +^उकी/उकी$ +^भक्ति/भक्ति$ +^कर/कर/कर$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^शैतान/शैतान$ +^ऊस/ऊस$ +^छोड़भेरन/छोड़+भेरन$ +^न्हैग्यो/न्है/न्हैजा$ +^,/,$ +^और/और$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^उकी/उकी$ +^देख-भाल/देख-भाल$ +^करून/कर$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^यो/यो/यो$ +^मालूम/मालूम$ +^चलछै/चल$ +^कि/कि/कि$ +^यहूना/यहूना$ +^स/स/स$ +^पकड़/पकड़/पकड़$ +^भेरन/भेरन$ +^जेल/जेल$ +^में/में$ +^बन्द/बन्द$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उ/उ/उ$ +^यहूदिया/यहूदिया$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^स/स/स$ +^छोड़भेरन/छोड़+भेरन$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^नासरत/नासरत$ +^गौं/गौं$ +^में/में$ +^वापस/वापस$ +^आग्यो/आ$ +^और/और$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^नासरत/नासरत$ +^गौं/गौं$ +^छोड़ी/छोड़$ +^भरेन/*भरेन$ +^कफरनहूम/कफरनहूम$ +^गौं/गौं$ +^में/में$ +^रून/रू$ +^लागछो/लाग$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^गलील/गलील$ +^झीला/झीला$ +^का/का$ +^किनार/किनार$ +^जबूलून/जबूलून$ +^और/और$ +^नप्ताली/नप्ताली$ +^का/का$ +^इलाका/इलाका$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^ताकि/ताकि$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^यशायाह/*यशायाह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कईना/कु$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^पुरो/पुरो$ +^हो/हो$ +^:/:$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^लोग/लोग$ +^जो/जो$ +^जबूलून/जबूलून$ +^और/और$ +^नप्ताली/नप्ताली$ +^गोत्र/गोत्र$ +^का/का$ +^अधिकार/अधिकार$ +^वाला/वाला$ +^इलाका/इलाका$ +^में/में$ +^रूछा/रू$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^बाटा/बाटा$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^की/की/की$ +^झील/झील$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^और/और$ +^यरदन/यरदन$ +^नदी/नदी$ +^का/का$ +^पूरबा/*पूरबा$ +^का/का$ +^इलाका/इलाका$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^जाणै/जाण$ +^बिना/बिना$ +^अन्यारा/अन्यारा$ +^में/में$ +^रून/रू$ +^वाला/वाला$ +^लोगून/लोग$ +^एक/एक$ +^तेज/तेज$ +^उज्यालो/उज्यालो$ +^देखाला/देख$ +^यो/यो/यो$ +^उज्यालो/उज्यालो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^मुक्ति/*मुक्ति$ +^का/का$ +^मार्ग/मार्ग$ +^दिखालो/दिखा$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^जाणै/जाण$ +^बिना/बिना$ +^जीवन/जीवन$ +^बितूनान/*बितूनान$ +^और/और$ +^अनन्तकाल/अनन्तकाल$ +^का/का$ +^मौता/मौत$ +^का/का$ +^बाटा/बाटा$ +^में/में$ +^छन/छ$ +^”/”$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^भटे/भटे$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करून/कर$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^कुन/कु$ +^शुरू/शुरू$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^“/“$ +^अपून/अपून$ +^पापून/पाप$ +^खिन/खिन/खिन$ +^पश्चताप/*पश्चताप$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^नजिक/नजिक$ +^आग्योछ/आ$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^झील/झील$ +^का/का$ +^किनार/किनार$ +^में/में$ +^हिटून/हिट$ +^-/-$ +^हिटून/हिट$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^द्वी/द्वी$ +^भाईन/भाई$ +^झील/झील$ +^में/में$ +^जाल/जाल$ +^डाली/डाल$ +^भेरन/भेरन$ +^माछा/माछा$ +^पकड़ून/*पकड़ून$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^द्वीवै/द्वीवै$ +^मछुवारा/मछुवार$ +^छ्या/छ$ +^;/;$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^एक/एक$ +^को/को$ +^नाम/नाम$ +^शमौन/शमौन$ +^जो/जो$ +^पतरस/पतरस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कहलाईछो/*कहलाईछो$ +^,/,$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^नान/नान/नान/नान$ +^भाई/भाई$ +^को/को$ +^नाम/नाम$ +^अन्द्रियास/अन्द्रियास$ +^छ्यो/छ$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^बुलाभेरन/बुला+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^म्यार/म्यार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^आ/आ/आ$ +^,/,$ +^जस/जस$ +^तुम/तुम$ +^माछान/माछा$ +^पकड़/पकड़/पकड़$ +^छा/छ$ +^;/;$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^लोगून/लोग$ +^अपूनो/अपूनो$ +^शिष्य/शिष्य$ +^बनूनो/*बनूनो$ +^सिखूलो/सिखू$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उनूले/उनूले$ +^तुरन्त/तुरन्त$ +^अपूनो/अपूनो$ +^माछा/माछा$ +^पकड़ना/पकड़$ +^को/को$ +^काम/काम$ +^बन्द/बन्द$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्य/शिष्य$ +^बन/बन/बन$ +^ग्या/ग्य$ +^वाँ/वाँ$ +^भटे/भटे$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^अघिल/अघिल$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^,/,$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^और/और$ +^द्वी/द्वी$ +^भाईन/भाई$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^जब्दी/जब्दी$ +^का/का$ +^च्याला/च्याला$ +^छ्या/छ$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^को/को$ +^नाम/नाम$ +^याकूब/याकूब$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^नान/नान/नान/नान$ +^भाई/भाई$ +^को/को$ +^नाम/नाम$ +^यहूना/यहूना$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अपून/अपून$ +^बबा/बबा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^नाव/नाव$ +^में/में$ +^अपूनी/अपूनी$ +^जालून/जाल$ +^ठीक/ठीक$ +^करून/कर$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^उनूनले/उनूनले$ +^बुलाछ/बुला$ +^और/और$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^म्यार/म्यार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^आ/आ/आ$ +^और/और$ +^म्यारा/म्यारा$ +^शिष्य/शिष्य$ +^बना/बना/बना/बन$ +^”/”$ +^उनूनले/उनूनले$ +^तुरन्त/तुरन्त$ +^अपून/अपून$ +^बबा/बबा$ +^स/स/स$ +^और/और$ +^नाव/नाव$ +^छोड़िभेरन/छोड़ि+भेरन$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्य/शिष्य$ +^बन/बन/बन$ +^ग्या/ग्य$ +^यीशु/यीशु$ +^सारा/सारा$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^में/में$ +^घुमनै/घुम$ +^,/,$ +^उनार/उनार/उनार$ +^यहूदी/यहूदी$ +^सभाघर/सभाघर$ +^में/में$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^दीछो/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^हर/हर$ +^प्रकार/प्रकार/प्रकार$ +^का/का$ +^बिमारीन/बिमारी$ +^और/और$ +^कमजोरीन/कमजोरी$ +^दूर/दूर$ +^करनै/कर$ +^रूछ्यो/रू$ +^और/और$ +^सारा/सारा$ +^सीरिया/सीरिया$ +^देश/देश$ +^में/में$ +^उको/उको$ +^नाम/नाम$ +^फैल/फैल$ +^ग्यो/ग्य$ +^;/;$ +^और/और$ +^लोग/लोग$ +^सब/सब$ +^बिमारीन/बिमारी$ +^जो/जो$ +^हरैक/*हरैक$ +^प्रकारे/प्रकार$ +^की/की/की$ +^बिमारीन/बिमारी$ +^में/में$ +^दुखून/दुख$ +^में/में$ +^पड़ीना/पड़ीना$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^भूत/भूत$ +^लागीनाका/लाग$ +^और/और$ +^मीर्गी/*मीर्गी$ +^रोगीन/रोगी$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^ल्यान/*ल्यान$ +^,/,$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^सबून/सबून$ +^चंगो/चंगो$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^और/और$ +^दिकापुलिस/दिकापुलिस$ +^,/,$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^,/,$ +^यहूदिया/यहूदिया$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^,/,$ +^यरदन/यरदन$ +^नदी/नदी$ +^का/का$ +^पार/पार$ +^भटे/भटे$ +^भीड़/भीड़$ +^की/की/की$ +^भीड़/भीड़$ +^उक/उक/उक$ +^पछिल/पछिल$ +^हो/हो$ +^जाछी/जा$ +^यीशु/यीशु$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^भीड़/भीड़$ +^स/स/स$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^एक/एक$ +^ऊच्चा/ऊच्चा$ +^डाणा/डाणा$ +^में/में$ +^न्हैग्यो/न्है/न्हैजा$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनून/उनून/उनून$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^दीन/दीन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बैठग्यो/बैठ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्य/शिष्य$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^आयान/आ$ +^और/और$ +^तब/तब$ +^उ/उ/उ$ +^यो/यो/यो$ +^भेरन/भेरन$ +^उनून/उनून/उनून$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^दी/दी/दी$ +^लागछ्य/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^धन्य/धन्य$ +^छन/छ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^मन/मन$ +^का/का$ +^दीन/दीन$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^उनून/उनून/उनून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^छै/छ$ +^धन/धन$ +^छन/छ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^शोक/*शोक$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उनून/उनून/उनून$ +^तसली/तसली$ +^द्योलो/द्याल$ +^धन्य/धन्य$ +^छन/छ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^नम्र/नम्र$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^धरतीका/*धरतीका$ +^अधिकारी/अधिकारी$ +^होला/हो$ +^धन्य/धन्य$ +^छन/छ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^धार्मिकता/धार्मिकता$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^जीना/जीना$ +^की/की/की$ +^सच्ची/सच्ची$ +^इच्छा/इच्छा$ +^राखनान/राख$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उनून/उनून/उनून$ +^तृप्त/तृप्त$ +^कराला/करा$ +^धन्य/धन्य$ +^छन/छ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^दया/दया$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^दयालु/दयालु$ +^होलो/हो$ +^धन्य/धन्य$ +^छन/छ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^,/,$ +^जिनारा/जिनारा$ +^मन/मन$ +^शुद्ध/शुद्ध$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^देखाला/देख$ +^धन्य/धन्य$ +^छन/छ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^मेल/मेल/मेल$ +^-/-$ +^मिलाप/*मिलाप$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सन्तान/सन्तान$ +^कहलाई/कहला/कहला$ +^जाला/जा$ +^धन्य/धन्य$ +^छन/छ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^धार्मिकता/धार्मिकता$ +^की/की/की$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^जीना/जीना$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^सताई/सताई/सता$ +^जानान/जा$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^उनोरो/उनोरो$ +^छै/छ$ +^धन्य/धन्य$ +^छा/छ$ +^तुम/तुम$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^लोग/लोग$ +^म्यारा/म्यारा$ +^कारण/कारण$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^निन्दा/निन्दा$ +^कराला/करा$ +^और/और$ +^सताला/सता$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तुम/तुम$ +^म्यारा/म्यारा$ +^शिष्य/शिष्य$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^झूठ/झूठ$ +^बोलभेरन/बोल+भेरन$ +^तुमार/तुमार$ +^खिलाफ/खिलाफ$ +^में/में$ +^सब/सब$ +^प्रकार/प्रकार/प्रकार$ +^का/का$ +^गलत/गलत$ +^आरोप/आरोप$ +^लगूनान/लगू$ +^तब/तब$ +^तुम/तुम$ +^खुशी/खुशी$ +^मनाया/मना$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^भौत/भौत/भौत$ +^ठूलो/ठूलो$ +^ईनाम/ईनाम$ +^राखिना/राख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उनूनले/उनूनले$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवालान/*दिनवालान$ +^भौत/भौत/भौत$ +^बखत/बखत$ +^पैलि/पैलि$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^सता/सता/सता$ +^छै/छ$ +^तुम/तुम$ +^यो/यो/यो$ +^संसार/संसार$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^नून/नून$ +^का/का$ +^जसा/*जसा$ +^छा/छ$ +^;/;$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अगर/अगर$ +^नूनो/नूनो$ +^नमकीनपन/नमकीनपन$ +^खतम/*खतम$ +^हैज्यो/हो+जा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^ऊस/ऊस$ +^दुबार/दुबार$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^नमकीन/नमकीन$ +^करि/कर$ +^जालो/जा$ +^?/?$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^उक/उक/उक$ +^के/के$ +^कामो/कामो$ +^को/को$ +^नै/नै$ +^रूनो/*रूनो$ +^,/,$ +^केवल/केवल$ +^भ्यार/भ्यार$ +^खिती/खिती$ +^जाछो/जा$ +^और/और$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^खुटान/खुटा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कुचली/कुचल/कुचल$ +^जाछो/जा$ +^तुम/तुम$ +^यो/यो/यो$ +^संसार/संसार$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^रोशनी/रोशनी$ +^जसा/*जसा$ +^छा/छ$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^गौं/गौं$ +^ऊँचा/ऊँचा$ +^डाँणा/डाँण$ +^में/में$ +^बसिना/बसिना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^लुक/लुक$ +^नै/नै$ +^सकूनो/सक$ +^और/और$ +^लोग/लोग$ +^दीया/दी$ +^जलाभेरन/जला+भेरन$ +^भांणाका/भांणाक$ +^तलि/तलि$ +^नै/नै$ +^ढकना/ढक$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^ऊँचा/ऊँचा$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^राखनान/राख$ +^कि/कि/कि$ +^उले/उले$ +^सब/सब$ +^घरा/घरा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^उज्यालो/उज्यालो$ +^मिलो/मिल$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^तुमार/तुमार$ +^उज्यालो/उज्यालो$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^चमको/*चमको$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^तुमार/तुमार$ +^भल/भल$ +^कामून/काम$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^तुमार/तुमार$ +^बबा/बबा$ +^जो/जो$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उकी/उकी$ +^तारीफ/तारीफ$ +^करून/कर$ +^यो/यो/यो$ +^नै/नै$ +^समझा/समझा/समझा$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^या/या/या$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवालान/*दिनवालान$ +^की/की/की$ +^लेख/*लेख$ +^हटून/हटा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^नै/नै$ +^आरयूँ/आ$ +^,/,$ +^मगर/*मगर$ +^पुरो/पुरो$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आरयूँ/आ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जब/जब/जब$ +^तक/तक$ +^आकाश/आकाश$ +^और/और$ +^धरती/धरती$ +^टल/टल$ +^नी/नी$ +^जालो/जा$ +^,/,$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^नियमून/नियम$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^याँ/याँ$ +^तक/तक$ +^कि/कि/कि$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^नानि/नानि/नानि$ +^बात/बात$ +^को/को$ +^असर/असर/असर$ +^तब/तब$ +^तलक/तलक$ +^रौलो/रू$ +^जब/जब/जब$ +^तलक/तलक$ +^उको/उको$ +^मक्शद/मक्शद/मक्शद$ +^पुरो/पुरो$ +^नी/नी$ +^हो/हो$ +^जालो/जा$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इन/इन$ +^नान/नान/नान/नान$ +^है/है$ +^नान/नान/नान/नान$ +^हुकुम/हुकुम$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^कोई/कोई$ +^एक/एक$ +^स/स/स$ +^तोड़ोलो/*तोड़ोलो$ +^,/,$ +^और/और$ +^ऊसो/ऊसो$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सिखालो/सिखा$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^में/में$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^नानो/नानो$ +^समझी/समझ$ +^जालो/जा$ +^;/;$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^हुकमून/हुकम$ +^पालन/पालन$ +^करोलो/कर$ +^और/और$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सिखालो/सिखा$ +^उ/उ/उ$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^में/में$ +^महान/महान$ +^होलो/हो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^तुम/तुम$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^सिखून/सिख$ +^वालान/वालान$ +^और/और$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^हुकमून/हुकम$ +^है/है$ +^बढ़भेरन/बढ़+भेरन$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^हुकमून/हुकम$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^करला/कर$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^तुम/तुम$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^में/में$ +^प्रवेश/प्रवेश/प्रवेश$ +^कर/कर/कर$ +^पाला/पा$ +^तुम/तुम$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^स/स/स$ +^जाणछा/जाण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^में/में$ +^हमार/हमार$ +^पूर्वजून/पूर्वज$ +^बताईन/*बताईन$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^हत्या/हत्या$ +^जन/जन$ +^कर्या/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^हत्या/हत्या$ +^करोलो/कर$ +^यो/यो/यो$ +^उ/उ/उ$ +^सजा/सजा$ +^को/को$ +^हकदार/हकदार$ +^होलो/हो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^अपून/अपून$ +^भाई/भाई$ +^खिन/खिन/खिन$ +^रीस/रीस$ +^करोलो/कर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^यहूदी/यहूदी$ +^सभा/सभा$ +^में/में$ +^सजा/सजा$ +^को/को$ +^हकदार/हकदार$ +^होलो/हो$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^अपून/अपून$ +^भाई/भाई$ +^थैं/थैं$ +^निकम्मा/*निकम्मा$ +^कौलो/कुं$ +^उ/उ/उ$ +^यहूदी/यहूदी$ +^महासभा/महासभा$ +^में/में$ +^सजा/सजा$ +^को/को$ +^हकदार/हकदार$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^कौलो/कुं$ +^हे/हे$ +^मूर्ख/मूर्ख/मूर्ख/मूर्ख$ +^उ/उ/उ$ +^नरक/नरक$ +^की/की/की$ +^आग/आग$ +^में/में$ +^सजा/सजा$ +^पालो/पा$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^अगर/अगर$ +^तैं/तैं/तैं$ +^अपूनी/अपूनी$ +^भेंट/भेंट$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^वेदी/*वेदी$ +^में/में$ +^चढ़ून/चढ़$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ल्यूछै/*ल्यूछै$ +^,/,$ +^वाँ/वाँ$ +^तैं/तैं/तैं$ +^याद/याद$ +^कर/कर/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^म्यारा/म्यारा$ +^भाई/भाई$ +^का/का$ +^मन/मन$ +^में/में$ +^म्यारा/म्यारा$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^के/के$ +^विरोध/विरोध$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^अपूनी/अपूनी$ +^भेंट/भेंट$ +^वेदी/*वेदी$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^छोड/*छोड$ +^दे/दी$ +^,/,$ +^पैलि/पैलि$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^अपून/अपून$ +^भाई/भाई$ +^थैं/थैं$ +^मेल/मेल/मेल$ +^कर/कर/कर$ +^और/और$ +^तब/तब$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^अपूनी/अपूनी$ +^भेंट/भेंट$ +^चढ़ौ/चढ़$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^तुम/तुम$ +^यहूदी/यहूदी$ +^महासभा/महासभा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जान/जा$ +^बखत/बखत$ +^अपून/अपून$ +^बिरोधी/*बिरोधी$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बाटा/बाटा$ +^में/में$ +^होला/हो$ +^,/,$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^जल्दी/जल्दी$ +^मेल/मेल/मेल$ +^-/-$ +^मिलाप/*मिलाप$ +^कर/कर/कर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^काँई/काँई$ +^इसो/इसो$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^कि/कि/कि$ +^बिरोधी/*बिरोधी$ +^तैंस/तैंस$ +^हाकिम/*हाकिम$ +^स/स/स$ +^सौप/*सौप$ +^,/,$ +^और/और$ +^हाकिम/*हाकिम$ +^तैंस/तैंस$ +^सिपाई/सिपाई$ +^स/स/स$ +^सौंप/सौंप/सौंप$ +^दे/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^तैंस/तैंस$ +^जेल/जेल$ +^में/में$ +^डाल/डाल/डाल$ +^द्याला/द्याल$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैथैं/तैं+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुछूँ/कु$ +^कि/कि/कि$ +^जब/जब/जब$ +^तक/तक$ +^उको/उको$ +^भुकतान/भुकतान$ +^पुरो/पुरो$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^दे/दी$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^तैंमें/*तैंमें$ +^बकाया/बकाया$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^तक/तक$ +^तैं/तैं/तैं$ +^जेल/जेल$ +^खाना/खाना$ +^है/है$ +^कभै/कभै$ +^नी/नी$ +^निकल/निकल/निकल$ +^पाले/पा$ +^तुम/तुम$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^स/स/स$ +^जाणछा/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^में/में$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^ब्यभिचार/ब्यभिचार$ +^जन/जन$ +^कर्या/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^यो/यो/यो$ +^कुछूँ/कु$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^,/,$ +^कोई/कोई$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^स/स/स$ +^बुरी/बुरी$ +^नजर/नजर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^देखोलो/देख$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^अपून/अपून$ +^मन/मन$ +^में/में$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ब्यभिचार/ब्यभिचार$ +^कर/कर/कर$ +^है/है$ +^छ/*छ$ +^अगर/अगर$ +^तेरो/तेरो$ +^दैन/दैन$ +^आँख/आँख$ +^तैथैं/तैं+थैं$ +^पाप/पाप$ +^करूँछो/*करूँछो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^ऊस/ऊस$ +^निकालभेरन/निकाल+भेरन$ +^खित/*खित$ +^दी/दी/दी$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तैखिन/त्यारा+खिन$ +^योई/योई$ +^ठीक/ठीक$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^त्यारा/त्यारा$ +^शरीर/शरीर$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^नष्ट/नष्ट$ +^हो/हो$ +^जौ/जा$ +^और/और$ +^तेरो/तेरो$ +^पुरो/पुरो$ +^शरीर/शरीर$ +^नरक/नरक$ +^की/की/की$ +^आग/आग$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^डाली/डाल$ +^जौ/जा$ +^और/और$ +^अगर/अगर$ +^तेरो/तेरो$ +^दैन/दैन$ +^हात/हात$ +^तैथैं/तैं+थैं$ +^पाप/पाप$ +^करूँछो/*करूँछो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^ऊस/ऊस$ +^काटिभेरन/काट+भेरन$ +^खिती/खिती$ +^दी/दी/दी$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तैखिन/त्यारा+खिन$ +^योई/योई$ +^ठीक/ठीक$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^त्यारा/त्यारा$ +^अंगून/अंग$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^नष्ट/नष्ट$ +^हो/हो$ +^जौ/जा$ +^और/और$ +^तेरो/तेरो$ +^पुरो/पुरो$ +^शरीर/शरीर$ +^नरक/नरक$ +^की/की/की$ +^आग/आग$ +^में/में$ +^जान/जा$ +^है/है$ +^बच/बच/बच$ +^जौ/जा$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कै/कै$ +^राख/राख/राख$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^अपूनी/अपूनी$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^स/स/स$ +^तलाक/*तलाक$ +^दिन/दी/दिन$ +^चाँछो/चाँ$ +^त/त/त$ +^ऊस/ऊस$ +^त्यागपत्र/त्याग+पत्र$ +^दे/दी$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^यो/यो/यो$ +^कुछूँ/कु$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^अपूनी/अपूनी$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^स/स/स$ +^ब्यभिचार/ब्यभिचार$ +^का/का$ +^अलावा/*अलावा$ +^कोई/कोई$ +^और/और$ +^कारण/कारण$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तलाक/*तलाक$ +^दी/दी/दी$ +^छ्यो/छ$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^उथैं/उथैं$ +^ब्यभिचार/ब्यभिचार$ +^करूँछो/*करूँछो$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^उ/उ/उ$ +^छोड़िना/छोड़$ +^कि/कि/कि$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ब्या/ब्या/ब्या$ +^करछो/कर$ +^उ/उ/उ$ +^ब्यभिचार/ब्यभिचार$ +^करछो/कर$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^तुम/तुम$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^स/स/स$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जाणछा/जाण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^में/में$ +^हमार/हमार$ +^पूर्वजून/पूर्वज$ +^बताईन/*बताईन$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^झूठ्ठी/झूठ्ठी$ +^कसम/कसम$ +^जन/जन$ +^खाया/*खाया$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अपूनी/अपूनी$ +^कसम/कसम$ +^स/स/स$ +^पुरी/पुरी$ +^कर्या/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^यो/यो/यो$ +^कुछूँ/कु$ +^कि/कि/कि$ +^कभै/कभै$ +^कसम/कसम$ +^जन/जन$ +^खाया/*खाया$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^त/त/त$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^की/की/की$ +^कसम/कसम$ +^खाया/*खाया$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^सिंहासन/*सिंहासन$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^धरती/धरती$ +^की/की/की$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^उकी/उकी$ +^खुट्टा/खुट्टा$ +^राखना/*राखना$ +^की/की/की$ +^चौंकी/*चौंकी$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^की/की/की$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^महाराजा/महा+राजा$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^शैहर/शैहर$ +^छै/छ$ +^अपून/अपून$ +^खोराकी/खोर+की$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कसम/कसम$ +^जन/जन$ +^खाया/*खाया$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^एक/एक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बाल/बाल$ +^स/स/स$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^सफेद/सफेद$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^कालो/कालो$ +^कर/कर/कर$ +^सकनै/सक$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^बात/बात$ +^हाँ/हाँ$ +^की/की/की$ +^हाँ/हाँ$ +^या/या/या$ +^ना/ना$ +^की/की/की$ +^ना/ना$ +^हो/हो$ +^;/;$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जो/जो$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^है/है$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^हुछो/हो$ +^उ/उ/उ$ +^शैतान/शैतान$ +^भटे/भटे$ +^हुछो/हो$ +^तुम/तुम$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^स/स/स$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जाणछा/जाण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मूसा/मूसा$ +^नियम/नियम$ +^में/में$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^आँखा/आँख$ +^बदला/बदला$ +^में/में$ +^आँखो/*आँखो$ +^,/,$ +^और/और$ +^दाँत/दाँत$ +^का/का$ +^बदला/बदला$ +^में/में$ +^दाँत/दाँत$ +^लेकिन/लेकिन$ +^में/में$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कुछूँ/कु$ +^कि/कि/कि$ +^बुर/बुर$ +^आदिमी/आदिमी$ +^जसो/जसो$ +^जन/जन$ +^कर्या/कर$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^त्यारा/त्यारा$ +^दैन/दैन$ +^गाल/गाल$ +^में/में$ +^थप्पड़/थप्पड़$ +^मरो/मार$ +^,/,$ +^उक/उक/उक$ +^तरफ/तरफ$ +^दुसोरो/दुसोरो$ +^गाल/गाल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कर/कर/कर$ +^दीये/दी$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^त्यारा/त्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^जबरदस्ती/जबरदस्ती$ +^करभरेन/*करभरेन$ +^तेरो/तेरो$ +^कुरता/कुरता$ +^लीन/ली$ +^चाछो/चा$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^तैं/तैं/तैं$ +^ऊस/ऊस$ +^अपूनो/अपूनो$ +^भ्यार/भ्यार$ +^वालो/वालो$ +^कोट/कोट$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दी/दी/दी$ +^दे/दी$ +^और/और$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^तैमें/त्यारा+में$ +^मुकरदमा/मुकरदमा$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^एक/एक$ +^किलोमीटर/किलोमीटर$ +^में/में$ +^लिजाछो/*लिजाछो$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^द्वी/द्वी$ +^किलोमीटर/किलोमीटर$ +^और/और$ +^न्हैजा/न्हैजा/न्हैजा$ +^और/और$ +^कोई/कोई$ +^तैंथैं/*तैंथैं$ +^माँगो/माँग$ +^ऊस/ऊस$ +^दे/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^तैंथैं/*तैंथैं$ +^उधार/उधार$ +^माँगो/माँग$ +^ऊस/ऊस$ +^मना/मना/मना/मना$ +^जन/जन$ +^करे/कर$ +^तुम/तुम$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^स/स/स$ +^जाणछा/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^में/में$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^अपून/अपून$ +^पड़ोसी/पड़ोसी$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^प्रेम/प्रेम$ +^कर्या/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^बैरी/बैरी/बैरी$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बैर/बैर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^यो/यो/यो$ +^कुछूँ/कु$ +^कि/कि/कि$ +^अपून/अपून$ +^बैरी/बैरी/बैरी$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^प्रेम/प्रेम$ +^राखा/*राखा$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^सतून/सता$ +^वालान/वालान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^जेले/जेले$ +^तुम/तुम$ +^अपून/अपून$ +^स्वर्गीय/स्वर्गीय$ +^पिता/पिता$ +^की/की/की$ +^संतान/*संतान$ +^बनला/बन$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^भलो/*भलो$ +^और/और$ +^बुर/बुर$ +^द्वीवै/द्वीवै$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^अपूनो/अपूनो$ +^सूरज/*सूरज$ +^उदय/*उदय$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^धर्मी/धर्मी$ +^और/और$ +^अधर्मी/*अधर्मी$ +^द्वीवै/द्वीवै$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बरखा/बरखा$ +^करछो/कर$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तुम/तुम$ +^अपून/अपून$ +^प्रेम/प्रेम$ +^राखूनवालान/रख+वालान$ +^थैं/थैं$ +^ही/*ही$ +^प्रेम/प्रेम$ +^राखछा/राख$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^तुमून/तुमून$ +^के/के$ +^ईनाम/ईनाम$ +^नी/नी$ +^द्योलो/द्याल$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^चुंगी/चुंगी$ +^लिनवाला/ली+वाला$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इसोई/इसो+ई$ +^करनान/कर$ +^अगर/अगर$ +^तुम/तुम$ +^केवल/केवल$ +^अपून/अपून$ +^भाईन/भाई$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^करछा/कर$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^कौन/कौन$ +^सा/*सा$ +^ठूलो/ठूलो$ +^काम/काम$ +^करछा/कर$ +^?/?$ +^याँ/याँ$ +^तक/तक$ +^कि/कि/कि$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोग/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इसोई/इसो+ई$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^नियमून/नियम$ +^नै/नै$ +^जाणनान/जाण$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^चैछो/चा$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^सिद्ध/सिद्ध/सिद्ध$ +^बना/बना/बना/बन$ +^,/,$ +^जसो/जसो$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^स्वर्गीय/स्वर्गीय$ +^पिता/पिता$ +^सिद्ध/सिद्ध/सिद्ध$ +^छै/छ$ +^सतर्क/सतर्क$ +^रौ/रू$ +^!/!$ +^तुम/तुम$ +^लोगून/लोग$ +^देखून/देख$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भल/भल$ +^काम/काम$ +^जन/जन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^त/त/त$ +^तुम/तुम$ +^अपून/अपून$ +^स्वर्गीय/स्वर्गीय$ +^पिता/पिता$ +^थैं/थैं$ +^भटे/भटे$ +^केले/केले$ +^ईनाम/ईनाम$ +^नी/नी$ +^पाला/पा$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^जब/जब/जब$ +^तुम/तुम$ +^दान/दान$ +^करछा/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^ढिंढोरा/ढिंढोरा$ +^जन/जन$ +^करवाये/करवा$ +^,/,$ +^जसो/जसो$ +^कपटी/कपटी$ +^लोग/लोग$ +^,/,$ +^यहूदी/यहूदी$ +^सभाघरून/सभाघर$ +^में/में$ +^और/और$ +^गलिन/गलि$ +^में/में$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^लोग/लोग$ +^उनेरि/उनेरि$ +^बड़ाई/बड़ाई$ +^करून/कर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुछूँ/कु$ +^की/की/की$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अपूनो/अपूनो$ +^ईनाम/ईनाम$ +^पा/पा/पा$ +^चुक/चुक$ +^ग्यान/ग्य$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^तैं/तैं/तैं$ +^गरीबून/गरीबून$ +^दान/दान$ +^करछै/कर$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^तैं/तैं/तैं$ +^दान/दान$ +^दीछै/दी$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^दुसारा/दुसारा$ +^लोग/लोग$ +^नै/नै$ +^जाणून/जाण$ +^पान/पा$ +^ताकि/ताकि$ +^तेरो/तेरो$ +^दान/दान$ +^गुप्त/*गुप्त$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^तेरो/तेरो$ +^पिता/पिता$ +^जो/जो$ +^गुप्त/*गुप्त$ +^में/में$ +^देखछो/देख$ +^,/,$ +^तैंस/तैंस$ +^उक/उक/उक$ +^ईनाम/ईनाम$ +^द्यलो/द्याल$ +^”/”$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^तैं/तैं/तैं$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करले/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^कपटिन/कपटि$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^जन/जन$ +^कर/कर/कर$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^देखून/देख$ +^खिन/खिन/खिन$ +^यहूदी/यहूदी$ +^सभाघर/सभाघर$ +^में/में$ +^और/और$ +^सड़कून/सड़क$ +^का/का$ +^मोडून/मोड$ +^में/में$ +^ठाड़/ठाड़$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करून/कर$ +^उनून/उनून/उनून$ +^निको/निको$ +^लागछो/लाग$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुछूँ/कु$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपूनो/अपूनो$ +^ईनाम/ईनाम$ +^पा/पा/पा$ +^हैछ/*हैछ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^तैं/तैं/तैं$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^कर/कर/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^अपून/अपून$ +^कमरा/*कमरा$ +^में/में$ +^जा/जा/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^द्वार/*द्वार$ +^बन्द/बन्द$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^अपून/अपून$ +^स्वर्गी/स्वर्गी$ +^पिता/पिता$ +^थैं/थैं$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^कर/कर/कर$ +^जैस/जैस$ +^कोई/कोई$ +^नै/नै$ +^देख/देख/देख/देख$ +^सकूनो/सक$ +^तब/तब$ +^तेरो/तेरो$ +^स्वर्गी/स्वर्गी$ +^पिता/पिता$ +^जो/जो$ +^सब/सब$ +^बातुन/बातु$ +^जाणछो/जाण$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^तैंस/तैंस$ +^उको/उको$ +^ईनाम/ईनाम$ +^द्यलो/द्याल$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करून/कर$ +^बखत/बखत$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^बक-बक/बक-बक$ +^जन/जन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^समझनान/समझ$ +^कि/कि/कि$ +^उनार/उनार/उनार$ +^भौत/भौत/भौत$ +^बोलना/बोल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनेरि/उनेरि$ +^सुणि/सुण$ +^जालि/जा$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^तुम/तुम$ +^उनार/उनार/उनार$ +^समान/समान/समान$ +^जन/जन$ +^बना/बना/बना/बन$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^पिता/पिता$ +^तुमार/तुमार$ +^माँगून/*माँगून$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^जाणछो/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^कि/कि/कि$ +^-/-$ +^कि/कि/कि$ +^जरूरत/जरूरत$ +^छै/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^तुम/तुम$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^हे/हे$ +^हमार/हमार$ +^पिता/पिता$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^जो/जो$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^तेरो/तेरो$ +^नाम/नाम$ +^पवित्र/पवित्र$ +^मानी/मान$ +^जौ/जा$ +^तेरो/तेरो$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^हरेक/हरेक$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^हो/हो$ +^और/और$ +^तेरि/तेरि$ +^मरजी/मरजी/मरजी$ +^जसकै/जैस+तरह$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^पुरी/पुरी$ +^हुछी/हो$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^धरती/धरती$ +^मेंले/मैं+ले$ +^पुरी/पुरी$ +^हो/हो$ +^हमरि/हमरि$ +^दिन/दी/दिन$ +^की/की/की$ +^रोटो/रोटो$ +^आज/आज$ +^हमून/हमून$ +^दे/दी$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^हमूले/हमूले$ +^अपून/अपून$ +^अपराधीन/अपराधी$ +^माफ/माफ$ +^करनू/कर$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^तैंले/तैं+ले$ +^हमार/हमार$ +^अपराधून/अपराध$ +^माफ/माफ$ +^कर/कर/कर$ +^और/और$ +^हमून/हमून$ +^परीक्षा/परीक्षा$ +^में/में$ +^जन/जन$ +^पड़ून/*पड़ून$ +^दे/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^हमून/हमून$ +^बुराई/बुराई$ +^भटे/भटे$ +^बचौ/*बचौ$ +^;/;$ +^(/($ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^पराक्रम/पराक्रम$ +^और/और$ +^महिमा/महिमा$ +^सदा/सदा$ +^की/की/की$ +^तेरि/तेरि$ +^छै/छ$ +^आमीन/आमीन$ +^)/)$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^अगर/अगर$ +^तुम/तुम$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^अपराधून/अपराध$ +^माफ/माफ$ +^करला/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^स्वर्गीय/स्वर्गीय$ +^पिता/पिता$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमून/तुमून$ +^माफ/माफ$ +^करोलो/कर$ +^और/और$ +^अगर/अगर$ +^तुम/तुम$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^अपराधून/अपराध$ +^माफ/माफ$ +^नी/नी$ +^कराला/करा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^स्वर्गीय/स्वर्गीय$ +^पिता/पिता$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमार/तुमार$ +^पाप/पाप$ +^माफ/माफ$ +^नी/नी$ +^करोलो/कर$ +^जब/जब/जब$ +^तुम/तुम$ +^बर्त/बर्त$ +^राखछा/राख$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^कपटिन/कपटि$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^तुमार/तुमार$ +^मुँख/मुँख$ +^उदास/उदास$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अपूनो/अपूनो$ +^मुँख/मुँख$ +^इसो/इसो$ +^यो/यो/यो$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बना/बना/बना/बन$ +^राखनान/राख$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^लोग/लोग$ +^जाण/जाण/जाण$ +^सकून/*सकून$ +^की/की/की$ +^उनूले/उनूले$ +^बर्त/बर्त$ +^राख/राख/राख$ +^रैछ/रै/रै$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुंछू/*कुंछू$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अपूनो/अपूनो$ +^ईनाम/ईनाम$ +^पा/पा/पा$ +^चुक/चुक$ +^ग्यान/ग्य$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^तुम/तुम$ +^बर्त/बर्त$ +^राखछा/राख$ +^मुँख/मुँख$ +^धो/धो/धो$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^ख्वारा/ख्वारा$ +^में/में$ +^तेल/तेल$ +^हाल/हाल$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^लोग/लोग$ +^नै/नै$ +^पर/पर$ +^तेरो/तेरो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^जैस/जैस$ +^कोई/कोई$ +^देख/देख/देख/देख$ +^नै/नै$ +^सकूनो/सक$ +^,/,$ +^तैंस/तैंस$ +^बर्त/बर्त$ +^राखून/*राखून$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^तैंस/तैंस$ +^उको/उको$ +^ईनाम/ईनाम$ +^देलो/दी$ +^अपून/अपून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^यो/यो/यो$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^धन/धन$ +^जामा/जामा$ +^जन/जन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^जाँ/जाँ$ +^कीड़ा/कीड़ा$ +^और/और$ +^काँई/काँई$ +^खराब/खराब$ +^कर/कर/कर$ +^दीनान/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^चोर/चोर$ +^घात/घात$ +^लगाभेरन/लगा+भेरन$ +^चोरी/चोरी$ +^लीनान/ली$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^भलाई/भलाई$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^अपून/अपून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^धन/धन$ +^जामा/जामा$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^जाँ/जाँ$ +^नै/नै$ +^त/त/त$ +^कीड़ा/कीड़ा$ +^और/और$ +^काँई/काँई$ +^खराब/खराब$ +^करूनो/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^जाँ/जाँ$ +^चोर/चोर$ +^घात/घात$ +^लागा/*लागा$ +^भेरन/भेरन$ +^नै/नै$ +^चोरी/चोरी$ +^कर/कर/कर$ +^सकूनो/सक$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तेरो/तेरो$ +^मन/मन$ +^हमेशा/हमेशा$ +^वाँई/वाँ+ई$ +^लाग/लाग/लाग$ +^रौ/रू$ +^जा/जा/जा$ +^तेरो/तेरो$ +^धन/धन$ +^छै/छ$ +^आँखो/*आँखो$ +^शरीर/शरीर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^दीया/दी$ +^को/को$ +^जसो/जसो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^अगर/अगर$ +^तेरा/तेरा$ +^आँखा/आँख$ +^निको/निको$ +^होलि/हो$ +^त/त/त$ +^तेरो/तेरो$ +^पुरो/पुरो$ +^शरीर/शरीर$ +^मेंले/मैं+ले$ +^उज्यालो/उज्यालो$ +^होलो/हो$ +^पर/पर$ +^अगर/अगर$ +^तेरा/तेरा$ +^आँखा/आँख$ +^बुर/बुर$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तेरो/तेरो$ +^पुरो/पुरो$ +^शरीर/शरीर$ +^अन्यारो/अन्यारो$ +^हो/हो$ +^जालो/जा$ +^;/;$ +^त/त/त$ +^जो/जो$ +^उज्यालो/उज्यालो$ +^तैंमें/*तैंमें$ +^छै/छ$ +^अगर/अगर$ +^अन्यारो/अन्यारो$ +^हो/हो$ +^ज्यो/*ज्यो$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^अन्यारो/अन्यारो$ +^भौत/भौत/भौत$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^कालो/कालो$ +^हो/हो$ +^जालो/जा$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आदिमी/आदिमी$ +^एक/एक$ +^बखत/बखत$ +^में/में$ +^द्वी/द्वी$ +^मालिकून/मालिक$ +^की/की/की$ +^सेवा/सेवा$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^सकूनो/सक$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^एक्का/एक+का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बैर/बैर$ +^और/और$ +^दुसरा/दुसरा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^प्रेम/प्रेम$ +^राखोलो/*राखोलो$ +^,/,$ +^या/या/या$ +^एक्का/एक+का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^मिलीना/*मिलीना$ +^को/को$ +^रौलो/रू$ +^और/और$ +^दुसरा/दुसरा$ +^स/स/स$ +^तुच्छ/तुच्छ$ +^समझलो/समझ$ +^तुम/तुम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^और/और$ +^धन/धन$ +^द्वीवैन/द्वीवैन$ +^की/की/की$ +^सेवा/सेवा$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^सकना/सका$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कुंछू/*कुंछू$ +^कि/कि/कि$ +^अपून/अपून$ +^रोजमर्रा/रोजमर्रा$ +^जीवन/जीवन$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^यो/यो/यो$ +^फिकर/फिकर$ +^जन/जन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^की/की/की$ +^खूँला/*खूँला$ +^और/और$ +^की/की/की$ +^पियूला/पि$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^अपून/अपून$ +^शरीर/शरीर$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^यो/यो/यो$ +^फिकर/फिकर$ +^जन/जन$ +^कर्या/कर$ +^की/की/की$ +^हम/हम/हम$ +^की/की/की$ +^पैनला/पैन$ +^क्या/क्या$ +^जीवन/जीवन$ +^खान/खान$ +^भटे/भटे$ +^या/या/या$ +^शरीर/शरीर$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^भटे/भटे$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^कीमती/कीमती$ +^नाहतिन/ना+हतिन$ +^?/?$ +^आकाश/आकाश$ +^का/का$ +^चिड़ियान/चिड़िया$ +^देखा/देख$ +^!/!$ +^नै/नै$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बुना/बुन$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^कटना/कट$ +^,/,$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^खत्तान/खत्ता$ +^में/में$ +^जामा/जामा$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^स्वर्गीय/स्वर्गीय$ +^पिता/पिता$ +^उनूनले/उनूनले$ +^खिलूछो/*खिलूछो$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तुम/तुम$ +^त/त/त$ +^उनून/उनून/उनून$ +^है/है$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^कीमती/कीमती$ +^छा/छ$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^इसो/इसो$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^चिन्ता/चिन्ता$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^अपूनी/अपूनी$ +^उमर/उमर$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^पल/पल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बढ़ा/बढ़ा$ +^सको/*सको$ +^?/?$ +^“/“$ +^और/और$ +^कपाड़ान/कपाड़ा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^क्याखिन/क्याखिन$ +^चिन्ता/चिन्ता$ +^करछा/कर$ +^?/?$ +^जंगली/जंगली$ +^फुलून/फुल$ +^देखा/देख$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^बढ़नान/बढ़$ +^नै/नै$ +^त/त/त$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^मेहनत/मेहनत$ +^करना/कर$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^बनूना/बना$ +^तो/तो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कुंछू/*कुंछू$ +^कि/कि/कि$ +^राजा/राजा$ +^सुलैमान/सुलैमान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^पुर/पुर$ +^राजपाठ/राजपाठ$ +^वाला/वाला$ +^जीवन/जीवन$ +^में/में$ +^इन/इन$ +^जंगली/जंगली$ +^फुलून/फुल$ +^का/का$ +^जसा/*जसा$ +^सुन्दर/सुन्दर$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^नै/नै$ +^पैन्या/पैन$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^जब/जब/जब$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^जंगले/जंगले$ +^की/की/की$ +^घास/घास$ +^जो/जो$ +^आज/आज$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^भोल/भोल$ +^आगो/*आगो$ +^में/में$ +^भड़ाई/*भड़ाई$ +^जालि/जा$ +^,/,$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^उ/उ/उ$ +^उको/उको$ +^इदुक/इदुक$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^सुन्दरता/सुन्दरता$ +^दीछो/दी$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^जरूर/जरूर$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^उ/उ/उ$ +^है/है$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^ध्यान/ध्यान$ +^राखोलो/*राखोलो$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^इदुक/इदुक$ +^कम/कम$ +^किलैं/किलैं$ +^छै/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^तुम/तुम$ +^चिन्ता/चिन्ता$ +^जन/जन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^कि/कि/कि$ +^खूँला/*खूँला$ +^,/,$ +^या/या/या$ +^कि/कि/कि$ +^पियूला/पि$ +^,/,$ +^या/या/या$ +^कि/कि/कि$ +^पैनला/पैन$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोग/लोग$ +^इनी/*इनी$ +^सब/सब$ +^चीजून/चीज$ +^की/की/की$ +^खोज/खोज/खोज$ +^में/में$ +^रूनान/रू$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^स्वर्गीय/स्वर्गीय$ +^पिता/पिता$ +^जाणछो/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^तुमून/तुमून$ +^इन/इन$ +^सब/सब$ +^चीजून/चीज$ +^की/की/की$ +^जरूरत/जरूरत$ +^छै/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^चिन्ता/चिन्ता$ +^जन/जन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^तुम/तुम$ +^पैलि/पैलि$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^और/और$ +^धर्मी/धर्मी$ +^जीवन/जीवन$ +^जीना/जीना$ +^की/की/की$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^इन/इन$ +^सब/सब$ +^चीज/चीज$ +^तुमून/तुमून$ +^मिल/मिल/मिल$ +^जाला/जा$ +^और/और$ +^भोल/भोल$ +^की/की/की$ +^चिन्ता/चिन्ता$ +^जन/जन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^भोल/भोल$ +^अपूनी/अपूनी$ +^चिन्ता/चिन्ता$ +^अफी/अफी$ +^कर/कर/कर$ +^ल्यलो/*ल्यलो$ +^;/;$ +^आज/आज$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आजो/आज+का$ +^को/को$ +^दुख/दुख$ +^भौत/भौत/भौत$ +^छै/छ$ +^तुम/तुम$ +^कैमें/कै+में$ +^दोष/दोष$ +^जन/जन$ +^लगा/लगा/लगा$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^दोष/दोष$ +^नै/नै$ +^लगायो/लाग$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^तुम/तुम$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^दोष/दोष$ +^लगाला/लगा$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^न्याय/न्याय$ +^करोलो/कर$ +^;/;$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ऊसो/ऊसो$ +^बर्ताव/बर्ताव$ +^करोलो/कर$ +^,/,$ +^जसो/जसो$ +^तुम/तुम$ +^दुसरान/दुसरान$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^करछा/कर$ +^तैं/तैं/तैं$ +^किलैं/किलैं$ +^अपून/अपून$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाई/भाई$ +^की/की/की$ +^नानि-नानि/नानि-नानि$ +^गलतिन/*गलतिन$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^उमें/उ+में$ +^दोष/दोष$ +^लगूछै/लगू$ +^जो/जो$ +^उक/उक/उक$ +^आँख/आँख$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^तिन्का/तिन्का$ +^नियाती/नियाती$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^कि/कि/कि$ +^तेरा/तेरा$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^में/में$ +^ठूलो/ठूलो$ +^पाप/पाप$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^त्यारा/त्यारा$ +^अपून/अपून$ +^आँख/आँख$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^लठ्ठा/लठ्ठा$ +^नियाती/नियाती$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^तैंस/तैंस$ +^किलैं/किलैं$ +^नै/नै$ +^दिखाई/दिखा$ +^दीनो/दी$ +^?/?$ +^जब/जब/जब$ +^त्यारा/त्यारा$ +^खुदै/खुदै$ +^का/का$ +^भितर/भितर$ +^भौत/भौत/भौत$ +^ठूलो/ठूलो$ +^पाप/पाप$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तैंस/तैंस$ +^अपून/अपून$ +^है/है$ +^कम/कम$ +^पाप/पाप$ +^वाला/वाला$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आदिमी/आदिमी$ +^की/की/की$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करना/कर$ +^की/की/की$ +^कोशिश/कोशिश$ +^नै/नै$ +^करूँ/कर$ +^चैंनी/चा$ +^हे/हे$ +^कपटी/कपटी$ +^,/,$ +^पैलि/पैलि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^अपूनी/अपूनी$ +^ठूला/ठूला$ +^-/-$ +^ठूला/ठूला$ +^गलतिन/*गलतिन$ +^निकीकैं/निकीकैं$ +^सुधार/सुधार$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^तैं/तैं/तैं$ +^अपून/अपून$ +^भाई/भाई$ +^की/की/की$ +^नानि-नानि/नानि-नानि$ +^गलतिन/*गलतिन$ +^निकीकैं/निकीकैं$ +^सुधार/सुधार$ +^पाले/पा$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^जन/जन$ +^सुणा/सुण$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^येस/येस$ +^नै/नै$ +^सुणून/सुण$ +^चाँनान/चाँ$ +^अगर/अगर$ +^तुम/तुम$ +^इसो/इसो$ +^करछा/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^यो/यो/यो$ +^इसो/इसो$ +^होलो/हो$ +^जसो/जसो$ +^कोई/कोई$ +^पवित्र/पवित्र$ +^चीज/चीज$ +^कूकुरुन/*कूकुरुन$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^डालूनो/डाल$ +^,/,$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^अपून/अपून$ +^मोती/*मोती$ +^सुंअरून/*सुंअरून$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^डालीया/डाल$ +^,/,$ +^काँई/काँई$ +^इसो/इसो$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उनून/उनून/उनून$ +^अपून/अपून$ +^खुटान/खुटा$ +^का/का$ +^तलि/तलि$ +^रौंद/रौंद/रौंद$ +^दीयाला/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^पलट/पलट/पलट$ +^भेरन/भेरन$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^हमला/*हमला$ +^कर/कर/कर$ +^दीयून/*दीयून$ +^तुमून/तुमून$ +^जे/जे$ +^चैंछो/*चैंछो$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वरथैं/*परमेश्वरथैं$ +^माँगा/*माँगा$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^तुमून/तुमून$ +^द्योलो/द्याल$ +^परमेश्वरेस/*परमेश्वरेस$ +^खोजला/खोज$ +^उ/उ/उ$ +^तुमून/तुमून$ +^मिल/मिल/मिल$ +^जालो/जा$ +^,/,$ +^खटखटाला/खटखटा$ +^त/त/त$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उ/उ/उ$ +^द्वार/*द्वार$ +^खोलि/खोल$ +^द्योलो/द्याल$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^परमेश्वरथैं/*परमेश्वरथैं$ +^माँगछो/माँग$ +^उ/उ/उ$ +^ऊस/ऊस$ +^दीछो/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^ऊस/ऊस$ +^खोजछो/खोज$ +^उ/उ/उ$ +^ऊस/ऊस$ +^मिलछो/मिल$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^द्वार/*द्वार$ +^खटखटाछो/खटखटा$ +^उ/उ/उ$ +^खिन/खिन/खिन$ +^खोलि/खोल$ +^जालो/जा$ +^अगर/अगर$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^च्योलो/च्योलो$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^रोट/*रोट$ +^माँगो/माँग$ +^तो/तो$ +^क्या/क्या$ +^तुम/तुम$ +^ऊस/ऊस$ +^ढूंगो/*ढूंगो$ +^द्यालाई/द्याल$ +^?/?$ +^अगर/अगर$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^च्योलो/च्योलो$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^माँछा/*माँछा$ +^माँगो/माँग$ +^तो/तो$ +^क्या/क्या$ +^तुम/तुम$ +^ऊस/ऊस$ +^स्याँप/स्याँप$ +^द्यालाई/द्याल$ +^?/?$ +^जब/जब/जब$ +^तुम/तुम$ +^बुर/बुर$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^अपून/अपून$ +^नान्तिनान/नान्तिना/नान्तिनान$ +^निकी/*निकी$ +^चीज/चीज$ +^दिन/दी/दिन$ +^जाणछा/जाण$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^पिता/पिता$ +^जो/जो$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^अपून/अपून$ +^माँगून/*माँगून$ +^वालान/वालान$ +^निकी/*निकी$ +^चीज/चीज$ +^किलैं/किलैं$ +^नी/नी$ +^द्योलो/द्याल$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^जो/जो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुम/तुम$ +^चाँछा/चाँ$ +^कि/कि/कि$ +^लोग/लोग$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^करून/कर$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ऊसोई/ऊसो+ई$ +^ब्यवहार/ब्यवहार$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मूसा/मूसा$ +^नियम/नियम$ +^और/और$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवालान/*दिनवालान$ +^को/को$ +^लेखना/लिख$ +^को/को$ +^अर्थ/अर्थ$ +^योई/योई$ +^छै/छ$ +^तुम/तुम$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^में/में$ +^शागूणो/शागूणो$ +^बाट/बाट$ +^भटे/भटे$ +^जानान/जा$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^चौड़ो/चौड़ो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^बिनाश/बिनाश$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^लिजाछो/*लिजाछो$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^फाटक/फाटक$ +^सरल/*सरल$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^भौत/भौत/भौत$ +^सारा/सारा$ +^लोग/लोग$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^उमें/उ+में$ +^भटे/भटे$ +^जानान/जा$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^शागूणो/शागूणो$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^फाटक/फाटक$ +^और/और$ +^कठिन/कठिन$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^बाटो/बाटो$ +^जो/जो$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^लिजाछो/*लिजाछो$ +^,/,$ +^और/और$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^लोग/लोग$ +^छन/छ$ +^जो/जो$ +^ऊस/ऊस$ +^पानान/पा$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^झूठ्ठो/झूठ्ठो$ +^संदेश/संदेश$ +^दीन/दीन$ +^वाला/वाला$ +^लोगून/लोग$ +^है/है$ +^सतर्क/सतर्क$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^भेड़ून/भेड़$ +^का/का$ +^जसो/जसो$ +^भेष/भेष$ +^बनाभेरन/बना+भेरन$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^ऊँनान/*ऊँनान$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उ/उ/उ$ +^असल/असल$ +^में/में$ +^फाड़/फाड़/फाड़$ +^खान/खान$ +^वाला/वाला$ +^भेड़िया/भेड़िया$ +^का/का$ +^जसा/*जसा$ +^छन/छ$ +^उनार/उनार/उनार$ +^कामून/काम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुम/तुम$ +^उनून/उनून/उनून$ +^पछ्याणी/पछ्याण$ +^ल्याला/ल्या$ +^क्या/क्या$ +^लोग/लोग$ +^झाड़िन/झाड़ि$ +^भटे/भटे$ +^अंगूर/अंगूर$ +^या/या/या$ +^काँणान/*काँणान$ +^वाली/वाली$ +^झील/झील$ +^-/-$ +^झालू/*झालू$ +^भटे/भटे$ +^अंजीर/अंजीर$ +^तोड़ी/तोड़$ +^सकनानी/सक$ +^?/?$ +^और/और$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^हरेक/हरेक$ +^निको/निको$ +^रूख/रूख$ +^निको/निको$ +^फल/फल$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^खराब/खराब$ +^रूख/रूख$ +^बुरो/*बुरो$ +^फल/फल$ +^दीछो/दी$ +^निको/निको$ +^रूख/रूख$ +^बुरो/*बुरो$ +^फल/फल$ +^नै/नै$ +^दी/दी/दी$ +^सकनो/सक$ +^,/,$ +^और/और$ +^बुरो/*बुरो$ +^रूख/रूख$ +^निको/निको$ +^फल/फल$ +^नै/नै$ +^दी/दी/दी$ +^सकनो/सक$ +^जो/जो$ +^-/-$ +^जो/जो$ +^रूख/रूख$ +^निको/निको$ +^फल/फल$ +^नै/नै$ +^दीनो/दी$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^काटिभेरन/काट+भेरन$ +^आंग/*आंग$ +^में/में$ +^डाली/डाल$ +^जाछो/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^झूठ्ठो/झूठ्ठो$ +^संदेश/संदेश$ +^दीन/दीन$ +^वाला/वाला$ +^लोगून/लोग$ +^सजा/सजा$ +^दी/दी/दी$ +^जालि/जा$ +^और/और$ +^इसकैं/*इसकैं$ +^तुम/तुम$ +^उनार/उनार/उनार$ +^कामून/काम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^पछ्याणी/पछ्याण$ +^ल्याला/ल्या$ +^जो/जो$ +^मैंथैं/मैं+थैं$ +^,/,$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^!/!$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^!/!$ +^कुंनान/कुं$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^हरेक/हरेक$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^में/में$ +^नी/नी$ +^जान/जा$ +^पालो/पा$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उई/उई/उ+ई$ +^जान/जा$ +^पालो/पा$ +^जो/जो$ +^म्यारा/म्यारा$ +^स्वर्गीय/स्वर्गीय$ +^पिता/पिता$ +^की/की/की$ +^इच्छान/*इच्छान$ +^में/में$ +^हिटछो/*हिटछो$ +^और/और$ +^न्याय/न्याय$ +^का/का$ +^दिन/दी/दिन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोग/लोग$ +^मैंथै/*मैंथै$ +^कौला/कुं$ +^,/,$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^,/,$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^,/,$ +^क्या/क्या$ +^हमून/हमून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^त्यारा/त्यारा$ +^नामेंले/नाम+ले$ +^भविष्यवाणी/भविष्यवाणी$ +^नै/नै$ +^कर्या/कर$ +^और/और$ +^त्यारा/त्यारा$ +^नामेंले/नाम+ले$ +^भूतून/भूत$ +^नै/नै$ +^निकाल्याई/निकाल्या$ +^,/,$ +^और/और$ +^त्यारा/त्यारा$ +^नामेंले/नाम+ले$ +^भौत/भौत/भौत$ +^चमत्कारा/चमत्कार$ +^काम/काम$ +^नै/नै$ +^कर्या/कर$ +^?/?$ +^और/और$ +^तब/तब$ +^में/में$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^साफ/साफ$ +^कै/कै$ +^द्यूलो/द्याल$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^कभै/कभै$ +^नै/नै$ +^जाणनू/जाण$ +^,/,$ +^हे/हे$ +^बुरा/बुरा$ +^काम/काम$ +^करून/कर$ +^वालो/वालो$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पास/पास$ +^है/है$ +^दूर/दूर$ +^न्हैजा/न्हैजा/न्हैजा$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^म्यारा/म्यारा$ +^इन/इन$ +^बचनून/बचन$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^उनून/उनून/उनून$ +^मानछो/मान$ +^उ/उ/उ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^बुद्धिमान/बुद्धिमान$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जेले/जेले$ +^अपूनो/अपूनो$ +^घरो/*घरो$ +^को/को$ +^नींव/नींव$ +^चट्‍टान/चट्‍टान$ +^में/में$ +^डालभेरन/डाल+भेरन$ +^बनाछ/बना$ +^और/और$ +^बरखा/बरखा$ +^भैछ/*भैछ$ +^,/,$ +^बाढ़/बाढ़$ +^आयान/आ$ +^,/,$ +^आँधी/आँधी$ +^-/-$ +^तूफान/तूफान/तूफान$ +^चलछ्य/चल$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^टकरायान/*टकरायान$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^नै/नै$ +^खितीनो/*खितीनो$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उकी/उकी$ +^नींव/नींव$ +^चट्‍टान/चट्‍टान$ +^में/में$ +^डालीना/डाल$ +^की/की/की$ +^छी/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^म्यारा/म्यारा$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^सुणछो/सुण$ +^और/और$ +^उनोरो/उनोरो$ +^पालन/पालन$ +^नै/नै$ +^करूनो/कर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^मूर्खाका/मूर्ख+का$ +^समान/समान/समान$ +^छै/छ$ +^जेले/जेले$ +^अपूनी/अपूनी$ +^घर/घर$ +^रेत/रेत$ +^में/में$ +^बनाछ/बना$ +^और/और$ +^बरखा/बरखा$ +^भैछ/*भैछ$ +^,/,$ +^बाढ़/बाढ़$ +^आयान/आ$ +^,/,$ +^आँधी/आँधी$ +^-/-$ +^तूफान/तूफान/तूफान$ +^चलछ्य/चल$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^टकरायान/*टकरायान$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^घर/घर$ +^खितीभेरन/खित+भेरन$ +^पुरी/पुरी$ +^तरह/तरह$ +^नाश/नाश$ +^हो/हो$ +^ग्यो/ग्य$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^यो/यो/यो$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^दी/दी/दी$ +^चुकछय/*चुकछय$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^भीड़/भीड़$ +^उनार/उनार/उनार$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^हैरान/हैरान$ +^होगै/हो$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उ/उ/उ$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^सिखून/सिख$ +^वालान/वालान$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^नी/नी$ +^सिखूछो/सिखू$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^उ/उ/उ$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^एक/एक$ +^इसा/इसा$ +^गुरू/गुरू$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^दी/दी/दी$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^जैका/जैका$ +^पास/पास$ +^सच्चो/सच्चो$ +^अधिकार/अधिकार$ +^छ्यो/छ$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^डाणा/डाणा$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^उतर/*उतर$ +^भेरन/भेरन$ +^तलि/तलि$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^भौत/भौत/भौत$ +^भीड़/भीड़$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पछिल/पछिल$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लागछ्य/लाग$ +^और/और$ +^देख/देख/देख/देख$ +^,/,$ +^एक/एक$ +^कोढ़ी/कोढ़ी$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^झुकभेरन/झुक+भेरन$ +^ऊस/ऊस$ +^ढोक/ढोक$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^कुन/कु$ +^लागछ्य/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^,/,$ +^मैंस/मैंस$ +^चंगो/चंगो$ +^कर/कर/कर$ +^दे/दी$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जाणछूँ/जाण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^मैंस/मैंस$ +^चंगो/चंगो$ +^कर/कर/कर$ +^सकछै/सक$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हात/हात$ +^बढ़ाभेरन/बढ़ा+भेरन$ +^ऊस/ऊस$ +^छूँछ/छूँ$ +^और/और$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^होई/होई$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^चाँछू/*चाँछू$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^चंगो/चंगो$ +^है/है$ +^जा/जा/जा$ +^”/”$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^कोढ़/कोढ़$ +^भटे/भटे$ +^तुरन्त/तुरन्त$ +^चंगो/चंगो$ +^है/है$ +^ग्यो/ग्य$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^सुण/सुण/सुण$ +^,/,$ +^कैंथैं/कै+थैं$ +^के/के$ +^जन/जन$ +^कये/कुं$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तैंस/तैंस$ +^चंगो/चंगो$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^पर/पर$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^याजक/याजक$ +^स/स/स$ +^दिखाये/दिखा$ +^,/,$ +^और/और$ +^कोढ़/कोढ़$ +^भटे/भटे$ +^ठीक/ठीक$ +^हुना/हो$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^,/,$ +^जेले/जेले$ +^मूसा/मूसा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जो/जो$ +^भेंट/भेंट$ +^ठैरा/ठैरा$ +^राखछ्य/राख$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^भेंट/भेंट$ +^चढ़ाये/चढ़ा$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^लोग/लोग$ +^जाण/जाण/जाण$ +^सकून/*सकून$ +^की/की/की$ +^तैं/तैं/तैं$ +^चंगो/चंगो$ +^है/है$ +^गैछै/गै$ +^”/”$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^कफरनहूम/कफरनहूम$ +^गौं/गौं$ +^में/में$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^एक/एक$ +^रोमी/रोमी$ +^सुबेदार/सुबेदार$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^गिड़-गिड़ा/गिड़-गिड़ा$ +^भेरन/भेरन$ +^विनती/विनती$ +^करून/कर$ +^लागछो/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^,/,$ +^म्यरो/म्यरो$ +^सेवक/सेवक$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^लकवा/*लकवा$ +^का/का$ +^रोगा/रोग$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^चल/चल/चल$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^नै/नै$ +^सकूनो/सक$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^भौत/भौत/भौत$ +^दुखी/*दुखी$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^ऊस/ऊस$ +^चंगो/चंगो$ +^करोलो/कर$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^रोमी/रोमी$ +^सुबेदार/सुबेदार$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^में/में$ +^इस/*इस$ +^लायक/लायक$ +^न्हैतिनू/ना+हातिनू$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^म्यारा/म्यारा$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^आ/आ/आ$ +^,/,$ +^पर/पर$ +^तैं/तैं/तैं$ +^केवल/केवल$ +^याँई/याँ+ई$ +^भटे/भटे$ +^कै/कै$ +^दे/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^म्येरो/म्येरो$ +^सेवक/सेवक$ +^चंगो/चंगो$ +^है/है$ +^जालो/जा$ +^मैंस/मैंस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पत्तो/पत्त$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^अधिकारीन/अधिकारी$ +^का/का$ +^अधिकार/अधिकार$ +^में/में$ +^काम/काम$ +^करून/कर$ +^वालो/वालो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^म्यारा/म्यारा$ +^अधिकार/अधिकार$ +^में/में$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^सिपाई/सिपाई$ +^काम/काम$ +^करनान/कर$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^एक/एक$ +^स/स/स$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^कुछूँ/कु$ +^जा/जा/जा$ +^!/!$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^जाछो/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^दुसारा/दुसारा$ +^थैं/थैं$ +^अ/*अ$ +^!/!$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^उछो/*उछो$ +^,/,$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^अपून/अपून$ +^दास/दास$ +^थैं/थैं$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^काम/काम$ +^कर/कर/कर$ +^!/!$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^करछो/कर$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^सुणिछ्य/सुण$ +^त/त/त$ +^चकित/चकित$ +^भ्यान/भ्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^पछिल/पछिल$ +^उनवालान/आ+वालान$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^पुर/पुर$ +^इस्राएल/इस्राएल$ +^देशा/देशा$ +^का/का$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^इसो/इसो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^नै/नै$ +^देख्यो/देख$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^यो/यो/यो$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^आदिमी/आदिमी$ +^नियाती/नियाती$ +^मैंमें/मैं+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करून/कर$ +^वालो/वालो$ +^हो/हो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कुछूँ/कु$ +^कि/कि/कि$ +^भौत/भौत/भौत$ +^सारा/सारा$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोग/लोग$ +^पूरब/पूरब$ +^और/और$ +^पश्चिम/पश्चिम$ +^दिशा/दिशा$ +^भटे/भटे$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^,/,$ +^इसहाक/इसहाक$ +^और/और$ +^याकूब/याकूब$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^की/की/की$ +^दावत/दावत$ +^में/में$ +^शामिल/शामिल$ +^होला/हो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^इस्राएल/इस्राएल$ +^देशा/देशा$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^भ्यार/भ्यार$ +^अन्यारा/अन्यारा$ +^में/में$ +^डाली/डाल$ +^दी/दी/दी$ +^जाला/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^जा/जा/जा$ +^रूनो/*रूनो$ +^और/और$ +^दाँतून/दाँत$ +^को/को$ +^पिसून/*पिसून$ +^होलो/हो$ +^”/”$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^रोमी/रोमी$ +^सुबेदार/सुबेदार$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^अपून/अपून$ +^घर/घर$ +^जा/जा/जा$ +^,/,$ +^त्यारा/त्यारा$ +^विश्वास/विश्वास$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^तैखिन/त्यारा+खिन$ +^हो/हो$ +^”/”$ +^और/और$ +^उनजैई/उनजै+ई$ +^उको/उको$ +^सेवक/सेवक$ +^ठीक/ठीक$ +^है/है$ +^ग्यो/ग्य$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^पतरसा/पतरसा$ +^का/का$ +^घर/घर$ +^पुजियान/*पुजियान$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^कि/कि/कि$ +^पतरस/पतरस$ +^कि/कि/कि$ +^सासू/सासू$ +^स/स/स$ +^भौत/भौत/भौत$ +^बुखार/बुखार$ +^में/में$ +^पड़ीना/पड़ीना$ +^की/की/की$ +^छै/छ$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उको/उको$ +^हात/हात$ +^स/स/स$ +^छूछ/छू$ +^,/,$ +^और/और$ +^उई/उई/उ+ई$ +^बखत/बखत$ +^उको/उको$ +^बुखार/बुखार$ +^ठीक/ठीक$ +^है/है$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^उनेरि/उनेरि$ +^आदर-खातर/आदर-खातर$ +^करून/कर$ +^लागछ्य/लाग$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^ब्याल/ब्याल$ +^भैछ/*भैछ$ +^त/त/त$ +^लोग/लोग$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोगून/लोग$ +^जिनून/जिनून$ +^में/में$ +^भूत/भूत$ +^लागिना/*लागिना$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^ल्यान/*ल्यान$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^वचन/*वचन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^भूतून/भूत$ +^इनून/*इनून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^निकाल/निकाल/निकाल$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^बिमारून/बिमार$ +^चंगो/चंगो$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^जो/जो$ +^वचन/*वचन$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^यशायाह/*यशायाह$ +^द्वारा/द्वारा$ +^कई/कई$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^पुरो/पुरो$ +^हो/हो$ +^;/;$ +^“/“$ +^उनूनले/उनूनले$ +^अपून/अपून$ +^मलि/मलि$ +^में/में$ +^हमरि/हमरि$ +^कमजोरीन/कमजोरी$ +^ली/ली/ली$ +^ल्हीछ/*ल्हीछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^हमार/हमार$ +^रोगून/*रोगून$ +^उठा/उठा/उठा$ +^ल्हीछ/*ल्हीछ$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जब/जब/जब$ +^अपून/अपून$ +^चारू/चारू$ +^तरफ/तरफ$ +^भीड़/भीड़$ +^स/स/स$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^आ/आ/आ$ +^हम/हम/हम$ +^गलील/गलील$ +^झील/झील$ +^का/का$ +^पार/पार$ +^जानू/जा$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^झीला/झीला$ +^का/का$ +^पार/पार$ +^जाना/जा$ +^की/की/की$ +^तैयारी/तैयारी$ +^करून/कर$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^उई/उई/उ+ई$ +^बखत/बखत$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^सिखून/सिख$ +^वाला/वाला$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^उथैं/उथैं$ +^विनती/विनती$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^“/“$ +^गुरू/गुरू$ +^जी/जी$ +^,/,$ +^जा/जा/जा$ +^काँई/काँई$ +^तुम/तुम$ +^जाला/जा$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^च्योलो/च्योलो$ +^बनून/बना$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमार/तुमार$ +^पछिल/पछिल$ +^हिटलो/*हिटलो$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^सियाल/सियाल$ +^का/का$ +^रून/रू$ +^खिन/खिन/खिन$ +^गुफा/*गुफा$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^आकाशा/आकाशा$ +^का/का$ +^चिड़ियान/चिड़िया$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बसेरा/बसेरा$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^च्याला/च्याला$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^कोई/कोई$ +^घर/घर$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^जा/जा/जा$ +^मैं/मैं/मैं$ +^रै/रै/रै$ +^सकू/*सकू$ +^”/”$ +^एक/एक$ +^दुसारा/दुसारा$ +^शिष्य/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^विनती/विनती$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^“/“$ +^प्रभु/प्रभु$ +^जी/जी$ +^,/,$ +^मैंस/मैंस$ +^पैलि/पैलि$ +^घर/घर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^वापस/वापस$ +^जान/जा$ +^दे/दी$ +^ताकि/ताकि$ +^म्यारा/म्यारा$ +^बबा/बबा$ +^का/का$ +^मरना/मरन$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^ऊस/ऊस$ +^दफना/दफना/दफना$ +^सकू/*सकू$ +^और/और$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^तेरो/तेरो$ +^शिष्य/शिष्य$ +^बनूलो/*बनूलो$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^म्येरो/म्येरो$ +^शिष्य/शिष्य$ +^बन/बन/बन$ +^जा/जा/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^आत्मिक/*आत्मिक$ +^रूप/रूप$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मरिना/*मरिना$ +^का/का$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^अपून/अपून$ +^मुर्दान/*मुर्दान$ +^दफनून/*दफनून$ +^दी/दी/दी$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^नाव/नाव$ +^में/में$ +^चढ़ी/चढ़$ +^ग्यो/ग्य$ +^त/त/त$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्य/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उक/उक/उक$ +^पछिल/पछिल$ +^न्हैग्या/न्है/न्हैजा$ +^और/और$ +^झील/झील$ +^में/में$ +^अचानक/*अचानक$ +^इदुक/इदुक$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^आँधी/आँधी$ +^चलछ्य/चल$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^नाव/नाव$ +^लहरून/*लहरून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ढकीन/*ढकीन$ +^लागछ/लाग$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यीशु/यीशु$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^पड़ी/पड़$ +^रियोछो/*रियोछो$ +^तब/तब$ +^उनूले/उनूले$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^भेरन/भेरन$ +^ऊस/ऊस$ +^जगाछ/*जगाछ$ +^,/,$ +^“/“$ +^प्रभु/प्रभु$ +^हमून/हमून$ +^बचा/*बचा$ +^!/!$ +^हम/हम/हम$ +^डूबून/*डूबून$ +^मरिया/*मरिया$ +^”/”$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^अविश्वासियों/*अविश्वासियों$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^किलैं/किलैं$ +^डरून/*डरून$ +^मरेछा/*मरेछा$ +^?/?$ +^”/”$ +^और/और$ +^तब/तब$ +^उले/उले$ +^उठाभेरन/उठ+भेरन$ +^आँधी/आँधी$ +^और/और$ +^पानि/पानि$ +^का/का$ +^लहरून/*लहरून$ +^डांटछ्य/*डांटछ्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^उई/उई/उ+ई$ +^बखत/बखत$ +^सब/सब$ +^शान्त/शान्त$ +^है/है$ +^ग्यो/ग्य$ +^और/और$ +^शिष्य/शिष्य$ +^चकित/चकित$ +^है/है$ +^भेरन/भेरन$ +^कुन/कु$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^कसो/*कसो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^आँधी/आँधी$ +^और/और$ +^पानि/पानि$ +^की/की/की$ +^लहर/*लहर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^येको/*येको$ +^हुकुम/हुकुम$ +^मान्नान/*मान्नान$ +^”/”$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^झीला/झीला$ +^का/का$ +^पार/पार$ +^गदरेनियों/*गदरेनियों$ +^का/का$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^में/में$ +^पुजियान/*पुजियान$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^द्वी/द्वी$ +^आदिमी/आदिमी$ +^जिनून/जिनून$ +^में/में$ +^भूत/भूत$ +^लागिना/*लागिना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^कबरिस्तान/*कबरिस्तान$ +^भटे/भटे$ +^निकल/निकल/निकल$ +^भेरन/भेरन$ +^उथैं/उथैं$ +^मिलीयान/*मिलीयान$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^द्वीवै/द्वीवै$ +^इदुक/इदुक$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^उग्र/*उग्र$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^बाट/बाट$ +^भटे/भटे$ +^नै/नै$ +^निकल/निकल/निकल$ +^सकछ्यो/सक$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^देखभेरन/*देखभेरन$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^द्वीवै/द्वीवै$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^चिल्ला/*चिल्ला$ +^-/-$ +^चिल्ला/*चिल्ला$ +^भेरन/भेरन$ +^कुन/कु$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^च्याला/च्याला$ +^,/,$ +^हमोरो/हमोरो$ +^तैंथैं/*तैंथैं$ +^कि/कि/कि$ +^काम/काम$ +^?/?$ +^क्या/क्या$ +^तैं/तैं/तैं$ +^याँ/याँ$ +^हमून/हमून$ +^बखत/बखत$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^परेशान/*परेशान$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आ/आ/आ$ +^रैछै/रै$ +^?/?$ +^”/”$ +^वाँ/वाँ$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^दूर/दूर$ +^में/में$ +^भौत/भौत/भौत$ +^सुंअरून/*सुंअरून$ +^को/को$ +^एक/एक$ +^ठूलो/ठूलो$ +^झुंड/*झुंड$ +^चरून/*चरून$ +^मरेछ्यो/मरेछ$ +^भूत/भूत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^कैभेरन/कु+भेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^विनती/विनती$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^“/“$ +^अगर/अगर$ +^तैं/तैं/तैं$ +^हमून/हमून$ +^निकालूनई/*निकालूनई$ +^चाँछै/चाँ$ +^त/त/त$ +^हमून/हमून$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सुंअरून/*सुंअरून$ +^झुंड/*झुंड$ +^में/में$ +^भेज/भेज/भेज$ +^दे/दी$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^जा/जा/जा$ +^!/!$ +^”/”$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^निकल/निकल/निकल$ +^भेरन/भेरन$ +^सुंअरून/*सुंअरून$ +^में/में$ +^समा/*समा$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^देख/देख/देख/देख$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^पुरो/पुरो$ +^झुंड/*झुंड$ +^डाणा/डाणा$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^पुरो/पुरो$ +^झुंड/*झुंड$ +^ओरालो/*ओरालो$ +^में/में$ +^तेज/तेज$ +^भाग/भाग/भाग$ +^भेरन/भेरन$ +^झील/झील$ +^में/में$ +^फटंग/फटंग$ +^हाड़ी/*हाड़ी$ +^भेरन/भेरन$ +^डुबिभेरन/*डुबिभेरन$ +^मर्यान/मार$ +^तब/तब$ +^सुंअरून/*सुंअरून$ +^का/का$ +^ग्वाला/*ग्वाला$ +^भाजि/*भाजि$ +^भेरन/भेरन$ +^,/,$ +^नगर/नगर$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^सारी/*सारी$ +^बात/बात$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^द्वी/द्वी$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^जिनून/जिनून$ +^भूतून/भूत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जकड़ीना/*जकड़ीना$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^उनोरो/उनोरो$ +^पुरो/पुरो$ +^हाल/हाल$ +^बताछ/बता$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^सारा/सारा$ +^नगरा/*नगरा$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^यीशु/यीशु$ +^मिलून/*मिलून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आयान/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^ऊस/ऊस$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^विनती/विनती$ +^करछ्य/कर/कर$ +^कि/कि/कि$ +^हमार/हमार$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^भटे/भटे$ +^भ्यार/भ्यार$ +^न्हैजा/न्हैजा/न्हैजा$ +^रफिर/*रफिर$ +^यीशु/यीशु$ +^नाव/नाव$ +^में/में$ +^बैठभेरन/*बैठभेरन$ +^पार/पार$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^नगर/नगर$ +^में/में$ +^आछ/आ$ +^और/और$ +^देखा/देख$ +^,/,$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लोग/लोग$ +^एक/एक$ +^लकवा/*लकवा$ +^पड़ीना/पड़ीना$ +^का/का$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^चरपाई/*चरपाई$ +^में/में$ +^राखभेरन/*राखभेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^लायान/*लायान$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनोरो/उनोरो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^उ/उ/उ$ +^लकवा/*लकवा$ +^का/का$ +^रोगी/रोगी$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^पुत्र/*पुत्र$ +^,/,$ +^हिम्मत/*हिम्मत$ +^राख/राख/राख$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^त्यार/त्यार$ +^पापून/पाप$ +^माफ/माफ$ +^करछूँ/कर$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^सुणभेरन/*सुणभेरन$ +^कई/कई$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^सिखून/सिख$ +^वाला/वाला$ +^लोग/लोग$ +^सोचू/*सोचू$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^त/त/त$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^बुराई/बुराई$ +^करून/कर$ +^मेरियोछ/*मेरियोछ$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनार/उनार/उनार$ +^मनाका/*मनाका$ +^बिचार/*बिचार$ +^जाणिभेरन/*जाणिभेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^अपून/अपून$ +^-/-$ +^अपून/अपून$ +^मन/मन$ +^में/में$ +^कि/कि/कि$ +^सोचन/*सोचन$ +^मर्यान/मार$ +^?/?$ +^इसो/इसो$ +^कुनो/*कुनो$ +^आसान/*आसान$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^कि/कि/कि$ +^त्यार/त्यार$ +^पाप/पाप$ +^माफ/माफ$ +^है/है$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^या/या/या$ +^यो/यो/यो$ +^कुन/कु$ +^उठ/उठ/उठ$ +^और/और$ +^चल/चल/चल$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^?/?$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^जाणि/*जाणि$ +^ली/ली/ली$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^च्याला/च्याला$ +^स/स/स$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^पाप/पाप$ +^माफ/माफ$ +^करना/कर$ +^को/को$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अधिकार/अधिकार$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^लकवा/*लकवा$ +^का/का$ +^रोगी/रोगी$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैथैं/तैं+थैं$ +^कुछूँ/कु$ +^उठ/उठ/उठ$ +^,/,$ +^अपूनो/अपूनो$ +^बिछान/*बिछान$ +^उठाभेरन/उठ+भेरन$ +^अपून/अपून$ +^घर/घर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जा/जा/जा$ +^”/”$ +^उ/उ/उ$ +^उठाभेरन/उठ+भेरन$ +^अपून/अपून$ +^घर/घर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^न्हैग्यो/न्है/न्हैजा$ +^भीड़ा/*भीड़ा$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^यो/यो/यो$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^चकित/चकित$ +^हो/हो$ +^ग्या/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^लोग/लोग$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^बड़ाई/बड़ाई$ +^करून/कर$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^जेले/जेले$ +^लोगून/लोग$ +^इसो/इसो$ +^अधिकार/अधिकार$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^यीशु/यीशु$ +^वाँ/वाँ$ +^भटे/भटे$ +^अघिल/अघिल$ +^बढ़ियान/*बढ़ियान$ +^त/त/त$ +^उनूनले/उनूनले$ +^मत्ती/*मत्ती$ +^नामोको/नाम+क$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^चंगी/*चंगी$ +^का/का$ +^चौकी/*चौकी$ +^में/में$ +^बैठिना/बैठ$ +^को/को$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^बुलाभेरन/बुला+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^म्यार/म्यार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^अ/*अ$ +^और/और$ +^म्येरो/म्येरो$ +^शिष्य/शिष्य$ +^बन/बन/बन$ +^जा/जा/जा$ +^”/”$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^मत्ती/*मत्ती$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उई/उई/उ+ई$ +^बखत/बखत$ +^अपूनो/अपूनो$ +^काम/काम$ +^छोड़ी/छोड़$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^को/को$ +^शिष्य/शिष्य$ +^बन/बन/बन$ +^ग्यो/ग्य$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^उक/उक/उक$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^खान/खान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बैठिना/बैठ$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^भौतसा/*भौतसा$ +^चुंगी/चुंगी$ +^लिनवाला/ली+वाला$ +^और/और$ +^पापी/पापी$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^खानो/खा$ +^खान/खान$ +^बैठ/बैठ/बैठ$ +^रै/रै/रै$ +^छ्या/छ$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^गुरू/गुरू$ +^चुंगी/चुंगी$ +^लिनवाला/ली+वाला$ +^और/और$ +^पापी/पापी$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^किलैं/किलैं$ +^खाछो/खा$ +^?/?$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^,/,$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^जसिकै/*जसिकै$ +^कि/कि/कि$ +^भल/भल$ +^-/-$ +^चंगान/*चंगान$ +^लोगून/लोग$ +^डाक्‍टर/*डाक्‍टर$ +^कि/कि/कि$ +^के/के$ +^जरूरत/जरूरत$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^बिमार/बिमार$ +^छन/छ$ +^उनुस/उनुस$ +^डाक्‍टर/*डाक्‍टर$ +^कि/कि/कि$ +^जरूरत/जरूरत$ +^छै/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^जा/जा/जा$ +^और/और$ +^उको/उको$ +^मतलब/मतलब$ +^समझा/समझा/समझा$ +^मैं/मैं/मैं$ +^बलिदान/बलिदान$ +^नै/नै$ +^पर/पर$ +^दया/दया$ +^चाँछू/*चाँछू$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^धर्मीन/*धर्मीन$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^पापिन/*पापिन$ +^बुलून/*बुलून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आरयू/*आरयू$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यहूना/यहूना$ +^का/का$ +^शिष्य/शिष्य$ +^यीशु/यीशु$ +^पास/पास$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^कुन/कु$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^कि/कि/कि$ +^कारण/कारण$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^और/और$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोग/लोग$ +^त/त/त$ +^बर्त/बर्त$ +^करनू/कर$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^त्यारा/त्यारा$ +^शिष्य/शिष्य$ +^बर्त/बर्त$ +^नै/नै$ +^करना/कर$ +^?/?$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^जब/जब/जब$ +^तलक/तलक$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बर्त/बर्त$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^कर/कर/कर$ +^सकनान/सक$ +^?/?$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^खुशी/खुशी$ +^मनून/मन$ +^मर्यान/मार$ +^;/;$ +^ठीक/ठीक$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^जसकैं/जैस+तरह$ +^एक/एक$ +^ब्योला/*ब्योला$ +^का/का$ +^मित्र/*मित्र$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^उको/उको$ +^ब्याकी/*ब्याकी$ +^दावत/दावत$ +^में/में$ +^खुशी/खुशी$ +^मनूनान/*मनूनान$ +^लेकिन/लेकिन$ +^इसो/इसो$ +^बखत/बखत$ +^आला/आ$ +^जब/जब/जब$ +^ब्योलो/*ब्योलो$ +^भटे/भटे$ +^अलग/अलग$ +^करि/कर$ +^जालो/जा$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बर्त/बर्त$ +^राखाँला/*राखाँला$ +^”/”$ +^“/“$ +^लोग/लोग$ +^नय्या/नय्या$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^में/में$ +^पुरान/*पुरान$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^को/को$ +^ट/*ट$ +^ल/*ल$ +^नै/नै$ +^लगूना/*लगूना$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^नय्या/नय्या$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^धुना/*धुना$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^छ्वोटो/*छ्वोटो$ +^हो/हो$ +^जाछो/जा$ +^,/,$ +^जैल/*जैल$ +^पुरानो/*पुरानो$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^और/और$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^फाटि/*फाटि$ +^जालो/जा$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^एक/एक$ +^और/और$ +^उदारण/*उदारण$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^उनुस/उनुस$ +^समझूंनान/*समझूंनान$ +^,/,$ +^लोग/लोग$ +^नय्या/नय्या$ +^अंगूर/अंगूर$ +^रस/*रस$ +^पुरानो/*पुरानो$ +^चमड़ा/चमड़ा$ +^का/का$ +^थैल/*थैल$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^राखनो/*राखनो$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जब/जब/जब$ +^अंगूर/अंगूर$ +^को/को$ +^रस/*रस$ +^बढ़लो/बढ़$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^थैलास/*थैलास$ +^फाड़ी/फाड़$ +^द्यलो/द्याल$ +^,/,$ +^और/और$ +^अंगूर/अंगूर$ +^रस/*रस$ +^और/और$ +^थैल/*थैल$ +^द्वीवै/द्वीवै$ +^बरबाद/*बरबाद$ +^है/है$ +^जाला/जा$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हम/हम/हम$ +^नय्या/नय्या$ +^अंगूरो/*अंगूरो$ +^को/को$ +^रस/*रस$ +^नय्या/नय्या$ +^चमड़ा/चमड़ा$ +^को/को$ +^थैल/*थैल$ +^में/में$ +^राँखनू/राँख$ +^”/”$ +^और/और$ +^तब/तब$ +^द्वीवै/द्वीवै$ +^सुरक्षित/*सुरक्षित$ +^रूनान/रू$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^यो/यो/यो$ +^कुनमरेछ्यो/*कुनमरेछ्यो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^यहूदी/यहूदी$ +^सभाघरो/*सभाघरो$ +^को/को$ +^एक/एक$ +^अधिकारी/अधिकारी$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^प्रणाम/*प्रणाम$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मेरि/मेरि$ +^नानि/नानि/नानि$ +^चेलि/*चेलि$ +^अल्यै/*अल्यै$ +^मरि/*मरि$ +^रै/रै/रै$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^हिटभेरन/*हिटभेरन$ +^उमें/उ+में$ +^अपून/अपून$ +^हात/हात$ +^राखला/राख$ +^त/त/त$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^ज्यून/ज्यून$ +^है/है$ +^जालि/जा$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^जानान/जा$ +^और/और$ +^देख/देख/देख/देख$ +^एक/एक$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^स/स/स$ +^जैस/जैस$ +^बारा/बारा$ +^साल/साल$ +^भटे/भटे$ +^खून/खून$ +^बगना/*बगना$ +^की/की/की$ +^बिमारी/बिमारी$ +^छी/छ$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पछिल/पछिल$ +^है/है$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^उक/उक/उक$ +^कपाड़ास/*कपाड़ास$ +^छू/छू/छू$ +^लीछ/ली$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^अपून/अपून$ +^मन/मन$ +^में/में$ +^कुछी/कु$ +^“/“$ +^अगर/अगर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उक/उक/उक$ +^कपाड़ास/*कपाड़ास$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^ल्यूलो/*ल्यूलो$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^चंगी/*चंगी$ +^हो/हो$ +^ज्यूलो/*ज्यूलो$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मुड़भेरन/*मुड़भेरन$ +^ऊस/ऊस$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^और/और$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^चेलि/*चेलि$ +^हिम्मत/*हिम्मत$ +^राख/राख/राख$ +^,/,$ +^तैले/तै+ले$ +^मैंमें/मैं+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तैंस/तैंस$ +^चंगो/चंगो$ +^करछ्य/कर/कर$ +^”/”$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^उई/उई/उ+ई$ +^घड़ी/*घड़ी$ +^चंगी/*चंगी$ +^है/है$ +^ग्यै/*ग्यै$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^उ/उ/उ$ +^अधिकारी/अधिकारी$ +^का/का$ +^घर/घर$ +^पुजियान/*पुजियान$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उले/उले$ +^लोगून/लोग$ +^भौत/भौत/भौत$ +^डाड़/*डाड़$ +^मारून/मार$ +^और/और$ +^रून/रू$ +^-/-$ +^कलानो/*कलानो$ +^करून/कर$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^किलैं/किलैं$ +^इदुक/इदुक$ +^हाल्ला/*हाल्ला$ +^-/-$ +^गुल्ला/*गुल्ला$ +^करून/कर$ +^मरेछा/*मरेछा$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^चेलि/*चेलि$ +^मरि/*मरि$ +^नै/नै$ +^रै/रै/रै$ +^,/,$ +^पर/पर$ +^पड़/पड़/पड़$ +^रैछ/रै/रै$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^लोग/लोग$ +^उनेरि/उनेरि$ +^हसी/*हसी$ +^करून/कर$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उनूनले/उनूनले$ +^सबून/सबून$ +^भ्यार/भ्यार$ +^भेजि/*भेजि$ +^दीछ/दी$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^भितर/भितर$ +^ग्यान/ग्य$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^हात/हात$ +^पकड़/पकड़/पकड़$ +^भेरन/भेरन$ +^चेलि/*चेलि$ +^स/स/स$ +^उठाछ/उठा$ +^,/,$ +^और/और$ +^चेलि/*चेलि$ +^ज्यून/ज्यून$ +^हो/हो$ +^ग्यै/*ग्यै$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^की/की/की$ +^खबर/खबर$ +^उ/उ/उ$ +^पुर/पुर$ +^देश/देश$ +^में/में$ +^फैल/फैल$ +^गै/गै/गै$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^वाँ/वाँ$ +^भटे/भटे$ +^अघिल/अघिल$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^द्वी/द्वी$ +^अन्धा/*अन्धा$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पछिल/पछिल$ +^यो/यो/यो$ +^चिल्ला/*चिल्ला$ +^भेरन/भेरन$ +^कुन/कु$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^यीशु/यीशु$ +^,/,$ +^राजा/राजा$ +^दाऊद/दाऊद$ +^की/की/की$ +^सन्तान/सन्तान$ +^,/,$ +^हमून/हमून$ +^में/में$ +^दया/दया$ +^कर/कर/कर$ +^”/”$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^पुजियान/*पुजियान$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अन्धा/*अन्धा$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पास/पास$ +^आयान/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^तुम/तुम$ +^मैंमें/मैं+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछा/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^चंगो/चंगो$ +^कर/कर/कर$ +^सकछूँ/*सकछूँ$ +^?/?$ +^”/”$ +^उनूनले/उनूनले$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^होई/होई$ +^,/,$ +^प्रभु/प्रभु$ +^हमून/हमून$ +^विश्वास/विश्वास$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^हमून/हमून$ +^चंगो/चंगो$ +^कर/कर/कर$ +^सकछा/सक$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^कैभेरन/कु+भेरन$ +^उनार/उनार/उनार$ +^आँखान/*आँखान$ +^छूँछ/छूँ$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुमार/तुमार$ +^विश्वास/विश्वास$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^है/है$ +^जौ/जा$ +^”/”$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^देखून/देख$ +^लागनान/लाग$ +^,/,$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^चेतावनी/चेतावनी$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^देख/देख/देख/देख$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^कैसै/*कैसै$ +^जन/जन$ +^बताया/*बताया$ +^कि/कि/कि$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^की/की/की$ +^करछ्य/कर/कर$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उनूनले/उनूनले$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^पुर/पुर$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^खबर/खबर$ +^फैला/*फैला$ +^दीछ/दी$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^द्वी/द्वी$ +^अन्धा/*अन्धा$ +^आदिमी/आदिमी$ +^भ्यार/भ्यार$ +^जानमरेछ्या/*जानमरेछ्या$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^लोग/लोग$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^ल्यान/*ल्यान$ +^जो/जो$ +^बोल/बोल/बोल$ +^नी/नी$ +^सकछ्यो/सक$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उमें/उ+में$ +^एक/एक$ +^भूत/भूत$ +^छ्यो/छ$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भूत/भूत$ +^स/स/स$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^भटे/भटे$ +^भ्यार/भ्यार$ +^निकाल/निकाल/निकाल$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^बोलान/*बोलान$ +^लागछ्य/लाग$ +^यो/यो/यो$ +^देखभेरन/*देखभेरन$ +^भीड़/भीड़$ +^कुन/कु$ +^लागछी/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^इस्राएल/इस्राएल$ +^देश/देश$ +^में/में$ +^हमून/हमून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कभै/कभै$ +^इसो/इसो$ +^नै/नै$ +^देख्यो/देख$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^त/त/त$ +^भूतून/भूत$ +^का/का$ +^सरदार/*सरदार$ +^शैताना/*शैताना$ +^का/का$ +^मद्दत/मद्दत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भूतून/भूत$ +^निकालछ्यो/निकाल$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्य/शिष्य$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^कई/कई$ +^शैहरून/शैहर$ +^का/का$ +^और/और$ +^गौंन/*गौंन$ +^में/में$ +^घुमनै/घुम$ +^रियान/*रियान$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^यहूदी/यहूदी$ +^सभाघर/सभाघर$ +^में/में$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^दी/दी/दी$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^हर/हर$ +^प्रकार/प्रकार/प्रकार$ +^का/का$ +^बिमारीन/बिमारी$ +^और/और$ +^कमजोरीन/कमजोरी$ +^दूर/दूर$ +^करनै/कर$ +^रियोछ/*रियोछ$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भीड़/भीड़$ +^स/स/स$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^ऊस/ऊस$ +^दया/दया$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^भेड़ून/भेड़$ +^का/का$ +^जसा/*जसा$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^जिनोरो/*जिनोरो$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^रखवाला/*रखवाला$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बेचैन/*बेचैन$ +^और/और$ +^भटकिना/*भटकिना$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^गाड़ा/*गाड़ा$ +^में/में$ +^भौत/भौत/भौत$ +^फसल/फसल$ +^हुछी/हो$ +^,/,$ +^इसा/इसा$ +^यो/यो/यो$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोग/लोग$ +^छन/छ$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^बचनून/बचन$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैयार/तैयार$ +^छन/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बतून/*बतून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^लोग/लोग$ +^कम/कम$ +^छन/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^फसला/*फसला$ +^का/का$ +^मालिक/मालिक$ +^थैं/थैं$ +^बिनती/बिनती$ +^करा/करा/करा/कर$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^फसल/फसल$ +^काटून/*काटून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मजदूर/*मजदूर$ +^भेजौ/*भेजौ$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^बारा/बारा$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^अपून/अपून$ +^पास/पास$ +^बुलाछ/बुला$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनून/उनून/उनून$ +^भूत/भूत$ +^-/-$ +^परेतून/*परेतून$ +^निकालना/*निकालना$ +^को/को$ +^अधिकार/अधिकार$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उनून/उनून/उनून$ +^निकालून/*निकालून$ +^और/और$ +^सब/सब$ +^प्रकारे/प्रकार$ +^की/की/की$ +^बिमारी/बिमारी$ +^और/और$ +^सब/सब$ +^प्रकारे/प्रकार$ +^की/की/की$ +^कमजोरी/कमजोरी$ +^स/स/स$ +^दूर/दूर$ +^करून/कर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बारा/बारा$ +^प्रेरितून/प्रेरित$ +^को/को$ +^नाम/नाम$ +^यो/यो/यो$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^जिनून/जिनून$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^चुनछ्य/चुन$ +^,/,$ +^पैलो/*पैलो$ +^शमौन/शमौन$ +^जैक/*जैक$ +^दुसोरो/दुसोरो$ +^नाम/नाम$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पतरस/पतरस$ +^राँखछ्य/राँख$ +^,/,$ +^और/और$ +^उको/उको$ +^भाई/भाई$ +^अन्द्रियास/अन्द्रियास$ +^,/,$ +^जब्दी/जब्दी$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^याकूब/याकूब$ +^और/और$ +^याकूब/याकूब$ +^को/को$ +^नानो/नानो$ +^भाई/भाई$ +^यहूना/यहूना$ +^,/,$ +^फिलिप्पुस/*फिलिप्पुस$ +^,/,$ +^बरतुल्‍मै/*बरतुल्‍मै$ +^,/,$ +^थोमा/*थोमा$ +^और/और$ +^चुंगी/चुंगी$ +^लिनवालो/*लिनवालो$ +^मत्ती/*मत्ती$ +^,/,$ +^हलफई/*हलफई$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^याकूब/याकूब$ +^और/और$ +^तद्दै/*तद्दै$ +^,/,$ +^देशभक्त/*देशभक्त$ +^शमौन/शमौन$ +^कनानी/*कनानी$ +^और/और$ +^यहूदा/यहूदा$ +^इस्करियोती/*इस्करियोती$ +^जेले/जेले$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^दुश्मनून/*दुश्मनून$ +^का/का$ +^हात/हात$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^में/में$ +^धोखा/*धोखा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पकड़ावा/*पकड़ावा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दीछ/दी$ +^इन/इन$ +^बारा/बारा$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^आदेश/*आदेश$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^भेजछ्य/भेज$ +^,/,$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^जन/जन$ +^जाया/जा$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^सामरी/*सामरी$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^नगर/नगर$ +^में/में$ +^प्रवेश/प्रवेश/प्रवेश$ +^कर्या/कर$ +^इस्राएल/इस्राएल$ +^का/का$ +^घराना/*घराना$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^जा/जा/जा$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^भटे/भटे$ +^दूर/दूर$ +^हो/हो$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^जसकै/जैस+तरह$ +^हराईना/*हराईना$ +^का/का$ +^भेड़/भेड़$ +^अपून/अपून$ +^रखवाला/*रखवाला$ +^भटे/भटे$ +^दूर/दूर$ +^हो/हो$ +^जाछी/जा$ +^और/और$ +^जानै/जा$ +^-/-$ +^जानै/जा$ +^तुम/तुम$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^कया/*कया$ +^,/,$ +^“/“$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^नजिक/नजिक$ +^आग्योछ/आ$ +^”/”$ +^बिमारून/बिमार$ +^ठीक/ठीक$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^मुरदान/*मुरदान$ +^ज्यून/ज्यून$ +^करा/करा/करा/कर$ +^कोढ़िन/*कोढ़िन$ +^शुद्ध/शुद्ध$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^भूतून/भूत$ +^निकाला/*निकाला$ +^किलैकी/किलैकी$ +^तुमून/तुमून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मुफ्त/*मुफ्त$ +^में/में$ +^पा/पा/पा$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^मुफ्त/*मुफ्त$ +^में/में$ +^दी/दी/दी$ +^दीया/दी$ +^सफर/*सफर$ +^में/में$ +^अपूनी/अपूनी$ +^थैल/*थैल$ +^में/में$ +^सुनो/सुन$ +^,/,$ +^चाँदी/*चाँदी$ +^या/या/या$ +^ताँबा/*ताँबा$ +^सिक्का/*सिक्का$ +^जाम/जाम$ +^जन/जन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^अपून/अपून$ +^बाँट/*बाँट$ +^खिन/खिन/खिन$ +^नै/नै$ +^झवाला/*झवाला$ +^,/,$ +^याँ/याँ$ +^तक/तक$ +^कि/कि/कि$ +^दुसोरो/दुसोरो$ +^जोड़ो/*जोड़ो$ +^कपाड़/*कपाड़$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जन/जन$ +^लिया/*लिया$ +^,/,$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^जूता/*जूता$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^लठ्ठी/*लठ्ठी$ +^लिया/*लिया$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मजदूर/*मजदूर$ +^स/स/स$ +^उकी/उकी$ +^मजदूरी/*मजदूरी$ +^मिलूनी/*मिलूनी$ +^चैछी/*चैछी$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^नगर/नगर$ +^या/या/या$ +^गौं/गौं$ +^में/में$ +^तुम/तुम$ +^जा/जा/जा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^पत्तो/पत्त$ +^करा/करा/करा/कर$ +^कि/कि/कि$ +^वाँ/वाँ$ +^को/को$ +^भलो/*भलो$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^जब/जब/जब$ +^तक/तक$ +^वाँ/वाँ$ +^भटे/भटे$ +^नै/नै$ +^निकला/*निकला$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^तक/तक$ +^उई/उई/उ+ई$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^मेहमान/*मेहमान$ +^बनभेरन/बन+भेरन$ +^रया/*रया$ +^जब/जब/जब$ +^तुम/तुम$ +^उ/उ/उ$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^प्रवेश/प्रवेश/प्रवेश$ +^करा/करा/करा/कर$ +^त/त/त$ +^आशीष/*आशीष$ +^दीया/दी$ +^अगर/अगर$ +^उ/उ/उ$ +^घरा/घरा$ +^लोग/लोग$ +^योग्य/*योग्य$ +^होलो/हो$ +^त/त/त$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^आशीष/*आशीष$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^बनिना/बन$ +^की/की/की$ +^रौली/रू/रू$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^तो/तो$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^आशीष/*आशीष$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^वापस/वापस$ +^आ/आ/आ$ +^जालि/जा$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^आदर/आदर$ +^नै/नै$ +^करना/कर$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^बात/बात$ +^सुणनान/सुण$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उ/उ/उ$ +^घर/घर$ +^या/या/या$ +^नगर/नगर$ +^भटे/भटे$ +^जान/जा$ +^बखत/बखत$ +^अपून/अपून$ +^खूटाकि/*खूटाकि$ +^धुल/*धुल$ +^झाड़ी/*झाड़ी$ +^लिया/*लिया$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुछूँ/कु$ +^कि/कि/कि$ +^न्यायक/*न्यायक$ +^दिन/दी/दिन$ +^उ/उ/उ$ +^नगर/नगर$ +^की/की/की$ +^हालत/*हालत$ +^भटे/भटे$ +^सदोम/*सदोम$ +^और/और$ +^अमोरा/*अमोरा$ +^का/का$ +^नगरून/नगर$ +^की/की/की$ +^हालत/*हालत$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^सहन/सहन$ +^योग्य/*योग्य$ +^होलि/हो$ +^देख/देख/देख/देख$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^भेड़ून/भेड़$ +^का/का$ +^समान/समान/समान$ +^भेड़ियान/भेड़िया$ +^का/का$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^भेजछूँ/*भेजछूँ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^स्याँप/स्याँप$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^चालाक/*चालाक$ +^और/और$ +^कबूतर/कबूतर$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^भोला/*भोला$ +^बन्या/*बन्या$ +^लेकिन/लेकिन$ +^लोगून/लोग$ +^भटे/भटे$ +^सतर्क/सतर्क$ +^रया/*रया$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^तुमून/तुमून$ +^महासभान/*महासभान$ +^में/में$ +^सौपाला/*सौपाला$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^यहूदी/यहूदी$ +^सभाघरून/सभाघर$ +^में/में$ +^तुमून/तुमून$ +^कोड़ा/*कोड़ा$ +^माराला/*माराला$ +^तुम/तुम$ +^म्यारा/म्यारा$ +^कारण/कारण$ +^अधिकारीन/अधिकारी$ +^और/और$ +^राजान/राजा$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^,/,$ +^और/और$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^में/में$ +^गवै/*गवै$ +^हुन/हो$ +^खिन/खिन/खिन$ +^पेश/*पेश$ +^करि/कर$ +^जाला/जा$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^तुमून/तुमून$ +^पकड़वाला/*पकड़वाला$ +^त/त/त$ +^फिकर/फिकर$ +^जन/जन$ +^कर्या/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुमून/तुमून$ +^कसकैं/*कसकैं$ +^या/या/या$ +^कि/कि/कि$ +^कुन/कु$ +^होलो/हो$ +^;/;$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जेले/जेले$ +^तुमून/तुमून$ +^कुन/कु$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^उई/उई/उ+ई$ +^बखत/बखत$ +^तुमून/तुमून$ +^बता/बता/बता$ +^दी/दी/दी$ +^जालो/जा$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^बोलून/बोल$ +^वाला/वाला$ +^तुम/तुम$ +^नी/नी$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यो/यो/यो$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^का/का$ +^आत्मा/आत्मा$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^तुमार/तुमार$ +^द्वारा/द्वारा$ +^बोलोलो/*बोलोलो$ +^भाई/भाई$ +^अपून/अपून$ +^भाई/भाई$ +^स/स/स$ +^,/,$ +^और/और$ +^च्योलो/च्योलो$ +^अपून/अपून$ +^बबास/*बबास$ +^मारून/मार$ +^खिन/खिन/खिन$ +^दी/दी/दी$ +^द्यलो/द्याल$ +^,/,$ +^और/और$ +^बच्चा/बच्चा$ +^अपून/अपून$ +^ईजा/ईजा$ +^-/-$ +^बबाका/*बबाका$ +^खिलाफ/खिलाफ$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^मरवा/मरवा/मरवा$ +^द्याला/द्याल$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तुम/तुम$ +^मैंमें/मैं+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछा/कर$ +^और/और$ +^म्यारा/म्यारा$ +^नामका/*नामका$ +^कारण/कारण$ +^सब/सब$ +^लोग/लोग$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बैर/बैर$ +^करला/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^आखरी/*आखरी$ +^तलक/तलक$ +^धीरज/*धीरज$ +^धरोल/*धरोल$ +^,/,$ +^उको/उको$ +^उद्धार/उद्धार$ +^होलो/हो$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^तुमून/तुमून$ +^एक/एक$ +^नगर/नगर$ +^में/में$ +^सताला/सता$ +^त/त/त$ +^दुसारा/दुसारा$ +^में/में$ +^भाजि/*भाजि$ +^जाया/जा$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुछूँ/कु$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^इस्राएल/इस्राएल$ +^देशा/देशा$ +^का/का$ +^सब/सब$ +^नगरून/नगर$ +^में/में$ +^घुमून/*घुमून$ +^खतम/*खतम$ +^नी/नी$ +^कर/कर/कर$ +^राँखा/*राँखा$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^आ/आ/आ$ +^जूलो/*जूलो$ +^ना/ना$ +^शिष्य/शिष्य$ +^अपून/अपून$ +^गुरू/गुरू$ +^है/है$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^दास/दास$ +^अपून/अपून$ +^मालिक/मालिक$ +^है/है$ +^बढ़भेरन/बढ़+भेरन$ +^हुछो/हो$ +^शिष्य/शिष्य$ +^अपून/अपून$ +^गुरू/गुरू$ +^का/का$ +^और/और$ +^दास/दास$ +^का/का$ +^अपून/अपून$ +^मालिक/मालिक$ +^का/का$ +^बराबर/*बराबर$ +^हुनोई/*हुनोई$ +^भौत/भौत/भौत$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^मैं/मैं/मैं$ +^घरा/घरा$ +^का/का$ +^मालिक/मालिक$ +^थैं/थैं$ +^शैतान/शैतान$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^घरा/घरा$ +^का/का$ +^सदस्यून/*सदस्यून$ +^और/और$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बुर/बुर$ +^नामून/नाम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^किलैं/किलैं$ +^नी/नी$ +^पुकाराला/*पुकाराला$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उनून/उनून/उनून$ +^है/है$ +^जन/जन$ +^डरा/*डरा$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^बखत/बखत$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^मर्योछ/*मर्योछ$ +^जब/जब/जब$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^जो/जो$ +^ढकीन/*ढकीन$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^सामुनि/सामुनि$ +^आ/आ/आ$ +^जालो/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^जेले/जेले$ +^लुका/*लुका$ +^रैछ/रै/रै$ +^उ/उ/उ$ +^सबून/सबून$ +^पत्तो/पत्त$ +^चल/चल/चल$ +^जालो/जा$ +^जो/जो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^अन्यारा/अन्यारा$ +^में/में$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^तुम/तुम$ +^उज्याला/*उज्याला$ +^में/में$ +^कया/*कया$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुम/तुम$ +^कान/कान$ +^लगाभेरन/लगा+भेरन$ +^सुणछा/सुण$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^छत/*छत$ +^में/में$ +^चढ़भेरन/*चढ़भेरन$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करा/करा/करा/कर$ +^उनून/उनून/उनून$ +^भटे/भटे$ +^जन/जन$ +^डरा/*डरा$ +^जो/जो$ +^शरीर/शरीर$ +^स/स/स$ +^मारनान/मार$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^पर/पर$ +^आत्मा/आत्मा$ +^स/स/स$ +^मारनान/मार$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^सकना/सका$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^है/है$ +^डरा/*डरा$ +^जो/जो$ +^आत्मा/आत्मा$ +^और/और$ +^शरीर/शरीर$ +^द्वीवै/द्वीवै$ +^स/स/स$ +^नरक/नरक$ +^की/की/की$ +^आग/आग$ +^में/में$ +^नाश/नाश$ +^कर/कर/कर$ +^सक्छ्यो/*सक्छ्यो$ +^क्या/क्या$ +^एक/एक$ +^पैंस/*पैंस$ +^में/में$ +^द्वी/द्वी$ +^चिड़िया/चिड़िया$ +^नै/नै$ +^बेचिना/*बेचिना$ +^?/?$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^तुमार/तुमार$ +^पिता/पिता$ +^की/की/की$ +^मरजी/मरजी/मरजी$ +^का/का$ +^बिना/बिना$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भिमें/*भिमें$ +^नै/नै$ +^खिती/खिती$ +^सकनी/*सकनी$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^तुमार/तुमार$ +^जीवन/जीवन$ +^हर/हर$ +^बात/बात$ +^की/की/की$ +^परवाह/*परवाह$ +^करछो/कर$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^यो/यो/यो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जाणछो/जाण$ +^की/की/की$ +^तुमार/तुमार$ +^खोरा/*खोरा$ +^में/में$ +^कतुक/कतुक$ +^बाल/बाल$ +^छन/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^डरा/*डरा$ +^जन/जन$ +^तुम/तुम$ +^भौत/भौत/भौत$ +^चिड़ियान/चिड़िया$ +^है/है$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कई/कई$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^कीमती/कीमती$ +^छा/छ$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^मैंस/मैंस$ +^स्वीकार/*स्वीकार$ +^करोलो/कर$ +^,/,$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^ऊस/ऊस$ +^अपून/अपून$ +^पिता/पिता$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^स्वीकार/*स्वीकार$ +^करोलो/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अगर/अगर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^दुसरान/दुसरान$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^यो/यो/यो$ +^कुनाले/*कुनाले$ +^डरनान/डर$ +^की/की/की$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^म्यारा/म्यारा$ +^च्याला/च्याला$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपून/अपून$ +^पिता/पिता$ +^थैं/थैं$ +^जो/जो$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कै/कै$ +^द्यूलो/द्याल$ +^की/की/की$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^म्यारा/म्यारा$ +^च्याला/च्याला$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^यो/यो/यो$ +^जन/जन$ +^सोचा/*सोचा$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^मेल/मेल/मेल$ +^-/-$ +^मिलाप/*मिलाप$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आरयूँ/आ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^मेल/मेल/मेल$ +^-/-$ +^मिलाप/*मिलाप$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^नै/नै$ +^बल्कि/बल्कि$ +^लड़ाई/*लड़ाई$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आरयूँ/आ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^त/त/त$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^आरयूँ/आ$ +^कि/कि/कि$ +^लोगून/लोग$ +^उनार/उनार/उनार$ +^बबा/बबा$ +^का/का$ +^,/,$ +^चेलि/*चेलि$ +^स/स/स$ +^उकी/उकी$ +^ईजा/ईजा$ +^का/का$ +^,/,$ +^और/और$ +^ब्वारी/*ब्वारी$ +^स/स/स$ +^उकी/उकी$ +^सासू/सासू$ +^खिलाफ/खिलाफ$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आरयूँ/आ$ +^और/और$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^बैरी/बैरी/बैरी$ +^उक/उक/उक$ +^परिवार/*परिवार$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^होलो/हो$ +^“/“$ +^जो/जो$ +^अपून/अपून$ +^ईजा/ईजा$ +^-/-$ +^बबा/बबा$ +^स/स/स$ +^मैं/मैं/मैं$ +^है/है$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछ्यो/कर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^म्येरो/म्येरो$ +^शिष्य/शिष्य$ +^बनना/बन$ +^को/को$ +^योग्य/*योग्य$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^अपून/अपून$ +^नान्तिनान/नान्तिना/नान्तिनान$ +^मैं/मैं/मैं$ +^है/है$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछ्यो/कर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^म्येरो/म्येरो$ +^शिष्य/शिष्य$ +^बनना/बन$ +^को/को$ +^योग्य/*योग्य$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^म्यारा/म्यारा$ +^शिष्य/शिष्य$ +^हुना/हो$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^दुख/दुख$ +^उठून/*उठून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^और/और$ +^मरून/मर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तैयार/तैयार$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पछिल/पछिल$ +^नै/नै$ +^हिटन/*हिटन$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^म्येरो/म्येरो$ +^शिष्य/शिष्य$ +^बनना/बन$ +^को/को$ +^योग्य/*योग्य$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^अपून/अपून$ +^प्राण/*प्राण$ +^संसारिक/*संसारिक$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^जीन/*जीन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बचालो/*बचालो$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^पाना/*पाना$ +^को/को$ +^मौका/*मौका$ +^खो/*खो$ +^द्योलो/द्याल$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^खिन/खिन/खिन$ +^और/और$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अपून/अपून$ +^प्राणस/*प्राणस$ +^दीछो/दी$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^पालो/पा$ +^उ/उ/उ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^तुमून/तुमून$ +^अपनूछो/*अपनूछो$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^मैंस/मैंस$ +^अपनूछो/*अपनूछो$ +^म्येरो/म्येरो$ +^स्वागत/*स्वागत$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^म्येरो/म्येरो$ +^नै/नै$ +^बल्कि/बल्कि$ +^म्यारा/म्यारा$ +^भेजून/*भेजून$ +^वाला/वाला$ +^को/को$ +^स्वागत/*स्वागत$ +^करछो/कर$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^स/स/स$ +^,/,$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^जाणिभेरन/*जाणिभेरन$ +^ग्रहण/*ग्रहण$ +^करो/कर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^ईनाम/ईनाम$ +^पालो/पा$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^धर्मी/धर्मी$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^,/,$ +^धर्मी/धर्मी$ +^आदिमी/आदिमी$ +^मानिभेरन/*मानिभेरन$ +^ग्रहण/*ग्रहण$ +^करौ/*करौ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^धर्मी/धर्मी$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^ईनाम/ईनाम$ +^पालो/पा$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^इन/इन$ +^नानान/*नानान$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^कैस/*कैस$ +^एक/एक$ +^शिष्य/शिष्य$ +^जाणिभेरन/*जाणिभेरन$ +^ठन्डो/*ठन्डो$ +^पानि/पानि$ +^को/को$ +^एक/एक$ +^गिलास/*गिलास$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पिलालो/*पिलालो$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ऊस/ऊस$ +^ईनाम/ईनाम$ +^जरूर/जरूर$ +^द्याला/द्याल$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^अपून/अपून$ +^बारा/बारा$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^आदेश/*आदेश$ +^दी/दी/दी$ +^चुकछ्य/*चुकछ्य$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उनार/उनार/उनार$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^नगरून/नगर$ +^में/में$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^दिन/दी/दिन$ +^और/और$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^न्हैग्या/न्है/न्हैजा$ +^जब/जब/जब$ +^जेल/जेल$ +^खान/खान$ +^में/में$ +^यहूना/यहूना$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^कामून/काम$ +^कि/कि/कि$ +^चर्चा/*चर्चा$ +^सुणछ्य/सुण$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^यो/यो/यो$ +^पुछून/पुछ$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भेजछ्य/भेज$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^तैंई/*तैंई$ +^उनवालो/आ+वालो$ +^मसीह/मसीह$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^भेजना/*भेजना$ +^को/को$ +^वादा/वादा$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कर/कर/कर$ +^राँखछ्यो/राँख$ +^,/,$ +^या/या/या$ +^हम/हम/हम$ +^कै/कै$ +^दुसरा/दुसरा$ +^को/को$ +^इन्तजार/*इन्तजार$ +^करनू/कर$ +^?/?$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^जो/जो$ +^तुम/तुम$ +^सुणछा/सुण$ +^और/और$ +^देखछा/देख$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^सब/सब$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^यहूना/यहूना$ +^स/स/स$ +^बताया/*बताया$ +^दीया/दी$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^अन्धा/*अन्धा$ +^देखनान/देख$ +^,/,$ +^लंगड़ा/*लंगड़ा$ +^हिटनान/*हिटनान$ +^,/,$ +^कोढ़ी/कोढ़ी$ +^शुद्ध/शुद्ध$ +^करि/कर$ +^जानान/जा$ +^,/,$ +^टौव्ला/*टौव्ला$ +^सुणनान/सुण$ +^,/,$ +^मुर्दा/*मुर्दा$ +^ज्यून/ज्यून$ +^करि/कर$ +^जानान/जा$ +^और/और$ +^गरीबून/गरीबून$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^सुणायी/*सुणायी$ +^जाछो/जा$ +^और/और$ +^धन्य/धन्य$ +^छन/छ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^मैंमें/मैं+में$ +^शक/*शक$ +^नै/नै$ +^करना/कर$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^यहूना/यहूना$ +^च्याला/च्याला$ +^जान/जा$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भीड़/भीड़$ +^का/का$ +^लोगूनथैं/*लोगूनथैं$ +^यहूना/यहूना$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^बिरान/बिरान$ +^जागा/जागा$ +^में/में$ +^कि/कि/कि$ +^देखून/देख$ +^खिन/खिन/खिन$ +^गैछा/गै$ +^,/,$ +^हवा/*हवा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हिलते/*हिलते$ +^हुये/*हुये$ +^सरकण्डान/*सरकण्डान$ +^,/,$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^तुम/तुम$ +^कि/कि/कि$ +^देखून/देख$ +^खिन/खिन/खिन$ +^गैछा/गै$ +^,/,$ +^क्या/क्या$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^जेले/जेले$ +^भौत/भौत/भौत$ +^मेहंगा/*मेहंगा$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^पैनिना/*पैनिना$ +^छ्या/छ$ +^?/?$ +^देखा/देख$ +^जो/जो$ +^मेहंगा/*मेहंगा$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^पैनान/*पैनान$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^महलून/*महलून$ +^में/में$ +^रूनान/रू$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^तुम/तुम$ +^किलैं/किलैं$ +^गैछा/गै$ +^,/,$ +^कोई/कोई$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^स/स/स$ +^देखून/देख$ +^खिन/खिन/खिन$ +^?/?$ +^होई/होई$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^है/है$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ठूला/ठूला$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^पवित्र/पवित्र$ +^-/-$ +^शास्त्र/शास्त्र$ +^में/में$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उक/उक/उक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^कुंछो/कुं$ +^,/,$ +^देख/देख/देख/देख$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपूनो/अपूनो$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^स/स/स$ +^त्यारा/त्यारा$ +^अघिल/अघिल$ +^भेजछूँ/*भेजछूँ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^लोगून/लोग$ +^त्यारा/त्यारा$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^तैखिन/त्यारा+खिन$ +^तैय्यार/तैय्यार$ +^करोलो/कर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुछूँ/कु$ +^कि/कि/कि$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^भटे/भटे$ +^जन्म/जन्म$ +^लीनवालान/*लीनवालान$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^यहूना/यहूना$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^दिनवालो/*दिनवालो$ +^है/है$ +^ठूलो/ठूलो$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^भ्यो/*भ्यो$ +^;/;$ +^पर/पर$ +^जो/जो$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^में/में$ +^नान/नान/नान/नान$ +^है/है$ +^नान/नान/नान/नान$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^यहूना/यहूना$ +^है/है$ +^ठूलो/ठूलो$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^यहूना/यहूना$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करून/कर$ +^शुरू/शुरू$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^भटे/भटे$ +^अब/अब$ +^तक/तक$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^में/में$ +^पुरी/पुरी$ +^शक्ति/*शक्ति$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^फैलून/*फैलून$ +^मर्योछ/*मर्योछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^अत्याचारी/*अत्याचारी$ +^लोग/लोग$ +^छन/छ$ +^उ/उ/उ$ +^येको/*येको$ +^नाश/नाश$ +^करून/कर$ +^मर्यान/मार$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^सब/सब$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवालान/*दिनवालान$ +^का/का$ +^सब/सब$ +^किताबून/*किताबून$ +^में/में$ +^,/,$ +^और/और$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^में/में$ +^यहूना/यहूना$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^दीन/दीन$ +^वाला/वाला$ +^का/का$ +^ऊँन/आ/ऊँन/ऊँन$ +^तक/तक$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^भविष्यवाणी/भविष्यवाणी$ +^करनै/कर$ +^रियान/*रियान$ +^अगर/अगर$ +^तुम/तुम$ +^मेरि/मेरि$ +^बात/बात$ +^मानून/*मानून$ +^चाँछा/चाँ$ +^तो/तो$ +^सुणा/सुण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^एलिय्याह/*एलिय्याह$ +^जो/जो$ +^उनवालो/आ+वालो$ +^छ्यो/छ$ +^उ/उ/उ$ +^योई/योई$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सुणून/सुण$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैयार/तैयार$ +^हो/हो$ +^ऊस/ऊस$ +^सुणून/सुण$ +^और/और$ +^समझून/समझ$ +^चैछो/चा$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^बखता/*बखता$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^तुलना/*तुलना$ +^कै/कै$ +^दगाड़/दगाड़$ +^करूँ/कर$ +^?/?$ +^उ/उ/उ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^नान्तिनान/नान्तिना/नान्तिनान$ +^का/का$ +^समान/समान/समान$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^बजारून/*बजारून$ +^में/में$ +^बैठि/*बैठि$ +^भेरन/भेरन$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^दुसरान/दुसरान$ +^आवाज/आवाज$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^कुंनान/कुं$ +^हमूले/हमूले$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बांसुरी/*बांसुरी$ +^बजाछ/*बजाछ$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^नै/नै$ +^नाचिया/*नाचिया$ +^;/;$ +^और/और$ +^हमून/हमून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^शोक/*शोक$ +^का/का$ +^गीत/*गीत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^गायान/*गायान$ +^,/,$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^तुम/तुम$ +^नै/नै$ +^रोया/*रोया$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^यहूना/यहूना$ +^बार-बार/बार-बार$ +^बर्त/बर्त$ +^राँखछो/राँख$ +^,/,$ +^और/और$ +^अंगूरो/*अंगूरो$ +^को/को$ +^रस/*रस$ +^नै/नै$ +^पिनो/*पिनो$ +^,/,$ +^और/और$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^कुंनान/कुं$ +^उमें/उ+में$ +^भूत/भूत$ +^छै/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^खान/खान$ +^-/-$ +^पिनै/पि$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^कुंनान/कुं$ +^,/,$ +^देखा/देख$ +^,/,$ +^पेटू/*पेटू$ +^और/और$ +^पियक्कड़/*पियक्कड़$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^और/और$ +^चुंगी/चुंगी$ +^लिनवालो/*लिनवालो$ +^और/और$ +^पापिन/*पापिन$ +^को/को$ +^मित्र/*मित्र$ +^छै/छ$ +^!/!$ +^हालाकि/*हालाकि$ +^,/,$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^काम/काम$ +^यो/यो/यो$ +^साबित/साबित$ +^कराला/करा$ +^की/की/की$ +^बुद्धिमान/बुद्धिमान$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^फटकार/*फटकार$ +^लगाछ/लगा$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^शैहर/शैहर$ +^रून/रू$ +^में/में$ +^रूछ्या/रू/रू$ +^,/,$ +^जैमें/जैस+में$ +^उले/उले$ +^भौत/भौत/भौत$ +^चमत्कारा/चमत्कार$ +^का/का$ +^काम/काम$ +^करिना/कर$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^;/;$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उनूनले/उनूनले$ +^अपून/अपून$ +^पापून/पाप$ +^भटे/भटे$ +^पश्चाताप/*पश्चाताप$ +^नी/नी$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^“/“$ +^हाय/*हाय$ +^,/,$ +^खुराजीन/*खुराजीन$ +^शैहर/शैहर$ +^और/और$ +^बैतसैदा/*बैतसैदा$ +^शैहर/शैहर$ +^का/का$ +^लोगो/लोगो$ +^!/!$ +^जो/जो$ +^चमत्कारा/चमत्कार$ +^का/का$ +^काम/काम$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^करि/कर$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^काम/काम$ +^सोर/*सोर$ +^और/और$ +^सिदोन/*सिदोन$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^रून/रू$ +^में/में$ +^करि/कर$ +^जाना/जा$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^वाँ/वाँ$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^भौत/भौत/भौत$ +^पैलि/पैलि$ +^टाट/*टाट$ +^ओड़/*ओड़$ +^लीना/ली$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^मलि/मलि$ +^में/में$ +^छारो/*छारो$ +^छिड़क/*छिड़क$ +^लीना/ली$ +^यो/यो/यो$ +^दिखून/*दिखून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कि/कि/कि$ +^हमूले/हमूले$ +^अपून/अपून$ +^पापून/पाप$ +^है/है$ +^पश्चाताप/*पश्चाताप$ +^कर/कर/कर$ +^है/है$ +^छ/*छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कुछूँ/कु$ +^कि/कि/कि$ +^न्याय/न्याय$ +^का/का$ +^दिन/दी/दिन$ +^जो/जो$ +^सजा/सजा$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^सोर/*सोर$ +^और/और$ +^सिदोन/*सिदोन$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^रून/रू$ +^ला/ला$ +^लोगून/लोग$ +^द्योलो/द्याल$ +^,/,$ +^तुमून/तुमून$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उ/उ/उ$ +^है/है$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^सजा/सजा$ +^द्योलो/द्याल$ +^हे/हे$ +^कफरनहूम/कफरनहूम$ +^गौं/गौं$ +^का/का$ +^लोगो/लोगो$ +^,/,$ +^क्या/क्या$ +^तैं/तैं/तैं$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^तक/तक$ +^उच्चो/*उच्चो$ +^करि/कर$ +^जालै/*जालै$ +^?/?$ +^तैं/तैं/तैं$ +^त/त/त$ +^अधलोक/*अधलोक$ +^तक/तक$ +^तलि/तलि$ +^जालै/*जालै$ +^!/!$ +^जो/जो$ +^चमत्कारा/चमत्कार$ +^का/का$ +^काम/काम$ +^तैंमें/*तैंमें$ +^करि/कर$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^सदोम/*सदोम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^करि/कर$ +^जाना/जा$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^उ/उ/उ$ +^आज/आज$ +^तक/तक$ +^बनिना/बन$ +^को/को$ +^रून/रू$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कुछूँ/कु$ +^कि/कि/कि$ +^न्याय/न्याय$ +^का/का$ +^दिन/दी/दिन$ +^जो/जो$ +^सजा/सजा$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^सूर/*सूर$ +^और/और$ +^सदोम/*सदोम$ +^का/का$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^द्योलो/द्याल$ +^,/,$ +^तुमून/तुमून$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उ/उ/उ$ +^है/है$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^सजा/सजा$ +^द्योलो/द्याल$ +^”/”$ +^उई/उई/उ+ई$ +^बखत/बखत$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^पिता/पिता$ +^,/,$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^और/और$ +^धरतीका/*धरतीका$ +^प्रभु/प्रभु$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तेरो/तेरो$ +^धन्यवाद/धन्यवाद$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तैले/तै+ले$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^ज्ञानिन/*ज्ञानिन$ +^और/और$ +^समझदार/*समझदार$ +^लोगून/लोग$ +^भटे/भटे$ +^लुका/*लुका$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^और/और$ +^साधरण/*साधरण$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^भेद/*भेद$ +^प्रगट/प्रगट$ +^करछ्य/कर/कर$ +^होई/होई$ +^,/,$ +^पिता/पिता$ +^जी/जी$ +^,/,$ +^किलैंकी/किलैंकी$ +^तैंस/तैंस$ +^योई/योई$ +^निको/निको$ +^लागछ्य/लाग$ +^म्यारा/म्यारा$ +^बबा/बबा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैंस/मैंस$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^दीछै/दी$ +^,/,$ +^केवल/केवल$ +^उई/उई/उ+ई$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^च्याला/च्याला$ +^स/स/स$ +^जाणछो/जाण$ +^केवल/केवल$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^बबा/बबा$ +^स/स/स$ +^जाणछो/जाण$ +^जिन/*जिन$ +^लोगून/लोग$ +^च्योलो/च्योलो$ +^चुनछो/चुन$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^बबा/बबा$ +^स/स/स$ +^जाणाला/*जाणाला$ +^हे/हे$ +^सब/सब$ +^मेहनत/मेहनत$ +^करनवालो/*करनवालो$ +^और/और$ +^बोझ/*बोझ$ +^है/है$ +^दबीना/*दबीना$ +^का/का$ +^लोगों/*लोगों$ +^,/,$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पास/पास$ +^आ/आ/आ$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^आराम/*आराम$ +^द्यूलो/द्याल$ +^म्येरो/म्येरो$ +^जुवा/*जुवा$ +^अपून/अपून$ +^मलि/मलि$ +^में/में$ +^उठा/उठा/उठा$ +^ली/ली/ली$ +^,/,$ +^मैथैं/मैं+थैं$ +^सिखा/सिखा/सिखा$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^मैं/मैं/मैं$ +^नम्र/नम्र$ +^और/और$ +^मन/मन$ +^में/में$ +^दीन/दीन$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^;/;$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^अपून/अपून$ +^मन/मन$ +^में/में$ +^आराम/*आराम$ +^पाला/पा$ +^किलैकी/किलैकी$ +^म्येरो/म्येरो$ +^जुवा/*जुवा$ +^सहन/सहन$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आसान/*आसान$ +^और/और$ +^म्येरो/म्येरो$ +^बोझ/*बोझ$ +^हलको/*हलको$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्य/शिष्य$ +^सबत/*सबत$ +^दिन/दी/दिन$ +^ग्यूका/*ग्यूका$ +^गाँड़ान/*गाँड़ान$ +^भटे/भटे$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^जानमरेछ्या/*जानमरेछ्या$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^भुख/भुख$ +^लागछी/लाग$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बालान/*बालान$ +^टोड़/*टोड़$ +^-/-$ +^टोड़/*टोड़$ +^भेरन/भेरन$ +^खान/खान$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^तब/तब$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^देख/देख/देख/देख$ +^तुमार/तुमार$ +^शिष्य/शिष्य$ +^इसो/इसो$ +^काम/काम$ +^किलैं/किलैं$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^काम/काम$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^सबत/*सबत$ +^दिन/दी/दिन$ +^करून/कर$ +^ठीक/ठीक$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^?/?$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^तुमूनले/तुमून$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^बचन/बचन$ +^में/में$ +^कभै/कभै$ +^नै/नै$ +^पढ़यो/*पढ़यो$ +^कि/कि/कि$ +^जब/जब/जब$ +^दाऊद/दाऊद$ +^राजा/राजा$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^दगड़ियान/*दगड़ियान$ +^भुख/भुख$ +^लागछ्य/लाग$ +^त/त/त$ +^उनूनले/उनूनले$ +^कि/कि/कि$ +^करछ्य/कर/कर$ +^?/?$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^ग्योछ/ग्य$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^दगड़ियान/*दगड़ियान$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^भेंट/भेंट$ +^चढ़ाईना/*चढ़ाईना$ +^रोटा/रोटा$ +^खयान/*खयान$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^भेंट/भेंट$ +^चढ़ाईना/*चढ़ाईना$ +^का/का$ +^रोटान/रोटा$ +^दाऊद/दाऊद$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^दगड़ियान/*दगड़ियान$ +^खानो/खा$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^मना/मना/मना/मना$ +^छ्यो/छ$ +^भेंट/भेंट$ +^चढ़ाईना/*चढ़ाईना$ +^का/का$ +^रोटा/रोटा$ +^केवल/केवल$ +^याजक/याजक$ +^खा/खा/खा$ +^सकछ्या/सक/सक$ +^क्या/क्या$ +^तुमूनले/तुमून$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^पढ़यो/*पढ़यो$ +^कि/कि/कि$ +^याजक/याजक$ +^सबता/*सबता$ +^का/का$ +^दिन/दी/दिन$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^में/में$ +^सबता/*सबता$ +^का/का$ +^दिन/दी/दिन$ +^की/की/की$ +^विधि/*विधि$ +^स/स/स$ +^तोड़ून/*तोड़ून$ +^में/में$ +^निर्दोष/*निर्दोष$ +^ठहरनानी/*ठहरनानी$ +^?/?$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^बतून/*बतून$ +^चाँछू/*चाँछू$ +^की/की/की$ +^येको/*येको$ +^की/की/की$ +^मतलब/मतलब$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^आयूँ/*आयूँ$ +^,/,$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^है/है$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बढ़भेरन/बढ़+भेरन$ +^छू/छू/छू$ +^तुम/तुम$ +^जाणछा/जाण$ +^की/की/की$ +^पवित्र/पवित्र$ +^-/-$ +^शास्त्र/शास्त्र$ +^में/में$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^को/को$ +^की/की/की$ +^मतलब/मतलब$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^खिन/खिन/खिन$ +^,/,$ +^बलिदान/बलिदान$ +^चढ़ूना/*चढ़ूना$ +^का/का$ +^बजाय/*बजाय$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^चाछूँ/चाँ$ +^की/की/की$ +^तुम/तुम$ +^दुसरान/दुसरान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^दयालु/दयालु$ +^बना/बना/बना/बन$ +^तो/तो$ +^तुम/तुम$ +^म्यारा/म्यारा$ +^इन/इन$ +^निर्दोष/*निर्दोष$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^की/की/की$ +^निन्दा/निन्दा$ +^नी/नी$ +^करना/कर$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^च्योलो/च्योलो$ +^,/,$ +^सबतो/*सबतो$ +^को/को$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^प्रभु/प्रभु$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^वाँ/वाँ$ +^भटे/भटे$ +^निकल/निकल/निकल$ +^भेरन/भेरन$ +^उनार/उनार/उनार$ +^यहूदी/यहूदी$ +^सभाघर/सभाघर$ +^में/में$ +^आयान/आ$ +^वाँ/वाँ$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^जैक/*जैक$ +^एक/एक$ +^हात/हात$ +^सुखी/*सुखी$ +^ग्यो/ग्य$ +^छ्यो/छ$ +^तब/तब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^में/में$ +^दोष/दोष$ +^लगून/*लगून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^पुछनान/पुछ$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^सबता/*सबता$ +^का/का$ +^दिन/दी/दिन$ +^चंगो/चंगो$ +^करून/कर$ +^उचित/*उचित$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^इसो/इसो$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^जैकी/*जैकी$ +^एक/एक$ +^भेड़/भेड़$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^सबता/*सबता$ +^का/का$ +^दिन/दी/दिन$ +^गड्डा/*गड्डा$ +^में/में$ +^खितीजो/*खितीजो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^ऊस/ऊस$ +^पकड़/पकड़/पकड़$ +^भेरन/भेरन$ +^भ्यार/भ्यार$ +^नी/नी$ +^निकाल/निकाल/निकाल$ +^?/?$ +^त/त/त$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^मोल/*मोल$ +^भेड़/भेड़$ +^भटे/भटे$ +^कतुक/कतुक$ +^बढ़भेरन/बढ़+भेरन$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^सबता/*सबता$ +^का/का$ +^दिन/दी/दिन$ +^लोगून/लोग$ +^चंगो/चंगो$ +^करून/कर$ +^ठीक/ठीक$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^सुखीना/*सुखीना$ +^का/का$ +^हात/हात$ +^वाला/वाला$ +^आदिमी/आदिमी$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^अपून/अपून$ +^हात/हात$ +^सिददो/*सिददो$ +^कर/कर/कर$ +^”/”$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^अपूनो/अपूनो$ +^हात/हात$ +^अघिल/अघिल$ +^बढ़ा/बढ़ा$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^तब/तब$ +^उको/उको$ +^हात/हात$ +^दुसारा/दुसारा$ +^हात/हात$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^बिल्कुल/*बिल्कुल$ +^ठीक/ठीक$ +^है/है$ +^ग्यो/ग्य$ +^तब/तब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोग/लोग$ +^यहूदी/यहूदी$ +^सभाघर/सभाघर$ +^है/है$ +^भ्यार/भ्यार$ +^निकलनान/निकल$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^मिलभेरन/*मिलभेरन$ +^योजना/*योजना$ +^बुन/बुन/बुन$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^“/“$ +^यीशु/यीशु$ +^की/की/की$ +^हत्या/हत्या$ +^कसकैं/*कसकैं$ +^करूनू/*करूनू$ +^?/?$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^जाणिभेरन/*जाणिभेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^वाँ/वाँ$ +^भटे/भटे$ +^न्हैजानान/न्हैजा$ +^,/,$ +^और/और$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोग/लोग$ +^उक/उक/उक$ +^पछिल/पछिल$ +^जानान/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^चंगा/*चंगा$ +^करछै/कर$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^चेतावनी/चेतावनी$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^कैसे/कैसे$ +^जन/जन$ +^बताया/*बताया$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^पुत्र/*पुत्र$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^”/”$ +^ताकि/ताकि$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^यशायाह/*यशायाह$ +^द्वारा/द्वारा$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कईना/कु$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^उ/उ/उ$ +^बात/बात$ +^पुरी/पुरी$ +^हो/हो$ +^“/“$ +^देखा/देख$ +^यो/यो/यो$ +^म्येरो/म्येरो$ +^सेवक/सेवक$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^चुन/चुन/चुन$ +^रैछ/रै/रै$ +^;/;$ +^और/और$ +^म्येरो/म्येरो$ +^प्रिय/*प्रिय$ +^,/,$ +^जै/जै$ +^भटे/भटे$ +^में/में$ +^भौत/भौत/भौत$ +^खुश/खुश$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^ऊस/ऊस$ +^अपूनी/अपूनी$ +^आत्मा/आत्मा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भर/*भर$ +^दीयूलो/*दीयूलो$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^न्याय/न्याय$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^द्योलो/द्याल$ +^उ/उ/उ$ +^नै/नै$ +^त/त/त$ +^झगाड़ा/*झगाड़ा$ +^करोलो/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^कोई/कोई$ +^घमण्ड/घमण्ड$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भरि/*भरि$ +^भेरन/भेरन$ +^भाषण/*भाषण$ +^नी/नी$ +^द्योलो/द्याल$ +^उ/उ/उ$ +^कैसे/कैसे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नुकशान/*नुकशान$ +^नी/नी$ +^पुजालो/*पुजालो$ +^जो/जो$ +^एक/एक$ +^कुचलीना/*कुचलीना$ +^का/का$ +^सरकंडा/*सरकंडा$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^कमजोर/*कमजोर$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^परेशानी/*परेशानी$ +^हो/हो$ +^उ/उ/उ$ +^सुलगती/*सुलगती$ +^बत्ती/*बत्ती$ +^का/का$ +^नियाति/*नियाति$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^तक/तक$ +^उ/उ/उ$ +^न्याय/न्याय$ +^स/स/स$ +^जीत/*जीत$ +^नै/नै$ +^बदल/*बदल$ +^दे/दी$ +^और/और$ +^अन्यजाति/*अन्यजाति$ +^उक/उक/उक$ +^नाम/नाम$ +^में/में$ +^आश/*आश$ +^राखाला/*राखाला$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^लोग/लोग$ +^एक/एक$ +^अन्धा/*अन्धा$ +^-/-$ +^गूँगा/*गूँगा$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^जैमें/जैस+में$ +^भूत/भूत$ +^लागिना/*लागिना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^ल्यान/*ल्यान$ +^;/;$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^ठीक/ठीक$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^बोलून/बोल$ +^और/और$ +^देखून/देख$ +^लागछै/लाग$ +^यो/यो/यो$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^ताजुब/*ताजुब$ +^हुछो/हो$ +^,/,$ +^और/और$ +^कुन/कु$ +^लागनान/लाग$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^यो/यो/यो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^मसीहा/*मसीहा$ +^हो/हो$ +^सकछी/सक$ +^जो/जो$ +^दाऊद/दाऊद$ +^राजा/राजा$ +^को/को$ +^वंशज/वंशज$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^जेको/*जेको$ +^हम/हम/हम$ +^उनाको/*उनाको$ +^इन्तजार/*इन्तजार$ +^करूनमर्या/*करूनमर्या$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^त/त/त$ +^भूतून/भूत$ +^का/का$ +^सरदार/*सरदार$ +^शैतान/शैतान$ +^का/का$ +^मद्दत/मद्दत$ +^का/का$ +^बिना/बिना$ +^भूतून/भूत$ +^नै/नै$ +^निकालनो/*निकालनो$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनार/उनार/उनार$ +^मने/*मने$ +^की/की/की$ +^बात/बात$ +^जाणिभेरन/*जाणिभेरन$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^अगर/अगर$ +^एक/एक$ +^देशा/देशा$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^आपस/आपस$ +^मेंई/*मेंई$ +^लड़ते/*लड़ते$ +^रून/रू$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^देश/देश$ +^नाश/नाश$ +^हो/हो$ +^जानान/जा$ +^;/;$ +^अगर/अगर$ +^नगर/नगर$ +^या/या/या$ +^केका/*केका$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^फुट/*फुट$ +^पड़/पड़/पड़$ +^जौ/जा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^नगर/नगर$ +^या/या/या$ +^घरा/घरा$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^मिलभेरन/*मिलभेरन$ +^रै/रै/रै$ +^सकनान/सक$ +^और/और$ +^अगर/अगर$ +^शैतान/शैतान$ +^,/,$ +^भूतून/भूत$ +^निकालो/*निकालो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^अपूनो/अपूनो$ +^विरोधी/*विरोधी$ +^हो/हो$ +^ग्यो/ग्य$ +^;/;$ +^त/त/त$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^उक/उक/उक$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^कसकै/*कसकै$ +^बनिना/बन$ +^को/को$ +^रै/रै/रै$ +^सकछो/सक$ +^?/?$ +^अगर/अगर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^शैतान/शैतान$ +^का/का$ +^मद्दत/मद्दत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भूतून/भूत$ +^निकाल/निकाल/निकाल$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुमार/तुमार$ +^च्याला/च्याला$ +^कैका/*कैका$ +^मद्दले/*मद्दले$ +^भूतून/भूत$ +^निकालनान/निकाल$ +^?/?$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उई/उई/उ+ई$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^न्याय/न्याय$ +^करोलो/कर$ +^और/और$ +^अगर/अगर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^का/का$ +^आत्मा/आत्मा$ +^की/की/की$ +^मद्दत/मद्दत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भूतून/भूत$ +^निकाल/निकाल/निकाल$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^आ/आ/आ$ +^पुजिग्योछ/*पुजिग्योछ$ +^या/या/या$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आदिमी/आदिमी$ +^एक/एक$ +^ताकतवर/*ताकतवर$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^घर/घर$ +^भितर/भितर$ +^घुस/*घुस$ +^भेरन/भेरन$ +^उकी/उकी$ +^सम्पत्ति/*सम्पत्ति$ +^लुट/*लुट$ +^सकछो/सक$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^तक/तक$ +^कोई/कोई$ +^उ/उ/उ$ +^है/है$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^ताकतवर/*ताकतवर$ +^हो/हो$ +^उई/उई/उ+ई$ +^ऊस/ऊस$ +^हरा/*हरा$ +^और/और$ +^बाँद/*बाँद$ +^सकछो/सक$ +^,/,$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^घर/घर$ +^स/स/स$ +^लुट/*लुट$ +^सकछो/सक$ +^जो/जो$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^नाहतिन/ना+हतिन$ +^उ/उ/उ$ +^म्यारा/म्यारा$ +^बिरोध/बिरोध$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^नै/नै$ +^बुटलनो/*बुटलनो$ +^उ/उ/उ$ +^बिखरछो/*बिखरछो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^आदिमीन/आदिमी$ +^को/को$ +^सब/सब$ +^प्रकार/प्रकार/प्रकार$ +^को/को$ +^पाप/पाप$ +^और/और$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^बुराई/बुराई$ +^जो/जो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^माफ/माफ$ +^करि/कर$ +^जाला/जा$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बुराई/बुराई$ +^करोलो/कर$ +^,/,$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उ/उ/उ$ +^कभै/कभै$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^माफ/माफ$ +^नी/नी$ +^कराला/करा$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^च्याला/च्याला$ +^का/का$ +^बिरोध/बिरोध$ +^केले/केले$ +^बात/बात$ +^कलो/*कलो$ +^,/,$ +^उको/उको$ +^अपराध/अपराध$ +^माफ/माफ$ +^करि/कर$ +^जालो/जा$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^का/का$ +^बिरोध/बिरोध$ +^बुरो/*बुरो$ +^बोलोलो/*बोलोलो$ +^,/,$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उकी/उकी$ +^यो/यो/यो$ +^गलती/गलति$ +^नै/नै$ +^यो/यो/यो$ +^लोक/*लोक$ +^में/में$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^उना/*उना$ +^वाला/वाला$ +^युग/*युग$ +^में/में$ +^माफ/माफ$ +^करोलो/कर$ +^अगर/अगर$ +^एक/एक$ +^रूख/रूख$ +^निको/निको$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उक/उक/उक$ +^फल/फल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^निको/निको$ +^होलो/हो$ +^अगर/अगर$ +^रूख/रूख$ +^खराब/खराब$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उक/उक/उक$ +^फल/फल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^खराब/खराब$ +^होलो/हो$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^रूख/रूख$ +^अपून/अपून$ +^फलून/फल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पछ्याणी/पछ्याण$ +^जाछो/जा$ +^तुम/तुम$ +^जहरीला/*जहरीला$ +^स्यापा/*स्यापा$ +^का/का$ +^ननतिना/*ननतिना$ +^का/का$ +^नियाति/*नियाति$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^बुर/बुर$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^भलि/*भलि$ +^बात/बात$ +^कै/कै$ +^सकछा/सक$ +^?/?$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जो/जो$ +^तुमार/तुमार$ +^मन/मन$ +^में/में$ +^भरिना/*भरिना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उई/उई/उ+ई$ +^तुमार/तुमार$ +^मुँख/मुँख$ +^भटे/भटे$ +^उछो/*उछो$ +^भलो/*भलो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^अपून/अपून$ +^मन/मन$ +^का/का$ +^भल/भल$ +^भण्डार/*भण्डार$ +^भटे/भटे$ +^भलि/*भलि$ +^बातुन/बातु$ +^निकालछो/निकाल$ +^,/,$ +^और/और$ +^बुरो/*बुरो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^अपून/अपून$ +^बुर/बुर$ +^भण्डार/*भण्डार$ +^भटे/भटे$ +^बुरी/बुरी$ +^बात/बात$ +^निकालछो/निकाल$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कुंछू/*कुंछू$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^-/-$ +^जो/जो$ +^बुरी/बुरी$ +^बात/बात$ +^आदिमी/आदिमी$ +^कुंनान/कुं$ +^,/,$ +^न्याय/न्याय$ +^का/का$ +^दिन/दी/दिन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^हर/हर$ +^एक/एक$ +^बातुन/बातु$ +^को/को$ +^हिसाब/*हिसाब$ +^द्याला/द्याल$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^न्याय/न्याय$ +^करोलो/कर$ +^और/और$ +^हरेक/हरेक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^कईना/कु$ +^का/का$ +^बातुन/बातु$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^निर्दोष/*निर्दोष$ +^,/,$ +^या/या/या$ +^दोषी/*दोषी$ +^ठैहरालो/*ठैहरालो$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^सिखून/सिख$ +^वालान/वालान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^और/और$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^गुरू/गुरू$ +^हम/हम/हम$ +^तेरो/तेरो$ +^एक/एक$ +^चमत्कारो/*चमत्कारो$ +^को/को$ +^चिन्न/*चिन्न$ +^देखून/देख$ +^चानू/चा$ +^,/,$ +^जेले/जेले$ +^यो/यो/यो$ +^पत्तो/पत्त$ +^लागोलो/*लागोलो$ +^की/की/की$ +^तैंस/तैंस$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भेज/भेज/भेज$ +^रैछ/रै/रै$ +^”/”$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^बखत/बखत$ +^का/का$ +^बुर/बुर$ +^और/और$ +^ब्यभिचारी/*ब्यभिचारी$ +^लोगून/लोग$ +^चमत्कारा/चमत्कार$ +^का/का$ +^चिनै/*चिनै$ +^की/की/की$ +^माँग/माँग/माँग$ +^नै/नै$ +^करून/कर$ +^चैछी/*चैछी$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^योना/*योना$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^जो/जो$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^उक/उक/उक$ +^अलावा/*अलावा$ +^यो/यो/यो$ +^बखत/बखत$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^चिन/*चिन$ +^नी/नी$ +^दिखाई/दिखा$ +^जालो/जा$ +^योना/*योना$ +^तीन/तीन$ +^दिन/दी/दिन$ +^और/और$ +^रात/रात$ +^माछा/माछा$ +^का/का$ +^पेट/*पेट$ +^में/में$ +^रियोछ/*रियोछ$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तीन/तीन$ +^दिन/दी/दिन$ +^और/और$ +^तीन/तीन$ +^रात/रात$ +^धरतीका/*धरतीका$ +^भितर/भितर$ +^रौलो/रू$ +^नीनवे/*नीनवे$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^न्याय/न्याय$ +^का/का$ +^दिन/दी/दिन$ +^यो/यो/यो$ +^पीढ़ीका/*पीढ़ीका$ +^लोगून/लोग$ +^दगाड़/दगाड़$ +^उठ/उठ/उठ$ +^ठाड़/ठाड़$ +^होला/हो$ +^और/और$ +^उनून/उनून/उनून$ +^दोषी/*दोषी$ +^ठहराल/*ठहराल$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उनूनले/उनूनले$ +^योना/*योना$ +^का/का$ +^प्रचार/प्रचार$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^पापून/पाप$ +^है/है$ +^पश्चताप/*पश्चताप$ +^करछै/कर$ +^;/;$ +^और/और$ +^याँ/याँ$ +^उ/उ/उ$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^योना/*योना$ +^है/है$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ठूलो/ठूलो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तुम/तुम$ +^पश्चताप/*पश्चताप$ +^करून/कर$ +^है/है$ +^इन्कार/*इन्कार$ +^करछा/कर$ +^और/और$ +^न्याय/न्याय$ +^का/का$ +^दिन/दी/दिन$ +^दक्षिण/*दक्षिण$ +^की/की/की$ +^रानी/*रानी$ +^यो/यो/यो$ +^पीढ़ी/*पीढ़ी$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ठाड़/ठाड़$ +^होलि/हो$ +^और/और$ +^इनून/*इनून$ +^दोषी/*दोषी$ +^ठहराली/*ठहराली$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^राजा/राजा$ +^सुलैमान/सुलैमान$ +^को/को$ +^ज्ञान/ज्ञान$ +^सुणून/सुण$ +^खिन/खिन/खिन$ +^धरतीका/*धरतीका$ +^छोर/*छोर$ +^भटे/भटे$ +^आयीना/*आयीना$ +^की/की/की$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^देखा/देख$ +^याँ/याँ$ +^उ/उ/उ$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^राजा/राजा$ +^सुलैमान/सुलैमान$ +^है/है$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ठूलो/ठूलो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तुम/तुम$ +^पश्चताप/*पश्चताप$ +^करून/कर$ +^है/है$ +^इन्कार/*इन्कार$ +^करछा/कर$ +^जब/जब/जब$ +^भूत/भूत$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^निकल/निकल/निकल$ +^जाछो/जा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^आराम/*आराम$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^डाणा/डाणा$ +^-/-$ +^काँणा/काँण$ +^में/में$ +^भटकछी/*भटकछी$ +^;/;$ +^मगर/*मगर$ +^ऊस/ऊस$ +^आराम/*आराम$ +^नै/नै$ +^मिलूनो/*मिलूनो$ +^तब/तब$ +^उ/उ/उ$ +^अपून/अपून$ +^आप/*आप$ +^थैं/थैं$ +^कुंछी/कुं$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जै/जै$ +^आदिमी/आदिमी$ +^में/में$ +^जूलो/*जूलो$ +^जा/जा/जा$ +^भटे/भटे$ +^आरयूँ/आ$ +^और/और$ +^वाँ/वाँ$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^जीवन/जीवन$ +^स/स/स$ +^उ/उ/उ$ +^घरा/घरा$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^पाछी/पा$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^साफ/साफ$ +^-/-$ +^सुथरा/*सुथरा$ +^करि/कर$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^पर/पर$ +^उ/उ/उ$ +^खाली/खा/खा$ +^छ्यो/छ$ +^तब/तब$ +^उ/उ/उ$ +^भूत/भूत$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^अपून/अपून$ +^है/है$ +^बुर/बुर$ +^सात/सात$ +^भूतून/भूत$ +^अपून/अपून$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ल्यूछी/*ल्यूछी$ +^,/,$ +^और/और$ +^उको/उको$ +^भितर/भितर$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^रून/रू$ +^लागछी/लाग$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^की/की/की$ +^हालत/*हालत$ +^पैलि/पैलि$ +^भटे/भटे$ +^और/और$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बुरी/बुरी$ +^हो/हो$ +^जाछी/जा$ +^यो/यो/यो$ +^बखत/बखत$ +^का/का$ +^बुर/बुर$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इसोई/इसो+ई$ +^होलो/हो$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^भीड़/भीड़$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बात/बात$ +^करून/कर$ +^मरेछ्यो/मरेछ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उकी/उकी$ +^ईजा/ईजा$ +^और/और$ +^भाई/भाई$ +^भ्यार/भ्यार$ +^ठड़ा/*ठड़ा$ +^छ्या/छ$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बात/बात$ +^करून/कर$ +^चाँछ्या/चाँ/चाँ$ +^कैले/कैले$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तेरि/तेरि$ +^ईजा/ईजा$ +^और/और$ +^त्यारा/त्यारा$ +^भाई/भाई$ +^भ्यार/भ्यार$ +^ठाड़/ठाड़$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^तेरा/तेरा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बात/बात$ +^करून/कर$ +^चाँनान/चाँ$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^मेरि/मेरि$ +^ईजा/ईजा$ +^?/?$ +^और/और$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^म्येरो/म्येरो$ +^भाई/भाई$ +^?/?$ +^”/”$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^इशारा/*इशारा$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^देखा/देख$ +^यो/यो/यो$ +^छन/छ$ +^मेरि/मेरि$ +^ईजा/ईजा$ +^और/और$ +^भाई/भाई$ +^किलैकी/किलैकी$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^म्यारा/म्यारा$ +^स्वर्गीय/स्वर्गीय$ +^पिता/पिता$ +^इच्छा/इच्छा$ +^में/में$ +^चलछो/चल$ +^,/,$ +^उई/उई/उ+ई$ +^म्येरो/म्येरो$ +^भाई/भाई$ +^और/और$ +^मेरि/मेरि$ +^बैनि/*बैनि$ +^,/,$ +^और/और$ +^मेरि/मेरि$ +^ईजा/ईजा$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^उई/उई/उ+ई$ +^दिन/दी/दिन$ +^यीशु/यीशु$ +^घर/घर$ +^भटे/भटे$ +^निकल/निकल/निकल$ +^भेरन/भेरन$ +^झील/झील$ +^का/का$ +^किनार/किनार$ +^में/में$ +^जा/जा/जा$ +^बैठियान/*बैठियान$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^भौत/भौत/भौत$ +^भीड़/भीड़$ +^जामा/जामा$ +^हो/हो$ +^जाछी/जा$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^नाव/नाव$ +^में/में$ +^बैठून/*बैठून$ +^पड़छो/पड़$ +^और/और$ +^सारी/*सारी$ +^भीड़/भीड़$ +^झीला/झीला$ +^किनारा/*किनारा$ +^में/में$ +^ठड़ीना/*ठड़ीना$ +^की/की/की$ +^छी/छ$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कहानी/*कहानी$ +^सुणाभेरन/*सुणाभेरन$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^भौत/भौत/भौत$ +^बात/बात$ +^कर्यान/कर$ +^,/,$ +^“/“$ +^एक/एक$ +^किसान/*किसान$ +^बी/*बी$ +^बुन/बुन/बुन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ग्योछ/ग्य$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^बी/*बी$ +^बुनमरेछ्यो/*बुनमरेछ्यो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^बी/*बी$ +^बाँट/*बाँट$ +^का/का$ +^किनार/किनार$ +^में/में$ +^पड़छो/पड़$ +^,/,$ +^और/और$ +^चिड़ियान/चिड़िया$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^उनुस/उनुस$ +^खा/खा/खा$ +^लीछ/ली$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^बी/*बी$ +^पथरीली/*पथरीली$ +^भूमि/*भूमि$ +^में/में$ +^पड़छो/पड़$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^माँटाक/*माँटाक$ +^कमीक/*कमीक$ +^कारण/कारण$ +^जल्दी/जल्दी$ +^जाम/जाम$ +^ग्या/ग्य$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^तेज/तेज$ +^घाम/*घाम$ +^लागछ्य/लाग$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सुखी/*सुखी$ +^ग्या/ग्य$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उनार/उनार/उनार$ +^जाड़/जाड़$ +^गैल/*गैल$ +^माँट/*माँट$ +^में/में$ +^नी/नी$ +^छ्या/छ$ +^और/और$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^बी/*बी$ +^झाड़िन/झाड़ि$ +^का/का$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^पड़ीयान/*पड़ीयान$ +^,/,$ +^और/और$ +^झाड़िन/झाड़ि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ठूलो/ठूलो$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^उनुस/उनुस$ +^दबै/*दबै$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^बी/*बी$ +^निको/निको$ +^भूमि/*भूमि$ +^में/में$ +^पड़छ/पड़$ +^,/,$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^बी/*बी$ +^जामियान/*जामियान$ +^और/और$ +^भौत/भौत/भौत$ +^सारा/सारा$ +^फल/फल$ +^ल्यान/*ल्यान$ +^,/,$ +^कोई/कोई$ +^सौ/*सौ$ +^गुना/*गुना$ +^,/,$ +^कोई/कोई$ +^साठ/*साठ$ +^गुना/*गुना$ +^,/,$ +^और/और$ +^कोई/कोई$ +^तीस/*तीस$ +^गुना/*गुना$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^स/स/स$ +^सुण/सुण/सुण$ +^सकछो/सक$ +^जो/जो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^कुन/कु$ +^मरेयू/*मरेयू$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यो/यो/यो$ +^समझना/*समझना$ +^की/की/की$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करून/कर$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तैं/तैं/तैं$ +^लोगून/लोग$ +^थैं/थैं$ +^कहानी/*कहानी$ +^सुणाभेरन/*सुणाभेरन$ +^किलैं/किलैं$ +^बात/बात$ +^करछै/कर$ +^?/?$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^कि/कि/कि$ +^तुमून/तुमून$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^को/को$ +^गुप्त/*गुप्त$ +^भेद/*भेद$ +^की/की/की$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उनून/उनून/उनून$ +^नै/नै$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जैक/*जैक$ +^पास/पास$ +^समझना/*समझना$ +^की/की/की$ +^इच्छा/इच्छा$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ऊस/ऊस$ +^और/और$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^द्ययोलो/*द्ययोलो$ +^,/,$ +^पर/पर$ +^जैका/जैका$ +^पास/पास$ +^समझना/*समझना$ +^की/की/की$ +^इच्छा/इच्छा$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^उथैं/उथैं$ +^उले/उले$ +^ली/ली/ली$ +^,/,$ +^ली/ली/ली$ +^जालि/जा$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^छै/छ$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उ/उ/उ$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^है/है$ +^ली/ली/ली$ +^ल्योलो/*ल्योलो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^कहानीन/*कहानीन$ +^में/में$ +^बात/बात$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^देखनान/देख$ +^त/त/त$ +^सही/सही$ +^पर/पर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^पछ्याण/पछ्याण/पछ्याण$ +^नै/नै$ +^पान/पा$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सुणनान/सुण$ +^त/त/त$ +^सही/सही$ +^पर/पर$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^नै/नै$ +^सकना/सका$ +^उनार/उनार/उनार$ +^बारिमें/बारिमें$ +^यशायाह/*यशायाह$ +^की/की/की$ +^यो/यो/यो$ +^भविष्यवाणी/भविष्यवाणी$ +^पुरी/पुरी$ +^हुछी/हो$ +^:/:$ +^तुम/तुम$ +^कानून/कान/कानून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^त/त/त$ +^सुणला/सुण$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^समझला/समझ$ +^नी/नी$ +^;/;$ +^और/और$ +^आँखन/*आँखन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^त/त/त$ +^देखला/देख$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^में/में$ +^नी/नी$ +^आ/आ/आ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^इन/इन$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^मन/मन$ +^कठोर/*कठोर$ +^हो/हो$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^कानून/कान/कानून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कम/कम$ +^सुणनान/सुण$ +^,/,$ +^उनूनले/उनूनले$ +^अपून/अपून$ +^आँखा/आँख$ +^बन्द/बन्द$ +^कर/कर/कर$ +^हलियान/*हलियान$ +^;/;$ +^काँई/काँई$ +^इसो/इसो$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^की/की/की$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^आँखान/*आँखान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^देखून/देख$ +^,/,$ +^और/और$ +^कानून/कान/कानून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सुणून/सुण$ +^और/और$ +^मन/मन$ +^में/में$ +^समझून/समझ$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^पापून/पाप$ +^है/है$ +^पश्चताप/*पश्चताप$ +^करून/कर$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उनून/उनून/उनून$ +^चंगो/चंगो$ +^करूँ/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^धन्य/धन्य$ +^छन/छ$ +^तुमार/तुमार$ +^आँखा/आँख$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^देखनान/देख$ +^;/;$ +^और/और$ +^तुमार/तुमार$ +^कान/कान$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सुणनान/सुण$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुंछू/*कुंछू$ +^,/,$ +^भौत/भौत/भौत$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^और/और$ +^धर्मी/धर्मी$ +^लोग/लोग$ +^चाँछ्या/चाँ/चाँ$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^बातुन/बातु$ +^तुम/तुम$ +^देखछ्या/देख/देख$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^देखून/देख$ +^चाँछ्या/चाँ/चाँ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^नै/नै$ +^देख/देख/देख/देख$ +^पाया/*पाया$ +^;/;$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^बात/बात$ +^तुम/तुम$ +^सुणछा/सुण$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सुणून/सुण$ +^चाँछ्या/चाँ/चाँ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^नै/नै$ +^सुण/सुण/सुण$ +^पाया/*पाया$ +^अब/अब$ +^तुम/तुम$ +^बीज/*बीज$ +^बुन/बुन/बुन$ +^वाला/वाला$ +^किसान/*किसान$ +^को/को$ +^कहानी/*कहानी$ +^समझा/समझा/समझा$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^को/को$ +^बचन/बचन$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^नै/नै$ +^समझूनो/*समझूनो$ +^,/,$ +^उक/उक/उक$ +^मन/मन$ +^में/में$ +^जो/जो$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^बोईना/*बोईना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^शैतान/शैतान$ +^छीन/*छीन$ +^भेरन/भेरन$ +^लिजाछो/*लिजाछो$ +^यो/यो/यो$ +^उई/उई/उ+ई$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^बाटान/बाटा$ +^का/का$ +^किनार/किनार$ +^बोईन/*बोईन$ +^वाला/वाला$ +^बीज/*बीज$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^बी/*बी$ +^पथरीली/*पथरीली$ +^भूमि/*भूमि$ +^में/में$ +^पड़ीयान/*पड़ीयान$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^नियाती/नियाती$ +^छन/छ$ +^जो/जो$ +^बचन/बचन$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^खुशी/खुशी$ +^-/-$ +^खुशी/खुशी$ +^मान्नान/*मान्नान$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^बचन/बचन$ +^अपून/अपून$ +^मन/मन$ +^में/में$ +^गहराई/*गहराई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^बढून/*बढून$ +^दीना/*दीना$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^बखत/बखत$ +^तलक/तलक$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^बचन/बचन$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^दुख/दुख$ +^और/और$ +^कलेश/*कलेश$ +^उछो/*उछो$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^जल्दी/जल्दी$ +^बचन/बचन$ +^में/में$ +^चलूनो/*चलूनो$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दीनान/दी$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^बी/*बी$ +^झाड़िन/झाड़ि$ +^का/का$ +^बीच/बीच$ +^पड़ीनान/पड़ीना$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^छन/छ$ +^जिनूनले/जिनून+ले$ +^बचन/बचन$ +^तो/तो$ +^सुणनान/सुण$ +^,/,$ +^पर/पर$ +^यो/यो/यो$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^चिन्ता/चिन्ता$ +^,/,$ +^और/और$ +^धन/धन$ +^-/-$ +^दौलत/दौलत$ +^और/और$ +^दुसारा/दुसारा$ +^चीजून/चीज$ +^को/को$ +^लालच/*लालच$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^बचन/बचन$ +^में/में$ +^रूकावट/*रूकावट$ +^डालछी/डाल$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^में/में$ +^बचन/बचन$ +^कै/कै$ +^काम/काम$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^पानो/*पानो$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^बी/*बी$ +^निकी/*निकी$ +^भूमि/*भूमि$ +^में/में$ +^पड़ीयान/*पड़ीयान$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^बचन/बचन$ +^स/स/स$ +^सुणभेरन/*सुणभेरन$ +^समझछो/समझ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^निका/*निका$ +^परिनाम/*परिनाम$ +^हुनान/हो$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उ/उ/उ$ +^बोटा/*बोटा$ +^जसा/*जसा$ +^हुनान/हो$ +^जिनून/जिनून$ +^में/में$ +^कोई/कोई$ +^-/-$ +^कोई/कोई$ +^सौ/*सौ$ +^,/,$ +^कोई/कोई$ +^साठ/*साठ$ +^और/और$ +^कोई/कोई$ +^तीस/*तीस$ +^गुना/*गुना$ +^फल/फल$ +^ल्यूनान/*ल्यूनान$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^एक/एक$ +^और/और$ +^कहानी/*कहानी$ +^सुणाभेरन/*सुणाभेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^को/को$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^उ/उ/उ$ +^किसान/*किसान$ +^को/को$ +^जस/जस$ +^छै/छ$ +^जेले/जेले$ +^अपून/अपून$ +^गाड़ान/*गाड़ान$ +^में/में$ +^निको/निको$ +^बीज/*बीज$ +^बोछै/*बोछै$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^पड़ेछ्या/*पड़ेछ्या$ +^त/त/त$ +^उक/उक/उक$ +^शत्रुले/*शत्रुले$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^ग्यूँका/*ग्यूँका$ +^दगाड़/दगाड़$ +^जंगली/जंगली$ +^बीज/*बीज$ +^बोभेरन/*बोभेरन$ +^न्हैजाछो/न्हैजा$ +^जब/जब/जब$ +^बीज/*बीज$ +^जामनान/*जामनान$ +^और/और$ +^बाला/*बाला$ +^दिखाई/दिखा$ +^दिन/दी/दिन$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^जंगली/जंगली$ +^बीज/*बीज$ +^का/का$ +^बोट/*बोट$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दिखाई/दिखा$ +^दीनान/दी$ +^यो/यो/यो$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^दासले/*दासले$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^मालिक/मालिक$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^हे/हे$ +^मालिक/मालिक$ +^,/,$ +^क्या/क्या$ +^तैले/तै+ले$ +^अपून/अपून$ +^गाड़ान/*गाड़ान$ +^में/में$ +^निको/निको$ +^बीज/*बीज$ +^नै/नै$ +^बोईना/*बोईना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^?/?$ +^त/त/त$ +^जंगली/जंगली$ +^बोट/*बोट$ +^काँ/काँ$ +^भटे/भटे$ +^आयान/आ$ +^?/?$ +^मालिक/मालिक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^कोई/कोई$ +^शत्रु/*शत्रु$ +^को/को$ +^काम/काम$ +^छै/छ$ +^दासून/दास$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^क्या/क्या$ +^तैं/तैं/तैं$ +^चाँछै/चाँ$ +^की/की/की$ +^हम/हम/हम$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^जंगली/जंगली$ +^बोटून/*बोटून$ +^निकालभेरन/निकाल+भेरन$ +^जामा/जामा$ +^करा/करा/करा/कर$ +^?/?$ +^उले/उले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^इसो/इसो$ +^जन/जन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^काँई/काँई$ +^इसो/इसो$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^कि/कि/कि$ +^जंगली/जंगली$ +^बोटून/*बोटून$ +^निकालून/*निकालून$ +^में/में$ +^काँई/काँई$ +^ग्यूँका/*ग्यूँका$ +^बोटून/*बोटून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^उखड़/*उखड़$ +^ज्यून/ज्यून$ +^त/त/त$ +^कटनी/*कटनी$ +^का/का$ +^बखत/बखत$ +^द्वीवैन/द्वीवैन$ +^एक/एक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बढ़ून/*बढ़ून$ +^दी/दी/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^कटनी/*कटनी$ +^का/का$ +^बखत/बखत$ +^में/में$ +^कटून/*कटून$ +^वालानथै/*वालानथै$ +^कुंलो/*कुंलो$ +^कि/कि/कि$ +^पैलि/पैलि$ +^जंगली/जंगली$ +^बोटून/*बोटून$ +^जामा/जामा$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^जलून/*जलून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पूला/*पूला$ +^बाँदि/*बाँदि$ +^ली/ली/ली$ +^,/,$ +^और/और$ +^ग्यूँ/ग्यूँ$ +^स/स/स$ +^म्यारा/म्यारा$ +^खत्ता/खत्ता$ +^में/में$ +^जाम/जाम$ +^करा/करा/करा/कर$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^एक/एक$ +^कहानी/*कहानी$ +^सुणाछ/*सुणाछ$ +^“/“$ +^स्वर्गो/*स्वर्गो$ +^को/को$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^राई/*राई$ +^दाना/दाना$ +^का/का$ +^समान/समान/समान$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^कोई/कोई$ +^आदिमी/आदिमी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^गाड़ा/*गाड़ा$ +^में/में$ +^बोछ/*बोछ$ +^उ/उ/उ$ +^सब/सब$ +^बीजून/*बीजून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^नानो/नानो$ +^हुछो/हो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^बढ़छो/बढ़$ +^तब/तब$ +^सब/सब$ +^साग/*साग$ +^-/-$ +^पात/*पात$ +^है/है$ +^ठूलो/ठूलो$ +^हुछो/हो$ +^,/,$ +^और/और$ +^इसो/इसो$ +^रूख/रूख$ +^हो/हो$ +^जाछो/जा$ +^कि/कि/कि$ +^आकाश/आकाश$ +^का/का$ +^चिड़िया/चिड़िया$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^उक/उक/उक$ +^हांगान/*हांगान$ +^में/में$ +^अपूनी/अपूनी$ +^बसेरा/बसेरा$ +^बनुनान/*बनुनान$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^एक/एक$ +^आजि/*आजि$ +^कहानी/*कहानी$ +^सुणाछ/*सुणाछ$ +^,/,$ +^“/“$ +^स्वर्गो/*स्वर्गो$ +^को/को$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^खमीर/*खमीर$ +^का/का$ +^समान/समान/समान$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^कोई/कोई$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^तीस/*तीस$ +^किलो/*किलो$ +^धुलो/*धुलो$ +^में/में$ +^मिलाछ/*मिलाछ$ +^और/और$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^पुरो/पुरो$ +^धुलो/*धुलो$ +^खमीर/*खमीर$ +^हो/हो$ +^ग्यो/ग्य$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^बात/बात$ +^कहानी/*कहानी$ +^सुणाभेरन/*सुणाभेरन$ +^लोगून/लोग$ +^समझाछ/समझा$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^बिना/बिना$ +^उदारण/*उदारण$ +^दीये/दी$ +^लोगून/लोग$ +^थैं/थैं$ +^के/के$ +^लै/लै$ +^नी/नी$ +^कुंछ्यो/कुं$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^का/का$ +^जरिये/*जरिये$ +^कईनाकि/*कईनाकि$ +^बात/बात$ +^पुरी/पुरी$ +^भैछ/*भैछ$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^कहानी/*कहानी$ +^सुणून/सुण$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अपूनी/अपूनी$ +^मुँख/मुँख$ +^खोललो/खोल$ +^,/,$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^शुरूवाद/*शुरूवाद$ +^भटे/भटे$ +^जो/जो$ +^बात/बात$ +^छिपीना/*छिपीना$ +^की/की/की$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^प्रगट/प्रगट$ +^करोलो/कर$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^भीड़/भीड़$ +^स/स/स$ +^विदा/*विदा$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^घर/घर$ +^आयान/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^तब/तब$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^गाड़ा/*गाड़ा$ +^का/का$ +^जंगली/जंगली$ +^बीज/*बीज$ +^का/का$ +^कहानी/*कहानी$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^हमून/हमून$ +^समझो/*समझो$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^निको/निको$ +^बीज/*बीज$ +^बुनवालो/*बुनवालो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^गड़ो/*गड़ो$ +^संसार/संसार$ +^लोग/लोग$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^निको/निको$ +^बीज/*बीज$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^जंगली/जंगली$ +^बीज/*बीज$ +^बुराई/बुराई$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^की/की/की$ +^लोग/लोग$ +^छन/छ$ +^बुनवालो/*बुनवालो$ +^शत्रु/*शत्रु$ +^शैतान/शैतान$ +^छै/छ$ +^कटनी/*कटनी$ +^संसार/संसार$ +^अन्त/*अन्त$ +^स/स/स$ +^दिखूछी/*दिखूछी$ +^,/,$ +^और/और$ +^काटून/*काटून$ +^वाला/वाला$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^छन/छ$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^जंगली/जंगली$ +^बीज/*बीज$ +^का/का$ +^बोटून/*बोटून$ +^जलून/*जलून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जाम/जाम$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^संसारो/*संसारो$ +^को/को$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अन्त/*अन्त$ +^इसो/इसो$ +^होलो/हो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^अपून/अपून$ +^स्वर्गदूतून/स्वर्गदूत$ +^भेजोलो/*भेजोलो$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उक/उक/उक$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^सब/सब$ +^ठोकर/*ठोकर$ +^का/का$ +^कारणून/कारण$ +^और/और$ +^बुरा/बुरा$ +^काम/काम$ +^करून/कर$ +^वालान/वालान$ +^जामा/जामा$ +^करला/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^उनून/उनून/उनून$ +^आग/आग$ +^का/का$ +^कुण्ड/*कुण्ड$ +^में/में$ +^खिताला/*खिताला$ +^,/,$ +^जा/जा/जा$ +^रूनो/*रूनो$ +^और/और$ +^दाँतून/दाँत$ +^को/को$ +^किट/*किट$ +^-/-$ +^किटून/*किटून$ +^हमेशा/हमेशा$ +^हुनै/हो$ +^रोलो/*रोलो$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^धर्मी/धर्मी$ +^लोग/लोग$ +^अपून/अपून$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^में/में$ +^सूरज/*सूरज$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^चमकाला/*चमकाला$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^स/स/स$ +^सुण/सुण/सुण$ +^सकछो/सक$ +^जो/जो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^कुन/कु$ +^मरेयू/*मरेयू$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यो/यो/यो$ +^समझना/*समझना$ +^की/की/की$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करून/कर$ +^”/”$ +^“/“$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^को/को$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^गाड़ा/*गाड़ा$ +^में/में$ +^लुकाईनाको/*लुकाईनाको$ +^खजाना/*खजाना$ +^समान/समान/समान$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^कोई/कोई$ +^आदिमी/आदिमी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पाछ/पा$ +^और/और$ +^लुका/*लुका$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^खुशी/खुशी$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^उले/उले$ +^अपूनी/अपूनी$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^बेची/*बेची$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^गाड़ास/*गाड़ास$ +^मोल/*मोल$ +^ली/ली/ली$ +^लीछ/ली$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^को/को$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^एक/एक$ +^व्यापारी/*व्यापारी$ +^समान/समान/समान$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^कीमती/कीमती$ +^मोतिन/*मोतिन$ +^की/की/की$ +^खोज/खोज/खोज$ +^में/में$ +^छ्यो/छ$ +^जब/जब/जब$ +^ऊस/ऊस$ +^एक/एक$ +^अनमोल/*अनमोल$ +^मोती/*मोती$ +^मिल/मिल/मिल$ +^छै/छ$ +^त/त/त$ +^उले/उले$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^अपूनी/अपूनी$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^बेची/*बेची$ +^दीछ/दी$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^मोती/*मोती$ +^मोल/*मोल$ +^ली/ली/ली$ +^लीछ/ली$ +^और/और$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^को/को$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^उ/उ/उ$ +^माछा/माछा$ +^पकड़ून/*पकड़ून$ +^वाला/वाला$ +^जाल/जाल$ +^का/का$ +^समान/समान/समान$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^समुंद्र/*समुंद्र$ +^में/में$ +^डाली/डाल$ +^ग्यो/ग्य$ +^हर/हर$ +^प्रकार/प्रकार/प्रकार$ +^का/का$ +^माछान/माछा$ +^खिच/*खिच$ +^भेरन/भेरन$ +^ल्याछ/ल्या$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^जाल/जाल$ +^भरि/*भरि$ +^जाछी/जा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^मछुवारा/मछुवार$ +^ऊस/ऊस$ +^किनार/किनार$ +^में/में$ +^खींच/*खींच$ +^ल्यूनान/*ल्यूनान$ +^,/,$ +^और/और$ +^बैठि/*बैठि$ +^भेरन/भेरन$ +^निका/*निका$ +^-/-$ +^निका/*निका$ +^माछान/माछा$ +^त/त/त$ +^थैला/थैला$ +^में/में$ +^राखनान/राख$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^माछा/माछा$ +^खराब/खराब$ +^हुनान/हो$ +^उनून/उनून/उनून$ +^खिती/खिती$ +^दीनान/दी$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^अन्त/*अन्त$ +^में/में$ +^इसोई/इसो+ई$ +^होलो/हो$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^दुष्ट/*दुष्ट$ +^लोगून/लोग$ +^,/,$ +^धर्मी/धर्मी$ +^लोगून/लोग$ +^भटे/भटे$ +^अलग/अलग$ +^करला/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^दुष्ट/*दुष्ट$ +^लोगून/लोग$ +^आग/आग$ +^का/का$ +^कुण्ड/*कुण्ड$ +^में/में$ +^डाल/डाल/डाल$ +^द्याला/द्याल$ +^जाँ/जाँ$ +^रूनो/*रूनो$ +^और/और$ +^दाँतून/दाँत$ +^को/को$ +^किट/*किट$ +^-/-$ +^किटून/*किटून$ +^हमेशा/हमेशा$ +^हुनै/हो$ +^रोलो/*रोलो$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^क्या/क्या$ +^तुम/तुम$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^छ्या/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^उनूले/उनूले$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^होई/होई$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हरेक/हरेक$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^सिखून/सिख$ +^वालान/वालान$ +^जो/जो$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^पा/पा/पा$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^घरा/घरा$ +^का/का$ +^मालिका/*मालिका$ +^का/का$ +^समान/समान/समान$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^अपून/अपून$ +^भण्डार/*भण्डार$ +^भटे/भटे$ +^नय्या/नय्या$ +^और/और$ +^पुरानी/*पुरानी$ +^चीजून/चीज$ +^निकालछो/निकाल$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^इन/इन$ +^सब/सब$ +^कहानी/*कहानी$ +^को/को$ +^मतलब/मतलब$ +^समझूना/*समझूना$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^वाँ/वाँ$ +^न्हैजानान/न्हैजा$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^नगर/नगर$ +^में/में$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^उनार/उनार/उनार$ +^यहूदी/यहूदी$ +^सभाघर/सभाघर$ +^में/में$ +^उनून/उनून/उनून$ +^इसो/इसो$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^दीन/दीन$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^ताजुब/*ताजुब$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^कुन/कु$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^येस/येस$ +^यो/यो/यो$ +^ज्ञान/ज्ञान$ +^और/और$ +^चमत्कारा/चमत्कार$ +^का/का$ +^काम/काम$ +^करना/कर$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^काँ/काँ$ +^भटे/भटे$ +^मिलछ्य/मिल$ +^?/?$ +^उनूनले/उनूनले$ +^यो/यो/यो$ +^कैभेरन/कु+भेरन$ +^उको/उको$ +^अपमान/*अपमान$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^क्या/क्या$ +^येको/*येको$ +^बाब/*बाब$ +^लाकड़ो/*लाकड़ो$ +^मस्त्री/*मस्त्री$ +^नाहतिनी/*नाहतिनी$ +^?/?$ +^क्या/क्या$ +^येकी/*येकी$ +^ईजा/ईजा$ +^मरियम/मरियम$ +^नाहतिनी/*नाहतिनी$ +^?/?$ +^क्या/क्या$ +^याकूब/याकूब$ +^,/,$ +^यूसुफ/यूसुफ$ +^,/,$ +^शमौन/शमौन$ +^और/और$ +^यहूदा/यहूदा$ +^येका/येका$ +^भाई/भाई$ +^नाहतिनी/*नाहतिनी$ +^?/?$ +^क्या/क्या$ +^येकी/*येकी$ +^बैनिन/*बैनिन$ +^हमार/हमार$ +^बीच/बीच$ +^नै/नै$ +^रूना/*रूना$ +^?/?$ +^त/त/त$ +^येस/येस$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^काँ/काँ$ +^भटे/भटे$ +^मिलछ्य/मिल$ +^?/?$ +^यो/यो/यो$ +^बातुन/बातु$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^लोगून/लोग$ +^भैम/*भैम$ +^हुछो/हो$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^एक/एक$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^हरेक/हरेक$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^आदर/आदर$ +^पाछो/पा$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अपून/अपून$ +^गौंन/*गौंन$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^नगर/नगर$ +^और/और$ +^घर/घर$ +^खानदान/*खानदान$ +^मेंई/*मेंई$ +^अपमान/*अपमान$ +^हुछो/हो$ +^”/”$ +^और/और$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^अविश्वास/*अविश्वास$ +^कारण/कारण$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^वाँ/वाँ$ +^चमत्कारा/चमत्कार$ +^का/का$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^काम/काम$ +^नै/नै$ +^कर्या/कर$ +^जब/जब/जब$ +^हेरोदेस/हेरोदेस$ +^राजा/राजा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^कामून/काम$ +^की/की/की$ +^चर्चा/*चर्चा$ +^सुणिछ्य/सुण$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^यीशु/यीशु$ +^करून/कर$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^सेवकून/सेवक$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^यहूना/यहूना$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^दिनवालो/*दिनवालो$ +^छै/छ$ +^!/!$ +^उ/उ/उ$ +^मरिना/*मरिना$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^है/है$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^यीशु/यीशु$ +^में/में$ +^इसा/इसा$ +^चमत्कारा/चमत्कार$ +^का/का$ +^काम/काम$ +^करना/कर$ +^की/की/की$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^प्रगट/प्रगट$ +^हुन/हो$ +^मर्यान/मार$ +^”/”$ +^किलैकी/किलैकी$ +^राजा/राजा$ +^हेरोदेस/हेरोदेस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^बखत/बखत$ +^पैलि/पैलि$ +^अपून/अपून$ +^भाई/भाई$ +^फिलिप्पुस/*फिलिप्पुस$ +^की/की/की$ +^घरवाली/घर+वाली$ +^हेरोदियास/*हेरोदियास$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ब्या/ब्या/ब्या$ +^कर/कर/कर$ +^लीछ/ली$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^यहूना/यहूना$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^राजा/राजा$ +^स/स/स$ +^डाटछ्य/*डाटछ्य$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^यहूना/यहूना$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^राजा/राजा$ +^हेरोदेस/हेरोदेस$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^अनुसार/अनुसार$ +^तैंस/तैंस$ +^अपून/अपून$ +^भाई/भाई$ +^का/का$ +^घरवाली/घर+वाली$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ब्या/ब्या/ब्या$ +^करून/कर$ +^ठीक/ठीक$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^”/”$ +^तो/तो$ +^हेरोदेस/हेरोदेस$ +^राजा/राजा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सिपाईन/सिपाई$ +^भेजभेरन/*भेजभेरन$ +^यहूना/यहूना$ +^स/स/स$ +^पकड़वा/*पकड़वा$ +^भेरन/भेरन$ +^जेल/जेल$ +^खान/खान$ +^में/में$ +^डाल/डाल/डाल$ +^दीछ/दी$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^ऊस/ऊस$ +^मार/मार/मार$ +^डालून/*डालून$ +^चाँछ्यो/चाँ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^लोगून/लोग$ +^भटे/भटे$ +^डरछ्यो/डर$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^ऊस/ऊस$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^मानछ्या/मान/मान$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^राजा/राजा$ +^हेरोदेस/हेरोदेस$ +^को/को$ +^जन्मदिन/*जन्मदिन$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^हेरोदियास/*हेरोदियास$ +^की/की/की$ +^चेलि/*चेलि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उत्सव/*उत्सव$ +^में/में$ +^मेहमानू/*मेहमानू$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^नाच/*नाच$ +^दिखाभेरन/दिखा+भेरन$ +^राजा/राजा$ +^हेरोदेस/हेरोदेस$ +^स/स/स$ +^खुश/खुश$ +^करछ्य/कर/कर$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^तब/तब$ +^राजा/राजा$ +^हेरोदेस/हेरोदेस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^कसम/कसम$ +^खाभेरन/*खाभेरन$ +^वादा/वादा$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^“/“$ +^कि/कि/कि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^जो/जो$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मांगलि/*मांगलि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^द्यूलो/द्याल$ +^”/”$ +^उ/उ/उ$ +^ईजा/ईजा$ +^ऊस/ऊस$ +^पैलि/पैलि$ +^भटे/भटे$ +^सिखा/सिखा/सिखा$ +^राँछ्यो/*राँछ्यो$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उ/उ/उ$ +^कुंछी/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^यहूना/यहूना$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^दिनवालो/*दिनवालो$ +^को/को$ +^खोरो/*खोरो$ +^कटवा/*कटवा$ +^भेरन/भेरन$ +^थाली/*थाली$ +^में/में$ +^याँई/याँ+ई$ +^मंगवा/*मंगवा$ +^दे/दी$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^राजा/राजा$ +^भौत/भौत/भौत$ +^दुखी/*दुखी$ +^हुछो/हो$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अपून/अपून$ +^वादा/वादा$ +^और/और$ +^दगाड़/दगाड़$ +^में/में$ +^बैठिना/बैठ$ +^का/का$ +^वालान/वालान$ +^कारण/कारण$ +^उकी/उकी$ +^माँग/माँग/माँग$ +^स/स/स$ +^मना/मना/मना/मना$ +^नी/नी$ +^कर/कर/कर$ +^सक्यो/*सक्यो$ +^,/,$ +^और/और$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यहूना/यहूना$ +^खोरो/*खोरो$ +^येस/येस$ +^दी/दी/दी$ +^,/,$ +^दी/दी/दी$ +^जौ/जा$ +^तब/तब$ +^राजा/राजा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुरन्त/तुरन्त$ +^सिपाईन/सिपाई$ +^स/स/स$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यहूना/यहूना$ +^खोरो/*खोरो$ +^कटवा/*कटवा$ +^दीछ/दी$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^जेल/जेल$ +^खान/खान$ +^में/में$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^यहूना/यहूना$ +^का/का$ +^खोरो/*खोरो$ +^काटिभेरन/काट+भेरन$ +^एक/एक$ +^थाली/*थाली$ +^में/में$ +^राखभेरन/*राखभेरन$ +^चेलि/*चेलि$ +^स/स/स$ +^दीछो/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^अपून/अपून$ +^ईजा/ईजा$ +^पास/पास$ +^लिजाछी/*लिजाछी$ +^यो/यो/यो$ +^खबर/खबर$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^यहूना/यहूना$ +^का/का$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^आयान/आ$ +^,/,$ +^उकी/उकी$ +^लाश/*लाश$ +^स/स/स$ +^ली/ली/ली$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^दफना/दफना/दफना$ +^दीछ/दी$ +^और/और$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^बताछ/बता$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^सुणछ्य/सुण$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^नाव/नाव$ +^में/में$ +^चढ़भेरन/*चढ़भेरन$ +^उ/उ/उ$ +^वाँ/वाँ$ +^भटे/भटे$ +^एकान्त/*एकान्त$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^न्हैजाछो/न्हैजा$ +^और/और$ +^लोग/लोग$ +^यो/यो/यो$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^नगर/नगर$ +^-/-$ +^नगर/नगर$ +^भटे/भटे$ +^पैदल/*पैदल$ +^उक/उक/उक$ +^पछिल/पछिल$ +^उनान/*उनान$ +^नाव/नाव$ +^भटे/भटे$ +^उतर/*उतर$ +^भेरन/भेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^एक/एक$ +^भौत/भौत/भौत$ +^ठूली/*ठूली$ +^भीड़/भीड़$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^तरस/*तरस$ +^खाछ/खा$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^भीड़/भीड़$ +^में/में$ +^जो/जो$ +^बिमार/बिमार$ +^छ्या/छ$ +^चंगो/चंगो$ +^कर्यान/कर$ +^और/और$ +^ब्याल/ब्याल$ +^हुन/हो$ +^मसछ्य/*मसछ्य$ +^त/त/त$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^त/त/त$ +^बिरान/बिरान$ +^जागा/जागा$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^देर/*देर$ +^हो/हो$ +^गै/गै/गै$ +^;/;$ +^त/त/त$ +^तुम/तुम$ +^इन/इन$ +^लोगून/लोग$ +^विदा/*विदा$ +^करा/करा/करा/कर$ +^कि/कि/कि$ +^इन/इन$ +^आश-पासा/आश-पासा$ +^का/का$ +^बसतीन/*बसतीन$ +^में/में$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^अपून/अपून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^खानो/खा$ +^मोल/*मोल$ +^ली/ली/ली$ +^लिया/*लिया$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^उनोरो/उनोरो$ +^जानो/*जानो$ +^जरूरी/जरूरी$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^!/!$ +^तुम/तुम$ +^इन/इन$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^खान/खान$ +^का/का$ +^इन्तजाम/*इन्तजाम$ +^करा/करा/करा/कर$ +^”/”$ +^उनूनले/उनूनले$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^याँ/याँ$ +^हमार/हमार$ +^पास/पास$ +^पाँच/पाँच$ +^रोटा/रोटा$ +^और/और$ +^द्वी/द्वी$ +^माँछा/*माँछा$ +^का/का$ +^अलावा/*अलावा$ +^केले/केले$ +^नाहतिन/ना+हतिन$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^उनून/उनून/उनून$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पास/पास$ +^ल्या/ल्या/ल्या$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लोगून/लोग$ +^घास/घास$ +^में/में$ +^बैठून/*बैठून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनून/उनून/उनून$ +^पाँच/पाँच$ +^रोटान/रोटा$ +^और/और$ +^द्वी/द्वी$ +^माँछा/*माँछा$ +^हात/हात$ +^में/में$ +^थामीयान/*थामीयान$ +^,/,$ +^और/और$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^चाँभेरन/*चाँभेरन$ +^,/,$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^धन्यवाद/धन्यवाद$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^रोटान/रोटा$ +^टोड़ी/*टोड़ी$ +^-/-$ +^टोड़ी/*टोड़ी$ +^भेरन/भेरन$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^दीनै/दी$ +^रैयान/*रैयान$ +^,/,$ +^और/और$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लोगून/लोग$ +^दीछ/दी$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पेट/*पेट$ +^भर/*भर$ +^भेरन/भेरन$ +^खान/खान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^खाछ/खा$ +^जब/जब/जब$ +^सबून/सबून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^खाना/खाना$ +^खा/खा/खा$ +^लीछ/ली$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बचिना/*बचिना$ +^का/का$ +^रोटान/रोटा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बारा/बारा$ +^टोकरी/*टोकरी$ +^भर/*भर$ +^भेरन/भेरन$ +^उठायान/*उठायान$ +^और/और$ +^खान/खान$ +^में/में$ +^स्यैनिन/स्यैनि$ +^और/और$ +^ननतिनान/*ननतिनान$ +^छोड़िभेरन/छोड़ि+भेरन$ +^लगभग/*लगभग$ +^पाँच/पाँच$ +^हजार/*हजार$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छ्या/छ$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^तुरन्त/तुरन्त$ +^अपून/अपून$ +^नाव/नाव$ +^में/में$ +^चढ़भेरन/*चढ़भेरन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^झील/झील$ +^का/का$ +^पार/पार$ +^खिन/खिन/खिन$ +^न्हैजा/न्हैजा/न्हैजा$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^तक/तक$ +^मैं/मैं/मैं$ +^भीड़/भीड़$ +^स/स/स$ +^विदा/*विदा$ +^करछूँ/कर$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लोगून/लोग$ +^विदा/*विदा$ +^करनाका/*करनाका$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^उ/उ/उ$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^एक/एक$ +^डाँण/डाँण$ +^में/में$ +^न्हैग्या/न्है/न्हैजा$ +^,/,$ +^और/और$ +^ब्याल/ब्याल$ +^हुन/हो$ +^तक/तक$ +^वाँई/वाँ+ई$ +^एकलो/*एकलो$ +^छ्यो/छ$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^नाव/नाव$ +^झील/झील$ +^का/का$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^लहरून/*लहरून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^डगमगान/*डगमगान$ +^मरेछ्यी/*मरेछ्यी$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^हवा/*हवा$ +^उलटा/*उलटा$ +^दिशा/दिशा$ +^में/में$ +^चलून/*चलून$ +^मरेछ/*मरेछ$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^रात्तै/*रात्तै$ +^तीन/तीन$ +^है/है$ +^छ/*छ$ +^:/:$ +^बजे/*बजे$ +^का/का$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^,/,$ +^यीशु/यीशु$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^की/की/की$ +^झील/झील$ +^में/में$ +^पानि/पानि$ +^हिटभेरन/*हिटभेरन$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पास/पास$ +^आयान/आ$ +^शिष्य/शिष्य$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^पानि/पानि$ +^में/में$ +^हिटून/हिट$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^घबरा/घबरा$ +^जानान/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^कुन/कु$ +^लागनान/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^भूत/भूत$ +^छै/छ$ +^!/!$ +^”/”$ +^और/और$ +^डरा/*डरा$ +^का/का$ +^मारिले/*मारिले$ +^हकाक/*हकाक$ +^करून/कर$ +^लागनान/लाग$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^बात/बात$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हिम्मत/*हिम्मत$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^डरा/*डरा$ +^जन/जन$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^”/”$ +^और/और$ +^पतरस/पतरस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^अगर/अगर$ +^तैं/तैं/तैं$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^मैंस/मैंस$ +^अपून/अपून$ +^पास/पास$ +^पानि/पानि$ +^में/में$ +^हिटभेरन/*हिटभेरन$ +^उनाको/*उनाको$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दे/दी$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^अ/*अ$ +^!/!$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^पतरस/पतरस$ +^नाव/नाव$ +^भटे/भटे$ +^उतर/*उतर$ +^भेरन/भेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^जान/जा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^पानि/पानि$ +^में/में$ +^हिटून/हिट$ +^लागछो/लाग$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उ/उ/उ$ +^हवा/*हवा$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^डर/डर/डर$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^डूबून/*डूबून$ +^लागछो/लाग$ +^त/त/त$ +^हकाक/*हकाक$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^कुंछो/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^मैंस/मैंस$ +^बचौ/*बचौ$ +^”/”$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुरन्त/तुरन्त$ +^उको/उको$ +^हात/हात$ +^पकड़छ्य/पकड़$ +^और/और$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^अविश्वासी/अविश्वासी$ +^,/,$ +^तैले/तै+ले$ +^क्याखिन/क्याखिन$ +^शक/*शक$ +^करछ्य/कर/कर$ +^?/?$ +^”/”$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^नाव/नाव$ +^में/में$ +^चढ़/चढ़/चढ़$ +^ग्या/ग्य$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^हवा/*हवा$ +^थामी/*थामी$ +^जाछी/जा$ +^जो/जो$ +^शिष्य/शिष्य$ +^नाव/नाव$ +^में/में$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^खुटान/खुटा$ +^में/में$ +^पड़भेरन/*पड़भेरन$ +^कुंनान/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^तैं/तैं/तैं$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्य/शिष्य$ +^नाव/नाव$ +^में/में$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^झील/झील$ +^का/का$ +^पार/पार$ +^गन्नेसरेत/*गन्नेसरेत$ +^गौं/गौं$ +^में/में$ +^पुजियान/*पुजियान$ +^और/और$ +^वाँ/वाँ$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^पछ्याणी/पछ्याण$ +^लीछ/ली$ +^,/,$ +^और/और$ +^आश-पासा/आश-पासा$ +^का/का$ +^सब/सब$ +^गौन/*गौन$ +^में/में$ +^उकी/उकी$ +^खबर/खबर$ +^फैला/*फैला$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^बिमारीन/बिमारी$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^ल्यान/*ल्यान$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^विनती/विनती$ +^करून/कर$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^अपून/अपून$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^को/को$ +^एक/एक$ +^किनार/किनार$ +^छुन/*छुन$ +^दे/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^उक/उक/उक$ +^कपाड़ास/*कपाड़ास$ +^छू/छू/छू$ +^छ्यो/छ$ +^उ/उ/उ$ +^चंगो/चंगो$ +^हो/हो$ +^जा/जा/जा$ +^छ्यो/छ$ +^तब/तब$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^भटे/भटे$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोग/लोग$ +^और/और$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^सिखून/सिख$ +^वाला/वाला$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^कुन/कु$ +^लागनान/लाग$ +^“/“$ +^तेरा/तेरा$ +^शिष्य/शिष्य$ +^पुरखान/*पुरखान$ +^का/का$ +^रीति/*रीति$ +^-/-$ +^रिवाज/*रिवाज$ +^किलै/*किलै$ +^टालनान/*टालनान$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^बिना/बिना$ +^हात/हात$ +^धोईनाका/*धोईनाका$ +^खानो/खा$ +^किलै/*किलै$ +^खानान/खाना/खा$ +^?/?$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^अपून/अपून$ +^रीति/*रीति$ +^-/-$ +^रिवाजून/*रिवाजून$ +^मानन/*मानन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^हुकमून/हुकम$ +^बड़ी/*बड़ी$ +^चालाकी/*चालाकी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^टाल/*टाल$ +^दीछा/दी$ +^?/?$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कईनाको/*कईनाको$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^अपून/अपून$ +^ईजा/ईजा$ +^-/-$ +^बबा/बबा$ +^को/को$ +^आदर/आदर$ +^कर/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^अपून/अपून$ +^ईजा/ईजा$ +^-/-$ +^बबा/बबा$ +^स/स/स$ +^बुरो/*बुरो$ +^कलो/*कलो$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^पक्का/*पक्का$ +^जान/जा$ +^है/है$ +^मार/मार/मार$ +^डाली/डाल$ +^जालो/जा$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तुम/तुम$ +^लोग/लोग$ +^यो/यो/यो$ +^कुँछा/कुँ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^आदिमी/आदिमी$ +^अपून/अपून$ +^ईजा/ईजा$ +^-/-$ +^बबाथै/*बबाथै$ +^कुंछो/कुं$ +^,/,$ +^म्येरो/म्येरो$ +^जो/जो$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^तुमार/तुमार$ +^काम/काम$ +^आ/आ/आ$ +^सकछो/सक$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उ/उ/उ$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^भेंट/भेंट$ +^चढ़ा/चढ़ा/चढ़ा$ +^है/है$ +^छ/*छ$ +^तो/तो$ +^उ/उ/उ$ +^अपून/अपून$ +^ईजा/ईजा$ +^-/-$ +^बबा/बबा$ +^को/को$ +^आदर/आदर$ +^नै/नै$ +^करो/कर$ +^,/,$ +^इसो/इसो$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुम/तुम$ +^अपून/अपून$ +^रीति/*रीति$ +^रिवाजून/*रिवाजून$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जिनून/जिनून$ +^तुमूनले/तुमून$ +^बना/बना/बना/बन$ +^राख्यान/*राख्यान$ +^,/,$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^दीईनाका/*दीईनाका$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^नै/नै$ +^मानना/*मानना$ +^,/,$ +^हे/हे$ +^कपटी/कपटी$ +^,/,$ +^लोगो/लोगो$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^यशायाह/*यशायाह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमार/तुमार$ +^बारिमें/बारिमें$ +^ठीक/ठीक$ +^भविष्यवाणी/भविष्यवाणी$ +^कर/कर/कर$ +^रैछ/रै/रै$ +^इन/इन$ +^लोग/लोग$ +^बातुन/बातु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^त/त/त$ +^म्येरो/म्येरो$ +^आदर/आदर$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^इनोरो/*इनोरो$ +^मन/मन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^है/है$ +^दूर/दूर$ +^रूछो/रू$ +^और/और$ +^बेकार/*बेकार$ +^में/में$ +^मेरि/मेरि$ +^अराधना/अराधना$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^आदिमीन/आदिमी$ +^का/का$ +^बनाईना/बनाईना$ +^का/का$ +^नियमून/नियम$ +^सिखूनान/सिखू$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^अपून/अपून$ +^पास/पास$ +^बुलाभेरन/बुला+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^सब/सब$ +^मेरि/मेरि$ +^बातुन/बातु$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^ली/ली/ली$ +^जो/जो$ +^मुँख/मुँख$ +^भटे/भटे$ +^जाछो/जा$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^अशुद्ध/*अशुद्ध$ +^नै/नै$ +^करूनो/कर$ +^;/;$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^मुँख/मुँख$ +^भटे/भटे$ +^भ्यार/भ्यार$ +^उछो/*उछो$ +^,/,$ +^उई/उई/उ+ई$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^अशुद्ध/*अशुद्ध$ +^करछो/कर$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशुका/यीशु+का$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^यीशुथै/*यीशुथै$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^तुम/तुम$ +^जाणछा/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^तुमार/तुमार$ +^यो/यो/यो$ +^बातुन/बातु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोगून/लोग$ +^बुरो/*बुरो$ +^लागछ्य/लाग$ +^?/?$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^जो/जो$ +^बोट/*बोट$ +^म्यारा/म्यारा$ +^स्वर्गीय/स्वर्गीय$ +^पिता/पिता$ +^नै/नै$ +^लगा/लगा/लगा$ +^राख्या/*राख्या$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उखाड़ि/*उखाड़ि$ +^जाला/जा$ +^उनून/उनून/उनून$ +^रून/रू$ +^दी/दी/दी$ +^;/;$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अन्धा/*अन्धा$ +^बाट/बाट$ +^दिखून/*दिखून$ +^वाला/वाला$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^अन्धा/*अन्धा$ +^अगर/अगर$ +^अन्धा/*अन्धा$ +^बाटो/बाटो$ +^देखो/*देखो$ +^त/त/त$ +^द्वीवै/द्वीवै$ +^गड्डा/*गड्डा$ +^में/में$ +^खितीला/*खितीला$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^पतरस/पतरस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^येको/*येको$ +^कहानी/*कहानी$ +^को/को$ +^मतलब/मतलब$ +^हमून/हमून$ +^समझा/समझा/समझा$ +^दे/दी$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^इदुक/इदुक$ +^अनजान/*अनजान$ +^छा/छ$ +^?/?$ +^क्या/क्या$ +^तुम/तुम$ +^इदुक/इदुक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^समझना/*समझना$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^खानो/खा$ +^मुख/*मुख$ +^भटे/भटे$ +^जाछो/जा$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^पेट/*पेट$ +^में/में$ +^जाछो/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^सनडांस/*सनडांस$ +^भटे/भटे$ +^भ्यार/भ्यार$ +^निकल/निकल/निकल$ +^जाछो/जा$ +^?/?$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^बुरी/बुरी$ +^बात/बात$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^मुँख/मुँख$ +^भटे/भटे$ +^निकल/निकल/निकल$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^मन/मन$ +^भटे/भटे$ +^निकल/निकल/निकल$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उई/उई/उ+ई$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^अशुद्ध/*अशुद्ध$ +^करछ्यो/कर$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मन/मन$ +^भटे/भटे$ +^बुर/बुर$ +^-/-$ +^बुर/बुर$ +^बिचार/*बिचार$ +^,/,$ +^ब्यभिचार/ब्यभिचार$ +^,/,$ +^चोरी/चोरी$ +^,/,$ +^हत्या/हत्या$ +^,/,$ +^परस्त्रीगमन/*परस्त्रीगमन$ +^,/,$ +^झूठ्ठी/झूठ्ठी$ +^गैवे/*गैवे$ +^,/,$ +^और/और$ +^निन्दा/निन्दा$ +^जस/जस$ +^विचार/*विचार$ +^मन/मन$ +^भटे/भटे$ +^निकलानान/*निकलानान$ +^योई/योई$ +^छन/छ$ +^जो/जो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^अशुद्ध/*अशुद्ध$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^बिना/बिना$ +^हात/हात$ +^धोये/*धोये$ +^खानो/खा$ +^खाना/खाना$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^अशुद्ध/*अशुद्ध$ +^नै/नै$ +^करूनो/कर$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्य/शिष्य$ +^वाँ/वाँ$ +^भटे/भटे$ +^निकल/निकल/निकल$ +^भेरन/भेरन$ +^,/,$ +^सोर/*सोर$ +^और/और$ +^सिदोन/*सिदोन$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^न्हैजानान/न्हैजा$ +^उ/उ/उ$ +^देश/देश$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^कनान/*कनान$ +^देश/देश$ +^की/की/की$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^आछ/आ$ +^और/और$ +^धध्या/*धध्या$ +^-/-$ +^धध्याभेरन/*धध्याभेरन$ +^कुन/कु$ +^लागछ्य/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^!/!$ +^दाऊद/दाऊद$ +^का/का$ +^सन्तान/सन्तान$ +^,/,$ +^मैंमें/मैं+में$ +^दया/दया$ +^कर/कर/कर$ +^!/!$ +^मेरि/मेरि$ +^चेलि/*चेलि$ +^स/स/स$ +^भुतले/*भुतले$ +^भौत/भौत/भौत$ +^सता/सता/सता$ +^रैछ/रै/रै$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^केले/केले$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^नै/नै$ +^दीनो/दी$ +^तब/तब$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^उथैं/उथैं$ +^बिनती/बिनती$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^“/“$ +^येस/येस$ +^विदा/*विदा$ +^कर/कर/कर$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^हमार/हमार$ +^पछिल/पछिल$ +^हकाक/*हकाक$ +^करून/कर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^मरेछ्य/*मरेछ्य$ +^”/”$ +^उले/उले$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^इस्राएल/इस्राएल$ +^देशा/देशा$ +^का/का$ +^घराना/*घराना$ +^कि/कि/कि$ +^हराईना/*हराईना$ +^की/की/की$ +^भेड़ून/भेड़$ +^छोड़ी/छोड़$ +^मैं/मैं/मैं$ +^कैका/*कैका$ +^पास/पास$ +^नै/नै$ +^भेजि/*भेजि$ +^गयूँ/*गयूँ$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उ/उ/उ$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^उक/उक/उक$ +^खुटान/खुटा$ +^में/में$ +^खिती/खिती$ +^जाछी/जा$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^कुछी/कु$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^मेरि/मेरि$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करा/करा/करा/कर$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^ठीक/ठीक$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^कि/कि/कि$ +^नानतिनान/*नानतिनान$ +^को/को$ +^खानो/खा$ +^,/,$ +^कूकुरुन/*कूकुरुन$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^डालून/*डालून$ +^”/”$ +^उले/उले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^सच्ची/सच्ची$ +^छै/छ$ +^प्रभु/प्रभु$ +^!/!$ +^लेकिन/लेकिन$ +^कुकुर/*कुकुर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^मालिका/*मालिका$ +^मेज/*मेज$ +^भटे/भटे$ +^खीतिनको/*खीतिनको$ +^चूर/*चूर$ +^-/-$ +^चार/*चार$ +^खानान/खाना/खा$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^तेरो/तेरो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^भौत/भौत/भौत$ +^ठूलो/ठूलो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जसो/जसो$ +^तैं/तैं/तैं$ +^चाँछी/चाँ$ +^ऊसोई/ऊसो+ई$ +^हो/हो$ +^”/”$ +^और/और$ +^उकी/उकी$ +^चेलि/*चेलि$ +^उई/उई/उ+ई$ +^बखत/बखत$ +^चंगी/*चंगी$ +^हो/हो$ +^जाछी/जा$ +^यीशु/यीशु$ +^वाँ/वाँ$ +^भटे/भटे$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^नदी/नदी$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^आयान/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^एक/एक$ +^डाण/*डाण$ +^में/में$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^बैठि/*बैठि$ +^जानान/जा$ +^और/और$ +^वाँ/वाँ$ +^भीड़ै/*भीड़ै$ +^की/की/की$ +^भीड़/भीड़$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पास/पास$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लागछी/लाग$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अपून/अपून$ +^दगाड़/दगाड़$ +^लंगड़ान/*लंगड़ान$ +^,/,$ +^अन्धान/*अन्धान$ +^,/,$ +^गूँगान/*गूँगान$ +^,/,$ +^और/और$ +^भौत/भौत/भौत$ +^बिमारीन/बिमारी$ +^ल्यूनान/*ल्यूनान$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^खुटान/खुटा$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^राख/राख/राख$ +^दीनान/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^चंगो/चंगो$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^गूँगा/*गूँगा$ +^बोलून/बोल$ +^मर्यान/मार$ +^,/,$ +^लूला/*लूला$ +^ठीक/ठीक$ +^हुन/हो$ +^मर्यान/मार$ +^,/,$ +^और/और$ +^लंगड़ा/*लंगड़ा$ +^हिटून/हिट$ +^मर्यान/मार$ +^और/और$ +^अन्धा/*अन्धा$ +^देखून/देख$ +^मर्यान/मार$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^ताजुब/*ताजुब$ +^करून/कर$ +^मसनान/*मसनान$ +^,/,$ +^और/और$ +^इस्राएल/इस्राएल$ +^देशा/देशा$ +^का/का$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^बड़ाई/बड़ाई$ +^करनान/कर$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^बुलाभेरन/बुला+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^इन/इन$ +^लोग/लोग$ +^तीन/तीन$ +^दिन/दी/दिन$ +^भटे/भटे$ +^म्यार/म्यार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पास/पास$ +^अब/अब$ +^खान/खान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^केले/केले$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^मैंस/मैंस$ +^इन/इन$ +^लोगून/लोग$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^दया/दया$ +^उछी/*उछी$ +^,/,$ +^इनून/*इनून$ +^में/में$ +^है/है$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लोग/लोग$ +^भौते/*भौते$ +^दूर/दूर$ +^भटे/भटे$ +^आईना/*आईना$ +^का/का$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^इन/इन$ +^लोगून/लोग$ +^भुखो/*भुखो$ +^घर/घर$ +^भेजि/*भेजि$ +^द्यूँलो/*द्यूँलो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उनून/उनून/उनून$ +^हिटन/*हिटन$ +^-/-$ +^हिटन/*हिटन$ +^बाट/बाट$ +^में/में$ +^चक्कर/*चक्कर$ +^आ/आ/आ$ +^जालो/जा$ +^”/”$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हमून/हमून$ +^यो/यो/यो$ +^बिरान/बिरान$ +^जागा/जागा$ +^में/में$ +^इदुक/इदुक$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^खाना/खाना$ +^को/को$ +^इंतजाम/*इंतजाम$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^है/है$ +^सकछै/सक$ +^?/?$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^थैं/थैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^कतुक/कतुक$ +^रवाट/*रवाट$ +^छन/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^उनूनले/उनूनले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^सात/सात$ +^रोटा/रोटा$ +^और/और$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^माच्छा/*माच्छा$ +^छन/छ$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लोगून/लोग$ +^भिमें/*भिमें$ +^बैठना/*बैठना$ +^को/को$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बैठिग्या/*बैठिग्या$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^सात/सात$ +^रोटान/रोटा$ +^और/और$ +^माँछा/*माँछा$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^उनूनले/उनूनले$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^धन्यवाद/धन्यवाद$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^उनूले/उनूले$ +^रोटान/रोटा$ +^टोड़िभेरन/*टोड़िभेरन$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^दीनै/दी$ +^रयान/*रयान$ +^,/,$ +^और/और$ +^शिष्य/शिष्य$ +^लोगून/लोग$ +^स/स/स$ +^दीनै/दी$ +^रयान/*रयान$ +^और/और$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पेट/*पेट$ +^भरि/*भरि$ +^खाछ/खा$ +^,/,$ +^उक/उक/उक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^उनूनले/उनूनले$ +^बचिना/*बचिना$ +^का/का$ +^रोटा/रोटा$ +^का/का$ +^टुकुड़ान/*टुकुड़ान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सात/सात$ +^टोकरी/*टोकरी$ +^भर/*भर$ +^भेरन/भेरन$ +^जामा/जामा$ +^कर्यान/कर$ +^खान/खान$ +^वालान/वालान$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^और/और$ +^नान्तिनान/नान्तिना/नान्तिनान$ +^छोड़िभेरन/छोड़ि+भेरन$ +^चार/*चार$ +^हजार/*हजार$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छ्या/छ$ +^तब/तब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^भीड़/भीड़$ +^स/स/स$ +^विदा/*विदा$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^नाव/नाव$ +^में/में$ +^चढ़/चढ़/चढ़$ +^और/और$ +^भेरन/भेरन$ +^,/,$ +^मगदन/*मगदन$ +^इलाका/इलाका$ +^में/में$ +^आयान/आ$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोग/लोग$ +^और/और$ +^सदूकी/*सदूकी$ +^लोग/लोग$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^आयान/आ$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^परखून/*परखून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हम/हम/हम$ +^तैथैं/तैं+थैं$ +^एक/एक$ +^स्वर्गीय/स्वर्गीय$ +^चिन/*चिन$ +^दिखूना/*दिखूना$ +^चानू/चा$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अपूनो/अपूनो$ +^अधिकार/अधिकार$ +^साबित/साबित$ +^कर/कर/कर$ +^सकूनो/सक$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^ब्याल/ब्याल$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तुम/तुम$ +^लोग/लोग$ +^कुँछा/कुँ$ +^कि/कि/कि$ +^मौसम/*मौसम$ +^ठीक/ठीक$ +^रौलो/रू$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^आकाश/आकाश$ +^लाल/*लाल$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^रात्तै/*रात्तै$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कुँछा/कुँ$ +^,/,$ +^आज/आज$ +^आँधी/आँधी$ +^-/-$ +^तूफान/तूफान/तूफान$ +^आलो/आ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^आकाश/आकाश$ +^लाल/*लाल$ +^और/और$ +^बादल/*बादल$ +^घेरिना/*घेरिना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^तुम/तुम$ +^लोग/लोग$ +^आकाश/आकाश$ +^का/का$ +^लक्षण/*लक्षण$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^बता/बता/बता$ +^सकछा/सक$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^बखता/*बखता$ +^का/का$ +^लक्षणून/*लक्षणून$ +^को/को$ +^भेद/*भेद$ +^क्याखिन/क्याखिन$ +^नै/नै$ +^बता/बता/बता$ +^सकना/सका$ +^?/?$ +^यो/यो/यो$ +^बखत/बखत$ +^का/का$ +^बुर/बुर$ +^और/और$ +^ब्यभिचारी/*ब्यभिचारी$ +^लोगून/लोग$ +^स्वर्गी/स्वर्गी$ +^चिन/*चिन$ +^की/की/की$ +^माँग/माँग/माँग$ +^नै/नै$ +^करून/कर$ +^चैछी/*चैछी$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^योना/*योना$ +^का/का$ +^चिन/*चिन$ +^को/को$ +^छोड़िभेरन/छोड़ि+भेरन$ +^यो/यो/यो$ +^बखत/बखत$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^भटे/भटे$ +^चिन/*चिन$ +^नी/नी$ +^दिखाई/दिखा$ +^जालो/जा$ +^”/”$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^उनून/उनून/उनून$ +^छोड़िभेरन/छोड़ि+भेरन$ +^न्हैजाछो/न्हैजा$ +^और/और$ +^शिष्य/शिष्य$ +^झीला/झीला$ +^का/का$ +^किनार/किनार$ +^पुजनान/*पुजनान$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अपून/अपून$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^रोटा/रोटा$ +^लीन/ली$ +^भूल/*भूल$ +^गैछ्या/गै/गै$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^देखा/देख$ +^,/,$ +^फरीसी/फरीसी$ +^और/और$ +^सदूकी/*सदूकी$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^खमीर/*खमीर$ +^भटे/भटे$ +^सर्तक/*सर्तक$ +^रया/*रया$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^शिष्य/शिष्य$ +^आपस/आपस$ +^में/में$ +^बिचार/*बिचार$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^कुन/कु$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^हम/हम/हम$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^रोटा/रोटा$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^नै/नै$ +^आया/*आया$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^इसो/इसो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^कुन/कु$ +^मरियोछ/*मरियोछ$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^जाणिभेरन/*जाणिभेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^अविश्वासियों/*अविश्वासियों$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^आपस/आपस$ +^में/में$ +^क्याखिन/क्याखिन$ +^सोचून/*सोचून$ +^मरेछा/*मरेछा$ +^कि/कि/कि$ +^हमार/हमार$ +^पास/पास$ +^रोटा/रोटा$ +^नाहतिन/ना+हतिन$ +^?/?$ +^क्या/क्या$ +^तुम/तुम$ +^एल/*एल$ +^तक/तक$ +^नै/नै$ +^समझिया/*समझिया$ +^?/?$ +^क्या/क्या$ +^तुमून/तुमून$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^पाँच/पाँच$ +^हजार/*हजार$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^पाँच/पाँच$ +^रोटा/रोटा$ +^याद/याद$ +^नाहातिनी/*नाहातिनी$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुमूले/तुमूले$ +^कदुक/*कदुक$ +^डाला/*डाला$ +^जामा/जामा$ +^कर्यान/कर$ +^?/?$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^जो/जो$ +^चार/*चार$ +^हजार/*हजार$ +^की/की/की$ +^भीड़/भीड़$ +^स/स/स$ +^सात/सात$ +^रोटान/रोटा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^खवाछ/*खवाछ$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^तुमून/तुमून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कतुक/कतुक$ +^भरिनाका/*भरिनाका$ +^टोकरी/*टोकरी$ +^जामा/जामा$ +^कर्यान/कर$ +^तुम/तुम$ +^क्याखिन/क्याखिन$ +^नै/नै$ +^समझिया/*समझिया$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^को/को$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^रोटा/रोटा$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^नै/नै$ +^क्यो/कुं$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^फरीसी/फरीसी$ +^और/और$ +^सदूकी/*सदूकी$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^खमीर/*खमीर$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सर्तक/*सर्तक$ +^रया/*रया$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उनार/उनार/उनार$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^में/में$ +^आछ/आ$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^रवाटा/*रवाटा$ +^खमीर/*खमीर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^पर/पर$ +^फरीसी/फरीसी$ +^और/और$ +^सदूकी/*सदूकी$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^शिक्षान/शिक्षा$ +^भटे/भटे$ +^चौकुना/*चौकुना$ +^रून/रू$ +^खिन/खिन/खिन$ +^क्योछ/कुं$ +^यीशु/यीशु$ +^कैसरिया/*कैसरिया$ +^फिलिप्पी/*फिलिप्पी$ +^का/का$ +^देश/देश$ +^में/में$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^थैं/थैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^लोग/लोग$ +^म्यारा/म्यारा$ +^बारिमें/बारिमें$ +^कि/कि/कि$ +^कुंनान/कुं$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^को/को$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछै/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^लोग/लोग$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लोग/लोग$ +^त/त/त$ +^यहूना/यहूना$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^दिनवालो/*दिनवालो$ +^;/;$ +^या/या/या$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^एलिय्याह/*एलिय्याह$ +^कुंनान/कुं$ +^,/,$ +^और/और$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लोग/लोग$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^यिर्मयाह/यिर्मयाह$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^कोई/कोई$ +^एक/एक$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवालान/*दिनवालान$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^कुंनान/कुं$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^थैं/थैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^मैंथै/*मैंथै$ +^कि/कि/कि$ +^कूंछा/*कूंछा$ +^की/की/की$ +^मैं/मैं/मैं$ +^को/को$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^शमौन/शमौन$ +^पतरस/पतरस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^जीवित/*जीवित$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^मसीह/मसीह$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^शमौन/शमौन$ +^,/,$ +^योना/*योना$ +^च्याला/च्याला$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^धन्य/धन्य$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^कोई/कोई$ +^आदिमी/आदिमी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^पर/पर$ +^म्यारा/म्यारा$ +^स्वर्गीय/स्वर्गीय$ +^पिता/पिता$ +^तैंमें/*तैंमें$ +^प्रगट/प्रगट$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैथैं/तैं+थैं$ +^कुंछू/*कुंछू$ +^कि/कि/कि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^पतरस/पतरस$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^में/में$ +^येमें/*येमें$ +^एक/एक$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^बनूलो/*बनूलो$ +^,/,$ +^और/और$ +^अधलोक/*अधलोक$ +^को/को$ +^फाटक/फाटक$ +^उमें/उ+में$ +^हाबी/*हाबी$ +^नी/नी$ +^होला/हो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैंस/तैंस$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^चाबी/*चाबी$ +^द्यूलो/द्याल$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^तैं/तैं/तैं$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^बाँधले/*बाँधले$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^बाँदिना/*बाँदिना$ +^को/को$ +^रोलो/*रोलो$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^तैं/तैं/तैं$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^खोल/खोल/खोल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^खोलि/खोल$ +^जालो/जा$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^चेतावनी/चेतावनी$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^कैसे/कैसे$ +^यो/यो/यो$ +^जन/जन$ +^बताया/*बताया$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^मसीह/मसीह$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^”/”$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^भटे/भटे$ +^यीशु/यीशु$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^यो/यो/यो$ +^समझून/समझ$ +^लागछ्य/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^जूलो/*जूलो$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^जरूरी/जरूरी$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^वाँ/वाँ$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवा/अगुवा$ +^और/और$ +^प्रधान/प्रधान$ +^याजक/याजक$ +^और/और$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^सिखून/सिख$ +^वाला/वाला$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^हात/हात$ +^भटे/भटे$ +^भौत/भौत/भौत$ +^दुख/दुख$ +^उठूंलो/*उठूंलो$ +^,/,$ +^और/और$ +^मार/मार/मार$ +^डाली/डाल$ +^ज्यूलो/*ज्यूलो$ +^और/और$ +^तीन/तीन$ +^दिन/दी/दिन$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^ज्यून/ज्यून$ +^हो/हो$ +^ज्यूलो/*ज्यूलो$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^पतरस/पतरस$ +^यो/यो/यो$ +^सुणभेरन/*सुणभेरन$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^अलग/अलग$ +^ली/ली/ली$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^उक/उक/उक$ +^दुख/दुख$ +^उठून/*उठून$ +^और/और$ +^मारी/मार$ +^जाना/जा$ +^का/का$ +^बात/बात$ +^कारण/कारण$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^डाठून/*डाठून$ +^लागछ/लाग$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^तेरा/तेरा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^इसो/इसो$ +^कभै/कभै$ +^जन/जन$ +^करो/कर$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पछिल/पछिल$ +^मुड़भेरन/*मुड़भेरन$ +^पतरस/पतरस$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^देखभेरन/*देखभेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^शैतान/शैतान$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^म्यारा/म्यारा$ +^सामुनि/सामुनि$ +^है/है$ +^दूर/दूर$ +^न्हैजा/न्हैजा/न्हैजा$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^मैं/मैं/मैं$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ठोकर/*ठोकर$ +^को/को$ +^कारण/कारण$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^नियाती/नियाती$ +^नै/नै$ +^सोचनै/*सोचनै$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^सोचछ्य/*सोचछ्य$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^म्यार/म्यार$ +^शिष्य/शिष्य$ +^बनून/बना$ +^चाँछ/चाँ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^अपूनी/अपूनी$ +^सब/सब$ +^इच्छान/*इच्छान$ +^छोड़ी/छोड़$ +^द्यो/*द्यो$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मरून/मर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैयार/तैयार$ +^हो/हो$ +^ज्यो/*ज्यो$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जो/जो$ +^अपून/अपून$ +^प्राण/*प्राण$ +^संसारिक/*संसारिक$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^जीन/*जीन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बचालो/*बचालो$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^पाना/*पाना$ +^को/को$ +^मौका/*मौका$ +^खो/*खो$ +^द्योलो/द्याल$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^खिन/खिन/खिन$ +^और/और$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अपून/अपून$ +^प्राणस/*प्राणस$ +^दीछो/दी$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^पालो/पा$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^की/की/की$ +^फेदा/*फेदा$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^उ/उ/उ$ +^पुरा/*पुरा$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^धनवान/*धनवान$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^पर/पर$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^अपूनो/अपूनो$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^स/स/स$ +^खो/*खो$ +^दे/दी$ +^?/?$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^कि/कि/कि$ +^दी/दी/दी$ +^सकछ्यो/सक$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^उको/उको$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^खरीदोलो/*खरीदोलो$ +^?/?$ +^जब/जब/जब$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^अपून/अपून$ +^स्वर्गदूतुका/*स्वर्गदूतुका$ +^दगाड़/दगाड़$ +^अपून/अपून$ +^बबा/बबा$ +^का/का$ +^महिमा/महिमा$ +^में/में$ +^आलो/आ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^उ/उ/उ$ +^हरेक/हरेक$ +^स/स/स$ +^उक/उक/उक$ +^कामून/काम$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^फल/फल$ +^द्योलो/द्याल$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुंछूँ/*कुंछूँ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^याँ/याँ$ +^ठाँड़/*ठाँड़$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^इनून/*इनून$ +^में/में$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लोग/लोग$ +^इसा/इसा$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^तलक/तलक$ +^मैंस/मैंस$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^को/को$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^स/स/स$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^नै/नै$ +^देख/देख/देख/देख$ +^ल्यून/*ल्यून$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^तलक/तलक$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^कभै/कभै$ +^नी/नी$ +^मराँला/*मराँला$ +^”/”$ +^और/और$ +^छ/*छ$ +^:/:$ +^दिन/दी/दिन$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^यीशु/यीशु$ +^अपून/अपून$ +^शिष्य/शिष्य$ +^पतरस/पतरस$ +^,/,$ +^याकूब/याकूब$ +^और/और$ +^यहूना/यहूना$ +^स/स/स$ +^अपून/अपून$ +^दगाड़/दगाड़$ +^एक/एक$ +^ऊँचा/ऊँचा$ +^डाँण/डाँण$ +^में/में$ +^ली/ली/ली$ +^ग्यो/ग्य$ +^जा/जा/जा$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^एकला/*एकला$ +^छ्या/छ$ +^वाँ/वाँ$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^उको/उको$ +^रूप/रूप$ +^बदल/*बदल$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^को/को$ +^मुँख/मुँख$ +^सूरज/*सूरज$ +^को/को$ +^जसो/जसो$ +^चमकून/*चमकून$ +^लागछ्य/लाग$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^उज्याला/*उज्याला$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^चमकून/*चमकून$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^और/और$ +^मूसा/मूसा$ +^और/और$ +^एलिय्याह/*एलिय्याह$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बात/बात$ +^करनै/कर$ +^उनून/उनून/उनून$ +^दिखाई/दिखा$ +^दीयान/दी$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^देखिभरेन/*देखिभरेन$ +^पतरस/पतरस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^गुरू/गुरू$ +^जी/जी$ +^,/,$ +^हमोरो/हमोरो$ +^या/या/या$ +^रून/रू$ +^ठीक/ठीक$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^अगर/अगर$ +^तेरि/तेरि$ +^इच्छा/इच्छा$ +^हो/हो$ +^त/त/त$ +^मैं/मैं/मैं$ +^याँ/याँ$ +^तीन/तीन$ +^तम्बू/*तम्बू$ +^ठाड़/ठाड़$ +^करूँ/कर$ +^,/,$ +^एक/एक$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^,/,$ +^एक/एक$ +^मूसा/मूसा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^और/और$ +^एक/एक$ +^एलिय्याह/*एलिय्याह$ +^खिन/खिन/खिन$ +^”/”$ +^पतरस/पतरस$ +^यो/यो/यो$ +^कुन/कु$ +^मरछ्यो/मर$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^अचानक/*अचानक$ +^एक/एक$ +^बादल/*बादल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^प्रगट/प्रगट$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^उनुस/उनुस$ +^ढक/ढक/ढक$ +^लीछ/ली$ +^,/,$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बादल/*बादल$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^बात/बात$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^म्येरो/म्येरो$ +^लाड़िलो/*लाड़िलो$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^देखभेरन/*देखभेरन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^भौत/भौत/भौत$ +^खुश/खुश$ +^छू/छू/छू$ +^,/,$ +^येकी/*येकी$ +^बातुन/बातु$ +^सुणा/सुण$ +^”/”$ +^शिष्य/शिष्य$ +^यो/यो/यो$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^मुँखा/*मुँखा$ +^का/का$ +^बल/*बल$ +^खितीनान/*खितीनान$ +^और/और$ +^भौत/भौत/भौत$ +^त/त/त$ +^डरी/डर$ +^जानान/जा$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^पास/पास$ +^आभेन/*आभेन$ +^छूँछ/छूँ$ +^,/,$ +^और/और$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^उठा/उठा/उठा$ +^जन/जन$ +^डरा/*डरा$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^चारू/चारू$ +^तरफ/तरफ$ +^नजर/नजर$ +^घुमाछ/*घुमाछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^कैसे/कैसे$ +^नै/नै$ +^देख्यो/देख$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^तीन/तीन$ +^शिष्य/शिष्य$ +^डाँण/डाँण$ +^भटे/भटे$ +^तलि/तलि$ +^उतुरून/*उतुरून$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^जब/जब/जब$ +^तलक/तलक$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^मरिना/*मरिना$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यून/ज्यून$ +^नी/नी$ +^हो/हो$ +^ज्यू/जा$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^तक/तक$ +^तुमून/तुमून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जो/जो$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पहाड़/*पहाड़$ +^में/में$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^कैसे/कैसे$ +^जन/जन$ +^बताया/*बताया$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^सिखून/सिख$ +^वाला/वाला$ +^लोग/लोग$ +^किलैं/किलैं$ +^कुंनान/कुं$ +^मसीहा/*मसीहा$ +^का/का$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^एलिय्याह/*एलिय्याह$ +^को/को$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^जरूरी/जरूरी$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^एलिय्याह/*एलिय्याह$ +^जरूर/जरूर$ +^आलो/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^सुधारोलो/*सुधारोलो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^में/में$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^एलिय्याह/*एलिय्याह$ +^त/त/त$ +^आग्योछ/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^नै/नै$ +^पछ्याणो/पछ्याण$ +^;/;$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जस/जस$ +^चाछ/चा$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^करछ्य/कर/कर$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनार/उनार/उनार$ +^हातून/हात$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दुखी/*दुखी$ +^उठालो/उठा$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^समझछ्य/समझ$ +^कि/कि/कि$ +^उले/उले$ +^हमून/हमून$ +^थैं/थैं$ +^यहूना/यहूना$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^कुन/कु$ +^मरेछ्य/*मरेछ्य$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^भीड़/भीड़$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^पुज्यान/*पुज्यान$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पास/पास$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^घुण/*घुण$ +^टेकी/*टेकी$ +^भेरन/भेरन$ +^कुंछो/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^,/,$ +^म्यारा/म्यारा$ +^च्याला/च्याला$ +^में/में$ +^दया/दया$ +^करा/करा/करा/कर$ +^!/!$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^ऊस/ऊस$ +^मीर्गी/*मीर्गी$ +^उछी/*उछी$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^भौत/भौत/भौत$ +^तखलीफ/*तखलीफ$ +^उठूछो/*उठूछो$ +^;/;$ +^और/और$ +^बार-बार/बार-बार$ +^आग/आग$ +^और/और$ +^पानि/पानि$ +^में/में$ +^खिती/खिती$ +^जाछो/जा$ +^मैं/मैं/मैं$ +^ऊस/ऊस$ +^त्यारा/त्यारा$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^ल्यायू/*ल्यायू$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^इन/इन$ +^त/त/त$ +^नै/नै$ +^निकाली/निकाल$ +^सक्या/*सक्या$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^भेरन/भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^अविश्वासी/अविश्वासी$ +^लोगो/लोगो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^कब/*कब$ +^तक/तक$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^रूलो/*रूलो$ +^,/,$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^कब/*कब$ +^तक/तक$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^इन्तजार/*इन्तजार$ +^करूँ/कर$ +^की/की/की$ +^तुम/तुम$ +^मैंमें/मैं+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^च्याला/च्याला$ +^स/स/स$ +^म्यार/म्यार$ +^पास/पास$ +^ल्या/ल्या/ल्या$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भूत/भूत$ +^स/स/स$ +^डांटछ्य/*डांटछ्य$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^उमें/उ+में$ +^भटे/भटे$ +^निकल/निकल/निकल$ +^जाछो/जा$ +^;/;$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^लडौ/*लडौ$ +^उतुंजैई/*उतुंजैई$ +^ठीक/ठीक$ +^हो/हो$ +^जाछो/जा$ +^तब/तब$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऐकाला/*ऐकाला$ +^में/में$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हमु/*हमु$ +^उ/उ/उ$ +^भूत/भूत$ +^किलैं/किलैं$ +^नै/नै$ +^निकाली/निकाल$ +^सकियो/*सकियो$ +^?/?$ +^”/”$ +^उले/उले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुमार/तुमार$ +^विश्वास/विश्वास$ +^का/का$ +^कमी/*कमी$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुंछूँ/*कुंछूँ$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^राई/*राई$ +^का/का$ +^दान/दान$ +^का/का$ +^बराबर/*बराबर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^यो/यो/यो$ +^डाँणान/*डाँणान$ +^थैं/थैं$ +^कौला/कुं$ +^,/,$ +^याँ/याँ$ +^भटे/भटे$ +^हट/*हट$ +^जा/जा/जा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^हट/*हट$ +^जालो/जा$ +^;/;$ +^और/और$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बात/बात$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^असम्भव/*असम्भव$ +^नी/नी$ +^होलि/हो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यो/यो/यो$ +^जाति/*जाति$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^और/और$ +^बर्त/बर्त$ +^बिना/बिना$ +^नै/नै$ +^निकलनी/*निकलनी$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^में/में$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^,/,$ +^दुश्मनून/*दुश्मनून$ +^का/का$ +^हात/हात$ +^पकड़ाई/*पकड़ाई$ +^जालो/जा$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^मैंस/मैंस$ +^मार/मार/मार$ +^द्याल/द्याल/द्याल$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^मरिनान/*मरिनान$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^तीसारा/*तीसारा$ +^दिन/दी/दिन$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^ज्यून/ज्यून$ +^है/है$ +^ज्यूलो/*ज्यूलो$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^शिष्य/शिष्य$ +^भौत/भौत/भौत$ +^दुखी/*दुखी$ +^हुनान/हो$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^कफरनहूम/कफरनहूम$ +^गौं/गौं$ +^पुज्यान/*पुज्यान$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^का/का$ +^कर/कर/कर$ +^लिनवाला/ली+वाला$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पतरस/पतरस$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^गुरू/गुरू$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^कर/कर/कर$ +^नै/नै$ +^दिनोई/*दिनोई$ +^?/?$ +^”/”$ +^उनूनले/उनूनले$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^दीनान/दी$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^पतरस/पतरस$ +^घर/घर$ +^पुजछ्य/*पुजछ्य$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उक/उक/उक$ +^कुन/कु$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^पूछ्छय/*पूछ्छय$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^शमौन/शमौन$ +^तैं/तैं/तैं$ +^कि/कि/कि$ +^सोचछ्य/*सोचछ्य$ +^?/?$ +^संसार/संसार$ +^का/का$ +^राजा/राजा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^लोगूनथै/*लोगूनथै$ +^कर/कर/कर$ +^उगूनान/*उगूनान$ +^?/?$ +^अपून/अपून$ +^च्यालानथैं/*च्यालानथैं$ +^या/या/या$ +^परायान/*परायान$ +^थैं/थैं$ +^?/?$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^पतरसले/*पतरसले$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^परायान/*परायान$ +^थैं/थैं$ +^”/”$ +^त/त/त$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तब/तब$ +^त/त/त$ +^च्याला/च्याला$ +^कर/कर/कर$ +^भटे/भटे$ +^मुक्त/*मुक्त$ +^हो/हो$ +^ग्या/ग्य$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^हमून/हमून$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बुरो/*बुरो$ +^उदारण/*उदारण$ +^नै/नै$ +^बनून/बना$ +^चैनो/*चैनो$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^नदी/नदी$ +^का/का$ +^किनारा/*किनारा$ +^में/में$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^बलछी/*बलछी$ +^लगा/लगा/लगा$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^माँछो/*माँछो$ +^पैलि/पैलि$ +^फसोलो/*फसोलो$ +^,/,$ +^उको/उको$ +^मुँख/मुँख$ +^खोल्या/*खोल्या$ +^उमें/उ+में$ +^एक/एक$ +^चाँदी/*चाँदी$ +^को/को$ +^सिक्का/*सिक्का$ +^मिलोलो/*मिलोलो$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^सिक्का/*सिक्का$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^उनून/उनून/उनून$ +^म्यारो/*म्यारो$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^कर/कर/कर$ +^दी/दी/दी$ +^दीया/दी$ +^”/”$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^शिष्य/शिष्य$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^पुछून/पुछ$ +^लागनान/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^ठूलो/ठूलो$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^एक/एक$ +^नानतिनास/*नानतिनास$ +^पास/पास$ +^बुलाभेरन/बुला+भेरन$ +^उनार/उनार/उनार$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^ठाँड़/*ठाँड़$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^तुम/तुम$ +^अपून/अपून$ +^पापून/पाप$ +^को/को$ +^पश्चाताप/*पश्चाताप$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^नान/नान/नान/नान$ +^-/-$ +^नानतिना/*नानतिना$ +^का/का$ +^समान/समान/समान$ +^बनला/बन$ +^,/,$ +^तभै/*तभै$ +^तुम/तुम$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^में/में$ +^जा/जा/जा$ +^सकला/सक$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^अपून/अपून$ +^आपस/आपस$ +^यो/यो/यो$ +^नन्तिनाका/*नन्तिनाका$ +^नियाति/*नियाति$ +^नानो/नानो$ +^करोलो/कर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^में/में$ +^ठूलो/ठूलो$ +^होलो/हो$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^म्यारा/म्यारा$ +^नाम/नाम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इसा/इसा$ +^नान/नान/नान/नान$ +^नानतिनास/*नानतिनास$ +^अपनूछो/*अपनूछो$ +^और/और$ +^उकी/उकी$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^मैंस/मैंस$ +^अपनूछो/*अपनूछो$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^म्येरो/म्येरो$ +^स्वागत/*स्वागत$ +^करछो/कर$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^इन/इन$ +^नान/नान/नान/नान$ +^है/है$ +^नान/नान/नान/नान$ +^मैंमें/मैं+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^कैथैं/*कैथैं$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पाप/पाप$ +^करून/कर$ +^को/को$ +^कारण/कारण$ +^बननान/बन$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^खिन/खिन/खिन$ +^यो/यो/यो$ +^निको/निको$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^गाल/गाल$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^ठूलो/ठूलो$ +^ढूंगो/*ढूंगो$ +^बाँदीभेरन/*बाँदीभेरन$ +^झील/झील$ +^में/में$ +^फटंग/फटंग$ +^हाँड़ो/*हाँड़ो$ +^ठोकरून/*ठोकरून$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^धिक्कार/*धिक्कार$ +^!/!$ +^ठोकरून/*ठोकरून$ +^को/को$ +^लागून/*लागून$ +^जरूरी/जरूरी$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^लेकिन/लेकिन$ +^धिक्कार/*धिक्कार$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जैका/जैका$ +^दवारा/*दवारा$ +^ठोकर/*ठोकर$ +^लागछी/लाग$ +^अगर/अगर$ +^तेरो/तेरो$ +^हात/हात$ +^या/या/या$ +^तेरो/तेरो$ +^खुटो/*खुटो$ +^तैथैं/तैं+थैं$ +^पाप/पाप$ +^करूँछो/*करूँछो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उनून/उनून/उनून$ +^काटिभेरन/काट+भेरन$ +^खिती/खिती$ +^दे/दी$ +^,/,$ +^टुण्डो/*टुण्डो$ +^या/या/या$ +^डुणो/*डुणो$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^तैं/तैं/तैं$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^में/में$ +^जाले/जा$ +^यो/यो/यो$ +^तैखिन/त्यारा+खिन$ +^निको/निको$ +^छै/छ$ +^इसो/इसो$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^द्वी/द्वी$ +^हात/हात$ +^और/और$ +^द्वी/द्वी$ +^खुटान/खुटा$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^हमेशा/हमेशा$ +^की/की/की$ +^आग/आग$ +^में/में$ +^खिती/खिती$ +^जला/जला/जला$ +^,/,$ +^जांक/*जांक$ +^आग/आग$ +^में/में$ +^तैंस/तैंस$ +^हमेशा/हमेशा$ +^तलक/तलक$ +^जलनै/*जलनै$ +^रौला/रू$ +^अगर/अगर$ +^तेरो/तेरो$ +^आँख/आँख$ +^तैथैं/तैं+थैं$ +^पाप/पाप$ +^करूँछो/*करूँछो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^ऊस/ऊस$ +^निकालभेरन/निकाल+भेरन$ +^खिती/खिती$ +^दी/दी/दी$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^एक/एक$ +^आँख/आँख$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^तैं/तैं/तैं$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^में/में$ +^जाले/जा$ +^यो/यो/यो$ +^तैखिन/त्यारा+खिन$ +^निको/निको$ +^छै/छ$ +^इसो/इसो$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^कि/कि/कि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^द्वी/द्वी$ +^आँख/आँख$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^नरक/नरक$ +^की/की/की$ +^आग/आग$ +^में/में$ +^खिती/खिती$ +^जला/जला/जला$ +^,/,$ +^जांक/*जांक$ +^आग/आग$ +^में/में$ +^तुम/तुम$ +^हमेशा/हमेशा$ +^तलक/तलक$ +^जलनै/*जलनै$ +^रौला/रू$ +^देखा/देख$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^इन/इन$ +^नान/नान/नान/नान$ +^है/है$ +^-/-$ +^नान/नान/नान/नान$ +^स/स/स$ +^कैसे/कैसे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुच्छ/तुच्छ$ +^जन/जन$ +^समझया/*समझया$ +^;/;$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कुंछू/*कुंछू$ +^कि/कि/कि$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^उक/उक/उक$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^हमेशा/हमेशा$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पिता/पिता$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^ठाड़/ठाड़$ +^रूनान/रू$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^भटकिना/*भटकिना$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^बचुन/*बचुन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आ/आ/आ$ +^रियो/*रियो$ +^छै/छ$ +^तुम/तुम$ +^कि/कि/कि$ +^सोचछा/*सोचछा$ +^?/?$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^सौ/*सौ$ +^भेड़/भेड़$ +^हुन/हो$ +^,/,$ +^उमें/उ+में$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^हरा/*हरा$ +^जौ/जा$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^क्या/क्या$ +^उ/उ/उ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^निन्यानबे/*निन्यानबे$ +^भेड़ू/*भेड़ू$ +^अपून/अपून$ +^दगाड़/दगाड़$ +^वाला/वाला$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^सुरक्षित/*सुरक्षित$ +^ज/*ज$ +^गा/*गा$ +^में/में$ +^छोड़भेरन/छोड़+भेरन$ +^उ/उ/उ$ +^हराईना/*हराईना$ +^कि/कि/कि$ +^भेड़स/*भेड़स$ +^खोजन/*खोजन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^नी/नी$ +^जालो/जा$ +^?/?$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^ऊस/ऊस$ +^मिल/मिल/मिल$ +^जौ/जा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुंछू/*कुंछू$ +^उ/उ/उ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^निन्यानबे/*निन्यानबे$ +^भेड़ून/भेड़$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जो/जो$ +^हराईना/*हराईना$ +^का/का$ +^नी/नी$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^पाईना/*पाईना$ +^का/का$ +^भेड़/भेड़$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^खुशी/खुशी$ +^मनालो/मना$ +^इसो/इसो$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^स्वर्गीय/स्वर्गीय$ +^पिता/पिता$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^चानो/*चानो$ +^कि/कि/कि$ +^कोई/कोई$ +^नान/नान/नान/नान$ +^है/है$ +^-/-$ +^नानो/नानो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नाश/नाश$ +^हो/हो$ +^अगर/अगर$ +^एक/एक$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाई/भाई$ +^तेखिन/*तेखिन$ +^बुरो/*बुरो$ +^करो/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^एकला/*एकला$ +^में/में$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बात/बात$ +^कर/कर/कर$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^समझो/*समझो$ +^;/;$ +^और/और$ +^अगर/अगर$ +^उ/उ/उ$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाई/भाई$ +^पश्चताप/*पश्चताप$ +^करो/कर$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^तैले/तै+ले$ +^अपून/अपून$ +^भाई/भाई$ +^वापस/वापस$ +^पा/पा/पा$ +^हालछै/*हालछै$ +^अगर/अगर$ +^उ/उ/उ$ +^तेरि/तेरि$ +^बात/बात$ +^नै/नै$ +^माननो/*माननो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^अपून/अपून$ +^दगाड़/दगाड़$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^द्वी/द्वी$ +^जन/जन$ +^लिजा/*लिजा$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^,/,$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आरोपस/*आरोपस$ +^द्वी/द्वी$ +^या/या/या$ +^उ/उ/उ$ +^है/है$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^गवैन/*गवैन$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^ठीक/ठीक$ +^साबित/साबित$ +^करि/कर$ +^जान/जा$ +^चैंछो/*चैंछो$ +^”/”$ +^अगर/अगर$ +^उ/उ/उ$ +^उनेरि/उनेरि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^सुणो/*सुणो$ +^तो/तो$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^थैं/थैं$ +^कै/कै$ +^दे/दी$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^उ/उ/उ$ +^मण्डली/मण्डली$ +^कि/कि/कि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^सुणो/*सुणो$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ऊसोई/ऊसो+ई$ +^ब्यवहार/ब्यवहार$ +^कर/कर/कर$ +^जसो/जसो$ +^तुम/तुम$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^या/या/या$ +^चुंगी/चुंगी$ +^लीनवालान/*लीनवालान$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^करछा/कर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुम/तुम$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^बांधला/*बांधला$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^बाँदि/*बाँदि$ +^जालो/जा$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^तुम/तुम$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^खोलला/खोल$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^खुलि/खुलि$ +^जालो/जा$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^द्वी/द्वी$ +^जन/जन$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^कोई/कोई$ +^विनती/विनती$ +^खिन/खिन/खिन$ +^एक/एक$ +^मन/मन$ +^हो/हो$ +^त/त/त$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^म्यारा/म्यारा$ +^स्वर्गीय/स्वर्गीय$ +^पिता/पिता$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^उनून/उनून/उनून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^पुरी/पुरी$ +^हो/हो$ +^जालि/जा$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जाँ/जाँ$ +^द्वी/द्वी$ +^या/या/या$ +^तीन/तीन$ +^म्यारा/म्यारा$ +^नाम/नाम$ +^में/में$ +^जामा/जामा$ +^हुनान/हो$ +^,/,$ +^वाँ/वाँ$ +^में/में$ +^उनार/उनार/उनार$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^तब/तब$ +^पतरस/पतरस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पास/पास$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^प्रभु/प्रभु$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाई/भाई$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विरूद्ध/*विरूद्ध$ +^बुराई/बुराई$ +^करनै/कर$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^मैंस/मैंस$ +^ऊस/ऊस$ +^कतुक/कतुक$ +^बार/बार$ +^माफ/माफ$ +^करूँ/कर$ +^,/,$ +^क्या/क्या$ +^सात/सात$ +^बार/बार$ +^तक/तक$ +^?/?$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैथैं/तैं+थैं$ +^यो/यो/यो$ +^नै/नै$ +^कुनूं/*कुनूं$ +^कि/कि/कि$ +^सात/सात$ +^बार/बार$ +^तक/तक$ +^बल्कि/बल्कि$ +^सात/सात$ +^बाराका/*बाराका$ +^सत्तर/*सत्तर$ +^गुना/*गुना$ +^तक/तक$ +^माफ/माफ$ +^कर/कर/कर$ +^”/”$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^उ/उ/उ$ +^राजा/राजा$ +^जसो/जसो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जेले/जेले$ +^अपून/अपून$ +^दासूनथैं/*दासूनथैं$ +^लेखा/*लेखा$ +^लीन/ली$ +^चाँछ/चाँ$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^हिसाब/*हिसाब$ +^लीन/ली$ +^लागछ्यो/लाग$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^उक/उक/उक$ +^सामुनि/सामुनि$ +^आछ/आ$ +^जैमें/जैस+में$ +^सुना/*सुना$ +^का/का$ +^सिक्कान/*सिक्कान$ +^को/को$ +^दस/*दस$ +^हजार/*हजार$ +^बोरिन/*बोरिन$ +^को/को$ +^कर्जदार/*कर्जदार$ +^छ्यो/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^कर्ज/*कर्ज$ +^चुकून/चुक$ +^खिन/खिन/खिन$ +^के/के$ +^नी/नी$ +^छ्यो/छ$ +^त/त/त$ +^उक/उक/उक$ +^राजा/राजा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आज्ञा/*आज्ञा$ +^दीछ/दी$ +^कि/कि/कि$ +^ऊस/ऊस$ +^और/और$ +^उकी/उकी$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^,/,$ +^नान्तिनान/नान्तिना/नान्तिनान$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^सब/सब$ +^बेचिभेरन/*बेचिभेरन$ +^कर्ज/*कर्ज$ +^चुका/*चुका$ +^दी/दी/दी$ +^जौ/जा$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उ/उ/उ$ +^दास/दास$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^राजा/राजा$ +^का/का$ +^खुटान/खुटा$ +^में/में$ +^पड़भेरन/*पड़भेरन$ +^ऊस/ऊस$ +^प्रणाम/*प्रणाम$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^मालिक/मालिक$ +^धैर्य/*धैर्य$ +^रखा/*रखा$ +^मैं/मैं/मैं$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^चुका/*चुका$ +^द्यूलो/द्याल$ +^तब/तब$ +^राजा/राजा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^दास/दास$ +^में/में$ +^तरस/*तरस$ +^खाभेरन/*खाभेरन$ +^ऊस/ऊस$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^उको/उको$ +^सब/सब$ +^कर्ज/*कर्ज$ +^माफ/माफ$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उ/उ/उ$ +^दास/दास$ +^भ्यार/भ्यार$ +^निकलछ्य/निकल$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उकी/उकी$ +^मुलाकात/*मुलाकात$ +^अपून/अपून$ +^दगड़िया/*दगड़िया$ +^दासून/दास$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^थैं/थैं$ +^भैछ/*भैछ$ +^जो/जो$ +^उको/उको$ +^सौ/*सौ$ +^चाँदी/*चाँदी$ +^का/का$ +^सिक्कान/*सिक्कान$ +^को/को$ +^कर्जदार/*कर्जदार$ +^छ्यो/छ$ +^;/;$ +^उले/उले$ +^ऊस/ऊस$ +^पकडछ्य/पकड$ +^और/और$ +^उको/उको$ +^गलो/*गलो$ +^दबाभेरन/*दबाभेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^म्येरो/म्येरो$ +^कर्ज/*कर्ज$ +^चुकौ/*चुकौ$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उको/उको$ +^दगड़िया/*दगड़िया$ +^दास/दास$ +^उ/उ/उ$ +^पड़भेरन/*पड़भेरन$ +^विनती/विनती$ +^करून/कर$ +^लागछ्य/लाग$ +^,/,$ +^धैर्य/*धैर्य$ +^राख/राख/राख$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^द्यूलो/द्याल$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^उ/उ/उ$ +^नै/नै$ +^मानियो/*मानियो$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^तब/तब$ +^तक/तक$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जेल/जेल$ +^में/में$ +^डाल/डाल/डाल$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^तक/तक$ +^उले/उले$ +^कर्ज/*कर्ज$ +^चुका/*चुका$ +^नै/नै$ +^दीयो/*दीयो$ +^यो/यो/यो$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^उक/उक/उक$ +^दगड़िया/*दगड़िया$ +^दास/दास$ +^भौत/भौत/भौत$ +^दुखी/*दुखी$ +^भ्यान/भ्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^राजा/राजा$ +^स/स/स$ +^यो/यो/यो$ +^घटना/*घटना$ +^बताछ/बता$ +^तब/तब$ +^उक/उक/उक$ +^राजा/राजा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^बुलाभेरन/बुला+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^हे/हे$ +^दुष्ट/*दुष्ट$ +^दास/दास$ +^!/!$ +^तैले/तै+ले$ +^जो/जो$ +^मैंथै/*मैंथै$ +^विनती/विनती$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तेरो/तेरो$ +^सब/सब$ +^कर्ज/*कर्ज$ +^माफ/माफ$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^येका/येका$ +^कारण/कारण$ +^जसी/*जसी$ +^दया/दया$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तैंमें/*तैंमें$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^क्या/क्या$ +^तैले/तै+ले$ +^अपून/अपून$ +^दगड़िया/*दगड़िया$ +^दास/दास$ +^में/में$ +^दया/दया$ +^नै/नै$ +^करून/कर$ +^चैछी/*चैछी$ +^?/?$ +^और/और$ +^राजा/राजा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्रोध/*क्रोध$ +^में/में$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^ऊस/ऊस$ +^सजा/सजा$ +^दिनवालान/*दिनवालान$ +^का/का$ +^हात/हात$ +^में/में$ +^सौप/*सौप$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^कर्ज/*कर्ज$ +^चुकूनो/*चुकूनो$ +^तब/तब$ +^तक/तक$ +^उनार/उनार/उनार$ +^हातून/हात$ +^में/में$ +^रौ/रू$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^अगर/अगर$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^हरेक/हरेक$ +^अपून/अपून$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाई/भाई$ +^मन/मन$ +^है/है$ +^माफ/माफ$ +^नै/नै$ +^करोलो/कर$ +^त/त/त$ +^म्येरो/म्येरो$ +^स्वर्गीय/स्वर्गीय$ +^पिता/पिता$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ऊसो/ऊसो$ +^करोलो/कर$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^कै/कै$ +^चुकियान/*चुकियान$ +^त/त/त$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^भटे/भटे$ +^विदा/*विदा$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^यरदन/यरदन$ +^नदी/नदी$ +^का/का$ +^पार/पार$ +^यहूदिया/यहूदिया$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^में/में$ +^आयान/आ$ +^तब/तब$ +^एक/एक$ +^भौत/भौत/भौत$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^भीड़/भीड़$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पछिल/पछिल$ +^उछी/*उछी$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^वाँ/वाँ$ +^उनून/उनून/उनून$ +^चंगो/चंगो$ +^करछै/कर$ +^तब/तब$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोग/लोग$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^परखून/*परखून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^कुन/कु$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^हरेक/हरेक$ +^कारण/कारण$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपूनी/अपूनी$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^स/स/स$ +^त्यागून/*त्यागून$ +^ठीक/ठीक$ +^छी/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ऊस/ऊस$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^तुमूनले/तुमून$ +^नै/नै$ +^पढ़ियो/*पढ़ियो$ +^कि/कि/कि$ +^जेले/जेले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^बनाछ/बना$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^शुरू/शुरू$ +^भटे/भटे$ +^नर/*नर$ +^और/और$ +^नारी/*नारी$ +^बनाभेरन/बना+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^आदिमी/आदिमी$ +^अपून/अपून$ +^ईजा/ईजा$ +^-/-$ +^बबा/बबा$ +^भटे/भटे$ +^अलग/अलग$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^अपूनी/अपूनी$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^रौलो/रू$ +^और/और$ +^द्वीवै/द्वीवै$ +^एक/एक$ +^तन/*तन$ +^होलो/हो$ +^?/?$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^अब/अब$ +^उनून/उनून/उनून$ +^द्वी/द्वी$ +^मिलभेरन/*मिलभेरन$ +^एक/एक$ +^हो/हो$ +^जानान/जा$ +^,/,$ +^अब/अब$ +^उ/उ/उ$ +^द्वी/द्वी$ +^नै/नै$ +^पर/पर$ +^एक/एक$ +^छन/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जैस/जैस$ +^एक/एक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^जोड़/*जोड़$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^कोई/कोई$ +^आदिमी/आदिमी$ +^अलग/अलग$ +^जन/जन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^”/”$ +^उनूनले/उनूनले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मूसा/मूसा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^किलैं/किलैं$ +^ठैरा/ठैरा$ +^रैछ/रै/रै$ +^कि/कि/कि$ +^तलाक/*तलाक$ +^-/-$ +^पत्र/पत्र$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दे/दी$ +^?/?$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मूसा/मूसा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमार/तुमार$ +^मन/मन$ +^का/का$ +^कठोर/*कठोर$ +^हुना/हो$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमून/तुमून$ +^अपूनी/अपूनी$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^स/स/स$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दिनाकी/*दिनाकी$ +^आज्ञा/*आज्ञा$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^शुरू/शुरू$ +^भटे/भटे$ +^इसो/इसो$ +^नै/नै$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^ब्यभिचार/ब्यभिचार$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^और/और$ +^कोई/कोई$ +^कारण/कारण$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपूनी/अपूनी$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^स/स/स$ +^तलाक/*तलाक$ +^दीछो/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^दुसरी/*दुसरी$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ब्या/ब्या/ब्या$ +^करौ/*करौ$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^ब्यभिचार/ब्यभिचार$ +^करछ्यो/कर$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^उ/उ/उ$ +^छोड़िना/छोड़$ +^की/की/की$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ब्या/ब्या/ब्या$ +^करोलो/कर$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^ब्यभिचार/ब्यभिचार$ +^करछो/कर$ +^”/”$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^अगर/अगर$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^इसो/इसो$ +^सम्बन्ध/*सम्बन्ध$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^त/त/त$ +^यो/यो/यो$ +^निको/निको$ +^होलो/हो$ +^कि/कि/कि$ +^ब्या/ब्या/ब्या$ +^करि/कर$ +^नै/नै$ +^जौ/जा$ +^”/”$ +^उनूनले/उनूनले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^सब/सब$ +^यो/यो/यो$ +^वचन/*वचन$ +^ग्रहण/*ग्रहण$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^सकना/सका$ +^,/,$ +^केवल/केवल$ +^उनी/उन$ +^जिनून/जिनून$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^यो/यो/यो$ +^दान/दान$ +^दी/दी/दी$ +^ग्योछ/ग्य$ +^किलैकी/किलैकी$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^नपुंसक/*नपुंसक$ +^इसा/इसा$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^जन्म/जन्म$ +^भटे/भटे$ +^है/है$ +^इसा/इसा$ +^हुनान/हो$ +^;/;$ +^और/और$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^नपुंसक/*नपुंसक$ +^इसा/इसा$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^जिनून/जिनून$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नपुंसक/*नपुंसक$ +^बनाछ/बना$ +^;/;$ +^और/और$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^नपुंसक/*नपुंसक$ +^इसा/इसा$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^जिनून/जिनून$ +^स्वर्गा/*स्वर्गा$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अपून/अपून$ +^आपस/आपस$ +^नपुंसक/*नपुंसक$ +^बना/बना/बना/बन$ +^रैछ/रै/रै$ +^जो/जो$ +^येस/येस$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^सक्छो/*सक्छो$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^लोग/लोग$ +^नानतिनान/*नानतिनान$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^ल्यान/*ल्यान$ +^कि/कि/कि$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^हात/हात$ +^राँख/राँख/राँख$ +^भेरन/भेरन$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करौ/*करौ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^डाटछ्य/*डाटछ्य$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^नानतिनान/*नानतिनान$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पास/पास$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^दी/दी/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनून/उनून/उनून$ +^मना/मना/मना/मना$ +^जन/जन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उई/उई/उ+ई$ +^लोग/लोग$ +^जो/जो$ +^इन/इन$ +^नानतिनान/*नानतिनान$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^भरोसामंद/*भरोसामंद$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^उई/उई/उ+ई$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^रौला/रू$ +^”/”$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनार/उनार/उनार$ +^खाँरा/*खाँरा$ +^में/में$ +^हात/हात$ +^राखभेरन/*राखभेरन$ +^वाँ/वाँ$ +^भटे/भटे$ +^न्हैग्या/न्है/न्हैजा$ +^और/और$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^यीशुका/यीशु+का$ +^पास/पास$ +^आछ/आ$ +^और/और$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^गुरू/गुरू$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^कि/कि/कि$ +^निको/निको$ +^काम/काम$ +^करूँ/कर$ +^जेले/जेले$ +^मैंस/मैंस$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^द्योलो/द्याल$ +^?/?$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^मैंथैं/मैं+थैं$ +^भलो/*भलो$ +^किलैं/किलैं$ +^कुँछा/कुँ$ +^,/,$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^छोड़िभेरन/छोड़ि+भेरन$ +^और/और$ +^कोई/कोई$ +^लै/लै$ +^भलो/*भलो$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अगर/अगर$ +^तैं/तैं/तैं$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^में/में$ +^प्रवेश/प्रवेश/प्रवेश$ +^करून/कर$ +^चाँछै/चाँ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^आज्ञान/*आज्ञान$ +^मानून/*मानून$ +^कर/कर/कर$ +^”/”$ +^उले/उले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^को/को$ +^वाली/वाली$ +^आज्ञा/*आज्ञा$ +^?/?$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^कि/कि/कि$ +^खून/खून$ +^जन/जन$ +^करिये/*करिये$ +^,/,$ +^ब्यभिचार/ब्यभिचार$ +^जन/जन$ +^करिये/*करिये$ +^,/,$ +^चोरी/चोरी$ +^जन/जन$ +^करिये/*करिये$ +^,/,$ +^झूठ्ठी/झूठ्ठी$ +^गवै/*गवै$ +^जन/जन$ +^दीये/दी$ +^,/,$ +^अपून/अपून$ +^बबा/बबा$ +^और/और$ +^अपूनी/अपूनी$ +^ईजा/ईजा$ +^को/को$ +^इज्जत/*इज्जत$ +^करिये/*करिये$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^पड़ोसीस/*पड़ोसीस$ +^अपून/अपून$ +^समान/समान/समान$ +^प्रेम/प्रेम$ +^राखिये/*राखिये$ +^”/”$ +^उ/उ/उ$ +^जौवान/*जौवान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^इन/इन$ +^सबून/सबून$ +^त/त/त$ +^मैले/*मैले$ +^मानछूँ/*मानछूँ$ +^;/;$ +^अब/अब$ +^मैंमें/मैं+में$ +^कि/कि/कि$ +^बाते/*बाते$ +^की/की/की$ +^कमी/*कमी$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^अगर/अगर$ +^तैं/तैं/तैं$ +^सिद्ध/सिद्ध/सिद्ध$ +^हुन/हो$ +^चाँछै/चाँ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^जा/जा/जा$ +^,/,$ +^अपूनी/अपूनी$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^जो/जो$ +^तेरो/तेरो$ +^छै/छ$ +^ऊस/ऊस$ +^बेच/*बेच$ +^भेरन/भेरन$ +^गरीब/*गरीब$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^बाड़/*बाड़$ +^दे/दी$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^तैं/तैं/तैं$ +^इसो/इसो$ +^करछै/कर$ +^तो/तो$ +^तैंस/तैंस$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^धन/धन$ +^मिलोलो/*मिलोलो$ +^,/,$ +^और/और$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^अ/*अ$ +^और/और$ +^म्येरो/म्येरो$ +^शिष्य/शिष्य$ +^बन/बन/बन$ +^जा/जा/जा$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^उले/उले$ +^यो/यो/यो$ +^सुणछ्य/सुण$ +^त/त/त$ +^उदास/उदास$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^न्हैग्यो/न्है/न्हैजा$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^भौत/भौत/भौत$ +^धन/धन$ +^-/-$ +^सम्पति/*सम्पति$ +^छी/छ$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुछूँ/कु$ +^कि/कि/कि$ +^धनवान/*धनवान$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^में/में$ +^प्रवेश/प्रवेश/प्रवेश$ +^करून/कर$ +^भौत/भौत/भौत$ +^मुश्किल/*मुश्किल$ +^छै/छ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^कुंछूँ/*कुंछूँ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^में/में$ +^धनवान/*धनवान$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^पुजून/*पुजून$ +^ऊँट/ऊँट$ +^का/का$ +^शियूण/*शियूण$ +^का/का$ +^छेद/*छेद$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^पार/पार$ +^हुनो/हो$ +^आसान/*आसान$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^सुणभेरन/*सुणभेरन$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^एक/एक$ +^दुसारा/दुसारा$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तो/तो$ +^केको/*केको$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^में/में$ +^बचाई/*बचाई$ +^जानो/*जानो$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^सम्भव/*सम्भव$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनार/उनार/उनार$ +^तरफ/तरफ$ +^देखभेरन/*देखभेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^असम्भव/*असम्भव$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^भटे/भटे$ +^हो/हो$ +^सकछो/सक$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^पतरस/पतरस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हमार/हमार$ +^बारिमें/बारिमें$ +^क्या/क्या$ +^?/?$ +^हमूले/हमूले$ +^तेरो/तेरो$ +^शिष्य/शिष्य$ +^बनून/बना$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अपूनो/अपूनो$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दीछ/दी$ +^?/?$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुछूँ/कु$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^जो/जो$ +^म्यारा/म्यारा$ +^बातुन/बातु$ +^मानछा/मान$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^जब/जब/जब$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^नय्या/नय्या$ +^हो/हो$ +^जालो/जा$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^अपून/अपून$ +^महिमामय/*महिमामय$ +^सिंहासन/*सिंहासन$ +^में/में$ +^बैठोलो/*बैठोलो$ +^त/त/त$ +^तुम/तुम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बार/बार$ +^सिंहासनून/*सिंहासनून$ +^में/में$ +^बैठभेरन/*बैठभेरन$ +^इस्राएल/इस्राएल$ +^देशा/देशा$ +^का/का$ +^बार/बार$ +^गोत्रून/गोत्र$ +^को/को$ +^न्याय/न्याय$ +^करला/कर$ +^यीशु/यीशु$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^इसो/इसो$ +^कोई/कोई$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^जेले/जेले$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अपूनो/अपूनो$ +^घर/घर$ +^-/-$ +^बार/बार$ +^,/,$ +^ईजा/ईजा$ +^-/-$ +^बबा/बबा$ +^,/,$ +^भाई/भाई$ +^-/-$ +^बैनि/*बैनि$ +^,/,$ +^बाल/बाल$ +^-/-$ +^बच्चान/*बच्चान$ +^या/या/या$ +^गाड़ा/*गाड़ा$ +^-/-$ +^भीड़/भीड़$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^खिन/खिन/खिन$ +^छोड़िना/छोड़$ +^को/को$ +^हो/हो$ +^तो/तो$ +^सौ/*सौ$ +^गुना/*गुना$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^पाल/*पाल$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पाल/*पाल$ +^लेकिन/लेकिन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^सारा/सारा$ +^लोग/लोग$ +^जो/जो$ +^महान/महान$ +^और/और$ +^अघिल/अघिल$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^पछिल/पछिल$ +^होला/हो$ +^;/;$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^पछिल/पछिल$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^अघिल/अघिल$ +^होला/हो$ +^”/”$ +^“/“$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^को/को$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^यो/यो/यो$ +^उदारण/*उदारण$ +^नियाती/नियाती$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^एक/एक$ +^बगीचा/*बगीचा$ +^का/का$ +^मालिका/*मालिका$ +^जो/जो$ +^रात्तै/*रात्तै$ +^जाछो/जा$ +^कि/कि/कि$ +^मजदूरून/*मजदूरून$ +^अपून/अपून$ +^अंगूर/अंगूर$ +^का/का$ +^बगीच/*बगीच$ +^में/में$ +^काम/काम$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^लगूँ/*लगूँ$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^मजदूरून/*मजदूरून$ +^एक/एक$ +^दीनार/*दीनार$ +^रोज/*रोज$ +^की/की/की$ +^मजूरी/*मजूरी$ +^में/में$ +^राजी/*राजी$ +^हो/हो$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उले/उले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^अपून/अपून$ +^अंगूर/अंगूर$ +^का/का$ +^बगीच/*बगीच$ +^में/में$ +^भेजछ्य/भेज$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^रात्तै/*रात्तै$ +^लगभग/*लगभग$ +^नौ/*नौ$ +^बजे/*बजे$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^भ्यार/भ्यार$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लोगून/लोग$ +^बाजार/*बाजार$ +^में/में$ +^बेकार/*बेकार$ +^ठाड़/ठाड़$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^तुमूले/तुमूले$ +^म्यारा/म्यारा$ +^अंगूर/अंगूर$ +^का/का$ +^बगीच/*बगीच$ +^में/में$ +^जा/जा/जा$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^ठीक/ठीक$ +^होलो/हो$ +^उ/उ/उ$ +^मजूरी/*मजूरी$ +^तुमून/तुमून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^द्यूलो/द्याल$ +^तब/तब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^काम/काम$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जानान/जा$ +^दुबारा/दुबारा$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^उले/उले$ +^बारा/बारा$ +^बजे/*बजे$ +^और/और$ +^तीन/तीन$ +^बजे/*बजे$ +^का/का$ +^लगभग/*लगभग$ +^उले/उले$ +^भ्यार/भ्यार$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^ऊसो/ऊसो$ +^करछ्य/कर/कर$ +^उक/उक/उक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^लगभग/*लगभग$ +^ब्याला/ब्या$ +^का/का$ +^पाँच/पाँच$ +^बजे/*बजे$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^भ्यार/भ्यार$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^लोगून/लोग$ +^ठाड़/ठाड़$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^और/और$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^याँ/याँ$ +^दिन/दी/दिन$ +^भर/*भर$ +^बेकार/*बेकार$ +^में/में$ +^किलैं/किलैं$ +^ठाड़/ठाड़$ +^रैछा/रै$ +^?/?$ +^उनूनले/उनूनले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^केले/केले$ +^हमून/हमून$ +^काम/काम$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^लगायो/लाग$ +^उले/उले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^तुमूनले/तुमून$ +^अंगूर/अंगूर$ +^का/का$ +^बगीच/*बगीच$ +^में/में$ +^जा/जा/जा$ +^और/और$ +^काम/काम$ +^करा/करा/करा/कर$ +^ब्याल/ब्याल$ +^हुन/हो$ +^पर/पर$ +^अंगूर/अंगूर$ +^का/का$ +^बगीचा/*बगीचा$ +^का/का$ +^मालिक/मालिक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मुन्सीस/*मुन्सीस$ +^बुलाभेरन/बुला+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^सब/सब$ +^मजदूरून/*मजदूरून$ +^बुलाभेरन/बुला+भेरन$ +^जो/जो$ +^आखरी/*आखरी$ +^में/में$ +^उनूनले/उनूनले$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^पैलि/पैलि$ +^उनूनले/उनूनले$ +^मंजूरी/*मंजूरी$ +^दी/दी/दी$ +^दे/दी$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^मजदूर/*मजदूर$ +^जो/जो$ +^ब्याल/ब्याल$ +^का/का$ +^पाँच/पाँच$ +^बजे/*बजे$ +^भटे/भटे$ +^काम/काम$ +^में/में$ +^लगीना/*लगीना$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^पुरी/पुरी$ +^दिन/दी/दिन$ +^की/की/की$ +^मजूरी/*मजूरी$ +^मिलछ्य/मिल$ +^जो/जो$ +^मजदूर/*मजदूर$ +^काम/काम$ +^में/में$ +^रात्तैनि/*रात्तैनि$ +^आईना/*आईना$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^उनूनले/उनूनले$ +^यो/यो/यो$ +^समझछ्य/समझ$ +^की/की/की$ +^हमून/हमून$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^मजूरी/*मजूरी$ +^मिलेलि/*मिलेलि$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उनूनले/उनूनले$ +^पुरी/पुरी$ +^दिन/दी/दिन$ +^की/की/की$ +^मिलछ्य/मिल$ +^जब/जब/जब$ +^उनून/उनून/उनून$ +^एक्कै/एक्कै$ +^दीनार/*दीनार$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बगीचा/*बगीचा$ +^का/का$ +^मालिक/मालिक$ +^खिन/खिन/खिन$ +^नाराज/*नाराज$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^कुन/कु$ +^लागनान/लाग$ +^,/,$ +^तैले/तै+ले$ +^जो/जो$ +^पाँच/पाँच$ +^बजे/*बजे$ +^आयान/आ$ +^,/,$ +^जिनुले/*जिनुले$ +^बगीचा/*बगीचा$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^घंटा/*घंटा$ +^काम/काम$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^उनूनले/उनूनले$ +^उतुकैं/*उतुकैं$ +^मंजूरी/*मंजूरी$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^जदुक/*जदुक$ +^हमून/हमून$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^हमून/हमून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इदुक/इदुक$ +^घाम/*घाम$ +^में/में$ +^पुर/पुर$ +^दिन/दी/दिन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^मेहनत/मेहनत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^काम/काम$ +^करछ्य/कर/कर$ +^?/?$ +^और/और$ +^तब/तब$ +^बगीचा/*बगीचा$ +^का/का$ +^मालिक/मालिक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^एक्कै/एक्कै$ +^स/स/स$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^हे/हे$ +^भाई/भाई$ +^,/,$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^कोई/कोई$ +^बेमानी/*बेमानी$ +^नी/नी$ +^करि/कर$ +^क्या/क्या$ +^तैले/तै+ले$ +^मैंथैं/मैं+थैं$ +^एक/एक$ +^दिन/दी/दिन$ +^की/की/की$ +^एक/एक$ +^दीनार/*दीनार$ +^मंजूरी/*मंजूरी$ +^तय/*तय$ +^नी/नी$ +^कर/कर/कर$ +^राखछी/राख$ +^?/?$ +^तुम/तुम$ +^अपूनी/अपूनी$ +^मंजूरी/*मंजूरी$ +^ली/ली/ली$ +^और/और$ +^जा/जा/जा$ +^;/;$ +^मेरि/मेरि$ +^यो/यो/यो$ +^इच्छा/इच्छा$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उनून/उनून/उनून$ +^उतुकैं/*उतुकैं$ +^दीयू/दी$ +^,/,$ +^जदुक/*जदुक$ +^तुमून/तुमून$ +^दीरैछ/*दीरैछ$ +^क्या/क्या$ +^मैंस/मैंस$ +^यो/यो/यो$ +^अधिकार/अधिकार$ +^नाहातिनी/*नाहातिनी$ +^में/में$ +^अपून/अपून$ +^धन/धन$ +^स/स/स$ +^अपून/अपून$ +^मरजी/मरजी/मरजी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बाड़/*बाड़$ +^सकनू/सक$ +^?/?$ +^क्या/क्या$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दयालु/दयालु$ +^हुन/हो$ +^तुमार/तुमार$ +^आँखान/*आँखान$ +^में/में$ +^खटकनानी/*खटकनानी$ +^?/?$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^जो/जो$ +^अपून/अपून$ +^-/-$ +^आप/*आप$ +^स/स/स$ +^महान/महान$ +^समझछो/समझ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^तुच्छ/तुच्छ$ +^होलो/हो$ +^;/;$ +^और/और$ +^जैस/जैस$ +^लोग/लोग$ +^तुच्छ/तुच्छ$ +^समझनान/समझ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^महान/महान$ +^होलो/हो$ +^”/”$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जान/जा$ +^बखत/बखत$ +^अपून/अपून$ +^बारा/बारा$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^एकान्त/*एकान्त$ +^में/में$ +^लिजाभेरन/*लिजाभेरन$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^कुंनान/कुं$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^देखा/देख$ +^,/,$ +^हम/हम/हम$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जानू/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^प्रधान/प्रधान$ +^याजकून/याजक$ +^का/का$ +^और/और$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^सिखून/सिख$ +^वाला/वाला$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^हवाला/*हवाला$ +^करि/कर$ +^जूलो/*जूलो$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^मैंस/मैंस$ +^जानले/*जानले$ +^मारू/*मारू$ +^खिन/खिन/खिन$ +^इलजाम/*इलजाम$ +^लगाल/*लगाल$ +^,/,$ +^और/और$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोग/लोग$ +^का/का$ +^हवाला/*हवाला$ +^कर/कर/कर$ +^द्याला/द्याल$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^म्येरो/म्येरो$ +^मजाक/*मजाक$ +^उड़ाला/*उड़ाला$ +^,/,$ +^मैंमें/मैं+में$ +^थुकाला/*थुकाला$ +^,/,$ +^और/और$ +^कोड़ा/*कोड़ा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^माराल/*माराल$ +^और/और$ +^मैंस/मैंस$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^चढ़ाभेरन/*चढ़ाभेरन$ +^जान/जा$ +^है/है$ +^मार/मार/मार$ +^द्याल/द्याल/द्याल$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तीसारा/*तीसारा$ +^दिन/दी/दिन$ +^मुर्दान/*मुर्दान$ +^में/में$ +^है/है$ +^ज्यून/ज्यून$ +^हो/हो$ +^ज्यूलो/*ज्यूलो$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^जब्दी/जब्दी$ +^च्यालान/च्याला$ +^कि/कि/कि$ +^ईजा/ईजा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^च्यालान/च्याला$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^ढोक/ढोक$ +^दीछ/दी$ +^और/और$ +^उथैं/उथैं$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^माँगून/*माँगून$ +^लागछी/लाग$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूथैं/*उनूथैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^तैं/तैं/तैं$ +^कि/कि/कि$ +^चाँछी/चाँ$ +^?/?$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उ/उ/उ$ +^यीशुथै/*यीशुथै$ +^कुछी/कु$ +^,/,$ +^“/“$ +^तैं/तैं/तैं$ +^मैंस/मैंस$ +^वचन/*वचन$ +^दे/दी$ +^कि/कि/कि$ +^म्यारा/म्यारा$ +^इन/इन$ +^च्यालान/च्याला$ +^अपून/अपून$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^त्यारा/त्यारा$ +^देन/*देन$ +^तरफ/तरफ$ +^और/और$ +^दुसोरो/दुसोरो$ +^बौं/*बौं$ +^तरफ/तरफ$ +^बैठाया/*बैठाया$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^नै/नै$ +^जाणना/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^कि/कि/कि$ +^माँगून/*माँगून$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^?/?$ +^जो/जो$ +^सताव/*सताव$ +^मैं/मैं/मैं$ +^सहन/सहन$ +^करून/कर$ +^वालो/वालो$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^क्या/क्या$ +^तुम/तुम$ +^उ/उ/उ$ +^सताव/*सताव$ +^सहन/सहन$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैयार/तैयार$ +^छाई/*छाई$ +^?/?$ +^”/”$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^होई/होई$ +^,/,$ +^हम/हम/हम$ +^सहन/सहन$ +^कर/कर/कर$ +^सकनू/सक$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुमून/तुमून$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बराबर/*बराबर$ +^सताव/*सताव$ +^स/स/स$ +^त/त/त$ +^सहन/सहन$ +^कर/कर/कर$ +^सकछा/सक$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैंस/मैंस$ +^यो/यो/यो$ +^तय/*तय$ +^करना/कर$ +^को/को$ +^अधिकार/अधिकार$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दैन/दैन$ +^और/और$ +^बौं/*बौं$ +^तरफ/तरफ$ +^की/की/की$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^कैस/*कैस$ +^मिलेलि/*मिलेलि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^उनून/उनून/उनून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैयार/तैयार$ +^कर/कर/कर$ +^राख्यान/*राख्यान$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^उले/उले$ +^चुन/चुन/चुन$ +^रैछ/रै/रै$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^सुणभेरन/*सुणभेरन$ +^बाकि/*बाकि$ +^दस/*दस$ +^शिष्य/शिष्य$ +^,/,$ +^याकूब/याकूब$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^नान/नान/नान/नान$ +^भाई/भाई$ +^यहूना/यहूना$ +^में/में$ +^गुस्सा/*गुस्सा$ +^हुन/हो$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^पास/पास$ +^बुलाभेरन/बुला+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^जाणछा/जाण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^यो/यो/यो$ +^दुनिया/*दुनिया$ +^में/में$ +^अधिकारी/अधिकारी$ +^हुनान/हो$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^अपूनी/अपूनी$ +^ताकत/*ताकत$ +^दिखाभेरन/दिखा+भेरन$ +^राजा/राजा$ +^करनान/कर$ +^और/और$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^है/है$ +^जो/जो$ +^ठूला/ठूला$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^हक/*हक$ +^जमूनान/*जमूनान$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तुमूनमें/*तुमूनमें$ +^इसो/इसो$ +^नी/नी$ +^हो/हो$ +^;/;$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^ठूलो/ठूलो$ +^हुन/हो$ +^चाँछ/चाँ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उ/उ/उ$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^नान/नान/नान/नान$ +^बनो/*बनो$ +^और/और$ +^सबून/सबून$ +^को/को$ +^दास/दास$ +^बनो/*बनो$ +^और/और$ +^तुमून/तुमून$ +^है/है$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^प्रधान/प्रधान$ +^बनून/बना$ +^चाँछो/चाँ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^दास/दास$ +^बनोल/*बनोल$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^अपूनी/अपूनी$ +^सेवा/सेवा$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^यो/यो/यो$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^आरयूँ/आ$ +^बल्कि/बल्कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^दुसरान/दुसरान$ +^की/की/की$ +^सेवा/सेवा$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आरयूँ/आ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^आरयूँ/आ$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपूनी/अपूनी$ +^जान/जा$ +^की/की/की$ +^कीमत/*कीमत$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^भौतून/*भौतून$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^पापून/पाप$ +^है/है$ +^बचुन/*बचुन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आरयूँ/आ$ +^”/”$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्य/शिष्य$ +^यरीहो/*यरीहो$ +^शैहर/शैहर$ +^जानमरेछ्या/*जानमरेछ्या$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^भीड़/भीड़$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पछिल/पछिल$ +^चल/चल/चल$ +^पड़छय/*पड़छय$ +^उई/उई/उ+ई$ +^सड़का/*सड़का$ +^किनार/किनार$ +^द्वी/द्वी$ +^अन्धा/*अन्धा$ +^बैठिना/बैठ$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^उनूले/उनूले$ +^सुणछ्य/सुण$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^याँ/याँ$ +^भटे/भटे$ +^जान/जा$ +^मर्यान/मार$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^धध्याभेरन/*धध्याभेरन$ +^कुन/कु$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^दाऊद/दाऊद$ +^का/का$ +^वंशज/वंशज$ +^,/,$ +^हमून/हमून$ +^में/में$ +^दया/दया$ +^कर/कर/कर$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^लोग/लोग$ +^उनून/उनून/उनून$ +^डाठून/*डाठून$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^चुप/*चुप$ +^रौ/रू$ +^;/;$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^और/और$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जोरले/जोर+ले$ +^चिल्ला/*चिल्ला$ +^भेरन/भेरन$ +^कुन/कु$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^,/,$ +^दाऊद/दाऊद$ +^का/का$ +^वंशज/वंशज$ +^,/,$ +^हमून/हमून$ +^में/में$ +^दया/दया$ +^कर/कर/कर$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^रूक/*रूक$ +^भेरन/भेरन$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^बुलाभेरन/बुला+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^कि/कि/कि$ +^चाँछै/चाँ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुम/तुम$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कि/कि/कि$ +^करूँ/कर$ +^?/?$ +^”/”$ +^उनूनले/उनूनले$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^की/की/की$ +^हम/हम/हम$ +^चाँछू/*चाँछू$ +^कि/कि/कि$ +^हमार/हमार$ +^आँखा/आँख$ +^खुल/*खुल$ +^ज्यून/ज्यून$ +^”/”$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^तरस/*तरस$ +^खाभेरन/*खाभेरन$ +^उनार/उनार/उनार$ +^आँखान/*आँखान$ +^छूँयान/*छूँयान$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उई/उई/उ+ई$ +^बखत/बखत$ +^देखन/*देखन$ +^लागछ्य/लाग$ +^,/,$ +^और/और$ +^यीशुका/यीशु+का$ +^पछिल/पछिल$ +^हो/हो$ +^लीनान/ली$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्य/शिष्य$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^नजिक/नजिक$ +^जैतून/*जैतून$ +^पहाड़/*पहाड़$ +^का/का$ +^बैतफगे/*बैतफगे$ +^गौं/गौं$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^आयान/आ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^द्वी/द्वी$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^यो/यो/यो$ +^कैभेरन/कु+भेरन$ +^भेजछ्य/भेज$ +^,/,$ +^“/“$ +^सामुनि/सामुनि$ +^गौं/गौं$ +^में/में$ +^जा/जा/जा$ +^,/,$ +^वाँ/वाँ$ +^पुजनै/*पुजनै$ +^तुमून/तुमून$ +^एक/एक$ +^गधी/*गधी$ +^बाँदिना/*बाँदिना$ +^कि/कि/कि$ +^मिलेलि/*मिलेलि$ +^,/,$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^एक/एक$ +^बच्चाले/*बच्चाले$ +^होलो/हो$ +^उनून/उनून/उनून$ +^खोल/खोल/खोल$ +^भेरन/भेरन$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पास/पास$ +^ल्या/ल्या/ल्या$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^पुछोलो/*पुछोलो$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^कया/*कया$ +^,/,$ +^हमार/हमार$ +^प्रभु/प्रभु$ +^स/स/स$ +^येकी/*येकी$ +^जरूरत/जरूरत$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^उई/उई/उ+ई$ +^बखत/बखत$ +^याँ/याँ$ +^भेज/भेज/भेज$ +^द्यालो/द्याल$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^भ्योछ/भ्य$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^बात/बात$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवालान/*दिनवालान$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^कईनाको/*कईनाको$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^बात/बात$ +^पुरी/पुरी$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^“/“$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^लोगूनथैं/*लोगूनथैं$ +^कौ/कुं$ +^,/,$ +^देख/देख/देख/देख$ +^!/!$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^राजा/राजा$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^मर्योछ/*मर्योछ$ +^;/;$ +^उ/उ/उ$ +^नम्र/नम्र$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^गधा/*गधा$ +^में/में$ +^बैठिना/बैठ$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^बल्कि/बल्कि$ +^गधा/*गधा$ +^का/का$ +^बच्चा/बच्चा$ +^में/में$ +^बैठभेरन/*बैठभेरन$ +^त्यारा/त्यारा$ +^पास/पास$ +^उछो/*उछो$ +^”/”$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^,/,$ +^जसो/जसो$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^कईना/कु$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उनूनले/उनूनले$ +^ऊसो/ऊसो$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^गधा/*गधा$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^बच्चा/बच्चा$ +^ल्यान/*ल्यान$ +^,/,$ +^और/और$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^गधी/*गधी$ +^का/का$ +^पीठ/*पीठ$ +^में/में$ +^अपून/अपून$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^डाल्यान/*डाल्यान$ +^,/,$ +^जिनून/जिनून$ +^में/में$ +^यीशु/यीशु$ +^बैठियान/*बैठियान$ +^और/और$ +^तब/तब$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^स्वागत/*स्वागत$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बाँट/*बाँट$ +^में/में$ +^अपून/अपून$ +^-/-$ +^अपून/अपून$ +^शौल/*शौल$ +^और/और$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^बिछा/*बिछा$ +^दीयान/दी$ +^और/और$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^त/त/त$ +^रूखून/रूख$ +^में/में$ +^है/है$ +^हांगान/*हांगान$ +^काटि/*काटि$ +^-/-$ +^कटि/*कटि$ +^भेरन/भेरन$ +^बाँट/*बाँट$ +^में/में$ +^बिछा/*बिछा$ +^दीयान/दी$ +^और/और$ +^लोग/लोग$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^अघिल/अघिल$ +^-/-$ +^पछिल/पछिल$ +^हिटू/*हिटू$ +^मेछ्या/*मेछ्या$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^जोरले/जोर+ले$ +^चिल्ला/*चिल्ला$ +^-/-$ +^चिल्ला/*चिल्ला$ +^भेरन/भेरन$ +^कुछ्या/कु/कु$ +^,/,$ +^“/“$ +^दाऊद/दाऊद$ +^की/की/की$ +^संतान/*संतान$ +^की/की/की$ +^होशाना/*होशाना$ +^;/;$ +^धन्य/धन्य$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^नाम/नाम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उछो/*उछो$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^ऊच्चा/ऊच्चा$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^होशाना/*होशाना$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^पुज्यान/*पुज्यान$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^सारा/सारा$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^हलचल/*हलचल$ +^मचि/*मचि$ +^गै/गै/गै$ +^,/,$ +^और/और$ +^लोग/लोग$ +^कुन/कु$ +^लागनान/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^और/और$ +^लोग/लोग$ +^कुन/कु$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^को/को$ +^नासरत/नासरत$ +^गौं/गौं$ +^को/को$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^यीशु/यीशु$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^का/का$ +^खाला/खा$ +^में/में$ +^ग्यान/ग्य$ +^;/;$ +^वाँ/वाँ$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^बैठभेरन/*बैठभेरन$ +^ब्यापार/*ब्यापार$ +^करून/कर$ +^रेछ्या/*रेछ्या$ +^,/,$ +^यीशु/यीशु$ +^उनुस/उनुस$ +^वाँ/वाँ$ +^भटे/भटे$ +^भ्यार/भ्यार$ +^निकालून/*निकालून$ +^लागछ्य/लाग$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^रूपयान/*रूपयान$ +^बदलून/*बदलून$ +^वालान/वालान$ +^का/का$ +^मेज/*मेज$ +^और/और$ +^कबूतर/कबूतर$ +^बेचन/*बेचन$ +^वालान/वालान$ +^का/का$ +^तखता/*तखता$ +^पलट/पलट/पलट$ +^दीयान/दी$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^म्येरो/म्येरो$ +^घर/घर$ +^सबै/सबै$ +^देशून/देश$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^को/को$ +^घर/घर$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^पर/पर$ +^तुमून/तुमून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^घर/घर$ +^स/स/स$ +^डाकून/*डाकून$ +^को/को$ +^अड्डा/*अड्डा$ +^बना/बना/बना/बन$ +^रैछ/रै/रै$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^अन्धा/*अन्धा$ +^और/और$ +^लंगड़ा/*लंगड़ा$ +^,/,$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^में/में$ +^यीशुका/यीशु+का$ +^पास/पास$ +^आयान/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^चंगो/चंगो$ +^करछ्य/कर/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^प्रधान/प्रधान$ +^याजकून/याजक$ +^और/और$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^सिखून/सिख$ +^वालान/वालान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^चमत्कार/चमत्कार$ +^काम/काम$ +^देख्यान/*देख्यान$ +^,/,$ +^और/और$ +^च्यालान/च्याला$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^में/में$ +^दाऊद/दाऊद$ +^का/का$ +^वंशज/वंशज$ +^की/की/की$ +^होशाना/*होशाना$ +^करून/कर$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^गुस्सा/*गुस्सा$ +^हुना/हो$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यीशुथै/*यीशुथै$ +^कुन/कु$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^तैं/तैं/तैं$ +^सुणून/सुण$ +^मरछ्य/मर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^इन/इन$ +^लोग/लोग$ +^की/की/की$ +^कुन/कु$ +^मर्यान/मार$ +^?/?$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^होई/होई$ +^सुणून/सुण$ +^मरयूँ/*मरयूँ$ +^;/;$ +^क्या/क्या$ +^तुमूनले/तुमून$ +^पवित्र/पवित्र$ +^-/-$ +^शास्त्र/शास्त्र$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^नै/नै$ +^पढ़योई/*पढ़योई$ +^,/,$ +^तैले/तै+ले$ +^च्यालान/च्याला$ +^और/और$ +^दूध/*दूध$ +^पिन/*पिन$ +^वाला/वाला$ +^नान्तिनान/नान्तिना/नान्तिनान$ +^का/का$ +^मुँख/मुँख$ +^भटे/भटे$ +^अपूनी/अपूनी$ +^जै/जै$ +^जैकार/*जैकार$ +^कराछ/करा$ +^?/?$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^उनून/उनून/उनून$ +^छोड़िभेरन/छोड़ि+भेरन$ +^,/,$ +^वाँ/वाँ$ +^भटे/भटे$ +^बैतनियाह/*बैतनियाह$ +^गौं/गौं$ +^खिन/खिन/खिन$ +^न्हैजानान/न्हैजा$ +^और/और$ +^वाँई/वाँ+ई$ +^रात/रात$ +^बितूनान/*बितूनान$ +^रातैनि/*रातैनि$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^नगर/नगर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^वापस/वापस$ +^उनमरेछ्या/*उनमरेछ्या$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^बाँट/*बाँट$ +^में/में$ +^हिटून/हिट$ +^-/-$ +^हिटून/हिट$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^भुख/भुख$ +^लागछ्य/लाग$ +^बाटका/*बाटका$ +^किनार/किनार$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^हरिया/*हरिया$ +^-/-$ +^भरिया/*भरिया$ +^तिमूला/*तिमूला$ +^का/का$ +^रूख/रूख$ +^स/स/स$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उ/उ/उ$ +^रूख/रूख$ +^में/में$ +^पातून/*पातून$ +^का/का$ +^अलावा/*अलावा$ +^के/के$ +^नै/नै$ +^पायो/*पायो$ +^,/,$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^आज/आज$ +^भटे/भटे$ +^तैंमें/*तैंमें$ +^फल/फल$ +^नी/नी$ +^लागून/*लागून$ +^”/”$ +^और/और$ +^तिमूला/*तिमूला$ +^उई/उई/उ+ई$ +^बखत/बखत$ +^रूख/रूख$ +^तुरन्त/तुरन्त$ +^सुखग्यो/*सुखग्यो$ +^यो/यो/यो$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^यीशुका/यीशु+का$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ताजुब/*ताजुब$ +^भ्योछ/भ्य$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^तिमूला/*तिमूला$ +^को/को$ +^रूख/रूख$ +^कसकैं/*कसकैं$ +^जाड़ा/जाड़/जाड़ा$ +^तक/तक$ +^सुख/*सुख$ +^गैछ्यो/गै$ +^?/?$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुंछू/*कुंछू$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^तुम/तुम$ +^विश्वास/विश्वास$ +^राखला/राख$ +^और/और$ +^भैंम/*भैंम$ +^नी/नी$ +^करला/कर$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^त/त/त$ +^केवल/केवल$ +^यो/यो/यो$ +^करला/कर$ +^जो/जो$ +^यो/यो/यो$ +^तिमूलो/*तिमूलो$ +^को/को$ +^रूखाँक/*रूखाँक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^करि/कर$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^जो/जो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^विश्वास/विश्वास$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^पहाड़/*पहाड़$ +^थैं/थैं$ +^कौलो/कुं$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^याँ/याँ$ +^भटे/भटे$ +^उखड़/*उखड़$ +^भेरन/भेरन$ +^झील/झील$ +^में/में$ +^जा/जा/जा$ +^पड़/पड़/पड़$ +^,/,$ +^जा/जा/जा$ +^तो/तो$ +^उ/उ/उ$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^बात/बात$ +^मान/मान/मान$ +^लेलो/ली$ +^”/”$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुम/तुम$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^माँगला/माँग$ +^उ/उ/उ$ +^सब/सब$ +^तुमून/तुमून$ +^मिल/मिल/मिल$ +^जालो/जा$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^में/में$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^दिन/दी/दिन$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^प्रधान/प्रधान$ +^याजक/याजक$ +^और/और$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवान/अगुवान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^तैं/तैं/तैं$ +^इन/इन$ +^काम/काम$ +^कै/कै$ +^अधिकार/अधिकार$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करछ्य/कर/कर$ +^?/?$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^अधिकार/अधिकार$ +^तैंस/तैंस$ +^कैले/कैले$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^?/?$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^एक/एक$ +^सवाल/*सवाल$ +^पुछ्छू/*पुछ्छू$ +^,/,$ +^और/और$ +^अगर/अगर$ +^तुम/तुम$ +^मैंस/मैंस$ +^येक/येक/येक$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^द्यला/*द्यला$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^बतुलो/*बतुलो$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^काम/काम$ +^केका/*केका$ +^अधिकार/अधिकार$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करछूँ/कर$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^यहूना/यहूना$ +^स/स/स$ +^लोगून/लोग$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^दीन/दीन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कैले/कैले$ +^भेजछ्य/भेज$ +^?/?$ +^क्या/क्या$ +^यो/यो/यो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भेजिना/*भेजिना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^“/“$ +^या/या/या$ +^आदिमी/आदिमी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^?/?$ +^तुम/तुम$ +^मैंस/मैंस$ +^येक/येक/येक$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दी/दी/दी$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^आपस/आपस$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^करून/कर$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^अगर/अगर$ +^हम/हम/हम$ +^कुंनू/कुं$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यहूना/यहूना$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^अधिकार/अधिकार$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^दी/दी/दी$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^उ/उ/उ$ +^हमून/हमून$ +^थैं/थैं$ +^पुछोलो/*पुछोलो$ +^,/,$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^तुमूले/तुमूले$ +^यहूना/यहूना$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^क्याखिन/क्याखिन$ +^नै/नै$ +^करछ्य/कर/कर$ +^?/?$ +^और/और$ +^अगर/अगर$ +^हम/हम/हम$ +^कुंनू/कुं$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^त/त/त$ +^लोग/लोग$ +^हमून/हमून$ +^ढ़ुगान/ढ़ुगा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लोड़ियाला/*लोड़ियाला$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^भौत/भौत/भौत$ +^सारा/सारा$ +^लोग/लोग$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^स/स/स$ +^जाणनान/जाण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यहूना/यहूना$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^छ्यो/छ$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उनूले/उनूले$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^हमून/हमून$ +^पत्तो/पत्त$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमून/तुमून$ +^नै/नै$ +^बतूनू/*बतूनू$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^कै/कै$ +^अधिकार/अधिकार$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^काम/काम$ +^करछूँ/कर$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुम/तुम$ +^यो/यो/यो$ +^कहानी/*कहानी$ +^की/की/की$ +^सोचछा/*सोचछा$ +^,/,$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^द्वी/द्वी$ +^च्याला/च्याला$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^ठूलवाला/*ठूलवाला$ +^च्याला/च्याला$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^आज/आज$ +^तैं/तैं/तैं$ +^अंगूर/अंगूर$ +^का/का$ +^बगीच/*बगीच$ +^में/में$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^काम/काम$ +^कर/कर/कर$ +^च्याला/च्याला$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^नै/नै$ +^जानू/जा$ +^लेकिन/लेकिन$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^देर/*देर$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^अपून/अपून$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^पछता/*पछता$ +^भेरन/भेरन$ +^गाड़ा/*गाड़ा$ +^में/में$ +^काम/काम$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^न्हैजाछो/न्हैजा$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^नान/नान/नान/नान$ +^वाला/वाला$ +^च्याला/च्याला$ +^थैं/थैं$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इसो/इसो$ +^कुंछू/*कुंछू$ +^,/,$ +^नानवाल/*नानवाल$ +^च्याला/च्याला$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^होई/होई$ +^बबा/बबा$ +^जाछूँ/*जाछूँ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^नै/नै$ +^जानो/*जानो$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^पुछछै/पुछ$ +^,/,$ +^इन/इन$ +^द्वीवै/द्वीवै$ +^च्यालान/च्याला$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^केले/केले$ +^अपून/अपून$ +^बबा/बबा$ +^की/की/की$ +^बात/बात$ +^मानछ्य/मान$ +^?/?$ +^”/”$ +^उनूनले/उनूनले$ +^यीशुथै/*यीशुथै$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^पैला/*पैला$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुछूँ/कु$ +^कि/कि/कि$ +^चुंगी/चुंगी$ +^लिनवाला/ली+वाला$ +^और/और$ +^बेश्या/*बेश्या$ +^तुमून/तुमून$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^में/में$ +^प्रवेश/प्रवेश/प्रवेश$ +^करला/कर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^इसो/इसो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^यहूना/यहूना$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^दिनवालो/*दिनवालो$ +^तुमून/तुमून$ +^बताछ/बता$ +^कि/कि/कि$ +^कसकै/*कसकै$ +^धार्मिकता/धार्मिकता$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जीवन/जीवन$ +^जीन/*जीन$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^तुमूले/तुमूले$ +^उको/उको$ +^विश्वास/विश्वास$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^चुंगी/चुंगी$ +^लीन/ली$ +^वाला/वाला$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^और/और$ +^वेश्यान/*वेश्यान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पश्चताप/*पश्चताप$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^पापून/पाप$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दीछ/दी$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^देखभेरन/*देखभेरन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुम/तुम$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^नै/नै$ +^पछताया/*पछताया$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^यहूना/यहूना$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^को/को$ +^विश्वास/विश्वास$ +^कर/कर/कर$ +^लीना/ली$ +^उक/उक/उक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^एक/एक$ +^कहानी/*कहानी$ +^सुणाभेरन/*सुणाभेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अंगूर/अंगूर$ +^का/का$ +^बगीच/*बगीच$ +^लगाछ/लगा$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^बगीच/*बगीच$ +^का/का$ +^चारों/*चारों$ +^तरफ/तरफ$ +^दीवार/*दीवार$ +^लगाछ/लगा$ +^,/,$ +^और/और$ +^अंगूरो/*अंगूरो$ +^को/को$ +^रस/*रस$ +^निकालून/*निकालून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^और/और$ +^जामा/जामा$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^एक/एक$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^बनाछ/बना$ +^,/,$ +^और/और$ +^देखभाल/*देखभाल$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^पक्को/*पक्को$ +^छाँनो/*छाँनो$ +^बनाछ/बना$ +^;/;$ +^और/और$ +^किसानून/*किसानून$ +^उको/उको$ +^ठेका/*ठेका$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^खुद/खुद$ +^दूर/दूर$ +^देश/देश$ +^न्हैग्यो/न्है/न्हैजा$ +^जब/जब/जब$ +^अंगूर/अंगूर$ +^पाक्नाका/*पाक्नाका$ +^बखत/बखत$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^बगीच/*बगीच$ +^का/का$ +^मालिक/मालिक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^सेवकून/सेवक$ +^किसानून/*किसानून$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^फसलून/फसल$ +^को/को$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^लीन/ली$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भेजछ/भेज$ +^,/,$ +^जिनुले/*जिनुले$ +^बगीच/*बगीच$ +^को/को$ +^ठेका/*ठेका$ +^ली/ली/ली$ +^राखछ्यो/राख$ +^लेकिन/लेकिन$ +^किसानून/*किसानून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सेवकून/सेवक$ +^पकड़/पकड़/पकड़$ +^भेरन/भेरन$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^कैका/*कैका$ +^दगाड़/दगाड़$ +^मार/मार/मार$ +^-/-$ +^पीट/*पीट$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^कैसे/कैसे$ +^जान/जा$ +^है/है$ +^मार/मार/मार$ +^दीछ/दी$ +^और/और$ +^कैसे/कैसे$ +^ढ़ुगा/ढ़ुगा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मार/मार/मार$ +^डालछ्य/डाल$ +^येक/येक/येक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^मालिक/मालिक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पैलि/पैलि$ +^है/है$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^सेवक/सेवक$ +^स/स/स$ +^भेजछ/भेज$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^किसानून/*किसानून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊसो/ऊसो$ +^करछ्य/कर/कर$ +^आखिर/*आखिर$ +^में/में$ +^बगीच/*बगीच$ +^का/का$ +^मालिक/मालिक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^च्याला/च्याला$ +^स/स/स$ +^यो/यो/यो$ +^सोचभेरन/*सोचभेरन$ +^किसानून/*किसानून$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^भेजछ/भेज$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^म्यारा/म्यारा$ +^च्याला/च्याला$ +^को/को$ +^आदर/आदर$ +^करला/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^किसानून/*किसानून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^बगीच/*बगीच$ +^का/का$ +^मालिक/मालिक$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^ऊनमर्योछ/*ऊनमर्योछ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उनूले/उनूले$ +^आपस/आपस$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^योई/योई$ +^त/त/त$ +^असली/*असली$ +^वारिस/*वारिस$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^आ/आ/आ$ +^,/,$ +^हम/हम/हम$ +^यैस/*यैस$ +^जान/जा$ +^हे/हे$ +^मारी/मार$ +^दीनू/दी$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^उकी/उकी$ +^सारी/*सारी$ +^जैजाद/*जैजाद$ +^हमरि/हमरि$ +^है/है$ +^जालि/जा$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^ऊस/ऊस$ +^पकड़/पकड़/पकड़$ +^भेरन/भेरन$ +^बगीच/*बगीच$ +^भटे/भटे$ +^भ्यार/भ्यार$ +^निकालभेरन/निकाल+भेरन$ +^जान/जा$ +^है/है$ +^मार/मार/मार$ +^दीछ/दी$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^अंगूर/अंगूर$ +^का/का$ +^बगीच/*बगीच$ +^मालिक/मालिक$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^भटे/भटे$ +^वापस/वापस$ +^आलो/आ$ +^तब/तब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^किसानून/*किसानून$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^कि/कि/कि$ +^करोलो/कर$ +^?/?$ +^”/”$ +^उनूनले/उनूनले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^उ/उ/उ$ +^मालिक/मालिक$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^किसानून/*किसानून$ +^बुर/बुर$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नाश/नाश$ +^करोलो/कर$ +^;/;$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^बगीच/*बगीच$ +^का/का$ +^ठेका/*ठेका$ +^दुसारा/दुसारा$ +^किसानून/*किसानून$ +^द्योलो/द्याल$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^ऊस/ऊस$ +^बखत/बखत$ +^में/में$ +^फसल/फसल$ +^की/की/की$ +^हिसा/*हिसा$ +^द्याला/द्याल$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^क्या/क्या$ +^तुमूले/तुमूले$ +^कभे/कभे$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^नै/नै$ +^पढ़योई/*पढ़योई$ +^कि/कि/कि$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^ढूंगास/*ढूंगास$ +^मिसत्रीले/*मिसत्रीले$ +^बेकार/*बेकार$ +^समझछ्य/समझ$ +^,/,$ +^उई/उई/उ+ई$ +^बेकार/*बेकार$ +^ढ़ुगा/ढ़ुगा$ +^कुनिया/*कुनिया$ +^ढूंगो/*ढूंगो$ +^है/है$ +^ग्यो/ग्य$ +^?/?$ +^यो/यो/यो$ +^प्रभु/प्रभु$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^हमरि/हमरि$ +^नजरून/*नजरून$ +^में/में$ +^कतुक/कतुक$ +^अद्धभुत/*अद्धभुत$ +^छै/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^भटे/भटे$ +^वापस/वापस$ +^ली/ली/ली$ +^जालो/जा$ +^और/और$ +^इसी/इसी$ +^जाति/*जाति$ +^दी/दी/दी$ +^,/,$ +^दी/दी/दी$ +^जालो/जा$ +^जो/जो$ +^काम/काम$ +^उ/उ/उ$ +^कुंछो/कुं$ +^उई/उई/उ+ई$ +^करछी/कर$ +^जो/जो$ +^यो/यो/यो$ +^ढ़ुगा/ढ़ुगा$ +^में/में$ +^खितीलो/*खितीलो$ +^उ/उ/उ$ +^चूर/*चूर$ +^-/-$ +^चूर/*चूर$ +^हो/हो$ +^जाला/जा$ +^;/;$ +^और/और$ +^जेमें/*जेमें$ +^यो/यो/यो$ +^ढूंगो/*ढूंगो$ +^खितीलो/*खितीलो$ +^उ/उ/उ$ +^पीसी/*पीसी$ +^जालो/जा$ +^तब/तब$ +^प्रधान/प्रधान$ +^याजक/याजक$ +^और/और$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोग/लोग$ +^यो/यो/यो$ +^कहानी/*कहानी$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^ग्या/ग्य$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^हमार/हमार$ +^बारिमें/बारिमें$ +^कुनमर्योछ/*कुनमर्योछ$ +^तब/तब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^पकड़ून/*पकड़ून$ +^चान/*चान$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^भीड़/भीड़$ +^का/का$ +^डर/डर/डर$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^नै/नै$ +^पकड़/पकड़/पकड़$ +^सक्या/*सक्या$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^लोग/लोग$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवालान/*दिनवालान$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^छ्या/छ$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^उनून/उनून/उनून$ +^एक/एक$ +^कहानी/*कहानी$ +^सुणाछ/*सुणाछ$ +^,/,$ +^“/“$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^को/को$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^यो/यो/यो$ +^कहानी/*कहानी$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^एक/एक$ +^राजा/राजा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपूनो/अपूनो$ +^च्याला/च्याला$ +^को/को$ +^ब्या/ब्या/ब्या$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^राजा/राजा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^दासून/दास$ +^ब्याक/*ब्याक$ +^दावत/दावत$ +^में/में$ +^न्यूतो/*न्यूतो$ +^दिन/दी/दिन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भेजछ्य/भेज$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उनूनले/उनूनले$ +^उनो/*उनो$ +^नै/नै$ +^चायो/*चायो$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^राजा/राजा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^दासून/दास$ +^इसो/इसो$ +^कैभेरन/कु+भेरन$ +^भेजछ्य/भेज$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^लोगून/लोग$ +^थैं/थैं$ +^इस/*इस$ +^कया/*कया$ +^कि/कि/कि$ +^दावत/दावत$ +^को/को$ +^सब/सब$ +^खानो/खा$ +^तैय्यार/तैय्यार$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^ब्याका/*ब्याका$ +^खान/खान$ +^में/में$ +^आ/आ/आ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उनूनले/उनूनले$ +^राजा/राजा$ +^की/की/की$ +^बातुन/बातु$ +^नजर/नजर$ +^अंदाज/*अंदाज$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^,/,$ +^कोई/कोई$ +^अपून/अपून$ +^गाड़ान/*गाड़ान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कोई/कोई$ +^अपून/अपून$ +^काम/काम$ +^में/में$ +^न्हैजानान/न्हैजा$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^उनूनले/उनूनले$ +^राजा/राजा$ +^का/का$ +^दासून/दास$ +^की/की/की$ +^बेजत्ती/*बेजत्ती$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^उनून/उनून/उनून$ +^मार/मार/मार$ +^डालछ/डाल$ +^यो/यो/यो$ +^सुणभेरन/*सुणभेरन$ +^राजा/राजा$ +^स/स/स$ +^भौत/भौत/भौत$ +^गुस्सा/*गुस्सा$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^अपूनी/अपूनी$ +^सेना/*सेना$ +^भेजभेरन/*भेजभेरन$ +^उनून/उनून/उनून$ +^खतम/*खतम$ +^करवा/करवा/करवा$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^देशले/*देशले$ +^नष्ट/नष्ट$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^तब/तब$ +^राजा/राजा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^दासूनथैं/*दासूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^ब्याह/*ब्याह$ +^को/को$ +^दावत/दावत$ +^को/को$ +^खान/खान$ +^त/त/त$ +^तैयार/तैयार$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जिनून/जिनून$ +^न्यूत/*न्यूत$ +^में/में$ +^बुला/बुला/बुला$ +^राखछ्यो/राख$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^इस/*इस$ +^लकारिका/*लकारिका$ +^नी/नी$ +^छ्या/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अब/अब$ +^तुम/तुम$ +^चौहरान/*चौहरान$ +^में/में$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^जदुक/*जदुक$ +^लोग/लोग$ +^तुमून/तुमून$ +^मिलनान/मिल$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सबून/सबून$ +^बुला/बुला/बुला$ +^ल्या/ल्या/ल्या$ +^तब/तब$ +^राजा/राजा$ +^का/का$ +^दासून/दास$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^जदुक/*जदुक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लोग/लोग$ +^चाहे/*चाहे$ +^भल/भल$ +^या/या/या$ +^बुर/बुर$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^मिल्यान/*मिल्यान$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सबून/सबून$ +^ब्याह/*ब्याह$ +^का/का$ +^दावता/*दावता$ +^का/का$ +^खान/खान$ +^में/में$ +^बुला/बुला/बुला$ +^ल्यूनान/*ल्यूनान$ +^और/और$ +^उनून/उनून/उनून$ +^ब्याह/*ब्याह$ +^का/का$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^पैनून/*पैनून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^दीयान/दी$ +^तब/तब$ +^राजा/राजा$ +^उनून/उनून/उनून$ +^जो/जो$ +^ब्याह/*ब्याह$ +^का/का$ +^खान/खान$ +^में/में$ +^आरेछ्या/*आरेछ्या$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^देखन/*देखन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^राजा/राजा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^वाँ/वाँ$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^जेले/जेले$ +^ब्याका/*ब्याका$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^नी/नी$ +^पैनिना/*पैनिना$ +^राँख/राँख/राँख$ +^छै/छ$ +^राजा/राजा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^हे/हे$ +^मित्र/*मित्र$ +^;/;$ +^ब्या/ब्या/ब्या$ +^वाला/वाला$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^जो/जो$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^सबून/सबून$ +^दी/दी/दी$ +^राँछ्या/*राँछ्या$ +^तैं/तैं/तैं$ +^उनून/उनून/उनून$ +^पैनिन/*पैनिन$ +^बिना/बिना$ +^याँ/याँ$ +^क्याखिन/क्याखिन$ +^आछ/आ$ +^?/?$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^पास/पास$ +^कोई/कोई$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^नी/नी$ +^छ्यो/छ$ +^तब/तब$ +^राजा/राजा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^दासूनथैं/*दासूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^येका/येका$ +^हात/हात$ +^-/-$ +^खुट/*खुट$ +^बाँदि/*बाँदि$ +^भेरन/भेरन$ +^काल/*काल$ +^कोठरी/*कोठरी$ +^में/में$ +^हाल/हाल$ +^दी/दी/दी$ +^,/,$ +^जा/जा/जा$ +^रून/रू$ +^-/-$ +^कलान/*कलान$ +^और/और$ +^दाँतून/दाँत$ +^को/को$ +^किट/*किट$ +^-/-$ +^किटून/*किटून$ +^छै/छ$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^कहानी/*कहानी$ +^सुणाभेरन/*सुणाभेरन$ +^लोगूनथै/*लोगूनथै$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^बुलाईना/*बुलाईना$ +^त/त/त$ +^भौत/भौत/भौत$ +^छन/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^चुनिना/*चुनिना$ +^का/का$ +^कम/कम$ +^छन/छ$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोगून/लोग$ +^वाँ/वाँ$ +^भटे/भटे$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^आपस/आपस$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^प्लान/*प्लान$ +^बनूना/बना$ +^की/की/की$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^उक/उक/उक$ +^बातुन/बातु$ +^में/में$ +^फसाई/*फसाई$ +^जौ/जा$ +^तब/तब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^हेरोदेस/हेरोदेस$ +^राजा/राजा$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^समर्थक/*समर्थक$ +^और/और$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोगून/लोग$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^यो/यो/यो$ +^कुंन/*कुंन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भेजियान/*भेजियान$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^“/“$ +^गुरू/गुरू$ +^!/!$ +^हम/हम/हम$ +^यो/यो/यो$ +^जाणनू/जाण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^हमेशा/हमेशा$ +^सच्चो/सच्चो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^बाटा/बाटा$ +^की/की/की$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^दीछा/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^कैकी/कै+की$ +^परवाह/*परवाह$ +^नै/नै$ +^करना/कर$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^मुँख/मुँख$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^बात/बात$ +^नै/नै$ +^करनै/कर$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हमून/हमून$ +^यो/यो/यो$ +^बतो/*बतो$ +^,/,$ +^क्या/क्या$ +^त्यारा/त्यारा$ +^विचार/*विचार$ +^में/में$ +^महाराजा/महा+राजा$ +^स/स/स$ +^कर/कर/कर$ +^दीन/दीन$ +^ठीक/ठीक$ +^छी/छ$ +^या/या/या$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^?/?$ +^”/”$ +^उनेरि/उनेरि$ +^चालाकी/*चालाकी$ +^स/स/स$ +^जाणिभेरन/*जाणिभेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^कपटी/कपटी$ +^लोगो/लोगो$ +^तुम/तुम$ +^मैंस/मैंस$ +^क्याखिन/क्याखिन$ +^परख/*परख$ +^छा/छ$ +^?/?$ +^राजा/राजा$ +^-/-$ +^करो/कर$ +^को/को$ +^सिक्का/*सिक्का$ +^मैंस/मैंस$ +^दिखा/दिखा/दिखा$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^एक/एक$ +^राजा/राजा$ +^-/-$ +^करो/कर$ +^सिक्का/*सिक्का$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^ल्यान/*ल्यान$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^सिक्का/*सिक्का$ +^में/में$ +^कैको/*कैको$ +^छाप/*छाप$ +^और/और$ +^नाम/नाम$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^उनूनले/उनूनले$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^कैसर/*कैसर$ +^राजा/राजा$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^जो/जो$ +^कैसर/*कैसर$ +^राजा/राजा$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^कैसर/*कैसर$ +^महाराजा/महा+राजा$ +^स/स/स$ +^दी/दी/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^दी/दी/दी$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^ताजुब/*ताजुब$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^वाँ/वाँ$ +^भटे/भटे$ +^न्हैग्या/न्है/न्हैजा$ +^सदूकी/*सदूकी$ +^लोग/लोग$ +^यो/यो/यो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^नी/नी$ +^करछ्या/कर/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मरिना/*मरिना$ +^को/को$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^दुबारा/दुबारा$ +^ज्यून/ज्यून$ +^हुनो/हो$ +^छैई/*छैई$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^सदूकी/*सदूकी$ +^लोग/लोग$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^उथैं/उथैं$ +^पुछून/पुछ$ +^लागनान/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^गुरू/गुरू$ +^जी/जी$ +^,/,$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियमून/नियम$ +^में/में$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^कोई/कोई$ +^आदिमी/आदिमी$ +^बिना/बिना$ +^संतानै/*संतानै$ +^को/को$ +^मर/मर/मर$ +^जाछो/जा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उको/उको$ +^भाई/भाई$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ब्या/ब्या/ब्या$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^अपून/अपून$ +^भाई/भाई$ +^खिन/खिन/खिन$ +^वंश/*वंश$ +^पैद/पैद$ +^करो/कर$ +^हमार/हमार$ +^याँ/याँ$ +^एक/एक$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^सात/सात$ +^भाई/भाई$ +^छ्या/छ$ +^;/;$ +^और/और$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^ठूला/ठूला$ +^भाई/भाई$ +^को/को$ +^ब्या/ब्या/ब्या$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^बिना/बिना$ +^औलाद/*औलाद$ +^का/का$ +^मर/मर/मर$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपूनी/अपूनी$ +^घरवाली/घर+वाली$ +^स/स/स$ +^अपून/अपून$ +^भाई/भाई$ +^खिन/खिन/खिन$ +^छोड़ी/छोड़$ +^जाछो/जा$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^दुसारा/दुसारा$ +^और/और$ +^तिसरा/*तिसरा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^सातू/*सातू$ +^तक/तक$ +^योई/योई$ +^भ्योछ/भ्य$ +^और/और$ +^सातू/*सातू$ +^भाईन/भाई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^विध्वा/*विध्वा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ब्या/ब्या/ब्या$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^सबै/सबै$ +^बिना/बिना$ +^औलाद/*औलाद$ +^का/का$ +^मर/मर/मर$ +^ग्या/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^सबून/सबून$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^उ/उ/उ$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मरि/*मरि$ +^ग्यै/*ग्यै$ +^हे/हे$ +^गुरू/गुरू$ +^जी/जी$ +^,/,$ +^अब/अब$ +^हमून/हमून$ +^बतो/*बतो$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^ज्यून/ज्यून$ +^होलि/हो$ +^तब/तब$ +^उ/उ/उ$ +^सातू/*सातू$ +^भाईन/भाई$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^कैकी/कै+की$ +^घरवाली/घर+वाली$ +^होलि/हो$ +^?/?$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^भाईन/भाई$ +^की/की/की$ +^घरवाली/घर+वाली$ +^हो/हो$ +^गैछी/गै$ +^?/?$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^नै/नै$ +^जाणना/जाण$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^कि/कि/कि$ +^कुंछो/कुं$ +^,/,$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^स/स/स$ +^जाणना/जाण$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^कारण/कारण$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भूल/*भूल$ +^में/में$ +^पड़ीना/पड़ीना$ +^का/का$ +^छा/छ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जब/जब/जब$ +^लोग/लोग$ +^मरिन/*मरिन$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यून/ज्यून$ +^होला/हो$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^ब्या/ब्या/ब्या$ +^नी/नी$ +^करून/कर$ +^,/,$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^रूनवाला/*रूनवाला$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^ब्या/ब्या/ब्या$ +^नै/नै$ +^करना/कर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^जाँ/जाँ$ +^तक/तक$ +^मरिन/*मरिन$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यून/ज्यून$ +^हुना/हो$ +^को/को$ +^बारिमें/बारिमें$ +^वचन/*वचन$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^क्या/क्या$ +^तुमूनले/तुमून$ +^पवित्र/पवित्र$ +^-/-$ +^शास्त्र/शास्त्र$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^पडियो/*पडियो$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कै/कै$ +^रैछ/रै/रै$ +^मैं/मैं/मैं$ +^त्यारा/त्यारा$ +^पुरखा/*पुरखा$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^और/और$ +^इसहाक/इसहाक$ +^और/और$ +^याकूबो/*याकूबो$ +^को/को$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^?/?$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^मरिना/*मरिना$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^ज्यून/ज्यून$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^सदूकी/*सदूकी$ +^लोग/लोग$ +^उकी/उकी$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हैरान/हैरान$ +^हुनान/हो$ +^जब/जब/जब$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सुणछ्य/सुण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सदूकी/*सदूकी$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^मुँख/मुँख$ +^बन्द/बन्द$ +^कर/कर/कर$ +^हालछ्य/*हालछ्य$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^जामा/जामा$ +^भ्यान/भ्य$ +^तब/तब$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^सिखून/सिख$ +^वाला/वाला$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^परखून/*परखून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^गुरू/गुरू$ +^जी/जी$ +^,/,$ +^हमून/हमून$ +^बतो/*बतो$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^दीईना/दीईना$ +^का/का$ +^हुकुम/हुकुम$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^मुख्य/*मुख्य$ +^हुकुम/हुकुम$ +^कि/कि/कि$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^मुख्य/*मुख्य$ +^हुकुम/हुकुम$ +^त/त/त$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^अपून/अपून$ +^प्रभु/प्रभु$ +^अपून/अपून$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^पुर/पुर$ +^मन/मन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^पुर/पुर$ +^प्राण/*प्राण$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^और/और$ +^पुरी/पुरी$ +^बुध्दिले/*बुध्दिले$ +^प्रेम/प्रेम$ +^कर/कर/कर$ +^और/और$ +^येक/येक/येक$ +^समान/समान/समान$ +^दुसोरो/दुसोरो$ +^हुकुम/हुकुम$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^जसो/जसो$ +^प्रेम/प्रेम$ +^तैं/तैं/तैं$ +^अपनास/*अपनास$ +^करछै/कर$ +^,/,$ +^ऊसो/ऊसो$ +^प्रेम/प्रेम$ +^अपून/अपून$ +^पड़ोसिन/*पड़ोसिन$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कर/कर/कर$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^पुर/पुर$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^और/और$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवालान/*दिनवालान$ +^की/की/की$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^इन/इन$ +^द्वी/द्वी$ +^हुकुम/हुकुम$ +^में/में$ +^निर्भर/*निर्भर$ +^करछी/कर$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोग/लोग$ +^एक/एक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^कि/कि/कि$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^तुम/तुम$ +^लोग/लोग$ +^की/की/की$ +^सोचछा/*सोचछा$ +^?/?$ +^उ/उ/उ$ +^केको/*केको$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^दाऊद/दाऊद$ +^राजा/राजा$ +^को/को$ +^वंशज/वंशज$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^त/त/त$ +^दाऊद/दाऊद$ +^मसीहा/*मसीहा$ +^स/स/स$ +^प्रभु/प्रभु$ +^किलैं/किलैं$ +^कुंछो/कुं$ +^?/?$ +^प्रभु/प्रभु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^म्यारा/म्यारा$ +^प्रभु/प्रभु$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दैन/दैन$ +^तरफ/तरफ$ +^बैठ/बैठ/बैठ$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^तक/तक$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तेरा/तेरा$ +^दुश्मनून/*दुश्मनून$ +^तेरा/तेरा$ +^सामुनि/सामुनि$ +^झुकून/*झुकून$ +^द्यू/*द्यू$ +^अगर/अगर$ +^दाऊद/दाऊद$ +^राजा/राजा$ +^त/त/त$ +^मसीह/मसीह$ +^थैं/थैं$ +^प्रभु/प्रभु$ +^कुँछो/कुँ$ +^,/,$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^उ/उ/उ$ +^उको/उको$ +^वंशज/वंशज$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^हो/हो$ +^सकछ्यो/सक$ +^?/?$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^केले/केले$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^नै/नै$ +^दी/दी/दी$ +^सक्यो/*सक्यो$ +^उ/उ/उ$ +^दिन/दी/दिन$ +^भटे/भटे$ +^कैसे/कैसे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^केले/केले$ +^सवाल/*सवाल$ +^पुछना/*पुछना$ +^की/की/की$ +^हिम्मत/*हिम्मत$ +^नै/नै$ +^भ्ये/*भ्ये$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भीड़/भीड़$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^थैं/थैं$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^सिखून/सिख$ +^वाला/वाला$ +^और/और$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोगून/लोग$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^स/स/स$ +^बतूना/*बतूना$ +^को/को$ +^और/और$ +^दुसरान/दुसरान$ +^सिखूना/*सिखूना$ +^को/को$ +^अधिकार/अधिकार$ +^छै/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उ/उ/उ$ +^तुम/तुम$ +^लोगून/लोग$ +^थैं/थैं$ +^जेलै/*जेलै$ +^कलो/*कलो$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^करनै/कर$ +^और/और$ +^माननै/मान$ +^रया/*रया$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उनार/उनार/उनार$ +^जस/जस$ +^काम/काम$ +^जन/जन$ +^करया/*करया$ +^;/;$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^जसी/*जसी$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^दीनान/दी$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^काम/काम$ +^नै/नै$ +^करना/कर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^सारा/सारा$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^बतुनान/*बतुनान$ +^,/,$ +^जिनून/जिनून$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मानून/*मानून$ +^भौत/भौत/भौत$ +^कठिन/कठिन$ +^छै/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अपून/अपून$ +^बनाईना/बनाईना$ +^का/का$ +^नियमून/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^मानून/*मानून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^जरा/*जरा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कोशिश/कोशिश$ +^नै/नै$ +^करना/कर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अपून/अपून$ +^सब/सब$ +^काम/काम$ +^लोगून/लोग$ +^देखून/देख$ +^खिन/खिन/खिन$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^पवित्र/पवित्र$ +^-/-$ +^शास्त्र/शास्त्र$ +^का/का$ +^वचन/*वचन$ +^ताबिजून/*ताबिजून$ +^में/में$ +^लिखभेरन/*लिखभेरन$ +^अपून/अपून$ +^गला/*गला$ +^और/और$ +^हातून/हात$ +^में/में$ +^पैननान/पैन$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^कपाड़ान/कपाड़ा$ +^का/का$ +^किनारान/*किनारान$ +^लम्बो/*लम्बो$ +^करनान/कर$ +^दावतून/दावत$ +^में/में$ +^खास/खास$ +^-/-$ +^खास/खास$ +^जागान/जागा$ +^में/में$ +^और/और$ +^यहूदी/यहूदी$ +^सभाघर/सभाघर$ +^में/में$ +^खास/खास$ +^आसून/*आसून$ +^में/में$ +^बैठून/*बैठून$ +^पसन्द/*पसन्द$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^बजार/*बजार$ +^में/में$ +^लोग/लोग$ +^उनून/उनून/उनून$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^करून/कर$ +^पसन्द/*पसन्द$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^गुरू/गुरू$ +^कहलून/*कहलून$ +^उनून/उनून/उनून$ +^निको/निको$ +^लागछ्य/लाग$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तुम/तुम$ +^लोगून/लोग$ +^यो/यो/यो$ +^मौका/*मौका$ +^जन/जन$ +^दीया/दी$ +^कि/कि/कि$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^गुरू/गुरू$ +^कुन/कु$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^एक्कै/एक्कै$ +^गुरू/गुरू$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^सब/सब$ +^आपस/आपस$ +^में/में$ +^भाई/भाई$ +^-/-$ +^बैनिन/*बैनिन$ +^का/का$ +^समान/समान/समान$ +^छा/छ$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^तुम/तुम$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^धर्म/*धर्म$ +^गुरू/गुरू$ +^थैं/थैं$ +^अपूनो/अपूनो$ +^पिता/पिता$ +^जन/जन$ +^कया/*कया$ +^,/,$ +^क्याखिन/क्याखिन$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^एक/एक$ +^पिता/पिता$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^जो/जो$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^लोगून/लोग$ +^यो/यो/यो$ +^मौका/*मौका$ +^जन/जन$ +^दीया/दी$ +^कि/कि/कि$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कोई/कोई$ +^गुरू/गुरू$ +^कुन/कु$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^एक्कै/एक्कै$ +^गुरू/गुरू$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^मसीह/मसीह$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^जो/जो$ +^ठूलो/ठूलो$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^दास/दास$ +^बननोलो/*बननोलो$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^अपनास/*अपनास$ +^ठूलो/ठूलो$ +^समझछो/समझ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^नानो/नानो$ +^करि/कर$ +^जालो/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^अपनास/*अपनास$ +^नानो/नानो$ +^करोलो/कर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^ठूलो/ठूलो$ +^करि/कर$ +^जालो/जा$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^कपटी/कपटी$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^सिखून/सिख$ +^वालान/वालान$ +^और/और$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोगों/*लोगों$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^धिक्कार/*धिक्कार$ +^हो/हो$ +^!/!$ +^तुम/तुम$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^को/को$ +^बाटो/बाटो$ +^बन्द/बन्द$ +^करछा/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^खुद/खुद$ +^उमें/उ+में$ +^चलछा/चल$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^लोगून/लोग$ +^उ/उ/उ$ +^बाट/बाट$ +^में/में$ +^जान/जा$ +^दीछा/दी$ +^हे/हे$ +^कपटी/कपटी$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^सिखून/सिख$ +^वाला/वाला$ +^और/और$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोग/लोग$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^धिक्कार/*धिक्कार$ +^हो/हो$ +^!/!$ +^तुम/तुम$ +^विध्वाऊन/*विध्वाऊन$ +^का/का$ +^घरून/घर$ +^लुट/*लुट$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^लोगून/लोग$ +^दिखून/*दिखून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^धर्मी/धर्मी$ +^छा/छ$ +^देर/*देर$ +^तलक/तलक$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछा/कर$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^तुमून/तुमून$ +^कड़ी/*कड़ी$ +^सजा/सजा$ +^द्योलो/द्याल$ +^”/”$ +^हे/हे$ +^कपटी/कपटी$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^सिखून/सिख$ +^वाला/वाला$ +^और/और$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोग/लोग$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^धिक्कार/*धिक्कार$ +^हो/हो$ +^!/!$ +^तुम/तुम$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^अपून/अपून$ +^दल/*दल$ +^में/में$ +^मिलून/*मिलून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^लम्बी/*लम्बी$ +^-/-$ +^लम्बी/*लम्बी$ +^यात्रा/*यात्रा$ +^करछा/कर$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^तुमार/तुमार$ +^दल/*दल$ +^में/में$ +^शामिल/शामिल$ +^हो/हो$ +^जाछो/जा$ +^तब/तब$ +^ऊस/ऊस$ +^अपून/अपून$ +^है/है$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^नरक/नरक$ +^की/की/की$ +^आग/आग$ +^को/को$ +^भागीदार/*भागीदार$ +^बना/बना/बना/बन$ +^दीछा/दी$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^अन्धा/*अन्धा$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवा/अगुवा$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^धिक्कार/*धिक्कार$ +^हो/हो$ +^!/!$ +^तुम/तुम$ +^जो/जो$ +^यो/यो/यो$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^दीछा/दी$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^की/की/की$ +^कसम/कसम$ +^खाछो/खा$ +^त/त/त$ +^कोई/कोई$ +^बात/बात$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^मन्दिरा/*मन्दिरा$ +^का/का$ +^सुना/*सुना$ +^कि/कि/कि$ +^कसम/कसम$ +^खालो/खा$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^कसम/कसम$ +^में/में$ +^बाधी/*बाधी$ +^जाछो/जा$ +^हे/हे$ +^मूर्खो/*मूर्खो$ +^ठूलो/ठूलो$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^सुना/*सुना$ +^या/या/या$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^जैमें/जैस+में$ +^राखिना/राख$ +^को/को$ +^सुनो/सुन$ +^पवित्र/पवित्र$ +^हो/हो$ +^जाछो/जा$ +^?/?$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^तुम/तुम$ +^यो/यो/यो$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^कुँछा/कुँ$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^वेदी/*वेदी$ +^कि/कि/कि$ +^कसम/कसम$ +^खाछो/खा$ +^त/त/त$ +^कोई/कोई$ +^बात/बात$ +^ने/*ने$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^भेंट/भेंट$ +^वेदी/*वेदी$ +^मैं/मैं/मैं$ +^राखिना/राख$ +^की/की/की$ +^छै/छ$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^उकी/उकी$ +^कसम/कसम$ +^खाछो/खा$ +^त/त/त$ +^तुम/तुम$ +^उ/उ/उ$ +^कसम/कसम$ +^में/में$ +^बाँदि/*बाँदि$ +^जाछो/जा$ +^हे/हे$ +^अन्धो/*अन्धो$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवो/*अगुवो$ +^,/,$ +^को/को$ +^ठूलो/ठूलो$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^भेंट/भेंट$ +^या/या/या$ +^वेदी/*वेदी$ +^जेमें/*जेमें$ +^भेंट/भेंट$ +^चढ़ाभेरन/*चढ़ाभेरन$ +^पवित्र/पवित्र$ +^हुछी/हो$ +^?/?$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^जो/जो$ +^वेदी/*वेदी$ +^की/की/की$ +^कसम/कसम$ +^खाछो/खा$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^वेदी/*वेदी$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^केले/केले$ +^उ/उ/उ$ +^चढ़ा/चढ़ा/चढ़ा$ +^जाछो/जा$ +^उकी/उकी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कसम/कसम$ +^खाछो/खा$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^की/की/की$ +^कसम/कसम$ +^खाछो/खा$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^और/और$ +^उमें/उ+में$ +^रून/रू$ +^वाला/वाला$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^कसम/कसम$ +^खाछो/खा$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^की/की/की$ +^कसम/कसम$ +^खाछो/खा$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^सिंहासन/*सिंहासन$ +^की/की/की$ +^और/और$ +^उमें/उ+में$ +^बैठून/*बैठून$ +^वाला/वाला$ +^की/की/की$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कसम/कसम$ +^खाछो/खा$ +^हे/हे$ +^कपटी/कपटी$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^सिखून/सिख$ +^वाला/वाला$ +^और/और$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोग/लोग$ +^,/,$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^धिक्कार/*धिक्कार$ +^हो/हो$ +^!/!$ +^तुम/तुम$ +^अपून/अपून$ +^खेती/खेती$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^पोदीना/*पोदीना$ +^और/और$ +^सौंप/सौंप/सौंप$ +^और/और$ +^जीरा/*जीरा$ +^को/को$ +^दसवाँ/*दसवाँ$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^दीछा/दी$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तुम/तुम$ +^लोग/लोग$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^का/का$ +^मुख्य/*मुख्य$ +^बातुन/बातु$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दीछा/दी$ +^,/,$ +^जसकैं/जैस+तरह$ +^न्याय/न्याय$ +^,/,$ +^दया/दया$ +^और/और$ +^भरोसमंद/*भरोसमंद$ +^हुनो/हो$ +^और/और$ +^दसवाँ/*दसवाँ$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^दीन/दीन$ +^चैंछो/*चैंछो$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^यो/यो/यो$ +^ठीक/ठीक$ +^छ्यो/छ$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करना/कर$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^नी/नी$ +^छोड़ना/*छोड़ना$ +^हे/हे$ +^अन्धा/*अन्धा$ +^अगुवा/अगुवा$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^नान/नान/नान/नान$ +^-/-$ +^नान/नान/नान/नान$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^त/त/त$ +^बड़/*बड़$ +^ध्यान/ध्यान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मानछा/मान$ +^,/,$ +^जसकैं/जैस+तरह$ +^तुम/तुम$ +^पानि/पानि$ +^पीछा/पी$ +^उ/उ/उ$ +^भटे/भटे$ +^मच्छर/*मच्छर$ +^दूर/दूर$ +^करछा/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^मुख्य/*मुख्य$ +^आज्ञान/*आज्ञान$ +^और/और$ +^नियमून/नियम$ +^टालि/*टालि$ +^दीछा/दी$ +^,/,$ +^जसकैं/जैस+तरह$ +^ऊँट/ऊँट$ +^स/स/स$ +^निगलून/*निगलून$ +^हे/हे$ +^कपटी/कपटी$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^सिखून/सिख$ +^वाला/वाला$ +^और/और$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोग/लोग$ +^,/,$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^धिक्कार/*धिक्कार$ +^हो/हो$ +^!/!$ +^तुम/तुम$ +^थाली/*थाली$ +^और/और$ +^ब्यालान/*ब्यालान$ +^त/त/त$ +^भ्यार/भ्यार$ +^भटे/भटे$ +^मांजछा/*मांजछा$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^भितर/भितर$ +^भटे/भटे$ +^गन्दा/*गन्दा$ +^छन/छ$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^तुमार/तुमार$ +^मन/मन$ +^भितर/भितर$ +^भटे/भटे$ +^लालची/*लालची$ +^और/और$ +^मतलबी/*मतलबी$ +^छन/छ$ +^हे/हे$ +^अन्धा/*अन्धा$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोगों/*लोगों$ +^,/,$ +^पैलि/पैलि$ +^तुमून/तुमून$ +^लालची/*लालची$ +^और/और$ +^स्वार्थी/*स्वार्थी$ +^हुन/हो$ +^बंद/*बंद$ +^कर/कर/कर$ +^दिन/दी/दिन$ +^चैछो/चा$ +^तब/तब$ +^तुम/तुम$ +^उई/उई/उ+ई$ +^कर/कर/कर$ +^पाला/पा$ +^जो/जो$ +^धर्मी/धर्मी$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^एक/एक$ +^इसा/इसा$ +^ब्याला/ब्या$ +^का/का$ +^नियाति/*नियाति$ +^होलो/हो$ +^जो/जो$ +^भ्यार/भ्यार$ +^और/और$ +^भितर/भितर$ +^द्वीवै/द्वीवै$ +^तरफ/तरफ$ +^साफ/साफ$ +^हो/हो$ +^तब/तब$ +^तुम/तुम$ +^उई/उई/उ+ई$ +^कर/कर/कर$ +^पाला/पा$ +^जो/जो$ +^पवित्र/पवित्र$ +^छै/छ$ +^एक/एक$ +^इसी/इसी$ +^थाली/*थाली$ +^की/की/की$ +^नियाति/*नियाति$ +^होलि/हो$ +^जो/जो$ +^भ्यार/भ्यार$ +^और/और$ +^भितर/भितर$ +^द्वीवै/द्वीवै$ +^जागान/जागा$ +^साफ/साफ$ +^हो/हो$ +^हे/हे$ +^कपटी/कपटी$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^सिखून/सिख$ +^वाला/वाला$ +^और/और$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोग/लोग$ +^,/,$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^धिक्कार/*धिक्कार$ +^हो/हो$ +^!/!$ +^तुम/तुम$ +^त/त/त$ +^इसा/इसा$ +^दिखाई/दिखा$ +^दीछा/दी$ +^,/,$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^कबर/*कबर$ +^में/में$ +^चूनो/*चूनो$ +^लगाईनाको/*लगाईनाको$ +^जो/जो$ +^मलि/मलि$ +^भटे/भटे$ +^सुन्दर/सुन्दर$ +^दिखाई/दिखा$ +^दीछी/दी$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^भितर/भितर$ +^भटे/भटे$ +^मुरदान/*मुरदान$ +^की/की/की$ +^हड्डी/*हड्डी$ +^और/और$ +^हर/हर$ +^प्रकार/प्रकार/प्रकार$ +^की/की/की$ +^गंदगी/*गंदगी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भरिना/*भरिना$ +^की/की/की$ +^छै/छ$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^तुम/तुम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भ्यार/भ्यार$ +^भटे/भटे$ +^आदिमीन/आदिमी$ +^धर्मी/धर्मी$ +^दिखाई/दिखा$ +^दीछा/दी$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^भितर/भितर$ +^भटे/भटे$ +^कपट/*कपट$ +^और/और$ +^बुरा/बुरा$ +^काम/काम$ +^भरिनाका/*भरिनाका$ +^छा/छ$ +^हे/हे$ +^कपटी/कपटी$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^सिखून/सिख$ +^वाला/वाला$ +^और/और$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोग/लोग$ +^,/,$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^धिक्कार/*धिक्कार$ +^हो/हो$ +^!/!$ +^तुमार/तुमार$ +^पुरखानले/*पुरखानले$ +^जिन/*जिन$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवालान/*दिनवालान$ +^मारिना/*मारिना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^उनार/उनार/उनार$ +^कबरून/*कबरून$ +^सँवार/*सँवार$ +^छा/छ$ +^और/और$ +^धर्मीन/*धर्मीन$ +^कि/कि/कि$ +^कबरून/*कबरून$ +^आदर/आदर$ +^दिन/दी/दिन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बनूछा/*बनूछा$ +^,/,$ +^और/और$ +^कुँछा/कुँ$ +^कि/कि/कि$ +^अगर/अगर$ +^हम/हम/हम$ +^अपून/अपून$ +^बाब/*बाब$ +^-/-$ +^दादान/*दादान$ +^का/का$ +^जागा/जागा$ +^में/में$ +^हुना/हो$ +^त/त/त$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवालान/*दिनवालान$ +^की/की/की$ +^हत्या/हत्या$ +^में/में$ +^शामिल/शामिल$ +^नी/नी$ +^हुना/हो$ +^तुम/तुम$ +^साबित/साबित$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^गवाही/गवाही$ +^दीन/दीन$ +^मरेछा/*मरेछा$ +^की/की/की$ +^तुम/तुम$ +^वास्तव/*वास्तव$ +^में/में$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवालान/*दिनवालान$ +^की/की/की$ +^हत्या/हत्या$ +^करून/कर$ +^वालान/वालान$ +^का/का$ +^वंशज/वंशज$ +^छा/छ$ +^तुम/तुम$ +^उ/उ/उ$ +^बुराई/बुराई$ +^पुर/पुर$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^छा/छ$ +^जैकी/*जैकी$ +^शुरूवाद/*शुरूवाद$ +^तुमार/तुमार$ +^पुरखानले/*पुरखानले$ +^शुरू/शुरू$ +^करछ्य/कर/कर$ +^हे/हे$ +^स्यापों/*स्यापों$ +^,/,$ +^और/और$ +^स्याँपा/*स्याँपा$ +^का/का$ +^समान/समान/समान$ +^जहरीला/*जहरीला$ +^लोगों/*लोगों$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^नरक/नरक$ +^की/की/की$ +^आगा/*आगा$ +^की/की/की$ +^सजा/सजा$ +^भटे/भटे$ +^नै/नै$ +^बच/बच/बच$ +^सकना/सका$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^में/में$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवालान/*दिनवालान$ +^और/और$ +^बुद्धिमानून/*बुद्धिमानून$ +^और/और$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^सिखून/सिख$ +^वालान/वालान$ +^भेजछूँ/*भेजछूँ$ +^;/;$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लोगून/लोग$ +^मार/मार/मार$ +^डालला/डाल$ +^और/और$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^चढ़ाला/चढ़ा$ +^,/,$ +^और/और$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लोगून/लोग$ +^यहूदी/यहूदी$ +^सभाघरून/सभाघर$ +^में/में$ +^कोड़ा/*कोड़ा$ +^लगाभेरन/लगा+भेरन$ +^एक/एक$ +^शैहर/शैहर$ +^भटे/भटे$ +^दुसारा/दुसारा$ +^शैहर/शैहर$ +^खदेड़ला/*खदेड़ला$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^जदुक/*जदुक$ +^धर्मी/धर्मी$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^खून/खून$ +^बगाई/*बगाई$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^धर्मी/धर्मी$ +^हाबिला/*हाबिला$ +^का/का$ +^खून/खून$ +^भटे/भटे$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^बिरिक्याह/*बिरिक्याह$ +^का/का$ +^च्याला/च्याला$ +^जकर्याह/*जकर्याह$ +^का/का$ +^खून/खून$ +^तक/तक$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^तुम/तुम$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पवित्र/पवित्र$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^और/और$ +^वेदी/*वेदी$ +^के/के$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^मार/मार/मार$ +^डालछ्य/डाल$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^सबोको/*सबोको$ +^इलजाम/*इलजाम$ +^तुमार/तुमार$ +^ख्वारा/ख्वारा$ +^में/में$ +^पड़ोलो/*पड़ोलो$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^इन/इन$ +^सब/सब$ +^हत्यान/*हत्यान$ +^की/की/की$ +^यो/यो/यो$ +^सजा/सजा$ +^योई/योई$ +^बखत/बखत$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^आ/आ/आ$ +^पड़ेलि/*पड़ेलि$ +^हे/हे$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^लोगों/*लोगों$ +^,/,$ +^तुमूनले/तुमून$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवालान/*दिनवालान$ +^मार/मार/मार$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^त्यारा/त्यारा$ +^पास/पास$ +^भेजि/*भेजि$ +^ग्यान/ग्य$ +^उनून/उनून/उनून$ +^ढ़ूगांन/*ढ़ूगांन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मारछा/मार$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^कतुक/कतुक$ +^बार/बार$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^यो/यो/यो$ +^चाछ/चा$ +^कि/कि/कि$ +^जसकै/जैस+तरह$ +^मुर्गी/*मुर्गी$ +^अपून/अपून$ +^प्वाथान/*प्वाथान$ +^अपून/अपून$ +^पंखान/*पंखान$ +^का/का$ +^तलि/तलि$ +^जामा/जामा$ +^करछी/कर$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमून/तुमून$ +^जामा/जामा$ +^करूँ/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तुम/तुम$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^चाँयो/*चाँयो$ +^देख/देख/देख/देख$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उजाड़/*उजाड़$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दी/दी/दी$ +^जालो/जा$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कुछूँ/कु$ +^अब/अब$ +^भटे/भटे$ +^मैंस/मैंस$ +^तुम/तुम$ +^तब/तब$ +^तक/तक$ +^नी/नी$ +^देखा/देख$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^तक/तक$ +^तुम/तुम$ +^यो/यो/यो$ +^नी/नी$ +^कौला/कुं$ +^,/,$ +^धन्य/धन्य$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^प्रभु/प्रभु$ +^अधिकार/अधिकार$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^उछो/*उछो$ +^तब/तब$ +^तक/तक$ +^तुम/तुम$ +^मैंस/मैंस$ +^कभे/कभे$ +^नै/नै$ +^देखला/देख$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^भटे/भटे$ +^निकल/निकल/निकल$ +^भेरन/भेरन$ +^जानमरेछ्या/*जानमरेछ्या$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्य/शिष्य$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^की/की/की$ +^बनावट/*बनावट$ +^दिखून/*दिखून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^आयान/आ$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^जो/जो$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^देखून/देख$ +^मरेछा/*मरेछा$ +^!/!$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^ढ़ुगा/ढ़ुगा$ +^का/का$ +^बनाईना/बनाईना$ +^का/का$ +^मकान/*मकान$ +^एक/एक$ +^दिन/दी/दिन$ +^पुरी/पुरी$ +^रीति/*रीति$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नाश/नाश$ +^करि/कर$ +^जाला/जा$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^जैतून/*जैतून$ +^का/का$ +^पहाड़/*पहाड़$ +^में/में$ +^बैठिना/बैठ$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^यीशुका/यीशु+का$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^गुरू/गुरू$ +^जी/जी$ +^,/,$ +^हमून/हमून$ +^बतो/*बतो$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^बात/बात$ +^कब/*कब$ +^होला/हो$ +^?/?$ +^तेरा/तेरा$ +^वापस/वापस$ +^उनाको/*उनाको$ +^और/और$ +^संसार/संसार$ +^को/को$ +^अन्त/*अन्त$ +^को/को$ +^कि/कि/कि$ +^चिन/*चिन$ +^होलो/हो$ +^?/?$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^सतर्क/सतर्क$ +^रौ/रू$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^कैका/*कैका$ +^बहकाव/*बहकाव$ +^में/में$ +^जन/जन$ +^आया/*आया$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^भौतसा/*भौतसा$ +^झूठ्ठा/*झूठ्ठा$ +^लोग/लोग$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^म्यारा/म्यारा$ +^नाम/नाम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आला/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^मसीह/मसीह$ +^हुना/हो$ +^को/को$ +^दावा/*दावा$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोग/लोग$ +^बहका/*बहका$ +^द्याला/द्याल$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^तुम/तुम$ +^लड़ै/*लड़ै$ +^-/-$ +^झगड़ान/*झगड़ान$ +^की/की/की$ +^खबर/खबर$ +^सुणला/सुण$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^तुम/तुम$ +^डरिया/*डरिया$ +^जन/जन$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^पैलि/पैलि$ +^इसो/इसो$ +^हुन/हो$ +^जरूरी/जरूरी$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^दुनिया/*दुनिया$ +^का/का$ +^अन्त/*अन्त$ +^नी/नी$ +^होलो/हो$ +^एक/एक$ +^जाति/*जाति$ +^को/को$ +^लोग/लोग$ +^दुसारा/दुसारा$ +^जाति/*जाति$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^हमला/*हमला$ +^कराला/करा$ +^,/,$ +^और/और$ +^एक/एक$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^दुसारा/दुसारा$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^में/में$ +^हमला/*हमला$ +^करोलो/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^सब/सब$ +^जागान/जागा$ +^में/में$ +^अकाल/*अकाल$ +^पड़ोलो/*पड़ोलो$ +^और/और$ +^भूचाल/*भूचाल$ +^आलो/आ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^घटनान/*घटनान$ +^केवल/केवल$ +^मुसीबतून/*मुसीबतून$ +^की/की/की$ +^शुरूवाद/*शुरूवाद$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^एक/एक$ +^गर्भवती/गर्भवती$ +^स/स/स$ +^बच्चा/बच्चा$ +^पैद/पैद$ +^हुन/हो$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^पीड़/*पीड़$ +^हुछी/हो$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^बिरोध/बिरोध$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^तुमून/तुमून$ +^पकड़वा/*पकड़वा$ +^द्याला/द्याल$ +^,/,$ +^और/और$ +^मार/मार/मार$ +^डालला/डाल$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तुम/तुम$ +^मैंमें/मैं+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछा/कर$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^सब/सब$ +^जातिन/*जातिन$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^तुमून/तुमून$ +^देखभेरन/*देखभेरन$ +^घृणा/*घृणा$ +^कराला/करा$ +^तब/तब$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोग/लोग$ +^डरा/*डरा$ +^कारण/कारण$ +^मैंमें/मैं+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करून/कर$ +^बन्द/बन्द$ +^कर/कर/कर$ +^द्याला/द्याल$ +^,/,$ +^और/और$ +^एक/एक$ +^दुसरा/दुसरा$ +^स/स/स$ +^पकड़वाला/*पकड़वाला$ +^,/,$ +^और/और$ +^एक/एक$ +^दुसरा/दुसरा$ +^स/स/स$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^घृणा/*घृणा$ +^कराला/करा$ +^और/और$ +^भौत/भौत/भौत$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^झूठ्ठा/*झूठ्ठा$ +^लोग/लोग$ +^आला/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोगून/लोग$ +^ध्वाका/ध्वाका$ +^द्याला/द्याल$ +^अधर्म/*अधर्म$ +^और/और$ +^पाप/पाप$ +^का/का$ +^बढ़नाले/*बढ़नाले$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोग/लोग$ +^एक/एक$ +^दुसरा/दुसरा$ +^थैं/थैं$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करून/कर$ +^बन्द/बन्द$ +^कर/कर/कर$ +^द्याला/द्याल$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^अपून/अपून$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^में/में$ +^आखरी/*आखरी$ +^तलक/तलक$ +^मैंमें/मैं+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^राँखाला/*राँखाला$ +^,/,$ +^उको/उको$ +^उद्धार/उद्धार$ +^होलो/हो$ +^और/और$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^राज्यो/*राज्यो$ +^को/को$ +^यो/यो/यो$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^पुरा/*पुरा$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^सुणायी/*सुणायी$ +^जालो/जा$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^सबै/सबै$ +^जातिन/*जातिन$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^ग्रहण/*ग्रहण$ +^करना/कर$ +^को/को$ +^मौक/*मौक$ +^मिल्लो/*मिल्लो$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^दुनिया/*दुनिया$ +^को/को$ +^अन्त/*अन्त$ +^आ/आ/आ$ +^जालो/जा$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^पढ़ो/*पढ़ो$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^जब/जब/जब$ +^तुम/तुम$ +^पवित्र/पवित्र$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^आदिमीन/आदिमी$ +^का/का$ +^हात/हात$ +^की/की/की$ +^बनाईना/बनाईना$ +^की/की/की$ +^घृणित/*घृणित$ +^मुरतिन/*मुरतिन$ +^देखला/देख$ +^,/,$ +^जैकी/*जैकी$ +^चर्चा/*चर्चा$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^दानिय्येल/*दानिय्येल$ +^कि/कि/कि$ +^किताब/किताब$ +^में/में$ +^बताईना/*बताईना$ +^की/की/की$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^तब/तब$ +^जो/जो$ +^यहूदिया/यहूदिया$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^में/में$ +^हो/हो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^डाणान/*डाणान$ +^में/में$ +^भागी/भाग$ +^भेरन/भेरन$ +^न्हैजून/*न्हैजून$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^जो/जो$ +^दिन/दी/दिन$ +^में/में$ +^पाख/*पाख$ +^में/में$ +^होला/हो$ +^उ/उ/उ$ +^अपून/अपून$ +^सामान/*सामान$ +^लीन/ली$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तलि/तलि$ +^जन/जन$ +^उतरौ/*उतरौ$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^गाड़ान/*गाड़ान$ +^में/में$ +^होला/हो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अपून/अपून$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^लीन/ली$ +^खिन/खिन/खिन$ +^वापस/वापस$ +^अपून/अपून$ +^घर/घर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जन/जन$ +^लौटिया/*लौटिया$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^स्यैनिन/स्यैनि$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भयानक/*भयानक$ +^बखत/बखत$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^गर्भवती/गर्भवती$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^नान्तिन/नान्तिन$ +^दूध/*दूध$ +^पिलून/*पिलून$ +^वाली/वाली$ +^होलि/हो$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^उनून/उनून/उनून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भाजून/*भाजून$ +^भौत/भौत/भौत$ +^मुश्किल/*मुश्किल$ +^होलो/हो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^थैं/थैं$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुमून/तुमून$ +^जाड़ान/जाड़ा$ +^में/में$ +^या/या/या$ +^सबता/*सबता$ +^का/का$ +^दिन/दी/दिन$ +^में/में$ +^भाजून/*भाजून$ +^नै/नै$ +^पड़ो/*पड़ो$ +^किलैंकी/किलैंकी$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^इसो/इसो$ +^भारी/*भारी$ +^क्लेश/*क्लेश$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^जसो/जसो$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^शुरू/शुरू$ +^भटे/भटे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अब/अब$ +^तक/तक$ +^नै/नै$ +^भ्यो/*भ्यो$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^कभै/कभै$ +^होलो/हो$ +^अगर/अगर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^भयानक/*भयानक$ +^दिन/दी/दिन$ +^कम/कम$ +^नी/नी$ +^करि/कर$ +^जाना/जा$ +^त/त/त$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नी/नी$ +^बचनो/*बचनो$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^चुनिना/*चुनिना$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^दिन/दी/दिन$ +^कम/कम$ +^करि/कर$ +^जाला/जा$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^लोग/लोग$ +^अगर/अगर$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कौलो/कुं$ +^,/,$ +^देखा/देख$ +^,/,$ +^मसीह/मसीह$ +^याँ/याँ$ +^छै/छ$ +^!/!$ +^या/या/या$ +^वाँ/वाँ$ +^छै/छ$ +^त/त/त$ +^तुम/तुम$ +^बिल्कुल/*बिल्कुल$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^विश्वास/विश्वास$ +^जन/जन$ +^कर्या/कर$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^झूठ्ठा/*झूठ्ठा$ +^मसीहा/*मसीहा$ +^और/और$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^झूठ्ठा/*झूठ्ठा$ +^लोग/लोग$ +^आला/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^चिन/*चिन$ +^और/और$ +^चमत्कार/चमत्कार$ +^दिखाला/दिखा$ +^,/,$ +^और/और$ +^अगर/अगर$ +^है/है$ +^सको/*सको$ +^त/त/त$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^चुनिना/*चुनिना$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^भरमा/*भरमा$ +^द्याला/द्याल$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^देखा/देख$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमून/तुमून$ +^पैलि/पैलि$ +^बता/बता/बता$ +^हालछ्य/*हालछ्य$ +^कि/कि/कि$ +^संसार/संसार$ +^का/का$ +^अन्त/*अन्त$ +^में/में$ +^की/की/की$ +^-/-$ +^की/की/की$ +^होलो/हो$ +^अगर/अगर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कुन/कु$ +^,/,$ +^“/“$ +^कि/कि/कि$ +^मसीहा/*मसीहा$ +^बिरान/बिरान$ +^जागा/जागा$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^भ्यार/भ्यार$ +^जन/जन$ +^निकल्या/*निकल्या$ +^,/,$ +^देखा/देख$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^कौला/कुं$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^केले/केले$ +^कौला/कुं$ +^त/त/त$ +^उनोरो/उनोरो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^जन/जन$ +^कर्या/कर$ +^”/”$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^द्य/*द्य$ +^घड़कून/*घड़कून$ +^बखत/बखत$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^बिजिली/*बिजिली$ +^आकाश/आकाश$ +^में/में$ +^पूरब/पूरब$ +^भटे/भटे$ +^पश्चिम/पश्चिम$ +^तक/तक$ +^चमकछी/*चमकछी$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊँनो/*ऊँनो$ +^होलो/हो$ +^जाँ/जाँ$ +^काँई/काँई$ +^लाश/*लाश$ +^होला/हो$ +^वाँ/वाँ$ +^गिद्ध/*गिद्ध$ +^जामा/जामा$ +^हुनान/हो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^दिनून/दिन$ +^का/का$ +^क्लेश/*क्लेश$ +^खतम/*खतम$ +^हुना/हो$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^,/,$ +^तुरन्त/तुरन्त$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^सूरज/*सूरज$ +^की/की/की$ +^रोशनी/रोशनी$ +^खतम/*खतम$ +^हो/हो$ +^जालि/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^चन्द्रमा/*चन्द्रमा$ +^को/को$ +^उज्यालो/उज्यालो$ +^दीन/दीन$ +^बन्द/बन्द$ +^कर/कर/कर$ +^द्योलो/द्याल$ +^,/,$ +^और/और$ +^आकाश/आकाश$ +^भटे/भटे$ +^तारा/तारा$ +^भिमें/*भिमें$ +^खिती/खिती$ +^जाला/जा$ +^और/और$ +^आकाश/आकाश$ +^की/की/की$ +^शक्ति/*शक्ति$ +^हिलाई/*हिलाई$ +^जाला/जा$ +^तब/तब$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^च्याला/च्याला$ +^का/का$ +^चिन/*चिन$ +^आकाश/आकाश$ +^में/में$ +^दिखाई/दिखा$ +^द्योलो/द्याल$ +^,/,$ +^और/और$ +^संसार/संसार$ +^का/का$ +^सब/सब$ +^जातिन/*जातिन$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^छाती/*छाती$ +^पिटाल/*पिटाल$ +^;/;$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^च्याला/च्याला$ +^स/स/स$ +^भौत/भौत/भौत$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^और/और$ +^महिमा/महिमा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^आकाश/आकाश$ +^भटे/भटे$ +^बादलून/*बादलून$ +^में/में$ +^उनो/*उनो$ +^दिखाला/दिखा$ +^और/और$ +^तब/तब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^तुरी/*तुरी$ +^का/का$ +^तेज/तेज$ +^आवाज/आवाज$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^अपून/अपून$ +^स्वर्गदूतून/स्वर्गदूत$ +^भेजोलो/*भेजोलो$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^आकाशा/आकाशा$ +^का/का$ +^चारो/*चारो$ +^दिशाउन/*दिशाउन$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^चुनिना/*चुनिना$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^जाम/जाम$ +^कराला/करा$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^कि/कि/कि$ +^तिमूला/*तिमूला$ +^का/का$ +^रूख/रूख$ +^भटे/भटे$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^सिखा/सिखा/सिखा$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^उक/उक/उक$ +^हांगा/*हांगा$ +^और/और$ +^पात/*पात$ +^निकलून/*निकलून$ +^लागनान/लाग$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^तुम/तुम$ +^जाण/जाण/जाण$ +^लीछा/ली$ +^कि/कि/कि$ +^गर्मी/*गर्मी$ +^को/को$ +^मौसम/*मौसम$ +^उनवालो/आ+वालो$ +^छै/छ$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^जब/जब/जब$ +^तुम/तुम$ +^इन/इन$ +^सब/सब$ +^बातुन/बातु$ +^हुन/हो$ +^देखला/देख$ +^जैका/जैका$ +^बारिमें/बारिमें$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमून/तुमून$ +^बता/बता/बता$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^तुम/तुम$ +^जाणि/*जाणि$ +^लिया/*लिया$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^भौत/भौत/भौत$ +^जल्दी/जल्दी$ +^उनवालो/आ+वालो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^द्वार/*द्वार$ +^मेंई/*मेंई$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^पीढ़ी/*पीढ़ी$ +^लोग/लोग$ +^तब/तब$ +^तक/तक$ +^नी/नी$ +^मराला/*मराला$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^तक/तक$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^बात/बात$ +^पुरी/पुरी$ +^नी/नी$ +^हो/हो$ +^जालि/जा$ +^यो/यो/यो$ +^आकाश/आकाश$ +^और/और$ +^धरती/धरती$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नाश/नाश$ +^हो/हो$ +^जाला/जा$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^बात/बात$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^कै/कै$ +^राख्यान/*राख्यान$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^हमेशा/हमेशा$ +^तक/तक$ +^रौला/रू$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^जाणनो/*जाणनो$ +^उ/उ/उ$ +^दिन/दी/दिन$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^बखता/*बखता$ +^कब/*कब$ +^आलो/आ$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^त/त/त$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^त/त/त$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^केवल/केवल$ +^म्येरो/म्येरो$ +^स्वर्गीय/स्वर्गीय$ +^पिता/पिता$ +^जाणछो/जाण$ +^जसो/जसो$ +^नूह/*नूह$ +^दिनून/दिन$ +^में/में$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^ऊसोई/ऊसो+ई$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^च्याला/च्याला$ +^को/को$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनो/*उनो$ +^होलो/हो$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^जल/*जल$ +^प्रलय/*प्रलय$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^का/का$ +^दिनून/दिन$ +^में/में$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^तक/तक$ +^नूह/*नूह$ +^जहाज/जहाज$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^चढ़ियो/*चढ़ियो$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^दिन/दी/दिन$ +^तक/तक$ +^लोग/लोग$ +^खान/खान$ +^-/-$ +^पिन/*पिन$ +^में/में$ +^और/और$ +^ब्या/ब्या/ब्या$ +^-/-$ +^बरयात/*बरयात$ +^करनै/कर$ +^रियान/*रियान$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^तक/तक$ +^जल/*जल$ +^प्रलय/*प्रलय$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^उनून/उनून/उनून$ +^बगा/*बगा$ +^नै/नै$ +^लिग्यो/लि$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^तक/तक$ +^उनून/उनून/उनून$ +^के/के$ +^पत्तो/पत्त$ +^नै/नै$ +^चल्यो/*चल्यो$ +^;/;$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^च्याला/च्याला$ +^को/को$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनो/*उनो$ +^होलो/हो$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^द्वी/द्वी$ +^जन/जन$ +^गाड़ान/*गाड़ान$ +^में/में$ +^होला/हो$ +^,/,$ +^एकेस/*एकेस$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^उठा/उठा/उठा$ +^ली/ली/ली$ +^जालो/जा$ +^और/और$ +^दुसोरो/दुसोरो$ +^वाँई/वाँ+ई$ +^छोड़ी/छोड़$ +^दी/दी/दी$ +^जालो/जा$ +^और/और$ +^द्वी/द्वी$ +^स्यैनिन/स्यैनि$ +^चक्की/*चक्की$ +^पिसून/*पिसून$ +^में/में$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^एकेस/*एकेस$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^उठा/उठा/उठा$ +^ली/ली/ली$ +^जालि/जा$ +^और/और$ +^दुसरा/दुसरा$ +^स/स/स$ +^वाँई/वाँ+ई$ +^छोड़ी/छोड़$ +^दी/दी/दी$ +^जालि/जा$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^तुम/तुम$ +^नै/नै$ +^जाणना/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^प्रभु/प्रभु$ +^कै/कै$ +^दिना/*दिना$ +^आलो/आ$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^तुम/तुम$ +^जागनै/जाग$ +^रौ/रू$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^निकीकैं/निकीकैं$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^ली/ली/ली$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^घरो/*घरो$ +^को/को$ +^मालिकस/*मालिकस$ +^यो/यो/यो$ +^मालूम/मालूम$ +^हुनो/हो$ +^कि/कि/कि$ +^चोर/चोर$ +^चोरी/चोरी$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कै/कै$ +^बखत/बखत$ +^आलो/आ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^बिजो/*बिजो$ +^रूनो/*रूनो$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^चोरी/चोरी$ +^नी/नी$ +^हुन/हो$ +^दीनो/दी$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^तुम/तुम$ +^तैय्यार/तैय्यार$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^बखता/*बखता$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^तुमूनले/तुमून$ +^सोचीना/*सोचीना$ +^को/को$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^उई/उई/उ+ई$ +^बखत/बखत$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^आ/आ/आ$ +^जालो/जा$ +^एक/एक$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^और/और$ +^दिमाकदार/*दिमाकदार$ +^दास/दास$ +^उ/उ/उ$ +^हुछो/हो$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^घरो/*घरो$ +^को/को$ +^मालिक/मालिक$ +^दुसारा/दुसारा$ +^दासून/दास$ +^की/की/की$ +^निगरानी/*निगरानी$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ठैरूछो/*ठैरूछो$ +^उ/उ/उ$ +^ऊस/ऊस$ +^ठीक/ठीक$ +^बखत/बखत$ +^में/में$ +^खानो/खा$ +^दिन/दी/दिन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कुंछो/कुं$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^उ/उ/उ$ +^खुद/खुद$ +^लम्बा/*लम्बा$ +^सफर/*सफर$ +^में/में$ +^न्हैजाछो/न्हैजा$ +^धन्य/धन्य$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^दास/दास$ +^जैस/जैस$ +^उको/उको$ +^मालिक/मालिक$ +^ऊसो/ऊसो$ +^काम/काम$ +^करनै/कर$ +^देखछो/देख$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुंछूँ/*कुंछूँ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^मालिक/मालिक$ +^उ/उ/उ$ +^दास/दास$ +^स/स/स$ +^अपून/अपून$ +^पुरी/पुरी$ +^जैजाद/*जैजाद$ +^को/को$ +^अधिकारी/अधिकारी$ +^ठहरालो/*ठहरालो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अगर/अगर$ +^उ/उ/उ$ +^दुष्ट/*दुष्ट$ +^दास/दास$ +^यो/यो/यो$ +^सोचून/*सोचून$ +^में/में$ +^रोलो/*रोलो$ +^कि/कि/कि$ +^म्यारा/म्यारा$ +^मालिका/*मालिका$ +^का/का$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^में/में$ +^देर/*देर$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^दास/दास$ +^अपून/अपून$ +^दगड़िया/*दगड़िया$ +^दासून/दास$ +^मारून/मार$ +^और/और$ +^पीटून/*पीटून$ +^लागौ/*लागौ$ +^,/,$ +^और/और$ +^पियक्कड़ून/*पियक्कड़ून$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^पिन/*पिन$ +^-/-$ +^खान/खान$ +^करौ/*करौ$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^दास/दास$ +^को/को$ +^मालिक/मालिक$ +^इसा/इसा$ +^दिन/दी/दिन$ +^वापस/वापस$ +^आलो/आ$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^उक/उक/उक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सोचिना/*सोचिना$ +^को/को$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^और/और$ +^इसा/इसा$ +^बखत/बखत$ +^जैस/जैस$ +^उ/उ/उ$ +^जाणनो/*जाणनो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^तब/तब$ +^उ/उ/उ$ +^मालिक/मालिक$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^दास/दास$ +^स/स/स$ +^कड़ी/*कड़ी$ +^सजा/सजा$ +^द्योलो/द्याल$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^पापिन/*पापिन$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^काल/*काल$ +^कोठरी/*कोठरी$ +^में/में$ +^डाल/डाल/डाल$ +^द्योलो/द्याल$ +^,/,$ +^जा/जा/जा$ +^रून/रू$ +^और/और$ +^दाँत/दाँत$ +^किट/*किट$ +^-/-$ +^किटून/*किटून$ +^होलो/हो$ +^”/”$ +^“/“$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^वापस/वापस$ +^उलो/*उलो$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^को/को$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^दस/*दस$ +^कुँवारी/कुँवारी$ +^सामान/*सामान$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^अपून/अपून$ +^मशाल/*मशाल$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^ब्योला/*ब्योला$ +^का/का$ +^ब्या/ब्या/ब्या$ +^में/में$ +^खुशी/खुशी$ +^मनून/मन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ग्यान/ग्य$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भेंट/भेंट$ +^पाँच/पाँच$ +^मूर्ख/मूर्ख/मूर्ख/मूर्ख$ +^और/और$ +^पाँच/पाँच$ +^समझदार/*समझदार$ +^छ्या/छ$ +^मूर्ख/मूर्ख/मूर्ख/मूर्ख$ +^कुँवारिले/*कुँवारिले$ +^अपून/अपून$ +^दगाड़/दगाड़$ +^मशाल/*मशाल$ +^त/त/त$ +^लियान/*लियान$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^डालून/*डालून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जादा/*जादा$ +^तेल/तेल$ +^नै/नै$ +^लियो/*लियो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^समझदारून/*समझदारून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^मशालून/*मशालून$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^अपून/अपून$ +^कुप्पिन/*कुप्पिन$ +^में/में$ +^तेल/तेल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भर/*भर$ +^लीछ/ली$ +^जब/जब/जब$ +^ब्योला/*ब्योला$ +^का/का$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^में/में$ +^देर/*देर$ +^भैछ/*भैछ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उनून/उनून/उनून$ +^नीन/नीन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लागछी/लाग$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^पड़/पड़/पड़$ +^ग्या/ग्य$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^अधरात/*अधरात$ +^में/में$ +^हल्ला/*हल्ला$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^देखा/देख$ +^ब्योलो/*ब्योलो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^मर्योछ/*मर्योछ$ +^!/!$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^भेंट/भेंट$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^हिटा/*हिटा$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^कुँवारी/कुँवारी$ +^उठाभेरन/उठ+भेरन$ +^अपून/अपून$ +^मशालून/*मशालून$ +^ठीक/ठीक$ +^करून/कर$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^और/और$ +^तब/तब$ +^मूर्खूनले/*मूर्खूनले$ +^समझदारून/*समझदारून$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^अपून/अपून$ +^तेल/तेल$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^हमून/हमून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दी/दी/दी$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^हमार/हमार$ +^मशाल/*मशाल$ +^बुझून/*बुझून$ +^मर्यान/मार$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^समझदारून/*समझदारून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^तेल/तेल$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^हमार/हमार$ +^और/और$ +^तुमार/तुमार$ +^मशालून/*मशालून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^पुरो/पुरो$ +^नी/नी$ +^हो/हो$ +^;/;$ +^ठीक/ठीक$ +^त/त/त$ +^यो/यो/यो$ +^होलो/हो$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^लोग/लोग$ +^बैचून/*बैचून$ +^वालान/वालान$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^मोल/*मोल$ +^लिया/*लिया$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^तेल/तेल$ +^मोल/*मोल$ +^लीन/ली$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जा/जा/जा$ +^रेछ्या/*रेछ्या$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^वाँ/वाँ$ +^ब्योलो/*ब्योलो$ +^पुज/*पुज$ +^जाछो/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^तैय्यार/तैय्यार$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^ब्योला/*ब्योला$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ब्याका/*ब्याका$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^न्हैजानान/न्हैजा$ +^और/और$ +^द्वार/*द्वार$ +^बन्द/बन्द$ +^कर/कर/कर$ +^दी/दी/दी$ +^ग्यो/ग्य$ +^येक/येक/येक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^पाँच/पाँच$ +^कुँवारीन/*कुँवारीन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^वापस/वापस$ +^उनान/*उनान$ +^,/,$ +^और/और$ +^रो/*रो$ +^भेरन/भेरन$ +^ब्योला/*ब्योला$ +^थैं/थैं$ +^कुन/कु$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^मालिक/मालिक$ +^,/,$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^द्वार/*द्वार$ +^खोल/खोल/खोल$ +^दे/दी$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^भितर/भितर$ +^भटे/भटे$ +^ब्योला/*ब्योला$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^नै/नै$ +^जाणनू/जाण$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^चकूना/*चकूना$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तुम/तुम$ +^नै/नै$ +^जाणना/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^म्येरो/म्येरो$ +^वापस/वापस$ +^उनाको/*उनाको$ +^दिन/दी/दिन$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^कब/*कब$ +^आलो/आ$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^एक/एक$ +^उदारण/*उदारण$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^वापस/वापस$ +^उलो/*उलो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^“/“$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^को/को$ +^राजा/राजा$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^नियाति/*नियाति$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जान/जा$ +^बखत/बखत$ +^अपून/अपून$ +^दासून/दास$ +^बुलाभेरन/बुला+भेरन$ +^अपूनी/अपूनी$ +^जैजाद/*जैजाद$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^उनून/उनून/उनून$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^दीछ/दी$ +^और/और$ +^क्योछ/कुं$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^न्हैजूलो/*न्हैजूलो$ +^त/त/त$ +^तुम/तुम$ +^इन/इन$ +^पैसान/*पैसान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ब्यापार/*ब्यापार$ +^कर्या/कर$ +^और/और$ +^पैसा/*पैसा$ +^कमाया/*कमाया$ +^एक/एक$ +^सेवक/सेवक$ +^स/स/स$ +^पाँच/पाँच$ +^सुना/*सुना$ +^का/का$ +^सिक्का/*सिक्का$ +^,/,$ +^और/और$ +^दुसारा/दुसारा$ +^स/स/स$ +^द्वी/द्वी$ +^,/,$ +^और/और$ +^तिसरा/*तिसरा$ +^स/स/स$ +^एक/एक$ +^,/,$ +^जैकी/*जैकी$ +^जदुक/*जदुक$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^छी/छ$ +^उक/उक/उक$ +^अनुसार/अनुसार$ +^उनून/उनून/उनून$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^उ/उ/उ$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^खिन/खिन/खिन$ +^न्हैजाछो/न्हैजा$ +^और/और$ +^जैस/जैस$ +^पाँच/पाँच$ +^सिक्का/*सिक्का$ +^मिलीना/*मिलीना$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^झट्ट/*झट्ट$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सिक्कान/*सिक्कान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ब्यापार/*ब्यापार$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^,/,$ +^और/और$ +^पाँच/पाँच$ +^सिक्का/*सिक्का$ +^कमायान/*कमायान$ +^और/और$ +^जैका/जैका$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^द्वी/द्वी$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^द्वी/द्वी$ +^सिक्का/*सिक्का$ +^और/और$ +^कमायान/*कमायान$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जैस/जैस$ +^एक/एक$ +^सिक्का/*सिक्का$ +^मिलीना/*मिलीना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^अपून/अपून$ +^मालिक/मालिक$ +^का/का$ +^सिक्का/*सिक्का$ +^स/स/स$ +^गड्डा/*गड्डा$ +^खड़िभेरन/*खड़िभेरन$ +^उमें/उ+में$ +^लुका/*लुका$ +^दीछ/दी$ +^और/और$ +^भौत/भौत/भौत$ +^दिनून/दिन$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^दासून/दास$ +^का/का$ +^मालिक/मालिक$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^हिसाब/*हिसाब$ +^-/-$ +^किताब/किताब$ +^लीछो/ली$ +^और/और$ +^जैस/जैस$ +^पाँच/पाँच$ +^सिक्का/*सिक्का$ +^दीईनाका/*दीईनाका$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^और/और$ +^पाँच/पाँच$ +^सिक्का/*सिक्का$ +^ल्याभेरन/*ल्याभेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^हे/हे$ +^मालिक/मालिक$ +^,/,$ +^तैले/तै+ले$ +^मैंस/मैंस$ +^पाँच/पाँच$ +^सिक्का/*सिक्का$ +^दी/दी/दी$ +^राँछ्या/*राँछ्या$ +^,/,$ +^और/और$ +^देख/देख/देख/देख$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^और/और$ +^पाँच/पाँच$ +^सिक्का/*सिक्का$ +^कमा/*कमा$ +^राख्यान/*राख्यान$ +^तब/तब$ +^मालिक/मालिक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^शाबाश/*शाबाश$ +^,/,$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^भल/भल$ +^और/और$ +^ईमानदार/*ईमानदार$ +^सेवक/सेवक$ +^!/!$ +^तैं/तैं/तैं$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^में/में$ +^ईमानदार/*ईमानदार$ +^रैछै/रै$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैंस/तैंस$ +^भौत/भौत/भौत$ +^चीजून/चीज$ +^में/में$ +^अधिकार/अधिकार$ +^द्यूलो/द्याल$ +^अब/अब$ +^तैं/तैं/तैं$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^खुशी/खुशी$ +^मनौ/*मनौ$ +^येक/येक/येक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^उ/उ/उ$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^द्वी/द्वी$ +^सिक्का/*सिक्का$ +^दीईनाका/*दीईनाका$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^हे/हे$ +^मालिक/मालिक$ +^तैले/तै+ले$ +^मैंस/मैंस$ +^द्वी/द्वी$ +^सिक्का/*सिक्का$ +^दीयान/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^देख/देख/देख/देख$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^द्वी/द्वी$ +^सिक्का/*सिक्का$ +^और/और$ +^कमा/*कमा$ +^राख्यान/*राख्यान$ +^तब/तब$ +^मालिक/मालिक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^शाबाश/*शाबाश$ +^,/,$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^भल/भल$ +^और/और$ +^ईमानदार/*ईमानदार$ +^सेवक/सेवक$ +^!/!$ +^तैं/तैं/तैं$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^में/में$ +^ईमानदार/*ईमानदार$ +^रैछै/रै$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैंस/तैंस$ +^भौत/भौत/भौत$ +^चीजून/चीज$ +^में/में$ +^अधिकार/अधिकार$ +^द्यूलो/द्याल$ +^अब/अब$ +^तैं/तैं/तैं$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^खुशी/खुशी$ +^मनौ/*मनौ$ +^आखरी/*आखरी$ +^में/में$ +^उ/उ/उ$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^एक/एक$ +^सिक्का/*सिक्का$ +^दिईनाको/*दिईनाको$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^हे/हे$ +^मालिक/मालिक$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जाणछूँ/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^भौत/भौत/भौत$ +^कठोर/*कठोर$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^दुसरा/दुसरा$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^कामून/काम$ +^भटे/भटे$ +^अपून/अपून$ +^फैद/*फैद$ +^कमूना/*कमूना$ +^की/की/की$ +^उम्मीद/*उम्मीद$ +^करछै/कर$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^डर/डर/डर$ +^गयूँ/*गयूँ$ +^कि/कि/कि$ +^अगर/अगर$ +^म्यारा/म्यारा$ +^कयाँ/*कयाँ$ +^तेरो/तेरो$ +^दीईनाका/*दीईनाका$ +^सिक्कास/*सिक्कास$ +^हरा/*हरा$ +^जानो/*जानो$ +^त/त/त$ +^तैं/तैं/तैं$ +^मैंस/मैंस$ +^सजा/सजा$ +^दीनै/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^त्यार/त्यार$ +^दिईनाको/*दिईनाको$ +^सिक्कास/*सिक्कास$ +^माटा/*माटा$ +^में/में$ +^लुका/*लुका$ +^दीछ/दी$ +^;/;$ +^देख/देख/देख/देख$ +^योई/योई$ +^सिक्का/*सिक्का$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^तैले/तै+ले$ +^दिईनाको/*दिईनाको$ +^छ्यो/छ$ +^तब/तब$ +^मालिक/मालिक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^हे/हे$ +^दुष्ट/*दुष्ट$ +^और/और$ +^आलसी/*आलसी$ +^दास/दास$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^तैं/तैं/तैं$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^जाण/जाण/जाण$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^दुसरा/दुसरा$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^कामून/काम$ +^भटे/भटे$ +^अपून/अपून$ +^फैद/*फैद$ +^कमूना/*कमूना$ +^की/की/की$ +^उम्मीद/*उम्मीद$ +^करछूँ/कर$ +^त/त/त$ +^तैले/तै+ले$ +^इसो/इसो$ +^करून/कर$ +^छ्यो/छ$ +^कि/कि/कि$ +^म्येरो/म्येरो$ +^दिईनाको/*दिईनाको$ +^सिक्कास/*सिक्कास$ +^ब्याज/*ब्याज$ +^में/में$ +^दी/दी/दी$ +^दीनै/दी$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^अपूनी/अपूनी$ +^सिक्का/*सिक्का$ +^ब्याज/*ब्याज$ +^सहित/*सहित$ +^ली/ली/ली$ +^लीनू/ली$ +^तब/तब$ +^मालिक/मालिक$ +^दुसारा/दुसारा$ +^सेवक/सेवक$ +^थैं/थैं$ +^कुंछो/कुं$ +^,/,$ +^तैथैं/तैं+थैं$ +^भटे/भटे$ +^तो/तो$ +^सिक्का/*सिक्का$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^ऊस/ऊस$ +^दी/दी/दी$ +^जैथैं/*जैथैं$ +^दस/*दस$ +^सिक्का/*सिक्का$ +^छन/छ$ +^किलैकी/किलैकी$ +^जैका/जैका$ +^पास/पास$ +^समझना/*समझना$ +^की/की/की$ +^इच्छा/इच्छा$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ऊस/ऊस$ +^और/और$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^दईजालो/*दईजालो$ +^,/,$ +^पर/पर$ +^जो/जो$ +^यो/यो/यो$ +^समझना/*समझना$ +^की/की/की$ +^इच्छा/इच्छा$ +^नै/नै$ +^राँखनो/*राँखनो$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^सिखूछूँ/*सिखूछूँ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^उले/उले$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उ/उ/उ$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^है/है$ +^ली/ली/ली$ +^ल्योलो/*ल्योलो$ +^तब/तब$ +^उ/उ/उ$ +^मालिक/मालिक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^;/;$ +^यो/यो/यो$ +^निकम्मा/*निकम्मा$ +^और/और$ +^आलसी/*आलसी$ +^सेवक/सेवक$ +^स/स/स$ +^भ्यार/भ्यार$ +^अन्यारा/अन्यारा$ +^में/में$ +^डाल/डाल/डाल$ +^दी/दी/दी$ +^,/,$ +^जा/जा/जा$ +^रूनो/*रूनो$ +^और/और$ +^दाँत/दाँत$ +^किट/*किट$ +^-/-$ +^किटून/*किटून$ +^छै/छ$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^आपस/आपस$ +^उलो/*उलो$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपूनी/अपूनी$ +^महिमा/महिमा$ +^में/में$ +^उलो/*उलो$ +^और/और$ +^सब/सब$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^आला/आ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^न्याय/न्याय$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अपून/अपून$ +^महिमा/महिमा$ +^का/का$ +^सिंहासन/*सिंहासन$ +^में/में$ +^बैठलो/बैठ$ +^और/और$ +^संसार/संसार$ +^का/का$ +^सब/सब$ +^जातिक/*जातिक$ +^लोग/लोग$ +^उक/उक/उक$ +^सामुनि/सामुनि$ +^जामा/जामा$ +^करि/कर$ +^जाला/जा$ +^;/;$ +^और/और$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^ग्वाला/*ग्वाला$ +^भेड़ून/भेड़$ +^बाकरान/*बाकरान$ +^भटे/भटे$ +^अलग/अलग$ +^करछो/कर$ +^;/;$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^दुसारा/दुसारा$ +^भटे/भटे$ +^अलग/अलग$ +^करोलो/कर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^भेड़ून/भेड़$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^धर्मीन/*धर्मीन$ +^लोग/लोग$ +^छन/छ$ +^दैन/दैन$ +^तरफ/तरफ$ +^और/और$ +^बाकरान/*बाकरान$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^अधर्मीन/*अधर्मीन$ +^लोग/लोग$ +^छन/छ$ +^बौं/*बौं$ +^तरफ/तरफ$ +^ठाँड़ा/*ठाँड़ा$ +^करूँलो/*करूँलो$ +^तब/तब$ +^प्रभु/प्रभु$ +^अपून/अपून$ +^दैन/दैन$ +^तरफ/तरफ$ +^वालान/वालान$ +^थैं/थैं$ +^कलौ/*कलौ$ +^,/,$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^स्वर्गीय/स्वर्गीय$ +^पिता/पिता$ +^धन्य/धन्य$ +^लोगो/लोगो$ +^,/,$ +^आ/आ/आ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^का/का$ +^अधिकारी/अधिकारी$ +^होज्या/*होज्या$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^पैलि/पैलि$ +^भटे/भटे$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैय्यार/तैय्यार$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^भुखो/*भुखो$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^तुमूले/तुमूले$ +^मैंस/मैंस$ +^खानो/खा$ +^खवाछ/*खवाछ$ +^प्यासो/*प्यासो$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^तुमूले/तुमूले$ +^मैंस/मैंस$ +^पानि/पानि$ +^पिलाछ/*पिलाछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^परदेशी/*परदेशी$ +^छ्यूँ/*छ्यूँ$ +^,/,$ +^तुमूले/तुमूले$ +^मैंस/मैंस$ +^अपून/अपून$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^दीछ/दी$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^नागड़ो/*नागड़ो$ +^छ्यूँ/*छ्यूँ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुमूले/तुमूले$ +^मैंस/मैंस$ +^पैनून/*पैनून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^दीयान/दी$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^बिमार/बिमार$ +^छ्यूँ/*छ्यूँ$ +^,/,$ +^तुमूले/तुमूले$ +^मेरि/मेरि$ +^देख-भाल/देख-भाल$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^जेल/जेल$ +^में/में$ +^छ्यूँ/*छ्यूँ$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^मैंस/मैंस$ +^मिलन/*मिलन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आछ/आ$ +^तब/तब$ +^धर्मी/धर्मी$ +^जन/जन$ +^उथैं/उथैं$ +^कौला/कुं$ +^,/,$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^हमूले/हमूले$ +^कब/*कब$ +^तैंस/तैंस$ +^भुखो/*भुखो$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^और/और$ +^कब/*कब$ +^खानो/खा$ +^खवाछ/*खवाछ$ +^?/?$ +^तैंस/तैंस$ +^प्यासो/*प्यासो$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^पानि/पानि$ +^पिलाछ/*पिलाछ$ +^?/?$ +^और/और$ +^कब/*कब$ +^हमूले/हमूले$ +^तैंस/तैंस$ +^परदेशी/*परदेशी$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^अपून/अपून$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^दीछ/दी$ +^?/?$ +^या/या/या$ +^कब/*कब$ +^तैंस/तैंस$ +^नागड़ो/*नागड़ो$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^पैनायान/*पैनायान$ +^?/?$ +^या/या/या$ +^हम/हम/हम$ +^तैंस/तैंस$ +^कब/*कब$ +^बिमार/बिमार$ +^या/या/या$ +^जेल/जेल$ +^में/में$ +^तैंस/तैंस$ +^मिलन/*मिलन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आया/*आया$ +^?/?$ +^तब/तब$ +^प्रभु/प्रभु$ +^उनून/उनून/उनून$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^द्योलो/द्याल$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुछूँ/कु$ +^कि/कि/कि$ +^तुमूनले/तुमून$ +^जो/जो$ +^म्यारा/म्यारा$ +^इन/इन$ +^नान/नान/नान/नान$ +^है/है$ +^नान/नान/नान/नान$ +^भाईन/भाई$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^कोई/कोई$ +^एक्का/एक+का$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दगाड़/दगाड़$ +^करछ्य/कर/कर$ +^उ/उ/उ$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^तब/तब$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^उ/उ/उ$ +^बौं/*बौं$ +^तरफ/तरफ$ +^वालान/वालान$ +^थैं/थैं$ +^कलौ/*कलौ$ +^,/,$ +^हे/हे$ +^पापी/पापी$ +^लोगो/लोगो$ +^,/,$ +^म्यारा/म्यारा$ +^सामुनि/सामुनि$ +^भटे/भटे$ +^हमेशा/हमेशा$ +^की/की/की$ +^आग/आग$ +^में/में$ +^न्हैजा/न्हैजा/न्हैजा$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^शैतान/शैतान$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^दुष्ट/*दुष्ट$ +^दूतून/*दूतून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैय्यार/तैय्यार$ +^कर/कर/कर$ +^रैछ/रै/रै$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^भुखो/*भुखो$ +^छ्यूँ/*छ्यूँ$ +^,/,$ +^तुमूले/तुमूले$ +^मैंस/मैंस$ +^खानो/खा$ +^नै/नै$ +^दीनो/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^प्यासो/*प्यासो$ +^छयूं/*छयूं$ +^तुमूले/तुमूले$ +^मैंस/मैंस$ +^पानि/पानि$ +^नै/नै$ +^पिलायो/*पिलायो$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^परदेशी/*परदेशी$ +^छ्यूँ/*छ्यूँ$ +^,/,$ +^तुमूले/तुमूले$ +^मैंस/मैंस$ +^अपून/अपून$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^नै/नै$ +^दीनो/दी$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^नागड़ो/*नागड़ो$ +^छ्यूँ/*छ्यूँ$ +^,/,$ +^तुमूले/तुमूले$ +^मैंस/मैंस$ +^पैनून/*पैनून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^नै/नै$ +^दीया/दी$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^बिमार/बिमार$ +^छ्यूँ/*छ्यूँ$ +^,/,$ +^तुमूले/तुमूले$ +^मेरि/मेरि$ +^देख-भाल/देख-भाल$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^जेल/जेल$ +^में/में$ +^छ्यूँ/*छ्यूँ$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^मैंस/मैंस$ +^मिलन/*मिलन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^नै/नै$ +^आया/*आया$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^द्याला/द्याल$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^,/,$ +^कब/*कब$ +^हमूले/हमूले$ +^तैंस/तैंस$ +^भुखो/*भुखो$ +^,/,$ +^या/या/या$ +^प्यासो/*प्यासो$ +^,/,$ +^या/या/या$ +^परदेशी/*परदेशी$ +^,/,$ +^या/या/या$ +^नागड़ो/*नागड़ो$ +^,/,$ +^या/या/या$ +^बिमार/बिमार$ +^,/,$ +^या/या/या$ +^कैद/*कैद$ +^में/में$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^और/और$ +^कब/*कब$ +^तेरि/तेरि$ +^सेवा/सेवा$ +^टहल/*टहल$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^?/?$ +^तब/तब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उनून/उनून/उनून$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^द्योलो/द्याल$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुमूले/तुमूले$ +^जो/जो$ +^म्यारा/म्यारा$ +^इन/इन$ +^नान/नान/नान/नान$ +^है/है$ +^नान/नान/नान/नान$ +^भाईन/भाई$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^के/के$ +^एक्का/एक+का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^तुमूले/तुमूले$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^और/और$ +^बौं/*बौं$ +^तरफ/तरफ$ +^वाला/वाला$ +^हमेशा/हमेशा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^सजा/सजा$ +^भुकताला/*भुकताला$ +^लेकिन/लेकिन$ +^धर्मी/धर्मी$ +^लोग/लोग$ +^हमेशा/हमेशा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^में/में$ +^प्रवेश/प्रवेश/प्रवेश$ +^कराला/करा$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^इन/इन$ +^सब/सब$ +^बतून/*बतून$ +^कईना/कु$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^जाणछा/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^द्वी/द्वी$ +^दिन/दी/दिन$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^फसह/*फसह$ +^त्यार/त्यार$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^च्याला/च्याला$ +^स/स/स$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^चढ़ून/चढ़$ +^खिन/खिन/खिन$ +^पकड़वाई/*पकड़वाई$ +^जूलो/*जूलो$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^प्रधान/प्रधान$ +^याजक/याजक$ +^और/और$ +^प्रजा/प्रजा$ +^का/का$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवा/अगुवा$ +^कैफा/*कैफा$ +^नामाका/*नामाका$ +^महायाजक/महा+याजक$ +^का/का$ +^महला/*महला$ +^का/का$ +^खाल/*खाल$ +^में/में$ +^जाम/जाम$ +^भ्यान/भ्य$ +^और/और$ +^आपस/आपस$ +^में/में$ +^बातचीत/*बातचीत$ +^करून/कर$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^कि/कि/कि$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^छल/*छल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^गिरफ्तार/*गिरफ्तार$ +^करिभरेन/*करिभरेन$ +^ऊस/ऊस$ +^मार/मार/मार$ +^डालि/*डालि$ +^जौ/जा$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^कुछया/*कुछया$ +^,/,$ +^“/“$ +^फसह/*फसह$ +^का/का$ +^त्यारा/त्यारा$ +^का/का$ +^दिनून/दिन$ +^में/में$ +^इसो/इसो$ +^करून/कर$ +^ठीक/ठीक$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^काँई/काँई$ +^इसो/इसो$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^कि/कि/कि$ +^लोग/लोग$ +^दंगा/*दंगा$ +^-/-$ +^फसाद/*फसाद$ +^करून/कर$ +^लागून/*लागून$ +^”/”$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^बैतनियाह/*बैतनियाह$ +^गौं/गौं$ +^में/में$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^शमौना/*शमौना$ +^का/का$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^कोढ़/कोढ़$ +^भटे/भटे$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^चंगो/चंगो$ +^कर/कर/कर$ +^राँछ्यो/*राँछ्यो$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^खानो/खा$ +^खान/खान$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^एक/एक$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^संगमरमर/*संगमरमर$ +^की/की/की$ +^शीशी/*शीशी$ +^में/में$ +^जटामांसी/*जटामांसी$ +^को/को$ +^भौत/भौत/भौत$ +^मेहंगा/*मेहंगा$ +^इत्र/*इत्र$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^वाँ/वाँ$ +^आछ/आ$ +^;/;$ +^और/और$ +^इत्र/*इत्र$ +^स/स/स$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^ख्वारा/ख्वारा$ +^में/में$ +^डाल/डाल/डाल$ +^दीछ/दी$ +^यो/यो/यो$ +^देखभेरन/*देखभेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^शिष्य/शिष्य$ +^गुस्सा/*गुस्सा$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^कुन/कु$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^इत्र/*इत्र$ +^स/स/स$ +^किलैं/किलैं$ +^बर्बाद/*बर्बाद$ +^करछ्य/कर/कर$ +^?/?$ +^किलैंकी/किलैंकी$ +^यो/यो/यो$ +^इत्र/*इत्र$ +^स/स/स$ +^त/त/त$ +^बड़िया/*बड़िया$ +^दाम/*दाम$ +^में/में$ +^बेच/*बेच$ +^भेरन/भेरन$ +^गरीबून/गरीबून$ +^में/में$ +^बाड़ी/*बाड़ी$ +^जा/जा/जा$ +^सकछ्यो/सक$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^जाणिभेरन/*जाणिभेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^;/;$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^स/स/स$ +^किलैं/किलैं$ +^सतुछा/*सतुछा$ +^?/?$ +^येले/येले$ +^त/त/त$ +^म्यार/म्यार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^भलाई/भलाई$ +^करछै/कर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^गरीब/*गरीब$ +^त/त/त$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^हमेशा/हमेशा$ +^रलौ/*रलौ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^हमेशा/हमेशा$ +^नी/नी$ +^रूँलो/*रूँलो$ +^उले/उले$ +^तैं/तैं/तैं$ +^म्यारा/म्यारा$ +^आंग/*आंग$ +^में/में$ +^जो/जो$ +^यो/यो/यो$ +^इत्र/*इत्र$ +^डालछय/*डालछय$ +^;/;$ +^उ/उ/उ$ +^म्यारा/म्यारा$ +^अन्तिम/*अन्तिम$ +^संसकार/*संसकार$ +^खिन/खिन/खिन$ +^करछ्य/कर/कर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुंछूँ/*कुंछूँ$ +^,/,$ +^सारा/सारा$ +^दुनिया/*दुनिया$ +^में/में$ +^जाँ/जाँ$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^सुणाई/*सुणाई$ +^जालो/जा$ +^,/,$ +^वाँ/वाँ$ +^येका/येका$ +^काम/काम$ +^की/की/की$ +^चर्चा/*चर्चा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उक/उक/उक$ +^याद/याद$ +^में/में$ +^करि/कर$ +^जालि/जा$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यहूदा/यहूदा$ +^इस्करियोती/*इस्करियोती$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^बारह/*बारह$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^प्रधान/प्रधान$ +^याजक/याजक$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^अगर/अगर$ +^में/में$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^तुमार/तुमार$ +^हात/हात$ +^पकड़ावा/*पकड़ावा$ +^द्यू/*द्यू$ +^त/त/त$ +^तुम/तुम$ +^मैंस/मैंस$ +^कि/कि/कि$ +^द्याला/द्याल$ +^?/?$ +^”/”$ +^उनूनले/उनूनले$ +^ऊस/ऊस$ +^तीस/*तीस$ +^चाँदी/*चाँदी$ +^का/का$ +^सिक्का/*सिक्का$ +^तोलि/*तोलि$ +^भेरन/भेरन$ +^दी/दी/दी$ +^दीयान/दी$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^उई/उई/उ+ई$ +^बखत/बखत$ +^भटे/भटे$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^पकड़ूना/*पकड़ूना$ +^का/का$ +^फिराक/*फिराक$ +^में/में$ +^रूछो/रू$ +^त्याराक/*त्याराक$ +^पैल/*पैल$ +^दिन/दी/दिन$ +^शिष्य/शिष्य$ +^यीशुका/यीशु+का$ +^पास/पास$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^पुछून/पुछ$ +^लागनान/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^तैं/तैं/तैं$ +^कि/कि/कि$ +^चाछ/चा$ +^कि/कि/कि$ +^तैखिन/त्यारा+खिन$ +^फसह/*फसह$ +^को/को$ +^खानो/खा$ +^काँ/काँ$ +^तैय्यार/तैय्यार$ +^करनू/कर$ +^?/?$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^नगर/नगर$ +^में/में$ +^अमुक/*अमुक$ +^याँ/याँ$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^उथैं/उथैं$ +^कया/*कया$ +^कि/कि/कि$ +^गुरू/गुरू$ +^कुछूँ/कु$ +^कि/कि/कि$ +^म्येरो/म्येरो$ +^बखत/बखत$ +^नजिक/नजिक$ +^छै/छ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^त्यारा/त्यारा$ +^या/या/या$ +^फसह/*फसह$ +^त्यार/त्यार$ +^मनूलो/*मनूलो$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशुका/यीशु+का$ +^क्यूँ/*क्यूँ$ +^मानभेरन/मान+भेरन$ +^फसह/*फसह$ +^को/को$ +^खानो/खा$ +^की/की/की$ +^तैयारी/तैयारी$ +^करछ्य/कर/कर$ +^जब/जब/जब$ +^ब्याल/ब्याल$ +^भैछ/*भैछ$ +^यीशु/यीशु$ +^बारा/बारा$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^खान/खान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बैठछ्य/बैठ$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^खान/खान$ +^मेरछ्या/*मेरछ्या$ +^तब/तब$ +^यीशले/*यीशले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^जन/जन$ +^मैंस/मैंस$ +^पकड़वालो/*पकड़वालो$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^स/स/स$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^उदास/उदास$ +^है/है$ +^ग्या/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^सब/सब$ +^यीशुथै/*यीशुथै$ +^पुछून/पुछ$ +^लागयान/*लागयान$ +^कि/कि/कि$ +^“/“$ +^गुरू/गुरू$ +^जी/जी$ +^,/,$ +^क्या/क्या$ +^उमें/उ+में$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^जेले/जेले$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^थाली/*थाली$ +^में/में$ +^हात/हात$ +^डाल/डाल/डाल$ +^रैछ/रै/रै$ +^उई/उई/उ+ई$ +^मैंस/मैंस$ +^पकड़वालो/*पकड़वालो$ +^म्यारा/म्यारा$ +^बारिमें/बारिमें$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^जसो/जसो$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^तैं/तैं/तैं$ +^पुरो/पुरो$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^धिक्कार/*धिक्कार$ +^छै/छ$ +^उमें/उ+में$ +^जैका/जैका$ +^कारण/कारण$ +^मसीहा/*मसीहा$ +^पकड़वाई/*पकड़वाई$ +^जालो/जा$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^खिन/खिन/खिन$ +^त/त/त$ +^योई/योई$ +^ठीक/ठीक$ +^छ्यो/छ$ +^कि/कि/कि$ +^उको/उको$ +^जन्म/जन्म$ +^नी/नी$ +^हुनो/हो$ +^तब/तब$ +^उक/उक/उक$ +^पकड़ून/*पकड़ून$ +^वाला/वाला$ +^यहूदा/यहूदा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^गुरू/गुरू$ +^जी/जी$ +^,/,$ +^क्या/क्या$ +^उ/उ/उ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तै/तै/तै$ +^खुदै/खुदै$ +^के/के$ +^चुक/चुक$ +^गैछै/गै$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^खानो/खा$ +^खान/खान$ +^मेरछ्या/*मेरछ्या$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^एक/एक$ +^रोटो/रोटो$ +^पकड़छ्य/पकड़$ +^और/और$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^रोटो/रोटो$ +^तोड़िछ्य/*तोड़िछ्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^येस/येस$ +^खा/खा/खा$ +^यो/यो/यो$ +^म्येरो/म्येरो$ +^आंग/*आंग$ +^छै/छ$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कटोर/*कटोर$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^धन्यवाद/धन्यवाद$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^सब/सब$ +^येस/येस$ +^पी/पी/पी$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^यो/यो/यो$ +^म्येरो/म्येरो$ +^नय्या/नय्या$ +^वाचा/*वाचा$ +^को/को$ +^खून/खून$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^भौतून/*भौतून$ +^का/का$ +^पापून/पाप$ +^की/की/की$ +^माफी/*माफी$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बगाई/*बगाई$ +^जाछो/जा$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुछूँ/कु$ +^कि/कि/कि$ +^अंगूरो/*अंगूरो$ +^को/को$ +^रस/*रस$ +^तक/तक$ +^नी/नी$ +^पियू/*पियू$ +^जब/जब/जब$ +^तक/तक$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^अपून/अपून$ +^स्वर्गी/स्वर्गी$ +^पिता/पिता$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^में/में$ +^नय्या/नय्या$ +^अंगूरो/*अंगूरो$ +^को/को$ +^रस/*रस$ +^नै/नै$ +^पिलियू/*पिलियू$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^भजन/*भजन$ +^गा/*गा$ +^भेरन/भेरन$ +^जैतून/*जैतून$ +^नामका/*नामका$ +^डाणा/डाणा$ +^में/में$ +^न्हैजानान/न्हैजा$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^आज/आज$ +^रात/रात$ +^अपून/अपून$ +^विश्वास/विश्वास$ +^में/में$ +^भटक/*भटक$ +^जाला/जा$ +^;/;$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^पवित्र/पवित्र$ +^-/-$ +^शास्त्र/शास्त्र$ +^में/में$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^ग्वाला/*ग्वाला$ +^स/स/स$ +^मारलो/मार$ +^और/और$ +^झुण्डा/*झुण्डा$ +^का/का$ +^भेड़/भेड़$ +^तितर/*तितर$ +^-/-$ +^बितर/*बितर$ +^होज्ला/*होज्ला$ +^लेकिन/लेकिन$ +^में/में$ +^अपून/अपून$ +^ज्यून/ज्यून$ +^हुना/हो$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^तुमून/तुमून$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जूलो/*जूलो$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^पतरसले/*पतरसले$ +^यीशुथै/*यीशुथै$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^अगर/अगर$ +^सब/सब$ +^जन/जन$ +^त्यारा/त्यारा$ +^विश्वास/विश्वास$ +^में/में$ +^भटक/*भटक$ +^जाला/जा$ +^तैं/तैं/तैं$ +^भटक/*भटक$ +^ज्यून/ज्यून$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^कभै/कभै$ +^नी/नी$ +^भटकू/*भटकू$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैथैं/तैं+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^आजै/*आजै$ +^कि/कि/कि$ +^रात/रात$ +^मुर्गा/*मुर्गा$ +^का/का$ +^रात्तै/*रात्तै$ +^बाँक/*बाँक$ +^दिन/दी/दिन$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^मैंस/मैंस$ +^पछ्याणून/*पछ्याणून$ +^है/है$ +^तीन/तीन$ +^बार/बार$ +^इनकार/*इनकार$ +^करले/कर$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^पतरसले/*पतरसले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^मैंस/मैंस$ +^त्यारा/त्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^मरून/मर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पड़लो/पड़$ +^त/त/त$ +^मैं/मैं/मैं$ +^पछिल/पछिल$ +^नी/नी$ +^हठू/*हठू$ +^और/और$ +^इसो/इसो$ +^सब/सब$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लै/लै$ +^क्योछ/कुं$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^गतसमनी/*गतसमनी$ +^नामाक/*नामाक$ +^जाँग/*जाँग$ +^में/में$ +^आयान/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^सब/सब$ +^याँई/याँ+ई$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^तक/तक$ +^मैं/मैं/मैं$ +^वाँ/वाँ$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^थैं/थैं$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछूँ/कर$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^अपून/अपून$ +^दगाड़/दगाड़$ +^पतरस/पतरस$ +^और/और$ +^जब्दी/जब्दी$ +^का/का$ +^च्यालान/च्याला$ +^लिग्यो/लि$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^उदास/उदास$ +^और/और$ +^बैचेन/*बैचेन$ +^हुन/हो$ +^लागछ्य/लाग$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^म्येरो/म्येरो$ +^मन/मन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^उदास/उदास$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^या/या/या$ +^तक/तक$ +^कि/कि/कि$ +^म्येरो/म्येरो$ +^प्राण/*प्राण$ +^निकलून/*निकलून$ +^वालो/वालो$ +^जसो/जसो$ +^हो/हो$ +^र्योछ/*र्योछ$ +^तुम/तुम$ +^याँई/याँ+ई$ +^रूका/*रूका$ +^और/और$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^जागनै/जाग$ +^रौ/रू$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^अघिल/अघिल$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^भिमें/*भिमें$ +^खोरो/*खोरो$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^स्वर्गीय/स्वर्गीय$ +^पिता/पिता$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^हो/हो$ +^सको/*सको$ +^त/त/त$ +^यो/यो/यो$ +^तखलीफ/*तखलीफ$ +^म्यार/म्यार$ +^अघिल/अघिल$ +^है/है$ +^दूर/दूर$ +^कर/कर/कर$ +^दे/दी$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^जसो/जसो$ +^तैं/तैं/तैं$ +^चाछ/चा$ +^ऊसोई/ऊसो+ई$ +^हो/हो$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^पड़ीनाको/*पड़ीनाको$ +^देखभेरन/*देखभेरन$ +^पतरस/पतरस$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^तुम/तुम$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^एक/एक$ +^घड़ी/*घड़ी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जागिना/*जागिना$ +^नै/नै$ +^रे/*रे$ +^सक्या/*सक्या$ +^?/?$ +^जागिना/*जागिना$ +^का/का$ +^रौ/रू$ +^और/और$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करनै/कर$ +^रौ/रू$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^परीक्षान/*परीक्षान$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^पड़ा/*पड़ा$ +^,/,$ +^आत्मा/आत्मा$ +^तैय्यार/तैय्यार$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^शरीर/शरीर$ +^कमजोर/*कमजोर$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दुसरी/*दुसरी$ +^बार/बार$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^यो/यो/यो$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछय/*करछय$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^म्यार/म्यार$ +^पिता/पिता$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^यो/यो/यो$ +^दुखो/*दुखो$ +^को/को$ +^बखत/बखत$ +^म्यारा/म्यारा$ +^सहे/*सहे$ +^बिना/बिना$ +^नै/नै$ +^हट/*हट$ +^सकनो/सक$ +^त/त/त$ +^तेरि/तेरि$ +^इच्छा/इच्छा$ +^;/;$ +^पुरी/पुरी$ +^हो/हो$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^आजि/*आजि$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^पड़ीनाको/*पड़ीनाको$ +^पाछ/पा$ +^;/;$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उनार/उनार/उनार$ +^आँख/आँख$ +^नीनले/*नीनले$ +^भरिना/*भरिना$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^आजि/*आजि$ +^यीशु/यीशु$ +^तिसरा/*तिसरा$ +^बार/बार$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^उई/उई/उ+ई$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछो/कर$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^;/;$ +^“/“$ +^अब/अब$ +^पड़ीना/पड़ीना$ +^का/का$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^और/और$ +^आराम/*आराम$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^देखलि/*देखलि$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^आग्योछ/आ$ +^;/;$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^पापिन/*पापिन$ +^का/का$ +^हात/हात$ +^पकड़ाई/*पकड़ाई$ +^जाछो/जा$ +^अब/अब$ +^उठा/उठा/उठा$ +^और/और$ +^देखलि/*देखलि$ +^म्यरो/म्यरो$ +^पकड़ून/*पकड़ून$ +^वालो/वालो$ +^नजिक/नजिक$ +^आग्योछ/आ$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^यो/यो/यो$ +^कुनै/कु$ +^मरेछ्यो/मरेछ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^यहूदा/यहूदा$ +^इस्करियोती/*इस्करियोती$ +^वाँ/वाँ$ +^आछ/आ$ +^जो/जो$ +^बार/बार$ +^च्यालान/च्याला$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^छ्यो/छ$ +^;/;$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^अपून/अपून$ +^दगाड़/दगाड़$ +^प्रधान/प्रधान$ +^याजकून/याजक$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवान/अगुवान$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^एक/एक$ +^ठूली/*ठूली$ +^भीड़/भीड़$ +^तालवार/*तालवार$ +^और/और$ +^डंडा/*डंडा$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^आग्या/आ$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^पकड़ून/*पकड़ून$ +^वाला/वाला$ +^यहूदा/यहूदा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^प्रधान/प्रधान$ +^याजक/याजक$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^जैस/जैस$ +^में/में$ +^गल/*गल$ +^लगूँलो/*लगूँलो$ +^तुम/तुम$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^लिया/*लिया$ +^उई/उई/उ+ई$ +^यीशु/यीशु$ +^होलो/हो$ +^ऊस/ऊस$ +^पकड़/पकड़/पकड़$ +^लिया/*लिया$ +^”/”$ +^और/और$ +^यहूदा/यहूदा$ +^इस्करियोती/*इस्करियोती$ +^तुरन्त/तुरन्त$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^कुंछो/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^गुरू/गुरू$ +^जी/जी$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^”/”$ +^और/और$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^चुमून/*चुमून$ +^लागछै/लाग$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^;/;$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^मित्र/*मित्र$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^जो/जो$ +^काम/काम$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आ/आ/आ$ +^रैछ/रै/रै$ +^;/;$ +^उ/उ/उ$ +^करलै/*करलै$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नजिक/नजिक$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^कसभेरन/*कसभेरन$ +^पकड़/पकड़/पकड़$ +^लीछ/ली$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^च्यालान/च्याला$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^एकले/*एकले$ +^अपूनी/अपूनी$ +^तलवार/*तलवार$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^एक/एक$ +^महायाजक/महा+याजक$ +^का/का$ +^दास/दास$ +^को/को$ +^कान/कान$ +^काटि/*काटि$ +^दीछ/दी$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^;/;$ +^अपूनी/अपूनी$ +^तलवार/*तलवार$ +^अपून/अपून$ +^म्यान/*म्यान$ +^में/में$ +^राखलै/*राखलै$ +^किलैकी/किलैकी$ +^जो/जो$ +^तलवार/*तलवार$ +^चलुनान/*चलुनान$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^तलवार/*तलवार$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नाश/नाश$ +^होला/हो$ +^क्या/क्या$ +^तुम/तुम$ +^नै/नै$ +^जाणनाई/*जाणनाई$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपून/अपून$ +^पिता/पिता$ +^थैं/थैं$ +^विनती/विनती$ +^कर/कर/कर$ +^सकछू/*सकछू$ +^?/?$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बार/बार$ +^सेना/*सेना$ +^का/का$ +^दल/*दल$ +^भटे/भटे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^भेज/भेज/भेज$ +^सकछो/सक$ +^?/?$ +^अगर/अगर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^इसो/इसो$ +^करछूँ/कर$ +^त/त/त$ +^,/,$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^लिखीना/लिख$ +^की/की/की$ +^बात/बात$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^पुरी/पुरी$ +^होलि/हो$ +^जेको/*जेको$ +^हुनो/हो$ +^जरूरी/जरूरी$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^भीड़/भीड़$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^तुम/तुम$ +^लोग/लोग$ +^मैंस/मैंस$ +^डाकू/*डाकू$ +^समझछाई/*समझछाई$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^तुम/तुम$ +^तलवार/*तलवार$ +^और/और$ +^डन्डा/*डन्डा$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^मैंस/मैंस$ +^पकड़ू/*पकड़ू$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आ/आ/आ$ +^रैछा/रै$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^त/त/त$ +^रोज/*रोज$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^में/में$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^दी/दी/दी$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^तब/तब$ +^तुमूले/तुमूले$ +^मैंस/मैंस$ +^नै/नै$ +^पकड़ीयो/*पकड़ीयो$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हुन/हो$ +^मर्योछ/*मर्योछ$ +^कि/कि/कि$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^जो/जो$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^उ/उ/उ$ +^पुरो/पुरो$ +^है/है$ +^जौ/जा$ +^तब/तब$ +^सब/सब$ +^शिष्य/शिष्य$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^छोड़िभेरन/छोड़ि+भेरन$ +^भाजि/*भाजि$ +^जानान/जा$ +^तब/तब$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^पकड़ून/*पकड़ून$ +^वाला/वाला$ +^;/;$ +^ऊस/ऊस$ +^कैफा/*कैफा$ +^नामक/*नामक$ +^महायाजक/महा+याजक$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^ली/ली/ली$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^जाँ/जाँ$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियमून/नियम$ +^सिखून/सिख$ +^वाला/वाला$ +^और/और$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवान/अगुवान$ +^जाम/जाम$ +^छ्या/छ$ +^तब/तब$ +^पतरस/पतरस$ +^दूर/दूर$ +^भटे/भटे$ +^यीशुका/यीशु+का$ +^पछिल/पछिल$ +^-/-$ +^पछिल/पछिल$ +^ग्योछ/ग्य$ +^;/;$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^काईफा/*काईफा$ +^महायाजक/महा+याजक$ +^का/का$ +^घरा/घरा$ +^का/का$ +^खाल/*खाल$ +^में/में$ +^जाछो/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^भितर/भितर$ +^सेवकून/सेवक$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बैठछो/बैठ$ +^;/;$ +^और/और$ +^देखछो/देख$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यीशुका/यीशु+का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^कि/कि/कि$ +^करून/कर$ +^मर्यान/मार$ +^प्रधान/प्रधान$ +^याजकून/याजक$ +^की/की/की$ +^महासभा/महासभा$ +^में/में$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^मारनका/*मारनका$ +^मक्शद/मक्शद/मक्शद$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^झूठ्ठी/झूठ्ठी$ +^गवाही/गवाही$ +^का/का$ +^खोज/खोज/खोज$ +^में/में$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^झूठ्ठा/*झूठ्ठा$ +^गवाही/गवाही$ +^दीना/*दीना$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^लै/लै$ +^उमें/उ+में$ +^दोष/दोष$ +^नै/नै$ +^पायो/*पायो$ +^तब/तब$ +^आखरी/*आखरी$ +^में/में$ +^द्वी/द्वी$ +^जन/जन$ +^आयान/आ$ +^और/और$ +^कुंनान/कुं$ +^,/,$ +^येले/येले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^स/स/स$ +^हूधारि/*हूधारि$ +^भेरन/भेरन$ +^तीन/तीन$ +^दिन/दी/दिन$ +^में/में$ +^बना/बना/बना/बन$ +^सकछूँ/*सकछूँ$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^महायाजक/महा+याजक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^महासभा/महासभा$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^ठाँड़ा/*ठाँड़ा$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^इन/इन$ +^लोग/लोग$ +^त्यारा/त्यारा$ +^बारिमें/बारिमें$ +^कि/कि/कि$ +^गवाही/गवाही$ +^दिनमर्यान/*दिनमर्यान$ +^?/?$ +^त/त/त$ +^क्या/क्या$ +^कोई/कोई$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^नै/नै$ +^दिनैई/*दिनैई$ +^?/?$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यीशु/यीशु$ +^चुप/*चुप$ +^रियोछ/*रियोछ$ +^तब/तब$ +^महायाजक/महा+याजक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैंस/तैंस$ +^जीवित/*जीवित$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^कसम/कसम$ +^दी/दी/दी$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^अगर/अगर$ +^तैं/तैं/तैं$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^मसीहा/*मसीहा$ +^छै/छ$ +^त/त/त$ +^हमून/हमून$ +^बता/बता/बता$ +^दे/दी$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^तैले/तै+ले$ +^अफी/अफी$ +^कुछै/कु$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैथैं/तैं+थैं$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^अब/अब$ +^भटे/भटे$ +^तुम/तुम$ +^मैंस/मैंस$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^च्याला/च्याला$ +^स/स/स$ +^भौत/भौत/भौत$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^सर्वशक्तिमान/*सर्वशक्तिमान$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^दैन/दैन$ +^तरफ/तरफ$ +^बैठिना/बैठ$ +^,/,$ +^और/और$ +^आकाश/आकाश$ +^भटे/भटे$ +^बादलून/*बादलून$ +^में/में$ +^ऊँन/आ/ऊँन/ऊँन$ +^देखला/देख$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^महायाजक/महा+याजक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^फाड़भेरन/*फाड़भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^येले/येले$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^अपमान/*अपमान$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^अब/अब$ +^हमून/हमून$ +^गवाही/गवाही$ +^कि/कि/कि$ +^के/के$ +^जरूरत/जरूरत$ +^नाहतिन/ना+हतिन$ +^?/?$ +^देखा/देख$ +^,/,$ +^तुमूनले/तुमून$ +^सुणछ्य/सुण$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^अपमान/*अपमान$ +^करछो/कर$ +^त/त/त$ +^तुम/तुम$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^कि/कि/कि$ +^विचार/*विचार$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^और/और$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^त/त/त$ +^मौत/मौत$ +^की/की/की$ +^सजाक/*सजाक$ +^लायक/लायक$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^मुँख/मुँख$ +^में/में$ +^थूकछ्य/*थूकछ्य$ +^और/और$ +^घूँसा/*घूँसा$ +^मारियान/*मारियान$ +^और/और$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^थप्पड़/थप्पड़$ +^मारभेरन/*मारभेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^अगर/अगर$ +^तैं/तैं/तैं$ +^मसीहा/*मसीहा$ +^छै/छ$ +^त/त/त$ +^हमून/हमून$ +^बतौ/*बतौ$ +^कि/कि/कि$ +^तैंस/तैंस$ +^केले/केले$ +^मारछ्य/मार$ +^?/?$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^पतरस/पतरस$ +^भ्यार/भ्यार$ +^खाला/खा$ +^में/में$ +^बैठिना/बैठ$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^तब/तब$ +^एक/एक$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तैले/तै+ले$ +^त/त/त$ +^यीशु/यीशु$ +^गलीली/*गलीली$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^सबून/सबून$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^यो/यो/यो$ +^कैभेरन/कु+भेरन$ +^मना/मना/मना/मना$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^नै/नै$ +^जाणनू/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^कि/कि/कि$ +^कुछी/कु$ +^”/”$ +^येक/येक/येक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^पतरस/पतरस$ +^उले/उले$ +^है/है$ +^न्हैजाछो/न्हैजा$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^एक/एक$ +^दुसरी/*दुसरी$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^ऊस/ऊस$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^वाँ/वाँ$ +^बैठिना/बैठ$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^त/त/त$ +^यीशु/यीशु$ +^नासरी/*नासरी$ +^को/को$ +^दगाड़/दगाड़$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^पतरसले/*पतरसले$ +^कसम/कसम$ +^खाभेरन/*खाभेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^नै/नै$ +^जाणनू/जाण$ +^”/”$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^देर/*देर$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^वाँ/वाँ$ +^ठाड़/ठाड़$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^पतरस/पतरस$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^आभेन/*आभेन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^तैंले/तैं+ले$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^छै/छ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तेरि/तेरि$ +^बातुन/बातु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पत्तो/पत्त$ +^चलून/*चलून$ +^मरियोछ/*मरियोछ$ +^की/की/की$ +^तैले/तै+ले$ +^गलीली/*गलीली$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^पतरस/पतरस$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^कसम/कसम$ +^खाभेरन/*खाभेरन$ +^कुंछो/कुं$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^ऊस/ऊस$ +^नै/नै$ +^जाणनू/जाण$ +^”/”$ +^और/और$ +^उई/उई/उ+ई$ +^बखत/बखत$ +^मुर्गा/*मुर्गा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बाँक/*बाँक$ +^दीछ/दी$ +^तब/तब$ +^पतरस/पतरस$ +^स/स/स$ +^यीशु/यीशु$ +^की/की/की$ +^कईनाकि/*कईनाकि$ +^बात/बात$ +^याद/याद$ +^आछ/आ$ +^“/“$ +^कि/कि/कि$ +^मुर्ग/*मुर्ग$ +^बाँक/*बाँक$ +^दिन/दी/दिन$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^तीन/तीन$ +^बार/बार$ +^म्येरो/म्येरो$ +^इनकार/*इनकार$ +^करले/कर$ +^”/”$ +^और/और$ +^तब/तब$ +^पतरस/पतरस$ +^भ्यार/भ्यार$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^जोर/जोर$ +^-/-$ +^जोरले/जोर+ले$ +^रून/रू$ +^मसछ्य/*मसछ्य$ +^और/और$ +^भौत/भौत/भौत$ +^रात्तैनि/*रात्तैनि$ +^जब/जब/जब$ +^सब/सब$ +^प्रधान/प्रधान$ +^याजकून/याजक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^और/और$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवा/अगुवा$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^मार/मार/मार$ +^डालना/*डालना$ +^कि/कि/कि$ +^योजना/*योजना$ +^बनाछ/बना$ +^उनूनले/उनूनले$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^बाँदीभेरन/*बाँदीभेरन$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^का/का$ +^रोमी/रोमी$ +^राज्यपाल/राज्यपाल$ +^पिलातुस/*पिलातुस$ +^का/का$ +^हात/हात$ +^सौंप/सौंप/सौंप$ +^दीछ/दी$ +^जब/जब/जब$ +^यीशुका/यीशु+का$ +^पकड़ून/*पकड़ून$ +^वाला/वाला$ +^यहूदा/यहूदा$ +^इस्करियोती/*इस्करियोती$ +^स/स/स$ +^यो/यो/यो$ +^पत्तो/पत्त$ +^चलछै/चल$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^दोषी/*दोषी$ +^ठैहर/*ठैहर$ +^ग्योछ/ग्य$ +^तो/तो$ +^उ/उ/उ$ +^भौत/भौत/भौत$ +^पछताछ/*पछताछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^चाँदी/*चाँदी$ +^का/का$ +^तीस/*तीस$ +^सिक्कान/*सिक्कान$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^,/,$ +^प्रधान/प्रधान$ +^याजकून/याजक$ +^और/और$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवान/अगुवान$ +^वापस/वापस$ +^लौटा/*लौटा$ +^दीछ/दी$ +^और/और$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^निर्दोष/*निर्दोष$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^घात/घात$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^पकड़वा/*पकड़वा$ +^भेरन/भेरन$ +^पाप/पाप$ +^करछ्य/कर/कर$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^प्रधान/प्रधान$ +^याजकून/याजक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हमून/हमून$ +^यो/यो/यो$ +^बारिमें/बारिमें$ +^कोई/कोई$ +^परवाह/*परवाह$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^?/?$ +^तैं/तैं/तैं$ +^खुदै/खुदै$ +^येको/*येको$ +^जिम्मेदार/*जिम्मेदार$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उ/उ/उ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सिक्का/*सिक्का$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^में/में$ +^खितभेरन/*खितभेरन$ +^वाँ/वाँ$ +^भटे/भटे$ +^न्हैजाछो/न्हैजा$ +^,/,$ +^और/और$ +^भ्यार/भ्यार$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^अपनास/*अपनास$ +^फाँसी/*फाँसी$ +^लगा/लगा/लगा$ +^लीछ/ली$ +^और/और$ +^प्रधान/प्रधान$ +^याजकून/याजक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सिक्का/*सिक्का$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हमार/हमार$ +^कानून/कान/कानून$ +^का/का$ +^हिसाब/*हिसाब$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^इन/इन$ +^पैंसान/*पैंसान$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^का/का$ +^खजाना/*खजाना$ +^में/में$ +^राखून/*राखून$ +^ठीक/ठीक$ +^नाहतिन/ना+हतिन$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^यो/यो/यो$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^मरून/मर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^दिईनाको/*दिईनाको$ +^दाम/*दाम$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^आपस/आपस$ +^में/में$ +^बात/बात$ +^-/-$ +^चीत/*चीत$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सिक्कान/*सिक्कान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^परदेशीन/*परदेशीन$ +^का/का$ +^दफनून/*दफनून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^एक/एक$ +^गड़ो/*गड़ो$ +^मोल/*मोल$ +^ली/ली/ली$ +^लीछ/ली$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उ/उ/उ$ +^गड़ो/*गड़ो$ +^आज/आज$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^खूनो/*खूनो$ +^को/को$ +^गड़ो/*गड़ो$ +^कहलाई/कहला/कहला$ +^जाछो/जा$ +^जो/जो$ +^बात/बात$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^यिर्मयाह/यिर्मयाह$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^कईना/कु$ +^की/की/की$ +^छी/छ$ +^;/;$ +^उ/उ/उ$ +^बात/बात$ +^पुरी/पुरी$ +^भैछ/*भैछ$ +^,/,$ +^“/“$ +^उनूनले/उनूनले$ +^उ/उ/उ$ +^तीस/*तीस$ +^सिक्का/*सिक्का$ +^मतलब/मतलब$ +^उ/उ/उ$ +^कीमत/*कीमत$ +^जो/जो$ +^इस्राएल/इस्राएल$ +^देशा/देशा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^खिन/खिन/खिन$ +^दिन/दी/दिन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^राजी/*राजी$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^ली/ली/ली$ +^लीछ/ली$ +^,/,$ +^और/और$ +^जसो/जसो$ +^मैंस/मैंस$ +^प्रभु/प्रभु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दिईनाको/*दिईनाको$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उनूनले/उनूनले$ +^यो/यो/यो$ +^सिक्का/*सिक्का$ +^कुम्हार/*कुम्हार$ +^की/की/की$ +^जमीन/*जमीन$ +^खरीदन/*खरीदन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^दे/दी$ +^दीयान/दी$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^राज्यपाल/राज्यपाल$ +^पिलातुस/*पिलातुस$ +^क/क/क$ +^सामुनि/सामुनि$ +^ठाँड़ा/*ठाँड़ा$ +^छया/*छया$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^राज्यपाल/राज्यपाल$ +^पिलातुस/*पिलातुस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^तैं/तैं/तैं$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^को/को$ +^राजा/राजा$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^त/त/त$ +^खुद/खुद$ +^कुन/कु$ +^मरेछै/*मरेछै$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^प्रधान/प्रधान$ +^याजक/याजक$ +^और/और$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवा/अगुवा$ +^यीशु/यीशु$ +^में/में$ +^भौत/भौत/भौत$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^झूठ्ठा/*झूठ्ठा$ +^दोष/दोष$ +^लगून/*लगून$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^के/के$ +^जवाब/*जवाब$ +^नै/नै$ +^दीनो/दी$ +^तब/तब$ +^राज्यपाल/राज्यपाल$ +^पिलातुस/*पिलातुस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^;/;$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^तैंस/तैंस$ +^सुणाई/*सुणाई$ +^नै/नै$ +^दीन/दीन$ +^मर्यो/*मर्यो$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^इन/इन$ +^लोग/लोग$ +^त्यारा/त्यारा$ +^विरोध/विरोध$ +^में/में$ +^कतुक/कतुक$ +^गवै/*गवै$ +^दिनमर्यान/*दिनमर्यान$ +^?/?$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^एक/एक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बात/बात$ +^को/को$ +^जवाब/*जवाब$ +^नै/नै$ +^दीनो/दी$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^राज्यपाल/राज्यपाल$ +^पिलातुस/*पिलातुस$ +^स/स/स$ +^भौत/भौत/भौत$ +^ताजुब/*ताजुब$ +^भ्योछ/भ्य$ +^राज्यपाल/राज्यपाल$ +^पिलातुस/*पिलातुस$ +^की/की/की$ +^यो/यो/यो$ +^रीति/*रीति$ +^छी/छ$ +^;/;$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^त्यारा/त्यारा$ +^का/का$ +^बखत/बखत$ +^एक/एक$ +^कैदी/*कैदी$ +^स/स/स$ +^जैस/जैस$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^चाँछै/चाँ$ +^;/;$ +^ऊस/ऊस$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दी/दी/दी$ +^छ्यो/छ$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^बरअब्बा/*बरअब्बा$ +^नामोको/नाम+क$ +^एक/एक$ +^जाना/जा$ +^-/-$ +^माना/मान$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^जेल/जेल$ +^में/में$ +^बन्द/बन्द$ +^छ्यो/छ$ +^राज्यपाल/राज्यपाल$ +^पिलातुस/*पिलातुस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जामा/जामा$ +^होईना/हो$ +^की/की/की$ +^भीड़/भीड़$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^;/;$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^कि/कि/कि$ +^चाँछा/चाँ$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कैस/*कैस$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^द्यू/*द्यू$ +^?/?$ +^बरअब्बा/*बरअब्बा$ +^स/स/स$ +^या/या/या$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^जो/जो$ +^मसीह/मसीह$ +^कहलूछो/कहला$ +^?/?$ +^”/”$ +^किलैकी/किलैकी$ +^राज्यपाल/राज्यपाल$ +^पिलातुस/*पिलातुस$ +^जाण/जाण/जाण$ +^छ्यो/छ$ +^कि/कि/कि$ +^इनुनले/*इनुनले$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^जलना/*जलना$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^पकड़वा/*पकड़वा$ +^रैछ/रै/रै$ +^जब/जब/जब$ +^राज्यपाल/राज्यपाल$ +^पिलातुस/*पिलातुस$ +^न्याय/न्याय$ +^का/का$ +^गद्दी/*गद्दी$ +^में/में$ +^बैठिना/बैठ$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उक/उक/उक$ +^स्यैनिले/*स्यैनिले$ +^उ/उ/उ$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जवाब/*जवाब$ +^भेजवाछ/*भेजवाछ$ +^;/;$ +^“/“$ +^तैं/तैं/तैं$ +^उ/उ/उ$ +^धर्मीका/*धर्मीका$ +^मामला/*मामला$ +^में/में$ +^अपूनो/अपूनो$ +^हात/हात$ +^जन/जन$ +^हालै/*हालै$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^आज/आज$ +^स्यून/*स्यून$ +^में/में$ +^उक/उक/उक$ +^कारण/कारण$ +^भौत/भौत/भौत$ +^दुख/दुख$ +^उठाछ/उठा$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^प्रधान/प्रधान$ +^याजक/याजक$ +^और/और$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवान/अगुवान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^और/और$ +^लोगून/लोग$ +^भड़काछ/*भड़काछ$ +^;/;$ +^कि/कि/कि$ +^बरअब्बा/*बरअब्बा$ +^स/स/स$ +^छोड़न/*छोड़न$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कौ/कुं$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मौत/मौत$ +^माँग/माँग/माँग$ +^राज्यपाल/राज्यपाल$ +^पिलातुस/*पिलातुस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^लोगूनथैं/*लोगूनथैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^कि/कि/कि$ +^चाँछा/चाँ$ +^;/;$ +^इन/इन$ +^द्वीन/*द्वीन$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कैस/*कैस$ +^छोड़ू/*छोड़ू$ +^?/?$ +^”/”$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^बरअब्बा/*बरअब्बा$ +^स/स/स$ +^”/”$ +^राज्यपाल/राज्यपाल$ +^पिलातुस/*पिलातुस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^त/त/त$ +^यीशु/यीशु$ +^जो/जो$ +^मसीह/मसीह$ +^कहलूछो/कहला$ +^;/;$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^कि/कि/कि$ +^करू/*करू$ +^?/?$ +^”/”$ +^सबून/सबून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^;/;$ +^“/“$ +^येस/येस$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^चढ़ा/चढ़ा/चढ़ा$ +^दे/दी$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^राज्यपाल/राज्यपाल$ +^पिलातुस/*पिलातुस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्याखिन/क्याखिन$ +^,/,$ +^येले/येले$ +^कि/कि/कि$ +^बुराई/बुराई$ +^कर/कर/कर$ +^रैछ/रै/रै$ +^?/?$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^लोग/लोग$ +^और/और$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^जोर/जोर$ +^-/-$ +^जोरले/जोर+ले$ +^कुन/कु$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^तैंस/तैंस$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^चढ़ाई/चढ़ा$ +^जौ/जा$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^पिलातुस/*पिलातुस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^कि/कि/कि$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^बचुन/*बचुन$ +^में/में$ +^असफल/*असफल$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^बल्कि/बल्कि$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^उपद्रव/*उपद्रव$ +^बढ़नै/बढ़$ +^जानमरेछ्यो/*जानमरेछ्यो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उले/उले$ +^एक/एक$ +^भांण/*भांण$ +^में/में$ +^पानि/पानि$ +^मंगाभेरन/*मंगाभेरन$ +^भीड़/भीड़$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^अपूनो/अपूनो$ +^हात/हात$ +^धोभेरन/*धोभेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^;/;$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^धर्मीका/*धर्मीका$ +^खून/खून$ +^भटे/भटे$ +^निर्दोष/*निर्दोष$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^अब/अब$ +^तुमी/*तुमी$ +^जाणा/*जाणा$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जवाब/*जवाब$ +^दीछ/दी$ +^;/;$ +^“/“$ +^तैको/*तैको$ +^खून/खून$ +^इल्जांम/*इल्जांम$ +^हमून/हमून$ +^में/में$ +^और/और$ +^हमार/हमार$ +^संतान/*संतान$ +^में/में$ +^हो/हो$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^राज्यपाल/राज्यपाल$ +^पिलातुस/*पिलातुस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बरअब्बा/*बरअब्बा$ +^स/स/स$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^कोड़ा/*कोड़ा$ +^लगवा/*लगवा$ +^भेरन/भेरन$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^चढ़ून/चढ़$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उनार/उनार/उनार$ +^हात/हात$ +^सौंप/सौंप/सौंप$ +^दीछ/दी$ +^तब/तब$ +^राज्यपाल/राज्यपाल$ +^पिलातुस/*पिलातुस$ +^का/का$ +^सिपाईन/सिपाई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^राजभवन/*राजभवन$ +^का/का$ +^भितर/भितर$ +^ली/ली/ली$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^अपून/अपून$ +^सब/सब$ +^सिपाईन/सिपाई$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^जाम/जाम$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^कपाड़ान/कपाड़ा$ +^खोलभेरन/खोल+भेरन$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^बैजनी/*बैजनी$ +^रंगा/*रंगा$ +^का/का$ +^राजा/राजा$ +^का/का$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^पैनायान/*पैनायान$ +^,/,$ +^और/और$ +^काँणान/*काँणान$ +^को/को$ +^मुकुट/*मुकुट$ +^बनाभेरन/बना+भेरन$ +^उक/उक/उक$ +^ख्वारा/ख्वारा$ +^में/में$ +^लगाछ/लगा$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^दैन/दैन$ +^हात/हात$ +^में/में$ +^सरकंडा/*सरकंडा$ +^थमा/*थमा$ +^दीछ/दी$ +^;/;$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^अघिल/अघिल$ +^घुणा/*घुणा$ +^टेकी/*टेकी$ +^भेरन/भेरन$ +^उकी/उकी$ +^मजाक/*मजाक$ +^उड़ून/*उड़ून$ +^लागनान/लाग$ +^और/और$ +^कुंनान/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^का/का$ +^राजा/राजा$ +^,/,$ +^तैंस/तैंस$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^”/”$ +^और/और$ +^यीशुक/*यीशुक$ +^मुँख/मुँख$ +^में/में$ +^थुकनान/*थुकनान$ +^और/और$ +^उई/उई/उ+ई$ +^सरकंडा/*सरकंडा$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^उक/उक/उक$ +^ख्वारा/ख्वारा$ +^में/में$ +^हाड़नान/*हाड़नान$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यीशु/यीशु$ +^की/की/की$ +^मजाक/*मजाक$ +^करनाका/*करनाका$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^को/को$ +^बैजनी/*बैजनी$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^उताभेरन/*उताभेरन$ +^,/,$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^पैनायान/*पैनायान$ +^,/,$ +^और/और$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^चढ़ून/चढ़$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ली/ली/ली$ +^ग्यान/ग्य$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^चढ़ून/चढ़$ +^खिन/खिन/खिन$ +^शैहर/शैहर$ +^भटे/भटे$ +^भ्यार/भ्यार$ +^ली/ली/ली$ +^जानमरेछ्या/*जानमरेछ्या$ +^,/,$ +^उई/उई/उ+ई$ +^बखत/बखत$ +^शमौन/शमौन$ +^नामोको/नाम+क$ +^एक/एक$ +^कुरेनी/*कुरेनी$ +^गौं/गौं$ +^को/को$ +^आदिमी/आदिमी$ +^मिलछ्य/मिल$ +^सिपाईन/सिपाई$ +^के/के$ +^उ/उ/उ$ +^जबरदस्ती/जबरदस्ती$ +^पकड़/पकड़/पकड़$ +^भेरन/भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^यीशु/यीशु$ +^की/की/की$ +^सूली/सूली$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^चल/चल/चल$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^गुलगुता/*गुलगुता$ +^नामाका/*नामाका$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^पुज्यान/*पुज्यान$ +^,/,$ +^जै/जै$ +^जागा/जागा$ +^स/स/स$ +^खोपड़ी/*खोपड़ी$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कुंनान/कुं$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^चढ़ून/चढ़$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^दर्द/*दर्द$ +^कम/कम$ +^हुन/हो$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ऊस/ऊस$ +^पित्त/*पित्त$ +^मिलीना/*मिलीना$ +^को/को$ +^अंगूर/अंगूर$ +^को/को$ +^रस/*रस$ +^पिन/*पिन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^दीछ/दी$ +^;/;$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^चाख/*चाख$ +^त/त/त$ +^लीछ/ली$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^ऊस/ऊस$ +^पियो/*पियो$ +^नै/नै$ +^येका/येका$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^उनूनले/उनूनले$ +^उक/उक/उक$ +^हात/हात$ +^-/-$ +^खुटान/खुटा$ +^में/में$ +^कील/*कील$ +^ठोकभेरन/*ठोकभेरन$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^चढ़ा/चढ़ा/चढ़ा$ +^दीछ/दी$ +^;/;$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^कपाड़ान/कपाड़ा$ +^आपस/आपस$ +^में/में$ +^बाणून/*बाणून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उनूनले/उनूनले$ +^परची/*परची$ +^डालियान/*डालियान$ +^,/,$ +^और/और$ +^वाँ/वाँ$ +^बैठि/*बैठि$ +^भेरन/भेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^की/की/की$ +^चौकीदारी/*चौकीदारी$ +^करून/कर$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^और/और$ +^सिपाईन/सिपाई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लाकड़ा/*लाकड़ा$ +^को/को$ +^की/की/की$ +^पट्टी/*पट्टी$ +^में/में$ +^दोषपत्र/*दोषपत्र$ +^लिखभेरन/*लिखभेरन$ +^उक/उक/उक$ +^ख्वारा/ख्वारा$ +^का/का$ +^मलि/मलि$ +^में/में$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^लागा/*लागा$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^को/को$ +^राजा/राजा$ +^यीशु/यीशु$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशुका/यीशु+का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^द्वी/द्वी$ +^डाकून/*डाकून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अलग/अलग$ +^-/-$ +^अलग/अलग$ +^सूली/सूली$ +^चढ़ायान/*चढ़ायान$ +^,/,$ +^एक/एक$ +^स/स/स$ +^दैन/दैन$ +^और/और$ +^दुसरा/दुसरा$ +^स/स/स$ +^बौं/*बौं$ +^तरफ/तरफ$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^जानवाला/*जानवाला$ +^लोग/लोग$ +^अपूनी/अपूनी$ +^खोरो/*खोरो$ +^हिला/*हिला$ +^-/-$ +^हिलाभेरन/*हिलाभेरन$ +^उको/उको$ +^अपमान/*अपमान$ +^करून/कर$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^और/और$ +^कुछ्या/कु/कु$ +^“/“$ +^वा/*वा$ +^रे/*रे$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^स/स/स$ +^उधारून/उधार$ +^वाला/वाला$ +^और/और$ +^तीन/तीन$ +^दिन/दी/दिन$ +^में/में$ +^बनून/बना$ +^वाला/वाला$ +^,/,$ +^अपून/अपून$ +^आपस/आपस$ +^बचो/*बचो$ +^अगर/अगर$ +^तैं/तैं/तैं$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^त/त/त$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^उतरि/*उतरि$ +^अ/*अ$ +^”/”$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^प्रधान/प्रधान$ +^याजक/याजक$ +^और/और$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियमून/नियम$ +^सिखून/सिख$ +^वाला/वाला$ +^और/और$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवान/अगुवान$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^यीशु/यीशु$ +^की/की/की$ +^मजाक/*मजाक$ +^बनाभेरन/बना+भेरन$ +^कुन/कु$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^“/“$ +^येले/येले$ +^दुसरा/दुसरा$ +^लोगून/लोग$ +^त/त/त$ +^बचाछ/*बचाछ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^नै/नै$ +^बचा/*बचा$ +^सकनोई/*सकनोई$ +^यो/यो/यो$ +^त/त/त$ +^इस्राएल/इस्राएल$ +^देशो/*देशो$ +^को/को$ +^राजा/राजा$ +^छै/छ$ +^अब/अब$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^उतर/*उतर$ +^अ/*अ$ +^त/त/त$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^हम/हम/हम$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करला/कर$ +^और/और$ +^कुंनान/कुं$ +^तैले/तै+ले$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^भरोस/*भरोस$ +^राँखछ्य/राँख$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^यो/यो/यो$ +^है/है$ +^खुश/खुश$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^येस/येस$ +^बचाले/*बचाले$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^तैं/तैं/तैं$ +^कुछै/कु$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^”/”$ +^और/और$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^जो/जो$ +^द्वी/द्वी$ +^डाकू/*डाकू$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^लटकाईना/*लटकाईना$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उको/उको$ +^अपमान/*अपमान$ +^करून/कर$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^छकाला/*छकाला$ +^का/का$ +^बारा/बारा$ +^बजे/*बजे$ +^भटे/भटे$ +^तीन/तीन$ +^बजे/*बजे$ +^तक/तक$ +^उ/उ/उ$ +^पूरा/*पूरा$ +^देश/देश$ +^में/में$ +^अन्यारो/अन्यारो$ +^रियोछ/*रियोछ$ +^तिसरा/*तिसरा$ +^पहरा/*पहरा$ +^का/का$ +^बखत/बखत$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जोरले/जोर+ले$ +^धध्याभेरन/*धध्याभेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^एली/*एली$ +^,/,$ +^एली/*एली$ +^,/,$ +^लमा/*लमा$ +^शबक्तनी/*शबक्तनी$ +^?/?$ +^”/”$ +^जैको/जैको$ +^मतलब/मतलब$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^,/,$ +^हे/हे$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^,/,$ +^तैले/तै+ले$ +^मैंस/मैंस$ +^किलैं/किलैं$ +^छोड़ी/छोड़$ +^दीछ/दी$ +^?/?$ +^”/”$ +^जो/जो$ +^वाँ/वाँ$ +^ठाड़/ठाड़$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^कुन/कु$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^त/त/त$ +^एलिय्याह/*एलिय्याह$ +^बुलून/*बुलून$ +^मरियोछ/*मरियोछ$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सिपाईन/सिपाई$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^तुरन्त/तुरन्त$ +^दौड़भेरन/*दौड़भेरन$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^स्पंज/*स्पंज$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^सिरका/*सिरका$ +^में/में$ +^डुबाछ/*डुबाछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^लम्बा/*लम्बा$ +^डन्डा/*डन्डा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^चुसू/*चुसू$ +^खिन/खिन/खिन$ +^दीछ/दी$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लोग/लोग$ +^कुन/कु$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^देर/*देर$ +^इन्तजार/*इन्तजार$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^देख/देख/देख/देख$ +^लीनू/ली$ +^एलिय्याह/*एलिय्याह$ +^येस/येस$ +^बचुन/*बचुन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उछोई/*उछोई$ +^कि/कि/कि$ +^नै/नै$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जोरले/जोर+ले$ +^चिल्ला/*चिल्ला$ +^भेरन/भेरन$ +^अपून/अपून$ +^प्राण/*प्राण$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दीयान/दी$ +^और/और$ +^तब/तब$ +^उई/उई/उ+ई$ +^बखत/बखत$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^को/को$ +^मोटो/*मोटो$ +^परदा/*परदा$ +^जो/जो$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^पवित्र/पवित्र$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^जान/जा$ +^भटे/भटे$ +^रोक/*रोक$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^मलि/मलि$ +^भटे/भटे$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^तलि/तलि$ +^तक/तक$ +^फाटि/*फाटि$ +^भेरन/भेरन$ +^द्वी/द्वी$ +^टुकड़ा/*टुकड़ा$ +^है/है$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^धरती/धरती$ +^हिलगै/*हिलगै$ +^और/और$ +^चट्‍टान/चट्‍टान$ +^टुट/*टुट$ +^ग्या/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^कबर/*कबर$ +^खुलि/खुलि$ +^ग्या/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^मरिनका/*मरिनका$ +^पवित्र/पवित्र$ +^लोगून/लोग$ +^ज्यून/ज्यून$ +^है/है$ +^ग्या/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^ज्यून/ज्यून$ +^होईना/हो$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^मरिना/*मरिना$ +^का/का$ +^आदिमी/आदिमी$ +^कबर/*कबर$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^निकल/निकल/निकल$ +^भेरन/भेरन$ +^पवित्र/पवित्र$ +^नगर/नगर$ +^में/में$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^भौतून/*भौतून$ +^दिखाई/दिखा$ +^दीयान/दी$ +^तब/तब$ +^सुबेदार/सुबेदार$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^जो/जो$ +^यीशुक/*यीशुक$ +^पहरा/*पहरा$ +^दीन/दीन$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^,/,$ +^भूचाल/*भूचाल$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^हो/हो$ +^र्योछ/*र्योछ$ +^उ/उ/उ$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^डर/डर/डर$ +^ग्या/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^कुन/कु$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^”/”$ +^और/और$ +^वाँ/वाँ$ +^भौत/भौत/भौत$ +^स्यैनिन/स्यैनि$ +^छ्या/छ$ +^जो/जो$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^भटे/भटे$ +^यीशु/यीशु$ +^की/की/की$ +^सेवा/सेवा$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^आईना/*आईना$ +^की/की/की$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^दूर/दूर$ +^ठाड़/ठाड़$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^देखन/*देखन$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^मरियम/मरियम$ +^मगदलीनी/*मगदलीनी$ +^,/,$ +^और/और$ +^याकूब/याकूब$ +^और/और$ +^योसेस/*योसेस$ +^कि/कि/कि$ +^ईजा/ईजा$ +^मरियम/मरियम$ +^,/,$ +^और/और$ +^जब्दी/जब्दी$ +^कि/कि/कि$ +^च्यालान/च्याला$ +^की/की/की$ +^ईजा/ईजा$ +^छी/छ$ +^जब/जब/जब$ +^ब्याल/ब्याल$ +^भेछ/*भेछ$ +^त/त/त$ +^यूसुफ/यूसुफ$ +^नामोको/नाम+क$ +^अरिमतिया/*अरिमतिया$ +^शैहरो/*शैहरो$ +^को/को$ +^एक/एक$ +^धनी/*धनी$ +^आदिमी/आदिमी$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^खुद/खुद$ +^यीशु/यीशु$ +^को/को$ +^शिष्य/शिष्य$ +^छ्यो/छ$ +^उले/उले$ +^पिलातुस/*पिलातुस$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^की/की/की$ +^लाश/*लाश$ +^स/स/स$ +^माँगछ्य/माँग$ +^और/और$ +^पिलातुस/*पिलातुस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लाश/*लाश$ +^स/स/स$ +^दिना/*दिना$ +^को/को$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दीछ/दी$ +^तब/तब$ +^यूसुफ/यूसुफ$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^की/की/की$ +^लाश/*लाश$ +^स/स/स$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^सफेद/सफेद$ +^चादर/*चादर$ +^में/में$ +^लपेटछ्य/*लपेटछ्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^की/की/की$ +^लाश/*लाश$ +^स/स/स$ +^नय्या/नय्या$ +^कबर/*कबर$ +^में/में$ +^राखछ्य/राख$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^चट्‍टान/चट्‍टान$ +^में/में$ +^खुदवाईना/*खुदवाईना$ +^की/की/की$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^कबर/*कबर$ +^का/का$ +^मुँख/मुँख$ +^स/स/स$ +^एक/एक$ +^ठूल्ला/*ठूल्ला$ +^ढूंगा/*ढूंगा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ढकी/ढक$ +^दीछ/दी$ +^और/और$ +^मरियम/मरियम$ +^मगदलीनी/*मगदलीनी$ +^और/और$ +^दुसरी/*दुसरी$ +^मरियम/मरियम$ +^वाँई/वाँ+ई$ +^कबर/*कबर$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^बैठिना/बैठ$ +^का/का$ +^छया/*छया$ +^दुसोरो/दुसोरो$ +^दिन/दी/दिन$ +^जो/जो$ +^सबत/*सबत$ +^को/को$ +^दिन/दी/दिन$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^प्रधान/प्रधान$ +^याजक/याजक$ +^और/और$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोग/लोग$ +^पिलातुसा/*पिलातुसा$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^कुंनान/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^महाराजा/महा+राजा$ +^,/,$ +^हमून/हमून$ +^याद/याद$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^झूठ्ठा/*झूठ्ठा$ +^आदिमी/आदिमी$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^ज्यून/ज्यून$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उले/उले$ +^कै/कै$ +^राखछ्यो/राख$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^म्यारा/म्यारा$ +^मरना/मरन$ +^का/का$ +^तीन/तीन$ +^दिन/दी/दिन$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^मैं/मैं/मैं$ +^ज्यून/ज्यून$ +^है/है$ +^जूलो/*जूलो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^सिपाईन/सिपाई$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दे/दी$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^तीन/तीन$ +^दिन/दी/दिन$ +^तक/तक$ +^लगातार/*लगातार$ +^ध्यान/ध्यान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कबर/*कबर$ +^की/की/की$ +^रखवाली/*रखवाली$ +^करून/कर$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^तैं/तैं/तैं$ +^इसो/इसो$ +^नी/नी$ +^करले/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^काँई/काँई$ +^इसो/इसो$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^कि/कि/कि$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्य/शिष्य$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^की/की/की$ +^लाश/*लाश$ +^चोरी/चोरी$ +^लिजुन/*लिजुन$ +^,/,$ +^और/और$ +^लोगूनथैं/*लोगूनथैं$ +^कुन/कु$ +^लगाला/लगा$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^मरिन/*मरिन$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यून/ज्यून$ +^है/है$ +^ग्योछ/ग्य$ +^अगर/अगर$ +^अब/अब$ +^इसी/इसी$ +^बात/बात$ +^है/है$ +^जालि/जा$ +^त/त/त$ +^यो/यो/यो$ +^पैलि/पैलि$ +^भटे/भटे$ +^लै/लै$ +^खतरनाक/*खतरनाक$ +^होलो/हो$ +^”/”$ +^पिलातुस/*पिलातुस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^पहरेदार/*पहरेदार$ +^त/त/त$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^जा/जा/जा$ +^,/,$ +^अपूनी/अपूनी$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^अनुसार/अनुसार$ +^कबर/*कबर$ +^की/की/की$ +^रखवाली/*रखवाली$ +^करा/करा/करा/कर$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^पैहरेदार/*पैहरेदार$ +^अपून/अपून$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ली/ली/ली$ +^ग्यान/ग्य$ +^और/और$ +^ढूंगा/*ढूंगा$ +^मलि/मलि$ +^में/में$ +^मोहर/*मोहर$ +^लगाभेरन/लगा+भेरन$ +^कबर/*कबर$ +^कि/कि/कि$ +^रखवाली/*रखवाली$ +^करनान/कर$ +^सबता/*सबता$ +^का/का$ +^दिना/*दिना$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^हफ्ताका/*हफ्ताका$ +^पैल/*पैल$ +^दिन/दी/दिन$ +^रातिब्यान/*रातिब्यान$ +^मरियम/मरियम$ +^जो/जो$ +^मगदला/*मगदला$ +^गौं/गौं$ +^छी/छ$ +^और/और$ +^दुसरी/*दुसरी$ +^मरियम/मरियम$ +^कबर/*कबर$ +^स/स/स$ +^देखन/*देखन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आयान/आ$ +^और/और$ +^देखा/देख$ +^,/,$ +^एक/एक$ +^बड़ो/*बड़ो$ +^भूचाल/*भूचाल$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^प्रभु/प्रभु$ +^को/को$ +^एक/एक$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^भटे/भटे$ +^उतर/*उतर$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^कबर/*कबर$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^उले/उले$ +^कबर/*कबर$ +^का/का$ +^मुँख/मुँख$ +^स/स/स$ +^ढूंगास/*ढूंगास$ +^हटा/हटा/हटा$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^मलि/मलि$ +^में/में$ +^बैठग्यो/बैठ$ +^उको/उको$ +^रूप/रूप$ +^बिजली/*बिजली$ +^नियाति/*नियाति$ +^चमकून/*चमकून$ +^मरेछ्यो/मरेछ$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^बरफ/*बरफ$ +^का/का$ +^नियाति/*नियाति$ +^सफेद/सफेद$ +^छ्या/छ$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^का/का$ +^डर/डर/डर$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^पेहरा/*पेहरा$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^डर/डर/डर$ +^ग्या/ग्य$ +^और/और$ +^मरिनाका/*मरिनाका$ +^जस/जस$ +^हो/हो$ +^ग्या/ग्य$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^जन/जन$ +^डरा/*डरा$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जाणछु/*जाणछु$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^जैस/जैस$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^चढ़ाईना/*चढ़ाईना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^खोजून/खोज$ +^मरछा/मर$ +^उ/उ/उ$ +^या/या/या$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उक/उक/उक$ +^कईना/कु$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^उ/उ/उ$ +^ज्यून/ज्यून$ +^है/है$ +^ग्योछ/ग्य$ +^आ/आ/आ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^स/स/स$ +^देखा/देख$ +^जा/जा/जा$ +^प्रभु/प्रभु$ +^स/स/स$ +^राखिना/राख$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^जल्दी/जल्दी$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^बता/बता/बता$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^मुर्दान/*मुर्दान$ +^भटे/भटे$ +^ज्यून/ज्यून$ +^है/है$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^तुमून/तुमून$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जाछो/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^वाँ/वाँ$ +^उक/उक/उक$ +^दर्शन/*दर्शन$ +^पाला/पा$ +^!/!$ +^देखा/देख$ +^मैले/*मैले$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कै/कै$ +^हैलछ्य/*हैलछ्य$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^स्यैनिमैंसी/*स्यैनिमैंसी$ +^डर/डर/डर$ +^और/और$ +^भौत/भौत/भौत$ +^खुशी/खुशी$ +^है/है$ +^भेरन/भेरन$ +^जल्दी/जल्दी$ +^यीशुका/यीशु+का$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^बतून/*बतून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^दौड़भेरन/*दौड़भेरन$ +^जानान/जा$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^उनून/उनून/उनून$ +^मिलछो/मिल$ +^और/और$ +^कुंनान/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^सलाम/*सलाम$ +^”/”$ +^उनूनले/उनूनले$ +^यीशुका/यीशु+का$ +^पास/पास$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^ऊस/ऊस$ +^ढोक/ढोक$ +^दीछ/दी$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^जन/जन$ +^डरा/*डरा$ +^;/;$ +^म्यारा/म्यारा$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^थैं/थैं$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^को/को$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^खिन/खिन/खिन$ +^हिटा/*हिटा$ +^,/,$ +^वाँई/वाँ+ई$ +^मैंस/मैंस$ +^देखला/देख$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^स्यैनिन/स्यैनि$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^यो/यो/यो$ +^समाचार/*समाचार$ +^दीन/दीन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जानमरेछ्या/*जानमरेछ्या$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^सिपाई/सिपाई$ +^जो/जो$ +^कबर/*कबर$ +^की/की/की$ +^रखवाली/*रखवाली$ +^करून/कर$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नगर/नगर$ +^में/में$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^प्रधान/प्रधान$ +^याजकून/याजक$ +^सब/सब$ +^हाल/हाल$ +^बताछ/बता$ +^तब/तब$ +^प्रधान/प्रधान$ +^याजक/याजक$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवान/अगुवान$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^आपस/आपस$ +^में/में$ +^योजना/*योजना$ +^बनाछ/बना$ +^उनूनले/उनूनले$ +^सिपाईन/सिपाई$ +^भौत/भौत/भौत$ +^चाँदी/*चाँदी$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^सब/सब$ +^लोगूनथै/*लोगूनथै$ +^इसो/इसो$ +^कया/*कया$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^हम/हम/हम$ +^रात/रात$ +^में/में$ +^पैड़/*पैड़$ +^रै/रै/रै$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्य/शिष्य$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^उक/उक/उक$ +^लाश/*लाश$ +^स/स/स$ +^चोरी/चोरी$ +^ली/ली/ली$ +^ग्यान/ग्य$ +^और/और$ +^अगर/अगर$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^राज्यपाल/राज्यपाल$ +^पिलातुसा/*पिलातुसा$ +^का/का$ +^कानून/कान/कानून$ +^तक/तक$ +^पुजी/*पुजी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जालि/जा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^हम/हम/हम$ +^ऊस/ऊस$ +^समझा/समझा/समझा$ +^द्यूला/*द्यूला$ +^और/और$ +^तुमून/तुमून$ +^के/के$ +^बात/बात$ +^की/की/की$ +^फिकर/फिकर$ +^करना/कर$ +^की/की/की$ +^जरूरत/जरूरत$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^हम/हम/हम$ +^तुमून/तुमून$ +^बचा/*बचा$ +^ल्यूला/*ल्यूला$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^सिपाईन/सिपाई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^रूपाया/*रूपाया$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^ऊसो/ऊसो$ +^क्योछ/कुं$ +^जसो/जसो$ +^उनून/उनून/उनून$ +^सिखाईना/*सिखाईना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^आज/आज$ +^तक/तक$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^में/में$ +^प्रचलित/*प्रचलित$ +^छै/छ$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^इग्यार/*इग्यार$ +^शिष्य/शिष्य$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^में/में$ +^उ/उ/उ$ +^डाणा/डाणा$ +^में/में$ +^ग्यान/ग्य$ +^जा/जा/जा$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^बताईना/*बताईना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^तब/तब$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^देखभेरन/*देखभेरन$ +^ढोक/ढोक$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^कैसे/कैसे$ +^-/-$ +^कैसे/कैसे$ +^सकले/सक$ +^भ्योछ/भ्य$ +^की/की/की$ +^उ/उ/उ$ +^ज्यून/ज्यून$ +^हो/हो$ +^ग्योछी/*ग्योछी$ +^कै/कै$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पास/पास$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^और/और$ +^धरती/धरती$ +^को/को$ +^पुरो/पुरो$ +^अधिकार/अधिकार$ +^मैंस/मैंस$ +^दी/दी/दी$ +^ग्योछ/ग्य$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^तुम/तुम$ +^जा/जा/जा$ +^,/,$ +^सब/सब$ +^जातिन/*जातिन$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^शिष्य/शिष्य$ +^बना/बना/बना/बन$ +^;/;$ +^और/और$ +^उनून/उनून/उनून$ +^पिता/पिता$ +^,/,$ +^और/और$ +^पुत्र/*पुत्र$ +^,/,$ +^और/और$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^का/का$ +^नाम/नाम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^दीया/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनून/उनून/उनून$ +^सब/सब$ +^बात/बात$ +^जो/जो$ +^मैंल/*मैंल$ +^तुमून/तुमून$ +^सिखा/सिखा/सिखा$ +^राख्यान/*राख्यान$ +^उनूनले/उनूनले$ +^मानून/*मानून$ +^सिखा/सिखा/सिखा$ +^,/,$ +^और/और$ +^देखा/देख$ +^मैं/मैं/मैं$ +^संसार/संसार$ +^का/का$ +^अन्त/*अन्त$ +^तक/तक$ +^हमेशा/हमेशा$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^”/”$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सुसमाचारे/*सुसमाचारे$ +^की/की/की$ +^शुरूवात/*शुरूवात$ +^,/,$ +^इसकै/*इसकै$ +^भैछ/*भैछ$ +^जस/जस$ +^यशायाह/*यशायाह$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवालान/*दिनवालान$ +^की/की/की$ +^किताब/किताब$ +^में/में$ +^लिखीना/लिख$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^की/की/की$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^च्योलो/च्योलो$ +^मसीह/मसीह$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^देख/देख/देख/देख$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपूनो/अपूनो$ +^दूतस/*दूतस$ +^त्यारा/त्यारा$ +^अघिल/अघिल$ +^भेजछूँ/*भेजछूँ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^तैखिन/त्यारा+खिन$ +^बाटो/बाटो$ +^सुधारोलो/*सुधारोलो$ +^उ/उ/उ$ +^बिरान/बिरान$ +^जागा/जागा$ +^में/में$ +^रौलो/रू$ +^और/और$ +^लोगून/लोग$ +^धध्या/*धध्या$ +^-/-$ +^धध्याभेरन/*धध्याभेरन$ +^यो/यो/यो$ +^बतालो/बता$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^प्रभु/प्रभु$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^ऊँन/आ/ऊँन/ऊँन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तुम/तुम$ +^तैयार/तैयार$ +^हो/हो$ +^ज्या/ज्या/ज्या$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^बाँटान/*बाँटान$ +^तैयार/तैयार$ +^करा/करा/करा/कर$ +^जैमें/जैस+में$ +^भटे/भटे$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^उ/उ/उ$ +^उनवालो/आ+वालो$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^दूत/*दूत$ +^यहूना/यहूना$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दीन/दीन$ +^वाला/वाला$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^बिरान/बिरान$ +^जागा/जागा$ +^यरदन/यरदन$ +^नदी/नदी$ +^का/का$ +^किनार/किनार$ +^में/में$ +^अपूनो/अपूनो$ +^काम/काम$ +^शुरू/शुरू$ +^करछै/कर$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^आयान/आ$ +^उले/उले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^अपून/अपून$ +^पापून/पाप$ +^खिन/खिन/खिन$ +^पश्चताप/*पश्चताप$ +^करा/करा/करा/कर$ +^और/और$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^ली/ली/ली$ +^तब/तब$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^तुमार/तुमार$ +^पापून/पाप$ +^माफ/माफ$ +^कराला/करा$ +^”/”$ +^यहूदिया/यहूदिया$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^और/और$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^रूनवाला/*रूनवाला$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोग/लोग$ +^बिरान/बिरान$ +^जागा/जागा$ +^में/में$ +^यहूना/यहूना$ +^को/को$ +^प्रचार/प्रचार$ +^सुणन/*सुणन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आयान/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^मानभेरन/मान+भेरन$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^पापी/पापी$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^यहूना/यहूना$ +^का/का$ +^हात/हात$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यरदन/यरदन$ +^नदी/नदी$ +^में/में$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^लीछ/ली$ +^यहूना/यहूना$ +^ऊँट/ऊँट$ +^का/का$ +^बालून/बाल$ +^का/का$ +^बनाईना/बनाईना$ +^का/का$ +^साधारण/साधारण$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^पैन/पैन/पैन$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^अपून/अपून$ +^कमर/कमर$ +^में/में$ +^चमड़ाक/*चमड़ाक$ +^पट्टा/पट्टा$ +^बादछ्यो/बाद$ +^,/,$ +^मौ/मौ$ +^और/और$ +^पिटींग/पिटींग$ +^खाँछ्यो/*खाँछ्यो$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^यहूना/यहूना$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करछ्यो/कर$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^लोगून/लोग$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^म्यारा/म्यारा$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^जो/जो$ +^उनवालो/आ+वालो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^है/है$ +^महान/महान$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^म्यारा/म्यारा$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^जल्दी/जल्दी$ +^उनवालो/आ+वालो$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^इसो/इसो$ +^लाकारी/लाकारी$ +^को/को$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नाहातिनू/ना+हातिनू$ +^कि/कि/कि$ +^उको/उको$ +^सेवक/सेवक$ +^बनभेरन/बन+भेरन$ +^झुकभेरन/झुक+भेरन$ +^उको/उको$ +^जूताक/*जूताक$ +^फित्तो/*फित्तो$ +^खोलि/खोल$ +^सकू/*सकू$ +^मैले/*मैले$ +^त/त/त$ +^तुमून/तुमून$ +^पानि/पानि$ +^को/को$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उ/उ/उ$ +^तुमून/तुमून$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्माले/*आत्माले$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^द्यालो/द्याल$ +^”/”$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^जब/जब/जब$ +^यहूना/यहूना$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^दीन/दीन$ +^मरेछ्यो/मरेछ$ +^,/,$ +^यीशु/यीशु$ +^नासरत/नासरत$ +^गौं/गौं$ +^भटे/भटे$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^में/में$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^यहूना/यहूना$ +^थैं/थैं$ +^यरदन/यरदन$ +^नदी/नदी$ +^में/में$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^लीछ/ली$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^पानि/पानि$ +^भटे/भटे$ +^भ्यार/भ्यार$ +^निकल्यान/*निकल्यान$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^उ/उ/उ$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आकाश/आकाश$ +^खुलि/खुलि$ +^ग्यो/ग्य$ +^और/और$ +^यहूना/यहूना$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^मलि/मलि$ +^में/में$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^स/स/स$ +^कबूतर/कबूतर$ +^का/का$ +^समान/समान/समान$ +^उतरून/*उतरून$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^और/और$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^भटे/भटे$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^आवाज/आवाज$ +^सुणाई/*सुणाई$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^तैं/तैं/तैं$ +^म्येरो/म्येरो$ +^लाड़िल/लाड़िल$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^है/है$ +^मैं/मैं/मैं$ +^भौतै/*भौतै$ +^खुशी/खुशी$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^लीना/ली$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^बिरान/बिरान$ +^जागा/जागा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^तुरन्त/तुरन्त$ +^भेज/भेज/भेज$ +^दीछ/दी$ +^उ/उ/उ$ +^बिरान/बिरान$ +^जागा/जागा$ +^में/में$ +^चालीस/चालीस$ +^दिन/दी/दिन$ +^और/और$ +^रात/रात$ +^र्योछ/*र्योछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^शैतान/शैतान$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^उकी/उकी$ +^परीक्षा/परीक्षा$ +^भैछ/*भैछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^वाँ/वाँ$ +^जानवर/*जानवर$ +^छ्या/छ$ +^पर/पर$ +^यीशु/यीशु$ +^की/की/की$ +^देख-भाल/देख-भाल$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^द्वारा/द्वारा$ +^हुन/हो$ +^मरेछी/मरेछ$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^बखत/बखत$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^जब/जब/जब$ +^राजा/राजा$ +^हेरोदेस/हेरोदेस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यहूना/यहूना$ +^स/स/स$ +^जेल/जेल$ +^खान/खान$ +^में/में$ +^डलवा/*डलवा$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^में/में$ +^ग्यान/ग्य$ +^और/और$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^को/को$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करछ्य/कर/कर$ +^उले/उले$ +^लोगूनथैं/*लोगूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^आ/आ/आ$ +^चूकि/*चूकि$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^हरेक/हरेक$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^करोलो/कर$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^अपून/अपून$ +^पापून/पाप$ +^खिन/खिन/खिन$ +^पश्चताप/*पश्चताप$ +^करा/करा/करा/कर$ +^और/और$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करा/करा/करा/कर$ +^”/”$ +^एक/एक$ +^दिन/दी/दिन$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^झील/झील$ +^का/का$ +^किनार/किनार$ +^-/-$ +^किनार/किनार$ +^भटे/भटे$ +^जानमरेछ्या/*जानमरेछ्या$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^शमौन/शमौन$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^नान/नान/नान/नान$ +^भाई/भाई$ +^अन्द्रियास/अन्द्रियास$ +^झील/झील$ +^में/में$ +^जाल/जाल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^माछा/माछा$ +^पकड़ून/*पकड़ून$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^मछुवारा/मछुवार$ +^छ्या/छ$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^बुलाभेरन/बुला+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^म्यार/म्यार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^आ/आ/आ$ +^,/,$ +^जसकैं/जैस+तरह$ +^तुम/तुम$ +^माछान/माछा$ +^पकड़/पकड़/पकड़$ +^छा/छ$ +^;/;$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^लोगून/लोग$ +^अपूनो/अपूनो$ +^शिष्य/शिष्य$ +^बनूनो/*बनूनो$ +^सिखूलो/सिखू$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उनूले/उनूले$ +^तुरन्त/तुरन्त$ +^अपूनो/अपूनो$ +^माछा/माछा$ +^पकड़ना/पकड़$ +^को/को$ +^काम/काम$ +^बन्द/बन्द$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्य/शिष्य$ +^बन/बन/बन$ +^ग्या/ग्य$ +^उक/उक/उक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^और/और$ +^अघिल/अघिल$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^,/,$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^जब्दी/जब्दी$ +^का/का$ +^च्याला/च्याला$ +^याकूब/याकूब$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^भाई/भाई$ +^यहूना/यहूना$ +^स/स/स$ +^नाव/नाव$ +^में/में$ +^अपूनी/अपूनी$ +^जालून/जाल$ +^माँछा/*माँछा$ +^पकड़न/*पकड़न$ +^खिन/खिन/खिन$ +^सुधारून/सुधार$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^बुलाभेरन/बुला+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^आ/आ/आ$ +^और/और$ +^म्यारा/म्यारा$ +^शिष्य/शिष्य$ +^बना/बना/बना/बन$ +^”/”$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अपून/अपून$ +^बबा/बबा$ +^जब्दी/जब्दी$ +^स/स/स$ +^मजदूरून/*मजदूरून$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^नाव/नाव$ +^में/में$ +^छोड़िभेरन/छोड़ि+भेरन$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्य/शिष्य$ +^बन/बन/बन$ +^ग्या/ग्य$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्य/शिष्य$ +^कफरनहूम/कफरनहूम$ +^गौं/गौं$ +^में/में$ +^पुजियान/*पुजियान$ +^,/,$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^सबतो/*सबतो$ +^को/को$ +^दिन/दी/दिन$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^यीशु/यीशु$ +^यहूदी/यहूदी$ +^सभाघर/सभाघर$ +^में/में$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^दीन/दीन$ +^लागछ/लाग$ +^लोग/लोग$ +^यीशुक/*यीशुक$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^हैरान/हैरान$ +^रैग्या/रै$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^सिखून/सिख$ +^वाला/वाला$ +^नियाती/नियाती$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^उ/उ/उ$ +^उनून/उनून/उनून$ +^एक/एक$ +^इसा/इसा$ +^गुरू/गुरू$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^सिखूछ्यो/सिखू$ +^,/,$ +^जैका/जैका$ +^पास/पास$ +^सच्चो/सच्चो$ +^अधिकार/अधिकार$ +^छ्यो/छ$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^यहूदी/यहूदी$ +^सभाघर/सभाघर$ +^में/में$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^दीन/दीन$ +^मरेछ्यो/मरेछ$ +^,/,$ +^तभै/*तभै$ +^वाँ/वाँ$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^भूत/भूत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^बश/*बश$ +^में/में$ +^कर/कर/कर$ +^राँछ्यो/*राँछ्यो$ +^उले/उले$ +^जोर/जोर$ +^-/-$ +^जोरले/जोर+ले$ +^चिल्ला/*चिल्ला$ +^भेरन/भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^यीशु/यीशु$ +^नासरी/*नासरी$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^हमून/हमून$ +^किलै/*किलै$ +^परेशान/*परेशान$ +^करून/कर$ +^मरेछै/*मरेछै$ +^?/?$ +^क्या/क्या$ +^तैं/तैं/तैं$ +^हमून/हमून$ +^नाश/नाश$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आ/आ/आ$ +^रैछै/रै$ +^?/?$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैंस/तैंस$ +^जाणछूँ/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^तैं/तैं/तैं$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^पवित्र/पवित्र$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^भूत/भूत$ +^स/स/स$ +^डांटिभेरन/*डांटिभेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^चुप/*चुप$ +^रौ/रू$ +^;/;$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^भ्यार/भ्यार$ +^निकल/निकल/निकल$ +^जा/जा/जा$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^भूत/भूत$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^जोरले/जोर+ले$ +^मरोड़भेरन/*मरोड़भेरन$ +^,/,$ +^चिल्लाट/*चिल्लाट$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^,/,$ +^उमें/उ+में$ +^भटे/भटे$ +^भ्यार/भ्यार$ +^न्हैग्यो/न्है/न्हैजा$ +^यो/यो/यो$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^यहूदी/यहूदी$ +^सभाघरा/*सभाघरा$ +^का/का$ +^सबै/सबै$ +^लोग/लोग$ +^भौतै/*भौतै$ +^हैरान/हैरान$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^,/,$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^दुसारा/दुसारा$ +^थैं/थैं$ +^पुछून/पुछ$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^कसो/*कसो$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^यो/यो/यो$ +^तैं/तैं/तैं$ +^कोई/कोई$ +^नय्या/नय्या$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^सच्चा/*सच्चा$ +^अधिकारा/*अधिकारा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^भूतून/भूत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दीछो/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^भूत/भूत$ +^उको/उको$ +^हुकुम/हुकुम$ +^स/स/स$ +^मान्नान/*मान्नान$ +^”/”$ +^और/और$ +^उको/उको$ +^नाम/नाम$ +^उई/उई/उ+ई$ +^बखत/बखत$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^आश-पासा/आश-पासा$ +^का/का$ +^इलाकान/इलाका$ +^में/में$ +^फैल/फैल$ +^ग्यो/ग्य$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्य/शिष्य$ +^यहूदी/यहूदी$ +^सभाघर/सभाघर$ +^है/है$ +^निकल्यान/*निकल्यान$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^याकूब/याकूब$ +^और/और$ +^यहूना/यहूना$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^शमौन/शमौन$ +^और/और$ +^अन्द्रियास/अन्द्रियास$ +^का/का$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^ग्यान/ग्य$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^शमौन/शमौन$ +^की/की/की$ +^सासू/सासू$ +^स/स/स$ +^भौत/भौत/भौत$ +^बुखार/बुखार$ +^आ/आ/आ$ +^रियोछ/*रियोछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^बिछान/*बिछान$ +^में/में$ +^पड़ीना/पड़ीना$ +^की/की/की$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^तब/तब$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^उक/उक/उक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बताछ/बता$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उक/उक/उक$ +^बिछान/*बिछान$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^उको/उको$ +^हात/हात$ +^पकड़/पकड़/पकड़$ +^भेरन/भेरन$ +^उठाछ/उठा$ +^;/;$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^उको/उको$ +^बुखार/बुखार$ +^ठीक/ठीक$ +^है/है$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^उनेरि/उनेरि$ +^आदर-खातर/आदर-खातर$ +^करून/कर$ +^लागछ्य/लाग$ +^उई/उई/उ+ई$ +^ब्याल/ब्याल$ +^सबता/*सबता$ +^का/का$ +^दिन/दी/दिन$ +^खतम/*खतम$ +^हुना/हो$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^लोग/लोग$ +^भौत/भौत/भौत$ +^बिमारून/बिमार$ +^,/,$ +^और/और$ +^भूत/भूत$ +^लागिना/*लागिना$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^ल्यान/*ल्यान$ +^और/और$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^भौत/भौत/भौत$ +^सारा/सारा$ +^लोग/लोग$ +^घरा/घरा$ +^का/का$ +^भ्यार/भ्यार$ +^द्वार/*द्वार$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^जामा/जामा$ +^है/है$ +^ग्या/ग्य$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोगून/लोग$ +^जो/जो$ +^कई/कई$ +^प्रकारा/प्रकार$ +^का/का$ +^बिमारीन/बिमारी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दुखी/*दुखी$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^चंगो/चंगो$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^है/है$ +^भूतून/भूत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^निकालछ्य/निकाल$ +^,/,$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भूतून/भूत$ +^बोलून/बोल$ +^नी/नी$ +^दीछ्या/दी/दी$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^भूत/भूत$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^पछ्याण/पछ्याण/पछ्याण$ +^छ्या/छ$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छै/छ$ +^यीशु/यीशु$ +^रात/रात$ +^खुलून/*खुलून$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^जब/जब/जब$ +^अन्यारो/अन्यारो$ +^छ्यो/छ$ +^उठियान/*उठियान$ +^,/,$ +^और/और$ +^घर/घर$ +^भटे/भटे$ +^भ्यार/भ्यार$ +^बिरान/बिरान$ +^जागा/जागा$ +^में/में$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करून/कर$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^बखत/बखत$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^शमौन/शमौन$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^दगड़ियान/*दगड़ियान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^ऊस/ऊस$ +^खोजून/खोज$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ग्यान/ग्य$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^मिल/मिल/मिल$ +^ग्या/ग्य$ +^तो/तो$ +^उनूनले/उनूनले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^भौत/भौत/भौत$ +^सारा/सारा$ +^लोग/लोग$ +^तैंस/तैंस$ +^खोजून/खोज$ +^मर्यान/मार$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हिटा/*हिटा$ +^;/;$ +^हमून/हमून$ +^आश-पासा/आश-पासा$ +^का/का$ +^गौंन/*गौंन$ +^में/में$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जान/जा$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^आरयूँ/आ$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^खुशखबरी/*खुशखबरी$ +^सुणा/सुण$ +^सकू/*सकू$ +^”/”$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^सब/सब$ +^गौंन/*गौंन$ +^में/में$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^यहूदी/यहूदी$ +^सभाघर/सभाघर$ +^में/में$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^सुणाछ/*सुणाछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^है/है$ +^भूतून/भूत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^निकालछ्य/निकाल$ +^एक/एक$ +^दिन/दी/दिन$ +^एक/एक$ +^कोढ़ी/कोढ़ी$ +^आदिमी/आदिमी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^,/,$ +^उथैं/उथैं$ +^विनती/विनती$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^उक/उक/उक$ +^खुटान/खुटा$ +^में/में$ +^पड़ी/पड़$ +^भेरन/भेरन$ +^कुन/कु$ +^लागछ्य/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^प्रभु/प्रभु$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^तैं/तैं/तैं$ +^चाँछै/चाँ$ +^मैंस/मैंस$ +^चंगो/चंगो$ +^कर/कर/कर$ +^सकछै/सक$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दया/दया$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^अपूनो/अपूनो$ +^हात/हात$ +^उमें/उ+में$ +^राँखछ्य/राँख$ +^,/,$ +^और/और$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^होई/होई$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^चाँछू/*चाँछू$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^चंगो/चंगो$ +^है/है$ +^जा/जा/जा$ +^”/”$ +^और/और$ +^उई/उई/उ+ई$ +^बखत/बखत$ +^उक/उक/उक$ +^कोढ़/कोढ़$ +^ठीक/ठीक$ +^हो/हो$ +^ग्या/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^बिलकुल/बिलकुल$ +^चंगो/चंगो$ +^है/है$ +^ग्यो/ग्य$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^कड़ी/*कड़ी$ +^चेतावनी/चेतावनी$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^विदा/*विदा$ +^करछ्य/कर/कर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^सुण/सुण/सुण$ +^,/,$ +^कैंथैं/कै+थैं$ +^के/के$ +^जन/जन$ +^कये/कुं$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तैंस/तैंस$ +^चंगो/चंगो$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^पर/पर$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^याजक/याजक$ +^स/स/स$ +^दिखाये/दिखा$ +^,/,$ +^और/और$ +^कोढ़/कोढ़$ +^भटे/भटे$ +^ठीक/ठीक$ +^हुना/हो$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^,/,$ +^जेले/जेले$ +^मूसा/मूसा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ठैरा/ठैरा$ +^राखछ्य/राख$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^भेंट/भेंट$ +^चढ़ाये/चढ़ा$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^लोग/लोग$ +^जाण/जाण/जाण$ +^सकून/*सकून$ +^की/की/की$ +^तैं/तैं/तैं$ +^चंगो/चंगो$ +^है/है$ +^गैछै/गै$ +^”/”$ +^पर/पर$ +^उ/उ/उ$ +^भ्यार/भ्यार$ +^,/,$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^स/स/स$ +^भौत/भौत/भौत$ +^सारा/सारा$ +^लोगून/लोग$ +^यो/यो/यो$ +^बतून/*बतून$ +^लागछ्य/लाग$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैंस/मैंस$ +^चंगो/चंगो$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^कारण/कारण$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^सरे/*सरे$ +^आम/*आम$ +^गौंन/*गौंन$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^जा/जा/जा$ +^सक्या/*सक्या$ +^,/,$ +^पर/पर$ +^भ्यार/भ्यार$ +^बिरान/बिरान$ +^जागा/जागा$ +^में/में$ +^रून/रू$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^;/;$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^चारू/चारू$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^लोग/लोग$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^ऊँन/आ/ऊँन/ऊँन$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^येक/येक/येक$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^दिनक/*दिनक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^यीशु/यीशु$ +^कफरनहूम/कफरनहूम$ +^गौं/गौं$ +^में/में$ +^लौट/*लौट$ +^आयान/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^वाँ/वाँ$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^यो/यो/यो$ +^मालूम/मालूम$ +^भ्योछ/भ्य$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^वापस/वापस$ +^आग्यो/आ$ +^छै/छ$ +^तब/तब$ +^उ/उ/उ$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^इदुक/इदुक$ +^लोग/लोग$ +^जामा/जामा$ +^है/है$ +^ग्या/ग्य$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^देलिका/*देलिका$ +^सामुनि/सामुनि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ठाड़/ठाड़$ +^हुना/हो$ +^की/की/की$ +^जगा/*जगा$ +^नै/नै$ +^मिली/मिल$ +^,/,$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^लोगून/लोग$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^बचन/बचन$ +^सुणून/सुण$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लोग/लोग$ +^एक/एक$ +^लकवा/*लकवा$ +^पड़ीना/पड़ीना$ +^का/का$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^चार/*चार$ +^लोगून/लोग$ +^थैं/थैं$ +^उठाभेरन/उठ+भेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^ल्यान/*ल्यान$ +^लेकिन/लेकिन$ +^वाँ/वाँ$ +^भीड़/भीड़$ +^इदुक/इदुक$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^हुना/हो$ +^कारण/कारण$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^ऊस/ऊस$ +^यीशु/यीशु$ +^सामुनि/सामुनि$ +^नै/नै$ +^ल्या/ल्या/ल्या$ +^सक्या/*सक्या$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उनूले/उनूले$ +^उ/उ/उ$ +^पाँखाका/*पाँखाका$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^जैका/जैका$ +^तलि/तलि$ +^उ/उ/उ$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उक/उक/उक$ +^पाथर/*पाथर$ +^निकाल/निकाल/निकाल$ +^दीयान/दी$ +^;/;$ +^और/और$ +^उई/उई/उ+ई$ +^बाँट/*बाँट$ +^भटे/भटे$ +^उ/उ/उ$ +^लकवा/*लकवा$ +^का/का$ +^रोगी/रोगी$ +^स/स/स$ +^बिछान/*बिछान$ +^समीत/*समीत$ +^यीशुक/*यीशुक$ +^सामुनि/सामुनि$ +^उतारी/*उतारी$ +^दीछ/दी$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनोरो/उनोरो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^उले/उले$ +^लकवा/*लकवा$ +^पड़ीना/पड़ीना$ +^का/का$ +^रोगी/रोगी$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^पुत्र/*पुत्र$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^त्यार/त्यार$ +^पापून/पाप$ +^माफ/माफ$ +^करछूँ/कर$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^सिखून/सिख$ +^वाला/वाला$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^बैठि/*बैठि$ +^रेछ्या/*रेछ्या$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^जो/जो$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^उक/उक/उक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^अपून/अपून$ +^-/-$ +^अपून/अपून$ +^मन/मन$ +^में/में$ +^सोचून/*सोचून$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^इसो/इसो$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^?/?$ +^यो/यो/यो$ +^त/त/त$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^बुराई/बुराई$ +^करून/कर$ +^मेरियोछ/*मेरियोछ$ +^!/!$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^अलावा/*अलावा$ +^दुसोरो/दुसोरो$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पाप/पाप$ +^माफ/माफ$ +^नै/नै$ +^करि/कर$ +^सकनो/सक$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उई/उई/उ+ई$ +^बखत/बखत$ +^अपून/अपून$ +^आत्मा/आत्मा$ +^में/में$ +^जाणि/*जाणि$ +^लीछ/ली$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अपून/अपून$ +^-/-$ +^अपून/अपून$ +^मन/मन$ +^में/में$ +^कि/कि/कि$ +^सोचन/*सोचन$ +^मर्यान/मार$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^,/,$ +^इसो/इसो$ +^किलैं/किलैं$ +^सोचन/*सोचन$ +^मरेयोछा/*मरेयोछा$ +^?/?$ +^क्या/क्या$ +^लकवा/*लकवा$ +^पड़ीना/पड़ीना$ +^का/का$ +^आदिमी/आदिमी$ +^थैं/थैं$ +^इसो/इसो$ +^कुनो/*कुनो$ +^आसान/*आसान$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^कि/कि/कि$ +^त्यार/त्यार$ +^पाप/पाप$ +^माफ/माफ$ +^है/है$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^या/या/या$ +^इसो/इसो$ +^कुन/कु$ +^आसान/*आसान$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^उठ/उठ/उठ$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपूनो/अपूनो$ +^बिछान/*बिछान$ +^उठाभेरन/उठ+भेरन$ +^चल/चल/चल$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^?/?$ +^मैं/मैं/मैं$ +^चाछूँ/चाँ$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^जाणि/*जाणि$ +^ली/ली/ली$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^च्याला/च्याला$ +^स/स/स$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^पाप/पाप$ +^माफ/माफ$ +^करना/कर$ +^को/को$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अधिकार/अधिकार$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^लकवा/*लकवा$ +^का/का$ +^रोगी/रोगी$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैथैं/तैं+थैं$ +^कुछूँ/कु$ +^उठ/उठ/उठ$ +^,/,$ +^अपूनो/अपूनो$ +^बिछान/*बिछान$ +^उठाभेरन/उठ+भेरन$ +^अपून/अपून$ +^घर/घर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जा/जा/जा$ +^”/”$ +^तुरन्त/तुरन्त$ +^लकवा/*लकवा$ +^को/को$ +^रोगी/रोगी$ +^अपूनो/अपूनो$ +^बिछान/*बिछान$ +^स/स/स$ +^उठाभेरन/उठ+भेरन$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^घर/घर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^न्हैग्यो/न्है/न्हैजा$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^सब/सब$ +^लोग/लोग$ +^हैरान/हैरान$ +^रैग्या/रै$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^बड़ाई/बड़ाई$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^कि/कि/कि$ +^आज/आज$ +^तलक/तलक$ +^हमूले/हमूले$ +^इसो/इसो$ +^कभै/कभै$ +^नै/नै$ +^देख्यो/देख$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^झील/झील$ +^का/का$ +^किनार/किनार$ +^में/में$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^भौत/भौत/भौत$ +^सारा/सारा$ +^लोग/लोग$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^आयान/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उनून/उनून/उनून$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^दीन/दीन$ +^लागछ्य/लाग$ +^हिटून/हिट$ +^-/-$ +^हिटून/हिट$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लेवी/*लेवी$ +^स/स/स$ +^जो/जो$ +^हलफई/*हलफई$ +^का/का$ +^च्याला/च्याला$ +^स/स/स$ +^चुंगी/चुंगी$ +^का/का$ +^चौकी/*चौकी$ +^में/में$ +^बैठिना/बैठ$ +^को/को$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^बुलाभेरन/बुला+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^म्यार/म्यार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^अ/*अ$ +^और/और$ +^म्येरो/म्येरो$ +^शिष्य/शिष्य$ +^बन/बन/बन$ +^जा/जा/जा$ +^”/”$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^लेवी/*लेवी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपूनो/अपूनो$ +^काम/काम$ +^छोड़ी/छोड़$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^को/को$ +^शिष्य/शिष्य$ +^बन/बन/बन$ +^ग्यो/ग्य$ +^येक/येक/येक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^यीशु/यीशु$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^लेवी/*लेवी$ +^का/का$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^रातो/*रातो$ +^को/को$ +^खानो/खा$ +^खान/खान$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^त/त/त$ +^भौत/भौत/भौत$ +^सारा/सारा$ +^चुंगी/चुंगी$ +^लिनवाला/ली+वाला$ +^और/और$ +^पापी/पापी$ +^लोग/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^आ/आ/आ$ +^रै/रै/रै$ +^छ्या/छ$ +^जब/जब/जब$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^सिखून/सिख$ +^वाला/वाला$ +^और/और$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोग/लोग$ +^,/,$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^छ्या/छ$ +^यो/यो/यो$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^चुंगी/चुंगी$ +^लिनवाला/ली+वाला$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^पापी/पापी$ +^समझी/समझ$ +^जाछ्या/जा/जा$ +^,/,$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^खानो/खा$ +^खानमरियोछ/*खानमरियोछ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^थैं/थैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^गुरू/गुरू$ +^पापिन/*पापिन$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^खानों/*खानों$ +^-/-$ +^पिनो/*पिनो$ +^किलैं/किलैं$ +^खाछो/खा$ +^?/?$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^,/,$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^जसिकै/*जसिकै$ +^भल/भल$ +^-/-$ +^चंगान/*चंगान$ +^लोगून/लोग$ +^डाक्‍टर/*डाक्‍टर$ +^की/की/की$ +^के/के$ +^जरूरत/जरूरत$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^बिमार/बिमार$ +^छन/छ$ +^उनुस/उनुस$ +^डाक्‍टर/*डाक्‍टर$ +^कि/कि/कि$ +^जरूरत/जरूरत$ +^छै/छ$ +^जिनून/जिनून$ +^लोगून/लोग$ +^धर्मी/धर्मी$ +^समझनान/समझ$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^नै/नै$ +^बल्कि/बल्कि$ +^जिनून/जिनून$ +^लोग/लोग$ +^पापी/पापी$ +^समझनान/समझ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^बुलून/*बुलून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आरयूँ/आ$ +^”/”$ +^यहूना/यहूना$ +^का/का$ +^शिष्य/शिष्य$ +^और/और$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोग/लोग$ +^बर्त/बर्त$ +^राखछ्या/राख/राख$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^द्वारान/*द्वारान$ +^के/के$ +^नी/नी$ +^खाछ्या/खा/खा$ +^;/;$ +^एक/एक$ +^दिन/दी/दिन$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लोग/लोग$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^आयान/आ$ +^और/और$ +^पुछनान/पुछ$ +^,/,$ +^“/“$ +^यहूना/यहूना$ +^का/का$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^और/और$ +^फरीसी/फरीसी$ +^का/का$ +^शिष्य/शिष्य$ +^त/त/त$ +^बर्त/बर्त$ +^राखछ्या/राख/राख$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^त्यारा/त्यारा$ +^शिष्य/शिष्य$ +^बर्त/बर्त$ +^किलैं/किलैं$ +^नै/नै$ +^राखना/*राखना$ +^?/?$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^जब/जब/जब$ +^तलक/तलक$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बर्त/बर्त$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^कर/कर/कर$ +^सकनान/सक$ +^?/?$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^सकना/सका$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^खुशी/खुशी$ +^मनून/मन$ +^मर्यान/मार$ +^;/;$ +^ठीक/ठीक$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^जसकैं/जैस+तरह$ +^एक/एक$ +^ब्योला/*ब्योला$ +^का/का$ +^मित्र/*मित्र$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^उको/उको$ +^ब्याकी/*ब्याकी$ +^दावत/दावत$ +^मनूनान/*मनूनान$ +^लेकिन/लेकिन$ +^इसो/इसो$ +^बखत/बखत$ +^आला/आ$ +^जब/जब/जब$ +^कि/कि/कि$ +^ब्योलो/*ब्योलो$ +^अपून/अपून$ +^मित्रून/*मित्रून$ +^भटे/भटे$ +^अलग/अलग$ +^करि/कर$ +^जालो/जा$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उक/उक/उक$ +^मित्र/*मित्र$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^बर्त/बर्त$ +^राखाँला/*राखाँला$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^एक/एक$ +^कहानी/*कहानी$ +^सुणाछ/*सुणाछ$ +^,/,$ +^“/“$ +^लोग/लोग$ +^नय्या/नय्या$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^में/में$ +^पुरान/*पुरान$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^को/को$ +^ट/*ट$ +^ल/*ल$ +^नै/नै$ +^लगूना/*लगूना$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^नय्या/नय्या$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^धुना/*धुना$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^छ्वोटो/*छ्वोटो$ +^हो/हो$ +^जाछो/जा$ +^,/,$ +^जैल/*जैल$ +^पुरानो/*पुरानो$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^और/और$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^फाटि/*फाटि$ +^जालो/जा$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^एक/एक$ +^और/और$ +^उदारण/*उदारण$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^उनुस/उनुस$ +^समझूंनान/*समझूंनान$ +^,/,$ +^लोग/लोग$ +^नय्या/नय्या$ +^अंगूर/अंगूर$ +^को/को$ +^रस/*रस$ +^पुरानो/*पुरानो$ +^चमड़ा/चमड़ा$ +^का/का$ +^थैल/*थैल$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^राखनो/*राखनो$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^अंगूर/अंगूर$ +^को/को$ +^रस/*रस$ +^बढ़लो/बढ़$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^चमड़ा/चमड़ा$ +^को/को$ +^थैलास/*थैलास$ +^फाड़ी/फाड़$ +^द्यलो/द्याल$ +^,/,$ +^और/और$ +^अंगूर/अंगूर$ +^को/को$ +^रस/*रस$ +^और/और$ +^चमड़ा/चमड़ा$ +^को/को$ +^थैलो/*थैलो$ +^द्वीवै/द्वीवै$ +^बरबाद/*बरबाद$ +^है/है$ +^जाला/जा$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हम/हम/हम$ +^नय्या/नय्या$ +^अंगूर/अंगूर$ +^को/को$ +^रस/*रस$ +^नय्या/नय्या$ +^चमड़ा/चमड़ा$ +^को/को$ +^थैल/*थैल$ +^में/में$ +^राँखनू/राँख$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^शिष्य/शिष्य$ +^सबत/*सबत$ +^का/का$ +^दिन/दी/दिन$ +^ग्यूका/*ग्यूका$ +^गाँड़ान/*गाँड़ान$ +^भटे/भटे$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^जानमरेछ्या/*जानमरेछ्या$ +^,/,$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हिटन/*हिटन$ +^-/-$ +^हिटनै/*हिटनै$ +^ग्यूका/*ग्यूका$ +^बालान/*बालान$ +^तोड़भेरन/*तोड़भेरन$ +^खान/खान$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^तब/तब$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशुथै/*यीशुथै$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^देखा/देख$ +^तुमार/तुमार$ +^शिष्य/शिष्य$ +^इसो/इसो$ +^काम/काम$ +^किलैं/किलैं$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^सबता/*सबता$ +^का/का$ +^दिन/दी/दिन$ +^काम/काम$ +^करून/कर$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^ठीक/ठीक$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^?/?$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूथैं/*उनूथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^तुमूनले/तुमून$ +^कभै/कभै$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^नै/नै$ +^पढ़ियो/*पढ़ियो$ +^कि/कि/कि$ +^भौत/भौत/भौत$ +^बखत/बखत$ +^पैलि/पैलि$ +^हमार/हमार$ +^पुरखा/*पुरखा$ +^राजा/राजा$ +^दाऊद/दाऊद$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^की/की/की$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^अबियातार/*अबियातार$ +^महायाजक/महा+याजक$ +^छ्यो/छ$ +^तब/तब$ +^राजा/राजा$ +^दाऊद/दाऊद$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^दगड़िया/*दगड़िया$ +^भुखा/*भुखा$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उ/उ/उ$ +^मिलाप/*मिलाप$ +^वाला/वाला$ +^तम्बू/*तम्बू$ +^में/में$ +^ग्यो/ग्य$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^रोटान/रोटा$ +^खाछ/खा$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^भेंट/भेंट$ +^चढ़ाईना/*चढ़ाईना$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^दगड़ियान/*दगड़ियान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दीछ/दी$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^केवल/केवल$ +^याजक/याजक$ +^स/स/स$ +^उ/उ/उ$ +^रोटो/रोटो$ +^खाना/खाना$ +^को/को$ +^अधिकार/अधिकार$ +^छ्यो/छ$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^भलाई/भलाई$ +^खिन/खिन/खिन$ +^सबत/*सबत$ +^को/को$ +^दिन/दी/दिन$ +^बना/बना/बना/बन$ +^राखछ्य/राख$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^सबत/*सबत$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^मलि/मलि$ +^में/में$ +^बोझ/*बोझ$ +^डालन/*डालन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^नै/नै$ +^बनायो/*बनायो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^,/,$ +^सबतो/*सबतो$ +^को/को$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^प्रभु/प्रभु$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^”/”$ +^दुबारा/दुबारा$ +^है/है$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^यहूदी/यहूदी$ +^सभाघर/सभाघर$ +^में/में$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^वाँ/वाँ$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^जैक/*जैक$ +^एक/एक$ +^हात/हात$ +^सुखी/*सुखी$ +^ग्यो/ग्य$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोग/लोग$ +^यीशु/यीशु$ +^में/में$ +^दोष/दोष$ +^लगूना/*लगूना$ +^को/को$ +^मौका/*मौका$ +^खोजून/खोज$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^ध्यान/ध्यान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^देखून/देख$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^,/,$ +^सबता/*सबता$ +^का/का$ +^दिन/दी/दिन$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^ठीक/ठीक$ +^करछो/कर$ +^या/या/या$ +^नै/नै$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जैका/जैका$ +^हात/हात$ +^सुखीना/*सुखीना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^ठाँड़/*ठाँड़$ +^है/है$ +^जा/जा/जा$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लोगून/लोग$ +^थैं/थैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमून/हमून$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दी/दी/दी$ +^रैछी/रै$ +^,/,$ +^सबत/*सबत$ +^में/में$ +^भलाई/भलाई$ +^का/का$ +^काम/काम$ +^करून/कर$ +^ठीक/ठीक$ +^छी/छ$ +^या/या/या$ +^बुरो/*बुरो$ +^करून/कर$ +^?/?$ +^क्या/क्या$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमून/हमून$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दी/दी/दी$ +^रैछी/रै$ +^,/,$ +^कैसे/कैसे$ +^बचुन/*बचुन$ +^या/या/या$ +^मारून/मार$ +^?/?$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^चुप/*चुप$ +^रयान/*रयान$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनार/उनार/उनार$ +^तरफ/तरफ$ +^गुस्सा/*गुस्सा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^उनेरि/उनेरि$ +^मने/*मने$ +^की/की/की$ +^कठोरता/*कठोरता$ +^देखभेरन/*देखभेरन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^दुखी/*दुखी$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^अपून/अपून$ +^हात/हात$ +^सिददो/*सिददो$ +^कर/कर/कर$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उको/उको$ +^हात/हात$ +^बिल्कुल/*बिल्कुल$ +^ठीक/ठीक$ +^है/है$ +^ग्यो/ग्य$ +^तब/तब$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोग/लोग$ +^यहूदी/यहूदी$ +^सभाघर/सभाघर$ +^है/है$ +^भ्यार/भ्यार$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^,/,$ +^और/और$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोग/लोग$ +^जो/जो$ +^हेरोदेस/हेरोदेस$ +^राजा/राजा$ +^के/के$ +^समर्थक/*समर्थक$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^मिलभेरन/*मिलभेरन$ +^योजना/*योजना$ +^बुन/बुन/बुन$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^“/“$ +^यीशु/यीशु$ +^की/की/की$ +^हत्या/हत्या$ +^कसकैं/*कसकैं$ +^करूनू/*करूनू$ +^?/?$ +^”/”$ +^येक/येक/येक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^यीशु/यीशु$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^शिष्य/शिष्य$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^झील/झील$ +^तरफ/तरफ$ +^ग्यान/ग्य$ +^;/;$ +^और/और$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^भौत/भौत/भौत$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^भीड़/भीड़$ +^उक/उक/उक$ +^पछिल/पछिल$ +^होगै/हो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^,/,$ +^और/और$ +^यहूदिया/यहूदिया$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^,/,$ +^इदूनिया/*इदूनिया$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^,/,$ +^और/और$ +^इलाका/इलाका$ +^भटे/भटे$ +^जो/जो$ +^यरदन/यरदन$ +^नदी/नदी$ +^का/का$ +^पूरब/पूरब$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^वाँ/वाँ$ +^भटे/भटे$ +^,/,$ +^और/और$ +^सोर/*सोर$ +^सिदोन/*सिदोन$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^आश/*आश$ +^-/-$ +^पास/पास$ +^भटे/भटे$ +^आईना/*आईना$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^लोग/लोग$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आरेछ्या/*आरेछ्या$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उनूनले/उनूनले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^चमत्कारा/चमत्कार$ +^का/का$ +^कामून/काम$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सुणि/सुण$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^;/;$ +^जो/जो$ +^यीशु/यीशु$ +^करून/कर$ +^मरेछ्यो/मरेछ$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^म्यारा/म्यारा$ +^बैठन/*बैठन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^एक/एक$ +^नानि/नानि/नानि$ +^नाव/नाव$ +^ल्या/ल्या/ल्या$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^लोग/लोग$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पास/पास$ +^भीड़/भीड़$ +^नै/नै$ +^लगा/लगा/लगा$ +^सकून/*सकून$ +^”/”$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^दिन/दी/दिन$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भौत/भौत/भौत$ +^बिमारून/बिमार$ +^ठीक/ठीक$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^बिमार/बिमार$ +^लोग/लोग$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^भीड़/भीड़$ +^लगून/*लगून$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^छुना/*छुना$ +^की/की/की$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करून/कर$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^जब/जब/जब$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भूत/भूत$ +^लागिना/*लागिना$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^ऊस/ऊस$ +^देखछ्या/देख/देख$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उक/उक/उक$ +^सामुनि/सामुनि$ +^ऊस/ऊस$ +^आदर/आदर$ +^दीन/दीन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^गिर/*गिर$ +^पड़छ्या/पड़/पड़$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^जोर/जोर$ +^-/-$ +^जोरले/जोर+ले$ +^कुन/कु$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^तैं/तैं/तैं$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^च्योला/*च्योला$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भूतून/भूत$ +^कड़ी/*कड़ी$ +^चेतावनी/चेतावनी$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^कैसे/कैसे$ +^जन/जन$ +^बताया/*बताया$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^”/”$ +^येक/येक/येक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^यीशु/यीशु$ +^पासा/*पासा$ +^का/का$ +^एक/एक$ +^डाण/*डाण$ +^में/में$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^अपून/अपून$ +^पास/पास$ +^बुलाछ/बुला$ +^,/,$ +^जिनून/जिनून$ +^उले/उले$ +^अपूनो/अपूनो$ +^शिष्य/शिष्य$ +^बनून/बना$ +^खिन/खिन/खिन$ +^चुनिना/*चुनिना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^भीड़/भीड़$ +^में/में$ +^है/है$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^आयान/आ$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^बारा/बारा$ +^लोगून/लोग$ +^चुनछ्य/चुन$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^कि/कि/कि$ +^उक/उक/उक$ +^प्रेरित/प्रेरित/प्रेरित$ +^हुन/हो$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बुलाई/बुला$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इसो/इसो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^करछ्य/कर/कर$ +^ताकि/ताकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^दगाड़/दगाड़$ +^-/-$ +^दगाड़/दगाड़$ +^रून/रू$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनून/उनून/उनून$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भेजू/*भेजू$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^उनुस/उनुस$ +^भूतून/भूत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^निकालना/*निकालना$ +^को/को$ +^अधिकार/अधिकार$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दीछ/दी$ +^यो/यो/यो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बारा/बारा$ +^शिष्य/शिष्य$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^जिनून/जिनून$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^चुनछ्य/चुन$ +^,/,$ +^पैलो/*पैलो$ +^शमौन/शमौन$ +^जैक/*जैक$ +^दुसोरो/दुसोरो$ +^नाम/नाम$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पतरस/पतरस$ +^राँखछ्य/राँख$ +^,/,$ +^और/और$ +^जब्दी/जब्दी$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^याकूब/याकूब$ +^और/और$ +^याकूब/याकूब$ +^को/को$ +^नानो/नानो$ +^भाई/भाई$ +^यहूना/यहूना$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बुअनरगिस/*बुअनरगिस$ +^कुछ्या/कु/कु$ +^,/,$ +^उको/उको$ +^नामोको/नाम+क$ +^मतलब/मतलब$ +^गर्जन/*गर्जन$ +^नियाती/नियाती$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छयो/*छयो$ +^,/,$ +^और/और$ +^अन्द्रियास/अन्द्रियास$ +^,/,$ +^फिलिप्पुस/*फिलिप्पुस$ +^,/,$ +^बरतोलोमी/*बरतोलोमी$ +^,/,$ +^लेवी/*लेवी$ +^चुंगी/चुंगी$ +^लिनवाला/ली+वाला$ +^जैक/*जैक$ +^दुसोरो/दुसोरो$ +^नाम/नाम$ +^मत्ती/*मत्ती$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^थोमा/*थोमा$ +^,/,$ +^हलफई/*हलफई$ +^का/का$ +^च्योलो/च्योलो$ +^याकूब/याकूब$ +^,/,$ +^तद्दै/*तद्दै$ +^,/,$ +^देशभक्त/*देशभक्त$ +^शमौन/शमौन$ +^कनानी/*कनानी$ +^और/और$ +^यहूदा/यहूदा$ +^इस्करियोती/*इस्करियोती$ +^जेले/जेले$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^दुश्मनून/*दुश्मनून$ +^का/का$ +^हात/हात$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^में/में$ +^धोखा/*धोखा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पकड़ावा/*पकड़ावा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दीछ/दी$ +^येक/येक/येक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^यीशु/यीशु$ +^एक/एक$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^आयान/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^चारों/*चारों$ +^तरफ/तरफ$ +^भौतै/*भौतै$ +^भीड़/भीड़$ +^ज/*ज$ +^म/*म$ +^है/है$ +^ग्यै/*ग्यै$ +^,/,$ +^जेले/जेले$ +^उनुस/उनुस$ +^खाना/खाना$ +^को/को$ +^मौक/*मौक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^मिली/मिल$ +^सक्यो/*सक्यो$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^बात/बात$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^रिश्तेदार/*रिश्तेदार$ +^यो/यो/यो$ +^कुन/कु$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^पगली/*पगली$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^”/”$ +^तो/तो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^ऊस/ऊस$ +^घर/घर$ +^लिजाना/*लिजाना$ +^की/की/की$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करून/कर$ +^मस्यान/*मस्यान$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियमून/नियम$ +^सिखून/सिख$ +^वाला/वाला$ +^जो/जो$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^भटे/भटे$ +^आईनाक/*आईनाक$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^कुछ्या/कु/कु$ +^,/,$ +^“/“$ +^उमें/उ+में$ +^शैतान/शैतान$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^“/“$ +^उ/उ/उ$ +^भूतून/भूत$ +^का/का$ +^सरदार/*सरदार$ +^शैतान/शैतान$ +^का/का$ +^मद्दत/मद्दत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भूतून/भूत$ +^निकालछ्यो/निकाल$ +^”/”$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^उनून/उनून/उनून$ +^अपून/अपून$ +^पास/पास$ +^बुलाभेरन/बुला+भेरन$ +^उनुस/उनुस$ +^कहानी/*कहानी$ +^सुणाभेरन/*सुणाभेरन$ +^कुन/कु$ +^लागछै/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^शैतान/शैतान$ +^अपून/अपून$ +^भूतून/भूत$ +^लोगून/लोग$ +^भटे/भटे$ +^भ्यार/भ्यार$ +^निकलन/*निकलन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कसकैं/*कसकैं$ +^मजबूर/*मजबूर$ +^कर/कर/कर$ +^सकछो/सक$ +^?/?$ +^अगर/अगर$ +^एक/एक$ +^देशा/देशा$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^आपस/आपस$ +^मेंई/*मेंई$ +^लड़नै/*लड़नै$ +^रूनान/रू$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^बखत/बखत$ +^तक/तक$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^टीक/*टीक$ +^सकनान/सक$ +^?/?$ +^अगर/अगर$ +^केका/*केका$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^फुट/*फुट$ +^पड़/पड़/पड़$ +^जौ/जा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^घरा/घरा$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^मिलभेरन/*मिलभेरन$ +^रै/रै/रै$ +^सकनान/सक$ +^त/त/त$ +^अगर/अगर$ +^शैतान/शैतान$ +^अपूनई/*अपूनई$ +^भूतून/भूत$ +^का/का$ +^बिरोध/बिरोध$ +^में/में$ +^लड़ो/*लड़ो$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^उ/उ/उ$ +^अपूनोई/*अपूनोई$ +^बिनाश/बिनाश$ +^करछो/कर$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आदिमी/आदिमी$ +^कैका/*कैका$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^घर/घर$ +^स/स/स$ +^लुटि/*लुटि$ +^नै/नै$ +^सकूनो/सक$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^कि/कि/कि$ +^शैतान/शैतान$ +^नियाती/नियाती$ +^ताकतवर/*ताकतवर$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^उ/उ/उ$ +^है/है$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^ताकतवर/*ताकतवर$ +^हो/हो$ +^उई/उई/उ+ई$ +^ऊस/ऊस$ +^हरा/*हरा$ +^और/और$ +^बाँद/*बाँद$ +^सकछो/सक$ +^,/,$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^घर/घर$ +^स/स/स$ +^लुट/*लुट$ +^सकछो/सक$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^-/-$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^सब/सब$ +^पाप/पाप$ +^और/और$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^बुराई/बुराई$ +^जो/जो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^माफ/माफ$ +^करून/कर$ +^लायक/लायक$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^स/स/स$ +^बुरो/*बुरो$ +^बोलोलो/*बोलोलो$ +^,/,$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उ/उ/उ$ +^कभै/कभै$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^माफ/माफ$ +^नी/नी$ +^कर/कर/कर$ +^,/,$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^यो/यो/यो$ +^पाप/पाप$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^हमेशा/हमेशा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^दोषी/*दोषी$ +^मानोलो/*मानोलो$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यो/यो/यो$ +^कुछ्या/कु/कु$ +^कि/कि/कि$ +^“/“$ +^यीशु/यीशु$ +^में/में$ +^भूत/भूत$ +^की/की/की$ +^आत्मा/आत्मा$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^की/की/की$ +^ईजा/ईजा$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^भाई/भाई$ +^आयान/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^भ्यार/भ्यार$ +^ठाँड़ा/*ठाँड़ा$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^ऊस/ऊस$ +^बुलून/*बुलून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कैसे/कैसे$ +^भेजछ्य/भेज$ +^जो/जो$ +^भीड़/भीड़$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^आश/*आश$ +^-/-$ +^पास/पास$ +^बैठिना/बैठ$ +^की/की/की$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^देख/देख/देख/देख$ +^,/,$ +^तेरि/तेरि$ +^ईजा/ईजा$ +^और/और$ +^त्यारा/त्यारा$ +^भाई/भाई$ +^तैंस/तैंस$ +^बुलून/*बुलून$ +^मर्यान/मार$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^मेरि/मेरि$ +^ईजा/ईजा$ +^और/और$ +^म्यारा/म्यारा$ +^भाई/भाई$ +^को/को$ +^छन/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^चारों/*चारों$ +^तरफ/तरफ$ +^बैठिना/बैठ$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^चाँभेरन/*चाँभेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^देखा/देख$ +^यो/यो/यो$ +^छन/छ$ +^मेरि/मेरि$ +^ईजा/ईजा$ +^और/और$ +^म्यारा/म्यारा$ +^भाई/भाई$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^इच्छा/इच्छा$ +^में/में$ +^चलाला/*चलाला$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^म्यार/म्यार$ +^भाई/भाई$ +^,/,$ +^मेरि/मेरि$ +^बैनि/*बैनि$ +^और/और$ +^मेरि/मेरि$ +^ईजा/ईजा$ +^छन/छ$ +^”/”$ +^येक/येक/येक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^यीशु/यीशु$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^झील/झील$ +^का/का$ +^किनार/किनार$ +^में/में$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^दीनान/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^भौत/भौत/भौत$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^भीड़/भीड़$ +^जाम/जाम$ +^है/है$ +^गै/गै/गै$ +^कि/कि/कि$ +^उनुस/उनुस$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^दीन/दीन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^एक/एक$ +^नाव/नाव$ +^में/में$ +^बैठून/*बैठून$ +^पड़छो/पड़$ +^,/,$ +^और/और$ +^सारी/*सारी$ +^भीड़/भीड़$ +^झील/झील$ +^का/का$ +^किनार/किनार$ +^भिमें/*भिमें$ +^ठाँड़ा/*ठाँड़ा$ +^रैछ/रै/रै$ +^यीशु/यीशु$ +^उनून/उनून/उनून$ +^कहानी/*कहानी$ +^द्वारा/द्वारा$ +^भौत/भौत/भौत$ +^बातुन/बातु$ +^सिखून/सिख$ +^लागछै/लाग$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^में/में$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^सुणो/*सुणो$ +^,/,$ +^एक/एक$ +^किसान/*किसान$ +^बी/*बी$ +^बुन/बुन/बुन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ग्योछ/ग्य$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^बी/*बी$ +^बुनमरेछ्यो/*बुनमरेछ्यो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^बी/*बी$ +^बाँट/*बाँट$ +^का/का$ +^किनार/किनार$ +^में/में$ +^पड़छो/पड़$ +^,/,$ +^और/और$ +^चिड़िया/चिड़िया$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^उनुस/उनुस$ +^खा/खा/खा$ +^लीछ/ली$ +^और/और$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^बी/*बी$ +^पथरीली/*पथरीली$ +^भूमि/*भूमि$ +^में/में$ +^पड़छो/पड़$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^माँटाक/*माँटाक$ +^कमीक/*कमीक$ +^कारण/कारण$ +^जल्दी/जल्दी$ +^जाम/जाम$ +^ग्या/ग्य$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^तेज/तेज$ +^घाम/*घाम$ +^लागछ्य/लाग$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सुखी/*सुखी$ +^ग्या/ग्य$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उनार/उनार/उनार$ +^जाड़/जाड़$ +^गैल/*गैल$ +^माँट/*माँट$ +^में/में$ +^नी/नी$ +^छ्या/छ$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^बी/*बी$ +^झाड़िन/झाड़ि$ +^का/का$ +^बीच/बीच$ +^पड़ीयान/*पड़ीयान$ +^,/,$ +^और/और$ +^झाड़िन/झाड़ि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ठूलो/ठूलो$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^उनुस/उनुस$ +^दबै/*दबै$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^फल/फल$ +^-/-$ +^फूल/*फूल$ +^नै/नै$ +^सक्या/*सक्या$ +^लेकिन/लेकिन$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^बी/*बी$ +^निको/निको$ +^भूमि/*भूमि$ +^में/में$ +^पड़छ/पड़$ +^;/;$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^बी/*बी$ +^जामियान/*जामियान$ +^और/और$ +^भौत/भौत/भौत$ +^सारा/सारा$ +^फल/फल$ +^ल्यान/*ल्यान$ +^;/;$ +^कोई/कोई$ +^तीस/*तीस$ +^गुना/*गुना$ +^,/,$ +^कोई/कोई$ +^साठ/*साठ$ +^गुना/*गुना$ +^और/और$ +^कोई/कोई$ +^सौ/*सौ$ +^गुना/*गुना$ +^फल/फल$ +^ल्याछ/ल्या$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^स/स/स$ +^सुण/सुण/सुण$ +^सकछो/सक$ +^जो/जो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^कुन/कु$ +^मरेयू/*मरेयू$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यो/यो/यो$ +^समझना/*समझना$ +^की/की/की$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करून/कर$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^येक/येक/येक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^बारा/बारा$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^मान्या/*मान्या$ +^वाला/वाला$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^एकान्त/*एकान्त$ +^में/में$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^उनूनले/उनूनले$ +^उथैं/उथैं$ +^इन/इन$ +^कहानी/*कहानी$ +^को/को$ +^मतलब/मतलब$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^पुछैछ्य/*पुछैछ्य$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुमून/तुमून$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^को/को$ +^गुप्त/*गुप्त$ +^भेद/*भेद$ +^की/की/की$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उनून/उनून/उनून$ +^जो/जो$ +^मैंमें/मैं+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^नै/नै$ +^करना/कर$ +^उनून/उनून/उनून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^सब/सब$ +^बात/बात$ +^कहानीन/*कहानीन$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^हुछी/हो$ +^”/”$ +^जसो/जसो$ +^कि/कि/कि$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^“/“$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^देखनान/देख$ +^त/त/त$ +^सही/सही$ +^पर/पर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^पछ्याण/पछ्याण/पछ्याण$ +^नै/नै$ +^पान/पा$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सुणनान/सुण$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^सही/सही$ +^पर/पर$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^नै/नै$ +^सकना/सका$ +^;/;$ +^इसो/इसो$ +^हुनो/हो$ +^त/त/त$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^पापो/*पापो$ +^को/को$ +^पछ्ताव/*पछ्ताव$ +^करून/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^माफ/माफ$ +^करि/कर$ +^जान/जा$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^अगर/अगर$ +^तुम/तुम$ +^यो/यो/यो$ +^कहानी/*कहानी$ +^नै/नै$ +^समझना/*समझना$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^बाकि/*बाकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^उदारणुन/*उदारणुन$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^समझला/समझ$ +^जो/जो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^बतून/*बतून$ +^वालो/वालो$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^?/?$ +^यो/यो/यो$ +^उदारण/*उदारण$ +^को/को$ +^अर्थ/अर्थ$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^बी/*बी$ +^बुनवालो/*बुनवालो$ +^किसान/*किसान$ +^उक/उक/उक$ +^नियाती/नियाती$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^बचन/बचन$ +^बतूछो/*बतूछो$ +^जो/जो$ +^बी/*बी$ +^बाँट/*बाँट$ +^का/का$ +^किनार/किनार$ +^में/में$ +^पड़ीना/पड़ीना$ +^का/का$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^बचन/बचन$ +^सुणछ्य/सुण$ +^,/,$ +^पर/पर$ +^जो/जो$ +^बचन/बचन$ +^उनूनले/उनूनले$ +^सुणछ्य/सुण$ +^,/,$ +^शैतान/शैतान$ +^तुरन्त/तुरन्त$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^उनार/उनार/उनार$ +^मनून/मन$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^बचन/बचन$ +^स/स/स$ +^उठा/उठा/उठा$ +^ली/ली/ली$ +^जाछो/जा$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^जो/जो$ +^बी/*बी$ +^पथरीली/*पथरीली$ +^भूमि/*भूमि$ +^में/में$ +^पड़ीयान/*पड़ीयान$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^नियाती/नियाती$ +^छन/छ$ +^जो/जो$ +^बचन/बचन$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^खुशी/खुशी$ +^-/-$ +^खुशी/खुशी$ +^मान्नान/*मान्नान$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^बचन/बचन$ +^अपून/अपून$ +^मन/मन$ +^में/में$ +^गहराई/*गहराई$ +^नै/नै$ +^बढून/*बढून$ +^दीना/*दीना$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^बखत/बखत$ +^तलक/तलक$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^बचन/बचन$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^दुख/दुख$ +^और/और$ +^कलेश/*कलेश$ +^उछो/*उछो$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^जल्दी/जल्दी$ +^बचन/बचन$ +^में/में$ +^चलूनो/*चलूनो$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दीनान/दी$ +^जो/जो$ +^बी/*बी$ +^झाड़िन/झाड़ि$ +^का/का$ +^बीच/बीच$ +^पड़ीनान/पड़ीना$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^छन/छ$ +^जिनूनले/जिनून+ले$ +^बचन/बचन$ +^तो/तो$ +^सुणनान/सुण$ +^,/,$ +^पर/पर$ +^यो/यो/यो$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^चिन्ता/चिन्ता$ +^,/,$ +^और/और$ +^धन/धन$ +^-/-$ +^दौलत/दौलत$ +^और/और$ +^दुसारा/दुसारा$ +^चीजून/चीज$ +^को/को$ +^लालच/*लालच$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^बचन/बचन$ +^में/में$ +^रूकावट/*रूकावट$ +^डालछी/डाल$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^में/में$ +^बचन/बचन$ +^कै/कै$ +^काम/काम$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^पानो/*पानो$ +^जो/जो$ +^बी/*बी$ +^निकी/*निकी$ +^भूमि/*भूमि$ +^में/में$ +^पड़ीयान/*पड़ीयान$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^बचन/बचन$ +^स/स/स$ +^सुणभेरन/*सुणभेरन$ +^मान/मान/मान$ +^लीनान/ली$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^निका/*निका$ +^परिनाम/*परिनाम$ +^हुनान/हो$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उ/उ/उ$ +^रूखा/*रूखा$ +^जसा/*जसा$ +^हुनान/हो$ +^जिनून/जिनून$ +^में/में$ +^कोई/कोई$ +^-/-$ +^कोई/कोई$ +^तीस/*तीस$ +^,/,$ +^कोई/कोई$ +^साठ/*साठ$ +^और/और$ +^कोई/कोई$ +^सौ/*सौ$ +^गुना/*गुना$ +^फल/फल$ +^ल्यूनान/*ल्यूनान$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^एक/एक$ +^आजि/*आजि$ +^उदारण/*उदारण$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आदिमी/आदिमी$ +^दीया/दी$ +^स/स/स$ +^जलाभेरन/जला+भेरन$ +^ऊस/ऊस$ +^एक/एक$ +^चारपाई/*चारपाई$ +^का/का$ +^ताल/*ताल$ +^नै/नै$ +^राखनो/*राखनो$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^ऊस/ऊस$ +^ऊँचा/ऊँचा$ +^जाँग/*जाँग$ +^में/में$ +^राखि/राख$ +^जाछो/जा$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^उको/उको$ +^उज्यालो/उज्यालो$ +^सबून/सबून$ +^पुज/*पुज$ +^सको/*सको$ +^म्येरो/म्येरो$ +^कुना/*कुना$ +^को/को$ +^मतलब/मतलब$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^हर/हर$ +^उ/उ/उ$ +^बात/बात$ +^स/स/स$ +^प्रगट/प्रगट$ +^करोलो/कर$ +^,/,$ +^जस/जस$ +^लोग/लोग$ +^ऐल/ऐल$ +^तक/तक$ +^नै/नै$ +^जाणना/जाण$ +^उ/उ/उ$ +^हर/हर$ +^उ/उ/उ$ +^बात/बात$ +^स/स/स$ +^प्रगट/प्रगट$ +^कर/कर/कर$ +^द्योलो/द्याल$ +^जो/जो$ +^ऐल/ऐल$ +^तक/तक$ +^गुप्त/*गुप्त$ +^छन/छ$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^स/स/स$ +^सुण/सुण/सुण$ +^सकछो/सक$ +^जो/जो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^कुन/कु$ +^मरेयू/*मरेयू$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यो/यो/यो$ +^समझना/*समझना$ +^की/की/की$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करून/कर$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^जदुक/*जदुक$ +^ध्यान/ध्यान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मेरि/मेरि$ +^बातुन/बातु$ +^सुणला/सुण$ +^उदुक/*उदुक$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^तुम/तुम$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^पाला/पा$ +^बल्कि/बल्कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^तुमून/तुमून$ +^और/और$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^द्योलो/द्याल$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जैक/*जैक$ +^पास/पास$ +^समझना/*समझना$ +^की/की/की$ +^इच्छा/इच्छा$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ऊस/ऊस$ +^और/और$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^द्ययोलो/*द्ययोलो$ +^,/,$ +^पर/पर$ +^जो/जो$ +^यो/यो/यो$ +^समझना/*समझना$ +^की/की/की$ +^इच्छा/इच्छा$ +^नै/नै$ +^राँखनो/*राँखनो$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^सिखूछूँ/*सिखूछूँ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^उले/उले$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उ/उ/उ$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^ली/ली/ली$ +^ल्योलो/*ल्योलो$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लोगून/लोग$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^एक/एक$ +^किसान/*किसान$ +^नियाती/नियाती$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^गाँड़ान/*गाँड़ान$ +^में/में$ +^बी/*बी$ +^बूँछो/*बूँछो$ +^,/,$ +^रात/रात$ +^खिन/खिन/खिन$ +^किसान/*किसान$ +^पड़छो/पड़$ +^और/और$ +^दिन/दी/दिन$ +^में/में$ +^उ/उ/उ$ +^काम/काम$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^बी/*बी$ +^जामछो/*जामछो$ +^और/और$ +^बढ़छो/बढ़$ +^,/,$ +^पर/पर$ +^उ/उ/उ$ +^नै/नै$ +^जाणनो/*जाणनो$ +^यो/यो/यो$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^हुछो/हो$ +^भूमि/*भूमि$ +^खुद/खुद$ +^फल/फल$ +^ल्यूछी/*ल्यूछी$ +^,/,$ +^पैलि/पैलि$ +^पत्ति/*पत्ति$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^बाला/*बाला$ +^और/और$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^बालान/*बालान$ +^में/में$ +^पक्को/*पक्को$ +^गुदा/*गुदा$ +^उनान/*उनान$ +^आखरी/*आखरी$ +^में/में$ +^जब/जब/जब$ +^फसल/फसल$ +^पुरी/पुरी$ +^रीति/*रीति$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तैयार/तैयार$ +^हो/हो$ +^जाछी/जा$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^किसान/*किसान$ +^तुरन्त/तुरन्त$ +^लोगून/लोग$ +^येस/येस$ +^काटून/*काटून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भेजछो/भेज$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^यो/यो/यो$ +^कटना/कट$ +^को/को$ +^बखत/बखत$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हम/हम/हम$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^की/की/की$ +^तुलना/*तुलना$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^कर/कर/कर$ +^सकनू/सक$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^एक/एक$ +^कहानी/*कहानी$ +^बतूछूँ/*बतूछूँ$ +^,/,$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^एक/एक$ +^राई/*राई$ +^का/का$ +^बी/*बी$ +^का/का$ +^समान/समान/समान$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^बोई/*बोई$ +^जाछो/जा$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उ/उ/उ$ +^सारी/*सारी$ +^भिमें/*भिमें$ +^में/में$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^नान/नान/नान/नान$ +^बी/*बी$ +^हुछो/हो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^बोई/*बोई$ +^जानाक/*जानाक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^जामछो/*जामछो$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^सब/सब$ +^साग/*साग$ +^-/-$ +^पात/*पात$ +^है/है$ +^ठूलो/ठूलो$ +^हो/हो$ +^जाछो/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^हांगा/*हांगा$ +^इदुक/इदुक$ +^ठूलो/ठूलो$ +^है/है$ +^जानान/जा$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उई/उई/उ+ई$ +^में/में$ +^आकाशा/आकाशा$ +^का/का$ +^चिड़िया/चिड़िया$ +^अपूनी/अपूनी$ +^घोल/*घोल$ +^बना/बना/बना/बन$ +^सकनान/सक$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^इसा/इसा$ +^भौत/भौत/भौत$ +^कहानी/*कहानी$ +^सुणाभेरन/*सुणाभेरन$ +^लोगून/लोग$ +^उनेरि/उनेरि$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^का/का$ +^हिसाब/*हिसाब$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^बचन/बचन$ +^सुणूछ्यो/*सुणूछ्यो$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^हमेशा/हमेशा$ +^कहानी/*कहानी$ +^सुणाभेरन/*सुणाभेरन$ +^लोगून/लोग$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बतूछ्यो/*बतूछ्यो$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^ऐकला/*ऐकला$ +^में/में$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^सब/सब$ +^बातुन/बातु$ +^को/को$ +^अर्थ/अर्थ$ +^निकीकैं/निकीकैं$ +^कैभेरन/कु+भेरन$ +^समझा/समझा/समझा$ +^दीछ्या/दी/दी$ +^उ/उ/उ$ +^दिन/दी/दिन$ +^ब्याल/ब्याल$ +^बखत/बखत$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^आ/आ/आ$ +^,/,$ +^हम/हम/हम$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^झील/झील$ +^का/का$ +^पार/पार$ +^जानू/जा$ +^”/”$ +^और/और$ +^भीड़/भीड़$ +^स/स/स$ +^बिदा/*बिदा$ +^करनाका/*करनाका$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^,/,$ +^शिष्य/शिष्य$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^उई/उई/उ+ई$ +^नाव/नाव$ +^में/में$ +^ली/ली/ली$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^जैमें/जैस+में$ +^यीशु/यीशु$ +^बैठिना/बैठ$ +^को/को$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^और/और$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नाव/नाव$ +^छ्या/छ$ +^जब/जब/जब$ +^झील/झील$ +^पार/पार$ +^करून/कर$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^जोरले/जोर+ले$ +^आँधी/आँधी$ +^तूफान/तूफान/तूफान$ +^उठछै/उठ$ +^और/और$ +^लहर/*लहर$ +^इदुक/इदुक$ +^जोरले/जोर+ले$ +^नाव/नाव$ +^में/में$ +^टकरान/*टकरान$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^और/और$ +^नाव/नाव$ +^पानि/पानि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भरिभेरन/*भरिभेरन$ +^डूब/*डूब$ +^लागछ्य/लाग$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^यीशु/यीशु$ +^नाव/नाव$ +^का/का$ +^पछिल/पछिल$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^में/में$ +^शिरान/*शिरान$ +^लगाभेरन/लगा+भेरन$ +^पड़ै/*पड़ै$ +^रेछ्या/*रेछ्या$ +^तब/तब$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^उठाभेरन/उठ+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^गुरू/गुरू$ +^जी/जी$ +^,/,$ +^हम/हम/हम$ +^त/त/त$ +^डूबून/*डूबून$ +^मरेया/*मरेया$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तैंस/तैंस$ +^हमार/हमार$ +^बारिमें/बारिमें$ +^केले/केले$ +^फिकर/फिकर$ +^नाहातिनी/*नाहातिनी$ +^?/?$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उठाभेरन/उठ+भेरन$ +^आंधीस/*आंधीस$ +^डांटछ्य/*डांटछ्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^लहरून/*लहरून$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^शांत/*शांत$ +^है/है$ +^जा/जा/जा$ +^,/,$ +^थामी/*थामी$ +^जा/जा/जा$ +^”/”$ +^और/और$ +^तुरन्त/तुरन्त$ +^आँधी/आँधी$ +^थामी/*थामी$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^झील/झील$ +^पुरी/पुरी$ +^रीति/*रीति$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^शांत/*शांत$ +^है/है$ +^गै/गै/गै$ +^तब/तब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^किलैं/किलैं$ +^डरून/*डरून$ +^मरेछा/*मरेछा$ +^?/?$ +^किलैं/किलैं$ +^तुमून/तुमून$ +^आजि/*आजि$ +^तलक/तलक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैंमें/मैं+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^नाहातिनी/*नाहातिनी$ +^?/?$ +^”/”$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^भौत/भौत/भौत$ +^डर/डर/डर$ +^है/है$ +^गै/गै/गै$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^आपस/आपस$ +^में/में$ +^इसो/इसो$ +^कुन/कु$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^कसो/*कसो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^आँधी/आँधी$ +^और/और$ +^पानि/पानि$ +^की/की/की$ +^लहर/*लहर$ +^और/और$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^येको/*येको$ +^हुकुम/हुकुम$ +^मान्नान/*मान्नान$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^झील/झील$ +^का/का$ +^पार/पार$ +^का/का$ +^इलाका/इलाका$ +^में/में$ +^पुज्यान/*पुज्यान$ +^,/,$ +^जा/जा/जा$ +^गिरासेनी/*गिरासेनी$ +^लोग/लोग$ +^रूनान/रू$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^नाव/नाव$ +^भटे/भटे$ +^भिमें/*भिमें$ +^उतरीयान/*उतरीयान$ +^,/,$ +^एक/एक$ +^भूत/भूत$ +^लागिना/*लागिना$ +^को/को$ +^आदिमी/आदिमी$ +^कबरिस्तान/*कबरिस्तान$ +^भटे/भटे$ +^निकल/निकल/निकल$ +^भेरन/भेरन$ +^आछ/आ$ +^उ/उ/उ$ +^कबरिस्तान/*कबरिस्तान$ +^का/का$ +^आश/*आश$ +^-/-$ +^पास/पास$ +^रूँछ्यो/*रूँछ्यो$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^इदुक/इदुक$ +^खतरनाक/*खतरनाक$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^लोग/लोग$ +^ऊस/ऊस$ +^जंजीरून/*जंजीरून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बाधना/*बाधना$ +^की/की/की$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करछ्या/कर/कर$ +^,/,$ +^पर/पर$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^नी/नी$ +^बाधी/*बाधी$ +^सकछ्यो/सक$ +^किलैकी/किलैकी$ +^ऊस/ऊस$ +^बार-बार/बार-बार$ +^जंजीरून/*जंजीरून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^और/और$ +^बेड़िन/*बेड़िन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बादीनाको/*बादीनाको$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उले/उले$ +^जंजीरैस/*जंजीरैस$ +^तोड़ी/तोड़$ +^दी/दी/दी$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^बेड़िनका/*बेड़िनका$ +^टुकुड़/*टुकुड़$ +^-/-$ +^टुकुड़/*टुकुड़$ +^कर/कर/कर$ +^दीयान/दी$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^काबू/*काबू$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^करि/कर$ +^सकछ्यो/सक$ +^उ/उ/उ$ +^रात/रात$ +^-/-$ +^दिन/दी/दिन$ +^लगातार/*लगातार$ +^कबरिस्तान/*कबरिस्तान$ +^और/और$ +^आश-पासा/आश-पासा$ +^का/का$ +^डाँणान/*डाँणान$ +^में/में$ +^चिल्लाट/*चिल्लाट$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^ढूंगा/*ढूंगा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपनास/*अपनास$ +^हांड़ि/*हांड़ि$ +^-/-$ +^हांड़िभेरन/*हांड़िभेरन$ +^घायल/*घायल$ +^करि/कर$ +^राखछ्यो/राख$ +^उ/उ/उ$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^दूर/दूर$ +^है/है$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^दौड़ने/*दौड़ने$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^खुटा/खुटा$ +^पड़भेरन/*पड़भेरन$ +^ढोक/ढोक$ +^दीन/दीन$ +^लागछ्य/लाग$ +^,/,$ +^और/और$ +^जोरले/जोर+ले$ +^चिल्ला/*चिल्ला$ +^भेरन/भेरन$ +^कुन/कु$ +^लागछ्य/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^यीशु/यीशु$ +^,/,$ +^सर्वशक्तिमान/*सर्वशक्तिमान$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^हमून/हमून$ +^परेशान/*परेशान$ +^किलैं/किलैं$ +^करछ/कर$ +^?/?$ +^तैं/तैं/तैं$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^नाम/नाम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैंथै/*मैंथै$ +^वादा/वादा$ +^कर/कर/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^मैंस/मैंस$ +^दुखी/*दुखी$ +^नी/नी$ +^करे/कर$ +^”/”$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इसो/इसो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^पैलि/पैलि$ +^कईना/कु$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^भूत/भूत$ +^की/की/की$ +^आत्मा/आत्मा$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^में/में$ +^है/है$ +^भ्यार/भ्यार$ +^निकल/निकल/निकल$ +^अ/*अ$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^त्यार/त्यार$ +^नाम/नाम$ +^कि/कि/कि$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^उ/उ/उ$ +^भूत/भूत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^म्येरो/म्येरो$ +^नाम/नाम$ +^सेना/*सेना$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^हम/हम/हम$ +^भौत/भौत/भौत$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^छा/छ$ +^”/”$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^भूत/भूत$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^विनती/विनती$ +^करून/कर$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^कि/कि/कि$ +^हमून/हमून$ +^यो/यो/यो$ +^इलाका/इलाका$ +^भटे/भटे$ +^भ्यार/भ्यार$ +^जन/जन$ +^भेजे/*भेजे$ +^”/”$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^वाँ/वाँ$ +^डाँण/डाँण$ +^में/में$ +^सुंअरून/*सुंअरून$ +^को/को$ +^एक/एक$ +^ठूलो/ठूलो$ +^झुंड/*झुंड$ +^चरून/*चरून$ +^मरेछ्यो/मरेछ$ +^भूत/भूत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^कैभेरन/कु+भेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^विनती/विनती$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^“/“$ +^कि/कि/कि$ +^हमून/हमून$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सुंअरून/*सुंअरून$ +^में/में$ +^भेज/भेज/भेज$ +^दे/दी$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^हम/हम/हम$ +^उनार/उनार/उनार$ +^भितर/भितर$ +^जा/जा/जा$ +^सका/सका$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^यो/यो/यो$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दी/दी/दी$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^सारा/सारा$ +^भूत/भूत$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^में/में$ +^है/है$ +^भ्यार/भ्यार$ +^निकभेरन/*निकभेरन$ +^सुंअरून/*सुंअरून$ +^का/का$ +^झुंड/*झुंड$ +^में/में$ +^न्हैजानान/न्हैजा$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^झुंड/*झुंड$ +^में/में$ +^लगभग/*लगभग$ +^द्वी/द्वी$ +^हजार/*हजार$ +^सुंअर/*सुंअर$ +^छ्या/छ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^ओरालो/*ओरालो$ +^में/में$ +^दौड़भेरन/*दौड़भेरन$ +^आयान/आ$ +^और/और$ +^झील/झील$ +^में/में$ +^डुबिभेरन/*डुबिभेरन$ +^मरग्या/मर$ +^और/और$ +^सुंअरून/*सुंअरून$ +^का/का$ +^ग्वाला/*ग्वाला$ +^भाजि/*भाजि$ +^भेरन/भेरन$ +^,/,$ +^नगर/नगर$ +^और/और$ +^गौन/*गौन$ +^में/में$ +^जानान/जा$ +^जेले/जेले$ +^डांणा/*डांणा$ +^में/में$ +^भ्योछ/भ्य$ +^यो/यो/यो$ +^खबर/खबर$ +^बता/बता/बता$ +^दीनान/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^सब/सब$ +^लोग/लोग$ +^यो/यो/यो$ +^देखून/देख$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आयान/आ$ +^कि/कि/कि$ +^बात/बात$ +^छै/छ$ +^लोग/लोग$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^आयान/आ$ +^,/,$ +^उनूले/उनूले$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^जैमें/जैस+में$ +^पैलि/पैलि$ +^भौत/भौत/भौत$ +^सारा/सारा$ +^भूत/भूत$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^पैनिना/*पैनिना$ +^क/क/क$ +^और/और$ +^निकीकैं/निकीकैं$ +^बैठिना/बैठ$ +^को/को$ +^देखभेरन/*देखभेरन$ +^लोग/लोग$ +^डर/डर/डर$ +^ग्या/ग्य$ +^देखन/*देखन$ +^वालान/वालान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जैमें/जैस+में$ +^भूत/भूत$ +^लागिना/*लागिना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^सुंअरून/*सुंअरून$ +^को/को$ +^पुरो/पुरो$ +^हाल/हाल$ +^लोगून/लोग$ +^बता/बता/बता$ +^दीछ/दी$ +^और/और$ +^इन/इन$ +^लोग/लोग$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^विनती/विनती$ +^करून/कर$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^हमार/हमार$ +^इलाका/इलाका$ +^भटे/भटे$ +^न्हैजा/न्हैजा/न्हैजा$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^वापस/वापस$ +^नाव/नाव$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^जान/जा$ +^लागछ्य/लाग$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जैस/जैस$ +^भूतून/भूत$ +^भटे/भटे$ +^छुटकारा/*छुटकारा$ +^मिलीना/*मिलीना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उथैं/उथैं$ +^विनती/विनती$ +^करून/कर$ +^लागछ्य/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैंस/मैंस$ +^अपून/अपून$ +^दगाड़/दगाड़$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^दे/दी$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^अपून/अपून$ +^दगाड़/दगाड़$ +^उनाकी/*उनाकी$ +^इजाजत/*इजाजत$ +^नै/नै$ +^दीनो/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^अपून/अपून$ +^घर/घर$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^अपून/अपून$ +^लोगून/लोग$ +^बतो/*बतो$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तैंमें/*तैंमें$ +^दया/दया$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^प्रभु/प्रभु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तैखिन/त्यारा+खिन$ +^कसा/*कसा$ +^ठूला/ठूला$ +^काम/काम$ +^करछ्य/कर/कर$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^अपून/अपून$ +^घरा/घरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^न्हैजाछो/न्हैजा$ +^,/,$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^उले/उले$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^पुर/पुर$ +^दिकापुलिस/दिकापुलिस$ +^इलाका/इलाका$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^बतून/*बतून$ +^शुरू/शुरू$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैं/मैं/मैं$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कतुक/कतुक$ +^ठूलो/ठूलो$ +^काम/काम$ +^करछ्य/कर/कर$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^सब/सब$ +^लोग/लोग$ +^हैरान/हैरान$ +^रैग्या/रै$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^नाव/नाव$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^झील/झील$ +^पार/पार$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^किनार/किनार$ +^में/में$ +^ठाँड़ो/*ठाँड़ो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^भौत/भौत/भौत$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^भीड़/भीड़$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^जामा/जामा$ +^हो/हो$ +^ग्यै/*ग्यै$ +^इदुक/इदुक$ +^में/में$ +^यहूदी/यहूदी$ +^सभाघर/सभाघर$ +^का/का$ +^अधिकारीन/अधिकारी$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^अधिकारी/अधिकारी$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^उको/उको$ +^नाम/नाम$ +^याईर/*याईर$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^खुटान/खुटा$ +^में/में$ +^पड़छो/पड़$ +^और/और$ +^विनती/विनती$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^कुन/कु$ +^लागछ्यो/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^गुरू/गुरू$ +^जी/जी$ +^,/,$ +^मेरि/मेरि$ +^नानि/नानि/नानि$ +^चेलि/*चेलि$ +^बिमार/बिमार$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^मरन्या/*मरन्या$ +^हैरैछ/*हैरैछ$ +^;/;$ +^दया/दया$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^म्यार/म्यार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^म्यारा/म्यारा$ +^घर/घर$ +^हिट/*हिट$ +^दीया/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^उमें/उ+में$ +^हात/हात$ +^राँखा/*राँखा$ +^ताकि/ताकि$ +^उ/उ/उ$ +^चंगी/*चंगी$ +^है/है$ +^जौ/जा$ +^और/और$ +^मरून/मर$ +^है/है$ +^बच/बच/बच$ +^ज्यौ/*ज्यौ$ +^”/”$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^जानमरेछ्या/*जानमरेछ्या$ +^,/,$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^भौत/भौत/भौत$ +^भीड़/भीड़$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^लोग/लोग$ +^ऊस/ऊस$ +^छुना/*छुना$ +^की/की/की$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करून/कर$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^,/,$ +^एक/एक$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^उ/उ/उ$ +^भीड़/भीड़$ +^में/में$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^बारा/बारा$ +^साल/साल$ +^भटे/भटे$ +^खून/खून$ +^बगना/*बगना$ +^की/की/की$ +^बिमारी/बिमारी$ +^छी/छ$ +^उ/उ/उ$ +^इलाज/*इलाज$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कई/कई$ +^वैदूनका/*वैदूनका$ +^पास/पास$ +^ग्यैछ/*ग्यैछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^पुरो/पुरो$ +^धन/धन$ +^दौलत/दौलत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^खर्च/*खर्च$ +^भेरन/भेरन$ +^के/के$ +^फरक/*फरक$ +^नै/नै$ +^पढ़ियो/*पढ़ियो$ +^,/,$ +^पर/पर$ +^उ/उ/उ$ +^और/और$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^बिमार/बिमार$ +^हो/हो$ +^गैछी/गै$ +^जब/जब/जब$ +^उले/उले$ +^सुणछय/*सुणछय$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लोगून/लोग$ +^चंगो/चंगो$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^सोचछै/*सोचछै$ +^,/,$ +^“/“$ +^अगर/अगर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उक/उक/उक$ +^कपाड़ास/*कपाड़ास$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^ल्यूलो/*ल्यूलो$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^चंगी/*चंगी$ +^हो/हो$ +^ज्यूलो/*ज्यूलो$ +^”/”$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^भीड़/भीड़$ +^में/में$ +^उले/उले$ +^पछिल/पछिल$ +^है/है$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^उक/उक/उक$ +^कपाड़ास/*कपाड़ास$ +^छू/छू/छू$ +^लीछ/ली$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^कुछी/कु$ +^,/,$ +^“/“$ +^अगर/अगर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उक/उक/उक$ +^कपाड़ास/*कपाड़ास$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^ल्यूलो/*ल्यूलो$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^चंगी/*चंगी$ +^हो/हो$ +^ज्यूलो/*ज्यूलो$ +^”/”$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^भटे/भटे$ +^उको/उको$ +^खून/खून$ +^बगूना/*बगूना$ +^की/की/की$ +^बिमारी/बिमारी$ +^बन्द/बन्द$ +^हो/हो$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^अपून/अपून$ +^आंग/*आंग$ +^में/में$ +^चिताछ/*चिताछ$ +^कि/कि/कि$ +^मेरि/मेरि$ +^यो/यो/यो$ +^बिमारी/बिमारी$ +^ठीक/ठीक$ +^है/है$ +^ग्यै/*ग्यै$ +^यीशु/यीशु$ +^भीड़/भीड़$ +^में/में$ +^है/है$ +^पछिल/पछिल$ +^के/के$ +^मुड़भेरन/*मुड़भेरन$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^म्यारा/म्यारा$ +^कपाड़ास/*कपाड़ास$ +^कैले/कैले$ +^छूँछ/छूँ$ +^?/?$ +^”/”$ +^उले/उले$ +^इसो/इसो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उले/उले$ +^जाणि/*जाणि$ +^लीछ/ली$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^मैंमें/मैं+में$ +^है/है$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^निकछ्य/*निकछ्य$ +^उनार/उनार/उनार$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^गुरू/गुरू$ +^जी/जी$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^खुद/खुद$ +^देखून/देख$ +^मरेछा/*मरेछा$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^भीड़/भीड़$ +^में/में$ +^है/है$ +^लोग/लोग$ +^तैंस/तैंस$ +^छुन/*छुन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^धक्का/*धक्का$ +^-/-$ +^मुक्का/*मुक्का$ +^करून/कर$ +^मर्यान/मार$ +^तब/तब$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुम/तुम$ +^पूछुनमरेछा/*पूछुनमरेछा$ +^कि/कि/कि$ +^मैंस/मैंस$ +^कैले/कैले$ +^छूछ/छू$ +^?/?$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^उ/उ/उ$ +^जन/जन$ +^स/स/स$ +^खोजन/*खोजन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अपून/अपून$ +^चारों/*चारों$ +^तरफ/तरफ$ +^देखून/देख$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^कि/कि/कि$ +^मैंस/मैंस$ +^कैले/कैले$ +^छूँछ/छूँ$ +^?/?$ +^उ/उ/उ$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जाण/जाण/जाण$ +^लीछ/ली$ +^मैं/मैं/मैं$ +^चंगो/चंगो$ +^हो/हो$ +^गयूँ/*गयूँ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उ/उ/उ$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^आछ/आ$ +^उक/उक/उक$ +^खुटान/खुटा$ +^में/में$ +^पड़गै/*पड़गै$ +^,/,$ +^और/और$ +^कुंछी/कुं$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तैंस/तैंस$ +^छूँछ/छूँ$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^सोचछ्य/*सोचछ्य$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^उमें/उ+में$ +^गुस्सा/*गुस्सा$ +^करोलो/कर$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उ/उ/उ$ +^भौत/भौत/भौत$ +^डरून/*डरून$ +^और/और$ +^थरथरान/*थरथरान$ +^मसछय/*मसछय$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^चेलि/*चेलि$ +^,/,$ +^तैले/तै+ले$ +^मैंमें/मैं+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तैंस/तैंस$ +^चंगो/चंगो$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^खुशी/खुशी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जा/जा/जा$ +^अब/अब$ +^तैं/तैं/तैं$ +^अपून/अपून$ +^बिमारी/बिमारी$ +^है/है$ +^पुरी/पुरी$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^चंगी/*चंगी$ +^हो/हो$ +^गैछी/गै$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बात/बात$ +^करून/कर$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^,/,$ +^उई/उई/उ+ई$ +^बखत/बखत$ +^याईर/*याईर$ +^का/का$ +^घर/घर$ +^भटे/भटे$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^याईर/*याईर$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^अब/अब$ +^गुरू/गुरू$ +^स/स/स$ +^परेशान/*परेशान$ +^करना/कर$ +^कि/कि/कि$ +^जरूरत/जरूरत$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तेरि/तेरि$ +^चेलि/*चेलि$ +^मर/मर/मर$ +^गैछ/गै$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनेरि/उनेरि$ +^बात/बात$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^याईर/*याईर$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^जन/जन$ +^डर/डर/डर$ +^केवल/केवल$ +^मैमें/*मैमें$ +^विश्वास/विश्वास$ +^राख/राख/राख$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^केवल/केवल$ +^पतरस/पतरस$ +^,/,$ +^याकूब/याकूब$ +^,/,$ +^उक/उक/उक$ +^भाई/भाई$ +^यहूना/यहूना$ +^का/का$ +^अलावा/*अलावा$ +^और/और$ +^याईर/*याईर$ +^स/स/स$ +^अपून/अपून$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ऊनकी/*ऊनकी$ +^इजाजत/*इजाजत$ +^दीछ/दी$ +^उले/उले$ +^भीड़/भीड़$ +^में/में$ +^है/है$ +^कैसे/कैसे$ +^नै/नै$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^दीयो/*दीयो$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^याईर/*याईर$ +^का/का$ +^घराका/*घराका$ +^भ्यार/भ्यार$ +^पुजनान/*पुजनान$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लोगून/लोग$ +^भौत/भौत/भौत$ +^डाड़/*डाड़$ +^मारून/मार$ +^और/और$ +^रून/रू$ +^-/-$ +^कलानो/*कलानो$ +^करून/कर$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^तब/तब$ +^उनूले/उनूले$ +^भितर/भितर$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^उनूथैं/*उनूथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^चेलि/*चेलि$ +^मरि/*मरि$ +^नै/नै$ +^रैं/*रैं$ +^,/,$ +^पर/पर$ +^पड़ै/*पड़ै$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^तुम/तुम$ +^इदुक/इदुक$ +^हाल्ला/*हाल्ला$ +^-/-$ +^गुल्ला/*गुल्ला$ +^और/और$ +^रून/रू$ +^-/-$ +^कलाना/*कलाना$ +^की/की/की$ +^जरूरत/जरूरत$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^लोग/लोग$ +^उमें/उ+में$ +^हँसू/*हँसू$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उनूनले/उनूनले$ +^सबून/सबून$ +^भ्यार/भ्यार$ +^भेजि/*भेजि$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^चेलि/*चेलि$ +^का/का$ +^ईजा/ईजा$ +^-/-$ +^बाब/*बाब$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^तीन/तीन$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^कमरा/*कमरा$ +^में/में$ +^ग्यान/ग्य$ +^जाँ/जाँ$ +^चेलि/*चेलि$ +^स/स/स$ +^राँखि/*राँखि$ +^राखिछ्यो/*राखिछ्यो$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^चेलि/*चेलि$ +^का/का$ +^हात/हात$ +^पकड़/पकड़/पकड़$ +^भेरन/भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तलीता/*तलीता$ +^कूमी/*कूमी$ +^”/”$ +^जैको/जैको$ +^मतलब/मतलब$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^नानि/नानि/नानि$ +^चेलि/*चेलि$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैथैं/तैं+थैं$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^,/,$ +^उठ/उठ/उठ$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उ/उ/उ$ +^नानि/नानि/नानि$ +^चेलि/*चेलि$ +^उई/उई/उ+ई$ +^बखत/बखत$ +^चलन/*चलन$ +^फिरन/*फिरन$ +^लागछ्य/लाग$ +^;/;$ +^जो/जो$ +^बार/बार$ +^साल/साल$ +^की/की/की$ +^छी/छ$ +^यो/यो/यो$ +^देखभेरन/*देखभेरन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^भौत/भौत/भौत$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^ताजुब/*ताजुब$ +^में/में$ +^पड़/पड़/पड़$ +^ग्या/ग्य$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उक/उक/उक$ +^ईजा/ईजा$ +^-/-$ +^बबा/बबा$ +^स/स/स$ +^कड़ी/*कड़ी$ +^चेतावनी/चेतावनी$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^याँ/याँ$ +^भ्यो/*भ्यो$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^तुम/तुम$ +^कैथैं/*कैथैं$ +^केले/केले$ +^जन/जन$ +^कया/*कया$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनूथैं/*उनूथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^अब/अब$ +^येस/येस$ +^के/के$ +^खान/खान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^दी/दी/दी$ +^-/-$ +^दी/दी/दी$ +^”/”$ +^कफरनहूम/कफरनहूम$ +^गौं/गौं$ +^भटे/भटे$ +^जाना/जा$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^,/,$ +^यीशु/यीशु$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^अपून/अपून$ +^गौं/गौं$ +^नासरत/नासरत$ +^में/में$ +^आयान/आ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सबता/*सबता$ +^का/का$ +^दिन/दी/दिन$ +^,/,$ +^यहूदी/यहूदी$ +^सभाघर/सभाघर$ +^में/में$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^बचन/बचन$ +^को/को$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^दिन/दी/दिन$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^और/और$ +^वाँ/वाँ$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोग/लोग$ +^उनार/उनार/उनार$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^स/स/स$ +^सुणना/*सुणना$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^हैरान/हैरान$ +^है/है$ +^भेरन/भेरन$ +^कुन/कु$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^काँ/काँ$ +^सिख्यान/*सिख्यान$ +^?/?$ +^ऊस/ऊस$ +^इसो/इसो$ +^ज्ञान/ज्ञान$ +^और/और$ +^इसो/इसो$ +^चमत्कारा/चमत्कार$ +^का/का$ +^काम/काम$ +^करना/कर$ +^कि/कि/कि$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^कैले/कैले$ +^दीछ/दी$ +^?/?$ +^उनूनले/उनूनले$ +^यो/यो/यो$ +^केभेरन/*केभेरन$ +^उको/उको$ +^अपमान/*अपमान$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^क्या/क्या$ +^यो/यो/यो$ +^उई/उई/उ+ई$ +^लाकड़ा/*लाकड़ा$ +^को/को$ +^मिस्त्री/*मिस्त्री$ +^नाहातिनी/*नाहातिनी$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^मरियमो/*मरियमो$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^क्या/क्या$ +^यो/यो/यो$ +^केवल/केवल$ +^याकूब/याकूब$ +^,/,$ +^योसेस/*योसेस$ +^,/,$ +^यहूदा/यहूदा$ +^और/और$ +^शमौन/शमौन$ +^को/को$ +^ठूलो/ठूलो$ +^भाई/भाई$ +^नाहातिनी/*नाहातिनी$ +^,/,$ +^और/और$ +^क्या/क्या$ +^येकी/*येकी$ +^नानि/नानि/नानि$ +^बैनिन/*बैनिन$ +^हमार/हमार$ +^गौं/गौं$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^रूना/*रूना$ +^?/?$ +^”/”$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^स्वीकार/*स्वीकार$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^एक/एक$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^हरेक/हरेक$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^आदर/आदर$ +^पाछो/पा$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अपून/अपून$ +^गौंन/*गौंन$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^घर/घर$ +^खानदान/*खानदान$ +^मेंई/*मेंई$ +^अपमान/*अपमान$ +^हुछो/हो$ +^”/”$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^वाँ/वाँ$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उमें/उ+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^यीशु/यीशु$ +^भौत/भौत/भौत$ +^सारा/सारा$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^चमत्कार/चमत्कार$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^सक्या/*सक्या$ +^,/,$ +^पर/पर$ +^केवल/केवल$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^बिमारीन/बिमारी$ +^में/में$ +^अपूनो/अपूनो$ +^हात/हात$ +^राखभेरन/*राखभेरन$ +^ठीक/ठीक$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^उनार/उनार/उनार$ +^अविश्वास/*अविश्वास$ +^स/स/स$ +^देखभेरन/*देखभेरन$ +^ताजुब/*ताजुब$ +^लागछो/लाग$ +^,/,$ +^येका/येका$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^यीशु/यीशु$ +^आश/*आश$ +^-/-$ +^पास/पास$ +^गौंन/*गौंन$ +^में/में$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^वाँ/वाँ$ +^लोगून/लोग$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^दीन/दीन$ +^लागछ्य/लाग$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^बारा/बारा$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^अपून/अपून$ +^पास/पास$ +^बुलाछ/बुला$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनून/उनून/उनून$ +^भूत/भूत$ +^-/-$ +^परेतून/*परेतून$ +^निकालना/*निकालना$ +^को/को$ +^अधिकार/अधिकार$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उले/उले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^द्वी/द्वी$ +^-/-$ +^द्वी/द्वी$ +^करि/कर$ +^भेरन/भेरन$ +^अलग/अलग$ +^-/-$ +^अलग/अलग$ +^गौंन/*गौंन$ +^में/में$ +^भेजून/*भेजून$ +^लागछ्य/लाग$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^अपून/अपून$ +^बाँट/*बाँट$ +^खिन/खिन/खिन$ +^केवल/केवल$ +^लठ्ठी/*लठ्ठी$ +^लिया/*लिया$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^त/त/त$ +^अपून/अपून$ +^खान/खान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^के/के$ +^लिया/*लिया$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^त/त/त$ +^कोई/कोई$ +^झोलो/*झोलो$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^बटवा/*बटवा$ +^में/में$ +^डबल/*डबल$ +^लिया/*लिया$ +^तुम/तुम$ +^खुट/*खुट$ +^न/न$ +^में/में$ +^जूतो/*जूतो$ +^पैन/पैन/पैन$ +^सक्छा/*सक्छा$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^अलावा/*अलावा$ +^दुसोरो/दुसोरो$ +^जोड़ो/*जोड़ो$ +^कपाड़/*कपाड़$ +^जन/जन$ +^ली/ली/ली$ +^जाया/जा$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^तुमून/तुमून$ +^अपून/अपून$ +^घर/घर$ +^बुलूछो/*बुलूछो$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^जब/जब/जब$ +^तक/तक$ +^तुम/तुम$ +^उ/उ/उ$ +^गौं/गौं$ +^में/में$ +^रूछा/रू$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^तक/तक$ +^उकई/*उकई$ +^मेहमान/*मेहमान$ +^बन/बन/बन$ +^रौ/रू$ +^जांक/*जांक$ +^लोग/लोग$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^आदर/आदर$ +^नै/नै$ +^करना/कर$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^बात/बात$ +^सुणनान/सुण$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उ/उ/उ$ +^ज/*ज$ +^गा/*गा$ +^भटे/भटे$ +^जान/जा$ +^बखत/बखत$ +^अपून/अपून$ +^खूटाकि/*खूटाकि$ +^धुल/*धुल$ +^तलक/तलक$ +^यो/यो/यो$ +^दिखून/*दिखून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^झाड़ी/*झाड़ी$ +^लिया/*लिया$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^उ/उ/उ$ +^गौं/गौं$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^दिखालो/दिखा$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उनोरो/उनोरो$ +^न्याय/न्याय$ +^करोलो/कर$ +^”/”$ +^और/और$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^अपून/अपून$ +^पापून/पाप$ +^खिन/खिन/खिन$ +^पश्चताप/*पश्चताप$ +^करा/करा/करा/कर$ +^और/और$ +^दुखी/*दुखी$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^भूत/भूत$ +^-/-$ +^परेतून/*परेतून$ +^निकालछ्य/निकाल$ +^,/,$ +^और/और$ +^बिमार/बिमार$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^जैतून/*जैतून$ +^तेल/तेल$ +^लगाभेरन/लगा+भेरन$ +^उनुस/उनुस$ +^चंगो/चंगो$ +^करछ्य/कर/कर$ +^जब/जब/जब$ +^राजा/राजा$ +^हेरोदेस/हेरोदेस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^कामून/काम$ +^की/की/की$ +^चर्चा/*चर्चा$ +^सुणछ्य/सुण$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^यीशु/यीशु$ +^करून/कर$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^भौत/भौत/भौत$ +^सारा/सारा$ +^लोग/लोग$ +^यीशुका/यीशु+का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^जाण/जाण/जाण$ +^छ्या/छ$ +^उको/उको$ +^बारिमें/बारिमें$ +^चर्चा/*चर्चा$ +^करून/कर$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^कुन/कु$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^,/,$ +^“/“$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^यहूना/यहूना$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^दिनवालो/*दिनवालो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^मरिना/*मरिना$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^है/है$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उ/उ/उ$ +^इसा/इसा$ +^चमत्कारा/चमत्कार$ +^का/का$ +^काम/काम$ +^करछो/कर$ +^”/”$ +^और/और$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^लोग/लोग$ +^कुन/कु$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^एलिय्याह/*एलिय्याह$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^और/और$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लोग/लोग$ +^कुन/कु$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^,/,$ +^“/“$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^कोई/कोई$ +^पैलि/पैलि$ +^का/का$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवालान/*दिनवालान$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^कैका/*कैका$ +^एक/एक$ +^समान/समान/समान$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^राजा/राजा$ +^हेरोदेस/हेरोदेस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^यहूना/यहूना$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^दिनवालो/*दिनवालो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जैको/जैको$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^खोरो/*खोरो$ +^कटवाछ/*कटवाछ$ +^,/,$ +^पर/पर$ +^उ/उ/उ$ +^मरिना/*मरिना$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यून/ज्यून$ +^है/है$ +^ग्योछ/ग्य$ +^”/”$ +^राजा/राजा$ +^हेरोदेस/हेरोदेस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^बखत/बखत$ +^पैलि/पैलि$ +^अपून/अपून$ +^भाई/भाई$ +^फिलिप्पुस/*फिलिप्पुस$ +^की/की/की$ +^घरवाली/घर+वाली$ +^हेरोदियास/*हेरोदियास$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ब्या/ब्या/ब्या$ +^कर/कर/कर$ +^लीछ/ली$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^यहूना/यहूना$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^राजा/राजा$ +^हेरोदेस/हेरोदेस$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^तैंस/तैंस$ +^अपून/अपून$ +^भाई/भाई$ +^का/का$ +^घरवाली/घर+वाली$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ब्या/ब्या/ब्या$ +^करून/कर$ +^ठीक/ठीक$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^यहूना/यहूना$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^राजा/राजा$ +^स/स/स$ +^डाटछ्य/*डाटछ्य$ +^”/”$ +^तो/तो$ +^राजा/राजा$ +^हेरोदेस/हेरोदेस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सिपाईन/सिपाई$ +^भेजभेरन/*भेजभेरन$ +^यहूना/यहूना$ +^स/स/स$ +^पकड़वा/*पकड़वा$ +^भेरन/भेरन$ +^जेल/जेल$ +^खान/खान$ +^में/में$ +^डाल/डाल/डाल$ +^दीछ/दी$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हेरोदियास/*हेरोदियास$ +^यहूना/यहूना$ +^भटे/भटे$ +^भौत/भौत/भौत$ +^नफरत/*नफरत$ +^करछी/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^मौकाकि/*मौकाकि$ +^तलाश/*तलाश$ +^में/में$ +^रुंछी/*रुंछी$ +^कि/कि/कि$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^ऊस/ऊस$ +^मरवाई/मरवा$ +^जौ/जा$ +^;/;$ +^लेकिन/लेकिन$ +^इसो/इसो$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^पायो/*पायो$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^राजा/राजा$ +^हेरोदेस/हेरोदेस$ +^यहूना/यहूना$ +^स/स/स$ +^एक/एक$ +^धर्मी/धर्मी$ +^और/और$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आदिमी/आदिमी$ +^समझभेरन/*समझभेरन$ +^उ/उ/उ$ +^भटे/भटे$ +^डरछ्यो/डर$ +^,/,$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^बचूने/*बचूने$ +^रूछ्यो/रू$ +^और/और$ +^उकी/उकी$ +^बातुन/बातु$ +^सुणछ्यो/सुण$ +^त/त/त$ +^भौत/भौत/भौत$ +^डर/डर/डर$ +^जाछयो/*जाछयो$ +^,/,$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^उ/उ/उ$ +^यहूना/यहूना$ +^की/की/की$ +^बातुन/बातु$ +^सुणून/सुण$ +^पसन्द/*पसन्द$ +^करछ्यो/कर$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^बखत/बखत$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^,/,$ +^राजा/राजा$ +^हेरोदेस/हेरोदेस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपूनो/अपूनो$ +^जन्मदिन/*जन्मदिन$ +^मनूछो/*मनूछो$ +^उले/उले$ +^अपून/अपून$ +^ऊच्चा/ऊच्चा$ +^अधिकारीन/अधिकारी$ +^,/,$ +^सेना/*सेना$ +^का/का$ +^सब/सब$ +^है/है$ +^खास/खास$ +^अगुवान/अगुवान$ +^और/और$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^अगुवान/अगुवान$ +^दावत/दावत$ +^में/में$ +^बुलाछ/बुला$ +^यो/यो/यो$ +^दावत/दावत$ +^का/का$ +^द्वारान/*द्वारान$ +^,/,$ +^हेरोदियास/*हेरोदियास$ +^स/स/स$ +^यहूना/यहूना$ +^स/स/स$ +^मरूना/*मरूना$ +^को/को$ +^मौको/*मौको$ +^मिलछ्य/मिल$ +^तब/तब$ +^हेरोदियास/*हेरोदियास$ +^की/की/की$ +^चेलि/*चेलि$ +^भितर/भितर$ +^उछी/*उछी$ +^और/और$ +^नाचभेरन/*नाचभेरन$ +^,/,$ +^राजा/राजा$ +^हेरोदेस/हेरोदेस$ +^और/और$ +^सब/सब$ +^दावत/दावत$ +^में/में$ +^आयान/आ$ +^का/का$ +^मेहमानून/*मेहमानून$ +^खुश/खुश$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^राजा/राजा$ +^हेरोदेस/हेरोदेस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तैं/तैं/तैं$ +^जेले/जेले$ +^मांगलि/*मांगलि$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैंस/तैंस$ +^दयूलो/*दयूलो$ +^”/”$ +^और/और$ +^उथैं/उथैं$ +^कसम/कसम$ +^खाछ/खा$ +^,/,$ +^और/और$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^जेले/जेले$ +^तैं/तैं/तैं$ +^मांगलि/*मांगलि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^द्यूलो/द्याल$ +^”/”$ +^चाहे/*चाहे$ +^उ/उ/उ$ +^म्येरो/म्येरो$ +^आधा/*आधा$ +^राजा/राजा$ +^किलैं/किलैं$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^तब/तब$ +^उले/उले$ +^अपूनी/अपूनी$ +^ईजा/ईजा$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^कि/कि/कि$ +^मांगू/*मांगू$ +^?/?$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उकी/उकी$ +^ईजा/ईजा$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तैं/तैं/तैं$ +^उथैं/उथैं$ +^कौ/कुं$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^यहूना/यहूना$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^को/को$ +^खोरो/*खोरो$ +^कटवा/*कटवा$ +^भेरन/भेरन$ +^मैंस/मैंस$ +^दी/दी/दी$ +^दे/दी$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उ/उ/उ$ +^भितर/भितर$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^राजा/राजा$ +^थैं/थैं$ +^बिनती/बिनती$ +^करछी/कर$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^चाछूँ/चाँ$ +^कि/कि/कि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^मैंस/मैंस$ +^अल्ले/*अल्ले$ +^यहूना/यहूना$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^दिनवालो/*दिनवालो$ +^को/को$ +^खोरो/*खोरो$ +^कटवा/*कटवा$ +^भेरन/भेरन$ +^और/और$ +^थाली/*थाली$ +^में/में$ +^राँख/राँख/राँख$ +^भेरन/भेरन$ +^मैंस/मैंस$ +^दी/दी/दी$ +^दे/दी$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^राजा/राजा$ +^भौत/भौत/भौत$ +^उदास/उदास$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^अपून/अपून$ +^वादा/वादा$ +^और/और$ +^मेहमानून/*मेहमानून$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^उकी/उकी$ +^माँग/माँग/माँग$ +^स/स/स$ +^मना/मना/मना/मना$ +^नी/नी$ +^कर/कर/कर$ +^सक्यो/*सक्यो$ +^तब/तब$ +^राजा/राजा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुरन्त/तुरन्त$ +^एक/एक$ +^सिपैस/*सिपैस$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दीछ/दी$ +^और/और$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^जेल/जेल$ +^खान/खान$ +^में/में$ +^जा/जा/जा$ +^और/और$ +^यहूना/यहूना$ +^को/को$ +^खोरो/*खोरो$ +^काटिभेरन/काट+भेरन$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पास/पास$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^अ/*अ$ +^”/”$ +^उले/उले$ +^जेल/जेल$ +^खान/खान$ +^में/में$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^यहूना/यहूना$ +^को/को$ +^खोरो/*खोरो$ +^काटिभेरन/काट+भेरन$ +^एक/एक$ +^थाली/*थाली$ +^में/में$ +^राखभेरन/*राखभेरन$ +^चेलि/*चेलि$ +^स/स/स$ +^दीछो/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^अपून/अपून$ +^ईजा/ईजा$ +^दीछी/दी$ +^जब/जब/जब$ +^यहूना/यहूना$ +^का/का$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^मालूम/मालूम$ +^चलछ्य/चल$ +^की/की/की$ +^ऊस/ऊस$ +^मार/मार/मार$ +^दी/दी/दी$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उकी/उकी$ +^लाशस/*लाशस$ +^ली/ली/ली$ +^ग्यान/ग्य$ +^और/और$ +^ल्याभेरन/*ल्याभेरन$ +^ऊस/ऊस$ +^दफनै/*दफनै$ +^दीछ/दी$ +^जब/जब/जब$ +^बारा/बारा$ +^प्रेरित/प्रेरित/प्रेरित$ +^जिनून/जिनून$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भेजिना/*भेजिना$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यीशु/यीशु$ +^पास/पास$ +^वापस/वापस$ +^आयान/आ$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^जामा/जामा$ +^भ्यान/भ्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूले/उनूले$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^सिखाछ/सिखा$ +^,/,$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^बता/बता/बता$ +^दीछ/दी$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^वाँ/वाँ$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोग/लोग$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^-/-$ +^जानमरेछ्या/*जानमरेछ्या$ +^,/,$ +^यीशु/यीशु$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^खान/खान$ +^को/को$ +^मौका/*मौका$ +^नी/नी$ +^मिलछ्यो/मिल$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^आ/आ/आ$ +^हम/हम/हम$ +^एक/एक$ +^इसा/इसा$ +^बिरान/बिरान$ +^जागा/जागा$ +^में/में$ +^जानू/जा$ +^जाँ/जाँ$ +^एकान्त/*एकान्त$ +^में/में$ +^रै/रै/रै$ +^सका/सका$ +^,/,$ +^और/और$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^देर/*देर$ +^आराम/*आराम$ +^कर/कर/कर$ +^सका/सका$ +^”/”$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^नाव/नाव$ +^में/में$ +^चढ़भेरन/*चढ़भेरन$ +^,/,$ +^एकान्त/*एकान्त$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^न्हैजानान/न्हैजा$ +^लेकिन/लेकिन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^जान/जा$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^और/और$ +^जाण/जाण/जाण$ +^ग्या/ग्य$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^काँ/काँ$ +^जान/जा$ +^मर्यान/मार$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^लोग/लोग$ +^उ/उ/उ$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^का/का$ +^आश/*आश$ +^-/-$ +^पास/पास$ +^सबै/सबै$ +^गौंन/*गौंन$ +^में/में$ +^है/है$ +^पैदल/*पैदल$ +^दौड़भेरन/*दौड़भेरन$ +^उनार/उनार/उनार$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^वाँ/वाँ$ +^पुजी/*पुजी$ +^ग्या/ग्य$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^नाव/नाव$ +^भटे/भटे$ +^उतछ्य/*उतछ्य$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उले/उले$ +^भौत/भौत/भौत$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^भीड़/भीड़$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^दया/दया$ +^आगै/*आगै$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^भेड़ून/भेड़$ +^का/का$ +^जसा/*जसा$ +^छ्या/छ$ +^जिनोरो/*जिनोरो$ +^कोई/कोई$ +^देख-भाल/देख-भाल$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^नाहातिनी/*नाहातिनी$ +^;/;$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^उनून/उनून/उनून$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^बारिमें/बारिमें$ +^भौत/भौत/भौत$ +^सी/*सी$ +^बातुन/बातु$ +^सिखून/सिख$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^जब/जब/जब$ +^भौत/भौत/भौत$ +^ब्याल/ब्याल$ +^होगै/हो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^कुन/कु$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^भौत/भौत/भौत$ +^सुनसान/*सुनसान$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^अन्यारो/अन्यारो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हुन/हो$ +^लागि/*लागि$ +^ग्यो/ग्य$ +^अब/अब$ +^तुम/तुम$ +^इन/इन$ +^लोगून/लोग$ +^थैं/थैं$ +^कै/कै$ +^दी/दी/दी$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^इन/इन$ +^आश-पासा/आश-पासा$ +^का/का$ +^गौन/*गौन$ +^में/में$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^अपून/अपून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^खानो/खा$ +^मोल/*मोल$ +^ली/ली/ली$ +^लिया/*लिया$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^इन/इन$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^खान/खान$ +^का/का$ +^इन्तजाम/*इन्तजाम$ +^करा/करा/करा/कर$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^इदुक/इदुक$ +^रोटान/रोटा$ +^की/की/की$ +^कीमत/*कीमत$ +^द्वी/द्वी$ +^सौ/*सौ$ +^दिन/दी/दिन$ +^का/का$ +^मजूरी/*मजूरी$ +^बराबर/*बराबर$ +^होलि/हो$ +^क्या/क्या$ +^तैं/तैं/तैं$ +^चाँछै/चाँ$ +^की/की/की$ +^हम/हम/हम$ +^इदुक/इदुक$ +^रोटा/रोटा$ +^मोल/*मोल$ +^ल्यूनू/*ल्यूनू$ +^?/?$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^थैं/थैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^कतुक/कतुक$ +^रोटा/रोटा$ +^छन/छ$ +^?/?$ +^उनूनले/उनूनले$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^मालूम/मालूम$ +^करछ्य/कर/कर$ +^”/”$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^बताछ/बता$ +^,/,$ +^“/“$ +^पाँच/पाँच$ +^रोटा/रोटा$ +^और/और$ +^द्वी/द्वी$ +^माँछा/*माँछा$ +^छन/छ$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^हरिया/*हरिया$ +^घास/घास$ +^में/में$ +^झुंडून/*झुंडून$ +^में/में$ +^बैठना/*बैठना$ +^को/को$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दीछ/दी$ +^लोग/लोग$ +^सौ/*सौ$ +^-/-$ +^सौ/*सौ$ +^और/और$ +^पचास/*पचास$ +^-/-$ +^पचास/*पचास$ +^को/को$ +^झुंड/*झुंड$ +^बनाभेरन/बना+भेरन$ +^बैठि/*बैठि$ +^ग्याय/*ग्याय$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^पाँच/पाँच$ +^रोटान/रोटा$ +^और/और$ +^द्वी/द्वी$ +^माँछा/*माँछा$ +^हात/हात$ +^में/में$ +^थामीयान/*थामीयान$ +^,/,$ +^और/और$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^चाँभेरन/*चाँभेरन$ +^,/,$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^धन्यवाद/धन्यवाद$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^रोटान/रोटा$ +^टोड़ी/*टोड़ी$ +^-/-$ +^टोड़ी/*टोड़ी$ +^भेरन/भेरन$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^दीनै/दी$ +^रैयान/*रैयान$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^बाढ़नै/*बाढ़नै$ +^रयान/*रयान$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^द्वी/द्वी$ +^माँछा/*माँछा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सबून/सबून$ +^बाड़छ्य/*बाड़छ्य$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पेट/*पेट$ +^भर/*भर$ +^भेरन/भेरन$ +^खान/खान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^खाछ/खा$ +^जब/जब/जब$ +^सबून/सबून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^खाना/खाना$ +^खा/खा/खा$ +^लीछ/ली$ +^तब/तब$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^रोटान/रोटा$ +^और/और$ +^माँछान/*माँछान$ +^का/का$ +^बचिना/*बचिना$ +^का/का$ +^टुकडान/*टुकडान$ +^जामा/जामा$ +^कर्यान/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनूले/उनूले$ +^बारा/बारा$ +^टोकरी/*टोकरी$ +^भर/*भर$ +^भेरन/भेरन$ +^उठायान/*उठायान$ +^जिन/*जिन$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^रोटा/रोटा$ +^खायान/*खायान$ +^,/,$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^लगभग/*लगभग$ +^पाँच/पाँच$ +^हजार/*हजार$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनून/उनून/उनून$ +^स्यैनिन/स्यैनि$ +^की/की/की$ +^और/और$ +^बच्चान/*बच्चान$ +^की/की/की$ +^गिनती/*गिनती$ +^नी/नी$ +^छी/छ$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुरन्त/तुरन्त$ +^अपून/अपून$ +^नाव/नाव$ +^में/में$ +^बैठभेरन/*बैठभेरन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^झील/झील$ +^का/का$ +^पार/पार$ +^बैतसैदा/*बैतसैदा$ +^शैहर/शैहर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^न्हैजा/न्हैजा/न्हैजा$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^तक/तक$ +^मैं/मैं/मैं$ +^भीड़/भीड़$ +^स/स/स$ +^विदा/*विदा$ +^करछूँ/कर$ +^और/और$ +^भीड़/भीड़$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^विदा/*विदा$ +^करनाका/*करनाका$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^उ/उ/उ$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^एक/एक$ +^डाँण/डाँण$ +^में/में$ +^न्हैग्या/न्है/न्हैजा$ +^और/और$ +^ब्याल/ब्याल$ +^बखत/बखत$ +^जब/जब/जब$ +^अन्यारो/अन्यारो$ +^हो/हो$ +^गैछ्यो/गै$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^नाव/नाव$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^की/की/की$ +^झील/झील$ +^का/का$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^झील/झील$ +^का/का$ +^किनार/किनार$ +^में/में$ +^ऐकलो/*ऐकलो$ +^छ्यो/छ$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^की/की/की$ +^झील/झील$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^हवा/*हवा$ +^उलटा/*उलटा$ +^दिशा/दिशा$ +^में/में$ +^चलून/*चलून$ +^मरेछ/*मरेछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^नाव/नाव$ +^चलून/*चलून$ +^में/में$ +^भौत/भौत/भौत$ +^मेहनत/मेहनत$ +^करून/कर$ +^पड़/पड़/पड़$ +^रैछ/रै/रै$ +^रात्तै/*रात्तै$ +^तीन/तीन$ +^है/है$ +^छ/*छ$ +^:/:$ +^बजे/*बजे$ +^का/का$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^,/,$ +^यीशु/यीशु$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^की/की/की$ +^झील/झील$ +^में/में$ +^हिटभेरन/*हिटभेरन$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पास/पास$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनून/उनून/उनून$ +^है/है$ +^अघिल/अघिल$ +^जान/जा$ +^चांछो/*चांछो$ +^पर/पर$ +^जब/जब/जब$ +^उनूले/उनूले$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^पानि/पानि$ +^में/में$ +^हिटून/हिट$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^उनूनले/उनूनले$ +^चिल्लान/*चिल्लान$ +^शुरू/शुरू$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उनूनले/उनूनले$ +^सोचछ्य/*सोचछ्य$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^भूत/भूत$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यो/यो/यो$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^डर/डर/डर$ +^ग्या/ग्य$ +^तब/तब$ +^तुरन्त/तुरन्त$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^बात/बात$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हिम्मत/*हिम्मत$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^डरा/*डरा$ +^जन/जन$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यीशु/यीशु$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^उ/उ/उ$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^नाव/नाव$ +^में/में$ +^चढ़/चढ़/चढ़$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^हवा/*हवा$ +^थामी/*थामी$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^शिष्य/शिष्य$ +^भौते/*भौते$ +^हैरान/हैरान$ +^रैग्या/रै$ +^हालाकि/*हालाकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^स/स/स$ +^देख/देख/देख/देख$ +^राँखछ्य/राँख$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^पाँच/पाँच$ +^हजार/*हजार$ +^लोगून/लोग$ +^रोटा/रोटा$ +^खावायान/*खावायान$ +^,/,$ +^पर/पर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अब/अब$ +^तक/तक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^नै/नै$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^पाया/*पाया$ +^यीशु/यीशु$ +^वास्तव/*वास्तव$ +^में/में$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^उनोरो/उनोरो$ +^मन/मन$ +^उमें/उ+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कठोर/*कठोर$ +^हो/हो$ +^गैछ्या/गै/गै$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्य/शिष्य$ +^नाव/नाव$ +^में/में$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^झील/झील$ +^का/का$ +^पार/पार$ +^गन्नेसरेत/*गन्नेसरेत$ +^गौं/गौं$ +^में/में$ +^पुजियान/*पुजियान$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^नाव/नाव$ +^किनारा/*किनारा$ +^में/में$ +^लगा/लगा/लगा$ +^दी/दी/दी$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^नाव/नाव$ +^भटे/भटे$ +^भ्यार/भ्यार$ +^आयान/आ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^वाँ/वाँ$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुरन्त/तुरन्त$ +^उनुस/उनुस$ +^पछ्याणी/पछ्याण$ +^लीछ/ली$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^पुर/पुर$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^में/में$ +^भाग/भाग/भाग$ +^भेरन/भेरन$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^जाँ/जाँ$ +^-/-$ +^जाँ/जाँ$ +^उनूनले/उनूनले$ +^सुणछ्य/सुण$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^वाँ/वाँ$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बिमारून/बिमार$ +^बिछान/*बिछान$ +^में/में$ +^राँख/राँख/राँख$ +^भेरन/भेरन$ +^,/,$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^ल्यून/*ल्यून$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^जब/जब/जब$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^गौं/गौं$ +^,/,$ +^नगरून/नगर$ +^और/और$ +^शैहरून/शैहर$ +^में/में$ +^जा/जा/जा$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^लोग/लोग$ +^बिमारून/बिमार$ +^बजार/*बजार$ +^में/में$ +^राखि/राख$ +^राखछ्या/राख/राख$ +^और/और$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^विनती/विनती$ +^करछ्या/कर/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^अपून/अपून$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^को/को$ +^एक/एक$ +^किनार/किनार$ +^छुन/*छुन$ +^दीया/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^उक/उक/उक$ +^कपाड़ास/*कपाड़ास$ +^छू/छू/छू$ +^छ्यो/छ$ +^उ/उ/उ$ +^चंगो/चंगो$ +^हो/हो$ +^जा/जा/जा$ +^छ्यो/छ$ +^एक/एक$ +^दिन/दी/दिन$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोग/लोग$ +^और/और$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^सिखून/सिख$ +^वाला/वाला$ +^जो/जो$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^भटे/भटे$ +^आईना/*आईना$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^बात/बात$ +^सुणन/*सुणन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जामा/जामा$ +^हुनान/हो$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^बिना/बिना$ +^हात/हात$ +^धोयै/*धोयै$ +^खान/खान$ +^-/-$ +^खानो/खा$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^किलैंकी/किलैंकी$ +^फरीसी/फरीसी$ +^और/और$ +^सब/सब$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोग/लोग$ +^,/,$ +^अपून/अपून$ +^पुरखान/*पुरखान$ +^कि/कि/कि$ +^परमपरा/*परमपरा$ +^मानछ्या/मान/मान$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^तक/तक$ +^निकी/*निकी$ +^कै/कै$ +^हात/हात$ +^नी/नी$ +^धूछ्या/*धूछ्या$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^तक/तक$ +^खानो/खा$ +^नी/नी$ +^खाँछ्या/*खाँछ्या$ +^;/;$ +^और/और$ +^बाजार/*बाजार$ +^भटे/भटे$ +^घर/घर$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^तक/तक$ +^नी/नी$ +^नहाछ्या/*नहाछ्या$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^तक/तक$ +^खानो/खा$ +^नी/नी$ +^खाँछ्या/*खाँछ्या$ +^;/;$ +^और/और$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भौत/भौत/भौत$ +^रिवाज/*रिवाज$ +^छ्या/छ$ +^जो/जो$ +^मानछ्या/मान/मान$ +^,/,$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^ब्याला/ब्या$ +^,/,$ +^कसिणो/*कसिणो$ +^और/और$ +^तामाका/*तामाका$ +^भाणान/*भाणान$ +^धुनाको/*धुनाको$ +^और/और$ +^माजन/*माजन$ +^को/को$ +^रिवाज/*रिवाज$ +^छ्यो/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^फरीसी/फरीसी$ +^और/और$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^सिखून/सिख$ +^वाला/वाला$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^तेरा/तेरा$ +^शिष्य/शिष्य$ +^पुरखान/*पुरखान$ +^का/का$ +^रीति/*रीति$ +^-/-$ +^रिवाज/*रिवाज$ +^किलै/*किलै$ +^नै/नै$ +^मानना/*मानना$ +^,/,$ +^और/और$ +^बिना/बिना$ +^हात/हात$ +^धोईनाका/*धोईनाका$ +^खानो/खा$ +^किलै/*किलै$ +^खानान/खाना/खा$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^यशायाह/*यशायाह$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^तुम/तुम$ +^कपटी/कपटी$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^ठीक/ठीक$ +^भविष्यवाणी/भविष्यवाणी$ +^कर/कर/कर$ +^रैछ/रै/रै$ +^;/;$ +^जसो/जसो$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^इन/इन$ +^लोग/लोग$ +^बातुन/बातु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^त/त/त$ +^म्येरो/म्येरो$ +^आदर/आदर$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^इनोरो/*इनोरो$ +^मन/मन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^है/है$ +^दूर/दूर$ +^रूछो/रू$ +^यो/यो/यो$ +^बेकार/*बेकार$ +^में/में$ +^मेरि/मेरि$ +^अराधना/अराधना$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^यो/यो/यो$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^बनाईना/बनाईना$ +^का/का$ +^नियमून/नियम$ +^को/को$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^बताभेरन/*बताभेरन$ +^सिखूनान/सिखू$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तुम/तुम$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^हुकमून/हुकम$ +^छोड़ी/छोड़$ +^भेरन/भेरन$ +^,/,$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^बनाई/बना$ +^रीति/*रीति$ +^-/-$ +^रिवाजून/*रिवाजून$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^करछा/कर$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^फरीसी/फरीसी$ +^और/और$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^सिखून/सिख$ +^वाला/वाला$ +^लोगून/लोग$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^अपून/अपून$ +^रीति/*रीति$ +^-/-$ +^रिवाजून/*रिवाजून$ +^मानन/*मानन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^हुकमून/हुकम$ +^बड़ी/*बड़ी$ +^चालाकी/*चालाकी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^टाल/*टाल$ +^दीछा/दी$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^नियम/नियम$ +^में/में$ +^के/के$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^अपून/अपून$ +^ईजा/ईजा$ +^-/-$ +^बबा/बबा$ +^को/को$ +^आदर/आदर$ +^कर/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^अपून/अपून$ +^ईजा/ईजा$ +^-/-$ +^बबा/बबा$ +^स/स/स$ +^बुरो/*बुरो$ +^कलो/*कलो$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^पक्का/*पक्का$ +^जान/जा$ +^है/है$ +^मार/मार/मार$ +^डाली/डाल$ +^जालो/जा$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तुम/तुम$ +^लोग/लोग$ +^यो/यो/यो$ +^कुँछा/कुँ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^आदिमी/आदिमी$ +^अपून/अपून$ +^ईजा/ईजा$ +^-/-$ +^बबाथै/*बबाथै$ +^कुंछो/कुं$ +^,/,$ +^म्येरो/म्येरो$ +^जो/जो$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^तुमार/तुमार$ +^काम/काम$ +^आ/आ/आ$ +^सकछो/सक$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उ/उ/उ$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^भेंट/भेंट$ +^चढ़ा/चढ़ा/चढ़ा$ +^है/है$ +^छ/*छ$ +^क्या/क्या$ +^इसो/इसो$ +^कुंनो/*कुंनो$ +^ठीक/ठीक$ +^छी/छ$ +^?/?$ +^तो/तो$ +^तुम/तुम$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^उक/उक/उक$ +^ईजा/ईजा$ +^-/-$ +^बबा/बबा$ +^की/की/की$ +^सेवा/सेवा$ +^नै/नै$ +^करून/कर$ +^दिना/*दिना$ +^इसो/इसो$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुम/तुम$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^दीईनाका/*दीईनाका$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^नै/नै$ +^मानना/*मानना$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^तुम/तुम$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^रीति/*रीति$ +^-/-$ +^रिवाजून/*रिवाजून$ +^मान/मान/मान$ +^सका/सका$ +^,/,$ +^जिनून/जिनून$ +^तुमार/तुमार$ +^पुरखान/*पुरखान$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^बना/बना/बना/बन$ +^राख्यान/*राख्यान$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^खिलाफ/खिलाफ$ +^इसा/इसा$ +^-/-$ +^इसा/इसा$ +^भौत/भौत/भौत$ +^बुर/बुर$ +^काम/काम$ +^करछा/कर$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^अपून/अपून$ +^पास/पास$ +^बुलाभेरन/बुला+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^सब/सब$ +^मेरि/मेरि$ +^बातुन/बातु$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^ली/ली/ली$ +^इसी/इसी$ +^कोई/कोई$ +^चीज/चीज$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^भ्यार/भ्यार$ +^भटे/भटे$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^भितर/भितर$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^ऊस/ऊस$ +^अशुद्ध/*अशुद्ध$ +^करो/कर$ +^;/;$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^बात/बात$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^भितर/भितर$ +^भटे/भटे$ +^निकलछी/निकल$ +^,/,$ +^उई/उई/उ+ई$ +^ऊस/ऊस$ +^अशुद्ध/*अशुद्ध$ +^करछो/कर$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^स/स/स$ +^सुण/सुण/सुण$ +^सकछो/सक$ +^जो/जो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^कुन/कु$ +^मरेयू/*मरेयू$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यो/यो/यो$ +^समझना/*समझना$ +^की/की/की$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करून/कर$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^भीड़/भीड़$ +^में/में$ +^है/है$ +^निकल/निकल/निकल$ +^भेरन/भेरन$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^उ/उ/उ$ +^कहानी/*कहानी$ +^को/को$ +^मतलब/मतलब$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^इदुक/इदुक$ +^अनजान/*अनजान$ +^छा/छ$ +^?/?$ +^क्या/क्या$ +^तुम/तुम$ +^इदुक/इदुक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^समझना/*समझना$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^खानो/खा$ +^भ्यार/भ्यार$ +^भटे/भटे$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^भितर/भितर$ +^जाछो/जा$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^अशुद्ध/*अशुद्ध$ +^नै/नै$ +^करि/कर$ +^सकनो/सक$ +^?/?$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उक/उक/उक$ +^मन/मन$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^पेट/*पेट$ +^में/में$ +^जाछो/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^सनडांस/*सनडांस$ +^भटे/भटे$ +^भ्यार/भ्यार$ +^निकल/निकल/निकल$ +^जाछो/जा$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^कैभेरन/कु+भेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सब/सब$ +^खाना/खाना$ +^की/की/की$ +^चीजून/चीज$ +^शुद्ध/शुद्ध$ +^ठैराछै/*ठैराछै$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^जो/जो$ +^बुरी/बुरी$ +^बात/बात$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^मन/मन$ +^भटे/भटे$ +^निकल/निकल/निकल$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^उई/उई/उ+ई$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^अशुद्ध/*अशुद्ध$ +^करछ्यो/कर$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^भितर/भितर$ +^है/है$ +^,/,$ +^मतलब/मतलब$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^मन/मन$ +^भटे/भटे$ +^बुर/बुर$ +^-/-$ +^बुर/बुर$ +^बिचार/*बिचार$ +^,/,$ +^ब्यभिचार/ब्यभिचार$ +^,/,$ +^चोरी/चोरी$ +^,/,$ +^हत्या/हत्या$ +^,/,$ +^परस्त्रीगमन/*परस्त्रीगमन$ +^,/,$ +^लालच/*लालच$ +^,/,$ +^बुराई/बुराई$ +^,/,$ +^ध्वाकबाजी/*ध्वाकबाजी$ +^,/,$ +^लुचपन/*लुचपन$ +^,/,$ +^बुरी/बुरी$ +^नजर/नजर$ +^,/,$ +^निदा/*निदा$ +^,/,$ +^घमंन्ड/*घमंन्ड$ +^,/,$ +^मूर्खता/*मूर्खता$ +^निकल/निकल/निकल$ +^छी/छ$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^बुरी/बुरी$ +^बात/बात$ +^मन/मन$ +^भटे/भटे$ +^निकलनान/निकल$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^अशुद्ध/*अशुद्ध$ +^करछी/कर$ +^”/”$ +^येक/येक/येक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^यीशु/यीशु$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्य/शिष्य$ +^सोर/*सोर$ +^और/और$ +^सेदा/*सेदा$ +^का/का$ +^देशून/देश$ +^का/का$ +^आश-पासा/आश-पासा$ +^का/का$ +^इलाकान/इलाका$ +^में/में$ +^ग्यान/ग्य$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^एक/एक$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^नी/नी$ +^चाँछ्यो/चाँ$ +^कि/कि/कि$ +^कैस/*कैस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनार/उनार/उनार$ +^उनाको/*उनाको$ +^पत्तो/पत्त$ +^चलो/*चलो$ +^,/,$ +^पर/पर$ +^तब/तब$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लोगून/लोग$ +^पत्तो/पत्त$ +^चल/चल/चल$ +^जाछो/जा$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^वाँ/वाँ$ +^छै/छ$ +^एक/एक$ +^अन्यजाति/*अन्यजाति$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^जैकी/*जैकी$ +^नानि/नानि/नानि$ +^चेलि/*चेलि$ +^में/में$ +^भूत/भूत$ +^लागिना/*लागिना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पास/पास$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^आदर/आदर$ +^दीन/दीन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उक/उक/उक$ +^खुटान/खुटा$ +^में/में$ +^पड़छ्य/पड़$ +^यो/यो/यो$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^सीरिया/सीरिया$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^फिनीकि/*फिनीकि$ +^शैहर/शैहर$ +^की/की/की$ +^रून/रू$ +^वाली/वाली$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^बिनती/बिनती$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^“/“$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^मेरि/मेरि$ +^चेलि/*चेलि$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^भूत/भूत$ +^स/स/स$ +^निकाल/निकाल/निकाल$ +^दी/दी/दी$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^पैलि/पैलि$ +^मैंस/मैंस$ +^अपून/अपून$ +^परिवार/*परिवार$ +^की/की/की$ +^मदत/*मदत$ +^करून/कर$ +^दे/दी$ +^जो/जो$ +^की/की/की$ +^यहूदी/यहूदी$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^ठीक/ठीक$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^कि/कि/कि$ +^नान्तिनान/नान्तिना/नान्तिनान$ +^को/को$ +^खानो/खा$ +^,/,$ +^कूकुरुन/*कूकुरुन$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^डालून/*डालून$ +^”/”$ +^उ/उ/उ$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^सच्ची/सच्ची$ +^छै/छ$ +^प्रभु/प्रभु$ +^!/!$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^कुकुर/*कुकुर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^त/त/त$ +^नानतिनान/*नानतिनान$ +^को/को$ +^जुठ/*जुठ$ +^-/-$ +^पिठ/*पिठ$ +^खा/खा/खा$ +^लीनान/ली$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तैले/तै+ले$ +^ठीक/ठीक$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^तैं/तैं/तैं$ +^बेफिकर/*बेफिकर$ +^है/है$ +^भेरन/भेरन$ +^अपून/अपून$ +^घर/घर$ +^जा/जा/जा$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तेरि/तेरि$ +^चेलि/*चेलि$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^भूत/भूत$ +^निकल/निकल/निकल$ +^ग्योछ/ग्य$ +^”/”$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^घर/घर$ +^पुजिभेरन/*पुजिभेरन$ +^,/,$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उकी/उकी$ +^चेलि/*चेलि$ +^अपून/अपून$ +^चारपाई/*चारपाई$ +^में/में$ +^पड़िनाकि/*पड़िनाकि$ +^छी/छ$ +^और/और$ +^भूत/भूत$ +^उमें/उ+में$ +^भटे/भटे$ +^निकल/निकल/निकल$ +^ग्योछ/ग्य$ +^उक/उक/उक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^यीशु/यीशु$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सोर/*सोर$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^आश-पासा/आश-पासा$ +^का/का$ +^इलाका/इलाका$ +^छोड़भेरन/छोड़+भेरन$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सिदोन/*सिदोन$ +^शैहर/शैहर$ +^भटे/भटे$ +^होभेरन/हो+भेरन$ +^दिकापुलिस/दिकापुलिस$ +^का/का$ +^सरद/*सरद$ +^पार/पार$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^झील/झील$ +^का/का$ +^किनार/किनार$ +^पुजियान/*पुजियान$ +^वाँ/वाँ$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^लोग/लोग$ +^एक/एक$ +^बिमारी/बिमारी$ +^स/स/स$ +^ल्यान/*ल्यान$ +^जो/जो$ +^कान/कान$ +^नी/नी$ +^सुणिछ्यो/*सुणिछ्यो$ +^,/,$ +^और/और$ +^निकी/*निकी$ +^कै/कै$ +^बोल/बोल/बोल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नी/नी$ +^सकछ्यो/सक$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^विनती/विनती$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^“/“$ +^अपूनी/अपूनी$ +^हात/हात$ +^उमें/उ+में$ +^राख/राख/राख$ +^दे/दी$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^उ/उ/उ$ +^चंगो/चंगो$ +^है/है$ +^जौ/जा$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^भीड़/भीड़$ +^भटे/भटे$ +^अलग/अलग$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^कान/कान$ +^में/में$ +^अपूनी/अपूनी$ +^आंगुलो/*आंगुलो$ +^डालछ्य/डाल$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उले/उले$ +^अपूनो/अपूनो$ +^थूक/*थूक$ +^अपून/अपून$ +^आंगुलो/*आंगुलो$ +^में/में$ +^लगाछ/लगा$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^आंगुला/*आंगुला$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^जिबोड़ो/*जिबोड़ो$ +^छूँछ/छूँ$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लम्बी/*लम्बी$ +^साँस/*साँस$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^तरफ/तरफ$ +^चाँभेरन/*चाँभेरन$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^इप्फतह/*इप्फतह$ +^”/”$ +^जैको/जैको$ +^आरामी/*आरामी$ +^भाषा/*भाषा$ +^में/में$ +^मतलब/मतलब$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^“/“$ +^खुल/*खुल$ +^जा/जा/जा$ +^”/”$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^खुल/*खुल$ +^जा/जा/जा$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^पुर/पुर$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सुणून/सुण$ +^और/और$ +^उकी/उकी$ +^जबान/*जबान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^खुल/*खुल$ +^गै/गै/गै$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^साफ/साफ$ +^-/-$ +^साफ/साफ$ +^बोलून/बोल$ +^लागछ्य/लाग$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लोगून/लोग$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^तुम/तुम$ +^कैथैं/*कैथैं$ +^जन/जन$ +^कया/*कया$ +^”/”$ +^पर/पर$ +^जदुक/*जदुक$ +^उनूनले/उनूनले$ +^मना/मना/मना/मना$ +^करछै/कर$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उतुक/*उतुक$ +^उनार/उनार/उनार$ +^बारिमें/बारिमें$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करून/कर$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^भौत/भौत/भौत$ +^ताजुब/*ताजुब$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कुन/कु$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^येले/येले$ +^जो/जो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^काम/काम$ +^कर्यान/कर$ +^भौत/भौत/भौत$ +^भल/भल$ +^कर्यान/कर$ +^;/;$ +^या/या/या$ +^तक/तक$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^टोलान/*टोलान$ +^सुणनाकि/*सुणनाकि$ +^और/और$ +^गूँगान/*गूँगान$ +^बोलना/बोल$ +^की/की/की$ +^ताकत/*ताकत$ +^दीछ/दी$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^दिनून/दिन$ +^की/की/की$ +^बात/बात$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^दिकापुलिस/दिकापुलिस$ +^का/का$ +^इलाकून/*इलाकून$ +^में/में$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^भौत/भौत/भौत$ +^भीड़/भीड़$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^जमा/*जमा$ +^हुछी/हो$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^में/में$ +^खान/खान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^केले/केले$ +^नी/नी$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^बुलाभेरन/बुला+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^इन/इन$ +^लोग/लोग$ +^तीन/तीन$ +^दिन/दी/दिन$ +^भटे/भटे$ +^म्यार/म्यार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पास/पास$ +^अब/अब$ +^खान/खान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^केले/केले$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^मैंस/मैंस$ +^इन/इन$ +^लोगून/लोग$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^दया/दया$ +^उछी/*उछी$ +^,/,$ +^इनून/*इनून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^थ्वाड़/*थ्वाड़$ +^लोग/लोग$ +^भौते/*भौते$ +^दूर/दूर$ +^भटे/भटे$ +^आईना/*आईना$ +^का/का$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^इन/इन$ +^लोगून/लोग$ +^भुखो/*भुखो$ +^घर/घर$ +^भेजि/*भेजि$ +^द्यूँलो/*द्यूँलो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उनून/उनून/उनून$ +^हिटन/*हिटन$ +^-/-$ +^हिटन/*हिटन$ +^बाट/बाट$ +^में/में$ +^चक्कर/*चक्कर$ +^आ/आ/आ$ +^जालो/जा$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^बिरान/बिरान$ +^जागा/जागा$ +^में/में$ +^इदुक/इदुक$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^खाना/खाना$ +^को/को$ +^इंतजाम/*इंतजाम$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^है/है$ +^सकछो/सक$ +^?/?$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^थैं/थैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^कतुक/कतुक$ +^रवाट/*रवाट$ +^छन/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^उनूनले/उनूनले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^सात/सात$ +^रोटा/रोटा$ +^छन/छ$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लोगून/लोग$ +^भिमें/*भिमें$ +^बैठना/*बैठना$ +^को/को$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बैठिग्या/*बैठिग्या$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^रोटान/रोटा$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^धन्यवाद/धन्यवाद$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^रोटान/रोटा$ +^टोड़िभेरन/*टोड़िभेरन$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^दीनै/दी$ +^र्यान/*र्यान$ +^,/,$ +^और/और$ +^शिष्य/शिष्य$ +^लोगून/लोग$ +^स/स/स$ +^दीनै/दी$ +^रयान/*रयान$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पास/पास$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^नान/नान/नान/नान$ +^-/-$ +^नान/नान/नान/नान$ +^माँछा/*माँछा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^धन्यवाद/धन्यवाद$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^माँछा/*माँछा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बाँणि/*बाँणि$ +^दी/दी/दी$ +^”/”$ +^और/और$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पेट/*पेट$ +^भरि/*भरि$ +^खाछ/खा$ +^,/,$ +^उक/उक/उक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^उनूनले/उनूनले$ +^बचिना/*बचिना$ +^का/का$ +^रोटा/रोटा$ +^का/का$ +^टुकुड़ान/*टुकुड़ान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सात/सात$ +^टोकरी/*टोकरी$ +^भर/*भर$ +^भेरन/भेरन$ +^जामा/जामा$ +^कर्यान/कर$ +^खान/खान$ +^वाला/वाला$ +^लगभग/*लगभग$ +^चार/*चार$ +^हजार/*हजार$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छ्या/छ$ +^;/;$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लोगून/लोग$ +^विदा/*विदा$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^यीशु/यीशु$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^नाव/नाव$ +^में/में$ +^चढ़भेरन/*चढ़भेरन$ +^दलमनूता/*दलमनूता$ +^इलाका/इलाका$ +^खिन/खिन/खिन$ +^न्हैग्या/न्है/न्हैजा$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोग/लोग$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बहस/*बहस$ +^करून/कर$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^फसून/*फसून$ +^चाँछ्या/चाँ/चाँ$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उनूनले/उनूनले$ +^एक/एक$ +^स्वर्गीय/स्वर्गीय$ +^चिन/*चिन$ +^दिखूना/*दिखूना$ +^की/की/की$ +^माँग/माँग/माँग$ +^करछ्य/कर/कर$ +^ताकि/ताकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अपूनो/अपूनो$ +^अधिकार/अधिकार$ +^साबित/साबित$ +^कर/कर/कर$ +^सकूनो/सक$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनार/उनार/उनार$ +^अविश्वास/*अविश्वास$ +^कारण/कारण$ +^लम्बी/*लम्बी$ +^साँस/*साँस$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^बखत/बखत$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^स्वर्गी/स्वर्गी$ +^चिन/*चिन$ +^की/की/की$ +^माँग/माँग/माँग$ +^नै/नै$ +^करून/कर$ +^चैछी/*चैछी$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^बखत/बखत$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^भटे/भटे$ +^चिन/*चिन$ +^नी/नी$ +^दिखाई/दिखा$ +^जालो/जा$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^उ/उ/उ$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोगून/लोग$ +^छोड़िभेरन/छोड़ि+भेरन$ +^,/,$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^नाव/नाव$ +^में/में$ +^चढ़ी/चढ़$ +^ग्या/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^झीला/झीला$ +^का/का$ +^पार/पार$ +^न्हैग्या/न्है/न्हैजा$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^शिष्य/शिष्य$ +^अपून/अपून$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^रोटा/रोटा$ +^लीन/ली$ +^भूल/*भूल$ +^गैछ्या/गै/गै$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^एक/एक$ +^रोटा/रोटा$ +^का/का$ +^अलावा/*अलावा$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पास/पास$ +^नाव/नाव$ +^में/में$ +^और/और$ +^रोटा/रोटा$ +^नी/नी$ +^छ्या/छ$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनुस/उनुस$ +^जोर/जोर$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^सतर्क/सतर्क$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^“/“$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोग/लोग$ +^और/और$ +^राजा/राजा$ +^हेरोदेस/हेरोदेस$ +^का/का$ +^खमीर/*खमीर$ +^भटे/भटे$ +^सर्तक/*सर्तक$ +^रया/*रया$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^शिष्य/शिष्य$ +^आपस/आपस$ +^में/में$ +^बिचार/*बिचार$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^कुन/कु$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^हम/हम/हम$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^रोटा/रोटा$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^नै/नै$ +^आया/*आया$ +^उ/उ/उ$ +^इसो/इसो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^कुन/कु$ +^मरियोछ/*मरियोछ$ +^?/?$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^जाणिभेरन/*जाणिभेरन$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^आपस/आपस$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^बिचार/*बिचार$ +^किलैं/किलैं$ +^करून/कर$ +^मरेछा/*मरेछा$ +^कि/कि/कि$ +^हमार/हमार$ +^पास/पास$ +^रोटा/रोटा$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^?/?$ +^क्या/क्या$ +^तुमून/तुमून$ +^अपून/अपून$ +^मन/मन$ +^स/स/स$ +^इदुक/इदुक$ +^कठोर/*कठोर$ +^बना/बना/बना/बन$ +^हालछी/*हालछी$ +^कि/कि/कि$ +^ऐल/ऐल$ +^तलक/तलक$ +^तुम/तुम$ +^लोग/लोग$ +^नै/नै$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^पाया/*पाया$ +^?/?$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^और/और$ +^कान/कान$ +^त/त/त$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तुम/तुम$ +^देख/देख/देख/देख$ +^और/और$ +^सुण/सुण/सुण$ +^नै/नै$ +^सकना/सका$ +^क्या/क्या$ +^तुमून/तुमून$ +^केले/केले$ +^याद/याद$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^और/और$ +^तुमून/तुमून$ +^याद/याद$ +^नाहतिनी/*नाहतिनी$ +^जब/जब/जब$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^पाँच/पाँच$ +^हजार/*हजार$ +^लोगून/लोग$ +^केवल/केवल$ +^पाँच/पाँच$ +^रोटान/रोटा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^खवाछ/*खवाछ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^तुमून/तुमून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कतुक/कतुक$ +^भरिनाका/*भरिनाका$ +^टोकरी/*टोकरी$ +^जामा/जामा$ +^कर्यान/कर$ +^?/?$ +^”/”$ +^उनूले/उनूले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^बारा/बारा$ +^टोकरी/*टोकरी$ +^”/”$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^चार/*चार$ +^हजारून/*हजारून$ +^लोगून/लोग$ +^खवाछ/*खवाछ$ +^,/,$ +^“/“$ +^तब/तब$ +^तुमून/तुमून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कतुक/कतुक$ +^भरिनाका/*भरिनाका$ +^टोकरी/*टोकरी$ +^जामा/जामा$ +^कर्यान/कर$ +^?/?$ +^”/”$ +^उनूनले/उनूनले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^सात/सात$ +^टोकरी/*टोकरी$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^तुम/तुम$ +^आजि/*आजि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^समझिया/*समझिया$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^को/को$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्य/शिष्य$ +^बैतसैदा/*बैतसैदा$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^आयान/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^लोग/लोग$ +^एक/एक$ +^अन्धा/*अन्धा$ +^स/स/स$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^ल्यान/*ल्यान$ +^,/,$ +^और/और$ +^उथैं/उथैं$ +^बिनती/बिनती$ +^करून/कर$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^छू/छू/छू$ +^भेरन/भेरन$ +^चंगो/चंगो$ +^कर/कर/कर$ +^दे/दी$ +^यीशु/यीशु$ +^उको/उको$ +^हात/हात$ +^पकड़/पकड़/पकड़$ +^भेरन/भेरन$ +^गौं/गौं$ +^भटे/भटे$ +^भ्यार/भ्यार$ +^ल्हीग्यान/*ल्हीग्यान$ +^,/,$ +^उनूले/उनूले$ +^उक/उक/उक$ +^आँख/आँख$ +^में/में$ +^अपूनो/अपूनो$ +^थूक/*थूक$ +^लगाभेरन/लगा+भेरन$ +^उमें/उ+में$ +^अपून/अपून$ +^हात/हात$ +^राँखछ्य/राँख$ +^,/,$ +^और/और$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^कि/कि/कि$ +^तैंस/तैंस$ +^के/के$ +^देखीन/*देखीन$ +^मरेछ्यो/मरेछ$ +^?/?$ +^”/”$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इथकैं/*इथकैं$ +^-/-$ +^उथकैं/*उथकैं$ +^देखभेरन/*देखभेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^लोगून/लोग$ +^देख/देख/देख/देख$ +^सकछू/*सकछू$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उनून/उनून/उनून$ +^ठीक/ठीक$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^देख/देख/देख/देख$ +^पान/पा$ +^मरेयू/*मरेयू$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^चलता/*चलता$ +^-/-$ +^फिरता/*फिरता$ +^रूख/रूख$ +^-/-$ +^डाला/*डाला$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^देखीन/*देखीन$ +^मर्यान/मार$ +^”/”$ +^येक/येक/येक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^अन्धा/*अन्धा$ +^का/का$ +^आँख/आँख$ +^में/में$ +^अपूनी/अपूनी$ +^हात/हात$ +^राखियान/*राखियान$ +^,/,$ +^और/और$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^उ/उ/उ$ +^अन्धा/*अन्धा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ध्यान/ध्यान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^आँखान/*आँखान$ +^में/में$ +^रोशनी/रोशनी$ +^आ/आ/आ$ +^जाछी/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^साफ/साफ$ +^-/-$ +^साफ/साफ$ +^देखून/देख$ +^लागछ्य/लाग$ +^येक/येक/येक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^यो/यो/यो$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दीछ/दी$ +^और/और$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^अपून/अपून$ +^घर/घर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^न्हैजा/न्हैजा/न्हैजा$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^याँ/याँ$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^गौं/गौं$ +^वालान/वालान$ +^जन/जन$ +^बताये/*बताये$ +^,/,$ +^और/और$ +^अब/अब$ +^यो/यो/यो$ +^गौं/गौं$ +^में/में$ +^दुबारा/दुबारा$ +^जन/जन$ +^आये/*आये$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^शिष्य/शिष्य$ +^बैतसैदा/*बैतसैदा$ +^शैहर/शैहर$ +^छोड़ी/छोड़$ +^भेरन/भेरन$ +^और/और$ +^कैसरिया/*कैसरिया$ +^फिलिप्पी/*फिलिप्पी$ +^का/का$ +^शहरून/*शहरून$ +^का/का$ +^आश-पासा/आश-पासा$ +^का/का$ +^गौंन/*गौंन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^न्हैजानान/न्हैजा$ +^;/;$ +^और/और$ +^बाट/बाट$ +^में/में$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^थैं/थैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^लोग/लोग$ +^म्यारा/म्यारा$ +^बारिमें/बारिमें$ +^कि/कि/कि$ +^कुंनान/कुं$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^को/को$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछै/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लोग/लोग$ +^तैथैं/तैं+थैं$ +^यहूना/यहूना$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^दीन/दीन$ +^वालो/वालो$ +^;/;$ +^और/और$ +^कोई/कोई$ +^-/-$ +^कोई/कोई$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^एलिय्याह/*एलिय्याह$ +^और/और$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^-/-$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लोग/लोग$ +^त/त/त$ +^पुराना/*पुराना$ +^जमाना/*जमाना$ +^का/का$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^भटे/भटे$ +^कोई/कोई$ +^एक/एक$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवालान/*दिनवालान$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^कुंनान/कुं$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^थैं/थैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^मैंथै/*मैंथै$ +^कि/कि/कि$ +^कूंछा/*कूंछा$ +^की/की/की$ +^मैं/मैं/मैं$ +^को/को$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^पतरस/पतरस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^तैं/तैं/तैं$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^भेजिना/*भेजिना$ +^को/को$ +^मसीह/मसीह$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^सतर्क/सतर्क$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^“/“$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^कैसे/कैसे$ +^यो/यो/यो$ +^जन/जन$ +^बताया/*बताया$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^मसीह/मसीह$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यूनथैं/*शिष्यूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^जरूरी/जरूरी$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^भौत/भौत/भौत$ +^दुख/दुख$ +^उठालो/उठा$ +^,/,$ +^और/और$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवा/अगुवा$ +^और/और$ +^प्रधान/प्रधान$ +^याजक/याजक$ +^और/और$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^सिखून/सिख$ +^वाला/वाला$ +^लोग/लोग$ +^मैंस/मैंस$ +^नीच/*नीच$ +^समझभेरन/*समझभेरन$ +^मार/मार/मार$ +^द्याला/द्याल$ +^,/,$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तीन/तीन$ +^दिन/दी/दिन$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^मुरदान/*मुरदान$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यून/ज्यून$ +^हो/हो$ +^जूंलो/*जूंलो$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^उनून/उनून/उनून$ +^खुलभेरन/*खुलभेरन$ +^बता/बता/बता$ +^दीछ/दी$ +^यो/यो/यो$ +^सुणभेरन/*सुणभेरन$ +^पतरस/पतरस$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^अलग/अलग$ +^ली/ली/ली$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^उक/उक/उक$ +^दुख/दुख$ +^उठून/*उठून$ +^और/और$ +^मारी/मार$ +^जाना/जा$ +^का/का$ +^बात/बात$ +^कारण/कारण$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^डाठून/*डाठून$ +^लागछ/लाग$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पछिल/पछिल$ +^मुड़भेरन/*मुड़भेरन$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^देखछ/देख$ +^,/,$ +^और/और$ +^पतरस/पतरस$ +^स/स/स$ +^डाँठ/*डाँठ$ +^भेरन/भेरन$ +^कुन/कु$ +^लागछ्य/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^शैतान/शैतान$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^म्यारा/म्यारा$ +^सामुनि/सामुनि$ +^है/है$ +^दूर/दूर$ +^न्हैजा/न्हैजा/न्हैजा$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^नियाती/नियाती$ +^नै/नै$ +^सोचनै/*सोचनै$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^सोचछ्य/*सोचछ्य$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^और/और$ +^लोगून/लोग$ +^बुलाभेरन/बुला+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^म्यार/म्यार$ +^शिष्य/शिष्य$ +^बनून/बना$ +^चाँछ/चाँ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^अपूनी/अपूनी$ +^सब/सब$ +^इच्छान/*इच्छान$ +^छोड़ी/छोड़$ +^द्यो/*द्यो$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मरून/मर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैयार/तैयार$ +^हो/हो$ +^ज्यो/*ज्यो$ +^किलैंकी/किलैंकी$ +^जो/जो$ +^अपून/अपून$ +^प्राण/*प्राण$ +^संसारिक/*संसारिक$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^जीन/*जीन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बचालो/*बचालो$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^पाना/*पाना$ +^को/को$ +^मौका/*मौका$ +^खो/*खो$ +^द्योलो/द्याल$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^खिन/खिन/खिन$ +^और/और$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अपून/अपून$ +^प्राणस/*प्राणस$ +^दीछो/दी$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^पालो/पा$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^की/की/की$ +^फेदा/*फेदा$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^उ/उ/उ$ +^पुरा/*पुरा$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^धनवान/*धनवान$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^पर/पर$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^अपूनो/अपूनो$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^स/स/स$ +^खो/*खो$ +^दे/दी$ +^?/?$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^कि/कि/कि$ +^दी/दी/दी$ +^सकछ्यो/सक$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^उको/उको$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^खरीदोलो/*खरीदोलो$ +^?/?$ +^अगर/अगर$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^कोई/कोई$ +^मैंस/मैंस$ +^प्रभु/प्रभु$ +^ना/ना$ +^जानो/*जानो$ +^,/,$ +^और/और$ +^मेरि/मेरि$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^नै/नै$ +^मानो/*मानो$ +^,/,$ +^किलैंकी/किलैंकी$ +^तुम/तुम$ +^डर/डर/डर$ +^छा/छ$ +^कि/कि/कि$ +^अविश्वासी/अविश्वासी$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^बखत/बखत$ +^का/का$ +^पापी/पापी$ +^लोग/लोग$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^मजाक/*मजाक$ +^उड़ाला/*उड़ाला$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमून/तुमून$ +^अपून/अपून$ +^शिष्य/शिष्य$ +^हुन/हो$ +^है/है$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इनकार/*इनकार$ +^कर/कर/कर$ +^द्यूलो/द्याल$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^अपून/अपून$ +^पवित्र/पवित्र$ +^स्वर्गदूतून/स्वर्गदूत$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^अद्धभुत/*अद्धभुत$ +^तेज/तेज$ +^में/में$ +^वापस/वापस$ +^उलो/*उलो$ +^तब/तब$ +^हर/हर$ +^कोई/कोई$ +^मेरि/मेरि$ +^उई/उई/उ+ई$ +^अद्धभुत/*अद्धभुत$ +^तेज/तेज$ +^स/स/स$ +^देखाला/देख$ +^जस/जस$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पिता/पिता$ +^को/को$ +^तेज/तेज$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^और/और$ +^भीड़/भीड़$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^याँ/याँ$ +^ठाँड़/*ठाँड़$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^इनून/*इनून$ +^में/में$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^लोग/लोग$ +^इसा/इसा$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^तलक/तलक$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^स/स/स$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^नै/नै$ +^देख/देख/देख/देख$ +^ल्यून/*ल्यून$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^तलक/तलक$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^कभै/कभै$ +^नी/नी$ +^मराँला/*मराँला$ +^”/”$ +^छ/*छ$ +^:/:$ +^दिन/दी/दिन$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^यीशु/यीशु$ +^अपून/अपून$ +^शिष्य/शिष्य$ +^पतरस/पतरस$ +^,/,$ +^याकूब/याकूब$ +^और/और$ +^यहूना/यहूना$ +^स/स/स$ +^अपून/अपून$ +^दगाड़/दगाड़$ +^एक/एक$ +^ऊँचा/ऊँचा$ +^डाँण/डाँण$ +^में/में$ +^ली/ली/ली$ +^ग्यो/ग्य$ +^जाँ/जाँ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^एकला/*एकला$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^वाँ/वाँ$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^उको/उको$ +^रूप/रूप$ +^बदल/*बदल$ +^ग्यो/ग्य$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^इसा/इसा$ +^चमकून/*चमकून$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^और/और$ +^इदुक/इदुक$ +^सफेद/सफेद$ +^है/है$ +^ग्या/ग्य$ +^कि/कि/कि$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^धोबि/*धोबि$ +^इदुक/इदुक$ +^सफेद/सफेद$ +^नै/नै$ +^करि/कर$ +^सकनो/सक$ +^और/और$ +^इन/इन$ +^तीन/तीन$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पुराना/*पुराना$ +^जमाना/*जमाना$ +^का/का$ +^द्वी/द्वी$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^मूसा/मूसा$ +^और/और$ +^एलिय्याह/*एलिय्याह$ +^स/स/स$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बात/बात$ +^करून/कर$ +^देखाई/*देखाई$ +^दीयान/दी$ +^त/त/त$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^देखिभरेन/*देखिभरेन$ +^पतरस/पतरस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^गुरू/गुरू$ +^जी/जी$ +^,/,$ +^हमोरो/हमोरो$ +^या/या/या$ +^रून/रू$ +^ठीक/ठीक$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हम/हम/हम$ +^याँ/याँ$ +^तीन/तीन$ +^तम्बू/*तम्बू$ +^बना/बना/बना/बन$ +^लीनू/ली$ +^,/,$ +^एक/एक$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^,/,$ +^एक/एक$ +^मूसा/मूसा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^और/और$ +^एक/एक$ +^एलिय्याह/*एलिय्याह$ +^खिन/खिन/खिन$ +^”/”$ +^पतरसले/*पतरसले$ +^यो/यो/यो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^और/और$ +^द्वी/द्वी$ +^शिष्य/शिष्य$ +^डर/डर/डर$ +^गैछ्या/गै/गै$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^नी/नी$ +^जाणछ्य/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^कुंनू/कुं$ +^या/या/या$ +^कि/कि/कि$ +^करनू/कर$ +^तब/तब$ +^अचानक/*अचानक$ +^एक/एक$ +^बादल/*बादल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^प्रगट/प्रगट$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^उनुस/उनुस$ +^ढक/ढक/ढक$ +^लीछ/ली$ +^,/,$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बादल/*बादल$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^बात/बात$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^मेरो/*मेरो$ +^लाड़िलो/*लाड़िलो$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^येकी/*येकी$ +^बातुन/बातु$ +^सुणा/सुण$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^चारू/चारू$ +^तरफ/तरफ$ +^नजर/नजर$ +^घुमाछ/*घुमाछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^कैसे/कैसे$ +^नै/नै$ +^देख्यो/देख$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^तीन/तीन$ +^शिष्य/शिष्य$ +^डाँण/डाँण$ +^भटे/भटे$ +^उतर/*उतर$ +^भेरन/भेरन$ +^तलि/तलि$ +^उनमरेछ्या/*उनमरेछ्या$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^जब/जब/जब$ +^तलक/तलक$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^मरिना/*मरिना$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यून/ज्यून$ +^नी/नी$ +^हो/हो$ +^ज्यू/जा$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^तक/तक$ +^तुमून/तुमून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जो/जो$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पहाड़/*पहाड़$ +^में/में$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^कैसे/कैसे$ +^जन/जन$ +^बताया/*बताया$ +^”/”$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बातुन/बातु$ +^जो/जो$ +^डाँण/डाँण$ +^में/में$ +^भ्यान/भ्य$ +^,/,$ +^अपून/अपून$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^राखछ्य/राख$ +^;/;$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^आपस/आपस$ +^में/में$ +^चर्चा/*चर्चा$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^“/“$ +^कि/कि/कि$ +^मरिभेरन/*मरिभेरन$ +^ज्यून/ज्यून$ +^है/है$ +^जाना/जा$ +^को/को$ +^कि/कि/कि$ +^मतलब/मतलब$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^और/और$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^सिखून/सिख$ +^वाला/वाला$ +^लोग/लोग$ +^किलैं/किलैं$ +^कुंनान/कुं$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^एलिय्याह/*एलिय्याह$ +^को/को$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^जरूरी/जरूरी$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^एलिय्याह/*एलिय्याह$ +^को/को$ +^पैलि/पैलि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सचमुच/*सचमुच$ +^जरूरी/जरूरी$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^खिन/खिन/खिन$ +^,/,$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^मनून/मन$ +^तैयार/तैयार$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^,/,$ +^भौत/भौत/भौत$ +^दुख/दुख$ +^उठालो/उठा$ +^और/और$ +^तुच्छ/तुच्छ$ +^गिनीजालो/*गिनीजालो$ +^?/?$ +^लेकिन/लेकिन$ +^में/में$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^एलिय्याह/*एलिय्याह$ +^त/त/त$ +^आग्योछ/आ$ +^और/और$ +^जस/जस$ +^उक/उक/उक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^लेखिना/*लेखिना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवान/अगुवान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जो/जो$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^चाँछ/चाँ$ +^,/,$ +^उई/उई/उ+ई$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^करछ्य/कर/कर$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^तीन/तीन$ +^शिष्य/शिष्य$ +^दुसारा/दुसारा$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^वापस/वापस$ +^आयान/आ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^भौते/*भौते$ +^लोग/लोग$ +^उनार/उनार/उनार$ +^चारों/*चारों$ +^तरफ/तरफ$ +^जामा/जामा$ +^है/है$ +^र्यान/*र्यान$ +^,/,$ +^और/और$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^सिखून/सिख$ +^वाला/वाला$ +^लोग/लोग$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बहस/*बहस$ +^करून/कर$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^भीड़/भीड़$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^देखभेरन/*देखभेरन$ +^हैरान/हैरान$ +^हुन/हो$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^तरफ/तरफ$ +^दौड़भेरन/*दौड़भेरन$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^उनुस/उनुस$ +^ढोक/ढोक$ +^दीछ/दी$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^थैं/थैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^इनारा/*इनारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^कि/कि/कि$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^बहस/*बहस$ +^करून/कर$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^?/?$ +^”/”$ +^भीड़/भीड़$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^गुरुजी/*गुरुजी$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपून/अपून$ +^च्याला/च्याला$ +^स/स/स$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^ल्यायू/*ल्यायू$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उमें/उ+में$ +^जो/जो$ +^भूत/भूत$ +^छै/छ$ +^उले/उले$ +^येस/येस$ +^गूँगो/*गूँगो$ +^बना/बना/बना/बन$ +^है/है$ +^छै/छ$ +^जब/जब/जब$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^भूत/भूत$ +^येमें/*येमें$ +^हमला/*हमला$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^येस/येस$ +^वाँई/वाँ+ई$ +^पटक/*पटक$ +^दीछो/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^येका/येका$ +^मुँख/मुँख$ +^भटे/भटे$ +^गाज/*गाज$ +^निकालछो/निकाल$ +^,/,$ +^और/और$ +^दाँतून/दाँत$ +^किट/*किट$ +^-/-$ +^किटा/*किटा$ +^भेरन/भेरन$ +^लकड़ी/*लकड़ी$ +^जाछो/जा$ +^,/,$ +^मैले/*मैले$ +^त्यारा/त्यारा$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^भूत/भूत$ +^स/स/स$ +^निकालन/*निकालन$ +^दी/दी/दी$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^इन/इन$ +^त/त/त$ +^नै/नै$ +^निकाली/निकाल$ +^सक्या/*सक्या$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^भेरन/भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^अविश्वासी/अविश्वासी$ +^लोगो/लोगो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^कब/*कब$ +^तक/तक$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^रूलो/*रूलो$ +^,/,$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^कब/*कब$ +^तक/तक$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^इन्तजार/*इन्तजार$ +^करूँ/कर$ +^की/की/की$ +^तुम/तुम$ +^मैंमें/मैं+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^लड़का/*लड़का$ +^स/स/स$ +^म्यार/म्यार$ +^पास/पास$ +^ल्या/ल्या/ल्या$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^लोग/लोग$ +^उ/उ/उ$ +^लड़का/*लड़का$ +^स/स/स$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^ल्यान/*ल्यान$ +^,/,$ +^और/और$ +^भूत/भूत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^उ/उ/उ$ +^भूत/भूत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^लड़का/*लड़का$ +^स/स/स$ +^जकड़/*जकड़$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^भिमें/*भिमें$ +^खितीभेरन/खित+भेरन$ +^लौट/*लौट$ +^-/-$ +^पोट/*पोट$ +^करून/कर$ +^लागछ्य/लाग$ +^,/,$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^मुँख/मुँख$ +^भटे/भटे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^गाज/*गाज$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लागछ्य/लाग$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^लड़का/*लड़का$ +^बबा/बबा$ +^थैं/थैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^येकी/*येकी$ +^यो/यो/यो$ +^हालत/*हालत$ +^कब/*कब$ +^भटे/भटे$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^उले/उले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^नान/नान/नान/नान$ +^छना/*छना$ +^भटे/भटे$ +^कई/कई$ +^बार/बार$ +^यो/यो/यो$ +^भूत/भूत$ +^येस/येस$ +^आगो/*आगो$ +^और/और$ +^पानि/पानि$ +^में/में$ +^खितीभेरन/खित+भेरन$ +^मारना/*मारना$ +^की/की/की$ +^कोशिश/कोशिश$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करछ्य/कर/कर$ +^;/;$ +^पर/पर$ +^तुम/तुम$ +^के/के$ +^कर/कर/कर$ +^सकछा/सक$ +^त/त/त$ +^हमून/हमून$ +^में/में$ +^दया/दया$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^हमरि/हमरि$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करा/करा/करा/कर$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तैं/तैं/तैं$ +^यो/यो/यो$ +^कसी/*कसी$ +^बात/बात$ +^करून/कर$ +^मरेछै/*मरेछै$ +^?/?$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करून/कर$ +^वालान/वालान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^हो/हो$ +^सकछो/सक$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उ/उ/उ$ +^लड़का/*लड़का$ +^बबा/बबा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^गिड़-गिड़ा/गिड़-गिड़ा$ +^भेरन/भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछूँ/कर$ +^पर/पर$ +^म्यारा/म्यारा$ +^अविश्वास/*अविश्वास$ +^स/स/स$ +^दूर/दूर$ +^कर/कर/कर$ +^दीया/दी$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^कि/कि/कि$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^भीड़/भीड़$ +^बढ़नै/बढ़$ +^जानमरेछ्/*जानमरेछ्$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^उले/उले$ +^भूत/भूत$ +^स/स/स$ +^डाँठ/*डाँठ$ +^भेरन/भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^भूत/भूत$ +^जो/जो$ +^यो/यो/यो$ +^नानतिनस/*नानतिनस$ +^गूँगा/*गूँगा$ +^और/और$ +^बैरा/*बैरा$ +^बनूछी/*बनूछी$ +^,/,$ +^येमें/*येमें$ +^भटे/भटे$ +^निकल/निकल/निकल$ +^जा/जा/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^कभै/कभै$ +^वापस/वापस$ +^जन/जन$ +^आये/*आये$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उ/उ/उ$ +^भूत/भूत$ +^चिल्लाट/*चिल्लाट$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^उ/उ/उ$ +^लड़का/*लड़का$ +^स/स/स$ +^मरोड़भेरन/*मरोड़भेरन$ +^उमें/उ+में$ +^भटे/भटे$ +^निकल/निकल/निकल$ +^जाँछो/*जाँछो$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^लड़का/*लड़का$ +^मरिना/*मरिना$ +^को/को$ +^जसो/जसो$ +^हो/हो$ +^जाछो/जा$ +^और/और$ +^या/या/या$ +^तक/तक$ +^कि/कि/कि$ +^लोग/लोग$ +^कुन/कु$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^मरि/*मरि$ +^ग्योछ/ग्य$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^लड़का/*लड़का$ +^हात/हात$ +^पकड़/पकड़/पकड़$ +^भेरन/भेरन$ +^ऊस/ऊस$ +^उठाछ/उठा$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^ठाँड़/*ठाँड़$ +^है/है$ +^ग्यो/ग्य$ +^उक/उक/उक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^घर/घर$ +^एकोलो/*एकोलो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूथैं/*उनूथैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^हमूनले/*हमूनले$ +^उ/उ/उ$ +^भूत/भूत$ +^स/स/स$ +^किलैं/किलैं$ +^नै/नै$ +^निकाली/निकाल$ +^सक्यो/*सक्यो$ +^?/?$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^इस/*इस$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^भूत/भूत$ +^केवल/केवल$ +^बर्त/बर्त$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^है/है$ +^निकाल/निकाल/निकाल$ +^सकनान/सक$ +^”/”$ +^येक/येक/येक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^यीशु/यीशु$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्य/शिष्य$ +^वाँ/वाँ$ +^भटे/भटे$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^जानमरेछ्या/*जानमरेछ्या$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^चाँछ्या/चाँ/चाँ$ +^कि/कि/कि$ +^कैसे/कैसे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पत्तो/पत्त$ +^नै/नै$ +^चलो/*चलो$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^यीशु/यीशु$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^उनूले/उनूले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^,/,$ +^दुश्मनून/*दुश्मनून$ +^का/का$ +^हात/हात$ +^पकड़ाई/*पकड़ाई$ +^जालो/जा$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^मैंस/मैंस$ +^मार/मार/मार$ +^द्याल/द्याल/द्याल$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^मरिनान/*मरिनान$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^तीसारा/*तीसारा$ +^दिन/दी/दिन$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^ज्यून/ज्यून$ +^है/है$ +^ज्यूलो/*ज्यूलो$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^का/का$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^नै/नै$ +^आई/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उथैं/उथैं$ +^येक/येक/येक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^पुछून/पुछ$ +^में/में$ +^डर/डर/डर$ +^छ्या/छ$ +^येक/येक/येक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्य/शिष्य$ +^कफरनहूम/कफरनहूम$ +^गौं/गौं$ +^में/में$ +^आयान/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^घर/घर$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^उले/उले$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^थैं/थैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^बाँट/*बाँट$ +^में/में$ +^तुम/तुम$ +^क्या/क्या$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बात/बात$ +^-/-$ +^चीत/*चीत$ +^करून/कर$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^?/?$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^शिष्य/शिष्य$ +^चुप/*चुप$ +^रैयान/*रैयान$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बाँट/*बाँट$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^-/-$ +^चीत/*चीत$ +^करून/कर$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^कि/कि/कि$ +^हमून/हमून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^ठूलो/ठूलो$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बारा/बारा$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^बुलाभेरन/बुला+भेरन$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^अगर/अगर$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^कोई/कोई$ +^ठूलो/ठूलो$ +^हुन/हो$ +^चाँछ/चाँ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उ/उ/उ$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^नान/नान/नान/नान$ +^बनो/*बनो$ +^और/और$ +^सबून/सबून$ +^को/को$ +^दास/दास$ +^बनो/*बनो$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^एक/एक$ +^नानतिनास/*नानतिनास$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^उनार/उनार/उनार$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^ठाँड़/*ठाँड़$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^गोदी/*गोदी$ +^में/में$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^म्यारा/म्यारा$ +^नाम/नाम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इसा/इसा$ +^नान/नान/नान/नान$ +^नानतिनास/*नानतिनास$ +^अपनूछो/*अपनूछो$ +^और/और$ +^उकी/उकी$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^मैंस/मैंस$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^इसो/इसो$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^मैंस/मैंस$ +^अपनून/*अपनून$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^म्येरो/म्येरो$ +^स्वागत/*स्वागत$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^म्येरो/म्येरो$ +^नै/नै$ +^बल्कि/बल्कि$ +^म्यारा/म्यारा$ +^भेजून/*भेजून$ +^वाला/वाला$ +^को/को$ +^स्वागत/*स्वागत$ +^करछो/कर$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यहूना/यहूना$ +^नामोको/नाम+क$ +^शिष्य/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^गुरू/गुरू$ +^जी/जी$ +^,/,$ +^हमूले/हमूले$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^त्यारा/त्यारा$ +^नाम/नाम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भूतून/भूत$ +^निकालून/*निकालून$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^और/और$ +^हमुले/*हमुले$ +^ऊस/ऊस$ +^रोकना/*रोकना$ +^की/की/की$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^हमरि/हमरि$ +^नियाती/नियाती$ +^तेरो/तेरो$ +^शिष्य/शिष्य$ +^नी/नी$ +^छ्यो/छ$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^तुम/तुम$ +^जन/जन$ +^रोकिया/*रोकिया$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जो/जो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^म्यारा/म्यारा$ +^नाम/नाम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^चमत्कारा/चमत्कार$ +^का/का$ +^काम/काम$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^इदुक/इदुक$ +^जल्दी/जल्दी$ +^मेरि/मेरि$ +^बुराई/बुराई$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^सकनो/सक$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जो/जो$ +^हमोरो/हमोरो$ +^विरोधी/*विरोधी$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^हमार/हमार$ +^तरफ/तरफ$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^एक/एक$ +^गिलास/*गिलास$ +^पानि/पानि$ +^को/को$ +^तुमून/तुमून$ +^यो/यो/यो$ +^समझभेरन/*समझभेरन$ +^पीलो/पी$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^शिष्य/शिष्य$ +^कहलूछा/*कहलूछा$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ऊस/ऊस$ +^ईनाम/ईनाम$ +^जरूर/जरूर$ +^द्याला/द्याल$ +^”/”$ +^“/“$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^इन/इन$ +^नान/नान/नान/नान$ +^है/है$ +^नान/नान/नान/नान$ +^मैंमें/मैं+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^कैस/*कैस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पाप/पाप$ +^करून/कर$ +^को/को$ +^कारण/कारण$ +^बननान/बन$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^खिन/खिन/खिन$ +^यो/यो/यो$ +^निको/निको$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^गाल/गाल$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^ठूलो/ठूलो$ +^ढूंगो/*ढूंगो$ +^बाँदीभेरन/*बाँदीभेरन$ +^समुद्र/*समुद्र$ +^में/में$ +^फटंग/फटंग$ +^हाँड़ो/*हाँड़ो$ +^अगर/अगर$ +^तेरो/तेरो$ +^हात/हात$ +^तैथैं/तैं+थैं$ +^पाप/पाप$ +^करूँछो/*करूँछो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^ऊस/ऊस$ +^काटिभेरन/काट+भेरन$ +^खिती/खिती$ +^दी/दी/दी$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^एक/एक$ +^हात/हात$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^तैं/तैं/तैं$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^जाले/जा$ +^यो/यो/यो$ +^तैखिन/त्यारा+खिन$ +^निको/निको$ +^छै/छ$ +^इसो/इसो$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^द्वी/द्वी$ +^हात/हात$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^नरक/नरक$ +^की/की/की$ +^आग/आग$ +^जला/जला/जला$ +^,/,$ +^जाँक/*जाँक$ +^आग/आग$ +^में/में$ +^तैंस/तैंस$ +^हमेशा/हमेशा$ +^तलक/तलक$ +^जलनै/*जलनै$ +^रौला/रू$ +^नरक/नरक$ +^में/में$ +^शरीर/शरीर$ +^स/स/स$ +^खान/खान$ +^वाला/वाला$ +^कीड़ा/कीड़ा$ +^कभै/कभै$ +^नै/नै$ +^मरना/मरन$ +^,/,$ +^और/और$ +^वाँ/वाँ$ +^आगो/*आगो$ +^कभै/कभै$ +^नै/नै$ +^बुझुनो/*बुझुनो$ +^अगर/अगर$ +^तेरो/तेरो$ +^खुटो/*खुटो$ +^तैथैं/तैं+थैं$ +^पाप/पाप$ +^करूँछो/*करूँछो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^ऊस/ऊस$ +^काटिभेरन/काट+भेरन$ +^खिती/खिती$ +^दी/दी/दी$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^एक/एक$ +^खुटो/*खुटो$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^तैं/तैं/तैं$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^जाले/जा$ +^यो/यो/यो$ +^तैखिन/त्यारा+खिन$ +^निको/निको$ +^छै/छ$ +^इसो/इसो$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^कि/कि/कि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^द्वी/द्वी$ +^खुटा/खुटा$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^नरक/नरक$ +^की/की/की$ +^आग/आग$ +^में/में$ +^खिती/खिती$ +^जला/जला/जला$ +^,/,$ +^जाँक/*जाँक$ +^आग/आग$ +^में/में$ +^तैं/तैं/तैं$ +^हमेशा/हमेशा$ +^तलक/तलक$ +^जलनै/*जलनै$ +^रौला/रू$ +^नरक/नरक$ +^में/में$ +^शरीर/शरीर$ +^स/स/स$ +^खान/खान$ +^वाला/वाला$ +^कीड़ा/कीड़ा$ +^कभै/कभै$ +^नै/नै$ +^मरना/मरन$ +^,/,$ +^और/और$ +^वाँ/वाँ$ +^आगो/*आगो$ +^कभै/कभै$ +^नै/नै$ +^बुझुनो/*बुझुनो$ +^अगर/अगर$ +^तेरो/तेरो$ +^आँख/आँख$ +^तैथैं/तैं+थैं$ +^पाप/पाप$ +^करूँछो/*करूँछो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^ऊस/ऊस$ +^निकालभेरन/निकाल+भेरन$ +^खिती/खिती$ +^दी/दी/दी$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^एक/एक$ +^आँख/आँख$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^तैं/तैं/तैं$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^में/में$ +^जाले/जा$ +^यो/यो/यो$ +^तैखिन/त्यारा+खिन$ +^निको/निको$ +^छै/छ$ +^इसो/इसो$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^कि/कि/कि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^द्वी/द्वी$ +^आँख/आँख$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^नरक/नरक$ +^की/की/की$ +^आग/आग$ +^में/में$ +^खिती/खिती$ +^जला/जला/जला$ +^,/,$ +^जाँक/*जाँक$ +^आग/आग$ +^में/में$ +^तुम/तुम$ +^हमेशा/हमेशा$ +^तलक/तलक$ +^जलनै/*जलनै$ +^रौला/रू$ +^नरक/नरक$ +^में/में$ +^शरीर/शरीर$ +^स/स/स$ +^खान/खान$ +^वाला/वाला$ +^कीड़ा/कीड़ा$ +^कभै/कभै$ +^नै/नै$ +^मरना/मरन$ +^,/,$ +^और/और$ +^वाँ/वाँ$ +^आगो/*आगो$ +^कभै/कभै$ +^नै/नै$ +^बुझुनो/*बुझुनो$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^हरेक/हरेक$ +^जन/जन$ +^आगा/*आगा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^शुद्ध/शुद्ध$ +^करि/कर$ +^जालो/जा$ +^,/,$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^बलिदान/बलिदान$ +^स/स/स$ +^नून/नून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^शुद्ध/शुद्ध$ +^करि/कर$ +^जाछो/जा$ +^नून/नून$ +^एक/एक$ +^निको/निको$ +^चीज/चीज$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अगर/अगर$ +^नूनो/नूनो$ +^को/को$ +^नमकीनपन/नमकीनपन$ +^खतम/*खतम$ +^हैज्यो/हो+जा$ +^,/,$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^ऊस/ऊस$ +^दुबार/दुबार$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^नमकीन/नमकीन$ +^करि/कर$ +^जालो/जा$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^तुम/तुम$ +^नूना/*नूना$ +^का/का$ +^नियाति/*नियाति$ +^गुण/*गुण$ +^राख्या/*राख्या$ +^,/,$ +^और/और$ +^आपस/आपस$ +^में/में$ +^मेल/मेल/मेल$ +^-/-$ +^मिलाप/*मिलाप$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^रया/*रया$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^कफरनहूम/कफरनहूम$ +^गौं/गौं$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यहूदिया/यहूदिया$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^है/है$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^यरदन/यरदन$ +^नदी/नदी$ +^का/का$ +^पार/पार$ +^आयान/आ$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^एक/एक$ +^बार/बार$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^भौत/भौत/भौत$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^भीड़/भीड़$ +^जामा/जामा$ +^है/है$ +^ग्यै/*ग्यै$ +^,/,$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^उनुस/उनुस$ +^अपून/अपून$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^दिन/दी/दिन$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^तब/तब$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोग/लोग$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^आयान/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^परीक्षा/परीक्षा$ +^लीन/ली$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^पुछून/पुछ$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^यो/यो/यो$ +^ठीक/ठीक$ +^छी/छ$ +^कि/कि/कि$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियमा/*नियमा$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^कोई/कोई$ +^आदिमी/आदिमी$ +^अपूनी/अपूनी$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^स/स/स$ +^तलाक/*तलाक$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^छोड़ी/छोड़$ +^सकछ्यो/सक$ +^?/?$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^जवाब/*जवाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^में/में$ +^की/की/की$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^?/?$ +^”/”$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मूसा/मूसा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आदिमीन/आदिमी$ +^यो/यो/यो$ +^अनुमति/*अनुमति$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^अपूनी/अपूनी$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^स/स/स$ +^तलाक/*तलाक$ +^दिन/दी/दिन$ +^चाछ/चा$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^ऊस/ऊस$ +^तलाक/*तलाक$ +^-/-$ +^पत्र/पत्र$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^छोड़ी/छोड़$ +^सकछ्यो/सक$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तुम/तुम$ +^लोग/लोग$ +^हमेशा/हमेशा$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^मानून/*मानून$ +^है/है$ +^इनकार/*इनकार$ +^करछा/कर$ +^,/,$ +^तुमार/तुमार$ +^मन/मन$ +^का/का$ +^कठोर/*कठोर$ +^हुना/हो$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^मूसा/मूसा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^हुकुम/हुकुम$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^लिखछ्य/लिख$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जब/जब/जब$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^शुरूवाद/*शुरूवाद$ +^में/में$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^बनाछ/बना$ +^,/,$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^नर/*नर$ +^और/और$ +^नारी/*नारी$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^बनाछ/बना$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^आदिमी/आदिमी$ +^ब्या/ब्या/ब्या$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^,/,$ +^अपून/अपून$ +^ईजा/ईजा$ +^-/-$ +^बाब/*बाब$ +^है/है$ +^अलग/अलग$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^अपूनी/अपूनी$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^मिलभेरन/*मिलभेरन$ +^रौलो/रू$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^अब/अब$ +^उनून/उनून/उनून$ +^द्वी/द्वी$ +^मिलभेरन/*मिलभेरन$ +^एक/एक$ +^हो/हो$ +^जानान/जा$ +^,/,$ +^अब/अब$ +^उ/उ/उ$ +^द्वी/द्वी$ +^नै/नै$ +^पर/पर$ +^एक/एक$ +^छन/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जैस/जैस$ +^एक/एक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^जोड़/*जोड़$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^कोई/कोई$ +^आदिमी/आदिमी$ +^अलग/अलग$ +^जन/जन$ +^करो/कर$ +^”/”$ +^येक/येक/येक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^एकोलो/*एकोलो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^यो/यो/यो$ +^बारिमें/बारिमें$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपूनी/अपूनी$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^स/स/स$ +^तलाक/*तलाक$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^दुसारा/दुसारा$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^स/स/स$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ब्या/ब्या/ब्या$ +^करछ्यो/कर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^अपूनी/अपूनी$ +^पैलि/पैलि$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^का/का$ +^खिलाफ/खिलाफ$ +^ब्यभिचार/ब्यभिचार$ +^करछ्यो/कर$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^अपून/अपून$ +^पैल/*पैल$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^तलाक/*तलाक$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^दुसारा/दुसारा$ +^आदिमी/आदिमी$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ब्या/ब्या/ब्या$ +^करछी/कर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^अपूनी/अपूनी$ +^पैला/*पैला$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^खिलाफ/खिलाफ$ +^ब्यभिचार/ब्यभिचार$ +^करछी/कर$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^लोग/लोग$ +^नानतिनान/*नानतिनान$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^ल्यून/*ल्यून$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^यीशु/यीशु$ +^उनार/उनार/उनार$ +^खाँरा/*खाँरा$ +^में/में$ +^हात/हात$ +^राँख/राँख/राँख$ +^भेरन/भेरन$ +^उनून/उनून/उनून$ +^आशीर्वाद/*आशीर्वाद$ +^दे/दी$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^डाटछ्य/*डाटछ्य$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^और/और$ +^गुस्सा/*गुस्सा$ +^है/है$ +^भेरन/भेरन$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^नानतिनान/*नानतिनान$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पास/पास$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^दी/दी/दी$ +^और/और$ +^उनून/उनून/उनून$ +^मना/मना/मना/मना$ +^जन/जन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उई/उई/उ+ई$ +^लोग/लोग$ +^जो/जो$ +^इन/इन$ +^नानतिनान/*नानतिनान$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^भरोसामंद/*भरोसामंद$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^उई/उई/उ+ई$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^में/में$ +^रौला/रू$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^द्योलो/द्याल$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^उक/उक/उक$ +^निमयून/*निमयून$ +^एक/एक$ +^नान/नान/नान/नान$ +^-/-$ +^नान्तिना/नान्तिना$ +^का/का$ +^समान/समान/समान$ +^मानछो/मान$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नानतिनान/*नानतिनान$ +^स/स/स$ +^अपूनी/अपूनी$ +^गोदी/*गोदी$ +^में/में$ +^लीछ/ली$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^खाँरा/*खाँरा$ +^में/में$ +^हात/हात$ +^राखभेरन/*राखभेरन$ +^उनून/उनून/उनून$ +^आशीर्वाद/*आशीर्वाद$ +^दीछै/दी$ +^”/”$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^यीशु/यीशु$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बाट/बाट$ +^में/में$ +^जान/जा$ +^देखना/*देखना$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^दौड़भेरन/*दौड़भेरन$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^सामुनि/सामुनि$ +^ऊस/ऊस$ +^आदर/आदर$ +^दीन/दीन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^गिर/*गिर$ +^पड़छ्या/पड़/पड़$ +^,/,$ +^और/और$ +^कुन/कु$ +^लागछ्य/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^गुरू/गुरू$ +^जी/जी$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^कि/कि/कि$ +^काम/काम$ +^करूँ/कर$ +^जेले/जेले$ +^मैंस/मैंस$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^द्योलो/द्याल$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^तैं/तैं/तैं$ +^मैंथैं/मैं+थैं$ +^भलो/*भलो$ +^किलै/*किलै$ +^कुँछा/कुँ$ +^,/,$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^छोड़िभेरन/छोड़ि+भेरन$ +^और/और$ +^कोई/कोई$ +^लै/लै$ +^भलो/*भलो$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^तैं/तैं/तैं$ +^जाण/जाण/जाण$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियमून/नियम$ +^में/में$ +^कि/कि/कि$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^हत्या/हत्या$ +^जन/जन$ +^कर्या/कर$ +^,/,$ +^ब्यभिचार/ब्यभिचार$ +^जन/जन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^चोरी/चोरी$ +^जन/जन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^झूठ्ठी/झूठ्ठी$ +^गवै/*गवै$ +^जन/जन$ +^दीया/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^फैदा/*फैदा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^लोगून/लोग$ +^जन/जन$ +^ठग्या/*ठग्या$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^ईजा/ईजा$ +^-/-$ +^बबाकि/*बबाकि$ +^इज्जत/*इज्जत$ +^करा/करा/करा/कर$ +^”/”$ +^उले/उले$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^गुरू/गुरू$ +^जी/जी$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^हुकमून/हुकम$ +^त/त/त$ +^मैं/मैं/मैं$ +^नानछना/*नानछना$ +^भटे/भटे$ +^माननै/मान$ +^आरयूँ/आ$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^प्रेम/प्रेम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^और/और$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^लेकिन/लेकिन$ +^एक/एक$ +^और/और$ +^चीज/चीज$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^तैंस/तैंस$ +^करना/कर$ +^की/की/की$ +^जरूरत/जरूरत$ +^छै/छ$ +^जा/जा/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^तेरो/तेरो$ +^छै/छ$ +^ऊस/ऊस$ +^बेच/*बेच$ +^भेरन/भेरन$ +^गरीब/*गरीब$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^बाड़/*बाड़$ +^दे/दी$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^तैं/तैं/तैं$ +^इसो/इसो$ +^करछै/कर$ +^तो/तो$ +^तैंस/तैंस$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^धन/धन$ +^मिलोलो/*मिलोलो$ +^,/,$ +^और/और$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^अ/*अ$ +^और/और$ +^म्येरो/म्येरो$ +^शिष्य/शिष्य$ +^बन/बन/बन$ +^जा/जा/जा$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^यो/यो/यो$ +^कुन/कु$ +^सुणछ्य/सुण$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^उको/उको$ +^चेहरा/*चेहरा$ +^में/में$ +^उदासी/*उदासी$ +^छा/छ$ +^जाछी/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^निराश/*निराश$ +^है/है$ +^भेरन/भेरन$ +^वाँ/वाँ$ +^भटे/भटे$ +^न्हैग्यो/न्है/न्हैजा$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^भौत/भौत/भौत$ +^धन/धन$ +^-/-$ +^सम्पति/*सम्पति$ +^छी/छ$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^चारू/चारू$ +^तरफ/तरफ$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^धनवान/*धनवान$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^में/में$ +^पुजून/*पुजून$ +^भौत/भौत/भौत$ +^मुश्किल/*मुश्किल$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^शिष्य/शिष्य$ +^यीशु/यीशु$ +^की/की/की$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^चकित/चकित$ +^है/है$ +^ग्या/ग्य$ +^त/त/त$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^भाईयो/भाई$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^धन/धन$ +^-/-$ +^दौलत/दौलत$ +^में/में$ +^भरोस/*भरोस$ +^राखनान/राख$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^में/में$ +^पुजून/*पुजून$ +^भौत/भौत/भौत$ +^मुश्किल/*मुश्किल$ +^छै/छ$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^ऊँट/ऊँट$ +^का/का$ +^शियूण/*शियूण$ +^का/का$ +^छेद/*छेद$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^भ्यार/भ्यार$ +^निकालून/*निकालून$ +^कठिन/कठिन$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^धनवान/*धनवान$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^में/में$ +^पुजून/*पुजून$ +^कठिन/कठिन$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^यो/यो/यो$ +^सुणछ्य/सुण$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^हैरान/हैरान$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^दुसरा/दुसरा$ +^थैं/थैं$ +^कुन/कु$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^खिन/खिन/खिन$ +^यो/यो/यो$ +^हो/हो$ +^सकछो/सक$ +^की/की/की$ +^उ/उ/उ$ +^बचाई/*बचाई$ +^जौ/जा$ +^और/और$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^में/में$ +^प्रवेश/प्रवेश/प्रवेश$ +^कर/कर/कर$ +^सको/*सको$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनार/उनार/उनार$ +^तरफ/तरफ$ +^देखभेरन/*देखभेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^असम्भव/*असम्भव$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^भटे/भटे$ +^हो/हो$ +^सकछो/सक$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^सम्भव/*सम्भव$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^पतरस/पतरस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हमार/हमार$ +^बारिमें/बारिमें$ +^क्या/क्या$ +^?/?$ +^हमूनले/*हमूनले$ +^तेरो/तेरो$ +^शिष्य/शिष्य$ +^बनून/बना$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अपूनो/अपूनो$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दीछ/दी$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्च/*सच्च$ +^कुंछूँ/*कुंछूँ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जेले/जेले$ +^मैं/मैं/मैं$ +^खिन/खिन/खिन$ +^और/और$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अपूनो/अपूनो$ +^घर/घर$ +^-/-$ +^बार/बार$ +^,/,$ +^भाई/भाई$ +^-/-$ +^बैनि/*बैनि$ +^,/,$ +^ईजा/ईजा$ +^-/-$ +^बबा/बबा$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^बाल/बाल$ +^-/-$ +^बच्चान/*बच्चान$ +^या/या/या$ +^गाड़ा/*गाड़ा$ +^-/-$ +^भीड़/भीड़$ +^को/को$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^यो/यो/यो$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^में/में$ +^सौ/*सौ$ +^गुना/*गुना$ +^ईनाम/ईनाम$ +^मिलोलो/*मिलोलो$ +^,/,$ +^घर/घर$ +^-/-$ +^बारो/*बारो$ +^,/,$ +^भाईयो/भाई$ +^-/-$ +^बैनिन/*बैनिन$ +^और/और$ +^ईजा/ईजा$ +^-/-$ +^बबा/बबा$ +^और/और$ +^गाड़ा/*गाड़ा$ +^-/-$ +^भीड़न/*भीड़न$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^मुसीबतून/*मुसीबतून$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^पालो/पा$ +^,/,$ +^पर/पर$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^जरूर/जरूर$ +^मिलोलो/*मिलोलो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^अपून/अपून$ +^-/-$ +^आप/*आप$ +^स/स/स$ +^महान/महान$ +^समझछो/समझ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^तुच्छ/तुच्छ$ +^होलो/हो$ +^;/;$ +^और/और$ +^जैस/जैस$ +^लोग/लोग$ +^तुच्छ/तुच्छ$ +^समझनान/समझ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^महान/महान$ +^होलो/हो$ +^”/”$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्य/शिष्य$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जान/जा$ +^बखत/बखत$ +^बाट/बाट$ +^में/में$ +^छ्या/छ$ +^;/;$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^उनार/उनार/उनार$ +^अघिल/अघिल$ +^-/-$ +^अघिल/अघिल$ +^हिटून/हिट$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^,/,$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^भौत/भौत/भौत$ +^हैरान/हैरान$ +^छ्या/छ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^वाँ/वाँ$ +^जानमरेछ्या/*जानमरेछ्या$ +^जाँ/जाँ$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनोरो/उनोरो$ +^बिरोध/बिरोध$ +^कर/कर/कर$ +^राँखछ्यो/राँख$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^दुसारा/दुसारा$ +^लोग/लोग$ +^जो/जो$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यो/यो/यो$ +^बातुन/बातु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^डरून/*डरून$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^कि/कि/कि$ +^होलो/हो$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^अपून/अपून$ +^बारा/बारा$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^एकान्त/*एकान्त$ +^में/में$ +^ली/ली/ली$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^चीजून/चीज$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बात/बात$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^हुन/हो$ +^वाली/वाली$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^देखा/देख$ +^,/,$ +^हम/हम/हम$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जानू/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^प्रधान/प्रधान$ +^याजकून/याजक$ +^का/का$ +^और/और$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^सिखून/सिख$ +^वाला/वाला$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^हवाला/*हवाला$ +^करि/कर$ +^जूलो/*जूलो$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^मैंस/मैंस$ +^जानले/*जानले$ +^मारून/मार$ +^खिन/खिन/खिन$ +^इलजाम/*इलजाम$ +^लगाल/*लगाल$ +^,/,$ +^और/और$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^का/का$ +^हवाला/*हवाला$ +^कर/कर/कर$ +^द्याला/द्याल$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^म्येरो/म्येरो$ +^मजाक/*मजाक$ +^उड़ाला/*उड़ाला$ +^,/,$ +^मैंमें/मैं+में$ +^थुकाला/*थुकाला$ +^,/,$ +^और/और$ +^कोड़ा/*कोड़ा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^माराल/*माराल$ +^और/और$ +^मैंस/मैंस$ +^जान/जा$ +^है/है$ +^मार/मार/मार$ +^द्याल/द्याल/द्याल$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तीसारा/*तीसारा$ +^दिन/दी/दिन$ +^मुर्दान/*मुर्दान$ +^में/में$ +^है/है$ +^ज्यून/ज्यून$ +^हो/हो$ +^ज्यूलो/*ज्यूलो$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^जब्दी/जब्दी$ +^को/को$ +^च्याला/च्याला$ +^याकूब/याकूब$ +^और/और$ +^उको/उको$ +^नान/नान/नान/नान$ +^भाई/भाई$ +^यहूना/यहूना$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^गुरू/गुरू$ +^जी/जी$ +^,/,$ +^हम/हम/हम$ +^चाँनू/चाँ$ +^कि/कि/कि$ +^जेलै/*जेलै$ +^हम/हम/हम$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^माँगला/माँग$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^तैं/तैं/तैं$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^करे/कर$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^कि/कि/कि$ +^चाँछा/चाँ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कि/कि/कि$ +^करूँ/कर$ +^?/?$ +^”/”$ +^उनूनले/उनूनले$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^जब/जब/जब$ +^तैं/तैं/तैं$ +^अपून/अपून$ +^महिमा/महिमा$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^में/में$ +^आले/आ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^हमून/हमून$ +^त्यारा/त्यारा$ +^आदर/आदर$ +^का/का$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^एक्कै/एक्कै$ +^स/स/स$ +^त्यारा/त्यारा$ +^दैंन/*दैंन$ +^तरफ/तरफ$ +^और/और$ +^दुसोरो/दुसोरो$ +^बौं/*बौं$ +^तरफ/तरफ$ +^बैठाया/*बैठाया$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूथैं/*उनूथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^नै/नै$ +^जाणना/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^कि/कि/कि$ +^माँगून/*माँगून$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^?/?$ +^जो/जो$ +^सताव/*सताव$ +^मैं/मैं/मैं$ +^सहन/सहन$ +^करून/कर$ +^वालो/वालो$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^क्या/क्या$ +^तुम/तुम$ +^उ/उ/उ$ +^सताव/*सताव$ +^सहन/सहन$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैयार/तैयार$ +^छाई/*छाई$ +^?/?$ +^और/और$ +^क्या/क्या$ +^तुम/तुम$ +^मरून/मर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैयार/तैयार$ +^छाई/*छाई$ +^,/,$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^मैं/मैं/मैं$ +^मरून/मर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैयार/तैयार$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^होई/होई$ +^,/,$ +^हम/हम/हम$ +^ली/ली/ली$ +^सकनू/सक$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^जो/जो$ +^सताव/*सताव$ +^मैं/मैं/मैं$ +^सहन/सहन$ +^करून/कर$ +^वालो/वालो$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^सहन/सहन$ +^कर/कर/कर$ +^सक्छाई/*सक्छाई$ +^,/,$ +^और/और$ +^क्या/क्या$ +^तुम/तुम$ +^मरून/मर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैयार/तैयार$ +^छाई/*छाई$ +^,/,$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^मैं/मैं/मैं$ +^मरून/मर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैयार/तैयार$ +^छा/छ$ +^हालाकि/*हालाकि$ +^मैंस/मैंस$ +^यो/यो/यो$ +^तय/*तय$ +^करना/कर$ +^को/को$ +^अधिकार/अधिकार$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दैंन/*दैंन$ +^और/और$ +^बौं/*बौं$ +^तरफ/तरफ$ +^की/की/की$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^कैस/*कैस$ +^मिलेलि/*मिलेलि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^उनून/उनून/उनून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैयार/तैयार$ +^कर/कर/कर$ +^राख्यान/*राख्यान$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^उले/उले$ +^चुन/चुन/चुन$ +^रैछ/रै/रै$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^सुणभेरन/*सुणभेरन$ +^बाकि/*बाकि$ +^दस/*दस$ +^शिष्य/शिष्य$ +^,/,$ +^याकूब/याकूब$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^नान/नान/नान/नान$ +^भाई/भाई$ +^यहूना/यहूना$ +^में/में$ +^गुस्सा/*गुस्सा$ +^हुन/हो$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^तो/तो$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सब/सब$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^अपून/अपून$ +^पास/पास$ +^बुलाभेरन/बुला+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^जाणछा/जाण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^यो/यो/यो$ +^दुनिया/*दुनिया$ +^में/में$ +^अधिकारी/अधिकारी$ +^हुनान/हो$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^अपूनी/अपूनी$ +^ताकत/*ताकत$ +^दिखाभेरन/दिखा+भेरन$ +^राजा/राजा$ +^करनान/कर$ +^और/और$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^है/है$ +^जो/जो$ +^ठूला/ठूला$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^हक/*हक$ +^जमूनान/*जमूनान$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तुम/तुम$ +^लोगून/लोग$ +^इसो/इसो$ +^नै/नै$ +^हुन/हो$ +^चैनो/*चैनो$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुमून/तुमून$ +^है/है$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^महान/महान$ +^बनून/बना$ +^चाँछो/चाँ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^तुम/तुम$ +^सबून/सबून$ +^को/को$ +^दास/दास$ +^बनो/*बनो$ +^और/और$ +^तुमून/तुमून$ +^है/है$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^प्रधान/प्रधान$ +^बनून/बना$ +^चाँछो/चाँ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^सबून/सबून$ +^को/को$ +^दास/दास$ +^बनोल/*बनोल$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^अपूनी/अपूनी$ +^सेवा/सेवा$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^यो/यो/यो$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^आरयू/*आरयू$ +^बल्कि/बल्कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^दुसरान/दुसरान$ +^की/की/की$ +^सेवा/सेवा$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आरयू/*आरयू$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^आरयू/*आरयू$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपूनी/अपूनी$ +^जाने/*जाने$ +^की/की/की$ +^कीमत/*कीमत$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^भौतून/*भौतून$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^पापून/पाप$ +^भटे/भटे$ +^बचुन/*बचुन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आरयू/*आरयू$ +^”/”$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जान/जा$ +^बखत/बखत$ +^यीशु/यीशु$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्य/शिष्य$ +^यरीहो/*यरीहो$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^आयान/आ$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्य/शिष्य$ +^बाँट/*बाँट$ +^में/में$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^एक/एक$ +^भौत/भौत/भौत$ +^भीड़/भीड़$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पछिल/पछिल$ +^-/-$ +^पछिल/पछिल$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^मरेछी/मरेछ$ +^तब/तब$ +^तिमाई/*तिमाई$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^बरतिमाई/*बरतिमाई$ +^जो/जो$ +^एक/एक$ +^अन्धा/*अन्धा$ +^भिखारी/*भिखारी$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^सड़का/*सड़का$ +^किनार/किनार$ +^बैठिना/बैठ$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^जब/जब/जब$ +^उले/उले$ +^लोगून/लोग$ +^थैं/थैं$ +^सुणिछ्य/सुण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^जो/जो$ +^नासरत/नासरत$ +^शैहर/शैहर$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^यो/यो/यो$ +^बाँट/*बाँट$ +^भटे/भटे$ +^जानमर्योछ/*जानमर्योछ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उले/उले$ +^चिल्ला/*चिल्ला$ +^भेरन/भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^यीशु/यीशु$ +^,/,$ +^दाऊद/दाऊद$ +^की/की/की$ +^संतान/*संतान$ +^,/,$ +^मैंमें/मैं+में$ +^दया/दया$ +^कर/कर/कर$ +^”/”$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^लोग/लोग$ +^ऊस/ऊस$ +^डाठून/*डाठून$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^कि/कि/कि$ +^चुप/*चुप$ +^रौ/रू$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उ/उ/उ$ +^और/और$ +^लै/लै$ +^जोरले/जोर+ले$ +^चिल्ला/*चिल्ला$ +^भेरन/भेरन$ +^कुन/कु$ +^लागछो/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^यीशु/यीशु$ +^,/,$ +^दाऊद/दाऊद$ +^की/की/की$ +^संतान/*संतान$ +^,/,$ +^मैंमें/मैं+में$ +^दया/दया$ +^कर/कर/कर$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^यो/यो/यो$ +^कुन/कु$ +^सुणछ्य/सुण$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^उ/उ/उ$ +^रूक/*रूक$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^लोगून/लोग$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तैंस/तैंस$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पास/पास$ +^ल्या/ल्या/ल्या$ +^”/”$ +^और/और$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^अन्धा/*अन्धा$ +^स/स/स$ +^बुलाभेरन/बुला+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हिम्मत/*हिम्मत$ +^राँख/राँख/राँख$ +^उठ/उठ/उठ$ +^यीशु/यीशु$ +^तैंस/तैंस$ +^बुलून/*बुलून$ +^मरियोछ/*मरियोछ$ +^”/”$ +^उई/उई/उ+ई$ +^बखत/बखत$ +^उले/उले$ +^अपून/अपून$ +^ओढ़ीना/*ओढ़ीना$ +^कि/कि/कि$ +^चादर/*चादर$ +^स/स/स$ +^खितीभेरन/खित+भेरन$ +^जल्दी/जल्दी$ +^उठछै/उठ$ +^,/,$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^आग्यो/आ$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^तैं/तैं/तैं$ +^कि/कि/कि$ +^चाँछै/चाँ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैखिन/त्यारा+खिन$ +^कि/कि/कि$ +^करूँ/कर$ +^?/?$ +^”/”$ +^उ/उ/उ$ +^अन्धा/*अन्धा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^गुरू/गुरू$ +^जी/जी$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^चाँछू/*चाँछू$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^देखून/देख$ +^लागू/*लागू$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^जा/जा/जा$ +^जो/जो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^तैं/तैं/तैं$ +^मैंमें/मैं+में$ +^करछै/कर$ +^उले/उले$ +^तैंस/तैंस$ +^चंगा/*चंगा$ +^करछ्य/कर/कर$ +^”/”$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^भटे/भटे$ +^उ/उ/उ$ +^देखून/देख$ +^लागछ्यो/लाग$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^न्हैग्यो/न्है/न्हैजा$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^शिष्य/शिष्य$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^आयान/आ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बैतफगे/*बैतफगे$ +^और/और$ +^बैतनियाह/*बैतनियाह$ +^गौं/गौं$ +^में/में$ +^पुजनान/*पुजनान$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^गौं/गौं$ +^जैतून/*जैतून$ +^पहाड़ा/*पहाड़ा$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^छ्या/छ$ +^तो/तो$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^द्वी/द्वी$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^यो/यो/यो$ +^कैभेरन/कु+भेरन$ +^भेजछ्य/भेज$ +^,/,$ +^“/“$ +^कि/कि/कि$ +^सामुनि/सामुनि$ +^वाला/वाला$ +^गौं/गौं$ +^में/में$ +^जा/जा/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^गौं/गौं$ +^में/में$ +^पुजनै/*पुजनै$ +^तुमून/तुमून$ +^एक/एक$ +^किल/*किल$ +^में/में$ +^गधीक/*गधीक$ +^बच्चा/बच्चा$ +^बाँदिना/*बाँदिना$ +^को/को$ +^मिलोल/*मिलोल$ +^,/,$ +^जैमे/*जैमे$ +^ऐल/ऐल$ +^तलक/तलक$ +^कोई/कोई$ +^नै/नै$ +^बैठि/*बैठि$ +^र्यो/*र्यो$ +^तुम/तुम$ +^ऊस/ऊस$ +^खोलभेरन/खोल+भेरन$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पास/पास$ +^ल्या/ल्या/ल्या$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^पुछोलो/*पुछोलो$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^येस/येस$ +^खोल/खोल/खोल$ +^भेरन/भेरन$ +^काँ/काँ$ +^ली/ली/ली$ +^जानमरेछ्या/*जानमरेछ्या$ +^?/?$ +^तो/तो$ +^कया/*कया$ +^,/,$ +^हमार/हमार$ +^प्रभु/प्रभु$ +^स/स/स$ +^येकी/*येकी$ +^जरूरत/जरूरत$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^उई/उई/उ+ई$ +^बखत/बखत$ +^याँ/याँ$ +^भेज/भेज/भेज$ +^द्यालो/द्याल$ +^”/”$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^गधीक/*गधीक$ +^बच्चा/बच्चा$ +^स/स/स$ +^घरा/घरा$ +^का/का$ +^भ्यार/भ्यार$ +^बाँट/*बाँट$ +^में/में$ +^बाँदिना/*बाँदिना$ +^को/को$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^खोलून/*खोलून$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^तब/तब$ +^वाँ/वाँ$ +^ठाँड़/*ठाँड़$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^कि/कि/कि$ +^करून/कर$ +^मरेछा/*मरेछा$ +^?/?$ +^तुम/तुम$ +^यो/यो/यो$ +^गधीक/*गधीक$ +^बच्चास/*बच्चास$ +^किलैं/किलैं$ +^ली/ली/ली$ +^जानमरेछ्या/*जानमरेछ्या$ +^?/?$ +^”/”$ +^जसो/जसो$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कईनाको/*कईनाको$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^ऊसोई/ऊसो+ई$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^;/;$ +^तब/तब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^गधी/*गधी$ +^का/का$ +^बच्चास/*बच्चास$ +^लीजान/लीजा$ +^दीछ/दी$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^गधीक/*गधीक$ +^बच्चास/*बच्चास$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^ल्यान/*ल्यान$ +^,/,$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^मलि/मलि$ +^में/में$ +^अपून/अपून$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^डाल्यान/*डाल्यान$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^उमें/उ+में$ +^बैठियान/*बैठियान$ +^तब/तब$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^स्वागत/*स्वागत$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बाँट/*बाँट$ +^में/में$ +^अपून/अपून$ +^-/-$ +^अपून/अपून$ +^शौल/*शौल$ +^और/और$ +^पंखि/*पंखि$ +^बिछा/*बिछा$ +^दीयान/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^त/त/त$ +^गाड़ान/*गाड़ान$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^खजूर/*खजूर$ +^का/का$ +^हांगान/*हांगान$ +^काटि/*काटि$ +^-/-$ +^कटि/*कटि$ +^भेरन/भेरन$ +^बाँट/*बाँट$ +^में/में$ +^बिछा/*बिछा$ +^दीयान/दी$ +^और/और$ +^लोग/लोग$ +^यीशुका/यीशु+का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^अघिल/अघिल$ +^-/-$ +^पछिल/पछिल$ +^हिटू/*हिटू$ +^मेछ्या/*मेछ्या$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^जोरले/जोर+ले$ +^चिल्ला/*चिल्ला$ +^-/-$ +^चिल्ला/*चिल्ला$ +^भेरन/भेरन$ +^कुछ्या/कु/कु$ +^,/,$ +^“/“$ +^होशाना/*होशाना$ +^”/”$ +^धन्य/धन्य$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^नाम/नाम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उछो/*उछो$ +^हमोरो/हमोरो$ +^बाब/*बाब$ +^दाऊद/दाऊद$ +^को/को$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^जो/जो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^मेरियोछ/*मेरियोछ$ +^;/;$ +^उ/उ/उ$ +^धन्य/धन्य$ +^छै/छ$ +^“/“$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^होशाना/*होशाना$ +^;/;$ +^जो/जो$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^रूँछो/*रूँछो$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^पुजभेरन/*पुजभेरन$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^में/में$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^चारू/चारू$ +^तरफ/तरफ$ +^चीजून/चीज$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^अपून/अपून$ +^बार/बार$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^वापिस/*वापिस$ +^बैतनियाह/*बैतनियाह$ +^गौं/गौं$ +^खिन/खिन/खिन$ +^न्हैजाछो/न्हैजा$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^भौत/भौत/भौत$ +^ब्याल/ब्याल$ +^हो/हो$ +^गैछी/गै$ +^दुसारा/दुसारा$ +^दिना/*दिना$ +^रात्तै/*रात्तै$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्य/शिष्य$ +^बैतनियाह/*बैतनियाह$ +^गौं/गौं$ +^भटे/भटे$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^जानमरेछ्या/*जानमरेछ्या$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^बाँट/*बाँट$ +^में/में$ +^हिटून/हिट$ +^-/-$ +^हिटून/हिट$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^भुख/भुख$ +^लागछ्य/लाग$ +^तब/तब$ +^वाँ/वाँ$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^दूर/दूर$ +^में/में$ +^उ/उ/उ$ +^एक/एक$ +^हरिया/*हरिया$ +^-/-$ +^भरिया/*भरिया$ +^तिमूला/*तिमूला$ +^का/का$ +^रूख/रूख$ +^स/स/स$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उमें/उ+में$ +^भटे/भटे$ +^खान/खान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^के/के$ +^फल/फल$ +^मिलज्यौ/*मिलज्यौ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^पातून/*पातून$ +^का/का$ +^अलावा/*अलावा$ +^और/और$ +^केले/केले$ +^नै/नै$ +^पायो/*पायो$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^फलो/*फलो$ +^को/को$ +^बखत/बखत$ +^नै/नै$ +^छ्यो/छ$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^रूख/रूख$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^आज/आज$ +^भटे/भटे$ +^तेरो/तेरो$ +^फल/फल$ +^कभै/कभै$ +^कोई/कोई$ +^नी/नी$ +^खा/खा/खा$ +^”/”$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्य/शिष्य$ +^सुणन/*सुणन$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^येक/येक/येक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^यीशु/यीशु$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^शिष्य/शिष्य$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^आयान/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^का/का$ +^खाला/खा$ +^में/में$ +^ग्यान/ग्य$ +^;/;$ +^वाँ/वाँ$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^बैठभेरन/*बैठभेरन$ +^ब्यापार/*ब्यापार$ +^करून/कर$ +^रेछ्या/*रेछ्या$ +^,/,$ +^यीशु/यीशु$ +^उनून/उनून/उनून$ +^वाँ/वाँ$ +^भटे/भटे$ +^भ्यार/भ्यार$ +^निकालून/*निकालून$ +^लागछ्य/लाग$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^रूपयान/*रूपयान$ +^बदलून/*बदलून$ +^वालान/वालान$ +^का/का$ +^मेज/*मेज$ +^और/और$ +^कबूतर/कबूतर$ +^बेचन/*बेचन$ +^वालान/वालान$ +^का/का$ +^तखता/*तखता$ +^पलट/पलट/पलट$ +^दीयान/दी$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लोगून/लोग$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^का/का$ +^खाला/खा$ +^का/का$ +^आश/*आश$ +^-/-$ +^पास/पास$ +^चीजून/चीज$ +^लीजान/लीजा$ +^बन्द/बन्द$ +^करून/कर$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लोगून/लोग$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^पवित्र/पवित्र$ +^-/-$ +^शास्त्र/शास्त्र$ +^इसो/इसो$ +^कुंछो/कुं$ +^,/,$ +^म्येरो/म्येरो$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^सबै/सबै$ +^जातिन/*जातिन$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^को/को$ +^घर/घर$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^पर/पर$ +^तुमून/तुमून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^घर/घर$ +^स/स/स$ +^डाकून/*डाकून$ +^को/को$ +^अड्डा/*अड्डा$ +^बना/बना/बना/बन$ +^रैछ/रै/रै$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^प्रधान/प्रधान$ +^याजकून/याजक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^और/और$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^सिखून/सिख$ +^वाला/वाला$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सुणछ्य/सुण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^की/की/की$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^की/की/की$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^ऊस/ऊस$ +^मारना/*मारना$ +^का/का$ +^मौका/*मौका$ +^खोजून/खोज$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^पर/पर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^इसो/इसो$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^डर/डर/डर$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^भीड़/भीड़$ +^का/का$ +^सब/सब$ +^लोग/लोग$ +^उकी/उकी$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हैरान/हैरान$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^ब्याल/ब्याल$ +^भैछ/*भैछ$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^यीशु/यीशु$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्य/शिष्य$ +^बैतनिय्याह/*बैतनिय्याह$ +^गौं/गौं$ +^खिन/खिन/खिन$ +^न्हैजानान/न्हैजा$ +^दुसारा/दुसारा$ +^दिन/दी/दिन$ +^रातैनि/*रातैनि$ +^यीशु/यीशु$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्य/शिष्य$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^,/,$ +^उई/उई/उ+ई$ +^बाँट/*बाँट$ +^भटे/भटे$ +^वापस/वापस$ +^जानमरेछ्या/*जानमरेछ्या$ +^,/,$ +^जै/जै$ +^बाँट/*बाँट$ +^भटे/भटे$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^आ/आ/आ$ +^रै/रै/रै$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उनेरि/उनेरि$ +^नजर/नजर$ +^उई/उई/उ+ई$ +^तिमूला/*तिमूला$ +^का/का$ +^रूख/रूख$ +^में/में$ +^पड़छ्य/पड़$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^श्राप/*श्राप$ +^दी/दी/दी$ +^रेछ्यो/*रेछ्यो$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^रूख/रूख$ +^जाड़/जाड़$ +^तक/तक$ +^सुख/*सुख$ +^ग्यान/ग्य$ +^तब/तब$ +^पतरस/पतरस$ +^स/स/स$ +^उ/उ/उ$ +^बात/बात$ +^याद/याद$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^गुरू/गुरू$ +^जी/जी$ +^,/,$ +^देखा/देख$ +^,/,$ +^तिमूलो/*तिमूलो$ +^को/को$ +^रूख/रूख$ +^जैस/जैस$ +^तैंले/तैं+ले$ +^श्राप/*श्राप$ +^दी/दी/दी$ +^रेछ्यो/*रेछ्यो$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^रूख/रूख$ +^जाड़ा/जाड़/जाड़ा$ +^तक/तक$ +^सुख/*सुख$ +^ग्यान/ग्य$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करा/करा/करा/कर$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^तुमूनले/तुमून$ +^माँग/माँग/माँग$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^करोलो/कर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुंछूँ/*कुंछूँ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^विश्वास/विश्वास$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^पहाड़/*पहाड़$ +^थैं/थैं$ +^कौलो/कुं$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^याँ/याँ$ +^भटे/भटे$ +^उखड़/*उखड़$ +^भेरन/भेरन$ +^समुद्र/*समुद्र$ +^में/में$ +^जा/जा/जा$ +^पड़/पड़/पड़$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^अपून/अपून$ +^मन/मन$ +^में/में$ +^शक/*शक$ +^जन/जन$ +^करो/कर$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^यो/यो/यो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करो/कर$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^उले/उले$ +^माँ/*माँ$ +^रैछ/रै/रै$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ऊस/ऊस$ +^पुरो/पुरो$ +^करोलो/कर$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उ/उ/उ$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कर/कर/कर$ +^द्योलो/द्याल$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कुंछूँ/*कुंछूँ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^तुम/तुम$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^में/में$ +^मांगछा/*मांगछा$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करा/करा/करा/कर$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पैलि/पैलि$ +^है/है$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^बिनती/बिनती$ +^सुण/सुण/सुण$ +^है/है$ +^छ्य/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कर/कर/कर$ +^द्योलो/द्याल$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करून/कर$ +^बखत/बखत$ +^अगर/अगर$ +^तुमार/तुमार$ +^मन/मन$ +^में/में$ +^के/के$ +^खिनै/*खिनै$ +^कोई/कोई$ +^शिकायत/*शिकायत$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^तो/तो$ +^पैलि/पैलि$ +^ऊस/ऊस$ +^माफ/माफ$ +^कर/कर/कर$ +^दी/दी/दी$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^पिता/पिता$ +^जो/जो$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^तुमार/तुमार$ +^पाप/पाप$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^माफ/माफ$ +^करोलो/कर$ +^अगर/अगर$ +^तुम/तुम$ +^दुसरान/दुसरान$ +^का/का$ +^गलतिन/*गलतिन$ +^माफ/माफ$ +^नै/नै$ +^करला/कर$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^पिता/पिता$ +^जो/जो$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^तुमार/तुमार$ +^पापून/पाप$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^माफ/माफ$ +^नी/नी$ +^कर/कर/कर$ +^”/”$ +^एक/एक$ +^बार/बार$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्य/शिष्य$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^वापस/वापस$ +^आयान/आ$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^में/में$ +^घुमून/*घुमून$ +^मरेछ्यो/मरेछ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^प्रधान/प्रधान$ +^याजक/याजक$ +^और/और$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^सिखून/सिख$ +^वाला/वाला$ +^लोग/लोग$ +^और/और$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवा/अगुवा$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^पुछून/पुछ$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^तैं/तैं/तैं$ +^यो/यो/यो$ +^काम/काम$ +^केका/*केका$ +^अधिकार/अधिकार$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करछै/कर$ +^?/?$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^काम/काम$ +^करना/कर$ +^को/को$ +^अधिकार/अधिकार$ +^तैंस/तैंस$ +^कैले/कैले$ +^दीछ/दी$ +^?/?$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^एक/एक$ +^सवाल/*सवाल$ +^पुछ्छू/*पुछ्छू$ +^,/,$ +^और/और$ +^अगर/अगर$ +^तुम/तुम$ +^मैंस/मैंस$ +^येक/येक/येक$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^द्यला/*द्यला$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^बतुलो/*बतुलो$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^काम/काम$ +^केका/*केका$ +^अधिकार/अधिकार$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करछूँ/कर$ +^यहूना/यहूना$ +^स/स/स$ +^लोगून/लोग$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^दीन/दीन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कैले/कैले$ +^भेजछ्य/भेज$ +^?/?$ +^क्या/क्या$ +^यो/यो/यो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भेजिना/*भेजिना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^या/या/या$ +^आदिमी/आदिमी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^?/?$ +^तुम/तुम$ +^मैंस/मैंस$ +^येक/येक/येक$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दी/दी/दी$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^आपस/आपस$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^करून/कर$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^अगर/अगर$ +^हम/हम/हम$ +^कुंनू/कुं$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यहूना/यहूना$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^अधिकार/अधिकार$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^दीछ्यो/दी$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^उ/उ/उ$ +^हमून/हमून$ +^थैं/थैं$ +^पुछोलो/*पुछोलो$ +^,/,$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^तुमूले/तुमूले$ +^यहूना/यहूना$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^किलैं/किलैं$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^?/?$ +^और/और$ +^हम/हम/हम$ +^यो/यो/यो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^के/के$ +^सकना/सका$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यहूना/यहूना$ +^स/स/स$ +^अधिकार/अधिकार$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^छयो/*छयो$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^डर/डर/डर$ +^छ्या/छ$ +^कि/कि/कि$ +^अगर/अगर$ +^हम/हम/हम$ +^इसी/इसी$ +^कुंनू/कुं$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^लोग/लोग$ +^गुस्सा/*गुस्सा$ +^हो/हो$ +^ज्याला/*ज्याला$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^भौत/भौत/भौत$ +^सारा/सारा$ +^लोग/लोग$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^स/स/स$ +^जाणनान/जाण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यहूना/यहूना$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^छ्यो/छ$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उनूले/उनूले$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^हमून/हमून$ +^पत्तो/पत्त$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमून/तुमून$ +^नै/नै$ +^बतूनू/*बतूनू$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^कैका/*कैका$ +^अधिकार/अधिकार$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^काम/काम$ +^करछूँ/कर$ +^”/”$ +^उक/उक/उक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवान/अगुवान$ +^एक/एक$ +^कहानी/*कहानी$ +^सुणाभेरन/*सुणाभेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अंगूर/अंगूर$ +^का/का$ +^बगीच/*बगीच$ +^लगाछ/लगा$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^बगीच/*बगीच$ +^का/का$ +^चारों/*चारों$ +^तरफ/तरफ$ +^दीवार/*दीवार$ +^लगाछ/लगा$ +^,/,$ +^और/और$ +^अंगूरो/*अंगूरो$ +^को/को$ +^रस/*रस$ +^निकालन/*निकालन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^और/और$ +^जामा/जामा$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^एक/एक$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^बनाछ/बना$ +^,/,$ +^और/और$ +^देखभाल/*देखभाल$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^पक्को/*पक्को$ +^छाँनो/*छाँनो$ +^बनाछ/बना$ +^;/;$ +^और/और$ +^किसानून/*किसानून$ +^उको/उको$ +^ठेका/*ठेका$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^खुद/खुद$ +^दूर/दूर$ +^देश/देश$ +^न्हैग्यो/न्है/न्हैजा$ +^जब/जब/जब$ +^अंगूर/अंगूर$ +^पाक्नाका/*पाक्नाका$ +^बखत/बखत$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^बगीच/*बगीच$ +^का/का$ +^मालिक/मालिक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^सेवक/सेवक$ +^स/स/स$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^किसानून/*किसानून$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^फसलून/फसल$ +^को/को$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^लीन/ली$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भेजछ/भेज$ +^,/,$ +^जिनुले/*जिनुले$ +^बगीच/*बगीच$ +^को/को$ +^ठेका/*ठेका$ +^ली/ली/ली$ +^राखछ्यो/राख$ +^लेकिन/लेकिन$ +^किसानून/*किसानून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^सेवक/सेवक$ +^स/स/स$ +^पकड़/पकड़/पकड़$ +^भेरन/भेरन$ +^मारछ्य/मार$ +^,/,$ +^और/और$ +^खाली/खा/खा$ +^हात/हात$ +^वापस/वापस$ +^उ/उ/उ$ +^भेज/भेज/भेज$ +^दीछ/दी$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^मालिक/मालिक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दुसोरो/दुसोरो$ +^सेवक/सेवक$ +^स/स/स$ +^भेजछ/भेज$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^किसानून/*किसानून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^सेवको/*सेवको$ +^को/को$ +^खोरो/*खोरो$ +^फोड़ि/*फोड़ि$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^उकी/उकी$ +^बेजती/*बेजती$ +^करछ्य/कर/कर$ +^येक/येक/येक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^बगीच/*बगीच$ +^का/का$ +^मालिक/मालिक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तीसोरो/*तीसोरो$ +^सेवक/सेवक$ +^भेजछ/भेज$ +^,/,$ +^पर/पर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^किसानून/*किसानून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^सेवक/सेवक$ +^स/स/स$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मार/मार/मार$ +^दीछ/दी$ +^;/;$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^और/और$ +^कतुक/कतुक$ +^सेवक/सेवक$ +^भेजियान/*भेजियान$ +^,/,$ +^किसानू/*किसानू$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कईन/*कईन$ +^की/की/की$ +^पिटाई/*पिटाई$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^कई/कई$ +^सेवकून/सेवक$ +^तैं/तैं/तैं$ +^जान/जा$ +^है/है$ +^मारी/मार$ +^दीछ/दी$ +^आखिर/*आखिर$ +^में/में$ +^बगीच/*बगीच$ +^का/का$ +^मालिका/*मालिका$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^केवल/केवल$ +^एक/एक$ +^जन/जन$ +^बचिना/*बचिना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^उको/उको$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^बगीच/*बगीच$ +^का/का$ +^मालिक/मालिक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^च्याला/च्याला$ +^स/स/स$ +^यो/यो/यो$ +^सोचभेरन/*सोचभेरन$ +^किसानून/*किसानून$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^भेजछ/भेज$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^म्यारा/म्यारा$ +^च्याला/च्याला$ +^को/को$ +^आदर/आदर$ +^करला/कर$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^किसानून/*किसानून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^बगीच/*बगीच$ +^का/का$ +^मालिक/मालिक$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^ऊनमर्योछ/*ऊनमर्योछ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उनूले/उनूले$ +^आपस/आपस$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^योई/योई$ +^त/त/त$ +^असली/*असली$ +^वारिस/*वारिस$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^“/“$ +^आ/आ/आ$ +^,/,$ +^हम/हम/हम$ +^यैस/*यैस$ +^जान/जा$ +^हे/हे$ +^मारी/मार$ +^दीनू/दी$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^उकी/उकी$ +^सारी/*सारी$ +^जैजाद/*जैजाद$ +^हमरि/हमरि$ +^है/है$ +^जालि/जा$ +^तब/तब$ +^उनूले/उनूले$ +^ऊस/ऊस$ +^पकड़/पकड़/पकड़$ +^भेरन/भेरन$ +^जान/जा$ +^है/है$ +^मारी/मार$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^उकी/उकी$ +^लाश/*लाश$ +^उठाभेरन/उठ+भेरन$ +^बगीच/*बगीच$ +^है/है$ +^भ्यार/भ्यार$ +^खित/*खित$ +^दीछ/दी$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवान/अगुवान$ +^थैं/थैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^अब/अब$ +^अंगूरो/*अंगूरो$ +^बगीच/*बगीच$ +^का/का$ +^मालिक/मालिक$ +^की/की/की$ +^करिलो/*करिलो$ +^?/?$ +^उ/उ/उ$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^ठेकदारून/*ठेकदारून$ +^मार/मार/मार$ +^द्योलोई/*द्योलोई$ +^,/,$ +^और/और$ +^अंगूरो/*अंगूरो$ +^बगीच/*बगीच$ +^स/स/स$ +^दुसारा/दुसारा$ +^ठेकदारून/*ठेकदारून$ +^दी/दी/दी$ +^द्योलो/द्याल$ +^”/”$ +^क्या/क्या$ +^तुमून/तुमून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^बचन/बचन$ +^नै/नै$ +^पढ़ियो/*पढ़ियो$ +^,/,$ +^“/“$ +^जो/जो$ +^ढूंगा/*ढूंगा$ +^स/स/स$ +^राजा/राजा$ +^मिस्त्रीन/*मिस्त्रीन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बेकार/*बेकार$ +^समझछ/समझ$ +^,/,$ +^उई/उई/उ+ई$ +^कुना/*कुना$ +^को/को$ +^ढूंगो/*ढूंगो$ +^बन/बन/बन$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^प्रभु/प्रभु$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^हमार/हमार$ +^नजर/नजर$ +^में/में$ +^भौत/भौत/भौत$ +^अद्धभुत/*अद्धभुत$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवा/अगुवा$ +^समझी/समझ$ +^ग्या/ग्य$ +^,/,$ +^“/“$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^कहानी/*कहानी$ +^हमार/हमार$ +^बारिमें/बारिमें$ +^क्योछ/कुं$ +^”/”$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^पकड़ून/*पकड़ून$ +^चाँछ्या/चाँ/चाँ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^भीड़/भीड़$ +^का/का$ +^डर/डर/डर$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^नै/नै$ +^पकड़यो/*पकड़यो$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^छोड़िभेरन/छोड़ि+भेरन$ +^न्हैग्या/न्है/न्हैजा$ +^तब/तब$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवान/अगुवान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हेरोदेस/हेरोदेस$ +^राजा/राजा$ +^का/का$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^समर्थक/*समर्थक$ +^और/और$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोगून/लोग$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^भेजियान/*भेजियान$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^बातुन/बातु$ +^में/में$ +^फसा/*फसा$ +^सकून/*सकून$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^गुरू/गुरू$ +^जी/जी$ +^,/,$ +^हम/हम/हम$ +^यो/यो/यो$ +^जाणनू/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^हमेशा/हमेशा$ +^सच्ची/सच्ची$ +^बतूछै/*बतूछै$ +^,/,$ +^और/और$ +^तैं/तैं/तैं$ +^उनून/उनून/उनून$ +^है/है$ +^चिन्ता/चिन्ता$ +^नै/नै$ +^करने/*करने$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^त्यारा/त्यारा$ +^बारिमें/बारिमें$ +^की/की/की$ +^सोचनान/*सोचनान$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^सबून/सबून$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^एक/एक$ +^समान/समान/समान$ +^बरताव/*बरताव$ +^करछै/कर$ +^चाहे/*चाहे$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^बाँट/*बाँट$ +^का/का$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^दीछै/दी$ +^तो/तो$ +^क्या/क्या$ +^मूसा/मूसा$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^कैसर/*कैसर$ +^महाराजा/महा+राजा$ +^स/स/स$ +^कर/कर/कर$ +^दिन/दी/दिन$ +^निको/निको$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^या/या/या$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^?/?$ +^”/”$ +^हमून/हमून$ +^दीन/दीन$ +^चैछो/चा$ +^या/या/या$ +^नै/नै$ +^दीन/दीन$ +^चैछो/चा$ +^?/?$ +^पर/पर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनोरो/उनोरो$ +^छल/*छल$ +^कपट/*कपट$ +^स/स/स$ +^जाणी/जाण$ +^भेरन/भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^मेरि/मेरि$ +^परीक्षा/परीक्षा$ +^किलैं/किलैं$ +^लिंछा/*लिंछा$ +^?/?$ +^एक/एक$ +^चाँदी/*चाँदी$ +^सिक्का/*सिक्का$ +^ल्या/ल्या/ल्या$ +^और/और$ +^मैंस/मैंस$ +^दिखा/दिखा/दिखा$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^एक/एक$ +^सिक्का/*सिक्का$ +^ल्यान/*ल्यान$ +^,/,$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^सिक्का/*सिक्का$ +^में/में$ +^कैको/*कैको$ +^छाप/*छाप$ +^और/और$ +^कैका/*कैका$ +^नाम/नाम$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^उनूले/उनूले$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^महाराजा/महा+राजा$ +^को/को$ +^”/”$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^जो/जो$ +^कैसर/*कैसर$ +^महाराजा/महा+राजा$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^कैसर/*कैसर$ +^दी/दी/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^ऊस/ऊस$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^दी/दी/दी$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^हैरान/हैरान$ +^है/है$ +^ग्या/ग्य$ +^सदूकी/*सदूकी$ +^लोग/लोग$ +^यो/यो/यो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^नी/नी$ +^करछ्या/कर/कर$ +^कि/कि/कि$ +^मरिनाका/*मरिनाका$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^ज्यून/ज्यून$ +^हुनो/हो$ +^छैई/*छैई$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^सदूकी/*सदूकी$ +^लोग/लोग$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^उनूथैं/*उनूथैं$ +^यो/यो/यो$ +^पुछून/पुछ$ +^लागनान/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^गुरू/गुरू$ +^जी/जी$ +^,/,$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^में/में$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^लिख/लिख/लिख/लिख$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^अगर/अगर$ +^कैको/*कैको$ +^घरवालो/घर+वालो$ +^बिना/बिना$ +^औलाद/*औलाद$ +^का/का$ +^मेरि/मेरि$ +^जाछो/जा$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उक/उक/उक$ +^भाई/भाई$ +^उ/उ/उ$ +^विध्वा/*विध्वा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ब्या/ब्या/ब्या$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^अपूनी/अपूनी$ +^भाई/भाई$ +^खिन/खिन/खिन$ +^औलाद/*औलाद$ +^पैद/पैद$ +^कर/कर/कर$ +^सको/*सको$ +^,/,$ +^जैल/*जैल$ +^उक/उक/उक$ +^वंश/*वंश$ +^अघिल/अघिल$ +^कै/कै$ +^बढ़/बढ़/बढ़$ +^सको/*सको$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^एक/एक$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^सात/सात$ +^भाई/भाई$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^ठूला/ठूला$ +^भाई/भाई$ +^ब्या/ब्या/ब्या$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उ/उ/उ$ +^बिन/*बिन$ +^औलाद/*औलाद$ +^का/का$ +^मरि/*मरि$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^दुसारा/दुसारा$ +^भाई/भाई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^विध्वा/*विध्वा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ब्या/ब्या/ब्या$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^बगैर/*बगैर$ +^औलाद/*औलाद$ +^का/का$ +^मरि/*मरि$ +^ग्यो/ग्य$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^तिसरा/*तिसरा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इसो/इसो$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^सातू/*सातू$ +^भाईन/भाई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^विध्वा/*विध्वा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ब्या/ब्या/ब्या$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^सबै/सबै$ +^बिना/बिना$ +^औलाद/*औलाद$ +^का/का$ +^मर/मर/मर$ +^ग्या/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^सबून/सबून$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^उ/उ/उ$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मरि/*मरि$ +^ग्यै/*ग्यै$ +^अब/अब$ +^हमून/हमून$ +^बतो/*बतो$ +^उ/उ/उ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सातू/*सातू$ +^भाईन/भाई$ +^की/की/की$ +^घरवाली/घर+वाली$ +^भैछ/*भैछ$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^ज्यून/ज्यून$ +^होलि/हो$ +^तब/तब$ +^उ/उ/उ$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^कैकी/कै+की$ +^घरवाली/घर+वाली$ +^होलि/हो$ +^?/?$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^तुम/तुम$ +^यो/यो/यो$ +^कारण/कारण$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भूल/*भूल$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^पड़िग्या/*पड़िग्या$ +^?/?$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तुम/तुम$ +^नै/नै$ +^जाणना/जाण$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^कि/कि/कि$ +^कुंछो/कुं$ +^,/,$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^स/स/स$ +^जाणना/जाण$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जब/जब/जब$ +^लोग/लोग$ +^मरिन/*मरिन$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यून/ज्यून$ +^होला/हो$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^ब्या/ब्या/ब्या$ +^नी/नी$ +^करून/कर$ +^,/,$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^रूनवाला/*रूनवाला$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^ब्या/ब्या/ब्या$ +^नै/नै$ +^करना/कर$ +^जाँ/जाँ$ +^तक/तक$ +^मरिन/*मरिन$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यून/ज्यून$ +^हुना/हो$ +^को/को$ +^बारिमें/बारिमें$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^क्या/क्या$ +^तुमूनले/तुमून$ +^मूसा/मूसा$ +^कि/कि/कि$ +^किताब/किताब$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^पडियो/*पडियो$ +^,/,$ +^जाँ/जाँ$ +^जलीना/*जलीना$ +^की/की/की$ +^झील/झील$ +^की/की/की$ +^घटनाक/*घटनाक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मूसा/मूसा$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^;/;$ +^मैं/मैं/मैं$ +^त्यार/त्यार$ +^पुरखा/*पुरखा$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^,/,$ +^इसहाक/इसहाक$ +^और/और$ +^याकूब/याकूब$ +^का/का$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^क्याखिन/क्याखिन$ +^तुम/तुम$ +^भ्रम/*भ्रम$ +^में/में$ +^पड़ै/*पड़ै$ +^रैछा/रै$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^मरीनाक/*मरीनाक$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^नै/नै$ +^बल्कि/बल्कि$ +^ज्यून/ज्यून$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^और/और$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^सिखून/सिख$ +^वाला/वाला$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^एकले/*एकले$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^बात/बात$ +^सुणछ्य/सुण$ +^और/और$ +^समझी/समझ$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सदूकिन/*सदूकिन$ +^सही/सही$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^गुरू/गुरू$ +^जी/जी$ +^,/,$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^दीईना/दीईना$ +^का/का$ +^जदुक/*जदुक$ +^आज्ञा/*आज्ञा$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^है/है$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^खास/खास$ +^आज्ञा/*आज्ञा$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^जरूरी/जरूरी$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^हे/हे$ +^इस्राएली/*इस्राएली$ +^लोगो/लोगो$ +^सुणा/सुण$ +^,/,$ +^हम/हम/हम$ +^जै/जै$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^उपासना/*उपासना$ +^करनू/कर$ +^,/,$ +^उई/उई/उ+ई$ +^एकमात्र/*एकमात्र$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^छै/छ$ +^तुमूले/तुमूले$ +^अपून/अपून$ +^प्रभु/प्रभु$ +^अपून/अपून$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^पुर/पुर$ +^मन/मन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^पुर/पुर$ +^प्राण/*प्राण$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^पुर/पुर$ +^बुद्धि/*बुद्धि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^पुर/पुर$ +^ताकतले/*ताकतले$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करून/कर$ +^चैंछ/*चैंछ$ +^दुसोरो/दुसोरो$ +^आज्ञा/*आज्ञा$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जस/जस$ +^प्रेम/प्रेम$ +^तुम/तुम$ +^अपून/अपून$ +^दगाड़/दगाड़$ +^करछा/कर$ +^,/,$ +^ऊसोई/ऊसो+ई$ +^प्रेम/प्रेम$ +^तुमूनले/तुमून$ +^अपून/अपून$ +^पड़ोसिन/*पड़ोसिन$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करून/कर$ +^चैंछ/*चैंछ$ +^इन/इन$ +^द्वी/द्वी$ +^आज्ञा/*आज्ञा$ +^है/है$ +^ठूली/*ठूली$ +^और/और$ +^कोई/कोई$ +^आज्ञा/*आज्ञा$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^”/”$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^सिखून/सिख$ +^वाला/वाला$ +^आदिमी/आदिमी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^गुरू/गुरू$ +^जी/जी$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^ठीक/ठीक$ +^और/और$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुछै/कु$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^केवल/केवल$ +^प्रभु/प्रभु$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^सिवाय/*सिवाय$ +^कोई/कोई$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^हमूले/हमूले$ +^अपून/अपून$ +^प्रभु/प्रभु$ +^अपून/अपून$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^पुर/पुर$ +^मन/मन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^पुर/पुर$ +^प्राण/*प्राण$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^पुर/पुर$ +^बुद्धि/*बुद्धि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^पुर/पुर$ +^ताकतले/*ताकतले$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करून/कर$ +^चैंछ/*चैंछ$ +^”/”$ +^दुसोरो/दुसोरो$ +^आज्ञा/*आज्ञा$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^“/“$ +^जस/जस$ +^प्रेम/प्रेम$ +^तुम/तुम$ +^अपून/अपून$ +^दगाड़/दगाड़$ +^करछा/कर$ +^,/,$ +^ऊसोई/ऊसो+ई$ +^प्रेम/प्रेम$ +^तुमूनले/तुमून$ +^अपून/अपून$ +^पड़ोसिन/*पड़ोसिन$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करून/कर$ +^चैंछ/*चैंछ$ +^यो/यो/यो$ +^आज्ञा/*आज्ञा$ +^सब/सब$ +^बलिदान/बलिदान$ +^और/और$ +^भेंट/भेंट$ +^चढ़ून/चढ़$ +^है/है$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^बढ़भेरन/बढ़+भेरन$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^ठीक/ठीक$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उनूले/उनूले$ +^उथै/*उथै$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^नजिक/नजिक$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^येक/येक/येक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^कैसले/*कैसले$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^केले/केले$ +^सवाल/*सवाल$ +^पुछना/*पुछना$ +^की/की/की$ +^हिम्मत/*हिम्मत$ +^नै/नै$ +^भ्ये/*भ्ये$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^में/में$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^दिन/दी/दिन$ +^बखत/बखत$ +^यो/यो/यो$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^सिखून/सिख$ +^वाला/वाला$ +^लोगून/लोग$ +^क्याखिन/क्याखिन$ +^कुंनान/कुं$ +^कि/कि/कि$ +^मसीह/मसीह$ +^दाऊद/दाऊद$ +^राजा/राजा$ +^को/को$ +^वंशज/वंशज$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्माले/*आत्माले$ +^दाऊद/दाऊद$ +^राजा/राजा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^प्रभु/प्रभु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^म्यारा/म्यारा$ +^प्रभु/प्रभु$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दैन/दैन$ +^तरफ/तरफ$ +^बैठ/बैठ/बैठ$ +^जब/जब/जब$ +^तक/तक$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^त्यारा/त्यारा$ +^बैरिन/*बैरिन$ +^त्यारा/त्यारा$ +^खुटान/खुटा$ +^का/का$ +^चौकी/*चौकी$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^द्यूँलो/*द्यूँलो$ +^दाऊद/दाऊद$ +^राजा/राजा$ +^त/त/त$ +^खुद/खुद$ +^मसीह/मसीह$ +^थैं/थैं$ +^प्रभु/प्रभु$ +^कुँछो/कुँ$ +^,/,$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^उ/उ/उ$ +^उको/उको$ +^वंशज/वंशज$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^हो/हो$ +^सकछ्यो/सक$ +^?/?$ +^”/”$ +^और/और$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोग/लोग$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^उनेरि/उनेरि$ +^बात/बात$ +^खुशी/खुशी$ +^-/-$ +^खुशी/खुशी$ +^सुण/सुण/सुण$ +^छ्या/छ$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^यो/यो/यो$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^सिखून/सिख$ +^वाला/वाला$ +^लोगून/लोग$ +^है/है$ +^सतर्क/सतर्क$ +^रया/*रया$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^लम्बा/*लम्बा$ +^-/-$ +^लम्बा/*लम्बा$ +^मेहंगा/*मेहंगा$ +^चोला/*चोला$ +^पैन/पैन/पैन$ +^भेरन/भेरन$ +^घुमन/*घुमन$ +^और/और$ +^बजार/*बजार$ +^में/में$ +^लोगून/लोग$ +^थैं/थैं$ +^उनुस/उनुस$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^करून/कर$ +^पसन्द/*पसन्द$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^यहूदी/यहूदी$ +^सभाघर/सभाघर$ +^में/में$ +^आदर/आदर$ +^वाली/वाली$ +^जागान/जागा$ +^और/और$ +^दावतून/दावत$ +^मेंले/मैं+ले$ +^खास/खास$ +^-/-$ +^खास/खास$ +^जागान/जागा$ +^में/में$ +^बैठून/*बैठून$ +^पसन्द/*पसन्द$ +^करनान/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^इन/इन$ +^ठगभेरन/*ठगभेरन$ +^विध्वाऊन/*विध्वाऊन$ +^की/की/की$ +^सब/सब$ +^जैजाद/*जैजाद$ +^खुद/खुद$ +^लुट/*लुट$ +^लीनान/ली$ +^,/,$ +^और/और$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^लोगून/लोग$ +^दिखून/*दिखून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^देर/*देर$ +^तलक/तलक$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उनून/उनून/उनून$ +^कड़ी/*कड़ी$ +^सजा/सजा$ +^द्योलो/द्याल$ +^”/”$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^में/में$ +^जाँ/जाँ$ +^दानपात्र/*दानपात्र$ +^राखिना/राख$ +^का/का$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^वाँ/वाँ$ +^बैठि/*बैठि$ +^भेरन/भेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^लोगून/लोग$ +^दान/दान$ +^दिन/दी/दिन$ +^देखून/देख$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^;/;$ +^भौत/भौत/भौत$ +^सेठ/*सेठ$ +^लोग/लोग$ +^भौत/भौत/भौत$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^दान/दान$ +^डालछ्य/डाल$ +^तब/तब$ +^एक/एक$ +^गरीब/*गरीब$ +^विध्वा/*विध्वा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^द्वी/द्वी$ +^ताँबा/*ताँबा$ +^सिक्का/*सिक्का$ +^दानपात्र/*दानपात्र$ +^में/में$ +^डाल्यान/*डाल्यान$ +^जिनरी/*जिनरी$ +^कीमत/*कीमत$ +^भौत/भौत/भौत$ +^कम/कम$ +^छी/छ$ +^यो/यो/यो$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^बुलाभेरन/बुला+भेरन$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुंछू/*कुंछू$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^दान/दान$ +^दिन/दी/दिन$ +^वालान/वालान$ +^में/में$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^दान/दान$ +^यो/यो/यो$ +^विध्वा/*विध्वा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दीछ/दी$ +^किलैंकी/किलैंकी$ +^सबून/सबून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपूनी/अपूनी$ +^कमाइकी/*कमाइकी$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^बचत/*बचत$ +^में/में$ +^है/है$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यैले/*यैले$ +^अपूनी/अपूनी$ +^गरीबी/*गरीबी$ +^में/में$ +^लै/लै$ +^येक/येक/येक$ +^पास/पास$ +^जतुक/*जतुक$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^सबै/सबै$ +^दी/दी/दी$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^के/के$ +^नै/नै$ +^बचायो/*बचायो$ +^”/”$ +^येक/येक/येक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^भटे/भटे$ +^भ्यार/भ्यार$ +^जानमरेछ्या/*जानमरेछ्या$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उक/उक/उक$ +^एक/एक$ +^शिष्य/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^गुरू/गुरू$ +^जी/जी$ +^,/,$ +^देखा/देख$ +^,/,$ +^इन/इन$ +^शानदार/*शानदार$ +^मकानून/*मकानून$ +^कतुक/कतुक$ +^ठूलो/ठूलो$ +^ढुगाले/*ढुगाले$ +^बनाईना/बनाईना$ +^का/का$ +^छन/छ$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^तुम/तुम$ +^इन/इन$ +^शानदार/*शानदार$ +^मकानून/*मकानून$ +^देखून/देख$ +^मरेछा/*मरेछा$ +^?/?$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^ढ़ुगा/ढ़ुगा$ +^का/का$ +^बनाईना/बनाईना$ +^का/का$ +^मकान/*मकान$ +^एक/एक$ +^दिन/दी/दिन$ +^पुर/पुर$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नाश/नाश$ +^करि/कर$ +^जाला/जा$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^जैतून/*जैतून$ +^का/का$ +^पहाड़/*पहाड़$ +^में/में$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^ओराला/*ओराला$ +^में/में$ +^बैठ/बैठ/बैठ$ +^रियोछो/*रियोछो$ +^,/,$ +^और/और$ +^वाँ/वाँ$ +^भटे/भटे$ +^सामुनि/सामुनि$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^दिखाई/दिखा$ +^दियूछो/*दियूछो$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^पतरस/पतरस$ +^याकूब/याकूब$ +^,/,$ +^यहूना/यहूना$ +^और/और$ +^अन्द्रियास/अन्द्रियास$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^“/“$ +^हमून/हमून$ +^बता/बता/बता$ +^कि/कि/कि$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^कब/*कब$ +^होलि/हो$ +^?/?$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^यो/यो/यो$ +^सारी/*सारी$ +^चीज/चीज$ +^होला/हो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बातुन/बातु$ +^को/को$ +^पुरो/पुरो$ +^हुना/हो$ +^को/को$ +^कि/कि/कि$ +^चिन/*चिन$ +^होलो/हो$ +^?/?$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^सतर्क/सतर्क$ +^रौ/रू$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^कैका/*कैका$ +^बहकाव/*बहकाव$ +^में/में$ +^जन/जन$ +^आया/*आया$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^भौतसा/*भौतसा$ +^झूठ्ठा/*झूठ्ठा$ +^लोग/लोग$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^म्यारा/म्यारा$ +^नाम/नाम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आला/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^मसीह/मसीह$ +^हुना/हो$ +^को/को$ +^दावा/*दावा$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोग/लोग$ +^बहका/*बहका$ +^द्याला/द्याल$ +^जब/जब/जब$ +^तुम/तुम$ +^लड़ै/*लड़ै$ +^-/-$ +^झगड़ानकि/*झगड़ानकि$ +^खबर/खबर$ +^सुणला/सुण$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^तुम/तुम$ +^डरिया/*डरिया$ +^जन/जन$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^पैलि/पैलि$ +^इसो/इसो$ +^हुन/हो$ +^जरूरी/जरूरी$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^दुनिया/*दुनिया$ +^का/का$ +^अन्त/*अन्त$ +^जल्दी/जल्दी$ +^नी/नी$ +^हो/हो$ +^एक/एक$ +^जाति/*जाति$ +^को/को$ +^लोग/लोग$ +^दुसारा/दुसारा$ +^जाति/*जाति$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^हमला/*हमला$ +^कराला/करा$ +^,/,$ +^और/और$ +^एक/एक$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^दुसारा/दुसारा$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^में/में$ +^हमला/*हमला$ +^करोलो/कर$ +^सब/सब$ +^जागान/जागा$ +^में/में$ +^भूचाल/*भूचाल$ +^आलो/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^अकाल/*अकाल$ +^पड़ाला/*पड़ाला$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यो/यो/यो$ +^चीज/चीज$ +^केवल/केवल$ +^मुसीबतून/*मुसीबतून$ +^शुरूवाद/*शुरूवाद$ +^छै/छ$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^एक/एक$ +^गर्भवती/गर्भवती$ +^स/स/स$ +^बच्चास/*बच्चास$ +^पैद/पैद$ +^हुन/हो$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^पीड़/*पीड़$ +^हुछी/हो$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^की/की/की$ +^शुरूवाद/*शुरूवाद$ +^होलि/हो$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^सतर्क/सतर्क$ +^रया/*रया$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^लोग/लोग$ +^तुमून/तुमून$ +^महासभा/महासभा$ +^में/में$ +^सौंप/सौंप/सौंप$ +^द्याला/द्याल$ +^,/,$ +^तुमून/तुमून$ +^यहूदी/यहूदी$ +^सभाघर/सभाघर$ +^में/में$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^माराला/*माराला$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^म्यार/म्यार$ +^कारण/कारण$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमून/तुमून$ +^राजा/राजा$ +^और/और$ +^मंत्रीन/*मंत्रीन$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^लै/लै$ +^ठाँड़/*ठाँड़$ +^करि/कर$ +^जाला/जा$ +^,/,$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^तुम/तुम$ +^उनून/उनून/उनून$ +^म्यारा/म्यारा$ +^बारिमें/बारिमें$ +^गवाही/गवाही$ +^देला/दी$ +^लेकिन/लेकिन$ +^संसार/संसार$ +^खतम/*खतम$ +^हुना/हो$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^पुर/पुर$ +^संसार/संसार$ +^का/का$ +^सब/सब$ +^जातिन/*जातिन$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करि/कर$ +^जौ/जा$ +^जब/जब/जब$ +^लोग/लोग$ +^तुमून/तुमून$ +^पकड़/पकड़/पकड़$ +^भेरन/भेरन$ +^कचैरी/*कचैरी$ +^में/में$ +^सौपाला/*सौपाला$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^यो/यो/यो$ +^चिन्ता/चिन्ता$ +^जन/जन$ +^कर्या/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^कि/कि/कि$ +^बोलला/बोल$ +^उई/उई/उ+ई$ +^बखत/बखत$ +^तुमून/तुमून$ +^बताई/बता$ +^जालो/जा$ +^की/की/की$ +^बोलून/बोल$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^बोलून/बोल$ +^वाला/वाला$ +^तुम/तुम$ +^नै/नै$ +^बल्कि/बल्कि$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^होलो/हो$ +^भाई/भाई$ +^अपून/अपून$ +^भाई/भाई$ +^स/स/स$ +^,/,$ +^और/और$ +^च्योलो/च्योलो$ +^अपून/अपून$ +^बाबस/*बाबस$ +^मारून/मार$ +^खिन/खिन/खिन$ +^दी/दी/दी$ +^द्यलो/द्याल$ +^,/,$ +^और/और$ +^बच्चा/बच्चा$ +^अपून/अपून$ +^ईजा/ईजा$ +^-/-$ +^बाब/*बाब$ +^का/का$ +^खिलाफ/खिलाफ$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^मरवा/मरवा/मरवा$ +^द्याला/द्याल$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तुम/तुम$ +^मैंमें/मैं+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछा/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^म्यारा/म्यारा$ +^नामका/*नामका$ +^कारण/कारण$ +^सब/सब$ +^लोग/लोग$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बैर/बैर$ +^करला/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^आखरी/*आखरी$ +^तलक/तलक$ +^धीरज/*धीरज$ +^धरोल/*धरोल$ +^,/,$ +^उको/उको$ +^उद्धार/उद्धार$ +^होलो/हो$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^पढ़ून/*पढ़ून$ +^वाला/वाला$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^ली/ली/ली$ +^“/“$ +^जब/जब/जब$ +^तैं/तैं/तैं$ +^उ/उ/उ$ +^उजाड़नवाली/*उजाड़नवाली$ +^घृणित/*घृणित$ +^चीज/चीज$ +^स/स/स$ +^जाँ/जाँ$ +^नै/नै$ +^हुन/हो$ +^चैनी/*चैनी$ +^वाँ/वाँ$ +^ठड़ीनाकि/*ठड़ीनाकि$ +^देखला/देख$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^जो/जो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^यहूदिया/यहूदिया$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^में/में$ +^होला/हो$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^भाजभेरन/*भाजभेरन$ +^ड/*ड$ +^ण/*ण$ +^न्हैजून/*न्हैजून$ +^”/”$ +^जो/जो$ +^घरा/घरा$ +^का/का$ +^पाखा/*पाखा$ +^में/में$ +^होला/हो$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अपून/अपून$ +^समान/समान/समान$ +^ल्यूनखिन/*ल्यूनखिन$ +^भितर/भितर$ +^जन/जन$ +^जाया/जा$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^गाड़ान/*गाड़ान$ +^में/में$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अपून/अपून$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^ल्यूनखिन/*ल्यूनखिन$ +^वापस/वापस$ +^अपून/अपून$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^जन/जन$ +^लौटिया/*लौटिया$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^स्यैनिन/स्यैनि$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भयानक/*भयानक$ +^बखत/बखत$ +^होलो/हो$ +^जो/जो$ +^गर्भवती/गर्भवती$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^नानतिना/*नानतिना$ +^दूध/*दूध$ +^पिलून/*पिलून$ +^वाला/वाला$ +^होला/हो$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^उनून/उनून/उनून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भागून/*भागून$ +^भौत/भौत/भौत$ +^मुश्किल/*मुश्किल$ +^हो/हो$ +^जालो/जा$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^थैं/थैं$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^जाड़ान/जाड़ा$ +^का/का$ +^दिनून/दिन$ +^में/में$ +^जन/जन$ +^हो/हो$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^बनाईना/बनाईना$ +^का/का$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^उ/उ/उ$ +^दिनून/दिन$ +^में/में$ +^भौत/भौत/भौत$ +^क्लेश/*क्लेश$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^आज/आज$ +^तलक/तलक$ +^नै/नै$ +^हैरोछ/*हैरोछ$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^कभै/कभै$ +^होलो/हो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^बखतो/*बखतो$ +^को/को$ +^क्लेश/*क्लेश$ +^स/स/स$ +^कम/कम$ +^करना/कर$ +^को/को$ +^फैसला/फैसला$ +^लीछ/ली$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^त/त/त$ +^हर/हर$ +^कोई/कोई$ +^मर/मर/मर$ +^जानो/*जानो$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उनूले/उनूले$ +^अपून/अपून$ +^चुनिना/*चुनिना$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^स/स/स$ +^कम/कम$ +^कर/कर/कर$ +^रैछ/रै/रै$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कौल/*कौल$ +^,/,$ +^“/“$ +^देखा/देख$ +^,/,$ +^मसीह/मसीह$ +^याँ/याँ$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^”/”$ +^या/या/या$ +^वाँ/वाँ$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तुम/तुम$ +^बिल्कुल/*बिल्कुल$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भरोस/*भरोस$ +^जन/जन$ +^कर्या/कर$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^झूठ्ठा/*झूठ्ठा$ +^मसीह/मसीह$ +^और/और$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^झूठ्ठा/*झूठ्ठा$ +^लोग/लोग$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^चिन/*चिन$ +^और/और$ +^चमत्कारा/चमत्कार$ +^का/का$ +^काम/काम$ +^लै/लै$ +^दिखाभेरन/दिखा+भेरन$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^चुनिना/*चुनिना$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^भरमा/*भरमा$ +^द्याला/द्याल$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^तुम/तुम$ +^सतर्क/सतर्क$ +^रया/*रया$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैले/*मैले$ +^तुमून/तुमून$ +^पैलि/पैलि$ +^बता/बता/बता$ +^हैछ/*हैछ$ +^कि/कि/कि$ +^दुनिया/*दुनिया$ +^का/का$ +^अन्त/*अन्त$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^कि/कि/कि$ +^-/-$ +^कि/कि/कि$ +^होलो/हो$ +^“/“$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उ/उ/उ$ +^दिनून/दिन$ +^में/में$ +^क्लेश/*क्लेश$ +^का/का$ +^खतम/*खतम$ +^हुना/हो$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^,/,$ +^सूरज/*सूरज$ +^की/की/की$ +^रोशनी/रोशनी$ +^खतम/*खतम$ +^हो/हो$ +^जालि/जा$ +^और/और$ +^चन्द्रमा/*चन्द्रमा$ +^उज्यालो/उज्यालो$ +^दीनो/दी$ +^बन्द/बन्द$ +^कर/कर/कर$ +^द्योलो/द्याल$ +^और/और$ +^आकाश/आकाश$ +^भटे/भटे$ +^तारा/तारा$ +^खितीन/*खितीन$ +^लागल/*लागल$ +^;/;$ +^और/और$ +^आकाश/आकाश$ +^की/की/की$ +^शक्ति/*शक्ति$ +^हिलाई/*हिलाई$ +^जालि/जा$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^लोग/लोग$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^च्याला/च्याला$ +^स/स/स$ +^बड़ी/*बड़ी$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^और/और$ +^महिमा/महिमा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बादलून/*बादलून$ +^में/में$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^देखला/देख$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपून/अपून$ +^स्वर्गदूतून/स्वर्गदूत$ +^भेजिभेरन/भेज+भेरन$ +^,/,$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^चारों/*चारों$ +^तरफ/तरफ$ +^का/का$ +^दिशाओं/*दिशाओं$ +^भटे/भटे$ +^अपून/अपून$ +^चुनिना/*चुनिना$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^जामा/जामा$ +^करूँलो/*करूँलो$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^तिमुल/*तिमुल$ +^को/को$ +^रूख/रूख$ +^स/स/स$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^सिखा/सिखा/सिखा$ +^जब/जब/जब$ +^उक/उक/उक$ +^हांगा/*हांगा$ +^और/और$ +^पत्ता/*पत्ता$ +^निकलून/*निकलून$ +^लागनान/लाग$ +^;/;$ +^तब/तब$ +^तुम/तुम$ +^जाणछा/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^गरमी/*गरमी$ +^मौसम/*मौसम$ +^उनवालो/आ+वालो$ +^छै/छ$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^जब/जब/जब$ +^तुम/तुम$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^बातुन/बातु$ +^हुन/हो$ +^देखला/देख$ +^,/,$ +^जैका/जैका$ +^बारिमें/बारिमें$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमून/तुमून$ +^बताछ/बता$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^जान/जा$ +^लिया/*लिया$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^भौत/भौत/भौत$ +^जल्दी/जल्दी$ +^वापस/वापस$ +^उनवालो/आ+वालो$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^द्वार/*द्वार$ +^मेंई/*मेंई$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुंछूँ/*कुंछूँ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^पीढ़ी/*पीढ़ी$ +^लोग/लोग$ +^तब/तब$ +^तक/तक$ +^नी/नी$ +^मरून/मर$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^तलक/तलक$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^बात/बात$ +^पुर/पुर$ +^नी/नी$ +^है/है$ +^जालि/जा$ +^यो/यो/यो$ +^आकाश/आकाश$ +^और/और$ +^धरती/धरती$ +^लै/लै$ +^नाश/नाश$ +^है/है$ +^जाला/जा$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^बात/बात$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^कै/कै$ +^राख्यान/*राख्यान$ +^हमेशा/हमेशा$ +^तक/तक$ +^रोला/*रोला$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^कोई/कोई$ +^लै/लै$ +^नै/नै$ +^जाणून/जाण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^और/और$ +^दिन/दी/दिन$ +^कब/*कब$ +^आलो/आ$ +^,/,$ +^ना/ना$ +^त/त/त$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^और/और$ +^ना/ना$ +^त/त/त$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^केवल/केवल$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^जाणनान/जाण$ +^देखा/देख$ +^,/,$ +^सतर्क/सतर्क$ +^रया/*रया$ +^और/और$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करनै/कर$ +^रया/*रया$ +^;/;$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तुम/तुम$ +^नै/नै$ +^जाणना/जाण$ +^इन/इन$ +^चीज/चीज$ +^कब/*कब$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^और/और$ +^मेरो/*मेरो$ +^उनाको/*उनाको$ +^बखत/बखत$ +^की/की/की$ +^होलो/हो$ +^सुणा/सुण$ +^म्यारा/म्यारा$ +^जाना/जा$ +^को/को$ +^और/और$ +^वापस/वापस$ +^उना/*उना$ +^इसो/इसो$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^जो/जो$ +^अपून/अपून$ +^घर/घर$ +^छोड़ी/छोड़$ +^भेरन/भेरन$ +^लम्बी/*लम्बी$ +^यात्रा/*यात्रा$ +^में/में$ +^जाछो/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^जान/जा$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^अपून/अपून$ +^सब/सब$ +^नौकरून/*नौकरून$ +^बतूछो/*बतूछो$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^को/को$ +^काम/काम$ +^कैले/कैले$ +^करूँन/*करूँन$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^घराका/*घराका$ +^चौकदार/*चौकदार$ +^थैं/थैं$ +^कूछो/*कूछो$ +^मेरो/*मेरो$ +^उनाको/*उनाको$ +^इन्तजार/*इन्तजार$ +^करे/कर$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तुम/तुम$ +^नै/नै$ +^जाणना/जाण$ +^घरो/*घरो$ +^को/को$ +^मालिक/मालिक$ +^कब/*कब$ +^आलो/आ$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^कारण/कारण$ +^तुम/तुम$ +^सतर्क/सतर्क$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^घरो/*घरो$ +^को/को$ +^मालिक/मालिक$ +^ब्यालकै/*ब्यालकै$ +^,/,$ +^या/या/या$ +^आधा/*आधा$ +^रात/रात$ +^में/में$ +^या/या/या$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^रात/रात$ +^ब्यान/*ब्यान$ +^बखत/बखत$ +^या/या/या$ +^रात्तै/*रात्तै$ +^बखत/बखत$ +^अगर/अगर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अचानक/*अचानक$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^तुमून/तुमून$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^तैयार/तैयार$ +^नै/नै$ +^देखूलो/*देखूलो$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^पड़ीनाको/*पड़ीनाको$ +^रूनान/रू$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कुंछूँ/*कुंछूँ$ +^,/,$ +^उई/उई/उ+ई$ +^सबूनथैं/*सबूनथैं$ +^कुंछूँ/*कुंछूँ$ +^;/;$ +^हमेशा/हमेशा$ +^म्यारा/म्यारा$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैयार/तैयार$ +^रौ/रू$ +^”/”$ +^फसह/*फसह$ +^और/और$ +^अखमीरी/*अखमीरी$ +^रोटा/रोटा$ +^को/को$ +^त्यार/त्यार$ +^शुरू/शुरू$ +^हुन/हो$ +^खिन/खिन/खिन$ +^द्वी/द्वी$ +^दिन/दी/दिन$ +^बचिना/*बचिना$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^प्रधान/प्रधान$ +^याजक/याजक$ +^और/और$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^सिखून/सिख$ +^वाला/वाला$ +^लोग/लोग$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^चुप/*चुप$ +^-/-$ +^चापल/*चापल$ +^पकड़/पकड़/पकड़$ +^भेरन/भेरन$ +^मारूना/*मारूना$ +^कि/कि/कि$ +^तरकीब/*तरकीब$ +^सोचून/*सोचून$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^कुन/कु$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^पर्व/*पर्व$ +^का/का$ +^बखत/बखत$ +^इसो/इसो$ +^करून/कर$ +^ठीक/ठीक$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^काँई/काँई$ +^इसो/इसो$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^कि/कि/कि$ +^लोग/लोग$ +^दंगा/*दंगा$ +^करून/कर$ +^लागून/*लागून$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^बैतनियाह/*बैतनियाह$ +^गौं/गौं$ +^में/में$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^शमौना/*शमौना$ +^का/का$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^कोढ़ी/कोढ़ी$ +^भटे/भटे$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^चंगो/चंगो$ +^कर/कर/कर$ +^राँछ्यो/*राँछ्यो$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^खान/खान$ +^खा/खा/खा$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^एक/एक$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^संगमरमर/*संगमरमर$ +^का/का$ +^शीशी/*शीशी$ +^में/में$ +^जटामांसी/*जटामांसी$ +^को/को$ +^भौत/भौत/भौत$ +^मेहंगा/*मेहंगा$ +^इत्र/*इत्र$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^वाँ/वाँ$ +^आछ/आ$ +^;/;$ +^और/और$ +^उको/उको$ +^आदर/आदर$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उले/उले$ +^शीशी/*शीशी$ +^को/को$ +^मुँख/मुँख$ +^तोड़ी/तोड़$ +^भेरन/भेरन$ +^,/,$ +^पुर/पुर$ +^इत्र/*इत्र$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^ख्वार/*ख्वार$ +^में/में$ +^डाल/डाल/डाल$ +^दीछ/दी$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^लोग/लोग$ +^गुस्सा/*गुस्सा$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^कुन/कु$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^येले/येले$ +^इदुक/इदुक$ +^मेहंगा/*मेहंगा$ +^इत्र/*इत्र$ +^स/स/स$ +^बरबाद/*बरबाद$ +^नै/नै$ +^करूँ/कर$ +^चैछ/*चैछ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^यो/यो/यो$ +^इत्र/*इत्र$ +^इदुक/इदुक$ +^कीमती/कीमती$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जदुक/*जदुक$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^एक/एक$ +^साले/*साले$ +^कि/कि/कि$ +^मजूरी/*मजूरी$ +^है/है$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^छ/*छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^येस/येस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इदुक/इदुक$ +^कीमत/*कीमत$ +^में/में$ +^बेच/*बेच$ +^भेरन/भेरन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^गरीबून/गरीबून$ +^की/की/की$ +^मद्दत/मद्दत$ +^कर/कर/कर$ +^सकछ्या/सक/सक$ +^”/”$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^उ/उ/उ$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^स/स/स$ +^डाठू/*डाठू$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^येस/येस$ +^बकस/*बकस$ +^दी/दी/दी$ +^और/और$ +^परेशान/*परेशान$ +^जन/जन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^;/;$ +^येले/येले$ +^मैं/मैं/मैं$ +^खिन/खिन/खिन$ +^निको/निको$ +^काम/काम$ +^कर/कर/कर$ +^रैछ/रै/रै$ +^गरीब/*गरीब$ +^तैं/तैं/तैं$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^हमेशा/हमेशा$ +^रोला/*रोला$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुम/तुम$ +^चाला/चा$ +^तुम/तुम$ +^उनेरि/उनेरि$ +^मद्दत/मद्दत$ +^कर/कर/कर$ +^सकछा/सक$ +^,/,$ +^पर/पर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^हमेशा/हमेशा$ +^नी/नी$ +^रू/रू/रू$ +^यो/यो/यो$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^जो/जो$ +^निको/निको$ +^काम/काम$ +^कर/कर/कर$ +^सकछी/सक$ +^उले/उले$ +^मैं/मैं/मैं$ +^खिन/खिन/खिन$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^येले/येले$ +^म्यारा/म्यारा$ +^अन्तिम/*अन्तिम$ +^संस्कार/*संस्कार$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^म्यारा/म्यारा$ +^आंग/*आंग$ +^में/में$ +^इत्र/*इत्र$ +^लगाछ/लगा$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^ऊस/ऊस$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैयार/तैयार$ +^करि/कर$ +^जौ/जा$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुंछूँ/*कुंछूँ$ +^,/,$ +^सारा/सारा$ +^दुनिया/*दुनिया$ +^में/में$ +^जाँ/जाँ$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^सुणाई/*सुणाई$ +^जालो/जा$ +^,/,$ +^वाँ/वाँ$ +^येक/येक/येक$ +^काम/काम$ +^की/की/की$ +^चर्चा/*चर्चा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उक/उक/उक$ +^याद/याद$ +^में/में$ +^करि/कर$ +^जालि/जा$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यहूदा/यहूदा$ +^इस्करियोती/*इस्करियोती$ +^जो/जो$ +^उनार/उनार/उनार$ +^बार/बार$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^प्रधान/प्रधान$ +^याजकून/याजक$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^कुंछो/कुं$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^पकड़ून/*पकड़ून$ +^में/में$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करूँलो/*करूँलो$ +^और/और$ +^याजक/याजक$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^खुश/खुश$ +^भ्यान/भ्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनूले/उनूले$ +^यहूदा/यहूदा$ +^इस्करियोती/*इस्करियोती$ +^स/स/स$ +^धन/धन$ +^दिना/*दिना$ +^का/का$ +^वादा/वादा$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^उई/उई/उ+ई$ +^बखत/बखत$ +^है/है$ +^उ/उ/उ$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^धोखा/*धोखा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पकड़ूना/*पकड़ूना$ +^का/का$ +^ताक/*ताक$ +^में/में$ +^रूछो/रू$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^उनार/उनार/उनार$ +^हवाला/*हवाला$ +^करूँ/कर$ +^द्यू/*द्यू$ +^अखमीरी/*अखमीरी$ +^रोटा/रोटा$ +^का/का$ +^पर्व/*पर्व$ +^का/का$ +^पैलि/पैलि$ +^दिन/दी/दिन$ +^,/,$ +^जैमें/जैस+में$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^भेड़/भेड़$ +^को/को$ +^पाठाकी/*पाठाकी$ +^बलि/*बलि$ +^करछ्या/कर/कर$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^तैं/तैं/तैं$ +^काँ/काँ$ +^चाँछै/चाँ$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^काँ/काँ$ +^जानू/जा$ +^और/और$ +^फसह/*फसह$ +^को/को$ +^खानो/खा$ +^तैयार/तैयार$ +^करा/करा/करा/कर$ +^?/?$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^द्वी/द्वी$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^यो/यो/यो$ +^कैभेरन/कु+भेरन$ +^भेजछ्य/भेज$ +^,/,$ +^“/“$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^जाँ/जाँ$ +^,/,$ +^”/”$ +^वाँ/वाँ$ +^तुमून/तुमून$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^पानि/पानि$ +^को/को$ +^भरिना/*भरिना$ +^फूँलो/*फूँलो$ +^लीजान/लीजा$ +^देखला/देख$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^उक/उक/उक$ +^पछिल/पछिल$ +^-/-$ +^पछिल/पछिल$ +^जाया/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^घरा/घरा$ +^का/का$ +^भितर/भितर$ +^उ/उ/उ$ +^जालो/जा$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^घरा/घरा$ +^का/का$ +^मालिक/मालिक$ +^थैं/थैं$ +^तुम/तुम$ +^इसो/इसो$ +^कया/*कया$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^गुरू/गुरू$ +^जी/जी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पुछ/पुछ/पुछ$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^“/“$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उ/उ/उ$ +^कमरा/*कमरा$ +^काँ/काँ$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जाँ/जाँ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^फसह/*फसह$ +^को/को$ +^खानो/खा$ +^खूलो/*खूलो$ +^?/?$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^तुमून/तुमून$ +^उ/उ/उ$ +^घरा/घरा$ +^का/का$ +^द्वी/द्वी$ +^मंजिल/*मंजिल$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^सजाईना/*सजाईना$ +^को/को$ +^ठूलो/ठूलो$ +^कमरा/*कमरा$ +^दिखीलो/*दिखीलो$ +^;/;$ +^वाँ/वाँ$ +^हम/हम/हम$ +^सबून/सबून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^पर्व/*पर्व$ +^खान/खान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैयारी/तैयारी$ +^कर्या/कर$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^द्वी/द्वी$ +^शिष्य/शिष्य$ +^निकल/निकल/निकल$ +^भेरन/भेरन$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^आयान/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^जसो/जसो$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूथैं/*उनूथैं$ +^कईना/कु$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^ऊसोई/ऊसो+ई$ +^भ्योछ/भ्य$ +^और/और$ +^उनूले/उनूले$ +^फसह/*फसह$ +^को/को$ +^खानो/खा$ +^तैयार/तैयार$ +^करछ्य/कर/कर$ +^जब/जब/जब$ +^ब्याल/ब्याल$ +^हुन/हो$ +^लागछी/लाग$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^अपून/अपून$ +^बारा/बारा$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^उ/उ/उ$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^आछ/आ$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^बैठि/*बैठि$ +^भेरन/भेरन$ +^खान/खान$ +^-/-$ +^खान/खान$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुंछूँ/*कुंछूँ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^जो/जो$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^खानो/खा$ +^खान/खान$ +^मर्योछ/*मर्योछ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^मैंस/मैंस$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दुश्मनून/*दुश्मनून$ +^का/का$ +^हवाला/*हवाला$ +^करोलो/कर$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^की/की/की$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^शिष्य/शिष्य$ +^उदास/उदास$ +^हो/हो$ +^जानान/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^एक/एक$ +^कैभेरन/कु+भेरन$ +^उथैं/उथैं$ +^पुछून/पुछ$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^उ/उ/उ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^उ/उ/उ$ +^तुम/तुम$ +^बार/बार$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^छ/*छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^म्यारा/म्यारा$ +^थाली/*थाली$ +^में/में$ +^रोटो/रोटो$ +^डूबाभेरन/*डूबाभेरन$ +^खान/खान$ +^मर्योछ/*मर्योछ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^च्याला/च्याला$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^यो/यो/यो$ +^पवित्र/पवित्र$ +^-/-$ +^शास्त्र/शास्त्र$ +^में/में$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^मारीजूलो/*मारीजूलो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भयानक/*भयानक$ +^सजा/सजा$ +^होलि/हो$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^मैंस/मैंस$ +^धोखा/*धोखा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनार/उनार/उनार$ +^हवाल/*हवाल$ +^कर/कर/कर$ +^द्योलो/द्याल$ +^उ/उ/उ$ +^खिन/खिन/खिन$ +^त/त/त$ +^योई/योई$ +^निको/निको$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^यो/यो/यो$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^पैदाई/*पैदाई$ +^नी/नी$ +^हुनो/हो$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^खानो/खा$ +^खानमरेछ्या/*खानमरेछ्या$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^रोटो/रोटो$ +^लीछ/ली$ +^और/और$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^धन्यवाद/धन्यवाद$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^टोड़छै/*टोड़छै$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^येस/येस$ +^ली/ली/ली$ +^,/,$ +^और/और$ +^खा/खा/खा$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^म्येरो/म्येरो$ +^आंग/*आंग$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^उनूले/उनूले$ +^कटोर/*कटोर$ +^में/में$ +^अंगूरो/*अंगूरो$ +^को/को$ +^रस/*रस$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^धन्यवाद/धन्यवाद$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^सबून/सबून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उमें/उ+में$ +^भटे/भटे$ +^बारी/*बारी$ +^-/-$ +^बारी/*बारी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पीछ/पी$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^कटोर/*कटोर$ +^में/में$ +^अंगूरो/*अंगूरो$ +^को/को$ +^रस/*रस$ +^म्येरो/म्येरो$ +^खून/खून$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^म्येरो/म्येरो$ +^खून/खून$ +^बलिदान/बलिदान$ +^का/का$ +^रूप/रूप$ +^में/में$ +^भौतून/*भौतून$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^पापून/पाप$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बगाई/*बगाई$ +^जाछो/जा$ +^यो/यो/यो$ +^उ/उ/उ$ +^नय्या/नय्या$ +^वाचा/*वाचा$ +^स/स/स$ +^पुरो/पुरो$ +^करछो/कर$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कर/कर/कर$ +^रैछ/रै/रै$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुंछूँ/*कुंछूँ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अंगूर/अंगूर$ +^को/को$ +^रस/*रस$ +^तब/तब$ +^तलक/तलक$ +^दुबाँर/*दुबाँर$ +^कभै/कभै$ +^नै/नै$ +^पियूँ/*पियूँ$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^तलक/तलक$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^में/में$ +^जाँ/जाँ$ +^भरेन/*भरेन$ +^ताजो/*ताजो$ +^रस/*रस$ +^नी/नी$ +^पियूँ/*पियूँ$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्य/शिष्य$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^स्तुति/*स्तुति$ +^करने/*करने$ +^-/-$ +^करनै/कर$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^है/है$ +^निकल/निकल/निकल$ +^भेरन/भेरन$ +^,/,$ +^पासा/*पासा$ +^का/का$ +^जैतून/*जैतून$ +^पहाड़/*पहाड़$ +^में/में$ +^न्हैजानान/न्हैजा$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^पहाड़/*पहाड़$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^जानमरेछ्या/*जानमरेछ्या$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^सब/सब$ +^मैंस/मैंस$ +^छोड़ी/छोड़$ +^भेरन/भेरन$ +^भाग/भाग/भाग$ +^जाला/जा$ +^,/,$ +^जसो/जसो$ +^कि/कि/कि$ +^पवित्र/पवित्र$ +^-/-$ +^शास्त्र/शास्त्र$ +^में/में$ +^म्यारा/म्यारा$ +^बारिमें/बारिमें$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^पुरो/पुरो$ +^हो/हो$ +^जो/जो$ +^कुंछो/कुं$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपून/अपून$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^ग्वाला/*ग्वाला$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^देख-भाल/देख-भाल$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^स/स/स$ +^मार/मार/मार$ +^डाललो/डाल$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^भेड़/भेड़$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^तितर/*तितर$ +^-/-$ +^बितर/*बितर$ +^हो/हो$ +^जाला/जा$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^मरिनान/*मरिनान$ +^में/में$ +^है/है$ +^ज्यून/ज्यून$ +^हुना/हो$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुम/तुम$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जूँलो/*जूँलो$ +^,/,$ +^और/और$ +^वाँ/वाँ$ +^तुमून/तुमून$ +^मिलूलो/*मिलूलो$ +^”/”$ +^पतरस/पतरस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^गुरू/गुरू$ +^जी/जी$ +^,/,$ +^चाहे/*चाहे$ +^सब/सब$ +^तैंस/तैंस$ +^छोड़भेरन/छोड़+भेरन$ +^भाग/भाग/भाग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जून/*जून$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैंस/तैंस$ +^छोड़भेरन/छोड़+भेरन$ +^नी/नी$ +^जूँ/*जूँ$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पतरस/पतरस$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैथैं/तैं+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^आज/आज$ +^का/का$ +^रात/रात$ +^ब्यान/*ब्यान$ +^बखत/बखत$ +^मुर्गा/*मुर्गा$ +^का/का$ +^द्वी/द्वी$ +^बार/बार$ +^बाँक/*बाँक$ +^दिन/दी/दिन$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^मैंस/मैंस$ +^तीन/तीन$ +^बार/बार$ +^पछ्याणून/*पछ्याणून$ +^है/है$ +^मना/मना/मना/मना$ +^करले/कर$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^पतरस/पतरस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^और/और$ +^लै/लै$ +^जादा/*जादा$ +^जोर/जोर$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^चाहे/*चाहे$ +^मैंस/मैंस$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^मरून/मर$ +^लै/लै$ +^पड़लो/पड़$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^लै/लै$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैंस/तैंस$ +^पछीयाणून/*पछीयाणून$ +^है/है$ +^कभै/कभै$ +^नी/नी$ +^मुकरूँ/*मुकरूँ$ +^”/”$ +^और/और$ +^सब/सब$ +^शिष्य/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पतरस/पतरस$ +^को/को$ +^जसो/जसो$ +^कुन/कु$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्य/शिष्य$ +^गतसमनी/*गतसमनी$ +^नामाका/*नामाका$ +^बगीच/*बगीच$ +^में/में$ +^आयान/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^याँ/याँ$ +^बैठि/*बैठि$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^तलक/तलक$ +^मैं/मैं/मैं$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^थैं/थैं$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछूँ/कर$ +^”/”$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^अपून/अपून$ +^बारा/बारा$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^तीन/तीन$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^पतरस/पतरस$ +^,/,$ +^याकूब/याकूब$ +^और/और$ +^यहूना/यहूना$ +^स/स/स$ +^अपून/अपून$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ली/ली/ली$ +^ग्योछ/ग्य$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^भौत/भौत/भौत$ +^उदास/उदास$ +^और/और$ +^दुखी/*दुखी$ +^हुन/हो$ +^लागछ्य/लाग$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^तीन/तीन$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^म्येरो/म्येरो$ +^मन/मन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^दुखी/*दुखी$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^इसो/इसो$ +^लागछो/लाग$ +^जसो/जसो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^मरून/मर$ +^वालो/वालो$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^तुम/तुम$ +^याई/*याई$ +^ठैहरा/*ठैहरा$ +^और/और$ +^जागनै/जाग$ +^रौ/रू$ +^”/”$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^अघिल/अघिल$ +^के/के$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^भिमें/*भिमें$ +^में/में$ +^घुणान/*घुणान$ +^का/का$ +^बल/*बल$ +^बैठभेरन/*बैठभेरन$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पिता/पिता$ +^अगर/अगर$ +^तैं/तैं/तैं$ +^चाँछै/चाँ$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^मैंस/मैंस$ +^यो/यो/यो$ +^दुख/दुख$ +^है/है$ +^बचाले/*बचाले$ +^जो/जो$ +^म्यारा/म्यारा$ +^मलि/मलि$ +^में/में$ +^उनवालो/आ+वालो$ +^छ/*छ$ +^तैखिन/त्यारा+खिन$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^समभव/*समभव$ +^छ/*छ$ +^,/,$ +^इसो/इसो$ +^कर/कर/कर$ +^की/की/की$ +^यो/यो/यो$ +^दुख/दुख$ +^म्यारा/म्यारा$ +^मलि/मलि$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^अ/*अ$ +^,/,$ +^पर/पर$ +^जसो/जसो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^चाँछू/*चाँछू$ +^ऊसो/ऊसो$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^बल्कि/बल्कि$ +^जसो/जसो$ +^तुम/तुम$ +^चाँछा/चाँ$ +^ऊसो/ऊसो$ +^हो/हो$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^वापस/वापस$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उले/उले$ +^अपून/अपून$ +^तीन/तीन$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^पड़ीना/पड़ीना$ +^का/का$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^पतरस/पतरस$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^शमौन/शमौन$ +^पतरस/पतरस$ +^,/,$ +^क्या/क्या$ +^तैं/तैं/तैं$ +^पड़ी/पड़$ +^रौछै/*रौछै$ +^?/?$ +^क्या/क्या$ +^तैं/तैं/तैं$ +^घंटाभर/*घंटाभर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बिज्जो/*बिज्जो$ +^नै/नै$ +^रै/रै/रै$ +^सकये/*सकये$ +^?/?$ +^तुम/तुम$ +^सब/सब$ +^बिज्जो/*बिज्जो$ +^रैभेरन/*रैभेरन$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करा/करा/करा/कर$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^परीक्षा/परीक्षा$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^पड़ा/*पड़ा$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^आत्मा/आत्मा$ +^त/त/त$ +^तैयार/तैयार$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^शरीर/शरीर$ +^कमजोर/*कमजोर$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^दुबाँरा/*दुबाँरा$ +^उई/उई/उ+ई$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^दुबारा/दुबारा$ +^वापस/वापस$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^उले/उले$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^आजि/*आजि$ +^पड़ीना/पड़ीना$ +^का/का$ +^पाछ/पा$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^थकीना/*थकीना$ +^और/और$ +^उनीलो/*उनीलो$ +^में/में$ +^छ्या/छ$ +^;/;$ +^और/और$ +^नी/नी$ +^जाण/जाण/जाण$ +^छ्या/छ$ +^की/की/की$ +^उथैं/उथैं$ +^कि/कि/कि$ +^कुंनू/कुं$ +^यीशु/यीशु$ +^जब/जब/जब$ +^तिसर/*तिसर$ +^बार/बार$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^आयान/आ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^अब/अब$ +^तुम/तुम$ +^आराम/*आराम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पड़/पड़/पड़$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^आग्योछ/आ$ +^देखा/देख$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^पापिन/*पापिन$ +^का/का$ +^हवाला/*हवाला$ +^करि/कर$ +^जानवालो/*जानवालो$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^उठा/उठा/उठा$ +^,/,$ +^हम/हम/हम$ +^हिटनू/*हिटनू$ +^देखा/देख$ +^,/,$ +^मैंस/मैंस$ +^धोखा/*धोखा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनार/उनार/उनार$ +^हवाला/*हवाला$ +^करून/कर$ +^वालो/वालो$ +^नजिक/नजिक$ +^आग्योछ/आ$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^इसो/इसो$ +^कुनमरेछ्यो/*कुनमरेछ्यो$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^यहूदा/यहूदा$ +^इस्करियोती/*इस्करियोती$ +^वाँ/वाँ$ +^आछ/आ$ +^जो/जो$ +^बारा/बारा$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^अपून/अपून$ +^दगाड़/दगाड़$ +^भौत/भौत/भौत$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^भीड़/भीड़$ +^जांठ/*जांठ$ +^और/और$ +^तलवार/*तलवार$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^प्रधान/प्रधान$ +^याजकून/याजक$ +^,/,$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^सिखून/सिख$ +^वाला/वाला$ +^और/और$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवान/अगुवान$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^आ/आ/आ$ +^रैछी/रै$ +^यहूदा/यहूदा$ +^जो/जो$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^उनार/उनार/उनार$ +^हवाला/*हवाला$ +^करून/कर$ +^में/में$ +^उनेरि/उनेरि$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करून/कर$ +^मरेछ्यो/मरेछ$ +^उले/उले$ +^यो/यो/यो$ +^भीड़/भीड़$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^पैलि/पैलि$ +^बताभेरन/*बताभेरन$ +^राँखछ्य/राँख$ +^,/,$ +^“/“$ +^कि/कि/कि$ +^जेस/*जेस$ +^मैं/मैं/मैं$ +^गल/*गल$ +^लगूलो/लगू$ +^और/और$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करूँलो/*करूँलो$ +^उई/उई/उ+ई$ +^यीशु/यीशु$ +^होलो/हो$ +^ऊस/ऊस$ +^पकड़/पकड़/पकड़$ +^भेरन/भेरन$ +^सावधानी/*सावधानी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ली/ली/ली$ +^जाया/जा$ +^”/”$ +^यहूदा/यहूदा$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^कुन/कु$ +^लाग्छय/*लाग्छय$ +^,/,$ +^“/“$ +^गुरू/गुरू$ +^जी/जी$ +^”/”$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^गला/*गला$ +^लाग्छय/*लाग्छय$ +^और/और$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछ्य/कर/कर$ +^तब/तब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^कसी/*कसी$ +^भेरन/भेरन$ +^पकड़/पकड़/पकड़$ +^लीछ/ली$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बारा/बारा$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^जो/जो$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^में/में$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^उमें/उ+में$ +^है/है$ +^एक/एक$ +^शिष्य/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपूनी/अपूनी$ +^तलवार/*तलवार$ +^निकालभेरन/निकाल+भेरन$ +^महायाजक/महा+याजक$ +^का/का$ +^सेवक/सेवक$ +^में/में$ +^चलाछ/*चलाछ$ +^और/और$ +^उको/उको$ +^कान/कान$ +^काटि/*काटि$ +^दीछ/दी$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^भीड़/भीड़$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^तुम/तुम$ +^लोग/लोग$ +^मैंस/मैंस$ +^डाकू/*डाकू$ +^समझछा/समझ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^तलवार/*तलवार$ +^और/और$ +^जांठा/*जांठा$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^मैंस/मैंस$ +^पकड़न/*पकड़न$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आ/आ/आ$ +^रेछा/*रेछा$ +^?/?$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^हर/हर$ +^-/-$ +^रोज/*रोज$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^रैभेरन/*रैभेरन$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^में/में$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^दीछ्यू/*दीछ्यू$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^तुमूले/तुमूले$ +^मैंस/मैंस$ +^नै/नै$ +^पकड़ीयो/*पकड़ीयो$ +^पर/पर$ +^अब/अब$ +^यो/यो/यो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हुनमरेछ/*हुनमरेछ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^लिखीना/लिख$ +^का/का$ +^बात/बात$ +^पुरो/पुरो$ +^हो/हो$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^देखभेरन/*देखभेरन$ +^सब/सब$ +^शिष्य/शिष्य$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^छोड़िभेरन/छोड़ि+भेरन$ +^भाग/भाग/भाग$ +^जानान/जा$ +^और/और$ +^उई/उई/उ+ई$ +^बाट/बाट$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^नौ/*नौ$ +^जवान/*जवान$ +^अपून/अपून$ +^नंगा/*नंगा$ +^आंग/*आंग$ +^में/में$ +^चादर/*चादर$ +^ओड़/*ओड़$ +^भेरन/भेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^पछिल/पछिल$ +^ग्योछ/ग्य$ +^और/और$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^यीशु/यीशु$ +^शिष्य/शिष्य$ +^समझभेरन/*समझभेरन$ +^पकड़ू/*पकड़ू$ +^मस्यान/*मस्यान$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^उ/उ/उ$ +^नौ/*नौ$ +^जवान/*जवान$ +^चादर/*चादर$ +^छोड़िभेरन/छोड़ि+भेरन$ +^नंगो/*नंगो$ +^भागी/भाग$ +^जाछो/जा$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^महायाजक/महा+याजक$ +^का/का$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^ली/ली/ली$ +^ग्यान/ग्य$ +^और/और$ +^सारा/सारा$ +^प्रधान/प्रधान$ +^याजकून/याजक$ +^,/,$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^सिखून/सिख$ +^वाला/वाला$ +^और/और$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवा/अगुवा$ +^वाँ/वाँ$ +^जामा/जामा$ +^छ्या/छ$ +^पतरस/पतरस$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^पछिल/पछिल$ +^-/-$ +^पछिल/पछिल$ +^महायाजक/महा+याजक$ +^का/का$ +^घरा/घरा$ +^का/का$ +^खाल/*खाल$ +^तक/तक$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^वाँ/वाँ$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^का/का$ +^चौकदारून/*चौकदारून$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बैठि/*बैठि$ +^भेरन/भेरन$ +^आगो/*आगो$ +^तापून/*तापून$ +^लागछो/लाग$ +^प्रधान/प्रधान$ +^याजक/याजक$ +^और/और$ +^पुरी/पुरी$ +^यहूदी/यहूदी$ +^महासभा/महासभा$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^मरूना/*मरूना$ +^का/का$ +^विचार/*विचार$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उक/उक/उक$ +^खिलाफ/खिलाफ$ +^गवैन/*गवैन$ +^की/की/की$ +^तलाश/*तलाश$ +^में/में$ +^लाग/लाग/लाग$ +^रै/रै/रै$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उनून/उनून/उनून$ +^एक/एक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^गवा/*गवा$ +^नै/नै$ +^मिल्यो/*मिल्यो$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोग/लोग$ +^यीशु/यीशु$ +^खिलाफ/खिलाफ$ +^झूठ्ठी/झूठ्ठी$ +^गवाही/गवाही$ +^दीन/दीन$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^,/,$ +^पर/पर$ +^उनार/उनार/उनार$ +^गवाही/गवाही$ +^आपस/आपस$ +^में/में$ +^मेल/मेल/मेल$ +^नी/नी$ +^खान/खान$ +^मरेछी/मरेछ$ +^तब/तब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ठाड़/ठाड़$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^खिलाफ/खिलाफ$ +^यो/यो/यो$ +^झूठ्ठी/झूठ्ठी$ +^गवाही/गवाही$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^हमून/हमून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^इसो/इसो$ +^कुन/कु$ +^सुणि/सुण$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^बनाई/बना$ +^का/का$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^स/स/स$ +^उधारी/*उधारी$ +^द्यूलो/द्याल$ +^,/,$ +^और/और$ +^तीन/तीन$ +^दिन/दी/दिन$ +^में/में$ +^दुसोरो/दुसोरो$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^बना/बना/बना/बन$ +^द्यूलो/द्याल$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^हात/हात$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बनाई/बना$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनेरि/उनेरि$ +^गवाही/गवाही$ +^आपस/आपस$ +^में/में$ +^मेल/मेल/मेल$ +^नी/नी$ +^खान/खान$ +^मरेछी/मरेछ$ +^तब/तब$ +^महायाजक/महा+याजक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^महासभा/महासभा$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^ठाड़/ठाड़$ +^है/है$ +^भेरन/भेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^पुछून/पुछ$ +^लागछो/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^त्यारा/त्यारा$ +^विरोध/विरोध$ +^में/में$ +^जो/जो$ +^गवाही/गवाही$ +^दीन/दीन$ +^मर्यान/मार$ +^,/,$ +^क्या/क्या$ +^त्यार/त्यार$ +^पास/पास$ +^कोई/कोई$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^?/?$ +^”/”$ +^पर/पर$ +^यीशु/यीशु$ +^चुप/*चुप$ +^र्योछ/*र्योछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^केले/केले$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^नै/नै$ +^दीनू/दी$ +^महायाजक/महा+याजक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^तैं/तैं/तैं$ +^परम/*परम$ +^-/-$ +^प्रधान/प्रधान$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^मसीह/मसीह$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^होई/होई$ +^मैं/मैं/मैं$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^च्याला/च्याला$ +^स/स/स$ +^बड़ी/*बड़ी$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^सर्वशक्तिमान/*सर्वशक्तिमान$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^देन/*देन$ +^तरफ/तरफ$ +^बैठिना/बैठ$ +^को/को$ +^और/और$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^भटे/भटे$ +^आकाश/आकाश$ +^में/में$ +^बादलों/*बादलों$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^देखला/देख$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^स/स/स$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^महायाजक/महा+याजक$ +^गुस्सा/*गुस्सा$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^फाड़भेरन/*फाड़भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^अब/अब$ +^हमून/हमून$ +^और/और$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^गवाही/गवाही$ +^जरूरत/जरूरत$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^तुमूले/तुमूले$ +^येस/येस$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^बुराई/बुराई$ +^करून/कर$ +^अपून/अपून$ +^कानून/कान/कानून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सुणि/सुण$ +^है/है$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^की/की/की$ +^फैसला/फैसला$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^वाँ/वाँ$ +^का/का$ +^सब/सब$ +^लोग/लोग$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^सहमत/*सहमत$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^“/“$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^दोषी/*दोषी$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^मौत/मौत$ +^सजा/सजा$ +^का/का$ +^लायक/लायक$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लोग/लोग$ +^त/त/त$ +^यीशु/यीशु$ +^में/में$ +^थुकून/*थुकून$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^आँख/आँख$ +^में/में$ +^पट्टी/*पट्टी$ +^बादिभेरन/*बादिभेरन$ +^ऊस/ऊस$ +^मुक्का/*मुक्का$ +^मारून/मार$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^और/और$ +^उथैं/उथैं$ +^पुछून/पुछ$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^गुरू/गुरू$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^तैं/तैं/तैं$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^हमून/हमून$ +^बतो/*बतो$ +^तैंस/तैंस$ +^कैले/कैले$ +^मारछैं/*मारछैं$ +^?/?$ +^”/”$ +^और/और$ +^चौकीदारून/*चौकीदारून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^थप्पड़/थप्पड़$ +^मारियान/*मारियान$ +^जब/जब/जब$ +^पतरस/पतरस$ +^तलि/तलि$ +^खाला/खा$ +^में/में$ +^आगो/*आगो$ +^तापून/*तापून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बैठि/*बैठि$ +^रियोछ/*रियोछ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^महायाजक/महा+याजक$ +^की/की/की$ +^दासीन/*दासीन$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^दासी/*दासी$ +^वाँ/वाँ$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^उले/उले$ +^पतरस/पतरस$ +^स/स/स$ +^आग/आग$ +^तापून/*तापून$ +^भौत/भौत/भौत$ +^ध्यान/ध्यान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^और/और$ +^कुन/कु$ +^लागछ्य/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^तैंले/तैं+ले$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^यीशु/यीशु$ +^नासरी/*नासरी$ +^का/का$ +^दगड़िया/*दगड़िया$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^पतरस/पतरस$ +^मुकर/*मुकर$ +^ग्यो/ग्य$ +^और/और$ +^कुंछो/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^नै/नै$ +^जाणनू/जाण$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^समझछूँ/*समझछूँ$ +^कि/कि/कि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^कि/कि/कि$ +^कुन/कु$ +^मरेछी/मरेछ$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^पतरस/पतरस$ +^वाँ/वाँ$ +^भटे/भटे$ +^उठाभेरन/उठ+भेरन$ +^द्वारून/*द्वारून$ +^तलक/तलक$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^मुर्गा/*मुर्गा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बाँक/*बाँक$ +^दीछ/दी$ +^येक/येक/येक$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^देर/*देर$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^दासी/*दासी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पतरस/पतरस$ +^स/स/स$ +^दुबारा/दुबारा$ +^वाँ/वाँ$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उले/उले$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^उल्ले/*उल्ले$ +^ठाड़/ठाड़$ +^छ्या/छ$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूमें/*उनूमें$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^पतरस/पतरस$ +^दुसारा/दुसारा$ +^बार/बार$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^पछीयाणून/*पछीयाणून$ +^है/है$ +^मुकर/*मुकर$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^देर/*देर$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^वाँ/वाँ$ +^ठाड़/ठाड़$ +^होईना/हो$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पतरस/पतरस$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^पक्की/*पक्की$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^तैंले/तैं+ले$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^त्यारा/त्यारा$ +^बातुन/बातु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पत्तो/पत्त$ +^चलून/*चलून$ +^मरियोछ/*मरियोछ$ +^कि/कि/कि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^गलीली/*गलीली$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^पतरस/पतरस$ +^उनार/उनार/उनार$ +^सामुनि/सामुनि$ +^अपनास/*अपनास$ +^कोसून/*कोसून$ +^लागछ्य/लाग$ +^और/और$ +^कसम/कसम$ +^खाभेरन/*खाभेरन$ +^कुन/कु$ +^लागछो/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^जैक/*जैक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^तुम/तुम$ +^कुन/कु$ +^मरेछा/*मरेछा$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^नै/नै$ +^जाणनू/जाण$ +^”/”$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^मुर्गा/*मुर्गा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दुसारा/दुसारा$ +^बार/बार$ +^बाँक/*बाँक$ +^दीछ/दी$ +^तब/तब$ +^पतरस/पतरस$ +^स/स/स$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^याद/याद$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^के/के$ +^राँख/राँख/राँख$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^“/“$ +^मुर्गा/*मुर्गा$ +^का/का$ +^द्वी/द्वी$ +^बार/बार$ +^बाँक/*बाँक$ +^दिन/दी/दिन$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^तीन/तीन$ +^बार/बार$ +^मैंस/मैंस$ +^पछीयाणून/*पछीयाणून$ +^है/है$ +^मुकर/*मुकर$ +^जाले/जा$ +^”/”$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^सोचभेरन/*सोचभेरन$ +^जोर/जोर$ +^-/-$ +^जोरले/जोर+ले$ +^रून/रू$ +^लागछो/लाग$ +^रात्तैनि/*रात्तैनि$ +^झट/*झट$ +^प्रधान/प्रधान$ +^याजक/याजक$ +^लोग/लोग$ +^,/,$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवा/अगुवा$ +^,/,$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^सिखून/सिख$ +^वाला/वाला$ +^और/और$ +^पुर/पुर$ +^यहूदी/यहूदी$ +^महासभा/महासभा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सलाह/*सलाह$ +^-/-$ +^मशवरा/*मशवरा$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^,/,$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^बाधी/*बाधी$ +^भेरन/भेरन$ +^ली/ली/ली$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^न्याय/न्याय$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ऊस/ऊस$ +^रोमी/रोमी$ +^राज्यपाल/राज्यपाल$ +^पिलातुस/*पिलातुस$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^ली/ली/ली$ +^ग्यान/ग्य$ +^तब/तब$ +^पिलातुस/*पिलातुस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^तैं/तैं/तैं$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^को/को$ +^राजा/राजा$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^उई/उई/उ+ई$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^तैं/तैं/तैं$ +^कुन/कु$ +^मरेछ/*मरेछ$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^प्रधान/प्रधान$ +^याजकून/याजक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^में/में$ +^भौत/भौत/भौत$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^झूठ्ठा/*झूठ्ठा$ +^दोष/दोष$ +^लगून/*लगून$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^तब/तब$ +^पिलातुस/*पिलातुस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^पुछछै/पुछ$ +^,/,$ +^“/“$ +^तैं/तैं/तैं$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^किलैं/किलैं$ +^नै/नै$ +^दिने/*दिने$ +^?/?$ +^देख/देख/देख/देख$ +^,/,$ +^इन/इन$ +^कतुक/कतुक$ +^बातुन/बातु$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^तैंमें/*तैंमें$ +^दोष/दोष$ +^लगूनान/लगू$ +^?/?$ +^”/”$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^के/के$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^नै/नै$ +^दीनू/दी$ +^;/;$ +^यो/यो/यो$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^पिलातुस/*पिलातुस$ +^स/स/स$ +^भौत/भौत/भौत$ +^ताजुब/*ताजुब$ +^भ्योछ/भ्य$ +^हर/हर$ +^साल/साल$ +^फसह/*फसह$ +^त्यार/त्यार$ +^का/का$ +^मौक/*मौक$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^कैदी/*कैदी$ +^आजाद/*आजाद$ +^करून/कर$ +^पिलातुसोको/*पिलातुसोको$ +^रिवाज/*रिवाज$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^जैस/जैस$ +^लोग/लोग$ +^चाँछ्या/चाँ/चाँ$ +^उ/उ/उ$ +^ऊस/ऊस$ +^आजाद/*आजाद$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ्या/दी/दी$ +^बरअब्बा/*बरअब्बा$ +^नामोको/नाम+क$ +^एक/एक$ +^कैदी/*कैदी$ +^दंगा/*दंगा$ +^-/-$ +^फसाद/*फसाद$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^जेल/जेल$ +^में/में$ +^बन्द/बन्द$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^जेले/जेले$ +^रोमी/रोमी$ +^सरकार/*सरकार$ +^का/का$ +^खिलाफ/खिलाफ$ +^दंगा/*दंगा$ +^-/-$ +^फसाद/*फसाद$ +^में/में$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लोगून/लोग$ +^जान/जा$ +^है/है$ +^मार/मार/मार$ +^डालछ्य/डाल$ +^और/और$ +^तब/तब$ +^भीड़/भीड़$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^पिलातुस/*पिलातुस$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^आयान/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उथै/*उथै$ +^विनती/विनती$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^कुन/कु$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^तैं/तैं/तैं$ +^हर/हर$ +^साल/साल$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कर/कर/कर$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^ऊसोई/ऊसो+ई$ +^कर/कर/कर$ +^”/”$ +^पिलातुस/*पिलातुस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूथैं/*उनूथैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^कि/कि/कि$ +^चाँछा/चाँ$ +^,/,$ +^क्या/क्या$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^यीशु/यीशु$ +^जैस/जैस$ +^तुम/तुम$ +^यहूदीयून/*यहूदीयून$ +^को/को$ +^राजा/राजा$ +^कूंछा/*कूंछा$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^छोड़ी/छोड़$ +^दीयू/दी$ +^?/?$ +^”/”$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^पिलातुस/*पिलातुस$ +^जाण/जाण/जाण$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^प्रधान/प्रधान$ +^याजकून/याजक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^डाह/*डाह$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^पकड़वाछ/*पकड़वाछ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^प्रधान/प्रधान$ +^याजकून/याजक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भीड़/भीड़$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^यो/यो/यो$ +^केभेरन/*केभेरन$ +^भड़का/*भड़का$ +^कि/कि/कि$ +^यीशुका/यीशु+का$ +^बदाला/*बदाला$ +^में/में$ +^उ/उ/उ$ +^बरअब्बा/*बरअब्बा$ +^स/स/स$ +^उनून/उनून/उनून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दे/दी$ +^यो/यो/यो$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^पिलातुस/*पिलातुस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूथैं/*उनूथैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^जैस/जैस$ +^तुम/तुम$ +^यहूदीयून/*यहूदीयून$ +^को/को$ +^राजा/राजा$ +^कुँछा/कुँ$ +^,/,$ +^उको/उको$ +^मैं/मैं/मैं$ +^कि/कि/कि$ +^करूँ/कर$ +^?/?$ +^”/”$ +^भीड़/भीड़$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^चिल्ला/*चिल्ला$ +^भेरन/भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^ऊस/ऊस$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^चढ़ा/चढ़ा/चढ़ा$ +^दे/दी$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^पिलातुस/*पिलातुस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूथैं/*उनूथैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^किलैं/किलैं$ +^,/,$ +^येले/येले$ +^कि/कि/कि$ +^गलती/गलति$ +^करि/कर$ +^रैछ/रै/रै$ +^?/?$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^लोग/लोग$ +^और/और$ +^लै/लै$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^जोरले/जोर+ले$ +^कुंनान/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^का/का$ +^राजा/राजा$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^चढ़ा/चढ़ा/चढ़ा$ +^दे/दी$ +^”/”$ +^पिलातुस/*पिलातुस$ +^भीड़/भीड़$ +^स/स/स$ +^खुश/खुश$ +^करून/कर$ +^चांछ्यो/*चांछ्यो$ +^,/,$ +^और/और$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उले/उले$ +^बरअब्बा/*बरअब्बा$ +^उनून/उनून/उनून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^छोड़ी/छोड़$ +^दीछ/दी$ +^और/और$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^कोड़ा/*कोड़ा$ +^लगाभेरन/लगा+भेरन$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^चढ़ून/चढ़$ +^खिन/खिन/खिन$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^रोमी/रोमी$ +^सिपाईन/सिपाई$ +^दी/दी/दी$ +^दीछ/दी$ +^तब/तब$ +^रोमी/रोमी$ +^सिपाई/सिपाई$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^पिलातुस/*पिलातुस$ +^का/का$ +^महल/*महल$ +^का/का$ +^भितर/भितर$ +^वाला/वाला$ +^खाला/खा$ +^में/में$ +^ली/ली/ली$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^प्रीटोरियुम/*प्रीटोरियुम$ +^नाम/नाम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जाणि/*जाणि$ +^जाछो/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^अपूनी/अपूनी$ +^पुरी/पुरी$ +^पलटनस/*पलटनस$ +^वाँ/वाँ$ +^बुला/बुला/बुला$ +^लीछ/ली$ +^तब/तब$ +^सिपाई/सिपाई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^बैंगनी/*बैंगनी$ +^रंग/*रंग$ +^को/को$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^पैनायान/*पैनायान$ +^,/,$ +^जसकैं/जैस+तरह$ +^उ/उ/उ$ +^एक/एक$ +^राजा/राजा$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उको/उको$ +^मजाक/*मजाक$ +^उड़ून/*उड़ून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^काँणान/*काँणान$ +^को/को$ +^एक/एक$ +^मुकुट/*मुकुट$ +^बनाभेरन/बना+भेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^ख्वार/*ख्वार$ +^में/में$ +^लगा/लगा/लगा$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^की/की/की$ +^उकी/उकी$ +^सम्मान/*सम्मान$ +^करून/कर$ +^मरेयान/*मरेयान$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^कैभेरन/कु+भेरन$ +^ऊस/ऊस$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^करून/कर$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^का/का$ +^राजा/राजा$ +^जी/जी$ +^,/,$ +^तुमून/तुमून$ +^हमोरो/हमोरो$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बार-बार/बार-बार$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^ख्वार/*ख्वार$ +^में/में$ +^डन्डा/*डन्डा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मारछ्या/मार/मार$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^उको/उको$ +^अपमान/*अपमान$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^,/,$ +^कई/कई$ +^बार/बार$ +^उमें/उ+में$ +^थुननान/*थुननान$ +^,/,$ +^और/और$ +^घुणा/*घुणा$ +^टेकी/*टेकी$ +^भेरन/भेरन$ +^ऊस/ऊस$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^करनाको/*करनाको$ +^नाटक/*नाटक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करछ्या/कर/कर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यीशु/यीशु$ +^की/की/की$ +^मजाक/*मजाक$ +^बाईना/*बाईना$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^बैगनी/*बैगनी$ +^कपाड़ास/*कपाड़ास$ +^उतार/*उतार$ +^भेरन/भेरन$ +^,/,$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^उक/उक/उक$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^पैनायान/*पैनायान$ +^;/;$ +^और/और$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^ऊस/ऊस$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^चढ़ून/चढ़$ +^खिन/खिन/खिन$ +^शैहर/शैहर$ +^भटे/भटे$ +^भ्यार/भ्यार$ +^लीग्यान/ली$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^चढ़ून/चढ़$ +^खिन/खिन/खिन$ +^शैहर/शैहर$ +^है/है$ +^भ्यार/भ्यार$ +^ली/ली/ली$ +^जानमरेछ्या/*जानमरेछ्या$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^सिकन्दर/*सिकन्दर$ +^और/और$ +^रूफुस/*रूफुस$ +^को/को$ +^बाब/*बाब$ +^शमौन/शमौन$ +^नामोको/नाम+क$ +^एक/एक$ +^कुरेनी/*कुरेनी$ +^गौं/गौं$ +^को/को$ +^आदिमी/आदिमी$ +^,/,$ +^दुसारा/दुसारा$ +^गौं/गौं$ +^भटे/भटे$ +^उनमरेछ्यो/*उनमरेछ्यो$ +^सिपाईन/सिपाई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^जबरदती/*जबरदती$ +^पकड़/पकड़/पकड़$ +^भेरन/भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^यीशु/यीशु$ +^की/की/की$ +^सूली/सूली$ +^स/स/स$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^चल/चल/चल$ +^तब/तब$ +^सिपाई/सिपाई$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^गुलगुता/*गुलगुता$ +^नामाका/*नामाका$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^ली/ली/ली$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^जै/जै$ +^नामको/*नामको$ +^मतलब/मतलब$ +^छै/छ$ +^खोपड़ी/*खोपड़ी$ +^की/की/की$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^वाँ/वाँ$ +^सिपाईन/सिपाई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^चढ़ून/चढ़$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^दर्द/*दर्द$ +^मिटून/*मिटून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ऊस/ऊस$ +^मुर्र/*मुर्र$ +^नामक/*नामक$ +^की/की/की$ +^जड़ी/*जड़ी$ +^-/-$ +^बूटी/*बूटी$ +^अंगूर/अंगूर$ +^को/को$ +^रस/*रस$ +^में/में$ +^मिलाभेरन/*मिलाभेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^दिन/दी/दिन$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^पर/पर$ +^उले/उले$ +^नै/नै$ +^पियो/*पियो$ +^येक/येक/येक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^उनूनले/उनूनले$ +^उक/उक/उक$ +^हात/हात$ +^-/-$ +^खुटान/खुटा$ +^में/में$ +^कील/*कील$ +^ठोकभेरन/*ठोकभेरन$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^टाँग/*टाँग$ +^दीछ/दी$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^कपाड़ान/कपाड़ा$ +^आपस/आपस$ +^में/में$ +^बाँड़ुन/*बाँड़ुन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^परची/*परची$ +^डाल्यान/*डाल्यान$ +^की/की/की$ +^कैस/*कैस$ +^को/को$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^मिलोल/*मिलोल$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^रात्तै/*रात्तै$ +^को/को$ +^नौ/*नौ$ +^बाज/*बाज$ +^रेछ्यो/*रेछ्यो$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^चढ़ा/चढ़ा/चढ़ा$ +^सिपाईन/सिपाई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लाकड़ा/*लाकड़ा$ +^का/का$ +^पट्टा/पट्टा$ +^में/में$ +^दोषपत्र/*दोषपत्र$ +^लिखी/लिख$ +^भेरन/भेरन$ +^उक/उक/उक$ +^खारा/*खारा$ +^मलि/मलि$ +^में/में$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^टाँग/*टाँग$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^को/को$ +^राजा/राजा$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^दगाड़/दगाड़$ +^द्वी/द्वी$ +^डाकू/*डाकू$ +^लै/लै$ +^अलग/अलग$ +^-/-$ +^अलग/अलग$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^चढ़ै/*चढ़ै$ +^राखछ्या/राख/राख$ +^,/,$ +^एक/एक$ +^स/स/स$ +^दैन/दैन$ +^तरफ/तरफ$ +^और/और$ +^दुसरा/दुसरा$ +^स/स/स$ +^बौं/*बौं$ +^तरफ/तरफ$ +^तब/तब$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^यो/यो/यो$ +^बचन/बचन$ +^पुरो/पुरो$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^“/“$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^गिनती/*गिनती$ +^अपराधीन/अपराधी$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^करि/कर$ +^गै/गै/गै$ +^”/”$ +^वाँ/वाँ$ +^भटे/भटे$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^-/-$ +^जाना/जा$ +^वाला/वाला$ +^लोग/लोग$ +^खोरो/*खोरो$ +^हिलाभेरन/*हिलाभेरन$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^केभेरन/*केभेरन$ +^अपमान/*अपमान$ +^करून/कर$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^वा/*वा$ +^रे/*रे$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^उधारन्या/*उधारन्या$ +^वाला/वाला$ +^और/और$ +^तीन/तीन$ +^दिन/दी/दिन$ +^में/में$ +^बनून/बना$ +^वाला/वाला$ +^,/,$ +^सूली/सूली$ +^भटे/भटे$ +^भिमें/*भिमें$ +^उतर/*उतर$ +^भेरन/भेरन$ +^अपनास/*अपनास$ +^बचा/*बचा$ +^”/”$ +^और/और$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^प्रधान/प्रधान$ +^याजक/याजक$ +^और/और$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^सिखून/सिख$ +^वाला/वाला$ +^लोग/लोग$ +^आपस/आपस$ +^में/में$ +^मजाक/*मजाक$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^कुछ्या/कु/कु$ +^,/,$ +^“/“$ +^यैले/*यैले$ +^दुसरा/दुसरा$ +^लोगून/लोग$ +^त/त/त$ +^बचा/*बचा$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यो/यो/यो$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^नै/नै$ +^बचा/*बचा$ +^सकूनो/सक$ +^यो/यो/यो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^जो/जो$ +^मसीह/मसीह$ +^और/और$ +^इस्राएल/इस्राएल$ +^देशो/*देशो$ +^को/को$ +^राजा/राजा$ +^हुना/हो$ +^को/को$ +^दावा/*दावा$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^अब/अब$ +^यो/यो/यो$ +^सूली/सूली$ +^भटे/भटे$ +^तलि/तलि$ +^उतरि/*उतरि$ +^आला/आ$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^हम/हम/हम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^देखभेरन/*देखभेरन$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करला/कर$ +^”/”$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^द्वी/द्वी$ +^डाकू/*डाकू$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^लटकाईना/*लटकाईना$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^को/को$ +^अपमान/*अपमान$ +^करून/कर$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^दिन/दी/दिन$ +^बार/बार$ +^बजे/*बजे$ +^भटे/भटे$ +^तीन/तीन$ +^बजे/*बजे$ +^तक/तक$ +^पुरा/*पुरा$ +^देश/देश$ +^में/में$ +^अन्यारो/अन्यारो$ +^र्योछ/*र्योछ$ +^लगभग/*लगभग$ +^तीन/तीन$ +^बजे/*बजे$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपूनी/अपूनी$ +^भाषा/*भाषा$ +^में/में$ +^जोरले/जोर+ले$ +^चिल्ला/*चिल्ला$ +^भेरन/भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^एलोई/*एलोई$ +^,/,$ +^एलोई/*एलोई$ +^,/,$ +^लमा/*लमा$ +^सबक्तानी/*सबक्तानी$ +^?/?$ +^”/”$ +^जैक/*जैक$ +^मतलब/मतलब$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^“/“$ +^म्यार/म्यार$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^,/,$ +^म्यार/म्यार$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^,/,$ +^तुमूले/तुमूले$ +^मैंस/मैंस$ +^क्याखिन/क्याखिन$ +^छोड़ी/छोड़$ +^दीछ/दी$ +^?/?$ +^”/”$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^आश/*आश$ +^-/-$ +^पास/पास$ +^ठाड़/ठाड़$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यो/यो/यो$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^कुन/कु$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^देखा/देख$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^एलिय्याह/*एलिय्याह$ +^स/स/स$ +^बुलून/*बुलून$ +^मरियोछ/*मरियोछ$ +^”/”$ +^इदुक/इदुक$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^सिपाई/सिपाई$ +^दौड़भेरन/*दौड़भेरन$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^स्पंज/*स्पंज$ +^स/स/स$ +^सिरका/*सिरका$ +^में/में$ +^डुबाछ/*डुबाछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^डन्डा/*डन्डा$ +^में/में$ +^बाधी/*बाधी$ +^भेरन/भेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^चुसून/*चुसून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^देर/*देर$ +^तक/तक$ +^इन्तजार/*इन्तजार$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^देख/देख/देख/देख$ +^लीनू/ली$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^एलिय्याह/*एलिय्याह$ +^यैस/*यैस$ +^बचुन/*बचुन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उछो/*उछो$ +^या/या/या$ +^नै/नै$ +^उनो/*उनो$ +^”/”$ +^येक/येक/येक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^यीशु/यीशु$ +^जोर/जोर$ +^चिल्लाछ/*चिल्लाछ$ +^और/और$ +^मर/मर/मर$ +^ग्यो/ग्य$ +^तब/तब$ +^उई/उई/उ+ई$ +^बखत/बखत$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^को/को$ +^मोटो/*मोटो$ +^पर्दा/*पर्दा$ +^जो/जो$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^में/में$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^जान/जा$ +^है/है$ +^रोक/*रोक$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^मलि/मलि$ +^भटे/भटे$ +^तलि/तलि$ +^तलक/तलक$ +^फाटभेरन/*फाटभेरन$ +^द्वी/द्वी$ +^टुकुड़/*टुकुड़$ +^है/है$ +^ग्यो/ग्य$ +^जो/जो$ +^सुबदार/*सुबदार$ +^वाँ/वाँ$ +^सामुनि/सामुनि$ +^ठाड़/ठाड़$ +^है/है$ +^रैछ्य/रै$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^चिल्ला/*चिल्ला$ +^भेरन/भेरन$ +^मरून/मर$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^उले/उले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^”/”$ +^और/और$ +^वाँ/वाँ$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^स्यैनिन/स्यैनि$ +^दूर/दूर$ +^ठाड़/ठाड़$ +^है/है$ +^भेरन/भेरन$ +^देखून/देख$ +^मरेछ/*मरेछ$ +^;/;$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^है/है$ +^मरियम/मरियम$ +^जो/जो$ +^मगदला/*मगदला$ +^गौं/गौं$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^नान/नान/नान/नान$ +^भाई/भाई$ +^याकूब/याकूब$ +^और/और$ +^योसेस/*योसेस$ +^की/की/की$ +^ईजा/ईजा$ +^मरियम/मरियम$ +^और/और$ +^सलोमी/*सलोमी$ +^छी/छ$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^में/में$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^यो/यो/यो$ +^स्यैनिन/स्यैनि$ +^उक/उक/उक$ +^पछिल/पछिल$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^उकी/उकी$ +^सेवा/सेवा$ +^-/-$ +^टहल/*टहल$ +^करछ्या/कर/कर$ +^और/और$ +^वाँ/वाँ$ +^और/और$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भौत/भौत/भौत$ +^स्यैनिन/स्यैनि$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^भटे/भटे$ +^आईना/*आईना$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^दूर/दूर$ +^है/है$ +^देखछ्या/देख/देख$ +^जै/जै$ +^दिना/*दिना$ +^यीशु/यीशु$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^चढ़ाछ/चढ़ा$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^तैयारी/तैयारी$ +^को/को$ +^दिन/दी/दिन$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^जैको/जैको$ +^मतलब/मतलब$ +^छै/छ$ +^सबत/*सबत$ +^को/को$ +^दिन/दी/दिन$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^वालो/वालो$ +^दिन/दी/दिन$ +^अरिमतिया/*अरिमतिया$ +^शैहर/शैहर$ +^को/को$ +^रून/रू$ +^वालो/वालो$ +^यूसुफ/यूसुफ$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^महासभा/महासभा$ +^को/को$ +^खास/खास$ +^सदस्य/*सदस्य$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^खुद/खुद$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^का/का$ +^इंतजारी/*इंतजारी$ +^में/में$ +^छ्यो/छ$ +^उ/उ/उ$ +^हिम्मत/*हिम्मत$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^पिलातुस/*पिलातुस$ +^राज्यपाल/राज्यपाल$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^यीशु/यीशु$ +^की/की/की$ +^लाश/*लाश$ +^दफनून/*दफनून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^माँगछय/*माँगछय$ +^यो/यो/यो$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^पिलातुस/*पिलातुस$ +^भौत/भौत/भौत$ +^हैरान/हैरान$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^इदुक/इदुक$ +^जल्दी/जल्दी$ +^मरि/*मरि$ +^ग्यो/ग्य$ +^तब/तब$ +^उले/उले$ +^सुबदारस/*सुबदारस$ +^बुलाभेरन/बुला+भेरन$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^यीशु/यीशु$ +^मरि/*मरि$ +^ग्योछी/*ग्योछी$ +^?/?$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^उले/उले$ +^सुबदार/*सुबदार$ +^भटे/भटे$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^जाणिभेरन/*जाणिभेरन$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^मर/मर/मर$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^पिलातुस/*पिलातुस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^की/की/की$ +^लाश/*लाश$ +^यूसुफ/यूसुफ$ +^स/स/स$ +^दीना/*दीना$ +^की/की/की$ +^आग्या/आ$ +^दीछ/दी$ +^तब/तब$ +^यूसुफ/यूसुफ$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^एक/एक$ +^मलमल/*मलमल$ +^को/को$ +^कफन/*कफन$ +^ल्याछ/ल्या$ +^,/,$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^की/की/की$ +^लाश/*लाश$ +^स/स/स$ +^सूली/सूली$ +^भटे/भटे$ +^उतार/*उतार$ +^भेरन/भेरन$ +^,/,$ +^कफन/*कफन$ +^में/में$ +^लपेटिभेरन/*लपेटिभेरन$ +^एक/एक$ +^कब्र/*कब्र$ +^में/में$ +^जो/जो$ +^चट्‍टान/चट्‍टान$ +^में/में$ +^खोदीना/*खोदीना$ +^की/की/की$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^उमें/उ+में$ +^राख/राख/राख$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^कबरो/*कबरो$ +^को/को$ +^मुँख/मुँख$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^भौत/भौत/भौत$ +^भारी/*भारी$ +^ढूंगो/*ढूंगो$ +^लगा/लगा/लगा$ +^दीछ/दी$ +^और/और$ +^मरियम/मरियम$ +^जो/जो$ +^मगदला/*मगदला$ +^गौं/गौं$ +^छी/छ$ +^और/और$ +^योसेस/*योसेस$ +^की/की/की$ +^ईजा/ईजा$ +^मरियम/मरियम$ +^यो/यो/यो$ +^देख/देख/देख/देख$ +^रैछी/रै$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^काँ/काँ$ +^राँखून/*राँखून$ +^मर्यान/मार$ +^जब/जब/जब$ +^सबत/*सबत$ +^को/को$ +^दिन/दी/दिन$ +^खतम/*खतम$ +^हो/हो$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^मरियम/मरियम$ +^जो/जो$ +^मगदला/*मगदला$ +^गौं/गौं$ +^छी/छ$ +^और/और$ +^याकूब/याकूब$ +^की/की/की$ +^ईजा/ईजा$ +^मरियम/मरियम$ +^और/और$ +^सलोमी/*सलोमी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^की/की/की$ +^लाश/*लाश$ +^में/में$ +^लगून/*लगून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^खुशबुदार/खुशबुदार$ +^चीजून/चीज$ +^खरीदयान/*खरीदयान$ +^और/और$ +^हफ्ता/*हफ्ता$ +^का/का$ +^पैल/*पैल$ +^दिन/दी/दिन$ +^रात्तै/*रात्तै$ +^सूरज/*सूरज$ +^निकलून/*निकलून$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^कब्र/*कब्र$ +^में/में$ +^आयान/आ$ +^और/और$ +^आपस/आपस$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^करून/कर$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^,/,$ +^“/“$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कब्र/*कब्र$ +^का/का$ +^मुँख/मुँख$ +^में/में$ +^है/है$ +^ठूलो/ठूलो$ +^ढूंगास/*ढूंगास$ +^को/को$ +^खिसकालो/*खिसकालो$ +^?/?$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^कब्र/*कब्र$ +^में/में$ +^पुजनान/*पुजनान$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^कब्र/*कब्र$ +^मुँख/मुँख$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ढूंगो/*ढूंगो$ +^हटीना/*हटीना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^ढूंगो/*ढूंगो$ +^भौत/भौत/भौत$ +^ठूलो/ठूलो$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^स्यैनिन/स्यैनि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कब्र/*कब्र$ +^का/का$ +^भितर/भितर$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^एक/एक$ +^नौ/*नौ$ +^जवान/*जवान$ +^स/स/स$ +^जेले/जेले$ +^भौत/भौत/भौत$ +^सफेद/सफेद$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^पैनिना/*पैनिना$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^दैन/दैन$ +^तरफ/तरफ$ +^बैठिना/बैठ$ +^को/को$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^हैरान/हैरान$ +^हो/हो$ +^ग्या/ग्य$ +^उ/उ/उ$ +^नौ/*नौ$ +^जवान/*जवान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^स्यैनिनथैं/*स्यैनिनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^डरा/*डरा$ +^जन/जन$ +^तुम/तुम$ +^यीशु/यीशु$ +^नासरी/*नासरी$ +^स/स/स$ +^जैस/जैस$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^चढ़ाईना/*चढ़ाईना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^खोजून/खोज$ +^मरेछा/*मरेछा$ +^उ/उ/उ$ +^ज्यून/ज्यून$ +^है/है$ +^ग्योछ/ग्य$ +^और/और$ +^याँ/याँ$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^देखा/देख$ +^यो/यो/यो$ +^उई/उई/उ+ई$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^छै/छ$ +^जाँ/जाँ$ +^उकी/उकी$ +^लाश/*लाश$ +^राख/राख/राख$ +^रैछी/रै$ +^पर/पर$ +^तुम/तुम$ +^जा/जा/जा$ +^,/,$ +^पतरस/पतरस$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^थैं/थैं$ +^कया/*कया$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^तुमून/तुमून$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जालो/जा$ +^और/और$ +^जस/जस$ +^उले/उले$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कै/कै$ +^राँखछ्यो/राँख$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^वाँई/वाँ+ई$ +^देखला/देख$ +^”/”$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^कब्र/*कब्र$ +^भटे/भटे$ +^निकल/निकल/निकल$ +^भेरन/भेरन$ +^दौड़भेरन/*दौड़भेरन$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^बाट/बाट$ +^में/में$ +^कैथैं/*कैथैं$ +^के/के$ +^नै/नै$ +^क्यो/कुं$ +^क्याखिन/क्याखिन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^डरीना/*डरीना$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^और/और$ +^हफ्ता/*हफ्ता$ +^का/का$ +^पैला/*पैला$ +^दिना/*दिना$ +^रातैनि/*रातैनि$ +^,/,$ +^यीशु/यीशु$ +^मरिनान/*मरिनान$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^,/,$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^मरियम/मरियम$ +^जो/जो$ +^मगदला/*मगदला$ +^गौं/गौं$ +^छी/छ$ +^जेमें/*जेमें$ +^भटे/भटे$ +^उले/उले$ +^सात/सात$ +^भूतून/भूत$ +^निकालीना/*निकालीना$ +^को/को$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^दिखाई/दिखा$ +^दीछ/दी$ +^तब/तब$ +^मरियम/मरियम$ +^जो/जो$ +^मगदला/*मगदला$ +^गौं/गौं$ +^छी/छ$ +^उले/उले$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^जो/जो$ +^दुखी/*दुखी$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^रून/रू$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पास/पास$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^यो/यो/यो$ +^समाचार/*समाचार$ +^दीछ/दी$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^उथैं/उथैं$ +^सुणछ्य/सुण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^ज्यून/ज्यून$ +^हो/हो$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^ऊस/ऊस$ +^दिखछ्य/*दिखछ्य$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उनूनले/उनूनले$ +^उक/उक/उक$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^येक/येक/येक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^यीशु/यीशु$ +^द्वी/द्वी$ +^जनून/*जनून$ +^दिखाई/दिखा$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^भटे/भटे$ +^गौं/गौं$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जानमरेछ्या/*जानमरेछ्या$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उनूनले/उनूनले$ +^ऊस/ऊस$ +^पैलि/पैलि$ +^बार/बार$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^पछाड़ियो/*पछाड़ियो$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उको/उको$ +^भेष/भेष$ +^-/-$ +^भूसा/*भूसा$ +^बदलीना/*बदलीना$ +^की/की/की$ +^छी/छ$ +^जब/जब/जब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^ऊस/ऊस$ +^पछयाण/*पछयाण$ +^लीछ/ली$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^द्वीवै/द्वीवै$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^वापस/वापस$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^उनूनले/उनूनले$ +^और/और$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बताछ/बता$ +^,/,$ +^पर/पर$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनेरि/उनेरि$ +^बातनू/*बातनू$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^येका/येका$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^इग्यार/*इग्यार$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^खानो/खा$ +^खान/खान$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^दिखाई/दिखा$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^डाटछ्य/*डाटछ्य$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उनार/उनार/उनार$ +^मन/मन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^कठोर/*कठोर$ +^हो/हो$ +^गैछ्या/गै/गै$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उनूनले/उनूनले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^बातुन/बातु$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^,/,$ +^जिनूनले/जिनून+ले$ +^यीशु/यीशु$ +^ज्यून/ज्यून$ +^हुना/हो$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^सारा/सारा$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^सारा/सारा$ +^लोगून/लोग$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करा/करा/करा/कर$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करोलो/कर$ +^और/और$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^ल्योलो/*ल्योलो$ +^उको/उको$ +^उद्धार/उद्धार$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^विश्वास/विश्वास$ +^नी/नी$ +^करोलो/कर$ +^उ/उ/उ$ +^अपून/अपून$ +^पापून/पाप$ +^की/की/की$ +^सजा/सजा$ +^मिलेलि/*मिलेलि$ +^और/और$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करून/कर$ +^वालान/वालान$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^चिन/*चिन$ +^होला/हो$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^म्यारा/म्यारा$ +^नामेले/*नामेले$ +^भूतून/भूत$ +^निकालाल/*निकालाल$ +^;/;$ +^और/और$ +^नय्या/नय्या$ +^-/-$ +^नय्या/नय्या$ +^भाषा/*भाषा$ +^बोलला/बोल$ +^और/और$ +^स्याँपून/स्याँप$ +^उठाला/उठा$ +^,/,$ +^और/और$ +^अगर/अगर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^जहर/*जहर$ +^वाला/वाला$ +^चीज/चीज$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पी/पी/पी$ +^ल्याला/ल्या$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनेरि/उनेरि$ +^कै/कै$ +^हानि/*हानि$ +^नी/नी$ +^हो/हो$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बिमारून/बिमार$ +^में/में$ +^हात/हात$ +^राखाला/*राखाला$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^चंगा/*चंगा$ +^हो/हो$ +^जाला/जा$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बात/बात$ +^करनाका/*करनाका$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^उठा/उठा/उठा$ +^ली/ली/ली$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^दैन/दैन$ +^तरफ/तरफ$ +^बैठ/बैठ/बैठ$ +^ग्यान/ग्य$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^हर/हर$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^द्वारा/द्वारा$ +^करिना/कर$ +^का/का$ +^चमत्कारून/*चमत्कारून$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^साबित/साबित$ +^करछ्या/कर/कर$ +^कि/कि/कि$ +^उको/उको$ +^संदेश/संदेश$ +^सच्चो/सच्चो$ +^छ्यो/छ$ +^आमीन/आमीन$ +^लूका/*लूका$ +^लिखछो/लिख$ +^,/,$ +^हे/हे$ +^श्रीमान/*श्रीमान$ +^थियुफिलुस/*थियुफिलुस$ +^जी/जी$ +^,/,$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमार/हमार$ +^बीच/बीच$ +^होईना/हो$ +^का/का$ +^बातुन/बातु$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^एक/एक$ +^दस्तावेज/*दस्तावेज$ +^लिखना/*लिखना$ +^की/की/की$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करछै/कर$ +^उनूनले/उनूनले$ +^ठीक/ठीक$ +^उई/उई/उ+ई$ +^लिखछै/लिख$ +^जो/जो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^हमून/हमून$ +^बताई/बता$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^जिनूनले/जिनून+ले$ +^यीशु/यीशु$ +^की/की/की$ +^सेवकाई/*सेवकाई$ +^स/स/स$ +^शुरूवाद/*शुरूवाद$ +^भटे/भटे$ +^देखीना/*देखीना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^में/में$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^वचना/*वचना$ +^का/का$ +^दास/दास$ +^बन/बन/बन$ +^ग्या/ग्य$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^की/की/की$ +^ध्यान/ध्यान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जाँच/*जाँच$ +^करछै/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^मैंस/मैंस$ +^यो/यो/यो$ +^निको/निको$ +^लागछ/लाग$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बितिनाक/*बितिनाक$ +^का/का$ +^हुना/हो$ +^का/का$ +^बातुन/बातु$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^एक/एक$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^लिखूँ/*लिखूँ$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^लिखूनमरयूँ/*लिखूनमरयूँ$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^तुमून/तुमून$ +^हरेक/हरेक$ +^बात/बात$ +^की/की/की$ +^पुरी/पुरी$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^पत्तो/पत्त$ +^चलो/*चलो$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^तुमून/तुमून$ +^बताई/बता$ +^गैछ/गै$ +^यो/यो/यो$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^की/की/की$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^यहूदिया/यहूदिया$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^में/में$ +^हेरोदेस/हेरोदेस$ +^राजा/राजा$ +^को/को$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^वाँ/वाँ$ +^अबिय्याह/अबिय्याह$ +^नाम/नाम$ +^में/में$ +^बनिनाक/*बनिनाक$ +^याजकून/याजक$ +^का/का$ +^दल/*दल$ +^बनिना/बन$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^उमें/उ+में$ +^जकर्याह/*जकर्याह$ +^नामोको/नाम+क$ +^एक/एक$ +^याजक/याजक$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^और/और$ +^उकी/उकी$ +^घरवाली/घर+वाली$ +^द्वीवै/द्वीवै$ +^हारूनाक/*हारूनाक$ +^वंशाक/*वंशाक$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उकी/उकी$ +^घरवाली/घर+वाली$ +^को/को$ +^नाम/नाम$ +^इलीशिबा/*इलीशिबा$ +^छ्यो/छ$ +^जकर्याह/*जकर्याह$ +^और/और$ +^उकी/उकी$ +^घरवाली/घर+वाली$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^नजरून/*नजरून$ +^में/में$ +^धर्मी/धर्मी$ +^छ्या/छ$ +^;/;$ +^और/और$ +^प्रभु/प्रभु$ +^की/की/की$ +^सब/सब$ +^आज्ञा/*आज्ञा$ +^और/और$ +^नियमून/नियम$ +^मानछ्या/मान/मान$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उनेरि/उनेरि$ +^कोई/कोई$ +^संतान/*संतान$ +^नी/नी$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^इलीशिबा/*इलीशिबा$ +^बाँझ/*बाँझ$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बुढ़ा/*बुढ़ा$ +^हो/हो$ +^गैछ्या/गै/गै$ +^जब/जब/जब$ +^जकर्याह/*जकर्याह$ +^अपून/अपून$ +^मण्डली/मण्डली$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^यरूशलमा/*यरूशलमा$ +^का/का$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^में/में$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^याजक/याजक$ +^को/को$ +^काम/काम$ +^करछ्यो/कर$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^हफ्ता/*हफ्ता$ +^में/में$ +^उकी/उकी$ +^मण्डली/मण्डली$ +^का/का$ +^याजकून/याजक$ +^की/की/की$ +^सेवा/सेवा$ +^करना/कर$ +^की/की/की$ +^बारी/*बारी$ +^छी/छ$ +^त/त/त$ +^याजकून/याजक$ +^का/का$ +^रीति/*रीति$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^जकर्याह/*जकर्याह$ +^नाम/नाम$ +^की/की/की$ +^चट्ठी/*चट्ठी$ +^निकल/निकल/निकल$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^प्रभुक/*प्रभुक$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^में/में$ +^धूप/धूप$ +^जलौ/*जलौ$ +^जकर्याह/*जकर्याह$ +^का/का$ +^धूप/धूप$ +^जलून/*जलून$ +^बखत/बखत$ +^मण्डली/मण्डली$ +^का/का$ +^सब/सब$ +^लोग/लोग$ +^भ्यार/भ्यार$ +^मन्दिराक/*मन्दिराक$ +^खाला/खा$ +^में/में$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करून/कर$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^तब/तब$ +^प्रभु/प्रभु$ +^को/को$ +^एक/एक$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^वेदी/*वेदी$ +^का/का$ +^दैन/दैन$ +^तरफ/तरफ$ +^प्रगट/प्रगट$ +^भ्योछ/भ्य$ +^और/और$ +^जकर्याह/*जकर्याह$ +^स/स/स$ +^दिखाई/दिखा$ +^दीछ/दी$ +^और/और$ +^जकर्याह/*जकर्याह$ +^ऊस/ऊस$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^घबरा/घबरा$ +^ग्यो/ग्य$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^मलिमें/*मलिमें$ +^भौत/भौत/भौत$ +^डर/डर/डर$ +^छा/छ$ +^ग्यो/ग्य$ +^लेकिन/लेकिन$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^जकर्याह/*जकर्याह$ +^,/,$ +^डर/डर/डर$ +^जन/जन$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तेरि/तेरि$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^सुण/सुण/सुण$ +^हलछ्य/*हलछ्य$ +^और/और$ +^तेरि/तेरि$ +^घरवाली/घर+वाली$ +^इलीशिबा/*इलीशिबा$ +^भटे/भटे$ +^तैंखिन/*तैंखिन$ +^एक/एक$ +^च्योलो/च्योलो$ +^पैद/पैद$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^और/और$ +^तैं/तैं/तैं$ +^उको/उको$ +^नाम/नाम$ +^यहूना/यहूना$ +^राखे/*राखे$ +^”/”$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^पैद/पैद$ +^हुना/हो$ +^में/में$ +^तुम/तुम$ +^त/त/त$ +^खुश/खुश$ +^होला/हो$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोग/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^खुश/खुश$ +^होला/हो$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^प्रभुक/*प्रभुक$ +^नजरून/*नजरून$ +^में/में$ +^महान/महान$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^अंगूर/अंगूर$ +^को/को$ +^रस/*रस$ +^और/और$ +^शराब/*शराब$ +^कभै/कभै$ +^नी/नी$ +^पियोलो/*पियोलो$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^जन्म/जन्म$ +^है/है$ +^पैलिकैं/*पैलिकैं$ +^भटे/भटे$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^भरि/*भरि$ +^जालो/जा$ +^उ/उ/उ$ +^इस्राएलाक/*इस्राएलाक$ +^कई/कई$ +^लोगून/लोग$ +^उनार/उनार/उनार$ +^प्रभु/प्रभु$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^वापस/वापस$ +^ल्यालो/ल्या$ +^यहूना/यहूना$ +^एक/एक$ +^इसो/इसो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^होलो/हो$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^एलिय्याह/*एलिय्याह$ +^नियाती/नियाती$ +^आत्मा/आत्मा$ +^में/में$ +^सामर्थी/*सामर्थी$ +^होलो/हो$ +^उ/उ/उ$ +^प्रभु/प्रभु$ +^को/को$ +^बाटो/बाटो$ +^तैय्यार/तैय्यार$ +^करोलो/कर$ +^और/और$ +^ईजा/ईजा$ +^-/-$ +^बाबको/*बाबको$ +^उनार/उनार/उनार$ +^संतानून/*संतानून$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^मेल/मेल/मेल$ +^करालो/करा$ +^,/,$ +^और/और$ +^आज्ञा/*आज्ञा$ +^नै/नै$ +^मानून/*मानून$ +^वाला/वाला$ +^लोगून/लोग$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^आज्ञान/*आज्ञान$ +^मानून/*मानून$ +^सिखालो/सिखा$ +^,/,$ +^और/और$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^एक/एक$ +^निकी/*निकी$ +^प्रजा/प्रजा$ +^तैय्यार/तैय्यार$ +^करोलो/कर$ +^जकर्याह/*जकर्याह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^थैं/थैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^यकीन/*यकीन$ +^करूँ/कर$ +^?/?$ +^क्याखिन/क्याखिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^और/और$ +^मेरि/मेरि$ +^घरवाली/घर+वाली$ +^त/त/त$ +^बुढ़ा/*बुढ़ा$ +^हो/हो$ +^ग्या/ग्य$ +^”/”$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जिब्राईल/*जिब्राईल$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^ठाड़/ठाड़$ +^रूछूँ/*रूछूँ$ +^और/और$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैंस/मैंस$ +^तैथैं/तैं+थैं$ +^बात/बात$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^और/और$ +^तैंस/तैंस$ +^यो/यो/यो$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^दिन/दी/दिन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भेज/भेज/भेज$ +^रैछ/रै/रै$ +^और/और$ +^देख/देख/देख/देख$ +^,/,$ +^जै/जै$ +^दिन/दी/दिन$ +^तक/तक$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^पुरी/पुरी$ +^नी/नी$ +^हो/हो$ +^होलि/हो$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^उ/उ/उ$ +^दिन/दी/दिन$ +^तक/तक$ +^तैं/तैं/तैं$ +^गूँगो/*गूँगो$ +^रौले/रू$ +^,/,$ +^और/और$ +^बोल/बोल/बोल$ +^नी/नी$ +^सकैं/*सकैं$ +^;/;$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^तैले/तै+ले$ +^मेरि/मेरि$ +^बातुन/बातु$ +^की/की/की$ +^जो/जो$ +^अपून/अपून$ +^बखत/बखत$ +^में/में$ +^पुरी/पुरी$ +^होलि/हो$ +^,/,$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^तैंले/तैं+ले$ +^विश्वास/विश्वास$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^”/”$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^का/का$ +^खाला/खा$ +^में/में$ +^जकर्याह/*जकर्याह$ +^को/को$ +^इन्तजार/*इन्तजार$ +^करून/कर$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^हैरान/हैरान$ +^छ्या/छ$ +^कि/कि/कि$ +^जकर्याह/*जकर्याह$ +^स/स/स$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^में/में$ +^इदुक/इदुक$ +^देर/*देर$ +^क्याखिन/क्याखिन$ +^हो/हो$ +^गैछ/गै$ +^?/?$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^भटे/भटे$ +^भ्यार/भ्यार$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^जब/जब/जब$ +^जकर्याह/*जकर्याह$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बात/बात$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^सक्यो/*सक्यो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^ग्या/ग्य$ +^कि/कि/कि$ +^उले/उले$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^कोई/कोई$ +^दर्शन/*दर्शन$ +^देखछै/देख$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^हाते/*हाते$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इशारा/*इशारा$ +^करनै/कर$ +^र्योछ/*र्योछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^मुँख/मुँख$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^के/के$ +^नै/नै$ +^बोल/बोल/बोल$ +^सक्यो/*सक्यो$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^में/में$ +^जकर्याह/*जकर्याह$ +^को/को$ +^एक/एक$ +^याजक/याजक$ +^को/को$ +^सेवा/सेवा$ +^बखत/बखत$ +^पुरो/पुरो$ +^हो/हो$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^भटे/भटे$ +^अपून/अपून$ +^घर/घर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^न्हैजाछो/न्हैजा$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^दिनून/दिन$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^में/में$ +^जकर्याह/*जकर्याह$ +^कि/कि/कि$ +^घरवाली/घर+वाली$ +^इलीशिबा/*इलीशिबा$ +^गर्भवती/गर्भवती$ +^भैछ/*भैछ$ +^;/;$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उले/उले$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^पाँच/पाँच$ +^मैंन/*मैंन$ +^तक/तक$ +^लोगून/लोग$ +^है/है$ +^लुका/*लुका$ +^भेरन/भेरन$ +^राँख/राँख/राँख$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^कि/कि/कि$ +^समाज/*समाज$ +^में/में$ +^म्येरो/म्येरो$ +^अपमान/*अपमान$ +^दूर/दूर$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^प्रभु/प्रभु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^म्यारा/म्यारा$ +^मलि/मलि$ +^में/में$ +^दया/दया$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^खिन/खिन/खिन$ +^इसो/इसो$ +^करछय/*करछय$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^इलीशिबा/*इलीशिबा$ +^छयूं/*छयूं$ +^मैंनो/*मैंनो$ +^लागछै/लाग$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^जिब्राईल/*जिब्राईल$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^नासरत/नासरत$ +^गौं/गौं$ +^में/में$ +^,/,$ +^एक/एक$ +^कुँवारी/कुँवारी$ +^चेलि/*चेलि$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^भेजि/*भेजि$ +^ग्यो/ग्य$ +^जैकी/*जैकी$ +^मँगनी/*मँगनी$ +^यूसुफ/यूसुफ$ +^नामाका/*नामाका$ +^लड़का/*लड़का$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^हो/हो$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^दाऊद/दाऊद$ +^राजा/राजा$ +^को/को$ +^वंश/*वंश$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^कुँवारी/कुँवारी$ +^चेलि/*चेलि$ +^को/को$ +^नाम/नाम$ +^मरियम/मरियम$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मरियमा/*मरियमा$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मरियम/मरियम$ +^तैंस/तैंस$ +^म्येरो/म्येरो$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^,/,$ +^आनन्द/*आनन्द$ +^और/और$ +^जय/*जय$ +^तेरि/तेरि$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^तैमें/त्यारा+में$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^दया/दया$ +^भौत/भौत/भौत$ +^हो/हो$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^त्यारा/त्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^मरियम/मरियम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^की/की/की$ +^बात/बात$ +^सुणछै/सुण$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^भौत/भौत/भौत$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^घबरा/घबरा$ +^गै/गै/गै$ +^,/,$ +^और/और$ +^मन/मन$ +^में/में$ +^सोचून/*सोचून$ +^लागछ्य/लाग$ +^यो/यो/यो$ +^नमस्कारो/*नमस्कारो$ +^को/को$ +^की/की/की$ +^मतलब/मतलब$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^तब/तब$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^मरियम/मरियम$ +^,/,$ +^जन/जन$ +^डर/डर/डर$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^कि/कि/कि$ +^दया/दया$ +^तैमें/त्यारा+में$ +^हो/हो$ +^रैछ/रै/रै$ +^और/और$ +^देख/देख/देख/देख$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^गर्भवती/गर्भवती$ +^होलि/हो$ +^,/,$ +^और/और$ +^तैं/तैं/तैं$ +^एक/एक$ +^च्याला/च्याला$ +^स/स/स$ +^जन्म/जन्म$ +^देली/दी/दी$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^उको/उको$ +^नाम/नाम$ +^यीशु/यीशु$ +^राखे/*राखे$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^महान/महान$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^परमप्रधान/*परमप्रधान$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^कहलालो/कहला$ +^,/,$ +^और/और$ +^प्रभु/प्रभु$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ऊस/ऊस$ +^उक/उक/उक$ +^पूर्खा/*पूर्खा$ +^दाऊद/दाऊद$ +^राजा/राजा$ +^को/को$ +^जसो/जसो$ +^राजा/राजा$ +^बनालो/बना$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^याकूबा/*याकूबा$ +^का/का$ +^वंश/*वंश$ +^में/में$ +^हमेशा/हमेशा$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^करोलो/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^को/को$ +^कभै/कभै$ +^अन्त/*अन्त$ +^नी/नी$ +^होलो/हो$ +^”/”$ +^मरियम/मरियम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^हो/हो$ +^सकछो/सक$ +^?/?$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^म्येरो/म्येरो$ +^त/त/त$ +^ब्या/ब्या/ब्या$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^र्यो/*र्यो$ +^”/”$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मरियम/मरियम$ +^स/स/स$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^तैंमें/*तैंमें$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^उतरोलो/*उतरोलो$ +^और/और$ +^परमप्रधान/*परमप्रधान$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^तैमें/त्यारा+में$ +^छाया/*छाया$ +^करली/कर/कर$ +^;/;$ +^और/और$ +^तैंमें/*तैंमें$ +^भटे/भटे$ +^जन्म/जन्म$ +^लिनवालो/*लिनवालो$ +^बालक/बालक$ +^पवित्र/पवित्र$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^और/और$ +^परमेश्वरोको/*परमेश्वरोको$ +^च्योलो/च्योलो$ +^कहलालो/कहला$ +^और/और$ +^सुण/सुण/सुण$ +^,/,$ +^तेरि/तेरि$ +^कुल/*कुल$ +^की/की/की$ +^इलीशिबा/*इलीशिबा$ +^को/को$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बुढ़ापा/*बुढ़ापा$ +^में/में$ +^च्योलो/च्योलो$ +^हुन/हो$ +^वालो/वालो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^जो/जो$ +^बाँझ/*बाँझ$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^उको/उको$ +^छयूं/*छयूं$ +^मैंन/*मैंन$ +^छै/छ$ +^किलैकी/किलैकी$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^केले/केले$ +^काम/काम$ +^कठिन/कठिन$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^मरियमले/*मरियमले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^देख/देख/देख/देख$ +^मैं/मैं/मैं$ +^प्रभु/प्रभु$ +^की/की/की$ +^दासी/*दासी$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^जसो/जसो$ +^तैं/तैं/तैं$ +^कुँछै/कुँ$ +^,/,$ +^ऊसो/ऊसो$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^हो/हो$ +^”/”$ +^और/और$ +^तब/तब$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^वाँ/वाँ$ +^भटे/भटे$ +^न्हैजाछो/न्हैजा$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^दिनून/दिन$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^मरियम/मरियम$ +^तैय्यार/तैय्यार$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^वाँ/वाँ$ +^भटे/भटे$ +^यहूदिया/यहूदिया$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^पहाड़ी/*पहाड़ी$ +^इलाका/इलाका$ +^का/का$ +^नगर/नगर$ +^में/में$ +^जकर्याह/*जकर्याह$ +^घर/घर$ +^जाछी/जा$ +^और/और$ +^वाँ/वाँ$ +^पुजभेरन/*पुजभेरन$ +^जकर्याह/*जकर्याह$ +^की/की/की$ +^घरवाली/घर+वाली$ +^इलीशिबा/*इलीशिबा$ +^स/स/स$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^इलीशिबा/*इलीशिबा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मरियम/मरियम$ +^को/को$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^सुणछ्य/सुण$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^बच्चा/बच्चा$ +^उक/उक/उक$ +^पेट/*पेट$ +^में/में$ +^उछलछो/*उछलछो$ +^,/,$ +^और/और$ +^इलीशिबा/*इलीशिबा$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भरि/*भरि$ +^गै/गै/गै$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^मरियम/मरियम$ +^थैं/थैं$ +^बड़ी/*बड़ी$ +^जोरले/जोर+ले$ +^कुन/कु$ +^लागछी/लाग$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^सब/सब$ +^स्यैनिन/स्यैनि$ +^में/में$ +^धन्य/धन्य$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^धन्य/धन्य$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^बच्चा/बच्चा$ +^जैस/जैस$ +^तैं/तैं/तैं$ +^जन्म/जन्म$ +^दीन/दीन$ +^वाली/वाली$ +^छी/छ$ +^म्येरो/म्येरो$ +^यो/यो/यो$ +^सौभाग्य/*सौभाग्य$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^म्यारा/म्यारा$ +^प्रभु/प्रभु$ +^की/की/की$ +^ईजा/ईजा$ +^मैंथैं/मैं+थैं$ +^मिलन/*मिलन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आ/आ/आ$ +^रैछ/रै/रै$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^देख/देख/देख/देख$ +^,/,$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^त्यारा/त्यारा$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^की/की/की$ +^आवाज/आवाज$ +^सुणछ्य/सुण$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पेट/*पेट$ +^में/में$ +^बच्चा/बच्चा$ +^खुशी/खुशी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उछल/*उछल$ +^पड़छ्य/पड़$ +^तैं/तैं/तैं$ +^धन्य/धन्य$ +^छी/छ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तैंले/तैं+ले$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^प्रभु/प्रभु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जो/जो$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^ऊस/ऊस$ +^पुर/पुर$ +^करोलो/कर$ +^तब/तब$ +^मरियम/मरियम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^स्तुति/*स्तुति$ +^करछूँ/कर$ +^और/और$ +^मेरि/मेरि$ +^आत्मा/आत्मा$ +^म्यारा/म्यारा$ +^उद्धार/उद्धार$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^भटे/भटे$ +^खुश/खुश$ +^भैछ/*भैछ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उले/उले$ +^अपूनी/अपूनी$ +^दासी/*दासी$ +^की/की/की$ +^दीनता/*दीनता$ +^स/स/स$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^दया/दया$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^सुणा/सुण$ +^,/,$ +^अब/अब$ +^भटे/भटे$ +^सब/सब$ +^युगा/*युगा$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^तैंस/तैंस$ +^धन्य/धन्य$ +^कौला/कुं$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^सर्वशक्तिमान/*सर्वशक्तिमान$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ठुल/*ठुल$ +^-/-$ +^ठुल/*ठुल$ +^काम/काम$ +^करिना/कर$ +^का/का$ +^छन/छ$ +^और/और$ +^उको/उको$ +^नाम/नाम$ +^पवित्र/पवित्र$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^डर/डर/डर$ +^मान्नान/*मान्नान$ +^,/,$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^उकी/उकी$ +^दया/दया$ +^पीढ़ी/*पीढ़ी$ +^भटे/भटे$ +^पीढ़ीन/*पीढ़ीन$ +^तक/तक$ +^बनिना/बन$ +^की/की/की$ +^रूछी/रू$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^अपूनी/अपूनी$ +^महान/महान$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^को/को$ +^उपयोग/*उपयोग$ +^महान/महान$ +^काम/काम$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^अपून/अपून$ +^-/-$ +^आप/*आप$ +^में/में$ +^घमण्ड/घमण्ड$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^उ/उ/उ$ +^तितर/*तितर$ +^-/-$ +^बितर/*बितर$ +^कर/कर/कर$ +^द्योलो/द्याल$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^राजान/राजा$ +^थैं/थैं$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^करना/कर$ +^को/को$ +^अधिकार/अधिकार$ +^ली/ली/ली$ +^लीछो/ली$ +^,/,$ +^और/और$ +^दीन/दीन$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^उठूछो/*उठूछो$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^भुखा/*भुखा$ +^लोगून/लोग$ +^बड़िया/*बड़िया$ +^खाना/खाना$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तृप्त/तृप्त$ +^करछ/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^धनवानून/*धनवानून$ +^खाली/खा/खा$ +^हात/हात$ +^निकाल/निकाल/निकाल$ +^दीछ/दी$ +^उले/उले$ +^हमार/हमार$ +^पूर्वजून/पूर्वज$ +^थैं/थैं$ +^करिना/कर$ +^का/का$ +^वादा/वादा$ +^स/स/स$ +^याद/याद$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपूनो/अपूनो$ +^इस्राएल/इस्राएल$ +^देशाक/*देशाक$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आ/आ/आ$ +^रियो/*रियो$ +^छै/छ$ +^उले/उले$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^वंश/*वंश$ +^में/में$ +^हमेशा/हमेशा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^दया/दया$ +^दिखून/*दिखून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^याद/याद$ +^करछ्य/कर/कर$ +^”/”$ +^मरियम/मरियम$ +^लगभग/*लगभग$ +^तीन/तीन$ +^मैंना/*मैंना$ +^इलीशिबा/*इलीशिबा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^रैभेरन/*रैभेरन$ +^अपूनो/अपूनो$ +^घर/घर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^वापस/वापस$ +^आ/आ/आ$ +^जाछी/जा$ +^तब/तब$ +^इलीशिबा/*इलीशिबा$ +^का/का$ +^नन्तिनो/*नन्तिनो$ +^पैद/पैद$ +^हुना/हो$ +^को/को$ +^बखत/बखत$ +^पुरो/पुरो$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^एक/एक$ +^च्याला/च्याला$ +^स/स/स$ +^जन्म/जन्म$ +^दीछ/दी$ +^तब/तब$ +^उक/उक/उक$ +^पड़ोसिन/*पड़ोसिन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^और/और$ +^रिस्तदारून/*रिस्तदारून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सुणछै/सुण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उमें/उ+में$ +^अपूनी/अपूनी$ +^बड़ी/*बड़ी$ +^दया/दया$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^इलीशिबाक/*इलीशिबाक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^खुशी/खुशी$ +^मनाछ/मना$ +^और/और$ +^अठूँ/*अठूँ$ +^दिन/दी/दिन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उ/उ/उ$ +^नानतिनास/*नानतिनास$ +^खतना/खत$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ल्यान/*ल्यान$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उको/उको$ +^नाम/नाम$ +^उक/उक/उक$ +^बबा/बबा$ +^का/का$ +^नाम/नाम$ +^पर/पर$ +^जकर्याह/*जकर्याह$ +^राखून/*राखून$ +^चाँछ्या/चाँ/चाँ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^नानतिना/*नानतिना$ +^की/की/की$ +^ईजा/ईजा$ +^इलीशिबा/*इलीशिबा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^येको/*येको$ +^नाम/नाम$ +^जकर्याह/*जकर्याह$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^यहूना/यहूना$ +^राखि/राख$ +^जौ/जा$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^त्यारा/त्यारा$ +^कुल/*कुल$ +^में/में$ +^केको/*केको$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^नाम/नाम$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^जकर्याह/*जकर्याह$ +^थैं/थैं$ +^ईशार/*ईशार$ +^भेरन/भेरन$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^येको/*येको$ +^नाम/नाम$ +^कि/कि/कि$ +^राखून/*राखून$ +^चाँछै/चाँ$ +^?/?$ +^तब/तब$ +^जकर्याह/*जकर्याह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पाठ्ठी/*पाठ्ठी$ +^मंगाभेरन/*मंगाभेरन$ +^लिखछ्य/लिख$ +^,/,$ +^“/“$ +^येको/*येको$ +^नाम/नाम$ +^यहूना/यहूना$ +^राखि/राख$ +^जौ/जा$ +^”/”$ +^और/और$ +^सब/सब$ +^लोग/लोग$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ताजुब/*ताजुब$ +^में/में$ +^पड़/पड़/पड़$ +^ग्या/ग्य$ +^उई/उई/उ+ई$ +^बखत/बखत$ +^उकी/उकी$ +^आवाज/आवाज$ +^लौट/*लौट$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^जिबाड़ा/*जिबाड़ा$ +^का/का$ +^बंधन/*बंधन$ +^खुल/*खुल$ +^ग्या/ग्य$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^महिमा/महिमा$ +^करून/कर$ +^लागछो/लाग$ +^और/और$ +^जकर्याह/*जकर्याह$ +^का/का$ +^आश/*आश$ +^-/-$ +^पास/पास$ +^रून/रू$ +^वाला/वाला$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^डर/डर/डर$ +^छा/छ$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^बातुन/बातु$ +^की/की/की$ +^चर्चा/*चर्चा$ +^यहूदिया/यहूदिया$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^सार/*सार$ +^पहाड़ी/*पहाड़ी$ +^इलाका/इलाका$ +^में/में$ +^फैल/फैल$ +^गै/गै/गै$ +^और/और$ +^सब/सब$ +^सुणून/सुण$ +^वाला/वाला$ +^अपूनो/अपूनो$ +^-/-$ +^अपूनो/अपूनो$ +^मन/मन$ +^में/में$ +^विचार/*विचार$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^कुंनान/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^नान्तिनो/नान्तिनो$ +^कसो/*कसो$ +^होलो/हो$ +^?/?$ +^”/”$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^प्रभु/प्रभु$ +^की/की/की$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^छी/छ$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^नान्तिन/नान्तिन$ +^को/को$ +^बाब/*बाब$ +^जकर्याह/*जकर्याह$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भरि/*भरि$ +^भेरन/भेरन$ +^,/,$ +^भविष्यवाणी/भविष्यवाणी$ +^करून/कर$ +^लागछो/लाग$ +^“/“$ +^धन्य/धन्य$ +^छन/छ$ +^प्रभु/प्रभु$ +^,/,$ +^इस्राएलाक/*इस्राएलाक$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^स्तुति/*स्तुति$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^अपून/अपून$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^दया/दया$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आ/आ/आ$ +^र्योछ/*र्योछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनोरो/उनोरो$ +^उद्धार/उद्धार$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^अपून/अपून$ +^सेवक/सेवक$ +^दाऊदाका/*दाऊदाका$ +^वंश/*वंश$ +^में/में$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^एक/एक$ +^शक्तिशाली/*शक्तिशाली$ +^मुक्तिदाता/*मुक्तिदाता$ +^स/स/स$ +^भेज/भेज/भेज$ +^छै/छ$ +^भौत/भौत/भौत$ +^पैलि/पैलि$ +^भटे/भटे$ +^,/,$ +^प्रभु/प्रभु$ +^अपून/अपून$ +^संदेश/संदेश$ +^दीन/दीन$ +^वाला/वाला$ +^पवित्र/पवित्र$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^यो/यो/यो$ +^कुँनै/कुँ$ +^आ/आ/आ$ +^र्योछ/*र्योछ$ +^,/,$ +^दुश्मनून/*दुश्मनून$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^जो/जो$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बैर/बैर$ +^राखनान/राख$ +^उनून/उनून/उनून$ +^भटे/भटे$ +^बचा/*बचा$ +^राँखछ्य/राँख$ +^उ/उ/उ$ +^अपूनी/अपूनी$ +^पवित्र/पवित्र$ +^वाचा/*वाचा$ +^स/स/स$ +^याद/याद$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^हमार/हमार$ +^पुरखान/*पुरखान$ +^में/में$ +^दया/दया$ +^करोलो/कर$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^कसम/कसम$ +^खाभेरन/*खाभेरन$ +^हमार/हमार$ +^पूर्वज/पूर्वज$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^थैं/थैं$ +^कईना/कु$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^हमून/हमून$ +^हमार/हमार$ +^दुश्मनून/*दुश्मनून$ +^का/का$ +^हात/हात$ +^भटे/भटे$ +^बचाल/*बचाल$ +^,/,$ +^उक/उक/उक$ +^सामुनि/सामुनि$ +^पवित्र/पवित्र$ +^और/और$ +^धर्मी/धर्मी$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^,/,$ +^जीवन/जीवन$ +^भर/*भर$ +^निडर/*निडर$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^उकी/उकी$ +^सेवा/सेवा$ +^करनै/कर$ +^रू/रू/रू$ +^हे/हे$ +^बालक/बालक$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^कहलालै/*कहलालै$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^प्रभु/प्रभु$ +^को/को$ +^बाटो/बाटो$ +^तैय्यार/तैय्यार$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उक/उक/उक$ +^अघिल/अघिल$ +^-/-$ +^अघिल/अघिल$ +^हिटलै/*हिटलै$ +^,/,$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^लोगून/लोग$ +^तैय्यार/तैय्यार$ +^करोलो/कर$ +^और/और$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^पापून/पाप$ +^माफ/माफ$ +^करना/कर$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^उनून/उनून/उनून$ +^मुक्ति/*मुक्ति$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^ज्ञान/ज्ञान$ +^द्योलो/द्याल$ +^हमार/हमार$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^हमून/हमून$ +^में/में$ +^इसी/इसी$ +^दया/दया$ +^भैछ/*भैछ$ +^,/,$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^सूरज/*सूरज$ +^हमून/हमून$ +^रोशनी/रोशनी$ +^दीन/दीन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^चमकछो/*चमकछो$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^मसीह/मसीह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^भटे/भटे$ +^आलो/आ$ +^पाप/पाप$ +^में/में$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^जीन/*जीन$ +^वालान/वालान$ +^और/और$ +^मौत/मौत$ +^का/का$ +^खतरा/*खतरा$ +^में/में$ +^बैठन/*बैठन$ +^वालान/वालान$ +^उज्यालो/उज्यालो$ +^द्योलो/द्याल$ +^,/,$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^उज्यालो/उज्यालो$ +^हमार/हमार$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^स/स/स$ +^ठीक/ठीक$ +^बाटा/बाटा$ +^में/में$ +^लिजालो/*लिजालो$ +^”/”$ +^और/और$ +^जकर्याह/*जकर्याह$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^यहूना/यहूना$ +^ठूलो/ठूलो$ +^हुनै/हो$ +^ग्यो/ग्य$ +^और/और$ +^आत्मा/आत्मा$ +^में/में$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ताकतवर/*ताकतवर$ +^हुनै/हो$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^इस्राएली/*इस्राएली$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^दीन/दीन$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^तक/तक$ +^बिरान/बिरान$ +^जागा/जागा$ +^में/में$ +^रूछो/रू$ +^यो/यो/यो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^दिनून/दिन$ +^की/की/की$ +^घटना/*घटना$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^रोमी/रोमी$ +^महाराजा/महा+राजा$ +^औगुस्तुस/*औगुस्तुस$ +^कैसर/*कैसर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^सारे/*सारे$ +^रोमी/रोमी$ +^सम्राज्य/*सम्राज्य$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^गिनती/*गिनती$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^उनार/उनार/उनार$ +^नाम/नाम$ +^लिखी/लिख$ +^जून/*जून$ +^यो/यो/यो$ +^पैलि/पैलि$ +^जनगणना/*जनगणना$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^क्विरिनियुस/*क्विरिनियुस$ +^सीरिया/सीरिया$ +^देशो/*देशो$ +^को/को$ +^राज्यपाल/राज्यपाल$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^सम्राज्य/*सम्राज्य$ +^का/का$ +^सब/सब$ +^लोग/लोग$ +^अपूनो/अपूनो$ +^-/-$ +^अपूनो/अपूनो$ +^नाम/नाम$ +^लिखून/*लिखून$ +^अपून/अपून$ +^-/-$ +^अपून/अपून$ +^नगर/नगर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जानान/जा$ +^जाँका/*जाँका$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पूर्खा/*पूर्खा$ +^छ्या/छ$ +^यूसुफ/यूसुफ$ +^दाऊद/दाऊद$ +^को/को$ +^वंश/*वंश$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उ/उ/उ$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेशाका/*प्रदेशाका$ +^नासरत/नासरत$ +^गौं/गौं$ +^भटे/भटे$ +^यहूदिया/यहूदिया$ +^प्रदेशाका/*प्रदेशाका$ +^बैतलहम/बैतलहम$ +^गौं/गौं$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ग्योछ/ग्य$ +^उ/उ/उ$ +^अपूनी/अपूनी$ +^गर्भवती/गर्भवती$ +^घरवाली/घर+वाली$ +^मरियमा/*मरियमा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^नाम/नाम$ +^लिखून/*लिखून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ग्योछ/ग्य$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बैतलहम/बैतलहम$ +^गौं/गौं$ +^में/में$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^उनून/उनून/उनून$ +^सराय/*सराय$ +^में/में$ +^किराया/*किराया$ +^में/में$ +^रून/रू$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कोई/कोई$ +^कमरा/*कमरा$ +^नै/नै$ +^मिली/मिल$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उनून/उनून/उनून$ +^वाँ/वाँ$ +^रून/रू$ +^पड़छो/पड़$ +^जाँ/जाँ$ +^गोरू/*गोरू$ +^-/-$ +^बाछा/*बाछा$ +^राखनान/राख$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^वाँई/वाँ+ई$ +^छ्या/छ$ +^तब/तब$ +^मरियम/मरियम$ +^का/का$ +^नान्तिनो/नान्तिनो$ +^हुना/हो$ +^को/को$ +^बखत/बखत$ +^आ/आ/आ$ +^जाछो/जा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उले/उले$ +^वाँई/वाँ+ई$ +^अपून/अपून$ +^पैला/*पैला$ +^च्याला/च्याला$ +^स/स/स$ +^जन्म/जन्म$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^एक/एक$ +^टाल/*टाल$ +^में/में$ +^लपेटिभेरन/*लपेटिभेरन$ +^ऊस/ऊस$ +^उ/उ/उ$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^राखछै/राख$ +^जाँ/जाँ$ +^लोग/लोग$ +^गोरू/*गोरू$ +^-/-$ +^बाछा/*बाछा$ +^का/का$ +^खान/खान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^घास/घास$ +^डालनान/डाल$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^देश/देश$ +^में/में$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^ग्वाला/*ग्वाला$ +^छ्या/छ$ +^जो/जो$ +^रात/रात$ +^में/में$ +^खुला/*खुला$ +^मैदान/*मैदान$ +^में/में$ +^रैभेरन/*रैभेरन$ +^अपून/अपून$ +^भेड़/भेड़$ +^-/-$ +^बाकारान/*बाकारान$ +^को/को$ +^झुण्डो/*झुण्डो$ +^को/को$ +^पहरा/*पहरा$ +^दीन/दीन$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^तब/तब$ +^अचानक/*अचानक$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^भटे/भटे$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^एक/एक$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^वाँ/वाँ$ +^प्रगट/प्रगट$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पास/पास$ +^ठाड़/ठाड़$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^प्रभु/प्रभु$ +^को/को$ +^तेज/तेज$ +^उनार/उनार/उनार$ +^चारू/चारू$ +^तरफ/तरफ$ +^चमकछै/*चमकछै$ +^,/,$ +^और/और$ +^ग्वाला/*ग्वाला$ +^भौत/भौत/भौत$ +^डरी/डर$ +^ग्या/ग्य$ +^तब/तब$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^डरा/*डरा$ +^जन/जन$ +^,/,$ +^देखा/देख$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^एक/एक$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^आरयूँ/आ$ +^!/!$ +^जो/जो$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^छै/छ$ +^आज/आज$ +^दाऊद/दाऊद$ +^राजा/राजा$ +^का/का$ +^गौं/गौं$ +^बैतलहम/बैतलहम$ +^में/में$ +^,/,$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^एक/एक$ +^मुक्तिदाता/*मुक्तिदाता$ +^पैद/पैद$ +^हो/हो$ +^र्योछ/*र्योछ$ +^,/,$ +^योई/योई$ +^मसीह/मसीह$ +^प्रभु/प्रभु$ +^छै/छ$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उकी/उकी$ +^यो/यो/यो$ +^पछ्याण/पछ्याण/पछ्याण$ +^होलि/हो$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^एक/एक$ +^बच्चा/बच्चा$ +^स/स/स$ +^टाल/*टाल$ +^में/में$ +^लपटीना/*लपटीना$ +^को/को$ +^और/और$ +^जाँ/जाँ$ +^लोग/लोग$ +^गोरू/*गोरू$ +^-/-$ +^बाछा/*बाछा$ +^खान/खान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^घास/घास$ +^डालनान/डाल$ +^वाँ/वाँ$ +^दिखाई/दिखा$ +^द्योलो/द्याल$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^एकाएक/*एकाएक$ +^उ/उ/उ$ +^स्वर्गदूताक/*स्वर्गदूताक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^भौत/भौत/भौत$ +^स्वर्गदूतून/स्वर्गदूत$ +^को/को$ +^दल/*दल$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^जै/जै$ +^-/-$ +^जैकार/*जैकार$ +^करून/कर$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^कुँनै/कुँ$ +^दिखाई/दिखा$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^महिमा/महिमा$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^और/और$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^शान्ति/शान्ति$ +^मिलौ/*मिलौ$ +^,/,$ +^जिनून/जिनून$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^खुशी/खुशी$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पास/पास$ +^भटे/भटे$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^न्हैग्या/न्है/न्हैजा$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^ग्वालान/*ग्वालान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आपस/आपस$ +^में/में$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हिटा/*हिटा$ +^,/,$ +^हम/हम/हम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बैतलहम/बैतलहम$ +^गौं/गौं$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^यो/यो/यो$ +^घटना/*घटना$ +^स/स/स$ +^देखनू/देख$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^प्रभु/प्रभु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमून/हमून$ +^में/में$ +^प्रगट/प्रगट$ +^कर/कर/कर$ +^रैछ/रै/रै$ +^”/”$ +^और/और$ +^वाँ/वाँ$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^उनूनले/उनूनले$ +^यूसुफ/यूसुफ$ +^,/,$ +^मरियम/मरियम$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^नन्तिना/*नन्तिना$ +^स/स/स$ +^जाँ/जाँ$ +^लोग/लोग$ +^गोरू/*गोरू$ +^-/-$ +^बाछा/*बाछा$ +^का/का$ +^खान/खान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^घास/घास$ +^डालनान/डाल$ +^वाँ/वाँ$ +^राखिना/राख$ +^को/को$ +^देखछै/देख$ +^ऊस/ऊस$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^उनूनले/उनूनले$ +^जो/जो$ +^बात/बात$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नानतिना/*नानतिना$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बता/बता/बता$ +^राखछी/राख$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^बातुन/बातु$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^जिनूनले/जिनून+ले$ +^ग्वालान/*ग्वालान$ +^की/की/की$ +^बातुन/बातु$ +^सुणछै/सुण$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^लोग/लोग$ +^हैरान/हैरान$ +^हो/हो$ +^ग्या/ग्य$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मरियम/मरियम$ +^इन/इन$ +^सब/सब$ +^बातुन/बातु$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^अपून/अपून$ +^मन/मन$ +^में/में$ +^सोचनै/*सोचनै$ +^रैछ/रै/रै$ +^और/और$ +^ग्वालान/*ग्वालान$ +^जसो/जसो$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बताईना/*बताईना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^ऊसो/ऊसो$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^देखभेरन/*देखभेरन$ +^और/और$ +^सुणभेरन/*सुणभेरन$ +^,/,$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स्तुति/*स्तुति$ +^और/और$ +^महिमा/महिमा$ +^करनै/कर$ +^-/-$ +^करनै/कर$ +^वापस/वापस$ +^लौट/*लौट$ +^ग्या/ग्य$ +^यीशुक/*यीशुक$ +^जन्माक/*जन्माक$ +^अठूँ/*अठूँ$ +^दिन/दी/दिन$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^का/का$ +^रीति/*रीति$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^जब/जब/जब$ +^उको/उको$ +^खतना/खत$ +^को/को$ +^बखत/बखत$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^दिन/दी/दिन$ +^यूसुफ/यूसुफ$ +^और/और$ +^मरियम/मरियम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उको/उको$ +^नाम/नाम$ +^यीशु/यीशु$ +^राखछ्य/राख$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^नाम/नाम$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^मरियम/मरियम$ +^स/स/स$ +^अपून/अपून$ +^स्वर्गदूता/*स्वर्गदूता$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^बताईना/*बताईना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^मरियम/मरियम$ +^गर्भवती/गर्भवती$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नी/नी$ +^हो/हो$ +^रैछी/रै$ +^जब/जब/जब$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियमा/*नियमा$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^शुद्ध/शुद्ध$ +^हुनान/हो$ +^दिन/दी/दिन$ +^पुर/पुर$ +^हो/हो$ +^गैछ्या/गै/गै$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उ/उ/उ$ +^नान्तिना/नान्तिना$ +^स/स/स$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^में/में$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^ली/ली/ली$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^प्रभु/प्रभु$ +^की/की/की$ +^नियम/नियम$ +^की/की/की$ +^किताब/किताब$ +^में/में$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^“/“$ +^हरेक/हरेक$ +^जेठो/*जेठो$ +^च्योलो/च्योलो$ +^प्रभु/प्रभु$ +^खिन/खिन/खिन$ +^पवित्र/पवित्र$ +^मानी/मान$ +^जालो/जा$ +^”/”$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^वाँ/वाँ$ +^“/“$ +^पंडुकों/*पंडुकों$ +^को/को$ +^एक/एक$ +^जोड़ो/*जोड़ो$ +^,/,$ +^या/या/या$ +^कबूतर/कबूतर$ +^का/का$ +^द्वी/द्वी$ +^पोथा/*पोथा$ +^”/”$ +^बलिदान/बलिदान$ +^चढ़ून/चढ़$ +^खिन/खिन/खिन$ +^लियान/*लियान$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^प्रभु/प्रभु$ +^को/को$ +^नियम/नियम$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^करून/कर$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^शमौन/शमौन$ +^नामोको/नाम+क$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^धर्मी/धर्मी$ +^और/और$ +^भक्त/*भक्त$ +^छ्यो/छ$ +^;/;$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^बेसबरी/*बेसबरी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मसीह/मसीह$ +^को/को$ +^उनाको/*उनाको$ +^इन्तजार/*इन्तजार$ +^करून/कर$ +^मरेछ्यो/मरेछ$ +^जैस/जैस$ +^भेजना/*भेजना$ +^को/को$ +^वादा/वादा$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^अ/*अ$ +^,/,$ +^और/और$ +^इस्राएल/इस्राएल$ +^देशा/देशा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^तसल्ली/*तसल्ली$ +^द्यो/*द्यो$ +^और/और$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^बता/बता/बता$ +^राखछ्यो/राख$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जब/जब/जब$ +^तक/तक$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^मसीह/मसीह$ +^को/को$ +^दर्शन/*दर्शन$ +^नी/नी$ +^कर/कर/कर$ +^ल्योलो/*ल्योलो$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^तक/तक$ +^उ/उ/उ$ +^नी/नी$ +^मर/मर/मर$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^दिन/दी/दिन$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^का/का$ +^बताई/बता$ +^जाना/जा$ +^द्वारा/द्वारा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मन्दिरा/*मन्दिरा$ +^का/का$ +^खाला/खा$ +^में/में$ +^आछ/आ$ +^;/;$ +^जब/जब/जब$ +^मरियम/मरियम$ +^और/और$ +^यूसुफ/यूसुफ$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^मन्दिरा/*मन्दिरा$ +^का/का$ +^भितर/भितर$ +^ल्यान/*ल्यान$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^विधि/*विधि$ +^स/स/स$ +^पुरी/पुरी$ +^करून/कर$ +^तब/तब$ +^शमौन/शमौन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बालक/बालक$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^अपना/*अपना$ +^गोदी/*गोदी$ +^में/में$ +^पकड़/पकड़/पकड़$ +^भेरन/भेरन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^धन्यवाद/धन्यवाद$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^,/,$ +^अब/अब$ +^अपून/अपून$ +^दास/दास$ +^स/स/स$ +^अपून/अपून$ +^वादा/वादा$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^शान्ति/शान्ति$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मरून/मर$ +^दे/दी$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^अब/अब$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^उ/उ/उ$ +^मुक्तिदाता/*मुक्तिदाता$ +^स/स/स$ +^देख/देख/देख/देख$ +^हालछै/*हालछै$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^तैले/तै+ले$ +^सब/सब$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^उद्धार/उद्धार$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भेजिना/*भेजिना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^में/में$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^प्रकट/*प्रकट$ +^करून/कर$ +^वाली/वाली$ +^ज्योति/*ज्योति$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^त्यारा/त्यारा$ +^अपून/अपून$ +^इस्राएल/इस्राएल$ +^देशा/देशा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^महिमा/महिमा$ +^हो/हो$ +^”/”$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^ईजा/ईजा$ +^-/-$ +^बबा/बबा$ +^इन/इन$ +^सब/सब$ +^बातुन/बातु$ +^जो/जो$ +^शमौन/शमौन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उक/उक/उक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^कर्यान/कर$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^ताजुब/*ताजुब$ +^में/में$ +^पड़/पड़/पड़$ +^ग्या/ग्य$ +^तब/तब$ +^शमौन/शमौन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^आशीष/*आशीष$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^मरियम/मरियम$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^देख/देख/देख/देख$ +^यो/यो/यो$ +^बालक/बालक$ +^एक/एक$ +^इसो/इसो$ +^चिन्ह/*चिन्ह$ +^का/का$ +^रूप/रूप$ +^में/में$ +^भेजि/*भेजि$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^जैको/जैको$ +^लोग/लोग$ +^विरोध/विरोध$ +^कराला/करा$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^इस्राएल/इस्राएल$ +^में/में$ +^भौतून/*भौतून$ +^को/को$ +^विनाश/*विनाश$ +^और/और$ +^उद्वार/*उद्वार$ +^को/को$ +^कारण/कारण$ +^होलो/हो$ +^एक/एक$ +^भयानक/*भयानक$ +^दुख/दुख$ +^,/,$ +^एक/एक$ +^तलवार/*तलवार$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^तुमार/तुमार$ +^मन/मन$ +^स/स/स$ +^आर/*आर$ +^-/-$ +^पार/पार$ +^छिद/*छिद$ +^द्योलो/द्याल$ +^,/,$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^मन/मन$ +^में/में$ +^विचार/*विचार$ +^प्रगट/प्रगट$ +^हो/हो$ +^जाला/जा$ +^”/”$ +^आशेर/*आशेर$ +^का/का$ +^गोत्र/गोत्र$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^हन्ना/*हन्ना$ +^नामोको/नाम+क$ +^फनूएल/*फनूएल$ +^की/की/की$ +^एक/एक$ +^चेलि/*चेलि$ +^छी/छ$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाली/*दिनवाली$ +^छी/छ$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^भौत/भौत/भौत$ +^बुढ़ी/*बुढ़ी$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^ब्या/ब्या/ब्या$ +^हुना/हो$ +^का/का$ +^सात/सात$ +^सालून/साल$ +^तक/तक$ +^अपून/अपून$ +^घरवाला/*घरवाला$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^रैछ/रै/रै$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^विध्वा/*विध्वा$ +^चौरासी/*चौरासी$ +^साल/साल$ +^की/की/की$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^नी/नी$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उ/उ/उ$ +^उपवास/*उपवास$ +^और/और$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^रात/रात$ +^-/-$ +^दिन/दी/दिन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^सेवा/सेवा$ +^में/में$ +^लाग/लाग/लाग$ +^रूछी/रू$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^उई/उई/उ+ई$ +^बखत/बखत$ +^वाँ/वाँ$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^प्रभु/प्रभु$ +^को/को$ +^धन्यवाद/धन्यवाद$ +^करून/कर$ +^लागछी/लाग$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^सबून/सबून$ +^बालक/बालक$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बातुन/बातु$ +^लागछी/लाग$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^कि/कि/कि$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^छुटकारा/*छुटकारा$ +^दीन/दीन$ +^वाला/वाला$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^भेजिनाक/*भेजिनाक$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^इन्तजार/*इन्तजार$ +^में/में$ +^छ्या/छ$ +^जब/जब/जब$ +^यूसुफ/यूसुफ$ +^और/और$ +^मरियम/मरियम$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^अनुसार/अनुसार$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^पुरो/पुरो$ +^कर/कर/कर$ +^चुक्यान/*चुक्यान$ +^त/त/त$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^में/में$ +^अपून/अपून$ +^नगर/नगर$ +^नासरत/नासरत$ +^गौं/गौं$ +^खिन/खिन/खिन$ +^वापस/वापस$ +^न्हैजानान/न्हैजा$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^ठूलो/ठूलो$ +^और/और$ +^ताकतवर/*ताकतवर$ +^होनै/*होनै$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^और/और$ +^बुद्धि/*बुद्धि$ +^में/में$ +^बढ़नै/बढ़$ +^ग्योछ/ग्य$ +^;/;$ +^और/और$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^दया/दया$ +^उमें/उ+में$ +^छी/छ$ +^यीशुक/*यीशुक$ +^ईजा/ईजा$ +^-/-$ +^बबा/बबा$ +^हर/हर$ +^साल/साल$ +^फसह/*फसह$ +^त्यारा/त्यारा$ +^का/का$ +^दिन/दी/दिन$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^जाछ्या/जा/जा$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^बार/बार$ +^सालो/*सालो$ +^को/को$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^पर्व/*पर्व$ +^रीति/*रीति$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ग्यान/ग्य$ +^पर्व/*पर्व$ +^खतम/*खतम$ +^हुना/हो$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^यूसुफ/यूसुफ$ +^और/और$ +^मरियम/मरियम$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^भटे/भटे$ +^वापस/वापस$ +^आयान/आ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यीशु/यीशु$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^रूक/*रूक$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^उक/उक/उक$ +^ईजा/ईजा$ +^-/-$ +^बबा/बबा$ +^स/स/स$ +^मालूम/मालूम$ +^नै/नै$ +^छी/छ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यो/यो/यो$ +^समझून/समझ$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^दुसारा/दुसारा$ +^यात्रिन/*यात्रिन$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^एक/एक$ +^दिना/*दिना$ +^का/का$ +^यात्रा/*यात्रा$ +^करनाका/*करनाका$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^उनून/उनून/उनून$ +^पत्तो/पत्त$ +^चलछ्य/चल$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^ऊस/ऊस$ +^अपून/अपून$ +^रिश्तेदार/*रिश्तेदार$ +^और/और$ +^जाण/जाण/जाण$ +^पछ्याण/पछ्याण/पछ्याण$ +^वाला/वाला$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^खोजना/*खोजना$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^काँई/काँई$ +^नै/नै$ +^मिलनो/*मिलनो$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^खोजून/खोज$ +^-/-$ +^खोजून/खोज$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^वापस/वापस$ +^जानान/जा$ +^और/और$ +^तीन/तीन$ +^दिनून/दिन$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^उनूनले/उनूनले$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^मन्दिरा/*मन्दिरा$ +^का/का$ +^खाला/खा$ +^में/में$ +^यहूदी/यहूदी$ +^धर्म/*धर्म$ +^गुरून/*गुरून$ +^का/का$ +^बीच/बीच$ +^बैठिना/बैठ$ +^को/को$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^सवाल/*सवाल$ +^-/-$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^करून/कर$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^और/और$ +^जतुक/*जतुक$ +^लोग/लोग$ +^उकी/उकी$ +^बात/बात$ +^सुणून/सुण$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^उक/उक/उक$ +^जबाबून/*जबाबून$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^ताजुब/*ताजुब$ +^में/में$ +^छ्या/छ$ +^तब/तब$ +^यीशुक/*यीशुक$ +^ईजा/ईजा$ +^-/-$ +^बबा/बबा$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^ताजुब/*ताजुब$ +^पड़/पड़/पड़$ +^ग्या/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^उकी/उकी$ +^ईजा/ईजा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^हे/हे$ +^“/“$ +^च्याला/च्याला$ +^!/!$ +^तैं/तैं/तैं$ +^हमार/हमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^इसो/इसो$ +^क्याखिन/क्याखिन$ +^करछै/कर$ +^?/?$ +^देख/देख/देख/देख$ +^,/,$ +^त्यारा/त्यारा$ +^बबा/बबा$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^कदुक/*कदुक$ +^परेशान/*परेशान$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^तैंस/तैंस$ +^खोजून/खोज$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^”/”$ +^और/और$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^ईजा/ईजा$ +^-/-$ +^बाब/*बाब$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^मैंस/मैंस$ +^क्याखिन/क्याखिन$ +^खोजून/खोज$ +^मरेछा/*मरेछा$ +^?/?$ +^क्या/क्या$ +^तुम/तुम$ +^नी/नी$ +^जाण/जाण/जाण$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^मैंस/मैंस$ +^अपून/अपून$ +^बबा/बबा$ +^का/का$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^हुन/हो$ +^जरूरी/जरूरी$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^बात/बात$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^उनार/उनार/उनार$ +^समझया/*समझया$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^आया/*आया$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^नासरत/नासरत$ +^गौं/गौं$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^ईजा/ईजा$ +^-/-$ +^बबा/बबा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^र्योछ/*र्योछ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^ईजा/ईजा$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^बात/बात$ +^अपून/अपून$ +^मन/मन$ +^में/में$ +^राख्यान/*राख्यान$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^बुद्धि/*बुद्धि$ +^और/और$ +^डील/*डील$ +^-/-$ +^डौल/*डौल$ +^में/में$ +^,/,$ +^और/और$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^और/और$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^में/में$ +^बढ़नै/बढ़$ +^ग्योछ/ग्य$ +^रोमी/रोमी$ +^महाराजा/महा+राजा$ +^तिबिरियुस/*तिबिरियुस$ +^कैसराक/*कैसराक$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^का/का$ +^पंद्रवां/*पंद्रवां$ +^साल/साल$ +^में/में$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^पुन्तियुस/*पुन्तियुस$ +^पिलातुस/*पिलातुस$ +^यहूदिया/यहूदिया$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^को/को$ +^राज्यपाल/राज्यपाल$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^राजा/राजा$ +^हेरोदेस/हेरोदेस$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^इलाका/इलाका$ +^में/में$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^करछ्यो/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^भाई/भाई$ +^फिलिप्पुस/*फिलिप्पुस$ +^इतूरैया/*इतूरैया$ +^और/और$ +^त्रखोनीतिस/*त्रखोनीतिस$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^में/में$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^करछया/*करछया$ +^,/,$ +^और/और$ +^लिसानियास/*लिसानियास$ +^अबिलेने/*अबिलेने$ +^जिला/*जिला$ +^में/में$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^करून/कर$ +^मरेछ्यो/मरेछ$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^हन्ना/*हन्ना$ +^और/और$ +^कैफा/*कैफा$ +^महायाजक/महा+याजक$ +^छ्या/छ$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^बचन/बचन$ +^बंजर/*बंजर$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^जकर्याह/*जकर्याह$ +^च्योलो/च्योलो$ +^यहूना/यहूना$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^पुजछै/*पुजछै$ +^और/और$ +^यहूना/यहूना$ +^यरदन/यरदन$ +^नदी/नदी$ +^का/का$ +^आश-पासा/आश-पासा$ +^का/का$ +^सारा/सारा$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^में/में$ +^घुम/घुम/घुम$ +^-/-$ +^घुम/घुम/घुम$ +^भेरन/भेरन$ +^,/,$ +^लोगून/लोग$ +^यो/यो/यो$ +^बतूछ्यो/*बतूछ्यो$ +^कि/कि/कि$ +^अपून/अपून$ +^पापून/पाप$ +^भटे/भटे$ +^पश्चताप/*पश्चताप$ +^करा/करा/करा/कर$ +^और/और$ +^तब/तब$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^तुमार/तुमार$ +^पापून/पाप$ +^माफ/माफ$ +^करोलो/कर$ +^और/और$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^ली/ली/ली$ +^जसो/जसो$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^यशायाह/*यशायाह$ +^की/की/की$ +^किताब/किताब$ +^में/में$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^बिरान/बिरान$ +^जागान/जागा$ +^में/में$ +^रौलो/रू$ +^,/,$ +^और/और$ +^लोगून/लोग$ +^धध्या/*धध्या$ +^-/-$ +^धध्याभेरन/*धध्याभेरन$ +^यो/यो/यो$ +^बतालो/बता$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^प्रभु/प्रभु$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तुम/तुम$ +^तैयार/तैयार$ +^हो/हो$ +^ज्या/ज्या/ज्या$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बाँटान/*बाँटान$ +^ठीक/ठीक$ +^करून/कर$ +^जैमें/जैस+में$ +^भटे/भटे$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^उ/उ/उ$ +^उनवालो/आ+वालो$ +^छै/छ$ +^हरेक/हरेक$ +^घाटी/*घाटी$ +^भर/*भर$ +^दी/दी/दी$ +^जालि/जा$ +^,/,$ +^हरेक/हरेक$ +^डाँण/डाँण$ +^-/-$ +^काँणा/काँण$ +^नीचा/*नीचा$ +^करि/कर$ +^जाला/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^टयाड़ा/*टयाड़ा$ +^बाटा/बाटा$ +^छन/छ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सीधा/*सीधा$ +^करि/कर$ +^जाला/जा$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^बाटा/बाटा$ +^ऊबड/*ऊबड$ +^-/-$ +^खाबड/*खाबड$ +^छन/छ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बराबर/*बराबर$ +^करि/कर$ +^जालो/जा$ +^और/और$ +^सब/सब$ +^लोग/लोग$ +^मुक्तिदाता/*मुक्तिदाता$ +^को/को$ +^दर्शन/*दर्शन$ +^करला/कर$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^मुक्ति/*मुक्ति$ +^दीन/दीन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भेजि/*भेजि$ +^रैछ/रै/रै$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^यहूना/यहूना$ +^थैं/थैं$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^लीन/ली$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उछ्या/*उछ्या$ +^,/,$ +^यहूना/यहूना$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^कुछ्यो/कु$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^लोग/लोग$ +^जहरीला/*जहरीला$ +^स्यापा/*स्यापा$ +^का/का$ +^नियाति/*नियाति$ +^दुष्ट/*दुष्ट$ +^छा/छ$ +^!/!$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^यो/यो/यो$ +^सोचून/*सोचून$ +^गलत/गलत$ +^छै/छ$ +^की/की/की$ +^केवल/केवल$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^लिनाले/*लिनाले$ +^तुम/तुम$ +^अपून/अपून$ +^पापून/पाप$ +^खिन/खिन/खिन$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^सजा/सजा$ +^पान/पा$ +^है/है$ +^बच/बच/बच$ +^सकछा/सक$ +^!/!$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^भल/भल$ +^काम/काम$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^सबूत/सबूत$ +^दी/दी/दी$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुमून/तुमून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^पापून/पाप$ +^है/है$ +^पश्चताप/*पश्चताप$ +^कर/कर/कर$ +^है/है$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^-/-$ +^अपून/अपून$ +^मन/मन$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^जन/जन$ +^सोचा/*सोचा$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^अब्राहमा/*अब्राहमा$ +^का/का$ +^वंशा/*वंशा$ +^का/का$ +^छा/छ$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^बच/बच/बच$ +^ज्यूला/*ज्यूला$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कुछूँ/कु$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^इन/इन$ +^ढ़ुगान/ढ़ुगा$ +^भटे/भटे$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^खिन/खिन/खिन$ +^सन्तान/सन्तान$ +^पैद/पैद$ +^कर/कर/कर$ +^सकछो/सक$ +^अब/अब$ +^बात/बात$ +^इसी/इसी$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^हरेक/हरेक$ +^स/स/स$ +^जो/जो$ +^अपून/अपून$ +^पापून/पाप$ +^है/है$ +^पश्चताप/*पश्चताप$ +^नै/नै$ +^करून/कर$ +^चानो/*चानो$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^सजा/सजा$ +^दीन/दीन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बिलकुल/बिलकुल$ +^तैयार/तैयार$ +^छै/छ$ +^ठीक/ठीक$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^बनकाटो/बनकाटो$ +^रूखून/रूख$ +^का/का$ +^जाड़/जाड़$ +^में/में$ +^राखिना/राख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^येका/येका$ +^कारण/कारण$ +^जो/जो$ +^-/-$ +^जो/जो$ +^रूख/रूख$ +^निको/निको$ +^फल/फल$ +^नै/नै$ +^लियून/*लियून$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^काटि/*काटि$ +^जालो/जा$ +^और/और$ +^आग/आग$ +^में/में$ +^डाली/डाल$ +^जालो/जा$ +^तब/तब$ +^भीड़/भीड़$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यहूना/यहूना$ +^थैं/थैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^तो/तो$ +^हम/हम/हम$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^सजा/सजा$ +^भटे/भटे$ +^बचुन/*बचुन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^की/की/की$ +^करनू/कर$ +^?/?$ +^”/”$ +^यहूना/यहूना$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^जैका/जैका$ +^पास/पास$ +^द्वी/द्वी$ +^कुरता/कुरता$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^जैका/जैका$ +^पास/पास$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^ऊस/ऊस$ +^एक/एक$ +^कुरता/कुरता$ +^दी/दी/दी$ +^दे/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^जैका/जैका$ +^पास/पास$ +^भौत/भौत/भौत$ +^अनाज/*अनाज$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^इसो/इसो$ +^करा/करा/करा/कर$ +^”/”$ +^चुंगी/चुंगी$ +^लीन/ली$ +^वाला/वाला$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^लीन/ली$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आयान/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^यहूना/यहूना$ +^थैं/थैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^गुरू/गुरू$ +^जी/जी$ +^,/,$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सजा/सजा$ +^भटे/भटे$ +^बचुन/*बचुन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^हम/हम/हम$ +^कि/कि/कि$ +^करनू/कर$ +^?/?$ +^”/”$ +^और/और$ +^तब/तब$ +^यहूना/यहूना$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^चुंगी/चुंगी$ +^रोमी/रोमी$ +^सरकार/*सरकार$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमून/तुमून$ +^लीन/ली$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बताईना/*बताईना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^है/है$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^चुंगी/चुंगी$ +^जन/जन$ +^लिया/*लिया$ +^और/और$ +^सिपाईनले/*सिपाईनले$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^“/“$ +^हम/हम/हम$ +^कि/कि/कि$ +^करनू/कर$ +^?/?$ +^तब/तब$ +^यहूना/यहूना$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^कैखिन/*कैखिन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उपद्रव/*उपद्रव$ +^जन/जन$ +^करया/*करया$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^कैमें/कै+में$ +^झूठ्ठो/झूठ्ठो$ +^आरोप/आरोप$ +^लगाया/*लगाया$ +^,/,$ +^और/और$ +^जतुक/*जतुक$ +^मजूरी/*मजूरी$ +^तुमून/तुमून$ +^मिलछी/मिल$ +^,/,$ +^उमें/उ+में$ +^खुश/खुश$ +^रया/*रया$ +^”/”$ +^और/और$ +^जदुक/*जदुक$ +^लोग/लोग$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^जल्द/*जल्द$ +^उना/*उना$ +^का/का$ +^आश/*आश$ +^में/में$ +^लागिना/*लागिना$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^वाँ/वाँ$ +^आईना/*आईना$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^अपून/अपून$ +^मन/मन$ +^में/में$ +^सोचून/*सोचून$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^काँई/काँई$ +^यो/यो/यो$ +^यहूना/यहूना$ +^मसीह/मसीह$ +^त/त/त$ +^नाहतिनी/*नाहतिनी$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^यहूना/यहूना$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनेरि/उनेरि$ +^बात/बात$ +^जाणिभेरन/*जाणिभेरन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सबूनथैं/*सबूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^त/त/त$ +^तुमून/तुमून$ +^पानि/पानि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^दी/दी/दी$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^उनवालो/आ+वालो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^है/है$ +^महान/महान$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^मैं/मैं/मैं$ +^इसो/इसो$ +^लाकारी/लाकारी$ +^को/को$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नाहातिनू/ना+हातिनू$ +^कि/कि/कि$ +^उको/उको$ +^सेवक/सेवक$ +^बनभेरन/बन+भेरन$ +^झुकभेरन/झुक+भेरन$ +^उको/उको$ +^जूताका/*जूताका$ +^खोलि/खोल$ +^सकू/*सकू$ +^मैले/*मैले$ +^त/त/त$ +^तुमून/तुमून$ +^पानि/पानि$ +^को/को$ +^बपतिस्‍मा/*बपतिस्‍मा$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उ/उ/उ$ +^तुमून/तुमून$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^द्यालो/द्याल$ +^उले/उले$ +^अपून/अपून$ +^हातून/हात$ +^में/में$ +^सूप्पो/सूप्पो/सूप्पो$ +^ली/ली/ली$ +^हैछ/*हैछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^अपूनी/अपूनी$ +^खेती/खेती$ +^की/की/की$ +^फसल/फसल$ +^स/स/स$ +^निकीकैं/निकीकैं$ +^साफ/साफ$ +^करोलो/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^ग्यूँका/*ग्यूँका$ +^दानान/दाना$ +^अपून/अपून$ +^भखार/भखार$ +^में/में$ +^जामा/जामा$ +^करोलो/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^भूसा/*भूसा$ +^स/स/स$ +^उ/उ/उ$ +^आग/आग$ +^में/में$ +^जालो/जा$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^कभै/कभै$ +^नै/नै$ +^बुझनी/*बुझनी$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^यहूना/यहूना$ +^भौत/भौत/भौत$ +^सी/*सी$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^लोगून/लोग$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^सुणूनै/*सुणूनै$ +^र्योछ/*र्योछ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^यहूना/यहूना$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^इलाका/इलाका$ +^का/का$ +^राजा/राजा$ +^हेरोदेस/हेरोदेस$ +^जो/जो$ +^अपून/अपून$ +^भाई/भाई$ +^फिलिप्पुस/*फिलिप्पुस$ +^की/की/की$ +^घरवाली/घर+वाली$ +^हेरोदियास/*हेरोदियास$ +^स/स/स$ +^अपूनी/अपूनी$ +^घरवाली/घर+वाली$ +^बनूना/बना$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^बुर/बुर$ +^कामून/काम$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^जो/जो$ +^उले/उले$ +^करिना/कर$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^डाटछ्य/*डाटछ्य$ +^यो/यो/यो$ +^बाता/*बाता$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^राजा/राजा$ +^हेरोदेस/हेरोदेस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यहूना/यहूना$ +^स/स/स$ +^कैदी/*कैदी$ +^बनाभेरन/बना+भेरन$ +^एक/एक$ +^और/और$ +^अपराध/अपराध$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^जब/जब/जब$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^लीन/ली$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करून/कर$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^खुल/*खुल$ +^ग्यो/ग्य$ +^और/और$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^कबूतर/कबूतर$ +^का/का$ +^समान/समान/समान$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^मलि/मलि$ +^में/में$ +^उतर/*उतर$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^भटे/भटे$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^म्येरो/म्येरो$ +^लाड़िल/लाड़िल$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छै/छ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैं/तैं/तैं$ +^है/है$ +^भौत/भौत/भौत$ +^खुश/खुश$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^दिन/दी/दिन$ +^शुरू/शुरू$ +^करछ/कर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^यीशु/यीशु$ +^की/की/की$ +^उमर/उमर$ +^तीस/*तीस$ +^साल/साल$ +^की/की/की$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^(/($ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^कि/कि/कि$ +^लोग/लोग$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^यूसुफ/यूसुफ$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^छ्या/छ$ +^)/)$ +^तो/तो$ +^उनेरि/उनेरि$ +^वंशावली/*वंशावली$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^छी/छ$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^यूसुफ/यूसुफ$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^यूसुफ/यूसुफ$ +^एली/*एली$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^मत्तात/*मत्तात$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^लेवी/*लेवी$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^मलकी/*मलकी$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^यन्ना/*यन्ना$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^यूसुफ/यूसुफ$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^मत्तिन्याह/*मत्तिन्याह$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^आमोस/*आमोस$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^नहूम/*नहूम$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^असत्याह/*असत्याह$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^नोगह/*नोगह$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^मात/*मात$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^मत्तित्याह/*मत्तित्याह$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^शिमी/*शिमी$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^योसेख/*योसेख$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^योदाह/*योदाह$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^यहूना/यहूना$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^रेसा/*रेसा$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^जरूब्बाबिल/जरूब्बाबिल$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^शालतिएल/शालतिएल$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^उनेरि/उनेरि$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^मलकी/*मलकी$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^अद्दी/*अद्दी$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^कोसाम/*कोसाम$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^इलमोदाम/*इलमोदाम$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^एर/*एर$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^यहोशू/*यहोशू$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^एलीएजर/*एलीएजर$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^योरीम/*योरीम$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^मत्तात/*मत्तात$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^लेवी/*लेवी$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^शमौन/शमौन$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^यहूदा/यहूदा$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^यूसुफ/यूसुफ$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^योनान/*योनान$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^इलयाकीम/*इलयाकीम$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^मलेआह/*मलेआह$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^मिन्नाह/*मिन्नाह$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^मत्तता/*मत्तता$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^नातान/*नातान$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^दाऊद/दाऊद$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^यिशै/यिशै$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^ओबेद/ओबेद$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^बोअज/बोअज$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^सलमोन/*सलमोन$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^नहशोन/*नहशोन$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^अम्मीनादाब/नहशोन/सलमोन/अम्मीनादाब$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^अरनी/*अरनी$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^हिस्रोन/हिस्रोन$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^फिरिस/फिरिस$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^यहूदा/यहूदा$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^याकूब/याकूब$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^इसहाक/इसहाक$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^तिरह/*तिरह$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^नाहोर/*नाहोर$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^सरूग/*सरूग$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^रूऊ/*रूऊ$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^फिलिग/*फिलिग$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^एबिर/*एबिर$ +^को/को$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^शिलह/*शिलह$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^केनान/*केनान$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^अरफक्षद/*अरफक्षद$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^शेम/*शेम$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^नूह/*नूह$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^लिमिक/*लिमिक$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^मथूशिलह/*मथूशिलह$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^हनोक/*हनोक$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^यिरिद/*यिरिद$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^महललेल/*महललेल$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^केनान/*केनान$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^एनोश/*एनोश$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^शेत/*शेत$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^आदम/*आदम$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^यीशु/यीशु$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^लीना/ली$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^की/की/की$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भरि/*भरि$ +^भेरन/भेरन$ +^,/,$ +^यरदन/यरदन$ +^नदी/नदी$ +^भटे/भटे$ +^वापस/वापस$ +^आयान/आ$ +^;/;$ +^और/और$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^अगुवाई/*अगुवाई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बिरान/बिरान$ +^जागान/जागा$ +^में/में$ +^घुमूनै/*घुमूनै$ +^र्योछ/*र्योछ$ +^और/और$ +^चालीस/चालीस$ +^दिन/दी/दिन$ +^तक/तक$ +^शैतान/शैतान$ +^ऊस/ऊस$ +^परखनै/*परखनै$ +^र्यो/*र्यो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^दिनून/दिन$ +^में/में$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^चालीस/चालीस$ +^दिन/दी/दिन$ +^और/और$ +^रात/रात$ +^केले/केले$ +^नै/नै$ +^खायो/खा$ +^,/,$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^दिन/दी/दिन$ +^पुर/पुर$ +^भ्यान/भ्य$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^भुख/भुख$ +^लागछ्य/लाग$ +^और/और$ +^तब/तब$ +^शैतान/शैतान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^अगर/अगर$ +^तैं/तैं/तैं$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^इन/इन$ +^ढ़ुगान/ढ़ुगा$ +^रोटा/रोटा$ +^बना/बना/बना/बन$ +^को/को$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दे/दी$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^शैतान/शैतान$ +^स/स/स$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मनुष्य/*मनुष्य$ +^केवल/केवल$ +^रोटा/रोटा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ज्यून/ज्यून$ +^नी/नी$ +^रौ/रू$ +^तब/तब$ +^शैतान/शैतान$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^भौत/भौत/भौत$ +^ऊच्चा/ऊच्चा$ +^डाणा/डाणा$ +^में/में$ +^लिजाछो/*लिजाछो$ +^और/और$ +^पल/पल$ +^भर/*भर$ +^में/में$ +^संसार/संसार$ +^को/को$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^दिखूछो/*दिखूछो$ +^,/,$ +^और/और$ +^शैतान/शैतान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशुथैं/*यीशुथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^संसारो/*संसारो$ +^को/को$ +^पुरो/पुरो$ +^राजपाठ/राजपाठ$ +^तैंस/तैंस$ +^द्यूलो/द्याल$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^म्यारा/म्यारा$ +^अधिकार/अधिकार$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^जैस/जैस$ +^मैं/मैं/मैं$ +^चाँ/चाँ/चाँ$ +^ऊस/ऊस$ +^दी/दी/दी$ +^सकछूँ/*सकछूँ$ +^अगर/अगर$ +^तैं/तैं/तैं$ +^झुकीभेरन/*झुकीभेरन$ +^म्येरो/म्येरो$ +^आदर/आदर$ +^और/और$ +^मेरि/मेरि$ +^भक्ति/भक्ति$ +^करले/कर$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^तैंस/तैंस$ +^दीयूलो/*दीयूलो$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^पवित्र/पवित्र$ +^-/-$ +^शासत्र/*शासत्र$ +^में/में$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^केवल/केवल$ +^प्रभु/प्रभु$ +^अपून/अपून$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^आदर/आदर$ +^कर/कर/कर$ +^और/और$ +^उकी/उकी$ +^अराधना/अराधना$ +^कर/कर/कर$ +^तब/तब$ +^शैतान/शैतान$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^में/में$ +^लिजाछो/*लिजाछो$ +^और/और$ +^मन्दिरा/*मन्दिरा$ +^का/का$ +^किनार/किनार$ +^में/में$ +^ठाड़/ठाड़$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^कुंछो/कुं$ +^अगर/अगर$ +^तैं/तैं/तैं$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^याँ/याँ$ +^है/है$ +^फटंग/फटंग$ +^हाण/हाण/हाण$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^त्यारा/त्यारा$ +^बारिमें/बारिमें$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स्वर्गदूतून/स्वर्गदूत$ +^हुकुम/हुकुम$ +^द्योलो/द्याल$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^तेरि/तेरि$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करला/कर$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^तैंस/तैंस$ +^हातून/हात$ +^में/में$ +^उठा/उठा/उठा$ +^ल्याला/ल्या$ +^,/,$ +^काँई/काँई$ +^इसो/इसो$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^कि/कि/कि$ +^त्यारा/त्यारा$ +^खुट/*खुट$ +^में/में$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ढूंगा/*ढूंगा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ठेस/*ठेस$ +^लागो/*लागो$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^शैतान/शैतान$ +^स/स/स$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^पवित्र/पवित्र$ +^-/-$ +^शासत्र/*शासत्र$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^अपून/अपून$ +^प्रभु/प्रभु$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^परीक्षा/परीक्षा$ +^जन/जन$ +^करे/कर$ +^जब/जब/जब$ +^शैतान/शैतान$ +^यीशु/यीशु$ +^की/की/की$ +^सब/सब$ +^तरीकाले/तरीका+ले$ +^परीक्षा/परीक्षा$ +^कर/कर/कर$ +^चुकछै/*चुकछै$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उ/उ/उ$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^बखत/बखत$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ऊस/ऊस$ +^छोड़भेरन/छोड़+भेरन$ +^वाँ/वाँ$ +^है/है$ +^न्हैजाछो/न्हैजा$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^में/में$ +^भरि/*भरि$ +^भेरन/भेरन$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^खिन/खिन/खिन$ +^वापस/वापस$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^उकी/उकी$ +^चर्चा/*चर्चा$ +^आश-पासा/आश-पासा$ +^का/का$ +^सारा/सारा$ +^देश/देश$ +^में/में$ +^फैल/फैल$ +^जाछी/जा$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^यहूदी/यहूदी$ +^सभाघर/सभाघर$ +^में/में$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^दीछ्यो/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^सब/सब$ +^उकी/उकी$ +^बड़ाई/बड़ाई$ +^करछ्या/कर/कर$ +^यीशु/यीशु$ +^नासरत/नासरत$ +^गौं/गौं$ +^में/में$ +^वापस/वापस$ +^आछ/आ$ +^जाँ/जाँ$ +^उ/उ/उ$ +^पालि/*पालि$ +^-/-$ +^पोसी/*पोसी$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^रीति/*रीति$ +^अनुसार/अनुसार$ +^सबता/*सबता$ +^का/का$ +^दिन/दी/दिन$ +^यहूदी/यहूदी$ +^सभाघर/सभाघर$ +^में/में$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^पवित्र/पवित्र$ +^-/-$ +^शास्त्र/शास्त्र$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^पढून/*पढून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ठाड़/ठाड़$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^यशायाह/*यशायाह$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^की/की/की$ +^किताब/किताब$ +^पढून/*पढून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^दी/दी/दी$ +^गै/गै/गै$ +^,/,$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^उमें/उ+में$ +^जाँ/जाँ$ +^इसो/इसो$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^पढ़छै/*पढ़छै$ +^कि/कि/कि$ +^प्रभु/प्रभु$ +^को/को$ +^आत्मा/आत्मा$ +^मैंमें/मैं+में$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^कंगालून/*कंगालून$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^सुणून/सुण$ +^खिन/खिन/खिन$ +^म्येरो/म्येरो$ +^अभिषेक/*अभिषेक$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^मैंस/मैंस$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^भेजिनाको/*भेजिनाको$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जो/जो$ +^कैद/*कैद$ +^में/में$ +^छन/छ$ +^उनोरो/उनोरो$ +^छुटकार/*छुटकार$ +^करूँ/कर$ +^और/और$ +^अंधान/*अंधान$ +^आँखा/आँख$ +^पाना/*पाना$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दीयू/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^बोझ/*बोझ$ +^में/में$ +^दबीना/*दबीना$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^छुडूलो/*छुडूलो$ +^,/,$ +^और/और$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^खुश/खुश$ +^रूना/*रूना$ +^को/को$ +^सालो/*सालो$ +^को/को$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करूँ/कर$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^किताब/किताब$ +^बन्द/बन्द$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^सेवक/सेवक$ +^का/का$ +^हात/हात$ +^में/में$ +^दी/दी/दी$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^बैठ/बैठ/बैठ$ +^जाछो/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^यहूदी/यहूदी$ +^सभाघरा/*सभाघरा$ +^का/का$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^नजर/नजर$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^छी/छ$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^तुमार/तुमार$ +^सुणना/*सुणना$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आज/आज$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^को/को$ +^यो/यो/यो$ +^लेख/*लेख$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पुरो/पुरो$ +^है/है$ +^ग्योछ/ग्य$ +^और/और$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^तारीफ/तारीफ$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^भलि/*भलि$ +^बात/बात$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^मुँख/मुँख$ +^भटे/भटे$ +^निकलछ्या/निकल/निकल$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बातुन/बातु$ +^में/में$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^ताजुब/*ताजुब$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^कुंनान/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^यो/यो/यो$ +^यूसुफ/यूसुफ$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^नाहतिनी/*नाहतिनी$ +^?/?$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^मैंथैं/मैं+थैं$ +^यो/यो/यो$ +^कहावत/*कहावत$ +^जरूर/जरूर$ +^कौला/कुं$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^हे/हे$ +^वैघ/*वैघ$ +^,/,$ +^अपून/अपून$ +^आपस/आपस$ +^ठीक/ठीक$ +^कर/कर/कर$ +^और/और$ +^कफरनहूम/कफरनहूम$ +^गौं/गौं$ +^में/में$ +^जो/जो$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^करछ्य/कर/कर$ +^याँ/याँ$ +^अपून/अपून$ +^देश/देश$ +^में/में$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कर/कर/कर$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^अपून/अपून$ +^देश/देश$ +^में/में$ +^मान/मान/मान$ +^-/-$ +^सम्मान/*सम्मान$ +^नै/नै$ +^पानो/*पानो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुंछू/*कुंछू$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^एलिय्याहा/*एलिय्याहा$ +^का/का$ +^दिनून/दिन$ +^जब/जब/जब$ +^साढ़े/*साढ़े$ +^तीन/तीन$ +^साल/साल$ +^तक/तक$ +^बरखा/बरखा$ +^नै/नै$ +^भै/*भै$ +^,/,$ +^या/या/या$ +^तक/तक$ +^कि/कि/कि$ +^सारा/सारा$ +^देश/देश$ +^में/में$ +^अकाल/*अकाल$ +^पड़छ्य/पड़$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^इस्राएल/इस्राएल$ +^देश/देश$ +^में/में$ +^भौत/भौत/भौत$ +^विध्वा/*विध्वा$ +^स्यैनिन/स्यैनि$ +^छ्या/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^एलिय्याह/*एलिय्याह$ +^स/स/स$ +^इस्राएल/इस्राएल$ +^देश/देश$ +^में/में$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^विध्वा/*विध्वा$ +^पास/पास$ +^नै/नै$ +^भेजि/*भेजि$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^केवल/केवल$ +^सिदोन/*सिदोन$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^सारफत/*सारफत$ +^इलाका/इलाका$ +^में/में$ +^रून/रू$ +^वाली/वाली$ +^एक/एक$ +^विध्वा/*विध्वा$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^और/और$ +^एलिशा/*एलिशा$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^का/का$ +^दिनून/दिन$ +^में/में$ +^इस्राएल/इस्राएल$ +^देश/देश$ +^में/में$ +^भौत/भौत/भौत$ +^कोढ़ी/कोढ़ी$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सीरिया/सीरिया$ +^देशा/देशा$ +^का/का$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^नामान/*नामान$ +^स/स/स$ +^छोड़भेरन/छोड़+भेरन$ +^कैसे/कैसे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^चंगो/चंगो$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^जदुक/*जदुक$ +^यहूदी/यहूदी$ +^सभाघर/सभाघर$ +^में/में$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^सब/सब$ +^गुस्सा/*गुस्सा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भरि/*भरि$ +^जानान/जा$ +^और/और$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^वाँ/वाँ$ +^भटे/भटे$ +^भ्यार/भ्यार$ +^निकाल/निकाल/निकाल$ +^दीनान/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^डाण/*डाण$ +^में/में$ +^उनोरो/उनोरो$ +^नगर/नगर$ +^बसिना/बसिना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^डाणा/डाणा$ +^का/का$ +^किनार/किनार$ +^में/में$ +^ली/ली/ली$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^ऊस/ऊस$ +^वाँ/वाँ$ +^भटे/भटे$ +^तलि/तलि$ +^खितीभेरन/खित+भेरन$ +^मार/मार/मार$ +^दीयूलो/*दीयूलो$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यीशु/यीशु$ +^उनार/उनार/उनार$ +^बीच/बीच$ +^है/है$ +^निकल/निकल/निकल$ +^भेरन/भेरन$ +^न्हैजानान/न्हैजा$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^वाँ/वाँ$ +^भटे/भटे$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^कफरनहूम/कफरनहूम$ +^गौं/गौं$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ग्यान/ग्य$ +^;/;$ +^और/और$ +^सबता/*सबता$ +^का/का$ +^दिन/दी/दिन$ +^लोगून/लोग$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^दिन/दी/दिन$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^और/और$ +^सुणून/सुण$ +^वाला/वाला$ +^उक/उक/उक$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^हैरान/हैरान$ +^रैग्या/रै$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उको/उको$ +^बचन/बचन$ +^सच्चा/*सच्चा$ +^अधिकार/अधिकार$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^छ्यो/छ$ +^यहूदी/यहूदी$ +^सभाघर/सभाघर$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^भूत/भूत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^बश/*बश$ +^में/में$ +^कर/कर/कर$ +^राँछ्यो/*राँछ्यो$ +^उले/उले$ +^जोर/जोर$ +^-/-$ +^जोरले/जोर+ले$ +^चिल्ला/*चिल्ला$ +^भेरन/भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^नासरत/नासरत$ +^के/के$ +^यीशु/यीशु$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^हमून/हमून$ +^किलैं/किलैं$ +^परेशान/*परेशान$ +^करून/कर$ +^मरेछै/*मरेछै$ +^?/?$ +^क्या/क्या$ +^तैं/तैं/तैं$ +^हमून/हमून$ +^नाश/नाश$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आ/आ/आ$ +^रैछै/रै$ +^?/?$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैंस/तैंस$ +^जाणछूँ/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^तैं/तैं/तैं$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^पवित्र/पवित्र$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^भूत/भूत$ +^स/स/स$ +^डांटिभेरन/*डांटिभेरन$ +^क्‍योछ/*क्‍योछ$ +^,/,$ +^चुप/*चुप$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^भ्‍यार/*भ्‍यार$ +^निकल/निकल/निकल$ +^जा/जा/जा$ +^तब/तब$ +^भूत/भूत$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^जोरले/जोर+ले$ +^मरोड़भेरन/*मरोड़भेरन$ +^ऊस/ऊस$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^पटक/*पटक$ +^भेरन/भेरन$ +^बिना/बिना$ +^नुकशान/*नुकशान$ +^करे/कर$ +^उमें/उ+में$ +^भटे/भटे$ +^भ्‍यार/*भ्‍यार$ +^न्‍हैग्यो/*न्‍हैग्यो$ +^यो/यो/यो$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^यहूदी/यहूदी$ +^सभाघरा/*सभाघरा$ +^का/का$ +^सबै/सबै$ +^लोग/लोग$ +^भौतै/*भौतै$ +^हैरान/हैरान$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^,/,$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^दुसारा/दुसारा$ +^थैं/थैं$ +^पुछून/पुछ$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^कतुक/कतुक$ +^ताकतवर/*ताकतवर$ +^और/और$ +^सामर्थी/*सामर्थी$ +^बचन/बचन$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^सच्चा/*सच्चा$ +^अधिकार/अधिकार$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^और/और$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^भूतून/भूत$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दीछो/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^निकल/निकल/निकल$ +^जानान/जा$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^यीशु/यीशु$ +^की/की/की$ +^चर्चा/*चर्चा$ +^आश-पासा/आश-पासा$ +^का/का$ +^इलाकान/इलाका$ +^में/में$ +^हुन/हो$ +^लागछ्य/लाग$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^यहूदी/यहूदी$ +^सभाघर/सभाघर$ +^भटे/भटे$ +^उठाभेरन/उठ+भेरन$ +^शमौना/*शमौना$ +^का/का$ +^घर/घर$ +^जानान/जा$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^शमौन/शमौन$ +^की/की/की$ +^सासू/सासू$ +^स/स/स$ +^भौत/भौत/भौत$ +^बुखार/बुखार$ +^आ/आ/आ$ +^रियोछ/*रियोछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^यीशुथै/*यीशुथै$ +^बिनती/बिनती$ +^करछ्य/कर/कर$ +^कि/कि/कि$ +^उको/उको$ +^ज्वर/*ज्वर$ +^ठीक/ठीक$ +^करा/करा/करा/कर$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^ज्वर/*ज्वर$ +^स/स/स$ +^डाँठ/*डाँठ$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^शमौन/शमौन$ +^को/को$ +^सासू/सासू$ +^बुखार/बुखार$ +^ठीक/ठीक$ +^है/है$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^उनेरि/उनेरि$ +^आदर-खातर/आदर-खातर$ +^करून/कर$ +^लागछ्य/लाग$ +^और/और$ +^ब्याल/ब्याल$ +^बखत/बखत$ +^लोग/लोग$ +^कई/कई$ +^प्रकाराक/*प्रकाराक$ +^बिमारीन/बिमारी$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^ल्यान/*ल्यान$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^एक/एक$ +^में/में$ +^हात/हात$ +^राखभेरन/*राखभेरन$ +^उनून/उनून/उनून$ +^चंगो/चंगो$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोगून/लोग$ +^भटे/भटे$ +^भूत/भूत$ +^चिल्ला/*चिल्ला$ +^भेरन/भेरन$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^कुँनै/कुँ$ +^निकलग्या/निकल$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^“/“$ +^तैं/तैं/तैं$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यीशु/यीशु$ +^उनून/उनून/उनून$ +^डाँटछो/*डाँटछो$ +^और/और$ +^बोलून/बोल$ +^नी/नी$ +^दीछ्यो/दी$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^जाणि/*जाणि$ +^छ्या/छ$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^मसीह/मसीह$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^दुसारा/दुसारा$ +^दिन/दी/दिन$ +^रात्तैनि/*रात्तैनि$ +^एक/एक$ +^बिरान/बिरान$ +^जागा/जागा$ +^में/में$ +^न्हैजानान/न्हैजा$ +^,/,$ +^और/और$ +^भीड़/भीड़$ +^की/की/की$ +^भीड़/भीड़$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^खोजून/खोज$ +^-/-$ +^खोजून/खोज$ +^यीशुका/यीशु+का$ +^पास/पास$ +^पुजनान/*पुजनान$ +^और/और$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^यो/यो/यो$ +^कैभेरन/कु+भेरन$ +^रोकून/*रोकून$ +^लागना/*लागना$ +^कि/कि/कि$ +^हमून/हमून$ +^छोड़भेरन/छोड़+भेरन$ +^जन/जन$ +^जा/जा/जा$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैले/*मैले$ +^और/और$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^गौं/गौं$ +^और/और$ +^नगरून/नगर$ +^में/में$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^को/को$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^सुणून/सुण$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जरूरी/जरूरी$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^काम/काम$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भेजिनाको/*भेजिनाको$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^”/”$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यहूदी/यहूदी$ +^सभाघर/सभाघर$ +^में/में$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करनै/कर$ +^रयान/*रयान$ +^एक/एक$ +^दिन/दी/दिन$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^गलील/गलील$ +^का/का$ +^झील/झील$ +^का/का$ +^किनार/किनार$ +^ठाड़/ठाड़$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^भौत/भौत/भौत$ +^ठूली/*ठूली$ +^भीड़/भीड़$ +^उनार/उनार/उनार$ +^चारू/चारू$ +^-/-$ +^तरफ/तरफ$ +^ठाड़/ठाड़$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^बचन/बचन$ +^सुणून/सुण$ +^मेरछी/*मेरछी$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^इसो/इसो$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^झील/झील$ +^का/का$ +^किनार/किनार$ +^में/में$ +^द्वी/द्वी$ +^नाव/नाव$ +^देख्यान/*देख्यान$ +^,/,$ +^और/और$ +^मछवारा/*मछवारा$ +^लोग/लोग$ +^नाव/नाव$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^उतर/*उतर$ +^भेरन/भेरन$ +^अपून/अपून$ +^जाल/जाल$ +^धुन/*धुन$ +^मरेयछ्या/*मरेयछ्या$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^नावून/नाव$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^नाव/नाव$ +^शमौन/शमौन$ +^की/की/की$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उमें/उ+में$ +^चढ़भेरन/*चढ़भेरन$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^नाव/नाव$ +^स/स/स$ +^किनार/किनार$ +^भटे/भटे$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^दूर/दूर$ +^ली/ली/ली$ +^जा/जा/जा$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^नाव/नाव$ +^में/में$ +^बैठि/*बैठि$ +^भेरन/भेरन$ +^लोगून/लोग$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^दिन/दी/दिन$ +^लागछ्य/लाग$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^लोगून/लोग$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^दी/दी/दी$ +^चुकियान/*चुकियान$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उले/उले$ +^शमौन/शमौन$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^नाव/नाव$ +^गैंर/*गैंर$ +^पानि/पानि$ +^में/में$ +^लिजा/*लिजा$ +^,/,$ +^और/और$ +^माछा/माछा$ +^पकड़ून/*पकड़ून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अपूनी/अपूनी$ +^जाल/जाल$ +^डाला/*डाला$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^शमौन/शमौन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^गुरू/गुरू$ +^जी/जी$ +^हमूले/हमूले$ +^पुरी/पुरी$ +^रात/रात$ +^मेहनत/मेहनत$ +^करछ्य/कर/कर$ +^पर/पर$ +^हमूले/हमूले$ +^के/के$ +^नै/नै$ +^पकड़ीयो/*पकड़ीयो$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तुम/तुम$ +^कुँछा/कुँ$ +^त/त/त$ +^मैं/मैं/मैं$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^तुमार/तुमार$ +^कुन/कु$ +^में/में$ +^जाल/जाल$ +^डाल/डाल/डाल$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^पतरस/पतरस$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^दगड़ियान/*दगड़ियान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जाल/जाल$ +^डालछ्य/डाल$ +^त/त/त$ +^जाल/जाल$ +^में/में$ +^इदुक/इदुक$ +^माँछा/*माँछा$ +^फँस/*फँस$ +^जाना/जा$ +^कि/कि/कि$ +^जाल/जाल$ +^फाटना/*फाटना$ +^को/को$ +^खतरा/*खतरा$ +^लागून/*लागून$ +^मरेछ्यो/मरेछ$ +^तब/तब$ +^शमौन/शमौन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दुसारा/दुसारा$ +^नाव/नाव$ +^वाला/वाला$ +^स/स/स$ +^ईशार/*ईशार$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^बुलाछ/बुला$ +^,/,$ +^और/और$ +^द्वीवै/द्वीवै$ +^नाव/नाव$ +^माछान/माछा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इदुक/इदुक$ +^भरि/*भरि$ +^जानान/जा$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^डूबून/*डूबून$ +^वाला/वाला$ +^छ्या/छ$ +^यो/यो/यो$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^शमौन/शमौन$ +^पतरस/पतरस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^खुटान/खुटा$ +^में/में$ +^खितीभेरन/खित+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^म्यारा/म्यारा$ +^सामुनि/सामुनि$ +^भटे/भटे$ +^न्हैजा/न्हैजा/न्हैजा$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^पापी/पापी$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^”/”$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^इदुक/इदुक$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^माँछा/*माँछा$ +^पकड़ना/पकड़$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^उ/उ/उ$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^दगड़िया/*दगड़िया$ +^हैरान/हैरान$ +^हो/हो$ +^जानान/जा$ +^और/और$ +^शमौन/शमौन$ +^पतरस/पतरस$ +^का/का$ +^दगड़िया/*दगड़िया$ +^याकूब/याकूब$ +^और/और$ +^यहूना/यहूना$ +^जो/जो$ +^जब्दी/जब्दी$ +^का/का$ +^च्याला/च्याला$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^हैरान/हैरान$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^शमौन/शमौन$ +^पतरस/पतरस$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^जन/जन$ +^डर/डर/डर$ +^,/,$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^तैंले/तैं+ले$ +^माछा/माछा$ +^पकड़/पकड़/पकड़$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^आज/आज$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^तैं/तैं/तैं$ +^लोगून/लोग$ +^म्येरो/म्येरो$ +^शिष्य/शिष्य$ +^बनून/बना$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जामा/जामा$ +^करलै/*करलै$ +^”/”$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^नाव/नाव$ +^किनार/किनार$ +^में/में$ +^ली/ली/ली$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^येका/येका$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^उनूले/उनूले$ +^सब/सब$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्य/शिष्य$ +^बन/बन/बन$ +^ग्या/ग्य$ +^एक/एक$ +^बार/बार$ +^यीशु/यीशु$ +^एक/एक$ +^गौं/गौं$ +^में/में$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^वाँ/वाँ$ +^एक/एक$ +^कोढ़ी/कोढ़ी$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^उक/उक/उक$ +^खुटान/खुटा$ +^पड़भेरन/*पड़भेरन$ +^बिनती/बिनती$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^,/,$ +^मैंस/मैंस$ +^चंगो/चंगो$ +^कर/कर/कर$ +^दे/दी$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जाणछूँ/जाण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^मैंस/मैंस$ +^चंगो/चंगो$ +^कर/कर/कर$ +^सकछै/सक$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हात/हात$ +^बढ़ाभेरन/बढ़ा+भेरन$ +^ऊस/ऊस$ +^छूँछ/छूँ$ +^और/और$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^होई/होई$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^चाँछू/*चाँछू$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^चंगो/चंगो$ +^है/है$ +^जा/जा/जा$ +^”/”$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^कोढ़/कोढ़$ +^भटे/भटे$ +^तुरन्त/तुरन्त$ +^चंगो/चंगो$ +^है/है$ +^ग्यो/ग्य$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^कैथैं/*कैथैं$ +^जन/जन$ +^कये/कुं$ +^,/,$ +^पर/पर$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^याजक/याजक$ +^स/स/स$ +^दिखाये/दिखा$ +^,/,$ +^और/और$ +^कोढ़/कोढ़$ +^भटे/भटे$ +^ठीक/ठीक$ +^हुना/हो$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^,/,$ +^जेले/जेले$ +^मूसा/मूसा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ठैरा/ठैरा$ +^राखछ्य/राख$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^भेंट/भेंट$ +^चढ़ाये/चढ़ा$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^लोग/लोग$ +^जाण/जाण/जाण$ +^सकून/*सकून$ +^की/की/की$ +^तैं/तैं/तैं$ +^चंगो/चंगो$ +^है/है$ +^गैछै/गै$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^समाचार/*समाचार$ +^और/और$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^फैल/फैल$ +^गै/गै/गै$ +^,/,$ +^और/और$ +^भीड़/भीड़$ +^कि/कि/कि$ +^भीड़/भीड़$ +^यीशु/यीशु$ +^की/की/की$ +^सुणन/*सुणन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^और/और$ +^बिमारी/बिमारी$ +^लोग/लोग$ +^चंगा/*चंगा$ +^हुन/हो$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जामा/जामा$ +^हुनान/हो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यीशु/यीशु$ +^उनून/उनून/उनून$ +^है/है$ +^दूर/दूर$ +^बिरान/बिरान$ +^जागा/जागा$ +^में/में$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^एकान्त/*एकान्त$ +^में/में$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछ्यो/कर$ +^एक/एक$ +^दिना/*दिना$ +^इसो/इसो$ +^भ्योछ/भ्य$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^दिन/दी/दिन$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोग/लोग$ +^और/और$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^सिखून/सिख$ +^वाला/वाला$ +^वाँ/वाँ$ +^बैठिना/बैठ$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^गलील/गलील$ +^और/और$ +^यहूदिया/यहूदिया$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^इलाकान/इलाका$ +^और/और$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^और/और$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^भटे/भटे$ +^आईना/*आईना$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^चंगो/चंगो$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^प्रभु/प्रभु$ +^की/की/की$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^छी/छ$ +^उई/उई/उ+ई$ +^बखत/बखत$ +^थ्वाड़/*थ्वाड़$ +^लोग/लोग$ +^एक/एक$ +^लकवा/*लकवा$ +^पड़ीना/पड़ीना$ +^का/का$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^चरपाई/*चरपाई$ +^में/में$ +^ल्यूनान/*ल्यूनान$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^उ/उ/उ$ +^बिमारी/बिमारी$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^भितर/भितर$ +^लीजान/लीजा$ +^चाँछ्या/चाँ/चाँ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^भीड़/भीड़$ +^इदुक/इदुक$ +^छी/छ$ +^की/की/की$ +^भिरत/*भिरत$ +^जाना/जा$ +^को/को$ +^बाटो/बाटो$ +^नी/नी$ +^छ्यो/छ$ +^तब/तब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^पाखा/*पाखा$ +^में/में$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^पाखाका/*पाखाका$ +^खपरेल/*खपरेल$ +^निकालभेरन/निकाल+भेरन$ +^चरपाई/*चरपाई$ +^में/में$ +^उ/उ/उ$ +^लकवा/*लकवा$ +^का/का$ +^बिमारी/बिमारी$ +^बाँदीभेरन/*बाँदीभेरन$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^उतार/*उतार$ +^छै/छ$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनोरो/उनोरो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^उ/उ/उ$ +^लकवा/*लकवा$ +^का/का$ +^बिमारी/बिमारी$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^त्यार/त्यार$ +^पापून/पाप$ +^माफ/माफ$ +^करछूँ/कर$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^सिखून/सिख$ +^वाला/वाला$ +^और/और$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोग/लोग$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^आपस/आपस$ +^में/में$ +^कुन/कु$ +^लागनान/लाग$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^त/त/त$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^बुराई/बुराई$ +^करून/कर$ +^मेरियोछ/*मेरियोछ$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^अलावा/*अलावा$ +^दुसोरो/दुसोरो$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पाप/पाप$ +^माफ/माफ$ +^नै/नै$ +^करि/कर$ +^सकनो/सक$ +^,/,$ +^केवल/केवल$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^पापून/पाप$ +^माफ/माफ$ +^करना/कर$ +^को/को$ +^अधिकार/अधिकार$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनेरि/उनेरि$ +^मनेंकि/*मनेंकि$ +^बात/बात$ +^जाणिभेरन/*जाणिभेरन$ +^,/,$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^अपून/अपून$ +^-/-$ +^अपून/अपून$ +^मन/मन$ +^में/में$ +^कि/कि/कि$ +^सोचन/*सोचन$ +^मरेछा/*मरेछा$ +^?/?$ +^इसो/इसो$ +^कुनो/*कुनो$ +^आसान/*आसान$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^क्या/क्या$ +^यो/यो/यो$ +^कुन/कु$ +^कि/कि/कि$ +^त्यार/त्यार$ +^पाप/पाप$ +^माफ/माफ$ +^है/है$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^या/या/या$ +^यो/यो/यो$ +^कुन/कु$ +^कि/कि/कि$ +^उठ/उठ/उठ$ +^और/और$ +^चल/चल/चल$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^?/?$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^जाणि/*जाणि$ +^ली/ली/ली$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^च्याला/च्याला$ +^स/स/स$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^पाप/पाप$ +^माफ/माफ$ +^करना/कर$ +^को/को$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अधिकार/अधिकार$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^लकवा/*लकवा$ +^का/का$ +^रोगी/रोगी$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैथैं/तैं+थैं$ +^कुछूँ/कु$ +^उठ/उठ/उठ$ +^,/,$ +^अपूनो/अपूनो$ +^बिछान/*बिछान$ +^उठाभेरन/उठ+भेरन$ +^अपून/अपून$ +^घर/घर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जा/जा/जा$ +^”/”$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^लकवा/*लकवा$ +^को/को$ +^बिमारी/बिमारी$ +^तुरन्त/तुरन्त$ +^सबून/सबून$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^ठाड़/ठाड़$ +^हो/हो$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपूनी/अपूनी$ +^बिछान/*बिछान$ +^उठाभेरन/उठ+भेरन$ +^और/और$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^बड़ाई/बड़ाई$ +^करनै/कर$ +^अपून/अपून$ +^घर/घर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^न्हैग्यो/न्है/न्हैजा$ +^और/और$ +^सबून/सबून$ +^ताजुब/*ताजुब$ +^हुछो/हो$ +^,/,$ +^और/और$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^बड़ाई/बड़ाई$ +^करून/कर$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^और/और$ +^भौत/भौत/भौत$ +^डरभेरन/*डरभेरन$ +^कुन/कु$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^आज/आज$ +^हमून/हमून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अनोखी/*अनोखी$ +^बात/बात$ +^देखी/देख$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^येक/येक/येक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^यीशु/यीशु$ +^भ्यार/भ्यार$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आयान/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^एक/एक$ +^लेवी/*लेवी$ +^नामोको/नाम+क$ +^चुंगी/चुंगी$ +^लिनवालो/*लिनवालो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^चुंगी/चुंगी$ +^चौकी/*चौकी$ +^में/में$ +^बैठिना/बैठ$ +^को/को$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^बुलाभेरन/बुला+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^म्यार/म्यार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^अ/*अ$ +^और/और$ +^म्येरो/म्येरो$ +^शिष्य/शिष्य$ +^बन/बन/बन$ +^जा/जा/जा$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उ/उ/उ$ +^लेवी/*लेवी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपूनो/अपूनो$ +^काम/काम$ +^छोड़ी/छोड़$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^को/को$ +^शिष्य/शिष्य$ +^बन/बन/बन$ +^ग्यो/ग्य$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^लेवी/*लेवी$ +^अपून/अपून$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^दावत/दावत$ +^को/को$ +^इतजाम/*इतजाम$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्य/शिष्य$ +^खान/खान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बैठियान/*बैठियान$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^भौत/भौत/भौत$ +^भीड़/भीड़$ +^छी/छ$ +^तब/तब$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोग/लोग$ +^और/और$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^सिखून/सिख$ +^वाला/वाला$ +^लोग/लोग$ +^यीशुका/यीशु+का$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^थैं/थैं$ +^कुंनान/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^चुंगी/चुंगी$ +^लिनवाला/ली+वाला$ +^और/और$ +^पापी/पापी$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^खानो/खा$ +^क्याखिन/क्याखिन$ +^खाछा/खा$ +^?/?$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^जसिकै/*जसिकै$ +^कि/कि/कि$ +^भल/भल$ +^-/-$ +^चंगान/*चंगान$ +^लोगून/लोग$ +^डाक्‍टर/*डाक्‍टर$ +^कि/कि/कि$ +^के/के$ +^जरूरत/जरूरत$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^बिमार/बिमार$ +^छन/छ$ +^उनुस/उनुस$ +^डाक्‍टर/*डाक्‍टर$ +^कि/कि/कि$ +^जरूरत/जरूरत$ +^छै/छ$ +^अपून/अपून$ +^-/-$ +^आपस/आपस$ +^धर्मी/धर्मी$ +^समझून/समझ$ +^वाला/वाला$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^नै/नै$ +^आरयूँ/आ$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^पापी/पापी$ +^समझनान/समझ$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^पापून/पाप$ +^भटे/भटे$ +^पश्चाताप/*पश्चाताप$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बुलून/*बुलून$ +^आरयूँ/आ$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^यीशुथै/*यीशुथै$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^यहूना/यहूना$ +^और/और$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^शिष्य/शिष्य$ +^त/त/त$ +^उपवास/*उपवास$ +^और/और$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^त्यारा/त्यारा$ +^शिष्य/शिष्य$ +^खानै/खा$ +^-/-$ +^पिनै/पि$ +^रूनान/रू$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^जब/जब/जब$ +^तलक/तलक$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बर्त/बर्त$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^कर/कर/कर$ +^सकनान/सक$ +^?/?$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^सकना/सका$ +^लेकिन/लेकिन$ +^इसो/इसो$ +^बखत/बखत$ +^आला/आ$ +^जब/जब/जब$ +^कि/कि/कि$ +^ब्योलो/*ब्योलो$ +^उनून/उनून/उनून$ +^भटे/भटे$ +^अलग/अलग$ +^करि/कर$ +^जालो/जा$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बर्त/बर्त$ +^राखाँला/*राखाँला$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^एक/एक$ +^कहानी/*कहानी$ +^सुणाछ/*सुणाछ$ +^,/,$ +^“/“$ +^लोग/लोग$ +^नय्या/नय्या$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^में/में$ +^पुरान/*पुरान$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^को/को$ +^टाँलो/*टाँलो$ +^नै/नै$ +^लगूना/*लगूना$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^नय्या/नय्या$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^धुना/*धुना$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^छ्वोटो/*छ्वोटो$ +^हो/हो$ +^जाछो/जा$ +^,/,$ +^जैल/*जैल$ +^पुरानो/*पुरानो$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^और/और$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^फाटि/*फाटि$ +^जालो/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^पुरानो/*पुरानो$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^मेल/मेल/मेल$ +^नी/नी$ +^खा/खा/खा$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^एक/एक$ +^और/और$ +^उदारण/*उदारण$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^उनुस/उनुस$ +^समझूंनान/*समझूंनान$ +^,/,$ +^लोग/लोग$ +^नय्या/नय्या$ +^अंगूर/अंगूर$ +^को/को$ +^रस/*रस$ +^पुरानो/*पुरानो$ +^चमड़ा/चमड़ा$ +^का/का$ +^थैल/*थैल$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^राखना/*राखना$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^अंगूर/अंगूर$ +^रस/*रस$ +^बढ़लो/बढ़$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^थैलास/*थैलास$ +^फाड़ी/फाड़$ +^द्यलो/द्याल$ +^,/,$ +^और/और$ +^अंगूर/अंगूर$ +^रस/*रस$ +^और/और$ +^थैल/*थैल$ +^द्वीवै/द्वीवै$ +^बरबाद/*बरबाद$ +^है/है$ +^जाला/जा$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हम/हम/हम$ +^नय्या/नय्या$ +^अंगूर/अंगूर$ +^रस/*रस$ +^नय्या/नय्या$ +^थैल/*थैल$ +^में/में$ +^राँखनू/राँख$ +^और/और$ +^कोई/कोई$ +^आदिमी/आदिमी$ +^पुरानो/*पुरानो$ +^अंगूर/अंगूर$ +^रस/*रस$ +^पी/पी/पी$ +^भेरन/भेरन$ +^नय्या/नय्या$ +^नै/नै$ +^मांगनो/*मांगनो$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^ऊस/ऊस$ +^पुरानो/*पुरानो$ +^निको/निको$ +^लागछो/लाग$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^शिष्य/शिष्य$ +^सबता/*सबता$ +^का/का$ +^दिन/दी/दिन$ +^गाँड़ान/*गाँड़ान$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^जानमरेछ्या/*जानमरेछ्या$ +^,/,$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्य/शिष्य$ +^बालान/*बालान$ +^टोड़न/*टोड़न$ +^भेरन/भेरन$ +^हात/हात$ +^में/में$ +^माणी/*माणी$ +^-/-$ +^माणी/*माणी$ +^भेरन/भेरन$ +^खानै/खा$ +^जानमरेछ्या/*जानमरेछ्या$ +^तब/तब$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोग/लोग$ +^यो/यो/यो$ +^देखिभरेन/*देखिभरेन$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^त्यारा/त्यारा$ +^शिष्य/शिष्य$ +^इसो/इसो$ +^काम/काम$ +^किलैं/किलैं$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^काम/काम$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^सबत/*सबत$ +^दिन/दी/दिन$ +^में/में$ +^करून/कर$ +^ठीक/ठीक$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^?/?$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^तुमूनले/तुमून$ +^यो/यो/यो$ +^नै/नै$ +^पढ़ियो/*पढ़ियो$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जब/जब/जब$ +^दाऊद/दाऊद$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़िया/*दगाड़िया$ +^भुखा/*भुखा$ +^छ्या/छ$ +^त/त/त$ +^उनूनले/उनूनले$ +^कि/कि/कि$ +^करछ्य/कर/कर$ +^?/?$ +^उ/उ/उ$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^दगड़ियान/*दगड़ियान$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^भेंट/भेंट$ +^चढ़ाईना/*चढ़ाईना$ +^का/का$ +^रवाटा/*रवाटा$ +^खायान/*खायान$ +^,/,$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^उ/उ/उ$ +^रवाटा/*रवाटा$ +^अपून/अपून$ +^दगड़ियान/*दगड़ियान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^जिन/*जिन$ +^रोटान/रोटा$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^याजक/याजक$ +^खा/खा/खा$ +^सकछ्या/सक/सक$ +^?/?$ +^”/”$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^,/,$ +^सबतो/*सबतो$ +^को/को$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^प्रभु/प्रभु$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^”/”$ +^और/और$ +^एक/एक$ +^बार/बार$ +^इसो/इसो$ +^हुछो/हो$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^सबता/*सबता$ +^का/का$ +^दिन/दी/दिन$ +^यहूदी/यहूदी$ +^सभाघर/सभाघर$ +^में/में$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^दिन/दी/दिन$ +^लागनान/लाग$ +^,/,$ +^और/और$ +^वाँ/वाँ$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^जैक/*जैक$ +^दैन/दैन$ +^हात/हात$ +^सुखी/*सुखी$ +^ग्यो/ग्य$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^वाँ/वाँ$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^सिखून/सिख$ +^वाला/वाला$ +^और/और$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोग/लोग$ +^यीशु/यीशु$ +^में/में$ +^दोष/दोष$ +^लगूना/*लगूना$ +^का/का$ +^ताक/*ताक$ +^में/में$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^सबता/*सबता$ +^का/का$ +^दिन/दी/दिन$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^ठीक/ठीक$ +^करछो/कर$ +^या/या/या$ +^नै/नै$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यीशु/यीशु$ +^उनार/उनार/उनार$ +^विचारून/*विचारून$ +^जाण/जाण/जाण$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जैका/जैका$ +^हात/हात$ +^सुखीना/*सुखीना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^ठाँड़/*ठाँड़$ +^है/है$ +^जा/जा/जा$ +^”/”$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^ठाणो/*ठाणो$ +^हो/हो$ +^जाछो/जा$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लोगून/लोग$ +^थैं/थैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^कि/कि/कि$ +^सबता/*सबता$ +^का/का$ +^दिन/दी/दिन$ +^कि/कि/कि$ +^करून/कर$ +^ठीक/ठीक$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^भलो/*भलो$ +^करून/कर$ +^या/या/या$ +^बुरो/*बुरो$ +^करून/कर$ +^,/,$ +^प्राण/*प्राण$ +^बचुन/*बचुन$ +^या/या/या$ +^नाश/नाश$ +^करून/कर$ +^?/?$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^चारू/चारू$ +^तरफ/तरफ$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^अपूनो/अपूनो$ +^हात/हात$ +^सिददो/*सिददो$ +^कर/कर/कर$ +^”/”$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^अपूनो/अपूनो$ +^हात/हात$ +^सिददो/*सिददो$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उको/उको$ +^हात/हात$ +^बिल्कुल/*बिल्कुल$ +^ठीक/ठीक$ +^है/है$ +^ग्यो/ग्य$ +^यो/यो/यो$ +^देखभरेन/*देखभरेन$ +^फरीसी/फरीसी$ +^और/और$ +^मूसा/मूसा$ +^नियम/नियम$ +^सिखून/सिख$ +^वाला/वाला$ +^गुस्साले/*गुस्साले$ +^चिड़ून/*चिड़ून$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^कि/कि/कि$ +^करनू/कर$ +^?/?$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^दिनून/दिन$ +^में/में$ +^यीशु/यीशु$ +^पासाक/*पासाक$ +^एक/एक$ +^डाण/*डाण$ +^में/में$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^पुरी/पुरी$ +^रात/रात$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^थैं/थैं$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करून/कर$ +^में/में$ +^बिताछ/*बिताछ$ +^और/और$ +^दुसारा/दुसारा$ +^दिन/दी/दिन$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^बुलाछ/बुला$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^बार/बार$ +^शिष्य/शिष्य$ +^चुनियान/*चुनियान$ +^और/और$ +^उनून/उनून/उनून$ +^प्रेरित/प्रेरित/प्रेरित$ +^क्योछ/कुं$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बारा/बारा$ +^शिष्य/शिष्य$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^जिनून/जिनून$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^चुनछ्य/चुन$ +^,/,$ +^पैलो/*पैलो$ +^शमौन/शमौन$ +^जैक/*जैक$ +^दुसोरो/दुसोरो$ +^नाम/नाम$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पतरस/पतरस$ +^राँखछ्य/राँख$ +^,/,$ +^और/और$ +^उको/उको$ +^भाई/भाई$ +^अन्द्रियास/अन्द्रियास$ +^,/,$ +^और/और$ +^याकूब/याकूब$ +^,/,$ +^और/और$ +^याकूब/याकूब$ +^को/को$ +^नानो/नानो$ +^भाई/भाई$ +^यहूना/यहूना$ +^,/,$ +^और/और$ +^फिलिप्पुस/*फिलिप्पुस$ +^,/,$ +^और/और$ +^बरतुल्‍मै/*बरतुल्‍मै$ +^,/,$ +^और/और$ +^मत्ती/*मत्ती$ +^,/,$ +^और/और$ +^थोमा/*थोमा$ +^,/,$ +^और/और$ +^हलफई/*हलफई$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^याकूब/याकूब$ +^और/और$ +^शमौन/शमौन$ +^जो/जो$ +^जेलोतेस/*जेलोतेस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कहलूछो/कहला$ +^,/,$ +^और/और$ +^याकूब/याकूब$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^यहूदा/यहूदा$ +^,/,$ +^और/और$ +^यहूदा/यहूदा$ +^इस्करियोती/*इस्करियोती$ +^जेले/जेले$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^दुश्मनून/*दुश्मनून$ +^का/का$ +^हात/हात$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^में/में$ +^ध्वाका/ध्वाका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पकड़ावा/*पकड़ावा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दीछ/दी$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^उतर/*उतर$ +^भेरन/भेरन$ +^मैदान/*मैदान$ +^में/में$ +^आयान/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^यीशुका/यीशु+का$ +^मानन/*मानन$ +^वालान/वालान$ +^की/की/की$ +^भौत/भौत/भौत$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^भीड़/भीड़$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^सारा/सारा$ +^यहूदिया/यहूदिया$ +^और/और$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^और/और$ +^सोर/*सोर$ +^और/और$ +^सिदोन/*सिदोन$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^झील/झील$ +^का/का$ +^किनारा/*किनारा$ +^का/का$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोग/लोग$ +^,/,$ +^यीशु/यीशु$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^सुणन/*सुणन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^और/और$ +^अपूनी/अपूनी$ +^बिमारीन/बिमारी$ +^भटे/भटे$ +^चंगा/*चंगा$ +^हुन/हो$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^आईना/*आईना$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^जो/जो$ +^भूतून/भूत$ +^का/का$ +^सताईना/*सताईना$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ठीक/ठीक$ +^हो/हो$ +^जाछ्या/जा/जा$ +^और/और$ +^सब/सब$ +^लोग/लोग$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^छुन/*छुन$ +^चाँछ्या/चाँ/चाँ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^यीशु/यीशु$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^निकलून/*निकलून$ +^मरेछी/मरेछ$ +^और/और$ +^लोग/लोग$ +^चंगा/*चंगा$ +^हुन/हो$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^देखभेरन/*देखभेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^धन्य/धन्य$ +^छा/छ$ +^तुम/तुम$ +^जो/जो$ +^मनाका/*मनाका$ +^दीन/दीन$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^छै/छ$ +^धन्य/धन्य$ +^छा/छ$ +^तुम/तुम$ +^जो/जो$ +^ऐल/ऐल$ +^भुखा/*भुखा$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तुम/तुम$ +^तृप्त/तृप्त$ +^करि/कर$ +^जाला/जा$ +^धन्य/धन्य$ +^छा/छ$ +^तुम/तुम$ +^जो/जो$ +^ऐल/ऐल$ +^डाण/*डाण$ +^मारून/मार$ +^मरेछा/*मरेछा$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तुम/तुम$ +^हँसला/*हँसला$ +^धन्य/धन्य$ +^छा/छ$ +^तुम/तुम$ +^जब/जब/जब$ +^म्यार/म्यार$ +^कारण/कारण$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लोग/लोग$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^निन्दा/निन्दा$ +^करला/कर$ +^,/,$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^विरोध/विरोध$ +^और/और$ +^बेईजती/*बेईजती$ +^करला/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुमून/तुमून$ +^बदनाम/बदनाम$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^निकाली/निकाल$ +^द्याला/द्याल$ +^“/“$ +^उ/उ/उ$ +^दिन/दी/दिन$ +^खुश/खुश$ +^होई/होई$ +^और/और$ +^आनंद/*आनंद$ +^मनाया/मना$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^येक/येक/येक$ +^बदला/बदला$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^तुमून/तुमून$ +^ठूलो/ठूलो$ +^ईनाम/ईनाम$ +^मिलोल/*मिलोल$ +^!/!$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पुरखानले/*पुरखानले$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवालान/*दिनवालान$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^इसो/इसो$ +^करछ्या/कर/कर$ +^तुम/तुम$ +^धनवान/*धनवान$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कतुक/कतुक$ +^भयानक/*भयानक$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तुम/तुम$ +^अपूनी/अपूनी$ +^सुख/*सुख$ +^-/-$ +^शांति/*शांति$ +^पा/पा/पा$ +^चुक/चुक$ +^गैछा/गै$ +^हाय/*हाय$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जो/जो$ +^ऐल/ऐल$ +^भर/*भर$ +^पेट/*पेट$ +^खाछा/खा$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तुम/तुम$ +^भुखा/*भुखा$ +^रौला/रू$ +^हाय/*हाय$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जो/जो$ +^ऐल/ऐल$ +^हँस/*हँस$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तुम/तुम$ +^दुखी/*दुखी$ +^होलो/हो$ +^और/और$ +^डाण/*डाण$ +^मारला/मार$ +^हाय/*हाय$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जब/जब/जब$ +^लोग/लोग$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^बड़ाई/बड़ाई$ +^करून/कर$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तुमार/तुमार$ +^पुरखानले/*पुरखानले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^बारमे/*बारमे$ +^निकी/*निकी$ +^बात/बात$ +^करछ्य/कर/कर$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^झूठ्ठा/*झूठ्ठा$ +^लोग/लोग$ +^छ्या/छ$ +^येल/*येल$ +^पत्तो/पत्त$ +^चलछो/चल$ +^की/की/की$ +^तुम/तुम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनेरि/उनेरि$ +^नियाती/नियाती$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^झूठ्ठा/*झूठ्ठा$ +^लोग/लोग$ +^छा/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सुणन/*सुणन$ +^वालान/वालान$ +^थैं/थैं$ +^कुछूँ/कु$ +^कि/कि/कि$ +^अपून/अपून$ +^दुश्मनून/*दुश्मनून$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करा/करा/करा/कर$ +^जो/जो$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^दुश्मनी/*दुश्मनी$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भलाई/भलाई$ +^करा/करा/करा/कर$ +^जो/जो$ +^तुमून/तुमून$ +^श्राप/*श्राप$ +^दीनान/दी$ +^उनुस/उनुस$ +^आशीर्वाद/*आशीर्वाद$ +^दीया/दी$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बुरो/*बुरो$ +^बर्ताव/बर्ताव$ +^करनान/कर$ +^उनून/उनून/उनून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करा/करा/करा/कर$ +^जो/जो$ +^तुमार/तुमार$ +^एक/एक$ +^गाल/गाल$ +^में/में$ +^थप्पड/*थप्पड$ +^मारछो/मार$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^दुसोरो/दुसोरो$ +^गाल/गाल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^फेर/*फेर$ +^दीया/दी$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^कुरता/कुरता$ +^ल्योलो/*ल्योलो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^ऊस/ऊस$ +^अपूनो/अपूनो$ +^भ्यार/भ्यार$ +^वालो/वालो$ +^कोट/कोट$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दी/दी/दी$ +^दे/दी$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^केले/केले$ +^माँगछो/माँग$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^उ/उ/उ$ +^दीया/दी$ +^जो/जो$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^चीज/चीज$ +^छणुछ/*छणुछ$ +^,/,$ +^उथैं/उथैं$ +^उ/उ/उ$ +^वापिस/*वापिस$ +^जन/जन$ +^माँगिया/*माँगिया$ +^दुसरान/दुसरान$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ठीक/ठीक$ +^ऊसो/ऊसो$ +^ब्यवहार/ब्यवहार$ +^करा/करा/करा/कर$ +^जसो/जसो$ +^ब्यवहार/ब्यवहार$ +^की/की/की$ +^आश/*आश$ +^तुम/तुम$ +^अपून/अपून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^करछा/कर$ +^अगर/अगर$ +^तुम/तुम$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछा/कर$ +^जो/जो$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^येमें/*येमें$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^कि/कि/कि$ +^बड़ाई/बड़ाई$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^पापी/पापी$ +^जो/जो$ +^प्रभु/प्रभु$ +^स/स/स$ +^नै/नै$ +^मानना/*मानना$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करून/कर$ +^वालान/वालान$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करनान/कर$ +^अगर/अगर$ +^तुम/तुम$ +^उनेरि/उनेरि$ +^भलाई/भलाई$ +^करछा/कर$ +^जो/जो$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^भलाई/भलाई$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^येमें/*येमें$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^कि/कि/कि$ +^बड़ाई/बड़ाई$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^पापी/पापी$ +^लै/लै$ +^इसो/इसो$ +^करनान/कर$ +^अगर/अगर$ +^तुम/तुम$ +^उनुस/उनुस$ +^कर्ज/*कर्ज$ +^दीछा/दी$ +^जिनूनथैं/*जिनूनथैं$ +^वापिस/*वापिस$ +^पाना/*पाना$ +^की/की/की$ +^आश/*आश$ +^राखछा/राख$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^कोई/कोई$ +^किलैं/किलैं$ +^बड़ाई/बड़ाई$ +^करो/कर$ +^?/?$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^पापी/पापी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पापिन/*पापिन$ +^कर्ज/*कर्ज$ +^दीनान/दी$ +^कि/कि/कि$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^उदुकैं/*उदुकैं$ +^वापिस/*वापिस$ +^पा/पा/पा$ +^ल्याल/*ल्याल$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तुम/तुम$ +^अपून/अपून$ +^दुश्मनून/*दुश्मनून$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^प्रेम/प्रेम$ +^कर्या/कर$ +^,/,$ +^उनेरि/उनेरि$ +^भलाई/भलाई$ +^कर्या/कर$ +^और/और$ +^वापिस/*वापिस$ +^पाना/*पाना$ +^की/की/की$ +^आश/*आश$ +^नै/नै$ +^राखभेरन/*राखभेरन$ +^कर्ज/*कर्ज$ +^दीया/दी$ +^,/,$ +^तभै/*तभै$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^ईनाम/ईनाम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ठूलो/ठूलो$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^महान/महान$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^संतान/*संतान$ +^बनाई/बना$ +^ज/*ज$ +^ला/ला$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बुर/बुर$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^दयालु/दयालु$ +^छन/छ$ +^जो/जो$ +^धन्यवाद/धन्यवाद$ +^नै/नै$ +^करना/कर$ +^जसो/जसो$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^दयालु/दयालु$ +^छन/छ$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^तुम/तुम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दयालु/दयालु$ +^बँन्या/*बँन्या$ +^तुम/तुम$ +^दुसरान/दुसरान$ +^में/में$ +^दोष/दोष$ +^जन/जन$ +^लगा/लगा/लगा$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^तुमूनमें/*तुमूनमें$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दोष/दोष$ +^नै/नै$ +^लगा/लगा/लगा$ +^कैका/*कैका$ +^खिलाफ/खिलाफ$ +^न्याय/न्याय$ +^जन/जन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^तुमार/तुमार$ +^खिलाफ/खिलाफ$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^न्याय/न्याय$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^दुसरान/दुसरान$ +^माफ/माफ$ +^करला/कर$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^तुमून/तुमून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^माफ/माफ$ +^करोलो/कर$ +^”/”$ +^दीया/दी$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुमून/तुमून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^द्योलो/द्याल$ +^लोग/लोग$ +^तुमून/तुमून$ +^नापेले/*नापेले$ +^चेपि/*चेपि$ +^-/-$ +^चेपि/*चेपि$ +^भेरन/भेरन$ +^और/और$ +^हिला/*हिला$ +^-/-$ +^हिला/*हिला$ +^भरेन/*भरेन$ +^तुमार/तुमार$ +^काखि/*काखि$ +^में/में$ +^डाली/डाल$ +^जालो/जा$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जो/जो$ +^नापेले/*नापेले$ +^तुम/तुम$ +^नापछा/*नापछा$ +^,/,$ +^उई/उई/उ+ई$ +^नापेले/*नापेले$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नापी/*नापी$ +^जालो/जा$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^एक/एक$ +^कहानी/*कहानी$ +^सुणाभेरन/*सुणाभेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^अन्धा/*अन्धा$ +^-/-$ +^अन्धा/*अन्धा$ +^स/स/स$ +^बाटो/बाटो$ +^बता/बता/बता$ +^सकछी/सक$ +^?/?$ +^क्या/क्या$ +^द्वीवै/द्वीवै$ +^जन/जन$ +^गड्डा/*गड्डा$ +^में/में$ +^नी/नी$ +^खिती/खिती$ +^जाला/जा$ +^?/?$ +^शिष्य/शिष्य$ +^अपून/अपून$ +^गुरू/गुरू$ +^है/है$ +^ठूलो/ठूलो$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^सिद्ध/सिद्ध/सिद्ध$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^अपून/अपून$ +^गुरू/गुरू$ +^का/का$ +^समान/समान/समान$ +^होलो/हो$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^किलैं/किलैं$ +^अपून/अपून$ +^भाई/भाई$ +^की/की/की$ +^नानि-नानि/नानि-नानि$ +^गलतिन/*गलतिन$ +^में/में$ +^दोष/दोष$ +^लगूछा/लगू$ +^,/,$ +^क्या/क्या$ +^तुम/तुम$ +^अपूनी/अपूनी$ +^ठूली/*ठूली$ +^-/-$ +^ठूली/*ठूली$ +^गलतिन/*गलतिन$ +^नै/नै$ +^देखना/*देखना$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^तुमूनले/तुमून$ +^गलती/गलति$ +^कर/कर/कर$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुम/तुम$ +^कसकैं/*कसकैं$ +^अपून/अपून$ +^भाई/भाई$ +^थैं/थैं$ +^कै/कै$ +^सकछै/सक$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^गलत/गलत$ +^छै/छ$ +^हे/हे$ +^कपटी/कपटी$ +^पैलि/पैलि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^अपूनी/अपूनी$ +^ठूली/*ठूली$ +^-/-$ +^ठूली/*ठूली$ +^गलतिन/*गलतिन$ +^सुधार/सुधार$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^तैं/तैं/तैं$ +^अपून/अपून$ +^भाई/भाई$ +^की/की/की$ +^नानि-नानि/नानि-नानि$ +^गलतिन/*गलतिन$ +^निकीकैं/निकीकैं$ +^सुधार/सुधार$ +^पालै/*पालै$ +^”/”$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^निको/निको$ +^रूख/रूख$ +^बुरो/*बुरो$ +^फल/फल$ +^नै/नै$ +^ल्यून/*ल्यून$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^कोई/कोई$ +^बुरो/*बुरो$ +^रूख/रूख$ +^निको/निको$ +^फल/फल$ +^नै/नै$ +^ल्यून/*ल्यून$ +^हरेक/हरेक$ +^रूख/रूख$ +^अपून/अपून$ +^फलून/फल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पछ्याणी/पछ्याण$ +^जाछो/जा$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^झील/झील$ +^-/-$ +^झाड़िन/झाड़ि$ +^भटे/भटे$ +^अंजीर/अंजीर$ +^नै/नै$ +^तोड़ना/तोड़$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^कंटीली/*कंटीली$ +^झाड़िन/झाड़ि$ +^भटे/भटे$ +^अंगूर/अंगूर$ +^तोड़ना/तोड़$ +^और/और$ +^भल/भल$ +^आदिमी/आदिमी$ +^मन/मन$ +^का/का$ +^भण्डार/*भण्डार$ +^भटे/भटे$ +^भल/भल$ +^बात/बात$ +^निकलनान/निकल$ +^,/,$ +^और/और$ +^बुरा/बुरा$ +^आदिमी/आदिमी$ +^मन/मन$ +^का/का$ +^भण्डार/*भण्डार$ +^भटे/भटे$ +^बुर/बुर$ +^बात/बात$ +^निकलनान/निकल$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^मन/मन$ +^में/में$ +^जो/जो$ +^हुछो/हो$ +^उई/उई/उ+ई$ +^मुँख/मुँख$ +^भटे/भटे$ +^निकलछो/निकल$ +^जब/जब/जब$ +^तुम/तुम$ +^म्येरो/म्येरो$ +^कयू/*कयू$ +^नै/नै$ +^मानना/*मानना$ +^,/,$ +^“/“$ +^तैं/तैं/तैं$ +^मैंथैं/मैं+थैं$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^”/”$ +^किलैं/किलैं$ +^कुँछा/कुँ$ +^?/?$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पास/पास$ +^उछो/*उछो$ +^और/और$ +^म्यारा/म्यारा$ +^बातुन/बातु$ +^सुणभेरन/*सुणभेरन$ +^मानछो/मान$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^बतूछूँ/*बतूछूँ$ +^उ/उ/उ$ +^कैको/*कैको$ +^जस/जस$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^जस/जस$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जेले/जेले$ +^अपूनो/अपूनो$ +^घर/घर$ +^बनून/बना$ +^बखत/बखत$ +^घरा/घरा$ +^का/का$ +^खडशिला/*खडशिला$ +^गैरा/*गैरा$ +^खोदियान/*खोदियान$ +^और/और$ +^मजबूत/मजबूत$ +^चट्टान/*चट्टान$ +^में/में$ +^घर/घर$ +^की/की/की$ +^बुनियाद/*बुनियाद$ +^राखछै/राख$ +^,/,$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^आँधी/आँधी$ +^तूफान/तूफान/तूफान$ +^आछ/आ$ +^उ/उ/उ$ +^घर/घर$ +^नै/नै$ +^हिला/*हिला$ +^सकियो/*सकियो$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^घर/घर$ +^मजबूत/मजबूत$ +^बनिना/बन$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^नै/नै$ +^माननो/*माननो$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^जस/जस$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जेले/जेले$ +^माटा/*माटा$ +^में/में$ +^बिना/बिना$ +^खडशिला/*खडशिला$ +^खड़भेरन/*खड़भेरन$ +^घर/घर$ +^बनाछ/बना$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^आँधी/आँधी$ +^तूफान/तूफान/तूफान$ +^आछ/आ$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^घर/घर$ +^खिती/खिती$ +^जाछो/जा$ +^और/और$ +^उको/उको$ +^सत्यानाश/*सत्यानाश$ +^हो/हो$ +^जाछो/जा$ +^यीशु/यीशु$ +^लोगून/लोग$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^दिना/*दिना$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^,/,$ +^कफरनहूम/कफरनहूम$ +^गौं/गौं$ +^में/में$ +^आयान/आ$ +^वाँ/वाँ$ +^कोई/कोई$ +^रोमी/रोमी$ +^सुबदारो/*सुबदारो$ +^को/को$ +^दास/दास$ +^जो/जो$ +^उको/उको$ +^प्रिय/*प्रिय$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^बिमारी/बिमारी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मरून/मर$ +^मरेछ्यो/मरेछ$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^सुबदार/*सुबदार$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^की/की/की$ +^चर्चा/*चर्चा$ +^सुणछ्य/सुण$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उले/उले$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवान/अगुवान$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^यो/यो/यो$ +^विनती/विनती$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^भेजछ्य/भेज$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^म्यारा/म्यारा$ +^यो/यो/यो$ +^दास/दास$ +^स/स/स$ +^चंगो/चंगो$ +^कर/कर/कर$ +^दे/दी$ +^तब/तब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^आयान/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उथैं/उथैं$ +^भौत/भौत/भौत$ +^बिनती/बिनती$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^कुन/कु$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^इसो/इसो$ +^लायक/लायक$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^उ/उ/उ$ +^खिन/खिन/खिन$ +^यो/यो/यो$ +^कर/कर/कर$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^हमरि/हमरि$ +^जाति/*जाति$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^प्रेम/प्रेम$ +^राखछो/राख$ +^,/,$ +^और/और$ +^उलेई/*उलेई$ +^हमार/हमार$ +^यहूदी/यहूदी$ +^सभाघर/सभाघर$ +^बनायान/*बनायान$ +^यीशु/यीशु$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^सुबदार/*सुबदार$ +^का/का$ +^घरा/घरा$ +^का/का$ +^नजिक/नजिक$ +^पुजून/*पुजून$ +^वाला/वाला$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^सुबदार/*सुबदार$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^अपून/अपून$ +^कई/कई$ +^मित्रून/*मित्रून$ +^कुन/कु$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भेजछ्य/भेज$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^कष्ट/*कष्ट$ +^जन/जन$ +^कर/कर/कर$ +^,/,$ +^क्याखिन/क्याखिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^इसो/इसो$ +^लकारिको/*लकारिको$ +^नाहतिनू/*नाहतिनू$ +^कि/कि/कि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^म्यारा/म्यारा$ +^घर/घर$ +^भितर/भितर$ +^अ/*अ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपनास/*अपनास$ +^इसो/इसो$ +^लकारिको/*लकारिको$ +^नै/नै$ +^समझनू/समझ$ +^की/की/की$ +^त्यारा/त्यारा$ +^पास/पास$ +^आ/आ/आ$ +^सकू/*सकू$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^ताँई/*ताँई$ +^भटे/भटे$ +^कैं/*कैं$ +^दे/दी$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^म्येरो/म्येरो$ +^सेवक/सेवक$ +^चंगो/चंगो$ +^है/है$ +^जालो/जा$ +^मैंस/मैंस$ +^पत्तो/पत्त$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^अधिकारीन/अधिकारी$ +^का/का$ +^अधिकार/अधिकार$ +^में/में$ +^काम/काम$ +^करून/कर$ +^वालो/वालो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^म्यारा/म्यारा$ +^अधिकार/अधिकार$ +^में/में$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^सिपाई/सिपाई$ +^काम/काम$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^एक/एक$ +^स/स/स$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^कुछूँ/कु$ +^जा/जा/जा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^जाछो/जा$ +^;/;$ +^और/और$ +^दुसारा/दुसारा$ +^थैं/थैं$ +^कुछूँ/कु$ +^अ/*अ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^उछो/*उछो$ +^;/;$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^अपून/अपून$ +^कोई/कोई$ +^सेवक/सेवक$ +^थैं/थैं$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^काम/काम$ +^कर/कर/कर$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^ऊस/ऊस$ +^करछो/कर$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^सुणभेरन/*सुणभेरन$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^बड़ो/*बड़ो$ +^ताजुब/*ताजुब$ +^हुछो/हो$ +^,/,$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^फरकी/*फरकी$ +^भेरन/भेरन$ +^उ/उ/उ$ +^भीड़/भीड़$ +^थैं/थैं$ +^जो/जो$ +^उक/उक/उक$ +^पछिल/पछिल$ +^उनमरछी/*उनमरछी$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुछूँ/कु$ +^कि/कि/कि$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^पुरा/*पुरा$ +^इस्राएल/इस्राएल$ +^देशा/देशा$ +^का/का$ +^एक/एक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आदिमी/आदिमी$ +^में/में$ +^इसो/इसो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^नै/नै$ +^देख्यो/देख$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^यो/यो/यो$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^आदिमी/आदिमी$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^मैंमें/मैं+में$ +^करछो/कर$ +^”/”$ +^और/और$ +^सुबदार/*सुबदार$ +^का/का$ +^मित्रून/*मित्रून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^घर/घर$ +^वापस/वापस$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^दास/दास$ +^चंगो/चंगो$ +^पाछ/पा$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^दिनून/दिन$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^यीशु/यीशु$ +^नाईन/*नाईन$ +^नाम/नाम$ +^नगर/नगर$ +^में/में$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्य/शिष्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^भौत/भौत/भौत$ +^भीड़/भीड़$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^जानमरेछी/*जानमरेछी$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^उ/उ/उ$ +^नगरा/*नगरा$ +^का/का$ +^गेट/*गेट$ +^में/में$ +^पुजियान/*पुजियान$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^देखा/देख$ +^,/,$ +^लोग/लोग$ +^एक/एक$ +^मुरदा/*मुरदा$ +^स/स/स$ +^अर्थी/*अर्थी$ +^में/में$ +^अन्तिम/*अन्तिम$ +^संस्कार/*संस्कार$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ली/ली/ली$ +^जानमरेछ्या/*जानमरेछ्या$ +^जो/जो$ +^अपूनी/अपूनी$ +^ईजा/ईजा$ +^को/को$ +^एकलौतो/*एकलौतो$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^विध्वा/*विध्वा$ +^छी/छ$ +^;/;$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^नगरा/*नगरा$ +^का/का$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोग/लोग$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^छ्या/छ$ +^ऊस/ऊस$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^प्रभु/प्रभु$ +^तरस/*तरस$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^जन/जन$ +^रौ/रू$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उले/उले$ +^पास/पास$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^अर्थीस/*अर्थीस$ +^छूँछ/छूँ$ +^,/,$ +^और/और$ +^ली/ली/ली$ +^जानवाला/*जानवाला$ +^रूक/*रूक$ +^जानान/जा$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^जवान/*जवान$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैंथैं/*तैंथैं$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^उठ/उठ/उठ$ +^जा/जा/जा$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^तुरन्त/तुरन्त$ +^उ/उ/उ$ +^मुरदा/*मुरदा$ +^उठाभेरन/उठ+भेरन$ +^बैठि/*बैठि$ +^जाछो/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^बोलून/बोल$ +^लागछो/लाग$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^उक/उक/उक$ +^ईजा/ईजा$ +^स/स/स$ +^सौंप/सौंप/सौंप$ +^दीछ/दी$ +^यो/यो/यो$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^सब/सब$ +^लोग/लोग$ +^हैरान/हैरान$ +^हो/हो$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^बड़ाई/बड़ाई$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^कुन/कु$ +^लागनान/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^हमार/हमार$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^एक/एक$ +^महान/महान$ +^आदिमी/आदिमी$ +^आ/आ/आ$ +^र्योछ/*र्योछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भेज/भेज/भेज$ +^रैछ/रै/रै$ +^”/”$ +^और/और$ +^यीशुका/यीशु+का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^सारा/सारा$ +^यहूदिया/यहूदिया$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^और/और$ +^आश-पासा/आश-पासा$ +^का/का$ +^सारा/सारा$ +^इलाका/इलाका$ +^में/में$ +^फैल/फैल$ +^जाछी/जा$ +^यहूना/यहूना$ +^स/स/स$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^ऊस/ऊस$ +^बताछ/बता$ +^तब/तब$ +^यहूनाले/*यहूनाले$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^द्वी/द्वी$ +^जनून/*जनून$ +^बुलाभेरन/बुला+भेरन$ +^यीशुका/यीशु+का$ +^पास/पास$ +^यो/यो/यो$ +^पूछन/*पूछन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भेज/भेज/भेज$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^तैं/तैं/तैं$ +^उई/उई/उ+ई$ +^मसीह/मसीह$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^भेजना/*भेजना$ +^को/को$ +^वादा/वादा$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कर/कर/कर$ +^राखछ्यो/राख$ +^,/,$ +^या/या/या$ +^हम/हम/हम$ +^कै/कै$ +^दुसरा/दुसरा$ +^को/को$ +^इन्तजार/*इन्तजार$ +^करनू/कर$ +^?/?$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उनूले/उनूले$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हमून/हमून$ +^तेरा/तेरा$ +^पास/पास$ +^यहूना/यहूना$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^पूछन/*पूछन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भेज/भेज/भेज$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^क्या/क्या$ +^तैं/तैं/तैं$ +^उई/उई/उ+ई$ +^मसीह/मसीह$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^भेजना/*भेजना$ +^को/को$ +^वादा/वादा$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कर/कर/कर$ +^राखछ्यो/राख$ +^,/,$ +^या/या/या$ +^हम/हम/हम$ +^कै/कै$ +^दुसरा/दुसरा$ +^को/को$ +^इन्तजार/*इन्तजार$ +^करनू/कर$ +^?/?$ +^”/”$ +^उई/उई/उ+ई$ +^बखत/बखत$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^बिमारीन/बिमारी$ +^और/और$ +^तखलीफ/*तखलीफ$ +^,/,$ +^और/और$ +^भूतून/भूत$ +^भटे/भटे$ +^छुड़ाछ/*छुड़ाछ$ +^;/;$ +^और/और$ +^भौत/भौत/भौत$ +^अंधान/*अंधान$ +^आँखा/आँख$ +^दीयान/दी$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यहूनाका/*यहूनाका$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^तुमूनले/तुमून$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^और/और$ +^सुणछ्य/सुण$ +^,/,$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^यहूना/यहूना$ +^थैं/थैं$ +^कै/कै$ +^दीया/दी$ +^;/;$ +^कि/कि/कि$ +^अन्धा/*अन्धा$ +^देखनान/देख$ +^,/,$ +^लंगड़ा/*लंगड़ा$ +^हिटनान/*हिटनान$ +^,/,$ +^और/और$ +^कोढ़ी/कोढ़ी$ +^ठीक/ठीक$ +^हो/हो$ +^जानान/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^टोला/*टोला$ +^सुणनान/सुण$ +^,/,$ +^और/और$ +^मुरदा/*मुरदा$ +^ज्यून/ज्यून$ +^करि/कर$ +^जानान/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^कंगालून/*कंगालून$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^सुणाई/*सुणाई$ +^जाछो/जा$ +^धन्य/धन्य$ +^छन/छ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^जो/जो$ +^म्यारा/म्यारा$ +^बारिमें/बारिमें$ +^शक/*शक$ +^नै/नै$ +^करना/कर$ +^जब/जब/जब$ +^यहूनाका/*यहूनाका$ +^शिष्य/शिष्य$ +^वापस/वापस$ +^न्हैजानान/न्हैजा$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^यहूना/यहूना$ +^बारिमें/बारिमें$ +^लोगूनथैं/*लोगूनथैं$ +^कुन/कु$ +^लागछो/लाग$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^बिरान/बिरान$ +^जागान/जागा$ +^में/में$ +^कि/कि/कि$ +^देखन/*देखन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^गैछा/गै$ +^?/?$ +^क्या/क्या$ +^हवा/*हवा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हिलते/*हिलते$ +^हुये/*हुये$ +^सरकण्डान/*सरकण्डान$ +^?/?$ +^तो/तो$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^कि/कि/कि$ +^देखून/देख$ +^गैछा/गै$ +^?/?$ +^क्या/क्या$ +^मेंहंगा/*मेंहंगा$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^पैनिना/*पैनिना$ +^का/का$ +^आदिमीन/आदिमी$ +^?/?$ +^देखा/देख$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^भड़कीला/*भड़कीला$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^पैनना/*पैनना$ +^,/,$ +^और/और$ +^सुख/*सुख$ +^-/-$ +^विलास/*विलास$ +^रूनान/रू$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^राजमहलून/*राजमहलून$ +^में/में$ +^रूनान/रू$ +^तो/तो$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^कि/कि/कि$ +^देखन/*देखन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^गैछा/गै$ +^?/?$ +^क्या/क्या$ +^कोई/कोई$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^स/स/स$ +^?/?$ +^होई/होई$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^है/है$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ठूला/ठूला$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^यो/यो/यो$ +^उई/उई/उ+ई$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जैका/जैका$ +^बारिमें/बारिमें$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^देख/देख/देख/देख$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपूनो/अपूनो$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^स/स/स$ +^त्यारा/त्यारा$ +^अघिल/अघिल$ +^भेजछूँ/*भेजछूँ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^तैखिन/त्यारा+खिन$ +^बाँट/*बाँट$ +^सुधारोलो/*सुधारोलो$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कुंछूँ/*कुंछूँ$ +^जो/जो$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^जन्मीना/*जन्मीना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^यहूना/यहूना$ +^है/है$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ठूलो/ठूलो$ +^नी/नी$ +^भ्यो/*भ्यो$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^में/में$ +^नानो/नानो$ +^है/है$ +^नानो/नानो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^यहूना/यहूना$ +^है/है$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ठूलो/ठूलो$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^यीशु/यीशु$ +^की/की/की$ +^कईना/कु$ +^की/की/की$ +^बातुन/बातु$ +^सुणछै/सुण$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^याँ/याँ$ +^तक/तक$ +^की/की/की$ +^चुंगी/चुंगी$ +^लीनवालान/*लीनवालान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यहूना/यहूना$ +^थैं/थैं$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^धर्मी/धर्मी$ +^छै/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोग/लोग$ +^और/और$ +^मूसा/मूसा$ +^नियम/नियम$ +^सिखून/सिख$ +^वालान/वालान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यहूना/यहूना$ +^भटे/भटे$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^लीन/ली$ +^है/है$ +^इन्कार/*इन्कार$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^और/और$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^मनसा/*मनसा$ +^जो/जो$ +^उनार/उनार/उनार$ +^बारिमें/बारिमें$ +^छी/छ$ +^ऊस/ऊस$ +^टाल/*टाल$ +^दीछ/दी$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^युग/*युग$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^तुलना/*तुलना$ +^कैका/*कैका$ +^दगाड़/दगाड़$ +^करूँ/कर$ +^?/?$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^कैका/*कैका$ +^जसा/*जसा$ +^छन/छ$ +^?/?$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उ/उ/उ$ +^नानतिनान/*नानतिनान$ +^का/का$ +^जस/जस$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^बजार/*बजार$ +^में/में$ +^बैठि/*बैठि$ +^भेरन/भेरन$ +^एक/एक$ +^दुसारा/दुसारा$ +^थैं/थैं$ +^धध्याभेरन/*धध्याभेरन$ +^कुंनान/कुं$ +^,/,$ +^हमूले/हमूले$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मुरली/*मुरली$ +^बजाछ/*बजाछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^नै/नै$ +^नाचिया/*नाचिया$ +^,/,$ +^हमून/हमून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दुख/दुख$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तुम/तुम$ +^रोया/*रोया$ +^नै/नै$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^यहूना/यहूना$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^दिनवालो/*दिनवालो$ +^बार-बार/बार-बार$ +^बर्त/बर्त$ +^राखछो/राख$ +^और/और$ +^अंगूर/अंगूर$ +^को/को$ +^रस/*रस$ +^नै/नै$ +^पिनो/*पिनो$ +^,/,$ +^और/और$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^कुंनान/कुं$ +^कि/कि/कि$ +^उमें/उ+में$ +^भूत/भूत$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^खानै/खा$ +^-/-$ +^पिनै/पि$ +^आरयूँ/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^कुँछा/कुँ$ +^,/,$ +^देखा/देख$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^खाना/खाना$ +^को/को$ +^ढाणी/*ढाणी$ +^और/और$ +^पियक्कड/*पियक्कड$ +^आदिमी/आदिमी$ +^,/,$ +^चुंगी/चुंगी$ +^लीनवालान/*लीनवालान$ +^और/और$ +^पापिन/*पापिन$ +^को/को$ +^मित्र/*मित्र$ +^छै/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^ज्ञान/ज्ञान$ +^अपूनी/अपूनी$ +^सब/सब$ +^सन्तानून/*सन्तानून$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सच्चो/सच्चो$ +^ठैराई/*ठैराई$ +^ग्यो/ग्य$ +^तब/तब$ +^एक/एक$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोग/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^बिनती/बिनती$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^उक/उक/उक$ +^घर/घर$ +^खान/खान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^हिटा/*हिटा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^यीशु/यीशु$ +^फरीसी/फरीसी$ +^का/का$ +^घर/घर$ +^खान/खान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जानान/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^खानो/खा$ +^खान/खान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बैठनान/बैठ$ +^त/त/त$ +^उई/उई/उ+ई$ +^नगरे/*नगरे$ +^की/की/की$ +^एक/एक$ +^पापिनी/*पापिनी$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^जाणिभेरन/*जाणिभेरन$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^उ/उ/उ$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^खान/खान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आ/आ/आ$ +^रियोछ/*रियोछ$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^उ/उ/उ$ +^स्‍यैनि/*स्‍यैनि$ +^संगमरमर/*संगमरमर$ +^का/का$ +^शीशी/*शीशी$ +^में/में$ +^जटामांसी/*जटामांसी$ +^को/को$ +^भौत/भौत/भौत$ +^मेहंगो/*मेहंगो$ +^इत्र/*इत्र$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^वाँ/वाँ$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^यीशुका/यीशु+का$ +^खुटान/खुटा$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^,/,$ +^ठाड़/ठाड़$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^,/,$ +^रो/*रो$ +^-/-$ +^रो/*रो$ +^भेरन/भेरन$ +^उक/उक/उक$ +^खुटान/खुटा$ +^अपून/अपून$ +^आंशून/*आंशून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भिगूछी/*भिगूछी$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^ख्वारा/ख्वारा$ +^का/का$ +^बालून/बाल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उक/उक/उक$ +^खुटान/खुटा$ +^पोछछी/*पोछछी$ +^,/,$ +^और/और$ +^बार-बार/बार-बार$ +^उक/उक/उक$ +^खुटान/खुटा$ +^में/में$ +^इत्र/*इत्र$ +^लगाभेरन/लगा+भेरन$ +^उको/उको$ +^आदर/आदर$ +^करछी/कर$ +^यो/यो/यो$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^उ/उ/उ$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोग/लोग$ +^जेले/जेले$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^अपून/अपून$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^बुलाईना/*बुलाईना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^अपून/अपून$ +^मन/मन$ +^में/में$ +^सोचून/*सोचून$ +^लागछ्य/लाग$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^यो/यो/यो$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^हुनो/हो$ +^तैं/तैं/तैं$ +^यो/यो/यो$ +^जाणि/*जाणि$ +^लीनो/*लीनो$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^कसी/*कसी$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^पापिनी/*पापिनी$ +^छी/छ$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उक/उक/उक$ +^मने/*मने$ +^की/की/की$ +^बात/बात$ +^जाणिभेरन/*जाणिभेरन$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^शमौन/शमौन$ +^,/,$ +^मैंस/मैंस$ +^तैथैं/तैं+थैं$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^कुन/कु$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^उले/उले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^गुरू/गुरू$ +^जी/जी$ +^क/क/क$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^एक/एक$ +^उदारण/*उदारण$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^एक/एक$ +^धनवाना/*धनवाना$ +^का/का$ +^द्वी/द्वी$ +^कर्जदार/*कर्जदार$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^एक/एक$ +^पाँच/पाँच$ +^सौ/*सौ$ +^दिनून/दिन$ +^की/की/की$ +^मजूरी/*मजूरी$ +^का/का$ +^बराबर/*बराबर$ +^कर्जदार/*कर्जदार$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^दुसोरो/दुसोरो$ +^पचास/*पचास$ +^दिना/*दिना$ +^का/का$ +^मजूरी/*मजूरी$ +^बराबर/*बराबर$ +^कर्जदार/*कर्जदार$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^द्वीवैन/द्वीवैन$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^कर्ज/*कर्ज$ +^चुकून/चुक$ +^खिन/खिन/खिन$ +^केले/केले$ +^नी/नी$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^धनवान/*धनवान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनोरो/उनोरो$ +^कर्ज/*कर्ज$ +^माफ/माफ$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^द्वीवैन/द्वीवैन$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^को/को$ +^धनवान/*धनवान$ +^स/स/स$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^प्रेम/प्रेम$ +^को/को$ +^करोलो/कर$ +^?/?$ +^शमौन/शमौन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^म्यारा/म्यारा$ +^समझले/समझ$ +^जैको/जैको$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^कर्ज/*कर्ज$ +^माफ/माफ$ +^करछ्य/कर/कर$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^शमौन/शमौन$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^ठीक/ठीक$ +^कूंछै/*कूंछै$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^स्‍यैनि/*स्‍यैनि$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^शमौन/शमौन$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^क्या/क्या$ +^तैंले/तैं+ले$ +^यो/यो/यो$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^स/स/स$ +^देखछी/देख$ +^येले/येले$ +^कि/कि/कि$ +^करछै/कर$ +^?/?$ +^मैं/मैं/मैं$ +^त्यारा/त्यारा$ +^घर/घर$ +^आयू/*आयू$ +^तैले/तै+ले$ +^मैंस/मैंस$ +^खुटा/खुटा$ +^धुन/*धुन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^पानि/पानि$ +^नै/नै$ +^दीयो/*दीयो$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^येले/येले$ +^म्यारा/म्यारा$ +^खुटान/खुटा$ +^अपून/अपून$ +^आंशून/*आंशून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^धोयान/*धोयान$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^बालून/बाल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पोछियाना/*पोछियाना$ +^तैले/तै+ले$ +^मैंस/मैंस$ +^गला/*गला$ +^लगाभेरन/लगा+भेरन$ +^म्येरो/म्येरो$ +^स्वागत/*स्वागत$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^भटे/भटे$ +^मैं/मैं/मैं$ +^या/या/या$ +^आरयूँ/आ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^भटे/भटे$ +^येले/येले$ +^म्येरो/म्येरो$ +^आदर/आदर$ +^करून/कर$ +^नै/नै$ +^छोड़ियो/*छोड़ियो$ +^तैले/तै+ले$ +^म्यारा/म्यारा$ +^ख्वारा/ख्वारा$ +^में/में$ +^तेल/तेल$ +^लगाभेरन/लगा+भेरन$ +^म्येरो/म्येरो$ +^आदर/आदर$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^येले/येले$ +^म्यारा/म्यारा$ +^खुटान/खुटा$ +^में/में$ +^मेहंगो/*मेहंगो$ +^इत्र/*इत्र$ +^लगाभेरन/लगा+भेरन$ +^म्येरो/म्येरो$ +^आदर/आदर$ +^करछै/कर$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैंथैं/*तैंथैं$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^भौत/भौत/भौत$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^पाप/पाप$ +^जो/जो$ +^येले/येले$ +^कर/कर/कर$ +^राखछ्या/राख/राख$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^सब/सब$ +^माफ/माफ$ +^करि/कर$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^येले/येले$ +^भौत/भौत/भौत$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जैको/जैको$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^पाप/पाप$ +^माफ/माफ$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^कम/कम$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछो/कर$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^तेरा/तेरा$ +^पाप/पाप$ +^माफ/माफ$ +^भ्यान/भ्य$ +^तब/तब$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^खान/खान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बैठिना/बैठ$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अपून/अपून$ +^-/-$ +^अपून/अपून$ +^मन/मन$ +^में/में$ +^सोचून/*सोचून$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^पापून/पाप$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^माफ/माफ$ +^करछो/कर$ +^?/?$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^पापून/पाप$ +^त/त/त$ +^केवल/केवल$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^माफ/माफ$ +^कर/कर/कर$ +^सकछो/सक$ +^पर/पर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तैंस/तैंस$ +^बचा/*बचा$ +^हालछै/*हालछै$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तैले/तै+ले$ +^मैंमें/मैं+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछै/कर$ +^,/,$ +^खुशी/खुशी$ +^-/-$ +^खुशी/खुशी$ +^अपून/अपून$ +^घर/घर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^न्हैजा/न्हैजा/न्हैजा$ +^येक/येक/येक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^यीशु/यीशु$ +^नगर/नगर$ +^-/-$ +^नगर/नगर$ +^और/और$ +^गौं/गौं$ +^-/-$ +^गौं/गौं$ +^घुम/घुम/घुम$ +^भेरन/भेरन$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^को/को$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^सुणन/*सुणन$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^बारा/बारा$ +^शिष्य/शिष्य$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^स्यैनिन/स्यैनि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^जिनून/जिनून$ +^में/में$ +^भूतून/भूत$ +^भटे/भटे$ +^और/और$ +^बिमारीन/बिमारी$ +^भटे/भटे$ +^ठीक/ठीक$ +^होईना/हो$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^यो/यो/यो$ +^छन/छ$ +^;/;$ +^मरियम/मरियम$ +^जो/जो$ +^मगदला/*मगदला$ +^गौं/गौं$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^जैमें/जैस+में$ +^भटे/भटे$ +^सात/सात$ +^भूत/भूत$ +^निकलीना/*निकलीना$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^राजा/राजा$ +^हेरोदेस/हेरोदेस$ +^का/का$ +^एक/एक$ +^कर्मचारी/*कर्मचारी$ +^खुजे/*खुजे$ +^की/की/की$ +^घरवाली/घर+वाली$ +^योअन्ना/*योअन्ना$ +^,/,$ +^और/और$ +^सूसन्नाह/*सूसन्नाह$ +^,/,$ +^और/और$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भौत/भौत/भौत$ +^स्यैनिन/स्यैनि$ +^छ्या/छ$ +^जो/जो$ +^अपून/अपून$ +^सम्पत्ति/*सम्पत्ति$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^की/की/की$ +^सेवा/सेवा$ +^करछ्या/कर/कर$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^भौत/भौत/भौत$ +^भीड़/भीड़$ +^जामा/जामा$ +^हो/हो$ +^रैछी/रै$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^नगर/नगर$ +^-/-$ +^नगर/नगर$ +^भटे/भटे$ +^लोग/लोग$ +^यीशुका/यीशु+का$ +^पास/पास$ +^उनमरेछ्या/*उनमरेछ्या$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^एक/एक$ +^कहानी/*कहानी$ +^सुणाछ/*सुणाछ$ +^,/,$ +^एक/एक$ +^किसान/*किसान$ +^बी/*बी$ +^बुन/बुन/बुन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ग्योछ/ग्य$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^बी/*बी$ +^बुनमरेछ्यो/*बुनमरेछ्यो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^बी/*बी$ +^बाँट/*बाँट$ +^का/का$ +^किनार/किनार$ +^में/में$ +^पड़छो/पड़$ +^,/,$ +^और/और$ +^आकाशा/आकाशा$ +^का/का$ +^चिड़िया/चिड़िया$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^उनुस/उनुस$ +^खा/खा/खा$ +^लीछ/ली$ +^और/और$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^बी/*बी$ +^चट्‍टान/चट्‍टान$ +^में/में$ +^पड़छो/पड़$ +^,/,$ +^और/और$ +^जल्दी/जल्दी$ +^जाम/जाम$ +^ग्या/ग्य$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^माँटा/*माँटा$ +^नै/नै$ +^हुना/हो$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^जल्दी/जल्दी$ +^सुखी/*सुखी$ +^ग्या/ग्य$ +^और/और$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^बी/*बी$ +^झाड़िन/झाड़ि$ +^का/का$ +^बीच/बीच$ +^पड़ीयान/*पड़ीयान$ +^,/,$ +^और/और$ +^झाड़िन/झाड़ि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ठूलो/ठूलो$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^उनुस/उनुस$ +^दबै/*दबै$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^बी/*बी$ +^निको/निको$ +^भूमि/*भूमि$ +^में/में$ +^पड़छ/पड़$ +^,/,$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^बी/*बी$ +^जामियान/*जामियान$ +^और/और$ +^सौ/*सौ$ +^गुना/*गुना$ +^फल/फल$ +^ल्यान/*ल्यान$ +^यो/यो/यो$ +^कैभेरन/कु+भेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जोरले/जोर+ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^स/स/स$ +^सुण/सुण/सुण$ +^सकछो/सक$ +^जो/जो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^कुन/कु$ +^मरेयू/*मरेयू$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यो/यो/यो$ +^समझना/*समझना$ +^की/की/की$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करून/कर$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^कहानी/*कहानी$ +^की/की/की$ +^मतलब/मतलब$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुमून/तुमून$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^को/को$ +^गुप्त/*गुप्त$ +^भेद/*भेद$ +^की/की/की$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^औरून/*औरून$ +^कहानी/*कहानी$ +^में/में$ +^सुणाई/*सुणाई$ +^जाछो/जा$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^देखनान/देख$ +^त/त/त$ +^सही/सही$ +^पर/पर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^पछ्याण/पछ्याण/पछ्याण$ +^नै/नै$ +^पान/पा$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सुणनान/सुण$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^सही/सही$ +^पर/पर$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^नै/नै$ +^सकना/सका$ +^यो/यो/यो$ +^कहानी/*कहानी$ +^को/को$ +^मतलब/मतलब$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^बीज/*बीज$ +^का/का$ +^गुदा/*गुदा$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^बचन/बचन$ +^छै/छ$ +^बाटा/बाटा$ +^का/का$ +^किनार/किनार$ +^को/को$ +^मतलब/मतलब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^छन/छ$ +^जिनूनले/जिनून+ले$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^बचन/बचन$ +^सुणछ्य/सुण$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^शैतान/शैतान$ +^उनार/उनार/उनार$ +^मन/मन$ +^भटे/भटे$ +^उ/उ/उ$ +^बचनून/बचन$ +^चुरा/*चुरा$ +^लिजाछो/*लिजाछो$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^काँई/काँई$ +^इसो/इसो$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^कि/कि/कि$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उद्धार/उद्धार$ +^पान/पा$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^बी/*बी$ +^चट्‍टान/चट्‍टान$ +^में/में$ +^पड़ीयान/*पड़ीयान$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^छन/छ$ +^जो/जो$ +^बचन/बचन$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^खुशी/खुशी$ +^-/-$ +^खुशी/खुशी$ +^मान्नान/*मान्नान$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^बखत/बखत$ +^तलक/तलक$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^परीक्षा/परीक्षा$ +^का/का$ +^बखत/बखत$ +^बहक/*बहक$ +^जानान/जा$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^बी/*बी$ +^झाड़िन/झाड़ि$ +^का/का$ +^बीच/बीच$ +^पड़ीनान/पड़ीना$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^छन/छ$ +^जिनूनले/जिनून+ले$ +^बचन/बचन$ +^तो/तो$ +^सुणनान/सुण$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^में/में$ +^चिन्ता/चिन्ता$ +^,/,$ +^धन/धन$ +^-/-$ +^दौलत/दौलत$ +^,/,$ +^और/और$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^का/का$ +^सुख/*सुख$ +^-/-$ +^विलास/*विलास$ +^में/में$ +^फँस/*फँस$ +^जानो/*जानो$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^बचन/बचन$ +^में/में$ +^रूकावट/*रूकावट$ +^डालछी/डाल$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^में/में$ +^बचन/बचन$ +^कै/कै$ +^काम/काम$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^पानो/*पानो$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^बी/*बी$ +^निकी/*निकी$ +^भूमि/*भूमि$ +^में/में$ +^पड़ीयान/*पड़ीयान$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^बचनून/बचन$ +^सुणभेरन/*सुणभेरन$ +^भल/भल$ +^मन/मन$ +^मानभेरन/मान+भेरन$ +^पक्का/*पक्का$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^बननान/बन$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आदिमी/आदिमी$ +^दीया/दी$ +^जलाभेरन/जला+भेरन$ +^भांणाका/भांणाक$ +^तलि/तलि$ +^नै/नै$ +^ढकनो/*ढकनो$ +^,/,$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^चरपाई/*चरपाई$ +^ताला/*ताला$ +^राखनो/*राखनो$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^ऊस/ऊस$ +^ऊँचा/ऊँचा$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^राखनान/राख$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^सब/सब$ +^भितर/भितर$ +^उनवालान/आ+वालान$ +^उज्यालो/उज्यालो$ +^मिलो/मिल$ +^म्येरो/म्येरो$ +^कुंना/*कुंना$ +^को/को$ +^मतलब/मतलब$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^हर/हर$ +^उ/उ/उ$ +^बात/बात$ +^स/स/स$ +^प्रगट/प्रगट$ +^करोलो/कर$ +^,/,$ +^जस/जस$ +^लोग/लोग$ +^ऐल/ऐल$ +^तक/तक$ +^नै/नै$ +^जाणना/जाण$ +^उ/उ/उ$ +^हर/हर$ +^उ/उ/उ$ +^बात/बात$ +^स/स/स$ +^प्रगट/प्रगट$ +^कर/कर/कर$ +^द्योलो/द्याल$ +^जो/जो$ +^ऐल/ऐल$ +^तक/तक$ +^गुप्त/*गुप्त$ +^छन/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^तुम/तुम$ +^चौकूंना/*चौकूंना$ +^रौ/रू$ +^कि/कि/कि$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^सुणछा/सुण$ +^?/?$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जैक/*जैक$ +^पास/पास$ +^समझना/*समझना$ +^की/की/की$ +^इच्छा/इच्छा$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ऊस/ऊस$ +^और/और$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^द्ययोलो/*द्ययोलो$ +^,/,$ +^पर/पर$ +^जो/जो$ +^यो/यो/यो$ +^समझना/*समझना$ +^की/की/की$ +^इच्छा/इच्छा$ +^नै/नै$ +^राँखनो/*राँखनो$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^सिखूछूँ/*सिखूछूँ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^उले/उले$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उ/उ/उ$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^है/है$ +^ली/ली/ली$ +^ल्योलो/*ल्योलो$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^उ/उ/उ$ +^अपूनी/अपूनी$ +^समझछो/समझ$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^की/की/की$ +^ईजा/ईजा$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^भाई/भाई$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^आयान/आ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^भीड़/भीड़$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^नै/नै$ +^मिल/मिल/मिल$ +^पाया/*पाया$ +^तब/तब$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशुथै/*यीशुथै$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^त्यारा/त्यारा$ +^ईजा/ईजा$ +^और/और$ +^त्यारा/त्यारा$ +^भाई/भाई$ +^लोग/लोग$ +^भ्यार/भ्यार$ +^ठाड़/ठाड़$ +^हो/हो$ +^र्यान/*र्यान$ +^,/,$ +^त्यारा/त्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^मिलून/*मिलून$ +^चाँनान/चाँ$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^म्यारा/म्यारा$ +^ईजा/ईजा$ +^और/और$ +^म्यारा/म्यारा$ +^भाई/भाई$ +^इन/इन$ +^छन/छ$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^बचन/बचन$ +^सुणना/*सुणना$ +^और/और$ +^माननान/मान$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^एक/एक$ +^दिना/*दिना$ +^यीशु/यीशु$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्य/शिष्य$ +^नाव/नाव$ +^में/में$ +^चढ़ियान/*चढ़ियान$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^आ/आ/आ$ +^हम/हम/हम$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^झील/झील$ +^का/का$ +^पार/पार$ +^जानू/जा$ +^”/”$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^नाव/नाव$ +^चलून/*चलून$ +^मसछ्य/*मसछ्य$ +^त/त/त$ +^यीशु/यीशु$ +^पड़/पड़/पड़$ +^जानान/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^तूफान/तूफान/तूफान$ +^उठछो/उठ$ +^,/,$ +^और/और$ +^नाव/नाव$ +^में/में$ +^पानि/पानि$ +^भरिन/*भरिन$ +^मसछो/*मसछो$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^खतरा/*खतरा$ +^में/में$ +^छ्या/छ$ +^तब/तब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^जगाछ/*जगाछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^मालिक/मालिक$ +^!/!$ +^मालिक/मालिक$ +^!/!$ +^अब/अब$ +^हम/हम/हम$ +^डबून/*डबून$ +^मरिया/*मरिया$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उठाभेरन/उठ+भेरन$ +^आंधीस/*आंधीस$ +^और/और$ +^पानि/पानि$ +^का/का$ +^लहरून/*लहरून$ +^डांटछ्य/*डांटछ्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^थामी/*थामी$ +^ग्यो/ग्य$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^काँ/काँ$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^डर/डर/डर$ +^जानान/जा$ +^और/और$ +^ताजुब/*ताजुब$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^आपस/आपस$ +^में/में$ +^इसो/इसो$ +^कुन/कु$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^तूफान/तूफान/तूफान$ +^और/और$ +^पानि/पानि$ +^की/की/की$ +^लहर/*लहर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दीछो/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^येकी/*येकी$ +^बात/बात$ +^मान्नान/*मान्नान$ +^?/?$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्य/शिष्य$ +^गिरासेनी/*गिरासेनी$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^में/में$ +^पुजनान/*पुजनान$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^उ/उ/उ$ +^पार/पार$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^छै/छ$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्य/शिष्य$ +^झील/झील$ +^का/का$ +^किनारा/*किनारा$ +^में/में$ +^पुजियान/*पुजियान$ +^वाँ/वाँ$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^मिल्यान/*मिल्यान$ +^जैमें/जैस+में$ +^भूत/भूत$ +^छ्या/छ$ +^उ/उ/उ$ +^भौत/भौत/भौत$ +^दिनून/दिन$ +^भटे/भटे$ +^ना/ना$ +^त/त/त$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^पैन/पैन/पैन$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^रूछ्यो/रू$ +^बल्कि/बल्कि$ +^उ/उ/उ$ +^एक/एक$ +^कब्रिस्तान/*कब्रिस्तान$ +^में/में$ +^रूछ्यो/रू$ +^उ/उ/उ$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^चिल्लान/*चिल्लान$ +^लागछो/लाग$ +^,/,$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^खितीभेरन/खित+भेरन$ +^कुंछो/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^सर्वशक्तिमान/*सर्वशक्तिमान$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^च्याला/च्याला$ +^यीशु/यीशु$ +^!/!$ +^तैं/तैं/तैं$ +^हमून/हमून$ +^परेशान/*परेशान$ +^किलैं/किलैं$ +^करछै/कर$ +^?/?$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैथैं/तैं+थैं$ +^बिनती/बिनती$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^मैंस/मैंस$ +^तखलीफ/*तखलीफ$ +^जन/जन$ +^दे/दी$ +^”/”$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^यीशु/यीशु$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^भूत/भूत$ +^थैं/थैं$ +^निकलून/*निकलून$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दिन/दी/दिन$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^भूत/भूत$ +^ऊस/ऊस$ +^बार-बार/बार-बार$ +^परेशान/*परेशान$ +^करून/कर$ +^मरेछ्यो/मरेछ$ +^और/और$ +^लोग/लोग$ +^ऊस/ऊस$ +^साँगुलान/*साँगुलान$ +^और/और$ +^जंजीरून/*जंजीरून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उ/उ/उ$ +^उनून/उनून/उनून$ +^तोड़/तोड़/तोड़$ +^दीछ्यो/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^भूत/भूत$ +^ऊस/ऊस$ +^बिरान/बिरान$ +^जागान/जागा$ +^में/में$ +^खिन/खिन/खिन$ +^लिजा/*लिजा$ +^छ्यो/छ$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^भूत/भूत$ +^थैं/थैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^त्यार/त्यार$ +^नाम/नाम$ +^कि/कि/कि$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^उले/उले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^सेना/*सेना$ +^”/”$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उमें/उ+में$ +^भौत/भौत/भौत$ +^भूत/भूत$ +^लागिना/*लागिना$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^भूतून/भूत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^बिनती/बिनती$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^हमून/हमून$ +^गैरा/*गैरा$ +^गड्डा/*गड्डा$ +^में/में$ +^जाना/जा$ +^को/को$ +^हुकुम/हुकुम$ +^जन/जन$ +^दे/दी$ +^वाँ/वाँ$ +^एक/एक$ +^डाणा/डाणा$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^सुंअरून/*सुंअरून$ +^को/को$ +^एक/एक$ +^ठूलो/ठूलो$ +^झुंड/*झुंड$ +^चरून/*चरून$ +^मरेछ्यो/मरेछ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^भूत/भूत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^कैभेरन/कु+भेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^विनती/विनती$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^हमून/हमून$ +^तैं/तैं/तैं$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सुंअरून/*सुंअरून$ +^झुंड/*झुंड$ +^में/में$ +^जान/जा$ +^दे/दी$ +^,/,$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^जा/जा/जा$ +^तब/तब$ +^तुरन्त/तुरन्त$ +^भूत/भूत$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^निकल/निकल/निकल$ +^भेरन/भेरन$ +^सूअरून/*सूअरून$ +^का/का$ +^झुंड/*झुंड$ +^में/में$ +^न्हैजानान/न्हैजा$ +^और/और$ +^तब/तब$ +^सब/सब$ +^सुंअर/*सुंअर$ +^ओरालो/*ओरालो$ +^में/में$ +^दौड़भेरन/*दौड़भेरन$ +^आयान/आ$ +^और/और$ +^झील/झील$ +^में/में$ +^डुबिभेरन/*डुबिभेरन$ +^मरि/*मरि$ +^ग्या/ग्य$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^उ/उ/उ$ +^सुंअरून/*सुंअरून$ +^का/का$ +^ग्वाला/*ग्वाला$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^,/,$ +^भाजि/*भाजि$ +^जानान/जा$ +^और/और$ +^गौं/गौं$ +^में/में$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^सबून/सबून$ +^बतुनान/*बतुनान$ +^यो/यो/यो$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^सब/सब$ +^लोग/लोग$ +^देखन/*देखन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आयान/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^देखना/*देखना$ +^कि/कि/कि$ +^जै/जै$ +^आदिमी/आदिमी$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^भूत/भूत$ +^निकलीना/*निकलीना$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^यीशुका/यीशु+का$ +^खुटान/खुटा$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^बैठिना/बैठ$ +^को/को$ +^और/और$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^पैनिना/*पैनिना$ +^को/को$ +^और/और$ +^शांत/*शांत$ +^हालत/*हालत$ +^में/में$ +^बैठिना/बैठ$ +^को/को$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^डर/डर/डर$ +^जानान/जा$ +^और/और$ +^देखन/*देखन$ +^वालान/वालान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^बताछ/बता$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^जैस/जैस$ +^भूतून/भूत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सताईना/*सताईना$ +^को/को$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^ठीक/ठीक$ +^भ्योछ/भ्य$ +^तब/तब$ +^सब/सब$ +^गिरासेनी/*गिरासेनी$ +^का/का$ +^आश-पासा/आश-पासा$ +^का/का$ +^गौं/गौं$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^बिनती/बिनती$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^की/की/की$ +^तैं/तैं/तैं$ +^हमार/हमार$ +^याँ/याँ$ +^भेंट/भेंट$ +^न्हैजा/न्हैजा/न्हैजा$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^भौत/भौत/भौत$ +^डर/डर/डर$ +^गैछ्या/गै/गै$ +^त/त/त$ +^यीशु/यीशु$ +^नाव/नाव$ +^में/में$ +^चढ़भेरन/*चढ़भेरन$ +^वापस/वापस$ +^न्हैजानान/न्हैजा$ +^जै/जै$ +^आदिमी/आदिमी$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^भूत/भूत$ +^निकलीना/*निकलीना$ +^कि/कि/कि$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^विनती/विनती$ +^करून/कर$ +^लागछ्य/लाग$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मैंस/मैंस$ +^अपून/अपून$ +^दगाड़/दगाड़$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^दे/दी$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^बिदा/*बिदा$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^अपून/अपून$ +^घर/घर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जा/जा/जा$ +^और/और$ +^लोगून/लोग$ +^बताये/*बताये$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^त्यारा/त्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^कतुक/कतुक$ +^ठूलो/ठूलो$ +^काम/काम$ +^करछ्य/कर/कर$ +^”/”$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^पुर/पुर$ +^नगर/नगर$ +^में/में$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करून/कर$ +^लागछो/लाग$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैं/मैं/मैं$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कतुक/कतुक$ +^ठूलो/ठूलो$ +^काम/काम$ +^करछ्य/कर/कर$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^वापस/वापस$ +^आयान/आ$ +^त/त/त$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^को/को$ +^स्वागत/*स्वागत$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^लोग/लोग$ +^उक/उक/उक$ +^इन्तजार/*इन्तजार$ +^में/में$ +^छ्या/छ$ +^तब/तब$ +^वाँ/वाँ$ +^एक/एक$ +^याईर/*याईर$ +^नामोको/नाम+क$ +^आदिमी/आदिमी$ +^उछो/*उछो$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^यहूदी/यहूदी$ +^सभाघरा/*सभाघरा$ +^का/का$ +^अधिकारी/अधिकारी$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^यीशुका/यीशु+का$ +^खुटान/खुटा$ +^पड़छो/पड़$ +^और/और$ +^बिनती/बिनती$ +^करछो/कर$ +^कि/कि/कि$ +^म्यारा/म्यारा$ +^घर/घर$ +^हिटा/*हिटा$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उकी/उकी$ +^बारा/बारा$ +^साल/साल$ +^की/की/की$ +^एकलौती/*एकलौती$ +^चेलि/*चेलि$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^बिमार/बिमार$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मरन/*मरन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बटि/*बटि$ +^रैछी/रै$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^उक/उक/उक$ +^घर/घर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जानमरेछ्यो/*जानमरेछ्यो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^भौत/भौत/भौत$ +^भीड़/भीड़$ +^ऊस/ऊस$ +^चारू/चारू$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^घेर/*घेर$ +^राखछी/राख$ +^एक/एक$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^उ/उ/उ$ +^भीड़/भीड़$ +^में/में$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^बारा/बारा$ +^साल/साल$ +^भटे/भटे$ +^खून/खून$ +^बगना/*बगना$ +^की/की/की$ +^बिमारी/बिमारी$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^अपूनी/अपूनी$ +^सारी/*सारी$ +^समपत्ति/*समपत्ति$ +^वैदून/*वैदून$ +^में/में$ +^लुटा/*लुटा$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^ऊस/ऊस$ +^कोई/कोई$ +^ठीक/ठीक$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^पानो/*पानो$ +^तब/तब$ +^उले/उले$ +^पछिल/पछिल$ +^है/है$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^यीशुका/यीशु+का$ +^कपाड़ास/*कपाड़ास$ +^छू/छू/छू$ +^लीछ/ली$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुरन्त/तुरन्त$ +^उको/उको$ +^खून/खून$ +^बगून/*बगून$ +^बिमारी/बिमारी$ +^ठीक/ठीक$ +^हो/हो$ +^जाछी/जा$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^भीड़/भीड़$ +^में/में$ +^है/है$ +^पछिल/पछिल$ +^के/के$ +^मुड़भेरन/*मुड़भेरन$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^म्यारा/म्यारा$ +^कपाड़ास/*कपाड़ास$ +^कैले/कैले$ +^छूआ/*छूआ$ +^?/?$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^पतरस/पतरस$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^“/“$ +^गुरू/गुरू$ +^जी/जी$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^भीड़/भीड़$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^चारू/चारू$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^घेरी/*घेरी$ +^रैछ/रै/रै$ +^और/और$ +^लोग/लोग$ +^तैंमें/*तैंमें$ +^गिर/*गिर$ +^पड़नान/पड़$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^केले/केले$ +^मैं/मैं/मैं$ +^छूँछ/छूँ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^जाण/जाण/जाण$ +^है/है$ +^छ/*छ$ +^कि/कि/कि$ +^मैंमें/मैं+में$ +^भटे/भटे$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^निकालछै/निकाल$ +^”/”$ +^परन्तु/*परन्तु$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^अब/अब$ +^लुक/लुक$ +^नै/नै$ +^सकनी/*सकनी$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उ/उ/उ$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^भौत/भौत/भौत$ +^डरनै/डर$ +^और/और$ +^थरथरानै/*थरथरानै$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^उक/उक/उक$ +^खुटान/खुटा$ +^में/में$ +^पड़गै/*पड़गै$ +^,/,$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^सबून/सबून$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^बतूछी/*बतूछी$ +^,/,$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^कि/कि/कि$ +^कारण/कारण$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^छूयान/*छूयान$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^तुरन्त/तुरन्त$ +^चंगी/*चंगी$ +^हो/हो$ +^गैछ/गै$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^चेलि/*चेलि$ +^,/,$ +^तैले/तै+ले$ +^मैंमें/मैं+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तैंस/तैंस$ +^चंगो/चंगो$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^खुशी/खुशी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^घर/घर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^न्हैजा/न्हैजा/न्हैजा$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बात/बात$ +^करून/कर$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^,/,$ +^उई/उई/उ+ई$ +^बखत/बखत$ +^याईर/*याईर$ +^का/का$ +^घर/घर$ +^भटे/भटे$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^याईर/*याईर$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^अब/अब$ +^गुरू/गुरू$ +^स/स/स$ +^परेशान/*परेशान$ +^करना/कर$ +^कि/कि/कि$ +^जरूरत/जरूरत$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तेरि/तेरि$ +^चेलि/*चेलि$ +^मर/मर/मर$ +^गैछ/गै$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^सुणभेरन/*सुणभेरन$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^जन/जन$ +^डर/डर/डर$ +^केवल/केवल$ +^मैमें/*मैमें$ +^विश्वास/विश्वास$ +^राख/राख/राख$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^बच/बच/बच$ +^जालि/जा$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^याईर/*याईर$ +^का/का$ +^घर/घर$ +^पुज्यान/*पुज्यान$ +^त/त/त$ +^उले/उले$ +^पतरस/पतरस$ +^,/,$ +^यहूना/यहूना$ +^,/,$ +^याकूब/याकूब$ +^और/और$ +^चेलि/*चेलि$ +^का/का$ +^ईजा/ईजा$ +^-/-$ +^बबास/*बबास$ +^छोड़भेरन/छोड़+भेरन$ +^और/और$ +^भितर/भितर$ +^कैसे/कैसे$ +^नै/नै$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^दीनो/दी$ +^और/और$ +^सब/सब$ +^लोग/लोग$ +^रून/रू$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^जन/जन$ +^रो/*रो$ +^,/,$ +^नानतिनी/*नानतिनी$ +^मर/मर/मर$ +^नै/नै$ +^रै/रै/रै$ +^बल्कि/बल्कि$ +^पड़/पड़/पड़$ +^रैछ/रै/रै$ +^सब/सब$ +^लोग/लोग$ +^यो/यो/यो$ +^जाणिभेरन/*जाणिभेरन$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^चेलि/*चेलि$ +^मर/मर/मर$ +^गैछ/गै$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^यीशु/यीशु$ +^में/में$ +^हँसून/*हँसून$ +^मस्यान/*मस्यान$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^चेलि/*चेलि$ +^को/को$ +^हात/हात$ +^पकड़/पकड़/पकड़$ +^भेरन/भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^चेलि/*चेलि$ +^उठ/उठ/उठ$ +^”/”$ +^यीशुका/यीशु+का$ +^कुन/कु$ +^तक/तक$ +^उ/उ/उ$ +^चेलि/*चेलि$ +^का/का$ +^प्राण/*प्राण$ +^वापस/वापस$ +^आग्या/आ$ +^और/और$ +^उठाभेरन/उठ+भेरन$ +^बैठ/बैठ/बैठ$ +^जाछी/जा$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उक/उक/उक$ +^ईजा/ईजा$ +^-/-$ +^बबा/बबा$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^येस/येस$ +^के/के$ +^खान/खान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^दी/दी/दी$ +^उक/उक/उक$ +^ईजा/ईजा$ +^बबास/*बबास$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भौते/*भौते$ +^ताजुब/*ताजुब$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^कैथैं/*कैथैं$ +^जन/जन$ +^कया/*कया$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^बारा/बारा$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^अपून/अपून$ +^पास/पास$ +^बुलाछ/बुला$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनून/उनून/उनून$ +^सब/सब$ +^भूत/भूत$ +^-/-$ +^परेतून/*परेतून$ +^और/और$ +^बिमारीन/बिमारी$ +^ठीक/ठीक$ +^करना/कर$ +^को/को$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^और/और$ +^अधिकार/अधिकार$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनून/उनून/उनून$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^का/का$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^और/और$ +^बिमारून/बिमार$ +^ठीक/ठीक$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भेजछ/भेज$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^अपून/अपून$ +^बाँट/*बाँट$ +^खिन/खिन/खिन$ +^के/के$ +^जन/जन$ +^लिया/*लिया$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^त/त/त$ +^लठ्ठी/*लठ्ठी$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^त/त/त$ +^खान/खान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^रवाटा/*रवाटा$ +^लिया/*लिया$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^त/त/त$ +^कोई/कोई$ +^झ्वाल/*झ्वाल$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^बटवा/*बटवा$ +^में/में$ +^डबल/*डबल$ +^लिया/*लिया$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^दुसोरो/दुसोरो$ +^जोड़ो/*जोड़ो$ +^कपाड़/*कपाड़$ +^लिया/*लिया$ +^”/”$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^तुमून/तुमून$ +^अपून/अपून$ +^घर/घर$ +^बुलूछो/*बुलूछो$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^तब/तब$ +^तक/तक$ +^तुम/तुम$ +^उई/उई/उ+ई$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^मेहमान/*मेहमान$ +^बन/बन/बन$ +^रया/*रया$ +^;/;$ +^और/और$ +^वाँई/वाँ+ई$ +^भटे/भटे$ +^विदा/*विदा$ +^होई/होई$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^आदर/आदर$ +^नै/नै$ +^करना/कर$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^बात/बात$ +^सुणनान/सुण$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उ/उ/उ$ +^नगर/नगर$ +^भटे/भटे$ +^जान/जा$ +^बखत/बखत$ +^अपून/अपून$ +^खूटाकि/*खूटाकि$ +^धुल/*धुल$ +^झाड़ी/*झाड़ी$ +^लिया/*लिया$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^उ/उ/उ$ +^गौं/गौं$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^दिखालो/दिखा$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उनोरो/उनोरो$ +^न्याय/न्याय$ +^करोलो/कर$ +^तब/तब$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्य/शिष्य$ +^गौं/गौं$ +^-/-$ +^गौं/गौं$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^सुणून/सुण$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^और/और$ +^सब/सब$ +^बिमारी/बिमारी$ +^लोगून/लोग$ +^ठीक/ठीक$ +^करून/कर$ +^लागयान/*लागयान$ +^जब/जब/जब$ +^राजा/राजा$ +^हेरोदेस/हेरोदेस$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^कामून/काम$ +^की/की/की$ +^चर्चा/*चर्चा$ +^सुणभेरन/*सुणभेरन$ +^घबरा/घबरा$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^यीशु/यीशु$ +^करून/कर$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लोग/लोग$ +^कुन/कु$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^कि/कि/कि$ +^यहूना/यहूना$ +^मरिना/*मरिना$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^है/है$ +^ग्योछ/ग्य$ +^और/और$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^एलिय्याह/*एलिय्याह$ +^प्रगट/प्रगट$ +^होर्योछ/*होर्योछ$ +^;/;$ +^और/और$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^पुराना/*पुराना$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवालान/*दिनवालान$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^कोई/कोई$ +^ज्यून/ज्यून$ +^है/है$ +^ग्योछ/ग्य$ +^लेकिन/लेकिन$ +^राजा/राजा$ +^हेरोदेस/हेरोदेस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^यहूना/यहूना$ +^को/को$ +^त/त/त$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^खोरो/*खोरो$ +^कटवाछ/*कटवाछ$ +^,/,$ +^अब/अब$ +^यो/यो/यो$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^जैका/जैका$ +^बारिमें/बारिमें$ +^मैं/मैं/मैं$ +^इसी/इसी$ +^बात/बात$ +^सुण/सुण/सुण$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^?/?$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^ऊस/ऊस$ +^देखना/*देखना$ +^कि/कि/कि$ +^इच्छा/इच्छा$ +^जाहिर/*जाहिर$ +^करछै/कर$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^प्रेरितून/प्रेरित$ +^वापस/वापस$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^जो/जो$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूले/उनूले$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^सिखाछ/सिखा$ +^,/,$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^बता/बता/बता$ +^दीछ/दी$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^उनून/उनून/उनून$ +^अलग/अलग$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^बैतसैदा/*बैतसैदा$ +^नामक/*नामक$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^लिग्यो/लि$ +^यो/यो/यो$ +^जाणिभेरन/*जाणिभेरन$ +^सब/सब$ +^लोग/लोग$ +^उक/उक/उक$ +^पछिल/पछिल$ +^न्हैग्या/न्है/न्हैजा$ +^,/,$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^भौत/भौत/भौत$ +^खुशिले/*खुशिले$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^मिलछ्य/मिल$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^का/का$ +^बात/बात$ +^को/को$ +^करून/कर$ +^लागछ्य/लाग$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^ठीक/ठीक$ +^हुन/हो$ +^चाँछ्या/चाँ/चाँ$ +^उनून/उनून/उनून$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^चंगा/*चंगा$ +^करछै/कर$ +^जब/जब/जब$ +^भौत/भौत/भौत$ +^ब्याल/ब्याल$ +^हुन/हो$ +^लागछी/लाग$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^सब/सब$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^गुरू/गुरू$ +^जी/जी$ +^इन/इन$ +^लोगून/लोग$ +^जान/जा$ +^दे/दी$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^आश-पासा/आश-पासा$ +^का/का$ +^गौन/*गौन$ +^और/और$ +^बसतीन/*बसतीन$ +^में/में$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^अपून/अपून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^रूना/*रूना$ +^को/को$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^,/,$ +^और/और$ +^खाना/खाना$ +^को/को$ +^इन्तजाम/*इन्तजाम$ +^कराला/करा$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^हम/हम/हम$ +^सब/सब$ +^याँ/याँ$ +^बिरान/बिरान$ +^जागा/जागा$ +^में/में$ +^छा/छ$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^इन/इन$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^खान/खान$ +^का/का$ +^इन्तजाम/*इन्तजाम$ +^करा/करा/करा/कर$ +^”/”$ +^उनूनले/उनूनले$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हमार/हमार$ +^पास/पास$ +^पाँच/पाँच$ +^रोटा/रोटा$ +^और/और$ +^द्वी/द्वी$ +^माँछा/*माँछा$ +^का/का$ +^अलावा/*अलावा$ +^केले/केले$ +^नाहतिन/ना+हतिन$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^इसो/इसो$ +^हो/हो$ +^सकछो/सक$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^इनून/*इनून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मोल/*मोल$ +^ल्यूनू/*ल्यूनू$ +^”/”$ +^खान/खान$ +^खाँनवाला/*खाँनवाला$ +^लगभग/*लगभग$ +^पाँच/पाँच$ +^हजार/*हजार$ +^लोग/लोग$ +^छ्या/छ$ +^(/($ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^वाँ/वाँ$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^लगभग/*लगभग$ +^पाँच/पाँच$ +^हजार/*हजार$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छ्या/छ$ +^)/)$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^इनून/*इनून$ +^पचास/*पचास$ +^-/-$ +^पचास/*पचास$ +^को/को$ +^झुंड/*झुंड$ +^बनाभेरन/बना+भेरन$ +^बैठा/*बैठा$ +^दी/दी/दी$ +^”/”$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^इसो/इसो$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनुस/उनुस$ +^बैठा/*बैठा$ +^दीछ/दी$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^पाँच/पाँच$ +^रोटान/रोटा$ +^और/और$ +^द्वी/द्वी$ +^माँछा/*माँछा$ +^हात/हात$ +^में/में$ +^थामीयान/*थामीयान$ +^,/,$ +^और/और$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^चाँभेरन/*चाँभेरन$ +^,/,$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^धन्यवाद/धन्यवाद$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^रोटान/रोटा$ +^टोड़ी/*टोड़ी$ +^-/-$ +^टोड़ी/*टोड़ी$ +^भेरन/भेरन$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^दीनै/दी$ +^रैयान/*रैयान$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^बाढ़नै/*बाढ़नै$ +^रयान/*रयान$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पेट/*पेट$ +^भर/*भर$ +^भेरन/भेरन$ +^खान/खान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^खाछ/खा$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^सबून/सबून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^खाना/खाना$ +^खा/खा/खा$ +^लीछ/ली$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बचिना/*बचिना$ +^का/का$ +^रोटान/रोटा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बारा/बारा$ +^टोकरी/*टोकरी$ +^भर/*भर$ +^भेरन/भेरन$ +^उठायान/*उठायान$ +^एक/एक$ +^दिना/*दिना$ +^यीशु/यीशु$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्य/शिष्य$ +^एकान्त/*एकान्त$ +^में/में$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करून/कर$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^“/“$ +^लोग/लोग$ +^म्यारा/म्यारा$ +^बारिमें/बारिमें$ +^कि/कि/कि$ +^कुंनान/कुं$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^को/को$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^“/“$ +^यहूना/यहूना$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^दीन/दीन$ +^वालो/वालो$ +^,/,$ +^और/और$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लोग/लोग$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^एलिय्याह/*एलिय्याह$ +^और/और$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लोग/लोग$ +^पुराना/*पुराना$ +^जमाना/*जमाना$ +^का/का$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवालान/*दिनवालान$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^कोई/कोई$ +^ज्यून/ज्यून$ +^है/है$ +^ग्यो/ग्य$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^थैं/थैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^मैंथै/*मैंथै$ +^कि/कि/कि$ +^कूंछा/*कूंछा$ +^की/की/की$ +^मैं/मैं/मैं$ +^को/को$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^पतरस/पतरस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^तैं/तैं/तैं$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^भेजिना/*भेजिना$ +^मसीह/मसीह$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^चेतावनी/चेतावनी$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^कैसे/कैसे$ +^यो/यो/यो$ +^जन/जन$ +^बताया/*बताया$ +^मैं/मैं/मैं$ +^मसीह/मसीह$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^भौते/*भौते$ +^दुख/दुख$ +^उठालो/उठा$ +^,/,$ +^और/और$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवा/अगुवा$ +^और/और$ +^प्रधान/प्रधान$ +^याजक/याजक$ +^और/और$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^सिखून/सिख$ +^वाला/वाला$ +^लोग/लोग$ +^ऊस/ऊस$ +^तुच्छ/तुच्छ$ +^समझभेरन/*समझभेरन$ +^मार/मार/मार$ +^द्याला/द्याल$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^तीन/तीन$ +^दिन/दी/दिन$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^मुरदान/*मुरदान$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यून/ज्यून$ +^हो/हो$ +^जालो/जा$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सबूनथैं/*सबूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^म्यार/म्यार$ +^शिष्य/शिष्य$ +^बनून/बना$ +^चाँछ/चाँ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मरून/मर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैयार/तैयार$ +^हो/हो$ +^ज्यो/*ज्यो$ +^आखरी/*आखरी$ +^मैं/मैं/मैं$ +^म्यारा/म्यारा$ +^शिष्य/शिष्य$ +^नियाति/*नियाति$ +^ऊस/ऊस$ +^मेरो/*मेरो$ +^अनुसरण/*अनुसरण$ +^करून/कर$ +^होलो/हो$ +^जो/जो$ +^अपून/अपून$ +^प्राण/*प्राण$ +^संसारिक/*संसारिक$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^जीन/*जीन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बचालो/*बचालो$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^पाना/*पाना$ +^को/को$ +^मौका/*मौका$ +^खो/*खो$ +^द्योलो/द्याल$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^खिन/खिन/खिन$ +^और/और$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अपून/अपून$ +^प्राणस/*प्राणस$ +^दीछो/दी$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^पालो/पा$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^की/की/की$ +^फेदा/*फेदा$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^उ/उ/उ$ +^पुरा/*पुरा$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^धनवान/*धनवान$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^पर/पर$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^अपूनो/अपूनो$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^स/स/स$ +^खो/*खो$ +^दे/दी$ +^?/?$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^कि/कि/कि$ +^दी/दी/दी$ +^सकछ्यो/सक$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^उको/उको$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^खरीदोलो/*खरीदोलो$ +^?/?$ +^अगर/अगर$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^कोई/कोई$ +^मैंस/मैंस$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^रूप/रूप$ +^नै/नै$ +^जानो/*जानो$ +^,/,$ +^और/और$ +^मेरि/मेरि$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^नै/नै$ +^मानो/*मानो$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमून/तुमून$ +^अपून/अपून$ +^शिष्य/शिष्य$ +^हुन/हो$ +^है/है$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इनकार/*इनकार$ +^कर/कर/कर$ +^द्यूलो/द्याल$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^अपून/अपून$ +^पवित्र/पवित्र$ +^स्वर्गदूतून/स्वर्गदूत$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^अद्धभुत/*अद्धभुत$ +^तेज/तेज$ +^में/में$ +^वापस/वापस$ +^उलो/*उलो$ +^तब/तब$ +^हर/हर$ +^कोई/कोई$ +^मेरि/मेरि$ +^उई/उई/उ+ई$ +^अद्धभुत/*अद्धभुत$ +^तेज/तेज$ +^स/स/स$ +^देखाला/देख$ +^जस/जस$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पिता/पिता$ +^को/को$ +^तेज/तेज$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^“/“$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^याँ/याँ$ +^ठाँड़/*ठाँड़$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^इनून/*इनून$ +^में/में$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लोग/लोग$ +^इसा/इसा$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^तलक/तलक$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^स/स/स$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^नै/नै$ +^देख/देख/देख/देख$ +^ल्यून/*ल्यून$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^तलक/तलक$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^कभै/कभै$ +^नी/नी$ +^मराँला/*मराँला$ +^”/”$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^का/का$ +^कोई/कोई$ +^आठ/*आठ$ +^दिनून/दिन$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^यीशु/यीशु$ +^अपून/अपून$ +^तीन/तीन$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^पतरस/पतरस$ +^,/,$ +^यहूना/यहूना$ +^और/और$ +^याकूब/याकूब$ +^स/स/स$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^एक/एक$ +^डाँण/डाँण$ +^में/में$ +^ग्यान/ग्य$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करून/कर$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उको/उको$ +^चेहरा/*चेहरा$ +^का/का$ +^रूप/रूप$ +^बदल/*बदल$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^सफेद/सफेद$ +^और/और$ +^चमकून/*चमकून$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^और/और$ +^देखा/देख$ +^,/,$ +^पुराना/*पुराना$ +^जमाना/*जमाना$ +^का/का$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^मूसा/मूसा$ +^और/और$ +^एलिय्याह/*एलिय्याह$ +^,/,$ +^उक/उक/उक$ +^यीशु/यीशु$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बात/बात$ +^करून/कर$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^इन/इन$ +^लोग/लोग$ +^महिमा/महिमा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^दिखाई/दिखा$ +^दीयान/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^मसीहा/*मसीहा$ +^का/का$ +^मरना/मरन$ +^की/की/की$ +^चर्चा/*चर्चा$ +^करून/कर$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^हुन/हो$ +^वाली/वाली$ +^छी/छ$ +^पतरस/पतरस$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^द्वी/द्वी$ +^दगड़िया/*दगड़िया$ +^यहूना/यहूना$ +^और/और$ +^याकूब/याकूब$ +^गैहरी/*गैहरी$ +^नीन/नीन$ +^में/में$ +^पड़/पड़/पड़$ +^रेछ्या/*रेछ्या$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^पुरी/पुरी$ +^तरह/तरह$ +^ज/*ज$ +^गा/*गा$ +^ग्या/ग्य$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उनूनले/उनूनले$ +^यीशु/यीशु$ +^की/की/की$ +^महिमा/महिमा$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^द्वी/द्वी$ +^लोगून/लोग$ +^यीशुका/यीशु+का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ठाड़/ठाड़$ +^देख्यान/*देख्यान$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यीशुक/*यीशुक$ +^पास/पास$ +^जान/जा$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^पतरस/पतरस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^;/;$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^हमोरो/हमोरो$ +^या/या/या$ +^रून/रू$ +^ठीक/ठीक$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^अगर/अगर$ +^तेरि/तेरि$ +^इच्छा/इच्छा$ +^हो/हो$ +^त/त/त$ +^मैं/मैं/मैं$ +^याँ/याँ$ +^तीन/तीन$ +^तम्बू/*तम्बू$ +^ठाड़/ठाड़$ +^करूँ/कर$ +^,/,$ +^एक/एक$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^,/,$ +^एक/एक$ +^मूसा/मूसा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^और/और$ +^एक/एक$ +^एलिय्याह/*एलिय्याह$ +^खिन/खिन/खिन$ +^”/”$ +^ऊस/ऊस$ +^यो/यो/यो$ +^पत्तो/पत्त$ +^नी/नी$ +^छ्यो/छ$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^कि/कि/कि$ +^कुन/कु$ +^मरियोछ/*मरियोछ$ +^उ/उ/उ$ +^यो/यो/यो$ +^कुन/कु$ +^मरछ्यो/मर$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^अचानक/*अचानक$ +^एक/एक$ +^बादल/*बादल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^प्रगट/प्रगट$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^उनुस/उनुस$ +^ढक/ढक/ढक$ +^लीछ/ली$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^डर/डर/डर$ +^ग्या/ग्य$ +^तब/तब$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बादल/*बादल$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^बात/बात$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^म्येरो/म्येरो$ +^लाड़िलो/*लाड़िलो$ +^च्योलो/च्योलो$ +^और/और$ +^म्येरो/म्येरो$ +^चुनिना/*चुनिना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^येकी/*येकी$ +^बातुन/बातु$ +^सुणा/सुण$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^हुना/हो$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^यीशु/यीशु$ +^उनून/उनून/उनून$ +^एकोलो/*एकोलो$ +^दिखाई/दिखा$ +^दीछ/दी$ +^;/;$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^चुप/*चुप$ +^रियान/*रियान$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^उनूनले/उनूनले$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^बात/बात$ +^उनूनले/उनूनले$ +^कैथैं/*कैथैं$ +^नै/नै$ +^क्यो/कुं$ +^दुसरा/दुसरा$ +^दिन/दी/दिन$ +^यीशु/यीशु$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्य/शिष्य$ +^डाणा/डाणा$ +^भटे/भटे$ +^उतरनान/*उतरनान$ +^उनून/उनून/उनून$ +^एक/एक$ +^ठूली/*ठूली$ +^भीड़/भीड़$ +^मिलछी/मिल$ +^उ/उ/उ$ +^भीड़/भीड़$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^जन/जन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^चिल्ला/*चिल्ला$ +^भेरन/भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^गुरू/गुरू$ +^जी/जी$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैंथैं/*तैंथैं$ +^बिनती/बिनती$ +^करछूँ/कर$ +^कि/कि/कि$ +^म्यारा/म्यारा$ +^च्याला/च्याला$ +^में/में$ +^दया/दया$ +^कर/कर/कर$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^यो/यो/यो$ +^म्येरो/म्येरो$ +^एकलौतो/*एकलौतो$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छै/छ$ +^एक/एक$ +^भूत/भूत$ +^येस/येस$ +^बार-बार/बार-बार$ +^पकड़छो/पकड़$ +^;/;$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^जोर/जोर$ +^-/-$ +^जोरले/जोर+ले$ +^चिल्ला/*चिल्ला$ +^उठछो/उठ$ +^;/;$ +^और/और$ +^मुख/*मुख$ +^भटे/भटे$ +^गाज/*गाज$ +^खितुछो/*खितुछो$ +^और/और$ +^येस/येस$ +^मरोड़भेरन/*मरोड़भेरन$ +^बड़ी/*बड़ी$ +^मुशकील/*मुशकील$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^छोड़छो/छोड़$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^त्यारा/त्यारा$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^येस/येस$ +^ठीक/ठीक$ +^कर/कर/कर$ +^दी/दी/दी$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^इन/इन$ +^त/त/त$ +^नै/नै$ +^निकाली/निकाल$ +^सक्या/*सक्या$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^भेरन/भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^अविश्वासी/अविश्वासी$ +^लोगो/लोगो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^कब/*कब$ +^तक/तक$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^रूलो/*रूलो$ +^,/,$ +^अपून/अपून$ +^च्याला/च्याला$ +^स/स/स$ +^म्यार/म्यार$ +^पास/पास$ +^ल्या/ल्या/ल्या$ +^”/”$ +^उ/उ/उ$ +^ऊस/ऊस$ +^यीशुका/यीशु+का$ +^पास/पास$ +^ल्यून/*ल्यून$ +^मरछ्या/मर/मर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^भूत/भूत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^भिमें/*भिमें$ +^पटक/*पटक$ +^भेरन/भेरन$ +^मरोड़/*मरोड़$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^भूत/भूत$ +^स/स/स$ +^डाटछ्य/*डाटछ्य$ +^और/और$ +^उको/उको$ +^च्योलो/च्योलो$ +^उतुंजैई/*उतुंजैई$ +^ठीक/ठीक$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^उक/उक/उक$ +^बबा/बबा$ +^स/स/स$ +^दी/दी/दी$ +^दीछ/दी$ +^तब/तब$ +^सब/सब$ +^लोग/लोग$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^ठूलो/ठूलो$ +^काम/काम$ +^स/स/स$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^हैरान/हैरान$ +^हो/हो$ +^ग्या/ग्य$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^सब/सब$ +^लोग/लोग$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^कामून/काम$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^उ/उ/उ$ +^करछ्यो/कर$ +^हैरान/हैरान$ +^छ्या/छ$ +^त/त/त$ +^उले/उले$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^सब/सब$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^में/में$ +^ध्यान/ध्यान$ +^दी/दी/दी$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^,/,$ +^दुश्मनून/*दुश्मनून$ +^का/का$ +^हात/हात$ +^पकड़ाई/*पकड़ाई$ +^जूलो/*जूलो$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^का/का$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^आई/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^येक/येक/येक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^पुछून/पुछ$ +^में/में$ +^डर/डर/डर$ +^छ्या/छ$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^में/में$ +^आपस/आपस$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^वाद/*वाद$ +^-/-$ +^विवाद/*विवाद$ +^हुन/हो$ +^मसछ्य/*मसछ्य$ +^कि/कि/कि$ +^हमून/हमून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^ठूलो/ठूलो$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनेरि/उनेरि$ +^मनेकी/*मनेकी$ +^बात/बात$ +^जाण/जाण/जाण$ +^लीछ/ली$ +^,/,$ +^और/और$ +^एक/एक$ +^नान्तिना/नान्तिना$ +^स/स/स$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^अपून/अपून$ +^पास/पास$ +^ठाँड़/*ठाँड़$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^म्यारा/म्यारा$ +^नाम/नाम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इसा/इसा$ +^नान/नान/नान/नान$ +^नान्तिना/नान्तिना$ +^स/स/स$ +^अपनूछो/*अपनूछो$ +^और/और$ +^उकी/उकी$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^मैंस/मैंस$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^इसो/इसो$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^मैंस/मैंस$ +^अपनून/*अपनून$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^म्येरो/म्येरो$ +^स्वागत/*स्वागत$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^म्येरो/म्येरो$ +^नै/नै$ +^बल्कि/बल्कि$ +^म्यारा/म्यारा$ +^भजून/*भजून$ +^वाला/वाला$ +^को/को$ +^स्वागत/*स्वागत$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जो/जो$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^नानो/नानो$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^ठूलो/ठूलो$ +^छै/छ$ +^तब/तब$ +^यहूना/यहूना$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^गुरू/गुरू$ +^जी/जी$ +^,/,$ +^हमूले/हमूले$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^त्यारा/त्यारा$ +^नाम/नाम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भूतून/भूत$ +^निकालून/*निकालून$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^और/और$ +^हम/हम/हम$ +^ऊस/ऊस$ +^रोकना/*रोकना$ +^की/की/की$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^हमरि/हमरि$ +^नियाती/नियाती$ +^तेरो/तेरो$ +^शिष्य/शिष्य$ +^नी/नी$ +^छ्यो/छ$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^तुम/तुम$ +^जन/जन$ +^रोकिया/*रोकिया$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जो/जो$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^विरोधी/*विरोधी$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^तुमार/तुमार$ +^तरफ/तरफ$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उठाई/उठा$ +^जाना/जा$ +^का/का$ +^दिन/दी/दिन$ +^नजिक/नजिक$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उले/उले$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^जाना/जा$ +^को/को$ +^फैसला/फैसला$ +^करछ्य/कर/कर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवालान/*दिनवालान$ +^अपून/अपून$ +^अघिल/अघिल$ +^भेजछ्य/भेज$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^पैलि/पैलि$ +^ग्यान/ग्य$ +^कि/कि/कि$ +^सामरी/*सामरी$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^एक/एक$ +^गौं/गौं$ +^में/में$ +^पुजभेरन/*पुजभेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैय्यारी/*तैय्यारी$ +^करनू/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^वाँ/वाँ$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^वाँ/वाँ$ +^नै/नै$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^दीयो/*दीयो$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जानमरेछ्या/*जानमरेछ्या$ +^यो/यो/यो$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्य/शिष्य$ +^याकूब/याकूब$ +^और/और$ +^यहूनाले/*यहूनाले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^जी/जी$ +^,/,$ +^क्या/क्या$ +^तैं/तैं/तैं$ +^चाँछै/चाँ$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^हुकुम/हुकुम$ +^द्या/*द्या$ +^कि/कि/कि$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^भटे/भटे$ +^आगो/*आगो$ +^खितभेरन/*खितभेरन$ +^इनून/*इनून$ +^भस्म/*भस्म$ +^करा/करा/करा/कर$ +^?/?$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^डाँठ/*डाँठ$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^क्योछ/कुं$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^नै/नै$ +^जाणना/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^कसी/*कसी$ +^आत्मा/आत्मा$ +^का/का$ +^छा/छ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^प्राण/*प्राण$ +^नाश/नाश$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^नै/नै$ +^बल्कि/बल्कि$ +^बचुन/*बचुन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आ/आ/आ$ +^र्योछ/*र्योछ$ +^”/”$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्य/शिष्य$ +^कोई/कोई$ +^दुसारा/दुसारा$ +^गौं/गौं$ +^खिन/खिन/खिन$ +^न्हैजानान/न्हैजा$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बाट/बाट$ +^में/में$ +^जानमरेछ्या/*जानमरेछ्या$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^कैले/कैले$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^जा/जा/जा$ +^काँई/काँई$ +^तुम/तुम$ +^जाला/जा$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^च्योलो/च्योलो$ +^बनून/बना$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमार/तुमार$ +^पछिल/पछिल$ +^हिटलो/*हिटलो$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^सियाल/सियाल$ +^का/का$ +^रून/रू$ +^खिन/खिन/खिन$ +^गुफा/*गुफा$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^आकाशा/आकाशा$ +^का/का$ +^चिड़ियान/चिड़िया$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बसेरा/बसेरा$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पड़ून/*पड़ून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^घर/घर$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दुसारा/दुसारा$ +^आदिमी/आदिमी$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पछिल/पछिल$ +^हिट/*हिट$ +^”/”$ +^उले/उले$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^गुरू/गुरू$ +^जी/जी$ +^,/,$ +^पैलि/पैलि$ +^मैंस/मैंस$ +^जान/जा$ +^दे/दी$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपून/अपून$ +^बबा/बबा$ +^का/का$ +^मरना/मरन$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^उको/उको$ +^अन्तिम/*अन्तिम$ +^संस्कार/*संस्कार$ +^कर/कर/कर$ +^सकूँ/*सकूँ$ +^,/,$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^तेरो/तेरो$ +^शिष्य/शिष्य$ +^बनूलो/*बनूलो$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^आत्मिक/*आत्मिक$ +^रूप/रूप$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मरिना/*मरिना$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^अपून/अपून$ +^मुरदा/*मुरदा$ +^दफनून/*दफनून$ +^दी/दी/दी$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तैं/तैं/तैं$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बतौ/*बतौ$ +^एक/एक$ +^और/और$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^त्यारा/त्यारा$ +^पछिल/पछिल$ +^उलो/*उलो$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^पैलि/पैलि$ +^अपून/अपून$ +^घरवालान/*घरवालान$ +^की/की/की$ +^इजाजत/*इजाजत$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^उछूँ/*उछूँ$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^आदिमी/आदिमी$ +^अपून/अपून$ +^गाड़ा/*गाड़ा$ +^में/में$ +^हल/*हल$ +^जोतून/*जोतून$ +^बखत/बखत$ +^पछिल/पछिल$ +^कै/कै$ +^देखछो/देख$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^का/का$ +^लायक/लायक$ +^नाहतिनी/*नाहतिनी$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सत्तर/*सत्तर$ +^और/और$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^चुनियान/*चुनियान$ +^और/और$ +^नियुक्त/*नियुक्त$ +^कर्यान/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^-/-$ +^जो/जो$ +^शैहर/शैहर$ +^और/और$ +^जागान/जागा$ +^जाँ/जाँ$ +^उले/उले$ +^खुद/खुद$ +^जाना/जा$ +^की/की/की$ +^योजना/*योजना$ +^बना/बना/बना/बन$ +^राखछी/राख$ +^,/,$ +^वाँ/वाँ$ +^उले/उले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^द्वी/द्वी$ +^-/-$ +^द्वी/द्वी$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^अपून/अपून$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^भेजियान/*भेजियान$ +^और/और$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^खेती/खेती$ +^तैय्यार/तैय्यार$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मजदूर/*मजदूर$ +^कम/कम$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^गाड़ा/*गाड़ा$ +^का/का$ +^मालिक/मालिक$ +^थैं/थैं$ +^बिनती/बिनती$ +^करा/करा/करा/कर$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^अपून/अपून$ +^गाड़ान/*गाड़ान$ +^की/की/की$ +^फसल/फसल$ +^काटून/*काटून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मजदूर/*मजदूर$ +^भेजो/*भेजो$ +^जा/जा/जा$ +^और/और$ +^देखा/देख$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^भेडून/*भेडून$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^भेड़ियान/भेड़िया$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^भेजछूँ/*भेजछूँ$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^बाँट/*बाँट$ +^खिन/खिन/खिन$ +^नै/नै$ +^त/त/त$ +^कोई/कोई$ +^थैला/थैला$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^त/त/त$ +^झ्वाला/*झ्वाला$ +^लिया/*लिया$ +^,/,$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^जूता/*जूता$ +^लिया/*लिया$ +^,/,$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^बाटा/बाटा$ +^में/में$ +^कैस/*कैस$ +^ढोक/ढोक$ +^दीया/दी$ +^और/और$ +^जैका/जैका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^घर/घर$ +^जाला/जा$ +^,/,$ +^पैलि/पैलि$ +^कया/*कया$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^शान्ति/शान्ति$ +^हो/हो$ +^अगर/अगर$ +^उ/उ/उ$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^शान्ति/शान्ति$ +^पान/पा$ +^वाला/वाला$ +^लोग/लोग$ +^होला/हो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^शान्ति/शान्ति$ +^उ/उ/उ$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^ठहरली/*ठहरली$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^नी/नी$ +^होलो/हो$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^वापस/वापस$ +^आ/आ/आ$ +^जालि/जा$ +^और/और$ +^उई/उई/उ+ई$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^मेहमान/*मेहमान$ +^बनभेरन/बन+भेरन$ +^रया/*रया$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^केले/केले$ +^तुमून/तुमून$ +^खान/खान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^द्याला/द्याल$ +^,/,$ +^उई/उई/उ+ई$ +^खाया/*खाया$ +^और/और$ +^पिया/*पिया$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मजदूर/*मजदूर$ +^स/स/स$ +^उकी/उकी$ +^मजूरी/*मजूरी$ +^मिलून/*मिलून$ +^चैछी/*चैछी$ +^,/,$ +^और/और$ +^घर/घर$ +^-/-$ +^घर/घर$ +^जन/जन$ +^जाया/जा$ +^जो/जो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^गौं/गौं$ +^या/या/या$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^जाला/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^वाँ/वाँ$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^स्वागत/*स्वागत$ +^करून/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^तुमून/तुमून$ +^खान/खान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^द्याला/द्याल$ +^उई/उई/उ+ई$ +^खाया/*खाया$ +^और/और$ +^वाँ/वाँ$ +^का/का$ +^बिमारून/बिमार$ +^चंगा/*चंगा$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^कया/*कया$ +^,/,$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^तुमार/तुमार$ +^नजिक/नजिक$ +^आग्योछ/आ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^गौं/गौं$ +^या/या/या$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^जाँछा/*जाँछा$ +^,/,$ +^और/और$ +^वाँ/वाँ$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^आदर/आदर$ +^नै/नै$ +^कराला/करा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उनार/उनार/उनार$ +^बजारून/*बजारून$ +^में/में$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^कया/*कया$ +^,/,$ +^तुमार/तुमार$ +^याँ/याँ$ +^को/को$ +^माटो/*माटो$ +^जो/जो$ +^हमार/हमार$ +^खुटान/खुटा$ +^में/में$ +^लागि/*लागि$ +^र्योछ/*र्योछ$ +^,/,$ +^हम/हम/हम$ +^तुमार/तुमार$ +^सामुनि/सामुनि$ +^झाड़ी/*झाड़ी$ +^दीनू/दी$ +^,/,$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^यो/यो/यो$ +^जाँणलि/*जाँणलि$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^तुमार/तुमार$ +^नजिक/नजिक$ +^आग्योछ/आ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^दिना/*दिना$ +^नगरा/*नगरा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^हालत/*हालत$ +^सदोम/*सदोम$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^हालत/*हालत$ +^भटे/भटे$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^खराब/खराब$ +^होलि/हो$ +^हाय/*हाय$ +^खुराजीन/*खुराजीन$ +^शैहर/शैहर$ +^,/,$ +^और/और$ +^,/,$ +^बैतसैदा/*बैतसैदा$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^!/!$ +^जो/जो$ +^चमत्कारा/चमत्कार$ +^का/का$ +^काम/काम$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^करि/कर$ +^ग्यान/ग्य$ +^अगर/अगर$ +^उ/उ/उ$ +^सोर/*सोर$ +^और/और$ +^सिदोन/*सिदोन$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^करि/कर$ +^जाना/जा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^यो/यो/यो$ +^दिखून/*दिखून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^वाँ/वाँ$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^भौत/भौत/भौत$ +^पैलि/पैलि$ +^टाट/*टाट$ +^ओढ़ी/*ओढ़ी$ +^भेरन/भेरन$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^मलि/मलि$ +^में/में$ +^छारो/*छारो$ +^छिड़क/*छिड़क$ +^भेरन/भेरन$ +^कभै/कभै$ +^अपून/अपून$ +^पापून/पाप$ +^भटे/भटे$ +^पश्चताप/*पश्चताप$ +^कर/कर/कर$ +^लीन/ली$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^न्याय/न्याय$ +^का/का$ +^दिन/दी/दिन$ +^जो/जो$ +^सजा/सजा$ +^सोर/*सोर$ +^और/और$ +^सिदोन/*सिदोन$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^द्योलो/द्याल$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^सजा/सजा$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^सजा/सजा$ +^भटे/भटे$ +^कम/कम$ +^होलि/हो$ +^और/और$ +^हे/हे$ +^कफरनहूम/कफरनहूम$ +^गौं/गौं$ +^,/,$ +^क्या/क्या$ +^तैं/तैं/तैं$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^तक/तक$ +^ऊचो/*ऊचो$ +^करि/कर$ +^जालै/*जालै$ +^?/?$ +^तैं/तैं/तैं$ +^त/त/त$ +^अधलोक/*अधलोक$ +^है/है$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तलि/तलि$ +^करि/कर$ +^जालै/*जालै$ +^जो/जो$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^सुणछो/सुण$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^मेरि/मेरि$ +^सुणछो/सुण$ +^;/;$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^तुमून/तुमून$ +^तुच्छ/तुच्छ$ +^समझछो/समझ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^मैंस/मैंस$ +^तुच्छ/तुच्छ$ +^समझछो/समझ$ +^;/;$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^मैंस/मैंस$ +^तुच्छ/तुच्छ$ +^समझछो/समझ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^म्यारा/म्यारा$ +^भजून/*भजून$ +^वाला/वाला$ +^को/को$ +^तुच्छ/तुच्छ$ +^समझछो/समझ$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सत्तर/*सत्तर$ +^शिष्य/शिष्य$ +^जिनून/जिनून$ +^द्वी/द्वी$ +^-/-$ +^द्वी/द्वी$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भेजिना/*भेजिना$ +^का/का$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^खुश/खुश$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^वापस/वापस$ +^आयान/आ$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^कुन/कु$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^,/,$ +^भूतून/भूत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमरि/हमरि$ +^बात/बात$ +^मानछै/मान$ +^जब/जब/जब$ +^हमून/हमून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^त्यारा/त्यारा$ +^नाम/नाम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दीछ/दी$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^जब/जब/जब$ +^दुष्टआत्मान/*दुष्टआत्मान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^हुकुम/हुकुम$ +^नै/नै$ +^मान्यो/*मान्यो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^शैतान/शैतान$ +^स/स/स$ +^अचानक/*अचानक$ +^आकाश/आकाश$ +^भटे/भटे$ +^बिजली/*बिजली$ +^नियाती/नियाती$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^भटे/भटे$ +^खितीन/*खितीन$ +^ग्योछ/ग्य$ +^देखा/देख$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमून/तुमून$ +^स्याँपून/स्याँप$ +^और/और$ +^बिच्छून/*बिच्छून$ +^कूचलना/*कूचलना$ +^को/को$ +^और/और$ +^शैतान/शैतान$ +^जो/जो$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^शत्रु/*शत्रु$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उकी/उकी$ +^सारी/*सारी$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^में/में$ +^अधिकार/अधिकार$ +^दी/दी/दी$ +^राखछै/राख$ +^;/;$ +^और/और$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^चीज/चीज$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमून/तुमून$ +^केले/केले$ +^नुकशान/*नुकशान$ +^नी/नी$ +^हो/हो$ +^तब/तब$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुम/तुम$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^खुश/खुश$ +^जन/जन$ +^हो/हो$ +^कि/कि/कि$ +^भूत/भूत$ +^तुमार/तुमार$ +^बश/*बश$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^खुश/खुश$ +^हो/हो$ +^कि/कि/कि$ +^तुमार/तुमार$ +^नाम/नाम$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^लिखीनाका/*लिखीनाका$ +^छन/छ$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उई/उई/उ+ई$ +^बखत/बखत$ +^यीशु/यीशु$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^में/में$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^खुशी/खुशी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भरीग्यो/*भरीग्यो$ +^,/,$ +^और/और$ +^कूछो/*कूछो$ +^,/,$ +^हे/हे$ +^पिता/पिता$ +^,/,$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^और/और$ +^धरतीका/*धरतीका$ +^प्रभु/प्रभु$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तेरो/तेरो$ +^धन्यवाद/धन्यवाद$ +^करछूँ/कर$ +^कि/कि/कि$ +^तैले/तै+ले$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^बुद्धिमानून/*बुद्धिमानून$ +^और/और$ +^समझदारून/*समझदारून$ +^भटे/भटे$ +^दूर/दूर$ +^राखछ्य/राख$ +^और/और$ +^नान्तिना/नान्तिना$ +^में/में$ +^प्रगट/प्रगट$ +^करछ्य/कर/कर$ +^होई/होई$ +^,/,$ +^हे/हे$ +^बाब/*बाब$ +^तैंस/तैंस$ +^योई/योई$ +^निको/निको$ +^लागछ्य/लाग$ +^म्यारा/म्यारा$ +^बबा/बबा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैंस/मैंस$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^दी/दी/दी$ +^हलछ्य/*हलछ्य$ +^;/;$ +^और/और$ +^कोई/कोई$ +^यो/यो/यो$ +^नै/नै$ +^जाणनो/*जाणनो$ +^कि/कि/कि$ +^च्योलो/च्योलो$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^केवल/केवल$ +^बाब/*बाब$ +^जाणनान/जाण$ +^,/,$ +^और/और$ +^बबा/बबा$ +^स/स/स$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कोई/कोई$ +^नै/नै$ +^जाणनो/*जाणनो$ +^,/,$ +^केवल/केवल$ +^च्योलो/च्योलो$ +^का/का$ +^अलावा/*अलावा$ +^जैमें/जैस+में$ +^च्योलो/च्योलो$ +^प्रगट/प्रगट$ +^करून/कर$ +^चौ/*चौ$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^एकान्त/*एकान्त$ +^में/में$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^धन्य/धन्य$ +^छन/छ$ +^उ/उ/उ$ +^आँखा/आँख$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^बातुन/बातु$ +^तुम/तुम$ +^देखन/*देखन$ +^मरैछा/*मरैछा$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^देखनान/देख$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कुछूँ/कु$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोग/लोग$ +^और/और$ +^राजान/राजा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लै/लै$ +^चाँछ/चाँ$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^बात/बात$ +^तुम/तुम$ +^देखून/देख$ +^मरछा/मर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^देखन/*देखन$ +^चाँछ्या/चाँ/चाँ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^नै/नै$ +^देखी/देख$ +^पाया/*पाया$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^बात/बात$ +^तुम/तुम$ +^सुणछा/सुण$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सुणन/*सुणन$ +^चाँछ्या/चाँ/चाँ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^नै/नै$ +^सुण/सुण/सुण$ +^पाया/*पाया$ +^एक/एक$ +^दिन/दी/दिन$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^लोगून/लोग$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^दीन/दीन$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^सिखून/सिख$ +^वाला/वाला$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^परीक्षा/परीक्षा$ +^लीन/ली$ +^खिन/खिन/खिन$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^गुरू/गुरू$ +^जी/जी$ +^मैं/मैं/मैं$ +^कि/कि/कि$ +^काम/काम$ +^करूँ/कर$ +^,/,$ +^जेले/जेले$ +^मैंस/मैंस$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^द्योलो/द्याल$ +^?/?$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^में/में$ +^कि/कि/कि$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^तैं/तैं/तैं$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^उले/उले$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^में/में$ +^इसो/इसो$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^अपून/अपून$ +^प्रभु/प्रभु$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^थैं/थैं$ +^अपून/अपून$ +^पुर/पुर$ +^मन/मन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^और/और$ +^पुर/पुर$ +^प्राण/*प्राण$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^और/और$ +^पुरी/पुरी$ +^ताकतले/*ताकतले$ +^और/और$ +^पुर/पुर$ +^बुद्धि/*बुद्धि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^प्रेम/प्रेम$ +^राख/राख/राख$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^पड़ोसी/पड़ोसी$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^अपूनो/अपूनो$ +^जसो/जसो$ +^प्रेम/प्रेम$ +^राख/राख/राख$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^ठीक/ठीक$ +^कूंछै/*कूंछै$ +^इसो/इसो$ +^तैले/तै+ले$ +^कर/कर/कर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^त/त/त$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^पालै/*पालै$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उ/उ/उ$ +^अपनास/*अपनास$ +^धर्मी/धर्मी$ +^समझभेरन/*समझभेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^पूछ्छय/*पूछ्छय$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^म्येरो/म्येरो$ +^पड़ोसी/पड़ोसी$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^सुणभेरन/*सुणभेरन$ +^कहानी/*कहानी$ +^सुणाछ/*सुणाछ$ +^,/,$ +^सुण/सुण/सुण$ +^“/“$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^भटे/भटे$ +^यरीहो/*यरीहो$ +^शैहर/शैहर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जान/जा$ +^मरछ्यो/मर$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^डाकून/*डाकून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^पकड़/पकड़/पकड़$ +^भेरन/भेरन$ +^उक/उक/उक$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^छ्यो/छ$ +^लुट/*लुट$ +^लीछ/ली$ +^,/,$ +^और/और$ +^मार/मार/मार$ +^-/-$ +^पीट/*पीट$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^ऊस/ऊस$ +^अधमरो/*अधमरो$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^छोड़ी/छोड़$ +^ग्यान/ग्य$ +^और/और$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^इसो/इसो$ +^हुछो/हो$ +^कि/कि/कि$ +^उई/उई/उ+ई$ +^बाटा/बाटा$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^यहूदी/यहूदी$ +^याजक/याजक$ +^जानमरेछ्यो/*जानमरेछ्यो$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उ/उ/उ$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^उकी/उकी$ +^मद्दत/मद्दत$ +^नै/नै$ +^करूनो/कर$ +^और/और$ +^वाँ/वाँ$ +^भटे/भटे$ +^न्हैग्यो/न्है/न्हैजा$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^एक/एक$ +^लेवी/*लेवी$ +^आदिमी/आदिमी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^में/में$ +^काम/काम$ +^करछ्यो/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^ऊस/ऊस$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^उकी/उकी$ +^मद्दत/मद्दत$ +^नै/नै$ +^करूनो/कर$ +^और/और$ +^वाँ/वाँ$ +^भटे/भटे$ +^न्हैग्यो/न्है/न्हैजा$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^में/में$ +^सामरी/*सामरी$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^को/को$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^उ/उ/उ$ +^बाटा/बाटा$ +^भटे/भटे$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^जानमरेछ्यो/*जानमरेछ्यो$ +^,/,$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^जख्मी/*जख्मी$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^तरस/*तरस$ +^उछो/*उछो$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^उक/उक/उक$ +^घौन/*घौन$ +^में/में$ +^तेल/तेल$ +^और/और$ +^दवै/*दवै$ +^लगाभेरन/लगा+भेरन$ +^पट्टी/*पट्टी$ +^बाँद/*बाँद$ +^छो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^अपून/अपून$ +^गधा/*गधा$ +^में/में$ +^बैठाभेरन/*बैठाभेरन$ +^अपून/अपून$ +^दगाड़/दगाड़$ +^लियूछो/ली$ +^और/और$ +^एक/एक$ +^किराया/*किराया$ +^में/में$ +^कमरा/*कमरा$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^रात/रात$ +^भर/*भर$ +^उकी/उकी$ +^देखभाल/*देखभाल$ +^करछो/कर$ +^दुसारा/दुसारा$ +^दिन/दी/दिन$ +^उले/उले$ +^कमरा/*कमरा$ +^का/का$ +^मालिकस/*मालिकस$ +^द्वी/द्वी$ +^दीनार/*दीनार$ +^दीयान/दी$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^द्वी/द्वी$ +^दिनाकी/*दिनाकी$ +^मजूरी/*मजूरी$ +^का/का$ +^बराबर/*बराबर$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^येको/*येको$ +^इलाज/*इलाज$ +^ठीक/ठीक$ +^ढ़गले/*ढ़गले$ +^करे/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^येका/येका$ +^अलावा/*अलावा$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^जेले/जेले$ +^खर्च/*खर्च$ +^लागोलो/*लागोलो$ +^में/में$ +^वापस/वापस$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^तैंस/तैंस$ +^दीयूलो/*दीयूलो$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^पूछ्छय/*पूछ्छय$ +^,/,$ +^अब/अब$ +^त्यारा/त्यारा$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^में/में$ +^जेंमे/*जेंमे$ +^डाकून/*डाकून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमला/*हमला$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^इन/इन$ +^तीनून/*तीनून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^को/को$ +^उको/उको$ +^पड़ोसी/पड़ोसी$ +^भ्यो/*भ्यो$ +^?/?$ +^उले/उले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^उई/उई/उ+ई$ +^जेले/जेले$ +^उमें/उ+में$ +^दया/दया$ +^करछ्य/कर/कर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^जा/जा/जा$ +^तैले/तै+ले$ +^इसो/इसो$ +^कर/कर/कर$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^शिष्य/शिष्य$ +^बाट/बाट$ +^में/में$ +^हिटनै/*हिटनै$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^एक/एक$ +^गौं/गौं$ +^में/में$ +^पुजनान/*पुजनान$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^गौं/गौं$ +^में/में$ +^मार्था/*मार्था$ +^नामेंकी/*नामेंकी$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^जेले/जेले$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^अपून/अपून$ +^घर/घर$ +^बुलाभेरन/बुला+भेरन$ +^स्वागत/*स्वागत$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^मार्था/*मार्था$ +^की/की/की$ +^एक/एक$ +^बैनि/*बैनि$ +^छी/छ$ +^जेको/*जेको$ +^नाम/नाम$ +^मरियम/मरियम$ +^छ्यो/छ$ +^उ/उ/उ$ +^यीशुका/यीशु+का$ +^पास/पास$ +^बैठभेरन/*बैठभेरन$ +^उकी/उकी$ +^बातुन/बातु$ +^सुणूनमरेछी/*सुणूनमरेछी$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मार्था/*मार्था$ +^अपून/अपून$ +^घराका/*घराका$ +^कामून/काम$ +^कि/कि/कि$ +^भौत/भौत/भौत$ +^चिन्ता/चिन्ता$ +^करूनमरेछी/*करूनमरेछी$ +^,/,$ +^और/और$ +^यीशुका/यीशु+का$ +^पास/पास$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^कुन/कु$ +^लागछी/लाग$ +^,/,$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^क्या/क्या$ +^तैंस/तैंस$ +^मेरि/मेरि$ +^चिन्ता/चिन्ता$ +^नाहतिनी/*नाहतिनी$ +^कि/कि/कि$ +^मेरि/मेरि$ +^बैनि/*बैनि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैंस/मैंस$ +^घरो/*घरो$ +^को/को$ +^सब/सब$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^येकली/*येकली$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दीछ/दी$ +^?/?$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उथैं/उथैं$ +^क/क/क$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मेरि/मेरि$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करो/कर$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^हे/हे$ +^मार्था/*मार्था$ +^,/,$ +^हे/हे$ +^मार्था/*मार्था$ +^तैं/तैं/तैं$ +^भौत/भौत/भौत$ +^बातुन/बातु$ +^की/की/की$ +^चिन्ता/चिन्ता$ +^करछी/कर$ +^और/और$ +^भौत/भौत/भौत$ +^डर/डर/डर$ +^छी/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^एक/एक$ +^बात/बात$ +^जरूरी/जरूरी$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मरियमले/*मरियमले$ +^अपून/अपून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बड़िया/*बड़िया$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^चुन/चुन/चुन$ +^है/है$ +^छ/*छ$ +^जो/जो$ +^उथैं/उथैं$ +^कोई/कोई$ +^नै/नै$ +^छीन/*छीन$ +^सकनो/सक$ +^एक/एक$ +^बार/बार$ +^यीशु/यीशु$ +^एक/एक$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करून/कर$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^जब/जब/जब$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^कर/कर/कर$ +^चुक/चुक$ +^छै/छ$ +^त/त/त$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^शिष्य/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^,/,$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^यहूना/यहूना$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करून/कर$ +^सिखाछ/सिखा$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^तुम/तुम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमून/हमून$ +^सिखा/सिखा/सिखा$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^तुम/तुम$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछा/कर$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^इसो/इसो$ +^कया/*कया$ +^,/,$ +^हे/हे$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^जो/जो$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^तेरो/तेरो$ +^नाम/नाम$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^पवित्र/पवित्र$ +^मानी/मान$ +^जौ/जा$ +^तेरो/तेरो$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^हमून/हमून$ +^में/में$ +^अ/*अ$ +^हमोरो/हमोरो$ +^दिन/दी/दिन$ +^भरो/*भरो$ +^रोटो/रोटो$ +^हमून/हमून$ +^दे/दी$ +^हमार/हमार$ +^पापून/पाप$ +^माफ/माफ$ +^कर/कर/कर$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^हम/हम/हम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^अपराधीन/अपराधी$ +^माफ/माफ$ +^करनू/कर$ +^और/और$ +^हमून/हमून$ +^परीक्षा/परीक्षा$ +^में/में$ +^जन/जन$ +^पड़ून/*पड़ून$ +^दे/दी$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^मान/मान/मान$ +^ली/ली/ली$ +^तुम/तुम$ +^अधरात/*अधरात$ +^में/में$ +^अपून/अपून$ +^एक/एक$ +^दगड़िया/*दगड़िया$ +^का/का$ +^घर/घर$ +^गया/*गया$ +^,/,$ +^और/और$ +^तीन/तीन$ +^रवाटा/*रवाटा$ +^उधार/उधार$ +^लीन/ली$ +^माँगछा/माँग$ +^तुम/तुम$ +^उथैं/उथैं$ +^कुँछा/कुँ$ +^,/,$ +^मेरो/*मेरो$ +^एक/एक$ +^दगड़िया/*दगड़िया$ +^सफर/*सफर$ +^करनै/कर$ +^-/-$ +^करनै/कर$ +^म्यार/म्यार$ +^याँ/याँ$ +^पुजी/*पुजी$ +^रियोछ/*रियोछ$ +^और/और$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पास/पास$ +^ऊस/ऊस$ +^खऊन/*खऊन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^केले/केले$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^घर/घर$ +^भितर/भितर$ +^भटे/भटे$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^द्यो/*द्यो$ +^,/,$ +^मैंस/मैंस$ +^परेशान/*परेशान$ +^जन/जन$ +^कर/कर/कर$ +^एले/*एले$ +^त/त/त$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^दवार/*दवार$ +^बन्द/बन्द$ +^कर/कर/कर$ +^हाल्यान/*हाल्यान$ +^और/और$ +^म्यारा/म्यारा$ +^नान्तिना/नान्तिना$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बिछान/*बिछान$ +^में/में$ +^पड़/पड़/पड़$ +^र्यान/*र्यान$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उठाभेरन/उठ+भेरन$ +^तैंस/तैंस$ +^के/के$ +^नै/नै$ +^दी/दी/दी$ +^सकनू/सक$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^उक/उक/उक$ +^दगड़िया/*दगड़िया$ +^हुन/हो$ +^पर/पर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^उठाभेरन/उठ+भेरन$ +^नै/नै$ +^दे/दी$ +^,/,$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^मित्रा/*मित्रा$ +^का/का$ +^बार-बार/बार-बार$ +^बिनती/बिनती$ +^करून/कर$ +^में/में$ +^उठाभेरन/उठ+भेरन$ +^उकी/उकी$ +^जरूरत/जरूरत$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^ऊस/ऊस$ +^जरूर/जरूर$ +^द्योलो/द्याल$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^थैं/थैं$ +^माँग/माँग/माँग$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^तुमून/तुमून$ +^द्योलो/द्याल$ +^खोजला/खोज$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुमून/तुमून$ +^मिलोलो/*मिलोलो$ +^खटखटाला/खटखटा$ +^तब/तब$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^दवार/*दवार$ +^खोल/खोल/खोल$ +^दी/दी/दी$ +^जालो/जा$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^थैं/थैं$ +^माँगछो/माँग$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^ऊस/ऊस$ +^दीछो/दी$ +^;/;$ +^और/और$ +^हरेक/हरेक$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^ऊस/ऊस$ +^खोजछो/खोज$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^ऊस/ऊस$ +^पाछ/पा$ +^;/;$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^दवार/*दवार$ +^में/में$ +^खटखटूछो/*खटखटूछो$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^खिन/खिन/खिन$ +^खोलि/खोल$ +^जाला/जा$ +^तुमूनमें/*तुमूनमें$ +^भटे/भटे$ +^इसो/इसो$ +^को/को$ +^बबा/बबा$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जब/जब/जब$ +^उको/उको$ +^च्योलो/च्योलो$ +^रोटो/रोटो$ +^माँगो/माँग$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^ऊस/ऊस$ +^ढूंगा/*ढूंगा$ +^दे/दी$ +^?/?$ +^अगर/अगर$ +^च्योलो/च्योलो$ +^उथैं/उथैं$ +^माँछा/*माँछा$ +^माँगो/माँग$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^ऊस/ऊस$ +^स्याँप/स्याँप$ +^द्यलोई/*द्यलोई$ +^?/?$ +^और/और$ +^अगर/अगर$ +^उ/उ/उ$ +^अंडा/*अंडा$ +^माँगोलो/*माँगोलो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^ऊस/ऊस$ +^बिच्छू/*बिच्छू$ +^दे/दी$ +^?/?$ +^जब/जब/जब$ +^तुम/तुम$ +^बुरा/बुरा$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^,/,$ +^अपून/अपून$ +^नानतिना/*नानतिना$ +^निकी/*निकी$ +^चीज/चीज$ +^दीन/दीन$ +^जाणछा/जाण$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^स्वर्गीय/स्वर्गीय$ +^पिता/पिता$ +^कई/कई$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^बढ़भेरन/बढ़+भेरन$ +^छै/छ$ +^अपून/अपून$ +^मागून/*मागून$ +^वालान/वालान$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^किलैं/किलैं$ +^नी/नी$ +^द्योलो/द्याल$ +^?/?$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^उले/उले$ +^एक/एक$ +^गूँगा/*गूँगा$ +^भुतस/*भुतस$ +^निकालछै/निकाल$ +^जब/जब/जब$ +^भूत/भूत$ +^निकल/निकल/निकल$ +^ग्यो/ग्य$ +^तैं/तैं/तैं$ +^उ/उ/उ$ +^गूँगो/*गूँगो$ +^बोलून/बोल$ +^लागछै/लाग$ +^;/;$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^स/स/स$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^लोगून/लोग$ +^ताजुब/*ताजुब$ +^भ्योछ/भ्य$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लोग/लोग$ +^कुंनान/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^त/त/त$ +^भूतून/भूत$ +^का/का$ +^अधिकारी/अधिकारी$ +^बालजबूल/*बालजबूल$ +^शैतान/शैतान$ +^का/का$ +^मद्दत/मद्दत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भूतून/भूत$ +^निकालछो/निकाल$ +^”/”$ +^और/और$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^की/की/की$ +^परीक्षा/परीक्षा$ +^लीन/ली$ +^खिन/खिन/खिन$ +^एक/एक$ +^स्वर्गीय/स्वर्गीय$ +^चिन/*चिन$ +^दिखूना/*दिखूना$ +^की/की/की$ +^माँग/माँग/माँग$ +^करछ्य/कर/कर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनार/उनार/उनार$ +^मने/*मने$ +^की/की/की$ +^बात/बात$ +^जाणिभेरन/*जाणिभेरन$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^एक/एक$ +^देशा/देशा$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^आपस/आपस$ +^मेंई/*मेंई$ +^लड़नै/*लड़नै$ +^रून/रू$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^देशा/देशा$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^नाश/नाश$ +^हो/हो$ +^जानान/जा$ +^;/;$ +^अगर/अगर$ +^केका/*केका$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^फुट/*फुट$ +^पड़/पड़/पड़$ +^जौ/जा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^घरा/घरा$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^मिलभेरन/*मिलभेरन$ +^रै/रै/रै$ +^सकनान/सक$ +^अगर/अगर$ +^शैतान/शैतान$ +^अपूनई/*अपूनई$ +^भूतून/भूत$ +^का/का$ +^बिरोध/बिरोध$ +^में/में$ +^लड़ो/*लड़ो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उक/उक/उक$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^कसकैं/*कसकैं$ +^बनिना/बन$ +^को/को$ +^रै/रै/रै$ +^सकछो/सक$ +^?/?$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^लोग/लोग$ +^मैखिन/*मैखिन$ +^कुँछा/कुँ$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^शैताने/*शैताने$ +^की/की/की$ +^मद्दत/मद्दत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भूत/भूत$ +^निकाल/निकाल/निकाल$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^अगर/अगर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^शैतान/शैतान$ +^का/का$ +^मद्दत/मद्दत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भूतून/भूत$ +^निकाल/निकाल/निकाल$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुमार/तुमार$ +^च्याला/च्याला$ +^कैका/*कैका$ +^मद्दले/*मद्दले$ +^निकालनान/निकाल$ +^?/?$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^बंश/*बंश$ +^ही/*ही$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^न्याय/न्याय$ +^करोलो/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^कि/कि/कि$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भूतून/भूत$ +^निकाल/निकाल/निकाल$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^तुमार/तुमार$ +^नजिक/नजिक$ +^छै/छ$ +^जब/जब/जब$ +^कोई/कोई$ +^ताकतवर/*ताकतवर$ +^हथियार/*हथियार$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^अपून/अपून$ +^घरकि/*घरकि$ +^रखवाली/*रखवाली$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^उकी/उकी$ +^संपत्ति/*संपत्ति$ +^बचिना/*बचिना$ +^की/की/की$ +^रूछी/रू$ +^पर/पर$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^है/है$ +^बढ़भेरन/बढ़+भेरन$ +^को/को$ +^और/और$ +^ताकतवर/*ताकतवर$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^लडभेरन/*लडभेरन$ +^ऊस/ऊस$ +^हरा/*हरा$ +^दीछो/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^हथियारून/*हथियारून$ +^जैमें/जैस+में$ +^उको/उको$ +^भरोसा/*भरोसा$ +^छ्यो/छ$ +^उनून/उनून/उनून$ +^छड़ा/*छड़ा$ +^लीछो/ली$ +^और/और$ +^उकी/उकी$ +^संपत्ति/*संपत्ति$ +^स/स/स$ +^लुट/*लुट$ +^लीछो/ली$ +^जो/जो$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^नाहतिन/ना+हतिन$ +^उ/उ/उ$ +^म्यारा/म्यारा$ +^बिरोध/बिरोध$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^नै/नै$ +^बुटलनो/*बुटलनो$ +^उ/उ/उ$ +^बिखरछो/*बिखरछो$ +^जब/जब/जब$ +^भूत/भूत$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^निकल/निकल/निकल$ +^जाछो/जा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^आराम/*आराम$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^डाणा/डाणा$ +^-/-$ +^काँणा/काँण$ +^में/में$ +^भटकछो/*भटकछो$ +^;/;$ +^मगर/*मगर$ +^ऊस/ऊस$ +^आराम/*आराम$ +^नै/नै$ +^मिलूनो/*मिलूनो$ +^तब/तब$ +^उ/उ/उ$ +^अपून/अपून$ +^आप/*आप$ +^थैं/थैं$ +^कुंछो/कुं$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जै/जै$ +^आदिमी/आदिमी$ +^भटे/भटे$ +^निकल्यू/*निकल्यू$ +^वाँई/वाँ+ई$ +^वापस/वापस$ +^जूलो/*जूलो$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^उछो/*उछो$ +^त/त/त$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^जीवन/जीवन$ +^स/स/स$ +^उ/उ/उ$ +^घरा/घरा$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^पाछ/पा$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^साफ/साफ$ +^-/-$ +^सुथरा/*सुथरा$ +^करि/कर$ +^ग्योछ/ग्य$ +^तब/तब$ +^उ/उ/उ$ +^भूत/भूत$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^अपून/अपून$ +^है/है$ +^बुर/बुर$ +^सात/सात$ +^भूतून/भूत$ +^अपून/अपून$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ल्यूछी/*ल्यूछी$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उमें/उ+में$ +^वास/*वास$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^,/,$ +^दुबारा/दुबारा$ +^है/है$ +^घर/घर$ +^बना/बना/बना/बन$ +^लीनान/ली$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^कि/कि/कि$ +^हालत/*हालत$ +^पैलि/पैलि$ +^भटे/भटे$ +^और/और$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बुरी/बुरी$ +^हो/हो$ +^जाछी/जा$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^कुन/कु$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^त/त/त$ +^भीड़/भीड़$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जोरले/जोर+ले$ +^बोलभेरन/बोल+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^धन्य/धन्य$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^जेले/जेले$ +^तैंस/तैंस$ +^जन्म/जन्म$ +^दीछ/दी$ +^और/और$ +^तैंस/तैंस$ +^दूध/*दूध$ +^पिलाछ/*पिलाछ$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^धन्य/धन्य$ +^छन/छ$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^वचन/*वचन$ +^सुणनान/सुण$ +^और/और$ +^माननान/मान$ +^जब/जब/जब$ +^और/और$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भीड़/भीड़$ +^जामा/जामा$ +^हुन/हो$ +^लागछी/लाग$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^कुन/कु$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^बखत/बखत$ +^का/का$ +^दुष्ट/*दुष्ट$ +^लोगून/लोग$ +^चिन/*चिन$ +^खोजनान/खोज$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^योना/*योना$ +^का/का$ +^चिन/*चिन$ +^को/को$ +^छोड़ी/छोड़$ +^और/और$ +^कोई/कोई$ +^चिन/*चिन$ +^उनून/उनून/उनून$ +^नी/नी$ +^दी/दी/दी$ +^जालो/जा$ +^जसिकै/*जसिकै$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^योना/*योना$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नीनवे/*नीनवे$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^एक/एक$ +^चिन/*चिन$ +^ठैराछ/*ठैराछ$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^बखता/*बखता$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^एक/एक$ +^चिन/*चिन$ +^ठहरलो/*ठहरलो$ +^और/और$ +^न्याय/न्याय$ +^का/का$ +^दिन/दी/दिन$ +^दक्षिण/*दक्षिण$ +^की/की/की$ +^रानी/*रानी$ +^यो/यो/यो$ +^पीढ़ी/*पीढ़ी$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ठाड़/ठाड़$ +^होलि/हो$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^यो/यो/यो$ +^पीढ़ीका/*पीढ़ीका$ +^लोगून/लोग$ +^दोषी/*दोषी$ +^ठहराली/*ठहराली$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^राजा/राजा$ +^सुलैमान/सुलैमान$ +^को/को$ +^ज्ञान/ज्ञान$ +^सुणून/सुण$ +^खिन/खिन/खिन$ +^धरतीका/*धरतीका$ +^छोर/*छोर$ +^भटे/भटे$ +^आयीना/*आयीना$ +^की/की/की$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^देखा/देख$ +^याँ/याँ$ +^उ/उ/उ$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^राजा/राजा$ +^सुलैमान/सुलैमान$ +^है/है$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ठूलो/ठूलो$ +^छै/छ$ +^नीनवे/*नीनवे$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^न्याय/न्याय$ +^का/का$ +^दिन/दी/दिन$ +^यो/यो/यो$ +^पीढ़ीका/*पीढ़ीका$ +^लोगून/लोग$ +^दगाड़/दगाड़$ +^उठ/उठ/उठ$ +^ठाड़/ठाड़$ +^होला/हो$ +^और/और$ +^उनून/उनून/उनून$ +^दोषी/*दोषी$ +^ठहराल/*ठहराल$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उनूनले/उनूनले$ +^योना/*योना$ +^का/का$ +^प्रचार/प्रचार$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^पापून/पाप$ +^है/है$ +^पश्चताप/*पश्चताप$ +^करछै/कर$ +^;/;$ +^और/और$ +^याँ/याँ$ +^उ/उ/उ$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^योना/*योना$ +^है/है$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ठूलो/ठूलो$ +^छै/छ$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आदिमी/आदिमी$ +^दीया/दी$ +^जलाभेरन/जला+भेरन$ +^लुका/*लुका$ +^भेरन/भेरन$ +^या/या/या$ +^भांणाका/भांणाक$ +^तलि/तलि$ +^नै/नै$ +^राखनो/*राखनो$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^दीया/दी$ +^जलाभेरन/जला+भेरन$ +^ऊँचा/ऊँचा$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^राखनान/राख$ +^कि/कि/कि$ +^घर/घर$ +^भितर/भितर$ +^उनवालान/आ+वालान$ +^उज्यालो/उज्यालो$ +^मिलो/मिल$ +^तेरो/तेरो$ +^आँखो/*आँखो$ +^शरीर/शरीर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^दीया/दी$ +^को/को$ +^जसो/जसो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^अगर/अगर$ +^तेरा/तेरा$ +^आँखा/आँख$ +^ठीक/ठीक$ +^होला/हो$ +^त/त/त$ +^तेरो/तेरो$ +^पुरो/पुरो$ +^शरीर/शरीर$ +^में/में$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उज्यालो/उज्यालो$ +^होलो/हो$ +^;/;$ +^अगर/अगर$ +^उ/उ/उ$ +^ठीक/ठीक$ +^नाहतिनी/*नाहतिनी$ +^त/त/त$ +^तेरो/तेरो$ +^पुरो/पुरो$ +^शरीर/शरीर$ +^में/में$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अन्यारो/अन्यारो$ +^होलो/हो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^तैं/तैं/तैं$ +^चौकस/*चौकस$ +^रये/*रये$ +^जो/जो$ +^उज्यालो/उज्यालो$ +^तैंस/तैंस$ +^मिलर्योछ/*मिलर्योछ$ +^काँई/काँई$ +^उ/उ/उ$ +^अन्यारो/अन्यारो$ +^नै/नै$ +^है/है$ +^जौ/जा$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^अगर/अगर$ +^तेरो/तेरो$ +^पुरो/पुरो$ +^शरीर/शरीर$ +^में/में$ +^उज्यालो/उज्यालो$ +^हो/हो$ +^और/और$ +^उको/उको$ +^कोई/कोई$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^में/में$ +^अन्यारो/अन्यारो$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^तब/तब$ +^इसो/इसो$ +^उज्यालो/उज्यालो$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^जसो/जसो$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^हुछो/हो$ +^जब/जब/जब$ +^दीया/दी$ +^अपून/अपून$ +^किरणुन/*किरणुन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तैंस/तैंस$ +^उज्यालो/उज्यालो$ +^दीछो/दी$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^अपूनो/अपूनो$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^खतम/*खतम$ +^कर/कर/कर$ +^चुकछै/*चुकछै$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^एक/एक$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोग/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^बिनती/बिनती$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^म्यारा/म्यारा$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^खान/खान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^पधारा/*पधारा$ +^और/और$ +^यीशुका/यीशु+का$ +^घरा/घरा$ +^का/का$ +^भितर/भितर$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^खान/खान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बैठियान/*बैठियान$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोगून/लोग$ +^यो/यो/यो$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^ताजुब/*ताजुब$ +^हुछो/हो$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^खान/खान$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^अपून/अपून$ +^रिवाज/*रिवाज$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^हात/हात$ +^-/-$ +^खुटा/खुटा$ +^नै/नै$ +^धोया/*धोया$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोगून/लोग$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^हे/हे$ +^फरीसी/फरीसी$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^लोग/लोग$ +^थाली/*थाली$ +^,/,$ +^कटरान/*कटरान$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^भ्यार/भ्यार$ +^भटे/भटे$ +^साफ/साफ$ +^और/और$ +^भितर/भितर$ +^भटे/भटे$ +^गन्दा/*गन्दा$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^तुमार/तुमार$ +^मन/मन$ +^का/का$ +^भितर/भितर$ +^बुराई/बुराई$ +^और/और$ +^दुष्टता/*दुष्टता$ +^भरिना/*भरिना$ +^की/की/की$ +^छै/छ$ +^हे/हे$ +^मूर्खो/*मूर्खो$ +^,/,$ +^जेले/जेले$ +^भ्यार/भ्यार$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^बनाछ/बना$ +^,/,$ +^क्या/क्या$ +^उले/उले$ +^भितरो/*भितरो$ +^को/को$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^नै/नै$ +^बनायो/*बनायो$ +^?/?$ +^लेकिन/लेकिन$ +^होई/होई$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^गरीब/*गरीब$ +^लोगून/लोग$ +^दान/दान$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^भितर/भितर$ +^भटे/भटे$ +^मन/मन$ +^साफ/साफ$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^देखा/देख$ +^,/,$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^निको/निको$ +^हो/हो$ +^जालो/जा$ +^हे/हे$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोग/लोग$ +^,/,$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^धिक्कार/*धिक्कार$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^पोदीन/*पोदीन$ +^और/और$ +^सौफ/*सौफ$ +^और/और$ +^सब/सब$ +^साग/*साग$ +^-/-$ +^पात/*पात$ +^को/को$ +^त/त/त$ +^दसवाँ/*दसवाँ$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^दीछा/दी$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^न्याय/न्याय$ +^स/स/स$ +^और/और$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^प्रेम/प्रेम$ +^स/स/स$ +^टाल/*टाल$ +^दीछा/दी$ +^;/;$ +^यो/यो/यो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करनै/कर$ +^रूनान/रू$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^नी/नी$ +^छोड़ना/*छोड़ना$ +^हे/हे$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोगो/लोगो$ +^,/,$ +^तुमूनमें/*तुमूनमें$ +^धिक्कार/*धिक्कार$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^लोग/लोग$ +^यहूदी/यहूदी$ +^सभाघर/सभाघर$ +^में/में$ +^खास/खास$ +^-/-$ +^खास/खास$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^और/और$ +^बजार/*बजार$ +^में/में$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^करून/कर$ +^पसन्द/*पसन्द$ +^करछा/कर$ +^धिक्कार/*धिक्कार$ +^छै/छ$ +^तुम/तुम$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तुम/तुम$ +^लोग/लोग$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^ढकीन/*ढकीन$ +^कबरूना/*कबरूना$ +^का/का$ +^जसा/*जसा$ +^छा/छ$ +^जो/जो$ +^,/,$ +^जिनून/जिनून$ +^में/में$ +^लोग/लोग$ +^हिटनान/*हिटनान$ +^लेकिन/लेकिन$ +^नै/नै$ +^जाणना/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^इन/इन$ +^कबर/*कबर$ +^छन/छ$ +^तब/तब$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^सिखून/सिख$ +^वाला/वाला$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^गुरू/गुरू$ +^जी/जी$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^कैभेरन/कु+भेरन$ +^हमरि/हमरि$ +^बेजत्ती/*बेजत्ती$ +^करछ/कर$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^हे/हे$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^सिखून/सिख$ +^वाला/वाला$ +^लोगो/लोगो$ +^तुमूनमें/*तुमूनमें$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^धिक्कार/*धिक्कार$ +^छै/छ$ +^तुम/तुम$ +^भौत/भौत/भौत$ +^सारा/सारा$ +^कानून/कान/कानून$ +^बनूछा/*बनूछा$ +^,/,$ +^जिनून/जिनून$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^मानन/*मानन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^कठिन/कठिन$ +^छै/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अपून/अपून$ +^बनाईना/बनाईना$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^मानन/*मानन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जरा/*जरा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कोशिश/कोशिश$ +^नै/नै$ +^करना/कर$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^धिक्कार/*धिक्कार$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^नै/नै$ +^की/की/की$ +^कबर/*कबर$ +^बनूछा/*बनूछा$ +^,/,$ +^जिनून/जिनून$ +^तुमार/तुमार$ +^बबा/बबा$ +^-/-$ +^दादान/*दादान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मार/मार/मार$ +^डालीना/डाल$ +^को/को$ +^छ्या/छ$ +^इसिकै/*इसिकै$ +^तुम/तुम$ +^अपून/अपून$ +^पूर्वजून/पूर्वज$ +^का/का$ +^कामून/काम$ +^की/की/की$ +^गवाही/गवाही$ +^दीछा/दी$ +^,/,$ +^उनार/उनार/उनार$ +^कामून/काम$ +^में/में$ +^तुम/तुम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सहमत/*सहमत$ +^छा/छ$ +^;/;$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उनूनले/उनूनले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^मार/मार/मार$ +^डालछ्य/डाल$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^उनेरि/उनेरि$ +^कबर/*कबर$ +^बनूछा/*बनूछा$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^बुद्धि/*बुद्धि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पास/पास$ +^मेरो/*मेरो$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवालान/*दिनवालान$ +^और/और$ +^प्रेरितून/प्रेरित$ +^भेजूलो/*भेजूलो$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^इनून/*इनून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^मार/मार/मार$ +^डालला/डाल$ +^,/,$ +^और/और$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लोग/लोग$ +^सताला/सता$ +^ताकि/ताकि$ +^जदुक/*जदुक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^को/को$ +^खून/खून$ +^संसार/संसार$ +^का/का$ +^शुरूवाद/*शुरूवाद$ +^भटे/भटे$ +^बगाईना/*बगाईना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^को/को$ +^हिसाब/*हिसाब$ +^यो/यो/यो$ +^बखत/बखत$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^थैं/थैं$ +^लिई/लि$ +^जालो/जा$ +^हाबिल/*हाबिल$ +^की/की/की$ +^हत्या/हत्या$ +^भटे/भटे$ +^जकर्याह/*जकर्याह$ +^हत्या/हत्या$ +^तक/तक$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^वेदी/*वेदी$ +^और/और$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^का/का$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^घात/घात$ +^करि/कर$ +^ग्यो/ग्य$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^,/,$ +^इन/इन$ +^सबून/सबून$ +^को/को$ +^हिसाब/*हिसाब$ +^योई/योई$ +^बखत/बखत$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^थैं/थैं$ +^लिई/लि$ +^जालो/जा$ +^हे/हे$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^सिखूनवालो/*सिखूनवालो$ +^धिक्कार/*धिक्कार$ +^छै/छ$ +^तुम/तुम$ +^में/में$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^जानो/*जानो$ +^ज्ञान/ज्ञान$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तुमूनले/तुमून$ +^ऊस/ऊस$ +^लुका/*लुका$ +^है/है$ +^छ/*छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तुम/तुम$ +^उमें/उ+में$ +^खुद/खुद$ +^प्रवेश/प्रवेश/प्रवेश$ +^नै/नै$ +^करना/कर$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^उमें/उ+में$ +^प्रवेश/प्रवेश/प्रवेश$ +^करून/कर$ +^चाँनान/चाँ$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^तुम/तुम$ +^रोकून/*रोकून$ +^मरेछा/*मरेछा$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^वाँ/वाँ$ +^न्हैजानान/न्हैजा$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^सिखून/सिख$ +^वाला/वाला$ +^और/और$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोग/लोग$ +^बुर/बुर$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशुका/यीशु+का$ +^पछिल/पछिल$ +^पड़/पड़/पड़$ +^जानान/जा$ +^और/और$ +^भौत/भौत/भौत$ +^बातुन/बातु$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सवाल/*सवाल$ +^करनान/कर$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^बातुन/बातु$ +^का/का$ +^ताक/*ताक$ +^में/में$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^मुँख/मुँख$ +^भटे/भटे$ +^के/के$ +^बुरी/बुरी$ +^बात/बात$ +^निकलो/*निकलो$ +^त/त/त$ +^ऊस/ऊस$ +^पकड़ा/*पकड़ा$ +^इदुक/इदुक$ +^में/में$ +^जब/जब/जब$ +^हजारून/*हजारून$ +^की/की/की$ +^भीड़/भीड़$ +^लाग/लाग/लाग$ +^जाछी/जा$ +^,/,$ +^या/या/या$ +^तक/तक$ +^की/की/की$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^एक/एक$ +^दुसारा/दुसारा$ +^में/में$ +^खितीन/*खितीन$ +^मसनान/*मसनान$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^कपट/*कपट$ +^फैलून/*फैलून$ +^वाला/वाला$ +^खमीर/*खमीर$ +^भटे/भटे$ +^सर्तक/*सर्तक$ +^रया/*रया$ +^,/,$ +^के/के$ +^ढकीन/*ढकीन$ +^को/को$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^जो/जो$ +^खोलि/खोल$ +^नै/नै$ +^जौ/जा$ +^;/;$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^के/के$ +^लुकीना/*लुकीना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^सामुनि/सामुनि$ +^प्रगट/प्रगट$ +^नै/नै$ +^करि/कर$ +^जालो/जा$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^जो/जो$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^तुमूले/तुमूले$ +^अन्यारा/अन्यारा$ +^मैं/मैं/मैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^उज्याला/*उज्याला$ +^में/में$ +^सुणाई/*सुणाई$ +^जालो/जा$ +^;/;$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^तुमून/तुमून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^घर/घर$ +^भितर/भितर$ +^फुसफुसाट/*फुसफुसाट$ +^में/में$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^पाखान/*पाखान$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^धध्या/*धध्या$ +^-/-$ +^धध्याभेरन/*धध्याभेरन$ +^कयी/*कयी$ +^जालो/जा$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^जो/जो$ +^म्यारा/म्यारा$ +^मित्र/*मित्र$ +^छा/छ$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^शरीर/शरीर$ +^स/स/स$ +^नुकशान/*नुकशान$ +^पुजूनान/*पुजूनान$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^अलावा/*अलावा$ +^के/के$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^सकना/सका$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^जन/जन$ +^डरा/*डरा$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^बतूछूँ/*बतूछूँ$ +^कि/कि/कि$ +^कैस/*कैस$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^डरून/*डरून$ +^चैंछो/*चैंछो$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^भटे/भटे$ +^डरा/*डरा$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^तुमून/तुमून$ +^मारना/*मारना$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^नरक/नरक$ +^की/की/की$ +^आग/आग$ +^में/में$ +^डालना/*डालना$ +^को/को$ +^अधिकार/अधिकार$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^उथैंई/*उथैंई$ +^डरा/*डरा$ +^क्या/क्या$ +^द्वी/द्वी$ +^पैसान/*पैसान$ +^में/में$ +^पाँच/पाँच$ +^गौरेया/*गौरेया$ +^नै/नै$ +^बेचिना/*बेचिना$ +^?/?$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^स/स/स$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^भूलना/*भूलना$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^तुमार/तुमार$ +^जीवन/जीवन$ +^की/की/की$ +^हर/हर$ +^बात/बात$ +^की/की/की$ +^परवा/*परवा$ +^करछो/कर$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^यो/यो/यो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जाणछो/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^तुमार/तुमार$ +^ख्वारा/ख्वारा$ +^में/में$ +^कतुक/कतुक$ +^बाल/बाल$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^डरा/*डरा$ +^जन/जन$ +^तुम/तुम$ +^भौत/भौत/भौत$ +^चिड़ियान/चिड़िया$ +^है/है$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कई/कई$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^कीमती/कीमती$ +^छा/छ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^मैंस/मैंस$ +^स्वीकार/*स्वीकार$ +^करोलो/कर$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^स्वर्गदूतून/स्वर्गदूत$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^ऊस/ऊस$ +^स्वीकार/*स्वीकार$ +^करलो/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^आदिमीन/आदिमी$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^म्येरो/म्येरो$ +^इनकार/*इनकार$ +^करोलो/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^ऊस/ऊस$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^स्वर्गदूतून/स्वर्गदूत$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उको/उको$ +^इनकार/*इनकार$ +^करूँलो/*करूँलो$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^च्याला/च्याला$ +^का/का$ +^बिरोध/बिरोध$ +^केले/केले$ +^बात/बात$ +^कलो/*कलो$ +^,/,$ +^उको/उको$ +^अपराध/अपराध$ +^माफ/माफ$ +^करि/कर$ +^जालो/जा$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^स/स/स$ +^बुरो/*बुरो$ +^बोलोलो/*बोलोलो$ +^,/,$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ऊस/ऊस$ +^कभै/कभै$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^माफ/माफ$ +^नी/नी$ +^करून/कर$ +^“/“$ +^जब/जब/जब$ +^लोग/लोग$ +^तुमून/तुमून$ +^यहूदी/यहूदी$ +^सभाघरून/सभाघर$ +^में/में$ +^और/और$ +^अधिकारीन/अधिकारी$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^लिजाला/*लिजाला$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^जन/जन$ +^डरिया/*डरिया$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^अपून/अपून$ +^बचाव/*बचाव$ +^में/में$ +^इनून/*इनून$ +^कि/कि/कि$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^द्यूलो/द्याल$ +^या/या/या$ +^कि/कि/कि$ +^कलौ/*कलौ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^तुमून/तुमून$ +^उई/उई/उ+ई$ +^बखत/बखत$ +^सिखा/सिखा/सिखा$ +^द्योलो/द्याल$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुमून/तुमून$ +^कि/कि/कि$ +^कुन/कु$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^भीड़/भीड़$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^कुन/कु$ +^लागछै/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^गुरू/गुरू$ +^जी/जी$ +^,/,$ +^म्यारा/म्यारा$ +^भाई/भाई$ +^थैं/थैं$ +^कैं/*कैं$ +^दीया/दी$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^हमार/हमार$ +^बबा/बबा$ +^की/की/की$ +^जैजाद/*जैजाद$ +^को/को$ +^बटवारा/*बटवारा$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^करो/कर$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^भाई/भाई$ +^,/,$ +^केले/केले$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^जैजाद/*जैजाद$ +^को/को$ +^बटवारा/*बटवारा$ +^करून/कर$ +^वालो/वालो$ +^बनाछ/बना$ +^?/?$ +^”/”$ +^और/और$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^सतर्क/सतर्क$ +^रया/*रया$ +^,/,$ +^और/और$ +^हर/हर$ +^प्रकारा/प्रकार$ +^का/का$ +^लोभ/*लोभ$ +^लालच/*लालच$ +^भटे/भटे$ +^अपनास/*अपनास$ +^बचाभेरन/*बचाभेरन$ +^राखा/*राखा$ +^;/;$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^केको/*केको$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जीवन/जीवन$ +^उक/उक/उक$ +^जैजाद/*जैजाद$ +^का/का$ +^आधार/*आधार$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^हुनो/हो$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^एक/एक$ +^कहानी/*कहानी$ +^सुणाभेरन/*सुणाभेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^कि/कि/कि$ +^एक/एक$ +^धनवानाक/*धनवानाक$ +^गड़ान/*गड़ान$ +^में/में$ +^भौत/भौत/भौत$ +^अनाज/*अनाज$ +^हुछो/हो$ +^तब/तब$ +^उ/उ/उ$ +^धनवान/*धनवान$ +^अपून/अपून$ +^मन/मन$ +^में/में$ +^सोचून/*सोचून$ +^लागछै/लाग$ +^,/,$ +^मैंस/मैंस$ +^पत्तो/पत्त$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^कि/कि/कि$ +^करून/कर$ +^चैछो/चा$ +^?/?$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पास/पास$ +^इदुक/इदुक$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^अनाज/*अनाज$ +^स/स/स$ +^राखून/*राखून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^मैंस/मैंस$ +^पत्तो/पत्त$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^मैंस/मैंस$ +^कि/कि/कि$ +^करून/कर$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^अपून/अपून$ +^भखारून/भखार$ +^तोड़भेरन/*तोड़भेरन$ +^ठूला/ठूला$ +^करोलो/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^अपूनी/अपूनी$ +^सब/सब$ +^अनाज/*अनाज$ +^और/और$ +^सम्पत्ति/*सम्पत्ति$ +^राखलो/राख$ +^;/;$ +^येक/येक/येक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^अफु/*अफु$ +^थैं/थैं$ +^कुलो/*कुलो$ +^,/,$ +^त्यारा/त्यारा$ +^पास/पास$ +^भौत/भौत/भौत$ +^सालून/साल$ +^खिन/खिन/खिन$ +^खान/खान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^अनाज/*अनाज$ +^और/और$ +^सम्पत्ति/*सम्पत्ति$ +^राखिना/राख$ +^की/की/की$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^आराम/*आराम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^खा/खा/खा$ +^,/,$ +^पी/पी/पी$ +^और/और$ +^मौज/*मौज$ +^कर/कर/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^हे/हे$ +^मूर्ख/मूर्ख/मूर्ख/मूर्ख$ +^,/,$ +^योई/योई$ +^रात/रात$ +^तैं/तैं/तैं$ +^मर/मर/मर$ +^जालै/*जालै$ +^;/;$ +^तो/तो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^चीजून/चीज$ +^को/को$ +^ल्योलो/*ल्योलो$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^तैले/तै+ले$ +^जाम/जाम$ +^कर/कर/कर$ +^रैछ/रै/रै$ +^?/?$ +^इसी/इसी$ +^हालत/*हालत$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^होलि/हो$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^अपून/अपून$ +^सम्पत्ति/*सम्पत्ति$ +^जाम/जाम$ +^करनान/कर$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^सेवा/सेवा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अपून/अपून$ +^आपस/आपस$ +^और/और$ +^सम्पत्ति/*सम्पत्ति$ +^को/को$ +^उपयोग/*उपयोग$ +^नै/नै$ +^करना/कर$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^अपून/अपून$ +^रोजमर्रा/रोजमर्रा$ +^जीवन/जीवन$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^चिन्ता/चिन्ता$ +^जन/जन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^खूँला/*खूँला$ +^;/;$ +^नै/नै$ +^अपून/अपून$ +^शरीर/शरीर$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^फिकर/फिकर$ +^जन/जन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^की/की/की$ +^कि/कि/कि$ +^पैनला/पैन$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^खान/खान$ +^भटे/भटे$ +^,/,$ +^और/और$ +^शरीर/शरीर$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^भटे/भटे$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^कीमती/कीमती$ +^छै/छ$ +^तुम/तुम$ +^कौव्वान/*कौव्वान$ +^ध्यान/ध्यान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^देखा/देख$ +^!/!$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^नै/नै$ +^बुन/बुन/बुन$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^काटना/*काटना$ +^,/,$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^उनार/उनार/उनार$ +^जाम/जाम$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भण्डार/*भण्डार$ +^हुना/हो$ +^;/;$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उनून/उनून/उनून$ +^पालछो/*पालछो$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^कीमत/*कीमत$ +^चिड़ियान/चिड़िया$ +^भटे/भटे$ +^कई/कई$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^छै/छ$ +^!/!$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^को/को$ +^इसो/इसो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^चिन्ता/चिन्ता$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^अपून/अपून$ +^जीवन/जीवन$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^घड़ी/*घड़ी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बड़ा/*बड़ा$ +^सकछो/सक$ +^?/?$ +^अगर/अगर$ +^तुम/तुम$ +^इदुक/इदुक$ +^नाँनो/*नाँनो$ +^काम/काम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^सकना/सका$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^दुसरी/*दुसरी$ +^बातुन/बातु$ +^की/की/की$ +^चिन्ता/चिन्ता$ +^किलैं/किलैं$ +^करछा/कर$ +^?/?$ +^जंगली/जंगली$ +^फुलून/फुल$ +^देखा/देख$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^बढ़नान/बढ़$ +^नै/नै$ +^त/त/त$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^मेहनत/मेहनत$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^बनुनान/*बनुनान$ +^तब/तब$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कुंछू/*कुंछू$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^राजा/राजा$ +^सुलैमान/सुलैमान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपूनी/अपूनी$ +^पुरी/पुरी$ +^धन/धन$ +^-/-$ +^दौलत/दौलत$ +^में/में$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इन/इन$ +^जंगली/जंगली$ +^फुलून/फुल$ +^का/का$ +^जस/जस$ +^सुन्दर/सुन्दर$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^नै/नै$ +^पैन्या/पैन$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैदान/*मैदान$ +^की/की/की$ +^घास/घास$ +^जो/जो$ +^आज/आज$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^भोल/भोल$ +^आगो/*आगो$ +^में/में$ +^भड़ाई/*भड़ाई$ +^जालि/जा$ +^,/,$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ऊस/ऊस$ +^इदुक/इदुक$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^सुन्दरता/सुन्दरता$ +^दीछो/दी$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^जरूर/जरूर$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^उ/उ/उ$ +^है/है$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^ध्यान/ध्यान$ +^राखोलो/*राखोलो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^इदुक/इदुक$ +^कम/कम$ +^किलैं/किलैं$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^यो/यो/यो$ +^बातुन/बातु$ +^की/की/की$ +^चिन्ता/चिन्ता$ +^जन/जन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^की/की/की$ +^हम/हम/हम$ +^कि/कि/कि$ +^खूँला/*खूँला$ +^,/,$ +^या/या/या$ +^कि/कि/कि$ +^पियूला/पि$ +^,/,$ +^और/और$ +^शक/*शक$ +^जन/जन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^यो/यो/यो$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^इन/इन$ +^सब/सब$ +^चीजून/चीज$ +^का/का$ +^खोज/खोज/खोज$ +^में/में$ +^रूनान/रू$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^स्वर्गीय/स्वर्गीय$ +^पिता/पिता$ +^जाणछो/जाण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुमून/तुमून$ +^इन/इन$ +^सब/सब$ +^चीजून/चीज$ +^की/की/की$ +^जरूरत/जरूरत$ +^छै/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^पैलि/पैलि$ +^तुम/तुम$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^की/की/की$ +^खोज/खोज/खोज$ +^करा/करा/करा/कर$ +^त/त/त$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^चीज/चीज$ +^तुमून/तुमून$ +^मिली/मिल$ +^जालि/जा$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^भेड़ून/भेड़$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^नाँन/*नाँन$ +^झुण्ड/*झुण्ड$ +^,/,$ +^जन/जन$ +^डर/डर/डर$ +^;/;$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ये/*ये$ +^है/है$ +^खुश/खुश$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुमून/तुमून$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^दे/दी$ +^अपून/अपून$ +^जैजाद/*जैजाद$ +^स/स/स$ +^बेचिभेरन/*बेचिभेरन$ +^दान/दान$ +^करि/कर$ +^दी/दी/दी$ +^;/;$ +^तब/तब$ +^तुम/तुम$ +^अपून/अपून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^इसो/इसो$ +^बटवा/*बटवा$ +^बना/बना/बना/बन$ +^जो/जो$ +^कभै/कभै$ +^नै/नै$ +^फाटो/*फाटो$ +^,/,$ +^और/और$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^इसो/इसो$ +^धन/धन$ +^जाम/जाम$ +^करा/करा/करा/कर$ +^जो/जो$ +^कम/कम$ +^नै/नै$ +^हुनो/हो$ +^,/,$ +^वाँ/वाँ$ +^नै/नै$ +^त/त/त$ +^चोर/चोर$ +^उनो/*उनो$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^कीड़ा/कीड़ा$ +^लागना/*लागना$ +^हमेशा/हमेशा$ +^तैय्यार/तैय्यार$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तेरो/तेरो$ +^मन/मन$ +^हमेशा/हमेशा$ +^वाँई/वाँ+ई$ +^लाग/लाग/लाग$ +^रौ/रू$ +^जा/जा/जा$ +^तेरो/तेरो$ +^धन/धन$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^“/“$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^काम/काम$ +^खिन/खिन/खिन$ +^हमेशा/हमेशा$ +^तैयार/तैयार$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^काम/काम$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^लोग/लोग$ +^कमर/कमर$ +^कसभेरन/*कसभेरन$ +^सारी/*सारी$ +^रात/रात$ +^दीया/दी$ +^जलाभेरन/जला+भेरन$ +^तैय्यार/तैय्यार$ +^रूनान/रू$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^जस/जस$ +^जन/जन$ +^बना/बना/बना/बन$ +^जो/जो$ +^अपून/अपून$ +^मालिका/*मालिका$ +^राह/*राह$ +^देखनै/देख$ +^रूनान/रू$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^ब्याह/*ब्याह$ +^भटे/भटे$ +^कब/*कब$ +^वापस/वापस$ +^आलो/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^दवार/*दवार$ +^खटखटालो/खटखटा$ +^त/त/त$ +^तुरन्त/तुरन्त$ +^उ/उ/उ$ +^खिन/खिन/खिन$ +^दवार/*दवार$ +^खो/*खो$ +^दे/दी$ +^धन्य/धन्य$ +^छन/छ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^दास/दास$ +^जिनोरो/*जिनोरो$ +^मालिक/मालिक$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^उनून/उनून/उनून$ +^उक/उक/उक$ +^वापिस/*वापिस$ +^उना/*उना$ +^का/का$ +^इन्तजार/*इन्तजार$ +^में/में$ +^पाओ/*पाओ$ +^!/!$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^एक/एक$ +^दास/दास$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^पैनाभेरन/*पैनाभेरन$ +^उनून/उनून/उनून$ +^खानो/खा$ +^खान/खान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बैठालो/*बैठालो$ +^और/और$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^एक/एक$ +^स/स/स$ +^खानो/खा$ +^खिलालो/खिला$ +^और/और$ +^उनेरि/उनेरि$ +^सेवा/सेवा$ +^करोलो/कर$ +^और/और$ +^धन्य/धन्य$ +^छन/छ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^दास/दास$ +^,/,$ +^जिनोरो/*जिनोरो$ +^मालिक/मालिक$ +^राता/*राता$ +^का/का$ +^दुसारा/दुसारा$ +^या/या/या$ +^तीसारा/*तीसारा$ +^पहर/*पहर$ +^में/में$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^बिज्जो/*बिज्जो$ +^पालो/पा$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तुम/तुम$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^निकीकैं/निकीकैं$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^ली/ली/ली$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^घरो/*घरो$ +^को/को$ +^मालिकस/*मालिकस$ +^यो/यो/यो$ +^मालूम/मालूम$ +^हुनो/हो$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^चोर/चोर$ +^चोरी/चोरी$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कै/कै$ +^बखत/बखत$ +^आलो/आ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^बिजो/*बिजो$ +^रूनो/*रूनो$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^चोरी/चोरी$ +^नी/नी$ +^हुन/हो$ +^दीनो/दी$ +^तुम/तुम$ +^म्यारा/म्यारा$ +^वापस/वापस$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^तक/तक$ +^तुमून/तुमून$ +^तैय्यार/तैय्यार$ +^रूनो/*रूनो$ +^जरूरी/जरूरी$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^इसा/इसा$ +^बखत/बखत$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^भटे/भटे$ +^वापस/वापस$ +^ऊँलो/*ऊँलो$ +^जब/जब/जब$ +^तुम/तुम$ +^म्यारा/म्यारा$ +^उनाकी/*उनाकी$ +^उम्मीद/*उम्मीद$ +^नै/नै$ +^करून/कर$ +^मरिया/*मरिया$ +^होला/हो$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^पतरस/पतरस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^,/,$ +^क्या/क्या$ +^यो/यो/यो$ +^कहानी/*कहानी$ +^तैं/तैं/तैं$ +^हमून/हमून$ +^थैं/थैं$ +^या/या/या$ +^सब/सब$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कुछै/कु$ +^”/”$ +^प्रभु/प्रभु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^विश्वासयोग्य/*विश्वासयोग्य$ +^और/और$ +^बुद्धिमान/बुद्धिमान$ +^दास/दास$ +^को/को$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^घरो/*घरो$ +^को/को$ +^मालिक/मालिक$ +^दुसारा/दुसारा$ +^दासून/दास$ +^की/की/की$ +^निगरानी/*निगरानी$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^नियुक्त/*नियुक्त$ +^करछो/कर$ +^उ/उ/उ$ +^ऊस/ऊस$ +^ठीक/ठीक$ +^बखत/बखत$ +^में/में$ +^खानो/खा$ +^दीन/दीन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कुंछो/कुं$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^उ/उ/उ$ +^खुद/खुद$ +^लम्बी/*लम्बी$ +^यात्रा/*यात्रा$ +^में/में$ +^न्हैजाछो/न्हैजा$ +^धन्य/धन्य$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^दास/दास$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^उको/उको$ +^मालिक/मालिक$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^ऊसो/ऊसो$ +^काम/काम$ +^करनै/कर$ +^देखो/*देखो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुंछूँ/*कुंछूँ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^मालिक/मालिक$ +^उ/उ/उ$ +^दास/दास$ +^स/स/स$ +^अपून/अपून$ +^पुरी/पुरी$ +^संमपत्ति/*संमपत्ति$ +^को/को$ +^अधिकारी/अधिकारी$ +^ठैरालो/*ठैरालो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उ/उ/उ$ +^दास/दास$ +^यो/यो/यो$ +^सोचून/*सोचून$ +^लागछै/लाग$ +^म्येरो/म्येरो$ +^मालिक/मालिक$ +^का/का$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^में/में$ +^देर/*देर$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^दास/दास$ +^अपून/अपून$ +^दगड़िया/*दगड़िया$ +^दासून/दास$ +^मार/मार/मार$ +^-/-$ +^पीटून/*पीटून$ +^लागौ/*लागौ$ +^,/,$ +^और/और$ +^खान/खान$ +^-/-$ +^पिन/*पिन$ +^दगाड़/दगाड़$ +^नशा/*नशा$ +^करून/कर$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^दास/दास$ +^को/को$ +^मालिक/मालिक$ +^इसा/इसा$ +^दिन/दी/दिन$ +^वापस/वापस$ +^आलो/आ$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^उको/उको$ +^इन्तजार/*इन्तजार$ +^नी/नी$ +^करूनमर्यो/*करूनमर्यो$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^और/और$ +^इसा/इसा$ +^बखत/बखत$ +^जैस/जैस$ +^उ/उ/उ$ +^नै/नै$ +^जाणून/जाण$ +^हो/हो$ +^तब/तब$ +^मालिक/मालिक$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^दास/दास$ +^स/स/स$ +^कड़ी/*कड़ी$ +^सजा/सजा$ +^द्योलो/द्याल$ +^,/,$ +^और/और$ +^उको/उको$ +^भाग/भाग/भाग$ +^अविश्वासीन/अविश्वासी$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ठैरालो/*ठैरालो$ +^उ/उ/उ$ +^दास/दास$ +^जो/जो$ +^अपून/अपून$ +^मालिका/*मालिका$ +^का/का$ +^इच्छा/इच्छा$ +^जाणछो/जाण$ +^,/,$ +^और/और$ +^तैयार/तैयार$ +^नै/नै$ +^र्यो/*र्यो$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^उकी/उकी$ +^इच्छा/इच्छा$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^चलछै/चल$ +^,/,$ +^भौत/भौत/भौत$ +^मार/मार/मार$ +^खालो/खा$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^अनजान/*अनजान$ +^में/में$ +^मार/मार/मार$ +^खान/खान$ +^लायक/लायक$ +^काम/काम$ +^करो/कर$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^मार/मार/मार$ +^खाला/खा$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जैस/जैस$ +^भौत/भौत/भौत$ +^दी/दी/दी$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^उथैं/उथैं$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लिजालो/*लिजालो$ +^;/;$ +^और/और$ +^जैस/जैस$ +^भौत/भौत/भौत$ +^सौंपी/सौंप$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^उथैं/उथैं$ +^भौत/भौत/भौत$ +^माँगी/माँग$ +^जालो/जा$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^आगो/*आगो$ +^लगून/*लगून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आरयूँ/आ$ +^;/;$ +^और/और$ +^की/की/की$ +^चाछूँ/चाँ$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^अलै/*अलै$ +^सुलग/*सुलग$ +^जौ/जा$ +^!/!$ +^मैंस/मैंस$ +^त/त/त$ +^एक/एक$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^लीन/ली$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^तक/तक$ +^उ/उ/उ$ +^पुरो/पुरो$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तब/तब$ +^तक/तक$ +^म्यारा/म्यारा$ +^मन/मन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^बेचैन/*बेचैन$ +^रोलो/*रोलो$ +^क्या/क्या$ +^तुम/तुम$ +^सोचछा/*सोचछा$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^मेल/मेल/मेल$ +^-/-$ +^मिलाप/*मिलाप$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आरयूँ/आ$ +^?/?$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कुछूँ/कु$ +^;/;$ +^मैं/मैं/मैं$ +^मेल/मेल/मेल$ +^-/-$ +^मिलाप/*मिलाप$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^नै/नै$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अलग/अलग$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आरयू/*आरयू$ +^अगर/अगर$ +^एक/एक$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^पाँच/पाँच$ +^लोग/लोग$ +^हुन/हो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^म्यारा/म्यारा$ +^कारण/कारण$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^आपस/आपस$ +^में/में$ +^बाड़िना/*बाड़िना$ +^का/का$ +^होला/हो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तीन/तीन$ +^लोग/लोग$ +^जो/जो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^-/-$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^नै/नै$ +^करना/कर$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^द्वी/द्वी$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^बिरोध/बिरोध$ +^कराला/करा$ +^जो/जो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^-/-$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करनान/कर$ +^और/और$ +^बाब/*बाब$ +^च्याला/च्याला$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^और/और$ +^च्योलो/च्योलो$ +^बबा/बबा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^विरोध/विरोध$ +^राखोलो/*राखोलो$ +^;/;$ +^ईजा/ईजा$ +^चेलि/*चेलि$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^,/,$ +^चेलि/*चेलि$ +^ईजा/ईजा$ +^का/का$ +^और/और$ +^सासू/सासू$ +^ब्वारी/*ब्वारी$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^और/और$ +^ब्वारी/*ब्वारी$ +^सासू/सासू$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^विरोध/विरोध$ +^राखलि/*राखलि$ +^”/”$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भीड़/भीड़$ +^थैं/थैं$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^तुम/तुम$ +^बादल/*बादल$ +^स/स/स$ +^पश्चिम/पश्चिम$ +^दिशा/दिशा$ +^भटे/भटे$ +^उठून/*उठून$ +^देखछा/देख$ +^त/त/त$ +^तुरन्त/तुरन्त$ +^कुँछा/कुँ$ +^कि/कि/कि$ +^बरखा/बरखा$ +^होलि/हो$ +^,/,$ +^और/और$ +^इसो/इसो$ +^हुछो/हो$ +^और/और$ +^दक्षिण/*दक्षिण$ +^भटे/भटे$ +^हवा/*हवा$ +^चलछी/चल$ +^त/त/त$ +^कुँछा/कुँ$ +^कि/कि/कि$ +^लू/*लू$ +^चलली/चल/चल$ +^,/,$ +^और/और$ +^इसो/इसो$ +^हुछो/हो$ +^हे/हे$ +^कपटी/कपटी$ +^लोगों/*लोगों$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^धरती/धरती$ +^और/और$ +^आकाशा/आकाशा$ +^को/को$ +^भेद/*भेद$ +^जाण/जाण/जाण$ +^सकछा/सक$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^यो/यो/यो$ +^युग/*युग$ +^में/में$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^कि/कि/कि$ +^करूनमर्योछ/*करूनमर्योछ$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^भेद/*भेद$ +^किलैं/किलैं$ +^नै/नै$ +^जाणना/जाण$ +^तुमूले/तुमूले$ +^खुदै/खुदै$ +^फैसला/फैसला$ +^करून/कर$ +^चैंछ/*चैंछ$ +^कि/कि/कि$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कि/कि/कि$ +^करून/कर$ +^ठीक/ठीक$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^जब/जब/जब$ +^तैं/तैं/तैं$ +^अपून/अपून$ +^दुश्मनून/*दुश्मनून$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^महासभा/महासभा$ +^का/का$ +^मुकदमा/*मुकदमा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जानमरेछै/*जानमरेछै$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^बाट/बाट$ +^में/में$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^समझौता/*समझौता$ +^करना/कर$ +^कि/कि/कि$ +^कोशिश/कोशिश$ +^कर/कर/कर$ +^,/,$ +^काँई/काँई$ +^इसो/इसो$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^कि/कि/कि$ +^दुश्मन/*दुश्मन$ +^तैंस/तैंस$ +^हाकिम/*हाकिम$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^ली/ली/ली$ +^जौ/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^हाकिम/*हाकिम$ +^तैंस/तैंस$ +^सिपाई/सिपाई$ +^पास/पास$ +^ली/ली/ली$ +^जौ/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^सिपाई/सिपाई$ +^तैंस/तैंस$ +^जेल/जेल$ +^में/में$ +^डाल/डाल/डाल$ +^दे/दी$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कुछूँ/कु$ +^कि/कि/कि$ +^जब/जब/जब$ +^तक/तक$ +^तुम/तुम$ +^उ/उ/उ$ +^सब/सब$ +^को/को$ +^भुकतान/भुकतान$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^दे/दी$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^तुमूनमें/*तुमूनमें$ +^बकाया/बकाया$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^तक/तक$ +^जेल/जेल$ +^खान/खान$ +^भटे/भटे$ +^कभै/कभै$ +^नी/नी$ +^निकल/निकल/निकल$ +^पाला/पा$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^लोग/लोग$ +^वाँ/वाँ$ +^आयान/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^रोमी/रोमी$ +^राज्यपाल/राज्यपाल$ +^पिलातुस/*पिलातुस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^गलीला/*गलीला$ +^का/का$ +^जिला/*जिला$ +^का/का$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^हत्या/हत्या$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^में/में$ +^बलिदान/बलिदान$ +^चढ़ून/चढ़$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^यो/यो/यो$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^की/की/की$ +^समझछा/समझ$ +^कि/कि/कि$ +^इन/इन$ +^गलीली/*गलीली$ +^लोग/लोग$ +^और/और$ +^गलीली/*गलीली$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^भटे/भटे$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^पापी/पापी$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^छ्या/छ$ +^जिनारा/जिनारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^भ्योछ/भ्य$ +^?/?$ +^जैका/जैका$ +^कारण/कारण$ +^इनून/*इनून$ +^में/में$ +^इसी/इसी$ +^मुसीबत/*मुसीबत$ +^आछ/आ$ +^”/”$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^इसो/इसो$ +^नाहातिनो/*नाहातिनो$ +^;/;$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अगर/अगर$ +^तुम/तुम$ +^अपून/अपून$ +^पापून/पाप$ +^भटे/भटे$ +^पश्चताप/*पश्चताप$ +^नी/नी$ +^करला/कर$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^तुम/तुम$ +^सब/सब$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^नाश/नाश$ +^हो/हो$ +^जाला/जा$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अठार/*अठार$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^की/की/की$ +^कौला/कुं$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^तब/तब$ +^मर/मर/मर$ +^गैछ्या/गै/गै$ +^जब/जब/जब$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^शिलोह/*शिलोह$ +^की/की/की$ +^गुम्मट/*गुम्मट$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^खितीछ/*खितीछ$ +^गैछी/गै$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^सब/सब$ +^रूनवाला/*रूनवाला$ +^लोगून/लोग$ +^है/है$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^पापी/पापी$ +^छ्या/छ$ +^?/?$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^तक/तक$ +^तुम/तुम$ +^अपून/अपून$ +^पापून/पाप$ +^भटे/भटे$ +^पश्चताप/*पश्चताप$ +^नी/नी$ +^करला/कर$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^तुम/तुम$ +^सब/सब$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^नाश/नाश$ +^हो/हो$ +^जाला/जा$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनुस/उनुस$ +^एक/एक$ +^कहानी/*कहानी$ +^बताछ/बता$ +^,/,$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अंगूर/अंगूर$ +^का/का$ +^बगीच/*बगीच$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^अंजीरो/*अंजीरो$ +^को/को$ +^रूख/रूख$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लगा/लगा/लगा$ +^राखछ्यो/राख$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^हर/हर$ +^साल/साल$ +^उ/उ/उ$ +^रूख/रूख$ +^में/में$ +^फल/फल$ +^चांनखिन/*चांनखिन$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^ऊस/ऊस$ +^के/के$ +^नै/नै$ +^मिल्यो/*मिल्यो$ +^तब/तब$ +^उले/उले$ +^अपून/अपून$ +^दास/दास$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^देख/देख/देख/देख$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तीन/तीन$ +^साल/साल$ +^भटे/भटे$ +^यो/यो/यो$ +^अंजीरा/*अंजीरा$ +^का/का$ +^रूख/रूख$ +^में/में$ +^फल/फल$ +^खोजनै/खोज$ +^रयूँ/*रयूँ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^के/के$ +^नै/नै$ +^पानूं/*पानूं$ +^तैं/तैं/तैं$ +^यो/यो/यो$ +^रूखै/*रूखै$ +^स/स/स$ +^काटि/*काटि$ +^दे/दी$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^यो/यो/यो$ +^निकी/*निकी$ +^जमीन/*जमीन$ +^स/स/स$ +^बरबाद/*बरबाद$ +^करूनमर्यो/*करूनमर्यो$ +^छै/छ$ +^त/त/त$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^दास/दास$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^मालिक/मालिक$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^साल/साल$ +^यो/यो/यो$ +^रूख/रूख$ +^स/स/स$ +^रून/रू$ +^दे/दी$ +^मैं/मैं/मैं$ +^येक/येक/येक$ +^चारू/चारू$ +^तरफ/तरफ$ +^खड़िभेरन/*खड़िभेरन$ +^खाद/*खाद$ +^हाललो/*हाललो$ +^अगर/अगर$ +^अघिल/अघिल$ +^साल/साल$ +^यो/यो/यो$ +^रूख/रूख$ +^फल/फल$ +^नी/नी$ +^द्यलो/द्याल$ +^त/त/त$ +^ठीक/ठीक$ +^छै/छ$ +^तब/तब$ +^ऐस/*ऐस$ +^काटि/*काटि$ +^द्यूला/*द्यूला$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^सबता/*सबता$ +^का/का$ +^दिन/दी/दिन$ +^एक/एक$ +^यहूदी/यहूदी$ +^सभाघर/सभाघर$ +^में/में$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^दिन/दी/दिन$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^और/और$ +^वाँ/वाँ$ +^एक/एक$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^अठार/*अठार$ +^साल/साल$ +^भटे/भटे$ +^भुतले/*भुतले$ +^बिमार/बिमार$ +^कर/कर/कर$ +^राखछ्यो/राख$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^कुबड़ी/*कुबड़ी$ +^हो/हो$ +^गैछी/गै$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सीधी/*सीधी$ +^नी/नी$ +^हो/हो$ +^सकछी/सक$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^त/त/त$ +^अपून/अपून$ +^पास/पास$ +^बुलाभेरन/बुला+भेरन$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^ओ/*ओ$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^अपून/अपून$ +^बिमारी/बिमारी$ +^भटे/भटे$ +^छुटी/*छुटी$ +^गै/गै/गै$ +^छी/छ$ +^”/”$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उमें/उ+में$ +^हात/हात$ +^राखछ्य/राख$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^सीधी/*सीधी$ +^हो/हो$ +^गै/गै/गै$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^महिमा/महिमा$ +^करून/कर$ +^लागि/*लागि$ +^गै/गै/गै$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^यहूदी/यहूदी$ +^सभाघरो/*सभाघरो$ +^को/को$ +^सरदार/*सरदार$ +^गुस्सा/*गुस्सा$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सबतका/*सबतका$ +^दिन/दी/दिन$ +^बिमारीन/बिमारी$ +^चंगा/*चंगा$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^लोगूनथैं/*लोगूनथैं$ +^कुन/कु$ +^लागछो/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^हफ्ता/*हफ्ता$ +^में/में$ +^छ/*छ$ +^:/:$ +^दिन/दी/दिन$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^जैमें/जैस+में$ +^हमूले/हमूले$ +^काम/काम$ +^करून/कर$ +^चैछ/*चैछ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^दिनून/दिन$ +^में/में$ +^चंगा/*चंगा$ +^हो/हो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^सबतका/*सबतका$ +^दिन/दी/दिन$ +^नै/नै$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^हे/हे$ +^कपटी/कपटी$ +^लोगो/लोगो$ +^,/,$ +^क्या/क्या$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^हरेक/हरेक$ +^जन/जन$ +^सबतका/*सबतका$ +^दिन/दी/दिन$ +^अपून/अपून$ +^बल्द/*बल्द$ +^और/और$ +^गधास/*गधास$ +^किल/*किल$ +^भटे/भटे$ +^खोलभेरन/खोल+भेरन$ +^पानि/पानि$ +^पिलून/*पिलून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^नै/नै$ +^ल्हीजाना/*ल्हीजाना$ +^त/त/त$ +^यो/यो/यो$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^जो/जो$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^का/का$ +^वंश/*वंश$ +^भटे/भटे$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^शैतान/शैतान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अठार/*अठार$ +^साल/साल$ +^भटे/भटे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बाधी/*बाधी$ +^राखछ्यो/राख$ +^,/,$ +^क्या/क्या$ +^सबतका/*सबतका$ +^दिन/दी/दिन$ +^ऊस/ऊस$ +^बन्धन/*बन्धन$ +^भटे/भटे$ +^छुड़ून/*छुड़ून$ +^ठीक/ठीक$ +^नी/नी$ +^छोई/*छोई$ +^?/?$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^क्यान/*क्यान$ +^त/त/त$ +^उक/उक/उक$ +^सब/सब$ +^विरोधी/*विरोधी$ +^लज्जित/*लज्जित$ +^हो/हो$ +^ग्या/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^भीड़ा/*भीड़ा$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^महिमा/महिमा$ +^का/का$ +^कामून/काम$ +^भटे/भटे$ +^जो/जो$ +^यीशु/यीशु$ +^करछ्यो/कर$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^खुशी/खुशी$ +^भ्यान/भ्य$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^कैका/*कैका$ +^समान/समान/समान$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^येकी/*येकी$ +^तुलना/*तुलना$ +^कैथैं/*कैथैं$ +^करूँ/कर$ +^उ/उ/उ$ +^राई/*राई$ +^का/का$ +^एक/एक$ +^दाना/दाना$ +^का/का$ +^समान/समान/समान$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^बगीच/*बगीच$ +^में/में$ +^बोछ/*बोछ$ +^उ/उ/उ$ +^ठूलो/ठूलो$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^रूख/रूख$ +^बन/बन/बन$ +^ग्यो/ग्य$ +^और/और$ +^आकाशा/आकाशा$ +^का/का$ +^चिड़ियान/चिड़िया$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^रूखा/*रूखा$ +^का/का$ +^हांगा/*हांगा$ +^में/में$ +^घोल/*घोल$ +^बनायान/*बनायान$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^एक/एक$ +^उदारण/*उदारण$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^की/की/की$ +^तुलना/*तुलना$ +^मैं/मैं/मैं$ +^कैथैं/*कैथैं$ +^करूँ/कर$ +^?/?$ +^उ/उ/उ$ +^ऊ/*ऊ$ +^खमीरा/*खमीरा$ +^का/का$ +^समान/समान/समान$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जस/जस$ +^एक/एक$ +^स्यैनिले/*स्यैनिले$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^तीस/*तीस$ +^किलो/*किलो$ +^धुल/*धुल$ +^में/में$ +^मिलाछ/*मिलाछ$ +^और/और$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^पुरो/पुरो$ +^धुलो/*धुलो$ +^खमीर/*खमीर$ +^हो/हो$ +^ग्यो/ग्य$ +^यीशु/यीशु$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^नगर/नगर$ +^-/-$ +^नगर/नगर$ +^और/और$ +^गौंन/*गौंन$ +^-/-$ +^गौंन/*गौंन$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^दिने/*दिने$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^जानमरेछ्या/*जानमरेछ्या$ +^तो/तो$ +^वाँ/वाँ$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^,/,$ +^क्या/क्या$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लोगून/लोग$ +^हमेशा/हमेशा$ +^का/का$ +^दण्ड/*दण्ड$ +^भटे/भटे$ +^बचालो/*बचालो$ +^?/?$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^में/में$ +^सकरा/*सकरा$ +^द्वार/*द्वार$ +^भटे/भटे$ +^प्रवेश/प्रवेश/प्रवेश$ +^करना/कर$ +^कि/कि/कि$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^भौत/भौत/भौत$ +^सारा/सारा$ +^लोग/लोग$ +^छन/छ$ +^जो/जो$ +^उ/उ/उ$ +^भटे/भटे$ +^प्रवेश/प्रवेश/प्रवेश$ +^करून/कर$ +^त/त/त$ +^चाला/चा$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^प्रवेश/प्रवेश/प्रवेश$ +^नी/नी$ +^कर/कर/कर$ +^सकाला/*सकाला$ +^जब/जब/जब$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^घरो/*घरो$ +^को/को$ +^मालिक/मालिक$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उठाभेरन/उठ+भेरन$ +^द्वार/*द्वार$ +^बन्द/बन्द$ +^कर/कर/कर$ +^दे/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^भ्यार/भ्यार$ +^खड़/*खड़$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^रून/रू$ +^-/-$ +^कलान/*कलान$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^दवार/*दवार$ +^खोलून/*खोलून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बिनती/बिनती$ +^करछा/कर$ +^,/,$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^,/,$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^दवार/*दवार$ +^खोल/खोल/खोल$ +^दे/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दे/दी$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^नै/नै$ +^जाणनू/जाण$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^काँ/काँ$ +^का/का$ +^छा/छ$ +^?/?$ +^तब/तब$ +^तुम/तुम$ +^कुन/कु$ +^लागला/लाग$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^हमूले/हमूले$ +^त्यारा/त्यारा$ +^सामुनि/सामुनि$ +^खाछ/खा$ +^-/-$ +^पीछ/पी$ +^और/और$ +^तैले/तै+ले$ +^हमार/हमार$ +^बजारून/*बजारून$ +^में/में$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^दीछ/दी$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उ/उ/उ$ +^कलौ/*कलौ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कुछूँ/कु$ +^मैं/मैं/मैं$ +^नै/नै$ +^जाणनू/जाण$ +^तुम/तुम$ +^काँ/काँ$ +^का/का$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^ओ/*ओ$ +^कुकर्म/*कुकर्म$ +^करन्या/*करन्या$ +^वालो/वालो$ +^तुम/तुम$ +^सब/सब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^भटे/भटे$ +^दूर/दूर$ +^हो/हो$ +^जब/जब/जब$ +^तुम/तुम$ +^अपून/अपून$ +^पूर्वज/पूर्वज$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^,/,$ +^इसहाक/इसहाक$ +^,/,$ +^याकूब/याकूब$ +^और/और$ +^सब/सब$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवालान/*दिनवालान$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^में/में$ +^बैठिना/बैठ$ +^का/का$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^आपस/आपस$ +^भ्यार/भ्यार$ +^निकलूनै/*निकलूनै$ +^देखला/देख$ +^जाँ/जाँ$ +^रून/रू$ +^और/और$ +^दाँतून/दाँत$ +^को/को$ +^पिसून/*पिसून$ +^होलो/हो$ +^तब/तब$ +^पुर/पुर$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^की/की/की$ +^दावत/दावत$ +^में/में$ +^शामिल/शामिल$ +^होला/हो$ +^और/और$ +^देख/देख/देख/देख$ +^जो/जो$ +^अपून/अपून$ +^-/-$ +^आप/*आप$ +^स/स/स$ +^महान/महान$ +^समझछो/समझ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^तुच्छ/तुच्छ$ +^होलो/हो$ +^;/;$ +^और/और$ +^जैस/जैस$ +^लोग/लोग$ +^तुच्छ/तुच्छ$ +^समझनान/समझ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^महान/महान$ +^होलो/हो$ +^”/”$ +^उई/उई/उ+ई$ +^बखत/बखत$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोग/लोग$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^उथैं/उथैं$ +^कुन/कु$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^याँ/याँ$ +^भटे/भटे$ +^निकल/निकल/निकल$ +^जा/जा/जा$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^राजा/राजा$ +^हेरोदेस/हेरोदेस$ +^तैंस/तैंस$ +^मार/मार/मार$ +^डालून/*डालून$ +^चाँछो/चाँ$ +^”/”$ +^उले/उले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^उ/उ/उ$ +^लोमड़ीथैं/*लोमड़ीथैं$ +^कै/कै$ +^दी/दी/दी$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^देख/देख/देख/देख$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आज/आज$ +^और/और$ +^भोल/भोल$ +^भूतून/भूत$ +^निकाल/निकाल/निकाल$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^और/और$ +^बिमारून/बिमार$ +^स/स/स$ +^चंगो/चंगो$ +^करछूँ/कर$ +^और/और$ +^तीसारा/*तीसारा$ +^दिन/दी/दिन$ +^पुरो/पुरो$ +^करोलो/कर$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^मैंस/मैंस$ +^आज/आज$ +^,/,$ +^भोल/भोल$ +^,/,$ +^और/और$ +^पोरखिन/*पोरखिन$ +^यात्रा/*यात्रा$ +^करून/कर$ +^जरूरी/जरूरी$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^मारी/मार$ +^जालो/जा$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^लोगों/*लोगों$ +^,/,$ +^तुमूनले/तुमून$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवालान/*दिनवालान$ +^मार/मार/मार$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^त्यारा/त्यारा$ +^पास/पास$ +^भेजि/*भेजि$ +^ग्यान/ग्य$ +^उनून/उनून/उनून$ +^ढ़ूगानले/*ढ़ूगानले$ +^मारछा/मार$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^कतुक/कतुक$ +^बार/बार$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^यो/यो/यो$ +^चाछ/चा$ +^कि/कि/कि$ +^जसकै/जैस+तरह$ +^मुर्गी/*मुर्गी$ +^अपून/अपून$ +^प्वाथान/*प्वाथान$ +^अपून/अपून$ +^पंखान/*पंखान$ +^का/का$ +^ताला/*ताला$ +^जामा/जामा$ +^करछी/कर$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमून/तुमून$ +^जामा/जामा$ +^करूँ/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तुम/तुम$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^चाँयो/*चाँयो$ +^देखा/देख$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उजाड़/*उजाड़$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दी/दी/दी$ +^जालो/जा$ +^किलैकी/किलैकी$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^तक/तक$ +^तुम/तुम$ +^यो/यो/यो$ +^नी/नी$ +^कौला/कुं$ +^,/,$ +^धन्य/धन्य$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^प्रभु/प्रभु$ +^अधिकार/अधिकार$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^उछो/*उछो$ +^तब/तब$ +^तक/तक$ +^तुम/तुम$ +^मैंस/मैंस$ +^कभे/कभे$ +^नै/नै$ +^देखला/देख$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^सबता/*सबता$ +^का/का$ +^दिन/दी/दिन$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^सरदारून/*सरदारून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^कैका/*कैका$ +^घर/घर$ +^खानो/खा$ +^खान/खान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ग्यान/ग्य$ +^;/;$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^ध्यान/ध्यान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^देखन/*देखन$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^ताकि/ताकि$ +^उमें/उ+में$ +^कोई/कोई$ +^दोष/दोष$ +^लाग/लाग/लाग$ +^सकाँ/*सकाँ$ +^वाँ/वाँ$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^जैको/जैको$ +^हात/हात$ +^-/-$ +^खुटान/खुटा$ +^सूज/*सूज$ +^गैछ्या/गै/गै$ +^ऊस/ऊस$ +^देखभेरन/*देखभेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^सिखून/सिख$ +^वाला/वाला$ +^और/और$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोगून/लोग$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^सबतका/*सबतका$ +^दिन/दी/दिन$ +^चंगो/चंगो$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^हमार/हमार$ +^नियम/नियम$ +^में/में$ +^अनुमति/*अनुमति$ +^छी/छ$ +^या/या/या$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^?/?$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^चुपचाप/चुपचाप$ +^र्यान/*र्यान$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपूनो/अपूनो$ +^हात/हात$ +^उमें/उ+में$ +^राखभेरन/*राखभेरन$ +^ऊस/ऊस$ +^चंगो/चंगो$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^जान/जा$ +^दीछ/दी$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^अगर/अगर$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^बल्द/*बल्द$ +^कुँवा/*कुँवा$ +^में/में$ +^खिती/खिती$ +^जाछो/जा$ +^तो/तो$ +^क्या/क्या$ +^तुम/तुम$ +^ऊस/ऊस$ +^सबतका/*सबतका$ +^दिन/दी/दिन$ +^ऊस/ऊस$ +^भ्यार/भ्यार$ +^नै/नै$ +^निकालला/निकाल$ +^?/?$ +^”/”$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^यीशुका/यीशु+का$ +^बातुन/बातु$ +^को/को$ +^केले/केले$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^नै/नै$ +^दी/दी/दी$ +^सक्या/*सक्या$ +^जब/जब/जब$ +^उले/उले$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^कि/कि/कि$ +^न्यूत/*न्यूत$ +^में/में$ +^बुलाईना/*बुलाईना$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^खास/खास$ +^-/-$ +^खास/खास$ +^जांगा/*जांगा$ +^चुनी/चुन$ +^लीनान/ली$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^एक/एक$ +^कहानी/*कहानी$ +^सुणाछ/*सुणाछ$ +^जब/जब/जब$ +^तैंस/तैंस$ +^कोई/कोई$ +^ब्या/ब्या/ब्या$ +^में/में$ +^बुलालो/बुला$ +^त/त/त$ +^तैं/तैं/तैं$ +^खास/खास$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^जन/जन$ +^बैठे/*बैठे$ +^काँई/काँई$ +^इसो/इसो$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^कि/कि/कि$ +^उले/उले$ +^त्यारा/त्यारा$ +^है/है$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ठूलो/ठूलो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^न्यूत/*न्यूत$ +^दिईनाको/*दिईनाको$ +^हो/हो$ +^और/और$ +^जेले/जेले$ +^तुम/तुम$ +^द्वीवै/द्वीवै$ +^न्यूत/*न्यूत$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कौ/कुं$ +^,/,$ +^ऐस/*ऐस$ +^बैठून/*बैठून$ +^दी/दी/दी$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^तैंस/तैंस$ +^अपमानित/*अपमानित$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^पछिल/पछिल$ +^बैठून/*बैठून$ +^पड़ो/*पड़ो$ +^अगर/अगर$ +^जब/जब/जब$ +^तैंस/तैंस$ +^बुलाईना/*बुलाईना$ +^को/को$ +^हो/हो$ +^त/त/त$ +^तैं/तैं/तैं$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^पछिल/पछिल$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^बैठ/बैठ/बैठ$ +^,/,$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^,/,$ +^जेले/जेले$ +^तैंस/तैंस$ +^बुला/बुला/बुला$ +^रैछ/रै/रै$ +^त्यारा/त्यारा$ +^पास/पास$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^तैथैं/तैं+थैं$ +^कौल/*कौल$ +^,/,$ +^हे/हे$ +^मित्र/*मित्र$ +^,/,$ +^अघिल/अघिल$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^उ/उ/उ$ +^खास/खास$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^बैठ/बैठ/बैठ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^त्यारा/त्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बैठून/*बैठून$ +^वालान/वालान$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^तेरो/तेरो$ +^आदर/आदर$ +^होलो/हो$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^अपून/अपून$ +^-/-$ +^आपस/आपस$ +^ठूलो/ठूलो$ +^बनालो/बना$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^नानो/नानो$ +^करि/कर$ +^जालो/जा$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^अपनास/*अपनास$ +^नानो/नानो$ +^बनालो/बना$ +^उ/उ/उ$ +^ठूलो/ठूलो$ +^करि/कर$ +^जालो/जा$ +^तब/तब$ +^उले/उले$ +^अपून/अपून$ +^न्यूत/*न्यूत$ +^दिनवाल/*दिनवाल$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^तैं/तैं/तैं$ +^दीनै/दी$ +^की/की/की$ +^या/या/या$ +^रातै/*रातै$ +^की/की/की$ +^दावद/*दावद$ +^करले/कर$ +^त/त/त$ +^अपून/अपून$ +^मित्रून/*मित्रून$ +^या/या/या$ +^भाईन/भाई$ +^या/या/या$ +^रिश्तेदारून/*रिश्तेदारून$ +^या/या/या$ +^धनवान/*धनवान$ +^पड़ोसिन/*पड़ोसिन$ +^जन/जन$ +^बुलाये/*बुलाये$ +^काँई/काँई$ +^इसो/इसो$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लै/लै$ +^तैंस/तैंस$ +^न्यूत/*न्यूत$ +^द्यला/*द्यला$ +^और/और$ +^तेरो/तेरो$ +^बदला/बदला$ +^हो/हो$ +^जौ/जा$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^तैं/तैं/तैं$ +^दावत/दावत$ +^करले/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^कंगालून/*कंगालून$ +^,/,$ +^लूला/*लूला$ +^-/-$ +^लंगड़ान/*लंगड़ान$ +^,/,$ +^और/और$ +^अन्धान/*अन्धान$ +^बुलाये/*बुलाये$ +^तब/तब$ +^तैं/तैं/तैं$ +^धन्य/धन्य$ +^हो/हो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पास/पास$ +^तैंस/तैंस$ +^दिन/दी/दिन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कै/कै$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^धर्मी/धर्मी$ +^लोगून/लोग$ +^ज्यून/ज्यून$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^तैंस/तैंस$ +^ईनाम/ईनाम$ +^द्योलो/द्याल$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^खान/खान$ +^खाँनवालान/*खाँनवालान$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^एकले/*एकले$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^धन्य/धन्य$ +^छन/छ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^में/में$ +^खानो/खा$ +^खाला/खा$ +^”/”$ +^उले/उले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^को/को$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^यो/यो/यो$ +^कहानी/*कहानी$ +^नियाती/नियाती$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^“/“$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ठूली/*ठूली$ +^दावत/दावत$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोगून/लोग$ +^बुलाछ/बुला$ +^जब/जब/जब$ +^दावतो/*दावतो$ +^को/को$ +^खान/खान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैय्यार/तैय्यार$ +^हो/हो$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उले/उले$ +^अपून/अपून$ +^दास/दास$ +^थैं/थैं$ +^बुलाईना/*बुलाईना$ +^का/का$ +^लोगूनथै/*लोगूनथै$ +^यो/यो/यो$ +^कुन/कु$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भेजछ्य/भेज$ +^आ/आ/आ$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^तैय्यार/तैय्यार$ +^हो/हो$ +^ग्योछ/ग्य$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सबा/*सबा$ +^का/का$ +^सब/सब$ +^बहाना/*बहाना$ +^करून/कर$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^पैल/*पैल$ +^वाला/वाला$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^मैले/*मैले$ +^जमीन/*जमीन$ +^खरीद/*खरीद$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^और/और$ +^मैंस/मैंस$ +^ऊस/ऊस$ +^देखून/देख$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जानो/*जानो$ +^छै/छ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैथैं/तैं+थैं$ +^विनती/विनती$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^मैंस/मैंस$ +^माफ/माफ$ +^कर/कर/कर$ +^दे/दी$ +^दुसरा/दुसरा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^मैले/*मैले$ +^पाँच/पाँच$ +^ज्वाड़ा/*ज्वाड़ा$ +^बल्द/*बल्द$ +^खरीद/*खरीद$ +^राख्यान/*राख्यान$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनून/उनून/उनून$ +^परखून/*परखून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जान/जा$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैथैं/तैं+थैं$ +^विनती/विनती$ +^करछूँ/कर$ +^मैंस/मैंस$ +^माफ/माफ$ +^कर/कर/कर$ +^दे/दी$ +^और/और$ +^एकले/*एकले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^मैले/*मैले$ +^ब्या/ब्या/ब्या$ +^कर/कर/कर$ +^राखछ्य/राख$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^नै/नै$ +^आ/आ/आ$ +^सकनू/सक$ +^दास/दास$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^अपून/अपून$ +^मालिकस/*मालिकस$ +^इन/इन$ +^सब/सब$ +^बात/बात$ +^बतायान/*बतायान$ +^तब/तब$ +^घरा/घरा$ +^का/का$ +^मालिक/मालिक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^गुस्सा/*गुस्सा$ +^में/में$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^अपून/अपून$ +^दास/दास$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^नगर/नगर$ +^में/में$ +^बाजारून/*बाजारून$ +^और/और$ +^गली/*गली$ +^-/-$ +^कूचान/*कूचान$ +^में/में$ +^तुरन्त/तुरन्त$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^कंगालून/*कंगालून$ +^,/,$ +^लूला/*लूला$ +^-/-$ +^लंगड़ा/*लंगड़ा$ +^,/,$ +^और/और$ +^अन्धान/*अन्धान$ +^याँ/याँ$ +^ली/ली/ली$ +^आ/आ/आ$ +^दासले/*दासले$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^हे/हे$ +^मालिक/मालिक$ +^,/,$ +^जस/जस$ +^तुमूले/तुमूले$ +^कै/कै$ +^राखछ्यो/राख$ +^,/,$ +^ऊसोई/ऊसो+ई$ +^करि/कर$ +^ग्योछ/ग्य$ +^;/;$ +^और/और$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^बच/बच/बच$ +^रैछ/रै/रै$ +^तब/तब$ +^मालिक/मालिक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दास/दास$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^सड़कून/सड़क$ +^में/में$ +^और/और$ +^गलीयून/*गलीयून$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^लोगून/लोग$ +^बिबश/*बिबश$ +^कर/कर/कर$ +^कि/कि/कि$ +^म्येरो/म्येरो$ +^घर/घर$ +^भरि/*भरि$ +^जौ/जा$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैथैं/तैं+थैं$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^दावत/दावत$ +^में/में$ +^पैलि/पैलि$ +^बुलाईना/*बुलाईना$ +^को/को$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मेरि/मेरि$ +^दावतो/*दावतो$ +^को/को$ +^खानो/खा$ +^नै/नै$ +^खान/खान$ +^चाँछ्या/चाँ/चाँ$ +^”/”$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^एक/एक$ +^ठूली/*ठूली$ +^भीड़/भीड़$ +^यीशुका/यीशु+का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^जानमरेछी/*जानमरेछी$ +^तब/तब$ +^उले/उले$ +^पछिल/पछिल$ +^मुड़भेरन/*मुड़भेरन$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^म्येरो/म्येरो$ +^शिष्य/शिष्य$ +^बनून/बना$ +^चाँछो/चाँ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^अपूनो/अपूनो$ +^बबा/बबा$ +^,/,$ +^ईजा/ईजा$ +^,/,$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^नान्तिना/नान्तिना$ +^और/और$ +^भाई/भाई$ +^,/,$ +^बैनिन/*बैनिन$ +^याँ/याँ$ +^तक/तक$ +^कि/कि/कि$ +^अपून/अपून$ +^प्राणून/*प्राणून$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^प्रेम/प्रेम$ +^राखछो/राख$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^म्येरो/म्येरो$ +^शिष्य/शिष्य$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^सकनो/सक$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^अपूनो/अपूनो$ +^दुखून/दुख$ +^को/को$ +^सूली/सूली$ +^उठाभेरन/उठ+भेरन$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पछिल/पछिल$ +^नै/नै$ +^हिटन/*हिटन$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^म्येरो/म्येरो$ +^शिष्य/शिष्य$ +^बनना/बन$ +^को/को$ +^योग्य/*योग्य$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^तुमूनमें/*तुमूनमें$ +^भटे/भटे$ +^को/को$ +^इस/*इस$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^घर/घर$ +^बनून/बना$ +^चाँछो/चाँ$ +^,/,$ +^और/और$ +^पैलि/पैलि$ +^बैठभेरन/*बैठभेरन$ +^खर्चा/*खर्चा$ +^हिसाब/*हिसाब$ +^नै/नै$ +^लगून/*लगून$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^नै/नै$ +^देखून/देख$ +^कि/कि/कि$ +^ऊस/ऊस$ +^पुरो/पुरो$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^पुजी/*पुजी$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^छी/छ$ +^?/?$ +^काँई/काँई$ +^इसो/इसो$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^कि/कि/कि$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^घर/घर$ +^की/की/की$ +^नीव/*नीव$ +^डाल/डाल/डाल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^घर/घर$ +^स/स/स$ +^तैयार/तैयार$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^सक्यो/*सक्यो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^सब/सब$ +^देखूनवाला/*देखूनवाला$ +^यो/यो/यो$ +^कैभेरन/कु+भेरन$ +^उकी/उकी$ +^मजाक/*मजाक$ +^उड़ून/*उड़ून$ +^करला/कर$ +^यो/यो/यो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^घर/घर$ +^बनून/बना$ +^त/त/त$ +^लागछ्य/लाग$ +^पर/पर$ +^तैय्यार/तैय्यार$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^सक्यो/*सक्यो$ +^?/?$ +^को/को$ +^इसो/इसो$ +^राजा/राजा$ +^को/को$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^दुसारा/दुसारा$ +^राजा/राजा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^लड़ाई/*लड़ाई$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जाछो/जा$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^बीस/*बीस$ +^हजार/*हजार$ +^सिपाईन/सिपाई$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^उक/उक/उक$ +^खिलाफ/खिलाफ$ +^युद्ध/*युद्ध$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^उ/उ/उ$ +^बैठभेरन/*बैठभेरन$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^को/को$ +^फैसला/फैसला$ +^करोलो/कर$ +^कि/कि/कि$ +^क्या/क्या$ +^उ/उ/उ$ +^दस/*दस$ +^हजार/*हजार$ +^सिपाई/सिपाई$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^उ/उ/उ$ +^दुसारा/दुसारा$ +^राजा/राजा$ +^का/का$ +^सामना/*सामना$ +^कर/कर/कर$ +^सकछोई/*सकछोई$ +^या/या/या$ +^नै/नै$ +^अगर/अगर$ +^उ/उ/उ$ +^सामना/*सामना$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^सकनो/सक$ +^त/त/त$ +^जब/जब/जब$ +^तक/तक$ +^दुसारा/दुसारा$ +^राजा/राजा$ +^दूर/दूर$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^अपून/अपून$ +^राजदूतून/*राजदूतून$ +^भेजिभेरन/भेज+भेरन$ +^उथैं/उथैं$ +^समझौता/*समझौता$ +^करना/कर$ +^की/की/की$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करूँ/कर$ +^चाँलो/चाँ$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^तुमूनमें/*तुमूनमें$ +^भटे/भटे$ +^अपून/अपून$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दे/दी$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^उ/उ/उ$ +^म्येरो/म्येरो$ +^शिष्य/शिष्य$ +^बन/बन/बन$ +^सकछो/सक$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^एक/एक$ +^किस्सा/*किस्सा$ +^सुणाछ/*सुणाछ$ +^,/,$ +^“/“$ +^नून/नून$ +^त/त/त$ +^निको/निको$ +^चीज/चीज$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अगर/अगर$ +^नूनो/नूनो$ +^नमकीनपन/नमकीनपन$ +^खतम/*खतम$ +^हैज्यो/हो+जा$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^ऊस/ऊस$ +^कि/कि/कि$ +^चीज/चीज$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नमकीन/नमकीन$ +^करि/कर$ +^जालो/जा$ +^उ/उ/उ$ +^नै/नै$ +^त/त/त$ +^जमीना/*जमीना$ +^का/का$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^खादो/*खादो$ +^को/को$ +^काम/काम$ +^उछो/*उछो$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^स/स/स$ +^सुण/सुण/सुण$ +^सकछो/सक$ +^जो/जो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^कुन/कु$ +^मरेयू/*मरेयू$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^यो/यो/यो$ +^समझना/*समझना$ +^की/की/की$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करून/कर$ +^”/”$ +^सब/सब$ +^चुंगी/चुंगी$ +^लिनवाला/ली+वाला$ +^और/और$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^जिनून/जिनून$ +^लोग/लोग$ +^पापी/पापी$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यीशुका/यीशु+का$ +^पास/पास$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^सुणन/*सुणन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उछ्या/*उछ्या$ +^यो/यो/यो$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोग/लोग$ +^और/और$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^सिखून/सिख$ +^वाला/वाला$ +^लोग/लोग$ +^कुड़कुड़ान/*कुड़कुड़ान$ +^भेरन/भेरन$ +^कुन/कु$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^पापिन/*पापिन$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^मेल/मेल/मेल$ +^-/-$ +^जोल/*जोल$ +^राखछो/राख$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^खानो/खा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^खाछो/खा$ +^!/!$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनुस/उनुस$ +^यो/यो/यो$ +^कहानी/*कहानी$ +^सुणाछ/*सुणाछ$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^को/को$ +^इसो/इसो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जैक/*जैक$ +^पास/पास$ +^सौ/*सौ$ +^भेड़/भेड़$ +^हुन/हो$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^हरै/*हरै$ +^जौ/जा$ +^तब/तब$ +^उ/उ/उ$ +^निरानबे/*निरानबे$ +^भेडून/*भेडून$ +^क्या/क्या$ +^जंगल/*जंगल$ +^में/में$ +^छोड़िभेरन/छोड़ि+भेरन$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^हराईना/*हराईना$ +^का/का$ +^भेड़स/*भेड़स$ +^जब/जब/जब$ +^तलक/तलक$ +^उ/उ/उ$ +^मिल/मिल/मिल$ +^नै/नै$ +^जौ/जा$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^तलक/तलक$ +^खोजलो/खोज$ +^?/?$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^मिल/मिल/मिल$ +^जाछी/जा$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उ/उ/उ$ +^भौत/भौत/भौत$ +^खुश/खुश$ +^है/है$ +^भेरन/भेरन$ +^ऊस/ऊस$ +^अपून/अपून$ +^कान/कान$ +^में/में$ +^बैठाभेरन/*बैठाभेरन$ +^ल्यूछो/*ल्यूछो$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^घर/घर$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^अपून/अपून$ +^दगड़ियान/*दगड़ियान$ +^और/और$ +^पड़ोसिन/*पड़ोसिन$ +^बुलाभेरन/बुला+भेरन$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^खुशी/खुशी$ +^मनालो/मना$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^ऊस/ऊस$ +^उक/उक/उक$ +^हराईना/*हराईना$ +^को/को$ +^भेड़/भेड़$ +^मिली/मिल$ +^ग्यो/ग्य$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^एक/एक$ +^पश्चताप/*पश्चताप$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^पापी/पापी$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^इतुकै/*इतुकै$ +^खुशी/खुशी$ +^हुछी/हो$ +^,/,$ +^जदुक/*जदुक$ +^की/की/की$ +^निरानबे/*निरानबे$ +^इसा/इसा$ +^धर्मीन/*धर्मीन$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^नै/नै$ +^हुनी/*हुनी$ +^,/,$ +^जिनून/जिनून$ +^पश्चताप/*पश्चताप$ +^करना/कर$ +^की/की/की$ +^जरूरत/जरूरत$ +^नाहतिन/ना+हतिन$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^एक/एक$ +^और/और$ +^उदारण/*उदारण$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^को/को$ +^इसी/इसी$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^होलि/हो$ +^,/,$ +^जैक/*जैक$ +^पास/पास$ +^चाँदी/*चाँदी$ +^का/का$ +^दस/*दस$ +^सिक्का/*सिक्का$ +^हुन/हो$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^हरै/*हरै$ +^जौ/जा$ +^;/;$ +^तब/तब$ +^उ/उ/उ$ +^दीया/दी$ +^जलाभेरन/जला+भेरन$ +^और/और$ +^घर/घर$ +^की/की/की$ +^सफाई/*सफाई$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^जब/जब/जब$ +^तलक/तलक$ +^मिल/मिल/मिल$ +^नै/नै$ +^जौ/जा$ +^,/,$ +^मन/मन$ +^लगाभेरन/लगा+भेरन$ +^खोजनि/*खोजनि$ +^नी/नी$ +^रौ/रू$ +^?/?$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^मिल/मिल/मिल$ +^जालो/जा$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उ/उ/उ$ +^अपून/अपून$ +^दगड़ियान/*दगड़ियान$ +^और/और$ +^पड़ोसिन/*पड़ोसिन$ +^बुलाभेरन/बुला+भेरन$ +^कौलि/*कौलि$ +^,/,$ +^म्यार/म्यार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^खुशी/खुशी$ +^मनाओ/*मनाओ$ +^!/!$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैले/*मैले$ +^उ/उ/उ$ +^हराईना/*हराईना$ +^को/को$ +^सिक्कास/*सिक्कास$ +^पा/पा/पा$ +^है/है$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^एक/एक$ +^पश्चताप/*पश्चताप$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^पापी/पापी$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^स्वर्गदूतून/स्वर्गदूत$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^भौत/भौत/भौत$ +^खुशी/खुशी$ +^मनाई/मना$ +^जाछी/जा$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दुबारा/दुबारा$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^उदारण/*उदारण$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^द्वी/द्वी$ +^च्याला/च्याला$ +^छ्या/छ$ +^उमें/उ+में$ +^भटे/भटे$ +^नान/नान/नान/नान$ +^वाला/वाला$ +^च्याला/च्याला$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^बबा/बबा$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^बाब/*बाब$ +^,/,$ +^जमीन/*जमीन$ +^-/-$ +^जैदाद/*जैदाद$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^म्योर/*म्योर$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^अब/अब$ +^मैंस/मैंस$ +^दी/दी/दी$ +^दीया/दी$ +^”/”$ +^बबा/बबा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^द्वीवै/द्वीवै$ +^च्यालान/च्याला$ +^जमीन/*जमीन$ +^-/-$ +^जैजाद/*जैजाद$ +^बाणि/*बाणि$ +^दीछ/दी$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^दिनून/दिन$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^नान/नान/नान/नान$ +^वाला/वाला$ +^च्योलो/च्योलो$ +^अपूनो/अपूनो$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^की/की/की$ +^जमीन/*जमीन$ +^-/-$ +^जैजाद/*जैजाद$ +^बेचिभेरन/*बेचिभेरन$ +^दूर/दूर$ +^देश/देश$ +^न्हैग्यो/न्है/न्हैजा$ +^,/,$ +^और/और$ +^वाँ/वाँ$ +^बुरो/*बुरो$ +^कामून/काम$ +^में/में$ +^अपूनी/अपूनी$ +^सब/सब$ +^धन/धन$ +^-/-$ +^दौलत/दौलत$ +^बरबाद/*बरबाद$ +^करि/कर$ +^दीछ/दी$ +^जब/जब/जब$ +^उले/उले$ +^सब/सब$ +^धन/धन$ +^खर्च/*खर्च$ +^करि/कर$ +^चुकछ/*चुकछ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उ/उ/उ$ +^देश/देश$ +^में/में$ +^भौत/भौत/भौत$ +^अकाल/*अकाल$ +^पड़छो/पड़$ +^,/,$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^के/के$ +^नै/नै$ +^बच्यो/*बच्यो$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^भुखो/*भुखो$ +^मरून/मर$ +^लागछ्य/लाग$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उले/उले$ +^उ/उ/उ$ +^देशा/देशा$ +^का/का$ +^एक/एक$ +^नागरिक/*नागरिक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^काम/काम$ +^करूँ/कर$ +^लागछ/लाग$ +^,/,$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^ऊस/ऊस$ +^अपून/अपून$ +^गाड़ान/*गाड़ान$ +^में/में$ +^सुंअर/*सुंअर$ +^चरून/*चरून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भेजछ्य/भेज$ +^उ/उ/उ$ +^इदुक/इदुक$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^भुखो/*भुखो$ +^छ्यो/छ$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^खानास/*खानास$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^खान/खान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^खुश/खुश$ +^छ्यो/छ$ +^जिनून/जिनून$ +^सुंअर/*सुंअर$ +^खाँछ्या/*खाँछ्या$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^खाभेरन/*खाभेरन$ +^अपून/अपून$ +^पेट/*पेट$ +^भरौ/*भरौ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^ऊस/ऊस$ +^कोई/कोई$ +^के/के$ +^नै/नै$ +^दीछ्या/दी/दी$ +^जब/जब/जब$ +^ऊस/ऊस$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^सोचून/*सोचून$ +^लागछो/लाग$ +^,/,$ +^म्यार/म्यार$ +^बबा/बबा$ +^का/का$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^कतुक/कतुक$ +^मजदूर/*मजदूर$ +^काम/काम$ +^करनान/कर$ +^और/और$ +^उनून/उनून/उनून$ +^पेट/*पेट$ +^भर/*भर$ +^खानो/खा$ +^मिलछो/मिल$ +^,/,$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^याँ/याँ$ +^भुखो/*भुखो$ +^मरून/मर$ +^मरयूँ/*मरयूँ$ +^पर/पर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपून/अपून$ +^बबा/बबा$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^जूंलो/*जूंलो$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^कुंलो/*कुंलो$ +^,/,$ +^बबा/बबा$ +^,/,$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^खिलाफ/खिलाफ$ +^त्यारा/त्यारा$ +^नजरून/*नजरून$ +^में/में$ +^पाप/पाप$ +^करछ्य/कर/कर$ +^अब/अब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^च्योलो/च्योलो$ +^कुन/कु$ +^लायक/लायक$ +^न्हैतिनू/ना+हातिनू$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^मैंस/मैंस$ +^अपूनो/अपूनो$ +^एक/एक$ +^मजदूर/*मजदूर$ +^बनाभेरन/बना+भेरन$ +^राँख/राँख/राँख$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तब/तब$ +^उ/उ/उ$ +^ऊ/*ऊ$ +^देश/देश$ +^स/स/स$ +^छोड़भेरन/छोड़+भेरन$ +^अपून/अपून$ +^बबा/बबा$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^वापस/वापस$ +^जान/जा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^निकल/निकल/निकल$ +^पड़छो/पड़$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^दूरई/*दूरई$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उक/उक/उक$ +^बबा/बबा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^तरस/*तरस$ +^खाछ/खा$ +^,/,$ +^और/और$ +^दौड़भेरन/*दौड़भेरन$ +^अपून/अपून$ +^नान/नान/नान/नान$ +^च्याला/च्याला$ +^स/स/स$ +^गाला/*गाला$ +^लगाभेरन/लगा+भेरन$ +^ऊस/ऊस$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछ्य/कर/कर$ +^च्याला/च्याला$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बबा/बबा$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^बबा/बबा$ +^,/,$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^खिलाफ/खिलाफ$ +^और/और$ +^तुमार/तुमार$ +^नजरून/*नजरून$ +^में/में$ +^पाप/पाप$ +^कर/कर/कर$ +^रैछ/रै/रै$ +^;/;$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^च्योलो/च्योलो$ +^कुन/कु$ +^लायक/लायक$ +^न्हैतिनू/ना+हातिनू$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उक/उक/उक$ +^बबा/बबा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^दासून/दास$ +^बुलाभेरन/बुला+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^जल्दी/जल्दी$ +^बड़िया/*बड़िया$ +^-/-$ +^बड़िया/*बड़िया$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^ल्याभेरन/*ल्याभेरन$ +^येस/येस$ +^पैना/*पैना$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^आंगुलान/*आंगुलान$ +^में/में$ +^मुनेणि/*मुनेणि$ +^,/,$ +^और/और$ +^खुटान/खुटा$ +^में/में$ +^जुत्ता/*जुत्ता$ +^पैना/*पैना$ +^,/,$ +^और/और$ +^इसी/इसी$ +^दावत/दावत$ +^को/को$ +^इंतजाम/*इंतजाम$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^हम/हम/हम$ +^सब/सब$ +^खुशी/खुशी$ +^मनूला/*मनूला$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^सोचछै/*सोचछै$ +^कि/कि/कि$ +^म्यार/म्यार$ +^यो/यो/यो$ +^च्योलो/च्योलो$ +^मरि/*मरि$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^मर्यो/*मर्यो$ +^को/को$ +^नी/नी$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यो/यो/यो$ +^हरै/*हरै$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^अब/अब$ +^मिली/मिल$ +^ग्योछ/ग्य$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^उकी/उकी$ +^मिलना/*मिलना$ +^की/की/की$ +^खुशी/खुशी$ +^मनून/मन$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^जब/जब/जब$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^हो/हो$ +^र्यो/*र्यो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^उक/उक/उक$ +^ठूलो/ठूलो$ +^च्योलो/च्योलो$ +^गाड़/*गाड़$ +^में/में$ +^छ्यो/छ$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^घर/घर$ +^वापस/वापस$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उले/उले$ +^घरा/घरा$ +^का/का$ +^भितर/भितर$ +^पुजभेरन/*पुजभेरन$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उले/उले$ +^गान/*गान$ +^-/-$ +^बजाना/*बजाना$ +^की/की/की$ +^आवाज/आवाज$ +^सुणछ्य/सुण$ +^तब/तब$ +^उले/उले$ +^एक/एक$ +^दास/दास$ +^स/स/स$ +^बुलाभेरन/बुला+भेरन$ +^उथैं/उथैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^कि/कि/कि$ +^हो/हो$ +^रैछ/रै/रै$ +^?/?$ +^”/”$ +^उ/उ/उ$ +^दासले/*दासले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^तेरो/तेरो$ +^नानो/नानो$ +^भाई/भाई$ +^वापस/वापस$ +^आग्योछ/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुमार/तुमार$ +^बबा/बबा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उक/उक/उक$ +^उना/*उना$ +^में/में$ +^भौत/भौत/भौत$ +^ठूली/*ठूली$ +^दावत/दावत$ +^इन्तजाम/*इन्तजाम$ +^कर/कर/कर$ +^रैछ/रै/रै$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^ऊस/ऊस$ +^सही/सही$ +^सलामत/*सलामत$ +^मिल/मिल/मिल$ +^छै/छ$ +^यो/यो/यो$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^ठूलो/ठूलो$ +^च्याला/च्याला$ +^स/स/स$ +^भौत/भौत/भौत$ +^गुस्सा/*गुस्सा$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^भितर/भितर$ +^नी/नी$ +^जान/जा$ +^चाँन/*चाँन$ +^मरछ्यो/मर$ +^त/त/त$ +^उक/उक/उक$ +^बबा/बबा$ +^भ्यार/भ्यार$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^ऊस/ऊस$ +^घरा/घरा$ +^का/का$ +^भितर/भितर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बिनती/बिनती$ +^करून/कर$ +^लागछ/लाग$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उले/उले$ +^अपून/अपून$ +^बबा/बबा$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^देख/देख/देख/देख$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^इदुक/इदुक$ +^सालून/साल$ +^भटे/भटे$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^सेवा/सेवा$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^कभै/कभै$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^हुकुम/हुकुम$ +^नै/नै$ +^टालनू/*टालनू$ +^,/,$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^लै/लै$ +^तुमूले/तुमूले$ +^मैं/मैं/मैं$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कभै/कभै$ +^इदुक/इदुक$ +^बड़िया/*बड़िया$ +^दावत/दावत$ +^को/को$ +^इन्तजाम/*इन्तजाम$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपून/अपून$ +^मित्ररून/*मित्ररून$ +^दगाड़/दगाड़$ +^खुशी/खुशी$ +^मना/मना/मना/मना$ +^सकू/*सकू$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^यो/यो/यो$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^नानो/नानो$ +^च्योलो/च्योलो$ +^,/,$ +^जेले/जेले$ +^सब/सब$ +^धन/धन$ +^-/-$ +^दौलत/दौलत$ +^बेश्यान/*बेश्यान$ +^में/में$ +^उड़ाभेरन/*उड़ाभेरन$ +^आ/आ/आ$ +^रियोछ/*रियोछ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुमूले/तुमूले$ +^उ/उ/उ$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^ठूली/*ठूली$ +^दावत/दावत$ +^को/को$ +^इन्तजाम/*इन्तजाम$ +^कर/कर/कर$ +^रैछ/रै/रै$ +^बबा/बबा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^ठूला/ठूला$ +^च्याला/च्याला$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^च्योला/*च्योला$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^त/त/त$ +^हमेशा/हमेशा$ +^म्यार/म्यार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^रूछै/रू$ +^;/;$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^म्येरो/म्येरो$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^सब/सब$ +^त्यारोई/*त्यारोई$ +^त/त/त$ +^छै/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अब/अब$ +^हमून/हमून$ +^खुशी/खुशी$ +^मनून/मन$ +^चैंछी/*चैंछी$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^यो/यो/यो$ +^सोचछ्य/*सोचछ्य$ +^की/की/की$ +^म्येरो/म्येरो$ +^नानो/नानो$ +^च्योलो/च्योलो$ +^मर/मर/मर$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^मरिना/*मरिना$ +^को/को$ +^नी/नी$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हरै/*हरै$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^अब/अब$ +^मिली/मिल$ +^ग्यो/ग्य$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^एक/एक$ +^कहानी/*कहानी$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^सुणाछ/*सुणाछ$ +^,/,$ +^कोई/कोई$ +^धनवान/*धनवान$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^एक/एक$ +^मुन्सी/*मुन्सी$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उक/उक/उक$ +^सामुनि/सामुनि$ +^मुन्सी/*मुन्सी$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^दोष/दोष$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^तेरि/तेरि$ +^सब/सब$ +^सम्पति/*सम्पति$ +^उड़ा/*उड़ा$ +^दीछो/दी$ +^तब/तब$ +^उले/उले$ +^मुन्सीस/*मुन्सीस$ +^बुलाभेरन/बुला+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^कि/कि/कि$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^त्यार/त्यार$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सुणून/सुण$ +^मरयूँ/*मरयूँ$ +^?/?$ +^तैं/तैं/तैं$ +^म्यारा/म्यारा$ +^सम्पत्ति/*सम्पत्ति$ +^को/को$ +^हिसाब/*हिसाब$ +^-/-$ +^किताब/किताब$ +^दे/दी$ +^;/;$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^अघिल/अघिल$ +^कै/कै$ +^मुन्सी/*मुन्सी$ +^नै/नै$ +^रै/रै/रै$ +^सकनै/सक$ +^तब/तब$ +^मुन्सी/*मुन्सी$ +^सोचून/*सोचून$ +^लागछ/लाग$ +^,/,$ +^अब/अब$ +^कि/कि/कि$ +^करूँ/कर$ +^?/?$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^म्येरो/म्येरो$ +^मालिक/मालिक$ +^अब/अब$ +^मुन्सी/*मुन्सी$ +^को/को$ +^काम/काम$ +^मैंथै/*मैंथै$ +^छड़ून/*छड़ून$ +^मर्योछ/*मर्योछ$ +^माँट/*माँट$ +^त/त/त$ +^म्यार/म्यार$ +^कयाँ/*कयाँ$ +^खड़ी/*खड़ी$ +^नै/नै$ +^जानो/*जानो$ +^और/और$ +^भीख/*भीख$ +^माँगून/*माँगून$ +^में/में$ +^मैंस/मैंस$ +^शर्म/*शर्म$ +^उछी/*उछी$ +^अब/अब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^गयूँ/*गयूँ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^कि/कि/कि$ +^करून/कर$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^मुन्सी/*मुन्सी$ +^काम/काम$ +^भटे/भटे$ +^निकाली/निकाल$ +^जूंलो/*जूंलो$ +^त/त/त$ +^लोग/लोग$ +^मेरि/मेरि$ +^मद्दत/मद्दत$ +^कराला/करा$ +^तब/तब$ +^उले/उले$ +^अपून/अपून$ +^मालिक/मालिक$ +^का/का$ +^हरेक/हरेक$ +^कर्जदारून/*कर्जदारून$ +^बुलाछ/बुला$ +^,/,$ +^और/और$ +^पैल/*पैल$ +^थैं/थैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^तैंमें/*तैंमें$ +^म्येरो/म्येरो$ +^मालिक/मालिक$ +^को/को$ +^कतुक/कतुक$ +^कर्ज/*कर्ज$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^उले/उले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^सौ/*सौ$ +^कन्टर/*कन्टर$ +^जैतून/*जैतून$ +^को/को$ +^तेल/तेल$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उले/उले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^अपून/अपून$ +^खाता/*खाता$ +^स/स/स$ +^पकड़/पकड़/पकड़$ +^और/और$ +^बैठभेरन/*बैठभेरन$ +^पचास/*पचास$ +^कन्टर/*कन्टर$ +^लिख/लिख/लिख/लिख$ +^दे/दी$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^उले/उले$ +^दुसारा/दुसारा$ +^थैं/थैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^तैंमें/*तैंमें$ +^कतुक/कतुक$ +^कर्ज/*कर्ज$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^उले/उले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^सौ/*सौ$ +^मन/मन$ +^ग्यूँको/*ग्यूँको$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उले/उले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^अपून/अपून$ +^खाता/*खाता$ +^स/स/स$ +^पकड़/पकड़/पकड़$ +^और/और$ +^अस्सी/*अस्सी$ +^मन/मन$ +^ग्यूँको/*ग्यूँको$ +^लिख/लिख/लिख/लिख$ +^दे/दी$ +^तब/तब$ +^उक/उक/उक$ +^मालिक/मालिक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^बेमान/*बेमान$ +^मुन्सी/*मुन्सी$ +^की/की/की$ +^तारीफ/तारीफ$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उले/उले$ +^बड़ी/*बड़ी$ +^चालाकी/*चालाकी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^काम/काम$ +^करछ्य/कर/कर$ +^;/;$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^यो/यो/यो$ +^संसाराका/*संसाराका$ +^लोग/लोग$ +^अपून/अपून$ +^बखता/*बखता$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ब्यवहार/ब्यवहार$ +^करून/कर$ +^में/में$ +^ज्योतिका/*ज्योतिका$ +^लोगून/लोग$ +^भटे/भटे$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^चालाक/*चालाक$ +^छन/छ$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^संसारिक/*संसारिक$ +^धन/धन$ +^-/-$ +^दौलत/दौलत$ +^भटे/भटे$ +^अपून/अपून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मित्र/*मित्र$ +^बना/बना/बना/बन$ +^ली/ली/ली$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^जब/जब/जब$ +^तुमार/तुमार$ +^मरना/मरन$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^धन/धन$ +^-/-$ +^दौलत/दौलत$ +^खतम/*खतम$ +^हो/हो$ +^जालि/जा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^हमेशा/हमेशा$ +^का/का$ +^रूनवाला/*रूनवाला$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^स्वागत/*स्वागत$ +^करि/कर$ +^जालो/जा$ +^जो/जो$ +^नानि/नानि/नानि$ +^है/है$ +^नानि/नानि/नानि$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^ईमानदार/*ईमानदार$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^ठूली/*ठूली$ +^बातुन/बातु$ +^में/में$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ईमानदार/*ईमानदार$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^नानि/नानि/नानि$ +^है/है$ +^नानि/नानि/नानि$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^बेमान/*बेमान$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^ठूली/*ठूली$ +^बातुन/बातु$ +^में/में$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बेमान/*बेमान$ +^छै/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^जब/जब/जब$ +^तुम/तुम$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^धन/धन$ +^-/-$ +^दौलत/दौलत$ +^में/में$ +^ईमानदार/*ईमानदार$ +^नै/नै$ +^ठैरिया/*ठैरिया$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^को/को$ +^धन/धन$ +^-/-$ +^दौलत/दौलत$ +^तुमून/तुमून$ +^को/को$ +^द्योलो/द्याल$ +^?/?$ +^और/और$ +^अगर/अगर$ +^तुम/तुम$ +^पराया/*पराया$ +^धन/धन$ +^-/-$ +^दौलत/दौलत$ +^में/में$ +^ईमानदार/*ईमानदार$ +^नै/नै$ +^ठैरिया/*ठैरिया$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^तुमून/तुमून$ +^को/को$ +^द्योलो/द्याल$ +^?/?$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^“/“$ +^कोई/कोई$ +^दास/दास$ +^द्वी/द्वी$ +^मालिकून/मालिक$ +^की/की/की$ +^सेवा/सेवा$ +^नै/नै$ +^करि/कर$ +^सकनो/सक$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^त/त/त$ +^एक्का/एक+का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बैर/बैर$ +^और/और$ +^दुसरा/दुसरा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^प्रेम/प्रेम$ +^राखोलो/*राखोलो$ +^;/;$ +^या/या/या$ +^एक्का/एक+का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^मिल/मिल/मिल$ +^रौलो/रू$ +^और/और$ +^दुसरा/दुसरा$ +^स/स/स$ +^तुच्छ/तुच्छ$ +^जाणोलो/*जाणोलो$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^तुम/तुम$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^और/और$ +^धन/धन$ +^-/-$ +^दौलत/दौलत$ +^द्वीवैन/द्वीवैन$ +^की/की/की$ +^सेवा/सेवा$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^सकना/सका$ +^”/”$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोग/लोग$ +^जो/जो$ +^लालची/*लालची$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^बात/बात$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^की/की/की$ +^मजाक/*मजाक$ +^उड़ून/*उड़ून$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^त/त/त$ +^आदिमीन/आदिमी$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^अपून/अपून$ +^-/-$ +^आपस/आपस$ +^धर्मी/धर्मी$ +^ठैरूछा/*ठैरूछा$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^तुमार/तुमार$ +^मनेंस/*मनेंस$ +^जाणनान/जाण$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जो/जो$ +^चीज/चीज$ +^आदिमीन/आदिमी$ +^की/की/की$ +^नजरून/*नजरून$ +^में/में$ +^भौत/भौत/भौत$ +^कीमती/कीमती$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^नजरून/*नजरून$ +^में/में$ +^घृणित/*घृणित$ +^छै/छ$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^और/और$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवालान/*दिनवालान$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^यहूना/यहूना$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^दीन/दीन$ +^वाला/वाला$ +^का/का$ +^बखत/बखत$ +^तक/तक$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^भटे/भटे$ +^परमेश्वरोको/*परमेश्वरोको$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^को/को$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^सुणाई/*सुणाई$ +^जानमर्योछ/*जानमर्योछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^हरेक/हरेक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^उमें/उ+में$ +^भौत/भौत/भौत$ +^मजबूती/*मजबूती$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^मर्यान/मार$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^नियमून/नियम$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^याँ/याँ$ +^तक/तक$ +^कि/कि/कि$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^नानि/नानि/नानि$ +^बात/बात$ +^को/को$ +^प्रभाव/*प्रभाव$ +^तब/तब$ +^तलक/तलक$ +^रौलो/रू$ +^जब/जब/जब$ +^तलक/तलक$ +^उको/उको$ +^मक्शद/मक्शद/मक्शद$ +^पुरो/पुरो$ +^नी/नी$ +^हो/हो$ +^जालो/जा$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^अपूनी/अपूनी$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^स/स/स$ +^छोड़भेरन/छोड़+भेरन$ +^दुसरा/दुसरा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ब्या/ब्या/ब्या$ +^करछो/कर$ +^उ/उ/उ$ +^ब्यभिचार/ब्यभिचार$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^उ/उ/उ$ +^छोड़िना/छोड़$ +^कि/कि/कि$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ब्या/ब्या/ब्या$ +^करछो/कर$ +^उले/उले$ +^ब्यभिचार/ब्यभिचार$ +^करछो/कर$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^एक/एक$ +^कहानी/*कहानी$ +^सुणाछ/*सुणाछ$ +^,/,$ +^“/“$ +^एक/एक$ +^धनवान/*धनवान$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^मेहंगा/*मेहंगा$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^पैन/पैन/पैन$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^हर/हर$ +^रोज/*रोज$ +^आलिशान/*आलिशान$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^जीछो/*जीछो$ +^,/,$ +^और/और$ +^बड़िया/*बड़िया$ +^दावत/दावत$ +^को/को$ +^खानो/खा$ +^खाछ्यो/खा$ +^और/और$ +^धनवाना/*धनवाना$ +^का/का$ +^घरा/घरा$ +^का/का$ +^दवारा/*दवारा$ +^में/में$ +^लाजर/*लाजर$ +^नामोको/नाम+क$ +^एक/एक$ +^गरीब/*गरीब$ +^पड़ीनाको/*पड़ीनाको$ +^रूछ्यो/रू$ +^,/,$ +^उक/उक/उक$ +^पुरो/पुरो$ +^आंग/*आंग$ +^में/में$ +^घ/*घ$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भरिना/*भरिना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^चांछ्यो/*चांछ्यो$ +^कि/कि/कि$ +^धनवान/*धनवान$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^खाना/खाना$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^जो/जो$ +^जूठो/*जूठो$ +^बच/बच/बच$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^अपूनो/अपूनो$ +^पेट/*पेट$ +^भर/*भर$ +^सकूँ/*सकूँ$ +^;/;$ +^या/या/या$ +^तक/तक$ +^कि/कि/कि$ +^कुकुर/*कुकुर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उको/उको$ +^घ/*घ$ +^चाँटछ्या/*चाँटछ्या$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^दिनून/दिन$ +^का/का$ +^इसो/इसो$ +^भ्योछ/भ्य$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^गरीब/*गरीब$ +^लाजर/*लाजर$ +^मरग्यो/मर$ +^,/,$ +^और/और$ +^स्वर्गदूतून/स्वर्गदूत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^हमार/हमार$ +^पूर्खा/*पूर्खा$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^आदर/आदर$ +^सम्मान/*सम्मान$ +^का/का$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^पुजाछ/*पुजाछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^धनवान/*धनवान$ +^आदिमी/आदिमी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मर/मर/मर$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^उको/उको$ +^दफन/*दफन$ +^कफन/*कफन$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^उले/उले$ +^अधलोक/*अधलोक$ +^में/में$ +^पीड़ा/*पीड़ा$ +^में/में$ +^पड़भेरन/*पड़भेरन$ +^अपून/अपून$ +^नजर/नजर$ +^मलि/मलि$ +^के/के$ +^कर्यान/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^दूर/दूर$ +^भटे/भटे$ +^उले/उले$ +^लाजर/*लाजर$ +^स/स/स$ +^अब्राहमा/*अब्राहमा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^आदर/आदर$ +^-/-$ +^सम्मान/*सम्मान$ +^का/का$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^बैठिना/बैठ$ +^को/को$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^जोरले/जोर+ले$ +^धध्याभेरन/*धध्याभेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^हे/हे$ +^हमार/हमार$ +^पिता/पिता$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^मैंमें/मैं+में$ +^दया/दया$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^लाजर/*लाजर$ +^स/स/स$ +^भेज/भेज/भेज$ +^दी/दी/दी$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^उ/उ/उ$ +^अपून/अपून$ +^आंगुलो/*आंगुलो$ +^पानि/पानि$ +^में/में$ +^भिगा/*भिगा$ +^भेरन/भेरन$ +^म्यारा/म्यारा$ +^जिबाड़ा/*जिबाड़ा$ +^स/स/स$ +^ठन्डो/*ठन्डो$ +^करौ/*करौ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^आगा/*आगा$ +^में/में$ +^भौत/भौत/भौत$ +^तड़पून/*तड़पून$ +^मरियूँ/*मरियूँ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^च्याला/च्याला$ +^याद/याद$ +^कर/कर/कर$ +^तैं/तैं/तैं$ +^अपून/अपून$ +^जीवन/जीवन$ +^में/में$ +^सब/सब$ +^बड़िया/*बड़िया$ +^चीजून/चीज$ +^ली/ली/ली$ +^चुकगै/*चुकगै$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^लाजर/*लाजर$ +^स/स/स$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^बुरी/बुरी$ +^चीज/चीज$ +^मिल्यान/*मिल्यान$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अब/अब$ +^उ/उ/उ$ +^याँ/याँ$ +^शान्ति/शान्ति$ +^पान/पा$ +^मरियोछ/*मरियोछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^तैं/तैं/तैं$ +^आग/आग$ +^में/में$ +^भौत/भौत/भौत$ +^तड़पून/*तड़पून$ +^मरेछै/*मरेछै$ +^और/और$ +^इन/इन$ +^सब/सब$ +^बातुन/बातु$ +^छोड़िभेरन/छोड़ि+भेरन$ +^हमार/हमार$ +^और/और$ +^त्यारा/त्यारा$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^भौत/भौत/भौत$ +^भूलो/*भूलो$ +^गड्डा/*गड्डा$ +^बनिना/बन$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^याँ/याँ$ +^है/है$ +^उ/उ/उ$ +^पार/पार$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^जानो/*जानो$ +^चाँछो/चाँ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^नै/नै$ +^जा/जा/जा$ +^सकनो/सक$ +^;/;$ +^और/और$ +^कोई/कोई$ +^ताँ/*ताँ$ +^भटे/भटे$ +^हमार/हमार$ +^पास/पास$ +^नै/नै$ +^आ/आ/आ$ +^सकनो/सक$ +^तब/तब$ +^उ/उ/उ$ +^धनवान/*धनवान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^हे/हे$ +^हमार/हमार$ +^पिता/पिता$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^विनती/विनती$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^लाजर/*लाजर$ +^स/स/स$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^म्यारा/म्यारा$ +^बबा/बबा$ +^का/का$ +^घर/घर$ +^भेजि/*भेजि$ +^दी/दी/दी$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पाँच/पाँच$ +^भाई/भाई$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^चाँछू/*चाँछू$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बातुन/बातु$ +^की/की/की$ +^चेतावनी/चेतावनी$ +^दे/दी$ +^,/,$ +^इसो/इसो$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^तखलीफ/*तखलीफ$ +^का/का$ +^दीन/दीन$ +^वाली/वाली$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^आ/आ/आ$ +^ज्यून/ज्यून$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पास/पास$ +^चेतावनी/चेतावनी$ +^दीन/दीन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^त/त/त$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^और/और$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवालान/*दिनवालान$ +^का/का$ +^किताब/किताब$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उनेरि/उनेरि$ +^सुणून/सुण$ +^चैछो/चा$ +^और/और$ +^पश्चताप/*पश्चताप$ +^करून/कर$ +^चैछो/चा$ +^तब/तब$ +^उ/उ/उ$ +^धनवान/*धनवान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^हे/हे$ +^हमार/हमार$ +^पिता/पिता$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^मरिन/*मरिन$ +^आदिमी/आदिमी$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^कोई/कोई$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पास/पास$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^उनून/उनून/उनून$ +^चेतावनी/चेतावनी$ +^दीनो/दी$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अपून/अपून$ +^पापून/पाप$ +^खिन/खिन/खिन$ +^पश्चताप/*पश्चताप$ +^कराला/करा$ +^तब/तब$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^मूसा/मूसा$ +^और/और$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवालान/*दिनवालान$ +^का/का$ +^हुकुम/हुकुम$ +^नी/नी$ +^मानून/*मानून$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^याँ/याँ$ +^भटे/भटे$ +^मरिना/*मरिना$ +^को/को$ +^आदिमी/आदिमी$ +^ज्यून/ज्यून$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पास/पास$ +^जालो/जा$ +^त/त/त$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उकी/उकी$ +^बातुन/बातु$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^नी/नी$ +^करून/कर$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^पक्की/*पक्की$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^परीक्षा/परीक्षा$ +^आदिमी/आदिमी$ +^में/में$ +^जरूर/जरूर$ +^आलि/*आलि$ +^जो/जो$ +^उनोरो/उनोरो$ +^पाप/पाप$ +^करना/कर$ +^को/को$ +^कारण/कारण$ +^बनोलो/*बनोलो$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हाय/*हाय$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जैक/*जैक$ +^कारण/कारण$ +^उछी/*उछी$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^इन/इन$ +^नान/नान/नान/नान$ +^है/है$ +^नान/नान/नान/नान$ +^मैंमें/मैं+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^कैथैं/*कैथैं$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पाप/पाप$ +^करून/कर$ +^को/को$ +^कारण/कारण$ +^बननान/बन$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^सजा/सजा$ +^द्याला/द्याल$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सजा/सजा$ +^है/है$ +^यो/यो/यो$ +^निको/निको$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^गाल/गाल$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^ठूलो/ठूलो$ +^ढूंगो/*ढूंगो$ +^बाँदीभेरन/*बाँदीभेरन$ +^समुद्र/*समुद्र$ +^में/में$ +^खित/*खित$ +^दी/दी/दी$ +^जानो/*जानो$ +^सतर्क/सतर्क$ +^रौ/रू$ +^;/;$ +^अगर/अगर$ +^तेरो/तेरो$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाई/भाई$ +^अपराध/अपराध$ +^करौ/*करौ$ +^तैं/तैं/तैं$ +^ऊस/ऊस$ +^समझो/*समझो$ +^,/,$ +^और/और$ +^अगर/अगर$ +^पापून/पाप$ +^भटे/भटे$ +^पश्चताप/*पश्चताप$ +^करौ/*करौ$ +^तैं/तैं/तैं$ +^ऊस/ऊस$ +^माफ/माफ$ +^कर/कर/कर$ +^अगर/अगर$ +^दिन/दी/दिन$ +^भर/*भर$ +^में/में$ +^उ/उ/उ$ +^सात/सात$ +^बार/बार$ +^त्यारा/त्यारा$ +^विरूद्ध/*विरूद्ध$ +^अपराध/अपराध$ +^करौ/*करौ$ +^,/,$ +^और/और$ +^सातू/*सातू$ +^बार/बार$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^तैथैं/तैं+थैं$ +^को/को$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपून/अपून$ +^अपराध/अपराध$ +^खिन/खिन/खिन$ +^पश्चताप/*पश्चताप$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^ऊस/ऊस$ +^माफ/माफ$ +^कर/कर/कर$ +^दे/दी$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^प्रेरितून/प्रेरित$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^हमोरो/हमोरो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^मजबूत/मजबूत$ +^कर/कर/कर$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^राई/*राई$ +^का/का$ +^दान/दान$ +^का/का$ +^बराबर/*बराबर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुम/तुम$ +^विश्वास/विश्वास$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^किमूका/*किमूका$ +^रूख/रूख$ +^थैं/थैं$ +^कुँछा/कुँ$ +^कि/कि/कि$ +^उखड़/*उखड़$ +^भेरन/भेरन$ +^समुद्र/*समुद्र$ +^में/में$ +^लगि/*लगि$ +^जा/जा/जा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^मान/मान/मान$ +^लीनो/*लीनो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^एक/एक$ +^कहानी/*कहानी$ +^सुणाछ/*सुणाछ$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^इसो/इसो$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जैको/जैको$ +^दास/दास$ +^गाड़ा/*गाड़ा$ +^में/में$ +^काम/काम$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^या/या/या$ +^भेड़ून/भेड़$ +^की/की/की$ +^चरा/*चरा$ +^भेरन/भेरन$ +^घर/घर$ +^अ/*अ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुम/तुम$ +^कौला/कुं$ +^जल्दी/जल्दी$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^खान/खान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बैठ/बैठ/बैठ$ +^?/?$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^पर/पर$ +^उ/उ/उ$ +^कलो/*कलो$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^खिन/खिन/खिन$ +^खान/खान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बनौ/*बनौ$ +^,/,$ +^और/और$ +^तब/तब$ +^तक/तक$ +^मेरि/मेरि$ +^सेवा/सेवा$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैयार/तैयार$ +^हो/हो$ +^ज्या/ज्या/ज्या$ +^;/;$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^तैंले/तैं+ले$ +^खा/खा/खा$ +^-/-$ +^पी/पी/पी$ +^लिये/*लिये$ +^तुम/तुम$ +^अपून/अपून$ +^दास/दास$ +^स/स/स$ +^उ/उ/उ$ +^काम/काम$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^धन्यवाद/धन्यवाद$ +^नी/नी$ +^करला/कर$ +^जो/जो$ +^तुमूले/तुमूले$ +^ऊस/ऊस$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^के/के$ +^राखछ्यो/राख$ +^उई/उई/उ+ई$ +^तरह/तरह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^तुमूनले/तुमून$ +^उ/उ/उ$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^कर/कर/कर$ +^लीछ/ली$ +^जो/जो$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^के/के$ +^राख/राख/राख$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुमून/तुमून$ +^यो/यो/यो$ +^कुन/कु$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^हम/हम/हम$ +^निकम्मा/*निकम्मा$ +^दास/दास$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^हमून/हमून$ +^करून/कर$ +^चैछ्यो/*चैछ्यो$ +^हमूले/हमूले$ +^केवल/केवल$ +^उई/उई/उ+ई$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^इसो/इसो$ +^भ्योछ/भ्य$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्य/शिष्य$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^जानवाला/*जानवाला$ +^बाटा/बाटा$ +^में/में$ +^जानमरेछ्या/*जानमरेछ्या$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सामरिया/*सामरिया$ +^और/और$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^इलाका/इलाका$ +^भटे/भटे$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^जानमरेछ्या/*जानमरेछ्या$ +^त/त/त$ +^एक/एक$ +^गौं/गौं$ +^में/में$ +^पुजन/*पुजन$ +^बखत/बखत$ +^उनून/उनून/उनून$ +^दस/*दस$ +^कोढ़ी/कोढ़ी$ +^मिलीयान/*मिलीयान$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^दूर/दूर$ +^ठाँड़/*ठाँड़$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^जोरले/जोर+ले$ +^कुन/कु$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^हे/हे$ +^यीशु/यीशु$ +^,/,$ +^हे/हे$ +^मालिक/मालिक$ +^,/,$ +^हमून/हमून$ +^में/में$ +^दया/दया$ +^कर/कर/कर$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^जा/जा/जा$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^आपस/आपस$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^का/का$ +^मंदिरा/*मंदिरा$ +^का/का$ +^याजकून/याजक$ +^दिखा/दिखा/दिखा$ +^”/”$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^तुमून/तुमून$ +^देखाला/देख$ +^की/की/की$ +^तुम/तुम$ +^चंगा/*चंगा$ +^हो/हो$ +^रैछा/रै$ +^या/या/या$ +^नै/नै$ +^तब/तब$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^यो/यो/यो$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^चंगो/चंगो$ +^हो/हो$ +^गयूँ/*गयूँ$ +^,/,$ +^जोर/जोर$ +^-/-$ +^जोरले/जोर+ले$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^स्तुति/*स्तुति$ +^करनैई/*करनैई$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^वापस/वापस$ +^आछ/आ$ +^उले/उले$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^धन्यवाद/धन्यवाद$ +^दीनै/दी$ +^उक/उक/उक$ +^खुट्टान/खुट्टा$ +^में/में$ +^मुखा/*मुखा$ +^का/का$ +^बल/*बल$ +^पड़छ्य/पड़$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^सामरी/*सामरी$ +^छ्यो/छ$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^चंगा/*चंगा$ +^नै/नै$ +^भ्या/*भ्या$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बाकि/*बाकि$ +^नौ/*नौ$ +^काँ/काँ$ +^ग्या/ग्य$ +^?/?$ +^क्या/क्या$ +^यो/यो/यो$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^छोड़ी/छोड़$ +^और/और$ +^कोई/कोई$ +^इसो/इसो$ +^नै/नै$ +^निकल्योइ/*निकल्योइ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^वापस/वापस$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^स्तुति/*स्तुति$ +^करूनो/कर$ +^?/?$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^उठ/उठ/उठ$ +^,/,$ +^जा/जा/जा$ +^तैले/तै+ले$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^तैं/तैं/तैं$ +^चंगो/चंगो$ +^भेज/भेज/भेज$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^कब/*कब$ +^आलो/आ$ +^?/?$ +^त/त/त$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनुस/उनुस$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^इसो/इसो$ +^नाहतिनी/*नाहतिनी$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^तुम/तुम$ +^देख/देख/देख/देख$ +^सकछा/सक$ +^और/और$ +^लोग/लोग$ +^यो/यो/यो$ +^नै/नै$ +^सकून/*सकून$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^देखा/देख$ +^,/,$ +^याँ/याँ$ +^छै/छ$ +^या/या/या$ +^वाँ/वाँ$ +^छै/छ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^देखा/देख$ +^,/,$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^तुमार/तुमार$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^दिन/दी/दिन$ +^आला/आ$ +^,/,$ +^जिन/*जिन$ +^दिनून/दिन$ +^में/में$ +^तुम/तुम$ +^मैंस/मैंस$ +^जो/जो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^एक/एक$ +^दिन/दी/दिन$ +^देखून/देख$ +^चाला/चा$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^देखी/देख$ +^नी/नी$ +^पाला/पा$ +^लोग/लोग$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कौला/कुं$ +^देखा/देख$ +^,/,$ +^मसीह/मसीह$ +^वाँ/वाँ$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^या/या/या$ +^छै/छ$ +^त/त/त$ +^तुम/तुम$ +^वाँ/वाँ$ +^जन/जन$ +^जाया/जा$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पछिल/पछिल$ +^जन/जन$ +^जाया/जा$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^बादल/*बादल$ +^गरजून/*गरजून$ +^बखत/बखत$ +^बिजली/*बिजली$ +^चमकभेरन/*चमकभेरन$ +^आकाशा/आकाशा$ +^का/का$ +^पूरब/पूरब$ +^भटे/भटे$ +^पश्चिम/पश्चिम$ +^तक/तक$ +^चमकछी/*चमकछी$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^दिन/दी/दिन$ +^में/में$ +^उलो/*उलो$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^सब/सब$ +^लोग/लोग$ +^देखाला/देख$ +^लेकिन/लेकिन$ +^पैलि/पैलि$ +^जरूरी/जरूरी$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^भौत/भौत/भौत$ +^भयानक/*भयानक$ +^दुख/दुख$ +^उठालो/उठा$ +^,/,$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^पीढ़ीका/*पीढ़ीका$ +^लोग/लोग$ +^ऊस/ऊस$ +^तुच्छ/तुच्छ$ +^ठैराला/*ठैराला$ +^जस/जस$ +^हमार/हमार$ +^पूर्खा/*पूर्खा$ +^नूह/*नूह$ +^का/का$ +^दिनून/दिन$ +^में/में$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^ऊसो/ऊसो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^च्याला/च्याला$ +^का/का$ +^दिनून/दिन$ +^में/में$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^होलो/हो$ +^जै/जै$ +^दिन/दी/दिन$ +^तक/तक$ +^नूह/*नूह$ +^जहाज/जहाज$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^चढ़ियो/*चढ़ियो$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^दिन/दी/दिन$ +^तक/तक$ +^लोग/लोग$ +^खाछ्या/खा/खा$ +^पीछ्या/पी/पी$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^ब्या/ब्या/ब्या$ +^-/-$ +^बरात/*बरात$ +^हुछ्या/हो/हो$ +^तब/तब$ +^जल/*जल$ +^प्रलयले/*प्रलयले$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सबून/सबून$ +^को/को$ +^नाश/नाश$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^और/और$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^हमार/हमार$ +^पूर्खा/*पूर्खा$ +^लूत/*लूत$ +^का/का$ +^दिनून/दिन$ +^में/में$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^सदोम/*सदोम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^रूछ्यो/रू$ +^कि/कि/कि$ +^लोग/लोग$ +^खाँछ्या/*खाँछ्या$ +^-/-$ +^पीछ्या/पी/पी$ +^और/और$ +^लेन/*लेन$ +^-/-$ +^देन/*देन$ +^करछ्या/कर/कर$ +^,/,$ +^रूख/रूख$ +^लगूछ्या/लगू/लगू$ +^और/और$ +^घर/घर$ +^बनूछ्या/*बनूछ्या$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जैं/*जैं$ +^दिन/दी/दिन$ +^लूत/*लूत$ +^सदोम/*सदोम$ +^शैहर/शैहर$ +^भटे/भटे$ +^निकलछ्य/निकल$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^दिन/दी/दिन$ +^आकाश/आकाश$ +^भटे/भटे$ +^आग/आग$ +^और/और$ +^गंधक/*गंधक$ +^की/की/की$ +^आकाश/आकाश$ +^भटे/भटे$ +^बरस/*बरस$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^नाश/नाश$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^उ/उ/उ$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^छ्या/छ$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^दिन/दी/दिन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इसो/इसो$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^एकदम/*एकदम$ +^दुबारा/दुबारा$ +^वापस/वापस$ +^उलो/*उलो$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^दिन/दी/दिन$ +^जो/जो$ +^पाख/*पाख$ +^में/में$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^और/और$ +^उको/उको$ +^सामान/*सामान$ +^घर/घर$ +^भितर/भितर$ +^में/में$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^ऊस/ऊस$ +^लीन/ली$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तलि/तलि$ +^नै/नै$ +^अ/*अ$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^गाड़/*गाड़$ +^में/में$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^अपूनो/अपूनो$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^लीन/ली$ +^खिन/खिन/खिन$ +^वापस/वापस$ +^अपून/अपून$ +^घर/घर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जन/जन$ +^जौ/जा$ +^हमार/हमार$ +^पूर्वज/पूर्वज$ +^लूत/*लूत$ +^कि/कि/कि$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^स/स/स$ +^याद/याद$ +^राख्या/*राख्या$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^की/की/की$ +^भ्योछ/भ्य$ +^जो/जो$ +^अपून/अपून$ +^प्राण/*प्राण$ +^संसारिक/*संसारिक$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^जीन/*जीन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बचालो/*बचालो$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वराका/*परमेश्वराका$ +^दगाड़/दगाड़$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^पाना/*पाना$ +^को/को$ +^मौका/*मौका$ +^खो/*खो$ +^द्योलो/द्याल$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^खिन/खिन/खिन$ +^और/और$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अपून/अपून$ +^प्राणस/*प्राणस$ +^दीछो/दी$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^पालो/पा$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^रात/रात$ +^द्वी/द्वी$ +^आदिमी/आदिमी$ +^एक/एक$ +^चरपाई/*चरपाई$ +^में/में$ +^होला/हो$ +^,/,$ +^एक/एक$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^उठा/उठा/उठा$ +^लिई/लि$ +^जालो/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^दुसरा/दुसरा$ +^वाँई/वाँ+ई$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दी/दी/दी$ +^जालो/जा$ +^और/और$ +^द्वी/द्वी$ +^स्यैनिमैंसी/*स्यैनिमैंसी$ +^चक्की/*चक्की$ +^पिसून/*पिसून$ +^में/में$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^एक/एक$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^उठा/उठा/उठा$ +^ली/ली/ली$ +^जालि/जा$ +^और/और$ +^दुसरा/दुसरा$ +^वाँई/वाँ+ई$ +^छोड़ी/छोड़$ +^दी/दी/दी$ +^जालि/जा$ +^जालि/जा$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^द्वी/द्वी$ +^जन/जन$ +^गाड़ान/*गाड़ान$ +^में/में$ +^होला/हो$ +^,/,$ +^एक/एक$ +^स/स/स$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^उठा/उठा/उठा$ +^ली/ली/ली$ +^जालो/जा$ +^और/और$ +^दुसोरो/दुसोरो$ +^वाँई/वाँ+ई$ +^छोड़ी/छोड़$ +^दी/दी/दी$ +^जालो/जा$ +^यो/यो/यो$ +^सुणभेरन/*सुणभेरन$ +^उनूनले/उनूनले$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यो/यो/यो$ +^काँ/काँ$ +^होलो/हो$ +^?/?$ +^”/”$ +^उले/उले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^हरेक/हरेक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^जाणोलो/*जाणोलो$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^काँ/काँ$ +^होलो/हो$ +^ठीक/ठीक$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^जाँ/जाँ$ +^मुर्दा/*मुर्दा$ +^होला/हो$ +^वाँ/वाँ$ +^गिद्ध/*गिद्ध$ +^जमा/*जमा$ +^हुनान/हो$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^लगातार/*लगातार$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^कर्या/कर$ +^और/और$ +^हिम्मत/*हिम्मत$ +^नै/नै$ +^छोड़ूनि/*छोड़ूनि$ +^चैंनी/चा$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^यो/यो/यो$ +^कहानी/*कहानी$ +^सुणाभेरन/*सुणाभेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^:/:$ +^“/“$ +^काँई/काँई$ +^नगर/नगर$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^न्याय/न्याय$ +^करून/कर$ +^वालो/वालो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^रूछ्यो/रू$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^नै/नै$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^भटे/भटे$ +^डरछ्यो/डर$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^कोई/कोई$ +^आदिमीन/आदिमी$ +^की/की/की$ +^परवाह/*परवाह$ +^करछ्यो/कर$ +^और/और$ +^उई/उई/उ+ई$ +^नगर/नगर$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^विध्वा/*विध्वा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^रूछी/रू$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^कुछी/कु$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^म्येरो/म्येरो$ +^न्याय/न्याय$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^मैंस/मैंस$ +^दुश्मन/*दुश्मन$ +^भटे/भटे$ +^बचौ/*बचौ$ +^भौत/भौत/भौत$ +^बखत/बखत$ +^तक/तक$ +^उ/उ/उ$ +^नै/नै$ +^मानियो/*मानियो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^आखरीमें/*आखरीमें$ +^मन/मन$ +^में/में$ +^विचार/*विचार$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^नै/नै$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^भटे/भटे$ +^डर/डर/डर$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^कोई/कोई$ +^आदिमी/आदिमी$ +^परवाह/*परवाह$ +^करनू/कर$ +^तब/तब$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^विध्वा/*विध्वा$ +^मैंस/मैंस$ +^परेशान/*परेशान$ +^करछी/कर$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^में/में$ +^ऐको/*ऐको$ +^न्याय/न्याय$ +^करोलो/कर$ +^,/,$ +^काँई/काँई$ +^इसो/इसो$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^कि/कि/कि$ +^बार-बार/बार-बार$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^आखरी/*आखरी$ +^में/में$ +^म्यारा/म्यारा$ +^नाक/*नाक$ +^में/में$ +^दम/*दम$ +^करौ/*करौ$ +^”/”$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^अन्याय/*अन्याय$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^आदिमी/आदिमी$ +^थैं/थैं$ +^सिखा/सिखा/सिखा$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^अधर्मी/*अधर्मी$ +^को/को$ +^न्याय/न्याय$ +^कि/कि/कि$ +^कुंछो/कुं$ +^त/त/त$ +^क्या/क्या$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^अपून/अपून$ +^चुनिना/*चुनिना$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^जल्दी/जल्दी$ +^न्याय/न्याय$ +^नै/नै$ +^करलोई/*करलोई$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^रात/रात$ +^-/-$ +^दिन/दी/दिन$ +^उक/उक/उक$ +^सामुनि/सामुनि$ +^रून/रू$ +^कलानो/*कलानो$ +^करनान/कर$ +^?/?$ +^और/और$ +^क्या/क्या$ +^उ/उ/उ$ +^उनार/उनार/उनार$ +^बार/बार$ +^में/में$ +^देर/*देर$ +^करोलोई/*करोलोई$ +^?/?$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुंछूँ/*कुंछूँ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^जल्दी/जल्दी$ +^उनोरो/उनोरो$ +^न्याय/न्याय$ +^करोलो/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^वापस/वापस$ +^आलो/आ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^क्या/क्या$ +^उ/उ/उ$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आदिमी/आदिमी$ +^मिलोल/*मिलोल$ +^जो/जो$ +^मैंमें/मैं+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करून/कर$ +^वालो/वालो$ +^हो/हो$ +^?/?$ +^”/”$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^जो/जो$ +^अपून/अपून$ +^-/-$ +^आप/*आप$ +^में/में$ +^भरोस/*भरोस$ +^राखछ्या/राख/राख$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^धर्मी/धर्मी$ +^लोग/लोग$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^दुसारा/दुसारा$ +^लोगून/लोग$ +^नीच/*नीच$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^कहानी/*कहानी$ +^सुणाछ/*सुणाछ$ +^,/,$ +^द्वी/द्वी$ +^आदिमी/आदिमी$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^में/में$ +^ग्यान/ग्य$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^एक/एक$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोग/लोग$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^दुसोरो/दुसोरो$ +^चुंगी/चुंगी$ +^लिनवाला/ली+वाला$ +^छ्यो/छ$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोग/लोग$ +^ठाड़/ठाड़$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^अपून/अपून$ +^मन/मन$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करून/कर$ +^लागछो/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तेरो/तेरो$ +^धन्यवाद/धन्यवाद$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^और/और$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^बुरो/*बुरो$ +^काम/काम$ +^करून/कर$ +^वालो/वालो$ +^,/,$ +^अन्यायी/*अन्यायी$ +^और/और$ +^ब्यभिचारी/*ब्यभिचारी$ +^नाहातिनू/ना+हातिनू$ +^,/,$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^यो/यो/यो$ +^चुंगी/चुंगी$ +^लीन/ली$ +^वाला/वाला$ +^को/को$ +^जसो/जसो$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^हफ्ता/*हफ्ता$ +^में/में$ +^द्वी/द्वी$ +^दिन/दी/दिन$ +^बर्त/बर्त$ +^राखछूँ/*राखछूँ$ +^और/और$ +^अपूनी/अपूनी$ +^पुरी/पुरी$ +^कमाई/*कमाई$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^दशवा/*दशवा$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दान/दान$ +^दीछूँ/*दीछूँ$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^चुंगी/चुंगी$ +^लिनवाला/ली+वाला$ +^दूर/दूर$ +^में/में$ +^ठाँड़/*ठाँड़$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^,/,$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^देखना/*देखना$ +^की/की/की$ +^हिम्मत/*हिम्मत$ +^नै/नै$ +^भै/*भै$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^अपून/अपून$ +^दुखाक/*दुखाक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^छाती/*छाती$ +^पिट/*पिट$ +^-/-$ +^पीटभेरन/*पीटभेरन$ +^कुन/कु$ +^लागछ्य/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^पापी/पापी$ +^में/में$ +^दया/दया$ +^कर/कर/कर$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कुछूँ/कु$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^धर्म/*धर्म$ +^गुरू/गुरू$ +^नै/नै$ +^बल्कि/बल्कि$ +^चुंगी/चुंगी$ +^लिनवाला/ली+वाला$ +^का/का$ +^पाप/पाप$ +^माफ/माफ$ +^है/है$ +^भेरन/भेरन$ +^अपून/अपून$ +^घर/घर$ +^ग्यो/ग्य$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^लै/लै$ +^अपनास/*अपनास$ +^ठूलो/ठूलो$ +^समझछो/समझ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^न/न$ +^न/न$ +^करि/कर$ +^ज/*ज$ +^लो/*लो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^अपनास/*अपनास$ +^न/न$ +^न/न$ +^समझछो/समझ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^ठुल/*ठुल$ +^करि/कर$ +^ज/*ज$ +^लो/*लो$ +^”/”$ +^और/और$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^लोग/लोग$ +^अपून/अपून$ +^नानतिनान/*नानतिनान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^ल्यून/*ल्यून$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^हात/हात$ +^राँखून/*राँखून$ +^और/और$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^उनून/उनून/उनून$ +^डाटछ्य/*डाटछ्य$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नानतिनान/*नानतिनान$ +^पास/पास$ +^बुलाभेरन/बुला+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^नानतिनान/*नानतिनान$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पास/पास$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^दी/दी/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनून/उनून/उनून$ +^मना/मना/मना/मना$ +^जन/जन$ +^करौ/*करौ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^उनोरो/उनोरो$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^इन/इन$ +^नान्तिनान/नान्तिना/नान्तिनान$ +^जस/जस$ +^छन/छ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^दीयूलो/*दीयूलो$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^उक/उक/उक$ +^नियमून/नियम$ +^एक/एक$ +^नान/नान/नान/नान$ +^-/-$ +^नान्तिना/नान्तिना$ +^का/का$ +^समान/समान/समान$ +^मानछो/मान$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^एक/एक$ +^अधिकारी/अधिकारी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^“/“$ +^सच्चा/*सच्चा$ +^गुरू/गुरू$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^कि/कि/कि$ +^काम/काम$ +^करूँ/कर$ +^जेले/जेले$ +^मैंस/मैंस$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^द्योलो/द्याल$ +^?/?$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^मैंथैं/मैं+थैं$ +^भलो/*भलो$ +^किलै/*किलै$ +^कुँछा/कुँ$ +^,/,$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^छोड़िभेरन/छोड़ि+भेरन$ +^और/और$ +^कोई/कोई$ +^लै/लै$ +^भलो/*भलो$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^तैं/तैं/तैं$ +^जाण/जाण/जाण$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियमून/नियम$ +^में/में$ +^कि/कि/कि$ +^हुकुम/हुकुम$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^हत्या/हत्या$ +^जन/जन$ +^कर्या/कर$ +^,/,$ +^ब्यभिचार/ब्यभिचार$ +^जन/जन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^चोरी/चोरी$ +^जन/जन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^झूठ्ठी/झूठ्ठी$ +^गवै/*गवै$ +^जन/जन$ +^दीया/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^फैदा/*फैदा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^लोगून/लोग$ +^जन/जन$ +^ठग्या/*ठग्या$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^ईजा/ईजा$ +^-/-$ +^बबाकि/*बबाकि$ +^इज्जत/*इज्जत$ +^करा/करा/करा/कर$ +^”/”$ +^उले/उले$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^हुकमून/हुकम$ +^त/त/त$ +^नान/नान/नान/नान$ +^छनान/*छनान$ +^भटे/भटे$ +^माननै/मान$ +^आरयूँ/आ$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^सुणछ्य/सुण$ +^त/त/त$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^लेकिन/लेकिन$ +^एक/एक$ +^और/और$ +^चीज/चीज$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^तैंस/तैंस$ +^करना/कर$ +^की/की/की$ +^जरूरत/जरूरत$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^अपूनी/अपूनी$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^जो/जो$ +^तेरो/तेरो$ +^छै/छ$ +^ऊस/ऊस$ +^बेच/*बेच$ +^भेरन/भेरन$ +^गरीब/*गरीब$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^बाड़/*बाड़$ +^दे/दी$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^तैं/तैं/तैं$ +^इसो/इसो$ +^करछै/कर$ +^तो/तो$ +^तैंस/तैंस$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^धन/धन$ +^मिलोलो/*मिलोलो$ +^,/,$ +^और/और$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^अ/*अ$ +^और/और$ +^म्येरो/म्येरो$ +^शिष्य/शिष्य$ +^बन/बन/बन$ +^जा/जा/जा$ +^”/”$ +^उ/उ/उ$ +^यो/यो/यो$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^उदास/उदास$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उकी/उकी$ +^भौत/भौत/भौत$ +^धन/धन$ +^-/-$ +^सम्पति/*सम्पति$ +^छी/छ$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उक/उक/उक$ +^तरफ/तरफ$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^धनवान/*धनवान$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^में/में$ +^प्रवेश/प्रवेश/प्रवेश$ +^करून/कर$ +^भौत/भौत/भौत$ +^मुश्किल/*मुश्किल$ +^छै/छ$ +^ऊँट/ऊँट$ +^का/का$ +^शियूण/*शियूण$ +^का/का$ +^छेद/*छेद$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^भ्यार/भ्यार$ +^निकालून/*निकालून$ +^आसान/*आसान$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^धनवान/*धनवान$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^में/में$ +^पुजून/*पुजून$ +^कठिन/कठिन$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^और/और$ +^सुणून/सुण$ +^वालान/वालान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^खिन/खिन/खिन$ +^यो/यो/यो$ +^हो/हो$ +^सकछो/सक$ +^की/की/की$ +^उ/उ/उ$ +^बचाई/*बचाई$ +^जो/जो$ +^और/और$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^में/में$ +^प्रवेश/प्रवेश/प्रवेश$ +^कर/कर/कर$ +^सको/*सको$ +^”/”$ +^“/“$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^आदिमीन/आदिमी$ +^थैं/थैं$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^सकनो/सक$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^थैं/थैं$ +^हो/हो$ +^सकछो/सक$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^पतरस/पतरस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हमार/हमार$ +^बारिमें/बारिमें$ +^क्या/क्या$ +^?/?$ +^हमूले/हमूले$ +^तेरो/तेरो$ +^शिष्य/शिष्य$ +^बनून/बना$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अपूनो/अपूनो$ +^घर/घर$ +^-/-$ +^बार/बार$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दीछ/दी$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^इसो/इसो$ +^कोई/कोई$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^जेले/जेले$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अपूनो/अपूनो$ +^घर/घर$ +^-/-$ +^बार/बार$ +^,/,$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^या/या/या$ +^भाई/भाई$ +^या/या/या$ +^ईजा/ईजा$ +^-/-$ +^बबा/बबा$ +^या/या/या$ +^बाल/बाल$ +^-/-$ +^बच्चान/*बच्चान$ +^छोड़िना/छोड़$ +^को/को$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^बखत/बखत$ +^कई/कई$ +^गुना/*गुना$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^नै/नै$ +^पा/पा/पा$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उनवाला/*उनवाला$ +^युग/*युग$ +^में/में$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^जरूर/जरूर$ +^पालो/पा$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बारा/बारा$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^एक/एक$ +^तरफ/तरफ$ +^लिजाभेरन/*लिजाभेरन$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^देखा/देख$ +^,/,$ +^हम/हम/हम$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जानू/जा$ +^और/और$ +^जतुक/*जतुक$ +^बात/बात$ +^म्यारा/म्यारा$ +^बारिमें/बारिमें$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवालान/*दिनवालान$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^जो/जो$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लिखीना/लिख$ +^का/का$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^पुर/पुर$ +^होलो/हो$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैंस/मैंस$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^हवाला/*हवाला$ +^कर/कर/कर$ +^द्याला/द्याल$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^म्येरो/म्येरो$ +^मजाक/*मजाक$ +^उड़ाला/*उड़ाला$ +^और/और$ +^म्यारा/म्यारा$ +^अपमान/*अपमान$ +^कराला/करा$ +^,/,$ +^और/और$ +^मैंमें/मैं+में$ +^थुकाला/*थुकाला$ +^,/,$ +^और/और$ +^कोड़ा/*कोड़ा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^माराल/*माराल$ +^और/और$ +^मैंस/मैंस$ +^जान/जा$ +^है/है$ +^मार/मार/मार$ +^द्याल/द्याल/द्याल$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तीसारा/*तीसारा$ +^दिन/दी/दिन$ +^मुर्दान/*मुर्दान$ +^में/में$ +^है/है$ +^ज्यून/ज्यून$ +^हो/हो$ +^जूलो/*जूलो$ +^”/”$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^कोई/कोई$ +^बात/बात$ +^नै/नै$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^सकी/सक$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^लुकीना/*लुकीना$ +^की/की/की$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^कईनाको/*कईनाको$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^उनार/उनार/उनार$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^आयो/*आयो$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यरीहो/*यरीहो$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^नजिक/नजिक$ +^पुजियान/*पुजियान$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^एक/एक$ +^अन्धो/*अन्धो$ +^सड़का/*सड़का$ +^का/का$ +^किनार/किनार$ +^बैठभेरन/*बैठभेरन$ +^भीख/*भीख$ +^माँगून/*माँगून$ +^मरेछ्यो/मरेछ$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^भीड़ेकी/*भीड़ेकी$ +^हिटना/*हिटना$ +^की/की/की$ +^आवाज/आवाज$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^पूछन/*पूछन$ +^लागछ्य/लाग$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^कि/कि/कि$ +^हुन/हो$ +^मर्योछ/*मर्योछ$ +^?/?$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^ऊस/ऊस$ +^बताछ/बता$ +^,/,$ +^“/“$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^नासरी/*नासरी$ +^जानमर्योछ/*जानमर्योछ$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उले/उले$ +^धध्याभेरन/*धध्याभेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^यीशु/यीशु$ +^,/,$ +^राजा/राजा$ +^दाऊद/दाऊद$ +^का/का$ +^वंशज/वंशज$ +^,/,$ +^मैंमें/मैं+में$ +^दया/दया$ +^कर/कर/कर$ +^”/”$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^अघिल/अघिल$ +^जानवाला/*जानवाला$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लोग/लोग$ +^ऊस/ऊस$ +^डाठून/*डाठून$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^कि/कि/कि$ +^चुप/*चुप$ +^रौ/रू$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उ/उ/उ$ +^और/और$ +^लै/लै$ +^जोरले/जोर+ले$ +^चिल्ला/*चिल्ला$ +^भेरन/भेरन$ +^कुन/कु$ +^लागछो/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^यीशु/यीशु$ +^,/,$ +^राजा/राजा$ +^दाऊद/दाऊद$ +^का/का$ +^वंशज/वंशज$ +^,/,$ +^मैंमें/मैं+में$ +^दया/दया$ +^कर/कर/कर$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ठाड़/ठाड़$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दीछ/दी$ +^कि/कि/कि$ +^ऊस/ऊस$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पास/पास$ +^ल्या/ल्या/ल्या$ +^,/,$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^पास/पास$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^“/“$ +^तैं/तैं/तैं$ +^कि/कि/कि$ +^चाँछै/चाँ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैखिन/त्यारा+खिन$ +^कि/कि/कि$ +^करूँ/कर$ +^?/?$ +^”/”$ +^उनूनले/उनूनले$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^जी/जी$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^चाँछू/*चाँछू$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^देखून/देख$ +^लागू/*लागू$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^देखन/*देखन$ +^लाग/लाग/लाग$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^त्यारा/त्यारा$ +^विश्वास/विश्वास$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जो/जो$ +^तैंले/तैं+ले$ +^मैंमें/मैं+में$ +^करछै/कर$ +^उले/उले$ +^तैंस/तैंस$ +^चंगो/चंगो$ +^करछ्य/कर/कर$ +^”/”$ +^उ/उ/उ$ +^उई/उई/उ+ई$ +^बखत/बखत$ +^देखन/*देखन$ +^लागछ्य/लाग$ +^,/,$ +^और/और$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^स्तुति/*स्तुति$ +^करून/कर$ +^-/-$ +^करून/कर$ +^उक/उक/उक$ +^पछिल/पछिल$ +^न्हैग्यो/न्है/न्हैजा$ +^,/,$ +^और/और$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^महिमा/महिमा$ +^करछ्य/कर/कर$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^यरीहो/*यरीहो$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^प्रवेश/प्रवेश/प्रवेश$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^जान/जा$ +^मर्योछयो/*मर्योछयो$ +^वाँ/वाँ$ +^जक्कई/*जक्कई$ +^नामोको/नाम+क$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छ्यो/छ$ +^जो/जो$ +^चुंगी/चुंगी$ +^लीनवालान/*लीनवालान$ +^को/को$ +^सरदार/*सरदार$ +^और/और$ +^धनी/*धनी$ +^छ्यो/छ$ +^उ/उ/उ$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^देखन/*देखन$ +^चांछ्यो/*चांछ्यो$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^कसो/*कसो$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उ/उ/उ$ +^भीड़ा/*भीड़ा$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^देख/देख/देख/देख$ +^नै/नै$ +^सकछ्यो/सक$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^बोना/*बोना$ +^छ्यो/छ$ +^तब/तब$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^देखन/*देखन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उ/उ/उ$ +^अघिल/अघिल$ +^दौड़भेरन/*दौड़भेरन$ +^एक/एक$ +^गुलरा/*गुलरा$ +^का/का$ +^रूख/रूख$ +^में/में$ +^चढ़/चढ़/चढ़$ +^ग्यो/ग्य$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^यीशु/यीशु$ +^उई/उई/उ+ई$ +^बाट/बाट$ +^भटे/भटे$ +^जानवाला/*जानवाला$ +^छ्या/छ$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^उ/उ/उ$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^पुजछै/*पुजछै$ +^जाँ/जाँ$ +^जक्कई/*जक्कई$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^जक्कई/*जक्कई$ +^झट/*झट$ +^तलि/तलि$ +^उतर/*उतर$ +^अ/*अ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^आज/आज$ +^मैंस/मैंस$ +^त्यारा/त्यारा$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^रून/रू$ +^जरूरी/जरूरी$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^उ/उ/उ$ +^तुरन्त/तुरन्त$ +^रूख/रूख$ +^भटे/भटे$ +^तलि/तलि$ +^उतर/*उतर$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^अपून/अपून$ +^घर/घर$ +^ली/ली/ली$ +^ग्योछ/ग्य$ +^और/और$ +^खुशी/खुशी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उको/उको$ +^स्वागत/*स्वागत$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^यो/यो/यो$ +^कैभेरन/कु+भेरन$ +^कुड़कुड़ान/*कुड़कुड़ान$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^“/“$ +^यीशु/यीशु$ +^त/त/त$ +^एक/एक$ +^पापी/पापी$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^मेहमान/*मेहमान$ +^बनून/बना$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ग्योछ/ग्य$ +^”/”$ +^जक्कई/*जक्कई$ +^खाना/खाना$ +^का/का$ +^बखत/बखत$ +^ठाड़/ठाड़$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^कुन/कु$ +^लागछ्य/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^,/,$ +^देख/देख/देख/देख$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपूनी/अपूनी$ +^आधी/*आधी$ +^सम्पत्ति/*सम्पत्ति$ +^कंगालून/*कंगालून$ +^दीछूँ/*दीछूँ$ +^और/और$ +^अगर/अगर$ +^केको/*केको$ +^कैले/कैले$ +^बेमानी/*बेमानी$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^ली/ली/ली$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^मैं/मैं/मैं$ +^ऊस/ऊस$ +^चार/*चार$ +^गुना/*गुना$ +^वापिस/*वापिस$ +^लौटा/*लौटा$ +^द्यूलो/द्याल$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^आज/आज$ +^यो/यो/यो$ +^घराक/*घराक$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^उद्धार/उद्धार$ +^आ/आ/आ$ +^र्योछ/*र्योछ$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^यो/यो/यो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अब्राहमो/*अब्राहमो$ +^को/को$ +^वंशज/वंशज$ +^छै/छ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^अनन्त/अनन्त$ +^सजा/सजा$ +^भटे/भटे$ +^बचुन/*बचुन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^और/और$ +^उनोरो/उनोरो$ +^उद्धार/उद्धार$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आरयूँ/आ$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^लोग/लोग$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^सुणून/सुण$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^एक/एक$ +^कहानी/*कहानी$ +^सुणाछ/*सुणाछ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^नजिक/नजिक$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^छ्या/छ$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^तुरन्त/तुरन्त$ +^प्रगट/प्रगट$ +^हुन/हो$ +^वालो/वालो$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^एक/एक$ +^धनी/*धनी$ +^आदिमी/आदिमी$ +^दूर/दूर$ +^देश/देश$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^ताकि/ताकि$ +^राजपद/*राजपद$ +^पाभेरन/पा+भेरन$ +^आपस/आपस$ +^लौट/*लौट$ +^अ/*अ$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^अपून/अपून$ +^दासून/दास$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^दस/*दस$ +^दासून/दास$ +^बुलाभेरन/बुला+भेरन$ +^उनून/उनून/उनून$ +^दस/*दस$ +^सिक्का/*सिक्का$ +^दीयान/दी$ +^,/,$ +^जिनेरि/*जिनेरि$ +^कीमत/*कीमत$ +^तीन/तीन$ +^मैंनाकी/*मैंनाकी$ +^मजूरी/*मजूरी$ +^का/का$ +^बराबर/*बराबर$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^म्यारा/म्यारा$ +^वापस/वापस$ +^लौटून/*लौटून$ +^तक/तक$ +^लेन/*लेन$ +^-/-$ +^देन/*देन$ +^कर्या/कर$ +^”/”$ +^“/“$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उक/उक/उक$ +^नगर/नगर$ +^में/में$ +^रूनवाला/*रूनवाला$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बैर/बैर$ +^राखछ्या/राख/राख$ +^,/,$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^पछिल/पछिल$ +^-/-$ +^पछिल/पछिल$ +^अपून/अपून$ +^लोगून/लोग$ +^यो/यो/यो$ +^कुन/कु$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भेजछ्य/भेज$ +^,/,$ +^हम/हम/हम$ +^नै/नै$ +^चाँना/*चाँना$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^हमून/हमून$ +^में/में$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^करो/कर$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^राजपद/*राजपद$ +^पाभेरन/पा+भेरन$ +^वापस/वापस$ +^लौट/*लौट$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^इसो/इसो$ +^भ्योछ/भ्य$ +^कि/कि/कि$ +^उले/उले$ +^अपून/अपून$ +^दासून/दास$ +^जिनून/जिनून$ +^उले/उले$ +^धन/धन$ +^दी/दी/दी$ +^राखछ्यो/राख$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^अपून/अपून$ +^पास/पास$ +^बुलाछ/बुला$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^मालूम/मालूम$ +^करो/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^इनूनले/*इनूनले$ +^लेन/*लेन$ +^-/-$ +^देन/*देन$ +^भटे/भटे$ +^कि/कि/कि$ +^-/-$ +^कि/कि/कि$ +^कमै/*कमै$ +^रैछ/रै/रै$ +^तब/तब$ +^पैल/*पैल$ +^वाला/वाला$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^हे/हे$ +^मालिक/मालिक$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^त्यारा/त्यारा$ +^सिक्कान/*सिक्कान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दस/*दस$ +^और/और$ +^मुहर/*मुहर$ +^कमायान/*कमायान$ +^उले/उले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^शाबाश/*शाबाश$ +^भल/भल$ +^और/और$ +^ईमानदार/*ईमानदार$ +^दास/दास$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^में/में$ +^ईमानदार/*ईमानदार$ +^निकलछै/निकल$ +^,/,$ +^अब/अब$ +^दस/*दस$ +^नगरून/नगर$ +^में/में$ +^अधिकार/अधिकार$ +^राख/राख/राख$ +^दुसरा/दुसरा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^हे/हे$ +^मालिक/मालिक$ +^त्यारा/त्यारा$ +^सिक्कान/*सिक्कान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पाँच/पाँच$ +^और/और$ +^मुहर/*मुहर$ +^कमायान/*कमायान$ +^मालिक/मालिक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^तैले/तै+ले$ +^पाँच/पाँच$ +^नगरून/नगर$ +^को/को$ +^अधिकार/अधिकार$ +^राख/राख/राख$ +^तिसरा/*तिसरा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^हे/हे$ +^मालिक/मालिक$ +^,/,$ +^देख/देख/देख/देख$ +^,/,$ +^तेरो/तेरो$ +^सिक्का/*सिक्का$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^मैले/*मैले$ +^रूमाल/*रूमाल$ +^में/में$ +^बाँदीभेरन/*बाँदीभेरन$ +^राख/राख/राख$ +^रैछ/रै/रै$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैंस/तैंस$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^डर/डर/डर$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^तैं/तैं/तैं$ +^एक/एक$ +^कठोर/*कठोर$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^तैले/तै+ले$ +^नै/नै$ +^राख्यो/*राख्यो$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^तैं/तैं/तैं$ +^ली/ली/ली$ +^लीछै/ली$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^तैले/तै+ले$ +^नै/नै$ +^बोयो/*बोयो$ +^ऊस/ऊस$ +^काट/काट/काट$ +^छै/छ$ +^मालिक/मालिक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^हे/हे$ +^दुष्ट/*दुष्ट$ +^दास/दास$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^त्यारा/त्यारा$ +^मुँख/मुँख$ +^की/की/की$ +^बातूले/*बातूले$ +^तैंस/तैंस$ +^दोषी/*दोषी$ +^ठैरू/*ठैरू$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^तैं/तैं/तैं$ +^मैंस/मैंस$ +^जाण/जाण/जाण$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^कठोर/*कठोर$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^नै/नै$ +^राखनू/राख$ +^ऊस/ऊस$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उठा/उठा/उठा$ +^लीछूँ/*लीछूँ$ +^,/,$ +^और/और$ +^जाँ/जाँ$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^नै/नै$ +^बोयो/*बोयो$ +^,/,$ +^वाँ/वाँ$ +^है/है$ +^काट/काट/काट$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^तो/तो$ +^तै/तै/तै$ +^म्यारा/म्यारा$ +^मुहर/*मुहर$ +^स/स/स$ +^ब्याज/*ब्याज$ +^में/में$ +^लगा/लगा/लगा$ +^दीनै/दी$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^अपून/अपून$ +^मुहर/*मुहर$ +^स/स/स$ +^ब्याज/*ब्याज$ +^सहित/*सहित$ +^ली/ली/ली$ +^लीनू/ली$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^नजिक/नजिक$ +^ठाड़/ठाड़$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^मालिक/मालिक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^मुहर/*मुहर$ +^उथैं/उथैं$ +^भटे/भटे$ +^ली/ली/ली$ +^,/,$ +^ली/ली/ली$ +^और/और$ +^जैक/*जैक$ +^पास/पास$ +^दस/*दस$ +^मुहर/*मुहर$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^दी/दी/दी$ +^दे/दी$ +^उनूनले/उनूनले$ +^मालिक/मालिक$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^हे/हे$ +^मालिक/मालिक$ +^,/,$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^दस/*दस$ +^मुहर/*मुहर$ +^त/त/त$ +^छन/छ$ +^”/”$ +^“/“$ +^मालिक/मालिक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जैक/*जैक$ +^पास/पास$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ऊस/ऊस$ +^और/और$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^द्योलो/द्याल$ +^;/;$ +^पर/पर$ +^जो/जो$ +^पान/पा$ +^की/की/की$ +^इच्छा/इच्छा$ +^राखछो/राख$ +^,/,$ +^और/और$ +^जैका/जैका$ +^पास/पास$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^छै/छ$ +^उथैं/उथैं$ +^उले/उले$ +^जो/जो$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^बचिना/*बचिना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^ली/ली/ली$ +^लिजालो/*लिजालो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^म्यारा/म्यारा$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^दुश्मन/*दुश्मन$ +^जो/जो$ +^नी/नी$ +^चाँछ्या/चाँ/चाँ$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उनोरो/उनोरो$ +^राजा/राजा$ +^बनू/*बनू$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^याँ/याँ$ +^ल्याभेरन/*ल्याभेरन$ +^म्यारा/म्यारा$ +^सामुनि/सामुनि$ +^मार/मार/मार$ +^डाला/*डाला$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^कैभेरन/कु+भेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^उनार/उनार/उनार$ +^अघिल/अघिल$ +^-/-$ +^अघिल/अघिल$ +^हिटनै/*हिटनै$ +^ग्यो/ग्य$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^शिष्य/शिष्य$ +^जैतून/*जैतून$ +^नामाका/*नामाका$ +^डाण/*डाण$ +^में/में$ +^बैतफगे/*बैतफगे$ +^और/और$ +^बैतनियाह/*बैतनियाह$ +^गौं/गौं$ +^में/में$ +^पुजनान/*पुजनान$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^द्वी/द्वी$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^थैं/थैं$ +^यो/यो/यो$ +^कैभेरन/कु+भेरन$ +^भेजछ्य/भेज$ +^“/“$ +^उ/उ/उ$ +^सामुनि/सामुनि$ +^का/का$ +^गौं/गौं$ +^में/में$ +^जा/जा/जा$ +^वाँ/वाँ$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^तुमून/तुमून$ +^एक/एक$ +^किल/*किल$ +^में/में$ +^बाँदिना/*बाँदिना$ +^को/को$ +^गधीक/*गधीक$ +^बच्चा/बच्चा$ +^मिलोल/*मिलोल$ +^,/,$ +^जैमें/जैस+में$ +^ऐल/ऐल$ +^तलक/तलक$ +^कोई/कोई$ +^नै/नै$ +^बैठि/*बैठि$ +^रियो/*रियो$ +^तुम/तुम$ +^ऊस/ऊस$ +^खोलभेरन/खोल+भेरन$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पास/पास$ +^ली/ली/ली$ +^आ/आ/आ$ +^और/और$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^पुछो/*पुछो$ +^,/,$ +^येस/येस$ +^खोल/खोल/खोल$ +^भेरन/भेरन$ +^काँ/काँ$ +^ली/ली/ली$ +^जानमरेछ्या/*जानमरेछ्या$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^यो/यो/यो$ +^कै/कै$ +^दीया/दी$ +^कि/कि/कि$ +^प्रभु/प्रभु$ +^स/स/स$ +^येकी/*येकी$ +^जरूरत/जरूरत$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^जो/जो$ +^द्वी/द्वी$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ऊस/ऊस$ +^ली/ली/ली$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भेजिना/*भेजिना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^उनूनले/उनूनले$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^जसो/जसो$ +^यीशु/यीशु$ +^उथैं/उथैं$ +^कईनाको/*कईनाको$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^ऊसो/ऊसो$ +^भ्योछ/भ्य$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^गधा/*गधा$ +^का/का$ +^बच्चा/बच्चा$ +^स/स/स$ +^खोलून/*खोलून$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उक/उक/उक$ +^मालिक/मालिक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^बच्चा/बच्चा$ +^स/स/स$ +^खोल/खोल/खोल$ +^भेरन/भेरन$ +^काँ/काँ$ +^ली/ली/ली$ +^जानमरेछा/*जानमरेछा$ +^?/?$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^प्रभु/प्रभु$ +^स/स/स$ +^ऐकि/*ऐकि$ +^जरूरत/जरूरत$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^जान/जा$ +^दीछ/दी$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^गधीक/*गधीक$ +^बच्चास/*बच्चास$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^ली/ली/ली$ +^ग्यान/ग्य$ +^और/और$ +^उमें/उ+में$ +^अपूनी/अपूनी$ +^पंखि/*पंखि$ +^बिछा/*बिछा$ +^दीछ/दी$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^उमें/उ+में$ +^बैठाछ/*बैठाछ$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^गधा/*गधा$ +^में/में$ +^बैठभेरन/*बैठभेरन$ +^जानमरेछ्यो/*जानमरेछ्यो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^स्वागत/*स्वागत$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बाट/बाट$ +^में/में$ +^अपून/अपून$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^बिछा/*बिछा$ +^दीयान/दी$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^अघिल/अघिल$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^उ/उ/उ$ +^ऊ/*ऊ$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^पुज/*पुज$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^पर/पर$ +^जाँ/जाँ$ +^भटे/भटे$ +^सड़क/सड़क$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^जैतून/*जैतून$ +^पहाड़/*पहाड़$ +^है/है$ +^तलि/तलि$ +^जाछी/जा$ +^तो/तो$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^की/की/की$ +^पुरी/पुरी$ +^मण्डली/मण्डली$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^चमत्कारा/चमत्कार$ +^का/का$ +^कामून/काम$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^जो/जो$ +^उनूनले/उनूनले$ +^देखीना/*देखीना$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^खुश/खुश$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^बड़ा/*बड़ा$ +^जोर/जोर$ +^-/-$ +^जोरले/जोर+ले$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^स्तुति/*स्तुति$ +^करून/कर$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^“/“$ +^धन्य/धन्य$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^राजा/राजा$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^नामेंले/नाम+ले$ +^उछो/*उछो$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^शान्ति/शान्ति$ +^और/और$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^स्तुति/*स्तुति$ +^हो/हो$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^भीड़/भीड़$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^कतुक/कतुक$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोग/लोग$ +^उथैं/उथैं$ +^कुन/कु$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^गुरू/गुरू$ +^जी/जी$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^कुन/कु$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^डांठा/*डांठा$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनुस/उनुस$ +^जवाब/*जवाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कुछूँ/कु$ +^अगर/अगर$ +^इन/इन$ +^चुप/*चुप$ +^रौला/रू$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^ढूंगा/*ढूंगा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मेरि/मेरि$ +^महिमा/महिमा$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^चिल्लान/*चिल्लान$ +^लागाला/*लागाला$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^नजिक/नजिक$ +^पुजियान/*पुजियान$ +^त/त/त$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^स/स/स$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^उमें/उ+में$ +^रून/रू$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^और/और$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कतुक/कतुक$ +^निको/निको$ +^हुनो/हो$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^यो/यो/यो$ +^दिन/दी/दिन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^शान्ति/शान्ति$ +^की/की/की$ +^बात/बात$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^लीनै/ली$ +^जो/जो$ +^तुमून/तुमून$ +^शान्ति/शान्ति$ +^दीनी/दी$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अब/अब$ +^उ/उ/उ$ +^त्यारा/त्यारा$ +^आँखान/*आँखान$ +^भटे/भटे$ +^लुका/*लुका$ +^भेरन/भेरन$ +^राख/राख/राख$ +^रैछ/रै/रै$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^दिन/दी/दिन$ +^तैंमें/*तैंमें$ +^आला/आ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^त्यारा/त्यारा$ +^बैरी/बैरी/बैरी$ +^मोर्चा/*मोर्चा$ +^बांदिभेरन/*बांदिभेरन$ +^तैंस/तैंस$ +^घेर/*घेर$ +^ल्याल/*ल्याल$ +^और/और$ +^चारूं/*चारूं$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^तैंस/तैंस$ +^दबाल/*दबाल$ +^त्यारा/त्यारा$ +^बैरी/बैरी/बैरी$ +^तैंस/तैंस$ +^पुरी/पुरी$ +^तरीकाले/तरीका+ले$ +^नाश/नाश$ +^कर/कर/कर$ +^द्याला/द्याल$ +^,/,$ +^और/और$ +^त्यारा/त्यारा$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^मार/मार/मार$ +^डालला/डाल$ +^,/,$ +^और/और$ +^तैंमें/*तैंमें$ +^ढ़ुगा/ढ़ुगा$ +^का/का$ +^मलि/मलि$ +^में/में$ +^ढ़ुगा/ढ़ुगा$ +^नी/नी$ +^छोड़ून/*छोड़ून$ +^;/;$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जब/जब/जब$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^तैंस/तैंस$ +^बचुन/*बचुन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आलो/आ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^तैले/तै+ले$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^स/स/स$ +^नै/नै$ +^पछाणियो/*पछाणियो$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^का/का$ +^खाला/खा$ +^में/में$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^वाँ/वाँ$ +^लोग/लोग$ +^बैठभेरन/*बैठभेरन$ +^ब्यापार/*ब्यापार$ +^करून/कर$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^,/,$ +^भ्यार/भ्यार$ +^निकालून/*निकालून$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^म्येरो/म्येरो$ +^घर/घर$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^को/को$ +^घर/घर$ +^होलो/हो$ +^पर/पर$ +^तुमूनले/तुमून$ +^यो/यो/यो$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^घरै/*घरै$ +^स/स/स$ +^डाकून/*डाकून$ +^को/को$ +^अड्डा/*अड्डा$ +^बना/बना/बना/बन$ +^दीछ/दी$ +^”/”$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^हरेक/हरेक$ +^दिन/दी/दिन$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^में/में$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^दीछ्या/दी/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^प्रधान/प्रधान$ +^याजक/याजक$ +^और/और$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^सिखून/सिख$ +^वाला/वाला$ +^और/और$ +^लोग/लोग$ +^ऊस/ऊस$ +^मारना/*मारना$ +^का/का$ +^मौका/*मौका$ +^खोजून/खोज$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^लेकिन/लेकिन$ +^कोई/कोई$ +^उपाय/*उपाय$ +^नै/नै$ +^निकाल/निकाल/निकाल$ +^सक्या/*सक्या$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^कसकैं/*कसकैं$ +^करनू/कर$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^सब/सब$ +^लोग/लोग$ +^भौत/भौत/भौत$ +^मन/मन$ +^लगाभेरन/लगा+भेरन$ +^उकी/उकी$ +^बातुन/बातु$ +^सुण/सुण/सुण$ +^छ्या/छ$ +^एक/एक$ +^दिन/दी/दिन$ +^इसो/इसो$ +^भ्योछ/भ्य$ +^कि/कि/कि$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^में/में$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^दिन/दी/दिन$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^और/और$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^सुणून/सुण$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^प्रधान/प्रधान$ +^याजक/याजक$ +^,/,$ +^महायाजक/महा+याजक$ +^और/और$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^सिखून/सिख$ +^वाला/वाला$ +^लोग/लोग$ +^और/और$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवान/अगुवान$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^पास/पास$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^ठाड़/ठाड़$ +^भ्यान/भ्य$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^कुन/कु$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^हमून/हमून$ +^बतो/*बतो$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^इन/इन$ +^कामून/काम$ +^कैका/*कैका$ +^अधिकार/अधिकार$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करछै/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^जेले/जेले$ +^तैंस/तैंस$ +^यो/यो/यो$ +^अधिकार/अधिकार$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^?/?$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^एक/एक$ +^सवाल/*सवाल$ +^पुछ/पुछ/पुछ$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^अगर/अगर$ +^तुम/तुम$ +^मैंस/मैंस$ +^येक/येक/येक$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^द्याला/द्याल$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^बतुलो/*बतुलो$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^काम/काम$ +^केका/*केका$ +^अधिकार/अधिकार$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करछूँ/कर$ +^अब/अब$ +^तुम/तुम$ +^यो/यो/यो$ +^बता/बता/बता$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यहूना/यहूना$ +^स/स/स$ +^लोगून/लोग$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^दीन/दीन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कैले/कैले$ +^भेजछ्य/भेज$ +^?/?$ +^क्या/क्या$ +^ऊस/ऊस$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भेजिना/*भेजिना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^या/या/या$ +^आदिमी/आदिमी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^?/?$ +^तुम/तुम$ +^मैंस/मैंस$ +^येक/येक/येक$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दी/दी/दी$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^आपस/आपस$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^करून/कर$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^अगर/अगर$ +^हम/हम/हम$ +^कुंनू/कुं$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यहूना/यहूना$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^अधिकार/अधिकार$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^उ/उ/उ$ +^हमून/हमून$ +^थैं/थैं$ +^पुछोलो/*पुछोलो$ +^,/,$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^तुमूले/तुमूले$ +^यहूना/यहूना$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^क्याखिन/क्याखिन$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^?/?$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अगर/अगर$ +^हम/हम/हम$ +^कुंनू/कुं$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^त/त/त$ +^लोग/लोग$ +^हमून/हमून$ +^ढ़ूगानले/*ढ़ूगानले$ +^लोड़ियाला/*लोड़ियाला$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^भौत/भौत/भौत$ +^सारा/सारा$ +^लोग/लोग$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^स/स/स$ +^जाणनान/जाण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यहूना/यहूना$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^छ्यो/छ$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उनूले/उनूले$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^हमून/हमून$ +^पत्तो/पत्त$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^केका/*केका$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^आईना/*आईना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमून/तुमून$ +^नै/नै$ +^बतूनू/*बतूनू$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^कैका/*कैका$ +^अधिकार/अधिकार$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^काम/काम$ +^करछूँ/कर$ +^”/”$ +^उक/उक/उक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवान/अगुवान$ +^एक/एक$ +^कहानी/*कहानी$ +^सुणाभेरन/*सुणाभेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अंगूर/अंगूर$ +^का/का$ +^बगीच/*बगीच$ +^लगाछ/लगा$ +^और/और$ +^किसानून/*किसानून$ +^उ/उ/उ$ +^बगीच/*बगीच$ +^स/स/स$ +^ठेका/*ठेका$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^खुद/खुद$ +^दूर/दूर$ +^देश/देश$ +^न्हैग्यो/न्है/न्हैजा$ +^जब/जब/जब$ +^अंगूर/अंगूर$ +^पाक्नाका/*पाक्नाका$ +^बखत/बखत$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^बगीच/*बगीच$ +^का/का$ +^मालिक/मालिक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^सेवक/सेवक$ +^स/स/स$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^किसानून/*किसानून$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^फसलो/*फसलो$ +^को/को$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^लीन/ली$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भेजछ/भेज$ +^,/,$ +^जिनुले/*जिनुले$ +^बगीच/*बगीच$ +^को/को$ +^ठेका/*ठेका$ +^लीईना/*लीईना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^किसानून/*किसानून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^सेवक/सेवक$ +^स/स/स$ +^पकड़/पकड़/पकड़$ +^भेरन/भेरन$ +^मारछ्य/मार$ +^,/,$ +^और/और$ +^खाली/खा/खा$ +^हात/हात$ +^वापस/वापस$ +^भेज/भेज/भेज$ +^दीछ/दी$ +^येका/येका$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^मालिक/मालिक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दुसारा/दुसारा$ +^सेवक/सेवक$ +^स/स/स$ +^भेजछय/*भेजछय$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^ऊस/ऊस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पीटभेरन/*पीटभेरन$ +^और/और$ +^उको/उको$ +^अपमान/*अपमान$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^ऊस/ऊस$ +^खाली/खा/खा$ +^हात/हात$ +^वापिस/*वापिस$ +^भेज/भेज/भेज$ +^दीछ/दी$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^मालिक/मालिक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^एक/एक$ +^तीसोरो/*तीसोरो$ +^सेवक/सेवक$ +^भेज/भेज/भेज$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनूले/उनूले$ +^ऊस/ऊस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^घायल/*घायल$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^भ्यार/भ्यार$ +^निकाल/निकाल/निकाल$ +^दीछ/दी$ +^तब/तब$ +^बगीच/*बगीच$ +^का/का$ +^मालिक/मालिक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^कि/कि/कि$ +^करूँ/कर$ +^?/?$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपून/अपून$ +^प्रिय/*प्रिय$ +^च्याला/च्याला$ +^स/स/स$ +^किसानून/*किसानून$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^भेजलो/भेज$ +^,/,$ +^शायद/*शायद$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^म्यारा/म्यारा$ +^च्याला/च्याला$ +^को/को$ +^आदर/आदर$ +^करला/कर$ +^जब/जब/जब$ +^किसानून/*किसानून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^आपस/आपस$ +^में/में$ +^कुन/कु$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^योई/योई$ +^त/त/त$ +^असली/*असली$ +^वारिस/*वारिस$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^आ/आ/आ$ +^,/,$ +^हम/हम/हम$ +^यैस/*यैस$ +^जान/जा$ +^हे/हे$ +^मारी/मार$ +^दीनू/दी$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^उकी/उकी$ +^सारी/*सारी$ +^जैजाद/*जैजाद$ +^हमरि/हमरि$ +^है/है$ +^जालि/जा$ +^तब/तब$ +^उनूले/उनूले$ +^ऊस/ऊस$ +^पकड़/पकड़/पकड़$ +^भेरन/भेरन$ +^जान/जा$ +^है/है$ +^मारी/मार$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^उठाभेरन/उठ+भेरन$ +^बगीच/*बगीच$ +^का/का$ +^भ्यार/भ्यार$ +^खित/*खित$ +^दीछ/दी$ +^तब/तब$ +^अंगूरो/*अंगूरो$ +^बगीच/*बगीच$ +^का/का$ +^मालिक/मालिक$ +^की/की/की$ +^करोलो/कर$ +^?/?$ +^उ/उ/उ$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^किसानून/*किसानून$ +^को/को$ +^नाश/नाश$ +^करोलो/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^अंगूरा/*अंगूरा$ +^का/का$ +^बगीच/*बगीच$ +^स/स/स$ +^दुसारा/दुसारा$ +^किसानून/*किसानून$ +^दी/दी/दी$ +^द्योलो/द्याल$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^सुणभेरन/*सुणभेरन$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^इसो/इसो$ +^नै/नै$ +^करो/कर$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनार/उनार/उनार$ +^तरफ/तरफ$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यो/यो/यो$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^कि/कि/कि$ +^लेख/*लेख$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^ढूंगास/*ढूंगास$ +^मिस्त्रीन/*मिस्त्रीन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बेकार/*बेकार$ +^जाणिभेरन/*जाणिभेरन$ +^खित/*खित$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^उई/उई/उ+ई$ +^ढुग/*ढुग$ +^नींव/नींव$ +^को/को$ +^कुना/*कुना$ +^को/को$ +^ढुग/*ढुग$ +^बनछ्य/बन$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^ढ़ुगा/ढ़ुगा$ +^में/में$ +^खितीलो/*खितीलो$ +^उ/उ/उ$ +^चूर/*चूर$ +^-/-$ +^चूर/*चूर$ +^हो/हो$ +^जाला/जा$ +^;/;$ +^और/और$ +^जेमें/*जेमें$ +^यो/यो/यो$ +^ढूंगो/*ढूंगो$ +^खितीलो/*खितीलो$ +^उ/उ/उ$ +^पीसी/*पीसी$ +^जालो/जा$ +^”/”$ +^उई/उई/उ+ई$ +^बखत/बखत$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^सिखून/सिख$ +^वाला/वाला$ +^और/और$ +^प्रधान/प्रधान$ +^याजक/याजक$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^स/स/स$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^ग्या/ग्य$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^हमार/हमार$ +^बारिमें/बारिमें$ +^कहानी/*कहानी$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^पकड़ून/*पकड़ून$ +^चाँछ्या/चाँ/चाँ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^डर/डर/डर$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^यीशु/यीशु$ +^नै/नै$ +^पकड़ीयो/*पकड़ीयो$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^ऊस/ऊस$ +^पकड़ना/पकड़$ +^का/का$ +^खोज/खोज/खोज$ +^में/में$ +^लाग/लाग/लाग$ +^रूनान/रू$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लोग/लोग$ +^भेदी/*भेदी$ +^बनाभेरन/बना+भेरन$ +^भेजियान/*भेजियान$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^धर्मी/धर्मी$ +^हुना/हो$ +^को/को$ +^ढोग/*ढोग$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^कोई/कोई$ +^नै/नै$ +^कोई/कोई$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^फसाँ/*फसाँ$ +^सका/सका$ +^,/,$ +^और/और$ +^हम/हम/हम$ +^ऊस/ऊस$ +^पकड़/पकड़/पकड़$ +^भेरन/भेरन$ +^राज्यपाल/राज्यपाल$ +^का/का$ +^हवाला/*हवाला$ +^कर/कर/कर$ +^सका/सका$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^कुन/कु$ +^लागनान/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^गुरू/गुरू$ +^जी/जी$ +^,/,$ +^हम/हम/हम$ +^यो/यो/यो$ +^जाणनू/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^ठीक/ठीक$ +^कुछै/कु$ +^और/और$ +^सिखूछै/सिखू$ +^,/,$ +^और/और$ +^कैको/*कैको$ +^पक्षपात/*पक्षपात$ +^नै/नै$ +^करने/*करने$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^बाटो/बाटो$ +^बतूछै/*बतूछै$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हमून/हमून$ +^यो/यो/यो$ +^बतो/*बतो$ +^,/,$ +^क्या/क्या$ +^कैसर/*कैसर$ +^महाराजा/महा+राजा$ +^स/स/स$ +^कर/कर/कर$ +^दीन/दीन$ +^ठीक/ठीक$ +^छी/छ$ +^या/या/या$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^?/?$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनोरो/उनोरो$ +^छल/*छल$ +^कपट/*कपट$ +^स/स/स$ +^भांप/*भांप$ +^भेरन/भेरन$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^एक/एक$ +^सिक्का/*सिक्का$ +^ल्या/ल्या/ल्या$ +^और/और$ +^मैंस/मैंस$ +^दिखा/दिखा/दिखा$ +^“/“$ +^तब/तब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^एक/एक$ +^सिक्का/*सिक्का$ +^ल्यान/*ल्यान$ +^,/,$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूथैं/*उनूथैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^सिक्का/*सिक्का$ +^में/में$ +^कैको/*कैको$ +^मोहर/*मोहर$ +^और/और$ +^नाम/नाम$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^उनूले/उनूले$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^कैसर/*कैसर$ +^महाराजा/महा+राजा$ +^को/को$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^जो/जो$ +^कैसर/*कैसर$ +^महाराजा/महा+राजा$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^ऊस/ऊस$ +^कैसर/*कैसर$ +^राजा/राजा$ +^स/स/स$ +^दीया/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^ऊस/ऊस$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^दी/दी/दी$ +^”/”$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^बातुन/बातु$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^फसाँ/*फसाँ$ +^सक्या/*सक्या$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उक/उक/उक$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हैरान/हैरान$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^चुप/*चुप$ +^रैग्या/रै$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^सदूकी/*सदूकी$ +^लोग/लोग$ +^जो/जो$ +^कुंनान/कुं$ +^कि/कि/कि$ +^मरिना/*मरिना$ +^को/को$ +^ज्यून/ज्यून$ +^हुनो/हो$ +^छैई/*छैई$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^गुरू/गुरू$ +^जी/जी$ +^,/,$ +^मूसा/मूसा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^यो/यो/यो$ +^लिख/लिख/लिख/लिख$ +^रैछ/रै/रै$ +^अगर/अगर$ +^कैको/*कैको$ +^भाई/भाई$ +^अपून/अपून$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^का/का$ +^रून/रू$ +^तलक/तलक$ +^बिना/बिना$ +^औलादो/*औलादो$ +^को/को$ +^मरि/*मरि$ +^जाछो/जा$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उक/उक/उक$ +^भाई/भाई$ +^उकी/उकी$ +^घरवाली/घर+वाली$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ब्या/ब्या/ब्या$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^अपूनी/अपूनी$ +^भाई/भाई$ +^खिन/खिन/खिन$ +^वंश/*वंश$ +^पैद/पैद$ +^करौ/*करौ$ +^एक/एक$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^सात/सात$ +^भाई/भाई$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^ठूला/ठूला$ +^भाई/भाई$ +^को/को$ +^ब्या/ब्या/ब्या$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^बिन/*बिन$ +^औलाद/*औलाद$ +^का/का$ +^मरिग्यो/*मरिग्यो$ +^दुसारा/दुसारा$ +^भाई/भाई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^तिसरा/*तिसरा$ +^भाई/भाई$ +^उ/उ/उ$ +^विध्वा/*विध्वा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ब्या/ब्या/ब्या$ +^कर/कर/कर$ +^लीछ/ली$ +^,/,$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^सातू/*सातू$ +^भाई/भाई$ +^बगैर/*बगैर$ +^औलाद/*औलाद$ +^का/का$ +^मरिग्या/*मरिग्या$ +^और/और$ +^सबून/सबून$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^उ/उ/उ$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मरि/*मरि$ +^ग्यै/*ग्यै$ +^तब/तब$ +^सदूकी/*सदूकी$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^पुछनान/पुछ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^गुरू/गुरू$ +^जी/जी$ +^,/,$ +^अब/अब$ +^हमून/हमून$ +^बतो/*बतो$ +^उ/उ/उ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सातू/*सातू$ +^भाईन/भाई$ +^की/की/की$ +^घरवाली/घर+वाली$ +^भैछ/*भैछ$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^ज्यून/ज्यून$ +^होलि/हो$ +^तब/तब$ +^उ/उ/उ$ +^कैकी/कै+की$ +^घरवाली/घर+वाली$ +^होलि/हो$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^युगा/*युगा$ +^का/का$ +^आदिमी/आदिमी$ +^और/और$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^ब्या/ब्या/ब्या$ +^करनान/कर$ +^और/और$ +^ब्या/ब्या/ब्या$ +^खिन/खिन/खिन$ +^दी/दी/दी$ +^जानान/जा$ +^;/;$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^इसा/इसा$ +^योग्य/*योग्य$ +^होला/हो$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यो/यो/यो$ +^युग/*युग$ +^और/और$ +^मरिन/*मरिन$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यून/ज्यून$ +^होला/हो$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^नै/नै$ +^तैं/तैं/तैं$ +^ब्या/ब्या/ब्या$ +^करला/कर$ +^और/और$ +^ना/ना$ +^ब्या/ब्या/ब्या$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^दी/दी/दी$ +^जाला/जा$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^कभै/कभै$ +^नी/नी$ +^मराला/*मराला$ +^;/;$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^का/का$ +^समान/समान/समान$ +^होला/हो$ +^,/,$ +^और/और$ +^मरिन/*मरिन$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यून/ज्यून$ +^हुना/हो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^सन्तान/सन्तान$ +^हो/हो$ +^जाला/जा$ +^येक/येक/येक$ +^अलावा/*अलावा$ +^तुम/तुम$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^नै/नै$ +^मानना/*मानना$ +^की/की/की$ +^लोग/लोग$ +^मरिभेरन/*मरिभेरन$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^ज्यून/ज्यून$ +^हुनान/हो$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^मूसाका/*मूसाका$ +^बारिमें/बारिमें$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^जब/जब/जब$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आग/आग$ +^की/की/की$ +^झाड़ी/*झाड़ी$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^बात/बात$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^जाँ/जाँ$ +^उ/उ/उ$ +^प्रभु/प्रभु$ +^स/स/स$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^को/को$ +^इसहाक/इसहाक$ +^को/को$ +^और/और$ +^याकूब/याकूब$ +^को/को$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^कुंछो/कुं$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^मरिनान/*मरिनान$ +^को/को$ +^नै/नै$ +^बल्कि/बल्कि$ +^ज्यूनानको/*ज्यूनानको$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^ज्यून/ज्यून$ +^छन/छ$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यो/यो/यो$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^सिखून/सिख$ +^वालान/वालान$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^गुरू/गुरू$ +^जी/जी$ +^,/,$ +^तुमूले/तुमूले$ +^ठीक/ठीक$ +^क्योछ/कुं$ +^और/और$ +^येक/येक/येक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^कैसले/*कैसले$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^केले/केले$ +^सवाल/*सवाल$ +^पुछना/*पुछना$ +^की/की/की$ +^हिम्मत/*हिम्मत$ +^नै/नै$ +^भ्ये/*भ्ये$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^मसीह/मसीह$ +^स/स/स$ +^दाऊद/दाऊद$ +^राजा/राजा$ +^को/को$ +^वंशज/वंशज$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^के/के$ +^सकनान/सक$ +^?/?$ +^”/”$ +^दाऊद/दाऊद$ +^भजन/*भजन$ +^संहिता/*संहिता$ +^की/की/की$ +^किताब/किताब$ +^में/में$ +^कुछूँ/कु$ +^कि/कि/कि$ +^“/“$ +^प्रभु/प्रभु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^म्यारा/म्यारा$ +^प्रभु/प्रभु$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दैन/दैन$ +^तरफ/तरफ$ +^बैठ/बैठ/बैठ$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^तक/तक$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^त्यारा/त्यारा$ +^बैरिन/*बैरिन$ +^त्यारा/त्यारा$ +^खुटान/खुटा$ +^का/का$ +^तलि/तलि$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^द्यूलो/द्याल$ +^और/और$ +^दाऊद/दाऊद$ +^राज/*राज$ +^त/त/त$ +^उथैं/उथैं$ +^प्रभु/प्रभु$ +^कुंछो/कुं$ +^,/,$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^उ/उ/उ$ +^उको/उको$ +^वंशज/वंशज$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^हो/हो$ +^सकछो/सक$ +^?/?$ +^”/”$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^सब/सब$ +^लोग/लोग$ +^सुणून/सुण$ +^मरयछ्या/*मरयछ्या$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^यो/यो/यो$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^सिखून/सिख$ +^वाला/वाला$ +^लोगून/लोग$ +^भटे/भटे$ +^सतर्क/सतर्क$ +^रया/*रया$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^लम्बा/*लम्बा$ +^-/-$ +^लम्बा/*लम्बा$ +^मेहंगा/*मेहंगा$ +^चोला/*चोला$ +^पैन/पैन/पैन$ +^भेरन/भेरन$ +^घुमन/*घुमन$ +^और/और$ +^बजार/*बजार$ +^में/में$ +^लोग/लोग$ +^उनूथैं/*उनूथैं$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^करून/कर$ +^यो/यो/यो$ +^पसन्द/*पसन्द$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^यहूदी/यहूदी$ +^सभाघर/सभाघर$ +^में/में$ +^आदर/आदर$ +^वाली/वाली$ +^जागान/जागा$ +^और/और$ +^दावतून/दावत$ +^मेंले/मैं+ले$ +^खास/खास$ +^-/-$ +^खास/खास$ +^जागान/जागा$ +^में/में$ +^बैठून/*बैठून$ +^पसन्द/*पसन्द$ +^करनान/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^ठगभेरन/*ठगभेरन$ +^विध्वाऊन/*विध्वाऊन$ +^की/की/की$ +^सब/सब$ +^जैजाद/*जैजाद$ +^खुद/खुद$ +^लुट/*लुट$ +^लीनान/ली$ +^,/,$ +^और/और$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^लोगून/लोग$ +^देखून/देख$ +^खिन/खिन/खिन$ +^देर/*देर$ +^तलक/तलक$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उनून/उनून/उनून$ +^भौत/भौत/भौत$ +^कड़ी/*कड़ी$ +^सजा/सजा$ +^द्योलो/द्याल$ +^”/”$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^में/में$ +^जाँ/जाँ$ +^दानपात्र/*दानपात्र$ +^राखिना/राख$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^वाँ/वाँ$ +^बैठि/*बैठि$ +^भेरन/भेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^धनवान/*धनवान$ +^लोग/लोग$ +^दान/दान$ +^डालून/*डालून$ +^देखून/देख$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^कि/कि/कि$ +^गरीब/*गरीब$ +^विध्वा/*विध्वा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^द्वी/द्वी$ +^ताँबा/*ताँबा$ +^सिक्का/*सिक्का$ +^दानपात्र/*दानपात्र$ +^में/में$ +^डाल्यान/*डाल्यान$ +^जिनेरि/*जिनेरि$ +^कीमत/*कीमत$ +^भौत/भौत/भौत$ +^कम/कम$ +^छी/छ$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^बुलाभेरन/बुला+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^दान/दान$ +^दिन/दी/दिन$ +^वालान/वालान$ +^में/में$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^दान/दान$ +^यो/यो/यो$ +^विध्वा/*विध्वा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दीछ/दी$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^सबून/सबून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपूनी/अपूनी$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^कमाई/*कमाई$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^येले/येले$ +^अपूनी/अपूनी$ +^गरीबी/*गरीबी$ +^में/में$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^येक/येक/येक$ +^पास/पास$ +^जतुक/*जतुक$ +^छ्यो/छ$ +^सबै/सबै$ +^दी/दी/दी$ +^दीछ/दी$ +^जब/जब/जब$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^लोग/लोग$ +^मन्दिराक/*मन्दिराक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^कुन/कु$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^कतुक/कतुक$ +^निको/निको$ +^ढ़ुगान/ढ़ुगा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^और/और$ +^भेंटा/*भेंटा$ +^का/का$ +^समान/समान/समान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सजावट/*सजावट$ +^करिना/कर$ +^की/की/की$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^दिन/दी/दिन$ +^आला/आ$ +^,/,$ +^जिनून/जिनून$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^जो/जो$ +^तुम/तुम$ +^देखछा/देख$ +^,/,$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^याँ/याँ$ +^कोई/कोई$ +^ढ़ुगा/ढ़ुगा$ +^में/में$ +^ढ़ुगा/ढ़ुगा$ +^नै/नै$ +^रोलो/*रोलो$ +^,/,$ +^और/और$ +^एक/एक$ +^दिन/दी/दिन$ +^पुर/पुर$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नाश/नाश$ +^करि/कर$ +^जाला/जा$ +^”/”$ +^उनूनले/उनूनले$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^पुछछै/पुछ$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^गुरू/गुरू$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^कब/*कब$ +^होलो/हो$ +^?/?$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^जब/जब/जब$ +^पुरी/पुरी$ +^हुन/हो$ +^खिन/खिन/खिन$ +^होलि/हो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^को/को$ +^कि/कि/कि$ +^चिन/*चिन$ +^होलो/हो$ +^?/?$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^सतर्क/सतर्क$ +^रौ/रू$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^कैका/*कैका$ +^बहकाव/*बहकाव$ +^में/में$ +^जन/जन$ +^आया/*आया$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^भौतसा/*भौतसा$ +^झूठ्ठा/*झूठ्ठा$ +^लोग/लोग$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^म्यारा/म्यारा$ +^नामेंले/नाम+ले$ +^आला/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^कौल/*कौल$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उई/उई/उ+ई$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^आग्योछ/आ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तुम/तुम$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पछिल/पछिल$ +^जन/जन$ +^जाया/जा$ +^जब/जब/जब$ +^तुम/तुम$ +^लड़ै/*लड़ै$ +^-/-$ +^झगड़ानकि/*झगड़ानकि$ +^खबर/खबर$ +^सुणला/सुण$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^तुम/तुम$ +^डरिया/*डरिया$ +^जन/जन$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^पैलि/पैलि$ +^इसो/इसो$ +^हुन/हो$ +^जरूरी/जरूरी$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^दुनिया/*दुनिया$ +^का/का$ +^अन्त/*अन्त$ +^जल्दी/जल्दी$ +^नी/नी$ +^हो/हो$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^एक/एक$ +^जाति/*जाति$ +^को/को$ +^लोग/लोग$ +^दुसारा/दुसारा$ +^जाति/*जाति$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^हमला/*हमला$ +^कराला/करा$ +^,/,$ +^और/और$ +^एक/एक$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^दुसारा/दुसारा$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^में/में$ +^हमला/*हमला$ +^करोलो/कर$ +^और/और$ +^सब/सब$ +^जागान/जागा$ +^में/में$ +^भूचाल/*भूचाल$ +^आलो/आ$ +^और/और$ +^अकाल/*अकाल$ +^पड़ाला/*पड़ाला$ +^और/और$ +^महामारी/*महामारी$ +^पड़ेलि/*पड़ेलि$ +^,/,$ +^और/और$ +^आकाश/आकाश$ +^में/में$ +^खतरनाक/*खतरनाक$ +^बात/बात$ +^और/और$ +^ठूला/ठूला$ +^-/-$ +^ठूला/ठूला$ +^चिन/*चिन$ +^प्रगट/प्रगट$ +^होला/हो$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^सतर्क/सतर्क$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^लोग/लोग$ +^म्यारा/म्यारा$ +^नामाका/*नामाका$ +^कारण/कारण$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^विरोध/विरोध$ +^कराला/करा$ +^और/और$ +^तुमून/तुमून$ +^पकड़/पकड़/पकड़$ +^भेरन/भेरन$ +^सताला/सता$ +^,/,$ +^और/और$ +^न्यायालय/*न्यायालय$ +^में/में$ +^सौंप/सौंप/सौंप$ +^द्याल/द्याल/द्याल$ +^,/,$ +^और/और$ +^जेल/जेल$ +^में/में$ +^डाल/डाल/डाल$ +^द्याला/द्याल$ +^,/,$ +^और/और$ +^राजान/राजा$ +^और/और$ +^मंत्रीन/*मंत्रीन$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^लै/लै$ +^ठाँड़/*ठाँड़$ +^करि/कर$ +^जाला/जा$ +^और/और$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^यो/यो/यो$ +^हुन/हो$ +^द्योलो/द्याल$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^तुम/तुम$ +^उनून/उनून/उनून$ +^म्यारा/म्यारा$ +^बारिमें/बारिमें$ +^गवाही/गवाही$ +^दीना/*दीना$ +^को/को$ +^मौका/*मौका$ +^मिल/मिल/मिल$ +^जालो/जा$ +^तब/तब$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^की/की/की$ +^फिकर/फिकर$ +^जन/जन$ +^कर्या/कर$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^कि/कि/कि$ +^कौला/कुं$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^इसा/इसा$ +^-/-$ +^इसा/इसा$ +^शब्द/*शब्द$ +^और/और$ +^बुद्धि/*बुद्धि$ +^द्यूलो/द्याल$ +^कि/कि/कि$ +^तुमार/तुमार$ +^सब/सब$ +^बिरोधी/*बिरोधी$ +^या/या/या$ +^बिरोध/बिरोध$ +^को/को$ +^सामना/*सामना$ +^नी/नी$ +^कर/कर/कर$ +^सकाला/*सकाला$ +^तुमार/तुमार$ +^ईजा/ईजा$ +^-/-$ +^बबा/बबा$ +^,/,$ +^भाई/भाई$ +^-/-$ +^बैनि/*बैनि$ +^,/,$ +^रिश्तेदार/*रिश्तेदार$ +^और/और$ +^मित्र/*मित्र$ +^तुमून/तुमून$ +^पकड़वाला/*पकड़वाला$ +^याँ/याँ$ +^तक/तक$ +^कि/कि/कि$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^कतकून/*कतकून$ +^त/त/त$ +^मरवा/मरवा/मरवा$ +^दी/दी/दी$ +^जालो/जा$ +^म्यारा/म्यारा$ +^नामाका/*नामाका$ +^कारण/कारण$ +^सब/सब$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बैर/बैर$ +^कराला/करा$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^खोरा/*खोरा$ +^को/को$ +^एक/एक$ +^बाल/बाल$ +^बांका/*बांका$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^सकाला/*सकाला$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तुम/तुम$ +^अपून/अपून$ +^धीरजा/*धीरजा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^अपूनी/अपूनी$ +^प्राणून/*प्राणून$ +^स/स/स$ +^बचा/*बचा$ +^राखला/राख$ +^”/”$ +^“/“$ +^जब/जब/जब$ +^तुम/तुम$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^स/स/स$ +^सेनान/*सेनान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^घेरिना/*घेरिना$ +^को/को$ +^देखाला/देख$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^जाणि/*जाणि$ +^लिया/*लिया$ +^कि/कि/कि$ +^उको/उको$ +^उजड़/*उजड़$ +^जान/जा$ +^नजिक/नजिक$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^जो/जो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^यहूदिया/यहूदिया$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^में/में$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^भाजभेरन/*भाजभेरन$ +^डाँण/डाँण$ +^में/में$ +^न्हैजून/*न्हैजून$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^का/का$ +^भितर/भितर$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^दुसारा/दुसारा$ +^शैहरून/शैहर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जाया/जा$ +^;/;$ +^जो/जो$ +^अपून/अपून$ +^गौं/गौं$ +^में/में$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उ/उ/उ$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^जन/जन$ +^जूंन/*जूंन$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^यो/यो/यो$ +^बदला/बदला$ +^लीना/ली$ +^का/का$ +^इसा/इसा$ +^दिन/दी/दिन$ +^होला/हो$ +^,/,$ +^जिनून/जिनून$ +^में/में$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^लिखीना/लिख$ +^की/की/की$ +^सब/सब$ +^बात/बात$ +^पुरी/पुरी$ +^हो/हो$ +^जालि/जा$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^दिनून/दिन$ +^में/में$ +^जो/जो$ +^स्यैनिन/स्यैनि$ +^गर्भवती/गर्भवती$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^नान्तिनान/नान्तिना/नान्तिनान$ +^दूध/*दूध$ +^पिलून/*पिलून$ +^वाला/वाला$ +^होला/हो$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उनून/उनून/उनून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^दुखो/*दुखो$ +^को/को$ +^बखत/बखत$ +^होलो/हो$ +^!/!$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^देश/देश$ +^में/में$ +^भयानक/*भयानक$ +^संकट/*संकट$ +^और/और$ +^इन/इन$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^भौत/भौत/भौत$ +^मुसीबत/*मुसीबत$ +^आ/आ/आ$ +^पड़ली/पड़/पड़$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^तलवार/*तलवार$ +^की/की/की$ +^धार/*धार$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मौता/मौत$ +^का/का$ +^घाट/*घाट$ +^उतारी/*उतारी$ +^जाला/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^दुसारा/दुसारा$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^उनून/उनून/उनून$ +^बन्दी/*बन्दी$ +^बनाभेरन/बना+भेरन$ +^ली/ली/ली$ +^जाला/जा$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^तब/तब$ +^तक/तक$ +^रौंदी/रौंद$ +^जालो/जा$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^तक/तक$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^बखत/बखत$ +^पुरो/पुरो$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^जौ/जा$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^सूरज/*सूरज$ +^,/,$ +^चन्द्रमा/*चन्द्रमा$ +^और/और$ +^तारा/तारा$ +^में/में$ +^अद्धभुत/*अद्धभुत$ +^चिन/*चिन$ +^दिखाई/दिखा$ +^द्याला/द्याल$ +^,/,$ +^और/और$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^देश/देश$ +^-/-$ +^देशा/देशा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^संकट/*संकट$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उफनता/*उफनता$ +^समुन्द्रा/*समुन्द्रा$ +^का/का$ +^लहरून/*लहरून$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^लोग/लोग$ +^घबरा/घबरा$ +^जाला/जा$ +^डरा/*डरा$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^और/और$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^उनवाला/*उनवाला$ +^संकटून/*संकटून$ +^को/को$ +^इन्तजार/*इन्तजार$ +^करून/कर$ +^-/-$ +^करनै/कर$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^जान/जा$ +^में/में$ +^जान/जा$ +^नी/नी$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^आकाश/आकाश$ +^की/की/की$ +^शक्ति/*शक्ति$ +^हिलाई/*हिलाई$ +^जालि/जा$ +^तब/तब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^मैंस/मैंस$ +^,/,$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^च्याला/च्याला$ +^स/स/स$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^और/और$ +^महिमा/महिमा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बादलून/*बादलून$ +^में/में$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^देखला/देख$ +^जब/जब/जब$ +^इन/इन$ +^बात/बात$ +^हुन/हो$ +^लागाला/*लागाला$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^हिम्मत/*हिम्मत$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^सीधा/*सीधा$ +^ठाड़/ठाड़$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^ऊँन/आ/ऊँन/ऊँन$ +^वाला/वाला$ +^संकटून/*संकटून$ +^को/को$ +^सामना/*सामना$ +^करा/करा/करा/कर$ +^;/;$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^छुटकारा/*छुटकारा$ +^जल्दी/जल्दी$ +^होलो/हो$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^एक/एक$ +^कहानी/*कहानी$ +^सुणाछ/*सुणाछ$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^तिमूलो/*तिमूलो$ +^को/को$ +^रूख/रूख$ +^और/और$ +^सब/सब$ +^रूखून/रूख$ +^देखा/देख$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^उमें/उ+में$ +^मुलायम/*मुलायम$ +^पात/*पात$ +^निकलनान/निकल$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुम/तुम$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^जाणछा/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^गरमी/*गरमी$ +^को/को$ +^मौसम/*मौसम$ +^उनवालो/आ+वालो$ +^छै/छ$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^जब/जब/जब$ +^तुम/तुम$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^हुन/हो$ +^देखला/देख$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^जाणि/*जाणि$ +^लिया/*लिया$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वरोको/*परमेश्वरोको$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^जल्दी/जल्दी$ +^उनवालो/आ+वालो$ +^छै/छ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^पीढ़ी/*पीढ़ी$ +^को/को$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^अन्त/*अन्त$ +^तब/तब$ +^तलक/तलक$ +^नै/नै$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^तलक/तलक$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^बात/बात$ +^पुर/पुर$ +^नै/नै$ +^है/है$ +^जालो/जा$ +^यो/यो/यो$ +^आकाश/आकाश$ +^और/और$ +^धरती/धरती$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^खतम/*खतम$ +^है/है$ +^जालि/जा$ +^,/,$ +^पर/पर$ +^म्यार/म्यार$ +^बचन/बचन$ +^कभै/कभै$ +^खतम/*खतम$ +^नै/नै$ +^होलो/हो$ +^तुम/तुम$ +^हमेशा/हमेशा$ +^जागनै/जाग$ +^रौ/रू$ +^काँई/काँई$ +^इसो/इसो$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^कि/कि/कि$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^मन/मन$ +^खुमार/*खुमार$ +^में/में$ +^पियक्कड़पन/*पियक्कड़पन$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^की/की/की$ +^चिन्तान/*चिन्तान$ +^में/में$ +^सुस्त/*सुस्त$ +^हो/हो$ +^जौ/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^दिन/दी/दिन$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^फन्दा/*फन्दा$ +^का/का$ +^सामान/*सामान$ +^अचानक/*अचानक$ +^आ/आ/आ$ +^पड़ो/*पड़ो$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^दीनो/दी$ +^को/को$ +^प्रभाव/*प्रभाव$ +^सारी/*सारी$ +^धरतीका/*धरतीका$ +^सब/सब$ +^रूनवालान/*रूनवालान$ +^में/में$ +^आ/आ/आ$ +^पड़ोलो/*पड़ोलो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^जागनै/जाग$ +^रौ/रू$ +^और/और$ +^हर/हर$ +^बखत/बखत$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करनै/कर$ +^रौ/रू$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^इन/इन$ +^सब/सब$ +^ऊँन/आ/ऊँन/ऊँन$ +^वाला/वाला$ +^संकटून/*संकटून$ +^है/है$ +^बचिना/*बचिना$ +^का/का$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^च्याला/च्याला$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^ठाड़/ठाड़$ +^हुना/हो$ +^का/का$ +^योग्य/*योग्य$ +^बना/बना/बना/बन$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^दिन/दी/दिन$ +^में/में$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^में/में$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^दीछ्या/दी/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^रात/रात$ +^में/में$ +^जैतून/*जैतून$ +^नामाका/*नामाका$ +^डाँण/डाँण$ +^में/में$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^बितूछ्यो/*बितूछ्यो$ +^और/और$ +^रात्तै/*रात्तै$ +^सब/सब$ +^लोग/लोग$ +^उनोरो/उनोरो$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^सुणून/सुण$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^में/में$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पास/पास$ +^आ/आ/आ$ +^जाछ्या/जा/जा$ +^अब/अब$ +^अखमीरी/*अखमीरी$ +^रोटा/रोटा$ +^को/को$ +^त्यार/त्यार$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^फसह/*फसह$ +^को/को$ +^त्यार/त्यार$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कुंनान/कुं$ +^,/,$ +^नजिक/नजिक$ +^ऊँन/आ/ऊँन/ऊँन$ +^मर्यो/*मर्यो$ +^छ्यो/छ$ +^तब/तब$ +^प्रधान/प्रधान$ +^याजक/याजक$ +^और/और$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^सिखून/सिख$ +^वाला/वाला$ +^इसा/इसा$ +^विचार/*विचार$ +^में/में$ +^रूछ्या/रू/रू$ +^कि/कि/कि$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^जान/जा$ +^है/है$ +^मारा/*मारा$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^डर/डर/डर$ +^छ्या/छ$ +^तब/तब$ +^शैतान/शैतान$ +^उ/उ/उ$ +^यहूदा/यहूदा$ +^में/में$ +^समा/*समा$ +^ग्यो/ग्य$ +^जो/जो$ +^इस्करियोती/*इस्करियोती$ +^नाम/नाम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जाणि/*जाणि$ +^जा/जा/जा$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^बार/बार$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^छ्यो/छ$ +^उले/उले$ +^प्रधान/प्रधान$ +^याजकून/याजक$ +^का/का$ +^और/और$ +^अधिकारीन/अधिकारी$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^मिलभेरन/*मिलभेरन$ +^सलाह/*सलाह$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^तुमार/तुमार$ +^हवाला/*हवाला$ +^करलो/कर$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^खुश/खुश$ +^भ्यान/भ्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^उक/उक/उक$ +^बदाला/*बदाला$ +^ऊस/ऊस$ +^रूपाया/*रूपाया$ +^दिनाको/*दिनाको$ +^वादा/वादा$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^यहूदा/यहूदा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^वादा/वादा$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^मौका/*मौका$ +^खोजून/खोज$ +^लागछ्य/लाग$ +^कि/कि/कि$ +^जब/जब/जब$ +^भीड़/भीड़$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^त/त/त$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^उनार/उनार/उनार$ +^हवाला/*हवाला$ +^कर/कर/कर$ +^द्यू/*द्यू$ +^तब/तब$ +^अखमीरी/*अखमीरी$ +^रोटा/रोटा$ +^को/को$ +^त्यारो/*त्यारो$ +^को/को$ +^दिन/दी/दिन$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^जैमें/जैस+में$ +^फसह/*फसह$ +^का/का$ +^मेम्ना/*मेम्ना$ +^बलि/*बलि$ +^करि/कर$ +^जा/जा/जा$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पतरस/पतरस$ +^और/और$ +^यहूना/यहूना$ +^स/स/स$ +^यो/यो/यो$ +^कैभेरन/कु+भेरन$ +^भेजछ्य/भेज$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^फसह/*फसह$ +^को/को$ +^खाना/खाना$ +^की/की/की$ +^तैयारी/तैयारी$ +^करा/करा/करा/कर$ +^तब/तब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^हमून/हमून$ +^फसह/*फसह$ +^को/को$ +^त्यारो/*त्यारो$ +^को/को$ +^खाना/खाना$ +^की/की/की$ +^तैयारी/तैयारी$ +^काँ/काँ$ +^करून/कर$ +^चाँछै/चाँ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^तैयारी/तैयारी$ +^कर/कर/कर$ +^सका/सका$ +^?/?$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^देखा/देख$ +^जब/जब/जब$ +^तुम/तुम$ +^नगर/नगर$ +^में/में$ +^जाला/जा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^वाँ/वाँ$ +^तुमून/तुमून$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^मिलोल/*मिलोल$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^एक/एक$ +^पानि/पानि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भरिना/*भरिना$ +^को/को$ +^फौलास/*फौलास$ +^ली/ली/ली$ +^जानमर्यो/*जानमर्यो$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^उक/उक/उक$ +^पछिल/पछिल$ +^-/-$ +^पछिल/पछिल$ +^जाया/जा$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^घरा/घरा$ +^का/का$ +^भितर/भितर$ +^उ/उ/उ$ +^ज/*ज$ +^लो/*लो$ +^उ/उ/उ$ +^घराका/*घराका$ +^मालिक/मालिक$ +^थैं/थैं$ +^तुम/तुम$ +^इसो/इसो$ +^कया/*कया$ +^कि/कि/कि$ +^,/,$ +^“/“$ +^गुरू/गुरू$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पुछ/पुछ/पुछ$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^कमरा/*कमरा$ +^काँ/काँ$ +^छै/छ$ +^जैमें/जैस+में$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^फसह/*फसह$ +^को/को$ +^खानो/खा$ +^खा/खा/खा$ +^सकूँ/*सकूँ$ +^”/”$ +^उ/उ/उ$ +^तुमून/तुमून$ +^घराका/*घराका$ +^दोल/*दोल$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^सजी/*सजी$ +^-/-$ +^सजायी/*सजायी$ +^ठूलो/ठूलो$ +^कमरा/*कमरा$ +^दिखालो/दिखा$ +^तुम/तुम$ +^वाँ/वाँ$ +^हम/हम/हम$ +^सबून/सबून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^फसह/*फसह$ +^त्यार/त्यार$ +^खाना/खाना$ +^की/की/की$ +^तैयारी/तैयारी$ +^कर्या/कर$ +^यो/यो/यो$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^शिष्य/शिष्य$ +^न्हैग्या/न्है/न्हैजा$ +^और/और$ +^जसो/जसो$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^कैं/*कैं$ +^कईना/कु$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उनूनले/उनूनले$ +^नगर/नगर$ +^में/में$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^सब/सब$ +^चीज/चीज$ +^ठीक/ठीक$ +^ऊसो/ऊसो$ +^पाछ/पा$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^वाँ/वाँ$ +^फसह/*फसह$ +^को/को$ +^खाना/खाना$ +^की/की/की$ +^तैयारी/तैयारी$ +^करछ्य/कर/कर$ +^जब/जब/जब$ +^ब्याल/ब्याल$ +^हुन/हो$ +^लागछी/लाग$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^अपून/अपून$ +^बार/बार$ +^प्रेरितून/प्रेरित$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^खान/खान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बैठियान/*बैठियान$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^“/“$ +^मेरि/मेरि$ +^भौत/भौत/भौत$ +^इच्छा/इच्छा$ +^छी/छ$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^दुख/दुख$ +^उठून/*उठून$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^यो/यो/यो$ +^फसह/*फसह$ +^को/को$ +^खानो/खा$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^खूँ/खा$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जब/जब/जब$ +^तक/तक$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^में/में$ +^पुर/पुर$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^तब/तब$ +^तक/तक$ +^मैं/मैं/मैं$ +^फसह/*फसह$ +^को/को$ +^त्यार/त्यार$ +^को/को$ +^खानो/खा$ +^कभै/कभै$ +^दुबारा/दुबारा$ +^नी/नी$ +^खूलो/*खूलो$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अंगूर/अंगूर$ +^का/का$ +^रस/*रस$ +^को/को$ +^कटोरो/*कटोरो$ +^टिपभेरन/*टिपभेरन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^धन्यवाद/धन्यवाद$ +^करछय/*करछय$ +^और/और$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^येस/येस$ +^ली/ली/ली$ +^और/और$ +^आपस/आपस$ +^में/में$ +^बारी/*बारी$ +^-/-$ +^बारी/*बारी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पी/पी/पी$ +^ली/ली/ली$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जब/जब/जब$ +^तलक/तलक$ +^परमेश्वरोको/*परमेश्वरोको$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^नी/नी$ +^आलो/आ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^तक/तक$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अंगूर/अंगूर$ +^को/को$ +^रस/*रस$ +^कभै/कभै$ +^नी/नी$ +^पियूँ/*पियूँ$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^रोटो/रोटो$ +^लीछ/ली$ +^और/और$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^धन्यवाद/धन्यवाद$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^तोड़छ्य/तोड़$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^रोटो/रोटो$ +^म्येरो/म्येरो$ +^आंग/*आंग$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^दी/दी/दी$ +^जानमर्योछ/*जानमर्योछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^मेरि/मेरि$ +^याद/याद$ +^में/में$ +^इसो/इसो$ +^करनै/कर$ +^रया/*रया$ +^”/”$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^खाना/खाना$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^अंगूर/अंगूर$ +^को/को$ +^रस/*रस$ +^स/स/स$ +^कटोरो/*कटोरो$ +^यो/यो/यो$ +^कैभेरन/कु+भेरन$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^अंगूरो/*अंगूरो$ +^को/को$ +^रस/*रस$ +^म्येरो/म्येरो$ +^उ/उ/उ$ +^खूनो/*खूनो$ +^को/को$ +^नय्या/नय्या$ +^वाचा/*वाचा$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बगाई/*बगाई$ +^जाछो/जा$ +^लेकिन/लेकिन$ +^देखा/देख$ +^,/,$ +^मैंस/मैंस$ +^ध्वाका/ध्वाका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पकडूवालो/*पकडूवालो$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^यो/यो/यो$ +^दावत/दावत$ +^में/में$ +^शामिल/शामिल$ +^छै/छ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^यो/यो/यो$ +^कारण/कारण$ +^कुन/कु$ +^मरयूँ/*मरयूँ$ +^की/की/की$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^,/,$ +^जैका/जैका$ +^म्यारा/म्यारा$ +^बारिमें/बारिमें$ +^तैय/*तैय$ +^करि/कर$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^ठीक/ठीक$ +^उक/उक/उक$ +^अनुसार/अनुसार$ +^मैंस/मैंस$ +^जानो/*जानो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^धिक्कार/*धिक्कार$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^में/में$ +^जैक/*जैक$ +^द्वारा/द्वारा$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^पकड़ाई/*पकड़ाई$ +^जालो/जा$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^सुणभेरन/*सुणभेरन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^एक/एक$ +^दुसारा/दुसारा$ +^थैं/थैं$ +^पुछून/पुछ$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^कि/कि/कि$ +^हमून/हमून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^को/को$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^यो/यो/यो$ +^काम/काम$ +^करून/कर$ +^वालो/वालो$ +^छै/छ$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^विवाद/*विवाद$ +^हुन/हो$ +^लागछै/लाग$ +^कि/कि/कि$ +^हमून/हमून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^ठूलो/ठूलो$ +^को/को$ +^समझि/*समझि$ +^जालो/जा$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^जाणछा/जाण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^अन्यजाति/*अन्यजाति$ +^का/का$ +^राजा/राजा$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^अपूनी/अपूनी$ +^ताकत/*ताकत$ +^दिखाभेरन/दिखा+भेरन$ +^राज/*राज$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^अधिकार/अधिकार$ +^राखनान/राख$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उपकरी/*उपकरी$ +^मानी/मान$ +^जानान/जा$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तुम/तुम$ +^इसो/इसो$ +^जन/जन$ +^कर्या/कर$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^ठूलो/ठूलो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^नान/नान/नान/नान$ +^का/का$ +^समान/समान/समान$ +^बनौ/*बनौ$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^प्रधान/प्रधान$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^दास/दास$ +^क/क/क$ +^समान/समान/समान$ +^बनौ/*बनौ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^ठुल/*ठुल$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^जो/जो$ +^खान/खान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बैठ/बैठ/बैठ$ +^र्योछ/*र्योछ$ +^,/,$ +^या/या/या$ +^उ/उ/उ$ +^जो/जो$ +^सेवा/सेवा$ +^करछ्यो/कर$ +^?/?$ +^क्या/क्या$ +^उ/उ/उ$ +^नै/नै$ +^जो/जो$ +^खान/खान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बैठ/बैठ/बैठ$ +^र्योछ/*र्योछ$ +^?/?$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमार/तुमार$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^दास/दास$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^”/”$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^उ/उ/उ$ +^छा/छ$ +^जो/जो$ +^म्यारा/म्यारा$ +^संकट/*संकट$ +^का/का$ +^बखत/बखत$ +^म्यारा/म्यारा$ +^लगातार/*लगातार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^रैछा/रै$ +^जसो/जसो$ +^म्योरो/म्योरो$ +^पिता/पिता$ +^मैं/मैं/मैं$ +^खिन/खिन/खिन$ +^एक/एक$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^ऊसोई/ऊसो+ई$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमून/तुमून$ +^यो/यो/यो$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^दी/दी/दी$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^ताकि/ताकि$ +^तुम/तुम$ +^म्यारा/म्यारा$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^में/में$ +^मेरि/मेरि$ +^दावत/दावत$ +^में/में$ +^बैठभेरन/*बैठभेरन$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^संगति/*संगति$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^सिंहासन/*सिंहासन$ +^में/में$ +^बैठभेरन/*बैठभेरन$ +^इस्राएल/इस्राएल$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^बारा/बारा$ +^गोत्रून/गोत्र$ +^को/को$ +^न्याय/न्याय$ +^करला/कर$ +^”/”$ +^“/“$ +^शमौन/शमौन$ +^हे/हे$ +^शमौन/शमौन$ +^,/,$ +^देख/देख/देख/देख$ +^शैतान/शैतान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^थैं/थैं$ +^आज्ञा/*आज्ञा$ +^माँग/माँग/माँग$ +^है/है$ +^छ/*छ$ +^,/,$ +^की/की/की$ +^तुम/तुम$ +^सबून/सबून$ +^परखो/*परखो$ +^ताकि/ताकि$ +^भलान/*भलान$ +^बुरान/*बुरान$ +^भटे/भटे$ +^अलग/अलग$ +^कर/कर/कर$ +^सकों/*सकों$ +^जसिकै/*जसिकै$ +^किसान/*किसान$ +^ग्यूँ/ग्यूँ$ +^स/स/स$ +^भुस/*भुस$ +^भटे/भटे$ +^अलग/अलग$ +^करछो/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तैखिन/त्यारा+खिन$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछ्य/कर/कर$ +^कि/कि/कि$ +^तेरो/तेरो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^कम/कम$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^तैं/तैं/तैं$ +^पापून/पाप$ +^है/है$ +^पश्चताप/*पश्चताप$ +^करले/कर$ +^त/त/त$ +^अपून/अपून$ +^भाईन/भाई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैंमें/मैं+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मजबूत/मजबूत$ +^कर/कर/कर$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^पतरसले/*पतरसले$ +^और/और$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^जोर/जोर$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^चाहे/*चाहे$ +^मैंस/मैंस$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^जेल/जेल$ +^जान/जा$ +^पड़ो/*पड़ो$ +^,/,$ +^या/या/या$ +^मरन/*मरन$ +^पड़ो/*पड़ो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैय्यार/तैय्यार$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^पतरस/पतरस$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैंथैं/*तैंथैं$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^आज/आज$ +^राता/*राता$ +^का/का$ +^बखत/बखत$ +^मुर्गा/*मुर्गा$ +^का/का$ +^बाँक/*बाँक$ +^दिन/दी/दिन$ +^है/है$ +^पैलिक/*पैलिक$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^मैंस/मैंस$ +^तीन/तीन$ +^बार/बार$ +^पछ्याणून/*पछ्याणून$ +^भटे/भटे$ +^इन्कार/*इन्कार$ +^कर/कर/कर$ +^करले/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^ऊस/ऊस$ +^नै/नै$ +^जाणनू/जाण$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^जब/जब/जब$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमून/तुमून$ +^बटवा/*बटवा$ +^,/,$ +^और/और$ +^झवाला/*झवाला$ +^,/,$ +^और/और$ +^चप्पल/*चप्पल$ +^बिना/बिना$ +^तुमून/तुमून$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भेजिछ्य/*भेजिछ्य$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^क्या/क्या$ +^तुमून/तुमून$ +^के/के$ +^चिजें/*चिजें$ +^कमी/*कमी$ +^भैछी/*भैछी$ +^?/?$ +^उनूनले/उनूनले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^के/के$ +^चिजें/*चिजें$ +^कमी/*कमी$ +^नै/नै$ +^भ्यै/*भ्यै$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अब/अब$ +^लोग/लोग$ +^हमार/हमार$ +^बिरोध/बिरोध$ +^में/में$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^जैक/*जैक$ +^पास/पास$ +^बटवा/*बटवा$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^ऊस/ऊस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^और/और$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^झवाला/*झवाला$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^और/और$ +^जैक/*जैक$ +^पास/पास$ +^तलवार/*तलवार$ +^न्हैतिन/*न्हैतिन$ +^उ/उ/उ$ +^अपून/अपून$ +^कोट/कोट$ +^बेचिभेरन/*बेचिभेरन$ +^एक/एक$ +^खरीद/*खरीद$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^म्यारा/म्यारा$ +^बारिमें/बारिमें$ +^लिख/लिख/लिख/लिख$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^पुरो/पुरो$ +^भ्योछ/भ्य$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^अपराधीन/अपराधी$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^गिनी/*गिनी$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^पुर/पुर$ +^हुन/हो$ +^जरूरी/जरूरी$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^म्यारा/म्यारा$ +^बारिमें/बारिमें$ +^लिखीना/लिख$ +^की/की/की$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^पुर/पुर$ +^हुन/हो$ +^वालो/वालो$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^“/“$ +^प्रभु/प्रभु$ +^!/!$ +^देख/देख/देख/देख$ +^,/,$ +^याँ/याँ$ +^द्वी/द्वी$ +^तलवार/*तलवार$ +^छन/छ$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^भौत/भौत/भौत$ +^छन/छ$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^भ्यार/भ्यार$ +^निकल/निकल/निकल$ +^भेरन/भेरन$ +^अपूनी/अपूनी$ +^आदत/*आदत$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^जैतून/*जैतून$ +^नामाका/*नामाका$ +^पहाड़/*पहाड़$ +^में/में$ +^ग्यान/ग्य$ +^और/और$ +^शिष्य/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ग्यान/ग्य$ +^उ/उ/उ$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^पुजभेरन/*पुजभेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करा/करा/करा/कर$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^परीक्षा/परीक्षा$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^पड़ा/*पड़ा$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^खुद/खुद$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^भटे/भटे$ +^लगभग/*लगभग$ +^तीस/*तीस$ +^मीटर/*मीटर$ +^दूर/दूर$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^भिमें/*भिमें$ +^घुण/*घुण$ +^का/का$ +^बल/*बल$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करून/कर$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^पिता/पिता$ +^अगर/अगर$ +^तैं/तैं/तैं$ +^चाछै/चा$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^मैंस/मैंस$ +^यो/यो/यो$ +^दुख/दुख$ +^भटे/भटे$ +^बचाले/*बचाले$ +^जो/जो$ +^म्यारा/म्यारा$ +^मलि/मलि$ +^में/में$ +^उनवालो/आ+वालो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^मेरि/मेरि$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^मरजी/मरजी/मरजी$ +^पुरी/पुरी$ +^हो/हो$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^उनुस/उनुस$ +^दिखाई/दिखा$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^ऊस/ऊस$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^दी/दी/दी$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^भौत/भौत/भौत$ +^संकट/*संकट$ +^में/में$ +^व्याकुल/*व्याकुल$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^और/और$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जोरले/जोर+ले$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करून/कर$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^और/और$ +^उको/उको$ +^पसीनो/*पसीनो$ +^माना/मान$ +^खून/खून$ +^का/का$ +^ठुल/*ठुल$ +^-/-$ +^ठुल/*ठुल$ +^तवाप/*तवाप$ +^नियाति/*नियाति$ +^भिमें/*भिमें$ +^खितीन/*खितीन$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^वापस/वापस$ +^आछ/आ$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^उनून/उनून/उनून$ +^उदासी/*उदासी$ +^का/का$ +^मारे/*मारे$ +^पड़ीनाको/*पड़ीनाको$ +^पाछ/पा$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^लोग/लोग$ +^किलैं/किलैं$ +^पड़िर्योछा/*पड़िर्योछा$ +^?/?$ +^उठा/उठा/उठा$ +^,/,$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^परीक्षा/परीक्षा$ +^में/में$ +^जन/जन$ +^पड़ो/*पड़ो$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^इसो/इसो$ +^कुनै/कु$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^देखा/देख$ +^एक/एक$ +^भीड़/भीड़$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बारून/*बारून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^जैको/जैको$ +^नाम/नाम$ +^यहूदा/यहूदा$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उनार/उनार/उनार$ +^अघिल/अघिल$ +^-/-$ +^अघिल/अघिल$ +^उनमरेछ्यो/*उनमरेछ्यो$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^गल/*गल$ +^लगून/*लगून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^आछ/आ$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^यहूदा/यहूदा$ +^क्या/क्या$ +^तैं/तैं/तैं$ +^गल/*गल$ +^लगाभेरन/लगा+भेरन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^च्याला/च्याला$ +^स/स/स$ +^ध्वाका/ध्वाका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पकड़ू/*पकड़ू$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आरैछ/*आरैछ$ +^?/?$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^पत्तो/पत्त$ +^चलून/*चलून$ +^में/में$ +^कि/कि/कि$ +^हुन/हो$ +^वालो/वालो$ +^छै/छ$ +^त/त/त$ +^यीशुका/यीशु+का$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^प्रभु/प्रभु$ +^!/!$ +^क्या/क्या$ +^हम/हम/हम$ +^इनून/*इनून$ +^में/में$ +^तलवार/*तलवार$ +^चलुनू/*चलुनू$ +^?/?$ +^”/”$ +^और/और$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^एकले/*एकले$ +^महायाजक/महा+याजक$ +^का/का$ +^दास/दास$ +^में/में$ +^तलवार/*तलवार$ +^चलाभेरन/*चलाभेरन$ +^उको/उको$ +^कान/कान$ +^काट/काट/काट$ +^दीछ/दी$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^बश/*बश$ +^!/!$ +^भौत/भौत/भौत$ +^भ्यो/*भ्यो$ +^”/”$ +^और/और$ +^उको/उको$ +^कान/कान$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^भेरन/भेरन$ +^पैलिक/*पैलिक$ +^जसो/जसो$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^जो/जो$ +^प्रधान/प्रधान$ +^याजक/याजक$ +^और/और$ +^मन्दिरा/*मन्दिरा$ +^का/का$ +^अधिकारी/अधिकारी$ +^और/और$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवा/अगुवा$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^पकड़ून/*पकड़ून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आईना/*आईना$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^तुम/तुम$ +^मैंस/मैंस$ +^डाकू/*डाकू$ +^समझभेरन/*समझभेरन$ +^जांठ/*जांठ$ +^-/-$ +^तलवार/*तलवार$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^पकड़ून/*पकड़ून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आ/आ/आ$ +^रैछा/रै$ +^?/?$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^हर/हर$ +^-/-$ +^रोज/*रोज$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^में/में$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^रयूं/*रयूं$ +^तब/तब$ +^तुमूनले/तुमून$ +^मैंस/मैंस$ +^नै/नै$ +^पकड़ीयो/*पकड़ीयो$ +^;/;$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यो/यो/यो$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^बखत/बखत$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^अन्यारो/अन्यारो$ +^को/को$ +^अधिकार/अधिकार$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उनूले/उनूले$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^पकड़/पकड़/पकड़$ +^भेरन/भेरन$ +^अपून/अपून$ +^कब्‍जा/*कब्‍जा$ +^में/में$ +^करि/कर$ +^लीछ/ली$ +^,/,$ +^और/और$ +^महायाजक/महा+याजक$ +^का/का$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^ली/ली/ली$ +^ग्यान/ग्य$ +^यीशु/यीशु$ +^है/है$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^दूर/दूर$ +^-/-$ +^दूर/दूर$ +^रैभेरन/*रैभेरन$ +^पतरस/पतरस$ +^महायाजक/महा+याजक$ +^का/का$ +^द्वार/*द्वार$ +^तलक/तलक$ +^ग्योछ/ग्य$ +^जब/जब/जब$ +^लोग/लोग$ +^खाला/खा$ +^का/का$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^आगो/*आगो$ +^जलाभेरन/जला+भेरन$ +^उक/उक/उक$ +^चारू/चारू$ +^तरफ/तरफ$ +^बैठ/बैठ/बैठ$ +^रेछ्या/*रेछ्या$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^पतरस/पतरस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बैठग्यो/बैठ$ +^यो/यो/यो$ +^बीच/बीच$ +^जब/जब/जब$ +^पतरस/पतरस$ +^खाल/*खाल$ +^में/में$ +^बैठिनाको/*बैठिनाको$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^महायाजक/महा+याजक$ +^की/की/की$ +^एक/एक$ +^दासी/*दासी$ +^वाँ/वाँ$ +^आछ/आ$ +^जब/जब/जब$ +^उले/उले$ +^पतरस/पतरस$ +^स/स/स$ +^वाँ/वाँ$ +^आग/आग$ +^तापून/*तापून$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^भौत/भौत/भौत$ +^ध्यान/ध्यान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^त/त/त$ +^यीशुका/यीशु+का$ +^दगड़िया/*दगड़िया$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^पतरसले/*पतरसले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^नै/नै$ +^जाणनू/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^कि/कि/कि$ +^कुन/कु$ +^मरैछी/*मरैछी$ +^”/”$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^देर/*देर$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^कोई/कोई$ +^औरून/*औरून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पतरस/पतरस$ +^स/स/स$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^तैंले/तैं+ले$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^पतरस/पतरस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^भाई/भाई$ +^!/!$ +^मैं/मैं/मैं$ +^ऊस/ऊस$ +^नै/नै$ +^जाणनू/जाण$ +^तब/तब$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^देर/*देर$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पतरस/पतरस$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^पक्की/*पक्की$ +^छै/छ$ +^क्या/क्या$ +^तैंले/तैं+ले$ +^यीशुका/यीशु+का$ +^दगड़ियान/*दगड़ियान$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तैंले/तैं+ले$ +^गलीली/*गलीली$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^पतरसले/*पतरसले$ +^क्योछ/कुं$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^भाई/भाई$ +^मैं/मैं/मैं$ +^नै/नै$ +^जाणनू/जाण$ +^तैं/तैं/तैं$ +^कि/कि/कि$ +^कुँछै/कुँ$ +^,/,$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^यो/यो/यो$ +^करूनमर्योछ/*करूनमर्योछ$ +^त/त/त$ +^मुर्गाले/*मुर्गाले$ +^बाँक/*बाँक$ +^दीछ/दी$ +^तब/तब$ +^प्रभु/प्रभु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मुड़भेरन/*मुड़भेरन$ +^पतरस/पतरस$ +^स/स/स$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^तब/तब$ +^पतरस/पतरस$ +^स/स/स$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^याद/याद$ +^आछ/आ$ +^जो/जो$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^कईना/कु$ +^की/की/की$ +^छी/छ$ +^आज/आज$ +^मुर्गा/*मुर्गा$ +^का/का$ +^बाँक/*बाँक$ +^दिन/दी/दिन$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^म्येरो/म्येरो$ +^तीन/तीन$ +^बार/बार$ +^इन्कार/*इन्कार$ +^करले/कर$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^भ्यार/भ्यार$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^जोर/जोर$ +^-/-$ +^जोरले/जोर+ले$ +^डाण/*डाण$ +^मारून/मार$ +^लागछ्य/लाग$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^जिनूनले/जिनून+ले$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^पकड़/पकड़/पकड़$ +^राखछ्यो/राख$ +^,/,$ +^उनेरि/उनेरि$ +^मजाक/*मजाक$ +^बनाभेरन/बना+भेरन$ +^ऊस/ऊस$ +^हांणून/*हांणून$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^आँखान/*आँखान$ +^में/में$ +^पट्टी/*पट्टी$ +^बाँद/*बाँद$ +^भेरन/भेरन$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^पुछून/पुछ$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^“/“$ +^भविष्यवाणी/भविष्यवाणी$ +^कर/कर/कर$ +^”/”$ +^कैले/कैले$ +^तैंस/तैंस$ +^हाणछ्य/हाण$ +^?/?$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यीशु/यीशु$ +^की/की/की$ +^मजाक/*मजाक$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^उनार/उनार/उनार$ +^खिलाफ/खिलाफ$ +^कई/कई$ +^और/और$ +^बात/बात$ +^कुन/कु$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^दिन/दी/दिन$ +^भ्योछ/भ्य$ +^त/त/त$ +^लोगून/लोग$ +^और/और$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवान/अगुवान$ +^महासभा/महासभा$ +^में/में$ +^बुलाई/बुला$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^जैमें/जैस+में$ +^प्रधान/प्रधान$ +^याजक/याजक$ +^और/और$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियमून/नियम$ +^सिखून/सिख$ +^वाला/वाला$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^अपूनी/अपूनी$ +^महासभा/महासभा$ +^ल्याभेरन/*ल्याभेरन$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^“/“$ +^अगर/अगर$ +^तैंई/*तैंई$ +^मसीह/मसीह$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^हमून/हमून$ +^थैं/थैं$ +^कै/कै$ +^दे/दी$ +^!/!$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^अगर/अगर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कुँ/कुँ/कुँ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुम/तुम$ +^विश्वास/विश्वास$ +^नी/नी$ +^करला/कर$ +^और/और$ +^अगर/अगर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^सवाल/*सवाल$ +^पुछूँ/*पुछूँ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुम/तुम$ +^लोग/लोग$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^नी/नी$ +^द्याला/द्याल$ +^लेकिन/लेकिन$ +^ऐल/ऐल$ +^भटे/भटे$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^सर्वशक्तिमान/*सर्वशक्तिमान$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^दैन/दैन$ +^तरफ/तरफ$ +^बैठाई/*बैठाई$ +^जालो/जा$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^सबून/सबून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^“/“$ +^तैं/तैं/तैं$ +^क्या/क्या$ +^परमेश्वरोको/*परमेश्वरोको$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^त/त/त$ +^कुँछा/कुँ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^क्योछ/कुं$ +^“/“$ +^अब/अब$ +^हमून/हमून$ +^और/और$ +^गवाही/गवाही$ +^कि/कि/कि$ +^जरूरत/जरूरत$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^हमूले/हमूले$ +^खुद/खुद$ +^ऐका/*ऐका$ +^मुख/*मुख$ +^भटे/भटे$ +^सुणि/सुण$ +^है/है$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^सारी/*सारी$ +^सभा/सभा$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^राज्यपाल/राज्यपाल$ +^पिलातुसाक/*पिलातुसाक$ +^पास/पास$ +^ल्हीग्यान/*ल्हीग्यान$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यो/यो/यो$ +^कैभेरन/कु+भेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^में/में$ +^दोष/दोष$ +^लगून/*लगून$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^“/“$ +^हमून/हमून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यैस/*यैस$ +^हमार/हमार$ +^लोगून/लोग$ +^भड़कून/*भड़कून$ +^और/और$ +^महाराजा/महा+राजा$ +^स/स/स$ +^कर/कर/कर$ +^दिन/दी/दिन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मना/मना/मना/मना$ +^करून/कर$ +^और/और$ +^अपनास/*अपनास$ +^मसीह/मसीह$ +^और/और$ +^राजा/राजा$ +^कुन/कु$ +^सुणि/सुण$ +^रैछ/रै/रै$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^पिलातुस/*पिलातुस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^तैं/तैं/तैं$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^को/को$ +^राजा/राजा$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^खुद/खुद$ +^कुन/कु$ +^मरेछ्य/*मरेछ्य$ +^तब/तब$ +^पिलातुस/*पिलातुस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^प्रधान/प्रधान$ +^याजकूनथैं/*याजकूनथैं$ +^और/और$ +^लोगूनथैं/*लोगूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^में/में$ +^केले/केले$ +^दोष/दोष$ +^नै/नै$ +^पानू/पा$ +^”/”$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^और/और$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दबाब/*दबाब$ +^डालभेरन/डाल+भेरन$ +^कुन/कु$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^भटे/भटे$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^याँ/याँ$ +^तक/तक$ +^सार/*सार$ +^यहूदिया/यहूदिया$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^कुन/कु$ +^-/-$ +^कुन/कु$ +^में/में$ +^अपूनी/अपूनी$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लोगून/लोग$ +^दंगा/*दंगा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भड़कूछो/*भड़कूछो$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^पिलातुस/*पिलातुस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^यो/यो/यो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेशों/*प्रदेशों$ +^को/को$ +^रून/रू$ +^वालो/वालो$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^जाणिभेरन/*जाणिभेरन$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^राजा/राजा$ +^हेरोदेस/हेरोदेस$ +^द्वारा/द्वारा$ +^शासन/*शासन$ +^करि/कर$ +^जानवाला/*जानवाला$ +^इलाका/इलाका$ +^भटे/भटे$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उले/उले$ +^यीशु/यीशु$ +^राजा/राजा$ +^हेरोदेस/हेरोदेस$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^भेज/भेज/भेज$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^छ्यो/छ$ +^राजा/राजा$ +^हेरोदेस/हेरोदेस$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^भौते/*भौते$ +^खुश/खुश$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^भौत/भौत/भौत$ +^दिनून/दिन$ +^भटे/भटे$ +^ऊस/ऊस$ +^देखून/देख$ +^चान/*चान$ +^मरेछ्यो/मरेछ$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^यीशुका/यीशु+का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सुणि/सुण$ +^राँखि/*राँखि$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^चमत्कार/चमत्कार$ +^देखूना/*देखूना$ +^की/की/की$ +^आश/*आश$ +^करून/कर$ +^मरेछ्यो/मरेछ$ +^उ/उ/उ$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^भौत/भौत/भौत$ +^सारी/*सारी$ +^बातुन/बातु$ +^पुछनै/पुछ$ +^र्योछ/*र्योछ$ +^,/,$ +^पर/पर$ +^उले/उले$ +^ऊस/ऊस$ +^कोई/कोई$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^नै/नै$ +^दीयो/*दीयो$ +^तब/तब$ +^प्रधान/प्रधान$ +^याजक/याजक$ +^और/और$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^सिखून/सिख$ +^वाला/वाला$ +^लोग/लोग$ +^ठाड़/ठाड़$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^पुरा/*पुरा$ +^जोर/जोर$ +^-/-$ +^सोर/*सोर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^में/में$ +^दोष/दोष$ +^लगून/*लगून$ +^मरेछ्य/*मरेछ्य$ +^तब/तब$ +^राजा/राजा$ +^हेरोदेस/हेरोदेस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^सिपाईन/सिपाई$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^उको/उको$ +^अपमान/*अपमान$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^मजाक/*मजाक$ +^उड़ाछ/*उड़ाछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^भड़कीला/*भड़कीला$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^पैनाभेरन/*पैनाभेरन$ +^ऊस/ऊस$ +^पिलातुसा/*पिलातुसा$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^वापस/वापस$ +^भेज/भेज/भेज$ +^दीछ/दी$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^तक/तक$ +^राजा/राजा$ +^हेरोदेस/हेरोदेस$ +^और/और$ +^पिलातुस/*पिलातुस$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^दुसरा/दुसरा$ +^का/का$ +^दुश्मन/*दुश्मन$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उई/उई/उ+ई$ +^दिन/दी/दिन$ +^भटे/भटे$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^मित्र/*मित्र$ +^बन/बन/बन$ +^ग्या/ग्य$ +^पिलातुस/*पिलातुस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^प्रधान/प्रधान$ +^याजकून/याजक$ +^और/और$ +^अधिकारीन/अधिकारी$ +^और/और$ +^लोगून/लोग$ +^बुलवाछ/*बुलवाछ$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^दोष/दोष$ +^लगाभेरन/लगा+भेरन$ +^यो/यो/यो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^म्यारा/म्यारा$ +^सामुनि/सामुनि$ +^पेश/*पेश$ +^करछ्य/कर/कर$ +^कि/कि/कि$ +^लोगून/लोग$ +^दंगा/*दंगा$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भड़कूनै/*भड़कूनै$ +^रूछो/रू$ +^,/,$ +^और/और$ +^देखा/देख$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमार/तुमार$ +^सामुनि/सामुनि$ +^येकी/*येकी$ +^जाँच/*जाँच$ +^करछ्य/कर/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जिन/*जिन$ +^बातुन/बातु$ +^को/को$ +^तुमूले/तुमूले$ +^येमें/*येमें$ +^दोष/दोष$ +^लगूछा/लगू$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बातुन/बातु$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^येमें/*येमें$ +^केले/केले$ +^दोष/दोष$ +^नै/नै$ +^पायो/*पायो$ +^राजा/राजा$ +^हेरोदेस/हेरोदेस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लै/लै$ +^ऊस/ऊस$ +^दोषी/*दोषी$ +^नै/नै$ +^पायो/*पायो$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उले/उले$ +^यैस/*यैस$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पास/पास$ +^वापस/वापस$ +^भेज/भेज/भेज$ +^दीछ/दी$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^देखूनमरेछा/*देखूनमरेछा$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इसो/इसो$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^गलत/गलत$ +^काम/काम$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^जै/जै$ +^कारण/कारण$ +^यैस/*यैस$ +^मौत/मौत$ +^की/की/की$ +^सजा/सजा$ +^दी/दी/दी$ +^जौ/जा$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^ऊस/ऊस$ +^कोंड़ा/*कोंड़ा$ +^लगाभेरन/लगा+भेरन$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दी/दी/दी$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^हर/हर$ +^फसह/*फसह$ +^का/का$ +^त्याराक/*त्याराक$ +^मौक/*मौक$ +^में/में$ +^पिलातुस/*पिलातुस$ +^एक/एक$ +^कैदीस/*कैदीस$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^खिन/खिन/खिन$ +^छोड़ी/छोड़$ +^दीछ्यो/दी$ +^तब/तब$ +^सब/सब$ +^लोग/लोग$ +^मिलभेरन/*मिलभेरन$ +^जोरले/जोर+ले$ +^चिल्ला/*चिल्ला$ +^भेरन/भेरन$ +^कुन/कु$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^यैस/*यैस$ +^मौत/मौत$ +^की/की/की$ +^सजा/सजा$ +^दी/दी/दी$ +^जौ/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बरअब्बा/*बरअब्बा$ +^स/स/स$ +^छोड़ी/छोड़$ +^दी/दी/दी$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^उई/उई/उ+ई$ +^छ्यो/छ$ +^जो/जो$ +^नगर/नगर$ +^में/में$ +^झगाड़ा/*झगाड़ा$ +^-/-$ +^फसाद/*फसाद$ +^और/और$ +^खूनाका/*खूनाका$ +^आरोप/आरोप$ +^में/में$ +^जेल/जेल$ +^में/में$ +^बन्द/बन्द$ +^छ्यो/छ$ +^पिलातुस/*पिलातुस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^छोड़ना/*छोड़ना$ +^की/की/की$ +^इच्छाले/*इच्छाले$ +^लोगून/लोग$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^समझाछ/समझा$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उनूनले/उनूनले$ +^जोरले/जोर+ले$ +^चिल्ला/*चिल्ला$ +^भेरन/भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^ऊस/ऊस$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^मौते/*मौते$ +^की/की/की$ +^सजा/सजा$ +^दे/दी$ +^!/!$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^मौते/*मौते$ +^की/की/की$ +^सजा/सजा$ +^दे/दी$ +^!/!$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^तीसारा/*तीसारा$ +^बार/बार$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^किलैं/किलैं$ +^यो/यो/यो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कि/कि/कि$ +^बुराई/बुराई$ +^कर/कर/कर$ +^रैछ/रै/रै$ +^?/?$ +^मैले/*मैले$ +^येमें/*येमें$ +^मरन/*मरन$ +^लायक/लायक$ +^को/को$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दोष/दोष$ +^नै/नै$ +^पायो/*पायो$ +^यो/यो/यो$ +^कारण/कारण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^येस/येस$ +^कोड़ा/*कोड़ा$ +^लगाभेरन/लगा+भेरन$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दी/दी/दी$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^जोरले/जोर+ले$ +^चिल्ला/*चिल्ला$ +^-/-$ +^चिल्ला/*चिल्ला$ +^भेरन/भेरन$ +^पछिल/पछिल$ +^पड़/पड़/पड़$ +^ग्या/ग्य$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यैस/*यैस$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^चढ़ाभेरन/*चढ़ाभेरन$ +^मौते/*मौते$ +^की/की/की$ +^सजा/सजा$ +^दी/दी/दी$ +^जौ/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनोरो/उनोरो$ +^चिल्लान/*चिल्लान$ +^बढ़/बढ़/बढ़$ +^ग्यो/ग्य$ +^तब/तब$ +^पिलातुस/*पिलातुस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दी/दी/दी$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^इनेरि/*इनेरि$ +^माँग/माँग/माँग$ +^पुरी/पुरी$ +^करि/कर$ +^जौ/जा$ +^उले/उले$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दीछ/दी$ +^जो/जो$ +^दंगा/*दंगा$ +^और/और$ +^खून/खून$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^कैद/*कैद$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^जैस/जैस$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^छोड़ना/*छोड़ना$ +^की/की/की$ +^माँग/माँग/माँग$ +^करून/कर$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^मरजी/मरजी/मरजी$ +^अनुसार/अनुसार$ +^उनुस/उनुस$ +^सौंप/सौंप/सौंप$ +^दीछ/दी$ +^जब/जब/जब$ +^सिपाई/सिपाई$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^चढ़ून/चढ़$ +^खिन/खिन/खिन$ +^शैहर/शैहर$ +^भटे/भटे$ +^भ्यार/भ्यार$ +^ली/ली/ली$ +^जानमरेछ्या/*जानमरेछ्या$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^शमौन/शमौन$ +^नामोको/नाम+क$ +^एक/एक$ +^कुरेनी/*कुरेनी$ +^गौं/गौं$ +^को/को$ +^आदिमी/आदिमी$ +^जो/जो$ +^गौं/गौं$ +^भटे/भटे$ +^उनमरेछ्यो/*उनमरेछ्यो$ +^तब/तब$ +^सिपाईनले/*सिपाईनले$ +^ऊस/ऊस$ +^जबरदस्ती/जबरदस्ती$ +^पकड़छ्य/पकड़$ +^और/और$ +^उमें/उ+में$ +^सूली/सूली$ +^राख/राख/राख$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यीशुक/*यीशुक$ +^पछिल/पछिल$ +^-/-$ +^पछिल/पछिल$ +^ली/ली/ली$ +^जौ/जा$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^पछिल/पछिल$ +^लोगूनकी/*लोगूनकी$ +^एक/एक$ +^ठूली/*ठूली$ +^भीड़/भीड़$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^मरेछी/मरेछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^भीड़/भीड़$ +^में/में$ +^स्यैनिन/स्यैनि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^यीशु/यीशु$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अपूनी/अपूनी$ +^छाती/*छाती$ +^पीटभेरन/*पीटभेरन$ +^रून/रू$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनार/उनार/उनार$ +^तरफ/तरफ$ +^मुड़भेरन/*मुड़भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^चेलियों/*चेलियों$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^हुनमरेछ्य/*हुनमरेछ्य$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जन/जन$ +^रो/*रो$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अपून/अपून$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^नान्तिनान/नान्तिना/नान्तिनान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^रौ/रू$ +^”/”$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^सुणा/सुण$ +^,/,$ +^मुसीबतून/*मुसीबतून$ +^का/का$ +^दिन/दी/दिन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^मर्यान/मार$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^लोग/लोग$ +^कौला/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^धन्य/धन्य$ +^छन/छ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^स्यैनिन/स्यैनि$ +^जिनारा/जिनारा$ +^कभै/कभै$ +^नान्तिना/नान्तिना$ +^नी/नी$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^जिनूनले/जिनून+ले$ +^कभै/कभै$ +^नान्तिनान/नान्तिना/नान्तिनान$ +^जन्म/जन्म$ +^नै/नै$ +^दीयो/*दीयो$ +^,/,$ +^और/और$ +^ना/ना$ +^जिनूनले/जिनून+ले$ +^कभै/कभै$ +^दूध/*दूध$ +^नै/नै$ +^पिलायो/*पिलायो$ +^”/”$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^लोग/लोग$ +^डाणानथैं/*डाणानथैं$ +^कुन/कु$ +^लागाला/*लागाला$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^हमून/हमून$ +^में/में$ +^खिती/खिती$ +^और/और$ +^डाणाले/*डाणाले$ +^हमून/हमून$ +^ढक/ढक/ढक$ +^ली/ली/ली$ +^अगर/अगर$ +^इसो/इसो$ +^कोई/कोई$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^हुनो/हो$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^धर्मी/धर्मी$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^उ/उ/उ$ +^सोचो/*सोचो$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^कि/कि/कि$ +^होलो/हो$ +^जो/जो$ +^यो/यो/यो$ +^सजाक/*सजाक$ +^पान/पा$ +^लाईक/*लाईक$ +^छन/छ$ +^उनूनले/उनूनले$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^द्वी/द्वी$ +^बुर/बुर$ +^काम/काम$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^आदिमी/आदिमी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^मौत/मौत$ +^की/की/की$ +^सजा/सजा$ +^दिन/दी/दिन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ली/ली/ली$ +^ग्यान/ग्य$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उ/उ/उ$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^पुजियान/*पुजियान$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^खोपड़ी/*खोपड़ी$ +^की/की/की$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^कुंनान/कुं$ +^,/,$ +^उनूनले/उनूनले$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^द्वी/द्वी$ +^डाकू/*डाकू$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अलग/अलग$ +^-/-$ +^अलग/अलग$ +^एक/एक$ +^स/स/स$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^दैंन/*दैंन$ +^तरफ/तरफ$ +^और/और$ +^दुसरा/दुसरा$ +^स/स/स$ +^बौं/*बौं$ +^तरफ/तरफ$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^चढ़ाछ/चढ़ा$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^“/“$ +^ओ/*ओ$ +^पिता/पिता$ +^इनून/*इनून$ +^माफ/माफ$ +^कर/कर/कर$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^इन/इन$ +^नै/नै$ +^जाणना/जाण$ +^की/की/की$ +^कि/कि/कि$ +^करून/कर$ +^मर्यान/मार$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^परची/*परची$ +^डालभेरन/डाल+भेरन$ +^यीशुका/यीशु+का$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^बाँण/*बाँण$ +^लियान/*लियान$ +^लोग/लोग$ +^ठाँड़/*ठाँड़$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^देखून/देख$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^अधिकारी/अधिकारी$ +^यो/यो/यो$ +^कुनै/कु$ +^यीशु/यीशु$ +^की/की/की$ +^मजाक/*मजाक$ +^उड़ून/*उड़ून$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^,/,$ +^“/“$ +^येले/येले$ +^दुसरान/दुसरान$ +^बचाछ/*बचाछ$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^यो/यो/यो$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^मसीहा/*मसीहा$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^यैस/*यैस$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^चुनिना/*चुनिना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^यो/यो/यो$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^बचौ/*बचौ$ +^”/”$ +^सिपाईनले/*सिपाईनले$ +^यीशु/यीशु$ +^को/को$ +^मजाक/*मजाक$ +^उड़ून/*उड़ून$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^ऊस/ऊस$ +^सिरका/*सिरका$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^कुछ्या/कु/कु$ +^,/,$ +^“/“$ +^अगर/अगर$ +^तैं/तैं/तैं$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^को/को$ +^राजा/राजा$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^बचौ/*बचौ$ +^”/”$ +^और/और$ +^सिपाईन/सिपाई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लाकड़ा/*लाकड़ा$ +^की/की/की$ +^पट्टी/*पट्टी$ +^में/में$ +^दोषपत्र/*दोषपत्र$ +^लिखभेरन/*लिखभेरन$ +^उक/उक/उक$ +^ख्वारा/ख्वारा$ +^का/का$ +^मलिमें/*मलिमें$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^लगा/लगा/लगा$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^को/को$ +^राजा/राजा$ +^”/”$ +^जो/जो$ +^बुर/बुर$ +^काम/काम$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^द्वी/द्वी$ +^आदिमी/आदिमी$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^लटकाईना/*लटकाईना$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^एकले/*एकले$ +^उकी/उकी$ +^निन्दा/निन्दा$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^तैं/तैं/तैं$ +^मसीहा/*मसीहा$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^त/त/त$ +^अपनास/*अपनास$ +^और/और$ +^हमून/हमून$ +^बचौ/*बचौ$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^दुसारा/दुसारा$ +^आदिमी/आदिमी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^डाठभेरन/*डाठभेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^तैं/तैं/तैं$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^भटे/भटे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^डरनै/डर$ +^?/?$ +^तैले/तै+ले$ +^त/त/त$ +^उई/उई/उ+ई$ +^सजा/सजा$ +^पान/पा$ +^मरैछ/*मरैछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^हम/हम/हम$ +^त/त/त$ +^अपून/अपून$ +^बुर/बुर$ +^कामून/काम$ +^कि/कि/कि$ +^सजा/सजा$ +^मिली/मिल$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^इनूनले/*इनूनले$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बुरो/*बुरो$ +^काम/काम$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^कैभेरन/कु+भेरन$ +^उले/उले$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^यीशु/यीशु$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^तुम/तुम$ +^अपून/अपून$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^में/में$ +^राज/*राज$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^आला/आ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^तुम/तुम$ +^मैंस/मैंस$ +^याद/याद$ +^कर्या/कर$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^आजै/*आजै$ +^म्यार/म्यार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^स्वर्गलोक/*स्वर्गलोक$ +^में/में$ +^होलै/*होलै$ +^”/”$ +^और/और$ +^लगभग/*लगभग$ +^दिना/*दिना$ +^का/का$ +^बारा/बारा$ +^बजे/*बजे$ +^भटे/भटे$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^तीन/तीन$ +^बजे/*बजे$ +^तक/तक$ +^सारा/सारा$ +^देश/देश$ +^में/में$ +^अन्यारो/अन्यारो$ +^छा/छ$ +^र्योछ/*र्योछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^सूरजों/*सूरजों$ +^को/को$ +^उज्यालो/उज्यालो$ +^जानै/जा$ +^र्योछ/*र्योछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^तब/तब$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^मन्दिरो/*मन्दिरो$ +^को/को$ +^मोटो/*मोटो$ +^पर्दा/*पर्दा$ +^बीच/बीच$ +^भटे/भटे$ +^फाट/*फाट$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^द्वी/द्वी$ +^टुकूड़ा/*टुकूड़ा$ +^हो/हो$ +^ग्या/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जोरले/जोर+ले$ +^ध्दयाछ/*ध्दयाछ$ +^,/,$ +^“/“$ +^ओ/*ओ$ +^पिता/पिता$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपूनी/अपूनी$ +^आत्मा/आत्मा$ +^स/स/स$ +^त्यारा/त्यारा$ +^हात/हात$ +^में/में$ +^सौंप/सौंप/सौंप$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^”/”$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^कैभेरन/कु+भेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^प्राण/*प्राण$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दीयान/दी$ +^जब/जब/जब$ +^सुबदार/*सुबदार$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^जो/जो$ +^हुन/हो$ +^मरेछ्यो/मरेछ$ +^ऊस/ऊस$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^उले/उले$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^कि/कि/कि$ +^महिमा/महिमा$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^धर्मी/धर्मी$ +^छ्यो/छ$ +^”/”$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^यो/यो/यो$ +^घटना/*घटना$ +^स/स/स$ +^देखून/देख$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जमा/*जमा$ +^हो/हो$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^छाती/*छाती$ +^पीटनै/*पीटनै$ +^-/-$ +^पीटनै/*पीटनै$ +^अपून/अपून$ +^घरून/घर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^वापिस/*वापिस$ +^न्हैग्या/न्है/न्हैजा$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^पछ्याणून/*पछ्याणून$ +^वाला/वाला$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^लोग/लोग$ +^और/और$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^स्यैनिन/स्यैनि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^भटे/भटे$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^आ/आ/आ$ +^रै/रै/रै$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^दूर/दूर$ +^ठाड़/ठाड़$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^देखून/देख$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^और/और$ +^वाँ/वाँ$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^जैक/*जैक$ +^नाम/नाम$ +^यूसुफ/यूसुफ$ +^छ्यो/छ$ +^जो/जो$ +^यहूदी/यहूदी$ +^महासभा/महासभा$ +^को/को$ +^सदस्य/*सदस्य$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^दगाड़/दगाड़$ +^में/में$ +^इज्जतदार/*इज्जतदार$ +^और/और$ +^धर्मी/धर्मी$ +^आदिमी/आदिमी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^छ्यो/छ$ +^उले/उले$ +^यहूदी/यहूदी$ +^सभा/सभा$ +^की/की/की$ +^योजना/*योजना$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^कामून/काम$ +^में/में$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^नी/नी$ +^छ्यो/छ$ +^उ/उ/उ$ +^यहूदिया/यहूदिया$ +^प्रदेशों/*प्रदेशों$ +^को/को$ +^अरिमतिया/*अरिमतिया$ +^शैहर/शैहर$ +^को/को$ +^रून/रू$ +^वालो/वालो$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^का/का$ +^इंतजारी/*इंतजारी$ +^में/में$ +^छ्यो/छ$ +^उ/उ/उ$ +^हिम्मत/*हिम्मत$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^राज्यपाल/राज्यपाल$ +^पिलातुस/*पिलातुस$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^ग्योछ/ग्य$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^उथै/*उथै$ +^यीशु/यीशु$ +^की/की/की$ +^लाश/*लाश$ +^माँगछ्य/माँग$ +^तब/तब$ +^यूसुफ/यूसुफ$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लाश/*लाश$ +^स/स/स$ +^सूली/सूली$ +^भटे/भटे$ +^उतार/*उतार$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^एक/एक$ +^सफेद/सफेद$ +^कफन/*कफन$ +^में/में$ +^ऊस/ऊस$ +^लपेट/*लपेट$ +^भेरन/भेरन$ +^इसी/इसी$ +^कबर/*कबर$ +^में/में$ +^राख/राख/राख$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^चट्‍टान/चट्‍टान$ +^में/में$ +^खड़िनाकी/*खड़िनाकी$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उमें/उ+में$ +^आज/आज$ +^तलक/तलक$ +^कैसे/कैसे$ +^नै/नै$ +^राखिना/राख$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^उ/उ/उ$ +^दिन/दी/दिन$ +^शुक्रबार/*शुक्रबार$ +^को/को$ +^दिन/दी/दिन$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^सबत/*सबत$ +^को/को$ +^दिन/दी/दिन$ +^शुरू/शुरू$ +^हुन/हो$ +^वालो/वालो$ +^छ्यो/छ$ +^जो/जो$ +^स्यैनिन/स्यैनि$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^भटे/भटे$ +^आ/आ/आ$ +^रै/रै/रै$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^उनूनले/उनूनले$ +^यूसुफ/यूसुफ$ +^का/का$ +^पछिल/पछिल$ +^-/-$ +^पछिल/पछिल$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^उ/उ/उ$ +^कबरै/*कबरै$ +^स/स/स$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^की/की/की$ +^लाश/*लाश$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^राखि/राख$ +^रैछ/रै/रै$ +^तब/तब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^अपून/अपून$ +^घर/घर$ +^वापस/वापस$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^खुशबुदार/खुशबुदार$ +^चीजून/चीज$ +^और/और$ +^इत्र/*इत्र$ +^यीशुक/*यीशुक$ +^आंग/*आंग$ +^में/में$ +^लगून/*लगून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैय्यार/तैय्यार$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^सबत/*सबत$ +^क/क/क$ +^दिन/दी/दिन$ +^उनूनले/उनूनले$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियमाक/*नियमाक$ +^अनुसार/अनुसार$ +^आराम/*आराम$ +^करछ्य/कर/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हफ्ता/*हफ्ता$ +^का/का$ +^पैल/*पैल$ +^दिन/दी/दिन$ +^रात्तै/*रात्तै$ +^उनूनले/उनूनले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^खुशबुदार/खुशबुदार$ +^चीजून/चीज$ +^जो/जो$ +^उनूनले/उनूनले$ +^तैय्यार/तैय्यार$ +^कर/कर/कर$ +^राखछ्यो/राख$ +^,/,$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^कबर/*कबर$ +^में/में$ +^आयान/आ$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^वाँ/वाँ$ +^पुजनान/*पुजनान$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^कि/कि/कि$ +^कबर/*कबर$ +^को/को$ +^द्वारो/*द्वारो$ +^को/को$ +^ठूलो/ठूलो$ +^ढूंगो/*ढूंगो$ +^हटीना/*हटीना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^कबर/*कबर$ +^का/का$ +^गुफा/*गुफा$ +^में/में$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^की/की/की$ +^लाश/*लाश$ +^वाँ/वाँ$ +^नी/नी$ +^छी/छ$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हैरान/हैरान$ +^हो/हो$ +^रेछ्या/*रेछ्या$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^द्वी/द्वी$ +^आदिमी/आदिमी$ +^चमकदार/*चमकदार$ +^सफेद/सफेद$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^पैनिना/*पैनिना$ +^का/का$ +^उनार/उनार/उनार$ +^सामुनि/सामुनि$ +^ठाड़/ठाड़$ +^छ्या/छ$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उनून/उनून/उनून$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^डर/डर/डर$ +^ग्या/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^तलिकैं/*तलिकैं$ +^नजर/नजर$ +^झुकाभेरन/*झुकाभेरन$ +^ठाँड़ा/*ठाँड़ा$ +^हो/हो$ +^रेछ्या/*रेछ्या$ +^तब/तब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^द्वी/द्वी$ +^आदिमीन/आदिमी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^ज्यूनास/*ज्यूनास$ +^मरिनान/*मरिनान$ +^में/में$ +^किलैं/किलैं$ +^खोजून/खोज$ +^मरेछा/*मरेछा$ +^उ/उ/उ$ +^याँ/याँ$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^मरिनान/*मरिनान$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यून/ज्यून$ +^है/है$ +^ग्योछ/ग्य$ +^याद/याद$ +^करा/करा/करा/कर$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^में/में$ +^रून/रू$ +^बखत/बखत$ +^उले/उले$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कि/कि/कि$ +^राखिछ्यो/*राखिछ्यो$ +^जरूरी/जरूरी$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^पापिन/*पापिन$ +^का/का$ +^हवाला/*हवाला$ +^करि/कर$ +^जौ/जा$ +^और/और$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^चढ़ायी/*चढ़ायी$ +^जौ/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^तिसरा/*तिसरा$ +^दिन/दी/दिन$ +^मरिनान/*मरिनान$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^जी/जी$ +^उठौ/*उठौ$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^स्यैनिन/स्यैनि$ +^यीशु/यीशु$ +^की/की/की$ +^बात/बात$ +^याद/याद$ +^आयान/आ$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^कबर/*कबर$ +^भटे/भटे$ +^वापस/वापस$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^ग्यारह/*ग्यारह$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^और/और$ +^दुसारा/दुसारा$ +^सब/सब$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^बात/बात$ +^बताछ/बता$ +^जिन/*जिन$ +^स्यैनिन/स्यैनि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^बताछ/बता$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^मरियम/मरियम$ +^जो/जो$ +^मगदला/*मगदला$ +^गौं/गौं$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^योअन्ना/*योअन्ना$ +^और/और$ +^याकूब/याकूब$ +^की/की/की$ +^ईजा/ईजा$ +^मरियम/मरियम$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^और/और$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^स्यैनिन/स्यैनि$ +^छ्या/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उनेरि/उनेरि$ +^बात/बात$ +^उनूनले/उनूनले$ +^किस्सा/*किस्सा$ +^जस/जस$ +^समझछ्य/समझ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^उनेरि/उनेरि$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^और/और$ +^तब/तब$ +^पतरस/पतरस$ +^उठछै/उठ$ +^और/और$ +^दौड़भेरन/*दौड़भेरन$ +^कबर/*कबर$ +^में/में$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^उले/उले$ +^वाँ/वाँ$ +^पुजभेरन/*पुजभेरन$ +^कबर/*कबर$ +^में/में$ +^केवल/केवल$ +^कफना/*कफना$ +^का/का$ +^कपाड़ास/*कपाड़ास$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^है/है$ +^दंग/*दंग$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^वापिस/*वापिस$ +^अपून/अपून$ +^घर/घर$ +^आग्यो/आ$ +^उई/उई/उ+ई$ +^दिन/दी/दिन$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^द्वी/द्वी$ +^शिष्य/शिष्य$ +^इम्माऊस/*इम्माऊस$ +^नामाका/*नामाका$ +^एक/एक$ +^गौं/गौं$ +^में/में$ +^जानमरेछ्या/*जानमरेछ्या$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^भटे/भटे$ +^कोई/कोई$ +^ग्यारह/*ग्यारह$ +^किलोमीटर/किलोमीटर$ +^दूर/दूर$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^इन/इन$ +^सब/सब$ +^बातुन/बातु$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^जो/जो$ +^होईना/हो$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^आपस/आपस$ +^में/में$ +^बातचीत/*बातचीत$ +^करनै/कर$ +^जानमरेछ्या/*जानमरेछ्या$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^आपस/आपस$ +^में/में$ +^बातचीत/*बातचीत$ +^और/और$ +^पूछताछ/*पूछताछ$ +^करून/कर$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^त/त/त$ +^यीशु/यीशु$ +^खुद/खुद$ +^वाँ/वाँ$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^हिटन/*हिटन$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^पछ्याणून/*पछ्याणून$ +^है/है$ +^रोक/*रोक$ +^राखछ्यो/राख$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^ऊस/ऊस$ +^पछ्याण/पछ्याण/पछ्याण$ +^नै/नै$ +^सक्यो/*सक्यो$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^कि/कि/कि$ +^बात/बात$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^जो/जो$ +^हिटन/*हिटन$ +^-/-$ +^हिटने/*हिटने$ +^आपस/आपस$ +^में/में$ +^करून/कर$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^?/?$ +^”/”$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^रूक/*रूक$ +^ग्या/ग्य$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^चेहरा/*चेहरा$ +^भौत/भौत/भौत$ +^उदास/उदास$ +^लागून/*लागून$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^यो/यो/यो$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^क्लियोपास/*क्लियोपास$ +^नामोको/नाम+क$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^शायद/*शायद$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^तैं/तैं/तैं$ +^ऐकलो/*ऐकलो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^नै/नै$ +^जाणनै/जाण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^पैलिक/*पैलिक$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^दिनून/दिन$ +^में/में$ +^कि/कि/कि$ +^-/-$ +^कि/कि/कि$ +^होर्योछ/*होर्योछ$ +^?/?$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^इसो/इसो$ +^कि/कि/कि$ +^भ्योछ/भ्य$ +^?/?$ +^”/”$ +^उनूनले/उनूनले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^नासरत/नासरत$ +^गौं/गौं$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^और/और$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^बीच/बीच$ +^काम/काम$ +^और/और$ +^वचन/*वचन$ +^में/में$ +^सामर्थी/*सामर्थी$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^छ्यो/छ$ +^प्रधान/प्रधान$ +^याजकून/याजक$ +^और/और$ +^हमार/हमार$ +^अधिकारीन/अधिकारी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^पकड़वा/*पकड़वा$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^ऊस/ऊस$ +^मौत/मौत$ +^की/की/की$ +^सजा/सजा$ +^दी/दी/दी$ +^जौ/जा$ +^;/;$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^चढ़ाई/चढ़ा$ +^जौ/जा$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हमून/हमून$ +^आश/*आश$ +^करून/कर$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^कि/कि/कि$ +^उई/उई/उ+ई$ +^इस्राएल/इस्राएल$ +^देशा/देशा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^रोम/*रोम$ +^देशा/देशा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^भटे/भटे$ +^छुटकारा/*छुटकारा$ +^द्योलो/द्याल$ +^इन/इन$ +^सब/सब$ +^बातुन/बातु$ +^को/को$ +^अलावा/*अलावा$ +^यो/यो/यो$ +^घटना/*घटना$ +^होईना/हो$ +^को/को$ +^तीसरो/*तीसरो$ +^दिन/दी/दिन$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^अब/अब$ +^हमार/हमार$ +^समूह/*समूह$ +^भटे/भटे$ +^स्यैनिन/स्यैनि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमून/हमून$ +^(/($ +^चकित/चकित$ +^)/)$ +^में/में$ +^डाल/डाल/डाल$ +^रैछ/रै/रै$ +^जो/जो$ +^आज/आज$ +^रात्तै/*रात्तै$ +^कबर/*कबर$ +^में/में$ +^ग्यान/ग्य$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^लाश/*लाश$ +^नै/नै$ +^मिली/मिल$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^यो/यो/यो$ +^कुँनै/कुँ$ +^आयान/आ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^हमूले/हमूले$ +^स्वर्गदूतून/स्वर्गदूत$ +^को/को$ +^दर्शन/*दर्शन$ +^पाछ/पा$ +^,/,$ +^जिनुले/*जिनुले$ +^क्योछ/कुं$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^ज्यून/ज्यून$ +^छै/छ$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^हमार/हमार$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^दगड़िया/*दगड़िया$ +^कबर/*कबर$ +^में/में$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^ऊसो/ऊसो$ +^पाछ/पा$ +^,/,$ +^जस/जस$ +^स्यैनिन/स्यैनि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कै/कै$ +^राखछ्यो/राख$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उनूनले/उनूनले$ +^यीशु/यीशु$ +^नै/नै$ +^देख्यो/देख$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उले/उले$ +^द्वीवै/द्वीवै$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^हे/हे$ +^मूर्ख/मूर्ख/मूर्ख/मूर्ख$ +^लोगों/*लोगों$ +^!/!$ +^जो/जो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवालान/*दिनवालान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^तुम/तुम$ +^लोगून/लोग$ +^उमें/उ+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करून/कर$ +^भौत/भौत/भौत$ +^कठिन/कठिन$ +^लागछै/लाग$ +^क्या/क्या$ +^मसीह/मसीह$ +^खिन/खिन/खिन$ +^यो/यो/यो$ +^जरूरी/जरूरी$ +^नी/नी$ +^छ्यो/छ$ +^उ/उ/उ$ +^सबै/सबै$ +^दुख/दुख$ +^उठाभेरन/उठ+भेरन$ +^अपूनी/अपूनी$ +^महिमा/महिमा$ +^में/में$ +^प्रवेश/प्रवेश/प्रवेश$ +^करो/कर$ +^?/?$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मूसा/मूसा$ +^भटे/भटे$ +^और/और$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^है/है$ +^शुरू/शुरू$ +^भटे/भटे$ +^पुर/पुर$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^अपून/अपून$ +^बारिमें/बारिमें$ +^लिखीनाका/*लिखीनाका$ +^बातून/बात$ +^को/को$ +^मतलब/मतलब$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^समझा/समझा/समझा$ +^दीछ/दी$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उ/उ/उ$ +^गौं/गौं$ +^का/का$ +^नजिक/नजिक$ +^पुज्यान/*पुज्यान$ +^जा/जा/जा$ +^जान/जा$ +^मेरछ्या/*मेरछ्या$ +^त/त/त$ +^उले/उले$ +^इसो/इसो$ +^दिखाछ/दिखा$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^अघिल/अघिल$ +^जान/जा$ +^चाछ/चा$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उनूनले/उनूनले$ +^यो/यो/यो$ +^कैभेरन/कु+भेरन$ +^रोक/*रोक$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^“/“$ +^हमार/हमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^रौ/रू$ +^;/;$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^ब्याल/ब्याल$ +^हुन/हो$ +^मरेछी/मरेछ$ +^और/और$ +^अब/अब$ +^दिन/दी/दिन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^ढल/*ढल$ +^ग्योछ/ग्य$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उ/उ/उ$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^रून/रू$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भितर/भितर$ +^ग्योछ/ग्य$ +^इसो/इसो$ +^भ्योछ/भ्य$ +^कि/कि/कि$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^खान/खान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बैठ/बैठ/बैठ$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उले/उले$ +^रोटो/रोटो$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^धन्यवाद/धन्यवाद$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^तोड़भेरन/*तोड़भेरन$ +^उनून/उनून/उनून$ +^दीन/दीन$ +^लागछ्य/लाग$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^का/का$ +^आँख/आँख$ +^खुल/*खुल$ +^ग्या/ग्य$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^पछ्याणी/पछ्याण$ +^लीछ/ली$ +^,/,$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^उनार/उनार/उनार$ +^नजरून/*नजरून$ +^भटे/भटे$ +^हरै/*हरै$ +^ग्या/ग्य$ +^उनूनले/उनूनले$ +^एक/एक$ +^दुसारा/दुसारा$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बाँट/*बाँट$ +^में/में$ +^हमून/हमून$ +^थैं/थैं$ +^बात/बात$ +^करून/कर$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^और/और$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^को/को$ +^मतलब/मतलब$ +^हमून/हमून$ +^समझू/*समझू$ +^छ्या/छ$ +^त/त/त$ +^क्या/क्या$ +^हमार/हमार$ +^मन/मन$ +^में/में$ +^जलन/*जलन$ +^नै/नै$ +^भै/*भै$ +^?/?$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उई/उई/उ+ई$ +^बखत/बखत$ +^उठभेरन/*उठभेरन$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^वापिस/*वापिस$ +^न्हैग्या/न्है/न्हैजा$ +^,/,$ +^वाँ/वाँ$ +^उनूनले/उनूनले$ +^ईग्यार/*ईग्यार$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगड़ियान/*दगड़ियान$ +^जाम/जाम$ +^देख्यान/*देख्यान$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यो/यो/यो$ +^कुन/कु$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^,/,$ +^“/“$ +^प्रभु/प्रभु$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^मरिन/*मरिन$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यून/ज्यून$ +^हो/हो$ +^ग्योछ/ग्य$ +^और/और$ +^शमौन/शमौन$ +^पतरस/पतरस$ +^स/स/स$ +^दिखाई/दिखा$ +^दीयान/दी$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^द्वीवै/द्वीवै$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बातछ/*बातछ$ +^कि/कि/कि$ +^बाटा/बाटा$ +^में/में$ +^कि/कि/कि$ +^-/-$ +^कि/कि/कि$ +^भ्योछ/भ्य$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कि/कि/कि$ +^जब/जब/जब$ +^रोटो/रोटो$ +^खान/खान$ +^मरेछ्यो/मरेछ$ +^त/त/त$ +^उनूनले/उनूनले$ +^ऊस/ऊस$ +^कसकै/*कसकै$ +^पछ्याण/पछ्याण/पछ्याण$ +^छै/छ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बातचीत/*बातचीत$ +^करून/कर$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^उनार/उनार/उनार$ +^बीच/बीच$ +^आ/आ/आ$ +^जाछो/जा$ +^;/;$ +^और/और$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुमून/तुमून$ +^शान्ति/शान्ति$ +^मिलौ/*मिलौ$ +^”/”$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^दंग/*दंग$ +^है/है$ +^भेरन/भेरन$ +^सोचून/*सोचून$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^कि/कि/कि$ +^काँई/काँई$ +^यो/यो/यो$ +^भूत/भूत$ +^त/त/त$ +^नाहातिनी/*नाहातिनी$ +^?/?$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^किलैं/किलैं$ +^डरून/*डरून$ +^मरेछा/*मरेछा$ +^?/?$ +^और/और$ +^मन/मन$ +^में/में$ +^शक/*शक$ +^क्याखिन/क्याखिन$ +^करछा/कर$ +^?/?$ +^म्यार/म्यार$ +^हात/हात$ +^और/और$ +^खुट/*खुट$ +^देखा/देख$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उई/उई/उ+ई$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^;/;$ +^मैंस/मैंस$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^भेरन/भेरन$ +^देखा/देख$ +^;/;$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^भूत/भूत$ +^में/में$ +^हड्डी/*हड्डी$ +^और/और$ +^मास/*मास$ +^नै/नै$ +^हुनो/हो$ +^,/,$ +^जस/जस$ +^तुम/तुम$ +^मैंमें/मैं+में$ +^देखून/देख$ +^मरेछा/*मरेछा$ +^”/”$ +^इसो/इसो$ +^कैभेरन/कु+भेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^अपून/अपून$ +^हात/हात$ +^और/और$ +^खुट/*खुट$ +^देखायान/*देखायान$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^खुशी/खुशी$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^उनून/उनून/उनून$ +^विश्वास/विश्वास$ +^नै/नै$ +^हुनो/हो$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^ज्यून/ज्यून$ +^है/है$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^हैरान/हैरान$ +^है/है$ +^भेरन/भेरन$ +^चाँइनाक/*चाँइनाक$ +^रैग्या/रै$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^याँ/याँ$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^के/के$ +^खान/खान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^छी/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^उनूनले/उनूनले$ +^ऊस/ऊस$ +^भुनीना/*भुनीना$ +^को/को$ +^माँछा/*माँछा$ +^को/को$ +^टुकूड़ो/*टुकूड़ो$ +^दीछ/दी$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^उनार/उनार/उनार$ +^सामुनि/सामुनि$ +^खाछ/खा$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^म्यारा/म्यारा$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बात/बात$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^“/“$ +^जो/जो$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^छ्यूँ/*छ्यूँ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कै/कै$ +^राँखछ्यो/राँख$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जरूरी/जरूरी$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जतुक/*जतुक$ +^बात/बात$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^और/और$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^और/और$ +^भजनून/*भजनून$ +^कि/कि/कि$ +^किताब/किताब$ +^में/में$ +^म्यार/म्यार$ +^बारिमें/बारिमें$ +^जेले/जेले$ +^लिख/लिख/लिख/लिख$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^सब/सब$ +^सच/*सच$ +^साबित/साबित$ +^भ्यो/*भ्यो$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^समझून/समझ$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उनार/उनार/उनार$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^मसीह/मसीह$ +^दुख/दुख$ +^उठालो/उठा$ +^,/,$ +^और/और$ +^तिसर/*तिसर$ +^दिन/दी/दिन$ +^मरिनान/*मरिनान$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यून/ज्यून$ +^हो/हो$ +^जालो/जा$ +^और/और$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^भटे/भटे$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^सब/सब$ +^जातिन/*जातिन$ +^में/में$ +^पापून/पाप$ +^की/की/की$ +^माफी/*माफी$ +^खिन/खिन/खिन$ +^पश्चताप/*पश्चताप$ +^करना/कर$ +^को/को$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^को/को$ +^प्रचार/प्रचार$ +^उक/उक/उक$ +^नामेंले/नाम+ले$ +^करि/कर$ +^जालो/जा$ +^तुम/तुम$ +^इन/इन$ +^सब/सब$ +^बातुन/बातु$ +^का/का$ +^गवाहा/*गवाहा$ +^छा/छ$ +^और/और$ +^सुणा/सुण$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^खुद/खुद$ +^तुमार/तुमार$ +^मलि/मलि$ +^में/में$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^स/स/स$ +^भेजूलो/*भेजूलो$ +^जैको/जैको$ +^वादा/वादा$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पिता/पिता$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कर/कर/कर$ +^रैछ/रै/रै$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तब/तब$ +^तक/तक$ +^तुमून/तुमून$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^इन्तजार/*इन्तजार$ +^करूनो/कर$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^तक/तक$ +^तुमून/तुमून$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^भटे/भटे$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^नी/नी$ +^दीई/दी$ +^जालि/जा$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^बैतनियाह/*बैतनियाह$ +^गौं/गौं$ +^भटे/भटे$ +^भ्यार/भ्यार$ +^ली/ली/ली$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^हात/हात$ +^उठाभेरन/उठ+भेरन$ +^उनून/उनून/उनून$ +^आशीष/*आशीष$ +^दीछ/दी$ +^और/और$ +^उनून/उनून/उनून$ +^आशीष/*आशीष$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^उ/उ/उ$ +^उनून/उनून/उनून$ +^भटे/भटे$ +^अलग/अलग$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^उठा/उठा/उठा$ +^ली/ली/ली$ +^ग्यो/ग्य$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^प्रणाम/*प्रणाम$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^खुशी/खुशी$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^लौट/*लौट$ +^ग्या/ग्य$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^हर/हर$ +^रोज/*रोज$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^में/में$ +^जाम/जाम$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^स्तुति/*स्तुति$ +^और/और$ +^धन्यवाद/धन्यवाद$ +^करछ्या/कर/कर$ +^यो/यो/यो$ +^सारा/सारा$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^बनून/बना$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^बचन/बचन$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^बचन/बचन$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^बचन/बचन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^छ्यो/छ$ +^योई/योई$ +^बचन/बचन$ +^शुरूवाद/*शुरूवाद$ +^में/में$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^छ्यो/छ$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^उक/उक/उक$ +^द्वारा/द्वारा$ +^बनाई/बना$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^जै/जै$ +^केले/केले$ +^बनाई/बना$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^उक/उक/उक$ +^बिना/बिना$ +^केले/केले$ +^नै/नै$ +^बन्यो/*बन्यो$ +^उ/उ/उ$ +^जीवन/जीवन$ +^को/को$ +^जरिया/*जरिया$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उई/उई/उ+ई$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^उज्यालो/उज्यालो$ +^दीछो/दी$ +^और/और$ +^उज्यालो/उज्यालो$ +^अन्यारो/अन्यारो$ +^में/में$ +^चमकछो/*चमकछो$ +^;/;$ +^और/और$ +^अन्यारा/अन्यारा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^नै/नै$ +^बुझा/*बुझा$ +^सकूनो/सक$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यहूना/यहूना$ +^नामोको/नाम+क$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^भेजछ्य/भेज$ +^उ/उ/उ$ +^उज्याला/*उज्याला$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बतून/*बतून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^सब/सब$ +^लोग/लोग$ +^उक/उक/उक$ +^द्वारा/द्वारा$ +^उ/उ/उ$ +^उज्याला/*उज्याला$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करून/कर$ +^यहूना/यहूना$ +^खुद/खुद$ +^तैं/तैं/तैं$ +^उ/उ/उ$ +^उज्यालो/उज्यालो$ +^नी/नी$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उ/उ/उ$ +^लोगून/लोग$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^उ/उ/उ$ +^उज्याला/*उज्याला$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^गवै/*गवै$ +^दिन/दी/दिन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आईना/*आईना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^उ/उ/उ$ +^जो/जो$ +^सच्चो/सच्चो$ +^उज्यालो/उज्यालो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^हरेक/हरेक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^उज्यालो/उज्यालो$ +^दीछो/दी$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^उनवालो/आ+वालो$ +^छ्यो/छ$ +^उ/उ/उ$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^संसार/संसार$ +^उक/उक/उक$ +^द्वारा/द्वारा$ +^बनाई/बना$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^संसाराक/*संसाराक$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^नै/नै$ +^पछ्याणो/पछ्याण$ +^उ/उ/उ$ +^अपून/अपून$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^अपून/अपून$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^नै/नै$ +^अपनायो/*अपनायो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जिनूनले/जिनून+ले$ +^ऊस/ऊस$ +^अपनाछ/*अपनाछ$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संतान/*संतान$ +^हुना/हो$ +^को/को$ +^हक/*हक$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^मतलब/मतलब$ +^जो/जो$ +^उमें/उ+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^राखनान/राख$ +^उ/उ/उ$ +^नै/नै$ +^त/त/त$ +^ईजा/ईजा$ +^-/-$ +^बबा/बबा$ +^का/का$ +^इच्छा/इच्छा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^शरीराक/*शरीराक$ +^इच्छा/इच्छा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^संतान/*संतान$ +^प्राप्ती/*प्राप्ती$ +^का/का$ +^इच्छा/इच्छा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^इच्छा/इच्छा$ +^उत्पन्न/*उत्पन्न$ +^होईना/हो$ +^का/का$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^बचन/बचन$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^बनछै/बन$ +^;/;$ +^और/और$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^और/और$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^भरिभेरन/*भरिभेरन$ +^हमार/हमार$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^डेरा/*डेरा$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^हमूले/हमूले$ +^उकी/उकी$ +^इसी/इसी$ +^महिमा/महिमा$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^आईना/*आईना$ +^का/का$ +^एकलौता/*एकलौता$ +^च्याला/च्याला$ +^की/की/की$ +^महिमा/महिमा$ +^यहूना/यहूना$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उक/उक/उक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^गवै/*गवै$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^धधिया/*धधिया$ +^भेरन/भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^उई/उई/उ+ई$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जैका/जैका$ +^बारिमें/बारिमें$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमून/तुमून$ +^बताछ/बता$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^म्यारा/म्यारा$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^में/में$ +^उनवालो/आ+वालो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^मैं/मैं/मैं$ +^है/है$ +^महान/महान$ +^छै/छ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^छ्यो/छ$ +^”/”$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उकी/उकी$ +^दया/दया$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हम/हम/हम$ +^सबून/सबून$ +^भरपूरी/*भरपूरी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^में/में$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^मिलछ्य/मिल$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^त/त/त$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^दीई/दी$ +^ग्यान/ग्य$ +^;/;$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^और/और$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^दीछ/दी$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^कभै/कभै$ +^कैले/कैले$ +^नै/नै$ +^देख्यो/देख$ +^,/,$ +^केवल/केवल$ +^उक/उक/उक$ +^एकलौता/*एकलौता$ +^च्याला/च्याला$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जो/जो$ +^वास्तव/*वास्तव$ +^में/में$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^पिता/पिता$ +^का/का$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^नजिक/नजिक$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^हमून/हमून$ +^देखाछ/*देखाछ$ +^यहूना/यहूना$ +^की/की/की$ +^गवै/*गवै$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जब/जब/जब$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवान/अगुवान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^भटे/भटे$ +^याजकून/याजक$ +^और/और$ +^लेवी/*लेवी$ +^लोगून/लोग$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^यो/यो/यो$ +^पुछून/पुछ$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भेजछ्य/भेज$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^“/“$ +^तैं/तैं/तैं$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^तो/तो$ +^उले/उले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^साफ/साफ$ +^-/-$ +^साफ/साफ$ +^के/के$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^मसीह/मसीह$ +^नाहातिनू/ना+हातिनू$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^तैं/तैं/तैं$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^क्या/क्या$ +^तैं/तैं/तैं$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^एलिय्याह/*एलिय्याह$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^उले/उले$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^नाहातिनू/ना+हातिनू$ +^”/”$ +^“/“$ +^तो/तो$ +^क्या/क्या$ +^तैं/तैं/तैं$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^वादा/वादा$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^संदेश/संदेश$ +^दीन/दीन$ +^वाला/वाला$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^उले/उले$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^नै/नै$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^उथैं/उथैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^तैं/तैं/तैं$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^ताकि/ताकि$ +^हमून/हमून$ +^अपून/अपून$ +^भेजून/*भेजून$ +^वाला/वाला$ +^स/स/स$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^द्यूला/*द्यूला$ +^कि/कि/कि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^अपून/अपून$ +^बारिमें/बारिमें$ +^कि/कि/कि$ +^कुँछै/कुँ$ +^?/?$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उले/उले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उई/उई/उ+ई$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^जैका/जैका$ +^बारिमें/बारिमें$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^यशायाह/*यशायाह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कईना/कु$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^बिरान/बिरान$ +^जागान/जागा$ +^में/में$ +^रौलो/रू$ +^और/और$ +^लोगून/लोग$ +^धध्या/*धध्या$ +^-/-$ +^धध्याभेरन/*धध्याभेरन$ +^यो/यो/यो$ +^बतालो/बता$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^प्रभु/प्रभु$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^ऊँन/आ/ऊँन/ऊँन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तुम/तुम$ +^तैंयार/*तैंयार$ +^हो/हो$ +^ज्या/ज्या/ज्या$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^बाँटान/*बाँटान$ +^ठीक/ठीक$ +^करा/करा/करा/कर$ +^जैमें/जैस+में$ +^भटे/भटे$ +^उ/उ/उ$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^ऊँनवालो/आ+वालो/ऊँनवालो$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^भेजिना/*भेजिना$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^उनूनले/उनूनले$ +^उथैं/उथैं$ +^यो/यो/यो$ +^सवाल/*सवाल$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^तैं/तैं/तैं$ +^नै/नै$ +^मसीह/मसीह$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^एलिय्याह/*एलिय्याह$ +^,/,$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^तैं/तैं/तैं$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^क्याखिन/क्याखिन$ +^दीछै/दी$ +^?/?$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यहूना/यहूना$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^त/त/त$ +^पानि/पानि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^दीछूँ/*दीछूँ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तुमार/तुमार$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^ठाड़/ठाड़$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^तुम/तुम$ +^नै/नै$ +^जाणना/जाण$ +^मतलब/मतलब$ +^म्यार/म्यार$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^जो/जो$ +^ऊँनवालो/आ+वालो/ऊँनवालो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^इसो/इसो$ +^लाकारी/लाकारी$ +^को/को$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नाहातिनू/ना+हातिनू$ +^कि/कि/कि$ +^उको/उको$ +^सेवक/सेवक$ +^बनभेरन/बन+भेरन$ +^झुकभेरन/झुक+भेरन$ +^उको/उको$ +^जूताका/*जूताका$ +^खोलि/खोल$ +^सकू/*सकू$ +^”/”$ +^इन/इन$ +^बात/बात$ +^यरदन/यरदन$ +^नदी/नदी$ +^पार/पार$ +^बैतनिय्याह/*बैतनिय्याह$ +^गौं/गौं$ +^में/में$ +^भ्यान/भ्य$ +^,/,$ +^जा/जा/जा$ +^यहूना/यहूना$ +^लोगून/लोग$ +^बपितस्मा/*बपितस्मा$ +^दीछ्यो/दी$ +^दुसारा/दुसारा$ +^दिना/*दिना$ +^यहूना/यहूना$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^अपून/अपून$ +^तरफ/तरफ$ +^ऊँन/आ/ऊँन/ऊँन$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^देखा/देख$ +^यो/यो/यो$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^मेम्ना/*मेम्ना$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^पापून/पाप$ +^उठा/उठा/उठा$ +^लिजाछो/*लिजाछो$ +^यो/यो/यो$ +^उई/उई/उ+ई$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जैका/जैका$ +^बारिमें/बारिमें$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^म्यारा/म्यारा$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^उनवालो/आ+वालो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^है/है$ +^महान/महान$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^म्यारा/म्यारा$ +^हैं/*हैं$ +^पैलि/पैलि$ +^छ्यो/छ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^ऊस/ऊस$ +^नी/नी$ +^पछ्याण/पछ्याण/पछ्याण$ +^छ्यू/*छ्यू$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^मसीह/मसीह$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^इस्राएल/इस्राएल$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^यो/यो/यो$ +^बतून/*बतून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कि/कि/कि$ +^उको/उको$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^पानि/पानि$ +^में/में$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^दीनै/दी$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^मरयूँ/*मरयूँ$ +^और/और$ +^यहूना/यहूना$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^गवै/*गवै$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^स/स/स$ +^कबूतर/कबूतर$ +^का/का$ +^समान/समान/समान$ +^आकाश/आकाश$ +^भटे/भटे$ +^उतरून/*उतरून$ +^और/और$ +^उमें/उ+में$ +^बैठून/*बैठून$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^त/त/त$ +^ऊस/ऊस$ +^नी/नी$ +^पछ्याणछूँ/*पछ्याणछूँ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जेलै/*जेलै$ +^मैंस/मैंस$ +^पानि/पानि$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^दिन/दी/दिन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भेजछ्य/भेज$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^मैंथै/*मैंथै$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^जैमें/जैस+में$ +^तैं/तैं/तैं$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^स/स/स$ +^उतरून/*उतरून$ +^और/और$ +^बैठून/*बैठून$ +^देखले/देख$ +^;/;$ +^उई/उई/उ+ई$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^दिनवालो/*दिनवालो$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^ऊस/ऊस$ +^देख/देख/देख/देख$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^-/-$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुछूँ/कु$ +^कि/कि/कि$ +^उई/उई/उ+ई$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^दुसारा/दुसारा$ +^दिन/दी/दिन$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यहूना/यहूना$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^द्वी/द्वी$ +^जन/जन$ +^वाँ/वाँ$ +^ठाड़/ठाड़$ +^छ्या/छ$ +^तब/तब$ +^यहूना/यहूना$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^वाँ/वाँ$ +^भटे/भटे$ +^जान/जा$ +^देखिभरेन/*देखिभरेन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^देखा/देख$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^मेम्ना/*मेम्ना$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^द्वी/द्वी$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यहूना/यहूना$ +^की/की/की$ +^बात/बात$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^पछिल/पछिल$ +^न्हैजानान/न्हैजा$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^अपून/अपून$ +^पछिल/पछिल$ +^उनो/*उनो$ +^देखिभरेन/*देखिभरेन$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^कैका/*कैका$ +^खोज/खोज/खोज$ +^मैं/मैं/मैं$ +^छा/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^उनूले/उनूले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^गुरू/गुरू$ +^जी/जी$ +^तुम/तुम$ +^काँ/काँ$ +^रूछा/रू$ +^?/?$ +^”/”$ +^उले/उले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हिटा/*हिटा$ +^,/,$ +^और/और$ +^देखा/देख$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^उनू/*उनू$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ग्यान/ग्य$ +^और/और$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^काँ/काँ$ +^रूछो/रू$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उ/उ/उ$ +^दिन/दी/दिन$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^रूकीयान/*रूकीयान$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^ब्याला/ब्या$ +^लगभग/*लगभग$ +^चार/*चार$ +^बाजीना/*बाजीना$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^द्वीवैन/द्वीवैन$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^यहूना/यहूना$ +^की/की/की$ +^बात/बात$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^पछिल/पछिल$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^एक/एक$ +^शमौन/शमौन$ +^पतरस/पतरस$ +^को/को$ +^भाई/भाई$ +^अन्द्रियास/अन्द्रियास$ +^छ्यो/छ$ +^उले/उले$ +^पैलि/पैलि$ +^अपून/अपून$ +^सांगो/*सांगो$ +^भाई/भाई$ +^शमौन/शमौन$ +^थैं/थैं$ +^मिलभेरन/*मिलभेरन$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^कि/कि/कि$ +^हमून/हमून$ +^ख्रिस्त/*ख्रिस्त$ +^मतलब/मतलब$ +^मसीह/मसीह$ +^मिलग्योछ/मिल$ +^”/”$ +^अन्द्रियास/अन्द्रियास$ +^अपून/अपून$ +^भाई/भाई$ +^शमौन/शमौन$ +^स/स/स$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^देखभेरन/*देखभेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तैं/तैं/तैं$ +^यहूना/यहूना$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^शमौन/शमौन$ +^छै/छ$ +^तैं/तैं/तैं$ +^कैफा/*कैफा$ +^,/,$ +^पतरस/पतरस$ +^का/का$ +^नाम/नाम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जाणि/*जाणि$ +^जाले/जा$ +^”/”$ +^दुसारा/दुसारा$ +^दिन/दी/दिन$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जाना/जा$ +^को/को$ +^फैसला/फैसला$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^फिलिप्पुसथैं/*फिलिप्पुसथैं$ +^मिलभेरन/*मिलभेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^म्यारा/म्यारा$ +^शिष्य/शिष्य$ +^बनून/बना$ +^खिन/खिन/खिन$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^हो/हो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^”/”$ +^फिलिप्पुस/*फिलिप्पुस$ +^त/त/त$ +^अन्द्रियास/अन्द्रियास$ +^और/और$ +^पतरस/पतरस$ +^का/का$ +^शैहर/शैहर$ +^बैतसैदा/*बैतसैदा$ +^शैहर/शैहर$ +^को/को$ +^रूनवाला/*रूनवाला$ +^छ्या/छ$ +^फिलिप्पुस/*फिलिप्पुस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नतनएल/*नतनएल$ +^थैं/थैं$ +^मिलभेरन/*मिलभेरन$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^हमून/हमून$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^मिलग्योछ/मिल$ +^,/,$ +^जैका/जैका$ +^बारिमें/बारिमें$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^में/में$ +^और/और$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवालान/*दिनवालान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^उ/उ/उ$ +^नासरत/नासरत$ +^गौं/गौं$ +^को/को$ +^यूसुफ/यूसुफ$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^यीशु/यीशु$ +^छै/छ$ +^नतनएल/*नतनएल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^कोई/कोई$ +^निकी/*निकी$ +^चीज/चीज$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नासरत/नासरत$ +^गौं/गौं$ +^भटे/भटे$ +^निकल/निकल/निकल$ +^सकछ्यी/*सकछ्यी$ +^?/?$ +^”/”$ +^फिलिप्पुस/*फिलिप्पुस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^देखले/देख$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नतनएल/*नतनएल$ +^अपून/अपून$ +^तरफ/तरफ$ +^आते/*आते$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^उक/उक/उक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^देखो/*देखो$ +^यो/यो/यो$ +^सचमुच/*सचमुच$ +^इस्राएल/इस्राएल$ +^को/को$ +^भरोसमंद/*भरोसमंद$ +^वंशज/वंशज$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^पुर/पुर$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ईमानदार/*ईमानदार$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^नतनएल/*नतनएल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तैं/तैं/तैं$ +^मैंस/मैंस$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^जाणछ्य/जाण$ +^?/?$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^येहैं/*येहैं$ +^पैलि/पैलि$ +^कि/कि/कि$ +^फिलिप्पुस/*फिलिप्पुस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तैंस/तैंस$ +^बुलाछ/बुला$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^तैं/तैं/तैं$ +^तिमूला/*तिमूला$ +^का/का$ +^रूखा/*रूखा$ +^तलि/तलि$ +^बैठि/*बैठि$ +^रैछ्य/रै$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तैंस/तैंस$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^नतनएल/*नतनएल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^गुरू/गुरू$ +^तैं/तैं/तैं$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^तैं/तैं/तैं$ +^इस्राएल/इस्राएल$ +^देशो/*देशो$ +^को/को$ +^महाराजा/महा+राजा$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^“/“$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^जो/जो$ +^तैंस/तैंस$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मैले/*मैले$ +^तैंस/तैंस$ +^तिमूला/*तिमूला$ +^का/का$ +^रूखा/*रूखा$ +^ताल/*ताल$ +^बैठिना/बैठ$ +^को/को$ +^देखछ/देख$ +^,/,$ +^क्या/क्या$ +^तैं/तैं/तैं$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछै/कर$ +^?/?$ +^तैं/तैं/तैं$ +^ये/*ये$ +^है/है$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ठूल्ला/*ठूल्ला$ +^-/-$ +^ठूल्ला/*ठूल्ला$ +^काम/काम$ +^देखले/देख$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^उले/उले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^-/-$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुछूँ/कु$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^स्वर्गे/*स्वर्गे$ +^स/स/स$ +^खुलीना/*खुलीना$ +^को/को$ +^,/,$ +^और/और$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^स्वर्गदूतून/स्वर्गदूत$ +^मलि/मलि$ +^जान/जा$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^च्याला/च्याला$ +^का/का$ +^मलि/मलि$ +^में/में$ +^उतरून/*उतरून$ +^देखला/देख$ +^”/”$ +^द्वी/द्वी$ +^दिन/दी/दिन$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^काना/*काना$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^कैको/*कैको$ +^ब्याह/*ब्याह$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^की/की/की$ +^ईजा/ईजा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^वाँ/वाँ$ +^छी/छ$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्य/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^ब्याह/*ब्याह$ +^में/में$ +^न्यूत/*न्यूत$ +^में/में$ +^छ्या/छ$ +^जब/जब/जब$ +^अंगूर/अंगूर$ +^को/को$ +^रस/*रस$ +^खतम/*खतम$ +^हो/हो$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^ईजा/ईजा$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^इनारा/*इनारा$ +^पास/पास$ +^अंगूरो/*अंगूरो$ +^को/को$ +^रस/*रस$ +^खतम/*खतम$ +^हो/हो$ +^ग्योछ/ग्य$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^ईजा/ईजा$ +^तैं/तैं/तैं$ +^मैंस/मैंस$ +^किलैं/किलैं$ +^बतून/*बतून$ +^मरेछी/मरेछ$ +^?/?$ +^आजि/*आजि$ +^तक/तक$ +^म्येरो/म्येरो$ +^अपून/अपून$ +^आपस/आपस$ +^प्रगट/प्रगट$ +^करना/कर$ +^को/को$ +^बखत/बखत$ +^नै/नै$ +^आर्यो/*आर्यो$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यीशु/यीशु$ +^की/की/की$ +^ईजा/ईजा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^काम/काम$ +^करून/कर$ +^वालान/वालान$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^जैले/जे+ले$ +^यीशु/यीशु$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कूछो/*कूछो$ +^ऊसो/ऊसो$ +^कर्या/कर$ +^”/”$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^को/को$ +^अपून/अपून$ +^धार्मक/*धार्मक$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^हात/हात$ +^धुन/*धुन$ +^को/को$ +^रिवाज/*रिवाज$ +^छ्यो/छ$ +^इसो/इसो$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उनूनले/उनूनले$ +^वाँ/वाँ$ +^ढूंगा/*ढूंगा$ +^का/का$ +^मलि/मलि$ +^में/में$ +^छ/*छ$ +^:/:$ +^फौला/*फौला$ +^राखिना/राख$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^जिनून/जिनून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^हरेक/हरेक$ +^में/में$ +^सौ/*सौ$ +^लीटर/*लीटर$ +^तक/तक$ +^पानि/पानि$ +^भरिजा/*भरिजा$ +^छ्यो/छ$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^फौलान/*फौलान$ +^पानि/पानि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भर/*भर$ +^दी/दी/दी$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^फौलान/*फौलान$ +^में/में$ +^मुँख/मुँख$ +^तक/तक$ +^भर/*भर$ +^दीछ/दी$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^अब/अब$ +^फौला/*फौला$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^पानि/पानि$ +^निकालभेरन/निकाल+भेरन$ +^भोज/*भोज$ +^का/का$ +^प्रधान/प्रधान$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^लिजा/*लिजा$ +^”/”$ +^सेवकून/सेवक$ +^ने/*ने$ +^ऊसोई/ऊसो+ई$ +^करछ्य/कर/कर$ +^जसो/जसो$ +^उले/उले$ +^उनूथैं/*उनूथैं$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कईना/कु$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^जब/जब/जब$ +^भोज/*भोज$ +^का/का$ +^प्रधान/प्रधान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^पानि/पानि$ +^स/स/स$ +^चाखछै/*चाखछै$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^अंगूर/अंगूर$ +^को/को$ +^रस/*रस$ +^बन/बन/बन$ +^ग्यो/ग्य$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^नी/नी$ +^जाण/जाण/जाण$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^काँ/काँ$ +^है/है$ +^आ/आ/आ$ +^र्योछ/*र्योछ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जिन/*जिन$ +^सेवकून/सेवक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जो/जो$ +^पानि/पानि$ +^निकालभेरन/निकाल+भेरन$ +^ल्या/ल्या/ल्या$ +^रै/रै/रै$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^जाण/जाण/जाण$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^भोज/*भोज$ +^का/का$ +^प्रधान/प्रधान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ब्योला/*ब्योला$ +^स/स/स$ +^बुलाभेरन/बुला+भेरन$ +^,/,$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हर/हर$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^पैलि/पैलि$ +^बड़िया/*बड़िया$ +^किस्म/*किस्म$ +^को/को$ +^अंगूर/अंगूर$ +^को/को$ +^रस/*रस$ +^दीछो/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^लोग/लोग$ +^पीभेरन/*पीभेरन$ +^छक/*छक$ +^हो/हो$ +^जानान/जा$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^घटिया/*घटिया$ +^किस्मो/*किस्मो$ +^को/को$ +^रस/*रस$ +^दीछो/दी$ +^;/;$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तैले/तै+ले$ +^ऐल/ऐल$ +^तक/तक$ +^बड़िया/*बड़िया$ +^अंगूरो/*अंगूरो$ +^को/को$ +^रस/*रस$ +^राख/राख/राख$ +^रैछ/रै/रै$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^काना/*काना$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^अपूनो/अपूनो$ +^पैलो/*पैलो$ +^चमत्कार/चमत्कार$ +^दिखाभेरन/दिखा+भेरन$ +^अपूनी/अपूनी$ +^महिमा/महिमा$ +^प्रगट/प्रगट$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उमें/उ+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्ये/*करछ्ये$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^योई/योई$ +^मसीह/मसीह$ +^छै/छ$ +^येक/येक/येक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^उक/उक/उक$ +^ईजा/ईजा$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^भाई/भाई$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्य/शिष्य$ +^कफरनहूम/कफरनहूम$ +^गौं/गौं$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ग्यान/ग्य$ +^और/और$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^दिन/दी/दिन$ +^वाँ/वाँ$ +^रयान/*रयान$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^को/को$ +^फसह/*फसह$ +^त्यार/त्यार$ +^नजिक/नजिक$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ग्यान/ग्य$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^में/में$ +^बल्द/*बल्द$ +^,/,$ +^भेड़/भेड़$ +^और/और$ +^कबूतर/कबूतर$ +^बेचन/*बेचन$ +^वालान/वालान$ +^और/और$ +^डबलून/*डबलून$ +^बदलून/*बदलून$ +^वालान/वालान$ +^बैठिना/बैठ$ +^को/को$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^तब/तब$ +^उले/उले$ +^ज्योड़ा/*ज्योड़ा$ +^को/को$ +^कोड़ो/*कोड़ो$ +^बनाछ/बना$ +^,/,$ +^और/और$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^भटे/भटे$ +^भेड़ून/भेड़$ +^और/और$ +^बल्दून/*बल्दून$ +^ताड़छ्य/*ताड़छ्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^डबलून/*डबलून$ +^बदलून/*बदलून$ +^वालान/वालान$ +^का/का$ +^सिक्का/*सिक्का$ +^खित/*खित$ +^दीयान/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^तखता/*तखता$ +^पलट/पलट/पलट$ +^दीयान/दी$ +^और/और$ +^कबूतर/कबूतर$ +^बेचून/*बेचून$ +^वाला/वाला$ +^नै/नै$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^इनून/*इनून$ +^याँ/याँ$ +^भटे/भटे$ +^लिजा/*लिजा$ +^,/,$ +^और/और$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पिता/पिता$ +^का/का$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^स/स/स$ +^ब्यापारो/*ब्यापारो$ +^को/को$ +^घर/घर$ +^जन/जन$ +^बना/बना/बना/बन$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^याद/याद$ +^आछ/आ$ +^कि/कि/कि$ +^“/“$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^त्यारा/त्यारा$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^की/की/की$ +^चिन्ता/चिन्ता$ +^म्यारा/म्यारा$ +^भितर/भितर$ +^आगो/*आगो$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^जल/*जल$ +^रैछ/रै/रै$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवान/अगुवान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^इन/इन$ +^कामून/काम$ +^में/में$ +^अपूनो/अपूनो$ +^अधिकार/अधिकार$ +^साबित/साबित$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तुम/तुम$ +^हमून/हमून$ +^कि/कि/कि$ +^चिन/*चिन$ +^देखा/देख$ +^सकछा/सक$ +^?/?$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^उधार/उधार$ +^दी/दी/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^येस/येस$ +^तीन/तीन$ +^दिन/दी/दिन$ +^में/में$ +^बना/बना/बना/बन$ +^द्यूलो/द्याल$ +^”/”$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवान/अगुवान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^स/स/स$ +^बनून/बना$ +^में/में$ +^छियालीस/*छियालीस$ +^साल/साल$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^और/और$ +^तैं/तैं/तैं$ +^क्या/क्या$ +^ऊस/ऊस$ +^तीन/तीन$ +^दिन/दी/दिन$ +^में/में$ +^दुबारा/दुबारा$ +^बना/बना/बना/बन$ +^देलैई/*देलैई$ +^?/?$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यीशु/यीशु$ +^जै/जै$ +^मन्दिरा/*मन्दिरा$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बोलून/बोल$ +^मरेछ्यो/मरेछ$ +^उ/उ/उ$ +^उको/उको$ +^शरीर/शरीर$ +^छ्यो/छ$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^मर/मर/मर$ +^भेरन/भेरन$ +^ज्यून/ज्यून$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^याद/याद$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^तब/तब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^बचन/बचन$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कईना/कु$ +^का/का$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उमें/उ+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^फसह/*फसह$ +^त्यार/त्यार$ +^में/में$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^भौतून/*भौतून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^चिनून/*चिनून$ +^में/में$ +^जो/जो$ +^उ/उ/उ$ +^दिखूछ्यो/*दिखूछ्यो$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^देखभेरन/*देखभेरन$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उमें/उ+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भरोस/*भरोस$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^कि/कि/कि$ +^उनूनले/उनूनले$ +^उमें/उ+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमीन/आदिमी$ +^को/को$ +^स्वभाव/स्वभाव$ +^स/स/स$ +^जाण/जाण/जाण$ +^छ्यो/छ$ +^उनून/उनून/उनून$ +^यो/यो/यो$ +^जरूरत/जरूरत$ +^नी/नी$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^कोई/कोई$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बतौ/*बतौ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^जाण/जाण/जाण$ +^छ्यो/छ$ +^कि/कि/कि$ +^उनार/उनार/उनार$ +^मन/मन$ +^में/में$ +^कि/कि/कि$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^नीकुदेमुस/*नीकुदेमुस$ +^नामोको/नाम+क$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^को/को$ +^अगुवान/अगुवान$ +^को/को$ +^धार्मिक/*धार्मिक$ +^गुरू/गुरू$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^एक/एक$ +^फरीसी/फरीसी$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छ्यो/छ$ +^उले/उले$ +^रात/रात$ +^में/में$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^गुरू/गुरू$ +^जी/जी$ +^,/,$ +^हम/हम/हम$ +^जाणनू/जाण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तैंस/तैंस$ +^हमून/हमून$ +^सिखून/सिख$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भेज/भेज/भेज$ +^रैछ/रै/रै$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^चमत्कार/चमत्कार$ +^जो/जो$ +^तैं/तैं/तैं$ +^देखूछै/*देखूछै$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^नै/नै$ +^दिखा/दिखा/दिखा$ +^सकनो/सक$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^-/-$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^नय्या/नय्या$ +^सिराले/*सिराले$ +^जन्म/जन्म$ +^नै/नै$ +^तो/तो$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^स/स/स$ +^देखी/देख$ +^नै/नै$ +^सकून/*सकून$ +^”/”$ +^नीकुदेमुस/*नीकुदेमुस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^आदिमी/आदिमी$ +^जब/जब/जब$ +^बढ़ो/*बढ़ो$ +^है/है$ +^जाछो/जा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^जन्म/जन्म$ +^ली/ली/ली$ +^सकछो/सक$ +^?/?$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सच्ची/सच्ची$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^कोई/कोई$ +^आदिमी/आदिमी$ +^दुसरी/*दुसरी$ +^बार/बार$ +^जन्म/जन्म$ +^लीन/ली$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अपून/अपून$ +^ईजा/ईजा$ +^का/का$ +^गर्भ/*गर्भ$ +^में/में$ +^वापस/वापस$ +^नै/नै$ +^जा/जा/जा$ +^सकूनो/सक$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैंथैं/*तैंथैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^-/-$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^तक/तक$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आदिमी/आदिमी$ +^पानि/पानि$ +^और/और$ +^आत्मा/आत्मा$ +^पवित्र/पवित्र$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जन्म/जन्म$ +^नी/नी$ +^ल्योलो/*ल्योलो$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^तलक/तलक$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^जा/जा/जा$ +^सकूनो/सक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^केवल/केवल$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^जन्म/जन्म$ +^दीछो/दी$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उ/उ/उ$ +^शरीर/शरीर$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^जन्म/जन्म$ +^लीनान/ली$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^है/है$ +^नय्या/नय्या$ +^जीवन/जीवन$ +^पानान/पा$ +^ताजुब/*ताजुब$ +^जन/जन$ +^कर/कर/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मैले/*मैले$ +^तैथैं/तैं+थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^तुमून/तुमून$ +^दुबारा/दुबारा$ +^जन्म/जन्म$ +^लीनो/*लीनो$ +^जरूरी/जरूरी$ +^छै/छ$ +^हवा/*हवा$ +^जै/जै$ +^तरफ/तरफ$ +^चलछी/चल$ +^उई/उई/उ+ई$ +^तरफ/तरफ$ +^चलछी/चल$ +^,/,$ +^और/और$ +^तैं/तैं/तैं$ +^उकी/उकी$ +^आवाज/आवाज$ +^सुणछै/सुण$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^नै/नै$ +^जाणनै/जाण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^हवा/*हवा$ +^काँ/काँ$ +^भटे/भटे$ +^उनमरैछ/*उनमरैछ$ +^और/और$ +^काँ/काँ$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जानमरैछ/*जानमरैछ$ +^?/?$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^भटे/भटे$ +^जन्म/जन्म$ +^लीछो/ली$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^इसो/इसो$ +^हुछो/हो$ +^”/”$ +^नीकुदेमुस/*नीकुदेमुस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^हो/हो$ +^सकछी/सक$ +^?/?$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^तैं/तैं/तैं$ +^इस्राएल/इस्राएल$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^महान/महान$ +^गुरू/गुरू$ +^छै/छ$ +^तैंस/तैंस$ +^वास्तव/*वास्तव$ +^में/में$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^समझून/समझ$ +^चैछो/चा$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैथैं/तैं+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^-/-$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुछूँ/कु$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^जो/जो$ +^जाणनू/जाण$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^कुनू/कु$ +^,/,$ +^और/और$ +^जैस/जैस$ +^हमून/हमून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^उकी/उकी$ +^गवै/*गवै$ +^दीनू/दी$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हम/हम/हम$ +^जो/जो$ +^कुनू/कु$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^उमें/उ+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^नै/नै$ +^करना/कर$ +^जब/जब/जब$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^जो/जो$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^हुछो/हो$ +^उक/उक/उक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बातछ/*बातछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^विश्वास/विश्वास$ +^नै/नै$ +^करना/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^अगर/अगर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^की/की/की$ +^होलो/हो$ +^उक/उक/उक$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बतुलो/*बतुलो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करला/कर$ +^?/?$ +^और/और$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^केवल/केवल$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^च्योलो/च्योलो$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^भटे/भटे$ +^तलि/तलि$ +^आरयूँ/आ$ +^”/”$ +^और/और$ +^जस/जस$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मूसा/मूसा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बिरान/बिरान$ +^जागा/जागा$ +^में/में$ +^स्याँप/स्याँप$ +^स/स/स$ +^ऊचां/*ऊचां$ +^में/में$ +^चढ़ाछ/चढ़ा$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^जरूरी/जरूरी$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^च्याला/च्याला$ +^स/स/स$ +^लै/लै$ +^ऊच्चां/*ऊच्चां$ +^में/में$ +^चढ़ाई/चढ़ा$ +^जालो/जा$ +^ताकि/ताकि$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैंमें/मैं+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करोलो/कर$ +^उ/उ/उ$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^पालो/पा$ +^“/“$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^संसार/संसार$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^इदुक/इदुक$ +^प्रेम/प्रेम$ +^राखछ्य/राख$ +^कि/कि/कि$ +^उले/उले$ +^अपूनो/अपूनो$ +^एकलौतो/*एकलौतो$ +^च्योलो/च्योलो$ +^दी/दी/दी$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उमें/उ+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करोलो/कर$ +^उ/उ/उ$ +^नाश/नाश$ +^नी/नी$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^पालो/पा$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^च्याला/च्याला$ +^स/स/स$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^दंड/*दंड$ +^दिन/दी/दिन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^नै/नै$ +^भेजियो/*भेजियो$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^भेजिछै/*भेजिछै$ +^कि/कि/कि$ +^संसार/संसार$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^उक/उक/उक$ +^द्वारा/द्वारा$ +^उद्धार/उद्धार$ +^पान/पा$ +^जो/जो$ +^मैंमें/मैं+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछो/कर$ +^उमें/उ+में$ +^दंड/*दंड$ +^आज्ञा/*आज्ञा$ +^नै/नै$ +^हुनी/*हुनी$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^मैंमें/मैं+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^नै/नै$ +^करून/कर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^दोषी/*दोषी$ +^ठैराई/*ठैराई$ +^जा/जा/जा$ +^चुक/चुक$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^कि/कि/कि$ +^मैंमें/मैं+में$ +^मतलब/मतलब$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^एकलौता/*एकलौता$ +^च्याला/च्याला$ +^का/का$ +^नाम/नाम$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^और/और$ +^दंड/*दंड$ +^की/की/की$ +^आज्ञा/*आज्ञा$ +^को/को$ +^कारण/कारण$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^उज्यालो/उज्यालो$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^आछै/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अन्यारो/अन्यारो$ +^स/स/स$ +^उज्याल/*उज्याल$ +^है/है$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^निको/निको$ +^मानछै/मान$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उनार/उनार/उनार$ +^काम/काम$ +^बुर/बुर$ +^छ्या/छ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जो/जो$ +^बुराई/बुराई$ +^करछ्यो/कर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^उज्याल/*उज्याल$ +^है/है$ +^बैर/बैर$ +^राखछो/राख$ +^,/,$ +^और/और$ +^उज्याल/*उज्याल$ +^में/में$ +^उछो/*उछो$ +^,/,$ +^इसो/इसो$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^कि/कि/कि$ +^उक/उक/उक$ +^कामून/काम$ +^में/में$ +^दोष/दोष$ +^लगाई/लगा$ +^जौ/जा$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^में/में$ +^चलछो/चल$ +^उ/उ/उ$ +^उज्याला/*उज्याला$ +^में/में$ +^उछो/*उछो$ +^,/,$ +^जैले/जे+ले$ +^यो/यो/यो$ +^प्रगट/प्रगट$ +^हो/हो$ +^कि/कि/कि$ +^उक/उक/उक$ +^काम/काम$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^करि/कर$ +^ग्यान/ग्य$ +^”/”$ +^येका/येका$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^यीशु/यीशु$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्य/शिष्य$ +^यहूदिया/यहूदिया$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^में/में$ +^आयान/आ$ +^;/;$ +^और/और$ +^वाँ/वाँ$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^रैभेरन/*रैभेरन$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^दीन/दीन$ +^लागछै/लाग$ +^और/और$ +^यहूना/यहूना$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सामरिया/*सामरिया$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^शालेम/*शालेम$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^नजिक/नजिक$ +^ऐनोन/*ऐनोन$ +^गौं/गौं$ +^में/में$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^दीछ्यो/दी$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^वाँ/वाँ$ +^भौत/भौत/भौत$ +^पानि/पानि$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^लोग/लोग$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^लीछ्या/ली/ली$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^यहूना/यहूना$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^तक/तक$ +^जेल/जेल$ +^खान/खान$ +^में/में$ +^नी/नी$ +^डाली/डाल$ +^गैछ्यो/गै$ +^वाँ/वाँ$ +^यहूना/यहूना$ +^का/का$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^कैको/*कैको$ +^कोई/कोई$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवा/अगुवा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^हात/हात$ +^धुना/*धुना$ +^का/का$ +^रिवाजून/*रिवाजून$ +^का/का$ +^हिसाब/*हिसाब$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^शुद्धिकरण/*शुद्धिकरण$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बहस/*बहस$ +^भैछ/*भैछ$ +^और/और$ +^यहूना/यहूना$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^गुरू/गुरू$ +^जी/जी$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^यरदन/यरदन$ +^नदी/नदी$ +^का/का$ +^पूरब/पूरब$ +^दिशा/दिशा$ +^में/में$ +^त्यारा/त्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^जैका/जैका$ +^बारिमें/बारिमें$ +^तुम/तुम$ +^गवै/*गवै$ +^दिन/दी/दिन$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^,/,$ +^उको/उको$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^देख/देख/देख/देख$ +^उ/उ/उ$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^दीछो/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^सबै/सबै$ +^लोग/लोग$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^उनान/*उनान$ +^”/”$ +^यहूना/यहूना$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^जब/जब/जब$ +^तलक/तलक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^भटे/भटे$ +^नै/नै$ +^दीई/दी$ +^जानो/*जानो$ +^तब/तब$ +^तलक/तलक$ +^उ/उ/उ$ +^कै/कै$ +^नै/नै$ +^पा/पा/पा$ +^सकूनो/सक$ +^तुम/तुम$ +^त/त/त$ +^खुद/खुद$ +^म्यारा/म्यारा$ +^गवै/*गवै$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^मसीह/मसीह$ +^नाहातिनू/ना+हातिनू$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उक/उक/उक$ +^पैलि/पैलि$ +^यो/यो/यो$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^भेजि/*भेजि$ +^गयूँ/*गयूँ$ +^ब्योलो/*ब्योलो$ +^-/-$ +^ब्योलि/*ब्योलि$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ब्या/ब्या/ब्या$ +^कर/कर/कर$ +^लीछो/ली$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^ब्योला/*ब्योला$ +^को/को$ +^मित्र/*मित्र$ +^ठाड़/ठाड़$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^उकी/उकी$ +^सुणछो/सुण$ +^,/,$ +^और/और$ +^ब्योला/*ब्योला$ +^की/की/की$ +^आवाज/आवाज$ +^सुणभेरन/*सुणभेरन$ +^खुश/खुश$ +^हुछो/हो$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^म्येरो/म्येरो$ +^दिल/*दिल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^खुशी/खुशी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भर/*भर$ +^ग्योछ/ग्य$ +^जरूर/जरूर$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^बढ़नै/बढ़$ +^जौ/जा$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^घटनै/*घटनै$ +^जू/*जू$ +^जो/जो$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^भटे/भटे$ +^ऊँछो/*ऊँछो$ +^उ/उ/उ$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^महान/महान$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^धरती/धरती$ +^भटे/भटे$ +^ऊँछो/*ऊँछो$ +^उ/उ/उ$ +^धरती/धरती$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^संसारे/*संसारे$ +^की/की/की$ +^बात/बात$ +^कुंछो/कुं$ +^:/:$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^भटे/भटे$ +^ऊँछो/*ऊँछो$ +^उ/उ/उ$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^मलि/मलि$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^उले/उले$ +^देखछ/देख$ +^,/,$ +^और/और$ +^सुणछ/सुण$ +^,/,$ +^उक/उक/उक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^कुंछो/कुं$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^कम/कम$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^संदेश/संदेश$ +^ग्रहण/*ग्रहण$ +^करछ्य/कर/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जैले/जे+ले$ +^उक/उक/उक$ +^संदेश/संदेश$ +^ग्रहण/*ग्रहण$ +^कर/कर/कर$ +^लीछ/ली$ +^उले/उले$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^स/स/स$ +^साबित/साबित$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^की/की/की$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^सच्चो/सच्चो$ +^छै/छ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जैस/जैस$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भेज/भेज/भेज$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^बातुन/बातु$ +^करछो/कर$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^यो/यो/यो$ +^उई/उई/उ+ई$ +^जैस/जैस$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^भरपूरी/*भरपूरी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दीछो/दी$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^च्याला/च्याला$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^प्रेम/प्रेम$ +^राखछो/राख$ +^,/,$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^सब/सब$ +^चीज/चीज$ +^उक/उक/उक$ +^हात/हात$ +^में/में$ +^दी/दी/दी$ +^दीछ/दी$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^उको/उको$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^च्याला/च्याला$ +^स/स/स$ +^नै/नै$ +^माननो/*माननो$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^स/स/स$ +^नै/नै$ +^देख/देख/देख/देख$ +^सकूनो/सक$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^दण्ड/*दण्ड$ +^उमें/उ+में$ +^रूछो/रू$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^जब/जब/जब$ +^प्रभु/प्रभु$ +^स/स/स$ +^पत्तो/पत्त$ +^चलछै/चल$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सुण/सुण/सुण$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^यहूना/यहूना$ +^है/है$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^शिष्य/शिष्य$ +^बनूछो/*बनूछो$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनून/उनून/उनून$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^दीछ/दी$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यीशु/यीशु$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^नी/नी$ +^दीछ्यो/दी$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्य/शिष्य$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^दीछ्या/दी/दी$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उ/उ/उ$ +^यहूदिया/यहूदिया$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^स/स/स$ +^छोड़भेरन/छोड़+भेरन$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ग्यान/ग्य$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^सामरिया/*सामरिया$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^भटे/भटे$ +^जानो/*जानो$ +^जरूर/जरूर$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^योई/योई$ +^चाँछ्यो/चाँ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उ/उ/उ$ +^सामरिया/*सामरिया$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^सूखार/*सूखार$ +^नामाका/*नामाका$ +^एक/एक$ +^शैहर/शैहर$ +^तक/तक$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^उ/उ/उ$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^याकूब/याकूब$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^च्योलो/च्योलो$ +^यूसुफ/यूसुफ$ +^स/स/स$ +^दीईना/दीईना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^याकूब/याकूब$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जो/जो$ +^कुआँ/*कुआँ$ +^खोदीना/*खोदीना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^उ/उ/उ$ +^कुआँ/*कुआँ$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उई/उई/उ+ई$ +^बाटा/बाटा$ +^में/में$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^यीशु/यीशु$ +^थक/*थक$ +^भेरन/भेरन$ +^उ/उ/उ$ +^कुआँ/*कुआँ$ +^पास/पास$ +^बैठग्यो/बैठ$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^छकाला/*छकाला$ +^बखत/बखत$ +^की/की/की$ +^छी/छ$ +^इदुक/इदुक$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^सामरी/*सामरी$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^मैंस/मैंस$ +^पानि/पानि$ +^भरून/*भरून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कुआँ/*कुआँ$ +^पास/पास$ +^आछ/आ$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैंस/मैंस$ +^पानि/पानि$ +^पिन/*पिन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^दी/दी/दी$ +^”/”$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्य/शिष्य$ +^नगर/नगर$ +^में/में$ +^खानो/खा$ +^मोल/*मोल$ +^लीन/ली$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जाईना/*जाईना$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^उ/उ/उ$ +^सामरी/*सामरी$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तैं/तैं/तैं$ +^एक/एक$ +^यहूदी/यहूदी$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^एक/एक$ +^सामरी/*सामरी$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^तैं/तैं/तैं$ +^मैंथैं/मैं+थैं$ +^क्याखिन/क्याखिन$ +^पानि/पानि$ +^माँगून/*माँगून$ +^मरैछै/*मरैछै$ +^?/?$ +^”/”$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोग/लोग$ +^सामरी/*सामरी$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^के/के$ +^प्रकार/प्रकार/प्रकार$ +^को/को$ +^सम्बन्ध/*सम्बन्ध$ +^नी/नी$ +^राखछ्या/राख/राख$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^तैं/तैं/तैं$ +^नै/नै$ +^जाणनी/*जाणनी$ +^की/की/की$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^तैंस/तैंस$ +^की/की/की$ +^दीनो/दी$ +^चाछो/चा$ +^,/,$ +^और/और$ +^तैं/तैं/तैं$ +^यो/यो/यो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^जाणनी/*जाणनी$ +^कि/कि/कि$ +^को/को$ +^तैथैं/तैं+थैं$ +^पानि/पानि$ +^माँगून/*माँगून$ +^मरियोछ/*मरियोछ$ +^अगर/अगर$ +^तैं/तैं/तैं$ +^जाणनी/*जाणनी$ +^तैं/तैं/तैं$ +^मैंथैं/मैं+थैं$ +^माँगनी/*माँगनी$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैंस/तैंस$ +^जीवन/जीवन$ +^को/को$ +^पानि/पानि$ +^दीनू/दी$ +^जो/जो$ +^जीवन/जीवन$ +^दीछ्यो/दी$ +^”/”$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^,/,$ +^त्यारा/त्यारा$ +^पास/पास$ +^पानि/पानि$ +^भरून/*भरून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^केले/केले$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^और/और$ +^कुआँ/*कुआँ$ +^भौत/भौत/भौत$ +^गैरो/*गैरो$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^तो/तो$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^उ/उ/उ$ +^जीवन/जीवन$ +^को/को$ +^पानि/पानि$ +^त्यारा/त्यारा$ +^पास/पास$ +^काँ/काँ$ +^है/है$ +^आछ/आ$ +^?/?$ +^क्या/क्या$ +^तैं/तैं/तैं$ +^हमार/हमार$ +^पूर्वज/पूर्वज$ +^याकूब/याकूब$ +^है/है$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ठूलो/ठूलो$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^जेलै/*जेलै$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^यो/यो/यो$ +^कुआँ/*कुआँ$ +^खोद/*खोद$ +^भेरन/भेरन$ +^बनाछ/बना$ +^;/;$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^संतान/*संतान$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^गोरू/*गोरू$ +^-/-$ +^बाच्छा/*बाच्छा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^योई/योई$ +^कुआँ/*कुआँ$ +^भटे/भटे$ +^पानि/पानि$ +^पीछ्या/पी/पी$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^पानि/पानि$ +^स/स/स$ +^पियोलो/*पियोलो$ +^ऊस/ऊस$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^प्यास/*प्यास$ +^होलि/हो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^उ/उ/उ$ +^पानि/पानि$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^पियोलो/*पियोलो$ +^जो/जो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^ऊस/ऊस$ +^द्यूलो/द्याल$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^कभै/कभै$ +^प्यास/*प्यास$ +^नी/नी$ +^हो/हो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^पानि/पानि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^ऊस/ऊस$ +^द्यूलो/द्याल$ +^उ/उ/उ$ +^उमें/उ+में$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^पानि/पानि$ +^को/को$ +^स्रोत/*स्रोत$ +^बनि/*बनि$ +^जालो/जा$ +^जो/जो$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^पानि/पानि$ +^दीनै/दी$ +^रौलो/रू$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^पानि/पानि$ +^स/स/स$ +^मैंस/मैंस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दे/दी$ +^ताकि/ताकि$ +^मैले/*मैले$ +^प्यासी/*प्यासी$ +^नै/नै$ +^रून/रू$ +^और/और$ +^पानि/पानि$ +^भरून/*भरून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बार-बार/बार-बार$ +^उनाकी/*उनाकी$ +^जरूरत/जरूरत$ +^नी/नी$ +^पड़ो/*पड़ो$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^जा/जा/जा$ +^अपून/अपून$ +^घरवाला/*घरवाला$ +^स/स/स$ +^याँ/याँ$ +^बुला/बुला/बुला$ +^लियौ/*लियौ$ +^”/”$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछै/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^म्येरो/म्येरो$ +^घरवालो/घर+वालो$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तैं/तैं/तैं$ +^ठीक/ठीक$ +^कुछी/कु$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तेरो/तेरो$ +^घरवालो/घर+वालो$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^पाँच/पाँच$ +^आदिमीन/आदिमी$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^चुकगेछी/*चुकगेछी$ +^,/,$ +^और/और$ +^जैका/जैका$ +^पास/पास$ +^तैं/तैं/तैं$ +^आजकल/*आजकल$ +^रूछी/रू$ +^उले/उले$ +^तेरो/तेरो$ +^घरवालो/घर+वालो$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^यो/यो/यो$ +^तैले/तै+ले$ +^सच्ची/सच्ची$ +^क्योछ/कुं$ +^”/”$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^,/,$ +^मैंस/मैंस$ +^लागछो/लाग$ +^कि/कि/कि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^छै/छ$ +^हमार/हमार$ +^पूर्वज/पूर्वज$ +^योई/योई$ +^डाणा/डाणा$ +^में/में$ +^अराधना/अराधना$ +^करछ्या/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोग/लोग$ +^कुँछा/कुँ$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^जाँ/जाँ$ +^अराधना/अराधना$ +^करूँ/कर$ +^चैछी/*चैछी$ +^उ/उ/उ$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^नारी/*नारी$ +^,/,$ +^मेरि/मेरि$ +^बात/बात$ +^को/को$ +^विश्वास/विश्वास$ +^कर/कर/कर$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^उछो/*उछो$ +^कि/कि/कि$ +^नै/नै$ +^तैं/तैं/तैं$ +^यो/यो/यो$ +^डाणा/डाणा$ +^में/में$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^अराधना/अराधना$ +^कर/कर/कर$ +^सकला/सक$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^तुम/तुम$ +^सामरी/*सामरी$ +^लोग/लोग$ +^नै/नै$ +^जाणना/जाण$ +^,/,$ +^उको/उको$ +^अराधना/अराधना$ +^करछा/कर$ +^;/;$ +^और/और$ +^हम/हम/हम$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोग/लोग$ +^जैस/जैस$ +^जाणनू/जाण$ +^उको/उको$ +^अराधना/अराधना$ +^करनू/कर$ +^;/;$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^उद्धार/उद्धार$ +^करून/कर$ +^वालो/वालो$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^आलो/आ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^उछो/*उछो$ +^,/,$ +^और/और$ +^आग्योछ/आ$ +^कि/कि/कि$ +^जब/जब/जब$ +^सच्चा/*सच्चा$ +^भक्त/*भक्त$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^अराधना/अराधना$ +^आत्मा/आत्मा$ +^और/और$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कराला/करा$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^पिता/पिता$ +^अपून/अपून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^इसा/इसा$ +^अराधना/अराधना$ +^करून/कर$ +^वालान/वालान$ +^खोजछो/खोज$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^आत्मा/आत्मा$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उकी/उकी$ +^अराधना/अराधना$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^आत्मा/आत्मा$ +^और/और$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अराधना/अराधना$ +^करून/कर$ +^”/”$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जाणछूँ/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^मसीह/मसीह$ +^जो/जो$ +^ख्रिस्त/*ख्रिस्त$ +^कहलूछो/कहला$ +^,/,$ +^उनवालो/आ+वालो$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^आलो/आ$ +^तब/तब$ +^हमून/हमून$ +^सब/सब$ +^बातुन/बातु$ +^बता/बता/बता$ +^द्योलो/द्याल$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जो/जो$ +^तैथैं/तैं+थैं$ +^बोलून/बोल$ +^मरयूँ/*मरयूँ$ +^,/,$ +^उई/उई/उ+ई$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^”/”$ +^इदुक/इदुक$ +^में/में$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^शिष्य/शिष्य$ +^आग्या/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^ताजुब/*ताजुब$ +^करून/कर$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बात/बात$ +^करून/कर$ +^मरियोछ/*मरियोछ$ +^;/;$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^कैले/कैले$ +^उथैं/उथैं$ +^कै/कै$ +^नै/नै$ +^क्यो/कुं$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^“/“$ +^तैं/तैं/तैं$ +^कि/कि/कि$ +^चाँछै/चाँ$ +^?/?$ +^”/”$ +^या/या/या$ +^“/“$ +^क्याखिन/क्याखिन$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बात/बात$ +^करून/कर$ +^मरछ्य/मर$ +^?/?$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^अपूनी/अपूनी$ +^फूंलौ/*फूंलौ$ +^छोड़ी/छोड़$ +^भेरन/भेरन$ +^नगर/नगर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^न्हैजाछी/न्हैजा$ +^और/और$ +^लोगूनथै/*लोगूनथै$ +^कुन/कु$ +^लागछ्य/लाग$ +^“/“$ +^हिटा/*हिटा$ +^,/,$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^देखा/देख$ +^,/,$ +^जेलै/*जेलै$ +^म्यारा/म्यारा$ +^बारिमें/बारिमें$ +^जो/जो$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^मैंस/मैंस$ +^सब/सब$ +^सही/सही$ +^बाता/*बाता$ +^दीछ/दी$ +^काँई/काँई$ +^योई/योई$ +^त/त/त$ +^मसीह/मसीह$ +^त/त/त$ +^नाहतिनी/*नाहतिनी$ +^?/?$ +^”/”$ +^तो/तो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^अपून/अपून$ +^घरून/घर$ +^भटे/भटे$ +^निकल/निकल/निकल$ +^भेरन/भेरन$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^देखन/*देखन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^पास/पास$ +^ऊँन/आ/ऊँन/ऊँन$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^इदुक/इदुक$ +^में/में$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^बिनती/बिनती$ +^करून/कर$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^“/“$ +^गुरू/गुरू$ +^जी/जी$ +^खान/खान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^खा/खा/खा$ +^ली/ली/ली$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उले/उले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^खान/खान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पास/पास$ +^इसो/इसो$ +^खानो/खा$ +^छै/छ$ +^जैका/जैका$ +^बारिमें/बारिमें$ +^तुम/तुम$ +^नै/नै$ +^जाणना/जाण$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^शिष्य/शिष्य$ +^आपस/आपस$ +^में/में$ +^कुन/कु$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^कोई/कोई$ +^उ/उ/उ$ +^खिन/खिन/खिन$ +^खान/खान$ +^ल्याछी/ल्या$ +^?/?$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^म्येरो/म्येरो$ +^खानो/खा$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^इच्छा/इच्छा$ +^का/का$ +^पालन/पालन$ +^करछो/कर$ +^जैले/जे+ले$ +^मैंस/मैंस$ +^भेज/भेज/भेज$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^काम/काम$ +^स/स/स$ +^पुरो/पुरो$ +^करून/कर$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^उले/उले$ +^मैंस/मैंस$ +^सौंप/सौंप/सौंप$ +^रैछ/रै/रै$ +^तुमी/*तुमी$ +^कुँछा/कुँ$ +^,/,$ +^कटनी/*कटनी$ +^हुन/हो$ +^में/में$ +^आजि/*आजि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^चार/*चार$ +^मैंना/*मैंना$ +^छन/छ$ +^?/?$ +^देखा/देख$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^अपून/अपून$ +^आँखान/*आँखान$ +^खोला/*खोला$ +^और/और$ +^ऊँन/आ/ऊँन/ऊँन$ +^वाला/वाला$ +^लोगून/लोग$ +^देखा/देख$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^एक/एक$ +^गाड़ा/*गाड़ा$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^छन/छ$ +^जो/जो$ +^काटून/*काटून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैंयार/*तैंयार$ +^छन/छ$ +^काटून/*काटून$ +^वालो/वालो$ +^अपूनी/अपूनी$ +^मजूरी/*मजूरी$ +^पाभेरन/पा+भेरन$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^फसल/फसल$ +^जाम/जाम$ +^करूनमर्योछ/*करूनमर्योछ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^काटून/*काटून$ +^वालो/वालो$ +^और/और$ +^बुनवालो/*बुनवालो$ +^द्वीवै/द्वीवै$ +^मिलभेरन/*मिलभेरन$ +^खुशी/खुशी$ +^मनून/मन$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^येमें/*येमें$ +^यो/यो/यो$ +^कहावत/*कहावत$ +^ठीक/ठीक$ +^बैठछी/बैठ$ +^;/;$ +^बुनवालो/*बुनवालो$ +^कोई/कोई$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^कटून/*कटून$ +^वालो/वालो$ +^कोई/कोई$ +^छै/छ$ +^मैले/*मैले$ +^तुमून/तुमून$ +^एक/एक$ +^गड़ो/*गड़ो$ +^कटून/*कटून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भेजछ्य/भेज$ +^जैमें/जैस+में$ +^तुमून/तुमून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मेहनत/मेहनत$ +^नै/नै$ +^करि/कर$ +^,/,$ +^औरून/*औरून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मेहनत/मेहनत$ +^करछ्य/कर/कर$ +^तुम/तुम$ +^उ/उ/उ$ +^फल/फल$ +^जाम/जाम$ +^करला/कर$ +^जै/जै$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उनूनले/उनूनले$ +^मेहनत/मेहनत$ +^करछै/कर$ +^”/”$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^नगरा/*नगरा$ +^का/का$ +^भौत/भौत/भौत$ +^सामरी/*सामरी$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^का/का$ +^कुनाले/*कुनाले$ +^यीशु/यीशु$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^;/;$ +^जैले/जे+ले$ +^यो/यो/यो$ +^कईना/कु$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उले/उले$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^जो/जो$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^कर/कर/कर$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^मैंस/मैंस$ +^बता/बता/बता$ +^दीछ/दी$ +^तब/तब$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सामरी/*सामरी$ +^लोग/लोग$ +^यीशुका/यीशु+का$ +^पास/पास$ +^आयान/आ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^उथैं/उथैं$ +^बिनती/बिनती$ +^करून/कर$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^हमार/हमार$ +^याँ/याँ$ +^रूका/*रूका$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^वाँ/वाँ$ +^द्वी/द्वी$ +^दिन/दी/दिन$ +^तक/तक$ +^रियोछ/*रियोछ$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^उपदेशा/*उपदेशा$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^और/और$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^अब/अब$ +^हम/हम/हम$ +^त्यारा/त्यारा$ +^कुनाले/*कुनाले$ +^विश्वास/विश्वास$ +^नै/नै$ +^करना/कर$ +^;/;$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^हमून/हमून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^खुद/खुद$ +^सुण/सुण/सुण$ +^हालछ्य/*हालछ्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^जाणनू/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^योई/योई$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^संसार/संसार$ +^को/को$ +^मुक्तिदाता/*मुक्तिदाता$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^द्वी/द्वी$ +^दिनून/दिन$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^उ/उ/उ$ +^वाँ/वाँ$ +^भटे/भटे$ +^निकल/निकल/निकल$ +^भेरन/भेरन$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ग्योछ/ग्य$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^खुद/खुद$ +^कै/कै$ +^राख/राख/राख$ +^छ्यो/छ$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^अपून/अपून$ +^देश/देश$ +^में/में$ +^आदर/आदर$ +^नै/नै$ +^पानो/*पानो$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^में/में$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^गलीली/*गलीली$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उको/उको$ +^स्वागत/*स्वागत$ +^करछ्य/कर/कर$ +^;/;$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उनूनले/उनूनले$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^देखीना/*देखीना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^जदुक/*जदुक$ +^काम/काम$ +^उले/उले$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^पर्व/*पर्व$ +^का/का$ +^बखत/बखत$ +^करिना/कर$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^लोग/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^त्यार/त्यार$ +^में/में$ +^जाईना/*जाईना$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^तब/तब$ +^उ/उ/उ$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^काना/*काना$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^जाँ/जाँ$ +^उले/उले$ +^पानि/पानि$ +^स/स/स$ +^अंगूर/अंगूर$ +^को/को$ +^रस/*रस$ +^बनाछ/बना$ +^,/,$ +^और/और$ +^वाँ/वाँ$ +^का/का$ +^राजा/राजा$ +^को/को$ +^एक/एक$ +^अधिकारी/अधिकारी$ +^छ्यो/छ$ +^जैको/जैको$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^कफरनहूम/कफरनहूम$ +^गौं/गौं$ +^में/में$ +^बिमार/बिमार$ +^छ्यो/छ$ +^यो/यो/यो$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^यहूदिया/यहूदिया$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^भटे/भटे$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^में/में$ +^आ/आ/आ$ +^र्योछ/*र्योछ$ +^,/,$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^बिनती/बिनती$ +^करून/कर$ +^लागछो/लाग$ +^कि/कि/कि$ +^म्यारा/म्यारा$ +^घर/घर$ +^हिट/*हिट$ +^और/और$ +^म्यारा/म्यारा$ +^च्याला/च्याला$ +^स/स/स$ +^चंगो/चंगो$ +^कर/कर/कर$ +^दे/दी$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^मरन्या/*मरन्या$ +^छै/छ$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^जब/जब/जब$ +^तक/तक$ +^तुम/तुम$ +^लोग/लोग$ +^चिन/*चिन$ +^-/-$ +^चमत्कार/चमत्कार$ +^नी/नी$ +^देखाला/देख$ +^तब/तब$ +^तक/तक$ +^कभै/कभै$ +^तुम/तुम$ +^मैंमें/मैं+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^नी/नी$ +^करा/करा/करा/कर$ +^”/”$ +^राजा/राजा$ +^का/का$ +^अधिकारी/अधिकारी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^,/,$ +^म्यारा/म्यारा$ +^च्याला/च्याला$ +^का/का$ +^मरना/मरन$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^हिट/*हिट$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^जा/जा/जा$ +^,/,$ +^तेरो/तेरो$ +^च्योलो/च्योलो$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^उले/उले$ +^आदिमी/आदिमी$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^कईना/कु$ +^की/की/की$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^न्हैग्यो/न्है/न्हैजा$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^बाट/बाट$ +^में/में$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उक/उक/उक$ +^सेवक/सेवक$ +^उथैं/उथैं$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^मिल्यान/*मिल्यान$ +^और/और$ +^कुंनान/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तेरो/तेरो$ +^च्योलो/च्योलो$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^उले/उले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^के/के$ +^बखत/बखत$ +^उ/उ/उ$ +^ठीक/ठीक$ +^हुन/हो$ +^लागछै/लाग$ +^?/?$ +^”/”$ +^उनूनले/उनूनले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^कल/*कल$ +^छकाल/*छकाल$ +^दिन/दी/दिन$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^बजे/*बजे$ +^उको/उको$ +^बुखार/बुखार$ +^ठीक/ठीक$ +^हो/हो$ +^ग्यो/ग्य$ +^छ्यो/छ$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^बाब/*बाब$ +^जाणि/*जाणि$ +^ग्यो/ग्य$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^उई/उई/उ+ई$ +^बखत/बखत$ +^भ्योछ/भ्य$ +^जंजै/*जंजै$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तेरो/तेरो$ +^च्योलो/च्योलो$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^”/”$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^पुर/पुर$ +^परिवार/*परिवार$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उमें/उ+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^यो/यो/यो$ +^यीशु/यीशु$ +^को/को$ +^दुसोरो/दुसोरो$ +^चमत्कार/चमत्कार$ +^छ्यो/छ$ +^जो/जो$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यहूदिया/यहूदिया$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^भटे/भटे$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^में/में$ +^वापस/वापस$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^करछ्य/कर/कर$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^को/को$ +^एक/एक$ +^त्यार/त्यार$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ग्यान/ग्य$ +^और/और$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^भेड़/भेड़$ +^-/-$ +^फाटका/*फाटका$ +^पास/पास$ +^एक/एक$ +^ताल/*ताल$ +^छ्यो/छ$ +^जैस/जैस$ +^इब्रानी/*इब्रानी$ +^भाषा/*भाषा$ +^में/में$ +^बैतहसदा/*बैतहसदा$ +^कुंनान/कुं$ +^,/,$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^चारू/चारू$ +^तरफ/तरफ$ +^पाँच/पाँच$ +^बरामदा/*बरामदा$ +^छ्या/छ$ +^इनून/*इनून$ +^में/में$ +^भौतसा/*भौतसा$ +^बिमार/बिमार$ +^अन्धा/*अन्धा$ +^,/,$ +^लंगड़ा/*लंगड़ा$ +^,/,$ +^और/और$ +^लकवा/*लकवा$ +^का/का$ +^रोगी/रोगी$ +^पानि/पानि$ +^का/का$ +^हिलनाका/*हिलनाका$ +^इन्तजार/*इन्तजार$ +^में/में$ +^पड़ीना/पड़ीना$ +^का/का$ +^रूछ्या/रू/रू$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^खास/खास$ +^बखत/बखत$ +^में/में$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^ताल/*ताल$ +^में/में$ +^उतर/*उतर$ +^भेरन/भेरन$ +^पानि/पानि$ +^स/स/स$ +^हिलूछ्यो/*हिलूछ्यो$ +^पानि/पानि$ +^का/का$ +^हिलाई/*हिलाई$ +^जाना/जा$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^पैलि/पैलि$ +^उतर/*उतर$ +^जा/जा/जा$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^चंगो/चंगो$ +^हो/हो$ +^जा/जा/जा$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^चाहे/*चाहे$ +^कसी/*कसी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बिमारी/बिमारी$ +^क्याखिन/क्याखिन$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^वाँ/वाँ$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^अड़तीस/*अड़तीस$ +^सालून/साल$ +^भटे/भटे$ +^बिमारी/बिमारी$ +^में/में$ +^पड़ीनाको/*पड़ीनाको$ +^छ्यो/छ$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^पड़ीनाको/*पड़ीनाको$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^जाणिभेरन/*जाणिभेरन$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^भौत/भौत/भौत$ +^दिनून/दिन$ +^भटे/भटे$ +^इसा/इसा$ +^हालत/*हालत$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^तैं/तैं/तैं$ +^चंगो/चंगो$ +^हुन/हो$ +^चाछैई/*चाछैई$ +^?/?$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उ/उ/उ$ +^बिमारी/बिमारी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^,/,$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^में/में$ +^कोई/कोई$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जब/जब/जब$ +^पानि/पानि$ +^हिलाई/*हिलाई$ +^जाछो/जा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^ताल/*ताल$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^लीजान/लीजा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मेरि/मेरि$ +^मद्दत/मद्दत$ +^नै/नै$ +^करूनो/कर$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^त/त/त$ +^ताल/*ताल$ +^में/में$ +^जानान/जा$ +^की/की/की$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^कोई/कोई$ +^दुसोरो/दुसोरो$ +^म्यारा/म्यारा$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^वाँ/वाँ$ +^पुज/*पुज$ +^जाछो/जा$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^उठ/उठ/उठ$ +^,/,$ +^अपूनो/अपूनो$ +^बिछान/*बिछान$ +^उठौ/*उठौ$ +^और/और$ +^चल/चल/चल$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^”/”$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^तुरन्त/तुरन्त$ +^चंगो/चंगो$ +^हो/हो$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपूनी/अपूनी$ +^बिछान/*बिछान$ +^उठाभेरन/उठ+भेरन$ +^चलून/*चलून$ +^फिरून/*फिरून$ +^लागछ्य/लाग$ +^जै/जै$ +^दिना/*दिना$ +^यो/यो/यो$ +^भ्योछ/भ्य$ +^उ/उ/उ$ +^सबत/*सबत$ +^को/को$ +^दिन/दी/दिन$ +^छ्यो/छ$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवा/अगुवा$ +^जो/जो$ +^चंगा/*चंगा$ +^होईना/हो$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^“/“$ +^आज/आज$ +^सबता/*सबता$ +^का/का$ +^दिन/दी/दिन$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^तैंस/तैंस$ +^बिछान/*बिछान$ +^उठाभेरन/उठ+भेरन$ +^लीजानो/*लीजानो$ +^ठीक/ठीक$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^”/”$ +^उले/उले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^जेलै/*जेलै$ +^मैंस/मैंस$ +^चंगो/चंगो$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^उलेई/*उलेई$ +^मैंथैं/मैं+थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^अपूनो/अपूनो$ +^बिछान/*बिछान$ +^उठाभेरन/उठ+भेरन$ +^चल/चल/चल$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^”/”$ +^उनूनले/उनूनले$ +^उथैं/उथैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जेलै/*जेलै$ +^तैथैं/तैं+थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^बिछान/*बिछान$ +^उठाभेरन/उठ+भेरन$ +^चल/चल/चल$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^?/?$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^चंगो/चंगो$ +^हो/हो$ +^ग्यो/ग्य$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^नी/नी$ +^जाण/जाण/जाण$ +^छ्यो/छ$ +^कि/कि/कि$ +^उको/उको$ +^छ्यो/छ$ +^;/;$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^यीशु/यीशु$ +^उ/उ/उ$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^भीड़/भीड़$ +^हुना/हो$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^यीशु/यीशु$ +^दिखाई/दिखा$ +^नी/नी$ +^दिन/दी/दिन$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^बखत/बखत$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^उ/उ/उ$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^का/का$ +^आँगन/*आँगन$ +^में/में$ +^मिलछ्य/मिल$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^देख/देख/देख/देख$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^अब/अब$ +^चंगो/चंगो$ +^हो/हो$ +^ग्योछ/ग्य$ +^;/;$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^पाप/पाप$ +^जन/जन$ +^करे/कर$ +^,/,$ +^काँई/काँई$ +^इसो/इसो$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^भटे/भटे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भारी/*भारी$ +^बिपत्ति/*बिपत्ति$ +^तैंमें/*तैंमें$ +^आ/आ/आ$ +^पड़ो/*पड़ो$ +^”/”$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवान/अगुवान$ +^थैं/थैं$ +^कै/कै$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जेलै/*जेलै$ +^मैंस/मैंस$ +^चंगो/चंगो$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^यीशु/यीशु$ +^छै/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवा/अगुवा$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^सतून/सता$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^यीशु/यीशु$ +^इसा/इसा$ +^-/-$ +^इसा/इसा$ +^काम/काम$ +^सबता/*सबता$ +^का/का$ +^दिन/दी/दिन$ +^करछ्यो/कर$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^म्येरो/म्येरो$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^हमेशा/हमेशा$ +^काम/काम$ +^करछ्यो/कर$ +^और/और$ +^मैंस/मैंस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^काम/काम$ +^करूँ/कर$ +^चैछो/चा$ +^”/”$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^यीशु/यीशु$ +^की/की/की$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^सुणभेरन/*सुणभेरन$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवा/अगुवा$ +^ऊस/ऊस$ +^मारना/*मारना$ +^की/की/की$ +^और/और$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करून/कर$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^नै/नै$ +^केवल/केवल$ +^सबता/*सबता$ +^का/का$ +^दिन/दी/दिन$ +^की/की/की$ +^नियम/नियम$ +^तोड़छो/तोड़$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^अपूनी/अपूनी$ +^पिता/पिता$ +^कैभेरन/कु+भेरन$ +^,/,$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^बराबर/*बराबर$ +^बनू/*बनू$ +^छ्यो/छ$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^-/-$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^खुद/खुद$ +^के/के$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^सकनू/सक$ +^,/,$ +^केवल/केवल$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जो/जो$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^करून/कर$ +^देखछूँ/*देखछूँ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जिन/*जिन$ +^-/-$ +^जिन/*जिन$ +^कामून/काम$ +^उ/उ/उ$ +^करछ्यो/कर$ +^,/,$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^उई/उई/उ+ई$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करछूँ/कर$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^मैंस/मैंस$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^-/-$ +^जो/जो$ +^काम/काम$ +^उ/उ/उ$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^काम/काम$ +^मैंस/मैंस$ +^दिखूछो/*दिखूछो$ +^;/;$ +^और/और$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^येहैं/*येहैं$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ठूला/ठूला$ +^काम/काम$ +^ऊस/ऊस$ +^दिखालो/दिखा$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^तुम/तुम$ +^ताजुब/*ताजुब$ +^करा/करा/करा/कर$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जसकैं/जैस+तरह$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^मरिना/*मरिना$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^जिनून/जिनून$ +^चांछूँ/*चांछूँ$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^ज्यून/ज्यून$ +^करछूँ/कर$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जसा/*जसा$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लोग/लोग$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^आदर/आदर$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^म्येरो/म्येरो$ +^मतलब/मतलब$ +^च्याला/च्याला$ +^को/को$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आदर/आदर$ +^करून/कर$ +^,/,$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैंस/मैंस$ +^न्याय/न्याय$ +^करनान/कर$ +^को/को$ +^पुरो/पुरो$ +^अधिकार/अधिकार$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^म्येरो/म्येरो$ +^आदर/आदर$ +^नै/नै$ +^करूनो/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आदर/आदर$ +^नै/नै$ +^करूनो/कर$ +^,/,$ +^जैले/जे+ले$ +^मैंस/मैंस$ +^भेज/भेज/भेज$ +^रैछ/रै/रै$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^-/-$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^म्येरो/म्येरो$ +^बचन/बचन$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^म्यारा/म्यारा$ +^भेजून/*भेजून$ +^वाला/वाला$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^उको/उको$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^दंड/*दंड$ +^नी/नी$ +^दी/दी/दी$ +^जालो/जा$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^हमेशा/हमेशा$ +^की/की/की$ +^मौत/मौत$ +^भटे/भटे$ +^बच/बच/बच$ +^ग्यान/ग्य$ +^और/और$ +^पैलि/पैलि$ +^भटे/भटे$ +^नय्या/नय्या$ +^जीवन/जीवन$ +^में/में$ +^प्रवेश/प्रवेश/प्रवेश$ +^कर/कर/कर$ +^चुक/चुक$ +^ग्यान/ग्य$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^-/-$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^उछो/*उछो$ +^,/,$ +^और/और$ +^ऐल/ऐल$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जैमें/जैस+में$ +^मरिनाका/*मरिनाका$ +^लोग/लोग$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^च्याला/च्याला$ +^की/की/की$ +^मतलब/मतलब$ +^मेरि/मेरि$ +^आवाज/आवाज$ +^सुणाला/*सुणाला$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^सुणाला/*सुणाला$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^हमेशा/हमेशा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ज्यून/ज्यून$ +^रौला/रू$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जसा/*जसा$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^अपून/अपून$ +^आप/*आप$ +^में/में$ +^जीवन/जीवन$ +^राखछ्यो/राख$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^उले/उले$ +^मैंस/मैंस$ +^यो/यो/यो$ +^अधिकार/अधिकार$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^कि/कि/कि$ +^अपून/अपून$ +^आप/*आप$ +^में/में$ +^जीवन/जीवन$ +^राखूँ/*राखूँ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैंस/मैंस$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^न्याय/न्याय$ +^करना/कर$ +^को/को$ +^अधिकार/अधिकार$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^येमें/*येमें$ +^ताजुब/*ताजुब$ +^जन/जन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^;/;$ +^क्याखिन/क्याखिन$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^ऊँनवालो/आ+वालो/ऊँनवालो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मरिनाका/*मरिनाका$ +^लोग/लोग$ +^जो/जो$ +^कबरून/*कबरून$ +^में/में$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^मेरि/मेरि$ +^आवाज/आवाज$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^ज्यून/ज्यून$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^ठाड़/ठाड़$ +^हो/हो$ +^जाला/जा$ +^जिनूनले/जिनून+ले$ +^भलाई/भलाई$ +^काम/काम$ +^करिना/कर$ +^का/का$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^पान/पा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ज्यून/ज्यून$ +^होला/हो$ +^,/,$ +^और/और$ +^जिनूनले/जिनून+ले$ +^बुर/बुर$ +^काम/काम$ +^करिना/कर$ +^का/का$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^दण्ड/*दण्ड$ +^पान/पा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ज्यून/ज्यून$ +^होला/हो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^खुद/खुद$ +^के/के$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^सकनू/सक$ +^;/;$ +^मैं/मैं/मैं$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^न्याय/न्याय$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^करछूँ/कर$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उनोरो/उनोरो$ +^न्याय/न्याय$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कुंछो/कुं$ +^,/,$ +^और/और$ +^म्येरो/म्येरो$ +^न्याय/न्याय$ +^सच्चो/सच्चो$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपून/अपून$ +^मरजी/मरजी/मरजी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अपून/अपून$ +^भेजून/*भेजून$ +^वाला/वाला$ +^की/की/की$ +^मरजी/मरजी/मरजी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करछूँ/कर$ +^अगर/अगर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपूनी/अपूनी$ +^गवै/*गवै$ +^अफी/अफी$ +^दी/दी/दी$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^;/;$ +^तो/तो$ +^मेरि/मेरि$ +^गवै/*गवै$ +^सच्ची/सच्ची$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^सकनी/*सकनी$ +^एक/एक$ +^और/और$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^म्येरो/म्येरो$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^म्यारा/म्यारा$ +^बारिमें/बारिमें$ +^गवै/*गवै$ +^दीछो/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जाणछूँ/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^मेरि/मेरि$ +^जो/जो$ +^गवै/*गवै$ +^दीछो/दी$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^सच्ची/सच्ची$ +^छै/छ$ +^जब/जब/जब$ +^तुमून/तुमून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लोगून/लोग$ +^यहूना/यहूना$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^म्यारा/म्यारा$ +^बारिमें/बारिमें$ +^पुछून/पुछ$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भेजछ्य/भेज$ +^,/,$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^सच्च/*सच्च$ +^की/की/की$ +^गवै/*गवै$ +^दीछ/दी$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपून/अपून$ +^बारिमें/बारिमें$ +^आदिमीन/आदिमी$ +^की/की/की$ +^गवै/*गवै$ +^नै/नै$ +^चानू/चा$ +^;/;$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^गवै/*गवै$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बताछै/बता$ +^जो/जो$ +^यहूना/यहूना$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दीईना/दीईना$ +^की/की/की$ +^छी/छ$ +^ताकि/ताकि$ +^तुम/तुम$ +^उद्धार/उद्धार$ +^पा/पा/पा$ +^सका/सका$ +^यहूना/यहूना$ +^एक/एक$ +^दीया/दी$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^जलछो/*जलछो$ +^और/और$ +^चमक/*चमक$ +^छ्यो/छ$ +^;/;$ +^और/और$ +^तुमून/तुमून$ +^थ्वाड़/*थ्वाड़$ +^देर/*देर$ +^तक/तक$ +^उक/उक/उक$ +^उज्याला/*उज्याला$ +^में/में$ +^मगन/*मगन$ +^हुन/हो$ +^निको/निको$ +^लागछ्य/लाग$ +^म्‍यारा/*म्‍यारा$ +^पास/पास$ +^यहूना/यहूना$ +^है/है$ +^ठूली/*ठूली$ +^गवै/*गवै$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैंस/मैंस$ +^पुरो/पुरो$ +^करनै/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^उई/उई/उ+ई$ +^म्यारा/म्यारा$ +^बारिमें/बारिमें$ +^गवै/*गवै$ +^दीछो/दी$ +^जो/जो$ +^काम/काम$ +^मैं/मैं/मैं$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^गवै/*गवै$ +^दीछो/दी$ +^कि/कि/कि$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैंस/मैंस$ +^भेज/भेज/भेज$ +^रैछ/रै/रै$ +^और/और$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^जेलै/*जेलै$ +^मैंस/मैंस$ +^भेज/भेज/भेज$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^मेरि/मेरि$ +^गवै/*गवै$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^तुमूले/तुमूले$ +^नै/नै$ +^कभै/कभै$ +^उकी/उकी$ +^आवाज/आवाज$ +^सुणछै/सुण$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^कभै/कभै$ +^ऊस/ऊस$ +^आमने/*आमने$ +^-/-$ +^सामने/*सामने$ +^देखछै/देख$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^संदेशून/संदेश$ +^मन/मन$ +^में/में$ +^मजबूती/*मजबूती$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^राखना/*राखना$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तुम/तुम$ +^मैंमें/मैं+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^नै/नै$ +^करना/कर$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भेज/भेज/भेज$ +^रैछ/रै/रै$ +^तुम/तुम$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^का/का$ +^बचन/बचन$ +^ध्यान/ध्यान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पढ़भेरन/*पढ़भेरन$ +^खोज/खोज/खोज$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^समझछा/समझ$ +^की/की/की$ +^उमें/उ+में$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^मिलछो/मिल$ +^,/,$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^उई/उई/उ+ई$ +^बचन/बचन$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^मेरि/मेरि$ +^गवै/*गवै$ +^दीछो/दी$ +^;/;$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^हुनै/हो$ +^पर/पर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुम/तुम$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^पान/पा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पास/पास$ +^ऊँन/आ/ऊँन/ऊँन$ +^नै/नै$ +^चाँना/*चाँना$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमीन/आदिमी$ +^थैं/थैं$ +^आदर/आदर$ +^उमीद/*उमीद$ +^नै/नै$ +^करनू/कर$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^जाणछूँ/जाण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^अपून/अपून$ +^मन/मन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^प्रेम/प्रेम$ +^नै/नै$ +^करना/कर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपून/अपून$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^अधिकार/अधिकार$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^आरयूँ/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^मैंस/मैंस$ +^स्वीकार/*स्वीकार$ +^नै/नै$ +^करना/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^कोई/कोई$ +^अपून/अपून$ +^अधिकार/अधिकार$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आलो/आ$ +^त/त/त$ +^ऊस/ऊस$ +^स्वीकार/*स्वीकार$ +^कर/कर/कर$ +^लीछा/ली$ +^तुम/तुम$ +^मैंमें/मैं+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^सकना/सका$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तुम/तुम$ +^एक/एक$ +^दुसरा/दुसरा$ +^स/स/स$ +^खुश/खुश$ +^करून/कर$ +^चाछा/चा$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^सच्चा/*सच्चा$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^भटे/भटे$ +^तारीफ/तारीफ$ +^पाना/*पाना$ +^की/की/की$ +^कोशिश/कोशिश$ +^नै/नै$ +^करना/कर$ +^यो/यो/यो$ +^नै/नै$ +^समझा/समझा/समझा$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^दोष/दोष$ +^लगूलो/लगू$ +^,/,$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^दोष/दोष$ +^लगून/*लगून$ +^वालो/वालो$ +^त/त/त$ +^मूसा/मूसा$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जैमें/जैस+में$ +^तुम/तुम$ +^आश/*आश$ +^राखछ्या/राख/राख$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^अगर/अगर$ +^तुम/तुम$ +^मूसा/मूसा$ +^को/को$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करना/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^मैंमें/मैं+में$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करना/कर$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^कि/कि/कि$ +^उले/उले$ +^म्यारा/म्यारा$ +^बारिमें/बारिमें$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^का/का$ +^लेखून/*लेखून$ +^में/में$ +^लिख/लिख/लिख/लिख$ +^रैछ/रै/रै$ +^अगर/अगर$ +^तुम/तुम$ +^उकी/उकी$ +^लेखून/*लेखून$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^नै/नै$ +^करना/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुम/तुम$ +^जरूर/जरूर$ +^यो/यो/यो$ +^बातुन/बातु$ +^में/में$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करना/कर$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^कि/कि/कि$ +^कुंछूँ/*कुंछूँ$ +^”/”$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^यीशु/यीशु$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^की/की/की$ +^झील/झील$ +^मतलब/मतलब$ +^तिबिरियास/*तिबिरियास$ +^का/का$ +^झील/झील$ +^का/का$ +^पार/पार$ +^ग्यो/ग्य$ +^और/और$ +^भौत/भौत/भौत$ +^ठूली/*ठूली$ +^भीड़/भीड़$ +^उक/उक/उक$ +^पछिल/पछिल$ +^चल/चल/चल$ +^पड़छी/पड़$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जो/जो$ +^चमत्कारा/चमत्कार$ +^काम/काम$ +^उ/उ/उ$ +^बिमारून/बिमार$ +^में/में$ +^दिखूछ्यो/*दिखूछ्यो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उनुस/उनुस$ +^देखछ्या/देख/देख$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^डाणा/डाणा$ +^में/में$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^वाँ/वाँ$ +^बैठि/*बैठि$ +^ग्यो/ग्य$ +^और/और$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^को/को$ +^फसह/*फसह$ +^त्यार/त्यार$ +^नजिक/नजिक$ +^छ्यो/छ$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भौत/भौत/भौत$ +^भीड़/भीड़$ +^अपून/अपून$ +^तरफ/तरफ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^फिलिप्पुस/*फिलिप्पुस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हम/हम/हम$ +^इनून/*इनून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^काँ/काँ$ +^है/है$ +^खान/खान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मोल/*मोल$ +^लियूनू/*लियूनू$ +^?/?$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^उले/उले$ +^ऊस/ऊस$ +^परखून/*परखून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^खुद/खुद$ +^जाण/जाण/जाण$ +^छ्यो/छ$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^कि/कि/कि$ +^करोलो/कर$ +^फिलिप्पुस/*फिलिप्पुस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^“/“$ +^इदुक/इदुक$ +^रोटान/रोटा$ +^की/की/की$ +^कीमत/*कीमत$ +^द्वी/द्वी$ +^सौ/*सौ$ +^दिन/दी/दिन$ +^का/का$ +^मजूरी/*मजूरी$ +^बराबर/*बराबर$ +^होलि/हो$ +^,/,$ +^और/और$ +^इदुक/इदुक$ +^में/में$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^पुर/पुर$ +^नी/नी$ +^हुन/हो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^-/-$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^सबून/सबून$ +^मिली/मिल$ +^ज्यालो/*ज्यालो$ +^”/”$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^शमौन/शमौन$ +^पतरस/पतरस$ +^को/को$ +^भाई/भाई$ +^अन्द्रियास/अन्द्रियास$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^याँ/याँ$ +^एक/एक$ +^लड़का/*लड़का$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जैथैं/*जैथैं$ +^पास/पास$ +^पाँच/पाँच$ +^रोटा/रोटा$ +^और/और$ +^द्वी/द्वी$ +^माँछा/*माँछा$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^येले/येले$ +^इदुक/इदुक$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उले/उले$ +^कि/कि/कि$ +^होलो/हो$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^लोगून/लोग$ +^बैठा/*बैठा$ +^दी/दी/दी$ +^”/”$ +^उ/उ/उ$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^भौत/भौत/भौत$ +^घास/घास$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^जिनून/जिनून$ +^में/में$ +^बैगमैंसून/*बैगमैंसून$ +^की/की/की$ +^संख्या/*संख्या$ +^लगभग/*लगभग$ +^पाँच/पाँच$ +^हजार/*हजार$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बैठग्या/बैठ$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^रोटान/रोटा$ +^अपून/अपून$ +^हातून/हात$ +^में/में$ +^लियान/*लियान$ +^,/,$ +^और/और$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^धन्यवाद/धन्यवाद$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^,/,$ +^बैठिना/बैठ$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^बाड़ी/*बाड़ी$ +^दीयान/दी$ +^;/;$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^माछान/माछा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जदुक/*जदुक$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^चाँछ्या/चाँ/चाँ$ +^बाड़/*बाड़$ +^दीयान/दी$ +^करछ्य/कर/कर$ +^जब/जब/जब$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पेट/*पेट$ +^भर/*भर$ +^भेरन/भेरन$ +^खान/खान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^खा/खा/खा$ +^लीछ/ली$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^बचिना/*बचिना$ +^का/का$ +^रोटान/रोटा$ +^का/का$ +^टुकुड़ान/*टुकुड़ान$ +^जाम/जाम$ +^कर/कर/कर$ +^ली/ली/ली$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बरबाद/*बरबाद$ +^नै/नै$ +^करि/कर$ +^जौ/जा$ +^”/”$ +^त/त/त$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बचिना/*बचिना$ +^का/का$ +^टुकुड़ान/*टुकुड़ान$ +^जाम/जाम$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^कि/कि/कि$ +^पाँच/पाँच$ +^रोटान/रोटा$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^बचिना/*बचिना$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^जिनूनले/जिनून+ले$ +^बारा/बारा$ +^टोकरी/*टोकरी$ +^भर/*भर$ +^भेरन/भेरन$ +^जाम/जाम$ +^कर्यान/कर$ +^तब/तब$ +^जो/जो$ +^चमत्कार/चमत्कार$ +^उले/उले$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^देखाछ/*देखाछ$ +^ऊस/ऊस$ +^उ/उ/उ$ +^लोग/लोग$ +^देखभेरन/*देखभेरन$ +^कुन/कु$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^;/;$ +^कि/कि/कि$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^ऊँनवालो/आ+वालो/ऊँनवालो$ +^छ्यो/छ$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^पत्तो/पत्त$ +^लागछै/लाग$ +^कि/कि/कि$ +^इन/इन$ +^लोग/लोग$ +^मैंस/मैंस$ +^राजा/राजा$ +^बनून/बना$ +^खिन/खिन/खिन$ +^पकड़ून/*पकड़ून$ +^चाँनान/चाँ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उ/उ/उ$ +^एकलो/*एकलो$ +^डाणान/*डाणान$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^न्हैग्या/न्है/न्हैजा$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^जब/जब/जब$ +^ब्याल/ब्याल$ +^भैछ/*भैछ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्य/शिष्य$ +^झील/झील$ +^किनार/किनार$ +^ग्यान/ग्य$ +^और/और$ +^नाव/नाव$ +^में/में$ +^बैठभेरन/*बैठभेरन$ +^झील/झील$ +^का/का$ +^पार/पार$ +^कफरनहूम/कफरनहूम$ +^गौं/गौं$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जान/जा$ +^लागनान/लाग$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^अन्यारो/अन्यारो$ +^है/है$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^ऐल/ऐल$ +^तक/तक$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पास/पास$ +^नी/नी$ +^आ/आ/आ$ +^रैछ्यो/रै$ +^और/और$ +^तेज/तेज$ +^आँधी/आँधी$ +^तूफान/तूफान/तूफान$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^झील/झील$ +^में/में$ +^लहर/*लहर$ +^उठून/*उठून$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^नाऊ/*नाऊ$ +^स/स/स$ +^चलाभेरन/*चलाभेरन$ +^पाँच/पाँच$ +^-/-$ +^छ/*छ$ +^:/:$ +^किलोमीटर/किलोमीटर$ +^अघिल/अघिल$ +^न्हैजानान/न्हैजा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उनूनले/उनूनले$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^झील/झील$ +^में/में$ +^हिटनै/*हिटनै$ +^नाव/नाव$ +^का/का$ +^नजिक/नजिक$ +^ऊँनो/*ऊँनो$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^और/और$ +^शिष्य/शिष्य$ +^डर/डर/डर$ +^ग्या/ग्य$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^;/;$ +^डरा/*डरा$ +^जन/जन$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^शिष्य/शिष्य$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^नाव/नाव$ +^में/में$ +^चढ़ून/चढ़$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैंयार/*तैंयार$ +^भ्यान/भ्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुरन्त/तुरन्त$ +^उ/उ/उ$ +^नाव/नाव$ +^उ/उ/उ$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^पुज/*पुज$ +^जाछी/जा$ +^जा/जा/जा$ +^उनूले/उनूले$ +^जानमरेछ्यो/*जानमरेछ्यो$ +^जो/जो$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^भीड़/भीड़$ +^झील/झील$ +^पार/पार$ +^रै/रै/रै$ +^गैछी/गै$ +^,/,$ +^दुसारा/दुसारा$ +^दिन/दी/दिन$ +^उ/उ/उ$ +^भीड़/भीड़$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^कि/कि/कि$ +^वाँ/वाँ$ +^एक/एक$ +^नाव/नाव$ +^छोड़भेरन/छोड़+भेरन$ +^और/और$ +^कोई/कोई$ +^नानि/नानि/नानि$ +^नाव/नाव$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यनू/*शिष्यनू$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^उ/उ/उ$ +^नाव/नाव$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^केवल/केवल$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्य/शिष्य$ +^नाव/नाव$ +^में/में$ +^ग्यान/ग्य$ +^तब/तब$ +^और/और$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नाऊन/*नाऊन$ +^तिबिरियास/*तिबिरियास$ +^शैहर/शैहर$ +^भटे/भटे$ +^उ/उ/उ$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^आयान/आ$ +^,/,$ +^जा/जा/जा$ +^उनूनले/उनूनले$ +^प्रभु/प्रभु$ +^को/को$ +^धन्यवाद/धन्यवाद$ +^करिना/कर$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^रवाटा/*रवाटा$ +^खाईनाका/*खाईनाका$ +^छ्या/छ$ +^जब/जब/जब$ +^भीड़/भीड़$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^याँ/याँ$ +^नै/नै$ +^यीशु/यीशु$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्य/शिष्य$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^नाऊन/*नाऊन$ +^में/में$ +^बैठभेरन/*बैठभेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^खोजन/*खोजन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कफरनहूम/कफरनहूम$ +^गौं/गौं$ +^पुजियान/*पुजियान$ +^जब/जब/जब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^झील/झील$ +^पार/पार$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उनूनले/उनूनले$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^गुरू/गुरू$ +^जी/जी$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^याँ/याँ$ +^कब/*कब$ +^आछ/आ$ +^?/?$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^-/-$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^मैंस/मैंस$ +^येखिन/*येखिन$ +^नै/नै$ +^खोजून/खोज$ +^मरिया/*मरिया$ +^कि/कि/कि$ +^तुमूले/तुमूले$ +^चमत्कार/चमत्कार$ +^काम/काम$ +^देखीयान/*देखीयान$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^कि/कि/कि$ +^तुमून/तुमून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पेट/*पेट$ +^भरि/*भरि$ +^रवाटा/*रवाटा$ +^खायान/*खायान$ +^तुम/तुम$ +^उ/उ/उ$ +^खान/खान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मेहनत/मेहनत$ +^जन/जन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^जो/जो$ +^नाश/नाश$ +^हो/हो$ +^जाछो/जा$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उ/उ/उ$ +^खान/खान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मेहनत/मेहनत$ +^करा/करा/करा/कर$ +^जो/जो$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^तक/तक$ +^बनिना/बन$ +^को/को$ +^रूछो/रू$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^च्योलो/च्योलो$ +^तुमून/तुमून$ +^द्योलो/द्याल$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैंस/मैंस$ +^येस/येस$ +^दीना/*दीना$ +^को/को$ +^अधिकार/अधिकार$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^”/”$ +^उनूनले/उनूनले$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^काम/काम$ +^करनै/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^हम/हम/हम$ +^कि/कि/कि$ +^करा/करा/करा/कर$ +^?/?$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^चाँछो/चाँ$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^उमें/उ+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करा/करा/करा/कर$ +^जैस/जैस$ +^उले/उले$ +^भेज/भेज/भेज$ +^रैछ/रै/रै$ +^तब/तब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^उथैं/उथैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^तैं/तैं/तैं$ +^को/को$ +^वालो/वालो$ +^चमत्कार/चमत्कार$ +^देखूछै/*देखूछै$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^ऊस/ऊस$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^तैंमें/*तैंमें$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करा/करा/करा/कर$ +^?/?$ +^तैं/तैं/तैं$ +^को/को$ +^वालो/वालो$ +^काम/काम$ +^देखूछै/*देखूछै$ +^?/?$ +^हमार/हमार$ +^पुरखानले/*पुरखानले$ +^बिरान/बिरान$ +^जागा/जागा$ +^में/में$ +^मन्ना/*मन्ना$ +^खाछ/खा$ +^,/,$ +^जसो/जसो$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^जरियाले/*जरियाले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^खान/खान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^भटे/भटे$ +^रवाटा/*रवाटा$ +^दीयान/दी$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^-/-$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुछूँ/कु$ +^कि/कि/कि$ +^तुमून/तुमून$ +^उ/उ/उ$ +^रोटो/रोटो$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^भटे/भटे$ +^मूसा/मूसा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^दीनो/दी$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^म्येरो/म्येरो$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमून/तुमून$ +^सच्ची/सच्ची$ +^को/को$ +^रोटो/रोटो$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^भटे/भटे$ +^दीछ/दी$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^रोटो/रोटो$ +^उई/उई/उ+ई$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^भटे/भटे$ +^उतर/*उतर$ +^भेरन/भेरन$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^जीवन/जीवन$ +^दीछ/दी$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^कि/कि/कि$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^उ/उ/उ$ +^रोटो/रोटो$ +^हमेशा/हमेशा$ +^हमून/हमून$ +^दिन/दी/दिन$ +^कर/कर/कर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उ/उ/उ$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^दीछो/दी$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पास/पास$ +^आलो/आ$ +^उ/उ/उ$ +^कभै/कभै$ +^भुखो/*भुखो$ +^नै/नै$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^मैंमें/मैं+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करोलो/कर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^कभै/कभै$ +^प्यासो/*प्यासो$ +^नी/नी$ +^होलो/हो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमून/तुमून$ +^पैलि/पैलि$ +^बताईना/*बताईना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुमूले/तुमूले$ +^मैंस/मैंस$ +^देखभेरन/*देखभेरन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^-/-$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^नै/नै$ +^करना/कर$ +^जो/जो$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^मैंस/मैंस$ +^दीछो/दी$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^सब/सब$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पास/पास$ +^आलो/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पास/पास$ +^आलो/आ$ +^ऊस/ऊस$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपून/अपून$ +^दगाड़/दगाड़$ +^राखलो/राख$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपूनी/अपूनी$ +^मरजी/मरजी/मरजी$ +^नै/नै$ +^बल्कि/बल्कि$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^जैले/जे+ले$ +^मैंस/मैंस$ +^भेज/भेज/भेज$ +^रैछ/रै/रै$ +^उकी/उकी$ +^मरजी/मरजी/मरजी$ +^पुरो/पुरो$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^भटे/भटे$ +^आरयूँ/आ$ +^और/और$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^,/,$ +^जैले/जे+ले$ +^मैंस/मैंस$ +^भेज/भेज/भेज$ +^रैछ/रै/रै$ +^उकी/उकी$ +^योई/योई$ +^मरजी/मरजी/मरजी$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^उले/उले$ +^मैंस/मैंस$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपून/अपून$ +^पास/पास$ +^राखू/*राखू$ +^लेकिन/लेकिन$ +^ऊस/ऊस$ +^आखिरी/*आखिरी$ +^दिन/दी/दिन$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^ज्यून/ज्यून$ +^करूँलो/*करूँलो$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^यो/यो/यो$ +^मरजी/मरजी/मरजी$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^च्याला/च्याला$ +^स/स/स$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^उमें/उ+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करोलो/कर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^पालो/पा$ +^,/,$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^ऊस/ऊस$ +^आखिरी/*आखिरी$ +^दिन/दी/दिन$ +^ज्यून/ज्यून$ +^करोलो/कर$ +^”/”$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवा/अगुवा$ +^लोग/लोग$ +^ऊस/ऊस$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^चिड़ून/*चिड़ून$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उले/उले$ +^कईना/कु$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^“/“$ +^जो/जो$ +^रोटो/रोटो$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^भटे/भटे$ +^उतर/*उतर$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^”/”$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^यो/यो/यो$ +^यूसुफ/यूसुफ$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^यीशु/यीशु$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^जैका/जैका$ +^ईजा/ईजा$ +^-/-$ +^बबा/बबा$ +^स/स/स$ +^हम/हम/हम$ +^जाणनू/जाण$ +^?/?$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^क्याखिन/क्याखिन$ +^कुछूँ/कु$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^भटे/भटे$ +^आरयूँ/आ$ +^?/?$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^“/“$ +^आपस/आपस$ +^में/में$ +^जन/जन$ +^कुड़कुड़ा/*कुड़कुड़ा$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पास/पास$ +^तब/तब$ +^तक/तक$ +^नै/नै$ +^आ/आ/आ$ +^सकूनो/सक$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^तक/तक$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^,/,$ +^जेलै/*जेलै$ +^मैंस/मैंस$ +^भेज/भेज/भेज$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^नै/नै$ +^ऊँ/*ऊँ$ +^;/;$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आखिरी/*आखिरी$ +^दिन/दी/दिन$ +^ऊस/ऊस$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^ज्यून/ज्यून$ +^करोलो/कर$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवालान/*दिनवालान$ +^का/का$ +^लेखून/*लेखून$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^सिखाईना/*सिखाईना$ +^का/का$ +^होला/हो$ +^जै/जै$ +^केले/केले$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^थैं/थैं$ +^सुणछ/सुण$ +^और/और$ +^सिखछै/*सिखछै$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पास/पास$ +^ऊँछो/*ऊँछो$ +^कैले/कैले$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^नै/नै$ +^देख/देख/देख/देख$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^एकलो/*एकलो$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^आरयूँ/आ$ +^,/,$ +^जैले/जे+ले$ +^ऊस/ऊस$ +^देख/देख/देख/देख$ +^रैछ/रै/रै$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^-/-$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^मैंमें/मैं+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^उको/उको$ +^छै/छ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उ/उ/उ$ +^रोटो/रोटो$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^जीवन/जीवन$ +^दीछो/दी$ +^तुमार/तुमार$ +^पुरखानले/*पुरखानले$ +^बिरान/बिरान$ +^जागा/जागा$ +^में/में$ +^मन्ना/*मन्ना$ +^खाछ/खा$ +^और/और$ +^मरग्या/मर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जै/जै$ +^रोटा/रोटा$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^कुंछूँ/*कुंछूँ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^भटे/भटे$ +^उतर/*उतर$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^उमें/उ+में$ +^भटे/भटे$ +^खाछो/खा$ +^उ/उ/उ$ +^कभै/कभै$ +^नी/नी$ +^मरोलो/*मरोलो$ +^जीवित/*जीवित$ +^रोटो/रोटो$ +^जो/जो$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^भटे/भटे$ +^उतर/*उतर$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^यो/यो/यो$ +^रोटा/रोटा$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^खाछो/खा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^हमेशा/हमेशा$ +^ज्यून/ज्यून$ +^रोलो/*रोलो$ +^;/;$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^रोटो/रोटो$ +^में/में$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^जीवन/जीवन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^दीयूलो/*दीयूलो$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^म्येरो/म्येरो$ +^माँसो/*माँसो$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोग/लोग$ +^यो/यो/यो$ +^कैभेरन/कु+भेरन$ +^आपस/आपस$ +^में/में$ +^झगाड़ा/*झगाड़ा$ +^करून/कर$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^क्याखिन/क्याखिन$ +^अपून/अपून$ +^माँसो/*माँसो$ +^खान/खान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^दी/दी/दी$ +^सकछो/सक$ +^?/?$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^-/-$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^तक/तक$ +^तुम/तुम$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^च्याला/च्याला$ +^को/को$ +^माँसो/*माँसो$ +^नी/नी$ +^खाला/खा$ +^,/,$ +^और/और$ +^खून/खून$ +^नी/नी$ +^प्याला/*प्याला$ +^तब/तब$ +^तक/तक$ +^तुमून/तुमून$ +^जीवन/जीवन$ +^नी/नी$ +^मिलोलो/*मिलोलो$ +^जो/जो$ +^म्येरो/म्येरो$ +^माँसो/*माँसो$ +^खाछो/खा$ +^,/,$ +^और/और$ +^म्येरो/म्येरो$ +^खून/खून$ +^पीछो/पी$ +^,/,$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^उको/उको$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^न्याय/न्याय$ +^का/का$ +^दिन/दी/दिन$ +^ऊस/ऊस$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^ज्यून/ज्यून$ +^करोलो/कर$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^म्येरो/म्येरो$ +^माँसो/*माँसो$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^खाना/खाना$ +^की/की/की$ +^चीज/चीज$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^म्येरो/म्येरो$ +^खून/खून$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^पीना/*पीना$ +^की/की/की$ +^चीज/चीज$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^म्येरो/म्येरो$ +^माँसो/*माँसो$ +^खाछो/खा$ +^और/और$ +^म्येरो/म्येरो$ +^खून/खून$ +^पीछो/पी$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^मैंमें/मैं+में$ +^बनिनाको/*बनिनाको$ +^रूछूँ/*रूछूँ$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उमें/उ+में$ +^बनिनाको/*बनिनाको$ +^रूछूँ/*रूछूँ$ +^मैंस/मैंस$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भेज/भेज/भेज$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^जीवन/जीवन$ +^दीछो/दी$ +^जसा/*जसा$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उले/उले$ +^मैंस/मैंस$ +^जीवन/जीवन$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^जीवन/जीवन$ +^द्यूलो/द्याल$ +^जो/जो$ +^म्येरो/म्येरो$ +^माँसो/*माँसो$ +^खाछो/खा$ +^जो/जो$ +^रोटो/रोटो$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^भटे/भटे$ +^उतर/*उतर$ +^रियोछ/*रियोछ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^योई/योई$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^तुमार/तुमार$ +^पुरखान/*पुरखान$ +^का/का$ +^नयाति/*नयाति$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^जैस/जैस$ +^खायो/खा$ +^और/और$ +^मरग्या/मर$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^यो/यो/यो$ +^रोटो/रोटो$ +^खालो/खा$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^हमेशा/हमेशा$ +^ज्यून/ज्यून$ +^रौलो/रू$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^तब/तब$ +^क्यान/*क्यान$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^कफरनहूम/कफरनहूम$ +^गौं/गौं$ +^का/का$ +^एक/एक$ +^यहूदी/यहूदी$ +^सभाघर/सभाघर$ +^में/में$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^दिन/दी/दिन$ +^मर्यो/*मर्यो$ +^छ्यो/छ$ +^यीशुका/यीशु+का$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^भौतून/*भौतून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^त/त/त$ +^भौत/भौत/भौत$ +^कठिन/कठिन$ +^बात/बात$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^येस/येस$ +^को/को$ +^मान/मान/मान$ +^सकछो/सक$ +^?/?$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^मन/मन$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^जाणिभेरन/*जाणिभेरन$ +^कि/कि/कि$ +^म्यारा/म्यारा$ +^शिष्य/शिष्य$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आपस/आपस$ +^में/में$ +^कुड़कुड़ान/*कुड़कुड़ान$ +^मर्यान/मार$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^तुमून/तुमून$ +^मैंमें/मैं+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करून/कर$ +^में/में$ +^रोकछी/*रोकछी$ +^?/?$ +^और/और$ +^अगर/अगर$ +^तुम/तुम$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^च्याला/च्याला$ +^स/स/स$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^जानो/*जानो$ +^देखला/देख$ +^,/,$ +^जाँ/जाँ$ +^उ/उ/उ$ +^पैलि/पैलि$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^कि/कि/कि$ +^होलो/हो$ +^?/?$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^आत्माई/*आत्माई$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^जीवन/जीवन$ +^दिनवालो/*दिनवालो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^शरीर/शरीर$ +^नै/नै$ +^दी/दी/दी$ +^सकूनो/सक$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^बात/बात$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कईना/कु$ +^का/का$ +^छन/छ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बोली/बोल$ +^जानान/जा$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^बात/बात$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कईना/कु$ +^का/का$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^आत्मा/आत्मा$ +^और/और$ +^जीवन/जीवन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^छै/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^कतुक/कतुक$ +^इसले/*इसले$ +^छन/छ$ +^जो/जो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^नै/नै$ +^करना/कर$ +^”/”$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^यीशु/यीशु$ +^त/त/त$ +^पैलि/पैलि$ +^भटे/भटे$ +^जाण/जाण/जाण$ +^छ्यो/छ$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^नै/नै$ +^करना/कर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^को/को$ +^छन/छ$ +^?/?$ +^और/और$ +^को/को$ +^ऊस/ऊस$ +^पकड़वालो/*पकड़वालो$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कईनाको/*कईनाको$ +^छ्यो/छ$ +^कि/कि/कि$ +^जब/जब/जब$ +^तक/तक$ +^कैसई/*कैसई$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^बरदान/*बरदान$ +^नै/नै$ +^दीई/दी$ +^जौ/जा$ +^तब/तब$ +^तक/तक$ +^उ/उ/उ$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पास/पास$ +^नै/नै$ +^आ/आ/आ$ +^सकनो/सक$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^बातुन/बातु$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^उक/उक/उक$ +^भौत/भौत/भौत$ +^शिष्य/शिष्य$ +^ऊस/ऊस$ +^छोड़भेरन/छोड़+भेरन$ +^न्हैजानान/न्हैजा$ +^,/,$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^उनूनले/उनूनले$ +^उको/उको$ +^दगोड़ो/*दगोड़ो$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दीछ/दी$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बारा/बारा$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^तुम/तुम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^छोड़भेरन/छोड़+भेरन$ +^जान/जा$ +^चाछाई/*चाछाई$ +^?/?$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^शमौन/शमौन$ +^पतरसले/*पतरसले$ +^ऊस/ऊस$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^,/,$ +^हम/हम/हम$ +^कैका/*कैका$ +^पास/पास$ +^जानू/जा$ +^?/?$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^का/का$ +^बात/बात$ +^त्यार/त्यार$ +^पास/पास$ +^छन/छ$ +^और/और$ +^हम/हम/हम$ +^तैंमें/*तैंमें$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^जाणिगया/*जाणिगया$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^पवित्र/पवित्र$ +^जन/जन$ +^छा/छ$ +^जैस/जैस$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भेज/भेज/भेज$ +^रैछ/रै/रै$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुम/तुम$ +^बारून/*बारून$ +^नै/नै$ +^चूनछै/*चूनछै$ +^?/?$ +^तब/तब$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^जनि/*जनि$ +^शैतान/शैतान$ +^बश/*बश$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^शमौन/शमौन$ +^इस्करियोती/*इस्करियोती$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^यहूदा/यहूदा$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^उई/उई/उ+ई$ +^बारा/बारा$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^धोखा/*धोखा$ +^दीन/दीन$ +^वालो/वालो$ +^छ्यो/छ$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^यीशु/यीशु$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^में/में$ +^घुमन/*घुमन$ +^-/-$ +^फिरनै/फिर$ +^र्योछ/*र्योछ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवा/अगुवा$ +^ऊस/ऊस$ +^मारना/*मारना$ +^की/की/की$ +^साजिश/*साजिश$ +^करून/कर$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उ/उ/उ$ +^यहूदिया/यहूदिया$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^में/में$ +^घुमून/*घुमून$ +^नी/नी$ +^चाछ्यो/चा$ +^और/और$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^झोपड़िन/*झोपड़िन$ +^को/को$ +^त्यार/त्यार$ +^नजिक/नजिक$ +^छ्यो/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^यीशुका/यीशु+का$ +^भाईन/भाई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^यो/यो/यो$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^छोड़िभेरन/छोड़ि+भेरन$ +^यहूदिया/यहूदिया$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^खिन/खिन/खिन$ +^न्हैजा/न्हैजा/न्हैजा$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^भल/भल$ +^काम/काम$ +^तुम/तुम$ +^करछा/कर$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^तुमार/तुमार$ +^शिष्य/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^देखून/देख$ +^अगर/अगर$ +^तुम/तुम$ +^चाँछा/चाँ$ +^उ/उ/उ$ +^कि/कि/कि$ +^लोग/लोग$ +^तुमार/तुमार$ +^बारिमें/बारिमें$ +^जाणनू/जाण$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुमून/तुमून$ +^सबून/सबून$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^भल/भल$ +^काम/काम$ +^करून/कर$ +^चैंनान/*चैंनान$ +^अगर/अगर$ +^तैं/तैं/तैं$ +^काम/काम$ +^करछै/कर$ +^त/त/त$ +^दुनिया/*दुनिया$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^कर/कर/कर$ +^”/”$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^यीशुका/यीशु+का$ +^भाई/भाई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^नी/नी$ +^करछ्या/कर/कर$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^म्येरो/म्येरो$ +^बखत/बखत$ +^आजि/*आजि$ +^नै/नै$ +^आर्यो/*आर्यो$ +^;/;$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^त/त/त$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ठीक/ठीक$ +^बखत/बखत$ +^छै/छ$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बैर/बैर$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^सकूना/*सकूना$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उ/उ/उ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बैर/बैर$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उनार/उनार/उनार$ +^बारिमें/बारिमें$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^की/की/की$ +^गवै/*गवै$ +^दी/दी/दी$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^कि/कि/कि$ +^उक/उक/उक$ +^काम/काम$ +^बुर/बुर$ +^छन/छ$ +^तुम/तुम$ +^लोग/लोग$ +^त्यार/त्यार$ +^मनून/मन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जा/जा/जा$ +^;/;$ +^मैं/मैं/मैं$ +^एल/*एल$ +^यो/यो/यो$ +^त्यार/त्यार$ +^मनून/मन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^नै/नै$ +^आ/आ/आ$ +^सकनू/सक$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^म्येरो/म्येरो$ +^बखत/बखत$ +^नै/नै$ +^आर्यो/*आर्यो$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^कैभेरन/कु+भेरन$ +^उ/उ/उ$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^में/में$ +^रुकि/*रुकि$ +^ग्यो/ग्य$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उक/उक/उक$ +^भाई/भाई$ +^त्यार/त्यार$ +^में/में$ +^न्हैग्या/न्है/न्हैजा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^त्यार/त्यार$ +^में/में$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^बिना/बिना$ +^कैसे/कैसे$ +^बताये/*बताये$ +^वाँ/वाँ$ +^भटे/भटे$ +^न्हैग्यो/न्है/न्हैजा$ +^उ/उ/उ$ +^त्यार/त्यार$ +^में/में$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोग/लोग$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^खोजून/खोज$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^,/,$ +^उनूनले/उनूनले$ +^लोगून/लोग$ +^थैं/थैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^उ/उ/उ$ +^या/या/या$ +^आ/आ/आ$ +^ग्योछी/*ग्योछी$ +^?/?$ +^”/”$ +^और/और$ +^लोग/लोग$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^खुश/खुश$ +^-/-$ +^फुसाट/*फुसाट$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^बात/बात$ +^करून/कर$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^कोई/कोई$ +^कुछ्या/कु/कु$ +^कि/कि/कि$ +^“/“$ +^उ/उ/उ$ +^भौत/भौत/भौत$ +^निको/निको$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^और/और$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लोग/लोग$ +^कुछ्या/कु/कु$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^त/त/त$ +^लोगून/लोग$ +^गुमराह/*गुमराह$ +^करछो/कर$ +^तब/तब$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^अगुवान/अगुवान$ +^का/का$ +^डर/डर/डर$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आदिमी/आदिमी$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^खुलभेरन/*खुलभेरन$ +^नी/नी$ +^बोलछो/बोल$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^त्यार/त्यार$ +^का/का$ +^आधा/*आधा$ +^दिन/दी/दिन$ +^बितिग्यो/*बितिग्यो$ +^;/;$ +^त/त/त$ +^यीशु/यीशु$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^में/में$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^लोगून/लोग$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^दिन/दी/दिन$ +^लागछ/लाग$ +^उक/उक/उक$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^स/स/स$ +^सुणभेरन/*सुणभेरन$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोग/लोग$ +^ताजुब/*ताजुब$ +^करून/कर$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^और/और$ +^कुन/कु$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^येस/येस$ +^बिना/बिना$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^पढ़ीना/*पढ़ीना$ +^को/को$ +^यो/यो/यो$ +^ज्ञान/ज्ञान$ +^काँ/काँ$ +^भटे/भटे$ +^मिलछ्य/मिल$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^म्येरो/म्येरो$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^म्येरो/म्येरो$ +^अपूनो/अपूनो$ +^नाहतिनी/*नाहतिनी$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यो/यो/यो$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^छै/छ$ +^जैले/जे+ले$ +^मैंस/मैंस$ +^भेज/भेज/भेज$ +^रैछ/रै/रै$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^आदिमी/आदिमी$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^मरजी/मरजी/मरजी$ +^में/में$ +^चलून/*चलून$ +^चाछो/चा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^यो/यो/यो$ +^उपदेशा/*उपदेशा$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^जाणि/*जाणि$ +^जालो/जा$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^या/या/या$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपून/अपून$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^कुछूँ/कु$ +^जो/जो$ +^अपूनी/अपूनी$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^के/के$ +^कुंछूँ/*कुंछूँ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^अपूनी/अपूनी$ +^बड़ाई/बड़ाई$ +^चाँछो/चाँ$ +^;/;$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^अपून/अपून$ +^भेजून/*भेजून$ +^वाला/वाला$ +^की/की/की$ +^बड़ाई/बड़ाई$ +^चाँछो/चाँ$ +^उई/उई/उ+ई$ +^सच्चो/सच्चो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उमें/उ+में$ +^के/के$ +^बेमानी/*बेमानी$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^क्या/क्या$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^मूसा/मूसा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमून/तुमून$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^नै/नै$ +^दियाई/*दियाई$ +^?/?$ +^तब/तब$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^चलनो/*चलनो$ +^तुम/तुम$ +^किलैं/किलैं$ +^मैंस/मैंस$ +^मार/मार/मार$ +^डालून/*डालून$ +^चाँछा/चाँ$ +^?/?$ +^”/”$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^;/;$ +^“/“$ +^तैंमें/*तैंमें$ +^भूत/भूत$ +^लागिना/*लागिना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^!/!$ +^को/को$ +^तैंस/तैंस$ +^मार/मार/मार$ +^डालून/*डालून$ +^चाछ/चा$ +^?/?$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^सबत/*सबत$ +^वाला/वाला$ +^दिन/दी/दिन$ +^एक/एक$ +^चमत्कारो/*चमत्कारो$ +^को/को$ +^काम/काम$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^सब/सब$ +^ताजुब/*ताजुब$ +^करछा/कर$ +^तुम/तुम$ +^कुँछा/कुँ$ +^कि/कि/कि$ +^मूसा/मूसा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमून/तुमून$ +^खतना/खत$ +^करना/कर$ +^को/को$ +^आदेश/*आदेश$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^योई/योई$ +^कारण/कारण$ +^तुम/तुम$ +^सबता/*सबता$ +^का/का$ +^दिन/दी/दिन$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^खतना/खत$ +^करछा/कर$ +^यो/यो/यो$ +^नै/नै$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^छै/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यो/यो/यो$ +^पुरखान/*पुरखान$ +^भटे/भटे$ +^चलिना/*चलिना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^तुम/तुम$ +^सबता/*सबता$ +^का/का$ +^दिन/दी/दिन$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^खतना/खत$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^करछा/कर$ +^कि/कि/कि$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^तोड़ी/तोड़$ +^नै/नै$ +^जून/*जून$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तुम/तुम$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^खिन/खिन/खिन$ +^गुस्सा/*गुस्सा$ +^करछा/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^सबता/*सबता$ +^का/का$ +^दिन/दी/दिन$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^पुरी/पुरी$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ठीक/ठीक$ +^करछ्य/कर/कर$ +^तुम/तुम$ +^भ्यारो/*भ्यारो$ +^को/को$ +^रूप/रूप$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^न्याय/न्याय$ +^जन/जन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ठीक-ठीक/ठीक-ठीक$ +^न्याय/न्याय$ +^करा/करा/करा/कर$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^लोग/लोग$ +^कुन/कु$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^यो/यो/यो$ +^उई/उई/उ+ई$ +^आदिमी/आदिमी$ +^नाहतिनी/*नाहतिनी$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवा/अगुवा$ +^मारना/*मारना$ +^का/का$ +^फिराक/*फिराक$ +^में/में$ +^छन/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^देखा/देख$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^भीड़/भीड़$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^थैं/थैं$ +^खुलेआम/*खुलेआम$ +^बात/बात$ +^करछो/कर$ +^और/और$ +^कोई/कोई$ +^उथैं/उथैं$ +^के/के$ +^नै/नै$ +^कुनो/*कुनो$ +^,/,$ +^इसो/इसो$ +^त/त/त$ +^नाहातिनी/*नाहातिनी$ +^कि/कि/कि$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवान/अगुवान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^जाण/जाण/जाण$ +^हालछ्य/*हालछ्य$ +^कि/कि/कि$ +^योई/योई$ +^मसीह/मसीह$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^हम/हम/हम$ +^त/त/त$ +^जाणनू/जाण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^काँ/काँ$ +^भटे/भटे$ +^ऊँछो/*ऊँछो$ +^;/;$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मसीह/मसीह$ +^अब/अब$ +^आलो/आ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नी/नी$ +^जाण/जाण/जाण$ +^पालो/पा$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^काँ/काँ$ +^भटे/भटे$ +^आछ/आ$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^का/का$ +^खाला/खा$ +^में/में$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^दीन/दीन$ +^बखत/बखत$ +^जोरले/जोर+ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^मैंस/मैंस$ +^जाणछाई/*जाणछाई$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जाणछा/जाण$ +^की/की/की$ +^मैं/मैं/मैं$ +^काँ/काँ$ +^आरयूँ/आ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^त/त/त$ +^खुद/खुद$ +^नै/नै$ +^आरयूँ/आ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^म्यारा/म्यारा$ +^भेजून/*भेजून$ +^वाला/वाला$ +^सच्चो/सच्चो$ +^छै/छ$ +^ऊस/ऊस$ +^तुम/तुम$ +^जाणछा/जाण$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जाणछूँ/जाण$ +^;/;$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उक/उक/उक$ +^तरफ/तरफ$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^और/और$ +^उलेई/*उलेई$ +^मैंस/मैंस$ +^भेज/भेज/भेज$ +^रैछ/रै/रै$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^अगुवा/अगुवा$ +^ऊस/ऊस$ +^पकड़ून/*पकड़ून$ +^चाँछ्या/चाँ/चाँ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^कैले/कैले$ +^ऊस/ऊस$ +^नै/नै$ +^पकड़ीयो/*पकड़ीयो$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उको/उको$ +^मरना/मरन$ +^को/को$ +^बखत/बखत$ +^एक/एक$ +^तक/तक$ +^नी/नी$ +^आईना/*आईना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^भीड़/भीड़$ +^का/का$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उमें/उ+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^कुन/कु$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^मसीह/मसीह$ +^जब/जब/जब$ +^आलो/आ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^क्या/क्या$ +^येहैं/*येहैं$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^चमत्कारा/चमत्कार$ +^का/का$ +^दिखालो/दिखा$ +^जो/जो$ +^येले/येले$ +^दिखायान/*दिखायान$ +^?/?$ +^”/”$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उक/उक/उक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^यो/यो/यो$ +^बातुन/बातु$ +^चुपचाप/चुपचाप$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करनै/कर$ +^सुणछ/सुण$ +^;/;$ +^और/और$ +^प्रधान/प्रधान$ +^याजकून/याजक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^और/और$ +^फरीसीन/फरीसी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^पकड़ून/*पकड़ून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^का/का$ +^रखवाला/*रखवाला$ +^भेज्यान/*भेज्यान$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^देर/*देर$ +^तलक/तलक$ +^और/और$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^;/;$ +^उक/उक/उक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपून/अपून$ +^भेजून/*भेजून$ +^वाला/वाला$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^वापस/वापस$ +^न्हैजूलो/*न्हैजूलो$ +^तब/तब$ +^तुम/तुम$ +^मैंस/मैंस$ +^खोजला/खोज$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^नी/नी$ +^पाला/पा$ +^;/;$ +^और/और$ +^जा/जा/जा$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जाछूँ/*जाछूँ$ +^तुम/तुम$ +^वाँ/वाँ$ +^नै/नै$ +^आ/आ/आ$ +^सकना/सका$ +^”/”$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवा/अगुवा$ +^आपस/आपस$ +^में/में$ +^कुन/कु$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^काँ/काँ$ +^जाछो/जा$ +^कि/कि/कि$ +^हमून/हमून$ +^तो/तो$ +^दुबारा/दुबारा$ +^नै/नै$ +^मिल/मिल/मिल$ +^सकूनो/सक$ +^?/?$ +^शायद/*शायद$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^पास/पास$ +^जो/जो$ +^यूनानी/*यूनानी$ +^शैहरून/शैहर$ +^में/में$ +^तितर/*तितर$ +^-/-$ +^बितर/*बितर$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^रूनान/रू$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^द्योलो/द्याल$ +^?/?$ +^उ/उ/उ$ +^कि/कि/कि$ +^कुन/कु$ +^चाछो/चा$ +^कि/कि/कि$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^मैंस/मैंस$ +^खोजला/खोज$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^नी/नी$ +^पाला/पा$ +^:/:$ +^और/और$ +^जा/जा/जा$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जाछूँ/*जाछूँ$ +^,/,$ +^वाँ/वाँ$ +^तुम/तुम$ +^नै/नै$ +^आ/आ/आ$ +^सकना/सका$ +^?/?$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^त्यार/त्यार$ +^का/का$ +^आखिरी/*आखिरी$ +^दिन/दी/दिन$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^खास/खास$ +^दिन/दी/दिन$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^यीशु/यीशु$ +^ठाड़/ठाड़$ +^भ्योछ/भ्य$ +^और/और$ +^जोरले/जोर+ले$ +^कुन/कु$ +^लागछ/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^प्यासो/*प्यासो$ +^छै/छ$ +^त/त/त$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पास/पास$ +^अ/*अ$ +^और/और$ +^पीय/*पीय$ +^जो/जो$ +^मैमें/*मैमें$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करोलो/कर$ +^,/,$ +^जसो/जसो$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उक/उक/उक$ +^दिल/*दिल$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^पानि/पानि$ +^की/की/की$ +^नदी/नदी$ +^जो/जो$ +^जीवन/जीवन$ +^दीछी/दी$ +^निकलली/निकल/निकल$ +^”/”$ +^उले/उले$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^उमें/उ+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करनान/कर$ +^उनून/उनून/उनून$ +^मिलून/*मिलून$ +^वालो/वालो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^एल/*एल$ +^तलक/तलक$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^उतरीना/*उतरीना$ +^को/को$ +^नी/नी$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^एल/*एल$ +^तलक/तलक$ +^यीशु/यीशु$ +^की/की/की$ +^महिमा/महिमा$ +^स/स/स$ +^प्रगट/प्रगट$ +^नी/नी$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^तब/तब$ +^भीड़/भीड़$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^केले/केले$ +^-/-$ +^केले/केले$ +^यो/यो/यो$ +^बातुन/बातु$ +^सुणभेरन/*सुणभेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जैको/जैको$ +^हम/हम/हम$ +^इन्तजार/*इन्तजार$ +^करून/कर$ +^मरिया/*मरिया$ +^”/”$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^में/में$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^मसीह/मसीह$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^केले/केले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^?/?$ +^क्या/क्या$ +^मसीह/मसीह$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^भटे/भटे$ +^आलोई/*आलोई$ +^?/?$ +^क्या/क्या$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^कुंछो/कुं$ +^कि/कि/कि$ +^मसीह/मसीह$ +^राजा/राजा$ +^दाऊद/दाऊद$ +^का/का$ +^वंश/*वंश$ +^भटे/भटे$ +^और/और$ +^बैतलहम/बैतलहम$ +^गौं/गौं$ +^भटे/भटे$ +^आलो/आ$ +^,/,$ +^जा/जा/जा$ +^राजा/राजा$ +^दाऊद/दाऊद$ +^रूछ्यो/रू$ +^”/”$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^आपस/आपस$ +^में/में$ +^फुट/*फुट$ +^पड़छी/पड़$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^कदुक/*कदुक$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^पकड़ून/*पकड़ून$ +^चाँछ्या/चाँ/चाँ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^केले/केले$ +^ऊस/ऊस$ +^गिरफ्तार/*गिरफ्तार$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^तब/तब$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^का/का$ +^रखवाला/*रखवाला$ +^प्रधान/प्रधान$ +^याजकून/याजक$ +^और/और$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^लौट/*लौट$ +^आयान/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^ऊस/ऊस$ +^क्याखिन/क्याखिन$ +^नै/नै$ +^लाया/*लाया$ +^?/?$ +^”/”$ +^उनूनले/उनूनले$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आदिमी/आदिमी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कभै/कभै$ +^इसा/इसा$ +^बात/बात$ +^नै/नै$ +^कर्या/कर$ +^”/”$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^तुम/तुम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^गुमराह/*गुमराह$ +^करि/कर$ +^गैछा/गै$ +^?/?$ +^क्या/क्या$ +^शासकून/*शासकून$ +^में/में$ +^या/या/या$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^केले/केले$ +^उमें/उ+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछै/कर$ +^?/?$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यो/यो/यो$ +^लोग/लोग$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^नै/नै$ +^जाणना/जाण$ +^,/,$ +^और/और$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^शापित/*शापित$ +^छन/छ$ +^”/”$ +^नीकुदेमुस/*नीकुदेमुस$ +^जो/जो$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^पैलि/पैलि$ +^आईना/*आईना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^कुन/कु$ +^लाग्छय/*लाग्छय$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^हमार/हमार$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^कै/कै$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^जब/जब/जब$ +^तक/तक$ +^पैलि/पैलि$ +^उकी/उकी$ +^सुणभेरन/*सुणभेरन$ +^जाणनै/जाण$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^कि/कि/कि$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^दोषी/*दोषी$ +^ठैरूछी/*ठैरूछी$ +^?/?$ +^”/”$ +^उनूनले/उनूनले$ +^ऊस/ऊस$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^काँई/काँई$ +^तैंले/तैं+ले$ +^गलीली/*गलीली$ +^त/त/त$ +^नाहातिनी/*नाहातिनी$ +^?/?$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^खोज/खोज/खोज$ +^तब/तब$ +^तैं/तैं/तैं$ +^जाण/जाण/जाण$ +^पालै/*पालै$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^भटे/भटे$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^पैद/पैद$ +^नै/नै$ +^हुनो/हो$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^लोग/लोग$ +^अपून/अपून$ +^-/-$ +^अपून/अपून$ +^घरून/घर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^वापस/वापस$ +^न्हैग्या/न्है/न्हैजा$ +^यीशु/यीशु$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^जैतून/*जैतून$ +^का/का$ +^डाणा/डाणा$ +^में/में$ +^ग्यो/ग्य$ +^और/और$ +^दुसारा/दुसारा$ +^दिन/दी/दिन$ +^रात्तैनि/*रात्तैनि$ +^उ/उ/उ$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^का/का$ +^खाल/*खाल$ +^में/में$ +^वापिस/*वापिस$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^भौत/भौत/भौत$ +^सारा/सारा$ +^लोग/लोग$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^आयान/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^बैठि/*बैठि$ +^भेरन/भेरन$ +^उनून/उनून/उनून$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^दिन/दी/दिन$ +^लागछै/लाग$ +^तब/तब$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^सिखून/सिख$ +^वाला/वाला$ +^और/और$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोग/लोग$ +^ब्यभिचार/ब्यभिचार$ +^में/में$ +^पकड़ी/पकड़$ +^गै/गै/गै$ +^एक/एक$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^आयान/आ$ +^,/,$ +^उनूनले/उनूनले$ +^ऊस/ऊस$ +^भीड़/भीड़$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^ठाड़/ठाड़$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^उनूनले/उनूनले$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^गुरू/गुरू$ +^जी/जी$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^ब्यभिचार/ब्यभिचार$ +^करनै/कर$ +^पकड़ी/पकड़$ +^गैछै/गै$ +^मूसा/मूसा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^में/में$ +^हमून/हमून$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^कि/कि/कि$ +^इसा/इसा$ +^लोगून/लोग$ +^ढ़ुगान/ढ़ुगा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लोड़िया/*लोड़िया$ +^भेरन/भेरन$ +^मार/मार/मार$ +^डाला/*डाला$ +^;/;$ +^त/त/त$ +^तैं/तैं/तैं$ +^कि/कि/कि$ +^चाँछै/चाँ$ +^कि/कि/कि$ +^हमून/हमून$ +^कि/कि/कि$ +^करून/कर$ +^चैछो/चा$ +^?/?$ +^”/”$ +^उनूनले/उनूनले$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^अजमून/*अजमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^कर्यान/कर$ +^ताकि/ताकि$ +^यीशु/यीशु$ +^में/में$ +^दोष/दोष$ +^लगूना/*लगूना$ +^को/को$ +^मौका/*मौका$ +^मिली/मिल$ +^जौ/जा$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यीशु/यीशु$ +^झुकीभेरन/*झुकीभेरन$ +^आंगुला/*आंगुला$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भिमें/*भिमें$ +^लिखून/*लिखून$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^पुछून/पुछ$ +^मरैछ्या/*मरैछ्या$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उले/उले$ +^सिद्दो/*सिद्दो$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^जेलै/*जेलै$ +^कभै/कभै$ +^पाप/पाप$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^उई/उई/उ+ई$ +^ऊस/ऊस$ +^पैलि/पैलि$ +^ढूंग/*ढूंग$ +^हाणौ/*हाणौ$ +^”/”$ +^और/और$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^झुकीभेरन/*झुकीभेरन$ +^भिमें/*भिमें$ +^लिखून/*लिखून$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यो/यो/यो$ +^सुणभेरन/*सुणभेरन$ +^ठूला/ठूला$ +^भटे/भटे$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^नाना/*नाना$ +^तक/तक$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^एक/एक$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^वाँ/वाँ$ +^भटे/भटे$ +^न्हैग्या/न्है/न्हैजा$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^जाणभेरन/*जाणभेरन$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^पापी/पापी$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^एकलो/*एकलो$ +^रैग्यो/रै$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^तब/तब$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^वाँ/वाँ$ +^ठाड़/ठाड़$ +^छी/छ$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सिददो/*सिददो$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^नारी/*नारी$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^काँ/काँ$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ग्यान/ग्य$ +^?/?$ +^क्या/क्या$ +^कैले/कैले$ +^तैंमें/*तैंमें$ +^दण्ड/*दण्ड$ +^को/को$ +^हुकुम/हुकुम$ +^नै/नै$ +^दिनोई/*दिनोई$ +^?/?$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उ/उ/उ$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^प्रभु/प्रभु$ +^जी/जी$ +^,/,$ +^कैले/कैले$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तैंमें/*तैंमें$ +^दण्ड/*दण्ड$ +^को/को$ +^हुकुम/हुकुम$ +^नै/नै$ +^दीनू/दी$ +^;/;$ +^अब/अब$ +^घर/घर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जा/जा/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^पाप/पाप$ +^जन/जन$ +^करे/कर$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^लोगून/लोग$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^संसार/संसार$ +^को/को$ +^उज्यालो/उज्यालो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पछिल/पछिल$ +^आलो/आ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^अन्यारो/अन्यारो$ +^में/में$ +^नी/नी$ +^हिटोलो/*हिटोलो$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उ/उ/उ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^उज्यालो/उज्यालो$ +^स/स/स$ +^पालो/पा$ +^जो/जो$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^दीछी/दी$ +^”/”$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^;/;$ +^“/“$ +^अगर/अगर$ +^तैं/तैं/तैं$ +^खुद/खुद$ +^अपूनी/अपूनी$ +^गवै/*गवै$ +^दीछै/दी$ +^;/;$ +^त/त/त$ +^तेरि/तेरि$ +^गवै/*गवै$ +^सच्ची/सच्ची$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^अगर/अगर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपूनी/अपूनी$ +^गवै/*गवै$ +^खुद/खुद$ +^दी/दी/दी$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मेरि/मेरि$ +^गवै/*गवै$ +^सच्ची/सच्ची$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जाणछूँ/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^काँ/काँ$ +^भटे/भटे$ +^आरयूँ/आ$ +^और/और$ +^काँ/काँ$ +^जाछूँ/*जाछूँ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तुम/तुम$ +^नै/नै$ +^जाणना/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^काँ/काँ$ +^भटे/भटे$ +^आईना/*आईना$ +^को/को$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^काँ/काँ$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जाछूँ/*जाछूँ$ +^तुम/तुम$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^न्याय/न्याय$ +^करछा/कर$ +^;/;$ +^मैं/मैं/मैं$ +^कैको/*कैको$ +^न्याय/न्याय$ +^नै/नै$ +^करनू/कर$ +^और/और$ +^अगर/अगर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^न्याय/न्याय$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करूँ/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^न्याय/न्याय$ +^सच्चो/सच्चो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^एकोलो/*एकोलो$ +^नाहातिनू/ना+हातिनू$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^जैले/जे+ले$ +^मैंस/मैंस$ +^भेजिना/*भेजिना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^में/में$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^कि/कि/कि$ +^द्वी/द्वी$ +^जनून/*जनून$ +^कि/कि/कि$ +^गवै/*गवै$ +^मिलभेरन/*मिलभेरन$ +^ठीक/ठीक$ +^हुछी/हो$ +^एक/एक$ +^त/त/त$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपूनी/अपूनी$ +^गवै/*गवै$ +^खुद/खुद$ +^दीछूँ/*दीछूँ$ +^,/,$ +^और/और$ +^दुसोरो/दुसोरो$ +^म्येरो/म्येरो$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^मेरि/मेरि$ +^गवै/*गवै$ +^दीछो/दी$ +^जेलै/*जेलै$ +^मैंस/मैंस$ +^भेज/भेज/भेज$ +^रैछ/रै/रै$ +^”/”$ +^उनूनले/उनूनले$ +^उथैं/उथैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^“/“$ +^तेरो/तेरो$ +^पिता/पिता$ +^काँ/काँ$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^नै/नै$ +^तुम/तुम$ +^मैंस/मैंस$ +^जाणना/जाण$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^मैंस/मैंस$ +^जाणना/जाण$ +^त/त/त$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जाणना/जाण$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^उले/उले$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^का/का$ +^खाला/खा$ +^में/में$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^दिन/दी/दिन$ +^बखत/बखत$ +^भण्डार/*भण्डार$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^है/है$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^और/और$ +^कैले/कैले$ +^ऊस/ऊस$ +^नै/नै$ +^पकड़ीयो/*पकड़ीयो$ +^;/;$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उको/उको$ +^मरना/मरन$ +^बखत/बखत$ +^एल/*एल$ +^तलक/तलक$ +^नी/नी$ +^आईना/*आईना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^यीशु/यीशु$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जाणछूँ/जाण$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^मैंस/मैंस$ +^खोजला/खोज$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^लगातार/*लगातार$ +^पाप/पाप$ +^करना/कर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मार/मार/मार$ +^जाला/जा$ +^;/;$ +^जाँ/जाँ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जाछूँ/*जाछूँ$ +^,/,$ +^वाँ/वाँ$ +^तुम/तुम$ +^नै/नै$ +^आ/आ/आ$ +^सकना/सका$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवा/अगुवा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^उ/उ/उ$ +^आत्मा/आत्मा$ +^हत्या/हत्या$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जान/जा$ +^मर्योछीई/*मर्योछीई$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^कुन/कु$ +^मरियोछ/*मरियोछ$ +^,/,$ +^जा/जा/जा$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जाछूँ/*जाछूँ$ +^तुम/तुम$ +^वाँ/वाँ$ +^नै/नै$ +^आ/आ/आ$ +^सकना/सका$ +^?/?$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^तुमूनले/तुमून$ +^यो/यो/यो$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^जन्म/जन्म$ +^ली/ली/ली$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^संसार/संसार$ +^को/को$ +^नाहातिनू/ना+हातिनू$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^लगातार/*लगातार$ +^अपून/अपून$ +^पापून/पाप$ +^में/में$ +^मर/मर/मर$ +^जाला/जा$ +^अगर/अगर$ +^तुम/तुम$ +^मैंमें/मैं+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^नी/नी$ +^करना/कर$ +^कि/कि/कि$ +^उई/उई/उ+ई$ +^मैं/मैं/मैं$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुमार/तुमार$ +^पाप/पाप$ +^माफ/माफ$ +^नी/नी$ +^करि/कर$ +^जाला/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^मर/मर/मर$ +^जाला/जा$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवान/अगुवान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तैं/तैं/तैं$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^जब/जब/जब$ +^भटे/भटे$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^दीन/दीन$ +^शुरू/शुरू$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^भटे/भटे$ +^मैं/मैं/मैं$ +^कुछूँ/कु$ +^कि/कि/कि$ +^उई/उई/उ+ई$ +^मैं/मैं/मैं$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^न्याय/न्याय$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मैंस/मैंस$ +^भौत/भौत/भौत$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^कुन/कु$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^म्येरो/म्येरो$ +^भेजून/*भेजून$ +^वालो/वालो$ +^सच्चो/सच्चो$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^उथैं/उथैं$ +^भटे/भटे$ +^सुण/सुण/सुण$ +^रैछ/रै/रै$ +^उई/उई/उ+ई$ +^संसार/संसार$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^थैं/थैं$ +^कुछूँ/कु$ +^”/”$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अब/अब$ +^तक/तक$ +^यो/यो/यो$ +^नै/नै$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^पाया/*पाया$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^हमून/हमून$ +^थैं/थैं$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^कुनमर्योछ/*कुनमर्योछ$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^जब/जब/जब$ +^तुम/तुम$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^च्याला/च्याला$ +^स/स/स$ +^ऊँचा/ऊँचा$ +^में/में$ +^चढ़ाला/चढ़ा$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^जाणि/*जाणि$ +^ल्याला/ल्या$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उई/उई/उ+ई$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^शुरू/शुरू$ +^भटे/भटे$ +^तुमून/तुमून$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^दीनै/दी$ +^और/और$ +^बतूनै/*बतूनै$ +^आरयूँ/आ$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^;/;$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जसो/जसो$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैंस/मैंस$ +^सिखाछ/सिखा$ +^ऊसी/*ऊसी$ +^बात/बात$ +^कुछूँ/कु$ +^और/और$ +^म्येरो/म्येरो$ +^भेजून/*भेजून$ +^वालो/वालो$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^उले/उले$ +^मैंस/मैंस$ +^एकोलो/*एकोलो$ +^नै/नै$ +^छोड़ियो/*छोड़ियो$ +^;/;$ +^किलैकी/किलैकी$ +^मैं/मैं/मैं$ +^हमेशा/हमेशा$ +^में/में$ +^उई/उई/उ+ई$ +^काम/काम$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^उ/उ/उ$ +^खुश/खुश$ +^हुछो/हो$ +^”/”$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^जिनूनले/जिनून+ले$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^यो/यो/यो$ +^बातुन/बातु$ +^कुन/कु$ +^सुणछ/सुण$ +^,/,$ +^उमें/उ+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यहूदी/यहूदी$ +^थैं/थैं$ +^जिनूनले/जिनून+ले$ +^उमें/उ+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^अगर/अगर$ +^तुम/तुम$ +^म्यारा/म्यारा$ +^बातुन/बातु$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^चलला/चल$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^म्यारा/म्यारा$ +^शिष्य/शिष्य$ +^बनला/बन$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^सत्य/*सत्य$ +^स/स/स$ +^जाणला/जाण$ +^,/,$ +^और/और$ +^सत्य/*सत्य$ +^तुमून/तुमून$ +^आजाद/*आजाद$ +^करोलो/कर$ +^”/”$ +^उनूनले/उनूनले$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^हम/हम/हम$ +^त/त/त$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^का/का$ +^वंश/*वंश$ +^का/का$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^हम/हम/हम$ +^कभै/कभै$ +^केका/*केका$ +^गुलाम/*गुलाम$ +^नै/नै$ +^रया/*रया$ +^,/,$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^तैं/तैं/तैं$ +^क्याखिन/क्याखिन$ +^कुछै/कु$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुमून/तुमून$ +^आजाद/*आजाद$ +^हो/हो$ +^जाला/जा$ +^?/?$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^-/-$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^पाप/पाप$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^पापो/*पापो$ +^को/को$ +^गुलाम/*गुलाम$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^गुलाम/*गुलाम$ +^हमेशा/हमेशा$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^रूनो/*रूनो$ +^;/;$ +^लेकिन/लेकिन$ +^च्योलो/च्योलो$ +^हमेशा/हमेशा$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^रूछो/रू$ +^अगर/अगर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^तुमून/तुमून$ +^आजाद/*आजाद$ +^करोलो/कर$ +^त/त/त$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^आजाद/*आजाद$ +^हो/हो$ +^जाला/जा$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जाणछूँ/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^का/का$ +^वंश/*वंश$ +^का/का$ +^छा/छ$ +^;/;$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^तुम/तुम$ +^म्यारा/म्यारा$ +^बातुन/बातु$ +^नै/नै$ +^मानना/*मानना$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^तुम/तुम$ +^मैंस/मैंस$ +^मार/मार/मार$ +^डालून/*डालून$ +^चाछा/चा$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उ/उ/उ$ +^चीजून/चीज$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बतूनमरयूँ/*बतूनमरयूँ$ +^जिनून/जिनून$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपून/अपून$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^छ्यूँ/*छ्यूँ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तुम/तुम$ +^उई/उई/उ+ई$ +^कुँछा/कुँ$ +^जो/जो$ +^तुमूनले/तुमून$ +^अपून/अपून$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^थैं/थैं$ +^सुणछै/सुण$ +^”/”$ +^उनूनले/उनूनले$ +^तब/तब$ +^ऊस/ऊस$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^हमार/हमार$ +^पूर्वज/पूर्वज$ +^त/त/त$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^अगर/अगर$ +^तुम/तुम$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^का/का$ +^वंशज/वंशज$ +^हुना/हो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^जो/जो$ +^काम/काम$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^करछ्यो/कर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^काम/काम$ +^तुम/तुम$ +^करना/कर$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अब/अब$ +^तुम/तुम$ +^मैंस/मैंस$ +^मारून/मार$ +^चाछा/चा$ +^,/,$ +^क्याखिन/क्याखिन$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमून/तुमून$ +^उ/उ/उ$ +^सच्ची/सच्ची$ +^बताछ/बता$ +^जो/जो$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^थैं/थैं$ +^भटे/भटे$ +^सुणछ/सुण$ +^,/,$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इसो/इसो$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^तुम/तुम$ +^अपून/अपून$ +^बबा/बबा$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^काम/काम$ +^करछा/कर$ +^,/,$ +^उनूनले/उनूनले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हम/हम/हम$ +^ब्यभिचार/ब्यभिचार$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^जन्मीया/*जन्मीया$ +^,/,$ +^हमोरो/हमोरो$ +^केवल/केवल$ +^एक/एक$ +^पिता/पिता$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^अगर/अगर$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^बबा/बबा$ +^हुनो/हो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुम/तुम$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^प्रेम/प्रेम$ +^राखना/*राखना$ +^;/;$ +^किलैकी/किलैकी$ +^मैं/मैं/मैं$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^आरयूँ/आ$ +^;/;$ +^मैं/मैं/मैं$ +^खुद/खुद$ +^नै/नै$ +^आरयूँ/आ$ +^;/;$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उले/उले$ +^मैंस/मैंस$ +^भेज/भेज/भेज$ +^रैछ/रै/रै$ +^जो/जो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^कुछूँ/कु$ +^ऊस/ऊस$ +^क्याखिन/क्याखिन$ +^नै/नै$ +^समझना/*समझना$ +^?/?$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^कि/कि/कि$ +^म्यारा/म्यारा$ +^संदेश/संदेश$ +^स/स/स$ +^स्वीकार/*स्वीकार$ +^करून/कर$ +^है/है$ +^इन्कार/*इन्कार$ +^करछा/कर$ +^तुम/तुम$ +^अपून/अपून$ +^बबा/बबा$ +^शैतान/शैतान$ +^भटे/भटे$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^बबा/बबा$ +^मरजी/मरजी/मरजी$ +^स/स/स$ +^पुरो/पुरो$ +^करून/कर$ +^चाछा/चा$ +^उ/उ/उ$ +^त/त/त$ +^शुरू/शुरू$ +^भटे/भटे$ +^हत्यारो/*हत्यारो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उको/उको$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^भटे/भटे$ +^केले/केले$ +^लीन/ली$ +^-/-$ +^दिन/दी/दिन$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^;/;$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^झूठ/झूठ$ +^बोलछो/बोल$ +^,/,$ +^अपून/अपून$ +^स्वभाव/स्वभाव$ +^कारण/कारण$ +^बोलछो/बोल$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^झूठ्ठो/झूठ्ठो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^झूठ्ठो/झूठ्ठो$ +^को/को$ +^बबा/बबा$ +^छै/छ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जो/जो$ +^सच्ची/सच्ची$ +^बोलछूँ/*बोलछूँ$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^तुम/तुम$ +^मैंमें/मैं+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^नै/नै$ +^करना/कर$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^को/को$ +^मैंस/मैंस$ +^पापी/पापी$ +^साबित/साबित$ +^कर/कर/कर$ +^सकछो/सक$ +^?/?$ +^और/और$ +^अगर/अगर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^बोलछूँ/*बोलछूँ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुम/तुम$ +^म्येरो/म्येरो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^क्याखिन/क्याखिन$ +^नै/नै$ +^करना/कर$ +^?/?$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^थैं/थैं$ +^रिशता/*रिशता$ +^राखछो/राख$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^बात/बात$ +^सुणछो/सुण$ +^;/;$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^नै/नै$ +^सुणना/*सुणना$ +^की/की/की$ +^तुम/तुम$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^थैं/थैं$ +^रिशता/*रिशता$ +^नै/नै$ +^राखना/*राखना$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^सुण/सुण/सुण$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवान/अगुवान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^हमोरो/हमोरो$ +^यो/यो/यो$ +^कुनो/*कुनो$ +^ठीक/ठीक$ +^नाहातिनी/*नाहातिनी$ +^कि/कि/कि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^सामरी/*सामरी$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^तैंमें/*तैंमें$ +^भूत/भूत$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^मैंमें/मैं+में$ +^भूत/भूत$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^;/;$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपून/अपून$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^आदर/आदर$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^म्येरो/म्येरो$ +^निरादर/*निरादर$ +^करछा/कर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपूनो/अपूनो$ +^समान/समान/समान$ +^नै/नै$ +^चाँनू/चाँ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^एक/एक$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^म्येरो/म्येरो$ +^समान/समान/समान$ +^चाछो/चा$ +^,/,$ +^और/और$ +^उई/उई/उ+ई$ +^न्याय/न्याय$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करछो/कर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^-/-$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^आदिमी/आदिमी$ +^मेरि/मेरि$ +^बातुन/बातु$ +^मानोलो/*मानोलो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उकी/उकी$ +^मौत/मौत$ +^कभै/कभै$ +^नी/नी$ +^होलि/हो$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवान/अगुवान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^अब/अब$ +^हम/हम/हम$ +^जाणिगया/*जाणिगया$ +^कि/कि/कि$ +^तैंमें/*तैंमें$ +^भूत/भूत$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^मर/मर/मर$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^सब/सब$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मर/मर/मर$ +^ग्यान/ग्य$ +^और/और$ +^तैं/तैं/तैं$ +^कुछै/कु$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^म्यारा/म्यारा$ +^बातुन/बातु$ +^नी/नी$ +^मनोलो/*मनोलो$ +^उ/उ/उ$ +^अनन्तकाल/अनन्तकाल$ +^तक/तक$ +^नी/नी$ +^मरोलो/*मरोलो$ +^हमोरो/हमोरो$ +^पूर्वज/पूर्वज$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^त/त/त$ +^मरि/*मरि$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^क्या/क्या$ +^तैं/तैं/तैं$ +^उ/उ/उ$ +^है/है$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ठूलो/ठूलो$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^और/और$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मर/मर/मर$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^अपून/अपून$ +^-/-$ +^आपस/आपस$ +^कि/कि/कि$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^छै/छ$ +^की/की/की$ +^तैं/तैं/तैं$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^अगर/अगर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपूनी/अपूनी$ +^बड़ाई/बड़ाई$ +^करूँ/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^मेरि/मेरि$ +^बड़ाई/बड़ाई$ +^कैले/कैले$ +^नी/नी$ +^भै/*भै$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^मेरि/मेरि$ +^बड़ाई/बड़ाई$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^म्येरो/म्येरो$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^तुम/तुम$ +^अपूनी/अपूनी$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^कुँछा/कुँ$ +^और/और$ +^तुमूले/तुमूले$ +^त/त/त$ +^ऊस/ऊस$ +^नै/नै$ +^जाणना/जाण$ +^:/:$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^ऊस/ऊस$ +^जाणछूँ/जाण$ +^,/,$ +^और/और$ +^अगर/अगर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^कुँ/कुँ/कुँ$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^ऊस/ऊस$ +^नै/नै$ +^जाणनू/जाण$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^नियाति/*नियाति$ +^झूठ्ठो/झूठ्ठो$ +^ठैरूलो/*ठैरूलो$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^ऊस/ऊस$ +^जाणछूँ/जाण$ +^,/,$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^हुकमून/हुकम$ +^में/में$ +^चलछूँ/*चलछूँ$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^पूर्वज/पूर्वज$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दिन/दी/दिन$ +^देखन/*देखन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^आश/*आश$ +^में/में$ +^छ्यो/छ$ +^;/;$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^और/और$ +^भौत/भौत/भौत$ +^खुश/खुश$ +^भ्योछ/भ्य$ +^”/”$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तैं/तैं/तैं$ +^ऐल/ऐल$ +^तक/तक$ +^पचास/*पचास$ +^सालो/*सालो$ +^को/को$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नाहातिनै/*नाहातिनै$ +^;/;$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^तैंले/तैं+ले$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^स/स/स$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^?/?$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^-/-$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^का/का$ +^पैद/पैद$ +^हूनहै/*हूनहै$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पैलि/पैलि$ +^भटे/भटे$ +^मैं/मैं/मैं$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^बतून/*बतून$ +^में/में$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^मारून/मार$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ढूंगा/*ढूंगा$ +^उठायान/*उठायान$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यीशु/यीशु$ +^चुपचाप/चुपचाप$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^न्हैजाछो/न्हैजा$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^जान/जा$ +^मरिछ्यो/*मरिछ्यो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^जान/जा$ +^बखत/बखत$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^जो/जो$ +^जन्म/जन्म$ +^भटे/भटे$ +^अन्धो/*अन्धो$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^गुरू/गुरू$ +^जी/जी$ +^,/,$ +^कैल/*कैल$ +^पाप/पाप$ +^करछ्य/कर/कर$ +^कि/कि/कि$ +^येक/येक/येक$ +^ईजा/ईजा$ +^-/-$ +^बबा/बबा$ +^या/या/या$ +^यो/यो/यो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जो/जो$ +^अन्धो/*अन्धो$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^नै/नै$ +^येले/येले$ +^पाप/पाप$ +^कर/कर/कर$ +^राखछ्य/राख$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^येका/येका$ +^ईजा/ईजा$ +^-/-$ +^बबा/बबा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यो/यो/यो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^अन्धो/*अन्धो$ +^पैद/पैद$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^काम/काम$ +^उमें/उ+में$ +^देखाई/*देखाई$ +^जौ/जा$ +^जेलै/*जेलै$ +^मैंस/मैंस$ +^भेज/भेज/भेज$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^मैंस/मैंस$ +^जल्दी/जल्दी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उक/उक/उक$ +^काम/काम$ +^दीईना/दीईना$ +^का/का$ +^कामून/काम$ +^पुरो/पुरो$ +^करून/कर$ +^जरूरी/जरूरी$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^रात/रात$ +^ऊँन/आ/ऊँन/ऊँन$ +^वाली/वाली$ +^छै/छ$ +^जैमें/जैस+में$ +^कोई/कोई$ +^काम/काम$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^सकूनो/सक$ +^जब/जब/जब$ +^तक/तक$ +^मैं/मैं/मैं$ +^संसार/संसार$ +^मैं/मैं/मैं$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^तब/तब$ +^तक/तक$ +^संसार/संसार$ +^को/को$ +^उज्यालो/उज्यालो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^कैभेरन/कु+भेरन$ +^उले/उले$ +^भिमें/*भिमें$ +^थूकछ्य/*थूकछ्य$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^थूकले/*थूकले$ +^माटा/*माटा$ +^स/स/स$ +^गिलो/*गिलो$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^माटो/*माटो$ +^उ/उ/उ$ +^अन्धा/*अन्धा$ +^का/का$ +^आँखान/*आँखान$ +^में/में$ +^लगाभेरन/लगा+भेरन$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^अन्धा/*अन्धा$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^जा/जा/जा$ +^और/और$ +^अपूनो/अपूनो$ +^मुँख/मुँख$ +^शिलोह/*शिलोह$ +^का/का$ +^कुण्ड/*कुण्ड$ +^में/में$ +^धोले/धो$ +^”/”$ +^(/($ +^जैको/जैको$ +^मतलब/मतलब$ +^छै/छ$ +^“/“$ +^भेजिना/*भेजिना$ +^को/को$ +^”/”$ +^छै/छ$ +^)/)$ +^और/और$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^उले/उले$ +^अपूनो/अपूनो$ +^मुँख/मुँख$ +^धोछ/धो$ +^,/,$ +^और/और$ +^देखनै/देख$ +^वापस/वापस$ +^आछ/आ$ +^तब/तब$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^पड़ोसी/पड़ोसी$ +^और/और$ +^दुसारा/दुसारा$ +^लोग/लोग$ +^जिनूनले/जिनून+ले$ +^पैलि/पैलि$ +^ऊस/ऊस$ +^भीख/*भीख$ +^मागून/*मागून$ +^देखछ्यो/देख$ +^,/,$ +^एक/एक$ +^दुसारा/दुसारा$ +^थैं/थैं$ +^कुन/कु$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^यो/यो/यो$ +^उई/उई/उ+ई$ +^नाहातिनी/*नाहातिनी$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^में/में$ +^बैठि/*बैठि$ +^भेरन/भेरन$ +^भीख/*भीख$ +^माँग/माँग/माँग$ +^छ्यो/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^उई/उई/उ+ई$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^”/”$ +^औरून/*औरून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उको/उको$ +^जसो/जसो$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^उले/उले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उई/उई/उ+ई$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उथैं/उथैं$ +^पूछन/*पूछन$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^त्यारा/त्यारा$ +^आँखा/आँख$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^चंगा/*चंगा$ +^भ्यान/भ्य$ +^?/?$ +^”/”$ +^उले/उले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^नामोको/नाम+क$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^माटो/*माटो$ +^गिल/*गिल$ +^भेरन/भेरन$ +^,/,$ +^म्यारा/म्यारा$ +^आँखान/*आँखान$ +^में/में$ +^लगाभेरन/लगा+भेरन$ +^मैंथैं/मैं+थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^जा/जा/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपूनो/अपूनो$ +^मुँख/मुँख$ +^शिलोह/*शिलोह$ +^कुण्ड/*कुण्ड$ +^में/में$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^धोले/धो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^मैं/मैं/मैं$ +^शिलोह/*शिलोह$ +^में/में$ +^गयूँ/*गयूँ$ +^और/और$ +^मुँख/मुँख$ +^धोछ/धो$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^देखून/देख$ +^लाग/लाग/लाग$ +^गयूँ/*गयूँ$ +^”/”$ +^उनूनले/उनूनले$ +^उथैं/उथैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^काँ/काँ$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^उले/उले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^नै/नै$ +^जाणनू/जाण$ +^”/”$ +^जै/जै$ +^दिना/*दिना$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^माटो/*माटो$ +^गिल/*गिल$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^आँखान/*आँखान$ +^में/में$ +^लगाभेरन/लगा+भेरन$ +^चंगो/चंगो$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^सबत/*सबत$ +^को/को$ +^दिन/दी/दिन$ +^छ्यो/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^लोग/लोग$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^ली/ली/ली$ +^ग्यान/ग्य$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^;/;$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^देखून/देख$ +^लागछ/लाग$ +^?/?$ +^उले/उले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^उले/उले$ +^म्यारा/म्यारा$ +^आँखा/आँख$ +^में/में$ +^गिलो/*गिलो$ +^माटो/*माटो$ +^लगाछ/लगा$ +^,/,$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^शिलोह/*शिलोह$ +^का/का$ +^कुण्ड/*कुण्ड$ +^में/में$ +^मुँख/मुँख$ +^धो/धो/धो$ +^लीछ/ली$ +^,/,$ +^और/और$ +^अब/अब$ +^में/में$ +^देखून/देख$ +^मरियूँ/*मरियूँ$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोग/लोग$ +^कुन/कु$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^यो/यो/यो$ +^सबता/*सबता$ +^का/का$ +^दिनस/*दिनस$ +^नै/नै$ +^माननो/*माननो$ +^”/”$ +^और/और$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^येको/*येको$ +^जसो/जसो$ +^पापी/पापी$ +^आदिमी/आदिमी$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^चमत्कारा/चमत्कार$ +^काम/काम$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^कर/कर/कर$ +^सकछो/सक$ +^?/?$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^फुट/*फुट$ +^पड़/पड़/पड़$ +^जाछी/जा$ +^उनूनले/उनूनले$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^उ/उ/उ$ +^अन्धा/*अन्धा$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^जैले/जे+ले$ +^त्यारा/त्यारा$ +^आँखा/आँख$ +^खोलियान/*खोलियान$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^उक/उक/उक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^कि/कि/कि$ +^कुछै/कु$ +^?/?$ +^”/”$ +^उले/उले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^अगुवान/अगुवान$ +^विश्वास/विश्वास$ +^नै/नै$ +^भ्यो/*भ्यो$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^अन्धो/*अन्धो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^अब/अब$ +^देखछो/देख$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उनूनले/उनूनले$ +^उक/उक/उक$ +^ईजा/ईजा$ +^-/-$ +^बबा/बबा$ +^स/स/स$ +^बुलाछ/बुला$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^यो/यो/यो$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^तुम/तुम$ +^कुँछा/कुँ$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^अन्धो/*अन्धो$ +^पैद/पैद$ +^भ्योछ/भ्य$ +^?/?$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^अब/अब$ +^यो/यो/यो$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^देखून/देख$ +^लाग/लाग/लाग$ +^ग्योछ/ग्य$ +^?/?$ +^”/”$ +^उक/उक/उक$ +^ईजा/ईजा$ +^-/-$ +^बबा/बबा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^हम/हम/हम$ +^त/त/त$ +^जाणनू/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^हमोरो/हमोरो$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^जन्म/जन्म$ +^भटे/भटे$ +^अन्धो/*अन्धो$ +^छ्यो/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हम/हम/हम$ +^ने/*ने$ +^जाणना/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^देखून/देख$ +^लागछै/लाग$ +^;/;$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^यो/यो/यो$ +^जाणना/जाण$ +^की/की/की$ +^कैले/कैले$ +^उक/उक/उक$ +^आँखा/आँख$ +^खुलियान/*खुलियान$ +^;/;$ +^उ/उ/उ$ +^भौत/भौत/भौत$ +^समझदार/*समझदार$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^उथैंई/*उथैंई$ +^पुछ/पुछ/पुछ$ +^ली/ली/ली$ +^;/;$ +^उ/उ/उ$ +^अपून/अपून$ +^बारिमें/बारिमें$ +^खुद/खुद$ +^बाता/*बाता$ +^द्योलो/द्याल$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^उक/उक/उक$ +^ईजा/ईजा$ +^-/-$ +^बबा/बबा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^क्यान/*क्यान$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवान/अगुवान$ +^भटे/भटे$ +^डर/डर/डर$ +^छ्या/छ$ +^;/;$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवा/अगुवा$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^तय/*तय$ +^कर/कर/कर$ +^चुक/चुक$ +^गैछा/गै$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^स/स/स$ +^मानोलो/*मानोलो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^यहूदी/यहूदी$ +^सभाघर/सभाघर$ +^भटे/भटे$ +^निकाल/निकाल/निकाल$ +^दी/दी/दी$ +^जालो/जा$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उक/उक/उक$ +^ईजा/ईजा$ +^-/-$ +^बबा/बबा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^उ/उ/उ$ +^भौत/भौत/भौत$ +^समझदार/*समझदार$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^उथैंई/*उथैंई$ +^पुछ/पुछ/पुछ$ +^ली/ली/ली$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवान/अगुवान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^जो/जो$ +^अन्धा/*अन्धा$ +^छ्यो/छ$ +^दुसरी/*दुसरी$ +^बार/बार$ +^बुलाभेरन/बुला+भेरन$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^वादा/वादा$ +^कर/कर/कर$ +^कि/कि/कि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^बतालै/*बतालै$ +^;/;$ +^हम/हम/हम$ +^त/त/त$ +^जाणनू/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^पापी/पापी$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उले/उले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^नै/नै$ +^जाणनू/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^पापी/पापी$ +^छी/छ$ +^या/या/या$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^;/;$ +^मैं/मैं/मैं$ +^एक/एक$ +^बात/बात$ +^जाणछूँ/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अन्धो/*अन्धो$ +^और/और$ +^अब/अब$ +^देखून/देख$ +^लाग/लाग/लाग$ +^गयूँ/*गयूँ$ +^”/”$ +^उनूनले/उनूनले$ +^उथैं/उथैं$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उले/उले$ +^त्यारा/त्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^कि/कि/कि$ +^करछ्य/कर/कर$ +^?/?$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^तैंस/तैंस$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^चंगो/चंगो$ +^करछ्य/कर/कर$ +^?/?$ +^तब/तब$ +^उले/उले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमून/तुमून$ +^बाता/*बाता$ +^हालछ्य/*हालछ्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुमून/तुमून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^सुणियो/*सुणियो$ +^;/;$ +^अब/अब$ +^दुबारा/दुबारा$ +^क्‍याखिन/*क्‍याखिन$ +^सुणून/सुण$ +^चाँछा/चाँ$ +^?/?$ +^क्या/क्या$ +^तुम/तुम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्य/शिष्य$ +^बनून/बना$ +^चाँछाई/*चाँछाई$ +^?/?$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उथैं/उथैं$ +^बुरो/*बुरो$ +^-/-$ +^भलो/*भलो$ +^कैभेरन/कु+भेरन$ +^बोलनान/बोल$ +^,/,$ +^“/“$ +^तैंई/*तैंई$ +^उको/उको$ +^शिष्य/शिष्य$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^हम/हम/हम$ +^तैं/तैं/तैं$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^शिष्य/शिष्य$ +^छा/छ$ +^हम/हम/हम$ +^जाणनू/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मूसा/मूसा$ +^थैं/थैं$ +^बात/बात$ +^कर्यान/कर$ +^;/;$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यो/यो/यो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^नै/नै$ +^जाणनू/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^काँ/काँ$ +^भटे/भटे$ +^आ/आ/आ$ +^र्योछ/*र्योछ$ +^”/”$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^उनूनले/उनूनले$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^त/त/त$ +^ताजुब/*ताजुब$ +^की/की/की$ +^बात/बात$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^ऊस/ऊस$ +^नै/नै$ +^जाणना/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^काँ/काँ$ +^भटे/भटे$ +^आ/आ/आ$ +^र्योछ/*र्योछ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उले/उले$ +^म्यारा/म्यारा$ +^आँखा/आँख$ +^चंगा/*चंगा$ +^कर/कर/कर$ +^दीयान/दी$ +^हम/हम/हम$ +^जाणनू/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^पापिन/*पापिन$ +^कि/कि/कि$ +^नै/नै$ +^सुणूनो/*सुणूनो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^भक्त/*भक्त$ +^हो/हो$ +^तैं/तैं/तैं$ +^और/और$ +^उकी/उकी$ +^बातुन/बातु$ +^में/में$ +^चलछो/चल$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^उकी/उकी$ +^सुणछो/सुण$ +^जब/जब/जब$ +^भटे/भटे$ +^संसार/संसार$ +^बनिना/बन$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^भटे/भटे$ +^यो/यो/यो$ +^सुणन/*सुणन$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^आयो/*आयो$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^केले/केले$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जन्मा/*जन्मा$ +^का/का$ +^अन्धा/*अन्धा$ +^का/का$ +^आँखान/*आँखान$ +^चंगो/चंगो$ +^करछ्य/कर/कर$ +^अगर/अगर$ +^यो/यो/यो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^नी/नी$ +^हुनो/हो$ +^त/त/त$ +^केले/केले$ +^नी/नी$ +^कर/कर/कर$ +^सकूनो/सक$ +^”/”$ +^उनूनले/उनूनले$ +^ऊस/ऊस$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^तैं/तैं/तैं$ +^त/त/त$ +^पाप/पाप$ +^में/में$ +^नन्तिना/*नन्तिना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^हमून/हमून$ +^सिखूछै/सिखू$ +^?/?$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^यहूदी/यहूदी$ +^सभाघर/सभाघर$ +^भटे/भटे$ +^भ्यार/भ्यार$ +^निकाल/निकाल/निकाल$ +^दीछ/दी$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सुणछ/सुण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उनूनले/उनूनले$ +^ऊस/ऊस$ +^यहूदी/यहूदी$ +^सभा/सभा$ +^घर/घर$ +^भटे/भटे$ +^भ्यार/भ्यार$ +^निकाल/निकाल/निकाल$ +^दी/दी/दी$ +^है/है$ +^छ/*छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^उकी/उकी$ +^भेंट/भेंट$ +^भैछ/*भैछ$ +^,/,$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^तैं/तैं/तैं$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^च्याला/च्याला$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछै/कर$ +^?/?$ +^”/”$ +^उले/उले$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^‍श्रीमान/*‍श्रीमान$ +^,/,$ +^मैंस/मैंस$ +^बता/बता/बता$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उमें/उ+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^कर/कर/कर$ +^सकूँ/*सकूँ$ +^?/?$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^तैं/तैं/तैं$ +^पैलि/पैलि$ +^मैंस/मैंस$ +^देख/देख/देख/देख$ +^चुक/चुक$ +^गैछ/गै$ +^और/और$ +^उई/उई/उ+ई$ +^मैं/मैं/मैं$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^अब/अब$ +^त्यारा/त्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बात/बात$ +^करून/कर$ +^मरियोछ/*मरियोछ$ +^”/”$ +^उले/उले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैंमें/*तैंमें$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछूँ/कर$ +^”/”$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^ऊस/ऊस$ +^ढोक/ढोक$ +^दीछ/दी$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^न्याय/न्याय$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आरयूँ/आ$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^अन्धा/*अन्धा$ +^लोग/लोग$ +^देखून/देख$ +^लागाला/*लागाला$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^देखना/*देखना$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अन्धा/*अन्धा$ +^हो/हो$ +^जाला/जा$ +^जो/जो$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोग/लोग$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^उनूनले/उनूनले$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^सुणभेरन/*सुणभेरन$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^क्या/क्या$ +^तैं/तैं/तैं$ +^कुन/कु$ +^मरैछ/*मरैछ$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अन्धा/*अन्धा$ +^छाई/*छाई$ +^?/?$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^अगर/अगर$ +^तुम/तुम$ +^अन्धा/*अन्धा$ +^हुना/हो$ +^त/त/त$ +^तुम/तुम$ +^पापी/पापी$ +^नी/नी$ +^ठैरना/*ठैरना$ +^अब/अब$ +^कुँछा/कुँ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^त/त/त$ +^देखनू/देख$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^पाप/पाप$ +^माफ/माफ$ +^नी/नी$ +^करि/कर$ +^जाला/जा$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^-/-$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^भेड़शाला/*भेड़शाला$ +^का/का$ +^दवारून/*दवारून$ +^भटे/भटे$ +^नै/नै$ +^ऊँनो/*ऊँनो$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^और/और$ +^कोई/कोई$ +^दुसारा/दुसारा$ +^बाटा/बाटा$ +^भटे/भटे$ +^उछो/*उछो$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^चोर/चोर$ +^और/और$ +^डाकू/*डाकू$ +^छै/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^भेड़ून/भेड़$ +^को/को$ +^ग्वाला/*ग्वाला$ +^दवारून/*दवारून$ +^भटे/भटे$ +^उछो/*उछो$ +^उ/उ/उ$ +^खिन/खिन/खिन$ +^दवारपाल/*दवारपाल$ +^द्वार/*द्वार$ +^खोल/खोल/खोल$ +^दीछो/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^भेड़/भेड़$ +^उकी/उकी$ +^आवाज/आवाज$ +^पछयाणनान/*पछयाणनान$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^अपून/अपून$ +^भेडून/*भेडून$ +^को/को$ +^नाम/नाम$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^बुलूछो/*बुलूछो$ +^और/और$ +^भेड़ून/भेड़$ +^भ्यार/भ्यार$ +^लिजाछो/*लिजाछो$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^अपून/अपून$ +^सब/सब$ +^भेड़ून/भेड़$ +^भ्यार/भ्यार$ +^निकाल/निकाल/निकाल$ +^हालछो/*हालछो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उनार/उनार/उनार$ +^अघिल/अघिल$ +^-/-$ +^अघिल/अघिल$ +^हिटछो/*हिटछो$ +^,/,$ +^और/और$ +^भेड़/भेड़$ +^उक/उक/उक$ +^पछिल/पछिल$ +^-/-$ +^पछिल/पछिल$ +^उनान/*उनान$ +^;/;$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उकी/उकी$ +^आवाज/आवाज$ +^स/स/स$ +^पछ्याणनान/पछ्याण$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^कोई/कोई$ +^पराया/*पराया$ +^का/का$ +^पछिल/पछिल$ +^नै/नै$ +^जाला/जा$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^ऊस/ऊस$ +^देखभेरन/*देखभेरन$ +^भाजाला/*भाजाला$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^परायान/*परायान$ +^की/की/की$ +^आवाज/आवाज$ +^नै/नै$ +^पछ्याणना/*पछ्याणना$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^यो/यो/यो$ +^उदारण/*उदारण$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^नै/नै$ +^समझिया/*समझिया$ +^कि/कि/कि$ +^उको/उको$ +^कुना/*कुना$ +^को/को$ +^की/की/की$ +^मतलब/मतलब$ +^छै/छ$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^-/-$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^द्वार/*द्वार$ +^मैंई/*मैंई$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^जैल/*जैल$ +^भेड़/भेड़$ +^भितर/भितर$ +^जानान/जा$ +^जदुक/*जदुक$ +^म्यारा/म्यारा$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^आयान/आ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^चोर/चोर$ +^और/और$ +^डाकू/*डाकू$ +^छन/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^भेड़ून/भेड़$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनेरि/उनेरि$ +^नै/नै$ +^सुणि/सुण$ +^मैंई/*मैंई$ +^द्वार/*द्वार$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उनोरो/उनोरो$ +^उद्धार/उद्धार$ +^करोलो/कर$ +^जो/जो$ +^म्यारा/म्यारा$ +^द्वारा/द्वारा$ +^उमें/उ+में$ +^भितर/भितर$ +^जालो/जा$ +^और/और$ +^भितर/भितर$ +^-/-$ +^भ्यार/भ्यार$ +^आ/आ/आ$ +^-/-$ +^जा/जा/जा$ +^सकोलो/*सकोलो$ +^और/और$ +^खान/खान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^खानो/खा$ +^पाल/*पाल$ +^चोर/चोर$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^भेड़ून/भेड़$ +^चोरन/*चोरन$ +^,/,$ +^और/और$ +^मारून/मार$ +^खिन/खिन/खिन$ +^और/और$ +^नाश/नाश$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ऊँछो/*ऊँछो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^आरयूँ/आ$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^में/में$ +^जीवन/जीवन$ +^पाऊ/*पाऊ$ +^,/,$ +^और/और$ +^पुरो/पुरो$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जीवन/जीवन$ +^पाऊनू/*पाऊनू$ +^मैं/मैं/मैं$ +^एक/एक$ +^बड़िया/*बड़िया$ +^ग्वाला/*ग्वाला$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^बड़िया/*बड़िया$ +^ग्वाला/*ग्वाला$ +^अपून/अपून$ +^भेड़ून/भेड़$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अपूनो/अपूनो$ +^जीवन/जीवन$ +^बलिदान/बलिदान$ +^कर/कर/कर$ +^दीछो/दी$ +^मजूरी/*मजूरी$ +^में/में$ +^राखिना/राख$ +^को/को$ +^नौकर/*नौकर$ +^जब/जब/जब$ +^भेड़िया/भेड़िया$ +^स/स/स$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^देखछो/देख$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^भेड़ून/भेड़$ +^छोड़भेरन/छोड़+भेरन$ +^भाग/भाग/भाग$ +^जाछो/जा$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^ग्वाला/*ग्वाला$ +^नाहातिनो/*नाहातिनो$ +^और/और$ +^भेडून/*भेडून$ +^को/को$ +^उक/उक/उक$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^भेड़िया/भेड़िया$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^हमला/*हमला$ +^करछो/कर$ +^और/और$ +^झुण्ड/*झुण्ड$ +^स/स/स$ +^तितर/*तितर$ +^-/-$ +^बितर/*बितर$ +^कर/कर/कर$ +^दीछो/दी$ +^उ/उ/उ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^भाजि/*भाजि$ +^जाछो/जा$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^नौकर/*नौकर$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^भेड़ून/भेड़$ +^की/की/की$ +^चिन्ता/चिन्ता$ +^नाहातिनी/*नाहातिनी$ +^मैं/मैं/मैं$ +^एक/एक$ +^बड़िया/*बड़िया$ +^ग्वाला/*ग्वाला$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^;/;$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपून/अपून$ +^भेड़ून/भेड़$ +^जाणछूँ/जाण$ +^,/,$ +^और/और$ +^म्यारा/म्यारा$ +^भेड़/भेड़$ +^मैंस/मैंस$ +^जाणनान/जाण$ +^जस/जस$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^मैंस/मैंस$ +^जाणछो/जाण$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^जाणछूँ/जाण$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपून/अपून$ +^भेड़ून/भेड़$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अपूनो/अपूनो$ +^प्राण/*प्राण$ +^दीन/दीन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैंयार/*तैंयार$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^म्यारा/म्यारा$ +^और/और$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भेड़/भेड़$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^यो/यो/यो$ +^भेड़शाला/*भेड़शाला$ +^में/में$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^;/;$ +^मैंस/मैंस$ +^उनूनले/उनूनले$ +^ल्यून/*ल्यून$ +^जरूरी/जरूरी$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^मेरि/मेरि$ +^आवाज/आवाज$ +^सुणला/सुण$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^एक्कै/एक्कै$ +^झुण्ड/*झुण्ड$ +^होलो/हो$ +^और/और$ +^एक्कै/एक्कै$ +^ग्वालो/*ग्वालो$ +^होलो/हो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपून/अपून$ +^जीवन/जीवन$ +^को/को$ +^बलिदान/बलिदान$ +^दी/दी/दी$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^कारण/कारण$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^मैंस/मैंस$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^इसो/इसो$ +^करनाका/*करनाका$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^हो/हो$ +^जियूलो/*जियूलो$ +^कोई/कोई$ +^म्यारा/म्यारा$ +^प्राण/*प्राण$ +^मैंथैं/मैं+थैं$ +^नै/नै$ +^ली/ली/ली$ +^सकनो/सक$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उ/उ/उ$ +^अपूनी/अपूनी$ +^मरजी/मरजी/मरजी$ +^दी/दी/दी$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^मैंस/मैंस$ +^ऊस/ऊस$ +^दिना/*दिना$ +^को/को$ +^और/और$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^वापस/वापस$ +^लिनाको/*लिनाको$ +^लै/लै$ +^अधिकार/अधिकार$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^उई/उई/उ+ई$ +^आज्ञा/*आज्ञा$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^मैंस/मैंस$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^भटे/भटे$ +^मिलीना/*मिलीना$ +^की/की/की$ +^छी/छ$ +^”/”$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^फुट/*फुट$ +^पड़गै/*पड़गै$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^भौत/भौत/भौत$ +^कुन/कु$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^उमें/उ+में$ +^भूत/भूत$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^पागल/*पागल$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उकी/उकी$ +^जन/जन$ +^सुणा/सुण$ +^”/”$ +^और/और$ +^कईन/*कईन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^इसा/इसा$ +^आदिमी/आदिमी$ +^की/की/की$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^जैमें/जैस+में$ +^भूत/भूत$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^क्या/क्या$ +^भूत/भूत$ +^एक/एक$ +^अन्धा/*अन्धा$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^चंगो/चंगो$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^सकूनो/सक$ +^?/?$ +^”/”$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^को/को$ +^स्थापना/*स्थापना$ +^को/को$ +^त्यार/त्यार$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^जाड़ान/जाड़ा$ +^का/का$ +^मौसम/*मौसम$ +^में/में$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^का/का$ +^खाला/खा$ +^छ्या/छ$ +^उ/उ/उ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^घुमून/*घुमून$ +^मर्यो/*मर्यो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^लोग/लोग$ +^राजा/राजा$ +^सुलैमान/सुलैमान$ +^का/का$ +^बरामदे/*बरामदे$ +^कुंनान/कुं$ +^तब/तब$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवा/अगुवा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^वाँ/वाँ$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^ऊस/ऊस$ +^चारू/चारू$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^घेर/*घेर$ +^भेरन/भेरन$ +^उथैं/उथैं$ +^पुछनान/पुछ$ +^,/,$ +^“/“$ +^तैं/तैं/तैं$ +^हमून/हमून$ +^कब/*कब$ +^तक/तक$ +^दुबिधा/*दुबिधा$ +^में/में$ +^राखलै/*राखलै$ +^?/?$ +^अब/अब$ +^हमून/हमून$ +^साफ/साफ$ +^-/-$ +^साफ/साफ$ +^बता/बता/बता$ +^दे/दी$ +^क्या/क्या$ +^तैं/तैं/तैं$ +^मसीह/मसीह$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^जाबब/*जाबब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कै/कै$ +^हलछै/*हलछै$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करना/कर$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^काम/काम$ +^में/में$ +^अपून/अपून$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^अधिकार/अधिकार$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करछूँ/कर$ +^उई/उई/उ+ई$ +^मेरि/मेरि$ +^गवै/*गवै$ +^छै/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तुम/तुम$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^विश्वास/विश्वास$ +^नै/नै$ +^करना/कर$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तुम/तुम$ +^म्यारा/म्यारा$ +^भेड़ून/भेड़$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^नाहातिना/*नाहातिना$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^म्यारा/म्यारा$ +^भेड़/भेड़$ +^अपून/अपून$ +^ग्वाला/*ग्वाला$ +^की/की/की$ +^आवाज/आवाज$ +^सुणनान/सुण$ +^और/और$ +^पछयाणनान/*पछयाणनान$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^म्यारा/म्यारा$ +^लोग/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मेरि/मेरि$ +^बातुन/बातु$ +^में/में$ +^ध्यान/ध्यान$ +^दीनान/दी$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उनून/उनून/उनून$ +^जाणछूँ/जाण$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^म्यारा/म्यारा$ +^शिष्य/शिष्य$ +^बन/बन/बन$ +^ग्यान/ग्य$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उनून/उनून/उनून$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^दी/दी/दी$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^कभै/कभै$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नाश/नाश$ +^नी/नी$ +^हुन/हो$ +^,/,$ +^और/और$ +^कोई/कोई$ +^उनून/उनून/उनून$ +^म्यारा/म्यारा$ +^हात/हात$ +^भटे/भटे$ +^नै/नै$ +^छड़ा/*छड़ा$ +^सकनो/सक$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^,/,$ +^जेलै/*जेलै$ +^उनून/उनून/उनून$ +^मैंस/मैंस$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^ठूलो/ठूलो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^हात/हात$ +^भटे/भटे$ +^नै/नै$ +^छड़ा/*छड़ा$ +^सकनो/सक$ +^मैं/मैं/मैं$ +^और/और$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^एक्कै/एक्कै$ +^छा/छ$ +^”/”$ +^एक/एक$ +^बार/बार$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवा/अगुवा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^मारून/मार$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ढूंगा/*ढूंगा$ +^उठायान/*उठायान$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^अपून/अपून$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^भौत/भौत/भौत$ +^भल/भल$ +^काम/काम$ +^दिखायान/*दिखायान$ +^,/,$ +^उमें/उ+में$ +^भटे/भटे$ +^को/को$ +^काम/काम$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तुम/तुम$ +^मैंस/मैंस$ +^ढूंगान/*ढूंगान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लोड़ियू/*लोड़ियू$ +^छा/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^भल/भल$ +^कामून/काम$ +^खिन/खिन/खिन$ +^हम/हम/हम$ +^तैंस/तैंस$ +^नै/नै$ +^लोणियूना/*लोणियूना$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^कि/कि/कि$ +^निन्दा/निन्दा$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^,/,$ +^और/और$ +^आदिमी/आदिमी$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^बनूना/बना$ +^को/को$ +^दावा/*दावा$ +^करछै/कर$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^इसो/इसो$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छी/छ$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^अगुवान/अगुवान$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^ईश्वर/*ईश्वर$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^जाणछा/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^बदलाव/*बदलाव$ +^नै/नै$ +^करि/कर$ +^जा/जा/जा$ +^सकूनो/सक$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उनून/उनून/उनून$ +^ईश्वर/*ईश्वर$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^जिनारा/जिनारा$ +^पास/पास$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^बचन/बचन$ +^पुजछै/*पुजछै$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^त/त/त$ +^तुम/तुम$ +^मैंथैं/मैं+थैं$ +^क्याखिन/क्याखिन$ +^कुँछा/कुँ$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^निन्दा/निन्दा$ +^करछै/कर$ +^मैंई/*मैंई$ +^उई/उई/उ+ई$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^जैस/जैस$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अलग/अलग$ +^कर/कर/कर$ +^रैछ/रै/रै$ +^और/और$ +^मैंस/मैंस$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^भेज/भेज/भेज$ +^रैछ/रै/रै$ +^अगर/अगर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपून/अपून$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^काम/काम$ +^नै/नै$ +^करनू/कर$ +^त/त/त$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^म्येरो/म्येरो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^जन/जन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अगर/अगर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^चाहे/*चाहे$ +^तुम/तुम$ +^म्येरो/म्येरो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^जन/जन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^कामून/काम$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^तुमून/तुमून$ +^पत्तो/पत्त$ +^चलोलो/*चलोलो$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^जाणला/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^मैंमें/मैं+में$ +^रूछूँ/*रूछूँ$ +^,/,$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^रूछूँ/*रूछूँ$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^ऊस/ऊस$ +^पकड़ना/पकड़$ +^की/की/की$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उ/उ/उ$ +^उनार/उनार/उनार$ +^हात/हात$ +^भटे/भटे$ +^बचभेरन/*बचभेरन$ +^न्हैग्यो/न्है/न्हैजा$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^यरदन/यरदन$ +^नदी/नदी$ +^का/का$ +^पार/पार$ +^उ/उ/उ$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^जाछो/जा$ +^,/,$ +^जा/जा/जा$ +^यहूना/यहूना$ +^पैलि/पैलि$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^दीछ्यो/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^वाँई/वाँ+ई$ +^रूँछ्यो/*रूँछ्यो$ +^और/और$ +^भौत/भौत/भौत$ +^सारा/सारा$ +^लोग/लोग$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^कुछ्या/कु/कु$ +^,/,$ +^“/“$ +^यहूना/यहूना$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^त/त/त$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^चमत्कार/चमत्कार$ +^नै/नै$ +^दिखाया/*दिखाया$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यहूना/यहूना$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^येका/येका$ +^बारिमें/बारिमें$ +^कईना/कु$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^उ/उ/उ$ +^बिलकुल/बिलकुल$ +^सच्ची/सच्ची$ +^छ्यो/छ$ +^”/”$ +^और/और$ +^वाँ/वाँ$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उमें/उ+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछै/कर$ +^बैतनियाह/*बैतनियाह$ +^गौं/गौं$ +^में/में$ +^लाजर/*लाजर$ +^नामको/*नामको$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^बिमार/बिमार$ +^छ्यो/छ$ +^मरियम/मरियम$ +^और/और$ +^मार्था/*मार्था$ +^उकी/उकी$ +^बैनि/*बैनि$ +^छ्या/छ$ +^यो/यो/यो$ +^उई/उई/उ+ई$ +^मरियम/मरियम$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^जेलै/*जेलै$ +^प्रभु/प्रभु$ +^का/का$ +^खुटा/खुटा$ +^में/में$ +^मेहंगो/*मेहंगो$ +^इत्र/*इत्र$ +^डालछ्य/डाल$ +^उक/उक/उक$ +^खुटान/खुटा$ +^अपून/अपून$ +^बालून/बाल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पोछ्यान/*पोछ्यान$ +^,/,$ +^येको/*येको$ +^भाई/भाई$ +^लाजर/*लाजर$ +^बिमार/बिमार$ +^छ्यो/छ$ +^तब/तब$ +^उकी/उकी$ +^बैनिन/*बैनिन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उखिन/*उखिन$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^भेजवाछ/*भेजवाछ$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^तुम/तुम$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछै/कर$ +^उ/उ/उ$ +^बिमार/बिमार$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^सुणभेरन/*सुणभेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^बिमारी/बिमारी$ +^को/को$ +^अन्त/*अन्त$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मौत/मौत$ +^नी/नी$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^कि/कि/कि$ +^महिमा/महिमा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^येक/येक/येक$ +^द्वारा/द्वारा$ +^मैं/मैं/मैं$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^च्याला/च्याला$ +^कि/कि/कि$ +^महिमा/महिमा$ +^हो/हो$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^मार्था/*मार्था$ +^और/और$ +^उकी/उकी$ +^बैनि/*बैनि$ +^और/और$ +^लाजर/*लाजर$ +^स/स/स$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछ्यो/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सुणछ्य/सुण$ +^कि/कि/कि$ +^लाजर/*लाजर$ +^बिमार/बिमार$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^जै/जै$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^उ/उ/उ$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^वाँ/वाँ$ +^द्वी/द्वी$ +^दिन/दी/दिन$ +^तक/तक$ +^और/और$ +^रूक/*रूक$ +^ग्यो/ग्य$ +^द्वी/द्वी$ +^दिन/दी/दिन$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यनूथैं/*शिष्यनूथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^आ/आ/आ$ +^,/,$ +^हम/हम/हम$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यहूदिया/यहूदिया$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जानू/जा$ +^”/”$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^गुरू/गुरू$ +^जी/जी$ +^,/,$ +^ऐल/ऐल$ +^त/त/त$ +^तैंस/तैंस$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवा/अगुवा$ +^तैंस/तैंस$ +^ढूंगान/*ढूंगान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लोणियून/*लोणियून$ +^चाना/*चाना$ +^,/,$ +^और/और$ +^तैं/तैं/तैं$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^वाँई/वाँ+ई$ +^जान/जा$ +^चाछै/चा$ +^?/?$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^दिन/दी/दिन$ +^में/में$ +^बारा/बारा$ +^घंटा/*घंटा$ +^नै/नै$ +^हुनाई/*हुनाई$ +^?/?$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^दिन/दी/दिन$ +^में/में$ +^हिटोल/*हिटोल$ +^त/त/त$ +^ठोकर/*ठोकर$ +^नै/नै$ +^खानोई/*खानोई$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^यो/यो/यो$ +^संसार/संसार$ +^को/को$ +^उज्यालो/उज्यालो$ +^मतलब/मतलब$ +^सूरज/*सूरज$ +^को/को$ +^उज्यालो/उज्यालो$ +^देखछो/देख$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^रात/रात$ +^में/में$ +^हिटोलो/*हिटोलो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^ठोकर/*ठोकर$ +^खाछो/खा$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उमें/उ+में$ +^कोई/कोई$ +^उज्यालो/उज्यालो$ +^नाहातिनो/*नाहातिनो$ +^”/”$ +^और/और$ +^येका/येका$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^यीशु/यीशु$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^थैं/थैं$ +^कुन/कु$ +^लागछै/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^हमोरो/हमोरो$ +^मित्र/*मित्र$ +^लाजर/*लाजर$ +^पड़/पड़/पड़$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^ऊस/ऊस$ +^बीजून/*बीजून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जाछूँ/*जाछूँ$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^उ/उ/उ$ +^पड़/पड़/पड़$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उठ/उठ/उठ$ +^जालो/जा$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^त/त/त$ +^उक/उक/उक$ +^मरना/मरन$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^कईना/कु$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^समझयान/*समझयान$ +^कि/कि/कि$ +^उले/उले$ +^नीन/नीन$ +^में/में$ +^पड़ना/*पड़ना$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^क्योछ/कुं$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^थैं/थैं$ +^साफ/साफ$ +^कै/कै$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^लाजर/*लाजर$ +^मरग्योछ/मर$ +^”/”$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमार/तुमार$ +^कारण/कारण$ +^खुश/खुश$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^वाँ/वाँ$ +^नी/नी$ +^छ्यूँ/*छ्यूँ$ +^जेलै/*जेलै$ +^तुम/तुम$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करला/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^आ/आ/आ$ +^,/,$ +^“/“$ +^अब/अब$ +^हम/हम/हम$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^जानू/जा$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^थोमा/*थोमा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जैथैं/*जैथैं$ +^दिदुमुस/*दिदुमुस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कुंनान/कुं$ +^,/,$ +^अपून/अपून$ +^दगाड़/दगाड़$ +^का/का$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^आ/आ/आ$ +^,/,$ +^हम/हम/हम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^मर/मर/मर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जानू/जा$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^बैतनिय्याह/*बैतनिय्याह$ +^गौं/गौं$ +^में/में$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^ऊस/ऊस$ +^मालूम/मालूम$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^लाजर/*लाजर$ +^स/स/स$ +^दफनाईना/*दफनाईना$ +^का/का$ +^चार/*चार$ +^दिन/दी/दिन$ +^हो/हो$ +^ग्यान/ग्य$ +^बैतनियाह/*बैतनियाह$ +^गौं/गौं$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^भटे/भटे$ +^कोई/कोई$ +^तीन/तीन$ +^किलोमीटर/किलोमीटर$ +^दूर/दूर$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^भौत/भौत/भौत$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोग/लोग$ +^मार्था/*मार्था$ +^और/और$ +^मरियम/मरियम$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^उक/उक/उक$ +^भाई/भाई$ +^का/का$ +^मौत/मौत$ +^में/में$ +^शान्ति/शान्ति$ +^दिन/दी/दिन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आ/आ/आ$ +^रै/रै/रै$ +^छ्या/छ$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^मार्था/*मार्था$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^की/की/की$ +^उनाकी/*उनाकी$ +^खबर/खबर$ +^सुणछ्य/सुण$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^ऊस/ऊस$ +^मिलन/*मिलन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^गैछ/गै$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मरियम/मरियम$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^बैठि/*बैठि$ +^रूछी/रू$ +^मार्था/*मार्था$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^तैं/तैं/तैं$ +^या/या/या$ +^हुनै/हो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^म्येरो/म्येरो$ +^भाई/भाई$ +^कभै/कभै$ +^नै/नै$ +^मरूनो/*मरूनो$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जाणछूँ/जाण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जेलै/*जेलै$ +^तैं/तैं/तैं$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^थैं/थैं$ +^माँगले/माँग$ +^,/,$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^तैंस/तैंस$ +^द्योलो/द्याल$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तेरो/तेरो$ +^भाई/भाई$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^ज्यून/ज्यून$ +^हो/हो$ +^जालो/जा$ +^”/”$ +^मार्था/*मार्था$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जाणछूँ/जाण$ +^,/,$ +^“/“$ +^न्याय/न्याय$ +^का/का$ +^दिन/दी/दिन$ +^जब/जब/जब$ +^हर/हर$ +^कोई/कोई$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^हो/हो$ +^जालो/जा$ +^तब/तब$ +^उले/उले$ +^मरिनान/*मरिनान$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यून/ज्यून$ +^हो/हो$ +^जालो/जा$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उई/उई/उ+ई$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^जो/जो$ +^मरिना/*मरिना$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^जीवन/जीवन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^वापस/वापस$ +^ल्यूछूँ/*ल्यूछूँ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^मैंमें/मैं+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछो/कर$ +^अगर/अगर$ +^उ/उ/उ$ +^मर/मर/मर$ +^जालो/जा$ +^त/त/त$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ज्यून/ज्यून$ +^रौलो/रू$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^मैंमें/मैं+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछो/कर$ +^उ/उ/उ$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^कभै/कभै$ +^नी/नी$ +^मराला/*मराला$ +^,/,$ +^क्या/क्या$ +^तैं/तैं/तैं$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछी/कर$ +^?/?$ +^”/”$ +^मार्था/*मार्था$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^होई/होई$ +^,/,$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^मसीह/मसीह$ +^जो/जो$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^ऊँनवालो/आ+वालो/ऊँनवालो$ +^छ्यो/छ$ +^उ/उ/उ$ +^तैंई/*तैंई$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^कैभेरन/कु+भेरन$ +^उ/उ/उ$ +^न्है/न्है/न्हैजा$ +^जाछी/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपूनी/अपूनी$ +^बैनि/*बैनि$ +^मरियम/मरियम$ +^स/स/स$ +^चुपचाप/चुपचाप$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बुलाभेरन/बुला+भेरन$ +^कुछी/कु$ +^,/,$ +^“/“$ +^गुरू/गुरू$ +^याँई/याँ+ई$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^तैंस/तैंस$ +^बुलून/*बुलून$ +^मर्योछ/*मर्योछ$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^उ/उ/उ$ +^तुरन्त/तुरन्त$ +^उठाभेरन/उठ+भेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^आछ/आ$ +^यीशु/यीशु$ +^ऐल/ऐल$ +^तलक/तलक$ +^गौं/गौं$ +^में/में$ +^नी/नी$ +^पुज/*पुज$ +^रेछयो/*रेछयो$ +^,/,$ +^उई/उई/उ+ई$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^छ्यो/छ$ +^जा/जा/जा$ +^मार्था/*मार्था$ +^उथैं/उथैं$ +^मिलछय/*मिलछय$ +^तब/तब$ +^जो/जो$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोग/लोग$ +^मरियम/मरियम$ +^का/का$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^दिलासा/*दिलासा$ +^दिन/दी/दिन$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^के/के$ +^देखछ/देख$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^जल्दी/जल्दी$ +^में/में$ +^उठाभेरन/उठ+भेरन$ +^भ्यार/भ्यार$ +^जानमरैछ/*जानमरैछ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^गैछ/गै$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उक/उक/उक$ +^पछिल/पछिल$ +^-/-$ +^पछिल/पछिल$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^सोचभेरन/*सोचभेरन$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^रून/रू$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कब्र/*कब्र$ +^में/में$ +^जानमरैछ/*जानमरैछ$ +^जब/जब/जब$ +^मरियम/मरियम$ +^वाँ/वाँ$ +^पुजछ्य/*पुजछ्य$ +^जाँ/जाँ$ +^यीशु/यीशु$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उले/उले$ +^यीशु/यीशु$ +^देखनै/देख$ +^उक/उक/उक$ +^खुटान/खुटा$ +^में/में$ +^पड़भेरन/*पड़भेरन$ +^कुछी/कु$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^तैं/तैं/तैं$ +^या/या/या$ +^हुनै/हो$ +^त/त/त$ +^म्येरो/म्येरो$ +^भाई/भाई$ +^नी/नी$ +^मरूनो/*मरूनो$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मरियम/मरियम$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^जो/जो$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^आईना/*आईना$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^उनून/उनून/उनून$ +^रून/रू$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^भौत/भौत/भौत$ +^परेशान/*परेशान$ +^और/और$ +^बैचेन/*बैचेन$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^भौत/भौत/भौत$ +^दुखी/*दुखी$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुमून/तुमून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^काँ/काँ$ +^दफना/दफना/दफना$ +^रैछ/रै/रै$ +^?/?$ +^”/”$ +^उनूनले/उनूनले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^प्रभु/प्रभु$ +^हिट/*हिट$ +^देखले/देख$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^आँसू/*आँसू$ +^निकलून/*निकलून$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^तब/तब$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोग/लोग$ +^कुन/कु$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^देखा/देख$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^तैंस/तैंस$ +^कदुक/*कदुक$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछ्यो/कर$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^लोग/लोग$ +^कुन/कु$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^येले/येले$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^अन्धा/*अन्धा$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^आँखा/आँख$ +^चंगा/*चंगा$ +^कर्यान/कर$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^लाजर/*लाजर$ +^स/स/स$ +^मरून/मर$ +^है/है$ +^बचा/*बचा$ +^नी/नी$ +^सकछो/सक$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^भौत/भौत/भौत$ +^परेशान/*परेशान$ +^और/और$ +^बैचेन/*बैचेन$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^कबर/*कबर$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^एक/एक$ +^गुफा/*गुफा$ +^में/में$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^एक/एक$ +^ढूंगा/*ढूंगा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^गुफा/*गुफा$ +^को/को$ +^मुँख/मुँख$ +^बंद/*बंद$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^ढूंगा/*ढूंगा$ +^स/स/स$ +^हटा/हटा/हटा$ +^”/”$ +^उ/उ/उ$ +^मरिना/*मरिना$ +^वाला/वाला$ +^की/की/की$ +^बैनि/*बैनि$ +^मार्था/*मार्था$ +^उथैं/उथैं$ +^कुछी/कु$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^,/,$ +^अब/अब$ +^तैं/तैं/तैं$ +^उ/उ/उ$ +^भटे/भटे$ +^बाश/*बाश$ +^आलि/*आलि$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^मरिनाका/*मरिनाका$ +^चार/*चार$ +^दिन/दी/दिन$ +^हो/हो$ +^ग्यान/ग्य$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तैथैं/तैं+थैं$ +^नै/नै$ +^क्योई/*क्योई$ +^कि/कि/कि$ +^अगर/अगर$ +^तैं/तैं/तैं$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करली/कर/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^महिमा/महिमा$ +^देखलि/*देखलि$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^उ/उ/उ$ +^ढूंगा/*ढूंगा$ +^स/स/स$ +^हटा/हटा/हटा$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^चाँभेरन/*चाँभेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तेरो/तेरो$ +^धन्यवाद/धन्यवाद$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तैले/तै+ले$ +^मेरि/मेरि$ +^सुण/सुण/सुण$ +^हलछय/*हलछय$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^भीड़/भीड़$ +^आश/*आश$ +^-/-$ +^पास/पास$ +^में/में$ +^ठाड़/ठाड़$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जोरले/जोर+ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जाणछूँ/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^हमेशा/हमेशा$ +^मेरि/मेरि$ +^सुणछै/सुण$ +^,/,$ +^जैले/जे+ले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करून/कर$ +^कि/कि/कि$ +^तैंले/तैं+ले$ +^मैंस/मैंस$ +^भेज/भेज/भेज$ +^रैछ/रै/रै$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^कैभेरन/कु+भेरन$ +^उले/उले$ +^जोर/जोर$ +^ध्दयाभेरन/*ध्दयाभेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^लाजर/*लाजर$ +^,/,$ +^कबर/*कबर$ +^भटे/भटे$ +^भ्यार/भ्यार$ +^निकल/निकल/निकल$ +^अ/*अ$ +^!/!$ +^”/”$ +^उ/उ/उ$ +^जो/जो$ +^चार/*चार$ +^दिना/*दिना$ +^को/को$ +^मरिना/*मरिना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^कबर/*कबर$ +^भटे/भटे$ +^भ्यार/भ्यार$ +^आग्यो/आ$ +^,/,$ +^उक/उक/उक$ +^पुर/पुर$ +^शरीर/शरीर$ +^पट्टीन/*पट्टीन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^मुँख/मुँख$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लपटीना/*लपटीना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^कबर/*कबर$ +^का/का$ +^कपाड़ान/कपाड़ा$ +^खोल/खोल/खोल$ +^दी/दी/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^तैंस/तैंस$ +^जान/जा$ +^दी/दी/दी$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोग/लोग$ +^जो/जो$ +^मरियम/मरियम$ +^स/स/स$ +^मिल/मिल/मिल$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आ/आ/आ$ +^रै/रै/रै$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उको/उको$ +^यो/यो/यो$ +^काम/काम$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उमें/उ+में$ +^भटे/भटे$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^आदिमीन/आदिमी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^कामून/काम$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बता/बता/बता$ +^दीछ/दी$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^प्रधान/प्रधान$ +^याजक/याजक$ +^और/और$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^महासभा/महासभा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^जाम/जाम$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हम/हम/हम$ +^कि/कि/कि$ +^करनू/कर$ +^?/?$ +^यो/यो/यो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^तैं/तैं/तैं$ +^भौत/भौत/भौत$ +^चमत्कार/चमत्कार$ +^दिखूछो/*दिखूछो$ +^अगर/अगर$ +^हम/हम/हम$ +^ऊस/ऊस$ +^ऐल/ऐल$ +^नी/नी$ +^रोकना/*रोकना$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^सब/सब$ +^लोग/लोग$ +^उमें/उ+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^कराला/करा$ +^कि/कि/कि$ +^उई/उई/उ+ई$ +^मसीह/मसीह$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^रोमी/रोमी$ +^अधिकारी/अधिकारी$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^हमार/हमार$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^और/और$ +^हमार/हमार$ +^लोगून/लोग$ +^नाश/नाश$ +^कर/कर/कर$ +^द्याला/द्याल$ +^”/”$ +^यहूदी/यहूदी$ +^सभा/सभा$ +^का/का$ +^सदस्यून/*सदस्यून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^कैफा/*कैफा$ +^नामोको/नाम+क$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जो/जो$ +^उ/उ/उ$ +^सालो/*सालो$ +^को/को$ +^महायाजक/महा+याजक$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^केले/केले$ +^नै/नै$ +^जाणना/जाण$ +^;/;$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^यो/यो/यो$ +^नै/नै$ +^समझना/*समझना$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^यो/यो/यो$ +^निको/निको$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^हमार/हमार$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^मरो/मार$ +^,/,$ +^और/और$ +^पुरो/पुरो$ +^इस्राएली/*इस्राएली$ +^देशा/देशा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^नाश/नाश$ +^नै/नै$ +^हुन/हो$ +^उले/उले$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^खुद/खुद$ +^नै/नै$ +^क्यो/कुं$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^सालो/*सालो$ +^को/को$ +^महायाजक/महा+याजक$ +^का/का$ +^रूप/रूप$ +^में/में$ +^उले/उले$ +^यो/यो/यो$ +^भविष्यवाणी/भविष्यवाणी$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^पुर/पुर$ +^इस्राएल/इस्राएल$ +^देशा/देशा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मरोलो/*मरोलो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^इस्राएल/इस्राएल$ +^देशा/देशा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^नै/नै$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^और/और$ +^सन्तानून/*सन्तानून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मरोलो/*मरोलो$ +^जो/जो$ +^यो/यो/यो$ +^पुर/पुर$ +^संसारा/संसारा$ +^में/में$ +^तितर/*तितर$ +^-/-$ +^बितर/*बितर$ +^हो/हो$ +^र्यान/*र्यान$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^उनून/उनून/उनून$ +^जाम/जाम$ +^कर/कर/कर$ +^सको/*सको$ +^उई/उई/उ+ई$ +^दिन/दी/दिन$ +^भटे/भटे$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवा/अगुवा$ +^ऊस/ऊस$ +^मरना/मरन$ +^डालना/*डालना$ +^की/की/की$ +^साजिश/*साजिश$ +^करून/कर$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^योई/योई$ +^साजिश/*साजिश$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^यीशु/यीशु$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^में/में$ +^खुलेआम/*खुलेआम$ +^घुमून/*घुमून$ +^बन्द/बन्द$ +^कर/कर/कर$ +^दी/दी/दी$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^वाँ/वाँ$ +^भटे/भटे$ +^निकल/निकल/निकल$ +^भेरन/भेरन$ +^बिरान/बिरान$ +^जागा/जागा$ +^का/का$ +^नजिक/नजिक$ +^इफ्राईम/*इफ्राईम$ +^नामाका/*नामाका$ +^नगर/नगर$ +^में/में$ +^न्हैग्यो/न्है/न्हैजा$ +^;/;$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^वाँई/वाँ+ई$ +^रूछो/रू$ +^और/और$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^को/को$ +^फसह/*फसह$ +^त्यार/त्यार$ +^नजिक/नजिक$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^लोग/लोग$ +^फसह/*फसह$ +^का/का$ +^त्यार/त्यार$ +^भटे/भटे$ +^पैलि/पैलि$ +^अपून/अपून$ +^आपस/आपस$ +^शुद्ध/शुद्ध$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^सारा/सारा$ +^लोग/लोग$ +^देहात/*देहात$ +^शैहर/शैहर$ +^भटे/भटे$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ग्यान/ग्य$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^यीशु/यीशु$ +^खोजून/खोज$ +^लागनान/लाग$ +^और/और$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^में/में$ +^ठाड़/ठाड़$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^आपस/आपस$ +^में/में$ +^कुन/कु$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^कि/कि/कि$ +^सोचछा/*सोचछा$ +^?/?$ +^क्या/क्या$ +^उ/उ/उ$ +^त्यार/त्यार$ +^में/में$ +^नी/नी$ +^आ/आ/आ$ +^?/?$ +^”/”$ +^और/और$ +^प्रधान/प्रधान$ +^याजकून/याजक$ +^और/और$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दिईनाको/*दिईनाको$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^अगर/अगर$ +^कैसे/कैसे$ +^पत्तो/पत्त$ +^हो/हो$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^काँ/काँ$ +^छै/छ$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^उनून/उनून/उनून$ +^बतो/*बतो$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^ऊस/ऊस$ +^गिरफ्तार/*गिरफ्तार$ +^कर/कर/कर$ +^सकूना/*सकूना$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^फसह/*फसह$ +^त्यार/त्यार$ +^है/है$ +^छ/*छ$ +^:/:$ +^दिन/दी/दिन$ +^पैलि/पैलि$ +^बैतनियाह/*बैतनियाह$ +^गौं/गौं$ +^में/में$ +^आयान/आ$ +^,/,$ +^जा/जा/जा$ +^उले/उले$ +^लाजर/*लाजर$ +^स/स/स$ +^मरिन/*मरिन$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यून/ज्यून$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^वाँ/वाँ$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^आदर/आदर$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^दावत/दावत$ +^को/को$ +^खानो/खा$ +^तैंयार/*तैंयार$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^मार्था/*मार्था$ +^खानो/खा$ +^बाड़ून/*बाड़ून$ +^मरेछी/मरेछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^लाजर/*लाजर$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^छ्यो/छ$ +^जो/जो$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^खानो/खा$ +^खान/खान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बैठिनाको/*बैठिनाको$ +^छ्यो/छ$ +^तब/तब$ +^मरियम/मरियम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जटामांसी/*जटामांसी$ +^को/को$ +^आधा/*आधा$ +^लीटर/*लीटर$ +^भौत/भौत/भौत$ +^मेहंगा/*मेहंगा$ +^इत्र/*इत्र$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^खुटान/खुटा$ +^में/में$ +^मलछी/*मलछी$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^बालून/बाल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उक/उक/उक$ +^खुटान/खुटा$ +^पोछ्यान/*पोछ्यान$ +^,/,$ +^और/और$ +^इत्र/*इत्र$ +^की/की/की$ +^खुशबूले/*खुशबूले$ +^पुरो/पुरो$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^खुशबू/*खुशबू$ +^फैल/फैल$ +^जाछी/जा$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उक/उक/उक$ +^बारा/बारा$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^यहूदा/यहूदा$ +^इस्करियोती/*इस्करियोती$ +^नामोको/नाम+क$ +^एक/एक$ +^शिष्य/शिष्य$ +^जो/जो$ +^ऊस/ऊस$ +^पकड़ून/*पकड़ून$ +^वालो/वालो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^कुन/कु$ +^लागछ्य/लाग$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^इत्र/*इत्र$ +^तीन/तीन$ +^सौ/*सौ$ +^दिन/दी/दिन$ +^की/की/की$ +^मजूरी/*मजूरी$ +^का/का$ +^बराबर/*बराबर$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^येस/येस$ +^बेच/*बेच$ +^भेरन/भेरन$ +^गरीबून/गरीबून$ +^की/की/की$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करि/कर$ +^जा/जा/जा$ +^सकछी/सक$ +^?/?$ +^”/”$ +^उले/उले$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^गरीबून/गरीबून$ +^की/की/की$ +^फिकर/फिकर$ +^नी/नी$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^चोर/चोर$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^पैसान/*पैसान$ +^को/को$ +^थैलो/*थैलो$ +^रूछ्यो/रू$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^जै/जै$ +^केले/केले$ +^डालछ्या/डाल/डाल$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^निकाली/निकाल$ +^ली/ली/ली$ +^छ्यो/छ$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^येस/येस$ +^परेशान/*परेशान$ +^जन/जन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^यो/यो/यो$ +^करून/कर$ +^मरेछ/*मरेछ$ +^येस/येस$ +^करून/कर$ +^दी/दी/दी$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^यो/यो/यो$ +^म्यार/म्यार$ +^अन्तिम/*अन्तिम$ +^संस्कार/*संस्कार$ +^की/की/की$ +^तैंयारी/*तैंयारी$ +^खिन/खिन/खिन$ +^छै/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^गरीब/*गरीब$ +^त/त/त$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^हमेशा/हमेशा$ +^रूनान/रू$ +^,/,$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^हमेशा/हमेशा$ +^नै/नै$ +^रूँ/*रूँ$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सुणछ/सुण$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^वाँ/वाँ$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^भौत/भौत/भौत$ +^ठूली/*ठूली$ +^भीड़/भीड़$ +^वाँ/वाँ$ +^आछ/आ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^यीशु/यीशु$ +^नै/नै$ +^बल्कि/बल्कि$ +^लाजर/*लाजर$ +^स/स/स$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^देखून/देख$ +^चाँछ्या/चाँ/चाँ$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^उले/उले$ +^मरिन/*मरिन$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यून/ज्यून$ +^करछ्यो/कर$ +^तब/तब$ +^प्रधान/प्रधान$ +^याजकून/याजक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लाजर/*लाजर$ +^स/स/स$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मार/मार/मार$ +^डालना/*डालना$ +^की/की/की$ +^साजिश/*साजिश$ +^करछ्य/कर/कर$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^लाजर/*लाजर$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोग/लोग$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवान/अगुवान$ +^अस्वीकार/*अस्वीकार$ +^करून/कर$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^यीशु/यीशु$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्या/कर/कर$ +^दुसारा/दुसारा$ +^दिन/दी/दिन$ +^भौतसा/*भौतसा$ +^लोगून/लोग$ +^जो/जो$ +^फसह/*फसह$ +^को/को$ +^त्यार/त्यार$ +^में/में$ +^आईना/*आईना$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^आ/आ/आ$ +^रियोछ/*रियोछ$ +^तब/तब$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^खजूरा/*खजूरा$ +^का/का$ +^हांगा/*हांगा$ +^लियान/*लियान$ +^,/,$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^स्वागत/*स्वागत$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^मिलून/*मिलून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^निकल्यान/*निकल्यान$ +^और/और$ +^जोर/जोर$ +^चिल्ला/*चिल्ला$ +^-/-$ +^चिल्ला/*चिल्ला$ +^भेरन/भेरन$ +^कुन/कु$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^होशाना/*होशाना$ +^;/;$ +^धन्य/धन्य$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^इस्राएल/इस्राएल$ +^देशो/*देशो$ +^को/को$ +^राजा/राजा$ +^उ/उ/उ$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^नाम/नाम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उछो/*उछो$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^एक/एक$ +^गधाको/*गधाको$ +^बच्चा/बच्चा$ +^मिलछ्य/मिल$ +^,/,$ +^उमें/उ+में$ +^बैठभेरन/*बैठभेरन$ +^उ/उ/उ$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^जसो/जसो$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^ऊसोई/ऊसो+ई$ +^भ्योछ/भ्य$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^लोगो/लोगो$ +^,/,$ +^जन/जन$ +^डरा/*डरा$ +^!/!$ +^देखा/देख$ +^,/,$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^राजा/राजा$ +^,/,$ +^गधा/*गधा$ +^का/का$ +^बच्चा/बच्चा$ +^में/में$ +^बैठभेरन/*बैठभेरन$ +^,/,$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^आलो/आ$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^शिष्य/शिष्य$ +^पैलि/पैलि$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^नी/नी$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^छ्या/छ$ +^;/;$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^की/की/की$ +^महिमा/महिमा$ +^प्रगट/प्रगट$ +^भैछ/*भैछ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उनून/उनून/उनून$ +^याद/याद$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दगाड़/दगाड़$ +^भ्योछ/भ्य$ +^उ/उ/उ$ +^ठीक/ठीक$ +^ऊसोई/ऊसो+ई$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^जसो/जसो$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^कईना/कु$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^तब/तब$ +^भीड़/भीड़$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^जो/जो$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^उले/उले$ +^लाजर/*लाजर$ +^स/स/स$ +^कबर/*कबर$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^बुलाभेरन/बुला+भेरन$ +^,/,$ +^मरिन/*मरिन$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यून/ज्यून$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^दुसारा/दुसारा$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^गवै/*गवै$ +^दीन/दीन$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोग/लोग$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^मिलून/*मिलून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आ/आ/आ$ +^रै/रै/रै$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उनूनले/उनूनले$ +^यो/यो/यो$ +^चमत्कारा/चमत्कार$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सुण/सुण/सुण$ +^राँखछ्यो/राँख$ +^तब/तब$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आपस/आपस$ +^में/में$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^देखा/देख$ +^,/,$ +^हम/हम/हम$ +^के/के$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^पान/पा$ +^मरिया/*मरिया$ +^;/;$ +^देखा/देख$ +^,/,$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^हर/हर$ +^कोई/कोई$ +^उक/उक/उक$ +^पछिल/पछिल$ +^हो/हो$ +^जाछो/जा$ +^”/”$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^फसह/*फसह$ +^का/का$ +^त्यार/त्यार$ +^में/में$ +^अराधना/अराधना$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आ/आ/आ$ +^रै/रै/रै$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^यूनानी/*यूनानी$ +^लोग/लोग$ +^छ्या/छ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^बैतसैदा/*बैतसैदा$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^रून/रू$ +^वालो/वालो$ +^फिलिप्पुसा/*फिलिप्पुसा$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^उथैं/उथैं$ +^बिनती/बिनती$ +^करून/कर$ +^लागनान/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^श्रीमान/*श्रीमान$ +^हम/हम/हम$ +^यीशुका/यीशु+का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^मिलून/*मिलून$ +^चानू/चा$ +^”/”$ +^फिलिप्पुस/*फिलिप्पुस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^अन्द्रियास/अन्द्रियास$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^अन्द्रियास/अन्द्रियास$ +^और/और$ +^फिलिप्पुस/*फिलिप्पुस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^बताछ/बता$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^च्याला/च्याला$ +^की/की/की$ +^महिमा/महिमा$ +^करना/कर$ +^को/को$ +^बखत/बखत$ +^आग्योछ/आ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^-/-$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जब/जब/जब$ +^तक/तक$ +^ग्यूँको/*ग्यूँको$ +^दानो/*दानो$ +^भूमि/*भूमि$ +^में/में$ +^पड़भेरन/*पड़भेरन$ +^मर/मर/मर$ +^नै/नै$ +^जानो/*जानो$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^एकलो/*एकलो$ +^रूँछो/*रूँछो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^दानो/*दानो$ +^मरि/*मरि$ +^जाछो/जा$ +^त/त/त$ +^भौत/भौत/भौत$ +^फल/फल$ +^ल्यूछ/*ल्यूछ$ +^,/,$ +^ऊसोई/ऊसो+ई$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^होलो/हो$ +^जो/जो$ +^अपून/अपून$ +^प्राणस/*प्राणस$ +^प्रिय/*प्रिय$ +^जाणछो/जाण$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^ऊस/ऊस$ +^खो/*खो$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^अपून/अपून$ +^प्राणस/*प्राणस$ +^अप्रिय/*अप्रिय$ +^जाणछो/जाण$ +^;/;$ +^उ/उ/उ$ +^उकी/उकी$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^तलक/तलक$ +^उकी/उकी$ +^रक्षा/*रक्षा$ +^करोलो/कर$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^मेरि/मेरि$ +^सेवा/सेवा$ +^करौ/*करौ$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^उ/उ/उ$ +^म्येरो/म्येरो$ +^शिष्य/शिष्य$ +^बनौ/*बनौ$ +^;/;$ +^तब/तब$ +^जा/जा/जा$ +^मैं/मैं/मैं$ +^हुलो/*हुलो$ +^वाँ/वाँ$ +^म्येरो/म्येरो$ +^सेवक/सेवक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^होलो/हो$ +^;/;$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^मेरि/मेरि$ +^सेवा/सेवा$ +^करोलो/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उको/उको$ +^आदर/आदर$ +^करोलो/कर$ +^अब/अब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^भौत/भौत/भौत$ +^बैचेन/*बैचेन$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^अब/अब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^कि/कि/कि$ +^कू/*कू$ +^?/?$ +^हे/हे$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^,/,$ +^मैंस/मैंस$ +^यो/यो/यो$ +^दुख/दुख$ +^का/का$ +^बखत/बखत$ +^भटे/भटे$ +^बचौ/*बचौ$ +^?/?$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^आईना/*आईना$ +^को/को$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^ताकि/ताकि$ +^दुख/दुख$ +^उठू/*उठू$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^प्राण/*प्राण$ +^द्यूँ/*द्यूँ$ +^हे/हे$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^,/,$ +^अपूनी/अपूनी$ +^नाम/नाम$ +^की/की/की$ +^महिमा/महिमा$ +^कर/कर/कर$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^भटे/भटे$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^उकी/उकी$ +^महिमा/महिमा$ +^करछै/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^दुबारा/दुबारा$ +^करूँलो/*करूँलो$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^ठाड़/ठाड़$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^सुणून/सुण$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^,/,$ +^उनूनले/उनूनले$ +^क्योछ/कुं$ +^;/;$ +^कि/कि/कि$ +^बादल/*बादल$ +^गरजून/*गरजून$ +^मर्योछ/*मर्योछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^कोई/कोई$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बात/बात$ +^करून/कर$ +^मरियोछ/*मरियोछ$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^आवाज/आवाज$ +^मैं/मैं/मैं$ +^खिन/खिन/खिन$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तुमार/तुमार$ +^भल/भल$ +^खिन/खिन/खिन$ +^छ्यो/छ$ +^अब/अब$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^आग्योछ/आ$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^न्याय/न्याय$ +^करोलो/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^यो/यो/यो$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^अधिकारी/अधिकारी$ +^शैतान/शैतान$ +^की/की/की$ +^ताकत/*ताकत$ +^स/स/स$ +^खतम/*खतम$ +^कर/कर/कर$ +^द्योलो/द्याल$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ऊच्चा/ऊच्चा$ +^में/में$ +^चढ़ाई/चढ़ा$ +^जूलो/*जूलो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^सबून/सबून$ +^अपून/अपून$ +^पास/पास$ +^ल्यूलो/*ल्यूलो$ +^इसो/इसो$ +^कैभेरन/कु+भेरन$ +^उले/उले$ +^यो/यो/यो$ +^प्रगट/प्रगट$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^मरून/मर$ +^वालो/वालो$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हमून/हमून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^सुणि/सुण$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मसीह/मसीह$ +^हमेशा/हमेशा$ +^ज्यून/ज्यून$ +^रौल/*रौल$ +^,/,$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^तैं/तैं/तैं$ +^किलैं/किलैं$ +^कुछै/कु$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^च्याला/च्याला$ +^स/स/स$ +^ऊँच्चा/*ऊँच्चा$ +^में/में$ +^चढ़ाई/चढ़ा$ +^जानो/*जानो$ +^जरूरी/जरूरी$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^यो/यो/यो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^उज्यालो/उज्यालो$ +^अब/अब$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^देर/*देर$ +^तक/तक$ +^तुमार/तुमार$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^तक/तक$ +^उज्यालो/उज्यालो$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^छै/छ$ +^तब/तब$ +^तक/तक$ +^हिटनै/*हिटनै$ +^रौ/रू$ +^;/;$ +^इसो/इसो$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^कि/कि/कि$ +^अन्यारो/अन्यारो$ +^तुमून/तुमून$ +^नाश/नाश$ +^कर/कर/कर$ +^द्यो/*द्यो$ +^;/;$ +^जो/जो$ +^अन्यारा/अन्यारा$ +^में/में$ +^हिटछो/*हिटछो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^नै/नै$ +^जाणना/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^काँ/काँ$ +^जानमर्योछ/*जानमर्योछ$ +^जब/जब/जब$ +^तक/तक$ +^उज्यालो/उज्यालो$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उज्याला/*उज्याला$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^कर/कर/कर$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^उज्याला/*उज्याला$ +^का/का$ +^सन्तान/सन्तान$ +^बना/बना/बना/बन$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^कैभेरन/कु+भेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^न्हैग्यो/न्है/न्हैजा$ +^और/और$ +^उनून/उनून/उनून$ +^भटे/भटे$ +^लुकीना/*लुकीना$ +^को/को$ +^रियोछ/*रियोछ$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनार/उनार/उनार$ +^सामुनि/सामुनि$ +^इदुक/इदुक$ +^चमत्कार/चमत्कार$ +^दिखाया/*दिखाया$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनले/उनूनले$ +^उमें/उ+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^;/;$ +^यो/यो/यो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^भ्योछ/भ्य$ +^ताकि/ताकि$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^यशायाह/*यशायाह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कईना/कु$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^पुरो/पुरो$ +^है/है$ +^जौ/जा$ +^उले/उले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^,/,$ +^हमार/हमार$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^में/में$ +^कैले/कैले$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछै/कर$ +^?/?$ +^और/और$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^महान/महान$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^केमें/*केमें$ +^प्रगट/प्रगट$ +^भैछ/*भैछ$ +^?/?$ +^”/”$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^विश्वास/विश्वास$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^सक्या/*सक्या$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यशायाह/*यशायाह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^उले/उले$ +^उनार/उनार/उनार$ +^आँखान/*आँखान$ +^अन्धो/*अन्धो$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनोरो/उनोरो$ +^दिमाग/*दिमाग$ +^स/स/स$ +^बन्द/बन्द$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^काँई/काँई$ +^इसो/इसो$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^आँखा/आँख$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^देखून/देख$ +^,/,$ +^और/और$ +^दिमागले/*दिमागले$ +^समझून/समझ$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^पापून/पाप$ +^भटे/भटे$ +^पश्चताप/*पश्चताप$ +^करून/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उनून/उनून/उनून$ +^चंगो/चंगो$ +^करूँ/कर$ +^”/”$ +^यशायाह/*यशायाह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उले/उले$ +^बखत/बखत$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^उकी/उकी$ +^महिमा/महिमा$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^;/;$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^उक/उक/उक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बात/बात$ +^करछ्य/कर/कर$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^अगुवान/अगुवान$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भौतून/*भौतून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उमें/उ+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^मानना/*मानना$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^डर/डर/डर$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उनून/उनून/उनून$ +^यहूदी/यहूदी$ +^सभाघर/सभाघर$ +^भटे/भटे$ +^निकाल/निकाल/निकाल$ +^दी/दी/दी$ +^जालो/जा$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^तारीफ/तारीफ$ +^उनून/उनून/उनून$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^तारीफ/तारीफ$ +^है/है$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^निकी/*निकी$ +^लागछी/लाग$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भीड़/भीड़$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^ध्दयाभेरन/*ध्दयाभेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^मैंमें/मैं+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^केवल/केवल$ +^मैंमें/मैं+में$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उ/उ/उ$ +^म्यार/म्यार$ +^भेजून/*भेजून$ +^वाला/वाला$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछो/कर$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^मैंस/मैंस$ +^देखछो/देख$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^म्यारा/म्यारा$ +^भेजून/*भेजून$ +^वाला/वाला$ +^स/स/स$ +^देखछो/देख$ +^मैं/मैं/मैं$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^उज्यालो/उज्यालो$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^आरयूँ/आ$ +^ताकि/ताकि$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^मैंमें/मैं+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करोलो/कर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^अन्यारो/अन्यारो$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^रौ/रू$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^मेरि/मेरि$ +^बात/बात$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^नै/नै$ +^माननो/*माननो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^मैं/मैं/मैं$ +^ऊस/ऊस$ +^दोषी/*दोषी$ +^नै/नै$ +^ठैरूनू/*ठैरूनू$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^दोषी/*दोषी$ +^ठैरून/*ठैरून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^नै/नै$ +^लेकिन/लेकिन$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^मुक्ति/*मुक्ति$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आरयूँ/आ$ +^जो/जो$ +^मैंस/मैंस$ +^तुच्छ/तुच्छ$ +^जाणछो/जाण$ +^और/और$ +^मेरि/मेरि$ +^बात/बात$ +^नै/नै$ +^माननो/*माननो$ +^उको/उको$ +^न्याय/न्याय$ +^करून/कर$ +^वालो/वालो$ +^एक/एक$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^मतलब/मतलब$ +^जो/जो$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^जो/जो$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^अन्तिम/*अन्तिम$ +^दिनून/दिन$ +^में/में$ +^उको/उको$ +^न्याय/न्याय$ +^करोलो/कर$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपून/अपून$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बात/बात$ +^नै/नै$ +^करनू/कर$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^जेलै/*जेलै$ +^मैंस/मैंस$ +^भेज/भेज/भेज$ +^रैछ/रै/रै$ +^उले/उले$ +^मैंस/मैंस$ +^आज्ञा/*आज्ञा$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^-/-$ +^कि/कि/कि$ +^कुँ/कुँ/कुँ$ +^?/?$ +^और/और$ +^कि/कि/कि$ +^-/-$ +^कि/कि/कि$ +^बोलू/*बोलू$ +^?/?$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जाणछूँ/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^उकी/उकी$ +^आज्ञा/*आज्ञा$ +^मानून/*मानून$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^उई/उई/उ+ई$ +^बोलछूँ/*बोलछूँ$ +^जो/जो$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैंथै/*मैंथै$ +^कै/कै$ +^रैछ/रै/रै$ +^फसह/*फसह$ +^त्यार/त्यार$ +^भटे/भटे$ +^पैलि/पैलि$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जाणि/*जाणि$ +^लीछ/ली$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^म्येरो/म्येरो$ +^संसार/संसार$ +^स/स/स$ +^छोड़भेरन/छोड़+भेरन$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^वापस/वापस$ +^जाना/जा$ +^को/को$ +^बखत/बखत$ +^आग्योछ/आ$ +^उ/उ/उ$ +^उनूथैं/*उनूथैं$ +^हमेशा/हमेशा$ +^प्रेम/प्रेम$ +^राखछो/राख$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^उक/उक/उक$ +^लोग/लोग$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^उनून/उनून/उनून$ +^पुर/पुर$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^प्रेम/प्रेम$ +^राखछ्यो/राख$ +^यीशु/यीशु$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्य/शिष्य$ +^रात/रात$ +^को/को$ +^खानो/खा$ +^खान/खान$ +^मरैछ्या/*मरैछ्या$ +^शैतान/शैतान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पैलि/पैलि$ +^भटे/भटे$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^ध्वाका/ध्वाका$ +^दीन/दीन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^शमौन/शमौन$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^यहूदा/यहूदा$ +^इस्करियोती/*इस्करियोती$ +^का/का$ +^मन/मन$ +^में/में$ +^ऊस/ऊस$ +^गिरफ्तार/*गिरफ्तार$ +^करून/कर$ +^वाली/वाली$ +^बात/बात$ +^डाल/डाल/डाल$ +^चुकिनाको/*चुकिनाको$ +^छ्यो/छ$ +^यीशु/यीशु$ +^यो/यो/यो$ +^जाणि/*जाणि$ +^छ्यो/छ$ +^कि/कि/कि$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^हर/हर$ +^चीज/चीज$ +^में/में$ +^अधिकार/अधिकार$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^है/है$ +^आरयूँ/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^वापस/वापस$ +^जानमरियूँ/*जानमरियूँ$ +^खान/खान$ +^छोड़भेरन/छोड़+भेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^भ्यारा/*भ्यारा$ +^वाला/वाला$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^खोलि/खोल$ +^दीयान/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपूनी/अपूनी$ +^कमर/कमर$ +^में/में$ +^तौलिया/*तौलिया$ +^बाँदि/*बाँदि$ +^लीछ/ली$ +^तब/तब$ +^उले/उले$ +^भांण/*भांण$ +^में/में$ +^पानि/पानि$ +^भर/*भर$ +^भेरन/भेरन$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^का/का$ +^खुटा/खुटा$ +^धोयान/*धोयान$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^तौलिया/*तौलिया$ +^अपूनी/अपूनी$ +^कमर/कमर$ +^बाँदिना/*बाँदिना$ +^की/की/की$ +^छी/छ$ +^उले/उले$ +^उनार/उनार/उनार$ +^खुट/*खुट$ +^पौछुन/*पौछुन$ +^लगछ्य/लग$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^शमौन/शमौन$ +^पतरसा/पतरसा$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^पतरस/पतरस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^,/,$ +^क्या/क्या$ +^तैं/तैं/तैं$ +^म्यारा/म्यारा$ +^खुट/*खुट$ +^धोलेई/*धोलेई$ +^?/?$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^जो/जो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^उको/उको$ +^मतलब/मतलब$ +^ऐल/ऐल$ +^नै/नै$ +^समझनै/समझ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^येक/येक/येक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^”/”$ +^पतरसले/*पतरसले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तैं/तैं/तैं$ +^म्यारा/म्यारा$ +^खुट/*खुट$ +^कभे/कभे$ +^नै/नै$ +^धुन/*धुन$ +^पालै/*पालै$ +^!/!$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^सणु/*सणु$ +^भेरन/भेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^अगर/अगर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैंस/तैंस$ +^नै/नै$ +^धुलो/*धुलो$ +^!/!$ +^त/त/त$ +^तेरो/तेरो$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^केले/केले$ +^लीन/ली$ +^-/-$ +^दीनो/दी$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^”/”$ +^शमौन/शमौन$ +^पतरस/पतरस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^म्यारा/म्यारा$ +^खुट/*खुट$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^म्यारा/म्यारा$ +^हात/हात$ +^और/और$ +^खोरो/*खोरो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^धो/धो/धो$ +^दे/दी$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^जो/जो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नाहा/*नाहा$ +^चुक/चुक$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^अपून/अपून$ +^खुटाका/*खुटाका$ +^अलावा/*अलावा$ +^और/और$ +^के/के$ +^धुना/*धुना$ +^कि/कि/कि$ +^जरूरत/जरूरत$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^;/;$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^बिलकुल/बिलकुल$ +^शुद्व/*शुद्व$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^शुद्ध/शुद्ध$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^केवल/केवल$ +^एक/एक$ +^स/स/स$ +^छोड़भेरन/छोड़+भेरन$ +^”/”$ +^उ/उ/उ$ +^त/त/त$ +^अपून/अपून$ +^पकड़ून/*पकड़ून$ +^वाला/वाला$ +^स/स/स$ +^जाण/जाण/जाण$ +^छ्यो/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उले/उले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^सब/सब$ +^शुद्ध/शुद्ध$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^एक/एक$ +^स/स/स$ +^छोड़भेरन/छोड़+भेरन$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^उनार/उनार/उनार$ +^खुट/*खुट$ +^धो/धो/धो$ +^चुकग्यो/*चुकग्यो$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^भ्यार/भ्यार$ +^वाला/वाला$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^पैन/पैन/पैन$ +^भेरन/भेरन$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^बैठग्यो/बैठ$ +^तब/तब$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^कुन/कु$ +^लागछो/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^तुम/तुम$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^छ्या/छ$ +^कि/कि/कि$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^कि/कि/कि$ +^करछ्य/कर/कर$ +^?/?$ +^तुम/तुम$ +^मैंस/मैंस$ +^गुरू/गुरू$ +^और/और$ +^प्रभु/प्रभु$ +^कुँछा/कुँ$ +^,/,$ +^और/और$ +^ठीक/ठीक$ +^कुँछा/कुँ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^प्रभु/प्रभु$ +^और/और$ +^गुरू/गुरू$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^अगर/अगर$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^प्रभु/प्रभु$ +^और/और$ +^गुरू/गुरू$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^तुमार/तुमार$ +^खुट/*खुट$ +^धोयान/*धोयान$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुमूले/तुमूले$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^आपस/आपस$ +^दीन/दीन$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^दुसरा/दुसरा$ +^का/का$ +^खुट/*खुट$ +^धुन/*धुन$ +^चैंनान/*चैंनान$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमून/तुमून$ +^नमूना/*नमूना$ +^दिखाछ/दिखा$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जसो/जसो$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^करछै/कर$ +^,/,$ +^ऊसोई/ऊसो+ई$ +^तुमूले/तुमूले$ +^करा/करा/करा/कर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^-/-$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^दास/दास$ +^अपून/अपून$ +^मालिक/मालिक$ +^भटे/भटे$ +^ठूलो/ठूलो$ +^नै/नै$ +^हुनो/हो$ +^,/,$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^भेजिना/*भेजिना$ +^को/को$ +^अपून/अपून$ +^भेजून/*भेजून$ +^वाला/वाला$ +^भटे/भटे$ +^ठूलो/ठूलो$ +^हुछो/हो$ +^अब/अब$ +^जब/जब/जब$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^त/त/त$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^जाणछा/जाण$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उनून/उनून/उनून$ +^करा/करा/करा/कर$ +^ताकि/ताकि$ +^तुम/तुम$ +^धन्य/धन्य$ +^हो/हो$ +^ज्या/ज्या/ज्या$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुम/तुम$ +^सबून/सबून$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^नै/नै$ +^कुनू/कु$ +^,/,$ +^जिनून/जिनून$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^चुन/चुन/चुन$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जाणछूँ/जाण$ +^;/;$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यो/यो/यो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हुन/हो$ +^मरियोछ/*मरियोछ$ +^ताकि/ताकि$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^को/को$ +^यो/यो/यो$ +^लेख/*लेख$ +^पुर/पुर$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^म्येरो/म्येरो$ +^रोटो/रोटो$ +^खाँछो/*खाँछो$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ध्वाका/ध्वाका$ +^करछै/कर$ +^अब/अब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उ/उ/उ$ +^बात/बात$ +^हुनै/हो$ +^पैलि/पैलि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^जता/*जता$ +^दी/दी/दी$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^कि/कि/कि$ +^जब/जब/जब$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^पुरी/पुरी$ +^हो/हो$ +^जालि/जा$ +^त/त/त$ +^तुम/तुम$ +^विश्वास/विश्वास$ +^कर्या/कर$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उई/उई/उ+ई$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^-/-$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^म्यारा/म्यारा$ +^भजून/*भजून$ +^वाला/वाला$ +^अपनूछो/*अपनूछो$ +^और/और$ +^स्वागत/*स्वागत$ +^करछो/कर$ +^उ/उ/उ$ +^मैंस/मैंस$ +^अपनूछो/*अपनूछो$ +^और/और$ +^म्यारा/म्यारा$ +^स्वागत/*स्वागत$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^मैंस/मैंस$ +^अपनूछो/*अपनूछो$ +^और/और$ +^म्यारा/म्यारा$ +^स्वागत/*स्वागत$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^म्यारा/म्यारा$ +^भजून/*भजून$ +^वाला/वाला$ +^अपनूछो/*अपनूछो$ +^और/और$ +^स्वागत/*स्वागत$ +^करछो/कर$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^कुनाका/*कुनाका$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^यीशु/यीशु$ +^भौत/भौत/भौत$ +^परेशान/*परेशान$ +^और/और$ +^बैचेन/*बैचेन$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^गवै/*गवै$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^-/-$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुछूँ/कु$ +^कि/कि/कि$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^मैंस/मैंस$ +^पकड़वालो/*पकड़वालो$ +^शिष्य/शिष्य$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^दुसरा/दुसरा$ +^स/स/स$ +^शक/*शक$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^देखून/देख$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^गुरू/गुरू$ +^यो/यो/यो$ +^कैका/*कैका$ +^बारिमें/बारिमें$ +^कुन/कु$ +^मरियोछ/*मरियोछ$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^जैस/जैस$ +^यीशु/यीशु$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछ्यो/कर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^बगल/*बगल$ +^में/में$ +^बैठिना/बैठ$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^तब/तब$ +^शमौन/शमौन$ +^पतरसले/*पतरसले$ +^उक/उक/उक$ +^तरफ/तरफ$ +^हात/हात$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इशारा/*इशारा$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^बता/बता/बता$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^कैका/*कैका$ +^बारिमें/बारिमें$ +^कुन/कु$ +^मरियोछ/*मरियोछ$ +^?/?$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उले/उले$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^,/,$ +^उको/उको$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^जैस/जैस$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^रोटा/रोटा$ +^को/को$ +^टुकूड़ो/*टुकूड़ो$ +^सुरवा/*सुरवा$ +^में/में$ +^डूबाभेरन/*डूबाभेरन$ +^द्यूलो/द्याल$ +^उई/उई/उ+ई$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^टुकूड़ो/*टुकूड़ो$ +^सुरवा/*सुरवा$ +^में/में$ +^डूबभरेन/*डूबभरेन$ +^शमौनका/*शमौनका$ +^च्योलो/च्योलो$ +^यहूदा/यहूदा$ +^इस्करियोती/*इस्करियोती$ +^स/स/स$ +^दीछ/दी$ +^”/”$ +^यहूदा/यहूदा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^रोटो/रोटो$ +^को/को$ +^टुकूड़ो/*टुकूड़ो$ +^लीना/ली$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^,/,$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तैं/तैं/तैं$ +^जो/जो$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जानमरेछै/*जानमरेछै$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^जल्दी/जल्दी$ +^कर/कर/कर$ +^”/”$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^यहूदा/यहूदा$ +^स/स/स$ +^शैतान/शैतान$ +^अपून/अपून$ +^बश/*बश$ +^में/में$ +^कर/कर/कर$ +^लीछ/ली$ +^खाना/खाना$ +^का/का$ +^मेज/*मेज$ +^में/में$ +^लेकिन/लेकिन$ +^बैठिन्या/*बैठिन्या$ +^वालान/वालान$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^जाणि/*जाणि$ +^छ्यो/छ$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^क्याखिन/क्याखिन$ +^क्योछ/कुं$ +^यहूदा/यहूदा$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^पैसान/*पैसान$ +^को/को$ +^थैलो/*थैलो$ +^रूछ्यो/रू$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^कैले/कैले$ +^-/-$ +^कैले/कैले$ +^समझछ/समझ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^उथैं/उथैं$ +^कुंछो/कुं$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^हमून/हमून$ +^त्यार/त्यार$ +^खिन/खिन/खिन$ +^चैछो/चा$ +^उ/उ/उ$ +^मोल/*मोल$ +^लीले/*लीले$ +^,/,$ +^या/या/या$ +^यो/यो/यो$ +^कि/कि/कि$ +^गरीबून/गरीबून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^दे/दी$ +^रोटा/रोटा$ +^को/को$ +^टुकूड़ो/*टुकूड़ो$ +^खाना/खाना$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^यहूदा/यहूदा$ +^तुरन्त/तुरन्त$ +^भ्यार/भ्यार$ +^न्हैग्यो/न्है/न्हैजा$ +^,/,$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^रातो/*रातो$ +^को/को$ +^बखत/बखत$ +^छ्यो/छ$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^भ्यार/भ्यार$ +^न्हैग्यो/न्है/न्हैजा$ +^त/त/त$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^अब/अब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^च्याला/च्याला$ +^की/की/की$ +^महिमा/महिमा$ +^भैछ/*भैछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^महिमा/महिमा$ +^मैंमें/मैं+में$ +^भैछ/*भैछ$ +^और/और$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^च्याला/च्याला$ +^की/की/की$ +^महिमा/महिमा$ +^करोलो/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुरन्त/तुरन्त$ +^कराला/करा$ +^म्यारा/म्यारा$ +^प्रियो/*प्रियो$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^देर/*देर$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^तुम/तुम$ +^मैंस/मैंस$ +^खोजला/खोज$ +^,/,$ +^और/और$ +^जसो/जसो$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^यहूदीयून/*यहूदीयून$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^जाँ/जाँ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जान/जा$ +^मरयूँ/*मरयूँ$ +^,/,$ +^वाँ/वाँ$ +^तुम/तुम$ +^नै/नै$ +^आ/आ/आ$ +^सकना/सका$ +^,/,$ +^ऊसोई/ऊसो+ई$ +^अब/अब$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कुछूँ/कु$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^एक/एक$ +^नय्या/नय्या$ +^आज्ञा/*आज्ञा$ +^दी/दी/दी$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^दुसरा/दुसरा$ +^स/स/स$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करा/करा/करा/कर$ +^जसकैं/जैस+तरह$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^ऊसोई/ऊसो+ई$ +^तुमूले/तुमूले$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^दुसरा/दुसरा$ +^स/स/स$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करा/करा/करा/कर$ +^अगर/अगर$ +^तुम/तुम$ +^आपस/आपस$ +^में/में$ +^प्रेम/प्रेम$ +^राखला/राख$ +^त/त/त$ +^हर/हर$ +^कोई/कोई$ +^जाण/जाण/जाण$ +^ल्याला/ल्या$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^म्यारा/म्यारा$ +^शिष्य/शिष्य$ +^छा/छ$ +^”/”$ +^शमौन/शमौन$ +^पतरस/पतरस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^काँ/काँ$ +^जाँछै/*जाँछै$ +^?/?$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^जाँ/जाँ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जाछूँ/*जाछूँ$ +^,/,$ +^वाँ/वाँ$ +^तैं/तैं/तैं$ +^ऐल/ऐल$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पछिल/पछिल$ +^नै/नै$ +^आ/आ/आ$ +^सकने/*सकने$ +^;/;$ +^लेकिन/लेकिन$ +^येक/येक/येक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पछिल/पछिल$ +^आलै/*आलै$ +^”/”$ +^पतरसले/*पतरसले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^,/,$ +^ऐल/ऐल$ +^मैं/मैं/मैं$ +^त्यारा/त्यारा$ +^पछिल/पछिल$ +^क्याखिन/क्याखिन$ +^नै/नै$ +^आ/आ/आ$ +^सकनू/सक$ +^?/?$ +^मैं/मैं/मैं$ +^त/त/त$ +^तैखिन/त्यारा+खिन$ +^अपून/अपून$ +^प्राण/*प्राण$ +^दीन/दीन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तैंयार/*तैंयार$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^तैं/तैं/तैं$ +^मैं/मैं/मैं$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अपूनो/अपूनो$ +^प्राण/*प्राण$ +^दीन/दीन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैंयार/*तैंयार$ +^छैई/*छैई$ +^?/?$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैथैं/तैं+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^-/-$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुछूँ/कु$ +^कि/कि/कि$ +^मुर्गा/*मुर्गा$ +^बाँक/*बाँक$ +^दीन/दीन$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^तीन/तीन$ +^बार/बार$ +^मैंस/मैंस$ +^पछयाणून/*पछयाणून$ +^है/है$ +^मुकर/*मुकर$ +^जाले/जा$ +^”/”$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^मन/मन$ +^परेशान/*परेशान$ +^और/और$ +^बैचेन/*बैचेन$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^राखा/*राखा$ +^और/और$ +^मैंमें/मैं+में$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^विश्वास/विश्वास$ +^राखा/*राखा$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^भौत/भौत/भौत$ +^रूना/*रूना$ +^का/का$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^नी/नी$ +^हुना/हो$ +^त/त/त$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कै/कै$ +^दीनू/दी$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^तैय्यार/तैय्यार$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जाछूँ/*जाछूँ$ +^और/और$ +^अगर/अगर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^तैय्यार/तैय्यार$ +^करूँ/कर$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^तैं/तैं/तैं$ +^तुमून/तुमून$ +^अपून/अपून$ +^याँ/याँ$ +^ली/ली/ली$ +^जूलो/*जूलो$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जाँ/जाँ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^रूलो/*रूलो$ +^वाँ/वाँ$ +^तुमूले/तुमूले$ +^रौला/रू$ +^और/और$ +^जाँ/जाँ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जान/जा$ +^मरयूँ/*मरयूँ$ +^तुम/तुम$ +^वाँ/वाँ$ +^को/को$ +^बाटो/बाटो$ +^जाणला/जाण$ +^थोमा/*थोमा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^,/,$ +^हम/हम/हम$ +^नै/नै$ +^जाणना/जाण$ +^तैं/तैं/तैं$ +^काँ/काँ$ +^जान/जा$ +^मरैछै/*मरैछै$ +^;/;$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^बाटा/बाटा$ +^स/स/स$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^जाणला/जाण$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^बाटो/बाटो$ +^और/और$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^और/और$ +^जीवन/जीवन$ +^मैंई/*मैंई$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^बिना/बिना$ +^म्यारा/म्यारा$ +^कोई/कोई$ +^पिता/पिता$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^नै/नै$ +^पुज/*पुज$ +^सकूनो/सक$ +^अगर/अगर$ +^तुमूले/तुमूले$ +^मैंस/मैंस$ +^जाणिना/*जाणिना$ +^को/को$ +^हुनो/हो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^म्यारा/म्यारा$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जाणना/जाण$ +^,/,$ +^और/और$ +^अब/अब$ +^ऊस/ऊस$ +^जाणछा/जाण$ +^,/,$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^देख/देख/देख/देख$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^रैछ/रै/रै$ +^”/”$ +^फिलिप्पुस/*फिलिप्पुस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^,/,$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^हमून/हमून$ +^दिखा/दिखा/दिखा$ +^दी/दी/दी$ +^;/;$ +^योई/योई$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^छै/छ$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^फिलिप्पुस/*फिलिप्पुस$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^कदुक/*कदुक$ +^दिन/दी/दिन$ +^भटे/भटे$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^क्या/क्या$ +^तैं/तैं/तैं$ +^मैंस/मैंस$ +^नै/नै$ +^जाणनै/जाण$ +^?/?$ +^जेलै/*जेलै$ +^मैंस/मैंस$ +^देखछै/देख$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^पिता/पिता$ +^स/स/स$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^देखछै/देख$ +^,/,$ +^”/”$ +^तैं/तैं/तैं$ +^किलैं/किलैं$ +^कुछै/कु$ +^कि/कि/कि$ +^पिता/पिता$ +^स/स/स$ +^हमून/हमून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^देखा/देख$ +^?/?$ +^क्या/क्या$ +^तैं/तैं/तैं$ +^मैंमें/मैं+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछैई/*करछैई$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^पिता/पिता$ +^में/में$ +^रूछूँ/*रूछूँ$ +^और/और$ +^पिता/पिता$ +^मैंमें/मैं+में$ +^रूछो/रू$ +^?/?$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^जो/जो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपून/अपून$ +^अधिकार/अधिकार$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^कुनू/कु$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^मैंमें/मैं+में$ +^रैभेरन/*रैभेरन$ +^उई/उई/उ+ई$ +^करछो/कर$ +^जो/जो$ +^उ/उ/उ$ +^चाछो/चा$ +^म्येरो/म्येरो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^कर/कर/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^पिता/पिता$ +^मैं/मैं/मैं$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^और/और$ +^पिता/पिता$ +^मैंमें/मैं+में$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^नै/नै$ +^त/त/त$ +^जो/जो$ +^चमत्कार/चमत्कार$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^कर्यान/कर$ +^उनार/उनार/उनार$ +^कारण/कारण$ +^म्येरो/म्येरो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करा/करा/करा/कर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^-/-$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^मैंमें/मैं+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^राखछो/राख$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^काम/काम$ +^जो/जो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^करछूँ/कर$ +^उले/उले$ +^करोलो/कर$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^इनून/*इनून$ +^है/है$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ठूला/ठूला$ +^काम/काम$ +^करोलो/कर$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^पिता/पिता$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^जाछूँ/*जाछूँ$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^तुम/तुम$ +^म्यारा/म्यारा$ +^नाम/नाम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^माँगला/माँग$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^ऊस/ऊस$ +^पुरो/पुरो$ +^करूँलो/*करूँलो$ +^,/,$ +^जैले/जे+ले$ +^च्याला/च्याला$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^महिमा/महिमा$ +^प्रगट/प्रगट$ +^हो/हो$ +^अगर/अगर$ +^तुम/तुम$ +^मैंथैं/मैं+थैं$ +^म्यारा/म्यारा$ +^नाम/नाम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^केले/केले$ +^माँगला/माँग$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^मैं/मैं/मैं$ +^ऊस/ऊस$ +^करूँलो/*करूँलो$ +^अगर/अगर$ +^तुम/तुम$ +^मैंथैं/मैं+थैं$ +^प्रेम/प्रेम$ +^राखछा/राख$ +^त/त/त$ +^मेरि/मेरि$ +^आज्ञा/*आज्ञा$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^करला/कर$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^पिता/पिता$ +^थैं/थैं$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करूँलो/*करूँलो$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^एक/एक$ +^और/और$ +^मद्दगार/*मद्दगार$ +^द्योलो/द्याल$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^हमेशा/हमेशा$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^रौ/रू$ +^उ/उ/उ$ +^सत्य/*सत्य$ +^को/को$ +^आत्मा/आत्मा$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सत्य/*सत्य$ +^प्रगट/प्रगट$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^संसार/संसार$ +^ग्रहण/*ग्रहण$ +^नै/नै$ +^करि/कर$ +^सकनो/सक$ +^,/,$ +^क्याखिन/क्याखिन$ +^उ/उ/उ$ +^नै/नै$ +^ऊस/ऊस$ +^देखछो/देख$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^ऊस/ऊस$ +^जाणनो/*जाणनो$ +^तुम/तुम$ +^ऊस/ऊस$ +^जाणछा/जाण$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^रूछो/रू$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^होलो/हो$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^अनाथ/*अनाथ$ +^नी/नी$ +^छोड़ू/*छोड़ू$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^उछूँ/*उछूँ$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^बखत/बखत$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^संसार/संसार$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^मैंस/मैंस$ +^नी/नी$ +^देखाला/देख$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तुम/तुम$ +^मैंस/मैंस$ +^देखला/देख$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^ज्यून/ज्यून$ +^हो/हो$ +^ज्यूलो/*ज्यूलो$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^तुमूले/तुमूले$ +^ज्यून/ज्यून$ +^रौला/रू$ +^जब/जब/जब$ +^मरिना/*मरिना$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^दुबारा/दुबारा$ +^ज्यून/ज्यून$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^वापस/वापस$ +^उलो/*उलो$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^तुम/तुम$ +^जाण/जाण/जाण$ +^ल्याला/ल्या$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपून/अपून$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^रूछूँ/*रूछूँ$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^मैंमें/मैं+में$ +^रूछा/रू$ +^,/,$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^रूलो/*रूलो$ +^जो/जो$ +^मेरि/मेरि$ +^आज्ञान/*आज्ञान$ +^जाणछो/जाण$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^उनून/उनून/उनून$ +^मानछो/मान$ +^,/,$ +^उई/उई/उ+ई$ +^मैंस/मैंस$ +^प्रेम/प्रेम$ +^राखछो/राख$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^मैंस/मैंस$ +^प्रेम/प्रेम$ +^राखछो/राख$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^म्येरो/म्येरो$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^प्रेम/प्रेम$ +^राखोलो/*राखोलो$ +^,/,$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^ऊस/ऊस$ +^प्रेम/प्रेम$ +^राखूलो/*राखूलो$ +^और/और$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^उमें/उ+में$ +^प्रगट/प्रगट$ +^करोलो/कर$ +^”/”$ +^उ/उ/उ$ +^यहूदा/यहूदा$ +^जो/जो$ +^इस्करियोती/*इस्करियोती$ +^नी/नी$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^भ्योछ/भ्य$ +^कि/कि/कि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^हमून/हमून$ +^में/में$ +^प्रगट/प्रगट$ +^करून/कर$ +^चाछै/चा$ +^,/,$ +^और/और$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनुस/उनुस$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^इसा/इसा$ +^लोगून/लोग$ +^दिखुछूँ/*दिखुछूँ$ +^जो/जो$ +^मैंस/मैंस$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^म्यारा/म्यारा$ +^हुकमून/हुकम$ +^मानोलो/*मानोलो$ +^,/,$ +^और/और$ +^म्येरो/म्येरो$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उथैं/उथैं$ +^प्रेम/प्रेम$ +^राखोलो/*राखोलो$ +^,/,$ +^और/और$ +^हम/हम/हम$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^ऊँला/*ऊँला$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^रूला/*रूला$ +^जो/जो$ +^मैथैं/मैं+थैं$ +^प्रेम/प्रेम$ +^नै/नै$ +^राखनो/*राखनो$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^म्यारा/म्यारा$ +^हुकमून/हुकम$ +^नै/नै$ +^माननो/*माननो$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^बात/बात$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैथैं/तैं+थैं$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपून/अपून$ +^अधिकार/अधिकार$ +^नै/नै$ +^कुनू/कु$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^अधिकार/अधिकार$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^जेलै/*जेलै$ +^मैंस/मैंस$ +^भेज/भेज/भेज$ +^रैछ/रै/रै$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^रे/*रे$ +^भेरन/भेरन$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मद्दगार/*मद्दगार$ +^मतलब/मतलब$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^जैस/जैस$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^म्यारा/म्यारा$ +^अधिकार/अधिकार$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^भेजोलो/*भेजोलो$ +^,/,$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^तुमून/तुमून$ +^सब/सब$ +^बातुन/बातु$ +^सिखालो/सिखा$ +^,/,$ +^और/और$ +^जेलै/*जेलै$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कै/कै$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^सब/सब$ +^तुमून/तुमून$ +^याद/याद$ +^करालो/करा$ +^”/”$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^शान्ति/शान्ति$ +^दी/दी/दी$ +^जाछूँ/*जाछूँ$ +^,/,$ +^अपूनी/अपूनी$ +^शान्ति/शान्ति$ +^तुमून/तुमून$ +^दी/दी/दी$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^यो/यो/यो$ +^शान्ति/शान्ति$ +^उ/उ/उ$ +^नाहातिनी/*नाहातिनी$ +^जो/जो$ +^संसार/संसार$ +^दीछो/दी$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^नै/नै$ +^दीनू/दी$ +^तुम/तुम$ +^परेशान/*परेशान$ +^और/और$ +^बैचेन/*बैचेन$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^और/और$ +^डरा/*डरा$ +^जन/जन$ +^तुमूले/तुमूले$ +^मैंथैं/मैं+थैं$ +^पैलि/पैलि$ +^भटे/भटे$ +^सुण/सुण/सुण$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जाछूँ/*जाछूँ$ +^और/और$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^वापस/वापस$ +^उछूँ/*उछूँ$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^मैथैं/मैं+थैं$ +^प्रेम/प्रेम$ +^राखछा/राख$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^खुशी/खुशी$ +^हुछा/हो$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^जाछूँ/*जाछूँ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^पिता/पिता$ +^मैं/मैं/मैं$ +^है/है$ +^ठूला/ठूला$ +^छन/छ$ +^और/और$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^अब/अब$ +^इन/इन$ +^सब/सब$ +^बातुन/बातु$ +^का/का$ +^हुन/हो$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कै/कै$ +^है/है$ +^छ/*छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^हो/हो$ +^जालो/जा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुम/तुम$ +^मैंमें/मैं+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करा/करा/करा/कर$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पास/पास$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बात/बात$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^बखत/बखत$ +^नै/नै$ +^बचियो/*बचियो$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^यो/यो/यो$ +^संसारो/*संसारो$ +^को/को$ +^अधिकारी/अधिकारी$ +^शैतान/शैतान$ +^ऊँन/आ/ऊँन/ऊँन$ +^मरियोछ/*मरियोछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^मैंमें/मैं+में$ +^उको/उको$ +^कोई/कोई$ +^बश/*बश$ +^नाहतीनो/*नाहतीनो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^ऊसोई/ऊसो+ई$ +^करछूँ/कर$ +^जसो/जसो$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैंस/मैंस$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^मालूम/मालूम$ +^चल/चल/चल$ +^सको/*सको$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^थैं/थैं$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछूँ/कर$ +^उठा/उठा/उठा$ +^,/,$ +^याँ/याँ$ +^भटे/भटे$ +^हिटनू/*हिटनू$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^एक/एक$ +^सच्ची/सच्ची$ +^अंगूर/अंगूर$ +^को/को$ +^ब्याल/ब्याल$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^और/और$ +^म्येरो/म्येरो$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^किसान/*किसान$ +^छै/छ$ +^हरेक/हरेक$ +^हांगो/*हांगो$ +^जो/जो$ +^मैंमें/मैं+में$ +^जुड़ीना/*जुड़ीना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^फलनो/*फलनो$ +^नै/नै$ +^ऊस/ऊस$ +^उ/उ/उ$ +^काटि/*काटि$ +^दीछो/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^फलछो/*फलछो$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^उ/उ/उ$ +^छाटछो/*छाटछो$ +^ताकि/ताकि$ +^और/और$ +^फलो/*फलो$ +^जो/जो$ +^संदेश/संदेश$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^उक/उक/उक$ +^कारण/कारण$ +^तुम/तुम$ +^शुद्ध/शुद्ध$ +^हो/हो$ +^तुम/तुम$ +^मैंमें/मैं+में$ +^बनि/*बनि$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^बनि/*बनि$ +^रूलो/*रूलो$ +^,/,$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^हांगो/*हांगो$ +^अगर/अगर$ +^अंगूर/अंगूर$ +^का/का$ +^ब्याला/ब्या$ +^में/में$ +^बनिनाको/*बनिनाको$ +^नै/नै$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^अफी/अफी$ +^नै/नै$ +^फल/फल$ +^सकनो/सक$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^तुमूले/तुमूले$ +^केले/केले$ +^निको/निको$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^सकना/सका$ +^मैं/मैं/मैं$ +^एक/एक$ +^अंगूर/अंगूर$ +^का/का$ +^ब्योलो/*ब्योलो$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^उक/उक/उक$ +^हांगा/*हांगा$ +^छा/छ$ +^;/;$ +^जो/जो$ +^मैंमें/मैं+में$ +^बनिना/बन$ +^को/को$ +^रूछो/रू$ +^,/,$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उमें/उ+में$ +^उ/उ/उ$ +^भौत/भौत/भौत$ +^फलछो/*फलछो$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^भटे/भटे$ +^अलग/अलग$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^तुम/तुम$ +^केले/केले$ +^नै/नै$ +^करि/कर$ +^सकना/सका$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^मैंमें/मैं+में$ +^बनिना/बन$ +^को/को$ +^नी/नी$ +^रौलो/रू$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^हांगाका/*हांगाका$ +^नियाती/नियाती$ +^कट/*कट$ +^भेरन/भेरन$ +^खिती/खिती$ +^दी/दी/दी$ +^जाछो/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^हांग/*हांग$ +^सुखी/*सुखी$ +^जाछो/जा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^लोग/लोग$ +^ऊस/ऊस$ +^जाम/जाम$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^आग/आग$ +^में/में$ +^डाल/डाल/डाल$ +^दी/दी/दी$ +^जाछो/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^जलि/*जलि$ +^जाछो/जा$ +^अगर/अगर$ +^तुम/तुम$ +^मैंमें/मैं+में$ +^बनि/*बनि$ +^रौला/रू$ +^,/,$ +^और/और$ +^मेरि/मेरि$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^बनिना/बन$ +^की/की/की$ +^रौली/रू/रू$ +^त/त/त$ +^जो/जो$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुम/तुम$ +^चाछा/चा$ +^माँगा/*माँगा$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^ऊस/ऊस$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^पुरो/पुरो$ +^करोलो/कर$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^महिमा/महिमा$ +^येले/येले$ +^हुछी/हो$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^भौत/भौत/भौत$ +^फल/फल$ +^ल्या/ल्या/ल्या$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^तुम/तुम$ +^म्यारा/म्यारा$ +^शिष्य/शिष्य$ +^हुना/हो$ +^को/को$ +^सबूत/सबूत$ +^छा/छ$ +^जसो/जसो$ +^पिता/पिता$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैंथैं/मैं+थैं$ +^प्रेम/प्रेम$ +^राखछ्य/राख$ +^,/,$ +^ऊसोई/ऊसो+ई$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^राखछ्य/राख$ +^,/,$ +^म्यारा/म्यारा$ +^प्रेम/प्रेम$ +^में/में$ +^बनिना/बन$ +^का/का$ +^रौ/रू$ +^तुम/तुम$ +^म्यारा/म्यारा$ +^हुकमून/हुकम$ +^मानला/मान$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^म्यारा/म्यारा$ +^प्रेम/प्रेम$ +^बनिना/बन$ +^का/का$ +^रौला/रू$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^अपून/अपून$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^हुकमून/हुकम$ +^मानछ्य/मान$ +^,/,$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^प्रेम/प्रेम$ +^में/में$ +^बनिनाको/*बनिनाको$ +^रूछूँ/*रूछूँ$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^तुमूनमें/*तुमूनमें$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उई/उई/उ+ई$ +^खुशी/खुशी$ +^हो/हो$ +^जो/जो$ +^मैंमें/मैं+में$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^पुर/पुर$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^खुश/खुश$ +^रौ/रू$ +^मेरि/मेरि$ +^आज्ञा/*आज्ञा$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जसकैं/जैस+तरह$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^प्रेम/प्रेम$ +^राखछ/राख$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^तुम/तुम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^दुसरा/दुसरा$ +^थैं/थैं$ +^प्रेम/प्रेम$ +^राखा/*राखा$ +^कैका/*कैका$ +^पास/पास$ +^यो/यो/यो$ +^दिखून/*दिखून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^अपून/अपून$ +^मित्र/*मित्र$ +^थैं/थैं$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^है/है$ +^ठूलो/ठूलो$ +^कोई/कोई$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^मित्रून/*मित्रून$ +^बचुन/*बचुन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अपूनो/अपूनो$ +^जान/जा$ +^तक/तक$ +^दी/दी/दी$ +^दे/दी$ +^जो/जो$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^आज्ञा/*आज्ञा$ +^दी/दी/दी$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^ऊसोई/ऊसो+ई$ +^करला/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुम/तुम$ +^म्यारा/म्यारा$ +^मित्र/*मित्र$ +^छा/छ$ +^ऐल/ऐल$ +^भटे/भटे$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सेवक/सेवक$ +^नी/नी$ +^कुँलो/*कुँलो$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^सेवक/सेवक$ +^नै/नै$ +^जाणनो/*जाणनो$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उको/उको$ +^मालिक/मालिक$ +^की/की/की$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^मित्र/*मित्र$ +^कै/कै$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जो/जो$ +^बात/बात$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^अपून/अपून$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^थैं/थैं$ +^सुणियान/*सुणियान$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^सब/सब$ +^तुमून/तुमून$ +^बता/बता/बता$ +^दीयान/दी$ +^तुमूले/तुमूले$ +^मैंस/मैंस$ +^नै/नै$ +^चुनयो/*चुनयो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमून/तुमून$ +^चुनछ्य/चुन$ +^और/और$ +^तुमून/तुमून$ +^नियुक्त/*नियुक्त$ +^करछ्य/कर/कर$ +^ताकि/ताकि$ +^तुम/तुम$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^जा/जा/जा$ +^और/और$ +^फलवन्त/*फलवन्त$ +^हो/हो$ +^ज्या/ज्या/ज्या$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^फल/फल$ +^बनिनाको/*बनिनाको$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^म्यारा/म्यारा$ +^शिष्य/शिष्य$ +^छा/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^जो/जो$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^तुम/तुम$ +^म्यारा/म्यारा$ +^नाम/नाम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^थैं/थैं$ +^माँगला/माँग$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^तुमून/तुमून$ +^द्योलो/द्याल$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^की/की/की$ +^आज्ञा/*आज्ञा$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^दीछूँ/*दीछूँ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^दुसरा/दुसरा$ +^थैं/थैं$ +^प्रेम/प्रेम$ +^राखा/*राखा$ +^अगर/अगर$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बैर/बैर$ +^राखनान/राख$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुम/तुम$ +^जाणछा/जाण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उले/उले$ +^तुमून/तुमून$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बैर/बैर$ +^राखछ्य/राख$ +^अगर/अगर$ +^तुम/तुम$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^हुना/हो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^अपून/अपून$ +^थैं/थैं$ +^प्रेम/प्रेम$ +^राखनान/राख$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^सम्बन्ध/*सम्बन्ध$ +^नै/नै$ +^राखना/*राखना$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमून/तुमून$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^चुन/चुन/चुन$ +^ली/ली/ली$ +^है/है$ +^छ/*छ$ +^;/;$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^तुम/तुम$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बैर/बैर$ +^राखाला/*राखाला$ +^याद/याद$ +^राखा/*राखा$ +^की/की/की$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कि/कि/कि$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^दास/दास$ +^अपून/अपून$ +^मालिक/मालिक$ +^है/है$ +^ठुल/*ठुल$ +^नै/नै$ +^हुनो/हो$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^याद/याद$ +^राख/राख/राख$ +^अगर/अगर$ +^उनूनले/उनूनले$ +^मैंस/मैंस$ +^सताछ/सता$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुमून/तुमून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सताला/सता$ +^;/;$ +^अगर/अगर$ +^उनूनले/उनूनले$ +^मेरि/मेरि$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^नै/नै$ +^मान्यो/*मान्यो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^स/स/स$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नी/नी$ +^मानाला/*मानाला$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^म्यारा/म्यारा$ +^नामाका/*नामाका$ +^कारण/कारण$ +^तुम/तुम$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जै/जै$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैंस/मैंस$ +^भेज/भेज/भेज$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^नै/नै$ +^जाणना/जाण$ +^अगर/अगर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^नी/नी$ +^ऊँनू/*ऊँनू$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^बात/बात$ +^नी/नी$ +^करनू/कर$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^पापी/पापी$ +^नै/नै$ +^ठैरना/*ठैरना$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अब/अब$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पापून/पाप$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कोई/कोई$ +^बहाना/*बहाना$ +^नाहतिन/ना+हतिन$ +^जो/जो$ +^मैंथैं/मैं+थैं$ +^बैर/बैर$ +^राखछो/राख$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बैर/बैर$ +^राखछो/राख$ +^अगर/अगर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उनार/उनार/उनार$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^चमत्कार/चमत्कार$ +^नी/नी$ +^करनू/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^कैले/कैले$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^त/त/त$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^पापी/पापी$ +^नै/नै$ +^ठैरून/*ठैरून$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अब/अब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^मैंस/मैंस$ +^देख/देख/देख/देख$ +^लीछ/ली$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^मैथैं/मैं+थैं$ +^और/और$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^और/और$ +^द्वीवै/द्वीवै$ +^थैं/थैं$ +^नफरत/*नफरत$ +^करछ्य/कर/कर$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^भ्योछ/भ्य$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^लिखीना/लिख$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^“/“$ +^उनूनले/उनूनले$ +^बिना/बिना$ +^वजह/*वजह$ +^मैं/मैं/मैं$ +^खिन/खिन/खिन$ +^नफरत/*नफरत$ +^करछ्य/कर/कर$ +^”/”$ +^मैं/मैं/मैं$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^एक/एक$ +^मद्दगार/*मद्दगार$ +^भेजूलो/*भेजूलो$ +^उ/उ/उ$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^उछो/*उछो$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^सत्य/*सत्य$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^प्रकट/*प्रकट$ +^करछो/कर$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^आलो/आ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^तुमून/तुमून$ +^म्यारा/म्यारा$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बतालो/बता$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^म्यारा/म्यारा$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बताला/बता$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तुम/तुम$ +^शुरू/शुरू$ +^भटे/भटे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^रैईनाका/*रैईनाका$ +^छा/छ$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^तुमूले/तुमूले$ +^मैंमें/मैं+में$ +^करछ्य/कर/कर$ +^तुम/तुम$ +^उ/उ/उ$ +^विश्वास/विश्वास$ +^स/स/स$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^जन/जन$ +^दी/दी/दी$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^तुमून/तुमून$ +^यहूदी/यहूदी$ +^सभाघर/सभाघर$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^निकाली/निकाल$ +^द्याला/द्याल$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^ऊँन/आ/ऊँन/ऊँन$ +^मरियोछ/*मरियोछ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^तुमून/तुमून$ +^मार/मार/मार$ +^डालोल/*डालोल$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^यो/यो/यो$ +^समझोलो/*समझोलो$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^सेवा/सेवा$ +^करून/कर$ +^मरयूँ/*मरयूँ$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^कराला/करा$ +^कि/कि/कि$ +^उनूनले/उनूनले$ +^नै/नै$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^जाण/जाण/जाण$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^मैंस/मैंस$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जब/जब/जब$ +^उनोरो/उनोरो$ +^पुरो/पुरो$ +^हुना/हो$ +^को/को$ +^बखत/बखत$ +^आ/आ/आ$ +^जालो/जा$ +^तैं/तैं/तैं$ +^तुमून/तुमून$ +^याद/याद$ +^जौ/जा$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^पैलि/पैलि$ +^भटे/भटे$ +^कै/कै$ +^राखछ्यो/राख$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^तुम/तुम$ +^शुरू/शुरू$ +^में/में$ +^म्यारा/म्यारा$ +^शिष्य/शिष्य$ +^बन/बन/बन$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^इन/इन$ +^बात/बात$ +^तुमून/तुमून$ +^शुरूवाद/*शुरूवाद$ +^में/में$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^नै/नै$ +^क्यो/कुं$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^छयूँ/*छयूँ$ +^अब/अब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपून/अपून$ +^भेजून/*भेजून$ +^वाला/वाला$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^जाछूँ/*जाछूँ$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैंथैं/मैं+थैं$ +^नै/नै$ +^पुछुनो/*पुछुनो$ +^,/,$ +^“/“$ +^तैं/तैं/तैं$ +^काँ/काँ$ +^जान/जा$ +^मरछै/मर$ +^?/?$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^जो/जो$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^क्यान/*क्यान$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^मन/मन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^उदास/उदास$ +^हो/हो$ +^ग्योछ/ग्य$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^म्यारा/म्यारा$ +^जान/जा$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^निको/निको$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^अगर/अगर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^नी/नी$ +^जूलो/*जूलो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^मद्दगार/*मद्दगार$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^नै/नै$ +^आलो/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^अगर/अगर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जूलो/*जूलो$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^मद्दगार/*मद्दगार$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^भेजोलो/*भेजोलो$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^आलो/आ$ +^संसार/संसार$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^पाप/पाप$ +^और/और$ +^धार्मिकता/धार्मिकता$ +^और/और$ +^न्याय/न्याय$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^यकीन/*यकीन$ +^दिलालो/*दिलालो$ +^उ/उ/उ$ +^पाप/पाप$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^यकीन/*यकीन$ +^दिलालो/*दिलालो$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^मैंमें/मैं+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करून/कर$ +^है/है$ +^इन्कार/*इन्कार$ +^करनान/कर$ +^और/और$ +^धार्मिकता/धार्मिकता$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यकीन/*यकीन$ +^दिलालो/*दिलालो$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^जाछूँ/*जाछूँ$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^मैंस/मैंस$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^नै/नै$ +^देखा/देख$ +^और/और$ +^न्याय/न्याय$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यकीन/*यकीन$ +^दिलालो/*दिलालो$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^संसारा/संसारा$ +^अधिकारी/अधिकारी$ +^,/,$ +^मतलब/मतलब$ +^शैतान/शैतान$ +^स/स/स$ +^दोषी/*दोषी$ +^ठैराई/*ठैराई$ +^ग्योछ/ग्य$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^और/और$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भौत/भौत/भौत$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^बतून/*बतून$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^ऐल/ऐल$ +^तुम/तुम$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बातुन/बातु$ +^सह/*सह$ +^नै/नै$ +^सकना/सका$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^मतलब/मतलब$ +^सत्य/*सत्य$ +^को/को$ +^आत्मा/आत्मा$ +^आलो/आ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सत्य/*सत्य$ +^प्रगट/प्रगट$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^अपून/अपून$ +^अधिकार/अधिकार$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^कलौ/*कलौ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^सुणोलो/*सुणोलो$ +^,/,$ +^उई/उई/उ+ई$ +^कलौ/*कलौ$ +^,/,$ +^और/और$ +^ऊँन/आ/ऊँन/ऊँन$ +^वाली/वाली$ +^बातुन/बातु$ +^तुमून/तुमून$ +^बतालो/बता$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^मेरि/मेरि$ +^महिमा/महिमा$ +^करोलो/कर$ +^,/,$ +^क्याखिन/क्याखिन$ +^ऊस/ऊस$ +^मेरि/मेरि$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^मिलीना/*मिलीना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उई/उई/उ+ई$ +^तुमून/तुमून$ +^बतालो/बता$ +^जो/जो$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^सब/सब$ +^म्येरो/म्येरो$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^मेरि/मेरि$ +^बातुन/बातु$ +^में/में$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^तुमून/तुमून$ +^बतालो/बता$ +^“/“$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^देर/*देर$ +^तुम/तुम$ +^मैंस/मैंस$ +^नी/नी$ +^देखला/देख$ +^,/,$ +^और/और$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^देर/*देर$ +^में/में$ +^तुम/तुम$ +^मैंस/मैंस$ +^देखला/देख$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशुका/यीशु+का$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^शिष्य/शिष्य$ +^आपस/आपस$ +^में/में$ +^कुंनान/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^कि/कि/कि$ +^बात/बात$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^उ/उ/उ$ +^हमून/हमून$ +^थैं/थैं$ +^कुंछो/कुं$ +^,/,$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^देर/*देर$ +^में/में$ +^तुम/तुम$ +^मैंस/मैंस$ +^नी/नी$ +^देखला/देख$ +^,/,$ +^और/और$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^देर/*देर$ +^में/में$ +^तुम/तुम$ +^मैंस/मैंस$ +^देखला/देख$ +^?/?$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^जाछूँ/*जाछूँ$ +^?/?$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^देर/*देर$ +^जो/जो$ +^उ/उ/उ$ +^कुंछो/कुं$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^बात/बात$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^हम/हम/हम$ +^नै/नै$ +^जाणना/जाण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^कि/कि/कि$ +^कुंछो/कुं$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^जाणिभेरन/*जाणिभेरन$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^मैंथैं/मैं+थैं$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^पुछून/पुछ$ +^चाँनान/चाँ$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^देर/*देर$ +^में/में$ +^तुम/तुम$ +^मैंस/मैंस$ +^नी/नी$ +^देखला/देख$ +^,/,$ +^और/और$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^देर/*देर$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^मैंस/मैंस$ +^देखला/देख$ +^?/?$ +^”/”$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^-/-$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुछूँ/कु$ +^;/;$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^म्यारा/म्यारा$ +^मरना/मरन$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^तुम/तुम$ +^रोला/*रोला$ +^और/और$ +^विलाप/*विलाप$ +^करला/कर$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^संसार/संसार$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^खुशी/खुशी$ +^मनाला/मना$ +^,/,$ +^तुमून/तुमून$ +^दुख/दुख$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^मरिनान/*मरिनान$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^दुबारा/दुबारा$ +^ज्यून/ज्यून$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^वापस/वापस$ +^ऊँलो/*ऊँलो$ +^,/,$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^दुख/दुख$ +^खुशी/खुशी$ +^में/में$ +^बदल/*बदल$ +^जालो/जा$ +^जब/जब/जब$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^बच्चा/बच्चा$ +^स/स/स$ +^जन्म/जन्म$ +^दीन/दीन$ +^बखत/बखत$ +^उछो/*उछो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^भौत/भौत/भौत$ +^तखलीफ/*तखलीफ$ +^में/में$ +^हुछी/हो$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उको/उको$ +^दुखो/*दुखो$ +^को/को$ +^बखत/बखत$ +^आ/आ/आ$ +^जाछो/जा$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^बच्चा/बच्चा$ +^जन्म/जन्म$ +^दी/दी/दी$ +^दीछी/दी$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^यो/यो/यो$ +^खुशी/खुशी$ +^में/में$ +^कि/कि/कि$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^पैद/पैद$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उ/उ/उ$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^उ/उ/उ$ +^तखलीफ/*तखलीफ$ +^स/स/स$ +^भूल/*भूल$ +^जाछी/जा$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^तुमून/तुमून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऐल/ऐल$ +^दुख/दुख$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^मिललो/मिल$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^भौत/भौत/भौत$ +^खुश/खुश$ +^हो/हो$ +^जाला/जा$ +^;/;$ +^और/और$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^खुशी/खुशी$ +^कोई/कोई$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^छीन/*छीन$ +^नै/नै$ +^सकना/सका$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^देखलो/देख$ +^तब/तब$ +^तुम/तुम$ +^मैंथैं/मैं+थैं$ +^के/के$ +^नी/नी$ +^पूछला/*पूछला$ +^;/;$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^-/-$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^पिता/पिता$ +^थैं/थैं$ +^कै/कै$ +^माँगला/माँग$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^म्यारा/म्यारा$ +^शिष्य/शिष्य$ +^हुना/हो$ +^का/का$ +^नाता/*नाता$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमून/तुमून$ +^द्योलो/द्याल$ +^ऐल/ऐल$ +^तक/तक$ +^तुमून/तुमून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^म्यारा/म्यारा$ +^शिष्य/शिष्य$ +^हुना/हो$ +^का/का$ +^नाता/*नाता$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^थैं/थैं$ +^के/के$ +^नै/नै$ +^माँगयो/*माँगयो$ +^,/,$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^थैं/थैं$ +^माँगला/माँग$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुमून/तुमून$ +^दीई/दी$ +^जालो/जा$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^तुम/तुम$ +^पुर/पुर$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^खुश/खुश$ +^रौ/रू$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^उदारण/*उदारण$ +^में/में$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अब/अब$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^ऊँन/आ/ऊँन/ऊँन$ +^मरियोछ/*मरियोछ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^उदारणुन/*उदारणुन$ +^में/में$ +^और/और$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^नी/नी$ +^कुँलो/*कुँलो$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^खुलभेरन/*खुलभेरन$ +^तुमून/तुमून$ +^पिता/पिता$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बतुलो/*बतुलो$ +^उ/उ/उ$ +^दिन/दी/दिन$ +^तुम/तुम$ +^म्यारा/म्यारा$ +^शिष्य/शिष्य$ +^हुना/हो$ +^का/का$ +^नाता/*नाता$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^थैं/थैं$ +^माँगला/माँग$ +^,/,$ +^और/और$ +^मैंस/मैंस$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कुंछूँ/*कुंछूँ$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^पिता/पिता$ +^थैं/थैं$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^नी/नी$ +^करूँलो/*करूँलो$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^त/त/त$ +^खुद/खुद$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^प्रेम/प्रेम$ +^राखछो/राख$ +^,/,$ +^येका/येका$ +^कारण/कारण$ +^कि/कि/कि$ +^तुमून/तुमून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैंथैं/मैं+थैं$ +^प्रेम/प्रेम$ +^राखछा/राख$ +^,/,$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^आरयूँ/आ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^पिता/पिता$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^आरयूँ/आ$ +^,/,$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^संसार/संसार$ +^स/स/स$ +^छोड़भेरन/छोड़+भेरन$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^जाछूँ/*जाछूँ$ +^यीशुका/यीशु+का$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^देखा/देख$ +^,/,$ +^अब/अब$ +^तैं/तैं/तैं$ +^तुम/तुम$ +^खुलभेरन/*खुलभेरन$ +^कुँछै/कुँ$ +^,/,$ +^और/और$ +^कोई/कोई$ +^उदारण/*उदारण$ +^नै/नै$ +^कुँनै/कुँ$ +^अब/अब$ +^हम/हम/हम$ +^जाण/जाण/जाण$ +^ग्या/ग्य$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^जाण/जाण/जाण$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^तैंस/तैंस$ +^कैकी/कै+की$ +^जरूरत/जरूरत$ +^नाहतिन/ना+हतिन$ +^कि/कि/कि$ +^कोई/कोई$ +^तैथैं/तैं+थैं$ +^सवाल/*सवाल$ +^पुछोलो/*पुछोलो$ +^,/,$ +^येमें/*येमें$ +^हम/हम/हम$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करनू/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^आईना/*आईना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^सुणभेरन/*सुणभेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनुस/उनुस$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^अब/अब$ +^तुम/तुम$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछा/कर$ +^?/?$ +^देखा/देख$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^उछो/*उछो$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^आई/आ$ +^ग्योछ/ग्य$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^सब/सब$ +^तितर/*तितर$ +^-/-$ +^बितर/*बितर$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^अपून/अपून$ +^-/-$ +^अपून/अपून$ +^बाटा/बाटा$ +^हो/हो$ +^ल्याला/ल्या$ +^,/,$ +^और/और$ +^मैंस/मैंस$ +^ऐकलो/*ऐकलो$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^देला/दी$ +^,/,$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^उले/उले$ +^मैंस/मैंस$ +^ऐकलो/*ऐकलो$ +^नै/नै$ +^छोड़ियो/*छोड़ियो$ +^;/;$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^छै/छ$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^क्यान/*क्यान$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^म्यारा/म्यारा$ +^शिष्य/शिष्य$ +^छा/छ$ +^शान्ति/शान्ति$ +^मिलो/मिल$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हिम्मत/*हिम्मत$ +^राखा/*राखा$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^यो/यो/यो$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^अधिकारी/अधिकारी$ +^मतलब/मतलब$ +^शैतान/शैतान$ +^स/स/स$ +^हरा/*हरा$ +^दीछ/दी$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^थैं/थैं$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^कुना/*कुना$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^,/,$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^आग्योछ/आ$ +^,/,$ +^अपून/अपून$ +^च्याला/च्याला$ +^की/की/की$ +^महिमा/महिमा$ +^कर/कर/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^च्योलो/च्योलो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^महिमा/महिमा$ +^करो/कर$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तैंले/तैं+ले$ +^मैंस/मैंस$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^अधिकार/अधिकार$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जिनून/जिनून$ +^तैले/तै+ले$ +^मैंस/मैंस$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सबून/सबून$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^दीयू/दी$ +^और/और$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^लोग/लोग$ +^तैंस/तैंस$ +^,/,$ +^मतलब/मतलब$ +^एकमात्र/*एकमात्र$ +^सच्चा/*सच्चा$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^जाण/जाण/जाण$ +^सकून/*सकून$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^मैंस/मैंस$ +^जाण/जाण/जाण$ +^सकून/*सकून$ +^मतलब/मतलब$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^स/स/स$ +^जैस/जैस$ +^तैले/तै+ले$ +^भैजि/*भैजि$ +^रैछ/रै/रै$ +^जो/जो$ +^काम/काम$ +^तैले/तै+ले$ +^मैंस/मैंस$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^दीईना/दीईना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^पुरो/पुरो$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^तेरि/तेरि$ +^महिमा/महिमा$ +^कर/कर/कर$ +^रैछ/रै/रै$ +^और/और$ +^अब/अब$ +^हे/हे$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^अपून/अपून$ +^दगाड़/दगाड़$ +^मेरि/मेरि$ +^महिमा/महिमा$ +^उ/उ/उ$ +^महिमा/महिमा$ +^स/स/स$ +^कर/कर/कर$ +^जो/जो$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^बनून/बना$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^तेरि/तेरि$ +^छी/छ$ +^”/”$ +^“/“$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तेरो/तेरो$ +^नाम/नाम$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^में/में$ +^प्रगट/प्रगट$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जिनून/जिनून$ +^तैंले/तैं+ले$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^मैंस/मैंस$ +^दीयान/दी$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^त्यारा/त्यारा$ +^छ्या/छ$ +^और/और$ +^तैंले/तैं+ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^मैंस/मैंस$ +^दीयान/दी$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^त्यारा/त्यारा$ +^शिक्षान/शिक्षा$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^करछै/कर$ +^अब/अब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^जाणि/*जाणि$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमूले/तुमूले$ +^मैंस/मैंस$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^सब/सब$ +^त्यारा/त्यारा$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^छै/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^जो/जो$ +^संदेश/संदेश$ +^तैंले/तैं+ले$ +^मैंस/मैंस$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^ऊस/ऊस$ +^उनून/उनून/उनून$ +^दी/दी/दी$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^उ/उ/उ$ +^संदेश/संदेश$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^सच्ची/सच्ची$ +^-/-$ +^सच्ची/सच्ची$ +^जान/जा$ +^लीछ/ली$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमार/तुमार$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^आरयूँ/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^यो/यो/यो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^कि/कि/कि$ +^तैले/तै+ले$ +^मैंस/मैंस$ +^भेज/भेज/भेज$ +^रैछ/रै/रै$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उनून/उनून/उनून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^जिनून/जिनून$ +^तैले/तै+ले$ +^मैंस/मैंस$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^त्यारा/त्यारा$ +^छन/छ$ +^;/;$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उनून/उनून/उनून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बिनती/बिनती$ +^नै/नै$ +^करनू/कर$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^संसार/संसार$ +^भटे/भटे$ +^संबन्ध/*संबन्ध$ +^राखनान/राख$ +^और/और$ +^जेलै/*जेलै$ +^म्येरो/म्येरो$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^सब/सब$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^म्येरो/म्येरो$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^इनून/*इनून$ +^में/में$ +^मेरि/मेरि$ +^महिमा/महिमा$ +^प्रगट/प्रगट$ +^भैछ/*भैछ$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^अब/अब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^रूलो/*रूलो$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^ऊँन/आ/ऊँन/ऊँन$ +^मरियूँ/*मरियूँ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^म्यारा/म्यारा$ +^शिष्य/शिष्य$ +^ऐल/ऐल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^छन/छ$ +^;/;$ +^हे/हे$ +^पवित्र/पवित्र$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^,/,$ +^जिनून/जिनून$ +^तैले/तै+ले$ +^मैंस/मैंस$ +^दीछ/दी$ +^अपून/अपून$ +^नाम/नाम$ +^की/की/की$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनेरि/उनेरि$ +^रक्षा/*रक्षा$ +^कर/कर/कर$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^एक/एक$ +^हुन/हो$ +^जस/जस$ +^हम/हम/हम$ +^एक/एक$ +^छा/छ$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^छयूँ/*छयूँ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमार/तुमार$ +^उ/उ/उ$ +^नाम/नाम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^तुमूले/तुमूले$ +^मैंस/मैंस$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^उनेरि/उनेरि$ +^रक्षा/*रक्षा$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^उनेरि/उनेरि$ +^देख/देख/देख/देख$ +^-/-$ +^रेख/*रेख$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^विनाशा/*विनाशा$ +^का/का$ +^च्याला/च्याला$ +^स/स/स$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^,/,$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^कोई/कोई$ +^नाश/नाश$ +^नै/नै$ +^भ्यो/*भ्यो$ +^ताकि/ताकि$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^जो/जो$ +^लिखी/लिख$ +^ग्योछ/ग्य$ +^उ/उ/उ$ +^पुरो/पुरो$ +^हो/हो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अब/अब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^उछूँ/*उछूँ$ +^,/,$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^रैभेरन/*रैभेरन$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^म्यारा/म्यारा$ +^खुशी/खुशी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पुरो/पुरो$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भर/*भर$ +^जाला/जा$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^संदेश/संदेश$ +^उनून/उनून/उनून$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^संसारका/*संसारका$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^बैर/बैर$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जसकैं/जैस+तरह$ +^मैं/मैं/मैं$ +^संसारो/*संसारो$ +^को/को$ +^नाहतिनूँ/*नाहतिनूँ$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^नै/नै$ +^करनू/कर$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^उनून/उनून/उनून$ +^संसार/संसार$ +^भटे/भटे$ +^उठा/उठा/उठा$ +^ली/ली/ली$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यो/यो/यो$ +^कि/कि/कि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^उनून/उनून/उनून$ +^शैतान/शैतान$ +^भटे/भटे$ +^बचौ/*बचौ$ +^राख/राख/राख$ +^जसो/जसो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^संसारो/*संसारो$ +^को/को$ +^नाहतिनूँ/*नाहतिनूँ$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^तेरो/तेरो$ +^बचन/बचन$ +^सत्य/*सत्य$ +^छै/छ$ +^उनून/उनून/उनून$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^में/में$ +^अपून/अपून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अलग/अलग$ +^कर/कर/कर$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^तैले/तै+ले$ +^मैंस/मैंस$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^भेजछ्य/भेज$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^इनून/*इनून$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^भेजछ्य/भेज$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^फैद/*फैद$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपून/अपून$ +^आपस/आपस$ +^अलग/अलग$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सत्य/*सत्य$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^पवित्र/पवित्र$ +^करि/कर$ +^जून/*जून$ +^मैं/मैं/मैं$ +^केवल/केवल$ +^इन/इन$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^खिन/खिन/खिन$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^नै/नै$ +^करनू/कर$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^इनारा/*इनारा$ +^संदेश/संदेश$ +^द्वारा/द्वारा$ +^मैंमें/मैं+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^कराला/करा$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उनून/उनून/उनून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बिनती/बिनती$ +^करछूँ/कर$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^एक/एक$ +^हुन/हो$ +^;/;$ +^जसो/जसो$ +^तैं/तैं/तैं$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^मैंमें/मैं+में$ +^रूछै/रू$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^रूछो/रू$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हम/हम/हम$ +^में/में$ +^रून/रू$ +^,/,$ +^येका/येका$ +^कारण/कारण$ +^कि/कि/कि$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करून/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तैंलेई/*तैंलेई$ +^मैंस/मैंस$ +^भेजछ्य/भेज$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^महिमा/महिमा$ +^जो/जो$ +^तुमूले/तुमूले$ +^मैंस/मैंस$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^दी/दी/दी$ +^है/है$ +^छ/*छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जसा/*जसा$ +^हम/हम/हम$ +^एक/एक$ +^छा/छ$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^एक/एक$ +^हुन/हो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^मैंमें/मैं+में$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सिद्ध/सिद्ध/सिद्ध$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^एक/एक$ +^हो/हो$ +^हुन/हो$ +^,/,$ +^और/और$ +^संसार/संसार$ +^जाणौ/*जाणौ$ +^कि/कि/कि$ +^तुमूले/तुमूले$ +^मैंस/मैंस$ +^भेजछ्य/भेज$ +^,/,$ +^और/और$ +^जस/जस$ +^तुमूले/तुमूले$ +^मैंस/मैंस$ +^प्रेम/प्रेम$ +^राखछ/राख$ +^,/,$ +^ऊसोई/ऊसो+ई$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^प्रेम/प्रेम$ +^राखछ/राख$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^चाछूँ/चाँ$ +^कि/कि/कि$ +^जिनून/जिनून$ +^तुमूले/तुमूले$ +^मैंस/मैंस$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^जा/जा/जा$ +^मैं/मैं/मैं$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^वाँ/वाँ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^हुन/हो$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^मेरि/मेरि$ +^उ/उ/उ$ +^महिमा/महिमा$ +^स/स/स$ +^देख/देख/देख/देख$ +^सकून/*सकून$ +^जो/जो$ +^तुमूले/तुमूले$ +^मैंस/मैंस$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तुमूले/तुमूले$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^शुरू/शुरू$ +^भटे/भटे$ +^मैथैं/मैं+थैं$ +^प्रेम/प्रेम$ +^राखछ/राख$ +^हे/हे$ +^धार्मिक/*धार्मिक$ +^पिता/पिता$ +^,/,$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमून/तुमून$ +^नै/नै$ +^जाणियो/*जाणियो$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमून/तुमून$ +^जाणछ्य/जाण$ +^,/,$ +^और/और$ +^इन/इन$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जाणछ्य/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^तैंले/तैं+ले$ +^मैंस/मैंस$ +^भेजछ्य/भेज$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तैंस/तैंस$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^प्रगट/प्रगट$ +^करछै/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^करनै/कर$ +^रूँलो/*रूँलो$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^प्रेम/प्रेम$ +^तैंस/तैंस$ +^मैंथैं/मैं+थैं$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उई/उई/उ+ई$ +^प्रेम/प्रेम$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^बश/*बश$ +^ज्यो/*ज्यो$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^करूँलो/*करूँलो$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करून/कर$ +^खतम/*खतम$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^दगाड़/दगाड़$ +^किद्रोना/*किद्रोना$ +^का/का$ +^नालाका/*नालाका$ +^पार/पार$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^वाँ/वाँ$ +^एक/एक$ +^बगीच/*बगीच$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^जैमें/जैस+में$ +^उ/उ/उ$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्य/शिष्य$ +^ग्यान/ग्य$ +^और/और$ +^उको/उको$ +^पकड़ून/*पकड़ून$ +^वालो/वालो$ +^यहूदा/यहूदा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^स/स/स$ +^जाणि/*जाणि$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^क्याखिन/क्याखिन$ +^यीशु/यीशु$ +^अपून/अपून$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^वाँ/वाँ$ +^जा/जा/जा$ +^छ्यो/छ$ +^तब/तब$ +^यहूदा/यहूदा$ +^रोमी/रोमी$ +^सिपाई/सिपाई$ +^को/को$ +^एक/एक$ +^दल/*दल$ +^स/स/स$ +^और/और$ +^प्रधान/प्रधान$ +^याजकून/याजक$ +^और/और$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^सिपाईन/सिपाई$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^वाँ/वाँ$ +^लालटीन/*लालटीन$ +^और/और$ +^मशालून/*मशालून$ +^और/और$ +^हथियारून/*हथियारून$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^वाँ/वाँ$ +^आयान/आ$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^बातुन/बातु$ +^जो/जो$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^हुन/हो$ +^वाली/वाली$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^जाणिभेरन/*जाणिभेरन$ +^अघिल/अघिल$ +^बड़छै/*बड़छै$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^पुछून/पुछ$ +^लागछ्य/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^कैस/*कैस$ +^खोजून/खोज$ +^मरैछा/*मरैछा$ +^?/?$ +^”/”$ +^उनूनले/उनूनले$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^नासरत/नासरत$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हाँ/हाँ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उई/उई/उ+ई$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^”/”$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^पकड़ून/*पकड़ून$ +^वालो/वालो$ +^यहूदा/यहूदा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^छ्यो/छ$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^यो/यो/यो$ +^कुँनै/कुँ$ +^“/“$ +^हाँ/हाँ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उई/उई/उ+ई$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^”/”$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^पछिल/पछिल$ +^कै/कै$ +^हटाभरेन/*हटाभरेन$ +^भिमें/*भिमें$ +^खिती/खिती$ +^ग्या/ग्य$ +^तब/तब$ +^उले/उले$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^कैस/*कैस$ +^खोजून/खोज$ +^मरैछा/*मरैछा$ +^”/”$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बोलियान/*बोलियान$ +^,/,$ +^“/“$ +^नासरत/नासरत$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^त/त/त$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कै/कै$ +^हालछ्य/*हालछ्य$ +^कि/कि/कि$ +^मैंई/*मैंई$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^तुम/तुम$ +^मैंस/मैंस$ +^खोजून/खोज$ +^मरैछा/*मरैछा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^म्यारा/म्यारा$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^जान/जा$ +^दी/दी/दी$ +^इसो/इसो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^भ्योछ/भ्य$ +^ताकि/ताकि$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जो/जो$ +^पैलि/पैलि$ +^कईना/कु$ +^छ्यो/छ$ +^उ/उ/उ$ +^बचन/बचन$ +^पुरो/पुरो$ +^हो/हो$ +^ज्यो/*ज्यो$ +^,/,$ +^“/“$ +^जिनून/जिनून$ +^तैले/तै+ले$ +^मैंस/मैंस$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^एक/एक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^हराइयो/*हराइयो$ +^”/”$ +^शमौन/शमौन$ +^पतरसा/पतरसा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तलवार/*तलवार$ +^जो/जो$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^निकालछ्य/निकाल$ +^और/और$ +^महायाजक/महा+याजक$ +^का/का$ +^दास/दास$ +^में/में$ +^चलाभेरन/*चलाभेरन$ +^उको/उको$ +^दैंन/*दैंन$ +^कान/कान$ +^काट/काट/काट$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^दासो/*दासो$ +^को/को$ +^नाम/नाम$ +^मलखुस/*मलखुस$ +^छ्यो/छ$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पतरस/पतरस$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^अपूनी/अपूनी$ +^तलवार/*तलवार$ +^स/स/स$ +^दूर/दूर$ +^कर/कर/कर$ +^जो/जो$ +^दुख/दुख$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैंस/मैंस$ +^सहन/सहन$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^क्या/क्या$ +^मैं/मैं/मैं$ +^ऊस/ऊस$ +^सहन/सहन$ +^नै/नै$ +^करूँ/कर$ +^?/?$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^सिपाई/सिपाई$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^सुबदार/*सुबदार$ +^और/और$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^मन्दिरा/*मन्दिरा$ +^का/का$ +^रखवालान/*रखवालान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^पकड़/पकड़/पकड़$ +^भेरन/भेरन$ +^बाँदि/*बाँदि$ +^लीछ/ली$ +^और/और$ +^पैलि/पैलि$ +^ऊस/ऊस$ +^हन्ना/*हन्ना$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^ली/ली/ली$ +^ग्यान/ग्य$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^ऊस/ऊस$ +^सालो/*सालो$ +^को/को$ +^महायाजक/महा+याजक$ +^कैफा/*कैफा$ +^को/को$ +^सौरो/*सौरो$ +^छ्यो/छ$ +^यो/यो/यो$ +^उई/उई/उ+ई$ +^कैफा/*कैफा$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^जेलै/*जेलै$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^सलाह/*सलाह$ +^दी/दी/दी$ +^राँख/राँख/राँख$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^हमार/हमार$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^मरन/*मरन$ +^ठीक/ठीक$ +^छै/छ$ +^शमौन/शमौन$ +^पतरस/पतरस$ +^और/और$ +^एक/एक$ +^शिष्य/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^पछिल/पछिल$ +^जानान/जा$ +^यो/यो/यो$ +^शिष्य/शिष्य$ +^महायाजक/महा+याजक$ +^को/को$ +^जाण/जाण/जाण$ +^-/-$ +^पछ्याणो/पछ्याण$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उ/उ/उ$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^पछिल/पछिल$ +^महायाजक/महा+याजक$ +^का/का$ +^खाला/खा$ +^में/में$ +^ग्योछ/ग्य$ +^लेकिन/लेकिन$ +^पतरस/पतरस$ +^भ्यार/भ्यार$ +^द्वार/*द्वार$ +^में/में$ +^ठाड़/ठाड़$ +^रियोछ/*रियोछ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उ/उ/उ$ +^दुसोरो/दुसोरो$ +^शिष्य/शिष्य$ +^जो/जो$ +^महायाजक/महा+याजक$ +^को/को$ +^जाण/जाण/जाण$ +^-/-$ +^पछ्याणो/पछ्याण$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^भ्यार/भ्यार$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^,/,$ +^और/और$ +^द्वार/*द्वार$ +^में/में$ +^नियुक्त/*नियुक्त$ +^करिना/कर$ +^की/की/की$ +^उ/उ/उ$ +^दासी/*दासी$ +^थैं/थैं$ +^केभेरन/*केभेरन$ +^,/,$ +^पतरस/पतरस$ +^स/स/स$ +^भितर/भितर$ +^ल्याछ/ल्या$ +^द्वार/*द्वार$ +^में/में$ +^नियुक्त/*नियुक्त$ +^करिना/कर$ +^की/की/की$ +^उ/उ/उ$ +^दासानी/*दासानी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पतरस/पतरस$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^तैले/तै+ले$ +^यो/यो/यो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^उले/उले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^नाहातिनू/ना+हातिनू$ +^”/”$ +^वाँई/वाँ+ई$ +^तब/तब$ +^सिपाई/सिपाई$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^सुबदार/*सुबदार$ +^और/और$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^मन्दिरा/*मन्दिरा$ +^का/का$ +^रखवाला/*रखवाला$ +^जाड़ा/जाड़/जाड़ा$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^आगो/*आगो$ +^जलाभेरन/जला+भेरन$ +^तापून/*तापून$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^पतरसले/*पतरसले$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ठाड़/ठाड़$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^आंग/*आंग$ +^तापून/*तापून$ +^मरेछ्यो/मरेछ$ +^तब/तब$ +^महायाजक/महा+याजक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^उपदेशा/*उपदेशा$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^पुछछै/पुछ$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^थैं/थैं$ +^खुलभेरन/*खुलभेरन$ +^बात/बात$ +^कर्यान/कर$ +^;/;$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^यहूदी/यहूदी$ +^सभाघरून/सभाघर$ +^में/में$ +^और/और$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^में/में$ +^जा/जा/जा$ +^सब/सब$ +^यहूदी/यहूदी$ +^जाम/जाम$ +^हुनान/हो$ +^,/,$ +^और/और$ +^वाँ/वाँ$ +^हमेशा/हमेशा$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^गुप्त/*गुप्त$ +^में/में$ +^केले/केले$ +^नै/नै$ +^क्यो/कुं$ +^तैं/तैं/तैं$ +^मैंथै/*मैंथै$ +^यो/यो/यो$ +^सवाल/*सवाल$ +^क्याखिन/क्याखिन$ +^पुछून/पुछ$ +^मरैछै/*मरैछै$ +^?/?$ +^सुणून/सुण$ +^वाला/वाला$ +^थैं/थैं$ +^पुछ/पुछ/पुछ$ +^;/;$ +^कि/कि/कि$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^कि/कि/कि$ +^क्योछ/कुं$ +^?/?$ +^देख/देख/देख/देख$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^जाणनान/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^कि/कि/कि$ +^-/-$ +^कि/कि/कि$ +^क्योछ/कुं$ +^?/?$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^उले/उले$ +^यो/यो/यो$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^का/का$ +^रखवालान/*रखवालान$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^एकले/*एकले$ +^जो/जो$ +^पास/पास$ +^में/में$ +^ठाड़/ठाड़$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^थप्पड़/थप्पड़$ +^मारभेरन/*मारभेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^तैं/तैं/तैं$ +^महायाजक/महा+याजक$ +^स/स/स$ +^इसो/इसो$ +^प्रकार/प्रकार/प्रकार$ +^को/को$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछै/दी$ +^?/?$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^अगर/अगर$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^बुरो/*बुरो$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^मेरि/मेरि$ +^बात/बात$ +^साबित/साबित$ +^कर/कर/कर$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अगर/अगर$ +^भलो/*भलो$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^मैंस/मैंस$ +^किलैं/किलैं$ +^मार/मार/मार$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^बाँदिना/*बाँदिना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^हन्ना/*हन्ना$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^कैफा/*कैफा$ +^महायाजक/महा+याजक$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^भेज/भेज/भेज$ +^दीछ/दी$ +^शमौन/शमौन$ +^पतरस/पतरस$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ठाड़/ठाड़$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^आगो/*आगो$ +^तापून/*तापून$ +^मरेछ्यो/मरेछ$ +^तब/तब$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ठाड़/ठाड़$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पतरस/पतरस$ +^थैं/थैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^तैले/तै+ले$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^छैई/*छैई$ +^?/?$ +^”/”$ +^उले/उले$ +^इन्कार/*इन्कार$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^नाहतिनूँ/*नाहतिनूँ$ +^”/”$ +^महायाजक/महा+याजक$ +^का/का$ +^दासून/दास$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^जो/जो$ +^उक/उक/उक$ +^रिशतेदार/*रिशतेदार$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^जैको/जैको$ +^कान/कान$ +^पतरसले/*पतरसले$ +^काटछ्य/काट$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उ/उ/उ$ +^बोलछ्य/बोल$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तैंस/तैंस$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बगीच/*बगीच$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^देख्यो/देख$ +^?/?$ +^”/”$ +^पतरसले/*पतरसले$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^मुकर/*मुकर$ +^जाछो/जा$ +^कि/कि/कि$ +^“/“$ +^नै/नै$ +^मैं/मैं/मैं$ +^नी/नी$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^”/”$ +^और/और$ +^मुर्गा/*मुर्गा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^झट/*झट$ +^बाँक/*बाँक$ +^दीछ/दी$ +^और/और$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोग/लोग$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^कैफा/*कैफा$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^भटे/भटे$ +^रोमी/रोमी$ +^राज्यपाल/राज्यपाल$ +^पिलातुस/*पिलातुस$ +^का/का$ +^महल/*महल$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^ली/ली/ली$ +^ग्यान/ग्य$ +^और/और$ +^रात्तै/*रात्तै$ +^को/को$ +^बखत/बखत$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^महल/*महल$ +^का/का$ +^भितर/भितर$ +^नै/नै$ +^ग्या/ग्य$ +^कि/कि/कि$ +^काँई/काँई$ +^फसह/*फसह$ +^को/को$ +^खानो/खा$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^मूसा/मूसा$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^अशुद्ध/*अशुद्ध$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^ज्या/ज्या/ज्या$ +^तब/तब$ +^पिलातुस/*पिलातुस$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पास/पास$ +^भ्यार/भ्यार$ +^निकल/निकल/निकल$ +^भेरन/भेरन$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^यो/यो/यो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^में/में$ +^कि/कि/कि$ +^बात/बात$ +^को/को$ +^दोष/दोष$ +^लगूछ्या/लगू/लगू$ +^?/?$ +^”/”$ +^उनूनले/उनूनले$ +^ऊस/ऊस$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^अगर/अगर$ +^यो/यो/यो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^अपराधी/अपराधी$ +^नी/नी$ +^हुनो/हो$ +^त/त/त$ +^हम/हम/हम$ +^ऊस/ऊस$ +^त्यारा/त्यारा$ +^पास/पास$ +^नै/नै$ +^ल्यूनान/*ल्यूनान$ +^”/”$ +^पिलातुस/*पिलातुस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुमई/*तुमई$ +^येस/येस$ +^ली/ली/ली$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^अपूनी/अपूनी$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^के/के$ +^अनुसार/अनुसार$ +^उको/उको$ +^न्याय/न्याय$ +^करा/करा/करा/कर$ +^”/”$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवा/अगुवा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हमार/हमार$ +^पास/पास$ +^कैसे/कैसे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मारना/*मारना$ +^को/को$ +^कोई/कोई$ +^अधिकार/अधिकार$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^की/की/की$ +^उ/उ/उ$ +^बात/बात$ +^पुरी/पुरी$ +^हो/हो$ +^जो/जो$ +^उले/उले$ +^कै/कै$ +^राखछ्या/राख/राख$ +^कि/कि/कि$ +^उकी/उकी$ +^मौत/मौत$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^होलि/हो$ +^तब/तब$ +^पिलातुस/*पिलातुस$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^महल/*महल$ +^में/में$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^बुलाभेरन/बुला+भेरन$ +^,/,$ +^उथैं/उथैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^तैं/तैं/तैं$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^को/को$ +^राजा/राजा$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^तैं/तैं/तैं$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^अपून/अपून$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^कुँछै/कुँ$ +^या/या/या$ +^औरून/*औरून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^म्यारा/म्यारा$ +^बार/बार$ +^में/में$ +^तैथैं/तैं+थैं$ +^कै/कै$ +^रैछ/रै/रै$ +^?/?$ +^”/”$ +^पिलातुस/*पिलातुस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^तैं/तैं/तैं$ +^जाण/जाण/जाण$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यहूदी/यहूदी$ +^नाहातिनू/ना+हातिनू$ +^,/,$ +^त्यारा/त्यारा$ +^जाति/*जाति$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^और/और$ +^प्रधान/प्रधान$ +^याजकून/याजक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तैंस/तैंस$ +^म्यारा/म्यारा$ +^हवाले/*हवाले$ +^कर/कर/कर$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^तैले/तै+ले$ +^कि/कि/कि$ +^कर/कर/कर$ +^रैछ/रै/रै$ +^?/?$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^म्येरो/म्येरो$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^यो/यो/यो$ +^संसार/संसार$ +^को/को$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^म्येरो/म्येरो$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^यो/यो/यो$ +^संसारो/*संसारो$ +^को/को$ +^हुन/हो$ +^त/त/त$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^म्यारा/म्यारा$ +^मानन्या/*मानन्या$ +^वाला/वाला$ +^लड़ूना/*लड़ूना$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवान/अगुवान$ +^का/का$ +^हवाला/*हवाला$ +^नी/नी$ +^करि/कर$ +^जाँनू/*जाँनू$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^म्येरो/म्येरो$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^याँ/याँ$ +^को/को$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^”/”$ +^पिलातुस/*पिलातुस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तो/तो$ +^क्या/क्या$ +^तैं/तैं/तैं$ +^राजा/राजा$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^तैं/तैं/तैं$ +^कुछै/कु$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^राजा/राजा$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^;/;$ +^म्येरो/म्येरो$ +^जन्म/जन्म$ +^लीना/ली$ +^को/को$ +^और/और$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^उनाको/*उनाको$ +^कारण/कारण$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^सत्य/*सत्य$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सिखा/सिखा/सिखा$ +^सकूँ/*सकूँ$ +^सत्य/*सत्य$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^करून/कर$ +^वाली/वाली$ +^सब/सब$ +^मेरि/मेरि$ +^बात/बात$ +^सुणनान/सुण$ +^”/”$ +^पिलातुस/*पिलातुस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^की/की/की$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^कैभेरन/कु+भेरन$ +^उ/उ/उ$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवान/अगुवान$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^भ्यार/भ्यार$ +^ग्योछ/ग्य$ +^और/और$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उमें/उ+में$ +^कैले/कैले$ +^दोष/दोष$ +^नै/नै$ +^पानू/पा$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^यो/यो/यो$ +^रीति/*रीति$ +^रिवाजा/*रिवाजा$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^फसह/*फसह$ +^त्यार/त्यार$ +^का/का$ +^बखत/बखत$ +^में/में$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दियूँ/*दियूँ$ +^त/त/त$ +^तुम/तुम$ +^कि/कि/कि$ +^चाछा/चा$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^का/का$ +^राजा/राजा$ +^स/स/स$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दियूँ/*दियूँ$ +^?/?$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^चिल्ला/*चिल्ला$ +^भेरन/भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^इसी/इसी$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बरअब्बा/*बरअब्बा$ +^स/स/स$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दे/दी$ +^”/”$ +^और/और$ +^बरअब्बा/*बरअब्बा$ +^दंगा/*दंगा$ +^और/और$ +^हत्या/हत्या$ +^करून/कर$ +^वालो/वालो$ +^एक/एक$ +^डाकू/*डाकू$ +^छ्यो/छ$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^पिलातुस/*पिलातुस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^सिपाईन/सिपाई$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दीछ/दी$ +^कि/कि/कि$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^ली/ली/ली$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^कोड़ा/*कोड़ा$ +^मारून/मार$ +^और/और$ +^सिपाईन/सिपाई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^बैंगनी/*बैंगनी$ +^रंगो/*रंगो$ +^को/को$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^पैनायान/*पैनायान$ +^,/,$ +^जस/जस$ +^एक/एक$ +^राजा/राजा$ +^पैनछो/पैन$ +^,/,$ +^और/और$ +^काँणान/*काँणान$ +^को/को$ +^मुकुट/*मुकुट$ +^बनाभेरन/बना+भेरन$ +^यीशुका/यीशु+का$ +^ख्वार/*ख्वार$ +^में/में$ +^लगा/लगा/लगा$ +^दीछ/दी$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^कुन/कु$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^का/का$ +^राजा/राजा$ +^जी/जी$ +^,/,$ +^प्रणाम/*प्रणाम$ +^!/!$ +^”/”$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^थप्पड़/थप्पड़$ +^मारून/मार$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^तब/तब$ +^पिलातुस/*पिलातुस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^भ्यार/भ्यार$ +^निकल/निकल/निकल$ +^भेरन/भेरन$ +^लोगूनथैं/*लोगूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^देखा/देख$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^ऊस/ऊस$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^भ्यार/भ्यार$ +^लियून/*लियून$ +^मरयूँ/*मरयूँ$ +^;/;$ +^ताकि/ताकि$ +^तुम/तुम$ +^जाणली/जाण/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^मैंस/मैंस$ +^उमें/उ+में$ +^केले/केले$ +^दोष/दोष$ +^नै/नै$ +^मिल्यो/*मिल्यो$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^काँणाको/*काँणाको$ +^मुकुट/*मुकुट$ +^और/और$ +^बैजनी/*बैजनी$ +^रंगोको/*रंगोको$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^पैना/*पैना$ +^भेरन/भेरन$ +^भ्यार/भ्यार$ +^ल्यान/*ल्यान$ +^और/और$ +^पिलातुस/*पिलातुस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^देखा/देख$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^प्रधान/प्रधान$ +^याजकून/याजक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^और/और$ +^मन्दिरा/*मन्दिरा$ +^का/का$ +^रखवालान/*रखवालान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उनूनले/उनूनले$ +^चिल्ला/*चिल्ला$ +^भेरन/भेरन$ +^कुन/कु$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^येस/येस$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^चढ़ा/चढ़ा/चढ़ा$ +^,/,$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^चढ़ा/चढ़ा/चढ़ा$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^पिलातुस/*पिलातुस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^तुमी/*तुमी$ +^येस/येस$ +^ली/ली/ली$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^चढ़ा/चढ़ा/चढ़ा$ +^;/;$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उमें/उ+में$ +^कोई/कोई$ +^दोष/दोष$ +^नै/नै$ +^पानू/पा$ +^”/”$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवान/अगुवान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^हमार/हमार$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^छन/छ$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^येकी/*येकी$ +^सजा/सजा$ +^मौतेकी/*मौतेकी$ +^लायक/लायक$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^क्याखिन/क्याखिन$ +^उ/उ/उ$ +^अपून/अपून$ +^-/-$ +^आपस/आपस$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^बतूछो/*बतूछो$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^पिलातुस/*पिलातुस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^सुणियान/*सुणियान$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^भौत/भौत/भौत$ +^डर/डर/डर$ +^ग्यो/ग्य$ +^और/और$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^महला/*महला$ +^का/का$ +^भितर/भितर$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^यीशुथै/*यीशुथै$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तैं/तैं/तैं$ +^काँको/*काँको$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^केले/केले$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^नै/नै$ +^दीयो/*दीयो$ +^पिलातुस/*पिलातुस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तैं/तैं/तैं$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^किलैं/किलैं$ +^नै/नै$ +^दीनै/दी$ +^?/?$ +^क्या/क्या$ +^तैं/तैं/तैं$ +^नै/नै$ +^जाणने/*जाणने$ +^कि/कि/कि$ +^तैंस/तैंस$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दीना/*दीना$ +^को/को$ +^अधिकार/अधिकार$ +^मैंस/मैंस$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^तैंस/तैंस$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^चढ़ूनाको/*चढ़ूनाको$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैंस/मैंस$ +^अधिकार/अधिकार$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जवाब/*जवाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^तैंस/तैंस$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^नी/नी$ +^दिईजानो/*दिईजानो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तेरो/तेरो$ +^मैंमें/मैं+में$ +^के/के$ +^अधिकार/अधिकार$ +^नै/नै$ +^हुनो/हो$ +^;/;$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^जेलै/*जेलै$ +^मैंस/मैंस$ +^त्यार/त्यार$ +^हवाला/*हवाला$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^उको/उको$ +^पाप/पाप$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^छै/छ$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^पिलातुस/*पिलातुस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दिन/दी/दिन$ +^चाछ/चा$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^चिल्ला/*चिल्ला$ +^-/-$ +^चिल्लाभेरन/*चिल्लाभेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^अगर/अगर$ +^तैं/तैं/तैं$ +^तैंस/तैंस$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^देले/दी$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तेरो/तेरो$ +^भाईचारा/*भाईचारा$ +^कैसर/*कैसर$ +^महाराजा/महा+राजा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^नाहतिनी/*नाहतिनी$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^अपून/अपून$ +^-/-$ +^आपस/आपस$ +^राजा/राजा$ +^बनूना/बना$ +^को/को$ +^दावा/*दावा$ +^करछ्यो/कर$ +^उ/उ/उ$ +^कैसर/*कैसर$ +^महाराजा/महा+राजा$ +^को/को$ +^दुश्मन/*दुश्मन$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^बातुन/बातु$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^पिलातुस/*पिलातुस$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^भ्यार/भ्यार$ +^ल्याछ/ल्या$ +^और/और$ +^वाँ/वाँ$ +^न्याय/न्याय$ +^का/का$ +^सिंहासन/*सिंहासन$ +^में/में$ +^बैठछो/बैठ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^कि/कि/कि$ +^ढूंगा/*ढूंगा$ +^का/का$ +^चबूतरा/*चबूतरा$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^इब्रानी/*इब्रानी$ +^में/में$ +^गब्बता/*गब्बता$ +^कई/कई$ +^जाछो/जा$ +^यो/यो/यो$ +^फसह/*फसह$ +^त्यार/त्यार$ +^को/को$ +^हफ्ता/*हफ्ता$ +^की/की/की$ +^तैंयारी/*तैंयारी$ +^को/को$ +^दिन/दी/दिन$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^लगभग/*लगभग$ +^छाकाला/*छाकाला$ +^को/को$ +^बखत/बखत$ +^छ्यो/छ$ +^;/;$ +^तब/तब$ +^उले/उले$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगूनथैं/*लोगूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^देखा/देख$ +^,/,$ +^योई/योई$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^राजा/राजा$ +^!/!$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^चिल्ला/*चिल्ला$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^येस/येस$ +^मार/मार/मार$ +^डाल/डाल/डाल$ +^!/!$ +^येस/येस$ +^मार/मार/मार$ +^डाल/डाल/डाल$ +^!/!$ +^ऊस/ऊस$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^चढ़ा/चढ़ा/चढ़ा$ +^!/!$ +^ऊस/ऊस$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^चढ़ा/चढ़ा/चढ़ा$ +^!/!$ +^”/”$ +^पिलातुस/*पिलातुस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमार/तुमार$ +^राजा/राजा$ +^स/स/स$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^चढ़ूई/*चढ़ूई$ +^?/?$ +^”/”$ +^प्रधान/प्रधान$ +^याजकून/याजक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जवाब/*जवाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^महाराजा/महा+राजा$ +^स/स/स$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^हमोरो/हमोरो$ +^और/और$ +^कोई/कोई$ +^राजा/राजा$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^पिलातुस/*पिलातुस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^चढ़ून/चढ़$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उनार/उनार/उनार$ +^हवला/*हवला$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^तब/तब$ +^सिपाईन/सिपाई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^पकड़/पकड़/पकड़$ +^लीछ/ली$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^ऊस/ऊस$ +^अपूनो/अपूनो$ +^सूली/सूली$ +^खुद/खुद$ +^उठाछ/उठा$ +^और/और$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^भ्यार/भ्यार$ +^,/,$ +^“/“$ +^खोपड़ी/*खोपड़ी$ +^का/का$ +^नामक/*नामक$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^ली/ली/ली$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^”/”$ +^जैस/जैस$ +^इब्रानी/*इब्रानी$ +^में/में$ +^गुलगुता/*गुलगुता$ +^कुंनान/कुं$ +^वाँ/वाँ$ +^उनूनले/उनूनले$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^द्वी/द्वी$ +^आदिमीन/आदिमी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^चढ़ाछ/चढ़ा$ +^,/,$ +^एकेस/*एकेस$ +^एक/एक$ +^तरफ/तरफ$ +^और/और$ +^दुसरा/दुसरा$ +^स/स/स$ +^दुसरा/दुसरा$ +^तरफ/तरफ$ +^और/और$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^और/और$ +^राज्यपाल/राज्यपाल$ +^पिलातुस/*पिलातुस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^ख्वारा/ख्वारा$ +^एक/एक$ +^दोषपत्र/*दोषपत्र$ +^लिखभेरन/*लिखभेरन$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^टाँगी/*टाँगी$ +^दीछ/दी$ +^और/और$ +^उमें/उ+में$ +^यो/यो/यो$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^“/“$ +^नासरत/नासरत$ +^गौं/गौं$ +^को/को$ +^यीशु/यीशु$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^को/को$ +^राजा/राजा$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^दोषपत्र/*दोषपत्र$ +^भौत/भौत/भौत$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पढ़छ्य/*पढ़छ्य$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जाँ/जाँ$ +^यीशु/यीशु$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^चढ़ाई/चढ़ा$ +^ग्यो/ग्य$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^पत्र/पत्र$ +^इब्रानी/*इब्रानी$ +^और/और$ +^लतीनी/*लतीनी$ +^और/और$ +^यूनानी/*यूनानी$ +^में/में$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^तब/तब$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^का/का$ +^प्रधान/प्रधान$ +^याजकून/याजक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पिलातुस/*पिलातुस$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^को/को$ +^राजा/राजा$ +^जन/जन$ +^लिख/लिख/लिख/लिख$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^उले/उले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^को/को$ +^राजा/राजा$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^”/”$ +^पिलातुस/*पिलातुस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जवाब/*जवाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^जो/जो$ +^लिख/लिख/लिख/लिख$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^बदली/*बदली$ +^नी/नी$ +^जालो/जा$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^सिपाई/सिपाई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^चढ़ा/चढ़ा/चढ़ा$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उक/उक/उक$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^उक/उक/उक$ +^चार/*चार$ +^टुकूड़ा/*टुकूड़ा$ +^कर्यान/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^चारू/चारू$ +^सिपाईन/सिपाई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^एक/एक$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^ली/ली/ली$ +^लीछ/ली$ +^और/और$ +^भ्यार/भ्यार$ +^वालो/वालो$ +^कुरताले/*कुरताले$ +^ली/ली/ली$ +^लीछ/ली$ +^,/,$ +^कुरता/कुरता$ +^स/स/स$ +^सिलीना/*सिलीना$ +^का/का$ +^नी/नी$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^मलि/मलि$ +^भटे/भटे$ +^तलि/तलि$ +^एक/एक$ +^ई/ई$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^को/को$ +^बनिनाको/*बनिनाको$ +^छ्यो/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^सिपाई/सिपाई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^दुसारा/दुसारा$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हम/हम/हम$ +^येस/येस$ +^नै/नै$ +^फाड़ना/*फाड़ना$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^येमें/*येमें$ +^चिठ्ठी/चिठ्ठी$ +^डालनू/डाल$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^कैको/*कैको$ +^होलो/हो$ +^”/”$ +^कि/कि/कि$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^जो/जो$ +^लिखी/लिख$ +^ग्योछ/ग्य$ +^उ/उ/उ$ +^बात/बात$ +^पुरी/पुरी$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^“/“$ +^उनूनले/उनूनले$ +^म्यारा/म्यारा$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^आपस/आपस$ +^में/में$ +^बाण/*बाण$ +^लियान/*लियान$ +^और/और$ +^म्यारा/म्यारा$ +^कपाड़ान/कपाड़ा$ +^में/में$ +^चिठ्ठी/चिठ्ठी$ +^डालछ्य/डाल$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^योई/योई$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^सिपाईन/सिपाई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^वाँ/वाँ$ +^करछ्य/कर/कर$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^सूली/सूली$ +^का/का$ +^नजिक/नजिक$ +^उकी/उकी$ +^ईजा/ईजा$ +^और/और$ +^उकी/उकी$ +^ईजा/ईजा$ +^की/की/की$ +^बैनि/*बैनि$ +^,/,$ +^क्लोपासकि/*क्लोपासकि$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^और/और$ +^मरियम/मरियम$ +^मगदलीनी/*मगदलीनी$ +^जो/जो$ +^मगदला/*मगदला$ +^गौं/गौं$ +^छी/छ$ +^वाँ/वाँ$ +^ठाड़/ठाड़$ +^छी/छ$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपूनी/अपूनी$ +^ईजा/ईजा$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^शिष्य/शिष्य$ +^थैं/थैं$ +^जैथैं/*जैथैं$ +^उ/उ/उ$ +^प्रेम/प्रेम$ +^राखछ्यो/राख$ +^सामुनि/सामुनि$ +^ठाड़/ठाड़$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^अपूनी/अपूनी$ +^ईजा/ईजा$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^ईजा/ईजा$ +^,/,$ +^देख/देख/देख/देख$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^तेरो/तेरो$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उले/उले$ +^उ/उ/उ$ +^शिष्य/शिष्य$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^देख/देख/देख/देख$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^तेरि/तेरि$ +^ईजा/ईजा$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^और/और$ +^उई/उई/उ+ई$ +^बखत/बखत$ +^भटे/भटे$ +^उ/उ/उ$ +^शिष्य/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^परिवार/*परिवार$ +^को/को$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^बना/बना/बना/बन$ +^लीछ/ली$ +^उक/उक/उक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^जाणिभेरन/*जाणिभेरन$ +^कि/कि/कि$ +^अब/अब$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^पुरो/पुरो$ +^कर/कर/कर$ +^हालछै/*हालछै$ +^;/;$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^की/की/की$ +^बात/बात$ +^सच्ची/सच्ची$ +^साबित/साबित$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^प्यासो/*प्यासो$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^”/”$ +^वाँ/वाँ$ +^सिरका/*सिरका$ +^भरिना/*भरिना$ +^को/को$ +^एक/एक$ +^भाणो/*भाणो$ +^राखिना/राख$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^कैले/कैले$ +^सिरका/*सिरका$ +^में/में$ +^सम्पंज/*सम्पंज$ +^भिगा/*भिगा$ +^भेरन/भेरन$ +^जूफा/*जूफा$ +^डन्डा/*डन्डा$ +^में/में$ +^बाँदीभेरन/*बाँदीभेरन$ +^ऊस/ऊस$ +^चुसून/*चुसून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^दीछ/दी$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^सिरका/*सिरका$ +^चाँख/*चाँख$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^अब/अब$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^पुरो/पुरो$ +^हो/हो$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^”/”$ +^और/और$ +^खोरो/*खोरो$ +^झुकाभेरन/*झुकाभेरन$ +^उले/उले$ +^प्राण/*प्राण$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दीयान/दी$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^तैंयारी/*तैंयारी$ +^को/को$ +^दिन/दी/दिन$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^दुसारा/दुसारा$ +^दिन/दी/दिन$ +^सबत/*सबत$ +^और/और$ +^फसह/*फसह$ +^पर्व/*पर्व$ +^द्वीवै/द्वीवै$ +^छ्या/छ$ +^यो/यो/यो$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^खास/खास$ +^दिन/दी/दिन$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^नी/नी$ +^चाँछ्या/चाँ/चाँ$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^दिन/दी/दिन$ +^का/का$ +^दौरान/*दौरान$ +^लाश/*लाश$ +^सूली/सूली$ +^मेंई/*मेंई$ +^रौ/रू$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उनूनले/उनूनले$ +^राज्यपाल/राज्यपाल$ +^पिलातुस/*पिलातुस$ +^थैं/थैं$ +^बिनती/बिनती$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^“/“$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^आदिमीन/आदिमी$ +^का/का$ +^टांग/*टांग$ +^टोड़ी/*टोड़ी$ +^दी/दी/दी$ +^जौ/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^ताकि/ताकि$ +^उनेरि/उनेरि$ +^मौत/मौत$ +^जल्दी/जल्दी$ +^हो/हो$ +^ज्यो/*ज्यो$ +^,/,$ +^और/और$ +^लाशून/*लाशून$ +^सूली/सूली$ +^है/है$ +^तलि/तलि$ +^उतारी/*उतारी$ +^जा/जा/जा$ +^सकौं/*सकौं$ +^”/”$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^सिपाईन/सिपाई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^आदिमीन/आदिमी$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^पैलि/पैलि$ +^एक्का/एक+का$ +^टांग/*टांग$ +^टोनियान/*टोनियान$ +^और/और$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^दुसरा/दुसरा$ +^का/का$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^चढ़ाईना/*चढ़ाईना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^यीशुका/यीशु+का$ +^पास/पास$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^मर/मर/मर$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उक/उक/उक$ +^टांग/*टांग$ +^नै/नै$ +^टोड़िया/*टोड़िया$ +^लेकिन/लेकिन$ +^सिपाईन/सिपाई$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^एकले/*एकले$ +^भाला/*भाला$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशुका/यीशु+का$ +^पसली/*पसली$ +^में/में$ +^कर/कर/कर$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उमें/उ+में$ +^भटे/भटे$ +^तुरन्त/तुरन्त$ +^खून/खून$ +^और/और$ +^पानि/पानि$ +^निकलछ्य/निकल$ +^जै/जै$ +^आदिमी/आदिमी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^गवै/*गवै$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^तुमूले/तुमूले$ +^यीशु/यीशु$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^कर/कर/कर$ +^सका/सका$ +^और/और$ +^उकी/उकी$ +^गवै/*गवै$ +^सच्ची/सच्ची$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^जाणछो/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^सच्ची/सच्ची$ +^बोलछो/बोल$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^भैछ/*भैछ$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^जो/जो$ +^लिखीना/लिख$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^पुरो/पुरो$ +^हो/हो$ +^ज्यो/*ज्यो$ +^,/,$ +^“/“$ +^उकी/उकी$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हड्डी/*हड्डी$ +^तोड़ी/तोड़$ +^नै/नै$ +^जौ/जा$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^एक/एक$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लिखीना/लिख$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^“/“$ +^जैस/जैस$ +^उनूनले/उनूनले$ +^मार/मार/मार$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उक/उक/उक$ +^तरफ/तरफ$ +^देखाला/देख$ +^”/”$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^अरिमतिया/*अरिमतिया$ +^गौं/गौं$ +^को/को$ +^यूसुफ/यूसुफ$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जो/जो$ +^यीशु/यीशु$ +^को/को$ +^शिष्य/शिष्य$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^(/($ +^लेकिन/लेकिन$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवान/अगुवान$ +^का/का$ +^डरले/डर$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^स/स/स$ +^लुका/*लुका$ +^राखछ्यो/राख$ +^)/)$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^राज्यपाल/राज्यपाल$ +^पिलातुस/*पिलातुस$ +^थैं/थैं$ +^बिनती/बिनती$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यीशु/यीशु$ +^की/की/की$ +^लाशस/*लाशस$ +^ली/ली/ली$ +^जाछूँ/*जाछूँ$ +^,/,$ +^और/और$ +^राज्यपाल/राज्यपाल$ +^पिलातुस/*पिलातुस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उकी/उकी$ +^बिनती/बिनती$ +^सुणिछ्य/सुण$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^की/की/की$ +^लाशस/*लाशस$ +^ली/ली/ली$ +^ग्योछ/ग्य$ +^नीकुदेमुस/*नीकुदेमुस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जो/जो$ +^पैलि/पैलि$ +^यीशुका/यीशु+का$ +^पास/पास$ +^रात/रात$ +^में/में$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^लगभग/*लगभग$ +^तीस/*तीस$ +^किलो/*किलो$ +^खुशबुदार/खुशबुदार$ +^सामान/*सामान$ +^लियाछ/*लियाछ$ +^तब/तब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^यीशु/यीशु$ +^की/की/की$ +^लाश/*लाश$ +^स/स/स$ +^लीछ/ली$ +^और/और$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^का/का$ +^अन्तिम/*अन्तिम$ +^संस्कार/*संस्कार$ +^का/का$ +^रीति/*रीति$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^ऊस/ऊस$ +^खुशबुदार/खुशबुदार$ +^सामान/*सामान$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^सफेद/सफेद$ +^कफन/*कफन$ +^में/में$ +^लपेट/*लपेट$ +^दीछ/दी$ +^उ/उ/उ$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^जाँ/जाँ$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^चढ़ाई/चढ़ा$ +^ग्यो/ग्य$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^वाँ/वाँ$ +^उक/उक/उक$ +^नजिक/नजिक$ +^एक/एक$ +^बगीच/*बगीच$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^बगीच/*बगीच$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^नय्या/नय्या$ +^कबर/*कबर$ +^छी/छ$ +^;/;$ +^जैको/जैको$ +^पैलि/पैलि$ +^कभै/कभै$ +^इस्तमाल/*इस्तमाल$ +^नी/नी$ +^कर/कर/कर$ +^राखछ्यो/राख$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उनूनले/उनूनले$ +^यीशु/यीशु$ +^की/की/की$ +^लाशै/*लाशै$ +^स/स/स$ +^उई/उई/उ+ई$ +^कबर/*कबर$ +^का/का$ +^गुफा/*गुफा$ +^में/में$ +^राख/राख/राख$ +^दीछ/दी$ +^किलैंकी/किलैंकी$ +^उ/उ/उ$ +^पास/पास$ +^में/में$ +^छी/छ$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^का/का$ +^सबत/*सबत$ +^को/को$ +^तैंयारी/*तैंयारी$ +^को/को$ +^दिन/दी/दिन$ +^छ्यो/छ$ +^इतवारा/*इतवारा$ +^का/का$ +^रात्तैनि/*रात्तैनि$ +^मरियम/मरियम$ +^जो/जो$ +^मगदला/*मगदला$ +^गौं/गौं$ +^की/की/की$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^और/और$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^स्यैनिन/स्यैनि$ +^रात्तैनि/*रात्तैनि$ +^झुकमुका/*झुकमुका$ +^में/में$ +^कबर/*कबर$ +^में/में$ +^आयान/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^ढूंगा/*ढूंगा$ +^स/स/स$ +^कबरा/*कबरा$ +^का/का$ +^द्वार/*द्वार$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^हटीना/*हटीना$ +^को/को$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^तब/तब$ +^उ/उ/उ$ +^दौड़भेरन/*दौड़भेरन$ +^शमौन/शमौन$ +^पतरस/पतरस$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^दुसारा/दुसारा$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^गैछ/गै$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^यीशु/यीशु$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछ्यो/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^कुछी/कु$ +^,/,$ +^“/“$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^प्रभु/प्रभु$ +^का/का$ +^लाशस/*लाशस$ +^कबर/*कबर$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^निकाल/निकाल/निकाल$ +^लीनै/ली$ +^ग्यान/ग्य$ +^;/;$ +^और/और$ +^हम/हम/हम$ +^नै/नै$ +^जाणना/जाण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^ऊस/ऊस$ +^काँ/काँ$ +^राख/राख/राख$ +^रैछ/रै/रै$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^पतरस/पतरस$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^दुसोरो/दुसोरो$ +^शिष्य/शिष्य$ +^कबरा/*कबरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^दौड़ियान/*दौड़ियान$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^द्वीवै/द्वीवै$ +^दगाड़/दगाड़$ +^-/-$ +^दगाड़/दगाड़$ +^दौड़ून/*दौड़ून$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^दुसोरो/दुसोरो$ +^शिष्य/शिष्य$ +^पतरस/पतरस$ +^है/है$ +^तेज/तेज$ +^दौड़भेरन/*दौड़भेरन$ +^कबर/*कबर$ +^में/में$ +^पैलि/पैलि$ +^उमें/उ+में$ +^पुज/*पुज$ +^ग्यो/ग्य$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^कबर/*कबर$ +^में/में$ +^झुकभेरन/झुक+भेरन$ +^सफेद/सफेद$ +^कफन/*कफन$ +^स/स/स$ +^पड़ीनाको/*पड़ीनाको$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^;/;$ +^तब/तब$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^भितर/भितर$ +^नै/नै$ +^ग्योछ/ग्य$ +^तब/तब$ +^शमौन/शमौन$ +^पतरस/पतरस$ +^उको/उको$ +^पछिल/पछिल$ +^-/-$ +^पछिल/पछिल$ +^वाँ/वाँ$ +^पुजछै/*पुजछै$ +^और/और$ +^कबरा/*कबरा$ +^का/का$ +^भितर/भितर$ +^ग्योछ/ग्य$ +^और/और$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^पड़ीना/पड़ीना$ +^देख्यान/*देख्यान$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^अंगोछा/*अंगोछा$ +^जो/जो$ +^उक/उक/उक$ +^ख्वारा/ख्वारा$ +^में/में$ +^बाँदिना/*बाँदिना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^को/को$ +^दगाड़/दगाड़$ +^पड़ीनाको/*पड़ीनाको$ +^नी/नी$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अलग/अलग$ +^एक/एक$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^बैड़ीना/*बैड़ीना$ +^को/को$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^तब/तब$ +^दुसोरो/दुसोरो$ +^शिष्य/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जो/जो$ +^कबर/*कबर$ +^में/में$ +^पैलि/पैलि$ +^पुजिना/*पुजिना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^भितर/भितर$ +^ग्योछ/ग्य$ +^और/और$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^मरिनान/*मरिनान$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^हो/हो$ +^ग्योछ/ग्य$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^यो/यो/यो$ +^पक्का/*पक्का$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लिखी/लिख$ +^ग्यो/ग्य$ +^छ्यो/छ$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^अपून/अपून$ +^मौत/मौत$ +^का/का$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^ऐल/ऐल$ +^तक/तक$ +^येस/येस$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^नै/नै$ +^पाया/*पाया$ +^तब/तब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^शिष्य/शिष्य$ +^अपून/अपून$ +^घर/घर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^न्हैजानान/न्हैजा$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मरियम/मरियम$ +^रुनि/*रुनि$ +^-/-$ +^रुनि/*रुनि$ +^कबरा/*कबरा$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^भ्यार/भ्यार$ +^ठाड़/ठाड़$ +^रूछी/रू$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^रूनै/रू$ +^-/-$ +^रून/रू$ +^झुकभेरन/झुक+भेरन$ +^कबरा/*कबरा$ +^का/का$ +^भितर/भितर$ +^जाँकछैं/*जाँकछैं$ +^त/त/त$ +^उनूनले/उनूनले$ +^जो/जो$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^यीशु/यीशु$ +^की/की/की$ +^लाश/*लाश$ +^राखिना/राख$ +^की/की/की$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^वाँ/वाँ$ +^सफेद/सफेद$ +^चमकदार/*चमकदार$ +^में/में$ +^द्वी/द्वी$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^एक/एक$ +^शिरान/*शिरान$ +^में/में$ +^और/और$ +^दुसोरो/दुसोरो$ +^पैताना/*पैताना$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^द्वी/द्वी$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^ईजा/ईजा$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^किलैं/किलैं$ +^रूछी/रू$ +^?/?$ +^”/”$ +^मरियम/मरियम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^स्वर्गदूतून/स्वर्गदूत$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^म्यारा/म्यारा$ +^प्रभु/प्रभु$ +^की/की/की$ +^शरीर/शरीर$ +^स/स/स$ +^उठाभेरन/उठ+भेरन$ +^लीनै/ली$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^नै/नै$ +^जाणनू/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^ऊस/ऊस$ +^काँ/काँ$ +^राख/राख/राख$ +^रैछ/रै/रै$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^कुनाका/*कुनाका$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^उ/उ/उ$ +^पछिल/पछिल$ +^फरकीछ/*फरकीछ$ +^त/त/त$ +^उले/उले$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^ठाड़/ठाड़$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उ/उ/उ$ +^पछ्याण/पछ्याण/पछ्याण$ +^नै/नै$ +^सकी/सक$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^यीशु/यीशु$ +^छै/छ$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^ईजा/ईजा$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^किलैं/किलैं$ +^रूछी/रू$ +^?/?$ +^और/और$ +^कैस/*कैस$ +^खोजून/खोज$ +^मरेछी/मरेछ$ +^?/?$ +^”/”$ +^उले/उले$ +^माली/*माली$ +^समझभेरन/*समझभेरन$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^श्रीमान/*श्रीमान$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^तैले/तै+ले$ +^उकी/उकी$ +^शरीर/शरीर$ +^स/स/स$ +^उठा/उठा/उठा$ +^हालछै/*हालछै$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^मैंस/मैंस$ +^बता/बता/बता$ +^दे/दी$ +^कि/कि/कि$ +^ऊस/ऊस$ +^काँ/काँ$ +^राख/राख/राख$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^ऊस/ऊस$ +^लीजूँलो/*लीजूँलो$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मरियम/मरियम$ +^!/!$ +^”/”$ +^अपूनो/अपूनो$ +^नाम/नाम$ +^सुणभेरन/*सुणभेरन$ +^उक/उक/उक$ +^तरफ/तरफ$ +^मुड़छय/*मुड़छय$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^इब्रानी/*इब्रानी$ +^भाषा/*भाषा$ +^में/में$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^रब्बूनी/*रब्बूनी$ +^!/!$ +^”/”$ +^मतलब/मतलब$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^गुरू/गुरू$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^म्यारा/म्यारा$ +^खुटान/खुटा$ +^में/में$ +^पड़भेरन/*पड़भेरन$ +^मैंस/मैंस$ +^जन/जन$ +^रोक/*रोक$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अब/अब$ +^तक/तक$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^मलि/मलि$ +^नै/नै$ +^गयूँ/*गयूँ$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^म्यारा/म्यारा$ +^शिषयून/*शिषयून$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^कै/कै$ +^दीये/दी$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपून/अपून$ +^पिता/पिता$ +^और/और$ +^तुमार/तुमार$ +^पिता/पिता$ +^,/,$ +^अपून/अपून$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^और/और$ +^तुमार/तुमार$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^मलि/मलि$ +^जान/जा$ +^मरयूँ/*मरयूँ$ +^”/”$ +^मरियम/मरियम$ +^जो/जो$ +^मगदला/*मगदला$ +^गौं/गौं$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^बताछ/बता$ +^,/,$ +^“/“$ +^कि/कि/कि$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^प्रभु/प्रभु$ +^स/स/स$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बात/बात$ +^कर्यान/कर$ +^”/”$ +^उई/उई/उ+ई$ +^इतवारा/*इतवारा$ +^का/का$ +^ब्याल/ब्याल$ +^के/के$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^हफ्ता/*हफ्ता$ +^लो/*लो$ +^पैलो/*पैलो$ +^दिन/दी/दिन$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^ब्याला/ब्या$ +^बखत/बखत$ +^सब/सब$ +^शिष्य/शिष्य$ +^एक/एक$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^जाम/जाम$ +^भ्यान/भ्य$ +^त/त/त$ +^उनूनले/उनूनले$ +^द्वार/*द्वार$ +^बन्द/बन्द$ +^कर/कर/कर$ +^दीयान/दी$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवान/अगुवान$ +^भटे/भटे$ +^डरीना/*डरीना$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^आछ/आ$ +^और/और$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^ठाड़/ठाड़$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुमून/तुमून$ +^शान्ति/शान्ति$ +^मिलो/मिल$ +^”/”$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^कैभेरन/कु+भेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^अपून/अपून$ +^हातून/हात$ +^का/का$ +^और/और$ +^पसली/*पसली$ +^का/का$ +^घ/*घ$ +^देखायान/*देखायान$ +^;/;$ +^तब/तब$ +^शिष्य/शिष्य$ +^प्रभु/प्रभु$ +^स/स/स$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^खुशी/खुशी$ +^भ्यान/भ्य$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुमून/तुमून$ +^शान्ति/शान्ति$ +^मिलो/मिल$ +^;/;$ +^जस/जस$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैंस/मैंस$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^भेज/भेज/भेज$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमून/तुमून$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^भेजछूँ/*भेजछूँ$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^कैभेरन/कु+भेरन$ +^उले/उले$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^फूंकछै/*फूंकछै$ +^और/और$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^पा/पा/पा$ +^जिन/*जिन$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^पाप/पाप$ +^तुम/तुम$ +^माफ/माफ$ +^करला/कर$ +^,/,$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पाप/पाप$ +^माफ/माफ$ +^करि/कर$ +^जाला/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^जिनारा/जिनारा$ +^पाप/पाप$ +^तुम/तुम$ +^माफ/माफ$ +^नी/नी$ +^करला/कर$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पाप/पाप$ +^माफ/माफ$ +^नी/नी$ +^करि/कर$ +^जाला/जा$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^बारा/बारा$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^मतलब/मतलब$ +^थोमा/*थोमा$ +^जो/जो$ +^दिदुमुस/*दिदुमुस$ +^कहलूछो/कहला$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^नी/नी$ +^छ्यो/छ$ +^जब/जब/जब$ +^और/और$ +^शिष्य/शिष्य$ +^उथैं/उथैं$ +^कुन/कु$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^हमूले/हमूले$ +^प्रभु/प्रभु$ +^स/स/स$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उले/उले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^जब/जब/जब$ +^तक/तक$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उक/उक/उक$ +^हातून/हात$ +^में/में$ +^कीलून/*कीलून$ +^का/का$ +^घ/*घ$ +^नी/नी$ +^देख/देख/देख/देख$ +^ल्यूँ/*ल्यूँ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^घौन/*घौन$ +^में/में$ +^अपून/अपून$ +^आंगुलो/*आंगुलो$ +^नै/नै$ +^डालूँ/*डालूँ$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^पसली/*पसली$ +^में/में$ +^अपूनो/अपूनो$ +^हात/हात$ +^डालभेरन/डाल+भेरन$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करूँलो/*करूँलो$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^मरिनान/*मरिनान$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^हो/हो$ +^ग्योछ/ग्य$ +^”/”$ +^एक/एक$ +^हफ्ता/*हफ्ता$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^उक/उक/उक$ +^शिष्य/शिष्य$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^घर/घर$ +^भितर/भितर$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^थोमा/*थोमा$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^द्वार/*द्वार$ +^बन्द/बन्द$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^और/और$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^ठाड़/ठाड़$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुमून/तुमून$ +^शान्ति/शान्ति$ +^मिलो/मिल$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^थोमा/*थोमा$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^अपूनी/अपूनी$ +^आंगुलो/*आंगुलो$ +^याँ/याँ$ +^ल्याभेरन/*ल्याभेरन$ +^म्यारा/म्यारा$ +^हातून/हात$ +^देख/देख/देख/देख$ +^और/और$ +^अपूनो/अपूनो$ +^हात/हात$ +^ल्याभेरन/*ल्याभेरन$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पसली/*पसली$ +^में/में$ +^डाल/डाल/डाल$ +^,/,$ +^और/और$ +^शक/*शक$ +^करून/कर$ +^बन्द/बन्द$ +^कर/कर/कर$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^विश्वास/विश्वास$ +^कर/कर/कर$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^मरिनान/*मरिनान$ +^भटे/भटे$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^हो/हो$ +^गयूँ/*गयूँ$ +^यो/यो/यो$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^थोमा/*थोमा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जवाब/*जवाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^प्रभु/प्रभु$ +^,/,$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^!/!$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तैले/तै+ले$ +^त/त/त$ +^मैंस/मैंस$ +^देखभेरन/*देखभेरन$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^धन्य/धन्य$ +^छन/छ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^,/,$ +^जिनूनले/जिनून+ले$ +^मैंस/मैंस$ +^नै/नै$ +^देखयो/*देखयो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^और/और$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भौत/भौत/भौत$ +^चमत्कार/चमत्कार$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^देखायान/*देखायान$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^यो/यो/यो$ +^किताब/किताब$ +^में/में$ +^लिखी/लिख$ +^नै/नै$ +^ग्या/ग्य$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यो/यो/यो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^लिखी/लिख$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^ही/*ही$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^मसीह/मसीह$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^उक/उक/उक$ +^नाम/नाम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^पा/पा/पा$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^का/का$ +^हुना/हो$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^आपस/आपस$ +^तिबिरियास/*तिबिरियास$ +^झीला/झीला$ +^का/का$ +^किनार/किनार$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^में/में$ +^प्रगट/प्रगट$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^इसा/इसा$ +^रीति/*रीति$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भ्योछ/भ्य$ +^शमौन/शमौन$ +^पतरस/पतरस$ +^और/और$ +^थोमा/*थोमा$ +^जो/जो$ +^दिदुमुस/*दिदुमुस$ +^कहलूछो/कहला$ +^,/,$ +^और/और$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^काना/*काना$ +^शैहर/शैहर$ +^भटे/भटे$ +^नतनएल/*नतनएल$ +^और/और$ +^जब्दी/जब्दी$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^,/,$ +^और/और$ +^उको/उको$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^द्वी/द्वी$ +^और/और$ +^जन/जन$ +^जाम/जाम$ +^छ्या/छ$ +^शमौन/शमौन$ +^पतरसले/*पतरसले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^माच्छा/*माच्छा$ +^पकड़ून/*पकड़ून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जाछूँ/*जाछूँ$ +^”/”$ +^उनूनले/उनूनले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हम/हम/हम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^त्यारा/त्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ऊँनू/*ऊँनू$ +^”/”$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^निकल/निकल/निकल$ +^भेरन/भेरन$ +^नाव/नाव$ +^में/में$ +^चढ़ियान/*चढ़ियान$ +^,/,$ +^और/और$ +^पुरी/पुरी$ +^रात/रात$ +^जाल/जाल$ +^डालनान/डाल$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^एक/एक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^माच्छो/*माच्छो$ +^नै/नै$ +^पकड़/पकड़/पकड़$ +^सक्या/*सक्या$ +^और/और$ +^दुसारा/दुसारा$ +^दिन/दी/दिन$ +^रात्तैनि/*रात्तैनि$ +^यीशु/यीशु$ +^झीलका/*झीलका$ +^किनार/किनार$ +^में/में$ +^आयान/आ$ +^,/,$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^नै/नै$ +^पछ्याण/पछ्याण/पछ्याण$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^यीशु/यीशु$ +^छै/छ$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^प्रियो/*प्रियो$ +^,/,$ +^क्या/क्या$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^के/के$ +^खान/खान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^छी/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^उनूनले/उनूनले$ +^जवाब/*जवाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^हमार/हमार$ +^पास/पास$ +^केले/केले$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^नाव/नाव$ +^का/का$ +^दैंन/*दैंन$ +^तरफ/तरफ$ +^जाल/जाल$ +^डाला/*डाला$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^तुमून/तुमून$ +^माँछा/*माँछा$ +^मिलाला/*मिलाला$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^अपूनी/अपूनी$ +^दैंन/*दैंन$ +^तरफ/तरफ$ +^जाल/जाल$ +^डलछ्य/*डलछ्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^उमें/उ+में$ +^इदुक/इदुक$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^माच्छा/*माच्छा$ +^मिल्यान/*मिल्यान$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^जालै/*जालै$ +^स/स/स$ +^खींच/*खींच$ +^नै/नै$ +^सक्या/*सक्या$ +^तब/तब$ +^यहूना/यहूना$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जैस/जैस$ +^यीशु/यीशु$ +^प्रेम/प्रेम$ +^राखछ्यो/राख$ +^पतरस/पतरस$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^त/त/त$ +^प्रभु/प्रभु$ +^छन/छ$ +^!/!$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^शमौन/शमौन$ +^पतरसले/*पतरसले$ +^यो/यो/यो$ +^सुणछय/*सुणछय$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^प्रभु/प्रभु$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उले/उले$ +^अपून/अपून$ +^उ/उ/उ$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^पैनून/*पैनून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जो/जो$ +^उले/उले$ +^काम/काम$ +^करून/कर$ +^बखत/बखत$ +^खोलीना/*खोलीना$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^झील/झील$ +^में/में$ +^कूद/*कूद$ +^जाछो/जा$ +^लेकिन/लेकिन$ +^और/और$ +^शिष्य/शिष्य$ +^नानि/नानि/नानि$ +^नाव/नाव$ +^में/में$ +^माँछा/*माँछा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भरिना/*भरिना$ +^को/को$ +^जाल/जाल$ +^खींच/*खींच$ +^आयान/आ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^किनार/किनार$ +^है/है$ +^कोई/कोई$ +^सौ/*सौ$ +^मीटर/*मीटर$ +^दूर/दूर$ +^छ्या/छ$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^किनार/किनार$ +^में/में$ +^आयान/आ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उनूनले/उनूनले$ +^कौंलान/*कौंलान$ +^को/को$ +^आग/आग$ +^में/में$ +^माच्छा/*माच्छा$ +^और/और$ +^नजिक/नजिक$ +^रोटा/रोटा$ +^राखिना/राख$ +^का/का$ +^देख्यान/*देख्यान$ +^तब/तब$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^जो/जो$ +^माच्छा/*माच्छा$ +^तुमूले/तुमूले$ +^ऐल/ऐल$ +^पकड़ियान/*पकड़ियान$ +^,/,$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^लिया/*लिया$ +^”/”$ +^शमौन/शमौन$ +^पतरस/पतरस$ +^नान/नान/नान/नान$ +^नाव/नाव$ +^में/में$ +^चढ़भेरन/*चढ़भेरन$ +^एक/एक$ +^सौ/*सौ$ +^तिरपन/*तिरपन$ +^ठूला/ठूला$ +^माँछान/*माँछान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भरिना/*भरिना$ +^को/को$ +^जाल/जाल$ +^स/स/स$ +^किनार/किनार$ +^में/में$ +^खींच/*खींच$ +^ल्याछ/ल्या$ +^,/,$ +^इदुक/इदुक$ +^माच्छा/*माच्छा$ +^हुन/हो$ +^में/में$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जाल/जाल$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^फाटियो/*फाटियो$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^आ/आ/आ$ +^,/,$ +^खान/खान$ +^खा/खा/खा$ +^ली/ली/ली$ +^”/”$ +^और/और$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^कैसे/कैसे$ +^यो/यो/यो$ +^पुछना/*पुछना$ +^की/की/की$ +^हिम्मतले/*हिम्मतले$ +^नै/नै$ +^भै/*भै$ +^कि/कि/कि$ +^“/“$ +^तैं/तैं/तैं$ +^को/को$ +^छा/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^जाण/जाण/जाण$ +^छ्या/छ$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^प्रभु/प्रभु$ +^छै/छ$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अघिल/अघिल$ +^बढ़भेरन/बढ़+भेरन$ +^रोटो/रोटो$ +^और/और$ +^माच्छा/*माच्छा$ +^लीछ/ली$ +^और/और$ +^खान/खान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^दीछ/दी$ +^यो/यो/यो$ +^तिसर/*तिसर$ +^बार/बार$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^मरिन/*मरिन$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यून/ज्यून$ +^हुना/हो$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^दर्शन/*दर्शन$ +^दीछ/दी$ +^खान/खान$ +^खाना/खाना$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^शमौन/शमौन$ +^पतरस/पतरस$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^यहूना/यहूना$ +^का/का$ +^च्योलो/च्योलो$ +^शमौन/शमौन$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^इन/इन$ +^दुसरा/दुसरा$ +^है/है$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^मैंस/मैंस$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछैई/*करछैई$ +^?/?$ +^”/”$ +^उले/उले$ +^जवाब/*जवाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^होई/होई$ +^प्रभु/प्रभु$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^जाण/जाण/जाण$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैथैं/तैं+थैं$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछूँ/कर$ +^”/”$ +^उले/उले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^म्यारा/म्यारा$ +^छन/छ$ +^उनेरि/उनेरि$ +^देखभाल/*देखभाल$ +^कर/कर/कर$ +^,/,$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^एक/एक$ +^ग्वाला/*ग्वाला$ +^अपून/अपून$ +^भेड़/भेड़$ +^का/का$ +^बच्चान/*बच्चान$ +^की/की/की$ +^देखभाल/*देखभाल$ +^करछो/कर$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दुसारा/दुसारा$ +^बार/बार$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^यहूना/यहूना$ +^का/का$ +^च्याला/च्याला$ +^,/,$ +^शमौन/शमौन$ +^,/,$ +^क्या/क्या$ +^तैं/तैं/तैं$ +^मैंस/मैंस$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछैई/*करछैई$ +^?/?$ +^”/”$ +^उले/उले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^होई/होई$ +^प्रभु/प्रभु$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^जाण/जाण/जाण$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैस/*तैस$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछूँ/कर$ +^”/”$ +^उले/उले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^म्यारा/म्यारा$ +^छन/छ$ +^उनेरि/उनेरि$ +^देखभाल/*देखभाल$ +^कर/कर/कर$ +^,/,$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^एक/एक$ +^ग्वालो/*ग्वालो$ +^अपून/अपून$ +^भेड़ून/भेड़$ +^की/की/की$ +^देखभाल/*देखभाल$ +^करछो/कर$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^तिसर/*तिसर$ +^बार/बार$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^शमौन/शमौन$ +^,/,$ +^यहूना/यहूना$ +^का/का$ +^च्याला/च्याला$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^मैंस/मैंस$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछैई/*करछैई$ +^?/?$ +^”/”$ +^पतरस/पतरस$ +^स/स/स$ +^भौत/भौत/भौत$ +^दुखी/*दुखी$ +^हुछो/हो$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^तिसार/*तिसार$ +^बार/बार$ +^इसो/इसो$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तैं/तैं/तैं$ +^मैंस/मैंस$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछई/*करछई$ +^?/?$ +^”/”$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^जवाब/*जवाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^जाणछा/जाण$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जाण/जाण/जाण$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैंस/तैंस$ +^प्रेम/प्रेम$ +^राखछूँ/*राखछूँ$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पतरस/पतरस$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^म्यारा/म्यारा$ +^छन/छ$ +^उनेरि/उनेरि$ +^देखभाल/*देखभाल$ +^कर/कर/कर$ +^,/,$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^एक/एक$ +^ग्वालो/*ग्वालो$ +^अपून/अपून$ +^भेड़ून/भेड़$ +^की/की/की$ +^देखभाल/*देखभाल$ +^करछो/कर$ +^”/”$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैथैं/तैं+थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^-/-$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^तैं/तैं/तैं$ +^जवान/*जवान$ +^छ्य/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^अपूनी/अपूनी$ +^कमर/कमर$ +^बाँदीभेरन/*बाँदीभेरन$ +^जाँ/जाँ$ +^चाछ्य/चा$ +^,/,$ +^वाँ/वाँ$ +^घूमछ्य/*घूमछ्य$ +^;/;$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^तैं/तैं/तैं$ +^बूढ़ो/*बूढ़ो$ +^हो/हो$ +^जाले/जा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तैं/तैं/तैं$ +^अपून/अपून$ +^हातून/हात$ +^फैलाले/*फैलाले$ +^और/और$ +^कोई/कोई$ +^दुसोरो/दुसोरो$ +^तैंस/तैंस$ +^बादोलो/*बादोलो$ +^और/और$ +^तैंस/तैंस$ +^वाँ/वाँ$ +^लिजाला/*लिजाला$ +^जाँ/जाँ$ +^तैं/तैं/तैं$ +^जान/जा$ +^नै/नै$ +^चाँलै/*चाँलै$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इसो/इसो$ +^बताछ/बता$ +^और/और$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^पतरस/पतरस$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^मरोलो/*मरोलो$ +^और/और$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^महिमा/महिमा$ +^करोलो/कर$ +^;/;$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^कैभेरन/कु+भेरन$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^म्येरो/म्येरो$ +^शिष्य/शिष्य$ +^बन/बन/बन$ +^ज्या/ज्या/ज्या$ +^”/”$ +^पतरसले/*पतरसले$ +^फिरकी/*फिरकी$ +^भेरन/भेरन$ +^ऊस/ऊस$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^का/का$ +^पछिल/पछिल$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^यीशु/यीशु$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछ्यो/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^जेले/जेले$ +^(/($ +^फसह/*फसह$ +^)/)$ +^खाना/खाना$ +^का/का$ +^बखत/बखत$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^बैठभेरन/*बैठभेरन$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^,/,$ +^तैंस/तैंस$ +^पकड़ू/*पकड़ू$ +^वालो/वालो$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^ऊस/ऊस$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^पतरसले/*पतरसले$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^,/,$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^कि/कि/कि$ +^होलो/हो$ +^?/?$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^अगर/अगर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^चाछूँ/चाँ$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^म्यारा/म्यारा$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^तक/तक$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तैंस/तैंस$ +^कि/कि/कि$ +^?/?$ +^तैं/तैं/तैं$ +^म्येरो/म्येरो$ +^शिष्य/शिष्य$ +^बन/बन/बन$ +^ज्या/ज्या/ज्या$ +^”/”$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^भाईन/भाई$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^फैल/फैल$ +^गै/गै/गै$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^दुसोरो/दुसोरो$ +^शिष्य/शिष्य$ +^नी/नी$ +^मरोलो/*मरोलो$ +^;/;$ +^तब/तब$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^यो/यो/यो$ +^नै/नै$ +^क्यो/कुं$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^नी/नी$ +^मरोलो/*मरोलो$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यो/यो/यो$ +^कि/कि/कि$ +^“/“$ +^अगर/अगर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^चाछूँ/चाँ$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^म्यारा/म्यारा$ +^वापस/वापस$ +^ऊँन/आ/ऊँन/ऊँन$ +^तक/तक$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तैंस/तैंस$ +^यो/यो/यो$ +^भटे/भटे$ +^कि/कि/कि$ +^?/?$ +^”/”$ +^जो/जो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^यो/यो/यो$ +^बातुन/बातु$ +^की/की/की$ +^गवै/*गवै$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^तुम/तुम$ +^यीशु/यीशु$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^कर/कर/कर$ +^सका/सका$ +^और/और$ +^जिनूनले/जिनून+ले$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^लिख/लिख/लिख/लिख$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^और/और$ +^हम/हम/हम$ +^जाणनू/जाण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उकी/उकी$ +^गवै/*गवै$ +^सच्ची/सच्ची$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कई/कई$ +^काम/काम$ +^छन/छ$ +^जो/जो$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कर्यान/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अगर/अगर$ +^उनून/उनून/उनून$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^एक/एक$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^लिखी/लिख$ +^जानो/*जानो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^मैंस/मैंस$ +^लागछो/लाग$ +^कि/कि/कि$ +^पुर/पुर$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^किताबून/*किताबून$ +^संभालन/*संभालन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^इदुक/इदुक$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^नी/नी$ +^हुनी/*हुनी$ +^जो/जो$ +^लिखी/लिख$ +^जाना/जा$ +^प्रिय/*प्रिय$ +^थियुफिलुस/*थियुफिलुस$ +^,/,$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^पैल/*पैल$ +^किताब/किताब$ +^में/में$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^बातुन/बातु$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^शुरू/शुरू$ +^में/में$ +^कर्यान/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^सिखूनै/सिखू$ +^र्यान/*र्यान$ +^उ/उ/उ$ +^दिन/दी/दिन$ +^तक/तक$ +^जब/जब/जब$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^उठा/उठा/उठा$ +^ली/ली/ली$ +^ग्योछ/ग्य$ +^उहै/*उहै$ +^पैलि/पैलि$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^प्रेरितून/प्रेरित$ +^,/,$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^जिनून/जिनून$ +^उनूनले/उनूनले$ +^खुद/खुद$ +^चुनिना/*चुनिना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^दुख/दुख$ +^उठूना/*उठूना$ +^का/का$ +^और/और$ +^मौत/मौत$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^भौत/भौत/भौत$ +^पक्का/*पक्का$ +^सबुतून/*सबुतून$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^अपून/अपून$ +^आपस/आपस$ +^उनून/उनून/उनून$ +^ज्यून/ज्यून$ +^दिखाछ/दिखा$ +^और/और$ +^चालीस/चालीस$ +^दिन/दी/दिन$ +^तक/तक$ +^उनून/उनून/उनून$ +^दिखाई/दिखा$ +^दीनै/दी$ +^र्योछ/*र्योछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उनार/उनार/उनार$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^करोलो/कर$ +^उक/उक/उक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बात/बात$ +^करनै/कर$ +^रियोछो/*रियोछो$ +^एक/एक$ +^बार/बार$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^एक/एक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उले/उले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^स/स/स$ +^छोड़भेरन/छोड़+भेरन$ +^जन/जन$ +^जाया/जा$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उ/उ/उ$ +^दानो/*दानो$ +^को/को$ +^इन्तजार/*इन्तजार$ +^कर्या/कर$ +^जो/जो$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमून/तुमून$ +^दीना/*दीना$ +^को/को$ +^वादा/वादा$ +^कर/कर/कर$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुमूले/तुमूले$ +^मैंस/मैंस$ +^उक/उक/उक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बात/बात$ +^करून/कर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सुण/सुण/सुण$ +^रैछ/रै/रै$ +^यहूना/यहूना$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^त/त/त$ +^तुमून/तुमून$ +^पानि/पानि$ +^में/में$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^दिनूनका/*दिनूनका$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^रून/रू$ +^खिन/खिन/खिन$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^भेजाला/*भेजाला$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^तुमार/तुमार$ +^भितर/भितर$ +^रौ/रू$ +^”/”$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^में/में$ +^जब/जब/जब$ +^प्रेरित/प्रेरित/प्रेरित$ +^दुबारा/दुबारा$ +^यीशुथैं/*यीशुथैं$ +^मिल्यान/*मिल्यान$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उनूनले/उनूनले$ +^उथैं/उथैं$ +^पुछछै/पुछ$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^,/,$ +^क्या/क्या$ +^अब/अब$ +^तुम/तुम$ +^रोमी/रोमी$ +^सामराज्य/*सामराज्य$ +^स/स/स$ +^नाश/नाश$ +^करन/*करन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^और/और$ +^इस्राएल/इस्राएल$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^स/स/स$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^बनालै/*बनालै$ +^?/?$ +^”/”$ +^उले/उले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^चीज/चीज$ +^कब/*कब$ +^होलि/हो$ +^,/,$ +^केवल/केवल$ +^म्योरो/म्योरो$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^तय/*तय$ +^करूना/*करूना$ +^को/को$ +^अधिकार/अधिकार$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^तुमून/तुमून$ +^जाणना/जाण$ +^की/की/की$ +^जरूरत/जरूरत$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^आला/आ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^तुम/तुम$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^पाला/पा$ +^और/और$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^और/और$ +^पुर/पुर$ +^यहूदिया/यहूदिया$ +^और/और$ +^सामरिया/*सामरिया$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^में/में$ +^और/और$ +^पुर/पुर$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^लोगून/लोग$ +^म्यारा/म्यारा$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बताला/बता$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^कैभेरन/कु+भेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^उनार/उनार/उनार$ +^देखन/*देखन$ +^-/-$ +^देखनै/देख$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^उठा/उठा/उठा$ +^लीछ/ली$ +^,/,$ +^और/और$ +^बादलून/*बादलून$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^ऊस/ऊस$ +^नै/नै$ +^देखी/देख$ +^सक्या/*सक्या$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^मलि/मलि$ +^जान/जा$ +^बखत/बखत$ +^जब/जब/जब$ +^शिष्य/शिष्य$ +^आकाश/आकाश$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^चाँन/*चाँन$ +^मरैछ्या/*मरैछ्या$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^अचानक/*अचानक$ +^द्वी/द्वी$ +^आदिमी/आदिमी$ +^सफेद/सफेद$ +^कपाड़/*कपाड़$ +^पैनिना/*पैनिना$ +^का/का$ +^उनार/उनार/उनार$ +^सामुनि/सामुनि$ +^ठाँड़/*ठाँड़$ +^भ्यान/भ्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^कुन/कु$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^गलीली/*गलीली$ +^जिला/*जिला$ +^का/का$ +^लोगों/*लोगों$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^किलैं/किलैं$ +^याँ/याँ$ +^ठाड़/ठाड़$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^आकाश/आकाश$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^चाँन/*चाँन$ +^मरैछा/*मरैछा$ +^?/?$ +^योई/योई$ +^यीशु/यीशु$ +^जैस/जैस$ +^परमेश्वरले/*परमेश्वरले$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^उठा/उठा/उठा$ +^ली/ली/ली$ +^हैछ/*हैछ$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^उ/उ/उ$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^आलो/आ$ +^,/,$ +^जसकैं/जैस+तरह$ +^तुम/तुम$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^जान/जा$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^द्वी/द्वी$ +^आदिमी/आदिमी$ +^न्हैग्या/न्है/न्हैजा$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^प्रेरित/प्रेरित/प्रेरित$ +^जैतून/*जैतून$ +^नामाका/*नामाका$ +^पहाण/*पहाण$ +^भटे/भटे$ +^जो/जो$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^भटे/भटे$ +^लगभग/*लगभग$ +^एक/एक$ +^किलोमीटर/किलोमीटर$ +^दूर/दूर$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^वापस/वापस$ +^आग्या/आ$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^वाँ/वाँ$ +^पुज्यान/*पुज्यान$ +^त/त/त$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^घरा/घरा$ +^का/का$ +^दौल/*दौल$ +^में/में$ +^जो/जो$ +^प्रेरित/प्रेरित/प्रेरित$ +^वाँ/वाँ$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^बखत/बखत$ +^खिन/खिन/खिन$ +^रूकीना/*रूकीना$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यो/यो/यो$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^पतरस/पतरस$ +^,/,$ +^यहूना/यहूना$ +^,/,$ +^याकूब/याकूब$ +^,/,$ +^अन्द्रियास/अन्द्रियास$ +^,/,$ +^फिलिप्पुस/*फिलिप्पुस$ +^,/,$ +^थोमा/*थोमा$ +^,/,$ +^बरतोलोमी/*बरतोलोमी$ +^मत्ती/*मत्ती$ +^,/,$ +^हलफईक/*हलफईक$ +^च्योलो/च्योलो$ +^याकूब/याकूब$ +^,/,$ +^शमौन/शमौन$ +^जो/जो$ +^रोमी/रोमी$ +^सामराज्य/*सामराज्य$ +^का/का$ +^बिरोध/बिरोध$ +^में/में$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^याकूबो/*याकूबो$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^यहूदा/यहूदा$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^वाँ/वाँ$ +^और/और$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^स्यैनिन/स्यैनि$ +^छ्या/छ$ +^और/और$ +^यीशुक/*यीशुक$ +^भाई/भाई$ +^और/और$ +^उकी/उकी$ +^ईजा/ईजा$ +^मरियम/मरियम$ +^प्रेरितून/प्रेरित$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^एक/एक$ +^मन/मन$ +^होभेरन/हो+भेरन$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^में/में$ +^लाग/लाग/लाग$ +^रूछ्या/रू/रू$ +^उनी/उन$ +^दिनून/दिन$ +^में/में$ +^जब/जब/जब$ +^वाँ/वाँ$ +^लगभग/*लगभग$ +^एक/एक$ +^सौ/*सौ$ +^बीस/*बीस$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^लोग/लोग$ +^जाम/जाम$ +^छ्या/छ$ +^तब/तब$ +^पतरस/पतरस$ +^उनार/उनार/उनार$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^ठाड़/ठाड़$ +^है/है$ +^भेरन/भेरन$ +^कुन/कु$ +^लागछ/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयो/भाई$ +^,/,$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भौत/भौत/भौत$ +^बखत/बखत$ +^पैलि/पैलि$ +^राजा/राजा$ +^दाऊद/दाऊद$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^यहूदाका/*यहूदाका$ +^बारिमें/बारिमें$ +^पैलि/पैलि$ +^भटे/भटे$ +^कईनाकों/*कईनाकों$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^यहूदा/यहूदा$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^पकड़ून/*पकड़ून$ +^वाला/वाला$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^अगुवाई/*अगुवाई$ +^करून/कर$ +^वालान/वालान$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^छ्यो/छ$ +^यो/यो/यो$ +^जरूरी/जरूरी$ +^छ्यो/छ$ +^कि/कि/कि$ +^उक/उक/उक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^लिखीना/लिख$ +^की/की/की$ +^बात/बात$ +^पुरी/पुरी$ +^हो/हो$ +^हालाकि/*हालाकि$ +^उ/उ/उ$ +^त/त/त$ +^हमून/हमून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^यो/यो/यो$ +^सेवा/सेवा$ +^का/का$ +^काम/काम$ +^में/में$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमोरो/हमोरो$ +^दगड़िया/*दगड़िया$ +^छ्यो/छ$ +^जसो/जसो$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^जाणछा/जाण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यहूदा/यहूदा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^ध्‍वाका/*ध्‍वाका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पकड़िनाक/*पकड़िनाक$ +^रूपयान/*रूपयान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^एक/एक$ +^गडो/*गडो$ +^मोल/*मोल$ +^लीछ/ली$ +^और/और$ +^वाँ/वाँ$ +^उ/उ/उ$ +^ख्वारा/ख्वारा$ +^का/का$ +^बल/*बल$ +^भिमें/*भिमें$ +^खिती/खिती$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^मर/मर/मर$ +^ग्यो/ग्य$ +^और/और$ +^उको/उको$ +^पेट/*पेट$ +^फाटि/*फाटि$ +^ग्यो/ग्य$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^सब/सब$ +^अनाड़ा/*अनाड़ा$ +^-/-$ +^पाताड़ा/*पाताड़ा$ +^भ्यार/भ्यार$ +^निकली/निकल$ +^ग्या/ग्य$ +^जो/जो$ +^यहूदा/यहूदा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^भ्योछ/भ्य$ +^उ/उ/उ$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^रूनवाला/*रूनवाला$ +^सब/सब$ +^लोग/लोग$ +^जाणि/*जाणि$ +^ग्या/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^उ/उ/उ$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^स/स/स$ +^अपूनी/अपूनी$ +^भाषा/*भाषा$ +^में/में$ +^हकलदमा/*हकलदमा$ +^मतलब/मतलब$ +^खूनी/*खूनी$ +^गड़ो/*गड़ो$ +^कुन/कु$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^राजा/राजा$ +^दाऊद/दाऊद$ +^भजन/*भजन$ +^संहिता/*संहिता$ +^की/की/की$ +^किताब/किताब$ +^में/में$ +^लिखछो/लिख$ +^,/,$ +^उको/उको$ +^घर/घर$ +^उजड़/*उजड़$ +^जालो/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^उमें/उ+में$ +^कोई/कोई$ +^नी/नी$ +^बश/*बश$ +^,/,$ +^दाऊद/दाऊद$ +^दुसारा/दुसारा$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^यो/यो/यो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कुंछो/कुं$ +^,/,$ +^कोई/कोई$ +^दुसोरो/दुसोरो$ +^उको/उको$ +^पद/*पद$ +^लीले/*लीले$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^यो/यो/यो$ +^जरूरी/जरूरी$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^हमार/हमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^जुड़ून/*जुड़ून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^एक/एक$ +^इसा/इसा$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^चुनी/चुन$ +^जौ/जा$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशुक/*यीशुक$ +^मरिना/*मरिना$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यून/ज्यून$ +^हूनाक/*हूनाक$ +^गवा/*गवा$ +^बनो/*बनो$ +^उ/उ/उ$ +^हर/हर$ +^बखत/बखत$ +^हमार/हमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^रईना/*रईना$ +^को/को$ +^हो/हो$ +^जब/जब/जब$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^हमार/हमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^भटे/भटे$ +^जब/जब/जब$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^स/स/स$ +^यहूना/यहूना$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^दी/दी/दी$ +^जान/जा$ +^भटे/भटे$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^उठाई/उठा$ +^लीई/ली$ +^जान/जा$ +^तक/तक$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^द्वी/द्वी$ +^आदिमीन/आदिमी$ +^को/को$ +^नामको/*नामको$ +^सुझाव/*सुझाव$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^पैल/*पैल$ +^यूसुफस/*यूसुफस$ +^जैथैं/*जैथैं$ +^बरसब्बा/*बरसब्बा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कुंनान/कुं$ +^,/,$ +^जैको/जैको$ +^खानदानी/*खानदानी$ +^नाम/नाम$ +^यूस्तुस/*यूस्तुस$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^दुसोरो/दुसोरो$ +^मत्तियाह/*मत्तियाह$ +^को/को$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^कैभेरन/कु+भेरन$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^दिल/*दिल$ +^स/स/स$ +^जाणछा/जाण$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^तुम/तुम$ +^हमून/हमून$ +^बता/बता/बता$ +^इन/इन$ +^द्वीवैन/द्वीवैन$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^तुमून/तुमून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कैस/*कैस$ +^चुन/चुन/चुन$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^यो/यो/यो$ +^सेवा/सेवा$ +^काम/काम$ +^में/में$ +^और/और$ +^प्रेरिताक/*प्रेरिताक$ +^उ/उ/उ$ +^खाली/खा/खा$ +^पद/*पद$ +^समालो/*समालो$ +^यहूदा/यहूदा$ +^उ/उ/उ$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^न्हैग्यो/न्है/न्हैजा$ +^जो/जो$ +^उखिन/*उखिन$ +^उचित/*उचित$ +^छ्यो/छ$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^द्वीवैन/द्वीवैन$ +^की/की/की$ +^नामेंकी/*नामेंकी$ +^परची/*परची$ +^डालछ्य/डाल$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^परची/*परची$ +^मत्तियाहाक/*मत्तियाहाक$ +^नामेंकी/*नामेंकी$ +^निकलछ/निकल$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^इग्यार/*इग्यार$ +^प्रेरितून/प्रेरित$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^शामिल/शामिल$ +^कर/कर/कर$ +^ली/ली/ली$ +^ग्यो/ग्य$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^को/को$ +^पिन्तेकुस्त/*पिन्तेकुस्त$ +^को/को$ +^त्यारो/*त्यारो$ +^को/को$ +^दिन/दी/दिन$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^सब/सब$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^लोग/लोग$ +^एक/एक$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^जाम/जाम$ +^छ्या/छ$ +^तब/तब$ +^अचानक/*अचानक$ +^आकाश/आकाश$ +^भटे/भटे$ +^तेज/तेज$ +^आँधी/आँधी$ +^की/की/की$ +^जसी/*जसी$ +^आवाज/आवाज$ +^भैछ/*भैछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^पुरो/पुरो$ +^घर/घर$ +^जाँ/जाँ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बैठिना/बैठ$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^गूँजीग्यो/*गूँजीग्यो$ +^तब/तब$ +^उनार/उनार/उनार$ +^सामुनि/सामुनि$ +^आगा/*आगा$ +^का/का$ +^इसा/इसा$ +^लपटून/*लपटून$ +^प्रगट/प्रगट$ +^भ्यान/भ्य$ +^जिनोरो/*जिनोरो$ +^आकार/*आकार$ +^जिबाड़ान/*जिबाड़ान$ +^जसो/जसो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^अलग/अलग$ +^होभेरन/हो+भेरन$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^हरेक/हरेक$ +^जन/जन$ +^का/का$ +^मलिमें/*मलिमें$ +^आछ/आ$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भरि/*भरि$ +^ग्या/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^जसी/*जसी$ +^काबलियत/*काबलियत$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्माले/*आत्माले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^दीछ/दी$ +^उक/उक/उक$ +^अनुसार/अनुसार$ +^अलग/अलग$ +^-/-$ +^अलग/अलग$ +^भाषान/*भाषान$ +^में/में$ +^बोलनून/*बोलनून$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^,/,$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^डर/डर/डर$ +^मान्या/*मान्या$ +^वाला/वाला$ +^कई/कई$ +^यहूदी/यहूदी$ +^पर्यटक/*पर्यटक$ +^लोग/लोग$ +^जो/जो$ +^कि/कि/कि$ +^हरेक/हरेक$ +^देश/देश$ +^भटे/भटे$ +^त्यार/त्यार$ +^मनून/मन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^आईना/*आईना$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^जब/जब/जब$ +^उनून/उनून/उनून$ +^कई/कई$ +^भाषान/*भाषान$ +^में/में$ +^आवाज/आवाज$ +^सुणाई/*सुणाई$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^पर्यटक/*पर्यटक$ +^की/की/की$ +^भौत/भौत/भौत$ +^भीड़/भीड़$ +^लाग/लाग/लाग$ +^गै/गै/गै$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^हैरान/हैरान$ +^हो/हो$ +^ग्या/ग्य$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^हरेक/हरेक$ +^अपून/अपून$ +^-/-$ +^अपून/अपून$ +^भाष/*भाष$ +^में/में$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^बोलून/बोल$ +^सुणून/सुण$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^हैरान/हैरान$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^कुन/कु$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^देखा/देख$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^जो/जो$ +^बोलून/बोल$ +^मर्यान/मार$ +^क्या/क्या$ +^इन/इन$ +^सब/सब$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^रूनवाला/*रूनवाला$ +^लोग/लोग$ +^न्हैतिनी/*न्हैतिनी$ +^?/?$ +^तो/तो$ +^यो/यो/यो$ +^कि/कि/कि$ +^हुन/हो$ +^मर्योछ/*मर्योछ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^हमून/हमून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^हरेक/हरेक$ +^इनून/*इनून$ +^अपूनी/अपूनी$ +^-/-$ +^अपूनी/अपूनी$ +^मातृ/*मातृ$ +^-/-$ +^भाष/*भाष$ +^में/में$ +^बात/बात$ +^करून/कर$ +^सुणू/*सुणू$ +^मर्या/*मर्या$ +^?/?$ +^हमून/हमून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लोग/लोग$ +^पारथी/*पारथी$ +^इलाका/इलाका$ +^भटे/भटे$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^मेदी/*मेदी$ +^,/,$ +^और/और$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^एलामी/*एलामी$ +^,/,$ +^मेसोपोटामिया/*मेसोपोटामिया$ +^यहूदिया/यहूदिया$ +^,/,$ +^कप्पदूकिया/*कप्पदूकिया$ +^,/,$ +^पुन्तुस/*पुन्तुस$ +^,/,$ +^आसिया/*आसिया$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^,/,$ +^और/और$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लोग/लोग$ +^फ्रूगिया/*फ्रूगिया$ +^और/और$ +^पंफूलिया/*पंफूलिया$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^भटे/भटे$ +^,/,$ +^और/और$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^मिस्र/मिस्र$ +^और/और$ +^लिबियाका/*लिबियाका$ +^देशाका/*देशाका$ +^इलाक/*इलाक$ +^भटे/भटे$ +^छन/छ$ +^जो/जो$ +^कुरेन/*कुरेन$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^आश/*आश$ +^-/-$ +^पास/पास$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^रोम/*रोम$ +^देश/देश$ +^भटे/भटे$ +^आईना/*आईना$ +^का/का$ +^पर्यटक/*पर्यटक$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यहूदी/यहूदी$ +^और/और$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^जिनूनले/जिनून+ले$ +^यहूदी/यहूदी$ +^धर्म/*धर्म$ +^अपना/*अपना$ +^हाल/हाल$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^क्रेती/*क्रेती$ +^टापू/*टापू$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^और/और$ +^अरब/*अरब$ +^देशा/देशा$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अपूनी/अपूनी$ +^-/-$ +^अपूनी/अपूनी$ +^भाषा/*भाषा$ +^में/में$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^ठूला/ठूला$ +^-/-$ +^ठूला/ठूला$ +^कामून/काम$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सुणून/सुण$ +^मर्यान/मार$ +^”/”$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^हैरान/हैरान$ +^होभेरन/हो+भेरन$ +^उलझन/*उलझन$ +^में/में$ +^पड़/पड़/पड़$ +^ग्या/ग्य$ +^और/और$ +^एक/एक$ +^दुसरथैं/*दुसरथैं$ +^कुन/कु$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^कि/कि/कि$ +^हुन/हो$ +^मर्योछ/*मर्योछ$ +^?/?$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मजाक/*मजाक$ +^उड़ाभेरन/*उड़ाभेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^त/त/त$ +^शराबाक/*शराबाक$ +^नशा/*नशा$ +^में/में$ +^चूर/*चूर$ +^है/है$ +^र्यान/*र्यान$ +^”/”$ +^पतरस/पतरस$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^इग्यारा/*इग्यारा$ +^प्रेरितून/प्रेरित$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ठाड़/ठाड़$ +^भ्योछ/भ्य$ +^और/और$ +^जोरले/जोर+ले$ +^कुन/कु$ +^लागछ्य/लाग$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^जो/जो$ +^यहूदी/यहूदी$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^रूनवाला/*रूनवाला$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^मेरि/मेरि$ +^बातुन/बातु$ +^ध्यान/ध्यान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सुणा/सुण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^बतूछो/*बतूछो$ +^की/की/की$ +^इनोरो/*इनोरो$ +^कि/कि/कि$ +^मतलब/मतलब$ +^छै/छ$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लोगून/लोग$ +^लागछो/लाग$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^नशा/*नशा$ +^में/में$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हम/हम/हम$ +^नशा/*नशा$ +^में/में$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^ऐल/ऐल$ +^त/त/त$ +^रात्तै/*रात्तै$ +^का/का$ +^नौ/*नौ$ +^बाज/*बाज$ +^र्यान/*र्यान$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^हमार/हमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^होर्योछ/*होर्योछ$ +^यो/यो/यो$ +^उ/उ/उ$ +^बात/बात$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवालो/*दिनवालो$ +^योएल/*योएल$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^कईना/कु$ +^छै/छ$ +^:/:$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^कुंछो/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^आखिरी/*आखिरी$ +^दिनून/दिन$ +^में/में$ +^इसो/इसो$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपूनी/अपूनी$ +^आत्मा/आत्मा$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^दयूंलो/*दयूंलो$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुमार/तुमार$ +^च्याला/च्याला$ +^-/-$ +^चेलि/*चेलि$ +^भविष्यवाणी/भविष्यवाणी$ +^करला/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुमार/तुमार$ +^जवान/*जवान$ +^दर्शन/*दर्शन$ +^,/,$ +^और/और$ +^बुढ़ा/*बुढ़ा$ +^-/-$ +^बुजुर्ग/*बुजुर्ग$ +^स्यून/*स्यून$ +^देखाला/देख$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^दिनून/दिन$ +^में/में$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपून/अपून$ +^दास/दास$ +^और/और$ +^दासीन/*दासीन$ +^में/में$ +^अपूनो/अपूनो$ +^आत्मा/आत्मा$ +^द्यूलो/द्याल$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^भविष्यवाणी/भविष्यवाणी$ +^कराला/करा$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आकाश/आकाश$ +^में/में$ +^अद्धभुत/*अद्धभुत$ +^काम/काम$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^तलि/तलि$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^चिन/*चिन$ +^दिखूलो/*दिखूलो$ +^,/,$ +^मतलब/मतलब$ +^खून/खून$ +^और/और$ +^आगो/*आगो$ +^और/और$ +^धुआँको/*धुआँको$ +^बादल/*बादल$ +^दिखूलो/*दिखूलो$ +^प्रभु/प्रभु$ +^को/को$ +^न्याय/न्याय$ +^को/को$ +^दिन/दी/दिन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^सूरज/*सूरज$ +^अन्यारो/अन्यारो$ +^हो/हो$ +^जालो/जा$ +^और/और$ +^चाँद/*चाँद$ +^खून/खून$ +^जस/जस$ +^लाल/*लाल$ +^हो/हो$ +^जालो/जा$ +^उ/उ/उ$ +^दिन/दी/दिन$ +^महान/महान$ +^और/और$ +^तेजस्वी/*तेजस्वी$ +^दिन/दी/दिन$ +^होलो/हो$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^प्रभुको/*प्रभुको$ +^नाम/नाम$ +^ल्यलो/*ल्यलो$ +^,/,$ +^उई/उई/उ+ई$ +^उद्धार/उद्धार$ +^पालो/पा$ +^”/”$ +^हे/हे$ +^इस्राएल/इस्राएल$ +^देशा/देशा$ +^का/का$ +^रूनवालो/*रूनवालो$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^बातुन/बातु$ +^सुणा/सुण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^नासरत/नासरत$ +^गौं/गौं$ +^को/को$ +^यीशु/यीशु$ +^एक/एक$ +^इसो/इसो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^हुना/हो$ +^को/को$ +^प्रमाण/*प्रमाण$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^का/का$ +^कामून/काम$ +^और/और$ +^चमत्कारा/चमत्कार$ +^का/का$ +^कामून/काम$ +^और/और$ +^चिन्नूनले/*चिन्नूनले$ +^प्रगट/प्रगट$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमार/तुमार$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^उक/उक/उक$ +^द्वारा/द्वारा$ +^दिखायान/*दिखायान$ +^जैस/जैस$ +^तुम/तुम$ +^खुद/खुद$ +^जाणछा/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^सच्ची/सच्ची$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^पैलि/पैलि$ +^भटे/भटे$ +^बनाईना/बनाईना$ +^की/की/की$ +^योजनाक/*योजनाक$ +^अनुसार/अनुसार$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^तुमार/तुमार$ +^हात/हात$ +^पकड़ाई/*पकड़ाई$ +^ग्यो/ग्य$ +^और/और$ +^तुमून/तुमून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^बुर/बुर$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^मद्दत/मद्दत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कीलून/*कीलून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ठोकभेरन/*ठोकभेरन$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^लटका/*लटका$ +^भेरन/भेरन$ +^मार/मार/मार$ +^दीछ/दी$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^मौत/मौत$ +^का/का$ +^दर्द/*दर्द$ +^भटे/भटे$ +^छुड़ाभेरन/*छुड़ाभेरन$ +^मरिनान/*मरिनान$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यून/ज्यून$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^बिल्कुल/*बिल्कुल$ +^मुशकील/*मुशकील$ +^छ्यो/छ$ +^कि/कि/कि$ +^मौत/मौत$ +^ऊस/ऊस$ +^अपून/अपून$ +^बंधन/*बंधन$ +^में/में$ +^राँख/राँख/राँख$ +^सको/*सको$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^राजा/राजा$ +^दाऊद/दाऊद$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^लिखछो/लिख$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^प्रभु/प्रभु$ +^स/स/स$ +^हमेशा/हमेशा$ +^अपून/अपून$ +^सामुनि/सामुनि$ +^देखनै/देख$ +^रयूँ/*रयूँ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दैन/दैन$ +^तरफ/तरफ$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^है/है$ +^नी/नी$ +^डरूलो/*डरूलो$ +^जो/जो$ +^मैंस/मैंस$ +^नुकशान/*नुकशान$ +^पुजून/*पुजून$ +^चाँनान/चाँ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^खुश/खुश$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^खुश/खुश$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^बोलछूँ/*बोलछूँ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^भटे/भटे$ +^मैंस/मैंस$ +^एक/एक$ +^नय्या/नय्या$ +^आश/*आश$ +^मिलछी/मिल$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^मैंस/मैंस$ +^मरिना/*मरिना$ +^को/को$ +^नी/नी$ +^रून/रू$ +^देले/दी$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^अपून/अपून$ +^पवित्र/पवित्र$ +^जन/जन$ +^की/की/की$ +^लाश/*लाश$ +^स/स/स$ +^सड़ून/*सड़ून$ +^देले/दी$ +^और/और$ +^म्यार/म्यार$ +^प्राणस/*प्राणस$ +^अधलोक/*अधलोक$ +^में/में$ +^नी/नी$ +^छोड़ले/छोड़$ +^तैले/तै+ले$ +^मैंस/मैंस$ +^जीवनो/*जीवनो$ +^को/को$ +^बाँटो/*बाँटो$ +^बताछ/बता$ +^;/;$ +^तैं/तैं/तैं$ +^मैंस/मैंस$ +^अपून/अपून$ +^दर्शन/*दर्शन$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^खुशिले/*खुशिले$ +^भर/*भर$ +^देले/दी$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^भाईयों/भाई$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उ/उ/उ$ +^कुलपिता/*कुलपिता$ +^दाऊदाका/*दाऊदाका$ +^बारिमें/बारिमें$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^हिम्मतले/*हिम्मतले$ +^यो/यो/यो$ +^कै/कै$ +^सकछूँ/*सकछूँ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^मरिग्यो/*मरिग्यो$ +^और/और$ +^उकी/उकी$ +^लाश/*लाश$ +^कबर/*कबर$ +^में/में$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^राँखि/*राँखि$ +^गै/गै/गै$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^कबर/*कबर$ +^आज/आज$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^वाँई/वाँ+ई$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^देने/*देने$ +^वाला/वाला$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^जाणछ्यो/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कसम/कसम$ +^खाभेरन/*खाभेरन$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^वादा/वादा$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^त्यारा/त्यारा$ +^वंश/*वंश$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^त्यारा/त्यारा$ +^राजगद्दी/*राजगद्दी$ +^में/में$ +^बैठूलो/*बैठूलो$ +^”/”$ +^उले/उले$ +^भविष्य/*भविष्य$ +^में/में$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^करून/कर$ +^जानमर्योछ/*जानमर्योछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^ज्यून/ज्यून$ +^हुना/हो$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^यो/यो/यो$ +^भविष्यवाणी/भविष्यवाणी$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^नै/नै$ +^त/त/त$ +^ऊस/ऊस$ +^मरीना/*मरीना$ +^को/को$ +^रून/रू$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^उकी/उकी$ +^लाश/*लाश$ +^सड़ून/*सड़ून$ +^पाछ/पा$ +^योई/योई$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ज्यून/ज्यून$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^जैक/*जैक$ +^हम/हम/हम$ +^सब/सब$ +^गवाह/*गवाह$ +^छा/छ$ +^अब/अब$ +^उ/उ/उ$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^दैन/दैन$ +^हाता/*हाता$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^ऊँचा/ऊँचा$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^बैठिनाका/*बैठिनाका$ +^छै/छ$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जसो/जसो$ +^वादा/वादा$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^हमून/हमून$ +^दीछ/दी$ +^जो/जो$ +^आज/आज$ +^तुम/तुम$ +^देखछा/देख$ +^और/और$ +^सुणछा/सुण$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^राजा/राजा$ +^दाऊद/दाऊद$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^शरीर/शरीर$ +^सहित/*सहित$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^उठाई/उठा$ +^ग्यो/ग्य$ +^;/;$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उ/उ/उ$ +^खुद/खुद$ +^कुंछो/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^प्रभु/प्रभु$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^म्यारा/म्यारा$ +^प्रभु/प्रभु$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दैन/दैन$ +^तरफ/तरफ$ +^बैठ/बैठ/बैठ$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^तक/तक$ +^मैं/मैं/मैं$ +^त्यारा/त्यारा$ +^बैरिन/*बैरिन$ +^दीन/दीन$ +^करूँलो/*करूँलो$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^त्यारा/त्यारा$ +^खुटान/खुटा$ +^की/की/की$ +^चौका/*चौका$ +^नियाती/नियाती$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^दयू/*दयू$ +^”/”$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^इस्राएल/इस्राएल$ +^देशा/देशा$ +^का/का$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^स/स/स$ +^जरूर/जरूर$ +^जाण/जाण/जाण$ +^लीन/ली$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उई/उई/उ+ई$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^जैस/जैस$ +^तुमूले/तुमूले$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^लटकाछ/*लटकाछ$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^प्रभु/प्रभु$ +^और/और$ +^मसीह/मसीह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ठैहराछ/*ठैहराछ$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगूनले/*लोगूनले$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^सुणछ्य/सुण$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उनार/उनार/उनार$ +^मन/मन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^दुखी/*दुखी$ +^भ्यान/भ्य$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^पतरस/पतरस$ +^और/और$ +^दुसारा/दुसारा$ +^प्रेरितून/प्रेरित$ +^थैं/थैं$ +^पुछून/पुछ$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयो/भाई$ +^,/,$ +^हम/हम/हम$ +^कि/कि/कि$ +^करनू/कर$ +^?/?$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^पतरसले/*पतरसले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^लोग/लोग$ +^पश्चताप/*पश्चताप$ +^करा/करा/करा/कर$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^हरेक/हरेक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^अपून/अपून$ +^-/-$ +^अपून/अपून$ +^पापून/पाप$ +^की/की/की$ +^माफी/*माफी$ +^खिन/खिन/खिन$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^नामले/*नामले$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^ली/ली/ली$ +^इसकैं/*इसकैं$ +^तुम/तुम$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^को/को$ +^बरदान/*बरदान$ +^मिलोलो/*मिलोलो$ +^यो/यो/यो$ +^वादा/वादा$ +^तुम/तुम$ +^,/,$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^और/और$ +^सन्तानून/*सन्तानून$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^दूर/दूर$ +^-/-$ +^दूरा/*दूरा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^छै/छ$ +^जिनून/जिनून$ +^प्रभु/प्रभु$ +^हमार/हमार$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^अपून/अपून$ +^पास/पास$ +^बुलाला/बुला$ +^”/”$ +^पतरसले/*पतरसले$ +^भौत/भौत/भौत$ +^और/और$ +^बातुन/बातु$ +^में/में$ +^गवाही/गवाही$ +^दी/दी/दी$ +^-/-$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^बिनती/बिनती$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^“/“$ +^कि/कि/कि$ +^अपून/अपून$ +^आपस/आपस$ +^इन/इन$ +^बुर/बुर$ +^लोगून/लोग$ +^भटे/भटे$ +^बचा/*बचा$ +^”/”$ +^जो/जो$ +^केले/केले$ +^पतरस/पतरस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^उनूनले/उनूनले$ +^प्रभु/प्रभु$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^लीछ/ली$ +^;/;$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^दिना/*दिना$ +^तीन/तीन$ +^हजार/*हजार$ +^लोग/लोग$ +^लगभग/*लगभग$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^का/का$ +^झुण्ड/*झुण्ड$ +^में/में$ +^मिल/मिल/मिल$ +^ग्या/ग्य$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^प्रेरितून/प्रेरित$ +^थैं/थैं$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^पान/पा$ +^में/में$ +^और/और$ +^संगति/*संगति$ +^करून/कर$ +^में/में$ +^और/और$ +^प्रभु/प्रभु$ +^भोज/*भोज$ +^में/में$ +^,/,$ +^और/और$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^लोग/लोग$ +^एक/एक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^खाँछ्या/*खाँछ्या$ +^,/,$ +^और/और$ +^आपस/आपस$ +^में/में$ +^मिलभेरन/*मिलभेरन$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछ्या/कर/कर$ +^और/और$ +^प्रेरितून/प्रेरित$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^भौत/भौत/भौत$ +^अद्धभुत/*अद्धभुत$ +^काम/काम$ +^और/और$ +^चिन्न/*चिन्न$ +^हुनै/हो$ +^र्यान/*र्यान$ +^,/,$ +^और/और$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^डर/डर/डर$ +^छा/छ$ +^ग्यो/ग्य$ +^सब/सब$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^आपस/आपस$ +^मिलछ्या/मिल/मिल$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^केले/केले$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पास/पास$ +^छ्यो/छ$ +^ऊस/ऊस$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^आपस/आपस$ +^में/में$ +^बाँड़/*बाँड़$ +^छ्या/छ$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अपूनी/अपूनी$ +^सम्पत्ति/*सम्पत्ति$ +^और/और$ +^समान/समान/समान$ +^स/स/स$ +^बेचभेरन/*बेचभेरन$ +^जस/जस$ +^उनेरि/उनेरि$ +^जरूरत/जरूरत$ +^हुछी/हो$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^बाँड़/*बाँड़$ +^दीछ्या/दी/दी$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^रोज/*रोज$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^में/में$ +^जाम/जाम$ +^हुछ्या/हो/हो$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^घर/घर$ +^-/-$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^प्रभु/प्रभु$ +^भोज/*भोज$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^यीशुक/*यीशुक$ +^बलिदान/बलिदान$ +^याद/याद$ +^छ्या/छ$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^परमेश्वरेकि/*परमेश्वरेकि$ +^अराधना/अराधना$ +^करछ्या/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^सब/सब$ +^लोग/लोग$ +^उनून/उनून/उनून$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^खुश/खुश$ +^छ्या/छ$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^उद्धार/उद्धार$ +^पा/पा/पा$ +^जाँछ्या/*जाँछ्या$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^प्रभु/प्रभु$ +^हर/हर$ +^रोज/*रोज$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^मिला/*मिला$ +^दी/दी/दी$ +^छ्यो/छ$ +^एक/एक$ +^दिन/दी/दिन$ +^पतरस/पतरस$ +^और/और$ +^यहूना/यहूना$ +^दिनाक/*दिनाक$ +^तीन/तीन$ +^बजे/*बजे$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^में/में$ +^जानमरेछ्या/*जानमरेछ्या$ +^तब/तब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लोग/लोग$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^जो/जो$ +^जन्म/जन्म$ +^भटेई/*भटेई$ +^लुलो/*लुलो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^उनमरेछ्या/*उनमरेछ्या$ +^जैस/जैस$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^हर/हर$ +^रोज/*रोज$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^का/का$ +^द्वार/*द्वार$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^बैठा/*बैठा$ +^दीछ्या/दी/दी$ +^जैको/जैको$ +^नाम/नाम$ +^सुन्दर/सुन्दर$ +^द्वार/*द्वार$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^उ/उ/उ$ +^वाँ/वाँ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^-/-$ +^जानवालान/*जानवालान$ +^थैं/थैं$ +^भीख/*भीख$ +^माँगौ/*माँगौ$ +^जब/जब/जब$ +^उले/उले$ +^पतरस/पतरस$ +^और/और$ +^यहूनास/*यहूनास$ +^परमेश्वराका/*परमेश्वराका$ +^भवन/*भवन$ +^में/में$ +^जान/जा$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^भीख/*भीख$ +^माँगून/*माँगून$ +^लागछ्य/लाग$ +^पतरसले/*पतरसले$ +^और/और$ +^यहूना/यहूना$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^ध्यान/ध्यान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^और/और$ +^पतरसले/*पतरसले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हमार/हमार$ +^तरफ/तरफ$ +^देख/देख/देख/देख$ +^”/”$ +^उ/उ/उ$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^के/के$ +^पाना/*पाना$ +^की/की/की$ +^आश/*आश$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनार/उनार/उनार$ +^तरफ/तरफ$ +^देखून/देख$ +^लागछ्य/लाग$ +^तब/तब$ +^पतरसले/*पतरसले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पास/पास$ +^सुन/*सुन$ +^-/-$ +^चाँदी/*चाँदी$ +^नाहतिन/ना+हतिन$ +^,/,$ +^पर/पर$ +^जो/जो$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पास/पास$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैंस/तैंस$ +^दीछूँ/*दीछूँ$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^नासरी/*नासरी$ +^का/का$ +^नामले/*नामले$ +^उठ/उठ/उठ$ +^और/और$ +^हिटून/हिट$ +^लाग/लाग/लाग$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^पतरसले/*पतरसले$ +^उक/उक/उक$ +^दैन/दैन$ +^हात/हात$ +^पकड़/पकड़/पकड़$ +^भेरन/भेरन$ +^ऊस/ऊस$ +^उठाछ/उठा$ +^और/और$ +^एकदम/*एकदम$ +^उक/उक/उक$ +^खुटान/खुटा$ +^में/में$ +^हिटना/*हिटना$ +^कि/कि/कि$ +^ताकत/*ताकत$ +^आगै/*आगै$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^उछल/*उछल$ +^भेरन/भेरन$ +^ठाड़/ठाड़$ +^हो/हो$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^परमेश्वरेकि/*परमेश्वरेकि$ +^महिमा/महिमा$ +^करनै/कर$ +^-/-$ +^करनै/कर$ +^पतरस/पतरस$ +^और/और$ +^यहूना/यहूना$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^मन्दिराक/*मन्दिराक$ +^खाल/*खाल$ +^में/में$ +^ग्योछ/ग्य$ +^सब/सब$ +^लोग/लोग$ +^ऊस/ऊस$ +^चलून/*चलून$ +^-/-$ +^फिरून/*फिरून$ +^और/और$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^महिमा/महिमा$ +^करून/कर$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^,/,$ +^पछ्याण/पछ्याण/पछ्याण$ +^ग्या/ग्य$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^मन्दिरा/*मन्दिरा$ +^का/का$ +^भ्यार/भ्यार$ +^सुन्दर/सुन्दर$ +^फाटक/फाटक$ +^में/में$ +^बैठभेरन/*बैठभेरन$ +^भीख/*भीख$ +^मांगन्या/*मांगन्या$ +^वालो/वालो$ +^भिखारी/*भिखारी$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^घटनाले/*घटनाले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^भौत/भौत/भौत$ +^दंग/*दंग$ +^और/और$ +^हैरान/हैरान$ +^भ्यान/भ्य$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^पतरस/पतरस$ +^और/और$ +^यहूनास/*यहूनास$ +^पकड़ीनाको/*पकड़ीनाको$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^सब/सब$ +^लोग/लोग$ +^भौत/भौत/भौत$ +^ताजुब/*ताजुब$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^उ/उ/उ$ +^बरानडा/*बरानडा$ +^तरफ/तरफ$ +^दौड़यान/*दौड़यान$ +^जैस/जैस$ +^राजा/राजा$ +^सुलैमानो/*सुलैमानो$ +^को/को$ +^बरानडा/*बरानडा$ +^कुंनान/कुं$ +^यो/यो/यो$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^पतरसले/*पतरसले$ +^लोगूनथैं/*लोगूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^इस्राएल/इस्राएल$ +^देशाक/*देशाक$ +^रूनवालो/*रूनवालो$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^येस/येस$ +^इदुक/इदुक$ +^हैरानी/*हैरानी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^किलैं/किलैं$ +^चाँनमरेछ्या/*चाँनमरेछ्या$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^हमरि/हमरि$ +^तरफ/तरफ$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^किलैं/किलैं$ +^घुरूभेरन/*घुरूभेरन$ +^देखून/देख$ +^मरैछा/*मरैछा$ +^,/,$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^कि/कि/कि$ +^हमूले/हमूले$ +^येस/येस$ +^अपूनी/अपूनी$ +^ताकतले/*ताकतले$ +^या/या/या$ +^भक्तिले/*भक्तिले$ +^ठीक/ठीक$ +^कर/कर/कर$ +^रैछ/रै/रै$ +^”/”$ +^हमोरो/हमोरो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^जो/जो$ +^कि/कि/कि$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^और/और$ +^इसहाक/इसहाक$ +^और/और$ +^याकूबो/*याकूबो$ +^को/को$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^हमार/हमार$ +^पुरखान/*पुरखान$ +^का/का$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^सेवक/सेवक$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^की/की/की$ +^महिमा/महिमा$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तुमून/तुमून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^मरवा/मरवा/मरवा$ +^डालून/*डालून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^रोमी/रोमी$ +^अधिकारीन/अधिकारी$ +^का/का$ +^हवाला/*हवाला$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^पिलातुस/*पिलातुस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^छोड़ना/*छोड़ना$ +^को/को$ +^विचार/*विचार$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^तुमूले/तुमूले$ +^उक/उक/उक$ +^सामुनि/सामुनि$ +^यीशु/यीशु$ +^को/को$ +^बिरोध/बिरोध$ +^करछ्य/कर/कर$ +^तुमून/तुमून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मसीह/मसीह$ +^को/को$ +^इनकार/*इनकार$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^पवित्र/पवित्र$ +^और/और$ +^धर्मी/धर्मी$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुमूनले/तुमून$ +^चाछ/चा$ +^कि/कि/कि$ +^उक/उक/उक$ +^बदला/बदला$ +^में/में$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^एक/एक$ +^हत्यारा/*हत्यारा$ +^स/स/स$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दी/दी/दी$ +^जौ/जा$ +^और/और$ +^तुमूनले/तुमून$ +^जो/जो$ +^लोगून/लोग$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^दीछो/दी$ +^ऊस/ऊस$ +^मरवा/मरवा/मरवा$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^परमेश्वरले/*परमेश्वरले$ +^मरिनान/*मरिनान$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यून/ज्यून$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^जैक/*जैक$ +^हम/हम/हम$ +^सब/सब$ +^गवाह/*गवाह$ +^छै/छ$ +^यीशुक/*यीशुक$ +^नाम/नाम$ +^में/में$ +^विश्वासा/*विश्वासा$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^यो/यो/यो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^जैस/जैस$ +^तुम/तुम$ +^जाणछा/जाण$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^बखत/बखत$ +^देखून/देख$ +^मरैछा/*मरैछा$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^ताकत/*ताकत$ +^दी/दी/दी$ +^गैछ/गै$ +^यो/यो/यो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^यीशुक/*यीशुक$ +^नाम/नाम$ +^में/में$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^विश्वासा/*विश्वासा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^बिल्कुल/*बिल्कुल$ +^ठीक/ठीक$ +^हो/हो$ +^ग्योछ/ग्य$ +^जसो/जसो$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^खुद/खुद$ +^देख/देख/देख/देख$ +^सकछा/सक$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^भाईयो/भाई$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जाणछूँ/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^और/और$ +^तुमार/तुमार$ +^अगुवान/अगुवान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^मार/मार/मार$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^तुम/तुम$ +^उक/उक/उक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^अनजान/*अनजान$ +^छ्या/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जिन/*जिन$ +^बातुन/बातु$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^सब/सब$ +^संदेश/संदेश$ +^दीन/दीन$ +^वालान/वालान$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^पैलि/पैलि$ +^भटे/भटे$ +^बताईना/*बताईना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उको/उको$ +^मसीह/मसीह$ +^दुख/दुख$ +^उठालो/उठा$ +^और/और$ +^मारी/मार$ +^जालो/जा$ +^,/,$ +^तुमारा/*तुमारा$ +^द्वारा/द्वारा$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^पुर/पुर$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^दिखाछ/दिखा$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^पश्चताप/*पश्चताप$ +^करा/करा/करा/कर$ +^और/और$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^लौट/*लौट$ +^आ/आ/आ$ +^,/,$ +^जेलै/*जेलै$ +^तुमार/तुमार$ +^पाप/पाप$ +^माफ/माफ$ +^करि/कर$ +^जून/*जून$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^शान्ति/शान्ति$ +^को/को$ +^दिन/दी/दिन$ +^आला/आ$ +^और/और$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^भेजोलो/*भेजोलो$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^मसीह/मसीह$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^उले/उले$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^पैलि/पैलि$ +^भटे/भटे$ +^चुनिना/*चुनिना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^यीशु/यीशु$ +^को/को$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^तक/तक$ +^रूनो/*रूनो$ +^जरूरी/जरूरी$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^तक/तक$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^चीजून/चीज$ +^नय्या/नय्या$ +^नै/नै$ +^बना/बना/बना/बन$ +^द्यो/*द्यो$ +^जो/जो$ +^उले/उले$ +^बनाईना/बनाईना$ +^का/का$ +^छन/छ$ +^भौत/भौत/भौत$ +^बखत/बखत$ +^पैलि/पैलि$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^लोगून/लोग$ +^यो/यो/यो$ +^बतून/*बतून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^पवित्र/पवित्र$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवालान/*दिनवालान$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^इसो/इसो$ +^करना/कर$ +^को/को$ +^वादा/वादा$ +^करछ्य/कर/कर$ +^जस/जस$ +^कि/कि/कि$ +^मूसाले/*मूसाले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^प्रभु/प्रभु$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^तुमार/तुमार$ +^भाईन/भाई$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^म्येरो/म्येरो$ +^जसो/जसो$ +^एक/एक$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^स/स/स$ +^भेजोलो/*भेजोलो$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कौल/*कौल$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^उकी/उकी$ +^सुणिया/*सुणिया$ +^पर/पर$ +^हरेक/हरेक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^जो/जो$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवालान/*दिनवालान$ +^की/की/की$ +^नै/नै$ +^सुणनो/*सुणनो$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^नाश/नाश$ +^करि/कर$ +^जालो/जा$ +^और/और$ +^शमूएल/*शमूएल$ +^भटे/भटे$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^उक/उक/उक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^जदुक/*जदुक$ +^लै/लै$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवालान/*दिनवालान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इन/इन$ +^दिनून/दिन$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करछ्य/कर/कर$ +^तुम/तुम$ +^सब/सब$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवालान/*दिनवालान$ +^की/की/की$ +^संतान/*संतान$ +^और/और$ +^वाचा/*वाचा$ +^का/का$ +^भागी/भाग$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^वादा/वादा$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमार/तुमार$ +^पुरखान/*पुरखान$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^कर/कर/कर$ +^राखछ्यो/राख$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^परमेश्वरले/*परमेश्वरले$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^त्यारा/त्यारा$ +^वंशाक/*वंशाक$ +^जरियाले/*जरियाले$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^सब/सब$ +^लोग/लोग$ +^आशीष/*आशीष$ +^पाला/पा$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^सेवक/सेवक$ +^चुन‍छ्य/*चुन‍छ्य$ +^और/और$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^भेजछ्य/भेज$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^हमून/हमून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^हरेक/हरेक$ +^स/स/स$ +^पाप/पाप$ +^की/की/की$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^भटे/भटे$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करौ/*करौ$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^पतरस/पतरस$ +^और/और$ +^यहूना/यहूना$ +^लोगूनथैं/*लोगूनथैं$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^करून/कर$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^याजक/याजक$ +^और/और$ +^मन्दिरा/*मन्दिरा$ +^का/का$ +^चौकीदार/*चौकीदार$ +^और/और$ +^धर्मीक/*धर्मीक$ +^सूमहा/*सूमहा$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^जिनून/जिनून$ +^सदूकी/*सदूकी$ +^लोग/लोग$ +^कुंनान/कुं$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पास/पास$ +^आयान/आ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उनून/उनून/उनून$ +^पतरस/पतरस$ +^और/और$ +^यहूना/यहूना$ +^स/स/स$ +^देखभेरन/*देखभेरन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^रीस/रीस$ +^आ/आ/आ$ +^रैछी/रै$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^सिखून/सिख$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^मर/मर/मर$ +^ग्यान/ग्य$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उनून/उनून/उनून$ +^दुबारा/दुबारा$ +^ज्यून/ज्यून$ +^कर/कर/कर$ +^द्योलो/द्याल$ +^,/,$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^उले/उले$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^मरिनान/*मरिनान$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यून/ज्यून$ +^करछ्य/कर/कर$ +^उनूनले/उनूनले$ +^पतरस/पतरस$ +^और/और$ +^यहूनास/*यहूनास$ +^पकड़/पकड़/पकड़$ +^भेरन/भेरन$ +^दुसारा/दुसारा$ +^दिन/दी/दिन$ +^तलक/तलक$ +^जेल/जेल$ +^में/में$ +^राँखछ्य/राँख$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^ब्याल/ब्याल$ +^हो/हो$ +^गैछी/गै$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^संदेश/संदेश$ +^स/स/स$ +^सुणन/*सुणन$ +^मरैछ्या/*मरैछ्या$ +^,/,$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोगूनले/*लोगूनले$ +^यीशु/यीशु$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^वाँ/वाँ$ +^कुल/*कुल$ +^मिलाभेरन/*मिलाभेरन$ +^लगभग/*लगभग$ +^पाँच/पाँच$ +^हजार/*हजार$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^यीशु/यीशु$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^बन/बन/बन$ +^ग्या/ग्य$ +^दुसारा/दुसारा$ +^दिन/दी/दिन$ +^उनार/उनार/उनार$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवा/अगुवा$ +^,/,$ +^सयाना/*सयाना$ +^और/और$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^सिखून/सिख$ +^वाला/वाला$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^जाम/जाम$ +^हो/हो$ +^ग्या/ग्य$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^जो/जो$ +^सभा/सभा$ +^में/में$ +^शामिल/शामिल$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^महायाजक/महा+याजक$ +^हन्ना/*हन्ना$ +^और/और$ +^कैफा/*कैफा$ +^और/और$ +^यहूना/यहूना$ +^और/और$ +^सिकन्दर‍/*सिकन्दर‍$ +^और/और$ +^जदुक/*जदुक$ +^महायाजका/*महायाजका$ +^का/का$ +^घराना/*घराना$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^सब/सब$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^में/में$ +^जमा/*जमा$ +^भ्यान/भ्य$ +^तब/तब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^पतरस/पतरस$ +^और/और$ +^यहूनास/*यहूनास$ +^वाँ/वाँ$ +^बुलाभेरन/बुला+भेरन$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^ठाँड़/*ठाँड़$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^चंगो/चंगो$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कैले/कैले$ +^तुमून/तुमून$ +^शक्ति/*शक्ति$ +^और/और$ +^अधिकार/अधिकार$ +^दीछ/दी$ +^?/?$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^पतरसले/*पतरसले$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्माका/*आत्माका$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^में/में$ +^भरिभेरन/*भरिभेरन$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^अधिकारी/अधिकारी$ +^और/और$ +^स्यानान/*स्यानान$ +^हमूले/हमूले$ +^एक/एक$ +^कमजोर/*कमजोर$ +^आदिमी/आदिमी$ +^खिन/खिन/खिन$ +^निको/निको$ +^काम/काम$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^आज/आज$ +^हमूनथैं/*हमूनथैं$ +^पूछताछ/*पूछताछ$ +^करि/कर$ +^जानमर्योछ/*जानमर्योछ$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^कसकैं/*कसकैं$ +^बिमारी/बिमारी$ +^भटे/भटे$ +^ठीक/ठीक$ +^हो/हो$ +^ग्योछ/ग्य$ +^तो/तो$ +^तुम/तुम$ +^सब/सब$ +^और/और$ +^पुर/पुर$ +^इस्राएली/*इस्राएली$ +^देशा/देशा$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^जाण/जाण/जाण$ +^लीन/ली$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^नासरत/नासरत$ +^गौंक/*गौंक$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीहक/मसीह+क$ +^नामले/*नामले$ +^करि/कर$ +^ग्योछ/ग्य$ +^उई/उई/उ+ई$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^तुम/तुम$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^लटका/*लटका$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वरले/*परमेश्वरले$ +^ऊस/ऊस$ +^मरिनान/*मरिनान$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यून/ज्यून$ +^करछ्य/कर/कर$ +^आज/आज$ +^उई/उई/उ+ई$ +^नामाका/*नामाका$ +^द्वारा/द्वारा$ +^यो/यो/यो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^तुमार/तुमार$ +^सामुनि/सामुनि$ +^चंगो/चंगो$ +^होभेरन/हो+भेरन$ +^ठाड़/ठाड़$ +^छै/छ$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^उई/उई/उ+ई$ +^ढूंगो/*ढूंगो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^तुम/तुम$ +^मिस्त्रियून/*मिस्त्रियून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बेकार/*बेकार$ +^जाणिभेरन/*जाणिभेरन$ +^खित/*खित$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^उई/उई/उ+ई$ +^ढूंगो/*ढूंगो$ +^नींव/नींव$ +^को/को$ +^कुनाको/*कुनाको$ +^ढूंगो/*ढूंगो$ +^बनछ्य/बन$ +^यीशुक/*यीशुक$ +^अलावा/*अलावा$ +^और/और$ +^कैका/*कैका$ +^द्वारा/द्वारा$ +^उद्धार/उद्धार$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^;/;$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^का/का$ +^तलि/तलि$ +^आदिमीन/आदिमी$ +^में/में$ +^और/और$ +^कोई/कोई$ +^दुसोरो/दुसोरो$ +^नाम/नाम$ +^नै/नै$ +^दी/दी/दी$ +^ग्यो/ग्य$ +^जैका/जैका$ +^द्वारा/द्वारा$ +^हम/हम/हम$ +^उद्धार/उद्धार$ +^पा/पा/पा$ +^सका/सका$ +^”/”$ +^पतरस/पतरस$ +^और/और$ +^यहूना/यहूना$ +^की/की/की$ +^बात/बात$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवा/अगुवा$ +^दंग/*दंग$ +^है/है$ +^ग्या/ग्य$ +^कि/कि/कि$ +^प्रेरितून/प्रेरित$ +^इतुक/*इतुक$ +^निडर/*निडर$ +^है/है$ +^भेरन/भेरन$ +^अपूनी/अपूनी$ +^बात/बात$ +^बतुनान/*बतुनान$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^की/की/की$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अनपढ़/*अनपढ़$ +^और/और$ +^साधारण/साधारण$ +^मैंस/मैंस$ +^छन/छ$ +^तब/तब$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवान/अगुवान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पछ्याण/पछ्याण/पछ्याण$ +^लीछ/ली$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यीशुक/*यीशुक$ +^दगड़िया/*दगड़िया$ +^छन/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^जो/जो$ +^चंगो/चंगो$ +^होईना/हो$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^पतरस/पतरस$ +^और/और$ +^यहूना/यहूना$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ठाड़/ठाड़$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^,/,$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दला/*दला$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^उनार/उनार/उनार$ +^खिलाफ/खिलाफ$ +^के/के$ +^नै/नै$ +^कै/कै$ +^सक्या/*सक्या$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उनूनले/उनूनले$ +^पतरस/पतरस$ +^और/और$ +^यहूनास/*यहूनास$ +^महासभा/महासभा$ +^का/का$ +^कमरा/*कमरा$ +^भटे/भटे$ +^भ्यार/भ्यार$ +^जाना/जा$ +^को/को$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दीछ/दी$ +^उक/उक/उक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^आपस/आपस$ +^में/में$ +^बात/बात$ +^-/-$ +^चीत/*चीत$ +^करून/कर$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^इन/इन$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^कि/कि/कि$ +^करनू/कर$ +^?/?$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^सब/सब$ +^लोग/लोग$ +^जाणनान/जाण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^इनूनले/*इनूनले$ +^एक/एक$ +^ठूलो/ठूलो$ +^चमत्कारो/*चमत्कारो$ +^को/को$ +^काम/काम$ +^दिखा/दिखा/दिखा$ +^रैछ/रै/रै$ +^;/;$ +^और/और$ +^हम/हम/हम$ +^यो/यो/यो$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^स/स/स$ +^इनकार/*इनकार$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^सकना/सका$ +^किलैकी/किलैकी$ +^जो/जो$ +^हो/हो$ +^रियो/*रियो$ +^उ/उ/उ$ +^सत्य/*सत्य$ +^छै/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^बातोको/*बातोको$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^प्रचार/प्रचार$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हम/हम/हम$ +^इनून/*इनून$ +^डरा/*डरा$ +^-/-$ +^धमकाभेरन/*धमकाभेरन$ +^कुनू/कु$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यीशुक/*यीशुक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बात/बात$ +^-/-$ +^चीत/*चीत$ +^जन/जन$ +^कर्या/कर$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^पतरस/पतरस$ +^और/और$ +^यहूनास/*यहूनास$ +^बुलाभेरन/बुला+भेरन$ +^उनुस/उनुस$ +^डरा/*डरा$ +^-/-$ +^धमकाभेरन/*धमकाभेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^नामले/*नामले$ +^और/और$ +^कोई/कोई$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बात/बात$ +^जन/जन$ +^कर्या/कर$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^दीया/दी$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^पतरस/पतरस$ +^और/और$ +^यहूना/यहूना$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनुस/उनुस$ +^जवाब/*जवाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^को/को$ +^फैसला/फैसला$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^नजर/नजर$ +^में/में$ +^कि/कि/कि$ +^ठीक/ठीक$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^हम/हम/हम$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^हुकुम/हुकुम$ +^माना/मान$ +^या/या/या$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^?/?$ +^किलैकी/किलैकी$ +^यो/यो/यो$ +^त/त/त$ +^हम/हम/हम$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^सकना/सका$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^हमूले/हमूले$ +^देखछ/देख$ +^सुणछै/सुण$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^हम/हम/हम$ +^लोगून/लोग$ +^बतून/*बतून$ +^नै/नै$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^सकना/सका$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^पतरस/पतरस$ +^और/और$ +^यहूनास/*यहूनास$ +^डरा/*डरा$ +^-/-$ +^धमकाभेरन/*धमकाभेरन$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अगुवान/अगुवान$ +^उनून/उनून/उनून$ +^सजा/सजा$ +^दीना/*दीना$ +^को/को$ +^कैले/कैले$ +^कारण/कारण$ +^नै/नै$ +^मिल्यो/*मिल्यो$ +^किलैकी/किलैकी$ +^जो/जो$ +^घटना/*घटना$ +^भैछ/*भैछ$ +^उक/उक/उक$ +^कारण/कारण$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^परमेश्वरकि/*परमेश्वरकि$ +^बड़ाई/बड़ाई$ +^करछ्य/कर/कर$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^जो/जो$ +^अद्धभुत/*अद्धभुत$ +^चमत्कार/चमत्कार$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^चंगो/चंगो$ +^हो/हो$ +^रेछ्यो/*रेछ्यो$ +^,/,$ +^उकी/उकी$ +^उमर/उमर$ +^चालीस/चालीस$ +^साल/साल$ +^है/है$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^छी/छ$ +^जब/जब/जब$ +^पतरस/पतरस$ +^और/और$ +^यहूना/यहूना$ +^जेल/जेल$ +^भटे/भटे$ +^छूटभेरन/*छूटभेरन$ +^अपून/अपून$ +^दगड़ियान/*दगड़ियान$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^आयान/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^प्रधान/प्रधान$ +^याजकून/याजक$ +^और/और$ +^सयानान/*सयानान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^कईना/कु$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^बता/बता/बता$ +^दीछ/दी$ +^यो/यो/यो$ +^सुणभेरन/*सुणभेरन$ +^उनूनले/उनूनले$ +^एक/एक$ +^मन/मन$ +^होभेरन/हो+भेरन$ +^जोर/जोर$ +^-/-$ +^जोरले/जोर+ले$ +^परमेश्वरथैं/*परमेश्वरथैं$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^तुम/तुम$ +^उई/उई/उ+ई$ +^प्रभु/प्रभु$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^जैले/जे+ले$ +^आकाश/आकाश$ +^,/,$ +^धरती/धरती$ +^,/,$ +^समुद्र/*समुद्र$ +^और/और$ +^जेलै/*जेलै$ +^उमें/उ+में$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^सब/सब$ +^बना/बना/बना/बन$ +^रैछ/रै/रै$ +^”/”$ +^तुमूले/तुमूले$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^का/का$ +^जरियाले/*जरियाले$ +^अपून/अपून$ +^सेवक/सेवक$ +^हमोरो/हमोरो$ +^पितर/*पितर$ +^राजा/राजा$ +^दाऊद/दाऊद$ +^का/का$ +^मुँख/मुँख$ +^भटे/भटे$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^किलैं/किलैं$ +^आग/आग$ +^-/-$ +^बबूला/*बबूला$ +^भ्यान/भ्य$ +^?/?$ +^और/और$ +^देश/देश$ +^देशा/देशा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^किलैं/किलैं$ +^षड्यन्त्र/*षड्यन्त्र$ +^रचछ्य/*रचछ्य$ +^?/?$ +^धरतिक/*धरतिक$ +^राजान/राजा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपनास/*अपनास$ +^तैय्यार/तैय्यार$ +^करछय/*करछय$ +^,/,$ +^और/और$ +^अगुवा/अगुवा$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^और/और$ +^मसीहा/*मसीहा$ +^का/का$ +^विरोध/विरोध$ +^में/में$ +^जाम/जाम$ +^भ्यान/भ्य$ +^”/”$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^“/“$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^त्यारा/त्यारा$ +^पवित्र/पवित्र$ +^सेवक/सेवक$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^बिरोध/बिरोध$ +^में/में$ +^जैस/जैस$ +^तैले/तै+ले$ +^अभिषेक/*अभिषेक$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^राजा/राजा$ +^हेरोदेस/हेरोदेस$ +^और/और$ +^पुन्तियुस/*पुन्तियुस$ +^पिलातुसले/*पिलातुसले$ +^राज्यपाल/राज्यपाल$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^और/और$ +^इस्राएलीन/इस्राएलीन$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^यो/यो/यो$ +^नगर/नगर$ +^में/में$ +^जाम/जाम$ +^भ्यान/भ्य$ +^यो/यो/यो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^भ्योछ/भ्य$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तैले/तै+ले$ +^अपूनी/अपूनी$ +^इच्छा/इच्छा$ +^और/और$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^करना/कर$ +^को/को$ +^सोचीना/*सोचीना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^अब/अब$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^,/,$ +^उनेरि/उनेरि$ +^धमकिन/*धमकिन$ +^सुण/सुण/सुण$ +^;/;$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^दासून/दास$ +^यो/यो/यो$ +^बरदान/*बरदान$ +^दे/दी$ +^कि/कि/कि$ +^त्यारा/त्यारा$ +^बचनून/बचन$ +^निडर/*निडर$ +^होभेरन/हो+भेरन$ +^लोगून/लोग$ +^सुणा/सुण$ +^सका/सका$ +^और/और$ +^तैं/तैं/तैं$ +^चंगो/चंगो$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अपूनो/अपूनो$ +^हात/हात$ +^बढ़ो/*बढ़ो$ +^और/और$ +^चिन्ह/*चिन्ह$ +^और/और$ +^चमत्काराक/*चमत्काराक$ +^काम/काम$ +^त्यारा/त्यारा$ +^पवित्र/पवित्र$ +^सेवक/सेवक$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^नाम/नाम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करिजून/*करिजून$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^उनेरि/उनेरि$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^खतम/*खतम$ +^हो/हो$ +^गै/गै/गै$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^उ/उ/उ$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^जाँ/जाँ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^जाम/जाम$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^हिलून/*हिलून$ +^लागछी/लाग$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भरग्या/*भरग्या$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^परमेश्वरको/*परमेश्वरको$ +^बचन/बचन$ +^निडर/*निडर$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^लोगून/लोग$ +^सुणून/सुण$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^और/और$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करूनवालान/*करूनवालान$ +^की/की/की$ +^मंडली/*मंडली$ +^एक/एक$ +^मन/मन$ +^और/और$ +^एक/एक$ +^चीत/*चीत$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^या/या/या$ +^तक/तक$ +^कोई/कोई$ +^अपूनी/अपूनी$ +^सम्पति/*सम्पति$ +^स/स/स$ +^अपूनी/अपूनी$ +^नी/नी$ +^कुछ्या/कु/कु$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उनोरो/उनोरो$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^साझाको/*साझाको$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^प्रेरित/प्रेरित/प्रेरित$ +^भौत/भौत/भौत$ +^सामर्थले/*सामर्थले$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशुक/*यीशुक$ +^ज्यून/ज्यून$ +^हुना/हो$ +^की/की/की$ +^गवाही/गवाही$ +^दीनै/दी$ +^र्यान/*र्यान$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सबून/सबून$ +^में/में$ +^भौत/भौत/भौत$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^छ्यो/छ$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^कोई/कोई$ +^गरीब/*गरीब$ +^नै/नै$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जिनारा/जिनारा$ +^पास/पास$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^या/या/या$ +^घर/घर$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उनुस/उनुस$ +^बेच/*बेच$ +^-/-$ +^बेचभेरन/*बेचभेरन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^डबलून/*डबलून$ +^प्रेरितून/प्रेरित$ +^दी/दी/दी$ +^दीछ्या/दी/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^ऊस/ऊस$ +^जरूरत/जरूरत$ +^का/का$ +^हिसाबले/*हिसाबले$ +^आपस/आपस$ +^में/में$ +^बाड़ी/*बाड़ी$ +^दीछ्या/दी/दी$ +^यूसुफ/यूसुफ$ +^नामोको/नाम+क$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छ्यो/छ$ +^उ/उ/उ$ +^लेवी/*लेवी$ +^गोत्र/गोत्र$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^साइप्रस/*साइप्रस$ +^टापू/*टापू$ +^को/को$ +^रूनवालो/*रूनवालो$ +^छ्यो/छ$ +^प्रेरित/प्रेरित/प्रेरित$ +^ऊस/ऊस$ +^बरनबास/*बरनबास$ +^नामले/*नामले$ +^बुलूछ्या/*बुलूछ्या$ +^,/,$ +^जैको/जैको$ +^मतलब/मतलब$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^एक/एक$ +^इसो/इसो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^जो/जो$ +^दुसरा/दुसरा$ +^को/को$ +^हौंसला/*हौंसला$ +^बढ़ूछो/*बढ़ूछो$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^जमीन/*जमीन$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^डबल/*डबल$ +^उ/उ/उ$ +^जमीन/*जमीन$ +^बेचभेरन/*बेचभेरन$ +^मिलीयान/*मिलीयान$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^डबलून/*डबलून$ +^प्रेरितून/प्रेरित$ +^दी/दी/दी$ +^दीयान/दी$ +^ताकि/ताकि$ +^प्रेरित/प्रेरित/प्रेरित$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^मद्दत/मद्दत$ +^कर/कर/कर$ +^सकून/*सकून$ +^हनन्याह/*हनन्याह$ +^नामोको/नाम+क$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^उकी/उकी$ +^घरवाली/घर+वाली$ +^को/को$ +^नाम/नाम$ +^सफीरा/*सफीरा$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उनूनले/उनूनले$ +^अपूनी/अपूनी$ +^जमीन/*जमीन$ +^को/को$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^बेचछ्य/*बेचछ्य$ +^उनूनले/उनूनले$ +^जमीनाक/*जमीनाक$ +^दाम/*दाम$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^डबल/*डबल$ +^अपून/अपून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बचा/*बचा$ +^लियान/*लियान$ +^,/,$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^उकी/उकी$ +^घरवाली/घर+वाली$ +^स/स/स$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मालूम/मालूम$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^एक/एक$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^ल्याभेरन/*ल्याभेरन$ +^प्रेरितून/प्रेरित$ +^दी/दी/दी$ +^दीछ/दी$ +^पतरसले/*पतरसले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^हनन्याह/*हनन्याह$ +^!/!$ +^शैतान/शैतान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^त्यारा/त्यारा$ +^मन/मन$ +^में/में$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्माथैं/*आत्माथैं$ +^झूठ/झूठ$ +^बोलना/बोल$ +^को/को$ +^बिचार/*बिचार$ +^डालछ्य/डाल$ +^तैंले/तैं+ले$ +^उकी/उकी$ +^किलैं/किलैं$ +^सुणछ्य/सुण$ +^कि/कि/कि$ +^तैंले/तैं+ले$ +^अपूनी/अपूनी$ +^बेचिना/*बेचिना$ +^की/की/की$ +^जमीनाक/*जमीनाक$ +^दाम/*दाम$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^अपून/अपून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^राखले/राख$ +^?/?$ +^क्या/क्या$ +^बेचना/*बेचना$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^उ/उ/उ$ +^जमीन/*जमीन$ +^तेरि/तेरि$ +^नी/नी$ +^छी/छ$ +^?/?$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^बेची/*बेची$ +^गैछी/गै$ +^त/त/त$ +^क्या/क्या$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^डबल/*डबल$ +^त्यारा/त्यारा$ +^नी/नी$ +^छ्या/छ$ +^?/?$ +^त्यारा/त्यारा$ +^मन/मन$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^बुरो/*बुरो$ +^कामो/कामो$ +^को/को$ +^विचार/*विचार$ +^किलैं/किलैं$ +^आछ/आ$ +^?/?$ +^तैले/तै+ले$ +^आदिमी/आदिमी$ +^थैं/थैं$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^थैं/थैं$ +^झूठ/झूठ$ +^बोलछ्य/बोल$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^सुणते/*सुणते$ +^ही/*ही$ +^हनन्याह/*हनन्याह$ +^भिमें/*भिमें$ +^खिती/खिती$ +^पड़छ्य/पड़$ +^,/,$ +^और/और$ +^मर/मर/मर$ +^ग्यो/ग्य$ +^और/और$ +^जिनुले/*जिनुले$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^सुणछ्य/सुण$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^डरी/डर$ +^ग्या/ग्य$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^जवानूले/*जवानूले$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^उकी/उकी$ +^लाश/*लाश$ +^स/स/स$ +^कफन/*कफन$ +^में/में$ +^लपट/*लपट$ +^भेरन/भेरन$ +^,/,$ +^और/और$ +^भ्यार/भ्यार$ +^लिजाभेरन/*लिजाभेरन$ +^दफना/दफना/दफना$ +^दीछ/दी$ +^येक/येक/येक$ +^लगभग/*लगभग$ +^तीन/तीन$ +^घन्‍टाक/*घन्‍टाक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^उकी/उकी$ +^घरवाली/घर+वाली$ +^,/,$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भितर/भितर$ +^आछ/आ$ +^ऊस/ऊस$ +^अपून/अपून$ +^घरवाला/*घरवाला$ +^की/की/की$ +^मौत/मौत$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^पत्तो/पत्त$ +^नी/नी$ +^छ्यो/छ$ +^तब/तब$ +^पतरसले/*पतरसले$ +^उथैं/उथैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैंस/मैंस$ +^बतौ/*बतौ$ +^क्या/क्या$ +^तुम/तुम$ +^द्वीवैन/द्वीवैन$ +^उ/उ/उ$ +^जमीन/*जमीन$ +^इदुक/इदुक$ +^डबलून/*डबलून$ +^में/में$ +^बेचछ्य/*बेचछ्य$ +^?/?$ +^”/”$ +^उले/उले$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^होई/होई$ +^,/,$ +^इदुक/इदुक$ +^में/में$ +^बेचछ्य/*बेचछ्य$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^पतरसले/*पतरसले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^कि/कि/कि$ +^बात/बात$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^क्या/क्या$ +^तुम/तुम$ +^द्वीवैन/द्वीवैन$ +^प्रभु/प्रभु$ +^की/की/की$ +^आत्मा/आत्मा$ +^का/का$ +^इम्तिहान/*इम्तिहान$ +^लीन/ली$ +^खिन/खिन/खिन$ +^एक/एक$ +^मन/मन$ +^करछ्य/कर/कर$ +^?/?$ +^देख/देख/देख/देख$ +^,/,$ +^त्यार/त्यार$ +^घरवालास/*घरवालास$ +^दफनून/*दफनून$ +^-/-$ +^वाला/वाला$ +^भ्यार/भ्यार$ +^द्वारून/*द्वारून$ +^में/में$ +^ठाड़/ठाड़$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^तैंस/तैंस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भ्यार/भ्यार$ +^लिजाला/*लिजाला$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^बातस/*बातस$ +^सुणते/*सुणते$ +^ही/*ही$ +^उकी/उकी$ +^मौत/मौत$ +^होगै/हो$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^तुरन्त/तुरन्त$ +^उक/उक/उक$ +^खुटान/खुटा$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^भिमें/*भिमें$ +^खिती/खिती$ +^पड़छै/पड़$ +^;/;$ +^तब/तब$ +^दफनू/*दफनू$ +^वालानले/*वालानले$ +^भितर/भितर$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^ऊस/ऊस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मरिना/*मरिना$ +^को/को$ +^पाछ/पा$ +^,/,$ +^और/और$ +^भ्यार/भ्यार$ +^ली/ली/ली$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^ऊस/ऊस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उक/उक/उक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^दफना/दफना/दफना$ +^दीछ/दी$ +^और/और$ +^सब/सब$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^जो/जो$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^छ्या/छ$ +^और/और$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^सुणून/सुण$ +^वाला/वाला$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^डर/डर/डर$ +^बैठग्यो/बैठ$ +^प्रेरितून/प्रेरित$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^भौत/भौत/भौत$ +^चिन/*चिन$ +^और/और$ +^चमत्कारा/चमत्कार$ +^का/का$ +^काम/काम$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^दिखाई/दिखा$ +^जाँछ्या/*जाँछ्या$ +^,/,$ +^और/और$ +^मसीहक/मसीह+क$ +^सब/सब$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^लोग/लोग$ +^एक/एक$ +^मन/मन$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^राजा/राजा$ +^सुलैमान/सुलैमान$ +^का/का$ +^बरानडा/*बरानडा$ +^में/में$ +^जाम/जाम$ +^हुछ्या/हो/हो$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लोग/लोग$ +^प्रेरितून/प्रेरित$ +^की/की/की$ +^बातुन/बातु$ +^को/को$ +^इज्जत/*इज्जत$ +^त/त/त$ +^करछ्या/कर/कर$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^का/का$ +^समूह/*समूह$ +^में/में$ +^जुड़/*जुड़$ +^जाना/जा$ +^को/को$ +^साहस/*साहस$ +^नी/नी$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^लोग/लोग$ +^उनेरि/उनेरि$ +^तारीफ/तारीफ$ +^करछ्या/कर/कर$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^गिनती/*गिनती$ +^बढ़नै/बढ़$ +^जाछी/जा$ +^और/और$ +^आदिमी/आदिमी$ +^और/और$ +^स्यैनिन/स्यैनि$ +^को/को$ +^एक/एक$ +^ठूलो/ठूलो$ +^दल/*दल$ +^बन/बन/बन$ +^ग्यो/ग्य$ +^जो/जो$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^प्रेरित/प्रेरित/प्रेरित$ +^करून/कर$ +^मरैछ्या/*मरैछ्या$ +^,/,$ +^उक/उक/उक$ +^कारण/कारण$ +^लोग/लोग$ +^अपून/अपून$ +^बिमारून/बिमार$ +^चरपाई/*चरपाई$ +^और/और$ +^पटखाटून/*पटखाटून$ +^में/में$ +^ल्याभेरन/*ल्याभेरन$ +^बाँटान/*बाँटान$ +^में/में$ +^राख/राख/राख$ +^दीछ्या/दी/दी$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जब/जब/जब$ +^पतरस/पतरस$ +^आलो/आ$ +^उकी/उकी$ +^परछाई/*परछाई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^कैमें/कै+में$ +^पड़ि/*पड़ि$ +^जौ/जा$ +^और/और$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^आस/*आस$ +^-/-$ +^पासा/*पासा$ +^का/का$ +^सब/सब$ +^गौंन/*गौंन$ +^भटे/भटे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोग/लोग$ +^बिमार/बिमार$ +^और/और$ +^भूताका/*भूताका$ +^सताईना/*सताईना$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^ल्या/ल्या/ल्या$ +^-/-$ +^ल्याभेरन/*ल्याभेरन$ +^प्रेरितून/प्रेरित$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^उछ्या/*उछ्या$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^ठीक/ठीक$ +^हो/हो$ +^जाछ्या/जा/जा$ +^तब/तब$ +^महायाजक/महा+याजक$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगड़िया/*दगड़िया$ +^जो/जो$ +^सदूकी/*सदूकी$ +^दला/*दला$ +^का/का$ +^सदस्य/*सदस्य$ +^छ्या/छ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^प्रेरितून/प्रेरित$ +^का/का$ +^खिलाफ/खिलाफ$ +^जलन/*जलन$ +^करून/कर$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^और/और$ +^प्रेरितून/प्रेरित$ +^पकड़/पकड़/पकड़$ +^भेरन/भेरन$ +^जेल/जेल$ +^में/में$ +^बन्द/बन्द$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^लेकिन/लेकिन$ +^रात/रात$ +^में/में$ +^प्रभुक/*प्रभुक$ +^एक/एक$ +^स्वर्गदूतले/*स्वर्गदूतले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^जेल/जेल$ +^खाना/खाना$ +^को/को$ +^द्वार/*द्वार$ +^खोल/खोल/खोल$ +^भेरन/भेरन$ +^भ्यार/भ्यार$ +^निकालछ्य/निकाल$ +^और/और$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^जा/जा/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^में/में$ +^ठाड़/ठाड़$ +^होभेरन/हो+भेरन$ +^,/,$ +^लोगून/लोग$ +^यो/यो/यो$ +^नय्या/नय्या$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बता/बता/बता$ +^”/”$ +^प्रेरित/प्रेरित/प्रेरित$ +^यो/यो/यो$ +^सुणभेरन/*सुणभेरन$ +^रात्तै/*रात्तै$ +^हुन/हो$ +^तक/तक$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^में/में$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^वाँ/वाँ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^सिखून/सिख$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^जब/जब/जब$ +^महायाजक/महा+याजक$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगड़ियान/*दगड़ियान$ +^आयान/आ$ +^तब/तब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^इस्राएल/इस्राएल$ +^देशा/देशा$ +^का/का$ +^सब/सब$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवान/अगुवान$ +^कि/कि/कि$ +^महासभा/महासभा$ +^बैठाछ/*बैठाछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^जेल/जेल$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^भेजछ्य/भेज$ +^कि/कि/कि$ +^प्रेरितून/प्रेरित$ +^याँ/याँ$ +^ल्याई/ल्या$ +^जौ/जा$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^मन्दिराक/*मन्दिराक$ +^चौकदार/*चौकदार$ +^जेल/जेल$ +^में/में$ +^पुज्यान/*पुज्यान$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उनूले/उनूले$ +^वाँ/वाँ$ +^प्रेरित/प्रेरित/प्रेरित$ +^नै/नै$ +^पायो/*पायो$ +^,/,$ +^और/और$ +^वापस/वापस$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^बताछ/बता$ +^“/“$ +^हमूले/हमूले$ +^देखछै/देख$ +^कि/कि/कि$ +^जेल/जेल$ +^खानाक/*खानाक$ +^द्वार/*द्वार$ +^त/त/त$ +^निकीकैं/निकीकैं$ +^बन्द/बन्द$ +^करिना/कर$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^चौकीदारून/*चौकीदारून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^वाँ/वाँ$ +^भ्यार/भ्यार$ +^द्वारून/*द्वारून$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^ठाड़/ठाड़$ +^देख्यान/*देख्यान$ +^;/;$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^द्वार/*द्वार$ +^खोल्यान/*खोल्यान$ +^त/त/त$ +^भितर/भितर$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^मिल्यो/*मिल्यो$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^मन्दिराक/*मन्दिराक$ +^चौकीदारून/*चौकीदारून$ +^का/का$ +^अधिकारी/अधिकारी$ +^और/और$ +^प्रधान/प्रधान$ +^याजकून/याजक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सोचभेरन/*सोचभेरन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^चिन्ता/चिन्ता$ +^में/में$ +^पड़/पड़/पड़$ +^ग्या/ग्य$ +^कि/कि/कि$ +^येको/*येको$ +^की/की/की$ +^परिनाम/*परिनाम$ +^होलो/हो$ +^इदुक/इदुक$ +^में/में$ +^केले/केले$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^उनुस/उनुस$ +^बताछ/बता$ +^,/,$ +^“/“$ +^देखा/देख$ +^,/,$ +^जिन/*जिन$ +^लोगून/लोग$ +^तुमून/तुमून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पकड़/पकड़/पकड़$ +^भेरन/भेरन$ +^जेल/जेल$ +^खान/खान$ +^में/में$ +^बन्द/बन्द$ +^कर/कर/कर$ +^राखछ्यो/राख$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^में/में$ +^लोगून/लोग$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^दीन/दीन$ +^मर्यान/मार$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^यो/यो/यो$ +^सुणछ्य/सुण$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^मन्दिरा/*मन्दिरा$ +^का/का$ +^चौकदारून/*चौकदारून$ +^का/का$ +^अधिकारी/अधिकारी$ +^चौकदारून/*चौकदारून$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^मन्दिरा/*मन्दिरा$ +^में/में$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^वाँ/वाँ$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^प्रेरितून/प्रेरित$ +^महासभा/महासभा$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^दुबारा/दुबारा$ +^ल्यान/*ल्यान$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उनून/उनून/उनून$ +^जबरदस्ती/जबरदस्ती$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^नै/नै$ +^ल्या/ल्या/ल्या$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उनून/उनून/उनून$ +^डरछ्यो/डर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^लोग/लोग$ +^हमून/हमून$ +^ढूंगा/*ढूंगा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लोड़िया/*लोड़िया$ +^भेरन/भेरन$ +^नै/नै$ +^मार/मार/मार$ +^दीन/दीन$ +^उनूनले/उनूनले$ +^प्रेरितून/प्रेरित$ +^ल्याभेरन/*ल्याभेरन$ +^महासभा/महासभा$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^ठाड़/ठाड़$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^;/;$ +^तब/तब$ +^महायाजक/महा+याजक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^कि/कि/कि$ +^हमूले/हमूले$ +^तुमून/तुमून$ +^धमकैभेरन/*धमकैभेरन$ +^यो/यो/यो$ +^हुकुम/हुकुम$ +^नै/नै$ +^दिईनाको/*दिईनाको$ +^छ्योई/*छ्योई$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^यीशुक/*यीशुक$ +^नामेले/*नामेले$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^जन/जन$ +^दीया/दी$ +^?/?$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^तुमून/तुमून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पुर/पुर$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^फैला/*फैला$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^हत्या/हत्या$ +^को/को$ +^इलजाम/*इलजाम$ +^हमून/हमून$ +^में/में$ +^लगून/*लगून$ +^चाँछा/चाँ$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^पतरस/पतरस$ +^और/और$ +^दुसारा/दुसारा$ +^प्रेरितून/प्रेरित$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^हुकुम/हुकुम$ +^है/है$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^जरूरी/जरूरी$ +^,/,$ +^परमेश्वरको/*परमेश्वरको$ +^हुकुम/हुकुम$ +^मानून/*मानून$ +^हमोरो/हमोरो$ +^कर्तव्य/*कर्तव्य$ +^छै/छ$ +^हमार/हमार$ +^पुरखान/*पुरखान$ +^का/का$ +^परमेश्वरले/*परमेश्वरले$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^मरिनान/*मरिनान$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यून/ज्यून$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^जिनूस/*जिनूस$ +^तुमूले/तुमूले$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^लटका/*लटका$ +^भेरन/भेरन$ +^मार/मार/मार$ +^दीछ/दी$ +^और/और$ +^ऊसई/*ऊसई$ +^परमेश्वरले/*परमेश्वरले$ +^प्रभु/प्रभु$ +^और/और$ +^मुक्तिदाता/*मुक्तिदाता$ +^ठैराभेरन/*ठैराभेरन$ +^अपून/अपून$ +^दैन/दैन$ +^हाता/*हाता$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^ऊँच्चो/*ऊँच्चो$ +^पद/*पद$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^इस्राएली/*इस्राएली$ +^लोग/लोग$ +^पश्चाताप/*पश्चाताप$ +^करून/कर$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^पापून/पाप$ +^खिन/खिन/खिन$ +^माफी/*माफी$ +^पान/पा$ +^सकून/*सकून$ +^हम/हम/हम$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^का/का$ +^गवाह/*गवाह$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^गवाह/*गवाह$ +^छै/छ$ +^जैस/जैस$ +^परमेश्वरले/*परमेश्वरले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^उक/उक/उक$ +^हुकुम/हुकुम$ +^माननान/मान$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^महासभा/महासभा$ +^का/का$ +^सदस्यून/*सदस्यून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^सुणभेरन/*सुणभेरन$ +^जलनाक/*जलनाक$ +^कारण/कारण$ +^प्रेरितून/प्रेरित$ +^मारून/मार$ +^चाँछ्या/चाँ/चाँ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^गमलीएल/*गमलीएल$ +^नामोको/नाम+क$ +^एक/एक$ +^फरीसी/फरीसी$ +^जो/जो$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^सिखूनवालो/*सिखूनवालो$ +^महासभा/महासभा$ +^को/को$ +^सदस्य/*सदस्य$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^सब/सब$ +^लोग/लोग$ +^उकी/उकी$ +^इज्जत/*इज्जत$ +^करछ्या/कर/कर$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^महासभा/महासभा$ +^में/में$ +^ठाड़/ठाड़$ +^होभेरन/हो+भेरन$ +^प्रेरितून/प्रेरित$ +^थ्वाड़/*थ्वाड़$ +^देर/*देर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भ्यार/भ्यार$ +^करि/कर$ +^दीनान/दी$ +^को/को$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दीछ/दी$ +^तब/तब$ +^उले/उले$ +^महासभा/महासभा$ +^का/का$ +^सदस्यून/*सदस्यून$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^इस्राएल/इस्राएल$ +^देशाक/*देशाक$ +^लोगो/लोगो$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इन/इन$ +^आदिमीन/आदिमी$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^करून/कर$ +^चाँछा/चाँ$ +^,/,$ +^सोच/*सोच$ +^-/-$ +^समझभेरन/*समझभेरन$ +^कर्या/कर$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^इन/इन$ +^दिनून/दिन$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^थियूदास/*थियूदास$ +^नामोको/नाम+क$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^यो/यो/यो$ +^दावा/*दावा$ +^करछ्यो/कर$ +^कि/कि/कि$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^;/;$ +^और/और$ +^लगभग/*लगभग$ +^चार/*चार$ +^सौ/*सौ$ +^लोग/लोग$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़ा/*दगाड़ा$ +^हो/हो$ +^गैछ्या/गै/गै$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उ/उ/उ$ +^मारी/मार$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^उक/उक/उक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^उक/उक/उक$ +^मानन्या/*मानन्या$ +^वाला/वाला$ +^तितर/*तितर$ +^-/-$ +^बितर/*बितर$ +^है/है$ +^ग्या/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनोरो/उनोरो$ +^नामो/*नामो$ +^-/-$ +^निशाल/*निशाल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^रियो/*रियो$ +^उक/उक/उक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^जनगणनाक/*जनगणनाक$ +^दिनून/दिन$ +^में/में$ +^गलीलो/*गलीलो$ +^को/को$ +^रूनवालो/*रूनवालो$ +^यहूदा/यहूदा$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लोग/लोग$ +^अपून/अपून$ +^तरफ/तरफ$ +^कर/कर/कर$ +^लियान/*लियान$ +^;/;$ +^उ/उ/उ$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मारी/मार$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^जतुक/*जतुक$ +^लोग/लोग$ +^ऊस/ऊस$ +^मानछ्या/मान/मान$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^तितर/*तितर$ +^-/-$ +^बितर/*बितर$ +^हो/हो$ +^ग्या/ग्य$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^अब/अब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^इन/इन$ +^लोगून/लोग$ +^है/है$ +^दूर/दूर$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^कोई/कोई$ +^काम/काम$ +^में/में$ +^दखल/*दखल$ +^जन/जन$ +^दी/दी/दी$ +^;/;$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^अगर/अगर$ +^यो/यो/यो$ +^योजना/*योजना$ +^को/को$ +^काम/काम$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^होलो/हो$ +^त/त/त$ +^तब/तब$ +^एक/एक$ +^दिन/दी/दिन$ +^यो/यो/यो$ +^खतम/*खतम$ +^हो/हो$ +^जालो/जा$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अगर/अगर$ +^यो/यो/यो$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुम/तुम$ +^उनून/उनून/उनून$ +^कभै/कभै$ +^नै/नै$ +^मिटा/*मिटा$ +^सकला/सक$ +^;/;$ +^काँई/काँई$ +^इसो/इसो$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^परमेश्वरोको/*परमेश्वरोको$ +^विरोध/विरोध$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^ठैरा/ठैरा$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उकी/उकी$ +^बात/बात$ +^सुणभेरन/*सुणभेरन$ +^सहमत/*सहमत$ +^हो/हो$ +^ग्या/ग्य$ +^;/;$ +^और/और$ +^प्रेरितून/प्रेरित$ +^भितर/भितर$ +^बुलाभेरन/बुला+भेरन$ +^चाबुक/*चाबुक$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^;/;$ +^और/और$ +^उनून/उनून/उनून$ +^यो/यो/यो$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^अब/अब$ +^तुम/तुम$ +^लोगून/लोग$ +^यीशुक/*यीशुक$ +^नामले/*नामले$ +^कोई/कोई$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^जन/जन$ +^दीया/दी$ +^और/और$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^उनून/उनून/उनून$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दीछ/दी$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भौत/भौत/भौत$ +^खुश/खुश$ +^होभेरन/हो+भेरन$ +^महासभा/महासभा$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^भटे/भटे$ +^न्हैजानान/न्हैजा$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^यीशुक/*यीशुक$ +^कारण/कारण$ +^अपमानित/*अपमानित$ +^हुन/हो$ +^लायक/लायक$ +^छा/छ$ +^येक/येक/येक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^हरेक/हरेक$ +^दिन/दी/दिन$ +^,/,$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^में/में$ +^और/और$ +^घर/घर$ +^-/-$ +^घरून/घर$ +^में/में$ +^प्रेरित/प्रेरित/प्रेरित$ +^लगातार/*लगातार$ +^सिखूछ्या/सिखू/सिखू$ +^और/और$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करछ्या/कर/कर$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^ही/*ही$ +^मसीह/मसीह$ +^छै/छ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^दिनून/दिन$ +^में/में$ +^जब/जब/जब$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^की/की/की$ +^गिनती/*गिनती$ +^बड़न/*बड़न$ +^मरैछी/*मरैछी$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^यूनानी/*यूनानी$ +^भाषा/*भाषा$ +^बोलून/बोल$ +^वाला/वाला$ +^यहूदी/यहूदी$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^,/,$ +^इब्रानी/*इब्रानी$ +^भाषा/*भाषा$ +^बोलून/बोल$ +^वाला/वाला$ +^यहूदी/यहूदी$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^का/का$ +^खिलाफ/खिलाफ$ +^कुड़कुड़ून/*कुड़कुड़ून$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^हर/हर$ +^-/-$ +^रोज/*रोज$ +^खानो/खा$ +^बाटून/बाट$ +^में/में$ +^हमरि/हमरि$ +^विध्वान/*विध्वान$ +^को/को$ +^ध्यान/ध्यान$ +^नै/नै$ +^राखि/राख$ +^जानो/*जानो$ +^तब/तब$ +^बारा/बारा$ +^प्रेरितून/प्रेरित$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^दुसारा/दुसारा$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^अपून/अपून$ +^पास/पास$ +^बुलाभेरन/बुला+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हम/हम/हम$ +^प्रेरितून/प्रेरित$ +^अपूनो/अपूनो$ +^बखत/बखत$ +^परमेश्वरको/*परमेश्वरको$ +^बचन/बचन$ +^सिखून/सिख$ +^में/में$ +^बितून/*बितून$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^की/की/की$ +^खानो/खा$ +^खिलून/*खिलून$ +^-/-$ +^पिलून/*पिलून$ +^की/की/की$ +^सेवा/सेवा$ +^में/में$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हे/हे$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयो/भाई$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^अपून/अपून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^सात/सात$ +^खास/खास$ +^आदिमीन/आदिमी$ +^चुन/चुन/चुन$ +^ली/ली/ली$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^और/और$ +^बुद्धि/*बुद्धि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भरिना/*भरिना$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^चुन/चुन/चुन$ +^ली/ली/ली$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^उनून/उनून/उनून$ +^यो/यो/यो$ +^कामें/*कामें$ +^की/की/की$ +^जिमेदारी/*जिमेदारी$ +^सौंप/सौंप/सौंप$ +^सकाँ/*सकाँ$ +^पर/पर$ +^हम/हम/हम$ +^त/त/त$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^और/और$ +^बचन/बचन$ +^को/को$ +^प्रचार/प्रचार$ +^और/और$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^दीन/दीन$ +^में/में$ +^समर्पित/*समर्पित$ +^रूला/*रूला$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सबून/सबून$ +^निकी/*निकी$ +^लागछ्य/लाग$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^स्तिफनुस/*स्तिफनुस$ +^नामोको/नाम+क$ +^एक/एक$ +^आदिमीस/*आदिमीस$ +^जो/जो$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^और/और$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भरिना/*भरिना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^फिलिप्पुस/*फिलिप्पुस$ +^,/,$ +^प्रुखुरूस/*प्रुखुरूस$ +^,/,$ +^नीकानोर/*नीकानोर$ +^,/,$ +^तीमोन/*तीमोन$ +^,/,$ +^परमिनास/*परमिनास$ +^,/,$ +^और/और$ +^अन्ताकिया/*अन्ताकिया$ +^शैहरो/*शैहरो$ +^को/को$ +^रून/रू$ +^वालो/वालो$ +^नीकुलाऊस/*नीकुलाऊस$ +^स/स/स$ +^जो/जो$ +^यहूदी/यहूदी$ +^मत/*मत$ +^में/में$ +^आग्यो/आ$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^चुन/चुन/चुन$ +^लीछ/ली$ +^येक/येक/येक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^उनून/उनून/उनून$ +^प्रेरितून/प्रेरित$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^ठाड़/ठाड़$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^उनूनले/उनूनले$ +^उनारा/*उनारा$ +^ख्वारा/ख्वारा$ +^में/में$ +^हात/हात$ +^राखभेरन/*राखभेरन$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^काम/काम$ +^स/स/स$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उनून/उनून/उनून$ +^नियुक्त/*नियुक्त$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^इसकैं/*इसकैं$ +^परमेश्वरको/*परमेश्वरको$ +^बचन/बचन$ +^फैलनै/*फैलनै$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^की/की/की$ +^गिनती/*गिनती$ +^भौत/भौत/भौत$ +^बढ़नै/बढ़$ +^गैछ/गै$ +^,/,$ +^और/और$ +^कई/कई$ +^यहूदी/यहूदी$ +^याजकून/याजक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^में/में$ +^विश्वासो/*विश्वासो$ +^को/को$ +^यो/यो/यो$ +^संदेश/संदेश$ +^स्वीकार/*स्वीकार$ +^करछ्य/कर/कर$ +^येक/येक/येक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^स्तिफनुसले/*स्तिफनुसले$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सात/सात$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^और/और$ +^सामर्थले/*सामर्थले$ +^भरिभेरन/*भरिभेरन$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^भौत/भौत/भौत$ +^ठूला/ठूला$ +^-/-$ +^ठूला/ठूला$ +^चमत्करा/*चमत्करा$ +^का/का$ +^काम/काम$ +^और/और$ +^चिन/*चिन$ +^दिखूछ्यो/*दिखूछ्यो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^स्तिफनुस/*स्तिफनुस$ +^को/को$ +^बिरोध/बिरोध$ +^करछ्य/कर/कर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उ/उ/उ$ +^यहूदी/यहूदी$ +^सभाघरा/*सभाघरा$ +^का/का$ +^सदस्य/*सदस्य$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^दास/दास$ +^मुक्त/*मुक्त$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^सभा/सभा$ +^घर/घर$ +^कई/कई$ +^जाछो/जा$ +^;/;$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^कुरेनी/*कुरेनी$ +^और/और$ +^सिकन्दरिया/*सिकन्दरिया$ +^शैहरून/शैहर$ +^भटे/भटे$ +^और/और$ +^किलिकिया/*किलिकिया$ +^और/और$ +^आसिया/*आसिया$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^भटे/भटे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^लोग/लोग$ +^स्तिफनुसा/*स्तिफनुसा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बहस/*बहस$ +^करून/कर$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उले/उले$ +^जो/जो$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उको/उको$ +^कोई/कोई$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^नै/नै$ +^दी/दी/दी$ +^सक्या/*सक्या$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^स्तिफनुसै/*स्तिफनुसै$ +^स/स/स$ +^भौत/भौत/भौत$ +^बुद्धिमानी/*बुद्धिमानी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बोलना/बोल$ +^की/की/की$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करछ्य/कर/कर$ +^दास/दास$ +^मुक्त/*मुक्त$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^और/और$ +^लोगून/लोग$ +^भड़काछ/*भड़काछ$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^झूठ/झूठ$ +^बोलून/बोल$ +^,/,$ +^“/“$ +^हमूनले/*हमूनले$ +^स्तिफनुसस/*स्तिफनुसस$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^और/और$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^खिलाफ/खिलाफ$ +^में/में$ +^बुराई/बुराई$ +^करून/कर$ +^सुणछ्य/सुण$ +^”/”$ +^उनूनले/उनूनले$ +^स्तिफनुस/*स्तिफनुस$ +^खिलाफ/खिलाफ$ +^लोगून/लोग$ +^और/और$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवान/अगुवान$ +^और/और$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^सिखून/सिख$ +^वालान/वालान$ +^भड़का/*भड़का$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^स्तिफनुसस/*स्तिफनुसस$ +^पकड़/पकड़/पकड़$ +^भेरन/भेरन$ +^महासभा/महासभा$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^ली/ली/ली$ +^ग्यान/ग्य$ +^वाँ/वाँ$ +^उनूनले/उनूनले$ +^झूठ्ठा/*झूठ्ठा$ +^गवाह/*गवाह$ +^पेश/*पेश$ +^कर्यान/कर$ +^जिनूनले/जिनून+ले$ +^स्तिफनुस/*स्तिफनुस$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^आरोप/आरोप$ +^लगायान/*लगायान$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^पवित्र/पवित्र$ +^भवन/*भवन$ +^और/और$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^का/का$ +^बिरोध/बिरोध$ +^में/में$ +^बोलूनै/*बोलूनै$ +^रूछो/रू$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^हमूले/हमूले$ +^ऊस/ऊस$ +^यो/यो/यो$ +^कुन/कु$ +^सुण/सुण/सुण$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^योई/योई$ +^नासरत/नासरत$ +^गौं/गौं$ +^को/को$ +^यीशु/यीशु$ +^यो/यो/यो$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^स/स/स$ +^उधारी/*उधारी$ +^द्योलो/द्याल$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^रीति/*रीति$ +^-/-$ +^रिवाजून/*रिवाजून$ +^बदल/*बदल$ +^डालोलो/*डालोलो$ +^जो/जो$ +^मूसाले/*मूसाले$ +^हमून/हमून$ +^सौप/*सौप$ +^रैछ/रै/रै$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^सब/सब$ +^लोगूनले/*लोगूनले$ +^जो/जो$ +^महासभा/महासभा$ +^में/में$ +^बैठिना/बैठ$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^उनूनले/उनूनले$ +^स्तिफनुसका/*स्तिफनुसका$ +^तरफ/तरफ$ +^ध्यान/ध्यान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उको/उको$ +^मुँख/मुँख$ +^स्वर्गदूतो/*स्वर्गदूतो$ +^को/को$ +^जसो/जसो$ +^चमकदार/*चमकदार$ +^देखाई/*देखाई$ +^दीछ/दी$ +^तब/तब$ +^महायाजक/महा+याजक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^स्तिफनुस/*स्तिफनुस$ +^थैं/थैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^आरोप/आरोप$ +^सच्ची/सच्ची$ +^छनी/*छनी$ +^?/?$ +^”/”$ +^उले/उले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^भाईयो/भाई$ +^,/,$ +^और/और$ +^अगुवो/*अगुवो$ +^सुणा/सुण$ +^,/,$ +^हमार/हमार$ +^पूर्वज/पूर्वज$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^स/स/स$ +^उक/उक/उक$ +^हारान/*हारान$ +^नगर/नगर$ +^में/में$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^बसन/*बसन$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^उ/उ/उ$ +^मेसोपोटामिया/*मेसोपोटामिया$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^में/में$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^महान/महान$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^ऊस/ऊस$ +^दर्शन/*दर्शन$ +^दीछ/दी$ +^और/और$ +^उथैं/उथैं$ +^बात/बात$ +^करछ्य/कर/कर$ +^”/”$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तैं/तैं/तैं$ +^अपून/अपून$ +^रिश्तेदारून/*रिश्तेदारून$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^देशस/*देशस$ +^छोड़िभेरन/छोड़ि+भेरन$ +^उ/उ/उ$ +^देश/देश$ +^में/में$ +^जा/जा/जा$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैंस/तैंस$ +^दिखूँलो/*दिखूँलो$ +^”/”$ +^उक/उक/उक$ +^बबाक/*बबाक$ +^मरना/मरन$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^हारान/*हारान$ +^नगर/नगर$ +^भटे/भटे$ +^निकालभेरन/निकाल+भेरन$ +^याँ/याँ$ +^ली/ली/ली$ +^आछ/आ$ +^जो/जो$ +^तुम/तुम$ +^अगुवा/अगुवा$ +^रूछा/रू$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^ऊस/ऊस$ +^कैले/कैले$ +^सम्पत्ति/*सम्पत्ति$ +^मतलब/मतलब$ +^खुट/*खुट$ +^राखना/*राखना$ +^की/की/की$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^दीनी/दी$ +^,/,$ +^हालांकि/*हालांकि$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^उको/उको$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^संतान/*संतान$ +^नी/नी$ +^छी/छ$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^यो/यो/यो$ +^वादा/वादा$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^पुर/पुर$ +^देश/देश$ +^तैंस/तैंस$ +^और/और$ +^त्यारा/त्यारा$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^त्यारा/त्यारा$ +^वंश/*वंश$ +^स/स/स$ +^द्यूलो/द्याल$ +^और/और$ +^परमेश्वरले/*परमेश्वरले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^यो/यो/यो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^त्यारा/त्यारा$ +^वंशाक/*वंशाक$ +^लोग/लोग$ +^पराया/*पराया$ +^देश/देश$ +^में/में$ +^परदेशी/*परदेशी$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^और/और$ +^परदेशी/*परदेशी$ +^लोग/लोग$ +^उनून/उनून/उनून$ +^गुलाम/*गुलाम$ +^बनाभेरन/बना+भेरन$ +^चार/*चार$ +^सौ/*सौ$ +^साल/साल$ +^तक/तक$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^भौत/भौत/भौत$ +^बुरो/*बुरो$ +^कराला/करा$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^जातिक/*जातिक$ +^लोग/लोग$ +^तुमून/तुमून$ +^गुलाम/*गुलाम$ +^बनाला/बना$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^मैं/मैं/मैं$ +^खुद/खुद$ +^सजा/सजा$ +^द्यूलो/द्याल$ +^,/,$ +^और/और$ +^तेरा/तेरा$ +^वंशजून/वंशज$ +^उ/उ/उ$ +^देश/देश$ +^भटे/भटे$ +^निकलभेरन/*निकलभेरन$ +^योई/योई$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^ल्यूलो/*ल्यूलो$ +^जाँ/जाँ$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^मेरि/मेरि$ +^अराधना/अराधना$ +^करला/कर$ +^और/और$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^अब्राहमा/*अब्राहमा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^वाचा/*वाचा$ +^बादछ्य/बाद$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^उको/उको$ +^और/और$ +^उको/उको$ +^वंशो/*वंशो$ +^को/को$ +^ख्याल/*ख्याल$ +^राखोलो/*राखोलो$ +^वाचा/*वाचा$ +^का/का$ +^चिन्ह/*चिन्ह$ +^रूप/रूप$ +^में/में$ +^परमेश्वरले/*परमेश्वरले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उक/उक/उक$ +^घराक/*घराक$ +^सब/सब$ +^बैगमैंसून/*बैगमैंसून$ +^को/को$ +^खतना/खत$ +^हो/हो$ +^जब/जब/जब$ +^अब्राहमो/*अब्राहमो$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^इसहाक/इसहाक$ +^को/को$ +^जन्म/जन्म$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^अठूँ/*अठूँ$ +^दिन/दी/दिन$ +^उको/उको$ +^खतना/खत$ +^करि/कर$ +^ग्योछ/ग्य$ +^;/;$ +^इसा/इसा$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इसहाक/इसहाक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^च्याला/च्याला$ +^याकूबो/*याकूबो$ +^को/को$ +^खतना/खत$ +^कराछ/करा$ +^,/,$ +^और/और$ +^याकूब/याकूब$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^बारा/बारा$ +^च्यालान/च्याला$ +^को/को$ +^खतना/खत$ +^कराछ/करा$ +^जो/जो$ +^कि/कि/कि$ +^यहूदी/यहूदी$ +^जाति/*जाति$ +^का/का$ +^कुलपिता/*कुलपिता$ +^बन्यान/*बन्यान$ +^और/और$ +^यूसुफा/*यूसुफा$ +^का/का$ +^भाईन/भाई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^जलनाक/*जलनाक$ +^कारण/कारण$ +^ऊस/ऊस$ +^मिस्र/मिस्र$ +^देश/देश$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जानवाला/*जानवाला$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^हाथ/*हाथ$ +^गुलामक/*गुलामक$ +^रूप/रूप$ +^में/में$ +^बेच/*बेच$ +^दीछ/दी$ +^;/;$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^छ्यो/छ$ +^पर/पर$ +^परमेश्वरले/*परमेश्वरले$ +^यूसुफस/*यूसुफस$ +^सब/सब$ +^विपतीन/*विपतीन$ +^भटे/भटे$ +^बचाभेरन/*बचाभेरन$ +^मिस्र/मिस्र$ +^देशा/देशा$ +^का/का$ +^राजा/राजा$ +^फिरौना/*फिरौना$ +^का/का$ +^नजर/नजर$ +^में/में$ +^प्रिय/*प्रिय$ +^और/और$ +^बुद्धिमान/बुद्धिमान$ +^बना/बना/बना/बन$ +^दीछ/दी$ +^तब/तब$ +^राजा/राजा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यूसुफस/*यूसुफस$ +^मिस्र/मिस्र$ +^देश/देश$ +^में/में$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^राजभवनाक/*राजभवनाक$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^अधिकारी/अधिकारी$ +^ठहराछ/*ठहराछ$ +^जब/जब/जब$ +^यूसुफस/*यूसुफस$ +^अधिकारी/अधिकारी$ +^बनाछ/बना$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^पुर/पुर$ +^मिस्र/मिस्र$ +^और/और$ +^कनान/*कनान$ +^देश/देश$ +^में/में$ +^भयंकर/*भयंकर$ +^अकाल/*अकाल$ +^पड़छय/*पड़छय$ +^;/;$ +^जैले/जे+ले$ +^लोगून/लोग$ +^भौत/भौत/भौत$ +^तखलीफ/*तखलीफ$ +^उठून/*उठून$ +^पड़छ्य/पड़$ +^,/,$ +^और/और$ +^हमार/हमार$ +^पुरखान/*पुरखान$ +^अनाज/*अनाज$ +^नी/नी$ +^मिलछ्यो/मिल$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^याकूब/याकूब$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सुणछ्य/सुण$ +^कि/कि/कि$ +^मिस्र/मिस्र$ +^देश/देश$ +^में/में$ +^अनाज/*अनाज$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^हमार/हमार$ +^पूर्वजून/पूर्वज$ +^वाँ/वाँ$ +^अनाज/*अनाज$ +^लीन/ली$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भेजछ्य/भेज$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यूसुफ/यूसुफ$ +^स/स/स$ +^मिल्यान/*मिल्यान$ +^और/और$ +^अनाज/*अनाज$ +^खरीदछ्य/*खरीदछ्य$ +^पर/पर$ +^उनूनले/उनूनले$ +^यूसुफ/यूसुफ$ +^स/स/स$ +^नै/नै$ +^पछ्याणो/पछ्याण$ +^दुसारा/दुसारा$ +^बार/बार$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अनाज/*अनाज$ +^लीन/ली$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मिस्र/मिस्र$ +^देश/देश$ +^में/में$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^यूसुफले/*यूसुफले$ +^खुद/खुद$ +^अपून/अपून$ +^भाईन/भाई$ +^अपून/अपून$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बताछ/बता$ +^,/,$ +^और/और$ +^यूसुफ/यूसुफ$ +^का/का$ +^गोत्र/गोत्र$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^राजा/राजा$ +^फिरौन/*फिरौन$ +^स/स/स$ +^मालूम/मालूम$ +^हो/हो$ +^ग्यो/ग्य$ +^तब/तब$ +^यूसुफ/यूसुफ$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^बाब/*बाब$ +^याकूब/याकूब$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^भेजछ्य/भेज$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^पुर/पुर$ +^परिवार/*परिवार$ +^स/स/स$ +^जैमें/जैस+में$ +^पचहत्तर/*पचहत्तर$ +^लोग/लोग$ +^छ्या/छ$ +^मिस्र/मिस्र$ +^देश/देश$ +^में/में$ +^ऊँन/आ/ऊँन/ऊँन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बुलावा/*बुलावा$ +^भेजछ्य/भेज$ +^तब/तब$ +^याकूब/याकूब$ +^मिस्र/मिस्र$ +^देश/देश$ +^में/में$ +^बश/*बश$ +^ग्यो/ग्य$ +^;/;$ +^वाँई/वाँ+ई$ +^उ/उ/उ$ +^और/और$ +^हमार/हमार$ +^पुरखा/*पुरखा$ +^मर/मर/मर$ +^ग्या/ग्य$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^याकूब/याकूब$ +^की/की/की$ +^लाश/*लाश$ +^स/स/स$ +^हमार/हमार$ +^देश/देश$ +^कनान/*कनान$ +^में/में$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^आयान/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उकी/उकी$ +^लाश/*लाश$ +^उ/उ/उ$ +^कब्र/*कब्र$ +^में/में$ +^दफनाछ/दफना$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^रूपाया/*रूपाया$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^मोल/*मोल$ +^लीईना/*लीईना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^जब/जब/जब$ +^याकूब/याकूब$ +^का/का$ +^च्यालान/च्याला$ +^की/की/की$ +^मौत/मौत$ +^भैछ/*भैछ$ +^त/त/त$ +^उनेरि/उनेरि$ +^लाशून/*लाशून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कनान/*कनान$ +^देश/देश$ +^में/में$ +^ल्यान/*ल्यान$ +^और/और$ +^शकेम/*शकेम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^उई/उई/उ+ई$ +^जमीन/*जमीन$ +^में/में$ +^दफनाई/दफना$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^याकूब/याकूब$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमोरा/*हमोरा$ +^का/का$ +^च्यालान/च्याला$ +^भटे/भटे$ +^मोल/*मोल$ +^लीईना/*लीईना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^“/“$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^वादा/वादा$ +^को/को$ +^पुर/पुर$ +^हुना/हो$ +^को/को$ +^बखत/बखत$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^थैं/थैं$ +^कर/कर/कर$ +^राखछ्यो/राख$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^मिस्र/मिस्र$ +^देश/देश$ +^में/में$ +^हमारा/*हमारा$ +^पुरखा/*पुरखा$ +^बड़/*बड़$ +^ग्या/ग्य$ +^और/और$ +^भौत/भौत/भौत$ +^हो/हो$ +^ग्या/ग्य$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^मिस्र/मिस्र$ +^देश/देश$ +^में/में$ +^दुसोरो/दुसोरो$ +^राजा/राजा$ +^बनछो/बन$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^यूसुफस/*यूसुफस$ +^नी/नी$ +^जाणछ्यो/जाण$ +^उले/उले$ +^हमार/हमार$ +^गोत्रा/*गोत्रा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^चलाकी/*चलाकी$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^हमार/हमार$ +^पुरखान/*पुरखान$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^भौत/भौत/भौत$ +^बुरो/*बुरो$ +^बर्ताव/बर्ताव$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उनार/उनार/उनार$ +^ईजा/ईजा$ +^-/-$ +^बाब/*बाब$ +^अपून/अपून$ +^नान/नान/नान/नान$ +^-/-$ +^नातिनान/*नातिनान$ +^खितून/*खितून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मजबूर/*मजबूर$ +^करछै/कर$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^मर/मर/मर$ +^ज्यून/ज्यून$ +^“/“$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^मूसा/मूसा$ +^पैद/पैद$ +^भ्योछ/भ्य$ +^;/;$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^नजर/नजर$ +^में/में$ +^भौते/*भौते$ +^सुन्दर/सुन्दर$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^ईजा/ईजा$ +^-/-$ +^बाब/*बाब$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^अपून/अपून$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^तीन/तीन$ +^मैंन/*मैंन$ +^तलक/तलक$ +^चोरी/चोरी$ +^-/-$ +^छुप/*छुप$ +^भेरन/भेरन$ +^पालछै/*पालछै$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^ऊस/ऊस$ +^भौत/भौत/भौत$ +^बखत/बखत$ +^तक/तक$ +^लुका/*लुका$ +^नै/नै$ +^सक्या/*सक्या$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उक/उक/उक$ +^ईजा/ईजा$ +^-/-$ +^बाब/*बाब$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भ्यार/भ्यार$ +^राख/राख/राख$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^मिस्र/मिस्र$ +^देशा/देशा$ +^का/का$ +^राजा/राजा$ +^फिरौन/*फिरौन$ +^की/की/की$ +^चेलि/*चेलि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^गोद/*गोद$ +^लीछ/ली$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^घर/घर$ +^ली/ली/ली$ +^गैछ/गै$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^च्याला/च्याला$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^ऊस/ऊस$ +^पालछी/*पालछी$ +^और/और$ +^मूसास/*मूसास$ +^मिस्रिन/*मिस्रिन$ +^की/की/की$ +^पुर/पुर$ +^ज्ञान/ज्ञान$ +^-/-$ +^विज्ञान/*विज्ञान$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सिखाई/सिखा$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^बात/बात$ +^-/-$ +^चीत/*चीत$ +^और/और$ +^कामून/काम$ +^में/में$ +^ताकतबर/*ताकतबर$ +^हुनै/हो$ +^ग्योछ/ग्य$ +^“/“$ +^मूसा/मूसा$ +^चालीस/चालीस$ +^सालको/*सालको$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उक/उक/उक$ +^मन/मन$ +^में/में$ +^आछ/आ$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^अपून/अपून$ +^इस्राएली/*इस्राएली$ +^भाईन/भाई$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^भेंट/भेंट$ +^करूँ/कर$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^वाँ/वाँ$ +^उले/उले$ +^एक/एक$ +^मिस्री/*मिस्री$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^एक/एक$ +^इस्राएली/*इस्राएली$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बदसलूकी/*बदसलूकी$ +^हुन/हो$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^ऊस/ऊस$ +^बचाछ/*बचाछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^मिस्री/*मिस्री$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^मारभेरन/*मारभेरन$ +^उ/उ/उ$ +^इस्राएली/*इस्राएली$ +^आदिमीक/*आदिमीक$ +^बदला/बदला$ +^लीछ/ली$ +^उले/उले$ +^सोचछ्य/*सोचछ्य$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उक/उक/उक$ +^अपून/अपून$ +^लोग/लोग$ +^समझाला/समझा$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उक/उक/उक$ +^द्वारा/द्वारा$ +^उनून/उनून/उनून$ +^गुलामी/गुलामी$ +^भटे/भटे$ +^आजाद/*आजाद$ +^करोलो/कर$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^नै/नै$ +^समझिया/*समझिया$ +^दुसारा/दुसारा$ +^दिन/दी/दिन$ +^जब/जब/जब$ +^द्वी/द्वी$ +^इस्राएली/*इस्राएली$ +^लोग/लोग$ +^आपस/आपस$ +^में/में$ +^लड़ून/*लड़ून$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^वाँ/वाँ$ +^आग्यो/आ$ +^;/;$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^कैभेरन/कु+भेरन$ +^उनोरो/उनोरो$ +^आपस/आपस$ +^में/में$ +^मेल/मेल/मेल$ +^करून/कर$ +^लागछो/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^आदिमी/आदिमी$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^त/त/त$ +^भाई/भाई$ +^-/-$ +^भाई/भाई$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^एक/एक$ +^दुसारक/*दुसारक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^किलैं/किलैं$ +^बदसलूकी/*बदसलूकी$ +^करछा/कर$ +^?/?$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^अपून/अपून$ +^पड़ोसी/पड़ोसी$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बदसलूकी/*बदसलूकी$ +^करन/*करन$ +^मर्योछ/*मर्योछ$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^मूसास/*मूसास$ +^धक्का/*धक्का$ +^दीछ/दी$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तैंस/तैंस$ +^कैले/कैले$ +^हमून/हमून$ +^में/में$ +^अधिकारी/अधिकारी$ +^और/और$ +^न्याय/न्याय$ +^करनवालो/*करनवालो$ +^बना/बना/बना/बन$ +^रैछ/रै/रै$ +^?/?$ +^”/”$ +^जसकैं/जैस+तरह$ +^तैले/तै+ले$ +^मिस्री/*मिस्री$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^मारछ्य/मार$ +^क्या/क्या$ +^तैं/तैं/तैं$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^मैंस/मैंस$ +^मारून/मार$ +^चाँछै/चाँ$ +^?/?$ +^यो/यो/यो$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^मूसा/मूसा$ +^डर/डर/डर$ +^ग्यो/ग्य$ +^और/और$ +^मिस्र/मिस्र$ +^देश/देश$ +^भटे/भटे$ +^भाजि/*भाजि$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^मिद्यान/*मिद्यान$ +^देश/देश$ +^में/में$ +^परदेशी/*परदेशी$ +^बनभेरन/बन+भेरन$ +^रून/रू$ +^लागछो/लाग$ +^और/और$ +^वाँ/वाँ$ +^उक/उक/उक$ +^द्वी/द्वी$ +^च्यालान/च्याला$ +^को/को$ +^जन्म/जन्म$ +^भ्योछ/भ्य$ +^“/“$ +^मिघान/*मिघान$ +^देश/देश$ +^में/में$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^चालीस/चालीस$ +^साल/साल$ +^रूना/*रूना$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^स्वर्गदूता/*स्वर्गदूता$ +^का/का$ +^रूप/रूप$ +^में/में$ +^सीनै/*सीनै$ +^पहाड़ा/*पहाड़ा$ +^का/का$ +^बिरान/बिरान$ +^जागा/जागा$ +^में/में$ +^मूसास/*मूसास$ +^जलीना/*जलीना$ +^की/की/की$ +^झाड़ी/*झाड़ी$ +^का/का$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^दर्शन/*दर्शन$ +^दीछ/दी$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^मूसा/मूसा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जलति/*जलति$ +^झाड़ी/*झाड़ी$ +^स/स/स$ +^देखछै/देख$ +^जो/जो$ +^बुझून/*बुझून$ +^नी/नी$ +^मरेछी/मरेछ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^मूसा/मूसा$ +^दंग/*दंग$ +^रैग्यो/रै$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^देखन/*देखन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^नजिक/नजिक$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^त्यारा/त्यारा$ +^पुरखा/*पुरखा$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^,/,$ +^इसहाक/इसहाक$ +^और/और$ +^याकूबो/*याकूबो$ +^को/को$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^मूसा/मूसा$ +^डरैले/*डरैले$ +^कामून/काम$ +^लागछ्यो/लाग$ +^,/,$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^देखना/*देखना$ +^की/की/की$ +^हिम्मत/*हिम्मत$ +^नै/नै$ +^भ्ये/*भ्ये$ +^तब/तब$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^अपून/अपून$ +^जुतान/*जुतान$ +^खोल/खोल/खोल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जै/जै$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^तैं/तैं/तैं$ +^ठाँड़/*ठाँड़$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^पवित्र/पवित्र$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^सच/*सच$ +^-/-$ +^मुची/*मुची$ +^अपून/अपून$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^जो/जो$ +^मिस्र/मिस्र$ +^देश/देश$ +^में/में$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^उनेरि/उनेरि$ +^हालत/*हालत$ +^देख/देख/देख/देख$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनोरो/उनोरो$ +^दुख/दुख$ +^और/और$ +^उनोरो/उनोरो$ +^रून/रू$ +^मैले/*मैले$ +^सुण/सुण/सुण$ +^रैछ/रै/रै$ +^;/;$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उनून/उनून/उनून$ +^बचुन/*बचुन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^भटे/भटे$ +^उतर/*उतर$ +^भेरन/भेरन$ +^आरयूँ/आ$ +^अब/अब$ +^तैय्यार/तैय्यार$ +^होज्या/*होज्या$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैंस/तैंस$ +^मिस्र/मिस्र$ +^देश/देश$ +^भेजलो/भेज$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^उई/उई/उ+ई$ +^मूसा/मूसा$ +^छै/छ$ +^जैस/जैस$ +^इस्राएली/*इस्राएली$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^कैभेरन/कु+भेरन$ +^नकार/*नकार$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तैंस/तैंस$ +^कैले/कैले$ +^हमून/हमून$ +^में/में$ +^अधिकारी/अधिकारी$ +^और/और$ +^न्याय/न्याय$ +^करून/कर$ +^वालो/वालो$ +^बन/बन/बन$ +^रैछ/रै/रै$ +^?/?$ +^”/”$ +^मूसास/*मूसास$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अधिकारी/अधिकारी$ +^और/और$ +^छुणून/*छुणून$ +^वालो/वालो$ +^बनभेरन/बन+भेरन$ +^उ/उ/उ$ +^स्वर्गदूताक/*स्वर्गदूताक$ +^द्वारा/द्वारा$ +^भेजछै/भेज$ +^जैले/जे+ले$ +^ऊस/ऊस$ +^झाड़ी/*झाड़ी$ +^में/में$ +^दर्शन/*दर्शन$ +^दी/दी/दी$ +^राखछ्यो/राख$ +^योई/योई$ +^मूसा/मूसा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मिस्र/मिस्र$ +^देश/देश$ +^और/और$ +^लाल/*लाल$ +^समुद्र/*समुद्र$ +^में/में$ +^अद्धभुत/*अद्धभुत$ +^चिन/*चिन$ +^और/और$ +^चमत्कार/चमत्कार$ +^दिखयान/*दिखयान$ +^और/और$ +^उनून/उनून/उनून$ +^वाँ/वाँ$ +^है/है$ +^निकाल/निकाल/निकाल$ +^ल्याछ/ल्या$ +^,/,$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^चालीस/चालीस$ +^साल/साल$ +^तलक/तलक$ +^बिरान/बिरान$ +^जागा/जागा$ +^में/में$ +^उनेरि/उनेरि$ +^अगुवाई/*अगुवाई$ +^करछ्य/कर/कर$ +^यो/यो/यो$ +^उई/उई/उ+ई$ +^मूसा/मूसा$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जेलै/*जेलै$ +^इस्राएल/इस्राएल$ +^देशाक/*देशाक$ +^लोगूनथैं/*लोगूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^तुमार/तुमार$ +^भाईन/भाई$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मेरो/*मेरो$ +^जसो/जसो$ +^एक/एक$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवालो/*दिनवालो$ +^ठाँड़/*ठाँड़$ +^करोलो/कर$ +^”/”$ +^“/“$ +^योई/योई$ +^मूसा/मूसा$ +^एक/एक$ +^अगुवा/अगुवा$ +^क/क/क$ +^रूप/रूप$ +^में/में$ +^हमार/हमार$ +^पुरखान/*पुरखान$ +^क/क/क$ +^दगाड़/दगाड़$ +^छ्यो/छ$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बिरान/बिरान$ +^जागा/जागा$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^जाम/जाम$ +^छ्या/छ$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^बीच/बीच$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^क/क/क$ +^दगाड़/दगाड़$ +^सीनै/*सीनै$ +^पहाड़/*पहाड़$ +^में/में$ +^बात/बात$ +^कर्यान/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^पहाड़/*पहाड़$ +^में/में$ +^मूसास/*मूसास$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^दिनवालान/*दिनवालान$ +^बचन/बचन$ +^मिलछ्य/मिल$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^हमून/हमून$ +^तक/तक$ +^पुजौ/*पुजौ$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हमार/हमार$ +^पुरखानले/*पुरखानले$ +^उको/उको$ +^हुकमून/हुकम$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^ऊस/ऊस$ +^नकार/*नकार$ +^भेरन/भेरन$ +^मिस्र/मिस्र$ +^देश/देश$ +^खिन/खिन/खिन$ +^वापस/वापस$ +^जानाक/*जानाक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सोचून/*सोचून$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^तब/तब$ +^लोगूनले/*लोगूनले$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^भाई/भाई$ +^हारून/*हारून$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^इसा/इसा$ +^देवता/*देवता$ +^की/की/की$ +^मूर्ति/*मूर्ति$ +^बनौ/*बनौ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^हमून/हमून$ +^मिस्र/मिस्र$ +^देश/देश$ +^खिन/खिन/खिन$ +^वापस/वापस$ +^लीजान/लीजा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^हमार/हमार$ +^अघिल/अघिल$ +^-/-$ +^अघिल/अघिल$ +^हिटो/*हिटो$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^यो/यो/यो$ +^मूसा/मूसा$ +^जो/जो$ +^हमून/हमून$ +^मिस्र/मिस्र$ +^देश/देश$ +^भटे/भटे$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^आर्योछ/*आर्योछ$ +^हम/हम/हम$ +^नै/नै$ +^जाणना/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^कि/कि/कि$ +^भ्योछ/भ्य$ +^”/”$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^दिनून/दिन$ +^में/में$ +^उनूनले/उनूनले$ +^एक/एक$ +^बाँच्छा/*बाँच्छा$ +^की/की/की$ +^मूर्ति/*मूर्ति$ +^बनाछ/बना$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^मूर्ति/*मूर्ति$ +^का/का$ +^अघिल/अघिल$ +^बलि/*बलि$ +^चढ़ाछ/चढ़ा$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^हाथा/*हाथा$ +^का/का$ +^कामून/काम$ +^खिन/खिन/खिन$ +^खुशी/खुशी$ +^मनून/मन$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^कारण/कारण$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^मुँख/मुँख$ +^मोड़भेरन/*मोड़भेरन$ +^उनून/उनून/उनून$ +^आकाश/आकाश$ +^में/में$ +^सूरज/*सूरज$ +^,/,$ +^चाँद/*चाँद$ +^और/और$ +^तारान/तारा$ +^अपून/अपून$ +^देवता/*देवता$ +^का/का$ +^रूप/रूप$ +^में/में$ +^पुजून/*पुजून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दीछ/दी$ +^;/;$ +^जसो/जसो$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवालान/*दिनवालान$ +^की/की/की$ +^किताब/किताब$ +^में/में$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^हे/हे$ +^इस्राएल/इस्राएल$ +^देशा/देशा$ +^का/का$ +^लोगो/लोगो$ +^क्या/क्या$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^तुम/तुम$ +^मैंखिन/*मैंखिन$ +^बिरान/बिरान$ +^जागा/जागा$ +^में/में$ +^चालीस/चालीस$ +^साल/साल$ +^तक/तक$ +^जानबरून/*जानबरून$ +^की/की/की$ +^बलि/*बलि$ +^और/और$ +^अन्नबलि/*अन्नबलि$ +^चढ़ूनै/*चढ़ूनै$ +^रैछा/रै$ +^?/?$ +^”/”$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^उ/उ/उ$ +^तम्बून/*तम्बून$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^घुमछा/घुम$ +^जैमें/जैस+में$ +^तुमार/तुमार$ +^देवता/*देवता$ +^मोलेक/*मोलेक$ +^की/की/की$ +^मूर्ति/*मूर्ति$ +^और/और$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^देवता/*देवता$ +^रिफान/*रिफान$ +^की/की/की$ +^तारा/तारा$ +^की/की/की$ +^मूर्ति/*मूर्ति$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^इन/इन$ +^मूर्तिन/*मूर्तिन$ +^जिनून/जिनून$ +^तुमून/तुमून$ +^पुजून/*पुजून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बना/बना/बना/बन$ +^राख/राख/राख$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^अब/अब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^बेबीलोन/बेबीलोन$ +^देशा/देशा$ +^का/का$ +^पार/पार$ +^ली/ली/ली$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^बसूलो/*बसूलो$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^तम्बू/*तम्बू$ +^स/स/स$ +^गवाही/गवाही$ +^को/को$ +^तम्बू/*तम्बू$ +^कुंनान/कुं$ +^जो/जो$ +^बिरान/बिरान$ +^जागा/जागा$ +^में/में$ +^हमार/हमार$ +^पुरखान/*पुरखान$ +^का/का$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^छ्यो/छ$ +^;/;$ +^जैस/जैस$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^बनून/बना$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मूसाथैं/*मूसाथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^आकार/*आकार$ +^तैंले/तैं+ले$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^उक/उक/उक$ +^मुताबिक/*मुताबिक$ +^येस/येस$ +^बनौ/*बनौ$ +^”/”$ +^उई/उई/उ+ई$ +^तम्बू/*तम्बू$ +^स/स/स$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^में/में$ +^हमार/हमार$ +^पूर्खा/*पूर्खा$ +^यहोशू/*यहोशू$ +^का/का$ +^अगुवाई/*अगुवाई$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^देश/देश$ +^में/में$ +^ल्यान/*ल्यान$ +^,/,$ +^जैमें/जैस+में$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^को/को$ +^कब्जा/*कब्जा$ +^छ्यो/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^हमार/हमार$ +^पुरखान/*पुरखान$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^है/है$ +^निकाल/निकाल/निकाल$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^तम्बू/*तम्बू$ +^दाऊद/दाऊद$ +^राजा/राजा$ +^का/का$ +^बखत/बखत$ +^तलक/तलक$ +^रियोछ/*रियोछ$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^दाऊद/दाऊद$ +^राजा/राजा$ +^भटे/भटे$ +^खुश/खुश$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^उमें/उ+में$ +^दया/दया$ +^करछ्य/कर/कर$ +^उले/उले$ +^परमेश्वरथैं/*परमेश्वरथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^याकूबा/*याकूबा$ +^का/का$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^एक/एक$ +^भवन/*भवन$ +^बनूलो/*बनूलो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^दाऊद/दाऊद$ +^राजा/राजा$ +^का/का$ +^च्योलो/च्योलो$ +^राजा/राजा$ +^सुलैमानले/*सुलैमानले$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^घर/घर$ +^बनाछ/बना$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमप्रधान/*परमप्रधान$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^हाथा/*हाथा$ +^का/का$ +^बनाईनाक/*बनाईनाक$ +^घरून/घर$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^रूनौ/*रूनौ$ +^,/,$ +^जसो/जसो$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^यशायाह/*यशायाह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपूनी/अपूनी$ +^किताब/किताब$ +^में/में$ +^लिख/लिख/लिख/लिख$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^कुंछो/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^म्योरो/म्योरो$ +^सिंहासन/*सिंहासन$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^धरती/धरती$ +^मेरि/मेरि$ +^खुटान/खुटा$ +^की/की/की$ +^चौकी/*चौकी$ +^छै/छ$ +^तुम/तुम$ +^मैं/मैं/मैं$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कसो/*कसो$ +^घर/घर$ +^बनाला/बना$ +^?/?$ +^और/और$ +^म्यारा/म्यारा$ +^आराम/*आराम$ +^की/की/की$ +^को/को$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^होलि/हो$ +^?/?$ +^”/”$ +^क्या/क्या$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^इन/इन$ +^सब/सब$ +^चीजून/चीज$ +^नै/नै$ +^बनायोई/*बनायोई$ +^?/?$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^हठीला/*हठीला$ +^लोगों/*लोगों$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^परमेश्वरेकि/*परमेश्वरेकि$ +^बातुन/बातु$ +^मानून/*मानून$ +^और/और$ +^सुणून/सुण$ +^है/है$ +^किलैं/किलैं$ +^इनकार/*इनकार$ +^करछा/कर$ +^!/!$ +^तुम/तुम$ +^हमेशा/हमेशा$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^को/को$ +^बिरोध/बिरोध$ +^करछा/कर$ +^जसो/जसो$ +^तुमारा/*तुमारा$ +^पुरखानले/*पुरखानले$ +^करछ्य/कर/कर$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^तुमारा/*तुमारा$ +^पुरखानले/*पुरखानले$ +^सताछ/सता$ +^उनूनले/उनूनले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सन्देश/*सन्देश$ +^दिनवालान/*दिनवालान$ +^मार/मार/मार$ +^डालछ्य/डाल$ +^जिनूनले/जिनून+ले$ +^जो/जो$ +^उ/उ/उ$ +^धर्मी/धर्मी$ +^छै/छ$ +^जैकी/*जैकी$ +^उनाकी/*उनाकी$ +^भविष्वाणी/*भविष्वाणी$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुमूले/तुमूले$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^ध्वाक/*ध्वाक$ +^दीछ/दी$ +^और/और$ +^उकी/उकी$ +^हत्या/हत्या$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^तुमून/तुमून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^स्वर्गदूतून/स्वर्गदूत$ +^क/क/क$ +^द्वारा/द्वारा$ +^ठैराईनाका/*ठैराईनाका$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^त/त/त$ +^पायान/*पायान$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उक/उक/उक$ +^पालन/पालन$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^”/”$ +^स्तिफनुस/*स्तिफनुस$ +^की/की/की$ +^यो/यो/यो$ +^बातुन/बातु$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवा/अगुवा$ +^आग/आग$ +^बबूला/*बबूला$ +^हो/हो$ +^ग्या/ग्य$ +^और/और$ +^उमें/उ+में$ +^गुस्सा/*गुस्सा$ +^हुन/हो$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^लेकिन/लेकिन$ +^स्तिफनुसले/*स्तिफनुसले$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^में/में$ +^भरिभेरन/*भरिभेरन$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^परमेश्वरेकि/*परमेश्वरेकि$ +^महिमा/महिमा$ +^देखछय/*देखछय$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^दैंन/*दैंन$ +^तरफ/तरफ$ +^ठाड़/ठाड़$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^तब/तब$ +^उले/उले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^देखा/देख$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^स/स/स$ +^खुलीना/*खुलीना$ +^को/को$ +^और/और$ +^आदिमी/आदिमी$ +^च्याला/च्याला$ +^स/स/स$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^दैंन/*दैंन$ +^तरफ/तरफ$ +^ठाड़/ठाड़$ +^देखूनमर्यू/*देखूनमर्यू$ +^”/”$ +^पर/पर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अपून/अपून$ +^कान/कान$ +^बन्द/बन्द$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^एक/एक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^स्तिफनुस/*स्तिफनुस$ +^में/में$ +^झपटैंयान/*झपटैंयान$ +^और/और$ +^स्तिफनुस/*स्तिफनुस$ +^पकड़छ्य/पकड़$ +^और/और$ +^घसीटनै/*घसीटनै$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^भ्यार/भ्यार$ +^लीग्यान/ली$ +^और/और$ +^वाँ/वाँ$ +^उनूनले/उनूनले$ +^ऊस/ऊस$ +^ढूंगान/*ढूंगान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लोड़ियून/*लोड़ियून$ +^शुरू/शुरू$ +^करछ्य/कर/कर$ +^उमें/उ+में$ +^आरोप/आरोप$ +^लगूनवाला/*लगूनवाला$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^भ्यारा/*भ्यारा$ +^वाला/वाला$ +^कपाड़/*कपाड़$ +^खोल/खोल/खोल$ +^भेरन/भेरन$ +^शाऊल/*शाऊल$ +^नामाका/*नामाका$ +^एक/एक$ +^जवाना/*जवाना$ +^का/का$ +^खुटान/खुटा$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^राख/राख/राख$ +^दीयान/दी$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^स्तिफनुस/*स्तिफनुस$ +^ढूंगा/*ढूंगा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लोड़ियूनै/*लोड़ियूनै$ +^र्यान/*र्यान$ +^,/,$ +^स्तिफनुसले/*स्तिफनुसले$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^,/,$ +^मेरि/मेरि$ +^आत्मा/आत्मा$ +^स/स/स$ +^स्वीकार/*स्वीकार$ +^कर/कर/कर$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उले/उले$ +^अपून/अपून$ +^घुणान/*घुणान$ +^टैकीभेरन/*टैकीभेरन$ +^जोर/जोर$ +^-/-$ +^जोरले/जोर+ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^पाप/पाप$ +^की/की/की$ +^सजा/सजा$ +^इनून/*इनून$ +^जन/जन$ +^दीये/दी$ +^”/”$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^कैभेरन/कु+भेरन$ +^उ/उ/उ$ +^मरि/*मरि$ +^ग्यो/ग्य$ +^शाऊल/*शाऊल$ +^स्तिफनुस/*स्तिफनुस$ +^की/की/की$ +^हत्या/हत्या$ +^करून/कर$ +^में/में$ +^पुर/पुर$ +^तरीकाले/तरीका+ले$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सहमत/*सहमत$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^दिनाक/*दिनाक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^में/में$ +^भौत/भौत/भौत$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^अत्याचार/*अत्याचार$ +^हुन/हो$ +^लागछय/*लागछय$ +^और/और$ +^प्रेरितून/प्रेरित$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^यहूदिया/यहूदिया$ +^और/और$ +^सामरिया/*सामरिया$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^में/में$ +^तितर/*तितर$ +^-/-$ +^बितर/*बितर$ +^हो/हो$ +^ग्या/ग्य$ +^तब/तब$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^स्तिफनुसस/*स्तिफनुसस$ +^ली/ली/ली$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^दफनाछ/दफना$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^शोक/*शोक$ +^करछै/कर$ +^और/और$ +^शाऊल/*शाऊल$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^सतून/सता$ +^मर्योछ्यो/*मर्योछ्यो$ +^;/;$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^घरून/घर$ +^में/में$ +^घुसभेरन/*घुसभेरन$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^स्यैनिन/स्यैनि$ +^और/और$ +^आदिमीन/आदिमी$ +^घसीट/*घसीट$ +^भेरन/भेरन$ +^जेलखान/*जेलखान$ +^में/में$ +^डाली/डाल$ +^दी/दी/दी$ +^छ्यो/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^लोग/लोग$ +^जो/जो$ +^तितर/*तितर$ +^-/-$ +^बितर/*बितर$ +^हो/हो$ +^गैछ्या/गै/गै$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^घुम/घुम/घुम$ +^-/-$ +^घुमभेरन/*घुमभेरन$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करनै/कर$ +^रियान/*रियान$ +^और/और$ +^फिलिप्पुस/*फिलिप्पुस$ +^,/,$ +^सामरिया/*सामरिया$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^एक/एक$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^मसीहक/मसीह+क$ +^बारिमें/बारिमें$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करून/कर$ +^लागछो/लाग$ +^जो/जो$ +^बात/बात$ +^फिलिप्पुस/*फिलिप्पुस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्यान/*क्यान$ +^उनून/उनून/उनून$ +^लोगूनले/*लोगूनले$ +^सुणछ्य/सुण$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^चमत्कार/चमत्कार$ +^दिखूछ्यो/*दिखूछ्यो$ +^उनून/उनून/उनून$ +^देखभेरन/*देखभेरन$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^एक/एक$ +^मन/मन$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^उक/उक/उक$ +^बातुन/बातु$ +^में/में$ +^ध्यान/ध्यान$ +^दीन/दीन$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^जब/जब/जब$ +^फिलिप्पुस/*फिलिप्पुस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^भूत/भूत$ +^चिलाभेरन/*चिलाभेरन$ +^निकलग्या/निकल$ +^,/,$ +^और/और$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लकवा/*लकवा$ +^पड़िनाका/*पड़िनाका$ +^और/और$ +^लूला/*लूला$ +^लोग/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ठीक/ठीक$ +^करि/कर$ +^ग्यान/ग्य$ +^त/त/त$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^भौत/भौत/भौत$ +^सारा/सारा$ +^लोग/लोग$ +^खुश/खुश$ +^भ्यान/भ्य$ +^यो/यो/यो$ +^नगर/नगर$ +^में/में$ +^शमौन/शमौन$ +^नामोको/नाम+क$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^रुंछो/*रुंछो$ +^जेलै/*जेलै$ +^अपून/अपून$ +^जादू/*जादू$ +^-/-$ +^टुनाले/*टुनाले$ +^सामरिया/*सामरिया$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^हैरान/हैरान$ +^करि/कर$ +^राखिछ्यो/*राखिछ्यो$ +^,/,$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^दाव/*दाव$ +^करछ्यो/कर$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^एक/एक$ +^महान/महान$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^नाँन/*नाँन$ +^भटे/भटे$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^ठुला/*ठुला$ +^तक/तक$ +^सब/सब$ +^उको/उको$ +^आदर/आदर$ +^करछ्या/कर/कर$ +^और/और$ +^कुछ्या/कु/कु$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^में/में$ +^परमेश्वरेकि/*परमेश्वरेकि$ +^शक्ति/*शक्ति$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^महान/महान$ +^कहलूछी/*कहलूछी$ +^”/”$ +^उले/उले$ +^भौत/भौत/भौत$ +^दिनून/दिन$ +^है/है$ +^अपून/अपून$ +^जादूगरी/*जादूगरी$ +^द्वारा/द्वारा$ +^लोगून/लोग$ +^चकित/चकित$ +^कर/कर/कर$ +^राखछ्यो/राख$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^ऊस/ऊस$ +^बात/बात$ +^मानछ्या/मान/मान$ +^जब/जब/जब$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^परमेश्वरको/*परमेश्वरको$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^को/को$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^को/को$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^फिलिप्पुस/*फिलिप्पुस$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^सुणभेरन/*सुणभेरन$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^सब/सब$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^और/और$ +^आदिमी/आदिमी$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^लीन/ली$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^और/और$ +^शमौन/शमौन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^फिलिप्पुसाक/*फिलिप्पुसाक$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^लीछ/ली$ +^और/और$ +^फिलिप्पुसाक/*फिलिप्पुसाक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^संगति/*संगति$ +^करून/कर$ +^लागछ्य/लाग$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^चमत्काराक/*चमत्काराक$ +^भौत/भौत/भौत$ +^ठूला/ठूला$ +^-/-$ +^ठूला/ठूला$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^का/का$ +^काम/काम$ +^देखभेरन/*देखभेरन$ +^चकित/चकित$ +^हो/हो$ +^जाछ्यो/जा$ +^जब/जब/जब$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^प्रेरितून/प्रेरित$ +^यो/यो/यो$ +^मालूम/मालूम$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^सामरिया/*सामरिया$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^लोगूनले/*लोगूनले$ +^परमेश्वरको/*परमेश्वरको$ +^बचन/बचन$ +^स/स/स$ +^मानून/*मानून$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उनूनले/उनूनले$ +^पतरस/पतरस$ +^और/और$ +^यहूनास/*यहूनास$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पास/पास$ +^भेजछ्य/भेज$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^द्वीवै/द्वीवै$ +^वाँ/वाँ$ +^ग्यान/ग्य$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^सामरिया/*सामरिया$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उनून/उनून/उनून$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^मिलौ/*मिलौ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^ऐल/ऐल$ +^तलक/तलक$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^नी/नी$ +^उतर/*उतर$ +^रैछ्यो/रै$ +^,/,$ +^केवल/केवल$ +^उनूनले/उनूनले$ +^यीशुको/*यीशुको$ +^नामोको/नाम+क$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^लीईना/*लीईना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^तब/तब$ +^पतरस/पतरस$ +^और/और$ +^यहूना/यहूना$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^हात/हात$ +^राँखछ्य/राँख$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^पाछ/पा$ +^जब/जब/जब$ +^शमौन/शमौन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^कि/कि/कि$ +^प्रेरितूनका/*प्रेरितूनका$ +^हात/हात$ +^राखनाले/*राखनाले$ +^लोगून/लोग$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^मिल/मिल/मिल$ +^जाछो/जा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^रूपाया/*रूपाया$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पास/पास$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^मैंस/मैंस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दीया/दी$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^जिनूनमें/*जिनूनमें$ +^लै/लै$ +^मैं/मैं/मैं$ +^हात/हात$ +^राँखू/*राँखू$ +^,/,$ +^उनूनले/उनूनले$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^मिल/मिल/मिल$ +^जौ/जा$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^पतरसले/*पतरसले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तैं/तैं/तैं$ +^और/और$ +^त्यारा/त्यारा$ +^डबलून/*डबलून$ +^को/को$ +^नाश/नाश$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^क्याखिन/क्याखिन$ +^तैंले/तैं+ले$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^बरदान/*बरदान$ +^स/स/स$ +^डबलून/*डबलून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^खरीदना/*खरीदना$ +^को/को$ +^विचार/*विचार$ +^करछ्य/कर/कर$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^तैं/तैं/तैं$ +^यो/यो/यो$ +^सेवा/सेवा$ +^क/क/क$ +^भागीदार/*भागीदार$ +^नै/नै$ +^है/है$ +^सकनै/सक$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^तेरो/तेरो$ +^मन/मन$ +^सिददो/*सिददो$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^तैं/तैं/तैं$ +^अपूनी/अपूनी$ +^यो/यो/यो$ +^बुराई/बुराई$ +^भटे/भटे$ +^मन/मन$ +^फिरा/*फिरा$ +^भेरन/भेरन$ +^परमेश्वरथैं/*परमेश्वरथैं$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^कर/कर/कर$ +^,/,$ +^शायद/*शायद$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^तैंस/तैंस$ +^माफ/माफ$ +^कर/कर/कर$ +^दीयून/*दीयून$ +^मैं/मैं/मैं$ +^देखूनमर्यू/*देखूनमर्यू$ +^कि/कि/कि$ +^तैंमें/*तैंमें$ +^भौत/भौत/भौत$ +^जलन/*जलन$ +^भरिना/*भरिना$ +^की/की/की$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^तैं/तैं/तैं$ +^पापून/पाप$ +^का/का$ +^गुलमी/*गुलमी$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^शमौनले/*शमौनले$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^परमेश्वरथैं/*परमेश्वरथैं$ +^मैं/मैं/मैं$ +^खिन/खिन/खिन$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^कर्या/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^तुमूले/तुमूले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^उमें/उ+में$ +^है/है$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैंमें/मैं+में$ +^नै/नै$ +^आ/आ/आ$ +^पड़ो/*पड़ो$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^पतरस/पतरस$ +^और/और$ +^यहूना/यहूना$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लोगून/लोग$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^वचन/*वचन$ +^सुणाभेरन/*सुणाभेरन$ +^,/,$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^वापस/वापस$ +^ऊँन/आ/ऊँन/ऊँन$ +^बखत/बखत$ +^,/,$ +^और/और$ +^सामरिया/*सामरिया$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^भौत/भौत/भौत$ +^गौन/*गौन$ +^में/में$ +^सुसमाचारो/*सुसमाचारो$ +^को/को$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करछ्य/कर/कर$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^प्रभुक/*प्रभुक$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^फिलिप्पुसथैं/*फिलिप्पुसथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^उठ/उठ/उठ$ +^और/और$ +^दक्षिण/*दक्षिण$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उ/उ/उ$ +^बाटा/बाटा$ +^में/में$ +^जा/जा/जा$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^भटे/भटे$ +^गाजा/*गाजा$ +^शैहर/शैहर$ +^तरफ/तरफ$ +^जाछो/जा$ +^यो/यो/यो$ +^रेगिस्तान/*रेगिस्तान$ +^बाटो/बाटो$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^फिलिप्पुस/*फिलिप्पुस$ +^दक्षिणाक/*दक्षिणाक$ +^तरफ/तरफ$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^ऊस/ऊस$ +^बाट/बाट$ +^में/में$ +^इथोपिया/*इथोपिया$ +^देशो/*देशो$ +^को/को$ +^एक/एक$ +^अधिकारी/अधिकारी$ +^मिलछ्य/मिल$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^उ/उ/उ$ +^देशो/*देशो$ +^को/को$ +^महारानी/*महारानी$ +^को/को$ +^मंत्री/*मंत्री$ +^और/और$ +^खजांछी/*खजांछी$ +^छ्यो/छ$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^अराधना/अराधना$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^जाईना/*जाईना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^अपून/अपून$ +^देश/देश$ +^खिन/खिन/खिन$ +^रथ/*रथ$ +^में/में$ +^बैठभेरन/*बैठभेरन$ +^वापस/वापस$ +^जानमरेछ्यो/*जानमरेछ्यो$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^यशायाह/*यशायाह$ +^की/की/की$ +^किताब/किताब$ +^पढून/*पढून$ +^मरेछ्यो/मरेछ$ +^तब/तब$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^फिलिप्पुसथैं/*फिलिप्पुसथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^अघिल/अघिल$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^रथा/*रथा$ +^क/क/क$ +^दगाड़/दगाड़$ +^-/-$ +^दगाड़/दगाड़$ +^हिट/*हिट$ +^”/”$ +^फिलिप्पुस/*फिलिप्पुस$ +^दौड़भेरन/*दौड़भेरन$ +^रथा/*रथा$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^यशायाह/*यशायाह$ +^की/की/की$ +^किताब/किताब$ +^पढ़ून/*पढ़ून$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^जो/जो$ +^तैं/तैं/तैं$ +^पढ़ून/*पढ़ून$ +^मरेछै/*मरेछै$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^समझून/समझ$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मरछै/मर$ +^?/?$ +^”/”$ +^उले/उले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^जब/जब/जब$ +^तलक/तलक$ +^कोई/कोई$ +^मैंस/मैंस$ +^नै/नै$ +^समजालो/*समजालो$ +^कि/कि/कि$ +^येक/येक/येक$ +^मतलब/मतलब$ +^कि/कि/कि$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^तलक/तलक$ +^मैं/मैं/मैं$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^समझू/*समझू$ +^?/?$ +^”/”$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^फिलिप्पुसथैं/*फिलिप्पुसथैं$ +^बिनती/बिनती$ +^करछ्य/कर/कर$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^रथ/*रथ$ +^में/में$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बैठ/बैठ/बैठ$ +^जौ/जा$ +^पवित्रशास्त्रा/*पवित्रशास्त्रा$ +^का/का$ +^जो/जो$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^उ/उ/उ$ +^पढून/*पढून$ +^मरेछ्यो/मरेछ$ +^उमें/उ+में$ +^इसो/इसो$ +^लिखनाको/*लिखनाको$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^“/“$ +^उ/उ/उ$ +^एक/एक$ +^बलि/*बलि$ +^चढ़ूनवालो/*चढ़ूनवालो$ +^भेड़क/*भेड़क$ +^नियाती/नियाती$ +^पुजाई/*पुजाई$ +^ग्योछ/ग्य$ +^और/और$ +^जसकैं/जैस+तरह$ +^मेम्ना/*मेम्ना$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^कुतरीन्या/*कुतरीन्या$ +^वाला/वाला$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^चुपचाप/चुपचाप$ +^ठाँड़/*ठाँड़$ +^रूंछ/*रूंछ$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^जब/जब/जब$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^दुख/दुख$ +^दीछ/दी$ +^त/त/त$ +^उले/उले$ +^अपूनो/अपूनो$ +^मुँख/मुँख$ +^नै/नै$ +^खोल्यो/*खोल्यो$ +^उको/उको$ +^भौत/भौत/भौत$ +^अपमान/*अपमान$ +^करि/कर$ +^ग्यो/ग्य$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^न्याय/न्याय$ +^नै/नै$ +^मिल्यो/*मिल्यो$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उक/उक/उक$ +^वंशजून/वंशज$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^नै/नै$ +^बता/बता/बता$ +^सकनो/सक$ +^,/,$ +^किलैंकी/किलैंकी$ +^ये/*ये$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^उको/उको$ +^कोई/कोई$ +^वंशज/वंशज$ +^हुनो/हो$ +^,/,$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^मार/मार/मार$ +^डालछ्य/डाल$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^मंत्री/*मंत्री$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^फिलिप्पुसथैं/*फिलिप्पुसथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^किरपा/*किरपा$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^मैंस/मैंस$ +^बतौ/*बतौ$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^कैक/*कैक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^कुनमर्योछ/*कुनमर्योछ$ +^,/,$ +^अपून/अपून$ +^बारिमें/बारिमें$ +^या/या/या$ +^कोई/कोई$ +^दुसरा/दुसरा$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^?/?$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^फिलिप्पुसले/*फिलिप्पुसले$ +^ऊस/ऊस$ +^समझाछ/समझा$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^यशायाह/*यशायाह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भविष्यबाणी/*भविष्यबाणी$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^यीशुक/*यीशुक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^क्योछ/कुं$ +^और/और$ +^तब/तब$ +^फिलिप्पुसले/*फिलिप्पुसले$ +^यशायाह/*यशायाह$ +^का/का$ +^किताब/किताब$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^मंत्रीस/*मंत्रीस$ +^यीशुक/*यीशुक$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^सुणाछ/*सुणाछ$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^मंत्री/*मंत्री$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^बातुन/बातु$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^लीछ/ली$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^उ/उ/उ$ +^बाटा/बाटा$ +^में/में$ +^जानै/जा$ +^-/-$ +^जान/जा$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^एक/एक$ +^ताल/*ताल$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^पुज्यान/*पुज्यान$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^मंत्री/*मंत्री$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^याँ/याँ$ +^ताल/*ताल$ +^में/में$ +^पानि/पानि$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^अब/अब$ +^मैंस/मैंस$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^लीन/ली$ +^में/में$ +^की/की/की$ +^रोक/*रोक$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^फिलिप्पुसले/*फिलिप्पुसले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^अगर/अगर$ +^तैं/तैं/तैं$ +^अपून/अपून$ +^पुर/पुर$ +^मनले/*मनले$ +^विश्वास/विश्वास$ +^कर/कर/कर$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^तैं/तैं/तैं$ +^ली/ली/ली$ +^सकछै/सक$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^उले/उले$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^पक्को/*पक्को$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछूँ/कर$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीहा/*मसीहा$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^मंत्री/*मंत्री$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^रथस/*रथस$ +^रोकना/*रोकना$ +^को/को$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दीछ/दी$ +^मंत्री/*मंत्री$ +^और/और$ +^फिलिप्पुस/*फिलिप्पुस$ +^द्वीवै/द्वीवै$ +^पानिक/*पानिक$ +^ताल/*ताल$ +^में/में$ +^ग्यान/ग्य$ +^और/और$ +^फिलिप्पुसले/*फिलिप्पुसले$ +^मंत्रीस/*मंत्रीस$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^दीछ/दी$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^पानि/पानि$ +^भटे/भटे$ +^भ्यार/भ्यार$ +^आयान/आ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^आत्मा/आत्मा$ +^फिलिप्पुसस/*फिलिप्पुसस$ +^उठाभेरन/उठ+भेरन$ +^ली/ली/ली$ +^ग्यो/ग्य$ +^मंत्री/*मंत्री$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^नै/नै$ +^देख्यो/देख$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^बचा/*बचा$ +^हालछ्य/*हालछ्य$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^खुश/खुश$ +^हुनै/हो$ +^अपून/अपून$ +^देश/देश$ +^खिन/खिन/खिन$ +^वापस/वापस$ +^न्हैग्यो/न्है/न्हैजा$ +^और/और$ +^फिलिप्पुसले/*फिलिप्पुसले$ +^अपून/अपून$ +^आपस/आपस$ +^अश्‍दोद/*अश्‍दोद$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^पाछ/पा$ +^,/,$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^तक/तक$ +^उ/उ/उ$ +^कैसरिया/*कैसरिया$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^पुजूनो/*पुजूनो$ +^तब/तब$ +^तलक/तलक$ +^सब/सब$ +^नगरून/नगर$ +^और/और$ +^गौं/गौं$ +^में/में$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करने/*करने$ +^ग्योछ/ग्य$ +^यो/यो/यो$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^शाऊल/*शाऊल$ +^स/स/स$ +^यीशुक/*यीशुक$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^डरून/*डरून$ +^और/और$ +^मारनाको/*मारनाको$ +^भूत/भूत$ +^सवार/*सवार$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^महायाजक/महा+याजक$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^ग्योछ/ग्य$ +^दमिश्क/*दमिश्क$ +^नगरा/*नगरा$ +^का/का$ +^यहूदी/यहूदी$ +^सभाघरून/सभाघर$ +^का/का$ +^अधिकारीन/अधिकारी$ +^का/का$ +^नाम/नाम$ +^में/में$ +^लिखीत/*लिखीत$ +^रूप/रूप$ +^चिठ्ठी/चिठ्ठी$ +^माँगछ्य/माँग$ +^,/,$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^यो/यो/यो$ +^अधिकार/अधिकार$ +^दीई/दी$ +^ग्योछ/ग्य$ +^कि/कि/कि$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^यीशु/यीशु$ +^की/की/की$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^स/स/स$ +^मान्नान/*मान्नान$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^पकड़ी/पकड़$ +^जून/*जून$ +^,/,$ +^चाहे/*चाहे$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^आदिमी/आदिमी$ +^हुन/हो$ +^या/या/या$ +^स्यैनिन/स्यैनि$ +^उ/उ/उ$ +^उनून/उनून/उनून$ +^बाँदि/*बाँदि$ +^भेरन/भेरन$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^ल्या/ल्या/ल्या$ +^सकौ/*सकौ$ +^जब/जब/जब$ +^शाऊल/*शाऊल$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^भटे/भटे$ +^दमिश्क/*दमिश्क$ +^नगराक/*नगराक$ +^नजिक/नजिक$ +^पुजछै/*पुजछै$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^एकाएक/*एकाएक$ +^आकाश/आकाश$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^उज्यालो/उज्यालो$ +^उक/उक/उक$ +^चारों/*चारों$ +^तरफ/तरफ$ +^चमकछ्य/*चमकछ्य$ +^तब/तब$ +^शाऊल/*शाऊल$ +^भिमें/*भिमें$ +^खिती/खिती$ +^पड़छो/पड़$ +^,/,$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^एक/एक$ +^आवाज/आवाज$ +^सुणछ्य/सुण$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^शाऊल/*शाऊल$ +^,/,$ +^हे/हे$ +^शाऊल/*शाऊल$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^मैंस/मैंस$ +^किलैं/किलैं$ +^सतून/सता$ +^मरेछ्य/*मरेछ्य$ +^?/?$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^शाऊल/*शाऊल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^को/को$ +^छा/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^उले/उले$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यीशु/यीशु$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^तैं/तैं/तैं$ +^सतून/सता$ +^मरेछ्य/*मरेछ्य$ +^अब/अब$ +^उठभेरन/*उठभेरन$ +^नगर/नगर$ +^में/में$ +^जा/जा/जा$ +^तैंस/तैंस$ +^जो/जो$ +^करून/कर$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^तैंस/तैंस$ +^बता/बता/बता$ +^दी/दी/दी$ +^जालो/जा$ +^”/”$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^शाऊल/*शाऊल$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^डर/डर/डर$ +^ग्या/ग्य$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उनूनले/उनूनले$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^आवाज/आवाज$ +^सुणछ्य/सुण$ +^और/और$ +^वाँ/वाँ$ +^कैसे/कैसे$ +^नै/नै$ +^देख्यो/देख$ +^जब/जब/जब$ +^शाऊल/*शाऊल$ +^भिमें/*भिमें$ +^भटे/भटे$ +^उठछै/उठ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^ऊस/ऊस$ +^के/के$ +^नै/नै$ +^देखीन/*देखीन$ +^मर्योछयो/*मर्योछयो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उक/उक/उक$ +^दगड़िया/*दगड़िया$ +^उक/उक/उक$ +^हात/हात$ +^पकड़/पकड़/पकड़$ +^भेरन/भेरन$ +^दमिश्क/*दमिश्क$ +^नगर/नगर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ली/ली/ली$ +^ग्यान/ग्य$ +^उ/उ/उ$ +^तीन/तीन$ +^दिन/दी/दिन$ +^तलक/तलक$ +^देख/देख/देख/देख$ +^नै/नै$ +^सकियो/*सकियो$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^के/के$ +^खायौ/*खायौ$ +^-/-$ +^पियौ/*पियौ$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^दमिश्क/*दमिश्क$ +^नगर/नगर$ +^में/में$ +^हनन्याह/*हनन्याह$ +^नामोको/नाम+क$ +^एक/एक$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^शिष्य/शिष्य$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दर्शन/*दर्शन$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^हनन्याह/*हनन्याह$ +^!/!$ +^”/”$ +^उले/उले$ +^क्योछ/कुं$ +^“/“$ +^हाँ/हाँ$ +^प्रभु/प्रभु$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^प्रभु/प्रभु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^उठभेरन/*उठभेरन$ +^सीधी/*सीधी$ +^नाम/नाम$ +^वाली/वाली$ +^गली/*गली$ +^में/में$ +^जा/जा/जा$ +^,/,$ +^वाँ/वाँ$ +^यहूदाक/*यहूदाक$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^शाऊल/*शाऊल$ +^नामोको/नाम+क$ +^एक/एक$ +^तरसुस/*तरसुस$ +^शैहरो/*शैहरो$ +^को/को$ +^रूनवालाक/*रूनवालाक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^पत्तो/पत्त$ +^लगौ/*लगौ$ +^;/;$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^वाँ/वाँ$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करूनमर्योछ/*करूनमर्योछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^अपून/अपून$ +^दर्शन/*दर्शन$ +^में/में$ +^हनन्याह/*हनन्याह$ +^नामाका/*नामाका$ +^आदिमीस/*आदिमीस$ +^भितर/भितर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^मलिमें/*मलिमें$ +^हात/हात$ +^राँखून/*राँखून$ +^देखछै/देख$ +^;/;$ +^ताकि/ताकि$ +^उ/उ/उ$ +^दुबाँरा/*दुबाँरा$ +^देखून/देख$ +^लागि/*लागि$ +^ज्यो/*ज्यो$ +^”/”$ +^पर/पर$ +^हनन्याह/*हनन्याह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^प्रभु/प्रभु$ +^,/,$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोगूनथैं/*लोगूनथैं$ +^यो/यो/यो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सुण/सुण/सुण$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^येले/येले$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^तुमार/तुमार$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^लोगून/लोग$ +^भौत/भौत/भौत$ +^दुख/दुख$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^;/;$ +^और/और$ +^याँ/याँ$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^येस/येस$ +^प्रधान/प्रधान$ +^याजकून/याजक$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^अधिकार/अधिकार$ +^मिलीना/*मिलीना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^तैमें/त्यारा+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सबून/सबून$ +^पकड़भेरन/*पकड़भेरन$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^ली/ली/ली$ +^जून/*जून$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^प्रभु/प्रभु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तैं/तैं/तैं$ +^जा/जा/जा$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^ऊस/ऊस$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^और/और$ +^राजान/राजा$ +^और/और$ +^इस्राएली/*इस्राएली$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^म्यारा/म्यारा$ +^बारिमें/बारिमें$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^म्येरो/म्येरो$ +^चुनिना/*चुनिना$ +^को/को$ +^जन/जन$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^ऊस/ऊस$ +^बतुलो/*बतुलो$ +^कि/कि/कि$ +^म्यारा/म्यारा$ +^बारिमें/बारिमें$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करना/कर$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^ऊस/ऊस$ +^कसो/*कसो$ +^दुख/दुख$ +^उठून/*उठून$ +^पड़ोलो/*पड़ोलो$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^हनन्याह/*हनन्याह$ +^उ/उ/उ$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^ग्योछ/ग्य$ +^जाँ/जाँ$ +^शाऊल/*शाऊल$ +^रूछ्यो/रू$ +^,/,$ +^और/और$ +^उमें/उ+में$ +^हात/हात$ +^राखभेरन/*राखभेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^भाई/भाई$ +^शाऊल/*शाऊल$ +^,/,$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^जैले/जे+ले$ +^तैंस/तैंस$ +^बाट/बाट$ +^में/में$ +^दर्शन/*दर्शन$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^मैंस/मैंस$ +^याँ/याँ$ +^भेज/भेज/भेज$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^दुबाँरा/*दुबाँरा$ +^देखून/देख$ +^लागज्या/*लागज्या$ +^और/और$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भरि/*भरि$ +^जा/जा/जा$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^तुरन्त/तुरन्त$ +^शाऊल/*शाऊल$ +^का/का$ +^आँखान/*आँखान$ +^भटे/भटे$ +^छिलका/*छिलका$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^कोई/कोई$ +^चीज/चीज$ +^निकलियान/*निकलियान$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^उ/उ/उ$ +^दुबारा/दुबारा$ +^देखून/देख$ +^लाग/लाग/लाग$ +^ग्यो/ग्य$ +^उ/उ/उ$ +^उठछै/उठ$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^लीछ/ली$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^शाऊल/*शाऊल$ +^स/स/स$ +^खानो/खा$ +^खाभेरन/*खाभेरन$ +^ताकत/*ताकत$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^दिनून/दिन$ +^तलक/तलक$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^दमिश्क/*दमिश्क$ +^नगर/नगर$ +^में/में$ +^र्योछ/*र्योछ$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^तुरन्त/तुरन्त$ +^दमिश्क/*दमिश्क$ +^शैहर/शैहर$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^का/का$ +^सभाघरून/सभाघर$ +^में/में$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^यीशुक/*यीशुक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^यो/यो/यो$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करून/कर$ +^लागछ्य/लाग$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^ही/*ही$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छै/छ$ +^तब/तब$ +^सब/सब$ +^लोग/लोग$ +^यो/यो/यो$ +^देखभेरन/*देखभेरन$ +^हैरान/हैरान$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^कुन/कु$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^यो/यो/यो$ +^उई/उई/उ+ई$ +^आदिमी/आदिमी$ +^नाहातिनी/*नाहातिनी$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^यीशुक/*यीशुक$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^छ्या/छ$ +^उनून/उनून/उनून$ +^नाश/नाश$ +^करछ्यो/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^याँ/याँ$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^आर्यो/*आर्यो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उनून/उनून/उनून$ +^बाँदीभेरन/*बाँदीभेरन$ +^प्रधान/प्रधान$ +^याजकून/याजक$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^ली/ली/ली$ +^जौ/जा$ +^?/?$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^शाऊल/*शाऊल$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करून/कर$ +^में/में$ +^और/और$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^सामर्थी/*सामर्थी$ +^हुनै/हो$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^बातोको/*बातोको$ +^प्रमाण/*प्रमाण$ +^दी/दी/दी$ +^-/-$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^ही/*ही$ +^मसीह/मसीह$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^दमिश्क/*दमिश्क$ +^नगर/नगर$ +^में/में$ +^रून/रू$ +^वाला/वाला$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^को/को$ +^मुँख/मुँख$ +^बन्द/बन्द$ +^करनै/कर$ +^र्योछ/*र्योछ$ +^जब/जब/जब$ +^शाऊल/*शाऊल$ +^स/स/स$ +^दमिश्क/*दमिश्क$ +^में/में$ +^भौत/भौत/भौत$ +^दिन/दी/दिन$ +^हो/हो$ +^ग्या/ग्य$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मिलभेरन/*मिलभेरन$ +^ऊस/ऊस$ +^मारना/*मारना$ +^को/को$ +^योजना/*योजना$ +^बनाछ/बना$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^त/त/त$ +^ऊस/ऊस$ +^मार/मार/मार$ +^डालून/*डालून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^नगराक/*नगराक$ +^गेटाक/*गेटाक$ +^सामुनि/सामुनि$ +^में/में$ +^रात/रात$ +^-/-$ +^दिन/दी/दिन$ +^उक/उक/उक$ +^इन्तजार/*इन्तजार$ +^में/में$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उनार/उनार/उनार$ +^योजनाक/*योजनाक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^शाऊल/*शाऊल$ +^स/स/स$ +^पतो/*पतो$ +^चल/चल/चल$ +^जाछो/जा$ +^एक/एक$ +^रात/रात$ +^शाऊल/*शाऊल$ +^का/का$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^ढूंगा/*ढूंगा$ +^का/का$ +^ऊँच्ची/*ऊँच्ची$ +^दीवार/*दीवार$ +^में/में$ +^लीग्यान/ली$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^चारू/चारू$ +^तरफ/तरफ$ +^छी/छ$ +^तब/तब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^दीवार/*दीवार$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^खुलीना/*खुलीना$ +^का/का$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^भटे/भटे$ +^जियोड़ान/*जियोड़ान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^एक/एक$ +^ठूली/*ठूली$ +^टोकरी/*टोकरी$ +^में/में$ +^बाँद/*बाँद$ +^भेरन/भेरन$ +^शाऊल/*शाऊल$ +^स/स/स$ +^उमें/उ+में$ +^बैठाभेरन/*बैठाभेरन$ +^तलि/तलि$ +^उतार/*उतार$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^इसकैं/*इसकैं$ +^शाऊल/*शाऊल$ +^दमिश्क/*दमिश्क$ +^नगर/नगर$ +^भटे/भटे$ +^बचभेरन/*बचभेरन$ +^निकल/निकल/निकल$ +^ग्यो/ग्य$ +^येक/येक/येक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^शाऊल/*शाऊल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^पुजभेरन/*पुजभेरन$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^मिलना/*मिलना$ +^की/की/की$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करछ्य/कर/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^ऊस/ऊस$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^डरून/*डरून$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^,/,$ +^क्यखिनकि/*क्यखिनकि$ +^उनुस/उनुस$ +^विश्वास/विश्वास$ +^नै/नै$ +^भ्यो/*भ्यो$ +^कि/कि/कि$ +^उले/उले$ +^उनार/उनार/उनार$ +^नियाती/नियाती$ +^एक/एक$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^छै/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^बरनबास/*बरनबास$ +^ऊस/ऊस$ +^अपून/अपून$ +^दगाड़/दगाड़$ +^प्रेरितून/प्रेरित$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^ली/ली/ली$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनुस/उनुस$ +^बताछ/बता$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^कसकैं/*कसकैं$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दमिश्क/*दमिश्क$ +^नगरा/*नगरा$ +^का/का$ +^बाट/बाट$ +^में/में$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दर्शन/*दर्शन$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^बात/बात$ +^करछ्य/कर/कर$ +^;/;$ +^और/और$ +^दमिश्क/*दमिश्क$ +^में/में$ +^येले/येले$ +^हिम्मत/*हिम्मत$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^यीशुक/*यीशुक$ +^नामोको/नाम+क$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करछ्य/कर/कर$ +^प्रेरितून/प्रेरित$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बरनबासाक/*बरनबासाक$ +^बातुन/बातु$ +^में/में$ +^यकीन/*यकीन$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^शाऊल/*शाऊल$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^रूछ्यो/रू$ +^,/,$ +^और/और$ +^निडर/*निडर$ +^है/है$ +^भेरन/भेरन$ +^पुर/पुर$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^यीशुक/*यीशुक$ +^नामको/*नामको$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करनै/कर$ +^रियोछ/*रियोछ$ +^उ/उ/उ$ +^यूनानी/*यूनानी$ +^भाषा/*भाषा$ +^बोलूनवाला/*बोलूनवाला$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बातचीत/*बातचीत$ +^और/और$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^-/-$ +^बिवाद/*बिवाद$ +^करछ्यो/कर$ +^;/;$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^ऊस/ऊस$ +^मारना/*मारना$ +^की/की/की$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करून/कर$ +^लग्यान/*लग्यान$ +^तब/तब$ +^बाकि/*बाकि$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^यो/यो/यो$ +^बाता/*बाता$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^पतो/*पतो$ +^चलछ्य/चल$ +^त/त/त$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^शाऊल/*शाऊल$ +^स/स/स$ +^कैसरिया/*कैसरिया$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^ली/ली/ली$ +^आयान/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^वाँ/वाँ$ +^उ/उ/उ$ +^उखिन/*उखिन$ +^जहाज/जहाज$ +^भटे/भटे$ +^तरसुस/*तरसुस$ +^शैहर/शैहर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जाना/जा$ +^को/को$ +^इंतजाम/*इंतजाम$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^उको/उको$ +^अपूनो/अपूनो$ +^शैहर/शैहर$ +^छ्यो/छ$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^यहूदिया/यहूदिया$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^,/,$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^और/और$ +^सामरिया/*सामरिया$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^में/में$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^शान्ति/शान्ति$ +^मिलछ्य/मिल$ +^,/,$ +^और/और$ +^प्रभु/प्रभु$ +^को/को$ +^डर/डर/डर$ +^और/और$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^की/की/की$ +^मद्दत/मद्दत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^;/;$ +^और/और$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^आत्मिक/*आत्मिक$ +^रूप/रूप$ +^में/में$ +^उन्नति/*उन्नति$ +^हुनै/हो$ +^रैछ/रै/रै$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^इसो/इसो$ +^भ्योछ/भ्य$ +^पतरस/पतरस$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^प्रदेशून/प्रदेश$ +^में/में$ +^घुमनै/घुम$ +^-/-$ +^घुमनै/घुम$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^मिलून/*मिलून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^लुद्दा/*लुद्दा$ +^नगर/नगर$ +^में/में$ +^रूछ्या/रू/रू$ +^वाँ/वाँ$ +^ऊस/ऊस$ +^एक/एक$ +^लकवा/*लकवा$ +^पड़ीना/पड़ीना$ +^आदिमी/आदिमी$ +^मिलछो/मिल$ +^,/,$ +^जैक/*जैक$ +^नाम/नाम$ +^एनियास/*एनियास$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^आठ/*आठ$ +^साल/साल$ +^भटे/भटे$ +^बिछान/*बिछान$ +^में/में$ +^पड़ीनाको/*पड़ीनाको$ +^छ्यो/छ$ +^जब/जब/जब$ +^पतरसले/*पतरसले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^एनियास/*एनियास$ +^!/!$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^तैंस/तैंस$ +^चंगो/चंगो$ +^करनान/कर$ +^उठ/उठ/उठ$ +^,/,$ +^अपूनो/अपूनो$ +^बिछान/*बिछान$ +^उठौ/*उठौ$ +^!/!$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उ/उ/उ$ +^तुरन्त/तुरन्त$ +^उठ/उठ/उठ$ +^ग्यो/ग्य$ +^और/और$ +^लुद्दा/*लुद्दा$ +^और/और$ +^शारोन/*शारोन$ +^शैहरून/शैहर$ +^में/में$ +^रूनवाला/*रूनवाला$ +^,/,$ +^सबून/सबून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^देखभेरन/*देखभेरन$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^याफा/*याफा$ +^नगर/नगर$ +^में/में$ +^तबीता/*तबीता$ +^नामकी/*नामकी$ +^एक/एक$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^रूछी/रू$ +^,/,$ +^यूनानी/*यूनानी$ +^भाषा/*भाषा$ +^में/में$ +^उको/उको$ +^नाम/नाम$ +^दोरकास/*दोरकास$ +^छ्यो/छ$ +^उ/उ/उ$ +^भौत/भौत/भौत$ +^भलाई/भलाई$ +^काम/काम$ +^और/और$ +^गरीब/*गरीब$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करछी/कर$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^जब/जब/जब$ +^पतरस/पतरस$ +^लुद्दा/*लुद्दा$ +^में/में$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उनि/*उनि$ +^दिनून/दिन$ +^उ/उ/उ$ +^बिमार/बिमार$ +^है/है$ +^भेरन/भेरन$ +^मरि/*मरि$ +^गै/गै/गै$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^ऊस/ऊस$ +^नवै/*नवै$ +^-/-$ +^धवैभेरन/*धवैभेरन$ +^घराक/*घराक$ +^मलिवाला/*मलिवाला$ +^कमरा/*कमरा$ +^में/में$ +^राँख/राँख/राँख$ +^दीछ/दी$ +^लुद्दा/*लुद्दा$ +^नगर/नगर$ +^याफा/*याफा$ +^नगरा/*नगरा$ +^का/का$ +^नजिक/नजिक$ +^छ्यो/छ$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^सुणभेरन/*सुणभेरन$ +^की/की/की$ +^पतरस/पतरस$ +^वाँ/वाँ$ +^छै/छ$ +^द्वी/द्वी$ +^आदिमीन/आदिमी$ +^भेजभेरन/*भेजभेरन$ +^उथैं/उथैं$ +^बिनती/बिनती$ +^करछ्य/कर/कर$ +^“/“$ +^कि/कि/कि$ +^हमार/हमार$ +^पास/पास$ +^ऊँन/आ/ऊँन/ऊँन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^देर/*देर$ +^जन/जन$ +^कर/कर/कर$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^जब/जब/जब$ +^पतरस/पतरस$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^याफा/*याफा$ +^नगर/नगर$ +^में/में$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^ऊस/ऊस$ +^उ/उ/उ$ +^कमरा/*कमरा$ +^में/में$ +^ली/ली/ली$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^जाँ/जाँ$ +^मरिना/*मरिना$ +^की/की/की$ +^तबीता/*तबीता$ +^स/स/स$ +^राखिना/राख$ +^की/की/की$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^वाँ/वाँ$ +^सब/सब$ +^विध्वा/*विध्वा$ +^स्यैनिन/स्यैनि$ +^पतरसक/*पतरसक$ +^चारों/*चारों$ +^तरफ/तरफ$ +^ठाड़/ठाड़$ +^है/है$ +^भेरन/भेरन$ +^डाण/*डाण$ +^मारनै/मार$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^कपाड़ान/कपाड़ा$ +^दिखून/*दिखून$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^जिनून/जिनून$ +^तबीता/*तबीता$ +^दोरकास/*दोरकास$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बनाईका/*बनाईका$ +^छ्या/छ$ +^तब/तब$ +^पतरसले/*पतरसले$ +^सबून/सबून$ +^भ्यार/भ्यार$ +^करना/कर$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^घुणा/*घुणा$ +^टेकभेरन/*टेकभेरन$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^लाशा/*लाशा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^चाँभेरन/*चाँभेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^तबीता/*तबीता$ +^,/,$ +^उठ/उठ/उठ$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उले/उले$ +^अपून/अपून$ +^आँख/आँख$ +^खोलियान/*खोलियान$ +^और/और$ +^पतरस/पतरस$ +^स/स/स$ +^देखभेरन/*देखभेरन$ +^उठभेरन/*उठभेरन$ +^बैठ/बैठ/बैठ$ +^जाछी/जा$ +^तब/तब$ +^पतरसले/*पतरसले$ +^अपून/अपून$ +^हातले/*हातले$ +^सहार/*सहार$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^ऊस/ऊस$ +^ठाड़/ठाड़$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^और/और$ +^विध्वान/*विध्वान$ +^बुलाभेरन/बुला+भेरन$ +^उनुस/उनुस$ +^दिखाछ/दिखा$ +^कि/कि/कि$ +^तबीता/*तबीता$ +^ज्यून/ज्यून$ +^और/और$ +^बिल्कुल/*बिल्कुल$ +^ठीक/ठीक$ +^-/-$ +^ठाक/*ठाक$ +^छै/छ$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^पुरी/पुरी$ +^याफा/*याफा$ +^नगर/नगर$ +^में/में$ +^फैल/फैल$ +^ग्यै/*ग्यै$ +^;/;$ +^और/और$ +^वाँक/*वाँक$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोगूनले/*लोगूनले$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^पतरस/पतरस$ +^याफा/*याफा$ +^नगर/नगर$ +^में/में$ +^भौत/भौत/भौत$ +^दिनून/दिन$ +^तलक/तलक$ +^शमौन/शमौन$ +^नामक/*नामक$ +^एक/एक$ +^चमड़ाक/*चमड़ाक$ +^काम/काम$ +^करन्या/*करन्या$ +^वाला/वाला$ +^आदिमीक/*आदिमीक$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^र्योछ/*र्योछ$ +^कैसरिया/*कैसरिया$ +^नगर/नगर$ +^में/में$ +^कुरनेलियुस/*कुरनेलियुस$ +^नामको/*नामको$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^ईटालयन/*ईटालयन$ +^सेनाक/*सेनाक$ +^रेजीमेन्ट/*रेजीमेन्ट$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^सुबदार/*सुबदार$ +^छ्यो/छ$ +^उ/उ/उ$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^परिवार/*परिवार$ +^धार्मिक/*धार्मिक$ +^और/और$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^भक्त/*भक्त$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^अलावा/*अलावा$ +^उ/उ/उ$ +^यहूदी/यहूदी$ +^गरीब/*गरीब$ +^आदिमीन/आदिमी$ +^दान/दान$ +^दीछ्या/दी/दी$ +^और/और$ +^हर/हर$ +^बखत/बखत$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^में/में$ +^लाग/लाग/लाग$ +^रूछ्या/रू/रू$ +^उले/उले$ +^एक/एक$ +^दिन/दी/दिन$ +^छकाल/*छकाल$ +^में/में$ +^लगभग/*लगभग$ +^तीन/तीन$ +^बजे/*बजे$ +^दर्शन/*दर्शन$ +^में/में$ +^साफ/साफ$ +^देखछया/*देखछया$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^कुरनेलियुस/*कुरनेलियुस$ +^”/”$ +^कुरनेलियुस/*कुरनेलियुस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^ध्यान/ध्यान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^और/और$ +^डरभेरन/*डरभेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^बात/बात$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^उले/उले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^परमेश्वरले/*परमेश्वरले$ +^तेरि/तेरि$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^सुण/सुण/सुण$ +^हालछ्य/*हालछ्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^त्यार/त्यार$ +^दान/दान$ +^दीनै/दी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^खुशी/खुशी$ +^छन/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^अब/अब$ +^तैं/तैं/तैं$ +^याफा/*याफा$ +^नगर/नगर$ +^में/में$ +^आदिमी/आदिमी$ +^भेजभेरन/*भेजभेरन$ +^शमौन/शमौन$ +^जैस/जैस$ +^पतरस/पतरस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कुंनान/कुं$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^बुलवा/*बुलवा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^चमड़ाक/*चमड़ाक$ +^काम/काम$ +^करन्या/*करन्या$ +^शमौनक/*शमौनक$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^रून/रू$ +^मर्योछ/*मर्योछ$ +^,/,$ +^जेको/*जेको$ +^घर/घर$ +^समुद्रा/*समुद्रा$ +^का/का$ +^किनार/किनार$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^येक/येक/येक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^उ/उ/उ$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^वाँ/वाँ$ +^भटे/भटे$ +^न्हैग्यो/न्है/न्हैजा$ +^,/,$ +^और/और$ +^कुरनेलियुस/*कुरनेलियुस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^द्वी/द्वी$ +^सेवकून/सेवक$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^हमेशा/हमेशा$ +^उक/उक/उक$ +^सेवा/सेवा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ठहराईनाक/*ठहराईनाक$ +^छ्या/छ$ +^उमें/उ+में$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^भक्‍त/*भक्‍त$ +^सिपाई/सिपाई$ +^स/स/स$ +^बुलाछ/बुला$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनुस/उनुस$ +^सब/सब$ +^बात/बात$ +^बताभेरन/*बताभेरन$ +^याफा/*याफा$ +^नगर/नगर$ +^भटे/भटे$ +^पतरस/पतरस$ +^स/स/स$ +^लियून/*लियून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भेजछ्य/भेज$ +^दुसारा/दुसारा$ +^दिन/दी/दिन$ +^तीन/तीन$ +^आदिमी/आदिमी$ +^जिनून/जिनून$ +^कुरनेलियुस/*कुरनेलियुस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भेजनाक/*भेजनाक$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लगभग/*लगभग$ +^बार/बार$ +^बजे/*बजे$ +^वाँ/वाँ$ +^पुज्यान/*पुज्यान$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^पतरस/पतरस$ +^घराक/*घराक$ +^पाख/*पाख$ +^में/में$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करन/*करन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ग्योछ/ग्य$ +^ऊस/ऊस$ +^भुख/भुख$ +^लागछ्य/लाग$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^के/के$ +^खान/खान$ +^चाँछ्यो/चाँ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^खान/खान$ +^पकून/*पकून$ +^मरैछ्या/*मरैछ्या$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^बेसुध/*बेसुध$ +^हो/हो$ +^ग्यो/ग्य$ +^तब/तब$ +^पतरस/पतरस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^एक/एक$ +^दर्शन/*दर्शन$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^कि/कि/कि$ +^आकाश/आकाश$ +^खुल/*खुल$ +^ग्योछ/ग्य$ +^;/;$ +^और/और$ +^एक/एक$ +^ठूली/*ठूली$ +^चधरक/*चधरक$ +^जसी/*जसी$ +^कोई/कोई$ +^चीज/चीज$ +^जो/जो$ +^चारू/चारू$ +^कुंना/*कुंना$ +^में/में$ +^लटकिना/*लटकिना$ +^की/की/की$ +^आकाश/आकाश$ +^भटे/भटे$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^धरती/धरती$ +^आछ/आ$ +^जैमें/जैस+में$ +^धरतीका/*धरतीका$ +^उ/उ/उ$ +^चार/*चार$ +^खुटान/खुटा$ +^वाला/वाला$ +^और/और$ +^रेगूनवाला/*रेगूनवाला$ +^जानवर/*जानवर$ +^और/और$ +^आकाशाक/*आकाशाक$ +^चिड़िया/चिड़िया$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^जिनारा/जिनारा$ +^बारिमें/बारिमें$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^में/में$ +^लिखीनाक/*लिखीनाक$ +^छै/छ$ +^की/की/की$ +^उ/उ/उ$ +^अशुद्ध/*अशुद्ध$ +^और/और$ +^अपवित्र/*अपवित्र$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^इनून/*इनून$ +^खान/खान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^मना/मना/मना/मना$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^तब/तब$ +^उले/उले$ +^यो/यो/यो$ +^आवाज/आवाज$ +^सुणछ/सुण$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^पतरस/पतरस$ +^,/,$ +^उठ/उठ/उठ$ +^और/और$ +^उनुस/उनुस$ +^मारभेरन/*मारभेरन$ +^खा/खा/खा$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^पतरसले/*पतरसले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^प्रभु/प्रभु$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^इसो/इसो$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^सकनू/सक$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^कभै/कभै$ +^अपवित्र/*अपवित्र$ +^और/और$ +^अशुद्ध/*अशुद्ध$ +^चीज/चीज$ +^नै/नै$ +^खा/खा/खा$ +^रै/रै/रै$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^उले/उले$ +^दुसारा/दुसारा$ +^बार/बार$ +^यो/यो/यो$ +^आवाज/आवाज$ +^सुणछ्य/सुण$ +^,/,$ +^“/“$ +^जैस/जैस$ +^परमेश्वरले/*परमेश्वरले$ +^शुद्ध/शुद्ध$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^तैं/तैं/तैं$ +^अशुद्ध/*अशुद्ध$ +^जन/जन$ +^कौ/कुं$ +^”/”$ +^तीन/तीन$ +^बार/बार$ +^इसो/इसो$ +^हुना/हो$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^चधर/*चधर$ +^दुबाँर/*दुबाँर$ +^आकाश/आकाश$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उठा/उठा/उठा$ +^लीगै/*लीगै$ +^जब/जब/जब$ +^पतरस/पतरस$ +^यो/यो/यो$ +^दर्शनक/*दर्शनक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सोचून/*सोचून$ +^मर्योछ/*मर्योछ$ +^कि/कि/कि$ +^येक/येक/येक$ +^मतलब/मतलब$ +^कि/कि/कि$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^कुरनेलियुस/*कुरनेलियुस$ +^का/का$ +^भेजिनाक/*भेजिनाक$ +^आदिमीन/आदिमी$ +^शमौनो/*शमौनो$ +^को/को$ +^घराक/*घराक$ +^पतो/*पतो$ +^लगाभेरन/लगा+भेरन$ +^द्वारा/द्वारा$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^ठाड़/ठाड़$ +^है/है$ +^भेरन/भेरन$ +^पुछून/पुछ$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^शमौन/शमौन$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^पतरस/पतरस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कुंनान/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^उ/उ/उ$ +^याँई/याँ+ई$ +^मेहमान/*मेहमान$ +^छी/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^पतरस/पतरस$ +^उ/उ/उ$ +^दर्शन/*दर्शन$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सोचून/*सोचून$ +^मर्योछयो/*मर्योछयो$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पतरस/पतरस$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^देख/देख/देख/देख$ +^!/!$ +^तीन/तीन$ +^आदिमी/आदिमी$ +^तैंस/तैंस$ +^खोजून/खोज$ +^मर्यान/मार$ +^भले/*भले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उठभेरन/*उठभेरन$ +^तलि/तलि$ +^जा/जा/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^बिना/बिना$ +^सोचे/*सोचे$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^जा/जा/जा$ +^;/;$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^भेजिना/*भेजिना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^पतरस/पतरस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तलि/तलि$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^देख/देख/देख/देख$ +^,/,$ +^जैक/*जैक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^तुम/तुम$ +^पूछुनमरेछा/*पूछुनमरेछा$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^याँ/याँ$ +^किलैं/किलैं$ +^आ/आ/आ$ +^रैछा/रै$ +^?/?$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^कुरनेलियुस/*कुरनेलियुस$ +^सुबदार/*सुबदार$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^धर्मी/धर्मी$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^भटे/भटे$ +^डरछो/डर$ +^,/,$ +^और/और$ +^जैकी/*जैकी$ +^पुर/पुर$ +^यहूदी/यहूदी$ +^जातिक/*जातिक$ +^लोग/लोग$ +^इज्जत/*इज्जत$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^एक/एक$ +^पवित्र/पवित्र$ +^स्वर्गदूतले/*स्वर्गदूतले$ +^यो/यो/यो$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^तुमून/तुमून$ +^अपून/अपून$ +^घर/घर$ +^बुलाभेरन/बुला+भेरन$ +^बचन/बचन$ +^सुणो/*सुणो$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^सुणभेरन/*सुणभेरन$ +^पतरसले/*पतरसले$ +^उनुस/उनुस$ +^भितर/भितर$ +^बुलाछ/बुला$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनेरि/उनेरि$ +^खातिरदारी/*खातिरदारी$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^दुसारा/दुसारा$ +^दिन/दी/दिन$ +^पतरस/पतरस$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^याफा/*याफा$ +^का/का$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ग्यान/ग्य$ +^तिसार/*तिसार$ +^दिन/दी/दिन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^कैसरिया/*कैसरिया$ +^नगर/नगर$ +^में/में$ +^पुजियान/*पुजियान$ +^जाँ/जाँ$ +^कुरनेलियुस/*कुरनेलियुस$ +^अपून/अपून$ +^पुर/पुर$ +^परिवाराक/*परिवाराक$ +^और/और$ +^दोस्तून/*दोस्तून$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^उनोरो/उनोरो$ +^इन्तजार/*इन्तजार$ +^करून/कर$ +^मरेछ्यो/मरेछ$ +^जब/जब/जब$ +^पतरस/पतरस$ +^भितर/भितर$ +^उनमरेछ्यो/*उनमरेछ्यो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^कुरनेलियुस/*कुरनेलियुस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^भेंट/भेंट$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^खुटान/खुटा$ +^में/में$ +^पड़भेरन/*पड़भेरन$ +^उकी/उकी$ +^भक्ति/भक्ति$ +^करून/कर$ +^लागछ्य/लाग$ +^लेकिन/लेकिन$ +^पतरसले/*पतरसले$ +^ऊस/ऊस$ +^उठाभेरन/उठ+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मेरि/मेरि$ +^भक्ति/भक्ति$ +^जन/जन$ +^कर/कर/कर$ +^,/,$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^जसो/जसो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^”/”$ +^पतरस/पतरस$ +^कुरनेलियुस/*कुरनेलियुस$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बात/बात$ +^-/-$ +^चीत/*चीत$ +^करनै/कर$ +^-/-$ +^करनै/कर$ +^भितर/भितर$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^वाँ/वाँ$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोगून/लोग$ +^जाम/जाम$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^कुंन/*कुंन$ +^लागछ्यो/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^जाणछा/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कोई/कोई$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^रिशता/*रिशता$ +^राँखून/*राँखून$ +^या/या/या$ +^उनार/उनार/उनार$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^जान/जा$ +^मना/मना/मना/मना$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^हम/हम/हम$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगूनका/*लोगूनका$ +^नियमाक/*नियमाक$ +^खिलाफ/खिलाफ$ +^छै/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^मैंस/मैंस$ +^बताछ/बता$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^कोई/कोई$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^अशुद्ध/*अशुद्ध$ +^नै/नै$ +^कुँ/कुँ/कुँ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^जब/जब/जब$ +^तुमूले/तुमूले$ +^मैंस/मैंस$ +^बुलाछ/बुला$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^बेहिचक/*बेहिचक$ +^आयूँ/*आयूँ$ +^अब/अब$ +^बता/बता/बता$ +^,/,$ +^तुमूले/तुमूले$ +^मैंस/मैंस$ +^याँ/याँ$ +^किलैं/किलैं$ +^बुलाछ/बुला$ +^?/?$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^कुरनेलियुस/*कुरनेलियुस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^आज/आज$ +^भटे/भटे$ +^चार/*चार$ +^दिन/दी/दिन$ +^पैलि/पैलि$ +^योई/योई$ +^बखत/बखत$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपून/अपून$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^छकाल/*छकाल$ +^में/में$ +^तीन/तीन$ +^बजे/*बजे$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करन/*करन$ +^मरेछ्यू/*मरेछ्यू$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^एक/एक$ +^चमकीला/*चमकीला$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^पैनिना/*पैनिना$ +^को/को$ +^आदिमी/आदिमी$ +^म्यार/म्यार$ +^सामुनि/सामुनि$ +^आछ/आ$ +^”/”$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^मैंथैं/मैं+थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^कुरनेलियुस/*कुरनेलियुस$ +^परमेश्वरले/*परमेश्वरले$ +^तेरि/तेरि$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^सुण/सुण/सुण$ +^हालछै/*हालछै$ +^और/और$ +^त्यार/त्यार$ +^दान/दान$ +^दिनाले/*दिनाले$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^खुश/खुश$ +^छन/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^कैसे/कैसे$ +^याफा/*याफा$ +^नगर/नगर$ +^भेजिभेरन/भेज+भेरन$ +^शमौन/शमौन$ +^जैस/जैस$ +^पतरस/पतरस$ +^लै/लै$ +^कुंनान/कुं$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^याँ/याँ$ +^बुला/बुला/बुला$ +^लै/लै$ +^उ/उ/उ$ +^समुद्रा/*समुद्रा$ +^का/का$ +^किनार/किनार$ +^चमड़ाक/*चमड़ाक$ +^काम/काम$ +^करन्या/*करन्या$ +^वाला/वाला$ +^शमौना/*शमौना$ +^का/का$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^महेमान/*महेमान$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तैंस/तैंस$ +^या/या/या$ +^बुला/बुला/बुला$ +^और/और$ +^तैंले/तैं+ले$ +^याँ/याँ$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^बड़ी/*बड़ी$ +^किरपा/*किरपा$ +^करछ्य/कर/कर$ +^“/“$ +^अब/अब$ +^हम/हम/हम$ +^सब/सब$ +^या/या/या$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^छा/छ$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^बात/बात$ +^उनूनले/उनूनले$ +^तुमून/तुमून$ +^बता/बता/बता$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^हम/हम/हम$ +^सब/सब$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उक/उक/उक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^जाण/जाण/जाण$ +^सका/सका$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^पतरसले/*पतरसले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^अब/अब$ +^मेरि/मेरि$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^में/में$ +^निकीकैं/निकीकैं$ +^आग्योछ/आ$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^कैका/*कैका$ +^दगाड़/दगाड़$ +^भेद/*भेद$ +^-/-$ +^भाव/*भाव$ +^नै/नै$ +^करूनो/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हरेक/हरेक$ +^जाति/*जाति$ +^को/को$ +^आदिमी/आदिमी$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^है/है$ +^डरछो/डर$ +^और/और$ +^धार्मा/*धार्मा$ +^का/का$ +^काम/काम$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^ऊस/ऊस$ +^अपनूछो/*अपनूछो$ +^तुमून/तुमून$ +^उ/उ/उ$ +^बाताक/*बाताक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^मालूम/मालूम$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मतलब/मतलब$ +^इस्राएल/इस्राएल$ +^देशा/देशा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^दीईना/दीईना$ +^की/की/की$ +^छी/छ$ +^उले/उले$ +^शान्ति/शान्ति$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^सुणाछ/*सुणाछ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^लोगून/लोग$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करना/कर$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^मिल/मिल/मिल$ +^सकछो/सक$ +^उ/उ/उ$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^प्रभु/प्रभु$ +^छै/छ$ +^तुमून/तुमून$ +^उ/उ/उ$ +^बचन/बचन$ +^क/क/क$ +^बारिमें/बारिमें$ +^पतो/*पतो$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^यहूना/यहूना$ +^को/को$ +^बपतिस्माक/*बपतिस्माक$ +^प्रचाराक/*प्रचाराक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^भटे/भटे$ +^शुरू/शुरू$ +^होभेरन/हो+भेरन$ +^सारा/सारा$ +^यहूदी/यहूदी$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^में/में$ +^फैल/फैल$ +^ग्यो/ग्य$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उई/उई/उ+ई$ +^यीशु/यीशु$ +^जो/जो$ +^नासरत/नासरत$ +^गौ/*गौ$ +^छ्यो/छ$ +^जैको/जैको$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^और/और$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अभिषेक/*अभिषेक$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^हरेक/हरेक$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^भलाई/भलाई$ +^करनै/कर$ +^र्योछ/*र्योछ$ +^और/और$ +^सब/सब$ +^जो/जो$ +^शैताना/*शैताना$ +^का/का$ +^सताइनाक/*सताइनाक$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सबून/सबून$ +^ठीक/ठीक$ +^कर्यान/कर$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^हम/हम/हम$ +^प्रेरित/प्रेरित/प्रेरित$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^कामून/काम$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^हमूले/हमूले$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^पुर/पुर$ +^यहूदी/यहूदी$ +^प्रदेशून/प्रदेश$ +^में/में$ +^करून/कर$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^और/और$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवान/अगुवान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^मार/मार/मार$ +^दीछ/दी$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वरले/*परमेश्वरले$ +^ऊस/ऊस$ +^तिसार/*तिसार$ +^दिन/दी/दिन$ +^मरिन/*मरिन$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यून/ज्यून$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^दिखाछ/दिखा$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^नै/नै$ +^देख्यो/देख$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^गवाहन/*गवाहन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पैलि/पैलि$ +^चुन/चुन/चुन$ +^राख/राख/राख$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^मरिनान/*मरिनान$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यून/ज्यून$ +^हुना/हो$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^खाछ/खा$ +^-/-$ +^पीछ/पी$ +^;/;$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^हमून/हमून$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करा/करा/करा/कर$ +^और/और$ +^गवाही/गवाही$ +^दीया/दी$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^उई/उई/उ+ई$ +^छै/छ$ +^जैस/जैस$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ज्यून/ज्यून$ +^और/और$ +^मरिना/*मरिना$ +^को/को$ +^न्याय/न्याय$ +^करन/*करन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ठैरा/ठैरा$ +^रैछ/रै/रै$ +^उनार/उनार/उनार$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सब/सब$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवालान/*दिनवालान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^गवाही/गवाही$ +^दीछ/दी$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^लै/लै$ +^उमें/उ+में$ +^भरोस/*भरोस$ +^राखाला/*राखाला$ +^,/,$ +^उनुस/उनुस$ +^उनार/उनार/उनार$ +^जरियाले/*जरियाले$ +^पापून/पाप$ +^कि/कि/कि$ +^माफी/*माफी$ +^मिलेली/*मिलेली$ +^जब/जब/जब$ +^पतरस/पतरस$ +^बोलन/*बोलन$ +^मर्यो/*मर्यो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^सब/सब$ +^सुणून/सुण$ +^वालान/वालान$ +^में/में$ +^आछ/आ$ +^जो/जो$ +^खतना/खत$ +^करिना/कर$ +^का/का$ +^यहूदी/यहूदी$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^पतरस/पतरस$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^आ/आ/आ$ +^रैछ्या/रै/रै$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^दंग/*दंग$ +^रैग्या/रै$ +^कि/कि/कि$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^को/को$ +^बरदान/*बरदान$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मिलछ्य/मिल$ +^किलैकी/किलैकी$ +^यहूदी/यहूदी$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^अलग/अलग$ +^-/-$ +^अलग/अलग$ +^भाषा/*भाषा$ +^में/में$ +^बोलनान/बोल$ +^और/और$ +^परमेश्वरकि/*परमेश्वरकि$ +^अराधना/अराधना$ +^करून/कर$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^पतरसले/*पतरसले$ +^क्योछ/कुं$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^इनून/*इनून$ +^अब/अब$ +^कोई/कोई$ +^पानि/पानि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^लीना/ली$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^रोक/*रोक$ +^सकछोई/*सकछोई$ +^,/,$ +^जिनून/जिनून$ +^हमार/हमार$ +^समान/समान/समान$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^भटे/भटे$ +^मिलर्योछ/*मिलर्योछ$ +^?/?$ +^”/”$ +^येक/येक/येक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^पतरसले/*पतरसले$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^कुरनेलियुस/*कुरनेलियुस$ +^क/क/क$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^जाम/जाम$ +^छ्या/छ$ +^तब/तब$ +^उले/उले$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दीछ/दी$ +^कि/कि/कि$ +^उनून/उनून/उनून$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीहक/मसीह+क$ +^नामले/*नामले$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^दीई/दी$ +^जौ/जा$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^पतरस/पतरस$ +^थैं/थैं$ +^बिनती/बिनती$ +^करछ्य/कर/कर$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^दिनून/दिन$ +^तलक/तलक$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^रौ/रू$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^प्रेरितून/प्रेरित$ +^और/और$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जो/जो$ +^यहूदिया/यहूदिया$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^में/में$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^उनूनले/उनूनले$ +^सुणछ/सुण$ +^कि/कि/कि$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^परमेश्वरको/*परमेश्वरको$ +^वचन/*वचन$ +^मानून/*मानून$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^पतरस/पतरस$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पास/पास$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^खतना/खत$ +^करिना/कर$ +^का/का$ +^यहूदी/यहूदी$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^लोग/लोग$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^-/-$ +^बिवाद/*बिवाद$ +^करून/कर$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^तैले/तै+ले$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^का/का$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^खान/खान$ +^किलैं/किलैं$ +^खाछ/खा$ +^?/?$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^पतरसले/*पतरसले$ +^जो/जो$ +^बात/बात$ +^कुरनेलियुस/*कुरनेलियुस$ +^का/का$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^जान/जा$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^भ्यान/भ्य$ +^उनून/उनून/उनून$ +^शुरू/शुरू$ +^भटे/भटे$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^आखरी/*आखरी$ +^तक/तक$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^एक/एक$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^बतायान/*बतायान$ +^“/“$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^याफा/*याफा$ +^नगर/नगर$ +^में/में$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करमरेछ्यूँ/*करमरेछ्यूँ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^मैं/मैं/मैं$ +^बेसुध/*बेसुध$ +^होग्यू/*होग्यू$ +^और/और$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^दर्शन/*दर्शन$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^कि/कि/कि$ +^एक/एक$ +^ठूली/*ठूली$ +^चधरका/*चधरका$ +^जसी/*जसी$ +^कोई/कोई$ +^चीज/चीज$ +^चारों/*चारों$ +^किनारान/*किनारान$ +^में/में$ +^लटकिना/*लटकिना$ +^की/की/की$ +^आकाश/आकाश$ +^भटे/भटे$ +^तलि/तलि$ +^उछी/*उछी$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^ठीक/ठीक$ +^म्यार/म्यार$ +^सामुनि/सामुनि$ +^आछ/आ$ +^”/”$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^ऊस/ऊस$ +^ध्यान/ध्यान$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^उमें/उ+में$ +^धरतिक/*धरतिक$ +^सब/सब$ +^किसमा/*किसमा$ +^का/का$ +^घरेलू/*घरेलू$ +^जानवर/*जानवर$ +^,/,$ +^और/और$ +^सब/सब$ +^रिगनिया/*रिगनिया$ +^जीव/*जीव$ +^-/-$ +^जन्तु/*जन्तु$ +^और/और$ +^चिड़ियान/चिड़िया$ +^देख्यान/*देख्यान$ +^और/और$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^एक/एक$ +^आवाज/आवाज$ +^सुणछ्य/सुण$ +^,/,$ +^“/“$ +^पतरस/पतरस$ +^,/,$ +^उठ/उठ/उठ$ +^,/,$ +^इनूस/*इनूस$ +^मारभेरन/*मारभेरन$ +^खा/खा/खा$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^प्रभु/प्रभु$ +^,/,$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^कभै/कभै$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कोई/कोई$ +^अपवित्र/*अपवित्र$ +^और/और$ +^अशुद्ध/*अशुद्ध$ +^चीज/चीज$ +^नै/नै$ +^खा/खा/खा$ +^रै/रै/रै$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^दुसारा/दुसारा$ +^बार/बार$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^भटे/भटे$ +^यो/यो/यो$ +^आवाज/आवाज$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^“/“$ +^परमेश्वरले/*परमेश्वरले$ +^जैस/जैस$ +^पवित्र/पवित्र$ +^बना/बना/बना/बन$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^ऊस/ऊस$ +^अपवित्र/*अपवित्र$ +^और/और$ +^अशुद्ध/*अशुद्ध$ +^जन/जन$ +^कौ/कुं$ +^”/”$ +^तीन/तीन$ +^बार/बार$ +^इसो/इसो$ +^हुछो/हो$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^सब/सब$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^खिच/*खिच$ +^लिई/लि$ +^ग्यो/ग्य$ +^उई/उई/उ+ई$ +^बखत/बखत$ +^कैसरिया/*कैसरिया$ +^नगर/नगर$ +^भटे/भटे$ +^जो/जो$ +^कुरनेलियुस/*कुरनेलियुस$ +^नामोको/नाम+क$ +^आदिमी/आदिमी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जिन/*जिन$ +^तीन/तीन$ +^आदिमी/आदिमी$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पास/पास$ +^भेजिना/*भेजिना$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उ/उ/उ$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^पुजी/*पुजी$ +^ग्या/ग्य$ +^जाँ/जाँ$ +^हम/हम/हम$ +^रूकिनाका/*रूकिनाका$ +^छ्या/छ$ +^तब/तब$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैथैं/मैं+थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^बेहिचक/*बेहिचक$ +^इनारा/*इनारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^जा/जा/जा$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^इन/इन$ +^छ/*छ$ +^:/:$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाई/भाई$ +^लै/लै$ +^म्यार/म्यार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^आयान/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^हम/हम/हम$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^घर/घर$ +^भितर/भितर$ +^ग्या/ग्य$ +^तब/तब$ +^उले/उले$ +^हमून/हमून$ +^बताछ/बता$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उले/उले$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^स/स/स$ +^अपून/अपून$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^जेलै/*जेलै$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तैं/तैं/तैं$ +^कैसे/कैसे$ +^याफा/*याफा$ +^नगर/नगर$ +^भेजिभेरन/भेज+भेरन$ +^शमौन/शमौन$ +^जैस/जैस$ +^पतरसले/*पतरसले$ +^कुंनान/कुं$ +^याँ/याँ$ +^बुला/बुला/बुला$ +^उ/उ/उ$ +^तैंस/तैंस$ +^इस/*इस$ +^बात/बात$ +^बतालो/बता$ +^,/,$ +^जेलै/*जेलै$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^तैंस/तैंस$ +^और/और$ +^त्यारा/त्यारा$ +^घराना/*घराना$ +^का/का$ +^सबै/सबै$ +^लोगून/लोग$ +^बचालो/*बचालो$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उनुस/उनुस$ +^यीशुक/*यीशुक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बतून/*बतून$ +^मरेछ्यू/*मरेछ्यू$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^पैलि/पैलि$ +^हमून/हमून$ +^में/में$ +^आछ/आ$ +^तब/तब$ +^मैंस/मैंस$ +^उ/उ/उ$ +^बचन/बचन$ +^याद/याद$ +^आछ/आ$ +^जो/जो$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमूनथैं/*हमूनथैं$ +^कईनाको/*कईनाको$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यहूना/यहूना$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तैं/तैं/तैं$ +^पानिको/*पानिको$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^पर/पर$ +^तुम/तुम$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^पाला/पा$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^परमेश्वरले/*परमेश्वरले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^यो/यो/यो$ +^बरदान/*बरदान$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करना/कर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मिलछो/मिल$ +^;/;$ +^त/त/त$ +^मैं/मैं/मैं$ +^को/को$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^खिलाफ/खिलाफ$ +^जाछूँ/*जाछूँ$ +^?/?$ +^जब/जब/जब$ +^परमेश्वरले/*परमेश्वरले$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^कोई/कोई$ +^भेदभाव/*भेदभाव$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^किलैं/किलैं$ +^करूँ/कर$ +^?/?$ +^यो/यो/यो$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यहूदी/यहूदी$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^चुप/*चुप$ +^र्यान/*र्यान$ +^,/,$ +^और/और$ +^परमेश्वरै/परमेश्वरै$ +^की/की/की$ +^तारीफ/तारीफ$ +^करून/कर$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^तब/तब$ +^त/त/त$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अपून/अपून$ +^पापून/पाप$ +^भटे/भटे$ +^पश्चाताप/*पश्चाताप$ +^करून/कर$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करना/कर$ +^को/को$ +^दान/दान$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^”/”$ +^स्तिफनुस/*स्तिफनुस$ +^की/की/की$ +^हत्या/हत्या$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^,/,$ +^कई/कई$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^स/स/स$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^घुमनै/घुम$ +^-/-$ +^घुमनै/घुम$ +^फीनीके/*फीनीके$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^,/,$ +^साइप्रस/*साइप्रस$ +^द्वीप/*द्वीप$ +^और/और$ +^सीरिया/सीरिया$ +^देशाक/*देशाक$ +^अन्ताकिया/*अन्ताकिया$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^पुजियान/*पुजियान$ +^;/;$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^और/और$ +^कैसे/कैसे$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^वचन/*वचन$ +^नी/नी$ +^सुणूछ्या/*सुणूछ्या$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^साइप्रस/*साइप्रस$ +^का/का$ +^रूनवाला/*रूनवाला$ +^और/और$ +^कुरेनी/*कुरेनी$ +^का/का$ +^रूनवाला/*रूनवाला$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^अन्ताकिया/*अन्ताकिया$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^यूनानीन/*यूनानीन$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशुक/*यीशुक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^बतून/*बतून$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^और/और$ +^प्रभु/प्रभु$ +^की/की/की$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^भौते/*भौते$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनेरि/उनेरि$ +^बातुन/बातु$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^ग्रहण/*ग्रहण$ +^करछ्य/कर/कर$ +^जब/जब/जब$ +^उनार/उनार/उनार$ +^बारिमें/बारिमें$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सुणछ्य/सुण$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^बरनबास/*बरनबास$ +^स/स/स$ +^अन्ताकिया/*अन्ताकिया$ +^शैहर/शैहर$ +^भेजछ्य/भेज$ +^बरनबास/*बरनबास$ +^वाँ/वाँ$ +^पुजभेरन/*पुजभेरन$ +^यो/यो/यो$ +^वाँक/*वाँक$ +^लोगूनमें/*लोगूनमें$ +^परमेश्वरै/परमेश्वरै$ +^का/का$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^खुश/खुश$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सबून/सबून$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^दीछो/दी$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अपून/अपून$ +^पुर/पुर$ +^मनले/*मनले$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^भरोस/*भरोस$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अटल/*अटल$ +^रया/*रया$ +^उ/उ/उ$ +^एक/एक$ +^निको/निको$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छयो/*छयो$ +^;/;$ +^उ/उ/उ$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^और/और$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भरिना/*भरिना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^देखभेरन/*देखभेरन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोग/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^प्रभु/प्रभु$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^मिलग्या/मिल$ +^तब/तब$ +^बरनबास/*बरनबास$ +^अन्ताकिया/*अन्ताकिया$ +^शैहर/शैहर$ +^छोड़भेरन/छोड़+भेरन$ +^शाऊल/*शाऊल$ +^स/स/स$ +^खोजून/खोज$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तरसुस/*तरसुस$ +^शैहर/शैहर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^न्हैग्यो/न्है/न्हैजा$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^मिलछ्य/मिल$ +^त/त/त$ +^ऊस/ऊस$ +^अन्ताकिया/*अन्ताकिया$ +^शैहर/शैहर$ +^ल्याछ/ल्या$ +^इसो/इसो$ +^भ्योछ/भ्य$ +^की/की/की$ +^शाऊल/*शाऊल$ +^और/और$ +^बरनबास/*बरनबास$ +^एक/एक$ +^साल/साल$ +^तक/तक$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^मिलीयान/*मिलीयान$ +^और/और$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोगून/लोग$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशुक/*यीशुक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बतूनै/*बतूनै$ +^र्यान/*र्यान$ +^शिष्य/शिष्य$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^अन्ताकिया/*अन्ताकिया$ +^शैहर/शैहर$ +^मेंई/*मेंई$ +^मसीही/*मसीही$ +^कहलायान/*कहलायान$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^छ्या/छ$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^भटे/भटे$ +^अन्ताकिया/*अन्ताकिया$ +^शैहर/शैहर$ +^आयान/आ$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^परमेश्वरोको/*परमेश्वरोको$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवालो/*दिनवालो$ +^जैको/जैको$ +^नाम/नाम$ +^अगबुस/*अगबुस$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^ठाड़/ठाड़$ +^भ्योछ/भ्य$ +^और/और$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^की/की/की$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^बताछ/बता$ +^कि/कि/कि$ +^सार/*सार$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^भौत/भौत/भौत$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^अकाल/*अकाल$ +^पड़ून/*पड़ून$ +^वालो/वालो$ +^छै/छ$ +^यो/यो/यो$ +^अकाल/*अकाल$ +^सम्राट/*सम्राट$ +^क्लौदियुस/*क्लौदियुस$ +^राज्यकाल/*राज्यकाल$ +^का/का$ +^बखत/बखत$ +^में/में$ +^पड़छ्य/पड़$ +^तब/तब$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^फैसला/फैसला$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यहूदा/यहूदा$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^में/में$ +^रूनवाला/*रूनवाला$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाई/भाई$ +^-/-$ +^बैनिन/*बैनिन$ +^की/की/की$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अपूनी/अपूनी$ +^-/-$ +^अपूनी/अपूनी$ +^कमाई/*कमाई$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^हम/हम/हम$ +^डबल/*डबल$ +^जाम/जाम$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^भेजुंला/*भेजुंला$ +^उनूनले/उनूनले$ +^इसोई/इसो+ई$ +^करछ्य/कर/कर$ +^;/;$ +^और/और$ +^बरनबास/*बरनबास$ +^और/और$ +^शाऊल/*शाऊल$ +^क/क/क$ +^हात/हात$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^क/क/क$ +^बुज़ुर्गून/*बुज़ुर्गून$ +^का/का$ +^हात/हात$ +^दान/दान$ +^भेजछ्य/भेज$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^हेरोदेस/हेरोदेस$ +^राजा/राजा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^कई/कई$ +^लोगून/लोग$ +^सतून/सता$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उनून/उनून/उनून$ +^बन्दी/*बन्दी$ +^बना/बना/बना/बन$ +^लीछ/ली$ +^उले/उले$ +^प्रेरितून/प्रेरित$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^यहूना/यहूना$ +^क/क/क$ +^भाई/भाई$ +^याकूब/याकूब$ +^स/स/स$ +^तलवार/*तलवार$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मरवा/मरवा/मरवा$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^उले/उले$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^कि/कि/कि$ +^यहूदी/यहूदी$ +^यो/यो/यो$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^खुशी/खुशी$ +^हुनान/हो$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उले/उले$ +^पतरसे/*पतरसे$ +^स/स/स$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पकड़/पकड़/पकड़$ +^लीछ/ली$ +^यो/यो/यो$ +^अखमीरी/*अखमीरी$ +^रवाटाक/*रवाटाक$ +^त्यारो/*त्यारो$ +^को/को$ +^बखत/बखत$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^राजा/राजा$ +^हेरोदेस/हेरोदेस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पतरस/पतरस$ +^स/स/स$ +^पकड़/पकड़/पकड़$ +^भेरन/भेरन$ +^जेल/जेल$ +^में/में$ +^डाल/डाल/डाल$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^ऊस/ऊस$ +^चार/*चार$ +^-/-$ +^चार/*चार$ +^सिपाईन/सिपाई$ +^चार/*चार$ +^दल/*दल$ +^स/स/स$ +^पहरा/*पहरा$ +^दिन/दी/दिन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^राँख/राँख/राँख$ +^राँखछ्यो/राँख$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^फसह/*फसह$ +^त्याराक/*त्याराक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^उक/उक/उक$ +^न्याय/न्याय$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^करनवाला/*करनवाला$ +^छ्यो/छ$ +^जब/जब/जब$ +^पतरस/पतरस$ +^जेल/जेल$ +^खाना/खाना$ +^में/में$ +^बन्द/बन्द$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^भौत/भौत/भौत$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^लोग/लोग$ +^उ/उ/उ$ +^खिन/खिन/खिन$ +^लौ/*लौ$ +^लगाभेरन/लगा+भेरन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^थैं/थैं$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करन/*करन$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^जब/जब/जब$ +^राजा/राजा$ +^हेरोदेस/हेरोदेस$ +^पतरस/पतरस$ +^स/स/स$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^ल्यूनवालो/*ल्यूनवालो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उक/उक/उक$ +^पैल/*पैल$ +^रात/रात$ +^पतरस/पतरस$ +^स/स/स$ +^जंजीरून/*जंजीरून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बादछ्य/बाद$ +^,/,$ +^द्वी/द्वी$ +^सिपाईन/सिपाई$ +^का/का$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^पड़ीनाको/*पड़ीनाको$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^पैहरेदार/*पैहरेदार$ +^द्वार/*द्वार$ +^क/क/क$ +^सामुनि/सामुनि$ +^पहरा/*पहरा$ +^दीन/दीन$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^तब/तब$ +^एकाएक/*एकाएक$ +^प्रभु/प्रभु$ +^एक/एक$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^पतरसा/पतरसा$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^वाँ/वाँ$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^कोठरी/*कोठरी$ +^में/में$ +^उज्यालो/उज्यालो$ +^है/है$ +^ग्यो/ग्य$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^पतरस/पतरस$ +^स/स/स$ +^हात/हात$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हिलाभेरन/*हिलाभेरन$ +^नीन/नीन$ +^भटे/भटे$ +^जगाछ/*जगाछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^जल्दी/जल्दी$ +^उठ/उठ/उठ$ +^”/”$ +^और/और$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^पतरस/पतरस$ +^ठाड़/ठाड़$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^हाते/*हाते$ +^की/की/की$ +^जंजीर/*जंजीर$ +^खुलभेरन/*खुलभेरन$ +^भिमें/*भिमें$ +^खिती/खिती$ +^ग्या/ग्य$ +^और/और$ +^स्वर्गदूतले/*स्वर्गदूतले$ +^पतरस/पतरस$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^कपाड़/*कपाड़$ +^और/और$ +^जुत्ता/*जुत्ता$ +^पैन/पैन/पैन$ +^”/”$ +^पतरसले/*पतरसले$ +^इसो/इसो$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^उले/उले$ +^पतरस/पतरस$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^चधर/*चधर$ +^ओढ़भेरन/*ओढ़भेरन$ +^म्यार/म्यार$ +^पछिल/पछिल$ +^अ/*अ$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^पतरस/पतरस$ +^उक/उक/उक$ +^पछिल/पछिल$ +^-/-$ +^पछिल/पछिल$ +^जानमरेछ्यो/*जानमरेछ्यो$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उक/उक/उक$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^में/में$ +^के/के$ +^नै/नै$ +^आयो/*आयो$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^हकीकत/*हकीकत$ +^छी/छ$ +^या/या/या$ +^स्यून/*स्यून$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^पैलि/पैलि$ +^और/और$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^दुसोरो/दुसोरो$ +^पैहरेदा/*पैहरेदा$ +^भटे/भटे$ +^निकल/निकल/निकल$ +^भेरन/भेरन$ +^उ/उ/उ$ +^लूवाक/*लूवाक$ +^द्वार/*द्वार$ +^तक/तक$ +^पुज्यान/*पुज्यान$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^कि/कि/कि$ +^नगराक/*नगराक$ +^तरफ/तरफ$ +^जाछो/जा$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उ/उ/उ$ +^द्वार/*द्वार$ +^लै/लै$ +^उनून/उनून/उनून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अफी/अफी$ +^खुलि/खुलि$ +^ग्यो/ग्य$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^भ्यार/भ्यार$ +^निकल्यान/*निकल्यान$ +^और/और$ +^गली/*गली$ +^क/क/क$ +^किनार/किनार$ +^तक/तक$ +^आयान/आ$ +^कि/कि/कि$ +^अचानक/*अचानक$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^पतरस/पतरस$ +^स/स/स$ +^छोड़भेरन/छोड़+भेरन$ +^न्हैजाछो/न्हैजा$ +^तब/तब$ +^पतरस/पतरस$ +^स/स/स$ +^ऐहसास/*ऐहसास$ +^भ्योछ/भ्य$ +^कि/कि/कि$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^कि/कि/कि$ +^भ्योछ/भ्य$ +^तब/तब$ +^उले/उले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^अब/अब$ +^मैंस/मैंस$ +^यकीन/*यकीन$ +^है/है$ +^ग्योछ/ग्य$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वरले/*परमेश्वरले$ +^अपूनो/अपूनो$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^भेजिभेरन/भेज+भेरन$ +^मैंस/मैंस$ +^राजा/राजा$ +^हेरोदेस/हेरोदेस$ +^का/का$ +^कैद/*कैद$ +^भटे/भटे$ +^छुड़ा/*छुड़ा$ +^लीछ/ली$ +^,/,$ +^और/और$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवा/अगुवा$ +^की/की/की$ +^सब/सब$ +^उम्मीद/*उम्मीद$ +^स/स/स$ +^नाकाम/*नाकाम$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^”/”$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^जाणिभेरन/*जाणिभेरन$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्चर/*परमेश्चर$ +^ऊस/ऊस$ +^बचा/*बचा$ +^हालछ्य/*हालछ्य$ +^,/,$ +^पतरस/पतरस$ +^उ/उ/उ$ +^यहूना/यहूना$ +^,/,$ +^जैको/जैको$ +^नाम/नाम$ +^मरकुस/*मरकुस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उकी/उकी$ +^ईजा/ईजा$ +^मरियमा/*मरियमा$ +^का/का$ +^घर/घर$ +^आछ/आ$ +^वाँ/वाँ$ +^भौत/भौत/भौत$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^लोग/लोग$ +^जाम/जाम$ +^है/है$ +^भेरन/भेरन$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करन/*करन$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^जब/जब/जब$ +^पतरसले/*पतरसले$ +^गेट/*गेट$ +^स/स/स$ +^खट/*खट$ +^-/-$ +^खटाछ/*खटाछ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^रूदे/*रूदे$ +^नामेंकी/*नामेंकी$ +^दासी/*दासी$ +^आछ/आ$ +^और/और$ +^पतरस/पतरस$ +^की/की/की$ +^आवाज/आवाज$ +^स/स/स$ +^पछ्याण/पछ्याण/पछ्याण$ +^भेरन/भेरन$ +^खुशी/खुशी$ +^हुनै/हो$ +^बिना/बिना$ +^द्वार/*द्वार$ +^खोलियें/*खोलियें$ +^भितर/भितर$ +^गै/गै/गै$ +^,/,$ +^और/और$ +^सबून/सबून$ +^बतून/*बतून$ +^लागछी/लाग$ +^कि/कि/कि$ +^पतरस/पतरस$ +^द्वार/*द्वार$ +^लै/लै$ +^ठाड़/ठाड़$ +^छै/छ$ +^यो/यो/यो$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^उनूनले/उनूनले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तैं/तैं/तैं$ +^पागल/*पागल$ +^है/है$ +^गैछी/गै$ +^”/”$ +^पर/पर$ +^उले/उले$ +^और/और$ +^लै/लै$ +^जोर/जोर$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुंछूँ/*कुंछूँ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^पतरसई/*पतरसई$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^पर/पर$ +^उनूनले/उनूनले$ +^उक/उक/उक$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^भरोस/*भरोस$ +^नै/नै$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^उ/उ/उ$ +^पतरसको/*पतरसको$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^होलो/हो$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^बीच/बीच$ +^जब/जब/जब$ +^पतरस/पतरस$ +^द्वार/*द्वार$ +^खटखटूनै/*खटखटूनै$ +^र्योछ/*र्योछ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^द्वार/*द्वार$ +^खोलछ्य/खोल$ +^और/और$ +^पतरस/पतरस$ +^स/स/स$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^हैरान/हैरान$ +^रैग्या/रै$ +^लेकिन/लेकिन$ +^पतरसले/*पतरसले$ +^उनुस/उनुस$ +^हात/हात$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इशारा/*इशारा$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^चुप/*चुप$ +^रून/रू$ +^खिन‍/*खिन‍$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^और/और$ +^बताछ/बता$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वरले/*परमेश्वरले$ +^ऊस/ऊस$ +^जेल/जेल$ +^भटे/भटे$ +^कसकैं/*कसकैं$ +^भ्यार/भ्यार$ +^निकालछ्य/निकाल$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^उले/उले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^याकूब/याकूब$ +^और/और$ +^सब/सब$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईन/भाई$ +^-/-$ +^बैनिन/*बैनिन$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^की/की/की$ +^खबर/खबर$ +^दी/दी/दी$ +^दीया/दी$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जेल/जेल$ +^भटे/भटे$ +^भ्यार/भ्यार$ +^आ/आ/आ$ +^गयूँ/*गयूँ$ +^”/”$ +^येक/येक/येक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^पतरस/पतरस$ +^वाँ/वाँ$ +^भटे/भटे$ +^दुसारा/दुसारा$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^न्हैग्यो/न्है/न्हैजा$ +^रात्तै/*रात्तै$ +^जब/जब/जब$ +^जेलखाना/*जेलखाना$ +^का/का$ +^सिपाईन/सिपाई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पतरस/पतरस$ +^स/स/स$ +^जेलखाना/*जेलखाना$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^पायो/*पायो$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^हड़/*हड़$ +^-/-$ +^बड़ाहट/*बड़ाहट$ +^मचि/*मचि$ +^गै/गै/गै$ +^कि/कि/कि$ +^पतरस/पतरस$ +^काँ/काँ$ +^ग्यो/ग्य$ +^तब/तब$ +^राजा/राजा$ +^हेरोदेस/हेरोदेस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पतरस/पतरस$ +^स/स/स$ +^खोजना/*खोजना$ +^को/को$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दीछ/दी$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^सब/सब$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^खोज/खोज/खोज$ +^भेरन/भेरन$ +^नै/नै$ +^पायो/*पायो$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^उले/उले$ +^पहरैदारून/*पहरैदारून$ +^थैं/थैं$ +^सवाल/*सवाल$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^कर्यान/कर$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^ऊस/ऊस$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^नै/नै$ +^दी/दी/दी$ +^सक्या/*सक्या$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उले/उले$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दीछ/दी$ +^कि/कि/कि$ +^पहरैदारून/*पहरैदारून$ +^मार/मार/मार$ +^डाली/डाल$ +^जौ/जा$ +^;/;$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^यहूदिया/यहूदिया$ +^छोड़भेरन/छोड़+भेरन$ +^कैसरिया/*कैसरिया$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^बखत/बखत$ +^खिन/खिन/खिन$ +^रून/रू$ +^लागछ्य/लाग$ +^राजा/राजा$ +^हेरोदेस/हेरोदेस$ +^सूर/*सूर$ +^और/और$ +^सैदाक/*सैदाक$ +^लोगून/लोग$ +^भटे/भटे$ +^भौत/भौत/भौत$ +^नाराज/*नाराज$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^शहरून/*शहरून$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^हेरोदेस/हेरोदेस$ +^स/स/स$ +^मिलून/*मिलून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^एक/एक$ +^मन/मन$ +^है/है$ +^भेरन/भेरन$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^आयान/आ$ +^,/,$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^उले/उले$ +^बलास्तुसै/*बलास्तुसै$ +^की/की/की$ +^मद्दत/मद्दत$ +^माँछ्य/*माँछ्य$ +^जो/जो$ +^राजा/राजा$ +^हेरोदस/*हेरोदस$ +^को/को$ +^एक/एक$ +^कर्मचारी/*कर्मचारी$ +^छ्यो/छ$ +^तब/तब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^राजा/राजा$ +^थैं/थैं$ +^समझौता/*समझौता$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^क्योछ/कुं$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^अनाज/*अनाज$ +^की/की/की$ +^पूर्ति/*पूर्ति$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^राजा/राजा$ +^का/का$ +^क्षेत्र/*क्षेत्र$ +^में/में$ +^निर्भर/*निर्भर$ +^छ्या/छ$ +^जै/जै$ +^दिन/दी/दिन$ +^हेरोदेस/हेरोदेस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^शैहरून/शैहर$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^थैं/थैं$ +^मिलना/*मिलना$ +^कि/कि/कि$ +^योजना/*योजना$ +^बनाछ/बना$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^राजा/राजा$ +^हेरोदेस/हेरोदेस$ +^उई/उई/उ+ई$ +^दिन/दी/दिन$ +^राजवस्त्र/*राजवस्त्र$ +^पैनभेरन/*पैनभेरन$ +^अपून/अपून$ +^राज/*राज$ +^-/-$ +^गद्दी/*गद्दी$ +^में/में$ +^बैठभेरन/*बैठभेरन$ +^भाषण/*भाषण$ +^दिन/दी/दिन$ +^लाग्यो/ला$ +^उकी/उकी$ +^बातुन/बातु$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^सूर/*सूर$ +^और/और$ +^सैदाक/*सैदाक$ +^लोग/लोग$ +^जोर/जोर$ +^-/-$ +^जोरले/जोर+ले$ +^कुन/कु$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^कोई/कोई$ +^आदिमी/आदिमी$ +^की/की/की$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^पर/पर$ +^कोई/कोई$ +^देवता/*देवता$ +^की/की/की$ +^आवाज/आवाज$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^तुरन्त/तुरन्त$ +^उई/उई/उ+ई$ +^बखत/बखत$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^स्वर्गदूतले/*स्वर्गदूतले$ +^हमला/*हमला$ +^करछ्या/कर/कर$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उले/उले$ +^परमेश्वरकि/*परमेश्वरकि$ +^महिमा/महिमा$ +^नै/नै$ +^करि/कर$ +^उक/उक/उक$ +^आंग/*आंग$ +^में/में$ +^कीड़ा/कीड़ा$ +^पड़भेरन/*पड़भेरन$ +^मर/मर/मर$ +^ग्यो/ग्य$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वरको/*परमेश्वरको$ +^बचन/बचन$ +^बढ़नै/बढ़$ +^और/और$ +^फैलनै/*फैलनै$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^तादात/*तादात$ +^बढ़नै/बढ़$ +^गै/गै/गै$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^द्वारा/द्वारा$ +^जाम/जाम$ +^करिनाक/*करिनाक$ +^रूपाया/*रूपाया$ +^यहूदिया/यहूदिया$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^,/,$ +^बरनबास/*बरनबास$ +^और/और$ +^शाऊल/*शाऊल$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^भटे/भटे$ +^अपून/अपून$ +^शैहर/शैहर$ +^अन्ताकिया/*अन्ताकिया$ +^खिन/खिन/खिन$ +^वापस/वापस$ +^आयान/आ$ +^यहूना/यहूना$ +^मरकुस/*मरकुस$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^छ्या/छ$ +^अन्ताकिया/*अन्ताकिया$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^में/में$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^और/और$ +^शिक्षक/*शिक्षक$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^बरनबास/*बरनबास$ +^और/और$ +^शमौन/शमौन$ +^जैथैं/*जैथैं$ +^नीगर/*नीगर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कुंनान/कुं$ +^,/,$ +^और/और$ +^लूकियुस/*लूकियुस$ +^जो/जो$ +^कुरेनी/*कुरेनी$ +^शैहर/शैहर$ +^भटे/भटे$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^मनाहेम/*मनाहेम$ +^,/,$ +^जैको/जैको$ +^पालन/पालन$ +^-/-$ +^पोषण/*पोषण$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^का/का$ +^चौथाई/*चौथाई$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^क/क/क$ +^राजा/राजा$ +^हेरोदेस/हेरोदेस$ +^क/क/क$ +^दगाड़/दगाड़$ +^होईना/हो$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^शाऊल/*शाऊल$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उपवास/*उपवास$ +^में/में$ +^रैभेरन/*रैभेरन$ +^अराधना/अराधना$ +^करन/*करन$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैंखिन/*मैंखिन$ +^बरनबास/*बरनबास$ +^और/और$ +^शाऊल/*शाऊल$ +^स/स/स$ +^उ/उ/उ$ +^सेवा/सेवा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अलग/अलग$ +^कर/कर/कर$ +^जैखिन/*जैखिन$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^उनुस/उनुस$ +^बुला/बुला/बुला$ +^रैछ/रै/रै$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^उपवास/*उपवास$ +^और/और$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^शाऊल/*शाऊल$ +^और/और$ +^बरनबास/*बरनबास$ +^क/क/क$ +^ख्वारा/ख्वारा$ +^में/में$ +^हात/हात$ +^राखभेरन/*राखभेरन$ +^उनून/उनून/उनून$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^सेवा/सेवा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भेजछ्य/भेज$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^शाऊल/*शाऊल$ +^और/और$ +^बरनबास/*बरनबास$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्माक/*आत्माक$ +^द्वारा/द्वारा$ +^अन्ताकिया/*अन्ताकिया$ +^शैहर/शैहर$ +^भटे/भटे$ +^सिलूकिया/*सिलूकिया$ +^टापू/*टापू$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भेजि/*भेजि$ +^ग्यान/ग्य$ +^;/;$ +^और/और$ +^वाँ/वाँ$ +^भटे/भटे$ +^समुन्द्री/*समुन्द्री$ +^जहाज/जहाज$ +^में/में$ +^बैठभेरन/*बैठभेरन$ +^साइप्रस/*साइप्रस$ +^टापू/*टापू$ +^भटे/भटे$ +^सलमीस/*सलमीस$ +^टापू/*टापू$ +^खिन/खिन/खिन$ +^न्हैग्या/न्है/न्हैजा$ +^;/;$ +^और/और$ +^सलमीस/*सलमीस$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^पुजभेरन/*पुजभेरन$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^सभाघर/सभाघर$ +^में/में$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^परमेश्वरको/*परमेश्वरको$ +^बचन/बचन$ +^लोगून/लोग$ +^सुणून/सुण$ +^;/;$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^और/और$ +^यहूना/यहूना$ +^मरकुस/*मरकुस$ +^उनेरि/उनेरि$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^छ्यो/छ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^टापू/*टापू$ +^भटे/भटे$ +^होभेरन/हो+भेरन$ +^पाफुस/*पाफुस$ +^टापू/*टापू$ +^तक/तक$ +^पुज्यान/*पुज्यान$ +^वाँ/वाँ$ +^उनेरि/उनेरि$ +^भेंट/भेंट$ +^बार/बार$ +^-/-$ +^यीशु/यीशु$ +^नामोको/नाम+क$ +^एक/एक$ +^जादूगरक/*जादूगरक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^भैछ/*भैछ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^यहूदी/यहूदी$ +^और/और$ +^झूठ्ठो/झूठ्ठो$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवालो/*दिनवालो$ +^छ्यो/छ$ +^बार/बार$ +^-/-$ +^यीशु/यीशु$ +^सिरगियुस/*सिरगियुस$ +^पौलुसो/*पौलुसो$ +^को/को$ +^दगड़िया/*दगड़िया$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^उ/उ/उ$ +^टापू/*टापू$ +^को/को$ +^राज्यपाल/राज्यपाल$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^बुद्धिमान/बुद्धिमान$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छ्यो/छ$ +^उ/उ/उ$ +^बरनबास/*बरनबास$ +^और/और$ +^शाऊल/*शाऊल$ +^स/स/स$ +^बुलाभेरन/बुला+भेरन$ +^परमेश्वरोको/*परमेश्वरोको$ +^बचन/बचन$ +^सुणून/सुण$ +^चाँछ/चाँ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जादूगर/*जादूगर$ +^बार/बार$ +^-/-$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^यूनानी/*यूनानी$ +^भाष/*भाष$ +^में/में$ +^इलीमास/*इलीमास$ +^कुंनान/कुं$ +^,/,$ +^उनार/उनार/उनार$ +^खिलाफ/खिलाफ$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^राज्यपाल/राज्यपाल$ +^सिरगियुस/*सिरगियुस$ +^स/स/स$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करून/कर$ +^भटे/भटे$ +^रोकून/*रोकून$ +^चांछ्यो/*चांछ्यो$ +^तब/तब$ +^शाऊल/*शाऊल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जैको/जैको$ +^नाम/नाम$ +^पौलुसले/पौलुस+ले$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भरिभेरन/*भरिभेरन$ +^एलीमास/*एलीमास$ +^जादूगर/*जादूगर$ +^कि/कि/कि$ +^तरफ/तरफ$ +^गौरले/*गौरले$ +^देखभेरन/*देखभेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^छल/*छल$ +^और/और$ +^कपट/*कपट$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भरिना/*भरिना$ +^का/का$ +^शैतान/शैतान$ +^की/की/की$ +^सन्तान/सन्तान$ +^,/,$ +^और/और$ +^हरेक/हरेक$ +^निको/निको$ +^बातुनको/*बातुनको$ +^दुश्मन/*दुश्मन$ +^लै/लै$ +^छै/छ$ +^!/!$ +^क्या/क्या$ +^तैं/तैं/तैं$ +^प्रभुक/*प्रभुक$ +^सच्चा/*सच्चा$ +^बाटान/बाटा$ +^झूठ्ठो/झूठ्ठो$ +^बाटान/बाटा$ +^में/में$ +^बदलून/*बदलून$ +^है/है$ +^नी/नी$ +^छोड़लै/*छोड़लै$ +^?/?$ +^अब/अब$ +^प्रभु/प्रभु$ +^तैंस/तैंस$ +^सजा/सजा$ +^द्याला/द्याल$ +^तैं/तैं/तैं$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^बखत/बखत$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अन्धो/*अन्धो$ +^है/है$ +^जालै/*जालै$ +^और/और$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^बखत/बखत$ +^तलक/तलक$ +^तैं/तैं/तैं$ +^सूरजो/*सूरजो$ +^को/को$ +^उज्यालो/उज्यालो$ +^नी/नी$ +^देख/देख/देख/देख$ +^सकलै/*सकलै$ +^!/!$ +^”/”$ +^और/और$ +^उई/उई/उ+ई$ +^बखत/बखत$ +^उक/उक/उक$ +^आँखान/*आँखान$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^अन्यारो/अन्यारो$ +^है/है$ +^ग्यो/ग्य$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^लाचार/*लाचार$ +^है/है$ +^भेरन/भेरन$ +^इथकैं/*इथकैं$ +^-/-$ +^उथकैं/*उथकैं$ +^टटोलुन/*टटोलुन$ +^लागछ्य/लाग$ +^कि/कि/कि$ +^कोई/कोई$ +^उक/उक/उक$ +^हात/हात$ +^पकड़/पकड़/पकड़$ +^भेरन/भेरन$ +^ऊस/ऊस$ +^ली/ली/ली$ +^जा/जा/जा$ +^दीयो/*दीयो$ +^तब/तब$ +^राज्यपाल/राज्यपाल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जो/जो$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^देखभेरन/*देखभेरन$ +^और/और$ +^प्रभु/प्रभु$ +^की/की/की$ +^शिक्षान/शिक्षा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^चकित/चकित$ +^होभेरन/हो+भेरन$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^पौलुस/पौलुस$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^दगड़ियान/*दगड़ियान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पाफुस/*पाफुस$ +^टापू/*टापू$ +^भटे/भटे$ +^समुन्द्री/*समुन्द्री$ +^जहाज/जहाज$ +^में/में$ +^सफर/*सफर$ +^शुरू/शुरू$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^पंफूलिया/*पंफूलिया$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^पिरगा/*पिरगा$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^आयान/आ$ +^;/;$ +^और/और$ +^यहूना/यहूना$ +^मरकुस/*मरकुस$ +^उनून/उनून/उनून$ +^छोड़भेरन/छोड़+भेरन$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^वापस/वापस$ +^आग्यो/आ$ +^और/और$ +^पिरगा/*पिरगा$ +^शैहर/शैहर$ +^भटे/भटे$ +^अघिल/अघिल$ +^बढ़भेरन/बढ़+भेरन$ +^गलातिया/*गलातिया$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^पिसिदिया/*पिसिदिया$ +^जिला/*जिला$ +^का/का$ +^नजिक/नजिक$ +^अन्ताकिया/*अन्ताकिया$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^पुज्यान/*पुज्यान$ +^और/और$ +^सबताक/*सबताक$ +^दिन/दी/दिन$ +^यहूदीनका/*यहूदीनका$ +^सभाघर/सभाघर$ +^में/में$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^बैठग्या/बैठ$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^कानून/कान/कानून$ +^और/और$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवालान/*दिनवालान$ +^की/की/की$ +^किताब/किताब$ +^भटे/भटे$ +^पढ़ना/*पढ़ना$ +^क/क/क$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^यहूदी/यहूदी$ +^सभाघरा/*सभाघरा$ +^का/का$ +^अधिकारी/अधिकारी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पास/पास$ +^संदेश/संदेश$ +^भेजछ्य/भेज$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^भाईयो/भाई$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^केका/*केका$ +^पास/पास$ +^लोगून/लोग$ +^उत्साहित/*उत्साहित$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कोई/कोई$ +^वचन/*वचन$ +^छै/छ$ +^त/त/त$ +^कृपा/*कृपा$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^ऊस/ऊस$ +^याँ/याँ$ +^बता/बता/बता$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^पौलुसले/पौलुस+ले$ +^ठाड़/ठाड़$ +^होभेरन/हो+भेरन$ +^हात/हात$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इशारा/*इशारा$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^उनून/उनून/उनून$ +^शान्त/शान्त$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^इस्राएली/*इस्राएली$ +^लोगो/लोगो$ +^,/,$ +^और/और$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^भटे/भटे$ +^डरन/*डरन$ +^वाला/वाला$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^,/,$ +^सुणा/सुण$ +^”/”$ +^इन/इन$ +^इस्राएली/*इस्राएली$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^परमेश्वरले/*परमेश्वरले$ +^हमार/हमार$ +^पुरखान/*पुरखान$ +^चुन/चुन/चुन$ +^लीछ/ली$ +^,/,$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^इन/इन$ +^सब/सब$ +^मिस्र/मिस्र$ +^देश/देश$ +^में/में$ +^परदेशी/*परदेशी$ +^होभेरन/हो+भेरन$ +^रूछ्या/रू/रू$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनेरि/उनेरि$ +^बढ़ोतरी/*बढ़ोतरी$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^प्रभु/प्रभु$ +^अपूनी/अपूनी$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^उ/उ/उ$ +^देश/देश$ +^भटे/भटे$ +^निकाल/निकाल/निकाल$ +^ल्याछ/ल्या$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^चालीस/चालीस$ +^सालून/साल$ +^तक/तक$ +^बिरान/बिरान$ +^जागा/जागा$ +^में/में$ +^उनोरो/उनोरो$ +^ब्यवहार/ब्यवहार$ +^सहन/सहन$ +^-/-$ +^करनै/कर$ +^र्योछ/*र्योछ$ +^,/,$ +^हालांकि/*हालांकि$ +^उनूनले/उनूनले$ +^बार-बार/बार-बार$ +^उनोरो/उनोरो$ +^हुकमून/हुकम$ +^नै/नै$ +^मान्यो/*मान्यो$ +^और/और$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कनान/*कनान$ +^देश/देश$ +^में/में$ +^सात/सात$ +^जातिन/*जातिन$ +^को/को$ +^नाश/नाश$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^उनोरो/उनोरो$ +^देश/देश$ +^इस्राएली/*इस्राएली$ +^लोगून/लोग$ +^बिरासत/*बिरासत$ +^में/में$ +^दी/दी/दी$ +^दीछ/दी$ +^हमार/हमार$ +^पुरखानले/*पुरखानले$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पुरखान/*पुरखान$ +^का/का$ +^मिस्र/मिस्र$ +^देश/देश$ +^में/में$ +^पुजाई/*पुजाई$ +^जान/जा$ +^है/है$ +^लगभग/*लगभग$ +^चार/*चार$ +^सौ/*सौ$ +^पचास/*पचास$ +^सालून/साल$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^कनान/*कनान$ +^में/में$ +^अधिकार/अधिकार$ +^करून/कर$ +^शुरू/शुरू$ +^करछय/*करछय$ +^परमेश्वरले/*परमेश्वरले$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवालो/*दिनवालो$ +^शमूएल/*शमूएल$ +^स/स/स$ +^इस्राएली/*इस्राएली$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^राज/*राज$ +^करन/*करन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अगुवा/अगुवा$ +^ठैराछ/*ठैराछ$ +^जब/जब/जब$ +^शमूएल/*शमूएल$ +^उनोरो/उनोरो$ +^अगुवा/अगुवा$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^लोगूनले/*लोगूनले$ +^अपून/अपून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^एक/एक$ +^राजा/राजा$ +^की/की/की$ +^माँग/माँग/माँग$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^परमेश्वरले/*परमेश्वरले$ +^बिन्यामीना/*बिन्यामीना$ +^का/का$ +^कुल/*कुल$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^,/,$ +^मतलब/मतलब$ +^कीशो/*कीशो$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^शाऊल/*शाऊल$ +^स/स/स$ +^उनोरो/उनोरो$ +^राजा/राजा$ +^नियुक्त/*नियुक्त$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^इस्राएली/*इस्राएली$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^चालीस/चालीस$ +^साल/साल$ +^राज/*राज$ +^करछय/*करछय$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^शाऊल/*शाऊल$ +^स/स/स$ +^राजा/राजा$ +^का/का$ +^पद/*पद$ +^भटे/भटे$ +^हटाभेरन/*हटाभेरन$ +^दाऊद/दाऊद$ +^स/स/स$ +^उनोरो/उनोरो$ +^राजा/राजा$ +^बनाछ/बना$ +^जैक/*जैक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^उले/उले$ +^गवाही/गवाही$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैंस/मैंस$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^यिशै/यिशै$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^दाऊद/दाऊद$ +^मेरि/मेरि$ +^मनसा/*मनसा$ +^अनुसार/अनुसार$ +^मिल/मिल/मिल$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^उई/उई/उ+ई$ +^मेरि/मेरि$ +^सारी/*सारी$ +^मनसा/*मनसा$ +^पुरी/पुरी$ +^करोलो/कर$ +^”/”$ +^उक/उक/उक$ +^वंश/*वंश$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^परमेश्वरले/*परमेश्वरले$ +^अपून/अपून$ +^वादा/वादा$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^इस्राएल/इस्राएल$ +^देशा/देशा$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^एक/एक$ +^मुक्तिदाता/*मुक्तिदाता$ +^यीशु/यीशु$ +^भेजछ्य/भेज$ +^जैक/*जैक$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^यहूना/यहूना$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करछ्य/कर/कर$ +^कि/कि/कि$ +^सब/सब$ +^इस्राएली/*इस्राएली$ +^लोगून/लोग$ +^अपून/अपून$ +^पापून/पाप$ +^को/को$ +^पश्चाताप/*पश्चाताप$ +^करून/कर$ +^और/और$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^मन/मन$ +^फिराव/*फिराव$ +^और/और$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^लीना/ली$ +^की/की/की$ +^जरूरत/जरूरत$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^यहूना/यहूना$ +^अपूनी/अपूनी$ +^सेवा/सेवा$ +^पुरी/पुरी$ +^करून/कर$ +^में/में$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उले/उले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^मैंस/मैंस$ +^कि/कि/कि$ +^समझछा/समझ$ +^?/?$ +^मैं/मैं/मैं$ +^मसीह/मसीह$ +^नाहातिनू/ना+हातिनू$ +^लेकिन/लेकिन$ +^सुणा/सुण$ +^!/!$ +^म्यारा/म्यारा$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^उनवाला/*उनवाला$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^है/है$ +^भौत/भौत/भौत$ +^महान/महान$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^त/त/त$ +^उक/उक/उक$ +^जूत्ताको/*जूत्ताको$ +^तानो/*तानो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^खोलना/*खोलना$ +^को/को$ +^लायक/लायक$ +^नाहातिनू/ना+हातिनू$ +^”/”$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^भाईयो/भाई$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^जो/जो$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^की/की/की$ +^संतान/*संतान$ +^छा/छ$ +^;/;$ +^और/और$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^भटे/भटे$ +^डरून/*डरून$ +^वाला/वाला$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^सुणा/सुण$ +^,/,$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमून/हमून$ +^संदेश/संदेश$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^लोगून/लोग$ +^हमार/हमार$ +^पापून/पाप$ +^भटे/भटे$ +^बचुन/*बचुन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आईना/*आईना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^लोगूनले/*लोगूनले$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^अगुवा/अगुवा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^नै/नै$ +^पछ्याण/पछ्याण/पछ्याण$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^बचनून/बचन$ +^नै/नै$ +^समझयो/*समझयो$ +^जिनून/जिनून$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^हरेक/हरेक$ +^सबता/*सबता$ +^का/का$ +^दिन/दी/दिन$ +^पढ़/*पढ़$ +^छ्या/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उनूनले/उनूनले$ +^क्योछ/कुं$ +^यीशु/यीशु$ +^मारी/मार$ +^जान/जा$ +^लायक/लायक$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^बचनून/बचन$ +^पुरो/पुरो$ +^करछ्य/कर/कर$ +^उनूनले/उनूनले$ +^मार/मार/मार$ +^डालना/*डालना$ +^को/को$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दोष/दोष$ +^उमे/*उमे$ +^नै/नै$ +^पायो/*पायो$ +^,/,$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^राज्यपाल/राज्यपाल$ +^पिलातुस/*पिलातुस$ +^थैं/थैं$ +^विनती/विनती$ +^करछय/*करछय$ +^,/,$ +^की/की/की$ +^उ/उ/उ$ +^मार/मार/मार$ +^डाली/डाल$ +^जौ/जा$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^उ/उ/उ$ +^सब/सब$ +^करछय/*करछय$ +^जो/जो$ +^पवित्र/पवित्र$ +^-/-$ +^शास्त्र/शास्त्र$ +^उक/उक/उक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^कुंछो/कुं$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^ऊस/ऊस$ +^सूली/सूली$ +^भटे/भटे$ +^उतार/*उतार$ +^भेरन/भेरन$ +^कबर/*कबर$ +^में/में$ +^राखछै/राख$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वरले/*परमेश्वरले$ +^तिसार/*तिसार$ +^दिन/दी/दिन$ +^उनुस/उनुस$ +^मरिन/*मरिन$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^ज्यून/ज्यून$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^जो/जो$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^गलील/गलील$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^भटे/भटे$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^आईनाक/*आईनाक$ +^छ्या/छ$ +^उ/उ/उ$ +^उनून/उनून/उनून$ +^भौत/भौत/भौत$ +^दिनून/दिन$ +^तक/तक$ +^दिखाई/दिखा$ +^दीनै/दी$ +^र्योछ/*र्योछ$ +^;/;$ +^जिनूनले/जिनून+ले$ +^ऊस/ऊस$ +^देखछै/देख$ +^अब/अब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^हम/हम/हम$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^खिन/खिन/खिन$ +^गवाह/*गवाह$ +^छन/छ$ +^और/और$ +^हम/हम/हम$ +^तुमून/तुमून$ +^उ/उ/उ$ +^वादाक/*वादाक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमार/हमार$ +^पुरखानथैं/*पुरखानथैं$ +^करीन/*करीन$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^सुणूनू/*सुणूनू$ +^,/,$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^मरिनान/*मरिनान$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यून/ज्यून$ +^करछ्य/कर/कर$ +^इसकैं/*इसकैं$ +^उले/उले$ +^अपून/अपून$ +^पुरखानथैं/*पुरखानथैं$ +^करिनाको/*करिनाको$ +^वादा/वादा$ +^पुरो/पुरो$ +^करछ्य/कर/कर$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमारा/*हमारा$ +^पुरखान/*पुरखान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^इसो/इसो$ +^करछ्य/कर/कर$ +^जसो/जसो$ +^दुसरो/*दुसरो$ +^भजन/*भजन$ +^में/में$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^च्यालाक/*च्यालाक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^कईनाको/*कईनाको$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^तैं/तैं/तैं$ +^म्योरो/म्योरो$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^आज/आज$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तेरो/तेरो$ +^बाब/*बाब$ +^बन/बन/बन$ +^गयूँ/*गयूँ$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^ऊस/ऊस$ +^मुर्दान/*मुर्दान$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यून/ज्यून$ +^हुना/हो$ +^का/का$ +^और/और$ +^कभै/कभै$ +^नी/नी$ +^सड़/*सड़$ +^बारिमें/बारिमें$ +^क्योछ/कुं$ +^और/और$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैंस/तैंस$ +^पवित्र/पवित्र$ +^और/और$ +^हमेशा/हमेशा$ +^की/की/की$ +^आशीष/*आशीष$ +^द्यूलो/द्याल$ +^,/,$ +^जैको/जैको$ +^वादा/वादा$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^राजा/राजा$ +^दाऊद/दाऊद$ +^थैं/थैं$ +^करिनाको/*करिनाको$ +^छ्यो/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^राजा/राजा$ +^दाऊद/दाऊद$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^एक/एक$ +^और/और$ +^भजन/*भजन$ +^में/में$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^अपून/अपून$ +^पवित्र/पवित्र$ +^जन/जन$ +^स/स/स$ +^सड़ून/*सड़ून$ +^नी/नी$ +^देले/दी$ +^दाऊद/दाऊद$ +^त/त/त$ +^परमेश्वरेकि/*परमेश्वरेकि$ +^इच्छाक/*इच्छाक$ +^अनुसार/अनुसार$ +^अपून/अपून$ +^बखत/बखत$ +^में/में$ +^सेवा/सेवा$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^मर/मर/मर$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^पुरखान/*पुरखान$ +^में/में$ +^मिल/मिल/मिल$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^सड़/*सड़$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ग्यो/ग्य$ +^येले/येले$ +^हम/हम/हम$ +^जाणनू/जाण$ +^की/की/की$ +^दाऊद/दाऊद$ +^यो/यो/यो$ +^भजन/*भजन$ +^में/में$ +^अपून/अपून$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बात/बात$ +^नै/नै$ +^करूनमर्योछ/*करूनमर्योछ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उ/उ/उ$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^कुनमर्योछ/*कुनमर्योछ$ +^जैस/जैस$ +^परमेश्वरले/*परमेश्वरले$ +^मरिन/*मरिन$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यून/ज्यून$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^सड़ून/*सड़ून$ +^नै/नै$ +^पायो/*पायो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^,/,$ +^हे/हे$ +^भाईयों/भाई$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^चाछूँ/चाँ$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^जाणली/जाण/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^पापून/पाप$ +^की/की/की$ +^माफी/*माफी$ +^को/को$ +^समाचार/*समाचार$ +^तुमून/तुमून$ +^यीशुक/*यीशुक$ +^द्वारा/द्वारा$ +^दीई/दी$ +^ग्योछ/ग्य$ +^और/और$ +^जिन/*जिन$ +^बातुन/बातु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुम/तुम$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^मानना/*मानना$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^निर्दोष/*निर्दोष$ +^नै/नै$ +^ठैर/*ठैर$ +^सकना/सका$ +^,/,$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^सब/सब$ +^में/में$ +^हरेक/हरेक$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करनवाला/*करनवाला$ +^यीशुक/*यीशुक$ +^द्वारा/द्वारा$ +^निर्दोष/*निर्दोष$ +^ठैरछो/*ठैरछो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^तुम/तुम$ +^चौकुना/*चौकुना$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^काँई/काँई$ +^इस/*इस$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवालान/*दिनवालान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कै/कै$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^तुमारा/*तुमारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^होलो/हो$ +^उनूनले‍/*उनूनले‍$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^हे/हे$ +^निन्दा/निन्दा$ +^करनवालो/*करनवालो$ +^देखा/देख$ +^और/और$ +^चकित/चकित$ +^हो/हो$ +^और/और$ +^मर/मर/मर$ +^जा/जा/जा$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमार/तुमार$ +^दिनून/दिन$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^काम/काम$ +^करछूँ/कर$ +^;/;$ +^इसो/इसो$ +^काम/काम$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^उक/उक/उक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बतालो/बता$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुम/तुम$ +^कभै/कभै$ +^विश्वास/विश्वास$ +^नी/नी$ +^करला/कर$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^पौलुस/पौलुस$ +^और/और$ +^बरनबास/*बरनबास$ +^सभाघर/सभाघर$ +^भटे/भटे$ +^भ्यार/भ्यार$ +^उनान/*उनान$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^लोगूनले/*लोगूनले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^बिनती/बिनती$ +^करछ्य/कर/कर$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^अघिल/अघिल$ +^सबता/*सबता$ +^का/का$ +^दिन/दी/दिन$ +^उनून/उनून/उनून$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^सुणाई/*सुणाई$ +^जौ/जा$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^यहूदी/यहूदी$ +^सभा/सभा$ +^उठ/उठ/उठ$ +^गै/गै/गै$ +^त/त/त$ +^यहूदिया/यहूदिया$ +^और/और$ +^यहूदी/यहूदी$ +^मत/*मत$ +^में/में$ +^आईना/*आईना$ +^का/का$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^भक्तून/*भक्तून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^भौत/भौत/भौत$ +^पौलुस/पौलुस$ +^और/और$ +^बरनबासा/*बरनबासा$ +^का/का$ +^पछिल/पछिल$ +^हो/हो$ +^ग्या/ग्य$ +^;/;$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^बात/बात$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^समझाछ/समझा$ +^की/की/की$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^में/में$ +^बनिनाक/*बनिनाक$ +^रौ/रू$ +^अघिल/अघिल$ +^सबत/*सबत$ +^क/क/क$ +^दिन/दी/दिन$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^सारा/सारा$ +^लोग/लोग$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^बचन/बचन$ +^सुणून/सुण$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जाम/जाम$ +^है/है$ +^ग्या/ग्य$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवा/अगुवा$ +^भीड़/भीड़$ +^देखभेरन/*देखभेरन$ +^जलन/*जलन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भरग्या/*भरग्या$ +^,/,$ +^और/और$ +^पौलुसै/*पौलुसै$ +^कि/कि/कि$ +^बातुन/बातु$ +^को/को$ +^बिरोध/बिरोध$ +^और/और$ +^निन्दा/निन्दा$ +^करून/कर$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^तब/तब$ +^पौलुस/पौलुस$ +^और/और$ +^बरनबासले/*बरनबासले$ +^निडर/*निडर$ +^है/है$ +^भेरन/भेरन$ +^उनूनथै/*उनूनथै$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^जरूरी/जरूरी$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^पैलि/पैलि$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^बचन/बचन$ +^तुमून/तुमून$ +^सुणाई/*सुणाई$ +^जानो/*जानो$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^तुम/तुम$ +^ऊस/ऊस$ +^नकार/*नकार$ +^दीछा/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^का/का$ +^लायक/लायक$ +^नै/नै$ +^ठैरूना/*ठैरूना$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^अब/अब$ +^हम/हम/हम$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^जूला/*जूला$ +^”/”$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^प्रभु/प्रभु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमून/हमून$ +^यो/यो/यो$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमून/तुमून$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^जातिक/*जातिक$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उज्यालो/उज्यालो$ +^बना/बना/बना/बन$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^जेलै/*जेलै$ +^दुनिया/*दुनिया$ +^का/का$ +^हरेक/हरेक$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^लोगून/लोग$ +^मुक्तिदाता/*मुक्तिदाता$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बतून/*बतून$ +^चैंछो/*चैंछो$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^सुणभेरन/*सुणभेरन$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^भौत/भौत/भौत$ +^खुश/खुश$ +^भ्यान/भ्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^परमेश्वरेकि/*परमेश्वरेकि$ +^बचन/बचन$ +^की/की/की$ +^तारीफ/तारीफ$ +^करन/*करन$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^और/और$ +^जतुक/*जतुक$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ठैराईनाक/*ठैराईनाक$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^उनूनले/उनूनले$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछय/*करछय$ +^तब/तब$ +^प्रभु/प्रभु$ +^को/को$ +^बचन/बचन$ +^उ/उ/उ$ +^पुर/पुर$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^में/में$ +^फैल/फैल$ +^ग्यो/ग्य$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^का/का$ +^अगुवा/अगुवा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भक्त/*भक्त$ +^और/और$ +^ठुल/*ठुल$ +^जाति/*जाति$ +^का/का$ +^स्यैनिन/स्यैनि$ +^और/और$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^खास/खास$ +^आदिमीन/आदिमी$ +^भड़काछ/*भड़काछ$ +^उनूनले/उनूनले$ +^पौलुस/पौलुस$ +^और/और$ +^बरनबासा/*बरनबासा$ +^का/का$ +^खिलाफ/खिलाफ$ +^उपद्रव/*उपद्रव$ +^कराभेरन/*कराभेरन$ +^उनून/उनून/उनून$ +^अपून/अपून$ +^इलाक/*इलाक$ +^भटे/भटे$ +^भ्यार/भ्यार$ +^निकाल/निकाल/निकाल$ +^दीछ/दी$ +^तब/तब$ +^पौलुस/पौलुस$ +^और/और$ +^बरनबासले/*बरनबासले$ +^उनार/उनार/उनार$ +^सामुनि/सामुनि$ +^खूटाकि/*खूटाकि$ +^धुल/*धुल$ +^झाड़ी/*झाड़ी$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^यो/यो/यो$ +^देखून/देख$ +^खिन/खिन/खिन$ +^की/की/की$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^नकार/*नकार$ +^दीछ/दी$ +^और/और$ +^उनून/उनून/उनून$ +^सजा/सजा$ +^द्याला/द्याल$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^इकुनियुम/*इकुनियुम$ +^शैहर/शैहर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^न्हैग्या/न्है/न्हैजा$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अन्ताकिया/*अन्ताकिया$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^शिष्य/शिष्य$ +^खुशी/खुशी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^और/और$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भरिनै/*भरिनै$ +^ग्यान/ग्य$ +^इकुनियुम/*इकुनियुम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^इसो/इसो$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^की/की/की$ +^पौलुस/पौलुस$ +^और/और$ +^बरनबास/*बरनबास$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^का/का$ +^सभाघर/सभाघर$ +^में/में$ +^दगाड़/दगाड़$ +^-/-$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^असरदार/*असरदार$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बात/बात$ +^कर्यान/कर$ +^,/,$ +^की/की/की$ +^भौत/भौत/भौत$ +^यहूदी/यहूदी$ +^और/और$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^यूनानी/*यूनानी$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यहूदी/यहूदी$ +^जो/जो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^नी/नी$ +^करून/कर$ +^चाछया/*चाछया$ +^,/,$ +^उनूनले/उनूनले$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^मन/मन$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईन/भाई$ +^क/क/क$ +^खिलाफ/खिलाफ$ +^भड़काछ/*भड़काछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^भौत/भौत/भौत$ +^नफरत/*नफरत$ +^पैद/पैद$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^पौलुस/पौलुस$ +^और/और$ +^बरनबास/*बरनबास$ +^भौत/भौत/भौत$ +^दिन/दी/दिन$ +^तलक/तलक$ +^वाँ/वाँ$ +^र्यान/*र्यान$ +^और/और$ +^प्रभु/प्रभु$ +^की/की/की$ +^दयाक/*दयाक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^हिम्मतले/*हिम्मतले$ +^बात/बात$ +^करछो/कर$ +^;/;$ +^और/और$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनारा/*उनारा$ +^द्वारा/द्वारा$ +^चमत्कार/चमत्कार$ +^और/और$ +^अनोखा/*अनोखा$ +^काम/काम$ +^करवाभेरन/*करवाभेरन$ +^यो/यो/यो$ +^साबित/साबित$ +^करछ्य/कर/कर$ +^कि/कि/कि$ +^जै/जै$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करून/कर$ +^मर्यान/मार$ +^उ/उ/उ$ +^सच्चो/सच्चो$ +^छ्यो/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^फुट/*फुट$ +^पड़गै/*पड़गै$ +^,/,$ +^इनून/*इनून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^कतुक/कतुक$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^,/,$ +^और/और$ +^कतुक/कतुक$ +^प्रेरितून/प्रेरित$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^हो/हो$ +^ग्या/ग्य$ +^तब/तब$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोग/लोग$ +^और/और$ +^यहूदी/यहूदी$ +^उनोरो/उनोरो$ +^अपमान/*अपमान$ +^करनान/कर$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^अधिकारीन/अधिकारी$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^पत्थराव/*पत्थराव$ +^करनाकि/*करनाकि$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करन/*करन$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^जब/जब/जब$ +^पौलुस/पौलुस$ +^और/और$ +^बरनबास/*बरनबास$ +^यो/यो/यो$ +^बाते/*बाते$ +^स/स/स$ +^जाण/जाण/जाण$ +^ग्या/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^लुकाउनिया/*लुकाउनिया$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^में/में$ +^लुस्त्रा/*लुस्त्रा$ +^और/और$ +^दिरबे/*दिरबे$ +^शैहरून/शैहर$ +^में/में$ +^,/,$ +^और/और$ +^आश-पासा/आश-पासा$ +^का/का$ +^प्रदेशून/प्रदेश$ +^में/में$ +^भाजि/*भाजि$ +^ग्या/ग्य$ +^और/और$ +^वाँ/वाँ$ +^मसीह/मसीह$ +^को/को$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^सुणून/सुण$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^लुस्त्रा/*लुस्त्रा$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^बैठिनाको/*बैठिनाको$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^जन्म/जन्म$ +^भटे/भटे$ +^लँगड़ो/*लँगड़ो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^चल/चल/चल$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^नी/नी$ +^सकछ्यो/सक$ +^उ/उ/उ$ +^पौलुस/पौलुस$ +^की/की/की$ +^बातुन/बातु$ +^ध्यान/ध्यान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सुणून/सुण$ +^मरेछ्यो/मरेछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^पौलुसले/पौलुस+ले$ +^उक/उक/उक$ +^तरफ/तरफ$ +^गौरले/*गौरले$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^कि/कि/कि$ +^येस/येस$ +^चंगो/चंगो$ +^हो/हो$ +^जाना/जा$ +^को/को$ +^विश्वास/विश्वास$ +^छै/छ$ +^तब/तब$ +^पौलुसले/पौलुस+ले$ +^जोरले/जोर+ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^अपून/अपून$ +^खुटान/खुटा$ +^क/क/क$ +^बल/*बल$ +^सिद्दो/*सिद्दो$ +^ठाड़/ठाड़$ +^होज्या/*होज्या$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यो/यो/यो$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^उ/उ/उ$ +^एकदम/*एकदम$ +^ठाँड़/*ठाँड़$ +^है/है$ +^ग्यो/ग्य$ +^और/और$ +^हिटून/हिट$ +^फिरून/*फिरून$ +^लागछै/लाग$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पौलुसो/*पौलुसो$ +^को/को$ +^यो/यो/यो$ +^काम/काम$ +^देखभेरन/*देखभेरन$ +^लुकाउनिया/*लुकाउनिया$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^की/की/की$ +^भाषा/*भाषा$ +^में/में$ +^जोरले/जोर+ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^देवता/*देवता$ +^आदिमीक/*आदिमीक$ +^रूप/रूप$ +^में/में$ +^होभेरन/हो+भेरन$ +^हमार/हमार$ +^पास/पास$ +^उतर/*उतर$ +^आर्यान/*आर्यान$ +^”/”$ +^उनूनले/उनूनले$ +^बरनबास/*बरनबास$ +^ज्यूस/*ज्यूस$ +^को/को$ +^नाम/नाम$ +^दीछ/दी$ +^जो/जो$ +^उनोरो/उनोरो$ +^मुख/*मुख$ +^यूनानी/*यूनानी$ +^देवता/*देवता$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^पौलुस/पौलुस$ +^को/को$ +^हिरमेस/*हिरमेस$ +^को/को$ +^नाम/नाम$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उ/उ/उ$ +^अपूनो/अपूनो$ +^प्रभु/प्रभु$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^लोगून/लोग$ +^दिनवालो/*दिनवालो$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^ज्यूस/*ज्यूस$ +^को/को$ +^उ/उ/उ$ +^मन्दिरो/*मन्दिरो$ +^को/को$ +^पुजारी/*पुजारी$ +^जो/जो$ +^उनार/उनार/उनार$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^बल्द/*बल्द$ +^और/और$ +^फुलून/फुल$ +^की/की/की$ +^माला/*माला$ +^फाटकून/फाटक$ +^में/में$ +^लगाभेरन/लगा+भेरन$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बलिदान/बलिदान$ +^करून/कर$ +^चांछ्यो/*चांछ्यो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^प्रेरित/प्रेरित/प्रेरित$ +^बरनबास/*बरनबास$ +^और/और$ +^पौलुसले/पौलुस+ले$ +^जब/जब/जब$ +^यो/यो/यो$ +^सुणछ्य/सुण$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^परेशान/*परेशान$ +^भ्यान/भ्य$ +^और/और$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उनूनले/उनूनले$ +^खुद/खुद$ +^अपून/अपून$ +^कपड़ान/*कपड़ान$ +^फाड़ी/फाड़$ +^दीयान/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^भीड़/भीड़$ +^का/का$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^आगै/*आगै$ +^और/और$ +^जोरले/जोर+ले$ +^कुन/कु$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^लोगों/*लोगों$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^कि/कि/कि$ +^करूनमरैछा/*करूनमरैछा$ +^?/?$ +^हम/हम/हम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^त/त/त$ +^तुमार/तुमार$ +^समान/समान/समान$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुमून/तुमून$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^सुणूनू/*सुणूनू$ +^,/,$ +^की/की/की$ +^तुम/तुम$ +^इन/इन$ +^बेकारै/*बेकारै$ +^की/की/की$ +^चीजून/चीज$ +^भटे/भटे$ +^दूर/दूर$ +^होभेरन/हो+भेरन$ +^ज्यून/ज्यून$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^तरफ/तरफ$ +^आ/आ/आ$ +^उले/उले$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^और/और$ +^धरती/धरती$ +^और/और$ +^समुन्द्र/*समुन्द्र$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उमें/उ+में$ +^छै/छ$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^बनाछ/बना$ +^उनूनले/उनूनले$ +^बितिनाक/*बितिनाक$ +^बखत/बखत$ +^में/में$ +^सब/सब$ +^जाति/*जाति$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^अपून/अपून$ +^-/-$ +^अपून/अपून$ +^बाँट/*बाँट$ +^में/में$ +^हिटून/हिट$ +^दीछ/दी$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अपूनो/अपूनो$ +^भल/भल$ +^काम/काम$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^अपून/अपून$ +^बारिमें/बारिमें$ +^गवाही/गवाही$ +^दीनै/दी$ +^र्योछ/*र्योछ$ +^उ/उ/उ$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आकाश/आकाश$ +^भटे/भटे$ +^बरखा/बरखा$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^मौसम/*मौसम$ +^में/में$ +^हरेक/हरेक$ +^फसल/फसल$ +^पैद/पैद$ +^करछो/कर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^तुमून/तुमून$ +^अन्न/*अन्न$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^भुख/भुख$ +^मिटूनान/*मिटूनान$ +^और/और$ +^तुमारा/*तुमारा$ +^मनून/मन$ +^खुशी/खुशी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भरछो/*भरछो$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^कैभेरन/कु+भेरन$ +^उनूनले/उनूनले$ +^लोगून/लोग$ +^भौत/भौत/भौत$ +^मुश्किल/*मुश्किल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^रोकछ्य/*रोकछ्य$ +^की/की/की$ +^उनून/उनून/उनून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बलिदान/बलिदान$ +^जन/जन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^कतुक/कतुक$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अन्ताकिया/*अन्ताकिया$ +^और/और$ +^इकुनियुम/*इकुनियुम$ +^शैहर/शैहर$ +^भटे/भटे$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^लोगून/लोग$ +^अपून/अपून$ +^तरफ/तरफ$ +^कर/कर/कर$ +^लीछ/ली$ +^,/,$ +^और/और$ +^पौलुस/पौलुस$ +^में/में$ +^पत्थराव/*पत्थराव$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^मरिना/*मरिना$ +^को/को$ +^समझभेरन/*समझभेरन$ +^ऊस/ऊस$ +^शैहर/शैहर$ +^भटे/भटे$ +^भ्यार/भ्यार$ +^घसीट/*घसीट$ +^ली/ली/ली$ +^ग्यान/ग्य$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^शिष्य/शिष्य$ +^उक/उक/उक$ +^चारों/*चारों$ +^तरफ/तरफ$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^ठाड़/ठाड़$ +^भ्यान/भ्य$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^उठभेरन/*उठभेरन$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^ग्योछ/ग्य$ +^और/और$ +^दुसरा/दुसरा$ +^दिन/दी/दिन$ +^बरनबासा/*बरनबासा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^दिरबे/*दिरबे$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^न्हैग्यो/न्है/न्हैजा$ +^उक/उक/उक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^पौलुस/पौलुस$ +^और/और$ +^बरनबासले/*बरनबासले$ +^उ/उ/उ$ +^नगराक/*नगराक$ +^लोगून/लोग$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^सुणाछ/*सुणाछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^भौते/*भौते$ +^शिष्य/शिष्य$ +^बनाभेरन/बना+भेरन$ +^येक/येक/येक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अपून/अपून$ +^बाट/बाट$ +^खिन/खिन/खिन$ +^वापस/वापस$ +^लौट/*लौट$ +^ग्या/ग्य$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^लुस्त्रा/*लुस्त्रा$ +^शैहर/शैहर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ग्या/ग्य$ +^,/,$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^वाँ/वाँ$ +^भटे/भटे$ +^इकुनियुम/*इकुनियुम$ +^शैहर/शैहर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^पिसिदिया/*पिसिदिया$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^अन्ताकिया/*अन्ताकिया$ +^शैहर/शैहर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ग्यान/ग्य$ +^और/और$ +^हरेक/हरेक$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^का/का$ +^मन/मन$ +^मजबूत/मजबूत$ +^करनै/कर$ +^र्यान/*र्यान$ +^,/,$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^दीनै/दी$ +^र्यान/*र्यान$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^विश्वास/विश्वास$ +^में/में$ +^बनिना/बन$ +^रौ/रू$ +^;/;$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^कुछ्या/कु/कु$ +^,/,$ +^हमून/हमून$ +^भौत/भौत/भौत$ +^दुख/दुख$ +^मुसीबत/*मुसीबत$ +^सहन/सहन$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^में/में$ +^पुजून/*पुजून$ +^होलो/हो$ +^पौलुस/पौलुस$ +^और/और$ +^बरनबासले/*बरनबासले$ +^हरेक/हरेक$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^अगुवा/अगुवा$ +^बनून/बना$ +^खिन/खिन/खिन$ +^लोगून/लोग$ +^चुनियान/*चुनियान$ +^,/,$ +^और/और$ +^उपवासक/*उपवासक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^बिनती/बिनती$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^उनुस/उनुस$ +^प्रभुक/*प्रभुक$ +^हात/हात$ +^में/में$ +^सौंप/सौंप/सौंप$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^जैमें/जैस+में$ +^उनूनले/उनूनले$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछय/*करछय$ +^और/और$ +^पिसिदिया/*पिसिदिया$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^भटे/भटे$ +^हुनै/हो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^पंफूलिया/*पंफूलिया$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^में/में$ +^पुजनान/*पुजनान$ +^पंफूलिया/*पंफूलिया$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^में/में$ +^,/,$ +^उनूनले/उनूनले$ +^पिरगा/*पिरगा$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^बचन/बचन$ +^सुणाछ/*सुणाछ$ +^और/और$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^अत्तालिया/*अत्तालिया$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^ग्यान/ग्य$ +^और/और$ +^वाँ/वाँ$ +^भटे/भटे$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^समुन्द्री/*समुन्द्री$ +^जहाज/जहाज$ +^में/में$ +^बैठभेरन/*बैठभेरन$ +^सीरिया/सीरिया$ +^देशाक/*देशाक$ +^अन्ताकिया/*अन्ताकिया$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^वापस/वापस$ +^आयान/आ$ +^,/,$ +^जाँ/जाँ$ +^उनूनले/उनूनले$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^में/में$ +^सौंपभेरन/*सौंपभेरन$ +^जै/जै$ +^काम/काम$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भेजि/*भेजि$ +^ग्योछ/ग्य$ +^उ/उ/उ$ +^काम/काम$ +^स/स/स$ +^पुरो/पुरो$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^वापस/वापस$ +^आ/आ/आ$ +^गैछ्या/गै/गै$ +^और/और$ +^अन्ताकिया/*अन्ताकिया$ +^शैहर/शैहर$ +^पुजभेरन/*पुजभेरन$ +^उनूनले/उनूनले$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मंडली/*मंडली$ +^जमा/*जमा$ +^करछय/*करछय$ +^और/और$ +^बताछ/बता$ +^,/,$ +^की/की/की$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^उनारा/*उनारा$ +^द्वारा/द्वारा$ +^कस/*कस$ +^ठूला/ठूला$ +^-/-$ +^ठूला/ठूला$ +^काम/काम$ +^कर्यान/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^यीशु/यीशु$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करन/*करन$ +^लायक/लायक$ +^बनाछ/बना$ +^वाँ/वाँ$ +^पौलुस/पौलुस$ +^और/और$ +^बरनबास/*बरनबास$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^भौत/भौत/भौत$ +^दिनून/दिन$ +^तक/तक$ +^र्यान/*र्यान$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^यहूदी/यहूदी$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^लोग/लोग$ +^यहूदा/यहूदा$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^अन्ताकिया/*अन्ताकिया$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^आयान/आ$ +^और/और$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^लोगून/लोग$ +^सिखून/सिख$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^“/“$ +^अगर/अगर$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियमाक/*नियमाक$ +^अनुसार/अनुसार$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^खतना/खत$ +^नै/नै$ +^होईना/हो$ +^का/का$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुम/तुम$ +^उद्धार/उद्धार$ +^नै/नै$ +^पा/पा/पा$ +^सकना/सका$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^पौलुस/पौलुस$ +^और/और$ +^बरनबास/*बरनबास$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^सहमत/*सहमत$ +^नी/नी$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^यो/यो/यो$ +^बातक/*बातक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^उनेरि/उनेरि$ +^बहस/*बहस$ +^शुरू/शुरू$ +^हो/हो$ +^गै/गै/गै$ +^,/,$ +^और/और$ +^आखरी/*आखरी$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^फैसला/फैसला$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^पौलुस/पौलुस$ +^और/और$ +^बरनबासा/*बरनबासा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^अन्ताकिया/*अन्ताकिया$ +^का/का$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^लोग/लोग$ +^यो/यो/यो$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बातचीत/*बातचीत$ +^करन/*करन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^प्रेरितून/प्रेरित$ +^और/और$ +^बुज़ुर्गून/*बुज़ुर्गून$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^ग्यान/ग्य$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनार/उनार/उनार$ +^सफर/*सफर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^रूपाया/*रूपाया$ +^और/और$ +^खानो/खा$ +^को/को$ +^इतजाम/*इतजाम$ +^करवाछ/करवा$ +^पौलुस/पौलुस$ +^और/और$ +^बनरबास/*बनरबास$ +^और/और$ +^विश्वास/विश्वास$ +^लोग/लोग$ +^जब/जब/जब$ +^फीनीके/*फीनीके$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^और/और$ +^सामरिया/*सामरिया$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^भटे/भटे$ +^जानमरेछ्या/*जानमरेछ्या$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उनूनले/उनूनले$ +^वाँक/*वाँक$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^बताछ/बता$ +^कि/कि/कि$ +^कसकैं/*कसकैं$ +^दुसारा/दुसारा$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^सुणभेरन/*सुणभेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^सब/सब$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाई/भाई$ +^भौत/भौत/भौत$ +^खुश/खुश$ +^भ्यान/भ्य$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^पुजियान/*पुजियान$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^वाँक/*वाँक$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^और/और$ +^प्रेरित/प्रेरित/प्रेरित$ +^और/और$ +^बुज़ुर्गून/*बुज़ुर्गून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनोरो/उनोरो$ +^स्वागत/*स्वागत$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^उक/उक/उक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^पौलुस/पौलुस$ +^और/और$ +^बरनबासले/*बरनबासले$ +^उनुस/उनुस$ +^बताछ/बता$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनार/उनार/उनार$ +^जरियाले/*जरियाले$ +^कि/कि/कि$ +^-/-$ +^कि/कि/कि$ +^काम/काम$ +^कर्यान/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^दलक/*दलक$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^जिनूनले/जिनून+ले$ +^यीशु/यीशु$ +^में/में$ +^भरोस/*भरोस$ +^करछ्या/कर/कर$ +^,/,$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^ठाँड़/*ठाँड़$ +^है/है$ +^भेरन/भेरन$ +^कुन/कु$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^खतना/खत$ +^करून/कर$ +^और/और$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^मानना/*मानना$ +^को/को$ +^हुकुमले/*हुकुमले$ +^दीनो/दी$ +^चैछो/चा$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^येक/येक/येक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बात/बात$ +^-/-$ +^चीत/*चीत$ +^करन/*करन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^प्रेरित/प्रेरित/प्रेरित$ +^और/और$ +^सयाना/*सयाना$ +^जाम/जाम$ +^भ्यान/भ्य$ +^जब/जब/जब$ +^भौत/भौत/भौत$ +^बहस/*बहस$ +^होगै/हो$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^पतरसले/*पतरसले$ +^ठाँड़/*ठाँड़$ +^है/है$ +^भेरन/भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयों/भाई$ +^,/,$ +^तुमून/तुमून$ +^पत्तो/पत्त$ +^छी/छ$ +^कि/कि/कि$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^साल/साल$ +^पैलि/पैलि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^मैंस/मैंस$ +^चुन/चुन/चुन$ +^लीछ/ली$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^म्यारा/म्यारा$ +^द्वारा/द्वारा$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोग/लोग$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^सुणभेरन/*सुणभेरन$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करून/कर$ +^”/”$ +^और/और$ +^मन/मन$ +^स/स/स$ +^परखून/*परखून$ +^वाला/वाला$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनले/उनूनले$ +^हमार/हमार$ +^नियाती/नियाती$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^उनून/उनून/उनून$ +^अपना/*अपना$ +^लीछ/ली$ +^;/;$ +^जसकैं/जैस+तरह$ +^हमून/हमून$ +^अपनाछ/*अपनाछ$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^हमार/हमार$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^के/के$ +^फरक/*फरक$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^उनूनले/उनूनले$ +^हमार/हमार$ +^पाप/पाप$ +^माफ/माफ$ +^कर्यान/कर$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पाप/पाप$ +^लै/लै$ +^माफ/माफ$ +^कर्यान/कर$ +^,/,$ +^क्याखिन/क्याखिन$ +^उनूनले/उनूनले$ +^यीशु/यीशु$ +^में/में$ +^भरोस/*भरोस$ +^करछ्य/कर/कर$ +^तब/तब$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^तुम/तुम$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^लोगून/लोग$ +^इन/इन$ +^सब/सब$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जोर/जोर$ +^-/-$ +^जबरदस्ती/जबरदस्ती$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^गुस्सा/*गुस्सा$ +^क्याखिन/क्याखिन$ +^दिलून/*दिलून$ +^मरेछा/*मरेछा$ +^?/?$ +^जैस/जैस$ +^नै/नै$ +^कोई/कोई$ +^यहूदी/यहूदी$ +^मान/मान/मान$ +^पायो/*पायो$ +^,/,$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^हमार/हमार$ +^पूर्खा/*पूर्खा$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^हम/हम/हम$ +^होई/होई$ +^,/,$ +^“/“$ +^इसो/इसो$ +^करून/कर$ +^ठीक/ठीक$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हमोरो/हमोरो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^त/त/त$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^जसकैं/जैस+तरह$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^उद्धार/उद्धार$ +^पाला/पा$ +^;/;$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^हम/हम/हम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पाला/पा$ +^,/,$ +^ना/ना$ +^कि/कि/कि$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^करना/कर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उद्धार/उद्धार$ +^पाला/पा$ +^”/”$ +^पौलुस/पौलुस$ +^और/और$ +^बरनबासले/*बरनबासले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^ठुल/*ठुल$ +^-/-$ +^ठुल/*ठुल$ +^कामून/काम$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^उनुस/उनुस$ +^बताछ/बता$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^उनार/उनार/उनार$ +^जरियाले/*जरियाले$ +^करछ्या/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^पुरी/पुरी$ +^सभा/सभा$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^चुपचाप/चुपचाप$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^उनेरि/उनेरि$ +^बात/बात$ +^सुणून/सुण$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^जब/जब/जब$ +^उनेरि/उनेरि$ +^बात/बात$ +^पुर/पुर$ +^है/है$ +^गै/गै/गै$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^याकूब/याकूब$ +^कुन/कु$ +^लागछै/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयो/भाई$ +^,/,$ +^मेरि/मेरि$ +^सुणा/सुण$ +^शमौन/शमौन$ +^पतरसले/*पतरसले$ +^हमून/हमून$ +^समझाछ/समझा$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^लोगून/लोग$ +^अपूनी/अपूनी$ +^सेवा/सेवा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^चुन/चुन/चुन$ +^भेरन/भेरन$ +^,/,$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^दया/दया$ +^करछ्य/कर/कर$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^यो/यो/यो$ +^बदलाव/*बदलाव$ +^उ/उ/उ$ +^बात/बात$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बतूछो/*बतूछो$ +^जैका/जैका$ +^बारिमें/बारिमें$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवालान/*दिनवालान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^भौत/भौत/भौत$ +^पैलि/पैलि$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^मैं/मैं/मैं$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^राजा/राजा$ +^दाऊद/दाऊद$ +^को/को$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^पैलि/पैलि$ +^को/को$ +^जसो/जसो$ +^बना/बना/बना/बन$ +^द्यूलो/द्याल$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^उक/उक/उक$ +^दुश्मनून/*दुश्मनून$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^नाश/नाश$ +^कर/कर/कर$ +^दीई/दी$ +^ग्योछ/ग्य$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^बाकि/*बाकि$ +^लोग/लोग$ +^,/,$ +^मतलब/मतलब$ +^सब/सब$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोग/लोग$ +^जिनून/जिनून$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^अपून/अपून$ +^लोग/लोग$ +^हुन/हो$ +^खिन/खिन/खिन$ +^चुन/चुन/चुन$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^प्रभु/प्रभु$ +^स/स/स$ +^खोजून/खोज$ +^,/,$ +^योई/योई$ +^प्रभु/प्रभु$ +^कुंछो/कुं$ +^जो/जो$ +^संसाराक/*संसाराक$ +^शुरूवाद/*शुरूवाद$ +^भटे/भटे$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^को/को$ +^समाचार/*समाचार$ +^दीनै/दी$ +^आ/आ/आ$ +^र्योछ/*र्योछ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^म्योरो/म्योरो$ +^विचार/*विचार$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^उनान/*उनान$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^दबाब/*दबाब$ +^जन/जन$ +^डालीया/डाल$ +^कि/कि/कि$ +^उनून/उनून/उनून$ +^हमार/हमार$ +^पुर/पुर$ +^यहूदी/यहूदी$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^को/को$ +^और/और$ +^रिवाजून/*रिवाजून$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^करून/कर$ +^छै/छ$ +^बल्कि/बल्कि$ +^हम/हम/हम$ +^उनुस/उनुस$ +^चिठ्ठी/चिठ्ठी$ +^लिखभेरन/*लिखभेरन$ +^भेजा/*भेजा$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^बतून/*बतून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उ/उ/उ$ +^खाना/खाना$ +^स/स/स$ +^जन/जन$ +^खाऊन/*खाऊन$ +^जैस/जैस$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मूर्तिन/*मूर्तिन$ +^चढ़ा/चढ़ा/चढ़ा$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^और/और$ +^व्यभिचार/*व्यभिचार$ +^जन/जन$ +^करून/कर$ +^और/और$ +^दम/*दम$ +^घोटभेरन/*घोटभेरन$ +^मारीनाक/*मारीनाक$ +^जानवरून/*जानवरून$ +^को/को$ +^शिकार/*शिकार$ +^जन/जन$ +^खाया/*खाया$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^जानवरून/*जानवरून$ +^को/को$ +^खून/खून$ +^खाया/*खाया$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^पुराना/*पुराना$ +^जमाना/*जमाना$ +^भटे/भटे$ +^शैहर/शैहर$ +^-/-$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^में/में$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^को/को$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^पाई/पा$ +^जानान/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^हर/हर$ +^सबता/*सबता$ +^का/का$ +^दिन/दी/दिन$ +^यहूदी/यहूदी$ +^सभाघर/सभाघर$ +^में/में$ +^पढ़ी/*पढ़ी$ +^जानान/जा$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^सब/सब$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^और/और$ +^प्रेरित/प्रेरित/प्रेरित$ +^और/और$ +^स्यानान/*स्यानान$ +^क/क/क$ +^बीच/बीच$ +^यो/यो/यो$ +^फैसला/फैसला$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^अपूनन/*अपूनन$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^लोगून/लोग$ +^चुना/*चुना$ +^मतलब/मतलब$ +^यहूदा/यहूदा$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^बरसब्बा/*बरसब्बा$ +^लै/लै$ +^कुछ्या/कु/कु$ +^और/और$ +^सिलासै/*सिलासै$ +^स/स/स$ +^जो/जो$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईन/भाई$ +^में/में$ +^भौत/भौत/भौत$ +^इजतदार/*इजतदार$ +^छ्या/छ$ +^;/;$ +^और/और$ +^उनून/उनून/उनून$ +^पौलुस/पौलुस$ +^और/और$ +^बरनबासा/*बरनबासा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^अन्ताकिया/*अन्ताकिया$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^भेजा/*भेजा$ +^यहूदा/यहूदा$ +^और/और$ +^सिलास/*सिलास$ +^यो/यो/यो$ +^चिठ्ठी/चिठ्ठी$ +^अपून/अपून$ +^दगाड़/दगाड़$ +^लीग्यान/ली$ +^,/,$ +^“/“$ +^अन्ताकिया/*अन्ताकिया$ +^शैहर/शैहर$ +^और/और$ +^सीरिया/सीरिया$ +^देश/देश$ +^और/और$ +^किलिकिया/*किलिकिया$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^रूनवाला/*रूनवाला$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईन/भाई$ +^जो/जो$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^प्रेरितून/प्रेरित$ +^और/और$ +^स्याना/*स्याना$ +^भाईन/भाई$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^तुमून/तुमून$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^हमूले/हमूले$ +^सुण/सुण/सुण$ +^रैछ/रै/रै$ +^कि/कि/कि$ +^हमार/हमार$ +^याँ/याँ$ +^का/का$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^लोग/लोग$ +^तुमार/तुमार$ +^आपस/आपस$ +^आयान/आ$ +^,/,$ +^जिनून/जिनून$ +^हमूनले/*हमूनले$ +^अधिकार/अधिकार$ +^नी/नी$ +^दीईना/दीईना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^अपूना/*अपूना$ +^बातुन/बातु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमून/तुमून$ +^घबरा/घबरा$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुमारा/*तुमारा$ +^मन/मन$ +^स/स/स$ +^उलझन/*उलझन$ +^में/में$ +^डाल/डाल/डाल$ +^दीछ/दी$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हमूले/हमूले$ +^मिलभेरन/*मिलभेरन$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^आदिमीन/आदिमी$ +^चुननाको/*चुननाको$ +^फैसला/फैसला$ +^करि/कर$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनुस/उनुस$ +^अपून/अपून$ +^प्रिय/*प्रिय$ +^बरनबास/*बरनबास$ +^और/और$ +^पौलुसक/*पौलुसक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^भेजुंला/*भेजुंला$ +^इन/इन$ +^त/त/त$ +^इसा/इसा$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^जिनुले/*जिनुले$ +^हमार/हमार$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अपूनी/अपूनी$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^खतरा/*खतरा$ +^में/में$ +^डाल/डाल/डाल$ +^दीछ/दी$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हमून/हमून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यहूदा/यहूदा$ +^और/और$ +^सिलासै/*सिलासै$ +^स/स/स$ +^भेज/भेज/भेज$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^खुद/खुद$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^सुण/सुण/सुण$ +^सका/सका$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^स/स/स$ +^,/,$ +^और/और$ +^हमूले/हमूले$ +^यो/यो/यो$ +^ठीक/ठीक$ +^लागछै/लाग$ +^की/की/की$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^छोड़ी/छोड़$ +^;/;$ +^तुमूनमें/*तुमूनमें$ +^और/और$ +^बोझ/*बोझ$ +^नै/नै$ +^डाला/*डाला$ +^की/की/की$ +^तुम/तुम$ +^मूर्तिन/*मूर्तिन$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^बलि/*बलि$ +^चढ़ाईना/*चढ़ाईना$ +^को/को$ +^शिकार/*शिकार$ +^,/,$ +^दम/*दम$ +^घोटभेरन/*घोटभेरन$ +^मारी/मार$ +^जानवरून/*जानवरून$ +^को/को$ +^शिकार/*शिकार$ +^और/और$ +^कोई/कोई$ +^लै/लै$ +^जानवर/*जानवर$ +^को/को$ +^खून/खून$ +^जन/जन$ +^खाया/*खाया$ +^और/और$ +^व्यभिचार/*व्यभिचार$ +^भटे/भटे$ +^अपनास/*अपनास$ +^दूर/दूर$ +^रया/*रया$ +^,/,$ +^क्याखिन/क्याखिन$ +^इसो/इसो$ +^करन/*करन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^भलो/*भलो$ +^होलो/हो$ +^हमरि/हमरि$ +^शुभकामना/*शुभकामना$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^विश्वासनी/*विश्वासनी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^वाँ/वाँ$ +^भटे/भटे$ +^भेज/भेज/भेज$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अन्ताकिया/*अन्ताकिया$ +^शैहर/शैहर$ +^पुज्यान/*पुज्यान$ +^,/,$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^वाँ/वाँ$ +^उनूनले/उनूनले$ +^अपूनी/अपूनी$ +^सभा/सभा$ +^स/स/स$ +^जाम/जाम$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^यो/यो/यो$ +^चिठ्ठी/चिठ्ठी$ +^उनुस/उनुस$ +^सौंप/सौंप/सौंप$ +^दीछ/दी$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^चिठ्ठीन/*चिठ्ठीन$ +^में/में$ +^लिखीना/लिख$ +^की/की/की$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^की/की/की$ +^बातुन/बातु$ +^पढ़भरेन/*पढ़भरेन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^खुश/खुश$ +^भ्यान/भ्य$ +^यहूदा/यहूदा$ +^और/और$ +^सिलास/*सिलास$ +^लै/लै$ +^जो/जो$ +^खुद/खुद$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^भौत/भौत/भौत$ +^बातुन/बातु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईन/भाई$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^मजबूत/मजबूत$ +^करछै/कर$ +^यहूदा/यहूदा$ +^और/और$ +^सिलास/*सिलास$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^बखत/बखत$ +^वाँई/वाँ+ई$ +^र्यान/*र्यान$ +^,/,$ +^और/और$ +^तब/तब$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईन/भाई$ +^उनूनले/उनूनले$ +^शान्ति/शान्ति$ +^की/की/की$ +^आशीष/*आशीष$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^भेज/भेज/भेज$ +^दीछ/दी$ +^लेकिन/लेकिन$ +^सिलास/*सिलास$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अन्ताकिया/*अन्ताकिया$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^रूना/*रूना$ +^का/का$ +^फैसला/फैसला$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^यहूदा/यहूदा$ +^ऐकलो/*ऐकलो$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^वापस/वापस$ +^न्हैग्यो/न्है/न्हैजा$ +^लेकिन/लेकिन$ +^पौलुस/पौलुस$ +^और/और$ +^बरनबास/*बरनबास$ +^अन्ताकिया/*अन्ताकिया$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^रैग्या/रै$ +^,/,$ +^और/और$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^को/को$ +^बचन/बचन$ +^और/और$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^दीनै/दी$ +^और/और$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^सुणूनै/*सुणूनै$ +^र्यान/*र्यान$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^बखत/बखत$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^पौलुसले/पौलुस+ले$ +^बरनबास/*बरनबास$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^जो/जो$ +^-/-$ +^जो/जो$ +^नगरून/नगर$ +^में/में$ +^हमूले/हमूले$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^को/को$ +^बचन/बचन$ +^सुणाछ/*सुणाछ$ +^,/,$ +^अ/*अ$ +^,/,$ +^हिट/*हिट$ +^वाँ/वाँ$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^वाँक/*वाँक$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^क/क/क$ +^दगाड़/दगाड़$ +^भेंट/भेंट$ +^-/-$ +^घाट/*घाट$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^देखनू/देख$ +^कि/कि/कि$ +^उनार/उनार/उनार$ +^हाल/हाल$ +^-/-$ +^चाल/*चाल$ +^कस/*कस$ +^छन/छ$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^बरनबासले/*बरनबासले$ +^यहूना/यहूना$ +^स/स/स$ +^जैस/जैस$ +^मरकुस/*मरकुस$ +^लै/लै$ +^कुंनान/कुं$ +^,/,$ +^अपून/अपून$ +^दगाड़/दगाड़$ +^लीयूनाक/*लीयूनाक$ +^बिचार/*बिचार$ +^करछ्य/कर/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^पौलुसले/पौलुस+ले$ +^ऊस/ऊस$ +^अपून/अपून$ +^दगाड़/दगाड़$ +^लीजानो/*लीजानो$ +^ठीक/ठीक$ +^नै/नै$ +^समझो/*समझो$ +^क्याखिन/क्याखिन$ +^उ/उ/उ$ +^पंफूलिया/*पंफूलिया$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^में/में$ +^अधूरो/*अधूरो$ +^काम/काम$ +^छोड़भेरन/छोड़+भेरन$ +^न्हैगै/*न्हैगै$ +^छ्यो/छ$ +^उनार/उनार/उनार$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^इतुक/*इतुक$ +^मतभेद/*मतभेद$ +^बढ़/बढ़/बढ़$ +^ग्या/ग्य$ +^कि/कि/कि$ +^पौलुस/पौलुस$ +^और/और$ +^बरनबास/*बरनबास$ +^एक/एक$ +^दुसरा/दुसरा$ +^भटे/भटे$ +^अलग/अलग$ +^है/है$ +^ग्यो/ग्य$ +^और/और$ +^बरनबास/*बरनबास$ +^मरकुसै/*मरकुसै$ +^स/स/स$ +^अपून/अपून$ +^दगाड़/दगाड़$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^जहाज/जहाज$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^साइप्रस/*साइप्रस$ +^टापू/*टापू$ +^खिन/खिन/खिन$ +^न्हैग्यो/न्है/न्हैजा$ +^लेकिन/लेकिन$ +^पौलुसले/पौलुस+ले$ +^सिलास/*सिलास$ +^स/स/स$ +^चुनछ्य/चुन$ +^,/,$ +^और/और$ +^वाँक/*वाँक$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईन/भाई$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^में/में$ +^सौंप/सौंप/सौंप$ +^भरेन/*भरेन$ +^अन्ताकिया/*अन्ताकिया$ +^शैहर/शैहर$ +^भटे/भटे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^न्हैग्यो/न्है/न्हैजा$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^पुर/पुर$ +^सीरिया/सीरिया$ +^देश/देश$ +^और/और$ +^किलिकिया/*किलिकिया$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^में/में$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^मण्डलीस/*मण्डलीस$ +^मजबूत/मजबूत$ +^करनै/कर$ +^ग्यान/ग्य$ +^येक/येक/येक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^दिरबे/*दिरबे$ +^और/और$ +^लुस्त्रा/*लुस्त्रा$ +^शैहरून/शैहर$ +^में/में$ +^लै/लै$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^लुस्त्रा/*लुस्त्रा$ +^में/में$ +^तीमुथियुस/*तीमुथियुस$ +^नामोको/नाम+क$ +^एक/एक$ +^शिष्य/शिष्य$ +^रूछो/रू$ +^उकी/उकी$ +^ईजा/ईजा$ +^एक/एक$ +^यहूदी/यहूदी$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उको/उको$ +^बबा/बबा$ +^यूनान/*यूनान$ +^देशो/*देशो$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^उको/उको$ +^लुस्त्रा/*लुस्त्रा$ +^और/और$ +^इकुनियुमा/*इकुनियुमा$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईन/भाई$ +^में/में$ +^निको/निको$ +^नाम/नाम$ +^छ्यो/छ$ +^पौलुस/पौलुस$ +^चांछ्यो/*चांछ्यो$ +^कि/कि/कि$ +^तीमुथियुस/*तीमुथियुस$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^हिटो/*हिटो$ +^;/;$ +^तीमुथियुस/*तीमुथियुस$ +^को/को$ +^बबा/बबा$ +^यूनान/*यूनान$ +^देशो/*देशो$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^यूनानी/*यूनानी$ +^लोग/लोग$ +^खतना/खत$ +^नी/नी$ +^करूछ्या/*करूछ्या$ +^पौलुसले/पौलुस+ले$ +^उको/उको$ +^खतना/खत$ +^करवाछ/करवा$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^वाँक/*वाँक$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोग/लोग$ +^ऊस/ऊस$ +^अपना/*अपना$ +^लीन/ली$ +^पौलुस/पौलुस$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^दगड़िया/*दगड़िया$ +^नगर/नगर$ +^-/-$ +^नगर/नगर$ +^जानै/जा$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^नियमून/नियम$ +^जो/जो$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^पुजूँ/*पुजूँ$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^प्रेरितून/प्रेरित$ +^और/और$ +^बुज़ुर्गून/*बुज़ुर्गून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ठैराईना/*ठैराईना$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^वाँक/*वाँक$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^को/को$ +^भरोस/*भरोस$ +^मजबूत/मजबूत$ +^और/और$ +^उनेरि/उनेरि$ +^गिनती/*गिनती$ +^लै/लै$ +^हर/हर$ +^रोज/*रोज$ +^बढ़नै/बढ़$ +^गैछ/गै$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^फ्रूगिया/*फ्रूगिया$ +^और/और$ +^गलातिया/*गलातिया$ +^प्रदेशून/प्रदेश$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^होभेरन/हो+भेरन$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^आसिया/*आसिया$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^में/में$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^बचन/बचन$ +^को/को$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^रोकछ्य/*रोकछ्य$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^मुसिया/*मुसिया$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^नजिक/नजिक$ +^पुजनान/*पुजनान$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^बितूनिया/*बितूनिया$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^में/में$ +^जानो/*जानो$ +^चाँछ्या/चाँ/चाँ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^इसो/इसो$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^यीशु/यीशु$ +^की/की/की$ +^आत्माले/*आत्माले$ +^उनुस/उनुस$ +^मना/मना/मना/मना$ +^करछ्य/कर/कर$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^मुसिया/*मुसिया$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^भटे/भटे$ +^होभेरन/हो+भेरन$ +^त्रोआस/*त्रोआस$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^आयान/आ$ +^वाँ/वाँ$ +^पौलुसले/पौलुस+ले$ +^रात/रात$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^दर्शन/*दर्शन$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^कि/कि/कि$ +^एक/एक$ +^मकिदुनिया/*मकिदुनिया$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^रून/रू$ +^वालो/वालो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^ठाँड़/*ठाँड़$ +^है/है$ +^भेरन/भेरन$ +^उथैं/उथैं$ +^बिनती/बिनती$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^कुंछो/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^समुद्र/*समुद्र$ +^पार/पार$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^मकिदुनिया/*मकिदुनिया$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^में/में$ +^अ/*अ$ +^,/,$ +^और/और$ +^हमरि/हमरि$ +^मद्दत/मद्दत$ +^कर/कर/कर$ +^”/”$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^यो/यो/यो$ +^दर्शन/*दर्शन$ +^मिलछो/मिल$ +^,/,$ +^हमूले/हमूले$ +^मकिदुनिया/*मकिदुनिया$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^जानाकि/*जानाकि$ +^योजना/*योजना$ +^बनाछ/बना$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^हम/हम/हम$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^ग्या/ग्य$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^हमून/हमून$ +^उनून/उनून/उनून$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^सुणून/सुण$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बुला/बुला/बुला$ +^रैछ/रै/रै$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^त्रोआस/*त्रोआस$ +^शैहर/शैहर$ +^भटे/भटे$ +^पानि/पानि$ +^का/का$ +^जहाज/जहाज$ +^में/में$ +^बैठभेरन/*बैठभेरन$ +^हम/हम/हम$ +^सिद्दो/*सिद्दो$ +^सामोथ्रेसिया/*सामोथ्रेसिया$ +^क/क/क$ +^टापू/*टापू$ +^और/और$ +^दुसरा/दुसरा$ +^दिन/दी/दिन$ +^नियापुलिस/*नियापुलिस$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^आयाँ/*आयाँ$ +^वाँ/वाँ$ +^भटे/भटे$ +^हम/हम/हम$ +^फिलिप्पी/*फिलिप्पी$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^पुजियाँ/*पुजियाँ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^मकिदुनिया/*मकिदुनिया$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^खास/खास$ +^शैहर/शैहर$ +^और/और$ +^रोमीन/रोमी$ +^की/की/की$ +^बस्ती/*बस्ती$ +^छै/छ$ +^हम/हम/हम$ +^उ/उ/उ$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^दिन/दी/दिन$ +^तक/तक$ +^रयाँ/*रयाँ$ +^सबताक/*सबताक$ +^दिन/दी/दिन$ +^हम/हम/हम$ +^नगराक/*नगराक$ +^फाटक/फाटक$ +^का/का$ +^भ्यार/भ्यार$ +^नदी/नदी$ +^का/का$ +^किनार/किनार$ +^यो/यो/यो$ +^समझभेरन/*समझभेरन$ +^ग्या/ग्य$ +^की/की/की$ +^वाँ/वाँ$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^की/की/की$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करना/कर$ +^की/की/की$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^होलि/हो$ +^हम/हम/हम$ +^बैठभेरन/*बैठभेरन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^स्यैनिनथैं/*स्यैनिनथैं$ +^जो/जो$ +^जाम/जाम$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^बात/बात$ +^-/-$ +^चीत/*चीत$ +^करून/कर$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^स्यैनिन/स्यैनि$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^एकोक/*एकोक$ +^नाम/नाम$ +^लुदिया/*लुदिया$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^थुआतीरा/*थुआतीरा$ +^नगरे/*नगरे$ +^की/की/की$ +^रूनवाली/*रूनवाली$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^महैंगा/*महैंगा$ +^बैगनी/*बैगनी$ +^कपाड़ान/कपाड़ा$ +^को/को$ +^ब्यापार/*ब्यापार$ +^करछी/कर$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^कि/कि/कि$ +^अराधना/अराधना$ +^करछी/कर$ +^उ/उ/उ$ +^हमरि/हमरि$ +^बात/बात$ +^सुणूनमरेछी/*सुणूनमरेछी$ +^और/और$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^पौलुसकि/*पौलुसकि$ +^बात/बात$ +^समझून/समझ$ +^खिन/खिन/खिन$ +^और/और$ +^अपनून/*अपनून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उक/उक/उक$ +^मन/मन$ +^तैय्यार/तैय्यार$ +^करछ्य/कर/कर$ +^जब/जब/जब$ +^उले/उले$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^परिवारले/*परिवारले$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^ली/ली/ली$ +^लीछ/ली$ +^तब/तब$ +^उले/उले$ +^हमूनथैं/*हमूनथैं$ +^बिनती/बिनती$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^“/“$ +^कि/कि/कि$ +^अगर/अगर$ +^तुम/तुम$ +^लोग/लोग$ +^समझछा/समझ$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^भरोस/*भरोस$ +^करछूँ/कर$ +^तब/तब$ +^म्यार/म्यार$ +^घर/घर$ +^हिटो/*हिटो$ +^इसकैं/*इसकैं$ +^उ/उ/उ$ +^हमून/हमून$ +^मनाभेरन/*मनाभेरन$ +^अपून/अपून$ +^घर/घर$ +^ली/ली/ली$ +^गैछ/गै$ +^”/”$ +^एक/एक$ +^दिन/दी/दिन$ +^जब/जब/जब$ +^हम/हम/हम$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^उ/उ/उ$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^ज/*ज$ +^गा/*गा$ +^जानमरेछ्या/*जानमरेछ्या$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^ब/*ब$ +^ट/*ट$ +^में/में$ +^हमरि/हमरि$ +^भेंट/भेंट$ +^एक/एक$ +^जवान/*जवान$ +^दासी/*दासी$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^भैछ/*भैछ$ +^उ/उ/उ$ +^एक/एक$ +^भूतका/*भूतका$ +^जरियाले/*जरियाले$ +^भविष्यबाणी/*भविष्यबाणी$ +^करछी/कर$ +^,/,$ +^जेले/जेले$ +^उ/उ/उ$ +^अपून/अपून$ +^मालिक/मालिक$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^डबल/*डबल$ +^कमूंछी/*कमूंछी$ +^उ/उ/उ$ +^पौलुस/पौलुस$ +^और/और$ +^हमार/हमार$ +^पछिल/पछिल$ +^आभरेन/*आभरेन$ +^चिल्लान/*चिल्लान$ +^लागछी/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^इन/इन$ +^लोग/लोग$ +^परमप्रधान/*परमप्रधान$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सेवक/सेवक$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^तुमून/तुमून$ +^मुक्ति/*मुक्ति$ +^ब/*ब$ +^टाको/*टाको$ +^संदेश/संदेश$ +^सुणून/सुण$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आर्यान/*आर्यान$ +^!/!$ +^”/”$ +^उ/उ/उ$ +^भौत/भौत/भौत$ +^दिनून/दिन$ +^भटे/भटे$ +^इसो/इसो$ +^करूनमरेछी/*करूनमरेछी$ +^,/,$ +^आखरी/*आखरी$ +^में/में$ +^पौलुसले/पौलुस+ले$ +^तंग/*तंग$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^पछिल/पछिल$ +^मुड़भेरन/*मुड़भेरन$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^नामेंले/नाम+ले$ +^तैंस/तैंस$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दीछूँ/*दीछूँ$ +^तैं/तैं/तैं$ +^यो/यो/यो$ +^चेलि/*चेलि$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^भ्यार/भ्यार$ +^निकल/निकल/निकल$ +^!/!$ +^”/”$ +^और/और$ +^भूत/भूत$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^उमें/उ+में$ +^भेट/*भेट$ +^भ्यार/भ्यार$ +^निकल/निकल/निकल$ +^ग्यो/ग्य$ +^जब/जब/जब$ +^उको/उको$ +^मालिक/मालिक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^हमोरो/हमोरो$ +^रूपाया/*रूपाया$ +^कमूनाको/*कमूनाको$ +^जरिया/*जरिया$ +^खतम/*खतम$ +^है/है$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^पौलुस/पौलुस$ +^और/और$ +^सिलासै/*सिलासै$ +^स/स/स$ +^पकड़भेरन/*पकड़भेरन$ +^नगराक/*नगराक$ +^चौक/*चौक$ +^में/में$ +^प्रधानून/*प्रधानून$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^खीचभेरन/*खीचभेरन$ +^ली/ली/ली$ +^ग्यान/ग्य$ +^और/और$ +^उनूथैं/*उनूथैं$ +^इसो/इसो$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^इन/इन$ +^यहूदी/यहूदी$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^हमार/हमार$ +^नगर/नगर$ +^में/में$ +^अशान्ति/*अशान्ति$ +^फैलून/*फैलून$ +^मर्यान/मार$ +^इन/इन$ +^इस/*इस$ +^रीति/*रीति$ +^-/-$ +^रिवाजून/*रिवाजून$ +^को/को$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करून/कर$ +^मर्यान/मार$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^हम/हम/हम$ +^रोम/*रोम$ +^देशाका/*देशाका$ +^रूनवालान/*रूनवालान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अपनून/*अपनून$ +^और/और$ +^मानून/*मानून$ +^ठीक/ठीक$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^तलक/तलक$ +^वाँ/वाँ$ +^एक/एक$ +^ठूली/*ठूली$ +^भीड़/भीड़$ +^लै/लै$ +^ज/*ज$ +^म/*म$ +^हो/हो$ +^गै/गै/गै$ +^,/,$ +^और/और$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^हाकिमून/*हाकिमून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनार/उनार/उनार$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^फाड़भेरन/*फाड़भेरन$ +^इनूस/*इनूस$ +^चाबुक/*चाबुक$ +^मारना/*मारना$ +^को/को$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दीछ/दी$ +^उनूनले/उनूनले$ +^पौलुस/पौलुस$ +^और/और$ +^सिलासै/*सिलासै$ +^स/स/स$ +^भौत/भौत/भौत$ +^डन्डा/*डन्डा$ +^लगाभेरन/लगा+भेरन$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^जेल/जेल$ +^में/में$ +^डाली/डाल$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^जेलरस/*जेलरस$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दीछ/दी$ +^की/की/की$ +^उनून/उनून/उनून$ +^कड़ी/*कड़ी$ +^निगरानी/*निगरानी$ +^में/में$ +^राखा/*राखा$ +^उले/उले$ +^यो/यो/यो$ +^हुकुम/हुकुम$ +^पाभेरन/पा+भेरन$ +^उनुस/उनुस$ +^जेलका/*जेलका$ +^भितर/भितर$ +^वाली/वाली$ +^कोठरी/*कोठरी$ +^में/में$ +^राखछ्य/राख$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^खुटान/खुटा$ +^लाकड़ाक/*लाकड़ाक$ +^साचान/*साचान$ +^में/में$ +^ठोकभरेन/*ठोकभरेन$ +^जकड़/*जकड़$ +^दीयान/दी$ +^अधरात/*अधरात$ +^में/में$ +^जब/जब/जब$ +^पौलुस/पौलुस$ +^और/और$ +^सिलास/*सिलास$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करून/कर$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^और/और$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भजन/*भजन$ +^गान/*गान$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^और/और$ +^उनेरि/उनेरि$ +^कैदी/*कैदी$ +^सुणून/सुण$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^एकाएक/*एकाएक$ +^इदुक/इदुक$ +^जोरदार/*जोरदार$ +^भूचाल/*भूचाल$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^याँ/याँ$ +^तक/तक$ +^कि/कि/कि$ +^जेल/जेल$ +^की/की/की$ +^नींव/नींव$ +^हिल/*हिल$ +^ग्यै/*ग्यै$ +^और/और$ +^सब/सब$ +^द्वार/*द्वार$ +^खुलि/खुलि$ +^ग्या/ग्य$ +^;/;$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^सब/सब$ +^कैदीन/*कैदीन$ +^की/की/की$ +^जंजीर/*जंजीर$ +^लै/लै$ +^खुलि/खुलि$ +^ग्या/ग्य$ +^जेलर/*जेलर$ +^की/की/की$ +^नीन/नीन$ +^टुटून/*टुटून$ +^,/,$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^उले/उले$ +^यो/यो/यो$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^कि/कि/कि$ +^सब/सब$ +^द्वार/*द्वार$ +^खुलि/खुलि$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उले/उले$ +^सोचछ्य/*सोचछ्य$ +^कि/कि/कि$ +^अब/अब$ +^तलक/तलक$ +^सब/सब$ +^कैदी/*कैदी$ +^भाजि/*भाजि$ +^ग्या/ग्य$ +^होला/हो$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उले/उले$ +^अपूनी/अपूनी$ +^तलवार/*तलवार$ +^निकालभेरन/निकाल+भेरन$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^जान/जा$ +^है/है$ +^मरून/मर$ +^चान/*चान$ +^मरेछ्यो/मरेछ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^पौलुसले/पौलुस+ले$ +^जोर/जोर$ +^-/-$ +^जोरले/जोर+ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^खबरदार/*खबरदार$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^अपनास/*अपनास$ +^जन/जन$ +^मार/मार/मार$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^हम/हम/हम$ +^सब/सब$ +^याँई/याँ+ई$ +^छा/छ$ +^!/!$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^जेलर/*जेलर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बत्ती/*बत्ती$ +^मंगाभेरन/*मंगाभेरन$ +^जेलाक/*जेलाक$ +^भितर/भितर$ +^दौड़भेरन/*दौड़भेरन$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^डरनै/डर$ +^-/-$ +^कामनै/*कामनै$ +^पौलुस/पौलुस$ +^और/और$ +^सिलासका/*सिलासका$ +^खुटान/खुटा$ +^में/में$ +^पड़/पड़/पड़$ +^ग्यो/ग्य$ +^और/और$ +^उनुस/उनुस$ +^भ्यार/भ्यार$ +^ल्याभेरन/*ल्याभेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^सज्जनो/*सज्जनो$ +^,/,$ +^उद्धार/उद्धार$ +^पान/पा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^कि/कि/कि$ +^करूँ/कर$ +^?/?$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^कर/कर/कर$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^तैं/तैं/तैं$ +^और/और$ +^त्यार/त्यार$ +^पुर/पुर$ +^परिवार/*परिवार$ +^स/स/स$ +^उद्धार/उद्धार$ +^मिलोलो/*मिलोलो$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^ऊस/ऊस$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^परिवार/*परिवार$ +^स/स/स$ +^प्रभु/प्रभु$ +^को/को$ +^बचन/बचन$ +^सुणाछ/*सुणाछ$ +^रातकैं/*रातकैं$ +^उई/उई/उ+ई$ +^बखत/बखत$ +^उले/उले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^लिजाभेरन/*लिजाभेरन$ +^उनार/उनार/उनार$ +^घ/*घ$ +^धोयान/*धोयान$ +^,/,$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^पुर/पुर$ +^परिवार/*परिवार$ +^का/का$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^लीछ/ली$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^जेलर/*जेलर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पौलुस/पौलुस$ +^और/और$ +^सिलासै/*सिलासै$ +^स/स/स$ +^अपून/अपून$ +^घर/घर$ +^लिजाभेरन/*लिजाभेरन$ +^खान/खान$ +^खवाछ/*खवाछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपूनो/अपूनो$ +^पुर/पुर$ +^परिवाराक/*परिवाराक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^खुश/खुश$ +^छ्या/छ$ +^दुसारा/दुसारा$ +^दिन/दी/दिन$ +^रात्तै/*रात्तै$ +^अधिकारीन/अधिकारी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सिपाईन/सिपाई$ +^का/का$ +^हात/हात$ +^खबर/खबर$ +^भेजवाछ/*भेजवाछ$ +^की/की/की$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^आदिमीन/आदिमी$ +^छोड़ी/छोड़$ +^दी/दी/दी$ +^जब/जब/जब$ +^जेलर/*जेलर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^खबर/खबर$ +^पौलुस/पौलुस$ +^स/स/स$ +^बताछ/बता$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^“/“$ +^अधिकारीन/अधिकारी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमून/तुमून$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दिनाकी/*दिनाकी$ +^हुकुम/हुकुम$ +^भेज/भेज/भेज$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^अब/अब$ +^तुम/तुम$ +^शान्ति/शान्ति$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जा/जा/जा$ +^सकछा/सक$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^पौलुसले/पौलुस+ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^उनूनले/उनूनले$ +^हम/हम/हम$ +^जो/जो$ +^रोम/*रोम$ +^देशा/देशा$ +^का/का$ +^रूनवाला/*रूनवाला$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^मुकदमा/*मुकदमा$ +^ठैराये/*ठैराये$ +^बिना/बिना$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^मारछैं/*मारछैं$ +^,/,$ +^और/और$ +^जेल/जेल$ +^में/में$ +^डालछ्य/डाल$ +^और/और$ +^अब/अब$ +^क्या/क्या$ +^हमून/हमून$ +^चुप/*चुप$ +^-/-$ +^चाप/*चाप$ +^भ्यार/भ्यार$ +^निकाल/निकाल/निकाल$ +^दिन/दी/दिन$ +^चानान/चा$ +^?/?$ +^इसो/इसो$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^!/!$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^खुद/खुद$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^हमून/हमून$ +^भ्यार/भ्यार$ +^लिजाला/*लिजाला$ +^”/”$ +^सिपाईनले/*सिपाईनले$ +^अधिकारीन/अधिकारी$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^बताछ/बता$ +^पौलुस/पौलुस$ +^और/और$ +^सिलास/*सिलास$ +^रोमी/रोमी$ +^नागरिक/*नागरिक$ +^छन/छ$ +^त/त/त$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^डरी/डर$ +^ग्या/ग्य$ +^किलैकी/किलैकी$ +^रोमी/रोमी$ +^नागरिक/*नागरिक$ +^स/स/स$ +^बिना/बिना$ +^कसूर/*कसूर$ +^और/और$ +^मुकदमाक/*मुकदमाक$ +^मारून/मार$ +^सजा/सजा$ +^लायक/लायक$ +^को/को$ +^अपराध/अपराध$ +^छ्यो/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उनूनले/उनूनले$ +^खुद/खुद$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^माफी/*माफी$ +^माँगछ्य/माँग$ +^,/,$ +^और/और$ +^जेल/जेल$ +^भटे/भटे$ +^भ्यार/भ्यार$ +^लिजाभेरन/*लिजाभेरन$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^यो/यो/यो$ +^बिनती/बिनती$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^यो/यो/यो$ +^शैहर/शैहर$ +^छोड़िभेरन/छोड़ि+भेरन$ +^न्हैजा/न्हैजा/न्हैजा$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^जेल/जेल$ +^भटे/भटे$ +^निकल/निकल/निकल$ +^भेरन/भेरन$ +^लुदिया/*लुदिया$ +^नामेंकी/*नामेंकी$ +^एक/एक$ +^स्यैनिक/*स्यैनिक$ +^पास/पास$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईन/भाई$ +^थैं/थैं$ +^मिलभरेन/*मिलभरेन$ +^उनून/उनून/उनून$ +^शान्ति/शान्ति$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^वाँ/वाँ$ +^भटे/भटे$ +^न्हैग्या/न्है/न्हैजा$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^पौलुस/पौलुस$ +^और/और$ +^सिलास/*सिलास$ +^अम्फिपुलिस/*अम्फिपुलिस$ +^और/और$ +^अपुल्लोनिया/*अपुल्लोनिया$ +^शैहरून/शैहर$ +^भटे/भटे$ +^होभेरन/हो+भेरन$ +^थिस्सलुनीके/*थिस्सलुनीके$ +^का/का$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^आयान/आ$ +^,/,$ +^जाँ/जाँ$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^को/को$ +^एक/एक$ +^सभा/सभा$ +^-/-$ +^घर/घर$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^पौलुस/पौलुस$ +^अपून/अपून$ +^रीति/*रीति$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^उनार/उनार/उनार$ +^यहूदी/यहूदी$ +^का/का$ +^सभाघर/सभाघर$ +^में/में$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^तीन/तीन$ +^सबत/*सबत$ +^तक/तक$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^भेट/*भेट$ +^पढ़भेरन/*पढ़भेरन$ +^लोगून/लोग$ +^दगाड़/दगाड़$ +^सवाल/*सवाल$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^बचन/बचन$ +^भटे/भटे$ +^उनुस/उनुस$ +^समझाछ/समझा$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^साबित/साबित$ +^करछ्य/कर/कर$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^जरूरी/जरूरी$ +^छ्यो/छ$ +^कि/कि/कि$ +^मसीह/मसीह$ +^को/को$ +^दुख/दुख$ +^उठून/*उठून$ +^और/और$ +^मरिन/*मरिन$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^दुबाँरा/*दुबाँरा$ +^ज्यून/ज्यून$ +^हो/हो$ +^उले/उले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^यीशु/यीशु$ +^जैको/जैको$ +^मैं/मैं/मैं$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करछूँ/कर$ +^उई/उई/उ+ई$ +^मसीह/मसीह$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जो/जो$ +^सुणछै/सुण$ +^उमें/उ+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^पौलुस/पौलुस$ +^और/और$ +^सिलासाक/*सिलासाक$ +^दगाड़ा/*दगाड़ा$ +^मिल/मिल/मिल$ +^ग्या/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोग/लोग$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^डर/डर/डर$ +^मानून/*मानून$ +^वाला/वाला$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^और/और$ +^भौत/भौत/भौत$ +^खास/खास$ +^स्यैनिन/स्यैनि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनारा/*उनारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^मिल/मिल/मिल$ +^ग्या/ग्य$ +^यो/यो/यो$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^यहूदी/यहूदी$ +^जलन/*जलन$ +^करून/कर$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^और/और$ +^वाँक/*वाँक$ +^बजार/*बजार$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^बुर/बुर$ +^लोगून/लोग$ +^अपून/अपून$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ल्यान/*ल्यान$ +^,/,$ +^और/और$ +^भीड़/भीड़$ +^लगाभेरन/लगा+भेरन$ +^झगाड़/*झगाड़$ +^-/-$ +^फसाद/*फसाद$ +^करून/कर$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^उनूनले/उनूनले$ +^यासोनाक/*यासोनाक$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^हमला/*हमला$ +^करभरेन/*करभरेन$ +^पौलुस/पौलुस$ +^और/और$ +^सिलासै/*सिलासै$ +^स/स/स$ +^नगर/नगर$ +^-/-$ +^सभाक/*सभाक$ +^सामुनि/सामुनि$ +^ठाँड़/*ठाँड़$ +^करून/कर$ +^चाछ/चा$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उनून/उनून/उनून$ +^वाँ/वाँ$ +^नै/नै$ +^मिलिया/*मिलिया$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यो/यो/यो$ +^चिल्लानै/*चिल्लानै$ +^यासोन/*यासोन$ +^और/और$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईन/भाई$ +^नगराक/*नगराक$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^खीचभेरन/*खीचभेरन$ +^हाल्ला/*हाल्ला$ +^-/-$ +^गुल्ला/*गुल्ला$ +^करने/*करने$ +^नगरा/*नगरा$ +^का/का$ +^सिपाई/सिपाई$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^लिजैभेरन/*लिजैभेरन$ +^कुन/कु$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^इन/इन$ +^लोग/लोग$ +^पुरी/पुरी$ +^दुनिया/*दुनिया$ +^में/में$ +^उलट/*उलट$ +^-/-$ +^पलट/पलट/पलट$ +^मचूनान/*मचूनान$ +^,/,$ +^और/और$ +^अब/अब$ +^याँ/याँ$ +^लै/लै$ +^आ/आ/आ$ +^ग्यान/ग्य$ +^!/!$ +^और/और$ +^यासोन/*यासोन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनुस/उनुस$ +^अपून/अपून$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^राँख/राँख/राँख$ +^रैछ/रै/रै$ +^और/और$ +^इन/इन$ +^सबा/*सबा$ +^का/का$ +^सब/सब$ +^यो/यो/यो$ +^कुंनान/कुं$ +^की/की/की$ +^यीशु/यीशु$ +^राजा/राजा$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^महाराजा/महा+राजा$ +^को/को$ +^हुकमून/हुकम$ +^को/को$ +^बिरोध/बिरोध$ +^करनान/कर$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^भीड़/भीड़$ +^और/और$ +^नगराक/*नगराक$ +^अधिकारीन/अधिकारी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^सुणियान/*सुणियान$ +^त/त/त$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^परेशान/*परेशान$ +^हो/हो$ +^ग्या/ग्य$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^यासोन/*यासोन$ +^और/और$ +^बाकि/*बाकि$ +^लोगून/लोग$ +^जमानत/*जमानत$ +^में/में$ +^छोड़ी/छोड़$ +^दीछ/दी$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईन/भाई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^रातों/*रातों$ +^-/-$ +^रात/रात$ +^पौलुस/पौलुस$ +^और/और$ +^सिलासै/*सिलासै$ +^स/स/स$ +^बिरीया/*बिरीया$ +^नगर/नगर$ +^भेजि/*भेजि$ +^दीछ/दी$ +^;/;$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^वाँ/वाँ$ +^पुजभेरन/*पुजभेरन$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^का/का$ +^सभा/सभा$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^ग्यान/ग्य$ +^इन/इन$ +^लोग/लोग$ +^त/त/त$ +^थिस्सलुनी/*थिस्सलुनी$ +^का/का$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^है/है$ +^भला/*भला$ +^छ्या/छ$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लालसा/*लालसा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^वचन/*वचन$ +^मानछ्य/मान$ +^,/,$ +^और/और$ +^हरेक/हरेक$ +^दिन/दी/दिन$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^खोजनै/खोज$ +^रूछ्या/रू/रू$ +^जो/जो$ +^पौलुसले/पौलुस+ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^सिखाछ/सिखा$ +^उ/उ/उ$ +^बात/बात$ +^वाँ/वाँ$ +^छनी/*छनी$ +^या/या/या$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोग/लोग$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^बन/बन/बन$ +^ग्या/ग्य$ +^और/और$ +^इनारा/*इनारा$ +^अलावा/*अलावा$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^खास/खास$ +^यूनानी/*यूनानी$ +^स्यैनिन/स्यैनि$ +^का/का$ +^घरवाला/*घरवाला$ +^लै/लै$ +^उनेरि/उनेरि$ +^बातुन/बातु$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^को/को$ +^पत्तो/पत्त$ +^थिस्सलुनी/*थिस्सलुनी$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^चलछ्य/चल$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^पौलुस/पौलुस$ +^बिरीया/*बिरीया$ +^नगर/नगर$ +^मेंले/मैं+ले$ +^परमेश्वरोको/*परमेश्वरोको$ +^बचन/बचन$ +^सुणूछो/*सुणूछो$ +^तब/तब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^वाँ/वाँ$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लोगून/लोग$ +^भड़कून/*भड़कून$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^तब/तब$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुरन्त/तुरन्त$ +^पौलुसैस/*पौलुसैस$ +^वाँ/वाँ$ +^भेट/*भेट$ +^भेज/भेज/भेज$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^समुन्द्राक/*समुन्द्राक$ +^किनार/किनार$ +^खिन/खिन/खिन$ +^न्है/न्है/न्हैजा$ +^जौ/जा$ +^पर/पर$ +^सिलास/*सिलास$ +^और/और$ +^तीमुथियुस/*तीमुथियुस$ +^वाँ/वाँ$ +^र्यान/*र्यान$ +^याँक/*याँक$ +^लोग/लोग$ +^पौलुसा/*पौलुसा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^एथेंस/*एथेंस$ +^शैहर/शैहर$ +^तलक/तलक$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^यो/यो/यो$ +^जवाब/*जवाब$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^लौटियान/*लौटियान$ +^,/,$ +^“/“$ +^जतुक/*जतुक$ +^जल्दी/जल्दी$ +^है/है$ +^सकछो/सक$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^सिलास/*सिलास$ +^और/और$ +^तीमुथियुस/*तीमुथियुस$ +^स/स/स$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पास/पास$ +^भेजि/*भेजि$ +^दीया/दी$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^पौलुस/पौलुस$ +^एथेंस/*एथेंस$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^उनोरो/उनोरो$ +^इंतजार/*इंतजार$ +^करून/कर$ +^मरेछ्यो/मरेछ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^पुर/पुर$ +^नगर/नगर$ +^में/में$ +^मूर्तिनकि/*मूर्तिनकि$ +^भरमार/*भरमार$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^उ/उ/उ$ +^दुखी/*दुखी$ +^भ्योछ/भ्य$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उ/उ/उ$ +^यहूदीयून/*यहूदीयून$ +^का/का$ +^सभाघर/सभाघर$ +^में/में$ +^यहूदीनथैं/*यहूदीनथैं$ +^और/और$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^डर/डर/डर$ +^मान्यावाल/*मान्यावाल$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^वाद/*वाद$ +^-/-$ +^विवाद/*विवाद$ +^करछ्यो/कर$ +^और/और$ +^हर/हर$ +^रोज/*रोज$ +^जो/जो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^बाजारून/*बाजारून$ +^का/का$ +^चौक/*चौक$ +^में/में$ +^मिलछ्या/मिल/मिल$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^-/-$ +^विवाद/*विवाद$ +^करछ्यो/कर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^शिक्षक/*शिक्षक$ +^जो/जो$ +^इपिकूरी/*इपिकूरी$ +^या/या/या$ +^स्तोईकी/*स्तोईकी$ +^जाणि/*जाणि$ +^जानान/जा$ +^,/,$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^-/-$ +^विवाद/*विवाद$ +^करून/कर$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^बकवादी/*बकवादी$ +^हमून/हमून$ +^थैं/थैं$ +^कि/कि/कि$ +^कुन/कु$ +^चाछो/चा$ +^?/?$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^दुसरान/दुसरान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^कोई/कोई$ +^विदेशी/*विदेशी$ +^देवी/*देवी$ +^-/-$ +^देवतान/*देवतान$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^जसो/जसो$ +^प्रचार/प्रचार$ +^लागछो/लाग$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^यीशु/यीशु$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^दुबार/दुबार$ +^ज्यून/ज्यून$ +^हुना/हो$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^सुणूछ्यो/*सुणूछ्यो$ +^”/”$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^पौलुसैस/*पौलुसैस$ +^एक/एक$ +^अरियुपगुस/*अरियुपगुस$ +^नामेकी/*नामेकी$ +^महासभा/महासभा$ +^सामुनि/सामुनि$ +^ल्यान/*ल्यान$ +^और/और$ +^उथैं/उथैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^हम/हम/हम$ +^जाण/जाण/जाण$ +^सकनू/सक$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^नय्या/नय्या$ +^संदेश/संदेश$ +^जो/जो$ +^तै/तै/तै$ +^सुणूछा/*सुणूछा$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^तै/तै/तै$ +^इसी/इसी$ +^बात/बात$ +^करछा/कर$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^हमून/हमून$ +^अजीब/*अजीब$ +^लागछ्यो/लाग$ +^,/,$ +^और/और$ +^हम/हम/हम$ +^उनोरो/उनोरो$ +^मतलब/मतलब$ +^जाणून/जाण$ +^चाँनू/चाँ$ +^”/”$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^एथेंस/*एथेंस$ +^नगराक/*नगराक$ +^सब/सब$ +^लोग/लोग$ +^और/और$ +^वाँ/वाँ$ +^रूनवाला/*रूनवाला$ +^परदेशी/*परदेशी$ +^लोग/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नय्या/नय्या$ +^-/-$ +^नय्या/नय्या$ +^बात/बात$ +^कुन/कु$ +^और/और$ +^सुणून/सुण$ +^का/का$ +^अलावा/*अलावा$ +^और/और$ +^कोई/कोई$ +^काम/काम$ +^नी/नी$ +^करछ्या/कर/कर$ +^तब/तब$ +^पौलुसले/पौलुस+ले$ +^अरियुपगुस/*अरियुपगुस$ +^नामेकी/*नामेकी$ +^महासभा/महासभा$ +^का/का$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^ठाँड़/*ठाँड़$ +^हैभेरन/*हैभेरन$ +^कुन/कु$ +^लागछ्य/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^एथेंस/*एथेंस$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^लोगों/*लोगों$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^इसो/इसो$ +^देखूनमर्यू/*देखूनमर्यू$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^हर/हर$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^देवतान/*देवतान$ +^की/की/की$ +^भौत/भौत/भौत$ +^मानन्या/*मानन्या$ +^वाला/वाला$ +^छा/छ$ +^”/”$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^घुमनै/घुम$ +^-/-$ +^फिरनै/फिर$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^पूजा/*पूजा$ +^करून/कर$ +^वाली/वाली$ +^चीजून/चीज$ +^देखूनर्मयू/*देखूनर्मयू$ +^छ्यूँ/*छ्यूँ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^मैंस/मैंस$ +^एक/एक$ +^वेदी/*वेदी$ +^मिलछ्य/मिल$ +^,/,$ +^जैमे/*जैमे$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^“/“$ +^अनजान/*अनजान$ +^ईश्वर/*ईश्वर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^”/”$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^जैस/जैस$ +^तुम/तुम$ +^बिना/बिना$ +^जाणै/जाण$ +^पुजछा/*पुजछा$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बतूछूँ/*बतूछूँ$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^संसार/संसार$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^यैमें/*यैमें$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^सब/सब$ +^बनाछ/बना$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^और/और$ +^धरतिक/*धरतिक$ +^मालिक/मालिक$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^हाता/*हाता$ +^का/का$ +^बनाईनाका/*बनाईनाका$ +^मन्दिरून/मन्दिर$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^रून/रू$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^उनुस/उनुस$ +^के/के$ +^चीजून/चीज$ +^की/की/की$ +^कमी/*कमी$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^हात/हात$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपूनी/अपूनी$ +^सेवा/सेवा$ +^लियो/*लियो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सबून/सबून$ +^प्राण/*प्राण$ +^,/,$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^और/और$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^दीनान/दी$ +^उनूनले/उनूनले$ +^शुरू/शुरू$ +^में/में$ +^एक्कै/एक्कै$ +^आदिमी/आदिमी$ +^भटे/भटे$ +^सब/सब$ +^जातिन/*जातिन$ +^बनाछ/बना$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सारी/*सारी$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^रून/रू$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बनायान/*बनायान$ +^!/!$ +^उनूनले/उनूनले$ +^उनेरि/उनेरि$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^की/की/की$ +^उमर/उमर$ +^और/और$ +^उनेरि/उनेरि$ +^रूनाकि/*रूनाकि$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^तय/*तय$ +^करछ्य/कर/कर$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इसो/इसो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^करछ्य/कर/कर$ +^ताकि/ताकि$ +^लोग/लोग$ +^ऊस/ऊस$ +^खोजून/खोज$ +^,/,$ +^और/और$ +^शायद/*शायद$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^पुज/*पुज$ +^सकून/*सकून$ +^,/,$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^हमूनमें/*हमूनमें$ +^भटे/भटे$ +^के/के$ +^है/है$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दूर/दूर$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^“/“$ +^उ/उ/उ$ +^उई/उई/उ+ई$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^हमारा/*हमारा$ +^जीना/जीना$ +^को/को$ +^और/और$ +^चलून/*चलून$ +^-/-$ +^फिरून/*फिरून$ +^को/को$ +^कारण/कारण$ +^बनछो/बन$ +^और/और$ +^हमून/हमून$ +^उ/उ/उ$ +^बनूछो/*बनूछो$ +^जो/जो$ +^हम/हम/हम$ +^छा/छ$ +^ठीक/ठीक$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^जसो/जसो$ +^तुमारा/*तुमारा$ +^कवियूनले/*कवियूनले$ +^कै/कै$ +^राखछ्य/राख$ +^,/,$ +^हम/हम/हम$ +^त/त/त$ +^उकी/उकी$ +^सन्तान/सन्तान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^छा/छ$ +^”/”$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^हम/हम/हम$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^न/न$ +^नतिन/*नतिन$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^हमून/हमून$ +^यो/यो/यो$ +^नै/नै$ +^समझून/समझ$ +^चैंछो/*चैंछो$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^सुन/*सुन$ +^,/,$ +^चाँदी/*चाँदी$ +^या/या/या$ +^ढुगाकि/*ढुगाकि$ +^मूर्ति/*मूर्ति$ +^समान/समान/समान$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जस/जस$ +^लोगून/लोग$ +^माननान/मान$ +^पुरान/*पुरान$ +^बखत/बखत$ +^में/में$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^बातुन/बातु$ +^में/में$ +^ध्यान/ध्यान$ +^नै/नै$ +^दीन/दीन$ +^जो/जो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^करछ्या/कर/कर$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उनून/उनून/उनून$ +^नी/नी$ +^जाणछ्या/जाण/जाण$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अब/अब$ +^हरेक/हरेक$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^लोगून/लोग$ +^मन/मन$ +^फिरूना/*फिरूना$ +^को/को$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दीछो/दी$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^एक/एक$ +^दिन/दी/दिन$ +^ठैरा/ठैरा$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^“/“$ +^जै/जै$ +^दिन/दी/दिन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^पैलि/पैलि$ +^भटे/भटे$ +^अपून/अपून$ +^ठैराईनाका/*ठैराईनाका$ +^उ/उ/उ$ +^च्यालाक/*च्यालाक$ +^जरियाले/*जरियाले$ +^धरतिक/*धरतिक$ +^धर्मोको/*धर्मोको$ +^न्याय/न्याय$ +^करला/कर$ +^जैस/जैस$ +^उनूनले/उनूनले$ +^यो/यो/यो$ +^काम/काम$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ठैरा/ठैरा$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^मरिन/*मरिन$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^दुबाँरा/*दुबाँरा$ +^ज्यून/ज्यून$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^अपून/अपून$ +^यो/यो/यो$ +^बातोको/*बातोको$ +^सबूत/सबूत$ +^लै/लै$ +^दी/दी/दी$ +^राखछ्य/राख$ +^”/”$ +^मरिन/*मरिन$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^दुबाँरा/*दुबाँरा$ +^ज्यून/ज्यून$ +^हुना/हो$ +^की/की/की$ +^बात/बात$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^,/,$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उकी/उकी$ +^हसी/*हसी$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^पर/पर$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इसो/इसो$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^बारिमें/बारिमें$ +^हम/हम/हम$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^बात/बात$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^कभे/कभे$ +^सुणूला/सुण$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पौलुस/पौलुस$ +^उनार/उनार/उनार$ +^बीच/बीच$ +^भटे/भटे$ +^न्हैग्यो/न्है/न्हैजा$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^लोग/लोग$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^लागि/*लागि$ +^ग्या/ग्य$ +^और/और$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^दियुनुसियुस/*दियुनुसियुस$ +^जो/जो$ +^अरियुपगुस/*अरियुपगुस$ +^महासभा/महासभा$ +^को/को$ +^सदस्य/*सदस्य$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^दमरिस/*दमरिस$ +^नामेंकी/*नामेंकी$ +^एक/एक$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^और/और$ +^लै/लै$ +^लोग/लोग$ +^छ्या/छ$ +^येक/येक/येक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^पौलुस/पौलुस$ +^एथेंस/*एथेंस$ +^शैहर/शैहर$ +^छोड़िभेरन/छोड़ि+भेरन$ +^कुरिन्थुस/*कुरिन्थुस$ +^नगर/नगर$ +^में/में$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^जाँ/जाँ$ +^उकी/उकी$ +^मुलाकात/*मुलाकात$ +^अक्विला/*अक्विला$ +^नामाका/*नामाका$ +^एक/एक$ +^यहूदी/यहूदी$ +^आदिमीक/*आदिमीक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^भैछ/*भैछ$ +^,/,$ +^जैको/जैको$ +^जन्म/जन्म$ +^पुन्तुस/*पुन्तुस$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^में/में$ +^भ्योछ/भ्य$ +^उ/उ/उ$ +^हाल/हाल$ +^में/में$ +^अपूनी/अपूनी$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^प्रिस्किल्ला/*प्रिस्किल्ला$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^इटली/*इटली$ +^देश/देश$ +^भटे/भटे$ +^याँ/याँ$ +^आईना/*आईना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^सम्राट/*सम्राट$ +^क्लौदियुस/*क्लौदियुस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दी/दी/दी$ +^र/*र$ +^खछ्यो/*खछ्यो$ +^कि/कि/कि$ +^सब/सब$ +^यहूदी/यहूदी$ +^रोम/*रोम$ +^शैहर/शैहर$ +^भटे/भटे$ +^न्हैजून/*न्हैजून$ +^यो/यो/यो$ +^कारण/कारण$ +^पौलुस/पौलुस$ +^उनून/उनून/उनून$ +^देखून/देख$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ग्योछ/ग्य$ +^पौलुस/पौलुस$ +^और/और$ +^अक्विला/*अक्विला$ +^को/को$ +^एकसो/*एकसो$ +^ब्यापार/*ब्यापार$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^पौलुस/पौलुस$ +^वाँ/वाँ$ +^रैभेरन/*रैभेरन$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^काम/काम$ +^करून/कर$ +^लागछै/लाग$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^द्वीवैन/द्वीवैन$ +^को/को$ +^तम्बू/*तम्बू$ +^बनूना/बना$ +^को/को$ +^काम/काम$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^पौलुस/पौलुस$ +^हर/हर$ +^सबता/*सबता$ +^का/का$ +^दिन/दी/दिन$ +^यहूदी/यहूदी$ +^सभाघर/सभाघर$ +^में/में$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^बात/बात$ +^और/और$ +^बहस/*बहस$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^यहूदी/यहूदी$ +^और/और$ +^यूनानीन/*यूनानीन$ +^समझूना/*समझूना$ +^की/की/की$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करछ्यो/कर$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करा/करा/करा/कर$ +^जब/जब/जब$ +^सिलास/*सिलास$ +^और/और$ +^तीमुथियुस/*तीमुथियुस$ +^मकिदुनिया/*मकिदुनिया$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^भटे/भटे$ +^आयान/आ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^पौलुसले/पौलुस+ले$ +^अपून/अपून$ +^तम्बू/*तम्बू$ +^बनूना/बना$ +^को/को$ +^काम/काम$ +^बंद/*बंद$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^पुरो/पुरो$ +^बखत/बखत$ +^बचन/बचन$ +^सुणून/सुण$ +^में/में$ +^बितूंछो/*बितूंछो$ +^,/,$ +^और/और$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^यो/यो/यो$ +^गवाही/गवाही$ +^दिन/दी/दिन$ +^लागछो/लाग$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^ही/*ही$ +^मसीहा/*मसीहा$ +^छन/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोग/लोग$ +^पौलुसा/*पौलुसा$ +^की/की/की$ +^निन्दा/निन्दा$ +^और/और$ +^विरोध/विरोध$ +^करून/कर$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उले/उले$ +^उनार/उनार/उनार$ +^सामुनि/सामुनि$ +^अपून/अपून$ +^कपाड़ान/कपाड़ा$ +^की/की/की$ +^धुल/*धुल$ +^झाड़ी/*झाड़ी$ +^भेरन/भेरन$ +^उनूथैं/*उनूथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^संदेश/संदेश$ +^स/स/स$ +^नै/नै$ +^मानना/*मानना$ +^क/क/क$ +^कारण/कारण$ +^तुम/तुम$ +^खुद/खुद$ +^उ/उ/उ$ +^सजा/सजा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जिमेदार/*जिमेदार$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^तुमून/तुमून$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^मिलोलो/*मिलोलो$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^निर्दोष/*निर्दोष$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^अब/अब$ +^भटे/भटे$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^जूंलो/*जूंलो$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेशो/*संदेशो$ +^को/को$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करोलो/कर$ +^”/”$ +^पौलुस/पौलुस$ +^यहूदी/यहूदी$ +^सभाघर/सभाघर$ +^छोड़भेरन/छोड़+भेरन$ +^तीतुस/*तीतुस$ +^यूस्तुस/*यूस्तुस$ +^नामोको/नाम+क$ +^एक/एक$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^याँ/याँ$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^प्रभु/प्रभु$ +^की/की/की$ +^भक्ति/भक्ति$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^जैको/जैको$ +^घर/घर$ +^यहूदी/यहूदी$ +^सभा/सभा$ +^घरा/घरा$ +^का/का$ +^बगल/*बगल$ +^में/में$ +^छ्यो/छ$ +^तब/तब$ +^यहूदी/यहूदी$ +^सभाघराक/*सभाघराक$ +^अधिकारी/अधिकारी$ +^क्रिस्पुस/*क्रिस्पुस$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^पुर/पुर$ +^परिवारले/*परिवारले$ +^पौलुसकि/*पौलुसकि$ +^बात/बात$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^;/;$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^अलावा/*अलावा$ +^भौत/भौत/भौत$ +^कुरिन्थियूस/*कुरिन्थियूस$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^रूनवाला/*रूनवाला$ +^लोगून/लोग$ +^सुणभरेन/सुण+भेरन$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^लीछ/ली$ +^एक/एक$ +^रात/रात$ +^प्रभु/प्रभु$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पौलुस/पौलुस$ +^स/स/स$ +^दर्शन/*दर्शन$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^निडर/*निडर$ +^है/है$ +^भेरन/भेरन$ +^सबून/सबून$ +^बतूने/*बतूने$ +^जा/जा/जा$ +^और/और$ +^चुप/*चुप$ +^जन/जन$ +^रये/*रये$ +^मैं/मैं/मैं$ +^त्यार/त्यार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^कोई/कोई$ +^लै/लै$ +^तैंमें/*तैंमें$ +^हमला/*हमला$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^तेरो/तेरो$ +^नुकशान/*नुकशान$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^पालो/पा$ +^;/;$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^यो/यो/यो$ +^नगर/नगर$ +^में/में$ +^भौत/भौत/भौत$ +^म्यारा/म्यारा$ +^लोग/लोग$ +^छन/छ$ +^जो/जो$ +^मैंमें/मैं+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^कराला/करा$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^पौलुस/पौलुस$ +^डेढ़/*डेढ़$ +^साल/साल$ +^तलक/तलक$ +^उ/उ/उ$ +^नगर/नगर$ +^में/में$ +^रैभेरन/*रैभेरन$ +^लोगून/लोग$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बतूने/*बतूने$ +^र्योछ/*र्योछ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^गल्लियो/*गल्लियो$ +^अखया/*अखया$ +^प्रदेशो/*प्रदेशो$ +^को/को$ +^राज्यपाल/राज्यपाल$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^यहूदीनले/*यहूदीनले$ +^मिलभेरन/*मिलभेरन$ +^पौलुस/पौलुस$ +^में/में$ +^हमला/*हमला$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^पकड़/पकड़/पकड़$ +^लीछ/ली$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^अदालत/*अदालत$ +^में/में$ +^राज्यपाला/*राज्यपाला$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^पेश/*पेश$ +^करि/कर$ +^ग्योछ/ग्य$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^बतून/*बतून$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^कि/कि/कि$ +^पौलुस/पौलुस$ +^लोगून/लोग$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^कि/कि/कि$ +^अराधना/अराधना$ +^करना/कर$ +^को/को$ +^इसो/इसो$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^बतूछो/*बतूछो$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^ठीक/ठीक$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^यो/यो/यो$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^पौलुस/पौलुस$ +^अपूनी/अपूनी$ +^बात/बात$ +^कुन/कु$ +^खिन/खिन/खिन$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^राज्यपाल/राज्यपाल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यहूदीनथैं/*यहूदीनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^यहूदियों/*यहूदियों$ +^अगर/अगर$ +^यो/यो/यो$ +^अन्याय/*अन्याय$ +^या/या/या$ +^बुराई/बुराई$ +^की/की/की$ +^बात/बात$ +^हुनी/*हुनी$ +^त/त/त$ +^ठीक/ठीक$ +^छ्यो/छ$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^बात/बात$ +^सुणनू/सुण$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यो/यो/यो$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^-/-$ +^विवाद/*विवाद$ +^शब्दून/*शब्दून$ +^,/,$ +^नामून/नाम$ +^और/और$ +^तुमार/तुमार$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^भटे/भटे$ +^सम्बन्ध/*सम्बन्ध$ +^राखछो/राख$ +^यो/यो/यो$ +^बातोको/*बातोको$ +^न्याय/न्याय$ +^तुम/तुम$ +^खुद/खुद$ +^करा/करा/करा/कर$ +^;/;$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^इसी/इसी$ +^बातुन/बातु$ +^को/को$ +^फैसला/फैसला$ +^नै/नै$ +^करून/कर$ +^चानू/चा$ +^!/!$ +^”/”$ +^और/और$ +^गल्लियो/*गल्लियो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दीछ/दी$ +^कि/कि/कि$ +^उनून/उनून/उनून$ +^अदालत/*अदालत$ +^भटे/भटे$ +^भ्यार/भ्यार$ +^निकाली/निकाल$ +^जौ/जा$ +^तब/तब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^सभा/सभा$ +^-/-$ +^घराक/*घराक$ +^मुखिया/*मुखिया$ +^सोस्थिनेस/*सोस्थिनेस$ +^पकड़/पकड़/पकड़$ +^भेरन/भेरन$ +^अदालता/*अदालता$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^खूब/*खूब$ +^मारछैं/*मारछैं$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^राज्यपाल/राज्यपाल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कोई/कोई$ +^ध्यान/ध्यान$ +^नै/नै$ +^दी/दी/दी$ +^पौलुस/पौलुस$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^बखत/बखत$ +^तक/तक$ +^कुरिन्थुस/*कुरिन्थुस$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^र्योछ/*र्योछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^भाई/भाई$ +^-/-$ +^बैनिनथैं/*बैनिनथैं$ +^विदा/*विदा$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^किंख्रिया/*किंख्रिया$ +^में/में$ +^आछ/आ$ +^वाँ/वाँ$ +^उले/उले$ +^यहूदी/यहूदी$ +^रीवाजाक/*रीवाजाक$ +^अनुसार/अनुसार$ +^अपूनो/अपूनो$ +^मुंडन/*मुंडन$ +^करवाभेरन/*करवाभेरन$ +^अपूनी/अपूनी$ +^मन्नत/*मन्नत$ +^स/स/स$ +^पुरो/पुरो$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^वाँ/वाँ$ +^भटे/भटे$ +^समुद्री/*समुद्री$ +^जहाज/जहाज$ +^में/में$ +^सीरिया/सीरिया$ +^देश/देश$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जाछो/जा$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^प्रिस्किल्ला/*प्रिस्किल्ला$ +^और/और$ +^अक्विला/*अक्विला$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^छ्या/छ$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^इफिसुस/*इफिसुस$ +^नगर/नगर$ +^पुजनान/*पुजनान$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^पौलुस/पौलुस$ +^प्रिस्किल्ला/*प्रिस्किल्ला$ +^और/और$ +^अक्विला/*अक्विला$ +^स/स/स$ +^वाँई/वाँ+ई$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दीछ/दी$ +^और/और$ +^खुद/खुद$ +^यहूदी/यहूदी$ +^सभाघर/सभाघर$ +^में/में$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बात/बात$ +^-/-$ +^विवाद/*विवाद$ +^करून/कर$ +^लागछै/लाग$ +^तब/तब$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^बिनती/बिनती$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^दिन/दी/दिन$ +^तलक/तलक$ +^उनारा/*उनारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^वाँ/वाँ$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^पर/पर$ +^उले/उले$ +^नै/नै$ +^मानियो/*मानियो$ +^और/और$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^विदा/*विदा$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^पौलुसले/पौलुस+ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^अगर/अगर$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^चाल/*चाल$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^याँ/याँ$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^दुबाँरा/*दुबाँरा$ +^ऊँलो/*ऊँलो$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उ/उ/उ$ +^इफिसुस/*इफिसुस$ +^नगर/नगर$ +^भटे/भटे$ +^समुन्द्री/*समुन्द्री$ +^जहाज/जहाज$ +^में/में$ +^बैठभेरन/*बैठभेरन$ +^न्हैग्यो/न्है/न्हैजा$ +^और/और$ +^कैसरिया/*कैसरिया$ +^नगर/नगर$ +^में/में$ +^पूजिभरेन/*पूजिभरेन$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ग्योछ/ग्य$ +^और/और$ +^वाँ/वाँ$ +^का/का$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^मिलभेरन/*मिलभेरन$ +^और/और$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^अन्ताकिया/*अन्ताकिया$ +^शैहर/शैहर$ +^न्हैग्यो/न्है/न्हैजा$ +^अन्ताकिया/*अन्ताकिया$ +^नगर/नगर$ +^में/में$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^बखत/बखत$ +^रैभरेन/*रैभरेन$ +^उ/उ/उ$ +^वाँ/वाँ$ +^भटे/भटे$ +^न्हैग्यो/न्है/न्हैजा$ +^और/और$ +^नगर/नगर$ +^-/-$ +^नगर/नगर$ +^सफर/*सफर$ +^करनै/कर$ +^सबै/सबै$ +^गलातिया/*गलातिया$ +^और/और$ +^फ्रूगिया/*फ्रूगिया$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^सब/सब$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^विश्वास/विश्वास$ +^में/में$ +^मजबूत/मजबूत$ +^करनै/कर$ +^र्यो/*र्यो$ +^अपुल्लोस/*अपुल्लोस$ +^नामोको/नाम+क$ +^एक/एक$ +^यहूदी/यहूदी$ +^आदिमी/आदिमी$ +^इफिसुस/*इफिसुस$ +^नगर/नगर$ +^में/में$ +^पुजछ्य/*पुजछ्य$ +^उक/उक/उक$ +^जन्म/जन्म$ +^-/-$ +^भूमि/*भूमि$ +^सिकन्दरिया/*सिकन्दरिया$ +^शैहर/शैहर$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^भौत/भौत/भौत$ +^विद्धवान/*विद्धवान$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^बात/बात$ +^-/-$ +^बिचार/*बिचार$ +^और/और$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^स/स/स$ +^निकीकैं/निकीकैं$ +^जाण/जाण/जाण$ +^छ्यो/छ$ +^उले/उले$ +^यीशुक/*यीशुक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सुण/सुण/सुण$ +^र/*र$ +^खछ्यो/*खछ्यो$ +^और/और$ +^येक/येक/येक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^भौत/भौत/भौत$ +^उत्सुक/*उत्सुक$ +^है/है$ +^भेरन/भेरन$ +^दुसरान/दुसरान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सिखूछ्यो/सिखू$ +^,/,$ +^पर/पर$ +^उ/उ/उ$ +^केवल/केवल$ +^यहूनाकि/*यहूनाकि$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^की/की/की$ +^बात/बात$ +^जाण/जाण/जाण$ +^छ्यो/छ$ +^जब/जब/जब$ +^प्रिस्किल्ला/*प्रिस्किल्ला$ +^और/और$ +^अक्विला/*अक्विला$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यहूदी/यहूदी$ +^सभाघर/सभाघर$ +^में/में$ +^अपुल्लोस/*अपुल्लोस$ +^की/की/की$ +^बातुन/बातु$ +^सुणछ्य/सुण$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^ऊस/ऊस$ +^अपून/अपून$ +^घर/घर$ +^ल्यान/*ल्यान$ +^और/और$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^बाटाक/*बाटाक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^ऊस/ऊस$ +^भौत/भौत/भौत$ +^बारिकीले/*बारिकीले$ +^समझून/समझ$ +^लागछै/लाग$ +^जब/जब/जब$ +^उले/उले$ +^अखया/*अखया$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^जानाको/*जानाको$ +^फैसला/फैसला$ +^करछ्य/कर/कर$ +^त/त/त$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईन/भाई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^जान/जा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^हिम्मत/*हिम्मत$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^खिन/खिन/खिन$ +^एक/एक$ +^चिठ्ठी/चिठ्ठी$ +^लिखछै/लिख$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उथैं/उथैं$ +^निकीकैं/निकीकैं$ +^मिलून/*मिलून$ +^,/,$ +^और/और$ +^पौलुसले/पौलुस+ले$ +^पुजिभेरन/*पुजिभेरन$ +^वाँ/वाँ$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^भौत/भौत/भौत$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करछै/कर$ +^जो/जो$ +^प्रभु/प्रभु$ +^कि/कि/कि$ +^अनुग्रहा/*अनुग्रहा$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^बन/बन/बन$ +^गैछ/गै$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उले/उले$ +^सबून/सबून$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^भटे/भटे$ +^सबूत/सबूत$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^सब/सब$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^की/की/की$ +^बोलती/*बोलती$ +^बन्द/बन्द$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^हमार/हमार$ +^मसीह/मसीह$ +^छै/छ$ +^जब/जब/जब$ +^अपुल्लोस/*अपुल्लोस$ +^कुरिन्थुस/*कुरिन्थुस$ +^नगर/नगर$ +^में/में$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^पौलुस/पौलुस$ +^पाहाड़ी/*पाहाड़ी$ +^इलाकान/इलाका$ +^भटे/भटे$ +^हुनै/हो$ +^इफिसुस/*इफिसुस$ +^नगर/नगर$ +^पुजिछ्य/*पुजिछ्य$ +^वाँ/वाँ$ +^ऊस/ऊस$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^शिष्य/शिष्य$ +^मिल्यान/*मिल्यान$ +^उले/उले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^जब/जब/जब$ +^तुमूनले/तुमून$ +^प्रभु/प्रभु$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करून/कर$ +^शुरू/शुरू$ +^करछ्य/कर/कर$ +^तो/तो$ +^क्या/क्या$ +^तुमूनले/तुमून$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^पाछी/पा$ +^?/?$ +^”/”$ +^उनूनले/उनूनले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^हम/हम/हम$ +^येक/येक/येक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^के/के$ +^नै/नै$ +^जाणना/जाण$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^पौलुसले/पौलुस+ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^त/त/त$ +^तुमून/तुमून$ +^को/को$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^को/को$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^लीछ/ली$ +^?/?$ +^”/”$ +^उनूनले/उनूनले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^की/की/की$ +^हमून/हमून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^लीछ/ली$ +^जो/जो$ +^“/“$ +^यहूना/यहूना$ +^दी/दी/दी$ +^छ्यो/छ$ +^”/”$ +^पौलुसले/पौलुस+ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^यहूना/यहूना$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^जिन/*जिन$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^पापून/पाप$ +^को/को$ +^पश्चाताप/*पश्चाताप$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^मुड़/*मुड़$ +^ग्या/ग्य$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उले/उले$ +^इस्राएली/*इस्राएली$ +^लोगून/लोग$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^की/की/की$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यीशु/यीशु$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^राखून/*राखून$ +^जो/जो$ +^उको/उको$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^उनवालो/आ+वालो$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^मसीह/मसीह$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^उनूनले/उनूनले$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशुक/*यीशुक$ +^नामेंले/नाम+ले$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^लीछ/ली$ +^जब/जब/जब$ +^पौलुसले/पौलुस+ले$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^हात/हात$ +^राँखछ्य/राँख$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^उतरछ्य/*उतरछ्य$ +^,/,$ +^जेले/जेले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अलग/अलग$ +^-/-$ +^अलग/अलग$ +^भाषा/*भाषा$ +^में/में$ +^बोलून/बोल$ +^और/और$ +^भविष्यबाणी/*भविष्यबाणी$ +^करन/*करन$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^इन/इन$ +^लगभग/*लगभग$ +^बारह/*बारह$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छ्या/छ$ +^येक/येक/येक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^पौलुस/पौलुस$ +^तीन/तीन$ +^मैंन/*मैंन$ +^तलक/तलक$ +^हिम्मतले/*हिम्मतले$ +^यहूदी/यहूदी$ +^सभाघर/सभाघर$ +^में/में$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^को/को$ +^बारिमें/बारिमें$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करछ्यो/कर$ +^और/और$ +^उनून/उनून/उनून$ +^समझूनै/*समझूनै$ +^रूछो/रू$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^लोग/लोग$ +^भौते/*भौते$ +^जिद्दी/*जिद्दी$ +^छ्या/छ$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^में/में$ +^केले/केले$ +^विश्वास/विश्वास$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^यहूदी/यहूदी$ +^सभाघर/सभाघर$ +^में/में$ +^सबून/सबून$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^प्रभु/प्रभु$ +^की/की/की$ +^शिक्षाक/*शिक्षाक$ +^खिलाफ/खिलाफ$ +^में/में$ +^बोलून/बोल$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^पौलुसै/*पौलुसै$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इनून/*इनून$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दीछ/दी$ +^और/और$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^अपून/अपून$ +^दगाड़/दगाड़$ +^लिग्योछ/लि$ +^,/,$ +^और/और$ +^हर/हर$ +^रोज/*रोज$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^वचन/*वचन$ +^की/की/की$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^तुरन्नुसा/*तुरन्नुसा$ +^का/का$ +^स्कूल/*स्कूल$ +^में/में$ +^दीन/दीन$ +^लागछ्य/लाग$ +^उले/उले$ +^यो/यो/यो$ +^काम/काम$ +^द्वी/द्वी$ +^साल/साल$ +^तलक/तलक$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^लगातार/*लगातार$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^आसिया/*आसिया$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^सब/सब$ +^रूनवाला/*रूनवाला$ +^क्या/क्या$ +^यहूदी/यहूदी$ +^क्या/क्या$ +^यूनानी/*यूनानी$ +^सबून/सबून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^बचन/बचन$ +^सुणछ्य/सुण$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पौलुसा/*पौलुसा$ +^का/का$ +^जरियाले/*जरियाले$ +^चमत्कारक/*चमत्कारक$ +^भौत/भौत/भौत$ +^अद्धभुत/*अद्धभुत$ +^काम/काम$ +^कर्यान/कर$ +^याँ/याँ$ +^तलक/तलक$ +^कि/कि/कि$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^बिमार/बिमार$ +^आदिमी/आदिमी$ +^पौलुस/पौलुस$ +^को/को$ +^रूमाल/*रूमाल$ +^या/या/या$ +^तौलिया/*तौलिया$ +^स/स/स$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^छू/छू/छू$ +^लीछ्या/ली/ली$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अपूनी/अपूनी$ +^बिमारी/बिमारी$ +^भटे/भटे$ +^चंगा/*चंगा$ +^हो/हो$ +^जाछ्या/जा/जा$ +^और/और$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^भूत/भूत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^निकल/निकल/निकल$ +^जाछ्या/जा/जा$ +^लेकिन/लेकिन$ +^झाड़/*झाड़$ +^-/-$ +^फुक/*फुक$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^यहूदी/यहूदी$ +^जो/जो$ +^इथकैं/*इथकैं$ +^-/-$ +^उथकैं/*उथकैं$ +^घुमनै/घुम$ +^रूछ्या/रू/रू$ +^,/,$ +^और/और$ +^भूत/भूत$ +^लगिनाका/*लगिनाका$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशुक/*यीशुक$ +^नामले/*नामले$ +^यो/यो/यो$ +^कैभेरन/कु+भेरन$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करून/कर$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^यीशु/यीशु$ +^की/की/की$ +^कसम/कसम$ +^दिलुछूँ/*दिलुछूँ$ +^यो/यो/यो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^भटे/भटे$ +^भ्यार/भ्यार$ +^निकल/निकल/निकल$ +^जा/जा/जा$ +^जैको/जैको$ +^प्रचार/प्रचार$ +^पौलुस/पौलुस$ +^करछो/कर$ +^”/”$ +^और/और$ +^स्विकवा/*स्विकवा$ +^नामोको/नाम+क$ +^एक/एक$ +^यहूदी/यहूदी$ +^प्रधान/प्रधान$ +^याजक/याजक$ +^का/का$ +^सात/सात$ +^च्याला/च्याला$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^इसो/इसो$ +^करछ्या/कर/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^भुतले/*भुतले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^जाणछूँ/जाण$ +^,/,$ +^और/और$ +^पौलुस/पौलुस$ +^स/स/स$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पछ्याणनू/पछ्याण$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तुम/तुम$ +^को/को$ +^छा/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^कैभेरन/कु+भेरन$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^जैमे/*जैमे$ +^भूत/भूत$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^सबून/सबून$ +^जै/जै$ +^लागछ्यो/लाग$ +^उले/उले$ +^इनेरि/*इनेरि$ +^इसी/इसी$ +^हालत/*हालत$ +^करि/कर$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^नंगा/*नंगा$ +^और/और$ +^घायल/*घायल$ +^है/है$ +^भेरन/भेरन$ +^वाँ/वाँ$ +^भटे/भटे$ +^भाजि/*भाजि$ +^ग्या/ग्य$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^वाँक/*वाँक$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^पत्तो/पत्त$ +^चल/चल/चल$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^इफिसुस/*इफिसुस$ +^शैहरक/*शैहरक$ +^यहूदी/यहूदी$ +^और/और$ +^यूनानी/*यूनानी$ +^,/,$ +^सबून/सबून$ +^में/में$ +^डर/डर/डर$ +^छा/छ$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^की/की/की$ +^महिमा/महिमा$ +^हुन/हो$ +^लागछी/लाग$ +^जिनूनले/जिनून+ले$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करि/कर$ +^राखछ्यो/राख$ +^,/,$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^अपून/अपून$ +^बुर/बुर$ +^कामून/काम$ +^खुलेआम/*खुलेआम$ +^मानछै/मान$ +^भौत/भौत/भौत$ +^जादू/*जादू$ +^-/-$ +^टोना/*टोना$ +^करून/कर$ +^वालान/वालान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^जादू/*जादू$ +^-/-$ +^टोनाकी/*टोनाकी$ +^सबे/*सबे$ +^किताब/किताब$ +^जाम/जाम$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^आग/आग$ +^लगा/लगा/लगा$ +^दीछ/दी$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^जालाईना/*जालाईना$ +^की/की/की$ +^किताबून/*किताबून$ +^की/की/की$ +^कीमती/कीमती$ +^पचास/*पचास$ +^हजार/*हजार$ +^चाँदी/*चाँदी$ +^का/का$ +^सिक्का/*सिक्का$ +^का/का$ +^बाराबर/*बाराबर$ +^छ्या/छ$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^वाँ/वाँ$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^बचन/बचन$ +^तेजी/*तेजी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^फैलनै/*फैलनै$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^असर/असर/असर$ +^लै/लै$ +^बढ़नै/बढ़$ +^ग्यो/ग्य$ +^इन/इन$ +^सब/सब$ +^बातुन/बातु$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^पौलुसले/पौलुस+ले$ +^मकिदुनिया/*मकिदुनिया$ +^और/और$ +^अखया/*अखया$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^ब/*ब$ +^ट/*ट$ +^भटे/भटे$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^जान/जा$ +^को/को$ +^फैसला/फैसला$ +^करछ्य/कर/कर$ +^“/“$ +^उले/उले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^म्येरो/म्येरो$ +^रोम/*रोम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^जान/जा$ +^होलो/हो$ +^”/”$ +^उले/उले$ +^अपून/अपून$ +^दगड़ियान/*दगड़ियान$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^तीमुथियुस/*तीमुथियुस$ +^और/और$ +^इरास्तुसैस/*इरास्तुसैस$ +^मकिदुनिया/*मकिदुनिया$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^अपून/अपून$ +^है/है$ +^अघिल/अघिल$ +^भेज/भेज/भेज$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^खुद/खुद$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^दिनून/दिन$ +^तक/तक$ +^इफिसुस/*इफिसुस$ +^नगर/नगर$ +^में/में$ +^र्योछ/*र्योछ$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^इफसुस/*इफसुस$ +^नगर/नगर$ +^में/में$ +^पौलुसाक/*पौलुसाक$ +^द्वारा/द्वारा$ +^प्रभुक/*प्रभुक$ +^बाटा/बाटा$ +^की/की/की$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^दिनाक/*दिनाक$ +^कारण/कारण$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^भौत/भौत/भौत$ +^दंगा/*दंगा$ +^होग्यो/*होग्यो$ +^वाँ/वाँ$ +^देमेत्रियुस/*देमेत्रियुस$ +^नामोको/नाम+क$ +^एक/एक$ +^सुनार/*सुनार$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^अरतिमिस/*अरतिमिस$ +^देबी/*देबी$ +^की/की/की$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^की/की/की$ +^चाँदी/*चाँदी$ +^की/की/की$ +^मूर्ति/*मूर्ति$ +^बनू/*बनू$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^यो/यो/यो$ +^ब्यापार/*ब्यापार$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कारीगरून/*कारीगरून$ +^भौत/भौत/भौत$ +^फैद/*फैद$ +^हुन/हो$ +^मरेछ्यो/मरेछ$ +^देमेत्रियुस/*देमेत्रियुस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इनून/*इनून$ +^और/और$ +^इसा/इसा$ +^काम/काम$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^कारीगरून/*कारीगरून$ +^जाम/जाम$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^भाईयों/भाई$ +^तुम/तुम$ +^सब/सब$ +^जाणछा/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^काम/काम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमरि/हमरि$ +^कतुक/कतुक$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^आमदनी/*आमदनी$ +^हुंछी/*हुंछी$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तुमूले/तुमूले$ +^देख/देख/देख/देख$ +^-/-$ +^सुणन/*सुणन$ +^मरैछा/*मरैछा$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^पौलुसले/पौलुस+ले$ +^केवल/केवल$ +^इफिसुस/*इफिसुस$ +^शैहर/शैहर$ +^मेंई/*मेंई$ +^नै/नै$ +^लेकिन/लेकिन$ +^आसिया/*आसिया$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^सब/सब$ +^गौंन/*गौंन$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^समझाछ/समझा$ +^और/और$ +^भरमा/*भरमा$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^हात/हात$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बनाईनाक/*बनाईनाक$ +^मूर्ति/*मूर्ति$ +^में/में$ +^ईश्वर/*ईश्वर$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^और/और$ +^अब/अब$ +^केवल/केवल$ +^यो/यो/यो$ +^बातोको/*बातोको$ +^डर/डर/डर$ +^नै/नै$ +^कि/कि/कि$ +^हमार/हमार$ +^यो/यो/यो$ +^कारोबार/*कारोबार$ +^को/को$ +^मान/मान/मान$ +^-/-$ +^सम्मान/*सम्मान$ +^जानै/जा$ +^रौलो/रू$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^यो/यो/यो$ +^महान/महान$ +^देबी/*देबी$ +^अरतिमिस/*अरतिमिस$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^की/की/की$ +^शोभा/*शोभा$ +^खतम/*खतम$ +^हो/हो$ +^जालि/जा$ +^जो/जो$ +^देबी/*देबी$ +^की/की/की$ +^पुज/*पुज$ +^आसिया/*आसिया$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^और/और$ +^पुरो/पुरो$ +^संसार/संसार$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^उको/उको$ +^नामो/*नामो$ +^निशान/*निशान$ +^मिट/*मिट$ +^जालो/जा$ +^!/!$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^बात/बात$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^लोगून/लोग$ +^रीस/रीस$ +^आगै/*आगै$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^जोर/जोर$ +^-/-$ +^जोरले/जोर+ले$ +^कुन/कु$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^“/“$ +^इफिसियून/*इफिसियून$ +^की/की/की$ +^अरतिमिस/*अरतिमिस$ +^देवी/*देवी$ +^महान/महान$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पुर/पुर$ +^नगर/नगर$ +^में/में$ +^हड़/*हड़$ +^-/-$ +^बड़ाहट/*बड़ाहट$ +^मचि/*मचि$ +^गै/गै/गै$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^पौलुसक/*पौलुसक$ +^दगड़िया/*दगड़िया$ +^गयुस/*गयुस$ +^और/और$ +^अरिस्तर्खुस/*अरिस्तर्खुस$ +^,/,$ +^मकिदुनिया/*मकिदुनिया$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^रूनवाला/*रूनवाला$ +^जो/जो$ +^पौलुसाक/*पौलुसाक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^यात्रा/*यात्रा$ +^में/में$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^पकड़/पकड़/पकड़$ +^लीछ/ली$ +^,/,$ +^और/और$ +^एक/एक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^होभेरन/हो+भेरन$ +^रंगशाला/*रंगशाला$ +^में/में$ +^भाग/भाग/भाग$ +^ग्या/ग्य$ +^जब/जब/जब$ +^पौलुस/पौलुस$ +^भितर/भितर$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^लोगून/लोग$ +^थैं/थैं$ +^बात/बात$ +^करून/कर$ +^चाछ्यो/चा$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^नै/नै$ +^जान/जा$ +^दीयो/*दीयो$ +^आसिया/*आसिया$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^हाकिमून/*हाकिमून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उक/उक/उक$ +^मित्रून/*मित्रून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^संदेश/संदेश$ +^भेजछ्य/भेज$ +^और/और$ +^बिनती/बिनती$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^रंगशालाक/*रंगशालाक$ +^भितर/भितर$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^अपूनी/अपूनी$ +^जान/जा$ +^स/स/स$ +^खतरा/*खतरा$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^डालून/*डालून$ +^चैनो/*चैनो$ +^उ/उ/उ$ +^सभा/सभा$ +^का/का$ +^भितर/भितर$ +^,/,$ +^सब/सब$ +^लोग/लोग$ +^चिल्लान/*चिल्लान$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^कोई/कोई$ +^एक/एक$ +^चीज/चीज$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कोई/कोई$ +^दुसरी/*दुसरी$ +^चीज/चीज$ +^खिन/खिन/खिन$ +^और/और$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लोगून/लोग$ +^पत्तो/पत्त$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नी/नी$ +^छ्यो/छ$ +^हम/हम/हम$ +^किलै/*किलै$ +^आरयाँ/आ$ +^तब/तब$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सिकन्दर/*सिकन्दर$ +^समझा/समझा/समझा$ +^भेरन/भेरन$ +^भीड़/भीड़$ +^में/में$ +^अघिल/अघिल$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^सिकंदरले/*सिकंदरले$ +^अपून/अपून$ +^हात/हात$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ईशार/*ईशार$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^बात/बात$ +^करून/कर$ +^चाछ/चा$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^जाण/जाण/जाण$ +^लीछ/ली$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^यहूदी/यहूदी$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यो/यो/यो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जाणछ्या/जाण/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोग/लोग$ +^,/,$ +^मसीह/मसीह$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^मूर्ति/*मूर्ति$ +^पूजा/*पूजा$ +^नै/नै$ +^करना/कर$ +^त/त/त$ +^उनूनले/उनूनले$ +^उ/उ/उ$ +^बात/बात$ +^स/स/स$ +^अनसुणी/*अनसुणी$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^द्वी/द्वी$ +^घण्टा/*घण्टा$ +^तक/तक$ +^जोर/जोर$ +^-/-$ +^जोरले/जोर+ले$ +^नारा/*नारा$ +^लगूनै/लगू$ +^रियान/*रियान$ +^,/,$ +^“/“$ +^इफिसियून/*इफिसियून$ +^की/की/की$ +^अरतिमिस/*अरतिमिस$ +^देवी/*देवी$ +^महान/महान$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उ/उ/उ$ +^नगराक/*नगराक$ +^मंत्री/*मंत्री$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भीड़/भीड़$ +^स/स/स$ +^शांत/*शांत$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^पुर/पुर$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^जाणनाकि/*जाणनाकि$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^इफसुस/*इफसुस$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^महान/महान$ +^देबी/*देबी$ +^अरतिमिस/*अरतिमिस$ +^का/का$ +^मंदिरे/*मंदिरे$ +^की/की/की$ +^देख/देख/देख/देख$ +^-/-$ +^रैख/*रैख$ +^करून/कर$ +^मर्यान/मार$ +^और/और$ +^उकी/उकी$ +^मूर्ति/*मूर्ति$ +^आकाश/आकाश$ +^भटे/भटे$ +^खितीनाकी/*खितीनाकी$ +^छी/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^क्या/क्या$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^सांचि/*सांचि$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^तुमून/तुमून$ +^शांत/*शांत$ +^है/है$ +^जान/जा$ +^चैछ्यो/*चैछ्यो$ +^और/और$ +^बिना/बिना$ +^सोच/*सोच$ +^-/-$ +^समझभेरन/*समझभेरन$ +^केले/केले$ +^जन/जन$ +^चैनो/*चैनो$ +^तुम/तुम$ +^जिनून/जिनून$ +^पकड़/पकड़/पकड़$ +^भेरन/भेरन$ +^याँ/याँ$ +^ल्या/ल्या/ल्या$ +^रैछा/रै$ +^,/,$ +^उनूनले/उनूनले$ +^नै/नै$ +^त/त/त$ +^मंदिरे/*मंदिरे$ +^स/स/स$ +^अशुद्ध/*अशुद्ध$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^हमरि/हमरि$ +^देवी/*देवी$ +^की/की/की$ +^बुराई/बुराई$ +^करछ्य/कर/कर$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^अगर/अगर$ +^देमेत्रियुस/*देमेत्रियुस$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़क/*दगाड़क$ +^कारीगरून/*कारीगरून$ +^कैका/*कैका$ +^खिलाफ/खिलाफ$ +^शिकायत/*शिकायत$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^येक/येक/येक$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अदालत/*अदालत$ +^में/में$ +^जा/जा/जा$ +^सकनान/सक$ +^,/,$ +^और/और$ +^वाँ/वाँ$ +^उनोरो/उनोरो$ +^मुकदमा/*मुकदमा$ +^का/का$ +^फैसला/फैसला$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^लोग/लोग$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उनार/उनार/उनार$ +^सामुनि/सामुनि$ +^अपून/अपून$ +^आरोप/आरोप$ +^पेश/*पेश$ +^कर/कर/कर$ +^सकनान/सक$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अगर/अगर$ +^तुम/तुम$ +^के/के$ +^और/और$ +^बात/बात$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^जाणून/जाण$ +^चाँछ्या/चाँ/चाँ$ +^तब/तब$ +^स्याना/*स्याना$ +^पंचूनकी/*पंचूनकी$ +^सभा/सभा$ +^में/में$ +^फैसला/फैसला$ +^करि/कर$ +^जौ/जा$ +^मैंस/मैंस$ +^डर/डर/डर$ +^छै/छ$ +^की/की/की$ +^राज्यपाल/राज्यपाल$ +^पुर/पुर$ +^हंगामा/*हंगामा$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सुणोलो/*सुणोलो$ +^की/की/की$ +^हम/हम/हम$ +^रोमी/रोमी$ +^सरकार/*सरकार$ +^का/का$ +^खिलाफ/खिलाफ$ +^बिरोध/बिरोध$ +^करना/कर$ +^की/की/की$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करूमर्या/*करूमर्या$ +^यो/यो/यो$ +^कारण/कारण$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमून/हमून$ +^में/में$ +^दोष/दोष$ +^लागाई/*लागाई$ +^जाना/जा$ +^को/को$ +^डर/डर/डर$ +^छै/छ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^हम/हम/हम$ +^येक/येक/येक$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ठीक-ठीक/ठीक-ठीक$ +^कारण/कारण$ +^नै/नै$ +^बता/बता/बता$ +^सकना/सका$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^कैभेरन/कु+भेरन$ +^उले/उले$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^वाँ/वाँ$ +^भटे/भटे$ +^भेजि/*भेजि$ +^दीछ/दी$ +^यो/यो/यो$ +^हाल्ला/*हाल्ला$ +^-/-$ +^गुल्ला/*गुल्ला$ +^खतम/*खतम$ +^हुना/हो$ +^क/क/क$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^पौलुसले/पौलुस+ले$ +^सब/सब$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^बुलाभेरन/बुला+भेरन$ +^उनेरि/उनेरि$ +^हिम्मत/*हिम्मत$ +^बढ़ाछ/*बढ़ाछ$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^विदा/*विदा$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^मकिदुनिया/*मकिदुनिया$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^खिन/खिन/खिन$ +^न्हैग्यो/न्है/न्हैजा$ +^और/और$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^उले/उले$ +^पुर/पुर$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^को/को$ +^दौर/*दौर$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^दी/दी/दी$ +^-/-$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^लोगून/लोग$ +^हिम्मत/*हिम्मत$ +^दीनै/दी$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^यूनान/*यूनान$ +^देश/देश$ +^पुजछ्य/*पुजछ्य$ +^और/और$ +^वाँ/वाँ$ +^तीन/तीन$ +^मैंन/*मैंन$ +^बितूना/*बितूना$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^उ/उ/उ$ +^समुन्द्री/*समुन्द्री$ +^जहाज/जहाज$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सीरिया/सीरिया$ +^देश/देश$ +^जानवालो/*जानवालो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^पर/पर$ +^जब/जब/जब$ +^ऊस/ऊस$ +^यो/यो/यो$ +^पत्तो/पत्त$ +^चलछ्य/चल$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^यहूदी/यहूदी$ +^ऊस/ऊस$ +^सफरका/*सफरका$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^मारना/*मारना$ +^की/की/की$ +^योजना/*योजना$ +^बनून/बना$ +^मर्यान/मार$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उले/उले$ +^मकिदुनिया/*मकिदुनिया$ +^क/क/क$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^भटे/भटे$ +^सीरिया/सीरिया$ +^देश/देश$ +^जाना/जा$ +^को/को$ +^फैसला/फैसला$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^सफर/*सफर$ +^में/में$ +^बिरीया/*बिरीया$ +^प्रदेशो/*प्रदेशो$ +^को/को$ +^रून/रू$ +^वालो/वालो$ +^पुरूर्स/*पुरूर्स$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^सोपत्रुस/*सोपत्रुस$ +^,/,$ +^थिस्सलुनी/*थिस्सलुनी$ +^की/की/की$ +^नगरो/*नगरो$ +^को/को$ +^रून/रू$ +^वालो/वालो$ +^अरिस्तर्खुस/*अरिस्तर्खुस$ +^और/और$ +^सिकुन्दुस/*सिकुन्दुस$ +^,/,$ +^दिरबे/*दिरबे$ +^को/को$ +^नगरो/*नगरो$ +^को/को$ +^गयुस/*गयुस$ +^,/,$ +^तीमुथियुस/*तीमुथियुस$ +^और/और$ +^आसिया/*आसिया$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^को/को$ +^तुखिकुस/*तुखिकुस$ +^और/और$ +^त्रुफिमुस/*त्रुफिमुस$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^सफर/*सफर$ +^करून/कर$ +^मरैछ्या/*मरैछ्या$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^त्रोआस/*त्रोआस$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^हमोरो/हमोरो$ +^इन्तजार/*इन्तजार$ +^करून/कर$ +^मर्यान/मार$ +^तब/तब$ +^हम/हम/हम$ +^फसह/*फसह$ +^का/का$ +^त्याराक/*त्याराक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^फिलिप्पी/*फिलिप्पी$ +^नगर/नगर$ +^जो/जो$ +^मकिदुनिया/*मकिदुनिया$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^पानि/पानि$ +^का/का$ +^झीला/झीला$ +^का/का$ +^बाट/बाट$ +^अपून/अपून$ +^सफर/*सफर$ +^शुरू/शुरू$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^पाँच/पाँच$ +^दिनक/*दिनक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^हम/हम/हम$ +^त्रोआस/*त्रोआस$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^पुजियाँ/*पुजियाँ$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^दगड़ियान/*दगड़ियान$ +^थैं/थैं$ +^मिल्या/*मिल्या$ +^वाँ/वाँ$ +^हम/हम/हम$ +^सात/सात$ +^दिन/दी/दिन$ +^तलक/तलक$ +^रया/*रया$ +^हफ्ताका/*हफ्ताका$ +^पैल/*पैल$ +^दिन/दी/दिन$ +^हम/हम/हम$ +^प्रभु/प्रभु$ +^भोज/*भोज$ +^खान/खान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जाम/जाम$ +^भयाँ/*भयाँ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^पौलुस/पौलुस$ +^दुसारा/दुसारा$ +^दिन/दी/दिन$ +^जानवालो/*जानवालो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^पौलुस/पौलुस$ +^अधरात/*अधरात$ +^तलक/तलक$ +^वाँ/वाँ$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करनै/कर$ +^र्योछ/*र्योछ$ +^और/और$ +^मलिवाला/*मलिवाला$ +^कमरा/*कमरा$ +^में/में$ +^हम/हम/हम$ +^जाम/जाम$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^उमें/उ+में$ +^भौत/भौत/भौत$ +^दीया/दी$ +^जला/जला/जला$ +^राख/राख/राख$ +^छ्या/छ$ +^और/और$ +^वाँ/वाँ$ +^यूतुखुस/*यूतुखुस$ +^नामोको/नाम+क$ +^एक/एक$ +^लड़का/*लड़का$ +^खिड़की/*खिड़की$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बैठिनाको/*बैठिनाको$ +^छ्यो/छ$ +^पौलुस/पौलुस$ +^अधरात/*अधरात$ +^तलक/तलक$ +^बात/बात$ +^करून/कर$ +^में/में$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^जवान/*जवान$ +^खिड़की/*खिड़की$ +^में/में$ +^बैठभेरन/*बैठभेरन$ +^नीन/नीन$ +^में/में$ +^झुमून/*झुमून$ +^मर्यो/*मर्यो$ +^छ्यो/छ$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^नीन/नीन$ +^क/क/क$ +^कारण/कारण$ +^तीन/तीन$ +^मंजिल/*मंजिल$ +^भटे/भटे$ +^तलि/तलि$ +^खिती/खिती$ +^ग्यो/ग्य$ +^और/और$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^लोग/लोग$ +^तलखिन/*तलखिन$ +^दौड़ियान/*दौड़ियान$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^उठाछ/उठा$ +^और/और$ +^देखछै/देख$ +^की/की/की$ +^उ/उ/उ$ +^मर/मर/मर$ +^ग्यो/ग्य$ +^यो/यो/यो$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^पौलुस/पौलुस$ +^तलि/तलि$ +^आछ/आ$ +^और/और$ +^झुकभेरन/झुक+भेरन$ +^ऊस/ऊस$ +^अपून/अपून$ +^छाती/*छाती$ +^में/में$ +^लगाछ/लगा$ +^और/और$ +^सबूनथैं/*सबूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^डरा/*डरा$ +^जन/जन$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^यो/यो/यो$ +^आजि/*आजि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ज्यून/ज्यून$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^येक/येक/येक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^पौलुसले/पौलुस+ले$ +^मलि/मलि$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^प्रभु/प्रभु$ +^भोज/*भोज$ +^लीछ/ली$ +^और/और$ +^संगति/*संगति$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^रात्तै/*रात्तै$ +^हुन/हो$ +^तक/तक$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^बात/बात$ +^करनै/कर$ +^र्योछ/*र्योछ$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^उ/उ/उ$ +^वाँ/वाँ$ +^भटे/भटे$ +^न्हैग्यो/न्है/न्हैजा$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^उ/उ/उ$ +^जवान/*जवान$ +^स/स/स$ +^ज्यूनै/*ज्यूनै$ +^घर/घर$ +^ल्यान/*ल्यान$ +^,/,$ +^यैले/*यैले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^खुश/खुश$ +^भ्यान/भ्य$ +^पौलुसले/पौलुस+ले$ +^अस्सुस/*अस्सुस$ +^नगर/नगर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^पैदल/*पैदल$ +^सफर/*सफर$ +^करना/कर$ +^को/को$ +^फैसला/फैसला$ +^करछ्य/कर/कर$ +^हम/हम/हम$ +^बाकि/*बाकि$ +^लोग/लोग$ +^समुन्द्री/*समुन्द्री$ +^जहाज/जहाज$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अघिल/अघिल$ +^जुँला/*जुँला$ +^,/,$ +^और/और$ +^हम/हम/हम$ +^वाँ/वाँ$ +^भटे/भटे$ +^ऊस/ऊस$ +^अपून/अपून$ +^दगाड़/दगाड़$ +^जहाज/जहाज$ +^में/में$ +^लिजाना/*लिजाना$ +^की/की/की$ +^योजना/*योजना$ +^बनून/बना$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^जब/जब/जब$ +^पौलुस/पौलुस$ +^अस्सुस/*अस्सुस$ +^नगर/नगर$ +^में/में$ +^हमून/हमून$ +^मिलछ्य/मिल$ +^त/त/त$ +^हम/हम/हम$ +^ऊस/ऊस$ +^अपून/अपून$ +^दगाड़/दगाड़$ +^जहाज/जहाज$ +^में/में$ +^बैठाभेरन/*बैठाभेरन$ +^मितुलेने/*मितुलेने$ +^नगर/नगर$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^आयान/आ$ +^वाँ/वाँ$ +^भटे/भटे$ +^हम/हम/हम$ +^जहाज/जहाज$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दुसारा/दुसारा$ +^दिन/दी/दिन$ +^खियुस/*खियुस$ +^टापू/*टापू$ +^का/का$ +^नजिक/नजिक$ +^पुजियाँ/*पुजियाँ$ +^और/और$ +^दुसारा/दुसारा$ +^दिन/दी/दिन$ +^समुद्र/*समुद्र$ +^पार/पार$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^सामुस/*सामुस$ +^टापू/*टापू$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^दुसारा/दुसारा$ +^दिन/दी/दिन$ +^मीलेतुस/*मीलेतुस$ +^में/में$ +^आया/*आया$ +^पौलुसले/पौलुस+ले$ +^इफिसुस/*इफिसुस$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^उतरना/*उतरना$ +^को/को$ +^फैसला/फैसला$ +^करछ्य/कर/कर$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^आसिया/*आसिया$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^में/में$ +^और/और$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^बखत/बखत$ +^नै/नै$ +^रून/रू$ +^चांछ्यो/*चांछ्यो$ +^;/;$ +^इफिसुस/*इफिसुस$ +^नगर/नगर$ +^छोड़िभेरन/छोड़ि+भेरन$ +^अघिल/अघिल$ +^न्हैजूंलो/*न्हैजूंलो$ +^ताकि/ताकि$ +^उ/उ/उ$ +^पिन्तेकुस्त/*पिन्तेकुस्त$ +^का/का$ +^त्यारा/त्यारा$ +^का/का$ +^दिन/दी/दिन$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^रौ/रू$ +^जब/जब/जब$ +^हम/हम/हम$ +^मीलेतुस/*मीलेतुस$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^उतरियाँ/*उतरियाँ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^पौलुसले/पौलुस+ले$ +^इफिसुस/*इफिसुस$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^संदेश/संदेश$ +^भेजवाछ/*भेजवाछ$ +^और/और$ +^बुज़ुर्गून/*बुज़ुर्गून$ +^वाँ/वाँ$ +^बुलवाछ/*बुलवाछ$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^वाँ/वाँ$ +^पुजियान/*पुजियान$ +^तब/तब$ +^पौलुसले/पौलुस+ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^जाणछा/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^म्यारा/म्यारा$ +^आसिया/*आसिया$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^में/में$ +^आईनाक/*आईनाक$ +^पैल/*पैल$ +^दिन/दी/दिन$ +^भटे/भटे$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^रयूँ/*रयूँ$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^कि/कि/कि$ +^सेवा/सेवा$ +^आँसू/*आँसू$ +^बगाभेरन/*बगाभेरन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^दीनताले/*दीनताले$ +^दुख/दुख$ +^मुसीबत/*मुसीबत$ +^करछ्य/कर/कर$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^साजिश/*साजिश$ +^जो/जो$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^रचिनाकी/*रचिनाकी$ +^छी/छ$ +^ऊस/ऊस$ +^सहन/सहन$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^-/-$ +^जो/जो$ +^बात/बात$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^भलाई/भलाई$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमून/तुमून$ +^बतून/*बतून$ +^में/में$ +^कभै/कभै$ +^के/के$ +^झिझक/*झिझक$ +^नै/नै$ +^करि/कर$ +^बल्कि/बल्कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^और/और$ +^घर/घर$ +^-/-$ +^घर/घर$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बातुन/बातु$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सिखूनै/सिखू$ +^रयूँ/*रयूँ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यहूदी/यहूदी$ +^और/और$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^संदेश/संदेश$ +^दीनै/दी$ +^रयूँ/*रयूँ$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^पश्चाताप/*पश्चाताप$ +^करभरेन/*करभरेन$ +^हमार/हमार$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करून/कर$ +^देख/देख/देख/देख$ +^अब/अब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^पवित्र/पवित्र$ +^-/-$ +^आत्मा/आत्मा$ +^द्वारा/द्वारा$ +^मजबूर/*मजबूर$ +^होभेरन/हो+भेरन$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^जूंलो/*जूंलो$ +^,/,$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^नै/नै$ +^जाणनू/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^वाँ/वाँ$ +^म्यार/म्यार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^कि/कि/कि$ +^-/-$ +^कि/कि/कि$ +^होलो/हो$ +^बश/*बश$ +^इदुकैं/*इदुकैं$ +^जाणछूँ/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^हरेक/हरेक$ +^नगर/नगर$ +^में/में$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^मैंस/मैंस$ +^खबरदार/*खबरदार$ +^करनै/कर$ +^रै/रै/रै$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^वाँ/वाँ$ +^जेल/जेल$ +^और/और$ +^दुख/दुख$ +^म्यार/म्यार$ +^इंतजार/*इंतजार$ +^करनान/कर$ +^पर/पर$ +^मेरि/मेरि$ +^नजर/नजर$ +^में/में$ +^मेरि/मेरि$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^की/की/की$ +^के/के$ +^कीमत/*कीमत$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^बश/*बश$ +^यो/यो/यो$ +^काम/काम$ +^पुर/पुर$ +^करून/कर$ +^चाँछू/*चाँछू$ +^जो/जो$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैंस/मैंस$ +^सौंप/सौंप/सौंप$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^का/का$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^में/में$ +^गवाही/गवाही$ +^दीन/दीन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^प्रभु/प्रभु$ +^भटे/भटे$ +^मैंस/मैंस$ +^मिल/मिल/मिल$ +^रैछ/रै/रै$ +^अब/अब$ +^देखा/देख$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जाणछूँ/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^सब/सब$ +^जिनून/जिनून$ +^में/में$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^क/क/क$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करनै/कर$ +^रयूँ/*रयूँ$ +^पर/पर$ +^अब/अब$ +^तुम/तुम$ +^मैंस/मैंस$ +^दुबारा/दुबारा$ +^कभै/कभै$ +^नी/नी$ +^देखला/देख$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आज/आज$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कुछूँ/कु$ +^कि/कि/कि$ +^अगर/अगर$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^कैको/*कैको$ +^लै/लै$ +^यीशु/यीशु$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^नै/नै$ +^करना/कर$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नाश/नाश$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^येक/येक/येक$ +^जिम्मेदार/*जिम्मेदार$ +^न्हैतिनू/ना+हातिनू$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैले/*मैले$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^केले/केले$ +^नै/नै$ +^लुकायो/*लुकायो$ +^और/और$ +^तुमून/तुमून$ +^पुरी/पुरी$ +^बात/बात$ +^बता/बता/बता$ +^रैछ/रै/रै$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^चाँछ्या/चाँ/चाँ$ +^की/की/की$ +^तुम/तुम$ +^जाणौ/*जाणौ$ +^तुम/तुम$ +^सब/सब$ +^लोग/लोग$ +^अपूनो/अपूनो$ +^ख्याल/*ख्याल$ +^राखा/*राखा$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^दलको/*दलको$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जैक/*जैक$ +^देख-भाल/देख-भाल$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमून/तुमून$ +^चुन/चुन/चुन$ +^रैछ/रै/रै$ +^की/की/की$ +^तुम/तुम$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^सबै/सबै$ +^मण्डलीन/मण्डली$ +^की/की/की$ +^देख-भाल/देख-भाल$ +^करा/करा/करा/कर$ +^जैस/जैस$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^खुद/खुद$ +^अपूनो/अपूनो$ +^खून/खून$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^छुड़ै/*छुड़ै$ +^रैछ/रै/रै$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जाणछूँ/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^म्यार/म्यार$ +^जानाक/*जानाक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^तुमार/तुमार$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^झूठ्ठा/*झूठ्ठा$ +^शिक्षक/*शिक्षक$ +^आला/आ$ +^और/और$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^नुकशान/*नुकशान$ +^पुजाला/*पुजाला$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^खतरनाक/*खतरनाक$ +^भेड़िया/भेड़िया$ +^क/क/क$ +^जस/जस$ +^होला/हो$ +^जो/जो$ +^भेड़ून/भेड़$ +^मार/मार/मार$ +^डालनान/डाल$ +^याँ/याँ$ +^तक/तक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमार/तुमार$ +^दल/*दल$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^लै/लै$ +^इस/*इस$ +^लोग/लोग$ +^निकलाल/*निकलाल$ +^जो/जो$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^झूठ्ठी/झूठ्ठी$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^सिखाला/सिखा$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुमून/तुमून$ +^भटे/भटे$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लोग/लोग$ +^उनारा/*उनारा$ +^पछिल/पछिल$ +^हो/हो$ +^जाला/जा$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^चौकून्ना/*चौकून्ना$ +^रया/*रया$ +^,/,$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^याद/याद$ +^राख्या/*राख्या$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^इन/इन$ +^चीजून/चीज$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^तीन/तीन$ +^साल/साल$ +^तलक/तलक$ +^भौत/भौत/भौत$ +^आँसू/*आँसू$ +^बगाभेरन/*बगाभेरन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^रात/रात$ +^-/-$ +^दिन/दी/दिन$ +^खबरदार/*खबरदार$ +^करनै/कर$ +^रयूँ/*रयूँ$ +^अब/अब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^अनुग्रहा/*अनुग्रहा$ +^बचनून/बचन$ +^की/की/की$ +^देख/देख/देख/देख$ +^-/-$ +^रैख/*रैख$ +^में/में$ +^सौंपून/*सौंपून$ +^मरयू/*मरयू$ +^;/;$ +^कि/कि/कि$ +^तुमून/तुमून$ +^विश्वास/विश्वास$ +^में/में$ +^मजबूत/मजबूत$ +^कर/कर/कर$ +^सकछूँ/*सकछूँ$ +^,/,$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^तुमून/तुमून$ +^उ/उ/उ$ +^आशीष/*आशीष$ +^द्योलो/द्याल$ +^जैस/जैस$ +^दीना/*दीना$ +^को/को$ +^वादा/वादा$ +^उले/उले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^लोगूनथैं/*लोगूनथैं$ +^करछ्य/कर/कर$ +^जो/जो$ +^उक/उक/उक$ +^द्वारा/द्वारा$ +^पवित्र/पवित्र$ +^करि/कर$ +^ग्यान/ग्य$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^कभै/कभै$ +^कैको/*कैको$ +^चाँदी/*चाँदी$ +^,/,$ +^सुन/*सुन$ +^और/और$ +^कपाड़ान/कपाड़ा$ +^को/को$ +^लोभ/*लोभ$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^तुम/तुम$ +^सब/सब$ +^जाणछा/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^इनी/*इनी$ +^हातून/हात$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^दगड़ियान/*दगड़ियान$ +^की/की/की$ +^जरूरतून/जरूरत$ +^पुर/पुर$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^खुद/खुद$ +^काम/काम$ +^करछ्य/कर/कर$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^हमेशा/हमेशा$ +^तुमार/तुमार$ +^सामुनि/सामुनि$ +^यो/यो/यो$ +^उदारण/*उदारण$ +^राखछ्य/राख$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^हमून/हमून$ +^खुद/खुद$ +^काम/काम$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^दीन/दीन$ +^-/-$ +^दुखियून/*दुखियून$ +^की/की/की$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करून/कर$ +^चैंछी/*चैंछी$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुमून/तुमून$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशुक/*यीशुक$ +^यो/यो/यो$ +^बातुन/बातु$ +^याद/याद$ +^राखून/*राखून$ +^जरूरी/जरूरी$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^खुद/खुद$ +^कैरेछ/*कैरेछ$ +^,/,$ +^लीन/ली$ +^है/है$ +^दिन/दी/दिन$ +^में/में$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^निकोछ/*निकोछ$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^बातुन/बातु$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^पौलुसले/पौलुस+ले$ +^घुणा/*घुणा$ +^टेकभेरन/*टेकभेरन$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछ्य/कर/कर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^लोग/लोग$ +^पौलुसैस/*पौलुसैस$ +^गल/*गल$ +^लगाभेरन/लगा+भेरन$ +^डाड़/*डाड़$ +^मारून/मार$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करन/*करन$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^लोग/लोग$ +^खास/खास$ +^कर/कर/कर$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दुखी/*दुखी$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^पौलुसले/पौलुस+ले$ +^कईना/कु$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^ऊस/ऊस$ +^कभै/कभै$ +^नी/नी$ +^देखला/देख$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^लोग/लोग$ +^पौलुसैस/*पौलुसैस$ +^छोड़ून/*छोड़ून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^समुन्द्री/*समुन्द्री$ +^जहाज/जहाज$ +^तलक/तलक$ +^ग्यान/ग्य$ +^और/और$ +^हम/हम/हम$ +^इफिसुस/*इफिसुस$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^सयानान/*सयानान$ +^थैं/थैं$ +^भटे/भटे$ +^विदा/*विदा$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^समुन्द्री/*समुन्द्री$ +^सफर/*सफर$ +^शुरू/शुरू$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^सिद्दा/*सिद्दा$ +^बाट/बाट$ +^कोस/*कोस$ +^टापू/*टापू$ +^में/में$ +^आयान/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^दुसारा/दुसारा$ +^दिन/दी/दिन$ +^रुदूस/*रुदूस$ +^टापू/*टापू$ +^में/में$ +^पूज्याँ/*पूज्याँ$ +^,/,$ +^और/और$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^उ/उ/उ$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^हम/हम/हम$ +^पतरा/*पतरा$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^पुज/*पुज$ +^ग्या/ग्य$ +^और/और$ +^वाँ/वाँ$ +^एक/एक$ +^समुन्द्री/*समुन्द्री$ +^जहाज/जहाज$ +^फीनीके/*फीनीके$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जानै/जा$ +^मिल/मिल/मिल$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^हम/हम/हम$ +^उ/उ/उ$ +^जहाज/जहाज$ +^में/में$ +^बैठभेरन/*बैठभेरन$ +^न्हैग्या/न्है/न्हैजा$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^हमूले/हमूले$ +^बौं/*बौं$ +^तरफ/तरफ$ +^साइप्रस/*साइप्रस$ +^टापू/*टापू$ +^दिखाई/दिखा$ +^दीछ/दी$ +^हम/हम/हम$ +^उक/उक/उक$ +^बगल/*बगल$ +^भटे/भटे$ +^गुजर/*गुजर$ +^भेरन/भेरन$ +^सीरिया/सीरिया$ +^देश/देश$ +^तरफ/तरफ$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^सोर/*सोर$ +^नगर/नगर$ +^जा/जा/जा$ +^पुजियान/*पुजियान$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^वाँ/वाँ$ +^जहाज/जहाज$ +^भटे/भटे$ +^समान/समान/समान$ +^उतारून/*उतारून$ +^छ्यो/छ$ +^“/“$ +^और/और$ +^हमूले/हमूले$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^को/को$ +^पत्तो/पत्त$ +^लगाभेरन/लगा+भेरन$ +^हम/हम/हम$ +^वाँ/वाँ$ +^सात/सात$ +^दिन/दी/दिन$ +^तक/तक$ +^रयाँ/*रयाँ$ +^और/और$ +^सोर/*सोर$ +^नगराक/*नगराक$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्माक/*आत्माक$ +^द्वारा/द्वारा$ +^प्रेरित/प्रेरित/प्रेरित$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^पौलुसथैं/*पौलुसथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^जाना/जा$ +^को/को$ +^बिचार/*बिचार$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दे/दी$ +^”/”$ +^सात/सात$ +^दिन/दी/दिन$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^हमोरो/हमोरो$ +^वाँ/वाँ$ +^भटे/भटे$ +^जाना/जा$ +^को/को$ +^बखत/बखत$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^हम/हम/हम$ +^वाँ/वाँ$ +^भटे/भटे$ +^जानवाला/*जानवाला$ +^छ्या/छ$ +^;/;$ +^त/त/त$ +^सब/सब$ +^लोग/लोग$ +^,/,$ +^स्यैनिन/स्यैनि$ +^और/और$ +^नान्तिना/नान्तिना$ +^सहित/*सहित$ +^हमून/हमून$ +^पुजून/*पुजून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^नगर/नगर$ +^भटे/भटे$ +^भ्यार/भ्यार$ +^तलक/तलक$ +^आयान/आ$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^हमूले/हमूले$ +^समुन्द्राक/*समुन्द्राक$ +^किनार/किनार$ +^में/में$ +^घुणा/*घुणा$ +^टेकभेरन/*टेकभेरन$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछ्य/कर/कर$ +^तब/तब$ +^एक/एक$ +^दुसारा/दुसारा$ +^थैं/थैं$ +^विदा/*विदा$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^हम/हम/हम$ +^त/त/त$ +^समुन्द्री/*समुन्द्री$ +^जहाज/जहाज$ +^में/में$ +^बैठियाँ/*बैठियाँ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अपून/अपून$ +^-/-$ +^अपून/अपून$ +^घर/घर$ +^वापस/वापस$ +^न्हैग्या/न्है/न्हैजा$ +^सोर/*सोर$ +^नगर/नगर$ +^भटे/भटे$ +^शुरू/शुरू$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^सफर/*सफर$ +^पुरो/पुरो$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^पतूलिमयिस/*पतूलिमयिस$ +^नगर/नगर$ +^पुजियाँ/*पुजियाँ$ +^और/और$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^हम/हम/हम$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^एक/एक$ +^दिन/दी/दिन$ +^रयाँ/*रयाँ$ +^हम/हम/हम$ +^वाँ/वाँ$ +^निकल/निकल/निकल$ +^भेरन/भेरन$ +^दुसारा/दुसारा$ +^दिन/दी/दिन$ +^कैसरिया/*कैसरिया$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^पुजियाँ/*पुजियाँ$ +^और/और$ +^हम/हम/हम$ +^फिलिप्पुस/*फिलिप्पुस$ +^प्रचार/प्रचार$ +^का/का$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^रयाँ/*रयाँ$ +^जो/जो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सात/सात$ +^आदिमी/आदिमी$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^का/का$ +^प्रेरितून/प्रेरित$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^विध्वान/*विध्वान$ +^की/की/की$ +^देखभाल/*देखभाल$ +^खिन/खिन/खिन$ +^चुनिना/*चुनिना$ +^को/को$ +^छयो/*छयो$ +^उकी/उकी$ +^चार/*चार$ +^कुँवारी/कुँवारी$ +^चेलिन/*चेलिन$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^भविष्यबाणी/*भविष्यबाणी$ +^करछ्या/कर/कर$ +^जब/जब/जब$ +^हम/हम/हम$ +^वाँ/वाँ$ +^भौत/भौत/भौत$ +^दिन/दी/दिन$ +^रया/*रया$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^अगबुस/*अगबुस$ +^नामोको/नाम+क$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवालो/*दिनवालो$ +^यहूदा/यहूदा$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^भटे/भटे$ +^वाँ/वाँ$ +^आछ/आ$ +^उले/उले$ +^हमार/हमार$ +^पास/पास$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^पौलुसो/*पौलुसो$ +^को/को$ +^बैलट/*बैलट$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^अपून/अपून$ +^हात/हात$ +^-/-$ +^खुट/*खुट$ +^बादिभेरन/*बादिभेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^यो/यो/यो$ +^कुंछो/कुं$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^यो/यो/यो$ +^बैलट/*बैलट$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोग/लोग$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^बादिभेरन/*बादिभेरन$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^का/का$ +^हात/हात$ +^में/में$ +^सौंप/सौंप/सौंप$ +^द्याला/द्याल$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^हमून/हमून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^सुणछय/*सुणछय$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^हम/हम/हम$ +^और/और$ +^वाँक/*वाँक$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पौलुसथैं/*पौलुसथैं$ +^बिनती/बिनती$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जन/जन$ +^जाये/*जाये$ +^लेकिन/लेकिन$ +^पौलुसले/पौलुस+ले$ +^उनुस/उनुस$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^कि/कि/कि$ +^करछा/कर$ +^?/?$ +^तुम/तुम$ +^डाड़/*डाड़$ +^मार/मार/मार$ +^-/-$ +^मारभेरन/*मारभेरन$ +^मैंस/मैंस$ +^निराश/*निराश$ +^किलैं/किलैं$ +^करछा/कर$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीहक/मसीह+क$ +^नाम/नाम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^केवल/केवल$ +^बाँदि/*बाँदि$ +^जान/जा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^पर/पर$ +^मरून/मर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तैय्यार/तैय्यार$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^जब/जब/जब$ +^पौलुस/पौलुस$ +^हमरि/हमरि$ +^बात/बात$ +^मानून/*मानून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैय्यार/तैय्यार$ +^नै/नै$ +^भ्यो/*भ्यो$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^हम/हम/हम$ +^यो/यो/यो$ +^कैभेरन/कु+भेरन$ +^चुप/*चुप$ +^है/है$ +^ग्या/ग्य$ +^,/,$ +^“/“$ +^प्रभु/प्रभु$ +^की/की/की$ +^इच्छा/इच्छा$ +^पुरी/पुरी$ +^हो/हो$ +^”/”$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^दिनून/दिन$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^हमूले/हमूले$ +^तैयारी/तैयारी$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^न्हैग्या/न्है/न्हैजा$ +^कैसरिया/*कैसरिया$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^हमार/हमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^आयान/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^हम/हम/हम$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^पुजियाँ/*पुजियाँ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^हमून/हमून$ +^साइप्रस/*साइप्रस$ +^टापू/*टापू$ +^को/को$ +^रून/रू$ +^वालो/वालो$ +^मनासोन/*मनासोन$ +^नामाका/*नामाका$ +^आदिमीक/*आदिमीक$ +^घर/घर$ +^ली/ली/ली$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^एक/एक$ +^पुरानो/*पुरानो$ +^शिष्य/शिष्य$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^हमून/हमून$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^वाँ/वाँ$ +^रून/रू$ +^छ्यो/छ$ +^जब/जब/जब$ +^हम/हम/हम$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^पुजियाँ/*पुजियाँ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^वाँ/वाँ$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भौत/भौत/भौत$ +^खुशी/खुशी$ +^क/क/क$ +^दगाड़/दगाड़$ +^हमोरो/हमोरो$ +^स्वागत/*स्वागत$ +^करछ्य/कर/कर$ +^दुसारा/दुसारा$ +^दिन/दी/दिन$ +^पौलुस/पौलुस$ +^और/और$ +^हम/हम/हम$ +^सब/सब$ +^याकूबा/*याकूबा$ +^का/का$ +^घर/घर$ +^ग्या/ग्य$ +^,/,$ +^जाँ/जाँ$ +^सयाना/*सयाना$ +^जाम/जाम$ +^छ्या/छ$ +^तब/तब$ +^पौलुसले/पौलुस+ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^-/-$ +^जो/जो$ +^काम/काम$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उक/उक/उक$ +^जरियाले/*जरियाले$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^का/का$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^एक/एक$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^सब/सब$ +^बताछ/बता$ +^उनूनले/उनूनले$ +^यो/यो/यो$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^कि/कि/कि$ +^महिमा/महिमा$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^पौलुसथैं/*पौलुसथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^भाई/भाई$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^जाण/जाण/जाण$ +^छै/छ$ +^की/की/की$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^कई/कई$ +^हजार/*हजार$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सबून/सबून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मूसा/मूसा$ +^क/क/क$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^मजबूती/*मजबूती$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करछ्य/कर/कर$ +^उनूनले/उनूनले$ +^त्यारा/त्यारा$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सुण/सुण/सुण$ +^रैछ/रै/रै$ +^कि/कि/कि$ +^तै/तै/तै$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदीनका/*यहूदीनका$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^रूनवाला/*रूनवाला$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^यो/यो/यो$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^दीछै/दी$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^छोड़ी/छोड़$ +^दी/दी/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^कूछो/*कूछो$ +^,/,$ +^की/की/की$ +^नै/नै$ +^अपून/अपून$ +^नान्तिना/नान्तिना$ +^को/को$ +^खतना/खत$ +^करा/करा/करा/कर$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^को/को$ +^रीति/*रीति$ +^-/-$ +^रिवाजून/*रिवाजून$ +^पालन/पालन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^अब/अब$ +^बता/बता/बता$ +^,/,$ +^हम/हम/हम$ +^कि/कि/कि$ +^करा/करा/करा/कर$ +^?/?$ +^लोग/लोग$ +^जरूर/जरूर$ +^सुणाला/*सुणाला$ +^कि/कि/कि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^याँ/याँ$ +^आ/आ/आ$ +^रैछ/रै/रै$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हम/हम/हम$ +^जो/जो$ +^तैथैं/तैं+थैं$ +^कुनू/कु$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^कर/कर/कर$ +^हमार/हमार$ +^याँ/याँ$ +^चार/*चार$ +^लोग/लोग$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^उनुस/उनुस$ +^उ/उ/उ$ +^मन्नते/*मन्नते$ +^स/स/स$ +^पुर/पुर$ +^करून/कर$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^उनूनले/उनूनले$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^क/क/क$ +^सामुनि/सामुनि$ +^माँग/माँग/माँग$ +^रैछ/रै/रै$ +^उनून/उनून/उनून$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^अपून/अपून$ +^-/-$ +^आपस/आपस$ +^शुद्ध/शुद्ध$ +^करना/कर$ +^की/की/की$ +^रसम/रसम$ +^पुर/पुर$ +^करा/करा/करा/कर$ +^;/;$ +^और/और$ +^उनून/उनून/उनून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^खर्चा/*खर्चा$ +^दी/दी/दी$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^मुंडन/*मुंडन$ +^करून/कर$ +^तब/तब$ +^सब/सब$ +^जाणि/*जाणि$ +^जाला/जा$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^बात/बात$ +^उनूनले/उनूनले$ +^त्यारा/त्यारा$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सुणाई/*सुणाई$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बातून/बात$ +^में/में$ +^कोई/कोई$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^पर/पर$ +^तैं/तैं/तैं$ +^खुद/खुद$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^उनार/उनार/उनार$ +^अनुसार/अनुसार$ +^चलछै/चल$ +^जाँ/जाँ$ +^तलक/तलक$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^जिनूनले/जिनून+ले$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^हमूले/हमूले$ +^यो/यो/यो$ +^फैसला/फैसला$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^लिखभेरन/*लिखभेरन$ +^भेजिछ्य/*भेजिछ्य$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उ/उ/उ$ +^शिकारै/*शिकारै$ +^स/स/स$ +^जो/जो$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मूर्तिनक/*मूर्तिनक$ +^सामुनि/सामुनि$ +^चढ़ा/चढ़ा/चढ़ा$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^और/और$ +^जानवरून/*जानवरून$ +^को/को$ +^खून/खून$ +^भटे/भटे$ +^,/,$ +^और/और$ +^गल/*गल$ +^घोटभेरन/*घोटभेरन$ +^मारिना/*मारिना$ +^का/का$ +^जानवरूनो/*जानवरूनो$ +^को/को$ +^शिकार/*शिकार$ +^भटे/भटे$ +^और/और$ +^व्यभिचार/*व्यभिचार$ +^भटे/भटे$ +^दूर/दूर$ +^रयाँ/*रयाँ$ +^”/”$ +^दुसारा/दुसारा$ +^दिन/दी/दिन$ +^पौलुसले/पौलुस+ले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^आदिमीनका/*आदिमीनका$ +^दगाड़/दगाड़$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^अपनास/*अपनास$ +^शुद्ध/शुद्ध$ +^करछ्य/कर/कर$ +^तब/तब$ +^उ/उ/उ$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^में/में$ +^ग्योछ/ग्य$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^बताछ/बता$ +^कि/कि/कि$ +^शुद्धि/*शुद्धि$ +^दिन/दी/दिन$ +^कब/*कब$ +^खतम/*खतम$ +^होला/हो$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^हरेक/हरेक$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भेंट/भेंट$ +^चढ़ाई/चढ़ा$ +^जालि/जा$ +^जब/जब/जब$ +^इन/इन$ +^सात/सात$ +^दिन/दी/दिन$ +^पुर/पुर$ +^हुनवाला/*हुनवाला$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^आसिया/*आसिया$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^यहूदीनले/*यहूदीनले$ +^पौलुसैस/*पौलुसैस$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^में/में$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^भड़का/*भड़का$ +^भेरन/भेरन$ +^पौलुसैस/*पौलुसैस$ +^पकड़/पकड़/पकड़$ +^लीछ/ली$ +^और/और$ +^जोरले/जोर+ले$ +^चिल्लान/*चिल्लान$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^इस्राएल/इस्राएल$ +^देशाक/*देशाक$ +^लोगों/*लोगों$ +^हमरि/हमरि$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^उई/उई/उ+ई$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^,/,$ +^और/और$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^का/का$ +^,/,$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^का/का$ +^खिलाफ/खिलाफ$ +^में/में$ +^हर/हर$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^सिखूछो/सिखू$ +^याँ/याँ$ +^तक/तक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^में/में$ +^ल्याभेरन/*ल्याभेरन$ +^यो/यो/यो$ +^पवित्र/पवित्र$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^स/स/स$ +^अपवित्र/*अपवित्र$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^उनूनले/उनूनले$ +^इसो/इसो$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उनूनले/उनूनले$ +^ये/*ये$ +^है/है$ +^पैलिक/*पैलिक$ +^इफिसुस/*इफिसुस$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^रूनवाला/*रूनवाला$ +^त्रुफिमुसैस/*त्रुफिमुसैस$ +^पौलुस/पौलुस$ +^दगाड़/दगाड़$ +^यो/यो/यो$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^यो/यो/यो$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^पौलुस/पौलुस$ +^ऊस/ऊस$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^में/में$ +^ल्याछ/ल्या$ +^और/और$ +^पुर/पुर$ +^नगर/नगर$ +^में/में$ +^सोर/*सोर$ +^शराबा/*शराबा$ +^मच/*मच$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^एक/एक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^जाम/जाम$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^पौलुसैस/*पौलुसैस$ +^पकड़/पकड़/पकड़$ +^भेरन/भेरन$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^क/क/क$ +^भ्यार/भ्यार$ +^भटे/भटे$ +^खींच/*खींच$ +^ल्यान/*ल्यान$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुरन्त/तुरन्त$ +^द्वार/*द्वार$ +^बंद/*बंद$ +^कर/कर/कर$ +^दीयान/दी$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^पौलुसैस/*पौलुसैस$ +^मारना/*मारना$ +^की/की/की$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करून/कर$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^रोमी/रोमी$ +^सेनाक/*सेनाक$ +^सरदार/*सरदार$ +^स/स/स$ +^खबर/खबर$ +^भेजछ्य/भेज$ +^कि/कि/कि$ +^सब/सब$ +^लोग/लोग$ +^दंगा/*दंगा$ +^करून/कर$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^तब/तब$ +^उ/उ/उ$ +^तुरन्त/तुरन्त$ +^सिपाईन/सिपाई$ +^और/और$ +^अधिकारीन/अधिकारी$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पास/पास$ +^तलि/तलि$ +^दौड़भेरन/*दौड़भेरन$ +^आछ/आ$ +^;/;$ +^और/और$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^भीड़/भीड़$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अधिकारी/अधिकारी$ +^और/और$ +^सिपाईन/सिपाई$ +^देखभेरन/*देखभेरन$ +^पौलुसैस/*पौलुसैस$ +^मारून/मार$ +^-/-$ +^पीटून/*पीटून$ +^छोड़ी/छोड़$ +^दीछ/दी$ +^तब/तब$ +^अधिकारी/अधिकारी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पौलुसाक/*पौलुसाक$ +^पास/पास$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^पकड़/पकड़/पकड़$ +^लीछ/ली$ +^;/;$ +^ऊस/ऊस$ +^द्वी/द्वी$ +^जंजीरून/*जंजीरून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बादनाको/*बादनाको$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^लोगूनथैं/*लोगूनथैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^येले/येले$ +^कि/कि/कि$ +^कर/कर/कर$ +^रैछ/रै/रै$ +^?/?$ +^भीड़/भीड़$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^कोई/कोई$ +^के/के$ +^कुनमर्यो/*कुनमर्यो$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^कोई/कोई$ +^के/के$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^सोर/*सोर$ +^-/-$ +^शराबाक/*शराबाक$ +^कारण/कारण$ +^यो/यो/यो$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^स/स/स$ +^नै/नै$ +^जाण/जाण/जाण$ +^पाया/*पाया$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^पौलुसैस/*पौलुसैस$ +^किला/*किला$ +^में/में$ +^ली/ली/ली$ +^जाना/जा$ +^को/को$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दीछ/दी$ +^जब/जब/जब$ +^पौलुस/पौलुस$ +^सीढ़िन/*सीढ़िन$ +^में/में$ +^पुजिछै/*पुजिछै$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^इसो/इसो$ +^भ्योछ/भ्य$ +^भीड़/भीड़$ +^को/को$ +^भंयकर/*भंयकर$ +^रूप/रूप$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^सिपाईन/सिपाई$ +^ऊस/ऊस$ +^उठाभेरन/उठ+भेरन$ +^लीजान/लीजा$ +^पड़छो/पड़$ +^भीड़ाक/*भीड़ाक$ +^लोग/लोग$ +^“/“$ +^ऊस/ऊस$ +^मारा/*मारा$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^मारा/*मारा$ +^”/”$ +^चिल्लूनै/*चिल्लूनै$ +^पछिल/पछिल$ +^-/-$ +^पछिल/पछिल$ +^उनमरेछ्या/*उनमरेछ्या$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^पौलुसैस/*पौलुसैस$ +^किला/*किला$ +^में/में$ +^ली/ली/ली$ +^जानमरेछ्या/*जानमरेछ्या$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^पौलुसले/पौलुस+ले$ +^सेनाक/*सेनाक$ +^सुबदार/*सुबदार$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^एक/एक$ +^निवेदन/*निवेदन$ +^कर/कर/कर$ +^सकछूँ/*सकछूँ$ +^?/?$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^सुबदार/*सुबदार$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तैं/तैं/तैं$ +^यूनानी/*यूनानी$ +^भाषा/*भाषा$ +^जाण/जाण/जाण$ +^छै/छ$ +^क्या/क्या$ +^तैं/तैं/तैं$ +^मिस्र/मिस्र$ +^देशो/*देशो$ +^को/को$ +^न्हैंतिनै/*न्हैंतिनै$ +^जेले/जेले$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^बखत/बखत$ +^पैलि/पैलि$ +^सरकार/*सरकार$ +^क/क/क$ +^खिलाफ/खिलाफ$ +^बगावत/*बगावत$ +^करछ्या/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^बंजर/*बंजर$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^चार/*चार$ +^हजार/*हजार$ +^खूनी/*खूनी$ +^लोगून/लोग$ +^ली/ली/ली$ +^गैछै/गै$ +^?/?$ +^”/”$ +^पौलुसले/पौलुस+ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^त/त/त$ +^एक/एक$ +^यहूदी/यहूदी$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^और/और$ +^किलिकिया/*किलिकिया$ +^प्रदेशो/*प्रदेशो$ +^को/को$ +^खास/खास$ +^नगर/नगर$ +^तरसुस/*तरसुस$ +^को/को$ +^रून/रू$ +^वालो/वालो$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^बिनती/बिनती$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^मैंस/मैंस$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बात/बात$ +^करून/कर$ +^दी/दी/दी$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^उले/उले$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^पौलुसले/पौलुस+ले$ +^सीढ़िन/*सीढ़िन$ +^में/में$ +^ठाँड़/*ठाँड़$ +^है/है$ +^भेरन/भेरन$ +^लोगून/लोग$ +^हात/हात$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इशारा/*इशारा$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^शांत/*शांत$ +^करछ्य/कर/कर$ +^जब/जब/जब$ +^सब/सब$ +^चुप/*चुप$ +^है/है$ +^ग्या/ग्य$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उ/उ/उ$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^इब्रानी/*इब्रानी$ +^में/में$ +^बात/बात$ +^करून/कर$ +^लागछ्य/लाग$ +^!/!$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^भाईयो/भाई$ +^और/और$ +^अगुवा/अगुवा$ +^!/!$ +^म्योरो/म्योरो$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^सुणा/सुण$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अब/अब$ +^तुमार/तुमार$ +^सामुनि/सामुनि$ +^कुछूँ/कु$ +^”/”$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सुणछ्य/सुण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^इब्रानी/*इब्रानी$ +^भाषा/*भाषा$ +^में/में$ +^बोलून/बोल$ +^मर्योछ/*मर्योछ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^और/और$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^चुप/*चुप$ +^हो/हो$ +^ग्या/ग्य$ +^तब/तब$ +^उले/उले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^एक/एक$ +^यहूदी/यहूदी$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^म्योरो/म्योरो$ +^जन्म/जन्म$ +^किलिकिया/*किलिकिया$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^तरसुस/*तरसुस$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^भ्योछ/भ्य$ +^पर/पर$ +^मेरि/मेरि$ +^पढ़ाइ/*पढ़ाइ$ +^-/-$ +^लिखाई/*लिखाई$ +^यो/यो/यो$ +^नगर/नगर$ +^में/में$ +^गमलीएल/*गमलीएल$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^भैछ/*भैछ$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^अपून/अपून$ +^पुरखान/*पुरखान$ +^का/का$ +^सब/सब$ +^नियमून/नियम$ +^निकीकैं/निकीकैं$ +^समझछ्य/समझ$ +^;/;$ +^और/और$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जसो/जसो$ +^तुम/तुम$ +^सबून/सबून$ +^को/को$ +^जोश/*जोश$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^ऊसो/ऊसो$ +^म्योरो/म्योरो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^की/की/की$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^स/स/स$ +^मान्या/*मान्या$ +^वाला/वाला$ +^लोगून/लोग$ +^सताछ/सता$ +^और/और$ +^उनून/उनून/उनून$ +^मरवा/मरवा/मरवा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दीछ/दी$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^आदिमीन/आदिमी$ +^और/और$ +^स्यैनिन/स्यैनि$ +^बाँद/*बाँद$ +^-/-$ +^बाँद/*बाँद$ +^भेरन/भेरन$ +^जेल/जेल$ +^में/में$ +^डालछ्य/डाल$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^खुद/खुद$ +^महायाजक/महा+याजक$ +^और/और$ +^महासभा/महासभा$ +^का/का$ +^सब/सब$ +^सयाना/*सयाना$ +^गवाह/*गवाह$ +^छन/छ$ +^की/की/की$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवान/अगुवान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^चिठ्ठी/चिठ्ठी$ +^लिखभेरन/*लिखभेरन$ +^दमिश्क/*दमिश्क$ +^नगर/नगर$ +^जानमरेछ्यू/*जानमरेछ्यू$ +^,/,$ +^और/और$ +^चिठ्ठीन/*चिठ्ठीन$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^यो/यो/यो$ +^अनुमति/*अनुमति$ +^मिलछ्य/मिल$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईन/भाई$ +^वाँक/*वाँक$ +^छन/छ$ +^उनून/उनून/उनून$ +^बाँद/*बाँद$ +^भेरन/भेरन$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^ल्या/ल्या/ल्या$ +^और/और$ +^उनून/उनून/उनून$ +^सजा/सजा$ +^दीयूलो/*दीयूलो$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^सफर/*सफर$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^दमिश्क/*दमिश्क$ +^नगरा/*नगरा$ +^का/का$ +^नजिक/नजिक$ +^पूज्यूँ/*पूज्यूँ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^इसो/इसो$ +^भ्योछ/भ्य$ +^की/की/की$ +^लगभग/*लगभग$ +^छकाल/*छकाल$ +^में/में$ +^अचानक/*अचानक$ +^एक/एक$ +^ठूलो/ठूलो$ +^उज्यालो/उज्यालो$ +^आकाश/आकाश$ +^भटे/भटे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^चारों/*चारों$ +^तरफ/तरफ$ +^चमकछ्य/*चमकछ्य$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^भिमें/*भिमें$ +^खिती/खिती$ +^गयूँ/*गयूँ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^मैले/*मैले$ +^यो/यो/यो$ +^आवाज/आवाज$ +^सुणछ्य/सुण$ +^,/,$ +^कोई/कोई$ +^मैथैं/मैं+थैं$ +^कुनमरेछ्यो/*कुनमरेछ्यो$ +^“/“$ +^शाऊल/*शाऊल$ +^,/,$ +^शाऊल/*शाऊल$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^मैंस/मैंस$ +^किलैं/किलैं$ +^सतूछै/*सतूछै$ +^?/?$ +^”/”$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^को/को$ +^छा/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^उले/उले$ +^मैंथैं/मैं+थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^नासरत/नासरत$ +^नगरो/*नगरो$ +^को/को$ +^रूनवालो/*रूनवालो$ +^यीशु/यीशु$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^तैं/तैं/तैं$ +^सतूछै/*सतूछै$ +^”/”$ +^और/और$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दगड़ियान/*दगड़ियान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उज्यालो/उज्यालो$ +^त/त/त$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^मैंथै/*मैंथै$ +^बोलछो/बोल$ +^उनूनले/उनूनले$ +^एक/एक$ +^आवाज/आवाज$ +^सुणछै/सुण$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^नै/नै$ +^सक्या/*सक्या$ +^की/की/की$ +^आवाज/आवाज$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैंथै/*मैंथै$ +^कि/कि/कि$ +^क्योछ/कुं$ +^तब/तब$ +^मैले/*मैले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^प्रभु/प्रभु$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^कि/कि/कि$ +^करूँ/कर$ +^?/?$ +^”/”$ +^प्रभु/प्रभु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैथैं/मैं+थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^उठभेरन/*उठभेरन$ +^,/,$ +^दमिश्क/*दमिश्क$ +^नगरा/*नगरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^जा/जा/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तैंस/तैंस$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ठैराई/*ठैराई$ +^ग्योछ/ग्य$ +^वाँ/वाँ$ +^तैंस/तैंस$ +^सब/सब$ +^बता/बता/बता$ +^दी/दी/दी$ +^जालो/जा$ +^”/”$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तेज/तेज$ +^उज्याला/*उज्याला$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैंस/मैंस$ +^के/के$ +^नी/नी$ +^देखीन/*देखीन$ +^मर्योछयो/*मर्योछयो$ +^कारण/कारण$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपून/अपून$ +^दगड़ियान/*दगड़ियान$ +^को/को$ +^हात/हात$ +^पकड़/पकड़/पकड़$ +^भेरन/भेरन$ +^दमिश्क/*दमिश्क$ +^नगर/नगर$ +^में/में$ +^आयूं/*आयूं$ +^तब/तब$ +^हनन्याह/*हनन्याह$ +^नामोको/नाम+क$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^का/का$ +^पालन/पालन$ +^करून/कर$ +^वालो/वालो$ +^एक/एक$ +^भक्त/*भक्त$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^वाँक/*वाँक$ +^रूनवाला/*रूनवाला$ +^सब/सब$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^में/में$ +^इजतदार/*इजतदार$ +^छ्यो/छ$ +^उले/उले$ +^म्यार/म्यार$ +^पास/पास$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^भाई/भाई$ +^शाऊल/*शाऊल$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^देखून/देख$ +^लाग/लाग/लाग$ +^”/”$ +^उई/उई/उ+ई$ +^बखत/बखत$ +^म्यारा/म्यारा$ +^आँखन/*आँखन$ +^में/में$ +^रोशनी/रोशनी$ +^आगै/*आगै$ +^और/और$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^ऊस/ऊस$ +^देखछै/देख$ +^तब/तब$ +^उले/उले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हमार/हमार$ +^पुरखान/*पुरखान$ +^का/का$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तैंस/तैंस$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^चुन/चुन/चुन$ +^रैछ/रै/रै$ +^की/की/की$ +^तैं/तैं/तैं$ +^उकी/उकी$ +^इच्छा/इच्छा$ +^स/स/स$ +^जाण/जाण/जाण$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^धर्मीस/*धर्मीस$ +^देख/देख/देख/देख$ +^और/और$ +^उकी/उकी$ +^आवाज/आवाज$ +^सुण/सुण/सुण$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^उकी/उकी$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बातुन/बातु$ +^को/को$ +^गवाह/*गवाह$ +^होलै/*होलै$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^तैंले/तैं+ले$ +^देखछै/देख$ +^और/और$ +^सुणछै/सुण$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^अब/अब$ +^तैं/तैं/तैं$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^लीन/ली$ +^खिन/खिन/खिन$ +^देर/*देर$ +^जन/जन$ +^कर/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^प्रभु/प्रभु$ +^का/का$ +^नाम/नाम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^पापून/पाप$ +^धोले/धो$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^वापस/वापस$ +^आयू/*आयू$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^में/में$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करून/कर$ +^मरेछ्यू/*मरेछ्यू$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^एक/एक$ +^दर्शन/*दर्शन$ +^देखछै/देख$ +^तब/तब$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^प्रभु/प्रभु$ +^स/स/स$ +^मैंथै/*मैंथै$ +^यो/यो/यो$ +^कुन/कु$ +^सुणछै/सुण$ +^,/,$ +^“/“$ +^जल्दी/जल्दी$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^स/स/स$ +^छोड़भेरन/छोड़+भेरन$ +^न्हैजा/न्हैजा/न्हैजा$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^जो/जो$ +^याँ/याँ$ +^छन/छ$ +^म्यारा/म्यारा$ +^बारिमें/बारिमें$ +^तेरि/तेरि$ +^गवाही/गवाही$ +^नी/नी$ +^मानाला/*मानाला$ +^”/”$ +^मैं/मैं/मैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^हे/हे$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^मैंस/मैंस$ +^लागछो/लाग$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^मेरि/मेरि$ +^गवाही/गवाही$ +^स्वीकार/*स्वीकार$ +^कराला/करा$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^जाणनान/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यहूदी/यहूदी$ +^सभाघर/सभाघर$ +^गयूँ/*गयूँ$ +^,/,$ +^और/और$ +^लोगून/लोग$ +^गिरीफ्तार/*गिरीफ्तार$ +^करछ्य/कर/कर$ +^मारछ्य/मार$ +^तैं/तैं/तैं$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करनान/कर$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^तुमार/तुमार$ +^गवाह/*गवाह$ +^स्तिफनुस/*स्तिफनुस$ +^को/को$ +^खून/खून$ +^बगाई/*बगाई$ +^जानमर्योछ/*जानमर्योछ$ +^तब/तब$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैं/मैं/मैं$ +^वाँ/वाँ$ +^ठाडा/*ठाडा$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^राजी/*राजी$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^हत्यारून/*हत्यारून$ +^का/का$ +^कपाड़ान/कपाड़ा$ +^की/की/की$ +^देख-भाल/देख-भाल$ +^करून/कर$ +^मरेछूँ/*मरेछूँ$ +^और/और$ +^प्रभु/प्रभु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैथैं/मैं+थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^याँ/याँ$ +^भेट/*भेट$ +^जा/जा/जा$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैंस/तैंस$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^दूर/दूर$ +^-/-$ +^दूर/दूर$ +^तलक/तलक$ +^भेजलो/भेज$ +^”/”$ +^याँ/याँ$ +^तक/तक$ +^त/त/त$ +^लोग/लोग$ +^पौलुस/पौलुस$ +^की/की/की$ +^बात/बात$ +^ध्यान/ध्यान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सुणनै/सुण$ +^रयान/*रयान$ +^;/;$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उक/उक/उक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^जोर/जोर$ +^-/-$ +^जोरले/जोर+ले$ +^चिल्लाभेरन/*चिल्लाभेरन$ +^कुंन/*कुंन$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^येस/येस$ +^मार/मार/मार$ +^डाला/*डाला$ +^;/;$ +^येको/*येको$ +^ज्यून/ज्यून$ +^रून/रू$ +^ठीक/ठीक$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तब/तब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^जोरले/जोर+ले$ +^चिल्लानै/*चिल्लानै$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^भ्यार/भ्यार$ +^वाला/वाला$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^खितना/*खितना$ +^और/और$ +^अपूनो/अपूनो$ +^गुस्सा/*गुस्सा$ +^दिखून/*दिखून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आकाश/आकाश$ +^में/में$ +^धुल/*धुल$ +^उड़ून/*उड़ून$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^तब/तब$ +^सेनापति/*सेनापति$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^यैस/*यैस$ +^किला/*किला$ +^में/में$ +^लिजाभेरन/*लिजाभेरन$ +^;/;$ +^कोड़ा/*कोड़ा$ +^मारभेरन/*मारभेरन$ +^पूछताछ/*पूछताछ$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^की/की/की$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जाणून/जाण$ +^चाछूँ/चाँ$ +^की/की/की$ +^लोग/लोग$ +^की/की/की$ +^कारण/कारण$ +^उको/उको$ +^विरोध/विरोध$ +^में/में$ +^इसकै/*इसकै$ +^चिल्लान/*चिल्लान$ +^मर्यान/मार$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^ऊस/ऊस$ +^फित्तान/*फित्तान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बादछै/बाद$ +^त/त/त$ +^पौलुसले/पौलुस+ले$ +^उ/उ/उ$ +^सुबदार/*सुबदार$ +^जो/जो$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^ठाडा/*ठाडा$ +^छ्यो/छ$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^यो/यो/यो$ +^ठीक/ठीक$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^एक/एक$ +^रोमी/रोमी$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^बिना/बिना$ +^दोषी/*दोषी$ +^ठैहराये/*ठैहराये$ +^कोड़ा/*कोड़ा$ +^मारा/*मारा$ +^?/?$ +^”/”$ +^सुबदार/*सुबदार$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^सेनापति/*सेनापति$ +^क/क/क$ +^पास/पास$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तैं/तैं/तैं$ +^यो/यो/यो$ +^कि/कि/कि$ +^करछै/कर$ +^?/?$ +^यो/यो/यो$ +^त/त/त$ +^रोमी/रोमी$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^सेनापति/*सेनापति$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैंस/मैंस$ +^बतो/*बतो$ +^,/,$ +^क्या/क्या$ +^तैं/तैं/तैं$ +^रोमी/रोमी$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^पौलुसले/पौलुस+ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^होई/होई$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^सुणभेरन/*सुणभेरन$ +^सेनापति/*सेनापति$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैंस/मैंस$ +^रोमी/रोमी$ +^पदवी/*पदवी$ +^भौते/*भौते$ +^डबल/*डबल$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^मिलछ्य/मिल$ +^”/”$ +^पौलुसले/पौलुस+ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैं/तैं/तैं$ +^जन्म/जन्म$ +^भटे/भटे$ +^रोमी/रोमी$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^!/!$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^ऊस/ऊस$ +^परखून/*परखून$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^झट्ट/*झट्ट$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^भटे/भटे$ +^हट/*हट$ +^ग्या/ग्य$ +^;/;$ +^और/और$ +^सेनापति/*सेनापति$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^जाणभेरन/*जाणभेरन$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^रोमी/रोमी$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^ऊस/ऊस$ +^बाँदि/*बाँदि$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^डरी/डर$ +^ग्यो/ग्य$ +^दुसारा/दुसारा$ +^दिन/दी/दिन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^ठीक-ठीक/ठीक-ठीक$ +^जाणभेरन/*जाणभेरन$ +^की/की/की$ +^इच्छा/इच्छा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यहूदी/यहूदी$ +^उमें/उ+में$ +^किलैं/किलैं$ +^दोष/दोष$ +^लगूनान/लगू$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उक/उक/उक$ +^बेड़िन/*बेड़िन$ +^खोल/खोल/खोल$ +^दीयान/दी$ +^और/और$ +^प्रधान/प्रधान$ +^याजकून/याजक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^और/और$ +^पुरी/पुरी$ +^महासभा/महासभा$ +^स/स/स$ +^ज/*ज$ +^म/*म$ +^हुना/हो$ +^को/को$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^पौलुस/पौलुस$ +^स/स/स$ +^तलि/तलि$ +^ल्याभेरन/*ल्याभेरन$ +^उनार/उनार/उनार$ +^सामुनि/सामुनि$ +^ठाड़/ठाड़$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^पौलुसले/पौलुस+ले$ +^यहूदी/यहूदी$ +^महासभा/महासभा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^चाँभेरन/*चाँभेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^भाईयों/भाई$ +^,/,$ +^मैले/*मैले$ +^आज/आज$ +^तलक/तलक$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^नजरून/*नजरून$ +^में/में$ +^अपून/अपून$ +^सच्चा/*सच्चा$ +^मन/मन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपूनी/अपूनी$ +^जीवन/जीवन$ +^बिताछ्य/*बिताछ्य$ +^”/”$ +^जो/जो$ +^पौलुसले/पौलुस+ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^बात/बात$ +^स/स/स$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^हनन्याह/*हनन्याह$ +^महायाजक/महा+याजक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^जो/जो$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^ठाड़/ठाड़$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^उक/उक/उक$ +^मुँख/मुँख$ +^में/में$ +^थप्पड़/थप्पड़$ +^मारना/*मारना$ +^को/को$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दीछ/दी$ +^तब/तब$ +^पौलुसले/पौलुस+ले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^ओ/*ओ$ +^कपटी/कपटी$ +^,/,$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^तैंस/तैंस$ +^माराला/*माराला$ +^!/!$ +^तैं/तैं/तैं$ +^याँ/याँ$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^मेरो/*मेरो$ +^न्याय/न्याय$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बैठि/*बैठि$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^लै/लै$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^का/का$ +^खिलाफ/खिलाफ$ +^मैंस/मैंस$ +^मारना/*मारना$ +^को/को$ +^हुकुम/हुकुम$ +^किलैं/किलैं$ +^दिन/दी/दिन$ +^मरेछा/*मरेछा$ +^?/?$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^जो/जो$ +^सामुनि/सामुनि$ +^ठाँड़ा/*ठाँड़ा$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^उनूनले/उनूनले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पौलुसथैं/*पौलुसथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^तैं/तैं/तैं$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^महायाजक/महा+याजक$ +^स/स/स$ +^बुरो/*बुरो$ +^भाल/*भाल$ +^कैभेरन/कु+भेरन$ +^निन्दा/निन्दा$ +^करछै/कर$ +^?/?$ +^”/”$ +^पौलुसले/पौलुस+ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^भाईयो/भाई$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^नी/नी$ +^जाण/जाण/जाण$ +^छयू/*छयू$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^महायाजक/महा+याजक$ +^छै/छ$ +^किलैंकी/किलैंकी$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^लिख/लिख/लिख/लिख$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^अपून/अपून$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^प्रधान/प्रधान$ +^स/स/स$ +^भल/भल$ +^-/-$ +^बुरो/*बुरो$ +^जन/जन$ +^कया/*कया$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^पौलुसले/पौलुस+ले$ +^यो/यो/यो$ +^जाणभेरन/*जाणभेरन$ +^कि/कि/कि$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^सदूकी/*सदूकी$ +^लोग/लोग$ +^और/और$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोग/लोग$ +^वाँ/वाँ$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^महासभा/महासभा$ +^में/में$ +^उले/उले$ +^जोरले/जोर+ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^भाईयो/भाई$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^फरीसी/फरीसी$ +^और/और$ +^फरीसीन/फरीसी$ +^को/को$ +^वंशो/*वंशो$ +^को/को$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^मुरकदमा/*मुरकदमा$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हो/हो$ +^र्योछ/*र्योछ$ +^किलैकी/किलैकी$ +^मेरो/*मेरो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^छै/छ$ +^की/की/की$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^मरिना/*मरिना$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^दुबाँरा/*दुबाँरा$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^ज्यून/ज्यून$ +^कराला/करा$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^उले/उले$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^क्योछ/कुं$ +^त/त/त$ +^फरीसी/फरीसी$ +^और/और$ +^सदूकी/*सदूकी$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^झगाड़ा/*झगाड़ा$ +^हुन/हो$ +^लागछो/लाग$ +^;/;$ +^और/और$ +^सभा/सभा$ +^में/में$ +^फुट/*फुट$ +^पड़गै/*पड़गै$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^सदूकी/*सदूकी$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^विश्वास/विश्वास$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^लोग/लोग$ +^मरना/मरन$ +^क/क/क$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^ज्यून/ज्यून$ +^नी/नी$ +^होला/हो$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^,/,$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^आत्मा/आत्मा$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^लेकिन/लेकिन$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोग/लोग$ +^इन/इन$ +^सब/सब$ +^बातुन/बातु$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करनान/कर$ +^तब/तब$ +^भौत/भौत/भौत$ +^सोर/*सोर$ +^-/-$ +^खराब/खराब$ +^हुन/हो$ +^लागछै/लाग$ +^और/और$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^स/स/स$ +^सिखून/सिख$ +^वाला/वाला$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोग/लोग$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^ठाड़/ठाड़$ +^है/है$ +^ग्या/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^कैभेरन/कु+भेरन$ +^झगाड़ा/*झगाड़ा$ +^करून/कर$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^हम/हम/हम$ +^यो/यो/यो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^में/में$ +^के/के$ +^बुराई/बुराई$ +^नै/नै$ +^पाना/*पाना$ +^;/;$ +^और/और$ +^शायद/*शायद$ +^है/है$ +^सकछो/सक$ +^की/की/की$ +^आत्मा/आत्मा$ +^या/या/या$ +^खुद/खुद$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यैथैं/*यैथैं$ +^बात/बात$ +^कर/कर/कर$ +^होलि/हो$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^भौत/भौत/भौत$ +^झगाड़/*झगाड़$ +^हुन/हो$ +^लागछ्य/लाग$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^सेनापति/*सेनापति$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^डरले/डर$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^पौलुसा/*पौलुसा$ +^का/का$ +^टुकूण/*टुकूण$ +^-/-$ +^टुकूण/*टुकूण$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^डालून/*डालून$ +^त/त/त$ +^उले/उले$ +^सेना/*सेना$ +^स/स/स$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दीछ/दी$ +^की/की/की$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^पौलुस/पौलुस$ +^स/स/स$ +^सभाक/*सभाक$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^बीच/बीच$ +^भटे/भटे$ +^जबरदस्ती/जबरदस्ती$ +^निकाला/*निकाला$ +^,/,$ +^और/और$ +^किला/*किला$ +^में/में$ +^ली/ली/ली$ +^जा/जा/जा$ +^उई/उई/उ+ई$ +^रात/रात$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पौलुसाक/*पौलुसाक$ +^पास/पास$ +^ठाड़/ठाड़$ +^होभेरन/हो+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^किलैकी/किलैकी$ +^जसकैं/जैस+तरह$ +^तैंले/तैं+ले$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^मेरि/मेरि$ +^गवाही/गवाही$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^तैंले/तैं+ले$ +^रोम/*रोम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दीनी/दी$ +^होलि/हो$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^रात्तै/*रात्तै$ +^भैछ/*भैछ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^साजिश/*साजिश$ +^रचछै/*रचछै$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^यो/यो/यो$ +^कसम/कसम$ +^खाछ/खा$ +^की/की/की$ +^जब/जब/जब$ +^तलक/तलक$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^पौलुस/पौलुस$ +^स/स/स$ +^नै/नै$ +^मार/मार/मार$ +^डालाँ/*डालाँ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^तलक/तलक$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^नै/नै$ +^के/के$ +^खाला/खा$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^के/के$ +^पियूला/पि$ +^जिनूनले/जिनून+ले$ +^यो/यो/यो$ +^कसम/कसम$ +^खाईनाकी/*खाईनाकी$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^चालीस/चालीस$ +^लोगून/लोग$ +^है/है$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^छ्या/छ$ +^उनूनले/उनूनले$ +^प्रधान/प्रधान$ +^याजकून/याजक$ +^और/और$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवान/अगुवान$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^उनूनले/उनूनले$ +^कसम/कसम$ +^खाभेरन/*खाभेरन$ +^यो/यो/यो$ +^ठान/*ठान$ +^रैछ/रै/रै$ +^कि/कि/कि$ +^जब/जब/जब$ +^तलक/तलक$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^पौलुसैस/*पौलुसैस$ +^मार/मार/मार$ +^नै/नै$ +^डालूँ/*डालूँ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^तलक/तलक$ +^हम/हम/हम$ +^नै/नै$ +^के/के$ +^खूँला/*खूँला$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^के/के$ +^पियूला/पि$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^अब/अब$ +^तुम/तुम$ +^यहूदी/यहूदी$ +^महासभा/महासभा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^रोमी/रोमी$ +^सेनापति/*सेनापति$ +^यो/यो/यो$ +^संदेश/संदेश$ +^भेजा/*भेजा$ +^,/,$ +^की/की/की$ +^पौलुसैस/*पौलुसैस$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^इसकैं/*इसकैं$ +^ल्यून/*ल्यून$ +^,/,$ +^जसकैं/जैस+तरह$ +^माना/मान$ +^की/की/की$ +^तुम/तुम$ +^यो/यो/यो$ +^मुद्दा/*मुद्दा$ +^बड़ी/*बड़ी$ +^बारिकीले/*बारिकीले$ +^छानबीन/*छानबीन$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^सुलझून/*सुलझून$ +^चांछा/*चांछा$ +^और/और$ +^याँ/याँ$ +^हम/हम/हम$ +^उक/उक/उक$ +^पुजून/*पुजून$ +^है/है$ +^पैलिकैं/*पैलिकैं$ +^ऊस/ऊस$ +^मार/मार/मार$ +^डालून/*डालून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैय्यार/तैय्यार$ +^रूँला/*रूँला$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^पौलुसाक/*पौलुसाक$ +^बैनिका/*बैनिका$ +^च्याला/च्याला$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सुणछ्य/सुण$ +^कि/कि/कि$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोग/लोग$ +^पौलुस/पौलुस$ +^स/स/स$ +^मारना/*मारना$ +^की/की/की$ +^योजना/*योजना$ +^बनून/बना$ +^मर्यान/मार$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उले/उले$ +^किला/*किला$ +^में/में$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^पौलुस/पौलुस$ +^स/स/स$ +^खबर/खबर$ +^दीछ/दी$ +^येक/येक/येक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^पौलुसले/पौलुस+ले$ +^सुबदारून/*सुबदारून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^स/स/स$ +^अपून/अपून$ +^पास/पास$ +^बुलाभेरन/बुला+भेरन$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^च्यालास/*च्यालास$ +^सेनापति/*सेनापति$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^ली/ली/ली$ +^जा/जा/जा$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^उथैं/उथैं$ +^के/के$ +^कुन/कु$ +^चांछो/*चांछो$ +^”/”$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^सुबदार/*सुबदार$ +^पौलुसाक/*पौलुसाक$ +^भानजास/*भानजास$ +^सेनाक/*सेनाक$ +^सेनापति/*सेनापति$ +^पास/पास$ +^ली/ली/ली$ +^ग्योछ/ग्य$ +^और/और$ +^कुन/कु$ +^लागछै/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^कैदी/*कैदी$ +^पौलुसले/पौलुस+ले$ +^मैंस/मैंस$ +^अपून/अपून$ +^पास/पास$ +^बुलाभेरन/बुला+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^जवान/*जवान$ +^स/स/स$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमारा/*तुमारा$ +^पास/पास$ +^ल्यू/*ल्यू$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^यो/यो/यो$ +^तुमून/तुमून$ +^के/के$ +^कुन/कु$ +^चांछो/*चांछो$ +^”/”$ +^सेनापति/*सेनापति$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उक/उक/उक$ +^हात/हात$ +^पकड़/पकड़/पकड़$ +^भेरन/भेरन$ +^एकांत/*एकांत$ +^में/में$ +^लिजाभेरन/*लिजाभेरन$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^तैं/तैं/तैं$ +^मैथैं/मैं+थैं$ +^कि/कि/कि$ +^कुन/कु$ +^चाँछै/चाँ$ +^?/?$ +^”/”$ +^उले/उले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^यहूदी/यहूदी$ +^महासभा/महासभा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^एक/एक$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^योजना/*योजना$ +^बना/बना/बना/बन$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^भोल/भोल$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^यो/यो/यो$ +^विनती/विनती$ +^कराल/*कराल$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^पौलुसैस/*पौलुसैस$ +^सभाक/*सभाक$ +^सामुनि/सामुनि$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^आ/आ/आ$ +^,/,$ +^जैल/*जैल$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यो/यो/यो$ +^मामुले/*मामुले$ +^की/की/की$ +^बारिकीले/*बारिकीले$ +^जाँच/*जाँच$ +^-/-$ +^पड़ताल/*पड़ताल$ +^करून/कर$ +^चानान/चा$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तैं/तैं/तैं$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^बात/बात$ +^जन/जन$ +^मानै/*मानै$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^चालीस/चालीस$ +^है/है$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^लोग/लोग$ +^यो/यो/यो$ +^ताक/*ताक$ +^में/में$ +^बैठिनाका/*बैठिनाका$ +^छ्या/छ$ +^कि/कि/कि$ +^पौलुसैस/*पौलुसैस$ +^ल्याई/ल्या$ +^जौ/जा$ +^और/और$ +^हम/हम/हम$ +^ऊस/ऊस$ +^मारा/*मारा$ +^,/,$ +^जिनूनले/जिनून+ले$ +^कसम/कसम$ +^खाभेरन/*खाभेरन$ +^ठान/*ठान$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जब/जब/जब$ +^तलक/तलक$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^ऊस/ऊस$ +^नी/नी$ +^मार/मार/मार$ +^लीन/ली$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^तलक/तलक$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^के/के$ +^नी/नी$ +^खाला/खा$ +^,/,$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^त/त/त$ +^प्याला/*प्याला$ +^,/,$ +^और/और$ +^अब/अब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^तैय्यार/तैय्यार$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^त्यारा/त्यारा$ +^हाँ/हाँ$ +^को/को$ +^इंतजार/*इंतजार$ +^करून/कर$ +^र्यान/*र्यान$ +^यो/यो/यो$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^सेनापति/*सेनापति$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^च्योलास/*च्योलास$ +^यो/यो/यो$ +^कैभेरन/कु+भेरन$ +^भेजि/*भेजि$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^तैं/तैं/तैं$ +^कैसे/कैसे$ +^जन/जन$ +^बताये/*बताये$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तैले/तै+ले$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^मैंस/मैंस$ +^बताछ/बता$ +^”/”$ +^सेनापति/*सेनापति$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तब/तब$ +^द्वी/द्वी$ +^सुबदारून/*सुबदारून$ +^अपून/अपून$ +^पास/पास$ +^बुलाभेरन/बुला+भेरन$ +^उनूथैं/*उनूथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^आज/आज$ +^रात/रात$ +^नौ/*नौ$ +^बजे/*बजे$ +^कैसरिया/*कैसरिया$ +^शैहर/शैहर$ +^जान/जा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^द्वी/द्वी$ +^सौ/*सौ$ +^सिपाई/सिपाई$ +^,/,$ +^द्वी/द्वी$ +^सौ/*सौ$ +^भाला/*भाला$ +^,/,$ +^और/और$ +^सत्तर/*सत्तर$ +^घुड़सवार/*घुड़सवार$ +^तैय्यार/तैय्यार$ +^राखा/*राखा$ +^और/और$ +^पौलुस/पौलुस$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^घोड़ो/*घोड़ो$ +^तैय्यार/तैय्यार$ +^राखा/*राखा$ +^,/,$ +^जेले/जेले$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^पौलुस/पौलुस$ +^स/स/स$ +^सही/सही$ +^सलामत/*सलामत$ +^फेलिक्स/*फेलिक्स$ +^राज्यपाल/राज्यपाल$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^पूजा/*पूजा$ +^सकां/*सकां$ +^”/”$ +^और/और$ +^सेनापित/*सेनापित$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^राज्यपाल/राज्यपाल$ +^खिन/खिन/खिन$ +^एक/एक$ +^चिठ्ठी/चिठ्ठी$ +^लिखछ्य/लिख$ +^क्लौदियुस/*क्लौदियुस$ +^लूसियास/*लूसियास$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^“/“$ +^महामहिम/*महामहिम$ +^फेलिक्स/*फेलिक्स$ +^राज्यपाल/राज्यपाल$ +^स/स/स$ +^मेरो/*मेरो$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^;/;$ +^यो/यो/यो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पकड़/पकड़/पकड़$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यैस/*यैस$ +^मारून/मार$ +^वाला/वाला$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^जाण/जाण/जाण$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^अपून/अपून$ +^सिपाईन/सिपाई$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^येस/येस$ +^छुड़ा/*छुड़ा$ +^लीछ/ली$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैंस/मैंस$ +^पत्तो/पत्त$ +^चलछै/चल$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^रोमी/रोमी$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जाणून/जाण$ +^चांछूँ/*चांछूँ$ +^की/की/की$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उमें/उ+में$ +^कि/कि/कि$ +^कारण/कारण$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दोष/दोष$ +^लगूनान/लगू$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^ऊस/ऊस$ +^उनार/उनार/उनार$ +^सभा/सभा$ +^में/में$ +^ली/ली/ली$ +^गयूँ/*गयूँ$ +^तब/तब$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^जाण/जाण/जाण$ +^लीछ/ली$ +^,/,$ +^की/की/की$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अपून/अपून$ +^यहूदी/यहूदी$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^का/का$ +^विवादून/*विवादून$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^उमें/उ+में$ +^दोष/दोष$ +^लगूनान/लगू$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मौत/मौत$ +^या/या/या$ +^जेल/जेल$ +^जाना/जा$ +^कि/कि/कि$ +^साजाक/*साजाक$ +^लायक/लायक$ +^उमें/उ+में$ +^कोई/कोई$ +^दोष/दोष$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^मैंस/मैंस$ +^बताई/बता$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यो/यो/यो$ +^आदिमीक/*आदिमीक$ +^फिराक/*फिराक$ +^में/में$ +^लाग/लाग/लाग$ +^रियान/*रियान$ +^त/त/त$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुरन्त/तुरन्त$ +^ऊस/ऊस$ +^त्येरा/*त्येरा$ +^पास/पास$ +^भेज/भेज/भेज$ +^दीछ/दी$ +^;/;$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^जिनूनले/जिनून+ले$ +^उमें/उ+में$ +^आरोप/आरोप$ +^लगा/लगा/लगा$ +^रैछ/रै/रै$ +^बता/बता/बता$ +^दीछ/दी$ +^कि/कि/कि$ +^त्यारा/त्यारा$ +^सामुनि/सामुनि$ +^उमें/उ+में$ +^दोष/दोष$ +^लगाछ/लगा$ +^”/”$ +^सेनापित/*सेनापित$ +^को/को$ +^यो/यो/यो$ +^हुकुम/हुकुम$ +^पाभेरन/पा+भेरन$ +^सिपाईन/सिपाई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^रातों/*रातों$ +^-/-$ +^रात/रात$ +^पौलुसैस/*पौलुसैस$ +^अंतिपत्रिस/*अंतिपत्रिस$ +^पूजा/*पूजा$ +^दीछ/दी$ +^दुसारा/दुसारा$ +^दिन/दी/दिन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^घुड़सवारून/*घुड़सवारून$ +^पौलुसाक/*पौलुसाक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^कैसरिया/*कैसरिया$ +^शैहर/शैहर$ +^जान/जा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भेजभेरन/*भेजभेरन$ +^,/,$ +^सिपाई/सिपाई$ +^खुद/खुद$ +^पैदल/*पैदल$ +^हिटभेरन/*हिटभेरन$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^किला/*किला$ +^में/में$ +^लौट/*लौट$ +^आयान/आ$ +^उनूनले/उनूनले$ +^कैसरिया/*कैसरिया$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^पुजभेरन/*पुजभेरन$ +^राज्यपाल/राज्यपाल$ +^स/स/स$ +^चिठ्ठी/चिठ्ठी$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^पौलुस/पौलुस$ +^स/स/स$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनार/उनार/उनार$ +^सामुनि/सामुनि$ +^ठाड़/ठाड़$ +^करछ्य/कर/कर$ +^राज्यपाल/राज्यपाल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^चिठ्ठी/चिठ्ठी$ +^पढ़भेरन/*पढ़भेरन$ +^पौलुसथैं/*पौलुसथैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^तैं/तैं/तैं$ +^को/को$ +^प्रदेशो/*प्रदेशो$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^जाणिभेरन/*जाणिभेरन$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^किलिकिया/*किलिकिया$ +^प्रदेशो/*प्रदेशो$ +^को/को$ +^निवासी/*निवासी$ +^छै/छ$ +^त/त/त$ +^उले/उले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^जब/जब/जब$ +^तैंमें/*तैंमें$ +^दोष/दोष$ +^लगूनवाला/*लगूनवाला$ +^यहूदी/यहूदी$ +^आला/आ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तेरि/तेरि$ +^सुणवाई/*सुणवाई$ +^करोलो/कर$ +^”/”$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^पौलुस/पौलुस$ +^स/स/स$ +^राजा/राजा$ +^हेरोदेसाक/*हेरोदेसाक$ +^राजमहल/*राजमहल$ +^में/में$ +^,/,$ +^सिपाईन/सिपाई$ +^का/का$ +^पहरा/*पहरा$ +^में/में$ +^राखना/*राखना$ +^को/को$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दीछ/दी$ +^येक/येक/येक$ +^पाँच/पाँच$ +^दिना/*दिना$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^महायाजक/महा+याजक$ +^हनन्याह/*हनन्याह$ +^और/और$ +^कई/कई$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवान/अगुवान$ +^और/और$ +^तिरतुल्लुस/*तिरतुल्लुस$ +^नामोको/नाम+क$ +^एक/एक$ +^वकीले/*वकीले$ +^स/स/स$ +^दगाड़/दगाड़$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^कैसरिया/*कैसरिया$ +^शैहर/शैहर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आग्या/आ$ +^;/;$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^राज्यपाल/राज्यपाल$ +^क/क/क$ +^सामुनि/सामुनि$ +^पौलुस/पौलुस$ +^में/में$ +^इसो/इसो$ +^कैभेरन/कु+भेरन$ +^दोष/दोष$ +^लगून/*लगून$ +^शुरू/शुरू$ +^करछ्य/कर/कर$ +^जब/जब/जब$ +^पौलुस/पौलुस$ +^स/स/स$ +^बुलाई/बुला$ +^ग्योछ/ग्य$ +^त/त/त$ +^तिरतुल्लुस/*तिरतुल्लुस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उमें/उ+में$ +^दोष/दोष$ +^लगाभेरन/लगा+भेरन$ +^कुन/कु$ +^लागछै/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^आदरणीय/*आदरणीय$ +^फेलिक्स/*फेलिक्स$ +^,/,$ +^तुमार/तुमार$ +^कारण/कारण$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमार/हमार$ +^देश/देश$ +^में/में$ +^भौत/भौत/भौत$ +^शांति/*शांति$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^तुमार/तुमार$ +^जरियाले/*जरियाले$ +^यो/यो/यो$ +^जाति/*जाति$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^बुराई/बुराई$ +^सुधारी/*सुधारी$ +^जानान/जा$ +^”/”$ +^यैस/*यैस$ +^हम/हम/हम$ +^हर/हर$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^और/और$ +^हर/हर$ +^तरीकाले/तरीका+ले$ +^धन्यवाद/धन्यवाद$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^माननू/मान$ +^लेकिन/लेकिन$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमार/तुमार$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^बखत/बखत$ +^नै/नै$ +^लीन/ली$ +^चांनू/*चांनू$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैथैं/तैं+थैं$ +^विनती/विनती$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^की/की/की$ +^किरपा/*किरपा$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^हमरि/हमरि$ +^एक/एक$ +^द्वी/द्वी$ +^बात/बात$ +^सुण/सुण/सुण$ +^ली/ली/ली$ +^यो/यो/यो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^बगावत/*बगावत$ +^करून/कर$ +^वालो/वालो$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^येले/येले$ +^संसाराक/*संसाराक$ +^सब/सब$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^दंगा/*दंगा$ +^फैलून/*फैलून$ +^मर्योछ/*मर्योछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^पंथ/*पंथ$ +^को/को$ +^मुखिया/*मुखिया$ +^छै/छ$ +^जैथैं/*जैथैं$ +^नासरी/*नासरी$ +^कुंनान/कुं$ +^येक/येक/येक$ +^अलावा/*अलावा$ +^यैले/*यैले$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^स/स/स$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अशुद्ध/*अशुद्ध$ +^करनाकि/*करनाकि$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करछ्य/कर/कर$ +^तब/तब$ +^हमूले/हमूले$ +^यैस/*यैस$ +^पकड़/पकड़/पकड़$ +^लीछ/ली$ +^(/($ +^और/और$ +^हमूले/हमूले$ +^यैस/*यैस$ +^अपून/अपून$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^सजा/सजा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दिईनाको/*दिईनाको$ +^हुनो/हो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^सेना/*सेना$ +^का/का$ +^सेनापति/*सेनापति$ +^लूसियास/*लूसियास$ +^जबरदस्ती/जबरदस्ती$ +^हमार/हमार$ +^हात/हात$ +^भटे/भटे$ +^छड़ा/*छड़ा$ +^लिग्यो/लि$ +^और/और$ +^यैमें/*यैमें$ +^दोष/दोष$ +^लगून/*लगून$ +^वालान/वालान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^त्यारा/त्यारा$ +^सामुनि/सामुनि$ +^उनाको/*उनाको$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दीछ/दी$ +^)/)$ +^इन/इन$ +^सब/सब$ +^बातुन/बातु$ +^का/का$ +^जिनारा/जिनारा$ +^बारिमें/बारिमें$ +^हम/हम/हम$ +^दोष/दोष$ +^लगूनू/लगू$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^खुद/खुद$ +^ऊस/ऊस$ +^परखभेरन/*परखभेरन$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^को/को$ +^पत्तो/पत्त$ +^लगा/लगा/लगा$ +^सकछा/सक$ +^और/और$ +^आईनाक/*आईनाक$ +^सब/सब$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^राजी/*राजी$ +^भ्यान/भ्य$ +^जब/जब/जब$ +^राज्यपाल/राज्यपाल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पौलुसैस/*पौलुसैस$ +^बोलून/बोल$ +^खिन/खिन/खिन$ +^इशाँरा/*इशाँरा$ +^करछ्य/कर/कर$ +^त/त/त$ +^उले/उले$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^:/:$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^जाणिभेरन/*जाणिभेरन$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^भौत/भौत/भौत$ +^सालून/साल$ +^भटे/भटे$ +^यो/यो/यो$ +^देशा/देशा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^न्याय/न्याय$ +^करूनमरैछा/*करूनमरैछा$ +^,/,$ +^और/और$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^खुशिले/*खुशिले$ +^अपून/अपून$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सफाई/*सफाई$ +^दिनमेरयू/*दिनमेरयू$ +^”/”$ +^तुम/तुम$ +^यो/यो/यो$ +^बातोको/*बातोको$ +^पत्तो/पत्त$ +^करि/कर$ +^सकछा/सक$ +^कि/कि/कि$ +^मैंस/मैंस$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^कि/कि/कि$ +^अराधना/अराधना$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^जाईना/*जाईना$ +^का/का$ +^कुल/*कुल$ +^बार/बार$ +^दिन/दी/दिन$ +^है/है$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^नै/नै$ +^होरिया/*होरिया$ +^कैले/कैले$ +^मैंस/मैंस$ +^नै/नै$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^में/में$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^यहूदी/यहूदी$ +^सभाघरून/सभाघर$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^नगर/नगर$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^कैका/*कैका$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बहस/*बहस$ +^करून/कर$ +^या/या/या$ +^लोगून/लोग$ +^भड़कून/*भड़कून$ +^देखछी/देख$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^त/त/त$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बातुन/बातु$ +^,/,$ +^जिनारा/जिनारा$ +^बारिमें/बारिमें$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अब/अब$ +^मैंमें/मैं+में$ +^दोष/दोष$ +^लगूनान/लगू$ +^,/,$ +^त्यारा/त्यारा$ +^सामुनि/सामुनि$ +^सच/*सच$ +^साबित/साबित$ +^कर/कर/कर$ +^सकनान/सक$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमार/तुमार$ +^सामुनि/सामुनि$ +^यो/यो/यो$ +^मान/मान/मान$ +^लीछूँ/*लीछूँ$ +^,/,$ +^प्रभुक/*प्रभुक$ +^बाटा/बाटा$ +^की/की/की$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^स/स/स$ +^जो/जो$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवा/अगुवा$ +^झूठ/झूठ$ +^कुंनान/कुं$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उई/उई/उ+ई$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^अपून/अपून$ +^पुरखान/*पुरखान$ +^का/का$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^सेवा/सेवा$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^बात/बात$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^और/और$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवालान/*दिनवालान$ +^की/की/की$ +^किताब/किताब$ +^में/में$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^बातुन/बातु$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछूँ/कर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^भरोस/*भरोस$ +^राखछूँ/*राखछूँ$ +^,/,$ +^जसकै/जैस+तरह$ +^इन/इन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^राखनान/राख$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^धर्मी/धर्मी$ +^और/और$ +^पापी/पापी$ +^द्वीवैन/द्वीवैन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^मरिन/*मरिन$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^दुबारा/दुबारा$ +^ज्यून/ज्यून$ +^करोलो/कर$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^और/और$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^हमेशा/हमेशा$ +^अपून/अपून$ +^मन/मन$ +^स/स/स$ +^लगातार/*लगातार$ +^निर्दोष/*निर्दोष$ +^बनूनाकी/*बनूनाकी$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करनै/कर$ +^रूछूँ/*रूछूँ$ +^भौत/भौत/भौत$ +^सालून/साल$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^मैं/मैं/मैं$ +^गरीब/*गरीब$ +^लोगूनकी/*लोगूनकी$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^दान/दान$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^और/और$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^में/में$ +^भेंट/भेंट$ +^चढ़ून/चढ़$ +^खिन/खिन/खिन$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^आईना/*आईना$ +^को/को$ +^छ्यूं/*छ्यूं$ +^उई/उई/उ+ई$ +^बखत/बखत$ +^उनूनले/उनूनले$ +^वाँ/वाँ$ +^मैंस/मैंस$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^शुद्ध/शुद्ध$ +^हुना/हो$ +^की/की/की$ +^रीति/*रीति$ +^पुर/पुर$ +^करून/कर$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^वाँ/वाँ$ +^नै/नै$ +^त/त/त$ +^कोई/कोई$ +^भीड़/भीड़$ +^छी/छ$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^कोई/कोई$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^-/-$ +^विवाद/*विवाद$ +^भै/*भै$ +^लेकिन/लेकिन$ +^वाँ/वाँ$ +^आसिया/*आसिया$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोग/लोग$ +^छ्या/छ$ +^जिनूनले/जिनून+ले$ +^दंगा/*दंगा$ +^करछय/*करछय$ +^अगर/अगर$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^के/के$ +^गलत/गलत$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उनून/उनून/उनून$ +^मैंमें/मैं+में$ +^दोष/दोष$ +^लगून/*लगून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^त्यारा/त्यारा$ +^सामुनि/सामुनि$ +^हुन/हो$ +^चैछ्यो/*चैछ्यो$ +^इन/इन$ +^लोग/लोग$ +^खुद/खुद$ +^कुन/कु$ +^कि/कि/कि$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^महा/महा$ +^-/-$ +^सभाक/*सभाक$ +^सामुनि/सामुनि$ +^ठाड़/ठाड़$ +^छयू/*छयू$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^इनूनले/*इनूनले$ +^मैंमें/मैं+में$ +^कि/कि/कि$ +^दोष/दोष$ +^पाछ/पा$ +^यो/यो/यो$ +^एक/एक$ +^बाते/*बाते$ +^स/स/स$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^जो/जो$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^उनार/उनार/उनार$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^ठाँड़ा/*ठाँड़ा$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^जोरले/जोर+ले$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^जरूर/जरूर$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^आज/आज$ +^मेरो/*मेरो$ +^तुमार/तुमार$ +^जरियाले/*जरियाले$ +^न्याय/न्याय$ +^करि/कर$ +^जानमर्योछ/*जानमर्योछ$ +^किलैकी/किलैकी$ +^मैं/मैं/मैं$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछूँ/कर$ +^की/की/की$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^जो/जो$ +^मर/मर/मर$ +^ग्यान/ग्य$ +^उनून/उनून/उनून$ +^दुबारा/दुबारा$ +^ज्यून/ज्यून$ +^करोलो/कर$ +^राज्यपाल/राज्यपाल$ +^फेलिक्स/*फेलिक्स$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जो/जो$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^बाटा/बाटा$ +^की/की/की$ +^शिक्षान/शिक्षा$ +^जाणछ्यो/जाण$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^यो/यो/यो$ +^केभेरन/*केभेरन$ +^टाल/*टाल$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^जब/जब/जब$ +^सेनापति/*सेनापति$ +^लूसियास/*लूसियास$ +^आलो/आ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमरी/*तुमरी$ +^बातोको/*बातोको$ +^फैसला/फैसला$ +^करोलो/कर$ +^”/”$ +^“/“$ +^और/और$ +^सुबदारस/*सुबदारस$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^की/की/की$ +^पौलुस/पौलुस$ +^स/स/स$ +^हिरासत/*हिरासत$ +^में/में$ +^राखि/राख$ +^जौ/जा$ +^और/और$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^आजादी/*आजादी$ +^दी/दी/दी$ +^जौ/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^दगड़ियान/*दगड़ियान$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^कैसले/*कैसले$ +^उकी/उकी$ +^सेवा/सेवा$ +^करून/कर$ +^है/है$ +^जन/जन$ +^रोकिया/*रोकिया$ +^”/”$ +^येक/येक/येक$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^दिनून/दिन$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^फेलिक्स/*फेलिक्स$ +^राज्यपाल/राज्यपाल$ +^अपूनी/अपूनी$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^द्रुसिल्ला/*द्रुसिल्ला$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^आछ/आ$ +^जो/जो$ +^यहूदीनी/*यहूदीनी$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^पौलुस/पौलुस$ +^स/स/स$ +^बुलाभेरन/बुला+भेरन$ +^उ/उ/उ$ +^विश्वासा/*विश्वासा$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^जो/जो$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^,/,$ +^उथैं/उथैं$ +^सुणछ्य/सुण$ +^जब/जब/जब$ +^पौलुसले/पौलुस+ले$ +^ऊस/ऊस$ +^धार्मिकता/धार्मिकता$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^में/में$ +^काबू/*काबू$ +^राखून/*राखून$ +^और/और$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^उनवालो/आ+वालो$ +^न्याय/न्याय$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बतून/*बतून$ +^शुरू/शुरू$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^फेलिक्स/*फेलिक्स$ +^राज्यपाल/राज्यपाल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^डरभेरन/*डरभेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^ऐल/ऐल$ +^तैं/तैं/तैं$ +^जा/जा/जा$ +^,/,$ +^मौक/*मौक$ +^मिलून/*मिलून$ +^पर/पर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैंस/तैंस$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^बुलूलो/*बुलूलो$ +^”/”$ +^फेलिक्स/*फेलिक्स$ +^राज्यपाल/राज्यपाल$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बातुन/बातु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^डरछ्यो/डर$ +^जो/जो$ +^पौलुसले/पौलुस+ले$ +^कईनाका/*कईनाका$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^ऊस/ऊस$ +^बार-बार/बार-बार$ +^बुलाभेरन/बुला+भेरन$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बात/बात$ +^-/-$ +^चीत/*चीत$ +^करछ्यो/कर$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^ऊस/ऊस$ +^भरोस/*भरोस$ +^छ्यो/छ$ +^की/की/की$ +^उ/उ/उ$ +^जेल/जेल$ +^भटे/भटे$ +^निकलून/*निकलून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ऊस/ऊस$ +^रूपाया/*रूपाया$ +^द्योलो/द्याल$ +^लेकिन/लेकिन$ +^इसिकै/*इसिकै$ +^द्वी/द्वी$ +^साल/साल$ +^बीत/*बीत$ +^ग्या/ग्य$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^फेलिक्स/*फेलिक्स$ +^राज्यपाल/राज्यपाल$ +^का/का$ +^बदला/बदला$ +^में/में$ +^पुरकियुस/*पुरकियुस$ +^फेस्तुस/*फेस्तुस$ +^राज्यपाल/राज्यपाल$ +^बनछो/बन$ +^तब/तब$ +^फेलिक्स/*फेलिक्स$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^खुश/खुश$ +^करनाकि/*करनाकि$ +^इच्छाले/*इच्छाले$ +^पौलुसैस/*पौलुसैस$ +^जेल/जेल$ +^में/में$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दीछ/दी$ +^अपून/अपून$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^में/में$ +^पुजिनाक/*पुजिनाक$ +^तिसर/*तिसर$ +^दिन/दी/दिन$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^फेस्तुस/*फेस्तुस$ +^राज्यपाल/राज्यपाल$ +^कैसरिया/*कैसरिया$ +^शैहर/शैहर$ +^भटे/भटे$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^आछ/आ$ +^तब/तब$ +^प्रधान/प्रधान$ +^याजकून/याजक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^और/और$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवान/अगुवान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^राज्यपाल/राज्यपाल$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^पौलुसाक/*पौलुसाक$ +^खिलाफ/खिलाफ$ +^दोष/दोष$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^उनूनले/उनूनले$ +^फेस्तुस/*फेस्तुस$ +^थैं/थैं$ +^बिनती/बिनती$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^पौलुस/पौलुस$ +^स/स/स$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^बुलूनाकी/*बुलूनाकी$ +^किरपा/*किरपा$ +^करा/करा/करा/कर$ +^”/”$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^ऊस/ऊस$ +^ब/*ब$ +^ट/*ट$ +^में/में$ +^मारनाक/*मारनाक$ +^विचार/*विचार$ +^में/में$ +^छ्या/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^फेस्तुस/*फेस्तुस$ +^राज्यपाल/राज्यपाल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^पौलुस/पौलुस$ +^कैसरिया/*कैसरिया$ +^क/क/क$ +^जेल/जेल$ +^में/में$ +^बन्द/बन्द$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^खुद/खुद$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^वाँ/वाँ$ +^जल्दी/जल्दी$ +^जान/जा$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुमूनमें/*तुमूनमें$ +^भटे/भटे$ +^जो/जो$ +^अधिकार/अधिकार$ +^राखनान/राख$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^हिटा/*हिटा$ +^,/,$ +^और/और$ +^अगर/अगर$ +^यो/यो/यो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^के/के$ +^गलत/गलत$ +^काम/काम$ +^करि/कर$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उमें/उ+में$ +^दोष/दोष$ +^लगा/लगा/लगा$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^फेस्तुस/*फेस्तुस$ +^राज्यपाल/राज्यपाल$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^आठ/*आठ$ +^-/-$ +^दस/*दस$ +^दिन/दी/दिन$ +^रैभेरन/*रैभेरन$ +^कैसरिया/*कैसरिया$ +^शैहर/शैहर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^न्हैग्यो/न्है/न्हैजा$ +^;/;$ +^और/और$ +^दुसारा/दुसारा$ +^दिन/दी/दिन$ +^न्याय/न्याय$ +^आसन/*आसन$ +^में/में$ +^बैठभेरन/*बैठभेरन$ +^उले/उले$ +^पौलुस/पौलुस$ +^स/स/स$ +^सभाक/*सभाक$ +^सामुनि/सामुनि$ +^ल्यूनाको/*ल्यूनाको$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दीछ/दी$ +^जब/जब/जब$ +^पौलुस/पौलुस$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^जो/जो$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवा/अगुवा$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^भटे/भटे$ +^आईनाक/*आईनाक$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^चारों/*चारों$ +^तरफ/तरफ$ +^ठाड़/ठाड़$ +^है/है$ +^भेरन/भेरन$ +^उमें/उ+में$ +^भौत/भौत/भौत$ +^दोष/दोष$ +^लगायान/*लगायान$ +^,/,$ +^जिनोरो/*जिनोरो$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पास/पास$ +^के/के$ +^सबूत/सबूत$ +^नै/नै$ +^छ्यो/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^पौलुसले/पौलुस+ले$ +^अपून/अपून$ +^बचाव/*बचाव$ +^में/में$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैले/*मैले$ +^नै/नै$ +^त/त/त$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^को/को$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^स/स/स$ +^टोड़छै/*टोड़छै$ +^,/,$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^मन्दिरा/*मन्दिरा$ +^,/,$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^महाराजा/महा+राजा$ +^का/का$ +^खिलाफ/खिलाफ$ +^कोई/कोई$ +^अपराध/अपराध$ +^करछ्य/कर/कर$ +^”/”$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवान/अगुवान$ +^खुश/खुश$ +^करना/कर$ +^का/का$ +^इच्छाले/*इच्छाले$ +^तब/तब$ +^फेस्तुस/*फेस्तुस$ +^राज्यपाल/राज्यपाल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पौलुसथैं/*पौलुसथैं$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^तैं/तैं/तैं$ +^की/की/की$ +^चाँछै/चाँ$ +^की/की/की$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^जाँ/जाँ$ +^;/;$ +^और/और$ +^वाँ/वाँ$ +^म्यारा/म्यारा$ +^सामुनि/सामुनि$ +^तेरो/तेरो$ +^मुकरदमा/मुकरदमा$ +^तय/*तय$ +^करि/कर$ +^जौ/जा$ +^”/”$ +^पर/पर$ +^पौलुसले/पौलुस+ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^महाराजा/महा+राजा$ +^की/की/की$ +^अदालत/*अदालत$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^ठाड़/ठाड़$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^योई/योई$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^छै/छ$ +^जाँ/जाँ$ +^मेरो/*मेरो$ +^फैसला/फैसला$ +^करि/कर$ +^जान/जा$ +^चैंछो/*चैंछो$ +^तुम/तुम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^निकीकैं/निकीकैं$ +^जाणछा/जाण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मैले/*मैले$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^का/का$ +^खिलाफ/खिलाफ$ +^केले/केले$ +^अपराध/अपराध$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^अगर/अगर$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^मौतेकी/*मौतेकी$ +^सजाक/*सजाक$ +^लायक/लायक$ +^के/के$ +^कसूर/*कसूर$ +^कर/कर/कर$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^मरून/मर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैय्यार/तैय्यार$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^इनारा/*इनारा$ +^लगाई/लगा$ +^दोष/दोष$ +^एक/एक$ +^लै/लै$ +^सच्ची/सच्ची$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैंस/मैंस$ +^इनारा/*इनारा$ +^हात/हात$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^सौंप/सौंप/सौंप$ +^सकनो/सक$ +^मैं/मैं/मैं$ +^महाराजा/महा+राजा$ +^थैं/थैं$ +^अपील/*अपील$ +^करछूँ/कर$ +^!/!$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^फेस्तुस/*फेस्तुस$ +^राज्यपाल/राज्यपाल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मंत्रीन/*मंत्रीन$ +^का/का$ +^सभाक/*सभाक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^विचार/*विचार$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^तैंले/तैं+ले$ +^महाराजा/महा+राजा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^न्याय/न्याय$ +^करि/कर$ +^जाना/जा$ +^की/की/की$ +^माँग/माँग/माँग$ +^कर/कर/कर$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^अब/अब$ +^तैं/तैं/तैं$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^जालै/*जालै$ +^”/”$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^दिन/दी/दिन$ +^हुना/हो$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^राजा/राजा$ +^अग्रिप्पा/*अग्रिप्पा$ +^और/और$ +^उकी/उकी$ +^नानि/नानि/नानि$ +^बैनि/*बैनि$ +^बिरनीके/*बिरनीके$ +^फेस्तुस/*फेस्तुस$ +^राज्यपाल/राज्यपाल$ +^थैं/थैं$ +^मुलाकात/*मुलाकात$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कैसरिया/*कैसरिया$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^आयान/आ$ +^उनारा/*उनारा$ +^भौत/भौत/भौत$ +^दिन/दी/दिन$ +^वाँ/वाँ$ +^रूना/*रूना$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^,/,$ +^फेस्तुसल/*फेस्तुसल$ +^राज्यपाल/राज्यपाल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पौलुसो/*पौलुसो$ +^को/को$ +^मुकदमा/*मुकदमा$ +^राजा/राजा$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^पेश/*पेश$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^याँ/याँ$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^फेलिक्स/*फेलिक्स$ +^राज्यपाल/राज्यपाल$ +^कैद/*कैद$ +^भटे/भटे$ +^छोड़ी/छोड़$ +^ग्योछ/ग्य$ +^”/”$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^वाँ/वाँ$ +^प्रधान/प्रधान$ +^याजकून/याजक$ +^का/का$ +^और/और$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवान/अगुवान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उक/उक/उक$ +^खिलाफ/खिलाफ$ +^दोष/दोष$ +^लगाभेरन/लगा+भेरन$ +^बिनती/बिनती$ +^करछ्य/कर/कर$ +^कि/कि/कि$ +^ऊस/ऊस$ +^मौत/मौत$ +^सजा/सजा$ +^कि/कि/कि$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दी/दी/दी$ +^जौ/जा$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^उनुस/उनुस$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^रोमीन/रोमी$ +^को/को$ +^यो/यो/यो$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^जब/जब/जब$ +^तलक/तलक$ +^दोषीस/*दोषीस$ +^उमें/उ+में$ +^आरोप/आरोप$ +^लगून/*लगून$ +^वालाक/*वालाक$ +^सामुनि/सामुनि$ +^अपून/अपून$ +^बचाव/*बचाव$ +^में/में$ +^बोलना/बोल$ +^को/को$ +^मौक/*मौक$ +^नै/नै$ +^मिल/मिल/मिल$ +^जौ/जा$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^तलक/तलक$ +^ऊस/ऊस$ +^सजा/सजा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^नै/नै$ +^सौंपी/सौंप$ +^जा/जा/जा$ +^सकूनो/सक$ +^”/”$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^जब/जब/जब$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवा/अगुवा$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^याँ/याँ$ +^कैसरिया/*कैसरिया$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^आयान/आ$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^मैले/*मैले$ +^के/के$ +^देर/*देर$ +^नै/नै$ +^करि/कर$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^दुसारा/दुसारा$ +^दिन/दी/दिन$ +^अदालत/*अदालत$ +^में/में$ +^बैठाभेरन/*बैठाभेरन$ +^,/,$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दीछ/दी$ +^की/की/की$ +^पौलुस/पौलुस$ +^अदालत/*अदालत$ +^में/में$ +^ल्याई/ल्या$ +^जौ/जा$ +^जब/जब/जब$ +^उमें/उ+में$ +^दोष/दोष$ +^लगूनवाला/*लगूनवाला$ +^ठाड़/ठाड़$ +^भ्यान/भ्य$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उनूनले/उनूनले$ +^इसी/इसी$ +^बुरी/बुरी$ +^बातुन/बातु$ +^को/को$ +^दोष/दोष$ +^नै/नै$ +^लगा/लगा/लगा$ +^सक्या/*सक्या$ +^,/,$ +^जसो/जसो$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^सोचि/*सोचि$ +^राखछ्यो/राख$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उनार/उनार/उनार$ +^मन/मन$ +^-/-$ +^मुटाव/*मुटाव$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^अपून/अपून$ +^धर्माक/*धर्माक$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^बाता/*बाता$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^नामोको/नाम+क$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जो/जो$ +^मरि/*मरि$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^पौलुस/पौलुस$ +^उक/उक/उक$ +^ज्यून/ज्यून$ +^हुना/हो$ +^को/को$ +^दावा/*दावा$ +^करछो/कर$ +^म्यारा/म्यारा$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^नै/नै$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^की/की/की$ +^पुछ/पुछ/पुछ$ +^-/-$ +^ताछ/*ताछ$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^करि/कर$ +^जौ/जा$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैले/*मैले$ +^उथै/*उथै$ +^पुछ्छै/पुछ्$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^तैं/तैं/तैं$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जालै/*जालै$ +^,/,$ +^की/की/की$ +^वाँ/वाँ$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^को/को$ +^मुकदमा/*मुकदमा$ +^हो/हो$ +^?/?$ +^”/”$ +^“/“$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^पौलुसले/पौलुस+ले$ +^यो/यो/यो$ +^विनती/विनती$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उकी/उकी$ +^सुणवाई/*सुणवाई$ +^महाराजा/महा+राजा$ +^का/का$ +^याँ/याँ$ +^हो/हो$ +^;/;$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैले/*मैले$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दीछ/दी$ +^कि/कि/कि$ +^जब/जब/जब$ +^तलक/तलक$ +^मैं/मैं/मैं$ +^ऊस/ऊस$ +^महाराजा/महा+राजा$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^नै/नै$ +^भेजून/*भेजून$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^तलक/तलक$ +^उ/उ/उ$ +^कैद/*कैद$ +^में/में$ +^रौलो/रू$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^राजा/राजा$ +^अग्रिप्पा/*अग्रिप्पा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^फेस्तुस/*फेस्तुस$ +^राज्यपाल/राज्यपाल$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैले/*मैले$ +^पौलुस/पौलुस$ +^की/की/की$ +^बात/बात$ +^सुणून/सुण$ +^चाँछू/*चाँछू$ +^,/,$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^राज्यपाल/राज्यपाल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^भोल/भोल$ +^सुण/सुण/सुण$ +^लिया/*लिया$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^दुसारा/दुसारा$ +^दिन/दी/दिन$ +^,/,$ +^राजा/राजा$ +^अग्रिप्पा/*अग्रिप्पा$ +^और/और$ +^उकी/उकी$ +^नानि/नानि/नानि$ +^बैनि/*बैनि$ +^बिरनीके/*बिरनीके$ +^भौत/भौत/भौत$ +^धूम/*धूम$ +^-/-$ +^धामले/*धामले$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^सेनापतिन/*सेनापतिन$ +^और/और$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^खास/खास$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^अदालत/*अदालत$ +^में/में$ +^आयान/आ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^फेस्तुस/*फेस्तुस$ +^राज्यपाल/राज्यपाल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^की/की/की$ +^पौलुस/पौलुस$ +^स/स/स$ +^ल्याई/ल्या$ +^जौ/जा$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^फेस्तुस/*फेस्तुस$ +^राज्यपाल/राज्यपाल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^राजा/राजा$ +^अग्रिप्पा/*अग्रिप्पा$ +^,/,$ +^और/और$ +^याँ/याँ$ +^आईनाक/*आईनाक$ +^सब/सब$ +^लोगों/*लोगों$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^देखा/देख$ +^,/,$ +^जैक/*जैक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सब/सब$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^और/और$ +^याँ/याँ$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जोर/जोर$ +^-/-$ +^जोरले/जोर+ले$ +^मैंथैं/मैं+थैं$ +^विनती/विनती$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^ज्यून/ज्यून$ +^रूना/*रूना$ +^को/को$ +^लायक/लायक$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^गयूँ/*गयूँ$ +^कि/कि/कि$ +^यैले/*यैले$ +^मौतेकी/*मौतेकी$ +^सजा/सजा$ +^का/का$ +^लायक/लायक$ +^कोई/कोई$ +^कसूर/*कसूर$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^रैछ/रै/रै$ +^;/;$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^उले/उले$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^कैसरा/*कैसरा$ +^थैं/थैं$ +^फैसला/फैसला$ +^करना/कर$ +^की/की/की$ +^विनती/विनती$ +^करछय/*करछय$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^ऊस/ऊस$ +^रोम/*रोम$ +^शैहर/शैहर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भेजना/*भेजना$ +^को/को$ +^फैसला/फैसला$ +^करछय/*करछय$ +^हमारा/*हमारा$ +^सम्राट/*सम्राट$ +^कैसर/*कैसर$ +^स/स/स$ +^उक/उक/उक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^लिखून/*लिखून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कोई/कोई$ +^खास/खास$ +^बात/बात$ +^नै/नै$ +^मिली/मिल$ +^;/;$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यैस/*यैस$ +^तुमार/तुमार$ +^सामुनि/सामुनि$ +^और/और$ +^खास/खास$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^हे/हे$ +^राजा/राजा$ +^अग्रिप्पा/*अग्रिप्पा$ +^,/,$ +^तुमार/तुमार$ +^सामुनि/सामुनि$ +^ल्या/ल्या/ल्या$ +^रयूँ/*रयूँ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुमार/तुमार$ +^सामुनि/सामुनि$ +^पुछ/पुछ/पुछ$ +^-/-$ +^ताछ/*ताछ$ +^करना/कर$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^मैंस/मैंस$ +^लिखून/*लिखून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कोई/कोई$ +^कारण/कारण$ +^मिल/मिल/मिल$ +^जौ/जा$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कैदी/*कैदी$ +^स/स/स$ +^जेल/जेल$ +^भेजून/*भेजून$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^आरोप/आरोप$ +^उमें/उ+में$ +^लगाई/लगा$ +^ग्या/ग्य$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^नै/नै$ +^बतून/*बतून$ +^,/,$ +^मैंस/मैंस$ +^निको/निको$ +^नै/नै$ +^लाग्यो/ला$ +^राजा/राजा$ +^अग्रिप्पा/*अग्रिप्पा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पौलुसथैं/*पौलुसथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^त्यारा/त्यारा$ +^पास/पास$ +^अपून/अपून$ +^बचाव/*बचाव$ +^में/में$ +^बोलना/बोल$ +^को/को$ +^मौक/*मौक$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^पौलुसले/पौलुस+ले$ +^ठाड़/ठाड़$ +^होभेरन/हो+भेरन$ +^और/और$ +^हात/हात$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ईशार/*ईशार$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^उनून/उनून/उनून$ +^शान्त/शान्त$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^राजा/राजा$ +^अग्रिप्पा/*अग्रिप्पा$ +^,/,$ +^जतुक/*जतुक$ +^बातुन/बातु$ +^को/को$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवा/अगुवा$ +^मैंमें/मैं+में$ +^दोष/दोष$ +^लगूनान/लगू$ +^,/,$ +^आज/आज$ +^तुमार/तुमार$ +^सामुनि/सामुनि$ +^उनोरो/उनोरो$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीन/दीन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मैंमें/मैं+में$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^धन्य/धन्य$ +^समझछूँ/*समझछूँ$ +^”/”$ +^की/की/की$ +^तैं/तैं/तैं$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^की/की/की$ +^रीति/*रीति$ +^-/-$ +^रिवाजून/*रिवाजून$ +^और/और$ +^विवादून/*विवादून$ +^जाणछा/जाण$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^विनती/विनती$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^की/की/की$ +^आराम/*आराम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मेरि/मेरि$ +^बात/बात$ +^सुणो/*सुणो$ +^“/“$ +^म्योरो/म्योरो$ +^चाल/*चाल$ +^-/-$ +^चलन/*चलन$ +^जवानी/*जवानी$ +^भटे/भटे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^देशाक/*देशाक$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^और/और$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^जसो/जसो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^यहूदी/यहूदी$ +^जाणनान/जाण$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^मैंस/मैंस$ +^जवानी/*जवानी$ +^भटे/भटे$ +^जाणनान/जाण$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^चाँन/*चाँन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यो/यो/यो$ +^गवाही/गवाही$ +^दी/दी/दी$ +^सकनान/सक$ +^की/की/की$ +^मैं/मैं/मैं$ +^त/त/त$ +^एक/एक$ +^फरीसी/फरीसी$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^रयूँ/*रयूँ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^की/की/की$ +^हमार/हमार$ +^धर्मोको/*धर्मोको$ +^कट्टर/*कट्टर$ +^समूह/*समूह$ +^छै/छ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^अपूना/*अपूना$ +^पूर्वजून/पूर्वज$ +^का/का$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^दीईना/दीईना$ +^का/का$ +^वादा/वादा$ +^में/में$ +^अपूनी/अपूनी$ +^आश/*आश$ +^राखछ्य/राख$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैंमें/मैं+में$ +^मुकदमा/*मुकदमा$ +^चल/चल/चल$ +^र्योछ/*र्योछ$ +^उई/उई/उ+ई$ +^वादाक/*वादाक$ +^पुर/पुर$ +^हुना/हो$ +^की/की/की$ +^आश/*आश$ +^में/में$ +^,/,$ +^हमार/हमार$ +^बारा/बारा$ +^कुल/*कुल$ +^अपून/अपून$ +^पुर/पुर$ +^मनले/*मनले$ +^दिन/दी/दिन$ +^-/-$ +^रात/रात$ +^परमेश्वरै/परमेश्वरै$ +^की/की/की$ +^सेवा/सेवा$ +^करनै/कर$ +^र्यान/*र्यान$ +^,/,$ +^हे/हे$ +^राजा/राजा$ +^,/,$ +^म्यारा/म्यारा$ +^योई/योई$ +^वादाक/*वादाक$ +^कारण/कारण$ +^आज/आज$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^यहूदी/यहूदी$ +^मैं/मैं/मैं$ +^-/-$ +^में/में$ +^दोष/दोष$ +^लगून/*लगून$ +^मर्यान/मार$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^पौलुसले/पौलुस+ले$ +^भीड़/भीड़$ +^में/में$ +^सबै/सबै$ +^यहूदीनथैं/*यहूदीनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^की/की/की$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^मरीनाक/*मरीनाक$ +^लोगून/लोग$ +^ज्यून/ज्यून$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुमार/तुमार$ +^याँ/याँ$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^क्याखिन/क्याखिन$ +^नै/नै$ +^करि/कर$ +^जानो/*जानो$ +^?/?$ +^मेरि/मेरि$ +^अपूनी/अपूनी$ +^मान्यता/*मान्यता$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^योई/योई$ +^छी/छ$ +^कि/कि/कि$ +^नासरताक/*नासरताक$ +^यीशुक/*यीशुक$ +^नामाक/*नामाक$ +^बिरोध/बिरोध$ +^में/में$ +^मैंस/मैंस$ +^भौत/भौत/भौत$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^करून/कर$ +^जरूरी/जरूरी$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^मैले/*मैले$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^इसो/इसो$ +^करछ्य/कर/कर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैले/*मैले$ +^प्रधान/प्रधान$ +^याजकूनथैं/*याजकूनथैं$ +^अधिकार/अधिकार$ +^पाभेरन/पा+भेरन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^पवित्र/पवित्र$ +^लोगून/लोग$ +^जेल/जेल$ +^में/में$ +^डाली/डाल$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^उनुस/उनुस$ +^मार/मार/मार$ +^डाली/डाल$ +^जाँछ्या/*जाँछ्या$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^उनार/उनार/उनार$ +^बिरोध/बिरोध$ +^में/में$ +^अपूनी/अपूनी$ +^राई/*राई$ +^दीछ/दी$ +^हर/हर$ +^यहूदी/यहूदी$ +^सभाघर/सभाघर$ +^में/में$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उनून/उनून/उनून$ +^सजा/सजा$ +^दिलाभेरन/*दिलाभेरन$ +^मसीह/मसीह$ +^यीशु/यीशु$ +^की/की/की$ +^बुराई/बुराई$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मजबूर/*मजबूर$ +^करना/कर$ +^की/की/की$ +^कोशिश/कोशिश$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करछूँ/कर$ +^याँ/याँ$ +^तलक/तलक$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^गुस्सा/*गुस्सा$ +^का/का$ +^मारे/*मारे$ +^इसो/इसो$ +^पागल/*पागल$ +^हो/हो$ +^गैछ्यू/*गैछ्यू$ +^की/की/की$ +^दुसारा/दुसारा$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^उनून/उनून/उनून$ +^सतूछ्यूँ/*सतूछ्यूँ$ +^यो/यो/यो$ +^सफर/*सफर$ +^में/में$ +^प्रधान/प्रधान$ +^याजकून/याजक$ +^भटे/भटे$ +^अधिकार/अधिकार$ +^और/और$ +^अनुमति/*अनुमति$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^दमिश्क/*दमिश्क$ +^नगर/नगर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जानमरेछ्यू/*जानमरेछ्यू$ +^त/त/त$ +^हे/हे$ +^राजा/राजा$ +^,/,$ +^बाँट/*बाँट$ +^में/में$ +^छकाल/*छकाल$ +^का/का$ +^बखत/बखत$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^सूरज/*सूरज$ +^है/है$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तेज/तेज$ +^उज्यालो/उज्यालो$ +^आकाश/आकाश$ +^भटे/भटे$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^म्यार/म्यार$ +^और/और$ +^म्यार/म्यार$ +^दगड़ियान/*दगड़ियान$ +^चारों/*चारों$ +^तरफ/तरफ$ +^चमकून/*चमकून$ +^मरेछ्यो/मरेछ$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^हम/हम/हम$ +^सब/सब$ +^भिमें/*भिमें$ +^खिती/खिती$ +^पड़ियाँ/*पड़ियाँ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^मैंस/मैंस$ +^इब्रानी/*इब्रानी$ +^भाषा/*भाषा$ +^में/में$ +^,/,$ +^मैंथैं/मैं+थैं$ +^कुनै/कु$ +^यो/यो/यो$ +^आवाज/आवाज$ +^सुणाई/*सुणाई$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^शाऊल/*शाऊल$ +^,/,$ +^हे/हे$ +^शाऊल/*शाऊल$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^मैंस/मैंस$ +^किलैं/किलैं$ +^सतून/सता$ +^मरेछै/*मरेछै$ +^?/?$ +^तै/तै/तै$ +^इसो/इसो$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^अपून/अपून$ +^खुटान/खुटा$ +^में/में$ +^बन्काटो/*बन्काटो$ +^किलै/*किलै$ +^मारून/मार$ +^मरैछै/*मरैछै$ +^”/”$ +^मैले/*मैले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^को/को$ +^छा/छ$ +^?/?$ +^प्रभु/प्रभु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यीशु/यीशु$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^तैं/तैं/तैं$ +^सतूछै/*सतूछै$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तैं/तैं/तैं$ +^उठ/उठ/उठ$ +^,/,$ +^अपून/अपून$ +^खुटान/खुटा$ +^में/में$ +^ठाड़/ठाड़$ +^होज्या/*होज्या$ +^;/;$ +^किलैकी/किलैकी$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तैंस/तैंस$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^दर्शन/*दर्शन$ +^दीछ/दी$ +^कि/कि/कि$ +^तैंस/तैंस$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बातुन/बातु$ +^को/को$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सेवक/सेवक$ +^और/और$ +^गवाह/*गवाह$ +^ठैरूँ/*ठैरूँ$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^लोगून/लोग$ +^बतालै/*बतालै$ +^यो/यो/यो$ +^दर्शनाक/*दर्शनाक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^जो/जो$ +^तैंले/तैं+ले$ +^देख्यान/*देख्यान$ +^और/और$ +^उनोरो/उनोरो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जिनून/जिनून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैंस/तैंस$ +^दर्शन/*दर्शन$ +^द्यूलो/द्याल$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैंस/तैंस$ +^त्यारा/त्यारा$ +^लोगून/लोग$ +^भटे/भटे$ +^और/और$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^का/का$ +^हात/हात$ +^भटे/भटे$ +^बचूनै/*बचूनै$ +^रूँलो/*रूँलो$ +^,/,$ +^जिनारा/जिनारा$ +^पास/पास$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अब/अब$ +^तैंस/तैंस$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^भेजछूँ/*भेजछूँ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^उनार/उनार/उनार$ +^आँखान/*आँखान$ +^खोल/खोल/खोल$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^उनून/उनून/उनून$ +^अन्यारा/अन्यारा$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^निकालभेरन/निकाल+भेरन$ +^उज्याला/*उज्याला$ +^तरफ/तरफ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^,/,$ +^और/और$ +^शैतान/शैतान$ +^का/का$ +^अधिकार/अधिकार$ +^भटे/भटे$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पापून/पाप$ +^माफ/माफ$ +^कराला/करा$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बिरासत/*बिरासत$ +^पाला/पा$ +^जो/जो$ +^मैंमें/मैं+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करना/कर$ +^क/क/क$ +^द्वारा/द्वारा$ +^पवित्र/पवित्र$ +^करि/कर$ +^ग्यान/ग्य$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^,/,$ +^हे/हे$ +^राजा/राजा$ +^अग्रिप्पा/*अग्रिप्पा$ +^,/,$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^उ/उ/उ$ +^स्वर्गीय/स्वर्गीय$ +^दर्शन/*दर्शन$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^करछ्य/कर/कर$ +^पैलि/पैलि$ +^दमिश्क/*दमिश्क$ +^नगर/नगर$ +^में/में$ +^,/,$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^रूनवाला/*रूनवाला$ +^में/में$ +^,/,$ +^और/और$ +^पुरा/*पुरा$ +^यहूदिया/यहूदिया$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^में/में$ +^और/और$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करनै/कर$ +^रयूँ/*रयूँ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^अपून/अपून$ +^पापून/पाप$ +^भटे/भटे$ +^पश्चाताप/*पश्चाताप$ +^करा/करा/करा/कर$ +^और/और$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^मन/मन$ +^फिराव/*फिराव$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^निका/*निका$ +^कामूनको/*कामूनको$ +^सबूत/सबूत$ +^दी/दी/दी$ +^की/की/की$ +^उनूनले/उनूनले$ +^सच्ची/सच्ची$ +^-/-$ +^मुच्ची/*मुच्ची$ +^पापून/पाप$ +^भटे/भटे$ +^पश्चाताप/*पश्चाताप$ +^कर/कर/कर$ +^है/है$ +^छै/छ$ +^योई/योई$ +^कारण/कारण$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^छ्यूँ/*छ्यूँ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^यहूदी/यहूदी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैंस/मैंस$ +^पकड़/पकड़/पकड़$ +^भेरन/भेरन$ +^मारनाकि/*मारनाकि$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करछ्य/कर/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^मद्दत/मद्दत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आज/आज$ +^तलक/तलक$ +^ज्यून/ज्यून$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^न/न$ +^न/न$ +^-/-$ +^ठूला/ठूला$ +^सबून/सबून$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^गवाही/गवाही$ +^दी/दी/दी$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बातुन/बातु$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^के/के$ +^नै/नै$ +^कुनू/कु$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवालान/*दिनवालान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^और/और$ +^मूसा/मूसा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लै/लै$ +^क्योछ/कुं$ +^की/की/की$ +^हुनवाली/*हुनवाली$ +^छन/छ$ +^कि/कि/कि$ +^मसीह/मसीह$ +^स/स/स$ +^दुख/दुख$ +^उठून/*उठून$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^और/और$ +^उई/उई/उ+ई$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^मरिन/*मरिन$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यून/ज्यून$ +^है/है$ +^भेरन/भेरन$ +^,/,$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^और/और$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^का/का$ +^बीच/बीच$ +^यो/यो/यो$ +^घोषणा/*घोषणा$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बच/बच/बच$ +^सकनान/सक$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^उज्याला/*उज्याला$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^छन/छ$ +^जब/जब/जब$ +^पौलुस/पौलुस$ +^इसा/इसा$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^बचाव/*बचाव$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^कुनमरेछ्यो/*कुनमरेछ्यो$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^फेस्तुसले/*फेस्तुसले$ +^राज्यपाल/राज्यपाल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जोरले/जोर+ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^पौलुस/पौलुस$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^पागल/*पागल$ +^छै/छ$ +^भौत/भौत/भौत$ +^ज्ञान/ज्ञान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तैंस/तैंस$ +^पागल/*पागल$ +^कर/कर/कर$ +^हैछ/*हैछ$ +^”/”$ +^पौलुसले/पौलुस+ले$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^राज्यपाल/राज्यपाल$ +^फेस्तुस/*फेस्तुस$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^पागल/*पागल$ +^न्हैतिनू/ना+हातिनू$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^और/और$ +^समझदारी/*समझदारी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बात/बात$ +^कुछूँ/कु$ +^राजा/राजा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जिनारा/जिनारा$ +^सामुनि/सामुनि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^निडर/*निडर$ +^होभेरन/हो+भेरन$ +^बोलू/*बोलू$ +^मरयूँ/*मरयूँ$ +^,/,$ +^ये/*ये$ +^बातुन/बातु$ +^जाणछूँ/जाण$ +^,/,$ +^और/और$ +^मैंस/मैंस$ +^विश्वास/विश्वास$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^में/में$ +^भेट/*भेट$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उहै/*उहै$ +^छिपीनाकि/*छिपीनाकि$ +^नै/नै$ +^रै/रै/रै$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^घटना/*घटना$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^पत्तो/पत्त$ +^छै/छ$ +^हे/हे$ +^राजा/राजा$ +^अग्रिप्पा/*अग्रिप्पा$ +^,/,$ +^क्या/क्या$ +^तै/तै/तै$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछै/कर$ +^?/?$ +^होई/होई$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जाणछूँ/जाण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तै/तै/तै$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछै/कर$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^राजा/राजा$ +^अग्रिप्पा/*अग्रिप्पा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पौलुसथैं/*पौलुसथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^तैं/तैं/तैं$ +^मैंस/मैंस$ +^थ्वाड़/*थ्वाड़$ +^समझाभेरन/*समझाभेरन$ +^मसीही/*मसीही$ +^बनून/बना$ +^चाछै/चा$ +^?/?$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^पौलुसले/पौलुस+ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^परमेश्वरथैं/*परमेश्वरथैं$ +^मेरि/मेरि$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जल्दी/जल्दी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^याँ/याँ$ +^देर/*देर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^केवल/केवल$ +^तैंई/*तैंई$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^पर/पर$ +^जदुक/*जदुक$ +^लोग/लोग$ +^आज/आज$ +^मेरि/मेरि$ +^बात/बात$ +^सुणनान/सुण$ +^,/,$ +^म्यारा/म्यारा$ +^यो/यो/यो$ +^कैद/*कैद$ +^स/स/स$ +^छोड़िभेरन/छोड़ि+भेरन$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^म्यारा/म्यारा$ +^समान/समान/समान$ +^मसीह/मसीह$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^बन/बन/बन$ +^जूंन/*जूंन$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^राजा/राजा$ +^अग्रिप्पा/*अग्रिप्पा$ +^और/और$ +^राज्यपाल/राज्यपाल$ +^फेस्तुत/*फेस्तुत$ +^और/और$ +^उकी/उकी$ +^नानि/नानि/नानि$ +^बैनि/*बैनि$ +^बिरनीके/*बिरनीके$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बैठून/*बैठून$ +^वाला/वाला$ +^लोग/लोग$ +^सबै/सबै$ +^ठाड़/ठाड़$ +^हो/हो$ +^ग्या/ग्य$ +^और/और$ +^न्हैग्या/न्है/न्हैजा$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^भ्यार/भ्यार$ +^जानमरेछ्या/*जानमरेछ्या$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^एक/एक$ +^दुसराथैं/*दुसराथैं$ +^कुन/कु$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मौत/मौत$ +^की/की/की$ +^सजा/सजा$ +^या/या/या$ +^जेल/जेल$ +^में/में$ +^रून/रू$ +^लायक/लायक$ +^को/को$ +^कोई/कोई$ +^कसूर/*कसूर$ +^नै/नै$ +^रै/रै/रै$ +^”/”$ +^राजा/राजा$ +^अग्रिप्पा/*अग्रिप्पा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^फेस्तुस/*फेस्तुस$ +^राज्यपाल/राज्यपाल$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^अगर/अगर$ +^यो/यो/यो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^माँग/माँग/माँग$ +^नै/नै$ +^करि/कर$ +^हुनी/*हुनी$ +^महाराजा/महा+राजा$ +^उको/उको$ +^न्याय/न्याय$ +^करो/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^छुट/*छुट$ +^सकछ्यो/सक$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^फेस्तुस/*फेस्तुस$ +^राज्यपालाक/*राज्यपालाक$ +^द्वारा/द्वारा$ +^यो/यो/यो$ +^तय/*तय$ +^हो/हो$ +^ग्यो/ग्य$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^समुन्द्री/*समुन्द्री$ +^जहाज/जहाज$ +^में/में$ +^इटली/*इटली$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^जूला/*जूला$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उले/उले$ +^पौलुस/पौलुस$ +^और/और$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^कैदीन/*कैदीन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यूलियुस/*यूलियुस$ +^नामोको/नाम+क$ +^औगुसस्तुसा/*औगुसस्तुसा$ +^पलटनाक/*पलटनाक$ +^एक/एक$ +^सुबदारस/*सुबदारस$ +^सौंप/सौंप/सौंप$ +^दीछ/दी$ +^अद्रमुतियमु/*अद्रमुतियमु$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^एक/एक$ +^समुन्द्री/*समुन्द्री$ +^जहाज/जहाज$ +^में/में$ +^जो/जो$ +^आसिया/*आसिया$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^समुन्द्राक/*समुन्द्राक$ +^किनार/किनार$ +^क/क/क$ +^नगरून/नगर$ +^भटे/भटे$ +^होभेरन/हो+भेरन$ +^जान/जा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैयार/तैयार$ +^छ्या/छ$ +^त/त/त$ +^हमूले/हमूले$ +^उ/उ/उ$ +^जहाज/जहाज$ +^में/में$ +^बैठाभेरन/*बैठाभेरन$ +^सफर/*सफर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^न्हैग्या/न्है/न्हैजा$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^सफर/*सफर$ +^में/में$ +^जानवालो/*जानवालो$ +^अरिस्तर्खुस/*अरिस्तर्खुस$ +^नामोको/नाम+क$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमार/हमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^मकिदुनिया/*मकिदुनिया$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^को/को$ +^थिस्सलुनीके/*थिस्सलुनीके$ +^शैहर/शैहर$ +^भटे/भटे$ +^आईना/*आईना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^दुसारा/दुसारा$ +^दिन/दी/दिन$ +^हम/हम/हम$ +^सब/सब$ +^सिदोन/*सिदोन$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^पुजियाँ/*पुजियाँ$ +^,/,$ +^और/और$ +^यूलियुस/*यूलियुस$ +^सुबदार/*सुबदार$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पौलुस/पौलुस$ +^में/में$ +^दया/दया$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^ऊस/ऊस$ +^उक/उक/उक$ +^दगड़ियान/*दगड़ियान$ +^क/क/क$ +^पास/पास$ +^जान/जा$ +^दीछ/दी$ +^की/की/की$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^जरूरी/जरूरी$ +^चीज/चीज$ +^ली/ली/ली$ +^अ/*अ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जो/जो$ +^दिशा/दिशा$ +^में/में$ +^हम/हम/हम$ +^जान/जा$ +^मरैछ्या/*मरैछ्या$ +^उक/उक/उक$ +^उलटी/*उलटी$ +^दिशा/दिशा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^हवा/*हवा$ +^चलून/*चलून$ +^मरैछी/*मरैछी$ +^,/,$ +^हमूले/हमूले$ +^जहाज/जहाज$ +^स/स/स$ +^साइप्रस/*साइप्रस$ +^टापू/*टापू$ +^का/का$ +^किनार/किनार$ +^-/-$ +^किनार/किनार$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^गया/*गया$ +^जब/जब/जब$ +^हम/हम/हम$ +^समुद्र/*समुद्र$ +^में/में$ +^सफर/*सफर$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^किलिकिया/*किलिकिया$ +^और/और$ +^पंफूलिया/*पंफूलिया$ +^प्रदेशून/प्रदेश$ +^का/का$ +^किनार/किनार$ +^होभेरन/हो+भेरन$ +^लूसिया/*लूसिया$ +^का/का$ +^मूरा/*मूरा$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^पुज्या/*पुज्या$ +^वाँ/वाँ$ +^सुबदारस/*सुबदारस$ +^सिकन्दरिया/*सिकन्दरिया$ +^शैहर/शैहर$ +^को/को$ +^एक/एक$ +^समुन्द्री/*समुन्द्री$ +^जहाज/जहाज$ +^मिलछ्य/मिल$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^इटली/*इटली$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^जानवालो/*जानवालो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^हमून/हमून$ +^उ/उ/उ$ +^जहाज/जहाज$ +^में/में$ +^बैठाछ/*बैठाछ$ +^दीछ/दी$ +^हमून/हमून$ +^धीरे/*धीरे$ +^-/-$ +^धीरे/*धीरे$ +^सफर/*सफर$ +^करना/कर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भौत/भौत/भौत$ +^दिन/दी/दिन$ +^हो/हो$ +^ग्या/ग्य$ +^,/,$ +^हमोरो/हमोरो$ +^क्नीदुस/*क्नीदुस$ +^नगर/नगर$ +^पुजून/*पुजून$ +^भौत/भौत/भौत$ +^मुश्किल/*मुश्किल$ +^होग्यो/*होग्यो$ +^किलैकी/किलैकी$ +^हवा/*हवा$ +^उलटी/*उलटी$ +^दिशा/दिशा$ +^में/में$ +^चलून/*चलून$ +^मरैछी/*मरैछी$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हम/हम/हम$ +^सलमोने/*सलमोने$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^भटे/भटे$ +^गुजर/*गुजर$ +^भेरन/भेरन$ +^क्रेते/*क्रेते$ +^टापू/*टापू$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^भटे/भटे$ +^होभेरन/हो+भेरन$ +^अघिल/अघिल$ +^बढ़/बढ़/बढ़$ +^गयाँ/*गयाँ$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^किनार/किनार$ +^-/-$ +^किनार/किनार$ +^मुश्किल/*मुश्किल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^उ/उ/उ$ +^बन्दरगाह/*बन्दरगाह$ +^में/में$ +^पुजियाँ/*पुजियाँ$ +^जैथैं/*जैथैं$ +^शुभ/*शुभ$ +^बन्दरगाह/*बन्दरगाह$ +^कुछ्या/कु/कु$ +^,/,$ +^जाँ/जाँ$ +^भटे/भटे$ +^लसया/*लसया$ +^शैहर/शैहर$ +^नजिक/नजिक$ +^छ्यो/छ$ +^जब/जब/जब$ +^भौत/भौत/भौत$ +^दिन/दी/दिन$ +^बीत/*बीत$ +^ग्या/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^समुन्द्री/*समुन्द्री$ +^सफर/*सफर$ +^में/में$ +^जोखिम/*जोखिम$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हुछ्या/हो/हो$ +^किलैकी/किलैकी$ +^पश्चातापो/*पश्चातापो$ +^दीनो/दी$ +^को/को$ +^त्यार/त्यार$ +^खतम/*खतम$ +^ग्योछ/ग्य$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^उई/उई/उ+ई$ +^मौसम/*मौसम$ +^छै/छ$ +^जब/जब/जब$ +^समुंद्र/*समुंद्र$ +^में/में$ +^भौत/भौत/भौत$ +^तूफान/तूफान/तूफान$ +^हो/हो$ +^जाछो/जा$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^,/,$ +^पौलुसले/पौलुस+ले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सबूनथैं/*सबूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^भाईयो/भाई$ +^,/,$ +^मैंस/मैंस$ +^लागून/*लागून$ +^मरेछ्य/*मरेछ्य$ +^कि/कि/कि$ +^हमोरो/हमोरो$ +^सफर/*सफर$ +^भौत/भौत/भौत$ +^परेशानी/*परेशानी$ +^वालो/वालो$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^हमून/हमून$ +^नै/नै$ +^केवल/केवल$ +^अपून/अपून$ +^माल/*माल$ +^और/और$ +^जहाज/जहाज$ +^की/की/की$ +^परेशानी/*परेशानी$ +^उठून/*उठून$ +^पड़ोलो/*पड़ोलो$ +^बल्कि/बल्कि$ +^हमार/हमार$ +^प्राणून/*प्राणून$ +^को/को$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^खतरा/*खतरा$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^सुबदार/*सुबदार$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पौलुस/पौलुस$ +^की/की/की$ +^बात/बात$ +^का/का$ +^बदला/बदला$ +^कप्तान/*कप्तान$ +^और/और$ +^जहाजा/*जहाजा$ +^का/का$ +^और/और$ +^मालिका/*मालिका$ +^क/क/क$ +^बातुन/बातु$ +^में/में$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^ध्यान/ध्यान$ +^दीछ/दी$ +^उ/उ/उ$ +^शुभ/*शुभ$ +^नामाकी/*नामाकी$ +^बन्दरगाह/*बन्दरगाह$ +^में/में$ +^जाड़ा/जाड़/जाड़ा$ +^का/का$ +^दिन/दी/दिन$ +^बितून/*बितून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^मुशकील/*मुशकील$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^ज्यादातर/*ज्यादातर$ +^लोग/लोग$ +^वाँ/वाँ$ +^भटे/भटे$ +^अघिल/अघिल$ +^जान/जा$ +^चाँछ्या/चाँ/चाँ$ +^जेले/जेले$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^फीनिक्स/*फीनिक्स$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^पुजभेरन/*पुजभेरन$ +^जाड़ा/जाड़/जाड़ा$ +^को/को$ +^मौसम/*मौसम$ +^वाँ/वाँ$ +^काट/काट/काट$ +^सकां/*सकां$ +^यो/यो/यो$ +^क्रेते/*क्रेते$ +^टापू/*टापू$ +^को/को$ +^एक/एक$ +^बन्दरगाह/*बन्दरगाह$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जैको/जैको$ +^द्वार/*द्वार$ +^दक्षिण/*दक्षिण$ +^-/-$ +^पश्चिम/पश्चिम$ +^और/और$ +^उत्तर/*उत्तर$ +^-/-$ +^पश्चिमाक/*पश्चिमाक$ +^तरफ/तरफ$ +^खुल/*खुल$ +^छ्यो/छ$ +^जब/जब/जब$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^-/-$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^दक्षिण/*दक्षिण$ +^भटे/भटे$ +^हवा/*हवा$ +^चलून/*चलून$ +^लागछ्य/लाग$ +^,/,$ +^उनूनले/उनूनले$ +^सोचछ्य/*सोचछ्य$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^करून/कर$ +^सक्षम/*सक्षम$ +^हो/हो$ +^ज्यूला/*ज्यूला$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^उनूनले/उनूनले$ +^करना/कर$ +^को/को$ +^फैसला/फैसला$ +^करछ्य/कर/कर$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उनूनले/उनूनले$ +^लंगर/*लंगर$ +^उठाभेरन/उठ+भेरन$ +^और/और$ +^क्रेते/*क्रेते$ +^टापू/*टापू$ +^का/का$ +^किनार/किनार$ +^-/-$ +^किनार/किनार$ +^जहाज/जहाज$ +^चलूना/*चलूना$ +^की/की/की$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करछ्य/कर/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^देर/*देर$ +^में/में$ +^जमीना/*जमीना$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^उत्तर/*उत्तर$ +^पूर्वी/*पूर्वी$ +^तूफान/तूफान/तूफान$ +^उठछ्य/उठ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^“/“$ +^यूरकुलीन/*यूरकुलीन$ +^”/”$ +^कैहलूछो/*कैहलूछो$ +^जब/जब/जब$ +^जहाज/जहाज$ +^तूफान/तूफान/तूफान$ +^का/का$ +^चपेट/*चपेट$ +^में/में$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^जहाज/जहाज$ +^तूफान/तूफान/तूफान$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^बेबस/*बेबस$ +^हो/हो$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हमूनले/*हमूनले$ +^जहाज/जहाज$ +^स/स/स$ +^तूफान/तूफान/तूफान$ +^का/का$ +^बहवा/*बहवा$ +^में/में$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^बगूनै/*बगूनै$ +^न्हैग्यो/न्है/न्हैजा$ +^तब/तब$ +^कौदा/*कौदा$ +^नामाका/*नामाका$ +^एक/एक$ +^नान/नान/नान/नान$ +^टापू/*टापू$ +^का/का$ +^आड़/*आड़$ +^में/में$ +^बगनै/*बगनै$ +^-/-$ +^बगनै/*बगनै$ +^हम/हम/हम$ +^मुश्किल/*मुश्किल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जीवन/जीवन$ +^रक्षक/*रक्षक$ +^नाव/नाव$ +^स/स/स$ +^बश/*बश$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^पाया/*पाया$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^जहाज/जहाज$ +^का/का$ +^कर्मचारीन/*कर्मचारीन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बचाव/*बचाव$ +^वाली/वाली$ +^नाव/नाव$ +^स/स/स$ +^जहाज/जहाज$ +^में/में$ +^मलिकैं/*मलिकैं$ +^खींचभेरन/*खींचभेरन$ +^जहाज/जहाज$ +^को/को$ +^बचाव/*बचाव$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तलि/तलि$ +^भटे/भटे$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^मलि/मलि$ +^तक/तक$ +^ज्योड़ान/*ज्योड़ान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कसभेरन/*कसभेरन$ +^बाँदि/*बाँदि$ +^दीछ/दी$ +^और/और$ +^सुरतिस/*सुरतिस$ +^का/का$ +^खाड़ी/*खाड़ी$ +^में/में$ +^कम/कम$ +^पानिक/*पानिक$ +^कारण/कारण$ +^रेत/रेत$ +^में/में$ +^जहाज/जहाज$ +^फँस/*फँस$ +^जानाक/*जानाक$ +^डरले/डर$ +^उनूले/उनूले$ +^लंगर/*लंगर$ +^स/स/स$ +^पानि/पानि$ +^में/में$ +^डाल/डाल/डाल$ +^दीछ/दी$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^पानिक/*पानिक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बगून/*बगून$ +^दीछ/दी$ +^दुसारा/दुसारा$ +^दिन/दी/दिन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तूफान/तूफान/तूफान$ +^हमून/हमून$ +^जोरले/जोर+ले$ +^झकजोरेनै/*झकजोरेनै$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^कारण/कारण$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हम/हम/हम$ +^जहाज/जहाज$ +^को/को$ +^माल/*माल$ +^समुन्दर/*समुन्दर$ +^में/में$ +^खितून/*खितून$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^तीसारा/*तीसारा$ +^दिन/दी/दिन$ +^उनूनले/उनूनले$ +^अपून/अपून$ +^हातून/हात$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जहाज/जहाज$ +^का/का$ +^उपकरणून/*उपकरणून$ +^तलि/तलि$ +^खित/*खित$ +^दीछ/दी$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^भौत/भौत/भौत$ +^दिनून/दिन$ +^तलक/तलक$ +^नै/नै$ +^सूरज/*सूरज$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^कोई/कोई$ +^तारा/तारा$ +^देखीन/*देखीन$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^अब/अब$ +^तूफान/तूफान/तूफान$ +^और/और$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तैज/*तैज$ +^है/है$ +^भेरन/भेरन$ +^चलून/*चलून$ +^लागछो/लाग$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^आखिर/*आखिर$ +^में/में$ +^हमरि/हमरि$ +^बचना/*बचना$ +^की/की/की$ +^पुरी/पुरी$ +^आश/*आश$ +^लै/लै$ +^खतम/*खतम$ +^है/है$ +^गै/गै/गै$ +^जब/जब/जब$ +^उनोरो/उनोरो$ +^भौत/भौत/भौत$ +^दिनून/दिन$ +^तक/तक$ +^चिन्ता/चिन्ता$ +^कारण/कारण$ +^खानो/खा$ +^खाना/खाना$ +^को/को$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मन/मन$ +^नी/नी$ +^छ्यो/छ$ +^तब/तब$ +^पौलुसले/पौलुस+ले$ +^उनार/उनार/उनार$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^ठाँड़/*ठाँड़$ +^होभेरन/हो+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^भाईयो/भाई$ +^,/,$ +^निको/निको$ +^त/त/त$ +^यो/यो/यो$ +^हुनो/हो$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^मेरि/मेरि$ +^बात/बात$ +^मानभेरन/मान+भेरन$ +^क्रेते/*क्रेते$ +^टापू/*टापू$ +^भटे/भटे$ +^अघिल/अघिल$ +^नी/नी$ +^बढ़ना/*बढ़ना$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^यो/यो/यो$ +^मुसीबत/*मुसीबत$ +^उनी/उन$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^यो/यो/यो$ +^नुकशान/*नुकशान$ +^हुनो/हो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^समझूछूँ/*समझूछूँ$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^हिम्मत/*हिम्मत$ +^राँखा/*राँखा$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^कैको/*कैको$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^प्राणै/*प्राणै$ +^के/के$ +^नुकशान/*नुकशान$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^केवल/केवल$ +^जहाज/जहाज$ +^को/को$ +^नुकशान/*नुकशान$ +^का/का$ +^अलावा/*अलावा$ +^किलैकी/किलैकी$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^जैको/जैको$ +^मैं/मैं/मैं$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^जैकी/*जैकी$ +^सेवा/सेवा$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^उक/उक/उक$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आज/आज$ +^रात/रात$ +^म्यार/म्यार$ +^पास/पास$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^हे/हे$ +^पौलुस/पौलुस$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^जन/जन$ +^डर/डर/डर$ +^!/!$ +^तैंस/तैंस$ +^महाराजा/महा+राजा$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^ठाँड़/*ठाँड़$ +^हुन/हो$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^देख/देख/देख/देख$ +^,/,$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सबून/सबून$ +^जो/जो$ +^त्यारा/त्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^सफर/*सफर$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^बच/बच/बच$ +^जाला/जा$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^,/,$ +^हे/हे$ +^भाईयो/भाई$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^हिम्मत/*हिम्मत$ +^राँखा/*राँखा$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जसो/जसो$ +^मैंथैं/मैं+थैं$ +^कई/कई$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^ऊसो/ऊसो$ +^होलो/हो$ +^हम/हम/हम$ +^जरूर/जरूर$ +^कोई/कोई$ +^टापू/*टापू$ +^में/में$ +^पुजून/*पुजून$ +^होलो/हो$ +^”/”$ +^चौदवाँ/*चौदवाँ$ +^दिन/दी/दिन$ +^रात/रात$ +^में/में$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^हम/हम/हम$ +^अद्रिया/*अद्रिया$ +^समुन्द्राक/*समुन्द्राक$ +^लहरून/*लहरून$ +^का/का$ +^थपेड़ून/*थपेड़ून$ +^का/का$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^अघिल/अघिल$ +^बढ़ून/*बढ़ून$ +^मरैछ्या/*मरैछ्या$ +^,/,$ +^अधरात/*अधरात$ +^में/में$ +^जहाज/जहाज$ +^चलूनवालान/*चलूनवालान$ +^यो/यो/यो$ +^अहसास/*अहसास$ +^भ्योछ/भ्य$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^जमीन/*जमीन$ +^पास/पास$ +^पुजून/*पुजून$ +^मर्यान/मार$ +^जब/जब/जब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^समुन्दर/*समुन्दर$ +^की/की/की$ +^पानि/पानि$ +^कि/कि/कि$ +^गहराई/*गहराई$ +^नापछ्य/*नापछ्य$ +^जो/जो$ +^सैतीस/*सैतीस$ +^मीटर/*मीटर$ +^छी/छ$ +^और/और$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^अघिल/अघिल$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^गहराई/*गहराई$ +^नापछ्य/*नापछ्य$ +^तो/तो$ +^सत्ताईस/*सत्ताईस$ +^मीटर/*मीटर$ +^निकलछ्य/निकल$ +^उनुस/उनुस$ +^डर/डर/डर$ +^लागून/*लागून$ +^मरेछी/मरेछ$ +^कि/कि/कि$ +^काँई/काँई$ +^हम/हम/हम$ +^चट्टान/*चट्टान$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^टकरै/*टकरै$ +^जू/*जू$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उनूनले/उनूनले$ +^जहाज/जहाज$ +^रोकून/*रोकून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उक/उक/उक$ +^पछिल/पछिल$ +^भटे/भटे$ +^चार/*चार$ +^लंगर/*लंगर$ +^पानि/पानि$ +^में/में$ +^खित/*खित$ +^दीयान/दी$ +^और/और$ +^बेशबरीले/*बेशबरीले$ +^उज्यालो/उज्यालो$ +^हुना/हो$ +^को/को$ +^इंतजार/*इंतजार$ +^करून/कर$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^नाव/नाव$ +^चलूनवाला/*चलूनवाला$ +^जहाज/जहाज$ +^भटे/भटे$ +^भाजून/*भाजून$ +^चाँनमरेछ्या/*चाँनमरेछ्या$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^जहाज/जहाज$ +^का/का$ +^अघिल/अघिल$ +^वाला/वाला$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^में/में$ +^लंगर/*लंगर$ +^खितनाक/*खितनाक$ +^बहाना/*बहाना$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जीवन/जीवन$ +^रक्षक/*रक्षक$ +^नाव/नाव$ +^स/स/स$ +^समुन्द्र/*समुन्द्र$ +^में/में$ +^उतारी/*उतारी$ +^दीछ/दी$ +^त/त/त$ +^यो/यो/यो$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^पौलुसले/पौलुस+ले$ +^सुबदार/*सुबदार$ +^और/और$ +^सिपाईन/सिपाई$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^अगर/अगर$ +^यो/यो/यो$ +^जहाज/जहाज$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^रौला/रू$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^तुम/तुम$ +^लोग/लोग$ +^नै/नै$ +^बचि/*बचि$ +^सकना/सका$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^सिपाईनले/*सिपाईनले$ +^जियोड़ा/*जियोड़ा$ +^काटिभेरन/काट+भेरन$ +^जीवन/जीवन$ +^रक्षक/*रक्षक$ +^नाव/नाव$ +^स/स/स$ +^खित/*खित$ +^दीछ/दी$ +^जब/जब/जब$ +^रात्तै/*रात्तै$ +^हुन/हो$ +^लागछी/लाग$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^पौलुसले/पौलुस+ले$ +^यो/यो/यो$ +^कैभेरन/कु+भेरन$ +^,/,$ +^सबून/सबून$ +^खानो/खा$ +^खान/खान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^विनती/विनती$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^“/“$ +^आज/आज$ +^चौदा/चौदा$ +^दिन/दी/दिन$ +^हो/हो$ +^ग्यान/ग्य$ +^तुमूनले/तुमून$ +^चिन्ता/चिन्ता$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^के/के$ +^नै/नै$ +^खा/खा/खा$ +^राख्यो/*राख्यो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^समझूछूँ/*समझूछूँ$ +^कि/कि/कि$ +^के/के$ +^खा/खा/खा$ +^ली/ली/ली$ +^,/,$ +^जेले/जेले$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^बचाव/*बचाव$ +^हौ/*हौ$ +^;/;$ +^किलैकी/किलैकी$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^कैको/*कैको$ +^एक/एक$ +^बाल/बाल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^खितीलो/*खितीलो$ +^”/”$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^कैभेरन/कु+भेरन$ +^उले/उले$ +^रवाटा/*रवाटा$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^सबून/सबून$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^धन्यबाद/*धन्यबाद$ +^करछय/*करछय$ +^और/और$ +^टोड़िभेरन/*टोड़िभेरन$ +^खानो/खा$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^तब/तब$ +^सबून/सबून$ +^हौंसला/*हौंसला$ +^आछ/आ$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^खानो/खा$ +^खाछ/खा$ +^जहाज/जहाज$ +^में/में$ +^हम/हम/हम$ +^सब/सब$ +^मिलाभेरन/*मिलाभेरन$ +^द्वी/द्वी$ +^सौ/*सौ$ +^छिहत्तर/*छिहत्तर$ +^लोग/लोग$ +^छ्या/छ$ +^जब/जब/जब$ +^सबून/सबून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पेट/*पेट$ +^भरभेरन/*भरभेरन$ +^खा/खा/खा$ +^लीछ/ली$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^ग्यूँका/*ग्यूँका$ +^बोरिन/*बोरिन$ +^समुन्द्र/*समुन्द्र$ +^में/में$ +^खितभेरन/*खितभेरन$ +^जहाज/जहाज$ +^स/स/स$ +^हल्को/*हल्को$ +^करून/कर$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^जब/जब/जब$ +^दिन/दी/दिन$ +^निकलछ्य/निकल$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तब/तब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^उ/उ/उ$ +^देश/देश$ +^स/स/स$ +^नै/नै$ +^पछ्याणियो/*पछ्याणियो$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उनेरि/उनेरि$ +^नजर/नजर$ +^एक/एक$ +^सुखी/*सुखी$ +^जमीन/*जमीन$ +^में/में$ +^पड़छ्य/पड़$ +^,/,$ +^जैक/*जैक$ +^किनार/किनार$ +^रेतीला/*रेतीला$ +^छ्या/छ$ +^और/और$ +^सोचछै/*सोचछै$ +^की/की/की$ +^अगर/अगर$ +^हो/हो$ +^सकों/*सकों$ +^त/त/त$ +^यो/यो/यो$ +^किनार/किनार$ +^में/में$ +^जहाज/जहाज$ +^ठाँड़/*ठाँड़$ +^कर/कर/कर$ +^दीनू/दी$ +^तब/तब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^लंगर/*लंगर$ +^स/स/स$ +^खोलभेरन/खोल+भेरन$ +^समुन्द्र/*समुन्द्र$ +^में/में$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^उई/उई/उ+ई$ +^बखत/बखत$ +^पतवारून/*पतवारून$ +^का/का$ +^ज्योड़ो/*ज्योड़ो$ +^खोल/खोल/खोल$ +^दीयान/दी$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^उनूनले/उनूनले$ +^जहाजा/*जहाजा$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^वाला/वाला$ +^पाल/*पाल$ +^उठाछ/उठा$ +^ताकि/ताकि$ +^हवा/*हवा$ +^जहाज/जहाज$ +^अघिलकैं/*अघिलकैं$ +^बढ़ौ/*बढ़ौ$ +^और/और$ +^हम/हम/हम$ +^किनाराक/*किनाराक$ +^तरफ/तरफ$ +^जा/जा/जा$ +^सका/सका$ +^जहाज/जहाज$ +^पानि/पानि$ +^तलि/तलि$ +^रेत/रेत$ +^का/का$ +^टिला/*टिला$ +^में/में$ +^टकराभेरन/*टकराभेरन$ +^उको/उको$ +^अघिलो/*अघिलो$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^फस/*फस$ +^ग्यो/ग्य$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^हिल/*हिल$ +^नै/नै$ +^सक्यो/*सक्यो$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^पछिलो/*पछिलो$ +^को/को$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^लहरून/*लहरून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^टुटून/*टुटून$ +^लागछ्य/लाग$ +^तब/तब$ +^सिपाईनले/*सिपाईनले$ +^इसो/इसो$ +^सोचछ्य/*सोचछ्य$ +^कि/कि/कि$ +^काँई/काँई$ +^इसो/इसो$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^कि/कि/कि$ +^कैदी/*कैदी$ +^बौं/*बौं$ +^काटिभेरन/काट+भेरन$ +^भाजि/*भाजि$ +^जौ/जा$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उनून/उनून/उनून$ +^मार/मार/मार$ +^दिन/दी/दिन$ +^चाँछ्या/चाँ/चाँ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^सुबदार/*सुबदार$ +^युलियुस/*युलियुस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पौलुस/पौलुस$ +^स/स/स$ +^बचूनाकि/*बचूनाकि$ +^इच्छाले/*इच्छाले$ +^उनुस/उनुस$ +^इसो/इसो$ +^करून/कर$ +^है/है$ +^रोक/*रोक$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^की/की/की$ +^जो/जो$ +^तैर/*तैर$ +^सकनान/सक$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^पैलि/पैलि$ +^फाटंग/*फाटंग$ +^मारभेरन/*मारभेरन$ +^किनार/किनार$ +^में/में$ +^जून/*जून$ +^और/और$ +^बाकि/*बाकि$ +^लोग/लोग$ +^टूटिना/*टूटिना$ +^का/का$ +^जहाजा/*जहाजा$ +^का/का$ +^तखतान/*तखतान$ +^या/या/या$ +^मलवा/*मलवा$ +^में/में$ +^न्हैग्या/न्है/न्हैजा$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^सब/सब$ +^लोग/लोग$ +^सुरक्षित/*सुरक्षित$ +^बच/बच/बच$ +^ग्या/ग्य$ +^जब/जब/जब$ +^हम/हम/हम$ +^सब/सब$ +^बचभेरन/*बचभेरन$ +^किनार/किनार$ +^पुजियाँ/*पुजियाँ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^हमून/हमून$ +^पत्तो/पत्त$ +^चलछ्य/चल$ +^कि/कि/कि$ +^ऐल/ऐल$ +^हम/हम/हम$ +^माल्टा/*माल्टा$ +^नामाका/*नामाका$ +^द्वीप/*द्वीप$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^तब/तब$ +^वाँक/*वाँक$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमून/हमून$ +^में/में$ +^दया/दया$ +^करछय/*करछय$ +^;/;$ +^किलैकी/किलैकी$ +^बरखा/बरखा$ +^हुना/हो$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^भौत/भौत/भौत$ +^ठंडो/*ठंडो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उनूनले/उनूनले$ +^आगो/*आगो$ +^जलाभेरन/जला+भेरन$ +^हमोरो/हमोरो$ +^स्वागत/*स्वागत$ +^करछय/*करछय$ +^जब/जब/जब$ +^पौलुसले/पौलुस+ले$ +^लाकाड़/*लाकाड़$ +^जाम/जाम$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^आग/आग$ +^में/में$ +^राख्यान/*राख्यान$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^एक/एक$ +^स्याप/*स्याप$ +^आगा/*आगा$ +^की/की/की$ +^ताप/*ताप$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^उमें/उ+में$ +^भटे/भटे$ +^निकलछय/*निकलछय$ +^और/और$ +^पौलुस/पौलुस$ +^को/को$ +^हात/हात$ +^लपट/*लपट$ +^दीछ/दी$ +^जब/जब/जब$ +^वाँक/*वाँक$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^स्यापस/*स्यापस$ +^पौलुसा/*पौलुसा$ +^का/का$ +^हात/हात$ +^में/में$ +^लटकिनाको/*लटकिनाको$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^आपस/आपस$ +^में/में$ +^कुन/कु$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^पक्का/*पक्का$ +^यो/यो/यो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^खूनी/*खूनी$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^समुन्द्र/*समुन्द्र$ +^में/में$ +^त/त/त$ +^बचि/*बचि$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हमरि/हमरि$ +^न्याय/न्याय$ +^की/की/की$ +^देबी/*देबी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^ज्यून/ज्यून$ +^नै/नै$ +^रून/रू$ +^दीयो/*दीयो$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^उले/उले$ +^स्यापस/*स्यापस$ +^आगो/*आगो$ +^में/में$ +^छटक/*छटक$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^के/के$ +^नुकशान/*नुकशान$ +^नै/नै$ +^भ्यो/*भ्यो$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^लोग/लोग$ +^यो/यो/यो$ +^देखून/देख$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^कब/*कब$ +^उक/उक/उक$ +^हात/हात$ +^सुजल/*सुजल$ +^जालो/जा$ +^उ/उ/उ$ +^बिहोश/*बिहोश$ +^है/है$ +^भेरन/भेरन$ +^मरि/*मरि$ +^ज/*ज$ +^लो/*लो$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^देर/*देर$ +^तलक/तलक$ +^इंतजार/*इंतजार$ +^करने/*करने$ +^में/में$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^के/के$ +^नै/नै$ +^भ्यो/*भ्यो$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अपूनी/अपूनी$ +^सोच/*सोच$ +^बदलभेरन/*बदलभेरन$ +^कुन/कु$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^कोई/कोई$ +^देवता/*देवता$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^का/का$ +^नजिक/नजिक$ +^वाँक/*वाँक$ +^ठूलो/ठूलो$ +^अधिकारी/अधिकारी$ +^पुबलियुस/*पुबलियुस$ +^नामाका/*नामाका$ +^आदिमीक/*आदिमीक$ +^गाड़ा/*गाड़ा$ +^छ्या/छ$ +^उले/उले$ +^हमून/हमून$ +^अपून/अपून$ +^घर/घर$ +^लिजाभेरन/*लिजाभेरन$ +^तीन/तीन$ +^दिन/दी/दिन$ +^तलक/तलक$ +^हमरि/हमरि$ +^खातिरदारी/*खातिरदारी$ +^करछ्य/कर/कर$ +^पुबलियुस/*पुबलियुस$ +^को/को$ +^बबा/बबा$ +^जर/*जर$ +^और/और$ +^दस्त/*दस्त$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बिमारी/बिमारी$ +^पड़ी/पड़$ +^र्योछ/*र्योछ$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^पौलुस/पौलुस$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पास/पास$ +^भितर/भितर$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछय/*करछय$ +^,/,$ +^और/और$ +^उमें/उ+में$ +^हात/हात$ +^राँखभेरन/*राँखभेरन$ +^ऊस/ऊस$ +^चंगो/चंगो$ +^करछय/*करछय$ +^जब/जब/जब$ +^इसो/इसो$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^टापू/*टापू$ +^का/का$ +^सब/सब$ +^बिमार/बिमार$ +^लोग/लोग$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^ठीक/ठीक$ +^हुन/हो$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^उनूनले/उनूनले$ +^हमोरो/हमोरो$ +^भौत/भौत/भौत$ +^आदर/आदर$ +^करछय/*करछय$ +^,/,$ +^और/और$ +^हम/हम/हम$ +^तीन/तीन$ +^मैंनाक/*मैंनाक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^जब/जब/जब$ +^हम/हम/हम$ +^जान/जा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैय्यार/तैय्यार$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^जो/जो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जरूरी/जरूरी$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^जहाज/जहाज$ +^में/में$ +^राख/राख/राख$ +^दीछ/दी$ +^तीन/तीन$ +^मैंनाक/*मैंनाक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^जब/जब/जब$ +^हम/हम/हम$ +^एक/एक$ +^जहाज/जहाज$ +^में/में$ +^सफर/*सफर$ +^शुरू/शुरू$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^सिकन्दरिया/*सिकन्दरिया$ +^भटे/भटे$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^टापू/*टापू$ +^में/में$ +^तूफान/तूफान/तूफान$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^रूकीना/*रूकीना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^जहाज/जहाज$ +^का/का$ +^अघिल/अघिल$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^में/में$ +^यूनानी/*यूनानी$ +^जुड़वा/*जुड़वा$ +^देवतान/*देवतान$ +^कि/कि/कि$ +^मूर्ति/*मूर्ति$ +^गड़ीना/*गड़ीना$ +^की/की/की$ +^छी/छ$ +^सुरकूस/*सुरकूस$ +^बन्दरगाह/*बन्दरगाह$ +^में/में$ +^लंगर/*लंगर$ +^डालभेरन/डाल+भेरन$ +^हम/हम/हम$ +^तीन/तीन$ +^दिन/दी/दिन$ +^तलक/तलक$ +^वाँ/वाँ$ +^रया/*रया$ +^वाँ/वाँ$ +^भटे/भटे$ +^अघिल/अघिल$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^हम/हम/हम$ +^रेगियुस/*रेगियुस$ +^शैहर/शैहर$ +^पुज्याँ/*पुज्याँ$ +^त/त/त$ +^अघिल/अघिल$ +^दिन/दी/दिन$ +^दक्षिण/*दक्षिण$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^हवा/*हवा$ +^चलून/*चलून$ +^लागछै/लाग$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^तिसार/*तिसार$ +^दिन/दी/दिन$ +^पुतियुलि/*पुतियुलि$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^आयान/आ$ +^वाँ/वाँ$ +^हमून/हमून$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाई/भाई$ +^मिल्यान/*मिल्यान$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^कुंनान/कुं$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हम/हम/हम$ +^याँ/याँ$ +^सात/सात$ +^दिन/दी/दिन$ +^तक/तक$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^रया/*रया$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^,/,$ +^हम/हम/हम$ +^पैदल/*पैदल$ +^बाट/बाट$ +^भटे/भटे$ +^रोम/*रोम$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^अपूनो/अपूनो$ +^सफर/*सफर$ +^शुरू/शुरू$ +^करछ्य/कर/कर$ +^रोम/*रोम$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईन/भाई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सुणछै/सुण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^उनमरियाँ/*उनमरियाँ$ +^और/और$ +^हमून/हमून$ +^मिलून/*मिलून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^और/और$ +^हमून/हमून$ +^रोम/*रोम$ +^लीजान/लीजा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अप्पियुस/*अप्पियुस$ +^नगरा/*नगरा$ +^का/का$ +^बजार/*बजार$ +^और/और$ +^तीन/तीन$ +^-/-$ +^सराय/*सराय$ +^तक/तक$ +^आयान/आ$ +^जिनून/जिनून$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^पौलुस/पौलुस$ +^स/स/स$ +^भौते/*भौते$ +^हिम्मत/*हिम्मत$ +^भैछ/*भैछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^धन्यबाद/*धन्यबाद$ +^करछ्य/कर/कर$ +^हम/हम/हम$ +^रोम/*रोम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^पुज्या/*पुज्या$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^पौलुसैस/*पौलुसैस$ +^यो/यो/यो$ +^अनुमति/*अनुमति$ +^मिलगै/*मिलगै$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^पैहरा/*पैहरा$ +^दीन/दीन$ +^वाला/वाला$ +^एक/एक$ +^सिपाई/सिपाई$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^जाँ/जाँ$ +^चाछो/चा$ +^,/,$ +^वाँ/वाँ$ +^रै/रै/रै$ +^सकछो/सक$ +^तीन/तीन$ +^दिनाक/*दिनाक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^उले/उले$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^का/का$ +^खास/खास$ +^लोगून/लोग$ +^बुलाछ/बुला$ +^,/,$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^ज/*ज$ +^म/*म$ +^भ्यान/भ्य$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उले/उले$ +^उनूथैं/*उनूथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^भाईयो/भाई$ +^,/,$ +^मैले/*मैले$ +^अपून/अपून$ +^लोगून/लोग$ +^या/या/या$ +^पुरखानका/*पुरखानका$ +^रीति/*रीति$ +^-/-$ +^रिवाज/*रिवाज$ +^का/का$ +^खिलाफ/खिलाफ$ +^के/के$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^,/,$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^मैंस/मैंस$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^भटे/भटे$ +^बन्दी/*बन्दी$ +^बनाभेरन/बना+भेरन$ +^रोमी/रोमी$ +^सरकार/*सरकार$ +^हात/हात$ +^सौंपी/सौंप$ +^ग्यो/ग्य$ +^”/”$ +^उनूनले/उनूनले$ +^जाँच/*जाँच$ +^-/-$ +^पड़ताल/*पड़ताल$ +^करना/कर$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^मैंस/मैंस$ +^छोड़ी/छोड़$ +^दिन/दी/दिन$ +^चाँछ/चाँ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैंमें/मैं+में$ +^मौतेकी/*मौतेकी$ +^सजा/सजा$ +^लालक/*लालक$ +^कोई/कोई$ +^दोष/दोष$ +^नी/नी$ +^छ्यो/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवा/अगुवा$ +^बिरोध/बिरोध$ +^में/में$ +^बोलून/बोल$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^मैंस/मैंस$ +^महाराजा/महा+राजा$ +^स/स/स$ +^अपील/*अपील$ +^करून/कर$ +^पड़छ्य/पड़$ +^;/;$ +^यो/यो/यो$ +^नै/नै$ +^की/की/की$ +^मैंस/मैंस$ +^अपून/अपून$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^दोष/दोष$ +^लगून/*लगून$ +^छ्यो/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैले/*मैले$ +^तुमून/तुमून$ +^याँ/याँ$ +^बुलाछ/बुला$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^मिलभेरन/*मिलभेरन$ +^बात/बात$ +^-/-$ +^चीत/*चीत$ +^करूँ/कर$ +^;/;$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^यीशु/यीशु$ +^इस्राएली/*इस्राएली$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^उ/उ/उ$ +^आश/*आश$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जै/जै$ +^कारण/कारण$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^जंजीर/*जंजीर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जकड़ीना/*जकड़ीना$ +^को/को$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^उनूनले/उनूनले$ +^पौलुसथैं/*पौलुसथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^नै/नै$ +^हमून/हमून$ +^त्यारा/त्यारा$ +^बारिमें/बारिमें$ +^यहूदिया/यहूदिया$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^थैं/थैं$ +^चिठ्ठी/चिठ्ठी$ +^मिली/मिल$ +^,/,$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^वाँ/वाँ$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईन/भाई$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^केले/केले$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^त्यारा/त्यारा$ +^बारिमें/बारिमें$ +^के/के$ +^नै/नै$ +^बतायो/*बतायो$ +^,/,$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^बुरो/*बुरो$ +^क्योछ/कुं$ +^लेकिन/लेकिन$ +^त्यारा/त्यारा$ +^बिचार/*बिचार$ +^कि/कि/कि$ +^छन/छ$ +^?/?$ +^उई/उई/उ+ई$ +^हम/हम/हम$ +^तैंथैं/*तैंथैं$ +^सुणून/सुण$ +^चाँनू/चाँ$ +^,/,$ +^की/की/की$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^हम/हम/हम$ +^जाणनू/जाण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^हरेक/हरेक$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^यो/यो/यो$ +^पंथा/*पंथा$ +^का/का$ +^बिरोध/बिरोध$ +^में/में$ +^लोग/लोग$ +^बात/बात$ +^करनान/कर$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पौलुस/पौलुस$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^मिलना/*मिलना$ +^को/को$ +^दिन/दी/दिन$ +^तय/*तय$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^दिन/दी/दिन$ +^कई/कई$ +^लोग/लोग$ +^जाँ/जाँ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^रूकीना/*रूकीना$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^वाँ/वाँ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^आयान/आ$ +^पौलुसले/पौलुस+ले$ +^रात्तै/*रात्तै$ +^भटे/भटे$ +^ब्याला/ब्या$ +^तक/तक$ +^उनून/उनून/उनून$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^बारिमें/बारिमें$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^और/और$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवालान/*दिनवालान$ +^की/की/की$ +^किताबून/*किताबून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^बताछ/बता$ +^उले/उले$ +^इसो/इसो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^करछ्य/कर/कर$ +^ताकि/ताकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^यीशुक/*यीशुक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करून/कर$ +^और/और$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पौलुस/पौलुस$ +^की/की/की$ +^बातुन/बातु$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^विश्वास/विश्वास$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^आपस/आपस$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^सहमत/*सहमत$ +^नै/नै$ +^भ्या/*भ्या$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^पौलुसा/*पौलुसा$ +^का/का$ +^यो/यो/यो$ +^एक/एक$ +^बात/बात$ +^कुना/*कुना$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^न्हैग्या/न्है/न्हैजा$ +^,/,$ +^“/“$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^यशायाह/*यशायाह$ +^जरियाले/*जरियाले$ +^तुमार/तुमार$ +^पुरखानथैं/*पुरखानथैं$ +^ठीक/ठीक$ +^क्योछ/कुं$ +^”/”$ +^“/“$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^इन/इन$ +^लोगून/लोग$ +^थैं/थैं$ +^कौ/कुं$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सुणनै/सुण$ +^रौला/रू$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^नी/नी$ +^सकाला/*सकाला$ +^और/और$ +^देखनै/देख$ +^त/त/त$ +^रौला/रू$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^पछ्याण/पछ्याण/पछ्याण$ +^नी/नी$ +^पाला/पा$ +^”/”$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^इन/इन$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^मन/मन$ +^निठूर/*निठूर$ +^है/है$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^कानून/कान/कानून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^सुणनान/सुण$ +^,/,$ +^आँखून/*आँखून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^देखनान/देख$ +^,/,$ +^इसो/इसो$ +^होलो/हो$ +^कि/कि/कि$ +^इसो/इसो$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^कि/कि/कि$ +^आँख/आँख$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^देखनान/देख$ +^,/,$ +^कानून/कान/कानून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सुणनान/सुण$ +^,/,$ +^मन/मन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^समझून/समझ$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^म्यारा/म्यारा$ +^तरफ/तरफ$ +^मुड़ून/*मुड़ून$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उनून/उनून/उनून$ +^चंगो/चंगो$ +^करूँलो/*करूँलो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^चाछूँ/चाँ$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^यो/यो/यो$ +^जाण/जाण/जाण$ +^ली/ली/ली$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^यो/यो/यो$ +^उद्धारो/*उद्धारो$ +^को/को$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^भेजि/*भेजि$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^मानाला/*मानाला$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जब/जब/जब$ +^उले/उले$ +^यो/यो/यो$ +^क्योछ/कुं$ +^त/त/त$ +^यहूदी/यहूदी$ +^आपस/आपस$ +^में/में$ +^भौत/भौत/भौत$ +^विवाद/*विवाद$ +^करून/कर$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^और/और$ +^वाँ/वाँ$ +^भटे/भटे$ +^न्हैग्या/न्है/न्हैजा$ +^येक/येक/येक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^पौलुस/पौलुस$ +^अपून/अपून$ +^किराया/*किराया$ +^में/में$ +^लिईनाक/*लिईनाक$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^पुर/पुर$ +^द्वी/द्वी$ +^साल/साल$ +^र्योछ/*र्योछ$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^उछ्या/*उछ्या$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सबून/सबून$ +^को/को$ +^स्वागत/*स्वागत$ +^करछ्यो/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^बिना/बिना$ +^रोके/*रोके$ +^-/-$ +^टोके/*टोके$ +^और/और$ +^भौत/भौत/भौत$ +^हिम्मत/*हिम्मत$ +^राखभेरन/*राखभेरन$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^को/को$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करछो/कर$ +^और/और$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^की/की/की$ +^बातुन/बातु$ +^सिखूनै/सिखू$ +^रूछो/रू$ +^मैं/मैं/मैं$ +^पौलुस/पौलुस$ +^यो/यो/यो$ +^चिठ्ठी/चिठ्ठी$ +^स/स/स$ +^लिखछूँ/*लिखछूँ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^को/को$ +^सेवक/सेवक$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैंस/मैंस$ +^प्रेरित/प्रेरित/प्रेरित$ +^हुन/हो$ +^खिन/खिन/खिन$ +^चुन/चुन/चुन$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^उ/उ/उ$ +^सुसमाचारो/*सुसमाचारो$ +^को/को$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अलग/अलग$ +^करिनाको/*करिनाको$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पैलि/पैलि$ +^भटे/भटे$ +^अपून/अपून$ +^संदेश/संदेश$ +^दिन/दी/दिन$ +^वालान/वालान$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^उ/उ/उ$ +^सुसमाचारो/*सुसमाचारो$ +^को/को$ +^वादा/वादा$ +^करीना/*करीना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^उक/उक/उक$ +^च्योलो/च्योलो$ +^हमार/हमार$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीहाक/*मसीहाक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^छै/छ$ +^उको/उको$ +^जन्म/जन्म$ +^एक/एक$ +^इन्सानाक/*इन्सानाक$ +^रूप/रूप$ +^में/में$ +^दाऊद/दाऊद$ +^राजा/राजा$ +^का/का$ +^वंश/*वंश$ +^में/में$ +^भ्योछ/भ्य$ +^और/और$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्माक/*आत्माक$ +^अनुसार/अनुसार$ +^मरिन/*मरिन$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यून/ज्यून$ +^हुना/हो$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^ठैहरछ्य/*ठैहरछ्य$ +^उ/उ/उ$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^हमोरो/हमोरो$ +^प्रभु/प्रभु$ +^छै/छ$ +^मसीहाक/*मसीहाक$ +^द्वारा/द्वारा$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैंस/मैंस$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^और/और$ +^प्रेरिताई/*प्रेरिताई$ +^की/की/की$ +^सेवा/सेवा$ +^दी/दी/दी$ +^गैछ/गै$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^उक/उक/उक$ +^नामाका/*नामाका$ +^कारण/कारण$ +^सब/सब$ +^जातिक/*जातिक$ +^लोग/लोग$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करून/कर$ +^और/और$ +^उको/उको$ +^हुकमो/*हुकमो$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^करून/कर$ +^तुम/तुम$ +^जो/जो$ +^रोम/*रोम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^रूछा/रू$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इन/इन$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^छा/छ$ +^जिनून/जिनून$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीहा/*मसीहा$ +^का/का$ +^हुन/हो$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बुलाई/बुला$ +^गैछा/गै$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^चिठ्ठी/चिठ्ठी$ +^रोम/*रोम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^रून/रू$ +^वाला/वाला$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^लिखूनमर्यू/*लिखूनमर्यू$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^प्रिय/*प्रिय$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^जिनून/जिनून$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^लोग/लोग$ +^हुनखिन/*हुनखिन$ +^चुनिनाक/*चुनिनाक$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^हमार/हमार$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^और/और$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^तुमून/तुमून$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^और/और$ +^शान्ति/शान्ति$ +^मिलनै/मिल$ +^रौ/रू$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^में/में$ +^तुम/तुम$ +^सबून/सबून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीहाक/*मसीहाक$ +^द्वारा/द्वारा$ +^अपून/अपून$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^धन्यवाद/धन्यवाद$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^तुमार/तुमार$ +^विश्वास/विश्वास$ +^की/की/की$ +^चर्चा/*चर्चा$ +^पुरो/पुरो$ +^संसाराक/*संसाराक$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^हुनमरेछ/*हुनमरेछ$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^जिनरी/*जिनरी$ +^सेवा/सेवा$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपून/अपून$ +^पुर/पुर$ +^मन/मन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनार/उनार/उनार$ +^च्यालाक/*च्यालाक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^लोगून/लोग$ +^सुणाभेरन/*सुणाभेरन$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^उई/उई/उ+ई$ +^मेरि/मेरि$ +^गवाही/गवाही$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^अपूनी/अपूनी$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^में/में$ +^लगातार/*लगातार$ +^याद/याद$ +^करछूँ/कर$ +^और/और$ +^रोज/*रोज$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपूनी/अपूनी$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^में/में$ +^विनती/विनती$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^अगर/अगर$ +^हो/हो$ +^सकों/*सकों$ +^त/त/त$ +^मैं/मैं/मैं$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^इच्छा/इच्छा$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^मिलून/*मिलून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ऊँ/*ऊँ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैंस/मैंस$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^मिलना/*मिलना$ +^की/की/की$ +^भौत/भौत/भौत$ +^इच्छा/इच्छा$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^कोई/कोई$ +^आत्मिक/*आत्मिक$ +^आशीष/*आशीष$ +^दियूँ/*दियूँ$ +^,/,$ +^जैले/जे+ले$ +^तुम/तुम$ +^विश्वास/विश्वास$ +^में/में$ +^मजबूत/मजबूत$ +^होज्या/*होज्या$ +^म्योरो/म्योरो$ +^कुनाको/*कुनाको$ +^मतलब/मतलब$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमार/तुमार$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^उलो/*उलो$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^तुम/तुम$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आपस/आपस$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^दुसराक/*दुसराक$ +^विश्वासा/*विश्वासा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^हिम्मत/*हिम्मत$ +^पाला/पा$ +^और/और$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयों/भाई$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^चाछूँ/चाँ$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^जाण/जाण/जाण$ +^ली/ली/ली$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^बार-बार/बार-बार$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^चाछ/चा$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^का/का$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^मसीह/मसीह$ +^खिन/खिन/खिन$ +^शिष्य/शिष्य$ +^बन्याँ/*बन्याँ$ +^,/,$ +^उसकैं/*उसकैं$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बनू/*बनू$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अब/अब$ +^तक/तक$ +^यैमें/*यैमें$ +^रूकावट/*रूकावट$ +^पढ़नै/*पढ़नै$ +^रूछी/रू$ +^मेरि/मेरि$ +^जिम्मेदारी/*जिम्मेदारी$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^सुणूना/*सुणूना$ +^की/की/की$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^चाहे/*चाहे$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यूनानी/*यूनानी$ +^बोली/बोल$ +^जाणून/जाण$ +^वाला/वाला$ +^बुद्धिमान/बुद्धिमान$ +^हुन/हो$ +^या/या/या$ +^नै/नै$ +^जाणून/जाण$ +^वाला/वाला$ +^मूर्ख/मूर्ख/मूर्ख/मूर्ख$ +^हुन/हो$ +^चाहे/*चाहे$ +^समझदार/*समझदार$ +^हुन/हो$ +^या/या/या$ +^नासमझदार/*नासमझदार$ +^हुन/हो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुम/तुम$ +^रोम/*रोम$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^-/-$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बिल्कुल/*बिल्कुल$ +^तैय्यार/तैय्यार$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^किलैंकी/किलैंकी$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^को/को$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^में/में$ +^पुरो/पुरो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^अपूनी/अपूनी$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सबून/सबून$ +^को/को$ +^उद्धार/उद्धार$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^यो/यो/यो$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^त/त/त$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^और/और$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^उनून/उनून/उनून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जो/जो$ +^यहूदी/यहूदी$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^में/में$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^यो/यो/यो$ +^प्रकट/*प्रकट$ +^करछो/कर$ +^की/की/की$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^पुर/पुर$ +^रूपले/*रूपले$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करना/कर$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^धर्मी/धर्मी$ +^ठैहरूनाक/*ठैहरूनाक$ +^लायक/लायक$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^जसकैं/जैस+तरह$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^लिखीन/*लिखीन$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^“/“$ +^विश्वासले/*विश्वासले$ +^धर्मी/धर्मी$ +^जन/जन$ +^ज्यून/ज्यून$ +^रोलो/*रोलो$ +^”/”$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^क्रोध/*क्रोध$ +^त/त/त$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^सब/सब$ +^बुराई/बुराई$ +^और/और$ +^बुर/बुर$ +^करनान/कर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^भटे/भटे$ +^प्रगट/प्रगट$ +^हुछो/हो$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^अपून/अपून$ +^बुर/बुर$ +^कामून/काम$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^लोगून/लोग$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^जाणून/जाण$ +^है/है$ +^रोकनान/*रोकनान$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^आसानी/*आसानी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सही/सही$ +^ढंगले/*ढंगले$ +^समझा/समझा/समझा$ +^सकछ्या/सक/सक$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यैस/*यैस$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^खुद/खुद$ +^प्रगट/प्रगट$ +^कर/कर/कर$ +^रैछ/रै/रै$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^अनन्त/अनन्त$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^गुणून/*गुणून$ +^नै/नै$ +^देखी/देख$ +^जा/जा/जा$ +^सकना/सका$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^परमेश्वरले/*परमेश्वरले$ +^संसाराक/*संसाराक$ +^शुरू/शुरू$ +^भटे/भटे$ +^,/,$ +^अपूनी/अपूनी$ +^बनाईनाक/*बनाईनाक$ +^सब/सब$ +^चीजून/चीज$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^बताईना/*बताईना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^कोई/कोई$ +^बाहाना/*बाहाना$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^की/की/की$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^नै/नै$ +^जाणना/जाण$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^जाणिभेरन/*जाणिभेरन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनले/उनूनले$ +^ऊस/ऊस$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^रूप/रूप$ +^में/में$ +^आदर/आदर$ +^नै/नै$ +^दीयो/*दीयो$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^उनोरो/उनोरो$ +^धन्यवाद/धन्यवाद$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मूर्खता/*मूर्खता$ +^की/की/की$ +^बात/बात$ +^सोचनान/*सोचनान$ +^,/,$ +^याँ/याँ$ +^तक/तक$ +^कि/कि/कि$ +^उनार/उनार/उनार$ +^मूर्ख/मूर्ख/मूर्ख/मूर्ख$ +^बिचार/*बिचार$ +^सब/सब$ +^गलत/गलत$ +^छन/छ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अपून/अपून$ +^आपस/आपस$ +^बुद्धिमान/बुद्धिमान$ +^समझभेरन/*समझभेरन$ +^मूर्ख/मूर्ख/मूर्ख/मूर्ख$ +^बन/बन/बन$ +^ग्या/ग्य$ +^उनूनले/उनूनले$ +^हमेशा/हमेशा$ +^ज्यून/ज्यून$ +^रूनवाला/*रूनवाला$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^महिमा/महिमा$ +^छोड़भेरन/छोड़+भेरन$ +^,/,$ +^नाशवान/*नाशवान$ +^लोगून/लोग$ +^,/,$ +^और/और$ +^चिड़ियान/चिड़िया$ +^,/,$ +^चौपायों/*चौपायों$ +^और/और$ +^रेगुन/*रेगुन$ +^वाला/वाला$ +^जन्तुन/*जन्तुन$ +^कि/कि/कि$ +^मूर्तिन/*मूर्तिन$ +^की/की/की$ +^अराधना/अराधना$ +^करछ्य/कर/कर$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^उनार/उनार/उनार$ +^मन/मन$ +^कि/कि/कि$ +^अभिलाषानक/*अभिलाषानक$ +^अनुसार/अनुसार$ +^अशुद्धता/*अशुद्धता$ +^खिन/खिन/खिन$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दीयान/दी$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^आपस/आपस$ +^में/में$ +^बुर/बुर$ +^कामून/काम$ +^में/में$ +^अपून/अपून$ +^शरीरो/*शरीरो$ +^को/को$ +^अनादर/*अनादर$ +^करून/कर$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उनूनले/उनूनले$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करून/कर$ +^है/है$ +^इनकार/*इनकार$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^ऊस/ऊस$ +^अपनाछ/*अपनाछ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^झूठ/झूठ$ +^छै/छ$ +^उनूनले/उनूनले$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^बजाय/*बजाय$ +^संसारे/*संसारे$ +^की/की/की$ +^अराधना/अराधना$ +^और/और$ +^सेवा/सेवा$ +^करछ्य/कर/कर$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^जो/जो$ +^सब/सब$ +^चीजून/चीज$ +^को/को$ +^बनूनवालो/*बनूनवालो$ +^छै/छ$ +^उकी/उकी$ +^महिमा/महिमा$ +^हमेशा/हमेशा$ +^हुनै/हो$ +^रौ/रू$ +^आमीन/आमीन$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^परमेश्वरले/*परमेश्वरले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^उनार/उनार/उनार$ +^बुर/बुर$ +^बिचारून/*बिचारून$ +^का/का$ +^बश/*बश$ +^में/में$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दीछ/दी$ +^;/;$ +^और/और$ +^याँ/याँ$ +^तक/तक$ +^कि/कि/कि$ +^उनार/उनार/उनार$ +^स्यैनिन/स्यैनि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जायज/*जायज$ +^रिश्तान/*रिश्तान$ +^दुसारा/दुसारा$ +^स्यैनिन/स्यैनि$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^नाजायज/*नाजायज$ +^रिश्तान/*रिश्तान$ +^में/में$ +^बदल/*बदल$ +^डालछय/*डालछय$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^आदिमी/आदिमी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^स्यैनिन/स्यैनि$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^जायज/*जायज$ +^रिश्ता/*रिश्ता$ +^छोड़भेरन/छोड़+भेरन$ +^,/,$ +^आपस/आपस$ +^में/में$ +^कुकर्म/*कुकर्म$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^बर्बाद/*बर्बाद$ +^हुन/हो$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^और/और$ +^आदिमीन/आदिमी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आदिमीन/आदिमी$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^कुकर्म/*कुकर्म$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^अपून/अपून$ +^गलत/गलत$ +^कामून/काम$ +^की/की/की$ +^ठीक/ठीक$ +^सजा/सजा$ +^पाछ/पा$ +^किलैंकी/किलैंकी$ +^जब/जब/जब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^स/स/स$ +^अपनून/*अपनून$ +^मूर्खता/*मूर्खता$ +^समझछै/समझ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लै/लै$ +^उनून/उनून/उनून$ +^सब/सब$ +^बुर/बुर$ +^काम/काम$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उनार/उनार/उनार$ +^बुर/बुर$ +^मनाक/*मनाक$ +^बश/*बश$ +^में/में$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दीछ/दी$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^प्रकाराक/*प्रकाराक$ +^अधर्म/*अधर्म$ +^,/,$ +^और/और$ +^दुष्टता/*दुष्टता$ +^,/,$ +^और/और$ +^लोभ/*लोभ$ +^,/,$ +^और/और$ +^बैरभाव/*बैरभाव$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भरि/*भरि$ +^ग्यान/ग्य$ +^;/;$ +^और/और$ +^डाह/*डाह$ +^,/,$ +^और/और$ +^हत्या/हत्या$ +^,/,$ +^और/और$ +^झगाड़/*झगाड़$ +^,/,$ +^और/और$ +^छल/*छल$ +^,/,$ +^और/और$ +^जलन/*जलन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भरि/*भरि$ +^ग्यान/ग्य$ +^और/और$ +^चुगलखोरून/*चुगलखोरून$ +^,/,$ +^बदनाम/बदनाम$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^,/,$ +^निन्दा/निन्दा$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^,/,$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^भटे/भटे$ +^घृणा/*घृणा$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^,/,$ +^दुसरान/दुसरान$ +^को/को$ +^अनादर/*अनादर$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^,/,$ +^घमंडी/*घमंडी$ +^,/,$ +^डीगमार/*डीगमार$ +^,/,$ +^बुर/बुर$ +^-/-$ +^बुर/बुर$ +^बातुन/बातु$ +^बोलूनवाला/*बोलूनवाला$ +^,/,$ +^ईजा/ईजा$ +^-/-$ +^बाबको/*बाबको$ +^हुकुम/हुकुम$ +^नै/नै$ +^मानून/*मानून$ +^वाला/वाला$ +^मूर्ख/मूर्ख/मूर्ख/मूर्ख$ +^और/और$ +^विश्वासघाती/*विश्वासघाती$ +^,/,$ +^निका/*निका$ +^ब्यवहाराक/*ब्यवहाराक$ +^बिना/बिना$ +^,/,$ +^कठोर/*कठोर$ +^और/और$ +^निर्दयी/*निर्दयी$ +^हो/हो$ +^ग्यान/ग्य$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^त/त/त$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जाणनान/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^इस/*इस$ +^-/-$ +^इस/*इस$ +^काम/काम$ +^करून/कर$ +^वालान/वालान$ +^मौत/मौत$ +^की/की/की$ +^सजा/सजा$ +^की/की/की$ +^हकदार/हकदार$ +^हुनान/हो$ +^,/,$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^नै/नै$ +^केवल/केवल$ +^खुद/खुद$ +^इसो/इसो$ +^काम/काम$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^इसा/इसा$ +^बुर/बुर$ +^काम/काम$ +^करून/कर$ +^वालान/वालान$ +^की/की/की$ +^तारीफ/तारीफ$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करनान/कर$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^तैं/तैं/तैं$ +^यो/यो/यो$ +^सोचनै/*सोचनै$ +^होलै/*होलै$ +^की/की/की$ +^तैं/तैं/तैं$ +^इस/*इस$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^दोष/दोष$ +^लगा/लगा/लगा$ +^सकछै/सक$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^जो/जो$ +^दुसरान/दुसरान$ +^में/में$ +^लगूछै/लगू$ +^त्यारा/त्यारा$ +^पास/पास$ +^कोई/कोई$ +^बाहान/*बाहान$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^किलैकी/किलैकी$ +^जै/जै$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^तैं/तैं/तैं$ +^दुसरान/दुसरान$ +^में/में$ +^दोष/दोष$ +^लगूछै/लगू$ +^,/,$ +^उई/उई/उ+ई$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दोषी/*दोषी$ +^ठैहरू/*ठैहरू$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^तैं/तैं/तैं$ +^जो/जो$ +^दोष/दोष$ +^लगूछै/लगू$ +^,/,$ +^खुदै/खुदै$ +^उई/उई/उ+ई$ +^काम/काम$ +^करछै/कर$ +^हमून/हमून$ +^पत्तो/पत्त$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^की/की/की$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उनून/उनून/उनून$ +^जरूर/जरूर$ +^सजा/सजा$ +^द्याला/द्याल$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^इन/इन$ +^बुर/बुर$ +^कामून/काम$ +^करनान/कर$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^की/की/की$ +^तैं/तैं/तैं$ +^जो/जो$ +^बुर/बुर$ +^काम/काम$ +^करून/कर$ +^वालान/वालान$ +^में/में$ +^दोष/दोष$ +^लगूछै/लगू$ +^और/और$ +^खुद/खुद$ +^उई/उई/उ+ई$ +^काम/काम$ +^करछै/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^क्या/क्या$ +^तै/तै/तै$ +^यो/यो/यो$ +^समझछै/समझ$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^दण्ड/*दण्ड$ +^है/है$ +^बचि/*बचि$ +^जाले/जा$ +^?/?$ +^क्या/क्या$ +^तैं/तैं/तैं$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^भलाई/भलाई$ +^,/,$ +^और/और$ +^शहनशीलता/*शहनशीलता$ +^,/,$ +^और/और$ +^दया/दया$ +^स/स/स$ +^तुच्छ/तुच्छ$ +^जाण/जाण/जाण$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^क्या/क्या$ +^तैं/तैं/तैं$ +^यो/यो/यो$ +^नै/नै$ +^समझनै/समझ$ +^की/की/की$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^भलाई/भलाई$ +^तैंस/तैंस$ +^पापून/पाप$ +^भटे/भटे$ +^पश्चाताप/*पश्चाताप$ +^करना/कर$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सिखूछी/सिखू$ +^?/?$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तैं/तैं/तैं$ +^हठी/*हठी$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^पापून/पाप$ +^भटे/भटे$ +^पश्चाताप/*पश्चाताप$ +^करून/कर$ +^है/है$ +^मना/मना/मना/मना$ +^करछै/कर$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^जै/जै$ +^दिन/दी/दिन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^अपूनो/अपूनो$ +^क्रोध/*क्रोध$ +^दिखालो/दिखा$ +^,/,$ +^उमें/उ+में$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^सच्चो/सच्चो$ +^न्याय/न्याय$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^जै/जै$ +^दिन/दी/दिन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^न्याय/न्याय$ +^कराला/करा$ +^उ/उ/उ$ +^दिन/दी/दिन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^तैंस/तैंस$ +^कड़ी/*कड़ी$ +^सजा/सजा$ +^द्योलो/द्याल$ +^उ/उ/उ$ +^हरेक/हरेक$ +^स/स/स$ +^उक/उक/उक$ +^कामून/काम$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^ईनाम/ईनाम$ +^द्योलो/द्याल$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^निका/*निका$ +^कामून/काम$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^महिमा/महिमा$ +^,/,$ +^सम्मान/*सम्मान$ +^और/और$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवनै/*जीवनै$ +^की/की/की$ +^खोज/खोज/खोज$ +^में/में$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^द्योलो/द्याल$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^स्वार्थी/*स्वार्थी$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^स/स/स$ +^नै/नै$ +^मानना/*मानना$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^बुर/बुर$ +^काम/काम$ +^करनान/कर$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^अपून/अपून$ +^क्रोध/*क्रोध$ +^और/और$ +^कोप/कोप$ +^दिखालो/दिखा$ +^और/और$ +^हरेक/हरेक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^में/में$ +^मुसीबत/*मुसीबत$ +^और/और$ +^खतरा/*खतरा$ +^आला/आ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^बुर/बुर$ +^काम/काम$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^न्याय/न्याय$ +^करोलो/कर$ +^और/और$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^उनोरो/उनोरो$ +^जो/जो$ +^यहूदी/यहूदी$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हरेक/हरेक$ +^निका/*निका$ +^काम/काम$ +^करून/कर$ +^वालान/वालान$ +^स/स/स$ +^महिमा/महिमा$ +^,/,$ +^सम्मान/*सम्मान$ +^और/और$ +^शान्ति/शान्ति$ +^मिलेली/*मिलेली$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^द्योलो/द्याल$ +^और/और$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^उनून/उनून/उनून$ +^जो/जो$ +^यहूदी/यहूदी$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^सबून/सबून$ +^को/को$ +^न्याय/न्याय$ +^एक/एक$ +^समान/समान/समान$ +^करोलो/कर$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^की/की/की$ +^जिनूनले/जिनून+ले$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानूनक/*कानूनक$ +^जाणै/जाण$ +^बिना/बिना$ +^पाप/पाप$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बिना/बिना$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^भटे/भटे$ +^सजा/सजा$ +^पाला/पा$ +^;/;$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोग/लोग$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^स/स/स$ +^जाणभेरन/*जाणभेरन$ +^पाप/पाप$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^सजा/सजा$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानूनक/*कानूनक$ +^अनुसारै/*अनुसारै$ +^पाला/पा$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^धर्मी/धर्मी$ +^नै/नै$ +^ठैहरून/*ठैहरून$ +^जो/जो$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^स/स/स$ +^सुणनान/सुण$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उनून/उनून/उनून$ +^धर्मी/धर्मी$ +^ठैहरूछो/*ठैहरूछो$ +^जो/जो$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियय/*नियय$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^करनान/कर$ +^जो/जो$ +^उ/उ/उ$ +^उनून/उनून/उनून$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कुंछो/कुं$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोग/लोग$ +^जिनारा/जिनारा$ +^पास/पास$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^स्वभाव/स्वभाव$ +^है/है$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^में/में$ +^लिखीना/लिख$ +^की/की/की$ +^बातुन/बातु$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पास/पास$ +^नै/नै$ +^हुन/हो$ +^पर/पर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यो/यो/यो$ +^साबित/साबित$ +^करनान/कर$ +^की/की/की$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^कानून/कान/कानून$ +^उनार/उनार/उनार$ +^मनून/मन$ +^में/में$ +^छन/छ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यो/यो/यो$ +^देखूनान/*देखूनान$ +^की/की/की$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^दीईनाक/*दीईनाक$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^उनार/उनार/उनार$ +^मनून/मन$ +^में/में$ +^लिखीनाक/*लिखीनाक$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उनोरो/उनोरो$ +^जमीर/*जमीर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^की/की/की$ +^गवाही/गवाही$ +^दीछो/दी$ +^,/,$ +^की/की/की$ +^यो/यो/यो$ +^सच्ची/सच्ची$ +^छै/छ$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उनोरो/उनोरो$ +^विचार/*विचार$ +^कभै/कभै$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^दोष/दोष$ +^लगूनान/लगू$ +^त/त/त$ +^कभै/कभै$ +^उनून/उनून/उनून$ +^यो/यो/यो$ +^बतुनान/*बतुनान$ +^की/की/की$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सही/सही$ +^करून/कर$ +^मर्यान/मार$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^उ/उ/उ$ +^दिन/दी/दिन$ +^होलो/हो$ +^जब/जब/जब$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीहक/मसीह+क$ +^द्वारा/द्वारा$ +^म्यारा/म्यारा$ +^जरियाले/*जरियाले$ +^सुणाईना/*सुणाईना$ +^को/को$ +^सुसमाचाराक/*सुसमाचाराक$ +^अनुसार/अनुसार$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^गुप्त/*गुप्त$ +^विचारून/*विचारून$ +^को/को$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^न्याय/न्याय$ +^कराला/करा$ +^किलैंकी/किलैंकी$ +^तुम/तुम$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^यहूदी/यहूदी$ +^कुँछा/कुँ$ +^,/,$ +^और/और$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^में/में$ +^भरोस/*भरोस$ +^राखछा/राख$ +^,/,$ +^और/और$ +^घमण्ड/घमण्ड$ +^करछा/कर$ +^की/की/की$ +^तुम/तुम$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^खास/खास$ +^लोग/लोग$ +^छा/छ$ +^तुमून/तुमून$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^मरजी/मरजी/मरजी$ +^पत्तो/पत्त$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^निकी/*निकी$ +^-/-$ +^निकी/*निकी$ +^चीजून/चीज$ +^खिन/खिन/खिन$ +^राजी/*राजी$ +^छा/छ$ +^किलैंकी/किलैंकी$ +^तुमून/तुमून$ +^इनारा/*इनारा$ +^बारिमें/बारिमें$ +^मूसा/मूसा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^भटे/भटे$ +^सिखाई/सिखा$ +^ग्योछ/ग्य$ +^तुमून/तुमून$ +^भरोस/*भरोस$ +^छै/छ$ +^की/की/की$ +^तुम/तुम$ +^लोग/लोग$ +^इसा/इसा$ +^छा/छ$ +^जो/जो$ +^अन्धा/*अन्धा$ +^लोगून/लोग$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^बाट/बाट$ +^दिखो/*दिखो$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^एक/एक$ +^उज्याला/*उज्याला$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^छा/छ$ +^जो/जो$ +^अन्यारा/अन्यारा$ +^में/में$ +^पड़ीनाक/*पड़ीनाक$ +^छन/छ$ +^और/और$ +^बुद्धीहीनून/*बुद्धीहीनून$ +^सिखून/सिख$ +^वाला/वाला$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^गुरू/गुरू$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^अब/अब$ +^तक/तक$ +^नान्तिन/नान्तिन$ +^छन/छ$ +^और/और$ +^तुमून/तुमून$ +^भरोस/*भरोस$ +^छै/छ$ +^की/की/की$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^हुना/हो$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^तुमून/तुमून$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^पुर/पुर$ +^रीतिले/*रीतिले$ +^पत्तो/पत्त$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^तुम/तुम$ +^कुँछा/कुँ$ +^उ/उ/उ$ +^बिलकुल/बिलकुल$ +^सच्ची/सच्ची$ +^छै/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तुम/तुम$ +^जो/जो$ +^दुसरान/दुसरान$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^दीछा/दी$ +^,/,$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^नै/नै$ +^दिना/*दिना$ +^?/?$ +^तुम/तुम$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करछा/कर$ +^,/,$ +^“/“$ +^चोरी/चोरी$ +^जन/जन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^”/”$ +^और/और$ +^खुद/खुद$ +^चोरी/चोरी$ +^करछा/कर$ +^तुम/तुम$ +^जो/जो$ +^कुँछा/कुँ$ +^,/,$ +^“/“$ +^ब्यभिचार/ब्यभिचार$ +^जन/जन$ +^कर्या/कर$ +^,/,$ +^”/”$ +^त/त/त$ +^खुदै/खुदै$ +^ब्यभिचार/ब्यभिचार$ +^किलै/*किलै$ +^करछा/कर$ +^?/?$ +^जो/जो$ +^मूर्तिन/*मूर्तिन$ +^भटे/भटे$ +^नफरत/*नफरत$ +^करछा/कर$ +^,/,$ +^क्या/क्या$ +^खुदै/खुदै$ +^मन्दिरून/मन्दिर$ +^नै/नै$ +^लुटना/*लुटना$ +^?/?$ +^तुमून/तुमून$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^हुना/हो$ +^को/को$ +^घमण्ड/घमण्ड$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^क्या/क्या$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^नै/नै$ +^मानभेरन/मान+भेरन$ +^,/,$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^अनादर/*अनादर$ +^करछा/कर$ +^?/?$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^लिखीनाको/*लिखीनाको$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^“/“$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^,/,$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^का/का$ +^बुर/बुर$ +^कामून/काम$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोग/लोग$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^नाम/नाम$ +^की/की/की$ +^निन्दा/निन्दा$ +^करनान/कर$ +^”/”$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^के/के$ +^कुंन/*कुंन$ +^चाँछूँ/*चाँछूँ$ +^तुमारा/*तुमारा$ +^खतना/खत$ +^करि/कर$ +^जाना/जा$ +^कीमत/*कीमत$ +^केवल/केवल$ +^तभै/*तभै$ +^छै/छ$ +^जब/जब/जब$ +^तुम/तुम$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^करछा/कर$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अगर/अगर$ +^तुम/तुम$ +^उ/उ/उ$ +^नै/नै$ +^करना/कर$ +^जो/जो$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^कूछो/*कूछो$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^खतना/खत$ +^करिना/कर$ +^का/का$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोग/लोग$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^छा/छ$ +^जो/जो$ +^यहूदी/यहूदी$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^और/और$ +^जिनोरो/*जिनोरो$ +^खतना/खत$ +^नै/नै$ +^भ्यो/*भ्यो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^आदिमी/आदिमी$ +^शरीरो/*शरीरो$ +^को/को$ +^खतना/खत$ +^करिनाक/*करिनाक$ +^बिना/बिना$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^करो/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^इसा/इसा$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^उई/उई/उ+ई$ +^नियाती/नियाती$ +^देखछो/देख$ +^जैको/जैको$ +^खतना/खत$ +^हो/हो$ +^र्योछ/*र्योछ$ +^?/?$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^खतना/खत$ +^कराये/*कराये$ +^बिना/बिना$ +^पुरी/पुरी$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^क्या/क्या$ +^त्यारा/त्यारा$ +^पास/पास$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^छन/छ$ +^और/और$ +^खतना/खत$ +^करिजान/*करिजान$ +^में/में$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^नै/नै$ +^करनै/कर$ +^,/,$ +^क्या/क्या$ +^तै/तै/तै$ +^दोषी/*दोषी$ +^नै/नै$ +^ठैहराई/*ठैहराई$ +^जालै/*जालै$ +^?/?$ +^किलैंकी/किलैंकी$ +^यो/यो/यो$ +^इसो/इसो$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^की/की/की$ +^तैं/तैं/तैं$ +^यहूदी/यहूदी$ +^पैद/पैद$ +^भैछै/*भैछै$ +^और/और$ +^किलैंकी/किलैंकी$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^खतना/खत$ +^भ्योछ/भ्य$ +^उ/उ/उ$ +^तुमून/तुमून$ +^सच्चो/सच्चो$ +^यहूदी/यहूदी$ +^बनूछो/*बनूछो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^एक/एक$ +^सच्चो/सच्चो$ +^यहूदी/यहूदी$ +^उई/उई/उ+ई$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जैको/जैको$ +^मन/मन$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^सही/सही$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^सच्चो/सच्चो$ +^खतना/खत$ +^केवल/केवल$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^मानून/*मानून$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^पर/पर$ +^मनोको/*मनोको$ +^बदलून/*बदलून$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^की/की/की$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^आत्मा/आत्मा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^हुछो/हो$ +^,/,$ +^इसा/इसा$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^महिमा/महिमा$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^नै/नै$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^हुछी/हो$ +^त/त/त$ +^कोई/कोई$ +^कि/कि/कि$ +^कै/कै$ +^सकछो/सक$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^खतना/खत$ +^हुना/हो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^हम/हम/हम$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^नै/नै$ +^अपनूनो/*अपनूनो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^यहूदी/यहूदी$ +^हुन/हो$ +^में/में$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^हुन/हो$ +^है/है$ +^कोई/कोई$ +^फैद/*फैद$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^होई/होई$ +^एक/एक$ +^यहूदी/यहूदी$ +^हुन/हो$ +^में/में$ +^भौत/भौत/भौत$ +^फैद/*फैद$ +^छै/छ$ +^सबून/सबून$ +^जरूरी/जरूरी$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^त/त/त$ +^यो/यो/यो$ +^की/की/की$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^मूसा/मूसा$ +^और/और$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^लेख/*लेख$ +^दी/दी/दी$ +^ग्योछ/ग्य$ +^अगर/अगर$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^त/त/त$ +^की/की/की$ +^भ्यो/*भ्यो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^क्या/क्या$ +^येको/*येको$ +^मतलब/मतलब$ +^यो/यो/यो$ +^छी/छ$ +^की/की/की$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^करिनाको/*करिनाको$ +^अपूनो/अपूनो$ +^वादान/वादा$ +^पुरो/पुरो$ +^करून/कर$ +^में/में$ +^अविश्वासयोग्य/*अविश्वासयोग्य$ +^होला/हो$ +^?/?$ +^नै/नै$ +^!/!$ +^बिल्कुल/*बिल्कुल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^हमेशा/हमेशा$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुंछूँ/*कुंछूँ$ +^,/,$ +^और/और$ +^हरेक/हरेक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^झूठ्ठो/झूठ्ठो$ +^साबित/साबित$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^जसो/जसो$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^“/“$ +^जेलै/*जेलै$ +^तैं/तैं/तैं$ +^अपून/अपून$ +^बातुन/बातु$ +^में/में$ +^धर्मी/धर्मी$ +^ठहरलै/*ठहरलै$ +^और/और$ +^न्याय/न्याय$ +^करून/कर$ +^बखत/बखत$ +^तैं/तैं/तैं$ +^जीत/*जीत$ +^पालै/*पालै$ +^”/”$ +^अगर/अगर$ +^हमार/हमार$ +^बुर/बुर$ +^काम/काम$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^धार्मिकता/धार्मिकता$ +^ठैरा/ठैरा$ +^दीछी/दी$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^हम/हम/हम$ +^कि/कि/कि$ +^कुंनू/कुं$ +^?/?$ +^क्या/क्या$ +^उ/उ/उ$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^क्रोध/*क्रोध$ +^करछो/कर$ +^और/और$ +^हमून/हमून$ +^सजा/सजा$ +^दीनो/दी$ +^गलत/गलत$ +^छी/छ$ +^?/?$ +^यो/यो/यो$ +^त/त/त$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^नजरिया/*नजरिया$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कुनमर्यू/*कुनमर्यू$ +^कभै/कभै$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगूनको/*लोगूनको$ +^न्याय/न्याय$ +^सही/सही$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^करना/कर$ +^त/त/त$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^दुसारा/दुसारा$ +^लोगूनको/*लोगूनको$ +^न्याय/न्याय$ +^कसकै/*कसकै$ +^कर/कर/कर$ +^सकनान/सक$ +^?/?$ +^कोई/कोई$ +^के/के$ +^सकछो/सक$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^म्योरो/म्योरो$ +^न्याय/न्याय$ +^कसकै/*कसकै$ +^कर/कर/कर$ +^सकछो/सक$ +^और/और$ +^मैंस/मैंस$ +^पापी/पापी$ +^ठैहरा/*ठैहरा$ +^सकछो/सक$ +^जब/जब/जब$ +^कि/कि/कि$ +^म्योरो/म्योरो$ +^झूठ/झूठ$ +^उकी/उकी$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^स/स/स$ +^बढ़ावा/*बढ़ावा$ +^दीछो/दी$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^महिमा/महिमा$ +^मिलछी/मिल$ +^“/“$ +^हिटा/*हिटा$ +^,/,$ +^हम/हम/हम$ +^बुर/बुर$ +^काम/काम$ +^करा/करा/करा/कर$ +^कि/कि/कि$ +^येले/येले$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^भल/भल$ +^हो/हो$ +^जौ/जा$ +^”/”$ +^जसिकै/*जसिकै$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^लोग/लोग$ +^हमरि/हमरि$ +^निन्दा/निन्दा$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^हमून/हमून$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^दोष/दोष$ +^लगूनान/लगू$ +^,/,$ +^और/और$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लोग/लोग$ +^कुंनान/कुं$ +^की/की/की$ +^हमून/हमून$ +^योई/योई$ +^सिखूनान/सिखू$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^म्यारा/म्यारा$ +^बारिमें/बारिमें$ +^इसी/इसी$ +^बात/बात$ +^कुंनान/कुं$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सजा/सजा$ +^का/का$ +^हकदार/हकदार$ +^छन/छ$ +^त/त/त$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोग/लोग$ +^दुसरान/दुसरान$ +^है/है$ +^निकी/*निकी$ +^हालत/*हालत$ +^में/में$ +^छाई/*छाई$ +^?/?$ +^नै/नै$ +^!/!$ +^बिलकुल/बिलकुल$ +^नै/नै$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^हम/हम/हम$ +^यहूदी/यहूदी$ +^और/और$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोग/लोग$ +^द्वीवैन/द्वीवैन$ +^में/में$ +^दोष/दोष$ +^लगा/लगा/लगा$ +^चुक/चुक$ +^गया/*गया$ +^कि/कि/कि$ +^सब/सब$ +^लोग/लोग$ +^पाप/पाप$ +^का/का$ +^बश/*बश$ +^में/में$ +^छन/छ$ +^जसो/जसो$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^लिखीनाको/*लिखीनाको$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^“/“$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^धर्मी/धर्मी$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^एक/एक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^एक/एक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इन्सान/*इन्सान$ +^नै/नै$ +^जो/जो$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^सको/*सको$ +^सही/सही$ +^कि/कि/कि$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^कोई/कोई$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^जाणून/जाण$ +^नै/नै$ +^चांनो/*चांनो$ +^सब/सब$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^भटे/भटे$ +^दूर/दूर$ +^हो/हो$ +^ग्यान/ग्य$ +^और/और$ +^सबा/*सबा$ +^का/का$ +^सब/सब$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^कामून/काम$ +^खिन/खिन/खिन$ +^निकम्मा/*निकम्मा$ +^बन/बन/बन$ +^ग्यान/ग्य$ +^;/;$ +^और/और$ +^भलाई/भलाई$ +^करून/कर$ +^वालो/वालो$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^एक/एक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^उनोरो/उनोरो$ +^मुँख/मुँख$ +^खुलीना/*खुलीना$ +^की/की/की$ +^कबर/*कबर$ +^की/की/की$ +^जसी/*जसी$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जैमें/जैस+में$ +^भटे/भटे$ +^वास/*वास$ +^उछी/*उछी$ +^और/और$ +^उनेरि/उनेरि$ +^बातचीत/*बातचीत$ +^गंदा/*गंदा$ +^छन/छ$ +^और/और$ +^उनोरो/उनोरो$ +^जिबोड़ो/*जिबोड़ो$ +^झूठ/झूठ$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भरिना/*भरिना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^उनार/उनार/उनार$ +^बात/बात$ +^स्यापाक/*स्यापाक$ +^जहरा/*जहरा$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^छन/छ$ +^उनार/उनार/उनार$ +^बातुन/बातु$ +^में/में$ +^श्राप/*श्राप$ +^और/और$ +^कड़वाहट/*कड़वाहट$ +^भरिना/*भरिना$ +^की/की/की$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^चोट/*चोट$ +^पुजून/*पुजून$ +^में/में$ +^और/और$ +^मारून/मार$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^फुर्तीला/*फुर्तीला$ +^छन/छ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^जाँ/जाँ$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जानान/जा$ +^वाँ/वाँ$ +^विनाश/*विनाश$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^मुसीबत/*मुसीबत$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^उनान/*उनान$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^दुसरा/दुसरा$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^शान्ति/शान्ति$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^रून/रू$ +^खिन/खिन/खिन$ +^नै/नै$ +^जाना/जा$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^परमेश्वरोको/*परमेश्वरोको$ +^डर/डर/डर$ +^छैई/*छैई$ +^नै/नै$ +^”/”$ +^हम/हम/हम$ +^जाणनू/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^जै/जै$ +^केले/केले$ +^कूछो/*कूछो$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^कुंछो/कुं$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^का/का$ +^अधीन/*अधीन$ +^छन/छ$ +^;/;$ +^ताकि/ताकि$ +^लोगून/लोग$ +^बाहान/*बाहान$ +^बनूना/बना$ +^को/को$ +^मौक/*मौक$ +^नै/नै$ +^मिलो/मिल$ +^,/,$ +^और/और$ +^संसाराक/*संसाराक$ +^सब/सब$ +^लोग/लोग$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^दोषी/*दोषी$ +^छन/छ$ +^किलैंकी/किलैंकी$ +^मूसा/मूसा$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^मानना/*मानना$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आदिमी/आदिमी$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^धर्मी/धर्मी$ +^नी/नी$ +^ठैहरोलो/*ठैहरोलो$ +^,/,$ +^किलैंकी/किलैंकी$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^हमून/हमून$ +^साफ/साफ$ +^-/-$ +^साफ/साफ$ +^बता/बता/बता$ +^दीनान/दी$ +^की/की/की$ +^हम/हम/हम$ +^पापी/पापी$ +^छा/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अब/अब$ +^सब/सब$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^करिनाका/*करिनाका$ +^बिना/बिना$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमून/हमून$ +^धर्मी/धर्मी$ +^ठैहराछ/*ठैहराछ$ +^,/,$ +^जैका/जैका$ +^बारिमें/बारिमें$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^और/और$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवालान/*दिनवालान$ +^की/की/की$ +^किताबून/*किताबून$ +^में/में$ +^भौत/भौत/भौत$ +^पैलि/पैलि$ +^लिखीनाको/*लिखीनाको$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^धर्मी/धर्मी$ +^कसकै/*कसकै$ +^बन/बन/बन$ +^सकनू/सक$ +^हम/हम/हम$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^तब/तब$ +^धर्मी/धर्मी$ +^बन/बन/बन$ +^सकनू/सक$ +^जब/जब/जब$ +^हम/हम/हम$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करनू/कर$ +^किलैंकी/किलैंकी$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^सबून/सबून$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^एक/एक$ +^जसो/जसो$ +^बर्ताव/बर्ताव$ +^करनान/कर$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^सबून/सबून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पाप/पाप$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^महिमा/महिमा$ +^तक/तक$ +^नै/नै$ +^पुजी/*पुजी$ +^सक्या/*सक्या$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^दीछो/दी$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीहा/*मसीहा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^हमार/हमार$ +^पापून/पाप$ +^की/की/की$ +^सजा/सजा$ +^भटे/भटे$ +^बचिया/*बचिया$ +^,/,$ +^और/और$ +^हमार/हमार$ +^के/के$ +^करि/कर$ +^बिना/बिना$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^घोषित/*घोषित$ +^करछो/कर$ +^की/की/की$ +^हम/हम/हम$ +^धर्मी/धर्मी$ +^छै/छ$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^स/स/स$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^बलिदान/बलिदान$ +^हुन/हो$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भेजछै/भेज$ +^,/,$ +^और/और$ +^मसीह/मसीह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपूनो/अपूनो$ +^बलिदान/बलिदान$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^दीछ/दी$ +^ताकि/ताकि$ +^उमें/उ+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^हम/हम/हम$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^नजिक/नजिक$ +^आ/आ/आ$ +^सकां/*सकां$ +^भौत/भौत/भौत$ +^पैलि/पैलि$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^बतून/*बतून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^करछै/कर$ +^की/की/की$ +^उ/उ/उ$ +^धीरज/*धीरज$ +^राखून/*राखून$ +^में/में$ +^और/और$ +^पापिन/*पापिन$ +^माफ/माफ$ +^करून/कर$ +^में/में$ +^सही/सही$ +^छ्यो/छ$ +^येले/येले$ +^यो/यो/यो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पत्तो/पत्त$ +^हुछो/हो$ +^की/की/की$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^सही/सही$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करून/कर$ +^वालान/वालान$ +^धर्मी/धर्मी$ +^ग्रहण/*ग्रहण$ +^करछो/कर$ +^त/त/त$ +^क्या/क्या$ +^कोई/कोई$ +^इसी/इसी$ +^चीज/चीज$ +^छी/छ$ +^जैक/*जैक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^हम/हम/हम$ +^घमण्ड/घमण्ड$ +^कर/कर/कर$ +^सकनू/सक$ +^?/?$ +^उ/उ/उ$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कोई/कोई$ +^मौका/*मौका$ +^न्हैतिन/*न्हैतिन$ +^को/को$ +^नियमून/नियम$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^?/?$ +^यो/यो/यो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^छै/छ$ +^किलैंकी/किलैंकी$ +^हम/हम/हम$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^करनू/कर$ +^?/?$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करना/कर$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हम/हम/हम$ +^जाणनू/जाण$ +^की/की/की$ +^हम/हम/हम$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करना/कर$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^धर्मी/धर्मी$ +^ठैहरनू/*ठैहरनू$ +^नै/नै$ +^की/की/की$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^मानना/*मानना$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^क्या/क्या$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^केवल/केवल$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^को/को$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^छी/छ$ +^?/?$ +^क्या/क्या$ +^उ/उ/उ$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^को/को$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^नाहतिनी/*नाहतिनी$ +^?/?$ +^उ/उ/उ$ +^जरूर/जरूर$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^को/को$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^छै/छ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^एक्कै/एक्कै$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^खतना/खत$ +^करिना/कर$ +^वालान/वालान$ +^और/और$ +^बिना/बिना$ +^खतना/खत$ +^करिना/कर$ +^वालान/वालान$ +^विश्वासा/*विश्वासा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^धर्मी/धर्मी$ +^ठैहरालो/*ठैहरालो$ +^त/त/त$ +^क्या/क्या$ +^हम/हम/हम$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^विश्वासा/*विश्वासा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^बेकार/*बेकार$ +^समझनू/समझ$ +^?/?$ +^नै/नै$ +^!/!$ +^बिलकुल/बिलकुल$ +^नै/नै$ +^किलैंकी/किलैंकी$ +^विश्वासा/*विश्वासा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^हम/हम/हम$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^स/स/स$ +^पुरो/पुरो$ +^करनू/कर$ +^अब/अब$ +^हम/हम/हम$ +^यहूदी/यहूदी$ +^हुना/हो$ +^का/का$ +^नाते/*नाते$ +^अपून/अपून$ +^पुरखा/*पुरखा$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^कि/कि/कि$ +^कुंनू/कुं$ +^?/?$ +^उ/उ/उ$ +^कसकै/*कसकै$ +^धर्मी/धर्मी$ +^गिनी/*गिनी$ +^ग्यो/ग्य$ +^?/?$ +^किलैंकी/किलैंकी$ +^अगर/अगर$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^निका/*निका$ +^कामून/काम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^धर्मी/धर्मी$ +^गिनी/*गिनी$ +^जानो/*जानो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^ऊस/ऊस$ +^घमण्ड/घमण्ड$ +^करना/कर$ +^को/को$ +^कारण/कारण$ +^हुनो/हो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^अपून/अपून$ +^निका/*निका$ +^कामून/काम$ +^को/को$ +^उ/उ/उ$ +^घमण्ड/घमण्ड$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^सकनो/सक$ +^,/,$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^कि/कि/कि$ +^कुंछो/कुं$ +^?/?$ +^यो/यो/यो$ +^कि/कि/कि$ +^“/“$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जो/जो$ +^क्योछ/कुं$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उमें/उ+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^नजरून/*नजरून$ +^में/में$ +^धर्मी/धर्मी$ +^गिनी/*गिनी$ +^ग्यो/ग्य$ +^”/”$ +^और/और$ +^काम/काम$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^की/की/की$ +^मजूरी/*मजूरी$ +^दीनो/दी$ +^दान/दान$ +^नै/नै$ +^हुनो/हो$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उ/उ/उ$ +^मजूरी/*मजूरी$ +^उको/उको$ +^हक्क/*हक्क$ +^समझी/समझ$ +^जाछो/जा$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^दया/दया$ +^स/स/स$ +^हासिल/*हासिल$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^काम/काम$ +^नै/नै$ +^करूनो/कर$ +^,/,$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^दाऊद/दाऊद$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^धन्य/धन्य$ +^कुंछो/कुं$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^कामून/काम$ +^का/का$ +^बिना/बिना$ +^धर्मी/धर्मी$ +^ठैहरूछो/*ठैहरूछो$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^पापी/पापी$ +^लोगून/लोग$ +^धर्मी/धर्मी$ +^ठैहरून/*ठैहरून$ +^वाला/वाला$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^उक/उक/उक$ +^विश्वास/विश्वास$ +^उ/उ/उ$ +^खिन/खिन/खिन$ +^धार्मिकता/धार्मिकता$ +^गिनी/*गिनी$ +^जाछो/जा$ +^धन्य/धन्य$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^जिनारा/जिनारा$ +^बुर/बुर$ +^काम/काम$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^माफ/माफ$ +^कर्यान/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^जिनारा/जिनारा$ +^पाप/पाप$ +^उले/उले$ +^माफ/माफ$ +^कर/कर/कर$ +^दीयान/दी$ +^धन्य/धन्य$ +^छन/छ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^आदिमी/आदिमी$ +^जिनोरो/*जिनोरो$ +^पापून/पाप$ +^को/को$ +^हिसाब/*हिसाब$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^नी/नी$ +^लीन/ली$ +^तो/तो$ +^क्या/क्या$ +^यो/यो/यो$ +^भलि/*भलि$ +^बात/बात$ +^,/,$ +^खतना/खत$ +^वालान/वालान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^या/या/या$ +^बिना/बिना$ +^खतना/खत$ +^वालान/वालान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^लै/लै$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^हम/हम/हम$ +^यो/यो/यो$ +^कुंनू/कुं$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^लिख/लिख/लिख/लिख$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^“/“$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उको/उको$ +^विश्वास/विश्वास$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^नजर/नजर$ +^में/में$ +^धर्मी/धर्मी$ +^गिनी/*गिनी$ +^ग्यो/ग्य$ +^”/”$ +^तो/तो$ +^यो/यो/यो$ +^कब/*कब$ +^भ्योछ/भ्य$ +^?/?$ +^खतना/खत$ +^की/की/की$ +^हालत/*हालत$ +^में/में$ +^या/या/या$ +^बिना/बिना$ +^खतना/खत$ +^की/की/की$ +^हालत/*हालत$ +^में/में$ +^?/?$ +^खतना/खत$ +^की/की/की$ +^हालत/*हालत$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^पर/पर$ +^खतना/खत$ +^होईन/*होईन$ +^भटे/भटे$ +^पैलि/पैलि$ +^होईना/हो$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^विश्वासा/*विश्वासा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^धर्मी/धर्मी$ +^ठहराछ/*ठहराछ$ +^जब/जब/जब$ +^उको/उको$ +^खतना/खत$ +^नी/नी$ +^होईना/हो$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^खतना/खत$ +^को/को$ +^चिन/*चिन$ +^एक/एक$ +^मुहर/*मुहर$ +^की/की/की$ +^छापे/*छापे$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^छै/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^आत्मिक/*आत्मिक$ +^बाब/*बाब$ +^छै/छ$ +^जिनारा/जिनारा$ +^पास/पास$ +^विश्वास/विश्वास$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^उनोरो/उनोरो$ +^खतना/खत$ +^नै/नै$ +^होरियो/*होरियो$ +^उनून/उनून/उनून$ +^उनार/उनार/उनार$ +^विश्वासा/*विश्वासा$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^धर्मी/धर्मी$ +^ठहराला/*ठहराला$ +^और/और$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^खतना/खत$ +^करीन/*करीन$ +^वालान/वालान$ +^को/को$ +^पुरखा/*पुरखा$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^नै/नै$ +^केवल/केवल$ +^खतना/खत$ +^मेंई/*मेंई$ +^भरोस/*भरोस$ +^राखनान/राख$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जिनारा/जिनारा$ +^पास/पास$ +^ऊसो/ऊसो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जसो/जसो$ +^हमार/हमार$ +^पुरखा/*पुरखा$ +^अब्राहमो/*अब्राहमो$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^उले/उले$ +^खतना/खत$ +^करून/कर$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^करिनाको/*करिनाको$ +^छ्यो/छ$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^बंश/*बंश$ +^थैं/थैं$ +^वादा/वादा$ +^करछ्य/कर/कर$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^पुर/पुर$ +^संसारो/*संसारो$ +^को/को$ +^हक्कदार/*हक्कदार$ +^होलो/हो$ +^यो/यो/यो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^नै/नै$ +^भ्यो/*भ्यो$ +^कि/कि/कि$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उले/उले$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^नजर/नजर$ +^में/में$ +^धर्मी/धर्मी$ +^गिनी/*गिनी$ +^ग्यो/ग्य$ +^अगर/अगर$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^बंश/*बंश$ +^स/स/स$ +^यो/यो/यो$ +^वादा/वादा$ +^यो/यो/यो$ +^कारण/कारण$ +^दी/दी/दी$ +^ग्योछ/ग्य$ +^किलैंकी/किलैंकी$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^विश्वास/विश्वास$ +^बेकार/*बेकार$ +^और/और$ +^वादा/वादा$ +^बेअसर/*बेअसर$ +^साबित/साबित$ +^हो/हो$ +^ग्यो/ग्य$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सबून/सबून$ +^में/में$ +^क्रोध/*क्रोध$ +^करछो/कर$ +^जो/जो$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^स/स/स$ +^पुर/पुर$ +^रीतिले/*रीतिले$ +^नै/नै$ +^मानना/*मानना$ +^,/,$ +^और/और$ +^जाँ/जाँ$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^नै/नै$ +^हुना/हो$ +^वाँ/वाँ$ +^उको/उको$ +^तिरीसकार/*तिरीसकार$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^हुनो/हो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^विश्वासा/*विश्वासा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^वादा/वादा$ +^हासिल/*हासिल$ +^करछ्य/कर/कर$ +^इसो/इसो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हुछो/हो$ +^ताकि/ताकि$ +^वादा/वादा$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हासिल/*हासिल$ +^हो/हो$ +^तब/तब$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^की/की/की$ +^सब/सब$ +^संतानून/*संतानून$ +^को/को$ +^उ/उ/उ$ +^वादा/वादा$ +^पुरो/पुरो$ +^हो/हो$ +^सकछो/सक$ +^यो/यो/यो$ +^केवल/केवल$ +^उनून/उनून/उनून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^जो/जो$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^का/का$ +^अधीन/*अधीन$ +^रूनान/रू$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^हरेक/हरेक$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^खिन/खिन/खिन$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^अब्राहमाक/*अब्राहमाक$ +^नियाती/नियाती$ +^विश्वास/विश्वास$ +^में/में$ +^जीछो/*जीछो$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^हम/हम/हम$ +^सबून/सबून$ +^को/को$ +^पुरखा/*पुरखा$ +^छन/छ$ +^जसो/जसो$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^कुंछो/कुं$ +^कि/कि/कि$ +^“/“$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तैंस/तैंस$ +^भौत/भौत/भौत$ +^जातिन/*जातिन$ +^को/को$ +^पूर्वज/पूर्वज$ +^ठैहरा/*ठैहरा$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछय/*करछय$ +^”/”$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^मरीनाक/*मरीनाक$ +^लोगून/लोग$ +^ज्यून/ज्यून$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^बात/बात$ +^छन/छ$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^उनोरो/उनोरो$ +^नाम/नाम$ +^इसकैं/*इसकैं$ +^लीछो/ली$ +^,/,$ +^की/की/की$ +^माना/मान$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^छन/छ$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^निराशा/*निराशा$ +^में/में$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आश/*आश$ +^राखभेरन/*राखभेरन$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^वचना/*वचना$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^कि/कि/कि$ +^“/“$ +^तेरो/तेरो$ +^बंश/*बंश$ +^इसो/इसो$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^”/”$ +^कि/कि/कि$ +^भौत/भौत/भौत$ +^जातिन/*जातिन$ +^को/को$ +^बाब/*बाब$ +^हो/हो$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^देखछै/देख$ +^की/की/की$ +^उ/उ/उ$ +^नान्तिनो/नान्तिनो$ +^पैद/पैद$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^बुढ़/*बुढ़$ +^हो/हो$ +^ग्यो/ग्य$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^किलैंकी/किलैंकी$ +^उ/उ/उ$ +^लगभग/*लगभग$ +^सौ/*सौ$ +^सालो/*सालो$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^सारा/सारा$ +^है/है$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अब/अब$ +^नान्तिनो/नान्तिनो$ +^पैद/पैद$ +^नी/नी$ +^हो/हो$ +^सकछी/सक$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^यो/यो/यो$ +^जाणभेरन/*जाणभेरन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^विश्वास/विश्वास$ +^मजबूत/मजबूत$ +^बनिनाको/*बनिनाको$ +^र्योछ/*र्योछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^अविश्वासी/अविश्वासी$ +^होभेरन/हो+भेरन$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^वादा/वादा$ +^में/में$ +^शक/*शक$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^विश्वास/विश्वास$ +^में/में$ +^मजबूत/मजबूत$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^महिमा/महिमा$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भरोसा/*भरोसा$ +^करछ्य/कर/कर$ +^की/की/की$ +^जो/जो$ +^वादा/वादा$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कर/कर/कर$ +^रैछ/रै/रै$ +^ऊस/ऊस$ +^पुरो/पुरो$ +^करून/कर$ +^में/में$ +^उ/उ/उ$ +^सामर्थी/*सामर्थी$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^विश्वास/विश्वास$ +^कारण/कारण$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^नजर/नजर$ +^में/में$ +^धर्मी/धर्मी$ +^गिनी/*गिनी$ +^ग्यो/ग्य$ +^और/और$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^उ/उ/उ$ +^खिन/खिन/खिन$ +^धर्मी/धर्मी$ +^गिनी/*गिनी$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^”/”$ +^नै/नै$ +^केवल/केवल$ +^उ/उ/उ$ +^खिन/खिन/खिन$ +^लिख/लिख/लिख/लिख$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^हम/हम/हम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करला/कर$ +^,/,$ +^जेले/जेले$ +^हमार/हमार$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^मरिन/*मरिन$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यून/ज्यून$ +^करछय/*करछय$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^हम/हम/हम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^विश्वास/विश्वास$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^धर्मी/धर्मी$ +^गिनी/*गिनी$ +^जूला/*जूला$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^हमार/हमार$ +^पापून/पाप$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मारी/मार$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दुबारा/दुबारा$ +^मरिन/*मरिन$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ऊस/ऊस$ +^ज्यून/ज्यून$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^ताकि/ताकि$ +^हम/हम/हम$ +^धर्मी/धर्मी$ +^ठैहराई/*ठैहराई$ +^जाँ/जाँ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^जब/जब/जब$ +^हम/हम/हम$ +^अपून/अपून$ +^विश्वास/विश्वास$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^धर्मी/धर्मी$ +^बन्याँ/*बन्याँ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^थैं/थैं$ +^हमोरो/हमोरो$ +^मेल/मेल/मेल$ +^-/-$ +^मिलाप/*मिलाप$ +^हमार/हमार$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^करछै/कर$ +^,/,$ +^उक/उक/उक$ +^द्वारा/द्वारा$ +^हम/हम/हम$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^शान्ति/शान्ति$ +^में/में$ +^रौ/रू$ +^किलैंकी/किलैंकी$ +^मसीह/मसीह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उ/उ/उ$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^तक/तक$ +^पुजना/*पुजना$ +^को/को$ +^द्वार/*द्वार$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^खोल/खोल/खोल$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^हमून/हमून$ +^विश्वास/विश्वास$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^प्राप्त/*प्राप्त$ +^हुछो/हो$ +^और/और$ +^जेमें/*जेमें$ +^हम/हम/हम$ +^बनिनाका/*बनिनाका$ +^छा/छ$ +^हम/हम/हम$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^गर्व/*गर्व$ +^करनू/कर$ +^की/की/की$ +^हमून/हमून$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^महिमा/महिमा$ +^का/का$ +^भागी/भाग$ +^बनना/बन$ +^की/की/की$ +^आश/*आश$ +^छै/छ$ +^केवल/केवल$ +^योई/योई$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हम/हम/हम$ +^दुख/दुख$ +^तखलीफ/*तखलीफ$ +^में/में$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^खुशी/खुशी$ +^मनूनू/*मनूनू$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^हम/हम/हम$ +^जाणनू/जाण$ +^की/की/की$ +^हम/हम/हम$ +^दुख/दुख$ +^उठुनू/*उठुनू$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^बेहतर/*बेहतर$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^धैर्य/*धैर्य$ +^राखून/*राखून$ +^सिखनू/*सिखनू$ +^,/,$ +^और/और$ +^धैर्य/*धैर्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^निको/निको$ +^चाल/*चाल$ +^-/-$ +^चलन/*चलन$ +^और/और$ +^निका/*निका$ +^चाल/*चाल$ +^-/-$ +^चलन/*चलन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^हमून/हमून$ +^स्वीकार/*स्वीकार$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हमून/हमून$ +^आश/*आश$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^आश/*आश$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^शर्म/*शर्म$ +^नै/नै$ +^हुनी/*हुनी$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमून/हमून$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^उक/उक/उक$ +^दवारा/*दवारा$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^प्रेम/प्रेम$ +^हमार/हमार$ +^मन/मन$ +^में/में$ +^भरिना/*भरिना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जब/जब/जब$ +^हम/हम/हम$ +^कमजोर/*कमजोर$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^मसीह/मसीह$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^हम/हम/हम$ +^पापी/पापी$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मरछै/मर$ +^,/,$ +^जै/जै$ +^बखत/बखत$ +^स/स/स$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^चुनिनाको/*चुनिनाको$ +^छ्यो/छ$ +^यो/यो/यो$ +^कठिन/कठिन$ +^छै/छ$ +^की/की/की$ +^कोई/कोई$ +^धर्मी/धर्मी$ +^जन/जन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अपूनो/अपूनो$ +^प्राण/*प्राण$ +^द्यो/*द्यो$ +^;/;$ +^लेकिन/लेकिन$ +^इसो/इसो$ +^हो/हो$ +^सकछो/सक$ +^कि/कि/कि$ +^कोई/कोई$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^कोई/कोई$ +^निका/*निका$ +^आदिमी/आदिमी$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मरन/*मरन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैय्यार/तैय्यार$ +^होज्यौ/*होज्यौ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^हमून/हमून$ +^में/में$ +^अपून/अपून$ +^प्रेम/प्रेम$ +^की/की/की$ +^भलाई/भलाई$ +^यो/यो/यो$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^प्रकट/*प्रकट$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^की/की/की$ +^जब/जब/जब$ +^हम/हम/हम$ +^पापी/पापी$ +^छ्या/छ$ +^तभै/*तभै$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मरछै/मर$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हम/हम/हम$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^सही/सही$ +^छा/छ$ +^किलैंकी/किलैंकी$ +^मसीह/मसीह$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मरछै/मर$ +^और/और$ +^हमार/हमार$ +^पापून/पाप$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अपूनो/अपूनो$ +^खून/खून$ +^बगाछ/*बगाछ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^जरूर/जरूर$ +^हमून/हमून$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^क्रोध/*क्रोध$ +^भटे/भटे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बचालो/*बचालो$ +^किलैंकी/किलैंकी$ +^जब/जब/जब$ +^हम/हम/हम$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^दुश्मन/*दुश्मन$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^हमोरो/हमोरो$ +^मेल/मेल/मेल$ +^-/-$ +^मिलाप/*मिलाप$ +^उक/उक/उक$ +^च्याला/च्याला$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीहक/मसीह+क$ +^मरना/मरन$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^अब/अब$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^मेल/मेल/मेल$ +^-/-$ +^मिलाप/*मिलाप$ +^हो/हो$ +^जानाक/*जानाक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^उक/उक/उक$ +^द्वारा/द्वारा$ +^जरूर/जरूर$ +^हमोरो/हमोरो$ +^उद्धार/उद्धार$ +^होलो/हो$ +^किलैकी/किलैकी$ +^मसीह/मसीह$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^केवल/केवल$ +^योई/योई$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अब/अब$ +^त/त/त$ +^हमार/हमार$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^हमोरो/हमोरो$ +^मेल/मेल/मेल$ +^-/-$ +^मिलाप/*मिलाप$ +^है/है$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हम/हम/हम$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^मगन/*मगन$ +^रूनू/रू$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^जसकैं/जैस+तरह$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^पाप/पाप$ +^यो/यो/यो$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^आदम/*आदम$ +^पैलो/*पैलो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छै/छ$ +^जेस/*जेस$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बनाईना/बनाईना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^पाप/पाप$ +^करना/कर$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^मौत/मौत$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पाप/पाप$ +^करछय/*करछय$ +^,/,$ +^और/और$ +^सब/सब$ +^लोग/लोग$ +^पापी/पापी$ +^बन/बन/बन$ +^ग्या/ग्य$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^दी/दी/दी$ +^जान/जा$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पाप/पाप$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यैस/*यैस$ +^पाप/पाप$ +^का/का$ +^रूप/रूप$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^गिनी/*गिनी$ +^जाछ्यो/जा$ +^किलैंकी/किलैंकी$ +^ऐल/ऐल$ +^तक/तक$ +^इसो/इसो$ +^कोई/कोई$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^नी/नी$ +^छ्या/छ$ +^जैस/जैस$ +^तोड़ी/तोड़$ +^जा/जा/जा$ +^सकों/*सकों$ +^तब/तब$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आदम/*आदम$ +^भटे/भटे$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^मूसा/मूसा$ +^तक/तक$ +^सबै/सबै$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पाप/पाप$ +^करछय/*करछय$ +^और/और$ +^मर/मर/मर$ +^ग्या/ग्य$ +^,/,$ +^जिनूनले/जिनून+ले$ +^आदम/*आदम$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हुकुम/हुकुम$ +^तोड़भेरन/*तोड़भेरन$ +^पाप/पाप$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^जो/जो$ +^उनवालो/आ+वालो$ +^छ्यो/छ$ +^आदम/*आदम$ +^उको/उको$ +^एक/एक$ +^चिन/*चिन$ +^छ्यो/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^आदमो/*आदमो$ +^को/को$ +^पाप/पाप$ +^उ/उ/उ$ +^बरदानाक/*बरदानाक$ +^नियाती/नियाती$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^हमून/हमून$ +^अपून/अपून$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^दीछो/दी$ +^किलैंकी/किलैंकी$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^पाप/पाप$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मौत/मौत$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^आछ/आ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^दया/दया$ +^और/और$ +^धार्मिकता/धार्मिकता$ +^को/को$ +^बरदान/*बरदान$ +^जो/जो$ +^उले/उले$ +^हमून/हमून$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^उकी/उकी$ +^कीमत/*कीमत$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उहै/*उहै$ +^कई/कई$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^रूप/रूप$ +^में/में$ +^अपून/अपून$ +^दया/दया$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जो/जो$ +^करछय/*करछय$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^येस/येस$ +^पुर/पुर$ +^करछ्य/कर/कर$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जो/जो$ +^बरदान/*बरदान$ +^हमून/हमून$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^उ/उ/उ$ +^आदमाक/*आदमाक$ +^पाप/पाप$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^एक/एक$ +^पाप/पाप$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मौत/मौत$ +^की/की/की$ +^सजा/सजा$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हमून/हमून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भौत/भौत/भौत$ +^पाप/पाप$ +^कर्यान/कर$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमून/हमून$ +^एक/एक$ +^इसो/इसो$ +^बरदान/*बरदान$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^जेले/जेले$ +^हमून/हमून$ +^उकी/उकी$ +^नजर/नजर$ +^में/में$ +^धर्मी/धर्मी$ +^बना/बना/बना/बन$ +^रैछ/रै/रै$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जब/जब/जब$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^पाप/पाप$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^मौत/मौत$ +^सब/सब$ +^लोगूनका/*लोगूनका$ +^मलि/मलि$ +^में/में$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^और/और$ +^धार्मिकता/धार्मिकता$ +^का/का$ +^बरदान/*बरदान$ +^भरपूरी/*भरपूरी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पानान/पा$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^,/,$ +^मतलब/मतलब$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^जरूर/जरूर$ +^पाप/पाप$ +^और/और$ +^मौत/मौत$ +^में/में$ +^जीत/*जीत$ +^हासिल/*हासिल$ +^कराला/करा$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^जसकैं/जैस+तरह$ +^कि/कि/कि$ +^एक/एक$ +^अपराध/अपराध$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^सजा/सजा$ +^को/को$ +^कारण/कारण$ +^बनछ्य/बन$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^एक/एक$ +^धार्मिकता/धार्मिकता$ +^को/को$ +^काम/काम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^धर्मी/धर्मी$ +^बनना/बन$ +^को/को$ +^और/और$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^पाना/*पाना$ +^को/को$ +^कारण/कारण$ +^बनछै/बन$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^एक/एक$ +^आदिमीक/*आदिमीक$ +^हुकुम/हुकुम$ +^नै/नै$ +^मानना/*मानना$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भौत/भौत/भौत$ +^पापी/पापी$ +^बन्याँ/*बन्याँ$ +^,/,$ +^उसकैं/*उसकैं$ +^एक/एक$ +^आदिमीक/*आदिमीक$ +^हुकुम/हुकुम$ +^मानना/*मानना$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोग/लोग$ +^धर्मी/धर्मी$ +^बनाला/बना$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^दीयान/दी$ +^ताकि/ताकि$ +^लोग/लोग$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^सकून/*सकून$ +^की/की/की$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^कतुक/कतुक$ +^पापी/पापी$ +^छन/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भौत/भौत/भौत$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^पाप/पाप$ +^करछय/*करछय$ +^,/,$ +^वाँ/वाँ$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जो/जो$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^दिखाछ/दिखा$ +^उ/उ/उ$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^है/है$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^हो/हो$ +^ग्यो/ग्य$ +^जसो/जसो$ +^कि/कि/कि$ +^पापक/*पापक$ +^द्वारा/द्वारा$ +^मौत/मौत$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^हमार/हमार$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^द्वारा/द्वारा$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^उनून/उनून/उनून$ +^धर्मी/धर्मी$ +^बनालो/बना$ +^और/और$ +^उनून/उनून/उनून$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^द्योलो/द्याल$ +^क्या/क्या$ +^येको/*येको$ +^मतलब/मतलब$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपूना/*अपूना$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमार/हमार$ +^पापून/पाप$ +^माफ/माफ$ +^करछै/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हम/हम/हम$ +^इसो/इसो$ +^नै/नै$ +^सोचां/*सोचां$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^पाप/पाप$ +^करनै/कर$ +^रूनू/रू$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^दया/दया$ +^बढ़नै/बढ़$ +^रौ/रू$ +^नै/नै$ +^!/!$ +^बिलकुल/बिलकुल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^अब/अब$ +^जब/जब/जब$ +^हम/हम/हम$ +^पाप/पाप$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मर/मर/मर$ +^ग्या/ग्य$ +^,/,$ +^अब/अब$ +^हम/हम/हम$ +^कसकैं/*कसकैं$ +^पाप/पाप$ +^में/में$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^बिता/*बिता$ +^सकनू/सक$ +^?/?$ +^हम/हम/हम$ +^जाणनू/जाण$ +^की/की/की$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^एक/एक$ +^हुन/हो$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^लीछ/ली$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^हम/हम/हम$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^मर/मर/मर$ +^ग्या/ग्य$ +^जब/जब/जब$ +^हमून/हमून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^लीछ/ली$ +^त/त/त$ +^यो/यो/यो$ +^इसो/इसो$ +^छ्यो/छ$ +^जसकैं/जैस+तरह$ +^हम/हम/हम$ +^मसीह/मसीह$ +^दगाड़/दगाड़$ +^दफनाई/दफना$ +^ग्यो/ग्य$ +^ताकि/ताकि$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^मसीह/मसीह$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^महिमा/महिमा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^मरिन/*मरिन$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यून/ज्यून$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^अब/अब$ +^हमले/*हमले$ +^एक/एक$ +^नय्या/नय्या$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^जी/जी$ +^सकला/सक$ +^अगर/अगर$ +^हम/हम/हम$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^उक/उक/उक$ +^मौत/मौत$ +^में/में$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^एक/एक$ +^हो/हो$ +^ग्याँ/*ग्याँ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^हम/हम/हम$ +^उक/उक/उक$ +^समान/समान/समान$ +^मरिन/*मरिन$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यून/ज्यून$ +^होभेरन/हो+भेरन$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^एक/एक$ +^हो/हो$ +^ग्या/ग्य$ +^किलैंकी/किलैंकी$ +^हम/हम/हम$ +^जाणनू/जाण$ +^की/की/की$ +^हमार/हमार$ +^पापी/पापी$ +^स्वभाव/स्वभाव$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^चढ़ाई/चढ़ा$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^हमार/हमार$ +^शरीर/शरीर$ +^में/में$ +^पापी/पापी$ +^स्वभाव/स्वभाव$ +^नाश/नाश$ +^हो/हो$ +^जौ/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^हम/हम/हम$ +^अघिलकैं/*अघिलकैं$ +^पाप/पाप$ +^का/का$ +^बश/*बश$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^रौ/रू$ +^जब/जब/जब$ +^हम/हम/हम$ +^मसीहक/मसीह+क$ +^दगाड़/दगाड़$ +^मर/मर/मर$ +^ग्या/ग्य$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^हम/हम/हम$ +^पाप/पाप$ +^का/का$ +^गुलामी/गुलामी$ +^भटे/भटे$ +^मुक्त/*मुक्त$ +^हो/हो$ +^ग्या/ग्य$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^अगर/अगर$ +^हम/हम/हम$ +^मसीहक/मसीह+क$ +^दगाड़/दगाड़$ +^मर/मर/मर$ +^ग्या/ग्य$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^हमोरो/हमोरो$ +^यो/यो/यो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बितुला/*बितुला$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^हम/हम/हम$ +^यो/यो/यो$ +^जाणनू/जाण$ +^की/की/की$ +^मसीह/मसीह$ +^मरिन/*मरिन$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यून/ज्यून$ +^हो/हो$ +^ग्यो/ग्य$ +^और/और$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^कभै/कभै$ +^नी/नी$ +^मरोलो/*मरोलो$ +^और/और$ +^उमें/उ+में$ +^मौत/मौत$ +^को/को$ +^कोई/कोई$ +^अधिकार/अधिकार$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मसीह/मसीह$ +^जो/जो$ +^मर/मर/मर$ +^ग्यो/ग्य$ +^त/त/त$ +^पाप/पाप$ +^खिन/खिन/खिन$ +^एकबार/*एकबार$ +^मर/मर/मर$ +^ग्यो/ग्य$ +^;/;$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^उ/उ/उ$ +^जीछो/*जीछो$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^सेवा/सेवा$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जीछो/*जीछो$ +^इसोई/इसो+ई$ +^तुम/तुम$ +^लोग/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^आपस/आपस$ +^पापे/*पापे$ +^की/की/की$ +^शक्ति/*शक्ति$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मरिना/*मरिना$ +^को/को$ +^समझा/समझा/समझा$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मसीह/मसीह$ +^यीशु/यीशु$ +^में/में$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^सेवा/सेवा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ज्यून/ज्यून$ +^समझा/समझा/समझा$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^पापी/पापी$ +^स्वभाव/स्वभाव$ +^स/स/स$ +^अपून/अपून$ +^मलि/मलि$ +^में/में$ +^राज/*राज$ +^जन/जन$ +^करून/कर$ +^दी/दी/दी$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^अपून/अपून$ +^पापी/पापी$ +^स्वभाव/स्वभाव$ +^का/का$ +^इच्छान/*इच्छान$ +^का/का$ +^अधीन/*अधीन$ +^नै/नै$ +^रौ/रू$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^अपून/अपून$ +^शरीराक/*शरीराक$ +^अंगून/अंग$ +^बुर/बुर$ +^कामून/काम$ +^में/में$ +^सौंपा/*सौंपा$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अपनास/*अपनास$ +^मरिन/*मरिन$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यून/ज्यून$ +^जाणभेरन/*जाणभेरन$ +^अपून/अपून$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^स/स/स$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^स/स/स$ +^सौंप/सौंप/सौंप$ +^दी/दी/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^शरीरा/*शरीरा$ +^का/का$ +^अंगून/अंग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^धार्मिकता/धार्मिकता$ +^का/का$ +^कामून/काम$ +^खिन/खिन/खिन$ +^सौंप/सौंप/सौंप$ +^दी/दी/दी$ +^तब/तब$ +^तुम/तुम$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^मलि/मलि$ +^में/में$ +^पापो/*पापो$ +^को/को$ +^कोई/कोई$ +^अधिकार/अधिकार$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^किलैंकी/किलैंकी$ +^तुम/तुम$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^का/का$ +^अधीन/*अधीन$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^का/का$ +^अधीन/*अधीन$ +^जीवन/जीवन$ +^जीछा/*जीछा$ +^त/त/त$ +^कि/कि/कि$ +^भ्यो/*भ्यो$ +^?/?$ +^क्या/क्या$ +^हम/हम/हम$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^पाप/पाप$ +^करा/करा/करा/कर$ +^की/की/की$ +^हम/हम/हम$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^का/का$ +^अधीन/*अधीन$ +^नाहातिना/*नाहातिना$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^का/का$ +^अधीन/*अधीन$ +^छा/छ$ +^?/?$ +^नै/नै$ +^!/!$ +^बिलकुल/बिलकुल$ +^नै/नै$ +^तुम/तुम$ +^जाणछा/जाण$ +^की/की/की$ +^जब/जब/जब$ +^तुम/तुम$ +^अपनास/*अपनास$ +^कैको/*कैको$ +^गुलाम/*गुलाम$ +^हुन/हो$ +^खिन/खिन/खिन$ +^दी/दी/दी$ +^दीछा/दी$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^मालिक/मालिक$ +^हो/हो$ +^जाछो/जा$ +^और/और$ +^तुमून/तुमून$ +^उई/उई/उ+ई$ +^करून/कर$ +^चैछो/चा$ +^जो/जो$ +^उ/उ/उ$ +^कुंछो/कुं$ +^,/,$ +^चाहे/*चाहे$ +^पापक/*पापक$ +^गुलाम/*गुलाम$ +^हौ/*हौ$ +^,/,$ +^जैको/जैको$ +^अन्त/*अन्त$ +^मौत/मौत$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^चाहे/*चाहे$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^गुलाम/*गुलाम$ +^हौ/*हौ$ +^,/,$ +^जैको/जैको$ +^हुकुम/हुकुम$ +^पालन/पालन$ +^करना/कर$ +^को/को$ +^फल/फल$ +^धार्मिकता/धार्मिकता$ +^छै/छ$ +^तुम/तुम$ +^जो/जो$ +^पापक/*पापक$ +^गुलाम/*गुलाम$ +^हुछ्या/हो/हो$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अब/अब$ +^तुमूनले/तुमून$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^शिक्षान/शिक्षा$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^करछय/*करछय$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^तुमून/तुमून$ +^सिखाई/सिखा$ +^गैछी/गै$ +^यो/यो/यो$ +^कारण/कारण$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^धन्यवाद/धन्यवाद$ +^करछूँ/कर$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमून/तुमून$ +^पाप/पाप$ +^का/का$ +^बश/*बश$ +^भटे/भटे$ +^छुड़ाछ/*छुड़ाछ$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^दास/दास$ +^बन/बन/बन$ +^ग्या/ग्य$ +^ताकि/ताकि$ +^उ/उ/उ$ +^करा/करा/करा/कर$ +^जो/जो$ +^सही/सही$ +^छै/छ$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^गुलामी/गुलामी$ +^को/को$ +^यो/यो/यो$ +^उदारण/*उदारण$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^दीछ/दी$ +^ताकि/ताकि$ +^तुम/तुम$ +^येस/येस$ +^आसानी/*आसानी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^सका/सका$ +^की/की/की$ +^मैं/मैं/मैं$ +^सिखूनमर्यू/*सिखूनमर्यू$ +^जसकैं/जैस+तरह$ +^तुमूनले/तुमून$ +^शरीराक/*शरीराक$ +^अंगून/अंग$ +^अशुद्ध/*अशुद्ध$ +^और/और$ +^बुर/बुर$ +^कामून/काम$ +^का/का$ +^दास/दास$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^सौंपीना/*सौंपीना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^अब/अब$ +^अपून/अपून$ +^शरीरा/*शरीरा$ +^अंगून/अंग$ +^पवित्रता/*पवित्रता$ +^खिन/खिन/खिन$ +^धर्मी/धर्मी$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^जीन/*जीन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^दास/दास$ +^का/का$ +^रूप/रूप$ +^में/में$ +^सौंप/सौंप/सौंप$ +^दी/दी/दी$ +^जब/जब/जब$ +^तुम/तुम$ +^पाप/पाप$ +^का/का$ +^दास/दास$ +^छ्या/छ$ +^त/त/त$ +^तुमार/तुमार$ +^भितर/भितर$ +^धार्मिकता/धार्मिकता$ +^का/का$ +^काम/काम$ +^करना/कर$ +^की/की/की$ +^कोई/कोई$ +^इच्छा/इच्छा$ +^नी/नी$ +^छी/छ$ +^अपूनी/अपूनी$ +^पुरानी/*पुरानी$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमून/तुमून$ +^कि/कि/कि$ +^फैदा/*फैदा$ +^भ्योछ/भ्य$ +^?/?$ +^तुम/तुम$ +^उक/उक/उक$ +^कारण/कारण$ +^केवल/केवल$ +^शर्मिदगी/*शर्मिदगी$ +^हुछी/हो$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^इन/इन$ +^कामून/काम$ +^को/को$ +^फल/फल$ +^मौत/मौत$ +^छै/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अब/अब$ +^पाप/पाप$ +^भटे/भटे$ +^मुक्त/*मुक्त$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^और/और$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^दास/दास$ +^बन/बन/बन$ +^बनभेरन/बन+भेरन$ +^और/और$ +^अब/अब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^कामून/काम$ +^करून/कर$ +^मरेयछा/*मरेयछा$ +^जो/जो$ +^पवित्रता/*पवित्रता$ +^स/स/स$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^उछी/*उछी$ +^और/और$ +^जैको/जैको$ +^फल/फल$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^छै/छ$ +^पाप/पाप$ +^को/को$ +^फल/फल$ +^त/त/त$ +^मौत/मौत$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^बरदान/*बरदान$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^हमार/हमार$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीहक/मसीह+क$ +^द्वारा/द्वारा$ +^हमून/हमून$ +^मिलछो/मिल$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयों/भाई$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^जाणछा/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^स/स/स$ +^जाणून/जाण$ +^वालान/वालान$ +^थैं/थैं$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जब/जब/जब$ +^तक/तक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^ज्यून/ज्यून$ +^रूछो/रू$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^तक/तक$ +^उमें/उ+में$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^को/को$ +^अधिकार/अधिकार$ +^रूछो/रू$ +^एक/एक$ +^ब्याह/*ब्याह$ +^करीनाकि/*करीनाकि$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^अपून/अपून$ +^घरवाला/*घरवाला$ +^का/का$ +^ज्यून/ज्यून$ +^हुन/हो$ +^तक/तक$ +^उ/उ/उ$ +^दगाड़/दगाड़$ +^जुड़ीना/*जुड़ीना$ +^की/की/की$ +^रूछी/रू$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अगर/अगर$ +^उको/उको$ +^घरवालो/घर+वालो$ +^मर/मर/मर$ +^जौ/जा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^नियय/*नियय$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^भटे/भटे$ +^छुट/*छुट$ +^जाँछी/*जाँछी$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^अगर/अगर$ +^उ/उ/उ$ +^अपून/अपून$ +^घरवाला/*घरवाला$ +^का/का$ +^ज्यून/ज्यून$ +^छना/*छना$ +^कोई/कोई$ +^दुसरा/दुसरा$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^जांछी/*जांछी$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^कुकर्मी/*कुकर्मी$ +^कहलाली/कहला/कहला$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अगर/अगर$ +^उको/उको$ +^घरवालो/घर+वालो$ +^मर/मर/मर$ +^जौ/जा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^भटे/भटे$ +^छुटी/*छुटी$ +^गै/गै/गै$ +^,/,$ +^याँ/याँ$ +^तक/तक$ +^की/की/की$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^दुसारा/दुसारा$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ब्या/ब्या/ब्या$ +^कर/कर/कर$ +^लिछी/लि$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^कुकर्मी/*कुकर्मी$ +^नी/नी$ +^होलि/हो$ +^त/त/त$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयों/भाई$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^तुम/तुम$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^मर/मर/मर$ +^गया/*गया$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुम/तुम$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^का/का$ +^अधिकार/अधिकार$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मर/मर/मर$ +^गया/*गया$ +^अब/अब$ +^तुम/तुम$ +^मसीहक/मसीह+क$ +^छा/छ$ +^जो/जो$ +^मरिना/*मरिना$ +^भटे/भटे$ +^ज्यून/ज्यून$ +^हो/हो$ +^ग्यो/ग्य$ +^ताकि/ताकि$ +^तुम/तुम$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^फलदाई/*फलदाई$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^जी/जी$ +^सकां/*सकां$ +^किलैंकी/किलैंकी$ +^जब/जब/जब$ +^हम/हम/हम$ +^पापी/पापी$ +^स्वभाव/स्वभाव$ +^का/का$ +^बश/*बश$ +^में/में$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^जो/जो$ +^पापून/पाप$ +^की/की/की$ +^इच्छा/इच्छा$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^हमार/हमार$ +^भितर/भितर$ +^काम/काम$ +^करनै/कर$ +^रूछी/रू$ +^,/,$ +^और/और$ +^मौतो/*मौतो$ +^को/को$ +^फल/फल$ +^पैद/पैद$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^हमार/हमार$ +^शरीरा/*शरीरा$ +^का/का$ +^अंगून/अंग$ +^में/में$ +^काम/काम$ +^करछी/कर$ +^अब/अब$ +^हम/हम/हम$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मर/मर/मर$ +^ग्या/ग्य$ +^,/,$ +^जेले/जेले$ +^हमून/हमून$ +^एक/एक$ +^बखत/बखत$ +^गुलाम/*गुलाम$ +^बनाईना/बनाईना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हम/हम/हम$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^भटे/भटे$ +^आजाद/*आजाद$ +^हो/हो$ +^ग्या/ग्य$ +^और/और$ +^अब/अब$ +^हम/हम/हम$ +^पुराना/*पुराना$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लिखीनाक/*लिखीनाक$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^नै/नै$ +^करना/कर$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^को/को$ +^हुकुम/हुकुम$ +^मानभेरन/मान+भेरन$ +^,/,$ +^नय्या/नय्या$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^सेवा/सेवा$ +^कर/कर/कर$ +^सकनू/सक$ +^त/त/त$ +^हम/हम/हम$ +^कि/कि/कि$ +^करनू/कर$ +^?/?$ +^त/त/त$ +^क्या/क्या$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^पाप/पाप$ +^छी/छ$ +^?/?$ +^नै/नै$ +^!/!$ +^बिलकुल/बिलकुल$ +^नै/नै$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यो/यो/यो$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^मैं/मैं/मैं$ +^पाप/पाप$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^जाण/जाण/जाण$ +^सका/सका$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^जाण/जाण/जाण$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^,/,$ +^लालच/*लालच$ +^करून/कर$ +^पाप/पाप$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^किलैंकी/किलैंकी$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^लिखीनाको/*लिखीनाको$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^“/“$ +^लालच/*लालच$ +^जन/जन$ +^कर/कर/कर$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^पाप/पाप$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मौका/*मौका$ +^पाभेरन/पा+भेरन$ +^यो/यो/यो$ +^हुकुमा/*हुकुमा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^मैंमें/मैं+में$ +^सब/सब$ +^प्रकारो/*प्रकारो$ +^को/को$ +^लालच/*लालच$ +^पैद/पैद$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^योई/योई$ +^कारण/कारण$ +^छै/छ$ +^की/की/की$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^बिना/बिना$ +^पाप/पाप$ +^मरिना/*मरिना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^एक/एक$ +^बखत/बखत$ +^छ्यो/छ$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^स/स/स$ +^जाणे/*जाणे$ +^बिना/बिना$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^जी/जी$ +^छ्यू/*छ्यू$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^स/स/स$ +^जाण/जाण/जाण$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^म्यारा/म्यारा$ +^भितर/भितर$ +^पाप/पाप$ +^करनाकि/*करनाकि$ +^इच्छा/इच्छा$ +^काम/काम$ +^करून/कर$ +^लागछै/लाग$ +^,/,$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^भटे/भटे$ +^दूर/दूर$ +^हो/हो$ +^गयूँ/*गयूँ$ +^और/और$ +^उई/उई/उ+ई$ +^हुकुम/हुकुम$ +^जो/जो$ +^म्येरो/म्येरो$ +^ज्यून/ज्यून$ +^रून/रू$ +^को/को$ +^कारण/कारण$ +^बनूनवालो/*बनूनवालो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^मैंखिन/*मैंखिन$ +^मेरि/मेरि$ +^मौत/मौत$ +^को/को$ +^कारण/कारण$ +^बनछै/बन$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^पाप/पाप$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मौका/*मौका$ +^पाभेरन/पा+भेरन$ +^यो/यो/यो$ +^हुकुम/हुकुम$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^मैंस/मैंस$ +^ध्वाक/*ध्वाक$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^द्वारा/द्वारा$ +^मैंस/मैंस$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^भटे/भटे$ +^अलग/अलग$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^त/त/त$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^हम/हम/हम$ +^कै/कै$ +^सकून/*सकून$ +^की/की/की$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^पवित्र/पवित्र$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^हुकुम/हुकुम$ +^पवित्र/पवित्र$ +^,/,$ +^धर्मी/धर्मी$ +^,/,$ +^निका/*निका$ +^छन/छ$ +^तो/तो$ +^क्या/क्या$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^जो/जो$ +^निका/*निका$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^मैंखिन/*मैंखिन$ +^मौत/मौत$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^आछ/आ$ +^?/?$ +^नै/नै$ +^!/!$ +^बिलकुल/बिलकुल$ +^नै/नै$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यो/यो/यो$ +^पाप/पाप$ +^छ्यो/छ$ +^जेले/जेले$ +^इसो/इसो$ +^करछै/कर$ +^पाप/पाप$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^को/को$ +^इस्तमाल/*इस्तमाल$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^निका/*निका$ +^छ्या/छ$ +^और/और$ +^मैंखिन/*मैंखिन$ +^मौत/मौत$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^आछ/आ$ +^इसिकै/*इसिकै$ +^पाप/पाप$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दिखाछ/दिखा$ +^की/की/की$ +^उ/उ/उ$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^कि/कि/कि$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^हुकुमले/*हुकुमले$ +^दिखाछ/दिखा$ +^की/की/की$ +^पाप/पाप$ +^बुर/बुर$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बुरो/*बुरो$ +^छै/छ$ +^किलैंकी/किलैंकी$ +^हम/हम/हम$ +^जाणनू/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^त/त/त$ +^आत्मिक/*आत्मिक$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^पापक/*पापक$ +^बश/*बश$ +^में/में$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^करछूँ/कर$ +^ऊस/ऊस$ +^नै/नै$ +^जाणनू/जाण$ +^;/;$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जो/जो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^चाछूँ/चाँ$ +^उई/उई/उ+ई$ +^मैं/मैं/मैं$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^सकनू/सक$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जै/जै$ +^भटे/भटे$ +^मैं/मैं/मैं$ +^घीन/*घीन$ +^लागछी/लाग$ +^उई/उई/उ+ई$ +^करछूँ/कर$ +^और/और$ +^अगर/अगर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^नै/नै$ +^करून/कर$ +^चाँनू/चाँ$ +^और/और$ +^उई/उई/उ+ई$ +^बुर/बुर$ +^काम/काम$ +^मैं/मैं/मैं$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^मान/मान/मान$ +^लीछूँ/*लीछूँ$ +^की/की/की$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^निका/*निका$ +^छन/छ$ +^त/त/त$ +^इसी/इसी$ +^हालत/*हालत$ +^में/में$ +^बुरो/*बुरो$ +^करनवालो/*करनवालो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^मैं/मैं/मैं$ +^नाहातिनू/ना+हातिनू$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^पाप/पाप$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^मैंमें/मैं+में$ +^बसिना/बसिना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जाणछूँ/जाण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मैंमें/मैं+में$ +^मतलब/मतलब$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पापी/पापी$ +^स्वभाव/स्वभाव$ +^में/में$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^निकी/*निकी$ +^चीज/चीज$ +^वास/*वास$ +^नै/नै$ +^करनी/*करनी$ +^,/,$ +^निका/*निका$ +^काम/काम$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^इच्छा/इच्छा$ +^त/त/त$ +^मैंमें/मैं+में$ +^छै/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उ/उ/उ$ +^मैंमें/मैं+में$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^पानि/पानि$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जो/जो$ +^भल/भल$ +^काम/काम$ +^मैं/मैं/मैं$ +^करना/कर$ +^की/की/की$ +^इच्छा/इच्छा$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^पानू/पा$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^बुराई/बुराई$ +^इच्छा/इच्छा$ +^नै/नै$ +^करनू/कर$ +^,/,$ +^उई/उई/उ+ई$ +^करछूँ/कर$ +^अगर/अगर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उई/उई/उ+ई$ +^करछूँ/कर$ +^जैका/जैका$ +^इच्छा/इच्छा$ +^नै/नै$ +^करनू/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उको/उको$ +^करनवालो/*करनवालो$ +^नै/नै$ +^भ्यू/*भ्यू$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^पाप/पाप$ +^जो/जो$ +^मैंमें/मैं+में$ +^बसिनाको/*बसिनाको$ +^छै/छ$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^मेरो/*मेरो$ +^अनुभव/*अनुभव$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^की/की/की$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^भलाई/भलाई$ +^करना/कर$ +^की/की/की$ +^इच्छा/इच्छा$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^बुराई/बुराई$ +^करछूँ/कर$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपून/अपून$ +^पुर/पुर$ +^मनेले/*मनेले$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भौत/भौत/भौत$ +^खुश/खुश$ +^रूछूँ/*रूछूँ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैंस/मैंस$ +^अपून/अपून$ +^शरीरा/*शरीरा$ +^का/का$ +^अंगून/अंग$ +^में/में$ +^दुसरी/*दुसरी$ +^प्रकारा/प्रकार$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^महैसूस/*महैसूस$ +^हुनान/हो$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^म्यारा/म्यारा$ +^मनाका/*मनाका$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^भटे/भटे$ +^लड़नान/*लड़नान$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^शक्ति/*शक्ति$ +^मैंस/मैंस$ +^उ/उ/उ$ +^पाप/पाप$ +^में/में$ +^गुलाम/*गुलाम$ +^बना/बना/बना/बन$ +^दीछी/दी$ +^जो/जो$ +^येले/येले$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^म्यारा/म्यारा$ +^शरीरा/*शरीरा$ +^का/का$ +^अंगून/अंग$ +^में/में$ +^काम/काम$ +^करछी/कर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^कतुक/कतुक$ +^अभागो/*अभागो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^!/!$ +^मैंस/मैंस$ +^यो/यो/यो$ +^शरीर/शरीर$ +^भटे/भटे$ +^को/को$ +^छुड़ालो/*छुड़ालो$ +^जो/जो$ +^मैंस/मैंस$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^है/है$ +^अलग/अलग$ +^करछो/कर$ +^?/?$ +^मैं/मैं/मैं$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^धन्यवाद/धन्यवाद$ +^करछूँ/कर$ +^जेले/जेले$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीहक/मसीह+क$ +^द्वारा/द्वारा$ +^मैंस/मैंस$ +^बचाछ/*बचाछ$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपून/अपून$ +^मन/मन$ +^में/में$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^पालन/पालन$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^शरीर/शरीर$ +^भटे/भटे$ +^पापक/*पापक$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^करछूँ/कर$ +^यो/यो/यो$ +^कारण/कारण$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अब/अब$ +^जो/जो$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^किलैंकी/किलैंकी$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^सजा/सजा$ +^को/को$ +^हुकुम/हुकुम$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^जो/जो$ +^मसीह/मसीह$ +^यीशुक/*यीशुक$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^उछो/*उछो$ +^और/और$ +^तुमून/तुमून$ +^जीवन/जीवन$ +^द्योलो/द्याल$ +^और/और$ +^तुमून/तुमून$ +^पाप/पाप$ +^और/और$ +^मौत/मौत$ +^भटे/भटे$ +^मुक्त/*मुक्त$ +^करोलो/कर$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जो/जो$ +^काम/काम$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^हमार/हमार$ +^पापी/पापी$ +^स्वभाव/स्वभाव$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^कमजोर/*कमजोर$ +^होभेरन/हो+भेरन$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^सक्याँ/*सक्याँ$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^मतलब/मतलब$ +^जेले/जेले$ +^हमार/हमार$ +^पापून/पाप$ +^का/का$ +^माफी/*माफी$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अपून/अपून$ +^च्याला/च्याला$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^स/स/स$ +^बलिदान/बलिदान$ +^हुनखिन/*हुनखिन$ +^भेज/भेज/भेज$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^जेले/जेले$ +^हम/हम/हम$ +^पापी/पापी$ +^आदिमीन/आदिमी$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^शरीर/शरीर$ +^में/में$ +^रैभेरन/*रैभेरन$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^इसिकै/*इसिकै$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीहक/मसीह+क$ +^शरीर/शरीर$ +^में/में$ +^पापै/*पापै$ +^की/की/की$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^स/स/स$ +^तोड़भेरन/*तोड़भेरन$ +^सजा/सजा$ +^दीछ/दी$ +^जेले/जेले$ +^हम/हम/हम$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^की/की/की$ +^पापी/पापी$ +^स्वभाव/स्वभाव$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^आत्मा/आत्मा$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^स्वभाव/स्वभाव$ +^राखनू/राख$ +^,/,$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^की/की/की$ +^माँग/माँग/माँग$ +^पुरो/पुरो$ +^हो/हो$ +^जौ/जा$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^पापी/पापी$ +^स्वभाव/स्वभाव$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^जीनान/*जीनान$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बुरी/बुरी$ +^बातुन/बातु$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सोचनान/*सोचनान$ +^,/,$ +^जेको/*जेको$ +^नतीजा/*नतीजा$ +^मौत/मौत$ +^छै/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^जीनान/*जीनान$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उ/उ/उ$ +^बातुन/बातु$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सोचनान/*सोचनान$ +^जो/जो$ +^आत्मा/आत्मा$ +^स/स/स$ +^खुश/खुश$ +^करछी/कर$ +^,/,$ +^जेको/*जेको$ +^नतीजा/*नतीजा$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^और/और$ +^शान्ति/शान्ति$ +^छै/छ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^पापी/पापी$ +^स्वभावाक/*स्वभावाक$ +^अनुसार/अनुसार$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^जिन/*जिन$ +^वालो/वालो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^भटे/भटे$ +^बैर/बैर$ +^राखछो/राख$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^नै/नै$ +^त/त/त$ +^पापी/पापी$ +^स्वभाव/स्वभाव$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^का/का$ +^अधीन/*अधीन$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^कर/कर/कर$ +^सकछो/सक$ +^;/;$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^पापी/पापी$ +^स्वभाव/स्वभाव$ +^अनुसार/अनुसार$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^जीनान/*जीनान$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^स/स/स$ +^खुश/खुश$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^सकना/सका$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^कि/कि/कि$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^बसछो/*बसछो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^पापी/पापी$ +^स्वभावाक/*स्वभावाक$ +^अनुसार/अनुसार$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^नै/नै$ +^जीना/जीना$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्माक/*आत्माक$ +^अनुसार/अनुसार$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^जीछा/*जीछा$ +^अगर/अगर$ +^कैमें/कै+में$ +^मसीह/मसीह$ +^आत्मा/आत्मा$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^त/त/त$ +^उको/उको$ +^रिश्ता/*रिश्ता$ +^मसीहक/मसीह+क$ +^दगाड़/दगाड़$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^अगर/अगर$ +^मसीह/मसीह$ +^तुमूनमें/*तुमूनमें$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^पापक/*पापक$ +^कारण/कारण$ +^शरीराक/*शरीराक$ +^मरिनाका/*मरिनाका$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^धार्मिकता/धार्मिकता$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^,/,$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^आत्मा/आत्मा$ +^ज्यून/ज्यून$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^अगर/अगर$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^आत्मा/आत्मा$ +^जेले/जेले$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^मरिनान/*मरिनान$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यून/ज्यून$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^बसिनाको/*बसिनाको$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^जेलै/*जेलै$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^स/स/स$ +^मरिनान/*मरिनान$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यून/ज्यून$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^तुमून/तुमून$ +^बसिनाको/*बसिनाको$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^अपूनी/अपूनी$ +^आत्मा/आत्मा$ +^द्वारा/द्वारा$ +^नाश/नाश$ +^हुन/हो$ +^वाला/वाला$ +^शरीरून/शरीर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ज्यून/ज्यून$ +^करोलो/कर$ +^त/त/त$ +^हे/हे$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयों/भाई$ +^,/,$ +^हमून/हमून$ +^हुकमो/*हुकमो$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^करून/कर$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हमार/हमार$ +^पापी/पापी$ +^स्वभाव/स्वभाव$ +^नै/नै$ +^चांनो/*चांनो$ +^की/की/की$ +^इसी/इसी$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^जीयाँ/*जीयाँ$ +^किलैंकी/किलैंकी$ +^अगर/अगर$ +^तुम/तुम$ +^पापी/पापी$ +^स्वभाव/स्वभाव$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^जिला/*जिला$ +^त/त/त$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^भटे/भटे$ +^दूर/दूर$ +^हो/हो$ +^जाला/जा$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^की/की/की$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^पापी/पापी$ +^स्वभाव/स्वभाव$ +^स/स/स$ +^मारला/मार$ +^त/त/त$ +^ज्यून/ज्यून$ +^रौला/रू$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^जतुक/*जतुक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लोग/लोग$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^आत्मा/आत्मा$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^जीवन/जीवन$ +^जीनान/*जीनान$ +^,/,$ +^उनी/उन$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^नान्तिना/नान्तिना$ +^छन/छ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तुमून/तुमून$ +^गुलामी/गुलामी$ +^की/की/की$ +^आत्मा/आत्मा$ +^नै/नै$ +^मिल/मिल/मिल$ +^रै/रै/रै$ +^,/,$ +^जेले/जेले$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^तुम/तुम$ +^डरला/डर$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^हमून/हमून$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^सन्तान/सन्तान$ +^बनूछो/*बनूछो$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^हम/हम/हम$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^अब्बा/*अब्बा$ +^,/,$ +^पिता/पिता$ +^कैभेरन/कु+भेरन$ +^पुकारनू/*पुकारनू$ +^”/”$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^खुदै/खुदै$ +^हमरि/हमरि$ +^आत्मा/आत्मा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^गवाही/गवाही$ +^दीछो/दी$ +^,/,$ +^की/की/की$ +^हम/हम/हम$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^सन्तान/सन्तान$ +^छा/छ$ +^और/और$ +^अगर/अगर$ +^हम/हम/हम$ +^उको/उको$ +^संतान/*संतान$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^हम/हम/हम$ +^उक/उक/उक$ +^वारिस/*वारिस$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^वारिस/*वारिस$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीहक/मसीह+क$ +^दगाड़/दगाड़$ +^वारिस/*वारिस$ +^छा/छ$ +^अगर/अगर$ +^हम/हम/हम$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^दुख/दुख$ +^सहला/*सहला$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^हम/हम/हम$ +^उकी/उकी$ +^महिमा/महिमा$ +^में/में$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हिस्सादार/*हिस्सादार$ +^हूँला/*हूँला$ +^मैंखिन/*मैंखिन$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^साफ/साफ$ +^छै/छ$ +^की/की/की$ +^जो/जो$ +^महिमा/महिमा$ +^हमून/हमून$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^में/में$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^दिनवालो/*दिनवालो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^यो/यो/यो$ +^दुख/दुख$ +^भटे/भटे$ +^भौत/भौत/भौत$ +^ठुल/*ठुल$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^हम/हम/हम$ +^अब/अब$ +^सैहन/*सैहन$ +^करूनमर्यान/*करूनमर्यान$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^पुर/पुर$ +^संसार/संसार$ +^ठूली/*ठूली$ +^आश/*आश$ +^लगाभेरन/लगा+भेरन$ +^उ/उ/उ$ +^बखतो/*बखतो$ +^को/को$ +^इन्तजार/*इन्तजार$ +^करूनमर्योछ/*करूनमर्योछ$ +^कि/कि/कि$ +^कब/*कब$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^अपूनो/अपूनो$ +^सन्तानून/*सन्तानून$ +^प्रगट/प्रगट$ +^करोलो/कर$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^संसार/संसार$ +^अपूनी/अपूनी$ +^इच्छा/इच्छा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^पर/पर$ +^अधीन/*अधीन$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^,/,$ +^व्यर्थता/*व्यर्थता$ +^का/का$ +^अधीन/*अधीन$ +^यो/यो/यो$ +^आश/*आश$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करि/कर$ +^गैछ/गै$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^संसार/संसार$ +^उ/उ/उ$ +^दिनाको/*दिनाको$ +^इन्तजार/*इन्तजार$ +^करूनमर्योछ/*करूनमर्योछ$ +^जब/जब/जब$ +^यो/यो/यो$ +^मौत/मौत$ +^और/और$ +^विनाश/*विनाश$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^छुट/*छुट$ +^भेरन/भेरन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^सन्तानून/*सन्तानून$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^महिमामय/*महिमामय$ +^आजादी/*आजादी$ +^में/में$ +^भागीदार/*भागीदार$ +^हो/हो$ +^जालि/जा$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^हम/हम/हम$ +^जाणनू/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^जब/जब/जब$ +^भटे/भटे$ +^आदम/*आदम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पाप/पाप$ +^करछय/*करछय$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^भटे/भटे$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^अब/अब$ +^तक/तक$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^द्वारा/द्वारा$ +^करिनाको/*करिनाको$ +^सारो/*सारो$ +^संसार/संसार$ +^एक/एक$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^पीड़/*पीड़$ +^सैहन/*सैहन$ +^करूनमरे/*करूनमरे$ +^जसकैं/जैस+तरह$ +^ऊस/ऊस$ +^नान्तिना/नान्तिना$ +^स/स/स$ +^जन्मदिन/*जन्मदिन$ +^में/में$ +^हुछी/हो$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^केवल/केवल$ +^संसारै/*संसारै$ +^नै/नै$ +^हम/हम/हम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मने/*मने$ +^-/-$ +^मन/मन$ +^रूनू/रू$ +^हमूले/हमूले$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^स/स/स$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^वादा/वादा$ +^को/को$ +^चिना/*चिना$ +^का/का$ +^रूप/रूप$ +^में/में$ +^पाछ/पा$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अब/अब$ +^हम/हम/हम$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^इन्तजार/*इन्तजार$ +^करनू/कर$ +^की/की/की$ +^हमून/हमून$ +^अपून/अपून$ +^सच्चा/*सच्चा$ +^नान्तिना/नान्तिना$ +^का/का$ +^रूप/रूप$ +^में/में$ +^ली/ली/ली$ +^जून/*जून$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^तब/तब$ +^होलो/हो$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^हमार/हमार$ +^शरीरे/*शरीरे$ +^स/स/स$ +^मुक्त/*मुक्त$ +^कर/कर/कर$ +^द्योलो/द्याल$ +^अब/अब$ +^जब/जब/जब$ +^हमून/हमून$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बचाछ/*बचाछ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^हमारा/*हमारा$ +^पास/पास$ +^यो/यो/यो$ +^आश/*आश$ +^छै/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अब/अब$ +^के/के$ +^पानै/पा$ +^की/की/की$ +^इच्छा/इच्छा$ +^करूनमर्या/*करूनमर्या$ +^जो/जो$ +^तुमारा/*तुमारा$ +^पास/पास$ +^पैलि/पैलि$ +^भटे/भटे$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^आश/*आश$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^चीज/चीज$ +^पानै/पा$ +^कि/कि/कि$ +^इच्छा/इच्छा$ +^नै/नै$ +^करनू/कर$ +^जो/जो$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^पैलि/पैलि$ +^भटे/भटे$ +^छै/छ$ +^हमोरो/हमोरो$ +^उद्धार/उद्धार$ +^भ्योछ/भ्य$ +^त/त/त$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमून/हमून$ +^यो/यो/यो$ +^आश/*आश$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^हमून/हमून$ +^ऐल/ऐल$ +^तक/तक$ +^उ/उ/उ$ +^सब/सब$ +^नै/नै$ +^मिल/मिल/मिल$ +^र्यो/*र्यो$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमून/हमून$ +^थैं/थैं$ +^वादा/वादा$ +^कर/कर/कर$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^योई/योई$ +^कारण/कारण$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^ऐल/ऐल$ +^लै/लै$ +^यैस/*यैस$ +^प्राप्त/*प्राप्त$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करना/कर$ +^की/की/की$ +^आश/*आश$ +^राखनू/राख$ +^और/और$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^यो/यो/यो$ +^बखत/बखत$ +^हम/हम/हम$ +^धीरजाक/*धीरजाक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^इन्तजार/*इन्तजार$ +^करनू/कर$ +^जब/जब/जब$ +^तक/तक$ +^हम/हम/हम$ +^यैस/*यैस$ +^प्राप्त/*प्राप्त$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^ल्याँ/*ल्याँ$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमरि/हमरि$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करछो/कर$ +^जब/जब/जब$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^हमोरो/हमोरो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^कमजोर/*कमजोर$ +^छै/छ$ +^किलैंकी/किलैंकी$ +^हम/हम/हम$ +^नै/नै$ +^जाणना/जाण$ +^,/,$ +^की/की/की$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^कसकै/*कसकै$ +^करून/कर$ +^चैंछी/*चैंछी$ +^;/;$ +^लेकिन/लेकिन$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^खुदै/खुदै$ +^आहें/*आहें$ +^भरभेरन/*भरभेरन$ +^,/,$ +^जेका/*जेका$ +^बारिमें/बारिमें$ +^हम/हम/हम$ +^बात/बात$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^सकना/सका$ +^,/,$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बिनती/बिनती$ +^करछो/कर$ +^और/और$ +^हमार/हमार$ +^मनून/मन$ +^को/को$ +^जांचूनवालो/*जांचूनवालो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^जाणछो/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^कि/कि/कि$ +^कुनमर्यो/*कुनमर्यो$ +^?/?$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^पवित्र/पवित्र$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^इच्छा/इच्छा$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^बिनती/बिनती$ +^करछो/कर$ +^हम/हम/हम$ +^जाणनू/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^प्रेम/प्रेम$ +^राखनान/राख$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^सब/सब$ +^बात/बात$ +^मिलभेरन/*मिलभेरन$ +^निको/निको$ +^अंत/*अंत$ +^ल्यूछो/*ल्यूछो$ +^और/और$ +^उकी/उकी$ +^इच्छा/इच्छा$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^चुनी/चुन$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उनेरि/उनेरि$ +^भलाई/भलाई$ +^खिन/खिन/खिन$ +^सबै/सबै$ +^बातुन/बातु$ +^में/में$ +^उनेरि/उनेरि$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करछो/कर$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उले/उले$ +^जिनून/जिनून$ +^पैलि/पैलि$ +^भटे/भटे$ +^चुन/चुन/चुन$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^उनार/उनार/उनार$ +^बारिमें/बारिमें$ +^पैलि/पैलि$ +^भटे/भटे$ +^तय/*तय$ +^करिनाको/*करिनाको$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उक/उक/उक$ +^च्याला/च्याला$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीहक/मसीह+क$ +^नियाती/नियाती$ +^हो/हो$ +^जाला/जा$ +^ताकि/ताकि$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^इसिकै/*इसिकै$ +^सब/सब$ +^भाईन/भाई$ +^में/में$ +^ज्योठो/*ज्योठो$ +^उले/उले$ +^जिनून/जिनून$ +^पैलि/पैलि$ +^भटे/भटे$ +^तय/*तय$ +^करि/कर$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^चुन/चुन/चुन$ +^लीछ/ली$ +^,/,$ +^और/और$ +^जिनून/जिनून$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बुलाछ/बुला$ +^,/,$ +^और/और$ +^जिनून/जिनून$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^धर्मी/धर्मी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ठैहराछ/*ठैहराछ$ +^,/,$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^अपूनी/अपूनी$ +^महिमा/महिमा$ +^स/स/स$ +^बांणी/*बांणी$ +^छै/छ$ +^इन/इन$ +^सब/सब$ +^बातुन/बातु$ +^ध्यान/ध्यान$ +^में/में$ +^राखभेरन/*राखभेरन$ +^,/,$ +^हम/हम/हम$ +^यो/यो/यो$ +^नतिज/*नतिज$ +^में/में$ +^पुजनू/*पुजनू$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^हमार/हमार$ +^तरफ/तरफ$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमून/हमून$ +^हरा/*हरा$ +^नै/नै$ +^सकनो/सक$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^एकलौता/*एकलौता$ +^च्याला/च्याला$ +^स/स/स$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^बचायो/*बचायो$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उले/उले$ +^हमून/हमून$ +^में/में$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^ऊस/ऊस$ +^हमार/हमार$ +^पापून/पाप$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अपून/अपून$ +^दुश्मनून/*दुश्मनून$ +^सौंप/सौंप/सौंप$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^हमून/हमून$ +^सब/सब$ +^चीज/चीज$ +^द्योलो/द्याल$ +^जेको/*जेको$ +^उले/उले$ +^वादा/वादा$ +^कर/कर/कर$ +^रैछ/रै/रै$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^चुनिना/*चुनिना$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^को/को$ +^दोष/दोष$ +^लगालो/लगा$ +^?/?$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उ/उ/उ$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^उनून/उनून/उनून$ +^धर्मी/धर्मी$ +^ठहरून/*ठहरून$ +^वालो/वालो$ +^छै/छ$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमरि/हमरि$ +^निन्दा/निन्दा$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^सकनो/सक$ +^किलैंकी/किलैंकी$ +^यो/यो/यो$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मर/मर/मर$ +^ग्यो/ग्य$ +^और/और$ +^मरिन/*मरिन$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यून/ज्यून$ +^हो/हो$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^हमार/हमार$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^थैं/थैं$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बिनती/बिनती$ +^करछो/कर$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमून/हमून$ +^मसीहक/मसीह+क$ +^प्रेम/प्रेम$ +^भटे/भटे$ +^अलग/अलग$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^सकनो/सक$ +^नै/नै$ +^मुसीबत/*मुसीबत$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^खतरा/*खतरा$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^दंगा/*दंगा$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^अकाल/*अकाल$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^कंगाली/*कंगाली$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^जोखिम/*जोखिम$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^तलवार/*तलवार$ +^जसो/जसो$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^“/“$ +^हम/हम/हम$ +^हरेक/हरेक$ +^दिन/दी/दिन$ +^तैंखिन/*तैंखिन$ +^मौता/मौत$ +^का/का$ +^खतरा/*खतरा$ +^में/में$ +^रूनू/रू$ +^हमून/हमून$ +^बलि/*बलि$ +^हुन/हो$ +^वाली/वाली$ +^भेड़/भेड़$ +^जसो/जसो$ +^समझी/समझ$ +^ग्योछ/ग्य$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^इन/इन$ +^सब/सब$ +^बुरी/बुरी$ +^बातुन/बातु$ +^में/में$ +^हमून/हमून$ +^उक/उक/उक$ +^द्वारा/द्वारा$ +^जेले/जेले$ +^हमूथैं/*हमूथैं$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछै/कर$ +^,/,$ +^जीत/*जीत$ +^पुरी/पुरी$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमरि/हमरि$ +^छै/छ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैंस/मैंस$ +^पुरो/पुरो$ +^भरोस/*भरोस$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमून/हमून$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^मसीहा/*मसीहा$ +^है/है$ +^दूर/दूर$ +^नै/नै$ +^लिजा/*लिजा$ +^सकनो/सक$ +^;/;$ +^येले/येले$ +^के/के$ +^फर्क/*फर्क$ +^नै/नै$ +^पड़नो/*पड़नो$ +^की/की/की$ +^हम/हम/हम$ +^मरा/*मरा$ +^नै/नै$ +^जीया/*जीया$ +^;/;$ +^नै/नै$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^,/,$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^शासक/*शासक$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^की/की/की$ +^शक्ति/*शक्ति$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^उच्चो/*उच्चो$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^गैरो/*गैरो$ +^हमून/हमून$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^प्रेम/प्रेम$ +^भटे/भटे$ +^अलग/अलग$ +^कर/कर/कर$ +^सकनी/*सकनी$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^हमारा/*हमारा$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^भविष्य/*भविष्य$ +^में/में$ +^कि/कि/कि$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^जेले/जेले$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^हमून/हमून$ +^उक/उक/उक$ +^प्रेम/प्रेम$ +^भटे/भटे$ +^अलग/अलग$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^पालो/पा$ +^मैं/मैं/मैं$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^झूठ/झूठ$ +^नै/नै$ +^बोलनू/बोल$ +^और/और$ +^म्योरो/म्योरो$ +^जमीर/*जमीर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^में/में$ +^गवाही/गवाही$ +^दीछो/दी$ +^मैंस/मैंस$ +^भौत/भौत/भौत$ +^शोक/*शोक$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^म्योरो/म्योरो$ +^मन/मन$ +^म्यारा/म्यारा$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^हर/हर$ +^बखत/बखत$ +^दुखी/*दुखी$ +^रूछ्यो/रू$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^याँ/याँ$ +^तक/तक$ +^चाछूँ/चाँ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^अपून/अपून$ +^यहूदी/यहूदी$ +^भाईन/भाई$ +^का/का$ +^उद्धार/उद्धार$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जो/जो$ +^म्यारा/म्यारा$ +^अपून/अपून$ +^जाति/*जाति$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^मैंस/मैंस$ +^श्राप/*श्राप$ +^दे/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^खुदै/खुदै$ +^मसीह/मसीह$ +^भटे/भटे$ +^अलग/अलग$ +^हो/हो$ +^जूँ/*जूँ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^इस्राएल/इस्राएल$ +^देशा/देशा$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनून/उनून/उनून$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^गोद/*गोद$ +^लिइनाका/*लिइनाका$ +^नान्तिना/नान्तिना$ +^का/का$ +^रूप/रूप$ +^में/में$ +^चुन/चुन/चुन$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^और/और$ +^अधिकार/अधिकार$ +^,/,$ +^महिमा/महिमा$ +^,/,$ +^वादा/वादा$ +^,/,$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^,/,$ +^और/और$ +^वादा/वादा$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सच्चा/*सच्चा$ +^तरीकाले/तरीका+ले$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^अराधना/अराधना$ +^करनान/कर$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^,/,$ +^इसहाक/इसहाक$ +^और/और$ +^याकूब/याकूब$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पुरखा/*पुरखा$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^जाँ/जाँ$ +^तक/तक$ +^उनोरो/उनोरो$ +^इंसानी/*इंसानी$ +^स्वभाव/स्वभाव$ +^को/को$ +^रिश्ता/*रिश्ता$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^मसीह/मसीह$ +^खुद/खुद$ +^एक/एक$ +^इस्राएली/*इस्राएली$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^सबून/सबून$ +^में/में$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^उकी/उकी$ +^हमेशा/हमेशा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तारीफ/तारीफ$ +^हुनी/*हुनी$ +^रौ/रू$ +^आमीन/आमीन$ +^लेकिन/लेकिन$ +^इसो/इसो$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^अपूनो/अपूनो$ +^वादा/वादा$ +^पुरो/पुरो$ +^करून/कर$ +^में/में$ +^नाकाम/*नाकाम$ +^हो/हो$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^इस्राएल/इस्राएल$ +^देशा/देशा$ +^का/का$ +^बंश/*बंश$ +^सच्ची/सच्ची$ +^-/-$ +^मुच्ची/*मुच्ची$ +^सब/सब$ +^इस्राएली/*इस्राएली$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^अब्राहमा/*अब्राहमा$ +^का/का$ +^बंश/*बंश$ +^में/में$ +^जन्म/जन्म$ +^लिनाले/*लिनाले$ +^सबै/सबै$ +^उनेरि/उनेरि$ +^सच्ची/सच्ची$ +^सन्तान/सन्तान$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^जानान/जा$ +^,/,$ +^किलैंकी/किलैंकी$ +^,/,$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^थैं/थैं$ +^कईनाको/*कईनाको$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^“/“$ +^जो/जो$ +^इसहाक/इसहाक$ +^का/का$ +^बंश/*बंश$ +^भटे/भटे$ +^जन्म/जन्म$ +^लीनान/ली$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^त्यारा/त्यारा$ +^बंश/*बंश$ +^का/का$ +^मानी/मान$ +^जाला/जा$ +^”/”$ +^येको/*येको$ +^मतलब/मतलब$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^संसारिक/*संसारिक$ +^तौरा/*तौरा$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^जन्म/जन्म$ +^लीनान/ली$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^सन्तान/सन्तान$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^केवल/केवल$ +^वादा/वादा$ +^कि/कि/कि$ +^सन्तानै/*सन्तानै$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^की/की/की$ +^सन्तान/सन्तान$ +^मानी/मान$ +^जाँछी/*जाँछी$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^वादा/वादा$ +^को/को$ +^वचन/*वचन$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^“/“$ +^अघिल/अघिल$ +^साल/साल$ +^मैं/मैं/मैं$ +^योई/योई$ +^बखत/बखत$ +^दुबारा/दुबारा$ +^ऊंलो/*ऊंलो$ +^,/,$ +^और/और$ +^तब/तब$ +^सारा/सारा$ +^को/को$ +^एक/एक$ +^च्योलो/च्योलो$ +^पैद/पैद$ +^होलो/हो$ +^और/और$ +^केवल/केवल$ +^योई/योई$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^रिबका/*रिबका$ +^हमार/हमार$ +^पुरखा/*पुरखा$ +^इसहाक/इसहाक$ +^भटे/भटे$ +^गर्भवती/गर्भवती$ +^भैछ/*भैछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^गर्भ/*गर्भ$ +^में/में$ +^जुड़वा/*जुड़वा$ +^नान्तिन/नान्तिन$ +^छ्या/छ$ +^और/और$ +^अब/अब$ +^तक/तक$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^द्वीवै/द्वीवै$ +^नान्तिना/नान्तिना$ +^को/को$ +^जन्म/जन्म$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नी/नी$ +^हो/हो$ +^र्योछ/*र्योछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^तक/तक$ +^कोई/कोई$ +^बुरौ/*बुरौ$ +^या/या/या$ +^भल/भल$ +^काम/काम$ +^नी/नी$ +^करिनाको/*करिनाको$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^रिबका/*रिबका$ +^थैं/थैं$ +^यो/यो/यो$ +^कईग्यो/*कईग्यो$ +^,/,$ +^की/की/की$ +^तेरो/तेरो$ +^ज्योठो/*ज्योठो$ +^च्योलो/च्योलो$ +^तेरो/तेरो$ +^नान/नान/नान/नान$ +^च्याला/च्याला$ +^को/को$ +^दास/दास$ +^बनलो/बन$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^भ्योछ/भ्य$ +^की/की/की$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^योजना/*योजना$ +^ऊस/ऊस$ +^चुन/चुन/चुन$ +^लिनाका/*लिनाका$ +^अनुसार/अनुसार$ +^बनिना/बन$ +^की/की/की$ +^रैछ/रै/रै$ +^जो/जो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^कामून/काम$ +^नै/नै$ +^;/;$ +^लेकिन/लेकिन$ +^बुलून/*बुलून$ +^वाला/वाला$ +^का/का$ +^फैसला/फैसला$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^छै/छ$ +^जसो/जसो$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^लिख/लिख/लिख/लिख$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^याकूबैस/*याकूबैस$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^एसाव/*एसाव$ +^स/स/स$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^”/”$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हम/हम/हम$ +^येका/येका$ +^बारिमें/बारिमें$ +^कि/कि/कि$ +^कुनू/कु$ +^?/?$ +^क्या/क्या$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^कभै/कभै$ +^के/के$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^गलत/गलत$ +^करछोई/*करछोई$ +^?/?$ +^नै/नै$ +^!/!$ +^बिलकुल/बिलकुल$ +^नै/नै$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^परमेश्वरले/*परमेश्वरले$ +^मूसा/मूसा$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जैमें/जैस+में$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दया/दया$ +^करून/कर$ +^चाछूँ/चाँ$ +^उमें/उ+में$ +^दया/दया$ +^करोलो/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^जैमें/जैस+में$ +^मैं/मैं/मैं$ +^चाछूँ/चाँ$ +^उमें/उ+में$ +^किरपा/*किरपा$ +^करोलो/कर$ +^”/”$ +^त/त/त$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^चुनोलो/*चुनोलो$ +^जैमें/जैस+में$ +^उ/उ/उ$ +^दया/दया$ +^दिखूना/*दिखूना$ +^को/को$ +^फैसला/फैसला$ +^लीछो/ली$ +^उकी/उकी$ +^पसन्द/*पसन्द$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^निर्भर/*निर्भर$ +^नै/नै$ +^करनी/*करनी$ +^की/की/की$ +^लोग/लोग$ +^की/की/की$ +^चानान/चा$ +^या/या/या$ +^की/की/की$ +^करनाकि/*करनाकि$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करनान/कर$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^मिस्र/मिस्र$ +^देशा/देशा$ +^का/का$ +^राजा/राजा$ +^फिरौन/*फिरौन$ +^थैं/थैं$ +^कई/कई$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैले/*मैले$ +^तैंस/तैंस$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^राजा/राजा$ +^बनाछ/बना$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तैंमें/*तैंमें$ +^अपूनी/अपूनी$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^दिखूलो/*दिखूलो$ +^,/,$ +^और/और$ +^म्योरो/म्योरो$ +^नामोको/नाम+क$ +^प्रचार/प्रचार$ +^यो/यो/यो$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^सार/*सार$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^हो/हो$ +^”/”$ +^त/त/त$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^जैमें/जैस+में$ +^चाँनान/चाँ$ +^,/,$ +^उमें/उ+में$ +^दया/दया$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^जैस/जैस$ +^चाँनान/चाँ$ +^ऊस/ऊस$ +^जिद्दी/*जिद्दी$ +^बना/बना/बना/बन$ +^दीनान/दी$ +^तब/तब$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^लोग/लोग$ +^मैथैं/मैं+थैं$ +^कौला/कुं$ +^;/;$ +^“/“$ +^अगर/अगर$ +^इसो/इसो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^कैथैं/*कैथैं$ +^कै/कै$ +^सकछो/सक$ +^की/की/की$ +^हम/हम/हम$ +^गलत/गलत$ +^छा/छ$ +^?/?$ +^किलैंकी/किलैंकी$ +^उ/उ/उ$ +^जो/जो$ +^चाछो/चा$ +^ऊस/ऊस$ +^करून/कर$ +^है/है$ +^कोई/कोई$ +^नै/नै$ +^रोक/*रोक$ +^सकनो/सक$ +^”/”$ +^हे/हे$ +^दगड़ियो/*दगड़ियो$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरथैं/*परमेश्वरथैं$ +^सवाल/*सवाल$ +^करछै/कर$ +^?/?$ +^क्या/क्या$ +^बनाईना/बनाईना$ +^की/की/की$ +^चीज/चीज$ +^अपून/अपून$ +^बनू/*बनू$ +^वाला/वाला$ +^थैं/थैं$ +^पुछ/पुछ/पुछ$ +^सकछी/सक$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^“/“$ +^तैले/तै+ले$ +^मैंस/मैंस$ +^इसो/इसो$ +^किलैं/किलैं$ +^बनाछ/बना$ +^?/?$ +^”/”$ +^क्या/क्या$ +^कुम्हारस/*कुम्हारस$ +^माट्टा/*माट्टा$ +^में/में$ +^अधिकार/अधिकार$ +^न्हैतिनी/*न्हैतिनी$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उई/उई/उ+ई$ +^माट्टा/*माट्टा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^एक/एक$ +^भाँणा/*भाँणा$ +^खास/खास$ +^इस्तमाल/*इस्तमाल$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^,/,$ +^और/और$ +^दुसोरो/दुसोरो$ +^भाणो/*भाणो$ +^रोज/*रोज$ +^इस्तमाल/*इस्तमाल$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बनो/*बनो$ +^?/?$ +^(/($ +^परमेश्वरस/*परमेश्वरस$ +^अधिकार/अधिकार$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^जिन/*जिन$ +^लोगून/लोग$ +^उले/उले$ +^बनाछ/बना$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^अपूनी/अपूनी$ +^इच्छा/इच्छा$ +^अनुसार/अनुसार$ +^जैस/जैस$ +^चाछ/चा$ +^कर/कर/कर$ +^सकछो/सक$ +^)/)$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^अपूनी/अपूनी$ +^रीस/रीस$ +^देखून/देख$ +^चाँछ्या/चाँ/चाँ$ +^और/और$ +^हरेका/*हरेका$ +^खिलाफ/खिलाफ$ +^अपूनी/अपूनी$ +^शक्ति/*शक्ति$ +^प्रगट/प्रगट$ +^करून/कर$ +^चाँछ्या/चाँ/चाँ$ +^जो/जो$ +^नाश/नाश$ +^हुना/हो$ +^का/का$ +^हकदार/हकदार$ +^छन/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^येका/येका$ +^बजाय/*बजाय$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^धैर्य/*धैर्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^सहछ/*सहछ$ +^उले/उले$ +^इसो/इसो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^करछय/*करछय$ +^किलैंकी/किलैंकी$ +^उ/उ/उ$ +^देखून/देख$ +^चाँछ्या/चाँ/चाँ$ +^,/,$ +^की/की/की$ +^उ/उ/उ$ +^कतुक/कतुक$ +^महान/महान$ +^छै/छ$ +^जब/जब/जब$ +^उले/उले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^दया/दया$ +^करछ्य/कर/कर$ +^जिनून/जिनून$ +^उले/उले$ +^अपूनी/अपूनी$ +^महिमा/महिमा$ +^में/में$ +^भागीदार/*भागीदार$ +^हुनखिन/*हुनखिन$ +^पैलिक/*पैलिक$ +^चुन/चुन/चुन$ +^रैछ/रै/रै$ +^चाहे/*चाहे$ +^यहूदी/यहूदी$ +^हो/हो$ +^या/या/या$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^,/,$ +^हमी/*हमी$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^चुनिना/*चुनिना$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^छा/छ$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवालो/*दिनवालो$ +^होशे/होशे$ +^की/की/की$ +^किताब/किताब$ +^में/में$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कुंनान/कुं$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^“/“$ +^लोग/लोग$ +^मेरि/मेरि$ +^प्रजा/प्रजा$ +^नी/नी$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपूनी/अपूनी$ +^प्रजा/प्रजा$ +^कुलो/*कुलो$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^प्रिय/*प्रिय$ +^नी/नी$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^प्रिय/*प्रिय$ +^कुलो/*कुलो$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^कईनाको/*कईनाको$ +^छ्यो/छ$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^मेरि/मेरि$ +^प्रजा/प्रजा$ +^नाहातिना/*नाहातिना$ +^,/,$ +^उलेई/*उलेई$ +^ज्यून/ज्यून$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^उनून/उनून/उनून$ +^अपूनी/अपूनी$ +^सन्तान/सन्तान$ +^कलो/*कलो$ +^”/”$ +^और/और$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवालो/*दिनवालो$ +^यशायाह/*यशायाह$ +^इस्राएल/इस्राएल$ +^देशा/देशा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^धध्याभेरन/*धध्याभेरन$ +^कुंछो/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^चाहे/*चाहे$ +^इस्राएल/इस्राएल$ +^लोगून/लोग$ +^संख्या/*संख्या$ +^समुदर/*समुदर$ +^रेत/रेत$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^भौत/भौत/भौत$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^भटे/भटे$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^बचाला/*बचाला$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^प्रभु/प्रभु$ +^जल्दी/जल्दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^एक्कै/एक्कै$ +^बारिमें/बारिमें$ +^हमेशा/हमेशा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^,/,$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^सबै/सबै$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^न्याय/न्याय$ +^कराला/करा$ +^”/”$ +^जसकैं/जैस+तरह$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवालो/*दिनवालो$ +^यशायाह/*यशायाह$ +^,/,$ +^“/“$ +^अगर/अगर$ +^सर्वशाक्तिमान/*सर्वशाक्तिमान$ +^प्रभु/प्रभु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमून/हमून$ +^बंशज/*बंशज$ +^हुनखिन/*हुनखिन$ +^अनुमति/*अनुमति$ +^नै/नै$ +^दिना/*दिना$ +^त/त/त$ +^हम/हम/हम$ +^सदोम/*सदोम$ +^और/और$ +^अमोरा/*अमोरा$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगूनकी/*लोगूनकी$ +^नियाती/नियाती$ +^बन/बन/बन$ +^जानान/जा$ +^,/,$ +^जिनून/जिनून$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पुरी/पुरी$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नाश/नाश$ +^कर/कर/कर$ +^दी/दी/दी$ +^छ्यो/छ$ +^”/”$ +^हमोरो/हमोरो$ +^कुनाको/*कुनाको$ +^यो/यो/यो$ +^मतलब/मतलब$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^खुद/खुद$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^धर्मी/धर्मी$ +^ठैहराना/*ठैहराना$ +^की/की/की$ +^कोशिश/कोशिश$ +^नै/नै$ +^करि/कर$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^विश्वास/विश्वास$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^धर्मी/धर्मी$ +^ठैहराछ/*ठैहराछ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^इस्राएल/इस्राएल$ +^देश/देश$ +^लोग/लोग$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^धर्मी/धर्मी$ +^बनून/बना$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^करना/कर$ +^की/की/की$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करछ्या/कर/कर$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^धर्मी/धर्मी$ +^बनून/बना$ +^में/में$ +^कामयाब/*कामयाब$ +^नै/नै$ +^भ्या/*भ्या$ +^यो/यो/यो$ +^कसकै/*कसकै$ +^हो/हो$ +^सकछो/सक$ +^?/?$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^विश्वास/विश्वास$ +^भटे/भटे$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^भल/भल$ +^कामून/काम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^धर्मी/धर्मी$ +^बनून/बना$ +^चांनान/*चांनान$ +^इस्राएल/इस्राएल$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^उ/उ/उ$ +^ढूंगो/*ढूंगो$ +^में/में$ +^खितीभेरन/खित+भेरन$ +^लोगून/लोग$ +^ठोकर/*ठोकर$ +^दिलूनान/*दिलूनान$ +^जसो/जसो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^देख/देख/देख/देख$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^इसो/इसो$ +^ढूंगो/*ढूंगो$ +^राखछूँ/*राखछूँ$ +^जो/जो$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ठोकर/*ठोकर$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^खितना/*खितना$ +^कारण/कारण$ +^बनूछो/*बनूछो$ +^,/,$ +^और/और$ +^लोगून/लोग$ +^खितूनवाली/*खितूनवाली$ +^चट्टान/*चट्टान$ +^राखूनमर्यू/*राखूनमर्यू$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^उमें/उ+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करोलो/कर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^लज्जित/*लज्जित$ +^नी/नी$ +^होलो/हो$ +^”/”$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयों/भाई$ +^,/,$ +^म्यारा/म्यारा$ +^मनेकी/*मनेकी$ +^इच्छा/इच्छा$ +^और/और$ +^म्यारा/म्यारा$ +^अपून/अपून$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^परमेश्वरथैं/*परमेश्वरथैं$ +^मेरि/मेरि$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^परमेश्वरथैं/*परमेश्वरथैं$ +^उद्धार/उद्धार$ +^पान/पा$ +^किलैंकी/किलैंकी$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उनेरि/उनेरि$ +^गवाही/गवाही$ +^दीछूँ/*दीछूँ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उनार/उनार/उनार$ +^भितर/भितर$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^उत्सुक/*उत्सुक$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^सेवा/सेवा$ +^कसकै/*कसकै$ +^करि/कर$ +^जो/जो$ +^,/,$ +^येकी/*येकी$ +^उनून/उनून/उनून$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^ठीक/ठीक$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^उ/उ/उ$ +^धार्मिकता/धार्मिकता$ +^भटे/भटे$ +^अनजान/*अनजान$ +^होभेरन/हो+भेरन$ +^अपून/अपून$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^धर्मी/धर्मी$ +^बनाकी/*बनाकी$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उनून/उनून/उनून$ +^अपून/अपून$ +^आपस/आपस$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^धार्मिकताक/*धार्मिकताक$ +^अधीन/*अधीन$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^किलैंकी/किलैंकी$ +^मसीह/मसीह$ +^पैलिकैं/*पैलिकैं$ +^उ/उ/उ$ +^मक्शद/मक्शद/मक्शद$ +^स/स/स$ +^पुर/पुर$ +^करछय/*करछय$ +^जैखिन/*जैखिन$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^दीईनाका/*दीईनाका$ +^छ्या/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उमें/उ+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछो/कर$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^नजर/नजर$ +^में/में$ +^धर्मी/धर्मी$ +^बन/बन/बन$ +^जानान/जा$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^भटे/भटे$ +^मिलीना/*मिलीना$ +^की/की/की$ +^धार्मिकता/धार्मिकता$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^वचन/*वचन$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^लिख/लिख/लिख/लिख$ +^रैछ/रै/रै$ +^कि/कि/कि$ +^,/,$ +^“/“$ +^हरेक/हरेक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^नजर/नजर$ +^में/में$ +^धर्मी/धर्मी$ +^बनून/बना$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उई/उई/उ+ई$ +^धार्मिकता/धार्मिकता$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^ज्यून/ज्यून$ +^हरेक/हरेक$ +^पालन/पालन$ +^करून/कर$ +^होलो/हो$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^नजर/नजर$ +^धर्मी/धर्मी$ +^बनून/बना$ +^खिन/खिन/खिन$ +^विश्वास/विश्वास$ +^को/को$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^,/,$ +^“/“$ +^अपून/अपून$ +^थैं/थैं$ +^यो/यो/यो$ +^जन/जन$ +^कौ/कुं$ +^की/की/की$ +^मसीह/मसीह$ +^स/स/स$ +^तलि/तलि$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^ल्यूनखिन/*ल्यूनखिन$ +^को/को$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^तक/तक$ +^जालो/जा$ +^?/?$ +^”/”$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^कये/कुं$ +^कि/कि/कि$ +^,/,$ +^“/“$ +^अधलोक/*अधलोक$ +^में/में$ +^को/को$ +^जालो/जा$ +^?/?$ +^”/”$ +^मसीह/मसीह$ +^स/स/स$ +^मरिन/*मरिन$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यून/ज्यून$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^मलि/मलि$ +^ल्यूनखिन/*ल्यूनखिन$ +^!/!$ +^यो/यो/यो$ +^कि/कि/कि$ +^कूछो/*कूछो$ +^उ/उ/उ$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^की/की/की$ +^,/,$ +^“/“$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^बचन/बचन$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^तुमार/तुमार$ +^मुख/*मुख$ +^में/में$ +^और/और$ +^तुमार/तुमार$ +^मन/मन$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^उई/उई/उ+ई$ +^विश्वासो/*विश्वासो$ +^को/को$ +^बचन/बचन$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जैको/जैको$ +^हम/हम/हम$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करनू/कर$ +^उद्धार/उद्धार$ +^खिन/खिन/खिन$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^तैं/तैं/तैं$ +^अपून/अपून$ +^मुँख/मुँख$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^प्रभु/प्रभु$ +^जाणिभेरन/*जाणिभेरन$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^मान/मान/मान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^मन/मन$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशुस/यीशु+स$ +^मरिन/*मरिन$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यून/ज्यून$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^त्येरो/*त्येरो$ +^जरूर/जरूर$ +^उद्धार/उद्धार$ +^करोलो/कर$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^नजर/नजर$ +^में/में$ +^धर्मी/धर्मी$ +^बनून/बना$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मन/मन$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करि/कर$ +^जाछो/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^उद्धार/उद्धार$ +^पान/पा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^सबून/सबून$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^मुखे/*मुखे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अंगीकार/*अंगीकार$ +^करि/कर$ +^जाछो/जा$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवालो/*दिनवालो$ +^यशायाह/*यशायाह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मसीहा/*मसीहा$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^लिखना/*लिखना$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^“/“$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^उमें/उ+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करोलो/कर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^लज्जित/*लज्जित$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^”/”$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^और/और$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^के/के$ +^फर्क/*फर्क$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^की/की/की$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^सबुनको/*सबुनको$ +^प्रभु/प्रभु$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सबुनको/*सबुनको$ +^उद्धार/उद्धार$ +^करोलो/कर$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^ऊस/ऊस$ +^मद्दत/मद्दत$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ध्दयूनान/*ध्दयूनान$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^“/“$ +^प्रभु/प्रभु$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सबुनका/*सबुनका$ +^उद्धार/उद्धार$ +^करोलो/कर$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^उको/उको$ +^नामेस/*नामेस$ +^लीनान/ली$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^येहै/*येहै$ +^पैलि/पैलि$ +^कि/कि/कि$ +^लोग/लोग$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^थैं/थैं$ +^मद्दत/मद्दत$ +^माँग/माँग/माँग$ +^सकून/*सकून$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करनू/कर$ +^चांछो/*चांछो$ +^,/,$ +^और/और$ +^येहै/*येहै$ +^पैलि/पैलि$ +^की/की/की$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उमें/उ+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^कर/कर/कर$ +^सकून/*सकून$ +^,/,$ +^उनूनले/उनूनले$ +^उक/उक/उक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सुणून/सुण$ +^चैछो/चा$ +^;/;$ +^और/और$ +^लोगून/लोग$ +^प्रभु/प्रभु$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सुणून/सुण$ +^खिन/खिन/खिन$ +^,/,$ +^कैले/कैले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^बतून/*बतून$ +^चैछो/चा$ +^और/और$ +^येहै/*येहै$ +^पैलि/पैलि$ +^की/की/की$ +^कोई/कोई$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^उनून/उनून/उनून$ +^बता/बता/बता$ +^सकां/*सकां$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^भेजि/*भेजि$ +^जानो/*जानो$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^जसो/जसो$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^लिख/लिख/लिख/लिख$ +^रैछ/रै/रै$ +^की/की/की$ +^,/,$ +^“/“$ +^उनार/उनार/उनार$ +^खुट/*खुट$ +^कतुक/कतुक$ +^निका/*निका$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^निको/निको$ +^बातुन/बातु$ +^को/को$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^सुणूनान/*सुणूनान$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवालो/*दिनवालो$ +^यशायाह/*यशायाह$ +^कुंछो/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^,/,$ +^भौत/भौत/भौत$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमार/हमार$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^कर/कर/कर$ +^करछ्य/कर/कर$ +^?/?$ +^”/”$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^विश्वास/विश्वास$ +^तब/तब$ +^उछो/*उछो$ +^जब/जब/जब$ +^तुम/तुम$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^सुणूनान/*सुणूनान$ +^,/,$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^मसीह/मसीह$ +^को/को$ +^बचन/बचन$ +^छै/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^पुछ/पुछ/पुछ$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्या/क्या$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मसीह/मसीह$ +^को/को$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^नै/नै$ +^सुणियो/*सुणियो$ +^?/?$ +^”/”$ +^क्या/क्या$ +^उनूनले/उनूनले$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^कभै/कभै$ +^नै/नै$ +^सुणियो/*सुणियो$ +^?/?$ +^उनूनले/उनूनले$ +^सुणछै/सुण$ +^त/त/त$ +^जरूर/जरूर$ +^किलैकी/किलैकी$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^लिख/लिख/लिख/लिख$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^“/“$ +^उनेरि/उनेरि$ +^आवाज/आवाज$ +^पूरा/*पूरा$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनोरो/उनोरो$ +^प्रचार/प्रचार$ +^पुरो/पुरो$ +^संसारा/संसारा$ +^में/में$ +^पुजी/*पुजी$ +^ग्योछ/ग्य$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^पुछ/पुछ/पुछ$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^“/“$ +^कि/कि/कि$ +^इस्राएली/*इस्राएली$ +^लोग/लोग$ +^मसीह/मसीह$ +^को/को$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^जाण/जाण/जाण$ +^छ्या/छ$ +^?/?$ +^होई/होई$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^जाण/जाण/जाण$ +^छ्या/छ$ +^!/!$ +^पैलि/पैलि$ +^त/त/त$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^यो/यो/यो$ +^क्योछ/कुं$ +^की/की/की$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुम/तुम$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^मनून/मन$ +^में/में$ +^जलन/*जलन$ +^पैद/पैद$ +^करोलो/कर$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^तुम/तुम$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^प्रति/*प्रति$ +^म्यारा/म्यारा$ +^प्रेम/प्रेम$ +^देखला/देख$ +^जो/जो$ +^यहूदी/यहूदी$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^एक/एक$ +^मूर्ख/मूर्ख/मूर्ख/मूर्ख$ +^जातिका/*जातिका$ +^द्वारा/द्वारा$ +^तुमून/तुमून$ +^रीस/रीस$ +^दिलूलो/*दिलूलो$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवालो/*दिनवालो$ +^यशायाह/*यशायाह$ +^भौत/भौत/भौत$ +^हिम्मता/*हिम्मता$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^प्रभु/प्रभु$ +^को/को$ +^बचन/बचन$ +^सुणाछ/*सुणाछ$ +^की/की/की$ +^,/,$ +^“/“$ +^जो/जो$ +^मैंस/मैंस$ +^नै/नै$ +^खोजछ्या/खोज/खोज$ +^,/,$ +^उनूनले/उनूनले$ +^मैंस/मैंस$ +^पा/पा/पा$ +^लीछ/ली$ +^;/;$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^मैंस/मैंस$ +^पुछछ्या/पुछ/पुछ$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नी/नी$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^मैं/मैं/मैं$ +^प्रगट/प्रगट$ +^हो/हो$ +^गयूँ/*गयूँ$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^इस्राएल/इस्राएल$ +^देशाक/*देशाक$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^यशायाह/*यशायाह$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^क्योछ/कुं$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^पुरो/पुरो$ +^दिन/दी/दिन$ +^अपून/अपून$ +^हात/हात$ +^हुकुम/हुकुम$ +^नै/नै$ +^मानून/*मानून$ +^वाली/वाली$ +^और/और$ +^बहस/*बहस$ +^करून/कर$ +^वाली/वाली$ +^प्रजाक/*प्रजाक$ +^तरफ/तरफ$ +^फैलूनै/*फैलूनै$ +^रयूँ/*रयूँ$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पास/पास$ +^फिरून/*फिरून$ +^”/”$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^पुछ/पुछ/पुछ$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपूनी/अपूनी$ +^प्रजा/प्रजा$ +^स/स/स$ +^छोड़ी/छोड़$ +^दीछी/दी$ +^?/?$ +^नै/नै$ +^!/!$ +^बिलकुल/बिलकुल$ +^नै/नै$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^त/त/त$ +^इस्राएली/*इस्राएली$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^को/को$ +^वंश/*वंश$ +^और/और$ +^बिन्यामीनो/*बिन्यामीनो$ +^को/को$ +^गोत्र/गोत्र$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपूनी/अपूनी$ +^उ/उ/उ$ +^प्रजा/प्रजा$ +^स/स/स$ +^नै/नै$ +^छोड़ियो/*छोड़ियो$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^उले/उले$ +^पैलि/पैलि$ +^भटे/भटे$ +^चुन/चुन/चुन$ +^लीछ/ली$ +^तुम/तुम$ +^नै/नै$ +^जाणना/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवालो/*दिनवालो$ +^उत्साहले/*उत्साहले$ +^एलिय्याह/*एलिय्याह$ +^कि/कि/कि$ +^कूछो/*कूछो$ +^,/,$ +^इस्राएला/*इस्राएला$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^खिलाफ/खिलाफ$ +^परमेश्वरथैं/*परमेश्वरथैं$ +^शिकायत/*शिकायत$ +^करछो/कर$ +^उले/उले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^,/,$ +^उनूनले/उनूनले$ +^त्यारा/त्यारा$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^लोगून/लोग$ +^मार/मार/मार$ +^डालियान/*डालियान$ +^,/,$ +^और/और$ +^त्यारा/त्यारा$ +^वेदीन/*वेदीन$ +^नाश/नाश$ +^कर/कर/कर$ +^दीयान/दी$ +^;/;$ +^मैंई/*मैंई$ +^एकोलो/*एकोलो$ +^बच/बच/बच$ +^रयूँ/*रयूँ$ +^जो/जो$ +^येले/येले$ +^तुमारा/*तुमारा$ +^पछिल/पछिल$ +^हिटून/हिट$ +^मर्यान/मार$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^म्येरो/म्येरो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^प्राण/*प्राण$ +^लीन/ली$ +^चांछा/*चांछा$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^एल्लियाह/*एल्लियाह$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैले/*मैले$ +^अपून/अपून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^सात/सात$ +^हजार/*हजार$ +^आदिमीन/आदिमी$ +^राख/राख/राख$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^जिनूनले/जिनून+ले$ +^झूठ्ठा/*झूठ्ठा$ +^बाल/बाल$ +^देवता/*देवता$ +^की/की/की$ +^अराधना/अराधना$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अपून/अपून$ +^घुण/*घुण$ +^नै/नै$ +^टैकिया/*टैकिया$ +^”/”$ +^ठीक/ठीक$ +^इसकैं/*इसकैं$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^,/,$ +^इन/इन$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^सच्चा/*सच्चा$ +^लोग/लोग$ +^हुन/हो$ +^खिन/खिन/खिन$ +^चुन/चुन/चुन$ +^रैछ/रै/रै$ +^अगर/अगर$ +^यो/यो/यो$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^कृपा/*कृपा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^चुनिना/*चुनिना$ +^का/का$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उनार/उनार/उनार$ +^भल/भल$ +^कामून/काम$ +^करना/कर$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^यो/यो/यो$ +^कामून/काम$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^नै/नै$ +^र्यो/*र्यो$ +^येको/*येको$ +^नतीजा/*नतीजा$ +^यो/यो/यो$ +^भ्यो/*भ्यो$ +^;/;$ +^की/की/की$ +^इस्राएल/इस्राएल$ +^देशा/देशा$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^दया/दया$ +^की/की/की$ +^खोज/खोज/खोज$ +^में/में$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उनून/उनून/उनून$ +^नै/नै$ +^मिलियो/*मिलियो$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उक/उक/उक$ +^चुनिनाका/*चुनिनाका$ +^लोगून/लोग$ +^मिलछ्य/मिल$ +^और/और$ +^बचिना/*बचिना$ +^का/का$ +^लोगूनको/*लोगूनको$ +^मन/मन$ +^कठोर/*कठोर$ +^कर/कर/कर$ +^दी/दी/दी$ +^ग्यो/ग्य$ +^जसो/जसो$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^लिख/लिख/लिख/लिख$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^“/“$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^आजाका/*आजाका$ +^दिन/दी/दिन$ +^तक/तक$ +^उनेरि/उनेरि$ +^बुद्धि/*बुद्धि$ +^स/स/स$ +^बंद/*बंद$ +^कर/कर/कर$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^आँखा/आँख$ +^त/त/त$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^स/स/स$ +^नै/नै$ +^देख/देख/देख/देख$ +^सकनान/सक$ +^,/,$ +^और/और$ +^कानून/कान/कानून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सुणनान/सुण$ +^लेकिन/लेकिन$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^नै/नै$ +^सकनान/सक$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^राजा/राजा$ +^दाऊद/दाऊद$ +^कूछो/*कूछो$ +^की/की/की$ +^,/,$ +^“/“$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^सबै/सबै$ +^आशिर्बाद/*आशिर्बाद$ +^केवल/केवल$ +^उनून/उनून/उनून$ +^गिरूना/*गिरूना$ +^को/को$ +^कारण/कारण$ +^बनछै/बन$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उनून/उनून/उनून$ +^मुसीबत/*मुसीबत$ +^और/और$ +^सजा/सजा$ +^मिलो/मिल$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^आँखा/आँख$ +^अन्धा/*अन्धा$ +^हो/हो$ +^जून/*जून$ +^ताकि/ताकि$ +^नै/नै$ +^देख/देख/देख/देख$ +^सकून/*सकून$ +^,/,$ +^और/और$ +^हर/हर$ +^बखत/बखत$ +^अपूनी/अपूनी$ +^मसीबूतन/*मसीबूतन$ +^का/का$ +^ताल/*ताल$ +^उनून/उनून/उनून$ +^दबा/*दबा$ +^दीन/दीन$ +^”/”$ +^त/त/त$ +^मैं/मैं/मैं$ +^पुछ/पुछ/पुछ$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^क्या/क्या$ +^इस्राएला/*इस्राएला$ +^लोगून/लोग$ +^इसी/इसी$ +^ठोकर/*ठोकर$ +^लागछै/लाग$ +^की/की/की$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^कभे/कभे$ +^नै/नै$ +^उठ/उठ/उठ$ +^पाया/*पाया$ +^?/?$ +^नै/नै$ +^!/!$ +^बिलकुल/बिलकुल$ +^नै/नै$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उनार/उनार/उनार$ +^अविश्वास/*अविश्वास$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^उद्धार/उद्धार$ +^मिलछ्य/मिल$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^इस्राएला/*इस्राएला$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^जलन/*जलन$ +^पैद/पैद$ +^भैछ/*भैछ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^अगर/अगर$ +^इस्राएल/इस्राएल$ +^देशा/देशा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^अविश्वास/*अविश्वास$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^आशीष/*आशीष$ +^बन/बन/बन$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^जब/जब/जब$ +^पुरो/पुरो$ +^इस्राएल/इस्राएल$ +^देशा/देशा$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^कराला/करा$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोग/लोग$ +^भौत/भौत/भौत$ +^आशीष/*आशीष$ +^पाला/पा$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुम/तुम$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोग/लोग$ +^थैं/थैं$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^कुछूँ/कु$ +^जब/जब/जब$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^प्रेरित/प्रेरित/प्रेरित$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपूनी/अपूनी$ +^सेवा/सेवा$ +^में/में$ +^घमंड/*घमंड$ +^करछूँ/कर$ +^ताकि/ताकि$ +^यो/यो/यो$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपूनी/अपूनी$ +^जातिक/*जातिक$ +^लोगून/लोग$ +^भटे/भटे$ +^जलन/*जलन$ +^करवाभेरन/*करवाभेरन$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^कैको/*कैको$ +^त/त/त$ +^उद्धार/उद्धार$ +^करूँ/कर$ +^किलैंकी/किलैंकी$ +^जब/जब/जब$ +^इस्राएल/इस्राएल$ +^देशा/देशा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^त्यागा/*त्यागा$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^दगाड़/दगाड़$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^मेल/मेल/मेल$ +^-/-$ +^मिलाप/*मिलाप$ +^है/है$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^की/की/की$ +^उनोरो/उनोरो$ +^मसीहा/*मसीहा$ +^स/स/स$ +^ग्रहण/*ग्रहण$ +^करून/कर$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^एक/एक$ +^मरिना/*मरिना$ +^का/का$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^होलो/हो$ +^जो/जो$ +^दुबार/दुबार$ +^ज्यून/ज्यून$ +^है/है$ +^ग्योछ/ग्य$ +^यो/यो/यो$ +^हम/हम/हम$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^को/को$ +^रिवाज/*रिवाज$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^की/की/की$ +^जब/जब/जब$ +^हम/हम/हम$ +^रोटो/रोटो$ +^बनून/बना$ +^खिन/खिन/खिन$ +^धुलो/*धुलो$ +^बनूनु/*बनूनु$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^हम/हम/हम$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^दिन/दी/दिन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मुठ्ठी/*मुठ्ठी$ +^भर/*भर$ +^धुलो/*धुलो$ +^ल्यूनू/*ल्यूनू$ +^अगर/अगर$ +^उ/उ/उ$ +^एक/एक$ +^मुठ्ठी/*मुठ्ठी$ +^भर/*भर$ +^धुलो/*धुलो$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उको/उको$ +^की/की/की$ +^मतलब/मतलब$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^पुरो/पुरो$ +^धुलो/*धुलो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उको/उको$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^रूखे/*रूखे$ +^की/की/की$ +^जड़/*जड़$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^छै/छ$ +^त/त/त$ +^येको/*येको$ +^मतलब/मतलब$ +^छै/छ$ +^की/की/की$ +^रूखा/*रूखा$ +^का/का$ +^पुर/पुर$ +^हांगा/*हांगा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^छन/छ$ +^इस्राएली/*इस्राएली$ +^देशाक/*देशाक$ +^लोग/लोग$ +^फलवन्त/*फलवन्त$ +^जैतूना/*जैतूना$ +^का/का$ +^रूखा/*रूखा$ +^का/का$ +^हांगाका/*हांगाका$ +^नियाती/नियाती$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^हमार/हमार$ +^पुरखा/*पुरखा$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^,/,$ +^इसहाक/इसहाक$ +^और/और$ +^याकूब/याकूब$ +^उ/उ/उ$ +^रूखा/*रूखा$ +^का/का$ +^जड़ा/*जड़ा$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोग/लोग$ +^जंगली/जंगली$ +^जैतूना/*जैतूना$ +^का/का$ +^रूखा/*रूखा$ +^का/का$ +^हांगा/*हांगा$ +^नियाती/नियाती$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^जिनून/जिनून$ +^जंगली/जंगली$ +^जैतून/*जैतून$ +^का/का$ +^रूख/रूख$ +^भटे/भटे$ +^काटिभेरन/काट+भेरन$ +^,/,$ +^फलवन्त/*फलवन्त$ +^जैतूना/*जैतूना$ +^रूख/रूख$ +^में/में$ +^कलम/*कलम$ +^लगाई/लगा$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^में/में$ +^उई/उई/उ+ई$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^फैद/*फैद$ +^प्राप्त/*प्राप्त$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^जसकै/जैस+तरह$ +^अब/अब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^जंगली/जंगली$ +^हांगान/*हांगान$ +^फलवन्त/*फलवन्त$ +^जैतून/*जैतून$ +^की/की/की$ +^जड़/*जड़$ +^भटे/भटे$ +^खुराक/*खुराक$ +^मिलछी/मिल$ +^त/त/त$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^हांगाका/*हांगाका$ +^बारिमें/बारिमें$ +^जो/जो$ +^काटि/*काटि$ +^गैछ्या/गै/गै$ +^,/,$ +^घमंड/*घमंड$ +^जन/जन$ +^कर्या/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^अगर/अगर$ +^तैं/तैं/तैं$ +^घमण्ड/घमण्ड$ +^करले/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^याद/याद$ +^राँखे/*राँखे$ +^कि/कि/कि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^जड़/*जड़$ +^न्हैतिने/*न्हैतिने$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जड़/*जड़$ +^तैंस/तैंस$ +^सभालछी/*सभालछी$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^तैं/तैं/तैं$ +^अपून/अपून$ +^मन/मन$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^जन/जन$ +^सोचै/*सोचै$ +^की/की/की$ +^,/,$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^हांगा/*हांगा$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^मानून/*मानून$ +^है/है$ +^इनकार/*इनकार$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^जो/जो$ +^एक/एक$ +^रूख/रूख$ +^भटे/भटे$ +^तोड़/तोड़/तोड़$ +^दी/दी/दी$ +^जाछो/जा$ +^ताकि/ताकि$ +^उ/उ/उ$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^स्वीकार/*स्वीकार$ +^कर/कर/कर$ +^सको/*सको$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^हांगा/*हांगा$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^छन/छ$ +^जिनूनमें/*जिनूनमें$ +^कलम/*कलम$ +^करि/कर$ +^ग्यान/ग्य$ +^यो/यो/यो$ +^सच्ची/सच्ची$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^त/त/त$ +^अविश्वास/*अविश्वास$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^तोड़ी/तोड़$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तुम/तुम$ +^अपून/अपून$ +^विश्वास/विश्वास$ +^कारण/कारण$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बनिनाका/*बनिनाका$ +^रूछा/रू$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^घमंडी/*घमंडी$ +^जन/जन$ +^बना/बना/बना/बन$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^डर/डर/डर$ +^राखा/*राखा$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जब/जब/जब$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^फलवन्त/*फलवन्त$ +^जैतूना/*जैतूना$ +^का/का$ +^रूखा/*रूखा$ +^का/का$ +^निका/*निका$ +^हांगा/*हांगा$ +^में/में$ +^दया/दया$ +^नै/नै$ +^करि/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दया/दया$ +^नी/नी$ +^कराला/करा$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^दया/दया$ +^और/और$ +^कठोरता/*कठोरता$ +^में/में$ +^ध्यान/ध्यान$ +^दे/दी$ +^,/,$ +^उकी/उकी$ +^कठोरता/*कठोरता$ +^उनून/उनून/उनून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^अविश्वास/*अविश्वास$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^गिर/*गिर$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उनेरि/उनेरि$ +^दया/दया$ +^तैंखिन/*तैंखिन$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^तुम/तुम$ +^उकी/उकी$ +^दया/दया$ +^में/में$ +^बनिनाका/*बनिनाका$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^त/त/त$ +^रूख/रूख$ +^भटे/भटे$ +^तैंस/तैंस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^काट/काट/काट$ +^दी/दी/दी$ +^जाले/जा$ +^और/और$ +^अगर/अगर$ +^इस्राएली/*इस्राएली$ +^लोग/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करून/कर$ +^लागला/लाग$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उनेरि/उनेरि$ +^फलवन्त/*फलवन्त$ +^जैतूना/*जैतूना$ +^का/का$ +^रूख/रूख$ +^में/में$ +^कलम/*कलम$ +^कर/कर/कर$ +^दी/दी/दी$ +^जालि/जा$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उनेरि/उनेरि$ +^दुबारकैं/*दुबारकैं$ +^कलम/*कलम$ +^लगा/लगा/लगा$ +^सकनान/सक$ +^कोई/कोई$ +^जंगली/जंगली$ +^रूख/रूख$ +^में/में$ +^हांगान/*हांगान$ +^को/को$ +^कोई/कोई$ +^फलवन्त/*फलवन्त$ +^रूखा/*रूखा$ +^को/को$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^बनून/बना$ +^कुदरती/*कुदरती$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^जो/जो$ +^यहूदी/यहूदी$ +^नाहातिना/*नाहातिना$ +^एक/एक$ +^जंगली/जंगली$ +^जैतूना/*जैतूना$ +^रूख/रूख$ +^भटे/भटे$ +^काटिनाका/*काटिनाका$ +^हांगा/*हांगा$ +^नियाती/नियाती$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^एक/एक$ +^फलवन्त/*फलवन्त$ +^जैतूना/*जैतूना$ +^का/का$ +^रूख/रूख$ +^में/में$ +^शामिल/शामिल$ +^हो/हो$ +^गैछा/गै$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यहूदी/यहूदी$ +^एक/एक$ +^हांगाका/*हांगाका$ +^नियाती/नियाती$ +^छन/छ$ +^जो/जो$ +^फलवन्त/*फलवन्त$ +^जैतूना/*जैतूना$ +^का/का$ +^रूख/रूख$ +^में/में$ +^ठुला/*ठुला$ +^होईना/हो$ +^का/का$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^जरूर/जरूर$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^भटे/भटे$ +^अपून/अपून$ +^रूखा/*रूखा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^मिलाई/*मिलाई$ +^जो/जो$ +^सकछो/सक$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयों/भाई$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^नै/नै$ +^चांनू/*चांनू$ +^की/की/की$ +^तुम/तुम$ +^यो/यो/यो$ +^भेद/*भेद$ +^भटे/भटे$ +^अनजान/*अनजान$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^इसो/इसो$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^की/की/की$ +^तुम/तुम$ +^अपून/अपून$ +^मलि/मलि$ +^में/में$ +^घमंड/*घमंड$ +^करून/कर$ +^लागा/*लागा$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^सच्ची/सच्ची$ +^छै/छ$ +^की/की/की$ +^इस्राएला/*इस्राएला$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैय्यार/तैय्यार$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^संख्या/*संख्या$ +^पुर/पुर$ +^है/है$ +^जालि/जा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^इस्राएला/*इस्राएला$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^विश्वास/विश्वास$ +^कराला/करा$ +^और/और$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^वापस/वापस$ +^आ/आ/आ$ +^जाला/जा$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^सब/सब$ +^इस्राएली/*इस्राएली$ +^लोग/लोग$ +^उद्धार/उद्धार$ +^पाला/पा$ +^,/,$ +^जसो/जसो$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^लिख/लिख/लिख/लिख$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^“/“$ +^छुड़ूनवालो/*छुड़ूनवालो$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^भटे/भटे$ +^आलो/आ$ +^,/,$ +^अभक्ति/*अभक्ति$ +^स/स/स$ +^याकूबा/*याकूबा$ +^का/का$ +^वंश/*वंश$ +^भटे/भटे$ +^दूर/दूर$ +^करोलो/कर$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पापून/पाप$ +^माफ/माफ$ +^करलो/कर$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^म्येरो/म्येरो$ +^योई/योई$ +^वादा/वादा$ +^होलो/हो$ +^”/”$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोग/लोग$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^बैरी/बैरी/बैरी$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^नै/नै$ +^करून/कर$ +^चांन/*चांन$ +^,/,$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^फैद/*फैद$ +^बन/बन/बन$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उनून/उनून/उनून$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछो/कर$ +^किलैंकी/किलैंकी$ +^यो/यो/यो$ +^उई/उई/उ+ई$ +^वादा/वादा$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पुरखान/*पुरखान$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^करिनाको/*करिनाको$ +^छ्यो/छ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^अपून/अपून$ +^बरदानून/*बरदानून$ +^वापस/वापस$ +^नै/नै$ +^लीना/ली$ +^,/,$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^बुलाहट/*बुलाहट$ +^कभै/कभै$ +^अपूनो/अपूनो$ +^मन/मन$ +^बदलनो/*बदलनो$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जसो/जसो$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पैलि/पैलि$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^हुकमो/*हुकमो$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^इस्राएली/*इस्राएली$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^हुकमो/*हुकमो$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^नै/नै$ +^करना/कर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^अब/अब$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^दया/दया$ +^भैछ/*भैछ$ +^उसकैं/*उसकैं$ +^उनूनले/उनूनले$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अब/अब$ +^हुकमो/*हुकमो$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^जो/जो$ +^दया/दया$ +^हुछी/हो$ +^,/,$ +^येले/येले$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दया/दया$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^किलैंकी/किलैंकी$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^बतुनान/*बतुनान$ +^की/की/की$ +^सब/सब$ +^लोग/लोग$ +^हुकमो/*हुकमो$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^नै/नै$ +^करना/कर$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^पापून/पाप$ +^में/में$ +^फसनान/*फसनान$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सबै/सबै$ +^लोगून/लोग$ +^अपूनी/अपूनी$ +^में/में$ +^दया/दया$ +^देखा/देख$ +^सकून/*सकून$ +^ओहो/*ओहो$ +^!/!$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^दया/दया$ +^को/को$ +^धन/धन$ +^और/और$ +^बुद्धि/*बुद्धि$ +^और/और$ +^ज्ञान/ज्ञान$ +^कतुक/कतुक$ +^गंभीर/*गंभीर$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उक/उक/उक$ +^फैसला/फैसला$ +^को/को$ +^बखान/*बखान$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^सकना/सका$ +^;/;$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^कोई/कोई$ +^उक/उक/उक$ +^बाटा/बाटा$ +^स/स/स$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^सकना/सका$ +^प्रभु/प्रभु$ +^का/का$ +^बिचारे/*बिचारे$ +^स/स/स$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^जाण/जाण/जाण$ +^सकनो/सक$ +^,/,$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^उको/उको$ +^कोई/कोई$ +^सलाकार/*सलाकार$ +^बन/बन/बन$ +^सकछो/सक$ +^,/,$ +^और/और$ +^केले/केले$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^कै/कै$ +^दी/दी/दी$ +^रै/रै/रै$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^उ/उ/उ$ +^बदाला/*बदाला$ +^में/में$ +^के/के$ +^पाना/*पाना$ +^को/को$ +^दावा/*दावा$ +^कर/कर/कर$ +^सकों/*सकों$ +^किलैंकी/किलैंकी$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^भटे/भटे$ +^उछो/*उछो$ +^उले/उले$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^बनाछ/बना$ +^,/,$ +^और/और$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^उकोई/*उकोई$ +^छै/छ$ +^उकी/उकी$ +^महिमा/महिमा$ +^हमेशा/हमेशा$ +^हुनै/हो$ +^रौ/रू$ +^आमीन/आमीन$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हे/हे$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयों/भाई$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^दया/दया$ +^याद/याद$ +^दिलाभेरन/*दिलाभेरन$ +^बिनती/बिनती$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^अपून/अपून$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^स/स/स$ +^ज्यून/ज्यून$ +^और/और$ +^पवित्र/पवित्र$ +^,/,$ +^और/और$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^निको/निको$ +^लागून/*लागून$ +^वालो/वालो$ +^बलिदान/बलिदान$ +^चढ़ा/चढ़ा/चढ़ा$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^सेवा/सेवा$ +^करना/कर$ +^को/को$ +^योई/योई$ +^सच्चा/*सच्चा$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^संसाराक/*संसाराक$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^जन/जन$ +^बना/बना/बना/बन$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तुमार/तुमार$ +^मनाका/*मनाका$ +^पुर/पुर$ +^बदल/*बदल$ +^जाना/जा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^चाल/*चाल$ +^-/-$ +^चलन/*चलन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बदलतनै/*बदलतनै$ +^जौ/जा$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जेलै/*जेलै$ +^तुम/तुम$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^निकी/*निकी$ +^और/और$ +^ग्रहणयोग्य/*ग्रहणयोग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^सिद्ध/सिद्ध/सिद्ध$ +^इच्छाकी/*इच्छाकी$ +^खोज/खोज/खोज$ +^करनै/कर$ +^रौ/रू$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उ/उ/उ$ +^दयाक/*दयाक$ +^कारण/कारण$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^भटे/भटे$ +^मैंस/मैंस$ +^मिलछ्य/मिल$ +^,/,$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^हरेक/हरेक$ +^थैं/थैं$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जस/जस$ +^समझून/समझ$ +^चैंछ/*चैंछ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^भटे/भटे$ +^बढ़भेरन/बढ़+भेरन$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^जन/जन$ +^समझा/समझा/समझा$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जतुक/*जतुक$ +^विश्वास/विश्वास$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमून/तुमून$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^उक/उक/उक$ +^अनुसार/अनुसार$ +^समझा/समझा/समझा$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जस/जस$ +^हमार/हमार$ +^शरीर/शरीर$ +^में/में$ +^भौत/भौत/भौत$ +^अंग/अंग$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^शरीरा/*शरीरा$ +^का/का$ +^सब/सब$ +^अंगून/अंग$ +^को/को$ +^एक/एक$ +^काम/काम$ +^जस/जस$ +^नै/नै$ +^हुनो/हो$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^,/,$ +^हम/हम/हम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जो/जो$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^हम/हम/हम$ +^सब/सब$ +^मसीहक/मसीह+क$ +^शरीराक/*शरीराक$ +^अंग/अंग$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^हम/हम/हम$ +^सब/सब$ +^एक/एक$ +^दुसारा/दुसारा$ +^भटे/भटे$ +^जुड़िनाक/*जुड़िनाक$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^की/की/की$ +^उ/उ/उ$ +^दया/दया$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमून/हमून$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^हमून/हमून$ +^अलग/अलग$ +^-/-$ +^अलग/अलग$ +^बरदान/*बरदान$ +^मिल/मिल/मिल$ +^र्यान/*र्यान$ +^त/त/त$ +^जैस/जैस$ +^भविष्यबाणी/*भविष्यबाणी$ +^को/को$ +^दान/दान$ +^मिलीना/*मिलीना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^ऊस/ऊस$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बातुन/बातु$ +^बोलून/बोल$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^जेमें/*जेमें$ +^उ/उ/उ$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछो/कर$ +^की/की/की$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^बताछ/बता$ +^अगर/अगर$ +^दुसरान/दुसरान$ +^की/की/की$ +^सेवा/सेवा$ +^करनाको/*करनाको$ +^बरदान/*बरदान$ +^मिलर्योछ/*मिलर्योछ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^सेवा/सेवा$ +^में/में$ +^लाग/लाग/लाग$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^सिखून/सिख$ +^वाला/वाला$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^सिखून/सिख$ +^में/में$ +^लाग/लाग/लाग$ +^रौ/रू$ +^जो/जो$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^दीन/दीन$ +^वालो/वालो$ +^हो/हो$ +^उ/उ/उ$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^दीन/दीन$ +^में/में$ +^लाग/लाग/लाग$ +^रौ/रू$ +^;/;$ +^अगर/अगर$ +^दुसरान/दुसरान$ +^की/की/की$ +^जरूरत/जरूरत$ +^स/स/स$ +^पुर/पुर$ +^करना/कर$ +^को/को$ +^वरदान/*वरदान$ +^मिलीनाको/*मिलीनाको$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^दिल/*दिल$ +^खोल/खोल/खोल$ +^भेरन/भेरन$ +^दान/दान$ +^दयो/*दयो$ +^;/;$ +^अगर/अगर$ +^यो/यो/यो$ +^अगुवाई/*अगुवाई$ +^करना/कर$ +^को/को$ +^बरदान/*बरदान$ +^छै/छ$ +^त/त/त$ +^ऊस/ऊस$ +^लगन/*लगन$ +^लगाभेरन/लगा+भेरन$ +^करो/कर$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^दया/दया$ +^करो/कर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^खुशिले/*खुशिले$ +^करो/कर$ +^दुसरान/दुसरान$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करना/कर$ +^को/को$ +^दिखावा/*दिखावा$ +^जन/जन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^;/;$ +^बुराई/बुराई$ +^भटे/भटे$ +^नफरत/*नफरत$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^भलाई/भलाई$ +^का/का$ +^कामून/काम$ +^में/में$ +^लगातार/*लगातार$ +^लाग/लाग/लाग$ +^रौ/रू$ +^एक/एक$ +^दुसरा/दुसरा$ +^स/स/स$ +^परिवार/*परिवार$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करा/करा/करा/कर$ +^;/;$ +^हरेक/हरेक$ +^और/और$ +^हरेक/हरेक$ +^जन/जन$ +^स/स/स$ +^अपून/अपून$ +^है/है$ +^बढ़भेरन/बढ़+भेरन$ +^माना/मान$ +^भौत/भौत/भौत$ +^मेहनत/मेहनत$ +^करा/करा/करा/कर$ +^और/और$ +^आलीस/*आलीस$ +^जन/जन$ +^बना/बना/बना/बन$ +^;/;$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^पुर/पुर$ +^मनेले/*मनेले$ +^प्रभु/प्रभु$ +^की/की/की$ +^सेवा/सेवा$ +^करनै/कर$ +^रौ/रू$ +^जो/जो$ +^आश/*आश$ +^हमार/हमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^छै/छ$ +^उक/उक/उक$ +^कारण/कारण$ +^खुश/खुश$ +^रौ/रू$ +^;/;$ +^मुसीबत/*मुसीबत$ +^में/में$ +^धैर्य/*धैर्य$ +^राखा/*राखा$ +^,/,$ +^और/और$ +^हर/हर$ +^बखत/बखत$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करनै/कर$ +^रौ/रू$ +^और/और$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^जेले/जेले$ +^जरूरत/जरूरत$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उमें/उ+में$ +^उनेरि/उनेरि$ +^मद्दत/मद्दत$ +^कर्या/कर$ +^;/;$ +^और/और$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^आईना/*आईना$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^आदर/आदर$ +^-/-$ +^खातिदारी/*खातिदारी$ +^करा/करा/करा/कर$ +^अपून/अपून$ +^सतून/सता$ +^वालान/वालान$ +^आशीष/*आशीष$ +^दी/दी/दी$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^श्राप/*श्राप$ +^जन/जन$ +^दीया/दी$ +^खुश/खुश$ +^रून/रू$ +^वालान/वालान$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^खुश/खुश$ +^रया/*रया$ +^,/,$ +^और/और$ +^रूनवालान/*रूनवालान$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^रोईया/*रोईया$ +^तुम/तुम$ +^जसकै/जैस+तरह$ +^अपूनी/अपूनी$ +^परवाह/*परवाह$ +^करछा/कर$ +^,/,$ +^उसकैं/*उसकैं$ +^एक/एक$ +^दुसरा/दुसरा$ +^की/की/की$ +^परवाह/*परवाह$ +^करनै/कर$ +^रौ/रू$ +^घमंडी/*घमंडी$ +^जन/जन$ +^बँन्या/*बँन्या$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^गरीब/*गरीब$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^संगति/*संगति$ +^राखून/*राखून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^हमेशा/हमेशा$ +^तैय्यार/तैय्यार$ +^रौ/रू$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^बुद्धिमान/बुद्धिमान$ +^जन/जन$ +^समझा/समझा/समझा$ +^बुराईक/*बुराईक$ +^बदाला/*बदाला$ +^बुराई/बुराई$ +^जन/जन$ +^कर्या/कर$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^बात/बात$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^निकी/*निकी$ +^छन/छ$ +^उनेरि/उनेरि$ +^चिन्ता/चिन्ता$ +^करा/करा/करा/कर$ +^जाँ/जाँ$ +^तक/तक$ +^हो/हो$ +^सकों/*सकों$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^लोगूनका/*लोगूनका$ +^दगाड़/दगाड़$ +^मेल/मेल/मेल$ +^-/-$ +^मिलाप/*मिलाप$ +^राखिया/*राखिया$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयों/भाई$ +^,/,$ +^अपून/अपून$ +^बदला/बदला$ +^जन/जन$ +^ली/ली/ली$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^स/स/स$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बदला/बदला$ +^लीन/ली$ +^दी/दी/दी$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^प्रभु/प्रभु$ +^कुंनान/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^बदला/बदला$ +^लीन/ली$ +^म्येरो/म्येरो$ +^काम/काम$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^प्रभु/प्रभु$ +^कुंनान/कुं$ +^मैं/मैं/मैं$ +^बदला/बदला$ +^द्यूलो/द्याल$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लिख/लिख/लिख/लिख$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^“/“$ +^अगर/अगर$ +^तेरो/तेरो$ +^बैरी/बैरी/बैरी$ +^भुखो/*भुखो$ +^होलो/हो$ +^त/त/त$ +^ऊस/ऊस$ +^खानो/खा$ +^खिलो/*खिलो$ +^अगर/अगर$ +^प्यासो/*प्यासो$ +^होलो/हो$ +^त/त/त$ +^ऊस/ऊस$ +^पानि/पानि$ +^पिलाये/*पिलाये$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^इस/*इस$ +^करनाले/*करनाले$ +^उको/उको$ +^खोरो/*खोरो$ +^शर्मले/*शर्मले$ +^झुक/झुक/झुक$ +^जालो/जा$ +^”/”$ +^बुराईस/*बुराईस$ +^अपून/अपून$ +^मलि/मलि$ +^में/में$ +^जितून/*जितून$ +^जन/जन$ +^दी/दी/दी$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^भलाई/भलाई$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^बुराईस/*बुराईस$ +^जीत/*जीत$ +^ली/ली/ली$ +^हरेक/हरेक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^प्रधान/प्रधान$ +^अधिकारीन/अधिकारी$ +^का/का$ +^अधीन/*अधीन$ +^रया/*रया$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^सब/सब$ +^अधिकार/अधिकार$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^उनान/*उनान$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^अधिकार/अधिकार$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^ठैराईनाको/*ठैराईनाको$ +^छै/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^इसा/इसा$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^बिरोध/बिरोध$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^जिनारा/जिनारा$ +^पास/पास$ +^शासन/*शासन$ +^करना/कर$ +^को/को$ +^अधिकार/अधिकार$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^विधि/*विधि$ +^को/को$ +^बिरोध/बिरोध$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^विरोध/विरोध$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^सजा/सजा$ +^पाला/पा$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^अधिकारी/अधिकारी$ +^निका/*निका$ +^काम/काम$ +^करूँ/कर$ +^मर्योछ/*मर्योछ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उक/उक/उक$ +^शासकून/*शासकून$ +^भटे/भटे$ +^डरना/*डरना$ +^की/की/की$ +^जरूरत/जरूरत$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अगर/अगर$ +^बुर/बुर$ +^काम/काम$ +^करून/कर$ +^मर्यान/मार$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उले/उले$ +^डरना/*डरना$ +^की/की/की$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जरूरत/जरूरत$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^अगर/अगर$ +^तुम/तुम$ +^शासकून/*शासकून$ +^भटे/भटे$ +^निडर/*निडर$ +^रून/रू$ +^चाँछा/चाँ$ +^?/?$ +^त/त/त$ +^उई/उई/उ+ई$ +^करा/करा/करा/कर$ +^जो/जो$ +^निका/*निका$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जेलै/*जेलै$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^तारीफ/तारीफ$ +^हो/हो$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^मद्दत/मद्दत$ +^खिन/खिन/खिन$ +^काम/काम$ +^करून/कर$ +^में/में$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^सेवक/सेवक$ +^छै/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अगर/अगर$ +^तुम/तुम$ +^बुराई/बुराई$ +^करछा/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^डरा/*डरा$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पास/पास$ +^तुमून/तुमून$ +^सजा/सजा$ +^दिना/*दिना$ +^को/को$ +^अधिकार/अधिकार$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^सेवक/सेवक$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जिनून/जिनून$ +^योई/योई$ +^कारण/कारण$ +^भेजि/*भेजि$ +^ग्योछ/ग्य$ +^की/की/की$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^सजा/सजा$ +^दीयो/*दीयो$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^गलत/गलत$ +^काम/काम$ +^करून/कर$ +^मर्यान/मार$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^यो/यो/यो$ +^ठीक/ठीक$ +^छै/छ$ +^की/की/की$ +^केवल/केवल$ +^सजा/सजा$ +^का/का$ +^डरा/*डरा$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जमीर/*जमीर$ +^स/स/स$ +^साफ/साफ$ +^राखना/*राखना$ +^मक्शद/मक्शद/मक्शद$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमून/तुमून$ +^उनार/उनार/उनार$ +^अधीन/*अधीन$ +^रून/रू$ +^चैछो/चा$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^राजकर/*राजकर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दी/दी/दी$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^शासन/*शासन$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^परमेश्वराका/*परमेश्वराका$ +^सेवक/सेवक$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^हमेशा/हमेशा$ +^अपूनी/अपूनी$ +^जिमेदारी/*जिमेदारी$ +^पुर/पुर$ +^करना/कर$ +^का/का$ +^काम/काम$ +^लाग/लाग/लाग$ +^रूनान/रू$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हरेक/हरेक$ +^स/स/स$ +^दी/दी/दी$ +^जो/जो$ +^उनून/उनून/उनून$ +^दीनो/दी$ +^ठीक/ठीक$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^राजकर/*राजकर$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^राजकर/*राजकर$ +^दी/दी/दी$ +^;/;$ +^जैस/जैस$ +^चुंगी/चुंगी$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^चुंगी/चुंगी$ +^दी/दी/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^अधिकारी/अधिकारी$ +^का/का$ +^सम्मान/*सम्मान$ +^करून/कर$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^उको/उको$ +^सम्मान/*सम्मान$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^जैको/जैको$ +^आदर/आदर$ +^करून/कर$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^उको/उको$ +^आदर/आदर$ +^करा/करा/करा/कर$ +^तुम/तुम$ +^सबून/सबून$ +^केवल/केवल$ +^एक/एक$ +^बातोको/*बातोको$ +^कर्जदार/*कर्जदार$ +^हुन/हो$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^की/की/की$ +^तुम/तुम$ +^सब/सब$ +^एक/एक$ +^दुसरा/दुसरा$ +^थैं/थैं$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करा/करा/करा/कर$ +^किलैकी/किलैकी$ +^जो/जो$ +^दुसरान/दुसरान$ +^प्रेम/प्रेम$ +^राखनान/राख$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^पुरी/पुरी$ +^करिनाका/*करिनाका$ +^छन/छ$ +^किलैकी/किलैकी$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^में/में$ +^भौत/भौत/भौत$ +^आज्ञा/*आज्ञा$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^जसकै/जैस+तरह$ +^की/की/की$ +^“/“$ +^ब्यभिचार/ब्यभिचार$ +^जन/जन$ +^करिये/*करिये$ +^,/,$ +^खून/खून$ +^जन/जन$ +^करिये/*करिये$ +^,/,$ +^चोरी/चोरी$ +^जन/जन$ +^करिये/*करिये$ +^,/,$ +^लालच/*लालच$ +^जन/जन$ +^करिये/*करिये$ +^,/,$ +^”/”$ +^और/और$ +^इनून/*इनून$ +^छोड़ी/छोड़$ +^और/और$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आज्ञा/*आज्ञा$ +^हो/हो$ +^त/त/त$ +^सबुनको/*सबुनको$ +^निचोड़/*निचोड़$ +^यो/यो/यो$ +^इन/इन$ +^आज्ञान/*आज्ञान$ +^में/में$ +^मिलछो/मिल$ +^,/,$ +^“/“$ +^अपून/अपून$ +^पड़ोसीस/*पड़ोसीस$ +^अपून/अपून$ +^समान/समान/समान$ +^प्रेम/प्रेम$ +^राख/राख/राख$ +^”/”$ +^प्रेम/प्रेम$ +^पड़ोसी/पड़ोसी$ +^की/की/की$ +^बुराई/बुराई$ +^नै/नै$ +^करूनो/कर$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^स/स/स$ +^पुर/पुर$ +^करछो/कर$ +^तुमूनमें/*तुमूनमें$ +^भटे/भटे$ +^हरेक/हरेक$ +^स/स/स$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^दुसरा/दुसरा$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करनै/कर$ +^रून/रू$ +^चैछो/चा$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^जब/जब/जब$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^हमून/हमून$ +^यो/यो/यो$ +^बुर/बुर$ +^संसार/संसार$ +^भटे/भटे$ +^छुड़ाला/*छुड़ाला$ +^नजिक/नजिक$ +^आग्योछ/आ$ +^जब/जब/जब$ +^हम/हम/हम$ +^पैल/*पैल$ +^बार/बार$ +^मसीहा/*मसीहा$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्या/कर/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^समझभेरन/*समझभेरन$ +^अब/अब$ +^उक/उक/उक$ +^नजिक/नजिक$ +^आग्योछ/आ$ +^यैस/*यैस$ +^समझभेरन/*समझभेरन$ +^तुमून/तुमून$ +^अपूनी/अपूनी$ +^नीन/नीन$ +^भटे/भटे$ +^जागून/*जागून$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^और/और$ +^सतर्क/सतर्क$ +^रून/रू$ +^चैछो/चा$ +^यो/यो/यो$ +^इसो/इसो$ +^छै/छ$ +^जसकै/जैस+तरह$ +^रात/रात$ +^लगभग/*लगभग$ +^खतम/*खतम$ +^हो/हो$ +^गै/गै/गै$ +^,/,$ +^और/और$ +^दिन/दी/दिन$ +^शुरू/शुरू$ +^हुनवालो/*हुनवालो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^हमून/हमून$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बुर/बुर$ +^कामून/काम$ +^करून/कर$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दिन/दी/दिन$ +^चैछ/*चैछ$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^अन्यारा/अन्यारा$ +^में/में$ +^करनान/कर$ +^हमून/हमून$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^हथियारून/*हथियारून$ +^इस्तमाल/*इस्तमाल$ +^करून/कर$ +^चैछो/चा$ +^जिनून/जिनून$ +^उज्यालो/उज्यालो$ +^में/में$ +^इस्तमाल/*इस्तमाल$ +^करि/कर$ +^जाछो/जा$ +^आ/आ/आ$ +^हम/हम/हम$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^जिन/*जिन$ +^शुरू/शुरू$ +^कर/कर/कर$ +^दीया/दी$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^उज्याला/*उज्याला$ +^में/में$ +^रूनान/रू$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अन्यारा/अन्यारा$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^हमून/हमून$ +^नै/नै$ +^रंगरलियों/*रंगरलियों$ +^में/में$ +^,/,$ +^और/और$ +^पियक्कड़पन/*पियक्कड़पन$ +^में/में$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^ब्यविचार/*ब्यविचार$ +^में/में$ +^,/,$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^लुचपन/*लुचपन$ +^में/में$ +^,/,$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^झगड़ा/*झगड़ा$ +^और/और$ +^डाह/*डाह$ +^में/में$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^जिन/*जिन$ +^चैछी/*चैछी$ +^लेकिन/लेकिन$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^कवच/*कवच$ +^बन/बन/बन$ +^जौ/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^पापी/पापी$ +^स्वभाव/स्वभाव$ +^की/की/की$ +^इच्छान/*इच्छान$ +^पुर/पुर$ +^करना/कर$ +^की/की/की$ +^कोशिश/कोशिश$ +^जन/जन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^जो/जो$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाई/भाई$ +^विश्वास/विश्वास$ +^में/में$ +^कमजोर/*कमजोर$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^अपूनी/अपूनी$ +^संगति/*संगति$ +^में/में$ +^ली/ली/ली$ +^,/,$ +^ली/ली/ली$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^यो/यो/यो$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बहस/*बहस$ +^जन/जन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^की/की/की$ +^ऊस/ऊस$ +^कि/कि/कि$ +^करून/कर$ +^चैछो/चा$ +^या/या/या$ +^कि/कि/कि$ +^नै/नै$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^एक्कै/एक्कै$ +^विश्वास/विश्वास$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^खानो/खा$ +^उचित/*उचित$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^में/में$ +^कमजोर/*कमजोर$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^साग/*साग$ +^पाते/*पाते$ +^खाछ्यो/खा$ +^जो/जो$ +^शिकार/*शिकार$ +^खाछो/खा$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^जो/जो$ +^शिकार/*शिकार$ +^नै/नै$ +^खानो/खा$ +^ऊस/ऊस$ +^तुच्छ/तुच्छ$ +^नै/नै$ +^समझो/*समझो$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^शिकार/*शिकार$ +^खाछो/खा$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^शिकार/*शिकार$ +^खान/खान$ +^वाला/वाला$ +^में/में$ +^दोष/दोष$ +^नै/नै$ +^लगो/*लगो$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^द्वीवैन/द्वीवैन$ +^ग्रहण/*ग्रहण$ +^करछो/कर$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^तुमून/तुमून$ +^केका/*केका$ +^दास/दास$ +^को/को$ +^फैसला/फैसला$ +^नै/नै$ +^करून/कर$ +^चैनो/*चैनो$ +^चाहे/*चाहे$ +^उ/उ/उ$ +^भल/भल$ +^करो/कर$ +^या/या/या$ +^बुर/बुर$ +^करो/कर$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^उक/उक/उक$ +^मालिक/मालिक$ +^की/की/की$ +^जिमेदारी/*जिमेदारी$ +^छै/छ$ +^किलैंकी/किलैंकी$ +^प्रभु/प्रभु$ +^भल/भल$ +^करून/कर$ +^में/में$ +^उकी/उकी$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करछो/कर$ +^यो/यो/यो$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कोई/कोई$ +^त/त/त$ +^एक/एक$ +^दिनेस/*दिनेस$ +^दुसारा/दुसारा$ +^भटे/भटे$ +^बढ़भेरन/बढ़+भेरन$ +^मानछो/मान$ +^,/,$ +^और/और$ +^कोई/कोई$ +^सब/सब$ +^दिनून/दिन$ +^एक/एक$ +^समान/समान/समान$ +^मानछो/मान$ +^हरेक/हरेक$ +^अपून/अपून$ +^मन/मन$ +^में/में$ +^यकीन/*यकीन$ +^हुन/हो$ +^चैछो/चा$ +^की/की/की$ +^जो/जो$ +^उ/उ/उ$ +^सोचछो/*सोचछो$ +^क्याखिन/क्याखिन$ +^उ/उ/उ$ +^ठीक/ठीक$ +^छी/छ$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दिनेस/*दिनेस$ +^मानछो/मान$ +^,/,$ +^इसो/इसो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हुछो/हो$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उ/उ/उ$ +^प्रभु/प्रभु$ +^स/स/स$ +^सम्मान/*सम्मान$ +^करून/कर$ +^चांछो/*चांछो$ +^जो/जो$ +^शिकार/*शिकार$ +^खाछो/खा$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^प्रभु/प्रभु$ +^खिन/खिन/खिन$ +^खाछो/खा$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^धन्यबाद/*धन्यबाद$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^कोई/कोई$ +^शिकार/*शिकार$ +^नै/नै$ +^खानो/खा$ +^उ/उ/उ$ +^प्रभु/प्रभु$ +^खिन/खिन/खिन$ +^नै/नै$ +^खानो/खा$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वरोको/*परमेश्वरोको$ +^धन्यबाद/*धन्यबाद$ +^करछो/कर$ +^हम/हम/हम$ +^सब/सब$ +^प्रभु/प्रभु$ +^का/का$ +^छा/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^,/,$ +^हमोरो/हमोरो$ +^जीवन/जीवन$ +^में/में$ +^और/और$ +^हमरि/हमरि$ +^मौत/मौत$ +^में/में$ +^,/,$ +^हमून/हमून$ +^ऊस/ऊस$ +^खुश/खुश$ +^करून/कर$ +^चैंछो/*चैंछो$ +^खुद/खुद$ +^स/स/स$ +^नै/नै$ +^अगर/अगर$ +^हम/हम/हम$ +^ज्यून/ज्यून$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^ते/*ते$ +^प्रभु/प्रभु$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ज्यून/ज्यून$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^अगर/अगर$ +^मरनू/मर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^प्रभु/प्रभु$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मरनू/मर$ +^,/,$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^हम/हम/हम$ +^जीयाँ/*जीयाँ$ +^या/या/या$ +^मरा/*मरा$ +^हम/हम/हम$ +^प्रभु/प्रभु$ +^का/का$ +^छै/छ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मर्यान/मार$ +^और/और$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^ज्यून/ज्यून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भ्यान/भ्य$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^उई/उई/उ+ई$ +^छै/छ$ +^जैस/जैस$ +^ज्यून/ज्यून$ +^और/और$ +^मरिनाका/*मरिनाका$ +^द्वीवै/द्वीवै$ +^लोग/लोग$ +^प्रभु/प्रभु$ +^स्वीकार/*स्वीकार$ +^करनान/कर$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^तैं/तैं/तैं$ +^किलैं/किलैं$ +^अपून/अपून$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाई/भाई$ +^में/में$ +^दोष/दोष$ +^लगूछै/लगू$ +^?/?$ +^या/या/या$ +^तैं/तैं/तैं$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^किलैं/किलैं$ +^अपून/अपून$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाई/भाई$ +^स/स/स$ +^तुच्छ/तुच्छ$ +^समझछै/समझ$ +^?/?$ +^हम/हम/हम$ +^सबून/सबून$ +^को/को$ +^न्याय/न्याय$ +^करूनवालो/*करूनवालो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^छै/छ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^लिख/लिख/लिख/लिख$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^“/“$ +^प्रभु/प्रभु$ +^कुंनान/कुं$ +^,/,$ +^म्यारा/म्यारा$ +^जीवनैकि/*जीवनैकि$ +^कसम/कसम$ +^खाछूँ/*खाछूँ$ +^की/की/की$ +^,/,$ +^हरेक/हरेक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^म्यारा/म्यारा$ +^सामुनि/सामुनि$ +^अपुना/*अपुना$ +^घुणान/*घुणान$ +^टेकाला/*टेकाला$ +^,/,$ +^और/और$ +^हरेक/हरेक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^अपून/अपून$ +^पापून/पाप$ +^को/को$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^अंगीकार/*अंगीकार$ +^कराला/करा$ +^”/”$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हमून/हमून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^हरेक/हरेक$ +^अपून/अपून$ +^-/-$ +^अपून/अपून$ +^कामून/काम$ +^को/को$ +^लेखा/*लेखा$ +^जोखा/*जोखा$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^स/स/स$ +^द्याला/द्याल$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^अघिलकैं/*अघिलकैं$ +^हम/हम/हम$ +^एक/एक$ +^दुसारा/दुसारा$ +^में/में$ +^दोष/दोष$ +^जन/जन$ +^लगाया/*लगाया$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तुम/तुम$ +^यो/यो/यो$ +^ठान/*ठान$ +^ली/ली/ली$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^कोई/कोई$ +^अपून/अपून$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाई/भाई$ +^पाप/पाप$ +^फंदा/*फंदा$ +^में/में$ +^जन/जन$ +^फंस/*फंस$ +^जौ/जा$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जाणछूँ/जाण$ +^,/,$ +^और/और$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^मैंस/मैंस$ +^भरोस/*भरोस$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^कोई/कोई$ +^चीज/चीज$ +^अशुद्ध/*अशुद्ध$ +^नै/नै$ +^हुनी/*हुनी$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^ऊस/ऊस$ +^अशुद्ध/*अशुद्ध$ +^समझछो/समझ$ +^उ/उ/उ$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अशुद्ध/*अशुद्ध$ +^छै/छ$ +^अगर/अगर$ +^तेरो/तेरो$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाई/भाई$ +^त्यारा/त्यारा$ +^खाना/खाना$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^उदास/उदास$ +^हुछो/हो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^तैं/तैं/तैं$ +^प्रेमा/*प्रेमा$ +^का/का$ +^रीतिले/*रीतिले$ +^नै/नै$ +^हिटने/*हिटने$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^तेरो/तेरो$ +^खानो/खा$ +^त्यारा/त्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाई/भाई$ +^परमेश्वरोको/*परमेश्वरोको$ +^हुकमो/*हुकमो$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^करून/कर$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दीछ/दी$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^खाना/खाना$ +^स/स/स$ +^जन/जन$ +^खा/खा/खा$ +^किलैकी/किलैकी$ +^मसीह/मसीह$ +^उ/उ/उ$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाई/भाई$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मरछै/मर$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^तुम/तुम$ +^जो/जो$ +^करूनमर्याछा/*करूनमर्याछा$ +^उ/उ/उ$ +^निको/निको$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^बुर/बुर$ +^मानछो/मान$ +^त/त/त$ +^ऊस/ऊस$ +^जन/जन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^में/में$ +^खान/खान$ +^पिनो/*पिनो$ +^जरूरी/जरूरी$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जरूरी/जरूरी$ +^बात/बात$ +^इन/इन$ +^छन/छ$ +^की/की/की$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^सही/सही$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^जीनो/*जीनो$ +^,/,$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^में/में$ +^शान्ति/शान्ति$ +^और/और$ +^आनन्द/*आनन्द$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^भटे/भटे$ +^मिलछो/मिल$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^यो/यो/यो$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मसीह/मसीह$ +^की/की/की$ +^सेवा/सेवा$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उ/उ/उ$ +^है/है$ +^खुश/खुश$ +^हुनान/हो$ +^,/,$ +^और/और$ +^लोग/लोग$ +^उक/उक/उक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^निको/निको$ +^कुंनान/कुं$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हमून/हमून$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बातुन/बातु$ +^की/की/की$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करून/कर$ +^चैछी/*चैछी$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^शान्ति/शान्ति$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^बनछी/बन$ +^,/,$ +^और/और$ +^एक/एक$ +^दुसरा/दुसरा$ +^स/स/स$ +^विश्वास/विश्वास$ +^में/में$ +^मजबूत/मजबूत$ +^करा/करा/करा/कर$ +^जो/जो$ +^तुम/तुम$ +^खाछा/खा$ +^उक/उक/उक$ +^कारण/कारण$ +^परमेश्वरोको/*परमेश्वरोको$ +^काम/काम$ +^जन/जन$ +^बिगाड़ा/*बिगाड़ा$ +^;/;$ +^याद/याद$ +^राखा/*राखा$ +^खाना/खाना$ +^की/की/की$ +^सब/सब$ +^चीज/चीज$ +^शुद्ध/शुद्ध$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^आदिमी/आदिमी$ +^तुमार/तुमार$ +^खाना/खाना$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पाप/पाप$ +^में/में$ +^पड़छो/पड़$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^यो/यो/यो$ +^गलत/गलत$ +^छै/छ$ +^निको/निको$ +^त/त/त$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^त/त/त$ +^नै/नै$ +^तैं/तैं/तैं$ +^शिकार/*शिकार$ +^खायें/*खायें$ +^,/,$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^अंगूर/अंगूर$ +^को/को$ +^रस/*रस$ +^पीयें/*पीयें$ +^,/,$ +^और/और$ +^कोई/कोई$ +^काम/काम$ +^इसो/इसो$ +^जन/जन$ +^करें/*करें$ +^,/,$ +^जेलै/*जेलै$ +^तेरो/तेरो$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाई/भाई$ +^भटक/*भटक$ +^भेरन/भेरन$ +^पाप/पाप$ +^में/में$ +^पड़/पड़/पड़$ +^जौ/जा$ +^तुम/तुम$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^जो/जो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मानछा/मान$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^तुमार/तुमार$ +^और/और$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^बीचे/*बीचे$ +^की/की/की$ +^बात/बात$ +^छै/छ$ +^धन्य/धन्य$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^उ/उ/उ$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^जेस/*जेस$ +^उ/उ/उ$ +^ठीक/ठीक$ +^समझछो/समझ$ +^,/,$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^दोषी/*दोषी$ +^नै/नै$ +^ठैरून/*ठैरून$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अगर/अगर$ +^तुमून/तुमून$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^स/स/स$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^सकछै/सक$ +^की/की/की$ +^हमून/हमून$ +^कि/कि/कि$ +^खानो/खा$ +^चैछ/*चैछ$ +^या/या/या$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^तुम/तुम$ +^येस/येस$ +^खा/खा/खा$ +^लीछा/ली$ +^त/त/त$ +^तुम/तुम$ +^पाप/पाप$ +^करूनमर्याछा/*करूनमर्याछा$ +^किलैकी/किलैकी$ +^तुम/तुम$ +^अपून/अपून$ +^विश्वास/विश्वास$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^नै/नै$ +^करूनमर्या/*करूनमर्या$ +^हम/हम/हम$ +^जो/जो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करनू/कर$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^यो/यो/यो$ +^प्रभु/प्रभु$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^पाप/पाप$ +^छै/छ$ +^हम/हम/हम$ +^जो/जो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^में/में$ +^मजबूत/मजबूत$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^जाणनू/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^के/के$ +^फर्क/*फर्क$ +^नै/नै$ +^पड़नो/*पड़नो$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हम/हम/हम$ +^उनून/उनून/उनून$ +^केवल/केवल$ +^खुदै/खुदै$ +^खुश/खुश$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^सकना/सका$ +^हमून/हमून$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^शक/*शक$ +^और/और$ +^डरून/*डरून$ +^में/में$ +^बिचार/*बिचार$ +^करून/कर$ +^चैछो/चा$ +^जो/जो$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^गलत/गलत$ +^मान्नान/*मान्नान$ +^हमून/हमून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^हरेक/हरेक$ +^अपून/अपून$ +^दगड़िया/*दगड़िया$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उ/उ/उ$ +^करून/कर$ +^चैंछो/*चैंछो$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^उ/उ/उ$ +^खिन/खिन/खिन$ +^निको/निको$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^ऊस/ऊस$ +^खुश/खुश$ +^करोलो/कर$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^उक/उक/उक$ +^विश्वास/विश्वास$ +^स/स/स$ +^मजबूत/मजबूत$ +^बनालो/बना$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मसीह/मसीह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपनास/*अपनास$ +^खुश/खुश$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जसो/जसो$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^लिख/लिख/लिख/लिख$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^“/“$ +^तेरि/तेरि$ +^बुराई/बुराई$ +^करून/कर$ +^वालान/वालान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मेरि/मेरि$ +^बुराई/बुराई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करछ्य/कर/कर$ +^”/”$ +^जतुक/*जतुक$ +^बात/बात$ +^पैलिक/*पैलिक$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^लिखी/लिख$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^हमरि/हमरि$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^लिखीनाका/*लिखीनाका$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^हम/हम/हम$ +^उ/उ/उ$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^धीरज/*धीरज$ +^और/और$ +^हिम्मत/*हिम्मत$ +^मिलनै/मिल$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हम/हम/हम$ +^अपूनी/अपूनी$ +^आश/*आश$ +^बनाईना/बनाईना$ +^की/की/की$ +^राखा/*राखा$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जो/जो$ +^वादा/वादा$ +^करिनाको/*करिनाको$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^करोलो/कर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछूँ/कर$ +^की/की/की$ +^,/,$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^तुमूनमें/*तुमूनमें$ +^और/और$ +^धीरज/*धीरज$ +^और/और$ +^शान्ति/शान्ति$ +^दे/दी$ +^ताकि/ताकि$ +^तुम/तुम$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^की/की/की$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^दुसरा/दुसरा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^शान्ति/शान्ति$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^रून/रू$ +^में/में$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करा/करा/करा/कर$ +^ताकि/ताकि$ +^तुम/तुम$ +^सब/सब$ +^एक/एक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^मिलभेरन/*मिलभेरन$ +^हमार/हमार$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^पिताकी/*पिताकी$ +^महिमा/महिमा$ +^करा/करा/करा/कर$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^एक/एक$ +^दुसरा/दुसरा$ +^स/स/स$ +^ग्रहण/*ग्रहण$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^मसीह/मसीह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमून/तुमून$ +^ग्रहण/*ग्रहण$ +^कर/कर/कर$ +^रैछ/रै/रै$ +^;/;$ +^ताकि/ताकि$ +^लोग/लोग$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^तारीफ/तारीफ$ +^करून/कर$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^कुछूँ/कु$ +^जो/जो$ +^खतना/खत$ +^करिना/कर$ +^का/का$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^मसीह/मसीह$ +^को/को$ +^सेवक/सेवक$ +^यो/यो/यो$ +^बतून/*बतून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बनछै/बन$ +^,/,$ +^की/की/की$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^वादा/वादा$ +^स/स/स$ +^पुर/पुर$ +^करून/कर$ +^में/में$ +^सच्चो/सच्चो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^उले/उले$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पुरखानथैं/*पुरखानथैं$ +^करिनाको/*करिनाको$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोग/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^दया/दया$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^उकी/उकी$ +^महिमा/महिमा$ +^करून/कर$ +^;/;$ +^जसो/जसो$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^लिख/लिख/लिख/लिख$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^तेरि/तेरि$ +^महिमा/महिमा$ +^करलो/कर$ +^में/में$ +^त्यारा/त्यारा$ +^नामाका/*नामाका$ +^भजन/*भजन$ +^गाँलो/*गाँलो$ +^एक/एक$ +^और/और$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^लिख/लिख/लिख/लिख$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^सब/सब$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगों/*लोगों$ +^,/,$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^प्रजा/प्रजा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^खुशी/खुशी$ +^मना/मना/मना/मना$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^भटे/भटे$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^लिख/लिख/लिख/लिख$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^सब/सब$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगों/*लोगों$ +^,/,$ +^प्रभु/प्रभु$ +^की/की/की$ +^तारीफ/तारीफ$ +^करा/करा/करा/कर$ +^;/;$ +^और/और$ +^हे/हे$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^-/-$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^का/का$ +^सब/सब$ +^लोगों/*लोगों$ +^उकी/उकी$ +^तारीफ/तारीफ$ +^करा/करा/करा/कर$ +^”/”$ +^और/और$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवालो/*दिनवालो$ +^यशायाह/*यशायाह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^लिख/लिख/लिख/लिख$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^यिशै/यिशै$ +^को/को$ +^बंश/*बंश$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^आलो/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^राजा/राजा$ +^करोलो/कर$ +^,/,$ +^उमें/उ+में$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोग/लोग$ +^आश/*आश$ +^राखाँला/*राखाँला$ +^की/की/की$ +^उ/उ/उ$ +^उनून/उनून/उनून$ +^बचालो/*बचालो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछूँ/कर$ +^की/की/की$ +^,/,$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^जो/जो$ +^आशो/*आशो$ +^को/को$ +^दाता/*दाता$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^तुमून/तुमून$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करून/कर$ +^में/में$ +^पुर/पुर$ +^रीतिले/*रीतिले$ +^खुशी/खुशी$ +^और/और$ +^शान्ति/शान्ति$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भरौ/*भरौ$ +^की/की/की$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^की/की/की$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^आश/*आश$ +^बढ़नै/बढ़$ +^जौ/जा$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयों/भाई$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^खुद/खुद$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमार/तुमार$ +^बारिमें/बारिमें$ +^जाणछूँ/जाण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^खुदै/खुदै$ +^भलाई/भलाई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भरिनाका/*भरिनाका$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^पुर/पुर$ +^रीतिले/*रीतिले$ +^जाणछा/जाण$ +^की/की/की$ +^तुमून/तुमून$ +^कि/कि/कि$ +^करून/कर$ +^चैछो/चा$ +^एक/एक$ +^दुसरा/दुसरा$ +^स/स/स$ +^सिखूनै/सिखू$ +^रौ/रू$ +^तब/तब$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैले/*मैले$ +^काँई/काँई$ +^-/-$ +^काँई/काँई$ +^याद/याद$ +^दिलून/*दिलून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तुमून/तुमून$ +^जो/जो$ +^भौत/भौत/भौत$ +^हिम्मत/*हिम्मत$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^लिख/लिख/लिख/लिख$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^उ/उ/उ$ +^दयाका/*दयाका$ +^कारण/कारण$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैंस/मैंस$ +^दीछ/दी$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मसीह/मसीह$ +^यीशु/यीशु$ +^को/को$ +^सेवक/सेवक$ +^होभेरन/हो+भेरन$ +^एक/एक$ +^याजक/याजक$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^की/की/की$ +^सेवा/सेवा$ +^करूँ/कर$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उनून/उनून/उनून$ +^एक/एक$ +^भेंटा/*भेंटा$ +^का/का$ +^रूप/रूप$ +^में/में$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^ल्या/ल्या/ल्या$ +^सकछूँ/*सकछूँ$ +^जैले/जे+ले$ +^उ/उ/उ$ +^खुश/खुश$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^किलैंकी/किलैंकी$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^शुद्ध/शुद्ध$ +^कर/कर/कर$ +^रैछ/रै/रै$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^कारण/कारण$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^में/में$ +^सेवा/सेवा$ +^की/की/की$ +^तारीफ/तारीफ$ +^कर/कर/कर$ +^सकछूँ/*सकछूँ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^कुन/कु$ +^खिन/खिन/खिन$ +^निडर/*निडर$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^किलैंकी/किलैंकी$ +^मसीह/मसीह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^म्यारा/म्यारा$ +^द्वारा/द्वारा$ +^जो/जो$ +^कर/कर/कर$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^उमें/उ+में$ +^मैं/मैं/मैं$ +^दुसरा/दुसरा$ +^लोगून/लोग$ +^परमेश्वराका/*परमेश्वराका$ +^पछिल/पछिल$ +^चलून/*चलून$ +^में/में$ +^सक्षम/*सक्षम$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^भरोस/*भरोस$ +^करछय/*करछय$ +^जब/जब/जब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^म्यारा/म्यारा$ +^बचन/बचन$ +^स/स/स$ +^सुणछ्य/सुण$ +^और/और$ +^म्यारा/म्यारा$ +^कामून/काम$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^मैं/मैं/मैं$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^द्वारा/द्वारा$ +^दी/दी/दी$ +^गै/गै/गै$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^चकित/चकित$ +^काम/काम$ +^और/और$ +^चमत्कार/चमत्कार$ +^करछूँ/कर$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^जाँ/जाँ$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^भटे/भटे$ +^इलिरिकम/*इलिरिकम$ +^शैहर/शैहर$ +^गयूँ/*गयूँ$ +^,/,$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^वाँ/वाँ$ +^सबे/*सबे$ +^लोगून/लोग$ +^,/,$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^सुणूछूँ/*सुणूछूँ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^म्यारा/म्यारा$ +^मनेकी/*मनेकी$ +^इच्छा/इच्छा$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^की/की/की$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीहा/*मसीहा$ +^को/को$ +^सुसमाचारो/*सुसमाचारो$ +^को/को$ +^प्रचार/प्रचार$ +^उनी/उन$ +^जागान/जागा$ +^में/में$ +^करलो/कर$ +^,/,$ +^जाँ/जाँ$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^येले/येले$ +^तक/तक$ +^सुणि/सुण$ +^नै/नै$ +^ग्यो/ग्य$ +^;/;$ +^ताकि/ताकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^दुसारा/दुसारा$ +^का/का$ +^कामून/काम$ +^में/में$ +^अपून/अपून$ +^अधिकार/अधिकार$ +^नै/नै$ +^राखूँ/*राखूँ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उ/उ/उ$ +^बात/बात$ +^स/स/स$ +^पुर/पुर$ +^करून/कर$ +^चांछूँ/*चांछूँ$ +^जो/जो$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^लिख/लिख/लिख/लिख$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^“/“$ +^जिनून/जिनून$ +^मसीहा/*मसीहा$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^नै/नै$ +^बताई/बता$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^देखाला/देख$ +^और/और$ +^जिनूनले/जिनून+ले$ +^उक/उक/उक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^नै/नै$ +^सुणि/सुण$ +^उनी/उन$ +^समझाला/समझा$ +^”/”$ +^किलैकी/किलैकी$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^जागान/जागा$ +^में/में$ +^मसीहा/*मसीहा$ +^को/को$ +^सुसमाचारो/*सुसमाचारो$ +^को/को$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करनमर्यू/*करनमर्यू$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^जाँ/जाँ$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उक/उक/उक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^नै/नै$ +^सुणिना/*सुणिना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपून/अपून$ +^आपस/आपस$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^है/है$ +^रोकूनमर्यू/*रोकूनमर्यू$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अब/अब$ +^इन/इन$ +^प्रदेशून/प्रदेश$ +^में/में$ +^जिन/*जिन$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मसीहा/*मसीहा$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^नै/नै$ +^सुण/सुण/सुण$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^प्रदेशून/प्रदेश$ +^में/में$ +^सुसमाचारो/*सुसमाचारो$ +^को/को$ +^काम/काम$ +^पुर/पुर$ +^कर/कर/कर$ +^हैछ/*हैछ$ +^,/,$ +^मैंस/मैंस$ +^भौत/भौत/भौत$ +^सालून/साल$ +^भटे/भटे$ +^इन्तजारा/*इन्तजारा$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^उनाकी/*उनाकी$ +^इच्छा/इच्छा$ +^छै/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^स्पेन/*स्पेन$ +^देश/देश$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जूलो/*जूलो$ +^त/त/त$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^हुनै/हो$ +^जूलो/*जूलो$ +^,/,$ +^किलैंकी/किलैंकी$ +^मैंस/मैंस$ +^आश/*आश$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^की/की/की$ +^मैं/मैं/मैं$ +^सफर/*सफर$ +^करून/कर$ +^बखत/बखत$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^भेंट/भेंट$ +^करूँ/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^संगति/*संगति$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^खुश/खुश$ +^हो/हो$ +^जूँ/*जूँ$ +^,/,$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^चाछूँ/चाँ$ +^की/की/की$ +^तुम/तुम$ +^मैंस/मैंस$ +^म्यारा/म्यारा$ +^स्पेन/*स्पेन$ +^देशा/देशा$ +^का/का$ +^सफर/*सफर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करा/करा/करा/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^ऐल/ऐल$ +^त/त/त$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^भेंट/भेंट$ +^दिन/दी/दिन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जान/जा$ +^छै/छ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मकिदुनिया/*मकिदुनिया$ +^और/और$ +^अखया/*अखया$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इसो/इसो$ +^करून/कर$ +^निकी/*निकी$ +^बात/बात$ +^समझछ्य/समझ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहरा/शैहरा$ +^में/में$ +^गरीब/*गरीब$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^लोग/लोग$ +^छन/छ$ +^उनून/उनून/उनून$ +^के/के$ +^दान/दान$ +^दी/दी/दी$ +^उनूनले/उनूनले$ +^खुशी/खुशी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^गरीब/*गरीब$ +^लोगून/लोग$ +^दान/दान$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^रूनवाला/*रूनवाला$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^कर्जदार/*कर्जदार$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^किलैंकी/किलैंकी$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^रूनवाला/*रूनवाला$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^की/की/की$ +^आत्मिक/*आत्मिक$ +^आशीष/*आशीष$ +^प्राप्त/*प्राप्त$ +^करछै/कर$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उनून/उनून/उनून$ +^लागछो/लाग$ +^की/की/की$ +^येका/येका$ +^बदला/बदला$ +^में/में$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^कम/कम$ +^है/है$ +^कम/कम$ +^उनेरि/उनेरि$ +^आर्थिक/*आर्थिक$ +^मद्दत/मद्दत$ +^कर/कर/कर$ +^सकनान/सक$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जानमरयू/*जानमरयू$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^उनून/उनून/उनून$ +^जो/जो$ +^जामा/जामा$ +^करीना/*करीना$ +^का/का$ +^दान/दान$ +^दी/दी/दी$ +^सकूँ/*सकूँ$ +^उक/उक/उक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^रोम/*रोम$ +^देश/देश$ +^में/में$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^तुमारा/*तुमारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^मिलना/*मिलना$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^स्पेन/*स्पेन$ +^देश/देश$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जूलो/*जूलो$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जाणछूँ/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^उलो/*उलो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उक/उक/उक$ +^कारण/कारण$ +^मसीह/मसीह$ +^पुरी/पुरी$ +^रीतिले/*रीतिले$ +^आशीष/*आशीष$ +^द्योलो/द्याल$ +^हे/हे$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयों/भाई$ +^,/,$ +^हमार/हमार$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^हमार/हमार$ +^आत्मा/आत्मा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमून/हमून$ +^जो/जो$ +^प्रेम/प्रेम$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^उक/उक/उक$ +^कारण/कारण$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^बिनती/बिनती$ +^करछूँ/कर$ +^की/की/की$ +^मैं/मैं/मैं$ +^खिन/खिन/खिन$ +^परमेश्वरथैं/*परमेश्वरथैं$ +^भौत/भौत/भौत$ +^ईमानदारी/*ईमानदारी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करा/करा/करा/कर$ +^जेले/जेले$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यहूदिया/यहूदिया$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^अविश्वासीन/अविश्वासी$ +^भटे/भटे$ +^बच/बच/बच$ +^रूँ/*रूँ$ +^,/,$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^कर्या/कर$ +^की/की/की$ +^वाँ/वाँ$ +^का/का$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^मेरि/मेरि$ +^भेंट/भेंट$ +^स/स/स$ +^ग्रहण/*ग्रहण$ +^करून/कर$ +^जो/जो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपून/अपून$ +^दगाड़/दगाड़$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^भटे/भटे$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^जानमर्यू/*जानमर्यू$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^इच्छाले/*इच्छाले$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^आनन्द/*आनन्द$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^संगति/*संगति$ +^में/में$ +^आराम/*आराम$ +^करूँ/कर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछूँ/कर$ +^की/की/की$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^शान्ति/शान्ति$ +^दीछो/दी$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^सबून/सबून$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^रौ/रू$ +^आमीन/आमीन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^चांछूँ/*चांछूँ$ +^की/की/की$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^फीबे/*फीबे$ +^को/को$ +^आदर/आदर$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^हमरि/हमरि$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^बैनि/*बैनि$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^किंख्रिया/*किंख्रिया$ +^शैहर/शैहर$ +^की/की/की$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^मण्डली/मण्डली$ +^की/की/की$ +^सेविका/*सेविका$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^लोगून/लोग$ +^चैछो/चा$ +^की/की/की$ +^उको/उको$ +^प्रभु/प्रभु$ +^में/में$ +^स्वागत/*स्वागत$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^जसकैं/जैस+तरह$ +^कोई/कोई$ +^काम/काम$ +^में/में$ +^ऊस/ऊस$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^जरूरत/जरूरत$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उकी/उकी$ +^मदद/*मदद$ +^कर्या/कर$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उले/उले$ +^भौतून/*भौतून$ +^की/की/की$ +^और/और$ +^मेरि/मेरि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करछै/कर$ +^बैनि/*बैनि$ +^प्रिस्किल्ला/*प्रिस्किल्ला$ +^और/और$ +^उको/उको$ +^घरवालो/घर+वालो$ +^अक्विला/*अक्विला$ +^स/स/स$ +^जो/जो$ +^मसीह/मसीह$ +^यीशु/यीशु$ +^में/में$ +^म्यारा/म्यारा$ +^सहकर्मी/*सहकर्मी$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^उनुस/उनुस$ +^म्येरो/म्येरो$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^उनूनले/उनूनले$ +^म्यारा/म्यारा$ +^प्राण/*प्राण$ +^बचुन/*बचुन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^खुद/खुद$ +^अपूनी/अपूनी$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^खतरा/*खतरा$ +^में/में$ +^डाल/डाल/डाल$ +^दीछ/दी$ +^केवल/केवल$ +^मैं/मैं/मैं$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^पुरी/पुरी$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनोरो/उनोरो$ +^धन्यवाद/धन्यवाद$ +^करनान/कर$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^मण्डलीस/*मण्डलीस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^जो/जो$ +^उनार/उनार/उनार$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^जामा/जामा$ +^हुछी/हो$ +^;/;$ +^म्योरो/म्योरो$ +^प्रिय/*प्रिय$ +^इपैनितुस/*इपैनितुस$ +^ऊस/ऊस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^म्येरो/म्येरो$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^जो/जो$ +^आसिया/*आसिया$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^को/को$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करूनवालो/*करूनवालो$ +^पैल/*पैल$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छै/छ$ +^मरियम/मरियम$ +^स/स/स$ +^जेलै/*जेलै$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^मेहनत/मेहनत$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^म्येरो/म्येरो$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^भाई/भाई$ +^अन्द्रोनीकुस/*अन्द्रोनीकुस$ +^और/और$ +^बैनि/*बैनि$ +^यूनियास/*यूनियास$ +^जो/जो$ +^म्यारा/म्यारा$ +^जाति/*जाति$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^छन/छ$ +^और/और$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^जेल/जेल$ +^में/में$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^प्रेरित/प्रेरित/प्रेरित$ +^उनून/उनून/उनून$ +^निकी/*निकी$ +^कै/कै$ +^जाणनान/जाण$ +^,/,$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^है/है$ +^पैलिक/*पैलिक$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^शिष्य/शिष्य$ +^बनिनाका/*बनिनाका$ +^छ्या/छ$ +^उनुस/उनुस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^म्येरो/म्येरो$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^अम्पलियातुसस/*अम्पलियातुसस$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^प्रभु/प्रभु$ +^में/में$ +^म्येरो/म्येरो$ +^प्रिय/*प्रिय$ +^दगड़िया/*दगड़िया$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^म्येरो/म्येरो$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^उरबानुस/*उरबानुस$ +^स/स/स$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^हमार/हमार$ +^सहकर्मी/*सहकर्मी$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^म्यारा/म्यारा$ +^प्रिय/*प्रिय$ +^इस्तखुस/*इस्तखुस$ +^स/स/स$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^म्येरो/म्येरो$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^अपिल्लेसस/*अपिल्लेसस$ +^परखी/परखी$ +^जाना/जा$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जेको/*जेको$ +^विश्वास/विश्वास$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^लगातार/*लगातार$ +^बढ़नै/बढ़$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^म्येरो/म्येरो$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^अरिस्तुबुलुस/*अरिस्तुबुलुस$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^घराना/*घराना$ +^स/स/स$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^म्येरो/म्येरो$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^म्यारा/म्यारा$ +^रिश्तेदार/*रिश्तेदार$ +^हेरोदियोन/*हेरोदियोन$ +^स/स/स$ +^म्येरो/म्येरो$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^नरकियुस्सका/*नरकियुस्सका$ +^घराना/*घराना$ +^स/स/स$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^प्रभु/प्रभु$ +^में/में$ +^छन/छ$ +^उनूनले/उनूनले$ +^म्येरो/म्येरो$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^त्रफैना/*त्रफैना$ +^और/और$ +^त्रफोसास/*त्रफोसास$ +^बैनिन/*बैनिन$ +^जो/जो$ +^प्रभु/प्रभु$ +^में/में$ +^मेहनत/मेहनत$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^म्येरो/म्येरो$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^प्रिया/*प्रिया$ +^पिरसिसस/*पिरसिसस$ +^बैनि/*बैनि$ +^स/स/स$ +^जेले/जेले$ +^प्रभु/प्रभु$ +^में/में$ +^भौत/भौत/भौत$ +^मेहनत/मेहनत$ +^करछै/कर$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^म्येरो/म्येरो$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^रूफुसस/*रूफुसस$ +^जेले/जेले$ +^प्रभु/प्रभु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^खास/खास$ +^काम/काम$ +^खिन/खिन/खिन$ +^चुनिनाको/*चुनिनाको$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उकी/उकी$ +^ईजा/ईजा$ +^स/स/स$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^मेरि/मेरि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ईजा/ईजा$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^द्वीवै/द्वीवै$ +^म्येरो/म्येरो$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^असुंक्रितुस/*असुंक्रितुस$ +^और/और$ +^फिलगोन/*फिलगोन$ +^और/और$ +^हिर्मेस/*हिर्मेस$ +^,/,$ +^पत्रुबास/*पत्रुबास$ +^,/,$ +^हर्मास/*हर्मास$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़िया/*दगाड़िया$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईन/भाई$ +^म्येरो/म्येरो$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^फिलुलुगुस/*फिलुलुगुस$ +^और/और$ +^यूलिया/*यूलिया$ +^,/,$ +^नेर्युस/*नेर्युस$ +^और/और$ +^उकी/उकी$ +^बैनि/*बैनि$ +^,/,$ +^और/और$ +^उलुम्पास/*उलुम्पास$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़िया/*दगाड़िया$ +^सब/सब$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^म्येरो/म्येरो$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^एक/एक$ +^दुसरा/दुसरा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^प्रेमे/*प्रेमे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^गाल/गाल$ +^मिलभेरन/*मिलभेरन$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^करा/करा/करा/कर$ +^तुमून/तुमून$ +^मसीह/मसीह$ +^की/की/की$ +^पुरी/पुरी$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^मण्डली/मण्डली$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^म्येरो/म्येरो$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^अब/अब$ +^हे/हे$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयों/भाई$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^बिनती/बिनती$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^की/की/की$ +^तुम/तुम$ +^लोगून/लोग$ +^भटे/भटे$ +^सतर्क/सतर्क$ +^और/और$ +^दूर/दूर$ +^रया/*रया$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उ/उ/उ$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^का/का$ +^खिलाफ/खिलाफ$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^तुमून/तुमून$ +^मिल/मिल/मिल$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^दुसारा/दुसारा$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^विश्वास/विश्वास$ +^में/में$ +^कमजोर/*कमजोर$ +^हुनो/हो$ +^और/और$ +^झगड़ा/*झगड़ा$ +^को/को$ +^कारण/कारण$ +^बनछो/बन$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^इस/*इस$ +^लोग/लोग$ +^हमार/हमार$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अपून/अपून$ +^फैदा/*फैदा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^सेवा/सेवा$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^इन/इन$ +^लोग/लोग$ +^चिकनी/*चिकनी$ +^-/-$ +^चुपड़ी/*चुपड़ी$ +^बात/बात$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^सीधा/*सीधा$ +^-/-$ +^सादा/*सादा$ +^मनाका/*मनाका$ +^लोगून/लोग$ +^बहका/*बहका$ +^दीनान/दी$ +^हर/हर$ +^कोई/कोई$ +^जाणनान/जाण$ +^की/की/की$ +^तुम/तुम$ +^कतुक/कतुक$ +^निकीकैं/निकीकैं$ +^प्रभु/प्रभु$ +^हुकुम/हुकुम$ +^पालन/पालन$ +^करछा/कर$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^में/में$ +^तुमार/तुमार$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सोचभेरन/*सोचभेरन$ +^खुश/खुश$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^चाछूँ/चाँ$ +^कि/कि/कि$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^भलाई/भलाई$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बुद्धिमान/बुद्धिमान$ +^,/,$ +^और/और$ +^बुराई/बुराई$ +^खिन/खिन/खिन$ +^सीधा/*सीधा$ +^बनिनाक/*बनिनाक$ +^रौ/रू$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^जो/जो$ +^शान्ति/शान्ति$ +^को/को$ +^दाता/*दाता$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^शैतान/शैतान$ +^स/स/स$ +^नाश/नाश$ +^कर/कर/कर$ +^द्योलो/द्याल$ +^और/और$ +^तुमार/तुमार$ +^अधीन/*अधीन$ +^कर/कर/कर$ +^द्योलो/द्याल$ +^हमार/हमार$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^को/को$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^हुनै/हो$ +^रौ/रू$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^प्रभु/प्रभु$ +^की/की/की$ +^सेवा/सेवा$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^तीमुथियुस/*तीमुथियुस$ +^,/,$ +^और/और$ +^म्यारा/म्यारा$ +^जातिक/*जातिक$ +^लोग/लोग$ +^लूकियुस/*लूकियुस$ +^और/और$ +^यासोन/*यासोन$ +^और/और$ +^सोसिपत्रुस/*सोसिपत्रुस$ +^को/को$ +^तुमून/तुमून$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तिरतियुस/*तिरतियुस$ +^जो/जो$ +^पौलुस/पौलुस$ +^खिन/खिन/खिन$ +^यो/यो/यो$ +^चिठ्ठी/चिठ्ठी$ +^लिखूनमरयूँ/*लिखूनमरयूँ$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपून/अपून$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^स/स/स$ +^भेजूनमरयूँ/*भेजूनमरयूँ$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^प्रभु/प्रभु$ +^को/को$ +^एक/एक$ +^शिष्य/शिष्य$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^गयुस/*गयुस$ +^जैका/जैका$ +^दगाड़/दगाड़$ +^में/में$ +^रून/रू$ +^मरयूँ/*मरयूँ$ +^उले/उले$ +^तुमून/तुमून$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^कुनमर्योछ/*कुनमर्योछ$ +^पुर/पुर$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^याँ/याँ$ +^उनार/उनार/उनार$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^मिलछी/मिल$ +^इरास्तुस/*इरास्तुस$ +^जो/जो$ +^यो/यो/यो$ +^शैहरो/*शैहरो$ +^को/को$ +^भंडारी/*भंडारी$ +^छै/छ$ +^तुमून/तुमून$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^दीछो/दी$ +^मैं/मैं/मैं$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछूँ/कर$ +^की/की/की$ +^,/,$ +^हमार/हमार$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^की/की/की$ +^दया/दया$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^हुनै/हो$ +^रौ/रू$ +^अब/अब$ +^तुमून/तुमून$ +^म्येरो/म्येरो$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^जो/जो$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^तुमून/तुमून$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^विश्वास/विश्वास$ +^में/में$ +^मजबूत/मजबूत$ +^कर/कर/कर$ +^सकछो/सक$ +^किलैकी/किलैकी$ +^यो/यो/यो$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^सदियून/*सदियून$ +^भटे/भटे$ +^लुका/*लुका$ +^भेरन/भेरन$ +^राखिनाको/*राखिनाको$ +^छ्यो/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अब/अब$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^हुकुमा/*हुकुमा$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^संदेश/संदेश$ +^दिन/दी/दिन$ +^वालान/वालान$ +^की/की/की$ +^किताबाक/*किताबाक$ +^द्वारा/द्वारा$ +^सब/सब$ +^जातिन/*जातिन$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^बताछ/बता$ +^,/,$ +^की/की/की$ +^विश्वास/विश्वास$ +^भटे/भटे$ +^हुकमो/*हुकमो$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^हो/हो$ +^जाँ/जाँ$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^एकमात्र/*एकमात्र$ +^प्रजापति/*प्रजापति$ +^बुद्धिमान/बुद्धिमान$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^महिमा/महिमा$ +^हमेशा/हमेशा$ +^-/-$ +^हमेशा/हमेशा$ +^हुनी/*हुनी$ +^रौ/रू$ +^आमीन/आमीन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^,/,$ +^पौलुस/पौलुस$ +^यो/यो/यो$ +^चिठ्ठी/चिठ्ठी$ +^स/स/स$ +^जो/जो$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^को/को$ +^प्रेरित/प्रेरित/प्रेरित$ +^हुन/हो$ +^खिन/खिन/खिन$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^इच्छा/इच्छा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^चुन/चुन/चुन$ +^रैछ/रै/रै$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^याँ/याँ$ +^हमार/हमार$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाई/भाई$ +^सोस्थिनेस/*सोस्थिनेस$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^जो/जो$ +^मेरि/मेरि$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करछो/कर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^चिठ्ठी/चिठ्ठी$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भेजूनमरयूँ/*भेजूनमरयूँ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^कुरिन्थुस/*कुरिन्थुस$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^मतलब/मतलब$ +^की/की/की$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^जिनून/जिनून$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^अपून/अपून$ +^लोग/लोग$ +^हुन/हो$ +^खिन/खिन/खिन$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीहक/मसीह+क$ +^दगाड़/दगाड़$ +^एक/एक$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^अलग/अलग$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^पवित्र/पवित्र$ +^लोग/लोग$ +^हुन/हो$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बुलाछ/बुला$ +^;/;$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सबून/सबून$ +^का/का$ +^नाम/नाम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जो/जो$ +^हर/हर$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^हमार/हमार$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीहक/मसीह+क$ +^नामले/*नामले$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करनान/कर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^हमार/हमार$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^और/और$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीहक/मसीह+क$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^तुमून/तुमून$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^और/और$ +^शान्ति/शान्ति$ +^मिलनै/मिल$ +^रौ/रू$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमार/तुमार$ +^बारिमें/बारिमें$ +^अपून/अपून$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^धन्यबाद/*धन्यबाद$ +^हमेशा/हमेशा$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^क्‍याखिनकि/*क्‍याखिनकि$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीहक/मसीह+क$ +^दगाड़/दगाड़$ +^रिशता/*रिशता$ +^हुना/हो$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^अनुग्रहक/*अनुग्रहक$ +^द्वारा/द्वारा$ +^तुमून/तुमून$ +^भौत/भौत/भौत$ +^सारा/सारा$ +^आशीष/*आशीष$ +^दीयान/दी$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^गैरो/*गैरो$ +^रिशता/*रिशता$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उक/उक/उक$ +^कारण/कारण$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमून/तुमून$ +^भौत/भौत/भौत$ +^सारी/*सारी$ +^काबिलियत/*काबिलियत$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^जैमें/जैस+में$ +^बचनो/*बचनो$ +^को/को$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करून/कर$ +^और/और$ +^आत्मा/आत्मा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^हरेक/हरेक$ +^काम/काम$ +^करना/कर$ +^की/की/की$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^स/स/स$ +^साबित/साबित$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमून/तुमून$ +^मसीहक/मसीह+क$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बातछ/*बातछ$ +^उ/उ/उ$ +^सच्ची/सच्ची$ +^छै/छ$ +^यो/यो/यो$ +^कारण/कारण$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जब/जब/जब$ +^तुम/तुम$ +^हमार/हमार$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^वापस/वापस$ +^उनाको/*उनाको$ +^इन्तजार/*इन्तजार$ +^करनै/कर$ +^रूछा/रू$ +^,/,$ +^और/और$ +^अब/अब$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^उ/उ/उ$ +^आत्मिक/*आत्मिक$ +^बरदान/*बरदान$ +^छन/छ$ +^जिनेरी/*जिनेरी$ +^तुमून/तुमून$ +^जरूरत/जरूरत$ +^छै/छ$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^तुमून/तुमून$ +^अन्त/*अन्त$ +^तक/तक$ +^विश्वास/विश्वास$ +^में/में$ +^मजबूत/मजबूत$ +^करोलो/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^दुबारा/दुबारा$ +^वापस/वापस$ +^आलो/आ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुम/तुम$ +^निर्दोष/*निर्दोष$ +^पाई/पा$ +^जा/जा/जा$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^इसो/इसो$ +^करोलो/कर$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^जो/जो$ +^कुंछो/कुं$ +^ऊस/ऊस$ +^उ/उ/उ$ +^करून/कर$ +^में/में$ +^विश्वायोग्य/*विश्वायोग्य$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^तुमून/तुमून$ +^अपून/अपून$ +^च्याला/च्याला$ +^,/,$ +^हमार/हमार$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^एक/एक$ +^संगति/*संगति$ +^में/में$ +^बुला/बुला/बुला$ +^रैछ/रै/रै$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयो/भाई$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^हमार/हमार$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^नामले/*नामले$ +^बिनती/बिनती$ +^करछूँ/कर$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^सबून/सबून$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^दुसरा/दुसरा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^सहमत/*सहमत$ +^हुन/हो$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^मन/मन$ +^-/-$ +^मोटाव/*मोटाव$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^एक्कै/एक्कै$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^दुसारा/दुसारा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^मेल/मेल/मेल$ +^-/-$ +^मिलाप/*मिलाप$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^रौ/रू$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयो/भाई$ +^,/,$ +^खलोए/*खलोए$ +^का/का$ +^परिवारा/*परिवारा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैंस/मैंस$ +^तुमार/तुमार$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बताछ/बता$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^झगाड़/*झगाड़$ +^-/-$ +^फिसाद/*फिसाद$ +^हुन/हो$ +^मर्यान/मार$ +^म्येरो/म्येरो$ +^कुंना/*कुंना$ +^को/को$ +^मतलब/मतलब$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^कोई/कोई$ +^त/त/त$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^कुंछो/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^पौलुसो/*पौलुसो$ +^को/को$ +^शिष्य/शिष्य$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^”/”$ +^कोई/कोई$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपुल्लोसो/*अपुल्लोसो$ +^को/को$ +^,/,$ +^”/”$ +^कोई/कोई$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^कैफा/*कैफा$ +^को/को$ +^,/,$ +^”/”$ +^या/या/या$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^मसीह/मसीह$ +^को/को$ +^शिष्य/शिष्य$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^ठीक/ठीक$ +^नाहातिनी/*नाहातिनी$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मसीह/मसीह$ +^स/स/स$ +^द्वी/द्वी$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^बाणि/*बाणि$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^शायद/*शायद$ +^तुम/तुम$ +^गलती/गलति$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^सोचछा/*सोचछा$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^,/,$ +^पौलुस/पौलुस$ +^तुमून/तुमून$ +^आजाद/*आजाद$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^चढ़ाई/चढ़ा$ +^ग्यो/ग्य$ +^?/?$ +^शायद/*शायद$ +^तुम/तुम$ +^गलती/गलति$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^सोचून/*सोचून$ +^मरैछा/*मरैछा$ +^कि/कि/कि$ +^तुमून/तुमून$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^दीई/दी$ +^ग्योछ/ग्य$ +^ताकि/ताकि$ +^तुम/तुम$ +^म्यारा/म्यारा$ +^शिष्य/शिष्य$ +^बना/बना/बना/बन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^धन्यबाद/*धन्यबाद$ +^करछूँ/कर$ +^कि/कि/कि$ +^क्रिस्पुस/*क्रिस्पुस$ +^और/और$ +^गयुस/*गयुस$ +^स/स/स$ +^छोड़िभेरन/छोड़ि+भेरन$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमूनमें/*तुमूनमें$ +^भटे/भटे$ +^कैस/*कैस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^नै/नै$ +^दीयो/*दीयो$ +^कोई/कोई$ +^इसो/इसो$ +^नै/नै$ +^के/के$ +^सकूनो/सक$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुमून/तुमून$ +^म्यारा/म्यारा$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^का/का$ +^रूप/रूप$ +^में/में$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^मिल/मिल/मिल$ +^रियोछ/*रियोछ$ +^और/और$ +^हाँ/हाँ$ +^,/,$ +^मैंस/मैंस$ +^याद/याद$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^स्तिफनास/*स्तिफनास$ +^का/का$ +^परिवार/*परिवार$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^दीछ/दी$ +^;/;$ +^इनून/*इनून$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^,/,$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^कैसे/कैसे$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^नै/नै$ +^दीनो/दी$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मसीह/मसीह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैंस/मैंस$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^दीन/दीन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^पर/पर$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^सुणून/सुण$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भेज/भेज/भेज$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^लोगून/लोग$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^सुणूछूँ/*सुणूछूँ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपूनी/अपूनी$ +^काबिलियत/*काबिलियत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^सुणूनू/*सुणूनू$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^त/त/त$ +^लोग/लोग$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^मेरि/मेरि$ +^काबिलियत/*काबिलियत$ +^मेंई/*मेंई$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करना/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^मसीह/मसीह$ +^की/की/की$ +^मौत/मौत$ +^की/की/की$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^स/स/स$ +^नी/नी$ +^जाणना/जाण$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जब/जब/जब$ +^लोग/लोग$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^यो/यो/यो$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^सुणूनान/*सुणूनान$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^हमार/हमार$ +^पापून/पाप$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बलिदान/बलिदान$ +^हो/हो$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लोग/लोग$ +^कुंनान/कुं$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^मूर्खतापूर्ण/*मूर्खतापूर्ण$ +^छै/छ$ +^इसो/इसो$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सोचून/*सोचून$ +^वाला/वाला$ +^लोग/लोग$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सजा/सजा$ +^का/का$ +^हक्कदार/*हक्कदार$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जो/जो$ +^यो/यो/यो$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^और/और$ +^उद्धार/उद्धार$ +^पा/पा/पा$ +^रैछ/रै/रै$ +^उनून/उनून/उनून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^परमेश्वरै/परमेश्वरै$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^छै/छ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^लिखीनाको/*लिखीनाको$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^ज्ञानिन/*ज्ञानिन$ +^को/को$ +^ज्ञान/ज्ञान$ +^नाश/नाश$ +^करूँलो/*करूँलो$ +^,/,$ +^और/और$ +^समझदारून/*समझदारून$ +^की/की/की$ +^समझस/*समझस$ +^बेकार/*बेकार$ +^कर/कर/कर$ +^द्यूलो/द्याल$ +^”/”$ +^और/और$ +^हम/हम/हम$ +^यो/यो/यो$ +^बातले/*बातले$ +^समझनू/समझ$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^बुद्धिमान/बुद्धिमान$ +^छन/छ$ +^उनोरो/उनोरो$ +^ज्ञान/ज्ञान$ +^की/की/की$ +^कोई/कोई$ +^कीमत/*कीमत$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^;/;$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^का/का$ +^सिखून/सिख$ +^वालान/वालान$ +^की/की/की$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कोई/कोई$ +^कीमत/*कीमत$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^इसा/इसा$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कीमत/*कीमत$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^जो/जो$ +^बोलून/बोल$ +^में/में$ +^चालाक/*चालाक$ +^छन/छ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^सामुनि/सामुनि$ +^यो/यो/यो$ +^ज्ञान/ज्ञान$ +^की/की/की$ +^कोई/कोई$ +^कीमत/*कीमत$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^इसो/इसो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^समझदारी/*समझदारी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^फैसला/फैसला$ +^लीछ/ली$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^संसार/संसार$ +^लोगून/लोग$ +^अपून/अपून$ +^काबलियत/*काबलियत$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^ऊस/ऊस$ +^नी/नी$ +^जाण/जाण/जाण$ +^सकछ्या/सक/सक$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^बचूना/*बचूना$ +^को/को$ +^फैसला/फैसला$ +^करछ्य/कर/कर$ +^जो/जो$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करनान/कर$ +^जैको/जैको$ +^प्रचार/प्रचार$ +^हमूले/हमूले$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^हालाकि/*हालाकि$ +^लोग/लोग$ +^यो/यो/यो$ +^प्रचार/प्रचार$ +^मूर्खता/*मूर्खता$ +^की/की/की$ +^बात/बात$ +^समझनान/समझ$ +^यो/यो/यो$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मूर्खतापूर्ण/*मूर्खतापूर्ण$ +^लागछो/लाग$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^यो/यो/यो$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^स/स/स$ +^साबित/साबित$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^भटे/भटे$ +^चिन/*चिन$ +^चाँनान/चाँ$ +^,/,$ +^और/और$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोग/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^ज्ञान/ज्ञान$ +^का/का$ +^खोज/खोज/खोज$ +^में/में$ +^छन/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हम/हम/हम$ +^यो/यो/यो$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करनू/कर$ +^कि/कि/कि$ +^मसीह/मसीह$ +^हमून/हमून$ +^हमार/हमार$ +^पापून/पाप$ +^है/है$ +^छुड़ून/*छुड़ून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^मर/मर/मर$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^विश्वास/विश्वास$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ठोकर/*ठोकर$ +^को/को$ +^कारण/कारण$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मूर्खता/*मूर्खता$ +^खिन/खिन/खिन$ +^छै/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^चुनिना/*चुनिना$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^,/,$ +^चाहे/*चाहे$ +^यहूदी/यहूदी$ +^हुन/हो$ +^या/या/या$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^,/,$ +^योई/योई$ +^मसीह/मसीह$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^,/,$ +^और/और$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^ज्ञान/ज्ञान$ +^छै/छ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरै/परमेश्वरै$ +^की/की/की$ +^मूर्खताको/*मूर्खताको$ +^जसो/जसो$ +^लागछो/लाग$ +^उ/उ/उ$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^ज्ञान/ज्ञान$ +^भटे/भटे$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^बुद्धिमान/बुद्धिमान$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^कमजोरी/कमजोरी$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^शक्ति/*शक्ति$ +^भटे/भटे$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^मजबूत/मजबूत$ +^छै/छ$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयो/भाई$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सोचा/*सोचा$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^कि/कि/कि$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमून/तुमून$ +^बुलाछ/बुला$ +^,/,$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^नजरून/*नजरून$ +^में/में$ +^तुम/तुम$ +^भौत/भौत/भौत$ +^बुद्धिमान/बुद्धिमान$ +^नी/नी$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^भौत/भौत/भौत$ +^ताकतवर/*ताकतवर$ +^छ्या/छ$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^त/त/त$ +^समाज/*समाज$ +^में/में$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^भौत/भौत/भौत$ +^रूतबा/*रूतबा$ +^छ्यो/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^संसाराक/*संसाराक$ +^मूर्खून/*मूर्खून$ +^चुन/चुन/चुन$ +^लीछै/ली$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^ज्ञानवानून/*ज्ञानवानून$ +^लज्जित/*लज्जित$ +^करो/कर$ +^;/;$ +^और/और$ +^संसाराक/*संसाराक$ +^कमजोरून/*कमजोरून$ +^चुन/चुन/चुन$ +^लीछै/ली$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^ताकतवर/*ताकतवर$ +^लज्जित/*लज्जित$ +^करो/कर$ +^और/और$ +^भौत/भौत/भौत$ +^रूतबा/*रूतबा$ +^वाला/वाला$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^घमण्ड/घमण्ड$ +^चूर/*चूर$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^चुन/चुन/चुन$ +^हालछै/*हालछै$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^नजर/नजर$ +^में/में$ +^तुच्छ/तुच्छ$ +^और/और$ +^नीच/*नीच$ +^और/और$ +^जिनेरी/*जिनेरी$ +^कोई/कोई$ +^गिनती/*गिनती$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^यो/यो/यो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^क्योछ/कुं$ +^कि/कि/कि$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आदिमी/आदिमी$ +^उक/उक/उक$ +^सामुनि/सामुनि$ +^घमण्ड/घमण्ड$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^सकौ/*सकौ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमून/तुमून$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^एकजुट/*एकजुट$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^हमून/हमून$ +^अपूनो/अपूनो$ +^ज्ञान/ज्ञान$ +^दीछो/दी$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^हमून/हमून$ +^उक/उक/उक$ +^नजरून/*नजरून$ +^में/में$ +^धर्मी/धर्मी$ +^बनूछो/*बनूछो$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^हमून/हमून$ +^पवित्र/पवित्र$ +^बनाई/बना$ +^जानू/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^हमून/हमून$ +^पापून/पाप$ +^भटे/भटे$ +^छुटकारा/*छुटकारा$ +^दीछो/दी$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मसीह/मसीह$ +^हमोरो/हमोरो$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^“/“$ +^जो/जो$ +^घमण्ड/घमण्ड$ +^करौ/*करौ$ +^उमें/उ+में$ +^घमण्ड/घमण्ड$ +^करौ/*करौ$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करिना/कर$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयो/भाई$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^सुणूनै/*सुणूनै$ +^आयूं/*आयूं$ +^त/त/त$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^ठूला/ठूला$ +^-/-$ +^ठूला/ठूला$ +^अकक्षरून/*अकक्षरून$ +^को/को$ +^इस्तमाल/*इस्तमाल$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^समझदार/*समझदार$ +^लागना/*लागना$ +^को/को$ +^दिखावा/*दिखावा$ +^करछ्य/कर/कर$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तुमार/तुमार$ +^बीच/बीच$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^ठान/*ठान$ +^भेरन/भेरन$ +^आईना/*आईना$ +^को/को$ +^छ्यूँ/*छ्यूँ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^और/और$ +^उकी/उकी$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^मौत/मौत$ +^का/का$ +^अलावा/*अलावा$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^और/और$ +^चीजक/*चीजक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^नै/नै$ +^जाणू/*जाणू$ +^जब/जब/जब$ +^तुम/तुम$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^बीच/बीच$ +^छ्यूँ/*छ्यूँ$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^खुद/खुद$ +^कमजोर/*कमजोर$ +^,/,$ +^और/और$ +^भौत/भौत/भौत$ +^थरथराईना/*थरथराईना$ +^को/को$ +^और/और$ +^भौत/भौत/भौत$ +^डरीना/*डरीना$ +^को/को$ +^छ्यूँ/*छ्यूँ$ +^और/और$ +^मेरि/मेरि$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^और/और$ +^म्येरो/म्येरो$ +^प्रचार/प्रचार$ +^आदिमीन/आदिमी$ +^का/का$ +^ज्ञान/ज्ञान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भरिना/*भरिना$ +^का/का$ +^अकक्षरून/*अकक्षरून$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^नी/नी$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमून/तुमून$ +^एक/एक$ +^शक्तिशाली/*शक्तिशाली$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दिखाछ/दिखा$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमून/तुमून$ +^बताछ/बता$ +^उ/उ/उ$ +^सच्ची/सच्ची$ +^छ्यो/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^कि/कि/कि$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^ज्ञान/ज्ञान$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^में/में$ +^निर्भर/*निर्भर$ +^हो/हो$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^बीच/बीच$ +^ज्ञान/ज्ञान$ +^को/को$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^सुणूछूँ/*सुणूछूँ$ +^जो/जो$ +^आत्मिक/*आत्मिक$ +^रूप/रूप$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मजबूत/मजबूत$ +^छै/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यो/यो/यो$ +^संसारिक/*संसारिक$ +^और/और$ +^संसार/संसार$ +^का/का$ +^नाश/नाश$ +^हुनवाला/*हुनवाला$ +^अधिकारीन/अधिकारी$ +^को/को$ +^ज्ञान/ज्ञान$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^ज्ञान/ज्ञान$ +^की/की/की$ +^हम/हम/हम$ +^बात/बात$ +^करनू/कर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^ज्ञान/ज्ञान$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^ज्ञान/ज्ञान$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^लुकीना/*लुकीना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^अब/अब$ +^तक/तक$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^येस/येस$ +^नी/नी$ +^जाण/जाण/जाण$ +^छ्यो/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^संसाराक/*संसाराक$ +^बनून/बना$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^उले/उले$ +^अपून/अपून$ +^ज्ञान/ज्ञान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^फैसला/फैसला$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^उकी/उकी$ +^महिमा/महिमा$ +^में/में$ +^भागीदार/*भागीदार$ +^हूला/*हूला$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^योजना/*योजना$ +^यो/यो/यो$ +^संसाराक/*संसाराक$ +^अधिकारीन/अधिकारी$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^कैले/कैले$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^समझयो/*समझयो$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^अगर/अगर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^जाण/जाण/जाण$ +^लीना/ली$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^महिमाक/*महिमाक$ +^प्रभु/प्रभु$ +^स/स/स$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^नी/नी$ +^चढ़ूना/*चढ़ूना$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जसो/जसो$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^कभै/कभै$ +^आँखान/*आँखान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दिखाई/दिखा$ +^नै/नै$ +^दीयो/*दीयो$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^कभै/कभै$ +^कानून/कान/कानून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^सुणि/सुण$ +^ग्यो/ग्य$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^दिल/*दिल$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^आयो/*आयो$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^सब/सब$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैयार/तैयार$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^उनूथैं/*उनूथैं$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछो/कर$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^हमून/हमून$ +^में/में$ +^मतलब/मतलब$ +^प्रेरितून/प्रेरित$ +^में/में$ +^इन/इन$ +^चीजून/चीज$ +^अपूनो/अपूनो$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^प्रकट/*प्रकट$ +^करछ्य/कर/कर$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^भटे/भटे$ +^कैले/कैले$ +^लुकीना/*लुकीना$ +^को/को$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^हर/हर$ +^बात/बात$ +^स/स/स$ +^जाँच/*जाँच$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^या/या/या$ +^तक/तक$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^मक्शद/मक्शद/मक्शद$ +^स/स/स$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जो/जो$ +^अब/अब$ +^तक/तक$ +^लोगून/लोग$ +^मालूम/मालूम$ +^नी/नी$ +^छ्यो/छ$ +^आदिमीन/आदिमी$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^को/को$ +^कोई/कोई$ +^आदिमी/आदिमी$ +^की/की/की$ +^बातुन/बातु$ +^जाण/जाण/जाण$ +^सकछो/सक$ +^,/,$ +^केवल/केवल$ +^आदिमी/आदिमी$ +^कि/कि/कि$ +^आत्मा/आत्मा$ +^जो/जो$ +^उमें/उ+में$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^बातुन/बातु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कोई/कोई$ +^नै/नै$ +^जाण/जाण/जाण$ +^सकनो/सक$ +^,/,$ +^केवल/केवल$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^आत्मा/आत्मा$ +^ही/*ही$ +^जाण/जाण/जाण$ +^सकछो/सक$ +^हम/हम/हम$ +^उसकैं/*उसकैं$ +^नै/नै$ +^सोचना/*सोचना$ +^जसकैं/जैस+तरह$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^सोचनान/*सोचनान$ +^;/;$ +^किलैकी/किलैकी$ +^हमूनले/*हमूनले$ +^उ/उ/उ$ +^आत्मा/आत्मा$ +^पा/पा/पा$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^बातुन/बातु$ +^जाण/जाण/जाण$ +^सका/सका$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^हमून/हमून$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^और/और$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हम/हम/हम$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^दुसारा/दुसारा$ +^लोगून/लोग$ +^बतूनू/*बतूनू$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^हम/हम/हम$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^को/को$ +^इस्तमाल/*इस्तमाल$ +^नै/नै$ +^करना/कर$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^ज्ञान/ज्ञान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मिलछो/मिल$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हम/हम/हम$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बातुन/बातु$ +^को/को$ +^इस्तमाल/*इस्तमाल$ +^करनू/कर$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^आत्मा/आत्मा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^मिलछो/मिल$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^आत्मिक/*आत्मिक$ +^ज्ञान/ज्ञान$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^आत्मिक/*आत्मिक$ +^बाततून/*बाततून$ +^समझूछो/*समझूछो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^जैका/जैका$ +^पास/पास$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^आत्मा/आत्मा$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^केवल/केवल$ +^उई/उई/उ+ई$ +^यो/यो/यो$ +^आत्मिक/*आत्मिक$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^की/की/की$ +^बातुन/बातु$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^सकछो/सक$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जैका/जैका$ +^पास/पास$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^आत्मा/आत्मा$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^उई/उई/उ+ई$ +^इन/इन$ +^आत्मिक/*आत्मिक$ +^बातुन/बातु$ +^मूर्खता/*मूर्खता$ +^की/की/की$ +^बात/बात$ +^समझछो/समझ$ +^जिन/*जिन$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^पाछ/पा$ +^उई/उई/उ+ई$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^बातुन/बातु$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^सकनान/सक$ +^जो/जो$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^सिखूछो/सिखू$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जिन/*जिन$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^बिचारून/*बिचारून$ +^नै/नै$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^सकना/सका$ +^जिनारा/जिनारा$ +^पास/पास$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^छै/छ$ +^यो/यो/यो$ +^सच्ची/सच्ची$ +^छै/छ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^कै/कै$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^“/“$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^नै/नै$ +^जाण/जाण/जाण$ +^सकनो/सक$ +^कि/कि/कि$ +^प्रभुक/*प्रभुक$ +^मन/मन$ +^में/में$ +^कि/कि/कि$ +^छै/छ$ +^कोई/कोई$ +^ऊस/ऊस$ +^नै/नै$ +^सिखा/सिखा/सिखा$ +^सकनो/सक$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हम/हम/हम$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^समझनू/समझ$ +^कि/कि/कि$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^मन/मन$ +^में/में$ +^कि/कि/कि$ +^छै/छ$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयो/भाई$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^यो/यो/यो$ +^संसाराक/*संसाराक$ +^लोगून/लोग$ +^नियाती/नियाती$ +^दिखावा/*दिखावा$ +^करून/कर$ +^मरेछा/*मरेछा$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^आत्मिक/*आत्मिक$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^बात/बात$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^सकयू/*सकयू$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मसीहक/मसीह+क$ +^विश्वास/विश्वास$ +^में/में$ +^तुम/तुम$ +^बच्चान/*बच्चान$ +^का/का$ +^जस/जस$ +^छा/छ$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमून/तुमून$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^बचन/बचन$ +^भटे/भटे$ +^केवल/केवल$ +^बुनयादि/*बुनयादि$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सिखाछ/सिखा$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^यो/यो/यो$ +^नानतिनान/*नानतिनान$ +^दूध/*दूध$ +^पिलूनो/*पिलूनो$ +^जसो/जसो$ +^छै/छ$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^वचने/*वचने$ +^की/की/की$ +^गैरी/*गैरी$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^स/स/स$ +^नै/नै$ +^सिखायो/*सिखायो$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^एक/एक$ +^ठोस/*ठोस$ +^खाना/खाना$ +^को/को$ +^जसो/जसो$ +^छै/छ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तुम/तुम$ +^येस/येस$ +^लीन/ली$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैयार/तैयार$ +^नाहातिना/*नाहातिना$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तुम/तुम$ +^ऐल/ऐल$ +^तक/तक$ +^अपून/अपून$ +^पापी/पापी$ +^स्वभावाक/*स्वभावाक$ +^अनुसार/अनुसार$ +^जीवन/जीवन$ +^जीन/*जीन$ +^मरैछा/*मरैछा$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^जलन/*जलन$ +^और/और$ +^लड़ाई/*लड़ाई$ +^-/-$ +^झगाड़ा/*झगाड़ा$ +^हुनान/हो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^क्या/क्या$ +^यो/यो/यो$ +^साबित/साबित$ +^नै/नै$ +^हुनोई/*हुनोई$ +^तुम/तुम$ +^अपून/अपून$ +^पापी/पापी$ +^स्वभावाक/*स्वभावाक$ +^बश/*बश$ +^में/में$ +^छा/छ$ +^?/?$ +^क्या/क्या$ +^तुम/तुम$ +^यो/यो/यो$ +^संसाराक/*संसाराक$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^जीवन/जीवन$ +^नै/नै$ +^जीन/*जीन$ +^मरेछा/*मरेछा$ +^?/?$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^कि/कि/कि$ +^जब/जब/जब$ +^एक/एक$ +^कुंछो/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^पौलुस/पौलुस$ +^को/को$ +^शिष्य/शिष्य$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^”/”$ +^और/और$ +^दुसोरो/दुसोरो$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपुल्लोस/*अपुल्लोस$ +^को/को$ +^शिष्य/शिष्य$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^”/”$ +^त/त/त$ +^क्या/क्या$ +^तुम/तुम$ +^यो/यो/यो$ +^संसाराक/*संसाराक$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^जीवन/जीवन$ +^नै/नै$ +^जीन/*जीन$ +^मरेछा/*मरेछा$ +^?/?$ +^आखिर/*आखिर$ +^में/में$ +^केवल/केवल$ +^मैं/मैं/मैं$ +^पौलुस/पौलुस$ +^और/और$ +^अपुल्लोस/*अपुल्लोस$ +^द्वीवै/द्वीवै$ +^सेवक/सेवक$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^जिनारा/जिनारा$ +^द्वारा/द्वारा$ +^तुम/तुम$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^हमून/हमून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^हरेक/हरेक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उई/उई/उ+ई$ +^काम/काम$ +^करछ्य/कर/कर$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमून/हमून$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^दीछ/दी$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^बचन/बचन$ +^बतून/*बतून$ +^वालो/वालो$ +^पैलो/*पैलो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छ्यूँ/*छ्यूँ$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^एक/एक$ +^इस/*इस$ +^आदिमीक/*आदिमीक$ +^नियाती/नियाती$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^जैले/जे+ले$ +^बी/*बी$ +^बोछ/*बोछ$ +^उक/उक/उक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^,/,$ +^अपुल्लोस/*अपुल्लोस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमून/तुमून$ +^विश्वास/विश्वास$ +^में/में$ +^मजबूत/मजबूत$ +^बनून/बना$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^ठीक/ठीक$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^कि/कि/कि$ +^कोई/कोई$ +^दुसोरो/दुसोरो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बोटून/*बोटून$ +^में/में$ +^पानि/पानि$ +^दीछो/दी$ +^जो/जो$ +^बढ़ून/*बढ़ून$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमून/तुमून$ +^नय्या/नय्या$ +^जीवन/जीवन$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^और/और$ +^जैले/जे+ले$ +^तुम/तुम$ +^आत्मिक/*आत्मिक$ +^रूप/रूप$ +^में/में$ +^बढ़ून/*बढ़ून$ +^मरैछा/*मरैछा$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^बोटून/*बोटून$ +^बढ़ूछो/*बढ़ूछो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^नै/नै$ +^त/त/त$ +^बी/*बी$ +^बून/*बून$ +^वालो/वालो$ +^कै/कै$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^बोटून/*बोटून$ +^में/में$ +^पानि/पानि$ +^दीन/दीन$ +^वालो/वालो$ +^कै/कै$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^बढ़ूछो/*बढ़ूछो$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमून/तुमून$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^सुणाछ/*सुणाछ$ +^और/और$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^बचन/बचन$ +^स/स/स$ +^सिखून/सिख$ +^शुरू/शुरू$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^अपुल्लोस/*अपुल्लोस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमून/तुमून$ +^सिखूनो/*सिखूनो$ +^जारी/*जारी$ +^राखछ्य/राख$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हम/हम/हम$ +^द्वीवै/द्वीवै$ +^को/को$ +^एक/एक$ +^मक्शद/मक्शद/मक्शद$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^हरेक/हरेक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^अपूनी/अपूनी$ +^मेहनताक/*मेहनताक$ +^अनुसार/अनुसार$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^भटे/भटे$ +^ईनाम/ईनाम$ +^पालो/पा$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^हम/हम/हम$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^काम/काम$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^दगड़िया/*दगड़िया$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^कुरिन्थक/*कुरिन्थक$ +^विश्वासीयो/*विश्वासीयो$ +^तुम/तुम$ +^एक/एक$ +^बगीचाक/*बगीचाक$ +^नियाती/नियाती$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^इस/*इस$ +^घराक/*घराक$ +^नियाती/नियाती$ +^तुलना/*तुलना$ +^करून/कर$ +^मरयूँ/*मरयूँ$ +^जैस/जैस$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^बनूछो/*बनूछो$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^उ/उ/उ$ +^बरदानाक/*बरदानाक$ +^अनुसार/अनुसार$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^मैंस/मैंस$ +^दीई/दी$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^बुद्धिमान/बुद्धिमान$ +^मिस्त्री/*मिस्त्री$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^नींव/नींव$ +^डालछ्य/डाल$ +^,/,$ +^और/और$ +^अब/अब$ +^कोई/कोई$ +^दुसोरो/दुसोरो$ +^उ/उ/उ$ +^घर/घर$ +^स/स/स$ +^बनून/बना$ +^मर्योछ/*मर्योछ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हरेक/हरेक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^सतर्क/सतर्क$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^नींव/नींव$ +^में/में$ +^उ/उ/उ$ +^घर/घर$ +^स/स/स$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^बनून/बना$ +^मर्योछ/*मर्योछ$ +^जो/जो$ +^यो/यो/यो$ +^घर/घर$ +^बनाई/बना$ +^जानमर्योछ/*जानमर्योछ$ +^,/,$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^उ/उ/उ$ +^घर/घर$ +^की/की/की$ +^नींव/नींव$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^एकमात्र/*एकमात्र$ +^आधार/*आधार$ +^छै/छ$ +^येको/*येको$ +^मतलब/मतलब$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^एकमात्र/*एकमात्र$ +^जरिया/*जरिया$ +^छै/छ$ +^जैले/जे+ले$ +^लोग/लोग$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^स/स/स$ +^जाण/जाण/जाण$ +^सकनान/सक$ +^अगर/अगर$ +^मसीह/मसीह$ +^को/को$ +^सेवक/सेवक$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^सही/सही$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^सिखून/सिख$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^उनून/उनून/उनून$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^मिलीना/*मिलीना$ +^की/की/की$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उ/उ/उ$ +^घर/घर$ +^बनूनवाला/*बनूनवाला$ +^मिस्त्री/*मिस्त्री$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^नीव/*नीव$ +^में/में$ +^घर/घर$ +^बनून/बना$ +^बखत/बखत$ +^सुन/*सुन$ +^-/-$ +^चाँदी/*चाँदी$ +^और/और$ +^कीमती/कीमती$ +^ढूंगा/*ढूंगा$ +^और/और$ +^निका/*निका$ +^चीजून/चीज$ +^को/को$ +^इस्तमाल/*इस्तमाल$ +^करनान/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अगर/अगर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^झूठ्ठी/झूठ्ठी$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^सिखूनान/सिखू$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उ/उ/उ$ +^घर/घर$ +^मिस्त्री/*मिस्त्री$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^छन/छ$ +^जैले/जे+ले$ +^घर/घर$ +^बनून/बना$ +^बखत/बखत$ +^लकाड़ा/*लकाड़ा$ +^-/-$ +^पाताड़ा/*पाताड़ा$ +^और/और$ +^घास/घास$ +^जसी/*जसी$ +^खराब/खराब$ +^चीजून/चीज$ +^को/को$ +^इस्तमाल/*इस्तमाल$ +^करनान/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^न्याय/न्याय$ +^को/को$ +^दिन/दी/दिन$ +^आलो/आ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^आगो/*आगो$ +^में/में$ +^हरेक/हरेक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^काम/काम$ +^प्रगट/प्रगट$ +^होलो/हो$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^हरेक/हरेक$ +^को/को$ +^काम/काम$ +^परखोलो/*परखोलो$ +^की/की/की$ +^कसो/*कसो$ +^छै/छ$ +^जैको/जैको$ +^काम/काम$ +^उ/उ/उ$ +^नींव/नींव$ +^में/में$ +^जो/जो$ +^उले/उले$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^उ/उ/उ$ +^नै/नै$ +^जलनो/*जलनो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^ईनाम/ईनाम$ +^पालो/पा$ +^अगर/अगर$ +^कैको/*कैको$ +^काम/काम$ +^जल/*जल$ +^जालो/जा$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^उ/उ/उ$ +^ईनाम/ईनाम$ +^नी/नी$ +^मिलोलो/*मिलोलो$ +^हालाकि/*हालाकि$ +^उ/उ/उ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^स/स/स$ +^नी/नी$ +^हरालो/*हरालो$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^तुम/तुम$ +^जाणछा/जाण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^आत्मा/आत्मा$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^वास/*वास$ +^करछो/कर$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^आदिमी/आदिमी$ +^तुमून/तुमून$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^मन्दिरा/*मन्दिरा$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^मिलजुल/*मिलजुल$ +^भेरन/भेरन$ +^नै/नै$ +^रून/रू$ +^दीनो/दी$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ऊस/ऊस$ +^कठोर/*कठोर$ +^सजा/सजा$ +^देलो/दी$ +^किलैकी/किलैकी$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^पवित्र/पवित्र$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^तुम/तुम$ +^छा/छ$ +^अगर/अगर$ +^तुमूनमें/*तुमूनमें$ +^भटे/भटे$ +^कोई/कोई$ +^सोचछो/*सोचछो$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^यो/यो/यो$ +^संसाराक/*संसाराक$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^भौत/भौत/भौत$ +^ज्ञानी/*ज्ञानी$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुमून/तुमून$ +^यो/यो/यो$ +^संसाराक/*संसाराक$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^मूर्ख/मूर्ख/मूर्ख/मूर्ख$ +^बन/बन/बन$ +^जानो/*जानो$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^तुम/तुम$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^नजरून/*नजरून$ +^में/में$ +^अपून/अपून$ +^आपस/आपस$ +^ज्ञानी/*ज्ञानी$ +^बना/बना/बना/बन$ +^सका/सका$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^यो/यो/यो$ +^सच्ची/सच्ची$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^संसारो/*संसारो$ +^को/को$ +^ज्ञान/ज्ञान$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^नजरून/*नजरून$ +^में/में$ +^मूर्खता/*मूर्खता$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जसो/जसो$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^“/“$ +^परमेश्वरई/*परमेश्वरई$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^बुद्धिमानून/*बुद्धिमानून$ +^उनेरि/उनेरि$ +^चतुराई/*चतुराई$ +^में/में$ +^फँसा/*फँसा$ +^दीछो/दी$ +^”/”$ +^और/और$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^“/“$ +^प्रभु/प्रभु$ +^बुद्धिमानून/*बुद्धिमानून$ +^का/का$ +^बिचारून/*बिचारून$ +^जाणछो/जाण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^बेकार/*बेकार$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^एक/एक$ +^खास/खास$ +^आदिमीनक/*आदिमीनक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^घमण्ड/घमण्ड$ +^करून/कर$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^पछिल/पछिल$ +^हिटून/हिट$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दी/दी/दी$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमून/तुमून$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^तुमार/तुमार$ +^भलाई/भलाई$ +^खिन/खिन/खिन$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^खास/खास$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^चाहे/*चाहे$ +^मैं/मैं/मैं$ +^पौलुस/पौलुस$ +^,/,$ +^अपुल्लोस/*अपुल्लोस$ +^,/,$ +^पतरस/पतरस$ +^(/($ +^कैफा/*कैफा$ +^)/)$ +^,/,$ +^या/या/या$ +^यो/यो/यो$ +^संसारे/*संसारे$ +^की/की/की$ +^चीज/चीज$ +^,/,$ +^चाहे/*चाहे$ +^तुम/तुम$ +^ज्यून/ज्यून$ +^रौ/रू$ +^या/या/या$ +^मर/मर/मर$ +^जा/जा/जा$ +^,/,$ +^चाहे/*चाहे$ +^ऐल/ऐल$ +^या/या/या$ +^भविष्य/*भविष्य$ +^,/,$ +^तुमून/तुमून$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^चीज/चीज$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमारा/*तुमारा$ +^भलाई/भलाई$ +^खिन/खिन/खिन$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुमून/तुमून$ +^मसीहक/मसीह+क$ +^बारिमें/बारिमें$ +^घमण्ड/घमण्ड$ +^करून/कर$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^कि/कि/कि$ +^अपूनो/अपूनो$ +^अगुवान/अगुवान$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तुम/तुम$ +^मसीहक/मसीह+क$ +^अधीन/*अधीन$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^मसीह/मसीह$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^अधीन/*अधीन$ +^छै/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^लोग/लोग$ +^हमून/हमून$ +^मसीहक/मसीह+क$ +^सेवक/सेवक$ +^समझनान/समझ$ +^,/,$ +^जिनून/जिनून$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^बचुन/*बचुन$ +^का/का$ +^गुप्त/*गुप्त$ +^भेदून/*भेदून$ +^समझून/समझ$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जिमेदारी/*जिमेदारी$ +^सौंप/सौंप/सौंप$ +^रैछ/रै/रै$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^जैस/जैस$ +^अपून/अपून$ +^मालिक/मालिक$ +^द्वारा/द्वारा$ +^काम/काम$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^दीई/दी$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^भरोसमंद/*भरोसमंद$ +^हुन/हो$ +^चैछो/चा$ +^जो/जो$ +^काम/काम$ +^ऊस/ऊस$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^ऊस/ऊस$ +^उ/उ/उ$ +^पुर/पुर$ +^करौ/*करौ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपून/अपून$ +^बारिमें/बारिमें$ +^चिनतित/*चिनतित$ +^नाहातिनू/ना+हातिनू$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^या/या/या$ +^और/और$ +^कोई/कोई$ +^लोग/लोग$ +^की/की/की$ +^कुंनान/कुं$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^विश्वासयोग्य/*विश्वासयोग्य$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^या/या/या$ +^न्हैतिनू/ना+हातिनू$ +^याँ/याँ$ +^तक/तक$ +^कि/कि/कि$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^नै/नै$ +^कुंनू/कुं$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^विश्वासयोग्य/*विश्वासयोग्य$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^या/या/या$ +^नाहातिनू/ना+हातिनू$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^म्योरो/म्योरो$ +^जमीर/*जमीर$ +^मैंस/मैंस$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^दोषी/*दोषी$ +^नै/नै$ +^ठैरूनो/*ठैरूनो$ +^,/,$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^येको/*येको$ +^यो/यो/यो$ +^मतलब/मतलब$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^निर्दोष/*निर्दोष$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^म्योरो/म्योरो$ +^परखून/*परखून$ +^वालो/वालो$ +^प्रभु/प्रभु$ +^छै/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^प्रभुक/*प्रभुक$ +^वापस/वापस$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^तक/तक$ +^कोई/कोई$ +^कैको/*कैको$ +^न्याय/न्याय$ +^जन/जन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^स्पष्ट/*स्पष्ट$ +^रूप/रूप$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सबून/सबून$ +^का/का$ +^बिचारून/*बिचारून$ +^बतालो/बता$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^सोचनान/*सोचनान$ +^जिनारा/जिनारा$ +^बारिमें/बारिमें$ +^कोई/कोई$ +^नै/नै$ +^जाणनो/*जाणनो$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^हरेक/हरेक$ +^की/की/की$ +^तारीफ/तारीफ$ +^होलि/हो$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयों/भाई$ +^,/,$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमार/तुमार$ +^फैद/*फैद$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अपूनो/अपूनो$ +^और/और$ +^अपुल्लोस/*अपुल्लोस$ +^को/को$ +^उदारण/*उदारण$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^तुम/तुम$ +^हमारा/*हमारा$ +^द्वारा/द्वारा$ +^यो/यो/यो$ +^सिखा/सिखा/सिखा$ +^कि/कि/कि$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^की/की/की$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^है/है$ +^अघिल/अघिल$ +^जन/जन$ +^बढ़ा/बढ़ा$ +^यो/यो/यो$ +^निको/निको$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^की/की/की$ +^एक/एक$ +^अगुवा/अगुवा$ +^को/को$ +^आदर/आदर$ +^करा/करा/करा/कर$ +^और/और$ +^दुसरा/दुसरा$ +^को/को$ +^निरादर/*निरादर$ +^करा/करा/करा/कर$ +^को/को$ +^कुंछो/कुं$ +^तुम/तुम$ +^दुसारान/*दुसारान$ +^है/है$ +^महान/महान$ +^छा/छ$ +^?/?$ +^जो/जो$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^दीईना/दीईना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^त/त/त$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^उमें/उ+में$ +^कैले/कैले$ +^घमण्ड/घमण्ड$ +^करना/कर$ +^को/को$ +^अधिकार/अधिकार$ +^नै/नै$ +^बननो/*बननो$ +^तुमून/तुमून$ +^लागछो/लाग$ +^जो/जो$ +^आत्मिक/*आत्मिक$ +^रूप/रूप$ +^में/में$ +^जरूरी/जरूरी$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^छै/छ$ +^तुमून/तुमून$ +^लागछो/लाग$ +^कि/कि/कि$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^बरदान/*बरदान$ +^छन/छ$ +^जो/जो$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^लोगून/लोग$ +^दीछो/दी$ +^अगर/अगर$ +^तुम/तुम$ +^सोचछा/*सोचछा$ +^कि/कि/कि$ +^हमार/हमार$ +^बिना/बिना$ +^तुम/तुम$ +^राजान/राजा$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^राज/*राज$ +^करून/कर$ +^मरेछा/*मरेछा$ +^तैं/तैं/तैं$ +^मैंस/मैंस$ +^भौत/भौत/भौत$ +^खुशी/खुशी$ +^होलि/हो$ +^तुम/तुम$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^राजान/राजा$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^राज/*राज$ +^करन/*करन$ +^शुरू/शुरू$ +^कर/कर/कर$ +^हालछ्य/*हालछ्य$ +^ताकि/ताकि$ +^हमले/*हमले$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^राजकर/*राजकर$ +^सकां/*सकां$ +^मैंस/मैंस$ +^इसो/इसो$ +^लागून/*लागून$ +^मर्योछ/*मर्योछ$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हम/हम/हम$ +^प्रेरितून/प्रेरित$ +^विजय/*विजय$ +^-/-$ +^यात्रा/*यात्रा$ +^में/में$ +^मौते/*मौते$ +^की/की/की$ +^सजा/सजा$ +^मिलीनाक/*मिलीनाक$ +^कैदीन/*कैदीन$ +^का/का$ +^सामन/*सामन$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^आखरी/*आखरी$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^राखिना/राख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^हम/हम/हम$ +^पुर/पुर$ +^संसार/संसार$ +^,/,$ +^स्वर्गदूतून/स्वर्गदूत$ +^और/और$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^तमाशा/*तमाशा$ +^बनग्या/बन$ +^लोग/लोग$ +^हमून/हमून$ +^मूर्ख/मूर्ख/मूर्ख/मूर्ख$ +^समझनान/समझ$ +^किलैकी/किलैकी$ +^हम/हम/हम$ +^मसीहक/मसीह+क$ +^बारिमें/बारिमें$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^दीनू/दी$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तुम/तुम$ +^लोग/लोग$ +^गलत/गलत$ +^सोचछा/*सोचछा$ +^की/की/की$ +^तुम/तुम$ +^इतुक/*इतुक$ +^बुद्धिमान/बुद्धिमान$ +^मसीह/मसीह$ +^छा/छ$ +^!/!$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोग/लोग$ +^यो/यो/यो$ +^समझनान/समझ$ +^कि/कि/कि$ +^हमार/हमार$ +^पास/पास$ +^कोई/कोई$ +^अधिकार/अधिकार$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तुम/तुम$ +^घमण्ड/घमण्ड$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कुँछा/कुँ$ +^कि/कि/कि$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^शक्ति/*शक्ति$ +^छै/छ$ +^लोग/लोग$ +^हमोरो/हमोरो$ +^आदर/आदर$ +^नै/नै$ +^करना/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^सम्मान/*सम्मान$ +^करनान/कर$ +^हम/हम/हम$ +^आज/आज$ +^तक/तक$ +^भुखा/*भुखा$ +^प्यासा/*प्यासा$ +^और/और$ +^फाट/*फाट$ +^पुराना/*पुराना$ +^कपड़ान/*कपड़ान$ +^में/में$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^हमार/हमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बुरो/*बुरो$ +^बर्ताव/बर्ताव$ +^करि/कर$ +^जानमर्योछ/*जानमर्योछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^रून/रू$ +^घर/घर$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^हातून/हात$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^काम/काम$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^मेहनत/मेहनत$ +^करनू/कर$ +^लोग/लोग$ +^बुरो/*बुरो$ +^कुंनान/कुं$ +^,/,$ +^हम/हम/हम$ +^उनून/उनून/उनून$ +^आशीष/*आशीष$ +^दीनू/दी$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सतूनान/*सतूनान$ +^,/,$ +^हम/हम/हम$ +^सहनू/*सहनू$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^हमून/हमून$ +^बदनाम/बदनाम$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^हम/हम/हम$ +^उनून/उनून/उनून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करनू/कर$ +^,/,$ +^याँ/याँ$ +^तक/तक$ +^की/की/की$ +^ऐल/ऐल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^हमोरो/हमोरो$ +^आदर/आदर$ +^नै/नै$ +^करना/कर$ +^;/;$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^कुंनान/कुं$ +^कि/कि/कि$ +^हमरि/हमरि$ +^कोई/कोई$ +^कीमत/*कीमत$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^शर्मिनदा/*शर्मिनदा$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^यो/यो/यो$ +^नै/नै$ +^लिखूनमरयूँ/*लिखूनमरयूँ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^म्येरो/म्येरो$ +^यो/यो/यो$ +^मक्शद/मक्शद/मक्शद$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुमून/तुमून$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^द्यू/*द्यू$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तुम/तुम$ +^म्यारा/म्यारा$ +^नान्तिनानक/*नान्तिनानक$ +^नियाती/नियाती$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^जिनून/जिनून$ +^मैं/मैं/मैं$ +^प्रेम/प्रेम$ +^राखछूँ/*राखछूँ$ +^और/और$ +^उनून/उनून/उनून$ +^चेतावनी/चेतावनी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दीछूँ/*दीछूँ$ +^भले/*भले$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^तुमून/तुमून$ +^बाटो/बाटो$ +^दिखून/*दिखून$ +^वाला/वाला$ +^हजारू/*हजारू$ +^अगुवा/अगुवा$ +^हुन/हो$ +^,/,$ +^केवल/केवल$ +^मैंई/*मैंई$ +^बबा/बबा$ +^नियाती/नियाती$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^पैलो/*पैलो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^आयू/*आयू$ +^,/,$ +^जैक/*जैक$ +^द्वारा/द्वारा$ +^तुमूले/तुमूले$ +^मसीह/मसीह$ +^यीशु/यीशु$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^बिनती/बिनती$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^म्यारा/म्यारा$ +^नियाती/नियाती$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^अपूनो/अपूनो$ +^जीवन/जीवन$ +^जीया/*जीया$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तीमुथियुस/*तीमुथियुस$ +^स/स/स$ +^जो/जो$ +^प्रभु/प्रभु$ +^में/में$ +^म्येरो/म्येरो$ +^प्रिय/*प्रिय$ +^और/और$ +^भरोसामंद/*भरोसामंद$ +^च्यालाक/*च्यालाक$ +^नियाती/नियाती$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^भेज/भेज/भेज$ +^रैछ/रै/रै$ +^उ/उ/उ$ +^तुमून/तुमून$ +^याद/याद$ +^करालो/करा$ +^कि/कि/कि$ +^,/,$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीहक/मसीह+क$ +^शिष्य/शिष्य$ +^हुना/हो$ +^का/का$ +^नाता/*नाता$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जो/जो$ +^काम/काम$ +^करछूँ/कर$ +^और/और$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^जीवन/जीवन$ +^जीछूँ/*जीछूँ$ +^जसकैं/जैस+तरह$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^हरेक/हरेक$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^हरेक/हरेक$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^में/में$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^दीछूँ/*दीछूँ$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लोग/लोग$ +^घमंडी/*घमंडी$ +^बन/बन/बन$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सोचनान/*सोचनान$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^नी/नी$ +^ऊँलो/*ऊँलो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^प्रभु/प्रभु$ +^चालो/चा$ +^त/त/त$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^जल्दी/जल्दी$ +^ऊँलो/*ऊँलो$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^घमंडी/*घमंडी$ +^की/की/की$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^स/स/स$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उनेरि/उनेरि$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^स/स/स$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जाण/जाण/जाण$ +^लीयूलो/*लीयूलो$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^सी/*सी$ +^बात/बात$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^सामर्थक/*सामर्थक$ +^द्वारा/द्वारा$ +^जीन/*जीन$ +^छै/छ$ +^तुम/तुम$ +^कि/कि/कि$ +^चाछा/चा$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^कि/कि/कि$ +^करूँ/कर$ +^?/?$ +^अगर/अगर$ +^तुमूले/तुमूले$ +^ऐल/ऐल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^बुर/बुर$ +^कामून/काम$ +^नै/नै$ +^छोड़ियो/*छोड़ियो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^भौत/भौत/भौत$ +^फटकार/*फटकार$ +^लगूलो/लगू$ +^अगर/अगर$ +^तुमूले/तुमूले$ +^अपून/अपून$ +^बुर/बुर$ +^कामून/काम$ +^करून/कर$ +^छोड/*छोड$ +^हैछ/*हैछ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमार/तुमार$ +^प्रति/*प्रति$ +^नरम/*नरम$ +^स्वभाव/स्वभाव$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^और/और$ +^प्रेम/प्रेम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^काम/काम$ +^करूँलो/*करूँलो$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^लोगून/लोग$ +^तुमार/तुमार$ +^बारिमें/बारिमें$ +^यो/यो/यो$ +^कुंनो/*कुंनो$ +^सुण/सुण/सुण$ +^रैछ/रै/रै$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^ब्यभिचार/ब्यभिचार$ +^हुछो/हो$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^इसो/इसो$ +^ब्यभिचार/ब्यभिचार$ +^त/त/त$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^स/स/स$ +^नै/नै$ +^जाणना/जाण$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^हुनो/हो$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^,/,$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^अपूनी/अपूनी$ +^सौतेली/*सौतेली$ +^ईजाक/*ईजाक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ब्यभिचार/ब्यभिचार$ +^करनान/कर$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^अपून/अपून$ +^आप/*आप$ +^में/में$ +^भौत/भौत/भौत$ +^घमण्ड/घमण्ड$ +^करछा/कर$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^तुमून/तुमून$ +^दुख/दुख$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भरि/*भरि$ +^जान/जा$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुमून/तुमून$ +^इस/*इस$ +^लोगून/लोग$ +^अपूनी/अपूनी$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^मण्डली/मण्डली$ +^भटे/भटे$ +^भ्यार/भ्यार$ +^निकाल/निकाल/निकाल$ +^दीनो/दी$ +^चैछो/चा$ +^हलाकि/*हलाकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^वाँ/वाँ$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^नाहातिनू/ना+हातिनू$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^म्यारा/म्यारा$ +^बिचार/*बिचार$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^वाँ/वाँ$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^नाहातिनू/ना+हातिनू$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^म्यारा/म्यारा$ +^मन/मन$ +^में/में$ +^इसो/इसो$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^इस/*इस$ +^काम/काम$ +^करून/कर$ +^वालानक/*वालानक$ +^खिलाफ/खिलाफ$ +^अपूनो/अपूनो$ +^फैसला/फैसला$ +^सुणा/सुण$ +^हालछ्य/*हालछ्य$ +^जो/जो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^करून/कर$ +^मर्यान/मार$ +^जब/जब/जब$ +^तुम/तुम$ +^प्रभु/प्रभु$ +^मसीह/मसीह$ +^यीशुक/*यीशुक$ +^नाम/नाम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इकट्ठा/*इकट्ठा$ +^हुछा/हो$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^म्यारा/म्यारा$ +^बिचार/*बिचार$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^हुनान/हो$ +^और/और$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^की/की/की$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमारा/*तुमारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^छै/छ$ +^त/त/त$ +^इसो/इसो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^हमार/हमार$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीहक/मसीह+क$ +^अधिकार/अधिकार$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^जो/जो$ +^पापपूर्ण/*पापपूर्ण$ +^ब्यवहार/ब्यवहार$ +^करूनमर्योछ/*करूनमर्योछ$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^अपूनी/अपूनी$ +^मण्डली/मण्डली$ +^है/है$ +^भ्यार/भ्यार$ +^निकाला/*निकाला$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^शैताना/*शैताना$ +^का/का$ +^हवाला/*हवाला$ +^कर/कर/कर$ +^दी/दी/दी$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^यो/यो/यो$ +^आश/*आश$ +^करि/कर$ +^जा/जा/जा$ +^सकछी/सक$ +^की/की/की$ +^उ/उ/उ$ +^अपून/अपून$ +^पापून/पाप$ +^है/है$ +^पश्चाताप/*पश्चाताप$ +^करो/कर$ +^किलैकी/किलैकी$ +^अगर/अगर$ +^उ/उ/उ$ +^पश्चाताप/*पश्चाताप$ +^करो/कर$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उ/उ/उ$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^उ/उ/उ$ +^दिन/दी/दिन$ +^बचाया/*बचाया$ +^जालो/जा$ +^जब/जब/जब$ +^प्रभु/प्रभु$ +^न्याय/न्याय$ +^करोलो/कर$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^घमण्ड/घमण्ड$ +^करूनो/कर$ +^बिल्कुल/*बिल्कुल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ठीक/ठीक$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^;/;$ +^कि/कि/कि$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^खमीर/*खमीर$ +^पुर/पुर$ +^ओलीना/*ओलीना$ +^को/को$ +^धुलास/*धुलास$ +^खमीर/*खमीर$ +^कर/कर/कर$ +^दीछो/दी$ +^?/?$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^पाप/पाप$ +^करना/कर$ +^की/की/की$ +^इजाजत/*इजाजत$ +^दी/दी/दी$ +^जाछी/जा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^जल्दी/जल्दी$ +^सब/सब$ +^उई/उई/उ+ई$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^प्रभावित/*प्रभावित$ +^होला/हो$ +^इस/*इस$ +^काम/काम$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^लोगून/लोग$ +^थैं/थैं$ +^कौ/कुं$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^तुमार/तुमार$ +^मण्डली/मण्डली$ +^को/को$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^सकनो/सक$ +^तब/तब$ +^तुम/तुम$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^को/को$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^होलो/हो$ +^जो/जो$ +^एक/एक$ +^नय्या/नय्या$ +^और/और$ +^शुद्ध/शुद्ध$ +^रिशता/*रिशता$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^दुसराक/*दुसराक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^जुड़ला/*जुड़ला$ +^जैमें/जैस+में$ +^कोई/कोई$ +^पाप/पाप$ +^को/को$ +^कोई/कोई$ +^असर/असर/असर$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पैलि/पैलि$ +^भटेई/*भटेई$ +^तुमून/तुमून$ +^माफ/माफ$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^तुमून/तुमून$ +^पवित्र/पवित्र$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^तुमून/तुमून$ +^पवित्रताक/*पवित्रताक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^जीवन/जीवन$ +^जीनो/*जीनो$ +^जरूरी/जरूरी$ +^छै/छ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^हमून/हमून$ +^हमार/हमार$ +^पापून/पाप$ +^भटे/भटे$ +^छुटकारा/*छुटकारा$ +^दीन/दीन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मसीह/मसीह$ +^बलिदान/बलिदान$ +^हो/हो$ +^ग्योछ/ग्य$ +^यो/यो/यो$ +^हमून/हमून$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^भेड़ा/*भेड़ा$ +^का/का$ +^पाठान/*पाठान$ +^की/की/की$ +^याद/याद$ +^दिलूछो/*दिलूछो$ +^जो/जो$ +^इस्राएलियून/*इस्राएलियून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^फसहक/*फसहक$ +^दिन/दी/दिन$ +^मिस्र/मिस्र$ +^में/में$ +^भौत/भौत/भौत$ +^पैलि/पैलि$ +^बलिदान/बलिदान$ +^कर्यान/कर$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^कुंछूँ/*कुंछूँ$ +^कि/कि/कि$ +^हमून/हमून$ +^हमेशा/हमेशा$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^पवित्र/पवित्र$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^जसो/जसो$ +^ब्यवहार/ब्यवहार$ +^करूनो/कर$ +^चैछो/चा$ +^हमून/हमून$ +^बुर/बुर$ +^कामून/काम$ +^में/में$ +^जीवन/जीवन$ +^नै/नै$ +^जीनो/*जीनो$ +^चैछो/चा$ +^जसो/जसो$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करून/कर$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^करछ्या/कर/कर$ +^,/,$ +^मतलब/मतलब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बुर/बुर$ +^और/और$ +^दुष्ट/*दुष्ट$ +^कामून/काम$ +^करूनो/कर$ +^बन्द/बन्द$ +^कर/कर/कर$ +^दीनो/दी$ +^चैछो/चा$ +^जो/जो$ +^हम/हम/हम$ +^करछ्या/कर/कर$ +^येक/येक/येक$ +^बजाय/*बजाय$ +^,/,$ +^हमून/हमून$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^हुकमून/हुकम$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^करून/कर$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बुरो/*बुरो$ +^काम/काम$ +^करून/कर$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^हमून/हमून$ +^हमेशा/हमेशा$ +^ईमानदार/*ईमानदार$ +^और/और$ +^भरोसमंद/*भरोसमंद$ +^हुन/हो$ +^चैछो/चा$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^अपूनी/अपूनी$ +^चिठ्ठी/चिठ्ठी$ +^में/में$ +^तुमून/तुमून$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^ब्यभिचारीन/*ब्यभिचारीन$ +^की/की/की$ +^संगति/*संगति$ +^जन/जन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^यो/यो/यो$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^बिलकुल/बिलकुल$ +^यो/यो/यो$ +^संसाराक/*संसाराक$ +^ब्यभिचारीन/*ब्यभिचारीन$ +^,/,$ +^या/या/या$ +^लोभीन/*लोभीन$ +^,/,$ +^या/या/या$ +^ध्वाका/ध्वाका$ +^दीन/दीन$ +^वालान/वालान$ +^,/,$ +^या/या/या$ +^मूर्तिपूजकून/*मूर्तिपूजकून$ +^की/की/की$ +^संगति/*संगति$ +^जन/जन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^;/;$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^यो/यो/यो$ +^दशा/*दशा$ +^में/में$ +^त/त/त$ +^तुमून/तुमून$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^निकल/निकल/निकल$ +^जानो/*जानो$ +^पड़ूनो/*पड़ूनो$ +^म्येरो/म्येरो$ +^यो/यो/यो$ +^कुंनो/*कुंनो$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^कि/कि/कि$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^अपून/अपून$ +^-/-$ +^आपस/आपस$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^कुंनवालो/*कुंनवालो$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^ब्यभिचारी/*ब्यभिचारी$ +^,/,$ +^या/या/या$ +^लोभी/*लोभी$ +^,/,$ +^या/या/या$ +^मूर्तिपूजक/*मूर्तिपूजक$ +^,/,$ +^या/या/या$ +^गाली/*गाली$ +^दिनवालो/*दिनवालो$ +^,/,$ +^या/या/या$ +^पियक्कड़/*पियक्कड़$ +^,/,$ +^या/या/या$ +^अंधेर/*अंधेर$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उकी/उकी$ +^संगति/*संगति$ +^जन/जन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^;/;$ +^बल्कि/बल्कि$ +^इसा/इसा$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^खानो/खा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^खान/खान$ +^चैनो/*चैनो$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^उनोरो/उनोरो$ +^न्याय/न्याय$ +^करून/कर$ +^हमरि/हमरि$ +^जिमेदारी/*जिमेदारी$ +^नाहातिनी/*नाहातिनी$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तुम/तुम$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^डाँठून/*डाँठून$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^तुमार/तुमार$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डलीक/*मण्डलीक$ +^छन/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^उनोरो/उनोरो$ +^न्याय/न्याय$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^करछो/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^दुष्ट/*दुष्ट$ +^आदिमी/आदिमी$ +^तुमार/तुमार$ +^मण्डलीक/*मण्डलीक$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^सकनो/सक$ +^अगर/अगर$ +^तुमूनमें/*तुमूनमें$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^को/को$ +^दुसारा/दुसारा$ +^विश्वासीक/*विश्वासीक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^झगड़ा/*झगड़ा$ +^हो/हो$ +^जाछो/जा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^फैसला/फैसला$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अदालताक/*अदालताक$ +^पास/पास$ +^नै/नै$ +^जान/जा$ +^चैनो/*चैनो$ +^;/;$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तुमून/तुमून$ +^अपून/अपून$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डलीक/*मण्डलीक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^फैसला/फैसला$ +^करून/कर$ +^चैछो/चा$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^द्वीवै/द्वीवै$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^को/को$ +^सही/सही$ +^छै/छ$ +^तुमून/तुमून$ +^जरूर/जरूर$ +^मालूम/मालूम$ +^हुन/हो$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^लोग/लोग$ +^एक/एक$ +^दिन/दी/दिन$ +^संसारो/*संसारो$ +^को/को$ +^न्याय/न्याय$ +^करला/कर$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^हमून/हमून$ +^यो/यो/यो$ +^संसारा/संसारा$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^न्याय/न्याय$ +^करून/कर$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^क्या/क्या$ +^तुम/तुम$ +^नाना/*नाना$ +^-/-$ +^नान/नान/नान/नान$ +^झगड़ान/*झगड़ान$ +^को/को$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^फैसला/फैसला$ +^करून/कर$ +^योग्य/*योग्य$ +^नाहातिना/*नाहातिना$ +^?/?$ +^तुमून/तुमून$ +^यो/यो/यो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मालूम/मालूम$ +^हुन/हो$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^दुष्ट/*दुष्ट$ +^दूतून/*दूतून$ +^को/को$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^न्याय/न्याय$ +^करला/कर$ +^त/त/त$ +^हम/हम/हम$ +^जरूर/जरूर$ +^यो/यो/यो$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^में/में$ +^हुनवाला/*हुनवाला$ +^नानि-नानि/नानि-नानि$ +^बातुन/बातु$ +^को/को$ +^फैसला/फैसला$ +^कर/कर/कर$ +^सकनू/सक$ +^अगर/अगर$ +^तुमारा/*तुमारा$ +^बीच/बीच$ +^सांसारिक/*सांसारिक$ +^झगड़ाई/*झगड़ाई$ +^हुनान/हो$ +^त/त/त$ +^क्या/क्या$ +^तुमार/तुमार$ +^बीच/बीच$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इसो/इसो$ +^बुद्धिमान/बुद्धिमान$ +^नहातिनी/*नहातिनी$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^अपून/अपून$ +^दगाड़/दगाड़$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^का/का$ +^झगड़ा/*झगड़ा$ +^स/स/स$ +^शान्ति/शान्ति$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सुलझा/*सुलझा$ +^सकौ/*सकौ$ +^?/?$ +^तुमून/तुमून$ +^शर्म/*शर्म$ +^ऊँनी/ऊँन$ +^चैछी/*चैछी$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुमार/तुमार$ +^मण्डली/मण्डली$ +^में/में$ +^कम/कम$ +^से/*से$ +^कम/कम$ +^एक/एक$ +^बुद्धिमान/बुद्धिमान$ +^आदिमी/आदिमी$ +^हुन/हो$ +^चैछो/चा$ +^जो/जो$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^का/का$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^झगड़ा/*झगड़ा$ +^को/को$ +^फैसला/फैसला$ +^कर/कर/कर$ +^सकौ/*सकौ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यो/यो/यो$ +^मामला/*मामला$ +^स/स/स$ +^एक/एक$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^दुसारा/दुसारा$ +^विश्वासीक/*विश्वासीक$ +^खिलाफ/खिलाफ$ +^अदालत/*अदालत$ +^में/में$ +^ली/ली/ली$ +^जाछो/जा$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^अविश्वासीन/अविश्वासी$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^जब/जब/जब$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^कोई/कोई$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^दुसरा/दुसरा$ +^स/स/स$ +^अदालत/*अदालत$ +^में/में$ +^ली/ली/ली$ +^जाछो/जा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^येक/येक/येक$ +^मतलब/मतलब$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^बिल्कुल/*बिल्कुल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^नियमून/नियम$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^नै/नै$ +^करना/कर$ +^मर्या/*मर्या$ +^अगर/अगर$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^दुसरा/दुसरा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाई/भाई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^गलत/गलत$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^ध्वाका/ध्वाका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^छीन/*छीन$ +^लीछ/ली$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^कै/कै$ +^जन/जन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तुम/तुम$ +^त/त/त$ +^गलत/गलत$ +^करून/कर$ +^मरेछा/*मरेछा$ +^और/और$ +^ध्वाका/ध्वाका$ +^दीन/दीन$ +^मरैछा/*मरैछा$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^यो/यो/यो$ +^अपून/अपून$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाई/भाई$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^करून/कर$ +^मरेछा/*मरेछा$ +^तुमून/तुमून$ +^यो/यो/यो$ +^जरूर/जरूर$ +^मालूम/मालूम$ +^हुन/हो$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^बुर/बुर$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^लोग/लोग$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^का/का$ +^वारिस/*वारिस$ +^नी/नी$ +^होला/हो$ +^कोई/कोई$ +^तुमून/तुमून$ +^ध्वाका/ध्वाका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^सोचून/*सोचून$ +^में/में$ +^मजबूर/*मजबूर$ +^जन/जन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^बुर/बुर$ +^काम/काम$ +^कर/कर/कर$ +^सकछा/सक$ +^और/और$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^रै/रै/रै$ +^सकछा/सक$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^बेश्याक/*बेश्याक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^संगति/*संगति$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^मूर्ति/*मूर्ति$ +^पूजा/*पूजा$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^कोई/कोई$ +^स्यैनिक/*स्यैनिक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^नजायज/*नजायज$ +^रिश्ता/*रिश्ता$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^लुचपन/*लुचपन$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^आदिमीक/*आदिमीक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^नजायज/*नजायज$ +^रिशता/*रिशता$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^चोरी/चोरी$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^लालच/*लालच$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^पियक्कड़/*पियक्कड़$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^गाली/*गाली$ +^दीन/दीन$ +^वालो/वालो$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^ठगबाजी/*ठगबाजी$ +^करून/कर$ +^वालो/वालो$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^का/का$ +^वारिस/*वारिस$ +^नी/नी$ +^होला/हो$ +^तुमूनमें/*तुमूनमें$ +^भटे/भटे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पैलि/पैलि$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लोग/लोग$ +^इसो/इसो$ +^जीवन/जीवन$ +^जी/जी$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तुम/तुम$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीहक/मसीह+क$ +^नाम/नाम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^और/और$ +^हमार/हमार$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^आत्मा/आत्मा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमार/तुमार$ +^पापून/पाप$ +^धो/धो/धो$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुमून/तुमून$ +^पवित्र/पवित्र$ +^और/और$ +^धर्मी/धर्मी$ +^बनाछ/बना$ +^तुमूनमें/*तुमूनमें$ +^भटे/भटे$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लोग/लोग$ +^यो/यो/यो$ +^कौला/कुं$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^सब/सब$ +^चीज/चीज$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मैंस/मैंस$ +^इजाजत/*इजाजत$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^एक/एक$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^सब/सब$ +^चीज/चीज$ +^फैदाक/*फैदाक$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^;/;$ +^कि/कि/कि$ +^सब/सब$ +^चीज/चीज$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मैंस/मैंस$ +^इजाजत/*इजाजत$ +^छै/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^कोई/कोई$ +^बातुन/बातु$ +^को/को$ +^गुलाम/*गुलाम$ +^नी/नी$ +^बनूलो/*बनूलो$ +^तुमूनमें/*तुमूनमें$ +^भटे/भटे$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लोग/लोग$ +^यो/यो/यो$ +^कौल/*कौल$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^खानो/खा$ +^हमार/हमार$ +^शरीर/शरीर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^,/,$ +^और/और$ +^शरीर/शरीर$ +^हमार/हमार$ +^खान/खान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^सच्ची/सच्ची$ +^छै/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^हमार/हमार$ +^शरीर/शरीर$ +^स/स/स$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^और/और$ +^खान/खान$ +^स/स/स$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नाश/नाश$ +^कर/कर/कर$ +^द्योलो/द्याल$ +^शरीर/शरीर$ +^ब्यभिचार/ब्यभिचार$ +^खिन/खिन/खिन$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^हमार/हमार$ +^शरीर/शरीर$ +^प्रभुक/*प्रभुक$ +^छन/छ$ +^और/और$ +^उकी/उकी$ +^सेवा/सेवा$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बनिनाक/*बनिनाक$ +^छन/छ$ +^येक/येक/येक$ +^अलावा/*अलावा$ +^,/,$ +^हमार/हमार$ +^शरीर/शरीर$ +^भौत/भौत/भौत$ +^खास/खास$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^मरिन/*मरिन$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यून/ज्यून$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अपूनी/अपूनी$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^को/को$ +^इस्तमाल/*इस्तमाल$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^हमून/हमून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मरिना/*मरिना$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^करोलो/कर$ +^तुमून/तुमून$ +^जरूर/जरूर$ +^मालूम/मालूम$ +^हुन/हो$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुमार/तुमार$ +^शरीर/शरीर$ +^मसीहक/मसीह+क$ +^अंग/अंग$ +^छन/छ$ +^?/?$ +^त/त/त$ +^क्या/क्या$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^अपून/अपून$ +^शरीर/शरीर$ +^स/स/स$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^मसीह/मसीह$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^येस/येस$ +^बेश्याक/*बेश्याक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^जोड़ून/*जोड़ून$ +^चैछो/चा$ +^?/?$ +^नै/नै$ +^बिलकुल/बिलकुल$ +^नै/नै$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^“/“$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^द्वीवै/द्वीवै$ +^एक/एक$ +^तन/*तन$ +^होला/हो$ +^”/”$ +^त/त/त$ +^तुमून/तुमून$ +^यो/यो/यो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मालूम/मालूम$ +^हुन/हो$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^बेश्याक/*बेश्याक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^सम्बन्ध/*सम्बन्ध$ +^बनूछो/*बनूछो$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^बेश्याक/*बेश्याक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^एक/एक$ +^तन/*तन$ +^हो/हो$ +^जाछो/जा$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^प्रभुक/*प्रभुक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बनिना/बन$ +^को/को$ +^रूछो/रू$ +^त/त/त$ +^उकी/उकी$ +^आत्मा/आत्मा$ +^और/और$ +^प्रभु/प्रभु$ +^की/की/की$ +^आत्मा/आत्मा$ +^एक/एक$ +^हो/हो$ +^ग्यान/ग्य$ +^ब्यभिचार/ब्यभिचार$ +^भटे/भटे$ +^दूर/दूर$ +^रया/*रया$ +^,/,$ +^आदिमीक/*आदिमीक$ +^द्वारा/द्वारा$ +^करिनाको/*करिनाको$ +^पाप/पाप$ +^उक/उक/उक$ +^शरीर/शरीर$ +^उतुक/*उतुक$ +^प्रभावित/*प्रभावित$ +^नै/नै$ +^करनो/*करनो$ +^जतुक/*जतुक$ +^यो/यो/यो$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^ब्यभिचार/ब्यभिचार$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^अपून/अपून$ +^शरीराक/*शरीराक$ +^खिलाफ/खिलाफ$ +^पाप/पाप$ +^करछो/कर$ +^तुमून/तुमून$ +^जरूर/जरूर$ +^मालूम/मालूम$ +^हुनो/हो$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^शरीर/शरीर$ +^एक/एक$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^छै/छ$ +^जैमें/जैस+में$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^रूछो/रू$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^तुमून/तुमून$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^मिलीना/*मिलीना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^अब/अब$ +^तुम/तुम$ +^अपून/अपून$ +^नाहातिना/*नाहातिना$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^छा/छ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीहक/मसीह+क$ +^बलिदानाक/*बलिदानाक$ +^द्वारा/द्वारा$ +^तुमून/तुमून$ +^मोल/*मोल$ +^ली/ली/ली$ +^हैछ/*हैछ$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^अपून/अपून$ +^शरीराक/*शरीराक$ +^द्वारा/द्वारा$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^महिमा/महिमा$ +^करा/करा/करा/कर$ +^अब/अब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सवालून/*सवालून$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^द्यूलो/द्याल$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^तुमूले/तुमूले$ +^अपून/अपून$ +^चिठ्ठी/चिठ्ठी$ +^में/में$ +^पुछिनाक/*पुछिनाक$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^क्या/क्या$ +^यो/यो/यो$ +^ठीक/ठीक$ +^होलो/हो$ +^कि/कि/कि$ +^ब्या/ब्या/ब्या$ +^नै/नै$ +^करा/करा/करा/कर$ +^?/?$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^सला/*सला$ +^दीछूँ/*दीछूँ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^ब्यभिचार/ब्यभिचार$ +^भटे/भटे$ +^बचुन/*बचुन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^हरेक/हरेक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^ब्या/ब्या/ब्या$ +^करौ/*करौ$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपूनी/अपूनी$ +^घरवालीक/*घरवालीक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^वफदार/*वफदार$ +^रौ/रू$ +^यो/यो/यो$ +^जरूरी/जरूरी$ +^छै/छ$ +^घरवालो/घर+वालो$ +^अपूनी/अपूनी$ +^घरवाली/घर+वाली$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अपूनो/अपूनो$ +^कर्तव्य/*कर्तव्य$ +^पुरो/पुरो$ +^करौ/*करौ$ +^;/;$ +^और/और$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^घरवाली/घर+वाली$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^घरवाला/*घरवाला$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अपूनो/अपूनो$ +^कर्तव्य/*कर्तव्य$ +^पुरो/पुरो$ +^करौ/*करौ$ +^घरवाली/घर+वाली$ +^स/स/स$ +^अपून/अपून$ +^शरीर/शरीर$ +^में/में$ +^अधिकार/अधिकार$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उमें/उ+में$ +^उक/उक/उक$ +^घरवाला/*घरवाला$ +^को/को$ +^अधिकार/अधिकार$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^घरवाला/*घरवाला$ +^स/स/स$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^शरीर/शरीर$ +^में/में$ +^अधिकार/अधिकार$ +^नाहातिना/*नाहातिना$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^घरवाली/घर+वाली$ +^को/को$ +^अधिकार/अधिकार$ +^छै/छ$ +^तुम/तुम$ +^एक/एक$ +^दुसारा/दुसारा$ +^भटे/भटे$ +^अलग/अलग$ +^जन/जन$ +^रया/*रया$ +^;/;$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तुम/तुम$ +^द्वीवै/द्वीवै$ +^पैलि/पैलि$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^बखत/बखत$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अलग/अलग$ +^होभेरन/हो+भेरन$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^दुसारा/दुसारा$ +^भटे/भटे$ +^सहमत/*सहमत$ +^हो/हो$ +^जा/जा/जा$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^कर/कर/कर$ +^सका/सका$ +^,/,$ +^और/और$ +^येक/येक/येक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^दुबारा/दुबारा$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^तुम/तुम$ +^दगाड़/दगाड़$ +^मिलभेरन/*मिलभेरन$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^काँई/काँई$ +^इसो/इसो$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^कि/कि/कि$ +^शैतान/शैतान$ +^पापी/पापी$ +^स्वभाव/स्वभाव$ +^में/में$ +^जीवन/जीवन$ +^जीन/*जीन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^परीक्षा/परीक्षा$ +^करौ/*करौ$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^अपूनी/अपूनी$ +^इच्छान/*इच्छान$ +^काबू/*काबू$ +^में/में$ +^नी/नी$ +^कर/कर/कर$ +^पाला/पा$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जो/जो$ +^यो/यो/यो$ +^कुंछूँ/*कुंछूँ$ +^उ/उ/उ$ +^केवल/केवल$ +^मेरि/मेरि$ +^सला/*सला$ +^छै/छ$ +^नै/नै$ +^कि/कि/कि$ +^हुकुम/हुकुम$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^चाछूँ/चाँ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जसो/जसो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^कुवाँरा/*कुवाँरा$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^सब/सब$ +^आदिमी/आदिमी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हुना/हो$ +^;/;$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हरेक/हरेक$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^खास/खास$ +^बरदान/*बरदान$ +^मिलीनाक/*मिलीनाक$ +^छन/छ$ +^;/;$ +^कैसे/कैसे$ +^ब्या/ब्या/ब्या$ +^करना/कर$ +^को/को$ +^कैसे/कैसे$ +^कुवाँरा/*कुवाँरा$ +^रूना/*रूना$ +^को/को$ +^लेकिन/लेकिन$ +^कुवाँरान/*कुवाँरान$ +^और/और$ +^विध्वानक/*विध्वानक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^मेरि/मेरि$ +^यो/यो/यो$ +^सला/*सला$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मेरि/मेरि$ +^नियाती/नियाती$ +^कुवाँरा/*कुवाँरा$ +^रूना/*रूना$ +^त/त/त$ +^ठीक/ठीक$ +^हुनो/हो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अगर/अगर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^काबू/*काबू$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^सकना/सका$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^ब्या/ब्या/ब्या$ +^कर/कर/कर$ +^सकनान/सक$ +^;/;$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^शरीर/शरीर$ +^की/की/की$ +^इच्छान/*इच्छान$ +^में/में$ +^जलून/*जलून$ +^है/है$ +^निको/निको$ +^ब्या/ब्या/ब्या$ +^करूनो/कर$ +^ठीक/ठीक$ +^छै/छ$ +^जिनोरो/*जिनोरो$ +^ब्या/ब्या/ब्या$ +^हो/हो$ +^ग्योछ/ग्य$ +^उनून/उनून/उनून$ +^मैं/मैं/मैं$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दीछो/दी$ +^कि/कि/कि$ +^घरवालो/घर+वालो$ +^अपूनी/अपूनी$ +^घरवाली/घर+वाली$ +^स/स/स$ +^तलाक/*तलाक$ +^नै/नै$ +^दे/दी$ +^अगर/अगर$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^तलाक/*तलाक$ +^हो/हो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ज्यौ/*ज्यौ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^दुसोरो/दुसोरो$ +^ब्या/ब्या/ब्या$ +^करिना/कर$ +^बिना/बिना$ +^रौ/रू$ +^;/;$ +^या/या/या$ +^अपून/अपून$ +^घरवालाक/*घरवालाक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^मिलभेरन/*मिलभेरन$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^घरवालो/घर+वालो$ +^अपूनी/अपूनी$ +^घरवाली/घर+वाली$ +^स/स/स$ +^तलाक/*तलाक$ +^दे/दी$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अब/अब$ +^यो/यो/यो$ +^प्रभु/प्रभु$ +^को/को$ +^हुकुम/हुकुम$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^पर/पर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^लोगून/लोग$ +^थैं/थैं$ +^कुंन/*कुंन$ +^चाछूँ/चाँ$ +^,/,$ +^जिनोरो/*जिनोरो$ +^ब्या/ब्या/ब्या$ +^विश्वास/विश्वास$ +^नै/नै$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^हो/हो$ +^ग्यो/ग्य$ +^;/;$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^मसीह/मसीह$ +^भाई/भाई$ +^की/की/की$ +^घरवाली/घर+वाली$ +^विश्वास/विश्वास$ +^नै/नै$ +^करनी/*करनी$ +^,/,$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^रून/रू$ +^चांनी/*चांनी$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उको/उको$ +^घरवालो/घर+वालो$ +^ऊस/ऊस$ +^तलाक/*तलाक$ +^नै/नै$ +^दे/दी$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^बैनिनथैं/*बैनिनथैं$ +^बात/बात$ +^करछूँ/कर$ +^जिन/*जिन$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इसा/इसा$ +^आदिमीनक/*आदिमीनक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ब्या/ब्या/ब्या$ +^कर/कर/कर$ +^रैछ/रै/रै$ +^जो/जो$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^रून/रू$ +^खिन/खिन/खिन$ +^खुश/खुश$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उनून/उनून/उनून$ +^तलाक/*तलाक$ +^नै/नै$ +^दी/दी/दी$ +^जैको/जैको$ +^घरवालो/घर+वालो$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^नाहातिनो/*नाहातिनो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ऊस/ऊस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपूनो/अपूनो$ +^समझछो/समझ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उकी/उकी$ +^घरवाली/घर+वाली$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^जैकी/*जैकी$ +^घरवाली/घर+वाली$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^नाहातिनी/*नाहातिनी$ +^,/,$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ऊस/ऊस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपूनो/अपूनो$ +^समझछो/समझ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उको/उको$ +^घरवालो/घर+वालो$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^छै/छ$ +^अगर/अगर$ +^यो/यो/यो$ +^सच्ची/सच्ची$ +^नी/नी$ +^हुनो/हो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^तुमार/तुमार$ +^नान्तिना/नान्तिना$ +^अपूनो/अपूनो$ +^नी/नी$ +^समझनो/*समझनो$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अब/अब$ +^तुमार/तुमार$ +^नान्तिन/नान्तिन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^अपून/अपून$ +^छन/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^घरवालो/घर+वालो$ +^या/या/या$ +^घरवाली/घर+वाली$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^आपस/आपस$ +^में/में$ +^तलाक/*तलाक$ +^लीन/ली$ +^चानान/चा$ +^त/त/त$ +^उनून/उनून/उनून$ +^तलाक/*तलाक$ +^लीन/ली$ +^दी/दी/दी$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^इसो/इसो$ +^हुछो/हो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^ऊस/ऊस$ +^ब्याक/*ब्याक$ +^रिशता/*रिशता$ +^भटे/भटे$ +^आजाद/*आजाद$ +^छै/छ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमून/हमून$ +^शान्ति/शान्ति$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जीवन/जीवन$ +^जीन/*जीन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बुलाईना/*बुलाईना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^हे/हे$ +^घरवालीयो/*घरवालीयो$ +^तुमून/तुमून$ +^याद/याद$ +^रून/रू$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुमार/तुमार$ +^कारण/कारण$ +^तुमार/तुमार$ +^घरवाला/*घरवाला$ +^अपून/अपून$ +^पापून/पाप$ +^भटे/भटे$ +^उद्धार/उद्धार$ +^पान/पा$ +^,/,$ +^और/और$ +^हे/हे$ +^घरवालो/घर+वालो$ +^तुमून/तुमून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^याद/याद$ +^रून/रू$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुमार/तुमार$ +^कारण/कारण$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^घरवालीन/*घरवालीन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^पापून/पाप$ +^भटे/भटे$ +^उद्धार/उद्धार$ +^पान/पा$ +^हरेक/हरेक$ +^मण्डली/मण्डली$ +^का/का$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^थैं/थैं$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^कुंछूँ/*कुंछूँ$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जो/जो$ +^हाल/हाल$ +^में/में$ +^तुमून/तुमून$ +^चुन/चुन/चुन$ +^रैछ/रै/रै$ +^और/और$ +^तुमून/तुमून$ +^अपून/अपून$ +^लोग/लोग$ +^हुन/हो$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बुला/बुला/बुला$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^में/में$ +^बनिना/बन$ +^का/का$ +^रौ/रू$ +^सब/सब$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^खिन/खिन/खिन$ +^म्येरो/म्येरो$ +^योई/योई$ +^संदेश/संदेश$ +^छै/छ$ +^एक/एक$ +^उदारण/*उदारण$ +^खिन/खिन/खिन$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^यहूदी/यहूदी$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^ऊस/ऊस$ +^अपून/अपून$ +^यहूदी/यहूदी$ +^हुना/हो$ +^की/की/की$ +^पछ्याण/पछ्याण/पछ्याण$ +^त्यागना/*त्यागना$ +^की/की/की$ +^जरूरत/जरूरत$ +^नाहातिना/*नाहातिना$ +^और/और$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^आदिमी/आदिमी$ +^जो/जो$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^प्रभु/प्रभु$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^ऊस/ऊस$ +^यहूदी/यहूदी$ +^बनून/बना$ +^खिन/खिन/खिन$ +^खतना/खत$ +^करूना/*करूना$ +^की/की/की$ +^जरूरत/जरूरत$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^कैको/*कैको$ +^खतना/खत$ +^होईना/हो$ +^हो/हो$ +^या/या/या$ +^नै/नै$ +^होईना/हो$ +^को/को$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^येले/येले$ +^कै/कै$ +^फर्क/*फर्क$ +^नै/नै$ +^पड़नो/*पड़नो$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^हुकमून/हुकम$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^करून/कर$ +^भौत/भौत/भौत$ +^जरूरी/जरूरी$ +^छै/छ$ +^हरेक/हरेक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जस/जस$ +^हालत/*हालत$ +^में/में$ +^चुन/चुन/चुन$ +^रैछ/रै/रै$ +^और/और$ +^अपूनो/अपूनो$ +^लोग/लोग$ +^हुन/हो$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बुला/बुला/बुला$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^में/में$ +^बनिना/बन$ +^का/का$ +^रौ/रू$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^आदिमी/आदिमी$ +^दास/दास$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^प्रभु/प्रभु$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुमून/तुमून$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^को/को$ +^बुर/बुर$ +^नै/नै$ +^लगूनो/*लगूनो$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^हालाकि/*हालाकि$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^मालिक/मालिक$ +^तुमून/तुमून$ +^बतूछो/*बतूछो$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^आजादी/*आजादी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जा/जा/जा$ +^सकछा/सक$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^जा/जा/जा$ +^सकछा/सक$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जो/जो$ +^दास/दास$ +^की/की/की$ +^हालत/*हालत$ +^में/में$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^चुन/चुन/चुन$ +^रैछ/रै/रै$ +^और/और$ +^बुला/बुला/बुला$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^एक/एक$ +^आजाद/*आजाद$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^छै/छ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^उक/उक/उक$ +^पापून/पाप$ +^भटे/भटे$ +^मुक्त/*मुक्त$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^जो/जो$ +^आजादी/*आजादी$ +^का/का$ +^हालत/*हालत$ +^में/में$ +^बुलाईना/*बुलाईना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^मसीहक/मसीह+क$ +^दास/दास$ +^बनून/बना$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^एक/एक$ +^भौत/भौत/भौत$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^कीमत/*कीमत$ +^चुकाईना/*चुकाईना$ +^की/की/की$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^आदिमीन/आदिमी$ +^का/का$ +^दास/दास$ +^जन/जन$ +^बना/बना/बना/बन$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^दास/दास$ +^बना/बना/बना/बन$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयों/भाई$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^जस/जस$ +^हालत/*हालत$ +^में/में$ +^चुनी/चुन$ +^और/और$ +^बुलाई/बुला$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^उई/उई/उ+ई$ +^में/में$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^रौ/रू$ +^कुँवारीन/*कुँवारीन$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^प्रभु/प्रभु$ +^की/की/की$ +^कोई/कोई$ +^आज्ञा/*आज्ञा$ +^मैंस/मैंस$ +^नै/नै$ +^मिली/मिल$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^दयाक/*दयाक$ +^अनुसार/अनुसार$ +^मैंस/मैंस$ +^ज्ञान/ज्ञान$ +^दीछ/दी$ +^जैमें/जैस+में$ +^भरोसा/*भरोसा$ +^करि/कर$ +^जा/जा/जा$ +^सकछो/सक$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उक/उक/उक$ +^अनुसारै/*अनुसारै$ +^अपूनी/अपूनी$ +^सला/*सला$ +^दीछूँ/*दीछूँ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^इन/इन$ +^दिनून/दिन$ +^में/में$ +^हरेक/हरेक$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मुशकिलुन/*मुशकिलुन$ +^को/को$ +^बखत/बखत$ +^छै/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैंस/मैंस$ +^लागछो/लाग$ +^कि/कि/कि$ +^तुमून/तुमून$ +^यो/यो/यो$ +^करून/कर$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^कुँवारा/*कुँवारा$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^कुँवारा/*कुँवारा$ +^रून/रू$ +^अगर/अगर$ +^तैं/तैं/तैं$ +^शादीशुदा/*शादीशुदा$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^अपूनी/अपूनी$ +^घरवाली/घर+वाली$ +^है/है$ +^अलग/अलग$ +^हुना/हो$ +^की/की/की$ +^कोशिश/कोशिश$ +^जन/जन$ +^कर/कर/कर$ +^;/;$ +^और/और$ +^अगर/अगर$ +^कुँवारो/*कुँवारो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^ब्या/ब्या/ब्या$ +^करूना/*करूना$ +^की/की/की$ +^कोशिश/कोशिश$ +^जन/जन$ +^कर/कर/कर$ +^अगर/अगर$ +^तेरो/तेरो$ +^ब्या/ब्या/ब्या$ +^हो/हो$ +^जाछो/जा$ +^त/त/त$ +^कै/कै$ +^पाप/पाप$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^;/;$ +^और/और$ +^अगर/अगर$ +^कुँवारी/कुँवारी$ +^को/को$ +^ब्या/ब्या/ब्या$ +^करि/कर$ +^जौ/जा$ +^त/त/त$ +^कै/कै$ +^पाप/पाप$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^;/;$ +^हलाकि/*हलाकि$ +^,/,$ +^शादीशुदा/*शादीशुदा$ +^लोग/लोग$ +^यो/यो/यो$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^अपूनो/अपूनो$ +^जीवन/जीवन$ +^में/में$ +^भौत/भौत/भौत$ +^मुसीबतून/*मुसीबतून$ +^को/को$ +^अनुभव/*अनुभव$ +^कराला/करा$ +^,/,$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^चाछूँ/चाँ$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^मुसीबतून/*मुसीबतून$ +^भटे/भटे$ +^बचिनाक/*बचिनाक$ +^रौ/रू$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयों/भाई$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^कुंछूँ/*कुंछूँ$ +^कि/कि/कि$ +^,/,$ +^मसीह/मसीह$ +^को/को$ +^वापस/वापस$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^में/में$ +^अब/अब$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^बखत/बखत$ +^नै/नै$ +^बच/बच/बच$ +^र्यो/*र्यो$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^परेशान/*परेशान$ +^जन/जन$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^घरवाली/घर+वाली$ +^छी/छ$ +^या/या/या$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^की/की/की$ +^सेवा/सेवा$ +^करना/कर$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सोचनै/*सोचनै$ +^रौ/रू$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^रूनान/रू$ +^,/,$ +^माना/मान$ +^की/की/की$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^रूना/*रूना$ +^नै/नै$ +^;/;$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^खुश/खुश$ +^छन/छ$ +^माना/मान$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^खुश/खुश$ +^नै/नै$ +^हुना/हो$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^अपून/अपून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^चीज/चीज$ +^खरीदनान/*खरीदनान$ +^उनून/उनून/उनून$ +^इन/इन$ +^सब/सब$ +^चीजून/चीज$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^परेशान/*परेशान$ +^नै/नै$ +^हुनो/हो$ +^चैनो/*चैनो$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^इसो/इसो$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^तुम/तुम$ +^प्रभु/प्रभु$ +^सेवा/सेवा$ +^भटे/भटे$ +^दूर/दूर$ +^हो/हो$ +^सकछा/सक$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^हमार/हमार$ +^पास/पास$ +^जो/जो$ +^कैले/कैले$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^हमून/हमून$ +^यो/यो/यो$ +^सोचून/*सोचून$ +^चैछो/चा$ +^कि/कि/कि$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^कीमती/कीमती$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^यो/यो/यो$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^सब/सब$ +^चीज/चीज$ +^नाश/नाश$ +^हो/हो$ +^जालो/जा$ +^मेरि/मेरि$ +^यो/यो/यो$ +^इच्छा/इच्छा$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^सांसारै/*सांसारै$ +^की/की/की$ +^इच्छान/*इच्छान$ +^भटे/भटे$ +^दूर/दूर$ +^रौ/रू$ +^कुँवारो/*कुँवारो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^प्रभु/प्रभु$ +^की/की/की$ +^बातुन/बातु$ +^की/की/की$ +^चिन्ता/चिन्ता$ +^में/में$ +^रूछो/रू$ +^कि/कि/कि$ +^प्रभु/प्रभु$ +^खुश/खुश$ +^राखूँ/*राखूँ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^शादीशुदा/*शादीशुदा$ +^आदिमी/आदिमी$ +^संसारे/*संसारे$ +^की/की/की$ +^बातुन/बातु$ +^की/की/की$ +^चिन्ता/चिन्ता$ +^में/में$ +^रूछो/रू$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^अपूनी/अपूनी$ +^घरवाली/घर+वाली$ +^कसकैं/*कसकैं$ +^खुश/खुश$ +^राखू/*राखू$ +^शादीशुदा/*शादीशुदा$ +^और/और$ +^कुँवारी/कुँवारी$ +^में/में$ +^फरक/*फरक$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कुँवारी/कुँवारी$ +^चेलि/*चेलि$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^सेवा/सेवा$ +^करना/कर$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^में/में$ +^चिन्ता/चिन्ता$ +^करनै/कर$ +^रूछी/रू$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^अपून/अपून$ +^मन/मन$ +^और/और$ +^शरीर/शरीर$ +^स/स/स$ +^प्रभु/प्रभु$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अलग/अलग$ +^करून/कर$ +^चाछी/चा$ +^लेकिन/लेकिन$ +^शादीशुदा/*शादीशुदा$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^संसारे/*संसारे$ +^की/की/की$ +^चीजून/चीज$ +^की/की/की$ +^चिन्ता/चिन्ता$ +^करनै/कर$ +^रूछी/रू$ +^कि/कि/कि$ +^कसकैं/*कसकैं$ +^अपून/अपून$ +^घरवाला/*घरवाला$ +^स/स/स$ +^खुश/खुश$ +^राखू/*राखू$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^भलाई/भलाई$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कुंछूँ/*कुंछूँ$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^कि/कि/कि$ +^तुमून/तुमून$ +^फसून/*फसून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^कि/कि/कि$ +^जसो/जसो$ +^ठीक/ठीक$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^ऊसोई/ऊसो+ई$ +^करि/कर$ +^जौ/जा$ +^;/;$ +^ताकि/ताकि$ +^तुम/तुम$ +^सब/सब$ +^एक/एक$ +^मन/मन$ +^होभेरन/हो+भेरन$ +^प्रभु/प्रभु$ +^की/की/की$ +^सेवा/सेवा$ +^करनै/कर$ +^रौ/रू$ +^अगर/अगर$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^कोई/कोई$ +^आदिमी/आदिमी$ +^अपूनी/अपूनी$ +^चेलि/*चेलि$ +^स/स/स$ +^कुँवारी/कुँवारी$ +^राखौ/*राखौ$ +^,/,$ +^और/और$ +^अब/अब$ +^उ/उ/उ$ +^यो/यो/यो$ +^सोचछो/*सोचछो$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^एक/एक$ +^निकी/*निकी$ +^बात/बात$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^ब्या/ब्या/ब्या$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उकी/उकी$ +^उमर/उमर$ +^ढलून/*ढलून$ +^मरैछ/*मरैछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^अब/अब$ +^बबा/बबा$ +^सोचछो/*सोचछो$ +^कि/कि/कि$ +^उकी/उकी$ +^चेलि/*चेलि$ +^स/स/स$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^ब्या/ब्या/ब्या$ +^करून/कर$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^ऊस/ऊस$ +^उको/उको$ +^ब्या/ब्या/ब्या$ +^कर/कर/कर$ +^दीन/दीन$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^इसो/इसो$ +^करूनो/कर$ +^कैले/कैले$ +^गलत/गलत$ +^बात/बात$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अगर/अगर$ +^उ/उ/उ$ +^बबा/बबा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^मन/मन$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^फैसला/फैसला$ +^कर/कर/कर$ +^हैछ/*हैछ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उकी/उकी$ +^चेलि/*चेलि$ +^को/को$ +^ब्या/ब्या/ब्या$ +^करून/कर$ +^ठीक/ठीक$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^और/और$ +^केले/केले$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^इसो/इसो$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मजबूर/*मजबूर$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^ऊसो/ऊसो$ +^करना/कर$ +^को/को$ +^अधिकार/अधिकार$ +^छै/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^अगर/अगर$ +^उ/उ/उ$ +^अपूनी/अपूनी$ +^चेलि/*चेलि$ +^को/को$ +^ब्या/ब्या/ब्या$ +^नै/नै$ +^करना/कर$ +^को/को$ +^फैसला/फैसला$ +^करछो/कर$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^नजरून/*नजरून$ +^में/में$ +^निकी/*निकी$ +^बात/बात$ +^छै/छ$ +^त/त/त$ +^जो/जो$ +^अपूनी/अपूनी$ +^कुँवारी/कुँवारी$ +^चेलि/*चेलि$ +^को/को$ +^ब्या/ब्या/ब्या$ +^कर/कर/कर$ +^दीछो/दी$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^निको/निको$ +^करछो/कर$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^ब्या/ब्या/ब्या$ +^नै/नै$ +^करून/कर$ +^दीनो/दी$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^और/और$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^निको/निको$ +^करछो/कर$ +^जब/जब/जब$ +^तक/तक$ +^कोई/कोई$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^को/को$ +^घरवालो/घर+वालो$ +^ज्यून/ज्यून$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^ऊस/ऊस$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^रूनो/*रूनो$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^उको/उको$ +^घरवालो/घर+वालो$ +^मर/मर/मर$ +^जाछो/जा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^जैका/जैका$ +^दगाड़/दगाड़$ +^चौ/*चौ$ +^ब्या/ब्या/ब्या$ +^कर/कर/कर$ +^सकछी/सक$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जरूरी/जरूरी$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^प्रभु/प्रभु$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करूनो/कर$ +^वालो/वालो$ +^हुन/हो$ +^चैछो/चा$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अगर/अगर$ +^उ/उ/उ$ +^दुबारा/दुबारा$ +^ब्या/ब्या/ब्या$ +^नै/नै$ +^करनी/*करनी$ +^त/त/त$ +^म्यारा/म्यारा$ +^बिचार/*बिचार$ +^में/में$ +^और/और$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^धन्य/धन्य$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^समझछूँ/*समझछूँ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^इसो/इसो$ +^कुंछूँ/*कुंछूँ$ +^त/त/त$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^आत्मा/आत्मा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^कुंछूँ/*कुंछूँ$ +^अब/अब$ +^मूर्तिन/*मूर्तिन$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^बलि/*बलि$ +^चढ़ाईना/*चढ़ाईना$ +^चीजून/चीज$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^हम/हम/हम$ +^जाणनू/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^सब/सब$ +^ज्ञानी/*ज्ञानी$ +^छा/छ$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^ज्ञान/ज्ञान$ +^हमून/हमून$ +^घमंडी/*घमंडी$ +^बनूछो/*बनूछो$ +^जब/जब/जब$ +^की/की/की$ +^प्रेम/प्रेम$ +^हमून/हमून$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^दुसारा/दुसारा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मददगार/*मददगार$ +^बनूछो/*बनूछो$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^समझछो/समझ$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^कै/कै$ +^जाणछो/जाण$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^ऐल/ऐल$ +^तक/तक$ +^यो/यो/यो$ +^कैले/कैले$ +^नै/नै$ +^जाणनो/*जाणनो$ +^जसो/जसो$ +^जाणू/*जाणू$ +^चैछो/चा$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^थैं/थैं$ +^प्रेम/प्रेम$ +^राखछो/राख$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^जाणछो/जाण$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^अब/अब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^मूर्तिन/*मूर्तिन$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^बलि/*बलि$ +^चढ़ाईना/*चढ़ाईना$ +^का/का$ +^चीजूनक/*चीजूनक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^सवालो/*सवालो$ +^को/को$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीन/दीन$ +^चाछूँ/चाँ$ +^हम/हम/हम$ +^जाणनू/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^केवल/केवल$ +^एक्कै/एक्कै$ +^जीवित/*जीवित$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^मूर्ति/*मूर्ति$ +^बेजान/*बेजान$ +^छन/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^,/,$ +^आकाश/आकाश$ +^में/में$ +^और/और$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^कई/कई$ +^लोगून/लोग$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^और/और$ +^प्रभु/प्रभु$ +^कयी/*कयी$ +^जाछो/जा$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^एक्कै/एक्कै$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^उई/उई/उ+ई$ +^हमोरो/हमोरो$ +^पिता/पिता$ +^छै/छ$ +^उले/उले$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^बनाछ/बना$ +^,/,$ +^और/और$ +^हम/हम/हम$ +^उक/उक/उक$ +^द्वारा/द्वारा$ +^ज्यूना/*ज्यूना$ +^छा/छ$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^हमोरो/हमोरो$ +^एक्कै/एक्कै$ +^प्रभु/प्रभु$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^छै/छ$ +^उक/उक/उक$ +^द्वारा/द्वारा$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^बनाई/बना$ +^ग्यो/ग्य$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^द्वारा/द्वारा$ +^हम/हम/हम$ +^ज्यूना/*ज्यूना$ +^छा/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हमार/हमार$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^ऐल/ऐल$ +^तक/तक$ +^नै/नै$ +^जाणना/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^मूर्तिन/*मूर्तिन$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^कैले/कैले$ +^शक्ति/*शक्ति$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^पैलि/पैलि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^मूर्तिन/*मूर्तिन$ +^की/की/की$ +^पुज/*पुज$ +^करछ्या/कर/कर$ +^अब/अब$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^मूर्तिन/*मूर्तिन$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^बलि/*बलि$ +^चढ़ाईना/*चढ़ाईना$ +^को/को$ +^खाना/खाना$ +^स/स/स$ +^खानान/खाना/खा$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^गलत/गलत$ +^सोचनान/*सोचनान$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^ऐल/ऐल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^मूर्तिन/*मूर्तिन$ +^की/की/की$ +^पूजा/*पूजा$ +^में/में$ +^शामिल/शामिल$ +^छन/छ$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यो/यो/यो$ +^सोचभेरन/*सोचभेरन$ +^परेशान/*परेशान$ +^हुनान/हो$ +^कि/कि/कि$ +^अगर/अगर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^मूर्तिन/*मूर्तिन$ +^को/को$ +^चढ़ाईना/*चढ़ाईना$ +^को/को$ +^खानो/खा$ +^खानान/खाना/खा$ +^त/त/त$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^पाप/पाप$ +^कर/कर/कर$ +^चुक/चुक$ +^ग्यान/ग्य$ +^लेकिन/लेकिन$ +^खानो/खा$ +^हमून/हमून$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^नजदीक/*नजदीक$ +^नै/नै$ +^ल्या/ल्या/ल्या$ +^सकनो/सक$ +^अगर/अगर$ +^हम/हम/हम$ +^ऊस/ऊस$ +^नै/नै$ +^खाना/खाना$ +^त/त/त$ +^उले/उले$ +^कैले/कैले$ +^नुकशान/*नुकशान$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^अगर/अगर$ +^हम/हम/हम$ +^खानू/खा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उले/उले$ +^कै/कै$ +^फैद/*फैद$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^लेकिन/लेकिन$ +^सतर्क/सतर्क$ +^रया/*रया$ +^,/,$ +^इसो/इसो$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^यो/यो/यो$ +^आजादी/*आजादी$ +^विश्वास/विश्वास$ +^में/में$ +^कमजोर/*कमजोर$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^पाप/पाप$ +^को/को$ +^कारण/कारण$ +^नै/नै$ +^बनौ/*बनौ$ +^तुम/तुम$ +^जाणछा/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^मूर्ति/*मूर्ति$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^विश्वास/विश्वास$ +^में/में$ +^कमजोर/*कमजोर$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^तुमून/तुमून$ +^वाँ/वाँ$ +^खानो/खा$ +^खान/खान$ +^देख/देख/देख/देख$ +^लीछो/ली$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^क्या/क्या$ +^ऊस/ऊस$ +^मूर्तिन/*मूर्तिन$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^बलि/*बलि$ +^चढ़ाईना/*चढ़ाईना$ +^की/की/की$ +^चीजून/चीज$ +^खाना/खाना$ +^की/की/की$ +^हिम्मत/*हिम्मत$ +^नी/नी$ +^होलि/हो$ +^,/,$ +^पर/पर$ +^यो/यो/यो$ +^सोचून/*सोचून$ +^की/की/की$ +^इसो/इसो$ +^करून/कर$ +^पाप/पाप$ +^छै/छ$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^तुमार/तुमार$ +^ज्ञाना/*ज्ञाना$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^जो/जो$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाई/भाई$ +^विश्वास/विश्वास$ +^में/में$ +^कमजोर/*कमजोर$ +^छन/छ$ +^उ/उ/उ$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करूनो/कर$ +^बन्द/बन्द$ +^कर/कर/कर$ +^द्योलो/द्याल$ +^,/,$ +^जैखिन/*जैखिन$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^बलिदान/बलिदान$ +^करछ्य/कर/कर$ +^अगर/अगर$ +^हमार/हमार$ +^इसा/इसा$ +^काम/काम$ +^करना/कर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमार/हमार$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाई/भाई$ +^अपराधी/अपराधी$ +^महसूस/*महसूस$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^हमुले/*हमुले$ +^उक/उक/उक$ +^खिलाफ/खिलाफ$ +^और/और$ +^मसीहक/मसीह+क$ +^खिलाफ/खिलाफ$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पाप/पाप$ +^करछा/कर$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^मूर्तिन/*मूर्तिन$ +^को/को$ +^चढ़ाईनाक/*चढ़ाईनाक$ +^खान/खान$ +^खाना/खाना$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दुसारा/दुसारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाई/भाई$ +^विश्वास/विश्वास$ +^में/में$ +^कमजोर/*कमजोर$ +^हुना/हो$ +^को/को$ +^कारण/कारण$ +^बनछो/बन$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^मैं/मैं/मैं$ +^इसो/इसो$ +^खाना/खाना$ +^स/स/स$ +^कभै/कभै$ +^नी/नी$ +^खूँ/खा$ +^ताकि/ताकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^दुसरा/दुसरा$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^का/का$ +^विश्वास/विश्वास$ +^स/स/स$ +^कमजोर/*कमजोर$ +^हुना/हो$ +^को/को$ +^कारण/कारण$ +^नै/नै$ +^बनूँ/*बनूँ$ +^जो/जो$ +^कैले/कैले$ +^मैं/मैं/मैं$ +^करून/कर$ +^चाछूँ/चाँ$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आजाद/*आजाद$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^एक/एक$ +^प्रेरित/प्रेरित/प्रेरित$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^स/स/स$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^प्रभु/प्रभु$ +^में/में$ +^करिना/कर$ +^की/की/की$ +^मेरि/मेरि$ +^सेवा/सेवा$ +^का/का$ +^नतीजा/*नतीजा$ +^छा/छ$ +^अगर/अगर$ +^दुसारा/दुसारा$ +^लोग/लोग$ +^यो/यो/यो$ +^नै/नै$ +^मानना/*मानना$ +^की/की/की$ +^मैं/मैं/मैं$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^को/को$ +^प्रेरित/प्रेरित/प्रेरित$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुम/तुम$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईन/भाई$ +^मानून/*मानून$ +^चैछो/चा$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैंई/*मैंई$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^जो/जो$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^आयूँ/*आयूँ$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^में/में$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^यो/यो/यो$ +^बतूछो/*बतूछो$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^उको/उको$ +^एक/एक$ +^प्रेरित/प्रेरित/प्रेरित$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^यो/यो/यो$ +^म्योरो/म्योरो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^म्यारा/म्यारा$ +^प्रेरित/प्रेरित/प्रेरित$ +^हुना/हो$ +^में/में$ +^सवाल/*सवाल$ +^उठूनान/*उठूनान$ +^मैं/मैं/मैं$ +^और/और$ +^बरनबास/*बरनबास$ +^स/स/स$ +^,/,$ +^प्रेरित/प्रेरित/प्रेरित$ +^हुना/हो$ +^को/को$ +^कारण/कारण$ +^अधिकार/अधिकार$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^अपून/अपून$ +^काम/काम$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आर्थिक/*आर्थिक$ +^मद्दत/मद्दत$ +^ल्या/ल्या/ल्या$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^दुसारा/दुसारा$ +^प्रेरित/प्रेरित/प्रेरित$ +^और/और$ +^प्रभुक/*प्रभुक$ +^भाई/भाई$ +^याकूब/याकूब$ +^और/और$ +^यहूदा/यहूदा$ +^और/और$ +^पतरस/पतरस$ +^(/($ +^कैफा/*कैफा$ +^)/)$ +^जब/जब/जब$ +^यात्रा/*यात्रा$ +^करनान/कर$ +^त/त/त$ +^अपूनी/अपूनी$ +^घरवालीन/*घरवालीन$ +^अपून/अपून$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ली/ली/ली$ +^जानान/जा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^मैंस/मैंस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^योई/योई$ +^अधिकार/अधिकार$ +^छै/छ$ +^मैंस/मैंस$ +^और/और$ +^बरनबास/*बरनबास$ +^स/स/स$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दुसारा/दुसारा$ +^प्रेरितों/*प्रेरितों$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^आर्थिक/*आर्थिक$ +^मद्दत/मद्दत$ +^पाना/*पाना$ +^को/को$ +^अधिकार/अधिकार$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^हमून/हमून$ +^अपून/अपून$ +^जीवन/जीवन$ +^जीन/*जीन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^काम/काम$ +^करूना/*करूना$ +^की/की/की$ +^जरूरत/जरूरत$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सिपाई/सिपाई$ +^सेना/*सेना$ +^में/में$ +^काम/काम$ +^करछो/कर$ +^त/त/त$ +^अपून/अपून$ +^खर्च/*खर्च$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सेना/*सेना$ +^में/में$ +^सेवा/सेवा$ +^नै/नै$ +^करनो/*करनो$ +^जब/जब/जब$ +^कभै/कभै$ +^कोई/कोई$ +^अंगूरो/*अंगूरो$ +^को/को$ +^बगीच/*बगीच$ +^लगूछो/लगू$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^अंगूर/अंगूर$ +^खान/खान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^लगूछो/लगू$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आदिमी/आदिमी$ +^भेडून/*भेडून$ +^की/की/की$ +^झुंड/*झुंड$ +^की/की/की$ +^देखभाल/*देखभाल$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^करछो/कर$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^दूध/*दूध$ +^पी/पी/पी$ +^सकौ/*सकौ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^साधारण/साधारण$ +^जीवनाक/*जीवनाक$ +^उदारणाक/*उदारणाक$ +^आधार/*आधार$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^कुंन/*कुंन$ +^मरयू/*मरयू$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^मूसा/मूसा$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^योई/योई$ +^कुंनान/कुं$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लिख/लिख/लिख/लिख$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^“/“$ +^जब/जब/जब$ +^बलद/*बलद$ +^जोती/*जोती$ +^जाना/जा$ +^तब/तब$ +^उनोरो/उनोरो$ +^मुँख/मुँख$ +^जन/जन$ +^बांदिया/*बांदिया$ +^”/”$ +^क्या/क्या$ +^तुमून/तुमून$ +^लागछो/लाग$ +^की/की/की$ +^परमेश्वरेस/*परमेश्वरेस$ +^केवल/केवल$ +^बलदून/*बलदून$ +^की/की/की$ +^फिकर/फिकर$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^नै/नै$ +^!/!$ +^बिल्कुल/*बिल्कुल$ +^नै/नै$ +^उ/उ/उ$ +^खास/खास$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^हमार/हमार$ +^बारिमें/बारिमें$ +^कुंछो/कुं$ +^होई/होई$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^लिखी/लिख$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^“/“$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^गड़ो/*गड़ो$ +^जोतून/*जोतून$ +^वाला/वाला$ +^के/के$ +^आश/*आश$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^गड़ो/*गड़ो$ +^जोतछो/*जोतछो$ +^और/और$ +^खलिहान/*खलिहान$ +^में/में$ +^भूसा/*भूसा$ +^भटे/भटे$ +^अनाज/*अनाज$ +^अलग/अलग$ +^करून/कर$ +^वालो/वालो$ +^फसल/फसल$ +^भटे/भटे$ +^अपूनो/अपूनो$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^पाना/*पाना$ +^की/की/की$ +^आश/*आश$ +^करोलो/कर$ +^”/”$ +^हमूले/हमूले$ +^तुमून/तुमून$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^सुसमाचारो/*सुसमाचारो$ +^को/को$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^जो/जो$ +^बोट/*बोट$ +^लगूनान/लगू$ +^,/,$ +^हमूले/हमूले$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^सुसमाचारो/*सुसमाचारो$ +^को/को$ +^बी/*बी$ +^बोछ/*बोछ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^यो/यो/यो$ +^ठीक/ठीक$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^हमरि/हमरि$ +^आर्थिक/*आर्थिक$ +^जरूरतून/जरूरत$ +^खिन/खिन/खिन$ +^दी/दी/दी$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^दुसारा/दुसारा$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^आर्थिक/*आर्थिक$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करछा/कर$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^तुमार/तुमार$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^बरनबास/*बरनबास$ +^और/और$ +^मैंस/मैंस$ +^येक/येक/येक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अधिकार/अधिकार$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^हम/हम/हम$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^प्रेरित/प्रेरित/प्रेरित$ +^छ्या/छ$ +^हालाकि/*हालाकि$ +^,/,$ +^हमून/हमून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^कैले/कैले$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^जोर/जोर$ +^नै/नै$ +^दीनो/दी$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^हमून/हमून$ +^यो/यो/यो$ +^चीज/चीज$ +^दी/दी/दी$ +^जो/जो$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^भटे/भटे$ +^चैछी/*चैछी$ +^येक/येक/येक$ +^बजाय/*बजाय$ +^,/,$ +^हम/हम/हम$ +^केले/केले$ +^सहन/सहन$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैयार/तैयार$ +^छ्या/छ$ +^ताकि/ताकि$ +^हम/हम/हम$ +^मसीहक/मसीह+क$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करून/कर$ +^है/है$ +^कैमें/कै+में$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^रूकावट/*रूकावट$ +^नै/नै$ +^डाला/*डाला$ +^क्या/क्या$ +^तुम/तुम$ +^नै/नै$ +^जाणना/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^में/में$ +^सेवा/सेवा$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^को/को$ +^गुजारो/*गुजारो$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^भटे/भटे$ +^हुछो/हो$ +^?/?$ +^होई/होई$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^वेदी/*वेदी$ +^में/में$ +^बलि/*बलि$ +^चढ़ूनान/*चढ़ूनान$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^बलि/*बलि$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^अपूनो/अपूनो$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^मिलछो/मिल$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^प्रभु/प्रभु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^सुसमाचारो/*सुसमाचारो$ +^को/को$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^उनेरि/उनेरि$ +^रोजी/*रोजी$ +^रोटी/*रोटी$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^भटे/भटे$ +^मिलून/*मिलून$ +^चैछो/चा$ +^जो/जो$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^सुणनान/सुण$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^इनून/*इनून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^कैको/*कैको$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इस्तमाल/*इस्तमाल$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^नै/नै$ +^लिखूनमरयूँ/*लिखूनमरयूँ$ +^ताकि/ताकि$ +^अब/अब$ +^तुम/तुम$ +^मैं/मैं/मैं$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^करा/करा/करा/कर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^पुछनाक/*पुछनाक$ +^बजाय/*बजाय$ +^मर/मर/मर$ +^ज्यूलो/*ज्यूलो$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^अगर/अगर$ +^मैंस/मैंस$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^मजूरी/*मजूरी$ +^मिलेली/*मिलेली$ +^त/त/त$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^दावा/*दावा$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^पालो/पा$ +^कि/कि/कि$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^बिना/बिना$ +^मजूरी/*मजूरी$ +^लिये/*लिये$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^काम/काम$ +^करछ्य/कर/कर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^येमें/*येमें$ +^घमण्ड/घमण्ड$ +^नै/नै$ +^करनू/कर$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^सुसमाचारो/*सुसमाचारो$ +^को/को$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करछूँ/कर$ +^किलैकी/किलैकी$ +^यो/यो/यो$ +^त/त/त$ +^मैंस/मैंस$ +^सौंपीना/*सौंपीना$ +^की/की/की$ +^जिम्मेदारी/*जिम्मेदारी$ +^छै/छ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^सुसमाचारो/*सुसमाचारो$ +^को/को$ +^प्रचार/प्रचार$ +^नै/नै$ +^करूँ/कर$ +^मैंखिन/*मैंखिन$ +^धिक्कार/*धिक्कार$ +^छै/छ$ +^अगर/अगर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपूनी/अपूनी$ +^इच्छा/इच्छा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करछूँ/कर$ +^त/त/त$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^मैंस/मैंस$ +^उको/उको$ +^ईनाम/ईनाम$ +^जरूर/जरूर$ +^मिलोलो/*मिलोलो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अगर/अगर$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैंस/मैंस$ +^यो/यो/यो$ +^जिम्मेदारी/*जिम्मेदारी$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^मैं/मैं/मैं$ +^ईनाम/ईनाम$ +^में/में$ +^कि/कि/कि$ +^उमीद/*उमीद$ +^कर/कर/कर$ +^सकछूँ/*सकछूँ$ +^?/?$ +^मैं/मैं/मैं$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ईनाम/ईनाम$ +^की/की/की$ +^उमीद/*उमीद$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^सकनू/सक$ +^तब/तब$ +^कि/कि/कि$ +^छै/छ$ +^म्योरो/म्योरो$ +^ईनाम/ईनाम$ +^?/?$ +^यो/यो/यो$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीहक/मसीह+क$ +^सुसमाचारो/*सुसमाचारो$ +^को/को$ +^प्रचार/प्रचार$ +^मुफ्त/*मुफ्त$ +^मैं/मैं/मैं$ +^करनै/कर$ +^रू/रू/रू$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^मेरि/मेरि$ +^तनखा/*तनखा$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^खिन/खिन/खिन$ +^यो/यो/यो$ +^संभव/*संभव$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^बिना/बिना$ +^तनखाक/*तनखाक$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^सुणू/*सुणू$ +^,/,$ +^भले/*भले$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपून/अपून$ +^खर्च/*खर्च$ +^खिन/खिन/खिन$ +^माँगना/*माँगना$ +^को/को$ +^अधिकार/अधिकार$ +^छै/छ$ +^येको/*येको$ +^मतलब/मतलब$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^बातुन/बातु$ +^मानून/*मानून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मजबूर/*मजबूर$ +^नाहातिनू/ना+हातिनू$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^मेरि/मेरि$ +^आर्थिक/*आर्थिक$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^सबून/सबून$ +^को/को$ +^दास/दास$ +^बनग्यू/*बनग्यू$ +^ताकि/ताकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उनून/उनून/उनून$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^ल्या/ल्या/ल्या$ +^सकूँ/*सकूँ$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उनून/उनून/उनून$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^ल्यूनखिन/*ल्यूनखिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^रयूँ/*रयूँ$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^छ्यू/*छ्यू$ +^जो/जो$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^नियमून/नियम$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^नियमून/नियम$ +^का/का$ +^तहत/*तहत$ +^रयुँ/*रयुँ$ +^हालाकि/*हालाकि$ +^मैंस/मैंस$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^करना/कर$ +^की/की/की$ +^जरूरत/जरूरत$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^यो/यो/यो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^करछ्य/कर/कर$ +^ताकि/ताकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^मसीहक/मसीह+क$ +^विश्वास/विश्वास$ +^में/में$ +^ल्या/ल्या/ल्या$ +^सकूँ/*सकूँ$ +^जो/जो$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानूनक/*कानूनक$ +^अधीन/*अधीन$ +^छन/छ$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहुदीन/*यहुदीन$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^काम/काम$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^एक/एक$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहुदी/*यहुदी$ +^जो/जो$ +^यहूदी/यहूदी$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^नै/नै$ +^करनू/कर$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^रूछूँ/*रूछूँ$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^उनून/उनून/उनून$ +^जीत/*जीत$ +^सकूँ/*सकूँ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जाणछूँ/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानूनक/*कानूनक$ +^बगैर/*बगैर$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^नी/नी$ +^छ्यू/*छ्यू$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^मैं/मैं/मैं$ +^मसीहक/मसीह+क$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानूनक/*कानूनक$ +^अधीन/*अधीन$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^जो/जो$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानूनक/*कानूनक$ +^अधीन/*अधीन$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीहक/मसीह+क$ +^विश्वास/विश्वास$ +^में/में$ +^ल्या/ल्या/ल्या$ +^सकूँ/*सकूँ$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^रूछूँ/*रूछूँ$ +^जिनोरो/*जिनोरो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^में/में$ +^कमजोर/*कमजोर$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उनार/उनार/उनार$ +^नियाती/नियाती$ +^ब्यवहार/ब्यवहार$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उनून/उनून/उनून$ +^मसीहक/मसीह+क$ +^विश्वास/विश्वास$ +^में/में$ +^ल्यूनखिन/*ल्यूनखिन$ +^मद्दत/मद्दत$ +^कर/कर/कर$ +^सकूँ/*सकूँ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^हरेक/हरेक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^खिन/खिन/खिन$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^बनिना/बन$ +^को/को$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^कै/कै$ +^नै/नै$ +^कै/कै$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^उद्धार/उद्धार$ +^करा/करा/करा/कर$ +^सकूँ/*सकूँ$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^मसीहक/मसीह+क$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सुसमाचारो/*सुसमाचारो$ +^को/को$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^आशीषून/*आशीषून$ +^को/को$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^मैंस/मैंस$ +^मिलज्यौ/*मिलज्यौ$ +^,/,$ +^जैको/जैको$ +^वादा/वादा$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^में/में$ +^कर/कर/कर$ +^रैछ/रै/रै$ +^जसकैं/जैस+तरह$ +^दौड़/*दौड़$ +^में/में$ +^त/त/त$ +^सबै/सबै$ +^दौड़नान/*दौड़नान$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^ईनाम/ईनाम$ +^एक्कै/एक्कै$ +^ली/ली/ली$ +^जाछो/जा$ +^तुम/तुम$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^दौड़ा/*दौड़ा$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जीता/*जीता$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^हमून/हमून$ +^उ/उ/उ$ +^सब/सब$ +^करूनो/कर$ +^चैछो/चा$ +^जैले/जे+ले$ +^हम/हम/हम$ +^परमेश्वरेस/*परमेश्वरेस$ +^खुश/खुश$ +^कर/कर/कर$ +^सका/सका$ +^ताकि/ताकि$ +^हम/हम/हम$ +^उ/उ/उ$ +^ईनाम/ईनाम$ +^स/स/स$ +^पा/पा/पा$ +^सका/सका$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^भविष्य/*भविष्य$ +^में/में$ +^हमून/हमून$ +^द्योलो/द्याल$ +^जो/जो$ +^पहलवान/*पहलवान$ +^कुश्ती/*कुश्ती$ +^में/में$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^लीन/ली$ +^चानान/चा$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अभ्यास/*अभ्यास$ +^पैलि/पैलि$ +^करनान/कर$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^आप/*आप$ +^में/में$ +^काबू/*काबू$ +^राखनान/राख$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^इसो/इसो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^की/की/की$ +^जीत/*जीत$ +^सका/सका$ +^और/और$ +^आदर/आदर$ +^पा/पा/पा$ +^सका/सका$ +^उनोरो/उनोरो$ +^आदर/आदर$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^फुलून/फुल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बनिना/बन$ +^की/की/की$ +^माला/*माला$ +^दीनान/दी$ +^जो/जो$ +^लम्बा/*लम्बा$ +^बखत/बखत$ +^तक/तक$ +^नै/नै$ +^रुनि/*रुनि$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^हम/हम/हम$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करनू/कर$ +^आदर/आदर$ +^पाला/पा$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^आशीष/*आशीष$ +^हमून/हमून$ +^द्याला/द्याल$ +^हमेशा/हमेशा$ +^तक/तक$ +^बनिना/बन$ +^की/की/की$ +^रौली/रू/रू$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हमून/हमून$ +^अपूनी/अपूनी$ +^इच्छान/*इच्छान$ +^में/में$ +^लिप्त/*लिप्त$ +^नै/नै$ +^हुनो/हो$ +^चैछो/चा$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^,/,$ +^जसो/जसो$ +^एक/एक$ +^दौड़/*दौड़$ +^में/में$ +^दौड़ून/*दौड़ून$ +^वालो/वालो$ +^अपूनी/अपूनी$ +^दिशा/दिशा$ +^में/में$ +^दौड़छो/*दौड़छो$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^अपूनी/अपूनी$ +^मसीह/मसीह$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^स/स/स$ +^मसीहा/*मसीहा$ +^की/की/की$ +^दिशा/दिशा$ +^में/में$ +^जीन/*जीन$ +^मरयूँ/*मरयूँ$ +^जसकैं/जैस+तरह$ +^एक/एक$ +^मुक्काबाज/*मुक्काबाज$ +^अपून/अपून$ +^मुक्का/*मुक्का$ +^में/में$ +^काबू/*काबू$ +^राखछो/राख$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^अपून/अपून$ +^मसीह/मसीह$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^स/स/स$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^काबू/*काबू$ +^राखछूँ/*राखछूँ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपून/अपून$ +^शरीर/शरीर$ +^में/में$ +^काबू/*काबू$ +^राखछूँ/*राखछूँ$ +^ताकि/ताकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^इन/इन$ +^बुरी/बुरी$ +^इच्छान/*इच्छान$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^नै/नै$ +^करूँ/कर$ +^,/,$ +^काँई/काँई$ +^इसो/इसो$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^दुसरा/दुसरा$ +^लोगून/लोग$ +^सुसमाचारो/*सुसमाचारो$ +^को/को$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^खुद/खुद$ +^ईनाम/ईनाम$ +^नै/नै$ +^पानू/पा$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयो/भाई$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^चाछूँ/चाँ$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^याद/याद$ +^राखा/*राखा$ +^,/,$ +^बिरान/बिरान$ +^जागा/जागा$ +^में/में$ +^हमार/हमार$ +^पूर्वजून/पूर्वज$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^भौत/भौत/भौत$ +^पैलि/पैलि$ +^कि/कि/कि$ +^भ्योछ/भ्य$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सबून/सबून$ +^की/की/की$ +^अगुवाई/*अगुवाई$ +^एक/एक$ +^बादल/*बादल$ +^भेजभेरन/*भेजभेरन$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^उनार/उनार/उनार$ +^अघिल/अघिल$ +^-/-$ +^अघिल/अघिल$ +^हिटून/हिट$ +^मरेछ्यू/*मरेछ्यू$ +^,/,$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सबून/सबून$ +^सुखी/*सुखी$ +^जमीन/*जमीन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^लाल/*लाल$ +^सागरा/*सागरा$ +^का/का$ +^पानिक/*पानिक$ +^बीच/बीच$ +^भटे/भटे$ +^सुरक्षित/*सुरक्षित$ +^पुजाछ/*पुजाछ$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^हम/हम/हम$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^शिष्य/शिष्य$ +^बनून/बना$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^लीनू/ली$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सबै/सबै$ +^बादला/बाद$ +^का/का$ +^छाया/*छाया$ +^में/में$ +^छ्या/छ$ +^और/और$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^शिष्य/शिष्य$ +^बनून/बना$ +^खिन/खिन/खिन$ +^लाल/*लाल$ +^सागर/*सागर$ +^भटे/भटे$ +^ग्यान/ग्य$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सबून/सबून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उई/उई/उ+ई$ +^रोटो/रोटो$ +^खाछ/खा$ +^जैस/जैस$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^भटे/भटे$ +^दीईना/दीईना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सबून/सबून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उई/उई/उ+ई$ +^पानि/पानि$ +^पीछ/पी$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^दीछ/दी$ +^उनूनले/उनूनले$ +^एक/एक$ +^चट्टान/*चट्टान$ +^भटे/भटे$ +^निकलून/*निकलून$ +^वाला/वाला$ +^पानि/पानि$ +^स/स/स$ +^पीछ/पी$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^चट्टान/*चट्टान$ +^की/की/की$ +^तुलना/*तुलना$ +^मसीह/मसीह$ +^खिन/खिन/खिन$ +^करि/कर$ +^जा/जा/जा$ +^सकछी/सक$ +^जैले/जे+ले$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^रैभेरन/*रैभेरन$ +^उनून/उनून/उनून$ +^जीवन/जीवन$ +^दीछ/दी$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^भौतून/*भौतून$ +^भटे/भटे$ +^खुश/खुश$ +^नी/नी$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बिरान/बिरान$ +^जागा/जागा$ +^मेंई/*मेंई$ +^उनार/उनार/उनार$ +^प्राण/*प्राण$ +^निकलग्या/निकल$ +^भौत/भौत/भौत$ +^पैलि/पैलि$ +^हमार/हमार$ +^पूर्वजून/पूर्वज$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^होईना/हो$ +^की/की/की$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^चेतावनी/चेतावनी$ +^छन/छ$ +^कि/कि/कि$ +^अगर/अगर$ +^हम/हम/हम$ +^उनार/उनार/उनार$ +^नियाती/नियाती$ +^बुराई/बुराई$ +^करना/कर$ +^की/की/की$ +^इच्छा/इच्छा$ +^राखनू/राख$ +^त/त/त$ +^कि/कि/कि$ +^होलो/हो$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^तुम/तुम$ +^मूर्ति/*मूर्ति$ +^पूजा/*पूजा$ +^करा/करा/करा/कर$ +^;/;$ +^जसो/जसो$ +^कि/कि/कि$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^कतुक/कतुक$ +^करछ्या/कर/कर$ +^,/,$ +^जसो/जसो$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^“/“$ +^लोग/लोग$ +^खान/खान$ +^-/-$ +^पिन/*पिन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^दावत/दावत$ +^में/में$ +^बैठग्या/बैठ$ +^और/और$ +^आनन्‍द/*आनन्‍द$ +^मनून/मन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उठ/उठ/उठ$ +^ग्या/ग्य$ +^”/”$ +^और/और$ +^हमोरो/हमोरो$ +^कैका/*कैका$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नाजायज/*नाजायज$ +^रिशता/*रिशता$ +^नै/नै$ +^हुनो/हो$ +^चैनो/*चैनो$ +^जसो/जसो$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^कतुक/कतुक$ +^कुंन/*कुंन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^एक/एक$ +^दिन/दी/दिन$ +^में/में$ +^तेईस/*तेईस$ +^हजार/*हजार$ +^मर/मर/मर$ +^ग्या/ग्य$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^हम/हम/हम$ +^प्रभु/प्रभु$ +^स/स/स$ +^परखा/परखा$ +^;/;$ +^जसो/जसो$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^कत/*कत$ +^कुंन/*कुंन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^स्याँपून/स्याँप$ +^का/का$ +^डसना/*डसना$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^मर/मर/मर$ +^ग्या/ग्य$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^तुम/तुम$ +^कुड़कुड़ा/*कुड़कुड़ा$ +^,/,$ +^जसा/*जसा$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^कतुक/कतुक$ +^कुढ़/*कुढ़$ +^-/-$ +^कुड़ायान/*कुड़ायान$ +^,/,$ +^और/और$ +^एक/एक$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^मारी/मार$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^भेजिना/*भेजिना$ +^को/को$ +^छयो/*छयो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^बात/बात$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भ्यान/भ्य$ +^,/,$ +^एक/एक$ +^चेतावनी/चेतावनी$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^छी/छ$ +^;/;$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^हमून/हमून$ +^चेतावनी/चेतावनी$ +^दीन/दीन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^लिखीना/लिख$ +^का/का$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^यो/यो/यो$ +^संसार/संसार$ +^का/का$ +^अंत/*अंत$ +^बखत/बखत$ +^में/में$ +^रून/रू$ +^मर्यान/मार$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^अगर/अगर$ +^वाँ/वाँ$ +^कोई/कोई$ +^इसो/इसो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^कुंछो/कुं$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^उको/उको$ +^भरोसा/*भरोसा$ +^मजबूत/मजबूत$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^ऊस/ऊस$ +^सतर्क/सतर्क$ +^रूनो/*रूनो$ +^चैछो/चा$ +^कि/कि/कि$ +^इसो/इसो$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^अचानक/*अचानक$ +^विश्वास/विश्वास$ +^भटे/भटे$ +^भटक/*भटक$ +^जौ/जा$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^पाप/पाप$ +^करौ/*करौ$ +^पाप/पाप$ +^करूना/*करूना$ +^की/की/की$ +^इच्छा/इच्छा$ +^हम/हम/हम$ +^सबून/सबून$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^जरूर/जरूर$ +^ऊँछी/*ऊँछी$ +^,/,$ +^मगर/*मगर$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^सच्चो/सच्चो$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^तुमून/तुमून$ +^कोई/कोई$ +^इसी/इसी$ +^परीक्षा/परीक्षा$ +^में/में$ +^नी/नी$ +^पड़ून/*पड़ून$ +^द्योलो/द्याल$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^ताकत/*ताकत$ +^है/है$ +^भ्यार/भ्यार$ +^हो/हो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उ/उ/उ$ +^परीक्षा/परीक्षा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^उपाय/*उपाय$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करोलो/कर$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^विश्वास/विश्वास$ +^में/में$ +^मजबूत/मजबूत$ +^रै/रै/रै$ +^सका/सका$ +^यो/यो/यो$ +^कारण/कारण$ +^,/,$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयो/भाई$ +^,/,$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^मूर्ति/*मूर्ति$ +^पूजा/*पूजा$ +^भटे/भटे$ +^कै/कै$ +^लीन/ली$ +^दीन/दीन$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^समझदार/*समझदार$ +^समझभेरन/*समझभेरन$ +^कुंछूँ/*कुंछूँ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^कुंछूँ/*कुंछूँ$ +^,/,$ +^उक/उक/उक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^ध्यान/ध्यान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सोचा/*सोचा$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^कुंन/*कुंन$ +^जान/जा$ +^मरयूँ/*मरयूँ$ +^उ/उ/उ$ +^ठीक/ठीक$ +^छी/छ$ +^या/या/या$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^जब/जब/जब$ +^हम/हम/हम$ +^प्रभु/प्रभु$ +^भोज/*भोज$ +^में/में$ +^इस्तमाल/*इस्तमाल$ +^करि/कर$ +^जानवाला/*जानवाला$ +^कटोर/*कटोर$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^अंगूरो/*अंगूरो$ +^का/का$ +^रस/*रस$ +^पीनू/पी$ +^,/,$ +^जै/जै$ +^खिन/खिन/खिन$ +^हम/हम/हम$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^धन्यबाद/*धन्यबाद$ +^दीनू/दी$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^हम/हम/हम$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^खून/खून$ +^स/स/स$ +^साझा/*साझा$ +^करून/कर$ +^मर्यान/मार$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^हम/हम/हम$ +^रोटा/रोटा$ +^स/स/स$ +^तोड़नू/तोड़$ +^और/और$ +^येस/येस$ +^खानू/खा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^हम/हम/हम$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^शरीरै/*शरीरै$ +^स/स/स$ +^साझा/*साझा$ +^करूनमर्यान/*करूनमर्यान$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^एक/एक$ +^रोटो/रोटो$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^को/को$ +^चिन/*चिन$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^जो/जो$ +^भौत/भौत/भौत$ +^छा/छ$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^शरीर/शरीर$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^हम/हम/हम$ +^सब/सब$ +^एक्कै/एक्कै$ +^रोटा/रोटा$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^खानू/खा$ +^जरा/*जरा$ +^इस्राएल/इस्राएल$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सोचा/*सोचा$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^सबै/सबै$ +^लोग/लोग$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^चढ़ाई/चढ़ा$ +^जानवाला/*जानवाला$ +^खाना/खाना$ +^स/स/स$ +^खानान/खाना/खा$ +^त/त/त$ +^परमेश्वरै/परमेश्वरै$ +^की/की/की$ +^पूजा/*पूजा$ +^में/में$ +^भाग/भाग/भाग$ +^लीनू/ली$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^मूर्तिन/*मूर्तिन$ +^को/को$ +^चढ़ाई/चढ़ा$ +^जानवाला/*जानवाला$ +^खाना/खाना$ +^स/स/स$ +^खानान/खाना/खा$ +^उले/उले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^मूर्तिन/*मूर्तिन$ +^की/की/की$ +^पूजा/*पूजा$ +^में/में$ +^भाग/भाग/भाग$ +^लीनान/ली$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^नै/नै$ +^कुंनू/कुं$ +^कि/कि/कि$ +^मूर्तिन/*मूर्तिन$ +^को/को$ +^चढ़ाईना/*चढ़ाईना$ +^की/की/की$ +^चीजून/चीज$ +^की/की/की$ +^कै/कै$ +^कीमत/*कीमत$ +^छै/छ$ +^या/या/या$ +^मूर्तिन/*मूर्तिन$ +^को/को$ +^कै/कै$ +^महत्व/*महत्व$ +^छै/छ$ +^नै/नै$ +^!/!$ +^बिल्कुल/*बिल्कुल$ +^नै/नै$ +^बश/*बश$ +^यो/यो/यो$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^चीज/चीज$ +^स/स/स$ +^लोग/लोग$ +^मूर्तिन/*मूर्तिन$ +^का/का$ +^अघिल/अघिल$ +^बलिदान/बलिदान$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^शैतान/शैतान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बलिदान/बलिदान$ +^करनान/कर$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^नै/नै$ +^चानू/चा$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^शैतान/शैतान$ +^का/का$ +^भागीदार/*भागीदार$ +^बना/बना/बना/बन$ +^यो/यो/यो$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^सकनो/सक$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^प्रभु/प्रभु$ +^का/का$ +^कटोर/*कटोर$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^और/और$ +^शैतान/शैतान$ +^का/का$ +^कटोर/*कटोर$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^नै/नै$ +^पी/पी/पी$ +^सकना/सका$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^तुम/तुम$ +^प्रभु/प्रभु$ +^की/की/की$ +^मेज/*मेज$ +^और/और$ +^शैतान/शैतान$ +^का/का$ +^मेज/*मेज$ +^द्वीवैन/द्वीवैन$ +^का/का$ +^भागीदार/*भागीदार$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^सकना/सका$ +^अगर/अगर$ +^तुम/तुम$ +^इसो/इसो$ +^करछा/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुम/तुम$ +^प्रभु/प्रभु$ +^स/स/स$ +^भौत/भौत/भौत$ +^क्रोधित/*क्रोधित$ +^करछा/कर$ +^याद/याद$ +^राखा/*राखा$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^उ/उ/उ$ +^है/है$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^शक्तिशाली/*शक्तिशाली$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^कुंनान/कुं$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^कैले/कैले$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आजाद/*आजाद$ +^छा/छ$ +^होई/होई$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^ठीक/ठीक$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^हम/हम/हम$ +^कैले/कैले$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आजाद/*आजाद$ +^नाहातिना/*नाहातिना$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^हमार/हमार$ +^विश्वास/विश्वास$ +^स/स/स$ +^मजबूत/मजबूत$ +^नै/नै$ +^करनो/*करनो$ +^तुमूनमें/*तुमूनमें$ +^हरेक/हरेक$ +^अपूनी/अपूनी$ +^भलाई/भलाई$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^जन/जन$ +^सोचा/*सोचा$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^दुसरान/दुसरान$ +^का/का$ +^भलाई/भलाई$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सोचा/*सोचा$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^तुम/तुम$ +^बाजार/*बाजार$ +^भटे/भटे$ +^शिकार/*शिकार$ +^खरीद/*खरीद$ +^छा/छ$ +^त/त/त$ +^ऊस/ऊस$ +^खा/खा/खा$ +^ली/ली/ली$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यो/यो/यो$ +^जन/जन$ +^पुछा/*पुछा$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^मूर्तिन/*मूर्तिन$ +^को/को$ +^चढ़ाईना/*चढ़ाईना$ +^छी/छ$ +^या/या/या$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^और/और$ +^इसो/इसो$ +^करना/कर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^जमीर/*जमीर$ +^परेशान/*परेशान$ +^नी/नी$ +^होलो/हो$ +^तुम/तुम$ +^खा/खा/खा$ +^सकछा/सक$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^लिख/लिख/लिख/लिख$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^“/“$ +^धरती/धरती$ +^और/और$ +^उमें/उ+में$ +^जो/जो$ +^कैले/कैले$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^प्रभु/प्रभु$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^तुमून/तुमून$ +^दावत/दावत$ +^में/में$ +^बुलून/*बुलून$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^जाना/जा$ +^चाछा/चा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^जो/जो$ +^कैले/कैले$ +^तुमार/तुमार$ +^सामुनि/सामुनि$ +^राखि/राख$ +^जौ/जा$ +^उई/उई/उ+ई$ +^खाया/*खाया$ +^हालाकि/*हालाकि$ +^यो/यो/यो$ +^जन/जन$ +^पुछा/*पुछा$ +^कि/कि/कि$ +^यह/*यह$ +^मूर्तिन/*मूर्तिन$ +^को/को$ +^चढ़ाईना/*चढ़ाईना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^या/या/या$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^और/और$ +^इसो/इसो$ +^करना/कर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^जमीर/*जमीर$ +^परेशान/*परेशान$ +^नी/नी$ +^होलो/हो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^अपून/अपून$ +^आप/*आप$ +^थैं/थैं$ +^यो/यो/यो$ +^कुंछो/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^उ/उ/उ$ +^खानखिन/*खानखिन$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^एक/एक$ +^मूर्ति/*मूर्ति$ +^में/में$ +^चढ़ाईना/*चढ़ाईना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^”/”$ +^येस/येस$ +^जन/जन$ +^खा/खा/खा$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जेले/जेले$ +^तुमून/तुमून$ +^बताछ/बता$ +^,/,$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^कोई/कोई$ +^यो/यो/यो$ +^सोच/*सोच$ +^सकछो/सक$ +^कि/कि/कि$ +^इसो/इसो$ +^खाखिन/*खाखिन$ +^खानो/खा$ +^गलत/गलत$ +^छै/छ$ +^म्येरो/म्येरो$ +^मतलब/मतलब$ +^,/,$ +^त्यारा/त्यारा$ +^जमीर/*जमीर$ +^भटे/भटे$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उ/उ/उ$ +^दुसारा/दुसारा$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^जमीर/*जमीर$ +^भटे/भटे$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^मेरि/मेरि$ +^आजादी/*आजादी$ +^भला/*भला$ +^कै/कै$ +^दुसारा/दुसारा$ +^का/का$ +^जमीर/*जमीर$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^परखी/परखी$ +^जौ/जा$ +^?/?$ +^अगर/अगर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^खाना/खाना$ +^स/स/स$ +^धन्यबाद/*धन्यबाद$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^खाछूँ/*खाछूँ$ +^त/त/त$ +^जो/जो$ +^खानास/*खानास$ +^मैं/मैं/मैं$ +^धन्यबाद/*धन्यबाद$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^उक/उक/उक$ +^कारण/कारण$ +^मैंमें/मैं+में$ +^दोष/दोष$ +^क्याखिन/क्याखिन$ +^लगूछै/लगू$ +^?/?$ +^म्येरो/म्येरो$ +^कुंना/*कुंना$ +^को/को$ +^मतलब/मतलब$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^चाहे/*चाहे$ +^खा/खा/खा$ +^,/,$ +^चाहे/*चाहे$ +^पिया/*पिया$ +^,/,$ +^चाहे/*चाहे$ +^जै/जै$ +^कैले/कैले$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^महिमा/महिमा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^करि/कर$ +^जानो/*जानो$ +^चैछो/चा$ +^मैं/मैं/मैं$ +^सबून/सबून$ +^खुश/खुश$ +^करना/कर$ +^की/की/की$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपून/अपून$ +^भलाई/भलाई$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^नै/नै$ +^सोचून/*सोचून$ +^मरयूँ/*मरयूँ$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^सबून/सबून$ +^की/की/की$ +^भलाई/भलाई$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सोचून/*सोचून$ +^मरयूँ/*मरयूँ$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उद्धार/उद्धार$ +^पा/पा/पा$ +^सकूँन/*सकूँन$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^तुम/तुम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^रौ/रू$ +^कि/कि/कि$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^या/या/या$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^या/या/या$ +^परमेश्वरै/परमेश्वरै$ +^की/की/की$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कैले/कैले$ +^परेशानी/*परेशानी$ +^या/या/या$ +^कैले/कैले$ +^ठोकर/*ठोकर$ +^पैद/पैद$ +^नै/नै$ +^करा/करा/करा/कर$ +^जसकैं/जैस+तरह$ +^मैं/मैं/मैं$ +^मसीह/मसीह$ +^की/की/की$ +^जसी/*जसी$ +^चाल/*चाल$ +^चलछूँ/*चलछूँ$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मेरि/मेरि$ +^जसी/*जसी$ +^चाल/*चाल$ +^चला/*चला$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयो/भाई$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^तारीफ/तारीफ$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तुम/तुम$ +^मैंस/मैंस$ +^हर/हर$ +^बखत/बखत$ +^याद/याद$ +^करछा/कर$ +^;/;$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमून/तुमून$ +^सिखाछ/सिखा$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^बड़ा/*बड़ा$ +^ध्यान/ध्यान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मानछा/मान$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^चाछूँ/चाँ$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^एक/एक$ +^बात/बात$ +^जाण/जाण/जाण$ +^ली/ली/ली$ +^कि/कि/कि$ +^हरेक/हरेक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^खोरो/*खोरो$ +^मसीह/मसीह$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^एक/एक$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^को/को$ +^खोरो/*खोरो$ +^उको/उको$ +^घरवालो/घर+वालो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^मसीह/मसीह$ +^को/को$ +^खोरो/*खोरो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^छै/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^कोई/कोई$ +^आदिमी/आदिमी$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^में/में$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करून/कर$ +^बखत/बखत$ +^या/या/या$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^सुणून/सुण$ +^बखत/बखत$ +^अपूनो/अपूनो$ +^खोरो/*खोरो$ +^ढकछो/ढक$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^मसीह/मसीह$ +^को/को$ +^अपमान/*अपमान$ +^करछो/कर$ +^जो/जो$ +^उको/उको$ +^खोरो/*खोरो$ +^छै/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^में/में$ +^बिना/बिना$ +^खोरो/*खोरो$ +^ढकीनाक/*ढकीनाक$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^या/या/या$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^सुसमाचारा/*सुसमाचारा$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बतूछी/*बतूछी$ +^,/,$ +^येको/*येको$ +^मतलब/मतलब$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^अपून/अपून$ +^घरवाला/*घरवाला$ +^को/को$ +^जो/जो$ +^उको/उको$ +^खोरो/*खोरो$ +^छै/छ$ +^अपमान/*अपमान$ +^करछी/कर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^एक/एक$ +^इसी/इसी$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^नियाती/नियाती$ +^छै/छ$ +^जैले/जे+ले$ +^अपूना/*अपूना$ +^खारास/*खारास$ +^ऊस/ऊस$ +^शर्मिनदा/*शर्मिनदा$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मुंडवा/*मुंडवा$ +^रैछ/रै/रै$ +^अगर/अगर$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^खोरो/*खोरो$ +^नै/नै$ +^ढको/*ढको$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^अपून/अपून$ +^बालून/बाल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^काटवाले/*काटवाले$ +^अगर/अगर$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बाल/बाल$ +^काटून/*काटून$ +^या/या/या$ +^खोरो/*खोरो$ +^मुंडून/*मुंडून$ +^शर्मे/*शर्मे$ +^की/की/की$ +^बात/बात$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^अपूनो/अपूनो$ +^खोरो/*खोरो$ +^ढक/ढक/ढक$ +^राखौ/*राखौ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^अपूनो/अपूनो$ +^खोरो/*खोरो$ +^ढकना/ढक$ +^की/की/की$ +^जरूरत/जरूरत$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^ऊस/ऊस$ +^अपूनो/अपूनो$ +^जसो/जसो$ +^बनाछ/बना$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^अपूनो/अपूनो$ +^स्वभाव/स्वभाव$ +^दीछ/दी$ +^;/;$ +^लेकिन/लेकिन$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^आदिमी/आदिमी$ +^की/की/की$ +^शोभा/*शोभा$ +^छै/छ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^शुरूवाद/*शुरूवाद$ +^में/में$ +^जब/जब/जब$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^पैला/*पैला$ +^आदिमी/आदिमी$ +^और/और$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^स/स/स$ +^बनाछ/बना$ +^तब/तब$ +^स्यैनिस/*स्यैनिस$ +^का/का$ +^शरीर/शरीर$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^आदिमीस/*आदिमीस$ +^नै/नै$ +^बनायो/*बनायो$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^शरीर/शरीर$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^स्यैनिस/*स्यैनिस$ +^बनाछ/बना$ +^और/और$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^फैदा/*फैदा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बनाई/बना$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^स/स/स$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^मद्दत/मद्दत$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बनाछ/बना$ +^यो/यो/यो$ +^कारण/कारण$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^और/और$ +^किलैकी/किलैकी$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^देखून/देख$ +^मर्यान/मार$ +^,/,$ +^एक/एक$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^स/स/स$ +^अपूनो/अपूनो$ +^खोरो/*खोरो$ +^ढकूनो/*ढकूनो$ +^चैछो/चा$ +^यो/यो/यो$ +^दिखून/*दिखून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^अधिकार/अधिकार$ +^का/का$ +^अधीन/*अधीन$ +^छै/छ$ +^त/त/त$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^हम/हम/हम$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^बात/बात$ +^करनू/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^नै/नै$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^आदिमी/आदिमी$ +^भटे/भटे$ +^अलग/अलग$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^भटे/भटे$ +^अलग/अलग$ +^छै/छ$ +^हालाकि/*हालाकि$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^पैलि/पैलि$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^स/स/स$ +^आदिमी/आदिमी$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^बनाछ/बना$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^जन्म/जन्म$ +^दीछी/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^द्वीवै/द्वीवै$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^जैले/जे+ले$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^बनाछ/बना$ +^मैं/मैं/मैं$ +^चाछूँ/चाँ$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^खुद/खुद$ +^फैसला/फैसला$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^एक/एक$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^स/स/स$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^में/में$ +^बिना/बिना$ +^खोरो/*खोरो$ +^ढकीनाक/*ढकीनाक$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^थैं/थैं$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछी/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^क्या/क्या$ +^उ/उ/उ$ +^एक/एक$ +^शर्मनाक/*शर्मनाक$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ब्यवहार/ब्यवहार$ +^नाहातिनी/*नाहातिनी$ +^?/?$ +^क्या/क्या$ +^कुदरत/*कुदरत$ +^खुद/खुद$ +^तुमून/तुमून$ +^येका/येका$ +^बारिमें/बारिमें$ +^नै/नै$ +^बतूनी/*बतूनी$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^लम्बा/*लम्बा$ +^बाल/बाल$ +^राखून/*राखून$ +^आदिमी/आदिमी$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अपमान/*अपमान$ +^की/की/की$ +^बात/बात$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अगर/अगर$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^लम्बा/*लम्बा$ +^बाल/बाल$ +^राखौ/*राखौ$ +^;/;$ +^त/त/त$ +^यो/यो/यो$ +^उ/उ/उ$ +^खिन/खिन/खिन$ +^शोभा/*शोभा$ +^की/की/की$ +^बात/बात$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जसा/*जसा$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^स्यैनिन/स्यैनि$ +^कुदरती/*कुदरती$ +^रूप/रूप$ +^में/में$ +^लम्बा/*लम्बा$ +^बाल/बाल$ +^दीई/दी$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^उनून/उनून/उनून$ +^सबून/सबून$ +^का/का$ +^बीच/बीच$ +^अराधना/अराधना$ +^में/में$ +^अपूनो/अपूनो$ +^खोरो/*खोरो$ +^ढकभेरन/*ढकभेरन$ +^राखून/*राखून$ +^चैछो/चा$ +^लेकिन/लेकिन$ +^कोई/कोई$ +^मेरि/मेरि$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^सहमत/*सहमत$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^यो/यो/यो$ +^जाण/जाण/जाण$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कि/कि/कि$ +^नै/नै$ +^हमेरि/*हमेरि$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^मण्डली/मण्डली$ +^में/में$ +^हमार/हमार$ +^पास/पास$ +^येस/येस$ +^छोड़भेरन/छोड़+भेरन$ +^और/और$ +^कोई/कोई$ +^रिवाज/*रिवाज$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बातुन/बातु$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^जो/जो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अब/अब$ +^कुंन/*कुंन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जान/जा$ +^मरयूँ/*मरयूँ$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^तारीफ/तारीफ$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^सकनू/सक$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तुमार/तुमार$ +^इकट्ठा/*इकट्ठा$ +^हुना/हो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भलाई/भलाई$ +^नै/नै$ +^लेकिन/लेकिन$ +^बुराई/बुराई$ +^हुछी/हो$ +^किलैकी/किलैकी$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^बात/बात$ +^त/त/त$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^यो/यो/यो$ +^सुणछ्य/सुण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जब/जब/जब$ +^तुम/तुम$ +^मण्डली/मण्डली$ +^में/में$ +^अराधना/अराधना$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जामा/जामा$ +^हुछा/हो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^आपस/आपस$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^बननी/*बननी$ +^,/,$ +^और/और$ +^मैंस/मैंस$ +^विश्वास/विश्वास$ +^छै/छ$ +^की/की/की$ +^उनेरि/उनेरि$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^त/त/त$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^छै/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^होई/होई$ +^यो/यो/यो$ +^सच्ची/सच्ची$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^में/में$ +^गुटबाजी/*गुटबाजी$ +^हुनो/हो$ +^जरूर/जरूर$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^चुनिना/*चुनिना$ +^का/का$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^प्रगट/प्रगट$ +^हो/हो$ +^जून/*जून$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^जब/जब/जब$ +^तुम/तुम$ +^एक/एक$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^जाम/जाम$ +^हुछा/हो$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^स/स/स$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^चिन्ता/चिन्ता$ +^नै/नै$ +^करना/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुमून/तुमून$ +^हमार/हमार$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^की/की/की$ +^मौतस/*मौतस$ +^याद/याद$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^प्रभु/प्रभु$ +^भोज/*भोज$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^खान/खान$ +^चैछो/चा$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^यो/यो/यो$ +^प्रभु/प्रभु$ +^भोज/*भोज$ +^में/में$ +^जब/जब/जब$ +^खाना/खाना$ +^का/का$ +^बखत/बखत$ +^उछो/*उछो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुम/तुम$ +^जल्दी/जल्दी$ +^अपूनो/अपूनो$ +^खानो/खा$ +^दुसरा/दुसरा$ +^को/को$ +^इंतजार/*इंतजार$ +^करे/कर$ +^बिना/बिना$ +^खा/खा/खा$ +^लीछा/ली$ +^,/,$ +^येको/*येको$ +^नतीजा/*नतीजा$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^कोई/कोई$ +^त/त/त$ +^भुखा/*भुखा$ +^रै/रै/रै$ +^जानान/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^कोई/कोई$ +^जरूरत/जरूरत$ +^है/है$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^पिनान/पि$ +^तुम/तुम$ +^अपून/अपून$ +^घरून/घर$ +^में/में$ +^खा/खा/खा$ +^पी/पी/पी$ +^सकछा/सक$ +^तुमून/तुमून$ +^लागछो/लाग$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^लोग/लोग$ +^महत्वपूर्ण/*महत्वपूर्ण$ +^नाहातिनी/*नाहातिनी$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^शर्मिदा/*शर्मिदा$ +^करछा/कर$ +^जो/जो$ +^गरीब/*गरीब$ +^छन/छ$ +^मैंस/मैंस$ +^तुमून/तुमून$ +^कि/कि/कि$ +^बतूनो/*बतूनो$ +^चैछो/चा$ +^?/?$ +^क्या/क्या$ +^मैंस/मैंस$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^तारीफ/तारीफ$ +^करूनी/*करूनी$ +^चैछी/*चैछी$ +^?/?$ +^मैं/मैं/मैं$ +^इसो/इसो$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^तारीफ/तारीफ$ +^नै/नै$ +^करनू/कर$ +^जो/जो$ +^बात/बात$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^प्रभु/प्रभु$ +^थैं/थैं$ +^सिखछ्य/*सिखछ्य$ +^,/,$ +^उई/उई/उ+ई$ +^बात/बात$ +^तुमून/तुमून$ +^सिखून/सिख$ +^मरयूँ/*मरयूँ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जै/जै$ +^रात/रात$ +^यीशु/यीशु$ +^पकड़वाई/*पकड़वाई$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^उनूनले/उनूनले$ +^रोटो/रोटो$ +^लीछ/ली$ +^,/,$ +^और/और$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^धन्यबाद/*धन्यबाद$ +^करभरेन/*करभरेन$ +^रोटो/रोटो$ +^तोड़छ्य/तोड़$ +^और/और$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^म्येरो/म्येरो$ +^शरीर/शरीर$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जस/जस$ +^तुमार/तुमार$ +^उद्धार/उद्धार$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बलिदान/बलिदान$ +^करि/कर$ +^जाछो/जा$ +^,/,$ +^मेरि/मेरि$ +^याद/याद$ +^खिन/खिन/खिन$ +^येस/येस$ +^हमेशा/हमेशा$ +^करनै/कर$ +^रया/*रया$ +^”/”$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^खान/खान$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^अंगूरो/*अंगूरो$ +^को/को$ +^रस/*रस$ +^को/को$ +^कटोर/*कटोर$ +^लीछ/ली$ +^और/और$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^रसो/*रसो$ +^को/को$ +^कटोरो/*कटोरो$ +^म्यारा/म्यारा$ +^खूनो/*खूनो$ +^नय्या/नय्या$ +^वादा/वादा$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^कभै/कभै$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पीछा/पी$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^मेरि/मेरि$ +^याद/याद$ +^खिन/खिन/खिन$ +^येस/येस$ +^हमेशा/हमेशा$ +^करनै/कर$ +^रया/*रया$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^-/-$ +^जब/जब/जब$ +^तुम/तुम$ +^यो/यो/यो$ +^रोटो/रोटो$ +^खाछा/खा$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^कटोर/*कटोर$ +^भटे/भटे$ +^अंगूरो/*अंगूरो$ +^को/को$ +^रस/*रस$ +^पीछा/पी$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^प्रभु/प्रभु$ +^का/का$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^तक/तक$ +^उकी/उकी$ +^मौत/मौत$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करनै/कर$ +^रौ/रू$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^गलत/गलत$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^प्रभु/प्रभु$ +^को/को$ +^रोटो/रोटो$ +^खाछो/खा$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^कटोर/*कटोर$ +^भटे/भटे$ +^अंगूरो/*अंगूरो$ +^को/को$ +^रस/*रस$ +^पीछो/पी$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^प्रभु/प्रभु$ +^को/को$ +^शरीरो/*शरीरो$ +^को/को$ +^और/और$ +^खून/खून$ +^का/का$ +^बिरोध/बिरोध$ +^करछो/कर$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^आदिमी/आदिमी$ +^पैलि/पैलि$ +^अपून/अपून$ +^ब्यहार/*ब्यहार$ +^स/स/स$ +^जाँच/*जाँच$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^योई/योई$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^रोटो/रोटो$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^खाछ/खा$ +^,/,$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^कटोर/*कटोर$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^अंगूरो/*अंगूरो$ +^को/को$ +^रस/*रस$ +^पियो/*पियो$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^प्रभु/प्रभु$ +^का/का$ +^शरीर/शरीर$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^अपूनो/अपूनो$ +^रिशता/*रिशता$ +^पछ्याणे/*पछ्याणे$ +^बिना/बिना$ +^कटोर/*कटोर$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^पीछो/पी$ +^और/और$ +^रोटो/रोटो$ +^खाछो/खा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^यो/यो/यो$ +^खान/खान$ +^और/और$ +^पीना/*पीना$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^मलि/मलि$ +^में/में$ +^सजा/सजा$ +^ल्यूछो/*ल्यूछो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^भौत/भौत/भौत$ +^सारा/सारा$ +^लोग/लोग$ +^बिमार/बिमार$ +^और/और$ +^कमजोर/*कमजोर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^भौत/भौत/भौत$ +^मर/मर/मर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^चुक/चुक$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^यो/यो/यो$ +^परमेश्वरै/परमेश्वरै$ +^की/की/की$ +^सजा/सजा$ +^छै/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हम/हम/हम$ +^पैलि/पैलि$ +^अपून/अपून$ +^ब्यवहारै/*ब्यवहारै$ +^की/की/की$ +^जाँच/*जाँच$ +^कर/कर/कर$ +^ल्या/ल्या/ल्या$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^हमून/हमून$ +^सजा/सजा$ +^नी/नी$ +^द्योलो/द्याल$ +^अगर/अगर$ +^हमून/हमून$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^सजा/सजा$ +^दीछो/दी$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^हमून/हमून$ +^सुधारून/सुधार$ +^मर्योछ/*मर्योछ$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^न्याय/न्याय$ +^का/का$ +^दिन/दी/दिन$ +^हमून/हमून$ +^दुसारा/दुसारा$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^सजा/सजा$ +^का/का$ +^भागी/भाग$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयो/भाई$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^तुम/तुम$ +^प्रभु/प्रभु$ +^भोज/*भोज$ +^खान/खान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जाम/जाम$ +^हुछो/हो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^एक/एक$ +^दुसारा/दुसारा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^इन्तजार/*इन्तजार$ +^करा/करा/करा/कर$ +^ताकि/ताकि$ +^दगाड़/दगाड़$ +^में/में$ +^खा/खा/खा$ +^सका/सका$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^भुख/भुख$ +^स/स/स$ +^बरदास/*बरदास$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^सकनो/सक$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^अपून/अपून$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^खा/खा/खा$ +^लियो/*लियो$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^जब/जब/जब$ +^तुम/तुम$ +^जामा/जामा$ +^हुछा/हो$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^ठीक/ठीक$ +^ढंगले/*ढंगले$ +^बर्ताव/बर्ताव$ +^नै/नै$ +^करना/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^दुसरी/*दुसरी$ +^बात/बात$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^ऊँलो/*ऊँलो$ +^तब/तब$ +^सिखूलो/सिखू$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयों/भाई$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^नै/नै$ +^चाँछूँ/*चाँछूँ$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^सवाला/*सवाला$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^जो/जो$ +^तुमूले/तुमूले$ +^आत्मिक/*आत्मिक$ +^बरदानून/*बरदानून$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^मैंथैं/मैं+थैं$ +^पुजछ्य/*पुजछ्य$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^निकीकैं/निकीकैं$ +^समझा/समझा/समझा$ +^तुम/तुम$ +^जाणछा/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^बनून/बना$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^जीवन/जीवन$ +^जी/जी$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^कोई/कोई$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^मार्गदर्शन/*मार्गदर्शन$ +^करून/कर$ +^मरैछ्यो/*मरैछ्यो$ +^ताकि/ताकि$ +^तुम/तुम$ +^गूँगी/*गूँगी$ +^मूर्तिन/*मूर्तिन$ +^की/की/की$ +^अराधना/अराधना$ +^करा/करा/करा/कर$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^चाछूँ/चाँ$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^जाण/जाण/जाण$ +^ली/ली/ली$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^परमेश्वरै/परमेश्वरै$ +^का/का$ +^आत्मा/आत्मा$ +^का/का$ +^अगुवाई/*अगुवाई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बोलछो/बोल$ +^उ/उ/उ$ +^नै/नै$ +^कुंनो/*कुंनो$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^श्रापित/*श्रापित$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^कोई/कोई$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^का/का$ +^बिना/बिना$ +^कै/कै$ +^सकनो/सक$ +^कि/कि/कि$ +^“/“$ +^यीशु/यीशु$ +^प्रभु/प्रभु$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^मिलीना/*मिलीना$ +^का/का$ +^बरदान/*बरदान$ +^त/त/त$ +^अलग/अलग$ +^-/-$ +^अलग/अलग$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^एक्कै/एक्कै$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^अलग/अलग$ +^-/-$ +^अलग/अलग$ +^सेवा/सेवा$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^बरदान/*बरदान$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हम/हम/हम$ +^लोग/लोग$ +^एक्कै/एक्कै$ +^प्रभु/प्रभु$ +^की/की/की$ +^सेवा/सेवा$ +^करनू/कर$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^काम/काम$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अलग/अलग$ +^-/-$ +^अलग/अलग$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^एक्कै/एक्कै$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^हम/हम/हम$ +^सबून/सबून$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^काम/काम$ +^करछो/कर$ +^हमून/हमून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^हरेक/हरेक$ +^स/स/स$ +^एक/एक$ +^इसी/इसी$ +^काबिलियत/*काबिलियत$ +^दी/दी/दी$ +^जांछी/*जांछी$ +^जो/जो$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^की/की/की$ +^मौजूदगी/*मौजूदगी$ +^स/स/स$ +^बतूछी/*बतूछी$ +^ताकि/ताकि$ +^हम/हम/हम$ +^अपून/अपून$ +^दगड़िया/*दगड़िया$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करा/करा/करा/कर$ +^किलैंकी/किलैंकी$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^आत्मा/आत्मा$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^बुद्धि/*बुद्धि$ +^की/की/की$ +^बात/बात$ +^सुणना/*सुणना$ +^को/को$ +^वरदान/*वरदान$ +^दीछो/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^उई/उई/उ+ई$ +^आत्मा/आत्मा$ +^दुसरा/दुसरा$ +^स/स/स$ +^ज्ञान/ज्ञान$ +^की/की/की$ +^बात/बात$ +^सुणूना/*सुणूना$ +^को/को$ +^वरदान/*वरदान$ +^दीछो/दी$ +^और/और$ +^कैसे/कैसे$ +^उ/उ/उ$ +^आत्मा/आत्मा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^मजबूत/मजबूत$ +^करना/कर$ +^को/को$ +^वरदान/*वरदान$ +^दीछो/दी$ +^और/और$ +^कैसे/कैसे$ +^उ/उ/उ$ +^आत्मा/आत्मा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^बिमारून/बिमार$ +^चंगो/चंगो$ +^करना/कर$ +^को/को$ +^वरदान/*वरदान$ +^दी/दी/दी$ +^जाछो/जा$ +^कैसे/कैसे$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^का/का$ +^काम/काम$ +^करना/कर$ +^को/को$ +^वरदान/*वरदान$ +^;/;$ +^और/और$ +^कैसे/कैसे$ +^भविष्यवाणी/भविष्यवाणी$ +^को/को$ +^;/;$ +^और/और$ +^कैसे/कैसे$ +^आत्मान/आत्मा$ +^परखनान/*परखनान$ +^वरदान/*वरदान$ +^,/,$ +^और/और$ +^कैसे/कैसे$ +^अनेक/*अनेक$ +^प्रकारे/प्रकार$ +^की/की/की$ +^भाषा/*भाषा$ +^बोलना/बोल$ +^को/को$ +^वरदान/*वरदान$ +^;/;$ +^और/और$ +^कैसे/कैसे$ +^भाषान/*भाषान$ +^को/को$ +^अर्थ/अर्थ$ +^बतूना/*बतूना$ +^को/को$ +^वरदान/*वरदान$ +^दीछो/दी$ +^सबै/सबै$ +^वरदान/*वरदान$ +^एक्कै/एक्कै$ +^आत्मा/आत्मा$ +^का/का$ +^काम/काम$ +^छन/छ$ +^उ/उ/उ$ +^हरेक/हरेक$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^स/स/स$ +^वरदान/*वरदान$ +^दीछो/दी$ +^जसो/जसो$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^चांछो/*चांछो$ +^किलैंकी/किलैंकी$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^शरीर/शरीर$ +^एक्कै/एक्कै$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^अंग/अंग$ +^भौत/भौत/भौत$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^एक/एक$ +^शरीर/शरीर$ +^का/का$ +^सब/सब$ +^अंग/अंग$ +^भौत/भौत/भौत$ +^हुन/हो$ +^में/में$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सब/सब$ +^मिलभेरन/*मिलभेरन$ +^एक्कै/एक्कै$ +^शरीर/शरीर$ +^छै/छ$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^मसीह/मसीह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^और/और$ +^उमें/उ+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^एक्कै/एक्कै$ +^छन/छ$ +^किलैकी/किलैकी$ +^हम/हम/हम$ +^सबून/सबून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्या/क्या$ +^यहूदी/यहूदी$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^क्या/क्या$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^,/,$ +^क्या/क्या$ +^दास/दास$ +^,/,$ +^क्या/क्या$ +^स्वतंत्र/*स्वतंत्र$ +^एक्कै/एक्कै$ +^आत्मा/आत्मा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^एक/एक$ +^शरीर/शरीर$ +^हुन/हो$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^लीछ/ली$ +^,/,$ +^और/और$ +^हम/हम/हम$ +^सबून/सबून$ +^एक्कै/एक्कै$ +^आत्मा/आत्मा$ +^मिलछ्य/मिल$ +^,/,$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^हम/हम/हम$ +^सब/सब$ +^एक्कै/एक्कै$ +^कटोरा/*कटोरा$ +^भटे/भटे$ +^अंगूरो/*अंगूरो$ +^को/को$ +^रस/*रस$ +^पीनू/पी$ +^हमार/हमार$ +^शरीर/शरीर$ +^में/में$ +^एक्कै/एक्कै$ +^अंग/अंग$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^छन/छ$ +^मान/मान/मान$ +^ली/ली/ली$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^खुटो/*खुटो$ +^कौ/कुं$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^हात/हात$ +^नाहातिनू/ना+हातिनू$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^शरीरो/*शरीरो$ +^को/को$ +^अंग/अंग$ +^नाहातिनू/ना+हातिनू$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^क्या/क्या$ +^उक/उक/उक$ +^इसो/इसो$ +^कुंना/*कुंना$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^शरीरो/*शरीरो$ +^को/को$ +^अंग/अंग$ +^नाहातिनी/*नाहातिनी$ +^?/?$ +^और/और$ +^अगर/अगर$ +^कान/कान$ +^कौ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आँख/आँख$ +^नाहातिनू/ना+हातिनू$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^शरीरो/*शरीरो$ +^को/को$ +^अंग/अंग$ +^नाहातिनू/ना+हातिनू$ +^,/,$ +^”/”$ +^त/त/त$ +^क्या/क्या$ +^उक/उक/उक$ +^इसो/इसो$ +^कुंना/*कुंना$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^शरीरो/*शरीरो$ +^को/को$ +^अंग/अंग$ +^नाहातिनी/*नाहातिनी$ +^?/?$ +^अगर/अगर$ +^पुरो/पुरो$ +^शरीर/शरीर$ +^आँखाई/*आँखाई$ +^हुनो/हो$ +^त/त/त$ +^सुणूना/*सुणूना$ +^क्याले/*क्याले$ +^?/?$ +^अगर/अगर$ +^पुरो/पुरो$ +^शरीर/शरीर$ +^कानै/*कानै$ +^हुनो/हो$ +^त/त/त$ +^सुंगूनो/*सुंगूनो$ +^क्याले/*क्याले$ +^हुनो/हो$ +^?/?$ +^लेकिन/लेकिन$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^हमार/हमार$ +^शरीर/शरीर$ +^का/का$ +^अंगून/अंग$ +^अपूनी/अपूनी$ +^इच्छा/इच्छा$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^हर/हर$ +^अंग/अंग$ +^स/स/स$ +^शरीर/शरीर$ +^में/में$ +^ऊसोई/ऊसो+ई$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^अगर/अगर$ +^पुर/पुर$ +^एक्कै/एक्कै$ +^अंग/अंग$ +^हुनो/हो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^शरीर/शरीर$ +^नी/नी$ +^हुनो/हो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^,/,$ +^भले/*भले$ +^शरीर/शरीर$ +^का/का$ +^कई/कई$ +^अंग/अंग$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^शरीर/शरीर$ +^एक्कै/एक्कै$ +^छै/छ$ +^आँख/आँख$ +^हात/हात$ +^थैं/थैं$ +^नै/नै$ +^कै/कै$ +^सकनो/सक$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैंस/मैंस$ +^तेरि/तेरि$ +^जरूरत/जरूरत$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^”/”$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^खोरो/*खोरो$ +^खुटान/खुटा$ +^थैं/थैं$ +^कै/कै$ +^सकनो/सक$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैंस/मैंस$ +^तेरि/तेरि$ +^जरूरत/जरूरत$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^शरीरा/*शरीरा$ +^का/का$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अंग/अंग$ +^जो/जो$ +^औरून/*औरून$ +^है/है$ +^कमजोर/*कमजोर$ +^लागनान/लाग$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^भौतई/*भौतई$ +^जरूरी/जरूरी$ +^छन/छ$ +^और/और$ +^शरीरा/*शरीरा$ +^का/का$ +^जिन/*जिन$ +^अंगून/अंग$ +^को/को$ +^हम/हम/हम$ +^कम/कम$ +^आदर/आदर$ +^योग्य/*योग्य$ +^समझनू/समझ$ +^उनूनले/उनूनले$ +^हम/हम/हम$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^आदर/आदर$ +^दीनू/दी$ +^;/;$ +^और/और$ +^हमार/हमार$ +^बतशुरत/*बतशुरत$ +^अंग/अंग$ +^और/और$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भौत/भौत/भौत$ +^खुबशुरत/*खुबशुरत$ +^हो/हो$ +^जानान/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^जिन/*जिन$ +^अंगून/अंग$ +^हम/हम/हम$ +^कम/कम$ +^आदर/आदर$ +^का/का$ +^योग्य/*योग्य$ +^माननू/मान$ +^उनून/उनून/उनून$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^ध्यान/ध्यान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^पैनुनू/*पैनुनू$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हम/हम/हम$ +^ध्यान/ध्यान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^की/की/की$ +^रक्षा/*रक्षा$ +^करनू/कर$ +^जिनून/जिनून$ +^नै/नै$ +^देखी/देख$ +^जानो/*जानो$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^की/की/की$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^आदरा/*आदरा$ +^का/का$ +^योग्य/*योग्य$ +^हिस्सान/*हिस्सान$ +^की/की/की$ +^इतुक/*इतुक$ +^बिशेष/*बिशेष$ +^देखभाल/*देखभाल$ +^की/की/की$ +^जरूरत/जरूरत$ +^नै/नै$ +^हुनी/*हुनी$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^शरीरै/*शरीरै$ +^स/स/स$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^बना/बना/बना/बन$ +^रैछ/रै/रै$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^हिस्सान/*हिस्सान$ +^को/को$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^सम्मान/*सम्मान$ +^और/और$ +^देखभाल/*देखभाल$ +^दी/दी/दी$ +^जौ/जा$ +^जिनोरो/*जिनोरो$ +^महत्व/*महत्व$ +^कम/कम$ +^छै/छ$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^इसो/इसो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^करछ्य/कर/कर$ +^ताकि/ताकि$ +^शरीरा/*शरीरा$ +^का/का$ +^अंग/अंग$ +^एक/एक$ +^दुसरा/दुसरा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^नी/नी$ +^लड़ाला/*लड़ाला$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^एक/एक$ +^दुसारा/दुसारा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^एक/एक$ +^जसी/*जसी$ +^देखभाल/*देखभाल$ +^हुन/हो$ +^चैछी/*चैछी$ +^अगर/अगर$ +^शरीरै/*शरीरै$ +^को/को$ +^कोई/कोई$ +^एक/एक$ +^अंग/अंग$ +^दुख/दुख$ +^पाछो/पा$ +^त/त/त$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^शरीर/शरीर$ +^का/का$ +^और/और$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सबै/सबै$ +^अंग/अंग$ +^दुखी/*दुखी$ +^हुनान/हो$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^एक/एक$ +^अंग/अंग$ +^को/को$ +^मान/मान/मान$ +^बढ़छो/बढ़$ +^त/त/त$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^सबै/सबै$ +^अंग/अंग$ +^उकी/उकी$ +^खुशी/खुशी$ +^में/में$ +^भागी/भाग$ +^हुनान/हो$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^तुम/तुम$ +^सब/सब$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मिलभेरन/*मिलभेरन$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^शरीर/शरीर$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुमूनमें/*तुमूनमें$ +^भटे/भटे$ +^हरेक/हरेक$ +^उक/उक/उक$ +^शरीर/शरीर$ +^का/का$ +^अंग/अंग$ +^छा/छ$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^यो/यो/यो$ +^शरीर/शरीर$ +^में/में$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^हमून/हमून$ +^अलग/अलग$ +^प्रकारै/*प्रकारै$ +^की/की/की$ +^सेवा/सेवा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^चुन/चुन/चुन$ +^रैछ/रै/रै$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^प्रेरित/प्रेरित/प्रेरित$ +^,/,$ +^दुसारा/दुसारा$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^,/,$ +^तीसारा/*तीसारा$ +^सिखून/सिख$ +^वाला/वाला$ +^,/,$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^चमत्काराक/*चमत्काराक$ +^काम/काम$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^,/,$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^चंगो/चंगो$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^,/,$ +^और/और$ +^उपकार/*उपकार$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^,/,$ +^और/और$ +^प्रधान/प्रधान$ +^,/,$ +^और/और$ +^हर/हर$ +^प्रकार/प्रकार/प्रकार$ +^की/की/की$ +^भाषा/*भाषा$ +^बोलूनवालो/*बोलूनवालो$ +^हर/हर$ +^कोई/कोई$ +^प्रेरित/प्रेरित/प्रेरित$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^हर/हर$ +^कोई/कोई$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^नै/नै$ +^हुनो/हो$ +^हर/हर$ +^कोई/कोई$ +^सिखूनवालो/*सिखूनवालो$ +^नै/नै$ +^हुनो/हो$ +^हर/हर$ +^कोई/कोई$ +^चमत्कारा/चमत्कार$ +^का/का$ +^काम/काम$ +^करून/कर$ +^वालो/वालो$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^सकनो/सक$ +^सबून/सबून$ +^चंगाई/*चंगाई$ +^करूना/*करूना$ +^को/को$ +^बरदान/*बरदान$ +^नै/नै$ +^मिल/मिल/मिल$ +^रियोछ/*रियोछ$ +^,/,$ +^सब/सब$ +^हर/हर$ +^प्रकार/प्रकार/प्रकार$ +^की/की/की$ +^भाषा/*भाषा$ +^नै/नै$ +^बोल/बोल/बोल$ +^सकना/सका$ +^सब/सब$ +^भाषान/*भाषान$ +^का/का$ +^अनुवाद/*अनुवाद$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^नै/नै$ +^हुना/हो$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^तुमून/तुमून$ +^ईमानदारी/*ईमानदारी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^उपयोगी/*उपयोगी$ +^बरदानू/*बरदानू$ +^की/की/की$ +^इच्छा/इच्छा$ +^करूनी/*करूनी$ +^चैछी/*चैछी$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अब/अब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^निको/निको$ +^बाटो/बाटो$ +^देखुछूँ/*देखुछूँ$ +^अगर/अगर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदिमीन/आदिमी$ +^और/और$ +^स्वर्गदूतून/स्वर्गदूत$ +^की/की/की$ +^भाषा/*भाषा$ +^में/में$ +^बोलू/*बोलू$ +^,/,$ +^और/और$ +^दुसरा/दुसरा$ +^थैं/थैं$ +^प्रेम/प्रेम$ +^नै/नै$ +^राखू/*राखू$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^म्येरो/म्येरो$ +^बोलूनो/*बोलूनो$ +^ठनठनून/*ठनठनून$ +^वाला/वाला$ +^पीतल/*पीतल$ +^,/,$ +^और/और$ +^झनझनून/*झनझनून$ +^वाली/वाली$ +^झाँझ/*झाँझ$ +^की/की/की$ +^जसी/*जसी$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^अगर/अगर$ +^में/में$ +^भविष्यवाणी/भविष्यवाणी$ +^कर/कर/कर$ +^सकूँ/*सकूँ$ +^,/,$ +^और/और$ +^सब/सब$ +^भेदून/*भेदून$ +^और/और$ +^सब/सब$ +^प्रकारा/प्रकार$ +^ज्ञान/ज्ञान$ +^समझछूँ/*समझछूँ$ +^,/,$ +^याँ/याँ$ +^तक/तक$ +^कि/कि/कि$ +^मैंस/मैंस$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^पुरो/पुरो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^पहाड़ून/*पहाड़ून$ +^हटा/हटा/हटा$ +^सकछूँ/*सकछूँ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^दुसरान/दुसरान$ +^प्रेम/प्रेम$ +^नै/नै$ +^करनू/कर$ +^त/त/त$ +^मेरि/मेरि$ +^कोई/कोई$ +^कीमत/*कीमत$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^अगर/अगर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपूनी/अपूनी$ +^पुरी/पुरी$ +^जैजाद/*जैजाद$ +^कंगालून/*कंगालून$ +^बाणि/*बाणि$ +^द्यू/*द्यू$ +^,/,$ +^या/या/या$ +^तक/तक$ +^कि/कि/कि$ +^अगर/अगर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उनून/उनून/उनून$ +^अपूनो/अपूनो$ +^शरीर/शरीर$ +^स/स/स$ +^जलून/*जलून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^दी/दी/दी$ +^द्यू/*द्यू$ +^,/,$ +^और/और$ +^दुसरा/दुसरा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^प्रेम/प्रेम$ +^नै/नै$ +^राखू/*राखू$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^मैंस/मैंस$ +^यैले/*यैले$ +^कोई/कोई$ +^फैदा/*फैदा$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^दुसरा/दुसरा$ +^थैं/थैं$ +^प्रेम/प्रेम$ +^राखनान/राख$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^धैर्य/*धैर्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^और/और$ +^दया/दया$ +^दगाड़/दगाड़$ +^काम/काम$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^जलन/*जलन$ +^नै/नै$ +^हुनी/*हुनी$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अपूनी/अपूनी$ +^बड़ाई/बड़ाई$ +^नै/नै$ +^करना/कर$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^अपून/अपून$ +^बारिमें/बारिमें$ +^घमण्ड/घमण्ड$ +^करना/कर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^दुसरा/दुसरा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बुरो/*बुरो$ +^बर्ताव/बर्ताव$ +^नै/नै$ +^करना/कर$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^स्वार्थी/*स्वार्थी$ +^नै/नै$ +^हुना/हो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^जल्दी/जल्दी$ +^गुस्सा/*गुस्सा$ +^नै/नै$ +^हुना/हो$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^आसानी/*आसानी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^माफ/माफ$ +^कर/कर/कर$ +^दीना/*दीना$ +^जो/जो$ +^पाप/पाप$ +^करनान/कर$ +^जब/जब/जब$ +^लोग/लोग$ +^बुरा/बुरा$ +^कामून/काम$ +^करनान/कर$ +^त/त/त$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^खुश/खुश$ +^नै/नै$ +^हुना/हो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^लोग/लोग$ +^भल/भल$ +^काम/काम$ +^करनान/कर$ +^जो/जो$ +^ठीक/ठीक$ +^और/और$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^का/का$ +^हुनान/हो$ +^त/त/त$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^खुश/खुश$ +^हुनान/हो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^सह/*सह$ +^लीनान/ली$ +^,/,$ +^प्रेम/प्रेम$ +^हमून/हमून$ +^हर/हर$ +^हाल/हाल$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^राखून/*राखून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^काबिल/*काबिल$ +^बनूछो/*बनूछो$ +^,/,$ +^हमून/हमून$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^अपूनी/अपूनी$ +^आश/*आश$ +^बनाये/*बनाये$ +^राखून/*राखून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^काबिल/*काबिल$ +^बनूछो/*बनूछो$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^मुशकिलुन/*मुशकिलुन$ +^और/और$ +^तखलीफून/*तखलीफून$ +^में/में$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^धैर्य/*धैर्य$ +^राखूनो/*राखूनो$ +^सिखूछो/सिखू$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^आलो/आ$ +^जब/जब/जब$ +^लोग/लोग$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^संदेशो/*संदेशो$ +^को/को$ +^प्रचार/प्रचार$ +^अन्य/*अन्य$ +^भाषान/*भाषान$ +^में/में$ +^नी/नी$ +^कराला/करा$ +^,/,$ +^और/और$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^गैरा/*गैरा$ +^ज्ञान/ज्ञान$ +^की/की/की$ +^तब/तब$ +^जरूरत/जरूरत$ +^नी/नी$ +^होलि/हो$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^प्रेम/प्रेम$ +^हमेशा/हमेशा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बनिना/बन$ +^को/को$ +^रौलो/रू$ +^हमोरो/हमोरो$ +^ज्ञान/ज्ञान$ +^को/को$ +^वरदान/*वरदान$ +^और/और$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^को/को$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करना/कर$ +^की/की/की$ +^काबिलियत/*काबिलियत$ +^अधूरी/*अधूरी$ +^छै/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^सर्वसिद्ध/*सर्वसिद्ध$ +^आलो/आ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^जो/जो$ +^अधूरो/*अधूरो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उकी/उकी$ +^जरूरत/जरूरत$ +^नी/नी$ +^पड़ली/पड़/पड़$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^नानू/*नानू$ +^छ्यू/*छ्यू$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^एक/एक$ +^नान्तिना/नान्तिना$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^बोल/बोल/बोल$ +^छ्यू/*छ्यू$ +^,/,$ +^सोच/*सोच$ +^छ्यू/*छ्यू$ +^और/और$ +^तर्क/*तर्क$ +^करछ्यू/*करछ्यू$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^हम/हम/हम$ +^ठूला/ठूला$ +^हो/हो$ +^ग्या/ग्य$ +^त/त/त$ +^हमूनले/*हमूनले$ +^नान्तिनान/नान्तिना/नान्तिनान$ +^की/की/की$ +^जसी/*जसी$ +^बात/बात$ +^करून/कर$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दीछ/दी$ +^यो/यो/यो$ +^जीवन/जीवन$ +^में/में$ +^हम/हम/हम$ +^सब/सब$ +^पुर/पुर$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^समझना/*समझना$ +^यो/यो/यो$ +^कोई/कोई$ +^चीज/चीज$ +^स/स/स$ +^ऐनो/*ऐनो$ +^में/में$ +^धुधलो/*धुधलो$ +^दिखाई/दिखा$ +^दीनो/दी$ +^जसो/जसो$ +^छै/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^हम/हम/हम$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^जूला/*जूला$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^हम/हम/हम$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^साफ/साफ$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^समझला/समझ$ +^यो/यो/यो$ +^कैथैं/*कैथैं$ +^आमुनि/*आमुनि$ +^-/-$ +^सामुनि/सामुनि$ +^बात/बात$ +^करूनो/कर$ +^जसो/जसो$ +^होलो/हो$ +^अब/अब$ +^हम/हम/हम$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^जाणनू/जाण$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^हमून/हमून$ +^सिखूनो/*सिखूनो$ +^चाछो/चा$ +^तब/तब$ +^हम/हम/हम$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^पुर/पुर$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जाण/जाण/जाण$ +^जियूला/*जियूला$ +^,/,$ +^जसकैं/जैस+तरह$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^हमून/हमून$ +^पुर/पुर$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जाणछो/जाण$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^,/,$ +^अब/अब$ +^,/,$ +^इन/इन$ +^तीन/तीन$ +^प्रकार/प्रकार/प्रकार$ +^का/का$ +^कामून/काम$ +^हमून/हमून$ +^करूनो/कर$ +^चैछो/चा$ +^:/:$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^वादान/वादा$ +^में/में$ +^आश/*आश$ +^राखा/*राखा$ +^,/,$ +^और/और$ +^दुसरा/दुसरा$ +^थैं/थैं$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करूनो/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^इन/इन$ +^तीन/तीन$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^,/,$ +^एक्कै/एक्कै$ +^सबून/सबून$ +^ठूलो/ठूलो$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^दुसरान/दुसरान$ +^थैं/थैं$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करूनो/कर$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^दुसारा/दुसारा$ +^थैं/थैं$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करना/कर$ +^की/की/की$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^आत्मिक/*आत्मिक$ +^बरदानून/*बरदानून$ +^की/की/की$ +^इच्छा/इच्छा$ +^करनै/कर$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^खास/खास$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^यो/यो/यो$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^भविष्यवाणी/भविष्यवाणी$ +^करा/करा/करा/कर$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जो/जो$ +^अन्य/*अन्य$ +^-/-$ +^अन्य/*अन्य$ +^भाषा/*भाषा$ +^में/में$ +^बात/बात$ +^करछो/कर$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमीन/आदिमी$ +^थैं/थैं$ +^नै/नै$ +^बल्कि/बल्कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^थैं/थैं$ +^बात/बात$ +^करछो/कर$ +^;/;$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^कि/कि/कि$ +^उकी/उकी$ +^बात/बात$ +^कोई/कोई$ +^नै/नै$ +^समझूनो/*समझूनो$ +^;/;$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उ/उ/उ$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^का/का$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^गुप्त/*गुप्त$ +^बात/बात$ +^कुंछो/कुं$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^भविष्यवाणी/भविष्यवाणी$ +^करछो/कर$ +^उ/उ/उ$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^का/का$ +^विश्वास/विश्वास$ +^में/में$ +^मजबूत/मजबूत$ +^करून/कर$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^मन/मन$ +^में/में$ +^हौंसला/*हौंसला$ +^और/और$ +^तसली/तसली$ +^दीन/दीन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करछो/कर$ +^जो/जो$ +^अन्य/*अन्य$ +^भाषा/*भाषा$ +^में/में$ +^बात/बात$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^अपूनो/अपूनो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^स/स/स$ +^मजबूत/मजबूत$ +^करछो/कर$ +^;/;$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^भविष्वाणी/*भविष्वाणी$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^स/स/स$ +^मजबूत/मजबूत$ +^करछो/कर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^चाछूँ/चाँ$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^सब/सब$ +^अन्य/*अन्य$ +^भाषा/*भाषा$ +^में/में$ +^बात/बात$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^ये/*ये$ +^है/है$ +^बढ़भेरन/बढ़+भेरन$ +^यो/यो/यो$ +^चाछूँ/चाँ$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^भविष्यवाणी/भविष्यवाणी$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उ/उ/उ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^भविष्वाणी/*भविष्वाणी$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^अन्य/*अन्य$ +^भाषा/*भाषा$ +^बोलुन/*बोलुन$ +^वाला/वाला$ +^है/है$ +^जो/जो$ +^अनुवाद/*अनुवाद$ +^करिनाका/*करिनाका$ +^बिना/बिना$ +^अन्य/*अन्य$ +^भाष/*भाष$ +^में/में$ +^बात/बात$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^बढ़िया/*बढ़िया$ +^छै/छ$ +^किलैकी/किलैकी$ +^अनुवाद/*अनुवाद$ +^करीजान/*करीजान$ +^में/में$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^की/की/की$ +^उन्नति/*उन्नति$ +^सम्भव/*सम्भव$ +^हो/हो$ +^सकछी/सक$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयों/भाई$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^अन्य/*अन्य$ +^भाषा/*भाषा$ +^में/में$ +^बात/बात$ +^करूँ/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुमून/तुमून$ +^मैं/मैं/मैं$ +^भटे/भटे$ +^की/की/की$ +^फैदा/*फैदा$ +^होलो/हो$ +^?/?$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अगर/अगर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उ/उ/उ$ +^बचन/बचन$ +^द्यू/*द्यू$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^मैंस/मैंस$ +^दीछ/दी$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^य/*य$ +^सच्चा/*सच्चा$ +^ज्ञान/ज्ञान$ +^,/,$ +^या/या/या$ +^भविष्वाणी/*भविष्वाणी$ +^या/या/या$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^दी/दी/दी$ +^सकूँ/*सकूँ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^म्यारा/म्यारा$ +^बोलना/बोल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमून/तुमून$ +^फैदा/*फैदा$ +^होलो/हो$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^जब/जब/जब$ +^तुम/तुम$ +^मुरूली/*मुरूली$ +^और/और$ +^वीणा/*वीणा$ +^जसी/*जसी$ +^चीजून/चीज$ +^बजूछा/*बजूछा$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^तुम/तुम$ +^धुन/*धुन$ +^ठीक/ठीक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^बजूना/*बजूना$ +^त/त/त$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^दुसोरो/दुसोरो$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^पछ्याणो/पछ्याण$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^मुरूली/*मुरूली$ +^या/या/या$ +^वीणा/*वीणा$ +^की/की/की$ +^धुन/*धुन$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^लड़ाई/*लड़ाई$ +^में/में$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^तुरी/*तुरी$ +^की/की/की$ +^आवाज/आवाज$ +^साफ/साफ$ +^नी/नी$ +^सुणूनी/*सुणूनी$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^सिपाई/सिपाई$ +^लड़ाई/*लड़ाई$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैय्यार/तैय्यार$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^सकूनो/सक$ +^?/?$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^तुम/तुम$ +^इसा/इसा$ +^शब्द/*शब्द$ +^बोलछा/बोल$ +^जिनून/जिनून$ +^लोग/लोग$ +^नै/नै$ +^समझना/*समझना$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^हवा/*हवा$ +^थैं/थैं$ +^बात/बात$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^ठैहरला/*ठैहरला$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^तुम/तुम$ +^कुंन/*कुंन$ +^मरैछा/*मरैछा$ +^उकी/उकी$ +^कोई/कोई$ +^कीमत/*कीमत$ +^नी/नी$ +^होलि/हो$ +^यो/यो/यो$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^भौत/भौत/भौत$ +^सारी/*सारी$ +^अलग/अलग$ +^-/-$ +^अलग/अलग$ +^भाषा/*भाषा$ +^छन/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^सब/सब$ +^भाषान/*भाषान$ +^को/को$ +^अर्थ/अर्थ$ +^हुछो/हो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अगर/अगर$ +^हम/हम/हम$ +^उ/उ/उ$ +^भाषा/*भाषा$ +^स/स/स$ +^नै/नै$ +^समझना/*समझना$ +^जो/जो$ +^दुसोरो/दुसोरो$ +^बोलून/बोल$ +^मर्योछ/*मर्योछ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^यो/यो/यो$ +^इसो/इसो$ +^होलो/हो$ +^माना/मान$ +^की/की/की$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^विदेशी/*विदेशी$ +^छन/छ$ +^और/और$ +^हम/हम/हम$ +^उनून/उनून/उनून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^विदेशी/*विदेशी$ +^हूला/*हूला$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^तुम/तुम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^आत्मिक/*आत्मिक$ +^बरदानून/*बरदानून$ +^पाना/*पाना$ +^की/की/की$ +^इच्छा/इच्छा$ +^राखछा/राख$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^तुमून/तुमून$ +^दीछो/दी$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बरदानून/*बरदानून$ +^को/को$ +^इस्तमाल/*इस्तमाल$ +^करूना/*करूना$ +^की/की/की$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करनै/कर$ +^रौ/रू$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बरदानून/*बरदानून$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^पुरी/पुरी$ +^रीति/*रीति$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^विश्वास/विश्वास$ +^में/में$ +^मजबूत/मजबूत$ +^होज्यौ/*होज्यौ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^जो/जो$ +^अन्य/*अन्य$ +^भाषा/*भाषा$ +^में/में$ +^बोलछो/बोल$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करौ/*करौ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^बातोको/*बातोको$ +^अर्थ/अर्थ$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बता/बता/बता$ +^सको/*सको$ +^अगर/अगर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अन्य/*अन्य$ +^भाषा/*भाषा$ +^में/में$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करून/कर$ +^मरयूँ/*मरयूँ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^म्येरो/म्येरो$ +^आत्मा/आत्मा$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मेरि/मेरि$ +^बुद्धि/*बुद्धि$ +^काम/काम$ +^नै/नै$ +^करनी/*करनी$ +^,/,$ +^क्याखिन/क्याखिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^येस/येस$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^नी/नी$ +^पालो/पा$ +^यो/यो/यो$ +^कारण/कारण$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^की/की/की$ +^अगुवाई/*अगुवाई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करून/कर$ +^चाछूँ/चाँ$ +^;/;$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^चाछूँ/चाँ$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जो/जो$ +^करून/कर$ +^मरयूँ/*मरयूँ$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^दुसारा/दुसारा$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^सकून/*सकून$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^गाछूँ/*गाछूँ$ +^त/त/त$ +^मैं/मैं/मैं$ +^चाछूँ/चाँ$ +^की/की/की$ +^म्येरो/म्येरो$ +^गान/*गान$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यो/यो/यो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जरूरी/जरूरी$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जो/जो$ +^गान/*गान$ +^मरयूँ/*मरयूँ$ +^उ/उ/उ$ +^दुसरान/दुसरान$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^समझी/समझ$ +^जौ/जा$ +^मान/मान/मान$ +^ली/ली/ली$ +^आम/*आम$ +^आदिमी/आदिमी$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^अराधना/अराधना$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^तुम/तुम$ +^अपूनी/अपूनी$ +^आत्मा/आत्मा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^परमेश्वरै/परमेश्वरै$ +^की/की/की$ +^स्तुति/*स्तुति$ +^करून/कर$ +^मरेछा/*मरेछा$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^उ/उ/उ$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^बातुन/बातु$ +^नै/नै$ +^समझनो/*समझनो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^धन्यबाद/*धन्यबाद$ +^दीना/*दीना$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^पत्तो/पत्त$ +^चलोलो/*चलोलो$ +^कि/कि/कि$ +^आमीन/आमीन$ +^कब/*कब$ +^कौलो/कुं$ +^जैक/*जैक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^तैले/तै+ले$ +^क्योछ/कुं$ +^?/?$ +^जाणला/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^“/“$ +^आमीन/आमीन$ +^”/”$ +^कब/*कब$ +^कुंन/*कुंन$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^बेशक/*बेशक$ +^तुमूनले/तुमून$ +^त/त/त$ +^बड़िया/*बड़िया$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^धन्यवाद/धन्यवाद$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उले/उले$ +^दुसरान/दुसरान$ +^अपून/अपून$ +^विश्वास/विश्वास$ +^में/में$ +^मजबूती/*मजबूती$ +^नी/नी$ +^मिलेली/*मिलेली$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपून/अपून$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^धन्यवाद/धन्यवाद$ +^करछूँ/कर$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुम/तुम$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^अन्य/*अन्य$ +^भाषा/*भाषा$ +^बोलछूँ/*बोलछूँ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अगर/अगर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^एक/एक$ +^सभा/सभा$ +^में/में$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^इस्तमाल/*इस्तमाल$ +^नै/नै$ +^करनू/कर$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^यो/यो/यो$ +^मैंखिन/*मैंखिन$ +^बड़िया/*बड़िया$ +^होलो/हो$ +^कि/कि/कि$ +^वाँ/वाँ$ +^पाँच/पाँच$ +^शब्द/*शब्द$ +^बोलू/*बोलू$ +^जो/जो$ +^समझी/समझ$ +^जा/जा/जा$ +^सकनान/सक$ +^और/और$ +^सिखूना/*सिखूना$ +^का/का$ +^बजाय/*बजाय$ +^म्यारा/म्यारा$ +^शब्द/*शब्द$ +^हजारून/*हजारून$ +^में/में$ +^हुन/हो$ +^त/त/त$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^समझी/समझ$ +^नी/नी$ +^जा/जा/जा$ +^सकाला/*सकाला$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयों/भाई$ +^,/,$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^समझून/समझ$ +^में/में$ +^नान्तिना/नान्तिना$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^जन/जन$ +^बना/बना/बना/बन$ +^बुराई/बुराई$ +^में/में$ +^निर्दोष/*निर्दोष$ +^नान्तिना/नान्तिना$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^बना/बना/बना/बन$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^इसा/इसा$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^मामलान/*मामलान$ +^समझून/समझ$ +^में/में$ +^काबिल/*काबिल$ +^बना/बना/बना/बन$ +^“/“$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^प्रभु/प्रभु$ +^कुंछो/कुं$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^विदेशीन/*विदेशीन$ +^या/या/या$ +^अजनबीन/*अजनबीन$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^,/,$ +^अपून/अपून$ +^लोगून/लोग$ +^थैं/थैं$ +^बात/बात$ +^करूँलो/*करूँलो$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^अलग/अलग$ +^भाषा/*भाषा$ +^बोलनान/बोल$ +^;/;$ +^तब/तब$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^मेरि/मेरि$ +^नी/नी$ +^सुणाला/*सुणाला$ +^”/”$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^,/,$ +^हम/हम/हम$ +^जो/जो$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^अन्य/*अन्य$ +^भाषान/*भाषान$ +^में/में$ +^बोलनू/बोल$ +^,/,$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^हमून/हमून$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^दीछो/दी$ +^ताकि/ताकि$ +^अविश्वासीन/अविश्वासी$ +^एहसास/*एहसास$ +^हो/हो$ +^सको/*सको$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^ऊँछो/*ऊँछो$ +^,/,$ +^और/और$ +^भविष्वाणी/*भविष्वाणी$ +^अविश्वासीन/अविश्वासी$ +^खिन/खिन/खिन$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^को/को$ +^विश्वास/विश्वास$ +^मजबूत/मजबूत$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^छै/छ$ +^त/त/त$ +^अगर/अगर$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^एक/एक$ +^जागा/जागा$ +^इठ्ठा/*इठ्ठा$ +^हुन/हो$ +^,/,$ +^और/और$ +^सबा/*सबा$ +^का/का$ +^सब/सब$ +^अन्य/*अन्य$ +^भाषा/*भाषा$ +^बोला/*बोला$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^यो/यो/यो$ +^भाषा/*भाषा$ +^नै/नै$ +^समझना/*समझना$ +^या/या/या$ +^अविश्वासी/अविश्वासी$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^जरूर/जरूर$ +^सोचाला/*सोचाला$ +^की/की/की$ +^तुम/तुम$ +^पागल/*पागल$ +^छा/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अगर/अगर$ +^सब/सब$ +^भविष्यवाणी/भविष्यवाणी$ +^करून/कर$ +^लागून/*लागून$ +^,/,$ +^और/और$ +^कोई/कोई$ +^अविश्वासी/अविश्वासी$ +^या/या/या$ +^जो/जो$ +^यो/यो/यो$ +^भाषा/*भाषा$ +^नै/नै$ +^समझनो/*समझनो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उनून/उनून/उनून$ +^एहसास/*एहसास$ +^होलो/हो$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^पापी/पापी$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^जो/जो$ +^कुंन/*कुंन$ +^मरैछा/*मरैछा$ +^,/,$ +^उकी/उकी$ +^वजह/*वजह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अपूनो/अपूनो$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^बदलूनो/*बदलूनो$ +^चाला/चा$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^ऊस/ऊस$ +^अपूनी/अपूनी$ +^बुरी/बुरी$ +^,/,$ +^गुप्त/*गुप्त$ +^सोच/*सोच$ +^को/को$ +^एहसास/*एहसास$ +^होलो/हो$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^एहसास/*एहसास$ +^होलो/हो$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^पापी/पापी$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^पश्चाताप/*पश्चाताप$ +^करोलो/कर$ +^और/और$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^उ/उ/उ$ +^घुणा/*घुणा$ +^टेकभेरन/*टेकभेरन$ +^परमेश्वरै/परमेश्वरै$ +^की/की/की$ +^अराधना/अराधना$ +^करोलो/कर$ +^और/और$ +^मान/मान/मान$ +^ल्योलो/*ल्योलो$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^तुमार/तुमार$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयो/भाई$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^बतुलो/*बतुलो$ +^कि/कि/कि$ +^तुमून/तुमून$ +^कि/कि/कि$ +^करूनो/कर$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^तुम/तुम$ +^अराधना/अराधना$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^इकट्ठा/*इकट्ठा$ +^हुछा/हो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^कोई/कोई$ +^भजन/*भजन$ +^गाछो/*गाछो$ +^,/,$ +^कोई/कोई$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^दीछो/दी$ +^,/,$ +^कोई/कोई$ +^प्रभु/प्रभु$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^दीईना/दीईना$ +^का/का$ +^बचना/*बचना$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बतूछो/*बतूछो$ +^,/,$ +^कोई/कोई$ +^अन्य/*अन्य$ +^भाषा/*भाषा$ +^में/में$ +^बात/बात$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^कोई/कोई$ +^उको/उको$ +^मतलब/मतलब$ +^बतूछो/*बतूछो$ +^इन/इन$ +^सब/सब$ +^बातुन/बातु$ +^को/को$ +^मक्शद/मक्शद/मक्शद$ +^यो/यो/यो$ +^हुनो/हो$ +^चैछो/चा$ +^की/की/की$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डलीस/*मण्डलीस$ +^विश्वास/विश्वास$ +^में/में$ +^मजबूत/मजबूत$ +^हुन/हो$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करनान/कर$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^अन्य/*अन्य$ +^भाषा/*भाषा$ +^में/में$ +^बात/बात$ +^करून/कर$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^है/है$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^द्वी/द्वी$ +^या/या/या$ +^तीन/तीन$ +^लोगून/लोग$ +^बोलूनो/*बोलूनो$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^एक/एक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^नै/नै$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^एक/एक$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^बोलून/बोल$ +^,/,$ +^और/और$ +^वाँ/वाँ$ +^कोई/कोई$ +^ना/ना$ +^कोई/कोई$ +^जरूर/जरूर$ +^हुनो/हो$ +^चैछो/चा$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^भाषान/*भाषान$ +^को/को$ +^मतलब/मतलब$ +^बता/बता/बता$ +^सको/*सको$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अगर/अगर$ +^अनुवाद/*अनुवाद$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^अन्य/*अन्य$ +^भाषा/*भाषा$ +^बोलून/बोल$ +^वाला/वाला$ +^मण्डली/मण्डली$ +^में/में$ +^चुप/*चुप$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^और/और$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^मन/मन$ +^मेंई/*मेंई$ +^बात/बात$ +^करो/कर$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवालान/*दिनवालान$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^द्वी/द्वी$ +^या/या/या$ +^तीन/तीन$ +^बोलून/बोल$ +^,/,$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^जरूरी/जरूरी$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^हर/हर$ +^कोई/कोई$ +^सुणो/*सुणो$ +^और/और$ +^सोचो/*सोचो$ +^और/और$ +^समझो/*समझो$ +^कि/कि/कि$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^उ/उ/उ$ +^कुंन/*कुंन$ +^मर्यान/मार$ +^उ/उ/उ$ +^पवित्रशास्त्रा/*पवित्रशास्त्रा$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^सही/सही$ +^छी/छ$ +^या/या/या$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अगर/अगर$ +^मण्डली/मण्डली$ +^में/में$ +^बैठिना/बैठ$ +^का/का$ +^कैसे/कैसे$ +^परमेश्वरै/परमेश्वरै$ +^भटे/भटे$ +^कोई/कोई$ +^बचन/बचन$ +^मिलछो/मिल$ +^त/त/त$ +^जो/जो$ +^बोलून/बोल$ +^मर्योछ/*मर्योछ$ +^ऊस/ऊस$ +^रोकूनो/*रोकूनो$ +^चैछो/चा$ +^और/और$ +^दुसारा/दुसारा$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^बोलून/बोल$ +^दीन/दीन$ +^चैछो/चा$ +^तुम/तुम$ +^सब/सब$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^को/को$ +^प्रचार/प्रचार$ +^कर/कर/कर$ +^सकछा/सक$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^एकेक/*एकेक$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^हरेक/हरेक$ +^सिखोलो/*सिखोलो$ +^और/और$ +^उको/उको$ +^हौंसला/*हौंसला$ +^बढोलो/*बढोलो$ +^और/और$ +^एक/एक$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दीन/दीन$ +^वालो/वालो$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^बचनून/बचन$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^बोलछो/बोल$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^अपून/अपून$ +^आप/*आप$ +^में/में$ +^काबू/*काबू$ +^राखछो/राख$ +^उ/उ/उ$ +^अपूनी/अपूनी$ +^इच्छा/इच्छा$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^बोलून/बोल$ +^या/या/या$ +^नै/नै$ +^बोलून/बोल$ +^में/में$ +^सक्षम/*सक्षम$ +^छै/छ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^गड़बड़ी/*गड़बड़ी$ +^नै/नै$ +^करनो/*करनो$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^शान्ति/शान्ति$ +^को/को$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^छै/छ$ +^यो/यो/यो$ +^उ/उ/उ$ +^नियम/नियम$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^पालन/पालन$ +^करि/कर$ +^जाछो/जा$ +^स्यैनिन/स्यैनि$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^में/में$ +^चुप/*चुप$ +^रून/रू$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उनून/उनून/उनून$ +^बात/बात$ +^करना/कर$ +^को/को$ +^हुकुम/हुकुम$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अधीन/*अधीन$ +^रूना/*रूना$ +^को/को$ +^हुकुम/हुकुम$ +^छै/छ$ +^:/:$ +^जसो/जसो$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^में/में$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^अगर/अगर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^के/के$ +^और/और$ +^सिखून/सिख$ +^चानान/चा$ +^उनून/उनून/उनून$ +^मण्डली/मण्डली$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^पुछून/पुछ$ +^चैनो/*चैनो$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उनून/उनून/उनून$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^अपून/अपून$ +^घरवाला/*घरवाला$ +^थैं/थैं$ +^पुछून/पुछ$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^में/में$ +^स्यैनिन/स्यैनि$ +^को/को$ +^के/के$ +^कुंन/*कुंन$ +^ठीक/ठीक$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^इसो/इसो$ +^किलै/*किलै$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^पैलि/पैलि$ +^बताईना/*बताईना$ +^का/का$ +^इन/इन$ +^कानून/कान/कानून$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^नै/नै$ +^करूना/*करूना$ +^चाना/*चाना$ +^?/?$ +^क्या/क्या$ +^तुमून/तुमून$ +^लागछो/लाग$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^बचन/बचन$ +^केवल/केवल$ +^तुमूनै/*तुमूनै$ +^दीई/दी$ +^ग्योछी/*ग्योछी$ +^?/?$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^आदिमी/आदिमी$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^या/या/या$ +^इसो/इसो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^समझछो/समझ$ +^जैस/जैस$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बरदान/*बरदान$ +^दीईना/दीईना$ +^को/को$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^यो/यो/यो$ +^जाण/जाण/जाण$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^बातुन/बातु$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^लिखछूँ/*लिखछूँ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^प्रभु/प्रभु$ +^का/का$ +^हुकुम/हुकुम$ +^छन/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अगर/अगर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^म्यारा/म्यारा$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^नै/नै$ +^करूनो/कर$ +^चानो/*चानो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^विश्वास/विश्वास$ +^नै/नै$ +^करो/कर$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयो/भाई$ +^,/,$ +^भविष्यवाणी/भविष्यवाणी$ +^करूना/*करूना$ +^का/का$ +^बरदानून/*बरदानून$ +^की/की/की$ +^इच्छा/इच्छा$ +^करनै/कर$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^और/और$ +^अन्य/*अन्य$ +^भाषा/*भाषा$ +^बोलून/बोल$ +^है/है$ +^मना/मना/मना/मना$ +^जन/जन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^जो/जो$ +^केले/केले$ +^तुम/तुम$ +^अराधना/अराधना$ +^का/का$ +^बखत/बखत$ +^करछा/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^ऊस/ऊस$ +^ठीक/ठीक$ +^ढंगले/*ढंगले$ +^और/और$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^एक/एक$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^करि/कर$ +^जौ/जा$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयो/भाई$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^उई/उई/उ+ई$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^याद/याद$ +^दिलून/*दिलून$ +^चाछूँ/चाँ$ +^जो/जो$ +^तुमून/तुमून$ +^पैलि/पैलि$ +^सुणा/सुण$ +^चुक/चुक$ +^गयूँ/*गयूँ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^में/में$ +^तुमूनले/तुमून$ +^विश्वास/विश्वास$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^जैमें/जैस+में$ +^तुम/तुम$ +^मजबूत/मजबूत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^छा/छ$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^उ/उ/उ$ +^सुसमाचाराक/*सुसमाचाराक$ +^द्वारा/द्वारा$ +^उद्धार/उद्धार$ +^करछो/कर$ +^अगर/अगर$ +^तुम/तुम$ +^उ/उ/उ$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करून/कर$ +^नै/नै$ +^छोड़ना/*छोड़ना$ +^जैको/जैको$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमार/तुमार$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^वरना/*वरना$ +^तुम/तुम$ +^बेकार/*बेकार$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^में/में$ +^आईनाक/*आईनाक$ +^छ्या/छ$ +^योई/योई$ +^कारण/कारण$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमून/तुमून$ +^उई/उई/उ+ई$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^जरूरी/जरूरी$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^बताछ/बता$ +^जो/जो$ +^मैंस/मैंस$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^भटे/भटे$ +^मिलीनाको/*मिलीनाको$ +^छ्यो/छ$ +^उ/उ/उ$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^पवित्रशास्त्राक/*पवित्रशास्त्राक$ +^बचनाक/*बचनाक$ +^अनुसार/अनुसार$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^हमार/हमार$ +^पापून/पाप$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मर/मर/मर$ +^ग्यो/ग्य$ +^और/और$ +^गाड़ी/*गाड़ी$ +^ग्यो/ग्य$ +^;/;$ +^और/और$ +^पवित्रशास्त्राक/*पवित्रशास्त्राक$ +^अनुसार/अनुसार$ +^तीसारा/*तीसारा$ +^दिन/दी/दिन$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^मरिन/*मरिन$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^और/और$ +^तब/तब$ +^पतरस/पतरस$ +^(/($ +^कैफा/*कैफा$ +^)/)$ +^स/स/स$ +^और/और$ +^बारा/बारा$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^दिखाई/दिखा$ +^दीछ/दी$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^पाँच/पाँच$ +^सौ/*सौ$ +^भटे/भटे$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^एक/एक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^दिखाई/दिखा$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^जिनूनमें/*जिनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^भौत/भौत/भौत$ +^सारा/सारा$ +^ऐल/ऐल$ +^तक/तक$ +^ज्यूना/*ज्यूना$ +^छन/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^मर/मर/मर$ +^ग्यान/ग्य$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^याकूब/याकूब$ +^स/स/स$ +^और/और$ +^सब/सब$ +^प्रेरितून/प्रेरित$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दिखाई/दिखा$ +^दीछ/दी$ +^और/और$ +^सबून/सबून$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^मैंस/मैंस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दिखाई/दिखा$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^बच्चाक/*बच्चाक$ +^जस/जस$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^बखत/बखत$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^पैद/पैद$ +^भ्योछ/भ्य$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^प्रेरितून/प्रेरित$ +^में/में$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^नानो/नानो$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^सच्ची/सच्ची$ +^पुछा/*पुछा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^मैं/मैं/मैं$ +^प्रेरित/प्रेरित/प्रेरित$ +^कहलून/*कहलून$ +^लकारी/*लकारी$ +^को/को$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^लोगून/लोग$ +^सताईना/*सताईना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^आज/आज$ +^मैं/मैं/मैं$ +^प्रेरित/प्रेरित/प्रेरित$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^उको/उको$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^जो/जो$ +^मैंमें/मैं+में$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^बेकार/*बेकार$ +^नै/नै$ +^भ्यो/*भ्यो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^और/और$ +^प्रेरित/प्रेरित/प्रेरित$ +^है/है$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^मेहनत/मेहनत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करछ्य/कर/कर$ +^यो/यो/यो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^म्यारा/म्यारा$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^नै/नै$ +^भ्यो/*भ्यो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^म्यारा/म्यारा$ +^द्वारा/द्वारा$ +^काम/काम$ +^करून/कर$ +^मरैछ्यो/*मरैछ्यो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^चाहे/*चाहे$ +^मैं/मैं/मैं$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^चाहे/*चाहे$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^दुसारा/दुसारा$ +^प्रेरित/प्रेरित/प्रेरित$ +^हुन/हो$ +^,/,$ +^हम/हम/हम$ +^सबून/सबून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मसीहक/मसीह+क$ +^बारिमें/बारिमें$ +^एक्कै/एक्कै$ +^सुसमाचारो/*सुसमाचारो$ +^को/को$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करनू/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^येमें/*येमें$ +^तुम/तुम$ +^विश्वास/विश्वास$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करछा/कर$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^अब/अब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^यो/यो/यो$ +^पुछून/पुछ$ +^चाछूँ/चाँ$ +^:/:$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^हम/हम/हम$ +^सबून/सबून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमार/तुमार$ +^बीच/बीच$ +^योई/योई$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करछ्य/कर/कर$ +^कि/कि/कि$ +^जब/जब/जब$ +^मसीह/मसीह$ +^मर/मर/मर$ +^ग्यो/ग्य$ +^त/त/त$ +^ऊस/ऊस$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^करि/कर$ +^ग्योछ/ग्य$ +^त/त/त$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^नै/नै$ +^कौ/कुं$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^का/का$ +^मरना/मरन$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^दुबारा/दुबारा$ +^ज्यून/ज्यून$ +^नी/नी$ +^करोलो/कर$ +^अगर/अगर$ +^मरिनान/*मरिनान$ +^को/को$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^हुनो/हो$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^मसीह/मसीह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^नै/नै$ +^भ्यो/*भ्यो$ +^और/और$ +^अगर/अगर$ +^मसीह/मसीह$ +^मरिनान/*मरिनान$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^नै/नै$ +^भ्यो/*भ्यो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^जो/जो$ +^सुसमाचारो/*सुसमाचारो$ +^को/को$ +^हम/हम/हम$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करनू/कर$ +^उले/उले$ +^बेकार/*बेकार$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बेकार/*बेकार$ +^छै/छ$ +^येक/येक/येक$ +^अलावा/*अलावा$ +^,/,$ +^हम/हम/हम$ +^पक्का/*पक्का$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^गवाह/*गवाह$ +^छा/छ$ +^जिनूनले/जिनून+ले$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^झूठ/झूठ$ +^बोलछ्य/बोल$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^हमूले/हमूले$ +^गवाई/*गवाई$ +^दीछ/दी$ +^कि/कि/कि$ +^उले/उले$ +^मसीह/मसीह$ +^स/स/स$ +^मरिनान/*मरिनान$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^करछ्य/कर/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अगर/अगर$ +^यो/यो/यो$ +^सच्ची/सच्ची$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^मरीनाक/*मरीनाक$ +^ज्यून/ज्यून$ +^नै/नै$ +^हुना/हो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मसीह/मसीह$ +^स/स/स$ +^मरिन/*मरिन$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^अगर/अगर$ +^मरीनाक/*मरीनाक$ +^लोगून/लोग$ +^मौताक/*मौताक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^ज्यून/ज्यून$ +^नै/नै$ +^हुना/हो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^मसीह/मसीह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मौताक/*मौताक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^नै/नै$ +^भ्यो/*भ्यो$ +^और/और$ +^अगर/अगर$ +^मसीह/मसीह$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^नै/नै$ +^भ्यो/*भ्यो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करूनो/कर$ +^बेकार/*बेकार$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^अब/अब$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^पापून/पाप$ +^में/में$ +^जीन/*जीन$ +^मरैछा/*मरैछा$ +^अगर/अगर$ +^मसीह/मसीह$ +^मरिनान/*मरिनान$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^नै/नै$ +^भ्यो/*भ्यो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^जो/जो$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^मर/मर/मर$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बचाई/*बचाई$ +^नी/नी$ +^ग्या/ग्य$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नाश/नाश$ +^हो/हो$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^मतलब/मतलब$ +^यो/यो/यो$ +^कि/कि/कि$ +^हमेशा/हमेशा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^भटे/भटे$ +^अलग/अलग$ +^हो/हो$ +^ग्यान/ग्य$ +^अगर/अगर$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^हमेरि/*हमेरि$ +^आश/*आश$ +^केवल/केवल$ +^यो/यो/यो$ +^जीवन/जीवन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^हमून/हमून$ +^में/में$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^औरून/*औरून$ +^की/की/की$ +^तुलना/*तुलना$ +^में/में$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^हमरि/हमरि$ +^हालत/*हालत$ +^खराब/खराब$ +^छै/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मसीह/मसीह$ +^स/स/स$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^पैल/*पैल$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छै/छ$ +^जैस/जैस$ +^मरिन/*मरिन$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^को/को$ +^सबूत/सबूत$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^करोलो/कर$ +^जो/जो$ +^मर/मर/मर$ +^चुक/चुक$ +^ग्यान/ग्य$ +^त/त/त$ +^तुम/तुम$ +^देखछा/देख$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^मौत/मौत$ +^पैल/*पैल$ +^आदिमी/आदिमी$ +^आदमाक/*आदमाक$ +^द्वारा/द्वारा$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^मरिनान/*मरिनान$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^हुन/हो$ +^में/में$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^मसीहक/मसीह+क$ +^द्वारा/द्वारा$ +^शुरू/शुरू$ +^हो/हो$ +^ग्योछ/ग्य$ +^सब/सब$ +^मरनान/मर$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^हम/हम/हम$ +^सबै/सबै$ +^पैल/*पैल$ +^आदिमी/आदिमी$ +^आदमाक/*आदमाक$ +^वंशज/वंशज$ +^छा/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^जो/जो$ +^दुसरा/दुसरा$ +^आदिमी/आदिमी$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^जुड़िनाक/*जुड़िनाक$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^नय्या/नय्या$ +^जीवन/जीवन$ +^दीई/दी$ +^जालो/जा$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हरेक/हरेक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^अपून/अपून$ +^-/-$ +^अपून/अपून$ +^बारीक/*बारीक$ +^अनुसार/अनुसार$ +^मरिनान/*मरिनान$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^करि/कर$ +^जालो/जा$ +^;/;$ +^मसीह/मसीह$ +^जो/जो$ +^पैल/*पैल$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छ्यो/छ$ +^जैस/जैस$ +^मरिन/*मरिन$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^करि/कर$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^जब/जब/जब$ +^मसीह/मसीह$ +^वापस/वापस$ +^आलो/आ$ +^त/त/त$ +^जो/जो$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^मजबूत/मजबूत$ +^रिशता/*रिशता$ +^राखनान/राख$ +^उनून/उनून/उनून$ +^दुबारा/दुबारा$ +^मरिन/*मरिन$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^करि/कर$ +^जाला/जा$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^मसीह/मसीह$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^बिरोध/बिरोध$ +^करून/कर$ +^वाली/वाली$ +^सबै/सबै$ +^बुरी/बुरी$ +^ताकतून/*ताकतून$ +^नाश/नाश$ +^कर/कर/कर$ +^द्योलो/द्याल$ +^,/,$ +^उक/उक/उक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^संसारो/*संसारो$ +^को/को$ +^अन्त/*अन्त$ +^हो/हो$ +^जालो/जा$ +^तब/तब$ +^मसीह/मसीह$ +^अपून/अपून$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^सौंप/सौंप/सौंप$ +^द्योलो/द्याल$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^उमें/उ+में$ +^पुर/पुर$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^करौ/*करौ$ +^मसीह/मसीह$ +^स/स/स$ +^उ/उ/उ$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^में/में$ +^राज/*राज$ +^करूनो/कर$ +^चैछो/चा$ +^जब/जब/जब$ +^तक/तक$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उक/उक/उक$ +^सब/सब$ +^दुश्मनून/*दुश्मनून$ +^पुरी/पुरी$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हरा/*हरा$ +^नै/नै$ +^द्यो/*द्यो$ +^जो/जो$ +^दुशमनश/*दुशमनश$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^आखरी/*आखरी$ +^में/में$ +^नाश/नाश$ +^करि/कर$ +^जालो/जा$ +^उ/उ/उ$ +^मौत/मौत$ +^छै/छ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^कुंछो/कुं$ +^कि/कि/कि$ +^“/“$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^मसीहक/मसीह+क$ +^अधिकार/अधिकार$ +^में/में$ +^कर/कर/कर$ +^द्योलो/द्याल$ +^,/,$ +^”/”$ +^त/त/त$ +^यो/यो/यो$ +^पक्का/*पक्का$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^येमें/*येमें$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^शामिल/शामिल$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उई/उई/उ+ई$ +^छै/छ$ +^जैले/जे+ले$ +^मसीह/मसीह$ +^स/स/स$ +^अधिकार/अधिकार$ +^दीईना/दीईना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^जब/जब/जब$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^च्यालाक/*च्यालाक$ +^अधिकार/अधिकार$ +^में/में$ +^हो/हो$ +^जालो/जा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^खुद/खुद$ +^स/स/स$ +^पुर/पुर$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^अधिकार/अधिकार$ +^में/में$ +^कर/कर/कर$ +^द्योलो/द्याल$ +^,/,$ +^जैले/जे+ले$ +^ऊस/ऊस$ +^यो/यो/यो$ +^अधिकार/अधिकार$ +^दीछ/दी$ +^ताकि/ताकि$ +^परमेश्वरै/परमेश्वरै$ +^सबून/सबून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^हो/हो$ +^अगर/अगर$ +^मरीनाक/*मरीनाक$ +^ज्यून/ज्यून$ +^नै/नै$ +^करि/कर$ +^जाना/जा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^लोग/लोग$ +^की/की/की$ +^कराला/करा$ +^जो/जो$ +^उनून/उनून/उनून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^लीन/ली$ +^मर्यान/मार$ +^?/?$ +^त/त/त$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^मरीनाक/*मरीनाक$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^उनून/उनून/उनून$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^किलै/*किलै$ +^दी/दी/दी$ +^जानमर्योछ/*जानमर्योछ$ +^?/?$ +^जाँ/जाँ$ +^तक/तक$ +^हमरि/हमरि$ +^बात/बात$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^मरीनाक/*मरीनाक$ +^ज्यून/ज्यून$ +^नै/नै$ +^करि/कर$ +^जाना/जा$ +^त/त/त$ +^हमोरो/हमोरो$ +^खुद/खुद$ +^स/स/स$ +^खतरा/*खतरा$ +^में/में$ +^डालून/*डालून$ +^मूर्खता/*मूर्खता$ +^छै/छ$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयो/भाई$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^हर/हर$ +^दिन/दी/दिन$ +^मौत/मौत$ +^को/को$ +^सामना/*सामना$ +^करछूँ/कर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जो/जो$ +^कुंछूँ/*कुंछूँ$ +^उ/उ/उ$ +^बिल्कुल/*बिल्कुल$ +^सच्ची/सच्ची$ +^छै/छ$ +^जसकैं/जैस+तरह$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सच्ची/सच्ची$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^भौत/भौत/भौत$ +^खुश/खुश$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^किलैकी/किलैकी$ +^तुम/तुम$ +^हमार/हमार$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछा/कर$ +^या/या/या$ +^इफिसुस/*इफिसुस$ +^में/में$ +^,/,$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दुशमन/*दुशमन$ +^एक/एक$ +^खतरनाक/*खतरनाक$ +^जानवर/*जानवर$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^छन/छ$ +^जो/जो$ +^मैंस/मैंस$ +^नुकशान/*नुकशान$ +^पुजून/*पुजून$ +^चानान/चा$ +^अगर/अगर$ +^म्योरो/म्योरो$ +^ईनाम/ईनाम$ +^केवल/केवल$ +^यो/यो/यो$ +^संसार/संसार$ +^मेंई/*मेंई$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^मैंस/मैंस$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^सहन/सहन$ +^करना/कर$ +^कि/कि/कि$ +^जरूरत/जरूरत$ +^छै/छ$ +^अगर/अगर$ +^यो/यो/यो$ +^सच्ची/सच्ची$ +^हुनो/हो$ +^कि/कि/कि$ +^मैंस/मैंस$ +^आखरी/*आखरी$ +^दिन/दी/दिन$ +^में/में$ +^दुबारा/दुबारा$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^नी/नी$ +^करि/कर$ +^जालो/जा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^बड़िया/*बड़िया$ +^हुनो/हो$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^मौज/*मौज$ +^करनू/कर$ +^,/,$ +^जसकैं/जैस+तरह$ +^यो/यो/यो$ +^कहावत/*कहावत$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^“/“$ +^आ/आ/आ$ +^हम/हम/हम$ +^खानू/खा$ +^-/-$ +^पीनू/पी$ +^किलैकी/किलैकी$ +^शायद/*शायद$ +^भोल/भोल$ +^हम/हम/हम$ +^मर/मर/मर$ +^जूला/*जूला$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^हमोरो/हमोरो$ +^अन्त/*अन्त$ +^होलो/हो$ +^”/”$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^इसकैं/*इसकैं$ +^त/त/त$ +^बात/बात$ +^करनान/कर$ +^उनार/उनार/उनार$ +^द्वारा/द्वारा$ +^बेकुफ/*बेकुफ$ +^जन/जन$ +^बना/बना/बना/बन$ +^,/,$ +^“/“$ +^बुरी/बुरी$ +^संगति/*संगति$ +^निको/निको$ +^चरित्र/*चरित्र$ +^स/स/स$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बिगाड़/*बिगाड़$ +^दीछी/दी$ +^”/”$ +^तुम/तुम$ +^सतर्क/सतर्क$ +^होज्या/*होज्या$ +^,/,$ +^और/और$ +^पाप/पाप$ +^करून/कर$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दी/दी/दी$ +^;/;$ +^किलैकी/किलैकी$ +^तुमूनमें/*तुमूनमें$ +^भटे/भटे$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ठीक/ठीक$ +^रिशता/*रिशता$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^शर्मिन्दा/*शर्मिन्दा$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^यो/यो/यो$ +^कुंछूँ/*कुंछूँ$ +^अगर/अगर$ +^उदारण/*उदारण$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कोई/कोई$ +^पूछछो/*पूछछो$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^मरिन/*मरिन$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^कसकैं/*कसकैं$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^करोलो/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनोरो/उनोरो$ +^शरीर/शरीर$ +^कसो/*कसो$ +^होलो/हो$ +^म्योरो/म्योरो$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^मूर्ख/मूर्ख/मूर्ख/मूर्ख$ +^जन/जन$ +^बना/बना/बना/बन$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^केले/केले$ +^तुम/तुम$ +^बूछा/*बूछा$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^तक/तक$ +^अंकुर/*अंकुर$ +^नै/नै$ +^निकलनो/*निकलनो$ +^तब/तब$ +^तक/तक$ +^उ/उ/उ$ +^नै/नै$ +^बढ़नो/*बढ़नो$ +^जो/जो$ +^केले/केले$ +^तुम/तुम$ +^बूछा/*बूछा$ +^,/,$ +^चाहे/*चाहे$ +^ग्यूँ/ग्यूँ$ +^हो/हो$ +^या/या/या$ +^के/के$ +^और/और$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^केवल/केवल$ +^एक/एक$ +^बीज/*बीज$ +^छै/छ$ +^उको/उको$ +^उ/उ/उ$ +^रूप/रूप$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^जो/जो$ +^बोटो/*बोटो$ +^को/को$ +^होलो/हो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^अपूनी/अपूनी$ +^इच्छाक/*इच्छाक$ +^अनुसार/अनुसार$ +^उ/उ/उ$ +^बोट/*बोट$ +^स/स/स$ +^उ/उ/उ$ +^रूप/रूप$ +^दीछो/दी$ +^जो/जो$ +^उ/उ/उ$ +^खिन/खिन/खिन$ +^चाछो/चा$ +^हरेक/हरेक$ +^प्रकारो/*प्रकारो$ +^को/को$ +^बी/*बी$ +^अपून/अपून$ +^रूप/रूप$ +^में/में$ +^बढ़छो/बढ़$ +^अगर/अगर$ +^हम/हम/हम$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^रून/रू$ +^वाला/वाला$ +^सबै/सबै$ +^जानवरून/*जानवरून$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सोचा/*सोचा$ +^त/त/त$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^एक/एक$ +^जसा/*जसा$ +^नी/नी$ +^देखीना/*देखीना$ +^आदिमीन/आदिमी$ +^को/को$ +^अलग/अलग$ +^रूप/रूप$ +^हुछो/हो$ +^पक्षीनको/*पक्षीनको$ +^अलग/अलग$ +^रूप/रूप$ +^हुछो/हो$ +^माँछान/*माँछान$ +^को/को$ +^अलग/अलग$ +^रूप/रूप$ +^हुछो/हो$ +^हर/हर$ +^प्रकाराक/*प्रकाराक$ +^जानवरून/*जानवरून$ +^अलग/अलग$ +^रूप/रूप$ +^हुछो/हो$ +^और/और$ +^जसकैं/जैस+तरह$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^अलग/अलग$ +^प्रकाराक/*प्रकाराक$ +^शरीर/शरीर$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^आकाश/आकाश$ +^में/में$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^छन/छ$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^सूरज/*सूरज$ +^,/,$ +^चाँद/*चाँद$ +^और/और$ +^तारा/तारा$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^आकाश/आकाश$ +^की/की/की$ +^चीजून/चीज$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^की/की/की$ +^खुबशुरती/*खुबशुरती$ +^हुछी/हो$ +^,/,$ +^और/और$ +^धरती/धरती$ +^की/की/की$ +^चीजून/चीज$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^दुसरी/*दुसरी$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^की/की/की$ +^खुबशुरती/*खुबशुरती$ +^हुछी/हो$ +^सूरज/*सूरज$ +^की/की/की$ +^खुबशुरती/*खुबशुरती$ +^अलग/अलग$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^चाँद/*चाँद$ +^की/की/की$ +^खुबशुरती/*खुबशुरती$ +^अलग/अलग$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^तारान/तारा$ +^की/की/की$ +^खुबशुरती/*खुबशुरती$ +^अलग/अलग$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^एक/एक$ +^तारा/तारा$ +^है/है$ +^दुसारा/दुसारा$ +^तारा/तारा$ +^की/की/की$ +^खुबशुरती/*खुबशुरती$ +^में/में$ +^फरक/*फरक$ +^छै/छ$ +^त/त/त$ +^इसोई/इसो+ई$ +^मरीनाक/*मरीनाक$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^दुबारा/दुबारा$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^हुन/हो$ +^में/में$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^होलो/हो$ +^जो/जो$ +^शरीर/शरीर$ +^स/स/स$ +^उ/उ/उ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^दफनूनान/*दफनूनान$ +^उ/उ/उ$ +^इसा/इसा$ +^शरीर/शरीर$ +^छन/छ$ +^जो/जो$ +^सड़/*सड़$ +^जानान/जा$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^यो/यो/यो$ +^दुबारा/दुबारा$ +^है/है$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^होलो/हो$ +^त/त/त$ +^यो/यो/यो$ +^एक/एक$ +^इसो/इसो$ +^शरीर/शरीर$ +^होलो/हो$ +^जो/जो$ +^सड़/*सड़$ +^नै/नै$ +^सकूनो/सक$ +^जब/जब/जब$ +^हमार/हमार$ +^शरीर/शरीर$ +^स/स/स$ +^दफनाई/दफना$ +^जाछो/जा$ +^तब/तब$ +^हमोरो/हमोरो$ +^शरीर/शरीर$ +^बदसूरत/*बदसूरत$ +^और/और$ +^कमजोर/*कमजोर$ +^हुछो/हो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^दुबारा/दुबारा$ +^है/है$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^खुबशुरत/*खुबशुरत$ +^और/और$ +^शक्तिशाली/*शक्तिशाली$ +^होलो/हो$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^शरीरै/*शरीरै$ +^स/स/स$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^दफनाई/दफना$ +^जाछो/जा$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^केवल/केवल$ +^यो/यो/यो$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आदिमीक/*आदिमीक$ +^जीवन/जीवन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^लायक/लायक$ +^छै/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ऊस/ऊस$ +^दुबारा/दुबारा$ +^है/है$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उको/उको$ +^नय्या/नय्या$ +^शरीर/शरीर$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^जीवन/जीवन$ +^जिनाका/*जिनाका$ +^योग्य/*योग्य$ +^होलो/हो$ +^अगर/अगर$ +^एक/एक$ +^इसो/इसो$ +^शरीर/शरीर$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^केवल/केवल$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^रून/रू$ +^लायक/लायक$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^एक/एक$ +^इसो/इसो$ +^शरीर/शरीर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^होलो/हो$ +^जो/जो$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^रूनो/*रूनो$ +^लायक/लायक$ +^छै/छ$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लिख/लिख/लिख/लिख$ +^रैछ/रै/रै$ +^कि/कि/कि$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^धरती/धरती$ +^को/को$ +^पैल/*पैल$ +^आदिमी/आदिमी$ +^,/,$ +^मतलब/मतलब$ +^आदम/*आदम$ +^,/,$ +^जीवित/*जीवित$ +^प्राणी/*प्राणी$ +^बनछ्य/बन$ +^,/,$ +^”/”$ +^और/और$ +^आखरी/*आखरी$ +^आदम/*आदम$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^कि/कि/कि$ +^मसीह/मसीह$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^उई/उई/उ+ई$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^दीछो/दी$ +^उ/उ/उ$ +^जीवन/जीवन$ +^जो/जो$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^हमेशा/हमेशा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^पैलि/पैलि$ +^नै/नै$ +^ऊँनो/*ऊँनो$ +^;/;$ +^बल्कि/बल्कि$ +^जो/जो$ +^जीवन/जीवन$ +^पैलि/पैलि$ +^ऊँछो/*ऊँछो$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^यो/यो/यो$ +^धरती/धरती$ +^को/को$ +^जीवन/जीवन$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^,/,$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^को/को$ +^जीवन/जीवन$ +^आलो/आ$ +^पैल/*पैल$ +^आदिमी/आदिमी$ +^जो/जो$ +^आदम/*आदम$ +^छ्यो/छ$ +^धरतिक/*धरतिक$ +^माटा/*माटा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बनिना/बन$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^मसीह/मसीह$ +^जो/जो$ +^कि/कि/कि$ +^दुसोरो/दुसोरो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^भटे/भटे$ +^आछ/आ$ +^आदमाक/*आदमाक$ +^वंशज/वंशज$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^धरतिक/*धरतिक$ +^माटा/*माटा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बनिनाक/*बनिनाक$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^जसो/जसो$ +^उ/उ/उ$ +^छै/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^जो/जो$ +^स्वर्गाक/*स्वर्गाक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छन/छ$ +^जो/जो$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^की/की/की$ +^सुणनान/सुण$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उका/*उका$ +^जस/जस$ +^छन/छ$ +^और/और$ +^जसकैं/जैस+तरह$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमून/हमून$ +^ऊसो/ऊसो$ +^शरीर/शरीर$ +^दीछ/दी$ +^जसो/जसो$ +^धरतिक/*धरतिक$ +^पैल/*पैल$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^हम/हम/हम$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^को/को$ +^मसीह/मसीह$ +^को/को$ +^जसो/जसो$ +^शरीर/शरीर$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^अब/अब$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयो/भाई$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^कुंछूँ/*कुंछूँ$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^हमोरो/हमोरो$ +^शरीरो/*शरीरो$ +^मास/*मास$ +^और/और$ +^खून/खून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बनिना/बन$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^हम/हम/हम$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^में/में$ +^अपून/अपून$ +^यो/यो/यो$ +^शरीराक/*शरीराक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^प्रवेश/प्रवेश/प्रवेश$ +^नी/नी$ +^कर/कर/कर$ +^पाला/पा$ +^हम/हम/हम$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^अपून/अपून$ +^इस/*इस$ +^शरीराक/*शरीराक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^नै/नै$ +^रै/रै/रै$ +^सकना/सका$ +^जो/जो$ +^मर/मर/मर$ +^सकछो/सक$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^वाँ/वाँ$ +^कोई/कोई$ +^मौत/मौत$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^सुणो/*सुणो$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^भेद/*भेद$ +^की/की/की$ +^बात/बात$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^सब/सब$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^नी/नी$ +^मरला/मर$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हम/हम/हम$ +^सबून/सबून$ +^को/को$ +^रूप/रूप$ +^बदल/*बदल$ +^जालो/जा$ +^यो/यो/यो$ +^अचानक/*अचानक$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^इतुक/*इतुक$ +^जल्दी/जल्दी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जतुक/*जतुक$ +^देर/*देर$ +^कोई/कोई$ +^अपूनो/अपूनो$ +^आँख/आँख$ +^की/की/की$ +^पलक/*पलक$ +^झपकून/*झपकून$ +^में/में$ +^करछो/कर$ +^जब/जब/जब$ +^आखरी/*आखरी$ +^तुरी/*तुरी$ +^बजाई/*बजाई$ +^जालि/जा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^मर/मर/मर$ +^चुक/चुक$ +^ग्यान/ग्य$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^हमेशा/हमेशा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जीवन/जीवन$ +^जीन/*जीन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^दुबारा/दुबारा$ +^ज्यून/ज्यून$ +^करि/कर$ +^जाला/जा$ +^और/और$ +^हम/हम/हम$ +^जो/जो$ +^ज्यूना/*ज्यूना$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^हमार/हमार$ +^शरीर/शरीर$ +^बदल/*बदल$ +^जाला/जा$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^हमोरो/हमोरो$ +^यो/यो/यो$ +^शरीर/शरीर$ +^जो/जो$ +^आसानी/*आसानी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मर/मर/मर$ +^जाछो/जा$ +^और/और$ +^सड़/*सड़$ +^जाछो/जा$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^एक/एक$ +^इस/*इस$ +^शरीर/शरीर$ +^में/में$ +^बदली/*बदली$ +^जानो/*जानो$ +^चैछो/चा$ +^जो/जो$ +^नै/नै$ +^कभै/कभै$ +^मरूनो/*मरूनो$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^कभै/कभै$ +^सड़नो/*सड़नो$ +^जब/जब/जब$ +^इसो/इसो$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^पुर/पुर$ +^हो/हो$ +^जालो/जा$ +^जो/जो$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^“/“$ +^मौतस/*मौतस$ +^पुर/पुर$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हरा/*हरा$ +^दी/दी/दी$ +^जालो/जा$ +^और/और$ +^मौतो/*मौतो$ +^को/को$ +^नामो/*नामो$ +^निशान/*निशान$ +^नी/नी$ +^रोलो/*रोलो$ +^”/”$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^यो/यो/यो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पुर/पुर$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^मौत/मौत$ +^काँ/काँ$ +^छै/छ$ +^तेरि/तेरि$ +^जय/*जय$ +^?/?$ +^हे/हे$ +^काँ/काँ$ +^र्यो/*र्यो$ +^तेरो/तेरो$ +^डंक/*डंक$ +^?/?$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^जो/जो$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^पुरो/पुरो$ +^होलो/हो$ +^”/”$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^पाप/पाप$ +^इसो/इसो$ +^डंक/*डंक$ +^छै/छ$ +^जैको/जैको$ +^नतीजा/*नतीजा$ +^मौत/मौत$ +^हुछी/हो$ +^,/,$ +^और/और$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^पाप/पाप$ +^स/स/स$ +^अपूनी/अपूनी$ +^शक्ति/*शक्ति$ +^दीनान/दी$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^धन्यबाद/*धन्यबाद$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^हमार/हमार$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^उक/उक/उक$ +^द्वारा/द्वारा$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमून/हमून$ +^पाप/पाप$ +^और/और$ +^मौत/मौत$ +^में/में$ +^जीत/*जीत$ +^दीछ/दी$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयों/भाई$ +^,/,$ +^अपून/अपून$ +^विश्वास/विश्वास$ +^में/में$ +^मजबूत/मजबूत$ +^रौ/रू$ +^और/और$ +^गलत/गलत$ +^शिक्षान/शिक्षा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^जन/जन$ +^भटका/*भटका$ +^,/,$ +^प्रभु/प्रभु$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जो/जो$ +^काम/काम$ +^तुम/तुम$ +^करछा/कर$ +^उमें/उ+में$ +^हमेशा/हमेशा$ +^बढ़नै/बढ़$ +^जा/जा/जा$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^यो/यो/यो$ +^जाणछा/जाण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^केले/केले$ +^तुम/तुम$ +^प्रभु/प्रभु$ +^खिन/खिन/खिन$ +^करला/कर$ +^उको/उको$ +^ईनाम/ईनाम$ +^तुमून/तुमून$ +^जरूर/जरूर$ +^मिलोलो/*मिलोलो$ +^अब/अब$ +^तुम/तुम$ +^यो/यो/यो$ +^सवाल/*सवाल$ +^जो/जो$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^रूपाया/*रूपाया$ +^जाम/जाम$ +^करना/कर$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^पुछछा/पुछ$ +^,/,$ +^उको/उको$ +^यो/यो/यो$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^गलातिया/*गलातिया$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^स/स/स$ +^बताछ/बता$ +^,/,$ +^ऊसोई/ऊसो+ई$ +^तुम/तुम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करा/करा/करा/कर$ +^हर/हर$ +^इतवाराक/*इतवाराक$ +^दिन/दी/दिन$ +^तुमूनमें/*तुमूनमें$ +^भटे/भटे$ +^हरेक/हरेक$ +^अपूनी/अपूनी$ +^कमाईक/*कमाईक$ +^अनुसार/अनुसार$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^अपून/अपून$ +^पास/पास$ +^राखा/*राखा$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^म्यारा/म्यारा$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^में/में$ +^रूपाया/*रूपाया$ +^जाम/जाम$ +^नै/नै$ +^करून/कर$ +^पड़ो/*पड़ो$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^वाँ/वाँ$ +^ऊँलो/*ऊँलो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^मैं/मैं/मैं$ +^भरोसमंद/*भरोसमंद$ +^लोगून/लोग$ +^जिनून/जिनून$ +^तुमूले/तुमूले$ +^चुनिना/*चुनिना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^जाम/जाम$ +^करिना/कर$ +^का/का$ +^रूपायान/*रूपायान$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^जून/*जून$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उनार/उनार/उनार$ +^हात/हात$ +^एक/एक$ +^चिठ्ठी/चिठ्ठी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भेजूलो/*भेजूलो$ +^कि/कि/कि$ +^वाँक/*वाँक$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^उनेरि/उनेरि$ +^पछ्याण/पछ्याण/पछ्याण$ +^होज्यौ/*होज्यौ$ +^अगर/अगर$ +^तुमून/तुमून$ +^लागछो/लाग$ +^कि/कि/कि$ +^मैंस/मैंस$ +^जानो/*जानो$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^जाला/जा$ +^मैं/मैं/मैं$ +^मकिदुनिया/*मकिदुनिया$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^की/की/की$ +^यात्रा/*यात्रा$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^ऊंलो/*ऊंलो$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^मैं/मैं/मैं$ +^मकिदुनिया/*मकिदुनिया$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^जाना/जा$ +^की/की/की$ +^योजना/*योजना$ +^बनून/बना$ +^मरयूँ/*मरयूँ$ +^शायद/*शायद$ +^हो/हो$ +^सकछो/सक$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^बखत/बखत$ +^या/या/या$ +^पुर/पुर$ +^जाड़ा/जाड़/जाड़ा$ +^को/को$ +^मौसम/*मौसम$ +^में/में$ +^रूँ/*रूँ$ +^और/और$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^जाँ/जाँ$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जूंलो/*जूंलो$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^मैंस/मैंस$ +^मेरि/मेरि$ +^यात्रा/*यात्रा$ +^में/में$ +^भेज/भेज/भेज$ +^सकछा/सक$ +^मैं/मैं/मैं$ +^नै/नै$ +^उनो/*उनो$ +^चांनू/*चांनू$ +^कि/कि/कि$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^वाँ/वाँ$ +^ऊंलो/*ऊंलो$ +^त/त/त$ +^केवल/केवल$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^बखत/बखत$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ऊँलो/*ऊँलो$ +^अगर/अगर$ +^यो/यो/यो$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^इच्छाक/*इच्छाक$ +^अनुसार/अनुसार$ +^हो/हो$ +^त/त/त$ +^मैं/मैं/मैं$ +^वाँ/वाँ$ +^लम्बा/*लम्बा$ +^बखत/बखत$ +^खिन/खिन/खिन$ +^रून/रू$ +^चाछूँ/चाँ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^पिन्तेकुस्त/*पिन्तेकुस्त$ +^का/का$ +^त्यार/त्यार$ +^तक/तक$ +^इफिसुस/*इफिसुस$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^रूलो/*रूलो$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^अब/अब$ +^याँ/याँ$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोग/लोग$ +^छन/छ$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^बचन/बचन$ +^सुणून/सुण$ +^चानान/चा$ +^,/,$ +^और/और$ +^म्योरो/म्योरो$ +^याँ/याँ$ +^रून/रू$ +^भौत/भौत/भौत$ +^फैदमंद/*फैदमंद$ +^छै/छ$ +^हालाकि/*हालाकि$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोग/लोग$ +^म्योरो/म्योरो$ +^बिरोध/बिरोध$ +^करनान/कर$ +^अगर/अगर$ +^तीमुथियुस/*तीमुथियुस$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^कुरिन्थुस/*कुरिन्थुस$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^आलो/आ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उको/उको$ +^बड़िया/*बड़िया$ +^आदर/आदर$ +^-/-$ +^खातिर/*खातिर$ +^कर्या/कर$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^म्योरो/म्योरो$ +^जसो/जसो$ +^प्रभु/प्रभु$ +^में/में$ +^काम/काम$ +^करछो/कर$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^कोई/कोई$ +^उको/उको$ +^अनादर/*अनादर$ +^जन/जन$ +^करो/कर$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तुम/तुम$ +^उनून/उनून/उनून$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^दीया/दी$ +^जो/जो$ +^उनून/उनून/उनून$ +^अपूनी/अपूनी$ +^यात्रा/*यात्रा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जरूरी/जरूरी$ +^छै/छ$ +^किलैकी/किलैकी$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उको/उको$ +^इन्तजार/*इन्तजार$ +^करून/कर$ +^मरयूँ/*मरयूँ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईन/भाई$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^अ/*अ$ +^और/और$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाई/भाई$ +^अपुल्लोस/*अपुल्लोस$ +^थैं/थैं$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^भौत/भौत/भौत$ +^बिनती/बिनती$ +^कर/कर/कर$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^दुसारा/दुसारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाई/भाई$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^मिलून/*मिलून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आये/*आये$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उले/उले$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^जाना/जा$ +^की/की/की$ +^केले/केले$ +^इच्छा/इच्छा$ +^नै/नै$ +^करि/कर$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^सही/सही$ +^बखत/बखत$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^आ/आ/आ$ +^ज्यालो/*ज्यालो$ +^सतर्क/सतर्क$ +^रौ/रू$ +^;/;$ +^विश्वास/विश्वास$ +^में/में$ +^मजबूत/मजबूत$ +^बनिनाक/*बनिनाक$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^हिमती/*हिमती$ +^बना/बना/बना/बन$ +^,/,$ +^और/और$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^मजबूत/मजबूत$ +^रिशता/*रिशता$ +^राखा/*राखा$ +^तुम/तुम$ +^जेले/जेले$ +^करछा/कर$ +^प्रेम/प्रेम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करा/करा/करा/कर$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयों/भाई$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^स्तिफनास/*स्तिफनास$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^परिवार/*परिवार$ +^स/स/स$ +^जाणछा/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अखया/*अखया$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^पैल/*पैल$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^बन्यान/*बन्यान$ +^उनूनले/उनूनले$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^सेवा/सेवा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^समर्पित/*समर्पित$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^बिनती/बिनती$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^इसा/इसा$ +^अगुवान/अगुवान$ +^को/को$ +^हुकुम/हुकुम$ +^माना/मान$ +^बल्कि/बल्कि$ +^हरेक/हरेक$ +^को/को$ +^जो/जो$ +^इसकैं/*इसकैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^भक्ति/भक्ति$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^सेवा/सेवा$ +^करनान/कर$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^स्तिफनास/*स्तिफनास$ +^और/और$ +^फूरतूनातुस/*फूरतूनातुस$ +^और/और$ +^अखइकुसा/*अखइकुसा$ +^का/का$ +^उना/*उना$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^खुश/खुश$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उ/उ/उ$ +^मद्दत/मद्दत$ +^स/स/स$ +^दीन/दीन$ +^मर्यान/मार$ +^जो/जो$ +^मैंस/मैंस$ +^दीन/दीन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तुम/तुम$ +^याँ/याँ$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^म्यारा/म्यारा$ +^मन/मन$ +^स/स/स$ +^मजबूत/मजबूत$ +^करछ्य/कर/कर$ +^ठीक/ठीक$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कराला/करा$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^आला/आ$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^तुमून/तुमून$ +^इसा/इसा$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^आदर/आदर$ +^करून/कर$ +^चैछो/चा$ +^आसिया/*आसिया$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^तुमून/तुमून$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^;/;$ +^अक्विला/*अक्विला$ +^और/और$ +^उकी/उकी$ +^घरवाली/घर+वाली$ +^प्रिस्किल्ला/*प्रिस्किल्ला$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^जो/जो$ +^उनार/उनार/उनार$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^जाम/जाम$ +^हुछी/हो$ +^,/,$ +^उनुस/उनुस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमून/तुमून$ +^प्रभु/प्रभु$ +^में/में$ +^भौत/भौत/भौत$ +^-/-$ +^भौत/भौत/भौत$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^याँक/*याँक$ +^सबै/सबै$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईन/भाई$ +^को/को$ +^तुमून/तुमून$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^करनान/कर$ +^;/;$ +^एक/एक$ +^दुसराक/*दुसराक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^प्रेम/प्रेम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^गला/*गला$ +^मिलभेरन/*मिलभेरन$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^करा/करा/करा/कर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^पौलुस/पौलुस$ +^यो/यो/यो$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^अपून/अपून$ +^हात/हात$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लिखूनमरयूँ/*लिखूनमरयूँ$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^प्रभु/प्रभु$ +^स/स/स$ +^प्रेम/प्रेम$ +^नै/नै$ +^करनो/*करनो$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^शापित/*शापित$ +^छै/छ$ +^हे/हे$ +^हमार/हमार$ +^प्रभु/प्रभु$ +^,/,$ +^अ/*अ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछूँ/कर$ +^कि/कि/कि$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^को/को$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^हुनै/हो$ +^रौ/रू$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुम/तुम$ +^सबून/सबून$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछूँ/कर$ +^जिनोरो/*जिनोरो$ +^मसीह/मसीह$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^गैरो/*गैरो$ +^रिशता/*रिशता$ +^छै/छ$ +^आमीन/आमीन$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^को/को$ +^प्रेरित/प्रेरित/प्रेरित$ +^हुन/हो$ +^खिन/खिन/खिन$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^इच्छा/इच्छा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैंस/मैंस$ +^चुनिना/*चुनिना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^याँ/याँ$ +^हमारा/*हमारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाई/भाई$ +^तीमुथियुस/*तीमुथियुस$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^जो/जो$ +^मेरि/मेरि$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करछो/कर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^पौलुस/पौलुस$ +^यो/यो/यो$ +^चिठ्ठी/चिठ्ठी$ +^कुरिन्थुस/*कुरिन्थुस$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^,/,$ +^और/और$ +^अखया/*अखया$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^सब/सब$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^लिखूनमरयूँ/*लिखूनमरयूँ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछूँ/कर$ +^कि/कि/कि$ +^,/,$ +^हमारा/*हमारा$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^और/और$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^तुमून/तुमून$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^और/और$ +^शान्ति/शान्ति$ +^मिलनै/मिल$ +^रौ/रू$ +^हमारा/*हमारा$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीहक/मसीह+क$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^धन्यबाद/*धन्यबाद$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^हमून/हमून$ +^में/में$ +^दया/दया$ +^दिखूछो/*दिखूछो$ +^,/,$ +^और/और$ +^हमून/हमून$ +^हमेशा/हमेशा$ +^तसल्ली/*तसल्ली$ +^दीछो/दी$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^हमरि/हमरि$ +^सब/सब$ +^मुसीबतून/*मुसीबतून$ +^में/में$ +^हमून/हमून$ +^तसल्ली/*तसल्ली$ +^दीछो/दी$ +^;/;$ +^ताकि/ताकि$ +^हम/हम/हम$ +^उ/उ/उ$ +^तसल्ली/*तसल्ली$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^हमून/हमून$ +^दीछो/दी$ +^,/,$ +^उनूनले/उनूनले$ +^तसल्ली/*तसल्ली$ +^दी/दी/दी$ +^सका/सका$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^हर/हर$ +^तरह/तरह$ +^का/का$ +^मुसीबत/*मुसीबत$ +^में/में$ +^पड़ीना/पड़ीना$ +^का/का$ +^छन/छ$ +^किलैकी/किलैकी$ +^जसकैं/जैस+तरह$ +^हम/हम/हम$ +^दुख/दुख$ +^सहनू/*सहनू$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^मसीह/मसीह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दुख/दुख$ +^उठायान/*उठायान$ +^,/,$ +^और/और$ +^मसीहक/मसीह+क$ +^द्वारा/द्वारा$ +^हमून/हमून$ +^भौत/भौत/भौत$ +^तसल्ली/*तसल्ली$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मिलछी/मिल$ +^अगर/अगर$ +^हमून/हमून$ +^में/में$ +^मुसीबत/*मुसीबत$ +^ऊँछी/*ऊँछी$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^यो/यो/यो$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^शान्ति/शान्ति$ +^और/और$ +^उद्धार/उद्धार$ +^खिन/खिन/खिन$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^अगर/अगर$ +^हम/हम/हम$ +^शान्ति/शान्ति$ +^पानू/पा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^यो/यो/यो$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^शान्ति/शान्ति$ +^खिन/खिन/खिन$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^जैक/*जैक$ +^द्वारा/द्वारा$ +^तुम/तुम$ +^धैर्य/*धैर्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^मुसीबतून/*मुसीबतून$ +^सहन/सहन$ +^कर/कर/कर$ +^लीछा/ली$ +^,/,$ +^जिनून/जिनून$ +^हम/हम/हम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सहन/सहन$ +^करनू/कर$ +^और/और$ +^हमेरि/*हमेरि$ +^आश/*आश$ +^तुमार/तुमार$ +^बारिमें/बारिमें$ +^पक्की/*पक्की$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^हम/हम/हम$ +^जाणनू/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^जसा/*जसा$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुम/तुम$ +^हमारा/*हमारा$ +^दुख/दुख$ +^में/में$ +^दगाड़/दगाड़$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^तुम/तुम$ +^हमार/हमार$ +^शान्ति/शान्ति$ +^में/में$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दगाड़/दगाड़$ +^होला/हो$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^हमून/हमून$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^है/है$ +^मिल/मिल/मिल$ +^रैछ/रै/रै$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयो/भाई$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^चाछूँ/चाँ$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^मुसीबतून/*मुसीबतून$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^जाणा/*जाणा$ +^जो/जो$ +^हमून/हमून$ +^में/में$ +^आसिया/*आसिया$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^में/में$ +^आईना/*आईना$ +^की/की/की$ +^छी/छ$ +^कि/कि/कि$ +^,/,$ +^हम/हम/हम$ +^पुर/पुर$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बैचैन/*बैचैन$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^यह/*यह$ +^बोझ/*बोझ$ +^उहै/*उहै$ +^कई/कई$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^छ्यो/छ$ +^जतुक/*जतुक$ +^हम/हम/हम$ +^सहन/सहन$ +^कर/कर/कर$ +^सकछ्या/सक/सक$ +^,/,$ +^या/या/या$ +^तक/तक$ +^कि/कि/कि$ +^हमूनले/*हमूनले$ +^जीना/जीना$ +^की/की/की$ +^पुरी/पुरी$ +^उम्मीद/*उम्मीद$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दीछ/दी$ +^और/और$ +^हमूले/हमूले$ +^अपून/अपून$ +^मन/मन$ +^में/में$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^लीछ/ली$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^मार/मार/मार$ +^डाली/डाल$ +^जूला/*जूला$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^भ्योछ/भ्य$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^अपून/अपून$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^बल्‍कि/*बल्‍कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^भरोस/*भरोस$ +^राखा/*राखा$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^मरिनान/*मरिनान$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^कर/कर/कर$ +^सकछो/सक$ +^उले/उले$ +^हमून/हमून$ +^इतुक/*इतुक$ +^ठूला/ठूला$ +^खतरा/*खतरा$ +^है/है$ +^बचाछ/*बचाछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^बचालो/*बचालो$ +^;/;$ +^और/और$ +^उमें/उ+में$ +^हमून/हमून$ +^पुरो/पुरो$ +^भरोसा/*भरोसा$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^वह/*वह$ +^हमून/हमून$ +^अघिल/अघिल$ +^के/के$ +^बचूनै/*बचूनै$ +^रौलो/रू$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^लोग/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^हमेरि/*हमेरि$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करा/करा/करा/कर$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^भौत/भौत/भौत$ +^सी/*सी$ +^प्रार्थनान/*प्रार्थनान$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^हमून/हमून$ +^आशीष/*आशीष$ +^मिलीना/*मिलीना$ +^की/की/की$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भौतसा/*भौतसा$ +^लोग/लोग$ +^हमार/हमार$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^धन्यवाद/धन्यवाद$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^द्याला/द्याल$ +^किलैकी/किलैकी$ +^हमून/हमून$ +^एक/एक$ +^बात/बात$ +^को/को$ +^गर्व/*गर्व$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^हमोरो/हमोरो$ +^जमीर/*जमीर$ +^हमून/हमून$ +^विश्वास/विश्वास$ +^दिलूछो/*दिलूछो$ +^कि/कि/कि$ +^हमूले/हमूले$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^और/और$ +^खास/खास$ +^कर/कर/कर$ +^तुम/तुम$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^जो/जो$ +^बरताव/*बरताव$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^संसारा/संसारा$ +^बुद्धिमानी/*बुद्धिमानी$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^बल्‍कि/*बल्‍कि$ +^उ/उ/उ$ +^पवित्रता/*पवित्रता$ +^और/और$ +^सच्‍चाई/*सच्‍चाई$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^छ्यो/छ$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^कृपा/*कृपा$ +^को/को$ +^वरदान/*वरदान$ +^छै/छ$ +^हम/हम/हम$ +^तुमून/तुमून$ +^केवल/केवल$ +^उई/उई/उ+ई$ +^लिखनू/लिख$ +^जैस/जैस$ +^तुम/तुम$ +^पढ़/*पढ़$ +^सका/सका$ +^हालाकि/*हालाकि$ +^अब/अब$ +^तुम/तुम$ +^हमून/हमून$ +^पुरी/पुरी$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^समझना/*समझना$ +^,/,$ +^मैंस/मैंस$ +^आश/*आश$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^पुरी/पुरी$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^पाला/पा$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^हमार/हमार$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^दुबारा/दुबारा$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^में/में$ +^तुमून/तुमून$ +^हमून/हमून$ +^में/में$ +^ऊसोई/ऊसो+ई$ +^गर्व/*गर्व$ +^करला/कर$ +^जसो/जसो$ +^हम/हम/हम$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^गर्व/*गर्व$ +^करनू/कर$ +^मैंस/मैंस$ +^यकीन/*यकीन$ +^छ्यो/छ$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^हमून/हमून$ +^समझछा/समझ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^चाछूँ/चाँ$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^तुमारा/*तुमारा$ +^पास/पास$ +^मिलना/*मिलना$ +^की/की/की$ +^योजना/*योजना$ +^बनाछ/बना$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^तुमून/तुमून$ +^म्यारा/म्यारा$ +^द्वारा/द्वारा$ +^द्वी/द्वी$ +^यात्रान/*यात्रान$ +^की/की/की$ +^आशीष/*आशीष$ +^मिलनी/*मिलनी$ +^मेरि/मेरि$ +^योजना/*योजना$ +^छी/छ$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^मकिदुनिया/*मकिदुनिया$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^जान/जा$ +^बखत/बखत$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^ऊँ/*ऊँ$ +^;/;$ +^और/और$ +^मकिदुनिया/*मकिदुनिया$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^भटे/भटे$ +^वापस/वापस$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बखत/बखत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^ऊँ/*ऊँ$ +^ताकि/ताकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^यहूदिया/यहूदिया$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^की/की/की$ +^यात्रा/*यात्रा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मद्दत/मद्दत$ +^पा/पा/पा$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^जब/जब/जब$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^यो/यो/यो$ +^योजना/*योजना$ +^बनाईना/बनाईना$ +^की/की/की$ +^छी/छ$ +^त/त/त$ +^क्या/क्या$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^लापरवाही/*लापरवाही$ +^करछी/कर$ +^?/?$ +^या/या/या$ +^जो/जो$ +^करून/कर$ +^चाछ्यूँ/*चाछ्यूँ$ +^क्या/क्या$ +^दुनिया/*दुनिया$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^करून/कर$ +^चाछ्यूँ/*चाछ्यूँ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^अब/अब$ +^तक/तक$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^“/“$ +^हाँ/हाँ$ +^की/की/की$ +^हाँ/हाँ$ +^”/”$ +^कुंनान/कुं$ +^;/;$ +^और/और$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^में/में$ +^“/“$ +^नै/नै$ +^की/की/की$ +^नै/नै$ +^”/”$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कर/कर/कर$ +^दीनान/दी$ +^?/?$ +^जसो/जसो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^सच्चो/सच्चो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^हम/हम/हम$ +^जो/जो$ +^बात/बात$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कुंनू/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हाँ/हाँ$ +^”/”$ +^को/को$ +^मतलब/मतलब$ +^“/“$ +^हाँ/हाँ$ +^”/”$ +^और/और$ +^“/“$ +^ना/ना$ +^”/”$ +^का/का$ +^मतलब/मतलब$ +^“/“$ +^ना/ना$ +^”/”$ +^हुछो/हो$ +^किलैकी/किलैकी$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^जैले/जे+ले$ +^हमार/हमार$ +^द्वारा/द्वारा$ +^,/,$ +^मतलब/मतलब$ +^म्यारा/म्यारा$ +^और/और$ +^सिलवानुस/*सिलवानुस$ +^और/और$ +^तीमुथियुस/*तीमुथियुस$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^तुमार/तुमार$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^प्रचार/प्रचार$ +^भ्योछ/भ्य$ +^;/;$ +^उमें/उ+में$ +^“/“$ +^हाँ/हाँ$ +^”/”$ +^और/और$ +^“/“$ +^ना/ना$ +^”/”$ +^द्वीवै/द्वीवै$ +^नै/नै$ +^छी/छ$ +^;/;$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उमें/उ+में$ +^“/“$ +^हाँ/हाँ$ +^”/”$ +^की/की/की$ +^“/“$ +^हाँ/हाँ$ +^”/”$ +^भैछ/*भैछ$ +^किलैकी/किलैकी$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^जतुक/*जतुक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^वादा/वादा$ +^छन/छ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^वादा/वादा$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^“/“$ +^हाँक/*हाँक$ +^”/”$ +^दगाड़/दगाड़$ +^छन/छ$ +^और/और$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हम/हम/हम$ +^“/“$ +^आमीन/आमीन$ +^”/”$ +^कुंनू/कुं$ +^कि/कि/कि$ +^,/,$ +^हमार/हमार$ +^द्वारा/द्वारा$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^महिमा/महिमा$ +^हो/हो$ +^परमेश्वरै/परमेश्वरै$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^हमून/हमून$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^मजबूत/मजबूत$ +^करछो/कर$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमून/हमून$ +^में/में$ +^अपूनी/अपूनी$ +^मोहर/*मोहर$ +^लगाभेरन/लगा+भेरन$ +^बयाना/*बयाना$ +^का/का$ +^रूप/रूप$ +^में/में$ +^अपूनो/अपूनो$ +^आत्मा/आत्मा$ +^हमार/हमार$ +^दिल/*दिल$ +^में/में$ +^राखभेरन/*राखभेरन$ +^हमोरो/हमोरो$ +^अभिषेक/*अभिषेक$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^मेरि/मेरि$ +^यो/यो/यो$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^को/को$ +^गवाह/*गवाह$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^दुबारा/दुबारा$ +^कुरिन्थुस/*कुरिन्थुस$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^नै/नै$ +^आयू/*आयू$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^दुख/दुख$ +^दीन/दीन$ +^नी/नी$ +^चाछ्यू/*चाछ्यू$ +^येको/*येको$ +^मतलब/मतलब$ +^यो/यो/यो$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^तुमार/तुमार$ +^विश्वास/विश्वास$ +^में/में$ +^अपूनो/अपूनो$ +^अधिकार/अधिकार$ +^जतुनू/*जतुनू$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^तुम/तुम$ +^अपून/अपून$ +^विश्वास/विश्वास$ +^में/में$ +^मजबूत/मजबूत$ +^बनिना/बन$ +^का/का$ +^रूछा/रू$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हम/हम/हम$ +^त/त/त$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^खुशी/खुशी$ +^में/में$ +^शामिल/शामिल$ +^हो/हो$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^अपून/अपून$ +^मन/मन$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^ठानिना/*ठानिना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^कि/कि/कि$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^तुमून/तुमून$ +^दुख/दुख$ +^नी/नी$ +^द्यूलो/द्याल$ +^किलैकी/किलैकी$ +^अगर/अगर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^दुखी/*दुखी$ +^करूँलो/*करूँलो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुमार/तुमार$ +^अलावा/*अलावा$ +^मैंस/मैंस$ +^खुशी/खुशी$ +^दीन/दीन$ +^वाला/वाला$ +^कोई/कोई$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^तुमी/*तुमी$ +^छा/छ$ +^जिनून/जिनून$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^दुखी/*दुखी$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमून/तुमून$ +^योई/योई$ +^मक्शद/मक्शद/मक्शद$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^चिठ्ठी/चिठ्ठी$ +^लिखीना/लिख$ +^की/की/की$ +^छै/छ$ +^ताकि/ताकि$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^ऊँलो/*ऊँलो$ +^त/त/त$ +^जिनून/जिनून$ +^है/है$ +^मैंस/मैंस$ +^खुशी/खुशी$ +^मिलून/*मिलून$ +^चैछी/*चैछी$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^है/है$ +^मैंस/मैंस$ +^दुख/दुख$ +^जन/जन$ +^मिलो/मिल$ +^किलैकी/किलैकी$ +^मैंस/मैंस$ +^तुम/तुम$ +^सबून/सबून$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^भरोस/*भरोस$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^मेरि/मेरि$ +^खुशी/खुशी$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उई/उई/उ+ई$ +^तुम/तुम$ +^सबून/सबून$ +^की/की/की$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^छै/छ$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^भौत/भौत/भौत$ +^दुख/दुख$ +^में/में$ +^,/,$ +^मन/मन$ +^में/में$ +^तखलीफ/*तखलीफ$ +^सह/*सह$ +^भेरन/भेरन$ +^और/और$ +^आँसू/*आँसू$ +^बगा/*बगा$ +^-/-$ +^बगा/*बगा$ +^भेरन/भेरन$ +^तुमून/तुमून$ +^यो/यो/यो$ +^चिठ्ठी/चिठ्ठी$ +^लिखीना/लिख$ +^की/की/की$ +^छी/छ$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुम/तुम$ +^लोगून/लोग$ +^दुख/दुख$ +^दीन/दीन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^नै/नै$ +^लिखीना/लिख$ +^की/की/की$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^बल्‍कि/*बल्‍कि$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^यो/यो/यो$ +^जाण/जाण/जाण$ +^जा/जा/जा$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुम/तुम$ +^लोगून/लोग$ +^कतुक/कतुक$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^प्‍यार/*प्‍यार$ +^करछूँ/कर$ +^और/और$ +^अगर/अगर$ +^केले/केले$ +^मैंस/मैंस$ +^दुखी/*दुखी$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उले/उले$ +^मैंस/मैंस$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^एक/एक$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुम/तुम$ +^सबून/सबून$ +^दुखी/*दुखी$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^येहै/*येहै$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^के/के$ +^नै/नै$ +^कुंन/*कुंन$ +^चानूँ/*चानूँ$ +^इस/*इस$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^भौत/भौत/भौत$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जो/जो$ +^सजा/सजा$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^भौत/भौत/भौत$ +^छै/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^येहै/*येहै$ +^निको/निको$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^उको/उको$ +^अपराध/अपराध$ +^माफ/माफ$ +^करा/करा/करा/कर$ +^;/;$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^तसल्ली/*तसल्ली$ +^दी/दी/दी$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^तुम/तुम$ +^ऊस/ऊस$ +^माफ/माफ$ +^नी/नी$ +^करना/कर$ +^त/त/त$ +^शायद/*शायद$ +^उ/उ/उ$ +^इतुक/*इतुक$ +^दुखी/*दुखी$ +^हो/हो$ +^ज्यालो/*ज्यालो$ +^कि/कि/कि$ +^निराश/*निराश$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^हार/*हार$ +^मान/मान/मान$ +^ल्यो/*ल्यो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूथैं/*तुमूथैं$ +^बिनती/बिनती$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^ऊस/ऊस$ +^विश्वास/विश्वास$ +^दिला/*दिला$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^ऊस/ऊस$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछा/कर$ +^किलैकी/किलैकी$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमून/तुमून$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुमून/तुमून$ +^परख/*परख$ +^लीयू/*लीयू$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^म्यारा/म्यारा$ +^हुकमून/हुकम$ +^मानून/*मानून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैयार/तैयार$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^या/या/या$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जैस/जैस$ +^तुम/तुम$ +^माफ/माफ$ +^करछा/कर$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^माफ/माफ$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^जब/जब/जब$ +^मैंस/मैंस$ +^माफ/माफ$ +^करना/कर$ +^की/की/की$ +^जरूरत/जरूरत$ +^हुछी/हो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमार/तुमार$ +^फैदा/*फैदा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^अधिकार/अधिकार$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इसो/इसो$ +^करछूँ/कर$ +^ताकि/ताकि$ +^शैतान/शैतान$ +^हमून/हमून$ +^ध्वाका/ध्वाका$ +^नै/नै$ +^दी/दी/दी$ +^सको/*सको$ +^;/;$ +^किलैकी/किलैकी$ +^हम/हम/हम$ +^उक/उक/उक$ +^बुर/बुर$ +^योजना/*योजना$ +^स/स/स$ +^जाणनू/जाण$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^त्रोआस/*त्रोआस$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^मसीह/मसीह$ +^को/को$ +^सुसमाचारो/*सुसमाचारो$ +^को/को$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आयू/*आयू$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^वाँ/वाँ$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैंस/मैंस$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करना/कर$ +^को/को$ +^भौत/भौत/भौत$ +^ठूलो/ठूलो$ +^मौका/*मौका$ +^दीछ/दी$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^अपून/अपून$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाई/भाई$ +^तीतुस/*तीतुस$ +^स/स/स$ +^तुमार/तुमार$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^समाचार/*समाचार$ +^लियून/*लियून$ +^नै/नै$ +^देख्यो/देख$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^त्रोआस/*त्रोआस$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^भटे/भटे$ +^विदा/*विदा$ +^होभेरन/हो+भेरन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपून/अपून$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाई/भाई$ +^तीतुस/*तीतुस$ +^स/स/स$ +^खोजून/खोज$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मकिदुनिया/*मकिदुनिया$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^में/में$ +^वापस/वापस$ +^आयू/*आयू$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^धन्यवाद/धन्यवाद$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^हमार/हमार$ +^सम्बन्ध/*सम्बन्ध$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^हमून/हमून$ +^हमेशा/हमेशा$ +^अपून/अपून$ +^दगाड़/दगाड़$ +^हिटूछो/*हिटूछो$ +^और/और$ +^हमून/हमून$ +^जीत/*जीत$ +^दिलूछो/*दिलूछो$ +^येको/*येको$ +^मतलब/मतलब$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^जाँ/जाँ$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जानू/जा$ +^,/,$ +^हम/हम/हम$ +^सुसमाचारे/*सुसमाचारे$ +^स/स/स$ +^सुणूनै/*सुणूनै$ +^जानू/जा$ +^ताकि/ताकि$ +^सब/सब$ +^लोग/लोग$ +^परमेश्वरस/*परमेश्वरस$ +^जाणू/*जाणू$ +^और/और$ +^सुणून/सुण$ +^किलैकी/किलैकी$ +^हम/हम/हम$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मसीह/मसीह$ +^द्वारा/द्वारा$ +^ज्यून/ज्यून$ +^करि/कर$ +^ग्या/ग्य$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^धूपै/*धूपै$ +^कि/कि/कि$ +^नियाती/नियाती$ +^हमार/हमार$ +^द्वारा/द्वारा$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करि/कर$ +^ग्योछ/ग्य$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^फैलीना/*फैलीना$ +^की/की/की$ +^मीठी/*मीठी$ +^खुशबू/*खुशबू$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^उद्धार/उद्धार$ +^पान/पा$ +^वाला/वाला$ +^और/और$ +^नाश/नाश$ +^हुन/हो$ +^वाला/वाला$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^बीच/बीच$ +^फैलछी/*फैलछी$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उनून/उनून/उनून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जो/जो$ +^विनाशाक/*विनाशाक$ +^बाट/बाट$ +^में/में$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^मौत/मौत$ +^की/की/की$ +^इसी/इसी$ +^गन्दी/*गन्दी$ +^वास/*वास$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^उनून/उनून/उनून$ +^मौत/मौत$ +^क/क/क$ +^तरफ/तरफ$ +^ली/ली/ली$ +^जाछी/जा$ +^;/;$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उनून/उनून/उनून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जो/जो$ +^उद्धाराक/*उद्धाराक$ +^बाट/बाट$ +^में/में$ +^बढ़नै/बढ़$ +^जानान/जा$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^जीवन/जीवन$ +^की/की/की$ +^इसी/इसी$ +^मीठी/*मीठी$ +^खुशबू/*खुशबू$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^जीवनाक/*जीवनाक$ +^तरफ/तरफ$ +^ली/ली/ली$ +^जाछी/जा$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^,/,$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^खुद/खुद$ +^इस/*इस$ +^योग्य/*योग्य$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^सकूनो/सक$ +^जो/जो$ +^मसीहक/मसीह+क$ +^ज्ञान/ज्ञान$ +^की/की/की$ +^खुशबू/*खुशबू$ +^स/स/स$ +^फैला/*फैला$ +^सको/*सको$ +^किलैकी/किलैकी$ +^हम/हम/हम$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^भौतून/*भौतून$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^बचन/बचन$ +^स/स/स$ +^अपून/अपून$ +^फैद/*फैद$ +^खिन/खिन/खिन$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करनान/कर$ +^;/;$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हम/हम/हम$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^बचन/बचन$ +^को/को$ +^प्रचार/प्रचार$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^और/और$ +^मसीहक/मसीह+क$ +^अधिकाराक/*अधिकाराक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^करनू/कर$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^जाणभेरन/*जाणभेरन$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^हमून/हमून$ +^देखून/देख$ +^मर्योछ/*मर्योछ$ +^क्या/क्या$ +^हमूले/हमूले$ +^दुबारा/दुबारा$ +^अपूनी/अपूनी$ +^तारीफ/तारीफ$ +^करून/कर$ +^शुरू/शुरू$ +^कर/कर/कर$ +^दीछी/दी$ +^?/?$ +^या/या/या$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^आदिमीन/आदिमी$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^हमून/हमून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^या/या/या$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^सिफारिश/*सिफारिश$ +^की/की/की$ +^चिठ्ठीन/*चिठ्ठीन$ +^की/की/की$ +^जरूरत/जरूरत$ +^छी/छ$ +^?/?$ +^बिल्कुल/*बिल्कुल$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^तुम/तुम$ +^खुद/खुद$ +^एक/एक$ +^चिठ्ठी/चिठ्ठी$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^छा/छ$ +^जो/जो$ +^सबून/सबून$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^म्यारा/म्यारा$ +^काम/काम$ +^की/की/की$ +^सिफारिश/*सिफारिश$ +^करछी/कर$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^हमार/हमार$ +^मनून/मन$ +^में/में$ +^लिखीना/लिख$ +^की/की/की$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^बदलीना/*बदलीना$ +^को/को$ +^जीवन/जीवन$ +^तुमार/तुमार$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^हमार/हमार$ +^कामून/काम$ +^का/का$ +^वजह/*वजह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^एक/एक$ +^चिठ्ठी/चिठ्ठी$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^छै/छ$ +^जैस/जैस$ +^हर/हर$ +^कोई/कोई$ +^पढ़/*पढ़$ +^और/और$ +^पछ्याण/पछ्याण/पछ्याण$ +^सकछो/सक$ +^यो/यो/यो$ +^साफ/साफ$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^बदलीना/*बदलीना$ +^को/को$ +^जीवन/जीवन$ +^एक/एक$ +^चिठ्/*चिठ्$ +^ठी/*ठी$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^मसीह/मसीह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लिखीना/लिख$ +^की/की/की$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^यो/यो/यो$ +^चिठ्/*चिठ्$ +^ठी/*ठी$ +^हमरि/हमरि$ +^सेवकाई/*सेवकाई$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^लिखीना/लिख$ +^की/की/की$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^स्याही/*स्याही$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^या/या/या$ +^ढुगाँन/*ढुगाँन$ +^की/की/की$ +^पाठ्ठी/*पाठ्ठी$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जीवित/*जीवित$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^आत्मा/आत्मा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^आदिमीन/आदिमी$ +^का/का$ +^मनून/मन$ +^की/की/की$ +^पाठ्ठी/*पाठ्ठी$ +^में/में$ +^लिखी/लिख$ +^ग्यान/ग्य$ +^हम/हम/हम$ +^इसो/इसो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^कुंनू/कुं$ +^किलैकी/किलैकी$ +^हमून/हमून$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^भरोसा/*भरोसा$ +^छै/छ$ +^हम/हम/हम$ +^यो/यो/यो$ +^नै/नै$ +^कुंना/*कुंना$ +^कि/कि/कि$ +^हमार/हमार$ +^पास/पास$ +^खुद/खुद$ +^केले/केले$ +^करना/कर$ +^की/की/की$ +^काबलियत/*काबलियत$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^हमून/हमून$ +^यो/यो/यो$ +^काबलियत/*काबलियत$ +^दीछो/दी$ +^जैले/जे+ले$ +^हमून/हमून$ +^नय्या/नय्या$ +^वाचा/*वाचा$ +^को/को$ +^सेवक/सेवक$ +^हुना/हो$ +^का/का$ +^काबिल/*काबिल$ +^बनाछ/बना$ +^यो/यो/यो$ +^कोई/कोई$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^लिखीना/लिख$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^बल्कि/बल्कि$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^की/की/की$ +^वाचा/*वाचा$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^लिखीना/लिख$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^नै/नै$ +^मानना/*मानना$ +^को/को$ +^परिणाम/*परिणाम$ +^मौत/मौत$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^दीछो/दी$ +^जब/जब/जब$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^जो/जो$ +^ढूंगा/*ढूंगा$ +^का/का$ +^पाठ्ठी/*पाठ्ठी$ +^में/में$ +^लिखीना/लिख$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^तेज/तेज$ +^दिखाई/दिखा$ +^दीछ/दी$ +^इस्राएली/*इस्राएली$ +^लोग/लोग$ +^लम्बा/*लम्बा$ +^बखत/बखत$ +^तक/तक$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^मुँखा/*मुँखा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^नी/नी$ +^देख/देख/देख/देख$ +^सकछ्या/सक/सक$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उ/उ/उ$ +^चमकून/*चमकून$ +^मर्योछ्यो/*मर्योछ्यो$ +^,/,$ +^हालाकि/*हालाकि$ +^उ/उ/उ$ +^चमक/*चमक$ +^भौत/भौत/भौत$ +^बखत/बखत$ +^तक/तक$ +^नै/नै$ +^रै/रै/रै$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^अगर/अगर$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^दीईना/दीईना$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^में/में$ +^आधारित/*आधारित$ +^सेवकाई/*सेवकाई$ +^मौत/मौत$ +^ल्यूछी/*ल्यूछी$ +^,/,$ +^जैको/जैको$ +^इसो/इसो$ +^तेज/तेज$ +^छ्यो/छ$ +^तो/तो$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^को/को$ +^मार्गदर्शन/*मार्गदर्शन$ +^में/में$ +^नय्या/नय्या$ +^वाचा/*वाचा$ +^का/का$ +^अधीन/*अधीन$ +^सेवा/सेवा$ +^का/का$ +^काम/काम$ +^और/और$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तेज/तेज$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भरिना/*भरिना$ +^को/को$ +^होलो/हो$ +^किलैकी/किलैकी$ +^जब/जब/जब$ +^दोषी/*दोषी$ +^बनून/बना$ +^वाली/वाली$ +^वाचा/*वाचा$ +^में/में$ +^इतुक/*इतुक$ +^तेज/तेज$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^पक्का/*पक्का$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नय्या/नय्या$ +^वाचा/*वाचा$ +^जो/जो$ +^अपून/अपून$ +^लोगून/लोग$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^धर्मी/धर्मी$ +^बनछो/बन$ +^और/और$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^तेजोमय/*तेजोमय$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^तेज/तेज$ +^जो/जो$ +^पुरानी/*पुरानी$ +^वाचा/*वाचा$ +^मतलब/मतलब$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^आईना/*आईना$ +^की/की/की$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^अब/अब$ +^बिना/बिना$ +^तेज/तेज$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^प्रगट/प्रगट$ +^हुछी/हो$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^नय्या/नय्या$ +^वाचा/*वाचा$ +^का/का$ +^मुकाबला/*मुकाबला$ +^में/में$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^तेजोमय/*तेजोमय$ +^नाहातिनी/*नाहातिनी$ +^किलैकी/किलैकी$ +^अगर/अगर$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^में/में$ +^इसो/इसो$ +^तेज/तेज$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^बिल्कुल/*बिल्कुल$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^बखत/बखत$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बनिना/बन$ +^को/को$ +^रियोछ/*रियोछ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^नय्या/नय्या$ +^वाचा/*वाचा$ +^में/में$ +^कतुक/कतुक$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^तेज/तेज$ +^होलो/हो$ +^जो/जो$ +^हमेशा/हमेशा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बनिना/बन$ +^को/को$ +^रूछो/रू$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^यो/यो/यो$ +^आश/*आश$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^हम/हम/हम$ +^हिम्मतले/*हिम्मतले$ +^बोलनू/बोल$ +^हम/हम/हम$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^जैले/जे+ले$ +^अपून/अपून$ +^मुँख/मुँख$ +^में/में$ +^परदा/*परदा$ +^डाल/डाल/डाल$ +^छ्ये/*छ्ये$ +^ताकि/ताकि$ +^इस्राएली/*इस्राएली$ +^लोग/लोग$ +^उ/उ/उ$ +^चमक/*चमक$ +^स/स/स$ +^कम/कम$ +^और/और$ +^गायब/*गायब$ +^हुन/हो$ +^तक/तक$ +^नै/नै$ +^देख/देख/देख/देख$ +^लीन/ली$ +^लेकिन/लेकिन$ +^इस्राएली/*इस्राएली$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^मन/मन$ +^कठोर/*कठोर$ +^हो/हो$ +^गैछ्या/गै/गै$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^आज/आज$ +^तक/तक$ +^पुराना/*पुराना$ +^नियमाक/*नियमाक$ +^पढ़ून/*पढ़ून$ +^बखत/बखत$ +^उनार/उनार/उनार$ +^मनून/मन$ +^में/में$ +^उई/उई/उ+ई$ +^परदा/*परदा$ +^पड़ीनाको/*पड़ीनाको$ +^रूछो/रू$ +^पर/पर$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करन/*करन$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^परदा/*परदा$ +^हटाई/हटा$ +^जाछो/जा$ +^और/और$ +^आज/आज$ +^तक/तक$ +^जब/जब/जब$ +^कभै/कभै$ +^मूसा/मूसा$ +^की/की/की$ +^किताब/किताब$ +^पढ़ी/*पढ़ी$ +^जाछी/जा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उनार/उनार/उनार$ +^मनून/मन$ +^में/में$ +^परदा/*परदा$ +^पड़ीनाको/*पड़ीनाको$ +^रूछो/रू$ +^,/,$ +^और/और$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^येस/येस$ +^पुर/पुर$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^समझना/*समझना$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^कभै/कभै$ +^कोई/कोई$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^प्रभु/प्रभु$ +^उनार/उनार/उनार$ +^मन/मन$ +^में/में$ +^पड़ीना/पड़ीना$ +^का/का$ +^परदान/*परदान$ +^हटा/हटा/हटा$ +^दीछो/दी$ +^प्रभु/प्रभु$ +^त/त/त$ +^आत्मा/आत्मा$ +^छै/छ$ +^:/:$ +^और/और$ +^जा/जा/जा$ +^काँई/काँई$ +^प्रभु/प्रभु$ +^को/को$ +^आत्मा/आत्मा$ +^छै/छ$ +^वाँ/वाँ$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आजादी/*आजादी$ +^छै/छ$ +^हम/हम/हम$ +^सब/सब$ +^एक/एक$ +^ऐना/*ऐना$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तेज/तेज$ +^स/स/स$ +^इसा/इसा$ +^चेहरा/*चेहरा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^देखनान/देख$ +^जिनून/जिनून$ +^में/में$ +^परदा/*परदा$ +^पड़ीना/पड़ीना$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^हमून/हमून$ +^लगातार/*लगातार$ +^बड़ीना/*बड़ीना$ +^का/का$ +^तेज/तेज$ +^में/में$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^है/है$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^अपूनी/अपूनी$ +^नियाती/नियाती$ +^बनून/बना$ +^मर्योछ/*मर्योछ$ +^यो/यो/यो$ +^तेजोमय/*तेजोमय$ +^प्रभु/प्रभु$ +^थैं/थैं$ +^मिलछो/मिल$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^छै/छ$ +^परमेश्वरै/परमेश्वरै$ +^की/की/की$ +^दया/दया$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमून/हमून$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^सुणूना/*सुणूना$ +^की/की/की$ +^सेवा/सेवा$ +^मिलछ्य/मिल$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हम/हम/हम$ +^कभै/कभै$ +^हार/*हार$ +^नै/नै$ +^मानना/*मानना$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हमूले/हमूले$ +^शर्मनाक/*शर्मनाक$ +^और/और$ +^गुप्त/*गुप्त$ +^कामून/काम$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दी/दी/दी$ +^है/है$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^हम/हम/हम$ +^छल/*छल$ +^-/-$ +^कपट/*कपट$ +^करनू/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^परमेश्वरै/परमेश्वरै$ +^का/का$ +^बचन/बचन$ +^स/स/स$ +^अपून/अपून$ +^फैदा/*फैदा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^सुणूनू/*सुणूनू$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हम/हम/हम$ +^परमेश्ररा/*परमेश्ररा$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^सत्य/*सत्य$ +^बतूनू/*बतूनू$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^हर/हर$ +^आदिमी/आदिमी$ +^यो/यो/यो$ +^गवाही/गवाही$ +^दे/दी$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुंन/*कुंन$ +^मर्या/*मर्या$ +^चाहे/*चाहे$ +^लोग/लोग$ +^उ/उ/उ$ +^सुसमाचारै/*सुसमाचारै$ +^स/स/स$ +^नै/नै$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^सकून/*सकून$ +^जो/जो$ +^हम/हम/हम$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करनू/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^यो/यो/यो$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^नै/नै$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^सकना/सका$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^नाश/नाश$ +^हुन/हो$ +^वाला/वाला$ +^बाटा/बाटा$ +^में/में$ +^हिटनान/*हिटनान$ +^यो/यो/यो$ +^संसारो/*संसारो$ +^को/को$ +^ईश्वर/*ईश्वर$ +^शैतान/शैतान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अविश्वासीन/अविश्वासी$ +^की/की/की$ +^बुद्धि/*बुद्धि$ +^स/स/स$ +^अंधो/*अंधो$ +^कर/कर/कर$ +^दी/दी/दी$ +^है/है$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जैका/जैका$ +^कारण/कारण$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^और/और$ +^उकी/उकी$ +^महिमा/महिमा$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^नै/नै$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^सकना/सका$ +^कि/कि/कि$ +^मसीह/मसीह$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^स्वरूप/*स्वरूप$ +^छै/छ$ +^किलैकी/किलैकी$ +^हम/हम/हम$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^को/को$ +^सुसमाचारो/*सुसमाचारो$ +^को/को$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करनू/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^प्रभु/प्रभु$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^बारिमें/बारिमें$ +^यो/यो/यो$ +^कुंनान/कुं$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^तुमार/तुमार$ +^सेवक/सेवक$ +^छा/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्‍वरै/*परमेश्‍वरै$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^अन्यारा/अन्यारा$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^उज्यालो/उज्यालो$ +^चमकछो/*चमकछो$ +^,/,$ +^”/”$ +^और/और$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^उज्याला/*उज्याला$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^हमार/हमार$ +^मनून/मन$ +^में/में$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^हम/हम/हम$ +^परमेश्वरै/परमेश्वरै$ +^की/की/की$ +^महिमा/महिमा$ +^स/स/स$ +^पछ्याण/पछ्याण/पछ्याण$ +^सकाँ/*सकाँ$ +^जो/जो$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^दिखाई/दिखा$ +^दीछी/दी$ +^अब/अब$ +^हमार/हमार$ +^मनून/मन$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^उज्यालो/उज्यालो$ +^चमकून/*चमकून$ +^मर्योछ/*मर्योछ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हम/हम/हम$ +^खुद/खुद$ +^माटाका/*माटाका$ +^नाजुक/*नाजुक$ +^भाड़ान/*भाड़ान$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^छा/छ$ +^जैमें/जैस+में$ +^यो/यो/यो$ +^खजाना/*खजाना$ +^जमा/*जमा$ +^करि/कर$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^स/स/स$ +^जाण/जाण/जाण$ +^सका/सका$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^अद्धभुत/*अद्धभुत$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^हमरि/हमरि$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^छै/छ$ +^हम/हम/हम$ +^सब/सब$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^मुसीबतून/*मुसीबतून$ +^में/में$ +^घेरिना/*घेरिना$ +^का/का$ +^रूनू/रू$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^कभै/कभै$ +^हार/*हार$ +^नै/नै$ +^मानना/*मानना$ +^हम/हम/हम$ +^परेशान/*परेशान$ +^त/त/त$ +^हुनू/हो$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^कभै/कभै$ +^निराश/*निराश$ +^नै/नै$ +^हुना/हो$ +^हम/हम/हम$ +^सताई/सताई/सता$ +^त/त/त$ +^जानू/जा$ +^;/;$ +^लेकिन/लेकिन$ +^छोड़ी/छोड़$ +^नै/नै$ +^जाना/जा$ +^;/;$ +^खिती/खिती$ +^त/त/त$ +^जानू/जा$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^नाश/नाश$ +^नै/नै$ +^हुना/हो$ +^हम/हम/हम$ +^यीशु/यीशु$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^हर/हर$ +^बखत/बखत$ +^लगातार/*लगातार$ +^मार/मार/मार$ +^डाली/डाल$ +^जान/जा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^खतरा/*खतरा$ +^में/में$ +^रूनू/रू$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^लोग/लोग$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^जीवन/जीवन$ +^स/स/स$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^चीजून/चीज$ +^में/में$ +^देखाला/देख$ +^जो/जो$ +^हम/हम/हम$ +^करनू/कर$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^जब/जब/जब$ +^तक/तक$ +^हम/हम/हम$ +^ज्यूना/*ज्यूना$ +^छा/छ$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^लगातार/*लगातार$ +^मार/मार/मार$ +^डाली/डाल$ +^जाना/जा$ +^का/का$ +^खतरा/*खतरा$ +^में/में$ +^रूनू/रू$ +^,/,$ +^जैले/जे+ले$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^जीवन/जीवन$ +^हमार/हमार$ +^नाश/नाश$ +^हुन/हो$ +^वाला/वाला$ +^शरीर/शरीर$ +^में/में$ +^प्रगट/प्रगट$ +^हो/हो$ +^जाछो/जा$ +^त/त/त$ +^येको/*येको$ +^मतलब/मतलब$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^लगातार/*लगातार$ +^मौत/मौत$ +^को/को$ +^सामना/*सामना$ +^करूनमर्यान/*करूनमर्यान$ +^लेकिन/लेकिन$ +^येको/*येको$ +^नतीजा/*नतीजा$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^तुमून/तुमून$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^मिलीना/*मिलीना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हम/हम/हम$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करून/कर$ +^जारी/*जारी$ +^राखनू/राख$ +^किलैकी/किलैकी$ +^हमून/हमून$ +^में/में$ +^ऊसोई/ऊसो+ई$ +^विश्वास/विश्वास$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जसो/जसो$ +^भजन/*भजन$ +^में/में$ +^कुंछो/कुं$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^चुप/*चुप$ +^नै/नै$ +^रयूँ/*रयूँ$ +^?/?$ +^हम/हम/हम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^कुंनू/कुं$ +^कि/कि/कि$ +^हमुनले/*हमुनले$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^किलैकी/किलैकी$ +^हम/हम/हम$ +^जाणनू/जाण$ +^,/,$ +^जैले/जे+ले$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^मरिनान/*मरिनान$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^उई/उई/उ+ई$ +^हमून/हमून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^करोलो/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^ठाड़/ठाड़$ +^हुन/हो$ +^खिन/खिन/खिन$ +^हमून/हमून$ +^तुम/तुम$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ऊँला/*ऊँला$ +^किलैकी/किलैकी$ +^सब/सब$ +^दुख/दुख$ +^जो/जो$ +^हमूनले/*हमूनले$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^सहन/सहन$ +^कर्यान/कर$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^है/है$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^लोग/लोग$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करून/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^महिमा/महिमा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^धन्यवाद/धन्यवाद$ +^और/और$ +^स्तुति/*स्तुति$ +^करून/कर$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हम/हम/हम$ +^हिम्मत/*हिम्मत$ +^नै/नै$ +^हारना/*हारना$ +^;/;$ +^हमोरो/हमोरो$ +^भ्यारो/*भ्यारो$ +^को/को$ +^इन्सानी/*इन्सानी$ +^रूप/रूप$ +^त/त/त$ +^कमजोर/*कमजोर$ +^हुनै/हो$ +^जा/जा/जा$ +^मर्योछ/*मर्योछ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हमार/हमार$ +^भितर/भितर$ +^आत्मा/आत्मा$ +^हर/हर$ +^-/-$ +^रोज/*रोज$ +^नय्या/नय्या$ +^हुनै/हो$ +^जानमरैछ/*जानमरैछ$ +^हमोरो/हमोरो$ +^यो/यो/यो$ +^नानो/नानो$ +^और/और$ +^पल/पल$ +^भर/*भर$ +^को/को$ +^दुख/दुख$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^इसी/इसी$ +^अनन्त/अनन्त$ +^और/और$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^है/है$ +^महिमा/महिमा$ +^स/स/स$ +^उत्पन्न/*उत्पन्न$ +^करूनमर्योछ/*करूनमर्योछ$ +^,/,$ +^जैका/जैका$ +^बारिमें/बारिमें$ +^हम/हम/हम$ +^सोच/*सोच$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^सकना/सका$ +^किलैकी/किलैकी$ +^हमूनले/*हमूनले$ +^अपूनो/अपूनो$ +^ध्यान/ध्यान$ +^उमें/उ+में$ +^नै/नै$ +^लगायो/लाग$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^दिखाई/दिखा$ +^दीछो/दी$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उमें/उ+में$ +^लगाछ/लगा$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^दिखाई/दिखा$ +^नै/नै$ +^दीनो/दी$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^केले/केले$ +^दिखाई/दिखा$ +^दीछो/दी$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^पल/पल$ +^भरो/*भरो$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^दिखाई/दिखा$ +^नै/नै$ +^दीनो/दी$ +^उ/उ/उ$ +^अनन्तकाल/अनन्तकाल$ +^तक/तक$ +^रूछो/रू$ +^किलैकी/किलैकी$ +^हम/हम/हम$ +^जाणनू/जाण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^या/या/या$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^हमोरो/हमोरो$ +^शरीर/शरीर$ +^एक/एक$ +^तम्बू/*तम्बू$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^छै/छ$ +^जैमें/जैस+में$ +^हम/हम/हम$ +^रूनू/रू$ +^अगर/अगर$ +^उ/उ/उ$ +^नाश/नाश$ +^हो/हो$ +^जाछो/जा$ +^त/त/त$ +^हमून/हमून$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^इसो/इसो$ +^शरीर/शरीर$ +^मिलोलो/*मिलोलो$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^आदिमीक/*आदिमीक$ +^हातून/हात$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बनाईना/बनाईना$ +^को/को$ +^नै/नै$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हमेशा/हमेशा$ +^तक/तक$ +^बनिना/बन$ +^को/को$ +^रूछो/रू$ +^यो/यो/यो$ +^एक/एक$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^जब/जब/जब$ +^हम/हम/हम$ +^या/या/या$ +^यो/यो/यो$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^हम/हम/हम$ +^यो/यो/यो$ +^शरीर/शरीर$ +^में/में$ +^कराहनू/*कराहनू$ +^और/और$ +^भौत/भौत/भौत$ +^इच्छा/इच्छा$ +^राखनू/राख$ +^कि/कि/कि$ +^,/,$ +^हमून/हमून$ +^एक/एक$ +^इसो/इसो$ +^शरीर/शरीर$ +^मिलो/मिल$ +^जो/जो$ +^हमार/हमार$ +^स्वर्गीय/स्वर्गीय$ +^घर/घर$ +^जसो/जसो$ +^होलो/हो$ +^जब/जब/जब$ +^हम/हम/हम$ +^उ/उ/उ$ +^स्वर्गीय/स्वर्गीय$ +^शरीरो/*शरीरो$ +^को/को$ +^पा/पा/पा$ +^लीनू/ली$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^हम/हम/हम$ +^कोई/कोई$ +^नंगड़ा/*नंगड़ा$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^नी/नी$ +^हूला/*हूला$ +^सच्ची/सच्ची$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^तम्बू/*तम्बू$ +^में/में$ +^रून/रू$ +^बखत/बखत$ +^हम/हम/हम$ +^बोझ/*बोझ$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दबीना/*दबीना$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कुणाट/*कुणाट$ +^करनै/कर$ +^रूनू/रू$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^हम/हम/हम$ +^इन/इन$ +^संसारिक/*संसारिक$ +^शरीरून/शरीर$ +^छोड़ून/*छोड़ून$ +^नै/नै$ +^चाना/*चाना$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हम/हम/हम$ +^चानू/चा$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^हमून/हमून$ +^स्वर्गीय/स्वर्गीय$ +^शरीर/शरीर$ +^दे/दी$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^हमार/हमार$ +^नय्या/नय्या$ +^शरीर/शरीर$ +^जो/जो$ +^हमेशा/हमेशा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^रौला/रू$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^शरीर/शरीर$ +^का/का$ +^बदल/*बदल$ +^द्याला/द्याल$ +^जो/जो$ +^मर/मर/मर$ +^जालो/जा$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^हमून/हमून$ +^नय्या/नय्या$ +^शरीर/शरीर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैयार/तैयार$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^हमून/हमून$ +^बयाना/*बयाना$ +^में/में$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दीईना/दीईना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^यो/यो/यो$ +^बयाना/*बयाना$ +^उ/उ/उ$ +^वादा/वादा$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^में/में$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^पुरो/पुरो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करोलो/कर$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हम/हम/हम$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^भरोसा/*भरोसा$ +^राखनू/राख$ +^,/,$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^जाणनू/जाण$ +^;/;$ +^कि/कि/कि$ +^जब/जब/जब$ +^तक/तक$ +^हम/हम/हम$ +^यो/यो/यो$ +^शरीर/शरीर$ +^में/में$ +^रूनू/रू$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^तक/तक$ +^हम/हम/हम$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^है/है$ +^दूर/दूर$ +^छा/छ$ +^किलैकी/किलैकी$ +^जब/जब/जब$ +^हम/हम/हम$ +^ऐल/ऐल$ +^यो/यो/यो$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^रूनू/रू$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^हम/हम/हम$ +^अपून/अपून$ +^विश्वास/विश्वास$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^प्रभु/प्रभु$ +^का/का$ +^पीछल/*पीछल$ +^हिटनू/*हिटनू$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^कि/कि/कि$ +^ऊस/ऊस$ +^देखभेरन/*देखभेरन$ +^हिटनू/*हिटनू$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हम/हम/हम$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^भरोसा/*भरोसा$ +^राखनू/राख$ +^,/,$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^हम/हम/हम$ +^मरला/मर$ +^त/त/त$ +^यो/यो/यो$ +^शरीर/शरीर$ +^स/स/स$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^द्यूला/*द्यूला$ +^,/,$ +^और/और$ +^हम/हम/हम$ +^प्रभुक/*प्रभुक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^रून/रू$ +^और/और$ +^उत्तम/*उत्तम$ +^समझनू/समझ$ +^यो/यो/यो$ +^कारण/कारण$ +^हमार/हमार$ +^मने/*मने$ +^की/की/की$ +^मनसा/*मनसा$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^चाहे/*चाहे$ +^हम/हम/हम$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^रूँ/*रूँ$ +^चाहे/*चाहे$ +^हम/हम/हम$ +^यो/यो/यो$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^रूँ/*रूँ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हम/हम/हम$ +^प्रभु/प्रभु$ +^स/स/स$ +^खुश/खुश$ +^करून/कर$ +^चानू/चा$ +^किलैकी/किलैकी$ +^जरूरी/जरूरी$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^सबून/सबून$ +^को/को$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^न्याय/न्याय$ +^करि/कर$ +^जालो/जा$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^हर/हर$ +^आदिमी/आदिमी$ +^अपून/अपून$ +^-/-$ +^अपून/अपून$ +^भल/भल$ +^बुरा/बुरा$ +^कामून/काम$ +^को/को$ +^जो/जो$ +^उले/उले$ +^शरीर/शरीर$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^करिना/कर$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^उनोरो/उनोरो$ +^फल/फल$ +^पालो/पा$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^प्रभु/प्रभु$ +^को/को$ +^डर/डर/डर$ +^मानभेरन/मान+भेरन$ +^हम/हम/हम$ +^लोगून/लोग$ +^थैं/थैं$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करना/कर$ +^को/को$ +^बिनती/बिनती$ +^करनू/कर$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^हमून/हमून$ +^पुरी/पुरी$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जाणछो/जाण$ +^और/और$ +^मैंस/मैंस$ +^आश/*आश$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुमार/तुमार$ +^जमीर/*जमीर$ +^हमून/हमून$ +^निकीकैं/निकीकैं$ +^जाणछो/जाण$ +^हम/हम/हम$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^अपूनी/अपूनी$ +^बड़ाई/बड़ाई$ +^तुमार/तुमार$ +^सामुनि/सामुनि$ +^नै/नै$ +^करना/कर$ +^बल्कि/बल्कि$ +^हम/हम/हम$ +^तुमून/तुमून$ +^मौका/*मौका$ +^दीन/दीन$ +^मर्या/*मर्या$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^हमून/हमून$ +^में/में$ +^गर्व/*गर्व$ +^करा/करा/करा/कर$ +^ताकि/ताकि$ +^तुम/तुम$ +^उनून/उनून/उनून$ +^येको/*येको$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दी/दी/दी$ +^सकला/सक$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^अपून/अपून$ +^मन/मन$ +^का/का$ +^बजाय/*बजाय$ +^दिखावटी/*दिखावटी$ +^बातुन/बातु$ +^में/में$ +^घमण्ड/घमण्ड$ +^करना/कर$ +^कोई/कोई$ +^कुंछो/कुं$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^पागल/*पागल$ +^छा/छ$ +^त/त/त$ +^परमेश्‍वर/*परमेश्‍वर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^;/;$ +^और/और$ +^अगर/अगर$ +^होश/*होश$ +^में/में$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुमार/तुमार$ +^भलाई/भलाई$ +^खिन/खिन/खिन$ +^छै/छ$ +^किलैकी/किलैकी$ +^मसीह/मसीह$ +^को/को$ +^प्रेम/प्रेम$ +^हमून/हमून$ +^मजबूर/*मजबूर$ +^कर/कर/कर$ +^दीछो/दी$ +^;/;$ +^किलैकी/किलैकी$ +^हमून/हमून$ +^यो/यो/यो$ +^भरोस/*भरोस$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मर/मर/मर$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^सब/सब$ +^लोग/लोग$ +^मर/मर/मर$ +^ग्या/ग्य$ +^और/और$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मसीह/मसीह$ +^सब/सब$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मरछ्य/मर$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अघिलकैं/*अघिलकैं$ +^खुद/खुद$ +^स/स/स$ +^खुश/खुश$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^नै/नै$ +^जीन/*जीन$ +^पर/पर$ +^उनून/उनून/उनून$ +^मसीह/मसीह$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जीन/*जीन$ +^चैछो/चा$ +^मसीह/मसीह$ +^उनून/उनून/उनून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मरछ्य/मर$ +^और/और$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^ऊस/ऊस$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^करछ्य/कर/कर$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^अब/अब$ +^भटे/भटे$ +^हम/हम/हम$ +^आदिमीन/आदिमी$ +^का/का$ +^नजरून/*नजरून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^केको/*केको$ +^न्याय/न्याय$ +^नै/नै$ +^करना/कर$ +^होई/होई$ +^एक/एक$ +^बखत/बखत$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^हमूनले/*हमूनले$ +^मसीह/मसीह$ +^स/स/स$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^नजरून/*नजरून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अब/अब$ +^हम/हम/हम$ +^इसो/इसो$ +^नै/नै$ +^करना/कर$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछो/कर$ +^त/त/त$ +^उले/उले$ +^एक/एक$ +^नय्या/नय्या$ +^स्वभाव/स्वभाव$ +^पाईना/*पाईना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^पुरानी/*पुरानी$ +^बात/बात$ +^खत्म/*खत्म$ +^हो/हो$ +^ग्यान/ग्य$ +^और/और$ +^अब/अब$ +^नय्या/नय्या$ +^बात/बात$ +^आ/आ/आ$ +^ग्यान/ग्य$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^बात/बात$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^जैले/जे+ले$ +^मसीहक/मसीह+क$ +^द्वारा/द्वारा$ +^हमून/हमून$ +^अपून/अपून$ +^पास/पास$ +^बुलाछ/बुला$ +^,/,$ +^और/और$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^मेल/मेल/मेल$ +^-/-$ +^मिलाप/*मिलाप$ +^करनाकि/*करनाकि$ +^सेवा/सेवा$ +^हमून/हमून$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^येको/*येको$ +^मतलब/मतलब$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^एक/एक$ +^बाटो/बाटो$ +^बनून/बना$ +^मर्योछ/*मर्योछ$ +^जो/जो$ +^केले/केले$ +^मसीह/मसीह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^उक/उक/उक$ +^द्वारा/द्वारा$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^मेल/मेल/मेल$ +^-/-$ +^मिलाप/*मिलाप$ +^कर/कर/कर$ +^सका/सका$ +^,/,$ +^और/और$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^पापून/पाप$ +^को/को$ +^दोष/दोष$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^नै/नै$ +^लगायो/लाग$ +^,/,$ +^और/और$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^शान्ति/शान्ति$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^उको/उको$ +^संदेश/संदेश$ +^स/स/स$ +^सुणूना/*सुणूना$ +^को/को$ +^काम/काम$ +^हमून/हमून$ +^दीईना/दीईना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हम/हम/हम$ +^मसीहक/मसीह+क$ +^राजदूत/*राजदूत$ +^छा/छ$ +^;/;$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उक/उक/उक$ +^संदेश/संदेश$ +^स/स/स$ +^ग्रहण/*ग्रहण$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^हमार/हमार$ +^द्वारा/द्वारा$ +^लोगून/लोग$ +^थैं/थैं$ +^बिनती/बिनती$ +^करछो/कर$ +^हम/हम/हम$ +^मसीहक/मसीह+क$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^बिनती/बिनती$ +^करनू/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^आ/आ/आ$ +^जा/जा/जा$ +^मसीह/मसीह$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^पाप/पाप$ +^भटे/भटे$ +^अनजान/*अनजान$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^ऊस/ऊस$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^पापी/पापी$ +^ठैहराछ/*ठैहराछ$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^हम/हम/हम$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^नजर/नजर$ +^में/में$ +^धर्मी/धर्मी$ +^बन/बन/बन$ +^ज्या/ज्या/ज्या$ +^किलैकी/किलैकी$ +^मसीह/मसीह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमार/हमार$ +^पापून/पाप$ +^को/को$ +^दण्ड/*दण्ड$ +^अपून/अपून$ +^मलिमें/*मलिमें$ +^ली/ली/ली$ +^लीछ/ली$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सहकर्मी/*सहकर्मी$ +^हुना/हो$ +^का/का$ +^नाता/*नाता$ +^हम/हम/हम$ +^तुम/तुम$ +^लोगून/लोग$ +^थैं/थैं$ +^यो/यो/यो$ +^बिनती/बिनती$ +^करनू/कर$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^जो/जो$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^तुमूनमें/*तुमूनमें$ +^होईना/हो$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^बेकार/*बेकार$ +^नै/नै$ +^हुन/हो$ +^दी/दी/दी$ +^;/;$ +^किलैकी/किलैकी$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^ठीक/ठीक$ +^बखत/बखत$ +^में/में$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तेरि/तेरि$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^सुणलीछ/*सुणलीछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उद्धार/उद्धार$ +^का/का$ +^दिन/दी/दिन$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तेरि/तेरि$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करछ्य/कर/कर$ +^”/”$ +^सुणा/सुण$ +^;/;$ +^ऐल/ऐल$ +^योई/योई$ +^उ/उ/उ$ +^ठीक/ठीक$ +^बखत/बखत$ +^छै/छ$ +^देखा/देख$ +^,/,$ +^ऐल/ऐल$ +^उद्धार/उद्धार$ +^को/को$ +^दिन/दी/दिन$ +^छै/छ$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^सहकर्मी/*सहकर्मी$ +^हुना/हो$ +^का/का$ +^नाता/*नाता$ +^हम/हम/हम$ +^कैसे/कैसे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^के/के$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^ठोकर/*ठोकर$ +^खाना/खाना$ +^को/को$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मौका/*मौका$ +^नै/नै$ +^दीनो/दी$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^हमरि/हमरि$ +^सेवा/सेवा$ +^में/में$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दोष/दोष$ +^नै/नै$ +^अ/*अ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हर/हर$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^हम/हम/हम$ +^यो/यो/यो$ +^साबित/साबित$ +^करनू/कर$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सच्चा/*सच्चा$ +^सेवक/सेवक$ +^छा/छ$ +^हम/हम/हम$ +^अपून/अपून$ +^निका/*निका$ +^गुणून/*गुणून$ +^दिखाभेरन/दिखा+भेरन$ +^,/,$ +^दुखून/दुख$ +^,/,$ +^क्लेशून/*क्लेशून$ +^,/,$ +^गरीबी/*गरीबी$ +^और/और$ +^संकटून/*संकटून$ +^बड़ी/*बड़ी$ +^हिम्मत/*हिम्मत$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^सहन/सहन$ +^करनू/कर$ +^हमून/हमून$ +^कोड़ा/*कोड़ा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मारी/मार$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^जेल/जेल$ +^में/में$ +^डाली/डाल$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^हम/हम/हम$ +^में/में$ +^भीड़/भीड़$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उपद्रव/*उपद्रव$ +^करछ्य/कर/कर$ +^हमूले/हमूले$ +^भौत/भौत/भौत$ +^मेहनत/मेहनत$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^हम/हम/हम$ +^रात/रात$ +^-/-$ +^रात/रात$ +^भर/*भर$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^और/और$ +^भुखा/*भुखा$ +^रया/*रया$ +^हमूनले/*हमूनले$ +^अपून/अपून$ +^निर्दोष/*निर्दोष$ +^स्वभाव/स्वभाव$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^ज्ञान/ज्ञान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^शहनशीलता/*शहनशीलता$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^दयालु/दयालु$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^,/,$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^का/का$ +^हुकुम/हुकुम$ +^मानना/*मानना$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^,/,$ +^सच्चा/*सच्चा$ +^प्रेम/प्रेम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^का/का$ +^बचन/बचन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^परमेश्वरै/परमेश्वरै$ +^की/की/की$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^;/;$ +^हम/हम/हम$ +^दैना/*दैना$ +^हात/हात$ +^में/में$ +^धार्मिकता/धार्मिकता$ +^का/का$ +^हथियार/*हथियार$ +^स/स/स$ +^हमला/*हमला$ +^खिन/खिन/खिन$ +^और/और$ +^बौं/*बौं$ +^हात/हात$ +^में/में$ +^रक्षा/*रक्षा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^इस्तमाल/*इस्तमाल$ +^करनू/कर$ +^जब/जब/जब$ +^लोग/लोग$ +^हमून/हमून$ +^तुच्छ/तुच्छ$ +^जाणनान/जाण$ +^,/,$ +^और/और$ +^दुसरान/दुसरान$ +^बतुनान/*बतुनान$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^बुरा/बुरा$ +^लोग/लोग$ +^छा/छ$ +^या/या/या$ +^निका/*निका$ +^लोग/लोग$ +^छा/छ$ +^या/या/या$ +^हम/हम/हम$ +^कपटी/कपटी$ +^समझी/समझ$ +^ग्या/ग्य$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हम/हम/हम$ +^सच्ची/सच्ची$ +^बोलनू/बोल$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लोग/लोग$ +^हमून/हमून$ +^प्रसिद्ध/*प्रसिद्ध$ +^समझनान/समझ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लोग/लोग$ +^हमून/हमून$ +^अनजान/*अनजान$ +^और/और$ +^मरिनाका/*मरिनाका$ +^नियाती/नियाती$ +^समझनान/समझ$ +^और/और$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^देखा/देख$ +^,/,$ +^हम/हम/हम$ +^ज्यूना/*ज्यूना$ +^छा/छ$ +^;/;$ +^हमून/हमून$ +^दण्ड/*दण्ड$ +^त/त/त$ +^दीई/दी$ +^जाछो/जा$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हमून/हमून$ +^जानै/जा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^मार/मार/मार$ +^सकना/सका$ +^हमार/हमार$ +^पास/पास$ +^दुख/दुख$ +^को/को$ +^बखत/बखत$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हमेशा/हमेशा$ +^खुश/खुश$ +^रूनू/रू$ +^,/,$ +^हम/हम/हम$ +^खुद/खुद$ +^त/त/त$ +^कंगाल/*कंगाल$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोगून/लोग$ +^आत्मिक/*आत्मिक$ +^रूप/रूप$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^धनवान/*धनवान$ +^बना/बना/बना/बन$ +^दीनू/दी$ +^हम/हम/हम$ +^इसा/इसा$ +^छा/छ$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^हमार/हमार$ +^पास/पास$ +^के/के$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^हमार/हमार$ +^पास/पास$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^छै/छ$ +^हे/हे$ +^कुरिन्थियूस/*कुरिन्थियूस$ +^का/का$ +^विश्वासीयो/*विश्वासीयो$ +^,/,$ +^हमूले/हमूले$ +^खुलभेरन/*खुलभेरन$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^बात/बात$ +^करिना/कर$ +^की/की/की$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^हम/हम/हम$ +^तुमून/तुमून$ +^अपून/अपून$ +^पुर/पुर$ +^दिल/*दिल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करनू/कर$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^हमोरो/हमोरो$ +^प्रेम/प्रेम$ +^कभै/कभै$ +^कम/कम$ +^नै/नै$ +^भ्यो/*भ्यो$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^प्रेम/प्रेम$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कम/कम$ +^हो/हो$ +^ग्योछ/ग्य$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपून/अपून$ +^बच्चा/बच्चा$ +^समझभेरन/*समझभेरन$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उक/उक/उक$ +^बदला/बदला$ +^में/में$ +^तुम/तुम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमूनथैं/*हमूनथैं$ +^अपून/अपून$ +^पुर/पुर$ +^दिल/*दिल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करनै/कर$ +^रौ/रू$ +^तुम/तुम$ +^अविश्वासी/अविश्वासी$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^संगति/*संगति$ +^जन/जन$ +^राखा/*राखा$ +^किलैकी/किलैकी$ +^धार्मिकता/धार्मिकता$ +^और/और$ +^अधर्म/*अधर्म$ +^को/को$ +^की/की/की$ +^मेल/मेल/मेल$ +^जोल/*जोल$ +^?/?$ +^या/या/या$ +^उज्याला/*उज्याला$ +^और/और$ +^अन्यारो/अन्यारो$ +^को/को$ +^की/की/की$ +^दगोड़ो/*दगोड़ो$ +^?/?$ +^और/और$ +^मसीह/मसीह$ +^को/को$ +^दुष्ट/*दुष्ट$ +^शैताना/*शैताना$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^की/की/की$ +^लगाव/*लगाव$ +^?/?$ +^या/या/या$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^अविश्वासी/अविश्वासी$ +^को/को$ +^की/की/की$ +^नाता/*नाता$ +^?/?$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^में/में$ +^मूर्तिन/*मूर्तिन$ +^की/की/की$ +^कोई/कोई$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^किलैकी/किलैकी$ +^हम/हम/हम$ +^त/त/त$ +^जिन्दा/*जिन्दा$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^छा/छ$ +^;/;$ +^जसो/जसो$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^कईना/कु$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^इन/इन$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^रूलो/*रूलो$ +^और/और$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^हिटूलो/*हिटूलो$ +^फिरूलो/*फिरूलो$ +^;/;$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उनोरो/उनोरो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^हूँलो/*हूँलो$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^म्यारा/म्यारा$ +^लोग/लोग$ +^होलो/हो$ +^”/”$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^प्रभु/प्रभु$ +^हमूनथैं/*हमूनथैं$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^कुंछो/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^भटे/भटे$ +^अलग/अलग$ +^हो/हो$ +^जा/जा/जा$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^पछिल/पछिल$ +^नै/नै$ +^हिटना/*हिटना$ +^और/और$ +^अपवित्र/*अपवित्र$ +^चीजून/चीज$ +^है/है$ +^दूर/दूर$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^अपनूलो/*अपनूलो$ +^;/;$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^पिता/पिता$ +^हूँलो/*हूँलो$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^म्यारा/म्यारा$ +^च्याला/च्याला$ +^और/और$ +^चेलि/*चेलि$ +^होला/हो$ +^;/;$ +^यो/यो/यो$ +^सर्वशक्तिमान/*सर्वशक्तिमान$ +^प्रभु/प्रभु$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^बचन/बचन$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^हे/हे$ +^प्रिय/*प्रिय$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयो/भाई$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^हमूनथैं/*हमूनथैं$ +^यो/यो/यो$ +^वादा/वादा$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^आ/आ/आ$ +^हम/हम/हम$ +^अपून/अपून$ +^शरीर/शरीर$ +^और/और$ +^मनस/*मनस$ +^हर/हर$ +^प्रकारा/प्रकार$ +^का/का$ +^बुराई/बुराई$ +^भटे/भटे$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^दूर/दूर$ +^राखा/*राखा$ +^,/,$ +^और/और$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^डर/डर/डर$ +^मानभेरन/मान+भेरन$ +^हमून/हमून$ +^पुर/पुर$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पवित्र/पवित्र$ +^जीवन/जीवन$ +^जीना/जीना$ +^की/की/की$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करून/कर$ +^चैछी/*चैछी$ +^हमून/हमून$ +^अपून/अपून$ +^पुर/पुर$ +^दिल/*दिल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करा/करा/करा/कर$ +^हमूनले/*हमूनले$ +^नै/नै$ +^केको/*केको$ +^के/के$ +^बुरो/*बुरो$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^कैसे/कैसे$ +^आर्थिक/*आर्थिक$ +^नुकशान/*नुकशान$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^कैसे/कैसे$ +^अपून/अपून$ +^फैदा/*फैदा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ठग/*ठग$ +^छै/छ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^दोषी/*दोषी$ +^ठहरून/*ठहरून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^यो/यो/यो$ +^नै/नै$ +^कुंनू/कुं$ +^किलैकी/किलैकी$ +^मैं/मैं/मैं$ +^पैलि/पैलि$ +^कै/कै$ +^चुक/चुक$ +^ग्यूँ/ग्यूँ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^अपून/अपून$ +^पुर/पुर$ +^दिल/*दिल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करनू/कर$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^तुमून/तुमून$ +^है/है$ +^अलग/अलग$ +^नी/नी$ +^रून/रू$ +^चाना/*चाना$ +^चाहे/*चाहे$ +^हम/हम/हम$ +^ज्यूना/*ज्यूना$ +^रू/रू/रू$ +^या/या/या$ +^मरा/*मरा$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^पुर/पुर$ +^विश्वास/विश्वास$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बोलून/बोल$ +^मरयूँ/*मरयूँ$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुम/तुम$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^भौत/भौत/भौत$ +^गर्व/*गर्व$ +^करछूँ/कर$ +^;/;$ +^येले/येले$ +^मैंस/मैंस$ +^भौत/भौत/भौत$ +^तसल्ली/*तसल्ली$ +^मिलछी/मिल$ +^;/;$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^सारा/सारा$ +^दुखून/दुख$ +^में/में$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आनन्द/*आनन्द$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भरपूर/*भरपूर$ +^रूछूँ/*रूछूँ$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^त्रोआस/*त्रोआस$ +^शैहर/शैहर$ +^छोड़छ्य/छोड़$ +^और/और$ +^मकिदुनिया/*मकिदुनिया$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^पुज्यू/*पुज्यू$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^वाँ/वाँ$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमून/हमून$ +^शारीरिक/*शारीरिक$ +^रूप/रूप$ +^में/में$ +^आराम/*आराम$ +^नै/नै$ +^मिल्यो/*मिल्यो$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हर/हर$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^परेशानी/*परेशानी$ +^में/में$ +^पड़ीना/पड़ीना$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^हर/हर$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^लड़ाई/*लड़ाई$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^हमार/हमार$ +^मन/मन$ +^में/में$ +^डरछ्यो/डर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^दुखी/*दुखी$ +^लोगून/लोग$ +^शान्ति/शान्ति$ +^दीन/दीन$ +^वालो/वालो$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^तीतुस/*तीतुस$ +^स/स/स$ +^हमार/हमार$ +^या/या/या$ +^भेजभेरन/*भेजभेरन$ +^हमून/हमून$ +^शान्ति/शान्ति$ +^दीछ/दी$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^केवल/केवल$ +^उक/उक/उक$ +^उना/*उना$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उकी/उकी$ +^उ/उ/उ$ +^शान्ति/शान्ति$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^तीतुस/*तीतुस$ +^स/स/स$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^मिलीना/*मिलीना$ +^की/की/की$ +^छी/छ$ +^;/;$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^इच्छा/इच्छा$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुमार/तुमार$ +^दुख/दुख$ +^और/और$ +^मैंखिन/*मैंखिन$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^मेहनतो/*मेहनतो$ +^को/को$ +^समाचार/*समाचार$ +^हमून/हमून$ +^सुणाछ/*सुणाछ$ +^,/,$ +^जैले/जे+ले$ +^मैंस/मैंस$ +^और/और$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^खुशी/खुशी$ +^भैछ/*भैछ$ +^मैंस/मैंस$ +^यो/यो/यो$ +^बातोको/*बातोको$ +^अफसोज/*अफसोज$ +^नी/नी$ +^छ्यो/छ$ +^कि/कि/कि$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमून/तुमून$ +^चिठ्ठी/चिठ्ठी$ +^लिखीछ्य/*लिखीछ्य$ +^,/,$ +^भले/*भले$ +^ही/*ही$ +^येले/येले$ +^तुमून/तुमून$ +^दुखी/*दुखी$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^हो/हो$ +^मैंस/मैंस$ +^पैलि/पैलि$ +^बार/बार$ +^में/में$ +^पछतावा/*पछतावा$ +^भ्योछ/भ्य$ +^जब/जब/जब$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^चिठ्ठी/चिठ्ठी$ +^स/स/स$ +^पढ़भेरन/*पढ़भेरन$ +^तुमून/तुमून$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^बखत/बखत$ +^खिन/खिन/खिन$ +^दुख/दुख$ +^त/त/त$ +^भ्योछ/भ्य$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यो/यो/यो$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^देर/*देर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^छ्यो/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अब/अब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^खुश/खुश$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^में/में$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^नै/नै$ +^कि/कि/कि$ +^तुमून/तुमून$ +^दुखी/*दुखी$ +^करिना/कर$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^कि/कि/कि$ +^तुमूनले/तुमून$ +^उ/उ/उ$ +^दुख/दुख$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^अपून/अपून$ +^पापून/पाप$ +^भटे/भटे$ +^पश्चाताप/*पश्चाताप$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^यो/यो/यो$ +^इसा/इसा$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^को/को$ +^दुख/दुख$ +^छ्यो/छ$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^अपून/अपून$ +^लोगून/लोग$ +^थैं/थैं$ +^चाछो/चा$ +^कि/कि/कि$ +^तुमार/तुमार$ +^और/और$ +^हमार/हमार$ +^कारण/कारण$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^तखलीफ/*तखलीफ$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उ/उ/उ$ +^दुख/दुख$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^हमून/हमून$ +^महसूस/*महसूस$ +^करून/कर$ +^चाछो/चा$ +^,/,$ +^और/और$ +^जैको/जैको$ +^परिनाम/*परिनाम$ +^उद्धार/उद्धार$ +^छै/छ$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^दुख/दुख$ +^को/को$ +^कोई/कोई$ +^अफसोज/*अफसोज$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^लेकिन/लेकिन$ +^संसारिक/*संसारिक$ +^दुख/दुख$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^हमेशा/हमेशा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मौत/मौत$ +^तरफ/तरफ$ +^ली/ली/ली$ +^जाछो/जा$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^सुणा/सुण$ +^,/,$ +^योई/योई$ +^बात/बात$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^दुख/दुख$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^तुमून/तुमून$ +^महसूस/*महसूस$ +^करून/कर$ +^चाछो/चा$ +^ऊस/ऊस$ +^तुमूनमें/*तुमूनमें$ +^कतुक/कतुक$ +^हौंसला/*हौंसला$ +^,/,$ +^और/और$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^बतून/*बतून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैयार/तैयार$ +^,/,$ +^डर/डर/डर$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^देखना/*देखना$ +^की/की/की$ +^इच्छा/इच्छा$ +^,/,$ +^मेहनत/मेहनत$ +^,/,$ +^और/और$ +^न्‍याय/*न्‍याय$ +^चुकूना/*चुकूना$ +^की/की/की$ +^कतुक/कतुक$ +^इच्‍छा/*इच्‍छा$ +^;/;$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^तुमूनले/तुमून$ +^यो/यो/यो$ +^मामला/*मामला$ +^में/में$ +^हर/हर$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^निर्दोष/*निर्दोष$ +^हुना/हो$ +^को/को$ +^सबूत/सबूत$ +^दीछ/दी$ +^हालाकि/*हालाकि$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^यो/यो/यो$ +^चिठ्ठी/चिठ्ठी$ +^नै/नै$ +^त/त/त$ +^तुमून/तुमून$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^लिखछ्य/लिख$ +^कि/कि/कि$ +^मैंस/मैंस$ +^उकी/उकी$ +^चिन्ता/चिन्ता$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^जैले/जे+ले$ +^अन्याय/*अन्याय$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^उक/उक/उक$ +^कारण/कारण$ +^जैमें/जैस+में$ +^अन्याय/*अन्याय$ +^करि/कर$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^खुद/खुद$ +^तुम/तुम$ +^यो/यो/यो$ +^जाण/जाण/जाण$ +^ली/ली/ली$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कतुक/कतुक$ +^सच्चा/*सच्चा$ +^छा/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हमून/हमून$ +^हौंसला/*हौंसला$ +^मिलछ्य/मिल$ +^और/और$ +^हमार/हमार$ +^यो/यो/यो$ +^हौंसला/*हौंसला$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^तीतुस/*तीतुस$ +^की/की/की$ +^खुशी/खुशी$ +^को/को$ +^कारण/कारण$ +^और/और$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^खुशी/खुशी$ +^भैछ/*भैछ$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उको/उको$ +^जी/जी$ +^तुम/तुम$ +^सबून/सबून$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^हरिया/*हरिया$ +^-/-$ +^भरिया/*भरिया$ +^हो/हो$ +^ग्योछ/ग्य$ +^किलैकी/किलैकी$ +^अगर/अगर$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^उक/उक/उक$ +^सामुनि/सामुनि$ +^तुम/तुम$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^जो/जो$ +^गर्व/*गर्व$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मैंस/मैंस$ +^शर्मिदा/*शर्मिदा$ +^नै/नै$ +^हुनो/हो$ +^पड़ो/*पड़ो$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुम/तुम$ +^लोगून/लोग$ +^थैं/थैं$ +^जो/जो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^सब/सब$ +^सच्ची/सच्ची$ +^छी/छ$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^तीतुसाक/*तीतुसाक$ +^सामुनि/सामुनि$ +^हमूले/हमूले$ +^तुम/तुम$ +^में/में$ +^गर्व/*गर्व$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^जो/जो$ +^कईना/कु$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^सच्ची/सच्ची$ +^निकलछ्य/निकल$ +^तीतुस/*तीतुस$ +^जब/जब/जब$ +^यो/यो/यो$ +^याद/याद$ +^करछो/कर$ +^कि/कि/कि$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^तुमूले/तुमूले$ +^उको/उको$ +^हुकुमून/*हुकुमून$ +^मानछ्य/मान$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^तुमूले/तुमूले$ +^डरनै/डर$ +^और/और$ +^बड़ा/*बड़ा$ +^सम्मान/*सम्मान$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^उको/उको$ +^स्वागत/*स्वागत$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^और/और$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछो/कर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^भौत/भौत/भौत$ +^खुश/खुश$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^मैंस/मैंस$ +^हर/हर$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^भरोस/*भरोस$ +^हुछो/हो$ +^अब/अब$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयो/भाई$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुम/तुम$ +^लोगून/लोग$ +^उ/उ/उ$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बतूनो/*बतूनो$ +^चाछूँ/चाँ$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^मकिदुनिया/*मकिदुनिया$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^में/में$ +^दीछ/दी$ +^जब/जब/जब$ +^उनून/उनून/उनून$ +^भौत/भौत/भौत$ +^सी/*सी$ +^परेशानीन/*परेशानीन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^परखी/परखी$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^खुश/खुश$ +^भ्यान/भ्य$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^गरीब/*गरीब$ +^छ्या/छ$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^दुसारा/दुसारा$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^खुशी/खुशी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दान/दान$ +^दीयान/दी$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^बारिमें/बारिमें$ +^मेरि/मेरि$ +^यो/यो/यो$ +^गवाई/*गवाई$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उनूनले/उनूनले$ +^नै/नै$ +^केवल/केवल$ +^उतुकै/*उतुकै$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^उनूथैं/*उनूथैं$ +^हो/हो$ +^सकछ्यो/सक$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उहै/*उहै$ +^कई/कई$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^उनूनले/उनूनले$ +^अपूनी/अपूनी$ +^इच्छा/इच्छा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दीछ/दी$ +^उनूनले/उनूनले$ +^त/त/त$ +^हमूनथैं/*हमूनथैं$ +^भौत/भौत/भौत$ +^बिनती/बिनती$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^मैंथैं/मैं+थैं$ +^अनुमति/*अनुमति$ +^माँगछ्य/माँग$ +^कि/कि/कि$ +^उनूनले/उनूनले$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मद्दत/मद्दत$ +^खिन/खिन/खिन$ +^सेवा/सेवा$ +^-/-$ +^काम/काम$ +^में/में$ +^भाग/भाग/भाग$ +^लीना/ली$ +^को/को$ +^मौक/*मौक$ +^मिलो/मिल$ +^हमूले/हमूले$ +^नी/नी$ +^सोचीना/*सोचीना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^इस/*इस$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दान/दान$ +^दी/दी/दी$ +^सकनान/सक$ +^,/,$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^उनूनले/उनूनले$ +^खुद/खुद$ +^स/स/स$ +^प्रभु/प्रभु$ +^की/की/की$ +^सेवा/सेवा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^समर्पित/*समर्पित$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^उक/उक/उक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^उनूनले/उनूनले$ +^खुद/खुद$ +^स/स/स$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^इच्छा/इच्छा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमार/हमार$ +^बाताईना/*बाताईना$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^चलून/*चलून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^समर्पित/*समर्पित$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हमूले/हमूले$ +^तीतुस/*तीतुस$ +^स/स/स$ +^समझाछ/समझा$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जसो/जसो$ +^उले/उले$ +^पैलि/पैलि$ +^शुरू/शुरू$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^ऊसोई/ऊसो+ई$ +^तुमार/तुमार$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^दान/दान$ +^का/का$ +^काम/काम$ +^स/स/स$ +^पुर/पुर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कर/कर/कर$ +^ली/ली/ली$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जसो/जसो$ +^तुम/तुम$ +^हर/हर$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^,/,$ +^बचन/बचन$ +^में/में$ +^ज्ञान/ज्ञान$ +^और/और$ +^हर/हर$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^को/को$ +^प्रयास/*प्रयास$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^प्रेम/प्रेम$ +^में/में$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^राखछा/राख$ +^,/,$ +^बढ़नै/बढ़$ +^जानू/जा$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^अब/अब$ +^गरीब/*गरीब$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^आर्थिक/*आर्थिक$ +^मद्दत/मद्दत$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बढ़नै/बढ़$ +^जा/जा/जा$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^कोई/कोई$ +^हुकुम/हुकुम$ +^नै/नै$ +^दीनू/दी$ +^,/,$ +^बल्‍कि/*बल्‍कि$ +^दुसरा/दुसरा$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^हौंसला/*हौंसला$ +^को/को$ +^उदारण/*उदारण$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमार/तुमार$ +^प्रेम/प्रेम$ +^की/की/की$ +^सच्‍चाई/*सच्‍चाई$ +^की/की/की$ +^परीक्षा/परीक्षा$ +^लीन/ली$ +^चानू/चा$ +^तुम/तुम$ +^हमार/हमार$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^को/को$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^जाणछा/जाण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^अमीर/*अमीर$ +^होभेरन/हो+भेरन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कंगाल/*कंगाल$ +^बनग्यो/बन$ +^ताकि/ताकि$ +^उक/उक/उक$ +^कंगाल/*कंगाल$ +^हुना/हो$ +^तुम/तुम$ +^अमीर/*अमीर$ +^हो/हो$ +^ज्या/ज्या/ज्या$ +^पोरा/*पोरा$ +^साल/साल$ +^तुम/तुम$ +^दान/दान$ +^दीन/दीन$ +^वालान/वालान$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^पैला/*पैला$ +^छ्या/छ$ +^बल्कि/बल्कि$ +^इसो/इसो$ +^करना/कर$ +^की/की/की$ +^इच्छा/इच्छा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^राख/राख/राख$ +^छ्या/छ$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^मेरि/मेरि$ +^सलाह/*सलाह$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^मामला/*मामला$ +^में/में$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^निको/निको$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^काम/काम$ +^तुमूले/तुमूले$ +^पोरा/*पोरा$ +^साला/*साला$ +^शुरू/शुरू$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^ऊस/ऊस$ +^पुर/पुर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^जैकी/*जैकी$ +^योजना/*योजना$ +^तुमूले/तुमूले$ +^खुद/खुद$ +^बनाई/बना$ +^की/की/की$ +^छी/छ$ +^यो/यो/यो$ +^काम/काम$ +^स/स/स$ +^पुर/पुर$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अपूनी/अपूनी$ +^उ/उ/उ$ +^कमाई/*कमाई$ +^और/और$ +^ताकतले/*ताकतले$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^शुरू/शुरू$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^बखत/बखत$ +^छै/छ$ +^अगर/अगर$ +^तुम/तुम$ +^दान/दान$ +^दीन/दीन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैयार/तैयार$ +^छा/छ$ +^त/त/त$ +^जो/जो$ +^केले/केले$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उक/उक/उक$ +^अनुसार/अनुसार$ +^केले/केले$ +^दीई/दी$ +^जौ/जा$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वरेस/*परमेश्वरेस$ +^ग्रहण/*ग्रहण$ +^हुछो/हो$ +^कैंथैं/कै+थैं$ +^यो/यो/यो$ +^आश/*आश$ +^नै/नै$ +^करि/कर$ +^जा/जा/जा$ +^सकूनो/सक$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^अपूनी/अपूनी$ +^समता/*समता$ +^है/है$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^दान/दान$ +^दे/दी$ +^इसो/इसो$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^कि/कि/कि$ +^तुमून/तुमून$ +^दुसारा/दुसारा$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^जरूरतून/जरूरत$ +^में/में$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करून/कर$ +^चैछो/चा$ +^और/और$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^मुसीबत/*मुसीबत$ +^में/में$ +^डालूनो/डाल$ +^चैछो/चा$ +^म्येरो/म्येरो$ +^मक्शद/मक्शद/मक्शद$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^जीवन/जीवन$ +^एक/एक$ +^समान/समान/समान$ +^हो/हो$ +^यो/यो/यो$ +^बखत/बखत$ +^त/त/त$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^बढ़ोतरी/*बढ़ोतरी$ +^उनेरि/उनेरि$ +^जरूरत/जरूरत$ +^पुरी/पुरी$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कभै/कभै$ +^यो/यो/यो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सम्भव/*सम्भव$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^तुमून/तुमून$ +^खुद/खुद$ +^स/स/स$ +^कैकी/कै+की$ +^मद्दत/मद्दत$ +^की/की/की$ +^जरूरत/जरूरत$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^अपूनी/अपूनी$ +^बढ़ोतरी/*बढ़ोतरी$ +^में/में$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करा/करा/करा/कर$ +^तब/तब$ +^द्वीवै/द्वीवै$ +^पक्ष/*पक्ष$ +^एक/एक$ +^जसो/जसो$ +^हो/हो$ +^जाला/जा$ +^जसो/जसो$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^“/“$ +^जैले/जे+ले$ +^भौत/भौत/भौत$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^जाम/जाम$ +^कर/कर/कर$ +^लीछ/ली$ +^उले/उले$ +^केले/केले$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^नै/नै$ +^पायो/*पायो$ +^और/और$ +^जैले/जे+ले$ +^कम/कम$ +^जामा/जामा$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^केले/केले$ +^कमी/*कमी$ +^स/स/स$ +^महसूस/*महसूस$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^”/”$ +^परमेश्वरोको/*परमेश्वरोको$ +^धन्यबाद/*धन्यबाद$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^जैले/जे+ले$ +^तुमार/तुमार$ +^बारिमें/बारिमें$ +^उई/उई/उ+ई$ +^चिन्ता/चिन्ता$ +^तीतुस/*तीतुस$ +^का/का$ +^मन/मन$ +^डालछ्य/डाल$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^मैंमें/मैं+में$ +^छी/छ$ +^जब/जब/जब$ +^हमूले/हमूले$ +^उथैं/उथैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^मिलून/*मिलून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उले/उले$ +^नै/नै$ +^केवल/केवल$ +^हमरि/हमरि$ +^यो/यो/यो$ +^बिनती/बिनती$ +^स्वीकार/*स्वीकार$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^उ/उ/उ$ +^बड़ा/*बड़ा$ +^जोश/*जोश$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपूनी/अपूनी$ +^इच्छा/इच्छा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^आछ/आ$ +^और/और$ +^हमूले/हमूले$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^दुसरा/दुसरा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईन/भाई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भेज/भेज/भेज$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^जैको/जैको$ +^नाम/नाम$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^में/में$ +^फैलीना/*फैलीना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^इतुकै/*इतुकै$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उ/उ/उ$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^चुनी/चुन$ +^ग्योछ/ग्य$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^दाने/*दाने$ +^स/स/स$ +^काम/काम$ +^खिन/खिन/खिन$ +^हमार/हमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^जौ/जा$ +^और/और$ +^हम/हम/हम$ +^यो/यो/यो$ +^सेवा/सेवा$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^करनू/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^प्रभु/प्रभु$ +^की/की/की$ +^महिमा/महिमा$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^देखून/देख$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^में/में$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उत्सुक/*उत्सुक$ +^छा/छ$ +^हम/हम/हम$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^सतर्क/सतर्क$ +^रूनू/रू$ +^कि/कि/कि$ +^तीतुस/*तीतुस$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^उ/उ/उ$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^स/स/स$ +^भेजना/*भेजना$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^मद्दत/मद्दत$ +^की/की/की$ +^धन/धन$ +^को/को$ +^इंतजाम/*इंतजाम$ +^करूना/*करूना$ +^की/की/की$ +^सेवा/सेवा$ +^में/में$ +^कैसे/कैसे$ +^हम/हम/हम$ +^में/में$ +^आँगूलो/*आँगूलो$ +^उठूना/*उठूना$ +^को/को$ +^मौका/*मौका$ +^नै/नै$ +^मिलो/मिल$ +^हमोरो/हमोरो$ +^मक्शद/मक्शद/मक्शद$ +^उई/उई/उ+ई$ +^करना/कर$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^नै/नै$ +^केवल/केवल$ +^प्रभु/प्रभु$ +^का/का$ +^नजरून/*नजरून$ +^में/में$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^नजरून/*नजरून$ +^में/में$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सही/सही$ +^हो/हो$ +^इन/इन$ +^द्वीवैन/द्वीवैन$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^हम/हम/हम$ +^अपून/अपून$ +^एक/एक$ +^और/और$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाई/भाई$ +^स/स/स$ +^भेजून/*भेजून$ +^मर्या/*मर्या$ +^जैस/जैस$ +^हमूले/हमूले$ +^बार-बार/बार-बार$ +^परख/*परख$ +^रैछ/रै/रै$ +^उ/उ/उ$ +^हमेशा/हमेशा$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^उत्सुक/*उत्सुक$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अब/अब$ +^तुमूनमें/*तुमूनमें$ +^ऊस/ऊस$ +^भौत/भौत/भौत$ +^भरोसा/*भरोसा$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^और/और$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^उत्सुक/*उत्सुक$ +^छै/छ$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^तीतुस/*तीतुस$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^पुछो/*पुछो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^म्येरो/म्येरो$ +^दगड़िया/*दगड़िया$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^म्येरो/म्येरो$ +^सहकर्मी/*सहकर्मी$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^अगर/अगर$ +^हमार/हमार$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईन/भाई$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^पुछून/पुछ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भेजिना/*भेजिना$ +^का/का$ +^और/और$ +^मसीह/मसीह$ +^को/को$ +^सम्मान/*सम्मान$ +^करनान/कर$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उनून/उनून/उनून$ +^अपूनो/अपूनो$ +^प्रेम/प्रेम$ +^दिखाया/*दिखाया$ +^,/,$ +^और/और$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डलीन/मण्डली$ +^में/में$ +^साबित/साबित$ +^करा/करा/करा/कर$ +^कि/कि/कि$ +^तुमार/तुमार$ +^बारिमें/बारिमें$ +^हमोरो/हमोरो$ +^घमण्ड/घमण्ड$ +^सच्ची/सच्ची$ +^छै/छ$ +^अब/अब$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^स/स/स$ +^दान/दान$ +^दीना/*दीना$ +^की/की/की$ +^सेवा/सेवा$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^तुमून/तुमून$ +^लिखूनो/*लिखूनो$ +^जरूरी/जरूरी$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^किलैकी/किलैकी$ +^मैं/मैं/मैं$ +^येका/येका$ +^बारिमें/बारिमें$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^निकी/*निकी$ +^नीयत/*नीयत$ +^स/स/स$ +^जाणछूँ/जाण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^मकिदुनिया/*मकिदुनिया$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^रूनवालान/*रूनवालान$ +^थैं/थैं$ +^यो/यो/यो$ +^कुंन/*कुंन$ +^में/में$ +^गर्व/*गर्व$ +^करछूँ/कर$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^अखया/*अखया$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^पोरा/*पोरा$ +^साल/साल$ +^भटे/भटे$ +^तैयार/तैयार$ +^भ्यान/भ्य$ +^तुमार/तुमार$ +^हौंसला/*हौंसला$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भौतून/*भौतून$ +^प्रेरणा/*प्रेरणा$ +^मिलछ्य/मिल$ +^मैं/मैं/मैं$ +^इन/इन$ +^तीन/तीन$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईन/भाई$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^भेजूनमरयूँ/*भेजूनमरयूँ$ +^कि/कि/कि$ +^हमूले/हमूले$ +^जो/जो$ +^गर्व/*गर्व$ +^तुमार/तुमार$ +^बारिमें/बारिमें$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^खोखला/*खोखला$ +^नै/नै$ +^ठहरून/*ठहरून$ +^;/;$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जैसो/*जैसो$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^खिन/खिन/खिन$ +^दान/दान$ +^दीन/दीन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैयार/तैयार$ +^रौ/रू$ +^काँई/काँई$ +^इसो/इसो$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^कि/कि/कि$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^मकिदुनिया/*मकिदुनिया$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^निवासी/*निवासी$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^यो/यो/यो$ +^देखून/देख$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^दान/दान$ +^दीन/दीन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैयार/तैयार$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^हो/हो$ +^सकछो/सक$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^भरोसा/*भरोसा$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^हमोरो/हमोरो$ +^अपमान/*अपमान$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^येहै/*येहै$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^अपमान/*अपमान$ +^होलो/हो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^यो/यो/यो$ +^जरूरी/जरूरी$ +^समझछ्य/समझ$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईन/भाई$ +^थैं/थैं$ +^यो/यो/यो$ +^बिनती/बिनती$ +^करूँ/कर$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^पैलि/पैलि$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^न्हैजून/*न्हैजून$ +^और/और$ +^इसो/इसो$ +^इंतजाम/*इंतजाम$ +^करून/कर$ +^कि/कि/कि$ +^तुमूले/तुमूले$ +^दान/दान$ +^दीना/*दीना$ +^को/को$ +^जो/जो$ +^वादा/वादा$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पुजून/*पुजून$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^जामा/जामा$ +^हो/हो$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^दान/दान$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^जोर/जोर$ +^-/-$ +^जबरदस्ती/जबरदस्ती$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^निकी/*निकी$ +^नीयत/*नीयत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हो/हो$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^को/को$ +^ध्‍यान/*ध्‍यान$ +^राखा/*राखा$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^थ्वाड़/*थ्वाड़$ +^बूछो/*बूछो$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^थ्वाड़/*थ्वाड़$ +^काटोलो/*काटोलो$ +^;/;$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^भौत/भौत/भौत$ +^बूछो/*बूछो$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^भौत/भौत/भौत$ +^काटछो/काट$ +^हरेक/हरेक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^मन/मन$ +^में/में$ +^जतुक/*जतुक$ +^ठान/*ठान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^उतुकै/*उतुकै$ +^दान/दान$ +^दे/दी$ +^उ/उ/उ$ +^नै/नै$ +^कुण/*कुण$ +^-/-$ +^कुणा/*कुणा$ +^भेरन/भेरन$ +^,/,$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^दबाव/*दबाव$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^“/“$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^खुशी/खुशी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दान/दान$ +^दीन/दीन$ +^वालान/वालान$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछो/कर$ +^”/”$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^सब/सब$ +^प्रकार/प्रकार/प्रकार$ +^को/को$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^तुमून/तुमून$ +^जरूरत/जरूरत$ +^है/है$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^दी/दी/दी$ +^सकछो/सक$ +^जैले/जे+ले$ +^हर/हर$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^और/और$ +^हर/हर$ +^बखत/बखत$ +^,/,$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^तुमून/तुमून$ +^जरूरत/जरूरत$ +^होलि/हो$ +^,/,$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^उहै/*उहै$ +^निको/निको$ +^काम/काम$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^भौत/भौत/भौत$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^बच/बच/बच$ +^जालो/जा$ +^जसो/जसो$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^“/“$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^जरूरतमंद/*जरूरतमंद$ +^लोगून/लोग$ +^जरूरत/जरूरत$ +^है/है$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^दीछो/दी$ +^,/,$ +^उकी/उकी$ +^धार्मिकता/धार्मिकता$ +^हमेशा/हमेशा$ +^बनिना/बन$ +^की/की/की$ +^रोलि/*रोलि$ +^”/”$ +^परमेश्वरै/परमेश्वरै$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^किसान/*किसान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बी/*बी$ +^और/और$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^खान/खान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^रोटो/रोटो$ +^दीछो/दी$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^,/,$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^जो/जो$ +^छै/छ$ +^ऊस/ऊस$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^बढ़ालो/*बढ़ालो$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^तुम/तुम$ +^जरूरतमंद/*जरूरतमंद$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^और/और$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मद्दत/मद्दत$ +^कर/कर/कर$ +^सका/सका$ +^तुमून/तुमून$ +^हर/हर$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आशीष/*आशीष$ +^मिलेली/*मिलेली$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^तुम/तुम$ +^हमेशा/हमेशा$ +^खुला/*खुला$ +^दिल/*दिल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दान/दान$ +^दी/दी/दी$ +^सका/सका$ +^जब/जब/जब$ +^हम/हम/हम$ +^तुमार/तुमार$ +^दीईना/दीईना$ +^का/का$ +^दान/दान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^गरीब/*गरीब$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करला/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^धन्यवाद/धन्यवाद$ +^कराला/करा$ +^किलैकी/किलैकी$ +^यो/यो/यो$ +^सेवा/सेवा$ +^स/स/स$ +^पुरो/पुरो$ +^करूना/*करूना$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^केवल/केवल$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^जरूरत/जरूरत$ +^पुरी/पुरी$ +^होलि/हो$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^भौत/भौत/भौत$ +^धन्यबाद/*धन्यबाद$ +^हुछो/हो$ +^किलैंकी/किलैंकी$ +^यो/यो/यो$ +^दान/दान$ +^दीना/*दीना$ +^की/की/की$ +^सेवकाई/*सेवकाई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^साबित/साबित$ +^होलो/हो$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^सच्चा/*सच्चा$ +^छा/छ$ +^और/और$ +^भौत/भौत/भौत$ +^सारा/सारा$ +^लोग/लोग$ +^परमेश्वरै/परमेश्वरै$ +^की/की/की$ +^महिमा/महिमा$ +^कराला/करा$ +^,/,$ +^किलैंकी/किलैंकी$ +^तुमूनले/तुमून$ +^यो/यो/यो$ +^मानिना/*मानिना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^मसीह/मसीह$ +^को/को$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^सत्य/*सत्य$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^अब/अब$ +^उको/उको$ +^पालन/पालन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करछा/कर$ +^और/और$ +^निका/*निका$ +^तरीकाले/तरीका+ले$ +^सब/सब$ +^गरीब/*गरीब$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^और/और$ +^सब/सब$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^दिलेरी/*दिलेरी$ +^मद्दत/मद्दत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करनै/कर$ +^रूछा/रू$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^थैं/थैं$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^कराला/करा$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^तुमून/तुमून$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^जाणनान/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^तुम/तुम$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^कतुक/कतुक$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^आखरी/*आखरी$ +^में/में$ +^,/,$ +^हम/हम/हम$ +^सबून/सबून$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^धन्यवाद/धन्यवाद$ +^करून/कर$ +^चैछो/चा$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उले/उले$ +^हमून/हमून$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^ठूलो/ठूलो$ +^ईनाम/ईनाम$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^उले/उले$ +^अपून/अपून$ +^च्याला/च्याला$ +^स/स/स$ +^हमार/हमार$ +^पापून/पाप$ +^खिन/खिन/खिन$ +^दण्ड/*दण्ड$ +^दीछ/दी$ +^जैको/जैको$ +^शब्दून/*शब्दून$ +^में/में$ +^बयान/*बयान$ +^नै/नै$ +^करि/कर$ +^जा/जा/जा$ +^सकूनो/सक$ +^मैं/मैं/मैं$ +^पौलुस/पौलुस$ +^,/,$ +^मसीह/मसीह$ +^की/की/की$ +^नम्रता/*नम्रता$ +^और/और$ +^दया/दया$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^तुम/तुम$ +^लोगून/लोग$ +^थैं/थैं$ +^यो/यो/यो$ +^बिनती/बिनती$ +^करून/कर$ +^मरयूँ/*मरयूँ$ +^मैंथैं/मैं+थैं$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लोग/लोग$ +^कुंनान/कुं$ +^कि/कि/कि$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^हुछूँ/*हुछूँ$ +^त/त/त$ +^डरफोक/*डरफोक$ +^लागछूँ/*लागछूँ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^दूर/दूर$ +^हुछूँ/*हुछूँ$ +^त/त/त$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^सख्ती/*सख्ती$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पेश/*पेश$ +^ऊँछूँ/*ऊँछूँ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^बिनती/बिनती$ +^करछूँ/कर$ +^कि/कि/कि$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कईना/कु$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^यो/यो/यो$ +^संसार/संसार$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^काम/काम$ +^करनू/कर$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^वाँ/वाँ$ +^ऊँछूँ/*ऊँछूँ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^मैंस/मैंस$ +^उम्मीद/*उम्मीद$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^मैंस/मैंस$ +^उनून/उनून/उनून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^सख्ती/*सख्ती$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पेश/*पेश$ +^ऊँन/आ/ऊँन/ऊँन$ +^पड़ोलो/*पड़ोलो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^बिनती/बिनती$ +^करछूँ/कर$ +^कि/कि/कि$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^वाँ/वाँ$ +^ऊँलो/*ऊँलो$ +^त/त/त$ +^मैंस/मैंस$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^इसो/इसो$ +^बरताव/*बरताव$ +^नै/नै$ +^करूनो/कर$ +^पड़ो/*पड़ो$ +^किलैकी/किलैकी$ +^हम/हम/हम$ +^यो/यो/यो$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^रूनू/रू$ +^,/,$ +^हम/हम/हम$ +^अपून/अपून$ +^दुश्मनून/*दुश्मनून$ +^थैं/थैं$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^नै/नै$ +^लड़ना/*लड़ना$ +^जसो/जसो$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^संसारा/संसारा$ +^लोग/लोग$ +^करनान/कर$ +^हम/हम/हम$ +^अपूनी/अपूनी$ +^लड़ाई/*लड़ाई$ +^में/में$ +^जिन/*जिन$ +^हथियारून/*हथियारून$ +^को/को$ +^इस्तमाल/*इस्तमाल$ +^करनू/कर$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यो/यो/यो$ +^संसार/संसार$ +^का/का$ +^बनिना/बन$ +^का/का$ +^हथियार/*हथियार$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^बल्कि/बल्कि$ +^हमार/हमार$ +^पास/पास$ +^इसा/इसा$ +^शक्तिशाली/*शक्तिशाली$ +^हथियार/*हथियार$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^हमून/हमून$ +^दीयान/दी$ +^,/,$ +^जिनोरो/*जिनोरो$ +^इस्तमाल/*इस्तमाल$ +^हम/हम/हम$ +^गढ़ून/*गढ़ून$ +^नाश/नाश$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^करनू/कर$ +^येक/येक/येक$ +^द्वारा/द्वारा$ +^हम/हम/हम$ +^उ/उ/उ$ +^हरेक/हरेक$ +^बिरोध/बिरोध$ +^स/स/स$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^हरेक/हरेक$ +^घमण्ड/घमण्ड$ +^करून/कर$ +^वालान/वालान$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^ज्ञान/ज्ञान$ +^का/का$ +^बिरोध/बिरोध$ +^में/में$ +^खोरो/*खोरो$ +^उठूछो/*उठूछो$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^झुका/*झुका$ +^दीनू/दी$ +^और/और$ +^हरेक/हरेक$ +^इच्छा/इच्छा$ +^स/स/स$ +^काबू/*काबू$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^हुकुमून/*हुकुमून$ +^मान्या/*मान्या$ +^वाला/वाला$ +^बना/बना/बना/बन$ +^दीछो/दी$ +^और/और$ +^तैयार/तैयार$ +^रूनू/रू$ +^कि/कि/कि$ +^जब/जब/जब$ +^तुम/तुम$ +^पुर/पुर$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^हुकमून/हुकम$ +^मान्या/*मान्या$ +^वाला/वाला$ +^हो/हो$ +^जा/जा/जा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^हर/हर$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हुकुम/हुकुम$ +^नै/नै$ +^मान्या/*मान्या$ +^वाला/वाला$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमीस/*आदिमीस$ +^सजा/सजा$ +^दे/दी$ +^तुम/तुम$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^जो/जो$ +^सामुनि/सामुनि$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उको/उको$ +^भ्यारी/*भ्यारी$ +^रूप/रूप$ +^स/स/स$ +^देखछा/देख$ +^अगर/अगर$ +^कैसे/कैसे$ +^अपून/अपून$ +^में/में$ +^तो/तो$ +^भरोस/*भरोस$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^मसीह/मसीह$ +^को/को$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^यो/यो/यो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जाण/जाण/जाण$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जसो/जसो$ +^उ/उ/उ$ +^मसीह/मसीह$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^हम/हम/हम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^छा/छ$ +^किलैकी/किलैकी$ +^अगर/अगर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उ/उ/उ$ +^अधिकार/अधिकार$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^और/और$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^घमण्ड/घमण्ड$ +^दिखू/*दिखू$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^प्रभु/प्रभु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमार/तुमार$ +^विश्वास/विश्वास$ +^स/स/स$ +^नष्ट/नष्ट$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मजबूत/मजबूत$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^बनून/बना$ +^में/में$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^हमून/हमून$ +^दीईना/दीईना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^मैंस/मैंस$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^की/की/की$ +^कोई/कोई$ +^शर्म/*शर्म$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^नै/नै$ +^चानू/चा$ +^कि/कि/कि$ +^तुमून/तुमून$ +^यो/यो/यो$ +^अहसास/*अहसास$ +^हो/हो$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^डरूना/*डरूना$ +^का/का$ +^मक्शद/मक्शद/मक्शद$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^चिठ्ठी/चिठ्ठी$ +^लिखूनमरयूँ/*लिखूनमरयूँ$ +^किलैकी/किलैकी$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लोग/लोग$ +^कुंनान/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^उकी/उकी$ +^चिठ्ठी/चिठ्ठी$ +^त/त/त$ +^गम्भीर/*गम्भीर$ +^और/और$ +^असरदार/*असरदार$ +^छन/छ$ +^;/;$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^सामुनि/सामुनि$ +^हुछूँ/*हुछूँ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^कुंनान/कुं$ +^उ/उ/उ$ +^त/त/त$ +^कमजोर/*कमजोर$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उकी/उकी$ +^बातुन/बातु$ +^में/में$ +^के/के$ +^दम/*दम$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^”/”$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^यो/यो/यो$ +^कुंनान/कुं$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^येमें/*येमें$ +^विचार/*विचार$ +^करून/कर$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^दूर/दूर$ +^रैभेरन/*रैभेरन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^चिठ्ठीन/*चिठ्ठीन$ +^में/में$ +^जो/जो$ +^बात/बात$ +^लिखनू/लिख$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^तुमार/तुमार$ +^सामुनि/सामुनि$ +^हमार/हमार$ +^काम/काम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^होलो/हो$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^अपूनी/अपूनी$ +^तारीफ/तारीफ$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^हम/हम/हम$ +^उनार/उनार/उनार$ +^बराबर/*बराबर$ +^हुना/हो$ +^की/की/की$ +^या/या/या$ +^उनून/उनून/उनून$ +^है/है$ +^अपूनी/अपूनी$ +^तुलना/*तुलना$ +^करना/कर$ +^की/की/की$ +^हिम्मत/*हिम्मत$ +^नै/नै$ +^करना/कर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अपूनाई/*अपूनाई$ +^नाप/*नाप$ +^-/-$ +^तोल/*तोल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपूनो/अपूनो$ +^मूल्‍याँकन/*मूल्‍याँकन$ +^करनान/कर$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^थैं/थैं$ +^अपूनी/अपूनी$ +^तुलना/*तुलना$ +^करनान/कर$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अपूनी/अपूनी$ +^मूर्खता/*मूर्खता$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बतुनान/*बतुनान$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^हमून/हमून$ +^जो/जो$ +^काम/काम$ +^दीईना/दीईना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^उकी/उकी$ +^सरद/*सरद$ +^है/है$ +^भ्यार/भ्यार$ +^हम/हम/हम$ +^घमण्ड/घमण्ड$ +^कभै/कभै$ +^नै/नै$ +^करूँला/*करूँला$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उई/उई/उ+ई$ +^सरद/*सरद$ +^तक/तक$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ठहराईना/*ठहराईना$ +^की/की/की$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उमें/उ+में$ +^तुम/तुम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आ/आ/आ$ +^गैछा/गै$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^अनुसार/अनुसार$ +^घमण्ड/घमण्ड$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करला/कर$ +^किलैकी/किलैकी$ +^हम/हम/हम$ +^अपूनी/अपूनी$ +^सरद/*सरद$ +^है/है$ +^भ्यारा/*भ्यारा$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^बढ़ून/*बढ़ून$ +^नै/नै$ +^चाना/*चाना$ +^,/,$ +^जसो/जसो$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^तक/तक$ +^नै/नै$ +^पुजना/*पुजना$ +^का/का$ +^हालत/*हालत$ +^में/में$ +^हुछो/हो$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हम/हम/हम$ +^तुमून/तुमून$ +^कुरिन्थ/*कुरिन्थ$ +^शैहर/शैहर$ +^की/की/की$ +^यात्रा/*यात्रा$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^पैला/*पैला$ +^लोग/लोग$ +^छ्या/छ$ +^जिनूनले/जिनून+ले$ +^तुमून/तुमून$ +^मसीह/मसीह$ +^को/को$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^सुणाछ/*सुणाछ$ +^हम/हम/हम$ +^अपूनी/अपूनी$ +^सीमा/*सीमा$ +^है/है$ +^भ्यार/भ्यार$ +^दुसरा/दुसरा$ +^की/की/की$ +^मेहनत/मेहनत$ +^में/में$ +^गर्व/*गर्व$ +^नै/नै$ +^करना/कर$ +^,/,$ +^बल्‍कि/*बल्‍कि$ +^हम/हम/हम$ +^आश/*आश$ +^करनू/कर$ +^कि/कि/कि$ +^जसो/जसो$ +^-/-$ +^जसो/जसो$ +^तुम/तुम$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^विश्वास/विश्वास$ +^बढ़नै/बढ़$ +^जालो/जा$ +^,/,$ +^ऊसो/ऊसो$ +^-/-$ +^ऊसो/ऊसो$ +^हम/हम/हम$ +^अपूनी/अपूनी$ +^हदक/*हदक$ +^अनुसार/अनुसार$ +^तुमार/तुमार$ +^कारण/कारण$ +^और/और$ +^हम/हम/हम$ +^तुमार/तुमार$ +^आश/*आश$ +^-/-$ +^पास/पास$ +^और/और$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोगून/लोग$ +^तक/तक$ +^पुजून/*पुजून$ +^में/में$ +^सक्षम/*सक्षम$ +^छा/छ$ +^ताकि/ताकि$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^हम/हम/हम$ +^तुमार/तुमार$ +^अलावा/*अलावा$ +^दुसारा/दुसारा$ +^देशून/देश$ +^में/में$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^को/को$ +^प्रचार/प्रचार$ +^कर/कर/कर$ +^सकनू/सक$ +^और/और$ +^तुमून/तुमून$ +^कोई/कोई$ +^दुसारा/दुसारा$ +^इलाका/इलाका$ +^में/में$ +^पैलि/पैलि$ +^है/है$ +^करिना/कर$ +^का/का$ +^कामून/काम$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^घमंड/*घमंड$ +^नै/नै$ +^करूनो/कर$ +^चैछो/चा$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जसो/जसो$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^“/“$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^घमण्ड/घमण्ड$ +^करो/कर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^प्रभु/प्रभु$ +^में/में$ +^घमण्ड/घमण्ड$ +^करो/कर$ +^”/”$ +^किलैकी/किलैकी$ +^जो/जो$ +^अपूनी/अपूनी$ +^तारीफ/तारीफ$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जैकी/*जैकी$ +^तारीफ/तारीफ$ +^प्रभु/प्रभु$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^उई/उई/उ+ई$ +^प्रभु/प्रभु$ +^का/का$ +^नजरून/*नजरून$ +^निको/निको$ +^छै/छ$ +^तुम/तुम$ +^दुसरान/दुसरान$ +^अपनूछा/*अपनूछा$ +^जो/जो$ +^खुदै/खुदै$ +^की/की/की$ +^तारीफ/तारीफ$ +^करनै/कर$ +^रूनान/रू$ +^और/और$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैंस/मैंस$ +^उम्मीद/*उम्मीद$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^अगर/अगर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^बेकूफी/*बेकूफी$ +^करछूँ/कर$ +^त/त/त$ +^ऊस/ऊस$ +^तुम/तुम$ +^बरदास/*बरदास$ +^कर/कर/कर$ +^लेला/ली$ +^किलैकी/किलैकी$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछूँ/कर$ +^और/और$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^परवाह/*परवाह$ +^करछूँ/कर$ +^जैस/जैस$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^करछो/कर$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^कि/कि/कि$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमून/तुमून$ +^मसीह/मसीह$ +^स/स/स$ +^दीना/*दीना$ +^को/को$ +^वादा/वादा$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^एकलो/*एकलो$ +^ऊसोई/ऊसो+ई$ +^यो/यो/यो$ +^एक/एक$ +^बबा/बबा$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^छै/छ$ +^जैले/जे+ले$ +^अपूनी/अपूनी$ +^चेलि/*चेलि$ +^को/को$ +^ब्याक/*ब्याक$ +^बखत/बखत$ +^उक/उक/उक$ +^घरवालास/*घरवालास$ +^एक/एक$ +^शुद्ध/शुद्ध$ +^कुँवारी/कुँवारी$ +^का/का$ +^रूप/रूप$ +^में/में$ +^दीछो/दी$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^डरछूँ/*डरछूँ$ +^कि/कि/कि$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^शैतान/शैतान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^एक/एक$ +^स्याँपा/*स्याँपा$ +^का/का$ +^रूप/रूप$ +^में/में$ +^चालाकी/*चालाकी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पैलि/पैलि$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^हव्वा/*हव्वा$ +^स/स/स$ +^बहकाछ/*बहकाछ$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^तुम/तुम$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^मनून/मन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बहका/*बहका$ +^दी/दी/दी$ +^जौ/जा$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^प्रति/*प्रति$ +^अपूनी/अपूनी$ +^निष्‍कपट/*निष्‍कपट$ +^और/और$ +^सच्‍ची/*सच्‍ची$ +^भक्‍ति/*भक्‍ति$ +^स/स/स$ +^खत्म/*खत्म$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^दी/दी/दी$ +^जब/जब/जब$ +^कोई/कोई$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^ऊँछो/*ऊँछो$ +^और/और$ +^हमार/हमार$ +^द्वारा/द्वारा$ +^सुणाईना/*सुणाईना$ +^को/को$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^प्रचारा/*प्रचारा$ +^का/का$ +^अलावा/*अलावा$ +^कोई/कोई$ +^दुसारा/दुसारा$ +^यीशु/यीशु$ +^को/को$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^या/या/या$ +^कोई/कोई$ +^और/और$ +^आत्मा/आत्मा$ +^तुमून/तुमून$ +^मिलीना/*मिलीना$ +^की/की/की$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^पैलि/पैलि$ +^नी/नी$ +^मिलीना/*मिलीना$ +^की/की/की$ +^छी/छ$ +^;/;$ +^या/या/या$ +^और/और$ +^कोई/कोई$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^सुणो/*सुणो$ +^जैस/जैस$ +^तुम/तुम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पैलि/पैलि$ +^नी/नी$ +^मानिना/*मानिना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुम/तुम$ +^येस/येस$ +^खुशी/खुशी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपनूछा/*अपनूछा$ +^मैंस/मैंस$ +^लागछो/लाग$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^निको/निको$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^जो/जो$ +^सोचनान/*सोचनान$ +^की/की/की$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सबै/सबै$ +^प्रेरितों/*प्रेरितों$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^महान/महान$ +^छै/छ$ +^माना/मान$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^बोलून/बोल$ +^में/में$ +^निपूण/*निपूण$ +^नाहातिनू/ना+हातिनू$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पास/पास$ +^मसीह/मसीह$ +^और/और$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^ज्ञान/ज्ञान$ +^छै/छ$ +^बल्कि/बल्कि$ +^येको/*येको$ +^प्रमाण/*प्रमाण$ +^हम/हम/हम$ +^सब/सब$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^और/और$ +^हर/हर$ +^प्रकारै/*प्रकारै$ +^की/की/की$ +^बातुन/बातु$ +^में/में$ +^तुमून/तुमून$ +^लोगून/लोग$ +^दी/दी/दी$ +^चुक/चुक$ +^ग्या/ग्य$ +^तुम/तुम$ +^लोगून/लोग$ +^मलि/मलि$ +^उठून/*उठून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^दीन/दीन$ +^बनाछ/बना$ +^और/और$ +^बिना/बिना$ +^के/के$ +^लिये/*लिये$ +^तुम/तुम$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^सुसमाचारो/*सुसमाचारो$ +^को/को$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करछ्य/कर/कर$ +^क्या/क्या$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^इसो/इसो$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^पाप/पाप$ +^करछी/कर$ +^?/?$ +^मैंस/मैंस$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^सेवा/सेवा$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^दुसरी/*दुसरी$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^को/को$ +^सयोग/*सयोग$ +^मिलछ्य/मिल$ +^तुमून/तुमून$ +^यो/यो/यो$ +^नै/नै$ +^कुंन/*कुंन$ +^चैनो/*चैनो$ +^कि/कि/कि$ +^इसो/इसो$ +^करूनो/कर$ +^गलत/गलत$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^छ्यू/*छ्यू$ +^,/,$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^मैंस/मैंस$ +^पैसान/*पैसान$ +^की/की/की$ +^जरूरत/जरूरत$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमून/तुमून$ +^परेशान/*परेशान$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^किलैकी/किलैकी$ +^मकिदुनिया/*मकिदुनिया$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईन/भाई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^पैसा/*पैसा$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^मेरि/मेरि$ +^जरूरत/जरूरत$ +^पुरी/पुरी$ +^करछ्य/कर/कर$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^हर/हर$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^तुमून/तुमून$ +^परेशान/*परेशान$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^ऊँन/आ/ऊँन/ऊँन$ +^वाला/वाला$ +^दिनून/दिन$ +^में/में$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमून/तुमून$ +^परेशान/*परेशान$ +^नी/नी$ +^करूँलो/*करूँलो$ +^और/और$ +^जसो/जसो$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^जाणछा/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^मसीह/मसीह$ +^जो/जो$ +^कुंछो/कुं$ +^उ/उ/उ$ +^सब/सब$ +^सच्ची/सच्ची$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^यो/यो/यो$ +^पक्को/*पक्को$ +^कर/कर/कर$ +^सकछा/सक$ +^कि/कि/कि$ +^अब/अब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^जो/जो$ +^कुछूँ/कु$ +^उ/उ/उ$ +^सच्ची/सच्ची$ +^छै/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^पुर/पुर$ +^अखया/*अखया$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^सारा/सारा$ +^इलाकान/इलाका$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^केथैं/*केथैं$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^रूपाया/*रूपाया$ +^नै/नै$ +^लिया/*लिया$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^पैसा/*पैसा$ +^क्याखिन/क्याखिन$ +^नै/नै$ +^लीनू/ली$ +^?/?$ +^कि/कि/कि$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^इसो/इसो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^करछ्य/कर/कर$ +^किलैकी/किलैकी$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^प्रेम/प्रेम$ +^नै/नै$ +^करनू/कर$ +^?/?$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^जाणछो/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछूँ/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जो/जो$ +^करनै/कर$ +^ऊँन/आ/ऊँन/ऊँन$ +^मरयूँ/*मरयूँ$ +^,/,$ +^उई/उई/उ+ई$ +^करनै/कर$ +^रछूँ/*रछूँ$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^हमार/हमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बराबर/*बराबर$ +^समझी/समझ$ +^जाना/जा$ +^को/को$ +^मौका/*मौका$ +^दीन/दीन$ +^है/है$ +^रोक/*रोक$ +^सकूँ/*सकूँ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^मौक/*मौक$ +^चानान/चा$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^साबित/साबित$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमार/हमार$ +^बराबर/*बराबर$ +^छन/छ$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^गर्व/*गर्व$ +^करना/कर$ +^को/को$ +^अधिकार/अधिकार$ +^छै/छ$ +^किलैकी/किलैकी$ +^इसा/इसा$ +^लोग/लोग$ +^झूठ्ठा/*झूठ्ठा$ +^प्रेरित/प्रेरित/प्रेरित$ +^,/,$ +^और/और$ +^छल/*छल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^काम/काम$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^,/,$ +^और/और$ +^मसीह/मसीह$ +^को/को$ +^प्रेरित/प्रेरित/प्रेरित$ +^हुना/हो$ +^को/को$ +^ढोग/*ढोग$ +^करनान/कर$ +^मैंस/मैंस$ +^ताजुब/*ताजुब$ +^नै/नै$ +^हुनो/हो$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^इसो/इसो$ +^काम/काम$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^शैतान/शैतान$ +^खुद/खुद$ +^लोगून/लोग$ +^ध्वाका/ध्वाका$ +^दी/दी/दी$ +^सकछो/सक$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वरै/परमेश्वरै$ +^की/की/की$ +^महिमा/महिमा$ +^वाला/वाला$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^बनभेरन/बन+भेरन$ +^आईना/*आईना$ +^का/का$ +^छन/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^यो/यो/यो$ +^कोई/कोई$ +^ठुली/*ठुली$ +^बात/बात$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^कि/कि/कि$ +^अगर/अगर$ +^शैताना/*शैताना$ +^का/का$ +^सेवक/सेवक$ +^धार्मिकता/धार्मिकता$ +^का/का$ +^सेवकून/सेवक$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^दिखून/*दिखून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^खुद/खुद$ +^स/स/स$ +^बदल/*बदल$ +^दीन/दीन$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अन्त/*अन्त$ +^में/में$ +^उनून/उनून/उनून$ +^उई/उई/उ+ई$ +^मिलोलो/*मिलोलो$ +^जो/जो$ +^उनारा/*उनारा$ +^कामून/काम$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^छै/छ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^कोई/कोई$ +^मैंस/मैंस$ +^मूर्ख/मूर्ख/मूर्ख/मूर्ख$ +^नै/नै$ +^समझो/*समझो$ +^;/;$ +^नै/नै$ +^त/त/त$ +^मूर्ख/मूर्ख/मूर्ख/मूर्ख$ +^समझभेरन/*समझभेरन$ +^मेरि/मेरि$ +^सह/*सह$ +^ली/ली/ली$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^घमण्ड/घमण्ड$ +^कर/कर/कर$ +^सकूँ/*सकूँ$ +^येक/येक/येक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जो/जो$ +^कुन/कु$ +^वाला/वाला$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^प्रभु/प्रभु$ +^का/का$ +^अधिकार/अधिकार$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^माना/मान$ +^मूर्खता/*मूर्खता$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कुछूँ/कु$ +^जब/जब/जब$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोग/लोग$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बातुन/बातु$ +^की/की/की$ +^डींग/*डींग$ +^मारनान/मार$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^नजर/नजर$ +^में/में$ +^महत्व/*महत्व$ +^राखनान/राख$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^उई/उई/उ+ई$ +^करूँलो/*करूँलो$ +^तुम/तुम$ +^समझदार/*समझदार$ +^होभेरन/हो+भेरन$ +^मूर्ख/मूर्ख/मूर्ख/मूर्ख$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^ब्यवहार/ब्यवहार$ +^स/स/स$ +^खुशी/खुशी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सह/*सह$ +^लीछा/ली$ +^किलैकी/किलैकी$ +^जब/जब/जब$ +^तुमून/तुमून$ +^कोई/कोई$ +^दास/दास$ +^बना/बना/बना/बन$ +^लीछो/ली$ +^,/,$ +^या/या/या$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^जो/जो$ +^केले/केले$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ली/ली/ली$ +^लीछो/ली$ +^,/,$ +^या/या/या$ +^ध्वाका/ध्वाका$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^फैदा/*फैदा$ +^उठा/उठा/उठा$ +^लीछो/ली$ +^,/,$ +^या/या/या$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^ठूलो/ठूलो$ +^बनूछो/*बनूछो$ +^,/,$ +^या/या/या$ +^तुमार/तुमार$ +^मुँख/मुँख$ +^में/में$ +^थप्पड़/थप्पड़$ +^मारछो/मार$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुम/तुम$ +^सह/*सह$ +^लीछा/ली$ +^त/त/त$ +^तुमून/तुमून$ +^कि/कि/कि$ +^लागछो/लाग$ +^कि/कि/कि$ +^मैंस/मैंस$ +^शर्म/*शर्म$ +^ऊँन/आ/ऊँन/ऊँन$ +^चैछी/*चैछी$ +^किलैकी/किलैकी$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^इसो/इसो$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^?/?$ +^बल्कि/बल्कि$ +^जिन/*जिन$ +^बातुन/बातु$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^डींग/*डींग$ +^मारनान/मार$ +^,/,$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बातुन/बातु$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^उई/उई/उ+ई$ +^कर/कर/कर$ +^सकछूँ/*सकछूँ$ +^क्या/क्या$ +^उनी/उन$ +^यहूदी/यहूदी$ +^छनी/*छनी$ +^?/?$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^क्या/क्या$ +^उनी/उन$ +^इस्राएली/*इस्राएली$ +^छनी/*छनी$ +^?/?$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^;/;$ +^क्या/क्या$ +^उनी/उन$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^का/का$ +^वंश/*वंश$ +^का/का$ +^छनी/*छनी$ +^?/?$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^क्या/क्या$ +^उनी/उन$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^सेवक/सेवक$ +^छनी/*छनी$ +^?/?$ +^मैं/मैं/मैं$ +^पागल/*पागल$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उनून/उनून/उनून$ +^है/है$ +^कई/कई$ +^बढ़भेरन/बढ़+भेरन$ +^सेवक/सेवक$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^कई/कई$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^मेहनत/मेहनत$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^है/है$ +^कई/कई$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^जेल/जेल$ +^में/में$ +^जाईना/*जाईना$ +^को/को$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^भौत/भौत/भौत$ +^बार/बार$ +^मारी/मार$ +^गयूँ/*गयूँ$ +^,/,$ +^और/और$ +^हमेशा/हमेशा$ +^मैंस/मैंस$ +^मौतो/*मौतो$ +^को/को$ +^सामना/*सामना$ +^करून/कर$ +^पड़छ्य/पड़$ +^पाँच/पाँच$ +^बार/बार$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवान/अगुवान$ +^का/का$ +^हातून/हात$ +^है/है$ +^उनतालीस/*उनतालीस$ +^कोड़ा/*कोड़ा$ +^खाया/*खाया$ +^तीन/तीन$ +^बार/बार$ +^मैं/मैं/मैं$ +^डंडा/*डंडा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पीटी/*पीटी$ +^गयूँ/*गयूँ$ +^,/,$ +^और/और$ +^एक/एक$ +^बार/बार$ +^ढुगाँन/*ढुगाँन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मारी/मार$ +^गयूँ/*गयूँ$ +^तीन/तीन$ +^बार/बार$ +^इसो/इसो$ +^भ्योछ/भ्य$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^समुंद्री/*समुंद्री$ +^जहाज/जहाज$ +^में/में$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यात्रा/*यात्रा$ +^करून/कर$ +^मरैछयूँ/*मरैछयूँ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^टुट/*टुट$ +^ग्यो/ग्य$ +^;/;$ +^एक/एक$ +^दिन/दी/दिन$ +^और/और$ +^एक/एक$ +^रात/रात$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^समुद्र/*समुद्र$ +^में/में$ +^काटछ्य/काट$ +^मैं/मैं/मैं$ +^बार-बार/बार-बार$ +^यात्रान/*यात्रान$ +^में/में$ +^;/;$ +^नदीन/नदी$ +^का/का$ +^जोखिम/*जोखिम$ +^में/में$ +^;/;$ +^डाकूनका/*डाकूनका$ +^जोखिम/*जोखिम$ +^;/;$ +^अपून/अपून$ +^जातिवालान/*जातिवालान$ +^है/है$ +^जोखिम/*जोखिम$ +^में/में$ +^;/;$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^है/है$ +^जोखिम/*जोखिम$ +^में/में$ +^;/;$ +^नगरून/नगर$ +^में/में$ +^का/का$ +^जोखिमून/*जोखिमून$ +^में/में$ +^;/;$ +^जंगल/*जंगल$ +^का/का$ +^जोखिमून/*जोखिमून$ +^में/में$ +^;/;$ +^समुद्रा/*समुद्रा$ +^का/का$ +^जोखिमून/*जोखिमून$ +^में/में$ +^;/;$ +^झूठ्ठा/*झूठ्ठा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईन/भाई$ +^का/का$ +^बीच/बीच$ +^जोखिमून/*जोखिमून$ +^में/में$ +^रयूँ/*रयूँ$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^भौत/भौत/भौत$ +^रातून/रात$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^भेरन/भेरन$ +^,/,$ +^भुखो/*भुखो$ +^-/-$ +^प्यासो/*प्यासो$ +^रैभेरन/*रैभेरन$ +^,/,$ +^मैंस/मैंस$ +^भौत/भौत/भौत$ +^बार/बार$ +^खान/खान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^नै/नै$ +^मिल्यो/*मिल्यो$ +^,/,$ +^सर्दी/*सर्दी$ +^और/और$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^कपड़ान/*कपड़ान$ +^में/में$ +^रैभेरन/*रैभेरन$ +^कड़ी/*कड़ी$ +^मेहनत/मेहनत$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^भौत/भौत/भौत$ +^मुसीबतून/*मुसीबतून$ +^झेलीना/*झेलीना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^इन/इन$ +^सब/सब$ +^बातुन/बातु$ +^का/का$ +^अलावा/*अलावा$ +^हर/हर$ +^दिन/दी/दिन$ +^सबै/सबै$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^की/की/की$ +^चिन्ता/चिन्ता$ +^मैं/मैं/मैं$ +^खाई/खा$ +^जाछी/जा$ +^जब/जब/जब$ +^कोई/कोई$ +^कमजोर/*कमजोर$ +^हो/हो$ +^जाँछो/*जाँछो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^कमजोरी/कमजोरी$ +^महसूस/*महसूस$ +^करछूँ/कर$ +^जब/जब/जब$ +^कोई/कोई$ +^पाप/पाप$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^म्येरो/म्येरो$ +^दिल/*दिल$ +^जलि/*जलि$ +^जाछो/जा$ +^अगर/अगर$ +^के/के$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^घमण्ड/घमण्ड$ +^करून/कर$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपूनी/अपूनी$ +^कमजोरीन/कमजोरी$ +^में/में$ +^घमण्ड/घमण्ड$ +^करूँलो/*करूँलो$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^को/को$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^हमेशा/हमेशा$ +^धन्‍य/*धन्‍य$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^जाणछो/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^झूठ/झूठ$ +^नै/नै$ +^बोलून/बोल$ +^मरयूँ/*मरयूँ$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^दमिश्‍क/*दमिश्‍क$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^छ्यू/*छ्यू$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^अरितास/*अरितास$ +^राजा/राजा$ +^का/का$ +^राज्यपाल/राज्यपाल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैंस/मैंस$ +^गिरफ्‍तार/*गिरफ्‍तार$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^पहरा/*पहरा$ +^बैठा/*बैठा$ +^दीछ/दी$ +^लेकिन/लेकिन$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दगड़ियान/*दगड़ियान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैंस/मैंस$ +^चार/*चार$ +^दिवारी/*दिवारी$ +^का/का$ +^खिड़की/*खिड़की$ +^भटे/भटे$ +^डाला/*डाला$ +^में/में$ +^बैठाभेरन/*बैठाभेरन$ +^तलि/तलि$ +^उतार/*उतार$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^मैं/मैं/मैं$ +^राज्यपाल/राज्यपाल$ +^का/का$ +^हातून/हात$ +^भटे/भटे$ +^बच/बच/बच$ +^निकल/निकल/निकल$ +^ग्यू/*ग्यू$ +^जब/जब/जब$ +^कि/कि/कि$ +^घमण्ड/घमण्ड$ +^करना/कर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कोई/कोई$ +^फैदा/*फैदा$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^मैंस/मैंस$ +^इसो/इसो$ +^करूनो/कर$ +^पड़/पड़/पड़$ +^र्योछ/*र्योछ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^प्रभु/प्रभु$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^दीईना/दीईना$ +^का/का$ +^दर्शनून/*दर्शनून$ +^और/और$ +^प्रकाशनून/*प्रकाशनून$ +^की/की/की$ +^चर्चा/*चर्चा$ +^करून/कर$ +^मरयूँ/*मरयूँ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^चौदा/चौदा$ +^साल/साल$ +^पैलि/पैलि$ +^तीसारा/*तीसारा$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^तक/तक$ +^उठाई/उठा$ +^ली/ली/ली$ +^गयूँ/*गयूँ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपून/अपून$ +^शरीर/शरीर$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^छ्यू/*छ्यू$ +^या/या/या$ +^आत्मा/आत्मा$ +^में/में$ +^छयू/*छयू$ +^,/,$ +^मैंस/मैंस$ +^मालूम/मालूम$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^परमेश्वरै/परमेश्वरै$ +^जाणछो/जाण$ +^होई/होई$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^परमेश्वरै/परमेश्वरै$ +^जाणछो/जाण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपून/अपून$ +^शरीर/शरीर$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^या/या/या$ +^बिना/बिना$ +^शरीरा/*शरीरा$ +^का/का$ +^छ्यू/*छ्यू$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जाणछूँ/जाण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^स्वर्गलोक/*स्वर्गलोक$ +^में/में$ +^उठा/उठा/उठा$ +^ली/ली/ली$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^इसी/इसी$ +^बातुन/बातु$ +^सुणछ्य/सुण$ +^जो/जो$ +^कुंना/*कुंना$ +^की/की/की$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^;/;$ +^जैका/जैका$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बतूनो/*बतूनो$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आदिमी/आदिमी$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मुशकील/*मुशकील$ +^छै/छ$ +^इसा/इसा$ +^आदिमी/आदिमी$ +^में/में$ +^त/त/त$ +^मैं/मैं/मैं$ +^घमण्ड/घमण्ड$ +^करूँलो/*करूँलो$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अपूनी/अपूनी$ +^कमजोरीन/कमजोरी$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^,/,$ +^अपून/अपून$ +^बारिमें/बारिमें$ +^घमण्ड/घमण्ड$ +^नी/नी$ +^करूँलो/*करूँलो$ +^किलैकी/किलैकी$ +^अगर/अगर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^घमण्ड/घमण्ड$ +^करून/कर$ +^चाछूँ/चाँ$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^त/त/त$ +^मूर्ख/मूर्ख/मूर्ख/मूर्ख$ +^नी/नी$ +^हूँलो/*हूँलो$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^सच्ची/सच्ची$ +^बोलूलो/*बोलूलो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^घमण्ड/घमण्ड$ +^करना/कर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^रोकछूँ/*रोकछूँ$ +^,/,$ +^लोग/लोग$ +^जसो/जसो$ +^म्येरो/म्येरो$ +^जीवन/जीवन$ +^में/में$ +^देखछा/देख$ +^,/,$ +^मैंथैं/मैं+थैं$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^सुणछा/सुण$ +^,/,$ +^उहै/*उहै$ +^बढ़भेरन/बढ़+भेरन$ +^मैंस/मैंस$ +^केले/केले$ +^जन/जन$ +^समझा/समझा/समझा$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैंस/मैंस$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अद्धभुत/*अद्धभुत$ +^चीजून/चीज$ +^में/में$ +^गर्व/*गर्व$ +^नै/नै$ +^करून/कर$ +^चैनो/*चैनो$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^मैंस/मैंस$ +^दिखाछ/दिखा$ +^येहै/*येहै$ +^निपटून/*निपटून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^एक/एक$ +^भौतै/*भौतै$ +^कठिन/कठिन$ +^समष्या/*समष्या$ +^मैंस/मैंस$ +^दी/दी/दी$ +^गैछ/गै$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^म्यारा/म्यारा$ +^शरीर/शरीर$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^काँणा/काँण$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^छै/छ$ +^शैतान/शैतान$ +^का/का$ +^एक/एक$ +^दूत/*दूत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैंस/मैंस$ +^मारना/*मारना$ +^को/को$ +^इरादा/*इरादा$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^घमंडी/*घमंडी$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^ज्यू/जा$ +^येक/येक/येक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^प्रभु/प्रभु$ +^थैं/थैं$ +^तीन/तीन$ +^बार/बार$ +^बिनती/बिनती$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मैंहै/*मैंहै$ +^यो/यो/यो$ +^दूर/दूर$ +^होज्यौ/*होज्यौ$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^मैंथैं/मैं+थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^म्योरो/म्योरो$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^तैखिन/त्यारा+खिन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^किलैकी/किलैकी$ +^मेरि/मेरि$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^कमजोरी/कमजोरी$ +^में/में$ +^सिद्ध/सिद्ध/सिद्ध$ +^हुछी/हो$ +^”/”$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^भौत/भौत/भौत$ +^खुशी/खुशी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपूनी/अपूनी$ +^कमजोरीन/कमजोरी$ +^में/में$ +^घमण्ड/घमण्ड$ +^करूँलो/*करूँलो$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मसीह/मसीह$ +^की/की/की$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^मैंमें/मैं+में$ +^छाया/*छाया$ +^करछी/कर$ +^यो/यो/यो$ +^कारण/कारण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^मसीह/मसीह$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कमजोरीन/कमजोरी$ +^में/में$ +^,/,$ +^और/और$ +^निन्दान/निन्दा$ +^में/में$ +^,/,$ +^और/और$ +^दरिद्रता/*दरिद्रता$ +^में/में$ +^,/,$ +^और/और$ +^सताव/*सताव$ +^में/में$ +^,/,$ +^और/और$ +^संकटून/*संकटून$ +^में/में$ +^खुश/खुश$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^;/;$ +^किलैकी/किलैकी$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^कमजोर/*कमजोर$ +^हुछूँ/*हुछूँ$ +^,/,$ +^तभै/*तभै$ +^मैं/मैं/मैं$ +^मसीह/मसीह$ +^की/की/की$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^में/में$ +^मजबूत/मजबूत$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^मूर्ख/मूर्ख/मूर्ख/मूर्ख$ +^त/त/त$ +^बन्यू/*बन्यू$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तुम/तुम$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैंस/मैंस$ +^ऊस/ऊस$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मजबूर/*मजबूर$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^तुमून/तुमून$ +^त/त/त$ +^मेरि/मेरि$ +^तारीफ/तारीफ$ +^करूनी/*करूनी$ +^चैछी/*चैछी$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुच्छ/तुच्छ$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^ठूला/ठूला$ +^-/-$ +^ठूला/ठूला$ +^प्रेरितून/प्रेरित$ +^कोई/कोई$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^कम/कम$ +^नाहातिनू/ना+हातिनू$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^छयूँ/*छयूँ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^यो/यो/यो$ +^साबित/साबित$ +^करछय/*करछय$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^एक/एक$ +^सच्चा/*सच्चा$ +^प्रेरित/प्रेरित/प्रेरित$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^धीरज/*धीरज$ +^धरभेरन/*धरभेरन$ +^तुमार/तुमार$ +^बीच/बीच$ +^भौत/भौत/भौत$ +^सारा/सारा$ +^चमत्काराक/*चमत्काराक$ +^काम/काम$ +^,/,$ +^और/और$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^का/का$ +^काम/काम$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^दिखाया/*दिखाया$ +^दुसारा/दुसारा$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^का/का$ +^मुकाबला/*मुकाबला$ +^में/में$ +^तुम/तुम$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^कि/कि/कि$ +^बात/बात$ +^की/की/की$ +^कमी/*कमी$ +^रै/रै/रै$ +^गै/गै/गै$ +^?/?$ +^हाँ/हाँ$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^कभै/कभै$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बोझ/*बोझ$ +^नै/नै$ +^बन्यू/*बन्यू$ +^,/,$ +^माफ/माफ$ +^कर/कर/कर$ +^दी/दी/दी$ +^,/,$ +^मैंहै/*मैंहै$ +^भूल/*भूल$ +^हो/हो$ +^गै/गै/गै$ +^अब/अब$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तीसारा/*तीसारा$ +^बार/बार$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^ऊँन/आ/ऊँन/ऊँन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैयार/तैयार$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनमें/*तुमूनमें$ +^कोई/कोई$ +^बोझ/*बोझ$ +^नी/नी$ +^बनूँलो/*बनूँलो$ +^किलैकी/किलैकी$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुम/तुम$ +^लोगून/लोग$ +^चाछूँ/चाँ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^सम्‍पत्ति/*सम्‍पत्ति$ +^स/स/स$ +^नै/नै$ +^बच्‍चान/*बच्‍चान$ +^अपून/अपून$ +^ईजा/ईजा$ +^-/-$ +^बबान/बबा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^धन/धन$ +^जामा/जामा$ +^नै/नै$ +^करूनो/कर$ +^चैनो/*चैनो$ +^,/,$ +^बल्‍कि/*बल्‍कि$ +^ईजा/ईजा$ +^-/-$ +^बबान/बबा$ +^अपून/अपून$ +^बच्‍चान/*बच्‍चान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जामा/जामा$ +^करून/कर$ +^चैछो/चा$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुम/तुम$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^खुशी/खुशी$ +^खिन/खिन/खिन$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^खर्च/*खर्च$ +^कर/कर/कर$ +^द्यूलो/द्याल$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दी/दी/दी$ +^द्यूलो/द्याल$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^भौत/भौत/भौत$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^इसो/इसो$ +^लागछो/लाग$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^मैंस/मैंस$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछा/कर$ +^केले/केले$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनमें/*तुमूनमें$ +^बोझ/*बोझ$ +^नै/नै$ +^बन्यू/*बन्यू$ +^,/,$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^कोई/कोई$ +^नै/नै$ +^कोई/कोई$ +^मैंमें/मैं+में$ +^यो/यो/यो$ +^दोष/दोष$ +^जरूर/जरूर$ +^लगा/लगा/लगा$ +^सकछो/सक$ +^,/,$ +^“/“$ +^उ/उ/उ$ +^भौत/भौत/भौत$ +^धूर्त/*धूर्त$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^तुमून/तुमून$ +^छल/*छल$ +^-/-$ +^कपट/*कपट$ +^में/में$ +^फसा/*फसा$ +^हैछ/*हैछ$ +^”/”$ +^तुमी/*तुमी$ +^बता/बता/बता$ +^,/,$ +^जिन/*जिन$ +^लोगून/लोग$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^भेजछ्य/भेज$ +^,/,$ +^क्‍या/*क्‍या$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^केका/*केका$ +^द्वारा/द्वारा$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^गलत/गलत$ +^फैदा/*फैदा$ +^उठाछी/उठा$ +^?/?$ +^तीतुस/*तीतुस$ +^स/स/स$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^भेजना/*भेजना$ +^की/की/की$ +^बिनती/बिनती$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^अपून/अपून$ +^यो/यो/यो$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईस/*भाईस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^भेजिना/*भेजिना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^क्या/क्या$ +^तीतुस/*तीतुस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^गलत/गलत$ +^फैदा/*फैदा$ +^उठाछी/उठा$ +^?/?$ +^क्या/क्या$ +^हम/हम/हम$ +^एक्कै/एक्कै$ +^मक्शद/मक्शद/मक्शद$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^काम/काम$ +^नै/नै$ +^करनाई/*करनाई$ +^और/और$ +^एकसोई/*एकसोई$ +^ब्यवहार/ब्यवहार$ +^नै/नै$ +^करना/कर$ +^?/?$ +^तुम/तुम$ +^लोग/लोग$ +^यो/यो/यो$ +^समझना/*समझना$ +^होला/हो$ +^कि/कि/कि$ +^अब/अब$ +^तक/तक$ +^हम/हम/हम$ +^तुमार/तुमार$ +^सामुनि/सामुनि$ +^अपूनी/अपूनी$ +^सफाई/*सफाई$ +^दीन/दीन$ +^मर्या/*मर्या$ +^बात/बात$ +^इसी/इसी$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^परमेश्वरेस/*परमेश्वरेस$ +^सामुनि/सामुनि$ +^समझभेरन/*समझभेरन$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^कुंनू/कुं$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयो/भाई$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^बात/बात$ +^तुमून/तुमून$ +^विश्वास/विश्वास$ +^में/में$ +^मजबूत/मजबूत$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^करूनमर्यान/*करूनमर्यान$ +^किलैकी/किलैकी$ +^मैंस/मैंस$ +^डर/डर/डर$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^काँई/काँई$ +^इसो/इसो$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^जसो/जसो$ +^चाछूँ/चाँ$ +^,/,$ +^ऊसो/ऊसो$ +^तुमून/तुमून$ +^नै/नै$ +^पा/पा/पा$ +^;/;$ +^और/और$ +^मैंस/मैंस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जसो/जसो$ +^तुम/तुम$ +^नै/नै$ +^चाना/*चाना$ +^ऊसोई/ऊसो+ई$ +^ही/*ही$ +^पा/पा/पा$ +^काँई/काँई$ +^इसो/इसो$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमार/तुमार$ +^या/या/या$ +^झगड़ा/*झगड़ा$ +^,/,$ +^डाह/*डाह$ +^,/,$ +^क्रोध/*क्रोध$ +^,/,$ +^स्वार्थ/*स्वार्थ$ +^,/,$ +^नफरत/*नफरत$ +^,/,$ +^चुगली/*चुगली$ +^,/,$ +^घमण्ड/घमण्ड$ +^,/,$ +^और/और$ +^बखेड़ा/*बखेड़ा$ +^हुन/हो$ +^काँई/काँई$ +^इसो/इसो$ +^नै/नै$ +^कि/कि/कि$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^वापस/वापस$ +^ऊँलो/*ऊँलो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^म्येरो/म्येरो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^मैंस/मैंस$ +^अपमानित/*अपमानित$ +^करो/कर$ +^और/और$ +^मैंस/मैंस$ +^भौत/भौत/भौत$ +^खिन/खिन/खिन$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^शोक/*शोक$ +^करून/कर$ +^पड़ो/*पड़ो$ +^,/,$ +^जिनूनले/जिनून+ले$ +^पैलि/पैलि$ +^पाप/पाप$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^गंदा/*गंदा$ +^काम/काम$ +^,/,$ +^और/और$ +^व्यभिचार/*व्यभिचार$ +^,/,$ +^और/और$ +^लुचपन/*लुचपन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^उनूनले/उनूनले$ +^कर्यान/कर$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^है/है$ +^पश्चाताप/*पश्चाताप$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^“/“$ +^हरेक/हरेक$ +^मामला/*मामला$ +^को/को$ +^द्वी/द्वी$ +^या/या/या$ +^तीन/तीन$ +^जनून/*जनून$ +^की/की/की$ +^गवाही/गवाही$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^सुलझाई/*सुलझाई$ +^जानो/*जानो$ +^चैछो/चा$ +^”/”$ +^मैं/मैं/मैं$ +^पैलि/पैलि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^चेतावनी/चेतावनी$ +^दी/दी/दी$ +^चुक/चुक$ +^गयूँ/*गयूँ$ +^जो/जो$ +^मेरि/मेरि$ +^दुसरी/*दुसरी$ +^यात्रा/*यात्रा$ +^में/में$ +^वाँ/वाँ$ +^छ्या/छ$ +^और/और$ +^पाप/पाप$ +^करून/कर$ +^मरैछ्या/*मरैछ्या$ +^,/,$ +^अब/अब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^उनून/उनून/उनून$ +^और/और$ +^सबून/सबून$ +^चेतावनी/चेतावनी$ +^दीछूँ/*दीछूँ$ +^,/,$ +^जसो/जसो$ +^कि/कि/कि$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^पैलि/पैलि$ +^चिठ्/*चिठ्$ +^ठी/*ठी$ +^में/में$ +^दीईना/दीईना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^अब/अब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^तिसरी/*तिसरी$ +^बार/बार$ +^ऊँन/आ/ऊँन/ऊँन$ +^वाला/वाला$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^और/और$ +^अगर/अगर$ +^उनूनले/उनूनले$ +^अब/अब$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पाप/पाप$ +^करूनो/कर$ +^बंद/*बंद$ +^नै/नै$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सजा/सजा$ +^है/है$ +^बच/बच/बच$ +^नी/नी$ +^पालो/पा$ +^मैं/मैं/मैं$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^तुम/तुम$ +^सबूत/सबूत$ +^माँगून/*माँगून$ +^मरैछा/*मरैछा$ +^की/की/की$ +^मसीह/मसीह$ +^म्यारा/म्यारा$ +^द्वारा/द्वारा$ +^कुंछो/कुं$ +^,/,$ +^और/और$ +^मसीह/मसीह$ +^तुमून/तुमून$ +^सुधारछो/*सुधारछो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^यो/यो/यो$ +^साबित/साबित$ +^हुछो/हो$ +^की/की/की$ +^उ/उ/उ$ +^कमजोर/*कमजोर$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^;/;$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तुमार/तुमार$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^शक्तिशाली/*शक्तिशाली$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^कमजोरीन/कमजोरी$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^चढ़ाई/चढ़ा$ +^त/त/त$ +^गयोछ/*गयोछ$ +^,/,$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^परमेश्वरै/परमेश्वरै$ +^की/की/की$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^हम/हम/हम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^त/त/त$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^शाररीक/शाररीक$ +^रूप/रूप$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कमजोर/*कमजोर$ +^छा/छ$ +^;/;$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तुम/तुम$ +^अनुभव/*अनुभव$ +^करला/कर$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^परमेश्वरै/परमेश्वरै$ +^की/की/की$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ज्यूना/*ज्यूना$ +^छा/छ$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^परखा/परखा$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^विश्वास/विश्वास$ +^सच्चो/सच्चो$ +^छी/छ$ +^या/या/या$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^जाँचा/*जाँचा$ +^,/,$ +^क्या/क्या$ +^तुम/तुम$ +^अपून/अपून$ +^बारिमें/बारिमें$ +^यो/यो/यो$ +^नै/नै$ +^जाणना/जाण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^नै/नै$ +^त/त/त$ +^तुम/तुम$ +^निकम्मा/*निकम्मा$ +^निकलछ्या/निकल/निकल$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मेरि/मेरि$ +^आश/*आश$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^जाण/जाण/जाण$ +^लेला/ली$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^निकम्मा/*निकम्मा$ +^नै/नै$ +^निकल्या/*निकल्या$ +^हम/हम/हम$ +^अपून/अपून$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^थैं/थैं$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करनू/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^कोई/कोई$ +^बुराई/बुराई$ +^नै/नै$ +^करा/करा/करा/कर$ +^;/;$ +^या/या/या$ +^तक/तक$ +^कि/कि/कि$ +^अगर/अगर$ +^तुमून/तुमून$ +^यो/यो/यो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^हुनो/हो$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^सच्चा/*सच्चा$ +^प्रेरित/प्रेरित/प्रेरित$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^हम/हम/हम$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करूनमर्यान/*करूनमर्यान$ +^कि/कि/कि$ +^,/,$ +^कोई/कोई$ +^गलत/गलत$ +^काम/काम$ +^करे/कर$ +^बिना/बिना$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^केवल/केवल$ +^निका/*निका$ +^काम/काम$ +^करा/करा/करा/कर$ +^किलैकी/किलैकी$ +^हम/हम/हम$ +^सत्य/*सत्य$ +^को/को$ +^बिरोध/बिरोध$ +^में/में$ +^के/के$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^सकना/सका$ +^,/,$ +^पर/पर$ +^सत्य/*सत्य$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कर/कर/कर$ +^सकनू/सक$ +^जब/जब/जब$ +^हम/हम/हम$ +^कमजोर/*कमजोर$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^विश्वास/विश्वास$ +^में/में$ +^मजबूत/मजबूत$ +^बना/बना/बना/बन$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^हम/हम/हम$ +^खुश/खुश$ +^हुनू/हो$ +^,/,$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करनू/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^विश्वास/विश्वास$ +^में/में$ +^मजबूत/मजबूत$ +^हो/हो$ +^जा/जा/जा$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमार/तुमार$ +^सामुनि/सामुनि$ +^ऊँन/आ/ऊँन/ऊँन$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^तुमून/तुमून$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^लिखूनमरयूँ/*लिखूनमरयूँ$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^मैंस/मैंस$ +^अपूनो/अपूनो$ +^अधिकार/अधिकार$ +^का/का$ +^इस्तमाल/*इस्तमाल$ +^करना/कर$ +^की/की/की$ +^जरूरत/जरूरत$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^जो/जो$ +^कि/कि/कि$ +^प्रभु/प्रभु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^दंड/*दंड$ +^दीन/दीन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^दीईना/दीईना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^किलैकी/किलैकी$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपूनो/अपूनो$ +^अधिकार/अधिकार$ +^को/को$ +^इस्तमाल/*इस्तमाल$ +^तुमार/तुमार$ +^विश्वास/विश्वास$ +^स/स/स$ +^मजबूत/मजबूत$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^करून/कर$ +^चाछूँ/चाँ$ +^नै/नै$ +^कि/कि/कि$ +^ऊस/ऊस$ +^नष्ट/नष्ट$ +^करून/कर$ +^चाछूँ/चाँ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयो/भाई$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^चिठ्/*चिठ्$ +^ठी/*ठी$ +^बन्द/बन्द$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^खुश/खुश$ +^रौ/रू$ +^;/;$ +^सिद्ध/सिद्ध/सिद्ध$ +^बननै/बन$ +^जा/जा/जा$ +^;/;$ +^एक/एक$ +^दुसरा/दुसरा$ +^को/को$ +^हौंसला/*हौंसला$ +^दीनै/दी$ +^रौ/रू$ +^;/;$ +^एक्कै/एक्कै$ +^मन/मन$ +^रखा/*रखा$ +^;/;$ +^मेल/मेल/मेल$ +^-/-$ +^मिलाप/*मिलाप$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^रौ/रू$ +^;/;$ +^तब/तब$ +^प्रेम/प्रेम$ +^और/और$ +^शान्ति/शान्ति$ +^को/को$ +^दाता/*दाता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^होलो/हो$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^दुसारा/दुसारा$ +^स/स/स$ +^दगाड़/दगाड़$ +^प्रेम/प्रेम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^गला/*गला$ +^मिलभेरन/*मिलभेरन$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^करा/करा/करा/कर$ +^सब/सब$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^तुमून/तुमून$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^कुंनान/कुं$ +^मैं/मैं/मैं$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछूँ/कर$ +^कि/कि/कि$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^को/को$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^और/और$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^प्रेम/प्रेम$ +^और/और$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^की/की/की$ +^संगति/*संगति$ +^तुम/तुम$ +^सब/सब$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^हुनै/हो$ +^रौ/रू$ +^मैं/मैं/मैं$ +^पौलुस/पौलुस$ +^,/,$ +^एक/एक$ +^प्रेरित/प्रेरित/प्रेरित$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^मैंस/मैंस$ +^प्रेरित/प्रेरित/प्रेरित$ +^हुन/हो$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कोई/कोई$ +^आदमीन/*आदमीन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^या/या/या$ +^कोई/कोई$ +^खास/खास$ +^समूह/*समूह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^चुन्यो/*चुन्यो$ +^,/,$ +^बल्‍कि/*बल्‍कि$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^और/और$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^चुनिना/*चुनिना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जेले/जेले$ +^ऊस/ऊस$ +^मरिन/*मरिन$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^करछ्य/कर/कर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^चिठ्ठी/चिठ्ठी$ +^गलातिया/*गलातिया$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^की/की/की$ +^पुर/पुर$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^मण्डली/मण्डली$ +^का/का$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईन/भाई$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^लिखूनमरयूँ/*लिखूनमरयूँ$ +^जो/जो$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^छन/छ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछूँ/कर$ +^कि/कि/कि$ +^हमार/हमार$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^और/और$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^तुमून/तुमून$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^और/और$ +^शान्ति/शान्ति$ +^मिलनै/मिल$ +^रौ/रू$ +^हमार/हमार$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^इच्छा/इच्छा$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^मसीह/मसीह$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^हमार/हमार$ +^पापून/पाप$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^बलिदान/बलिदान$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^उ/उ/उ$ +^हमून/हमून$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बुरी/बुरी$ +^ताकतून/*ताकतून$ +^भटे/भटे$ +^आजाद/*आजाद$ +^करौ/*करौ$ +^जो/जो$ +^आज/आज$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^काम/काम$ +^करनान/कर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछूँ/कर$ +^कि/कि/कि$ +^लोग/लोग$ +^हमेशा/हमेशा$ +^-/-$ +^हमेशा/हमेशा$ +^तक/तक$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^महिमा/महिमा$ +^करून/कर$ +^आमीन/आमीन$ +^मैंस/मैंस$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हैरानी/*हैरानी$ +^हुछी/हो$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^तुमून/तुमून$ +^मसीहक/मसीह+क$ +^अनुग्रहा/*अनुग्रहा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^बुलाछ/बुला$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^भटे/भटे$ +^तुम/तुम$ +^इतुक/*इतुक$ +^जल्दी/जल्दी$ +^फिरभेरन/*फिरभेरन$ +^नय्या/नय्या$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^स/स/स$ +^मानून/*मानून$ +^लाग/लाग/लाग$ +^गैछा/गै$ +^केवल/केवल$ +^एक्कैई/*एक्कैई$ +^सच्चो/सच्चो$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^लोग/लोग$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^को/को$ +^नाश/नाश$ +^करून/कर$ +^चानान/चा$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमून/तुमून$ +^ध्वाका/ध्वाका$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हमून/हमून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^कोई/कोई$ +^,/,$ +^या/या/या$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^भटे/भटे$ +^कोई/कोई$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^स/स/स$ +^छोड़भेरन/छोड़+भेरन$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^हमूले/हमूले$ +^तुमून/तुमून$ +^सुणा/सुण$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^दुसोरो/दुसोरो$ +^सुसमाचारो/*सुसमाचारो$ +^को/को$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ऊस/ऊस$ +^सजा/सजा$ +^द्योलो/द्याल$ +^जसो/जसो$ +^हम/हम/हम$ +^पैलि/पैलि$ +^कै/कै$ +^चुक/चुक$ +^ग्या/ग्य$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^अब/अब$ +^दुबारा/दुबारा$ +^कुंछूँ/*कुंछूँ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^स/स/स$ +^छोड़भेरन/छोड़+भेरन$ +^जैस/जैस$ +^तुम/तुम$ +^मानून/*मानून$ +^मरैछा/*मरैछा$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^दुसोरो/दुसोरो$ +^सुसमाचारो/*सुसमाचारो$ +^को/को$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ऊस/ऊस$ +^सजा/सजा$ +^द्योलो/द्याल$ +^अब/अब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^लोगून/लोग$ +^खुश/खुश$ +^करना/कर$ +^की/की/की$ +^कोशिश/कोशिश$ +^नै/नै$ +^करून/कर$ +^मरयूँ/*मरयूँ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^स/स/स$ +^खुश/खुश$ +^करून/कर$ +^चाछूँ/चाँ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^लोगून/लोग$ +^खुश/खुश$ +^करना/कर$ +^की/की/की$ +^कोशिश/कोशिश$ +^नै/नै$ +^करून/कर$ +^मरयूँ/*मरयूँ$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^ऐल/ऐल$ +^तक/तक$ +^लोगून/लोग$ +^खुश/खुश$ +^करना/कर$ +^की/की/की$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करनै/कर$ +^रूनू/रू$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^मसीह/मसीह$ +^को/को$ +^सेवक/सेवक$ +^नी/नी$ +^हुनू/हो$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयों/भाई$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^बता/बता/बता$ +^दीछूँ/*दीछूँ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^सुणा/सुण$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^कोई/कोई$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^दीईना/दीईना$ +^को/को$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैंस/मैंस$ +^यो/यो/यो$ +^अपून/अपून$ +^पूर्वजून/पूर्वज$ +^भटे/भटे$ +^नै/नै$ +^मिल्यो/*मिल्यो$ +^और/और$ +^कोई/कोई$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^सिखून/सिख$ +^वाला/वाला$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैंस/मैंस$ +^नै/नै$ +^सिखायो/*सिखायो$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^खुद/खुद$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^मैंमें/मैं+में$ +^प्रकट/*प्रकट$ +^करछ्य/कर/कर$ +^भाईयों/भाई$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^जाणछा/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यहूदी/यहूदी$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^जीवन/जीवन$ +^जी/जी$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^म्यारा/म्यारा$ +^भौत/भौत/भौत$ +^सारा/सारा$ +^दगड़िया/*दगड़िया$ +^जो/जो$ +^म्यारा/म्यारा$ +^उमरा/उमरा$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यहूदी/यहूदी$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^मानछ्या/मान/मान$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सबून/सबून$ +^को/को$ +^पछिल/पछिल$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपून/अपून$ +^पूर्वजून/पूर्वज$ +^का/का$ +^रीति/*रीति$ +^-/-$ +^रिवाजून/*रिवाजून$ +^पुर/पुर$ +^दिल/*दिल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मानछ्यूँ/*मानछ्यूँ$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^पछिल/पछिल$ +^जानवाला/*जानवाला$ +^लोगून/लोग$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^अराधना/अराधना$ +^करछ्या/कर/कर$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^सतून/सता$ +^खिन/खिन/खिन$ +^निकल/निकल/निकल$ +^चुक/चुक$ +^गैछ्यूँ/*गैछ्यूँ$ +^,/,$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सबून/सबून$ +^खतम/*खतम$ +^करना/कर$ +^की/की/की$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करछ्य/कर/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तब/तब$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^फैसला/फैसला$ +^करछ्य/कर/कर$ +^कि/कि/कि$ +^अपून/अपून$ +^च्याला/च्याला$ +^स/स/स$ +^मैंमें/मैं+में$ +^प्रकट/*प्रकट$ +^करौ/*करौ$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^बीच/बीच$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीहक/मसीह+क$ +^बारिमें/बारिमें$ +^प्रचार/प्रचार$ +^कर/कर/कर$ +^सकूँ/*सकूँ$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^छै/छ$ +^जैले/जे+ले$ +^मैंस/मैंस$ +^जन्मा/*जन्मा$ +^का/का$ +^पैलि/पैलि$ +^भटे/भटे$ +^चुन/चुन/चुन$ +^लीछ/ली$ +^,/,$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^उले/उले$ +^अपूनी/अपूनी$ +^सेवा/सेवा$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मैंस/मैंस$ +^बुलाछ/बुला$ +^जब/जब/जब$ +^परमेश्वरले/*परमेश्वरले$ +^अपून/अपून$ +^च्याला/च्याला$ +^स/स/स$ +^मैंमें/मैं+में$ +^प्रगट/प्रगट$ +^करछय/*करछय$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^सलाह/*सलाह$ +^लीन/ली$ +^खिन/खिन/खिन$ +^केका/*केका$ +^पास/पास$ +^नै/नै$ +^गयूँ/*गयूँ$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^प्रेरित/प्रेरित/प्रेरित$ +^चुनिना/*चुनिना$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^उथैं/उथैं$ +^मिलून/*मिलून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^नै/नै$ +^गयूँ/*गयूँ$ +^;/;$ +^बल्‍कि/*बल्‍कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुरन्‍त/*तुरन्‍त$ +^अरब/*अरब$ +^देश/देश$ +^खिन/खिन/खिन$ +^गयूँ/*गयूँ$ +^और/और$ +^वाँ/वाँ$ +^भटे/भटे$ +^दुबारा/दुबारा$ +^दमिश्क/*दमिश्क$ +^नगर/नगर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^को/को$ +^वापस/वापस$ +^आ/आ/आ$ +^गयूँ/*गयूँ$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^तीन/तीन$ +^साला/*साला$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^मैं/मैं/मैं$ +^प्रेरित/प्रेरित/प्रेरित$ +^पतरस/पतरस$ +^(/($ +^कैफा/*कैफा$ +^)/)$ +^थैं/थैं$ +^मिलून/*मिलून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^गयूँ/*गयूँ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^पन्द्रह/*पन्द्रह$ +^दिनून/दिन$ +^तक/तक$ +^वाँ/वाँ$ +^रयूँ/*रयूँ$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जो/जो$ +^दुसारा/दुसारा$ +^प्रेरित/प्रेरित/प्रेरित$ +^थैं/थैं$ +^मिल्यूँ/*मिल्यूँ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^याकूब/याकूब$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^को/को$ +^भाई/भाई$ +^छ्यो/छ$ +^देखा/देख$ +^,/,$ +^जिन/*जिन$ +^बातुन/बातु$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^लिखछूँ/*लिखछूँ$ +^,/,$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^जाणछो/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^लिखूनमरयूँ/*लिखूनमरयूँ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^पुर/पुर$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सच्ची/सच्ची$ +^छै/छ$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^प्रेरितून/प्रेरित$ +^मिलना/*मिलना$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^मैं/मैं/मैं$ +^सीरिया/सीरिया$ +^देश/देश$ +^और/और$ +^किलिकिया/*किलिकिया$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^खिन/खिन/खिन$ +^गयूँ/*गयूँ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^जो/जो$ +^यहूदिया/यहूदिया$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^में/में$ +^रूनान/रू$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैंस/मैंस$ +^कभै/कभै$ +^नै/नै$ +^देखीना/*देखीना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बार-बार/बार-बार$ +^योई/योई$ +^सुणछै/सुण$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^जो/जो$ +^हमून/हमून$ +^पैलि/पैलि$ +^सतूछ्यो/*सतूछ्यो$ +^,/,$ +^अब/अब$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^उई/उई/उ+ई$ +^विश्वास/विश्वास$ +^को/को$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^की/की/की$ +^येहै/*येहै$ +^पैलि/पैलि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करून/कर$ +^है/है$ +^रोकना/*रोकना$ +^की/की/की$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करून/कर$ +^मरैयछूँ/*मरैयछूँ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^जो/जो$ +^करछ्य/कर/कर$ +^उ/उ/उ$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उनूनले/उनूनले$ +^लगातार/*लगातार$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^महिमा/महिमा$ +^करछ्य/कर/कर$ +^चौदा/चौदा$ +^सालून/साल$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^मैं/मैं/मैं$ +^बरनबास/*बरनबास$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^गयूँ/*गयूँ$ +^और/और$ +^तीतुस/*तीतुस$ +^स/स/स$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ली/ली/ली$ +^गयूँ/*गयूँ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^वाँ/वाँ$ +^गयूँ/*गयूँ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैंस/मैंस$ +^वाँ/वाँ$ +^जान/जा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^क्योछ/कुं$ +^;/;$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^वाँ/वाँ$ +^जाईना/*जाईना$ +^को/को$ +^छ्यूँ/*छ्यूँ$ +^त/त/त$ +^मैं/मैं/मैं$ +^वाँ/वाँ$ +^अगुवान/अगुवान$ +^थैं/थैं$ +^ऐकला/*ऐकला$ +^में/में$ +^मिल्यूँ/*मिल्यूँ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनून/उनून/उनून$ +^उ/उ/उ$ +^सुसमाचारा/*सुसमाचारा$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बताछ/बता$ +^जो/जो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^का/का$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^प्रचार/प्रचार$ +^कर/कर/कर$ +^छयूँ/*छयूँ$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^इसो/इसो$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^करूनो/कर$ +^जारी/*जारी$ +^राख/राख/राख$ +^छ्यूँ/*छ्यूँ$ +^,/,$ +^उको/उको$ +^कै/कै$ +^परिनाम/*परिनाम$ +^नी/नी$ +^होलो/हो$ +^म्योरो/म्योरो$ +^दगड़िया/*दगड़िया$ +^तीतुस/*तीतुस$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^एक/एक$ +^यूनानी/*यूनानी$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उको/उको$ +^कभै/कभै$ +^खतना/खत$ +^नी/नी$ +^होईना/हो$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^का/का$ +^अगुवान/अगुवान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^स्वीकार/*स्वीकार$ +^कर/कर/कर$ +^लीछ/ली$ +^उनूनले/उनूनले$ +^ऊस/ऊस$ +^खतना/खत$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मजबूर/*मजबूर$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^तीतुस/*तीतुस$ +^को/को$ +^खतना/खत$ +^नै/नै$ +^हुनो/हो$ +^को/को$ +^यो/यो/यो$ +^मामूलो/*मामूलो$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^झूठ्ठा/*झूठ्ठा$ +^भाईन/भाई$ +^खिन/खिन/खिन$ +^एक/एक$ +^मुद्दा/*मुद्दा$ +^बन/बन/बन$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^हमरि/हमरि$ +^मण्डली/मण्डली$ +^में/में$ +^चुप/*चुप$ +^-/-$ +^चाप/*चाप$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आग्या/आ$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^आजादी/*आजादी$ +^स/स/स$ +^खतम/*खतम$ +^करना/कर$ +^की/की/की$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करून/कर$ +^मरैछ्या/*मरैछ्या$ +^जो/जो$ +^हमार/हमार$ +^मुक्तिदाता/*मुक्तिदाता$ +^यीशु/यीशु$ +^में/में$ +^हमून/हमून$ +^मिलछी/मिल$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^हमून/हमून$ +^दुबारा/दुबारा$ +^यहूदी/यहूदी$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^का/का$ +^गुलाम/*गुलाम$ +^बना/बना/बना/बन$ +^सकूँन/*सकूँन$ +^हम/हम/हम$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^एक/एक$ +^पल/पल$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सहमत/*सहमत$ +^नै/नै$ +^भ्यान/भ्य$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^तुम/तुम$ +^उ/उ/उ$ +^सच्चा/*सच्चा$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करनै/कर$ +^रौ/रू$ +^जो/जो$ +^हमूले/हमूले$ +^तुमून/तुमून$ +^सिखा/सिखा/सिखा$ +^रैछ/रै/रै$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^के/के$ +^अगुवान/अगुवान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैंस/मैंस$ +^उ/उ/उ$ +^संदेश/संदेश$ +^स/स/स$ +^बदलून/*बदलून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मजबूर/*मजबूर$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^सिखूछूँ/*सिखूछूँ$ +^येले/येले$ +^मैंस/मैंस$ +^कोई/कोई$ +^फरक/*फरक$ +^नै/नै$ +^पड़नो/*पड़नो$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अगुवा/अगुवा$ +^को/को$ +^छन/छ$ +^;/;$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^भ्यारो/*भ्यारो$ +^को/को$ +^रूप/रूप$ +^देखभेरन/*देखभेरन$ +^न्याय/न्याय$ +^नै/नै$ +^करनो/*करनो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^मैंस/मैंस$ +^अधिकार/अधिकार$ +^दीछ/दी$ +^कि/कि/कि$ +^जसिकै/*जसिकै$ +^खतना/खत$ +^करिना/कर$ +^का/का$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करनाको/*करनाको$ +^काम/काम$ +^पतरस/पतरस$ +^स/स/स$ +^दी/दी/दी$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^बिन/*बिन$ +^खतना/खत$ +^करिना/कर$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^खिन/खिन/खिन$ +^सुसमाचारो/*सुसमाचारो$ +^को/को$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करनाको/*करनाको$ +^काम/काम$ +^मैंस/मैंस$ +^दी/दी/दी$ +^ग्योछ/ग्य$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पतरस/पतरस$ +^स/स/स$ +^खतना/खत$ +^करिना/कर$ +^का/का$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^को/को$ +^प्रेरित/प्रेरित/प्रेरित$ +^बनाभेरन/बना+भेरन$ +^उक/उक/उक$ +^द्वारा/द्वारा$ +^सेवा/सेवा$ +^काम/काम$ +^करवायान/*करवायान$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^उलेई/*उलेई$ +^मैंस/मैंस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^को/को$ +^प्रेरित/प्रेरित/प्रेरित$ +^बनाभेरन/बना+भेरन$ +^म्यारा/म्यारा$ +^द्वारा/द्वारा$ +^सेवा/सेवा$ +^काम/काम$ +^करवायान/*करवायान$ +^जो/जो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^का/का$ +^खम्बा/*खम्बा$ +^समझी/समझ$ +^जाछ्या/जा/जा$ +^,/,$ +^याकूब/याकूब$ +^,/,$ +^कैफा/*कैफा$ +^और/और$ +^यहूना/यहूना$ +^,/,$ +^उनूनले/उनूनले$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^को/को$ +^उ/उ/उ$ +^बरदान/*बरदान$ +^पछ्याण/पछ्याण/पछ्याण$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^मैंस/मैंस$ +^मिलीना/*मिलीना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^उनूनले/उनूनले$ +^मैंस/मैंस$ +^और/और$ +^बरनबास/*बरनबास$ +^स/स/स$ +^अपूनो/अपूनो$ +^सहयोगी/*सहयोगी$ +^समझभेरन/*समझभेरन$ +^हमून/हमून$ +^अपून/अपून$ +^दगाड़/दगाड़$ +^संगति/*संगति$ +^करना/कर$ +^को/को$ +^मौका/*मौका$ +^दीछ/दी$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^खिन/खिन/खिन$ +^सहमत/*सहमत$ +^भ्यान/भ्य$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^जाँ/जाँ$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^खतना/खत$ +^करिना/कर$ +^का/का$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^जाला/जा$ +^उनूनले/उनूनले$ +^हमून/हमून$ +^थैं/थैं$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^योई/योई$ +^बिनती/बिनती$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^गरीब/*गरीब$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^उई/उई/उ+ई$ +^काम/काम$ +^छ्यो/छ$ +^जैस/जैस$ +^मैं/मैं/मैं$ +^करून/कर$ +^चाछ्यूँ/*चाछ्यूँ$ +^एक/एक$ +^दिन/दी/दिन$ +^जब/जब/जब$ +^अन्ताकिया/*अन्ताकिया$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^पतरस/पतरस$ +^(/($ +^कैफा/*कैफा$ +^)/)$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^मैंस/मैंस$ +^दुसारा/दुसारा$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^ऊस/ऊस$ +^फटकार/*फटकार$ +^लगून/*लगून$ +^पड़छ्य/पड़$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^सही/सही$ +^काम/काम$ +^नी/नी$ +^करू/*करू$ +^मरैछ्यो/*मरैछ्यो$ +^उ/उ/उ$ +^पैलि/पैलि$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^खानो/खा$ +^खाछ्यो/खा$ +^;/;$ +^पर/पर$ +^जब/जब/जब$ +^याकूब/याकूब$ +^का/का$ +^याँ/याँ$ +^भटे/भटे$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^लोग/लोग$ +^आयान/आ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^खतना/खत$ +^की/की/की$ +^प्रथा/*प्रथा$ +^मानून/*मानून$ +^वाला/वाला$ +^यहूदी/यहूदी$ +^भाई/भाई$ +^-/-$ +^बैनिन/*बैनिन$ +^का/का$ +^डरले/डर$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^भटे/भटे$ +^किनारा/*किनारा$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^भटे/भटे$ +^अलग/अलग$ +^रून/रू$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^अन्ताकिया/*अन्ताकिया$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^यहूदी/यहूदी$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कपट/*कपट$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^याँ/याँ$ +^तक/तक$ +^कि/कि/कि$ +^बरनबासले/*बरनबासले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^देखभेरन/*देखभेरन$ +^डरछ्यो/डर$ +^और/और$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^मेल/मेल/मेल$ +^-/-$ +^जोल/*जोल$ +^राखून/*राखून$ +^बंद/*बंद$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उ/उ/उ$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^नै/नै$ +^करूनमर्या/*करूनमर्या$ +^जो/जो$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^बतूछो/*बतूछो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^सबून/सबून$ +^सामुनि/सामुनि$ +^पतरस/पतरस$ +^(/($ +^कैफा/*कैफा$ +^)/)$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^जब/जब/जब$ +^तैं/तैं/तैं$ +^एक/एक$ +^यहूदी/यहूदी$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^रीति/*रीति$ +^-/-$ +^रिवाजून/*रिवाजून$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^करछै/कर$ +^और/और$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^का/का$ +^रीति/*रीति$ +^-/-$ +^रिवाजून/*रिवाजून$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^नै/नै$ +^करनै/कर$ +^अगर/अगर$ +^तैं/तैं/तैं$ +^जो/जो$ +^कि/कि/कि$ +^एक/एक$ +^यहूदी/यहूदी$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^इसो/इसो$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^तैं/तैं/तैं$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^हम/हम/हम$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^का/का$ +^रीति/*रीति$ +^-/-$ +^रिवाजून/*रिवाजून$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^दबाब/*दबाब$ +^किलैं/किलैं$ +^डालछै/डाल$ +^?/?$ +^”/”$ +^हम/हम/हम$ +^जो/जो$ +^जन्म/जन्म$ +^भटे/भटे$ +^यहूदी/यहूदी$ +^छा/छ$ +^और/और$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^जिनून/जिनून$ +^यहूदी/यहूदी$ +^का/का$ +^पापी/पापी$ +^कुंनान/कुं$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^हम/हम/हम$ +^यहूदी/यहूदी$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^जाणनू/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आदिमी/आदिमी$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^नजरून/*नजरून$ +^में/में$ +^धर्मी/धर्मी$ +^नै/नै$ +^ठैहरनो/*ठैहरनो$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^पर/पर$ +^केवल/केवल$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करना/कर$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^धर्मी/धर्मी$ +^ठैहरछो/*ठैहरछो$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हमूले/हमूले$ +^खुद/खुद$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^का/का$ +^पालन/पालन$ +^करना/कर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करना/कर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^धर्मी/धर्मी$ +^ठैहरिया/*ठैहरिया$ +^;/;$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^करना/कर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आदिमी/आदिमी$ +^धर्मी/धर्मी$ +^नै/नै$ +^ठैहरोलो/*ठैहरोलो$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोग/लोग$ +^सोचनान/*सोचनान$ +^कि/कि/कि$ +^हमूले/हमूले$ +^पाप/पाप$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^हम/हम/हम$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^का/का$ +^पालन/पालन$ +^करना/कर$ +^का/का$ +^बजाय/*बजाय$ +^,/,$ +^धर्मी/धर्मी$ +^ठैहरून/*ठैहरून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करनू/कर$ +^येको/*येको$ +^यो/यो/यो$ +^मतलब/मतलब$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^कि/कि/कि$ +^मसीह/मसीह$ +^हमून/हमून$ +^पापी/पापी$ +^बनूछो/*बनूछो$ +^नै/नै$ +^!/!$ +^बिल्कुल/*बिल्कुल$ +^नै/नै$ +^जो/जो$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^हैछ/*हैछ$ +^अगर/अगर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उ/उ/उ$ +^बात/बात$ +^स/स/स$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^स्वीकार/*स्वीकार$ +^करछूँ/कर$ +^कि/कि/कि$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^स/स/स$ +^बनाई/बना$ +^राखनाक/*राखनाक$ +^द्वारा/द्वारा$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^सही/सही$ +^ठैहराई/*ठैहराई$ +^जा/जा/जा$ +^सकछो/सक$ +^मैं/मैं/मैं$ +^समझछूँ/*समझछूँ$ +^कि/कि/कि$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^का/का$ +^पालन/पालन$ +^करूना/*करूना$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^मैंस/मैंस$ +^धर्मी/धर्मी$ +^ठैहराई/*ठैहराई$ +^नै/नै$ +^जा/जा/जा$ +^सकनू/सक$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^इसो/इसो$ +^मानछूँ/*मानछूँ$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^मर/मर/मर$ +^गयूँ/*गयूँ$ +^ताकि/ताकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^रै/रै/रै$ +^सकूँ/*सकूँ$ +^यो/यो/यो$ +^इसी/इसी$ +^छ्यो/छ$ +^जसो/जसो$ +^जब/जब/जब$ +^मसीह/मसीह$ +^सूली/सूली$ +^पर/पर$ +^मर/मर/मर$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^मर/मर/मर$ +^गयूँ/*गयूँ$ +^अब/अब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^ज्यून/ज्यून$ +^नाहातिनू/ना+हातिनू$ +^बल्कि/बल्कि$ +^मसीह/मसीह$ +^मैंमें/मैं+में$ +^में/में$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^और/और$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अब/अब$ +^जीन/*जीन$ +^मरयूँ/*मरयूँ$ +^त/त/त$ +^केवल/केवल$ +^ऊस/ऊस$ +^विश्वास/विश्वास$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^च्याला/च्याला$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जेले/जेले$ +^मैंस/मैंस$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पापून/पाप$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^बलिदान/बलिदान$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^का/का$ +^इन्कार/*इन्कार$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^सकनू/सक$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^अपून/अपून$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^हमून/हमून$ +^बचूछो/*बचूछो$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^अगर/अगर$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^का/का$ +^पालन/पालन$ +^करून/कर$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^आदिमी/आदिमी$ +^धर्मी/धर्मी$ +^ठैहरनो/*ठैहरनो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^मसीह/मसीह$ +^को/को$ +^मरना/मरन$ +^की/की/की$ +^कोई/कोई$ +^जरूरत/जरूरत$ +^नी/नी$ +^छी/छ$ +^हे/हे$ +^गलातिया/*गलातिया$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^लोगों/*लोगों$ +^,/,$ +^क्या/क्या$ +^तुम/तुम$ +^ना/ना$ +^समझछाई/*समझछाई$ +^,/,$ +^केले/केले$ +^तुमून/तुमून$ +^भरमा/*भरमा$ +^दीछ/दी$ +^?/?$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमून/तुमून$ +^बड़िया/*बड़िया$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^समझाछ/समझा$ +^कि/कि/कि$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^स/स/स$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^चढ़ाई/चढ़ा$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उले/उले$ +^की/की/की$ +^पुरो/पुरो$ +^करछ्य/कर/कर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^केवल/केवल$ +^यो/यो/यो$ +^जाणून/जाण$ +^चाछूँ/चाँ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुमून/तुमून$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^मिलछै/मिल$ +^?/?$ +^क्या/क्या$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^स/स/स$ +^मानना/*मानना$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^तुमून/तुमून$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^मिलछी/मिल$ +^?/?$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^तुमून/तुमून$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^नै/नै$ +^मिल/मिल/मिल$ +^रियो/*रियो$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तुमूले/तुमूले$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^स/स/स$ +^सुणछ/सुण$ +^और/और$ +^उमें/उ+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^क्या/क्या$ +^तुम/तुम$ +^इतुक/*इतुक$ +^ना/ना$ +^समझछा/समझ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुमूले/तुमूले$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^का/का$ +^काम/काम$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^अपून/अपून$ +^मसीह/मसीह$ +^जीवन/जीवन$ +^की/की/की$ +^शुरूवाद/*शुरूवाद$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^क्या/क्या$ +^तुम/तुम$ +^अब/अब$ +^येस/येस$ +^अपून/अपून$ +^संसारिक/*संसारिक$ +^कामून/काम$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^खतम/*खतम$ +^करून/कर$ +^चाछाई/*चाछाई$ +^?/?$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^बनना/बन$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^तुमूले/तुमूले$ +^भौत/भौत/भौत$ +^दुख/दुख$ +^उठाछ/उठा$ +^मैं/मैं/मैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^उमीद/*उमीद$ +^करछूँ/कर$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^दुख/दुख$ +^बेकार/*बेकार$ +^में/में$ +^नी/नी$ +^छ्यो/छ$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^जो/जो$ +^तुमून/तुमून$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^बहुताईले/*बहुताईले$ +^दीछो/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^चमत्कारा/चमत्कार$ +^काम/काम$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^क्या/क्या$ +^उ/उ/उ$ +^यो/यो/यो$ +^कारण/कारण$ +^छनी/*छनी$ +^कि/कि/कि$ +^तुमूले/तुमूले$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^करछ्य/कर/कर$ +^?/?$ +^यो/यो/यो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^छी/छ$ +^कि/कि/कि$ +^तुमूले/तुमूले$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सुसमाचारै/*सुसमाचारै$ +^स/स/स$ +^सुणछ्य/सुण$ +^और/और$ +^उमें/उ+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^?/?$ +^“/“$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सोचा/*सोचा$ +^,/,$ +^जैले/जे+ले$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^विश्वास/विश्वास$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^एक/एक$ +^धर्मी/धर्मी$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^रूप/रूप$ +^में/में$ +^अपनाछ/*अपनाछ$ +^”/”$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^,/,$ +^तुमून/तुमून$ +^यो/यो/यो$ +^जाणून/जाण$ +^जरूरी/जरूरी$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^उनी/उन$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^का/का$ +^सच्चा/*सच्चा$ +^वंशज/वंशज$ +^छन/छ$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^भौत/भौत/भौत$ +^बखत/बखत$ +^पैलि/पैलि$ +^यो/यो/यो$ +^लिखी/लिख$ +^कि/कि/कि$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^विश्वास/विश्वास$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^धर्मी/धर्मी$ +^ठैहरालो/*ठैहरालो$ +^,/,$ +^योई/योई$ +^कारण/कारण$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पैलि/पैलि$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^स/स/स$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^बताछ/बता$ +^त/त/त$ +^उले/उले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^“/“$ +^त्यारा/त्यारा$ +^द्वारा/द्वारा$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^आशीष/*आशीष$ +^द्यूलो/द्याल$ +^”/”$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^स/स/स$ +^उक/उक/उक$ +^विश्वास/विश्वास$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^आशीष/*आशीष$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछो/कर$ +^उ/उ/उ$ +^पक्का/*पक्का$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^भटे/भटे$ +^आशीष/*आशीष$ +^पालो/पा$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^जतुक/*जतुक$ +^लोग/लोग$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^का/का$ +^कामून/काम$ +^में/में$ +^भरोसा/*भरोसा$ +^राखनान/राख$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^श्राप/*श्राप$ +^का/का$ +^अधीन/*अधीन$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^“/“$ +^जो/जो$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^की/की/की$ +^किताब/किताब$ +^में/में$ +^लिखीना/लिख$ +^की/की/की$ +^छै/छ$ +^सब/सब$ +^बातुन/बातु$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^नै/नै$ +^करनो/*करनो$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^श्राप/*श्राप$ +^का/का$ +^अधीन/*अधीन$ +^छन/छ$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^सच्ची/सच्ची$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^कोई/कोई$ +^धर्मी/धर्मी$ +^नै/नै$ +^ठैहरनो/*ठैहरनो$ +^;/;$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^जो/जो$ +^धर्मी/धर्मी$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^विश्वास/विश्वास$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^रौलो/रू$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^जीया/*जीया$ +^और/और$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^भरोस/*भरोस$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^ज्यून/ज्यून$ +^एक/एक$ +^समान/समान/समान$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^जसिकै/*जसिकै$ +^कि/कि/कि$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^लिख/लिख/लिख/लिख$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^“/“$ +^जो/जो$ +^इन/इन$ +^सब/सब$ +^बातुन/बातु$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^करोलो/कर$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^इनारा/*इनारा$ +^द्वारा/द्वारा$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^मिलेलि/*मिलेलि$ +^”/”$ +^मसीह/मसीह$ +^जो/जो$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^मरना/मरन$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^श्रापित/*श्रापित$ +^बनछ्य/बन$ +^,/,$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^हमून/हमून$ +^मोल/*मोल$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^का/का$ +^श्राप/*श्राप$ +^भटे/भटे$ +^बचाछ/*बचाछ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^“/“$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^सूली/सूली$ +^पर/पर$ +^चढ़ाई/चढ़ा$ +^भेरन/भेरन$ +^मारी/मार$ +^जाछो/जा$ +^उ/उ/उ$ +^श्रापित/*श्रापित$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^मसीह/मसीह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इसो/इसो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^करछय/*करछय$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^की/की/की$ +^आशीष/*आशीष$ +^जैस/जैस$ +^दीना/*दीना$ +^को/को$ +^वादा/वादा$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^तक/तक$ +^पुजौ/*पुजौ$ +^,/,$ +^और/और$ +^हम/हम/हम$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करना/कर$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^उ/उ/उ$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^स/स/स$ +^पाभेरन/पा+भेरन$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^हमून/हमून$ +^दीना/*दीना$ +^को/को$ +^वादा/वादा$ +^परमेश्वरले/*परमेश्वरले$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयों/भाई$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुम/तुम$ +^लोगून/लोग$ +^साधारण/साधारण$ +^जीवन/जीवन$ +^को/को$ +^उदारण/*उदारण$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^कुंछूँ/*कुंछूँ$ +^जब/जब/जब$ +^द्वी/द्वी$ +^लोग/लोग$ +^आपस/आपस$ +^में/में$ +^समझौता/*समझौता$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^त/त/त$ +^कोई/कोई$ +^ऊस/ऊस$ +^टाल/*टाल$ +^सकछो/सक$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^त/त/त$ +^उमें/उ+में$ +^कै/कै$ +^जोड़/*जोड़$ +^सकछो/सक$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^वादा/वादा$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^स/स/स$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^वंश/*वंश$ +^स/स/स$ +^दीछ/दी$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^यो/यो/यो$ +^नै/नै$ +^कुंनो/*कुंनो$ +^कि/कि/कि$ +^,/,$ +^“/“$ +^त्यारा/त्यारा$ +^वंश/*वंश$ +^को/को$ +^,/,$ +^”/”$ +^जैस/जैस$ +^भौत/भौत/भौत$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यो/यो/यो$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^के/के$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बात/बात$ +^करछो/कर$ +^कि/कि/कि$ +^,/,$ +^“/“$ +^त्यारा/त्यारा$ +^वंश/*वंश$ +^को/को$ +^,/,$ +^”/”$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^मसीह/मसीह$ +^छै/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जो/जो$ +^तुमून/तुमून$ +^समझून/समझ$ +^चाछूँ/चाँ$ +^उ/उ/उ$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^वादा/वादा$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अब्राहमा/*अब्राहमा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^पैलि/पैलि$ +^भटे/भटे$ +^पक्को/*पक्को$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^का/का$ +^चार/*चार$ +^सौ/*सौ$ +^तीस/*तीस$ +^साल/साल$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^रद्द/*रद्द$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^सकूँना/*सकूँना$ +^कि/कि/कि$ +^उको/उको$ +^वादा/वादा$ +^बेकार/*बेकार$ +^छै/छ$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमून/हमून$ +^आशीष/*आशीष$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^नै/नै$ +^दी/दी/दी$ +^रै/रै/रै$ +^कि/कि/कि$ +^हमूले/हमूले$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उ/उ/उ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^दीछो/दी$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उले/उले$ +^दीना/*दीना$ +^को/को$ +^वादा/वादा$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^,/,$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यैस/*यैस$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^स/स/स$ +^दीछ/दी$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उले/उले$ +^उथैं/उथैं$ +^येको/*येको$ +^वादा/वादा$ +^करिनाको/*करिनाको$ +^छ्यो/छ$ +^त/त/त$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^को/को$ +^मक्शद/मक्शद/मक्शद$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इस्राएल/इस्राएल$ +^लोगून/लोग$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^दीयान/दी$ +^?/?$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^दीयान/दी$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^लोग/लोग$ +^जाण/जाण/जाण$ +^सकूँन/*सकूँन$ +^कि/कि/कि$ +^पाप/पाप$ +^की/की/की$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^का/का$ +^उ/उ/उ$ +^वंश/*वंश$ +^तक/तक$ +^बनिना/बन$ +^को/को$ +^रून/रू$ +^चैछ्यो/*चैछ्यो$ +^,/,$ +^जैका/जैका$ +^बारिमें/बारिमें$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^वादा/वादा$ +^करछ्य/कर/कर$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^मूसास/*मूसास$ +^स्वर्गदूतून/स्वर्गदूत$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^दीयान/दी$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^और/और$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^बीच/बीच$ +^मध्यस्थ/*मध्यस्थ$ +^छयो/*छयो$ +^जब/जब/जब$ +^द्वी/द्वी$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^बीच/बीच$ +^समझौता/*समझौता$ +^हुछो/हो$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^मध्यस्थ/*मध्यस्थ$ +^की/की/की$ +^जरूत/*जरूत$ +^हुछी/हो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^एक्कै/एक्कै$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^उले/उले$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^थैं/थैं$ +^वादा/वादा$ +^करछ्य/कर/कर$ +^त/त/त$ +^उनार/उनार/उनार$ +^बीच/बीच$ +^कोई/कोई$ +^मध्यस्थ/*मध्यस्थ$ +^नी/नी$ +^छ्यो/छ$ +^त/त/त$ +^क्या/क्या$ +^येक/येक/येक$ +^मतलब/मतलब$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^वादान/वादा$ +^का/का$ +^खिलाफ/खिलाफ$ +^छनी/*छनी$ +^?/?$ +^नै/नै$ +^!/!$ +^बिल्कुल/*बिल्कुल$ +^नै/नै$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^अगर/अगर$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^हमून/हमून$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^दी/दी/दी$ +^सकनान/सक$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^हम/हम/हम$ +^येको/*येको$ +^पालन/पालन$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^सही/सही$ +^ठैहराई/*ठैहराई$ +^जा/जा/जा$ +^सकछ्या/सक/सक$ +^लेकिन/लेकिन$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^हमून/हमून$ +^यो/यो/यो$ +^देखूछो/*देखूछो$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^सब/सब$ +^पापी/पापी$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जो/जो$ +^वादा/वादा$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^दी/दी/दी$ +^सकों/*सकों$ +^जो/जो$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करनान/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^उना/*उना$ +^और/और$ +^उमें/उ+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करूना/*करूना$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^हम/हम/हम$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोग/लोग$ +^जेल/जेल$ +^में/में$ +^बन्द/बन्द$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^हमरि/हमरि$ +^रखवाली/*रखवाली$ +^करछ्या/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमून/हमून$ +^कैदीन/*कैदीन$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^राखिना/राख$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^जब/जब/जब$ +^तक/तक$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमून/हमून$ +^में/में$ +^मसीह/मसीह$ +^स/स/स$ +^प्रकट/*प्रकट$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^ऊँन/आ/ऊँन/ऊँन$ +^तक/तक$ +^हमून/हमून$ +^बाटो/बाटो$ +^दिखून/*दिखून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^और/और$ +^हमरि/हमरि$ +^रखवाली/*रखवाली$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^दी/दी/दी$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^हम/हम/हम$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करूना/*करूना$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^धर्मी/धर्मी$ +^बन/बन/बन$ +^सकनूँ/*सकनूँ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अब/अब$ +^जब/जब/जब$ +^हमूले/हमूले$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करनू/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^हमरि/हमरि$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^और/और$ +^हमून/हमून$ +^बाटो/बाटो$ +^दिखून/*दिखून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^की/की/की$ +^जरूत/*जरूत$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^जब/जब/जब$ +^तुमून/तुमून$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^नाम/नाम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^दीई/दी$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुमूले/तुमूले$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^नय्या/नय्या$ +^जीवन/जीवन$ +^स/स/स$ +^पैन/पैन/पैन$ +^हालछ्य/*हालछ्य$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^नय्या/नय्या$ +^कपड़ान/*कपड़ान$ +^पैन/पैन/पैन$ +^लीछो/ली$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^सब/सब$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^संतान/*संतान$ +^बन/बन/बन$ +^गैछा/गै$ +^जब/जब/जब$ +^तुमूनले/तुमून$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^,/,$ +^अब/अब$ +^नै/नै$ +^तो/तो$ +^कोई/कोई$ +^यहूदी/यहूदी$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^त/त/त$ +^कोई/कोई$ +^दास/दास$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^स्‍वतन्‍त्र/*स्‍वतन्‍त्र$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^तो/तो$ +^कोई/कोई$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^स्‍यैनि/*स्‍यैनि$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तुम/तुम$ +^सब/सब$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^छा/छ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^अगर/अगर$ +^तुम/तुम$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^अब/अब$ +^तुम/तुम$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^का/का$ +^परिवार/*परिवार$ +^का/का$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुमून/तुमून$ +^उ/उ/उ$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^मिलोलो/*मिलोलो$ +^,/,$ +^जैको/जैको$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^थैं/थैं$ +^वादा/वादा$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उदारण/*उदारण$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^यो/यो/यो$ +^समझूछूँ/*समझूछूँ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^च्योलो/च्योलो$ +^अपून/अपून$ +^बबा/बबा$ +^की/की/की$ +^जैजाद/*जैजाद$ +^को/को$ +^मालिक/मालिक$ +^हुछो/हो$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^तक/तक$ +^उ/उ/उ$ +^नानो/नानो$ +^बच्चाई/*बच्चाई$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^तक/तक$ +^उमें/उ+में$ +^और/और$ +^एक/एक$ +^दास/दास$ +^के/के$ +^फरक/*फरक$ +^नै/नै$ +^हुनो/हो$ +^उको/उको$ +^ऐल/ऐल$ +^तक/तक$ +^येमें/*येमें$ +^अधिकार/अधिकार$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^हालाँकि/*हालाँकि$ +^उ/उ/उ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^सब/सब$ +^चीजून/चीज$ +^को/को$ +^मालिक/मालिक$ +^बनोलो/*बनोलो$ +^जो/जो$ +^उक/उक/उक$ +^बबा/बबा$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^जब/जब/जब$ +^तक/तक$ +^बबा/बबा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^तय/*तय$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^बखत/बखत$ +^नै/नै$ +^ऊँनो/*ऊँनो$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^तक/तक$ +^उ/उ/उ$ +^च्योलो/च्योलो$ +^ईजा/ईजा$ +^-/-$ +^बबा/बबा$ +^और/और$ +^देखभाल/*देखभाल$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^का/का$ +^अधिकार/अधिकार$ +^का/का$ +^अधीन/*अधीन$ +^रूछो/रू$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^हमून/हमून$ +^छुड़ून/*छुड़ून$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^हम/हम/हम$ +^नानतिनान/*नानतिनान$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^हम/हम/हम$ +^यो/यो/यो$ +^संसार/संसार$ +^का/का$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^रीति/*रीति$ +^-/-$ +^रिवाजून/*रिवाजून$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^गुलामून/*गुलामून$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^करछ्या/कर/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^सही/सही$ +^बखत/बखत$ +^आछ/आ$ +^जैकी/*जैकी$ +^योजना/*योजना$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बनाईना/बनाईना$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^खुद/खुद$ +^अपून/अपून$ +^च्याला/च्याला$ +^का/का$ +^यो/यो/यो$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^भेजछ्य/भेज$ +^,/,$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^आदिमी/आदिमी$ +^रूप/रूप$ +^में/में$ +^जन्म/जन्म$ +^लीछ/ली$ +^उ/उ/उ$ +^एक/एक$ +^यहूदी/यहूदी$ +^परिवार/*परिवार$ +^में/में$ +^पैद/पैद$ +^भ्योछ/भ्य$ +^और/और$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^का/का$ +^पालन/पालन$ +^करछ्यो/कर$ +^ताकि/ताकि$ +^उ/उ/उ$ +^हमून/हमून$ +^आजाद/*आजाद$ +^कर/कर/कर$ +^सकौ/*सकौ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^का/का$ +^अधीन/*अधीन$ +^जीवन/जीवन$ +^जीनै/*जीनै$ +^रूछ्या/रू/रू$ +^,/,$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^हमून/हमून$ +^अपून/अपून$ +^नान्तिनान/नान्तिना/नान्तिनान$ +^का/का$ +^रूप/रूप$ +^में/में$ +^गोद/*गोद$ +^ली/ली/ली$ +^लीछ/ली$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^हम/हम/हम$ +^उक/उक/उक$ +^बच्चा/बच्चा$ +^छा/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^च्याला/च्याला$ +^का/का$ +^आत्मा/आत्मा$ +^स/स/स$ +^हमार/हमार$ +^दिलून/*दिलून$ +^में/में$ +^भेजभेरन/*भेजभेरन$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^अब्बा/*अब्बा$ +^!/!$ +^हे/हे$ +^बबा/बबा$ +^!/!$ +^”/”$ +^कैभेरन/कु+भेरन$ +^ध्द्यूनू/*ध्द्यूनू$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^अब/अब$ +^तुम/तुम$ +^गुलाम/*गुलाम$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^के/के$ +^नान्तिना/नान्तिना$ +^छा/छ$ +^और/और$ +^अगर/अगर$ +^तुम/तुम$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^नान्तिना/नान्तिना$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुमून/तुमून$ +^उ/उ/उ$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^मिलोलो/*मिलोलो$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^नान्तिनान/नान्तिना/नान्तिनान$ +^दीना/*दीना$ +^को/को$ +^वादा/वादा$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^जब/जब/जब$ +^तुम/तुम$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^स/स/स$ +^नी/नी$ +^जाण/जाण/जाण$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^तुम/तुम$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^चीजून/चीज$ +^का/का$ +^गुलाम/*गुलाम$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अब/अब$ +^त/त/त$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^रिश्ता/*रिश्ता$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बन/बन/बन$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^मैंस/मैंस$ +^यो/यो/यो$ +^कुंन/*कुंन$ +^चैछो/चा$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^रिश्ता/*रिश्ता$ +^की/की/की$ +^शुरूवाद/*शुरूवाद$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^कर/कर/कर$ +^हालछ्य/*हालछ्य$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुम/तुम$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^कमजोर/*कमजोर$ +^और/और$ +^बेकार/*बेकार$ +^शिक्षान/शिक्षा$ +^का/का$ +^गुलाम/*गुलाम$ +^बनून/बना$ +^खिन/खिन/खिन$ +^क्याखिन/क्याखिन$ +^वापस/वापस$ +^जान/जा$ +^मरैछा/*मरैछा$ +^?/?$ +^क्या/क्या$ +^तुम/तुम$ +^दुबारा/दुबारा$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^उनार/उनार/उनार$ +^गुलाम/*गुलाम$ +^बनून/बना$ +^चाछा/चा$ +^?/?$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^सुणून/सुण$ +^मरयूँ/*मरयूँ$ +^कि/कि/कि$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^जो/जो$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^खास/खास$ +^दिनून/दिन$ +^में/में$ +^,/,$ +^मैंनान/*मैंनान$ +^का/का$ +^,/,$ +^मौसमून/*मौसमून$ +^का/का$ +^और/और$ +^सालून/साल$ +^का/का$ +^त्यारून/*त्यारून$ +^यो/यो/यो$ +^सोचभेरन/*सोचभेरन$ +^मनूछा/*मनूछा$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^इनूनले/*इनूनले$ +^खुश/खुश$ +^हुछो/हो$ +^जो/जो$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^तुम/तुम$ +^करून/कर$ +^मरेछा/*मरेछा$ +^उक/उक/उक$ +^कारण/कारण$ +^मैंस/मैंस$ +^डर/डर/डर$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^काँई/काँई$ +^इसो/इसो$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^-/-$ +^जो/जो$ +^मेहनत/मेहनत$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^करिना/कर$ +^की/की/की$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^बेकार/*बेकार$ +^नै/नै$ +^होज्यौ/*होज्यौ$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयों/भाई$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^बिनती/बिनती$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^भटे/भटे$ +^आजाद/*आजाद$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^करछ्य/कर/कर$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^भटे/भटे$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^आजाद/*आजाद$ +^हो/हो$ +^गयूँ/*गयूँ$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^तुम/तुम$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^आजाद/*आजाद$ +^भैछा/*भैछा$ +^,/,$ +^तुमूनले/तुमून$ +^निकी/*निकी$ +^देखभाल/*देखभाल$ +^करछय/*करछय$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तुमून/तुमून$ +^याद/याद$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^एक/एक$ +^बिमारी/बिमारी$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^छ्यो/छ$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^पैलि/पैलि$ +^बार/बार$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^सुसमाचारो/*सुसमाचारो$ +^को/को$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आयू/*आयू$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^बिमार/बिमार$ +^छ्यूँ/*छ्यूँ$ +^,/,$ +^और/और$ +^मेरि/मेरि$ +^बिमारी/बिमारी$ +^को/को$ +^कारण/कारण$ +^तुम/तुम$ +^भौत/भौत/भौत$ +^परेशानी/*परेशानी$ +^में/में$ +^छ्या/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^तुमूले/तुमूले$ +^मैंखिन/*मैंखिन$ +^नफरत/*नफरत$ +^नै/नै$ +^करि/कर$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^मैंस/मैंस$ +^दूर/दूर$ +^करछ्य/कर/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तुमूले/तुमूले$ +^म्योरो/म्योरो$ +^आदर/आदर$ +^और/और$ +^निकी/*निकी$ +^देखभाल/*देखभाल$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^इसो/इसो$ +^छ्यो/छ$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^को/को$ +^या/या/या$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^आदर/आदर$ +^करछा/कर$ +^तो/तो$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^उ/उ/उ$ +^खुशी/खुशी$ +^अब/अब$ +^काँ/काँ$ +^गै/गै/गै$ +^?/?$ +^मैं/मैं/मैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^कै/कै$ +^सकछूँ/*सकछूँ$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^मैंखिन/*मैंखिन$ +^कैले/कैले$ +^कर/कर/कर$ +^सकछ्या/सक/सक$ +^;/;$ +^अगर/अगर$ +^हो/हो$ +^सकनो/सक$ +^त/त/त$ +^तुम/तुम$ +^अपून/अपून$ +^आँखान/*आँखान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^निकालभेरन/निकाल+भेरन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^दी/दी/दी$ +^दीना/*दीना$ +^त/त/त$ +^क्या/क्या$ +^तुम/तुम$ +^थैं/थैं$ +^सच/*सच$ +^बोलना/बोल$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^दुशमन/*दुशमन$ +^हो/हो$ +^गयूँ/*गयूँ$ +^?/?$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^जो/जो$ +^यहूदी/यहूदी$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^में/में$ +^जोर/जोर$ +^दीनान/दी$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^तुमून/तुमून$ +^अपून/अपून$ +^दल/*दल$ +^में/में$ +^शामिल/शामिल$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^पुरी/पुरी$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करनै/कर$ +^रूनान/रू$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^भल/भल$ +^मक्शद/मक्शद/मक्शद$ +^खिन/खिन/खिन$ +^नै/नै$ +^;/;$ +^उनोरो/उनोरो$ +^मक्शद/मक्शद/मक्शद$ +^त/त/त$ +^तुमून/तुमून$ +^मैं/मैं/मैं$ +^भटे/भटे$ +^अलग/अलग$ +^करना/कर$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^ताकि/ताकि$ +^तुम/तुम$ +^उनार/उनार/उनार$ +^शिष्य/शिष्य$ +^बन/बन/बन$ +^जा/जा/जा$ +^हमेशा/हमेशा$ +^निका/*निका$ +^मक्शद/मक्शद/मक्शद$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जल्दी/जल्दी$ +^बाजी/*बाजी$ +^करून/कर$ +^ठीक/ठीक$ +^नै/नै$ +^हुनो/हो$ +^,/,$ +^केवल/केवल$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^तक/तक$ +^नै/नै$ +^जब/जब/जब$ +^तक/तक$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^रूछूँ/*रूछूँ$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयो/भाई$ +^,/,$ +^जसा/*जसा$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^एक/एक$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^नानतिना/*नानतिना$ +^स/स/स$ +^जन्म/जन्म$ +^दीन/दीन$ +^बखत/बखत$ +^तखलीफ/*तखलीफ$ +^महसूस/*महसूस$ +^करछी/कर$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^मैं/मैं/मैं$ +^एक/एक$ +^बार/बार$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तखलीफ/*तखलीफ$ +^महसूस/*महसूस$ +^करून/कर$ +^मरयूँ/*मरयूँ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^तखलीफ/*तखलीफ$ +^तब/तब$ +^तक/तक$ +^रूलो/*रूलो$ +^जब/जब/जब$ +^तक/तक$ +^तुम/तुम$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^विश्वास/विश्वास$ +^में/में$ +^मजबूत/मजबूत$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^जाना/जा$ +^मैं/मैं/मैं$ +^चाछूँ/चाँ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^अब/अब$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^रू/रू/रू$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^नम्र/नम्र$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बात/बात$ +^कर/कर/कर$ +^सकूँ/*सकूँ$ +^क्‍याखिनकि/*क्‍याखिनकि$ +^मेरि/मेरि$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^ऊँनो/*ऊँनो$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कि/कि/कि$ +^कुँ/कुँ/कुँ$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^का/का$ +^अधीन/*अधीन$ +^हुना/हो$ +^चाछा/चा$ +^,/,$ +^मेरि/मेरि$ +^बात/बात$ +^सुणा/सुण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^बतुलो/*बतुलो$ +^कि/कि/कि$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^की/की/की$ +^किताब/किताब$ +^में/में$ +^कि/कि/कि$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^,/,$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^का/का$ +^द्वी/द्वी$ +^च्याला/च्याला$ +^छ्या/छ$ +^उको/उको$ +^एक/एक$ +^बच्चा/बच्चा$ +^को/को$ +^जन्म/जन्म$ +^हाजिरा/*हाजिरा$ +^भटे/भटे$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^एक/एक$ +^दासी/*दासी$ +^छी/छ$ +^और/और$ +^दुसारा/दुसारा$ +^बच्चा/बच्चा$ +^को/को$ +^जन्म/जन्म$ +^सारा/सारा$ +^भटे/भटे$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^उकी/उकी$ +^घरवाली/घर+वाली$ +^छी/छ$ +^दासी/*दासी$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^,/,$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^इच्छा/इच्छा$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^एक/एक$ +^साधारण/साधारण$ +^बच्चा/बच्चा$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^पैद/पैद$ +^भ्योछ/भ्य$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उ/उ/उ$ +^बच्चा/बच्चा$ +^जो/जो$ +^उकी/उकी$ +^घरवाली/घर+वाली$ +^भटे/भटे$ +^पैद/पैद$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^वादा/वादा$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^भ्योछ/भ्य$ +^इन/इन$ +^द्वीवै/द्वीवै$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^की/की/की$ +^तुलना/*तुलना$ +^द्वी/द्वी$ +^वादान/वादा$ +^भटे/भटे$ +^करि/कर$ +^जा/जा/जा$ +^सकछी/सक$ +^उ/उ/उ$ +^वादा/वादा$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इस्राएल/इस्राएल$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^सीनै/*सीनै$ +^पहाड़/*पहाड़$ +^में/में$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^दासी/*दासी$ +^हाजिरा/*हाजिरा$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^छी/छ$ +^उ/उ/उ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बच्चान/*बच्चान$ +^जन्म/जन्म$ +^दीछी/दी$ +^जो/जो$ +^गुलाम/*गुलाम$ +^बननान/बन$ +^हाजिरा/*हाजिरा$ +^सीनै/*सीनै$ +^पहाड़/*पहाड़$ +^स/स/स$ +^देखूछी/*देखूछी$ +^जो/जो$ +^अरब/*अरब$ +^देश/देश$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^आज/आज$ +^क/क/क$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^अपूना/*अपूना$ +^बच्चान/*बच्चान$ +^सहित/*सहित$ +^गुलाम/*गुलाम$ +^छन/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^सारा/सारा$ +^की/की/की$ +^तुलना/*तुलना$ +^उ/उ/उ$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^भटे/भटे$ +^करि/कर$ +^जा/जा/जा$ +^सकछी/सक$ +^जो/जो$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^साराई/*साराई$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^अब/अब$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^एक/एक$ +^ईजा/ईजा$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^छै/छ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^एक/एक$ +^दासी/*दासी$ +^नी/नी$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^हम/हम/हम$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^करून/कर$ +^भटे/भटे$ +^आजाद/*आजाद$ +^छा/छ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^स्यैनियों/*स्यैनियों$ +^तुम/तुम$ +^जिनारा/जिनारा$ +^कभै/कभै$ +^नान्तिना/नान्तिना$ +^भ्याई/*भ्याई$ +^नै/नै$ +^और/और$ +^जिनुले/*जिनुले$ +^नान्तिना/नान्तिना$ +^जन्म/जन्म$ +^दीना/*दीना$ +^की/की/की$ +^पीड़/*पीड़$ +^स/स/स$ +^कभै/कभै$ +^महसूस/*महसूस$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^,/,$ +^खुश/खुश$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^और/और$ +^जोर/जोर$ +^-/-$ +^जोरले/जोर+ले$ +^जय/*जय$ +^-/-$ +^जैकार/*जैकार$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^त्यागीना/*त्यागीना$ +^की/की/की$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^की/की/की$ +^सन्तान/सन्तान$ +^सुहागन/*सुहागन$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^की/की/की$ +^सन्तान/सन्तान$ +^भटे/भटे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^छन/छ$ +^”/”$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयों/भाई$ +^,/,$ +^हम/हम/हम$ +^इसहाक/इसहाक$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^हम/हम/हम$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^वादा/वादा$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^पैद/पैद$ +^भ्या/*भ्या$ +^,/,$ +^और/और$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सन्तान/सन्तान$ +^बन/बन/बन$ +^ग्यान/ग्य$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अब/अब$ +^तुमून/तुमून$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^सताई/सताई/सता$ +^जान/जा$ +^मरछा/मर$ +^जो/जो$ +^चानान/चा$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^इश्माएल/*इश्माएल$ +^उ/उ/उ$ +^नान्तिनो/नान्तिनो$ +^जो/जो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^योजना/*योजना$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^पैद/पैद$ +^भ्योछ/भ्य$ +^उले/उले$ +^इसहाक/इसहाक$ +^स/स/स$ +^सताछ/सता$ +^लेकिन/लेकिन$ +^येक/येक/येक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^कि/कि/कि$ +^कुंछो/कुं$ +^?/?$ +^“/“$ +^दासी/*दासी$ +^और/और$ +^उको/उको$ +^च्याला/च्याला$ +^स/स/स$ +^दूर/दूर$ +^भेज/भेज/भेज$ +^दी/दी/दी$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^दासी/*दासी$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^बबा/बबा$ +^की/की/की$ +^जायजात/*जायजात$ +^को/को$ +^हक्कदार/*हक्कदार$ +^नै/नै$ +^हुन/हो$ +^चैनो/*चैनो$ +^,/,$ +^बबा/बबा$ +^का/का$ +^जायजात/*जायजात$ +^को/को$ +^हक्कदार/*हक्कदार$ +^उई/उई/उ+ई$ +^च्याला/च्याला$ +^स/स/स$ +^हुन/हो$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^उई/उई/उ+ई$ +^घरवाली/घर+वाली$ +^भटे/भटे$ +^पैद/पैद$ +^भ्योछ/भ्य$ +^”/”$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयों/भाई$ +^,/,$ +^हम/हम/हम$ +^दासी/*दासी$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^का/का$ +^नन्तिना/*नन्तिना$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^जिनून/जिनून$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^करना/कर$ +^की/की/की$ +^जरूरत/जरूरत$ +^छै/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हम/हम/हम$ +^उ/उ/उ$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^का/का$ +^नन्तिना/*नन्तिना$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^बबा/बबा$ +^की/की/की$ +^घरवाली/घर+वाली$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^विश्वास/विश्वास$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^ग्रहणयोग्य/*ग्रहणयोग्य$ +^छन/छ$ +^मसीह/मसीह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमून/हमून$ +^आजाद/*आजाद$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^ताकि/ताकि$ +^हमून/हमून$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^गुलामून/*गुलामून$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^जीना/जीना$ +^की/की/की$ +^जरूरत/जरूरत$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^अपूनी/अपूनी$ +^आजादी/*आजादी$ +^में/में$ +^बनिना/बन$ +^की/की/की$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^और/और$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^दुबारा/दुबारा$ +^गुलाम/*गुलाम$ +^जन/जन$ +^बनून/बना$ +^दी/दी/दी$ +^मैं/मैं/मैं$ +^पौलुस/पौलुस$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कुंनमर्यू/*कुंनमर्यू$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^ध्यान/ध्यान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सुणा/सुण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^नजरून/*नजरून$ +^में/में$ +^धर्मी/धर्मी$ +^बनून/बना$ +^खिन/खिन/खिन$ +^खतना/खत$ +^कराला/करा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^मसीह/मसीह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जो/जो$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^तुमून/तुमून$ +^कैले/कैले$ +^फैदा/*फैदा$ +^नी/नी$ +^होलो/हो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^तुमून/तुमून$ +^चेतावनी/चेतावनी$ +^दीछूँ/*दीछूँ$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^लोगो/लोगो$ +^यो/यो/यो$ +^उम्मीद/*उम्मीद$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^खतना/खत$ +^करूछो/*करूछो$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^नजरून/*नजरून$ +^में/में$ +^धर्मी/धर्मी$ +^बन/बन/बन$ +^सकौ/*सकौ$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^उ/उ/उ$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^करून/कर$ +^चैछो/चा$ +^जो/जो$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^कुंनान/कुं$ +^तुम/तुम$ +^जो/जो$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^धर्मी/धर्मी$ +^बनून/बना$ +^चाछा/चा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुम/तुम$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^मसीह/मसीह$ +^भटे/भटे$ +^अलग/अलग$ +^करून/कर$ +^मरेछा/*मरेछा$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^उ/उ/उ$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^भटे/भटे$ +^अलग/अलग$ +^कर/कर/कर$ +^ली/ली/ली$ +^हैछ/*हैछ$ +^जैले/जे+ले$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ऊस/ऊस$ +^बचा/*बचा$ +^सकछो/सक$ +^मैं/मैं/मैं$ +^इसो/इसो$ +^कै/कै$ +^सकछूँ/*सकछूँ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^हमून/हमून$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^पुरो/पुरो$ +^भरोसा/*भरोसा$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमून/हमून$ +^धर्मीका/*धर्मीका$ +^रूप/रूप$ +^में/में$ +^स्वीकार/*स्वीकार$ +^करोलो/कर$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^हम/हम/हम$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करनू/कर$ +^अगर/अगर$ +^तुम/तुम$ +^मसीह/मसीह$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^शिष्य/शिष्य$ +^छा/छ$ +^त/त/त$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कोई/कोई$ +^फरक/*फरक$ +^नै/नै$ +^पड़नो/*पड़नो$ +^कि/कि/कि$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^खतना/खत$ +^होईना/हो$ +^को/को$ +^छी/छ$ +^या/या/या$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जरूरी/जरूरी$ +^बात/बात$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करनू/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^हम/हम/हम$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^और/और$ +^दुसारा/दुसारा$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^प्रति/*प्रति$ +^प्रेम/प्रेम$ +^राखनू/राख$ +^तुम/तुम$ +^मसीह/मसीह$ +^दगाड़/दगाड़$ +^अपून/अपून$ +^रिशता/*रिशता$ +^में/में$ +^इतुक/*इतुक$ +^बड़िया/*बड़िया$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बढून/*बढून$ +^मरैछया/*मरैछया$ +^अब/अब$ +^तुमून/तुमून$ +^मसीह/मसीह$ +^की/की/की$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^स/स/स$ +^मानून/*मानून$ +^है/है$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^कैसे/कैसे$ +^नै/नै$ +^रोकून/*रोकून$ +^दीन/दीन$ +^चैंछो/*चैंछो$ +^यो/यो/यो$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^नै/नै$ +^ऊँनी/ऊँन$ +^,/,$ +^जैले/जे+ले$ +^तुमून/तुमून$ +^अपूनी/अपूनी$ +^सन्तान/सन्तान$ +^हुन/हो$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बुला/बुला/बुला$ +^रैछ/रै/रै$ +^एक/एक$ +^कहावत/*कहावत$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^खमीर/*खमीर$ +^पुर/पुर$ +^ओलीना/*ओलीना$ +^को/को$ +^धुलास/*धुलास$ +^खमीर/*खमीर$ +^बना/बना/बना/बन$ +^दीछो/दी$ +^मैं/मैं/मैं$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछूँ/कर$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^दुसारा/दुसारा$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^झूठ्ठी/झूठ्ठी$ +^शिक्षान/शिक्षा$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^नी/नी$ +^करला/कर$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मेरि/मेरि$ +^शिक्षान/शिक्षा$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^करला/कर$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जो/जो$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^परेशानी/*परेशानी$ +^ठाड़/ठाड़$ +^करछो/कर$ +^उ/उ/उ$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्याखिन/क्याखिन$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^सजा/सजा$ +^पालो/पा$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयों/भाई$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करछूँ/कर$ +^कि/कि/कि$ +^खतना/खत$ +^करून/कर$ +^जरूरी/जरूरी$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^और/और$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैंस/मैंस$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोग/लोग$ +^बार-बार/बार-बार$ +^सतूनान/*सतूनान$ +^अगर/अगर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^मौत/मौत$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करना/कर$ +^का/का$ +^बजाय/*बजाय$ +^यो/यो/यो$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करनू/कर$ +^कि/कि/कि$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^खतना/खत$ +^हुनो/हो$ +^जरूरी/जरूरी$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अपमान/*अपमान$ +^को/को$ +^कारण/कारण$ +^नी/नी$ +^हुनू/हो$ +^भल/भल$ +^हुनो/हो$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^तुमून/तुमून$ +^झूठ्ठी/झूठ्ठी$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^दीनान/दी$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^नपुंसक/*नपुंसक$ +^बना/बना/बना/बन$ +^दिना/*दिना$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयों/भाई$ +^,/,$ +^तुमून/तुमून$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आजाद/*आजाद$ +^हुन/हो$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बुलाईना/*बुलाईना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^अब/अब$ +^तुमून/तुमून$ +^मूसा/मूसा$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^करना/कर$ +^की/की/की$ +^जरूरत/जरूरत$ +^नहातिन/*नहातिन$ +^अपूनी/अपूनी$ +^यो/यो/यो$ +^आजादी/*आजादी$ +^स/स/स$ +^अपूनी/अपूनी$ +^शारीरिक/*शारीरिक$ +^इच्छान/*इच्छान$ +^पुरो/पुरो$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मौका/*मौका$ +^जन/जन$ +^बना/बना/बना/बन$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^,/,$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^दुसरा/दुसरा$ +^स/स/स$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करा/करा/करा/कर$ +^और/और$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^दुसरा/दुसरा$ +^की/की/की$ +^सेवा/सेवा$ +^करा/करा/करा/कर$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^पुर/पुर$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^यो/यो/यो$ +^हुकुम/हुकुम$ +^में/में$ +^पुर/पुर$ +^हो/हो$ +^जानान/जा$ +^कि/कि/कि$ +^,/,$ +^“/“$ +^तैं/तैं/तैं$ +^अपून/अपून$ +^पड़ोसीस/*पड़ोसीस$ +^अपून/अपून$ +^जसो/जसो$ +^प्रेम/प्रेम$ +^राखा/*राखा$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अगर/अगर$ +^तुम/तुम$ +^जानवरून/*जानवरून$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^दुसरा/दुसरा$ +^स/स/स$ +^काटछा/काट$ +^और/और$ +^फाड़छा/फाड़$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुमून/तुमून$ +^सतर्क/सतर्क$ +^रून/रू$ +^चैछो/चा$ +^कि/कि/कि$ +^काँई/काँई$ +^तुम/तुम$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^दुसरा/दुसरा$ +^स/स/स$ +^नाश/नाश$ +^नै/नै$ +^करा/करा/करा/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कुंछूँ/*कुंछूँ$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^जीवन/जीवन$ +^जीना/जीना$ +^की/की/की$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करला/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुम/तुम$ +^अपून/अपून$ +^पापी/पापी$ +^स्वभाव/स्वभाव$ +^का/का$ +^इच्छान/*इच्छान$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^कसा/*कसा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नी/नी$ +^करला/कर$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^हमार/हमार$ +^पापी/पापी$ +^स्वभाव/स्वभाव$ +^की/की/की$ +^इच्छान/*इच्छान$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^का/का$ +^बिरोध/बिरोध$ +^में/में$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^हमार/हमार$ +^पापी/पापी$ +^स्वभाव/स्वभाव$ +^की/की/की$ +^इच्छान/*इच्छान$ +^बिरोध/बिरोध$ +^में/में$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^इन/इन$ +^द्वीवै/द्वीवै$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^दुसरा/दुसरा$ +^का/का$ +^बैरी/बैरी/बैरी$ +^छन/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^तुम/तुम$ +^हमेशा/हमेशा$ +^निका/*निका$ +^कामून/काम$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^सकना/सका$ +^जो/जो$ +^तुम/तुम$ +^करून/कर$ +^चाछा/चा$ +^अगर/अगर$ +^तुम/तुम$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^जीवन/जीवन$ +^जीछा/*जीछा$ +^त/त/त$ +^तुम/तुम$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^का/का$ +^अधीन/*अधीन$ +^नी/नी$ +^होला/हो$ +^पापी/पापी$ +^स्वभाव/स्वभाव$ +^कि/कि/कि$ +^-/-$ +^कि/कि/कि$ +^करछा/कर$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^हरेक/हरेक$ +^देख/देख/देख/देख$ +^सकछो/सक$ +^,/,$ +^ब्यभिचार/ब्यभिचार$ +^,/,$ +^गंदा/*गंदा$ +^काम/काम$ +^,/,$ +^लुचपन/*लुचपन$ +^,/,$ +^मूर्ति/*मूर्ति$ +^पूजा/*पूजा$ +^,/,$ +^टोना/*टोना$ +^,/,$ +^बैर/बैर$ +^,/,$ +^झगाड़ा/*झगाड़ा$ +^,/,$ +^घमण्ड/घमण्ड$ +^,/,$ +^क्रोध/*क्रोध$ +^,/,$ +^मतभेद/*मतभेद$ +^,/,$ +^मनमुटाव/*मनमुटाव$ +^,/,$ +^दलबन्दी/*दलबन्दी$ +^,/,$ +^कपट/*कपट$ +^,/,$ +^नशा/*नशा$ +^में/में$ +^मतवाला/*मतवाला$ +^हुन/हो$ +^,/,$ +^रंगरलियाँ/*रंगरलियाँ$ +^मनून/मन$ +^,/,$ +^और/और$ +^येका/येका$ +^जसा/*जसा$ +^और/और$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^काम/काम$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जिनारा/जिनारा$ +^बारिमें/बारिमें$ +^में/में$ +^तुमून/तुमून$ +^चेतावनी/चेतावनी$ +^दी/दी/दी$ +^मरयूँ/*मरयूँ$ +^,/,$ +^जसो/जसो$ +^पैलि/पैलि$ +^कैले/कैले$ +^चुक/चुक$ +^गयूँ/*गयूँ$ +^कि/कि/कि$ +^इन/इन$ +^कामून/काम$ +^का/का$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^का/का$ +^वारिस/*वारिस$ +^नी/नी$ +^होला/हो$ +^उ/उ/उ$ +^गुण/*गुण$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^आत्मा/आत्मा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^उत्पन्न/*उत्पन्न$ +^हुनान/हो$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यो/यो/यो$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^प्रेम/प्रेम$ +^,/,$ +^आनन्द/*आनन्द$ +^,/,$ +^शान्ति/शान्ति$ +^,/,$ +^धीरज/*धीरज$ +^,/,$ +^और/और$ +^दया/दया$ +^,/,$ +^भलाई/भलाई$ +^,/,$ +^और/और$ +^भरोसामंद/*भरोसामंद$ +^,/,$ +^नम्रता/*नम्रता$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^आप/*आप$ +^में/में$ +^काबू/*काबू$ +^राखून/*राखून$ +^इसा/इसा$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^का/का$ +^निका/*निका$ +^स्वभाव/स्वभाव$ +^का/का$ +^गुणून/*गुणून$ +^में/में$ +^पाबन्दी/*पाबन्दी$ +^लगून/*लगून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^रिशता/*रिशता$ +^राखनान/राख$ +^त/त/त$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अपून/अपून$ +^पापी/पापी$ +^स्वभाव/स्वभाव$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^जीवन/जीवन$ +^नै/नै$ +^जीना/जीना$ +^यो/यो/यो$ +^इसो/इसो$ +^छै/छ$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^उनूनले/उनूनले$ +^अपून/अपून$ +^पापी/पापी$ +^स्वभाव/स्वभाव$ +^स/स/स$ +^माना/मान$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^चढ़ा/चढ़ा/चढ़ा$ +^दी/दी/दी$ +^हो/हो$ +^हमून/हमून$ +^नय्या/नय्या$ +^जीवन/जीवन$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^मिलछो/मिल$ +^,/,$ +^और/और$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हमून/हमून$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^अपूनो/अपूनो$ +^जीवन/जीवन$ +^जीनो/*जीनो$ +^चैंछो/*चैंछो$ +^हमून/हमून$ +^घमण्ड/घमण्ड$ +^नै/नै$ +^करून/कर$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^हमून/हमून$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^दुसरा/दुसरा$ +^में/में$ +^गुस्सा/*गुस्सा$ +^हुन/हो$ +^चैछो/चा$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयों/भाई$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^कसा/*कसा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पाप/पाप$ +^का/का$ +^बश/*बश$ +^में/में$ +^आ/आ/आ$ +^जाछो/जा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^जिन/*जिन$ +^मार्गदर्शन/*मार्गदर्शन$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^नम्रता/*नम्रता$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ऊस/ऊस$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^का/का$ +^बाटा/बाटा$ +^में/में$ +^वापस/वापस$ +^ल्यूनखिन/*ल्यूनखिन$ +^उकी/उकी$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^सतर्क/सतर्क$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^तुम/तुम$ +^खुद/खुद$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊसी/*ऊसी$ +^परीक्षा/परीक्षा$ +^में/में$ +^जन/जन$ +^पड़ा/*पड़ा$ +^जब/जब/जब$ +^हमून/हमून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^कोई/कोई$ +^मुसीबत/*मुसीबत$ +^में/में$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^हमून/हमून$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^दुसरा/दुसरा$ +^की/की/की$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करून/कर$ +^चैंछी/*चैंछी$ +^,/,$ +^और/और$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^हम/हम/हम$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^करनू/कर$ +^अगर/अगर$ +^तुमून/तुमून$ +^लागछो/लाग$ +^कि/कि/कि$ +^कैकी/कै+की$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तुम/तुम$ +^भौत/भौत/भौत$ +^खास/खास$ +^छा/छ$ +^त/त/त$ +^तुम/तुम$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^ध्वाका/ध्वाका$ +^दीन/दीन$ +^मरैछा/*मरैछा$ +^तुम/तुम$ +^इतुक/*इतुक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^खास/खास$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हरेक/हरेक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^अपून/अपून$ +^कामून/काम$ +^की/की/की$ +^खुद/खुद$ +^जाँच/*जाँच$ +^कर/कर/कर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^निका/*निका$ +^छनी/*छनी$ +^या/या/या$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^अगर/अगर$ +^उले/उले$ +^निको/निको$ +^काम/काम$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^अपून/अपून$ +^काम/काम$ +^में/में$ +^घमण्ड/घमण्ड$ +^कर/कर/कर$ +^सकछो/सक$ +^लेकिन/लेकिन$ +^ऊस/ऊस$ +^अपून/अपून$ +^कामून/काम$ +^की/की/की$ +^तुलना/*तुलना$ +^दुसारा/दुसारा$ +^लोगून/लोग$ +^काम/काम$ +^भटे/भटे$ +^नै/नै$ +^करूनी/*करूनी$ +^चैंनी/चा$ +^हमून/हमून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^हरेक/हरेक$ +^स/स/स$ +^अपून/अपून$ +^कामून/काम$ +^की/की/की$ +^खुद/खुद$ +^जिमेदारी/*जिमेदारी$ +^लीन/ली$ +^चैंछी/*चैंछी$ +^जिन/*जिन$ +^लोगून/लोग$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^वचने/*वचने$ +^की/की/की$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^दी/दी/दी$ +^जांछी/*जांछी$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उनोरो/उनोरो$ +^फर्ज/*फर्ज$ +^बनछो/बन$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^केले/केले$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पास/पास$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उनूनले/उनूनले$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बाणून/*बाणून$ +^चैंछो/*चैंछो$ +^जो/जो$ +^उनून/उनून/उनून$ +^सिखीना/*सिखीना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^अगर/अगर$ +^हम/हम/हम$ +^इसो/इसो$ +^कुंनू/कुं$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^स/स/स$ +^ध्वाका/ध्वाका$ +^दी/दी/दी$ +^सकनू/सक$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^हम/हम/हम$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^ध्वाका/ध्वाका$ +^दीन/दीन$ +^मर्या/*मर्या$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^आदिमी/आदिमी$ +^जो/जो$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^बूछो/*बूछो$ +^,/,$ +^उई/उई/उ+ई$ +^काटोलो/*काटोलो$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^आदिमी/आदिमी$ +^अपून/अपून$ +^पापी/पापी$ +^स्वभाव/स्वभाव$ +^की/की/की$ +^इच्छान/*इच्छान$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^जीवन/जीवन$ +^जीनान/*जीनान$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^हमेशा/हमेशा$ +^की/की/की$ +^मौत/मौत$ +^की/की/की$ +^सजा/सजा$ +^मिलेलि/*मिलेलि$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^का/का$ +^इच्छा/इच्छा$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^अपूनो/अपूनो$ +^जीवन/जीवन$ +^जीछो/*जीछो$ +^त/त/त$ +^ऊस/ऊस$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^दी/दी/दी$ +^जालो/जा$ +^हमून/हमून$ +^भल/भल$ +^काम/काम$ +^करनू/कर$ +^बखत/बखत$ +^निराश/*निराश$ +^नै/नै$ +^हुन/हो$ +^चैनो/*चैनो$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^अगर/अगर$ +^हम/हम/हम$ +^मजबूत/मजबूत$ +^बनिना/बन$ +^का/का$ +^रूला/*रूला$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^बखता/*बखता$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^ईनाम/ईनाम$ +^पाला/पा$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^जाँ/जाँ$ +^तक/तक$ +^मौक/*मौक$ +^मिलछो/मिल$ +^त/त/त$ +^हमून/हमून$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^भलाई/भलाई$ +^करून/कर$ +^चैंछी/*चैंछी$ +^;/;$ +^खास/खास$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाई/भाई$ +^-/-$ +^बैनिन/*बैनिन$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^छन/छ$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमून/तुमून$ +^खुद/खुद$ +^अपून/अपून$ +^हात/हात$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कतुक/कतुक$ +^ठूला/ठूला$ +^-/-$ +^ठूला/ठूला$ +^शब्दून/*शब्दून$ +^में/में$ +^लिख/लिख/लिख/लिख$ +^रैछ/रै/रै$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^कि/कि/कि$ +^यहूदी/यहूदी$ +^तुमून/तुमून$ +^स्वीकार/*स्वीकार$ +^करून/कर$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^खतना/खत$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कौला/कुं$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^केवल/केवल$ +^इसो/इसो$ +^करनान/कर$ +^ताकि/ताकि$ +^लोग/लोग$ +^उनून/उनून/उनून$ +^यो/यो/यो$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करना/कर$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^सतून/सता$ +^नै/नै$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^लोगून/लोग$ +^केवल/केवल$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^मौत/मौत$ +^का/का$ +^द्वाराई/*द्वाराई$ +^बचूछो/*बचूछो$ +^याँ/याँ$ +^तक/तक$ +^कि/कि/कि$ +^खतना/खत$ +^करिना/कर$ +^का/का$ +^यहूदी/यहूदी$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^सबै/सबै$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^नै/नै$ +^करना/कर$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^चानान/चा$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^खतना/खत$ +^करवा/करवा/करवा$ +^ताकि/ताकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^दुसारा/दुसारा$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^में/में$ +^घमण्ड/घमण्ड$ +^कर/कर/कर$ +^सकून/*सकून$ +^,/,$ +^जिनारा/जिनारा$ +^कारण/कारण$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^खतना/खत$ +^भ्योछ/भ्य$ +^मैं/मैं/मैं$ +^खिन/खिन/खिन$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^हमार/हमार$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^की/की/की$ +^मौत/मौत$ +^का/का$ +^अलावा/*अलावा$ +^कै/कै$ +^और/और$ +^चीज/चीज$ +^को/को$ +^घमण्ड/घमण्ड$ +^नै/नै$ +^करून/कर$ +^चानू/चा$ +^उले/उले$ +^जो/जो$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करछय/*करछय$ +^,/,$ +^उई/उई/उ+ई$ +^कारण/कारण$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^चीजून/चीज$ +^को/को$ +^मैंमें/मैं+में$ +^कोई/कोई$ +^अधिकार/अधिकार$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^और/और$ +^मैंस/मैंस$ +^अब/अब$ +^संसारिक/*संसारिक$ +^चीजून/चीज$ +^करना/कर$ +^की/की/की$ +^कोई/कोई$ +^इच्छा/इच्छा$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^नै/नै$ +^खतना/खत$ +^वाला/वाला$ +^,/,$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^बिना/बिना$ +^खतना/खत$ +^वाला/वाला$ +^के/के$ +^मायना/*मायना$ +^नै/नै$ +^राखना/*राखना$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^इन/इन$ +^सब/सब$ +^बातुन/बातु$ +^को/को$ +^मतलब/मतलब$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^का/का$ +^काम/काम$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^तुमून/तुमून$ +^एक/एक$ +^नय्या/नय्या$ +^आदिमी/आदिमी$ +^बनाछ/बना$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सबून/सबून$ +^अपूनी/अपूनी$ +^शान्ति/शान्ति$ +^द्योलो/द्याल$ +^और/और$ +^उमें/उ+में$ +^दया/दया$ +^करोलो/कर$ +^जो/जो$ +^यो/यो/यो$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^का/का$ +^पालन/पालन$ +^करनान/कर$ +^और/और$ +^उनून/उनून/उनून$ +^आशीष/*आशीष$ +^द्योलो/द्याल$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^छन/छ$ +^अघिलकैं/*अघिलकैं$ +^कोई/कोई$ +^मैंस/मैंस$ +^दुख/दुख$ +^जन/जन$ +^दी/दी/दी$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^म्यारा/म्यारा$ +^शरीर/शरीर$ +^में/में$ +^जो/जो$ +^दाग/*दाग$ +^छन/छ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^देखूनान/*देखूनान$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यीशु/यीशु$ +^को/को$ +^एक/एक$ +^प्रेरित/प्रेरित/प्रेरित$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयों/भाई$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछूँ/कर$ +^कि/कि/कि$ +^हमार/हमार$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^को/को$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^तुम/तुम$ +^सबून/सबून$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^हो/हो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^पौलुस/पौलुस$ +^,/,$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^इच्छाक/*इच्छाक$ +^अनुसार/अनुसार$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीहक/मसीह+क$ +^प्रेरित/प्रेरित/प्रेरित$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^चिठ्ठी/चिठ्ठी$ +^इफिसुस/*इफिसुस$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^यीशु/यीशु$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^लिखूनमर्यू/*लिखूनमर्यू$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछूँ/कर$ +^कि/कि/कि$ +^,/,$ +^हमार/हमार$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^और/और$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीहक/मसीह+क$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^तुमून/तुमून$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^और/और$ +^शान्ति/शान्ति$ +^मिलनै/मिल$ +^रौ/रू$ +^हमार/हमार$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^और/और$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीहक/मसीह+क$ +^पिता/पिता$ +^की/की/की$ +^महिमा/महिमा$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^किलैंकी/किलैंकी$ +^जब/जब/जब$ +^हम/हम/हम$ +^मसीह/मसीह$ +^दगाड़/दगाड़$ +^एकता/*एकता$ +^में/में$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमून/हमून$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^भटे/भटे$ +^हरेक/हरेक$ +^प्रकारे/प्रकार$ +^की/की/की$ +^आत्मिक/*आत्मिक$ +^आशीष/*आशीष$ +^दीयान/दी$ +^खाशकर/*खाशकर$ +^मसीहाक/*मसीहाक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^हमरि/हमरि$ +^एकता/*एकता$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमून/हमून$ +^यो/यो/यो$ +^संसारे/*संसारे$ +^स/स/स$ +^बनून/बना$ +^है/है$ +^पैलिक/*पैलिक$ +^चुन/चुन/चुन$ +^लीछ/ली$ +^ताकि/ताकि$ +^हम/हम/हम$ +^उक/उक/उक$ +^सामुनि/सामुनि$ +^पवित्र/पवित्र$ +^और/और$ +^निर्दोष/*निर्दोष$ +^हो/हो$ +^किलैंकी/किलैंकी$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमून/हमून$ +^थैं/थैं$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^भौत/भौत/भौत$ +^पैलि/पैलि$ +^फैसला/फैसला$ +^लीईना/*लीईना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीहाक/*मसीहाक$ +^द्वारा/द्वारा$ +^हमून/हमून$ +^अपूनी/अपूनी$ +^सन्तान/सन्तान$ +^हुन/हो$ +^खिन/खिन/खिन$ +^गोद/*गोद$ +^ल्याला/ल्या$ +^,/,$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इसो/इसो$ +^अपूनी/अपूनी$ +^इच्छा/इच्छा$ +^और/और$ +^खुशी/खुशी$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^कर/कर/कर$ +^रैछ/रै/रै$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हम/हम/हम$ +^उक/उक/उक$ +^अद्धभुत/*अद्धभुत$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उकी/उकी$ +^महिमा/महिमा$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^उले/उले$ +^हमून/हमून$ +^मुफ्त/*मुफ्त$ +^में/में$ +^दी/दी/दी$ +^दीछ/दी$ +^किलैंकी/किलैंकी$ +^हम/हम/हम$ +^उक/उक/उक$ +^प्रिय/*प्रिय$ +^च्यालाका/*च्यालाका$ +^दगाड़/दगाड़$ +^जुड़िनाका/*जुड़िनाका$ +^छै/छ$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपूनो/अपूनो$ +^खून/खून$ +^बगा/*बगा$ +^भेरन/भेरन$ +^बलिदान/बलिदान$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^हम/हम/हम$ +^छुटकार/*छुटकार$ +^पा/पा/पा$ +^सकां/*सकां$ +^,/,$ +^जैको/जैको$ +^मतलब/मतलब$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^की/की/की$ +^अब/अब$ +^हमार/हमार$ +^पाप/पाप$ +^माफ/माफ$ +^हो/हो$ +^ग्यान/ग्य$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^भौते/*भौते$ +^महान/महान$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^उले/उले$ +^हमून/हमून$ +^में/में$ +^दिखाछ/दिखा$ +^जो/जो$ +^दया/दया$ +^स/स/स$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पुरो/पुरो$ +^ज्ञान/ज्ञान$ +^और/और$ +^समझा/समझा/समझा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^हमून/हमून$ +^में/में$ +^दिखाछ/दिखा$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उई/उई/उ+ई$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^उले/उले$ +^गुप्त/*गुप्त$ +^राखिना/राख$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^हमून/हमून$ +^उ/उ/उ$ +^गुप्त/*गुप्त$ +^योजना/*योजना$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बातछ/*बातछ$ +^जैस/जैस$ +^उले/उले$ +^पैलि/पैलि$ +^मसीहक/मसीह+क$ +^द्वारा/द्वारा$ +^पुरो/पुरो$ +^करना/कर$ +^को/को$ +^फैसला/फैसला$ +^लीछ/ली$ +^जब/जब/जब$ +^यो/यो/यो$ +^योजना/*योजना$ +^स/स/स$ +^पुर/पुर$ +^करना/कर$ +^को/को$ +^बखत/बखत$ +^आलो/आ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^और/और$ +^धरतीका/*धरतीका$ +^सबै/सबै$ +^चीज/चीज$ +^मसीहाक/*मसीहाक$ +^अधीन/*अधीन$ +^कर/कर/कर$ +^द्योलो/द्याल$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^मसीहा/*मसीहा$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^राजा/राजा$ +^करोलो/कर$ +^येक/येक/येक$ +^अलावा/*अलावा$ +^,/,$ +^किलैंकी/किलैंकी$ +^हम/हम/हम$ +^मसीहाक/*मसीहाक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^एकता/*एकता$ +^में/में$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^हमून/हमून$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^भटे/भटे$ +^बिरासत/*बिरासत$ +^मिल/मिल/मिल$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^किलैंकी/किलैंकी$ +^उले/उले$ +^हमून/हमून$ +^पैलिक/*पैलिक$ +^भटे/भटे$ +^चुनिनाको/*चुनिनाको$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उकी/उकी$ +^योजना/*योजना$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^सब/सब$ +^चीज/चीज$ +^काम/काम$ +^करनान/कर$ +^हम/हम/हम$ +^,/,$ +^यहूदी/यहूदी$ +^पैलि/पैलि$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^छा/छ$ +^जिनूनले/जिनून+ले$ +^मसीहा/*मसीहा$ +^में/में$ +^आश/*आश$ +^राखछै/राख$ +^,/,$ +^और/और$ +^हमून/हमून$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^चुनी/चुन$ +^ग्योछ/ग्य$ +^ताकि/ताकि$ +^हम/हम/हम$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^महिमा/महिमा$ +^और/और$ +^तारीफ/तारीफ$ +^करा/करा/करा/कर$ +^तुमूनले/तुमून$ +^,/,$ +^सच्चो/सच्चो$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^सुणछ/सुण$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^यो/यो/यो$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बतूछो/*बतूछो$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^उद्धार/उद्धार$ +^करछ्य/कर/कर$ +^जब/जब/जब$ +^तुमूले/तुमूले$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपूनो/अपूनो$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^वादा/वादा$ +^अनुसार/अनुसार$ +^तुमून/तुमून$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^दिखून/*दिखून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^छा/छ$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^एक/एक$ +^बयाना/*बयाना$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^हमून/हमून$ +^पुरो/पुरो$ +^भरोसा/*भरोसा$ +^दिलूछो/*दिलूछो$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^हमून/हमून$ +^उ/उ/उ$ +^बिरासत/*बिरासत$ +^द्योलो/द्याल$ +^जैको/जैको$ +^उले/उले$ +^वादा/वादा$ +^कर/कर/कर$ +^रैछ/रै/रै$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कि/कि/कि$ +^उले/उले$ +^हमून/हमून$ +^अपून/अपून$ +^लोग/लोग$ +^हुन/हो$ +^खिन/खिन/खिन$ +^खरीद/*खरीद$ +^ली/ली/ली$ +^हैछ/*हैछ$ +^ताकि/ताकि$ +^हम/हम/हम$ +^उकी/उकी$ +^महिमा/महिमा$ +^और/और$ +^तारीफ/तारीफ$ +^करा/करा/करा/कर$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^भटे/भटे$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^में/में$ +^तुमार/तुमार$ +^विश्वास/विश्वास$ +^और/और$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तुमार/तुमार$ +^प्रेम/प्रेम$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सुणभेरन/*सुणभेरन$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^हमेशा/हमेशा$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^धन्यवाद/धन्यवाद$ +^करछूँ/कर$ +^और/और$ +^अपूनी/अपूनी$ +^प्रार्थनान/*प्रार्थनान$ +^में/में$ +^तुमून/तुमून$ +^याद/याद$ +^करछूँ/कर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछूँ/कर$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^हमार/हमार$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^जो/जो$ +^महिमामय/*महिमामय$ +^पिता/पिता$ +^,/,$ +^तुमून/तुमून$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^दे/दी$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^तुमून/तुमून$ +^बुद्धिमान/बुद्धिमान$ +^बना/बना/बना/बन$ +^द्योलो/द्याल$ +^और/और$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^स/स/स$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^प्रगट/प्रगट$ +^करोलो/कर$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^तुम/तुम$ +^ऊस/ऊस$ +^निकीकैं/निकीकैं$ +^जाण/जाण/जाण$ +^सका/सका$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछूँ/कर$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^समझून/समझ$ +^में/में$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करोलो/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^आशा/आशा$ +^जो/जो$ +^तुमून/तुमून$ +^दी/दी/दी$ +^गैछ/गै$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमून/तुमून$ +^चुन/चुन/चुन$ +^छ्ये/*छ्ये$ +^ताकि/ताकि$ +^तुम/तुम$ +^जाण/जाण/जाण$ +^सका/सका$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^आशीष/*आशीष$ +^कतुक/कतुक$ +^महान/महान$ +^और/और$ +^महिमामय/*महिमामय$ +^छन/छ$ +^जिनोरो/*जिनोरो$ +^वादा/वादा$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपूनो/अपूनो$ +^लोगून/लोग$ +^थैं/थैं$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^चाछूँ/चाँ$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^उ/उ/उ$ +^महान/महान$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^जाणा/*जाणा$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^उई/उई/उ+ई$ +^महान/महान$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^छै/छ$ +^जैका/जैका$ +^इस्तमाल/*इस्तमाल$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तब/तब$ +^करछ्य/कर/कर$ +^जब/जब/जब$ +^उले/उले$ +^मसीह/मसीह$ +^स/स/स$ +^दुबारा/दुबारा$ +^ज्यून/ज्यून$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^उले/उले$ +^मसीह/मसीह$ +^स/स/स$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^अपून/अपून$ +^दैंन/*दैंन$ +^तरफ/तरफ$ +^सम्मान/*सम्मान$ +^का/का$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^बैठाछ/*बैठाछ$ +^वाँ/वाँ$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^पुरी/पुरी$ +^हकुमत/*हकुमत$ +^,/,$ +^अधिकार/अधिकार$ +^,/,$ +^और/और$ +^प्रभुता/*प्रभुता$ +^और/और$ +^हरेक/हरेक$ +^का/का$ +^मलिमें/*मलिमें$ +^राजा/राजा$ +^करूना/*करूना$ +^को/को$ +^अधिकार/अधिकार$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^और/और$ +^उकी/उकी$ +^पदवी/*पदवी$ +^हरेक/हरेक$ +^अधिकारी/अधिकारी$ +^की/की/की$ +^पदवी/*पदवी$ +^है/है$ +^मलि/मलि$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^नै/नै$ +^केवल/केवल$ +^यो/यो/यो$ +^लोक/*लोक$ +^में/में$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^उनवाला/*उनवाला$ +^लोक/*लोक$ +^में/में$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^रौली/रू/रू$ +^,/,$ +^और/और$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सब/सब$ +^चीजून/चीज$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^अधिकार/अधिकार$ +^में/में$ +^कर/कर/कर$ +^दीयान/दी$ +^;/;$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करून/कर$ +^वालान/वालान$ +^की/की/की$ +^भलाई/भलाई$ +^खिन/खिन/खिन$ +^हरेक/हरेक$ +^चीजून/चीज$ +^में/में$ +^मुखिया/*मुखिया$ +^ठैहरा/*ठैहरा$ +^दीछ/दी$ +^त/त/त$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मसीह/मसीह$ +^ख्वारा/ख्वारा$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^उको/उको$ +^शरीर/शरीर$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^छै/छ$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^भरिना/*भरिना$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^सब/सब$ +^जगा/*जगा$ +^हरेक/हरेक$ +^चीजून/चीज$ +^अपूनी/अपूनी$ +^मजूदगी/*मजूदगी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भर/*भर$ +^दीछो/दी$ +^पैलि/पैलि$ +^जब/जब/जब$ +^तुमूले/तुमूले$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^नय्या/नय्या$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^नी/नी$ +^पाईना/*पाईना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^;/;$ +^त/त/त$ +^तुम/तुम$ +^अपून/अपून$ +^बुरा/बुरा$ +^काम/काम$ +^और/और$ +^पापून/पाप$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^तुम/तुम$ +^मरिना/*मरिना$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^छ्या/छ$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^तुम/तुम$ +^यो/यो/यो$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^जी/जी$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^नी/नी$ +^जाण/जाण/जाण$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुमूले/तुमूले$ +^उ/उ/उ$ +^शैतानो/*शैतानो$ +^कि/कि/कि$ +^हुकमून/हुकम$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^करछ्य/कर/कर$ +^जो/जो$ +^आकाश/आकाश$ +^में/में$ +^भूतून/भूत$ +^में/में$ +^राजा/राजा$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^प्रधान/प्रधान$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^अब/अब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^मनून/मन$ +^में/में$ +^काम/काम$ +^करूनमर्योछ/*करूनमर्योछ$ +^हम/हम/हम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनेरि/उनेरि$ +^नियाती/नियाती$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^जी/जी$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^पापी/पापी$ +^आदतून/*आदतून$ +^की/की/की$ +^इच्छान/*इच्छान$ +^पुरो/पुरो$ +^करछ्या/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमरि/हमरि$ +^बुरी/बुरी$ +^इच्छा/इच्छा$ +^और/और$ +^बिचार/*बिचार$ +^हमून/हमून$ +^थैं/थैं$ +^करून/कर$ +^चाँछ्या/चाँ/चाँ$ +^हम/हम/हम$ +^उक/उक/उक$ +^अनुसार/अनुसार$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^जी/जी$ +^छ्या/छ$ +^और/और$ +^दुसारा/दुसारा$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^आदतून/*आदतून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बुरा/बुरा$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^को/को$ +^क्रोधा/*क्रोधा$ +^का/का$ +^बश/*बश$ +^में/में$ +^छ्या/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^भौत/भौत/भौत$ +^दयालु/दयालु$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^अपून/अपून$ +^उ/उ/उ$ +^महान/महान$ +^प्रेमा/*प्रेमा$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^जैले/जे+ले$ +^उले/उले$ +^हमूनथैं/*हमूनथैं$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^हम/हम/हम$ +^पापून/पाप$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^मरिनाका/*मरिनाका$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उले/उले$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^हमार/हमार$ +^रिशता/*रिशता$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^हमून/हमून$ +^आत्मिक/*आत्मिक$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^पान/पा$ +^योग्य/*योग्य$ +^बनाछ/बना$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^उद्धार/उद्धार$ +^भ्योछ/भ्य$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उले/उले$ +^हमून/हमून$ +^मसीह/मसीह$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^हमरि/हमरि$ +^एकता/*एकता$ +^कारण/कारण$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^हमून/हमून$ +^मरिनान/*मरिनान$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^हमून/हमून$ +^स्वर्गीय/स्वर्गीय$ +^जागान/जागा$ +^में/में$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बैठाछ/*बैठाछ$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इसो/इसो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^करछ्य/कर/कर$ +^ताकि/ताकि$ +^उनवाला/*उनवाला$ +^दिनून/दिन$ +^में/में$ +^उ/उ/उ$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^दिखा/दिखा/दिखा$ +^सको/*सको$ +^कि/कि/कि$ +^उको/उको$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^कतुक/कतुक$ +^महान/महान$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उले/उले$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^करछ्य/कर/कर$ +^हमून/हमून$ +^यो/यो/यो$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^दिखाई/दिखा$ +^ग्योछ/ग्य$ +^जो/जो$ +^मसीह/मसीह$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^एक/एक$ +^छै/छ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जब/जब/जब$ +^तुमूनले/तुमून$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^त/त/त$ +^परमेश्वरले/*परमेश्वरले$ +^अपून/अपून$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^उद्धार/उद्धार$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^दान/दान$ +^छै/छ$ +^यो/यो/यो$ +^तुमार/तुमार$ +^द्वारा/द्वारा$ +^करिना/कर$ +^का/का$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भल/भल$ +^कामून/काम$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^घमण्ड/घमण्ड$ +^करना/कर$ +^को/को$ +^कैले/कैले$ +^कारण/कारण$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमून/हमून$ +^बनाछ/बना$ +^,/,$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^हमून/हमून$ +^भल/भल$ +^कामून/काम$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बनाछ/बना$ +^,/,$ +^जिनून/जिनून$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पैलि/पैलि$ +^भटे/भटे$ +^हमार/हमार$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैयार/तैयार$ +^कर/कर/कर$ +^रैछ/रै/रै$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^याद/याद$ +^करा/करा/करा/कर$ +^कि/कि/कि$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^जन्म/जन्म$ +^भटे/भटे$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमार/तुमार$ +^यो/यो/यो$ +^कैभेरन/कु+भेरन$ +^मजाक/*मजाक$ +^उड़ाछ/*उड़ाछ$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^खतना/खत$ +^नै/नै$ +^करूना/*करूना$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उनार/उनार/उनार$ +^यो/यो/यो$ +^रीति/*रीति$ +^केवल/केवल$ +^उनार/उनार/उनार$ +^शरीरून/शरीर$ +^में/में$ +^कर/कर/कर$ +^जाँछी/*जाँछी$ +^तुम/तुम$ +^लोग/लोग$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^मसीह/मसीह$ +^स/स/स$ +^नी/नी$ +^जाण/जाण/जाण$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^इस्राएल/इस्राएल$ +^दल/*दल$ +^है/है$ +^भ्यार/भ्यार$ +^छ्या/छ$ +^तुम/तुम$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^भलि/*भलि$ +^चीजून/चीज$ +^का/का$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भागीदार/*भागीदार$ +^नी/नी$ +^छ्या/छ$ +^जिनोरो/*जिनोरो$ +^वादा/वादा$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यहूदीनथैं/*यहूदीनथैं$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^बिना/बिना$ +^आश/*आश$ +^का/का$ +^और/और$ +^बिना/बिना$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^यो/यो/यो$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^रूछया/*रूछया$ +^एक/एक$ +^बखत/बखत$ +^छ्यो/छ$ +^जब/जब/जब$ +^तुम/तुम$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^से/*से$ +^भौत/भौत/भौत$ +^दूर/दूर$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^पर/पर$ +^अब/अब$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^तुमून/तुमून$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^खून/खून$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^अपून/अपून$ +^पास/पास$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^आछ/आ$ +^मसीह/मसीह$ +^खुद/खुद$ +^हमार/हमार$ +^बीच/बीच$ +^शान्ति/शान्ति$ +^ल्याछ/ल्या$ +^बितीना/*बितीना$ +^का/का$ +^बखत/बखत$ +^में/में$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^इसो/इसो$ +^छ्यो/छ$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^एक/एक$ +^दीवार/*दीवार$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यहूदी/यहूदी$ +^और/और$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^अलग/अलग$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^दुसरा/दुसरा$ +^भटे/भटे$ +^नफरत/*नफरत$ +^करछ्या/कर/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अब/अब$ +^मसीह/मसीह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अलग/अलग$ +^करून/कर$ +^वाली/वाली$ +^उ/उ/उ$ +^दीवार/*दीवार$ +^स/स/स$ +^उधारी/*उधारी$ +^है/है$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^और/और$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^एक/एक$ +^कर/कर/कर$ +^दी/दी/दी$ +^हैछ/*हैछ$ +^मसीह/मसीह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपूनी/अपूनी$ +^मौत/मौत$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^मूसा/मूसा$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^की/की/की$ +^सब/सब$ +^विधिन/*विधिन$ +^खतम/*खतम$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^ताकि/ताकि$ +^उ/उ/उ$ +^यहूदी/यहूदी$ +^और/और$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^बीच/बीच$ +^शान्ति/शान्ति$ +^लिया/*लिया$ +^सको/*सको$ +^और/और$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^तरह/तरह$ +^एक/एक$ +^नय्या/नय्या$ +^समूह/*समूह$ +^बना/बना/बना/बन$ +^सको/*सको$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^अपूनी/अपूनी$ +^मौत/मौत$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^मसीह/मसीह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^द्वी/द्वी$ +^समूह/*समूह$ +^एक/एक$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^और/और$ +^उनोरो/उनोरो$ +^मेल/मेल/मेल$ +^-/-$ +^मिलाप/*मिलाप$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^थैं/थैं$ +^करवा/करवा/करवा$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^यहूदी/यहूदी$ +^और/और$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^बीच/बीच$ +^दुश्मनी/*दुश्मनी$ +^स/स/स$ +^खतम/*खतम$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^और/और$ +^मसीह/मसीह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^तुम/तुम$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^भटे/भटे$ +^दूर/दूर$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^जो/जो$ +^उक/उक/उक$ +^नजदीक/*नजदीक$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^द्वीयान/*द्वीयान$ +^मेल/मेल/मेल$ +^-/-$ +^मिलाप/*मिलाप$ +^को/को$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^सुणाछ/*सुणाछ$ +^मसीह/मसीह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जो/जो$ +^कर/कर/कर$ +^रैछ/रै/रै$ +^उक/उक/उक$ +^कारण/कारण$ +^अब/अब$ +^हम/हम/हम$ +^सब/सब$ +^उ/उ/उ$ +^एक/एक$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^आ/आ/आ$ +^सकनू/सक$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^अब/अब$ +^तुम/तुम$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोग/लोग$ +^परदेशी/*परदेशी$ +^और/और$ +^मुसाफिर/*मुसाफिर$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^रूनवाला/*रूनवाला$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^उक/उक/उक$ +^परिवार/*परिवार$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^छा/छ$ +^एक/एक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^,/,$ +^हम/हम/हम$ +^उको/उको$ +^घर/घर$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^कि/कि/कि$ +^प्रेरितों/*प्रेरितों$ +^और/और$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^नींव/नींव$ +^में/में$ +^बनिना/बन$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^येको/*येको$ +^कुना/*कुना$ +^को/को$ +^ढूंगो/*ढूंगो$ +^खुद/खुद$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^छै/छ$ +^मसीह/मसीह$ +^उ/उ/उ$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^पुर/पुर$ +^घर/घर$ +^स/स/स$ +^एक/एक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^जोड़/*जोड़$ +^राखना/*राखना$ +^को/को$ +^कारण/कारण$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^एक/एक$ +^पवित्र/पवित्र$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^बनून/बना$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अपून/अपून$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^ढूंगान/*ढूंगान$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^एक/एक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^जोड़/*जोड़$ +^भेरन/भेरन$ +^राखछो/राख$ +^हे/हे$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^विश्वासीयों/*विश्वासीयों$ +^,/,$ +^किलैंकी/किलैंकी$ +^तुम/तुम$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^तुम/तुम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^दुसारा/दुसारा$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^एक/एक$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^रौ/रू$ +^ताकि/ताकि$ +^तुम/तुम$ +^एक/एक$ +^इसो/इसो$ +^घर/घर$ +^बन/बन/बन$ +^जा/जा/जा$ +^,/,$ +^जाँ/जाँ$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^आत्मा/आत्मा$ +^रूछो/रू$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^पौलुस/पौलुस$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछूँ/कर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जेल/जेल$ +^में/में$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुम/तुम$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^सुणभेरन/*सुणभेरन$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^खिन/खिन/खिन$ +^सेवा/सेवा$ +^करछूँ/कर$ +^तुम/तुम$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जरूर/जरूर$ +^सुण/सुण/सुण$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^तुमून/तुमून$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^सुणूना/*सुणूना$ +^की/की/की$ +^मैंस/मैंस$ +^जिमेदारी/*जिमेदारी$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^जैस/जैस$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^यो/यो/यो$ +^बारिमें/बारिमें$ +^पैलि/पैलि$ +^भटे/भटे$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^शब्द/*शब्द$ +^लिखीना/लिख$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^खुद/खुद$ +^ऊस/ऊस$ +^गुप्त/*गुप्त$ +^योजना/*योजना$ +^स/स/स$ +^मैंस/मैंस$ +^दिखाछ/दिखा$ +^जसो/जसो$ +^तुम/तुम$ +^उ/उ/उ$ +^चिठ्ठी/चिठ्ठी$ +^स/स/स$ +^पढ़ला/*पढ़ला$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुमून/तुमून$ +^यो/यो/यो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पत्तो/पत्त$ +^चलोलो/*चलोलो$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^गुप्त/*गुप्त$ +^भेदून/*भेदून$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^कतुक/कतुक$ +^निकी/*निकी$ +^कै/कै$ +^समझछूँ/*समझछूँ$ +^यह/*यह$ +^गुप्त/*गुप्त$ +^भेद/*भेद$ +^पैलि/पैलि$ +^पीढ़ीन/*पीढ़ीन$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^नै/नै$ +^बताई/बता$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^अब/अब$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^पवित्र/पवित्र$ +^प्रेरितून/प्रेरित$ +^और/और$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^प्रगट/प्रगट$ +^करछ्य/कर/कर$ +^यो/यो/यो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^योजना/*योजना$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^हमार/हमार$ +^रिश्ताका/*रिश्ताका$ +^द्वारा/द्वारा$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोग/लोग$ +^उई/उई/उ+ई$ +^आशीषून/*आशीषून$ +^पाला/पा$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^एक्कै/एक्कै$ +^शरीरो/*शरीरो$ +^को/को$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^वादा/वादा$ +^का/का$ +^हिस्सेदार/*हिस्सेदार$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^मैंस/मैंस$ +^अपून/अपून$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^और/और$ +^सामर्था/*सामर्था$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^सौभाग्य/*सौभाग्य$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^सुणून/सुण$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उको/उको$ +^सेवक/सेवक$ +^बनाछ/बना$ +^मैं/मैं/मैं$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^नानो/नानो$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^मैंमें/मैं+में$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^सुणू/*सुणू$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मसीह/मसीह$ +^भटे/भटे$ +^हमून/हमून$ +^जो/जो$ +^आशीष/*आशीष$ +^मिलछी/मिल$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^हमार/हमार$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^है/है$ +^भ्यार/भ्यार$ +^छै/छ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^चीजून/चीज$ +^संसारा/संसारा$ +^बनून/बना$ +^है/है$ +^गुप्त/*गुप्त$ +^राखिना/राख$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^उनून/उनून/उनून$ +^अब/अब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुम/तुम$ +^सबून/सबून$ +^में/में$ +^प्रगट/प्रगट$ +^कर/कर/कर$ +^सकूँ/*सकूँ$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^,/,$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^मक्शद/मक्शद/मक्शद$ +^छ्यो/छ$ +^कि/कि/कि$ +^अब/अब$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^,/,$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^ज्ञान/ज्ञान$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^प्रधानून/*प्रधानून$ +^में/में$ +^और/और$ +^अधिकारीन/अधिकारी$ +^में/में$ +^जो/जो$ +^आकाश/आकाश$ +^में/में$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^प्रगट/प्रगट$ +^करि/कर$ +^जौ/जा$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^योजना/*योजना$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^इसो/इसो$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^जैले/जे+ले$ +^उले/उले$ +^हमार/हमार$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^पुरो/पुरो$ +^करछ्य/कर/कर$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^हमोरो/हमोरो$ +^रिश्ताका/*रिश्ताका$ +^कारण/कारण$ +^और/और$ +^उमें/उ+में$ +^हमोरो/हमोरो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^अब/अब$ +^हम/हम/हम$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^हजूरी/*हजूरी$ +^में/में$ +^निडर/*निडर$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^और/और$ +^हिम्मतले/*हिम्मतले$ +^आ/आ/आ$ +^सकनू/सक$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^विनती/विनती$ +^करछूँ/कर$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^दुख/दुख$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मैंस/मैंस$ +^होर्यान/*होर्यान$ +^,/,$ +^उक/उक/उक$ +^कारण/कारण$ +^निराश/*निराश$ +^नै/नै$ +^हुन/हो$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^तुमार/तुमार$ +^फैदा/*फैदा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^छै/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^पौलुस/पौलुस$ +^घुणा/*घुणा$ +^टेकभेरन/*टेकभेरन$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^थैं/थैं$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछूँ/कर$ +^वह/*वह$ +^एक/एक$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^का/का$ +^पुर/पुर$ +^परिवार/*परिवार$ +^को/को$ +^पिता/पिता$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछूँ/कर$ +^कि/कि/कि$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^अपूनी/अपूनी$ +^महिमा/महिमा$ +^का/का$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^खजाना/*खजाना$ +^भटे/भटे$ +^तुमून/तुमून$ +^यो/यो/यो$ +^दान/दान$ +^दे/दी$ +^जैकी/*जैकी$ +^कोई/कोई$ +^सीमा/*सीमा$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^उकी/उकी$ +^आत्मा/आत्मा$ +^तुमून/तुमून$ +^शक्ति/*शक्ति$ +^दे/दी$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^तुम/तुम$ +^भितर/भितर$ +^भटे/भटे$ +^मजबूत/मजबूत$ +^होज्या/*होज्या$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^विश्वास/विश्वास$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^मसीह/मसीह$ +^तुमार/तुमार$ +^भितर/भितर$ +^रौ/रू$ +^मैं/मैं/मैं$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछूँ/कर$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^और/और$ +^एक/एक$ +^दुसरा/दुसरा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^प्रेम/प्रेम$ +^तुमून/तुमून$ +^मजबूत/मजबूत$ +^बनालो/बना$ +^और/और$ +^तुमून/तुमून$ +^खितीन/*खितीन$ +^भटे/भटे$ +^बचालो/*बचालो$ +^और/और$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^यो/यो/यो$ +^जाण/जाण/जाण$ +^पाला/पा$ +^कि/कि/कि$ +^मसीह/मसीह$ +^हमून/हमून$ +^कतुक/कतुक$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछो/कर$ +^उ/उ/उ$ +^हमून/हमून$ +^भौत/भौत/भौत$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^जैकी/*जैकी$ +^कोई/कोई$ +^सीमा/*सीमा$ +^नाहातिनी/*नाहातिनी$ +^मैं/मैं/मैं$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछूँ/कर$ +^कि/कि/कि$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^उ/उ/उ$ +^प्रेम/प्रेम$ +^स/स/स$ +^जाण/जाण/जाण$ +^सका/सका$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^की/की/की$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^है/है$ +^भ्यार/भ्यार$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जेले/जेले$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^आदत/*आदत$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^आदत/*आदत$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^बन/बन/बन$ +^जौ/जा$ +^जतुक/*जतुक$ +^हम/हम/हम$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^थैं/थैं$ +^माँगनू/माँग$ +^और/और$ +^सोचनू/*सोचनू$ +^,/,$ +^ये/*ये$ +^है/है$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^कर/कर/कर$ +^सकछो/सक$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उकी/उकी$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^हमून/हमून$ +^में/में$ +^काम/काम$ +^करछी/कर$ +^उकी/उकी$ +^महिमा/महिमा$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^में/में$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^पीढ़ी/*पीढ़ी$ +^भटे/भटे$ +^पीढ़ी/*पीढ़ी$ +^तक/तक$ +^हमेशा/हमेशा$ +^-/-$ +^हमेशा/हमेशा$ +^हुनै/हो$ +^रौ/रू$ +^आमीन/आमीन$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जो/जो$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^की/की/की$ +^सेवा/सेवा$ +^करना/कर$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^जेल/जेल$ +^में/में$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^विनती/विनती$ +^करछूँ/कर$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^बुलाहटाक/*बुलाहटाक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमून/तुमून$ +^अपूनी/अपूनी$ +^सन्तान/सन्तान$ +^हुन/हो$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बुला/बुला/बुला$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^उक/उक/उक$ +^अनुसार/अनुसार$ +^अपूनी/अपूनी$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^जीया/*जीया$ +^,/,$ +^और/और$ +^पुरी/पुरी$ +^दीनता/*दीनता$ +^और/और$ +^नम्रता/*नम्रता$ +^,/,$ +^और/और$ +^धीरज/*धीरज$ +^राखभेरन/*राखभेरन$ +^प्रेम/प्रेम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^एक/एक$ +^दुसरा/दुसरा$ +^का/का$ +^ब्यवहार/ब्यवहार$ +^स/स/स$ +^सहन/सहन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^इसो/इसो$ +^करना/कर$ +^की/की/की$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करा/करा/करा/कर$ +^ताकि/ताकि$ +^तुम/तुम$ +^लगातार/*लगातार$ +^कि/कि/कि$ +^मेल/मेल/मेल$ +^-/-$ +^मिलाप/*मिलाप$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बनिना/बन$ +^का/का$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तुम/तुम$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^आत्मा/आत्मा$ +^एक/एक$ +^करि/कर$ +^गैछा/गै$ +^हम/हम/हम$ +^सब/सब$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^एक्कै/एक्कै$ +^शरीरा/*शरीरा$ +^का/का$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^हम/हम/हम$ +^सबून/सबून$ +^एक्कैई/*एक्कैई$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^मिलीना/*मिलीना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^जसा/*जसा$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमून/तुमून$ +^एक/एक$ +^आश/*आश$ +^दी/दी/दी$ +^राखछी/राख$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^तुमून/तुमून$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^हुन/हो$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बुलाई/बुला$ +^गैछा/गै$ +^हम/हम/हम$ +^सबून/सबून$ +^को/को$ +^एक्कै/एक्कै$ +^प्रभु/प्रभु$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जैमें/जैस+में$ +^हम/हम/हम$ +^सब/सब$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करनू/कर$ +^और/और$ +^केवल/केवल$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^नाम/नाम$ +^में/में$ +^हमून/हमून$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^दीई/दी$ +^ग्योछ/ग्य$ +^हम/हम/हम$ +^सब/सब$ +^एक्कै/एक्कै$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^अराधना/अराधना$ +^करनू/कर$ +^जो/जो$ +^हम/हम/हम$ +^सबून/सबून$ +^को/को$ +^पिता/पिता$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^हम/हम/हम$ +^सबून/सबून$ +^का/का$ +^मलिमें/*मलिमें$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^हम/हम/हम$ +^सबून/सबून$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^काम/काम$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^हम/हम/हम$ +^सबून/सबून$ +^में/में$ +^रूछो/रू$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मसीह/मसीह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपूना/*अपूना$ +^अनुग्रहाक/*अनुग्रहाक$ +^द्वारा/द्वारा$ +^हमून/हमून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^हरेक/हरेक$ +^स/स/स$ +^उक/उक/उक$ +^काम/काम$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अलग/अलग$ +^-/-$ +^अलग/अलग$ +^खास/खास$ +^गुण/*गुण$ +^दी/दी/दी$ +^राख्यान/*राख्यान$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^कुंछो/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^ऊँचा/ऊँचा$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^चढ़ाई/चढ़ा$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^अपून/अपून$ +^दगाड़/दगाड़$ +^कई/कई$ +^कैदीन/*कैदीन$ +^ली/ली/ली$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^लोगून/लोग$ +^आशीष/*आशीष$ +^दीछ/दी$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^कुंछो/कुं$ +^कि/कि/कि$ +^,/,$ +^“/“$ +^उ/उ/उ$ +^ऊँचा/ऊँचा$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^चढ़छै/चढ़$ +^,/,$ +^”/”$ +^केवल/केवल$ +^यो/यो/यो$ +^कि/कि/कि$ +^मसीह/मसीह$ +^पैलि/पैलि$ +^अधलोक/*अधलोक$ +^तलि/तलि$ +^उतर/*उतर$ +^ग्योछ/ग्य$ +^मसीह/मसीह$ +^जो/जो$ +^तलि/तलि$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^उई/उई/उ+ई$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^आकाश/आकाश$ +^भटे/भटे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मलि/मलि$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^उ/उ/उ$ +^हर/हर$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^हो/हो$ +^सको/*सको$ +^यो/यो/यो$ +^मसीह/मसीह$ +^छ्यो/छ$ +^जेले/जेले$ +^इन/इन$ +^जिमेदारी/*जिमेदारी$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^कि/कि/कि$ +^मण्डली/मण्डली$ +^को/को$ +^दी/दी/दी$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लोगून/लोग$ +^प्रेरित/प्रेरित/प्रेरित$ +^हुन/हो$ +^खिन/खिन/खिन$ +^चुन/चुन/चुन$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लोगून/लोग$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दीन/दीन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^चुन/चुन/चुन$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लोगून/लोग$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^सुणून/सुण$ +^खिन/खिन/खिन$ +^चुन/चुन/चुन$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लोगून/लोग$ +^रखवाली/*रखवाली$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^,/,$ +^और/और$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लोगून/लोग$ +^सिखून/सिख$ +^खिन/खिन/खिन$ +^चुन/चुन/चुन$ +^रैछ/रै/रै$ +^उनेरि/उनेरि$ +^जिमेदारी/*जिमेदारी$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^उको/उको$ +^काम/काम$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैयार/तैयार$ +^करून/कर$ +^,/,$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^कि/कि/कि$ +^मसीह/मसीह$ +^को/को$ +^शरीर/शरीर$ +^जो/जो$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^मजबूती/*मजबूती$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बढ़ूनै/*बढ़ूनै$ +^जौ/जा$ +^यो/यो/यो$ +^तब/तब$ +^तक/तक$ +^जारी/*जारी$ +^रौलो/रू$ +^जब/जब/जब$ +^तक/तक$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^अपून/अपून$ +^विश्वास/विश्वास$ +^और/और$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^च्याला/च्याला$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^अपून/अपून$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^जाना/जा$ +^तब/तब$ +^हम/हम/हम$ +^सिद्ध/सिद्ध/सिद्ध$ +^बन/बन/बन$ +^जूला/*जूला$ +^,/,$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^मसीह/मसीह$ +^बनछै/बन$ +^,/,$ +^और/और$ +^हम/हम/हम$ +^पुरी/पुरी$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उक/उक/उक$ +^नियाती/नियाती$ +^हो/हो$ +^जूला/*जूला$ +^अब/अब$ +^भटे/भटे$ +^हमून/हमून$ +^बच्चान/*बच्चान$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^ब्यवहार/ब्यवहार$ +^नै/नै$ +^करून/कर$ +^चैछो/चा$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हमून/हमून$ +^कभै/कभै$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ध्वाकाबाज/*ध्वाकाबाज$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^झूठ्ठी/झूठ्ठी$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^फसून/*फसून$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^सच्ची/सच्ची$ +^लागनान/लाग$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^अब/अब$ +^हम/हम/हम$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^नावून/नाव$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^जिनून/जिनून$ +^लहर/*लहर$ +^अघिल/अघिल$ +^-/-$ +^पछिल/पछिल$ +^धक्का/*धक्का$ +^दीनान/दी$ +^और/और$ +^हवा/*हवा$ +^इथकैं/*इथकैं$ +^-/-$ +^उथकैं/*उथकैं$ +^घुमूछी/*घुमूछी$ +^बल्कि/बल्कि$ +^,/,$ +^प्रेम/प्रेम$ +^में/में$ +^सच्ची/सच्ची$ +^बोलभेरन/बोल+भेरन$ +^हमून/हमून$ +^हर/हर$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^सिद्ध/सिद्ध/सिद्ध$ +^बनूनो/*बनूनो$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^का/का$ +^ख्वोरो/*ख्वोरो$ +^छै/छ$ +^हम/हम/हम$ +^सब/सब$ +^जो/जो$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करनू/कर$ +^,/,$ +^उको/उको$ +^शरीर/शरीर$ +^का/का$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^छा/छ$ +^जसा/*जसा$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^शरीर/शरीर$ +^उक/उक/उक$ +^पुर/पुर$ +^जोड़ून/*जोड़ून$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^एक/एक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^जुड़ीना/*जुड़ीना$ +^को/को$ +^रूछो/रू$ +^,/,$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^शरीरो/*शरीरो$ +^को/को$ +^हर/हर$ +^एक/एक$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^ठीक/ठीक$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^काम/काम$ +^करछो/कर$ +^त/त/त$ +^शरीर/शरीर$ +^बढ़छो/बढ़$ +^और/और$ +^मजबूत/मजबूत$ +^हुछो/हो$ +^;/;$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^हमून/हमून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^हर/हर$ +^एक/एक$ +^उ/उ/उ$ +^काम/काम$ +^स/स/स$ +^करछो/कर$ +^जो/जो$ +^मसीह/मसीह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमून/हमून$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^त/त/त$ +^हम/हम/हम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सिद्ध/सिद्ध/सिद्ध$ +^और/और$ +^मजबूत/मजबूत$ +^होभेरन/हो+भेरन$ +^बढ़नै/बढ़$ +^जूला/*जूला$ +^,/,$ +^और/और$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^दुसरा/दुसरा$ +^स/स/स$ +^और/और$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^प्रेम/प्रेम$ +^कराला/करा$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उ/उ/उ$ +^अधिकार/अधिकार$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^जो/जो$ +^प्रभु/प्रभु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैंस/मैंस$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^यो/यो/यो$ +^बतूछूँ/*बतूछूँ$ +^कि/कि/कि$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^अविश्वासी/अविश्वासी$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^बेकारा/*बेकारा$ +^का/का$ +^बिचारून/*बिचारून$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^अपूनी/अपूनी$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^जन/जन$ +^जीया/*जीया$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पास/पास$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^जिद्दी/*जिद्दी$ +^और/और$ +^हुकुम/हुकुम$ +^नै/नै$ +^मानून/*मानून$ +^वाला/वाला$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उनूनले/उनूनले$ +^फैसला/फैसला$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^बारिमें/बारिमें$ +^नै/नै$ +^जाणू/*जाणू$ +^चाना/*चाना$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उक/उक/उक$ +^संदेश/संदेश$ +^स/स/स$ +^सुणून/सुण$ +^है/है$ +^इनकार/*इनकार$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पास/पास$ +^उ/उ/उ$ +^नय्या/नय्या$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^हमून/हमून$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अब/अब$ +^बुरा/बुरा$ +^कामून/काम$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^दोषी/*दोषी$ +^नै/नै$ +^मानना/*मानना$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उनूनले/उनूनले$ +^खुद/खुद$ +^स/स/स$ +^बुरा/बुरा$ +^काम/काम$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लगातार/*लगातार$ +^हर/हर$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ब्यवहार/ब्यवहार$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^कभै/कभै$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इन/इन$ +^चीजून/चीज$ +^छोड़ू/*छोड़ू$ +^नै/नै$ +^चाना/*चाना$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यो/यो/यो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^नै/नै$ +^जाणना/जाण$ +^जो/जो$ +^तुमूले/तुमूले$ +^मसीह/मसीह$ +^की/की/की$ +^शिक्षान/शिक्षा$ +^भटे/भटे$ +^सिखीना/*सिखीना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^तुमूले/तुमूले$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सुण/सुण/सुण$ +^रैछ/रै/रै$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^तुमार/तुमार$ +^शिक्षकून/*शिक्षकून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमून/तुमून$ +^सिखाछ/सिखा$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^पक्का/*पक्का$ +^में/में$ +^उको/उको$ +^सच्चो/सच्चो$ +^संदेश/संदेश$ +^छै/छ$ +^अपून/अपून$ +^पुराना/*पुराना$ +^पापी/पापी$ +^आदतून/*आदतून$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^पुराना/*पुराना$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^जीना/जीना$ +^का/का$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^स/स/स$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दी/दी/दी$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^वासना/*वासना$ +^और/और$ +^ध्वाका/ध्वाका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भ्रष्ट/*भ्रष्ट$ +^छन/छ$ +^ताकि/ताकि$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^तुमार/तुमार$ +^बिचारून/*बिचारून$ +^और/और$ +^ब्यवहार/ब्यवहार$ +^स/स/स$ +^नय्या/नय्या$ +^बनूनै/*बनूनै$ +^जौ/जा$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमून/तुमून$ +^एक/एक$ +^नय्या/नय्या$ +^आदत/*आदत$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^जो/जो$ +^बिल्कुल/*बिल्कुल$ +^उक/उक/उक$ +^खुद/खुद$ +^की/की/की$ +^आदत/*आदत$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^छै/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^यो/यो/यो$ +^नय्या/नय्या$ +^आदत/*आदत$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^जीया/*जीया$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^धर्मी/धर्मी$ +^और/और$ +^पवित्र/पवित्र$ +^बना/बना/बना/बन$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^झूठ/झूठ$ +^बोलून/बोल$ +^छोड़भेरन/छोड़+भेरन$ +^,/,$ +^हरेक/हरेक$ +^दगड़िया/*दगड़िया$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^थैं/थैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^बोलो/*बोलो$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^हम/हम/हम$ +^सबै/सबै$ +^एक्कै/एक्कै$ +^शरीरा/*शरीरा$ +^का/का$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^अगर/अगर$ +^तुमून/तुमून$ +^गुस्सा/*गुस्सा$ +^अ/*अ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^ध्यान/ध्यान$ +^राखा/*राखा$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^पाप/पाप$ +^जन/जन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^त/त/त$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^ब्याल/ब्याल$ +^हुन/हो$ +^तक/तक$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^गुस्सा/*गुस्सा$ +^शान्त/शान्त$ +^होज्यौ/*होज्यौ$ +^और/और$ +^इसो/इसो$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^शैतान/शैतान$ +^स/स/स$ +^मौका/*मौका$ +^जन/जन$ +^दी/दी/दी$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^बुरा/बुरा$ +^काम/काम$ +^करवौ/*करवौ$ +^चोरी/चोरी$ +^करून/कर$ +^वालो/वालो$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^चोरी/चोरी$ +^जन/जन$ +^करौ/*करौ$ +^;/;$ +^लेकिन/लेकिन$ +^ऊस/ऊस$ +^ईमानदारी/*ईमानदारी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मेहनत/मेहनत$ +^करूनी/*करूनी$ +^चैछी/*चैछी$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^गरीब/*गरीब$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^के/के$ +^हो/हो$ +^कोई/कोई$ +^गन्दी/*गन्दी$ +^बात/बात$ +^तुमार/तुमार$ +^मुँह/*मुँह$ +^भटे/भटे$ +^नै/नै$ +^निकलून/*निकलून$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बातुन/बातु$ +^कौ/कुं$ +^जो/जो$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जरूरी/जरूरी$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^कि/कि/कि$ +^उनून/उनून/उनून$ +^विश्वास/विश्वास$ +^में/में$ +^मजबूत/मजबूत$ +^बनून/बना$ +^में/में$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करून/कर$ +^तब/तब$ +^जो/जो$ +^केले/केले$ +^तुम/तुम$ +^कौला/कुं$ +^वह/*वह$ +^तुमार/तुमार$ +^सुणून/सुण$ +^वालान/वालान$ +^को/को$ +^भलो/*भलो$ +^करोलो/कर$ +^अपून/अपून$ +^कामून/काम$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^स/स/स$ +^दुखी/*दुखी$ +^जन/जन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^तुमार/तुमार$ +^छुटकारा/*छुटकारा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बयाना/*बयाना$ +^का/का$ +^रूप/रूप$ +^में/में$ +^दीईना/दीईना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^सब/सब$ +^प्रकार/प्रकार/प्रकार$ +^की/की/की$ +^कड़वाहट/*कड़वाहट$ +^और/और$ +^प्रकोप/*प्रकोप$ +^और/और$ +^गुस्सा/*गुस्सा$ +^,/,$ +^और/और$ +^लड़ाई/*लड़ाई$ +^-/-$ +^झगाड़ा/*झगाड़ा$ +^,/,$ +^और/और$ +^निन्दा/निन्दा$ +^सब/सब$ +^नफरत/*नफरत$ +^तुमून/तुमून$ +^भटे/भटे$ +^दूर/दूर$ +^करि/कर$ +^जौ/जा$ +^एक/एक$ +^दुसरा/दुसरा$ +^में/में$ +^दया/दया$ +^,/,$ +^और/और$ +^दयालु/दयालु$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^और/और$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^तुमार/तुमार$ +^अपराध/अपराध$ +^माफ/माफ$ +^करि/कर$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^तुमले/*तुमले$ +^एक/एक$ +^दुसरा/दुसरा$ +^का/का$ +^अपराध/अपराध$ +^माफ/माफ$ +^करा/करा/करा/कर$ +^तुम/तुम$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^नानतिना/*नानतिना$ +^छा/छ$ +^जैस/जैस$ +^उ/उ/उ$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उक/उक/उक$ +^जसा/*जसा$ +^बनना/बन$ +^की/की/की$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करा/करा/करा/कर$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^उदारण/*उदारण$ +^में/में$ +^हिटभेरन/*हिटभेरन$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^एक/एक$ +^दुसरा/दुसरा$ +^से/*से$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^मसीह/मसीह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमून/तुमून$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^हमार/हमार$ +^पापून/पाप$ +^दूर/दूर$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^बलिदान/बलिदान$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^और/और$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^येले/येले$ +^खुश/खुश$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^बलिदान/बलिदान$ +^उ/उ/उ$ +^खिन/खिन/खिन$ +^खुशबुदार/खुशबुदार$ +^इत्र/*इत्र$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^छ्यो/छ$ +^तुम/तुम$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^तुमार/तुमार$ +^बीच/बीच$ +^ब्यभिचार/ब्यभिचार$ +^,/,$ +^और/और$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बुरा/बुरा$ +^काम/काम$ +^,/,$ +^या/या/या$ +^लालच/*लालच$ +^की/की/की$ +^बात/बात$ +^तक/तक$ +^जन/जन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^बुरी/बुरी$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^मूर्खता/*मूर्खता$ +^की/की/की$ +^,/,$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^मजाक/*मजाक$ +^की/की/की$ +^घटिया/*घटिया$ +^बात/बात$ +^हुनी/*हुनी$ +^चैछी/*चैछी$ +^;/;$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^इसी/इसी$ +^बातचीत/*बातचीत$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ठीक/ठीक$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^इसा/इसा$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^तुम/तुम$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^धन्यबाद/*धन्यबाद$ +^दीन/दीन$ +^चैछो/चा$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तुम/तुम$ +^यो/यो/यो$ +^निकीकैं/निकीकैं$ +^जाणछा/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^व्यभिचारी/*व्यभिचारी$ +^,/,$ +^बुरा/बुरा$ +^काम/काम$ +^करून/कर$ +^वालो/वालो$ +^,/,$ +^या/या/या$ +^लालची/*लालची$ +^आदिमी/आदिमी$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^मूर्ति/*मूर्ति$ +^पूजा/*पूजा$ +^का/का$ +^बराबर/*बराबर$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^इसा/इसा$ +^काम/काम$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^लोग/लोग$ +^कभै/कभै$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^कि/कि/कि$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^नी/नी$ +^बनाला/बना$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^मूर्ख/मूर्ख/मूर्ख/मूर्ख$ +^जन/जन$ +^बना/बना/बना/बन$ +^जो/जो$ +^इन/इन$ +^पापून/पाप$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बहाना/*बहाना$ +^बनूना/बना$ +^की/की/की$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करनान/कर$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^इनी/*इनी$ +^कामून/काम$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^क्रोध/*क्रोध$ +^हुकुम/हुकुम$ +^नै/नै$ +^मानूनवालान/*मानूनवालान$ +^में/में$ +^भड़कछो/*भड़कछो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^तुम/तुम$ +^इसा/इसा$ +^बुरा/बुरा$ +^काम/काम$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^उनार/उनार/उनार$ +^भागीदार/*भागीदार$ +^जन/जन$ +^बना/बना/बना/बन$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तुम/तुम$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^अन्धकार/*अन्धकार$ +^में/में$ +^रूनान/रू$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अब/अब$ +^प्रभु/प्रभु$ +^में/में$ +^उज्यालो/उज्यालो$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उज्याला/*उज्याला$ +^का/का$ +^सन्तान/सन्तान$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^जीआ/*जीआ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^आदिमी/आदिमी$ +^उज्याला/*उज्याला$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उको/उको$ +^चाल/*चाल$ +^-/-$ +^चलन/*चलन$ +^निको/निको$ +^और/और$ +^धार्मिक/*धार्मिक$ +^हुछो/हो$ +^और/और$ +^उमें/उ+में$ +^भरोस/*भरोस$ +^करि/कर$ +^जा/जा/जा$ +^सकछो/सक$ +^यो/यो/यो$ +^सिखून/सिख$ +^की/की/की$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^प्रभु/प्रभु$ +^स/स/स$ +^खुश/खुश$ +^करछो/कर$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^गन्दा/*गन्दा$ +^काम/काम$ +^अन्यारा/अन्यारा$ +^में/में$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^भागीदार/*भागीदार$ +^जन/जन$ +^बना/बना/बना/बन$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^लोगून/लोग$ +^सिखा/सिखा/सिखा$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^काम/काम$ +^गलत/गलत$ +^छै/छ$ +^किलैंकी/किलैंकी$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अविश्वासी/अविश्वासी$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^गुप्त/*गुप्त$ +^कामून/काम$ +^की/की/की$ +^चर्चा/*चर्चा$ +^करून/कर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^शर्म/*शर्म$ +^की/की/की$ +^बात/बात$ +^छै/छ$ +^जब/जब/जब$ +^कोई/कोई$ +^चीज/चीज$ +^में/में$ +^उज्याल/*उज्याल$ +^चमकछो/*चमकछो$ +^त/त/त$ +^हर/हर$ +^कोई/कोई$ +^देख/देख/देख/देख$ +^सकछो/सक$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^चीज/चीज$ +^कसी/*कसी$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जब/जब/जब$ +^उज्यालो/उज्यालो$ +^कोई/कोई$ +^चीज/चीज$ +^स/स/स$ +^प्रकट/*प्रकट$ +^करछो/कर$ +^तो/तो$ +^उ/उ/उ$ +^चीज/चीज$ +^खुद/खुद$ +^उज्यालो/उज्यालो$ +^बन/बन/बन$ +^जाछो/जा$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^एक/एक$ +^कहावत/*कहावत$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^यो/यो/यो$ +^बतूछी/*बतूछी$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^पड़ून/*पड़ून$ +^वालों/*वालों$ +^,/,$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^!/!$ +^और/और$ +^मुर्दान/*मुर्दान$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यून/ज्यून$ +^हो/हो$ +^जा/जा/जा$ +^;/;$ +^त/त/त$ +^मसीह/मसीह$ +^अपूनो/अपूनो$ +^उज्यालो/उज्यालो$ +^तुम/तुम$ +^में/में$ +^चमकालो/*चमकालो$ +^”/”$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^ध्यान/ध्यान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^देखा/देख$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^जी/जी$ +^मरछा/मर$ +^,/,$ +^मूर्खून/*मूर्खून$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^नै/नै$ +^पर/पर$ +^बुद्धिमानून/*बुद्धिमानून$ +^नियाती/नियाती$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^जीया/*जीया$ +^अपून/अपून$ +^हरेक/हरेक$ +^मौका/*मौका$ +^को/को$ +^इस्तमाल/*इस्तमाल$ +^बुद्धि/*बुद्धि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भलाई/भलाई$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^दिन/दी/दिन$ +^बुरा/बुरा$ +^छन/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मूर्ख/मूर्ख/मूर्ख/मूर्ख$ +^जन/जन$ +^बना/बना/बना/बन$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यो/यो/यो$ +^जाणनान/जाण$ +^की/की/की$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^बुद्धिमान/बुद्धिमान$ +^बना/बना/बना/बन$ +^कि/कि/कि$ +^प्रभु/प्रभु$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कि/कि/कि$ +^करून/कर$ +^चाछो/चा$ +^मदिरा/*मदिरा$ +^का/का$ +^नशा/*नशा$ +^में/में$ +^मतवाला/*मतवाला$ +^होभेरन/हो+भेरन$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^नाश/नाश$ +^जन/जन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^येले/येले$ +^लोग/लोग$ +^अपून/अपून$ +^आपे/*आपे$ +^भ्यार/भ्यार$ +^हो/हो$ +^जानान/जा$ +^,/,$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^स/स/स$ +^तुमून/तुमून$ +^अपूनी/अपूनी$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भरून/*भरून$ +^दी/दी/दी$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^तुम/तुम$ +^एक/एक$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^जामा/जामा$ +^हुछा/हो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^भजन/*भजन$ +^और/और$ +^स्तुति/*स्तुति$ +^और/और$ +^आत्मिक/*आत्मिक$ +^गीत/*गीत$ +^गाया/*गाया$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^-/-$ +^अपून/अपून$ +^मन/मन$ +^में/में$ +^प्रभु/प्रभु$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^गानै/*गानै$ +^और/और$ +^स्तुति/*स्तुति$ +^करनै/कर$ +^रौ/रू$ +^जो/जो$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^हमार/हमार$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^उक/उक/उक$ +^कारण/कारण$ +^हमेशा/हमेशा$ +^हमार/हमार$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^पिता/पिता$ +^का/का$ +^हरेक/हरेक$ +^बात/बात$ +^खिन/खिन/खिन$ +^धन्यबाद/*धन्यबाद$ +^करा/करा/करा/कर$ +^हम/हम/हम$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^आदर/आदर$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^दुसरा/दुसरा$ +^का/का$ +^अधीन/*अधीन$ +^रौ/रू$ +^हे/हे$ +^घरवालीयो/*घरवालीयो$ +^,/,$ +^अपून/अपून$ +^घरवालान/*घरवालान$ +^का/का$ +^इसा/इसा$ +^अधीन/*अधीन$ +^रौ/रू$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^तुम/तुम$ +^प्रभु/प्रभु$ +^का/का$ +^अधीन/*अधीन$ +^रूछा/रू$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^घरवाला/*घरवाला$ +^त/त/त$ +^घरवाली/घर+वाली$ +^को/को$ +^ख्वोरो/*ख्वोरो$ +^छै/छ$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^कि/कि/कि$ +^मसीह/मसीह$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^को/को$ +^ख्वोरो/*ख्वोरो$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^और/और$ +^मसीह/मसीह$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^को/को$ +^मुक्तिदाता/*मुक्तिदाता$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^उको/उको$ +^अपूनो/अपूनो$ +^शरीर/शरीर$ +^छै/छ$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^लोग/लोग$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^अधीन/*अधीन$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^घरवालीन/*घरवालीन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हरेक/हरेक$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^अपून/अपून$ +^-/-$ +^अपून/अपून$ +^घरवालान/*घरवालान$ +^का/का$ +^अधीन/*अधीन$ +^रून/रू$ +^हे/हे$ +^घरवालो/घर+वालो$ +^,/,$ +^अपूनी/अपूनी$ +^-/-$ +^अपूनी/अपूनी$ +^घरवालीन/*घरवालीन$ +^थैं/थैं$ +^प्रेम/प्रेम$ +^राखा/*राखा$ +^,/,$ +^जसो/जसो$ +^मसीह/मसीह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^थैं/थैं$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^उनून/उनून/उनून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^बलिदान/बलिदान$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^ताकि/ताकि$ +^उक/उक/उक$ +^बचन/बचन$ +^स/स/स$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^में/में$ +^प्रकट/*प्रकट$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पापून/पाप$ +^भटे/भटे$ +^शुद्ध/शुद्ध$ +^कर/कर/कर$ +^सको/*सको$ +^,/,$ +^ठीक/ठीक$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^लोग/लोग$ +^कोई/कोई$ +^चीज/चीज$ +^स/स/स$ +^धोभेरन/*धोभेरन$ +^साफ/साफ$ +^करनान/कर$ +^उ/उ/उ$ +^अपूनी/अपूनी$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^मण्डली/मण्डली$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मर/मर/मर$ +^ग्यो/ग्य$ +^ताकि/ताकि$ +^उ/उ/उ$ +^अपून/अपून$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^सिद्ध/सिद्ध/सिद्ध$ +^बना/बना/बना/बन$ +^सको/*सको$ +^और/और$ +^हम/हम/हम$ +^सबून/सबून$ +^अपनी/*अपनी$ +^हजूरी/*हजूरी$ +^में/में$ +^ल्या/ल्या/ल्या$ +^सको/*सको$ +^,/,$ +^जैमें/जैस+में$ +^कोई/कोई$ +^दोष/दोष$ +^या/या/या$ +^पाप/पाप$ +^या/या/या$ +^कोई/कोई$ +^और/और$ +^बुरी/बुरी$ +^बात/बात$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^;/;$ +^बल्कि/बल्कि$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^पवित्र/पवित्र$ +^और/और$ +^सिद्ध/सिद्ध/सिद्ध$ +^हो/हो$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^घरवाला/*घरवाला$ +^अपूनी/अपूनी$ +^-/-$ +^अपूनी/अपूनी$ +^घरवालीन/*घरवालीन$ +^अपून/अपून$ +^शरीर/शरीर$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^प्रेम/प्रेम$ +^राखून/*राखून$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^अपूनी/अपूनी$ +^घरवाली/घर+वाली$ +^स/स/स$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^अपून/अपून$ +^आप/*आप$ +^स/स/स$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछो/कर$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^कैले/कैले$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कभै/कभै$ +^अपून/अपून$ +^शरीर/शरीर$ +^है/है$ +^बैर/बैर$ +^नै/नै$ +^राखूनो/*राखूनो$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उकी/उकी$ +^देखभाल/*देखभाल$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^जस/जस$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मसीह/मसीह$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^की/की/की$ +^देखभाल/*देखभाल$ +^करछो/कर$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^सब/सब$ +^मसीह/मसीह$ +^शरीरा/*शरीरा$ +^का/का$ +^अंगून/अंग$ +^का/का$ +^समान/समान/समान$ +^छा/छ$ +^जसो/जसो$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^कुंछो/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^आदिमी/आदिमी$ +^अपून/अपून$ +^ईजा/ईजा$ +^-/-$ +^बबा/बबा$ +^स/स/स$ +^छोड़भेरन/छोड़+भेरन$ +^अपूनी/अपूनी$ +^घरवाली/घर+वाली$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^मिलभेरन/*मिलभेरन$ +^रौलो/रू$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^द्वीवै/द्वीवै$ +^एक्कै/एक्कै$ +^शरीर/शरीर$ +^होला/हो$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^एक/एक$ +^भौत/भौत/भौत$ +^गैर/गैर$ +^भेद/*भेद$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^समझू/*समझू$ +^छू/छू/छू$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^मसीह/मसीह$ +^और/और$ +^उकी/उकी$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^कि/कि/कि$ +^मण्डली/मण्डली$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^इशारा/*इशारा$ +^करछो/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यो/यो/यो$ +^तुमूनमें/*तुमूनमें$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लागू/*लागू$ +^हुछो/हो$ +^कि/कि/कि$ +^,/,$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^हरेक/हरेक$ +^अपूनी/अपूनी$ +^घरवाली/घर+वाली$ +^से/*से$ +^अपून/अपून$ +^नियाती/नियाती$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^घरवाली/घर+वाली$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^घरवाला/*घरवाला$ +^का/का$ +^आदर/आदर$ +^करा/करा/करा/कर$ +^हे/हे$ +^नानतिनो/*नानतिनो$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^जो/जो$ +^प्रभु/प्रभु$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछा/कर$ +^,/,$ +^अपून/अपून$ +^ईजा/ईजा$ +^-/-$ +^बबा/बबा$ +^को/को$ +^हुकमो/*हुकमो$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^इसो/इसो$ +^करूनो/कर$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^सही/सही$ +^छै/छ$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^अपून/अपून$ +^ईजा/ईजा$ +^-/-$ +^बबा/बबा$ +^को/को$ +^आदर/आदर$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुमार/तुमार$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^लम्बी/*लम्बी$ +^और/और$ +^खुशहाल/*खुशहाल$ +^होलि/हो$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^जो/जो$ +^बबा/बबा$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^अपून/अपून$ +^नानतिनान/*नानतिनान$ +^गुस्सा/*गुस्सा$ +^जन/जन$ +^दिला/*दिला$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उनून/उनून/उनून$ +^प्रभु/प्रभु$ +^की/की/की$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^और/और$ +^तम्मीज/*तम्मीज$ +^सिखा/सिखा/सिखा$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनोरो/उनोरो$ +^पालन/पालन$ +^-/-$ +^पोषण/*पोषण$ +^करा/करा/करा/कर$ +^दासूनथैं/*दासूनथैं$ +^मेरि/मेरि$ +^बिनती/बिनती$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^यो/यो/यो$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^तुमार/तुमार$ +^मालिक/मालिक$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^उनोरो/उनोरो$ +^हुकुम/हुकुम$ +^माना/मान$ +^,/,$ +^माना/मान$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^मसीह/मसीह$ +^की/की/की$ +^सेवा/सेवा$ +^करून/कर$ +^मरेछा/*मरेछा$ +^तुमून/तुमून$ +^हर/हर$ +^बखत/बखत$ +^अपून/अपून$ +^मालिकून/मालिक$ +^को/को$ +^हुकुम/हुकुम$ +^मानूनो/*मानूनो$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^उई/उई/उ+ई$ +^बखत/बखत$ +^नै/नै$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^तुमून/तुमून$ +^देखछो/देख$ +^बल्कि/बल्कि$ +^,/,$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^दासून/दास$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^बना/बना/बना/बन$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^अपून/अपून$ +^पुर/पुर$ +^मन/मन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उई/उई/उ+ई$ +^करछो/कर$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^चाछो/चा$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^करून/कर$ +^तुम/तुम$ +^खुशी/खुशी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^सेवा/सेवा$ +^का/का$ +^काम/काम$ +^करनै/कर$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^इसो/इसो$ +^समझभेरन/*समझभेरन$ +^तुम/तुम$ +^आदिमीन/आदिमी$ +^की/की/की$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^बल्‍कि/*बल्‍कि$ +^प्रभु/प्रभु$ +^की/की/की$ +^सेवा/सेवा$ +^करछा/कर$ +^;/;$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तुम/तुम$ +^जाणछा/जाण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^जसो/जसो$ +^निको/निको$ +^काम/काम$ +^करोलो/कर$ +^,/,$ +^चाहे/*चाहे$ +^दास/दास$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^या/या/या$ +^दास/दास$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^काम/काम$ +^को/को$ +^फल/फल$ +^उ/उ/उ$ +^प्रभु/प्रभु$ +^थैं/थैं$ +^भटे/भटे$ +^पालो/पा$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^जो/जो$ +^मालिक/मालिक$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^दासून/दास$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^इसो/इसो$ +^बर्ताव/बर्ताव$ +^करून/कर$ +^चैछो/चा$ +^और/और$ +^उनून/उनून/उनून$ +^डरूनो/*डरूनो$ +^-/-$ +^धमकूनो/*धमकूनो$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दी/दी/दी$ +^,/,$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^निको/निको$ +^बर्ताव/बर्ताव$ +^करून/कर$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तुम/तुम$ +^जाणछा/जाण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उनोरो/उनोरो$ +^और/और$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^द्वीवैन/द्वीवैन$ +^को/को$ +^मालिक/मालिक$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^कैको/*कैको$ +^पक्ष/*पक्ष$ +^नै/नै$ +^लीनो/*लीनो$ +^आखरी/*आखरी$ +^में/में$ +^प्रभु/प्रभु$ +^की/की/की$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^आत्मिक/*आत्मिक$ +^रूप/रूप$ +^में/में$ +^मजबूत/मजबूत$ +^बन/बन/बन$ +^रौ/रू$ +^हम/हम/हम$ +^आदमीन/*आदमीन$ +^का/का$ +^खिलाफ/खिलाफ$ +^लड़ाई/*लड़ाई$ +^नै/नै$ +^लड़ून/*लड़ून$ +^मरिया/*मरिया$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हम/हम/हम$ +^प्रधानून/*प्रधानून$ +^और/और$ +^अधिकारीन/अधिकारी$ +^का/का$ +^खिलाफ/खिलाफ$ +^और/और$ +^अन्धकार/*अन्धकार$ +^की/की/की$ +^ताकतून/*ताकतून$ +^और/और$ +^आत्मिक/*आत्मिक$ +^संसारे/*संसारे$ +^की/की/की$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^का/का$ +^खिलाफ/खिलाफ$ +^लड़ून/*लड़ून$ +^मरिया/*मरिया$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^सबै/सबै$ +^हथियार/*हथियार$ +^पैन/पैन/पैन$ +^ली/ली/ली$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^दीछो/दी$ +^ताकि/ताकि$ +^जब/जब/जब$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^उ/उ/उ$ +^बुरा/बुरा$ +^दिन/दी/दिन$ +^आला/आ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुम/तुम$ +^शैतान/शैतान$ +^का/का$ +^चालून/*चालून$ +^भटे/भटे$ +^बच/बच/बच$ +^सका/सका$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^यो/यो/यो$ +^लड़ाई/*लड़ाई$ +^खतम/*खतम$ +^हो/हो$ +^जालि/जा$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^तुम/तुम$ +^मजबूती/*मजबूती$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ठाड़/ठाड़$ +^रै/रै/रै$ +^सकला/सक$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^स/स/स$ +^अपून/अपून$ +^कमर/कमर$ +^में/में$ +^बैल्टा/*बैल्टा$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^बाँद/*बाँद$ +^ली/ली/ली$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^निका/*निका$ +^ब्यवहार/ब्यवहार$ +^स/स/स$ +^कवच/*कवच$ +^नियाती/नियाती$ +^पैन/पैन/पैन$ +^ली/ली/ली$ +^और/और$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^शान्ति/शान्ति$ +^को/को$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^सुणून/सुण$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^इच्छा/इच्छा$ +^ठीक/ठीक$ +^ऊसी/*ऊसी$ +^हुनी/*हुनी$ +^चैछी/*चैछी$ +^,/,$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^एक/एक$ +^सिपाई/सिपाई$ +^लड़ाई/*लड़ाई$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अपून/अपून$ +^जूता/*जूता$ +^पैन/पैन/पैन$ +^भेरन/भेरन$ +^तैयार/तैयार$ +^हुछो/हो$ +^याँ/याँ$ +^एक/एक$ +^और/और$ +^बात/बात$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जस/जस$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^एक/एक$ +^सिपाई/सिपाई$ +^ढाल/*ढाल$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^अपून/अपून$ +^मलि/मलि$ +^में/में$ +^उनवाला/*उनवाला$ +^दुशमन/*दुशमन$ +^का/का$ +^तीरून/*तीरून$ +^भटे/भटे$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^बचूछो/*बचूछो$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^मजबूत/मजबूत$ +^विश्वास/विश्वास$ +^राखा/*राखा$ +^कि/कि/कि$ +^मसीह/मसीह$ +^तुमून/तुमून$ +^शैतान/शैतान$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^नुकशान/*नुकशान$ +^पुजून/*पुजून$ +^वाला/वाला$ +^जलता/*जलता$ +^तीरून/*तीरून$ +^भटे/भटे$ +^बचाभेरन/*बचाभेरन$ +^राखौ/*राखौ$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^लड़ाई/*लड़ाई$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^सिपाई/सिपाई$ +^अपून/अपून$ +^ख्वारा/ख्वारा$ +^स/स/स$ +^बचुन/*बचुन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^लूवा/*लूवा$ +^की/की/की$ +^टोप/*टोप$ +^पैन/पैन/पैन$ +^राखछो/राख$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^तुमून/तुमून$ +^शैतान/शैतान$ +^भटे/भटे$ +^बचालो/*बचालो$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^एक/एक$ +^सिपाई/सिपाई$ +^खुदो/*खुदो$ +^को/को$ +^बचाव/*बचाव$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^एक/एक$ +^तलवार/*तलवार$ +^लीछो/ली$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^अपून/अपून$ +^बचाव/*बचाव$ +^खिन/खिन/खिन$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^बचन/बचन$ +^का/का$ +^उपयोग/*उपयोग$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^तुमून/तुमून$ +^दीछो/दी$ +^हमून/हमून$ +^ऊसी/*ऊसी$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^और/और$ +^बिनती/बिनती$ +^करूनी/*करूनी$ +^चैछी/*चैछी$ +^जसो/जसो$ +^हमून/हमून$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^सिखूछो/सिखू$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^जागनै/जाग$ +^रौ/रू$ +^कि/कि/कि$ +^सबै/सबै$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^हमेशा/हमेशा$ +^बिनती/बिनती$ +^करनै/कर$ +^रौ/रू$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^मैं/मैं/मैं$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^कर्या/कर$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^बोलून/बोल$ +^बखत/बखत$ +^मैंस/मैंस$ +^इसो/इसो$ +^बचन/बचन$ +^दी/दी/दी$ +^जून/*जून$ +^कि/कि/कि$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^हिम्मतले/*हिम्मतले$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^को/को$ +^भेद/*भेद$ +^बता/बता/बता$ +^सकूँ/*सकूँ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जंजीरून/*जंजीरून$ +^में/में$ +^जकड़ीना/*जकड़ीना$ +^को/को$ +^राजदूत/*राजदूत$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^सेवा/सेवा$ +^करछूँ/कर$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करा/करा/करा/कर$ +^कि/कि/कि$ +^,/,$ +^जसा/*जसा$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैंस/मैंस$ +^बोलून/बोल$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^मैं/मैं/मैं$ +^हिम्मत/*हिम्मत$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^को/को$ +^प्रचार/प्रचार$ +^कर/कर/कर$ +^सकूँ/*सकूँ$ +^प्रभु/प्रभु$ +^में/में$ +^प्रिय/*प्रिय$ +^भाई/भाई$ +^और/और$ +^विश्वासयोग्य/*विश्वासयोग्य$ +^सेवक/सेवक$ +^तुखिकुस/*तुखिकुस$ +^तुम/तुम$ +^लोगून/लोग$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^बता/बता/बता$ +^द्योलो/द्याल$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^तुम/तुम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जाण/जाण/जाण$ +^ली/ली/ली$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^कसो/*कसो$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^और/और$ +^कि/कि/कि$ +^करून/कर$ +^मरयूँ/*मरयूँ$ +^ऊस/ऊस$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^भेज/भेज/भेज$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^हमरि/हमरि$ +^हालत/*हालत$ +^स/स/स$ +^जाणा/*जाणा$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^तुमार/तुमार$ +^मनून/मन$ +^हौंसला/*हौंसला$ +^दे/दी$ +^मैं/मैं/मैं$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^पिता/पिता$ +^और/और$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईन/भाई$ +^शान्ति/शान्ति$ +^और/और$ +^विश्वास/विश्वास$ +^प्रेम/प्रेम$ +^मिलौ/*मिलौ$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^में/में$ +^अपूनो/अपूनो$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^करौ/*करौ$ +^जो/जो$ +^हमार/हमार$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करनान/कर$ +^उ/उ/उ$ +^प्रेम/प्रेम$ +^जो/जो$ +^कभै/कभै$ +^खतम/*खतम$ +^नै/नै$ +^हुनो/हो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^पौलुस/पौलुस$ +^और/और$ +^तीमुथियुस/*तीमुथियुस$ +^जो/जो$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^सेवक/सेवक$ +^छा/छ$ +^हम/हम/हम$ +^यो/यो/यो$ +^चिठ्ठी/चिठ्ठी$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^और/और$ +^अगुवान/अगुवान$ +^और/और$ +^सेवकून/सेवक$ +^का/का$ +^नाम/नाम$ +^लिखूनमर्या/*लिखूनमर्या$ +^जो/जो$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीहा/*मसीहा$ +^में/में$ +^होभेरन/हो+भेरन$ +^फिलिप्पी/*फिलिप्पी$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^रूनान/रू$ +^मैं/मैं/मैं$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^हमार/हमार$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^और/और$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^तुमून/तुमून$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^और/और$ +^शान्ति/शान्ति$ +^मिलनै/मिल$ +^रौ/रू$ +^जब/जब/जब$ +^-/-$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^याद/याद$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^-/-$ +^तब/तब$ +^अपून/अपून$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^धन्यवाद/धन्यवाद$ +^करछूँ/कर$ +^और/और$ +^खुशी/खुशी$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^अपूनी/अपूनी$ +^हर/हर$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^में/में$ +^तुम/तुम$ +^सबून/सबून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बिनती/बिनती$ +^करछूँ/कर$ +^पैला/*पैला$ +^दिन/दी/दिन$ +^भटे/भटे$ +^तुमूले/तुमूले$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^यो/यो/यो$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^फैलून/*फैलून$ +^में/में$ +^तुम/तुम$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^रैछा/रै$ +^मैंस/मैंस$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^को/को$ +^भरोसा/*भरोसा$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^जेले/जेले$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^निको/निको$ +^काम/काम$ +^शुरू/शुरू$ +^कर/कर/कर$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^उई/उई/उ+ई$ +^उ/उ/उ$ +^दिन/दी/दिन$ +^तक/तक$ +^पुरो/पुरो$ +^करोलो/कर$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^दुबारा/दुबारा$ +^वापस/वापस$ +^आलो/आ$ +^तुम/तुम$ +^सबून/सबून$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^मेरि/मेरि$ +^यो/यो/यो$ +^राई/*राई$ +^ठीक/ठीक$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^भौत/भौत/भौत$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^या/या/या$ +^जेल/जेल$ +^में/में$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^की/की/की$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीन/दीन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^और/और$ +^सच्च/*सच्च$ +^साबित/साबित$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तुम/तुम$ +^सब/सब$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^में/में$ +^सहभागी/*सहभागी$ +^छा/छ$ +^येमें/*येमें$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^म्योरो/म्योरो$ +^गवाह/*गवाह$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^मसीह/मसीह$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^तुम/तुम$ +^सबूनथैं/*सबूनथैं$ +^मिलना/*मिलना$ +^की/की/की$ +^उमीद/*उमीद$ +^करछूँ/कर$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^दुसारा/दुसारा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^प्रेम/प्रेम$ +^ज्ञाना/*ज्ञाना$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^पुरी/पुरी$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बढ़नै/बढ़$ +^जौ/जा$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^तुम/तुम$ +^सब/सब$ +^निकी/*निकी$ +^बातुन/बातु$ +^की/की/की$ +^परख/*परख$ +^कर/कर/कर$ +^सका/सका$ +^और/और$ +^उनून/उनून/उनून$ +^मान/मान/मान$ +^सकाला/*सकाला$ +^,/,$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^दुबारा/दुबारा$ +^वापस/वापस$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^तलक/तलक$ +^पवित्र/पवित्र$ +^और/और$ +^निर्दोष/*निर्दोष$ +^बनभेरन/बन+भेरन$ +^रया/*रया$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^जरियाले/*जरियाले$ +^पैद/पैद$ +^हुनवला/*हुनवला$ +^धर्म/*धर्म$ +^का/का$ +^कामून/काम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^आप/*आप$ +^भर/*भर$ +^ली/ली/ली$ +^,/,$ +^जेले/जेले$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^तारीफ/तारीफ$ +^और/और$ +^महिमा/महिमा$ +^हुनै/हो$ +^रौ/रू$ +^हे/हे$ +^प्रिय/*प्रिय$ +^दगड़ियो/*दगड़ियो$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^चाँछू/*चाँछू$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^जाण/जाण/जाण$ +^ली/ली/ली$ +^कि/कि/कि$ +^मैंमें/मैं+में$ +^जो/जो$ +^बितीना/*बितीना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जैका/जैका$ +^कारण/कारण$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^या/या/या$ +^तक/तक$ +^कि/कि/कि$ +^कैसर/*कैसर$ +^क/क/क$ +^राजमहला/*राजमहला$ +^की/की/की$ +^पुरी/पुरी$ +^सेना/*सेना$ +^और/और$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^खुल/*खुल$ +^गैछ/गै$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^को/को$ +^सेवक/सेवक$ +^हुना/हो$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जेल/जेल$ +^कैद/*कैद$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^भौतसा/*भौतसा$ +^भाईन/भाई$ +^-/-$ +^बैनिन/*बैनिन$ +^म्यारा/म्यारा$ +^जेल/जेल$ +^में/में$ +^हुना/हो$ +^कारण/कारण$ +^बल/*बल$ +^मिलछै/मिल$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^प्रभु/प्रभु$ +^में/में$ +^मजबूत/मजबूत$ +^विश्वास/विश्वास$ +^और/और$ +^हिम्मत/*हिम्मत$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बिना/बिना$ +^डरे/*डरे$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^बचन/बचन$ +^सुणनान/सुण$ +^यो/यो/यो$ +^सच्ची/सच्ची$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^लोग/लोग$ +^जलन/*जलन$ +^और/और$ +^झगड़ा/*झगड़ा$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^मसीह/मसीह$ +^को/को$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^को/को$ +^प्रचार/प्रचार$ +^निका/*निका$ +^इरादा/*इरादा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करनान/कर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यो/यो/यो$ +^लोग/लोग$ +^छन/छ$ +^जो/जो$ +^मैंस/मैंस$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करनान/कर$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^जाणनान/जाण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^सुसमाचारो/*सुसमाचारो$ +^को/को$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीन/दीन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ठैहराई/*ठैहराई$ +^ग्यू/*ग्यू$ +^और/और$ +^उखिन/*उखिन$ +^जेल/जेल$ +^में/में$ +^कैद/*कैद$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^जो/जो$ +^जलन/*जलन$ +^करनान/कर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^को/को$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^को/को$ +^प्रचार/प्रचार$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अपून/अपून$ +^फैदा/*फैदा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मसीह/मसीह$ +^को/को$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^सुणूनान/*सुणूनान$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^समझभेरन/*समझभेरन$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^याँ/याँ$ +^जेल/जेल$ +^में/में$ +^मेरि/मेरि$ +^परेशानीन/*परेशानीन$ +^बढून/*बढून$ +^चानान/चा$ +^तो/तो$ +^कि/कि/कि$ +^भ्यो/*भ्यो$ +^?/?$ +^केवल/केवल$ +^यो/यो/यो$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^हर/हर$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मसीह/मसीह$ +^को/को$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^सुणाई/*सुणाई$ +^जाछो/जा$ +^चाहे/*चाहे$ +^उ/उ/उ$ +^गलत/गलत$ +^इरादान/*इरादान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^या/या/या$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^येले/येले$ +^मैं/मैं/मैं$ +^खुश/खुश$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^खुश/खुश$ +^रूलो/*रूलो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^जाणछूँ/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^तुमार/तुमार$ +^बिनतीन/*बिनतीन$ +^का/का$ +^जरियाले/*जरियाले$ +^,/,$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^भेजि/*भेजि$ +^ग्योछ/ग्य$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^का/का$ +^मद्दत/मद्दत$ +^का/का$ +^जरियाले/*जरियाले$ +^,/,$ +^येको/*येको$ +^फल/फल$ +^मैं/मैं/मैं$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भलाई/भलाई$ +^खिन/खिन/खिन$ +^काम/काम$ +^करोलो/कर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^त/त/त$ +^भौत/भौत/भौत$ +^इच्छा/इच्छा$ +^और/और$ +^उमीद/*उमीद$ +^राँख/राँख/राँख$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^शर्मिन्दा/*शर्मिन्दा$ +^नी/नी$ +^हुलो/*हुलो$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैंमें/मैं+में$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बोलना/बोल$ +^की/की/की$ +^हिम्मत/*हिम्मत$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^जसो/जसो$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^पैलि/पैलि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^चाहे/*चाहे$ +^मैं/मैं/मैं$ +^ज्यून/ज्यून$ +^रून/रू$ +^या/या/या$ +^मरि/*मरि$ +^जू/*जू$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपून/अपून$ +^पुर/पुर$ +^जीवन/जीवन$ +^का/का$ +^जरियाले/*जरियाले$ +^मसीह/मसीह$ +^की/की/की$ +^महिमा/महिमा$ +^हमेशा/हमेशा$ +^करनै/कर$ +^रूलो/*रूलो$ +^अगर/अगर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^ज्यून/ज्यून$ +^रूछूँ/*रूछूँ$ +^त/त/त$ +^यो/यो/यो$ +^मसीह/मसीह$ +^खिन/खिन/खिन$ +^महिमा/महिमा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^मर/मर/मर$ +^ज्यूलो/*ज्यूलो$ +^तब/तब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^रूलो/*रूलो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अगर/अगर$ +^म्योरो/म्योरो$ +^शरीर/शरीर$ +^में/में$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^रूनो/*रूनो$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^काम/काम$ +^खिन/खिन/खिन$ +^फैदामन्द/*फैदामन्द$ +^छै/छ$ +^त/त/त$ +^मैं/मैं/मैं$ +^नै/नै$ +^जाणनू/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^कैस/*कैस$ +^चुनू/*चुनू$ +^मैं/मैं/मैं$ +^नै/नै$ +^जाणनू/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^इन/इन$ +^द्वीवैन/द्वीवैन$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^कैस/*कैस$ +^चुनू/*चुनू$ +^मन/मन$ +^त/त/त$ +^करछो/कर$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^मरज्यू/*मरज्यू$ +^और/और$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^रू/रू/रू$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^यो/यो/यो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^ठूली/*ठूली$ +^बात/बात$ +^छै/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^म्योरो/म्योरो$ +^ज्यून/ज्यून$ +^रून/रू$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जरूरी/जरूरी$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तुमून/तुमून$ +^मेरि/मेरि$ +^मद्दत/मद्दत$ +^की/की/की$ +^जरूरत/जरूरत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^छै/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैंस/मैंस$ +^येको/*येको$ +^भरोसा/*भरोसा$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जाणछूँ/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^ज्यून/ज्यून$ +^रूलो/*रूलो$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^तुम/तुम$ +^सबून/सबून$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^रूँलो/*रूँलो$ +^,/,$ +^जेले/जेले$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^विश्वास/विश्वास$ +^में/में$ +^मजबूत/मजबूत$ +^करून/कर$ +^और/और$ +^उमें/उ+में$ +^खुश/खुश$ +^रून/रू$ +^में/में$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^मद्दत/मद्दत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करूलो/*करूलो$ +^ताकि/ताकि$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^दुबारा/दुबारा$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^उलो/*उलो$ +^त/त/त$ +^तुम/तुम$ +^म्यारा/म्यारा$ +^कारण/कारण$ +^मसीह/मसीह$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^और/और$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^घमण्ड/घमण्ड$ +^कर/कर/कर$ +^सकला/सक$ +^केवल/केवल$ +^इतुक/*इतुक$ +^करा/करा/करा/कर$ +^कि/कि/कि$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^चाल/*चाल$ +^-/-$ +^चलन/*चलन$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^चाहे/*चाहे$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^देखू/*देखू$ +^या/या/या$ +^नै/नै$ +^देखू/*देखू$ +^,/,$ +^तुमार/तुमार$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बश/*बश$ +^यो/यो/यो$ +^सुणू/*सुणू$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^एक/एक$ +^इरादा/*इरादा$ +^में/में$ +^मजबूत/मजबूत$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^,/,$ +^और/और$ +^एक/एक$ +^मन/मन$ +^होभेरन/हो+भेरन$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^का/का$ +^विश्वास/विश्वास$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मेहनत/मेहनत$ +^करनै/कर$ +^रूछो/रू$ +^और/और$ +^कोई/कोई$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^तुम/तुम$ +^बिरोध/बिरोध$ +^करून/कर$ +^वालान/वालान$ +^है/है$ +^नै/नै$ +^डरना/*डरना$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^हिम्मत/*हिम्मत$ +^उनून/उनून/उनून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बिनाश/बिनाश$ +^की/की/की$ +^साफ/साफ$ +^निशानी/*निशानी$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^मुक्ति/*मुक्ति$ +^को/को$ +^इशारा/*इशारा$ +^छै/छ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तुम/तुम$ +^लोगून/लोग$ +^नै/नै$ +^केवल/केवल$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^उक/उक/उक$ +^कारण/कारण$ +^दुख/दुख$ +^सहन/सहन$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बरदान/*बरदान$ +^मिलीना/*मिलीना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^तुमून/तुमून$ +^ऊसोई/ऊसो+ई$ +^दुख/दुख$ +^उठून/*उठून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^छै/छ$ +^जसो/जसो$ +^तुमूले/तुमूले$ +^मैंस/मैंस$ +^उठून/*उठून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^देख/देख/देख/देख$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^फिलिप्पी/*फिलिप्पी$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^छ्यूँ/*छ्यूँ$ +^,/,$ +^और/और$ +^जिन/*जिन$ +^दुखून/दुख$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^तुम/तुम$ +^सुणछा/सुण$ +^जो/जो$ +^मैंस/मैंस$ +^जेल/जेल$ +^में/में$ +^ऐल/ऐल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^छन/छ$ +^अगर/अगर$ +^तुम/तुम$ +^लोगून/लोग$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भरोस/*भरोस$ +^और/और$ +^प्रेम/प्रेम$ +^में/में$ +^तसल्ली/*तसल्ली$ +^और/और$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^को/को$ +^दगाड़/दगाड़$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^किलैकी/किलैकी$ +^मसीह/मसीह$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^करूणामय/*करूणामय$ +^और/और$ +^दयालु/दयालु$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^एक/एक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^रैभेरन/*रैभेरन$ +^और/और$ +^एक्कै/एक्कै$ +^प्रेम/प्रेम$ +^,/,$ +^एक्कै/एक्कै$ +^मन/मन$ +^,/,$ +^और/और$ +^एक/एक$ +^इरादा/*इरादा$ +^राँख/राँख/राँख$ +^भेरन/भेरन$ +^मेरि/मेरि$ +^यो/यो/यो$ +^खुशी/खुशी$ +^पुर/पुर$ +^करा/करा/करा/कर$ +^अपून/अपून$ +^फैदा/*फैदा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^और/और$ +^घमण्ड/घमण्ड$ +^में/में$ +^केले/केले$ +^जन/जन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जतुक/*जतुक$ +^समान/समान/समान$ +^तुम/तुम$ +^अपूनो/अपूनो$ +^आप/*आप$ +^स/स/स$ +^दीछा/दी$ +^उ/उ/उ$ +^है/है$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^सम्मान/*सम्मान$ +^दुसरान/दुसरान$ +^दी/दी/दी$ +^हरेक/हरेक$ +^अपूनी/अपूनी$ +^भलाई/भलाई$ +^खिन/खिन/खिन$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दुसरा/दुसरा$ +^की/की/की$ +^भलाई/भलाई$ +^की/की/की$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^फिकर/फिकर$ +^करा/करा/करा/कर$ +^जसो/जसो$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^को/को$ +^स्वभाव/स्वभाव$ +^छ्यो/छ$ +^ऊसोई/ऊसो+ई$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^स्वभाव/स्वभाव$ +^हो/हो$ +^;/;$ +^हालाकि/*हालाकि$ +^मसीह/मसीह$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^उले/उले$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^बराबर/*बराबर$ +^हुना/हो$ +^को/को$ +^अपून/अपून$ +^अधिकार/अधिकार$ +^बनायी/*बनायी$ +^राखून/*राखून$ +^ठीक/ठीक$ +^नै/नै$ +^समझयो/*समझयो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उले/उले$ +^अपून/अपून$ +^आप/*आप$ +^स/स/स$ +^इसो/इसो$ +^शून्य/*शून्य$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^और/और$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^बन/बन/बन$ +^ग्यो/ग्य$ +^और/और$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^रूप/रूप$ +^में/में$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^अपून/अपून$ +^आप/*आप$ +^स/स/स$ +^दीन/दीन$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^हुकमून/हुकम$ +^मानून/*मानून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उ/उ/उ$ +^मरून/मर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तैयार/तैयार$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^या/या/या$ +^तक/तक$ +^कि/कि/कि$ +^सूली/सूली$ +^की/की/की$ +^मौत/मौत$ +^एक/एक$ +^अपराधी/अपराधी$ +^की/की/की$ +^नियाति/*नियाति$ +^सह/*सह$ +^लीछ/ली$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^ऊची/*ऊची$ +^पदवी/*पदवी$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^उ/उ/उ$ +^नाम/नाम$ +^दीछ/दी$ +^जो/जो$ +^सब/सब$ +^नामून/नाम$ +^में/में$ +^महान/महान$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^और/और$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^धरतीका/*धरतीका$ +^तलि/तलि$ +^छन/छ$ +^;/;$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^नामोको/नाम+क$ +^सम्मान/*सम्मान$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^घुणा/*घुणा$ +^टेकाला/*टेकाला$ +^,/,$ +^और/और$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^महिमा/महिमा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^हरेक/हरेक$ +^अपून/अपून$ +^मुँख/मुँख$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^मान/मान/मान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^प्रभु/प्रभु$ +^छै/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हे/हे$ +^प्रिय/*प्रिय$ +^दगड़ियो/*दगड़ियो$ +^,/,$ +^तुमून/तुमून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमेशा/हमेशा$ +^म्यारा/म्यारा$ +^हुकुमून/*हुकुमून$ +^को/को$ +^पाल/*पाल$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^छ्यू/*छ्यू$ +^अब/अब$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^दूर/दूर$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^यो/यो/यो$ +^और/और$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जरूरी/जरूरी$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^डर/डर/डर$ +^मानून/*मानून$ +^और/और$ +^काँपूनै/*काँपूनै$ +^अपूना/*अपूना$ +^उद्धारा/*उद्धारा$ +^कामून/काम$ +^करून/कर$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ठीक/ठीक$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^जिनून/जिनून$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बचा/*बचा$ +^लीछ/ली$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^परमेश्वरई/*परमेश्वरई$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^तुमूनै/*तुमूनै$ +^में/में$ +^काम/काम$ +^करूनमर्योछ/*करूनमर्योछ$ +^,/,$ +^तुमून/तुमून$ +^उ/उ/उ$ +^करना/कर$ +^की/की/की$ +^इच्छा/इच्छा$ +^और/और$ +^ताकत/*ताकत$ +^दीनै/दी$ +^रियोछ/*रियोछ$ +^जो/जो$ +^ऊस/ऊस$ +^खुश/खुश$ +^करछो/कर$ +^सब/सब$ +^काम/काम$ +^बिना/बिना$ +^कुड़कुड़ाई/*कुड़कुड़ाई$ +^और/और$ +^बिना/बिना$ +^बहस/*बहस$ +^करा/करा/करा/कर$ +^;/;$ +^ट्याड़ा/*ट्याड़ा$ +^और/और$ +^बेईमान/*बेईमान$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भरिना/*भरिना$ +^का/का$ +^संसारा/संसारा$ +^में/में$ +^तुम/तुम$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^निकी/*निकी$ +^सन्तान/सन्तान$ +^नियाती/नियाती$ +^निर्दोष/*निर्दोष$ +^और/और$ +^साफ/साफ$ +^सुथरो/*सुथरो$ +^जीवन/जीवन$ +^जीया/*जीया$ +^,/,$ +^और/और$ +^जिनारा/जिनारा$ +^बीच/बीच$ +^तुम/तुम$ +^जीवनो/*जीवनो$ +^को/को$ +^बचन/बचन$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^यो/यो/यो$ +^संसारा/संसारा$ +^में/में$ +^जलीना/*जलीना$ +^का/का$ +^दीया/दी$ +^नियाती/नियाती$ +^दिखाई/दिखा$ +^दीछा/दी$ +^जब/जब/जब$ +^मसीह/मसीह$ +^दुबारा/दुबारा$ +^वापस/वापस$ +^आलो/आ$ +^तब/तब$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^घमण्ड/घमण्ड$ +^कर/कर/कर$ +^सकूँलो/*सकूँलो$ +^कि/कि/कि$ +^मेरि/मेरि$ +^कोशिश/कोशिश$ +^और/और$ +^मेरि/मेरि$ +^मेहनत/मेहनत$ +^बेकार/*बेकार$ +^नै/नै$ +^गै/गै/गै$ +^प्रभु/प्रभु$ +^में/में$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^और/और$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^सेवा/सेवा$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^चढ़ाईना/*चढ़ाईना$ +^को/को$ +^बलिदान/बलिदान$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^छै/छ$ +^अगर/अगर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^मैंस/मैंस$ +^मार/मार/मार$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दीयून/*दीयून$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैं/मैं/मैं$ +^खुश/खुश$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^सबून/सबून$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^खुशी/खुशी$ +^मनू/*मनू$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^तुम/तुम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^खुश/खुश$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^और/और$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^खुशी/खुशी$ +^मना/मना/मना/मना$ +^मैंस/मैंस$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^में/में$ +^उमीद/*उमीद$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तीमुथियुस/*तीमुथियुस$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^जल्दी/जल्दी$ +^भेजूलो/*भेजूलो$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^तुमार/तुमार$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^म्योरो/म्योरो$ +^हौंसला/*हौंसला$ +^बढ़ौ/*बढ़ौ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^म्यारा/म्यारा$ +^नजरून/*नजरून$ +^में/में$ +^तीमुथियुस/*तीमुथियुस$ +^को/को$ +^जसो/जसो$ +^दुसोरो/दुसोरो$ +^कोई/कोई$ +^आदिमी/आदिमी$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^मेरि/मेरि$ +^जसी/*जसी$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^चिन्ता/चिन्ता$ +^कर/कर/कर$ +^सकौ/*सकौ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^सब/सब$ +^अपून/अपून$ +^फैदा/*फैदा$ +^की/की/की$ +^खोज/खोज/खोज$ +^में/में$ +^रूनान/रू$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^कईना/कु$ +^का/का$ +^बातुन/बातु$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^चिन्ता/चिन्ता$ +^नै/नै$ +^करना/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तुम/तुम$ +^जाणछा/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^तीमुथियुस/*तीमुथियुस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^खुद/खुद$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^साबित/साबित$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^जस/जस$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^एक/एक$ +^च्योलो/च्योलो$ +^अपून/अपून$ +^बबा/बबा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^रूछो/रू$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^सुणून/सुण$ +^में/में$ +^फैलून/*फैलून$ +^में/में$ +^म्योरो/म्योरो$ +^दगड़ो/*दगड़ो$ +^दीछ/दी$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैंस/मैंस$ +^उमीद/*उमीद$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^मैंस/मैंस$ +^पत्तो/पत्त$ +^लाग/लाग/लाग$ +^जालो/जा$ +^कि/कि/कि$ +^मेरि/मेरि$ +^की/की/की$ +^दशा/*दशा$ +^होलि/हो$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^मैं/मैं/मैं$ +^ऊस/ऊस$ +^जल्दी/जल्दी$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^भेज/भेज/भेज$ +^द्यूलो/द्याल$ +^और/और$ +^प्रभु/प्रभु$ +^में/में$ +^मैंस/मैंस$ +^उमीद/*उमीद$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^जल्दी/जल्दी$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^उलो/*उलो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^इपफ्रुदीतुस/*इपफ्रुदीतुस$ +^स/स/स$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^भेजून/*भेजून$ +^जरूरी/जरूरी$ +^समझछ्य/समझ$ +^जो/जो$ +^म्योरो/म्योरो$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाई/भाई$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^प्रभु/प्रभु$ +^में/में$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^सेवा/सेवा$ +^करून/कर$ +^वालो/वालो$ +^और/और$ +^दगड़िया/*दगड़िया$ +^योद्धा/*योद्धा$ +^और/और$ +^तुमार/तुमार$ +^संदेश/संदेश$ +^पुजून/*पुजून$ +^वालो/वालो$ +^,/,$ +^और/और$ +^जरूरी/जरूरी$ +^बातुन/बातु$ +^में/में$ +^म्योरो/म्योरो$ +^सेवा/सेवा$ +^टहल/*टहल$ +^करून/कर$ +^वालो/वालो$ +^उ/उ/उ$ +^मन/मन$ +^तुम/तुम$ +^सब/सब$ +^में/में$ +^लागिना/*लागिना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^बैचेन/*बैचेन$ +^रूछ्यो/रू$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तुम/तुम$ +^लोगून/लोग$ +^उकी/उकी$ +^बिमारी/बिमारी$ +^को/को$ +^पत्तो/पत्त$ +^चल/चल/चल$ +^ग्यो/ग्य$ +^छ्यो/छ$ +^सच्ची/सच्ची$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उ/उ/उ$ +^भौत/भौत/भौत$ +^बिमार/बिमार$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^याँ/याँ$ +^तक/तक$ +^कि/कि/कि$ +^मरून/मर$ +^वालो/वालो$ +^छ्यो/छ$ +^;/;$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उमें/उ+में$ +^दया/दया$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^ऊस/ऊस$ +^चंगो/चंगो$ +^करछय/*करछय$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^केवल/केवल$ +^उमें/उ+में$ +^नै/नै$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैंमें/मैं+में$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दया/दया$ +^करछय/*करछय$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उहै/*उहै$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^दुख/दुख$ +^सहन/सहन$ +^नै/नै$ +^करूँ/कर$ +^जतुक/*जतुक$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^पैल/*पैल$ +^सहन/सहन$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^ऊस/ऊस$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^भेजना/*भेजना$ +^की/की/की$ +^भौत/भौत/भौत$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^ऊस/ऊस$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^मिलभेरन/*मिलभेरन$ +^खुशी/खुशी$ +^हो/हो$ +^जा/जा/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^मेरि/मेरि$ +^चिन्ता/चिन्ता$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कम/कम$ +^है/है$ +^ज्यौ/*ज्यौ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^तुम/तुम$ +^प्रभु/प्रभु$ +^में/में$ +^उको/उको$ +^दगाड़/दगाड़$ +^भौत/भौत/भौत$ +^खुशी/खुशी$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^मिल्या/*मिल्या$ +^,/,$ +^तुमून/तुमून$ +^उको/उको$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^जसा/*जसा$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^सम्मान/*सम्मान$ +^करून/कर$ +^चैछो/चा$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^काम/काम$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अपून/अपून$ +^प्राणस/*प्राणस$ +^खतरा/*खतरा$ +^में/में$ +^डालभेरन/डाल+भेरन$ +^मौता/मौत$ +^का/का$ +^नजिक/नजिक$ +^आ/आ/आ$ +^गैछ्यो/गै$ +^ताकि/ताकि$ +^उ/उ/उ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^तरिकान/*तरिकान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मेरि/मेरि$ +^मद्दत/मद्दत$ +^कर/कर/कर$ +^सकौ/*सकौ$ +^जो/जो$ +^तुम/तुम$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^पान/पा$ +^मरैछा/*मरैछा$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तुम/तुम$ +^भौत/भौत/भौत$ +^दूर/दूर$ +^छा/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^प्रिय/*प्रिय$ +^दगड़ियो/*दगड़ियो$ +^,/,$ +^प्रभु/प्रभु$ +^में/में$ +^खुश/खुश$ +^रौ/रू$ +^उई/उई/उ+ई$ +^बातुन/बातु$ +^बार-बार/बार-बार$ +^तुमून/तुमून$ +^लिखून/*लिखून$ +^में/में$ +^मैंस/मैंस$ +^केले/केले$ +^परेशानी/*परेशानी$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^तुमून/तुमून$ +^झूठ्ठी/झूठ्ठी$ +^शिक्षान/शिक्षा$ +^भटे/भटे$ +^बचुछी/*बचुछी$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बुरा/बुरा$ +^लोगून/लोग$ +^है/है$ +^सतर्क/सतर्क$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^जंगली/जंगली$ +^कूकुरुन/*कूकुरुन$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^खतरनाक/*खतरनाक$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^है/है$ +^सतर्क/सतर्क$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^कुंनान/कुं$ +^,/,$ +^उद्धार/उद्धार$ +^पान/पा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^खतना/खत$ +^करून/कर$ +^जरूरी/जरूरी$ +^छै/छ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सच्चा/*सच्चा$ +^लोग/लोग$ +^त/त/त$ +^हम/हम/हम$ +^छा/छ$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^अराधना/अराधना$ +^उक/उक/उक$ +^आत्मा/आत्मा$ +^द्वारा/द्वारा$ +^करनू/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^जीवन/जीवन$ +^में/में$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^एकता/*एकता$ +^में/में$ +^खुश/खुश$ +^हुनू/हो$ +^और/और$ +^हम/हम/हम$ +^अपून/अपून$ +^शरीरा/*शरीरा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^करिना/कर$ +^का/का$ +^कामून/काम$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^नै/नै$ +^राखना/*राखना$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^त/त/त$ +^अपूनी/अपूनी$ +^कोशिशून/*कोशिशून$ +^में/में$ +^भरोसा/*भरोसा$ +^राँख/राँख/राँख$ +^सकछूँ/*सकछूँ$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^और/और$ +^स/स/स$ +^अपून/अपून$ +^कोशिशून/*कोशिशून$ +^में/में$ +^भरोसा/*भरोसा$ +^राँखना/*राँखना$ +^को/को$ +^बिचार/*बिचार$ +^हो/हो$ +^त/त/त$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उ/उ/उ$ +^है/है$ +^बढ़भेरन/बढ़+भेरन$ +^राँख/राँख/राँख$ +^सकछूँ/*सकछूँ$ +^जब/जब/जब$ +^आठ/*आठ$ +^दिना/*दिना$ +^को/को$ +^छ्यू/*छ्यू$ +^त/त/त$ +^म्योरो/म्योरो$ +^खतना/खत$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^जसो/जसो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दीईना/दीईना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^इस्राएल/इस्राएल$ +^को/को$ +^वंश/*वंश$ +^और/और$ +^बिन्यामीन/*बिन्यामीन$ +^गोत्र/गोत्र$ +^को/को$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^और/और$ +^म्यारा/म्यारा$ +^सब/सब$ +^पूर्वज/पूर्वज$ +^यहूदी/यहूदी$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^एक/एक$ +^यहूदी/यहूदी$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^जाँ/जाँ$ +^तक/तक$ +^मूसा/मूसा$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^करना/कर$ +^की/की/की$ +^बात/बात$ +^छै/छ$ +^त/त/त$ +^मैं/मैं/मैं$ +^एक/एक$ +^फरीसी/फरीसी$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^और/और$ +^जोश/*जोश$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^क/क/क$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^सतूनवाला/*सतूनवाला$ +^;/;$ +^और/और$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^को/को$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^को/को$ +^पाल/*पाल$ +^करून/कर$ +^की/की/की$ +^बात/बात$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^मैं/मैं/मैं$ +^एक/एक$ +^धर्मी/धर्मी$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छ्यू/*छ्यू$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सबून/सबून$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^करछ्य/कर/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^-/-$ +^जो/जो$ +^बात/बात$ +^म्यारा/म्यारा$ +^फैदाक/*फैदाक$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^मसीह/मसीह$ +^स/स/स$ +^जाणून/जाण$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बेकार/*बेकार$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^लीछ/ली$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^स/स/स$ +^जाणून/जाण$ +^बाकि/*बाकि$ +^सब/सब$ +^चीजून/चीज$ +^है/है$ +^कई/कई$ +^बढ़भेरन/बढ़+भेरन$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^सब/सब$ +^चीजून/चीज$ +^बेकार/*बेकार$ +^समझछूँ/*समझछूँ$ +^जैका/जैका$ +^कारण/कारण$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^सब/सब$ +^चीजून/चीज$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दीयान/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनून/उनून/उनून$ +^कूड़ो/*कूड़ो$ +^समझछूँ/*समझछूँ$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^मसीह/मसीह$ +^जाण/जाण/जाण$ +^सकूँ/*सकूँ$ +^ताकि/ताकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^मिलभेरन/*मिलभेरन$ +^रै/रै/रै$ +^सकूँ/*सकूँ$ +^मैंस/मैंस$ +^अपूनी/अपूनी$ +^धार्मिकता/धार्मिकता$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^भटे/भटे$ +^मिलछी/मिल$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उ/उ/उ$ +^धार्मिकता/धार्मिकता$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जो/जो$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करना/कर$ +^का/का$ +^जरियाले/*जरियाले$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^भटे/भटे$ +^मिलछी/मिल$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^चाछूँ/चाँ$ +^कि/कि/कि$ +^मसीह/मसीह$ +^स/स/स$ +^जाणू/*जाणू$ +^लीयू/*लीयू$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^मरिना/*मरिना$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यून/ज्यून$ +^हुना/हो$ +^की/की/की$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^स/स/स$ +^महसूस/*महसूस$ +^कर/कर/कर$ +^सकूँ/*सकूँ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^दुख/दुख$ +^में/में$ +^शामिल/शामिल$ +^भेरन/भेरन$ +^उकी/उकी$ +^मौत/मौत$ +^में/में$ +^उको/उको$ +^जसो/जसो$ +^बनज्यू/*बनज्यू$ +^ताकि/ताकि$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^मरिना/*मरिना$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^दुबारा/दुबारा$ +^ज्यून/ज्यून$ +^करि/कर$ +^जूलो/*जूलो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^दावा/*दावा$ +^नै/नै$ +^करनू/कर$ +^कि/कि/कि$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^पैलि/पैलि$ +^भटे/भटे$ +^पा/पा/पा$ +^लियान/*लियान$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उ/उ/उ$ +^सिद्धता/*सिद्धता$ +^स/स/स$ +^पान/पा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करून/कर$ +^मरयूँ/*मरयूँ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^चीजून/चीज$ +^पान/पा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अघिल/अघिल$ +^कै/कै$ +^बढ़नै/बढ़$ +^जान/जा$ +^मरयूँ/*मरयूँ$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^सिद्ध/सिद्ध/सिद्ध$ +^होज्यू/*होज्यू$ +^,/,$ +^जैक/*जैक$ +^खिन/खिन/खिन$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैंस/मैंस$ +^चुन/चुन/चुन$ +^रैछ/रै/रै$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयों/भाई$ +^,/,$ +^म्योरो/म्योरो$ +^कुंना/*कुंना$ +^को/को$ +^मतलब/मतलब$ +^यो/यो/यो$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लक्ष्य/*लक्ष्य$ +^स/स/स$ +^पा/पा/पा$ +^चुक/चुक$ +^ग्यू/*ग्यू$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^यो/यो/यो$ +^काम/काम$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^पैलि/पैलि$ +^हो/हो$ +^चुक/चुक$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^ऊस/ऊस$ +^भुलभेरन/*भुलभेरन$ +^अघिल/अघिल$ +^कैं/*कैं$ +^बढ़भेरन/बढ़+भेरन$ +^,/,$ +^भविष्य/*भविष्य$ +^में/में$ +^लक्ष्य/*लक्ष्य$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कड़ी/*कड़ी$ +^मेहनत/मेहनत$ +^करून/कर$ +^जारी/*जारी$ +^राखछूँ/*राखछूँ$ +^लक्ष्य/*लक्ष्य$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^दौड़नै/*दौड़नै$ +^जाछूँ/*जाछूँ$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^उ/उ/उ$ +^ईनाम/ईनाम$ +^पा/पा/पा$ +^सकूँ/*सकूँ$ +^,/,$ +^जैखिन/*जैखिन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैंस/मैंस$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^जरियाले/*जरियाले$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बुला/बुला/बुला$ +^रैछ/रै/रै$ +^हमून/हमून$ +^में/में$ +^जतुक/*जतुक$ +^आत्मिक/*आत्मिक$ +^रूप/रूप$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मजबूत/मजबूत$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^उई/उई/उ+ई$ +^बिचार/*बिचार$ +^राँखो/*राँखो$ +^,/,$ +^और/और$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^तुमार/तुमार$ +^और/और$ +^बिचार/*बिचार$ +^हुन/हो$ +^त/त/त$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ऊस/ऊस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^प्रगट/प्रगट$ +^कर/कर/कर$ +^द्योलो/द्याल$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हमून/हमून$ +^उ/उ/उ$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^जीन/*जीन$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पैलि/पैलि$ +^भटे/भटे$ +^हमून/हमून$ +^में/में$ +^प्रगट/प्रगट$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करछ्य/कर/कर$ +^हे/हे$ +^प्रिय/*प्रिय$ +^दगड़ियो/*दगड़ियो$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^सब/सब$ +^मिलभेरन/*मिलभेरन$ +^म्योरो/म्योरो$ +^जसो/जसो$ +^ब्यवहार/ब्यवहार$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनून/उनून/उनून$ +^पछ्याण/पछ्याण/पछ्याण$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^इसा/इसा$ +^प्रकारो/*प्रकारो$ +^को/को$ +^ब्यवहार/ब्यवहार$ +^करनान/कर$ +^जको/*जको$ +^उदारण/*उदारण$ +^हमून/हमून$ +^में/में$ +^पाछा/पा$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोग/लोग$ +^इसो/इसो$ +^ब्यवहार/ब्यवहार$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^जिनेरि/*जिनेरि$ +^चर्चा/*चर्चा$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^बार-बार/बार-बार$ +^कर/कर/कर$ +^रैछ/रै/रै$ +^और/और$ +^अब/अब$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^रो/*रो$ +^-/-$ +^रो/*रो$ +^भेरन/भेरन$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अपून/अपून$ +^ब्यवहार/ब्यवहार$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^बलिदान/बलिदान$ +^का/का$ +^बैरी/बैरी/बैरी$ +^बन/बन/बन$ +^जानान/जा$ +^उनोरो/उनोरो$ +^अन्त/*अन्त$ +^विनाश/*विनाश$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^शरीरा/*शरीरा$ +^का/का$ +^इच्छाई/*इच्छाई$ +^उनोरो/उनोरो$ +^ईश्वर/*ईश्वर$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अपून/अपून$ +^बुरा/बुरा$ +^कामून/काम$ +^में/में$ +^घमण्ड/घमण्ड$ +^करनान/कर$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^हमेशा/हमेशा$ +^संसारा/संसारा$ +^की/की/की$ +^चीजून/चीज$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सोचनै/*सोचनै$ +^रूनान/रू$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हमोरो/हमोरो$ +^स्वदेश/*स्वदेश$ +^त/त/त$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^और/और$ +^हम/हम/हम$ +^अपूना/*अपूना$ +^मुक्तिदाता/*मुक्तिदाता$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^भटे/भटे$ +^वापस/वापस$ +^उनाक/*उनाक$ +^इन्तजार/*इन्तजार$ +^करूनमर्या/*करूनमर्या$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^अपूनी/अपूनी$ +^उ/उ/उ$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^,/,$ +^जैका/जैका$ +^जरिया/*जरिया$ +^उ/उ/उ$ +^हर/हर$ +^एक/एक$ +^चीज/चीज$ +^स/स/स$ +^अपून/अपून$ +^बश/*बश$ +^में/में$ +^कर/कर/कर$ +^सकछो/सक$ +^हमार/हमार$ +^कमजोर/*कमजोर$ +^शरीरो/*शरीरो$ +^को/को$ +^रूप/रूप$ +^बदलभेरन/*बदलभेरन$ +^,/,$ +^अपूनी/अपूनी$ +^महिमा/महिमा$ +^का/का$ +^शरीरा/*शरीरा$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^बदल/*बदल$ +^द्योलो/द्याल$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^प्यारा/*प्यारा$ +^दगड़ियो/*दगड़ियो$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^भौत/भौत/भौत$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछूँ/कर$ +^और/और$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^मिलून/*मिलून$ +^चांछूँ/*चांछूँ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^मेरि/मेरि$ +^खुशी/खुशी$ +^और/और$ +^ईनाम/ईनाम$ +^छै/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^प्यारा/*प्यारा$ +^दगड़ियो/*दगड़ियो$ +^,/,$ +^प्रभु/प्रभु$ +^में/में$ +^मजबूत/मजबूत$ +^विश्वास/विश्वास$ +^राँखा/*राँखा$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यूओदिया/*यूओदिया$ +^और/और$ +^सुन्तुखे/*सुन्तुखे$ +^,/,$ +^द्वीवै/द्वीवै$ +^बैनिनथैं/*बैनिनथैं$ +^बिनती/बिनती$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^प्रभु/प्रभु$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^दुसारा/दुसारा$ +^थैं/थैं$ +^मिलभेरन/*मिलभेरन$ +^रौ/रू$ +^हे/हे$ +^सच्चा/*सच्चा$ +^दगड़ियो/*दगड़ियो$ +^सुन्तुखे/*सुन्तुखे$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैथैं/तैं+थैं$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बिनती/बिनती$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^इन/इन$ +^स्यैनिन/स्यैनि$ +^का/का$ +^मेल/मेल/मेल$ +^मिलाप/*मिलाप$ +^करून/कर$ +^में/में$ +^मद्दत/मद्दत$ +^कर/कर/कर$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उनूनले/उनूनले$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^फैलून/*फैलून$ +^में/में$ +^,/,$ +^क्लेमेंस/*क्लेमेंस$ +^और/और$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दगड़ियान/*दगड़ियान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^हिम्मत/*हिम्मत$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^जिनारा/जिनारा$ +^-/-$ +^जिनारा/जिनारा$ +^नाम/नाम$ +^जीवन/जीवन$ +^की/की/की$ +^किताब/किताब$ +^में/में$ +^लिखीना/लिख$ +^का/का$ +^छन/छ$ +^प्रभु/प्रभु$ +^में/में$ +^हमेशा/हमेशा$ +^खुश/खुश$ +^रौ/रू$ +^मैं/मैं/मैं$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^खुश/खुश$ +^रौ/रू$ +^!/!$ +^सब/सब$ +^लोग/लोग$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^दीन/दीन$ +^स्वभाव/स्वभाव$ +^स/स/स$ +^जाण/जाण/जाण$ +^जून/*जून$ +^प्रभु/प्रभु$ +^को/को$ +^वापस/वापस$ +^उनो/*उनो$ +^नजिक/नजिक$ +^छै/छ$ +^केले/केले$ +^बात/बात$ +^की/की/की$ +^चिन्ता/चिन्ता$ +^जन/जन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हरेक/हरेक$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^और/और$ +^बिनती/बिनती$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^बता/बता/बता$ +^की/की/की$ +^तुमून/तुमून$ +^कि/कि/कि$ +^चैंछो/*चैंछो$ +^,/,$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^द्वारा/द्वारा$ +^करिना/कर$ +^का/का$ +^सब/सब$ +^कामून/काम$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उको/उको$ +^धन्यवाद/धन्यवाद$ +^करा/करा/करा/कर$ +^तब/तब$ +^परमेश्वरकि/*परमेश्वरकि$ +^शान्ति/शान्ति$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^है/है$ +^बिलकुल/बिलकुल$ +^भ्यार/भ्यार$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^तुमार/तुमार$ +^मन/मन$ +^ओर/*ओर$ +^बिचारून/*बिचारून$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^रक्षा/*रक्षा$ +^करली/कर/कर$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हे/हे$ +^प्रिय/*प्रिय$ +^दगड़ियो/*दगड़ियो$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^अपूनो/अपूनो$ +^ध्यान/ध्यान$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बातुन/बातु$ +^में/में$ +^लगा/लगा/लगा$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^-/-$ +^जो/जो$ +^बात/बात$ +^सच्ची/सच्ची$ +^,/,$ +^आदरणीय/*आदरणीय$ +^,/,$ +^भलि/*भलि$ +^पवित्र/पवित्र$ +^,/,$ +^निकी/*निकी$ +^,/,$ +^और/और$ +^मन/मन$ +^स/स/स$ +^भान/*भान$ +^वाली/वाली$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^बड़िया/*बड़िया$ +^और/और$ +^तारीफ/तारीफ$ +^की/की/की$ +^बात/बात$ +^छन/छ$ +^और/और$ +^तुमारा/*तुमारा$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बातुन/बातु$ +^में/में$ +^लाग/लाग/लाग$ +^रून/रू$ +^तुम/तुम$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैंथैं/मैं+थैं$ +^सिखछै/*सिखछै$ +^,/,$ +^ग्रहण/*ग्रहण$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^सुणछै/सुण$ +^और/और$ +^मैंमें/मैं+में$ +^देखछै/देख$ +^,/,$ +^उनार/उनार/उनार$ +^अनुसार/अनुसार$ +^चला/*चला$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^शान्ति/शान्ति$ +^को/को$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^रलो/*रलो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^प्रभु/प्रभु$ +^में/में$ +^भौत/भौत/भौत$ +^खुश/खुश$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^कि/कि/कि$ +^अब/अब$ +^इतुक/*इतुक$ +^दिनून/दिन$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^तुमार/तुमार$ +^मन/मन$ +^म्यारा/म्यारा$ +^बारिमें/बारिमें$ +^रूपाया/*रूपाया$ +^भेजना/*भेजना$ +^को/को$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^बिचार/*बिचार$ +^भ्योछ/भ्य$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^तुमून/तुमून$ +^शुरू/शुरू$ +^भटे/भटे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^येको/*येको$ +^बिचार/*बिचार$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तुमून/तुमून$ +^मौक/*मौक$ +^नै/नै$ +^मिलौ/*मिलौ$ +^इसो/इसो$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^कि/कि/कि$ +^मैंस/मैंस$ +^कभै/कभै$ +^जरूरत/जरूरत$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^सिखीना/*सिखीना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पास/पास$ +^जो/जो$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^छै/छ$ +^उमें/उ+में$ +^खुश/खुश$ +^रून/रू$ +^छै/छ$ +^मैंस/मैंस$ +^पत्तो/पत्त$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^हुन/हो$ +^में/में$ +^और/और$ +^जरूरत/जरूरत$ +^है/है$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^हुन/हो$ +^में/में$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^जीन/*जीन$ +^चैछो/चा$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^हर/हर$ +^हाल/हाल$ +^में/में$ +^खुश/खुश$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पास/पास$ +^खान/खान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^हुछो/हो$ +^,/,$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पास/पास$ +^खान/खान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^हुछो/हो$ +^द्वीवै/द्वीवै$ +^हाल/हाल$ +^में/में$ +^रून/रू$ +^सिख/*सिख$ +^हैछ/*हैछ$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^जरियाले/*जरियाले$ +^जो/जो$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^मैंस/मैंस$ +^दीछो/दी$ +^,/,$ +^उमें/उ+में$ +^मैं/मैं/मैं$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^कर/कर/कर$ +^सकछूँ/*सकछूँ$ +^तब/तब$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमूले/तुमूले$ +^निको/निको$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मैंस/मैंस$ +^रूपाया/*रूपाया$ +^भेजभेरन/*भेजभेरन$ +^म्यारा/म्यारा$ +^तखलीफ/*तखलीफ$ +^में/में$ +^मेरि/मेरि$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करछ्य/कर/कर$ +^हे/हे$ +^फिलिप्पी/*फिलिप्पी$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^रूनवाला/*रूनवाला$ +^लोगो/लोगो$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^खुद/खुद$ +^जाणछा/जाण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जै/जै$ +^बखत/बखत$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^मसीह/मसीह$ +^को/को$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^तुमून/तुमून$ +^सुणाछ/*सुणाछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^मकिदुनिया/*मकिदुनिया$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^खिन/खिन/खिन$ +^वाँ/वाँ$ +^भटे/भटे$ +^गयूँ/*गयूँ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^तुम/तुम$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^लोग/लोग$ +^छ्या/छ$ +^जिनूनले/जिनून+ले$ +^लेन/*लेन$ +^-/-$ +^देन/*देन$ +^में/में$ +^मेरि/मेरि$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करछ्य/कर/कर$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^थिस्सलुनीके/*थिस्सलुनीके$ +^नगर/नगर$ +^में/में$ +^छ्यूँ/*छ्यूँ$ +^;/;$ +^तब/तब$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमूनले/तुमून$ +^मेरि/मेरि$ +^जरूरत/जरूरत$ +^पुरी/पुरी$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कई/कई$ +^बार/बार$ +^मैंखिन/*मैंखिन$ +^रूपाया/*रूपाया$ +^भेजियान/*भेजियान$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^नै/नै$ +^कुंनू/कुं$ +^कि/कि/कि$ +^मेरि/मेरि$ +^मद्दत/मद्दत$ +^रूपयान/*रूपयान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^चाँछू/*चाँछू$ +^की/की/की$ +^येस/येस$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^चीजून/चीज$ +^की/की/की$ +^सूची/*सूची$ +^में/में$ +^शामिल/शामिल$ +^करि/कर$ +^जो/जो$ +^तुमून/तुमून$ +^पैलि/पैलि$ +^कर/कर/कर$ +^चुक/चुक$ +^गैछा/गै$ +^और/और$ +^जै/जै$ +^खिन/खिन/खिन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^तुमून/तुमून$ +^ईनाम/ईनाम$ +^द्याला/द्याल$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पास/पास$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^जरूरत/जरूरत$ +^है/है$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^जो/जो$ +^चीज/चीज$ +^तुमूले/तुमूले$ +^इपफ्रुदीतुस/*इपफ्रुदीतुस$ +^हात/हात$ +^भटे/भटे$ +^भेज/भेज/भेज$ +^छ्ये/*छ्ये$ +^उनून/उनून/उनून$ +^पाभेरन/पा+भेरन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^संतुष्ट/*संतुष्ट$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^मैंखिन/*मैंखिन$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^दान/दान$ +^मीठा/*मीठा$ +^खुशबुदार/खुशबुदार$ +^बलिदान/बलिदान$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^याजक/याजक$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^चढ़ूछो/*चढ़ूछो$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ग्रहण/*ग्रहण$ +^करछो/कर$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^खुशी/खुशी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हुछो/हो$ +^और/और$ +^म्योरो/म्योरो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपूनो/अपूनो$ +^उ/उ/उ$ +^धन/धन$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^जो/जो$ +^महिमा/महिमा$ +^सहित/*सहित$ +^मसीह/मसीह$ +^यीशु/यीशु$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^हरेक/हरेक$ +^कमी/*कमी$ +^पुरो/पुरो$ +^करोलो/कर$ +^हमार/हमार$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^महिमा/महिमा$ +^हमेशा/हमेशा$ +^तलक/तलक$ +^हुनै/हो$ +^रौ/रू$ +^आमीन/आमीन$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^म्योरो/म्योरो$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^कया/*कया$ +^जो/जो$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाई/भाई$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^छन/छ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमून/तुमून$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^कुंनान/कुं$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सब/सब$ +^लोग/लोग$ +^जो/जो$ +^या/या/या$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^खास/खास$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^जो/जो$ +^महाराजा/महा+राजा$ +^का/का$ +^घराना/*घराना$ +^का/का$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^छन/छ$ +^तुमून/तुमून$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^करनान/कर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^हमार/हमार$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^तुम/तुम$ +^सबून/सबून$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^हुनै/हो$ +^रौ/रू$ +^मैं/मैं/मैं$ +^पौलुस/पौलुस$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^इच्छा/इच्छा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^को/को$ +^प्रेरित/प्रेरित/प्रेरित$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाई/भाई$ +^तीमुथियुस/*तीमुथियुस$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^,/,$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^पवित्र/पवित्र$ +^और/और$ +^विश्वासयोग्य/*विश्वासयोग्य$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईन/भाई$ +^का/का$ +^नाम/नाम$ +^चिठ्ठी/चिठ्ठी$ +^लिखूनमरयूँ/*लिखूनमरयूँ$ +^जो/जो$ +^कुलुस्से/*कुलुस्से$ +^नगर/नगर$ +^में/में$ +^रूनान/रू$ +^मैं/मैं/मैं$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछूँ/कर$ +^कि/कि/कि$ +^हमार/हमार$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^तुमून/तुमून$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^और/और$ +^शान्ति/शान्ति$ +^मिलनै/मिल$ +^रौ/रू$ +^जब/जब/जब$ +^हम/हम/हम$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^रोज/*रोज$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करनू/कर$ +^त/त/त$ +^हम/हम/हम$ +^अपून/अपून$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^और/और$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^धन्यवाद/धन्यवाद$ +^करनू/कर$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^हमून/हमून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमार/तुमार$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सुण/सुण/सुण$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^सब/सब$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^प्रेम/प्रेम$ +^राखछा/राख$ +^तुम/तुम$ +^यो/यो/यो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^करछा/कर$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^विश्वास/विश्वास$ +^और/और$ +^प्रेम/प्रेम$ +^की/की/की$ +^बुनियाद/*बुनियाद$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^राखिना/राख$ +^की/की/की$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जैका/जैका$ +^बारिमें/बारिमें$ +^तुम/तुम$ +^पैलि/पैलि$ +^भटे/भटे$ +^सुण/सुण/सुण$ +^चुक/चुक$ +^गैछा/गै$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^पुरी/पुरी$ +^दुनिया/*दुनिया$ +^में/में$ +^फैलून/*फैलून$ +^मर्योछ/*मर्योछ$ +^और/और$ +^कई/कई$ +^लोग/लोग$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^बनून/बना$ +^मर्यान/मार$ +^हर/हर$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^बदलून/*बदलून$ +^मरैछ/*मरैछ$ +^,/,$ +^ठीक/ठीक$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^जसकैं/जैस+तरह$ +^कि/कि/कि$ +^तुमूले/तुमूले$ +^पैलि/पैलि$ +^बार/बार$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^सुणछ्य/सुण$ +^और/और$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^स/स/स$ +^समझछ्य/समझ$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^पापून/पाप$ +^माफ/माफ$ +^करछो/कर$ +^जो/जो$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^भरोसा/*भरोसा$ +^राँखनान/राँख$ +^उकी/उकी$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^तुमूले/तुमूले$ +^हमार/हमार$ +^प्रिय/*प्रिय$ +^दगड़िया/*दगड़िया$ +^इपफ्रास/*इपफ्रास$ +^भटे/भटे$ +^सिखछै/*सिखछै$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मसीह/मसीह$ +^को/को$ +^सच्चो/सच्चो$ +^सेवक/सेवक$ +^छै/छ$ +^उले/उले$ +^हमून/हमून$ +^दुसारा/दुसारा$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^प्रति/*प्रति$ +^तुमार/तुमार$ +^उ/उ/उ$ +^प्रेम/प्रेम$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^जो/जो$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमून/तुमून$ +^दीछ/दी$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^जे/जे$ +^दिन/दी/दिन$ +^भटे/भटे$ +^हमून/हमून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सुण/सुण/सुण$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^हम/हम/हम$ +^उ/उ/उ$ +^दिन/दी/दिन$ +^भटे/भटे$ +^हमेशा/हमेशा$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^और/और$ +^बिनती/बिनती$ +^करनै/कर$ +^रूनू/रू$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^आत्मा/आत्मा$ +^तुमून/तुमून$ +^ज्ञान/ज्ञान$ +^और/और$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^दे/दी$ +^ताकि/ताकि$ +^तुम/तुम$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^इच्छा/इच्छा$ +^पुरी/पुरी$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^सका/सका$ +^हम/हम/हम$ +^यो/यो/यो$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करनू/कर$ +^ताकि/ताकि$ +^तुम/तुम$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^जीवन/जीवन$ +^जीया/*जीया$ +^जसो/जसो$ +^प्रभु/प्रभु$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^जीन/*जीन$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^हर/हर$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^प्रभु/प्रभु$ +^स/स/स$ +^खुश/खुश$ +^करला/कर$ +^और/और$ +^हर/हर$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^भल/भल$ +^काम/काम$ +^करनै/कर$ +^रौला/रू$ +^,/,$ +^और/और$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^ज्ञान/ज्ञान$ +^में/में$ +^बढ़नै/बढ़$ +^जाला/जा$ +^और/और$ +^हम/हम/हम$ +^यो/यो/यो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करनू/कर$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^अपूनी/अपूनी$ +^महिमा/महिमा$ +^की/की/की$ +^शक्ति/*शक्ति$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^तुमून/तुमून$ +^मजबूत/मजबूत$ +^करौ/*करौ$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^तुम/तुम$ +^हौंसला/*हौंसला$ +^और/और$ +^खुशी/खुशी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^दुखून/दुख$ +^सहन/सहन$ +^कर/कर/कर$ +^सका/सका$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^लोग/लोग$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^धन्यवाद/धन्यवाद$ +^करनै/कर$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^जेले/जेले$ +^हमून/हमून$ +^उ/उ/उ$ +^मिसरास/*मिसरास$ +^में/में$ +^शामिल/शामिल$ +^हुन/हो$ +^लायक/लायक$ +^बनाछ/बना$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^उले/उले$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^में/में$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैय्यार/तैय्यार$ +^कर/कर/कर$ +^रैछ/रै/रै$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^के/के$ +^हमून/हमून$ +^शैतान/शैतान$ +^की/की/की$ +^शक्ति/*शक्ति$ +^है/है$ +^छुड़ाभेरन/*छुड़ाभेरन$ +^अपून/अपून$ +^प्रिय/*प्रिय$ +^च्याला/च्याला$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^में/में$ +^ल्याछ/ल्या$ +^अपूनो/अपूनो$ +^च्याला/च्याला$ +^का/का$ +^बलिदान/बलिदान$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमून/हमून$ +^शैतान/शैतान$ +^की/की/की$ +^शक्ति/*शक्ति$ +^भटे/भटे$ +^आजाद/*आजाद$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^हमार/हमार$ +^पापून/पाप$ +^माफ/माफ$ +^करछ्य/कर/कर$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^नै/नै$ +^देख/देख/देख/देख$ +^सकूनो/सक$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^उको/उको$ +^च्योलो/च्योलो$ +^एक/एक$ +^मनुष्य/*मनुष्य$ +^शरीर/शरीर$ +^में/में$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उले/उले$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^प्रगट/प्रगट$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^दुनिया/*दुनिया$ +^का/का$ +^बनून/बना$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^उ/उ/उ$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जो/जो$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बनाछ/बना$ +^,/,$ +^उमें/उ+में$ +^उको/उको$ +^सर्वोच्च/*सर्वोच्च$ +^छै/छ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^यो/यो/यो$ +^उई/उई/उ+ई$ +^मसीह/मसीह$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जेले/जेले$ +^पुर/पुर$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^चीजून/चीज$ +^बुन/बुन/बुन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^काम/काम$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^चाहे/*चाहे$ +^उ/उ/उ$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^की/की/की$ +^हो/हो$ +^या/या/या$ +^धरती/धरती$ +^की/की/की$ +^,/,$ +^देखीना/*देखीना$ +^का/का$ +^या/या/या$ +^अनदेखीना/*अनदेखीना$ +^का/का$ +^,/,$ +^क्या/क्या$ +^सिंहासन/*सिंहासन$ +^,/,$ +^क्या/क्या$ +^प्रभुता/*प्रभुता$ +^,/,$ +^क्या/क्या$ +^प्रधानता/*प्रधानता$ +^,/,$ +^क्या/क्या$ +^अधिकार/अधिकार$ +^,/,$ +^और/और$ +^सब/सब$ +^चीज/चीज$ +^उक/उक/उक$ +^द्वारा/द्वारा$ +^उ/उ/उ$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बनाई/बना$ +^ग्यान/ग्य$ +^और/और$ +^मसीह/मसीह$ +^सब/सब$ +^चीजून/चीज$ +^का/का$ +^बनून/बना$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^सब/सब$ +^चीज/चीज$ +^उकी/उकी$ +^इच्छा/इच्छा$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^काम/काम$ +^करनान/कर$ +^मसीह/मसीह$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^खोरो/*खोरो$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^उको/उको$ +^आंग/*आंग$ +^छै/छ$ +^मसीह/मसीह$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^अगुवाई/*अगुवाई$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^जैसे/*जैसे$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^खोरो/*खोरो$ +^उक/उक/उक$ +^आंग/*आंग$ +^स/स/स$ +^काबू/*काबू$ +^करछो/कर$ +^उ/उ/उ$ +^पैलि/पैलि$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^मरिनान/*मरिनान$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^हुन/हो$ +^वालो/वालो$ +^पैल/*पैल$ +^उई/उई/उ+ई$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^सब/सब$ +^बातुन/बातु$ +^में/में$ +^उको/उको$ +^अधिकार/अधिकार$ +^हो/हो$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^खुशी/खुशी$ +^येमें/*येमें$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^पुर/पुर$ +^स्वभाव/स्वभाव$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^हो/हो$ +^मसीह/मसीह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^खून/खून$ +^बगाछ/*बगाछ$ +^और/और$ +^अपूनो/अपूनो$ +^प्राण/*प्राण$ +^दीयान/दी$ +^,/,$ +^उक/उक/उक$ +^द्वारा/द्वारा$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^और/और$ +^सब/सब$ +^चीजून/चीज$ +^का/का$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^मेल/मेल/मेल$ +^-/-$ +^मिलाप/*मिलाप$ +^की/की/की$ +^शुरूवाद/*शुरूवाद$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^सब/सब$ +^चीजून/चीज$ +^को/को$ +^चाहे/*चाहे$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^हो/हो$ +^या/या/या$ +^चाहे/*चाहे$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^हो/हो$ +^अपून/अपून$ +^दगाड़/दगाड़$ +^मेल/मेल/मेल$ +^कर/कर/कर$ +^लीछ/ली$ +^ये/*ये$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^तुम/तुम$ +^लोग/लोग$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^भटे/भटे$ +^दूर/दूर$ +^छ्या/छ$ +^तुम/तुम$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^दुश्मन/*दुश्मन$ +^छ्या/छ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तुमारा/*तुमारा$ +^बिचार/*बिचार$ +^और/और$ +^तुमारा/*तुमारा$ +^काम/काम$ +^बुरा/बुरा$ +^छ्या/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अब/अब$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^च्याला/च्याला$ +^स/स/स$ +^आदिमी/आदिमी$ +^बनाभेरन/बना+भेरन$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^मरना/मरन$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^मेल/मेल/मेल$ +^कर/कर/कर$ +^लीछ/ली$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^तुमून/तुमून$ +^अपून/अपून$ +^सामुनि/सामुनि$ +^पवित्र/पवित्र$ +^और/और$ +^निष्कलंक/*निष्कलंक$ +^,/,$ +^और/और$ +^निर्दोष/*निर्दोष$ +^बनाभेरन/बना+भेरन$ +^पेश/*पेश$ +^करौ/*करौ$ +^अगर/अगर$ +^तुम/तुम$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछा/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^उमें/उ+में$ +^मजबूत/मजबूत$ +^रून/रू$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^ठीक/ठीक$ +^उ/उ/उ$ +^घरा/घरा$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^जो/जो$ +^मजबूत/मजबूत$ +^बुनियाद/*बुनियाद$ +^में/में$ +^बनिना/बन$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^हमून/हमून$ +^उ/उ/उ$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^जो/जो$ +^उमीद/*उमीद$ +^हमून/हमून$ +^मिलछी/मिल$ +^उ/उ/उ$ +^जन/जन$ +^छोड़ा/*छोड़ा$ +^जैको/जैको$ +^प्रचार/प्रचार$ +^पुर/पुर$ +^संसार/संसार$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^करि/कर$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^को/को$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^पौलुस/पौलुस$ +^सेवक/सेवक$ +^बन्यूँ/*बन्यूँ$ +^अब/अब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^दुखून/दुख$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^जो/जो$ +^तुमार/तुमार$ +^खिन/खिन/खिन$ +^सहन/सहन$ +^करूमरयूँ/*करूमरयूँ$ +^,/,$ +^आनन्द/*आनन्द$ +^मानछूँ/*मानछूँ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उनार/उनार/उनार$ +^शरीर/शरीर$ +^,/,$ +^मतलब/मतलब$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अपून/अपून$ +^शरीर/शरीर$ +^में/में$ +^दुखून/दुख$ +^सहन/सहन$ +^करछूँ/कर$ +^जसो/जसो$ +^मसीह/मसीह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सहन/सहन$ +^करछ्य/कर/कर$ +^इन/इन$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^सौपी/*सौपी$ +^गै/गै/गै$ +^सेवा/सेवा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^सेवक/सेवक$ +^चुनी/चुन$ +^ग्यू/*ग्यू$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^बचनो/*बचनो$ +^को/को$ +^पुरी/पुरी$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^प्रचार/प्रचार$ +^कर/कर/कर$ +^सकूँ/*सकूँ$ +^मतलब/मतलब$ +^उ/उ/उ$ +^गुप्त/*गुप्त$ +^बाते/*बाते$ +^स/स/स$ +^जो/जो$ +^सदियून/*सदियून$ +^भटे/भटे$ +^और/और$ +^पीढ़ीन/*पीढ़ीन$ +^भटे/भटे$ +^गुप्त/*गुप्त$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अब/अब$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^प्रगट/प्रगट$ +^भ्योछ/भ्य$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^फैसला/फैसला$ +^लीछ/ली$ +^कि/कि/कि$ +^उक/उक/उक$ +^लोग/लोग$ +^कीमती/कीमती$ +^और/और$ +^महिमा/महिमा$ +^वाली/वाली$ +^गुप्त/*गुप्त$ +^रहस्य/*रहस्य$ +^स/स/स$ +^जाण/जाण/जाण$ +^सकूँन/*सकूँन$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^छै/छ$ +^यह/*यह$ +^गुप्त/*गुप्त$ +^रहस्य/*रहस्य$ +^मसीह/मसीह$ +^खुद/खुद$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^रूछो/रू$ +^,/,$ +^केवल/केवल$ +^उई/उई/उ+ई$ +^महिमा/महिमा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^हमरि/हमरि$ +^एकमात्र/*एकमात्र$ +^उमीद/*उमीद$ +^छै/छ$ +^हम/हम/हम$ +^मसीह/मसीह$ +^को/को$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^हरेक/हरेक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^उ/उ/उ$ +^ज्ञान/ज्ञान$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^चेतावनी/चेतावनी$ +^और/और$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^समझुनू/*समझुनू$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^हम/हम/हम$ +^यो/यो/यो$ +^देख/देख/देख/देख$ +^ल्या/ल्या/ल्या$ +^कि/कि/कि$ +^हरेक/हरेक$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^के/के$ +^सामुनि/सामुनि$ +^ठाड़/ठाड़$ +^हुन/हो$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^मजबूत/मजबूत$ +^हो/हो$ +^ज्यून/ज्यून$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उकी/उकी$ +^उ/उ/उ$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^मन/मन$ +^लगाभेरन/लगा+भेरन$ +^जो/जो$ +^मैंस/मैंस$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^मिलछी/मिल$ +^,/,$ +^और/और$ +^म्यारा/म्यारा$ +^भितर/भितर$ +^काम/काम$ +^करछी/कर$ +^मै/मै$ +^चाछूँ/चाँ$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^जाणि/*जाणि$ +^ली/ली/ली$ +^कि/कि/कि$ +^तुमार/तुमार$ +^और/और$ +^उनून/उनून/उनून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जो/जो$ +^लौदीकिया/*लौदीकिया$ +^नगर/नगर$ +^में/में$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सबून/सबून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जिनूनले/जिनून+ले$ +^मैंस/मैंस$ +^नै/नै$ +^देख/देख/देख/देख$ +^रै/रै/रै$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^कतुक/कतुक$ +^मेहनत/मेहनत$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^इसो/इसो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^मजबूत/मजबूत$ +^हो/हो$ +^जौ/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^चाछूँ/चाँ$ +^कि/कि/कि$ +^उनून/उनून/उनून$ +^पुरो/पुरो$ +^भरोसा/*भरोसा$ +^हो/हो$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उनून/उनून/उनून$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^गुप्त/*गुप्त$ +^रहस्य/*रहस्य$ +^की/की/की$ +^पुरी/पुरी$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^खुद/खुद$ +^मसीह/मसीह$ +^छै/छ$ +^योई/योई$ +^उई/उई/उ+ई$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^बुद्धि/*बुद्धि$ +^और/और$ +^ज्ञान/ज्ञान$ +^को/को$ +^पछयाण/*पछयाण$ +^करूछो/*करूछो$ +^जो/जो$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^खजाना/*खजाना$ +^कि/कि/कि$ +^नियाती/नियाती$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^लुकीना/*लुकीना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^यो/यो/यो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^कोई/कोई$ +^आदिमी/आदिमी$ +^तुमून/तुमून$ +^झूठ्ठी/झूठ्ठी$ +^बातुन/बातु$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^राजी/*राजी$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^ध्वाका/ध्वाका$ +^जन/जन$ +^दी/दी/दी$ +^अगर/अगर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^हैं/*हैं$ +^दूर/दूर$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमार/तुमार$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सोच/*सोच$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^खुश/खुश$ +^हुछूँ/*हुछूँ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^जीन/*जीन$ +^मरेछा/*मरेछा$ +^जसो/जसो$ +^तुमून/तुमून$ +^जीनो/*जीनो$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^मजबूत/मजबूत$ +^छै/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^तुम/तुम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मसीह/मसीह$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^प्रभु/प्रभु$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^ग्रहण/*ग्रहण$ +^कर/कर/कर$ +^हालछ्य/*हालछ्य$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^उमें/उ+में$ +^बनिना/बन$ +^का/का$ +^रौ/रू$ +^जसकैं/जैस+तरह$ +^एक/एक$ +^रूख/रूख$ +^जमीन/*जमीन$ +^में/में$ +^जड़/*जड़$ +^पकड़छो/पकड़$ +^और/और$ +^एक/एक$ +^घर/घर$ +^नींव/नींव$ +^में/में$ +^मजबूत/मजबूत$ +^रूछो/रू$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^तुम/तुम$ +^अपून/अपून$ +^विश्वास/विश्वास$ +^में/में$ +^मजबूत/मजबूत$ +^हुनै/हो$ +^जा/जा/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^लगातार/*लगातार$ +^उमें/उ+में$ +^बढ़नै/बढ़$ +^जा/जा/जा$ +^,/,$ +^जसो/जसो$ +^तुमून/तुमून$ +^सिखा/सिखा/सिखा$ +^रैछ/रै/रै$ +^और/और$ +^ज्याद/*ज्याद$ +^है/है$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^धन्यवाद/धन्यवाद$ +^करनै/कर$ +^रौ/रू$ +^ध्यान/ध्यान$ +^राँखा/*राँखा$ +^कि/कि/कि$ +^कोई/कोई$ +^तुम/तुम$ +^लोगून/लोग$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बेकार/*बेकार$ +^शिक्षान/शिक्षा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मूर्ख/मूर्ख/मूर्ख/मूर्ख$ +^नै/नै$ +^बनौ/*बनौ$ +^यो/यो/यो$ +^बेकार/*बेकार$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^सुणून/सुण$ +^में/में$ +^त/त/त$ +^ज्ञान/ज्ञान$ +^की/की/की$ +^लागनान/लाग$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^यो/यो/यो$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^संसारा/संसारा$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^पर/पर$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^इन/इन$ +^लोगून/लोग$ +^भटे/भटे$ +^ध्वाका/ध्वाका$ +^जन/जन$ +^खा/खा/खा$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जब/जब/जब$ +^मसीह/मसीह$ +^आदिमी/आदिमी$ +^बनछ्य/बन$ +^तब/तब$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^पूर्ण/*पूर्ण$ +^रूप/रूप$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^छ्यो/छ$ +^मसीह/मसीह$ +^हरेक/हरेक$ +^शक्ति/*शक्ति$ +^और/और$ +^अधिकार/अधिकार$ +^में/में$ +^हकुमत/*हकुमत$ +^राँखछो/राँख$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^अगर/अगर$ +^तुम/तुम$ +^मसीह/मसीह$ +^भटे/भटे$ +^जुड़ीना/*जुड़ीना$ +^का/का$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुम/तुम$ +^पुर/पुर$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^छा/छ$ +^जब/जब/जब$ +^तुमूले/तुमूले$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^खतना/खत$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^नै/नै$ +^करि/कर$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उ/उ/उ$ +^खतना/खत$ +^होईना/हो$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^करि/कर$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^कि/कि/कि$ +^तुमार/तुमार$ +^पापी/पापी$ +^स्वभाव/स्वभाव$ +^स/स/स$ +^काट/काट/काट$ +^भेरन/भेरन$ +^दूर/दूर$ +^करछो/कर$ +^जब/जब/जब$ +^तुमूले/तुमूले$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^लीछ/ली$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^पापी/पापी$ +^स्वभाव/स्वभाव$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^दफना/दफना/दफना$ +^दीई/दी$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^जैस/जैस$ +^मसीह/मसीह$ +^मरिन/*मरिन$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यून/ज्यून$ +^भ्योछ/भ्य$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^तुम/तुम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^एक/एक$ +^नय्या/नय्या$ +^स्वभाव/स्वभाव$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ज्यून/ज्यून$ +^भैछा/*भैछा$ +^यो/यो/यो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^भ्योछ/भ्य$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तुमूले/तुमूले$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^मसीह/मसीह$ +^स/स/स$ +^मरिनान/*मरिनान$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^तुमून/तुमून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^अपून/अपून$ +^अपराधून/अपराध$ +^,/,$ +^और/और$ +^खतना/खत$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^तुमार/तुमार$ +^बुरा/बुरा$ +^स्वभाव/स्वभाव$ +^काटि/*काटि$ +^नै/नै$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमार/हमार$ +^सब/सब$ +^पापून/पाप$ +^माफ/माफ$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ज्यून/ज्यून$ +^करछ्य/कर/कर$ +^यो/यो/यो$ +^इसो/इसो$ +^छ्यो/छ$ +^जसो/जसो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमार/हमार$ +^पापून/पाप$ +^को/को$ +^चिट्ठा/*चिट्ठा$ +^मिटा/*मिटा$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^जेमें/*जेमें$ +^हमार/हमार$ +^खिलाफ/खिलाफ$ +^अपराध/अपराध$ +^लिखी/लिख$ +^ग्यान/ग्य$ +^जब/जब/जब$ +^मसीह/मसीह$ +^सूली/सूली$ +^पर/पर$ +^चढ़ाई/चढ़ा$ +^ग्योछ/ग्य$ +^तब/तब$ +^उले/उले$ +^ऊस/ऊस$ +^दस्तावेज/*दस्तावेज$ +^स/स/स$ +^पुरी/पुरी$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हटा/हटा/हटा$ +^दीछ/दी$ +^और/और$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^मरना/मरन$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^संसार/संसार$ +^का/का$ +^अधिकारीन/अधिकारी$ +^की/की/की$ +^शक्ति/*शक्ति$ +^स/स/स$ +^हराभेरन/*हराभेरन$ +^उनोरो/उनोरो$ +^सबून/सबून$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^तमाशा/*तमाशा$ +^बना/बना/बना/बन$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^उमें/उ+में$ +^जीत/*जीत$ +^हासिल/*हासिल$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^खुशी/खुशी$ +^मनाछ/मना$ +^ध्यान/ध्यान$ +^राँख्या/*राँख्या$ +^कि/कि/कि$ +^कोई/कोई$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^खान/खान$ +^-/-$ +^पिन/*पिन$ +^या/या/या$ +^पर्व/*पर्व$ +^या/या/या$ +^नय्या/नय्या$ +^चाँद/*चाँद$ +^,/,$ +^या/या/या$ +^सबता/*सबता$ +^का/का$ +^दिनून/दिन$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^तुम/तुम$ +^कोई/कोई$ +^फैसला/फैसला$ +^जन/जन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^एक/एक$ +^छाया/*छाया$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^छै/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हकीक्त/*हकीक्त$ +^में/में$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^मसीह/मसीह$ +^छै/छ$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आदिमी/आदिमी$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^झूठ्ठी/झूठ्ठी$ +^दया/दया$ +^और/और$ +^स्वर्गदूतून/स्वर्गदूत$ +^की/की/की$ +^अराधना/अराधना$ +^में/में$ +^लीन/ली$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^तुमून/तुमून$ +^तुमार/तुमार$ +^ईनाम/ईनाम$ +^भटे/भटे$ +^दूर/दूर$ +^नी/नी$ +^कर/कर/कर$ +^पाला/पा$ +^इसो/इसो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^देखीना/*देखीना$ +^का/का$ +^बातुन/बातु$ +^में/में$ +^लाग/लाग/लाग$ +^रूनान/रू$ +^और/और$ +^उको/उको$ +^पापी/पापी$ +^स्वभाव/स्वभाव$ +^ऊस/ऊस$ +^बिना/बिना$ +^कोई/कोई$ +^कारण/कारण$ +^का/का$ +^घमंडी/*घमंडी$ +^बना/बना/बना/बन$ +^दीछो/दी$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बनभेरन/बन+भेरन$ +^नै/नै$ +^रै/रै/रै$ +^सकना/सका$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^पुर/पुर$ +^शरीरो/*शरीरो$ +^को/को$ +^खोरो/*खोरो$ +^छै/छ$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^शरीर/शरीर$ +^सारा/सारा$ +^जोड़/*जोड़$ +^और/और$ +^नस/*नस$ +^शरीर/शरीर$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बनभेरन/बन+भेरन$ +^रूनान/रू$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^तुम/तुम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^मिल/मिल/मिल$ +^-/-$ +^जुल/*जुल$ +^भेरन/भेरन$ +^रया/*रया$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^शरीरो/*शरीरो$ +^को/को$ +^अंग/अंग$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^बढ़नै/बढ़$ +^जानान/जा$ +^जब/जब/जब$ +^भटे/भटे$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^पापी/पापी$ +^स्वभाव/स्वभाव$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^मरग्योछ/मर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^यो/यो/यो$ +^संसार/संसार$ +^का/का$ +^शिक्षान/शिक्षा$ +^मानना/*मानना$ +^की/की/की$ +^जरूरत/जरूरत$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^तुम/तुम$ +^आजि/*आजि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इन/इन$ +^शिक्षान/शिक्षा$ +^पालन/पालन$ +^करछा/कर$ +^,/,$ +^जेले/जेले$ +^लागछो/लाग$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^आजि/*आजि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^बश/*बश$ +^में/में$ +^छा/छ$ +^?/?$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^इसो/इसो$ +^सिखूना/*सिखूना$ +^कि/कि/कि$ +^“/“$ +^इसा/इसा$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^की/की/की$ +^चीजून/चीज$ +^में/में$ +^हात/हात$ +^जन/जन$ +^लगाया/*लगाया$ +^,/,$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^इसा/इसा$ +^खाना/खाना$ +^स/स/स$ +^खाया/*खाया$ +^,/,$ +^या/या/या$ +^तक/तक$ +^इसी/इसी$ +^चीजून/चीज$ +^छूया/*छूया$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जन/जन$ +^”/”$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^बेकार/*बेकार$ +^और/और$ +^के/के$ +^कामा/*कामा$ +^का/का$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^यो/यो/यो$ +^आदिमीन/आदिमी$ +^का/का$ +^हुकुम/हुकुम$ +^और/और$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^छन/छ$ +^इसो/इसो$ +^लागछो/लाग$ +^यो/यो/यो$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^त/त/त$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^बाट/बाट$ +^में/में$ +^ली/ली/ली$ +^जानवाला/*जानवाला$ +^लागनान/लाग$ +^मतलब/मतलब$ +^अपून/अपून$ +^आप/*आप$ +^स/स/स$ +^जबरदस्ती/जबरदस्ती$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^भक्त/*भक्त$ +^बनूना/बना$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^,/,$ +^झूठ्ठी/झूठ्ठी$ +^दया/दया$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^शरीर/शरीर$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बुरा/बुरा$ +^ब्यवहार/ब्यवहार$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^लोग/लोग$ +^इन/इन$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^अपूनो/अपूनो$ +^पापी/पापी$ +^स्वभाव/स्वभाव$ +^स/स/स$ +^नै/नै$ +^रोक/*रोक$ +^सकूँना/*सकूँना$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^जब/जब/जब$ +^तुम/तुम$ +^मसीहक/मसीह+क$ +^दगाड़/दगाड़$ +^मरिनान/*मरिनान$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यून/ज्यून$ +^चीजून/चीज$ +^की/की/की$ +^इच्छा/इच्छा$ +^करनै/कर$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^राखिना/राख$ +^की/की/की$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जा/जा/जा$ +^मसीह/मसीह$ +^यो/यो/यो$ +^बखत/बखत$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^दैन/दैन$ +^तरफ/तरफ$ +^विराजमान/*विराजमान$ +^छै/छ$ +^संसार/संसार$ +^का/का$ +^चीजून/चीज$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^पर/पर$ +^स्वर्गीय/स्वर्गीय$ +^चीजून/चीज$ +^की/की/की$ +^इच्छा/इच्छा$ +^करनै/कर$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^राखिना/राख$ +^की/की/की$ +^छै/छ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तुम/तुम$ +^त/त/त$ +^अपून/अपून$ +^पापी/पापी$ +^स्वभाव/स्वभाव$ +^में/में$ +^मर/मर/मर$ +^गैछ्या/गै/गै$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^नय्या/नय्या$ +^जीवन/जीवन$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^लुकीना/*लुकीना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^जब/जब/जब$ +^मसीह/मसीह$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^तुमून/तुमून$ +^नय्या/नय्या$ +^जीवन/जीवन$ +^दीछो/दी$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^यो/यो/यो$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^वापस/वापस$ +^आलो/आ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^तुमूले/तुमूले$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^आला/आ$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^उकी/उकी$ +^महिमा/महिमा$ +^में/में$ +^भागीदार/*भागीदार$ +^होला/हो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^अपून/अपून$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^कामून/काम$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दी/दी/दी$ +^जो/जो$ +^तुमार/तुमार$ +^पापी/पापी$ +^स्वभाव/स्वभाव$ +^भटे/भटे$ +^जुड़िनाक/*जुड़िनाक$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^मतलब/मतलब$ +^व्यभिचार/*व्यभिचार$ +^,/,$ +^अशुद्धता/*अशुद्धता$ +^,/,$ +^दुष्कामना/*दुष्कामना$ +^,/,$ +^बुरी/बुरी$ +^इच्छा/इच्छा$ +^और/और$ +^लोभी/*लोभी$ +^जन/जन$ +^बना/बना/बना/बन$ +^जो/जो$ +^मूर्ति/*मूर्ति$ +^पूजा/*पूजा$ +^का/का$ +^बराबर/*बराबर$ +^छन/छ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^लोग/लोग$ +^इन/इन$ +^बुरा/बुरा$ +^कामून/काम$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^जरूर/जरूर$ +^इन/इन$ +^लोगून/लोग$ +^कड़ी/*कड़ी$ +^सजा/सजा$ +^द्योलो/द्याल$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जब/जब/जब$ +^इन/इन$ +^बुराईन/*बुराईन$ +^में/में$ +^जीवन/जीवन$ +^बितूछ्या/*बितूछ्या$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुम/तुम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^योई/योई$ +^बुरा/बुरा$ +^काम/काम$ +^करछ्या/कर/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अब/अब$ +^तुम/तुम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इन/इन$ +^सबून/सबून$ +^मतबल/*मतबल$ +^गुस्सा/*गुस्सा$ +^,/,$ +^गुस्सा/*गुस्सा$ +^वाला/वाला$ +^ब्यहार/*ब्यहार$ +^,/,$ +^बैर/बैर$ +^-/-$ +^भाव/*भाव$ +^,/,$ +^निन्दा/निन्दा$ +^और/और$ +^मुँख/मुँख$ +^भटे/भटे$ +^गाली/*गाली$ +^बकूनो/*बकूनो$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^सारा/सारा$ +^बुरा/बुरा$ +^काम/काम$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दी/दी/दी$ +^एक/एक$ +^दुसारा/दुसारा$ +^थैं/थैं$ +^झूठ/झूठ$ +^जन/जन$ +^बोला/*बोला$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तुमून/तुमून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपूनो/अपूनो$ +^पुरानो/*पुरानो$ +^पापी/पापी$ +^स्वभाव/स्वभाव$ +^और/और$ +^सारा/सारा$ +^बुरा/बुरा$ +^कामून/काम$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^हैछ/*हैछ$ +^और/और$ +^अब/अब$ +^तुमले/*तुमले$ +^नय्या/नय्या$ +^स्वभाव/स्वभाव$ +^पा/पा/पा$ +^हैछ/*हैछ$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^नय्या/नय्या$ +^स्वभाव/स्वभाव$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^है/है$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^अपून/अपून$ +^बनून/बना$ +^वाला/वाला$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^नियाती/नियाती$ +^हो/हो$ +^जाछो/जा$ +^और/और$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उ/उ/उ$ +^निकीकैं/निकीकैं$ +^समझोलो/*समझोलो$ +^उमें/उ+में$ +^नै/नै$ +^त/त/त$ +^यूनानी/*यूनानी$ +^और/और$ +^यहूदी/यहूदी$ +^का/का$ +^बीच/बीच$ +^फरक/*फरक$ +^रियो/*रियो$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^यहूदी/यहूदी$ +^का/का$ +^बीच/बीच$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^खतना/खत$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^खतना/खत$ +^रहित/*रहित$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^परदेशी/*परदेशी$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^जंगली/जंगली$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^दास/दास$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^गुलाम/*गुलाम$ +^रियो/*रियो$ +^,/,$ +^केवल/केवल$ +^मसीह/मसीह$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^महान/महान$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^हम/हम/हम$ +^सबून/सबून$ +^में/में$ +^रूछो/रू$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमून/तुमून$ +^अपून/अपून$ +^पवित्र/पवित्र$ +^लोग/लोग$ +^हुन/हो$ +^खिन/खिन/खिन$ +^चुनिना/*चुनिना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^तुमून/तुमून$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^भौत/भौत/भौत$ +^करूणा/*करूणा$ +^,/,$ +^और/और$ +^भलाई/भलाई$ +^,/,$ +^और/और$ +^दीनता/*दीनता$ +^,/,$ +^और/और$ +^भौत/भौत/भौत$ +^नम्र/नम्र$ +^स्वभाव/स्वभाव$ +^और/और$ +^खुद/खुद$ +^में/में$ +^सहन/सहन$ +^करना/कर$ +^की/की/की$ +^ताकत/*ताकत$ +^राँखा/*राँखा$ +^और/और$ +^अगर/अगर$ +^कैसे/कैसे$ +^कैमें/कै+में$ +^दोष/दोष$ +^लगूना/*लगूना$ +^को/को$ +^केले/केले$ +^कारण/कारण$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^एक/एक$ +^दुसरा/दुसरा$ +^की/की/की$ +^सह/*सह$ +^ली/ली/ली$ +^,/,$ +^और/और$ +^एक/एक$ +^दुसरा/दुसरा$ +^का/का$ +^अपराध/अपराध$ +^माफ/माफ$ +^करा/करा/करा/कर$ +^;/;$ +^जसा/*जसा$ +^प्रभु/प्रभु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमार/तुमार$ +^अपराध/अपराध$ +^माफ/माफ$ +^कर्यान/कर$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^तुमूले/तुमूले$ +^करा/करा/करा/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^ठूली/*ठूली$ +^बात/बात$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^आपस/आपस$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^दुसरा/दुसरा$ +^थैं/थैं$ +^प्रेम/प्रेम$ +^भाव/*भाव$ +^राँखा/*राँखा$ +^इसो/इसो$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^तुम/तुम$ +^पुर/पुर$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^एकजुट/*एकजुट$ +^हो/हो$ +^जाला/जा$ +^उ/उ/उ$ +^शान्ति/शान्ति$ +^जो/जो$ +^मसीह/मसीह$ +^दीछो/दी$ +^ऊस/ऊस$ +^अपून/अपून$ +^दिल/*दिल$ +^में/में$ +^राजा/राजा$ +^करून/कर$ +^दी/दी/दी$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तुम/तुम$ +^सबै/सबै$ +^एक्कै/एक्कै$ +^शरीरा/*शरीरा$ +^का/का$ +^अंग/अंग$ +^छा/छ$ +^और/और$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^तुमून/तुमून$ +^एक/एक$ +^दुसरा/दुसरा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^शान्ति/शान्ति$ +^रून/रू$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बुलाई/बुला$ +^ग्योछ/ग्य$ +^और/और$ +^हमेशा/हमेशा$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^धन्यवाद/धन्यवाद$ +^करनै/कर$ +^रौ/रू$ +^हर/हर$ +^बखत/बखत$ +^तुम/तुम$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^बचनून/बचन$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सोचनै/*सोचनै$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^जो/जो$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करछै/कर$ +^और/और$ +^सोचछै/*सोचछै$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^काबू/*काबू$ +^में/में$ +^राँखा/*राँखा$ +^और/और$ +^भौत/भौत/भौत$ +^समझदारी/*समझदारी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^एक/एक$ +^दुसरा/दुसरा$ +^स/स/स$ +^सिखा/सिखा/सिखा$ +^,/,$ +^और/और$ +^सलाह/*सलाह$ +^दी/दी/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^-/-$ +^अपून/अपून$ +^मन/मन$ +^में/में$ +^धन्यवाद/धन्यवाद$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भजन/*भजन$ +^किरतन/*किरतन$ +^और/और$ +^आत्मिक/*आत्मिक$ +^गीत/*गीत$ +^गानै/*गानै$ +^रौ/रू$ +^तुम/तुम$ +^बोलून/बोल$ +^में/में$ +^,/,$ +^या/या/या$ +^काम/काम$ +^में/में$ +^जेके/*जेके$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करछा/कर$ +^सब/सब$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^नाम/नाम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^द्वारा/द्वारा$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^धन्यवाद/धन्यवाद$ +^करा/करा/करा/कर$ +^हे/हे$ +^घरवालीयो/*घरवालीयो$ +^,/,$ +^तुमून/तुमून$ +^अपून/अपून$ +^घरवाला/*घरवाला$ +^का/का$ +^अधिकार/अधिकार$ +^में/में$ +^रून/रू$ +^चैछो/चा$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करून/कर$ +^वालान/वालान$ +^इसो/इसो$ +^करून/कर$ +^ठीक/ठीक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^छी/छ$ +^हे/हे$ +^घरवालो/घर+वालो$ +^तुम/तुम$ +^अपून/अपून$ +^घरवाली/घर+वाली$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^प्रेम/प्रेम$ +^राँखा/*राँखा$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^निको/निको$ +^ब्यवहार/ब्यवहार$ +^करा/करा/करा/कर$ +^हे/हे$ +^नान्तिनो/नान्तिनो$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^सब/सब$ +^बातुन/बातु$ +^में/में$ +^अपून/अपून$ +^-/-$ +^अपून/अपून$ +^ईजा/ईजा$ +^-/-$ +^बबा/बबा$ +^हुकमून/हुकम$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^प्रभु/प्रभु$ +^इनी/*इनी$ +^बातुन/बातु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^खुश/खुश$ +^हुछो/हो$ +^और/और$ +^हे/हे$ +^ईज/*ईज$ +^-/-$ +^बाबो/*बाबो$ +^,/,$ +^अपून/अपून$ +^नान्तिनान/नान्तिना/नान्तिनान$ +^बार-बार/बार-बार$ +^तंग/*तंग$ +^जन/जन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^काँई/काँई$ +^इसो/इसो$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^कि/कि/कि$ +^उनोरो/उनोरो$ +^दिल/*दिल$ +^टुटी/*टुटी$ +^जौ/जा$ +^हे/हे$ +^दासो/*दासो$ +^,/,$ +^मेरि/मेरि$ +^सलाह/*सलाह$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^सारी/*सारी$ +^बातुन/बातु$ +^में/में$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^हुकमो/*हुकमो$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^यो/यो/यो$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^तुमार/तुमार$ +^अधिकारी/अधिकारी$ +^छन/छ$ +^उनार/उनार/उनार$ +^नियाती/नियाती$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^आदिमीन/आदिमी$ +^खुश/खुश$ +^करनू/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^इसो/इसो$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^डर/डर/डर$ +^में/में$ +^और/और$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^में/में$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^जेके/*जेके$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुम/तुम$ +^करछा/कर$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^पुर/पुर$ +^दिल/*दिल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^समझभेरन/*समझभेरन$ +^कि/कि/कि$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^नै/नै$ +^लेकिन/लेकिन$ +^प्रभु/प्रभु$ +^खिन/खिन/खिन$ +^करछा/कर$ +^याद/याद$ +^राँखा/*राँखा$ +^कि/कि/कि$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^तुमून/तुमून$ +^ईनाम/ईनाम$ +^द्योलो/द्याल$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^तुमून/तुमून$ +^आशीषून/*आशीषून$ +^में/में$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^द्योलो/द्याल$ +^जिनून/जिनून$ +^उले/उले$ +^अपून/अपून$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैयार/तैयार$ +^करछय/*करछय$ +^तुम/तुम$ +^जो/जो$ +^मालिक/मालिक$ +^सेवा/सेवा$ +^करून/कर$ +^मरेछा/*मरेछा$ +^उ/उ/उ$ +^मसीह/मसीह$ +^छै/छ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जो/जो$ +^बुराई/बुराई$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ऊस/ऊस$ +^सजा/सजा$ +^द्याला/द्याल$ +^,/,$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^वाँ/वाँ$ +^केको/*केको$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पक्षपात/*पक्षपात$ +^नी/नी$ +^करोलो/कर$ +^हे/हे$ +^मालिकों/*मालिकों$ +^,/,$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^एक/एक$ +^मालिक/मालिक$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^समझभेरन/*समझभेरन$ +^,/,$ +^अपून/अपून$ +^-/-$ +^अपून/अपून$ +^दासून/दास$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^न्याय/न्याय$ +^और/और$ +^एक/एक$ +^जसो/जसो$ +^ब्यवहार/ब्यवहार$ +^करा/करा/करा/कर$ +^तुम/तुम$ +^सतर्क/सतर्क$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^में/में$ +^लगातार/*लगातार$ +^लाग/लाग/लाग$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^और/और$ +^हमेशा/हमेशा$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^धन्यवाद/धन्यवाद$ +^करनै/कर$ +^रौ/रू$ +^और/और$ +^येक/येक/येक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करनै/कर$ +^रया/*रया$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^वचन/*वचन$ +^सुणना/*सुणना$ +^को/को$ +^इसो/इसो$ +^द्वार/*द्वार$ +^खोलि/खोल$ +^द्यो/*द्यो$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^उ/उ/उ$ +^भेद/*भेद$ +^बता/बता/बता$ +^सकाँ/*सकाँ$ +^जैका/जैका$ +^कारण/कारण$ +^में/में$ +^जेल/जेल$ +^में/में$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^तुम/तुम$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^उ/उ/उ$ +^भेद/*भेद$ +^स/स/स$ +^साफ/साफ$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^और/और$ +^खुला/*खुला$ +^तौर/*तौर$ +^में/में$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^सकूँ/*सकूँ$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^मैंस/मैंस$ +^करून/कर$ +^ठीक/ठीक$ +^छै/छ$ +^अपून/अपून$ +^हर/हर$ +^मौकास/*मौकास$ +^जो/जो$ +^तुमून/तुमून$ +^मिलछो/मिल$ +^कीमती/कीमती$ +^जाणिभेरन/*जाणिभेरन$ +^संसार/संसार$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बुद्धिमानी/*बुद्धिमानी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ब्यवहार/ब्यवहार$ +^करा/करा/करा/कर$ +^तुमार/तुमार$ +^बोल/बोल/बोल$ +^हमेशा/हमेशा$ +^निका/*निका$ +^और/और$ +^मीठा/*मीठा$ +^हुन/हो$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^तुमून/तुमून$ +^अपून/अपून$ +^विश्वासा/*विश्वासा$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^हर/हर$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^सही/सही$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीन/दीन$ +^आ/आ/आ$ +^जौ/जा$ +^प्रिय/*प्रिय$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाई/भाई$ +^और/और$ +^विश्वासयोग्य/*विश्वासयोग्य$ +^सेवक/सेवक$ +^,/,$ +^तुखिकुस/*तुखिकुस$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^प्रभु/प्रभु$ +^में/में$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^काम/काम$ +^करून/कर$ +^वालो/वालो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^मेरि/मेरि$ +^सब/सब$ +^बात/बात$ +^तुमून/तुमून$ +^बता/बता/बता$ +^द्योलो/द्याल$ +^ऊस/ऊस$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^भेज/भेज/भेज$ +^रैछै/रै$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुमून/तुमून$ +^उथैं/उथैं$ +^भटे/भटे$ +^जाण/जाण/जाण$ +^पाला/पा$ +^कि/कि/कि$ +^हमार/हमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^कि/कि/कि$ +^हुन/हो$ +^मर्योछ/*मर्योछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^तुमून/तुमून$ +^विश्वास/विश्वास$ +^में/में$ +^मजबूत/मजबूत$ +^करौ/*करौ$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^उनेसिमुस/*उनेसिमुस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भेज/भेज/भेज$ +^रैछै/रै$ +^;/;$ +^जो/जो$ +^विश्वासयोग्य/*विश्वासयोग्य$ +^और/और$ +^प्रिय/*प्रिय$ +^भाई/भाई$ +^तुमार/तुमार$ +^याई/*याई$ +^भटे/भटे$ +^छै/छ$ +^यो/यो/यो$ +^तुमून/तुमून$ +^याँ/याँ$ +^कि/कि/कि$ +^सारी/*सारी$ +^बात/बात$ +^बता/बता/बता$ +^द्याला/द्याल$ +^अरिस्तर्खुस/*अरिस्तर्खुस$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^जेल/जेल$ +^में/में$ +^बन्द/बन्द$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^यहूना/यहूना$ +^मरकुस/*मरकुस$ +^जो/जो$ +^बरनबास/*बरनबास$ +^को/को$ +^भांजो/*भांजो$ +^मरकुस/*मरकुस$ +^तुम/तुम$ +^लोगून/लोग$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^कुंछो/कुं$ +^(/($ +^मैं/मैं/मैं$ +^जाणछूँ/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^तुमून/तुमून$ +^पैलि/पैलि$ +^मरकुस/*मरकुस$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बताईना/*बताईना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बड़िया/*बड़िया$ +^ब्यवहार/ब्यवहार$ +^कर्या/कर$ +^)/)$ +^यीशु/यीशु$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^लोग/लोग$ +^यूस्तुस/*यूस्तुस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कुंनान/कुं$ +^,/,$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^कुंछो/कुं$ +^यहूदी/यहूदी$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^बश/*बश$ +^योई/योई$ +^तीन/तीन$ +^लोग/लोग$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^खिन/खिन/खिन$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दगाड़िया/*दगाड़िया$ +^छन/छ$ +^जो/जो$ +^हिम्मत/*हिम्मत$ +^दीनान/दी$ +^इपफ्रास/*इपफ्रास$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^तुमार/तुमार$ +^या/या/या$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^को/को$ +^दास/दास$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^तुमून/तुमून$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^करछो/कर$ +^और/और$ +^हमेशा/हमेशा$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^लगातार/*लगातार$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^जेले/जेले$ +^तुम/तुम$ +^लोग/लोग$ +^सब/सब$ +^बातुन/बातु$ +^में/में$ +^सिद्ध/सिद्ध/सिद्ध$ +^होभेरन/हो+भेरन$ +^पुर/पुर$ +^विश्वास/विश्वास$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^इच्छा/इच्छा$ +^में/में$ +^मजबूत/मजबूत$ +^रौ/रू$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उको/उको$ +^गवाह/*गवाह$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^और/और$ +^लौदीकिया/*लौदीकिया$ +^और/और$ +^हियरापुलिस/*हियरापुलिस$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^लगातार/*लगातार$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछूँ/कर$ +^और/और$ +^प्रिय/*प्रिय$ +^डाक्टर/*डाक्टर$ +^लूका/*लूका$ +^और/और$ +^देमास/*देमास$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमून/तुमून$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^कुंछो/कुं$ +^लौदीकिया/*लौदीकिया$ +^नगरा/*नगरा$ +^का/का$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईन/भाई$ +^-/-$ +^बैनिन/*बैनिन$ +^और/और$ +^नुमफास/*नुमफास$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^घरा/घरा$ +^का/का$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाई/भाई$ +^-/-$ +^बैनिन/*बैनिन$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^कया/*कया$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^यो/यो/यो$ +^चिठ्ठी/चिठ्ठी$ +^तुमार/तुमार$ +^या/या/या$ +^पढ़ी/*पढ़ी$ +^जालि/जा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^इसो/इसो$ +^कर्या/कर$ +^कि/कि/कि$ +^उक/उक/उक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^लौदीकिया/*लौदीकिया$ +^नगरा/*नगरा$ +^का/का$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^में/में$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पढ़ी/*पढ़ी$ +^जौ/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^चट्ठी/*चट्ठी$ +^लौदीकिया/*लौदीकिया$ +^नगर/नगर$ +^भटे/भटे$ +^आलि/*आलि$ +^ऊस/ऊस$ +^तुम/तुम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पढ़िया/*पढ़िया$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^अरखिप्पुस/*अरखिप्पुस$ +^थैं/थैं$ +^कया/*कया$ +^“/“$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^सेवा/सेवा$ +^तैंस/तैंस$ +^प्रभु/प्रभु$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^मिल/मिल/मिल$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^ईमानदारी/*ईमानदारी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पुरी/पुरी$ +^करे/कर$ +^”/”$ +^मैं/मैं/मैं$ +^पौलुस/पौलुस$ +^अपून/अपून$ +^हात/हात$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^चिठ्ठी/चिठ्ठी$ +^में/में$ +^तुमून/तुमून$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^लिखछूँ/*लिखछूँ$ +^याद/याद$ +^राँख्या/*राँख्या$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जेल/जेल$ +^में/में$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^खिन/खिन/खिन$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^कर्या/कर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछूँ/कर$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^हुनै/हो$ +^रौ/रू$ +^आमीन/आमीन$ +^यो/यो/यो$ +^चिठ्ठी/चिठ्ठी$ +^पौलुस/पौलुस$ +^,/,$ +^सिलवानुस/*सिलवानुस$ +^और/और$ +^तीमुथियुस/*तीमुथियुस$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^छै/छ$ +^थिस्सलुनीके/*थिस्सलुनीके$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^खिन/खिन/खिन$ +^हम/हम/हम$ +^लिखूनमर्या/*लिखूनमर्या$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^और/और$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^छन/छ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछूँ/कर$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^करौ/*करौ$ +^और/और$ +^तुमून/तुमून$ +^शान्ति/शान्ति$ +^दे/दी$ +^हम/हम/हम$ +^अपून/अपून$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^में/में$ +^तुमून/तुमून$ +^याद/याद$ +^करनै/कर$ +^रूनू/रू$ +^और/और$ +^हमेशा/हमेशा$ +^तुम/तुम$ +^सबून/सबून$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^धन्यवाद/धन्यवाद$ +^करनू/कर$ +^जब/जब/जब$ +^हम/हम/हम$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^थैं/थैं$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करनू/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^हम/हम/हम$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^कामून/काम$ +^याद/याद$ +^करनू/कर$ +^जो/जो$ +^तुम/तुम$ +^विश्वास/विश्वास$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^करछा/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^मेहनत/मेहनत$ +^करछा/कर$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तुम/तुम$ +^उनून/उनून/उनून$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछा/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^धीरज/*धीरज$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^सताव/*सताव$ +^सहछा/*सहछा$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तुम/तुम$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^वापस/वापस$ +^उनाकी/*उनाकी$ +^आश/*आश$ +^राँख/राँख/राँख$ +^छा/छ$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयो/भाई$ +^,/,$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^तुम/तुम$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^हम/हम/हम$ +^जाणनू/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^तुमून/तुमून$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^लोग/लोग$ +^हुन/हो$ +^खिन/खिन/खिन$ +^चुन/चुन/चुन$ +^रैछ/रै/रै$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जब/जब/जब$ +^हमूनले/*हमूनले$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^तुमून/तुमून$ +^बाताछ/*बाताछ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^केवल/केवल$ +^शब्दून/*शब्दून$ +^मेंई/*मेंई$ +^नै/नै$ +^बल्कि/बल्कि$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^का/का$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^द्वारा/द्वारा$ +^पुजछ्य/*पुजछ्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुमूले/तुमूले$ +^पुर/पुर$ +^भरोसा/*भरोसा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^जाणछा/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^जब/जब/जब$ +^हम/हम/हम$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^रूछ्या/रू/रू$ +^त/त/त$ +^हमूनले/*हमूनले$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^अपूनो/अपूनो$ +^जीवन/जीवन$ +^बिताछ/*बिताछ$ +^जो/जो$ +^तुमार/तुमार$ +^भलाई/भलाई$ +^खिन/खिन/खिन$ +^छ्यो/छ$ +^तुमूनमें/*तुमूनमें$ +^भौत/भौत/भौत$ +^दुख/दुख$ +^छ्यो/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^दीईना/दीईना$ +^की/की/की$ +^खुशी/खुशी$ +^दगाड़/दगाड़$ +^तुमूले/तुमूले$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^स/स/स$ +^ग्रहण/*ग्रहण$ +^करछ्य/कर/कर$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^तुमूले/तुमूले$ +^हमोरो/हमोरो$ +^और/और$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^जीवन/जीवन$ +^जीन/*जीन$ +^लाग/लाग/लाग$ +^गैछा/गै$ +^और/और$ +^जैको/जैको$ +^परिनाम/*परिनाम$ +^यो/यो/यो$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^मकिदुनिया/*मकिदुनिया$ +^और/और$ +^अखया/*अखया$ +^प्रदेशून/प्रदेश$ +^का/का$ +^सब/सब$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तुम/तुम$ +^एक/एक$ +^उदारण/*उदारण$ +^बन/बन/बन$ +^गैछा/गै$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तुमार/तुमार$ +^याँ/याँ$ +^भटे/भटे$ +^नै/नै$ +^केवल/केवल$ +^मकिदुनिया/*मकिदुनिया$ +^और/और$ +^अखया/*अखया$ +^प्रदेशून/प्रदेश$ +^में/में$ +^प्रभु/प्रभु$ +^को/को$ +^वचन/*वचन$ +^सुणायी/*सुणायी$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^पर/पर$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^हरेक/हरेक$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^जाँ/जाँ$ +^हम/हम/हम$ +^जानू/जा$ +^,/,$ +^वाँका/*वाँका$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^तुमार/तुमार$ +^विश्वास/विश्वास$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^हमून/हमून$ +^बताछ/बता$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हमून/हमून$ +^दुसरान/दुसरान$ +^तुमार/तुमार$ +^बारिमें/बारिमें$ +^केले/केले$ +^बतूना/*बतूना$ +^की/की/की$ +^जरूरत/जरूरत$ +^नाहतिन/ना+हतिन$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^दुसरान/दुसरान$ +^बतुनान/*बतुनान$ +^कि/कि/कि$ +^जब/जब/जब$ +^हम/हम/हम$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^आया/*आया$ +^तुमूले/तुमूले$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^हमोरो/हमोरो$ +^स्वागत/*स्वागत$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^मूर्तिन/*मूर्तिन$ +^भटे/भटे$ +^दूर/दूर$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^आछा/आ$ +^ताकि/ताकि$ +^ज्यून/ज्यून$ +^और/और$ +^सच्चा/*सच्चा$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^सेवा/सेवा$ +^करा/करा/करा/कर$ +^सका/सका$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^भटे/भटे$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^च्याला/च्याला$ +^स/स/स$ +^वापस/वापस$ +^उनाकी/*उनाकी$ +^उमीद/*उमीद$ +^करून/कर$ +^मरेछा/*मरेछा$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मुर्दान/*मुर्दान$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यून/ज्यून$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^मतलब/मतलब$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^स/स/स$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^हमून/हमून$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^उनवाला/*उनवाला$ +^क्रोध/*क्रोध$ +^है/है$ +^बचूछो/*बचूछो$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयों/भाई$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^खुद/खुद$ +^जाणछा/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^हमोरो/हमोरो$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^उनो/*उनो$ +^बेकार/*बेकार$ +^नै/नै$ +^भ्यो/*भ्यो$ +^तुम/तुम$ +^खुदै/खुदै$ +^जाणछा/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^हमूले/हमूले$ +^फिलिप्पी/*फिलिप्पी$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^कतुक/कतुक$ +^दुख/दुख$ +^उठाछ/उठा$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमून/हमून$ +^इतुक/*इतुक$ +^हिम्मत/*हिम्मत$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुमार/तुमार$ +^शैहरा/शैहरा$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^हमोरो/हमोरो$ +^भौत/भौत/भौत$ +^बिरोध/बिरोध$ +^हुना/हो$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमूले/हमूले$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^तुमून/तुमून$ +^सुणाछ/*सुणाछ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^हमोरो/हमोरो$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^नै/नै$ +^त/त/त$ +^ध्वाका/ध्वाका$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^कोई/कोई$ +^गलत/गलत$ +^इरादा/*इरादा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^छल/*छल$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^छै/छ$ +^पर/पर$ +^जसो/जसो$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमून/हमून$ +^योग्य/*योग्य$ +^समझभेरन/*समझभेरन$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^सौप/*सौप$ +^रैछ/रै/रै$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हम/हम/हम$ +^लोगून/लोग$ +^नै/नै$ +^बल्कि/बल्कि$ +^हमार/हमार$ +^मन/मन$ +^परखून/*परखून$ +^वाला/वाला$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^खुश/खुश$ +^करनू/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^दीनू/दी$ +^तुम/तुम$ +^जाणछा/जाण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^नै/नै$ +^त/त/त$ +^कभै/कभै$ +^चापलूसी/*चापलूसी$ +^बात/बात$ +^करछ्या/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^हमूले/हमूले$ +^कभै/कभै$ +^रूपयान/*रूपयान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^इसो/इसो$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^को/को$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^गवा/*गवा$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^इसा/इसा$ +^लोग/लोग$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^हम/हम/हम$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीहक/मसीह+क$ +^प्रेरित/प्रेरित/प्रेरित$ +^हुना/हो$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^मद्दत/मद्दत$ +^पाना/*पाना$ +^को/को$ +^हम/हम/हम$ +^हकदार/हकदार$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^हम/हम/हम$ +^लोगूनथैं/*लोगूनथैं$ +^आदर/आदर$ +^नै/नै$ +^चाँना/*चाँना$ +^,/,$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^,/,$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^कैथैंई/*कैथैंई$ +^पर/पर$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^ईजा/ईजा$ +^अपूनी/अपूनी$ +^नन्तिना/*नन्तिना$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^-/-$ +^पोषण/*पोषण$ +^करछी/कर$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^हमूले/हमूले$ +^तुमार/तुमार$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^रैभेरन/*रैभेरन$ +^ऊसोई/ऊसो+ई$ +^प्रेम/प्रेम$ +^दिखाछ/दिखा$ +^हम/हम/हम$ +^तुमून/तुमून$ +^इतुक/*इतुक$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करनू/कर$ +^कि/कि/कि$ +^केवल/केवल$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^निको/निको$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^सुणून/सुण$ +^खिन/खिन/खिन$ +^नै/नै$ +^बल्कि/बल्कि$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अपूनो/अपूनो$ +^प्राण/*प्राण$ +^दिन/दी/दिन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैय्यार/तैय्यार$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^तुमून/तुमून$ +^भौत/भौत/भौत$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करनू/कर$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयो/भाई$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^हमार/हमार$ +^काम/काम$ +^और/और$ +^मेहनत/मेहनत$ +^स/स/स$ +^याद/याद$ +^राखछा/राख$ +^;/;$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हमूले/हमूले$ +^रात/रात$ +^-/-$ +^दिन/दी/दिन$ +^काम/काम$ +^धन्धा/*धन्धा$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^तुमार/तुमार$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^को/को$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^हमून/हमून$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^भटे/भटे$ +^के/के$ +^लीना/ली$ +^की/की/की$ +^जरूरत/जरूरत$ +^नै/नै$ +^पड़ौ/*पड़ौ$ +^तुम/तुम$ +^खुद/खुद$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^का/का$ +^गवाह/*गवाह$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^गवाह/*गवाह$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^सब/सब$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^हमोरो/हमोरो$ +^ब्यवहार/ब्यवहार$ +^कतुक/कतुक$ +^सच्चो/सच्चो$ +^और/और$ +^धार्मी/*धार्मी$ +^और/और$ +^निर्दोष/*निर्दोष$ +^छ्यो/छ$ +^तुम/तुम$ +^जाणछा/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^एक/एक$ +^पिता/पिता$ +^अपून/अपून$ +^नान्तिनान/नान्तिना/नान्तिनान$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ब्यवहार/ब्यवहार$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^ऊसोई/ऊसो+ई$ +^हमूले/हमूले$ +^तुम/तुम$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^हरेक/हरेक$ +^स/स/स$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^,/,$ +^और/और$ +^तसल्ली/*तसल्ली$ +^दीछ्या/दी/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^समझूछ्या/*समझूछ्या$ +^तुम/तुम$ +^इसो/इसो$ +^जीवन/जीवन$ +^जीया/*जीया$ +^जैस/जैस$ +^देखभेरन/*देखभेरन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^खुश/खुश$ +^हुछो/हो$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^तुमून/तुमून$ +^अपून/अपून$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^और/और$ +^महिमा/महिमा$ +^में/में$ +^भागीदार/*भागीदार$ +^हुन/हो$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बुलूछो/*बुलूछो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हम/हम/हम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^हमेशा/हमेशा$ +^धन्यवाद/धन्यवाद$ +^करनू/कर$ +^;/;$ +^कि/कि/कि$ +^जब/जब/जब$ +^हमार/हमार$ +^द्वारा/द्वारा$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^को/को$ +^वचन/*वचन$ +^तुमार/तुमार$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुमून/तुमून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^आदिमीन/आदिमी$ +^को/को$ +^नै/नै$ +^पर/पर$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^वचन/*वचन$ +^समझभेरन/*समझभेरन$ +^ग्रहण/*ग्रहण$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^अब/अब$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^यो/यो/यो$ +^वचन/*वचन$ +^तुमार/तुमार$ +^जीवन/जीवन$ +^में/में$ +^काम/काम$ +^करूनमर्योछ/*करूनमर्योछ$ +^जो/जो$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^रखनान/*रखनान$ +^हे/हे$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयों/भाई$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^यहूदिया/यहूदिया$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^बन/बन/बन$ +^गैछा/गै$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तुमूले/तुमूले$ +^अपून/अपून$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^ऊसोई/ऊसो+ई$ +^सताव/*सताव$ +^सह/*सह$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^जसो/जसो$ +^उनूनले/उनूनले$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^सताव/*सताव$ +^सह/*सह$ +^राख/राख/राख$ +^छ्यो/छ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^और/और$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवालान/*दिनवालान$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मार/मार/मार$ +^डालछ्य/डाल$ +^और/और$ +^हमून/हमून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सताछ/सता$ +^,/,$ +^और/और$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उनूहै/*उनूहै$ +^खुश/खुश$ +^नाहतिन/ना+हतिन$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^विरोध/विरोध$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^हमून/हमून$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^यो/यो/यो$ +^बतून/*बतून$ +^है/है$ +^रोकना/*रोकना$ +^की/की/की$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करून/कर$ +^मरैछ्या/*मरैछ्या$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उनून/उनून/उनून$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^बचा/*बचा$ +^सकछो/सक$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^पाप/पाप$ +^में/में$ +^पाप/पाप$ +^करनै/कर$ +^जानान/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^अन्त/*अन्त$ +^में/में$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उनून/उनून/उनून$ +^सजा/सजा$ +^द्योलो/द्याल$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयों/भाई$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^हम/हम/हम$ +^तुमून/तुमून$ +^है/है$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^देर/*देर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^दूर/दूर$ +^हो/हो$ +^गैछ्या/गै/गै$ +^,/,$ +^शरीर/शरीर$ +^में/में$ +^त/त/त$ +^हम/हम/हम$ +^दूर/दूर$ +^छ्या/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हमोरो/हमोरो$ +^मन/मन$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^हमूले/हमूले$ +^तुमून/तुमून$ +^मिलून/*मिलून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^और/और$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करछ्य/कर/कर$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हम/हम/हम$ +^,/,$ +^खास/खास$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^पौलुस/पौलुस$ +^एक/एक$ +^बार/बार$ +^नै/नै$ +^बल्कि/बल्कि$ +^कई/कई$ +^बार/बार$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^चाछ्यू/*चाछ्यू$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^शैतान/शैतान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^है/है$ +^हमून/हमून$ +^रोक/*रोक$ +^छै/छ$ +^हमरि/हमरि$ +^आश/*आश$ +^,/,$ +^या/या/या$ +^आनन्द/*आनन्द$ +^या/या/या$ +^बड़ाई/बड़ाई$ +^को/को$ +^मुकुट/*मुकुट$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^उ/उ/उ$ +^तुमी/*तुमी$ +^होला/हो$ +^जब/जब/जब$ +^हमोरो/हमोरो$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^दुबारा/दुबारा$ +^वापस/वापस$ +^आला/आ$ +^हमरि/हमरि$ +^बड़ाई/बड़ाई$ +^और/और$ +^आनन्द/*आनन्द$ +^तुमी/*तुमी$ +^छा/छ$ +^आखरी/*आखरी$ +^में/में$ +^जब/जब/जब$ +^हम/हम/हम$ +^तुमून/तुमून$ +^देखीना/*देखीना$ +^का/का$ +^बिना/बिना$ +^रै/रै/रै$ +^नै/नै$ +^सकना/सका$ +^मैं/मैं/मैं$ +^पौलुस/पौलुस$ +^और/और$ +^सिलास/*सिलास$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^एथेंस/*एथेंस$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^एकोलो/*एकोलो$ +^रूना/*रूना$ +^को/को$ +^फैसला/फैसला$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^हमूले/हमूले$ +^तीमुथियुस/*तीमुथियुस$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^भेजछ्य/भेज$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^मसीह/मसीह$ +^को/को$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^में/में$ +^हमोरो/हमोरो$ +^भाई/भाई$ +^और/और$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^सेवक/सेवक$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^तुमार/तुमार$ +^विश्वास/विश्वास$ +^स/स/स$ +^मजबूत/मजबूत$ +^करौ/*करौ$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^लगातार/*लगातार$ +^बनिना/बन$ +^को/को$ +^रौ/रू$ +^कि/कि/कि$ +^कोई/कोई$ +^इन/इन$ +^दुखून/दुख$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^डगमगा/*डगमगा$ +^नै/नै$ +^जौ/जा$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तुम/तुम$ +^पैलि/पैलि$ +^भटे/भटे$ +^जाणछा/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^हमून/हमून$ +^यो/यो/यो$ +^सताव/*सताव$ +^सहन/सहन$ +^करनै/कर$ +^छै/छ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^पैलि/पैलि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^हम/हम/हम$ +^तुमार/तुमार$ +^याँ/याँ$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कुन/कु$ +^भ्या/*भ्या$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^हमून/हमून$ +^दुख/दुख$ +^उठून/*उठून$ +^पड़ाला/*पड़ाला$ +^,/,$ +^और/और$ +^इसो/इसो$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^जाणछा/जाण$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^और/और$ +^सहन/सहन$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^सकयू/*सकयू$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^नै/नै$ +^जाणभेरन/*जाणभेरन$ +^कि/कि/कि$ +^हालात/*हालात$ +^कसा/*कसा$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तीमुथियुस/*तीमुथियुस$ +^स/स/स$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^भेजछ/भेज$ +^कि/कि/कि$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^मजबूत/मजबूत$ +^छी/छ$ +^या/या/या$ +^नाहातिनी/*नाहातिनी$ +^मैंस/मैंस$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^को/को$ +^डरछ्यो/डर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^परीक्षा/परीक्षा$ +^करून/कर$ +^वालान/वालान$ +^शैतान/शैतान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^परीक्षा/परीक्षा$ +^करि/कर$ +^होलि/हो$ +^,/,$ +^और/और$ +^हमरि/हमरि$ +^मेहनत/मेहनत$ +^बेकार/*बेकार$ +^होगै/हो$ +^होलि/हो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अब/अब$ +^जब/जब/जब$ +^कि/कि/कि$ +^तीमुथियुस/*तीमुथियुस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जो/जो$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^भटे/भटे$ +^हमार/हमार$ +^पास/पास$ +^याँ/याँ$ +^वापस/वापस$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^तुमार/तुमार$ +^विश्वास/विश्वास$ +^और/और$ +^प्रेम/प्रेम$ +^को/को$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^सुणाछ/*सुणाछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^स/स/स$ +^बाताछ/*बाताछ$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^हमेशा/हमेशा$ +^प्रेम/प्रेम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमून/हमून$ +^याद/याद$ +^करछा/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^हमून/हमून$ +^देखना/*देखना$ +^की/की/की$ +^इच्छा/इच्छा$ +^करछा/कर$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^हम/हम/हम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करनू/कर$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयों/भाई$ +^,/,$ +^हमून/हमून$ +^अपून/अपून$ +^सारा/सारा$ +^दुख/दुख$ +^और/और$ +^क्लेश/*क्लेश$ +^में/में$ +^तुमार/तुमार$ +^बारिमें/बारिमें$ +^तीमुथियुस/*तीमुथियुस$ +^थैं/थैं$ +^सुणभेरन/*सुणभेरन$ +^हमून/हमून$ +^हौंसला/*हौंसला$ +^मिलछ्य/मिल$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^अब/अब$ +^तक/तक$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछा/कर$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^अब/अब$ +^तुम/तुम$ +^प्रभु/प्रभु$ +^का/का$ +^विश्वास/विश्वास$ +^में/में$ +^मजबूत/मजबूत$ +^बनिना/बन$ +^का/का$ +^रौला/रू$ +^त/त/त$ +^यो/यो/यो$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^एक/एक$ +^नय्या/नय्या$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^जसो/जसो$ +^आनन्द/*आनन्द$ +^हमून/हमून$ +^तुमार/तुमार$ +^कारण/कारण$ +^अपून/अपून$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उक/उक/उक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^हम/हम/हम$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कसा/*कसा$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^धन्यवाद/धन्यवाद$ +^करा/करा/करा/कर$ +^?/?$ +^हम/हम/हम$ +^लगातार/*लगातार$ +^भौत/भौत/भौत$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करनै/कर$ +^रूनू/रू$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^दुबारा/दुबारा$ +^मिल/मिल/मिल$ +^सका/सका$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^जरूरी/जरूरी$ +^छै/छ$ +^तुमून/तुमून$ +^सिखा/सिखा/सिखा$ +^सका/सका$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^तुम/तुम$ +^पुर/पुर$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^कर/कर/कर$ +^सका/सका$ +^हम/हम/हम$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करनू/कर$ +^कि/कि/कि$ +^हमार/हमार$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^और/और$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बाटो/बाटो$ +^तैयार/तैयार$ +^करून/कर$ +^और/और$ +^हम/हम/हम$ +^यो/यो/यो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करनू/कर$ +^कि/कि/कि$ +^प्रभु/प्रभु$ +^इसो/इसो$ +^करौ/*करौ$ +^कि/कि/कि$ +^,/,$ +^जसो/जसो$ +^हम/हम/हम$ +^तुमून/तुमून$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करनू/कर$ +^,/,$ +^ऊसोई/ऊसो+ई$ +^तुम/तुम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^दुसारा/दुसारा$ +^स/स/स$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^तुमार/तुमार$ +^प्रेम/प्रेम$ +^बढ़नै/बढ़$ +^जौ/जा$ +^और/और$ +^हम/हम/हम$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करनू/कर$ +^कि/कि/कि$ +^हमोरो/हमोरो$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^तुमार/तुमार$ +^मनून/मन$ +^स्थिर/*स्थिर$ +^करौ/*करौ$ +^कि/कि/कि$ +^जब/जब/जब$ +^हमोरो/हमोरो$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^अपून/अपून$ +^सब/सब$ +^पवित्र/पवित्र$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^दुबारा/दुबारा$ +^आलो/आ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^हमार/हमार$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^पवित्रता/*पवित्रता$ +^में/में$ +^निर्दोष/*निर्दोष$ +^ठहरून/*ठहरून$ +^आखरी/*आखरी$ +^में/में$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयों/भाई$ +^,/,$ +^हम/हम/हम$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^नामले/*नामले$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^बिनती/बिनती$ +^करनू/कर$ +^और/और$ +^तुमून/तुमून$ +^समझुनू/*समझुनू$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^जीवन/जीवन$ +^जीया/*जीया$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^खुश/खुश$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^जसो/जसो$ +^हमूले/हमूले$ +^तुमून/तुमून$ +^सिखाछ/सिखा$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^पैलि/पैलि$ +^भटे/भटे$ +^इसा/इसा$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^जीछा/*जीछा$ +^,/,$ +^और/और$ +^हम/हम/हम$ +^तुमून/तुमून$ +^इसो/इसो$ +^करनै/कर$ +^रून/रू$ +^खिन/खिन/खिन$ +^और/और$ +^उत्साहित/*उत्साहित$ +^करनू/कर$ +^तुम/तुम$ +^जाणछा/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमून/हमून$ +^जो/जो$ +^अधिकार/अधिकार$ +^दीईना/दीईना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उक/उक/उक$ +^द्वारा/द्वारा$ +^हमूनले/*हमूनले$ +^तुमून/तुमून$ +^निर्देश/*निर्देश$ +^दीयान/दी$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^इच्छा/इच्छा$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^पवित्र/पवित्र$ +^बना/बना/बना/बन$ +^और/और$ +^व्यभिचार/*व्यभिचार$ +^भटे/भटे$ +^बचभेरन/*बचभेरन$ +^रया/*रया$ +^और/और$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^हरेक/हरेक$ +^अपून/अपून$ +^शरीर/शरीर$ +^की/की/की$ +^इच्छान/*इच्छान$ +^काबू/*काबू$ +^में/में$ +^राखू/*राखू$ +^सिखा/सिखा/सिखा$ +^,/,$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^पवित्र/पवित्र$ +^और/और$ +^आदर/आदर$ +^का/का$ +^योग्य/*योग्य$ +^बना/बना/बना/बन$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^भोग/*भोग$ +^-/-$ +^बिलासका/*बिलासका$ +^इच्छाले/*इच्छाले$ +^नै/नै$ +^करून/कर$ +^चैछी/*चैछी$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^नै/नै$ +^जाणना/जाण$ +^और/और$ +^इसो/इसो$ +^करूना/*करूना$ +^द्वारा/द्वारा$ +^कोई/कोई$ +^अपून/अपून$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाई/भाई$ +^का/का$ +^विरोध/विरोध$ +^में/में$ +^पाप/पाप$ +^जन/जन$ +^करौ/*करौ$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^उमें/उ+में$ +^कोई/कोई$ +^चाल/*चाल$ +^चलौ/*चलौ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^प्रभु/प्रभु$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सजा/सजा$ +^द्योलो/द्याल$ +^जो/जो$ +^इसा/इसा$ +^काम/काम$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^जसो/जसो$ +^हमूले/हमूले$ +^पैलि/पैलि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमून/तुमून$ +^बताछ/बता$ +^और/और$ +^समझाछ/समझा$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमून/हमून$ +^अशुद्ध/*अशुद्ध$ +^जीवन/जीवन$ +^जीन/*जीन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^नै/नै$ +^बल्कि/बल्कि$ +^पवित्र/पवित्र$ +^जीवन/जीवन$ +^जीन/*जीन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बुला/बुला/बुला$ +^रैछ/रै/रै$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^जो/जो$ +^इन/इन$ +^हुकुम/हुकुम$ +^नै/नै$ +^माननो/*माननो$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमीन/आदिमी$ +^का/का$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^हुकमून/हुकम$ +^नै/नै$ +^माननो/*माननो$ +^,/,$ +^जैले/जे+ले$ +^अपूनो/अपूनो$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^तुमून/तुमून$ +^दीछो/दी$ +^लेकिन/लेकिन$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाई/भाई$ +^-/-$ +^चारा/*चारा$ +^का/का$ +^प्रेम/प्रेम$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^जो/जो$ +^जरूरी/जरूरी$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^लिखू/*लिखू$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^आपस/आपस$ +^में/में$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करून/कर$ +^तुमून/तुमून$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सिखा/सिखा/सिखा$ +^रैछ/रै/रै$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^तुम/तुम$ +^मकिदुनिया/*मकिदुनिया$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^सब/सब$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईन/भाई$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^इसो/इसो$ +^प्रेम/प्रेम$ +^हुनो/हो$ +^चैछो/चा$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयों/भाई$ +^,/,$ +^हम/हम/हम$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^बिनती/बिनती$ +^करनू/कर$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^प्रेम/प्रेम$ +^में/में$ +^और/और$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बढ़नै/बढ़$ +^रौ/रू$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^हमूले/हमूले$ +^तुमून/तुमून$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^तुमून/तुमून$ +^शान्तिपूर्वक/*शान्तिपूर्वक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जीवन/जीवन$ +^जीनो/*जीनो$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^-/-$ +^अपून/अपून$ +^काम/काम$ +^-/-$ +^काज/*काज$ +^में/में$ +^लाग/लाग/लाग$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^और/और$ +^मेहनत/मेहनत$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^कमूना/*कमूना$ +^की/की/की$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करा/करा/करा/कर$ +^ताकि/ताकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^जो/जो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^नै/नै$ +^करना/कर$ +^,/,$ +^देखून/देख$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^हर/हर$ +^दिन/दी/दिन$ +^कसो/*कसो$ +^ब्यवहार/ब्यवहार$ +^करछा/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^आदर/आदर$ +^करूनो/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुमून/तुमून$ +^अपून/अपून$ +^जरूरतून/जरूरत$ +^खिन/खिन/खिन$ +^केमें/*केमें$ +^निर्भर/*निर्भर$ +^नै/नै$ +^हुन/हो$ +^पड़ौ/*पड़ौ$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयों/भाई$ +^,/,$ +^हम/हम/हम$ +^यो/यो/यो$ +^चाँनू/चाँ$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^मरिना/*मरिना$ +^का/का$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^जाणा/*जाणा$ +^कि/कि/कि$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^की/की/की$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^और/और$ +^काँई/काँई$ +^इसो/इसो$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^दुसरान/दुसरान$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^शोक/*शोक$ +^करा/करा/करा/कर$ +^जिनून/जिनून$ +^यो/यो/यो$ +^आश/*आश$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^मरना/मरन$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जीवन/जीवन$ +^छै/छ$ +^अगर/अगर$ +^हम/हम/हम$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करनू/कर$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^मरिभेरन/*मरिभेरन$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^ज्यून/ज्यून$ +^भ्यान/भ्य$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उनून/उनून/उनून$ +^जो/जो$ +^यीशु/यीशु$ +^में/में$ +^मरि/*मरि$ +^ग्यान/ग्य$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उनून/उनून/उनून$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^ज्यून/ज्यून$ +^करोलो/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^वापस/वापस$ +^ली/ली/ली$ +^जालो/जा$ +^हम/हम/हम$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^वचनून/*वचनून$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^यो/यो/यो$ +^कुनू/कु$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^जो/जो$ +^ज्यून/ज्यून$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^दुबारा/दुबारा$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^तक/तक$ +^बचिना/*बचिना$ +^का/का$ +^रूला/*रूला$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^लोग/लोग$ +^पैलि/पैलि$ +^मर/मर/मर$ +^ग्यान/ग्य$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^हमार/हमार$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^मिलाला/*मिलाला$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^खुद/खुद$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^भटे/भटे$ +^तलि/तलि$ +^उतरोलो/*उतरोलो$ +^;/;$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^जोरले/जोर+ले$ +^आवाज/आवाज$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^हुकुम/हुकुम$ +^द्योलो/द्याल$ +^और/और$ +^एक/एक$ +^प्रधान/प्रधान$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^जोरले/जोर+ले$ +^आवाज/आवाज$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^बोलोलो/*बोलोलो$ +^और/और$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^तुरी/*तुरी$ +^फूँकी/*फूँकी$ +^जालि/जा$ +^;/;$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^जो/जो$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^मर/मर/मर$ +^ग्यान/ग्य$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^पैलि/पैलि$ +^ज्यून/ज्यून$ +^होला/हो$ +^उक/उक/उक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^हम/हम/हम$ +^जो/जो$ +^उ/उ/उ$ +^दिन/दी/दिन$ +^तलक/तलक$ +^ज्यून/ज्यून$ +^रूला/*रूला$ +^,/,$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बादलून/*बादलून$ +^में/में$ +^उठाई/उठा$ +^ली/ली/ली$ +^जूला/*जूला$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^आकाश/आकाश$ +^में/में$ +^मिलला/मिल$ +^और/और$ +^तब/तब$ +^भटे/भटे$ +^हमेशा/हमेशा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^प्रभु/प्रभु$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^रूला/*रूला$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^इन/इन$ +^बातूनले/*बातूनले$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^दुसरास/*दुसरास$ +^तसल्ली/*तसल्ली$ +^दीया/दी$ +^करा/करा/करा/कर$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयों/भाई$ +^,/,$ +^तुमून/तुमून$ +^यो/यो/यो$ +^बतूना/*बतूना$ +^की/की/की$ +^जरूरत/जरूरत$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^कि/कि/कि$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^कब/*कब$ +^दुबारा/दुबारा$ +^आलो/आ$ +^क्याखिन/क्याखिन$ +^तुम/तुम$ +^खुद/खुद$ +^निकीकैं/निकीकैं$ +^जाणछा/जाण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^रात/रात$ +^में/में$ +^चोर/चोर$ +^अचानक/*अचानक$ +^उछो/*उछो$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दुबारा/दुबारा$ +^उनाको/*उनाको$ +^दिन/दी/दिन$ +^होलो/हो$ +^जब/जब/जब$ +^सब/सब$ +^लोग/लोग$ +^कौला/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^अब/अब$ +^त/त/त$ +^के/के$ +^डर/डर/डर$ +^बात/बात$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^सब/सब$ +^ठीक/ठीक$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^अचानक/*अचानक$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^मुसीबत/*मुसीबत$ +^आ/आ/आ$ +^पड़ोलो/*पड़ोलो$ +^,/,$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^एक/एक$ +^गर्भवती/गर्भवती$ +^स्यैनिस/*स्यैनिस$ +^नान्तिन/नान्तिन$ +^हुना/हो$ +^की/की/की$ +^पीड़/*पीड़$ +^अचानक/*अचानक$ +^शुरू/शुरू$ +^हुछी/हो$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उ/उ/उ$ +^ठूली/*ठूली$ +^मुसीबत/*मुसीबत$ +^भटे/भटे$ +^कसा/*कसा$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नी/नी$ +^बच/बच/बच$ +^सकाला/*सकाला$ +^पर/पर$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयों/भाई$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^अन्यारो/अन्यारो$ +^में/में$ +^नाहतिना/*नाहतिना$ +^कि/कि/कि$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^को/को$ +^दुबारा/दुबारा$ +^उनाको/*उनाको$ +^दिन/दी/दिन$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^चोर/चोर$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^अचानक/*अचानक$ +^आ/आ/आ$ +^पड़ौ/*पड़ौ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तुम/तुम$ +^सब/सब$ +^उज्याला/*उज्याला$ +^की/की/की$ +^और/और$ +^दिनेकी/*दिनेकी$ +^सन्तान/सन्तान$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^हम/हम/हम$ +^नै/नै$ +^त/त/त$ +^राता/*राता$ +^का/का$ +^छा/छ$ +^नै/नै$ +^अन्यारा/अन्यारा$ +^का/का$ +^सन्तान/सन्तान$ +^छा/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^नै/नै$ +^करन्यावाला/*करन्यावाला$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^पड़ीना/पड़ीना$ +^का/का$ +^नै/नै$ +^रूँन/*रूँन$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^जागनै/जाग$ +^और/और$ +^सर्तक/*सर्तक$ +^रया/*रया$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जो/जो$ +^पड़नान/पड़$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^रात/रात$ +^कै/कै$ +^पड़नान/पड़$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^नशा/*नशा$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^रात/रात$ +^मेंई/*मेंई$ +^करनान/कर$ +^पर/पर$ +^हम/हम/हम$ +^जो/जो$ +^दिना/*दिना$ +^सन्तान/सन्तान$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हमून/हमून$ +^अपूना/*अपूना$ +^में/में$ +^काबू/*काबू$ +^राँखून/*राँखून$ +^चैछो/चा$ +^विश्वास/विश्वास$ +^और/और$ +^प्रेम/प्रेम$ +^हमरि/हमरि$ +^रक्षा/*रक्षा$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^कवच/*कवच$ +^एक/एक$ +^सिपाई/सिपाई$ +^रक्षा/*रक्षा$ +^करछो/कर$ +^और/और$ +^मुक्ति/*मुक्ति$ +^एक/एक$ +^इसी/इसी$ +^आश/*आश$ +^की/की/की$ +^उ/उ/उ$ +^टोप/*टोप$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^उनवाला/*उनवाला$ +^अनन्त/अनन्त$ +^दण्ड/*दण्ड$ +^भटे/भटे$ +^बचूछो/*बचूछो$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^परमेश्वरले/*परमेश्वरले$ +^हमून/हमून$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^नै/नै$ +^चुन/चुन/चुन$ +^रैछ/रै/रै$ +^अपून/अपून$ +^क्रोध/*क्रोध$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमून/हमून$ +^सजा/सजा$ +^दे/दी$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^हमून/हमून$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^चुन/चुन/चुन$ +^रैछ/रै/रै$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^अपून/अपून$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^की/की/की$ +^जरियाले/*जरियाले$ +^मुक्ति/*मुक्ति$ +^पा/पा/पा$ +^सका/सका$ +^उ/उ/उ$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मरछ्य/मर$ +^कि/कि/कि$ +^चाहे/*चाहे$ +^हम/हम/हम$ +^ज्यून/ज्यून$ +^रूँ/*रूँ$ +^या/या/या$ +^मरज्यू/*मरज्यू$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^वापस/वापस$ +^आलो/आ$ +^तब/तब$ +^हम/हम/हम$ +^सब/सब$ +^मिलभेरन/*मिलभेरन$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^हमेशा/हमेशा$ +^ज्यून/ज्यून$ +^रै/रै/रै$ +^सका/सका$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^दुसरा/दुसरा$ +^स/स/स$ +^हौंसला/*हौंसला$ +^दी/दी/दी$ +^और/और$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^दुसरा/दुसरा$ +^स/स/स$ +^विश्वास/विश्वास$ +^में/में$ +^मजबूत/मजबूत$ +^हुन/हो$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^तुम/तुम$ +^यो/यो/यो$ +^बखत/बखत$ +^करछा/कर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयों/भाई$ +^,/,$ +^हम/हम/हम$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^बिनती/बिनती$ +^करनू/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कड़ी/*कड़ी$ +^मेहनत/मेहनत$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^प्रभु/प्रभु$ +^में/में$ +^तुमार/तुमार$ +^अगुवा/अगुवा$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुमून/तुमून$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^दीनान/दी$ +^,/,$ +^उनोरो/उनोरो$ +^आदर/आदर$ +^करा/करा/करा/कर$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^काम/काम$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^करनान/कर$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उनेरि/उनेरि$ +^इज्जत/*इज्जत$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^एक/एक$ +^दुसरा/दुसरा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^मेल/मेल/मेल$ +^-/-$ +^मिलाप/*मिलाप$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^रौ/रू$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयों/भाई$ +^,/,$ +^हम/हम/हम$ +^तुमून/तुमून$ +^समझुनू/*समझुनू$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^आलसी/*आलसी$ +^छन/छ$ +^उनून/उनून/उनून$ +^चेतावनी/चेतावनी$ +^दी/दी/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^डरफोक/*डरफोक$ +^छन/छ$ +^उनून/उनून/उनून$ +^हिम्मत/*हिम्मत$ +^दीया/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^में/में$ +^कमजोर/*कमजोर$ +^छन/छ$ +^उनेरि/उनेरि$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^सबून/सबून$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^धीरज/*धीरज$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बर्ताव/बर्ताव$ +^करा/करा/करा/कर$ +^ध्यान/ध्यान$ +^राँखा/*राँखा$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^बुराईन/*बुराईन$ +^का/का$ +^बदला/बदला$ +^बुराई/बुराई$ +^जन/जन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^;/;$ +^पर/पर$ +^हरेक/हरेक$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^और/और$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^हमेशा/हमेशा$ +^भलाई/भलाई$ +^काम/काम$ +^करून/कर$ +^तैयार/तैयार$ +^रौ/रू$ +^हमेशा/हमेशा$ +^खुश/खुश$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^और/और$ +^लगातार/*लगातार$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^में/में$ +^लाग/लाग/लाग$ +^रौ/रू$ +^हरेक/हरेक$ +^हालात/*हालात$ +^में/में$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^धन्यवाद/धन्यवाद$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मसीह/मसीह$ +^यीशु/यीशु$ +^में/में$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^यो/यो/यो$ +^इच्छा/इच्छा$ +^छै/छ$ +^तुम/तुम$ +^अपून/अपून$ +^जीवन/जीवन$ +^में/में$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^स/स/स$ +^काम/काम$ +^करून/कर$ +^है/है$ +^जन/जन$ +^रोका/*रोका$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^होईना/हो$ +^की/की/की$ +^भविष्यवाणीन/*भविष्यवाणीन$ +^सुणभेरन/*सुणभेरन$ +^अनादर/*अनादर$ +^जन/जन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हरेक/हरेक$ +^बात/बात$ +^की/की/की$ +^परख/*परख$ +^करा/करा/करा/कर$ +^यो/यो/यो$ +^जाणून/जाण$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^छी/छ$ +^या/या/या$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^निका/*निका$ +^बात/बात$ +^छन/छ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बातुन/बातु$ +^ग्रहण/*ग्रहण$ +^करा/करा/करा/कर$ +^हर/हर$ +^प्रकारा/प्रकार$ +^बुराई/बुराई$ +^भटे/भटे$ +^दूर/दूर$ +^रया/*रया$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^जो/जो$ +^शान्ति/शान्ति$ +^दीछो/दी$ +^,/,$ +^खुद/खुद$ +^तुमून/तुमून$ +^पुर/पुर$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पवित्र/पवित्र$ +^करोलो/कर$ +^;/;$ +^और/और$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^आत्मा/आत्मा$ +^,/,$ +^प्राण/*प्राण$ +^और/और$ +^शरीर/शरीर$ +^स/स/स$ +^हमार/हमार$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^वापस/वापस$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^तलक/तलक$ +^पुर/पुर$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^निर्दोष/*निर्दोष$ +^और/और$ +^सभाल/*सभाल$ +^भेरन/भेरन$ +^राँखोलो/*राँखोलो$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^बुलून/*बुलून$ +^वालो/वालो$ +^विश्वासयोग्य/*विश्वासयोग्य$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^तुमून/तुमून$ +^पवित्र/पवित्र$ +^हुन/हो$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बुलूछो/*बुलूछो$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^तुमून/तुमून$ +^पवित्र/पवित्र$ +^हुन/हो$ +^खिन/खिन/खिन$ +^योग्य/*योग्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बनालो/बना$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयों/भाई$ +^,/,$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करा/करा/करा/कर$ +^और/और$ +^सब/सब$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^साफ/साफ$ +^मन/मन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^गला/*गला$ +^लगाभेरन/लगा+भेरन$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^करा/करा/करा/कर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^प्रभु/प्रभु$ +^का/का$ +^नामले/*नामले$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दीछूँ/*दीछूँ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^चिठ्ठी/चिठ्ठी$ +^सब/सब$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईन/भाई$ +^पढ़भेरन/*पढ़भेरन$ +^सुणाई/*सुणाई$ +^जौ/जा$ +^मैं/मैं/मैं$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^हमार/हमार$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^को/को$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^हमेशा/हमेशा$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^हुनै/हो$ +^रौ/रू$ +^यो/यो/यो$ +^चिठ्ठी/चिठ्ठी$ +^पौलुस/पौलुस$ +^,/,$ +^सिलवानुस/*सिलवानुस$ +^और/और$ +^तीमुथियुस/*तीमुथियुस$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^छै/छ$ +^थिस्सलुनीके/*थिस्सलुनीके$ +^का/का$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^खिन/खिन/खिन$ +^हम/हम/हम$ +^लिखूनमर्या/*लिखूनमर्या$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^और/और$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^छन/छ$ +^हम/हम/हम$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करनू/कर$ +^कि/कि/कि$ +^हमार/हमार$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^करौ/*करौ$ +^और/और$ +^तुमून/तुमून$ +^शान्ति/शान्ति$ +^दे/दी$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयों/भाई$ +^,/,$ +^तुमार/तुमार$ +^बारिमें/बारिमें$ +^हमून/हमून$ +^हमेशा/हमेशा$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^धन्यवाद/धन्यवाद$ +^करून/कर$ +^चैछो/चा$ +^इसो/इसो$ +^करूनो/कर$ +^ठीक/ठीक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^बढ़नै/बढ़$ +^जानमर्योछ/*जानमर्योछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^दुसारा/दुसारा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^प्रेम/प्रेम$ +^बढ़नै/बढ़$ +^जानमर्योछ/*जानमर्योछ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हम/हम/हम$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^में/में$ +^तुम/तुम$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^गर्व/*गर्व$ +^करनू/कर$ +^,/,$ +^हलाकि/*हलाकि$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^परीक्षान/*परीक्षान$ +^में/में$ +^होभेरन/हो+भेरन$ +^जाछा/जा$ +^,/,$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^तुम/तुम$ +^धैर्यपूर्वक/*धैर्यपूर्वक$ +^सहनै/*सहनै$ +^रूछा/रू$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^अब/अब$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछा/कर$ +^तुम/तुम$ +^दुख/दुख$ +^उठून/*उठून$ +^मरैछा/*मरैछा$ +^और/और$ +^योई/योई$ +^तुमून/तुमून$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^में/में$ +^प्रवेश/प्रवेश/प्रवेश$ +^करून/कर$ +^योग्य/*योग्य$ +^बनूछो/*बनूछो$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^को/को$ +^सबूत/सबूत$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^धार्मिकता/धार्मिकता$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^न्याय/न्याय$ +^करोलो/कर$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^हमेशा/हमेशा$ +^न्यायपूर्वक/*न्यायपूर्वक$ +^न्याय/न्याय$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^दुख/दुख$ +^द्योलो/द्याल$ +^जिनुले/*जिनुले$ +^तुमून/तुमून$ +^दुख/दुख$ +^दीछ/दी$ +^उ/उ/उ$ +^तुमून/तुमून$ +^चैन/*चैन$ +^द्योलो/द्याल$ +^जो/जो$ +^अब/अब$ +^दुख/दुख$ +^उठूनै/*उठूनै$ +^रूनान/रू$ +^,/,$ +^और/और$ +^हमून/हमून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^तब/तब$ +^होलो/हो$ +^जब/जब/जब$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^अपून/अपून$ +^सामर्थी/*सामर्थी$ +^स्वर्गदूतून/स्वर्गदूत$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^भटे/भटे$ +^धधकतो/*धधकतो$ +^आग/आग$ +^में/में$ +^प्रकट/*प्रकट$ +^होलो/हो$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^नै/नै$ +^जाणना/जाण$ +^,/,$ +^और/और$ +^हमार/हमार$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^स/स/स$ +^नै/नै$ +^मानना/*मानना$ +^उ/उ/उ$ +^उनून/उनून/उनून$ +^सजा/सजा$ +^द्योलो/द्याल$ +^और/और$ +^प्रभु/प्रभु$ +^उनून/उनून/उनून$ +^अपूना/*अपूना$ +^पास/पास$ +^भटे/भटे$ +^भ्यार/भ्यार$ +^कर/कर/कर$ +^द्योलो/द्याल$ +^और/और$ +^उनून/उनून/उनून$ +^अपूनी/अपूनी$ +^महानता/*महानता$ +^में/में$ +^अपूनी/अपूनी$ +^शक्ति/*शक्ति$ +^को/को$ +^अनुभव/*अनुभव$ +^करून/कर$ +^को/को$ +^हुकुम/हुकुम$ +^नी/नी$ +^द्योलो/द्याल$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^उनून/उनून/उनून$ +^अनन्त/अनन्त$ +^विनाश/*विनाश$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^सजा/सजा$ +^पाला/पा$ +^यो/यो/यो$ +^उ/उ/उ$ +^दिना/*दिना$ +^होलो/हो$ +^जब/जब/जब$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^महिमा/महिमा$ +^पान/पा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^भटे/भटे$ +^वापस/वापस$ +^आलो/आ$ +^त/त/त$ +^तुम/तुम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^झुण्ड/*झुण्ड$ +^में/में$ +^शामिल/शामिल$ +^होला/हो$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तुमूले/तुमूले$ +^उ/उ/उ$ +^संदेश/संदेश$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^जो/जो$ +^हमूले/हमूले$ +^तुमून/तुमून$ +^उक/उक/उक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बताछ/बता$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हम/हम/हम$ +^हमेशा/हमेशा$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करनू/कर$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^तुमून/तुमून$ +^उ/उ/उ$ +^जीवन/जीवन$ +^का/का$ +^योग्य/*योग्य$ +^बना/बना/बना/बन$ +^दे/दी$ +^जैस/जैस$ +^जीन/*जीन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उले/उले$ +^तुमून/तुमून$ +^बुला/बुला/बुला$ +^गैछ/गै$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^अपून/अपून$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^हरेक/हरेक$ +^भलि/*भलि$ +^इच्छान/*इच्छान$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^तुम/तुम$ +^विश्वास/विश्वास$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करून/कर$ +^मरेछा/*मरेछा$ +^उ/उ/उ$ +^पुरो/पुरो$ +^हो/हो$ +^हम/हम/हम$ +^यो/यो/यो$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करनू/कर$ +^कि/कि/कि$ +^लोग/लोग$ +^तुमार/तुमार$ +^कारण/कारण$ +^हमार/हमार$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^नाम/नाम$ +^की/की/की$ +^महिमा/महिमा$ +^करून/कर$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आदर/आदर$ +^पाला/पा$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तुम/तुम$ +^उक/उक/उक$ +^छा/छ$ +^यो/यो/यो$ +^जरूर/जरूर$ +^होलो/हो$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^हमोरो/हमोरो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^और/और$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^भौत/भौत/भौत$ +^अनुग्रहकारी/*अनुग्रहकारी$ +^छै/छ$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयों/भाई$ +^,/,$ +^हमून/हमून$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^कुन/कु$ +^छै/छ$ +^हमार/हमार$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^दुबारा/दुबारा$ +^उना/*उना$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^जब/जब/जब$ +^हम/हम/हम$ +^सब/सब$ +^एक/एक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ऊस/ऊस$ +^मिलला/मिल$ +^तुम/तुम$ +^अचानक/*अचानक$ +^अपून/अपून$ +^जमीर/*जमीर$ +^स/स/स$ +^कोई/कोई$ +^भविष्यवाणी/भविष्यवाणी$ +^,/,$ +^कोई/कोई$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^,/,$ +^या/या/या$ +^कोई/कोई$ +^चिठ्ठी/चिठ्ठी$ +^स/स/स$ +^जन/जन$ +^घबराया/*घबराया$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^लागछी/लाग$ +^कि/कि/कि$ +^हमार/हमार$ +^द्वारा/द्वारा$ +^लिखीना/लिख$ +^की/की/की$ +^छै/छ$ +^जैमें/जैस+में$ +^बाताईना/*बाताईना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^प्रभु/प्रभु$ +^का/का$ +^दिन/दी/दिन$ +^आ/आ/आ$ +^चुक/चुक$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^अपून/अपून$ +^मन/मन$ +^में/में$ +^डरिया/*डरिया$ +^जन/जन$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^वापस/वापस$ +^उना/*उना$ +^बारिमें/बारिमें$ +^केका/*केका$ +^ध्वाका/ध्वाका$ +^में/में$ +^जन/जन$ +^आया/*आया$ +^क्‍याखिनकि/*क्‍याखिनकि$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^वापस/वापस$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^लोग/लोग$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^विरोध/विरोध$ +^कराला/करा$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^दुष्ट/*दुष्ट$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^जैस/जैस$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^नरक/नरक$ +^में/में$ +^नाश/नाश$ +^करोलो/कर$ +^उ/उ/उ$ +^जरूर/जरूर$ +^प्रगट/प्रगट$ +^होलो/हो$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^विरोध/विरोध$ +^करोलो/कर$ +^और/और$ +^अन्य/*अन्य$ +^सब/सब$ +^चीजून/चीज$ +^को/को$ +^जेकी/*जेकी$ +^लोग/लोग$ +^अराधना/अराधना$ +^करनान/कर$ +^और/और$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^रूप/रूप$ +^में/में$ +^माननान/मान$ +^,/,$ +^और/और$ +^वह/*वह$ +^दावा/*दावा$ +^करोलो/कर$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^है/है$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^ठूलो/ठूलो$ +^छै/छ$ +^याँ/याँ$ +^तक/तक$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^दुष्ट/*दुष्ट$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^में/में$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^बैठ/बैठ/बैठ$ +^जालो/जा$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^आप/*आप$ +^सबून/सबून$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^हुन/हो$ +^को/को$ +^दावा/*दावा$ +^करोलो/कर$ +^तुमून/तुमून$ +^जरूर/जरूर$ +^याद/याद$ +^होलो/हो$ +^कि/कि/कि$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^छ्यू/*छ्यू$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^कई/कई$ +^बार/बार$ +^बता/बता/बता$ +^चुक/चुक$ +^गयूँ/*गयूँ$ +^उ/उ/उ$ +^दुष्ट/*दुष्ट$ +^ऐल/ऐल$ +^तक/तक$ +^प्रगट/प्रगट$ +^नै/नै$ +^होर्योछ/*होर्योछ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^कोई/कोई$ +^छै/छ$ +^जैले/जे+ले$ +^ऊस/ऊस$ +^ऐल/ऐल$ +^तक/तक$ +^रोक/*रोक$ +^भेरन/भेरन$ +^राख/राख/राख$ +^रैछ/रै/रै$ +^तुमून/तुमून$ +^जरूर/जरूर$ +^याद/याद$ +^होलो/हो$ +^उ/उ/उ$ +^कि/कि/कि$ +^छै/छ$ +^जेले/जेले$ +^ऊस/ऊस$ +^रोक/*रोक$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^जब/जब/जब$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^ठहराईना/*ठहराईना$ +^को/को$ +^सही/सही$ +^बखत/बखत$ +^आलो/आ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उ/उ/उ$ +^दुष्ट/*दुष्ट$ +^प्रगट/प्रगट$ +^होलो/हो$ +^उ/उ/उ$ +^दुष्ट/*दुष्ट$ +^को/को$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^ऐल/ऐल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^गुप्त/*गुप्त$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^काम/काम$ +^करूनमर्योछ/*करूनमर्योछ$ +^,/,$ +^मगर/*मगर$ +^कोई/कोई$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^ऊस/ऊस$ +^रोक/*रोक$ +^भेरन/भेरन$ +^राखछो/राख$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^लगातार/*लगातार$ +^ऊस/ऊस$ +^रोक/*रोक$ +^भेरन/भेरन$ +^राखोलो/*राखोलो$ +^जब/जब/जब$ +^तक/तक$ +^ऊस/ऊस$ +^बाटा/बाटा$ +^भटे/भटे$ +^नै/नै$ +^हटा/हटा/हटा$ +^दे/दी$ +^तब/तब$ +^उ/उ/उ$ +^दुष्ट/*दुष्ट$ +^प्रगट/प्रगट$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^अपून/अपून$ +^मुँखा/*मुँखा$ +^का/का$ +^फूँके/*फूँके$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मार/मार/मार$ +^डालोल/*डालोल$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपूना/*अपूना$ +^उना/*उना$ +^का/का$ +^तेज/तेज$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भस्म/*भस्म$ +^कर/कर/कर$ +^द्योलो/द्याल$ +^उ/उ/उ$ +^दुष्ट/*दुष्ट$ +^शैतान/शैतान$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^आलो/आ$ +^और/और$ +^कई/कई$ +^प्रकारा/प्रकार$ +^का/का$ +^झूठ्ठा/*झूठ्ठा$ +^चमत्कार/चमत्कार$ +^,/,$ +^और/और$ +^चिन/*चिन$ +^और/और$ +^अद्धभुत/*अद्धभुत$ +^कामून/काम$ +^करोलो/कर$ +^जेले/जेले$ +^लोगून/लोग$ +^यो/यो/यो$ +^लागोलो/*लागोलो$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^इन/इन$ +^कामून/काम$ +^करूनमर्योछ/*करूनमर्योछ$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^दुष्ट/*दुष्ट$ +^हर/हर$ +^प्रकार/प्रकार/प्रकार$ +^बुरा/बुरा$ +^कामून/काम$ +^करोलो/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^ध्वाका/ध्वाका$ +^द्योलो/द्याल$ +^जो/जो$ +^अनन्त/अनन्त$ +^काला/*काला$ +^का/का$ +^विनाश/*विनाश$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^जान/जा$ +^मर्यान/मार$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उनूनले/उनूनले$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^मानून/*मानून$ +^है/है$ +^इनकार/*इनकार$ +^करछ्य/कर/कर$ +^जो/जो$ +^उनोरो/उनोरो$ +^उद्धार/उद्धार$ +^कर/कर/कर$ +^सकछ्यो/सक$ +^और/और$ +^योई/योई$ +^कारण/कारण$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^एक/एक$ +^भटका/*भटका$ +^दीनवाली/*दीनवाली$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^स/स/स$ +^भेजोलो/*भेजोलो$ +^ताकि/ताकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^दुष्ट/*दुष्ट$ +^का/का$ +^बातुन/बातु$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करून/कर$ +^और/और$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^न्याय/न्याय$ +^करोलो/कर$ +^,/,$ +^जिनूनले/जिनून+ले$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^सच्चा/*सच्चा$ +^उपदेशून/*उपदेशून$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^बल्कि/बल्कि$ +^बुरी/बुरी$ +^बातुन/बातु$ +^में/में$ +^मन/मन$ +^लगाछ/लगा$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयों/भाई$ +^,/,$ +^हमोरो/हमोरो$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^हमेशा/हमेशा$ +^धन्यवाद/धन्यवाद$ +^दीनो/दी$ +^सही/सही$ +^छै/छ$ +^तुम/तुम$ +^प्रभु/प्रभु$ +^का/का$ +^प्रिय/*प्रिय$ +^छा/छ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दुनिया/*दुनिया$ +^का/का$ +^बनून/बना$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^भटे/भटे$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^पाप/पाप$ +^भटे/भटे$ +^अलग/अलग$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^और/और$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^तुमार/तुमार$ +^विश्वास/विश्वास$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^उद्धार/उद्धार$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तुमून/तुमून$ +^चुन/चुन/चुन$ +^लीछ/ली$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^सुसमाचारो/*सुसमाचारो$ +^को/को$ +^इस्तमाल/*इस्तमाल$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^जेस/*जेस$ +^हमूले/हमूले$ +^तुमून/तुमून$ +^उद्धार/उद्धार$ +^दीन/दीन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तुमार/तुमार$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^तुम/तुम$ +^हमार/हमार$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^महिमा/महिमा$ +^में/में$ +^भागीदार/*भागीदार$ +^बन/बन/बन$ +^सका/सका$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयों/भाई$ +^,/,$ +^मजबूत/मजबूत$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बातुन/बातु$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करनै/कर$ +^रौ/रू$ +^जो/जो$ +^हमूले/हमूले$ +^तुमून/तुमून$ +^सिखाईना/*सिखाईना$ +^छ्या/छ$ +^जब/जब/जब$ +^हम/हम/हम$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^छ्या/छ$ +^या/या/या$ +^जो/जो$ +^चिठ्ठी/चिठ्ठी$ +^हमूले/हमूले$ +^भेजछ्य/भेज$ +^हम/हम/हम$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करनू/कर$ +^हमार/हमार$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^थैं/थैं$ +^और/और$ +^हमार/हमार$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^थैं/थैं$ +^जेले/जेले$ +^हमूनथैं/*हमूनथैं$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^जेले/जेले$ +^अपून/अपून$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^हमून/हमून$ +^अनन्तकाल/अनन्तकाल$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तसल्ली/*तसल्ली$ +^और/और$ +^उत्तम/*उत्तम$ +^आश/*आश$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^मैं/मैं/मैं$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछूँ/कर$ +^कि/कि/कि$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^और/और$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^तुमार/तुमार$ +^मनून/मन$ +^में/में$ +^साहस/*साहस$ +^भरून/*भरून$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^निको/निको$ +^छै/छ$ +^ऊस/ऊस$ +^हमेशा/हमेशा$ +^करनै/कर$ +^रून/रू$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तुमून/तुमून$ +^मजबूत/मजबूत$ +^करून/कर$ +^आखरी/*आखरी$ +^में/में$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयों/भाई$ +^,/,$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^को/को$ +^वचन/*वचन$ +^दुसारा/दुसारा$ +^जागान/जागा$ +^में/में$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जल्दी/जल्दी$ +^सुणाई/*सुणाई$ +^जौ/जा$ +^और/और$ +^लोग/लोग$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करून/कर$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^तुमूले/तुमूले$ +^करछ्य/कर/कर$ +^यो/यो/यो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^कर्या/कर$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^हमून/हमून$ +^दुष्ट/*दुष्ट$ +^और/और$ +^बुरा/बुरा$ +^लोगून/लोग$ +^है/है$ +^बचाभेरन/*बचाभेरन$ +^राखौ/*राखौ$ +^जो/जो$ +^हमून/हमून$ +^नुकशान/*नुकशान$ +^पुजून/*पुजून$ +^चानान/चा$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोग/लोग$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^सुणनान/सुण$ +^पर/पर$ +^उमें/उ+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^नै/नै$ +^करना/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^प्रभु/प्रभु$ +^में/में$ +^पुर/पुर$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भरोसा/*भरोसा$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^तुमून/तुमून$ +^आत्मिक/*आत्मिक$ +^रूप/रूप$ +^में/में$ +^मजबूत/मजबूत$ +^करोलो/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुमून/तुमून$ +^उ/उ/उ$ +^दुष्ट/*दुष्ट$ +^शैतान/शैतान$ +^भटे/भटे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बचालो/*बचालो$ +^और/और$ +^हमून/हमून$ +^प्रभु/प्रभु$ +^में/में$ +^तुमार/तुमार$ +^मलि/मलि$ +^में/में$ +^भरोसा/*भरोसा$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^हमूले/हमूले$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^जो/जो$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^ऊसोई/ऊसो+ई$ +^करून/कर$ +^मरेछा/*मरेछा$ +^और/और$ +^करनै/कर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^रोला/*रोला$ +^हम/हम/हम$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करनू/कर$ +^कि/कि/कि$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^तुमून/तुमून$ +^यो/यो/यो$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^दे/दी$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^तुमून/तुमून$ +^कतुक/कतुक$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^लोग/लोग$ +^तुमून/तुमून$ +^सतूनान/*सतूनान$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^मजबूत/मजबूत$ +^रून/रू$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^ठीक/ठीक$ +^उसकैं/*उसकैं$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^मसीह/मसीह$ +^मजबूत/मजबूत$ +^छ्यो/छ$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयों/भाई$ +^,/,$ +^हम/हम/हम$ +^तुमून/तुमून$ +^अपून/अपून$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^अधिकार/अधिकार$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दीनू/दी$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^हरेक/हरेक$ +^इसा/इसा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईन/भाई$ +^है/है$ +^दूर/दूर$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^आलसी/*आलसी$ +^छन/छ$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^बात/बात$ +^हमूले/हमूले$ +^तुमून/तुमून$ +^सिखायान/*सिखायान$ +^ऊस/ऊस$ +^नै/नै$ +^माननो/*माननो$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तुम/तुम$ +^खुद/खुद$ +^जाणछा/जाण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुमूनले/तुमून$ +^उस्सा/*उस्सा$ +^रीतिले/*रीतिले$ +^जीन/*जीन$ +^चैछो/चा$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^हम/हम/हम$ +^जीनू/*जीनू$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^हम/हम/हम$ +^तुमार/तुमार$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^रूछ्या/रू/रू$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^हम/हम/हम$ +^आलसी/*आलसी$ +^नी/नी$ +^छ्या/छ$ +^पर/पर$ +^काम/काम$ +^करछ्या/कर/कर$ +^और/और$ +^हमूले/हमूले$ +^केको/*केको$ +^रोटो/रोटो$ +^मुफ्त/*मुफ्त$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^खायो/खा$ +^पर/पर$ +^मेहनत/मेहनत$ +^और/और$ +^कष्ट/*कष्ट$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^रात/रात$ +^दिन/दी/दिन$ +^काम/काम$ +^धन्धा/*धन्धा$ +^करछ्या/कर/कर$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^हमून/हमून$ +^अपून/अपून$ +^जरूरतून/जरूरत$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^निर्भर/*निर्भर$ +^नै/नै$ +^हुन/हो$ +^पड़ौ/*पड़ौ$ +^हमूले/हमूले$ +^कड़ी/*कड़ी$ +^मेहनत/मेहनत$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^नै/नै$ +^कि/कि/कि$ +^हमार/हमार$ +^पास/पास$ +^अधिकार/अधिकार$ +^नी/नी$ +^छ्यो/छ$ +^कि/कि/कि$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^अपूनी/अपूनी$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कै/कै$ +^सका/सका$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^कि/कि/कि$ +^अपून/अपून$ +^आपस/आपस$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आदर्श/*आदर्श$ +^ठैराछ/*ठैराछ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^हमार/हमार$ +^जसा/*जसा$ +^बना/बना/बना/बन$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^हम/हम/हम$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^रूछ्या/रू/रू$ +^तब/तब$ +^हमूले/हमूले$ +^तुमून/तुमून$ +^कई/कई$ +^बार/बार$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दीईना/दीईना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^केले/केले$ +^काम/काम$ +^करून/कर$ +^है/है$ +^मना/मना/मना/मना$ +^करछो/कर$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^खानखिन/*खानखिन$ +^नै/नै$ +^दीई/दी$ +^जौ/जा$ +^हम/हम/हम$ +^सुणूनू/*सुणूनू$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^कतुक/कतुक$ +^लोग/लोग$ +^तुमार/तुमार$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^आलसी/*आलसी$ +^छन/छ$ +^और/और$ +^के/के$ +^काम/काम$ +^नै/नै$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^पर/पर$ +^दुसरान/दुसरान$ +^का/का$ +^कामून/काम$ +^में/में$ +^दखल/*दखल$ +^डालनान/डाल$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनून/उनून/उनून$ +^काम/काम$ +^करून/कर$ +^है/है$ +^रोकनान/*रोकनान$ +^इसान/*इसान$ +^हम/हम/हम$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^अधिकार/अधिकार$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमून/हमून$ +^दीनू/दी$ +^और/और$ +^समझुनू/*समझुनू$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^शान्ति/शान्ति$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^काम/काम$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^अपून/अपून$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^का/का$ +^जरूरतून/जरूरत$ +^पुर/पुर$ +^करा/करा/करा/कर$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^,/,$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयों/भाई$ +^,/,$ +^तुमून/तुमून$ +^कभै/कभै$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भलाई/भलाई$ +^काम/काम$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^हिम्मत/*हिम्मत$ +^नै/नै$ +^छोड़ून/*छोड़ून$ +^चैछो/चा$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^हमार/हमार$ +^यो/यो/यो$ +^चिठ्ठी/चिठ्ठी$ +^का/का$ +^हुकमून/हुकम$ +^नै/नै$ +^मनो/*मनो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^सबून/सबून$ +^पत्तो/पत्त$ +^चलो/*चलो$ +^,/,$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^संगति/*संगति$ +^जन/जन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^जेले/जेले$ +^उ/उ/उ$ +^शर्मिदगी/*शर्मिदगी$ +^मैंहसुश/*मैंहसुश$ +^करौ/*करौ$ +^तब/तब$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^इसो/इसो$ +^ब्यवहार/ब्यवहार$ +^जन/जन$ +^कर्या/कर$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^दुशमन/*दुशमन$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^पर/पर$ +^ऊस/ऊस$ +^अपूनो/अपूनो$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाई/भाई$ +^समझभेरन/*समझभेरन$ +^ऊस/ऊस$ +^समझूना/*समझूना$ +^की/की/की$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करा/करा/करा/कर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछूँ/कर$ +^कि/कि/कि$ +^प्रभु/प्रभु$ +^जो/जो$ +^शान्ति/शान्ति$ +^को/को$ +^स्रोत/*स्रोत$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^हर/हर$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमून/तुमून$ +^हमेशा/हमेशा$ +^शान्ति/शान्ति$ +^दीनै/दी$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^प्रभु/प्रभु$ +^तुम/तुम$ +^सबुनक/*सबुनक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^रौ/रू$ +^देखा/देख$ +^मैं/मैं/मैं$ +^पौलुस/पौलुस$ +^कसो/*कसो$ +^ठुल/*ठुल$ +^-/-$ +^ठुल/*ठुल$ +^शब्दून/*शब्दून$ +^में/में$ +^अपून/अपून$ +^हातले/*हातले$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^लिखून/*लिखून$ +^मरयू/*मरयू$ +^,/,$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^में/में$ +^हर/हर$ +^चिठ्ठी/चिठ्ठी$ +^आखरी/*आखरी$ +^में/में$ +^लिखछूँ/*लिखछूँ$ +^ताकि/ताकि$ +^सबून/सबून$ +^पत्तो/पत्त$ +^चलौ/*चलौ$ +^की/की/की$ +^यो/यो/यो$ +^चिठ्ठी/चिठ्ठी$ +^म्यारा/म्यारा$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^छै/छ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछूँ/कर$ +^हमार/हमार$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^को/को$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^तुम/तुम$ +^सबून/सबून$ +^में/में$ +^हमेशा/हमेशा$ +^बनिना/बन$ +^को/को$ +^रौ/रू$ +^यो/यो/यो$ +^चिठ्ठी/चिठ्ठी$ +^पौलुसा/*पौलुसा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^मैंस/मैंस$ +^मुक्तिदाता/*मुक्तिदाता$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^अधिकारा/*अधिकारा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^और/और$ +^मसीह/मसीह$ +^यीशु/यीशु$ +^जैमें/जैस+में$ +^हम/हम/हम$ +^आश/*आश$ +^राखनू/राख$ +^प्रेरित/प्रेरित/प्रेरित$ +^बनून/बना$ +^खिन/खिन/खिन$ +^नियुक्त/*नियुक्त$ +^कर/कर/कर$ +^रैछ/रै/रै$ +^तीमुथियुस/*तीमुथियुस$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^चिठ्ठी/चिठ्ठी$ +^तैंस/तैंस$ +^लिखूनमरयूँ/*लिखूनमरयूँ$ +^तैं/तैं/तैं$ +^म्यारा/म्यारा$ +^अपून/अपून$ +^च्याला/च्याला$ +^नियाती/नियाती$ +^छै/छ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तैले/तै+ले$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछै/कर$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^मैं/मैं/मैं$ +^करछूँ/कर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछूँ/कर$ +^कि/कि/कि$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^और/और$ +^हमोरो/हमोरो$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^तैंस/तैंस$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^और/और$ +^दया/दया$ +^,/,$ +^और/और$ +^शान्ति/शान्ति$ +^दीनै/दी$ +^रून/रू$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^इफिसुस/*इफिसुस$ +^शैहर/शैहर$ +^है/है$ +^मकिदुनिया/*मकिदुनिया$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जान/जा$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^तैंस/तैंस$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^याँ/याँ$ +^रैभेरन/*रैभेरन$ +^उनून/उनून/उनून$ +^जो/जो$ +^झूठ्ठी/झूठ्ठी$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^दीनान/दी$ +^उनून/उनून/उनून$ +^बतौ/*बतौ$ +^की/की/की$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^झूठ्ठी/झूठ्ठी$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^दीन/दीन$ +^बन्द/बन्द$ +^करून/कर$ +^झूठ्ठी/झूठ्ठी$ +^कहानीन/*कहानीन$ +^और/और$ +^पूर्वजून/पूर्वज$ +^का/का$ +^वंशावलीन/*वंशावलीन$ +^की/की/की$ +^सूची/*सूची$ +^में/में$ +^अपूनो/अपूनो$ +^बखत/बखत$ +^बरबाद/*बरबाद$ +^जन/जन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^जिनूनले/जिनून+ले$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^-/-$ +^बिवाद/*बिवाद$ +^हुछो/हो$ +^इसा/इसा$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^-/-$ +^बिवाद/*बिवाद$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^काम/काम$ +^करून/कर$ +^में/में$ +^मद्दत/मद्दत$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^सकूनो/सक$ +^इसा/इसा$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^काम/काम$ +^तब/तब$ +^करि/कर$ +^जाना/जा$ +^जब/जब/जब$ +^कोई/कोई$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करना/कर$ +^तुमून/तुमून$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दीना/*दीना$ +^को/को$ +^म्योरो/म्योरो$ +^यो/यो/यो$ +^मक्शद/मक्शद/मक्शद$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^दुसरा/दुसरा$ +^स/स/स$ +^सच्चा/*सच्चा$ +^मन/मन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^साफ/साफ$ +^जमीर/*जमीर$ +^और/और$ +^सच्चा/*सच्चा$ +^विश्वास/विश्वास$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उत्पन्न/*उत्पन्न$ +^हो/हो$ +^झूठ्ठा/*झूठ्ठा$ +^शिक्षकून/*शिक्षकून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^करून/कर$ +^बन्द/बन्द$ +^कर/कर/कर$ +^हालछै/*हालछै$ +^और/और$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^बेकारा/*बेकारा$ +^बातुन/बातु$ +^में/में$ +^चर्चा/*चर्चा$ +^करनान/कर$ +^यो/यो/यो$ +^झूठ्ठा/*झूठ्ठा$ +^शिक्षक/*शिक्षक$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^सिखून/सिख$ +^वाला/वाला$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^बनून/बना$ +^चानान/चा$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^केले/केले$ +^नै/नै$ +^जाणना/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^कि/कि/कि$ +^सिखूना/*सिखूना$ +^की/की/की$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करनान/कर$ +^और/और$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^इतुक/*इतुक$ +^आत्मविश्वास/*आत्मविश्वास$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उमें/उ+में$ +^अड़िना/*अड़िना$ +^का/का$ +^रूनान/रू$ +^हम/हम/हम$ +^जाणनू/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^सिखून/सिख$ +^ठीक/ठीक$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तब/तब$ +^जब/जब/जब$ +^लोग/लोग$ +^येस/येस$ +^सही/सही$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सिखूना/*सिखूना$ +^हम/हम/हम$ +^जाणनू/जाण$ +^की/की/की$ +^मूसा/मूसा$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^धर्मी/धर्मी$ +^जन/जन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^पर/पर$ +^अधर्मीन/*अधर्मीन$ +^,/,$ +^निरकुशून/*निरकुशून$ +^,/,$ +^भक्तिहीन/*भक्तिहीन$ +^,/,$ +^पापिन/*पापिन$ +^,/,$ +^अपवित्रून/*अपवित्रून$ +^और/और$ +^अशुद्ध/*अशुद्ध$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^ईजा/ईजा$ +^-/-$ +^बबान/बबा$ +^मारून/मार$ +^वाला/वाला$ +^हत्यारा/*हत्यारा$ +^,/,$ +^व्यभिचारी/*व्यभिचारी$ +^,/,$ +^पुरुषगामीयो/*पुरुषगामीयो$ +^,/,$ +^लोगून/लोग$ +^बेचून/*बेचून$ +^वाला/वाला$ +^,/,$ +^झूठ्ठा/*झूठ्ठा$ +^,/,$ +^और/और$ +^झूठ्ठी/झूठ्ठी$ +^कसम/कसम$ +^खान/खान$ +^वाला/वाला$ +^और/और$ +^इनून/*इनून$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^सच्चा/*सच्चा$ +^उपदेशा/*उपदेशा$ +^का/का$ +^सब/सब$ +^बिरोधीन/*बिरोधीन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ठैहराई/*ठैहराई$ +^गैछ/गै$ +^यो/यो/यो$ +^सही/सही$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^हमार/हमार$ +^परमधन्य/*परमधन्य$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^महिमा/महिमा$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^मैंस/मैंस$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करना/कर$ +^की/की/की$ +^जिमेदारी/*जिमेदारी$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपून/अपून$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^स/स/स$ +^धन्यवाद/धन्यवाद$ +^दीछूँ/*दीछूँ$ +^,/,$ +^जिनुले/*जिनुले$ +^मैंस/मैंस$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उले/उले$ +^मैंस/मैंस$ +^विश्वासयोग्य/*विश्वासयोग्य$ +^समझभेरन/*समझभेरन$ +^अपूनी/अपूनी$ +^सेवा/सेवा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ठैहरा/*ठैहरा$ +^रैछ/रै/रै$ +^मैं/मैं/मैं$ +^त/त/त$ +^पैलि/पैलि$ +^मसीह/मसीह$ +^की/की/की$ +^निन्दा/निन्दा$ +^करून/कर$ +^वालो/वालो$ +^,/,$ +^और/और$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^सतून/सता$ +^वालो/वालो$ +^और/और$ +^नुकशान/*नुकशान$ +^करून/कर$ +^वालो/वालो$ +^छ्यूँ/*छ्यूँ$ +^;/;$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^तक/तक$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^नी/नी$ +^करछ्यू/*करछ्यू$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^नै/नै$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^सकयूँ/*सकयूँ$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^करून/कर$ +^मरयू/*मरयू$ +^उ/उ/उ$ +^गलत/गलत$ +^छ्यो/छ$ +^योई/योई$ +^कारण/कारण$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मसीह/मसीह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैंमें/मैं+में$ +^दया/दया$ +^करछै/कर$ +^और/और$ +^हमार/हमार$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^को/को$ +^भौत/भौत/भौत$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^,/,$ +^विश्वास/विश्वास$ +^और/और$ +^प्रेम/प्रेम$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^हमेशा/हमेशा$ +^मैंमें/मैं+में$ +^भ्योछ/भ्य$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^सच्ची/सच्ची$ +^और/और$ +^हरेक/हरेक$ +^प्रकारे/प्रकार$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मानून/*मानून$ +^लायक/लायक$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मसीह/मसीह$ +^यीशु/यीशु$ +^हम/हम/हम$ +^पापिन/*पापिन$ +^बचुन/*बचुन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^आयान/आ$ +^,/,$ +^जिनून/जिनून$ +^में/में$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^ठूलो/ठूलो$ +^पापी/पापी$ +^मैं/मैं/मैं$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^मैंमें/मैं+में$ +^यो/यो/यो$ +^कारण/कारण$ +^दया/दया$ +^भैछ/*भैछ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^ठुल/*ठुल$ +^पापी/पापी$ +^में/में$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपूनी/अपूनी$ +^पुरी/पुरी$ +^शहनशीलता/*शहनशीलता$ +^दिखाछ/दिखा$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^उमें/उ+में$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^विश्वास/विश्वास$ +^कराला/करा$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^एक/एक$ +^आदर्श/*आदर्श$ +^बनू/*बनू$ +^उ/उ/उ$ +^राजा/राजा$ +^जो/जो$ +^हमेशा/हमेशा$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^हमेशा/हमेशा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^रूछो/रू$ +^,/,$ +^और/और$ +^जैस/जैस$ +^कोई/कोई$ +^नै/नै$ +^देख/देख/देख/देख$ +^सकूनो/सक$ +^,/,$ +^और/और$ +^उई/उई/उ+ई$ +^एकमात्र/*एकमात्र$ +^सच्चो/सच्चो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उको/उको$ +^आदर/आदर$ +^और/और$ +^महिमा/महिमा$ +^हमेशा/हमेशा$ +^-/-$ +^हमेशा/हमेशा$ +^हुनै/हो$ +^रौ/रू$ +^आमीन/आमीन$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^च्याला/च्याला$ +^तीमुथियुस/*तीमुथियुस$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैंस/तैंस$ +^जो/जो$ +^यो/यो/यो$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दीन/दीन$ +^मरयू/*मरयू$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैंस/तैंस$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बातुन/बातु$ +^याद/याद$ +^दिलून/*दिलून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^पैलि/पैलि$ +^दिनून/दिन$ +^में/में$ +^त्यारा/त्यारा$ +^बारिमें/बारिमें$ +^जो/जो$ +^भविष्यवाणी/भविष्यवाणी$ +^करिना/कर$ +^की/की/की$ +^छी/छ$ +^तैंस/तैंस$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^झूठ्ठा/*झूठ्ठा$ +^शिक्षकून/*शिक्षकून$ +^का/का$ +^खिलाफ/खिलाफ$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^की/की/की$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बड़िया/*बड़िया$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लड़ून/*लड़ून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बचन/बचन$ +^को/को$ +^प्रयोग/*प्रयोग$ +^एक/एक$ +^हथियार/*हथियार$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^करून/कर$ +^चैछो/चा$ +^तैंस/तैंस$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^में/में$ +^बनिना/बन$ +^को/को$ +^रून/रू$ +^चैछो/चा$ +^और/और$ +^साफ/साफ$ +^जमीर/*जमीर$ +^हुन/हो$ +^चैछो/चा$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^जमीर/*जमीर$ +^स/स/स$ +^खराब/खराब$ +^कर/कर/कर$ +^हालछ्य/*हालछ्य$ +^और/और$ +^उनूले/उनूले$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करना/कर$ +^की/की/की$ +^अपूनी/अपूनी$ +^योग्यता/*योग्यता$ +^स/स/स$ +^नाश/नाश$ +^कर/कर/कर$ +^हालछ्य/*हालछ्य$ +^,/,$ +^ठीक/ठीक$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^एक/एक$ +^जहाज/जहाज$ +^टकराभेरन/*टकराभेरन$ +^नाश/नाश$ +^हो/हो$ +^जाछो/जा$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^हुमिनयुस/*हुमिनयुस$ +^और/और$ +^सिकन्दर/*सिकन्दर$ +^स/स/स$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^भटे/भटे$ +^भ्यार/भ्यार$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनून/उनून/उनून$ +^शैतान/शैतान$ +^का/का$ +^हवाला/*हवाला$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^ताकि/ताकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सिखून/सिख$ +^की/की/की$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^निन्दा/निन्दा$ +^नै/नै$ +^करून/कर$ +^चैनी/*चैनी$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^जरूरी/जरूरी$ +^बात/बात$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^प्रभु/प्रभु$ +^थैं/थैं$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बिनती/बिनती$ +^,/,$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^,/,$ +^और/और$ +^निवेदन/*निवेदन$ +^,/,$ +^और/और$ +^धन्यवाद/धन्यवाद$ +^कर/कर/कर$ +^राजान/राजा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^अधिकारी/अधिकारी$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^हमून/हमून$ +^शान्ति/शान्ति$ +^और/और$ +^सुरक्षा/*सुरक्षा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^रून/रू$ +^में/में$ +^हमरि/हमरि$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करून/कर$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^हम/हम/हम$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^अराधना/अराधना$ +^कर/कर/कर$ +^सका/सका$ +^और/और$ +^दुसरा/दुसरा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बड़िया/*बड़िया$ +^ब्यवहार/ब्यवहार$ +^राख/राख/राख$ +^सका/सका$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करून/कर$ +^सही/सही$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^हमार/हमार$ +^मुक्तिदाता/*मुक्तिदाता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ऊस/ऊस$ +^ग्रहण/*ग्रहण$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करनान/कर$ +^उ/उ/उ$ +^चाँछो/चाँ$ +^कि/कि/कि$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^शिक्षान/शिक्षा$ +^को/को$ +^ज्ञान/ज्ञान$ +^हो/हो$ +^और/और$ +^उद्धार/उद्धार$ +^प्राप्त/*प्राप्त$ +^करून/कर$ +^केवल/केवल$ +^एक्कै/एक्कै$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^और/और$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^मेल/मेल/मेल$ +^-/-$ +^मिलाप/*मिलाप$ +^करा/करा/करा/कर$ +^सकछो/सक$ +^केवल/केवल$ +^एक्कै/एक्कै$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^छै/छ$ +^मसीह/मसीह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पाप/पाप$ +^और/और$ +^मौत/मौत$ +^की/की/की$ +^शक्ति/*शक्ति$ +^भटे/भटे$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^छुड़ून/*छुड़ून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^दाम/*दाम$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^अपून/अपून$ +^आपस/आपस$ +^बलिदान/बलिदान$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^उक/उक/उक$ +^बलिदानले/*बलिदानले$ +^ठीक/ठीक$ +^बखत/बखत$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^को/को$ +^सबूत/सबूत$ +^छ्यो/छ$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^पाप/पाप$ +^भटे/भटे$ +^बचुन/*बचुन$ +^चांछ्यो/*चांछ्यो$ +^यो/यो/यो$ +^कारण/कारण$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैंस/मैंस$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^को/को$ +^प्रचारक/*प्रचारक$ +^और/और$ +^एक/एक$ +^प्रेरित/प्रेरित/प्रेरित$ +^हुन/हो$ +^खिन/खिन/खिन$ +^चुन/चुन/चुन$ +^रैछ/रै/रै$ +^उले/उले$ +^मैंस/मैंस$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^खिन/खिन/खिन$ +^विश्वास/विश्वास$ +^और/और$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^सिखून/सिख$ +^खिन/खिन/खिन$ +^चुन/चुन/चुन$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^झूठ/झूठ$ +^नै/नै$ +^बोलून/बोल$ +^मरयू/*मरयू$ +^;/;$ +^मैं/मैं/मैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुन/कु$ +^मरयू/*मरयू$ +^मैं/मैं/मैं$ +^चाछूँ/चाँ$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुम/तुम$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^अराधना/अराधना$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जमा/*जमा$ +^हुछा/हो$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^आदिमी/आदिमी$ +^जो/जो$ +^पवित्र/पवित्र$ +^जीवन/जीवन$ +^जीनान/*जीनान$ +^,/,$ +^बिना/बिना$ +^क्रोध/*क्रोध$ +^और/और$ +^बिना/बिना$ +^बिवाद/*बिवाद$ +^का/का$ +^अपून/अपून$ +^हातून/हात$ +^उठाभेरन/उठ+भेरन$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करून/कर$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^मैं/मैं/मैं$ +^चाछूँ/चाँ$ +^कि/कि/कि$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^स्यैनिन/स्यैनि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सही/सही$ +^ढंग/*ढंग$ +^का/का$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^पैनून/*पैनून$ +^जैले/जे+ले$ +^पुर/पुर$ +^शरीर/शरीर$ +^ढकीना/*ढकीना$ +^रौ/रू$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^कि/कि/कि$ +^सुन/*सुन$ +^और/और$ +^मोती/*मोती$ +^का/का$ +^मैंहगा/*मैंहगा$ +^-/-$ +^मैंहगा/*मैंहगा$ +^जैवर/*जैवर$ +^पैनून/*पैनून$ +^या/या/या$ +^पैसन/*पैसन$ +^करून/कर$ +^येका/येका$ +^बजाय/*बजाय$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^दुसारा/दुसारा$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भलाई/भलाई$ +^काम/काम$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^खुद/खुद$ +^स/स/स$ +^सुन्दर/सुन्दर$ +^बनून/बना$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^स्यैनिन/स्यैनि$ +^इसो/इसो$ +^करूनो/कर$ +^शोभा/*शोभा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दीछो/दी$ +^जब/जब/जब$ +^आदिमी/आदिमी$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^लोगून/लोग$ +^सिखूना/*सिखूना$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^सब/सब$ +^स्यैनिन/स्यैनि$ +^चुपचाप/चुपचाप$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^और/और$ +^भौत/भौत/भौत$ +^आदर/आदर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सुणन/*सुणन$ +^और/और$ +^सिखून/सिख$ +^चैछो/चा$ +^मैं/मैं/मैं$ +^हुकुम/हुकुम$ +^नै/नै$ +^दीनू/दी$ +^कि/कि/कि$ +^स्यैनिन/स्यैनि$ +^आदिमीन/आदिमी$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^दीन/दीन$ +^या/या/या$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^अधिकार/अधिकार$ +^करून/कर$ +^पर/पर$ +^जब/जब/जब$ +^तुम/तुम$ +^अराधना/अराधना$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जामा/जामा$ +^हुछा/हो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^स्यैनिन/स्यैनि$ +^चुप/*चुप$ +^रून/रू$ +^चैछो/चा$ +^मैं/मैं/मैं$ +^इसो/इसो$ +^यो/यो/यो$ +^कारण/कारण$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पैलि/पैलि$ +^आदम/*आदम$ +^स/स/स$ +^बनाछ/बना$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^उले/उले$ +^हव्वा/*हव्वा$ +^स/स/स$ +^बनाछ/बना$ +^दुसोरो/दुसोरो$ +^कारण/कारण$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^की/की/की$ +^आदम/*आदम$ +^शैतान/शैतान$ +^का/का$ +^बहकावा/*बहकावा$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^आयो/*आयो$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^हव्वा/*हव्वा$ +^शैताना/*शैताना$ +^का/का$ +^बहकावा/*बहकावा$ +^में/में$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^हुकुम/हुकुम$ +^स/स/स$ +^तोड़छ्य/तोड़$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^स्यैनिन/स्यैनि$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^बनाभेरन/बना+भेरन$ +^राखनान/राख$ +^,/,$ +^और/और$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^प्रेम/प्रेम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^पवित्रता/*पवित्रता$ +^और/और$ +^धीरज/*धीरज$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ब्यवहार/ब्यवहार$ +^करून/कर$ +^त/त/त$ +^नान्तिन/नान्तिन$ +^जन्म/जन्म$ +^दीना/*दीना$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उनोरो/उनोरो$ +^उद्धार/उद्धार$ +^करोलो/कर$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^सच्ची/सच्ची$ +^और/और$ +^हरेक/हरेक$ +^प्रकारे/प्रकार$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मानून/*मानून$ +^लायक/लायक$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^को/को$ +^मुख्य/*मुख्य$ +^अगुवा/अगुवा$ +^बनून/बना$ +^चाछो/चा$ +^उ/उ/उ$ +^निको/निको$ +^काम/काम$ +^करना/कर$ +^की/की/की$ +^इच्छा/इच्छा$ +^राखछो/राख$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^यो/यो/यो$ +^जरूरी/जरूरी$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^को/को$ +^मुख्य/*मुख्य$ +^अगुवान/अगुवान$ +^निर्दोष/*निर्दोष$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^घरवाली/घर+वाली$ +^का/का$ +^प्रति/*प्रति$ +^वफादार/*वफादार$ +^,/,$ +^हर/हर$ +^हालात/*हालात$ +^में/में$ +^अपून/अपून$ +^आप/*आप$ +^में/में$ +^काबू/*काबू$ +^करून/कर$ +^वालो/वालो$ +^,/,$ +^शान्त/शान्त$ +^स्वभाव/स्वभाव$ +^वालो/वालो$ +^,/,$ +^इज्जतदार/*इज्जतदार$ +^,/,$ +^धीरजवंत/*धीरजवंत$ +^,/,$ +^मेहमानून/*मेहमानून$ +^की/की/की$ +^इज्जत/*इज्जत$ +^करून/कर$ +^वालो/वालो$ +^,/,$ +^और/और$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^बचनून/बचन$ +^निकीकैं/निकीकैं$ +^सिखूनवालो/*सिखूनवालो$ +^हो/हो$ +^उ/उ/उ$ +^शराबी/*शराबी$ +^और/और$ +^मारपीट/*मारपीट$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^झगड़ालू/*झगड़ालू$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^धनो/*धनो$ +^को/को$ +^लालची/*लालची$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उ/उ/उ$ +^शान्त/शान्त$ +^स्वभाव/स्वभाव$ +^हो/हो$ +^ऊस/ऊस$ +^अपून/अपून$ +^परिवार/*परिवार$ +^को/को$ +^बड़िया/*बड़िया$ +^प्रबन्ध/*प्रबन्ध$ +^करून/कर$ +^वालो/वालो$ +^,/,$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^अपून/अपून$ +^बाल/बाल$ +^-/-$ +^बच्चान/*बच्चान$ +^सिखून/सिख$ +^चैछो/चा$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^हर/हर$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^आदर/आदर$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^उको/उको$ +^हुकमून/हुकम$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^करून/कर$ +^अगर/अगर$ +^जो/जो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^अपूनी/अपूनी$ +^परिवार/*परिवार$ +^की/की/की$ +^सही/सही$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^देखभाल/*देखभाल$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^सकूनो/सक$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^मण्डली/मण्डली$ +^की/की/की$ +^देखभाल/*देखभाल$ +^कर/कर/कर$ +^सकूनो/सक$ +^उ/उ/उ$ +^इसो/इसो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^नै/नै$ +^हुन/हो$ +^चैछो/चा$ +^जो/जो$ +^हाल/हाल$ +^मेंई/*मेंई$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^बनिना/बन$ +^को/को$ +^हो/हो$ +^काँई/काँई$ +^इसो/इसो$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^घमंडी/*घमंडी$ +^होज्यौ/*होज्यौ$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उई/उई/उ+ई$ +^सजा/सजा$ +^मिलेलि/*मिलेलि$ +^जो/जो$ +^शैतान/शैतान$ +^स/स/स$ +^मिलछ्य/मिल$ +^और/और$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^मण्डली/मण्डली$ +^का/का$ +^अलावा/*अलावा$ +^भ्यारा/*भ्यारा$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उको/उको$ +^मान/मान/मान$ +^-/-$ +^समान/समान/समान$ +^हुन/हो$ +^चैछो/चा$ +^ताकि/ताकि$ +^उकी/उकी$ +^बदनामी/*बदनामी$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^शैताना/*शैताना$ +^का/का$ +^फंदा/*फंदा$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^फसौ/*फसौ$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^अगुवान/अगुवान$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^सेवकून/सेवक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आदर/आदर$ +^का/का$ +^योग्य/*योग्य$ +^और/और$ +^ईमानदार/*ईमानदार$ +^हुन/हो$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^शराब/*शराब$ +^पिन/*पिन$ +^वाला/वाला$ +^और/और$ +^लालची/*लालची$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पास/पास$ +^साफ/साफ$ +^जमीर/*जमीर$ +^हुन/हो$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करनै/कर$ +^रूनान/रू$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^दीईना/दीईना$ +^का/का$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^सत्य/*सत्य$ +^छन/छ$ +^जब/जब/जब$ +^सेवकून/सेवक$ +^चुनी/चुन$ +^जाछो/जा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^पैलि/पैलि$ +^उनून/उनून/उनून$ +^साबित/साबित$ +^करून/कर$ +^दी/दी/दी$ +^की/की/की$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पास/पास$ +^यो/यो/यो$ +^योग्यता/*योग्यता$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^गलती/गलति$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^तैं/तैं/तैं$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सेवक/सेवक$ +^को/को$ +^काम/काम$ +^करून/कर$ +^और/और$ +^उनेरि/उनेरि$ +^घरवालीन/*घरवालीन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आदर/आदर$ +^का/का$ +^योग्य/*योग्य$ +^हुन/हो$ +^चैना/*चैना$ +^,/,$ +^दोष/दोष$ +^लगून/*लगून$ +^वाली/वाली$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^और/और$ +^शान्त/शान्त$ +^आदत/*आदत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^आप/*आप$ +^में/में$ +^काबू/*काबू$ +^करून/कर$ +^वाली/वाली$ +^,/,$ +^और/और$ +^सब/सब$ +^बातुन/बातु$ +^में/में$ +^विश्वासयोग्य/*विश्वासयोग्य$ +^हो/हो$ +^सेवक/सेवक$ +^एक्कै/एक्कै$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^को/को$ +^घरवालो/घर+वालो$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^बाल/बाल$ +^-/-$ +^बच्चान/*बच्चान$ +^और/और$ +^परिवार/*परिवार$ +^को/को$ +^निकी/*निकी$ +^देखभाल/*देखभाल$ +^करनवालो/*करनवालो$ +^हो/हो$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जो/जो$ +^सेवा/सेवा$ +^का/का$ +^को/को$ +^काम/काम$ +^निकीकैं/निकीकैं$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^थैं/थैं$ +^सम्मान/*सम्मान$ +^पाना/*पाना$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^अपून/अपून$ +^विश्वास/विश्वास$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^भौत/भौत/भौत$ +^हिम्मतले/*हिम्मतले$ +^बोल/बोल/बोल$ +^सकनान/सक$ +^मैंस/मैंस$ +^आश/*आश$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जल्दी/जल्दी$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^उलो/*उलो$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यो/यो/यो$ +^चिठ्ठी/चिठ्ठी$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^लिखून/*लिखून$ +^मरयू/*मरयू$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^म्यार/म्यार$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^में/में$ +^देर/*देर$ +^हो/हो$ +^जौ/जा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^मैं/मैं/मैं$ +^चाछूँ/चाँ$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^जाण/जाण/जाण$ +^ली/ली/ली$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^परिवार/*परिवार$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^कसो/*कसो$ +^ब्यवहार/ब्यवहार$ +^हुन/हो$ +^चैछो/चा$ +^यो/यो/यो$ +^परिवार/*परिवार$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सबून/सबून$ +^मिलभेरन/*मिलभेरन$ +^बनिना/बन$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करनान/कर$ +^और/और$ +^जीवित/*जीवित$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^भटे/भटे$ +^समबन्ध/*समबन्ध$ +^राखनान/राख$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^को/को$ +^खम्बो/*खम्बो$ +^;/;$ +^और/और$ +^बुनियाद/*बुनियाद$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^येमें/*येमें$ +^कोई/कोई$ +^शक/*शक$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^की/की/की$ +^जो/जो$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^दी/दी/दी$ +^राख्यान/*राख्यान$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^पुर/पुर$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सही/सही$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^मतलब/मतलब$ +^मसीह/मसीह$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^रूप/रूप$ +^में/में$ +^प्रगट/प्रगट$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^उक/उक/उक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^साबित/साबित$ +^भ्योछ/भ्य$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^स्वर्गदूतून/स्वर्गदूत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^और/और$ +^प्रेरितून/प्रेरित$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उक/उक/उक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^सब/सब$ +^जातिन/*जातिन$ +^में/में$ +^सुणाछ/*सुणाछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^सब/सब$ +^जातिका/*जातिका$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उमें/उ+में$ +^विशवास/*विशवास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^उठा/उठा/उठा$ +^लीछ/ली$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^साफ/साफ$ +^कुंछो/कुं$ +^कि/कि/कि$ +^आखरी/*आखरी$ +^दिनून/दिन$ +^में/में$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लोग/लोग$ +^मसीह/मसीह$ +^की/की/की$ +^शिक्षान/शिक्षा$ +^छोड़भेरन/छोड़+भेरन$ +^शैतान/शैतान$ +^कि/कि/कि$ +^शिक्षान/शिक्षा$ +^में/में$ +^मन/मन$ +^लगाभेरन/लगा+भेरन$ +^विश्वास/विश्वास$ +^भटे/भटे$ +^बहक/*बहक$ +^जाला/जा$ +^यो/यो/यो$ +^झूठ्ठा/*झूठ्ठा$ +^कपटी/कपटी$ +^उई/उई/उ+ई$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^इन/इन$ +^झूठ्ठी/झूठ्ठी$ +^शिक्षान/शिक्षा$ +^सिखूनान/सिखू$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जो/जो$ +^उनोरो/उनोरो$ +^जमीर/*जमीर$ +^सही/सही$ +^और/और$ +^गलतो/*गलतो$ +^को/को$ +^फरक/*फरक$ +^करछो/कर$ +^उ/उ/उ$ +^मर/मर/मर$ +^चुक/चुक$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^कि/कि/कि$ +^कोई/कोई$ +^गरम/*गरम$ +^लूवा/*लूवा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^दागी/*दागी$ +^ग्यो/ग्य$ +^हो/हो$ +^इसा/इसा$ +^झूठ्ठा/*झूठ्ठा$ +^लोग/लोग$ +^सिखूनान/सिखू$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^ब्या/ब्या/ब्या$ +^करून/कर$ +^और/और$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^खाना/खाना$ +^की/की/की$ +^चीज/चीज$ +^गलत/गलत$ +^छन/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^खानो/खा$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बना/बना/बना/बन$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^बनाछ/बना$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^सही/सही$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^स/स/स$ +^जाणनान/जाण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^धन्यवाद/धन्यवाद$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^खाई/खा$ +^जौ/जा$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^बनाईना/बनाईना$ +^की/की/की$ +^हरेक/हरेक$ +^चीज/चीज$ +^निकी/*निकी$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^सब/सब$ +^प्रकार/प्रकार/प्रकार$ +^को/को$ +^खान/खान$ +^खाना/खाना$ +^को/को$ +^हुकुम/हुकुम$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^मगर/*मगर$ +^ऊस/ऊस$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^धन्यवाद/धन्यवाद$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^खाई/खा$ +^जौ/जा$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^वचन/*वचन$ +^और/और$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^द्वारा/द्वारा$ +^हर/हर$ +^प्रकारो/*प्रकारो$ +^खानो/खा$ +^शुद्ध/शुद्ध$ +^हो/हो$ +^जाछो/जा$ +^अगर/अगर$ +^तैं/तैं/तैं$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाई/भाई$ +^-/-$ +^बैनिन/*बैनिन$ +^लगातार/*लगातार$ +^याद/याद$ +^दिलूनै/*दिलूनै$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जेको/*जेको$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तैंस/तैंस$ +^अल्ले/*अल्ले$ +^-/-$ +^अल्ले/*अल्ले$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^और/और$ +^तैं/तैं/तैं$ +^विश्वास/विश्वास$ +^और/और$ +^सही/सही$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^मजबूत/मजबूत$ +^करि/कर$ +^गैछै/गै$ +^,/,$ +^जेको/*जेको$ +^तैं/तैं/तैं$ +^पालन/पालन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करछै/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तैं/तैं/तैं$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^को/को$ +^निको/निको$ +^सेवक/सेवक$ +^बनले/बन$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बेकार/*बेकार$ +^और/और$ +^पूर्वजून/पूर्वज$ +^का/का$ +^झूठ्ठी/झूठ्ठी$ +^कहानीन/*कहानीन$ +^में/में$ +^अपूनो/अपूनो$ +^बखत/बखत$ +^बर्बाद/*बर्बाद$ +^जन/जन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^जेले/जेले$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^आदर/आदर$ +^नै/नै$ +^मिलनो/*मिलनो$ +^बल्कि/बल्कि$ +^तुमून/तुमून$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^आदर/आदर$ +^दीन/दीन$ +^वाला/वाला$ +^जीवन/जीवन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अपून/अपून$ +^आपस/आपस$ +^हमेशा/हमेशा$ +^सच्ची/सच्ची$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^में/में$ +^बनिना/बन$ +^को/को$ +^रून/रू$ +^चैछो/चा$ +^शरीरो/*शरीरो$ +^को/को$ +^ब्यायाम/*ब्यायाम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^फैदा/*फैदा$ +^हुछो/हो$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^भक्ति/भक्ति$ +^को/को$ +^फैदा/*फैदा$ +^सब/सब$ +^बातुन/बातु$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^यो/यो/यो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^ईनाम/ईनाम$ +^दीना/*दीना$ +^को/को$ +^वादा/वादा$ +^करछो/कर$ +^जो/जो$ +^हम/हम/हम$ +^ऐल/ऐल$ +^दुनिया/*दुनिया$ +^में/में$ +^छा/छ$ +^और/और$ +^मरना/मरन$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^सच्ची/सच्ची$ +^और/और$ +^हरेक/हरेक$ +^प्रकारे/प्रकार$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मानून/*मानून$ +^लायक/लायक$ +^छै/छ$ +^हम/हम/हम$ +^यो/यो/यो$ +^जीवन/जीवन$ +^स/स/स$ +^पान/पा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^मेहनत/मेहनत$ +^और/और$ +^संघर्ष/*संघर्ष$ +^करनू/कर$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^हमोरो/हमोरो$ +^भरोसा/*भरोसा$ +^जीवित/*जीवित$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^मुक्तिदाता/*मुक्तिदाता$ +^छै/छ$ +^खास/खास$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^उनोरो/उनोरो$ +^जो/जो$ +^उमें/उ+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करनान/कर$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^की/की/की$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^दे/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनून/उनून/उनून$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^मानून/*मानून$ +^सिखौ/*सिखौ$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^ब्यवहार/ब्यवहार$ +^कर/कर/कर$ +^की/की/की$ +^कोई/कोई$ +^तेरो/तेरो$ +^अनादर/*अनादर$ +^नै/नै$ +^करौ/*करौ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तैंस/तैंस$ +^अपून/अपून$ +^बोल/बोल/बोल$ +^-/-$ +^चाल/*चाल$ +^में/में$ +^,/,$ +^निका/*निका$ +^ब्यवहार/ब्यवहार$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^,/,$ +^प्रेम/प्रेम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^विश्वासा/*विश्वासा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^,/,$ +^पवित्रता/*पवित्रता$ +^को/को$ +^जीवन/जीवन$ +^जीना/जीना$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आदर्श/*आदर्श$ +^बनूनो/*बनूनो$ +^चैछो/चा$ +^जब/जब/जब$ +^तक/तक$ +^मैं/मैं/मैं$ +^नै/नै$ +^उलो/*उलो$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^तक/तक$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^खिन/खिन/खिन$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^बचन/बचन$ +^पढ़ून/*पढ़ून$ +^उत्साहित/*उत्साहित$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^,/,$ +^और/और$ +^सिखून/सिख$ +^और/और$ +^समझून/समझ$ +^में/में$ +^लगातार/*लगातार$ +^लाग/लाग/लाग$ +^रौ/रू$ +^उ/उ/उ$ +^वरदान/*वरदान$ +^स/स/स$ +^याद/याद$ +^राख/राख/राख$ +^जो/जो$ +^तैंस/तैंस$ +^भविष्यवाणी/भविष्यवाणी$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^को/को$ +^अगुवान/अगुवान$ +^का/का$ +^हात/हात$ +^राखून/*राखून$ +^बखत/बखत$ +^तैंस/तैंस$ +^मिछ्य/*मिछ्य$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^नजर/नजर$ +^अंदाज/*अंदाज$ +^जन/जन$ +^कर/कर/कर$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^में/में$ +^ध्यान/ध्यान$ +^राख/राख/राख$ +^और/और$ +^वफादार/*वफादार$ +^बनिना/बन$ +^का/का$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^हरेक/हरेक$ +^देख/देख/देख/देख$ +^सकौ/*सकौ$ +^की/की/की$ +^तैं/तैं/तैं$ +^विश्वास/विश्वास$ +^में/में$ +^बढ़ून/*बढ़ून$ +^मरैछै/*मरैछै$ +^त/त/त$ +^यो/यो/यो$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सतर्क/सतर्क$ +^रये/*रये$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^जीवन/जीवन$ +^जी/जी$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^सिखूछै/सिखू$ +^,/,$ +^त्यारा/त्यारा$ +^इसो/इसो$ +^करना/कर$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^तैं/तैं/तैं$ +^अपून/अपून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^और/और$ +^सब/सब$ +^जो/जो$ +^तेरि/तेरि$ +^सुणनान/सुण$ +^उनून/उनून/उनून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उद्धार/उद्धार$ +^को/को$ +^कारण/कारण$ +^बनले/बन$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^स्याना/*स्याना$ +^आदिमीस/*आदिमीस$ +^अपमान/*अपमान$ +^का/का$ +^इरादा/*इरादा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जन/जन$ +^डाँटा/*डाँटा$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^आदर/आदर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बर्ताव/बर्ताव$ +^कर/कर/कर$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^की/की/की$ +^उ/उ/उ$ +^तेरो/तेरो$ +^बबा/बबा$ +^हो/हो$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^त्यारा/त्यारा$ +^है/है$ +^नाना/*नाना$ +^उमरा/उमरा$ +^का/का$ +^छन/छ$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^अपून/अपून$ +^भाई/भाई$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^बर्ताव/बर्ताव$ +^कर/कर/कर$ +^और/और$ +^तैंस/तैंस$ +^स्याना‍/*स्याना‍$ +^स्यैनिन/स्यैनि$ +^अपूनी/अपूनी$ +^ईजा/ईजा$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^समझभेरन/*समझभेरन$ +^बर्ताव/बर्ताव$ +^कर/कर/कर$ +^और/और$ +^अपूनी/अपूनी$ +^है/है$ +^नाना/*नाना$ +^उमर/उमर$ +^का/का$ +^स्यैनिन/स्यैनि$ +^अपूनी/अपूनी$ +^बैनि/*बैनि$ +^समझभेरन/*समझभेरन$ +^साफ/साफ$ +^मन/मन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बर्ताव/बर्ताव$ +^कर/कर/कर$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^विध्वान/*विध्वान$ +^का/का$ +^प्रति/*प्रति$ +^आदर/आदर$ +^दिखा/दिखा/दिखा$ +^,/,$ +^जिनारा/जिनारा$ +^पास/पास$ +^उनेरि/उनेरि$ +^जरूरत/जरूरत$ +^पुरी/पुरी$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^और/और$ +^उनेरि/उनेरि$ +^देखभाल/*देखभाल$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कोई/कोई$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^विध्वाक/*विध्वाक$ +^बच्चा/बच्चा$ +^या/या/या$ +^नाती/*नाती$ +^-/-$ +^पोता/*पोता$ +^हुन/हो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^अपून/अपून$ +^परिवार/*परिवार$ +^का/का$ +^प्रति/*प्रति$ +^जिमेदारी/*जिमेदारी$ +^निभून/*निभून$ +^सिखून/सिख$ +^,/,$ +^जसो/जसो$ +^एक/एक$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^करून/कर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^चैंछो/*चैंछो$ +^,/,$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^उ/उ/उ$ +^अपून/अपून$ +^ईजा/ईजा$ +^-/-$ +^बबा/बबा$ +^का/का$ +^उपकारून/*उपकारून$ +^चुका/*चुका$ +^सकछी/सक$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^येलेई/*येलेई$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^खुश/खुश$ +^हुनान/हो$ +^जिन/*जिन$ +^विध्वान/*विध्वान$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^उनेरि/उनेरि$ +^जरूरत/जरूरत$ +^पुरी/पुरी$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^और/और$ +^उनेरि/उनेरि$ +^देखभाल/*देखभाल$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कोई/कोई$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^मेंई/*मेंई$ +^भरोस/*भरोस$ +^राखभेरन/*राखभेरन$ +^रात/रात$ +^-/-$ +^दिन/दी/दिन$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^और/और$ +^बिनती/बिनती$ +^में/में$ +^लागिना/*लागिना$ +^की/की/की$ +^रूनान/रू$ +^जो/जो$ +^विध्वा/*विध्वा$ +^अपूनो/अपूनो$ +^पुरो/पुरो$ +^बखत/बखत$ +^सुख/*सुख$ +^-/-$ +^सुविधा/*सुविधा$ +^में/में$ +^बितूनान/*बितूनान$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^शाररीक/शाररीक$ +^रूप/रूप$ +^में/में$ +^ज्यूना/*ज्यूना$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^आत्मिक/*आत्मिक$ +^रूप/रूप$ +^में/में$ +^मरिनाका/*मरिनाका$ +^छन/छ$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^यो/यो/यो$ +^चेतावनी/चेतावनी$ +^दे/दी$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^उनोरो/उनोरो$ +^चाल/*चाल$ +^-/-$ +^चलन/*चलन$ +^निर्दोष/*निर्दोष$ +^बनिना/बन$ +^को/को$ +^रौ/रू$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^अपून/अपून$ +^रिश्तेदारून/*रिश्तेदारून$ +^की/की/की$ +^और/और$ +^खास/खास$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^अपून/अपून$ +^परिवार/*परिवार$ +^की/की/की$ +^देख-भाल/देख-भाल$ +^नै/नै$ +^करूनो/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^अपून/अपून$ +^विश्वास/विश्वास$ +^में/में$ +^मुकर/*मुकर$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^एक/एक$ +^अविश्वासी/अविश्वासी$ +^है/है$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बुर/बुर$ +^बन/बन/बन$ +^ग्योछ/ग्य$ +^उई/उई/उ+ई$ +^विध्वाको/*विध्वाको$ +^नाम/नाम$ +^सूची/*सूची$ +^में/में$ +^लिखी/लिख$ +^जौ/जा$ +^,/,$ +^जिनरी/*जिनरी$ +^उमर/उमर$ +^साठी/*साठी$ +^साल/साल$ +^भटे/भटे$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^घरवाला/*घरवाला$ +^का/का$ +^प्रति/*प्रति$ +^वफादार/*वफादार$ +^हो/हो$ +^और/और$ +^निका/*निका$ +^कामून/काम$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^उको/उको$ +^नाम/नाम$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^जेलै/*जेलै$ +^अपून/अपून$ +^नन्तिना/*नन्तिना$ +^को/को$ +^निकीकैं/निकीकैं$ +^पालन/पालन$ +^-/-$ +^पोषण/*पोषण$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^मेहमानून/*मेहमानून$ +^की/की/की$ +^सेवा/सेवा$ +^करिना/कर$ +^की/की/की$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^सेवा/सेवा$ +^एक/एक$ +^दासी/*दासी$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^दीन/दीन$ +^-/-$ +^दुखी/*दुखी$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करिना/कर$ +^की/की/की$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^और/और$ +^हरेक/हरेक$ +^निका/*निका$ +^काम/काम$ +^में/में$ +^मन/मन$ +^लागिना/*लागिना$ +^को/को$ +^हो/हो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जवान/*जवान$ +^विध्वान/*विध्वान$ +^को/को$ +^नाम/नाम$ +^सूची/*सूची$ +^में/में$ +^जन/जन$ +^लिखा/*लिखा$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जब/जब/जब$ +^उनून/उनून/उनून$ +^शरीरे/*शरीरे$ +^की/की/की$ +^इच्छा/इच्छा$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^सेवा/सेवा$ +^करना/कर$ +^की/की/की$ +^इच्छा/इच्छा$ +^है/है$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^बढ़/बढ़/बढ़$ +^जाछी/जा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^दुसारा/दुसारा$ +^बार/बार$ +^ब्या/ब्या/ब्या$ +^करून/कर$ +^चाँछी/चाँ$ +^और/और$ +^दुबारा/दुबारा$ +^ब्या/ब्या/ब्या$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अपून/अपून$ +^पास/पास$ +^दोषी/*दोषी$ +^बनूछी/*बनूछी$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उनूनले/उनूनले$ +^दुसोरो/दुसोरो$ +^ब्या/ब्या/ब्या$ +^नै/नै$ +^करना/कर$ +^को/को$ +^वादा/वादा$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^येक/येक/येक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^-/-$ +^दगाड़/दगाड़$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^घर/घर$ +^-/-$ +^घर/घर$ +^घुम/घुम/घुम$ +^भेरन/भेरन$ +^आलसी/*आलसी$ +^बन/बन/बन$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^केवल/केवल$ +^आलसी/*आलसी$ +^रूनान/रू$ +^लेकिन/लेकिन$ +^और/और$ +^दुसारा/दुसारा$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^चुगली/*चुगली$ +^करछी/कर$ +^और/और$ +^बकबक/*बकबक$ +^करनै/कर$ +^रूनान/रू$ +^और/और$ +^औरून/*औरून$ +^का/का$ +^काम/काम$ +^में/में$ +^दखल/*दखल$ +^दीछी/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^इस/*इस$ +^बात/बात$ +^बोलनान/बोल$ +^जो/जो$ +^नै/नै$ +^बोलून/बोल$ +^चैछी/*चैछी$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^सलाह/*सलाह$ +^दीछूँ/*दीछूँ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जवान/*जवान$ +^विध्वान/*विध्वान$ +^ब्या/ब्या/ब्या$ +^करून/कर$ +^और/और$ +^नान्तिना/नान्तिना$ +^पैद/पैद$ +^करून/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^घर/घर$ +^की/की/की$ +^देख-भाल/देख-भाल$ +^करून/कर$ +^और/और$ +^कोई/कोई$ +^बिरोधीन/*बिरोधीन$ +^बदनामी/*बदनामी$ +^करनाको/*करनाको$ +^मौक/*मौक$ +^जन/जन$ +^दी/दी/दी$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^जवान/*जवान$ +^विध्वान/*विध्वान$ +^पैलि/पैलि$ +^भटे/भटे$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^है/है$ +^दूर/दूर$ +^हो/हो$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^बजाय/*बजाय$ +^शैतान/शैतान$ +^का/का$ +^पछिल/पछिल$ +^चलून/*चलून$ +^शुरू/शुरू$ +^कर/कर/कर$ +^हालछ्य/*हालछ्य$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^स्यैनिका/*स्यैनिका$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^इसी/इसी$ +^विध्वा/*विध्वा$ +^हो/हो$ +^जैको/जैको$ +^को/को$ +^देखभाल/*देखभाल$ +^करून/कर$ +^वालो/वालो$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^उनेरि/उनेरि$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करो/कर$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^में/में$ +^बोझ/*बोझ$ +^नै/नै$ +^बनौ/*बनौ$ +^,/,$ +^और/और$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^उनेरि/उनेरि$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करौ/*करौ$ +^जिनून/जिनून$ +^सुच्ची/*सुच्ची$ +^में/में$ +^मद्दत/मद्दत$ +^की/की/की$ +^जरूरत/जरूरत$ +^छै/छ$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^को/को$ +^अगुवा/अगुवा$ +^जो/जो$ +^अपून/अपून$ +^काम/काम$ +^स/स/स$ +^सही/सही$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^आदर/आदर$ +^और/और$ +^ठीक/ठीक$ +^तनखा/*तनखा$ +^का/का$ +^योग्य/*योग्य$ +^समझी/समझ$ +^जान/जा$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^खास/खास$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^बचन/बचन$ +^स/स/स$ +^सुणून/सुण$ +^और/और$ +^सिखून/सिख$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कड़ी/*कड़ी$ +^मेहनत/मेहनत$ +^करनान/कर$ +^एक/एक$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^“/“$ +^जब/जब/जब$ +^बल्दून/*बल्दून$ +^जोती/*जोती$ +^जाछो/जा$ +^तब/तब$ +^उनार/उनार/उनार$ +^मुँख/मुँख$ +^में/में$ +^मुवाल/*मुवाल$ +^जन/जन$ +^बाँधिया/*बाँधिया$ +^,/,$ +^”/”$ +^और/और$ +^एक/एक$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^“/“$ +^मजदूर/*मजदूर$ +^अपूनी/अपूनी$ +^मजूरी/*मजूरी$ +^को/को$ +^हक्कदार/*हक्कदार$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^एक/एक$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^अगुवा/अगुवा$ +^का/का$ +^बिरोध/बिरोध$ +^में/में$ +^दोष/दोष$ +^लगून/*लगून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कोई/कोई$ +^आरोपस/*आरोपस$ +^स्वीकार/*स्वीकार$ +^जन/जन$ +^कर/कर/कर$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^तलक/तलक$ +^द्वी/द्वी$ +^या/या/या$ +^द्वी/द्वी$ +^है/है$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^लोग/लोग$ +^यो/यो/यो$ +^नै/नै$ +^कुंन/*कुंन$ +^उनूनले/उनूनले$ +^ऊस/ऊस$ +^गलत/गलत$ +^काम/काम$ +^करून/कर$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^पाप/पाप$ +^करनै/कर$ +^रूनान/रू$ +^,/,$ +^तैंस/तैंस$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^सब/सब$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^डाँठ/*डाँठ$ +^लगूनी/*लगूनी$ +^चैछी/*चैछी$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^और/और$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पाप/पाप$ +^करूँ/कर$ +^भटे/भटे$ +^डरून/*डरून$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^,/,$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^,/,$ +^और/और$ +^चुनिना/*चुनिना$ +^का/का$ +^स्वर्गदूतून/स्वर्गदूत$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^जाणिभेरन/*जाणिभेरन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैंस/तैंस$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दीछूँ/*दीछूँ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^बिना/बिना$ +^भेद/*भेद$ +^-/-$ +^भाव/*भाव$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^माना/मान$ +^कर/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^कोई/कोई$ +^काम/काम$ +^भेद/*भेद$ +^-/-$ +^भाव/*भाव$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जन/जन$ +^कर/कर/कर$ +^कैमें/कै+में$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जल्दी/जल्दी$ +^हात/हात$ +^राखभेरन/*राखभेरन$ +^ऊस/ऊस$ +^अगुवा/अगुवा$ +^का/का$ +^रूप/रूप$ +^में/में$ +^नियुक्त/*नियुक्त$ +^जन/जन$ +^कर/कर/कर$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^तैं/तैं/तैं$ +^इसो/इसो$ +^करछै/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तैं/तैं/तैं$ +^उक/उक/उक$ +^पापून/पाप$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जिम्मेदार/*जिम्मेदार$ +^होलै/*होलै$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^बुरी/बुरी$ +^बातुन/बातु$ +^है/है$ +^दूर/दूर$ +^राख/राख/राख$ +^भविष्य/*भविष्य$ +^में/में$ +^केवल/केवल$ +^पानि/पानि$ +^पिनवालो/*पिनवालो$ +^जन/जन$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^पर/पर$ +^अपून/अपून$ +^पेट/*पेट$ +^और/और$ +^बार-बार/बार-बार$ +^बिमार/बिमार$ +^हुन/हो$ +^वाला/वाला$ +^रोगून/*रोगून$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^अंगूर/अंगूर$ +^को/को$ +^रस/*रस$ +^स/स/स$ +^को/को$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इस्तमाल/*इस्तमाल$ +^कर/कर/कर$ +^लिया/*लिया$ +^कर/कर/कर$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^लोग/लोग$ +^खुलेआम/*खुलेआम$ +^पाप/पाप$ +^करनान/कर$ +^याँ/याँ$ +^तक/तक$ +^कि/कि/कि$ +^न्याय/न्याय$ +^हुना/हो$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^ही/*ही$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^साफ/साफ$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दोषी/*दोषी$ +^छन/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^पाप/पाप$ +^त/त/त$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^में/में$ +^दिखाई/दिखा$ +^दीनान/दी$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^लोग/लोग$ +^भल/भल$ +^काम/काम$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उनार/उनार/उनार$ +^भल/भल$ +^काम/काम$ +^साफ/साफ$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दिख/*दिख$ +^जानान/जा$ +^और/और$ +^अगर/अगर$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^देर/*देर$ +^तक/तक$ +^लुक/लुक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^सकना/सका$ +^सब/सब$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^जो/जो$ +^दास/दास$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^हर/हर$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^-/-$ +^अपून/अपून$ +^मालिकून/मालिक$ +^को/को$ +^आदर/आदर$ +^करून/कर$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^लोग/लोग$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^और/और$ +^हमरि/हमरि$ +^शिक्षान/शिक्षा$ +^को/को$ +^अपमान/*अपमान$ +^नै/नै$ +^करून/कर$ +^जिनारा/जिनारा$ +^मालिक/मालिक$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^इनून/*इनून$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^भाई/भाई$ +^समझून/समझ$ +^और/और$ +^उनोरो/उनोरो$ +^सम्मान/*सम्मान$ +^करून/कर$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^और/और$ +^बड़िया/*बड़िया$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनेरि/उनेरि$ +^सेवा/सेवा$ +^करून/कर$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उनार/उनार/उनार$ +^काम/काम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^फैदा/*फैदा$ +^उठून/*उठून$ +^वालान/वालान$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^छन/छ$ +^जिनून/जिनून$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^भाई/भाई$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^की/की/की$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^और/और$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^दीया/दी$ +^करा/करा/करा/कर$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^झूठ्ठी/झूठ्ठी$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^दीछो/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^सच्ची/सच्ची$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सहमत/*सहमत$ +^नै/नै$ +^हुनो/हो$ +^जो/जो$ +^हमार/हमार$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^हुकमून/हुकम$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^आदर/आदर$ +^दीछो/दी$ +^त/त/त$ +^मैं/मैं/मैं$ +^समझछूँ/*समझछूँ$ +^कि/कि/कि$ +^घमण्ड/घमण्ड$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^अन्धो/*अन्धो$ +^कर/कर/कर$ +^हालछ्य/*हालछ्य$ +^;/;$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^केले/केले$ +^नै/नै$ +^समझनो/*समझनो$ +^इसो/इसो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^बेकारा/*बेकारा$ +^का/का$ +^बातुन/बातु$ +^में/में$ +^और/और$ +^शब्दून/*शब्दून$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^तर्क/*तर्क$ +^-/-$ +^बितर्क/*बितर्क$ +^और/और$ +^झगाड़ा/*झगाड़ा$ +^करूना/*करूना$ +^की/की/की$ +^इच्छा/इच्छा$ +^राखछो/राख$ +^,/,$ +^जेले/जेले$ +^डाह/*डाह$ +^,/,$ +^फुट/*फुट$ +^और/और$ +^निन्दा/निन्दा$ +^और/और$ +^बुरा/बुरा$ +^-/-$ +^बुरा/बुरा$ +^सन्देह/*सन्देह$ +^इसा/इसा$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^हमेशा/हमेशा$ +^झगाड़ा/*झगाड़ा$ +^पैद/पैद$ +^हुछो/हो$ +^,/,$ +^जिनेरि/*जिनेरि$ +^बुद्धि/*बुद्धि$ +^भ्रष्ट/*भ्रष्ट$ +^हो/हो$ +^गै/गै/गै$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^नै/नै$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^पान/पा$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सोचनान/*सोचनान$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^सेवा/सेवा$ +^करून/कर$ +^धनवान/*धनवान$ +^हुना/हो$ +^को/को$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^छै/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^यो/यो/यो$ +^निको/निको$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^उ/उ/उ$ +^करा/करा/करा/कर$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^खुश/खुश$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^उमें/उ+में$ +^संतोष/*संतोष$ +^करा/करा/करा/कर$ +^जो/जो$ +^उ/उ/उ$ +^हमून/हमून$ +^दीछो/दी$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जब/जब/जब$ +^हम/हम/हम$ +^पैद/पैद$ +^भ्याँ/*भ्याँ$ +^तब/तब$ +^हम/हम/हम$ +^यो/यो/यो$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^के/के$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^नै/नै$ +^आया/*आया$ +^,/,$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^के/के$ +^यो/यो/यो$ +^संसार/संसार$ +^भटे/भटे$ +^मरना/मरन$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^ली/ली/ली$ +^जा/जा/जा$ +^सकना/सका$ +^और/और$ +^अगर/अगर$ +^हमार/हमार$ +^पास/पास$ +^खान/खान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^और/और$ +^पैनून/*पैनून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^छै/छ$ +^त/त/त$ +^उई/उई/उ+ई$ +^में/में$ +^सन्तुष्ट/*सन्तुष्ट$ +^रून/रू$ +^चैछो/चा$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^धनवान/*धनवान$ +^बनूँ/*बनूँ$ +^चाछो/चा$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^का/का$ +^बुराई/बुराई$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आसानी/*आसानी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ध्वाका/ध्वाका$ +^खा/खा/खा$ +^जानान/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^एक/एक$ +^जानवर/*जानवर$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^फन्दा/*फन्दा$ +^में/में$ +^फस/*फस$ +^जानान/जा$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उ/उ/उ$ +^चीजून/चीज$ +^करून/कर$ +^चानान/चा$ +^जो/जो$ +^उनून/उनून/उनून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बेकार/*बेकार$ +^और/और$ +^खतरनाक/*खतरनाक$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^इच्छा/इच्छा$ +^उनून/उनून/उनून$ +^बर्बादी/*बर्बादी$ +^की/की/की$ +^तरफ/तरफ$ +^ली/ली/ली$ +^जालि/जा$ +^और/और$ +^नाश/नाश$ +^कर/कर/कर$ +^देली/दी/दी$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^धन/धन$ +^को/को$ +^लोभ/*लोभ$ +^सब/सब$ +^प्रकार/प्रकार/प्रकार$ +^कि/कि/कि$ +^बुराईन/*बुराईन$ +^को/को$ +^जड़/*जड़$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^हासिल/*हासिल$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लोग/लोग$ +^विश्वास/विश्वास$ +^भटे/भटे$ +^भटक/*भटक$ +^भेरन/भेरन$ +^अपून/अपून$ +^आपस/आपस$ +^कई/कई$ +^प्रकारा/प्रकार$ +^का/का$ +^दुखून/दुख$ +^में/में$ +^डाल/डाल/डाल$ +^दीनान/दी$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हे/हे$ +^तीमुथियुस/*तीमुथियुस$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^सेवा/सेवा$ +^करून/कर$ +^वालो/वालो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^भटे/भटे$ +^दूर/दूर$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^और/और$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जीवन/जीवन$ +^जी/जी$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^आदर/आदर$ +^दीछो/दी$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^कर/कर/कर$ +^और/और$ +^लोगून/लोग$ +^प्रेम/प्रेम$ +^कर/कर/कर$ +^मुशकील/*मुशकील$ +^हालातून/*हालातून$ +^में/में$ +^धीरज/*धीरज$ +^राख/राख/राख$ +^,/,$ +^और/और$ +^दुसारा/दुसारा$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^दयालु/दयालु$ +^बनभेरन/बन+भेरन$ +^रौ/रू$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^एक/एक$ +^बड़िया/*बड़िया$ +^सिपाई/सिपाई$ +^लड़ाई/*लड़ाई$ +^में/में$ +^लड़ूनो/*लड़ूनो$ +^नै/नै$ +^छोड़नो/*छोड़नो$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^तैंस/तैंस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करून/कर$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^हुकमून/हुकम$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^करून/कर$ +^कभै/कभै$ +^नै/नै$ +^छोड़ूनो/*छोड़ूनो$ +^चैछो/चा$ +^ताकि/ताकि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^अपून/अपून$ +^ईनाम/ईनाम$ +^का/का$ +^रूप/रूप$ +^में/में$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^पा/पा/पा$ +^सका/सका$ +^,/,$ +^जै/जै$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैं/तैं/तैं$ +^बुलाई/बुला$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^गैछै/गै$ +^जब/जब/जब$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^तैंले/तैं+ले$ +^कईना/कु$ +^को/को$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^छ्यो/छ$ +^कि/कि/कि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^कर/कर/कर$ +^छै/छ$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^स/स/स$ +^गवाह/*गवाह$ +^मानभेरन/मान+भेरन$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^हरेक/हरेक$ +^स/स/स$ +^जीवन/जीवन$ +^दीछो/दी$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैंस/तैंस$ +^बतूनमरयूँ/*बतूनमरयूँ$ +^कि/कि/कि$ +^जैले/जे+ले$ +^पुन्तियुस/*पुन्तियुस$ +^पिलातुस/*पिलातुस$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^अपून/अपून$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सच्ची/सच्ची$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^हमार/हमार$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^दुबारा/दुबारा$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^तक/तक$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^कर/कर/कर$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^पुरो/पुरो$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^कोई/कोई$ +^निन्दा/निन्दा$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^सको/*सको$ +^कि/कि/कि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^गलत/गलत$ +^करून/कर$ +^मरेछै/*मरेछै$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^जो/जो$ +^परमधन्य/*परमधन्य$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^बड़ाई/बड़ाई$ +^का/का$ +^योग्य/*योग्य$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^अद्वैत/*अद्वैत$ +^अधिपति/*अधिपति$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^राजान/राजा$ +^को/को$ +^राजा/राजा$ +^,/,$ +^और/और$ +^प्रभुन/प्रभु$ +^को/को$ +^प्रभु/प्रभु$ +^और/और$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^महान/महान$ +^छै/छ$ +^उई/उई/उ+ई$ +^मसीह/मसीह$ +^स/स/स$ +^सही/सही$ +^बखत/बखत$ +^में/में$ +^प्रगट/प्रगट$ +^करोलो/कर$ +^और/और$ +^केवल/केवल$ +^उई/उई/उ+ई$ +^एकमात्र/*एकमात्र$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^हमेशा/हमेशा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जियुनो/*जियुनो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^इतुक/*इतुक$ +^चमकदार/*चमकदार$ +^उज्याला/*उज्याला$ +^में/में$ +^रूछो/रू$ +^कि/कि/कि$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उक/उक/उक$ +^नजिक/नजिक$ +^नै/नै$ +^आ/आ/आ$ +^सकूनो/सक$ +^,/,$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^ऊस/ऊस$ +^कोई/कोई$ +^आदिमी/आदिमी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^कभै/कभै$ +^देख/देख/देख/देख$ +^सकूनो/सक$ +^,/,$ +^उकी/उकी$ +^महिमा/महिमा$ +^और/और$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^हमेशा/हमेशा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^रौली/रू/रू$ +^आमीन/आमीन$ +^यो/यो/यो$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^धनवानून/*धनवानून$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दे/दी$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^घमंडी/*घमंडी$ +^नै/नै$ +^बनून/बना$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^धन/धन$ +^में/में$ +^भरोसा/*भरोसा$ +^नै/नै$ +^राखून/*राखून$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^हमार/हमार$ +^सुख/*सुख$ +^खिन/खिन/खिन$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^ईमानदारी/*ईमानदारी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमून/हमून$ +^दीछो/दी$ +^और/और$ +^भल/भल$ +^काम/काम$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दे/दी$ +^ताकि/ताकि$ +^भल/भल$ +^कामून/काम$ +^में/में$ +^अमीर/*अमीर$ +^बना/बना/बना/बन$ +^,/,$ +^और/और$ +^दुसरा/दुसरा$ +^की/की/की$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^हमेशा/हमेशा$ +^तैयार/तैयार$ +^रया/*रया$ +^अगर/अगर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^इसा/इसा$ +^भल/भल$ +^काम/काम$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^यो/यो/यो$ +^इसो/इसो$ +^छै/छ$ +^जसो/जसो$ +^की/की/की$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^खिन/खिन/खिन$ +^धन/धन$ +^जामा/जामा$ +^करून/कर$ +^मर्यान/मार$ +^जो/जो$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^उनार/उनार/उनार$ +^भविष्य/*भविष्य$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मजबूत/मजबूत$ +^बुनियाद/*बुनियाद$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^होलि/हो$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनून/उनून/उनून$ +^सच्ची/सच्ची$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^मिलली/मिल/मिल$ +^जो/जो$ +^हमेशा/हमेशा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^होलि/हो$ +^हे/हे$ +^तीमुथियुस/*तीमुथियुस$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^पक्को/*पक्को$ +^कर/कर/कर$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तैंस/तैंस$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^तैं/तैं/तैं$ +^उई/उई/उ+ई$ +^करनै/कर$ +^रौ/रू$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^जन/जन$ +^सुण/सुण/सुण$ +^जो/जो$ +^हमेशा/हमेशा$ +^बेकार/*बेकार$ +^की/की/की$ +^बात/बात$ +^करनै/कर$ +^रूनान/रू$ +^,/,$ +^जेले/जेले$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^आदर/आदर$ +^नै/नै$ +^मिलनो/*मिलनो$ +^,/,$ +^और/और$ +^बेकार/*बेकार$ +^में/में$ +^बिरोध/बिरोध$ +^करनान/कर$ +^और/और$ +^कुंनान/कुं$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^ज्ञान/ज्ञान$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^नाहातिनी/*नाहातिनी$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^झूठ्ठा/*झूठ्ठा$ +^ज्ञान/ज्ञान$ +^स/स/स$ +^मान/मान/मान$ +^हालछ्य/*हालछ्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^मसीह/मसीह$ +^की/की/की$ +^सच्ची/सच्ची$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^नै/नै$ +^मानभेरन/मान+भेरन$ +^विश्वास/विश्वास$ +^भटे/भटे$ +^भटक/*भटक$ +^ग्यान/ग्य$ +^मैं/मैं/मैं$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछूँ/कर$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^तुम/तुम$ +^सबून/सबून$ +^में/में$ +^बनिना/बन$ +^को/को$ +^रौ/रू$ +^यो/यो/यो$ +^चिठ्ठी/चिठ्ठी$ +^पौलुसाक/*पौलुसाक$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैंस/मैंस$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^चुन/चुन/चुन$ +^रैछ/रै/रै$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^यीशु/यीशु$ +^में/में$ +^प्रेरित/प्रेरित/प्रेरित$ +^बनू/*बनू$ +^ताकि/ताकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^संदेश/संदेश$ +^को/को$ +^प्रचार/प्रचार$ +^कर/कर/कर$ +^सकूँ/*सकूँ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^दीना/*दीना$ +^को/को$ +^वादा/वादा$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करना/कर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मिलछो/मिल$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^चिठ्ठी/चिठ्ठी$ +^तीमुथियुस/*तीमुथियुस$ +^स/स/स$ +^लिखूनमरयूँ/*लिखूनमरयूँ$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^म्यारा/म्यारा$ +^च्याला/च्याला$ +^नियाती/नियाती$ +^छै/छ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछूँ/कर$ +^कि/कि/कि$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^और/और$ +^हमोरो/हमोरो$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^तैंस/तैंस$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^और/और$ +^दया/दया$ +^,/,$ +^और/और$ +^शान्ति/शान्ति$ +^दीनै/दी$ +^रून/रू$ +^जब/जब/जब$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैं/मैं/मैं$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^थैं/थैं$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^हमेशा/हमेशा$ +^तेरो/तेरो$ +^नाम/नाम$ +^याद/याद$ +^करछूँ/कर$ +^और/और$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^धन्यवाद/धन्यवाद$ +^करछूँ/कर$ +^जैकी/*जैकी$ +^मैं/मैं/मैं$ +^और/और$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पूर्वज/पूर्वज$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^साफ/साफ$ +^मन/मन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सेवा/सेवा$ +^करछ्य/कर/कर$ +^मैंस/मैंस$ +^याद/याद$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^कतुक/कतुक$ +^रोछ्य/*रोछ्य$ +^जब/जब/जब$ +^हम/हम/हम$ +^अलग/अलग$ +^भ्या/*भ्या$ +^,/,$ +^त्यारा/त्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^मिलना/*मिलना$ +^की/की/की$ +^इच्छा/इच्छा$ +^हुछी/हो$ +^कि/कि/कि$ +^मेरि/मेरि$ +^खुशी/खुशी$ +^पुरी/पुरी$ +^होज्यौ/*होज्यौ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तेरि/तेरि$ +^नानी/*नानी$ +^लोईसा/*लोईसा$ +^को/को$ +^उ/उ/उ$ +^सच्चा/*सच्चा$ +^विश्वास/विश्वास$ +^याद/याद$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^तेरि/तेरि$ +^ईजा/ईजा$ +^यूनीके/*यूनीके$ +^को/को$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊसोई/ऊसो+ई$ +^विश्वास/विश्वास$ +^छ्यो/छ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछूँ/कर$ +^कि/कि/कि$ +^ऊसोई/ऊसो+ई$ +^विश्वास/विश्वास$ +^तैमें/त्यारा+में$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^छै/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^में/में$ +^तैंस/तैंस$ +^याद/याद$ +^दिलु/*दिलु$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^वरदानून/*वरदानून$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^इस्तमाल/*इस्तमाल$ +^कर/कर/कर$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^तब/तब$ +^मिल्यान/*मिल्यान$ +^जब/जब/जब$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^त्यारा/त्यारा$ +^ख्वारा/ख्वारा$ +^में/में$ +^हात/हात$ +^राखछै/राख$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमून/हमून$ +^डरफोक/*डरफोक$ +^नै/नै$ +^बनायो/*बनायो$ +^बल्कि/बल्कि$ +^उको/उको$ +^आत्मा/आत्मा$ +^हमार/हमार$ +^दिलून/*दिलून$ +^मजबूत/मजबूत$ +^बनूछो/*बनूछो$ +^,/,$ +^और/और$ +^हमून/हमून$ +^एक/एक$ +^दुसरा/दुसरा$ +^स/स/स$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करून/कर$ +^में/में$ +^,/,$ +^और/और$ +^हर/हर$ +^हालात/*हालात$ +^में/में$ +^अपून/अपून$ +^में/में$ +^काबू/*काबू$ +^राखून/*राखून$ +^में/में$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करछो/कर$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^तैं/तैं/तैं$ +^हमार/हमार$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बतून/*बतून$ +^में/में$ +^शर्मिन्दा/*शर्मिन्दा$ +^जन/जन$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^तैंस/तैंस$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^शर्म/*शर्म$ +^उनी/उन$ +^चैछी/*चैछी$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उकी/उकी$ +^सेवा/सेवा$ +^करून/कर$ +^में/में$ +^कैद/*कैद$ +^में/में$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^तैंस/तैंस$ +^उ/उ/उ$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^को/को$ +^इस्तमाल/*इस्तमाल$ +^करून/कर$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^तैंस/तैंस$ +^दीछो/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^तैंस/तैंस$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^दुखून/दुख$ +^में/में$ +^शामिल/शामिल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हुन/हो$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^कारण/कारण$ +^सहन/सहन$ +^करून/कर$ +^मरयू/*मरयू$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमोरो/हमोरो$ +^उद्धार/उद्धार$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^हमून/हमून$ +^पवित्र/पवित्र$ +^जीवन/जीवन$ +^जीन/*जीन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बुलाछ/बुला$ +^उले/उले$ +^हमून/हमून$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^नै/नै$ +^चुनियो/*चुनियो$ +^की/की/की$ +^हमूले/हमूले$ +^भल/भल$ +^काम/काम$ +^कर्यान/कर$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अपून/अपून$ +^मक्शद/मक्शद/मक्शद$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^बुलाछ/बुला$ +^,/,$ +^जैकी/*जैकी$ +^योजना/*योजना$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पैलि/पैलि$ +^भटे/भटे$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^स/स/स$ +^यो/यो/यो$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^भेजना/*भेजना$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^बनाईना/बनाईना$ +^की/की/की$ +^छी/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अब/अब$ +^हमार/हमार$ +^मुक्तिदाता/*मुक्तिदाता$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^आ/आ/आ$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^हमून/हमून$ +^में/में$ +^अपूनो/अपूनो$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^जैले/जे+ले$ +^मौत/मौत$ +^की/की/की$ +^ताकत/*ताकत$ +^स/स/स$ +^नाश/नाश$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^और/और$ +^सुसमाचारा/*सुसमाचारा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^हमून/हमून$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^को/को$ +^बाट/बाट$ +^दिखाछ/दिखा$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैंस/मैंस$ +^यो/यो/यो$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^को/को$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करून/कर$ +^और/और$ +^प्रेरित/प्रेरित/प्रेरित$ +^बनून/बना$ +^खिन/खिन/खिन$ +^और/और$ +^लोगून/लोग$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^दीन/दीन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^चुन/चुन/चुन$ +^रैछ/रै/रै$ +^मैं/मैं/मैं$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^जेल/जेल$ +^में/में$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इन/इन$ +^दुखून/दुख$ +^सहन/सहन$ +^करून/कर$ +^मरयू/*मरयू$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^लोगून/लोग$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^को/को$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करछूँ/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^शरमानू/*शरमानू$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^मसीह/मसीह$ +^स/स/स$ +^जाणछूँ/जाण$ +^;/;$ +^जैमें/जैस+में$ +^मैं/मैं/मैं$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^मैंस/मैंस$ +^पक्को/*पक्को$ +^विश्वास/विश्वास$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^मसीह/मसीह$ +^उ/उ/उ$ +^दिन/दी/दिन$ +^तक/तक$ +^जब/जब/जब$ +^तक/तक$ +^उ/उ/उ$ +^वापस/वापस$ +^नी/नी$ +^आलो/आ$ +^,/,$ +^मसीह/मसीह$ +^उ/उ/उ$ +^दिन/दी/दिन$ +^तक/तक$ +^मेरि/मेरि$ +^धरोहर/*धरोहर$ +^की/की/की$ +^रक्षा/*रक्षा$ +^करून/कर$ +^में/में$ +^पुर/पुर$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सामर्थी/*सामर्थी$ +^छै/छ$ +^विश्वास/विश्वास$ +^राख/राख/राख$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^सच्ची/सच्ची$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^तैले/तै+ले$ +^मैंथैं/मैं+थैं$ +^भटे/भटे$ +^सुणछै/सुण$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^तैखिन/त्यारा+खिन$ +^उदारण/*उदारण$ +^नियाती/नियाती$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^उनून/उनून/उनून$ +^उ/उ/उ$ +^विश्वास/विश्वास$ +^और/और$ +^प्रेम/प्रेम$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^जो/जो$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^की/की/की$ +^रखवाली/*रखवाली$ +^कर/कर/कर$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तैंस/तैंस$ +^दीईना/दीईना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^का/का$ +^मद्दत/मद्दत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जो/जो$ +^हमून/हमून$ +^में/में$ +^रूछो/रू$ +^तैं/तैं/तैं$ +^जाण/जाण/जाण$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^आसिया/*आसिया$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^सब/सब$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैंस/मैंस$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दी/दी/दी$ +^है/है$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जिनून/जिनून$ +^में/में$ +^फुगिलुस/*फुगिलुस$ +^और/और$ +^हिरमुगिनेस/*हिरमुगिनेस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^छन/छ$ +^उनेसिफुरूस/*उनेसिफुरूस$ +^का/का$ +^घराना/*घराना$ +^में/में$ +^प्रभु/प्रभु$ +^दया/दया$ +^करो/कर$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उले/उले$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पास/पास$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^मेरि/मेरि$ +^भौत/भौत/भौत$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^याँ/याँ$ +^जेल/जेल$ +^में/में$ +^मैंथैं/मैं+थैं$ +^मिलभेरन/*मिलभेरन$ +^शर्मिन्दा/*शर्मिन्दा$ +^नै/नै$ +^भ्यो/*भ्यो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^रोम/*रोम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उले/उले$ +^भौत/भौत/भौत$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^मैंस/मैंस$ +^खोजछ्य/खोज$ +^,/,$ +^और/और$ +^मैंथैं/मैं+थैं$ +^मिलछ्य/मिल$ +^मैं/मैं/मैं$ +^बिनती/बिनती$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^न्याय/न्याय$ +^का/का$ +^दिन/दी/दिन$ +^प्रभु/प्रभु$ +^उनेसिफुरूस/*उनेसिफुरूस$ +^में/में$ +^अपूनी/अपूनी$ +^महान/महान$ +^दया/दया$ +^करौ/*करौ$ +^और/और$ +^तैं/तैं/तैं$ +^खुद/खुद$ +^निकीकैं/निकीकैं$ +^जाण/जाण/जाण$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^इफिसुस/*इफिसुस$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^मेरि/मेरि$ +^कतुक/कतुक$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करछ्य/कर/कर$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^,/,$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^च्याला/च्याला$ +^तीमुथियुस/*तीमुथियुस$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^अपून/अपून$ +^आपस/आपस$ +^मजबूत/मजबूत$ +^कर/कर/कर$ +^यो/यो/यो$ +^जाणभेरन/*जाणभेरन$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तैंस/तैंस$ +^उ/उ/उ$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^मिलछो/मिल$ +^तैले/तै+ले$ +^मैंस/मैंस$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^जो/जो$ +^यो/यो/यो$ +^गवाह/*गवाह$ +^छन/छ$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^सिखून/सिख$ +^सुण/सुण/सुण$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^चाछूँ/चाँ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तैले/तै+ले$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^योई/योई$ +^संदेश/संदेश$ +^सिखौ/*सिखौ$ +^जो/जो$ +^विश्वासयोग्य/*विश्वासयोग्य$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^दुसरान/दुसरान$ +^यो/यो/यो$ +^सिखा/सिखा/सिखा$ +^सकून/*सकून$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^एक/एक$ +^बड़िया/*बड़िया$ +^सिपाई/सिपाई$ +^नियाति/*नियाति$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^दुखून/दुख$ +^सहन/सहन$ +^कर/कर/कर$ +^जब/जब/जब$ +^एक/एक$ +^सिपाई/सिपाई$ +^सेना/*सेना$ +^में/में$ +^भरती/*भरती$ +^हो/हो$ +^जाछो/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^कोई/कोई$ +^दुसोरो/दुसोरो$ +^काम/काम$ +^नै/नै$ +^करूनो/कर$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^अपून/अपून$ +^अधिकारीस/*अधिकारीस$ +^खुश/खुश$ +^करून/कर$ +^चाछो/चा$ +^यो/यो/यो$ +^एक/एक$ +^और/और$ +^उदारण/*उदारण$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^कोई/कोई$ +^खिलाड़ी/*खिलाड़ी$ +^खेल/*खेल$ +^-/-$ +^कूद/*कूद$ +^में/में$ +^भाग/भाग/भाग$ +^लीछो/ली$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^तक/तक$ +^खेल/*खेल$ +^का/का$ +^नियमून/नियम$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^नै/नै$ +^करूनो/कर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^तब/तब$ +^तक/तक$ +^ईनाम/ईनाम$ +^नै/नै$ +^जीत/*जीत$ +^सकूनो/सक$ +^मेहनत/मेहनत$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^किसान/*किसान$ +^स/स/स$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^फसलो/*फसलो$ +^को/को$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^मिलून/*मिलून$ +^चैछो/चा$ +^तैं/तैं/तैं$ +^मेरि/मेरि$ +^बातुन/बातु$ +^में/में$ +^ध्यान/ध्यान$ +^दे/दी$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^प्रभु/प्रभु$ +^सब/सब$ +^बातुन/बातु$ +^समझून/समझ$ +^में/में$ +^तेरि/तेरि$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करोलो/कर$ +^हमेशा/हमेशा$ +^याद/याद$ +^राख/राख/राख$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^राजा/राजा$ +^दाऊद/दाऊद$ +^को/को$ +^वंशज/वंशज$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^मरिनान/*मरिनान$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यून/ज्यून$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^उई/उई/उ+ई$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करछूँ/कर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जेल/जेल$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^अपराधी/अपराधी$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^दुख/दुख$ +^सहन/सहन$ +^मरयू/*मरयू$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^को/को$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करछूँ/कर$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आदिमी/आदिमी$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^बचन/बचन$ +^को/को$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करून/कर$ +^है/है$ +^नै/नै$ +^रोक/*रोक$ +^सकूनो/सक$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^फैदा/*फैदा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^सब/सब$ +^दुखून/दुख$ +^सहन/सहन$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^जिनून/जिनून$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^चुन/चुन/चुन$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करून/कर$ +^और/और$ +^बचाई/*बचाई$ +^जा/जा/जा$ +^सकून/*सकून$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^महिमा/महिमा$ +^स/स/स$ +^पा/पा/पा$ +^लीन/ली$ +^जो/जो$ +^हमेशा/हमेशा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बनिना/बन$ +^की/की/की$ +^रूछी/रू$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^सच्ची/सच्ची$ +^और/और$ +^हरेक/हरेक$ +^प्रकारे/प्रकार$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मानून/*मानून$ +^लायक/लायक$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^हम/हम/हम$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^मर/मर/मर$ +^ग्या/ग्य$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ज्यून/ज्यून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हुंला/*हुंला$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^हम/हम/हम$ +^उक/उक/उक$ +^कारण/कारण$ +^दुख/दुख$ +^सहनू/*सहनू$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^राजा/राजा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कराला/करा$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^हम/हम/हम$ +^उको/उको$ +^इन्कार/*इन्कार$ +^कराला/करा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उले/उले$ +^हमोरो/हमोरो$ +^इन्कार/*इन्कार$ +^करोलो/कर$ +^अगर/अगर$ +^हम/हम/हम$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^प्रति/*प्रति$ +^वफादार/*वफादार$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^हमार/हमार$ +^प्रति/*प्रति$ +^वफादार/*वफादार$ +^रौलो/रू$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^अपून/अपून$ +^आदत/*आदत$ +^का/का$ +^खिलाफ/खिलाफ$ +^नै/नै$ +^जा/जा/जा$ +^सकनो/सक$ +^जो/जो$ +^बात/बात$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तैंस/तैंस$ +^बाता/*बाता$ +^राख्यान/*राख्यान$ +^इन/इन$ +^उनून/उनून/उनून$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^लोगून/लोग$ +^बार-बार/बार-बार$ +^बतूनै/*बतूनै$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^और/और$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^एक/एक$ +^गवाह/*गवाह$ +^का/का$ +^रूप/रूप$ +^में/में$ +^राखभेरन/*राखभेरन$ +^,/,$ +^तैंस/तैंस$ +^उनून/उनून/उनून$ +^चेतावनी/चेतावनी$ +^दीनी/दी$ +^चैछी/*चैछी$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^शब्दून/*शब्दून$ +^का/का$ +^मतलब/मतलब$ +^स/स/स$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^-/-$ +^बिबाद/*बिबाद$ +^जन/जन$ +^करून/कर$ +^,/,$ +^इसा/इसा$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^को/को$ +^बिबाद/*बिबाद$ +^करना/कर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^फैदा/*फैदा$ +^नै/नै$ +^हुनो/हो$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^सुणन/*सुणन$ +^वाला/वाला$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^भौत/भौत/भौत$ +^नुकशान/*नुकशान$ +^हुछो/हो$ +^तैं/तैं/तैं$ +^जतुक/*जतुक$ +^कड़ी/*कड़ी$ +^मेहनत/मेहनत$ +^कर/कर/कर$ +^सकछै/सक$ +^उतुक/*उतुक$ +^तैंस/तैंस$ +^करून/कर$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^तैंस/तैंस$ +^कारीगर/*कारीगर$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^पुर/पुर$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ग्रहण/*ग्रहण$ +^कर/कर/कर$ +^सको/*सको$ +^,/,$ +^जैले/जे+ले$ +^तुमून/तुमून$ +^अपून/अपून$ +^काम/काम$ +^कारण/कारण$ +^शर्मिन्दा/*शर्मिन्दा$ +^नै/नै$ +^हुनो/हो$ +^और/और$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^का/का$ +^बचन/बचन$ +^स/स/स$ +^सही/सही$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सिखूछो/सिखू$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^और/और$ +^बेकार/*बेकार$ +^का/का$ +^बातुन/बातु$ +^भटे/भटे$ +^दूर/दूर$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^में/में$ +^शामिल/शामिल$ +^हुनान/हो$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^है/है$ +^दूर/दूर$ +^हो/हो$ +^जानान/जा$ +^और/और$ +^इसा/इसा$ +^बात/बात$ +^सड़ीना/*सड़ीना$ +^का/का$ +^घौ/*घौ$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^फैल/फैल$ +^जाछी/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^आखरी/*आखरी$ +^में/में$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^विश्वास/विश्वास$ +^स/स/स$ +^नाश/नाश$ +^कर/कर/कर$ +^द्याला/द्याल$ +^जो/जो$ +^उनेरि/उनेरि$ +^सुणनान/सुण$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^हुमिनयुस/*हुमिनयुस$ +^और/और$ +^फिलेतुस/*फिलेतुस$ +^छन/छ$ +^उनूनले/उनूनले$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करून/कर$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दी/दी/दी$ +^है/है$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^कुंनान/कुं$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पैलि/पैलि$ +^भटे/भटे$ +^मरिना/*मरिना$ +^का/का$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^हमेशा/हमेशा$ +^को/को$ +^जीवन/जीवन$ +^जीन/*जीन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ज्यून/ज्यून$ +^कर/कर/कर$ +^दी/दी/दी$ +^है/है$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^जैको/जैको$ +^नतीजा/*नतीजा$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^थ्वाड़/*थ्वाड़$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करून/कर$ +^है/है$ +^रोकून/*रोकून$ +^मर्यान/मार$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^एक/एक$ +^पक्की/*पक्की$ +^बुनियाद/*बुनियाद$ +^नियाती/नियाती$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^हिलनी/*हिलनी$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^बुनियाद/*बुनियाद$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^शब्द/*शब्द$ +^लिखीना/लिख$ +^का/का$ +^रूनान/रू$ +^;/;$ +^“/“$ +^प्रभु/प्रभु$ +^जाणछो/जाण$ +^की/की/की$ +^उक/उक/उक$ +^लोग/लोग$ +^को/को$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^”/”$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^“/“$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^अराधना/अराधना$ +^करछो/कर$ +^ऊस/ऊस$ +^बुराई/बुराई$ +^करून/कर$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दीन/दीन$ +^चैछी/*चैछी$ +^”/”$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ठूला/ठूला$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^केवल/केवल$ +^सुना/*सुना$ +^और/और$ +^चाँदी/*चाँदी$ +^का/का$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^लाकड़ा/*लाकड़ा$ +^का/का$ +^और/और$ +^माटाका/*माटाका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भांणा/*भांणा$ +^हुनान/हो$ +^कोई/कोई$ +^-/-$ +^कोई/कोई$ +^भांणा/*भांणा$ +^खास/खास$ +^मक्शद/मक्शद/मक्शद$ +^खिन/खिन/खिन$ +^और/और$ +^कोई/कोई$ +^-/-$ +^कोई/कोई$ +^भांणा/*भांणा$ +^हर/हर$ +^रोज/*रोज$ +^आम/*आम$ +^काम/काम$ +^खिन/खिन/खिन$ +^इस्तमाल/*इस्तमाल$ +^हुनान/हो$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^अपून/अपून$ +^आपस/आपस$ +^इन/इन$ +^बुरा/बुरा$ +^कामून/काम$ +^भटे/भटे$ +^अलग/अलग$ +^करोलो/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^जैको/जैको$ +^जीवन/जीवन$ +^पवित्र/पवित्र$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^भांणाका/भांणाक$ +^नियाती/नियाती$ +^होलो/हो$ +^जैस/जैस$ +^खास/खास$ +^काम/काम$ +^खिन/खिन/खिन$ +^इस्तमाल/*इस्तमाल$ +^करि/कर$ +^जाछो/जा$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उको/उको$ +^मालिका/*मालिका$ +^ऊस/ऊस$ +^निका/*निका$ +^काम/काम$ +^खिन/खिन/खिन$ +^इस्तमाल/*इस्तमाल$ +^करोलो/कर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बुरा/बुरा$ +^चीजून/चीज$ +^है/है$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^दूर/दूर$ +^राख/राख/राख$ +^जिनून/जिनून$ +^जवान/*जवान$ +^लोग/लोग$ +^करून/कर$ +^चानान/चा$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^साफ/साफ$ +^मन/मन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^प्रभु/प्रभु$ +^की/की/की$ +^अराधना/अराधना$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^धार्मिकता/धार्मिकता$ +^,/,$ +^विश्वास/विश्वास$ +^,/,$ +^प्रेम/प्रेम$ +^और/और$ +^शान्ति/शान्ति$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मेल/मेल/मेल$ +^-/-$ +^जोल/*जोल$ +^बनाभेरन/बना+भेरन$ +^राँख/राँख/राँख$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मूर्खता/*मूर्खता$ +^और/और$ +^उटपटांग/*उटपटांग$ +^बहस/*बहस$ +^भटे/भटे$ +^दूर/दूर$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^जाण/जाण/जाण$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^येले/येले$ +^झगाड़ा/*झगाड़ा$ +^पैद/पैद$ +^हुनान/हो$ +^और/और$ +^प्रभु/प्रभु$ +^का/का$ +^सेवक/सेवक$ +^स/स/स$ +^झगड़ालू/*झगड़ालू$ +^नै/नै$ +^हुन/हो$ +^चैनो/*चैनो$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^सबून/सबून$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^मिलनसार/*मिलनसार$ +^और/और$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^बचन/बचन$ +^स/स/स$ +^निकीकैं/निकीकैं$ +^सिखूनवालो/*सिखूनवालो$ +^और/और$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^धीरज/*धीरज$ +^धरून/*धरून$ +^वालो/वालो$ +^हुन/हो$ +^चैछो/चा$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^बिरोध/बिरोध$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^उनुस/उनुस$ +^उले/उले$ +^भौत/भौत/भौत$ +^प्रेम/प्रेम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^समझून/समझ$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^हो/हो$ +^सकछो/सक$ +^शायद/*शायद$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उनून/उनून/उनून$ +^पापून/पाप$ +^भटे/भटे$ +^मन/मन$ +^फिरूना/*फिरूना$ +^को/को$ +^और/और$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सच्चाईस/*सच्चाईस$ +^जाणना/जाण$ +^को/को$ +^मौका/*मौका$ +^दे/दी$ +^ताकि/ताकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^होश/*होश$ +^में/में$ +^आ/आ/आ$ +^जून/*जून$ +^और/और$ +^शैताना/*शैताना$ +^की/की/की$ +^शक्ति/*शक्ति$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बच/बच/बच$ +^सकून/*सकून$ +^,/,$ +^जैले/जे+ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^अपूनी/अपूनी$ +^इच्छा/इच्छा$ +^पुरी/पुरी$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ध्वाका/ध्वाका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बन्दी/*बन्दी$ +^बना/बना/बना/बन$ +^राख/राख/राख$ +^रैछ/रै/रै$ +^तीमुथियुस/*तीमुथियुस$ +^जो/जो$ +^बात/बात$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अब/अब$ +^तैथैं/तैं+थैं$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^ध्यान/ध्यान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सुण/सुण/सुण$ +^कि/कि/कि$ +^आखरी/*आखरी$ +^दिनून/दिन$ +^में/में$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^वापस/वापस$ +^उना/*उना$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^भौत/भौत/भौत$ +^बुरो/*बुरो$ +^बखत/बखत$ +^आलो/आ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^लोग/लोग$ +^अपून/अपून$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सोचाला/*सोचाला$ +^,/,$ +^और/और$ +^धना/*धना$ +^क/क/क$ +^लोभी/*लोभी$ +^,/,$ +^डीगमार/*डीगमार$ +^,/,$ +^घमंडी/*घमंडी$ +^,/,$ +^और/और$ +^दुसरान/दुसरान$ +^को/को$ +^बुराई/बुराई$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^और/और$ +^ईजा/ईजा$ +^-/-$ +^बाबको/*बाबको$ +^हुकुम/हुकुम$ +^नै/नै$ +^मानून/*मानून$ +^वाला/वाला$ +^,/,$ +^एसान/*एसान$ +^नै/नै$ +^मानूनवाला/*मानूनवाला$ +^और/और$ +^अपवित्र/*अपवित्र$ +^,/,$ +^निर्दयी/*निर्दयी$ +^,/,$ +^माफ/माफ$ +^नै/नै$ +^करनवालो/*करनवालो$ +^,/,$ +^दोष/दोष$ +^लगूनवाला/*लगूनवाला$ +^,/,$ +^अपून/अपून$ +^आप/*आप$ +^में/में$ +^काबू/*काबू$ +^नै/नै$ +^राखून/*राखून$ +^वाला/वाला$ +^,/,$ +^जालिम/*जालिम$ +^,/,$ +^भलाई/भलाई$ +^भटे/भटे$ +^बैर/बैर$ +^राखून/*राखून$ +^वाला/वाला$ +^,/,$ +^विश्वासघात/*विश्वासघात$ +^करून/कर$ +^वला/*वला$ +^,/,$ +^ढीठ/*ढीठ$ +^,/,$ +^अभिमानी/*अभिमानी$ +^,/,$ +^और/और$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^नै/नै$ +^बल्कि/बल्कि$ +^सुख/*सुख$ +^-/-$ +^विलास/*विलास$ +^का/का$ +^चानवाला/*चानवाला$ +^होलो/हो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^इसो/इसो$ +^दिखावा/*दिखावा$ +^कराला/करा$ +^,/,$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^भक्त/*भक्त$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^स/स/स$ +^नी/नी$ +^मानाला/*मानाला$ +^,/,$ +^इसा/इसा$ +^लोगून/लोग$ +^है/है$ +^बचभेरन/*बचभेरन$ +^रया/*रया$ +^इनून/*इनून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लोग/लोग$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^पुर/पुर$ +^परिवारून/*परिवारून$ +^ध्वाका/ध्वाका$ +^दीनान/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^मूर्ख/मूर्ख/मूर्ख/मूर्ख$ +^स्यैनिन/स्यैनि$ +^अपून/अपून$ +^वश/*वश$ +^में/में$ +^कर/कर/कर$ +^लीनान/ली$ +^जो/जो$ +^अपून/अपून$ +^पापून/पाप$ +^का/का$ +^बोझ/*बोझ$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दब/*दब$ +^भेरन/भेरन$ +^हर/हर$ +^प्रकार/प्रकार/प्रकार$ +^का/का$ +^बुरी/बुरी$ +^इच्छान/*इच्छान$ +^वश/*वश$ +^में/में$ +^छन/छ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^हमेशा/हमेशा$ +^नय्या/नय्या$ +^चीज/चीज$ +^सिखनै/*सिखनै$ +^रूनान/रू$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सच्ची/सच्ची$ +^शिक्षान/शिक्षा$ +^कभै/कभै$ +^नै/नै$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^सकना/सका$ +^इन/इन$ +^झूठ्ठा/*झूठ्ठा$ +^शिक्षक/*शिक्षक$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सच्ची/सच्ची$ +^बात/बात$ +^बतून/*बतून$ +^है/है$ +^रोकना/*रोकना$ +^की/की/की$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^यन्नेस/*यन्नेस$ +^और/और$ +^यम्ब्रेस/*यम्ब्रेस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मूसा/मूसा$ +^को/को$ +^विरोध/विरोध$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^उनेरि/उनेरि$ +^बुद्धि/*बुद्धि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भ्रष्ट/*भ्रष्ट$ +^हो/हो$ +^गैछ/गै$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^नै/नै$ +^करना/कर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^लम्बा/*लम्बा$ +^बखत/बखत$ +^तक/तक$ +^लोगून/लोग$ +^ध्वाका/ध्वाका$ +^नी/नी$ +^दी/दी/दी$ +^पान/पा$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^,/,$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जाण/जाण/जाण$ +^लीछ/ली$ +^की/की/की$ +^यन्नेस/*यन्नेस$ +^और/और$ +^यम्ब्रेस/*यम्ब्रेस$ +^मूर्ख/मूर्ख/मूर्ख/मूर्ख$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^हरेक/हरेक$ +^लोग/लोग$ +^जाण/जाण/जाण$ +^ल्याला/ल्या$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^मूर्ख/मूर्ख/मूर्ख/मूर्ख$ +^छन/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हे/हे$ +^तीमुथियुस/*तीमुथियुस$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^निकीकैं/निकीकैं$ +^जाण/जाण/जाण$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^कि/कि/कि$ +^सिखूछूँ/*सिखूछूँ$ +^,/,$ +^और/और$ +^कसा/*कसा$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जीछूँ/*जीछूँ$ +^,/,$ +^जीवन/जीवन$ +^में/में$ +^म्योरो/म्योरो$ +^की/की/की$ +^मक्शद/मक्शद/मक्शद$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^म्योरो/म्योरो$ +^कसो/*कसो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^तैं/तैं/तैं$ +^जाण/जाण/जाण$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^धीरज/*धीरज$ +^राखछूँ/*राखछूँ$ +^,/,$ +^और/और$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^दुखून/दुख$ +^सहन/सहन$ +^करछ्य/कर/कर$ +^तैं/तैं/तैं$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^भयानक/*भयानक$ +^मुसीबतून/*मुसीबतून$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^जाण/जाण/जाण$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^अन्ताकिया/*अन्ताकिया$ +^,/,$ +^इकुनियुम/*इकुनियुम$ +^,/,$ +^और/और$ +^लुस्त्रा/*लुस्त्रा$ +^शैहरून/शैहर$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^वाँ/वाँ$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^सताव/*सताव$ +^सहन/सहन$ +^करछ्य/कर/कर$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^इसा/इसा$ +^अत्याचार/*अत्याचार$ +^सहन/सहन$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^प्रभु/प्रभु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सब/सब$ +^बातुन/बातु$ +^में/में$ +^मेरि/मेरि$ +^रक्षा/*रक्षा$ +^करनै/कर$ +^रयान/*रयान$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^सच्ची/सच्ची$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^जीनो/*जीनो$ +^को/को$ +^फैसला/फैसला$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^में/में$ +^जुल्म/*जुल्म$ +^होला/हो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^दुष्ट/*दुष्ट$ +^लोग/लोग$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^ध्वाकाबाज/*ध्वाकाबाज$ +^लोग/लोग$ +^और/और$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^बुरा/बुरा$ +^काम/काम$ +^कराला/करा$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^ध्वाका/ध्वाका$ +^द्याला/द्याल$ +^और/और$ +^खुद/खुद$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दुसरान/दुसरान$ +^थैं/थैं$ +^है/है$ +^ध्वाका/ध्वाका$ +^खाला/खा$ +^पर/पर$ +^हे/हे$ +^तीमुथियुस/*तीमुथियुस$ +^,/,$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^में/में$ +^हमूले/हमूले$ +^तैंस/तैंस$ +^सिखायान/*सिखायान$ +^और/और$ +^जिनूनमें/*जिनूनमें$ +^तैं/तैं/तैं$ +^विश्वास/विश्वास$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^तैं/तैं/तैं$ +^लगातार/*लगातार$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अमल/*अमल$ +^करूनै/*करूनै$ +^रौ/रू$ +^;/;$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^जाण/जाण/जाण$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^तैंस/तैंस$ +^यो/यो/यो$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^कैले/कैले$ +^बताछ/बता$ +^और/और$ +^नानछना/*नानछना$ +^भटे/भटे$ +^तैं/तैं/तैं$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^जाण/जाण/जाण$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^तैंस/तैंस$ +^मुक्ति/*मुक्ति$ +^को/को$ +^ज्ञान/ज्ञान$ +^दी/दी/दी$ +^सकछो/सक$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^तैंस/तैंस$ +^मसीह/मसीह$ +^यीशु/यीशु$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करूना/*करूना$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^मिलछो/मिल$ +^पुरो/पुरो$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^प्रेरणा/*प्रेरणा$ +^द्वारा/द्वारा$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^यो/यो/यो$ +^लोगून/लोग$ +^सिखून/सिख$ +^खिन/खिन/खिन$ +^,/,$ +^डाट/*डाट$ +^-/-$ +^फटकार/*फटकार$ +^लगून/*लगून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^,/,$ +^गलतिन/*गलतिन$ +^सुधारून/सुधार$ +^खिन/खिन/खिन$ +^और/और$ +^उनून/उनून/उनून$ +^सिखून/सिख$ +^खिन/खिन/खिन$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^फैदामन्द/*फैदामन्द$ +^छै/छ$ +^ताकि/ताकि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^सेवा/सेवा$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^आदिमी/आदिमी$ +^सिद्ध/सिद्ध/सिद्ध$ +^बनून/बना$ +^और/और$ +^हर/हर$ +^प्रकारा/प्रकार$ +^भल/भल$ +^कामून/काम$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैयार/तैयार$ +^होज्यौ/*होज्यौ$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^राजा/राजा$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आलो/आ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^ज्यून/ज्यून$ +^और/और$ +^मरिन/*मरिन$ +^द्वीवै/द्वीवै$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^न्याय/न्याय$ +^करोलो/कर$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^मसीह/मसीह$ +^और/और$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^गवाह/*गवाह$ +^मानभेरन/मान+भेरन$ +^तैस/*तैस$ +^भौत/भौत/भौत$ +^प्रेम/प्रेम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दीछूँ/*दीछूँ$ +^,/,$ +^बखत/बखत$ +^बुरो/*बुरो$ +^या/या/या$ +^भलो/*भलो$ +^हो/हो$ +^तैं/तैं/तैं$ +^हर/हर$ +^बखत/बखत$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^बचन/बचन$ +^को/को$ +^प्रचार/प्रचार$ +^कर/कर/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैयार/तैयार$ +^रौ/रू$ +^तैंस/तैंस$ +^लोगून/लोग$ +^समझून/समझ$ +^चैछो/चा$ +^कि/कि/कि$ +^उनूनले/उनूनले$ +^कि/कि/कि$ +^गलत/गलत$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पापून/पाप$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उनून/उनून/उनून$ +^डाँठ/*डाँठ$ +^लागून/*लागून$ +^चैछी/*चैछी$ +^मगर/*मगर$ +^धैर्याक/*धैर्याक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^सिखून/सिख$ +^चैछो/चा$ +^और/और$ +^उत्साहित/*उत्साहित$ +^करून/कर$ +^चैछो/चा$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^इसो/इसो$ +^बखत/बखत$ +^आलो/आ$ +^जब/जब/जब$ +^लोग/लोग$ +^सच्चो/सच्चो$ +^वचन/*वचन$ +^स/स/स$ +^सुणून/सुण$ +^नी/नी$ +^चाला/चा$ +^,/,$ +^मगर/*मगर$ +^अपूनी/अपूनी$ +^इच्छाक/*इच्छाक$ +^अनुसार/अनुसार$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^इसा/इसा$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^दीन/दीन$ +^वालान/वालान$ +^खोजाला/*खोजाला$ +^जो/जो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बातुन/बातु$ +^सिखाला/सिखा$ +^जो/जो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सुणून/सुण$ +^चानान/चा$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^सच्चो/सच्चो$ +^बचन/बचन$ +^सिखूनान/सिखू$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^सुणून/सुण$ +^नी/नी$ +^चाला/चा$ +^,/,$ +^पर/पर$ +^पुरानी/*पुरानी$ +^झूठ्ठी/झूठ्ठी$ +^कथा/*कथा$ +^कहानीन/*कहानीन$ +^सुणून/सुण$ +^चाला/चा$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तैं/तैं/तैं$ +^हर/हर$ +^बखत/बखत$ +^अपून/अपून$ +^पास/पास$ +^शान्त/शान्त$ +^राख/राख/राख$ +^,/,$ +^और/और$ +^हर/हर$ +^प्रकारा/प्रकार$ +^का/का$ +^दुखून/दुख$ +^सहन/सहन$ +^करनै/कर$ +^रौ/रू$ +^तैंस/तैंस$ +^कड़ी/*कड़ी$ +^मेहनत/मेहनत$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^को/को$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करून/कर$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^दास/दास$ +^हुना/हो$ +^का/का$ +^नाता/*नाता$ +^तैंस/तैंस$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^कामून/काम$ +^करून/कर$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^प्रभु/प्रभु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तैंस/तैंस$ +^सौंप/सौंप/सौंप$ +^रैछ/रै/रै$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैंस/तैंस$ +^यो/यो/यो$ +^हुकुम/हुकुम$ +^येका/येका$ +^कारण/कारण$ +^दीन/दीन$ +^मरयूँ/*मरयूँ$ +^म्योरो/म्योरो$ +^जीवन/जीवन$ +^और/और$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जो/जो$ +^काम/काम$ +^मैंस/मैंस$ +^सौंपिना/*सौंपिना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^पुरो/पुरो$ +^हुन/हो$ +^वालो/वालो$ +^छै/छ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जाणछूँ/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अब/अब$ +^जल्दी/जल्दी$ +^ही/*ही$ +^मरून/मर$ +^वालो/वालो$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^एक/एक$ +^निको/निको$ +^सिपाई/सिपाई$ +^लड़ाई/*लड़ाई$ +^में/में$ +^लगातार/*लगातार$ +^लड़ाई/*लड़ाई$ +^लड़नै/*लड़नै$ +^रूछो/रू$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^उ/उ/उ$ +^काम/काम$ +^पुरो/पुरो$ +^करछ्य/कर/कर$ +^जो/जो$ +^मसीह/मसीह$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैंस/मैंस$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ्यो/रै$ +^और/और$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^म्योरो/म्योरो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^हमेशा/हमेशा$ +^मजबूत/मजबूत$ +^रियोछ/*रियोछ$ +^अब/अब$ +^प्रभु/प्रभु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैं/मैं/मैं$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ईनाम/ईनाम$ +^राखिना/राख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^इसो/इसो$ +^जीवन/जीवन$ +^जी/जी$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^ऊस/ऊस$ +^खुश/खुश$ +^करछो/कर$ +^हमोरो/हमोरो$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^जो/जो$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^न्याय/न्याय$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^मैंस/मैंस$ +^उ/उ/उ$ +^दिना/*दिना$ +^ईनाम/ईनाम$ +^द्योलो/द्याल$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^न्याय/न्याय$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^वापस/वापस$ +^आलो/आ$ +^मगर/*मगर$ +^यो/यो/यो$ +^ईनाम/ईनाम$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^मैंस/मैंस$ +^नी/नी$ +^द्योलो/द्याल$ +^बल्कि/बल्कि$ +^उनून/उनून/उनून$ +^सबून/सबून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जो/जो$ +^वफादारी/*वफादारी$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^प्रभु/प्रभु$ +^उनाको/*उनाको$ +^इंतजार/*इंतजार$ +^करून/कर$ +^मर्यान/मार$ +^तैं/तैं/तैं$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पास/पास$ +^जल्दी/जल्दी$ +^उनाकी/*उनाकी$ +^कोशिश/कोशिश$ +^कर/कर/कर$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^देमास/*देमास$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^संसार/संसार$ +^का/का$ +^चीजून/चीज$ +^है/है$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^मैंस/मैंस$ +^छोड़भेरन/छोड़+भेरन$ +^थिस्सलुनीके/*थिस्सलुनीके$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^खिन/खिन/खिन$ +^न्हैग्यो/न्है/न्हैजा$ +^और/और$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाई/भाई$ +^क्रेसकेंस/*क्रेसकेंस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^गलातिया/*गलातिया$ +^प्रदेशा/प्रदेशा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^खिन/खिन/खिन$ +^न्हैग्यो/न्है/न्हैजा$ +^,/,$ +^और/और$ +^तीतुस/*तीतुस$ +^दलमतिया/*दलमतिया$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^तरफ/तरफ$ +^खिन/खिन/खिन$ +^न्हैग्यो/न्है/न्हैजा$ +^केवल/केवल$ +^लूका/*लूका$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^छै/छ$ +^जब/जब/जब$ +^तैं/तैं/तैं$ +^आले/आ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^मरकुस/*मरकुस$ +^स/स/स$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^दगाड़/दगाड़$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^आये/*आये$ +^;/;$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^याँ/याँ$ +^म्यारा/म्यारा$ +^काम/काम$ +^में/में$ +^मेरि/मेरि$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करोलो/कर$ +^तुखिकुस/*तुखिकुस$ +^स/स/स$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^इफिसुस/*इफिसुस$ +^शैहरा/शैहरा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भेज/भेज/भेज$ +^रैछ/रै/रै$ +^जब/जब/जब$ +^तैं/तैं/तैं$ +^आले/आ$ +^म्योरो/म्योरो$ +^उ/उ/उ$ +^कोट/कोट$ +^जैस/जैस$ +^मैं/मैं/मैं$ +^त्रोआस/*त्रोआस$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^करपूसाक/*करपूसाक$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^आरयूँ/आ$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^आये/*आये$ +^और/और$ +^दगाड़/दगाड़$ +^में/में$ +^किताब/किताब$ +^और/और$ +^खास/खास$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^बाकारा/*बाकारा$ +^की/की/की$ +^खाल/*खाल$ +^स/स/स$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^आये/*आये$ +^जैमें/जैस+में$ +^भौत/भौत/भौत$ +^खास/खास$ +^बात/बात$ +^लिखीनाक/*लिखीनाक$ +^छन/छ$ +^ताँमाको/*ताँमाको$ +^भांणा/*भांणा$ +^बनूनवालो/*बनूनवालो$ +^सिकन्दर/*सिकन्दर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैंस/मैंस$ +^कई/कई$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दुख/दुख$ +^पुजाछ/*पुजाछ$ +^,/,$ +^प्रभु/प्रभु$ +^उक/उक/उक$ +^बुरा/बुरा$ +^कामून/काम$ +^का/का$ +^न्याय/न्याय$ +^करोलो/कर$ +^तैले/तै+ले$ +^अपून/अपून$ +^आपस/आपस$ +^उ/उ/उ$ +^है/है$ +^बचा/*बचा$ +^राखै/*राखै$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उले/उले$ +^हमरि/हमरि$ +^मसीह/मसीह$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^का/का$ +^बातुन/बातु$ +^को/को$ +^भौत/भौत/भौत$ +^विरोध/विरोध$ +^करछ्य/कर/कर$ +^पैल/*पैल$ +^बार/बार$ +^जब/जब/जब$ +^रोम/*रोम$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^कचैरी/*कचैरी$ +^में/में$ +^अपूनी/अपूनी$ +^सफाई/*सफाई$ +^दीन/दीन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^गयूँ/*गयूँ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^म्यारा/म्यारा$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^बोलूनवालो/*बोलूनवालो$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नी/नी$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^सबून/सबून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^म्योरो/म्योरो$ +^दगोड़ो/*दगोड़ो$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दीछ/दी$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछूँ/कर$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उनून/उनून/उनून$ +^माफ/माफ$ +^करौ/*करौ$ +^पर/पर$ +^प्रभु/प्रभु$ +^म्योरो/म्योरो$ +^मद्दतगार/*मद्दतगार$ +^र्योछ/*र्योछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^मैंस/मैंस$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^दीछ/दी$ +^ताकि/ताकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उ/उ/उ$ +^कचैरी/*कचैरी$ +^में/में$ +^मजुद/*मजुद$ +^सब/सब$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^पुर/पुर$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीहक/मसीह+क$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^स/स/स$ +^सुणा/सुण$ +^सकयू/*सकयू$ +^,/,$ +^और/और$ +^मैंस/मैंस$ +^मौत/मौत$ +^है/है$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बचाछ/*बचाछ$ +^और/और$ +^प्रभु/प्रभु$ +^मैंस/मैंस$ +^हरेक/हरेक$ +^बुर/बुर$ +^कामून/काम$ +^भटे/भटे$ +^छुड़ालो/*छुड़ालो$ +^उ/उ/उ$ +^मैंस/मैंस$ +^सुरक्षित/*सुरक्षित$ +^अपून/अपून$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^में/में$ +^पुजालो/*पुजालो$ +^उकी/उकी$ +^महिमा/महिमा$ +^हमेशा/हमेशा$ +^-/-$ +^हमेशा/हमेशा$ +^हुनै/हो$ +^रौ/रू$ +^आमीन/आमीन$ +^प्रिस्का/*प्रिस्का$ +^और/और$ +^उको/उको$ +^घरवालो/घर+वालो$ +^अक्विला/*अक्विला$ +^स/स/स$ +^और/और$ +^उनेसिफुरूसा/*उनेसिफुरूसा$ +^का/का$ +^परिवार/*परिवार$ +^स/स/स$ +^म्योरो/म्योरो$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाई/भाई$ +^इरास्तुस/*इरास्तुस$ +^कुरिन्थुस/*कुरिन्थुस$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^रैग्यो/रै$ +^,/,$ +^और/और$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^त्रुफिमुस/*त्रुफिमुस$ +^स/स/स$ +^मीलेतुस/*मीलेतुस$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दीछ/दी$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^बिमार/बिमार$ +^छ्यो/छ$ +^जाड़ा/जाड़/जाड़ा$ +^दिनून/दिन$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पास/पास$ +^उना/*उना$ +^कोशिश/कोशिश$ +^कर/कर/कर$ +^युबुलुस/*युबुलुस$ +^,/,$ +^और/और$ +^पुदेंस/*पुदेंस$ +^,/,$ +^लीनुस/*लीनुस$ +^,/,$ +^क्लौदिया/*क्लौदिया$ +^,/,$ +^और/और$ +^दुसारा/दुसारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाई/भाई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तैंस/तैंस$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^कुंनान/कुं$ +^मैं/मैं/मैं$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^प्रभु/प्रभु$ +^और/और$ +^उको/उको$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^त्यारा/त्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^रौ/रू$ +^यो/यो/यो$ +^चिठ्ठी/चिठ्ठी$ +^पौलुसाक/*पौलुसाक$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^छै/छ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^दास/दास$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^को/को$ +^प्रेरित/प्रेरित/प्रेरित$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^मैंस/मैंस$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^चुनिना/*चुनिना$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^विश्वास/विश्वास$ +^मजबूत/मजबूत$ +^करून/कर$ +^और/और$ +^उनेरि/उनेरि$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^चुन/चुन/चुन$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उ/उ/उ$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^जाणभेरन/*जाणभेरन$ +^इसो/इसो$ +^जीवन/जीवन$ +^जियून/*जियून$ +^,/,$ +^जैले/जे+ले$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^आदर/आदर$ +^मिलछो/मिल$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^हमेशा/हमेशा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^रून/रू$ +^की/की/की$ +^आश/*आश$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^जो/जो$ +^कभै/कभै$ +^झूठ/झूठ$ +^नै/नै$ +^बोलूनो/*बोलूनो$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^संसारा/संसारा$ +^बनून/बना$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^वादा/वादा$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^कि/कि/कि$ +^उक/उक/उक$ +^लोग/लोग$ +^हमेशा/हमेशा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ज्यूना/*ज्यूना$ +^रौला/रू$ +^और/और$ +^अब/अब$ +^बिल्कुल/*बिल्कुल$ +^ठीक/ठीक$ +^बखत/बखत$ +^में/में$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^स/स/स$ +^हमार/हमार$ +^सामुनि/सामुनि$ +^प्रगट/प्रगट$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^हम/हम/हम$ +^येको/*येको$ +^प्रचार/प्रचार$ +^सबून/सबून$ +^का/का$ +^बीच/बीच$ +^करनू/कर$ +^हमार/हमार$ +^मुक्तिदाता/*मुक्तिदाता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^मैंस/मैंस$ +^जिमेदारी/*जिमेदारी$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उखिन/*उखिन$ +^यो/यो/यो$ +^काम/काम$ +^करू/*करू$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^चिठ्ठी/चिठ्ठी$ +^तीतुस/*तीतुस$ +^खिन/खिन/खिन$ +^लिखूनमरयूँ/*लिखूनमरयूँ$ +^तैं/तैं/तैं$ +^म्यारा/म्यारा$ +^च्याला/च्याला$ +^नियाती/नियाती$ +^छै/छ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तैले/तै+ले$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछै/कर$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^मैं/मैं/मैं$ +^करछूँ/कर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछूँ/कर$ +^कि/कि/कि$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^और/और$ +^हमोरो/हमोरो$ +^मुक्तिदाता/*मुक्तिदाता$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^तैंस/तैंस$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^और/और$ +^दया/दया$ +^,/,$ +^और/और$ +^शान्ति/शान्ति$ +^दीनै/दी$ +^रून/रू$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^क्रेते/*क्रेते$ +^टापू/*टापू$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^आईना/*आईना$ +^को/को$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^वाँ/वाँ$ +^का/का$ +^कामून/काम$ +^की/की/की$ +^पुरी/पुरी$ +^ब्यवस्था/*ब्यवस्था$ +^करा/करा/करा/कर$ +^ताकि/ताकि$ +^हर/हर$ +^नगर/नगर$ +^में/में$ +^म्यारा/म्यारा$ +^हुकुम/हुकुम$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^इसा/इसा$ +^अगुवान/अगुवान$ +^चुना/*चुना$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^निर्दोष/*निर्दोष$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^घरवाली/घर+वाली$ +^का/का$ +^प्रति/*प्रति$ +^वफादार/*वफादार$ +^,/,$ +^और/और$ +^जिनारा/जिनारा$ +^बच्चाले/*बच्चाले$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^हुन/हो$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^शरीराक/*शरीराक$ +^इच्छान/*इच्छान$ +^में/में$ +^चलूनवाला/*चलूनवाला$ +^नै/नै$ +^हुन/हो$ +^,/,$ +^और/और$ +^ईजा/ईजा$ +^-/-$ +^बबा/बबा$ +^को/को$ +^आदर/आदर$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^हुन/हो$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^अगुवान/अगुवान$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^मुन्सी/*मुन्सी$ +^हुना/हो$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^निर्दोष/*निर्दोष$ +^हुन/हो$ +^चैछो/चा$ +^;/;$ +^नै/नै$ +^जिद्दी/*जिद्दी$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^क्रोधी/*क्रोधी$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^पियक्कड़/*पियक्कड़$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^मारपीट/*मारपीट$ +^करनवालो/*करनवालो$ +^,/,$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^नीच/*नीच$ +^कमाईको/*कमाईको$ +^लालची/*लालची$ +^हो/हो$ +^और/और$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^आईना/*आईना$ +^का/का$ +^मेहमानून/*मेहमानून$ +^की/की/की$ +^इज्जत/*इज्जत$ +^करून/कर$ +^वालो/वालो$ +^,/,$ +^दुसारा/दुसारा$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भलाई/भलाई$ +^करून/कर$ +^वालो/वालो$ +^,/,$ +^हर/हर$ +^हालात/*हालात$ +^में/में$ +^अपून/अपून$ +^में/में$ +^काबू/*काबू$ +^राखून/*राखून$ +^वालो/वालो$ +^,/,$ +^सच्चो/सच्चो$ +^न्याय/न्याय$ +^करून/कर$ +^वालो/वालो$ +^,/,$ +^धर्मी/धर्मी$ +^,/,$ +^और/और$ +^पवित्र/पवित्र$ +^जीवन/जीवन$ +^जीन/*जीन$ +^वालो/वालो$ +^,/,$ +^अपूनी/अपूनी$ +^इच्छान/*इच्छान$ +^में/में$ +^काबू/*काबू$ +^करून/कर$ +^वालो/वालो$ +^हुन/हो$ +^चैछो/चा$ +^ऊस/ऊस$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^बचनून/बचन$ +^में/में$ +^मजबूती/*मजबूती$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करून/कर$ +^चैछो/चा$ +^जो/जो$ +^हमूले/हमूले$ +^ऊस/ऊस$ +^सिखाईना/*सिखाईना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^ताकि/ताकि$ +^उ/उ/उ$ +^दुसरान/दुसरान$ +^सही/सही$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^मानून/*मानून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^हिम्मत/*हिम्मत$ +^दी/दी/दी$ +^सकून/*सकून$ +^,/,$ +^और/और$ +^दुसरान/दुसरान$ +^का/का$ +^गलतिन/*गलतिन$ +^ठीक/ठीक$ +^कर/कर/कर$ +^सकून/*सकून$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोग/लोग$ +^सही/सही$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^को/को$ +^बिरोध/बिरोध$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^जो/जो$ +^बक-बक/बक-बक$ +^करनान/कर$ +^और/और$ +^दुसरान/दुसरान$ +^ध्वाका/ध्वाका$ +^दीन/दीन$ +^सिखूनान/सिखू$ +^खास/खास$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^जो/जो$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^बन/बन/बन$ +^ग्यान/ग्य$ +^इसा/इसा$ +^लोगून/लोग$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^सिखूना/*सिखूना$ +^को/को$ +^हुकुम/हुकुम$ +^जन/जन$ +^दीये/दी$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^सिखूनान/सिखू$ +^जो/जो$ +^उनून/उनून/उनून$ +^सिखूनी/*सिखूनी$ +^चैछी/*चैछी$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^पुर/पुर$ +^परिवारो/*परिवारो$ +^को/को$ +^विश्वास/विश्वास$ +^नाश/नाश$ +^कर/कर/कर$ +^द्याल/द्याल/द्याल$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^इसो/इसो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^करनान/कर$ +^ताकि/ताकि$ +^धन/धन$ +^कमा/*कमा$ +^सकून/*सकून$ +^क्रेते/*क्रेते$ +^टापू/*टापू$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जैस/जैस$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बुद्धिमान/बुद्धिमान$ +^आदिमी/आदिमी$ +^माननान/मान$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^कुंछो/कुं$ +^कि/कि/कि$ +^क्रेते/*क्रेते$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^हमेशा/हमेशा$ +^झूठ/झूठ$ +^बोलनान/बोल$ +^और/और$ +^जानवरून/*जानवरून$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^ब्‍यवहार/*ब्‍यवहार$ +^करनान/कर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^आलसी/*आलसी$ +^और/और$ +^हमेशा/हमेशा$ +^भौत/भौत/भौत$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^खानो/खा$ +^खानान/खाना/खा$ +^और/और$ +^क्रेते/*क्रेते$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^अब/अब$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सच्ची/सच्ची$ +^छै/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उनून/उनून/उनून$ +^कड़ी/*कड़ी$ +^चेतावनी/चेतावनी$ +^दीनै/दी$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^उ/उ/उ$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^की/की/की$ +^सच्ची/सच्ची$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करून/कर$ +^तुम/तुम$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^की/की/की$ +^झूठ्ठी/झूठ्ठी$ +^कथा/*कथा$ +^-/-$ +^कहानीन/*कहानीन$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^हुकुमन/*हुकुमन$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^जन/जन$ +^कर्या/कर$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^भटे/भटे$ +^भटक/*भटक$ +^ग्यान/ग्य$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जिनारा/जिनारा$ +^मन/मन$ +^में/में$ +^बुरा/बुरा$ +^बिचार/*बिचार$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^सब/सब$ +^चीज/चीज$ +^नियम/नियम$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^शुद्ध/शुद्ध$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जो/जो$ +^बुरा/बुरा$ +^छन/छ$ +^जो/जो$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^नै/नै$ +^करना/कर$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^करनान/कर$ +^उ/उ/उ$ +^ठीक/ठीक$ +^नै/नै$ +^करूना/*करूना$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^झूठ्ठी/झूठ्ठी$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^दीन/दीन$ +^वाला/वाला$ +^कुंनान/कुं$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^जाणनू/जाण$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अपून/अपून$ +^काम/काम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दिखूनान/*दिखूनान$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^जाणना/जाण$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^नफरत/*नफरत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भरिना/*भरिना$ +^का/का$ +^छन/छ$ +^और/और$ +^हुकुम/हुकुम$ +^नै/नै$ +^मानून/*मानून$ +^वाला/वाला$ +^छन/छ$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भल/भल$ +^काम/काम$ +^करून/कर$ +^योग्य/*योग्य$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तीतुस/*तीतुस$ +^तैखिन/त्यारा+खिन$ +^यो/यो/यो$ +^ठीक/ठीक$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^तैंस/तैंस$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^उई/उई/उ+ई$ +^सिखून/सिख$ +^चैछो/चा$ +^जो/जो$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^की/की/की$ +^सच्ची/सच्ची$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^छै/छ$ +^बुढ़ा/*बुढ़ा$ +^लोगून/लोग$ +^अपून/अपून$ +^आप/*आप$ +^में/में$ +^काबू/*काबू$ +^राखून/*राखून$ +^,/,$ +^और/और$ +^इसो/इसो$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^को/को$ +^ब्यवहार/ब्यवहार$ +^करून/कर$ +^ताकि/ताकि$ +^लोग/लोग$ +^उनोरो/उनोरो$ +^आदर/आदर$ +^करून/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^समझदारी/*समझदारी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जीन/*जीन$ +^सिखौ/*सिखौ$ +^और/और$ +^उनून/उनून/उनून$ +^विश्वास/विश्वास$ +^में/में$ +^मजबूत/मजबूत$ +^हुन/हो$ +^चैछो/चा$ +^और/और$ +^दुसरान/दुसरान$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करून/कर$ +^चैछो/चा$ +^और/और$ +^सहन/सहन$ +^करूना/*करूना$ +^की/की/की$ +^शक्ति/*शक्ति$ +^हुन/हो$ +^चैछी/*चैछी$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^बुढ़ी/*बुढ़ी$ +^स्यैनिन/स्यैनि$ +^को/को$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^ब्यवहार/ब्यवहार$ +^करून/कर$ +^चैछो/चा$ +^जो/जो$ +^हर/हर$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^आदर/आदर$ +^दीन/दीन$ +^वाली/वाली$ +^और/और$ +^केमें/*केमें$ +^दोष/दोष$ +^लगून/*लगून$ +^वाली/वाली$ +^और/और$ +^मदिरा/*मदिरा$ +^पिन/*पिन$ +^वाली/वाली$ +^नै/नै$ +^हुन/हो$ +^चैछी/*चैछी$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^निकी/*निकी$ +^बात/बात$ +^सिखून/सिख$ +^वाली/वाली$ +^हो/हो$ +^ताकि/ताकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^जवान/*जवान$ +^स्यैनिन/स्यैनि$ +^खिन/खिन/खिन$ +^एक/एक$ +^उदारण/*उदारण$ +^बन/बन/बन$ +^सकून/*सकून$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सिखा/सिखा/सिखा$ +^सकून/*सकून$ +^कि/कि/कि$ +^अपून/अपून$ +^घरवाला/*घरवाला$ +^का/का$ +^और/और$ +^नान्तिनान/नान्तिना/नान्तिनान$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^कसो/*कसो$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करून/कर$ +^चैछो/चा$ +^जवान/*जवान$ +^स्यैनिन/स्यैनि$ +^अपून/अपून$ +^आप/*आप$ +^में/में$ +^काबू/*काबू$ +^राखून/*राखून$ +^वाली/वाली$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^घरवाला/*घरवाला$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^वफादार/*वफादार$ +^रौ/रू$ +^और/और$ +^अपूनो/अपूनो$ +^घर/घर$ +^स/स/स$ +^सभालून/*सभालून$ +^वाली/वाली$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^-/-$ +^अपून/अपून$ +^घरवालान/*घरवालान$ +^का/का$ +^अधीन/*अधीन$ +^रून/रू$ +^वाली/वाली$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^बचन/बचन$ +^की/की/की$ +^निन्दा/निन्दा$ +^नै/नै$ +^पौ/*पौ$ +^इसोई/इसो+ई$ +^जवान/*जवान$ +^आदिमीन/आदिमी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^समझदारी/*समझदारी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ब्यवहार/ब्यवहार$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मजबूत/मजबूत$ +^करनै/कर$ +^रौ/रू$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^आप/*आप$ +^में/में$ +^काबू/*काबू$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^हुन/हो$ +^तैंस/तैंस$ +^हमेशा/हमेशा$ +^भल/भल$ +^काम/काम$ +^करून/कर$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^दुसारा/दुसारा$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उदारण/*उदारण$ +^बनौ/*बनौ$ +^जब/जब/जब$ +^तैं/तैं/तैं$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सिखूछै/सिखू$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तैंस/तैंस$ +^निका/*निका$ +^इरादा/*इरादा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सिखून/सिख$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^जैले/जे+ले$ +^लोग/लोग$ +^तेरो/तेरो$ +^आदर/आदर$ +^कर/कर/कर$ +^सकून/*सकून$ +^और/और$ +^तैंस/तैंस$ +^सिखून/सिख$ +^चैछो/चा$ +^जो/जो$ +^सही/सही$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तैमें/त्यारा+में$ +^दोष/दोष$ +^नै/नै$ +^लागा/*लागा$ +^सको/*सको$ +^,/,$ +^जैले/जे+ले$ +^त्यारा/त्यारा$ +^बिरोधीन/*बिरोधीन$ +^शर्मिन्दा/*शर्मिन्दा$ +^हुन/हो$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^में/में$ +^कोई/कोई$ +^बुरी/बुरी$ +^बात/बात$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^जैले/जे+ले$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^त्यारा/त्यारा$ +^खिलाफ/खिलाफ$ +^के/के$ +^कै/कै$ +^सकून/*सकून$ +^अपून/अपून$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^में/में$ +^दासून/दास$ +^सिखौ/*सिखौ$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^हमेशा/हमेशा$ +^अपून/अपून$ +^मालिकून/मालिक$ +^को/को$ +^हुकमो/*हुकमो$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^करून/कर$ +^उनून/उनून/उनून$ +^ऊसो/ऊसो$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जेले/जेले$ +^उनार/उनार/उनार$ +^मालिक/मालिक$ +^खुश/खुश$ +^रून/रू$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उनार/उनार/उनार$ +^काम/काम$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^शिकायत/*शिकायत$ +^नै/नै$ +^करून/कर$ +^चोरी/चोरी$ +^-/-$ +^चालाकी/*चालाकी$ +^जन/जन$ +^करून/कर$ +^;/;$ +^बल्कि/बल्कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^साबित/साबित$ +^करून/कर$ +^की/की/की$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^हमेशा/हमेशा$ +^ईमानदार/*ईमानदार$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^लोग/लोग$ +^उनार/उनार/उनार$ +^निका/*निका$ +^ब्यवहार/ब्यवहार$ +^में/में$ +^ध्यान/ध्यान$ +^दीन/दीन$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^करनान/कर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^हमार/हमार$ +^मुक्तिदाता/*मुक्तिदाता$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^संदेश/संदेश$ +^सुणून/सुण$ +^को/को$ +^कारण/कारण$ +^बना/बना/बना/बन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^सिखौ/*सिखौ$ +^,/,$ +^किलैंकी/किलैंकी$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^पाप/पाप$ +^भटे/भटे$ +^उद्धार/उद्धार$ +^को/को$ +^बाटो/बाटो$ +^दिखाभेरन/दिखा+भेरन$ +^अपूनो/अपूनो$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^करछ्य/कर/कर$ +^यो/यो/यो$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^हमून/हमून$ +^सिखूछो/सिखू$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^उ/उ/उ$ +^स्वभाव/स्वभाव$ +^स/स/स$ +^छोड़ून/*छोड़ून$ +^सिखा/सिखा/सिखा$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^अपमान/*अपमान$ +^करछो/कर$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^चीजून/चीज$ +^की/की/की$ +^इच्छा/इच्छा$ +^स/स/स$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^छोड़ून/*छोड़ून$ +^चैंछो/*चैंछो$ +^,/,$ +^जिनरी/*जिनरी$ +^इच्छा/इच्छा$ +^अविश्वासी/अविश्वासी$ +^करनान/कर$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^यो/यो/यो$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^छा/छ$ +^त/त/त$ +^बुद्धिमानी/*बुद्धिमानी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^और/और$ +^धार्मिकता/धार्मिकता$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^इसा/इसा$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^जीवन/जीवन$ +^जीया/*जीया$ +^जैले/जे+ले$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^खुश/खुश$ +^हुछो/हो$ +^हम/हम/हम$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^ब्यवहार/ब्यवहार$ +^करनू/कर$ +^जब/जब/जब$ +^हम/हम/हम$ +^उ/उ/उ$ +^दिनो/*दिनो$ +^को/को$ +^इन्तजार/*इन्तजार$ +^करूनमर्यान/*करूनमर्यान$ +^,/,$ +^जैकी/*जैकी$ +^हमून/हमून$ +^आश/*आश$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^दीन/दीन$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^हमोरो/हमोरो$ +^महान/महान$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^मुक्तिदाता/*मुक्तिदाता$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^अपूनी/अपूनी$ +^पुरी/पुरी$ +^महिमा/महिमा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^वापस/वापस$ +^आलो/आ$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^आपस/आपस$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^बलिदान/बलिदान$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^ताकि/ताकि$ +^हमून/हमून$ +^हर/हर$ +^प्रकार/प्रकार/प्रकार$ +^का/का$ +^बुराई/बुराई$ +^भटे/भटे$ +^छुड़ा/*छुड़ा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^और/और$ +^हमून/हमून$ +^पापून/पाप$ +^भटे/भटे$ +^आजाद/*आजाद$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^अपून/अपून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^एक/एक$ +^इसी/इसी$ +^प्रजा/प्रजा$ +^बना/बना/बना/बन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जो/जो$ +^भल/भल$ +^काम/काम$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^पुर/पुर$ +^जोश/*जोश$ +^दगाड़/दगाड़$ +^तैयार/तैयार$ +^रौ/रू$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^तीतुस/*तीतुस$ +^मैं/मैं/मैं$ +^चाछूँ/चाँ$ +^कि/कि/कि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^क्रेते/*क्रेते$ +^का/का$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^यो/यो/यो$ +^बातुन/बातु$ +^सिखौ/*सिखौ$ +^जो/जो$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तैंस/तैंस$ +^बताईना/*बताईना$ +^का/का$ +^छन/छ$ +^अपून/अपून$ +^लोगून/लोग$ +^मजबूत/मजबूत$ +^कर/कर/कर$ +^और/और$ +^जाँ/जाँ$ +^जरूरी/जरूरी$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^वाँ/वाँ$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^सुधार/सुधार$ +^कर/कर/कर$ +^,/,$ +^तैंस/तैंस$ +^इसो/इसो$ +^करून/कर$ +^में/में$ +^म्यारा/म्यारा$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^पुरो/पुरो$ +^अधिकार/अधिकार$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तेरो/तेरो$ +^निरादर/*निरादर$ +^नी/नी$ +^कर/कर/कर$ +^सकोलो/*सकोलो$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^लोगून/लोग$ +^याद/याद$ +^दिलो/*दिलो$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^शासकून/*शासकून$ +^और/और$ +^अधिकारीन/अधिकारी$ +^को/को$ +^आदर/आदर$ +^करून/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनेरि/उनेरि$ +^हुकुम/हुकुम$ +^माना/मान$ +^और/और$ +^दुसारान/*दुसारान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^हरेक/हरेक$ +^भल/भल$ +^कामून/काम$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैयार/तैयार$ +^रौ/रू$ +^कैकी/कै+की$ +^बदनामी/*बदनामी$ +^जन/जन$ +^कर/कर/कर$ +^,/,$ +^झगड़ालू/*झगड़ालू$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^और/और$ +^शान्त/शान्त$ +^आदत/*आदत$ +^को/को$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^और/और$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^भौत/भौत/भौत$ +^दयालु/दयालु$ +^बनभेरन/बन+भेरन$ +^रौ/रू$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^हम/हम/हम$ +^सब/सब$ +^विश्वास/विश्वास$ +^में/में$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^मूर्ख/मूर्ख/मूर्ख/मूर्ख$ +^और/और$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^हुकमून/हुकम$ +^नै/नै$ +^मानूनवाला/*मानूनवाला$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^लोगून/लोग$ +^थैं/थैं$ +^भटे/भटे$ +^ध्वाका/ध्वाका$ +^खान/खान$ +^वाला/वाला$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^हम/हम/हम$ +^बुरी/बुरी$ +^इच्छा/इच्छा$ +^और/और$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^चीजून/चीज$ +^का/का$ +^गुलाम/*गुलाम$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^बैर/बैर$ +^-/-$ +^भाव/*भाव$ +^और/और$ +^डाह/*डाह$ +^करून/कर$ +^में/में$ +^जीवन/जीवन$ +^जी/जी$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^लोगून/लोग$ +^थैं/थैं$ +^नफरत/*नफरत$ +^करछ्या/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^एक/एक$ +^दुसारा/दुसारा$ +^भटे/भटे$ +^बैर/बैर$ +^राख/राख/राख$ +^छ्या/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^हमार/हमार$ +^मुक्तिदाता/*मुक्तिदाता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपूनी/अपूनी$ +^दया/दया$ +^और/और$ +^प्रेम/प्रेम$ +^हम/हम/हम$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^दिखाछ/दिखा$ +^,/,$ +^उनूनले/उनूनले$ +^हमून/हमून$ +^पापून/पाप$ +^का/का$ +^सजा/सजा$ +^भटे/भटे$ +^छुड़ाछ/*छुड़ाछ$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^हमार/हमार$ +^द्वारा/द्वारा$ +^करिना/कर$ +^का/का$ +^भल/भल$ +^कामून/काम$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^नै/नै$ +^जो/जो$ +^हमूले/हमूले$ +^कर्यान/कर$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^अपूनी/अपूनी$ +^दया/दया$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^,/,$ +^हमार/हमार$ +^पापून/पाप$ +^धोभेरन/*धोभेरन$ +^दूर/दूर$ +^कर्यान/कर$ +^और/और$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्माक/*आत्माक$ +^द्वारा/द्वारा$ +^हमून/हमून$ +^नय्या/नय्या$ +^स्वभाव/स्वभाव$ +^और/और$ +^नय्या/नय्या$ +^जीवन/जीवन$ +^दीछ/दी$ +^हमोरो/हमोरो$ +^मुक्तिदाता/*मुक्तिदाता$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीहा/*मसीहा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जो/जो$ +^उक/उक/उक$ +^द्वारा/द्वारा$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^उ/उ/उ$ +^हमूथैं/*हमूथैं$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^का/का$ +^काम/काम$ +^करा/करा/करा/कर$ +^सको/*सको$ +^जैले/जे+ले$ +^हम/हम/हम$ +^उ/उ/उ$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^स/स/स$ +^पाना/*पाना$ +^की/की/की$ +^आश/*आश$ +^राखभेरन/*राखभेरन$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमून/हमून$ +^अपूनी/अपूनी$ +^संतान/*संतान$ +^का/का$ +^रूप/रूप$ +^दीना/*दीना$ +^को/को$ +^वादा/वादा$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^येका/येका$ +^बारिमें/बारिमें$ +^हम/हम/हम$ +^जाण/जाण/जाण$ +^सकनू/सक$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^हमून/हमून$ +^अपून/अपून$ +^दगाड़/दगाड़$ +^सही/सही$ +^ठैहराछ/*ठैहराछ$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^हर/हर$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मानून/*मानून$ +^लायक/लायक$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तैंस/तैंस$ +^बतायान/*बतायान$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^चाछूँ/चाँ$ +^कि/कि/कि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^इन/इन$ +^बातूना/*बातूना$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^मजबूती/*मजबूती$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सिखौ/*सिखौ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^कि/कि/कि$ +^जिनूनले/जिनून+ले$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^भल/भल$ +^काम/काम$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अपूनो/अपूनो$ +^बखत/बखत$ +^दीन/दीन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ध्यान/ध्यान$ +^लगून/*लगून$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^सबून/सबून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^निकी/*निकी$ +^और/और$ +^फैदा/*फैदा$ +^की/की/की$ +^छै/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^बेकारा/*बेकारा$ +^बहसून/*बहसून$ +^है/है$ +^दूर/दूर$ +^रौ/रू$ +^वंशावालिन/*वंशावालिन$ +^की/की/की$ +^सूची/*सूची$ +^में/में$ +^अपूनो/अपूनो$ +^बखत/बखत$ +^खराब/खराब$ +^जन/जन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^बैर/बैर$ +^-/-$ +^भाव/*भाव$ +^और/और$ +^बिरोध/बिरोध$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^झगड़ान/*झगड़ान$ +^है/है$ +^जो/जो$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^हुनान/हो$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^है/है$ +^बचभेरन/*बचभेरन$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बातुन/बातु$ +^को/को$ +^कोई/कोई$ +^फैदा/*फैदा$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^कैकी/कै+की$ +^मद्दत/मद्दत$ +^कर/कर/कर$ +^सकछी/सक$ +^तैंस/तैंस$ +^कम/कम$ +^है/है$ +^कम/कम$ +^द्वी/द्वी$ +^बार/बार$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^चेतावनी/चेतावनी$ +^दीन/दीन$ +^चैछी/*चैछी$ +^जो/जो$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^में/में$ +^फुट/*फुट$ +^डालनान/डाल$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^इसो/इसो$ +^करून/कर$ +^बन्द/बन्द$ +^करून/कर$ +^दुसारा/दुसारा$ +^बार/बार$ +^चेतावनी/चेतावनी$ +^दीन/दीन$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^उनून/उनून/उनून$ +^है/है$ +^कोई/कोई$ +^सम्बन्ध/*सम्बन्ध$ +^जन/जन$ +^राँखा/*राँखा$ +^तैं/तैं/तैं$ +^यो/यो/यो$ +^पक्का/*पक्का$ +^जाण/जाण/जाण$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इसा/इसा$ +^लोग/लोग$ +^जो/जो$ +^जान/जा$ +^बुझ/*बुझ$ +^भेरन/भेरन$ +^पाप/पाप$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^जाणनान/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बुर/बुर$ +^काम/काम$ +^करून/कर$ +^मर्यान/मार$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^ऊस/ऊस$ +^लगातार/*लगातार$ +^करनै/कर$ +^रूनान/रू$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^त्यारा/त्यारा$ +^पास/पास$ +^क्रेते/*क्रेते$ +^टापू/*टापू$ +^में/में$ +^अरतियास/*अरतियास$ +^और/और$ +^तुखिकुस/*तुखिकुस$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईन/भाई$ +^भेजूलो/*भेजूलो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पास/पास$ +^निकोपुलिस/*निकोपुलिस$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^उनाकी/*उनाकी$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करे/कर$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^वाँई/वाँ+ई$ +^जाड़ान/जाड़ा$ +^का/का$ +^मौसम/*मौसम$ +^में/में$ +^रूना/*रूना$ +^को/को$ +^फैसाला/*फैसाला$ +^करछ्य/कर/कर$ +^जब/जब/जब$ +^जेनास/*जेनास$ +^वकील/*वकील$ +^और/और$ +^अपुल्लोसे/*अपुल्लोसे$ +^स/स/स$ +^अपूनी/अपूनी$ +^यात्रा/*यात्रा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^निको/निको$ +^रियान/*रियान$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^उनेरि/उनेरि$ +^मद्दत/मद्दत$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जैले/जे+ले$ +^कर/कर/कर$ +^सकछ्य/सक$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^करे/कर$ +^यो/यो/यो$ +^ध्यान/ध्यान$ +^राखे/*राखे$ +^उनून/उनून/उनून$ +^के/के$ +^बात/बात$ +^की/की/की$ +^कमी/*कमी$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^इतुकैं/*इतुकैं$ +^नै/नै$ +^तैंस/तैंस$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^सिखूनै/सिखू$ +^रून/रू$ +^चैंछो/*चैंछो$ +^कि/कि/कि$ +^भल/भल$ +^काम/काम$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^लगातार/*लगातार$ +^मेहनत/मेहनत$ +^करनै/कर$ +^रून/रू$ +^ताकि/ताकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^जरूरत/जरूरत$ +^पुरी/पुरी$ +^हो/हो$ +^सकौ/*सकौ$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करोलो/कर$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^एक/एक$ +^मक्शद/मक्शद/मक्शद$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^जीवन/जीवन$ +^जी/जी$ +^सकून/*सकून$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^याँ/याँ$ +^का/का$ +^सब/सब$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^तैंस/तैंस$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^करनान/कर$ +^वाँ/वाँ$ +^क्रेते/*क्रेते$ +^में/में$ +^हमार/हमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^जो/जो$ +^हमून/हमून$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^उनूनले/उनूनले$ +^म्यारा/म्यारा$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^कये/कुं$ +^मैं/मैं/मैं$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछूँ/कर$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^सबून/सबून$ +^में/में$ +^प्रभु/प्रभु$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^करो/कर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^पौलुस/पौलुस$ +^यो/यो/यो$ +^चिठ्ठी/चिठ्ठी$ +^लिखूनमरयूँ/*लिखूनमरयूँ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^की/की/की$ +^सेवा/सेवा$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^जेल/जेल$ +^में/में$ +^बन्द/बन्द$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^और/और$ +^हमोरो/हमोरो$ +^दगड़िया/*दगड़िया$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^तीमुथियुस/*तीमुथियुस$ +^तुमून/तुमून$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^करछो/कर$ +^हे/हे$ +^प्रिय/*प्रिय$ +^भाई/भाई$ +^फिलेमोन/*फिलेमोन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैंस/तैंस$ +^चिठ्ठी/चिठ्ठी$ +^लिखूनमरयूँ/*लिखूनमरयूँ$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^हमरि/हमरि$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^बैनि/*बैनि$ +^अफफिया/*अफफिया$ +^,/,$ +^और/और$ +^हमार/हमार$ +^दगड़िया/*दगड़िया$ +^अरखिप्पुस/*अरखिप्पुस$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^एक/एक$ +^योद्धा/*योद्धा$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^सेवा/सेवा$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लिखूनमरयूँ/*लिखूनमरयूँ$ +^जो/जो$ +^तुमारा/*तुमारा$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^जाम/जाम$ +^हुनान/हो$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछूँ/कर$ +^कि/कि/कि$ +^हमार/हमार$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^और/और$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीहक/मसीह+क$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^तुमून/तुमून$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^और/और$ +^शान्ति/शान्ति$ +^मिलनै/मिल$ +^रौ/रू$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^अपूनी/अपूनी$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^में/में$ +^याद/याद$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^हमेशा/हमेशा$ +^धन्यवाद/धन्यवाद$ +^करछूँ/कर$ +^लोग/लोग$ +^मैंस/मैंस$ +^बतुनान/*बतुनान$ +^कि/कि/कि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करून/कर$ +^में/में$ +^मजबूत/मजबूत$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^कि/कि/कि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछै/कर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^थैं/थैं$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछूँ/कर$ +^कि/कि/कि$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^जो/जो$ +^तेरो/तेरो$ +^दगड़िया/*दगड़िया$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^बढ़नै/बढ़$ +^जौ/जा$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^चीजून/चीज$ +^पुरी/पुरी$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^सको/*सको$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमून/हमून$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^मसीह/मसीह$ +^की/की/की$ +^महिमा/महिमा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^हो/हो$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^हे/हे$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाई/भाई$ +^,/,$ +^दुसारान/*दुसारान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तेरो/तेरो$ +^यो/यो/यो$ +^प्रेम/प्रेम$ +^देखभेरन/*देखभेरन$ +^मैंस/मैंस$ +^भौत/भौत/भौत$ +^खुशी/खुशी$ +^और/और$ +^हिम्मत/*हिम्मत$ +^मिलछ्य/मिल$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^कि/कि/कि$ +^त्यारा/त्यारा$ +^द्वारा/द्वारा$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^दिल/*दिल$ +^खुशी/खुशी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भरग्या/*भरग्या$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैंस/तैंस$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^का/का$ +^नाता/*नाता$ +^में/में$ +^ठीक/ठीक$ +^काम/काम$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कुंछूँ/*कुंछूँ$ +^,/,$ +^और/और$ +^मैंस/मैंस$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^भौत/भौत/भौत$ +^हिम्मत/*हिम्मत$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^तैंस/तैंस$ +^येस/येस$ +^करना/कर$ +^को/को$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दी/दी/दी$ +^सकछूँ/*सकछूँ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^बुजुर्ग/*बुजुर्ग$ +^पौलुस/पौलुस$ +^जो/जो$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^की/की/की$ +^सेवा/सेवा$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^अब/अब$ +^जो/जो$ +^एक/एक$ +^कैद/*कैद$ +^में/में$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^तैथैं/तैं+थैं$ +^बिनती/बिनती$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^मैंस/मैंस$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^दगाड़/दगाड़$ +^का/का$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^का/का$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछै/कर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उनेसिमुस/*उनेसिमुस$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बिनती/बिनती$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^म्यारा/म्यारा$ +^च्याला/च्याला$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^छै/छ$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जेल/जेल$ +^में/में$ +^छ्यो/छ$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^म्योरो/म्योरो$ +^च्योलो/च्योलो$ +^बनग्यो/बन$ +^उ/उ/उ$ +^त/त/त$ +^पैलि/पैलि$ +^त्यारा/त्यारा$ +^के/के$ +^कामो/कामो$ +^को/को$ +^नी/नी$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अब/अब$ +^उ/उ/उ$ +^हम/हम/हम$ +^द्वीवीन/*द्वीवीन$ +^को/को$ +^भौत/भौत/भौत$ +^कामो/कामो$ +^छै/छ$ +^चाहे/*चाहे$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उनेसिमुस/*उनेसिमुस$ +^स/स/स$ +^भौत/भौत/भौत$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^ऊस/ऊस$ +^त्यारा/त्यारा$ +^पास/पास$ +^भेजूनमरयूँ/*भेजूनमरयूँ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^ऊस/ऊस$ +^अपूनी/अपूनी$ +^मद्दत/मद्दत$ +^खिन/खिन/खिन$ +^याँई/याँ+ई$ +^राखून/*राखून$ +^चांछूँ/*चांछूँ$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^की/की/की$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीहा/*मसीहा$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करना/कर$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^जेल/जेल$ +^में/में$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^याँ/याँ$ +^मेरि/मेरि$ +^अपूनी/अपूनी$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तेरि/तेरि$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^ली/ली/ली$ +^शक/*शक$ +^छया/*छया$ +^किलैकी/किलैकी$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जाणछूँ/जाण$ +^की/की/की$ +^तुम/तुम$ +^मेरि/मेरि$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करून/कर$ +^चांछा/*चांछा$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तेरि/तेरि$ +^सहमति/*सहमति$ +^का/का$ +^बिना/बिना$ +^के/के$ +^नै/नै$ +^करूँ/कर$ +^चायो/*चायो$ +^जेले/जेले$ +^तुम/तुम$ +^यो/यो/यो$ +^उपकार/*उपकार$ +^दबाब/*दबाब$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अपूनी/अपूनी$ +^खुशी/खुशी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करा/करा/करा/कर$ +^शायद/*शायद$ +^यो/यो/यो$ +^कारण/कारण$ +^छ्यो/छ$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनेसिमुस/*उनेसिमुस$ +^स/स/स$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^बखत/बखत$ +^खिन/खिन/खिन$ +^त्यारा/त्यारा$ +^पास/पास$ +^है/है$ +^भाग/भाग/भाग$ +^जान/जा$ +^दीछ/दी$ +^ताकि/ताकि$ +^उ/उ/उ$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^कर/कर/कर$ +^सको/*सको$ +^,/,$ +^और/और$ +^तैं/तैं/तैं$ +^हमेशा/हमेशा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ऊस/ऊस$ +^अपून/अपून$ +^दगाड़/दगाड़$ +^राँख/राँख/राँख$ +^सके/*सके$ +^तैं/तैं/तैं$ +^ऊस/ऊस$ +^केवल/केवल$ +^अपूनो/अपूनो$ +^दास/दास$ +^जन/जन$ +^समझे/*समझे$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^उ/उ/उ$ +^एक/एक$ +^दास/दास$ +^है/है$ +^बढ़भेरन/बढ़+भेरन$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^ऊस/ऊस$ +^भौत/भौत/भौत$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तैंस/तैंस$ +^ऊस/ऊस$ +^और/और$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करून/कर$ +^चैछो/चा$ +^आदिमी/आदिमी$ +^हुना/हो$ +^का/का$ +^नाते/*नाते$ +^और/और$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाई/भाई$ +^का/का$ +^नाता/*नाता$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करून/कर$ +^चैछो/चा$ +^जब/जब/जब$ +^उनेसिमुस/*उनेसिमुस$ +^त्यारा/त्यारा$ +^पास/पास$ +^वापिस/*वापिस$ +^आलो/आ$ +^त/त/त$ +^तैं/तैं/तैं$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^निको/निको$ +^ब्यवहार/ब्यवहार$ +^करे/कर$ +^जसो/जसो$ +^तैं/तैं/तैं$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^अगर/अगर$ +^उले/उले$ +^तेरो/तेरो$ +^केले/केले$ +^नुकशान/*नुकशान$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उमें/उ+में$ +^तेरो/तेरो$ +^केले/केले$ +^उधार/उधार$ +^छै/छ$ +^त/त/त$ +^मैं/मैं/मैं$ +^ऊस/ऊस$ +^चुका/*चुका$ +^द्यूलो/द्याल$ +^मैं/मैं/मैं$ +^पौलुस/पौलुस$ +^अपून/अपून$ +^हात/हात$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लिखछूँ/*लिखछूँ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^ऊस/ऊस$ +^चुका/*चुका$ +^द्यूलो/द्याल$ +^;/;$ +^हालांकि/*हालांकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैंस/तैंस$ +^यो/यो/यो$ +^याद/याद$ +^दिलून/*दिलून$ +^जरूरी/जरूरी$ +^नै/नै$ +^समझनू/समझ$ +^कि/कि/कि$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^पुरो/पुरो$ +^जीवन/जीवन$ +^म्योरो/म्योरो$ +^कर्जदार/*कर्जदार$ +^छै/छ$ +^हे/हे$ +^प्रिय/*प्रिय$ +^भाई/भाई$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^खुशी/खुशी$ +^मैंस/मैंस$ +^प्रभु/प्रभु$ +^में/में$ +^त्यारा/त्यारा$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^मिलौ/*मिलौ$ +^,/,$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दिल/*दिल$ +^स/स/स$ +^हौंसला/*हौंसला$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भर/*भर$ +^दे/दी$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तैंस/तैंस$ +^यो/यो/यो$ +^चिठ्ठी/चिठ्ठी$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^लिखछै/लिख$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैंस/मैंस$ +^भरोसा/*भरोसा$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^उई/उई/उ+ई$ +^करले/कर$ +^जो/जो$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^के/के$ +^रैछ/रै/रै$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जाणछूँ/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^के/के$ +^रैछ/रै/रै$ +^तैं/तैं/तैं$ +^उ/उ/उ$ +^है/है$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^करले/कर$ +^एक/एक$ +^बात/बात$ +^और/और$ +^तैं/तैं/तैं$ +^म्यारा/म्यारा$ +^रूना/*रूना$ +^को/को$ +^इन्तजाम/*इन्तजाम$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मैंस/मैंस$ +^उमीद/*उमीद$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^को/को$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^द्योलो/द्याल$ +^और/और$ +^मैंस/मैंस$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^तुमून/तुमून$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^देखून/देख$ +^द्योलो/द्याल$ +^इपफ्रास/*इपफ्रास$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^मसीह/मसीह$ +^यीशु/यीशु$ +^में/में$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^जेल/जेल$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^मरकुस/*मरकुस$ +^,/,$ +^अरिस्तर्खुस/*अरिस्तर्खुस$ +^,/,$ +^देमास/*देमास$ +^और/और$ +^लूका/*लूका$ +^जो/जो$ +^म्योरो/म्योरो$ +^दगड़िया/*दगड़िया$ +^प्रभु/प्रभु$ +^में/में$ +^काम/काम$ +^करनान/कर$ +^;/;$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^तैंस/तैंस$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^कुंनान/कुं$ +^मैं/मैं/मैं$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछूँ/कर$ +^कि/कि/कि$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^को/को$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^हुनै/हो$ +^रौ/रू$ +^आमीन/आमीन$ +^पैलि/पैलि$ +^युग/*युग$ +^में/में$ +^परमेश्वरले/*परमेश्वरले$ +^भौत/भौत/भौत$ +^बार/बार$ +^और/और$ +^कई/कई$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमार/हमार$ +^पूर्वजून/पूर्वज$ +^थैं/थैं$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवालान/*दिनवालान$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^बात/बात$ +^करछ्य/कर/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^इन/इन$ +^आखरी/*आखरी$ +^दिनून/दिन$ +^में/में$ +^हमूनथैं/*हमूनथैं$ +^अपून/अपून$ +^च्याला/च्याला$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^बात/बात$ +^कर्यान/कर$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^अपून/अपून$ +^च्याला/च्याला$ +^द्वारा/द्वारा$ +^पुरी/पुरी$ +^संसार/संसार$ +^बनाछ/बना$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^सब/सब$ +^चीजून/चीज$ +^को/को$ +^वारिस/*वारिस$ +^ठैहराछ/*ठैहराछ$ +^च्योलोई/*च्योलोई$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^महिमाको/*महिमाको$ +^उज्यालो/उज्यालो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^हर/हर$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^जसो/जसो$ +^छै/छ$ +^अपून/अपून$ +^शक्तिशाली/*शक्तिशाली$ +^बचनून/बचन$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^सबै/सबै$ +^स/स/स$ +^जो/जो$ +^बनाई/बना$ +^ग्योछ/ग्य$ +^बनिना/बन$ +^को/को$ +^रून/रू$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करछो/कर$ +^उले/उले$ +^लोगून/लोग$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पापून/पाप$ +^भटे/भटे$ +^शुद्ध/शुद्ध$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^येक/येक/येक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^महिमामय/*महिमामय$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^दैन/दैन$ +^तरफ/तरफ$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^बैठ/बैठ/बैठ$ +^छै/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^च्याला/च्याला$ +^स/स/स$ +^एक/एक$ +^इसो/इसो$ +^नाम/नाम$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^स्वर्गदूतून/स्वर्गदूत$ +^है/है$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^महान/महान$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जैका/जैका$ +^द्वारा/द्वारा$ +^हम/हम/हम$ +^देख/देख/देख/देख$ +^पानू/पा$ +^कि/कि/कि$ +^च्योलो/च्योलो$ +^उनून/उनून/उनून$ +^है/है$ +^कई/कई$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^महान/महान$ +^छै/छ$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^थैं/थैं$ +^इसो/इसो$ +^नै/नै$ +^क्यो/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तै/तै/तै$ +^म्येरो/म्येरो$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^और/और$ +^आज/आज$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^प्रकट/*प्रकट$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तै/तै/तै$ +^म्येरो/म्येरो$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^इसो/इसो$ +^अपून/अपून$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^थैं/थैं$ +^नै/नै$ +^क्यो/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उको/उको$ +^पिता/पिता$ +^बनूलो/*बनूलो$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^म्येरो/म्येरो$ +^च्योलो/च्योलो$ +^होलो/हो$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^अपून/अपून$ +^प्रिय/*प्रिय$ +^च्याला/च्याला$ +^स/स/स$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^भेजभेरन/*भेजभेरन$ +^कुंछो/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सब/सब$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^उकी/उकी$ +^अराधना/अराधना$ +^करून/कर$ +^”/”$ +^और/और$ +^स्वर्गदूतून/स्वर्गदूत$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^यो/यो/यो$ +^कुंछो/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^अपून/अपून$ +^स्वर्गदूतून/स्वर्गदूत$ +^हवाक/*हवाक$ +^नियाती/नियाती$ +^बना/बना/बना/बन$ +^दीछो/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^सेवकून/सेवक$ +^धधकीना/*धधकीना$ +^का/का$ +^आगा/*आगा$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^बनूछो/*बनूछो$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^च्याला/च्याला$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^कुंछो/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^हमेशा/हमेशा$ +^-/-$ +^हमेशा/हमेशा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^राजा/राजा$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^करले/कर$ +^उ/उ/उ$ +^अपून/अपून$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^का/का$ +^मलिमें/*मलिमें$ +^न्याय/न्याय$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^करछो/कर$ +^तै/तै/तै$ +^भल/भल$ +^कामून/काम$ +^है/है$ +^प्रेम/प्रेम$ +^और/और$ +^बुरा/बुरा$ +^कामून/काम$ +^है/है$ +^बैर/बैर$ +^राखछै/राख$ +^;/;$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^,/,$ +^त्यारा/त्यारा$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^तैंस/तैंस$ +^चुन/चुन/चुन$ +^रैछ/रै/रै$ +^और/और$ +^त्यारा/त्यारा$ +^सब/सब$ +^दगड़ियान/*दगड़ियान$ +^है/है$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^तैंस/तैंस$ +^आदर/आदर$ +^और/और$ +^आनन्द/*आनन्द$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^”/”$ +^और/और$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^यो/यो/यो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कुंछो/कुं$ +^;/;$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^,/,$ +^शुरू/शुरू$ +^में/में$ +^तैंले/तैं+ले$ +^धरती/धरती$ +^स/स/स$ +^बनाछ/बना$ +^,/,$ +^और/और$ +^तैले/तै+ले$ +^उ/उ/उ$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^बनाछ/बना$ +^जो/जो$ +^आकाश/आकाश$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^त/त/त$ +^नाश/नाश$ +^हो/हो$ +^जाला/जा$ +^;/;$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तै/तै/तै$ +^हमेशा/हमेशा$ +^बनिना/बन$ +^को/को$ +^रोले/*रोले$ +^;/;$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^कपड़ान/*कपड़ान$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^पुराना/*पुराना$ +^हो/हो$ +^जाला/जा$ +^और/और$ +^तै/तै/तै$ +^उनून/उनून/उनून$ +^चादर/*चादर$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^लपेटी/*लपेटी$ +^लेलै/*लेलै$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^कपड़ान/*कपड़ान$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^बदल/*बदल$ +^जाला/जा$ +^;/;$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तै/तै/तै$ +^नी/नी$ +^बदलले/*बदलले$ +^,/,$ +^और/और$ +^तै/तै/तै$ +^हमेशा/हमेशा$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^रौले/रू$ +^”/”$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^थैं/थैं$ +^यो/यो/यो$ +^कभै/कभै$ +^नै/नै$ +^क्यो/कुं$ +^:/:$ +^“/“$ +^तै/तै/तै$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दैन/दैन$ +^तरफ/तरफ$ +^बैठ/बैठ/बैठ$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^तक/तक$ +^मैं/मैं/मैं$ +^त्यारा/त्यारा$ +^दुश्मनून/*दुश्मनून$ +^पुरी/पुरी$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^त्यारा/त्यारा$ +^अधीन/*अधीन$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^दीयू/दी$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^,/,$ +^स्वर्गदूतून/स्वर्गदूत$ +^को/को$ +^हुना/हो$ +^को/को$ +^कि/कि/कि$ +^मक्शद/मक्शद/मक्शद$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^छन/छ$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^सेवा/सेवा$ +^करनान/कर$ +^;/;$ +^और/और$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उनून/उनून/उनून$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^देखभाल/*देखभाल$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भेजछो/भेज$ +^जो/जो$ +^उद्धार/उद्धार$ +^पान/पा$ +^वाला/वाला$ +^छन/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हमून/हमून$ +^जो/जो$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^मिलीना/*मिलीना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उमें/उ+में$ +^निकीकैं/निकीकैं$ +^ध्यान/ध्यान$ +^दिन/दी/दिन$ +^चैछो/चा$ +^काँई/काँई$ +^इसो/इसो$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^भटे/भटे$ +^भटक/*भटक$ +^ज्या/ज्या/ज्या$ +^किलैकी/किलैकी$ +^यहूदी/यहूदी$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^नियम/नियम$ +^कानून/कान/कानून$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मूसास/*मूसास$ +^स्वर्गदूतून/स्वर्गदूत$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^दीईनाक/*दीईनाक$ +^छ्या/छ$ +^जब/जब/जब$ +^यो/यो/यो$ +^साबित/साबित$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^हरेक/हरेक$ +^अपराध/अपराध$ +^और/और$ +^हुकुम/हुकुम$ +^नै/नै$ +^मानना/*मानना$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^सजा/सजा$ +^दीछ/दी$ +^त/त/त$ +^हम/हम/हम$ +^लोग/लोग$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^बच/बच/बच$ +^सकला/सक$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^हम/हम/हम$ +^यो/यो/यो$ +^महान/महान$ +^उद्धारो/*उद्धारो$ +^को/को$ +^तिरस्कार/*तिरस्कार$ +^करला/कर$ +^?/?$ +^यो/यो/यो$ +^महान/महान$ +^उद्धारा/*उद्धारा$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^हम/हम/हम$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^जाण/जाण/जाण$ +^पाया/*पाया$ +^और/और$ +^जिन/*जिन$ +^शिष्यून/शिष्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^सुणिना/*सुणिना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उनूले/उनूले$ +^हमून/हमून$ +^बातछ/*बातछ$ +^की/की/की$ +^यो/यो/यो$ +^सच्ची/सच्ची$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^दगाड़/दगाड़$ +^-/-$ +^दगड़े/*दगड़े$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपूनी/अपूनी$ +^इच्छा/इच्छा$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^चमत्कार/चमत्कार$ +^,/,$ +^और/और$ +^अद्धभुत/*अद्धभुत$ +^कामून/काम$ +^,/,$ +^और/और$ +^कई/कई$ +^प्रकाराक/*प्रकाराक$ +^सामर्था/*सामर्था$ +^का/का$ +^कामून/काम$ +^,/,$ +^और/और$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^का/का$ +^बरदानू/*बरदानू$ +^बाड़ना/*बाड़ना$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^येस/येस$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^साबित/साबित$ +^करनै/कर$ +^र्योछ/*र्योछ$ +^परमेश्वरले/*परमेश्वरले$ +^उ/उ/उ$ +^उनवाला/*उनवाला$ +^संसार/संसार$ +^स/स/स$ +^,/,$ +^जैक/*जैक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^हम/हम/हम$ +^कुंन/*कुंन$ +^मर्या/*मर्या$ +^,/,$ +^स्वर्गदूतून/स्वर्गदूत$ +^का/का$ +^अधीन/*अधीन$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीहक/मसीह+क$ +^अधीन/*अधीन$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^केले/केले$ +^यो/यो/यो$ +^कईना/कु$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^ऊस/ऊस$ +^याद/याद$ +^करा/करा/करा/कर$ +^या/या/या$ +^आदिमी/आदिमी$ +^कि/कि/कि$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तै/तै/तै$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^,/,$ +^उनेरि/उनेरि$ +^चिन्ता/चिन्ता$ +^करो/कर$ +^?/?$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^है/है$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^के/के$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^तैले/तै+ले$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^बखत/बखत$ +^खिन/खिन/खिन$ +^स्वर्गदूतून/स्वर्गदूत$ +^है/है$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^कम/कम$ +^शक्ति/*शक्ति$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बनाछ/बना$ +^,/,$ +^तैले/तै+ले$ +^ऊस/ऊस$ +^एक/एक$ +^राजा/राजा$ +^नियाती/नियाती$ +^महिमा/महिमा$ +^और/और$ +^सम्मान/*सम्मान$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^अपून/अपून$ +^हातुन/*हातुन$ +^का/का$ +^कामून/काम$ +^में/में$ +^अधिकार/अधिकार$ +^दीछ/दी$ +^“/“$ +^तैले/तै+ले$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^उक/उक/उक$ +^अधीन/*अधीन$ +^में/में$ +^कर/कर/कर$ +^हैछ/*हैछ$ +^”/”$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^याँ/याँ$ +^इसो/इसो$ +^लागछो/लाग$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^अधीन/*अधीन$ +^कर/कर/कर$ +^दी/दी/दी$ +^हैछ/*हैछ$ +^इसो/इसो$ +^केले/केले$ +^नाहातिनो/*नाहातिनो$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^उक/उक/उक$ +^अधीन/*अधीन$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हम/हम/हम$ +^देख/देख/देख/देख$ +^सकनू/सक$ +^कि/कि/कि$ +^आज/आज$ +^तक/तक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^आदिमी/आदिमी$ +^में/में$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हम/हम/हम$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^देखनू/देख$ +^!/!$ +^ऊस/ऊस$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^बखत/बखत$ +^खिन/खिन/खिन$ +^स्वर्गदूतून/स्वर्गदूत$ +^है/है$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^कम/कम$ +^कर/कर/कर$ +^दी/दी/दी$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^सबून/सबून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मर/मर/मर$ +^ज्यो/*ज्यो$ +^और/और$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उले/उले$ +^दुख/दुख$ +^उठाछ/उठा$ +^और/और$ +^मरग्यो/मर$ +^,/,$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मरग्यो/मर$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^महिमा/महिमा$ +^और/और$ +^आदर/आदर$ +^दीछ/दी$ +^किलैकी/किलैकी$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^बनाछ/बना$ +^और/और$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^उको/उको$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^यो/यो/यो$ +^निको/निको$ +^लागछ्य/लाग$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^उ/उ/उ$ +^भौत/भौत/भौत$ +^सारा/सारा$ +^लोगून/लोग$ +^अपूनी/अपूनी$ +^महिमा/महिमा$ +^में/में$ +^भागीदार/*भागीदार$ +^करो/कर$ +^,/,$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^को/को$ +^फैसला/फैसला$ +^लीछ/ली$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^सही/सही$ +^होलो/हो$ +^कि/कि/कि$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^दुख/दुख$ +^उठाभेरन/उठ+भेरन$ +^इसो/इसो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^बन/बन/बन$ +^ज्यो/*ज्यो$ +^जो/जो$ +^चरित्र/*चरित्र$ +^में/में$ +^पूर्ण/*पूर्ण$ +^छै/छ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^यीशुई/*यीशुई$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^उनून/उनून/उनून$ +^उद्धारा/*उद्धारा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^ली/ली/ली$ +^जा/जा/जा$ +^सकछो/सक$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जो/जो$ +^लोगून/लोग$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पापून/पाप$ +^भटे/भटे$ +^शुद्ध/शुद्ध$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^पापून/पाप$ +^भटे/भटे$ +^शुद्ध/शुद्ध$ +^करि/कर$ +^जानान/जा$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सबून/सबून$ +^को/को$ +^एक्कै/एक्कै$ +^पिता/पिता$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^योई/योई$ +^कारण/कारण$ +^उ/उ/उ$ +^उनून/उनून/उनून$ +^भाई/भाई$ +^-/-$ +^बैनि/*बैनि$ +^कुन/कु$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^शरमानू/*शरमानू$ +^येका/येका$ +^बारिमें/बारिमें$ +^मसीह/मसीह$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^थैं/थैं$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^कुंछो/कुं$ +^:/:$ +^“/“$ +^जो/जो$ +^भल/भल$ +^काम/काम$ +^तैले/तै+ले$ +^मैंखिन/*मैंखिन$ +^करिना/कर$ +^का/का$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपून/अपून$ +^लोगून/लोग$ +^बतुलो/*बतुलो$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^तेरि/तेरि$ +^अराधना/अराधना$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जामा/जामा$ +^होला/हो$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उनार/उनार/उनार$ +^बीच/बीच$ +^तेरि/तेरि$ +^महिमा/महिमा$ +^करूँलो/*करूँलो$ +^”/”$ +^उ/उ/उ$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^कुंछो/कुं$ +^:/:$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^भरोस/*भरोस$ +^राखूँलो/*राखूँलो$ +^”/”$ +^और/और$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यो/यो/यो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कुंछो/कुं$ +^:/:$ +^“/“$ +^या/या/या$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैंस/मैंस$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^”/”$ +^किलैकी/किलैकी$ +^जिनून/जिनून$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^नान्तिना/नान्तिना$ +^कैभेरन/कु+भेरन$ +^बुलाछ/बुला$ +^,/,$ +^मतलब/मतलब$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^मास/*मास$ +^और/और$ +^खूनाक/*खूनाक$ +^बनिना/बन$ +^का/का$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^यीशु/यीशु$ +^हर/हर$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमार/हमार$ +^नियाती/नियाती$ +^बन/बन/बन$ +^गयो/*गयो$ +^और/और$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^आछ/आ$ +^ताकि/ताकि$ +^उक/उक/उक$ +^मरना/मरन$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^,/,$ +^मौत/मौत$ +^में/में$ +^अधिकार/अधिकार$ +^राखून/*राखून$ +^वाला/वाला$ +^शैतान/शैतान$ +^स/स/स$ +^नाश/नाश$ +^कर/कर/कर$ +^सकौ/*सकौ$ +^यो/यो/यो$ +^कारण/कारण$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^उद्धार/उद्धार$ +^करछ्य/कर/कर$ +^जो/जो$ +^अपूनो/अपूनो$ +^पुर/पुर$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^मौताक/*मौताक$ +^डर/डर/डर$ +^में/में$ +^होभेरन/हो+भेरन$ +^गुलामून/*गुलामून$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^जीन/*जीन$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^किलैकी/किलैकी$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^त/त/त$ +^स्वर्गदूतून/स्वर्गदूत$ +^नै/नै$ +^बल्कि/बल्कि$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^का/का$ +^वंश/*वंश$ +^की/की/की$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करछो/कर$ +^यो/यो/यो$ +^कारण/कारण$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^हर/हर$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^भाईन/भाई$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^बनूनो/*बनूनो$ +^पड़छो/पड़$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^महायाजक/महा+याजक$ +^बनछ्य/बन$ +^जो/जो$ +^कि/कि/कि$ +^दयालु/दयालु$ +^और/और$ +^विश्वासयोग्य/*विश्वासयोग्य$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उ/उ/उ$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^एक/एक$ +^बलिदान/बलिदान$ +^का/का$ +^रूप/रूप$ +^में/में$ +^चढ़ा/चढ़ा/चढ़ा$ +^सको/*सको$ +^जो/जो$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^पापून/पाप$ +^दूर/दूर$ +^कर/कर/कर$ +^द्योलो/द्याल$ +^किलैकी/किलैकी$ +^जब/जब/जब$ +^उले/उले$ +^परीक्षान/*परीक्षान$ +^का/का$ +^बखत/बखत$ +^दुख/दुख$ +^सहन/सहन$ +^करछ्य/कर/कर$ +^त/त/त$ +^अब/अब$ +^उ/उ/उ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^मद्दत/मद्दत$ +^कर/कर/कर$ +^सकछो/सक$ +^जो/जो$ +^परीक्षान/*परीक्षान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दुखून/दुख$ +^को/को$ +^सामना/*सामना$ +^करून/कर$ +^मर्यान/मार$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^,/,$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयो/भाई$ +^,/,$ +^तुमून/तुमून$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^शामिल/शामिल$ +^हुन/हो$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बुला/बुला/बुला$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^प्रेरित/प्रेरित/प्रेरित$ +^और/और$ +^महायाजक/महा+याजक$ +^मसीह/मसीह$ +^यीशु/यीशु$ +^में/में$ +^ध्यान/ध्यान$ +^दी/दी/दी$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^उनो/*उनो$ +^वालो/वालो$ +^छै/छ$ +^यीशु/यीशु$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^प्रति/*प्रति$ +^विश्वासयोग्य/*विश्वासयोग्य$ +^छयो/*छयो$ +^,/,$ +^जैले/जे+ले$ +^ऊस/ऊस$ +^यो/यो/यो$ +^काम/काम$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^चुनिना/*चुनिना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^,/,$ +^मूसा/मूसा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^विश्वासयोग्यता/*विश्वासयोग्यता$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^करछ्य/कर/कर$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कईना/कु$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यीशु/यीशु$ +^मूसा/मूसा$ +^है/है$ +^इतुक/*इतुक$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^महिमाक/*महिमाक$ +^योग्य/*योग्य$ +^समझी/समझ$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^जतुक/*जतुक$ +^कि/कि/कि$ +^घरो/*घरो$ +^को/को$ +^बनूनवालो/*बनूनवालो$ +^घर/घर$ +^है/है$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^आदर/आदर$ +^राखछो/राख$ +^किलैकी/किलैकी$ +^हरेक/हरेक$ +^घरो/*घरो$ +^को/को$ +^कोई/कोई$ +^नै/नै$ +^कोई/कोई$ +^बनूनवालो/*बनूनवालो$ +^हुछो/हो$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जैले/जे+ले$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^बनाछ/बना$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^छै/छ$ +^मूसा/मूसा$ +^त/त/त$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^विश्वासयोग्य/*विश्वासयोग्य$ +^र्योछ/*र्योछ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^केले/केले$ +^मूसा/मूसा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करछ्य/कर/कर$ +^उ/उ/उ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^तरफ/तरफ$ +^इशारा/*इशारा$ +^करूनमर्योछ/*करूनमर्योछ$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^में/में$ +^कुंनवालो/*कुंनवालो$ +^छ्यो/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मसीह/मसीह$ +^एक/एक$ +^च्याला/च्याला$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^घरो/*घरो$ +^को/को$ +^हक्कदार/*हक्कदार$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^हम/हम/हम$ +^उक/उक/उक$ +^घरा/घरा$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^छा/छ$ +^अगर/अगर$ +^हम/हम/हम$ +^अपूनो/अपूनो$ +^साहस/*साहस$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^आश/*आश$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^स/स/स$ +^बनाईना/बनाईना$ +^को/को$ +^राखनू/राख$ +^त/त/त$ +^हमी/*हमी$ +^उक/उक/उक$ +^घर/घर$ +^छा/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^कुंछो/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^अगर/अगर$ +^आज/आज$ +^तुम/तुम$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^आवाज/आवाज$ +^सुणछा/सुण$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^अपून/अपून$ +^मन/मन$ +^स/स/स$ +^कठोर/*कठोर$ +^जन/जन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^जसो/जसो$ +^तुमार/तुमार$ +^पुरखानले/*पुरखानले$ +^बंजर/*बंजर$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^परीक्षा/परीक्षा$ +^का/का$ +^बखत/बखत$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^बिरोध/बिरोध$ +^में/में$ +^करछ्य/कर/कर$ +^वाँ/वाँ$ +^तुमार/तुमार$ +^पुरखानले/*पुरखानले$ +^चालीस/चालीस$ +^सालून/साल$ +^तक/तक$ +^,/,$ +^म्यारा/म्यारा$ +^महान/महान$ +^कामून/काम$ +^देखना/*देखना$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^चुनौती/*चुनौती$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^मैंस/मैंस$ +^परख/*परख$ +^छ्या/छ$ +^यो/यो/यो$ +^कारण/कारण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^भटे/भटे$ +^गुस्सा/*गुस्सा$ +^रयूँ/*रयूँ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^मैंस/मैंस$ +^स्वीकार/*स्वीकार$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^और/और$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^जो/जो$ +^करना/कर$ +^को/को$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^करून/कर$ +^है/है$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^इनकार/*इनकार$ +^करनान/कर$ +^तब/तब$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^गुस्सा/*गुस्सा$ +^में/में$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^कसम/कसम$ +^खाछ/खा$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^जमीन/*जमीन$ +^जाँ/जाँ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उनून/उनून/उनून$ +^विश्राम/*विश्राम$ +^दीछूँ/*दीछूँ$ +^,/,$ +^उमें/उ+में$ +^नी/नी$ +^पुज/*पुज$ +^पाला/पा$ +^”/”$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयो/भाई$ +^,/,$ +^सतर्क/सतर्क$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^इसो/इसो$ +^बुरो/*बुरो$ +^और/और$ +^अविश्वासी/अविश्वासी$ +^मन/मन$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^,/,$ +^जीवन/जीवन$ +^दीन/दीन$ +^वाला/वाला$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^है/है$ +^दूर/दूर$ +^हो/हो$ +^ज्या/ज्या/ज्या$ +^जब/जब/जब$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुम/तुम$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^स/स/स$ +^“/“$ +^आज/आज$ +^का/का$ +^दिन/दी/दिन$ +^”/”$ +^कुंन/*कुंन$ +^सुणछा/सुण$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^बड़िया/*बड़िया$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जीन/*जीन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^हर/हर$ +^दिन/दी/दिन$ +^एक/एक$ +^दुसरा/दुसरा$ +^स/स/स$ +^हौंसला/*हौंसला$ +^बढूनै/*बढूनै$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^पाप/पाप$ +^में/में$ +^फसना/*फसना$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^तुमार/तुमार$ +^मन/मन$ +^कठोर/*कठोर$ +^हो/हो$ +^जाला/जा$ +^अगर/अगर$ +^हम/हम/हम$ +^अपून/अपून$ +^पैला/*पैला$ +^भरोसा/*भरोसा$ +^स/स/स$ +^आखरी/*आखरी$ +^तक/तक$ +^बनाईना/बनाईना$ +^को/को$ +^राखनू/राख$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^हम/हम/हम$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बनिना/बन$ +^का/का$ +^रूनू/रू$ +^जसो/जसो$ +^कि/कि/कि$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^“/“$ +^अगर/अगर$ +^आज/आज$ +^तुम/तुम$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^आवाज/आवाज$ +^सुणछा/सुण$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^अपून/अपून$ +^मनून/मन$ +^कठोर/*कठोर$ +^जन/जन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^जसो/जसो$ +^तुमारा/*तुमारा$ +^पुरखानले/*पुरखानले$ +^जंगल/*जंगल$ +^में/में$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^बिरोध/बिरोध$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^”/”$ +^को/को$ +^छ्या/छ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^,/,$ +^जिनूनले/जिनून+ले$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^आवाज/आवाज$ +^सुणना/*सुणना$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^उक/उक/उक$ +^खिलाफ/खिलाफ$ +^भड़काछ/*भड़काछ$ +^?/?$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^उई/उई/उ+ई$ +^लोग/लोग$ +^छ्या/छ$ +^जिनरी/*जिनरी$ +^मूसा/मूसा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मिस्र/मिस्र$ +^देश/देश$ +^भटे/भटे$ +^भ्यार/भ्यार$ +^निकालून/*निकालून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अगुवाई/*अगुवाई$ +^करिना/कर$ +^की/की/की$ +^छी/छ$ +^केले/केले$ +^परमेश्वरेस/*परमेश्वरेस$ +^चालीस/चालीस$ +^सालून/साल$ +^तक/तक$ +^गुस्सा/*गुस्सा$ +^दिलाछ/*दिलाछ$ +^?/?$ +^यो/यो/यो$ +^इस्राएली/*इस्राएली$ +^लोग/लोग$ +^छ्या/छ$ +^जिनूनले/जिनून+ले$ +^बंजर/*बंजर$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^पाप/पाप$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^मर/मर/मर$ +^ग्या/ग्य$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^यो/यो/यो$ +^ऐलान/*ऐलान$ +^करछ्य/कर/कर$ +^कि/कि/कि$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^जमीन/*जमीन$ +^में/में$ +^कभै/कभै$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नी/नी$ +^पुज/*पुज$ +^सकूनो/सक$ +^जाँ/जाँ$ +^में/में$ +^उनून/उनून/उनून$ +^आराम/*आराम$ +^द्यूलो/द्याल$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^कुंन/*कुंन$ +^मर्योछ/*मर्योछ$ +^,/,$ +^जिनूनले/जिनून+ले$ +^उको/उको$ +^हुकुम/हुकुम$ +^नै/नै$ +^मान्यो/*मान्यो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हम/हम/हम$ +^समझनू/समझ$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अपून/अपून$ +^अविश्‍वास/*अविश्‍वास$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^आरामा/*आरामा$ +^का/का$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^नी/नी$ +^पुज/*पुज$ +^पाला/पा$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^हमूनथैं/*हमूनथैं$ +^वादा/वादा$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^आराम/*आराम$ +^का/का$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^जूला/*जूला$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^आरामा/*आरामा$ +^का/का$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^पुजना/*पुजना$ +^को/को$ +^वादा/वादा$ +^आजि/*आजि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^छै/छ$ +^त/त/त$ +^हमून/हमून$ +^भौत/भौत/भौत$ +^सतर्क/सतर्क$ +^रूनो/*रूनो$ +^चैछो/चा$ +^;/;$ +^और/और$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^कैसे/कैसे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^आरामा/*आरामा$ +^का/का$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^जाना/जा$ +^को/को$ +^मौका/*मौका$ +^नै/नै$ +^छोड़ून/*छोड़ून$ +^चैछो/चा$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^हमून/हमून$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^सुणछ्य/सुण$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^इस्राएल/इस्राएल$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आरामा/*आरामा$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^पुजना/*पुजना$ +^को/को$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^सुणछ्य/सुण$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उनूनले/उनूनले$ +^उमें/उ+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^किलैकी/किलैकी$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^उनून/उनून/उनून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बेकार/*बेकार$ +^छ्यो/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हम/हम/हम$ +^लोग/लोग$ +^जो/जो$ +^उ/उ/उ$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करनू/कर$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^कईना/कु$ +^की/की/की$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^आरामा/*आरामा$ +^का/का$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^पूजला/*पूजला$ +^;/;$ +^और/और$ +^जसो/जसो$ +^दुसरान/दुसरान$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^अपून/अपून$ +^गुस्सा/*गुस्सा$ +^में/में$ +^कसम/कसम$ +^खाछ/खा$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^म्यारा/म्यारा$ +^आरामा/*आरामा$ +^का/का$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^नी/नी$ +^जा/जा/जा$ +^पाला/पा$ +^”/”$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^नै/नै$ +^कयो/*कयो$ +^किलैकी/किलैकी$ +^आरामा/*आरामा$ +^की/की/की$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^एल/*एल$ +^तैयार/तैयार$ +^नी/नी$ +^छी/छ$ +^यो/यो/यो$ +^संसार/संसार$ +^स/स/स$ +^बनून/बना$ +^बखत/बखत$ +^भटे/भटे$ +^ही/*ही$ +^तैयार/तैयार$ +^हो/हो$ +^चुक/चुक$ +^गैछी/गै$ +^किलैकी/किलैकी$ +^सातवाँ/*सातवाँ$ +^दिन/दी/दिन$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^कईना/कु$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^“/“$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सातवाँ/*सातवाँ$ +^दिन/दी/दिन$ +^अपून/अपून$ +^सब/सब$ +^कामून/काम$ +^पुरो/पुरो$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^आराम/*आराम$ +^करछ्य/कर/कर$ +^”/”$ +^हमूनले/*हमूनले$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पढ़ीना/*पढ़ीना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^“/“$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^म्यारा/म्यारा$ +^आरामा/*आरामा$ +^का/का$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^नी/नी$ +^जा/जा/जा$ +^सकाला/*सकाला$ +^”/”$ +^इस्राएलाक/*इस्राएलाक$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^,/,$ +^जिनारा/जिनारा$ +^बीच/बीच$ +^पैलि/पैलि$ +^बार/बार$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^सुणाई/*सुणाई$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^वाँ/वाँ$ +^जान/जा$ +^में/में$ +^असफल/*असफल$ +^हो/हो$ +^ग्यान/ग्य$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उनूनले/उनूनले$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^हुकमून/हुकम$ +^नै/नै$ +^मान्यो/*मान्यो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उनून/उनून/उनून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उ/उ/उ$ +^आरामा/*आरामा$ +^का/का$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^जाना/जा$ +^को/को$ +^आजि/*आजि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मौका/*मौका$ +^छै/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^आरामा/*आरामा$ +^का/का$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^जान/जा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^एक/एक$ +^बखत/बखत$ +^तय/*तय$ +^कर/कर/कर$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^आज/आज$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^कई/कई$ +^साल/साल$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^दाऊदाका/*दाऊदाका$ +^द्वारा/द्वारा$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^कुंछो/कुं$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^पैलि/पैलि$ +^भटे/भटे$ +^कयी/*कयी$ +^गैछ्या/गै/गै$ +^“/“$ +^अगर/अगर$ +^आज/आज$ +^तुम/तुम$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^आवाज/आवाज$ +^सुणछा/सुण$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^अपून/अपून$ +^मन/मन$ +^स/स/स$ +^कठोर/*कठोर$ +^जन/जन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^”/”$ +^और/और$ +^इस्राएला/*इस्राएला$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^यहोशू/*यहोशू$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनेरि/उनेरि$ +^अगुवाई/*अगुवाई$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^उनून/उनून/उनून$ +^उ/उ/उ$ +^आरामा/*आरामा$ +^का/का$ +^पुजाछ/*पुजाछ$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तैयार/तैयार$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यो/यो/यो$ +^जरूरी/जरूरी$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^हमून/हमून$ +^एक/एक$ +^बार/बार$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बतूनो/*बतूनो$ +^जब/जब/जब$ +^लोगून/लोग$ +^उमें/उ+में$ +^भेजि/*भेजि$ +^जाला/जा$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आजि/*आजि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^एक/एक$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^तैयार/तैयार$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जाँ/जाँ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^पुर/पुर$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आराम/*आराम$ +^कर/कर/कर$ +^सकनान/सक$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उई/उई/उ+ई$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आराम/*आराम$ +^कराला/करा$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सातवाँ/*सातवाँ$ +^दिन/दी/दिन$ +^आराम/*आराम$ +^करछ्य/कर/कर$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^अपूनो/अपूनो$ +^काम/काम$ +^स/स/स$ +^खतम/*खतम$ +^करना/कर$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^आराम/*आराम$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सबून/सबून$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^आराम/*आराम$ +^करून/कर$ +^जानान/जा$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अपूनो/अपूनो$ +^काम/काम$ +^खतम/*खतम$ +^करना/कर$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^आराम/*आराम$ +^कराला/करा$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हम/हम/हम$ +^उ/उ/उ$ +^आरामा/*आरामा$ +^का/का$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^पुजना/*पुजना$ +^की/की/की$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^नकल/*नकल$ +^नै/नै$ +^करूनी/*करूनी$ +^चैनी/*चैनी$ +^जिनूनले/जिनून+ले$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^हुकमून/हुकम$ +^मानून/*मानून$ +^है/है$ +^मना/मना/मना/मना$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^तब/तब$ +^हम/हम/हम$ +^उ/उ/उ$ +^आरामा/*आरामा$ +^का/का$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^पूजला/*पूजला$ +^किलैकी/किलैकी$ +^परमेश्‍वर/*परमेश्‍वर$ +^का/का$ +^बचन/बचन$ +^जीवित/*जीवित$ +^और/और$ +^असरदार/*असरदार$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^द्वी/द्वी$ +^धारी/*धारी$ +^तलवार/*तलवार$ +^है/है$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^तेज/तेज$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^हमार/हमार$ +^भितर/भितर$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^हमेरि/*हमेरि$ +^आत्मा/आत्मा$ +^,/,$ +^प्राण/*प्राण$ +^,/,$ +^जोड़ून/*जोड़ून$ +^और/और$ +^गुदा/*गुदा$ +^-/-$ +^गुदा/*गुदा$ +^स/स/स$ +^भेद/*भेद$ +^दीछो/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^हमार/हमार$ +^मनै/*मनै$ +^की/की/की$ +^इच्छान/*इच्छान$ +^और/और$ +^बिचारून/*बिचारून$ +^परखछो/*परखछो$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^नजरून/*नजरून$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^संसारो/*संसारो$ +^को/को$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आदिमी/आदिमी$ +^लुकीना/*लुकीना$ +^को/को$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^हमून/हमून$ +^सब/सब$ +^कामून/काम$ +^को/को$ +^हिसाब/*हिसाब$ +^दीन/दीन$ +^पड़ोलो/*पड़ोलो$ +^उक/उक/उक$ +^सामुनि/सामुनि$ +^सब/सब$ +^चीज/चीज$ +^खुलीना/*खुलीना$ +^का/का$ +^और/और$ +^प्रगट/प्रगट$ +^छन/छ$ +^यीशु/यीशु$ +^जो/जो$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^हम/हम/हम$ +^सबून/सबून$ +^को/को$ +^महायाजक/महा+याजक$ +^छै/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^आ/आ/आ$ +^हम/हम/हम$ +^उ/उ/उ$ +^विश्वास/विश्वास$ +^स/स/स$ +^छोड़े/*छोड़े$ +^बिना/बिना$ +^मजबूती/*मजबूती$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बनिना/बन$ +^का/का$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^हमूले/हमूले$ +^सबून/सबून$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^स्वीकार/*स्वीकार$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^किलैकी/किलैकी$ +^यो/यो/यो$ +^महायाजक/महा+याजक$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^हमेरि/*हमेरि$ +^हरेक/हरेक$ +^कमजोरी/कमजोरी$ +^स/स/स$ +^समझछो/समझ$ +^शैतान/शैतान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमार/हमार$ +^नियाती/नियाती$ +^हर/हर$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^की/की/की$ +^परीक्षा/परीक्षा$ +^लीछ/ली$ +^;/;$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उले/उले$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पाप/पाप$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^आ/आ/आ$ +^हम/हम/हम$ +^बिना/बिना$ +^केका/*केका$ +^डरले/डर$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^सामुनि/सामुनि$ +^आ/आ/आ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^हमून/हमून$ +^में/में$ +^दया/दया$ +^और/और$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^दिखालो/दिखा$ +^,/,$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^हमून/हमून$ +^जरूरत/जरूरत$ +^होलि/हो$ +^तब/तब$ +^उ/उ/उ$ +^हमरि/हमरि$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करोलो/कर$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^हरेक/हरेक$ +^महायाजक/महा+याजक$ +^स/स/स$ +^इस्राएला/*इस्राएला$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^चुनछो/चुन$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^भलाई/भलाई$ +^खिन/खिन/खिन$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^काम/काम$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^नियुक्त/*नियुक्त$ +^करि/कर$ +^जाछो/जा$ +^उ/उ/उ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^भेंट/भेंट$ +^और/और$ +^बलि/*बलि$ +^चढ़ूछो/*चढ़ूछो$ +^ताकि/ताकि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^पापून/पाप$ +^माफ/माफ$ +^कर/कर/कर$ +^दे/दी$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उ/उ/उ$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^हुना/हो$ +^का/का$ +^नाता/*नाता$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^खुद/खुद$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दुर्बलतान/*दुर्बलतान$ +^का/का$ +^अधीन/*अधीन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^छै/छ$ +^यो/यो/यो$ +^कारण/कारण$ +^उ/उ/उ$ +^नासमझ/*नासमझ$ +^और/और$ +^भटकिना/*भटकिना$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^प्रेम/प्रेम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ब्यवहार/ब्यवहार$ +^कर/कर/कर$ +^सकछो/सक$ +^और/और$ +^एक/एक$ +^महायाजक/महा+याजक$ +^हुना/हो$ +^का/का$ +^नाता/*नाता$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^खिन/खिन/खिन$ +^यो/यो/यो$ +^जरूरी/जरूरी$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^पापून/पाप$ +^दूर/दूर$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बलिदान/बलिदान$ +^चढ़ौ/चढ़$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^पापून/पाप$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दूर/दूर$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बलिदान/बलिदान$ +^चढ़ौ/चढ़$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आदिमी/आदिमी$ +^खुद/खुद$ +^स/स/स$ +^महायाजक/महा+याजक$ +^हुना/हो$ +^को/को$ +^सम्मान/*सम्मान$ +^दीना/*दीना$ +^को/को$ +^फैसला/फैसला$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^सकनो/सक$ +^,/,$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^महायाजक/महा+याजक$ +^बनछो/बन$ +^किलैकी/किलैकी$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^ऊस/ऊस$ +^नियुक्त/*नियुक्त$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^पैलो/*पैलो$ +^महायाजक/महा+याजक$ +^हारून/*हारून$ +^नियुक्त/*नियुक्त$ +^करि/कर$ +^गैछ्यो/गै$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^,/,$ +^मसीह/मसीह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^महायाजक/महा+याजक$ +^बनून/बना$ +^खिन/खिन/खिन$ +^नियुक्त/*नियुक्त$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^खुद/खुद$ +^अपूनो/अपूनो$ +^सम्मान/*सम्मान$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^मसीह/मसीह$ +^थैं/थैं$ +^यो/यो/यो$ +^कैभेरन/कु+भेरन$ +^ऊस/ऊस$ +^नियुक्त/*नियुक्त$ +^करछ्य/कर/कर$ +^जो/जो$ +^उले/उले$ +^कोई/कोई$ +^दुसारा/दुसारा$ +^याजक/याजक$ +^थैं/थैं$ +^कभै/कभै$ +^नै/नै$ +^क्यो/कुं$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^कि/कि/कि$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^भजनकार/*भजनकार$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^“/“$ +^तै/तै/तै$ +^म्येरो/म्येरो$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^आज/आज$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^घोषणा/*घोषणा$ +^करछूँ/कर$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^त्येरो/*त्येरो$ +^बबा/बबा$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^”/”$ +^इसा/इसा$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दुसरा/दुसरा$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^उथैं/उथैं$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^“/“$ +^तै/तै/तै$ +^हमेशा/हमेशा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^एक/एक$ +^याजक/याजक$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^मलिकिसिदक/*मलिकिसिदक$ +^एक/एक$ +^याजक/याजक$ +^छ्यो/छ$ +^”/”$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^अपून/अपून$ +^जीवनकाल/*जीवनकाल$ +^में/में$ +^उथैं/उथैं$ +^,/,$ +^जोरले/जोर+ले$ +^धध्याभेरन/*धध्याभेरन$ +^और/और$ +^रोभेरन/*रोभेरन$ +^,/,$ +^परमेश्वरथैं/*परमेश्वरथैं$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^और/और$ +^बिनती/बिनती$ +^करछ्य/कर/कर$ +^जो/जो$ +^ऊस/ऊस$ +^मौत/मौत$ +^भटे/भटे$ +^बचा/*बचा$ +^सकछ्यो/सक$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^स/स/स$ +^सौपना/*सौपना$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^उकी/उकी$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^और/और$ +^बिनती/बिनती$ +^सुणि/सुण$ +^गैछ/गै$ +^जब/जब/जब$ +^की/की/की$ +^,/,$ +^यीशु/यीशु$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^दुखून/दुख$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^जो/जो$ +^उले/उले$ +^सहन/सहन$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^हुकमून/हुकम$ +^को/को$ +^मानूनो/*मानूनो$ +^सिखछै/*सिखछै$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^ऊस/ऊस$ +^एक/एक$ +^महायाजक/महा+याजक$ +^का/का$ +^रूप/रूप$ +^में/में$ +^स्वीकार/*स्वीकार$ +^करछ्य/कर/कर$ +^जो/जो$ +^कि/कि/कि$ +^हर/हर$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सिद्ध/सिद्ध/सिद्ध$ +^छ्यो/छ$ +^उ/उ/उ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सबै/सबै$ +^लोगून/लोग$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^दीन/दीन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^एक/एक$ +^बुनियाद/*बुनियाद$ +^का/का$ +^रूप/रूप$ +^में/में$ +^ठाड़/ठाड़$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^उको/उको$ +^बचन/बचन$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^करनान/कर$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^महायाजक/महा+याजक$ +^पद/*पद$ +^मिलछ्य/मिल$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^मलिकिसिदक/*मलिकिसिदक$ +^स/स/स$ +^मिलछ्य/मिल$ +^येक/येक/येक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बतून/*बतून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^छै/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उनार/उनार/उनार$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बिस्तार/*बिस्तार$ +^में/में$ +^बतूनो/*बतूनो$ +^मुश्किल/*मुश्किल$ +^छै/छ$ +^किलैकी/किलैकी$ +^तुम/तुम$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^बचन/बचन$ +^स/स/स$ +^सिखून/सिख$ +^में/में$ +^आलसी/*आलसी$ +^बन/बन/बन$ +^गैछा/गै$ +^सच्च/*सच्च$ +^त/त/त$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^बखत/बखत$ +^तक/तक$ +^त/त/त$ +^तुमून/तुमून$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^दीन/दीन$ +^वाला/वाला$ +^बन/बन/बन$ +^जानो/*जानो$ +^चैछ्यो/*चैछ्यो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तुमून/तुमून$ +^त/त/त$ +^ऐल/ऐल$ +^कोई/कोई$ +^इसा/इसा$ +^आदिमी/आदिमी$ +^की/की/की$ +^जरूरत/जरूरत$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^तुमून/तुमून$ +^दुबारा/दुबारा$ +^है/है$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^का/का$ +^बातुन/बातु$ +^शुरू/शुरू$ +^भटे/भटे$ +^सिखौ/*सिखौ$ +^तुम/तुम$ +^इसा/इसा$ +^बन/बन/बन$ +^गैछा/गै$ +^कि/कि/कि$ +^तुमून/तुमून$ +^अनाजा/*अनाजा$ +^का/का$ +^बदला/बदला$ +^ऐल/ऐल$ +^तक/तक$ +^दूध/*दूध$ +^चैछो/चा$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^दूध/*दूध$ +^पिनान/पि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उ/उ/उ$ +^नान/नान/नान/नान$ +^बच्चा/बच्चा$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^छन/छ$ +^जो/जो$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^नजरून/*नजरून$ +^में/में$ +^सही/सही$ +^जीवन/जीवन$ +^जीना/जीना$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^नै/नै$ +^जाणना/जाण$ +^ठोस/*ठोस$ +^अनाज/*अनाज$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^परिपक्व/*परिपक्व$ +^छन/छ$ +^और/और$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^नजरून/*नजरून$ +^में/में$ +^ठीक/ठीक$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^जीवन/जीवन$ +^जीनान/*जीनान$ +^और/और$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^सिख/*सिख$ +^चुक/चुक$ +^ग्यान/ग्य$ +^कि/कि/कि$ +^निको/निको$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^कि/कि/कि$ +^बुरो/*बुरो$ +^छै/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^जब/जब/जब$ +^हमून/हमून$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सिखाई/सिखा$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^उनी/उन$ +^बुनियादी/*बुनियादी$ +^शिक्षान/शिक्षा$ +^दोहराते/*दोहराते$ +^नै/नै$ +^रौ/रू$ +^;/;$ +^आ/आ/आ$ +^हम/हम/हम$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^है/है$ +^अघिल/अघिल$ +^बढ़भेरन/बढ़+भेरन$ +^शिक्षान/शिक्षा$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बातचीत/*बातचीत$ +^करा/करा/करा/कर$ +^हम/हम/हम$ +^अपून/अपून$ +^पापी/पापी$ +^आदतून/*आदतून$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^मौता/मौत$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^ली/ली/ली$ +^जानान/जा$ +^,/,$ +^पश्चाताप/*पश्चाताप$ +^कसकैं/*कसकैं$ +^करूनो/कर$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^और/और$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करूना/*करूना$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुमून/तुमून$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^,/,$ +^और/और$ +^केका/*केका$ +^मलि/मलि$ +^में/में$ +^हात/हात$ +^राखभेरन/*राखभेरन$ +^आशीष/*आशीष$ +^दीना/*दीना$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^,/,$ +^और/और$ +^मरिनान/*मरिनान$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यूना/*ज्यूना$ +^हुना/हो$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^,/,$ +^और/और$ +^आखरी/*आखरी$ +^न्याय/न्याय$ +^का/का$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^की/की/की$ +^बुनियाद/*बुनियाद$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^डालना/*डालना$ +^की/की/की$ +^जरूरत/जरूरत$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^अगर/अगर$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^चालो/चा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^सही/सही$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^द्यूलो/द्याल$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^विश्वास/विश्वास$ +^स/स/स$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दीनान/दी$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^पश्चाताप/*पश्चाताप$ +^करना/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^वापस/वापस$ +^नै/नै$ +^लीयाई/*लीयाई$ +^जा/जा/जा$ +^सकूनो/सक$ +^उनूनले/उनूनले$ +^एक/एक$ +^बार/बार$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^स/स/स$ +^जाणभेरन/*जाणभेरन$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^उछी/*उछी$ +^और/और$ +^उनून/उनून/उनून$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^भटे/भटे$ +^बरदान/*बरदान$ +^मिलीना/*मिलीना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^उनून/उनून/उनून$ +^दुसरान/दुसरान$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^मिलभेरन/*मिलभेरन$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पाछ/पा$ +^उनूनले/उनूनले$ +^अनुभव/*अनुभव$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^उनवाला/*उनवाला$ +^संदेश/संदेश$ +^निको/निको$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^उ/उ/उ$ +^उनवाला/*उनवाला$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^की/की/की$ +^सामर्थस/*सामर्थस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अनुभव/*अनुभव$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^उनून/उनून/उनून$ +^दुबारा/दुबारा$ +^वापस/वापस$ +^ल्यूना/*ल्यूना$ +^का/का$ +^कोई/कोई$ +^बाटो/बाटो$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^क्याखिन/क्याखिन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^भटे/भटे$ +^दूर/दूर$ +^हो/हो$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^खुद/खुद$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^च्याला/च्याला$ +^स/स/स$ +^दुबारा/दुबारा$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^चढ़ूनान/*चढ़ूनान$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^शर्मिदा/*शर्मिदा$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^जैका/जैका$ +^कारण/कारण$ +^दुसारा/दुसारा$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^मसीह/मसीह$ +^स/स/स$ +^नीचो/*नीचो$ +^दिखूनान/*दिखूनान$ +^जिन/*जिन$ +^लोगून/लोग$ +^निकी/*निकी$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^मिलीना/*मिलीना$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उ/उ/उ$ +^जमीनै/*जमीनै$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^छन/छ$ +^जैमें/जैस+में$ +^भौत/भौत/भौत$ +^बरखा/बरखा$ +^हुछी/हो$ +^अगर/अगर$ +^जमीन/*जमीन$ +^निकी/*निकी$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^किसान/*किसान$ +^स/स/स$ +^निकी/*निकी$ +^फसल/फसल$ +^दीछी/दी$ +^और/और$ +^उमें/उ+में$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^आशीष/*आशीष$ +^हुछी/हो$ +^दुसारा/दुसारा$ +^लोग/लोग$ +^उ/उ/उ$ +^जमीनै/*जमीनै$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^छन/छ$ +^जैमें/जैस+में$ +^काँणा/काँण$ +^और/और$ +^झिलझाल/*झिलझाल$ +^पैद/पैद$ +^हुनान/हो$ +^,/,$ +^जिनरी/*जिनरी$ +^के/के$ +^कीमत/*कीमत$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^इसी/इसी$ +^जमीन/*जमीन$ +^स/स/स$ +^श्रापित/*श्रापित$ +^करोलो/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^इमें/*इमें$ +^पैद/पैद$ +^हुनान/हो$ +^वाली/वाली$ +^बेकार/*बेकार$ +^चीजून/चीज$ +^आग/आग$ +^में/में$ +^जला/जला/जला$ +^द्योलो/द्याल$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयो/भाई$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^निको/निको$ +^काम/काम$ +^करून/कर$ +^में/में$ +^रौ/रू$ +^किलैकी/किलैकी$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^पैलि/पैलि$ +^तुमून/तुमून$ +^बचा/*बचा$ +^लीछ/ली$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^यो/यो/यो$ +^सारी/*सारी$ +^बात/बात$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^जसा/*जसा$ +^तुमूले/तुमूले$ +^निका/*निका$ +^काम/काम$ +^करिना/कर$ +^का/का$ +^छन/छ$ +^और/और$ +^ऐल/ऐल$ +^तुम/तुम$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^नाम/नाम$ +^में/में$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^प्रेमा/*प्रेमा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^सेवा/सेवा$ +^को/को$ +^काम/काम$ +^करून/कर$ +^मरेछा/*मरेछा$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^तुमार/तुमार$ +^कामून/काम$ +^नी/नी$ +^भुलोलो/*भुलोलो$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उ/उ/उ$ +^धर्मी/धर्मी$ +^छै/छ$ +^आलसी/*आलसी$ +^जन/जन$ +^बना/बना/बना/बन$ +^लेकिन/लेकिन$ +^कड़ी/*कड़ी$ +^मेहनत/मेहनत$ +^करून/कर$ +^वालान/वालान$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^तुमून/तुमून$ +^अंत/*अंत$ +^तक/तक$ +^धीरज/*धीरज$ +^और/और$ +^विश्वास/विश्वास$ +^में/में$ +^मजबूत/मजबूत$ +^आश/*आश$ +^राखभेरन/*राखभेरन$ +^इन/इन$ +^प्रेम/प्रेम$ +^का/का$ +^कामून/काम$ +^करून/कर$ +^जारी/*जारी$ +^राखून/*राखून$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^करिना/कर$ +^का/का$ +^वादा/वादा$ +^पा/पा/पा$ +^सका/सका$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^जब/जब/जब$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^थैं/थैं$ +^वादा/वादा$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उहै/*उहै$ +^ठूलो/ठूलो$ +^कोई/कोई$ +^और/और$ +^नी/नी$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^जैकी/*जैकी$ +^कसम/कसम$ +^खा/खा/खा$ +^सकछ्या/सक/सक$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उले/उले$ +^अपूनी/अपूनी$ +^कसम/कसम$ +^खाभेरन/*खाभेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^तैंस/तैंस$ +^भौत/भौत/भौत$ +^आशीष/*आशीष$ +^द्यूलो/द्याल$ +^,/,$ +^और/और$ +^त्येरा/*त्येरा$ +^वंश/*वंश$ +^को/को$ +^बढ़ूनै/*बढ़ूनै$ +^जूलो/*जूलो$ +^”/”$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^धीरज/*धीरज$ +^राखभेरन/*राखभेरन$ +^लम्बा/*लम्बा$ +^बखत/बखत$ +^तक/तक$ +^इंतजार/*इंतजार$ +^करछ्य/कर/कर$ +^तब/तब$ +^ऊस/ऊस$ +^उ/उ/उ$ +^मिलछ्य/मिल$ +^जैको/जैको$ +^वादा/वादा$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^कसम/कसम$ +^खान/खान$ +^बखत/बखत$ +^लोग/लोग$ +^हमेशा/हमेशा$ +^अपून/अपून$ +^है/है$ +^ठूला/ठूला$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^नाम/नाम$ +^लीनान/ली$ +^कसम/कसम$ +^यो/यो/यो$ +^साबित/साबित$ +^करछी/कर$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^कुंन/*कुंन$ +^मर्यान/मार$ +^उ/उ/उ$ +^सच्ची/सच्ची$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^हरेक/हरेक$ +^बिवाद/*बिवाद$ +^स/स/स$ +^खतम/*खतम$ +^कर/कर/कर$ +^दीछो/दी$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^एक/एक$ +^कसम/कसम$ +^खाछ/खा$ +^येक/येक/येक$ +^द्वारा/द्वारा$ +^उ/उ/उ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^जिनूनथैं/*जिनूनथैं$ +^वादा/वादा$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^यो/यो/यो$ +^दिखून/*दिखून$ +^चाछो/चा$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^ऊस/ऊस$ +^पुर/पुर$ +^करोलो/कर$ +^जैको/जैको$ +^वादा/वादा$ +^उले/उले$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^त/त/त$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^याँ/याँ$ +^द्वी/द्वी$ +^बातुन/बातु$ +^को/को$ +^जिकर/*जिकर$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^एक/एक$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^वादा/वादा$ +^और/और$ +^दुसरी/*दुसरी$ +^उकी/उकी$ +^कसम/कसम$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^कभै/कभै$ +^नै/नै$ +^बदली/*बदली$ +^सकूनो/सक$ +^और/और$ +^जिनारा/जिनारा$ +^बारिमें/बारिमें$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^कभै/कभै$ +^झूठ/झूठ$ +^नै/नै$ +^के/के$ +^सकनो/सक$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हम/हम/हम$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^सुरक्षा/*सुरक्षा$ +^पान/पा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आईना/*आईना$ +^का/का$ +^छा/छ$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^आश/*आश$ +^उले/उले$ +^हमून/हमून$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^थामिना/*थामिना$ +^का/का$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^हम/हम/हम$ +^भौत/भौत/भौत$ +^खुश/खुश$ +^छा/छ$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^एक/एक$ +^ठूलो/ठूलो$ +^टुकूड़ो/*टुकूड़ो$ +^स/स/स$ +^जियोड़ा/*जियोड़ा$ +^में/में$ +^बाँदीभेरन/*बाँदीभेरन$ +^नाव/नाव$ +^स/स/स$ +^रोकछी/*रोकछी$ +^और/और$ +^मजबूत/मजबूत$ +^राखछी/राख$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^यो/यो/यो$ +^आश/*आश$ +^हमार/हमार$ +^जीवन/जीवन$ +^स/स/स$ +^रोकछी/*रोकछी$ +^और/और$ +^मजबूत/मजबूत$ +^बना/बना/बना/बन$ +^राखछी/राख$ +^जैमें/जैस+में$ +^हम/हम/हम$ +^आश/*आश$ +^करनू/कर$ +^उ/उ/उ$ +^यीशु/यीशु$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^जो/जो$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^महापवित्र/*महापवित्र$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^ग्योछ/ग्य$ +^यीशु/यीशु$ +^हमून/हमून$ +^है/है$ +^अघिल/अघिल$ +^और/और$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^ग्योछ/ग्य$ +^उ/उ/उ$ +^याजक/याजक$ +^मलिकिसिदक/*मलिकिसिदक$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^हमेशा/हमेशा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^महायाजक/महा+याजक$ +^बन/बन/बन$ +^ग्योछ/ग्य$ +^यो/यो/यो$ +^मलिकिसिदक/*मलिकिसिदक$ +^शालेम/*शालेम$ +^शैहरो/*शैहरो$ +^को/को$ +^राजा/राजा$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^परमप्रधान/*परमप्रधान$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^याजक/याजक$ +^छ्यो/छ$ +^जब/जब/जब$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^राजान/राजा$ +^लड़ाई/*लड़ाई$ +^में/में$ +^हराभेरन/*हराभेरन$ +^वापस/वापस$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^मर्योछ्यो/*मर्योछ्यो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^मलिकिसिदक/*मलिकिसिदक$ +^थैं/थैं$ +^मिलछ्य/मिल$ +^,/,$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^आशीष/*आशीष$ +^दीछ/दी$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मलिकिसिदक/*मलिकिसिदक$ +^स/स/स$ +^लड़ाई/*लड़ाई$ +^में/में$ +^जीतभेरन/*जीतभेरन$ +^ल्याईना/*ल्याईना$ +^की/की/की$ +^सारी/*सारी$ +^चीजून/चीज$ +^को/को$ +^दसवाँ/*दसवाँ$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^दीछ/दी$ +^मलिकिसिदक/*मलिकिसिदक$ +^को/को$ +^नामोको/नाम+क$ +^मतलब/मतलब$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^“/“$ +^धार्मिकता/धार्मिकता$ +^को/को$ +^राजा/राजा$ +^”/”$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^शालेम/*शालेम$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^मतलब/मतलब$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^“/“$ +^शान्ति/शान्ति$ +^”/”$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^“/“$ +^शान्ति/शान्ति$ +^को/को$ +^राजा/राजा$ +^”/”$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^छै/छ$ +^जैका/जैका$ +^नै/नै$ +^त/त/त$ +^ईजा/ईजा$ +^-/-$ +^बबा/बबा$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^त/त/त$ +^खानदान/*खानदान$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जैको/जैको$ +^नै/नै$ +^दिनून/दिन$ +^की/की/की$ +^शुरूवाद/*शुरूवाद$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^जीवन/जीवन$ +^को/को$ +^अन्त/*अन्त$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^च्याला/च्याला$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^उ/उ/उ$ +^हमेशा/हमेशा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^याजक/याजक$ +^छै/छ$ +^अब/अब$ +^येमें/*येमें$ +^ध्यान/ध्यान$ +^करा/करा/करा/कर$ +^कि/कि/कि$ +^मलिकिसिदक/*मलिकिसिदक$ +^कतुक/कतुक$ +^महान/महान$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^हमोरो/हमोरो$ +^पूर्वज/पूर्वज$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लड़ाई/*लड़ाई$ +^में/में$ +^जीतभेरन/*जीतभेरन$ +^ल्याईना/*ल्याईना$ +^का/का$ +^सब/सब$ +^चीजून/चीज$ +^को/को$ +^दसवाँ/*दसवाँ$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^दीछ/दी$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियय/*नियय$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^बतूना/*बतूना$ +^कि/कि/कि$ +^लेवी/*लेवी$ +^का/का$ +^वंशज/वंशज$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^याजक/याजक$ +^बननान/बन$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^इस्राएला/*इस्राएला$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^,/,$ +^मतलब/मतलब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अपून/अपून$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^जो/जो$ +^छन/छ$ +^उमें/उ+में$ +^भटे/भटे$ +^दसवाँ/*दसवाँ$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^लीनो/*लीनो$ +^चैछो/चा$ +^परन्तु/*परन्तु$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^याजक/याजक$ +^और/और$ +^दुसारा/दुसारा$ +^लोग/लोग$ +^भाईन/भाई$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^छन/छ$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^का/का$ +^वंशज/वंशज$ +^छन/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यो/यो/यो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^मलिकिसिदक/*मलिकिसिदक$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^लेवी/*लेवी$ +^का/का$ +^वंशो/*वंशो$ +^को/को$ +^नी/नी$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^थैं/थैं$ +^दसवाँ/*दसवाँ$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^लीछ/ली$ +^,/,$ +^हालाकि/*हालाकि$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^उ/उ/उ$ +^छ्यो/छ$ +^जैस/जैस$ +^परमेश्वरोको/*परमेश्वरोको$ +^वादा/वादा$ +^मिली/मिल$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^मेलिकिसिदक/*मेलिकिसिदक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^आशीष/*आशीष$ +^दीछ/दी$ +^हम/हम/हम$ +^निकीकैं/निकीकैं$ +^जाणनू/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^आशीष/*आशीष$ +^दीछो/दी$ +^उ/उ/उ$ +^आशीष/*आशीष$ +^पान/पा$ +^वाला/वाला$ +^है/है$ +^ठूलो/ठूलो$ +^हुछो/हो$ +^याजक/याजक$ +^दसवाँ/*दसवाँ$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^लीनान/ली$ +^,/,$ +^हालाकि/*हालाकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छन/छ$ +^जो/जो$ +^ज्यूना/*ज्यूना$ +^रूनान/रू$ +^और/और$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^मर/मर/मर$ +^जानान/जा$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यो/यो/यो$ +^याजक/याजक$ +^मलिकिसिदक/*मलिकिसिदक$ +^जैले/जे+ले$ +^दसवाँ/*दसवाँ$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^लीईना/*लीईना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उक/उक/उक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^गवाही/गवाही$ +^दी/दी/दी$ +^गैछ/गै$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^एल/*एल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^छै/छ$ +^त/त/त$ +^हम/हम/हम$ +^यो/यो/यो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^के/के$ +^सकनू/सक$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मलिकिसिदक/*मलिकिसिदक$ +^स/स/स$ +^दसवाँ/*दसवाँ$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^तक/तक$ +^लेवी/*लेवी$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^का/का$ +^परिवार/*परिवार$ +^में/में$ +^पैद/पैद$ +^नै/नै$ +^भ्यो/*भ्यो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^यो/यो/यो$ +^इसो/इसो$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^का/का$ +^वंशज/वंशज$ +^हुना/हो$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^लेवी/*लेवी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^खुद/खुद$ +^ऊस/ऊस$ +^उ/उ/उ$ +^दसवाँ/*दसवाँ$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^दीछ/दी$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^कुंछो/कुं$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^याजक/याजक$ +^लेवी/*लेवी$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^खानदान/*खानदान$ +^भटे/भटे$ +^हुनो/हो$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^याजक/याजक$ +^कैसे/कैसे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सिद्ध/सिद्ध/सिद्ध$ +^नै/नै$ +^बना/बना/बना/बन$ +^सकनो/सक$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^एक/एक$ +^और/और$ +^याजक/याजक$ +^की/की/की$ +^उनाकी/*उनाकी$ +^जरूरत/जरूरत$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^एक/एक$ +^इसो/इसो$ +^याजक/याजक$ +^जो/जो$ +^हारून/*हारून$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^नै/नै$ +^बल्कि/बल्कि$ +^मलिकिसिदक/*मलिकिसिदक$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^छ्यो/छ$ +^किलैकी/किलैकी$ +^जब/जब/जब$ +^याजक/याजक$ +^को/को$ +^पद/*पद$ +^बदल/*बदल$ +^जाछो/जा$ +^त/त/त$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^को/को$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बदलून/*बदलून$ +^जरूरी/जरूरी$ +^छै/छ$ +^हम/हम/हम$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^मसीहक/मसीह+क$ +^बारिमें/बारिमें$ +^कुंन/*कुंन$ +^मर्या/*मर्या$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^दुसरा/दुसरा$ +^गोत्र/गोत्र$ +^भटे/भटे$ +^छ्यो/छ$ +^उ/उ/उ$ +^गोत्र/गोत्र$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^कभै/कभै$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^केले/केले$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^एक/एक$ +^याजक/याजक$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^वेदी/*वेदी$ +^में/में$ +^सेवा/सेवा$ +^करिना/कर$ +^की/की/की$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^सबै/सबै$ +^जाणनान/जाण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^हमोरो/हमोरो$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^यहूदा/यहूदा$ +^को/को$ +^वंश/*वंश$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^मूसा/मूसा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यहूदा/यहूदा$ +^का/का$ +^वंशजून/वंशज$ +^में/में$ +^कैसै/*कैसै$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^याजक/याजक$ +^बनना/बन$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^के/के$ +^नै/नै$ +^बतायो/*बतायो$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^यहूदा/यहूदा$ +^का/का$ +^वंश/*वंश$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^कभै/कभै$ +^कोई/कोई$ +^याजक/याजक$ +^बनिना/बन$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^अब/अब$ +^हम/हम/हम$ +^और/और$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^निकीकैं/निकीकैं$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^सकनू/सक$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^और/और$ +^याजक/याजक$ +^स/स/स$ +^बदल/*बदल$ +^दी/दी/दी$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^हमोरो/हमोरो$ +^महायाजक/महा+याजक$ +^जो/जो$ +^एल/*एल$ +^आर्योछ/*आर्योछ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^मलिकिसिदक/*मलिकिसिदक$ +^को/को$ +^जसो/जसो$ +^एक/एक$ +^याजक/याजक$ +^छै/छ$ +^यीशु/यीशु$ +^कोई/कोई$ +^खास/खास$ +^आदिमी/आदिमी$ +^मतलब/मतलब$ +^लेवी/*लेवी$ +^का/का$ +^वंश/*वंश$ +^भटे/भटे$ +^तालुक/*तालुक$ +^राखून/*राखून$ +^वाला/वाला$ +^नियमून/नियम$ +^और/और$ +^विदी/*विदी$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^याजक/याजक$ +^नै/नै$ +^बन्यो/*बन्यो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उ/उ/उ$ +^अपून/अपून$ +^जीवन/जीवन$ +^की/की/की$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^याजक/याजक$ +^बन/बन/बन$ +^ग्यो/ग्य$ +^जो/जो$ +^कभै/कभै$ +^खत्म/*खत्म$ +^नी/नी$ +^होलि/हो$ +^किलैकी/किलैकी$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^उक/उक/उक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^कईना/कु$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^“/“$ +^तै/तै/तै$ +^मलिकिसिदक/*मलिकिसिदक$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^हमेशा/हमेशा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^याजक/याजक$ +^बन/बन/बन$ +^गैछै/गै$ +^”/”$ +^पैलि/पैलि$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^उ/उ/उ$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^पाया/*पाया$ +^जो/जो$ +^इनून/*इनून$ +^करून/कर$ +^चैछ्यो/*चैछ्यो$ +^;/;$ +^और/और$ +^कोई/कोई$ +^काम/काम$ +^का/का$ +^नै/नै$ +^हुना/हो$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^बदल/*बदल$ +^दी/दी/दी$ +^ग्यान/ग्य$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बात/बात$ +^स/स/स$ +^सिद्ध/सिद्ध/सिद्ध$ +^नै/नै$ +^करना/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^उकी/उकी$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^हमार/हमार$ +^पास/पास$ +^एक/एक$ +^भौत/भौत/भौत$ +^ठूली/*ठूली$ +^उमीद/*उमीद$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जैक/*जैक$ +^द्वारा/द्वारा$ +^हम/हम/हम$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^नजदीक/*नजदीक$ +^जा/जा/जा$ +^सकनू/सक$ +^येक/येक/येक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^जब/जब/जब$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^स/स/स$ +^याजक/याजक$ +^का/का$ +^रूप/रूप$ +^में/में$ +^नियुक्त/*नियुक्त$ +^करछ्य/कर/कर$ +^त/त/त$ +^उले/उले$ +^एक/एक$ +^कसम/कसम$ +^खाछ/खा$ +^किलैकी/किलैकी$ +^लेवी/*लेवी$ +^का/का$ +^वंश/*वंश$ +^त/त/त$ +^बिना/बिना$ +^कसम/कसम$ +^खाये/*खाये$ +^याजक/याजक$ +^बनग्या/बन$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^कसम/कसम$ +^खा/खा/खा$ +^भेरन/भेरन$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^नियुक्त/*नियुक्त$ +^करि/कर$ +^ग्योछ/ग्य$ +^जेले/जेले$ +^उक/उक/उक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^यो/यो/यो$ +^कसम/कसम$ +^खाछूँ/*खाछूँ$ +^,/,$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपून/अपून$ +^फैसला/फैसला$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^पछतालो/*पछतालो$ +^कि/कि/कि$ +^,/,$ +^तै/तै/तै$ +^हमेशा/हमेशा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मलिकिसिदका/*मलिकिसिदका$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^एक/एक$ +^याजक/याजक$ +^बन/बन/बन$ +^गैछै/गै$ +^”/”$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^यीशु/यीशु$ +^उ/उ/उ$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^एक/एक$ +^महान/महान$ +^वाचा/*वाचा$ +^स/स/स$ +^पुरो/पुरो$ +^हुना/हो$ +^को/को$ +^कारण/कारण$ +^बनछो/बन$ +^याँ/याँ$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^को/को$ +^याजक/याजक$ +^हुना/हो$ +^को/को$ +^एक/एक$ +^और/और$ +^फैदा/*फैदा$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^त/त/त$ +^भौतसा/*भौतसा$ +^याजक/याजक$ +^बननै/बन$ +^आयान/आ$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उनूमें/*उनूमें$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^सबून/सबून$ +^की/की/की$ +^मौत/मौत$ +^हो/हो$ +^गैछ/गै$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^कारण/कारण$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अपूनो/अपूनो$ +^काम/काम$ +^जारी/*जारी$ +^नै/नै$ +^राख/राख/राख$ +^सकना/सका$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^हमेशा/हमेशा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^याजक/याजक$ +^बनिना/बन$ +^को/को$ +^रूछो/रू$ +^;/;$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^दुसोरो/दुसोरो$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊसो/ऊसो$ +^याजक/याजक$ +^नै/नै$ +^बनोलो/*बनोलो$ +^जसो/जसो$ +^उ/उ/उ$ +^छै/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^जो/जो$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^उनान/*उनान$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^उनोरो/उनोरो$ +^पुरो/पुरो$ +^-/-$ +^पुरो/पुरो$ +^उद्धार/उद्धार$ +^कर/कर/कर$ +^सकछो/सक$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उ/उ/उ$ +^उनून/उनून/उनून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बिनती/बिनती$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^हमेशा/हमेशा$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^छै/छ$ +^इसो/इसो$ +^महायाजक/महा+याजक$ +^हमेरि/*हमेरि$ +^जरूरत/जरूरत$ +^स/स/स$ +^पुरो/पुरो$ +^कर/कर/कर$ +^सकछो/सक$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^पवित्र/पवित्र$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^जैमें/जैस+में$ +^के/के$ +^दोष/दोष$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^शुद्ध/शुद्ध$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^पापिन/*पापिन$ +^भटे/भटे$ +^अलग/अलग$ +^रूछो/रू$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^भटे/भटे$ +^ऊचो/*ऊचो$ +^करि/कर$ +^ग्योछ/ग्य$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^महायाजकून/*महायाजकून$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^जो/जो$ +^हारूना/*हारूना$ +^का/का$ +^वंशज/वंशज$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^स/स/स$ +^यो/यो/यो$ +^जरूरी/जरूरी$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^कि/कि/कि$ +^हर/हर$ +^रोज/*रोज$ +^पैलि/पैलि$ +^अपून/अपून$ +^पापून/पाप$ +^और/और$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^पापून/पाप$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बलिदान/बलिदान$ +^करो/कर$ +^;/;$ +^किलैकी/किलैकी$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^एक्कै/एक्कै$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^पापून/पाप$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^बलिदान/बलिदान$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^किलैकी/किलैकी$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^त/त/त$ +^कमजोर/*कमजोर$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^महायाजक/महा+याजक$ +^नियुक्त/*नियुक्त$ +^करछी/कर$ +^;/;$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उ/उ/उ$ +^कसम/कसम$ +^जो/जो$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^आछ/आ$ +^उले/उले$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^च्याला/च्याला$ +^स/स/स$ +^महायाजक/महा+याजक$ +^का/का$ +^रूप/रूप$ +^में/में$ +^चुन/चुन/चुन$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^हमेशा/हमेशा$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^सिद्ध/सिद्ध/सिद्ध$ +^महायाजक/महा+याजक$ +^बन/बन/बन$ +^ग्योछ/ग्य$ +^अब/अब$ +^जो/जो$ +^बात/बात$ +^हम/हम/हम$ +^कुंन/*कुंन$ +^मर्या/*मर्या$ +^,/,$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^ठूली/*ठूली$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^हमार/हमार$ +^पास/पास$ +^इसो/इसो$ +^महायाजक/महा+याजक$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^ऐल/ऐल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^परमप्रधान/*परमप्रधान$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सिंहासनाक/*सिंहासनाक$ +^दैंना/*दैंना$ +^तरफ/तरफ$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^बैठिना/बैठ$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^हमोरो/हमोरो$ +^महायाजक/महा+याजक$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^भौत/भौत/भौत$ +^पवित्र/पवित्र$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^सच्चो/सच्चो$ +^तम्बू/*तम्बू$ +^को/को$ +^सेवक/सेवक$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^कोई/कोई$ +^आदिमी/आदिमी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^प्रभु/प्रभु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ठाड़/ठाड़$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^किलैकी/किलैकी$ +^हरेक/हरेक$ +^महायाजका/*महायाजका$ +^का/का$ +^पापून/पाप$ +^की/की/की$ +^माफी/*माफी$ +^खिन/खिन/खिन$ +^और/और$ +^बलिदान/बलिदान$ +^चढ़ून/चढ़$ +^खिन/खिन/खिन$ +^चुनी/चुन$ +^जाछो/जा$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^कारण/कारण$ +^जरूरी/जरूरी$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^हमार/हमार$ +^महायाजक/महा+याजक$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^के/के$ +^चढ़ून/चढ़$ +^खिन/खिन/खिन$ +^हो/हो$ +^और/और$ +^अगर/अगर$ +^मसीह/मसीह$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^हुनो/हो$ +^त/त/त$ +^कभै/कभै$ +^याजक/याजक$ +^नी/नी$ +^हुनो/हो$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^,/,$ +^पैलि/पैलि$ +^भटे/भटे$ +^याजक/याजक$ +^भेंट/भेंट$ +^चढ़ूनान/*चढ़ूनान$ +^जो/जो$ +^यो/यो/यो$ +^याजक/याजक$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^उनेरि/उनेरि$ +^एक/एक$ +^नकल/*नकल$ +^और/और$ +^एक/एक$ +^परछाई/*परछाई$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यो/यो/यो$ +^ऊसो/ऊसो$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^जसो/जसो$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^किलैकी/किलैकी$ +^जब/जब/जब$ +^मूसा/मूसा$ +^मिलाप/*मिलाप$ +^वाला/वाला$ +^तम्बू/*तम्बू$ +^स/स/स$ +^बनून/बना$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैयार/तैयार$ +^हो/हो$ +^रैछ्यो/रै$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^ऊस/ऊस$ +^यो/यो/यो$ +^चेतावनी/चेतावनी$ +^दी/दी/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^देख/देख/देख/देख$ +^जो/जो$ +^नमूना/*नमूना$ +^तैंस/तैंस$ +^पहाड़/*पहाड़$ +^में/में$ +^दिखाई/दिखा$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^उक/उक/उक$ +^अनुसार/अनुसार$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^बनाये/*बनाये$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^याजक/याजक$ +^को/को$ +^काम/काम$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^मिलछ्य/मिल$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^याजकून/याजक$ +^है/है$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^सेवा/सेवा$ +^को/को$ +^काम/काम$ +^मिलीना/*मिलीना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उ/उ/उ$ +^उई/उई/उ+ई$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^महान/महान$ +^वादा/वादा$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^,/,$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^एक/एक$ +^भौत/भौत/भौत$ +^महान/महान$ +^वादा/वादा$ +^का/का$ +^मध्यस्थता/*मध्यस्थता$ +^करछो/कर$ +^किलैकी/किलैकी$ +^अगर/अगर$ +^उ/उ/उ$ +^पैलि/पैलि$ +^वाचा/*वाचा$ +^निर्दोष/*निर्दोष$ +^हुनी/*हुनी$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^दुसारा/दुसारा$ +^वादा/वादा$ +^की/की/की$ +^जरूरत/जरूरत$ +^नै/नै$ +^हुनी/*हुनी$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^दोष/दोष$ +^लगाभेरन/लगा+भेरन$ +^कुंछो/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^प्रभु/प्रभु$ +^कुंछो/कुं$ +^,/,$ +^देखा/देख$ +^उ/उ/उ$ +^दिन/दी/दिन$ +^उनान/*उनान$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^इस्राएला/*इस्राएला$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^,/,$ +^और/और$ +^यहूदा/यहूदा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^,/,$ +^एक/एक$ +^नय्या/नय्या$ +^वादा/वादा$ +^करूँलो/*करूँलो$ +^यो/यो/यो$ +^वाचा/*वाचा$ +^ऊसी/*ऊसी$ +^नी/नी$ +^होलि/हो$ +^जसी/*जसी$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पूर्वजून/पूर्वज$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^करिना/कर$ +^की/की/की$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^उनार/उनार/उनार$ +^हात/हात$ +^मिस्र/मिस्र$ +^देश/देश$ +^भटे/भटे$ +^निकालून/*निकालून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^पकड़/पकड़/पकड़$ +^छ्ये/*छ्ये$ +^किलैकी/किलैकी$ +^प्रभु/प्रभु$ +^कुंछो/कुं$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^म्यारा/म्यारा$ +^वाचा/*वाचा$ +^का/का$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^नै/नै$ +^र्या/*र्या$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^उनेरि/उनेरि$ +^चिन्ता/चिन्ता$ +^करून/कर$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^प्रभु/प्रभु$ +^कुंछो/कुं$ +^कि/कि/कि$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^नय्या/नय्या$ +^वाचा/*वाचा$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^दिनून/दिन$ +^में/में$ +^इस्राएलाक/*इस्राएलाक$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^करूँलो/*करूँलो$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उनून/उनून/उनून$ +^म्यारा/म्यारा$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सोचून/*सोचून$ +^द्यूलो/द्याल$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^ऊस/ऊस$ +^अपूनो/अपूनो$ +^मनून/मन$ +^में/में$ +^राखाला/*राखाला$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उनोरो/उनोरो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^बनूँलो/*बनूँलो$ +^,/,$ +^जैकी/*जैकी$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अराधना/अराधना$ +^कराला/करा$ +^और/और$ +^हरेक/हरेक$ +^अपून/अपून$ +^देशवासीन/*देशवासीन$ +^का/का$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^रिश्तेदारून/*रिश्तेदारून$ +^यो/यो/यो$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^दीना/*दीना$ +^की/की/की$ +^के/के$ +^जरूरत/जरूरत$ +^नी/नी$ +^पड़ली/पड़/पड़$ +^कि/कि/कि$ +^,/,$ +^तै/तै/तै$ +^प्रभु/प्रभु$ +^स/स/स$ +^पछ्याण/पछ्याण/पछ्याण$ +^किलैकी/किलैकी$ +^नान/नान/नान/नान$ +^भटे/भटे$ +^ठूला/ठूला$ +^लोगून/लोग$ +^तक/तक$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^स्वीकार/*स्वीकार$ +^कर/कर/कर$ +^लीयाला/*लीयाला$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उनोरो/उनोरो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^किलैकी/किलैकी$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पापून/पाप$ +^माफ/माफ$ +^कर/कर/कर$ +^द्यूलो/द्याल$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पापून/पाप$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^याद/याद$ +^नी/नी$ +^करूँलो/*करूँलो$ +^”/”$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^येस/येस$ +^एक/एक$ +^नय्या/नय्या$ +^वाचा/*वाचा$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उ/उ/उ$ +^पैलि/पैलि$ +^वाचा/*वाचा$ +^स/स/स$ +^पुराना/*पुराना$ +^कर/कर/कर$ +^दीछो/दी$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पुरानो/*पुरानो$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^घिसी/*घिसी$ +^-/-$ +^पिटीना/*पिटीना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^नाश/नाश$ +^हुन/हो$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैयार/तैयार$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^पैलि/पैलि$ +^वाचा/*वाचा$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^भौत/भौत/भौत$ +^बखत/बखत$ +^पैलि/पैलि$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^इस्राएली/*इस्राएली$ +^लोगून/लोग$ +^दीईना/दीईना$ +^की/की/की$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^उमें/उ+में$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^अराधना/अराधना$ +^करना/कर$ +^का/का$ +^पुर/पुर$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^छ्या/छ$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^अराधना/अराधना$ +^खिन/खिन/खिन$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^बनाई/बना$ +^को/को$ +^एक/एक$ +^मिलाप/*मिलाप$ +^वालो/वालो$ +^पवित्र/पवित्र$ +^तम्बू/*तम्बू$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^छ्यो/छ$ +^यो/यो/यो$ +^तम्बू/*तम्बू$ +^जानवरून/*जानवरून$ +^का/का$ +^खाल/*खाल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बनिना/बन$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^उ/उ/उ$ +^तम्बू/*तम्बू$ +^का/का$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^,/,$ +^उनूनले/उनूनले$ +^एक/एक$ +^परदा/*परदा$ +^लटका/*लटका$ +^दीछ/दी$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^द्वी/द्वी$ +^कमरा/*कमरा$ +^बनायान/*बनायान$ +^पैला/*पैला$ +^कमरा/*कमरा$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^धूपदान/*धूपदान$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^एक/एक$ +^मेज/*मेज$ +^छी/छ$ +^जैमें/जैस+में$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^स/स/स$ +^भेंट/भेंट$ +^में/में$ +^चढ़ाई/चढ़ा$ +^जानवाला/*जानवाला$ +^रोटा/रोटा$ +^राखि/राख$ +^जाछ्या/जा/जा$ +^यो/यो/यो$ +^कमरा/*कमरा$ +^स/स/स$ +^पवित्र/पवित्र$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^कई/कई$ +^जाछ्यो/जा$ +^तम्बू/*तम्बू$ +^का/का$ +^दुसरा/दुसरा$ +^कमरा/*कमरा$ +^जो/जो$ +^परदा/*परदा$ +^का/का$ +^पीछ/पी$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^परम/*परम$ +^पवित्र/पवित्र$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^कुंनान/कुं$ +^यो/यो/यो$ +^दुसरा/दुसरा$ +^कमरा/*कमरा$ +^में/में$ +^,/,$ +^एक/एक$ +^सुना/*सुना$ +^की/की/की$ +^वेदी/*वेदी$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^वाँ/वाँ$ +^एक/एक$ +^सन्दूक/*सन्दूक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^छ्यो/छ$ +^जो/जो$ +^भितर/भितर$ +^और/और$ +^भ्यार/भ्यार$ +^भटे/भटे$ +^सुना/*सुना$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मढ़िना/*मढ़िना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^सन्दूक/*सन्दूक$ +^स/स/स$ +^वाचा/*वाचा$ +^को/को$ +^सन्दूक/*सन्दूक$ +^कई/कई$ +^जाँछ्यो/*जाँछ्यो$ +^यो/यो/यो$ +^सन्दूक/*सन्दूक$ +^का/का$ +^भितर/भितर$ +^तीन/तीन$ +^चीज/चीज$ +^छ्या/छ$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^,/,$ +^एक/एक$ +^सुना/*सुना$ +^की/की/की$ +^मर्तबान/*मर्तबान$ +^छ्यो/छ$ +^जैमें/जैस+में$ +^एक/एक$ +^बिशेष/*बिशेष$ +^खानो/खा$ +^छ्या/छ$ +^जैस/जैस$ +^“/“$ +^मन्ना/*मन्ना$ +^”/”$ +^कई/कई$ +^जाछ्यो/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^दुसरी/*दुसरी$ +^उमें/उ+में$ +^हारून/*हारून$ +^की/की/की$ +^लठ्ठी/*लठ्ठी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^जैमें/जैस+में$ +^पात/*पात$ +^निकलीना/*निकलीना$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^और/और$ +^येमें/*येमें$ +^ढूंगा/*ढूंगा$ +^का/का$ +^पाथरून/*पाथरून$ +^का/का$ +^द्वी/द्वी$ +^पाठी/*पाठी$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^जैमें/जैस+में$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^उ/उ/उ$ +^दस/*दस$ +^हुकुम/हुकुम$ +^लिखीना/लिख$ +^का/का$ +^छया/*छया$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^उले/उले$ +^मूसास/*मूसास$ +^दीईना/दीईना$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^येक/येक/येक$ +^अलावा/*अलावा$ +^सोना/*सोना$ +^का/का$ +^सन्दूक/*सन्दूक$ +^का/का$ +^मलिमें/*मलिमें$ +^द्वी/द्वी$ +^करूँब/*करूँब$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^जिनारा/जिनारा$ +^पंख/*पंख$ +^उ/उ/उ$ +^सन्दूक/*सन्दूक$ +^का/का$ +^मलिमें/*मलिमें$ +^फैलीना/*फैलीना$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^यो/यो/यो$ +^बातोको/*बातोको$ +^इशारा/*इशारा$ +^करछ्यो/कर$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^यो/यो/यो$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^छ्यो/छ$ +^उक/उक/उक$ +^खुलीना/*खुलीना$ +^का/का$ +^पंख/*पंख$ +^सन्दूक/*सन्दूक$ +^का/का$ +^मलिवाला/*मलिवाला$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^स/स/स$ +^ढकछ्या/ढक/ढक$ +^जैमें/जैस+में$ +^खून/खून$ +^छिड़की/*छिड़की$ +^जाछ्यो/जा$ +^ताकि/ताकि$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^पापू/*पापू$ +^माफ/माफ$ +^करि/कर$ +^जा/जा/जा$ +^सकून/*सकून$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हम/हम/हम$ +^अब/अब$ +^इन/इन$ +^सब/सब$ +^चीजून/चीज$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^एक/एक$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^नै/नै$ +^बता/बता/बता$ +^सकना/सका$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^उनूनले/उनूनले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सारी/*सारी$ +^चीजून/चीज$ +^तम्बू/*तम्बू$ +^का/का$ +^द्वीवै/द्वीवै$ +^कमरान/*कमरान$ +^में/में$ +^तैयार/तैयार$ +^कर्यान/कर$ +^तब/तब$ +^हर/हर$ +^बखत/बखत$ +^जब/जब/जब$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^याजक/याजक$ +^अपून/अपून$ +^काम/काम$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उछ्या/*उछ्या$ +^त/त/त$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^पैला/*पैला$ +^वाला/वाला$ +^कमरा/*कमरा$ +^में/में$ +^उछ्या/*उछ्या$ +^लेकिन/लेकिन$ +^केवल/केवल$ +^महायाजक/महा+याजक$ +^साल/साल$ +^में/में$ +^एक्कै/एक्कै$ +^बार/बार$ +^जानवरून/*जानवरून$ +^को/को$ +^खून/खून$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^परम/*परम$ +^पवित्र/पवित्र$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^जाछ्यो/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^येस/येस$ +^अपून/अपून$ +^और/और$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^पापून/पाप$ +^का/का$ +^माफी/*माफी$ +^खिन/खिन/खिन$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^स/स/स$ +^चढ़ूछ्यो/*चढ़ूछ्यो$ +^जो/जो$ +^उनूनले/उनूनले$ +^अनजाना/*अनजाना$ +^में/में$ +^करिना/कर$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^इन/इन$ +^नियमून/नियम$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^हमून/हमून$ +^यो/यो/यो$ +^समझूछो/*समझूछो$ +^कि/कि/कि$ +^जब/जब/जब$ +^तक/तक$ +^यो/यो/यो$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^मिलाप/*मिलाप$ +^वाला/वाला$ +^तम्बू/*तम्बू$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^नियमून/नियम$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^करि/कर$ +^जाछो/जा$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^तक/तक$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^परम/*परम$ +^पवित्र/पवित्र$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^जाना/जा$ +^को/को$ +^बाटो/बाटो$ +^अब/अब$ +^तक/तक$ +^खुलीना/*खुलीना$ +^को/को$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^चीज/चीज$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^को/को$ +^उदारण/*उदारण$ +^छ्यो/छ$ +^जो/जो$ +^कि/कि/कि$ +^अब/अब$ +^मसीहक/मसीह+क$ +^कारण/कारण$ +^पुरी/पुरी$ +^हुन/हो$ +^मरैछ/*मरैछ$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^भेंट/भेंट$ +^और/और$ +^बलिदान/बलिदान$ +^जो/जो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^परमेश्वरेस/*परमेश्वरेस$ +^चढ़ाई/चढ़ा$ +^जाछ्या/जा/जा$ +^जो/जो$ +^उकी/उकी$ +^अराधना/अराधना$ +^करछ्या/कर/कर$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^मनून/मन$ +^और/और$ +^जमीर/*जमीर$ +^स/स/स$ +^शुद्ध/शुद्ध$ +^करून/कर$ +^योग्य/*योग्य$ +^नी/नी$ +^छी/छ$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^खान/खान$ +^-/-$ +^पीना/*पीना$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^और/और$ +^भौतसा/*भौतसा$ +^नान/नान/नान/नान$ +^-/-$ +^धुना/*धुना$ +^का/का$ +^नियमून/नियम$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बतुनान/*बतुनान$ +^जिनारा/जिनारा$ +^द्वारा/द्वारा$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^शरीर/शरीर$ +^तै/तै/तै$ +^साफ/साफ$ +^हो/हो$ +^जाछो/जा$ +^यो/यो/यो$ +^जरूरी/जरूरी$ +^छ्यो/छ$ +^कि/कि/कि$ +^इन/इन$ +^नियमून/नियम$ +^तब/तब$ +^तक/तक$ +^पुर/पुर$ +^करि/कर$ +^जानो/*जानो$ +^जब/जब/जब$ +^तक/तक$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^एक/एक$ +^नय्या/नय्या$ +^वादा/वादा$ +^नै/नै$ +^करनो/*करनो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अब/अब$ +^मसीह/मसीह$ +^महायाजक/महा+याजक$ +^होभेरन/हो+भेरन$ +^आछ/आ$ +^जो/जो$ +^नय्या/नय्या$ +^वाचा/*वाचा$ +^की/की/की$ +^सारी/*सारी$ +^निकी/*निकी$ +^-/-$ +^निकी/*निकी$ +^चीज/चीज$ +^दीछो/दी$ +^उले/उले$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^और/और$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^महान/महान$ +^,/,$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^सिद्ध/सिद्ध/सिद्ध$ +^मिलाप/*मिलाप$ +^का/का$ +^तम्बू/*तम्बू$ +^में/में$ +^प्रवेश/प्रवेश/प्रवेश$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^आदिमीन/आदिमी$ +^का/का$ +^हातून/हात$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^बनाईना/बनाईना$ +^को/को$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^म्येरो/म्येरो$ +^कुंना/*कुंना$ +^को/को$ +^मतलब/मतलब$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^यो/यो/यो$ +^संसारो/*संसारो$ +^को/को$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^परम/*परम$ +^पवित्र/पवित्र$ +^स्थान/*स्थान$ +^में/में$ +^जानवरून/*जानवरून$ +^का/का$ +^खून/खून$ +^स/स/स$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^नै/नै$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उ/उ/उ$ +^खुद/खुद$ +^अपूनो/अपूनो$ +^खून/खून$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^ग्योछ/ग्य$ +^उले/उले$ +^यो/यो/यो$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^एक/एक$ +^बार/बार$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^येस/येस$ +^कभै/कभै$ +^करना/कर$ +^की/की/की$ +^जरूरत/जरूरत$ +^नी/नी$ +^होलि/हो$ +^उक/उक/उक$ +^द्वारा/द्वारा$ +^हमून/हमून$ +^उद्धार/उद्धार$ +^मिलग्योछ/मिल$ +^पुराना/*पुराना$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^याजक/याजक$ +^जानवरून/*जानवरून$ +^को/को$ +^खून/खून$ +^और/और$ +^बलि/*बलि$ +^का/का$ +^छारा/*छारा$ +^स/स/स$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^छिड़की/*छिड़की$ +^जाछो/जा$ +^जो/जो$ +^नियम/नियम$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^अशुद्ध/*अशुद्ध$ +^हुनान/हो$ +^इसो/इसो$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^उनोरो/उनोरो$ +^शरीर/शरीर$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^शुद्ध/शुद्ध$ +^हो/हो$ +^जाछो/जा$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^येमें/*येमें$ +^आदमीन/*आदमीन$ +^का/का$ +^शरीरून/शरीर$ +^शुद्ध/शुद्ध$ +^करना/कर$ +^की/की/की$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^जरा/*जरा$ +^सोचभेरन/*सोचभेरन$ +^देखा/देख$ +^कि/कि/कि$ +^मसीह/मसीह$ +^को/को$ +^खून/खून$ +^हमार/हमार$ +^दिलून/*दिलून$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^कामून/काम$ +^भटे/भटे$ +^कतुक/कतुक$ +^शुद्ध/शुद्ध$ +^करोलो/कर$ +^जो/जो$ +^मौत/मौत$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^ली/ली/ली$ +^जाछो/जा$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^हम/हम/हम$ +^जीवित/*जीवित$ +^परमेश्वरै/परमेश्वरै$ +^की/की/की$ +^अराधना/अराधना$ +^कर/कर/कर$ +^सका/सका$ +^किलैकी/किलैकी$ +^अनन्त/अनन्त$ +^आत्मा/आत्मा$ +^का/का$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^,/,$ +^मसीह/मसीह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमार/हमार$ +^पापून/पाप$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^निर्दोष/*निर्दोष$ +^बलिदानाक/*बलिदानाक$ +^रूप/रूप$ +^में/में$ +^परमेश्वरेस/*परमेश्वरेस$ +^भेंट/भेंट$ +^चढ़ा/चढ़ा/चढ़ा$ +^दीछ/दी$ +^यो/यो/यो$ +^कारण/कारण$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मसीह/मसीह$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^एक/एक$ +^नय्या/नय्या$ +^वाचा/*वाचा$ +^बाँधछो/*बाँधछो$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^उ/उ/उ$ +^लोग/लोग$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^बुलाई/बुला$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अनन्त/अनन्त$ +^आशीषून/*आशीषून$ +^पा/पा/पा$ +^सकून/*सकून$ +^जिनोरो/*जिनोरो$ +^वादा/वादा$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^इसो/इसो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हो/हो$ +^सकछो/सक$ +^किलैकी/किलैकी$ +^मसीह/मसीह$ +^उनून/उनून/उनून$ +^पापून/पाप$ +^की/की/की$ +^सजा/सजा$ +^भटे/भटे$ +^आजाद/*आजाद$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मर/मर/मर$ +^ग्यो/ग्य$ +^जो/जो$ +^उनूनले/उनूनले$ +^पैलि/पैलि$ +^वाचा/*वाचा$ +^का/का$ +^अधीन/*अधीन$ +^रैभेरन/*रैभेरन$ +^करछ्य/कर/कर$ +^हम/हम/हम$ +^जाणनू/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^आदिमी/आदिमी$ +^अपूनी/अपूनी$ +^मौता/मौत$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^अपूनी/अपूनी$ +^संपत्ति/*संपत्ति$ +^को/को$ +^बँटवारा/*बँटवारा$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^आखरी/*आखरी$ +^फैसला/फैसला$ +^लिखछो/लिख$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^यो/यो/यो$ +^जरूरी/जरूरी$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^पैलि/पैलि$ +^उकी/उकी$ +^मौत/मौत$ +^हो/हो$ +^ताकि/ताकि$ +^उक/उक/उक$ +^फैसला/फैसला$ +^स/स/स$ +^पुरो/पुरो$ +^करि/कर$ +^जा/जा/जा$ +^सको/*सको$ +^तब/तब$ +^वारिस/*वारिस$ +^उ/उ/उ$ +^सब/सब$ +^प्राप्त/*प्राप्त$ +^कर/कर/कर$ +^सकछो/सक$ +^जो/जो$ +^वसीयत/*वसीयत$ +^में/में$ +^ऊस/ऊस$ +^दीई/दी$ +^ग्योछ/ग्य$ +^किलैकी/किलैकी$ +^अगर/अगर$ +^वसीयत/*वसीयत$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^एल/*एल$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^यो/यो/यो$ +^जरूरी/जरूरी$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^कि/कि/कि$ +^उक/उक/उक$ +^द्वारा/द्वारा$ +^दीईना/दीईना$ +^को/को$ +^फैसला/फैसला$ +^लागू/*लागू$ +^करौ/*करौ$ +^जौ/जा$ +^यो/यो/यो$ +^कारण/कारण$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वरै/परमेश्वरै$ +^द्वारा/द्वारा$ +^दीईना/दीईना$ +^की/की/की$ +^पैलि/पैलि$ +^वाचा/*वाचा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पक्की/*पक्की$ +^हुना/हो$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^एक/एक$ +^बलि/*बलि$ +^करि/कर$ +^जानो/*जानो$ +^जरूरी/जरूरी$ +^छ्यो/छ$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^,/,$ +^मूसा/मूसा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^को/को$ +^हर/हर$ +^हुकुमा/*हुकुमा$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बताछ/बता$ +^येक/येक/येक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^उले/उले$ +^जानवरून/*जानवरून$ +^को/को$ +^खून/खून$ +^लीछ/ली$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^पानि/पानि$ +^में/में$ +^मिलाछ/*मिलाछ$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^उले/उले$ +^ऊस/ऊस$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^का/का$ +^किताब/किताब$ +^और/और$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^छिड़कून/*छिड़कून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^लाल/*लाल$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^और/और$ +^जूफा/*जूफा$ +^नामोको/नाम+क$ +^रूखा/*रूखा$ +^का/का$ +^हांगा/*हांगा$ +^को/को$ +^इस्तमाल/*इस्तमाल$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^मूसा/मूसा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लोगून/लोग$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^खून/खून$ +^उ/उ/उ$ +^वाचा/*वाचा$ +^स/स/स$ +^शुरू/शुरू$ +^करछो/कर$ +^जैस/जैस$ +^मानना/*मानना$ +^को/को$ +^हुकुम/हुकुम$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^तुमून/तुमून$ +^दीईना/दीईना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^”/”$ +^और/और$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^मूसा/मूसा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तम्बू/*तम्बू$ +^और/और$ +^अराधना/अराधना$ +^का/का$ +^पुर/पुर$ +^चीजून/चीज$ +^में/में$ +^खून/खून$ +^छिड़कछ्य/*छिड़कछ्य$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^कुंछो/कुं$ +^कि/कि/कि$ +^लगभग/*लगभग$ +^हर/हर$ +^चीज/चीज$ +^स/स/स$ +^खून/खून$ +^छिड़क/*छिड़क$ +^भेरन/भेरन$ +^साफ/साफ$ +^करि/कर$ +^जान/जा$ +^चैछो/चा$ +^खून/खून$ +^बगाये/*बगाये$ +^बिना/बिना$ +^,/,$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^लोगून/लोग$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पापून/पाप$ +^खिन/खिन/खिन$ +^माफ/माफ$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^सकनो/सक$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^सांसारो/*सांसारो$ +^को/को$ +^तम्बू/*तम्बू$ +^और/और$ +^उमें/उ+में$ +^मौजूद/*मौजूद$ +^हर/हर$ +^चीज/चीज$ +^स/स/स$ +^जानवरून/*जानवरून$ +^का/का$ +^खून/खून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^शुद्ध/शुद्ध$ +^करून/कर$ +^पड़छ्यो/पड़$ +^यो/यो/यो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^चीजून/चीज$ +^की/की/की$ +^नकल/*नकल$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^की/की/की$ +^चीजून/चीज$ +^शुद्ध/शुद्ध$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जानवरून/*जानवरून$ +^का/का$ +^खून/खून$ +^है/है$ +^बढ़भेरन/बढ़+भेरन$ +^महान/महान$ +^बलिदान/बलिदान$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^शुद्ध/शुद्ध$ +^करना/कर$ +^की/की/की$ +^जरूरत/जरूरत$ +^छी/छ$ +^उक/उक/उक$ +^कारण/कारण$ +^,/,$ +^मसीह/मसीह$ +^उ/उ/उ$ +^पवित्र/पवित्र$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^ग्यो/ग्य$ +^जैस/जैस$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बनाछ/बना$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^कि/कि/कि$ +^परम/*परम$ +^पवित्र/पवित्र$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^की/की/की$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^एक/एक$ +^छवि/*छवि$ +^छै/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उ/उ/उ$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^ग्योछ/ग्य$ +^जैले/जे+ले$ +^उ/उ/उ$ +^हमार/हमार$ +^फैदा/*फैदा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^हाजिर/*हाजिर$ +^हो/हो$ +^सको/*सको$ +^महायाजक/महा+याजक$ +^हर/हर$ +^साल/साल$ +^एक/एक$ +^जानवरो/*जानवरो$ +^को/को$ +^खून/खून$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^परम/*परम$ +^पवित्र/पवित्र$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^जाछो/जा$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मसीह/मसीह$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^बार-बार/बार-बार$ +^बलिदान/बलिदान$ +^चढ़ून/चढ़$ +^खिन/खिन/खिन$ +^नै/नै$ +^ग्यो/ग्य$ +^अगर/अगर$ +^ऊस/ऊस$ +^इसोई/इसो+ई$ +^करून/कर$ +^पड़ूनो/*पड़ूनो$ +^त/त/त$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^ऊस/ऊस$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^बनून/बना$ +^बखत/बखत$ +^भटे/भटे$ +^कई/कई$ +^बार/बार$ +^दुख/दुख$ +^उठूनो/*उठूनो$ +^पड़ूनो/*पड़ूनो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अब/अब$ +^तो/तो$ +^अंतिम/*अंतिम$ +^युग/*युग$ +^में/में$ +^मसीह/मसीह$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अपूनो/अपूनो$ +^बलिदान/बलिदान$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^पाप/पाप$ +^की/की/की$ +^शक्ति/*शक्ति$ +^स/स/स$ +^हमेशा/हमेशा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मिटून/*मिटून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^एक/एक$ +^बार/बार$ +^सब/सब$ +^खिन/खिन/खिन$ +^प्रकट/*प्रकट$ +^भ्योछ/भ्य$ +^हरेक/हरेक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^एक/एक$ +^बार/बार$ +^मरून/मर$ +^तय/*तय$ +^छै/छ$ +^मौता/मौत$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^,/,$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^हरेक/हरेक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^न्याय/न्याय$ +^करोलो/कर$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^,/,$ +^मसीह/मसीह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^पापून/पाप$ +^अपून/अपून$ +^मलिमें/*मलिमें$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^एक/एक$ +^बार/बार$ +^बलिदान/बलिदान$ +^हो/हो$ +^ग्यो/ग्य$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^दुबारा/दुबारा$ +^आलो/आ$ +^तब/तब$ +^उ/उ/उ$ +^पापून/पाप$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बलिदान/बलिदान$ +^हुन/हो$ +^खिन/खिन/खिन$ +^नी/नी$ +^आलो/आ$ +^बल्कि/बल्कि$ +^उनून/उनून/उनून$ +^बचुन/*बचुन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जो/जो$ +^उको/उको$ +^इंतजार/*इंतजार$ +^करून/कर$ +^मर्यान/मार$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^दीईना/दीईना$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^केवल/केवल$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^निकी/*निकी$ +^चीजून/चीज$ +^की/की/की$ +^एक/एक$ +^छाया/*छाया$ +^मात्र/*मात्र$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^भविष्य/*भविष्य$ +^में/में$ +^ऊँन/आ/ऊँन/ऊँन$ +^वाली/वाली$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^असली/*असली$ +^में/में$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^का/का$ +^अधीन/*अधीन$ +^रूनान/रू$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^हर/हर$ +^साल/साल$ +^एक/एक$ +^जसो/जसो$ +^बलिदान/बलिदान$ +^चढ़ूना/*चढ़ूना$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यो/यो/यो$ +^बलिदान/बलिदान$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^कभै/कभै$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सिद्ध/सिद्ध/सिद्ध$ +^नै/नै$ +^बना/बना/बना/बन$ +^सकनो/सक$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^अराधना/अराधना$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उक/उक/उक$ +^नजदीक/*नजदीक$ +^उनान/*उनान$ +^अगर/अगर$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^उनून/उनून/उनून$ +^सिद्ध/सिद्ध/सिद्ध$ +^बना/बना/बना/बन$ +^सकना/सका$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^बलिदान/बलिदान$ +^चढ़ून/चढ़$ +^पैलि/पैलि$ +^बन्द/बन्द$ +^हो/हो$ +^जाना/जा$ +^अराधना/अराधना$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^पाप/पाप$ +^भटे/भटे$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^शुद्ध/शुद्ध$ +^कर/कर/कर$ +^दी/दी/दी$ +^जाना/जा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^दोषी/*दोषी$ +^नी/नी$ +^मानना/*मानना$ +^लेकिन/लेकिन$ +^बलि/*बलि$ +^चढाईना/*चढाईना$ +^को/को$ +^खून/खून$ +^पापून/पाप$ +^दूर/दूर$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^सकनो/सक$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हर/हर$ +^साल/साल$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पापून/पाप$ +^याद/याद$ +^दिलूछो/*दिलूछो$ +^जो/जो$ +^उनूनले/उनूनले$ +^करिना/कर$ +^छै/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^जब/जब/जब$ +^मसीह/मसीह$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उले/उले$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तै/तै/तै$ +^नै/नै$ +^चाँनै/चाँ$ +^कि/कि/कि$ +^लोग/लोग$ +^तैंस/तैंस$ +^बलिदान/बलिदान$ +^और/और$ +^भेंट/भेंट$ +^चढ़ून/चढ़$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तैले/तै+ले$ +^मैंस/मैंस$ +^बलिदान/बलिदान$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^एक/एक$ +^शरीर/शरीर$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^तै/तै/तै$ +^,/,$ +^पुर/पुर$ +^जानवर/*जानवर$ +^स/स/स$ +^जलाभेरन/जला+भेरन$ +^करिना/कर$ +^का/का$ +^बलिदानले/*बलिदानले$ +^और/और$ +^पापून/पाप$ +^दूर/दूर$ +^करना/कर$ +^का/का$ +^बलिदान/बलिदान$ +^भटे/भटे$ +^खुश/खुश$ +^नै/नै$ +^हुनै/हो$ +^तब/तब$ +^मसीह/मसीह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^देख/देख/देख/देख$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उई/उई/उ+ई$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आ/आ/आ$ +^गयूँ/*गयूँ$ +^जो/जो$ +^तै/तै/तै$ +^चाँछै/चाँ$ +^जसो/जसो$ +^म्यारा/म्यारा$ +^बारिमें/बारिमें$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^लिखीना/लिख$ +^की/की/की$ +^छी/छ$ +^”/”$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^कानून/कान/कानून$ +^सिखूनान/सिखू$ +^कि/कि/कि$ +^“/“$ +^पाप/पाप$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^भेंट/भेंट$ +^और/और$ +^बलिदान/बलिदान$ +^चढ़ून/चढ़$ +^चैछो/चा$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मसीह/मसीह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^क्याखिन/क्याखिन$ +^क्योछ/कुं$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^इनेरि/*इनेरि$ +^जरूरत/जरूरत$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^?/?$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^उले/उले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^देख/देख/देख/देख$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उई/उई/उ+ई$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आरयूँ/आ$ +^जो/जो$ +^तै/तै/तै$ +^चाछै/चा$ +^”/”$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^बलिदानून/बलिदान$ +^की/की/की$ +^पैला/*पैला$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^खत्म/*खत्म$ +^कर/कर/कर$ +^दीछो/दी$ +^ताकि/ताकि$ +^उ/उ/उ$ +^एक/एक$ +^नय्या/नय्या$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^स/स/स$ +^स्थापित/*स्थापित$ +^कर/कर/कर$ +^सको/*सको$ +^और/और$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^,/,$ +^हम/हम/हम$ +^उ/उ/उ$ +^बलिदान/बलिदान$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^पवित्र/पवित्र$ +^कर/कर/कर$ +^दी/दी/दी$ +^ग्या/ग्य$ +^जो/जो$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^शरीराक/*शरीराक$ +^द्वारा/द्वारा$ +^एक/एक$ +^बार/बार$ +^में/में$ +^हमेशा/हमेशा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^चढ़ा/चढ़ा/चढ़ा$ +^दी/दी/दी$ +^ग्यो/ग्य$ +^हेरक/*हेरक$ +^याजक/याजक$ +^हर/हर$ +^रोज/*रोज$ +^वेदी/*वेदी$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^ठाड़/ठाड़$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^पापून/पाप$ +^दूर/दूर$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^नियमून/नियम$ +^पुर/पुर$ +^करछो/कर$ +^उ/उ/उ$ +^लगातार/*लगातार$ +^एक्कै/एक्कै$ +^जसो/जसो$ +^बलिदानून/बलिदान$ +^चढ़ूनै/*चढ़ूनै$ +^रूछो/रू$ +^जो/जो$ +^कभै/कभै$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^पापून/पाप$ +^दूर/दूर$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^सकनो/सक$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^उनून/उनून/उनून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^करि/कर$ +^ग्यान/ग्य$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हमार/हमार$ +^महायाजक/महा+याजक$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमार/हमार$ +^पापून/पाप$ +^की/की/की$ +^माफी/*माफी$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^हमेशा/हमेशा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^एक/एक$ +^बलिदान/बलिदान$ +^का/का$ +^रूप/रूप$ +^में/में$ +^चढ़ा/चढ़ा/चढ़ा$ +^दीछ/दी$ +^और/और$ +^अब/अब$ +^उ/उ/उ$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^दैन/दैन$ +^तरफ/तरफ$ +^सिंहासन/*सिंहासन$ +^में/में$ +^सर्वोच्च/*सर्वोच्च$ +^सम्मान/*सम्मान$ +^का/का$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^हमेशा/हमेशा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बैठ/बैठ/बैठ$ +^ग्योछ/ग्य$ +^किलैकी/किलैकी$ +^मसीह/मसीह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^एक/एक$ +^बार/बार$ +^बलिदान/बलिदान$ +^का/का$ +^रूप/रूप$ +^में/में$ +^परमेश्वरेस/*परमेश्वरेस$ +^दी/दी/दी$ +^दीछ/दी$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^कारण/कारण$ +^उक/उक/उक$ +^लोगून/लोग$ +^पवित्र/पवित्र$ +^कर/कर/कर$ +^दी/दी/दी$ +^ग्योछ/ग्य$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^हमेशा/हमेशा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^धर्मी/धर्मी$ +^बन/बन/बन$ +^ग्यान/ग्य$ +^और/और$ +^वाँ/वाँ$ +^एल/*एल$ +^उ/उ/उ$ +^अपून/अपून$ +^सब/सब$ +^दुश्मनून/*दुश्मनून$ +^पुर/पुर$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^अधीन/*अधीन$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^इंतजार/*इंतजार$ +^करूनमर्योछ/*करूनमर्योछ$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमून/हमून$ +^यो/यो/यो$ +^बताछ/बता$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^सच्ची/सच्ची$ +^छै/छ$ +^प्रभु/प्रभु$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^उ/उ/उ$ +^वादा/वादा$ +^स/स/स$ +^याद/याद$ +^करा/करा/करा/कर$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उले/उले$ +^पैलि/पैलि$ +^कईना/कु$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^प्रभु/प्रभु$ +^कुंछो/कुं$ +^कि/कि/कि$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^नय्या/नय्या$ +^वाचा/*वाचा$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^दिनून/दिन$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^इस्राएल/इस्राएल$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^करूँलो/*करूँलो$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपून/अपून$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दिलून/*दिलून$ +^में/में$ +^लिखूलो/*लिखूलो$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उनार/उनार/उनार$ +^जमीर/*जमीर$ +^में/में$ +^डाललो/डाल$ +^”/”$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^यो/यो/यो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कुंछो/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पापून/पाप$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^बुरा/बुरा$ +^कामून/काम$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^कभै/कभै$ +^याद/याद$ +^नी/नी$ +^करूँलो/*करूँलो$ +^”/”$ +^और/और$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^हमार/हमार$ +^पापून/पाप$ +^माफ/माफ$ +^करछो/कर$ +^त/त/त$ +^अब/अब$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बलिदान/बलिदान$ +^दीना/*दीना$ +^की/की/की$ +^जरूरत/जरूरत$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^,/,$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयो/भाई$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अपून/अपून$ +^जीवन/जीवन$ +^स/स/स$ +^बलिदान/बलिदान$ +^कर/कर/कर$ +^दी/दी/दी$ +^,/,$ +^अब/अब$ +^हम/हम/हम$ +^हिम्मत/*हिम्मत$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^परम/*परम$ +^पवित्र/पवित्र$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^पुज/*पुज$ +^सकनू/सक$ +^जब/जब/जब$ +^मसीह/मसीह$ +^मरछ्य/मर$ +^त/त/त$ +^उले/उले$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^एक/एक$ +^नय्या/नय्या$ +^बाटो/बाटो$ +^खोल/खोल/खोल$ +^दीछ/दी$ +^ताकि/ताकि$ +^हम/हम/हम$ +^इसो/इसो$ +^जीवन/जीवन$ +^जी/जी$ +^सकाँ/*सकाँ$ +^जैको/जैको$ +^कोई/कोई$ +^अन्त/*अन्त$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^उले/उले$ +^यो/यो/यो$ +^बाटो/बाटो$ +^पर्दा/*पर्दा$ +^भटे/भटे$ +^निकभेरन/*निकभेरन$ +^खोलछ्य/खोल$ +^,/,$ +^येको/*येको$ +^मतलब/मतलब$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^उले/उले$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^एक/एक$ +^बलिदानाक/*बलिदानाक$ +^रूप/रूप$ +^में/में$ +^चढ़ाभेरन/*चढ़ाभेरन$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हमार/हमार$ +^पास/पास$ +^एक/एक$ +^इसो/इसो$ +^महायाजक/महा+याजक$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^राजा/राजा$ +^करछो/कर$ +^त/त/त$ +^आ/आ/आ$ +^हम/हम/हम$ +^,/,$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^खून/खून$ +^का/का$ +^छिड़क/*छिड़क$ +^भेरन/भेरन$ +^अपून/अपून$ +^मनैस/*मनैस$ +^शुद्ध/शुद्ध$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^और/और$ +^साफ/साफ$ +^पानि/पानि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^शरीरून/शरीर$ +^धोभेरन/*धोभेरन$ +^साफ/साफ$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^और/और$ +^सच्चा/*सच्चा$ +^मन/मन$ +^और/और$ +^मजबूत/मजबूत$ +^विश्वास/विश्वास$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^नजिक/नजिक$ +^जा/जा/जा$ +^अब/अब$ +^हम/हम/हम$ +^बिना/बिना$ +^कोई/कोई$ +^शक/*शक$ +^का/का$ +^अपूनी/अपूनी$ +^उ/उ/उ$ +^आश/*आश$ +^में/में$ +^अटल/*अटल$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^हम/हम/हम$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^उक/उक/उक$ +^वादा/वादा$ +^स/स/स$ +^पुर/पुर$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भरोस/*भरोस$ +^कर/कर/कर$ +^सकनू/सक$ +^आ/आ/आ$ +^हम/हम/हम$ +^प्रेम/प्रेम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^और/और$ +^भल/भल$ +^कामून/काम$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^दुसरा/दुसरा$ +^स/स/स$ +^हौंसला/*हौंसला$ +^दीनै/दी$ +^रौ/रू$ +^आ/आ/आ$ +^हम/हम/हम$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^,/,$ +^परमेश्वरै/परमेश्वरै$ +^की/की/की$ +^अराधना/अराधना$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^इकट्ठा/*इकट्ठा$ +^हुनो/हो$ +^बन्द/बन्द$ +^जन/जन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हमून/हमून$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^दुसरा/दुसरा$ +^स/स/स$ +^हौंसला/*हौंसला$ +^दीनै/दी$ +^रून/रू$ +^चैछो/चा$ +^और/और$ +^चेतावनी/चेतावनी$ +^दीनी/दी$ +^चैछी/*चैछी$ +^,/,$ +^खास/खास$ +^कर/कर/कर$ +^अब/अब$ +^जब/जब/जब$ +^कि/कि/कि$ +^प्रभु/प्रभु$ +^का/का$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^वापस/वापस$ +^उनाक/*उनाक$ +^दिन/दी/दिन$ +^नजदीक/*नजदीक$ +^ऊँन/आ/ऊँन/ऊँन$ +^मर्यान/मार$ +^हमून/हमून$ +^इन/इन$ +^कामून/काम$ +^करून/कर$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^जब/जब/जब$ +^हम/हम/हम$ +^सुसमाचारै/*सुसमाचारै$ +^की/की/की$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^जाण/जाण/जाण$ +^ग्या/ग्य$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^हम/हम/हम$ +^जाणबूझ/*जाणबूझ$ +^भेरन/भेरन$ +^किलै/*किलै$ +^पाप/पाप$ +^करनू/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^इसो/इसो$ +^कोई/कोई$ +^बलिदान/बलिदान$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^जो/जो$ +^हमार/हमार$ +^पापून/पाप$ +^दूर/दूर$ +^कर/कर/कर$ +^सको/*सको$ +^बल्कि/बल्कि$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^न्याय/न्याय$ +^और/और$ +^भयानक/*भयानक$ +^आगा/*आगा$ +^की/की/की$ +^आश/*आश$ +^करूनी/*करूनी$ +^चैछी/*चैछी$ +^जो/जो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^नाश/नाश$ +^कर/कर/कर$ +^देली/दी/दी$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^बिरोध/बिरोध$ +^करनान/कर$ +^जब/जब/जब$ +^कि/कि/कि$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^को/को$ +^नै/नै$ +^मान्या/*मान्या$ +^वाला/वाला$ +^स/स/स$ +^द्वी/द्वी$ +^या/या/या$ +^तीन/तीन$ +^आदिमीन/आदिमी$ +^की/की/की$ +^गवाई/*गवाई$ +^में/में$ +^,/,$ +^बिना/बिना$ +^दया/दया$ +^का/का$ +^मार/मार/मार$ +^डाली/डाल$ +^जाछो/जा$ +^अगर/अगर$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^की/की/की$ +^सजा/सजा$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^की/की/की$ +^सजा/सजा$ +^भौत/भौत/भौत$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^होलि/हो$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^च्याला/च्याला$ +^को/को$ +^अपमान/*अपमान$ +^करछो/कर$ +^उले/उले$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^च्याला/च्याला$ +^स/स/स$ +^अपून/अपून$ +^खुटान/खुटा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कुचल/कुचल/कुचल$ +^दीछ/दी$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उले/उले$ +^उक/उक/उक$ +^आदर/आदर$ +^-/-$ +^सम्मान/*सम्मान$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^उले/उले$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^उ/उ/उ$ +^खून/खून$ +^स/स/स$ +^पवित्र/पवित्र$ +^नै/नै$ +^मान्यो/*मान्यो$ +^जैका/जैका$ +^द्वारा/द्वारा$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^ऊस/ऊस$ +^पवित्र/पवित्र$ +^बनून/बना$ +^खिन/खिन/खिन$ +^नय्या/नय्या$ +^वाचा/*वाचा$ +^शुरू/शुरू$ +^करिना/कर$ +^की/की/की$ +^छी/छ$ +^उले/उले$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^को/को$ +^अपमान/*अपमान$ +^करछ्य/कर/कर$ +^जैका/जैका$ +^द्वारा/द्वारा$ +^उस/*उस$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^मिलीना/*मिलीना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^ऊस/ऊस$ +^भौत/भौत/भौत$ +^कड़ी/*कड़ी$ +^सजा/सजा$ +^दी/दी/दी$ +^जालि/जा$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^हम/हम/हम$ +^जाणनू/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^कईना/कु$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^“/“$ +^बदला/बदला$ +^लीनो/*लीनो$ +^म्येरो/म्येरो$ +^काम/काम$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^ही/*ही$ +^बदला/बदला$ +^द्यूलो/द्याल$ +^”/”$ +^और/और$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यो/यो/यो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कईना/कु$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^“/“$ +^प्रभु/प्रभु$ +^अपून/अपून$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^न्याय/न्याय$ +^करोलो/कर$ +^”/”$ +^जीवित/*जीवित$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^हातून/हात$ +^भटे/भटे$ +^सजा/सजा$ +^पाना/*पाना$ +^एक/एक$ +^भौतै/*भौतै$ +^भयानक/*भयानक$ +^बात/बात$ +^छै/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तुम/तुम$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^दिनून/दिन$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सोचा/*सोचा$ +^जब/जब/जब$ +^तुमूले/तुमूले$ +^पैलि/पैलि$ +^बार/बार$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^जाणछ्य/जाण$ +^तुमूले/तुमूले$ +^भौत/भौत/भौत$ +^दुखून/दुख$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^कठिन/कठिन$ +^मेहनत/मेहनत$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तुम/तुम$ +^विश्वास/विश्वास$ +^में/में$ +^मजबूत/मजबूत$ +^बनिना/बन$ +^का/का$ +^रैछा/रै$ +^कभै/कभै$ +^-/-$ +^कभै/कभै$ +^त/त/त$ +^इसो/इसो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^अपमान/*अपमान$ +^,/,$ +^और/और$ +^अत्याचार/*अत्याचार$ +^सह/*सह$ +^भेरन/भेरन$ +^सबून/सबून$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^तमाशा/*तमाशा$ +^बनग्या/बन$ +^,/,$ +^और/और$ +^कई/कई$ +^बार/बार$ +^तुम/तुम$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^शामिल/शामिल$ +^हो/हो$ +^गया/*गया$ +^जिनोरो/*जिनोरो$ +^अपमान/*अपमान$ +^करि/कर$ +^जा/जा/जा$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^जिनारा/जिनारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बुरा/बुरा$ +^बरताव/*बरताव$ +^हुछ्यो/हो$ +^तुम/तुम$ +^कैदीन/*कैदीन$ +^का/का$ +^दुख/दुख$ +^में/में$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दुखी/*दुखी$ +^भैछा/*भैछा$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपूनी/अपूनी$ +^धन/धन$ +^-/-$ +^दौलत/दौलत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^खुशी/खुशी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लुटा/*लुटा$ +^दीछ/दी$ +^;/;$ +^किलैकी/किलैकी$ +^तुम/तुम$ +^जाणछा/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^एल/*एल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^चीज/चीज$ +^छन/छ$ +^जिनोरो/*जिनोरो$ +^वादा/वादा$ +^परमेश्वरै/परमेश्वरै$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^कि/कि/कि$ +^भौत/भौत/भौत$ +^खास/खास$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^हमेशा/हमेशा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बनिना/बन$ +^को/को$ +^रूछो/रू$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^जब/जब/जब$ +^लोग/लोग$ +^तुमून/तुमून$ +^सताला/सता$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^अपून/अपून$ +^विश्वास/विश्वास$ +^में/में$ +^मजबूत/मजबूत$ +^बनिना/बन$ +^का/का$ +^रया/*रया$ +^ताकि/ताकि$ +^तुमून/तुमून$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^ठूलो/ठूलो$ +^फल/फल$ +^मिलोलो/*मिलोलो$ +^इसा/इसा$ +^बखत/बखत$ +^में/में$ +^तुमून/तुमून$ +^धीरज/*धीरज$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सहन/सहन$ +^करना/कर$ +^की/की/की$ +^जरूरत/जरूरत$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^तुम/तुम$ +^परमेश्वरै/परमेश्वरै$ +^की/की/की$ +^इच्छा/इच्छा$ +^पुरी/पुरी$ +^कर/कर/कर$ +^सका/सका$ +^तब/तब$ +^तुमून/तुमून$ +^उ/उ/उ$ +^सब/सब$ +^मिलोलो/*मिलोलो$ +^जैको/जैको$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^वादा/वादा$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^उक/उक/उक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^तुमून/तुमून$ +^उ/उ/उ$ +^द्योलो/द्याल$ +^जैको/जैको$ +^उले/उले$ +^वादा/वादा$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^किलैकी/किलैकी$ +^,/,$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^“/“$ +^अब/अब$ +^भौतै/*भौतै$ +^कम/कम$ +^बखत/बखत$ +^रै/रै/रै$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^कि/कि/कि$ +^ऊँनवालो/आ+वालो/ऊँनवालो$ +^आलो/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^देर/*देर$ +^नी/नी$ +^करोलो/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^म्यारा/म्यारा$ +^लोग/लोग$ +^जो/जो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^धर्मी/धर्मी$ +^बनिना/बन$ +^का/का$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^ज्यूना/*ज्यूना$ +^रौला/रू$ +^अगर/अगर$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करून/कर$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दीनान/दी$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^म्येरो/म्येरो$ +^मन/मन$ +^उनून/उनून/उनून$ +^है/है$ +^खुश/खुश$ +^नी/नी$ +^होलो/हो$ +^”/”$ +^हम/हम/हम$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करून/कर$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दीनान/दी$ +^और/और$ +^नाश/नाश$ +^हो/हो$ +^जानान/जा$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हम/हम/हम$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^छा/छ$ +^जो/जो$ +^अपून/अपून$ +^विश्वास/विश्वास$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^जीवन/जीवन$ +^पा/पा/पा$ +^लीनान/ली$ +^विश्वास/विश्वास$ +^यो/यो/यो$ +^बातो/*बातो$ +^में/में$ +^भरोसा/*भरोसा$ +^करून/कर$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^हमून/हमून$ +^पक्का/*पक्का$ +^उई/उई/उ+ई$ +^मिलोलो/*मिलोलो$ +^जैकी/*जैकी$ +^हम/हम/हम$ +^आश/*आश$ +^करनू/कर$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करून/कर$ +^जैस/जैस$ +^नै/नै$ +^देख/देख/देख/देख$ +^सकना/सका$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^छन/छ$ +^हमार/हमार$ +^पूर्वजून/पूर्वज$ +^इसा/इसा$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^को/को$ +^विश्वास/विश्वास$ +^छ्यो/छ$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^यो/यो/यो$ +^कारण/कारण$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उनून/उनून/उनून$ +^है/है$ +^खुश/खुश$ +^छ्यो/छ$ +^विश्वास/विश्वास$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^हम/हम/हम$ +^जाणि/*जाणि$ +^जानू/जा$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^पुर/पुर$ +^संसारा/संसारा$ +^स/स/स$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बचन/बचन$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^बनाछ/बना$ +^छै/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हम/हम/हम$ +^जो/जो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^देखनू/देख$ +^उ/उ/उ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^चीजून/चीज$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बनिना/बन$ +^छन/छ$ +^जिनून/जिनून$ +^देखी/देख$ +^नै/नै$ +^जा/जा/जा$ +^सकनो/सक$ +^विश्वासा/*विश्वासा$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^आदम/*आदम$ +^का/का$ +^च्योलो/च्योलो$ +^हाबिल/*हाबिल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^ठूला/ठूला$ +^भाई/भाई$ +^कैन/*कैन$ +^है/है$ +^महान/महान$ +^बलिदान/बलिदान$ +^चढ़ाछ/चढ़ा$ +^;/;$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^बलिदान/बलिदान$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^स्वीकार/*स्वीकार$ +^करछ्य/कर/कर$ +^कि/कि/कि$ +^हाबिल/*हाबिल$ +^एक/एक$ +^धर्मी/धर्मी$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छ्यो/छ$ +^किलैकी/किलैकी$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^हाबिल/*हाबिल$ +^का/का$ +^बलिदान/बलिदान$ +^है/है$ +^खुश/खुश$ +^छ्यो/छ$ +^हालाकि/*हालाकि$ +^हाबिल/*हाबिल$ +^मर/मर/मर$ +^चुक/चुक$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^हम/हम/हम$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^राखना/*राखना$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^उथैं/उथैं$ +^सिखनू/*सिखनू$ +^विश्वास/विश्वास$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^हनोक/*हनोक$ +^नामोको/नाम+क$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^उठा/उठा/उठा$ +^ली/ली/ली$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उ/उ/उ$ +^नै/नै$ +^मर्यो/*मर्यो$ +^,/,$ +^कैसे/कैसे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उको/उको$ +^लाश/*लाश$ +^नी/नी$ +^मिली/मिल$ +^;/;$ +^किलैकी/किलैकी$ +^विश्वासका/*विश्वासका$ +^द्वारा/द्वारा$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^ऊस/ऊस$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^उठा/उठा/उठा$ +^लीछ/ली$ +^,/,$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^उठाई/उठा$ +^जान/जा$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^उक/उक/उक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^कईना/कु$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^हनोक/*हनोक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^परमेश्वरेस/*परमेश्वरेस$ +^खुश/खुश$ +^करछ्य/कर/कर$ +^केवल/केवल$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^हम/हम/हम$ +^ऊस/ऊस$ +^खुश/खुश$ +^कर/कर/कर$ +^सकनू/सक$ +^किलैकी/किलैकी$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^ऊँनवाला/*ऊँनवाला$ +^स/स/स$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करून/कर$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^जो/जो$ +^ऊस/ऊस$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^खोजनान/खोज$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^उनून/उनून/उनून$ +^उको/उको$ +^प्रतिफल/*प्रतिफल$ +^दीछो/दी$ +^विश्वास/विश्वास$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^नूह/*नूह$ +^स/स/स$ +^एक/एक$ +^बाढ़/बाढ़$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^चेतावनी/चेतावनी$ +^दी/दी/दी$ +^गैछ/गै$ +^जो/जो$ +^उले/उले$ +^कभै/कभै$ +^नी/नी$ +^देखीना/*देखीना$ +^की/की/की$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^चेतावनी/चेतावनी$ +^पाभेरन/पा+भेरन$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^हुकमो/*हुकमो$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^परिवार/*परिवार$ +^का/का$ +^बचाव/*बचाव$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जहाज/जहाज$ +^बनाछ/बना$ +^,/,$ +^और/और$ +^नूह/*नूह$ +^का/का$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करून/कर$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^,/,$ +^बाकि/*बाकि$ +^लोग/लोग$ +^जिनूनले/जिनून+ले$ +^विश्वास/विश्वास$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^दोषी/*दोषी$ +^ठैहराई/*ठैहराई$ +^ग्या/ग्य$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^डूब/*डूब$ +^भेरन/भेरन$ +^मर/मर/मर$ +^ग्या/ग्य$ +^नूह/*नूह$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^नजरून/*नजरून$ +^में/में$ +^धर्मी/धर्मी$ +^बनछ्य/बन$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उले/उले$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^विश्वासा/*विश्वासा$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^स/स/स$ +^जब/जब/जब$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^एक/एक$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^जान/जा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बुलाछ/बुला$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^हुकुम/हुकुम$ +^स/स/स$ +^मानभेरन/मान+भेरन$ +^इसा/इसा$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^निकल/निकल/निकल$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^जाँ/जाँ$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ऊस/ऊस$ +^उक/उक/उक$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^की/की/की$ +^जमीन/*जमीन$ +^दीन/दीन$ +^वालो/वालो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^नी/नी$ +^जाण/जाण/जाण$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^काँ/काँ$ +^जान/जा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^प्रभु/प्रभु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उथैं/उथैं$ +^नी/नी$ +^कै/कै$ +^राखछ्यो/राख$ +^;/;$ +^लेकिन/लेकिन$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^हुकुम/हुकुम$ +^मानभेरन/मान+भेरन$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^उ/उ/उ$ +^देश/देश$ +^खिन/खिन/खिन$ +^न्हैग्यो/न्है/न्हैजा$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^जो/जो$ +^जमीनो/*जमीनो$ +^को/को$ +^वादा/वादा$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^एक/एक$ +^अजनबी/*अजनबी$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^तम्बून/*तम्बून$ +^में/में$ +^रूछ्यो/रू$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^,/,$ +^उको/उको$ +^च्योलो/च्योलो$ +^इसहाक/इसहाक$ +^और/और$ +^उको/उको$ +^नाती/*नाती$ +^याकूब/याकूब$ +^,/,$ +^जिनून/जिनून$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^उई/उई/उ+ई$ +^वादा/वादा$ +^मिलीना/*मिलीना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तम्बू/*तम्बू$ +^में/में$ +^रूछ्या/रू/रू$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उ/उ/उ$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^इसा/इसा$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^रूना/*रूना$ +^का/का$ +^इंतजार/*इंतजार$ +^करछ्या/कर/कर$ +^जो/जो$ +^हमेशा/हमेशा$ +^बनिना/बन$ +^को/को$ +^रौलो/रू$ +^,/,$ +^और/और$ +^जैको/जैको$ +^रचूनवालो/*रचूनवालो$ +^और/और$ +^बनूनवालो/*बनूनवालो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^छै/छ$ +^विश्वासा/*विश्वासा$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^की/की/की$ +^घरवाली/घर+वाली$ +^सारा/सारा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बुढ़ियाकाल/*बुढ़ियाकाल$ +^में/में$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^गर्भ/*गर्भ$ +^धारण/*धारण$ +^करना/कर$ +^की/की/की$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^पाछ/पा$ +^;/;$ +^किलैकी/किलैकी$ +^ऊस/ऊस$ +^पुर/पुर$ +^भरोसा/*भरोसा$ +^छ्यो/छ$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उई/उई/उ+ई$ +^करोलो/कर$ +^जैको/जैको$ +^उले/उले$ +^वादा/वादा$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^जब/जब/जब$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^भौत/भौत/भौत$ +^बूढ़ो/*बूढ़ो$ +^हो/हो$ +^गैछ्यो/गै$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^मौत/मौत$ +^का/का$ +^करीब/*करीब$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^आकाश/आकाश$ +^का/का$ +^तारा/तारा$ +^और/और$ +^समुन्द्राक/*समुन्द्राक$ +^रेताक/*रेताक$ +^नियाती/नियाती$ +^,/,$ +^अनगिनत/*अनगिनत$ +^वंश/*वंश$ +^पैद/पैद$ +^भ्यान/भ्य$ +^इन/इन$ +^सबै/सबै$ +^लोग/लोग$ +^जिनूनले/जिनून+ले$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^चीजून/चीज$ +^पाईन/*पाईन$ +^बिना/बिना$ +^मर/मर/मर$ +^ग्या/ग्य$ +^जैको/जैको$ +^वादा/वादा$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^स/स/स$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^ग्या/ग्य$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ऊँन/आ/ऊँन/ऊँन$ +^वाला/वाला$ +^बखत/बखत$ +^में/में$ +^कि/कि/कि$ +^करोलो/कर$ +^उनूनले/उनूनले$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^लीछ/ली$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^यो/यो/यो$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^अजनबी/*अजनबी$ +^और/और$ +^परदेशी/*परदेशी$ +^छा/छ$ +^यो/यो/यो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बतूछो/*बतूछो$ +^जो/जो$ +^कुंना/*कुंना$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यो/यो/यो$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^अजनबी/*अजनबी$ +^और/और$ +^परदेशी/*परदेशी$ +^छन/छ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^दिखनान/*दिखनान$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^एक/एक$ +^इसा/इसा$ +^देश/देश$ +^स/स/स$ +^पाना/*पाना$ +^की/की/की$ +^उम्मीद/*उम्मीद$ +^करून/कर$ +^मर्यान/मार$ +^जो/जो$ +^उनोरो/उनोरो$ +^होलो/हो$ +^अगर/अगर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उ/उ/उ$ +^देशा/देशा$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सोचनान/*सोचनान$ +^जा/जा/जा$ +^भटे/भटे$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^आईना/*आईना$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^त/त/त$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^वापस/वापस$ +^जाँ/जाँ$ +^सकछ्या/सक/सक$ +^लेकिन/लेकिन$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^उनून/उनून/उनून$ +^एक/एक$ +^खास/खास$ +^देश/देश$ +^की/की/की$ +^आश/*आश$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^कईजान/*कईजान$ +^में/में$ +^खुश/खुश$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उले/उले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^एक/एक$ +^शैहर/शैहर$ +^तैयार/तैयार$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^जब/जब/जब$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^स/स/स$ +^परखछ्य/*परखछ्य$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^विश्वास/विश्वास$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^इसहाक/इसहाक$ +^को/को$ +^बलिदान/बलिदान$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैयार/तैयार$ +^हो/हो$ +^ग्यो/ग्य$ +^इसहाक/इसहाक$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^को/को$ +^एकलौत/*एकलौत$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^थैं/थैं$ +^यो/यो/यो$ +^च्याला/च्याला$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^वादा/वादा$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^कि/कि/कि$ +^,/,$ +^“/“$ +^इसहाक/इसहाक$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^ही/*ही$ +^त्येरो/*त्येरो$ +^वंश/*वंश$ +^जाणि/*जाणि$ +^जालो/जा$ +^”/”$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^स/स/स$ +^यो/यो/यो$ +^पुरो/पुरो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^मरिनान/*मरिनान$ +^ज्यून/ज्यून$ +^कर/कर/कर$ +^सकछो/सक$ +^और/और$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^च्याला/च्याला$ +^इसहाक/इसहाक$ +^स/स/स$ +^मरिनान/*मरिनान$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^वापस/वापस$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^पा/पा/पा$ +^लीछ/ली$ +^विश्वास/विश्वास$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^इसहाक/इसहाक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^द्वीवै/द्वीवै$ +^च्यालान/च्याला$ +^याकूब/याकूब$ +^और/और$ +^एसाव/*एसाव$ +^स/स/स$ +^वादा/वादा$ +^का/का$ +^बातुन/बातु$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^आशीष/*आशीष$ +^दीछ/दी$ +^विश्वास/विश्वास$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^याकूब/याकूब$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मरून/मर$ +^बखत/बखत$ +^यूसुफ/यूसुफ$ +^का/का$ +^द्वीवै/द्वीवै$ +^च्याला/च्याला$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^एक/एक$ +^स/स/स$ +^आशीष/*आशीष$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपूनी/अपूनी$ +^लठ्ठी/*लठ्ठी$ +^का/का$ +^सहारा/*सहारा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^झुकभेरन/झुक+भेरन$ +^उले/उले$ +^परमेश्वरै/परमेश्वरै$ +^की/की/की$ +^अराधना/अराधना$ +^करछ्य/कर/कर$ +^विश्वासा/*विश्वासा$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^यूसुफ/यूसुफ$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^मरून/मर$ +^वालो/वालो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उले/उले$ +^पुर/पुर$ +^विश्वास/विश्वास$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^कि/कि/कि$ +^इस्राएल/इस्राएल$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^मिस्र/मिस्र$ +^देश/देश$ +^भटे/भटे$ +^निकलाल/*निकलाल$ +^,/,$ +^या/या/या$ +^तक/तक$ +^कि/कि/कि$ +^उले/उले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^यो/यो/यो$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दीछ/दी$ +^कि/कि/कि$ +^“/“$ +^जब/जब/जब$ +^तुम/तुम$ +^मिस्र/मिस्र$ +^देश/देश$ +^भटे/भटे$ +^जाला/जा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^म्यारा/म्यारा$ +^मरना/मरन$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^मेरि/मेरि$ +^हड्डीन/*हड्डीन$ +^अपून/अपून$ +^दगाड़/दगाड़$ +^कनान/*कनान$ +^देश/देश$ +^ली/ली/ली$ +^जाया/जा$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^जब/जब/जब$ +^मिस्र/मिस्र$ +^देशा/देशा$ +^का/का$ +^राजा/राजा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दीछ/दी$ +^कि/कि/कि$ +^जन्म/जन्म$ +^हुन/हो$ +^तक/तक$ +^सब/सब$ +^इस्राएली/*इस्राएली$ +^का/का$ +^च्यालान/च्याला$ +^मार/मार/मार$ +^दी/दी/दी$ +^जानो/*जानो$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^विश्वासा/*विश्वासा$ +^कारण/कारण$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^ईजा/ईजा$ +^-/-$ +^बबा/बबा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^पैद/पैद$ +^हुना/हो$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^ऊस/ऊस$ +^तीन/तीन$ +^मैंन/*मैंन$ +^तक/तक$ +^लुका/*लुका$ +^भेरन/भेरन$ +^राखछ्य/राख$ +^;/;$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उनूनले/उनूनले$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^साधरण/*साधरण$ +^बच्चा/बच्चा$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^राजा/राजा$ +^का/का$ +^हुकुम/हुकुम$ +^स/स/स$ +^तोड़ून/*तोड़ून$ +^है/है$ +^नै/नै$ +^घबराया/*घबराया$ +^मिस्र/मिस्र$ +^देशा/देशा$ +^का/का$ +^फरौन/*फरौन$ +^राजा/राजा$ +^फिरौन/*फिरौन$ +^की/की/की$ +^चेलि/*चेलि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मूसास/*मूसास$ +^पालछ्य/*पालछ्य$ +^जब/जब/जब$ +^मूसा/मूसा$ +^ठूलो/ठूलो$ +^हो/हो$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^विश्वास/विश्वास$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^उ/उ/उ$ +^नी/नी$ +^चाँछ्यो/चाँ$ +^कि/कि/कि$ +^लोग/लोग$ +^ऊस/ऊस$ +^राजकुमारी/*राजकुमारी$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^कुंन/*कुंन$ +^यो/यो/यो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^भ्योछ/भ्य$ +^कि/कि/कि$ +^मूसा/मूसा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^बखत/बखत$ +^खिन/खिन/खिन$ +^पाप/पाप$ +^को/को$ +^सुख/*सुख$ +^को/को$ +^आनंद/*आनंद$ +^लीना/ली$ +^का/का$ +^बजाय/*बजाय$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^दुख/दुख$ +^भोगुन/*भोगुन$ +^निको/निको$ +^समझछ्य/समझ$ +^मूसा/मूसा$ +^जाण/जाण/जाण$ +^छ्यो/छ$ +^कि/कि/कि$ +^मिस्र/मिस्र$ +^देशा/देशा$ +^का/का$ +^खजाना/*खजाना$ +^की/की/की$ +^तुलना/*तुलना$ +^में/में$ +^मसीह/मसीह$ +^खिन/खिन/खिन$ +^दुख/दुख$ +^भोगून/*भोगून$ +^निको/निको$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^इसो/इसो$ +^करना/कर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ऊस/ऊस$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^ईनाम/ईनाम$ +^द्योलो/द्याल$ +^विश्वास/विश्वास$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^राजा/राजा$ +^का/का$ +^क्रोध/*क्रोध$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^डरभेरन/*डरभेरन$ +^मूसा/मूसा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मिस्र/मिस्र$ +^देश/देश$ +^स/स/स$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उ/उ/उ$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^ग्यो/ग्य$ +^छ्यो/छ$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^माना/मान$ +^इसो/इसो$ +^छ्यो/छ$ +^जसो/जसो$ +^उले/उले$ +^परमेश्वरेस/*परमेश्वरेस$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^अदृश्य/*अदृश्य$ +^छै/छ$ +^विश्वास/विश्वास$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^मूसा/मूसा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इस्राएली/*इस्राएली$ +^लोगून/लोग$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^द्वारून/*द्वारून$ +^और/और$ +^मोलून/*मोलून$ +^में/में$ +^मेम्ना/*मेम्ना$ +^को/को$ +^खून/खून$ +^छिड़क/*छिड़क$ +^भेरन/भेरन$ +^फसह/*फसह$ +^का/का$ +^त्यारे/*त्यारे$ +^की/की/की$ +^रस्म/*रस्म$ +^पुरी/पुरी$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^पैलि/पैलि$ +^सन्तानून/*सन्तानून$ +^नाश/नाश$ +^करून/कर$ +^वालो/वालो$ +^दूत/*दूत$ +^,/,$ +^इस्राएला/*इस्राएला$ +^का/का$ +^पैलि/पैलि$ +^सन्तानून/*सन्तानून$ +^नै/नै$ +^छू/छू/छू$ +^सको/*सको$ +^विश्वास/विश्वास$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^इस्राएली/*इस्राएली$ +^लोग/लोग$ +^लाल/*लाल$ +^समुद्रा/*समुद्रा$ +^स/स/स$ +^पार/पार$ +^इसकैं/*इसकैं$ +^कर/कर/कर$ +^ग्या/ग्य$ +^,/,$ +^जसकैं/जैस+तरह$ +^सुखी/*सुखी$ +^जमीन/*जमीन$ +^में/में$ +^हिटून/हिट$ +^मर्यान/मार$ +^हुन/हो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^मिस्र/मिस्र$ +^देशा/देशा$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^ऊस/ऊस$ +^पार/पार$ +^करून/कर$ +^लाग्‍यान/*लाग्‍यान$ +^त/त/त$ +^समुन्द्रो/*समुन्द्रो$ +^को/को$ +^पानि/पानि$ +^पैलि/पैलि$ +^नियाती/नियाती$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^उनून/उनून/उनून$ +^बगा/*बगा$ +^भेरन/भेरन$ +^ली/ली/ली$ +^ग्योछ/ग्य$ +^किलैकी/किलैकी$ +^इस्राएली/*इस्राएली$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^विश्वास/विश्वास$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सात/सात$ +^दिनून/दिन$ +^तक/तक$ +^यरीहो/*यरीहो$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^दीवार/*दीवार$ +^का/का$ +^चारू/चारू$ +^तरफ/तरफ$ +^चक्‍कर/*चक्‍कर$ +^लगायान/*लगायान$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^दीवार/*दीवार$ +^खिती/खिती$ +^गै/गै/गै$ +^विश्वास/विश्वास$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^राहाब/राहाब$ +^वेश्या/*वेश्या$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^हुकुम/हुकुम$ +^नै/नै$ +^मान्या/*मान्या$ +^वालान/वालान$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^नाश/नाश$ +^भैछ/*भैछ$ +^;/;$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उले/उले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^इस्राएली/*इस्राएली$ +^भेदियान/*भेदियान$ +^शरण/*शरण$ +^दीछ/दी$ +^जो/जो$ +^यरीहो/*यरीहो$ +^शैहरो/*शैहरो$ +^को/को$ +^भेद/*भेद$ +^लीन/ली$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आईना/*आईना$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^मैंस/मैंस$ +^और/और$ +^के/के$ +^कुंना/*कुंना$ +^की/की/की$ +^के/के$ +^जरूरत/जरूरत$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^अगर/अगर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^इसा/इसा$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^विश्वास/विश्वास$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^चर्चा/*चर्चा$ +^करून/कर$ +^लागू/*लागू$ +^जसकैं/जैस+तरह$ +^गिदोन/*गिदोन$ +^,/,$ +^बाराक/*बाराक$ +^,/,$ +^शिमशोन/*शिमशोन$ +^,/,$ +^और/और$ +^यिफ्ताह/*यिफ्ताह$ +^,/,$ +^और/और$ +^दाऊद/दाऊद$ +^और/और$ +^शमूएल/*शमूएल$ +^और/और$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बतुन/*बतुन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पास/पास$ +^बखत/बखत$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^इनूनले/*इनूनले$ +^विश्वास/विश्वास$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^जीत्यान/*जीत्यान$ +^;/;$ +^भल/भल$ +^काम/काम$ +^कर्यान/कर$ +^;/;$ +^और/और$ +^वादा/वादा$ +^करिना/कर$ +^का/का$ +^चीजून/चीज$ +^पायान/*पायान$ +^,/,$ +^बाघ/*बाघ$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^नै/नै$ +^खा/खा/खा$ +^सक्या/*सक्या$ +^आगा/*आगा$ +^की/की/की$ +^लपट/*लपट$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^नै/नै$ +^जला/जला/जला$ +^सकी/सक$ +^,/,$ +^और/और$ +^तलवारै/*तलवारै$ +^की/की/की$ +^धार/*धार$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^नै/नै$ +^मार/मार/मार$ +^सकी/सक$ +^एक/एक$ +^बार/बार$ +^कमजोर/*कमजोर$ +^हुना/हो$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^उनून/उनून/उनून$ +^दुबारा/दुबारा$ +^ताकतवर/*ताकतवर$ +^बनाई/बना$ +^ग्योछ/ग्य$ +^;/;$ +^लड़ाई/*लड़ाई$ +^में/में$ +^बीर/*बीर$ +^निकल्यान/*निकल्यान$ +^;/;$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^अपून/अपून$ +^दुश्मनून/*दुश्मनून$ +^की/की/की$ +^सेनान/*सेनान$ +^दूर/दूर$ +^भगा/*भगा$ +^दीछ/दी$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^स्यैनिन/स्यैनि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^मरिनाका/*मरिनाका$ +^लोगून/लोग$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^पाछ/पा$ +^;/;$ +^कतुक/कतुक$ +^त/त/त$ +^मार/मार/मार$ +^खानै/खा$ +^-/-$ +^खानै/खा$ +^मर/मर/मर$ +^ग्या/ग्य$ +^;/;$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अपूनो/अपूनो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^नी/नी$ +^छोड़ून/*छोड़ून$ +^चाँछ्या/चाँ/चाँ$ +^ताकि/ताकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^कैद/*कैद$ +^भटे/भटे$ +^रिहा/*रिहा$ +^हो/हो$ +^जियून/*जियून$ +^;/;$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मरिभेरन/*मरिभेरन$ +^दुबारा/दुबारा$ +^ज्यून/ज्यून$ +^हुना/हो$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^हमेशा/हमेशा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जीन/*जीन$ +^चाँछ्या/चाँ/चाँ$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^मजाक/*मजाक$ +^उड़ाछ/*उड़ाछ$ +^और/और$ +^कोड़ो/*कोड़ो$ +^को/को$ +^सामना/*सामना$ +^करून/कर$ +^पड़छ्य/पड़$ +^जब/जब/जब$ +^की/की/की$ +^कुछून/*कुछून$ +^जंजीरों/*जंजीरों$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जकड़/*जकड़$ +^भेरन/भेरन$ +^जेल/जेल$ +^में/में$ +^डाल/डाल/डाल$ +^दी/दी/दी$ +^ग्यान/ग्य$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^लोगून/लोग$ +^ढूंगान/*ढूंगान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लोड़ियाई/*लोड़ियाई$ +^ग्योछ/ग्य$ +^और/और$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लोगून/लोग$ +^आरी/*आरी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^चीरभेरन/*चीरभेरन$ +^द्वी/द्वी$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^कर/कर/कर$ +^दी/दी/दी$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^कईन/*कईन$ +^तलवार/*तलवार$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मौत/मौत$ +^का/का$ +^घाट/*घाट$ +^उतार/*उतार$ +^दीछ/दी$ +^ग्योछ/ग्य$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^गरीब/*गरीब$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^अत्याचार/*अत्याचार$ +^और/और$ +^बुरा/बुरा$ +^बरताव/*बरताव$ +^करि/कर$ +^ग्योछ/ग्य$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^भेड़/भेड़$ +^-/-$ +^बाकरान/*बाकरान$ +^का/का$ +^खालून/*खालून$ +^ओढ़भेरन/*ओढ़भेरन$ +^इथकै/*इथकै$ +^-/-$ +^उथकै/*उथकै$ +^और/और$ +^जंगलून/*जंगलून$ +^,/,$ +^और/और$ +^पहाड़ून/*पहाड़ून$ +^,/,$ +^और/और$ +^गुफान/*गुफान$ +^में/में$ +^,/,$ +^और/और$ +^धरतीका/*धरतीका$ +^हुडियारून/*हुडियारून$ +^में/में$ +^मारा/*मारा$ +^-/-$ +^मारा/*मारा$ +^फेरीन/*फेरीन$ +^र्यान/*र्यान$ +^यो/यो/यो$ +^बुरा/बुरा$ +^संसार/संसार$ +^इन/इन$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^योग्य/*योग्य$ +^नी/नी$ +^छ्यो/छ$ +^विश्वासा/*विश्वासा$ +^का/का$ +^द्वाराई/*द्वाराई$ +^इन/इन$ +^सबून/सबून$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उनून/उनून/उनून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^खुश/खुश$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^उनून/उनून/उनून$ +^उ/उ/उ$ +^नै/नै$ +^मिल्यो/*मिल्यो$ +^जैस/जैस$ +^दीना/*दीना$ +^को/को$ +^वादा/वादा$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^किलैकी/किलैकी$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^उनून/उनून/उनून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^एक/एक$ +^बड़िया/*बड़िया$ +^योजना/*योजना$ +^छै/छ$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उनून/उनून/उनून$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^हमार/हमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^मिलाभेरन/*मिलाभेरन$ +^सिद्ध/सिद्ध/सिद्ध$ +^बनूनो/*बनूनो$ +^चाछो/चा$ +^हमार/हमार$ +^आस/*आस$ +^-/-$ +^पास/पास$ +^इसा/इसा$ +^कई/कई$ +^लोग/लोग$ +^छन/छ$ +^जिनरी/*जिनरी$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^हमून/हमून$ +^बतूछी/*बतूछी$ +^कि/कि/कि$ +^विश्वास/विश्वास$ +^को/को$ +^मतलब/मतलब$ +^कि/कि/कि$ +^हुछो/हो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^आ/आ/आ$ +^हम/हम/हम$ +^हरेक/हरेक$ +^रूकावट/*रूकावट$ +^और/और$ +^पाप/पाप$ +^स/स/स$ +^दूर/दूर$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^,/,$ +^हमून/हमून$ +^जै/जै$ +^बाटा/बाटा$ +^में/में$ +^जानो/*जानो$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^उमें/उ+में$ +^हमून/हमून$ +^जरूर/जरूर$ +^चलून/*चलून$ +^चैछो/चा$ +^हमून/हमून$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^देखनै/देख$ +^रून/रू$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^हमून/हमून$ +^अघिल/अघिल$ +^बढ़ूछो/*बढ़ूछो$ +^और/और$ +^हमोरो/हमोरो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^पुरो/पुरो$ +^करछो/कर$ +^उले/उले$ +^लज्जा/*लज्जा$ +^की/की/की$ +^के/के$ +^चिन्ता/चिन्ता$ +^नै/नै$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^सूली/सूली$ +^को/को$ +^दुख/दुख$ +^सह/*सह$ +^लीछ/ली$ +^;/;$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उ/उ/उ$ +^जाण/जाण/जाण$ +^छ्यो/छ$ +^कि/कि/कि$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^में/में$ +^ऊस/ऊस$ +^खुशी/खुशी$ +^होलि/हो$ +^कि/कि/कि$ +^उले/उले$ +^इसो/इसो$ +^करछ्य/कर/कर$ +^अब/अब$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सिंहासन/*सिंहासन$ +^का/का$ +^दैन/दैन$ +^तरफ/तरफ$ +^बैठिना/बैठ$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^यीशुक/*यीशुक$ +^उदारणा/*उदारणा$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सोचा/*सोचा$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उले/उले$ +^जिन/*जिन$ +^पापिन/*पापिन$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^दीईना/दीईना$ +^का/का$ +^घोर/*घोर$ +^कष्टून/*कष्टून$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^सह/*सह$ +^लीछ/ली$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^उहै/*उहै$ +^इतुक/*इतुक$ +^नफरत/*नफरत$ +^करछ्या/कर/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^निराश/*निराश$ +^होभेरन/हो+भेरन$ +^हिम्मत/*हिम्मत$ +^नै/नै$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दी/दी/दी$ +^जब/जब/जब$ +^तुम/तुम$ +^बुराईन/*बुराईन$ +^की/की/की$ +^ताकतून/*ताकतून$ +^का/का$ +^खिलाफ/खिलाफ$ +^संघर्ष/*संघर्ष$ +^करछा/कर$ +^त/त/त$ +^तुमून/तुमून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इसी/इसी$ +^लड़ाई/*लड़ाई$ +^नै/नै$ +^लड़ी/*लड़ी$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^मौत/मौत$ +^होज्यौ/*होज्यौ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तुम/तुम$ +^उ/उ/उ$ +^हिम्मत/*हिम्मत$ +^वाला/वाला$ +^उपदेश/उपदेश/उपदेश$ +^स/स/स$ +^भूल/*भूल$ +^चुक/चुक$ +^गैछा/गै$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^तुमून/तुमून$ +^अपूनो/अपूनो$ +^च्योलो/च्योलो$ +^समझभेरन/*समझभेरन$ +^दीईना/दीईना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^च्याला/च्याला$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^प्रभु/प्रभु$ +^तुमून/तुमून$ +^यो/यो/यो$ +^एहसास/*एहसास$ +^करूँछो/*करूँछो$ +^कि/कि/कि$ +^तुमूले/तुमूले$ +^गलत/गलत$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^तुमून/तुमून$ +^डाँटछो/*डाँटछो$ +^त/त/त$ +^तुम/तुम$ +^हार/*हार$ +^जन/जन$ +^माना/मान$ +^”/”$ +^किलैकी/किलैकी$ +^प्रभु/प्रभु$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^डाँटछो/*डाँटछो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^;/;$ +^जैस/जैस$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^अपूनो/अपूनो$ +^च्योलो/च्योलो$ +^मानछो/मान$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^सजा/सजा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दीछो/दी$ +^तुम/तुम$ +^जो/जो$ +^दुख/दुख$ +^सहछा/*सहछा$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^परमेश्वरै/परमेश्वरै$ +^की/की/की$ +^डाँठ/*डाँठ$ +^समझा/समझा/समझा$ +^;/;$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^तुमून/तुमून$ +^च्योलो/च्योलो$ +^समझभेरन/*समझभेरन$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^इसो/इसो$ +^बर्ताव/बर्ताव$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^बबा/बबा$ +^नै/नै$ +^डाँठनो/*डाँठनो$ +^?/?$ +^अगर/अगर$ +^उ/उ/उ$ +^डाँठ/*डाँठ$ +^जो/जो$ +^सबून/सबून$ +^पड़छी/पड़$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^पड़नी/*पड़नी$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुम/तुम$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सच्चा/*सच्चा$ +^च्याला/च्याला$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^जब/जब/जब$ +^कि/कि/कि$ +^हमार/हमार$ +^शारीरिक/*शारीरिक$ +^बबा/बबा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमून/हमून$ +^डाँठ/*डाँठ$ +^छ्या/छ$ +^और/और$ +^हमूनले/*हमूनले$ +^उनोरो/उनोरो$ +^आदर/आदर$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^हमून/हमून$ +^अपून/अपून$ +^स्वर्गीय/स्वर्गीय$ +^पिता/पिता$ +^को/को$ +^कतुक/कतुक$ +^सम्मान/*सम्मान$ +^करूनो/कर$ +^चैछो/चा$ +^और/और$ +^उकी/उकी$ +^बात/बात$ +^सुणूनी/*सुणूनी$ +^चैछी/*चैछी$ +^ताकि/ताकि$ +^हम/हम/हम$ +^हमेशा/हमेशा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ज्यूना/*ज्यूना$ +^रै/रै/रै$ +^सका/सका$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^हमून/हमून$ +^सुधारो/*सुधारो$ +^हमार/हमार$ +^संसारिक/*संसारिक$ +^बबा/बबा$ +^जसो/जसो$ +^उनून/उनून/उनून$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^निको/निको$ +^लागछो/लाग$ +^,/,$ +^हमून/हमून$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^बखत/बखत$ +^खिन/खिन/खिन$ +^डाँठ/*डाँठ$ +^छ्या/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^हमेरि/*हमेरि$ +^भलाई/भलाई$ +^खिन/खिन/खिन$ +^हमून/हमून$ +^डाँटछो/*डाँटछो$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^उकी/उकी$ +^पवित्रता/*पवित्रता$ +^में/में$ +^भागीदार/*भागीदार$ +^हो/हो$ +^ज्या/ज्या/ज्या$ +^जै/जै$ +^बखत/बखत$ +^डाँठ/*डाँठ$ +^पड़छी/पड़$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^डाँठ/*डाँठ$ +^निकी/*निकी$ +^नै/नै$ +^लागनी/*लागनी$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^उ/उ/उ$ +^बुरो/*बुरो$ +^लागछो/लाग$ +^लेकिन/लेकिन$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^में/में$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^हम/हम/हम$ +^येले/येले$ +^सिख/*सिख$ +^लीनू/ली$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^हमून/हमून$ +^शांति/*शांति$ +^मिलछी/मिल$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^हम/हम/हम$ +^सही/सही$ +^ढंगले/*ढंगले$ +^जीनो/*जीनो$ +^शुरू/शुरू$ +^करनू/कर$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^अपून/अपून$ +^थकिनाक/*थकिनाक$ +^हातून/हात$ +^मलि/मलि$ +^उठा/उठा/उठा$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^कमजोर/*कमजोर$ +^घुणान/*घुणान$ +^मजबूत/मजबूत$ +^करा/करा/करा/कर$ +^और/और$ +^याँ/याँ$ +^वाँ/वाँ$ +^देखना/*देखना$ +^का/का$ +^बजाय/*बजाय$ +^,/,$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^पुजून/*पुजून$ +^वाला/वाला$ +^सीधा/*सीधा$ +^बाटा/बाटा$ +^में/में$ +^हिटनै/*हिटनै$ +^रौ/रू$ +^ताकि/ताकि$ +^हमार/हमार$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^आत्मिक/*आत्मिक$ +^रूप/रूप$ +^में/में$ +^कमजोर/*कमजोर$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^भटक/*भटक$ +^नै/नै$ +^जून/*जून$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^उनोरो/उनोरो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^मजबूत/मजबूत$ +^हो/हो$ +^ज्यो/*ज्यो$ +^सबून/सबून$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^मेल/मेल/मेल$ +^मिलाप/*मिलाप$ +^राखा/*राखा$ +^,/,$ +^और/और$ +^पवित्र/पवित्र$ +^जीवन/जीवन$ +^जीन/*जीन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^हर/हर$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करनै/कर$ +^रौ/रू$ +^जैका/जैका$ +^बिना/बिना$ +^कोई/कोई$ +^प्रभु/प्रभु$ +^स/स/स$ +^कभै/कभै$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^देख/देख/देख/देख$ +^सकनो/सक$ +^सतर्क/सतर्क$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^कई/कई$ +^इसो/इसो$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आदिमी/आदिमी$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^का/का$ +^बिना/बिना$ +^नै/नै$ +^रै/रै/रै$ +^ज्यो/*ज्यो$ +^और/और$ +^ध्यान/ध्यान$ +^दी/दी/दी$ +^कि/कि/कि$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^अविश्वास/*अविश्वास$ +^में/में$ +^कड़वा/*कड़वा$ +^रूखा/*रूखा$ +^का/का$ +^जड़ा/*जड़ा$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^जन/जन$ +^बनून/बना$ +^दी/दी/दी$ +^जो/जो$ +^उक/उक/उक$ +^जहर/*जहर$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^कई/कई$ +^परेशानीन/*परेशानीन$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^बनछो/बन$ +^,/,$ +^जैले/जे+ले$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^है/है$ +^दूर/दूर$ +^हो/हो$ +^ज्यो/*ज्यो$ +^तुमूनमें/*तुमूनमें$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आदिमी/आदिमी$ +^व्यभिचारी/*व्यभिचारी$ +^जन/जन$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^और/और$ +^ना/ना$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^का/का$ +^नाती/*नाती$ +^एसाव/*एसाव$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^बुरा/बुरा$ +^काम/काम$ +^हुन/हो$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उ/उ/उ$ +^जियोठौ/*जियोठौ$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^खास/खास$ +^उत्तराधिकारी/*उत्तराधिकारी$ +^हुना/हो$ +^को/को$ +^अधिकार/अधिकार$ +^छ्यो/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उले/उले$ +^जन्मसिद्ध/*जन्मसिद्ध$ +^अधिकारो/*अधिकारो$ +^को/को$ +^सम्मान/*सम्मान$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^और/और$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उले/उले$ +^अपून/अपून$ +^नाना/*नाना$ +^भाई/भाई$ +^याकूब/याकूब$ +^स/स/स$ +^खान/खान$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^बेच/*बेच$ +^दीछ/दी$ +^तुम/तुम$ +^जाणछा/जाण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जब/जब/जब$ +^उले/उले$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^में/में$ +^अपून/अपून$ +^बबा/बबा$ +^इसहाक/इसहाक$ +^थैं/थैं$ +^आशीष/*आशीष$ +^पान/पा$ +^चाछ/चा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^ऊस/ऊस$ +^नै/नै$ +^दी/दी/दी$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^आँसू/*आँसू$ +^बगा/*बगा$ +^भेरन/भेरन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^आशीष/*आशीष$ +^स/स/स$ +^अपून/अपून$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^पायो/*पायो$ +^तुम/तुम$ +^सीनै/*सीनै$ +^पहाड़/*पहाड़$ +^जसा/*जसा$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^आया/*आया$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^देखी/देख$ +^और/और$ +^छुई/*छुई$ +^जा/जा/जा$ +^सकछो/सक$ +^कोई/कोई$ +^भयंकर/*भयंकर$ +^आग/आग$ +^या/या/या$ +^काला/*काला$ +^बादल/*बादल$ +^या/या/या$ +^तूफान/तूफान/तूफान$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^और/और$ +^लोग/लोग$ +^इसा/इसा$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^छ्या/छ$ +^जा/जा/जा$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^अपून/अपून$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^दीयान/दी$ +^तुम/तुम$ +^तुरी/*तुरी$ +^की/की/की$ +^आवाज/आवाज$ +^और/और$ +^बोलूनवालान/*बोलूनवालान$ +^का/का$ +^इसा/इसा$ +^आवाजा/*आवाजा$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^नै/नै$ +^आया/*आया$ +^,/,$ +^जैका/जैका$ +^सुणून/सुण$ +^वालान/वालान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बिनती/बिनती$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^अब/अब$ +^हमून/हमून$ +^थैं/थैं$ +^और/और$ +^बात/बात$ +^नै/नै$ +^करि/कर$ +^जौ/जा$ +^उनूनले/उनूनले$ +^यो/यो/यो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यो/यो/यो$ +^हुकुम/हुकुम$ +^स/स/स$ +^बरदास/*बरदास$ +^नी/नी$ +^कर/कर/कर$ +^सकछ्या/सक/सक$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^दीईना/दीईना$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^“/“$ +^अगर/अगर$ +^जानवर/*जानवर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^पहाड़/*पहाड़$ +^स/स/स$ +^छू/छू/छू$ +^लेलो/ली$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^ढूंगा/*ढूंगा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लोड़ियाई/*लोड़ियाई$ +^भेरन/भेरन$ +^मारी/मार$ +^जालो/जा$ +^”/”$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^दर्शन/*दर्शन$ +^इसो/इसो$ +^डरावना/*डरावना$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^या/या/या$ +^तक/तक$ +^कि/कि/कि$ +^मूसाले/*मूसाले$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^भौत/भौत/भौत$ +^डरछूँ/*डरछूँ$ +^और/और$ +^काँपछूँ/*काँपछूँ$ +^”/”$ +^तुम/तुम$ +^सिय्योन/*सिय्योन$ +^पहाड़ा/*पहाड़ा$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^आईना/*आईना$ +^का/का$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^स्वर्गीय/स्वर्गीय$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^जीवित/*जीवित$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^शैहर/शैहर$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जाँ/जाँ$ +^लाखू/*लाखू$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^खुशी/खुशी$ +^को/को$ +^पर्व/*पर्व$ +^मनूनान/*मनूनान$ +^तुम/तुम$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^पहलौठान/*पहलौठान$ +^का/का$ +^सभा/सभा$ +^में/में$ +^आईना/*आईना$ +^का/का$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^जिनारा/जिनारा$ +^नाम/नाम$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^लिखी/लिख$ +^ग्यान/ग्य$ +^तुम/तुम$ +^खुद/खुद$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^आछा/आ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^सब/सब$ +^चीजून/चीज$ +^को/को$ +^न्याय/न्याय$ +^करून/कर$ +^वालो/वालो$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^धर्मी/धर्मी$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^आत्मा/आत्मा$ +^छन/छ$ +^जिनून/जिनून$ +^अब/अब$ +^सिद्ध/सिद्ध/सिद्ध$ +^बनाई/बना$ +^ग्योछ/ग्य$ +^तुम/तुम$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^आ/आ/आ$ +^रैछा/रै$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^और/और$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^नय्या/नय्या$ +^वाचा/*वाचा$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^छिड़कीना/*छिड़कीना$ +^का/का$ +^खून/खून$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^आईना/*आईना$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^हाबिल/*हाबिल$ +^का/का$ +^खून/खून$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^न्याय/न्याय$ +^खिन/खिन/खिन$ +^रूना/*रूना$ +^का/का$ +^बजाय/*बजाय$ +^पापून/पाप$ +^की/की/की$ +^माफी/*माफी$ +^बात/बात$ +^करछो/कर$ +^सतर्क/सतर्क$ +^रया/*रया$ +^,/,$ +^और/और$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^जो/जो$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^बोलून/बोल$ +^मरियोछ/*मरियोछ$ +^उक/उक/उक$ +^हुकमून/हुकम$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^इस्राएला/*इस्राएला$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^सजा/सजा$ +^मिलछ्य/मिल$ +^जब/जब/जब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^सुणून/सुण$ +^है/है$ +^इन्कार/*इन्कार$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^और/और$ +^मूसा/मूसा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^चेतावनी/चेतावनी$ +^दीछ/दी$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^यो/यो/यो$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^और/और$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बुरो/*बुरो$ +^होलो/हो$ +^अगर/अगर$ +^हम/हम/हम$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^हुकमून/हुकम$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^करून/कर$ +^है/है$ +^इन्कार/*इन्कार$ +^करनू/कर$ +^जो/जो$ +^हमून/हमून$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^भटे/भटे$ +^चेतावनी/चेतावनी$ +^दीछो/दी$ +^जब/जब/जब$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^सीनै/*सीनै$ +^पहाड़/*पहाड़$ +^भटे/भटे$ +^बात/बात$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^उकी/उकी$ +^आवाज/आवाज$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^धरती/धरती$ +^हिलगै/*हिलगै$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अब/अब$ +^उले/उले$ +^यो/यो/यो$ +^वादा/वादा$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^एक/एक$ +^बार/बार$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^केवल/केवल$ +^धरती/धरती$ +^स/स/स$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^आकाश/आकाश$ +^स/स/स$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हिला/*हिला$ +^द्यूलो/द्याल$ +^”/”$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^बोल/बोल/बोल$ +^“/“$ +^एक/एक$ +^बार/बार$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^स/स/स$ +^दिखूनान/*दिखूनान$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^बनाईना/बनाईना$ +^का/का$ +^चीज/चीज$ +^हिल/*हिल$ +^जाला/जा$ +^और/और$ +^हटा/हटा/हटा$ +^दी/दी/दी$ +^जाला/जा$ +^जो/जो$ +^चीज/चीज$ +^हिलाई/*हिलाई$ +^नै/नै$ +^जानी/*जानी$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^हमेशा/हमेशा$ +^बनिना/बन$ +^का/का$ +^रूनान/रू$ +^हमून/हमून$ +^जो/जो$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^मिलीना/*मिलीना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^हिलाई/*हिलाई$ +^नै/नै$ +^जा/जा/जा$ +^सकूनो/सक$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हम/हम/हम$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^धन्यवाद/धन्यवाद$ +^दीनै/दी$ +^रूँ/*रूँ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उकी/उकी$ +^इच्छा/इच्छा$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^अराधना/अराधना$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^जैले/जे+ले$ +^उ/उ/उ$ +^खुश/खुश$ +^हुछो/हो$ +^किलैकी/किलैकी$ +^याद/याद$ +^राखा/*राखा$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरै/परमेश्वरै$ +^की/की/की$ +^सेवा/सेवा$ +^करनू/कर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^एक/एक$ +^आगा/*आगा$ +^जसो/जसो$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^अपवित्र/*अपवित्र$ +^हुन/हो$ +^वाली/वाली$ +^हर/हर$ +^चीज/चीज$ +^स/स/स$ +^भस्म/*भस्म$ +^कर/कर/कर$ +^दीछो/दी$ +^आपस/आपस$ +^में/में$ +^भाई/भाई$ +^-/-$ +^बैनिन/*बैनिन$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^दुसरा/दुसरा$ +^से/*से$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करनै/कर$ +^रौ/रू$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^आदर/आदर$ +^-/-$ +^सम्मान/*सम्मान$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^जरूरतमंद/*जरूरतमंद$ +^मुसाफिर/*मुसाफिर$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^येका/येका$ +^द्वारा/द्वारा$ +^कतकून/*कतकून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अनजाना/*अनजाना$ +^में/में$ +^स्वर्गदूतून/स्वर्गदूत$ +^को/को$ +^आदर/आदर$ +^-/-$ +^सम्मान/*सम्मान$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^कैदीन/*कैदीन$ +^को/को$ +^इसकैं/*इसकैं$ +^हाल/हाल$ +^-/-$ +^चाल/*चाल$ +^पुछनै/पुछ$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^समझा/समझा/समझा$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^कैद/*कैद$ +^में/में$ +^छा/छ$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^दुखी/*दुखी$ +^करि/कर$ +^जानान/जा$ +^,/,$ +^उनोरो/उनोरो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^समझभेरन/*समझभेरन$ +^हाल/हाल$ +^-/-$ +^चाल/*चाल$ +^पुछा/*पुछा$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^जसकैं/जैस+तरह$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दुख/दुख$ +^में/में$ +^शामिल/शामिल$ +^छा/छ$ +^ब्या/ब्या/ब्या$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^सम्मान/*सम्मान$ +^की/की/की$ +^बात/बात$ +^समझी/समझ$ +^जौ/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^रिश्ता/*रिश्ता$ +^में/में$ +^घरवाली/घर+वाली$ +^और/और$ +^घरवालो/घर+वालो$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^दुसरा/दुसरा$ +^का/का$ +^प्रति/*प्रति$ +^वफादार/*वफादार$ +^रून/रू$ +^किलैकी/किलैकी$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ब्यभिचारीन/*ब्यभिचारीन$ +^,/,$ +^और/और$ +^दुसरा/दुसरा$ +^स्यैनिन/स्यैनि$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^नाजायज/*नाजायज$ +^रिश्ता/*रिश्ता$ +^राखूनवालान/रख+वालान$ +^को/को$ +^का/का$ +^न्याय/न्याय$ +^करोलो/कर$ +^तुम/तुम$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^धन/धन$ +^-/-$ +^दौलत/दौलत$ +^का/का$ +^लालच/*लालच$ +^है/है$ +^दूर/दूर$ +^राखा/*राखा$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उमेंई/*उमेंई$ +^खुश/खुश$ +^रौ/रू$ +^किलैकी/किलैकी$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^खुद/खुद$ +^के/के$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैंस/तैंस$ +^कभै/कभै$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नी/नी$ +^छोडूलो/*छोडूलो$ +^,/,$ +^और/और$ +^तैंस/तैंस$ +^कभै/कभै$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नी/नी$ +^त्यागूँलो/*त्यागूँलो$ +^”/”$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हम/हम/हम$ +^विश्वास/विश्वास$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दगाड़/दगाड़$ +^कुंनू/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^प्रभु/प्रभु$ +^,/,$ +^मेरि/मेरि$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करछो/कर$ +^;/;$ +^मैं/मैं/मैं$ +^नी/नी$ +^डरूँलो/*डरूँलो$ +^;/;$ +^मैंस/मैंस$ +^के/के$ +^डर/डर/डर$ +^नी/नी$ +^होलो/हो$ +^कि/कि/कि$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आदिमी/आदिमी$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^कि/कि/कि$ +^कर/कर/कर$ +^सकछो/सक$ +^”/”$ +^जो/जो$ +^तुमार/तुमार$ +^अगुवा/अगुवा$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^जिनूनले/जिनून+ले$ +^तुमून/तुमून$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^बचन/बचन$ +^सुणाछ/*सुणाछ$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^याद/याद$ +^राखा/*राखा$ +^;/;$ +^और/और$ +^ध्यान/ध्यान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनार/उनार/उनार$ +^जीवन/जीवन$ +^स/स/स$ +^देखा/देख$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^उनूनले/उनूनले$ +^अपूनो/अपूनो$ +^जीवन/जीवन$ +^जीछ/*जीछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^मरून/मर$ +^तक/तक$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^विश्वास/विश्वास$ +^में/में$ +^वफादार/*वफादार$ +^बनिना/बन$ +^का/का$ +^रियान/*रियान$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हमून/हमून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊसोई/ऊसो+ई$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करूनो/कर$ +^चैछो/चा$ +^जसो/जसो$ +^उनूनले/उनूनले$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^बैलिया/*बैलिया$ +^और/और$ +^आज/आज$ +^और/और$ +^हमेशा/हमेशा$ +^एक/एक$ +^जसो/जसो$ +^छै/छ$ +^किलैकी/किलैकी$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^कभै/कभै$ +^नै/नै$ +^बदलनो/*बदलनो$ +^,/,$ +^तुमून/तुमून$ +^इन/इन$ +^सबै/सबै$ +^नय्या/नय्या$ +^और/और$ +^अलग/अलग$ +^-/-$ +^अलग/अलग$ +^शिक्षान/शिक्षा$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^नै/नै$ +^करून/कर$ +^चैनो/*चैनो$ +^जो/जो$ +^तुमून/तुमून$ +^गलत/गलत$ +^बाटान/बाटा$ +^में/में$ +^ली/ली/ली$ +^जानान/जा$ +^किलैकी/किलैकी$ +^तुमार/तुमार$ +^मनून/मन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^यो/यो/यो$ +^निकोछ/*निकोछ$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^मजबूत/मजबूत$ +^बना/बना/बना/बन$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^नियमून/नियम$ +^का/का$ +^मानना/*मानना$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^जो/जो$ +^खानाका/*खानाका$ +^बारिमें/बारिमें$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^खाना/खाना$ +^-/-$ +^पीना/*पीना$ +^सम्बन्धी/*सम्बन्धी$ +^प्रार्थनान/*प्रार्थनान$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^केको/*केको$ +^भलो/*भलो$ +^नै/नै$ +^भ्यो/*भ्यो$ +^जो/जो$ +^याजक/याजक$ +^यहूदी/यहूदी$ +^रीति/*रीति$ +^-/-$ +^रिवाज/*रिवाज$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^परमेश्वरै/परमेश्वरै$ +^की/की/की$ +^सेवा/सेवा$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^बलिदान/बलिदान$ +^द्वारा/द्वारा$ +^के/के$ +^फैदा/*फैदा$ +^नै/नै$ +^मिलूनो/*मिलूनो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हमून/हमून$ +^फैदा/*फैदा$ +^मिलछो/मिल$ +^पैलि/पैलि$ +^वादा/वादा$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^महायाजक/महा+याजक$ +^हर/हर$ +^साल/साल$ +^जानवरून/*जानवरून$ +^को/को$ +^खून/खून$ +^इस्राएली/*इस्राएली$ +^लोगून/लोग$ +^पापून/पाप$ +^की/की/की$ +^माफी/*माफी$ +^खिन/खिन/खिन$ +^महापवित्र/*महापवित्र$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^ली/ली/ली$ +^जाछो/जा$ +^योई/योई$ +^कारण/कारण$ +^,/,$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लोगून/लोग$ +^अपून/अपून$ +^खून/खून$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^पवित्र/पवित्र$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^भ्यार/भ्यार$ +^दुख/दुख$ +^सहन/सहन$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^मर/मर/मर$ +^ग्यो/ग्य$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^,/,$ +^आ/आ/आ$ +^हम/हम/हम$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^स/स/स$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दीनू/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करा/करा/करा/कर$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^निन्दा/निन्दा$ +^सहन/सहन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^किलैकी/किलैकी$ +^यो/यो/यो$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^हमोरो/हमोरो$ +^हमेशा/हमेशा$ +^रून/रू$ +^खिन/खिन/खिन$ +^घर/घर$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हम/हम/हम$ +^उ/उ/उ$ +^स्वर्गीय/स्वर्गीय$ +^घरा/घरा$ +^का/का$ +^खोज/खोज/खोज$ +^में/में$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^हमेशा/हमेशा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^छै/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हम/हम/हम$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^अपून/अपून$ +^मुँख/मुँख$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^स्तुति/*स्तुति$ +^और/और$ +^अराधना/अराधना$ +^करनू/कर$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^हमोरो/हमोरो$ +^बलिदान/बलिदान$ +^छै/छ$ +^तुम/तुम$ +^लोग/लोग$ +^भलाई/भलाई$ +^करून/कर$ +^और/और$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^दुसरा/दुसरा$ +^की/की/की$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैयार/तैयार$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^परमेश्‍वर/*परमेश्‍वर$ +^इसा/इसा$ +^बलिदानून/बलिदान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^खुश/खुश$ +^हुछो/हो$ +^अपून/अपून$ +^अगुवान/अगुवान$ +^की/की/की$ +^माना/मान$ +^;/;$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^अधीन/*अधीन$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^तुमून/तुमून$ +^नजर/नजर$ +^राखिना/राख$ +^का/का$ +^छन/छ$ +^ताकि/ताकि$ +^तुम/तुम$ +^भटक/*भटक$ +^नै/नै$ +^जा/जा/जा$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उनून/उनून/उनून$ +^अपूनी/अपूनी$ +^सेवा/सेवा$ +^को/को$ +^लेखा/*लेखा$ +^परमेश्वरेस/*परमेश्वरेस$ +^दीन/दीन$ +^पड़ोलो/*पड़ोलो$ +^तुम/तुम$ +^उनेरि/उनेरि$ +^माना/मान$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यो/यो/यो$ +^काम/काम$ +^स/स/स$ +^खुशी/खुशी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करून/कर$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उदास/उदास$ +^होभेरन/हो+भेरन$ +^सेवा/सेवा$ +^करून/कर$ +^है/है$ +^के/के$ +^फैदा/*फैदा$ +^नी/नी$ +^होलो/हो$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करनै/कर$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^हमून/हमून$ +^विश्वास/विश्वास$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^हमोरो/हमोरो$ +^जमीर/*जमीर$ +^साफ/साफ$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^हम/हम/हम$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^चीजून/चीज$ +^में/में$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^आदर/आदर$ +^-/-$ +^सम्मान/*सम्मान$ +^करून/कर$ +^चानू/चा$ +^जो/जो$ +^हम/हम/हम$ +^करनू/कर$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^और/और$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हौंसला/*हौंसला$ +^दीछूँ/*दीछूँ$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जल्दी/जल्दी$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^आ/आ/आ$ +^सकूँ/*सकूँ$ +^और/और$ +^अब/अब$ +^,/,$ +^शान्ति/शान्ति$ +^दीन/दीन$ +^वाला/वाला$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^,/,$ +^हमार/हमार$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^स/स/स$ +^हमेशा/हमेशा$ +^की/की/की$ +^वाचा/*वाचा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^तुमून/तुमून$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^चीजून/चीज$ +^है/है$ +^भरपूर/*भरपूर$ +^करौ/*करौ$ +^जिनरी/*जिनरी$ +^तुमून/तुमून$ +^उकी/उकी$ +^इच्छा/इच्छा$ +^पुरी/पुरी$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जरूरत/जरूरत$ +^छै/छ$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^के/के$ +^द्वारा/द्वारा$ +^उ/उ/उ$ +^तुमूनमें/*तुमूनमें$ +^उ/उ/उ$ +^सब/सब$ +^उत्पन्न/*उत्पन्न$ +^करौ/*करौ$ +^जो/जो$ +^ऊस/ऊस$ +^खुश/खुश$ +^करछा/कर$ +^यीशु/यीशु$ +^महान/महान$ +^वाचा/*वाचा$ +^द्वारा/द्वारा$ +^भेड़ून/भेड़$ +^को/को$ +^महान/महान$ +^ग्वाला/*ग्वाला$ +^बन/बन/बन$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^जैमें/जैस+में$ +^उक/उक/उक$ +^खून/खून$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^दसकत/*दसकत$ +^करि/कर$ +^ग्यान/ग्य$ +^उकी/उकी$ +^महिमा/महिमा$ +^हमेशा/हमेशा$ +^-/-$ +^हमेशा/हमेशा$ +^हुनै/हो$ +^रौ/रू$ +^आमीन/आमीन$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयो/भाई$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुम/तुम$ +^थैं/थैं$ +^बिनती/बिनती$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^चिठ्ठी/चिठ्ठी$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^की/की/की$ +^बातुन/बातु$ +^धैर्य/*धैर्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सुणा/सुण$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमून/तुमून$ +^हौंसला/*हौंसला$ +^दीन/दीन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^लिखीनाक/*लिखीनाक$ +^छन/छ$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमून/तुमून$ +^यो/यो/यो$ +^चिठ्ठी/चिठ्ठी$ +^में/में$ +^भौत/भौत/भौत$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^बात/बात$ +^नै/नै$ +^लिख/लिख/लिख/लिख$ +^राँख्या/*राँख्या$ +^तुमून/तुमून$ +^यो/यो/यो$ +^याद/याद$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^,/,$ +^हमोरो/हमोरो$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाई/भाई$ +^तीमुथियुस/*तीमुथियुस$ +^जेल/जेल$ +^भटे/भटे$ +^छुट/*छुट$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^अगर/अगर$ +^उ/उ/उ$ +^जल्दी/जल्दी$ +^आग्यो/आ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^मिलून/*मिलून$ +^ऊँलो/*ऊँलो$ +^अपून/अपून$ +^सब/सब$ +^अगुवान/अगुवान$ +^और/और$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^म्येरो/म्येरो$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^कया/*कया$ +^इटली/*इटली$ +^देशा/देशा$ +^का/का$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^तुमून/तुमून$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^कुंन/*कुंन$ +^मर्यान/मार$ +^मैं/मैं/मैं$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछूँ/कर$ +^कि/कि/कि$ +^,/,$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^तुम/तुम$ +^सब/सब$ +^में/में$ +^होनै/*होनै$ +^रौ/रू$ +^आमीन/आमीन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^याकूब/याकूब$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^चिठ्ठी/चिठ्ठी$ +^लिखूनमरयूँ/*लिखूनमरयूँ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^और/और$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^को/को$ +^सेवक/सेवक$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^चिठ्ठी/चिठ्ठी$ +^इस्राएली/*इस्राएली$ +^लोगून/लोग$ +^जो/जो$ +^बार/बार$ +^गोत्ररून/*गोत्ररून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^छन/छ$ +^उनून/उनून/उनून$ +^लिखूनमरयूँ/*लिखूनमरयूँ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^पुर/पुर$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^तितर/*तितर$ +^-/-$ +^बितर/*बितर$ +^होभेरन/हो+भेरन$ +^रूनान/रू$ +^उनून/उनून/उनून$ +^मेरो/*मेरो$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^प्यारा/*प्यारा$ +^दगड़ियो/*दगड़ियो$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^हरेक/हरेक$ +^प्रकार/प्रकार/प्रकार$ +^की/की/की$ +^मुसीबत/*मुसीबत$ +^आलि/*आलि$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^इनून/*इनून$ +^भौत/भौत/भौत$ +^खुशी/खुशी$ +^की/की/की$ +^बात/बात$ +^समझा/समझा/समझा$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तुम/तुम$ +^जाणछा/जाण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जब/जब/जब$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^परखी/परखी$ +^जाछो/जा$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^तुम/तुम$ +^भौत/भौत/भौत$ +^धीरजाक/*धीरजाक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^राँख/राँख/राँख$ +^भेरन/भेरन$ +^परीक्षान/*परीक्षान$ +^सहन/सहन$ +^करछा/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^धीरज/*धीरज$ +^स/स/स$ +^अपूनो/अपूनो$ +^काम/काम$ +^करून/कर$ +^दी/दी/दी$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^आत्मा/आत्मा$ +^में/में$ +^मजबूत/मजबूत$ +^और/और$ +^सिद्ध/सिद्ध/सिद्ध$ +^हो/हो$ +^जा/जा/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुमार/तुमार$ +^चाल/*चाल$ +^-/-$ +^चलन/*चलन$ +^में/में$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कमी/*कमी$ +^नै/नै$ +^रौ/रू$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अगर/अगर$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^कैसे/कैसे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बुद्धि/*बुद्धि$ +^कि/कि/कि$ +^कमी/*कमी$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^थैं/थैं$ +^माँगो/माँग$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^बिना/बिना$ +^गलती/गलति$ +^ढूनै/*ढूनै$ +^खुशी/खुशी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दीछो/दी$ +^;/;$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^दी/दी/दी$ +^जालि/जा$ +^जब/जब/जब$ +^तुम/तुम$ +^परमेश्वरथैं/*परमेश्वरथैं$ +^विश्वासा/*विश्वासा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^और/और$ +^बिना/बिना$ +^शक/*शक$ +^करिनाक/*करिनाक$ +^माँगा/*माँगा$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जो/जो$ +^शक/*शक$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^समुन्द्रा/*समुन्द्रा$ +^का/का$ +^लहरून/*लहरून$ +^नियाती/नियाती$ +^बदलनै/*बदलनै$ +^रूनान/रू$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^हवाक/*हवाक$ +^बहाव/*बहाव$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उछलनै/*उछलनै$ +^रूछी/रू$ +^अगर/अगर$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^कोई/कोई$ +^इसो/इसो$ +^हो/हो$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^यो/यो/यो$ +^नै/नै$ +^समझौ/*समझौ$ +^कि/कि/कि$ +^मैंस/मैंस$ +^प्रभु/प्रभु$ +^भटे/भटे$ +^के/के$ +^मिलोलो/*मिलोलो$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^दुगला/*दुगला$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^अपूनी/अपूनी$ +^सब/सब$ +^बातुन/बातु$ +^में/में$ +^चंचन/*चंचन$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाई/भाई$ +^जो/जो$ +^गरीब/*गरीब$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^यो/यो/यो$ +^सोचभेरन/*सोचभेरन$ +^खुश/खुश$ +^हुन/हो$ +^चैछो/चा$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^खास/खास$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^जो/जो$ +^अमीर/*अमीर$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^खुश/खुश$ +^हुन/हो$ +^चैछो/चा$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^नम्र/नम्र$ +^कर/कर/कर$ +^रैछ/रै/रै$ +^;/;$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उकी/उकी$ +^अमीरी/*अमीरी$ +^नाश/नाश$ +^हुनवाली/*हुनवाली$ +^जंगली/जंगली$ +^फूलाका/*फूलाका$ +^नियाती/नियाती$ +^छै/छ$ +^जब/जब/जब$ +^सूरजक/*सूरजक$ +^निकलून/*निकलून$ +^तक/तक$ +^तेज/तेज$ +^घाम/*घाम$ +^पड़छो/पड़$ +^और/और$ +^घास/घास$ +^स/स/स$ +^सुखा/*सुखा$ +^दीछी/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^फूल/*फूल$ +^पत्ता/*पत्ता$ +^झड़/*झड़$ +^जानान/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^उकी/उकी$ +^खुबशुरती/*खुबशुरती$ +^खतम/*खतम$ +^हो/हो$ +^जाछी/जा$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^एक/एक$ +^अमीर/*अमीर$ +^आदिमी/आदिमी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^जीवनाक/*जीवनाक$ +^कामून/काम$ +^में/में$ +^ब्यस्त/*ब्यस्त$ +^रूनाक/*रूनाक$ +^कारण/कारण$ +^मर/मर/मर$ +^जालो/जा$ +^धन्य/धन्य$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^परीक्षा/परीक्षा$ +^में/में$ +^मजबूत/मजबूत$ +^बनिना/बन$ +^को/को$ +^रूछो/रू$ +^;/;$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^परीक्षा/परीक्षा$ +^स/स/स$ +^पार/पार$ +^कर/कर/कर$ +^लीछो/ली$ +^त/त/त$ +^ऊस/ऊस$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^को/को$ +^मुकुट/*मुकुट$ +^मिलोलो/*मिलोलो$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^दिना/*दिना$ +^को/को$ +^वादा/वादा$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^जब/जब/जब$ +^कैकी/कै+की$ +^परीक्षा/परीक्षा$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^यो/यो/यो$ +^नै/नै$ +^कौ/कुं$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मेरि/मेरि$ +^परीक्षा/परीक्षा$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^हुछी/हो$ +^बुरी/बुरी$ +^बातुन/बातु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^स/स/स$ +^के/के$ +^लीन/ली$ +^दीन/दीन$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^उ/उ/उ$ +^खुद/खुद$ +^कैकी/कै+की$ +^परीक्षा/परीक्षा$ +^करछो/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लोग/लोग$ +^अपूनी/अपूनी$ +^बुरी/बुरी$ +^इच्छाऊंक/*इच्छाऊंक$ +^कारण/कारण$ +^परीक्षा/परीक्षा$ +^में/में$ +^पड़नान/पड़$ +^बुरी/बुरी$ +^इच्छा/इच्छा$ +^मन/मन$ +^में/में$ +^पैद/पैद$ +^होभेरन/हो+भेरन$ +^पाप/पाप$ +^स/स/स$ +^जन्म/जन्म$ +^दीछी/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^पाप/पाप$ +^बढ़/बढ़/बढ़$ +^जाछो/जा$ +^,/,$ +^उको/उको$ +^नतीजा/*नतीजा$ +^हमेशा/हमेशा$ +^की/की/की$ +^मौत/मौत$ +^छै/छ$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^भाई/भाई$ +^-/-$ +^बैनीयों/*बैनीयों$ +^!/!$ +^तुम/तुम$ +^गलती/गलति$ +^जन/जन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^हरेक/हरेक$ +^निको/निको$ +^बरदान/*बरदान$ +^और/और$ +^हरेक/हरेक$ +^भौत/भौत/भौत$ +^बड़िया/*बड़िया$ +^दान/दान$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^मिलछो/मिल$ +^,/,$ +^जैले/जे+ले$ +^आकाश/आकाश$ +^में/में$ +^उज्याला/*उज्याला$ +^स/स/स$ +^बानाछ/*बानाछ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उज्याला/*उज्याला$ +^की/की/की$ +^परछाई/*परछाई$ +^बदलनै/*बदलनै$ +^रूछी/रू$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^कभै/कभै$ +^नै/नै$ +^बदलनो/*बदलनो$ +^उले/उले$ +^अपूनी/अपूनी$ +^इच्छाक/*इच्छाक$ +^अनुसार/अनुसार$ +^हमून/हमून$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^का/का$ +^बचनाक/*बचनाक$ +^द्वारा/द्वारा$ +^नय्या/नय्या$ +^जीवन/जीवन$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^हम/हम/हम$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^बनाईनाक/*बनाईनाक$ +^हरेक/हरेक$ +^चीज/चीज$ +^में/में$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^खास/खास$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^जसो/जसो$ +^कि/कि/कि$ +^फसलो/*फसलो$ +^को/को$ +^पैलो/*पैलो$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^हुछो/हो$ +^ये/*ये$ +^म्यारा/म्यारा$ +^प्यारा/*प्यारा$ +^दगड़ियो/*दगड़ियो$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^तुम/तुम$ +^जाणली/जाण/जाण$ +^,/,$ +^हरेक/हरेक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^बचन/बचन$ +^सुणून/सुण$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैयार/तैयार$ +^रूनवालो/*रूनवालो$ +^और/और$ +^बोलून/बोल$ +^में/में$ +^धीरज/*धीरज$ +^राँखून/*राँखून$ +^वाला/वाला$ +^और/और$ +^जल्दी/जल्दी$ +^गुस्सा/*गुस्सा$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जब/जब/जब$ +^कोई/कोई$ +^आदिमी/आदिमी$ +^गुस्सा/*गुस्सा$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^धार्मिकताक/*धार्मिकताक$ +^काम/काम$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^सकूनो/सक$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^खुश/खुश$ +^करछो/कर$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मनोको/*मनोको$ +^पुरो/पुरो$ +^मैल/*मैल$ +^और/और$ +^बैर/बैर$ +^-/-$ +^भाव/*भाव$ +^की/की/की$ +^बढ़ती/*बढ़ती$ +^स/स/स$ +^दूर/दूर$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^बचन/बचन$ +^स/स/स$ +^नम्रता/*नम्रता$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ग्रहण/*ग्रहण$ +^कर/कर/कर$ +^ली/ली/ली$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^तुमार/तुमार$ +^दिल/*दिल$ +^में/में$ +^डाली/डाल$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^उई/उई/उ+ई$ +^तुमार/तुमार$ +^प्राणून/*प्राणून$ +^बचा/*बचा$ +^सकछो/सक$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^बचन/बचन$ +^स/स/स$ +^केवल/केवल$ +^सुणन्या/*सुणन्या$ +^वाला/वाला$ +^नै/नै$ +^जो/जो$ +^अपून/अपून$ +^आपस/आपस$ +^ध्वाका/ध्वाका$ +^दीनान/दी$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^बचन/बचन$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^बना/बना/बना/बन$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^बचन/बचन$ +^सुणून/सुण$ +^वालो/वालो$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^और/और$ +^उको/उको$ +^पालन/पालन$ +^करून/कर$ +^वालो/वालो$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^उक/उक/उक$ +^नियाती/नियाती$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^अपूनो/अपूनो$ +^मुँख/मुँख$ +^शिश/*शिश$ +^में/में$ +^देखछो/देख$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^अपून/अपून$ +^आपस/आपस$ +^शिश/*शिश$ +^में/में$ +^देखभेरन/*देखभेरन$ +^न्हैजाछो/न्हैजा$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुरन्त/तुरन्त$ +^भूल/*भूल$ +^जाछो/जा$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^कसो/*कसो$ +^छ्यो/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^बचन/बचन$ +^स/स/स$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^पापून/पाप$ +^भटे/भटे$ +^छुटकारा/*छुटकारा$ +^दीछो/दी$ +^ऊस/ऊस$ +^ध्यान/ध्यान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सिखछो/*सिखछो$ +^और/और$ +^सुणछो/सुण$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^अपून/अपून$ +^कामून/काम$ +^में/में$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^आशीष/*आशीष$ +^पालो/पा$ +^कि/कि/कि$ +^सुणिभेरन/सुण+भेरन$ +^भुलनो/*भुलनो$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^ऊसोई/ऊसो+ई$ +^काम/काम$ +^करछो/कर$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^अपून/अपून$ +^आपस/आपस$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^भक्त/*भक्त$ +^समझछो/समझ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^बुरी/बुरी$ +^बातुन/बातु$ +^बोलून/बोल$ +^में/में$ +^काबू/*काबू$ +^नै/नै$ +^राखनो/*राखनो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^अपून/अपून$ +^आपस/आपस$ +^ध्वाका/ध्वाका$ +^दीछो/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^उकी/उकी$ +^भक्ति/भक्ति$ +^बेकार/*बेकार$ +^छै/छ$ +^हमार/हमार$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^नजर/नजर$ +^में/में$ +^साफ/साफ$ +^और/और$ +^सच्ची/सच्ची$ +^भक्ति/भक्ति$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^अनाथून/*अनाथून$ +^और/और$ +^विध्वाऊन/*विध्वाऊन$ +^का/का$ +^दुखून/दुख$ +^में/में$ +^उनोरो/उनोरो$ +^ख्याल/*ख्याल$ +^राँखा/*राँखा$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^यो/यो/यो$ +^संसाराक/*संसाराक$ +^बुर/बुर$ +^कामून/काम$ +^भटे/भटे$ +^बचाभेरन/*बचाभेरन$ +^राँखा/*राँखा$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^प्यारा/*प्यारा$ +^दगड़ियो/*दगड़ियो$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^हमार/हमार$ +^महिमामय/*महिमामय$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीहक/मसीह+क$ +^शिष्य/शिष्य$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^तुमूनमें/*तुमूनमें$ +^भेदभाव/*भेदभाव$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^आदिमी/आदिमी$ +^सुना/*सुना$ +^की/की/की$ +^अंगूठी/*अंगूठी$ +^और/और$ +^बड़िया/*बड़िया$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^पैन/पैन/पैन$ +^भेरन/भेरन$ +^तुमारा/*तुमारा$ +^मण्डली/मण्डली$ +^में/में$ +^उछो/*उछो$ +^और/और$ +^एक/एक$ +^गरीब/*गरीब$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैल/*मैल$ +^-/-$ +^कुचाला/*कुचाला$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^पैन/पैन/पैन$ +^भेरन/भेरन$ +^उछो/*उछो$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^उ/उ/उ$ +^बड़िया/*बड़िया$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^पैनून/*पैनून$ +^वाला/वाला$ +^स/स/स$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^सम्मान/*सम्मान$ +^दीभेरन/दी+भेरन$ +^कुँछा/कुँ$ +^,/,$ +^“/“$ +^तैं/तैं/तैं$ +^याँ/याँ$ +^खास/खास$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^बैठा/*बैठा$ +^,/,$ +^”/”$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^गरीब/*गरीब$ +^थैं/थैं$ +^कुँछा/कुँ$ +^,/,$ +^“/“$ +^तैं/तैं/तैं$ +^वाँ/वाँ$ +^ठाड़/ठाड़$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^”/”$ +^या/या/या$ +^“/“$ +^म्यारा/म्यारा$ +^खुटान/खुटा$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^तलि/तलि$ +^बैठ/बैठ/बैठ$ +^जा/जा/जा$ +^”/”$ +^तो/तो$ +^क्या/क्या$ +^तुमूले/तुमूले$ +^याँ/याँ$ +^भेदभाव/*भेदभाव$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^और/और$ +^बुरो/*बुरो$ +^बिचार/*बिचार$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^न्याय/न्याय$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^नै/नै$ +^भ्या/*भ्या$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^प्यारा/*प्यारा$ +^दगड़ियो/*दगड़ियो$ +^,/,$ +^सुणा/सुण$ +^क्या/क्या$ +^परमेश्वरले/*परमेश्वरले$ +^संसाराक/*संसाराक$ +^गरीबून/गरीबून$ +^नै/नै$ +^चुनियो/*चुनियो$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^विश्वास/विश्वास$ +^में/में$ +^धनी/*धनी$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^का/का$ +^वारिस/*वारिस$ +^बना/बना/बना/बन$ +^,/,$ +^जेको/*जेको$ +^वादा/वादा$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^कर/कर/कर$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^ऊस/ऊस$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करनान/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तुमूले/तुमूले$ +^गरीबून/गरीबून$ +^को/को$ +^अपमान/*अपमान$ +^करछ्य/कर/कर$ +^तुम/तुम$ +^यो/यो/यो$ +^खुद/खुद$ +^यो/यो/यो$ +^जाणछा/जाण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^धनवान/*धनवान$ +^लोग/लोग$ +^छन/छ$ +^जो/जो$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^अत्याचार/*अत्याचार$ +^करनान/कर$ +^और/और$ +^जबरदस्ती/जबरदस्ती$ +^कचेहरीन/*कचेहरीन$ +^में/में$ +^घसीट/*घसीट$ +^भेरन/भेरन$ +^में/में$ +^लिजानान/*लिजानान$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उई/उई/उ+ई$ +^छन/छ$ +^जो/जो$ +^यीशुक/*यीशुक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बुरी/बुरी$ +^बात/बात$ +^बोलनान/बोल$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^नाम/नाम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^पछयाण/*पछयाण$ +^छै/छ$ +^अगर/अगर$ +^तुम/तुम$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^को/को$ +^यो/यो/यो$ +^बचनाक/*बचनाक$ +^अनुसार/अनुसार$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^“/“$ +^तैं/तैं/तैं$ +^अपून/अपून$ +^पड़ोसीस/*पड़ोसीस$ +^अपून/अपून$ +^जसो/जसो$ +^प्रेम/प्रेम$ +^राँख/राँख/राँख$ +^,/,$ +^”/”$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^खास/खास$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^पुरो/पुरो$ +^करछा/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^निको/निको$ +^करछा/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अगर/अगर$ +^तुम/तुम$ +^भेदभाव/*भेदभाव$ +^करछा/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^पाप/पाप$ +^करछा/कर$ +^;/;$ +^और/और$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^तुमून/तुमून$ +^दोषी/*दोषी$ +^ठैहरू/*ठैहरू$ +^छो/छ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^सब/सब$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^करछो/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उमें/उ+में$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^हुकुम/हुकुम$ +^स/स/स$ +^नै/नै$ +^माननो/*माननो$ +^त/त/त$ +^उले/उले$ +^पुर/पुर$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^सब/सब$ +^बातुन/बातु$ +^में/में$ +^दोषी/*दोषी$ +^ठहरछो/*ठहरछो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^कि/कि/कि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^ब्यभिचार/ब्यभिचार$ +^जन/जन$ +^कर/कर/कर$ +^,/,$ +^”/”$ +^उले/उले$ +^यो/यो/यो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^खून/खून$ +^जन/जन$ +^कर/कर/कर$ +^”/”$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^अगर/अगर$ +^तुमूनले/तुमून$ +^ब्यभिचार/ब्यभिचार$ +^त/त/त$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^खून/खून$ +^करछै/कर$ +^तब/तब$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तैं/तैं/तैं$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^स/स/स$ +^तोड़ून/*तोड़ून$ +^वालो/वालो$ +^ठैरछै/*ठैरछै$ +^तुम/तुम$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^बोला/*बोला$ +^और/और$ +^काम/काम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^जिनोरो/*जिनोरो$ +^न्याय/न्याय$ +^पापून/पाप$ +^भटे/भटे$ +^आजाद/*आजाद$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानूनक/*कानूनक$ +^अनुसार/अनुसार$ +^होलो/हो$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^दुसरान/दुसरान$ +^में/में$ +^दया/दया$ +^नै/नै$ +^करोलो/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उमें/उ+में$ +^दया/दया$ +^नी/नी$ +^करोलो/कर$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^न्याय/न्याय$ +^करोलो/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^दुसरान/दुसरान$ +^में/में$ +^दया/दया$ +^करोलो/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उमें/उ+में$ +^दया/दया$ +^करोलो/कर$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^न्याय/न्याय$ +^करोलो/कर$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^प्यारा/*प्यारा$ +^दगड़ियो/*दगड़ियो$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^क/क/क$ +^कि/कि/कि$ +^मैंस/मैंस$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^छै/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^दुसरान/दुसरान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भलाई/भलाई$ +^नै/नै$ +^करनो/*करनो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^ये/*ये$ +^भटे/भटे$ +^कि/कि/कि$ +^फैद/*फैद$ +^?/?$ +^क्या/क्या$ +^इसो/इसो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^उको/उको$ +^उद्धार/उद्धार$ +^कर/कर/कर$ +^सकछोई/*सकछोई$ +^?/?$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाई/भाई$ +^-/-$ +^बैनिन/*बैनिन$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^और/और$ +^खाना/खाना$ +^की/की/की$ +^जरूरत/जरूरत$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^कोई/कोई$ +^उनूथैं/*उनूथैं$ +^क/क/क$ +^,/,$ +^“/“$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^तुमून/तुमून$ +^आशीष/*आशीष$ +^दे/दी$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^गरम/*गरम$ +^-/-$ +^गरम/*गरम$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^पैना/*पैना$ +^,/,$ +^और/और$ +^पेट/*पेट$ +^भर/*भर$ +^भेरन/भेरन$ +^खा/खा/खा$ +^,/,$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^चीज/चीज$ +^शरीर/शरीर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जरूरी/जरूरी$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^तुम/तुम$ +^उनून/उनून/उनून$ +^नी/नी$ +^देला/दी$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^उनेरि/उनेरि$ +^बिल्कुल/*बिल्कुल$ +^मद्दत/मद्दत$ +^नै/नै$ +^करूनमर्योछ/*करूनमर्योछ$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^विश्वास/विश्वास$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^भल/भल$ +^कामून/काम$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^इसो/इसो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^बेकार/*बेकार$ +^छै/छ$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^आदिमी/आदिमी$ +^कुंछो/कुं$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^दुसोरो/दुसोरो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^कुंछो/कुं$ +^की/की/की$ +^मैं/मैं/मैं$ +^भल/भल$ +^काम/काम$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^“/“$ +^त/त/त$ +^मैं/मैं/मैं$ +^कुछूँ/कु$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^भल/भल$ +^काम/काम$ +^करीन/*करीन$ +^बिना/बिना$ +^तैं/तैं/तैं$ +^यो/यो/यो$ +^साबित/साबित$ +^कर/कर/कर$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछै/कर$ +^;/;$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपून/अपून$ +^भल/भल$ +^कामून/काम$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^यो/यो/यो$ +^साबित/साबित$ +^कर/कर/कर$ +^सकछूँ/*सकछूँ$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछूँ/कर$ +^”/”$ +^तैंस/तैंस$ +^विश्वास/विश्वास$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^एक्कै/एक्कै$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^त/त/त$ +^तैं/तैं/तैं$ +^ठीक/ठीक$ +^करछै/कर$ +^;/;$ +^भूत/भूत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^थरथरानान/*थरथरानान$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हे/हे$ +^मूर्ख/मूर्ख/मूर्ख/मूर्ख$ +^,/,$ +^क्या/क्या$ +^तैं/तैं/तैं$ +^यो/यो/यो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^जाणनै/जाण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^भल/भल$ +^कामून/काम$ +^का/का$ +^बिना/बिना$ +^विश्वास/विश्वास$ +^बेकार/*बेकार$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^जब/जब/जब$ +^हमार/हमार$ +^पूर्वज/पूर्वज$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^च्योलो/च्योलो$ +^इसहाक/इसहाक$ +^स/स/स$ +^वेदी/*वेदी$ +^में/में$ +^चढ़ाछ/चढ़ा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उले/उले$ +^जो/जो$ +^भल/भल$ +^काम/काम$ +^करछ्य/कर/कर$ +^उक/उक/उक$ +^द्वारा/द्वारा$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^धर्मी/धर्मी$ +^ठैहराई/*ठैहराई$ +^ग्योछ/ग्य$ +^तैंले/तैं+ले$ +^दिख/*दिख$ +^है/है$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^विश्वास/विश्वास$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उक/उक/उक$ +^कामून/काम$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^मिलभेरन/*मिलभेरन$ +^प्रभाव/*प्रभाव$ +^डालछै/डाल$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^विश्वास/विश्वास$ +^उक/उक/उक$ +^भल/भल$ +^कामून/काम$ +^का/का$ +^जरियाले/*जरियाले$ +^सिद्ध/सिद्ध/सिद्ध$ +^भ्योछ/भ्य$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^को/को$ +^बचनाक/*बचनाक$ +^अनुसार/अनुसार$ +^पुरो/पुरो$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^“/“$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछय/*करछय$ +^,/,$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^विश्वासा/*विश्वासा$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^एक/एक$ +^धर्मी/धर्मी$ +^आदिमीक/*आदिमीक$ +^रूप/रूप$ +^में/में$ +^ग्रहण/*ग्रहण$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^”/”$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^मित्र/*मित्र$ +^कहलाछ/कहला$ +^तुमले/*तुमले$ +^देख/देख/देख/देख$ +^हालछै/*हालछै$ +^कि/कि/कि$ +^आदिमी/आदिमी$ +^केवल/केवल$ +^विश्वास/विश्वास$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^बल्कि/बल्कि$ +^भल/भल$ +^कामून/काम$ +^का/का$ +^जरियाले/*जरियाले$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^धर्मी/धर्मी$ +^बनछो/बन$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^राहाब/राहाब$ +^वेश्या/*वेश्या$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^उले/उले$ +^भेद/*भेद$ +^लीनवालान/*लीनवालान$ +^अपून/अपून$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^रून/रू$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनून/उनून/उनून$ +^दुश्मनून/*दुश्मनून$ +^भटे/भटे$ +^बचुन/*बचुन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^दुसारा/दुसारा$ +^बाट/बाट$ +^भटे/भटे$ +^भेजछ्य/भेज$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^क्या/क्या$ +^उ/उ/उ$ +^अपून/अपून$ +^भल/भल$ +^कामून/काम$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^धर्मी/धर्मी$ +^नै/नै$ +^बनि/*बनि$ +^?/?$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^शरीर/शरीर$ +^आत्मा/आत्मा$ +^का/का$ +^बिना/बिना$ +^मरिना/*मरिना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^ठीक/ठीक$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^विश्वास/विश्वास$ +^भल/भल$ +^कामून/काम$ +^का/का$ +^बिना/बिना$ +^बेकार/*बेकार$ +^छै/छ$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^प्यारा/*प्यारा$ +^दगड़ियो/*दगड़ियो$ +^,/,$ +^तुमूनमें/*तुमूनमें$ +^भटे/भटे$ +^भौत/भौत/भौत$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^में/में$ +^गुरू/गुरू$ +^नै/नै$ +^बनून/बना$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तुम/तुम$ +^जाणछा/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^बचनून/बचन$ +^सिखून/सिख$ +^वालान/वालान$ +^को/को$ +^न्याय/न्याय$ +^भौत/भौत/भौत$ +^सख्ती/*सख्ती$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करि/कर$ +^जालो/जा$ +^हम/हम/हम$ +^भौत/भौत/भौत$ +^बार/बार$ +^गलती/गलति$ +^कर/कर/कर$ +^जानू/जा$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^अपून/अपून$ +^बोलून/बोल$ +^में/में$ +^गलती/गलति$ +^नै/नै$ +^करूनो/कर$ +^,/,$ +^उई/उई/उ+ई$ +^त/त/त$ +^सिद्ध/सिद्ध/सिद्ध$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^पुर/पुर$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^काबू/*काबू$ +^कर/कर/कर$ +^सकछो/सक$ +^जब/जब/जब$ +^हम/हम/हम$ +^अपून/अपून$ +^बश/*बश$ +^में/में$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^घोड़ाक/*घोड़ाक$ +^मुँख/मुँख$ +^में/में$ +^लगाम/*लगाम$ +^लगूनू/लगू$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^हम/हम/हम$ +^उक/उक/उक$ +^पुरो/पुरो$ +^शरीर/शरीर$ +^स/स/स$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^घुमा/*घुमा$ +^सकनू/सक$ +^देखा/देख$ +^,/,$ +^समुद्री/*समुद्री$ +^जहाज/जहाज$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^हालाकि/*हालाकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^ठूला/ठूला$ +^हुनान/हो$ +^,/,$ +^और/और$ +^तेज/तेज$ +^हवा/*हवा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^चलाई/*चलाई$ +^जानान/जा$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^एक/एक$ +^नानि/नानि/नानि$ +^पतवारक/*पतवारक$ +^जरियाले/*जरियाले$ +^नाव/नाव$ +^चलूनवाला/*चलूनवाला$ +^का/का$ +^इच्छाक/*इच्छाक$ +^अनुसार/अनुसार$ +^घुमाई/*घुमाई$ +^जानान/जा$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^जिबोड़ो/*जिबोड़ो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^शरीरो/*शरीरो$ +^को/को$ +^एक/एक$ +^नानू/*नानू$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^ठूली/*ठूली$ +^-/-$ +^ठूली/*ठूली$ +^डीग/*डीग$ +^मारछो/मार$ +^देखा/देख$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^,/,$ +^एक/एक$ +^नानि/नानि/नानि$ +^आगा/*आगा$ +^की/की/की$ +^चिनगारी/*चिनगारी$ +^भौत/भौत/भौत$ +^ठूला/ठूला$ +^जंगल/*जंगल$ +^स/स/स$ +^जला/जला/जला$ +^दीछी/दी$ +^जिबोड़ो/*जिबोड़ो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^एक/एक$ +^आगा/*आगा$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^जिबोड़ो/*जिबोड़ो$ +^हमोरो/हमोरो$ +^शरीरो/*शरीरो$ +^को/को$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^एक/एक$ +^आदिमीक/*आदिमीक$ +^शरीर/शरीर$ +^में/में$ +^कलंक/*कलंक$ +^लगूछी/लगू$ +^,/,$ +^और/और$ +^हमरि/हमरि$ +^पुरी/पुरी$ +^जीन्दगी/जीन्दगी$ +^स/स/स$ +^नाश/नाश$ +^करून/कर$ +^वाली/वाली$ +^आग/आग$ +^में/में$ +^बदल/*बदल$ +^जाछी/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^खुद/खुद$ +^नरक/नरक$ +^की/की/की$ +^आग/आग$ +^में/में$ +^जलनै/*जलनै$ +^रूछी/रू$ +^हरेक/हरेक$ +^जातिक/*जातिक$ +^वन/*वन$ +^पशु/*पशु$ +^-/-$ +^पक्षी/*पक्षी$ +^,/,$ +^रेगुन/*रेगुन$ +^वाला/वाला$ +^जन्तु/*जन्तु$ +^,/,$ +^और/और$ +^पानि/पानि$ +^में/में$ +^रून/रू$ +^वाला/वाला$ +^जन्तु/*जन्तु$ +^आदिमीक/*आदिमीक$ +^बश/*बश$ +^में/में$ +^हो/हो$ +^सकनान/सक$ +^और/और$ +^हो/हो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ग्यान/ग्य$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जिबाड़ा/*जिबाड़ा$ +^स/स/स$ +^आदिमीन/आदिमी$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बश/*बश$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^राँख/राँख/राँख$ +^सकनो/सक$ +^;/;$ +^उ/उ/उ$ +^एक/एक$ +^इसी/इसी$ +^बला/*बला$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^उ/उ/उ$ +^एक/एक$ +^जहरीला/*जहरीला$ +^स्यापा/*स्यापा$ +^का/का$ +^जहरा/*जहरा$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^प्राण/*प्राण$ +^लीन/ली$ +^वालो/वालो$ +^हुछो/हो$ +^योई/योई$ +^जिबाड़ा/*जिबाड़ा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हम/हम/हम$ +^प्रभु/प्रभु$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^महिमा/महिमा$ +^करनू/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^येले/येले$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^समानता/*समानता$ +^में/में$ +^बनाई/बना$ +^ग्यान/ग्य$ +^उनून/उनून/उनून$ +^श्राप/*श्राप$ +^दीनू/दी$ +^एक्कै/एक्कै$ +^मुँख/मुँख$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^स्तुति/*स्तुति$ +^और/और$ +^श्राप/*श्राप$ +^द्वीवै/द्वीवै$ +^निकलनान/निकल$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^प्यारा/*प्यारा$ +^दगड़ियो/*दगड़ियो$ +^,/,$ +^इसो/इसो$ +^नै/नै$ +^हुन/हो$ +^चैनो/*चैनो$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^एक्कै/एक्कै$ +^कुआँ/*कुआँ$ +^भटे/भटे$ +^मिठो/*मिठो$ +^और/और$ +^नमकीन/नमकीन$ +^पानि/पानि$ +^द्वीवै/द्वीवै$ +^एक/एक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^कभै/कभै$ +^नै/नै$ +^निकल/निकल/निकल$ +^सकनो/सक$ +^?/?$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^प्यारा/*प्यारा$ +^दगड़ियो/*दगड़ियो$ +^,/,$ +^क्या/क्या$ +^तिमूला/*तिमूला$ +^का/का$ +^रूख/रूख$ +^में/में$ +^जैतून/*जैतून$ +^लागनानी/*लागनानी$ +^,/,$ +^या/या/या$ +^अंगूरा/*अंगूरा$ +^का/का$ +^ब्याला/ब्या$ +^में/में$ +^तिमूलो/*तिमूलो$ +^लाग/लाग/लाग$ +^सकनानी/सक$ +^?/?$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^नमकीन/नमकीन$ +^कुआँ/*कुआँ$ +^भटे/भटे$ +^मिठो/*मिठो$ +^पानि/पानि$ +^नै/नै$ +^निकल/निकल/निकल$ +^सकनो/सक$ +^तुम/तुम$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^जो/जो$ +^बुद्धिमान/बुद्धिमान$ +^और/और$ +^समझदार/*समझदार$ +^हुना/हो$ +^को/को$ +^दावा/*दावा$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^अपून/अपून$ +^भल/भल$ +^कामून/काम$ +^और/और$ +^निको/निको$ +^चाल/*चाल$ +^-/-$ +^चलनाक/*चलनाक$ +^जरिया/*जरिया$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^नम्रताक/*नम्रताक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^जो/जो$ +^तुमार/तुमार$ +^ज्ञान/ज्ञान$ +^भटे/भटे$ +^उछी/*उछी$ +^,/,$ +^भल/भल$ +^काम/काम$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^साबित/साबित$ +^करून/कर$ +^चैछो/चा$ +^अगर/अगर$ +^तुम/तुम$ +^अपून/अपून$ +^-/-$ +^अपून/अपून$ +^मन/मन$ +^में/में$ +^भौत/भौत/भौत$ +^नफरत/*नफरत$ +^और/और$ +^स्वार्थ/*स्वार्थ$ +^राखछा/राख$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^अपून/अपून$ +^ज्ञान/ज्ञान$ +^में/में$ +^घमण्ड/घमण्ड$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^सच्चाईक/*सच्चाईक$ +^खिलाफ/खिलाफ$ +^पाप/पाप$ +^जन/जन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^यो/यो/यो$ +^ज्ञान/ज्ञान$ +^उ/उ/उ$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^भटे/भटे$ +^मिलीना/*मिलीना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^बल्कि/बल्कि$ +^संसारिक/*संसारिक$ +^,/,$ +^और/और$ +^आदिमीन/आदिमी$ +^को/को$ +^,/,$ +^और/और$ +^शैतानी/*शैतानी$ +^छै/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^कि/कि/कि$ +^जाँ/जाँ$ +^नफरत/*नफरत$ +^और/और$ +^स्वार्थ/*स्वार्थ$ +^हुछो/हो$ +^,/,$ +^वाँ/वाँ$ +^झगाड़ा/*झगाड़ा$ +^और/और$ +^हरेक/हरेक$ +^प्रकाराक/*प्रकाराक$ +^बुर/बुर$ +^काम/काम$ +^हुनान/हो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^ज्ञान/ज्ञान$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^भटे/भटे$ +^मिलछो/मिल$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^पैलि/पैलि$ +^त/त/त$ +^पवित्र/पवित्र$ +^हुछो/हो$ +^,/,$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^मिलनसार/*मिलनसार$ +^,/,$ +^कोमल/*कोमल$ +^,/,$ +^निको/निको$ +^बिचार/*बिचार$ +^वालो/वालो$ +^,/,$ +^दयालु/दयालु$ +^और/और$ +^निका/*निका$ +^कामून/काम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भरिना/*भरिना$ +^को/को$ +^और/और$ +^बिना/बिना$ +^पक्षपात/*पक्षपात$ +^और/और$ +^बिना/बिना$ +^कपट/*कपट$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हुछो/हो$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^मेल/मेल/मेल$ +^-/-$ +^मिलाप/*मिलाप$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^शान्तिको/*शान्तिको$ +^बी/*बी$ +^बोला/*बोला$ +^और/और$ +^धार्मिकता/धार्मिकता$ +^की/की/की$ +^फसल/फसल$ +^काटाला/*काटाला$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^हुन/हो$ +^वाला/वाला$ +^लड़ाई/*लड़ाई$ +^और/और$ +^झगाड़ा/*झगाड़ा$ +^काँ/काँ$ +^भटे/भटे$ +^उनान/*उनान$ +^?/?$ +^यो/यो/यो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बुरी/बुरी$ +^इच्छान/*इच्छान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनान/*उनान$ +^जो/जो$ +^तुमार/तुमार$ +^भितर/भितर$ +^लड़नान/*लड़नान$ +^तुम/तुम$ +^इच्छा/इच्छा$ +^राखछा/राख$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तुमून/तुमून$ +^मिलूनो/*मिलूनो$ +^नै/नै$ +^;/;$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^तुम/तुम$ +^खून/खून$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैयार/तैयार$ +^रूछा/रू$ +^,/,$ +^और/और$ +^दुसरान/दुसरान$ +^की/की/की$ +^चीजून/चीज$ +^को/को$ +^लालच/*लालच$ +^करछा/कर$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^इसो/इसो$ +^करना/कर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमून/तुमून$ +^के/के$ +^नै/नै$ +^मिलूनो/*मिलूनो$ +^;/;$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^तुम/तुम$ +^लड़छा/*लड़छा$ +^और/और$ +^झगड़छा/*झगड़छा$ +^तुमून/तुमून$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^नै/नै$ +^मिलूनो/*मिलूनो$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^थैं/थैं$ +^नै/नै$ +^माँगना/*माँगना$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^तुमून/तुमून$ +^नै/नै$ +^मिलूनो/*मिलूनो$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तुम/तुम$ +^बुरी/बुरी$ +^इच्छा/इच्छा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^माँगछा/माँग$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^तुम/तुम$ +^ऊस/ऊस$ +^अपून/अपून$ +^शोक/*शोक$ +^स/स/स$ +^पुरो/पुरो$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उड़ा/*उड़ा$ +^दीछा/दी$ +^हे/हे$ +^विश्वासघाती/*विश्वासघाती$ +^लोगो/लोगो$ +^,/,$ +^क्या/क्या$ +^तुम/तुम$ +^नै/नै$ +^जाणना/जाण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^संसारे/*संसारे$ +^की/की/की$ +^चीजून/चीज$ +^भटे/भटे$ +^मित्रता/*मित्रता$ +^करून/कर$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^भटे/भटे$ +^बैर/बैर$ +^करून/कर$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^संसारो/*संसारो$ +^को/को$ +^मित्र/*मित्र$ +^हुन/हो$ +^चाछो/चा$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^अपून/अपून$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^बैरी/बैरी/बैरी$ +^बनछो/बन$ +^तुम/तुम$ +^कि/कि/कि$ +^समझछा/समझ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^जो/जो$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^बेकार/*बेकार$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^कि/कि/कि$ +^“/“$ +^जेले/जेले$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्म/*आत्म$ +^स/स/स$ +^हमार/हमार$ +^भितर/भितर$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^चाछो/चा$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^केवल/केवल$ +^उकी/उकी$ +^अराधना/अराधना$ +^करा/करा/करा/कर$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^हमून/हमून$ +^बुरी/बुरी$ +^इच्छानक/*इच्छानक$ +^खिलाफ/खिलाफ$ +^लड़ून/*लड़ून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^और/और$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^दीछो/दी$ +^;/;$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^“/“$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^घमंडीन/*घमंडीन$ +^भटे/भटे$ +^विरोध/विरोध$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^दीन/दीन$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^दया/दया$ +^करछो/कर$ +^”/”$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^अधीन/*अधीन$ +^हो/हो$ +^जा/जा/जा$ +^;/;$ +^और/और$ +^शैतानो/*शैतानो$ +^को/को$ +^सामना/*सामना$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^उ/उ/उ$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^भटे/भटे$ +^भाग/भाग/भाग$ +^जालो/जा$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^नजिक/नजिक$ +^आ/आ/आ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उले/उले$ +^तुमारा/*तुमारा$ +^नजिक/नजिक$ +^आलो/आ$ +^हे/हे$ +^पापियों/*पापियों$ +^,/,$ +^अपून/अपून$ +^जीवन/जीवन$ +^स/स/स$ +^पापून/पाप$ +^भटे/भटे$ +^दूर/दूर$ +^राँखा/*राँखा$ +^और/और$ +^ये/*ये$ +^दुगला/*दुगला$ +^लोगो/लोगो$ +^अपून/अपून$ +^दिल/*दिल$ +^पवित्र/पवित्र$ +^करा/करा/करा/कर$ +^अपून/अपून$ +^पापून/पाप$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^दुखी/*दुखी$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^और/और$ +^शोक/*शोक$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^रोआ/*रोआ$ +^,/,$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^हसी/*हसी$ +^शोक/*शोक$ +^में/में$ +^और/और$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^आनन्द/*आनन्द$ +^उदासी/*उदासी$ +^में/में$ +^बदल/*बदल$ +^जौ/जा$ +^प्रभुक/*प्रभुक$ +^सामुनि/सामुनि$ +^दीन/दीन$ +^बना/बना/बना/बन$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^आदर/आदर$ +^करोलो/कर$ +^हे/हे$ +^प्रेमा/*प्रेमा$ +^दगड़ियो/*दगड़ियो$ +^,/,$ +^एक/एक$ +^दुसरा/दुसरा$ +^की/की/की$ +^बदनामी/*बदनामी$ +^जन/जन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^अपून/अपून$ +^भाई/भाई$ +^बदनामी/*बदनामी$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^उमें/उ+में$ +^दोष/दोष$ +^लगूछो/लगू$ +^अगर/अगर$ +^तैं/तैं/तैं$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^की/की/की$ +^निन्दा/निन्दा$ +^करछै/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तैं/तैं/तैं$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^नै/नै$ +^करनै/कर$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^उमें/उ+में$ +^दोष/दोष$ +^लगूछै/लगू$ +^जसकैं/जैस+तरह$ +^तैं/तैं/तैं$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^को/को$ +^न्याय/न्याय$ +^करून/कर$ +^वालो/वालो$ +^ठैहराछ/*ठैहराछ$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानूनक/*कानूनक$ +^दिनवालो/*दिनवालो$ +^और/और$ +^न्याय/न्याय$ +^करून/कर$ +^वालो/वालो$ +^त/त/त$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^परमेश्वरै/परमेश्वरै$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जैमें/जैस+में$ +^बचूना/*बचूना$ +^की/की/की$ +^और/और$ +^नाश/नाश$ +^करून/कर$ +^में/में$ +^सामर्थ्यी/*सामर्थ्यी$ +^छै/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तैं/तैं/तैं$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^अपून/अपून$ +^पड़ोसी/पड़ोसी$ +^में/में$ +^दोष/दोष$ +^लगूछै/लगू$ +^?/?$ +^तुम/तुम$ +^जो/जो$ +^यो/यो/यो$ +^कुँछा/कुँ$ +^,/,$ +^“/“$ +^आज/आज$ +^या/या/या$ +^भोल/भोल$ +^हम/हम/हम$ +^कोई/कोई$ +^और/और$ +^नगर/नगर$ +^में/में$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^वाँ/वाँ$ +^एक/एक$ +^साल/साल$ +^बितुला/*बितुला$ +^और/और$ +^ब्यापार/*ब्यापार$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^फैदा/*फैदा$ +^उठुला/*उठुला$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तुम/तुम$ +^यो/यो/यो$ +^नै/नै$ +^जाणना/जाण$ +^की/की/की$ +^भोल/भोल$ +^की/की/की$ +^होलो/हो$ +^सुण/सुण/सुण$ +^त/त/त$ +^ली/ली/ली$ +^,/,$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^जीवन/जीवन$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^?/?$ +^तुम/तुम$ +^त/त/त$ +^माना/मान$ +^भापाका/*भापाका$ +^नियाती/नियाती$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^देर/*देर$ +^दिखाई/दिखा$ +^दीछी/दी$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^गायब/*गायब$ +^हो/हो$ +^जाछी/जा$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^तुमून/तुमून$ +^यो/यो/यो$ +^करून/कर$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^“/“$ +^अगर/अगर$ +^प्रभु/प्रभु$ +^चाछो/चा$ +^त/त/त$ +^हम/हम/हम$ +^ज्यून/ज्यून$ +^रूला/*रूला$ +^,/,$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^या/या/या$ +^उ/उ/उ$ +^काम/काम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करला/कर$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तुम/तुम$ +^अपूनी/अपूनी$ +^बनाईना/बनाईना$ +^की/की/की$ +^योजना/*योजना$ +^में/में$ +^घमण्ड/घमण्ड$ +^करछा/कर$ +^इसो/इसो$ +^सब/सब$ +^घमण्ड/घमण्ड$ +^बुरो/*बुरो$ +^हुछो/हो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^भलाई/भलाई$ +^करून/कर$ +^जाणछो/जाण$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^करूनो/कर$ +^,/,$ +^उखिन/*उखिन$ +^यो/यो/यो$ +^पाप/पाप$ +^छै/छ$ +^हे/हे$ +^धनवान/*धनवान$ +^लोगों/*लोगों$ +^सुणा/सुण$ +^तुम/तुम$ +^अपून/अपून$ +^उनवाली/*उनवाली$ +^मुसीबतून/*मुसीबतून$ +^में/में$ +^चिल्ला/*चिल्ला$ +^-/-$ +^चिल्लाभेरन/*चिल्लाभेरन$ +^रौ/रू$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^धन/धन$ +^नाश/नाश$ +^हो/हो$ +^ग्यो/ग्य$ +^और/और$ +^तुमारा/*तुमारा$ +^कपड़ान/*कपड़ान$ +^कीड़ा/कीड़ा$ +^खराब/खराब$ +^कर/कर/कर$ +^द्याला/द्याल$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^सुन/*सुन$ +^-/-$ +^चाँदी/*चाँदी$ +^में/में$ +^जंग/*जंग$ +^लाग/लाग/लाग$ +^ग्योछ/ग्य$ +^;/;$ +^और/और$ +^उनोरो/उनोरो$ +^जंग/*जंग$ +^तुमारा/*तुमारा$ +^खिलाफ/खिलाफ$ +^में/में$ +^गवाही/गवाही$ +^द्योलो/द्याल$ +^,/,$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^तुमारा/*तुमारा$ +^शरीर/शरीर$ +^स/स/स$ +^आगा/*आगा$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^जाला/जा$ +^द्योलो/द्याल$ +^तुमारा/*तुमारा$ +^द्वारा/द्वारा$ +^जाम/जाम$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^धन/धन$ +^न्यायक/*न्यायक$ +^दिन/दी/दिन$ +^तुमारा/*तुमारा$ +^खिलाफ/खिलाफ$ +^सबूत/सबूत$ +^बनभेरन/बन+भेरन$ +^ठाड़/ठाड़$ +^होलो/हो$ +^देखा/देख$ +^,/,$ +^जिन/*जिन$ +^मजदूरून/*मजदूरून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमारा/*तुमारा$ +^गाड़ान/*गाड़ान$ +^में/में$ +^फसल/फसल$ +^काटछ्य/काट$ +^,/,$ +^उनेरि/उनेरि$ +^मजूरी/*मजूरी$ +^जो/जो$ +^तुमूनले/तुमून$ +^ध्वाका/ध्वाका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^राँख/राँख/राँख$ +^लीछ/ली$ +^;/;$ +^उ/उ/उ$ +^मजूरी/*मजूरी$ +^चिल्लाभेरन/*चिल्लाभेरन$ +^तुमारा/*तुमारा$ +^खिलाफ/खिलाफ$ +^गवाही/गवाही$ +^दीन/दीन$ +^मरेछ/*मरेछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^गाड़ान/*गाड़ान$ +^में/में$ +^काम/काम$ +^करून/कर$ +^वालान/वालान$ +^को/को$ +^रूनो/*रूनो$ +^और/और$ +^दुहाई/*दुहाई$ +^सर्वशाक्तिमान/*सर्वशाक्तिमान$ +^का/का$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सुण/सुण/सुण$ +^हैछ/*हैछ$ +^तुमून/तुमून$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^अपूनो/अपूनो$ +^शौक/*शौक$ +^पुरो/पुरो$ +^करून/कर$ +^में/में$ +^लाग/लाग/लाग$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुमूले/तुमूले$ +^भौते/*भौते$ +^सुख/*सुख$ +^पाछ/पा$ +^;/;$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^अपूनो/अपूनो$ +^शौक/*शौक$ +^पुरो/पुरो$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जीन/*जीन$ +^मरेछा/*मरेछा$ +^,/,$ +^तुमूले/तुमूले$ +^अपून/अपून$ +^आपस/आपस$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^करि/कर$ +^जानो/*जानो$ +^वालो/वालो$ +^न्याय/न्याय$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैयार/तैयार$ +^कर/कर/कर$ +^लीछ/ली$ +^तुमूनले/तुमून$ +^धर्मीस/*धर्मीस$ +^दोषी/*दोषी$ +^ठैराभेरन/*ठैराभेरन$ +^मार/मार/मार$ +^डालछ्य/डाल$ +^;/;$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^सामना/*सामना$ +^नै/नै$ +^करूनो/कर$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^प्यारा/*प्यारा$ +^दगड़ियो/*दगड़ियो$ +^,/,$ +^प्रभुक/*प्रभुक$ +^दुबारा/दुबारा$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^तक/तक$ +^धीरज/*धीरज$ +^राँखा/*राँखा$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^जाणा/*जाणा$ +^कि/कि/कि$ +^किसान/*किसान$ +^धरती/धरती$ +^की/की/की$ +^कीमती/कीमती$ +^फसल/फसल$ +^की/की/की$ +^उमीद/*उमीद$ +^राँख/राँख/राँख$ +^भेरन/भेरन$ +^पैलि/पैलि$ +^और/और$ +^आखिरी/*आखिरी$ +^बरखा/बरखा$ +^हुन/हो$ +^तक/तक$ +^धीरज/*धीरज$ +^राखछो/राख$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^फसल/फसल$ +^बढ़ौ/*बढ़ौ$ +^और/और$ +^काटून/*काटून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैयार/तैयार$ +^हो/हो$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^तुमले/*तुमले$ +^धीरज/*धीरज$ +^राँखा/*राँखा$ +^,/,$ +^और/और$ +^उमीद/*उमीद$ +^जन/जन$ +^छोड़ा/*छोड़ा$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^प्रभुको/*प्रभुको$ +^दुबारा/दुबारा$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^नजिक/नजिक$ +^छै/छ$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^प्यारा/*प्यारा$ +^दगड़ियो/*दगड़ियो$ +^,/,$ +^एक/एक$ +^दुसरा/दुसरा$ +^में/में$ +^दोष/दोष$ +^जन/जन$ +^लगा/लगा/लगा$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^तुम/तुम$ +^दोषी/*दोषी$ +^नै/नै$ +^ठैरा/ठैरा$ +^,/,$ +^देखा/देख$ +^,/,$ +^न्याय/न्याय$ +^करून/कर$ +^वालो/वालो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैयार/तैयार$ +^छै/छ$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^प्यारा/*प्यारा$ +^दगड़ियो/*दगड़ियो$ +^,/,$ +^जिन/*जिन$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^प्रभुक/*प्रभुक$ +^नाम/नाम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बात/बात$ +^कर्यान/कर$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^दुख/दुख$ +^झेलून/*झेलून$ +^और/और$ +^धीरज/*धीरज$ +^राँखून/*राँखून$ +^,/,$ +^अपून/अपून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^एक/एक$ +^उदारण/*उदारण$ +^समझा/समझा/समझा$ +^देखा/देख$ +^,/,$ +^हम/हम/हम$ +^धीरज/*धीरज$ +^राँखून/*राँखून$ +^वालन/*वालन$ +^थैं/थैं$ +^धन्य/धन्य$ +^कुनू/कु$ +^तुमूले/तुमूले$ +^अय्यूब/*अय्यूब$ +^नामाका/*नामाका$ +^एक/एक$ +^आदिमीक/*आदिमीक$ +^धीरज/*धीरज$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^त/त/त$ +^सुणिना/*सुणिना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^यो/यो/यो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जाणछा/जाण$ +^प्रभु/प्रभु$ +^आखरी/*आखरी$ +^में/में$ +^उकी/उकी$ +^कसकैं/*कसकैं$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^जेमें/*जेमें$ +^प्रभु/प्रभु$ +^की/की/की$ +^भौत/भौत/भौत$ +^करूणा/*करूणा$ +^और/और$ +^दया/दया$ +^प्रगट/प्रगट$ +^हुछी/हो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^प्यारा/*प्यारा$ +^दगड़ियो/*दगड़ियो$ +^,/,$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^ठूली/*ठूली$ +^बात/बात$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^कसम/कसम$ +^जन/जन$ +^खाया/*खाया$ +^;/;$ +^नै/नै$ +^त/त/त$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^कि/कि/कि$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^धरती/धरती$ +^की/की/की$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^कोई/कोई$ +^और/और$ +^चीजून/चीज$ +^की/की/की$ +^,/,$ +^पर/पर$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^बात/बात$ +^हाँ/हाँ$ +^कि/कि/कि$ +^हाँ/हाँ$ +^और/और$ +^ना/ना$ +^की/की/की$ +^ना/ना$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^तुम/तुम$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^दोषी/*दोषी$ +^जन/जन$ +^ठैहरा/*ठैहरा$ +^अगर/अगर$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^कोई/कोई$ +^दुखी/*दुखी$ +^हो/हो$ +^तो/तो$ +^उ/उ/उ$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करो/कर$ +^;/;$ +^और/और$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^खुश/खुश$ +^हो/हो$ +^?/?$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^स्तुतिक/*स्तुतिक$ +^भजन/*भजन$ +^गा/*गा$ +^अगर/अगर$ +^तुमूनमें/*तुमूनमें$ +^भटे/भटे$ +^कोई/कोई$ +^बिमार/बिमार$ +^हो/हो$ +^?/?$ +^त/त/त$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डलीक/*मण्डलीक$ +^बुज़ुर्गून/*बुज़ुर्गून$ +^बुलून/*बुलून$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^प्रभुक/*प्रभुक$ +^नाम/नाम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उमें/उ+में$ +^तेल/तेल$ +^लगाभेरन/लगा+भेरन$ +^उ/उ/उ$ +^खिन/खिन/खिन$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करून/कर$ +^और/और$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^प्रार्थनाक/*प्रार्थनाक$ +^द्वारा/द्वारा$ +^रोगी/रोगी$ +^बच/बच/बच$ +^जालो/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^प्रभु/प्रभु$ +^ऊस/ऊस$ +^चंगो/चंगो$ +^करोलो/कर$ +^;/;$ +^अगर/अगर$ +^उले/उले$ +^पाप/पाप$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^होला/हो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ऊस/ऊस$ +^माफ/माफ$ +^करोलो/कर$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^तुम/तुम$ +^आपस/आपस$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^दुसराक/*दुसराक$ +^सामुनि/सामुनि$ +^अपून/अपून$ +^-/-$ +^अपून/अपून$ +^पापून/पाप$ +^मानी/मान$ +^ली/ली/ली$ +^;/;$ +^और/और$ +^एक/एक$ +^दुसारा/दुसारा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^जेले/जेले$ +^तुम/तुम$ +^चंगा/*चंगा$ +^हो/हो$ +^जा/जा/जा$ +^;/;$ +^धर्मी/धर्मी$ +^जन/जन$ +^की/की/की$ +^प्रार्थनाक/*प्रार्थनाक$ +^प्रभाव/*प्रभाव$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भौत/भौत/भौत$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^हो/हो$ +^सकछो/सक$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^एलिय्याह/*एलिय्याह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमार/हमार$ +^नियाती/नियाती$ +^दुख/दुख$ +^-/-$ +^सुख/*सुख$ +^भोगून/*भोगून$ +^वालो/वालो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छ्यो/छ$ +^;/;$ +^उले/उले$ +^अपून/अपून$ +^पुर/पुर$ +^मन/मन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^बरखा/बरखा$ +^जन/जन$ +^हो/हो$ +^;/;$ +^और/और$ +^साढ़े/*साढ़े$ +^तीन/तीन$ +^साल/साल$ +^तक/तक$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^बरखा/बरखा$ +^नै/नै$ +^भै/*भै$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^उले/उले$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछ्य/कर/कर$ +^की/की/की$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^आकाश/आकाश$ +^भटे/भटे$ +^बरखा/बरखा$ +^भैछ/*भैछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^पैदावारा/*पैदावारा$ +^भैछ/*भैछ$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^प्यारा/*प्यारा$ +^दगड़ियो/*दगड़ियो$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^कोई/कोई$ +^सच्चाईक/*सच्चाईक$ +^बाट/बाट$ +^भटे/भटे$ +^भटक/*भटक$ +^जाछो/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^कोई/कोई$ +^ऊस/ऊस$ +^सच्चाईक/*सच्चाईक$ +^बाट/बाट$ +^में/में$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^वापस/वापस$ +^लियूछो/ली$ +^त/त/त$ +^तुमून/तुमून$ +^यो/यो/यो$ +^पत्तो/पत्त$ +^हुन/हो$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^भटकिना/*भटकिना$ +^का/का$ +^पापी/पापी$ +^स/स/स$ +^सच्चाईक/*सच्चाईक$ +^बाट/बाट$ +^में/में$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^वापस/वापस$ +^लियूछो/ली$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^एक/एक$ +^आत्मा/आत्मा$ +^स/स/स$ +^नरक/नरक$ +^की/की/की$ +^मौत/मौत$ +^भटे/भटे$ +^बचूछो/*बचूछो$ +^,/,$ +^और/और$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उक/उक/उक$ +^भौत/भौत/भौत$ +^पापून/पाप$ +^माफ/माफ$ +^करोलो/कर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^,/,$ +^पतरस/पतरस$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^को/को$ +^प्रेरित/प्रेरित/प्रेरित$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^चिठ्ठी/चिठ्ठी$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^चुनिना/*चुनिना$ +^का/का$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^लिखून/*लिखून$ +^मरयू/*मरयू$ +^जो/जो$ +^कि/कि/कि$ +^पुन्तुस/*पुन्तुस$ +^,/,$ +^गलातिया/*गलातिया$ +^,/,$ +^कप्पदूकिया/*कप्पदूकिया$ +^,/,$ +^आसिया/*आसिया$ +^और/और$ +^बितूनिया/*बितूनिया$ +^प्रदेशून/प्रदेश$ +^का/का$ +^अलग/अलग$ +^-/-$ +^अलग/अलग$ +^शैहरून/शैहर$ +^में/में$ +^परदेशीन/*परदेशीन$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^रूनान/रू$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^भौत/भौत/भौत$ +^पैलि/पैलि$ +^तुमून/तुमून$ +^अपून/अपून$ +^लोग/लोग$ +^हुन/हो$ +^खिन/खिन/खिन$ +^और/और$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^तुमून/तुमून$ +^पवित्र/पवित्र$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^चुन/चुन/चुन$ +^लीछ/ली$ +^उले/उले$ +^इसो/इसो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^करछ्य/कर/कर$ +^ताकि/ताकि$ +^तुम/तुम$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^हुकुमून/*हुकुमून$ +^माना/मान$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^खून/खून$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^शुद्ध/शुद्ध$ +^हो/हो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछूँ/कर$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^तुमून/तुमून$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^और/और$ +^शान्ति/शान्ति$ +^दीनै/दी$ +^रौ/रू$ +^हम/हम/हम$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^धन्यावाद/*धन्यावाद$ +^करनू/कर$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^हमार/हमार$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^को/को$ +^पिता/पिता$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जैले/जे+ले$ +^अपूनी/अपूनी$ +^बड़ी/*बड़ी$ +^दया/दया$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमून/हमून$ +^एक/एक$ +^नय्या/नय्या$ +^जीवन/जीवन$ +^दीछ/दी$ +^किलैकी/किलैकी$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^स/स/स$ +^मरिनान/*मरिनान$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यून/ज्यून$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^हमून/हमून$ +^निडर/*निडर$ +^होभेरन/हो+भेरन$ +^जीना/जीना$ +^का/का$ +^काबिल/*काबिल$ +^बनाछ/बना$ +^;/;$ +^यो/यो/यो$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^चीजून/चीज$ +^पाना/*पाना$ +^की/की/की$ +^पुरी/पुरी$ +^उम्मीद/*उम्मीद$ +^कर/कर/कर$ +^सकनू/सक$ +^जो/जो$ +^उले/उले$ +^हमून/हमून$ +^दीना/*दीना$ +^को/को$ +^वादा/वादा$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^हम/हम/हम$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^निकी/*निकी$ +^चीजून/चीज$ +^पाना/*पाना$ +^को/को$ +^इन्तजार/*इन्तजार$ +^करनू/कर$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बनाईना/बनाईना$ +^का/का$ +^छन/छ$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कभै/कभै$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^चीजून/चीज$ +^को/को$ +^नाश/नाश$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^सकनो/सक$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^खराब/खराब$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^सकनो/सक$ +^उ/उ/उ$ +^कभै/कभै$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पुरानी/*पुरानी$ +^या/या/या$ +^उकी/उकी$ +^खुबशुरती/*खुबशुरती$ +^में/में$ +^कमि/*कमि$ +^नी/नी$ +^होलि/हो$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^चीजून/चीज$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^राखिना/राख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^परमेश्वरै/परमेश्वरै$ +^अपूनी/अपूनी$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^तुमून/तुमून$ +^सुरक्षित/*सुरक्षित$ +^राखून/*राखून$ +^मर्योछ/*मर्योछ$ +^किलैकी/किलैकी$ +^तुम/तुम$ +^यीशु/यीशु$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछा/कर$ +^उ/उ/उ$ +^आखरी/*आखरी$ +^दिन/दी/दिन$ +^जब/जब/जब$ +^मसीह/मसीह$ +^वापस/वापस$ +^आलो/आ$ +^,/,$ +^तुमून/तुमून$ +^हर/हर$ +^दिन/दी/दिन$ +^सुरक्षित/*सुरक्षित$ +^राखोलो/*राखोलो$ +^तब/तब$ +^तुम/तुम$ +^जाण/जाण/जाण$ +^जाला/जा$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^तुमून/तुमून$ +^पाप/पाप$ +^और/और$ +^मौत/मौत$ +^भटे/भटे$ +^पुरी/पुरी$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बचाछ/*बचाछ$ +^तुमून/तुमून$ +^इन/इन$ +^सब/सब$ +^चीजून/चीज$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^खुश/खुश$ +^हुन/हो$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^बेशक/*बेशक$ +^तुम/तुम$ +^एल/*एल$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^बखत/बखत$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अलग/अलग$ +^-/-$ +^अलग/अलग$ +^प्रकार/प्रकार/प्रकार$ +^की/की/की$ +^परेशानीन/*परेशानीन$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^तुम/तुम$ +^दुखी/*दुखी$ +^छा/छ$ +^इन/इन$ +^परेशानीन/*परेशानीन$ +^को/को$ +^मक्शद/मक्शद/मक्शद$ +^यो/यो/यो$ +^दिखूनो/*दिखूनो$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^क्या/क्या$ +^तुम/तुम$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^भरोसा/*भरोसा$ +^करछा/कर$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^सुनो/सुन$ +^है/है$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^कीमती/कीमती$ +^छै/छ$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^नाश/नाश$ +^हुन/हो$ +^वाला/वाला$ +^सुना/*सुना$ +^स/स/स$ +^आग/आग$ +^में/में$ +^परखी/परखी$ +^जाछो/जा$ +^और/और$ +^शुद्ध/शुद्ध$ +^करि/कर$ +^जाछो/जा$ +^,/,$ +^उसिकैं/*उसिकैं$ +^अगर/अगर$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^परीक्षान/*परीक्षान$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^परखी/परखी$ +^जाना/जा$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मजबूत/मजबूत$ +^रूछो/रू$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^यो/यो/यो$ +^उ/उ/उ$ +^दिन/दी/दिन$ +^तुमून/तुमून$ +^भौत/भौत/भौत$ +^बड़ाई/बड़ाई$ +^और/और$ +^महिमा/महिमा$ +^और/और$ +^सम्मान/*सम्मान$ +^दिलालो/*दिलालो$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^वापस/वापस$ +^आलो/आ$ +^तुमूनले/तुमून$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^कभै/कभै$ +^नै/नै$ +^देखीना/*देखीना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^तुम/तुम$ +^ऊस/ऊस$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछा/कर$ +^तुम/तुम$ +^ऊस/ऊस$ +^एल/*एल$ +^नै/नै$ +^देखना/*देखना$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तुम/तुम$ +^उमें/उ+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछा/कर$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^आनन्द/*आनन्द$ +^और/और$ +^महिमा/महिमा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भौत/भौत/भौत$ +^खुश/खुश$ +^छा/छ$ +^जैस/जैस$ +^शब्दून/*शब्दून$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^बताई/बता$ +^जा/जा/जा$ +^सकूनो/सक$ +^तुम/तुम$ +^खुश/खुश$ +^छा/छ$ +^किलैकी/किलैकी$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^तुमून/तुमून$ +^पाप/पाप$ +^की/की/की$ +^सजा/सजा$ +^है/है$ +^बचुन/*बचुन$ +^मर्योछ/*मर्योछ$ +^यो/यो/यो$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^को/को$ +^प्रतिफल/*प्रतिफल$ +^छै/छ$ +^यो/यो/यो$ +^उद्धार/उद्धार$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^इसो/इसो$ +^छ्यो/छ$ +^जैका/जैका$ +^बारिमें/बारिमें$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^लोग/लोग$ +^और/और$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^जाणून/जाण$ +^चाँछ्या/चाँ/चाँ$ +^उनूनले/उनूनले$ +^बताछ/बता$ +^कि/कि/कि$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^तुमून/तुमून$ +^बचुन/*बचुन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तुमार/तुमार$ +^प्रति/*प्रति$ +^दयालु/दयालु$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^काम/काम$ +^करोलो/कर$ +^जैखिन/*जैखिन$ +^तुम/तुम$ +^योग्य/*योग्य$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^उनूनले/उनूनले$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^खोजून/खोज$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^सावधानी/*सावधानी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जाँच/*जाँच$ +^करछ्य/कर/कर$ +^मसीह/मसीह$ +^को/को$ +^आत्मा/आत्मा$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^उनून/उनून/उनून$ +^बतून/*बतून$ +^मरैछ्यो/*मरैछ्यो$ +^कि/कि/कि$ +^मसीह/मसीह$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^दुख/दुख$ +^उठालो/उठा$ +^और/और$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^ऊस/ऊस$ +^भौत/भौत/भौत$ +^ठूलो/ठूलो$ +^सम्मान/*सम्मान$ +^दीई/दी$ +^जालो/जा$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उनूनले/उनूनले$ +^यो/यो/यो$ +^पतो/*पतो$ +^लगूना/*लगूना$ +^की/की/की$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करछ्य/कर/कर$ +^कि/कि/कि$ +^मसीह/मसीह$ +^को/को$ +^होलो/हो$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^कब/*कब$ +^होलो/हो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^इन/इन$ +^संदेश/संदेश$ +^दीन/दीन$ +^वाला/वाला$ +^लोगून/लोग$ +^बताछ/बता$ +^कि/कि/कि$ +^उनार/उनार/उनार$ +^संदेश/संदेश$ +^खुद/खुद$ +^अपून/अपून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^नै/नै$ +^बल्कि/बल्कि$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^छ्या/छ$ +^उ/उ/उ$ +^संदेश/संदेश$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^तुमूनले/तुमून$ +^अब/अब$ +^सुणछ्य/सुण$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^भटे/भटे$ +^अपूनो/अपूनो$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^भेजछ्य/भेज$ +^कि/कि/कि$ +^तुमून/तुमून$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करून/कर$ +^में/में$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करौ/*करौ$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^इतुक/*इतुक$ +^अद्धभुत/*अद्धभुत$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^याँ/याँ$ +^तक/तक$ +^कि/कि/कि$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उत्सुकता/*उत्सुकता$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^हुन/हो$ +^देखून/देख$ +^मर्यान/मार$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^,/,$ +^अपून/अपून$ +^मनून/मन$ +^तैयार/तैयार$ +^करा/करा/करा/कर$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^लोग/लोग$ +^काम/काम$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैयार/तैयार$ +^हुन/हो$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अपूनी/अपूनी$ +^कमर/कमर$ +^कसनान/*कसनान$ +^मतलब/मतलब$ +^यो/यो/यो$ +^कि/कि/कि$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^तुम/तुम$ +^सोचछा/*सोचछा$ +^उमें/उ+में$ +^तुमून/तुमून$ +^काबू/*काबू$ +^राखून/*राखून$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^और/और$ +^इसो/इसो$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^अपून/अपून$ +^जीवन/जीवन$ +^को/को$ +^संचालन/*संचालन$ +^पुरी/पुरी$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^और/और$ +^आत्मविश्वास/*आत्मविश्वास$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^उद्धार/उद्धार$ +^स/स/स$ +^पाना/*पाना$ +^की/की/की$ +^आश/*आश$ +^राखभेरन/*राखभेरन$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमून/तुमून$ +^देलो/दी$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^भटे/भटे$ +^वापस/वापस$ +^आलो/आ$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^हुकुमून/*हुकुमून$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^निका/*निका$ +^नान्तिना/नान्तिना$ +^अपून/अपून$ +^बबा/बबा$ +^का/का$ +^हुकुमून/*हुकुमून$ +^माननान/मान$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बुरा/बुरा$ +^कामून/काम$ +^जन/जन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^जिनून/जिनून$ +^तुम/तुम$ +^तब/तब$ +^करना/कर$ +^की/की/की$ +^इच्छा/इच्छा$ +^राखछ्या/राख/राख$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^तुम/तुम$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सत्य/*सत्य$ +^स/स/स$ +^नी/नी$ +^जाण/जाण/जाण$ +^छ्या/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अब/अब$ +^तुमून/तुमून$ +^हर/हर$ +^काम/काम$ +^में/में$ +^जो/जो$ +^तुम/तुम$ +^करछा/कर$ +^पवित्र/पवित्र$ +^हुन/हो$ +^चछो/*चछो$ +^,/,$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^पवित्र/पवित्र$ +^छै/छ$ +^जैले/जे+ले$ +^तुमून/तुमून$ +^अपून/अपून$ +^बच्चा/बच्चा$ +^हुन/हो$ +^खिन/खिन/खिन$ +^चुन/चुन/चुन$ +^लीछ/ली$ +^किलैकी/किलैकी$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^कईना/कु$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^“/“$ +^तुमून/तुमून$ +^पवित्र/पवित्र$ +^हुन/हो$ +^चैछो/चा$ +^किलैकी/किलैकी$ +^मैं/मैं/मैं$ +^पवित्र/पवित्र$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^”/”$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^जाणछो/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^हरेक/हरेक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कि/कि/कि$ +^-/-$ +^कि/कि/कि$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^हरेको/*हरेको$ +^को/को$ +^न्याय/न्याय$ +^बिना/बिना$ +^कोई/कोई$ +^पक्षपात/*पक्षपात$ +^को/को$ +^करछो/कर$ +^जब/जब/जब$ +^तुम/तुम$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^थैं/थैं$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछा/कर$ +^त/त/त$ +^उथैं/उथैं$ +^पिता/पिता$ +^कुँछा/कुँ$ +^त/त/त$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^की/की/की$ +^तुम/तुम$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^परदेशी/*परदेशी$ +^होभेरन/हो+भेरन$ +^रूछा/रू$ +^त/त/त$ +^उको/उको$ +^हमेशा/हमेशा$ +^आदर/आदर$ +^करा/करा/करा/कर$ +^तुम/तुम$ +^जाणछा/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^तुमून/तुमून$ +^तुमार/तुमार$ +^बेकार/*बेकार$ +^का/का$ +^ब्यवहार/ब्यवहार$ +^भटे/भटे$ +^छुड़ून/*छुड़ून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^को/को$ +^चीज/चीज$ +^को/को$ +^प्रयोग/*प्रयोग$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^तुमूले/तुमूले$ +^अपून/अपून$ +^पूर्वजून/पूर्वज$ +^भटे/भटे$ +^सिखीना/*सिखीना$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^उले/उले$ +^तुमून/तुमून$ +^छुड़ून/*छुड़ून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^इसो/इसो$ +^धन/धन$ +^को/को$ +^प्रयोग/*प्रयोग$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^जैस/जैस$ +^सुनो/सुन$ +^या/या/या$ +^चाँदी/*चाँदी$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^नाश/नाश$ +^करि/कर$ +^जा/जा/जा$ +^सकछो/सक$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^कीमती/कीमती$ +^खून/खून$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^तुमून/तुमून$ +^बचाछ/*बचाछ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^एक/एक$ +^शुद्ध/शुद्ध$ +^और/और$ +^सिद्ध/सिद्ध/सिद्ध$ +^मेम्ना/*मेम्ना$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^छ्यो/छ$ +^यो/यो/यो$ +^संसारे/*संसारे$ +^स/स/स$ +^बनून/बना$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^,/,$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^पैलि/पैलि$ +^है/है$ +^यो/यो/यो$ +^तय/*तय$ +^करिनाको/*करिनाको$ +^छ्यो/छ$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^यो/यो/यो$ +^संसारो/*संसारो$ +^को/को$ +^मुक्तिदाता/*मुक्तिदाता$ +^होलो/हो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उ/उ/उ$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^इन/इन$ +^अंतिम/*अंतिम$ +^दिनून/दिन$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^आछ/आ$ +^जो/जो$ +^केले/केले$ +^मसीह/मसीह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^उक/उक/उक$ +^कारण/कारण$ +^तुम/तुम$ +^अब/अब$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछा/कर$ +^और/और$ +^तुमूले/तुमूले$ +^अपूनो/अपूनो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^और/और$ +^आश/*आश$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^राखिना/राख$ +^की/की/की$ +^छै/छ$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उले/उले$ +^मसीह/मसीह$ +^स/स/स$ +^मरिनान/*मरिनान$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^महिमा/महिमा$ +^दीछ/दी$ +^किलैकी/किलैकी$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^स/स/स$ +^मानना/*मानना$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^तुम/तुम$ +^शुद्ध/शुद्ध$ +^करि/कर$ +^गैछा/गै$ +^अब/अब$ +^तुमून/तुमून$ +^अपून/अपून$ +^दगड़िया/*दगड़िया$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईन/भाई$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करूनो/कर$ +^चैछो/चा$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^दूसार/*दूसार$ +^स/स/स$ +^पुर/पुर$ +^मन/मन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करून/कर$ +^जारी/*जारी$ +^राखा/*राखा$ +^तुमून/तुमून$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^दुसरा/दुसरा$ +^स/स/स$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करूनो/कर$ +^चैछो/चा$ +^किलैकी/किलैकी$ +^तुमून/तुमून$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^नय्या/नय्या$ +^जीवन/जीवन$ +^मिलीना/*मिलीना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^तुमून/तुमून$ +^यो/यो/यो$ +^जीवन/जीवन$ +^कोई/कोई$ +^इसा/इसा$ +^चीज/चीज$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^नै/नै$ +^मिल/मिल/मिल$ +^र्यो/*र्यो$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^नाश/नाश$ +^हो/हो$ +^जालो/जा$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उ/उ/उ$ +^चीज/चीज$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^जो/जो$ +^हमेशा/हमेशा$ +^बनिना/बन$ +^की/की/की$ +^रौली/रू/रू$ +^मतलब/मतलब$ +^,/,$ +^हमून/हमून$ +^यो/यो/यो$ +^नय्या/नय्या$ +^जीवन/जीवन$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^जीवित/*जीवित$ +^और/और$ +^अनन्त/अनन्त$ +^वचन/*वचन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मिलीना/*मिलीना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^यो/यो/यो$ +^कुंछो/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^सब/सब$ +^लोग/लोग$ +^घास/घास$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^छन/छ$ +^और/और$ +^उनेरि/उनेरि$ +^सब/सब$ +^खुबशुरती/*खुबशुरती$ +^जंगली/जंगली$ +^फुलून/फुल$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^छन/छ$ +^घास/घास$ +^सुख/*सुख$ +^जालो/जा$ +^और/और$ +^फूल/*फूल$ +^भिमें/*भिमें$ +^झड़/*झड़$ +^जाला/जा$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^बचन/बचन$ +^हमेशा/हमेशा$ +^बनिना/बन$ +^को/को$ +^रोलो/*रोलो$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^बचन/बचन$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^तुमार/तुमार$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करि/कर$ +^ग्छ्यो/*ग्छ्यो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^,/,$ +^हर/हर$ +^प्रकारा/प्रकार$ +^का/का$ +^बुरा/बुरा$ +^ब्यवहार/ब्यवहार$ +^भटे/भटे$ +^छुटकारा/*छुटकारा$ +^पा/पा/पा$ +^दुसरान/दुसरान$ +^ध्वाका/ध्वाका$ +^जन/जन$ +^दी/दी/दी$ +^,/,$ +^कपटी/कपटी$ +^जन/जन$ +^बना/बना/बना/बन$ +^दुसरान/दुसरान$ +^है/है$ +^जलन/*जलन$ +^जन/जन$ +^राखा/*राखा$ +^दुसरा/दुसरा$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^खिलाफ/खिलाफ$ +^बुरी/बुरी$ +^बात/बात$ +^जन/जन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^जसकैं/जैस+तरह$ +^एक/एक$ +^नान/नान/नान/नान$ +^-/-$ +^नन्तिनो/*नन्तिनो$ +^अपूनो/अपूनो$ +^ईजा/ईजा$ +^को/को$ +^शुद्ध/शुद्ध$ +^दूध/*दूध$ +^की/की/की$ +^इच्छा/इच्छा$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^तुमून/तुमून$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^बचन/बचन$ +^स/स/स$ +^सीखना/*सीखना$ +^की/की/की$ +^इच्छा/इच्छा$ +^राखून/*राखून$ +^चैछो/चा$ +^ताकि/ताकि$ +^तुम/तुम$ +^आत्मिक/*आत्मिक$ +^रूप/रूप$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मजबूत/मजबूत$ +^बन/बन/बन$ +^सका/सका$ +^तब/तब$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^तुमून/तुमून$ +^यो/यो/यो$ +^संसारै/*संसारै$ +^की/की/की$ +^बुरी/बुरी$ +^चीजून/चीज$ +^है/है$ +^पुरी/पुरी$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बचालो/*बचालो$ +^किलैकी/किलैकी$ +^जसो/जसो$ +^कि/कि/कि$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^कुंछो/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तुमूले/तुमूले$ +^यो/यो/यो$ +^महसूस/*महसूस$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^प्रभु/प्रभु$ +^भलो/*भलो$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^तुम/तुम$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^आईना/*आईना$ +^का/का$ +^छा/छ$ +^उ/उ/उ$ +^एक/एक$ +^घरा/घरा$ +^का/का$ +^नींव/नींव$ +^में/में$ +^राखिना/राख$ +^को/को$ +^एक/एक$ +^खास/खास$ +^ढूंगा/*ढूंगा$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उ/उ/उ$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^ढूंगो/*ढूंगो$ +^छै/छ$ +^ऊस/ऊस$ +^कई/कई$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^स्वीकार/*स्वीकार$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^ऊस/ऊस$ +^चुनछ्य/चुन$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^भौत/भौत/भौत$ +^कीमती/कीमती$ +^मानछ्य/मान$ +^और/और$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^लोग/लोग$ +^ढूंगान/*ढूंगान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^घर/घर$ +^बनुनान/*बनुनान$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^तुमून/तुमून$ +^एक/एक$ +^समूह/*समूह$ +^में/में$ +^जोड़ून/*जोड़ून$ +^मर्योछ/*मर्योछ$ +^जैमें/जैस+में$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^आत्मा/आत्मा$ +^रूछो/रू$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जो/जो$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उक/उक/उक$ +^वजह/*वजह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुम/तुम$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^याजकून/याजक$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^जो/जो$ +^बलिदान/बलिदान$ +^चढ़ूनान/*चढ़ूनान$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^इसा/इसा$ +^काम/काम$ +^करा/करा/करा/कर$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरेस/*परमेश्वरेस$ +^खुश/खुश$ +^करनान/कर$ +^यो/यो/यो$ +^ऊसोई/ऊसो+ई$ +^छै/छ$ +^जसो/जसो$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^कईना/कु$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^“/“$ +^देखा/देख$ +^!/!$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^एक/एक$ +^कीमती/कीमती$ +^ढूंगास/*ढूंगास$ +^चुन/चुन/चुन$ +^हैछ/*हैछ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^घर/घर$ +^स/स/स$ +^मजबूत/मजबूत$ +^बनून/बना$ +^खिन/खिन/खिन$ +^इस्तमाल/*इस्तमाल$ +^करि/कर$ +^जाछो/जा$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उमें/उ+में$ +^भरोस/*भरोस$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^लज्जित/*लज्जित$ +^नी/नी$ +^होलो/हो$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^ढूंगो/*ढूंगो$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^कीमती/कीमती$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करनान/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^उमें/उ+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^नै/नै$ +^करना/कर$ +^उनार/उनार/उनार$ +^बारिमें/बारिमें$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^कुंछो/कुं$ +^कि/कि/कि$ +^,/,$ +^“/“$ +^राजमिस्त्रिन/*राजमिस्त्रिन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जै/जै$ +^ढूंगास/*ढूंगास$ +^बेकार/*बेकार$ +^समझभेरन/*समझभेरन$ +^निकालीना/*निकालीना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^घरो/*घरो$ +^को/को$ +^नींव/नींव$ +^को/को$ +^खास/खास$ +^ढूंगो/*ढूंगो$ +^बन/बन/बन$ +^ग्योछ/ग्य$ +^”/”$ +^और/और$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^यो/यो/यो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कुंछो/कुं$ +^:/:$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^ढूंगो/*ढूंगो$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^ठोकर/*ठोकर$ +^खाना/खाना$ +^को/को$ +^कारण/कारण$ +^होलो/हो$ +^यो/यो/यो$ +^एक/एक$ +^चट्टान/*चट्टान$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^उनार/उनार/उनार$ +^खीतिना/*खीतिना$ +^को/को$ +^कारण/कारण$ +^होलो/हो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^खितीला/*खितीला$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^संदेश/संदेश$ +^स/स/स$ +^मानून/*मानून$ +^है/है$ +^इन्कार/*इन्कार$ +^करनान/कर$ +^किलैकी/किलैकी$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^इसोई/इसो+ई$ +^हुना/हो$ +^की/की/की$ +^योजना/*योजना$ +^बनाईना/बनाईना$ +^की/की/की$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तुम/तुम$ +^इसा/इसा$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^किलैकी/किलैकी$ +^तुम/तुम$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^चुनिना/*चुनिना$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^छा/छ$ +^तुम/तुम$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^याजक/याजक$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^राजा/राजा$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^सेवा/सेवा$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^समर्पित/*समर्पित$ +^छा/छ$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^खास/खास$ +^लोग/लोग$ +^छा/छ$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उले/उले$ +^तुमून/तुमून$ +^अन्यार/*अन्यार$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^भ्यार/भ्यार$ +^अपून/अपून$ +^अद्धभुत/*अद्धभुत$ +^उज्याल/*उज्याल$ +^में/में$ +^बुलाईना/*बुलाईना$ +^का/का$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^तुम/तुम$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^अद्धभुत/*अद्धभुत$ +^कामून/काम$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बता/बता/बता$ +^सका/सका$ +^(/($ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^होशे/होशे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जो/जो$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^तुमारा/*तुमारा$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सच्ची/सच्ची$ +^छै/छ$ +^)/)$ +^“/“$ +^पैलि/पैलि$ +^तुम/तुम$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^नी/नी$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अब/अब$ +^तुम/तुम$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^छा/छ$ +^पैलि/पैलि$ +^तुम/तुम$ +^परमेश्वरै/परमेश्वरै$ +^की/की/की$ +^दया/दया$ +^स/स/स$ +^नी/नी$ +^जाण/जाण/जाण$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अब/अब$ +^तुम/तुम$ +^उ/उ/उ$ +^जाणछा/जाण$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उले/उले$ +^अपूनी/अपूनी$ +^दया/दया$ +^पैलि/पैलि$ +^भटे/भटे$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^दिखाईना/*दिखाईना$ +^की/की/की$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयो/भाई$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^यो/यो/यो$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^परदेशीन/*परदेशीन$ +^और/और$ +^मुसाफिरून/*मुसाफिरून$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^छा/छ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^बिनती/बिनती$ +^करछूँ/कर$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सबै/सबै$ +^संसारै/*संसारै$ +^की/की/की$ +^बुरी/बुरी$ +^इच्छान/*इच्छान$ +^भटे/भटे$ +^बचा/*बचा$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उ/उ/उ$ +^खुद/खुद$ +^तुमार/तुमार$ +^बिरोध/बिरोध$ +^में/में$ +^हमेशा/हमेशा$ +^लड़नै/*लड़नै$ +^रूछी/रू$ +^कई/कई$ +^बार/बार$ +^इसा/इसा$ +^लोग/लोग$ +^हुनान/हो$ +^जो/जो$ +^प्रभु/प्रभु$ +^स/स/स$ +^नै/नै$ +^जाणना/जाण$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^कैभेरन/कु+भेरन$ +^गलत/गलत$ +^आरोप/आरोप$ +^लगा/लगा/लगा$ +^सकनान/सक$ +^कि/कि/कि$ +^तुमार/तुमार$ +^काम/काम$ +^बुरा/बुरा$ +^छन/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^तुमून/तुमून$ +^अपून/अपून$ +^ब्यवहारा/*ब्यवहारा$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सतर्क/सतर्क$ +^रून/रू$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^तुमार/तुमार$ +^निका/*निका$ +^ब्यवहार/ब्यवहार$ +^देख/देख/देख/देख$ +^सकून/*सकून$ +^आखरी/*आखरी$ +^में/में$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^मानाला/*मानाला$ +^कि/कि/कि$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^ब्यवहार/ब्यवहार$ +^निको/निको$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^जै/जै$ +^दिना/*दिना$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^संसारो/*संसारो$ +^को/को$ +^न्याय/न्याय$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आलो/आ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^दिना/*दिना$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^महिमा/महिमा$ +^कराला/करा$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^को/को$ +^आदर/आदर$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तुमून/तुमून$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सबून/सबून$ +^को/को$ +^हुकुम/हुकुम$ +^मानून/*मानून$ +^चैछो/चा$ +^जो/जो$ +^यो/यो/यो$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^अधिकारी/अधिकारी$ +^छन/छ$ +^:/:$ +^मतलब/मतलब$ +^राजा/राजा$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^कि/कि/कि$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^ठूलो/ठूलो$ +^अधिकारी/अधिकारी$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^राज्यपालून/राज्यपाल$ +^को/को$ +^,/,$ +^जिनून/जिनून$ +^राजा/राजा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^नियुक्त/*नियुक्त$ +^करि/कर$ +^जाछो/जा$ +^उनून/उनून/उनून$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^दण्ड/*दण्ड$ +^दीन/दीन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भेजिनान/*भेजिनान$ +^जो/जो$ +^गलत/गलत$ +^करनान/कर$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^तारीफ/तारीफ$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जो/जो$ +^सही/सही$ +^करनान/कर$ +^किलैकी/किलैकी$ +^परमेश्वरै/परमेश्वरै$ +^की/की/की$ +^यो/यो/यो$ +^इच्छा/इच्छा$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^हमार/हमार$ +^निका/*निका$ +^ब्यवहार/ब्यवहार$ +^क/क/क$ +^द्वारा/द्वारा$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^परमेश्वरेस/*परमेश्वरेस$ +^नै/नै$ +^जाणना/जाण$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अब/अब$ +^हमून/हमून$ +^में/में$ +^गलत/गलत$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आरोप/आरोप$ +^लगूना/*लगूना$ +^की/की/की$ +^हिम्मत/*हिम्मत$ +^नी/नी$ +^कराला/करा$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^साफ/साफ$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^उनार/उनार/उनार$ +^झूठ्ठा/*झूठ्ठा$ +^आरोप/आरोप$ +^सही/सही$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इसो/इसो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^जो/जो$ +^तुमून/तुमून$ +^उ/उ/उ$ +^करून/कर$ +^है/है$ +^रोक/*रोक$ +^सकछो/सक$ +^जो/जो$ +^तुम/तुम$ +^करून/कर$ +^चाँछा/चाँ$ +^किलैकी/किलैकी$ +^तुम/तुम$ +^पैलि/पैलि$ +^भटे/भटे$ +^हमारा/*हमारा$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^आजाद/*आजाद$ +^करि/कर$ +^जा/जा/जा$ +^चुक/चुक$ +^गैछा/गै$ +^लेकिन/लेकिन$ +^येस/येस$ +^बुरा/बुरा$ +^काम/काम$ +^करना/कर$ +^को/को$ +^बहाना/*बहाना$ +^जन/जन$ +^बना/बना/बना/बन$ +^बल्कि/बल्कि$ +^तुमून/तुमून$ +^अपून/अपून$ +^कामून/काम$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^दिखूनो/*दिखूनो$ +^चैछो/चा$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सेवक/सेवक$ +^छा/छ$ +^सबून/सबून$ +^को/को$ +^आदर/आदर$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^अपून/अपून$ +^सबै/सबै$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईन/भाई$ +^थैं/थैं$ +^प्रेम/प्रेम$ +^राखा/*राखा$ +^,/,$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^भटे/भटे$ +^डरा/*डरा$ +^,/,$ +^और/और$ +^ठूला/ठूला$ +^अधिकारीन/अधिकारी$ +^को/को$ +^आदर/आदर$ +^करा/करा/करा/कर$ +^हे/हे$ +^सेवकों/*सेवकों$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^जो/जो$ +^घरून/घर$ +^में/में$ +^काम/काम$ +^करछा/कर$ +^और/और$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^तुमून/तुमून$ +^अपून/अपून$ +^मालिक/मालिक$ +^को/को$ +^हुकुम/हुकुम$ +^मानून/*मानून$ +^चैछो/चा$ +^और/और$ +^हमेशा/हमेशा$ +^उनोरो/उनोरो$ +^आदर/आदर$ +^करूनो/कर$ +^चैछो/चा$ +^इसो/इसो$ +^हर/हर$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^का/का$ +^मलिका/*मलिका$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^चाहे/*चाहे$ +^उ/उ/उ$ +^दयालु/दयालु$ +^और/और$ +^सही/सही$ +^हो/हो$ +^या/या/या$ +^बेरहम/*बेरहम$ +^हो/हो$ +^किलैकी/किलैकी$ +^अगर/अगर$ +^हम/हम/हम$ +^दुख/दुख$ +^सहनू/*सहनू$ +^चाहे/*चाहे$ +^हमरि/हमरि$ +^कोई/कोई$ +^गलती/गलति$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हम/हम/हम$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^सहन/सहन$ +^करनू/कर$ +^किलैकी/किलैकी$ +^हम/हम/हम$ +^जाणनू/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^जाणछो/जाण$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^हमून/हमून$ +^है/है$ +^खुश/खुश$ +^हुछो/हो$ +^अगर/अगर$ +^तुमून/तुमून$ +^गलत/गलत$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^पीटी/*पीटी$ +^जाछो/जा$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^दण्ड/*दण्ड$ +^मिलून/*मिलून$ +^में/में$ +^धैर्य/*धैर्य$ +^राखून/*राखून$ +^में/में$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^प्रशंसा/*प्रशंसा$ +^करना/कर$ +^की/की/की$ +^कोई/कोई$ +^कारण/कारण$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अगर/अगर$ +^भलाई/भलाई$ +^करना/कर$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^तुम/तुम$ +^दुख/दुख$ +^सहछा/*सहछा$ +^और/और$ +^धैर्य/*धैर्य$ +^राखछा/राख$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^खुश/खुश$ +^हुछो/हो$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^तुमून/तुमून$ +^चुनी/चुन$ +^जाना/जा$ +^को/को$ +^यो/यो/यो$ +^कारण/कारण$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^उखिन/*उखिन$ +^भल/भल$ +^काम/काम$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^दुखून/दुख$ +^सहन/सहन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^किलैकी/किलैकी$ +^मसीह/मसीह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^दुख/दुख$ +^सहन/सहन$ +^करिना/कर$ +^का/का$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^एक/एक$ +^उदारण/*उदारण$ +^छै/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^तुमले/*तुमले$ +^ऊसोई/ऊसो+ई$ +^काम/काम$ +^करा/करा/करा/कर$ +^जसो/जसो$ +^मसीह/मसीह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कर्यान/कर$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^कुंछो/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^उले/उले$ +^कभै/कभै$ +^पाप/पाप$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^उले/उले$ +^कभै/कभै$ +^कोई/कोई$ +^झूठ/झूठ$ +^नै/नै$ +^बोल्यो/*बोल्यो$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^को/को$ +^अपमान/*अपमान$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उले/उले$ +^उनोरो/उनोरो$ +^अपमान/*अपमान$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^जब/जब/जब$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^दुख/दुख$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उले/उले$ +^कभै/कभै$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उले/उले$ +^बदला/बदला$ +^लीना/ली$ +^की/की/की$ +^कोशिश/कोशिश$ +^नै/नै$ +^करि/कर$ +^बल्कि/बल्कि$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^अपूनी/अपूनी$ +^मद्दत/मद्दत$ +^खिन/खिन/खिन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^भरोस/*भरोस$ +^करछ्य/कर/कर$ +^उ/उ/उ$ +^जाणछ्यो/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^हमेशा/हमेशा$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^धार्मिकता/धार्मिकता$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^न्याय/न्याय$ +^करछो/कर$ +^जब/जब/जब$ +^मसीह/मसीह$ +^मरछ्य/मर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उले/उले$ +^हमार/हमार$ +^पापून/पाप$ +^अपून/अपून$ +^मलिमें/*मलिमें$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^बलिदान/बलिदान$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^उले/उले$ +^इसो/इसो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^करछ्य/कर/कर$ +^ताकि/ताकि$ +^हम/हम/हम$ +^पाप/पाप$ +^करून/कर$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^द्या/*द्या$ +^और/और$ +^सही/सही$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जीवन/जीवन$ +^जीनो/*जीनो$ +^शुरू/शुरू$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^घौन/*घौन$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^जो/जो$ +^उले/उले$ +^सहन/सहन$ +^कर्यान/कर$ +^,/,$ +^हम/हम/हम$ +^चंगा/*चंगा$ +^हो/हो$ +^ग्या/ग्य$ +^यैहै/*यैहै$ +^पैलि/पैलि$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^भेड़ून/भेड़$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^छ्या/छ$ +^जो/जो$ +^गलत/गलत$ +^बाटा/बाटा$ +^में/में$ +^जान/जा$ +^मरैछ्या/*मरैछ्या$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अब/अब$ +^तुम/तुम$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^वापस/वापस$ +^आ/आ/आ$ +^गैछा/गै$ +^जो/जो$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^देख-भाल/देख-भाल$ +^करछो/कर$ +^और/और$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^नजर/नजर$ +^राखछो/राख$ +^हे/हे$ +^घरवालीयो/*घरवालीयो$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^-/-$ +^अपून/अपून$ +^घरवालान/*घरवालान$ +^का/का$ +^अधीन/*अधीन$ +^रौ/रू$ +^ताकि/ताकि$ +^अगर/अगर$ +^उमें/उ+में$ +^भटे/भटे$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^बचन/बचन$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करून/कर$ +^है/है$ +^इन्कार/*इन्कार$ +^करछो/कर$ +^और/और$ +^जसा/*जसा$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुम/तुम$ +^ब्यवहार/ब्यवहार$ +^करछा/कर$ +^,/,$ +^तुमून/तुमून$ +^उनून/उनून/उनून$ +^यो/यो/यो$ +^बतूना/*बतूना$ +^की/की/की$ +^जरूरत/जरूरत$ +^नी/नी$ +^होलि/हो$ +^कि/कि/कि$ +^उनून/उनून/उनून$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करूनो/कर$ +^चैछो/चा$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^तुमार/तुमार$ +^शुद्ध/शुद्ध$ +^और/और$ +^ईश्वरीय/*ईश्वरीय$ +^ब्यवहार/ब्यवहार$ +^स/स/स$ +^देखाला/देख$ +^त/त/त$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^कराला/करा$ +^और/और$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^खुबशुरत/*खुबशुरत$ +^बनूना/बना$ +^की/की/की$ +^कोशिश/कोशिश$ +^जन/जन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^कि/कि/कि$ +^बालून/बाल$ +^की/की/की$ +^अलग/अलग$ +^-/-$ +^अलग/अलग$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सजावट/*सजावट$ +^करूनो/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^सोना/*सोना$ +^का/का$ +^मैंहगा/*मैंहगा$ +^-/-$ +^मैंहगा/*मैंहगा$ +^जैवर/*जैवर$ +^पैनून/*पैनून$ +^,/,$ +^या/या/या$ +^मैंहगा/*मैंहगा$ +^-/-$ +^मैंहगा/*मैंहगा$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^पैनून/*पैनून$ +^तुमून/तुमून$ +^अपनास/*अपनास$ +^इसा/इसा$ +^ब्यवहार/ब्यवहार$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सुन्दर/सुन्दर$ +^बनूनो/*बनूनो$ +^चैछो/चा$ +^जो/जो$ +^बदलनो/*बदलनो$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^मतलब/मतलब$ +^एक/एक$ +^विनम्र/*विनम्र$ +^और/और$ +^शांत/*शांत$ +^स्‍वभाव/*स्‍वभाव$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^अनमोल/*अनमोल$ +^छै/छ$ +^पुरान/*पुरान$ +^जमाना/*जमाना$ +^समय/*समय$ +^की/की/की$ +^भक्ति/भक्ति$ +^में/में$ +^रूनवाली/*रूनवाली$ +^स्यैनिन/स्यैनि$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^भरोसा/*भरोसा$ +^करछी/कर$ +^,/,$ +^उनूनले/उनूनले$ +^अपनास/*अपनास$ +^अपून/अपून$ +^घरवालान/*घरवालान$ +^का/का$ +^अधीन/*अधीन$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^इस/*इस$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अपनास/*अपनास$ +^सुन्दर/सुन्दर$ +^बनूछ्या/*बनूछ्या$ +^सारा/सारा$ +^को/को$ +^उदारण/*उदारण$ +^ली/ली/ली$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^अपून/अपून$ +^घरवाला/*घरवाला$ +^अब्राहम/अब्राहम$ +^को/को$ +^हुकुम/हुकुम$ +^मानछी/मान$ +^,/,$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^स्‍वामी/*स्‍वामी$ +^कैभेरन/कु+भेरन$ +^बुलूछी/*बुलूछी$ +^मतलब/मतलब$ +^यो/यो/यो$ +^कि/कि/कि$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^तुम/तुम$ +^दुसरान/दुसरान$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^भलाई/भलाई$ +^करछा/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^प्रकारा/प्रकार$ +^का/का$ +^डरले/डर$ +^जन/जन$ +^डरा/*डरा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुमले/*तुमले$ +^सारा/सारा$ +^की/की/की$ +^चेलिन/*चेलिन$ +^होला/हो$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^हे/हे$ +^घरवालो/घर+वालो$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^अपूनी/अपूनी$ +^घरवालीन/*घरवालीन$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^मेल/मेल/मेल$ +^-/-$ +^मिलाप/*मिलाप$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करना/कर$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बिचार/*बिचार$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^तुमून/तुमून$ +^याद/याद$ +^राखून/*राखून$ +^चैछो/चा$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^तुमून/तुमून$ +^है/है$ +^कमजोर/*कमजोर$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^तुमून/तुमून$ +^उनोरो/उनोरो$ +^आदर/आदर$ +^करून/कर$ +^चैछो/चा$ +^किलैकी/किलैकी$ +^तुम/तुम$ +^द्वीवै/द्वीवै$ +^उ/उ/उ$ +^बरदान/*बरदान$ +^स/स/स$ +^साझा/*साझा$ +^करछा/कर$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमून/तुमून$ +^दीईना/दीईना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^मतलब/मतलब$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^को/को$ +^बरदान/*बरदान$ +^इसो/इसो$ +^करा/करा/करा/कर$ +^ताकि/ताकि$ +^जब/जब/जब$ +^तुम/तुम$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^थैं/थैं$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करा/करा/करा/कर$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^सुणो/*सुणो$ +^आखिर/*आखिर$ +^में/में$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^यो/यो/यो$ +^कुंन/*कुंन$ +^चाछूँ/चाँ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^सबून/सबून$ +^को/को$ +^एक/एक$ +^मन/मन$ +^हुन/हो$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^और/और$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^दुसारा/दुसारा$ +^में/में$ +^दया/दया$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^दुसारा/दुसारा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^प्रेम/प्रेम$ +^राखा/*राखा$ +^,/,$ +^भलाई/भलाई$ +^करा/करा/करा/कर$ +^और/और$ +^नम्र/नम्र$ +^बना/बना/बना/बन$ +^बुराईक/*बुराईक$ +^बदला/बदला$ +^बुराई/बुराई$ +^जन/जन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^गाली/*गाली$ +^का/का$ +^बदला/बदला$ +^गाली/*गाली$ +^दी/दी/दी$ +^;/;$ +^लेकिन/लेकिन$ +^येका/येका$ +^बदला/बदला$ +^आशीष/*आशीष$ +^दी/दी/दी$ +^किलैकी/किलैकी$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^तुमून/तुमून$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^बुला/बुला/बुला$ +^रैछ/रै/रै$ +^ताकि/ताकि$ +^तुम/तुम$ +^दुसरान/दुसरान$ +^आशीष/*आशीष$ +^दी/दी/दी$ +^सका/सका$ +^अगर/अगर$ +^तुम/तुम$ +^इसो/इसो$ +^करछा/कर$ +^त/त/त$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमून/तुमून$ +^आशीष/*आशीष$ +^द्योलो/द्याल$ +^किलैकी/किलैकी$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^कुंछो/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^आदिमी/आदिमी$ +^अपून/अपून$ +^जीवन/जीवन$ +^में/में$ +^आनन्द/*आनन्द$ +^लीनो/*लीनो$ +^चाछो/चा$ +^और/और$ +^निका/*निका$ +^दिन/दी/दिन$ +^देखून/देख$ +^चाछो/चा$ +^त/त/त$ +^ऊस/ऊस$ +^सतर्क/सतर्क$ +^रून/रू$ +^चैछो/चा$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^बुरी/बुरी$ +^बातुन/बातु$ +^जन/जन$ +^करौ/*करौ$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^इसी/इसी$ +^बातुन/बातु$ +^करून/कर$ +^बन्द/बन्द$ +^कर/कर/कर$ +^दीनो/दी$ +^चैछो/चा$ +^जो/जो$ +^सच्ची/सच्ची$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^ऊस/ऊस$ +^जरूर/जरूर$ +^उ/उ/उ$ +^बुराई/बुराई$ +^करून/कर$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दीन/दीन$ +^चैछी/*चैछी$ +^येका/येका$ +^बजाय/*बजाय$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^भलाई/भलाई$ +^करून/कर$ +^चैछी/*चैछी$ +^और/और$ +^दुसरान/दुसरान$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^शान्ति/शान्ति$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^रून/रू$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करून/कर$ +^चैछी/*चैछी$ +^किलैकी/किलैकी$ +^प्रभु/प्रभु$ +^की/की/की$ +^नजर/नजर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^रूछी/रू$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^धर्मी/धर्मी$ +^छन/छ$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^हमेशा/हमेशा$ +^उनेरि/उनेरि$ +^प्रार्थनान/*प्रार्थनान$ +^सुणभेरन/*सुणभेरन$ +^उनोरो/उनोरो$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीन/दीन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैयार/तैयार$ +^रूछो/रू$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^खिलाफ/खिलाफ$ +^काम/काम$ +^करछो/कर$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^बुराई/बुराई$ +^करनान/कर$ +^”/”$ +^अगर/अगर$ +^तुम/तुम$ +^हमेशा/हमेशा$ +^भल/भल$ +^काम/काम$ +^करना/कर$ +^की/की/की$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करछा/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^बुराई/बुराई$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^सकनो/सक$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अगर/अगर$ +^जो/जो$ +^सही/सही$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^करना/कर$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^तुम/तुम$ +^दुख/दुख$ +^सहछा/*सहछा$ +^त/त/त$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^तुमून/तुमून$ +^आशीष/*आशीष$ +^द्योलो/द्याल$ +^ऊसो/ऊसो$ +^करा/करा/करा/कर$ +^जसो/जसो$ +^यशायाह/*यशायाह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^“/“$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^है/है$ +^जन/जन$ +^डरा/*डरा$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^तुमून/तुमून$ +^डरूनान/*डरूनान$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^की/की/की$ +^चिन्ता/चिन्ता$ +^जन/जन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^लोग/लोग$ +^कि/कि/कि$ +^कर/कर/कर$ +^सकनान/सक$ +^”/”$ +^बल्कि/बल्कि$ +^तुमून/तुमून$ +^मसीह/मसीह$ +^स/स/स$ +^प्रभु/प्रभु$ +^जाणभेरन/*जाणभेरन$ +^अपून/अपून$ +^जीवन/जीवन$ +^में/में$ +^उकी/उकी$ +^अराधना/अराधना$ +^करूनी/*करूनी$ +^चैछी/*चैछी$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^उ/उ/उ$ +^आश/*आश$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^के/के$ +^पुछो/*पुछो$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^हम/हम/हम$ +^सब/सब$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^हुना/हो$ +^का/का$ +^नाता/*नाता$ +^आपस/आपस$ +^में/में$ +^साझा/*साझा$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^हमेशा/हमेशा$ +^ऊस/ऊस$ +^समझून/समझ$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैयार/तैयार$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^और/और$ +^इस/*इस$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ब्यवहार/ब्यवहार$ +^करा/करा/करा/कर$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^दोषी/*दोषी$ +^महसूस/*महसूस$ +^जन/जन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^और/और$ +^हमेशा/हमेशा$ +^उई/उई/उ+ई$ +^करा/करा/करा/कर$ +^जो/जो$ +^सही/सही$ +^छै/छ$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^अगर/अगर$ +^लोग/लोग$ +^तुमार/तुमार$ +^खिलाफ/खिलाफ$ +^बुरा/बुरा$ +^बोलनान/बोल$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उनी/उन$ +^शर्मिदा/*शर्मिदा$ +^होला/हो$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^तुमार/तुमार$ +^सम्बंध/*सम्बंध$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^तुमार/तुमार$ +^निका/*निका$ +^ब्यवहार/ब्यवहार$ +^स/स/स$ +^देखाला/देख$ +^अगर/अगर$ +^हम/हम/हम$ +^अपून/अपून$ +^निका/*निका$ +^कामून/काम$ +^का/का$ +^वजह/*वजह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दुख/दुख$ +^पानू/पा$ +^त/त/त$ +^यो/यो/यो$ +^निको/निको$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^यो/यो/यो$ +^इच्छा/इच्छा$ +^छै/छ$ +^यो/यो/यो$ +^बुरा/बुरा$ +^कामून/काम$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^दुख/दुख$ +^पान/पा$ +^है/है$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कई/कई$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^निको/निको$ +^छै/छ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^कुछूँ/कु$ +^कि/कि/कि$ +^मसीहले/*मसीहले$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमार/हमार$ +^पापून/पाप$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^दुख/दुख$ +^उठाछ/उठा$ +^और/और$ +^मर/मर/मर$ +^ग्यो/ग्य$ +^उ/उ/उ$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^एक/एक$ +^बार/बार$ +^मरछ्य/मर$ +^और/और$ +^इसो/इसो$ +^दुबारा/दुबारा$ +^करना/कर$ +^की/की/की$ +^जरूरत/जरूरत$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^उ/उ/उ$ +^एक/एक$ +^धर्मी/धर्मी$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छ्यो/छ$ +^जो/जो$ +^पापी/पापी$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मर/मर/मर$ +^ग्यो/ग्य$ +^ताकि/ताकि$ +^उ/उ/उ$ +^हमून/हमून$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^ल्या/ल्या/ल्या$ +^सको/*सको$ +^उनूनले/उनूनले$ +^उक/उक/उक$ +^शरीर/शरीर$ +^स/स/स$ +^त/त/त$ +^मार/मार/मार$ +^डालछ्य/डाल$ +^लेकिन/लेकिन$ +^ऊस/ऊस$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^का/का$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^कर/कर/कर$ +^दी/दी/दी$ +^ग्योछ/ग्य$ +^तब/तब$ +^उकी/उकी$ +^आत्मा/आत्मा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^आत्मान/आत्मा$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^सुणाछ/*सुणाछ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^उ/उ/उ$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^कैद/*कैद$ +^करिना/कर$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^जाँ/जाँ$ +^मरिनाका/*मरिनाका$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^आत्मा/आत्मा$ +^छन/छ$ +^यो/यो/यो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^आत्मा/आत्मा$ +^छ्या/छ$ +^जिनून/जिनून$ +^भौत/भौत/भौत$ +^बखत/बखत$ +^पैलि/पैलि$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^हुकुमून/*हुकुमून$ +^नि/*नि$ +^मानिना/*मानिना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^जब/जब/जब$ +^नूह/*नूह$ +^जहाज/जहाज$ +^स/स/स$ +^बनून/बना$ +^मरैछ्यो/*मरैछ्यो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^भौत/भौत/भौत$ +^धैर्य/*धैर्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इन्तजार/*इन्तजार$ +^करूनमर्योछ/*करूनमर्योछ$ +^कि/कि/कि$ +^देखा/देख$ +^क्या/क्या$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^अपून/अपून$ +^पापून/पाप$ +^है/है$ +^पश्चाताप/*पश्चाताप$ +^करला/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^पानि/पानि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^संसारो/*संसारो$ +^को/को$ +^विनाश/*विनाश$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^जहाज/जहाज$ +^में/में$ +^जानवाला/*जानवाला$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^आठ/*आठ$ +^लोग/लोग$ +^बच/बच/बच$ +^गैछ्या/गै/गै$ +^पुराना/*पुराना$ +^जमाना/*जमाना$ +^में/में$ +^उनोरो/उनोरो$ +^उद्धार/उद्धार$ +^अब/अब$ +^हमार/हमार$ +^उद्धार/उद्धार$ +^को/को$ +^एक/एक$ +^उदारण/*उदारण$ +^छै/छ$ +^जब/जब/जब$ +^हम/हम/हम$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^लीनू/ली$ +^जो/जो$ +^पानि/पानि$ +^में/में$ +^हम/हम/हम$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^लीनू/ली$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^हमार/हमार$ +^शरीरो/*शरीरो$ +^को/को$ +^मैल/*मैल$ +^दूर/दूर$ +^नै/नै$ +^करनो/*करनो$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उ/उ/उ$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^को/को$ +^चिन/*चिन$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^हमूले/हमूले$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^थैं/थैं$ +^माफी/*माफी$ +^माँगछै/माँग$ +^ताकि/ताकि$ +^आघिलकै/*आघिलकै$ +^हमार/हमार$ +^मन/मन$ +^परेशान/*परेशान$ +^नै/नै$ +^रौ/रू$ +^हमून/हमून$ +^माफी/*माफी$ +^मिल/मिल/मिल$ +^सकछी/सक$ +^किलैकी/किलैकी$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^मरिनाका/*मरिनाका$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^भ्योछ/भ्य$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^न्हैग्यो/न्है/न्हैजा$ +^अब/अब$ +^उ/उ/उ$ +^वाँ/वाँ$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^दैंन/*दैंन$ +^तरफ/तरफ$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^ऊँचा/ऊँचा$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^सब/सब$ +^स्वर्गदूतून/स्वर्गदूत$ +^और/और$ +^सब/सब$ +^अधिकारीन/अधिकारी$ +^और/और$ +^सब/सब$ +^शक्तिन/*शक्तिन$ +^में/में$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^करछो/कर$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^मसीह/मसीह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^शरीर/शरीर$ +^में/में$ +^रैभेरन/*रैभेरन$ +^दुख/दुख$ +^उठाछ/उठा$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^तुमून/तुमून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उई/उई/उ+ई$ +^स्वभावा/*स्वभावा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^दुख/दुख$ +^उठून/*उठून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैयार/तैयार$ +^रून/रू$ +^चैछो/चा$ +^जो/जो$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^छ्यो/छ$ +^किलैकी/किलैकी$ +^अगर/अगर$ +^तुम/तुम$ +^मसीह/मसीह$ +^खिन/खिन/खिन$ +^दुख/दुख$ +^उठून/*उठून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैयार/तैयार$ +^छा/छ$ +^त/त/त$ +^तुमूले/तुमूले$ +^पाप/पाप$ +^नै/नै$ +^करना/कर$ +^को/को$ +^फैसला/फैसला$ +^कर/कर/कर$ +^हालछ्य/*हालछ्य$ +^जैको/जैको$ +^नतीजा/*नतीजा$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^अपून/अपून$ +^पुर/पुर$ +^जीवन/जीवन$ +^यो/यो/यो$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^अपून/अपून$ +^पापी/पापी$ +^स्वभाव/स्वभाव$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^नी/नी$ +^जिलो/*जिलो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उ/उ/उ$ +^उई/उई/उ+ई$ +^करोलो/कर$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^चाछो/चा$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^करो/कर$ +^किलैकी/किलैकी$ +^पैलि/पैलि$ +^तुमूनले/तुमून$ +^अपूनो/अपूनो$ +^बखत/बखत$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बुरा/बुरा$ +^काम/काम$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^बर्बाद/*बर्बाद$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^जैले/जे+ले$ +^लुचपन/*लुचपन$ +^की/की/की$ +^बुरी/बुरी$ +^इच्छा/इच्छा$ +^,/,$ +^नशा/*नशा$ +^में/में$ +^मतवाला/*मतवाला$ +^हुनो/हो$ +^,/,$ +^रंगरलियाँ/*रंगरलियाँ$ +^,/,$ +^पियक्कड़पन/*पियक्कड़पन$ +^,/,$ +^और/और$ +^मूर्ति/*मूर्ति$ +^पूजा/*पूजा$ +^जैले/जे+ले$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^नफरत/*नफरत$ +^करछो/कर$ +^योई/योई$ +^कारण/कारण$ +^तुमार/तुमार$ +^पुराना/*पुराना$ +^दगड़िया/*दगड़िया$ +^हैरान/हैरान$ +^हुनान/हो$ +^जब/जब/जब$ +^तुम/तुम$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बुरा/बुरा$ +^कामून/काम$ +^में/में$ +^शामिल/शामिल$ +^नै/नै$ +^हुना/हो$ +^जो/जो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^करनान/कर$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^तुमार/तुमार$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बुरा/बुरा$ +^बोलनान/बोल$ +^लेकिन/लेकिन$ +^एक/एक$ +^दिन/दी/दिन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^जरूर/जरूर$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^न्याय/न्याय$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ठाड़/ठाड़$ +^होला/हो$ +^,/,$ +^और/और$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^हरेक/हरेक$ +^स/स/स$ +^उनार/उनार/उनार$ +^द्वारा/द्वारा$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^करिना/कर$ +^का/का$ +^कामून/काम$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^पुछोलो/*पुछोलो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ज्यूना/*ज्यूना$ +^और/और$ +^मरिनाका/*मरिनाका$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^न्याय/न्याय$ +^करोलो/कर$ +^योई/योई$ +^कारण/कारण$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^मरिनाका/*मरिनाका$ +^लोगूनले/*लोगूनले$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^सुणछ्य/सुण$ +^उनार/उनार/उनार$ +^शरीरून/शरीर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^मरून/मर$ +^पड़छ्य/पड़$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अब/अब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^आत्मा/आत्मा$ +^में/में$ +^हमेशा/हमेशा$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^रूनान/रू$ +^सब/सब$ +^बातुन/बातु$ +^को/को$ +^अन्त/*अन्त$ +^तुरन्त/तुरन्त$ +^हुनवालो/*हुनवालो$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^अपून/अपून$ +^-/-$ +^आप/*आप$ +^में/में$ +^काबू/*काबू$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^और/और$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^में/में$ +^लाग/लाग/लाग$ +^रौ/रू$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^ठूली/*ठूली$ +^बात/बात$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^दुसारा/दुसारा$ +^से/*से$ +^ईमानदारी/*ईमानदारी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करा/करा/करा/कर$ +^किलैकी/किलैकी$ +^अगर/अगर$ +^तुम/तुम$ +^लोगून/लोग$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछा/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुम/तुम$ +^हमेशा/हमेशा$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^गलत/गलत$ +^काम/काम$ +^स/स/स$ +^माफ/माफ$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैयार/तैयार$ +^रौला/रू$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^उनूनले/उनूनले$ +^कर्यान/कर$ +^अपून/अपून$ +^घरून/घर$ +^में/में$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^स्वागत/*स्वागत$ +^करा/करा/करा/कर$ +^और/और$ +^इसो/इसो$ +^करनै/कर$ +^रौ/रू$ +^हरेक/हरेक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^परमेश्वरै/परमेश्वरै$ +^की/की/की$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^बरदान/*बरदान$ +^मिलीना/*मिलीना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^उनून/उनून/उनून$ +^उ/उ/उ$ +^ऊस/ऊस$ +^बरदान/*बरदान$ +^को/को$ +^इस्तमाल/*इस्तमाल$ +^दुसरान/दुसरान$ +^की/की/की$ +^सेवा/सेवा$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^करून/कर$ +^चैंछो/*चैंछो$ +^अलग/अलग$ +^-/-$ +^अलग/अलग$ +^बरदानून/*बरदानून$ +^को/को$ +^इस्तमाल/*इस्तमाल$ +^भौत/भौत/भौत$ +^बड़िया/*बड़िया$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करूनो/कर$ +^चैंछो/*चैंछो$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^भटे/भटे$ +^दीईना/दीईना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^अगर/अगर$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करना/कर$ +^को/को$ +^बरदान/*बरदान$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुमून/तुमून$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^बचन/बचन$ +^को/को$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करून/कर$ +^चैछो/चा$ +^अगर/अगर$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^दुसारा/दुसारा$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करना/कर$ +^को/को$ +^बरदान/*बरदान$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^यो/यो/यो$ +^ऊस/ऊस$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^करा/करा/करा/कर$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^तुमून/तुमून$ +^दीछो/दी$ +^त/त/त$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^जो/जो$ +^केले/केले$ +^तुम/तुम$ +^करछा/कर$ +^उ/उ/उ$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^परमेश्वरेस/*परमेश्वरेस$ +^महिमा/महिमा$ +^दिलालो/*दिलालो$ +^सारी/*सारी$ +^महिमा/महिमा$ +^और/और$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^हमेशा/हमेशा$ +^-/-$ +^हमेशा/हमेशा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उकी/उकी$ +^छै/छ$ +^आमीन/आमीन$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयो/भाई$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^दर्दनाक/*दर्दनाक$ +^दुख/दुख$ +^तुम/तुम$ +^सहछा/*सहछा$ +^,/,$ +^उनार/उनार/उनार$ +^बारिमें/बारिमें$ +^हैरान/हैरान$ +^जन/जन$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^तुम/तुम$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^छा/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^दिखून/*दिखून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^हो/हो$ +^रैछ/रै/रै$ +^कि/कि/कि$ +^क्या/क्या$ +^तुम/तुम$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछा/कर$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^जन/जन$ +^सोचा/*सोचा$ +^कि/कि/कि$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^अजीब/*अजीब$ +^घटना/*घटना$ +^होर्यान/*होर्यान$ +^बश/*बश$ +^येक/येक/येक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^खुश/खुश$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^तुमून/तुमून$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^दुखून/दुख$ +^को/को$ +^एक/एक$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^मिलछ्य/मिल$ +^यो/यो/यो$ +^कारण/कारण$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^मसीह/मसीह$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अपूनी/अपूनी$ +^महिमा/महिमा$ +^प्रकट/*प्रकट$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^दुबारा/दुबारा$ +^आलो/आ$ +^त/त/त$ +^तुम/तुम$ +^आनन्द/*आनन्द$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भर/*भर$ +^जाला/जा$ +^अगर/अगर$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^नामाका/*नामाका$ +^कारण/कारण$ +^तुम/तुम$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^अपमान/*अपमान$ +^करि/कर$ +^जाछो/जा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^अपनास/*अपनास$ +^धन्‍य/*धन्‍य$ +^समझा/समझा/समझा$ +^;/;$ +^किलैकी/किलैकी$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^महिमामय/*महिमामय$ +^आत्मा/आत्मा$ +^तुमार/तुमार$ +^भितर/भितर$ +^रूछो/रू$ +^सतर्क/सतर्क$ +^रौ/रू$ +^कि/कि/कि$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^खूनी/*खूनी$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^,/,$ +^या/या/या$ +^चोर/चोर$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^या/या/या$ +^बुरा/बुरा$ +^काम/काम$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^या/या/या$ +^दुसारा/दुसारा$ +^का/का$ +^कामून/काम$ +^में/में$ +^दखल/*दखल$ +^-/-$ +^अन्दाजी/*अन्दाजी$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^दुख/दुख$ +^नी/नी$ +^भोगाला/*भोगाला$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अगर/अगर$ +^कैसे/कैसे$ +^मसीह/मसीह$ +^हुना/हो$ +^का/का$ +^नाता/*नाता$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दुख/दुख$ +^सहन/सहन$ +^करून/कर$ +^पड़ो/*पड़ो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुम/तुम$ +^येस/येस$ +^शर्म/*शर्म$ +^की/की/की$ +^बात/बात$ +^जन/जन$ +^समझा/समझा/समझा$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^परमेश्वरै/परमेश्वरै$ +^की/की/की$ +^महिमा/महिमा$ +^करा/करा/करा/कर$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^दुख/दुख$ +^सहन/सहन$ +^करून/कर$ +^मरेछा/*मरेछा$ +^किलैकी/किलैकी$ +^तुम/तुम$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^छा/छ$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^न्याय/न्याय$ +^शुरू/शुरू$ +^हुना/हो$ +^को/को$ +^बखत/बखत$ +^आग्योछ/आ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^भटे/भटे$ +^शुरू/शुरू$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उ/उ/उ$ +^पैलि/पैलि$ +^हम/हम/हम$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^को/को$ +^न्याय/न्याय$ +^करोलो/कर$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^भयानक/*भयानक$ +^बातुन/बातु$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सोचा/*सोचा$ +^जो/जो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^होलि/हो$ +^जो/जो$ +^उ/उ/उ$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^स/स/स$ +^नै/नै$ +^मानना/*मानना$ +^जो/जो$ +^उकी/उकी$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^ऊँछो/*ऊँछो$ +^जसो/जसो$ +^कि/कि/कि$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^कुंछो/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^अगर/अगर$ +^एक/एक$ +^धर्मी/धर्मी$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^बचाई/*बचाई$ +^जानो/*जानो$ +^इतुक/*इतुक$ +^कठिन/कठिन$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^दुष्ट/*दुष्ट$ +^और/और$ +^पापी/पापी$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^कि/कि/कि$ +^होलो/हो$ +^”/”$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^उ/उ/उ$ +^दुख/दुख$ +^स/स/स$ +^सहन/सहन$ +^करनान/कर$ +^जसी/*जसी$ +^परमेश्वरै/परमेश्वरै$ +^की/की/की$ +^इच्छा/इच्छा$ +^हुछी/हो$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^हमेशा/हमेशा$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^भरोस/*भरोस$ +^राखून/*राखून$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^जैले/जे+ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^बनाछ/बना$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^हमेशा/हमेशा$ +^उ/उ/उ$ +^करछो/कर$ +^जैस/जैस$ +^करना/कर$ +^को/को$ +^उले/उले$ +^वादा/वादा$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^जो/जो$ +^भल/भल$ +^काम/काम$ +^छन/छ$ +^उनून/उनून/उनून$ +^हमेशा/हमेशा$ +^करनै/कर$ +^रौ/रू$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^बात/बात$ +^इसी/इसी$ +^छन/छ$ +^जो/जो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^वाँक/*वाँक$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवान/अगुवान$ +^थैं/थैं$ +^कुंन/*कुंन$ +^चाछूँ/चाँ$ +^किलैकी/किलैकी$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^जैसो/*जैसो$ +^एक/एक$ +^यहूदी/यहूदी$ +^अगुवा/अगुवा$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^खुद/खुद$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^दुखून/दुख$ +^देखीना/*देखीना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^भौत/भौत/भौत$ +^बखत/बखत$ +^पैलि/पैलि$ +^मसीह/मसीह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सहन/सहन$ +^कर्यान/कर$ +^त/त/त$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^उकी/उकी$ +^महिमा/महिमा$ +^में/में$ +^भागीदार/*भागीदार$ +^हूँलो/*हूँलो$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^यो/यो/यो$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^वापस/वापस$ +^आलो/आ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^बिनती/बिनती$ +^करछूँ/कर$ +^कि/कि/कि$ +^,/,$ +^जसकैं/जैस+तरह$ +^ग्वाला/*ग्वाला$ +^अपूनी/अपूनी$ +^भेड़ून/भेड़$ +^की/की/की$ +^रखवाली/*रखवाली$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^तुमून/तुमून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हर/हर$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^रखवाली/*रखवाली$ +^करूनी/*करूनी$ +^चैछी/*चैछी$ +^जिनून/जिनून$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^देखभाल/*देखभाल$ +^में/में$ +^राखिना/राख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^यो/यो/यो$ +^सेवा/सेवा$ +^स/स/स$ +^अपूनी/अपूनी$ +^इच्छा/इच्छा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^योई/योई$ +^चाछो/चा$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^इसो/इसो$ +^करा/करा/करा/कर$ +^इसो/इसो$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^जन/जन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^किलैकी/किलैकी$ +^तुमून/तुमून$ +^इसो/इसो$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मजबूर/*मजबूर$ +^करि/कर$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^यो/यो/यो$ +^काम/काम$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^करा/करा/करा/कर$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^धन/धन$ +^कमून/*कमून$ +^चाँछा/चाँ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^और/और$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^सेवा/सेवा$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^जिन/*जिन$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^जिम्मेदारी/*जिम्मेदारी$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^तुमून/तुमून$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^अधिकारीन/अधिकारी$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^अपूनो/अपूनो$ +^अधिकार/अधिकार$ +^जन/जन$ +^जता/*जता$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^उनून/उनून/उनून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^एक/एक$ +^निको/निको$ +^उदारण/*उदारण$ +^बना/बना/बना/बन$ +^जब/जब/जब$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^दुबारा/दुबारा$ +^वापस/वापस$ +^आलो/आ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^कि/कि/कि$ +^हमोरो/हमोरो$ +^प्रधान/प्रधान$ +^ग्वाला/*ग्वाला$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^तुमून/तुमून$ +^एक/एक$ +^सुन्दर/सुन्दर$ +^मुकुट/*मुकुट$ +^दीई/दी$ +^जालो/जा$ +^जो/जो$ +^कभै/कभै$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपूनी/अपूनी$ +^चमक/*चमक$ +^नी/नी$ +^खोलो/*खोलो$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^तुम/तुम$ +^जवान/*जवान$ +^लोगून/लोग$ +^पुराना/*पुराना$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^को/को$ +^हुकुम/हुकुम$ +^मानून/*मानून$ +^चैछो/चा$ +^तुम/तुम$ +^सबून/सबून$ +^दीन/दीन$ +^होभेरन/हो+भेरन$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^दुसरा/दुसरा$ +^की/की/की$ +^सेवा/सेवा$ +^करूनी/*करूनी$ +^चैछी/*चैछी$ +^किलैकी/किलैकी$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^,/,$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^घमंडी/*घमंडी$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^बिरोध/बिरोध$ +^करछो/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उ/उ/उ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^करछो/कर$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^दीन/दीन$ +^छन/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^,/,$ +^अपनास/*अपनास$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^प्रति/*प्रति$ +^नम्र/नम्र$ +^करा/करा/करा/कर$ +^जो/जो$ +^हर/हर$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^सामर्थी/*सामर्थी$ +^छै/छ$ +^ताकि/ताकि$ +^उ/उ/उ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^दिन/दी/दिन$ +^तुमून/तुमून$ +^एक/एक$ +^निका/*निका$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^उठालो/उठा$ +^जो/जो$ +^उले/उले$ +^चुन/चुन/चुन$ +^रैछ/रै/रै$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^परवाह/*परवाह$ +^करछो/कर$ +^और/और$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^अपूनी/अपूनी$ +^सारी/*सारी$ +^चिन्ता/चिन्ता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^डाल/डाल/डाल$ +^दी/दी/दी$ +^हमेशा/हमेशा$ +^सतर्क/सतर्क$ +^रौ/रू$ +^और/और$ +^जागनै/जाग$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^शैतान/शैतान$ +^,/,$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^दुश्मन/*दुश्मन$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^हमला/*हमला$ +^करून/कर$ +^चाछो/चा$ +^ताकि/ताकि$ +^तुम/तुम$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^हुकुमून/*हुकुमून$ +^नै/नै$ +^माना/मान$ +^उ/उ/उ$ +^फाड़/फाड़/फाड़$ +^खान/खान$ +^वाला/वाला$ +^बाघका/*बाघका$ +^नियाती/नियाती$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^अघिल/अघिल$ +^-/-$ +^पछिल/पछिल$ +^घुमछो/घुम$ +^और/और$ +^देखनै/देख$ +^रूछो/रू$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^कैस/*कैस$ +^खूँ/खा$ +^तुमूनले/तुमून$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^पुरी/पुरी$ +^रीतिले/*रीतिले$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करून/कर$ +^चांछो/*चांछो$ +^,/,$ +^और/और$ +^शैतानो/*शैतानो$ +^को/को$ +^हुकूमो/*हुकूमो$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^नै/नै$ +^करून/कर$ +^चांछो/*चांछो$ +^याद/याद$ +^राखा/*राखा$ +^कि/कि/कि$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाई/भाई$ +^-/-$ +^बैनि/*बैनि$ +^जो/जो$ +^पुर/पुर$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^रून/रू$ +^मर्यान/मार$ +^,/,$ +^इसा/इसा$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^का/का$ +^दुखून/दुख$ +^सहन/सहन$ +^करून/कर$ +^मर्यान/मार$ +^जसकैं/जैस+तरह$ +^तुम/तुम$ +^सहन/सहन$ +^करून/कर$ +^मरैयछा/*मरैयछा$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^जो/जो$ +^पुर/पुर$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भरिनाका/*भरिनाका$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^हमून/हमून$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^हमार/हमार$ +^रिश्ताका/*रिश्ताका$ +^कारण/कारण$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^उकी/उकी$ +^अनन्त/अनन्त$ +^महिमा/महिमा$ +^में/में$ +^सहभागी/*सहभागी$ +^हुनखिन/*हुनखिन$ +^हमून/हमून$ +^बुला/बुला/बुला$ +^रैछ/रै/रै$ +^तुमार/तुमार$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^बखत/बखत$ +^खिन/खिन/खिन$ +^दुख/दुख$ +^सहन/सहन$ +^करना/कर$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^,/,$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^तुमून/तुमून$ +^मजबूत/मजबूत$ +^करोलो/कर$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^मजबूत/मजबूत$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^और/और$ +^डगमगून/*डगमगून$ +^वाला/वाला$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^उ/उ/उ$ +^सम्मान/*सम्मान$ +^पानो/*पानो$ +^को/को$ +^लायक/लायक$ +^छै/छ$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उकी/उकी$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^को/को$ +^कोई/कोई$ +^अंत/*अंत$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^आमीन/आमीन$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^यो/यो/यो$ +^चिठ्ठी/चिठ्ठी$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^शब्दून/*शब्दून$ +^में/में$ +^सिलवानुस/*सिलवानुस$ +^की/की/की$ +^मद्दत/मद्दत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लिखछै/लिख$ +^और/और$ +^तुमून/तुमून$ +^भे/*भे$ +^ज/*ज$ +^छै/छ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^ऊस/ऊस$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^विश्वासयोग्य/*विश्वासयोग्य$ +^भाई/भाई$ +^का/का$ +^रूप/रूप$ +^में/में$ +^मानछूँ/*मानछूँ$ +^मेरो/*मेरो$ +^यैसे/*यैसे$ +^लिखनाको/*लिखनाको$ +^मक्शद/मक्शद/मक्शद$ +^तुमून/तुमून$ +^उत्साहित/*उत्साहित$ +^करून/कर$ +^और/और$ +^तुमून/तुमून$ +^विश्वास/विश्वास$ +^दिलून/*दिलून$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुम/तुम$ +^महसूस/*महसूस$ +^करून/कर$ +^मरेछा/*मरेछा$ +^उ/उ/उ$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^तुमार/तुमार$ +^प्रति/*प्रति$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^को/को$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^छै/छ$ +^यो/यो/यो$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^में/में$ +^मजबूत/मजबूत$ +^बनिनाका/*बनिनाका$ +^रौ/रू$ +^बेबीलोन/बेबीलोन$ +^देशा/देशा$ +^का/का$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^तुमून/तुमून$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^करनै/कर$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^जिनून/जिनून$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^चुन/चुन/चुन$ +^छै/छ$ +^जसकैं/जैस+तरह$ +^उले/उले$ +^तुमून/तुमून$ +^चुन/चुन/चुन$ +^छ्यो/छ$ +^मरकुस/*मरकुस$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^खिन/खिन/खिन$ +^एक/एक$ +^च्याला/च्याला$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^तुमून/तुमून$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^करछो/कर$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^दुसरा/दुसरा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^प्रेम/प्रेम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^गाल/गाल$ +^मिलभेरन/*मिलभेरन$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^करा/करा/करा/कर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछूँ/कर$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^हरेक/हरेक$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^शान्ति/शान्ति$ +^दे/दी$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^छन/छ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^,/,$ +^शमौन/शमौन$ +^पतरस/पतरस$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^को/को$ +^प्रेरित/प्रेरित/प्रेरित$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^चिठ्ठी/चिठ्ठी$ +^तुम/तुम$ +^सबून/सबून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^लिखूनमरयूँ/*लिखूनमरयूँ$ +^जो/जो$ +^उ/उ/उ$ +^कीमती/कीमती$ +^विश्वास/विश्वास$ +^स/स/स$ +^साझा/*साझा$ +^करछा/कर$ +^जो/जो$ +^हमून/हमून$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^विश्वास/विश्वास$ +^जो/जो$ +^हमार/हमार$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^और/और$ +^मुक्तिदाता/*मुक्तिदाता$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^हमून/हमून$ +^दीईना/दीईना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^हमून/हमून$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^सही/सही$ +^ठैहरछो/*ठैहरछो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछूँ/कर$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^तुमून/तुमून$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^है/है$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^और/और$ +^शान्ति/शान्ति$ +^मिलो/मिल$ +^जसकैं/जैस+तरह$ +^तुम/तुम$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^और/और$ +^हमार/हमार$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^ज्ञान/ज्ञान$ +^में/में$ +^बढ़छा/बढ़$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^हमून/हमून$ +^उ/उ/उ$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^दीछ/दी$ +^जो/जो$ +^हमून/हमून$ +^एक/एक$ +^इसो/इसो$ +^जीवन/जीवन$ +^जीन/*जीन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^चैछो/चा$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरेस/*परमेश्वरेस$ +^खुश/खुश$ +^करछो/कर$ +^यो/यो/यो$ +^हो/हो$ +^सकछो/सक$ +^किलैकी/किलैकी$ +^हम/हम/हम$ +^परमेश्वरेस/*परमेश्वरेस$ +^जाणनू/जाण$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^उई/उई/उ+ई$ +^छै/छ$ +^जैले/जे+ले$ +^हमून/हमून$ +^अपूनी/अपूनी$ +^महिमा/महिमा$ +^और/और$ +^भलाई/भलाई$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^अपून/अपून$ +^लोग/लोग$ +^हुन/हो$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बुला/बुला/बुला$ +^रैछ/रै/रै$ +^और/और$ +^उकी/उकी$ +^महिमा/महिमा$ +^और/और$ +^भलाई/भलाई$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^हमून/हमून$ +^भौत/भौत/भौत$ +^महान/महान$ +^और/और$ +^अनमोल/*अनमोल$ +^बरदान/*बरदान$ +^दीयान/दी$ +^,/,$ +^जैको/जैको$ +^उले/उले$ +^वादा/वादा$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^ये/*ये$ +^इसा/इसा$ +^वादा/वादा$ +^छन/छ$ +^जो/जो$ +^तुमून/तुमून$ +^संसारै/*संसारै$ +^की/की/की$ +^बुरी/बुरी$ +^इच्छान/*इच्छान$ +^भटे/भटे$ +^बचुन/*बचुन$ +^में/में$ +^ताकतवर/*ताकतवर$ +^बनुनान/*बनुनान$ +^,/,$ +^इन/इन$ +^बुरी/बुरी$ +^इच्छान/*इच्छान$ +^पुरी/पुरी$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^छन/छ$ +^जो/जो$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^नै/नै$ +^करना/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^निका/*निका$ +^चाल/*चाल$ +^-/-$ +^चलन/*चलन$ +^में/में$ +^भागीदार/*भागीदार$ +^बन/बन/बन$ +^गैछा/गै$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तुम/तुम$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^स्वभाव/स्वभाव$ +^में/में$ +^सहभागी/*सहभागी$ +^हुन/हो$ +^खिन/खिन/खिन$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^तुमून/तुमून$ +^केवल/केवल$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करून/कर$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^तुमून/तुमून$ +^हमेशा/हमेशा$ +^उई/उई/उ+ई$ +^करूनो/कर$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करून/कर$ +^चैछो/चा$ +^जो/जो$ +^दुसरान/दुसरान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ठीक/ठीक$ +^छै/छ$ +^तुमून/तुमून$ +^नै/नै$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^उई/उई/उ+ई$ +^करून/कर$ +^चैछो/चा$ +^जो/जो$ +^ठीक/ठीक$ +^छै/छ$ +^पर/पर$ +^तुमून/तुमून$ +^इसो/इसो$ +^हुन/हो$ +^चैछो/चा$ +^जो/जो$ +^जाणनान/जाण$ +^की/की/की$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^समझदारी/*समझदारी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ब्यवहार/ब्यवहार$ +^करूनो/कर$ +^चैछो/चा$ +^तुमून/तुमून$ +^केवल/केवल$ +^योई/योई$ +^नै/नै$ +^जाणून/जाण$ +^चैनो/*चैनो$ +^कि/कि/कि$ +^कसीकैं/कसीकैं$ +^दुसरान/दुसरान$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^समझदारी/*समझदारी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ब्यवहार/ब्यवहार$ +^करून/कर$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^तुमून/तुमून$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^अपून/अपून$ +^में/में$ +^काबू/*काबू$ +^नै/नै$ +^राखून/*राखून$ +^चैछो/चा$ +^बल्कि/बल्कि$ +^तुमून/तुमून$ +^मुसीबत/*मुसीबत$ +^में/में$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^धैर्य/*धैर्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^राखून/*राखून$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^तुमून/तुमून$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^धैर्य/*धैर्य$ +^नै/नै$ +^राखून/*राखून$ +^चैनो/*चैनो$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^तुमून/तुमून$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^जीवन/जीवन$ +^जीनो/*जीनो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^चैछो/चा$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरेस/*परमेश्वरेस$ +^खुश/खुश$ +^करछो/कर$ +^तुमून/तुमून$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^जीवनई/*जीवनई$ +^नै/नै$ +^जीना/जीना$ +^चैनो/*चैनो$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरेस/*परमेश्वरेस$ +^खुश/खुश$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^तुमून/तुमून$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^अपून/अपून$ +^परिवारा/*परिवारा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करून/कर$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुमून/तुमून$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^अपून/अपून$ +^परिवारक/*परिवारक$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करूनो/कर$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^तुमून/तुमून$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करून/कर$ +^चैछो/चा$ +^अगर/अगर$ +^तुम/तुम$ +^हमेशा/हमेशा$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^जीवन/जीवन$ +^जीछा/*जीछा$ +^त/त/त$ +^यो/यो/यो$ +^तुमार/तुमार$ +^फैदा/*फैदा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^इसो/इसो$ +^जीवन/जीवन$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^ज्ञान/ज्ञान$ +^में/में$ +^बढ़ून/*बढ़ून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करछो/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^आदिमी/आदिमी$ +^इस/*इस$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जीवन/जीवन$ +^नै/नै$ +^जीनो/*जीनो$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^एक/एक$ +^इसा/इसा$ +^आदिमी/आदिमी$ +^नियाती/नियाती$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^निकीकैं/निकीकैं$ +^नै/नै$ +^देख/देख/देख/देख$ +^सकनो/सक$ +^वह/*वह$ +^भूल/*भूल$ +^ग्योछ/ग्य$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^ऊस/ऊस$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^पापून/पाप$ +^खिन/खिन/खिन$ +^माफ/माफ$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^जो/जो$ +^उले/उले$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करून/कर$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^करिना/कर$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयो/भाई$ +^,/,$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^और/और$ +^दुसरा/दुसरा$ +^लोगून/लोग$ +^यो/यो/यो$ +^देखून/देख$ +^खिन/खिन/खिन$ +^और/और$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^निका/*निका$ +^ब्यवहार/ब्यवहार$ +^करना/कर$ +^की/की/की$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करा/करा/करा/कर$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^तुमून/तुमून$ +^चुनिना/*चुनिना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^तुमून/तुमून$ +^अपून/अपून$ +^लोग/लोग$ +^हुन/हो$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बुला/बुला/बुला$ +^रैछ/रै/रै$ +^अगर/अगर$ +^तुम/तुम$ +^इसो/इसो$ +^करला/कर$ +^त/त/त$ +^तुम/तुम$ +^जरूर/जरूर$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^है/है$ +^अलग/अलग$ +^नी/नी$ +^होला/हो$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उ/उ/उ$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^में/में$ +^बड़ी/*बड़ी$ +^खुशी/खुशी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^स्वागत/*स्वागत$ +^करलो/कर$ +^जाँ/जाँ$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^हमोरो/हमोरो$ +^प्रभु/प्रभु$ +^और/और$ +^हमोरो/हमोरो$ +^मुक्तिदाता/*मुक्तिदाता$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^हमेशा/हमेशा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^राजा/राजा$ +^का/का$ +^रूप/रूप$ +^में/में$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^करोलो/कर$ +^हालाकि/*हालाकि$ +^तुम/तुम$ +^पैलि/पैलि$ +^भटे/भटे$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^जाणछा/जाण$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^सच्ची/सच्ची$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^तुमून/तुमून$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^मिलीना/*मिलीना$ +^की/की/की$ +^छै/छ$ +^ऊस/ऊस$ +^मजबूती/*मजबूती$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पकड़/पकड़/पकड़$ +^भेरन/भेरन$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमून/तुमून$ +^दीईना/दीईना$ +^की/की/की$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^उनार/उनार/उनार$ +^बारिमें/बारिमें$ +^लगातार/*लगातार$ +^याद/याद$ +^दिलूनै/*दिलूनै$ +^रूलो/*रूलो$ +^हमार/हमार$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैंस/मैंस$ +^साफ/साफ$ +^बाता/*बाता$ +^हैछ/*हैछ$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जल्दी/जल्दी$ +^मर/मर/मर$ +^जूलो/*जूलो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैंस/मैंस$ +^लागछो/लाग$ +^कि/कि/कि$ +^मैंखिन/*मैंखिन$ +^यो/यो/यो$ +^सही/सही$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^जब/जब/जब$ +^की/की/की$ +^मैं/मैं/मैं$ +^एल/*एल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^त/त/त$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^इन/इन$ +^चीजून/चीज$ +^की/की/की$ +^याद/याद$ +^दिलूनै/*दिलूनै$ +^रूँ/*रूँ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^एल/*एल$ +^लिखना/*लिखना$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^तुमून/तुमून$ +^यो/यो/यो$ +^बातुन/बातु$ +^बतून/*बतून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^मेहनत/मेहनत$ +^करनमर्यू/*करनमर्यू$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^मेरि/मेरि$ +^मौता/मौत$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^तुम/तुम$ +^हर/हर$ +^बखत/बखत$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^याद/याद$ +^राख/राख/राख$ +^सका/सका$ +^किलैकी/किलैकी$ +^जब/जब/जब$ +^हम/हम/हम$ +^प्रेरितून/प्रेरित$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमून/तुमून$ +^हमार/हमार$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^की/की/की$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^और/और$ +^वापस/वापस$ +^उनाक/*उनाक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बताछ/बता$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^हम/हम/हम$ +^तुमून/तुमून$ +^चतुराई/*चतुराई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^के/के$ +^बनाईना/बनाईना$ +^कहानी/*कहानी$ +^नै/नै$ +^बतून/*बतून$ +^मरैछ्या/*मरैछ्या$ +^बल्कि/बल्कि$ +^,/,$ +^हमूनले/*हमूनले$ +^मसीह/मसीह$ +^को/को$ +^महिमा/महिमा$ +^अपूनी/अपूनी$ +^आँखान/*आँखान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^देखीना/*देखीना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^हम/हम/हम$ +^उ/उ/उ$ +^पवित्र/पवित्र$ +^पहाड़/*पहाड़$ +^में/में$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^छ्या/छ$ +^जब/जब/जब$ +^उले/उले$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^सम्मान/*सम्मान$ +^और/और$ +^महिमा/महिमा$ +^दी/दी/दी$ +^गैछी/गै$ +^त/त/त$ +^हमूले/हमूले$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^परमपिता/*परमपिता$ +^परमेश्वरै/परमेश्वरै$ +^की/की/की$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^यो/यो/यो$ +^आवाज/आवाज$ +^सुणछ्य/सुण$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^म्येरो/म्येरो$ +^प्रिय/*प्रिय$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जै/जै$ +^भटे/भटे$ +^मैं/मैं/मैं$ +^खुश/खुश$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^हमूले/हमूले$ +^खुद/खुद$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^भटे/भटे$ +^ऊँन/आ/ऊँन/ऊँन$ +^वाली/वाली$ +^यो/यो/यो$ +^आवाज/आवाज$ +^स/स/स$ +^सुणछ्य/सुण$ +^”/”$ +^हम/हम/हम$ +^यो/यो/यो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जाणनू/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जो/जो$ +^बचन/बचन$ +^लिखीना/लिख$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बिल्कुल/*बिल्कुल$ +^सच्चा/*सच्चा$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^हमूले/हमूले$ +^तुमून/तुमून$ +^उक/उक/उक$ +^वापस/वापस$ +^उनाक/*उनाक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सिखाईना/*सिखाईना$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उकी/उकी$ +^पुष्टि/*पुष्टि$ +^करनान/कर$ +^तुमून/तुमून$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बचनून/बचन$ +^निकीकैं/निकीकैं$ +^सुणूनो/*सुणूनो$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^जसा/*जसा$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अन्यारा/अन्यारा$ +^में/में$ +^जलूनो/*जलूनो$ +^वालो/वालो$ +^दीया/दी$ +^लोगून/लोग$ +^सही/सही$ +^बाँट/*बाँट$ +^देखून/देख$ +^में/में$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^यो/यो/यो$ +^बचन/बचन$ +^तुमून/तुमून$ +^यो/यो/यो$ +^जाणून/जाण$ +^में/में$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करोलो/कर$ +^कि/कि/कि$ +^सत्य/*सत्य$ +^कि/कि/कि$ +^छै/छ$ +^हमार/हमार$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^वापस/वापस$ +^ऊँन/आ/ऊँन/ऊँन$ +^तक/तक$ +^तुमून/तुमून$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बचनून/बचन$ +^निकीकैं/निकीकैं$ +^सुणून/सुण$ +^चैछो/चा$ +^उको/उको$ +^वापस/वापस$ +^ऊँनो/*ऊँनो$ +^नय्या/नय्या$ +^दीनो/दी$ +^को/को$ +^रातैनि/*रातैनि$ +^को/को$ +^जसो/जसो$ +^उज्यालो/उज्यालो$ +^लागोलो/*लागोलो$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^रात/रात$ +^ब्यान/*ब्यान$ +^को/को$ +^तारा/तारा$ +^को/को$ +^जसो/जसो$ +^होलो/हो$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^उको/उको$ +^उज्यालो/उज्यालो$ +^तुमार/तुमार$ +^दिलून/*दिलून$ +^में/में$ +^चमकोलो/*चमकोलो$ +^और/और$ +^तुमार/तुमार$ +^सामुनि/सामुनि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^साफ/साफ$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^प्रकट/*प्रकट$ +^करोलो/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^खास/खास$ +^बात/बात$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^समझछा/समझ$ +^कि/कि/कि$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपूनी/अपूनी$ +^योग्यता/*योग्यता$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^भविष्यद्वाणी/*भविष्यद्वाणी$ +^स/स/स$ +^समझूना/*समझूना$ +^क/क/क$ +^योग्य/*योग्य$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^जो/जो$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^दीईना/दीईना$ +^की/की/की$ +^छै/छ$ +^किलैकी/किलैकी$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^दीईना/दीईना$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भविष्यद्वाणी/*भविष्यद्वाणी$ +^कभै/कभै$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^नै/नै$ +^हुनी/*हुनी$ +^लेकिन/लेकिन$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^मनून/मन$ +^तैयार/तैयार$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^आईना/*आईना$ +^का/का$ +^संदेश/संदेश$ +^स/स/स$ +^बोलछ्य/बोल$ +^जसा/*जसा$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुम/तुम$ +^भौत/भौत/भौत$ +^पैलि/पैलि$ +^झूठ्ठा/*झूठ्ठा$ +^संदेश/संदेश$ +^दीन/दीन$ +^वाला/वाला$ +^लोग/लोग$ +^इस्राएली/*इस्राएली$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^दिखाई/दिखा$ +^दीईयान/*दीईयान$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^तुमार/तुमार$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^झूठ्ठा/*झूठ्ठा$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^दीन/दीन$ +^वाला/वाला$ +^दिखाई/दिखा$ +^द्याला/द्याल$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^झूठ्ठी/झूठ्ठी$ +^शिक्षान/शिक्षा$ +^चुपचाप/चुपचाप$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^फैला/*फैला$ +^द्याला/द्याल$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^लोगून/लोग$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करून/कर$ +^है/है$ +^रोक/*रोक$ +^देली/दी/दी$ +^यो/यो/यो$ +^झूठ्ठा/*झूठ्ठा$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^दीन/दीन$ +^वाला/वाला$ +^मसीह/मसीह$ +^स/स/स$ +^अपून/अपून$ +^स्वामी/*स्वामी$ +^मानून/*मानून$ +^है/है$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इन्कार/*इन्कार$ +^कर/कर/कर$ +^द्याला/द्याल$ +^जो/जो$ +^उनोरो/उनोरो$ +^मालिक/मालिक$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^जैले/जे+ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^पाप/पाप$ +^की/की/की$ +^शक्ति/*शक्ति$ +^है/है$ +^आजाद/*आजाद$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अपनास/*अपनास$ +^अचानक/*अचानक$ +^नाश/नाश$ +^करवा/करवा/करवा$ +^द्याला/द्याल$ +^भौतसा/*भौतसा$ +^लोग/लोग$ +^जो/जो$ +^कुंनान/कुं$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^इन/इन$ +^झूठ्ठा/*झूठ्ठा$ +^शिक्षकून/*शिक्षकून$ +^का/का$ +^बुरा/बुरा$ +^कामून/काम$ +^की/की/की$ +^नकल/*नकल$ +^कराला/करा$ +^,/,$ +^और/और$ +^दुसरा/दुसरा$ +^लोग/लोग$ +^जो/जो$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^जानवाला/*जानवाला$ +^बाटा/बाटा$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बुरा/बुरा$ +^-/-$ +^बुरा/बुरा$ +^बातुन/बातु$ +^कराला/करा$ +^इन/इन$ +^सिखून/सिख$ +^वाला/वाला$ +^लालची/*लालची$ +^होला/हो$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बनि/*बनि$ +^-/-$ +^बनाई/बना$ +^कहानीन/*कहानीन$ +^सुणाभेरन/*सुणाभेरन$ +^तुमून/तुमून$ +^ध्वाका/ध्वाका$ +^द्याला/द्याल$ +^ताकि/ताकि$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^चीजून/चीज$ +^प्राप्त/*प्राप्त$ +^कर/कर/कर$ +^सकून/*सकून$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भौत/भौत/भौत$ +^बखत/बखत$ +^पैलि/पैलि$ +^फैसला/फैसला$ +^कर/कर/कर$ +^हलछ्यो/*हलछ्यो$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^उनून/उनून/उनून$ +^सजा/सजा$ +^द्याला/द्याल$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैयार/तैयार$ +^छन/छ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^जरूर/जरूर$ +^उनून/उनून/उनून$ +^नाश/नाश$ +^कर/कर/कर$ +^द्याला/द्याल$ +^तुम/तुम$ +^जाणछा/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^भौत/भौत/भौत$ +^बखत/बखत$ +^पैलि/पैलि$ +^जब/जब/जब$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^दुष्ट/*दुष्ट$ +^दूतून/*दूतून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^परमेश्वरोको/*परमेश्वरोको$ +^हुकुम/हुकुम$ +^नै/नै$ +^मानियो/*मानियो$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^उले/उले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^उनार/उनार/उनार$ +^करिना/कर$ +^की/की/की$ +^सजा/सजा$ +^दीछ/दी$ +^उले/उले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^नरक/नरक$ +^में/में$ +^खित/*खित$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनून/उनून/उनून$ +^अन्यारा/अन्यारा$ +^कैद/*कैद$ +^में/में$ +^उ/उ/उ$ +^दिन/दी/दिन$ +^तक/तक$ +^राखि/राख$ +^ग्योछ/ग्य$ +^जब/जब/जब$ +^की/की/की$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^न्याय/न्याय$ +^का/का$ +^दिन/दी/दिन$ +^कि/कि/कि$ +^इन्तजार/*इन्तजार$ +^करनान/कर$ +^जब/जब/जब$ +^उनून/उनून/उनून$ +^उ/उ/उ$ +^सजा/सजा$ +^मिलेलि/*मिलेलि$ +^जैका/जैका$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लायक/लायक$ +^छन/छ$ +^तुम/तुम$ +^यो/यो/यो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जाणछा/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^जब/जब/जब$ +^भौत/भौत/भौत$ +^बखत/बखत$ +^पैलि/पैलि$ +^रूनवाला/*रूनवाला$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^डर/डर/डर$ +^नै/नै$ +^मानो/*मानो$ +^त/त/त$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^बुरा/बुरा$ +^कामून/काम$ +^नजर/नजर$ +^अंदाज/*अंदाज$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^जो/जो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^करन/*करन$ +^मर्यछ्या/*मर्यछ्या$ +^बल्कि/बल्कि$ +^उले/उले$ +^पुरी/पुरी$ +^धरती/धरती$ +^स/स/स$ +^भरून/*भरून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^पानि/पानि$ +^भेजभेरन/*भेजभेरन$ +^उनून/उनून/उनून$ +^इसी/इसी$ +^सजा/सजा$ +^दीछ/दी$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^डूब/*डूब$ +^ग्या/ग्य$ +^और/और$ +^नाश/नाश$ +^हो/हो$ +^ग्या/ग्य$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उले/उले$ +^नूह/*नूह$ +^समेत/*समेत$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^आठ/*आठ$ +^लोगून/लोग$ +^बचाछ/*बचाछ$ +^,/,$ +^जिनूनले/जिनून+ले$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^दगाड़/दगाड़$ +^सही/सही$ +^हुना/हो$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करिनाको/*करिनाको$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^यो/यो/यो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जाणछा/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^भौत/भौत/भौत$ +^बखत/बखत$ +^पैलि/पैलि$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सदोम/*सदोम$ +^और/और$ +^अमोरा/*अमोरा$ +^का/का$ +^शैहरून/शैहर$ +^में/में$ +^रूनवाला/*रूनवाला$ +^लोगून/लोग$ +^दण्डित/*दण्डित$ +^करछ्य/कर/कर$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उनूनले/उनूनले$ +^बुरा/बुरा$ +^काम/काम$ +^करिनाको/*करिनाको$ +^छ्यो/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उले/उले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^पुरी/पुरी$ +^तरीकाले/तरीका+ले$ +^आग/आग$ +^में/में$ +^भस्म/*भस्म$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^और/और$ +^राख/राख/राख$ +^हो/हो$ +^ग्या/ग्य$ +^इसो/इसो$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^उले/उले$ +^दिखाछ/दिखा$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^होलो/हो$ +^जो/जो$ +^उको/उको$ +^डर/डर/डर$ +^नै/नै$ +^मानना/*मानना$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यैहै/*यैहै$ +^पैलि/पैलि$ +^की/की/की$ +^उले/उले$ +^सदोम/*सदोम$ +^शैहर/शैहर$ +^स/स/स$ +^विनाश/*विनाश$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लूत/*लूत$ +^स/स/स$ +^जो/जो$ +^एक/एक$ +^धर्मी/धर्मी$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^शैहर/शैहर$ +^भटे/भटे$ +^निकाल/निकाल/निकाल$ +^दीछ/दी$ +^और/और$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^ऊस/ऊस$ +^बचा/*बचा$ +^लीछ/ली$ +^लूत/*लूत$ +^भौत/भौत/भौत$ +^दुखी/*दुखी$ +^छ्यो/छ$ +^किलैकी/किलैकी$ +^सदोम/*सदोम$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नियम/नियम$ +^स/स/स$ +^नै/नै$ +^मानछ्या/मान/मान$ +^और/और$ +^बेशर्मी/*बेशर्मी$ +^का/का$ +^काम/काम$ +^करछ्या/कर/कर$ +^उ/उ/उ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बुरा/बुरा$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^बीच/बीच$ +^रूछ्यो/रू$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^हरेक/हरेक$ +^दिन/दी/दिन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बुरा/बुरा$ +^कामून/काम$ +^देख/देख/देख/देख$ +^छ्यो/छ$ +^जो/जो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^करछ्या/कर/कर$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बुरा/बुरा$ +^बातुन/बातु$ +^सुणछ्यो/सुण$ +^जो/जो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बोल/बोल/बोल$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^सब/सब$ +^ऊस/ऊस$ +^भौत/भौत/भौत$ +^परेशान/*परेशान$ +^करछ्यो/कर$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उ/उ/उ$ +^एक/एक$ +^धर्मी/धर्मी$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छ्यो/छ$ +^जब/जब/जब$ +^की/की/की$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इन/इन$ +^सारी/*सारी$ +^चीजून/चीज$ +^कर/कर/कर$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^यैले/*यैले$ +^पत्तो/पत्त$ +^चलछो/चल$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^जाणछो/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^अपून/अपून$ +^लोगून/लोग$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दुखून/दुख$ +^भटे/भटे$ +^कसकैं/*कसकैं$ +^छुड़ून/*छुड़ून$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जाण/जाण/जाण$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^कसा/*कसा$ +^बुरा/बुरा$ +^लोगून/लोग$ +^न्याय/न्याय$ +^दिन/दी/दिन$ +^तक/तक$ +^लगातार/*लगातार$ +^सजा/सजा$ +^दिन/दी/दिन$ +^छै/छ$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^सब/सब$ +^दुष्ट/*दुष्ट$ +^लोगून/लोग$ +^सजा/सजा$ +^द्योलो/द्याल$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उ/उ/उ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^झूठ्ठा/*झूठ्ठा$ +^शिक्षकून/*शिक्षकून$ +^जरूर/जरूर$ +^सजा/सजा$ +^द्योलो/द्याल$ +^जो/जो$ +^अपून/अपून$ +^बुरा/बुरा$ +^इच्छान/*इच्छान$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^काम/काम$ +^करनान/कर$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^अपून/अपून$ +^मलि/मलि$ +^में/में$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^अधिकार/अधिकार$ +^स/स/स$ +^अस्वीकार/*अस्वीकार$ +^करनान/कर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^ढीठ/*ढीठ$ +^और/और$ +^घमंडी/*घमंडी$ +^छन/छ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^महिमामय/*महिमामय$ +^स्वर्गदूतून/स्वर्गदूत$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बुरा/बुरा$ +^बोलना/बोल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^डरनान/डर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^याँ/याँ$ +^तक/तक$ +^कि/कि/कि$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^जो/जो$ +^इन/इन$ +^झूठ्ठा/*झूठ्ठा$ +^शिक्षकून/*शिक्षकून$ +^है/है$ +^कई/कई$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^सामर्थी/*सामर्थी$ +^और/और$ +^शक्तिशाली/*शक्तिशाली$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनोरो/उनोरो$ +^अपमान/*अपमान$ +^नै/नै$ +^करना/कर$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^दोष/दोष$ +^लगूनान/लगू$ +^लेकिन/लेकिन$ +^इन/इन$ +^झूठ्ठा/*झूठ्ठा$ +^शिक्षक/*शिक्षक$ +^जानवरून/*जानवरून$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^छन/छ$ +^इन/इन$ +^जानवरून/*जानवरून$ +^पत्तो/पत्त$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^कि/कि/कि$ +^कसो/*कसो$ +^सोचून/*सोचून$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^इनोरो/*इनोरो$ +^मक्शद/मक्शद/मक्शद$ +^केवल/केवल$ +^पकड़ून/*पकड़ून$ +^और/और$ +^मार/मार/मार$ +^डालून/*डालून$ +^छै/छ$ +^इन/इन$ +^लोग/लोग$ +^केले/केले$ +^करनान/कर$ +^जो/जो$ +^इनारा/*इनारा$ +^मन/मन$ +^में/में$ +^उछो/*उछो$ +^,/,$ +^और/और$ +^याँ/याँ$ +^तक/तक$ +^कि/कि/कि$ +^इन/इन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^चीजून/चीज$ +^की/की/की$ +^बुराई/बुराई$ +^करनान/कर$ +^जो/जो$ +^इनून/*इनून$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^उनी/उन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^जरूर/जरूर$ +^इन/इन$ +^जानवरून/*जानवरून$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^नाश/नाश$ +^हो/हो$ +^जाला/जा$ +^उनोरो/उनोरो$ +^विनाश/*विनाश$ +^उ/उ/उ$ +^नुकसानो/*नुकसानो$ +^को/को$ +^ईनाम/ईनाम$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^उनूनले/उनूनले$ +^करछ्य/कर/कर$ +^उनून/उनून/उनून$ +^छकाला/*छकाला$ +^दिन/दी/दिन$ +^तक/तक$ +^बुरा/बुरा$ +^सुख/*सुख$ +^-/-$ +^विलास/*विलास$ +^में/में$ +^पड़ीनाको/*पड़ीनाको$ +^रून/रू$ +^पसन्द/*पसन्द$ +^करनान/कर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^तुमार/तुमार$ +^बीच/बीच$ +^एक/एक$ +^कलंक/*कलंक$ +^और/और$ +^दाग/*दाग$ +^छन/छ$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^खान/खान$ +^-/-$ +^पिन/*पिन$ +^बखत/बखत$ +^उनून/उनून/उनून$ +^कपटी/कपटी$ +^बात/बात$ +^करून/कर$ +^में/में$ +^खुशी/खुशी$ +^हुछी/हो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^हरेक/हरेक$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^व्यभिचार/*व्यभिचार$ +^करून/कर$ +^चानान/चा$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^देखनान/देख$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^पाप/पाप$ +^करनाको/*करनाको$ +^मौको/*मौको$ +^खोजनै/खोज$ +^रूनान/रू$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^-/-$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^ध्वाका/ध्वाका$ +^दीनान/दी$ +^जिनोरो/*जिनोरो$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^कमजोर/*कमजोर$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उनून/उनून/उनून$ +^पाप/पाप$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^लिजानान/*लिजानान$ +^उनेरि/उनेरि$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^है/है$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^चीजून/चीज$ +^प्राप्त/*प्राप्त$ +^करना/कर$ +^को/को$ +^हमेशा/हमेशा$ +^बढ़नै/बढ़$ +^रून/रू$ +^वाली/वाली$ +^इच्छा/इच्छा$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उनून/उनून/उनून$ +^दण्ड/*दण्ड$ +^द्योलो/द्याल$ +^उनूनले/उनूनले$ +^निका/*निका$ +^काम/काम$ +^करून/कर$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दीयान/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^बुरा/बुरा$ +^काम/काम$ +^करून/कर$ +^शुरू/शुरू$ +^कर/कर/कर$ +^दीयान/दी$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^कि/कि/कि$ +^बओर/*बओर$ +^का/का$ +^च्याला/च्याला$ +^बिलाम/*बिलाम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भौत/भौत/भौत$ +^बखत/बखत$ +^पैलि/पैलि$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^ऊस/ऊस$ +^गलत/गलत$ +^काम/काम$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^पैसा/*पैसा$ +^कमून/*कमून$ +^निको/निको$ +^लागछ्यो/लाग$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^बिलाम/*बिलाम$ +^स/स/स$ +^उक/उक/उक$ +^बुरा/बुरा$ +^कामून/काम$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उकी/उकी$ +^गधी/*गधी$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^फटकार/*फटकार$ +^लगवाछ/*लगवाछ$ +^चाहे/*चाहे$ +^गदीन/*गदीन$ +^बोलना/बोल$ +^नै/नै$ +^लेकिन/लेकिन$ +^ऊस/ऊस$ +^गधी/*गधी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बिलाम/*बिलाम$ +^स/स/स$ +^एक/एक$ +^इन्सान/*इन्सान$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^बात/बात$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^बिलाम/*बिलाम$ +^स/स/स$ +^राजा/राजा$ +^थैं/थैं$ +^मिलून/*मिलून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^लादभेरन/*लादभेरन$ +^ली/ली/ली$ +^जानमरेछी/*जानमरेछी$ +^,/,$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^बिलाम/*बिलाम$ +^स/स/स$ +^बेवकूफी/*बेवकूफी$ +^भरिना/*भरिना$ +^को/को$ +^काम/काम$ +^करून/कर$ +^है/है$ +^रोक/*रोक$ +^छै/छ$ +^इन/इन$ +^झूठ्ठा/*झूठ्ठा$ +^शिक्षक/*शिक्षक$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^पानि/पानि$ +^का/का$ +^झरना/*झरना$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^बेकार/*बेकार$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^सुख/*सुख$ +^ग्यान/ग्य$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^निराश/*निराश$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^बादलून/*बादलून$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^जिनून/जिनून$ +^तेज/तेज$ +^हवा/*हवा$ +^उड़ाभेरन/*उड़ाभेरन$ +^ली/ली/ली$ +^जाँछी/*जाँछी$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^एक/एक$ +^इसी/इसी$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^तैयार/तैयार$ +^करछ्य/कर/कर$ +^जो/जो$ +^पुरी/पुरी$ +^तरीकाले/तरीका+ले$ +^अन्यारो/अन्यारो$ +^छै/छ$ +^जब/जब/जब$ +^झूठ्ठा/*झूठ्ठा$ +^शिक्षक/*शिक्षक$ +^लोगून/लोग$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^दीनान/दी$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बेकार/*बेकार$ +^और/और$ +^घमण्ड/घमण्ड$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भरिना/*भरिना$ +^क/क/क$ +^शब्दून/*शब्दून$ +^को/को$ +^इस्तमाल/*इस्तमाल$ +^करनान/कर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^बतुनान/*बतुनान$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^-/-$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बेशर्मी/*बेशर्मी$ +^का/का$ +^कामून/काम$ +^कर/कर/कर$ +^सकनान/सक$ +^जो/जो$ +^उनार/उनार/उनार$ +^शरीर/शरीर$ +^करून/कर$ +^चानान/चा$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^पाप/पाप$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भरमा/*भरमा$ +^दीनान/दी$ +^जो/जो$ +^यैले/*यैले$ +^-/-$ +^यैले/*यैले$ +^इसा/इसा$ +^बुराई/बुराई$ +^का/का$ +^जीवन/जीवन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बचभेरन/*बचभेरन$ +^निकलनान/निकल$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^बतुनान/*बतुनान$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^जो/जो$ +^केले/केले$ +^करून/कर$ +^चानान/चा$ +^उ/उ/उ$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आजाद/*आजाद$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^हालाँकि/*हालाँकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^खुद/खुद$ +^गुलामून/*गुलामून$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^छन/छ$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उनोरो/उनोरो$ +^अपूनो/अपूनो$ +^पापी/पापी$ +^स्वभाव/स्वभाव$ +^उनूनले/उनूनले$ +^बुरा/बुरा$ +^काम/काम$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मजबूर/*मजबूर$ +^करनान/कर$ +^किलैकी/किलैकी$ +^जो/जो$ +^केले/केले$ +^तुमून/तुमून$ +^अपून/अपून$ +^वश/*वश$ +^में/में$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^उक/उक/उक$ +^दास/दास$ +^बन/बन/बन$ +^जाछा/जा$ +^जब/जब/जब$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^स/स/स$ +^अपून/अपून$ +^प्रभु/प्रभु$ +^और/और$ +^मुक्तिदाता/*मुक्तिदाता$ +^मान/मान/मान$ +^हलछ्यो/*हलछ्यो$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^प्रभु/प्रभु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^यो/यो/यो$ +^संसारै/*संसारै$ +^की/की/की$ +^बुराई/बुराई$ +^भटे/भटे$ +^बचा/*बचा$ +^हलछ्यो/*हलछ्यो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अब/अब$ +^एक/एक$ +^बार/बार$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बुरा/बुरा$ +^कामून/काम$ +^में/में$ +^फंस/*फंस$ +^ग्यान/ग्य$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बुरा/बुरा$ +^काम/काम$ +^अब/अब$ +^उनून/उनून/उनून$ +^अपून/अपून$ +^वश/*वश$ +^में/में$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^अब/अब$ +^मसीह/मसीह$ +^स/स/स$ +^अस्वीकार/*अस्वीकार$ +^कर/कर/कर$ +^दिनाका/*दिनाका$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^उनेरि/उनेरि$ +^दशा/*दशा$ +^उनार/उनार/उनार$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^बनून/बना$ +^है/है$ +^पैलिक/*पैलिक$ +^दशा/*दशा$ +^है/है$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बुरी/बुरी$ +^हो/हो$ +^गै/गै/गै$ +^मेरो/*मेरो$ +^कुनानको/*कुनानको$ +^मतलब/मतलब$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^जिनूनले/जिनून+ले$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^स/स/स$ +^कभै/कभै$ +^स्वीकार/*स्वीकार$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^सजा/सजा$ +^त/त/त$ +^द्योलोई/*द्योलोई$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उनून/उनून/उनून$ +^त/त/त$ +^भौत/भौत/भौत$ +^कड़ी/*कड़ी$ +^सजा/सजा$ +^द्योलो/द्याल$ +^जिनूनले/जिनून+ले$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^स्वीकार/*स्वीकार$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दीछ/दी$ +^उनूनखिन/*उनूनखिन$ +^निको/निको$ +^हुनो/हो$ +^अगर/अगर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^कभै/कभै$ +^यो/यो/यो$ +^जाणनाई/*जाणनाई$ +^नै/नै$ +^कि/कि/कि$ +^अपून/अपून$ +^जीवन/जीवन$ +^स/स/स$ +^धर्मी/धर्मी$ +^तरीकाले/तरीका+ले$ +^चलूना/*चलूना$ +^को/को$ +^कि/कि/कि$ +^अर्थ/अर्थ$ +^हुछो/हो$ +^अब/अब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^जाणना/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^सही/सही$ +^कि/कि/कि$ +^छै/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उनूनले/उनूनले$ +^परमेश्वरेकि/*परमेश्वरेकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^हुकमून/हुकम$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^करून/कर$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^हम/हम/हम$ +^,/,$ +^प्रेरितूनले/*प्रेरितूनले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^दी/दी/दी$ +^गैछी/गै$ +^उनूनले/उनूनले$ +^जो/जो$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^बिल्कुल/*बिल्कुल$ +^उई/उई/उ+ई$ +^बात/बात$ +^इन/इन$ +^द्वी/द्वी$ +^कहावत/*कहावत$ +^कुछी/कु$ +^,/,$ +^“/“$ +^कुकुर/*कुकुर$ +^उलटी/*उलटी$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^ऊस/ऊस$ +^खा/खा/खा$ +^लीछो/ली$ +^”/”$ +^और/और$ +^“/“$ +^जब/जब/जब$ +^कोई/कोई$ +^आदिमी/आदिमी$ +^एक/एक$ +^सूअर/*सूअर$ +^स/स/स$ +^नहवा/*नहवा$ +^दीछो/दी$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^वह/*वह$ +^सूअर/*सूअर$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^है/है$ +^कीचड़/*कीचड़$ +^में/में$ +^पड़ून/*पड़ून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^न्हैजाछो/न्हैजा$ +^”/”$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयो/भाई$ +^,/,$ +^अब/अब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^यो/यो/यो$ +^दुसरी/*दुसरी$ +^चिठ्ठी/चिठ्ठी$ +^लिखून/*लिखून$ +^मरैयू/*मरैयू$ +^,/,$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमून/तुमून$ +^यो/यो/यो$ +^द्वी/द्वी$ +^चिठ्ठी/चिठ्ठी$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^लिखीना/लिख$ +^का/का$ +^छन/छ$ +^ताकि/ताकि$ +^जो/जो$ +^बात/बात$ +^तुम/तुम$ +^पैलि/पैलि$ +^है/है$ +^जाणछा/जाण$ +^,/,$ +^उनार/उनार/उनार$ +^बारिमें/बारिमें$ +^तुमून/तुमून$ +^याद/याद$ +^दिलून/*दिलून$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमार/तुमार$ +^मन/मन$ +^में/में$ +^साफ/साफ$ +^विचारून/*विचारून$ +^उत्पन्न/*उत्पन्न$ +^कर/कर/कर$ +^सकूँ/*सकूँ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^इसो/इसो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^करून/कर$ +^मरैयू/*मरैयू$ +^किलैकी/किलैकी$ +^मैं/मैं/मैं$ +^चाछूँ/चाँ$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बचनून/बचन$ +^याद/याद$ +^राखा/*राखा$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भौत/भौत/भौत$ +^पैलि/पैलि$ +^कईना/कु$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^हमार/हमार$ +^मुक्तिदाता/*मुक्तिदाता$ +^,/,$ +^हमार/हमार$ +^मुक्तिदाता/*मुक्तिदाता$ +^,/,$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^की/की/की$ +^शिक्षान/शिक्षा$ +^याद/याद$ +^राखा/*राखा$ +^जो/जो$ +^तुमून/तुमून$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^प्रेरितून/प्रेरित$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^दीयान/दी$ +^जो/जो$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^आयान/आ$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^जरूरी/जरूरी$ +^बात/बात$ +^,/,$ +^तुमून/तुमून$ +^पतो/*पतो$ +^हुन/हो$ +^चैछो/चा$ +^कि/कि/कि$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^वापस/वापस$ +^उनाक/*उनाक$ +^पैलि/पैलि$ +^आखरी/*आखरी$ +^अन्तिम/*अन्तिम$ +^दिनून/दिन$ +^में/में$ +^इसा/इसा$ +^लोग/लोग$ +^होला/हो$ +^जो/जो$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^मजाक/*मजाक$ +^उड़ाला/*उड़ाला$ +^किलैकी/किलैकी$ +^तुम/तुम$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछा/कर$ +^कि/कि/कि$ +^मसीह/मसीह$ +^दुबारा/दुबारा$ +^वापस/वापस$ +^आलो/आ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^आदत/*आदत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मजबूर/*मजबूर$ +^बुरा/बुरा$ +^काम/काम$ +^कराला/करा$ +^जो/जो$ +^उनून/उनून/उनून$ +^खुश/खुश$ +^करनान/कर$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^कौला/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^उको/उको$ +^उनाको/*उनाको$ +^वादा/वादा$ +^सच्ची/सच्ची$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^!/!$ +^उ/उ/उ$ +^कभै/कभै$ +^नी/नी$ +^आलो/आ$ +^किलैकी/किलैकी$ +^जो/जो$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^हमार/हमार$ +^अगुवा/अगुवा$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^मर/मर/मर$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^केले/केले$ +^नै/नै$ +^बदलीनो/*बदलीनो$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^हुन/हो$ +^मर्योछ/*मर्योछ$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^तब/तब$ +^भटे/भटे$ +^हुनै/हो$ +^आईना/*आईना$ +^का/का$ +^छन/छ$ +^जब/जब/जब$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^संसारै/*संसारै$ +^बनाछ/बना$ +^”/”$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^इसो/इसो$ +^कौला/कुं$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^भूलन/*भूलन$ +^चानान/चा$ +^कि/कि/कि$ +^भौत/भौत/भौत$ +^बखत/बखत$ +^पैलि/पैलि$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^हुकुमले/*हुकुमले$ +^आकाश/आकाश$ +^और/और$ +^धरती/धरती$ +^बनिना/बन$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^उले/उले$ +^धरती/धरती$ +^स/स/स$ +^पानि/पानि$ +^है/है$ +^भ्यार/भ्यार$ +^निकालछ्य/निकाल$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^पानि/पानि$ +^है/है$ +^अलग/अलग$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^यो/यो/यो$ +^पानि/पानि$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^उले/उले$ +^उ/उ/उ$ +^संसारे/*संसारे$ +^स/स/स$ +^नाश/नाश$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^जो/जो$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^अस्तित्व/*अस्तित्व$ +^में/में$ +^छ्यो/छ$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^जल/*जल$ +^प्रलय/*प्रलय$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^येले/येले$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^बाढ़/बाढ़$ +^आगै/*आगै$ +^और/और$ +^पुरी/पुरी$ +^दुनिया/*दुनिया$ +^नाश/नाश$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^जसा/*जसा$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^संसार/संसार$ +^स/स/स$ +^बनून/बना$ +^बखत/बखत$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^एल/*एल$ +^तक/तक$ +^ब्रह्मांड/*ब्रह्मांड$ +^तब/तब$ +^तक/तक$ +^बनिना/बन$ +^को/को$ +^रौ/रू$ +^जब/जब/जब$ +^तक/तक$ +^उ/उ/उ$ +^उनून/उनून/उनून$ +^आगा/*आगा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^जला/जला/जला$ +^द्यो/*द्यो$ +^उ/उ/उ$ +^उनून/उनून/उनून$ +^उ/उ/उ$ +^दिन/दी/दिन$ +^तक/तक$ +^राख/राख/राख$ +^रैछ/रै/रै$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^न्याय/न्याय$ +^करोलो/कर$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^नाश/नाश$ +^कर/कर/कर$ +^द्योलो/द्याल$ +^जो/जो$ +^उको/उको$ +^हुकमून/हुकम$ +^नै/नै$ +^मानना/*मानना$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईन/भाई$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^एक/एक$ +^बात/बात$ +^स/स/स$ +^कभै/कभै$ +^जन/जन$ +^भूल्या/*भूल्या$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^एक/एक$ +^दिन/दी/दिन$ +^एक/एक$ +^हजार/*हजार$ +^सालाक/*सालाक$ +^नियाती/नियाती$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^एक/एक$ +^हजार/*हजार$ +^साल/साल$ +^एक/एक$ +^दिना/*दिना$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^छै/छ$ +^उखिन/*उखिन$ +^एक/एक$ +^दिन/दी/दिन$ +^और/और$ +^एक/एक$ +^हजार/*हजार$ +^साल/साल$ +^सब/सब$ +^एक/एक$ +^जसो/जसो$ +^छै/छ$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लोग/लोग$ +^सोचनान/*सोचनान$ +^कि/कि/कि$ +^प्रभु/प्रभु$ +^अपून/अपून$ +^वापस/वापस$ +^उनाको/*उनाको$ +^वादा/वादा$ +^स/स/स$ +^पुरो/पुरो$ +^करून/कर$ +^में/में$ +^देरी/*देरी$ +^करूनमर्योछ/*करूनमर्योछ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^प्रभु/प्रभु$ +^ऊस/ऊस$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^देरी/*देरी$ +^नै/नै$ +^करूनमर्योछ/*करूनमर्योछ$ +^बल्कि/बल्कि$ +^,/,$ +^वह/*वह$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^धैर्य/*धैर्य$ +^धरून/*धरून$ +^मर्योछ/*मर्योछ$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उ/उ/उ$ +^कैसे/कैसे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नाश/नाश$ +^नै/नै$ +^करूनो/कर$ +^चानो/*चानो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उ/उ/उ$ +^चाछो/चा$ +^कि/कि/कि$ +^हरेक/हरेक$ +^अपून/अपून$ +^पापून/पाप$ +^खिन/खिन/खिन$ +^पश्चाताप/*पश्चाताप$ +^करो/कर$ +^और/और$ +^गलत/गलत$ +^काम/काम$ +^करून/कर$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^द्यो/*द्यो$ +^,/,$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^आज्यो/*आज्यो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^प्रभु/प्रभु$ +^को/को$ +^दिन/दी/दिन$ +^अचानकै/*अचानकै$ +^आलो/आ$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^कोई/कोई$ +^चोर/चोर$ +^अचानकै/*अचानकै$ +^आ/आ/आ$ +^जाछो/जा$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^आकाश/आकाश$ +^में/में$ +^गड़गड़ाट/*गड़गड़ाट$ +^होलि/हो$ +^,/,$ +^और/और$ +^आकाश/आकाश$ +^गायब/*गायब$ +^हो/हो$ +^जालो/जा$ +^आकाश/आकाश$ +^में/में$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^,/,$ +^मतलब/मतलब$ +^सूरज/*सूरज$ +^,/,$ +^चाँद/*चाँद$ +^और/और$ +^तारा/तारा$ +^पुर/पुर$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आगा/*आगा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नाश/नाश$ +^हो/हो$ +^जाला/जा$ +^उ/उ/उ$ +^दिना/*दिना$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^कामून/काम$ +^प्रकट/*प्रकट$ +^कर/कर/कर$ +^द्योलो/द्याल$ +^जो/जो$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करिना/कर$ +^का/का$ +^छन/छ$ +^ताकि/ताकि$ +^उनोरो/उनोरो$ +^न्याय/न्याय$ +^कर/कर/कर$ +^सकौ/*सकौ$ +^यो/यो/यो$ +^पक्का/*पक्का$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^सब/सब$ +^चीजून/चीज$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^नाश/नाश$ +^कर/कर/कर$ +^द्योलो/द्याल$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुम/तुम$ +^जरूर/जरूर$ +^जाछा/जा$ +^कि/कि/कि$ +^तुमून/तुमून$ +^कसो/*कसो$ +^ब्यवहार/ब्यवहार$ +^करूनो/कर$ +^चैछो/चा$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^ब्यवहार/ब्यवहार$ +^सच्चो/सच्चो$ +^हुन/हो$ +^चैछो/चा$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^केले/केले$ +^तुम/तुम$ +^करछा/कर$ +^उले/उले$ +^परमेश्वरेस/*परमेश्वरेस$ +^खुश/खुश$ +^करा/करा/करा/कर$ +^इस/*इस$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ब्यवहार/ब्यवहार$ +^करा/करा/करा/कर$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^तुम/तुम$ +^उ/उ/उ$ +^दिना/*दिना$ +^को/को$ +^इन्तजार/*इन्तजार$ +^करून/कर$ +^मरेछा/*मरेछा$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^चुनिना/*चुनिना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^जब/जब/जब$ +^मसीह/मसीह$ +^वापस/वापस$ +^आलो/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^दिना/*दिना$ +^का/का$ +^जल्दी/जल्दी$ +^ऊँन/आ/ऊँन/ऊँन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अपून/अपून$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^पुरी/पुरी$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करा/करा/करा/कर$ +^ऊस/ऊस$ +^दिना/*दिना$ +^,/,$ +^आग/आग$ +^भड़कोलो/*भड़कोलो$ +^और/और$ +^आकाश/आकाश$ +^स/स/स$ +^नाश/नाश$ +^कर/कर/कर$ +^द्योलो/द्याल$ +^,/,$ +^और/और$ +^उकी/उकी$ +^गर्मी/*गर्मी$ +^आकाश/आकाश$ +^में/में$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^पिघला/*पिघला$ +^देली/दी/दी$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हम/हम/हम$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^लोग/लोग$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^वादा/वादा$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^एक/एक$ +^नय्या/नय्या$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^और/और$ +^नय्या/नय्या$ +^धरती/धरती$ +^की/की/की$ +^आश/*आश$ +^राखनू/राख$ +^जाँ/जाँ$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^धर्मी/धर्मी$ +^लोग/लोग$ +^रूनान/रू$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयो/भाई$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^तुम/तुम$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^को/को$ +^हुना/हो$ +^को/को$ +^इन्तजार/*इन्तजार$ +^करून/कर$ +^मरेछा/*मरेछा$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^इसो/इसो$ +^जीवन/जीवन$ +^जीना/जीना$ +^की/की/की$ +^हर/हर$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरेस/*परमेश्वरेस$ +^खुश/खुश$ +^करछो/कर$ +^और/और$ +^शुद्ध/शुद्ध$ +^और/और$ +^बिना/बिना$ +^दोष/दोष$ +^का/का$ +^और/और$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^दुसरा/दुसरा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^शान्ति/शान्ति$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^र/*र$ +^हमार/हमार$ +^प्रभु/प्रभु$ +^का/का$ +^धैर्य/*धैर्य$ +^स/स/स$ +^एक/एक$ +^मौका/*मौका$ +^का/का$ +^रूप/रूप$ +^में/में$ +^देखा/देख$ +^जो/जो$ +^उ/उ/उ$ +^तुमून/तुमून$ +^ऊँन/आ/ऊँन/ऊँन$ +^वाला/वाला$ +^न्याय/न्याय$ +^है/है$ +^बचुन/*बचुन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^दीन/दीन$ +^मर्योछ/*मर्योछ$ +^जब/जब/जब$ +^हमार/हमार$ +^प्रेमो/*प्रेमो$ +^दगड़िया/*दगड़िया$ +^पौलुसले/पौलुस+ले$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^हम/हम/हम$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करनू/कर$ +^,/,$ +^तुमून/तुमून$ +^उ/उ/उ$ +^ज्ञान/ज्ञान$ +^को/को$ +^इस्तमाल/*इस्तमाल$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^लिखछ्य/लिख$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^ऊस/ऊस$ +^दीईना/दीईना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उले/उले$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमून/तुमून$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^बतायान/*बतायान$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमून/तुमून$ +^अपूनी/अपूनी$ +^चिठ्ठी/चिठ्ठी$ +^में/में$ +^बताईना/*बताईना$ +^का/का$ +^छन/छ$ +^अपूनी/अपूनी$ +^सब/सब$ +^चिठ्ठीन/*चिठ्ठीन$ +^में/में$ +^जो/जो$ +^उले/उले$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^खिन/खिन/खिन$ +^लिखीना/लिख$ +^का/का$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^इसा/इसा$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^की/की/की$ +^बात/बात$ +^करछो/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^बात/बात$ +^जो/जो$ +^उले/उले$ +^अपूनी/अपूनी$ +^चिठ्ठीन/*चिठ्ठीन$ +^में/में$ +^लिखीना/लिख$ +^का/का$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^समझूनो/*समझूनो$ +^कठिन/कठिन$ +^छन/छ$ +^जिन/*जिन$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^निकी/*निकी$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^नै/नै$ +^पाईना/*पाईना$ +^की/की/की$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^इन/इन$ +^कठिन/कठिन$ +^बातुन/बातु$ +^को/को$ +^मतलब/मतलब$ +^गलत/गलत$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बतुनान/*बतुनान$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^ही/*ही$ +^जैसे/*जैसे$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^का/का$ +^दुसरा/दुसरा$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^की/की/की$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^गलत/गलत$ +^बतुनान/*बतुनान$ +^इसो/इसो$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^खुदै/खुदै$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^अपून/अपून$ +^नाश/नाश$ +^हुना/हो$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^बननू/बन$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयो/भाई$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^पैलि/पैलि$ +^भटे/भटे$ +^जाणछा/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^होलि/हो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^,/,$ +^सतर्क/सतर्क$ +^रौ/रू$ +^ताकि/ताकि$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^नियमून/नियम$ +^नै/नै$ +^मानना/*मानना$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^तुमूथैं/*तुमूथैं$ +^झूठ/झूठ$ +^बोलभेरन/बोल+भेरन$ +^तुमून/तुमून$ +^भटका/*भटका$ +^नै/नै$ +^दीन/दीन$ +^अगर/अगर$ +^तुम/तुम$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करून/कर$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^देला/दी$ +^जैमें/जैस+में$ +^तुमूनले/तुमून$ +^एक/एक$ +^बखत/बखत$ +^मजबूतीले/*मजबूतीले$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^बल्कि/बल्कि$ +^तुम/तुम$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^जीवन/जीवन$ +^बिता/*बिता$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^हमार/हमार$ +^मुक्तिदाता/*मुक्तिदाता$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^और/और$ +^ज्ञान/ज्ञान$ +^में/में$ +^बढ़नै/बढ़$ +^जा/जा/जा$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^बड़िया/*बड़िया$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जाण/जाण/जाण$ +^सका/सका$ +^उकी/उकी$ +^महिमा/महिमा$ +^अब/अब$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^और/और$ +^हमेशा/हमेशा$ +^हुनै/हो$ +^रौ/रू$ +^आमीन/आमीन$ +^हम/हम/हम$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^लिखूनमर्या/*लिखूनमर्या$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^जीवन/जीवन$ +^को/को$ +^बचन/बचन$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^दुनिया/*दुनिया$ +^का/का$ +^बनून/बना$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^भटे/भटे$ +^छ्यो/छ$ +^जैस/जैस$ +^हमूले/हमूले$ +^सुणछ्य/सुण$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^आँखान/*आँखान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^जैस/जैस$ +^हमूले/हमूले$ +^ध्यान/ध्यान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^और/और$ +^हातून/हात$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^रैछ/रै/रै$ +^यो/यो/यो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^जो/जो$ +^जीवन/जीवन$ +^दीछो/दी$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^हमूले/हमूले$ +^ऊस/ऊस$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^और/और$ +^उकी/उकी$ +^गवाही/गवाही$ +^दीनू/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुमून/तुमून$ +^उ/उ/उ$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बतूनू/*बतूनू$ +^जो/जो$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^हमून/हमून$ +^में/में$ +^प्रगट/प्रगट$ +^भ्योछ/भ्य$ +^जो/जो$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^हमूले/हमूले$ +^यीशुक/*यीशुक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^और/और$ +^सुणछ्य/सुण$ +^उकी/उकी$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^तुमूनले/तुमून$ +^दीनू/दी$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^तुम/तुम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमार/हमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^संगति/*संगति$ +^राँखा/*राँखा$ +^;/;$ +^और/और$ +^हमोरो/हमोरो$ +^यो/यो/यो$ +^दगोड़ो/*दगोड़ो$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^च्योलो/च्योलो$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीहक/मसीह+क$ +^दगाड़/दगाड़$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^हम/हम/हम$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^लिखनू/लिख$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^हमरि/हमरि$ +^खुशी/खुशी$ +^पुरी/पुरी$ +^हो/हो$ +^जौ/जा$ +^जो/जो$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^हमूले/हमूले$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^थैं/थैं$ +^सुण/सुण/सुण$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुमून/तुमून$ +^सुणनू/सुण$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उज्याला/*उज्याला$ +^को/को$ +^जसो/जसो$ +^निको/निको$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^उमें/उ+में$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अन्यारो/अन्यारो$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^अगर/अगर$ +^हम/हम/हम$ +^कुंनू/कुं$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^हमरि/हमरि$ +^संगति/*संगति$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^अन्यारा/अन्यारा$ +^में/में$ +^हिटूनमर्या/*हिटूनमर्या$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^हम/हम/हम$ +^झूठ/झूठ$ +^बोलनू/बोल$ +^और/और$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^नै/नै$ +^हिटना/*हिटना$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अगर/अगर$ +^जसिकै/*जसिकै$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उज्याला/*उज्याला$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^हम/हम/हम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उज्याला/*उज्याला$ +^में/में$ +^हिटा/*हिटा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^हम/हम/हम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^दुसारा/दुसारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^संगति/*संगति$ +^राखनू/राख$ +^;/;$ +^और/और$ +^उको/उको$ +^च्योलो/च्योलो$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^को/को$ +^खून/खून$ +^हमून/हमून$ +^सब/सब$ +^पापून/पाप$ +^भटे/भटे$ +^शुद्ध/शुद्ध$ +^करछो/कर$ +^अगर/अगर$ +^हम/हम/हम$ +^कुंनू/कुं$ +^कि/कि/कि$ +^हमूले/हमूले$ +^पाप/पाप$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^अपून/अपून$ +^आपस/आपस$ +^ध्वाका/ध्वाका$ +^दीनू/दी$ +^और/और$ +^हम/हम/हम$ +^येमें/*येमें$ +^विश्वास/विश्वास$ +^नै/नै$ +^करना/कर$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^जो/जो$ +^कुंछो/कुं$ +^उ/उ/उ$ +^सच्ची/सच्ची$ +^छै/छ$ +^अगर/अगर$ +^हम/हम/हम$ +^अपून/अपून$ +^पापून/पाप$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^मान/मान/मान$ +^लीनू/ली$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^हमार/हमार$ +^पापून/पाप$ +^माफ/माफ$ +^करून/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^सब/सब$ +^अधर्म/*अधर्म$ +^भटे/भटे$ +^शुद्ध/शुद्ध$ +^करून/कर$ +^में/में$ +^विश्वासयोग्य/*विश्वासयोग्य$ +^और/और$ +^धर्मी/धर्मी$ +^छै/छ$ +^अगर/अगर$ +^कुंनू/कुं$ +^कि/कि/कि$ +^हमूले/हमूले$ +^पाप/पाप$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^त/त/त$ +^हम/हम/हम$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^झूठ्ठो/झूठ्ठो$ +^ठैहरूनू/*ठैहरूनू$ +^,/,$ +^और/और$ +^अब/अब$ +^तक/तक$ +^हमून/हमून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^बचनून/बचन$ +^नै/नै$ +^मानियो/*मानियो$ +^म्यारा/म्यारा$ +^प्यारा/*प्यारा$ +^नन्तिनो/*नन्तिनो$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^तुमून/तुमून$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^लिखछूँ/*लिखछूँ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^पाप/पाप$ +^जन/जन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^पाप/पाप$ +^करो/कर$ +^त/त/त$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^हमोरो/हमोरो$ +^एक/एक$ +^मद्दगार/*मद्दगार$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^हमार/हमार$ +^पापून/पाप$ +^की/की/की$ +^माफी/*माफी$ +^खिन/खिन/खिन$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^धर्मी/धर्मी$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^उलेई/*उलेई$ +^हमार/हमार$ +^पापून/पाप$ +^की/की/की$ +^माफी/*माफी$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अपूनो/अपूनो$ +^बलिदान/बलिदान$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^केवल/केवल$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^नै/नै$ +^बल्कि/बल्कि$ +^पूरा/*पूरा$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^पापून/पाप$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपूनो/अपूनो$ +^दीछ/दी$ +^अगर/अगर$ +^हम/हम/हम$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^हुकमून/हुकम$ +^मानला/मान$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उलेई/*उलेई$ +^हमून/हमून$ +^पत्तो/पत्त$ +^चलोलो/*चलोलो$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^ऊस/ऊस$ +^जाणनू/जाण$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^यो/यो/यो$ +^कूछो/*कूछो$ +^कि/कि/कि$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^जाण/जाण/जाण$ +^गयूँ/*गयूँ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उक/उक/उक$ +^हुकमून/हुकम$ +^नै/नै$ +^माननो/*माननो$ +^,/,$ +^”/”$ +^उ/उ/उ$ +^झूठ्ठो/झूठ्ठो$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^नै/नै$ +^चलनो/*चलनो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^बचन/बचन$ +^अनुसार/अनुसार$ +^में/में$ +^चलछो/चल$ +^,/,$ +^उमें/उ+में$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^प्रेम/प्रेम$ +^प्रगट/प्रगट$ +^भ्योछ/भ्य$ +^येले/येले$ +^हम/हम/हम$ +^जाणनू/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^छा/छ$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^यो/यो/यो$ +^कूछो/*कूछो$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उमें/उ+में$ +^बनिनाको/*बनिनाको$ +^रूछूँ/*रूछूँ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^ऊस/ऊस$ +^चैछो/चा$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^खुद/खुद$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^रौ/रू$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^र्योछ/*र्योछ$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^प्रिय/*प्रिय$ +^दगड़ियो/*दगड़ियो$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^कोई/कोई$ +^नय्या/नय्या$ +^हुकुम/हुकुम$ +^नै/नै$ +^लिखनू/लिख$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उई/उई/उ+ई$ +^पुरानो/*पुरानो$ +^हुकुम/हुकुम$ +^जो/जो$ +^शुरू/शुरू$ +^भटे/भटे$ +^तुमून/तुमून$ +^मिलीना/*मिलीना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^यो/यो/यो$ +^पुरानो/*पुरानो$ +^हुकुम/हुकुम$ +^उई/उई/उ+ई$ +^वचन/*वचन$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^तुमले/*तुमले$ +^सुणि/सुण$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^तुमूनले/तुमून$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^जो/जो$ +^हुकुम/हुकुम$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^लिखछूँ/*लिखछूँ$ +^उ/उ/उ$ +^नय्या/नय्या$ +^हुकुम/हुकुम$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^किलैकी/किलैकी$ +^येकी/*येकी$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^और/और$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^दिखाई/दिखा$ +^दीछी/दी$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^अन्यारो/अन्यारो$ +^खतम/*खतम$ +^हुनै/हो$ +^जानर्योछ/*जानर्योछ$ +^और/और$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^को/को$ +^उज्यालो/उज्यालो$ +^ऐल/ऐल$ +^चमकून/*चमकून$ +^लाग/लाग/लाग$ +^ग्योछ/ग्य$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^यो/यो/यो$ +^कुंछो/कुं$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उज्याला/*उज्याला$ +^में/में$ +^जीनमर्यू/*जीनमर्यू$ +^;/;$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अपून/अपून$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाई/भाई$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बैर/बैर$ +^राँखछो/राँख$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^अब/अब$ +^तक/तक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अन्यारा/अन्यारा$ +^मेंई/*मेंई$ +^जीनमर्योछ/*जीनमर्योछ$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^अपून/अपून$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाई/भाई$ +^स/स/स$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^उज्याला/*उज्याला$ +^में/में$ +^जीनमर्योछ/*जीनमर्योछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उमें/उ+में$ +^इसो/इसो$ +^केले/केले$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^औरून/*औरून$ +^को/को$ +^पापून/पाप$ +^करना/कर$ +^को/को$ +^कारण/कारण$ +^बनौ/*बनौ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^अपून/अपून$ +^भाई/भाई$ +^थैं/थैं$ +^बैर/बैर$ +^राँखछो/राँख$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^अन्यारा/अन्यारा$ +^में/में$ +^जीनमर्योछ/*जीनमर्योछ$ +^और/और$ +^हिटून/हिट$ +^मर्योछ/*मर्योछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^नै/नै$ +^जाणनो/*जाणनो$ +^कि/कि/कि$ +^काँ/काँ$ +^जानमर्योछ/*जानमर्योछ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^अन्यारा/अन्यारा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उक/उक/उक$ +^आँखान/*आँखान$ +^अन्धा/*अन्धा$ +^कर/कर/कर$ +^दीयान/दी$ +^हे/हे$ +^नन्तिनो/*नन्तिनो$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^लिखछूँ/*लिखछूँ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^नाम/नाम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमार/तुमार$ +^पाप/पाप$ +^माफ/माफ$ +^भ्यान/भ्य$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^बुजुर्गो/*बुजुर्गो$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^लिखछूँ/*लिखछूँ$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^तुम/तुम$ +^मसीह/मसीह$ +^स/स/स$ +^जाणछा/जाण$ +^जो/जो$ +^पैलि/पैलि$ +^भटे/भटे$ +^छै/छ$ +^हे/हे$ +^जवान/*जवान$ +^नान्तिनो/नान्तिनो$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^लिखछूँ/*लिखछूँ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुमले/*तुमले$ +^उ/उ/उ$ +^शैतान/शैतान$ +^में/में$ +^जीत/*जीत$ +^पाछ/पा$ +^,/,$ +^हे/हे$ +^नान्तिनो/नान्तिनो$ +^,/,$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमून/तुमून$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^लिखछ्य/लिख$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^जाण/जाण/जाण$ +^गैछा/गै$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^बुजुर्गो/*बुजुर्गो$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^लिखछूँ/*लिखछूँ$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^तुम/तुम$ +^मसीह/मसीह$ +^जाणछा/जाण$ +^जो/जो$ +^पैलि/पैलि$ +^भटे/भटे$ +^छै/छ$ +^हे/हे$ +^जवान/*जवान$ +^नान्तिनो/नान्तिनो$ +^,/,$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमून/तुमून$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^लिखछ्य/लिख$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^बलवंत/*बलवंत$ +^हो/हो$ +^और/और$ +^परमेश्वरको/*परमेश्वरको$ +^बचन/बचन$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^बनिना/बन$ +^को/को$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुमूले/तुमूले$ +^उ/उ/उ$ +^शैतान/शैतान$ +^में/में$ +^जीत/*जीत$ +^पाछ/पा$ +^तुम/तुम$ +^नै/नै$ +^त/त/त$ +^संसार/संसार$ +^भटे/भटे$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^चीजून/चीज$ +^भटे/भटे$ +^प्रेम/प्रेम$ +^जन/जन$ +^राँखा/*राँखा$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^संसार/संसार$ +^खिन/खिन/खिन$ +^प्रेम/प्रेम$ +^राँखछो/राँख$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उमें/उ+में$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^प्रेम/प्रेम$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जो/जो$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^मतलब/मतलब$ +^शरीर/शरीर$ +^की/की/की$ +^पापी/पापी$ +^इच्छान/*इच्छान$ +^पुर/पुर$ +^करून/कर$ +^और/और$ +^चीजून/चीज$ +^देखून/देख$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^पान/पा$ +^की/की/की$ +^इच्छा/इच्छा$ +^राखून/*राखून$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^छै/छ$ +^उमें/उ+में$ +^घमंड/*घमंड$ +^करून/कर$ +^,/,$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^छै/छ$ +^संसार/संसार$ +^और/और$ +^उकी/उकी$ +^अभिलाषा/*अभिलाषा$ +^द्वीवै/द्वीवै$ +^खतम/*खतम$ +^हो/हो$ +^जाला/जा$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^इच्छा/इच्छा$ +^स/स/स$ +^पुरी/पुरी$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^हमेशा/हमेशा$ +^उमें/उ+में$ +^बनिना/बन$ +^को/को$ +^रौलो/रू$ +^हे/हे$ +^नान्तिनो/नान्तिनो$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^आखिरी/*आखिरी$ +^बखत/बखत$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^जब/जब/जब$ +^मसीह/मसीह$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^है/है$ +^वापिस/*वापिस$ +^आलो/आ$ +^और/और$ +^जसो/जसो$ +^तुमूले/तुमूले$ +^सुणिना/*सुणिना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मसीह/मसीह$ +^विरोधी/*विरोधी$ +^उनवालो/आ+वालो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उक/उक/उक$ +^अनुसार/अनुसार$ +^अब/अब$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भौत/भौत/भौत$ +^मसीहा/*मसीहा$ +^का/का$ +^विरोधी/*विरोधी$ +^आ/आ/आ$ +^ग्यान/ग्य$ +^;/;$ +^येले/येले$ +^हम/हम/हम$ +^जाणनू/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^मसीह/मसीह$ +^वापस/वापस$ +^उना/*उना$ +^बखत/बखत$ +^छै/छ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^मसीह/मसीह$ +^विरोधी/*विरोधी$ +^दल/*दल$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^निकल/निकल/निकल$ +^भेरन/भेरन$ +^आईना/*आईना$ +^का/का$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^हमार/हमार$ +^अपून/अपून$ +^नी/नी$ +^छ्या/छ$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^हमून/हमून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^नी/नी$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अपून/अपून$ +^हुना/हो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^हमार/हमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^रूना/*रूना$ +^;/;$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उनूनले/उनूनले$ +^हमून/हमून$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दीछ/दी$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^हमार/हमार$ +^दगड़िया/*दगड़िया$ +^नी/नी$ +^छ्या/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तुमून/तुमून$ +^त/त/त$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीहक/मसीह+क$ +^द्वारा/द्वारा$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^मिलछै/मिल$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^जाणछा/जाण$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तुमून/तुमून$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^नै/नै$ +^लिखीयो/*लिखीयो$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^स/स/स$ +^नै/नै$ +^जाणना/जाण$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^ऊस/ऊस$ +^जाणछा/जाण$ +^,/,$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^झूठ/झूठ$ +^को/को$ +^जन्म/जन्म$ +^,/,$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^भटे/भटे$ +^नै/नै$ +^हुनो/हो$ +^झूठ्ठो/झूठ्ठो$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^केवल/केवल$ +^उ/उ/उ$ +^जो/जो$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीहा/*मसीहा$ +^हुना/हो$ +^को/को$ +^इन्कार/*इन्कार$ +^करछो/कर$ +^;/;$ +^और/और$ +^उई/उई/उ+ई$ +^मसीह/मसीह$ +^विरोधी/*विरोधी$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^और/और$ +^च्याला/च्याला$ +^को/को$ +^इन्कार/*इन्कार$ +^करछो/कर$ +^जो/जो$ +^च्याला/च्याला$ +^को/को$ +^इन्कार/*इन्कार$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^;/;$ +^जो/जो$ +^च्याला/च्याला$ +^स/स/स$ +^मान/मान/मान$ +^ल्हीछ/*ल्हीछ$ +^,/,$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^संदेश/संदेश$ +^जो/जो$ +^तुमूले/तुमूले$ +^सुणछ्य/सुण$ +^जब/जब/जब$ +^तुमून/तुमून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^उ/उ/उ$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^बनिना/बन$ +^को/को$ +^रौलो/रू$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुम/तुम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^च्याला/च्याला$ +^में/में$ +^और/और$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^बनिना/बन$ +^का/का$ +^रौला/रू$ +^और/और$ +^जैको/जैको$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमूनथैं/*हमूनथैं$ +^वादा/वादा$ +^करछ्य/कर/कर$ +^उ/उ/उ$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^छै/छ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^चेतावनी/चेतावनी$ +^दी/दी/दी$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^जो/जो$ +^तुमून/तुमून$ +^गलत/गलत$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^तुमून/तुमून$ +^ध्वाका/ध्वाका$ +^दिनाकी/*दिनाकी$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करनान/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तुमून/तुमून$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^जो/जो$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीहक/मसीह+क$ +^द्वारा/द्वारा$ +^मिलीना/*मिलीना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^जो/जो$ +^तुमारा/*तुमारा$ +^भितर/भितर$ +^रूछो/रू$ +^;/;$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^कैसे/कैसे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमून/तुमून$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^सिखून/सिख$ +^की/की/की$ +^जरूरत/जरूरत$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^हालांकि/*हालांकि$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^तुमून/तुमून$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^मिलीना/*मिलीना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^तुमून/तुमून$ +^सब/सब$ +^बात/बात$ +^सिखूछो/सिखू$ +^,/,$ +^और/और$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^सच्चो/सच्चो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^झूठ्ठो/झूठ्ठो$ +^नाहाति/*नाहाति$ +^;/;$ +^और/और$ +^जसो/जसो$ +^उले/उले$ +^तुमून/तुमून$ +^सिखाछ/सिखा$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^तुम/तुम$ +^उमें/उ+में$ +^बनिना/बन$ +^का/का$ +^रौ/रू$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हे/हे$ +^नान्तिनो/नान्तिनो$ +^,/,$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बनिना/बन$ +^रौ/रू$ +^;/;$ +^कि/कि/कि$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^दुबारा/दुबारा$ +^आलो/आ$ +^त/त/त$ +^हमून/हमून$ +^हिम्मत/*हिम्मत$ +^मिलेलि/*मिलेलि$ +^,/,$ +^और/और$ +^हम/हम/हम$ +^मसीह/मसीह$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^में/में$ +^उक/उक/उक$ +^सामुनि/सामुनि$ +^शर्मिदा/*शर्मिदा$ +^नी/नी$ +^हूँला/*हूँला$ +^अगर/अगर$ +^तुम/तुम$ +^यो/यो/यो$ +^जाणछा/जाण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मसीह/मसीह$ +^धर्मी/धर्मी$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^यो/यो/यो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जाणछा/जाण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^धर्मोको/*धर्मोको$ +^काम/काम$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^नान्तिन/नान्तिन$ +^छन/छ$ +^जरा/*जरा$ +^सोचा/*सोचा$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमून/हमून$ +^कदुक/*कदुक$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^हम/हम/हम$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सन्तान/सन्तान$ +^बना/बना/बना/बन$ +^;/;$ +^और/और$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^हम/हम/हम$ +^उक/उक/उक$ +^सन्तान/सन्तान$ +^छा/छ$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लेकिन/लेकिन$ +^यो/यो/यो$ +^संसारा/संसारा$ +^लोग/लोग$ +^नै/नै$ +^जाणना/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सन्तान/सन्तान$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^नै/नै$ +^जाणना/जाण$ +^हे/हे$ +^प्रिय/*प्रिय$ +^दगड़ियो/*दगड़ियो$ +^,/,$ +^अब/अब$ +^हम/हम/हम$ +^परमेश्वरकि/*परमेश्वरकि$ +^सन्तान/सन्तान$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^अब/अब$ +^तक/तक$ +^यो/यो/यो$ +^प्रगट/प्रगट$ +^नै/नै$ +^भ्यो/*भ्यो$ +^कि/कि/कि$ +^भविष्य/*भविष्य$ +^में/में$ +^हम/हम/हम$ +^की/की/की$ +^बनला/बन$ +^,/,$ +^बश/*बश$ +^हम/हम/हम$ +^इतुक/*इतुक$ +^जाणनू/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^प्रगट/प्रगट$ +^होलो/हो$ +^त/त/त$ +^हम/हम/हम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उक/उक/उक$ +^समान/समान/समान$ +^हूँला/*हूँला$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^हम/हम/हम$ +^ऊस/ऊस$ +^ऊसो/ऊसो$ +^देखला/देख$ +^जसो/जसो$ +^उ/उ/उ$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^मसीह/मसीह$ +^की/की/की$ +^आश/*आश$ +^राखछो/राख$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^अपून/अपून$ +^आपस/आपस$ +^ऊसो/ऊसो$ +^पवित्र/पवित्र$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^जसो/जसो$ +^उ/उ/उ$ +^पवित्र/पवित्र$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^लगातार/*लगातार$ +^पाप/पाप$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^पालन/पालन$ +^नै/नै$ +^करूनो/कर$ +^;/;$ +^और/और$ +^पाप/पाप$ +^त/त/त$ +^नियम/नियम$ +^-/-$ +^कानून/कान/कानून$ +^पालन/पालन$ +^करून/कर$ +^है/है$ +^इनकार/*इनकार$ +^करून/कर$ +^छो/छ$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^जाणछा/जाण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^पापून/पाप$ +^भटे/भटे$ +^छुटकारा/*छुटकारा$ +^दे/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^उमें/उ+में$ +^कोई/कोई$ +^पाप/पाप$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^बनिनाको/*बनिनाको$ +^रूछो/रू$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^लगातार/*लगातार$ +^पाप/पाप$ +^नै/नै$ +^करूनो/कर$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^पाप/पाप$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^नै/नै$ +^त/त/त$ +^मसीह/मसीह$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^नै/नै$ +^जाणनो/*जाणनो$ +^हे/हे$ +^नान्तिनो/नान्तिनो$ +^,/,$ +^केका/*केका$ +^बेहकून/*बेहकून$ +^में/में$ +^जन/जन$ +^आया/*आया$ +^;/;$ +^धर्मी/धर्मी$ +^उई/उई/उ+ई$ +^छै/छ$ +^जैको/जैको$ +^चाल/*चाल$ +^-/-$ +^चलन/*चलन$ +^खरो/*खरो$ +^छै/छ$ +^ठीक/ठीक$ +^जसकैं/जैस+तरह$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^धर्मी/धर्मी$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^लगातार/*लगातार$ +^पाप/पाप$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^शैतान/शैतान$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^शैतान/शैतान$ +^शुरू/शुरू$ +^भटे/भटे$ +^पाप/पाप$ +^करनै/कर$ +^आर्योछ/*आर्योछ$ +^;/;$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^शैताना/*शैताना$ +^का/का$ +^कामून/काम$ +^नाश/नाश$ +^करो/कर$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^सन्तान/सन्तान$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^लगातार/*लगातार$ +^पाप/पाप$ +^नै/नै$ +^करूनो/कर$ +^;/;$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^स्भाव/*स्भाव$ +^उमें/उ+में$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^लगातार/*लगातार$ +^पाप/पाप$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^सक्नो/*सक्नो$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^सन्तान/सन्तान$ +^छै/छ$ +^येलेई/*येलेई$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^सन्तान/सन्तान$ +^और/और$ +^शैतान/शैतान$ +^की/की/की$ +^सन्तान/सन्तान$ +^की/की/की$ +^पछयाण/*पछयाण$ +^हुछी/हो$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^धार्मिकता/धार्मिकता$ +^काम/काम$ +^करूछो/*करूछो$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^भाई/भाई$ +^स/स/स$ +^थैं/थैं$ +^प्रेम/प्रेम$ +^राँखछो/राँख$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^सन्तान/सन्तान$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^समाचार/*समाचार$ +^तुमूले/तुमूले$ +^शुरू/शुरू$ +^भटे/भटे$ +^सुणछ्य/सुण$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^एक/एक$ +^दुसारा/दुसारा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^प्रेम/प्रेम$ +^राँखा/*राँखा$ +^;/;$ +^और/और$ +^आदमो/*आदमो$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^कैना/*कैना$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^जन/जन$ +^बना/बना/बना/बन$ +^,/,$ +^जैले/जे+ले$ +^शैतान/शैतान$ +^की/की/की$ +^बातुन/बातु$ +^मानछ्य/मान$ +^,/,$ +^और/और$ +^जैले/जे+ले$ +^अपून/अपून$ +^भाई/भाई$ +^हाबिल/*हाबिल$ +^को/को$ +^खून/खून$ +^करछय/*करछय$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^कि/कि/कि$ +^कारण/कारण$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मारछ्य/मार$ +^?/?$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^कि/कि/कि$ +^उक/उक/उक$ +^काम/काम$ +^बुरा/बुरा$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^भाई/भाई$ +^का/का$ +^काम/काम$ +^धार्मिकता/धार्मिकता$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^हे/हे$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयों/भाई$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^संसार/संसार$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^तुमून/तुमून$ +^भटे/भटे$ +^बैर/बैर$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^ताजुब/*ताजुब$ +^जन/जन$ +^कर्या/कर$ +^हमून/हमून$ +^पत्तो/पत्त$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^की/की/की$ +^हम/हम/हम$ +^मौते/*मौते$ +^की/की/की$ +^शक्ति/*शक्ति$ +^भटे/भटे$ +^आजाद/*आजाद$ +^हो/हो$ +^ग्या/ग्य$ +^और/और$ +^येल/*येल$ +^हमार/हमार$ +^पास/पास$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^हम/हम/हम$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईन/भाई$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^प्रेम/प्रेम$ +^राखनू/राख$ +^;/;$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^प्रेम/प्रेम$ +^नै/नै$ +^राखनो/*राखनो$ +^उ/उ/उ$ +^मौत/मौत$ +^बश/*बश$ +^रूछो/रू$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^अपून/अपून$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाई/भाई$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बैर/बैर$ +^राँखछो/राँख$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^खूनी/*खूनी$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^जाणछा/जाण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^कोई/कोई$ +^खूनी/*खूनी$ +^में/में$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^नै/नै$ +^रूनो/*रूनो$ +^हमूले/हमूले$ +^प्रेम/प्रेम$ +^येले/येले$ +^जाण/जाण/जाण$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अपून/अपून$ +^प्राण/*प्राण$ +^दी/दी/दी$ +^दीयान/दी$ +^;/;$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हमूले/हमूले$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईन/भाई$ +^खिन/खिन/खिन$ +^प्राण/*प्राण$ +^दिन/दी/दिन$ +^चैछो/चा$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जैका/जैका$ +^पास/पास$ +^संसारे/*संसारे$ +^की/की/की$ +^संपत्ति/*संपत्ति$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^अपून/अपून$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाई/भाई$ +^स/स/स$ +^कंगाल/*कंगाल$ +^देखिभेरन/देख+भेरन$ +^उमें/उ+में$ +^तरस/*तरस$ +^खान/खान$ +^नै/नै$ +^चानो/*चानो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उमें/उ+में$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^प्रेम/प्रेम$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^सकनो/सक$ +^हे/हे$ +^नान्तिनो/नान्तिनो$ +^,/,$ +^हम/हम/हम$ +^बचनून/बचन$ +^और/और$ +^बातुन/बातु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^काम/काम$ +^और/और$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करा/करा/करा/कर$ +^जब/जब/जब$ +^हम/हम/हम$ +^दुसरान/दुसरान$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करनू/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^हम/हम/हम$ +^जाणला/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^का/का$ +^छा/छ$ +^जब/जब/जब$ +^कभै/कभै$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमोरो/हमोरो$ +^मन/मन$ +^हमून/हमून$ +^दोषी/*दोषी$ +^ठैहरछो/*ठैहरछो$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^हम/हम/हम$ +^अपून/अपून$ +^मनून/मन$ +^में/में$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^आराम/*आराम$ +^पानू/पा$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^हमार/हमार$ +^मनून/मन$ +^भटे/भटे$ +^ठूलो/ठूलो$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^और/और$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^जाणछो/जाण$ +^हे/हे$ +^दगाड़ियो/*दगाड़ियो$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^हमोरो/हमोरो$ +^मन/मन$ +^हमून/हमून$ +^दोष/दोष$ +^नै/नै$ +^दे/दी$ +^त/त/त$ +^हमून/हमून$ +^परमेश्वराका/*परमेश्वराका$ +^सामुनि/सामुनि$ +^हिम्मत/*हिम्मत$ +^हुछी/हो$ +^और/और$ +^जेलै/*जेलै$ +^हम/हम/हम$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^थैं/थैं$ +^माँगून/*माँगून$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^हमून/हमून$ +^उथैं/उथैं$ +^भटे/भटे$ +^मिलछो/मिल$ +^;/;$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^हम/हम/हम$ +^उको/उको$ +^हुकमून/हुकम$ +^माननू/मान$ +^;/;$ +^और/और$ +^उई/उई/उ+ई$ +^करनू/कर$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^खुश/खुश$ +^करछो/कर$ +^और/और$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^हुकुम/हुकुम$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^उक/उक/उक$ +^च्योलो/च्योलो$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीहक/मसीह+क$ +^नाम/नाम$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^जसो/जसो$ +^उले/उले$ +^हमून/हमून$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^उक/उक/उक$ +^अनुसार/अनुसार$ +^आपस/आपस$ +^में/में$ +^प्रेम/प्रेम$ +^राखा/*राखा$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^हुकमून/हुकम$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^,/,$ +^और/और$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उमें/उ+में$ +^बनिना/बन$ +^को/को$ +^रूछो/रू$ +^;/;$ +^और/और$ +^येले/येले$ +^उ/उ/उ$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^जो/जो$ +^उले/उले$ +^हमून/हमून$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^हम/हम/हम$ +^जाणनू/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^हमून/हमून$ +^में/में$ +^बनिना/बन$ +^को/को$ +^रूछो/रू$ +^हे/हे$ +^प्रिय/*प्रिय$ +^दगाड़ियो/*दगाड़ियो$ +^,/,$ +^हरेक/हरेक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^जन/जन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^बोलना/बोल$ +^को/को$ +^दवा/*दवा$ +^करछो/कर$ +^;/;$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उनून/उनून/उनून$ +^परखा/परखा$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^परमेश्वराका/*परमेश्वराका$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^छनी/*छनी$ +^या/या/या$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^भौत/भौत/भौत$ +^झूठ्ठो/झूठ्ठो$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^लोग/लोग$ +^यो/यो/यो$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^छन/छ$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^आत्मा/आत्मा$ +^तुम/तुम$ +^येले/येले$ +^जाण/जाण/जाण$ +^सक्छा/*सक्छा$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^यो/यो/यो$ +^मानछो/मान$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^शरीर/शरीर$ +^में/में$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^यीशु/यीशु$ +^स/स/स$ +^नै/नै$ +^माननो/*माननो$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^उई/उई/उ+ई$ +^मसीह/मसीह$ +^विरोधी/*विरोधी$ +^आत्मा/आत्मा$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जैक/*जैक$ +^बारिमें/बारिमें$ +^तुमले/*तुमले$ +^सुण/सुण/सुण$ +^रैछ/रै/रै$ +^यो/यो/यो$ +^मसीह/मसीह$ +^विरोधी/*विरोधी$ +^उनवालो/आ+वालो$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^ऐल/ऐल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^हे/हे$ +^नान्तिनो/नान्तिनो$ +^,/,$ +^तुमले/*तुमले$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^झूठ्ठा/*झूठ्ठा$ +^संदेश/संदेश$ +^दीन/दीन$ +^वाला/वाला$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^जीत/*जीत$ +^पाछ/पा$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^जो/जो$ +^तुमून/तुमून$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^शैतान/शैतान$ +^है/है$ +^जो/जो$ +^यो/यो/यो$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^राजा/राजा$ +^करछो/कर$ +^उ/उ/उ$ +^है/है$ +^महान/महान$ +^छै/छ$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^झूठ्ठो/झूठ्ठो$ +^संदेश/संदेश$ +^दीन/दीन$ +^वाला/वाला$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^संसारे/*संसारे$ +^की/की/की$ +^बात/बात$ +^बोलनान/बोल$ +^,/,$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^संसार/संसार$ +^उनेरि/उनेरि$ +^सुणछो/सुण$ +^हम/हम/हम$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^छा/छ$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^जाणछो/जाण$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^हमरि/हमरि$ +^सुणछो/सुण$ +^;/;$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^नै/नै$ +^जाणनो/*जाणनो$ +^उ/उ/उ$ +^हमरि/हमरि$ +^नै/नै$ +^सुणनो/*सुणनो$ +^,/,$ +^इसकैं/*इसकैं$ +^ल/*ल$ +^हम/हम/हम$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^की/की/की$ +^आत्मा/आत्मा$ +^स/स/स$ +^और/और$ +^झूठ्ठी/झूठ्ठी$ +^आत्मा/आत्मा$ +^स/स/स$ +^पछ्याणी/पछ्याण$ +^लीनू/ली$ +^हे/हे$ +^प्रिय/*प्रिय$ +^दगाड़ियो/*दगाड़ियो$ +^,/,$ +^हम/हम/हम$ +^आपस/आपस$ +^में/में$ +^प्रेम/प्रेम$ +^राँखा/*राँखा$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^प्रेम/प्रेम$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^भटे/भटे$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^दुसरान/दुसरान$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^प्रेम/प्रेम$ +^राँखछो/राँख$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^सन्तान/सन्तान$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^जाणछो/जाण$ +^जो/जो$ +^दुसरान/दुसरान$ +^थैं/थैं$ +^प्रेम/प्रेम$ +^नै/नै$ +^राँखनो/*राँखनो$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^नै/नै$ +^जाणनो/*जाणनो$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^प्रेम/प्रेम$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^प्रेम/प्रेम$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^हमूनथैं/*हमूनथैं$ +^राँखछो/राँख$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^येले/येले$ +^प्रगट/प्रगट$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^अपूनो/अपूनो$ +^एकलौता/*एकलौता$ +^च्याला/च्याला$ +^स/स/स$ +^यो/यो/यो$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^भेजछ्य/भेज$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^उक/उक/उक$ +^द्वारा/द्वारा$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^पा/पा/पा$ +^हमोरो/हमोरो$ +^प्रेम/प्रेम$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^सच्चो/सच्चो$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^प्रेम/प्रेम$ +^हमून/हमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^सच्चो/सच्चो$ +^छै/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^हमार/हमार$ +^पापून/पाप$ +^की/की/की$ +^माफी/*माफी$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अपून/अपून$ +^च्याला/च्याला$ +^स/स/स$ +^बलिदान/बलिदान$ +^हुन/हो$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भेजछ्य/भेज$ +^हे/हे$ +^प्रिय/*प्रिय$ +^दगड़ियो/*दगड़ियो$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^परमेश्वरले/*परमेश्वरले$ +^हमून/हमून$ +^इसो/इसो$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^हमून/हमून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आपस/आपस$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^दुसरा/दुसरा$ +^स/स/स$ +^प्रेम/प्रेम$ +^राँखून/*राँखून$ +^चैछो/चा$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^कभै/कभै$ +^केले/केले$ +^नै/नै$ +^देखियो/*देखियो$ +^;/;$ +^अगर/अगर$ +^हम/हम/हम$ +^आपस/आपस$ +^में/में$ +^प्रेम/प्रेम$ +^राँखा/*राँखा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^हमून/हमून$ +^में/में$ +^बनिना/बन$ +^का/का$ +^रूछो/रू$ +^;/;$ +^और/और$ +^उको/उको$ +^प्रेम/प्रेम$ +^हमून/हमून$ +^में/में$ +^सिद्ध/सिद्ध/सिद्ध$ +^हो/हो$ +^ग्योछ/ग्य$ +^येले/येले$ +^हम/हम/हम$ +^जाणनू/जाण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^बनिना/बन$ +^का/का$ +^रूनू/रू$ +^,/,$ +^और/और$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^हमून/हमून$ +^में/में$ +^बनिना/बन$ +^को/को$ +^रूछो/रू$ +^;/;$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उले/उले$ +^अपूनो/अपूनो$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^हमून/हमून$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^हमूले/हमूले$ +^च्याला/च्याला$ +^स/स/स$ +^देख/देख/देख/देख$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हालछ्य/*हालछ्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^गवाही/गवाही$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दीनू/दी$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^च्याला/च्याला$ +^स/स/स$ +^यो/यो/यो$ +^संसारो/*संसारो$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मुक्तिदाता/*मुक्तिदाता$ +^हुन/हो$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भेज/भेज/भेज$ +^रैछ/रै/रै$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^यो/यो/यो$ +^मान/मान/मान$ +^लीछो/ली$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^ही/*ही$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छै/छ$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उमें/उ+में$ +^बनिना/बन$ +^रूछो/रू$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^बनिना/बन$ +^को/को$ +^रूछो/रू$ +^हम/हम/हम$ +^निकी/*निकी$ +^कै/कै$ +^जाणनू/जाण$ +^और/और$ +^विश्वास/विश्वास$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करनू/कर$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^हमूनथैं/*हमूनथैं$ +^प्रेम/प्रेम$ +^राँखछो/राँख$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^प्रेम/प्रेम$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^जो/जो$ +^प्रेम/प्रेम$ +^में/में$ +^बनिना/बन$ +^को/को$ +^रूछो/रू$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^बनिना/बन$ +^को/को$ +^रूछो/रू$ +^,/,$ +^और/और$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उमें/उ+में$ +^बनिना/बन$ +^को/को$ +^रूछो/रू$ +^येले/येले$ +^प्रेम/प्रेम$ +^हमून/हमून$ +^में/में$ +^पुरो/पुरो$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^न्याय/न्याय$ +^का/का$ +^दिन/दी/दिन$ +^हमून/हमून$ +^हिम्मत/*हिम्मत$ +^मिलौ/*मिलौ$ +^की/की/की$ +^उ/उ/उ$ +^हमून/हमून$ +^सजा/सजा$ +^नै/नै$ +^द्योलो/द्याल$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^हम/हम/हम$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^दुसरान/दुसरान$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करनू/कर$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^उकी/उकी$ +^नियाती/नियाती$ +^रूनू/रू$ +^प्रेम/प्रेम$ +^में/में$ +^डर/डर/डर$ +^नै/नै$ +^हुनो/हो$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^सिद्ध/सिद्ध/सिद्ध$ +^प्रेम/प्रेम$ +^डर/डर/डर$ +^स/स/स$ +^दूर/दूर$ +^कर/कर/कर$ +^दीछो/दी$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जो/जो$ +^डरछो/डर$ +^उ/उ/उ$ +^दण्ड/*दण्ड$ +^भटे/भटे$ +^डरछो/डर$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^डरछो/डर$ +^उ/उ/उ$ +^प्रेम/प्रेम$ +^में/में$ +^सिद्ध/सिद्ध/सिद्ध$ +^नै/नै$ +^भ्यो/*भ्यो$ +^हम/हम/हम$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^स/स/स$ +^और/और$ +^दुसारान/*दुसारान$ +^थैं/थैं$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करनू/कर$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^पैलि/पैलि$ +^हमूस/*हमूस$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछ्य/कर/कर$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^कुंछो/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अपून/अपून$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाई/भाई$ +^थैं/थैं$ +^नफरत/*नफरत$ +^करो/कर$ +^;/;$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^झूठ्ठो/झूठ्ठो$ +^छै/छ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जो/जो$ +^अपून/अपून$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाई/भाई$ +^स/स/स$ +^जैस/जैस$ +^उले/उले$ +^देख/देख/देख/देख$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^प्रेम/प्रेम$ +^नै/नै$ +^राँखूनो/*राँखूनो$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^जैस/जैस$ +^उले/उले$ +^नै/नै$ +^देख/देख/देख/देख$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^प्रेम/प्रेम$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^सकनो/सक$ +^और/और$ +^मसीह/मसीह$ +^थैं/थैं$ +^हमून/हमून$ +^यो/यो/यो$ +^हुकुम/हुकुम$ +^मिलीना/*मिलीना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^थैं/थैं$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^अपून/अपून$ +^भाई/भाई$ +^स/स/स$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करो/कर$ +^जो/जो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^यो/यो/यो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^ही/*ही$ +^मसीह/मसीह$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^सन्तान/सन्तान$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^दुसारा/दुसारा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^उकी/उकी$ +^सन्तान/सन्तान$ +^छै/छ$ +^जब/जब/जब$ +^हम/हम/हम$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करनू/कर$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^हुकमून/हुकम$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^करनू/कर$ +^तो/तो$ +^येले/येले$ +^हम/हम/हम$ +^जाणनू/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सन्तानून/*सन्तानून$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करनू/कर$ +^परमेश्वरथैं/*परमेश्वरथैं$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करून/कर$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^उक/उक/उक$ +^हुकमून/हुकम$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^हुकुम/हुकुम$ +^पालन/पालन$ +^करून/कर$ +^कठिन/कठिन$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^सन्तान/सन्तान$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^जीत/*जीत$ +^हासिल/*हासिल$ +^करछो/कर$ +^उ/उ/उ$ +^जीत/*जीत$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^संसार/संसार$ +^स/स/स$ +^हरा/*हरा$ +^दीछी/दी$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^हमोरो/हमोरो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^छै/छ$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^जीत/*जीत$ +^पानवालो/*पानवालो$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^केवल/केवल$ +^उ/उ/उ$ +^जेको/*जेको$ +^यो/यो/यो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^ही/*ही$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छै/छ$ +^यो/यो/यो$ +^उई/उई/उ+ई$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^यो/यो/यो$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भेजछ्य/भेज$ +^,/,$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^पानि/पानि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^दीई/दी$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^में/में$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^मरग्यो/मर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उको/उको$ +^खून/खून$ +^बग/*बग$ +^ग्यो/ग्य$ +^उ/उ/उ$ +^नै/नै$ +^केवल/केवल$ +^बपतिस्मा/बपतिस्मा$ +^लीन/ली$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आछ/आ$ +^;/;$ +^बल्कि/बल्कि$ +^अपूनो/अपूनो$ +^खून/खून$ +^बगा/*बगा$ +^भेरन/भेरन$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^मर/मर/मर$ +^ग्यो/ग्य$ +^और/और$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^यो/यो/यो$ +^गवाही/गवाही$ +^दीछो/दी$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^आछ/आ$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^कुंछो/कुं$ +^उ/उ/उ$ +^हमेशा/हमेशा$ +^सच्ची/सच्ची$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^गवाही/गवाही$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^तीन/तीन$ +^छन/छ$ +^;/;$ +^आत्मा/आत्मा$ +^,/,$ +^पानि/पानि$ +^,/,$ +^और/और$ +^खून/खून$ +^;/;$ +^और/और$ +^इन/इन$ +^तीनै/*तीनै$ +^एक्कै/एक्कै$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^सहमत/*सहमत$ +^छन/छ$ +^जब/जब/जब$ +^हम/हम/हम$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^गवाही/गवाही$ +^मान/मान/मान$ +^लीनू/ली$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^भटे/भटे$ +^बढ़भेरन/बढ़+भेरन$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^और/और$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^गवाही/गवाही$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उले/उले$ +^अपून/अपून$ +^च्याला/च्याला$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^गवाही/गवाही$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^च्याला/च्याला$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^अपून/अपून$ +^दिल/*दिल$ +^में/में$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^गवाही/गवाही$ +^राखछो/राख$ +^जैले/जे+ले$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^उले/उले$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^झूठ्ठो/झूठ्ठो$ +^ठैहरछो/*ठैहरछो$ +^;/;$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उले/उले$ +^उकी/उकी$ +^गवाही/गवाही$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरले/*परमेश्वरले$ +^अपून/अपून$ +^च्याला/च्याला$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^गवाही/गवाही$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वरले/*परमेश्वरले$ +^हमून/हमून$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^च्याला/च्याला$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^हमून/हमून$ +^मिलीना/*मिलीना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^जैक/*जैक$ +^पास/पास$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^च्योलो/च्योलो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^और/और$ +^जैक/*जैक$ +^पास/पास$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^च्योलो/च्योलो$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^चिठ्ठी/चिठ्ठी$ +^तुमून/तुमून$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^लिखूनमरयूँ/*लिखूनमरयूँ$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^च्याला/च्याला$ +^का/का$ +^नाम/नाम$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुम/तुम$ +^जाणा/*जाणा$ +^सका/सका$ +^कि/कि/कि$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^हमून/हमून$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^जो/जो$ +^हिम्मत/*हिम्मत$ +^हुछी/हो$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^अगर/अगर$ +^हम/हम/हम$ +^उकी/उकी$ +^इच्छा/इच्छा$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^केले/केले$ +^माँगून/*माँगून$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^हमरि/हमरि$ +^सुणछो/सुण$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^हम/हम/हम$ +^जाणनू/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हम/हम/हम$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^थैं/थैं$ +^माँगून/*माँगून$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^हमरि/हमरि$ +^सुणछो/सुण$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^यो/यो/यो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जाणनू/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमूले/हमूले$ +^उथैं/उथैं$ +^माँगछ्य/माँग$ +^उ/उ/उ$ +^हमूनले/*हमूनले$ +^पाछ/पा$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^अपून/अपून$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाई/भाई$ +^स/स/स$ +^इसो/इसो$ +^पाप/पाप$ +^करून/कर$ +^देखो/*देखो$ +^,/,$ +^जेको/*जेको$ +^परिनाम/*परिनाम$ +^मौत/मौत$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^उ/उ/उ$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करो/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ऊस/ऊस$ +^उनून/उनून/उनून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^,/,$ +^जिनूनले/जिनून+ले$ +^इसो/इसो$ +^पाप/पाप$ +^करछय/*करछय$ +^जेको/*जेको$ +^परिनाम/*परिनाम$ +^मौत/मौत$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^जीवन/जीवन$ +^द्योलो/द्याल$ +^पाप/पाप$ +^इसो/इसो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हुछो/हो$ +^जेको/*जेको$ +^परिनाम/*परिनाम$ +^मौत/मौत$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^येका/येका$ +^बारिमें/बारिमें$ +^में/में$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^नै/नै$ +^कुंनू/कुं$ +^सब/सब$ +^प्रकारो/*प्रकारो$ +^बुरा/बुरा$ +^काम/काम$ +^त/त/त$ +^पाप/पाप$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^इसो/इसो$ +^पाप/पाप$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जेको/*जेको$ +^परिनाम/*परिनाम$ +^मौत/मौत$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^हम/हम/हम$ +^जाणनू/जाण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^सन्तान/सन्तान$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^पाप/पाप$ +^नै/नै$ +^करूनो/कर$ +^;/;$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^सन्तान/सन्तान$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^उनेरि/उनेरि$ +^रक्षा/*रक्षा$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^शैतान/शैतान$ +^ऊस/ऊस$ +^छू/छू/छू$ +^नै/नै$ +^पानो/*पानो$ +^हम/हम/हम$ +^जाणनू/जाण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^भटे/भटे$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^पुरो/पुरो$ +^संसार/संसार$ +^उ/उ/उ$ +^शैताना/*शैताना$ +^का/का$ +^वश/*वश$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जाणनू/जाण$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^च्योलो/च्योलो$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^आग्योछ/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^हमून/हमून$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^उ/उ/उ$ +^सच्चा/*सच्चा$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^पछयाणा/*पछयाणा$ +^,/,$ +^हम/हम/हम$ +^सच्चा/*सच्चा$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^करीबी/*करीबी$ +^रिशता/*रिशता$ +^में/में$ +^छा/छ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उक/उक/उक$ +^च्योलो/च्योलो$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^हमोरो/हमोरो$ +^करीबी/*करीबी$ +^रिशता/*रिशता$ +^छै/छ$ +^सच्चो/सच्चो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^और/और$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^योई/योई$ +^छै/छ$ +^हे/हे$ +^नान्तिनो/नान्तिनो$ +^,/,$ +^इस/*इस$ +^हरेक/हरेक$ +^चीजून/चीज$ +^भटे/भटे$ +^दूर/दूर$ +^रया/*रया$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^तुमार/तुमार$ +^दिलून/*दिलून$ +^में/में$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^ली/ली/ली$ +^सकछो/सक$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यहूना/यहूना$ +^,/,$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^को/को$ +^अगुवा/अगुवा$ +^यो/यो/यो$ +^चिठ्ठी/चिठ्ठी$ +^स्यैनिमैंसी/*स्यैनिमैंसी$ +^स/स/स$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^नान्तिना/नान्तिना$ +^का/का$ +^नाम/नाम$ +^लिखूनमरयूँ/*लिखूनमरयूँ$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^चुन/चुन/चुन$ +^रैछ/रै/रै$ +^मैं/मैं/मैं$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^मैंई/*मैंई$ +^नै/नै$ +^;/;$ +^बल्कि/बल्कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करनान/कर$ +^हम/हम/हम$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^उ/उ/उ$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करनू/कर$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^हमार/हमार$ +^भितर/भितर$ +^रूछो/रू$ +^और/और$ +^हमेशा/हमेशा$ +^हमार/हमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^रौलो/रू$ +^मैं/मैं/मैं$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनोरो/उनोरो$ +^च्योलो/च्योलो$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^,/,$ +^दया/दया$ +^और/और$ +^शान्ति/शान्ति$ +^हमार/हमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^बनिनाकी/*बनिनाकी$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^स/स/स$ +^मान्नान/*मान्नान$ +^और/और$ +^एक/एक$ +^दुसराथैं/*दुसराथैं$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करनान/कर$ +^जब/जब/जब$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^सुणछ्य/सुण$ +^त/त/त$ +^मैं/मैं/मैं$ +^भौत/भौत/भौत$ +^खुश/खुश$ +^भ्यो/*भ्यो$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^त्यारा/त्यारा$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^नान्तिना/नान्तिना$ +^ऊस/ऊस$ +^हुकुम/हुकुम$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^जीन/*जीन$ +^मर्यान/मार$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^हमार/हमार$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^हमून/हमून$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कै/कै$ +^रैछ/रै/रै$ +^अब/अब$ +^ये/*ये$ +^स्यैनिमैंसी/*स्यैनिमैंसी$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैथैं/तैं+थैं$ +^बिनती/बिनती$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^हमून/हमून$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^दुसरा/दुसरा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करून/कर$ +^चैछो/चा$ +^यो/यो/यो$ +^कोई/कोई$ +^नय्या/नय्या$ +^हुकुम/हुकुम$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^उई/उई/उ+ई$ +^हुकुम/हुकुम$ +^छै/छ$ +^जैस/जैस$ +^हम/हम/हम$ +^उई/उई/उ+ई$ +^बखत/बखत$ +^भटे/भटे$ +^जाणनू/जाण$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^हमून/हमून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^हुकमून/हुकम$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^करून/कर$ +^शुरू/शुरू$ +^करछ्य/कर/कर$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^सच्चो/सच्चो$ +^प्रेम/प्रेम$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^हम/हम/हम$ +^उक/उक/उक$ +^हुकुम/हुकुम$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^जीवन/जीवन$ +^जीया/*जीया$ +^;/;$ +^यो/यो/यो$ +^उई/उई/उ+ई$ +^हुकुम/हुकुम$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^तुमूनले/तुमून$ +^शुरू/शुरू$ +^भटे/भटे$ +^सुणिना/*सुणिना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^येक/येक/येक$ +^पालन/पालन$ +^करून/कर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^चैछो/चा$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^कुनमर्यू/*कुनमर्यू$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^भौत/भौत/भौत$ +^सारा/सारा$ +^झूठ्ठी/झूठ्ठी$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^लोग/लोग$ +^यो/यो/यो$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^आ/आ/आ$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^कुंनान/कुं$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^यो/यो/यो$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^आदिमी/आदिमी$ +^शरीर/शरीर$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^आयो/*आयो$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^आदिमी/आदिमी$ +^इसो/इसो$ +^कुंछो/कुं$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^मसीह/मसीह$ +^विरोधी/*विरोधी$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^लोगून/लोग$ +^हमेशा/हमेशा$ +^ध्वाका/ध्वाका$ +^दीछो/दी$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^तुमून/तुमून$ +^ध्यान/ध्यान$ +^राँखून/*राँखून$ +^चैछो/चा$ +^कि/कि/कि$ +^काँई/काँई$ +^यो/यो/यो$ +^लोग/लोग$ +^तुमून/तुमून$ +^ध्वाका/ध्वाका$ +^नै/नै$ +^दीन/दीन$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सेवा/सेवा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^करिना/कर$ +^की/की/की$ +^कोशिश/कोशिश$ +^बेकार/*बेकार$ +^जन/जन$ +^जौ/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^सेवा/सेवा$ +^को/को$ +^तुमून/तुमून$ +^ईनाम/ईनाम$ +^जरूर/जरूर$ +^द्योलो/द्याल$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^सच्ची/सच्ची$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^भटे/भटे$ +^भटक/*भटक$ +^जानान/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^मसीह/मसीह$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^नै/नै$ +^करना/कर$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^में/में$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^मसीह/मसीह$ +^की/की/की$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^पालन/पालन$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^च्याला/च्याला$ +^,/,$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^में/में$ +^संगति/*संगति$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^अ/*अ$ +^,/,$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^सच्ची/सच्ची$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^नै/नै$ +^दे/दी$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^नै/नै$ +^त/त/त$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^दी/दी/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^बढ़ावा/*बढ़ावा$ +^दी/दी/दी$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^इसो/इसो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उक/उक/उक$ +^द्वारा/द्वारा$ +^करिना/कर$ +^का/का$ +^बुरा/बुरा$ +^कामून/काम$ +^को/को$ +^जिम्मेदार/*जिम्मेदार$ +^हुछो/हो$ +^और/और$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कई/कई$ +^बात/बात$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^लिखून/*लिखून$ +^चाछूँ/चाँ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उनून/उनून/उनून$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^एक/एक$ +^चिठ्ठी/चिठ्ठी$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^लिखून/*लिखून$ +^चानू/चा$ +^मैंस/मैंस$ +^आश/*आश$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^आमुनि/*आमुनि$ +^-/-$ +^सामुनि/सामुनि$ +^बातचीत/*बातचीत$ +^करोलो/कर$ +^,/,$ +^जेलै/*जेलै$ +^हमरि/हमरि$ +^खुशी/खुशी$ +^पुरी/पुरी$ +^हो/हो$ +^जौ/जा$ +^त्यारा/त्यारा$ +^बैनिका/*बैनिका$ +^नान्तिना/नान्तिना$ +^,/,$ +^जिनून/जिनून$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^चुनियान/*चुनियान$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^या/या/या$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^तैथैं/तैं+थैं$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^कुंनान/कुं$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यहूना/यहूना$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^को/को$ +^अगुवा/अगुवा$ +^यो/यो/यो$ +^चिठ्ठी/चिठ्ठी$ +^प्रिय/*प्रिय$ +^मित्र/*मित्र$ +^गयुस/*गयुस$ +^तैंस/तैंस$ +^लिखूनमरयूँ/*लिखूनमरयूँ$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैंस/तैंस$ +^सच्चो/सच्चो$ +^प्रेम/प्रेम$ +^राखछूँ/*राखछूँ$ +^प्रिय/*प्रिय$ +^मित्र/*मित्र$ +^,/,$ +^मेरि/मेरि$ +^यो/यो/यो$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^कि/कि/कि$ +^जसो/जसो$ +^तेरो/तेरो$ +^आत्मिक/*आत्मिक$ +^जीवन/जीवन$ +^बढून/*बढून$ +^मर्योछ/*मर्योछ$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^तैं/तैं/तैं$ +^सब/सब$ +^बातुन/बातु$ +^में/में$ +^बढ़नै/बढ़$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^और/और$ +^तैं/तैं/तैं$ +^भलो/*भलो$ +^चंगो/चंगो$ +^रौ/रू$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जब/जब/जब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईन/भाई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^,/,$ +^त्यारा/त्यारा$ +^बारिमें/बारिमें$ +^हमून/हमून$ +^बताछ/बता$ +^कि/कि/कि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^बाटान/बाटा$ +^में/में$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^चलछै/चल$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^भौत/भौत/भौत$ +^खुशी/खुशी$ +^भ्यू/*भ्यू$ +^जब/जब/जब$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^सुण/सुण/सुण$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^जो/जो$ +^म्यारा/म्यारा$ +^नान्तिनान/नान्तिना/नान्तिनान$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^जीन/*जीन$ +^मर्यान/मार$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमून/हमून$ +^दिखाछ/दिखा$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सच्चाईक/*सच्चाईक$ +^अनुसार/अनुसार$ +^जीन/*जीन$ +^मर्यान/मार$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^यो/यो/यो$ +^मैंस/मैंस$ +^और/और$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^खुश/खुश$ +^कर/कर/कर$ +^दीछो/दी$ +^हे/हे$ +^प्रेमा/*प्रेमा$ +^दगड़ियो/*दगड़ियो$ +^,/,$ +^तैंले/तैं+ले$ +^पुरी/पुरी$ +^ईमानदारी/*ईमानदारी$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^हमार/हमार$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईन/भाई$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^भलाईक/*भलाईक$ +^काम/काम$ +^कर्यान/कर$ +^,/,$ +^याँ/याँ$ +^तक/तक$ +^कि/कि/कि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करछ्य/कर/कर$ +^जो/जो$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^प्रचार/प्रचार$ +^खिन/खिन/खिन$ +^यात्रा/*यात्रा$ +^करनान/कर$ +^जिनून/जिनून$ +^तैं/तैं/तैं$ +^नै/नै$ +^जाणछ्य/जाण$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^थ्वाड़/*थ्वाड़$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^याँ/याँ$ +^का/का$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^बताछ/बता$ +^कि/कि/कि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^अपून/अपून$ +^दगाड़/दगाड़$ +^का/का$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईन/भाई$ +^कतुक/कतुक$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछै/कर$ +^अब/अब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैथैं/तैं+थैं$ +^कुंन/*कुंन$ +^चाँछूँ/*चाँछूँ$ +^कि/कि/कि$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^त्यारा/त्यारा$ +^पास/पास$ +^भटे/भटे$ +^जाला/जा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तैंस/तैंस$ +^इन/इन$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करनै/कर$ +^रून/रू$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^येले/येले$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^खुश/खुश$ +^हुछो/हो$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^इन/इन$ +^चार/*चार$ +^लोग/लोग$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^सफर/*सफर$ +^करून/कर$ +^मर्यान/मार$ +^ताकि/ताकि$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^लोगून/लोग$ +^बता/बता/बता$ +^सकूंन/*सकूंन$ +^,/,$ +^और/और$ +^अविश्वासीन/अविश्वासी$ +^भटे/भटे$ +^केले/केले$ +^मद्दत/मद्दत$ +^नै/नै$ +^लीना/ली$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^इसान/*इसान$ +^को/को$ +^अपून/अपून$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^स्वागत/*स्वागत$ +^करा/करा/करा/कर$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^उनेरि/उनेरि$ +^जरूरत/जरूरत$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^दी/दी/दी$ +^,/,$ +^जेले/जेले$ +^हम/हम/हम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सच्ची/सच्ची$ +^सेवा/सेवा$ +^में/में$ +^हिस्सेदार/*हिस्सेदार$ +^बना/बना/बना/बन$ +^मैले/*मैले$ +^पैलिक/*पैलिक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^येका/येका$ +^बारिमें/बारिमें$ +^तुमार/तुमार$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^एक/एक$ +^चिठ्ठी/चिठ्ठी$ +^लिखीना/लिख$ +^की/की/की$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^दियुत्रिफेस/*दियुत्रिफेस$ +^म्यारा/म्यारा$ +^हुकमून/हुकम$ +^मानून/*मानून$ +^है/है$ +^मना/मना/मना/मना$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^हमेशा/हमेशा$ +^भटे/भटे$ +^खुदै/खुदै$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^को/को$ +^अगुवा/अगुवा$ +^बनून/बना$ +^चाँछो/चाँ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^वाँ/वाँ$ +^उलो/*उलो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^मैं/मैं/मैं$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^थैं/थैं$ +^खुलभेरन/*खुलभेरन$ +^बात/बात$ +^करलो/कर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^कि/कि/कि$ +^-/-$ +^कि/कि/कि$ +^करून/कर$ +^मर्यान/मार$ +^इतुकैं/*इतुकैं$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^खुद/खुद$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईन/भाई$ +^ग्रहण/*ग्रहण$ +^नै/नै$ +^करनो/*करनो$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^ग्रहण/*ग्रहण$ +^करून/कर$ +^चांनान/*चांनान$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^उनूनले/उनूनले$ +^मना/मना/मना/मना$ +^करछो/कर$ +^और/और$ +^याँ/याँ$ +^तक/तक$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^उनून/उनून/उनून$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^कि/कि/कि$ +^मण्डली/मण्डली$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^भ्यार/भ्यार$ +^निकाल/निकाल/निकाल$ +^दीछो/दी$ +^हे/हे$ +^प्रेमो/*प्रेमो$ +^दगड़ियो/*दगड़ियो$ +^,/,$ +^बुर/बुर$ +^काम/काम$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^भलाई/भलाई$ +^का/का$ +^काम/काम$ +^करछो/कर$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^सन्तान/सन्तान$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जो/जो$ +^बुराई/बुराई$ +^काम/काम$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^उनूनले/उनूनले$ +^परमेश्वरस/*परमेश्वरस$ +^नै/नै$ +^देख्यो/देख$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^में/में$ +^हरेक/हरेक$ +^कुंनान/कुं$ +^की/की/की$ +^देमेत्रियुस/*देमेत्रियुस$ +^एक/एक$ +^निको/निको$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^हम/हम/हम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सच्ची/सच्ची$ +^कुंनू/कुं$ +^की/की/की$ +^उ/उ/उ$ +^एक/एक$ +^निको/निको$ +^आदिमी/आदिमी$ +^छै/छ$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उ/उ/उ$ +^सच्चाईक/*सच्चाईक$ +^अनुसार/अनुसार$ +^जीत/*जीत$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^यो/यो/यो$ +^जाणछा/जाण$ +^की/की/की$ +^हमरि/हमरि$ +^गवाही/गवाही$ +^सच्ची/सच्ची$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भौत/भौत/भौत$ +^बात/बात$ +^छन/छ$ +^जो/जो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैंस/तैंस$ +^बतून/*बतून$ +^चाँछूँ/*चाँछूँ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उनून/उनून/उनून$ +^यो/यो/यो$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^एक/एक$ +^चिठ्ठी/चिठ्ठी$ +^मैं/मैं/मैं$ +^नै/नै$ +^लिखून/*लिखून$ +^चाँनू/चाँ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैंस/मैंस$ +^आश/*आश$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^त्यारा/त्यारा$ +^पास/पास$ +^उलो/*उलो$ +^,/,$ +^और/और$ +^त्यारा/त्यारा$ +^आमुनि/*आमुनि$ +^-/-$ +^सामुनि/सामुनि$ +^बातचीत/*बातचीत$ +^करूँ/कर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछूँ/कर$ +^तैंस/तैंस$ +^शान्ति/शान्ति$ +^मिलनै/मिल$ +^रो/*रो$ +^याँ/याँ$ +^का/का$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^दगड़िया/*दगड़िया$ +^तैंस/तैंस$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^करनान/कर$ +^वाँ/वाँ$ +^का/का$ +^हरेक/हरेक$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^दगड़ियान/*दगड़ियान$ +^नमस्कार/नमस्कार$ +^कै/कै$ +^दीया/दी$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यहूदा/यहूदा$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^को/को$ +^एक/एक$ +^सेवक/सेवक$ +^और/और$ +^याकूबो/*याकूबो$ +^को/को$ +^नान/नान/नान/नान$ +^भाई/भाई$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^चिठ्ठी/चिठ्ठी$ +^तुम/तुम$ +^लोगून/लोग$ +^लिखून/*लिखून$ +^मरैयू/*मरैयू$ +^,/,$ +^जिनून/जिनून$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^अपून/अपून$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^बुलाछ/बुला$ +^हमोरो/हमोरो$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^तुमून/तुमून$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछो/कर$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^सुरक्षित/*सुरक्षित$ +^छा/छ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछूँ/कर$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^तुमून/तुमून$ +^दया/दया$ +^,/,$ +^शान्ति/शान्ति$ +^और/और$ +^प्रेम/प्रेम$ +^मिलनै/मिल$ +^रौ/रू$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयो/भाई$ +^,/,$ +^हालाकि/*हालाकि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^उद्धार/उद्धार$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^भौत/भौत/भौत$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लिखून/*लिखून$ +^चाछ्यू/*चाछ्यू$ +^,/,$ +^जैमें/जैस+में$ +^हम/हम/हम$ +^सब/सब$ +^भागीदार/*भागीदार$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अब/अब$ +^मैंस/मैंस$ +^यो/यो/यो$ +^जरूरी/जरूरी$ +^लगून/*लगून$ +^मर्योछ/*मर्योछ$ +^कि/कि/कि$ +^तुमून/तुमून$ +^प्रोत्साहित/*प्रोत्साहित$ +^करन/*करन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^लिखू/*लिखू$ +^कि/कि/कि$ +^सच्ची/सच्ची$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^की/की/की$ +^रक्षा/*रक्षा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^लड़ा/*लड़ा$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^अपून/अपून$ +^लोगून/लोग$ +^यो/यो/यो$ +^सत्य/*सत्य$ +^एक/एक$ +^बार/बार$ +^हमेशा/हमेशा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^दी/दी/दी$ +^दीछ/दी$ +^जो/जो$ +^कभै/कभै$ +^नै/नै$ +^बदलनो/*बदलनो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^यो/यो/यो$ +^लिखून/*लिखून$ +^मरैयू/*मरैयू$ +^किलैकी/किलैकी$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लोग/लोग$ +^जो/जो$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करना/कर$ +^को/को$ +^दिखावा/*दिखावा$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^तुमार/तुमार$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^शामिल/शामिल$ +^हो/हो$ +^ग्यान/ग्य$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^आदर/आदर$ +^नै/नै$ +^करना/कर$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^गलत/गलत$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^दीनान/दी$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^अपून/अपून$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हमार/हमार$ +^पापून/पाप$ +^माफ/माफ$ +^कर/कर/कर$ +^दीछो/दी$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^हम/हम/हम$ +^गलत/गलत$ +^कामून/काम$ +^में/में$ +^जीवन/जीवन$ +^जी/जी$ +^सकनू/सक$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^स/स/स$ +^अस्वीकार/*अस्वीकार$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^हमोरो/हमोरो$ +^एकमात्र/*एकमात्र$ +^मालिक/मालिक$ +^और/और$ +^प्रभु/प्रभु$ +^छै/छ$ +^भौत/भौत/भौत$ +^बखत/बखत$ +^पैलि/पैलि$ +^भटे/भटे$ +^,/,$ +^पवित्रशास्त्र/पवित्र+शास्त्र$ +^में/में$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^इस/*इस$ +^लोगून/लोग$ +^दण्ड/*दण्ड$ +^द्योलो/द्याल$ +^अब/अब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^याद/याद$ +^दिलून/*दिलून$ +^चाछूँ/चाँ$ +^,/,$ +^हलाकि/*हलाकि$ +^तुमून/तुमून$ +^पैलि/पैलि$ +^है/है$ +^मालूम/मालूम$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इस्राएली/*इस्राएली$ +^लोगून/लोग$ +^गुलामी/गुलामी$ +^है/है$ +^आजाद/*आजाद$ +^करवाछ/करवा$ +^और/और$ +^उनून/उनून/उनून$ +^मिस्र/मिस्र$ +^देश/देश$ +^भटे/भटे$ +^भ्यार/भ्यार$ +^ली/ली/ली$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^में/में$ +^उले/उले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सबून/सबून$ +^मार/मार/मार$ +^डालछ्य/डाल$ +^,/,$ +^जिनूनले/जिनून+ले$ +^जंगल/*जंगल$ +^में/में$ +^उमें/उ+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^याद/याद$ +^करा/करा/करा/कर$ +^कि/कि/कि$ +^प्रभु/प्रभु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^स्वर्गदूतून/स्वर्गदूत$ +^कसकैं/*कसकैं$ +^दण्ड/*दण्ड$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^जिनूनले/जिनून+ले$ +^अपूनी/अपूनी$ +^जिम्मेदारीन/*जिम्मेदारीन$ +^नै/नै$ +^निभाई/*निभाई$ +^,/,$ +^बल्कि/बल्कि$ +^उनूनले/उनूनले$ +^अपूनी/अपूनी$ +^पदविन/*पदविन$ +^त्याग/त्याग$ +^दीछ/दी$ +^प्रभु/प्रभु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इन/इन$ +^दुष्ट/*दुष्ट$ +^दूतून/*दूतून$ +^अन्यार/*अन्यार$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^राख/राख/राख$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^और/और$ +^इसा/इसा$ +^जंजीरून/*जंजीरून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बाँद/*बाँद$ +^रैछ/रै/रै$ +^जिनून/जिनून$ +^कोई/कोई$ +^नै/नै$ +^तोड़/तोड़/तोड़$ +^सकनो/सक$ +^ताकि/ताकि$ +^महान/महान$ +^दिन/दी/दिन$ +^में/में$ +^उनोरो/उनोरो$ +^न्याय/न्याय$ +^हो/हो$ +^सको/*सको$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^इन/इन$ +^इस्राएली/*इस्राएली$ +^लोगून/लोग$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^स्वर्गदूतून/स्वर्गदूत$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^याद/याद$ +^राखा/*राखा$ +^जो/जो$ +^सदोम/*सदोम$ +^और/और$ +^अमोरा/*अमोरा$ +^शैहरून/शैहर$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^आश-पासा/आश-पासा$ +^का/का$ +^शैहरून/शैहर$ +^में/में$ +^रूछ्या/रू/रू$ +^कि/कि/कि$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^कि/कि/कि$ +^भ्योछ/भ्य$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^ब्यभिचारी/*ब्यभिचारी$ +^हो/हो$ +^गैछ्या/गै/गै$ +^और/और$ +^हर/हर$ +^प्रकार/प्रकार/प्रकार$ +^का/का$ +^कुकर्म/*कुकर्म$ +^में/में$ +^भ्रष्ट/*भ्रष्ट$ +^हो/हो$ +^गैछ्या/गै/गै$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^आग/आग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नाश/नाश$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^जो/जो$ +^भ्योछ/भ्य$ +^उ/उ/उ$ +^झूठ्ठा/*झूठ्ठा$ +^शिक्षकून/*शिक्षकून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^एक/एक$ +^चेतावनी/चेतावनी$ +^बन/बन/बन$ +^गैछ/गै$ +^कि/कि/कि$ +^उनूनले/उनूनले$ +^हमेशा/हमेशा$ +^का/का$ +^आग/आग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दण्ड/*दण्ड$ +^दीई/दी$ +^जालो/जा$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^अधर्मी/*अधर्मी$ +^लोग/लोग$ +^दावा/*दावा$ +^करनान/कर$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^दर्शन/*दर्शन$ +^में/में$ +^दिखाछ/दिखा$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^गलत/गलत$ +^कामून/काम$ +^में/में$ +^अपूनो/अपूनो$ +^जीवन/जीवन$ +^जी/जी$ +^भेरन/भेरन$ +^अपून/अपून$ +^शरीरून/शरीर$ +^भ्रष्ट/*भ्रष्ट$ +^कर/कर/कर$ +^सकनान/सक$ +^,/,$ +^और/और$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^अधिकार/अधिकार$ +^स/स/स$ +^नै/नै$ +^मानना/*मानना$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^महिमामय/*महिमामय$ +^स्वर्गदूतून/स्वर्गदूत$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बुरा/बुरा$ +^बोलनान/बोल$ +^लेकिन/लेकिन$ +^याँ/याँ$ +^तक/तक$ +^कि/कि/कि$ +^प्रधान/प्रधान$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^मीकाईल/*मीकाईल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊसो/ऊसो$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^जसो/जसो$ +^यो/यो/यो$ +^अधर्मी/*अधर्मी$ +^लोग/लोग$ +^करनान/कर$ +^जब/जब/जब$ +^शैतान/शैतान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मीकाईल/*मीकाईल$ +^थैं/थैं$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^में/में$ +^विवाद/*विवाद$ +^करछ्य/कर/कर$ +^कि/कि/कि$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^को/को$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^स/स/स$ +^मूसा/मूसा$ +^का/का$ +^शरीर/शरीर$ +^स/स/स$ +^दफनूना/*दफनूना$ +^को/को$ +^अधिकार/अधिकार$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^मीकाईल/*मीकाईल$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^इन/इन$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^तुलना/*तुलना$ +^में/में$ +^भौत/भौत/भौत$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^अधिकार/अधिकार$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^उले/उले$ +^शैतान/शैतान$ +^थैं/थैं$ +^बुरी/बुरी$ +^बात/बात$ +^नै/नै$ +^कर्या/कर$ +^और/और$ +^उमें/उ+में$ +^दोष/दोष$ +^नै/नै$ +^लगायो/लाग$ +^बल्कि/बल्कि$ +^उले/उले$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^इतुक/*इतुक$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^प्रभु/प्रभु$ +^तैंस/तैंस$ +^डाँठौ/*डाँठौ$ +^”/”$ +^इन/इन$ +^लोग/लोग$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरै/परमेश्वरै$ +^की/की/की$ +^अराधना/अराधना$ +^नै/नै$ +^करना/कर$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बातुन/बातु$ +^को/को$ +^बिरोध/बिरोध$ +^में/में$ +^बुरा/बुरा$ +^शब्दून/*शब्दून$ +^को/को$ +^इस्तमाल/*इस्तमाल$ +^करनान/कर$ +^जो/जो$ +^उनून/उनून/उनून$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^ऊँना/*ऊँना$ +^;/;$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^जानवरून/*जानवरून$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^ब्यवहार/ब्यवहार$ +^करनान/कर$ +^और/और$ +^जिन/*जिन$ +^कामून/काम$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^जाणनान/जाण$ +^उनून/उनून/उनून$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बिना/बिना$ +^सोचे/*सोचे$ +^-/-$ +^समझे/*समझे$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^परमेश्वरै/परमेश्वरै$ +^की/की/की$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^दण्ड/*दण्ड$ +^भुगताला/*भुगताला$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^हाय/*हाय$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उनूनले/उनूनले$ +^आदमा/*आदमा$ +^का/का$ +^पुत्र/*पुत्र$ +^कैनाक/*कैनाक$ +^नियाती/नियाती$ +^दुष्टताले/*दुष्टताले$ +^ब्यवहार/ब्यवहार$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जैले/जे+ले$ +^अपून/अपून$ +^भाई/भाई$ +^की/की/की$ +^खून/खून$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उ/उ/उ$ +^उखिन/*उखिन$ +^जलछ्यो/*जलछ्यो$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^उक/उक/उक$ +^भाई/भाई$ +^को/को$ +^बलिदान/बलिदान$ +^स/स/स$ +^स्वीकार/*स्वीकार$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^बलिदान/बलिदान$ +^स/स/स$ +^स्वीकार/*स्वीकार$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बिलाम/*बिलाम$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^जैले/जे+ले$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^पाप/पाप$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उसकूना/*उसकूना$ +^की/की/की$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^उ/उ/उ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^धन/धन$ +^स/स/स$ +^पा/पा/पा$ +^सको/*सको$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^कोरह/*कोरह$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^नाश/नाश$ +^हो/हो$ +^जाला/जा$ +^,/,$ +^जैले/जे+ले$ +^उ/उ/उ$ +^अधिकार/अधिकार$ +^का/का$ +^खिलाफ/खिलाफ$ +^में/में$ +^बिरोध/बिरोध$ +^करछ्य/कर/कर$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^मूसास/*मूसास$ +^दीईना/दीईना$ +^छ्यो/छ$ +^जब/जब/जब$ +^यो/यो/यो$ +^लोग/लोग$ +^प्रभु/प्रभु$ +^का/का$ +^प्रेम/प्रेम$ +^स/स/स$ +^याद/याद$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^खानखिन/*खानखिन$ +^खानान/खाना/खा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^यो/यो/यो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^खतरनाक/*खतरनाक$ +^चट्टानून/*चट्टानून$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^हुनान/हो$ +^जो/जो$ +^समुद्रा/*समुद्रा$ +^का/का$ +^तलि/तलि$ +^लुकिनाका/*लुकिनाका$ +^हुना/हो$ +^जो/जो$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^डूबना/*डूबना$ +^क/क/क$ +^कारण/कारण$ +^बन/बन/बन$ +^सकछो/सक$ +^उ/उ/उ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^ग्वालान/*ग्वालान$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^छन/छ$ +^जो/जो$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^अपूनी/अपूनी$ +^चिन्ता/चिन्ता$ +^करनान/कर$ +^उ/उ/उ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बादलून/*बादलून$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^छन/छ$ +^जो/जो$ +^भूमि/*भूमि$ +^में/में$ +^बरखा/बरखा$ +^करिना/कर$ +^का/का$ +^बिना/बिना$ +^बस/*बस$ +^गरजनान/*गरजनान$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^जाड़ा/जाड़/जाड़ा$ +^का/का$ +^मौसम/*मौसम$ +^का/का$ +^रूखून/रूख$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^हुनान/हो$ +^जिनरी/*जिनरी$ +^द्वी/द्वी$ +^बार/बार$ +^मौत/मौत$ +^हुछी/हो$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उ/उ/उ$ +^कोई/कोई$ +^फल/फल$ +^नै/नै$ +^दीना/*दीना$ +^और/और$ +^जड़/*जड़$ +^है/है$ +^उखड़/*उखड़$ +^जानान/जा$ +^जसकैं/जैस+तरह$ +^समुन्द्र/*समुन्द्र$ +^की/की/की$ +^प्रचण्ड/*प्रचण्ड$ +^लहर/*लहर$ +^गन्दो/*गन्दो$ +^झाग/*झाग$ +^बनूछी/*बनूछी$ +^,/,$ +^उसकैं/*उसकैं$ +^इन/इन$ +^लोग/लोग$ +^बेशर्मी/*बेशर्मी$ +^का/का$ +^काम/काम$ +^करनान/कर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^तारान/तारा$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^छन/छ$ +^जो/जो$ +^एक/एक$ +^सिदा/*सिदा$ +^बाट/बाट$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^हिटना/*हिटना$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सही/सही$ +^बाटो/बाटो$ +^नै/नै$ +^देखून/देख$ +^प्रभु/प्रभु$ +^उनूनखिन/*उनूनखिन$ +^एक/एक$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^राखून/*राखून$ +^मर्योछ/*मर्योछ$ +^जो/जो$ +^पुरी/पुरी$ +^रीतिले/*रीतिले$ +^अन्यारा/अन्यारा$ +^में/में$ +^छन/छ$ +^जाँ/जाँ$ +^उनून/उनून/उनून$ +^हमेशा/हमेशा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^रून/रू$ +^पड़लो/पड़$ +^हनोक/*हनोक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^आदम/*आदम$ +^भटे/भटे$ +^सतूँ/*सतूँ$ +^पीढ़ी/*पीढ़ी$ +^में/में$ +^पैद/पैद$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^इन/इन$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^भविष्यद्वाणी/*भविष्यद्वाणी$ +^करीनाकि/*करीनाकि$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^उले/उले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^देखा/देख$ +^प्रभु/प्रभु$ +^जरूर/जरूर$ +^अपून/अपून$ +^पवित्र/पवित्र$ +^लाखू/*लाखू$ +^स्वर्गदूतून/स्वर्गदूत$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^वापिस/*वापिस$ +^आलो/आ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^न्याय/न्याय$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^और/और$ +^सब/सब$ +^अधर्मी/*अधर्मी$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^उनार/उनार/उनार$ +^द्वारा/द्वारा$ +^करिनाका/*करिनाका$ +^बेशर्मी/*बेशर्मी$ +^और/और$ +^बुरा/बुरा$ +^कामून/काम$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^दोष/दोष$ +^लगून/*लगून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सारी/*सारी$ +^भद्दी/*भद्दी$ +^बातुन/बातु$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^जो/जो$ +^पापी/पापी$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उक/उक/उक$ +^खिलाफ/खिलाफ$ +^कईनाका/*कईनाका$ +^छन/छ$ +^इन/इन$ +^लोग/लोग$ +^हमेशा/हमेशा$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^खिलाफ/खिलाफ$ +^बोलनान/बोल$ +^और/और$ +^दुसरा/दुसरा$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^गलती/गलति$ +^खोजनान/खोज$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लगातार/*लगातार$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बुरा/बुरा$ +^कामून/काम$ +^करनान/कर$ +^जो/जो$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दिल/*दिल$ +^करून/कर$ +^चांछो/*चांछो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अपून/अपून$ +^बारिमें/बारिमें$ +^घमण्ड/घमण्ड$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दावा/*दावा$ +^करनान/कर$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^फैद/*फैद$ +^खिन/खिन/खिन$ +^दुसरा/दुसरा$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^चापलूसी/*चापलूसी$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^दण्ड/*दण्ड$ +^भुगताला/*भुगताला$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयों/भाई$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बातुन/बातु$ +^याद/याद$ +^राखा/*राखा$ +^;/;$ +^जो/जो$ +^हमार/हमार$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^प्रेरित/प्रेरित/प्रेरित$ +^भौत/भौत/भौत$ +^पैलिक/*पैलिक$ +^बता/बता/बता$ +^चुकियान/*चुकियान$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कुछ्या/कु/कु$ +^,/,$ +^“/“$ +^हमार/हमार$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^लौटून/*लौटून$ +^है/है$ +^पैलिक/*पैलिक$ +^,/,$ +^इसा/इसा$ +^लोग/लोग$ +^होला/हो$ +^जो/जो$ +^प्रभु/प्रभु$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^मजाक/*मजाक$ +^उड़ाला/*उड़ाला$ +^योई/योई$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^छन/छ$ +^जिनोरो/*जिनोरो$ +^जीवन/जीवन$ +^उनेरि/उनेरि$ +^अपूनी/अपूनी$ +^बुरी/बुरी$ +^इच्छान/*इच्छान$ +^का/का$ +^वश/*वश$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^इन/इन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^छन/छ$ +^जो/जो$ +^तुमून/तुमून$ +^अलग/अलग$ +^-/-$ +^अलग/अलग$ +^दलून/*दलून$ +^में/में$ +^बाँणना/*बाँणना$ +^को/को$ +^कारण/कारण$ +^बननान/बन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अपूनी/अपूनी$ +^इच्छान/*इच्छान$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^ब्यवहार/ब्यवहार$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^लेकिन/लेकिन$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाईयो/भाई$ +^,/,$ +^तुमून/तुमून$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^दुसरा/दुसरा$ +^की/की/की$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करनै/कर$ +^रून/रू$ +^चांछो/*चांछो$ +^ताकि/ताकि$ +^उ/उ/उ$ +^पवित्र/पवित्र$ +^सच्चाई/सच्चाई$ +^में/में$ +^जिनूनमें/*जिनूनमें$ +^तुम/तुम$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछा/कर$ +^,/,$ +^एक/एक$ +^दुसरा/दुसरा$ +^स/स/स$ +^बढ़ा/बढ़ा$ +^सकां/*सकां$ +^तुमून/तुमून$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^की/की/की$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मार्गदर्शन/*मार्गदर्शन$ +^पाभेरन/पा+भेरन$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करून/कर$ +^चांछो/*चांछो$ +^तुमून/तुमून$ +^यो/यो/यो$ +^जाणभेरन/*जाणभेरन$ +^अपूनो/अपूनो$ +^जीवन/जीवन$ +^जीन/*जीन$ +^चांछो/*चांछो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछो/कर$ +^जब/जब/जब$ +^की/की/की$ +^तुम/तुम$ +^उ/उ/उ$ +^दिनेकी/*दिनेकी$ +^आश/*आश$ +^करछा/कर$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^हमोरो/हमोरो$ +^प्रभु/प्रभु$ +^,/,$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^वापस/वापस$ +^आलो/आ$ +^ताकि/ताकि$ +^तुमून/तुमून$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^मिलो/मिल$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उले/उले$ +^हमूनमें/*हमूनमें$ +^दया/दया$ +^करछ्य/कर/कर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^प्रति/*प्रति$ +^दयालु/दयालु$ +^बना/बना/बना/बन$ +^जो/जो$ +^नै/नै$ +^जाणना/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^केमें/*केमें$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करा/करा/करा/कर$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^दुसारा/दुसारा$ +^लोग/लोग$ +^जिनून/जिनून$ +^तुम/तुम$ +^जाणछा/जाण$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^नरक/नरक$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^जानमर्यान/*जानमर्यान$ +^उनून/उनून/उनून$ +^उ/उ/उ$ +^अनन्त/अनन्त$ +^आग/आग$ +^भटे/भटे$ +^जल्दी/जल्दी$ +^खीचभेरन/*खीचभेरन$ +^बचा/*बचा$ +^ली/ली/ली$ +^और/और$ +^दुसरान/दुसरान$ +^में/में$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दया/दया$ +^दिखा/दिखा/दिखा$ +^लेकिन/लेकिन$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^ऊसो/ऊसो$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^को/को$ +^पाप/पाप$ +^करून/कर$ +^है/है$ +^बचुन/*बचुन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^सतर्क/सतर्क$ +^रौ/रू$ +^याँ/याँ$ +^तक/तक$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^कपड़ान/*कपड़ान$ +^भटे/भटे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नफरत/*नफरत$ +^करा/करा/करा/कर$ +^जिनूनमें/*जिनूनमें$ +^उनूनले/उनूनले$ +^अपून/अपून$ +^पापी/पापी$ +^कामून/काम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दाग/*दाग$ +^लगायान/*लगायान$ +^एकमात्र/*एकमात्र$ +^परमेश्वरै/परमेश्वरै$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^रक्षा/*रक्षा$ +^कर/कर/कर$ +^सकछो/सक$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुमून/तुमून$ +^निर्दोष/*निर्दोष$ +^और/और$ +^आनन्दित/*आनन्दित$ +^बना/बना/बना/बन$ +^सकछो/सक$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^तुमून/तुमून$ +^अपूनी/अपूनी$ +^महिमा/महिमा$ +^में/में$ +^अपून/अपून$ +^सामुनि/सामुनि$ +^ठाड़/ठाड़$ +^करछो/कर$ +^उले/उले$ +^हमून/हमून$ +^हमार/हमार$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^बचाछ/*बचाछ$ +^महिमा/महिमा$ +^,/,$ +^गौरव/*गौरव$ +^,/,$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^और/और$ +^अधिकार/अधिकार$ +^हमारा/*हमारा$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^जसकैं/जैस+तरह$ +^हमेशा/हमेशा$ +^भटे/भटे$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^अब/अब$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^और/और$ +^हमेशा/हमेशा$ +^-/-$ +^हमेशा/हमेशा$ +^तक/तक$ +^रौ/रू$ +^आमीन/आमीन$ +^यो/यो/यो$ +^किताब/किताब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बातुन/बातु$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बतूछी/*बतूछी$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^स/स/स$ +^दिखाछ/दिखा$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^ऊस/ऊस$ +^दिखाछ/दिखा$ +^ताकि/ताकि$ +^उ/उ/उ$ +^अपून/अपून$ +^सेवकून/सेवक$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^घटनानका/*घटनानका$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बता/बता/बता$ +^सको/*सको$ +^जो/जो$ +^जल्दी/जल्दी$ +^होला/हो$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^स/स/स$ +^उ/उ/उ$ +^संदेशा/*संदेशा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पास/पास$ +^मतलब/मतलब$ +^अपून/अपून$ +^दास/दास$ +^यहूना/यहूना$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^भेजछ्य/भेज$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यहूना/यहूना$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^लिखछ्य/लिख$ +^जो/जो$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^यो/यो/यो$ +^किताब/किताब$ +^में/में$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^बचन/बचन$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^सच्ची/सच्ची$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^लिखभेरन/*लिखभेरन$ +^बताईना/*बताईना$ +^की/की/की$ +^छै/छ$ +^जिनरी/*जिनरी$ +^जानकारी/जानकारी$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैंस/मैंस$ +^दीईना/दीईना$ +^की/की/की$ +^छी/छ$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^हर/हर$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमीस/*आदिमीस$ +^आशीष/*आशीष$ +^द्योलो/द्याल$ +^जो/जो$ +^यो/यो/यो$ +^भविष्यवाणी/भविष्यवाणी$ +^स/स/स$ +^दुसरान/दुसरान$ +^पढ़भेरन/*पढ़भेरन$ +^सुणूछो/*सुणूछो$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^हर/हर$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमीस/*आदिमीस$ +^आशीष/*आशीष$ +^द्योलो/द्याल$ +^जो/जो$ +^येस/येस$ +^सुणछो/सुण$ +^और/और$ +^येस/येस$ +^मानछो/मान$ +^किलैकी/किलैकी$ +^इन/इन$ +^बात/बात$ +^जल्दी/जल्दी$ +^होला/हो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^,/,$ +^यहूना/यहूना$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^चिठ्ठी/चिठ्ठी$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सातों/*सातों$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डलीन/मण्डली$ +^खिन/खिन/खिन$ +^लिखून/*लिखून$ +^मरैयू/*मरैयू$ +^जो/जो$ +^आसिया/*आसिया$ +^प्रदेश/प्रदेश$ +^में/में$ +^छन/छ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछूँ/कर$ +^कि/कि/कि$ +^तुमून/तुमून$ +^परमेश्वरै/परमेश्वरै$ +^की/की/की$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^और/और$ +^शान्ति/शान्ति$ +^मिलो/मिल$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^उई/उई/उ+ई$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^हमेशा/हमेशा$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^ऊँनवालो/आ+वालो/ऊँनवालो$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सात/सात$ +^आत्मान/आत्मा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सिंहासन/*सिंहासन$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^छन/छ$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^जैका/जैका$ +^बचन/बचन$ +^में/में$ +^भरोसा/*भरोसा$ +^करि/कर$ +^जा/जा/जा$ +^सकछो/सक$ +^उई/उई/उ+ई$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^मरिना/*मरिना$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^पैलो/*पैलो$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^यो/यो/यो$ +^संसाराक/*संसाराक$ +^सबै/सबै$ +^राजान/राजा$ +^में/में$ +^राज/*राज$ +^करछो/कर$ +^तुमून/तुमून$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^और/और$ +^शान्ति/शान्ति$ +^मिलनै/मिल$ +^रो/*रो$ +^उ/उ/उ$ +^हमून/हमून$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछो/कर$ +^और/और$ +^हमून/हमून$ +^बचाछ/*बचाछ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^अपून/अपून$ +^खूनाक/*खूनाक$ +^द्वारा/द्वारा$ +^हमून/हमून$ +^हमार/हमार$ +^पापून/पाप$ +^भटे/भटे$ +^छुड़ूछो/*छुड़ूछो$ +^उले/उले$ +^हमून/हमून$ +^इसो/इसो$ +^बना/बना/बना/बन$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^जिनोरो/*जिनोरो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^राजा/राजा$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^हमून/हमून$ +^अपून/अपून$ +^पिता/पिता$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^याजक/याजक$ +^बना/बना/बना/बन$ +^दीछ/दी$ +^ऊस/ऊस$ +^आदर/आदर$ +^और/और$ +^अधिकार/अधिकार$ +^हमेशा/हमेशा$ +^और/और$ +^हर/हर$ +^बखत/बखत$ +^मिलनै/मिल$ +^रौ/रू$ +^आमीन/आमीन$ +^सुणा/सुण$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^बादलून/*बादलून$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ऊँनवालो/आ+वालो/ऊँनवालो$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^और/और$ +^हरेक/हरेक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^ऊस/ऊस$ +^देखाला/देख$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^उकी/उकी$ +^मौत/मौत$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जिम्मेदार/*जिम्मेदार$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^ऊँन/आ/ऊँन/ऊँन$ +^देखाला/देख$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^सब/सब$ +^लोग/लोग$ +^जोरले/जोर+ले$ +^रोला/*रोला$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^ऊस/ऊस$ +^देखाला/देख$ +^होई/होई$ +^,/,$ +^इसो/इसो$ +^होलो/हो$ +^!/!$ +^आमीन/आमीन$ +^प्रभु/प्रभु$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^कुंछो/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अल्फा/*अल्फा$ +^और/और$ +^ओमेगा/*ओमेगा$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^जैको/जैको$ +^मतलब/मतलब$ +^छै/छ$ +^पैलो/*पैलो$ +^और/और$ +^आखरी/*आखरी$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उई/उई/उ+ई$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^जो/जो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^हमेशा/हमेशा$ +^भटे/भटे$ +^छयो/*छयो$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^ऊँनवाला/*ऊँनवाला$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^सर्वशक्तिमान/*सर्वशक्तिमान$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^मैं/मैं/मैं$ +^,/,$ +^यहूना/यहूना$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^मसीह/मसीह$ +^में/में$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^दगड़िया/*दगड़िया$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^तुमार/तुमार$ +^नियाती/नियाती$ +^सताई/सताई/सता$ +^जाछूँ/*जाछूँ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^क/क/क$ +^राज्यो/*राज्यो$ +^को/को$ +^एक/एक$ +^नागरिक/*नागरिक$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^जसकैं/जैस+तरह$ +^तुम/तुम$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^मैंस/मैंस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपूनी/अपूनी$ +^परेशानीन/*परेशानीन$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^धैर्य/*धैर्य$ +^दगाड़/दगाड़$ +^सहन/सहन$ +^करूनो/कर$ +^चैछो/चा$ +^जसकैं/जैस+तरह$ +^तुम/तुम$ +^करछा/कर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^बचन/बचन$ +^को/को$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करून/कर$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बतूना/*बतूना$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^पतमुस/*पतमुस$ +^टापू/*टापू$ +^में/में$ +^भेज/भेज/भेज$ +^दी/दी/दी$ +^गैछ्यू/*गैछ्यू$ +^मैं/मैं/मैं$ +^प्रभु/प्रभु$ +^की/की/की$ +^अराधना/अराधना$ +^का/का$ +^दिन/दी/दिन$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^मैंमें/मैं+में$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^अपून/अपून$ +^पछिल/पछिल$ +^है/है$ +^कैसे/कैसे$ +^बोलूनो/*बोलूनो$ +^सुणछ्य/सुण$ +^यो/यो/यो$ +^आवाज/आवाज$ +^तुरी/*तुरी$ +^आवाज/आवाज$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^ऊची/*ऊची$ +^और/और$ +^साफ/साफ$ +^आवाज/आवाज$ +^में/में$ +^बोलून/बोल$ +^मरैछ्यो/*मरैछ्यो$ +^उले/उले$ +^मैंथैं/मैं+थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^जो/जो$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^तै/तै/तै$ +^देखछै/देख$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^किताब/किताब$ +^में/में$ +^लिखभेरन/*लिखभेरन$ +^येस/येस$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सातों/*सातों$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^स/स/स$ +^भेज/भेज/भेज$ +^जो/जो$ +^इन/इन$ +^शैहरून/शैहर$ +^में/में$ +^छन/छ$ +^;/;$ +^मतलब/मतलब$ +^इफिसुस/*इफिसुस$ +^,/,$ +^स्मुरना/*स्मुरना$ +^,/,$ +^पिरगमुन/*पिरगमुन$ +^,/,$ +^थुआतीरा/*थुआतीरा$ +^,/,$ +^सरदीस/*सरदीस$ +^,/,$ +^फिलदिलफिया/*फिलदिलफिया$ +^और/और$ +^लौदीकिया/*लौदीकिया$ +^स/स/स$ +^”/”$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^देखून/देख$ +^खिन/खिन/खिन$ +^पछिल/पछिल$ +^कै/कै$ +^मुड़ियो/*मुड़ियो$ +^कि/कि/कि$ +^को/को$ +^मैंथैं/मैं+थैं$ +^बात/बात$ +^करून/कर$ +^मरैछ्यो/*मरैछ्यो$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^मुड़ियू/*मुड़ियू$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^सात/सात$ +^सूना/*सूना$ +^का/का$ +^दीपदान/*दीपदान$ +^देख्यान/*देख्यान$ +^;/;$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^दीपदानून/*दीपदानून$ +^क/क/क$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^प्राणी/*प्राणी$ +^ठाड़/ठाड़$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^दिखाई/दिखा$ +^दीन/दीन$ +^मरैछ्यो/*मरैछ्यो$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^एक/एक$ +^लम्बो/*लम्बो$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^पैनिन/*पैनिन$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^जो/जो$ +^उक/उक/उक$ +^खुटान/खुटा$ +^तक/तक$ +^पुजिना/*पुजिना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपूनी/अपूनी$ +^छाती/*छाती$ +^में/में$ +^सूना/*सूना$ +^को/को$ +^पट्टा/पट्टा$ +^पैनिना/*पैनिना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^उक/उक/उक$ +^ख्वारा/ख्वारा$ +^का/का$ +^बाल/बाल$ +^सफेद/सफेद$ +^ऊना/*ऊना$ +^का/का$ +^जसा/*जसा$ +^और/और$ +^हियू/*हियू$ +^जसा/*जसा$ +^चमकून/*चमकून$ +^मरैछ्या/*मरैछ्या$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^आँखा/आँख$ +^आगा/*आगा$ +^का/का$ +^लपटून/*लपटून$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^छ्या/छ$ +^उक/उक/उक$ +^खुटा/खुटा$ +^पीतल/*पीतल$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^चमकून/*चमकून$ +^मरैछ्या/*मरैछ्या$ +^जो/जो$ +^तेज/तेज$ +^गर्म/*गर्म$ +^आग/आग$ +^में/में$ +^चमकछो/*चमकछो$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^बोलछ्य/बोल$ +^त/त/त$ +^उकी/उकी$ +^आवाज/आवाज$ +^इसी/इसी$ +^छी/छ$ +^जसकैं/जैस+तरह$ +^एक/एक$ +^ठूला/ठूला$ +^पानि/पानि$ +^झरना/*झरना$ +^की/की/की$ +^आवाज/आवाज$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^अपून/अपून$ +^दैना/*दैना$ +^हात/हात$ +^में/में$ +^सात/सात$ +^तारा/तारा$ +^लीईना/*लीईना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^मुख/*मुख$ +^भटे/भटे$ +^तेज/तेज$ +^द्वी/द्वी$ +^धारी/*धारी$ +^तलवार/*तलवार$ +^निकलछी/निकल$ +^उको/उको$ +^मुख/*मुख$ +^छकाला/*छकाला$ +^का/का$ +^सूरज/*सूरज$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^चमकून/*चमकून$ +^मरैछ्यो/*मरैछ्यो$ +^जब/जब/जब$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^ऊस/ऊस$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^त/त/त$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुरन्त/तुरन्त$ +^उक/उक/उक$ +^खुटान/खुटा$ +^में/में$ +^खिती/खिती$ +^पड़ियू/*पड़ियू$ +^मैं/मैं/मैं$ +^एक/एक$ +^मरिनाका/*मरिनाका$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^जसो/जसो$ +^होग्यू/*होग्यू$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उले/उले$ +^मैंमें/मैं+में$ +^अपूनो/अपूनो$ +^दैन/दैन$ +^हात/हात$ +^राखभेरन/*राखभेरन$ +^यो/यो/यो$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^जन/जन$ +^डर/डर/डर$ +^;/;$ +^मैं/मैं/मैं$ +^आदि/*आदि$ +^और/और$ +^अन्त/*अन्त$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उ/उ/उ$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^जो/जो$ +^हमेशा/हमेशा$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^एक/एक$ +^बार/बार$ +^मर/मर/मर$ +^गैछ्यू/*गैछ्यू$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अब/अब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^हमेशा/हमेशा$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^रूलो/*रूलो$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पास/पास$ +^उ/उ/उ$ +^चाँबी/*चाँबी$ +^छन/छ$ +^जो/जो$ +^मैंस/मैंस$ +^उ/उ/उ$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^स/स/स$ +^खोलना/*खोलना$ +^की/की/की$ +^ताकत/*ताकत$ +^दीछी/दी$ +^जाँ/जाँ$ +^मरिनाका/*मरिनाका$ +^लोग/लोग$ +^छन/छ$ +^और/और$ +^उनून/उनून/उनून$ +^दुबारा/दुबारा$ +^है/है$ +^ज्यूना/*ज्यूना$ +^करना/कर$ +^की/की/की$ +^ताकत/*ताकत$ +^छै/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^जो/जो$ +^तैले/तै+ले$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^लिख/लिख/लिख/लिख$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^मतलब/मतलब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^द्वीवै/द्वीवै$ +^चीजून/चीज$ +^जो/जो$ +^एल/*एल$ +^तक/तक$ +^होर्यान/*होर्यान$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^में/में$ +^होला/हो$ +^अब/अब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^बतुलो/*बतुलो$ +^कि/कि/कि$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दैन/दैन$ +^हात/हात$ +^में/में$ +^सात/सात$ +^तारान/तारा$ +^को/को$ +^कि/कि/कि$ +^मतलब/मतलब$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^सात/सात$ +^सूना/*सूना$ +^का/का$ +^दीपदान/*दीपदान$ +^सात/सात$ +^को/को$ +^कि/कि/कि$ +^मतलब/मतलब$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^कि/कि/कि$ +^पैलि/पैलि$ +^मालूम/मालूम$ +^नी/नी$ +^छ्यो/छ$ +^येको/*येको$ +^मतलब/मतलब$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^सात/सात$ +^तारान/तारा$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^स्वर्गदूतून/स्वर्गदूत$ +^दिखूछो/*दिखूछो$ +^जो/जो$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^की/की/की$ +^रखवाली/*रखवाली$ +^करछी/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^सात/सात$ +^सूना/*सूना$ +^का/का$ +^दीपदान/*दीपदान$ +^सात/सात$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^देखूछी/*देखूछी$ +^उले/उले$ +^मैंथैं/मैं+थैं$ +^यो/यो/यो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^कि/कि/कि$ +^,/,$ +^“/“$ +^इफिसुस/*इफिसुस$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^का/का$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^स/स/स$ +^यो/यो/यो$ +^संदेश/संदेश$ +^लिख/लिख/लिख/लिख$ +^:/:$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उई/उई/उ+ई$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^जो/जो$ +^अपून/अपून$ +^दैन/दैन$ +^हात/हात$ +^में/में$ +^सात/सात$ +^तारा/तारा$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^राख/राख/राख$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उई/उई/उ+ई$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^जो/जो$ +^सुना/*सुना$ +^का/का$ +^सात/सात$ +^दीपदानू/*दीपदानू$ +^का/का$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^चलछूँ/*चलछूँ$ +^जो/जो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^कुछूँ/कु$ +^ऊस/ऊस$ +^सुण/सुण/सुण$ +^:/:$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जाणछूँ/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^कि/कि/कि$ +^करछै/कर$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^कसी/*कसी$ +^मेहनत/मेहनत$ +^करछै/कर$ +^और/और$ +^कभै/कभै$ +^हार/*हार$ +^नै/नै$ +^माननै/मान$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जाणछूँ/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^तै/तै/तै$ +^बुरा/बुरा$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^झूठ्ठी/झूठ्ठी$ +^शिक्षान/शिक्षा$ +^सहन/सहन$ +^नै/नै$ +^करनै/कर$ +^तैंले/तैं+ले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^परख/*परख$ +^रैछ/रै/रै$ +^जो/जो$ +^कुंनान/कुं$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^प्रेरित/प्रेरित/प्रेरित$ +^छन/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^और/और$ +^तैंले/तैं+ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^झूठ्ठो/झूठ्ठो$ +^पाछ/पा$ +^तैंले/तैं+ले$ +^धैर्य/*धैर्य$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दुखून/दुख$ +^सहन/सहन$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छन/छ$ +^किलैकी/किलैकी$ +^तैं/तैं/तैं$ +^मैंमें/मैं+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछै/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^तैं/तैं/तैं$ +^कभै/कभै$ +^हार/*हार$ +^नै/नै$ +^माननै/मान$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैंस/मैंस$ +^तैंथैं/*तैंथैं$ +^शिकायत/*शिकायत$ +^छै/छ$ +^:/:$ +^अब/अब$ +^तैं/तैं/तैं$ +^मैंस/मैंस$ +^ऊसो/ऊसो$ +^प्रेम/प्रेम$ +^नै/नै$ +^करनै/कर$ +^जसो/जसो$ +^प्रेम/प्रेम$ +^तै/तै/तै$ +^मैंस/मैंस$ +^तब/तब$ +^करछ्य/कर/कर$ +^जब/जब/जब$ +^तैंले/तैं+ले$ +^पैलि/पैलि$ +^बार/बार$ +^मैंमें/मैं+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^याद/याद$ +^कर/कर/कर$ +^कि/कि/कि$ +^तैले/तै+ले$ +^शुरूवाद/*शुरूवाद$ +^में/में$ +^मैंस/मैंस$ +^कसो/*कसो$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^अब/अब$ +^तै/तै/तै$ +^मैंस/मैंस$ +^ऊस/ऊस$ +^प्रेम/प्रेम$ +^नै/नै$ +^करनै/कर$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पश्चाताप/*पश्चाताप$ +^कर/कर/कर$ +^और/और$ +^तै/तै/तै$ +^मैंस/मैंस$ +^ऊसोई/ऊसो+ई$ +^त/त/त$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करून/कर$ +^शुरू/शुरू$ +^कर/कर/कर$ +^जसो/जसो$ +^तैले/तै+ले$ +^शुरूवाद/*शुरूवाद$ +^में/में$ +^करछ्य/कर/कर$ +^अगर/अगर$ +^तै/तै/तै$ +^पश्चाताप/*पश्चाताप$ +^नी/नी$ +^करले/कर$ +^त/त/त$ +^मैं/मैं/मैं$ +^त्यारा/त्यारा$ +^पास/पास$ +^ऊँलो/*ऊँलो$ +^और/और$ +^जाँ/जाँ$ +^तेरो/तेरो$ +^दीपदान/*दीपदान$ +^राख/राख/राख$ +^रैछ/रै/रै$ +^ऊस/ऊस$ +^वाँ/वाँ$ +^भटे/भटे$ +^हटाभेरन/*हटाभेरन$ +^तैंस/तैंस$ +^दण्ड/*दण्ड$ +^द्यूलो/द्याल$ +^लेकिन/लेकिन$ +^एक/एक$ +^निकी/*निकी$ +^बात/बात$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^तै/तै/तै$ +^करछै/कर$ +^उ/उ/उ$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^तै/तै/तै$ +^नीकुलइयून/*नीकुलइयून$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^सिखाई/सिखा$ +^जानवाला/*जानवाला$ +^बुरा/बुरा$ +^कामून/काम$ +^भटे/भटे$ +^नफरत/*नफरत$ +^करछै/कर$ +^,/,$ +^ठीक/ठीक$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^जसकैं/जैस+तरह$ +^मैं/मैं/मैं$ +^नफरत/*नफरत$ +^करछूँ/कर$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^स/स/स$ +^सुण/सुण/सुण$ +^सकछो/सक$ +^जो/जो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^कुन/कु$ +^मरयू/*मरयू$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^यो/यो/यो$ +^समझना/*समझना$ +^की/की/की$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करो/कर$ +^कि/कि/कि$ +^,/,$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^थैं/थैं$ +^कि/कि/कि$ +^कुंछो/कुं$ +^:/:$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^जो/जो$ +^शैतानी/*शैतानी$ +^ताकतून/*ताकतून$ +^हरूनान/*हरूनान$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जीवन/जीवन$ +^दीन/दीन$ +^वाला/वाला$ +^रूख/रूख$ +^भटे/भटे$ +^फल/फल$ +^खाना/खाना$ +^को/को$ +^हुकुम/हुकुम$ +^द्यूलो/द्याल$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^स्वर्गलोक/*स्वर्गलोक$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^स्मुरना/*स्मुरना$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^का/का$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^स/स/स$ +^यो/यो/यो$ +^लिख/लिख/लिख/लिख$ +^,/,$ +^मैंई/*मैंई$ +^उ/उ/उ$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^जैले/जे+ले$ +^सब/सब$ +^चीजून/चीज$ +^शुरू/शुरू$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^मैंई/*मैंई$ +^उ/उ/उ$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^सब/सब$ +^चीजून/चीज$ +^को/को$ +^अंत/*अंत$ +^करूलो/*करूलो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^मर/मर/मर$ +^गैछ्यू/*गैछ्यू$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अब/अब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^और/और$ +^हमेशा/हमेशा$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^रूलो/*रूलो$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^कुछूँ/कु$ +^ऊस/ऊस$ +^सुण/सुण/सुण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जाणछूँ/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^तैंस/तैंस$ +^सताई/सताई/सता$ +^ग्योछ/ग्य$ +^और/और$ +^तै/तै/तै$ +^गरीब/*गरीब$ +^छै/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^आत्मिक/*आत्मिक$ +^मामूल/*मामूल$ +^में/में$ +^तै/तै/तै$ +^भौत/भौत/भौत$ +^धनी/*धनी$ +^छै/छ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^जाणछूँ/जाण$ +^जो/जो$ +^दावा/*दावा$ +^करनान/कर$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^चुनिना/*चुनिना$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^छै/छ$ +^मतलब/मतलब$ +^यहूदी/यहूदी$ +^,/,$ +^पर/पर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^छन/छ$ +^नै/नै$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^त्यारा/त्यारा$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बुरी/बुरी$ +^बात/बात$ +^बोलनान/बोल$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उ/उ/उ$ +^दल/*दल$ +^का/का$ +^सदस्य/*सदस्य$ +^छन/छ$ +^जो/जो$ +^शैताना/*शैताना$ +^का/का$ +^छन/छ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^दुखून/दुख$ +^भटे/भटे$ +^जन/जन$ +^डर/डर/डर$ +^जो/जो$ +^तैंस/तैंस$ +^मिलाला/*मिलाला$ +^शैतान/शैतान$ +^तुम/तुम$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^लोगून/लोग$ +^जेलखान/*जेलखान$ +^में/में$ +^डालून/*डालून$ +^वाला/वाला$ +^छै/छ$ +^ताकि/ताकि$ +^उ/उ/उ$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^परीक्षा/परीक्षा$ +^कर/कर/कर$ +^सको/*सको$ +^तुम/तुम$ +^दस/*दस$ +^दिनून/दिन$ +^तक/तक$ +^भौत/भौत/भौत$ +^मुसीबतून/*मुसीबतून$ +^में/में$ +^रौला/रू$ +^पर/पर$ +^मैंमें/मैं+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करूनो/कर$ +^कभै/कभै$ +^नी/नी$ +^छोड़ला/छोड़$ +^,/,$ +^चाहे/*चाहे$ +^तुमून/तुमून$ +^मरनोई/*मरनोई$ +^क्याखिन/क्याखिन$ +^नै/नै$ +^पड़ो/*पड़ो$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमून/तुमून$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^जीत/*जीत$ +^को/को$ +^ईनामा/*ईनामा$ +^का/का$ +^रूप/रूप$ +^में/में$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^द्यूलो/द्याल$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^स/स/स$ +^सुण/सुण/सुण$ +^सकछो/सक$ +^जो/जो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^कुनमर्यू/*कुनमर्यू$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यो/यो/यो$ +^समझना/*समझना$ +^की/की/की$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करून/कर$ +^कि/कि/कि$ +^,/,$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^थैं/थैं$ +^कि/कि/कि$ +^कुंछो/कुं$ +^:/:$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^जो/जो$ +^बुराईस/*बुराईस$ +^हरा/*हरा$ +^दीनान/दी$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^उ/उ/उ$ +^दण्ड/*दण्ड$ +^में/में$ +^शामिल/शामिल$ +^नी/नी$ +^करि/कर$ +^जालो/जा$ +^जो/जो$ +^कि/कि/कि$ +^दुसरी/*दुसरी$ +^मौत/मौत$ +^छै/छ$ +^पिरगमुन/*पिरगमुन$ +^शैहर/शैहर$ +^की/की/की$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^का/का$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^स/स/स$ +^यो/यो/यो$ +^लिख/लिख/लिख/लिख$ +^:/:$ +^मैंई/*मैंई$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^जैका/जैका$ +^पास/पास$ +^तेज/तेज$ +^दोधारी/*दोधारी$ +^तलवार/*तलवार$ +^छै/छ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जो/जो$ +^कुछूँ/कु$ +^ऊस/ऊस$ +^सुणा/सुण$ +^:/:$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जाणछूँ/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^तैं/तैं/तैं$ +^उ/उ/उ$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^रूँ/*रूँ$ +^छै/छ$ +^जाँ/जाँ$ +^शैतान/शैतान$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^करछो/कर$ +^तैं/तैं/तैं$ +^म्यारा/म्यारा$ +^प्रति/*प्रति$ +^विश्वासयोग्य/*विश्वासयोग्य$ +^बनिनाको/*बनिनाको$ +^रैछ/रै/रै$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^-/-$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करून/कर$ +^कभै/कभै$ +^बंद/*बंद$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^तैंले/तैं+ले$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछै/कर$ +^जब/जब/जब$ +^उनूनले/उनूनले$ +^अन्तिपास/*अन्तिपास$ +^स/स/स$ +^वाँ/वाँ$ +^मार/मार/मार$ +^डालछै/डाल$ +^जाँ/जाँ$ +^शैतान/शैतान$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^करछो/कर$ +^अन्तिपास/*अन्तिपास$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लोगून/लोग$ +^म्यारा/म्यारा$ +^बारिमें/बारिमें$ +^विश्वासयोग्यता/*विश्वासयोग्यता$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बताछ/बता$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैंस/मैंस$ +^त्यारा/त्यारा$ +^बारिमें/बारिमें$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^शिकायत/*शिकायत$ +^छन/छ$ +^किलैकी/किलैकी$ +^तैं/तैं/तैं$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^विरोध/विरोध$ +^नै/नै$ +^करनै/कर$ +^जो/जो$ +^झूठ्ठी/झूठ्ठी$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^दीनान/दी$ +^,/,$ +^जसकैं/जैस+तरह$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^बिलाम/*बिलाम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अतीत/*अतीत$ +^काल/*काल$ +^में/में$ +^दीईना/दीईना$ +^की/की/की$ +^छी/छ$ +^बिलाम/*बिलाम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^राजा/राजा$ +^बालाक/*बालाक$ +^स/स/स$ +^सिखाछ/सिखा$ +^कि/कि/कि$ +^इस्राएल/इस्राएल$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^पाप/पाप$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उकसून/*उकसून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कि/कि/कि$ +^करून/कर$ +^चैंछो/*चैंछो$ +^उले/उले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^मूर्तिन/*मूर्तिन$ +^चढ़ाईनाको/*चढ़ाईनाको$ +^खानो/खा$ +^खूँन/*खूँन$ +^और/और$ +^व्यभिचार/*व्यभिचार$ +^करून/कर$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^तुमार/तुमार$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^लोग/लोग$ +^छन/छ$ +^जो/जो$ +^नीकुलइयून/*नीकुलइयून$ +^का/का$ +^दल/*दल$ +^की/की/की$ +^शिक्षान/शिक्षा$ +^मान्नान/*मान्नान$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^अपून/अपून$ +^पापून/पाप$ +^है/है$ +^पश्चाताप/*पश्चाताप$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^अगर/अगर$ +^तैं/तैं/तैं$ +^इसो/इसो$ +^नी/नी$ +^करलै/*करलै$ +^त/त/त$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जल्दी/जल्दी$ +^ही/*ही$ +^ऊँलो/*ऊँलो$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^जो/जो$ +^गलत/गलत$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^दीनान/दी$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^विरूद्ध/*विरूद्ध$ +^उ/उ/उ$ +^तलवारै/*तलवारै$ +^स/स/स$ +^लड़ूलो/*लड़ूलो$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^म्यारा/म्यारा$ +^मुँख/मुँख$ +^भटे/भटे$ +^निकलछी/निकल$ +^जो/जो$ +^म्यारा/म्यारा$ +^वचन/*वचन$ +^छन/छ$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^स/स/स$ +^सुण/सुण/सुण$ +^सकछो/सक$ +^जो/जो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^कुनमर्यू/*कुनमर्यू$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^यो/यो/यो$ +^समझना/*समझना$ +^की/की/की$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करून/कर$ +^कि/कि/कि$ +^,/,$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^थैं/थैं$ +^कि/कि/कि$ +^कूछो/*कूछो$ +^:/:$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^जो/जो$ +^बुराई/बुराई$ +^की/की/की$ +^शक्ति/*शक्ति$ +^स/स/स$ +^हरूनान/*हरूनान$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उनून/उनून/उनून$ +^उ/उ/उ$ +^मन्ना/*मन्ना$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^के/के$ +^द्यूलो/द्याल$ +^जो/जो$ +^लुकाईनाको/*लुकाईनाको$ +^छै/छ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^हरेक/हरेक$ +^स/स/स$ +^एक/एक$ +^सफेद/सफेद$ +^ढ़ुगो/*ढ़ुगो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^द्यूले/*द्यूले$ +^,/,$ +^जैमें/जैस+में$ +^एक/एक$ +^नय्या/नय्या$ +^नाम/नाम$ +^लिखीनाको/*लिखीनाको$ +^होलो/हो$ +^जो/जो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^ऊस/ऊस$ +^प्राप्त/*प्राप्त$ +^करोलो/कर$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^छोड़भेरन/छोड़+भेरन$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^नाम/नाम$ +^स/स/स$ +^नै/नै$ +^जाण/जाण/जाण$ +^सकलो/सक$ +^थुआतीरा/*थुआतीरा$ +^शैहर/शैहर$ +^की/की/की$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^स/स/स$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^स/स/स$ +^यो/यो/यो$ +^लिख/लिख/लिख/लिख$ +^:/:$ +^मैं/मैं/मैं$ +^,/,$ +^परमेश्वरोको/*परमेश्वरोको$ +^च्योलो/च्योलो$ +^,/,$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^कुनमर्यू/*कुनमर्यू$ +^,/,$ +^जैका/जैका$ +^आँख/आँख$ +^आगा/*आगा$ +^की/की/की$ +^लपटून/*लपटून$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^और/और$ +^खुटा/खुटा$ +^पीतल/*पीतल$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^चमकून/*चमकून$ +^मर्यान/मार$ +^जो/जो$ +^तेज/तेज$ +^गर्म/*गर्म$ +^आगा/*आगा$ +^में/में$ +^चमकछो/*चमकछो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जो/जो$ +^कुनमर्यू/*कुनमर्यू$ +^ऊस/ऊस$ +^सुणा/सुण$ +^:/:$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जाणछूँ/जाण$ +^की/की/की$ +^तैं/तैं/तैं$ +^कि/कि/कि$ +^करछै/कर$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^कसकैं/*कसकैं$ +^मेहनत/मेहनत$ +^करछै/कर$ +^और/और$ +^कभै/कभै$ +^हार/*हार$ +^नै/नै$ +^माननै/मान$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जाणछूँ/जाण$ +^की/की/की$ +^तुम/तुम$ +^एक/एक$ +^दुसरा/दुसरा$ +^स/स/स$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछा/कर$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^मैंमें/मैं+में$ +^मजबूती/*मजबूती$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भरोस/*भरोस$ +^करछा/कर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जाणछूँ/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^तुमूनले/तुमून$ +^कसकैं/*कसकैं$ +^एक/एक$ +^दुसरा/दुसरा$ +^की/की/की$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^सहना/*सहना$ +^की/की/की$ +^क्षमता/*क्षमता$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जाणछूँ/जाण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जाणछूँ/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^तुम/तुम$ +^अब/अब$ +^इन/इन$ +^निका/*निका$ +^कामून/काम$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^है/है$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^करून/कर$ +^मरेयछा/*मरेयछा$ +^जब/जब/जब$ +^तुमूनले/तुमून$ +^मैंमें/मैं+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैंस/मैंस$ +^त्यारा/त्यारा$ +^बारिमें/बारिमें$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^शिकायत/*शिकायत$ +^छन/छ$ +^तुम/तुम$ +^उ/उ/उ$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^इजेबेल/*इजेबेल$ +^स/स/स$ +^झूठ्ठी/झूठ्ठी$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^फैलून/*फैलून$ +^दीछा/दी$ +^उ/उ/उ$ +^कुछी/कु$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^एक/एक$ +^भविष्यद्वक्तिन/*भविष्यद्वक्तिन$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अपूनी/अपूनी$ +^शिक्षान/शिक्षा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^म्यारा/म्यारा$ +^लोगून/लोग$ +^व्यभिचार/*व्यभिचार$ +^का/का$ +^पापून/पाप$ +^में/में$ +^शामिल/शामिल$ +^हुन/हो$ +^खिन/खिन/खिन$ +^और/और$ +^मूर्तिन/*मूर्तिन$ +^चढ़ाई/चढ़ा$ +^जानवालो/*जानवालो$ +^खानो/खा$ +^खानखिन/*खानखिन$ +^भरमूनान/*भरमूनान$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^ऊस/ऊस$ +^उक/उक/उक$ +^पापून/पाप$ +^है/है$ +^पश्चाताप/*पश्चाताप$ +^करनाको/*करनाको$ +^मौक/*मौक$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उ/उ/उ$ +^-/-$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बुरा/बुरा$ +^कामून/काम$ +^करून/कर$ +^है/है$ +^बंद/*बंद$ +^करून/कर$ +^है/है$ +^इन्कार/*इन्कार$ +^करछी/कर$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^सुण/सुण/सुण$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^ऊस/ऊस$ +^रोगी/रोगी$ +^कर/कर/कर$ +^द्यूलो/द्याल$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^व्यभिचार/*व्यभिचार$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उनार/उनार/उनार$ +^भयानक/*भयानक$ +^कष्ट/*कष्ट$ +^सहना/*सहना$ +^को/को$ +^कारण/कारण$ +^बनलो/बन$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^तक/तक$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^जो/जो$ +^बुरा/बुरा$ +^काम/काम$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^उहै/*उहै$ +^पश्चाताप/*पश्चाताप$ +^करून/कर$ +^है/है$ +^तैय्यार/तैय्यार$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^जूँन/*जूँन$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^मार/मार/मार$ +^डाललो/डाल$ +^जो/जो$ +^उनेरि/उनेरि$ +^शिक्षान/शिक्षा$ +^मान्नान/*मान्नान$ +^,/,$ +^और/और$ +^पुरी/पुरी$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^जाण/जाण/जाण$ +^जालि/जा$ +^कि/कि/कि$ +^मैंई/*मैंई$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^जो/जो$ +^हरेक/हरेक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^मनाका/*मनाका$ +^विचारून/*विचारून$ +^और/और$ +^मक्सदून/*मक्सदून$ +^की/की/की$ +^परख/*परख$ +^करछूँ/कर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनमें/*तुमूनमें$ +^भटे/भटे$ +^हरेक/हरेक$ +^स/स/स$ +^उक/उक/उक$ +^कामून/काम$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^फल/फल$ +^द्यूलो/द्याल$ +^लेकिन/लेकिन$ +^थुआतीरा/*थुआतीरा$ +^शैहर/शैहर$ +^की/की/की$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^में/में$ +^तुम/तुम$ +^बाकि/*बाकि$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^झूठ्ठी/झूठ्ठी$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^स/स/स$ +^नै/नै$ +^मानियो/*मानियो$ +^तुमूनले/तुमून$ +^उमें/उ+में$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^नै/नै$ +^लियो/*लियो$ +^जैस/जैस$ +^शैतान/शैतान$ +^की/की/की$ +^गहरी/*गहरी$ +^बात/बात$ +^कुंनान/कुं$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^कुंछो/कुं$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमूनमें/*तुमूनमें$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^खास/खास$ +^हुकुम/हुकुम$ +^नी/नी$ +^थोपूलो/*थोपूलो$ +^,/,$ +^सिवा/*सिवा$ +^येक/येक/येक$ +^कि/कि/कि$ +^जब/जब/जब$ +^तक/तक$ +^मैं/मैं/मैं$ +^नै/नै$ +^ऊँ/*ऊँ$ +^तब/तब$ +^तक/तक$ +^मैंमें/मैं+में$ +^मजबूती/*मजबूती$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करनै/कर$ +^रौ/रू$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^जो/जो$ +^बुराई/बुराई$ +^की/की/की$ +^शक्ति/*शक्ति$ +^स/स/स$ +^हरा/*हरा$ +^दीनान/दी$ +^और/और$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^अन्त/*अन्त$ +^तक/तक$ +^मेरो/*मेरो$ +^हुकूमो/*हुकूमो$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^करनै/कर$ +^रूनान/रू$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उनून/उनून/उनून$ +^देशून/देश$ +^में/में$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^करना/कर$ +^को/को$ +^अधिकार/अधिकार$ +^द्यूलो/द्याल$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उनूनले/उनूनले$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^करना/कर$ +^को/को$ +^उई/उई/उ+ई$ +^अधिकार/अधिकार$ +^द्यूलो/द्याल$ +^जसो/जसो$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पिता/पिता$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैंस/मैंस$ +^दी/दी/दी$ +^रैछ/रै/रै$ +^उनोरो/उनोरो$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^लूवा/*लूवा$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^मजबूत/मजबूत$ +^होलो/हो$ +^जो/जो$ +^टूटनो/*टूटनो$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^शत्रु/*शत्रु$ +^टूटिना/*टूटिना$ +^का/का$ +^माटाका/*माटाका$ +^भाणान/*भाणान$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^होला/हो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^ऊस/ऊस$ +^अपूनी/अपूनी$ +^जीत/*जीत$ +^स/स/स$ +^दिखून/*दिखून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^रात्तै/*रात्तै$ +^को/को$ +^तारो/*तारो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^द्यूलो/द्याल$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^स/स/स$ +^सुण/सुण/सुण$ +^सकछो/सक$ +^जो/जो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^कुनमर्यू/*कुनमर्यू$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^यो/यो/यो$ +^समझना/*समझना$ +^की/की/की$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करो/कर$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^थैं/थैं$ +^कि/कि/कि$ +^कुंछो/कुं$ +^सरदीस/*सरदीस$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^का/का$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^स/स/स$ +^लिख/लिख/लिख/लिख$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उई/उई/उ+ई$ +^छू/छू/छू$ +^जैका/जैका$ +^पास/पास$ +^परमेश्वरै/परमेश्वरै$ +^की/की/की$ +^सात/सात$ +^आत्मा/आत्मा$ +^और/और$ +^सात/सात$ +^तारा/तारा$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^यो/यो/यो$ +^कुंछो/कुं$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जाणछूँ/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^तै/तै/तै$ +^कि/कि/कि$ +^करछै/कर$ +^,/,$ +^तै/तै/तै$ +^कसी/*कसी$ +^मेहनत/मेहनत$ +^करछै/कर$ +^और/और$ +^कभै/कभै$ +^हार/*हार$ +^नै/नै$ +^माननै/मान$ +^,/,$ +^तै/तै/तै$ +^विश्वासयोग्य/*विश्वासयोग्य$ +^त/त/त$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^तै/तै/तै$ +^मेरि/मेरि$ +^बात/बात$ +^नै/नै$ +^करनै/कर$ +^”/”$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^सतरक/*सतरक$ +^हो/हो$ +^ज्या/ज्या/ज्या$ +^कि/कि/कि$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^त्यारा/त्यारा$ +^भितर/भितर$ +^मैंखिन/*मैंखिन$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^विश्वास/विश्वास$ +^बचिना/*बचिना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^ऊस/ऊस$ +^मजबूत/मजबूत$ +^कर/कर/कर$ +^ताकि/ताकि$ +^यो/यो/यो$ +^पुरी/पुरी$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^खत्म/*खत्म$ +^नै/नै$ +^जो/जो$ +^ज्यो/*ज्यो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जाणछूँ/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^त्यारा/त्यारा$ +^भितर/भितर$ +^भौत/भौत/भौत$ +^ठूली/*ठूली$ +^कमी/*कमी$ +^छै/छ$ +^किलैकी/किलैकी$ +^जो/जो$ +^तै/तै/तै$ +^करून/कर$ +^मरेछै/*मरेछै$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उहै/*उहै$ +^खुश/खुश$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^उ/उ/उ$ +^शिक्षा/शिक्षा$ +^स/स/स$ +^याद/याद$ +^कर/कर/कर$ +^जो/जो$ +^तैले/तै+ले$ +^भौत/भौत/भौत$ +^पैलि/पैलि$ +^सुणिना/*सुणिना$ +^की/की/की$ +^छी/छ$ +^और/और$ +^उमें/उ+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^जो/जो$ +^तैंस/तैंस$ +^सिखाईना/*सिखाईना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^ऊस/ऊस$ +^मान/मान/मान$ +^,/,$ +^अपून/अपून$ +^गलत/गलत$ +^कामून/काम$ +^है/है$ +^पश्चाताप/*पश्चाताप$ +^कर/कर/कर$ +^अगर/अगर$ +^तै/तै/तै$ +^लापरवाही/*लापरवाही$ +^करनै/कर$ +^रौले/रू$ +^त/त/त$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अचानक/*अचानक$ +^आ/आ/आ$ +^जियूलो/*जियूलो$ +^,/,$ +^जसकैं/जैस+तरह$ +^रात/रात$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^चोर/चोर$ +^ऊँछो/*ऊँछो$ +^,/,$ +^और/और$ +^तै/तै/तै$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^जाण/जाण/जाण$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नी/नी$ +^सकले/सक$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैंस/तैंस$ +^दण्ड/*दण्ड$ +^दीन/दीन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ऊँलो/*ऊँलो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^सरदीस/*सरदीस$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^में/में$ +^तुमार/तुमार$ +^बीच/बीच$ +^थ्वाड़ाई/*थ्वाड़ाई$ +^लोग/लोग$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^जिनूनले/जिनून+ले$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^का/का$ +^होभेरन/हो+भेरन$ +^साफ/साफ$ +^जीवन/जीवन$ +^जीछ/*जीछ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^साफ/साफ$ +^सफेद/सफेद$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^पैन/पैन/पैन$ +^भेरन/भेरन$ +^म्यारा/म्यारा$ +^दगाड़/दगाड़$ +^रोला/*रोला$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^इसा/इसा$ +^लायक/लायक$ +^छन/छ$ +^जो/जो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^शैतानी/*शैतानी$ +^ताकतून/*ताकतून$ +^हरा/*हरा$ +^द्योलो/द्याल$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^इनारा/*इनारा$ +^नियाती/नियाती$ +^सफेद/सफेद$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^पैनोलो/*पैनोलो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^नाम/नाम$ +^उ/उ/उ$ +^किताब/किताब$ +^में/में$ +^है/है$ +^नी/नी$ +^मिटूलो/*मिटूलो$ +^जैमें/जैस+में$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^नाम/नाम$ +^लिखीना/लिख$ +^का/का$ +^छन/छ$ +^जिनारा/जिनारा$ +^पास/पास$ +^सच्चो/सच्चो$ +^जीवन/जीवन$ +^छै/छ$ +^जब/जब/जब$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपून/अपून$ +^पिता/पिता$ +^और/और$ +^स्वर्गदूतून/स्वर्गदूत$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^ठाड़/ठाड़$ +^हुलो/*हुलो$ +^जो/जो$ +^उकी/उकी$ +^सेवा/सेवा$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^मैं/मैं/मैं$ +^घोषणा/*घोषणा$ +^करूलो/*करूलो$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^म्यारा/म्यारा$ +^छन/छ$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^स/स/स$ +^सुण/सुण/सुण$ +^सकछो/सक$ +^जो/जो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^कुंन/*कुंन$ +^मरैयू/*मरैयू$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^यो/यो/यो$ +^समझना/*समझना$ +^की/की/की$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करो/कर$ +^कि/कि/कि$ +^,/,$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^थैं/थैं$ +^कि/कि/कि$ +^कुंछो/कुं$ +^फिलदिलफिया/*फिलदिलफिया$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^का/का$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^स/स/स$ +^यो/यो/यो$ +^लिख/लिख/लिख/लिख$ +^:/:$ +^“/“$ +^मैंई/*मैंई$ +^उ/उ/उ$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^जो/जो$ +^पवित्र/पवित्र$ +^और/और$ +^सच्चो/सच्चो$ +^,/,$ +^जैका/जैका$ +^पास/पास$ +^उ/उ/उ$ +^चाबी/*चाबी$ +^छन/छ$ +^जो/जो$ +^राजा/राजा$ +^दाऊद/दाऊद$ +^का/का$ +^छन/छ$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उ/उ/उ$ +^चाबी/*चाबी$ +^स/स/स$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^एक/एक$ +^द्वार/*द्वार$ +^स/स/स$ +^खोलछूँ/*खोलछूँ$ +^त/त/त$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^बंद/*बंद$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^सकनो/सक$ +^,/,$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^चाबी/*चाबी$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^ऊस/ऊस$ +^बंद/*बंद$ +^कर/कर/कर$ +^दीछूँ/*दीछूँ$ +^त/त/त$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^खोल/खोल/खोल$ +^नै/नै$ +^सकनो/सक$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^योई/योई$ +^कुंछो/कुं$ +^कि/कि/कि$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जाणछूँ/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^तै/तै/तै$ +^कि/कि/कि$ +^करछै/कर$ +^,/,$ +^तै/तै/तै$ +^कसी/*कसी$ +^मेहनत/मेहनत$ +^करछै/कर$ +^और/और$ +^कभै/कभै$ +^हार/*हार$ +^नै/नै$ +^माननै/मान$ +^,/,$ +^सुण/सुण/सुण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जाणछूँ/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^तैमें/त्यारा+में$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^क्षमता/*क्षमता$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^फिरले/फिरले/फिर$ +^तैंले/तैं+ले$ +^मेरि/मेरि$ +^कईना/कु$ +^की/की/की$ +^बातुन/बातु$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^तैले/तै+ले$ +^इन/इन$ +^बात/बात$ +^भटे/भटे$ +^मना/मना/मना/मना$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^कि/कि/कि$ +^तै/तै/तै$ +^मैंमें/मैं+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछै/कर$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^इसो/इसो$ +^के/के$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^एक/एक$ +^इसो/इसो$ +^द्वार/*द्वार$ +^जसो/जसो$ +^छै/छ$ +^जैस/जैस$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तैखिन/त्यारा+खिन$ +^खोल/खोल/खोल$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बंद/*बंद$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^सकूनो/सक$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^सुण/सुण/सुण$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^जाणछूँ/जाण$ +^जो/जो$ +^दावा/*दावा$ +^करनान/कर$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^चुनिना/*चुनिना$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^छन/छ$ +^मतलब/मतलब$ +^यहूदी/यहूदी$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^छन/छ$ +^नै/नै$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^त्यारा/त्यारा$ +^बारिमें/बारिमें$ +^झूठ्ठी/झूठ्ठी$ +^बात/बात$ +^बोलनान/बोल$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उ/उ/उ$ +^दल/*दल$ +^का/का$ +^सदस्य/*सदस्य$ +^छन/छ$ +^जो/जो$ +^शैतान/शैतान$ +^का/का$ +^छन/छ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^इसो/इसो$ +^करूलो/*करूलो$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^त्यारा/त्यारा$ +^सामुनि/सामुनि$ +^दण्डवत्/*दण्डवत्$ +^कराला/करा$ +^,/,$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^जाण/जाण/जाण$ +^ल्याला/ल्या$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैंस/तैंस$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछूँ/कर$ +^तैले/तै+ले$ +^म्यारा/म्यारा$ +^संदेश/संदेश$ +^मानछ्य/मान$ +^ताकि/ताकि$ +^जब/जब/जब$ +^तै/तै/तै$ +^दुख/दुख$ +^उठालै/*उठालै$ +^त/त/त$ +^ऊस/ऊस$ +^बड़ा/*बड़ा$ +^धैर्य/*धैर्य$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^सहन/सहन$ +^कर/कर/कर$ +^सके/*सके$ +^योई/योई$ +^कारण/कारण$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उ/उ/उ$ +^ठूली/*ठूली$ +^परीक्षा/परीक्षा$ +^का/का$ +^बखत/बखत$ +^तेरि/तेरि$ +^रक्षा/*रक्षा$ +^करूलो/*करूलो$ +^जो/जो$ +^यो/यो/यो$ +^संसाराक/*संसाराक$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^आलो/आ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जल्दी/जल्दी$ +^ऊँनवाला/*ऊँनवाला$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^;/;$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^जो/जो$ +^विश्वास/विश्वास$ +^तेरो/तेरो$ +^मैंमें/मैं+में$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^कभै/कभै$ +^जन/जन$ +^छोड़े/*छोड़े$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तेरो/तेरो$ +^मुकुट/*मुकुट$ +^छड़ा/*छड़ा$ +^नै/नै$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जो/जो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^शैतानी/*शैतानी$ +^ताकतून/*ताकतून$ +^हरा/*हरा$ +^द्योलो/द्याल$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^खम्भाक/*खम्भाक$ +^जसो/जसो$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^जैकी/*जैकी$ +^मैं/मैं/मैं$ +^सेवा/सेवा$ +^करछूँ/कर$ +^और/और$ +^उनून/उनून/उनून$ +^ऊस/ऊस$ +^कभै/कभै$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^छोड़ून/*छोड़ून$ +^नी/नी$ +^पड़ोलो/*पड़ोलो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उमें/उ+में$ +^अपूनो/अपूनो$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^नाम/नाम$ +^लिखलो/लिख$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^दिखाभेरन/दिखा+भेरन$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उक/उक/उक$ +^छन/छ$ +^और/और$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^शैहरो/*शैहरो$ +^को/को$ +^नाम/नाम$ +^लिखूलो/*लिखूलो$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^उई/उई/उ+ई$ +^छै/छ$ +^जैस/जैस$ +^नय्या/नय्या$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^कयी/*कयी$ +^जाछो/जा$ +^यो/यो/यो$ +^उई/उई/उ+ई$ +^शैहर/शैहर$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^भटे/भटे$ +^,/,$ +^मतलब/मतलब$ +^म्यारा/म्यारा$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^तलि/तलि$ +^आलो/आ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उमें/उ+में$ +^अपूनो/अपूनो$ +^नय्या/नय्या$ +^नाम/नाम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लिखूलो/*लिखूलो$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^स/स/स$ +^सुण/सुण/सुण$ +^सकछो/सक$ +^जो/जो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^कुंन/*कुंन$ +^मरैयू/*मरैयू$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^यो/यो/यो$ +^समझना/*समझना$ +^की/की/की$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करो/कर$ +^कि/कि/कि$ +^,/,$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^थैं/थैं$ +^कि/कि/कि$ +^कुंछो/कुं$ +^लौदीकिया/*लौदीकिया$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^का/का$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^स/स/स$ +^यो/यो/यो$ +^लिख/लिख/लिख/लिख$ +^:/:$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उ/उ/उ$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^जो/जो$ +^आमीन/आमीन$ +^और/और$ +^विश्वासयोग्य/*विश्वासयोग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^सच्चो/सच्चो$ +^गवा/*गवा$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^परमेश्वरै/परमेश्वरै$ +^की/की/की$ +^सृष्टि/*सृष्टि$ +^को/को$ +^मूल/*मूल$ +^कारण/कारण$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उ/उ/उ$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^जैक/*जैक$ +^द्वारा/द्वारा$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^सब/सब$ +^चीजून/चीज$ +^बनाछ/बना$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जो/जो$ +^कुछूँ/कु$ +^ऊस/ऊस$ +^सुण/सुण/सुण$ +^:/:$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तेरा/तेरा$ +^कामून/काम$ +^निकीकैं/निकीकैं$ +^जाणछूँ/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^तै/तै/तै$ +^नै/नै$ +^त/त/त$ +^मैंमें/मैं+में$ +^अपून/अपून$ +^विश्वास/विश्वास$ +^भटे/भटे$ +^इनकार/*इनकार$ +^करून/कर$ +^मरेछै/*मरेछै$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^मैंस/मैंस$ +^पुर/पुर$ +^मनले/*मनले$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछै/कर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^चाछूँ/चाँ$ +^कि/कि/कि$ +^या/या/या$ +^त/त/त$ +^तै/तै/तै$ +^मेरो/*मेरो$ +^इनकार/*इनकार$ +^कर/कर/कर$ +^दे/दी$ +^या/या/या$ +^मैंस/मैंस$ +^पुर/पुर$ +^मनले/*मनले$ +^प्रेम/प्रेम$ +^कर/कर/कर$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैंस/मैंस$ +^पतो/*पतो$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^तै/तै/तै$ +^नै/नै$ +^त/त/त$ +^मैंमें/मैं+में$ +^अपून/अपून$ +^विश्वास/विश्वास$ +^को/को$ +^इनकार/*इनकार$ +^करून/कर$ +^मरेछै/*मरेछै$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^अपून/अपून$ +^पुर/पुर$ +^मनले/*मनले$ +^मैंस/मैंस$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछै/कर$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^तै/तै/तै$ +^म्यारा/म्यारा$ +^प्रति/*प्रति$ +^अपून/अपून$ +^विश्वास/विश्वास$ +^में/में$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^आधा/*आधा$ +^-/-$ +^अधूरो/*अधूरो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैंस/तैंस$ +^अपून/अपून$ +^है/है$ +^दूर/दूर$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैयार/तैयार$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^तै/तै/तै$ +^कुछै/कु$ +^कि/कि/कि$ +^तै/तै/तै$ +^धनवान/*धनवान$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^त्यारा/त्यारा$ +^पास/पास$ +^उ/उ/उ$ +^सब/सब$ +^छै/छ$ +^जैकी/*जैकी$ +^तैंस/तैंस$ +^जरूरत/जरूरत$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तै/तै/तै$ +^नै/नै$ +^जाणनै/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^येको/*येको$ +^सच/*सच$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^,/,$ +^तैमें/त्यारा+में$ +^तरस/*तरस$ +^ऊँछो/*ऊँछो$ +^किलैकी/किलैकी$ +^सच/*सच$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^तै/तै/तै$ +^गरीब/*गरीब$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^तेरा/तेरा$ +^पास/पास$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^और/और$ +^तै/तै/तै$ +^अन्धो/*अन्धो$ +^छै/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैंस/तैंस$ +^आग/आग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^शुद्ध/शुद्ध$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^सुना/*सुना$ +^स/स/स$ +^मैंथै/*मैंथै$ +^मोल/*मोल$ +^लीना/ली$ +^की/की/की$ +^सलाह/*सलाह$ +^दीछूँ/*दीछूँ$ +^ताकि/ताकि$ +^तै/तै/तै$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^धनवान/*धनवान$ +^बन/बन/बन$ +^सके/*सके$ +^तैंस/तैंस$ +^अपून/अपून$ +^पैनून/*पैनून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^सफेद/सफेद$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^मैंथै/*मैंथै$ +^मोल/*मोल$ +^लीन/ली$ +^चैंछो/*चैंछो$ +^ताकि/ताकि$ +^तै/तै/तै$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^तैंस/तैंस$ +^नंगो/*नंगो$ +^देखना/*देखना$ +^की/की/की$ +^शर्मिदगी/*शर्मिदगी$ +^भटे/भटे$ +^बच/बच/बच$ +^सके/*सके$ +^तैंस/तैंस$ +^अपून/अपून$ +^आँखान/*आँखान$ +^में/में$ +^डालून/*डालून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^सुरमा/*सुरमा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैंथै/*मैंथै$ +^मोल/*मोल$ +^लीन/ली$ +^चैछो/चा$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^तै/तै/तै$ +^देख/देख/देख/देख$ +^सके/*सके$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जैस/जैस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछूँ/कर$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^मैं/मैं/मैं$ +^सिखूछूँ/*सिखूछूँ$ +^और/और$ +^सजा/सजा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दीछूँ/*दीछूँ$ +^ताकि/ताकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^निका/*निका$ +^बन/बन/बन$ +^जून/*जून$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^भलाई/भलाई$ +^करून/कर$ +^में/में$ +^लाग/लाग/लाग$ +^रौ/रू$ +^,/,$ +^पापक/*पापक$ +^काम/काम$ +^करून/कर$ +^बंद/*बंद$ +^कर/कर/कर$ +^दे/दी$ +^सुणा/सुण$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तुमार/तुमार$ +^दिल/*दिल$ +^में/में$ +^ऊँन/आ/ऊँन/ऊँन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^जो/जो$ +^घरा/घरा$ +^का/का$ +^भ्यार/भ्यार$ +^ठाड़/ठाड़$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^द्वार/*द्वार$ +^स/स/स$ +^खटखटूछो/*खटखटूछो$ +^अगर/अगर$ +^तुम/तुम$ +^मेरि/मेरि$ +^आवाज/आवाज$ +^स/स/स$ +^सुणछा/सुण$ +^और/और$ +^मैंखिन/*मैंखिन$ +^अपूनो/अपूनो$ +^दिल/*दिल$ +^खोलछा/खोल$ +^त/त/त$ +^मैं/मैं/मैं$ +^भितर/भितर$ +^ऊँलो/*ऊँलो$ +^और/और$ +^हम/हम/हम$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^दुसरा/दुसरा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^संगति/*संगति$ +^करला/कर$ +^जो/जो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^शैतानी/*शैतानी$ +^ताकतून/*ताकतून$ +^हरा/*हरा$ +^द्योलो/द्याल$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^ऊस/ऊस$ +^अपून/अपून$ +^दगाड़/दगाड़$ +^सिंहासन/*सिंहासन$ +^में/में$ +^बैठूना/*बैठूना$ +^को/को$ +^अधिकार/अधिकार$ +^द्यूलो/द्याल$ +^यो/यो/यो$ +^बिल्कुल/*बिल्कुल$ +^म्येरो/म्येरो$ +^जसो/जसो$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^जसकै/जैस+तरह$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^शैतानी/*शैतानी$ +^ताकतून/*ताकतून$ +^हरा/*हरा$ +^दीछ/दी$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^पिता/पिता$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^सिंहासन/*सिंहासन$ +^में/में$ +^बैठ/बैठ/बैठ$ +^गयूँ/*गयूँ$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^स/स/स$ +^सुण/सुण/सुण$ +^सकछो/सक$ +^जो/जो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^कुंन/*कुंन$ +^मरैयू/*मरैयू$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^यो/यो/यो$ +^समझना/*समझना$ +^की/की/की$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करो/कर$ +^कि/कि/कि$ +^,/,$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^विश्वासीन/विश्वासी$ +^की/की/की$ +^मण्डली/मण्डली$ +^थैं/थैं$ +^कि/कि/कि$ +^कुंछो/कुं$ +^म्यारा/म्यारा$ +^इन/इन$ +^सब/सब$ +^बातुन/बातु$ +^का/का$ +^देखना/*देखना$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^,/,$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^द्वार/*द्वार$ +^खुलीना/*खुलीना$ +^को/को$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^और/और$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^उई/उई/उ+ई$ +^पैलि/पैलि$ +^वाली/वाली$ +^आवाज/आवाज$ +^सुणछ्य/सुण$ +^जो/जो$ +^कि/कि/कि$ +^एक/एक$ +^तुरी/*तुरी$ +^की/की/की$ +^आवाज/आवाज$ +^जसी/*जसी$ +^छी/छ$ +^उले/उले$ +^मैंथैं/मैं+थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पास/पास$ +^याँ/याँ$ +^मलि/मलि$ +^अ/*अ$ +^,/,$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बातुन/बातु$ +^तैंस/तैंस$ +^देखूलो/*देखूलो$ +^,/,$ +^जिनोरो/*जिनोरो$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^पुर/पुर$ +^हुनो/हो$ +^जरूरी/जरूरी$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^त/त/त$ +^उई/उई/उ+ई$ +^बखत/बखत$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^मैंमें/मैं+में$ +^आग्यो/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^सिंहासन/*सिंहासन$ +^में/में$ +^कैसे/कैसे$ +^बैठिना/बैठ$ +^को/को$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^जो/जो$ +^आदिमी/आदिमी$ +^वाँ/वाँ$ +^बैठिना/बैठ$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^उ/उ/उ$ +^एक/एक$ +^चमकदार/*चमकदार$ +^यशब/*यशब$ +^माणी/*माणी$ +^का/का$ +^जैवरको/*जैवरको$ +^को/को$ +^जसो/जसो$ +^और/और$ +^चमकदार/*चमकदार$ +^लाल/*लाल$ +^माणिक्य/*माणिक्य$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^चमकून/*चमकून$ +^मरैछ्यो/*मरैछ्यो$ +^सिंहासन/*सिंहासन$ +^का/का$ +^चारू/चारू$ +^तरफ/तरफ$ +^एक/एक$ +^मेंघधनुष/*मेंघधनुष$ +^छ्यो/छ$ +^जो/जो$ +^चमकीला/*चमकीला$ +^हरिया/*हरिया$ +^पन्ना/*पन्ना$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^चमकून/*चमकून$ +^मरैछ्यो/*मरैछ्यो$ +^उ/उ/उ$ +^सिंहासन/*सिंहासन$ +^का/का$ +^चारू/चारू$ +^तरफ/तरफ$ +^चौबीस/*चौबीस$ +^और/और$ +^सिंहासन/*सिंहासन$ +^छन/छ$ +^और/और$ +^इन/इन$ +^सिंहासनून/*सिंहासनून$ +^में/में$ +^चौबीस/*चौबीस$ +^प्राचीन/*प्राचीन$ +^सफैद/*सफैद$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^पैन/पैन/पैन$ +^भेरन/भेरन$ +^बैठिना/बैठ$ +^का/का$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^ख्वारान/ख्वारा$ +^में/में$ +^सुनाक/*सुनाक$ +^मुकुट/*मुकुट$ +^छन/छ$ +^उ/उ/उ$ +^सिंहासन/*सिंहासन$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^बिजली/*बिजली$ +^और/और$ +^गर्जन/*गर्जन$ +^निकलून/*निकलून$ +^मरैछ्या/*मरैछ्या$ +^,/,$ +^और/और$ +^सिंहासन/*सिंहासन$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^सात/सात$ +^दीया/दी$ +^जलून/*जलून$ +^मरैछ्या/*मरैछ्या$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सात/सात$ +^आत्मा/आत्मा$ +^छन/छ$ +^उ/उ/उ$ +^सिंहासना/*सिंहासना$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^एक/एक$ +^फर्श/*फर्श$ +^छ्यो/छ$ +^जो/जो$ +^समुन्द्रो/*समुन्द्रो$ +^को/को$ +^जसो/जसो$ +^चौड़ो/चौड़ो$ +^और/और$ +^काँच/*काँच$ +^जसो/जसो$ +^साफ/साफ$ +^छयो/*छयो$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^ठूलो/ठूलो$ +^सिंहासन/*सिंहासन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सबून/सबून$ +^का/का$ +^बिल्कुल/*बिल्कुल$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^चारू/चारू$ +^तरफ/तरफ$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^चार/*चार$ +^प्राणी/*प्राणी$ +^देख्यान/*देख्यान$ +^,/,$ +^जिनारा/जिनारा$ +^आंग/*आंग$ +^पुर/पुर$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आँखान/*आँखान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ढकीना/*ढकीना$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^इन/इन$ +^ज्यूना/*ज्यूना$ +^प्राणिन/*प्राणिन$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^पैलो/*पैलो$ +^प्राणी/*प्राणी$ +^बाघ/*बाघ$ +^को/को$ +^जसो/जसो$ +^दिखाई/दिखा$ +^दीन/दीन$ +^मरैछ्यो/*मरैछ्यो$ +^और/और$ +^दुसोरो/दुसोरो$ +^प्राणी/*प्राणी$ +^गोरूक/*गोरूक$ +^बच्छा/*बच्छा$ +^को/को$ +^जसो/जसो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^तीसोरो/*तीसोरो$ +^प्राणी/*प्राणी$ +^को/को$ +^मुँख/मुँख$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^जसो/जसो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^चौथो/*चौथो$ +^प्राणी/*प्राणी$ +^उड़ून/*उड़ून$ +^वालो/वालो$ +^गरुड़/*गरुड़$ +^को/को$ +^जसो/जसो$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^चारू/चारू$ +^प्राणिन/*प्राणिन$ +^का/का$ +^छ/*छ$ +^-/-$ +^छ/*छ$ +^पंख/*पंख$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^आंग/*आंग$ +^में/में$ +^चारू/चारू$ +^तरफ/तरफ$ +^आँखा/आँख$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^याँ/याँ$ +^तक/तक$ +^कि/कि/कि$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पंखून/*पंखून$ +^का/का$ +^भितर/भितर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आँखा/आँख$ +^छ्या/छ$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^रात/रात$ +^-/-$ +^दिन/दी/दिन$ +^बिना/बिना$ +^आराम/*आराम$ +^करिना/कर$ +^का/का$ +^यो/यो/यो$ +^कुनै/कु$ +^रूनान/रू$ +^,/,$ +^“/“$ +^पवित्र/पवित्र$ +^,/,$ +^पवित्र/पवित्र$ +^,/,$ +^पवित्र/पवित्र$ +^प्रभु/प्रभु$ +^सर्वशक्तिमान/*सर्वशक्तिमान$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^!/!$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^उई/उई/उ+ई$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^हमेशा/हमेशा$ +^भटे/भटे$ +^छयो/*छयो$ +^और/और$ +^ऐल/ऐल$ +^तक/तक$ +^जो/जो$ +^ऊँनवाला/*ऊँनवाला$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^जो/जो$ +^सिंहासन/*सिंहासन$ +^में/में$ +^बैठिना/बैठ$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उई/उई/उ+ई$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^हमेशा/हमेशा$ +^-/-$ +^हमेशा/हमेशा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ज्यूना/*ज्यूना$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^प्राणी/*प्राणी$ +^ऊस/ऊस$ +^महिमा/महिमा$ +^और/और$ +^आदर/आदर$ +^और/और$ +^धन्यवाद/धन्यवाद$ +^दीनान/दी$ +^त/त/त$ +^चौबीस/*चौबीस$ +^प्राचीन/*प्राचीन$ +^उनार/उनार/उनार$ +^सामुनि/सामुनि$ +^खिती/खिती$ +^जानान/जा$ +^और/और$ +^उकी/उकी$ +^अराधना/अराधना$ +^करनान/कर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यो/यो/यो$ +^कैभेरन/कु+भेरन$ +^अपूनो/अपूनो$ +^-/-$ +^अपूनी/अपूनी$ +^मुकुट/*मुकुट$ +^खोलभेरन/खोल+भेरन$ +^सिंहासन/*सिंहासन$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^डाल/डाल/डाल$ +^दीनान/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^हमार/हमार$ +^प्रभु/प्रभु$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^,/,$ +^तैले/तै+ले$ +^सब/सब$ +^चीजून/चीज$ +^बनाईना/बनाईना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^तेरि/तेरि$ +^इच्छा/इच्छा$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बनाई/बना$ +^ग्यान/ग्य$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अस्तित्व/*अस्तित्व$ +^में/में$ +^छन/छ$ +^योई/योई$ +^कारण/कारण$ +^तैं/तैं/तैं$ +^महिमा/महिमा$ +^और/और$ +^आदर/आदर$ +^और/और$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^का/का$ +^योग्य/*योग्य$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^जो/जो$ +^सिंहासन/*सिंहासन$ +^में/में$ +^बैठिना/बैठ$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^उक/उक/उक$ +^दैंन/*दैंन$ +^हात/हात$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^किताब/किताब$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^जो/जो$ +^भितर/भितर$ +^और/और$ +^भ्यार/भ्यार$ +^भटे/भटे$ +^लिखीना/लिख$ +^की/की/की$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^सात/सात$ +^मुहर/*मुहर$ +^लगाभेरन/लगा+भेरन$ +^बन्द/बन्द$ +^करि/कर$ +^गैछी/गै$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^एक/एक$ +^ताकतवर/*ताकतवर$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^स/स/स$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^जो/जो$ +^ऊची/*ऊची$ +^आवाज/आवाज$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करून/कर$ +^मरेछ्यो/मरेछ$ +^,/,$ +^“/“$ +^मोहर/*मोहर$ +^तोड़ून/*तोड़ून$ +^और/और$ +^किताब/किताब$ +^स/स/स$ +^खोलना/*खोलना$ +^को/को$ +^योग्य/*योग्य$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^नै/नै$ +^त/त/त$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^,/,$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^धरती/धरती$ +^तलि/तलि$ +^कोई/कोई$ +^उ/उ/उ$ +^किताब/किताब$ +^खोलून/*खोलून$ +^या/या/या$ +^उमें/उ+में$ +^जो/जो$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^ऊस/ऊस$ +^पढ़ून/*पढ़ून$ +^लायक/लायक$ +^नी/नी$ +^छ्यो/छ$ +^तब/तब$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जोर/जोर$ +^-/-$ +^जोरले/जोर+ले$ +^रून/रू$ +^लागयू/*लागयू$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उ/उ/उ$ +^किताब/किताब$ +^स/स/स$ +^खोलून/*खोलून$ +^,/,$ +^या/या/या$ +^उमें/उ+में$ +^जो/जो$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^ऊस/ऊस$ +^पढून/*पढून$ +^लायक/लायक$ +^कोई/कोई$ +^नै/नै$ +^मिल्यो/*मिल्यो$ +^तब/तब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^प्राचीनून/*प्राचीनून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैंथैं/मैं+थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^जन/जन$ +^रो/*रो$ +^;/;$ +^देख/देख/देख/देख$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^जो/जो$ +^यहूदा/यहूदा$ +^का/का$ +^गोत्र/गोत्र$ +^को/को$ +^सिंह/*सिंह$ +^कहलूछो/कहला$ +^जो/जो$ +^राजा/राजा$ +^दाऊदो/*दाऊदो$ +^को/को$ +^वंशज/वंशज$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^किताब/किताब$ +^की/की/की$ +^सातू/*सातू$ +^मोहर/*मोहर$ +^तोड़ून/*तोड़ून$ +^और/और$ +^इनून/*इनून$ +^खोलून/*खोलून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ताकतवर/*ताकतवर$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^शैतान/शैतान$ +^स/स/स$ +^हरा/*हरा$ +^दी/दी/दी$ +^हैछ/*हैछ$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^एक/एक$ +^मेम्‍ना/*मेम्‍ना$ +^स/स/स$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^जो/जो$ +^सिंहासन/*सिंहासन$ +^और/और$ +^चार/*चार$ +^ज्यून/ज्यून$ +^प्राणिन/*प्राणिन$ +^और/और$ +^चौबीस/*चौबीस$ +^प्राचीनून/*प्राचीनून$ +^का/का$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^ठाड़/ठाड़$ +^छ्या/छ$ +^मेम्‍ना/*मेम्‍ना$ +^का/का$ +^शरीर/शरीर$ +^में/में$ +^इसा/इसा$ +^चिन्न/*चिन्न$ +^छ्या/छ$ +^कि/कि/कि$ +^ऊस/ऊस$ +^पैलि/पैलि$ +^मारिना/*मारिना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^;/;$ +^उक/उक/उक$ +^सात/सात$ +^सींग/*सींग$ +^और/और$ +^सात/सात$ +^आँखा/आँख$ +^छ्या/छ$ +^;/;$ +^इन/इन$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^सात/सात$ +^आत्मा/आत्मा$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^सारी/*सारी$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^भेजिना/*भेजिना$ +^की/की/की$ +^छन/छ$ +^मेम्ना/*मेम्ना$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अघिल/अघिल$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^जो/जो$ +^सिंहासन/*सिंहासन$ +^में/में$ +^बैठिनाको/*बैठिनाको$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उक/उक/उक$ +^दैंन/*दैंन$ +^हात/हात$ +^भटे/भटे$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^किताब/किताब$ +^स/स/स$ +^ली/ली/ली$ +^लीछ/ली$ +^जब/जब/जब$ +^उले/उले$ +^किताब/किताब$ +^ली/ली/ली$ +^लीछ/ली$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^चारों/*चारों$ +^प्राणी/*प्राणी$ +^और/और$ +^चौबीसूं/*चौबीसूं$ +^प्राचीन/*प्राचीन$ +^उ/उ/उ$ +^मेम्‍ना/*मेम्‍ना$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^झुक/झुक/झुक$ +^ग्या/ग्य$ +^;/;$ +^हरेक/हरेक$ +^प्राचीन/*प्राचीन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^एक/एक$ +^वीणा/*वीणा$ +^और/और$ +^सुना/*सुना$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बनिना/बन$ +^को/को$ +^कटरो/*कटरो$ +^पकड़ीनाको/*पकड़ीनाको$ +^छ्यो/छ$ +^कटरो/*कटरो$ +^धूप/धूप$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भरिना/*भरिना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^धूप/धूप$ +^की/की/की$ +^सुगंध/*सुगंध$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^प्रार्थनान/*प्रार्थनान$ +^को/को$ +^चिन्न/*चिन्न$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^सेवा/सेवा$ +^करनान/कर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यो/यो/यो$ +^गीत/*गीत$ +^मेम्ना/*मेम्ना$ +^मतलब/मतलब$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^गान/*गान$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^किताब/किताब$ +^की/की/की$ +^मोहर/*मोहर$ +^तोड़ून/*तोड़ून$ +^और/और$ +^यैस/*यैस$ +^खोलना/*खोलना$ +^को/को$ +^अधिकार/अधिकार$ +^त्यारा/त्यारा$ +^पास/पास$ +^छै/छ$ +^किलैकी/किलैकी$ +^तैंस/तैंस$ +^मार/मार/मार$ +^डाली/डाल$ +^ग्योछ/ग्य$ +^और/और$ +^तैंले/तैं+ले$ +^अपून/अपून$ +^खून/खून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हर/हर$ +^गोत्र/गोत्र$ +^,/,$ +^भाषा/*भाषा$ +^,/,$ +^लोग/लोग$ +^और/और$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^है/है$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^लोगून/लोग$ +^मोल/*मोल$ +^लीछ/ली$ +^”/”$ +^और/और$ +^उनून/उनून/उनून$ +^हमार/हमार$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैंले/तैं+ले$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^और/और$ +^याजक/याजक$ +^बनाछ/बना$ +^जो/जो$ +^हमार/हमार$ +^प्रभु/प्रभु$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^सेवा/सेवा$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^राजान/राजा$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^कराला/करा$ +^जब/जब/जब$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^भटे/भटे$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^अचानक/*अचानक$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^लाखू/*लाखू$ +^और/और$ +^करोणू/*करोणू$ +^स्वर्गदूतून/स्वर्गदूत$ +^की/की/की$ +^आवाज/आवाज$ +^सुणछ्य/सुण$ +^,/,$ +^उनेरि/उनेरि$ +^गिनती/*गिनती$ +^नै/नै$ +^की/की/की$ +^जा/जा/जा$ +^सकनी/*सकनी$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^राजा/राजा$ +^का/का$ +^उ/उ/उ$ +^सिंहासन/*सिंहासन$ +^का/का$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^चार/*चार$ +^ज्यून/ज्यून$ +^प्राणिन/*प्राणिन$ +^का/का$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^चौबीस/*चौबीस$ +^प्राचीनून/*प्राचीनून$ +^का/का$ +^चारों/*चारों$ +^-/-$ +^ओर/*ओर$ +^छ्या/छ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^जोर/जोर$ +^-/-$ +^जोर/जोर$ +^की/की/की$ +^आवाज/आवाज$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^गाँ/*गाँ$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^“/“$ +^धन्य/धन्य$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^मेम्‍ना/*मेम्‍ना$ +^जैस/जैस$ +^मार/मार/मार$ +^दीई/दी$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^महिमा/महिमा$ +^का/का$ +^योग्य/*योग्य$ +^छै/छ$ +^उको/उको$ +^अधिकार/अधिकार$ +^महान/महान$ +^छै/छ$ +^उको/उको$ +^ज्ञान/ज्ञान$ +^गैरो/*गैरो$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^भौत/भौत/भौत$ +^शक्तिशाली/*शक्तिशाली$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^भौत/भौत/भौत$ +^धनवान/*धनवान$ +^छै/छ$ +^आ/आ/आ$ +^हम/हम/हम$ +^उको/उको$ +^आदर/आदर$ +^और/और$ +^स्तुति/*स्तुति$ +^करा/करा/करा/कर$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^,/,$ +^और/और$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^,/,$ +^और/और$ +^धरतीका/*धरतीका$ +^तलि/तलि$ +^,/,$ +^और/और$ +^समुद्र/*समुद्र$ +^की/की/की$ +^सब/सब$ +^बनाईना/बनाईना$ +^की/की/की$ +^चीजून/चीज$ +^,/,$ +^और/और$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^जो/जो$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^कुन/कु$ +^सुणछ्य/सुण$ +^,/,$ +^“/“$ +^आ/आ/आ$ +^हम/हम/हम$ +^उकी/उकी$ +^महिमा/महिमा$ +^करा/करा/करा/कर$ +^जो/जो$ +^सिंहासन/*सिंहासन$ +^में/में$ +^बैठिना/बैठ$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^आ/आ/आ$ +^हम/हम/हम$ +^मेम्ना/*मेम्ना$ +^की/की/की$ +^महिमा/महिमा$ +^करा/करा/करा/कर$ +^आ/आ/आ$ +^हम/हम/हम$ +^हमेशा/हमेशा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उको/उको$ +^आदर/आदर$ +^करा/करा/करा/कर$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^सम्मान/*सम्मान$ +^दी/दी/दी$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उ/उ/उ$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^शक्तिशाली/*शक्तिशाली$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^और/और$ +^चारों/*चारों$ +^प्राणिन/*प्राणिन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^“/“$ +^आमीन/आमीन$ +^”/”$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^प्राचीनून/*प्राचीनून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^झुकभेरन/झुक+भेरन$ +^उकी/उकी$ +^अराधना/अराधना$ +^करून/कर$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^कि/कि/कि$ +^मेम्‍ना/*मेम्‍ना$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सात/सात$ +^मुहरून/*मुहरून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^स/स/स$ +^खोलछ्य/खोल$ +^;/;$ +^और/और$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^चार/*चार$ +^ज्यून/ज्यून$ +^प्राणिन/*प्राणिन$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^स/स/स$ +^ध्यदूनै/*ध्यदूनै$ +^सुणछै/सुण$ +^उकी/उकी$ +^आवाज/आवाज$ +^गर्जन/*गर्जन$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^तेज/तेज$ +^छी/छ$ +^उले/उले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^अब/अब$ +^जा/जा/जा$ +^,/,$ +^अघिल/अघिल$ +^बढ़/बढ़/बढ़$ +^”/”$ +^तभै/*तभै$ +^वाँ/वाँ$ +^मैंस/मैंस$ +^एक/एक$ +^सफेद/सफेद$ +^रंग/*रंग$ +^को/को$ +^घोड़ो/*घोड़ो$ +^दिखाई/दिखा$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^उको/उको$ +^सवार/*सवार$ +^धनुष/*धनुष$ +^लीईना/*लीईना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^:/:$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^एक/एक$ +^मुकुट/*मुकुट$ +^दीई/दी$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^भटे/भटे$ +^भ्यार/भ्यार$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^न्हैग्यो/न्है/न्हैजा$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^एक/एक$ +^विजेताक/*विजेताक$ +^नियाती/नियाती$ +^जीत/*जीत$ +^खिन/खिन/खिन$ +^निकलछ्य/निकल$ +^और/और$ +^दुबार/दुबार$ +^उई/उई/उ+ई$ +^जीतोलो/*जीतोलो$ +^जब/जब/जब$ +^मेम्‍ना/*मेम्‍ना$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दुसरी/*दुसरी$ +^मुहर/*मुहर$ +^खोलछ्य/खोल$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^दुसारा/दुसारा$ +^प्राणी/*प्राणी$ +^स/स/स$ +^यो/यो/यो$ +^कुन/कु$ +^सुणछ्य/सुण$ +^,/,$ +^“/“$ +^अब/अब$ +^जा/जा/जा$ +^,/,$ +^अघिल/अघिल$ +^बढ़/बढ़/बढ़$ +^”/”$ +^और/और$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^एक/एक$ +^और/और$ +^चमकदार/*चमकदार$ +^लाल/*लाल$ +^घोड़ो/*घोड़ो$ +^उ/उ/उ$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^भटे/भटे$ +^भ्यार/भ्यार$ +^आछ/आ$ +^जाँ/जाँ$ +^सिंहासन/*सिंहासन$ +^छ्यो/छ$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उक/उक/उक$ +^सवार/*सवार$ +^स/स/स$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^शान्ति/शान्ति$ +^उठूना/*उठूना$ +^को/को$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^युद्ध/*युद्ध$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^दुसरा/दुसरा$ +^स/स/स$ +^मार/मार/मार$ +^डालून/*डालून$ +^यो/यो/यो$ +^उद्देश्य/*उद्देश्य$ +^खिन/खिन/खिन$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^सवार/*सवार$ +^स/स/स$ +^एक/एक$ +^ठूली/*ठूली$ +^तलवार/*तलवार$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दीछ/दी$ +^जब/जब/जब$ +^मेम्‍ना/*मेम्‍ना$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तिसरी/*तिसरी$ +^मुहर/*मुहर$ +^खोलछ्य/खोल$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^तीसारा/*तीसारा$ +^प्राणी/*प्राणी$ +^स/स/स$ +^यो/यो/यो$ +^कुन/कु$ +^सुणछ्य/सुण$ +^,/,$ +^“/“$ +^आ/आ/आ$ +^”/”$ +^और/और$ +^तब/तब$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^कि/कि/कि$ +^एक/एक$ +^कालो/कालो$ +^घोड़ो/*घोड़ो$ +^भ्यार/भ्यार$ +^आ/आ/आ$ +^र्योछ/*र्योछ$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^सवारा/*सवारा$ +^का/का$ +^हात/हात$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^तराजू/*तराजू$ +^छै/छ$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^सुणछ्य/सुण$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^चार/*चार$ +^ज्यून/ज्यून$ +^प्राणिन/*प्राणिन$ +^का/का$ +^बीच/बीच$ +^भटे/भटे$ +^कोई/कोई$ +^बोलून/बोल$ +^मर्यो/*मर्यो$ +^छ्यो/छ$ +^जो/जो$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^“/“$ +^ऊँन/आ/ऊँन/ऊँन$ +^वाला/वाला$ +^बखत/बखत$ +^में/में$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^अकाल/*अकाल$ +^होलो/हो$ +^और/और$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^एक/एक$ +^दिन/दी/दिन$ +^की/की/की$ +^मजूरी/*मजूरी$ +^केवल/केवल$ +^एक/एक$ +^किलो/*किलो$ +^ग्यूँ/ग्यूँ$ +^और/और$ +^तीन/तीन$ +^किलो/*किलो$ +^जौ/जा$ +^मोल/*मोल$ +^खिन/खिन/खिन$ +^काफी/*काफी$ +^होलि/हो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तेल/तेल$ +^और/और$ +^अंगूर/अंगूर$ +^को/को$ +^रस/*रस$ +^की/की/की$ +^कमी/*कमी$ +^नै/नै$ +^होलि/हो$ +^”/”$ +^और/और$ +^जब/जब/जब$ +^मेम्‍ना/*मेम्‍ना$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^चौथी/*चौथी$ +^मुहर/*मुहर$ +^खोलछ्य/खोल$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^चौथ/*चौथ$ +^ज्यून/ज्यून$ +^प्राणी/*प्राणी$ +^स/स/स$ +^यो/यो/यो$ +^कुन/कु$ +^सुणछ्य/सुण$ +^,/,$ +^“/“$ +^आ/आ/आ$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^वाँ/वाँ$ +^एक/एक$ +^फीको/*फीको$ +^पड़ीनाको/*पड़ीनाको$ +^हरिया/*हरिया$ +^रंगो/*रंगो$ +^को/को$ +^घोड़ो/*घोड़ो$ +^दिखाई/दिखा$ +^दीछ/दी$ +^;/;$ +^जो/जो$ +^उमें/उ+में$ +^बैठिनाको/*बैठिनाको$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उको/उको$ +^नाम/नाम$ +^मौत/मौत$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^अधलोक/*अधलोक$ +^उक/उक/उक$ +^पछिल/पछिल$ +^-/-$ +^पछिल/पछिल$ +^ऊँन/आ/ऊँन/ऊँन$ +^मर्यो/*मर्यो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^रूनवाला/*रूनवाला$ +^हरेक/हरेक$ +^चौथाई/*चौथाई$ +^लोगून/लोग$ +^मारना/*मारना$ +^को/को$ +^अधिकार/अधिकार$ +^दीछ/दी$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^जैस/जैस$ +^तलवार/*तलवार$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^अकाल/*अकाल$ +^,/,$ +^महामारी/*महामारी$ +^और/और$ +^धरतीका/*धरतीका$ +^जानवरून/*जानवरून$ +^है/है$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मार/मार/मार$ +^डालून/*डालून$ +^जब/जब/जब$ +^मेम्‍ना/*मेम्‍ना$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पाँचू/*पाँचू$ +^मुहर/*मुहर$ +^खोलछ्य/खोल$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^वेदी/*वेदी$ +^का/का$ +^तलि/तलि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^आत्मान/आत्मा$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^जिनून/जिनून$ +^मार/मार/मार$ +^डाली/डाल$ +^ग्योछ/ग्य$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उनूनले/उनूनले$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^वचन/*वचन$ +^को/को$ +^प्रचार/प्रचार$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अपून/अपून$ +^अंगीकार/*अंगीकार$ +^वापस/वापस$ +^नै/नै$ +^मुड़िना/*मुड़िना$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^उनोरो/उनोरो$ +^प्रभु/प्रभु$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^जोरले/जोर+ले$ +^धधया/*धधया$ +^भेरन/भेरन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^पवित्र/पवित्र$ +^और/और$ +^सच्चा/*सच्चा$ +^प्रभु/प्रभु$ +^;/;$ +^तै/तै/तै$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^रूनवालान/*रूनवालान$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बुरा/बुरा$ +^लोगून/लोग$ +^दण्ड/*दण्ड$ +^दीन/दीन$ +^में/में$ +^इतुक/*इतुक$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^देर/*देर$ +^किलै/*किलै$ +^करून/कर$ +^मरैछ/*मरैछ$ +^?/?$ +^हम/हम/हम$ +^बिनती/बिनती$ +^करनू/कर$ +^कि/कि/कि$ +^तै/तै/तै$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^ब्यवहार/ब्यवहार$ +^को/को$ +^बदला/बदला$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जिनूनले/जिनून+ले$ +^हमून/हमून$ +^मार/मार/मार$ +^डालछ्य/डाल$ +^”/”$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^हरेक/हरेक$ +^स/स/स$ +^एक/एक$ +^सफेद/सफेद$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^दीई/दी$ +^ग्यो/ग्य$ +^और/और$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^एल/*एल$ +^आराम/*आराम$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^आजि/*आजि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुमार/तुमार$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^दगड़िया/*दगड़िया$ +^और/और$ +^तुमार/तुमार$ +^विश्वासी/विश्वासी/विश्वासी$ +^भाई/भाई$ +^छन/छ$ +^जिनून/जिनून$ +^तुमार/तुमार$ +^नियाती/नियाती$ +^मार/मार/मार$ +^डाली/डाल$ +^जालो/जा$ +^जब/जब/जब$ +^मारी/मार$ +^जानवालान/*जानवालान$ +^की/की/की$ +^संख्या/*संख्या$ +^पुरी/पुरी$ +^हो/हो$ +^जालि/जा$ +^,/,$ +^तभै/*तभै$ +^मैं/मैं/मैं$ +^बदला/बदला$ +^ल्यूलो/*ल्यूलो$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^मेम्‍ना/*मेम्‍ना$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^छठवीं/*छठवीं$ +^मुहर/*मुहर$ +^खोलछ्य/खोल$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^कि/कि/कि$ +^एक/एक$ +^भौत/भौत/भौत$ +^ठूलो/ठूलो$ +^भूचाल/*भूचाल$ +^भ्योछ/भ्य$ +^;/;$ +^सूर्य/*सूर्य$ +^को/को$ +^रंग/*रंग$ +^कालो/कालो$ +^कामोलो/*कामोलो$ +^जसो/जसो$ +^कालो/कालो$ +^रंग/*रंग$ +^में/में$ +^बदल/*बदल$ +^ग्यो/ग्य$ +^और/और$ +^पुर/पुर$ +^चंद्रमा/*चंद्रमा$ +^को/को$ +^रंग/*रंग$ +^खून/खून$ +^को/को$ +^जसो/जसो$ +^लाल/*लाल$ +^हो/हो$ +^ग्यो/ग्य$ +^तारा/तारा$ +^आकाश/आकाश$ +^भटे/भटे$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^खितीनान/*खितीनान$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^रूख/रूख$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^कच्चा/*कच्चा$ +^फल/फल$ +^खितीनान/*खितीनान$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^तेज/तेज$ +^हवा/*हवा$ +^उ/उ/उ$ +^रूख/रूख$ +^स/स/स$ +^हिलूछी/*हिलूछी$ +^आकाश/आकाश$ +^इसो/इसो$ +^गायब/*गायब$ +^हो/हो$ +^ग्यो/ग्य$ +^जसकै/जैस+तरह$ +^कागज/*कागज$ +^स/स/स$ +^मोड़/*मोड़$ +^दी/दी/दी$ +^ग्यो/ग्य$ +^हो/हो$ +^;/;$ +^और/और$ +^सब/सब$ +^पहाड़/*पहाड़$ +^और/और$ +^समुन्द्र/*समुन्द्र$ +^में/में$ +^सब/सब$ +^टापून/*टापून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^बदल/*बदल$ +^दीयान/दी$ +^येको/*येको$ +^नतीजा/*नतीजा$ +^यो/यो/यो$ +^भ्योछ/भ्य$ +^कि/कि/कि$ +^धरतीका/*धरतीका$ +^सब/सब$ +^लोग/लोग$ +^,/,$ +^जिनूनमें/*जिनूनमें$ +^राजा/राजा$ +^,/,$ +^प्रधान/प्रधान$ +^,/,$ +^अधिकारी/अधिकारी$ +^,/,$ +^धनवान/*धनवान$ +^,/,$ +^ताकतवर/*ताकतवर$ +^लोग/लोग$ +^और/और$ +^हर/हर$ +^एक/एक$ +^आजाद/*आजाद$ +^मनुष्य/*मनुष्य$ +^शामिल/शामिल$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^पहाड़ून/*पहाड़ून$ +^की/की/की$ +^गुफान/*गुफान$ +^और/और$ +^काठान/*काठान$ +^में/में$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^लुकियान/*लुकियान$ +^;/;$ +^और/और$ +^पहाड़ून/*पहाड़ून$ +^,/,$ +^और/और$ +^काठान/*काठान$ +^थैं/थैं$ +^कुंन/*कुंन$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^हमून/हमून$ +^में/में$ +^खिती/खिती$ +^जा/जा/जा$ +^और/और$ +^हमून/हमून$ +^उ/उ/उ$ +^है/है$ +^लुका/*लुका$ +^ली/ली/ली$ +^;/;$ +^ताकि/ताकि$ +^उ/उ/उ$ +^जो/जो$ +^सिंहासन/*सिंहासन$ +^में/में$ +^बैठिना/बैठ$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^हमून/हमून$ +^देख/देख/देख/देख$ +^नै/नै$ +^सको/*सको$ +^और/और$ +^मेम्ना/*मेम्ना$ +^का/का$ +^दण्ड/*दण्ड$ +^भटे/भटे$ +^बच/बच/बच$ +^सका/सका$ +^”/”$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उ/उ/उ$ +^भयानक/*भयानक$ +^दिन/दी/दिन$ +^आग्योछ/आ$ +^जब/जब/जब$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^और/और$ +^मेम्ना/*मेम्ना$ +^सबून/सबून$ +^दण्ड/*दण्ड$ +^द्योलो/द्याल$ +^,/,$ +^और/और$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^दण्ड/*दण्ड$ +^भटे/भटे$ +^नी/नी$ +^बच/बच/बच$ +^पालो/पा$ +^येका/येका$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^,/,$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^चार/*चार$ +^स्वर्गदूतून/स्वर्गदूत$ +^संसाराक/*संसाराक$ +^चारू/चारू$ +^कुंनान/कुं$ +^में/में$ +^ठाड़/ठाड़$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^स्वर्गदूतून/स्वर्गदूत$ +^संसारे/*संसारे$ +^स/स/स$ +^बिपत्तिन/*बिपत्तिन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नुकशान/*नुकशान$ +^पुजूनाको/*पुजूनाको$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^अधिकार/अधिकार$ +^मिलीना/*मिलीना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^चाहे/*चाहे$ +^समुन्द्र/*समुन्द्र$ +^में/में$ +^हो/हो$ +^या/या/या$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^उनून/उनून/उनून$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^चारू/चारू$ +^कुंनान/कुं$ +^में/में$ +^हवा/*हवा$ +^स/स/स$ +^रोक/*रोक$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^समुन्द्र/*समुन्द्र$ +^में/में$ +^,/,$ +^और/और$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^और/और$ +^जंगला/*जंगला$ +^का/का$ +^रूखून/रूख$ +^में/में$ +^हवा/*हवा$ +^नै/नै$ +^चलो/*चलो$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^एक/एक$ +^और/और$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^स/स/स$ +^पूरब/पूरब$ +^दिशा/दिशा$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^प्रकट/*प्रकट$ +^हुन/हो$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^जीवित/*जीवित$ +^परमेश्वरै/परमेश्वरै$ +^की/की/की$ +^मुहर/*मुहर$ +^छी/छ$ +^उ/उ/उ$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^चार/*चार$ +^स्वर्गदूतून/स्वर्गदूत$ +^जोरले/जोर+ले$ +^धध्याभेरन/*धध्याभेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^जब/जब/जब$ +^तक/तक$ +^हम/हम/हम$ +^अपून/अपून$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^दासून/दास$ +^का/का$ +^कपाल/*कपाल$ +^में/में$ +^मुहर/*मुहर$ +^नै/नै$ +^लगा/लगा/लगा$ +^द्या/*द्या$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^तक/तक$ +^धरती/धरती$ +^और/और$ +^समुद्र/*समुद्र$ +^और/और$ +^रूखून/रूख$ +^नुकशान/*नुकशान$ +^जन/जन$ +^पुजाया/*पुजाया$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उ/उ/उ$ +^बिपत्तिन/*बिपत्तिन$ +^है/है$ +^नुकशान/*नुकशान$ +^नै/नै$ +^पुजो/*पुजो$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^स्वर्गदूतून/स्वर्गदूत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मुहर/*मुहर$ +^लगूनो/*लगूनो$ +^पुर/पुर$ +^कर/कर/कर$ +^लीछ/ली$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^केले/केले$ +^मैंस/मैंस$ +^बताछ/बता$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^जिनारा/जिनारा$ +^कपाल/*कपाल$ +^में/में$ +^स्वर्गदूतून/स्वर्गदूत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^परमेश्वरै/परमेश्वरै$ +^की/की/की$ +^मुहर/*मुहर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^निशान/*निशान$ +^लगाछ/लगा$ +^,/,$ +^उनेरि/उनेरि$ +^संख्या/*संख्या$ +^एक/एक$ +^लाख/*लाख$ +^चौवालीस/*चौवालीस$ +^हजार/*हजार$ +^छी/छ$ +^यो/यो/यो$ +^लोग/लोग$ +^इस्राएल/इस्राएल$ +^का/का$ +^सब/सब$ +^बारा/बारा$ +^कुलून/*कुलून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^छ्या/छ$ +^स्वर्गदूतून/स्वर्गदूत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यहूदा/यहूदा$ +^का/का$ +^कुल/*कुल$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^बारा/बारा$ +^हजार/*हजार$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^मुहर/*मुहर$ +^लगाछ/लगा$ +^,/,$ +^रूबेन/*रूबेन$ +^क/क/क$ +^कुल/*कुल$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^बारा/बारा$ +^हजार/*हजार$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^मुहर/*मुहर$ +^लगाछ/लगा$ +^,/,$ +^गाद/*गाद$ +^के/के$ +^कुल/*कुल$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^बारा/बारा$ +^हजार/*हजार$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^मुहर/*मुहर$ +^लगाछ/लगा$ +^,/,$ +^आशेर/*आशेर$ +^कुल/*कुल$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^बारा/बारा$ +^हजार/*हजार$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^मुहर/*मुहर$ +^लगाछ/लगा$ +^,/,$ +^नप्तालीक/*नप्तालीक$ +^कुल/*कुल$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^बारा/बारा$ +^हजार/*हजार$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^मुहर/*मुहर$ +^लगाछ/लगा$ +^,/,$ +^मनश्शे/*मनश्शे$ +^कुल/*कुल$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^बारा/बारा$ +^हजार/*हजार$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^मुहर/*मुहर$ +^लगाछ/लगा$ +^,/,$ +^शमौन/शमौन$ +^कुल/*कुल$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^बारा/बारा$ +^हजार/*हजार$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^मुहर/*मुहर$ +^लगाछ/लगा$ +^,/,$ +^लेवी/*लेवी$ +^कुल/*कुल$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^बारा/बारा$ +^हजार/*हजार$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^मुहर/*मुहर$ +^लगाछ/लगा$ +^,/,$ +^इस्साकार/*इस्साकार$ +^कुल/*कुल$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^बारा/बारा$ +^हजार/*हजार$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^मुहर/*मुहर$ +^लगाछ/लगा$ +^,/,$ +^जबूलून/जबूलून$ +^कुल/*कुल$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^बारा/बारा$ +^हजार/*हजार$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^मुहर/*मुहर$ +^लगाछ/लगा$ +^,/,$ +^यूसुफ/यूसुफ$ +^कुल/*कुल$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^बारा/बारा$ +^हजार/*हजार$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^मुहर/*मुहर$ +^लगाछ/लगा$ +^,/,$ +^और/और$ +^बिन्यामीन/*बिन्यामीन$ +^कुल/*कुल$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^बारा/बारा$ +^हजार/*हजार$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^मुहर/*मुहर$ +^लगा/लगा/लगा$ +^दी/दी/दी$ +^गै/गै/गै$ +^येका/येका$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^कि/कि/कि$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^एक/एक$ +^इतुक/*इतुक$ +^ठूली/*ठूली$ +^भीड़/भीड़$ +^छी/छ$ +^कि/कि/कि$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^नी/नी$ +^गिन/*गिन$ +^सकछ्यो/सक$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^संसारै/*संसारै$ +^की/की/की$ +^हर/हर$ +^जाति/*जाति$ +^भटे/भटे$ +^,/,$ +^हर/हर$ +^कुल/*कुल$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^,/,$ +^हर/हर$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^और/और$ +^भाषा/*भाषा$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^छ्या/छ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सिंहासन/*सिंहासन$ +^और/और$ +^मेम्‍ना/*मेम्‍ना$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^ठाड़/ठाड़$ +^छ्या/छ$ +^उनूनले/उनूनले$ +^सफेद/सफेद$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^पैनिना/*पैनिना$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^और/और$ +^हरेक/हरेक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^-/-$ +^अपून/अपून$ +^हात/हात$ +^में/में$ +^खजूरा/*खजूरा$ +^हांगा/*हांगा$ +^पकड़िनाक/*पकड़िनाक$ +^छ्या/छ$ +^जो/जो$ +^कि/कि/कि$ +^एक/एक$ +^उनार/उनार/उनार$ +^सम्मान/*सम्मान$ +^को/को$ +^चिन/*चिन$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^भीड़/भीड़$ +^जोर/जोर$ +^-/-$ +^जोरले/जोर+ले$ +^बोलभेरन/बोल+भेरन$ +^कुंन/*कुंन$ +^मरैछी/*मरैछी$ +^,/,$ +^“/“$ +^आ/आ/आ$ +^हम/हम/हम$ +^अपून/अपून$ +^परमेश्वरै/परमेश्वरै$ +^की/की/की$ +^स्तुति/*स्तुति$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^सिंहासन/*सिंहासन$ +^में/में$ +^विराजमान/*विराजमान$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^आ/आ/आ$ +^हम/हम/हम$ +^उकी/उकी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^स्तुति/*स्तुति$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^मेम्ना/*मेम्ना$ +^कयी/*कयी$ +^जाछो/जा$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उनी/उन$ +^छन/छ$ +^जिनूनले/जिनून+ले$ +^हमून/हमून$ +^हमार/हमार$ +^पापून/पाप$ +^का/का$ +^न्याय/न्याय$ +^भटे/भटे$ +^बचाईना/*बचाईना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^और/और$ +^सब/सब$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^सिंहासन/*सिंहासन$ +^का/का$ +^,/,$ +^प्राचीनों/*प्राचीनों$ +^का/का$ +^,/,$ +^और/और$ +^चार/*चार$ +^जीवित/*जीवित$ +^प्राणिन/*प्राणिन$ +^का/का$ +^चारू/चारू$ +^तरफ/तरफ$ +^ठाड़/ठाड़$ +^छ्या/छ$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^उनूनले/उनूनले$ +^सिंहासना/*सिंहासना$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^झुकभेरन/झुक+भेरन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^अराधना/अराधना$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^आमीन/आमीन$ +^हमार/हमार$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^,/,$ +^हम/हम/हम$ +^हमेशा/हमेशा$ +^तेरि/तेरि$ +^महिमा/महिमा$ +^करनू/कर$ +^,/,$ +^तैंस/तैंस$ +^धन्यबाद/*धन्यबाद$ +^और/और$ +^आदर/आदर$ +^दीनू/दी$ +^!/!$ +^हम/हम/हम$ +^माननू/मान$ +^कि/कि/कि$ +^तै/तै/तै$ +^पुरी/पुरी$ +^रीति/*रीति$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ज्ञानवान/*ज्ञानवान$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^शक्तिशाली/*शक्तिशाली$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^हमेशा/हमेशा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^सब/सब$ +^कामून/काम$ +^करून/कर$ +^में/में$ +^योग्य/*योग्य$ +^छै/छ$ +^आमीन/आमीन$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^प्राचीनून/*प्राचीनून$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैंथैं/मैं+थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^सफेद/सफेद$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^पैनिना/*पैनिना$ +^का/का$ +^को/को$ +^छन/छ$ +^?/?$ +^और/और$ +^काँ/काँ$ +^भटे/भटे$ +^आयीना/*आयीना$ +^का/का$ +^छन/छ$ +^?/?$ +^”/”$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^उथैं/उथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^मालिक/मालिक$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^नै/नै$ +^जाणनू/जाण$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तै/तै/तै$ +^जाण/जाण/जाण$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^उले/उले$ +^मैंथैं/मैं+थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^सफेद/सफेद$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^पैनिना/*पैनिना$ +^लोग/लोग$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^छन/छ$ +^जिनरी/*जिनरी$ +^मौत/मौत$ +^भौत/भौत/भौत$ +^दुख/दुख$ +^सहन/सहन$ +^करना/कर$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^होईना/हो$ +^की/की/की$ +^छी/छ$ +^यो/यो/यो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^छन/छ$ +^जिनूनले/जिनून+ले$ +^मेम्ना/*मेम्ना$ +^का/का$ +^बलिदाना/*बलिदाना$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^नजर/नजर$ +^में/में$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^शुद्ध/शुद्ध$ +^कर/कर/कर$ +^ली/ली/ली$ +^हैछ/*हैछ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सिंहासना/*सिंहासना$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^ठाड़/ठाड़$ +^छन/छ$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^हर/हर$ +^बखत/बखत$ +^दिन/दी/दिन$ +^और/और$ +^रात/रात$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^घर/घर$ +^में/में$ +^उकी/उकी$ +^सेवा/सेवा$ +^करनान/कर$ +^उ/उ/उ$ +^जो/जो$ +^सिंहासन/*सिंहासन$ +^में/में$ +^बैठिना/बैठ$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उनार/उनार/उनार$ +^बीच/बीच$ +^रोलो/*रोलो$ +^और/और$ +^उनेरि/उनेरि$ +^देखभाल/*देखभाल$ +^करोलो/कर$ +^“/“$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^भुखा/*भुखा$ +^और/और$ +^प्यासा/*प्यासा$ +^नी/नी$ +^होलो/हो$ +^;/;$ +^सूर्य/*सूर्य$ +^उनून/उनून/उनून$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^कभै/कभै$ +^नी/नी$ +^जलालो/जला$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^कोई/कोई$ +^गर्मी/*गर्मी$ +^उनून/उनून/उनून$ +^झुलसाली/*झुलसाली$ +^किलैकी/किलैकी$ +^मेम्‍ना/*मेम्‍ना$ +^जो/जो$ +^सिंहासन/*सिंहासन$ +^का/का$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^उनेरि/उनेरि$ +^देखभाल/*देखभाल$ +^करोलो/कर$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^एक/एक$ +^ग्वाला/*ग्वाला$ +^अपूनी/अपूनी$ +^भेड़ून/भेड़$ +^की/की/की$ +^देखभाल/*देखभाल$ +^करछो/कर$ +^उ/उ/उ$ +^उनून/उनून/उनून$ +^उ/उ/उ$ +^ताज/*ताज$ +^पानि/पानि$ +^का/का$ +^झरना/*झरना$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^ली/ली/ली$ +^जालो/जा$ +^जो/जो$ +^लोगून/लोग$ +^जीवन/जीवन$ +^दीछो/दी$ +^और/और$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उनार/उनार/उनार$ +^आँखून/*आँखून$ +^का/का$ +^आँसून/*आँसून$ +^पोछ/*पोछ$ +^भेरन/भेरन$ +^उनार/उनार/उनार$ +^सब/सब$ +^दुखून/दुख$ +^दूर/दूर$ +^कर/कर/कर$ +^द्योलो/द्याल$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^मेम्ना/*मेम्ना$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सतूँ/*सतूँ$ +^मुहर/*मुहर$ +^खोलछ्य/खोल$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^जो/जो$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^छ्या/छ$ +^आधा/*आधा$ +^घण्टा/*घण्टा$ +^तक/तक$ +^शान्त/शान्त$ +^हो/हो$ +^ग्या/ग्य$ +^और/और$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सात/सात$ +^स्वर्गदूतून/स्वर्गदूत$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^ठाड़/ठाड़$ +^रूनान/रू$ +^,/,$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनून/उनून/उनून$ +^सात/सात$ +^तुरी/*तुरी$ +^दीई/दी$ +^ग्यान/ग्य$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^वाँ/वाँ$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^और/और$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^सुना/*सुना$ +^को/को$ +^धूपदान/*धूपदान$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^वेदी/*वेदी$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^ठाड़ो/*ठाड़ो$ +^हो/हो$ +^ग्यो/ग्य$ +^;/;$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^स/स/स$ +^सब/सब$ +^पवित्र/पवित्र$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^प्रार्थनान/*प्रार्थनान$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^जलून/*जलून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^धूप/धूप$ +^दीई/दी$ +^ग्योछ/ग्य$ +^उले/उले$ +^धूप/धूप$ +^स/स/स$ +^और/और$ +^प्रार्थनान/*प्रार्थनान$ +^उ/उ/उ$ +^धूप/धूप$ +^की/की/की$ +^वेदी/*वेदी$ +^का/का$ +^मलिमें/*मलिमें$ +^जला/जला/जला$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सिंहासना/*सिंहासना$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^छी/छ$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^धूपो/*धूपो$ +^को/को$ +^धूँगो/*धूँगो$ +^पवित्र/पवित्र$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^प्रार्थनान/*प्रार्थनान$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^मिलभेरन/*मिलभेरन$ +^उ/उ/उ$ +^वेदी/*वेदी$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^जाँ/जाँ$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^डालीना/डाल$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^पुजिग्योछ/*पुजिग्योछ$ +^तब/तब$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^धूपदान/*धूपदान$ +^लीछ/ली$ +^,/,$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^वेदी/*वेदी$ +^का/का$ +^मलिमें/*मलिमें$ +^जलीना/*जलीना$ +^का/का$ +^आगाले/*आगाले$ +^भर/*भर$ +^दीछ/दी$ +^और/और$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^डाल/डाल/डाल$ +^दीछ्य/दी$ +^;/;$ +^और/और$ +^बिजली/*बिजली$ +^की/की/की$ +^गर्जना/*गर्जना$ +^की/की/की$ +^आवाज/आवाज$ +^और/और$ +^चाल/*चाल$ +^चंमकूल/*चंमकूल$ +^और/और$ +^भूचाल/*भूचाल$ +^हुन/हो$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सात/सात$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^जिनारा/जिनारा$ +^पास/पास$ +^सात/सात$ +^तुरी/*तुरी$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^बजून/*बजून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैय्यार/तैय्यार$ +^भ्यान/भ्य$ +^पैल/*पैल$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पैलि/पैलि$ +^तुरी/*तुरी$ +^बजाछ/*बजाछ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^तुरन्त/तुरन्त$ +^खून/खून$ +^में/में$ +^मिलीना/*मिलीना$ +^का/का$ +^भौत/भौत/भौत$ +^मारो/मार$ +^पड़छ्य/पड़$ +^और/और$ +^आगो/*आगो$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^पड़छ्य/पड़$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^धरती/धरती$ +^को/को$ +^एक/एक$ +^तिहाई/*तिहाई$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^जल/*जल$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^रूखून/रूख$ +^को/को$ +^एक/एक$ +^तिहाई/*तिहाई$ +^जल/*जल$ +^ग्या/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^सब/सब$ +^हरिया/*हरिया$ +^घास/घास$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जल/*जल$ +^गै/गै/गै$ +^दुसारा/दुसारा$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दुसरी/*दुसरी$ +^तुरी/*तुरी$ +^बजाछ/*बजाछ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^इसो/इसो$ +^भ्योछ/भ्य$ +^एक/एक$ +^ठूलो/ठूलो$ +^पहाड़/*पहाड़$ +^जसो/जसो$ +^जलीना/*जलीना$ +^की/की/की$ +^चीज/चीज$ +^समुद्र/*समुद्र$ +^में/में$ +^डाली/डाल$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^एक/एक$ +^तिहाई/*तिहाई$ +^समुद्रो/*समुद्रो$ +^को/को$ +^पानि/पानि$ +^खून/खून$ +^को/को$ +^जसो/जसो$ +^बन/बन/बन$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^समुद्र/*समुद्र$ +^में/में$ +^रूनवाला/*रूनवाला$ +^का/का$ +^एक/एक$ +^तिहाई/*तिहाई$ +^प्राणी/*प्राणी$ +^मर/मर/मर$ +^ग्या/ग्य$ +^और/और$ +^एक/एक$ +^तिहाई/*तिहाई$ +^जहाजून/*जहाजून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नाश/नाश$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^तीसारा/*तीसारा$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तिसरी/*तिसरी$ +^तुरी/*तुरी$ +^बजाछ/*बजाछ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^मशालो/*मशालो$ +^को/को$ +^जसो/जसो$ +^जलीना/*जलीना$ +^को/को$ +^एक/एक$ +^ठूलो/ठूलो$ +^तारो/*तारो$ +^आकाश/आकाश$ +^भटे/भटे$ +^खितीछ/*खितीछ$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नदीन/नदी$ +^का/का$ +^एक/एक$ +^तिहाई/*तिहाई$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^में/में$ +^और/और$ +^पानि/पानि$ +^का/का$ +^स्रोतुन/*स्रोतुन$ +^में/में$ +^आ/आ/आ$ +^पड़छ्य/पड़$ +^जैका/जैका$ +^कारण/कारण$ +^पानि/पानि$ +^को/को$ +^उ/उ/उ$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^कड़वा/*कड़वा$ +^और/और$ +^जहरीलो/*जहरीलो$ +^हो/हो$ +^ग्यो/ग्य$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^पानि/पानि$ +^स/स/स$ +^पीभेरन/*पीभेरन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोग/लोग$ +^मर/मर/मर$ +^ग्या/ग्य$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^तारा/तारा$ +^को/को$ +^नाम/नाम$ +^कड़वा/*कड़वा$ +^राखि/राख$ +^ग्योछ/ग्य$ +^चौथ/*चौथ$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^चौथी/*चौथी$ +^तुरी/*तुरी$ +^बजाछ/*बजाछ$ +^,/,$ +^और/और$ +^सूरज/*सूरज$ +^को/को$ +^एक/एक$ +^तिहाई/*तिहाई$ +^,/,$ +^और/और$ +^चाँद/*चाँद$ +^को/को$ +^एक/एक$ +^तिहाई/*तिहाई$ +^और/और$ +^तारान/तारा$ +^को/को$ +^एक/एक$ +^तिहाई/*तिहाई$ +^में/में$ +^टकराछ/टकरा$ +^,/,$ +^याँ/याँ$ +^तक/तक$ +^कि/कि/कि$ +^उनोरो/उनोरो$ +^एक/एक$ +^तिहाई/*तिहाई$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^अन्यारो/अन्यारो$ +^हो/हो$ +^ग्यो/ग्य$ +^और/और$ +^दिन/दी/दिन$ +^को/को$ +^एक/एक$ +^तिहाई/*तिहाई$ +^में/में$ +^उज्यालो/उज्यालो$ +^नै/नै$ +^र्यो/*र्यो$ +^,/,$ +^और/और$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^रात/रात$ +^में/में$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जब/जब/जब$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^एक/एक$ +^बाज/*बाज$ +^स/स/स$ +^आकाश/आकाश$ +^में/में$ +^ऊँचा/ऊँचा$ +^में/में$ +^उड़ून/*उड़ून$ +^और/और$ +^जोरले/जोर+ले$ +^यो/यो/यो$ +^कुंन/*कुंन$ +^सुणछ्य/सुण$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^दुष्ट/*दुष्ट$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^बिपत्ति/*बिपत्ति$ +^आलि/*आलि$ +^जो/जो$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^रूनान/रू$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^जब/जब/जब$ +^आखरी/*आखरी$ +^तीन/तीन$ +^स्वर्गदूतून/स्वर्गदूत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुरी/*तुरी$ +^बजाला/*बजाला$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^तीन/तीन$ +^बिपत्ति/*बिपत्ति$ +^बाकि/*बाकि$ +^छन/छ$ +^जो/जो$ +^उनून/उनून/उनून$ +^मारली/मार/मार$ +^,/,$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^रूनवालान/*रूनवालान$ +^में/में$ +^हाय/*हाय$ +^,/,$ +^हाय/*हाय$ +^,/,$ +^हाय/*हाय$ +^जब/जब/जब$ +^पाँचवा/*पाँचवा$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पचूँ/*पचूँ$ +^तुरी/*तुरी$ +^बजाछ/*बजाछ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^भटे/भटे$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^तारो/*तारो$ +^खितीन/*खितीन$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^यो/यो/यो$ +^तारा/तारा$ +^स/स/स$ +^उ/उ/उ$ +^चाँबी/*चाँबी$ +^दीई/दी$ +^गैछ/गै$ +^जो/जो$ +^उ/उ/उ$ +^गैरा/*गैरा$ +^गड्डा/*गड्डा$ +^खोल/खोल/खोल$ +^सकछी/सक$ +^जैको/जैको$ +^गैराईक/*गैराईक$ +^के/के$ +^अन्त/*अन्त$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^उले/उले$ +^गैरा/*गैरा$ +^गड्डा/*गड्डा$ +^खोलछ्य/खोल$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^गड्डा/*गड्डा$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^ठूली/*ठूली$ +^भट्ठी/*भट्ठी$ +^को/को$ +^जसो/जसो$ +^धुआँ/*धुआँ$ +^उठछै/उठ$ +^,/,$ +^और/और$ +^सूरज/*सूरज$ +^और/और$ +^हवा/*हवा$ +^उ/उ/उ$ +^गड्डा/*गड्डा$ +^का/का$ +^धुआँ/*धुआँ$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अन्यारा/अन्यारा$ +^होग्या/*होग्या$ +^उ/उ/उ$ +^धुआँ/*धुआँ$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^टिड्डी/*टिड्डी$ +^निकल्यान/*निकल्यान$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनून/उनून/उनून$ +^बिच्छून/*बिच्छून$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^लोगून/लोग$ +^डंक/*डंक$ +^मारना/*मारना$ +^की/की/की$ +^ताकत/*ताकत$ +^दी/दी/दी$ +^गैछ/गै$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^कैसै/*कैसै$ +^बिच्छू/*बिच्छू$ +^का/का$ +^डंक/*डंक$ +^मारना/*मारना$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दर्द/*दर्द$ +^हुछो/हो$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^इन/इन$ +^टिड्डिन/*टिड्डिन$ +^पाँच/पाँच$ +^मैना/*मैना$ +^तक/तक$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^तड़पूना/*तड़पूना$ +^को/को$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दीई/दी$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^जिनारा/जिनारा$ +^कपाल/*कपाल$ +^में/में$ +^परमेश्वरै/परमेश्वरै$ +^की/की/की$ +^मुहरो/*मुहरो$ +^को/को$ +^निशान/*निशान$ +^नी/नी$ +^छ्यो/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^कयी/*कयी$ +^ग्योछ/ग्य$ +^कि/कि/कि$ +^नै/नै$ +^त/त/त$ +^उनून/उनून/उनून$ +^धरती/धरती$ +^की/की/की$ +^घास/घास$ +^स/स/स$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^कोई/कोई$ +^रूखून/रूख$ +^-/-$ +^डालान/*डालान$ +^नुकशान/*नुकशान$ +^पुजाया/*पुजाया$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^पाँच/पाँच$ +^मैना/*मैना$ +^में/में$ +^लोग/लोग$ +^मरना/मरन$ +^को/को$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^खोजाला/*खोजाला$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^मर/मर/मर$ +^नी/नी$ +^सकाला/*सकाला$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^मरना/मरन$ +^की/की/की$ +^इच्छा/इच्छा$ +^कराला/करा$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^मौत/मौत$ +^नी/नी$ +^आलि/*आलि$ +^यो/यो/यो$ +^टिड्डी/*टिड्डी$ +^लड़ाई/*लड़ाई$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैय्यार/तैय्यार$ +^करिना/कर$ +^का/का$ +^घोड़ान/*घोड़ान$ +^का/का$ +^जसा/*जसा$ +^दिखाई/दिखा$ +^दीछ्या/दी/दी$ +^उनूनले/उनूनले$ +^अपून/अपून$ +^ख्वारान/ख्वारा$ +^में/में$ +^के/के$ +^पैनिना/*पैनिना$ +^को/को$ +^जसो/जसो$ +^छ्यो/छ$ +^जो/जो$ +^सुना/*सुना$ +^का/का$ +^मुकुट/*मुकुट$ +^जसा/*जसा$ +^लाग/लाग/लाग$ +^छ्या/छ$ +^और/और$ +^उनोरो/उनोरो$ +^मुँख/मुँख$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^मुँखो/*मुँखो$ +^जसो/जसो$ +^छ्यो/छ$ +^उनार/उनार/उनार$ +^बाल/बाल$ +^स्यैनिन/स्यैनि$ +^का/का$ +^बालून/बाल$ +^जसा/*जसा$ +^लम्बा/*लम्बा$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दाँत/दाँत$ +^बाघका/*बाघका$ +^दाँतून/दाँत$ +^की/की/की$ +^जसा/*जसा$ +^मजबूत/मजबूत$ +^छ्या/छ$ +^उनूनले/उनूनले$ +^छाती/*छाती$ +^में/में$ +^लूवा/*लूवा$ +^का/का$ +^बनिना/बन$ +^का/का$ +^कवच/*कवच$ +^पैनिना/*पैनिना$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^;/;$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उड़ून/*उड़ून$ +^मरैछया/*मरैछया$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^इसी/इसी$ +^आवाज/आवाज$ +^करछ्या/कर/कर$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^कई/कई$ +^घोड़ा/*घोड़ा$ +^लड़ाई/*लड़ाई$ +^का/का$ +^द्वारान/*द्वारान$ +^रथ/*रथ$ +^खींचभेरन/*खींचभेरन$ +^करनान/कर$ +^उनोरो/उनोरो$ +^बिच्छून/*बिच्छून$ +^को/को$ +^जसो/जसो$ +^पुछौड़/*पुछौड़$ +^और/और$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^डंक/*डंक$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनून/उनून/उनून$ +^अपून/अपून$ +^पुछौड़ा/*पुछौड़ा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^लोगून/लोग$ +^पाँच/पाँच$ +^मैना/*मैना$ +^तक/तक$ +^दुख/दुख$ +^पुजूना/*पुजूना$ +^की/की/की$ +^ताकत/*ताकत$ +^मिलीनाकि/*मिलीनाकि$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पुछौड़/*पुछौड़$ +^में/में$ +^छी/छ$ +^अथाह/*अथाह$ +^गड्डा/*गड्डा$ +^का/का$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^उनून/उनून/उनून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^राजा/राजा$ +^का/का$ +^रूप/रूप$ +^में/में$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^उई/उई/उ+ई$ +^दुष्ट/*दुष्ट$ +^दूत/*दूत$ +^छै/छ$ +^जैले/जे+ले$ +^गैरा/*गैरा$ +^गड्डा/*गड्डा$ +^स/स/स$ +^खोलीना/*खोलीना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^इब्रानी/*इब्रानी$ +^भाषा/*भाषा$ +^में/में$ +^उको/उको$ +^नाम/नाम$ +^अबद्दोन/*अबद्दोन$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^यूनानी/*यूनानी$ +^भाषा/*भाषा$ +^में/में$ +^,/,$ +^अपुल्लयोन/*अपुल्लयोन$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जैको/जैको$ +^मतलब/मतलब$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^जो/जो$ +^नाश/नाश$ +^करछो/कर$ +^पाँच/पाँच$ +^मैना/*मैना$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^यो/यो/यो$ +^बिपत्ति/*बिपत्ति$ +^खत्म/*खत्म$ +^हो/हो$ +^जालि/जा$ +^लेकिन/लेकिन$ +^येक/येक/येक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^द्वी/द्वी$ +^बिपत्ति/*बिपत्ति$ +^और/और$ +^उनवाला/*उनवाला$ +^छन/छ$ +^जब/जब/जब$ +^छयूँ/*छयूँ$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तुरी/*तुरी$ +^बजाछ/*बजाछ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^धूप/धूप$ +^जलूना/*जलूना$ +^की/की/की$ +^सुना/*सुना$ +^की/की/की$ +^वेदी/*वेदी$ +^का/का$ +^चारू/चारू$ +^कुंनान/कुं$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^आवाज/आवाज$ +^सुणछ्य/सुण$ +^,/,$ +^और/और$ +^आवाज/आवाज$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^छयूँ/*छयूँ$ +^स्वर्गदूतथैं/*स्वर्गदूतथैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^जैले/जे+ले$ +^तुरी/*तुरी$ +^पकड़िना/*पकड़िना$ +^की/की/की$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^अब/अब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^चारू/चारू$ +^दुष्ट/*दुष्ट$ +^दूतून/*दूतून$ +^खोल/खोल/खोल$ +^दे/दी$ +^जो/जो$ +^फरात/*फरात$ +^नामकी/*नामकी$ +^ठूली/*ठूली$ +^नदी/नदी$ +^का/का$ +^किनार/किनार$ +^में/में$ +^बाँधीनाक/*बाँधीनाक$ +^छन/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^तब/तब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^चारू/चारू$ +^दुष्ट/*दुष्ट$ +^दूतून/*दूतून$ +^खोल/खोल/खोल$ +^दी/दी/दी$ +^ग्यान/ग्य$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^पैलिक/*पैलिक$ +^भटे/भटे$ +^तैय्यार/तैय्यार$ +^छ्या/छ$ +^और/और$ +^उनूनथैं/उनूनथैं$ +^कयीना/*कयीना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^बखत/बखत$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^दिन/दी/दिन$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^मैना/*मैना$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^साल/साल$ +^खिन/खिन/खिन$ +^इन्तजार/*इन्तजार$ +^करा/करा/करा/कर$ +^और/और$ +^अब/अब$ +^यो/यो/यो$ +^बखत/बखत$ +^आग्योछ/आ$ +^उनून/उनून/उनून$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^एक/एक$ +^तिहाई/*तिहाई$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^लोगून/लोग$ +^मारून/मार$ +^छ्यो/छ$ +^उनूनले/उनूनले$ +^वाँ/वाँ$ +^घुड़ान/*घुड़ान$ +^में/में$ +^सवार/*सवार$ +^सिपाईन/सिपाई$ +^की/की/की$ +^एक/एक$ +^भौत/भौत/भौत$ +^ठूली/*ठूली$ +^सेना/*सेना$ +^जमा/*जमा$ +^भैछ/*भैछ$ +^,/,$ +^जिनेरी/*जिनेरी$ +^गिनती/*गिनती$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^बीस/*बीस$ +^करोड़/*करोड़$ +^सुणछ्य/सुण$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^घोड़ान/*घोड़ान$ +^और/और$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^बैठिना/बैठ$ +^का/का$ +^जिनून/जिनून$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^दर्शन/*दर्शन$ +^में/में$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^इसा/इसा$ +^देखीछ्या/*देखीछ्या$ +^,/,$ +^उनार/उनार/उनार$ +^छाती/*छाती$ +^की/की/की$ +^रक्षा/*रक्षा$ +^करून/कर$ +^वालो/वालो$ +^कवच/*कवच$ +^आगा/*आगा$ +^को/को$ +^जसो/जसो$ +^लाल/*लाल$ +^,/,$ +^चटको/*चटको$ +^नीला/*नीला$ +^और/और$ +^गन्धक/*गन्धक$ +^को/को$ +^जसो/जसो$ +^पिला/पि$ +^छ्यो/छ$ +^घोड़ान/*घोड़ान$ +^का/का$ +^ख्वारा/ख्वारा$ +^बागक/*बागक$ +^ख्वारान/ख्वारा$ +^का/का$ +^जसा/*जसा$ +^लागून/*लागून$ +^मरैछ्या/*मरैछ्या$ +^,/,$ +^उनार/उनार/उनार$ +^मुँख/मुँख$ +^भटे/भटे$ +^आगो/*आगो$ +^,/,$ +^धुआँ/*धुआँ$ +^और/और$ +^गंधक/*गंधक$ +^निकलून/*निकलून$ +^मरैछ्यो/*मरैछ्यो$ +^इन/इन$ +^तीनू/*तीनू$ +^बिपत्तिन/*बिपत्तिन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जो/जो$ +^घोड़ान/*घोड़ान$ +^का/का$ +^मुँख/मुँख$ +^भटे/भटे$ +^निकलछ्य/निकल$ +^आगो/*आगो$ +^,/,$ +^और/और$ +^धुआँ/*धुआँ$ +^और/और$ +^गन्धक/*गन्धक$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^एक/एक$ +^तिहाई/*तिहाई$ +^लोग/लोग$ +^मार/मार/मार$ +^डाली/डाल$ +^ग्या/ग्य$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^घोड़ान/*घोड़ान$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^लोगून/लोग$ +^मारूना/*मारूना$ +^खिन/खिन/खिन$ +^द्वी/द्वी$ +^अलग/अलग$ +^चीज/चीज$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^पैलि/पैलि$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^जो/जो$ +^उनार/उनार/उनार$ +^मुँख/मुँख$ +^भटे/भटे$ +^निकलछी/निकल$ +^,/,$ +^और/और$ +^दुसरी/*दुसरी$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पुछौड़/*पुछौड़$ +^में/में$ +^छी/छ$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पुछौड़/*पुछौड़$ +^स्याँपून/स्याँप$ +^का/का$ +^जसा/*जसा$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^पुछौड़ान/*पुछौड़ान$ +^में/में$ +^लोगून/लोग$ +^काटून/*काटून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मुँख/मुँख$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^छ्या/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^बाकि/*बाकि$ +^लोग/लोग$ +^जो/जो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बिपत्तिन/*बिपत्तिन$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^नी/नी$ +^मारी/मार$ +^गैछ्या/गै/गै$ +^,/,$ +^उनूनले/उनूनले$ +^अब/अब$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^बुरा/बुरा$ +^कामून/काम$ +^है/है$ +^मन/मन$ +^नै/नै$ +^फिरायो/*फिरायो$ +^उनूनले/उनूनले$ +^खून/खून$ +^करूनो/कर$ +^,/,$ +^जादू/*जादू$ +^-/-$ +^टोना/*टोना$ +^,/,$ +^ब्यभिचार/ब्यभिचार$ +^और/और$ +^चोरी/चोरी$ +^करून/कर$ +^है/है$ +^मन/मन$ +^नै/नै$ +^फिरायो/*फिरायो$ +^उनूनले/उनूनले$ +^भूतून/भूत$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^हातुन/*हातुन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^से/*से$ +^बनाईना/बनाईना$ +^का/का$ +^चीजून/चीज$ +^की/की/की$ +^पूजा/*पूजा$ +^करूनो/कर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^छोड़यो/*छोड़यो$ +^,/,$ +^जसकैं/जैस+तरह$ +^कि/कि/कि$ +^सुन/*सुन$ +^या/या/या$ +^चाँदी/*चाँदी$ +^या/या/या$ +^पीतल/*पीतल$ +^या/या/या$ +^लाकड़ा/*लाकड़ा$ +^का/का$ +^बनाईना/बनाईना$ +^का/का$ +^मूर्तिन/*मूर्तिन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^मूर्तिन/*मूर्तिन$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^देख/देख/देख/देख$ +^सकना/सका$ +^,/,$ +^नै/नै$ +^सुण/सुण/सुण$ +^सकना/सका$ +^,/,$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^हिट/*हिट$ +^सकना/सका$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^एक/एक$ +^और/और$ +^ताकतवर/*ताकतवर$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^स/स/स$ +^एक/एक$ +^बादल/*बादल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^घेरिना/*घेरिना$ +^को/को$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^भटे/भटे$ +^उतरून/*उतरून$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^और/और$ +^एक/एक$ +^मेंघधनुष/*मेंघधनुष$ +^उक/उक/उक$ +^ख्वारा/ख्वारा$ +^का/का$ +^चारू/चारू$ +^तरफ/तरफ$ +^छ्यो/छ$ +^उक/उक/उक$ +^मुँख/मुँख$ +^में/में$ +^सूरज/*सूरज$ +^की/की/की$ +^जसी/*जसी$ +^चमक/*चमक$ +^छी/छ$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^खुटा/खुटा$ +^आगा/*आगा$ +^का/का$ +^खंम्बा/*खंम्बा$ +^का/का$ +^जसा/*जसा$ +^छ्या/छ$ +^उको/उको$ +^दैंन/*दैंन$ +^खुटो/*खुटो$ +^समुन्दर/*समुन्दर$ +^में/में$ +^राखिना/राख$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उको/उको$ +^बौं/*बौं$ +^खुटो/*खुटो$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^राखिना/राख$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^उक/उक/उक$ +^हात/हात$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^नानि/नानि/नानि$ +^किताब/किताब$ +^छी/छ$ +^जो/जो$ +^खुलीना/*खुलीना$ +^की/की/की$ +^छी/छ$ +^उ/उ/उ$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जोरले/जोर+ले$ +^चिल्लाछ/*चिल्लाछ$ +^,/,$ +^उकी/उकी$ +^आवाज/आवाज$ +^बाघका/*बाघका$ +^समान/समान/समान$ +^छी/छ$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^चिल्लाछ/*चिल्लाछ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उले/उले$ +^सात/सात$ +^आवाज/आवाज$ +^सुणयान/*सुणयान$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^गर्जन/*गर्जन$ +^की/की/की$ +^जसी/*जसी$ +^आवाज/आवाज$ +^छी/छ$ +^जब/जब/जब$ +^सातूँ/*सातूँ$ +^गर्जन/*गर्जन$ +^की/की/की$ +^जोर/जोर$ +^की/की/की$ +^आवाज/आवाज$ +^सुणाई/*सुणाई$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^जो/जो$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^सुणछ्य/सुण$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^मैं/मैं/मैं$ +^लिखून/*लिखून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैय्यार/तैय्यार$ +^छयूँ/*छयूँ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^भटे/भटे$ +^यो/यो/यो$ +^आवाज/आवाज$ +^सुणछ्य/सुण$ +^,/,$ +^“/“$ +^जो/जो$ +^बात/बात$ +^गर्जन/*गर्जन$ +^की/की/की$ +^आवाज/आवाज$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^सुणियान/*सुणियान$ +^उनून/उनून/उनून$ +^गुप्त/*गुप्त$ +^राख/राख/राख$ +^,/,$ +^और/और$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^जन/जन$ +^लिख/लिख/लिख/लिख$ +^”/”$ +^जो/जो$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^स/स/स$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^समुन्द्र/*समुन्द्र$ +^और/और$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^ठाड़/ठाड़$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^अपूनो/अपूनो$ +^दैन/दैन$ +^हात/हात$ +^स्वर्गा/*स्वर्गा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^कसम/कसम$ +^खान/खान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उठाछ/उठा$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^हमेशा/हमेशा$ +^-/-$ +^हमेशा/हमेशा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ज्यून/ज्यून$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^जेले/जेले$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^,/,$ +^धरती/धरती$ +^और/और$ +^समुन्द्र/*समुन्द्र$ +^और/और$ +^उमें/उ+में$ +^रून/रू$ +^वाला/वाला$ +^सब/सब$ +^चीजून/चीज$ +^बनाछ/बना$ +^,/,$ +^उकी/उकी$ +^नामेकी/*नामेकी$ +^कसम/कसम$ +^खाभेरन/*खाभेरन$ +^उले/उले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^की/की/की$ +^“/“$ +^अब/अब$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बात/बात$ +^खिन/खिन/खिन$ +^और/और$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^इन्तजार/*इन्तजार$ +^नी/नी$ +^करून/कर$ +^पड़ोलो/*पड़ोलो$ +^अब/अब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^पुरी/पुरी$ +^हो/हो$ +^जाला/जा$ +^”/”$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^सतूँ/*सतूँ$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^की/की/की$ +^आवाज/आवाज$ +^दिना/*दिना$ +^का/का$ +^दिनून/दिन$ +^में/में$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^तुरी/*तुरी$ +^बजून/*बजून$ +^में/में$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^उ/उ/उ$ +^योजना/*योजना$ +^पुरी/पुरी$ +^हो/हो$ +^जालि/जा$ +^जो/जो$ +^उले/उले$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^लोगून/लोग$ +^बताईना/*बताईना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^जो/जो$ +^उकी/उकी$ +^सेवा/सेवा$ +^करछ्या/कर/कर$ +^लेकिन/लेकिन$ +^और/और$ +^लोगून/लोग$ +^नै/नै$ +^बताई/बता$ +^तब/तब$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^उ/उ/उ$ +^आवाज/आवाज$ +^सुणछ्य/सुण$ +^,/,$ +^जेले/जेले$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^भटे/भटे$ +^मैंथैं/मैं+थैं$ +^बात/बात$ +^करिना/कर$ +^की/की/की$ +^छी/छ$ +^आवाज/आवाज$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैंथैं/मैं+थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^जा/जा/जा$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^किताब/किताब$ +^स/स/स$ +^लीले/*लीले$ +^जो/जो$ +^स्वर्गदूता/*स्वर्गदूता$ +^का/का$ +^हात/हात$ +^में/में$ +^खुलीना/*खुलीना$ +^की/की/की$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^समुन्द्र/*समुन्द्र$ +^में/में$ +^ठाड़/ठाड़$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^और/और$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^स्वर्गदूतका/*स्वर्गदूतका$ +^पास/पास$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^नानि/नानि/नानि$ +^किताब/किताब$ +^मैंस/मैंस$ +^दे/दी$ +^”/”$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^मैंथै/*मैंथै$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^येस/येस$ +^खा/खा/खा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^;/;$ +^येको/*येको$ +^स्वाद/*स्वाद$ +^मौ/मौ$ +^जसो/जसो$ +^मिठो/*मिठो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^में/में$ +^येको/*येको$ +^कड़वाट/*कड़वाट$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^तेरो/तेरो$ +^पेट/*पेट$ +^तखलीफ/*तखलीफ$ +^द्योलो/द्याल$ +^”/”$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^उ/उ/उ$ +^नानि/नानि/नानि$ +^किताब/किताब$ +^ली/ली/ली$ +^लीछ/ली$ +^जो/जो$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पकड़िना/*पकड़िना$ +^की/की/की$ +^छी/छ$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^खा/खा/खा$ +^लीछ/ली$ +^,/,$ +^और/और$ +^सच्ची/सच्ची$ +^में/में$ +^उको/उको$ +^स्वाद/*स्वाद$ +^मौ/मौ$ +^जसो/जसो$ +^मिठो/*मिठो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^ऊस/ऊस$ +^निगलछ्य/*निगलछ्य$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^मेरो/*मेरो$ +^पेट/*पेट$ +^कड़वाट/*कड़वाट$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दुखून/दुख$ +^लागछै/लाग$ +^तब/तब$ +^मैंथै/*मैंथै$ +^यो/यो/यो$ +^कईग्यो/*कईग्यो$ +^,/,$ +^“/“$ +^तैंस/तैंस$ +^अलग/अलग$ +^-/-$ +^अलग/अलग$ +^समूह/*समूह$ +^और/और$ +^देशा/देशा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^,/,$ +^अलग/अलग$ +^-/-$ +^अलग/अलग$ +^भाषा/*भाषा$ +^बोलून/बोल$ +^वाला/वाला$ +^लोगून/लोग$ +^और/और$ +^राजान/राजा$ +^एक/एक$ +^बार/बार$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^है/है$ +^बतून/*बतून$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^तैंस/तैंस$ +^बतून/*बतून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कुंछो/कुं$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^मैंस/मैंस$ +^नापूनखिन/*नापूनखिन$ +^एक/एक$ +^डंडा/*डंडा$ +^दीई/दी$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^उठ/उठ/उठ$ +^और/और$ +^जा/जा/जा$ +^,/,$ +^म्यारा/म्यारा$ +^मन्दिरा/*मन्दिरा$ +^का/का$ +^वेदी/*वेदी$ +^स/स/स$ +^नाप/*नाप$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^गिनती/*गिनती$ +^कर/कर/कर$ +^जो/जो$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^में/में$ +^अराधना/अराधना$ +^करून/कर$ +^मर्यान/मार$ +^”/”$ +^लेकिन/लेकिन$ +^भ्यार/भ्यार$ +^वाला/वाला$ +^खाला/खा$ +^स/स/स$ +^छोड़ी/छोड़$ +^दीये/दी$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^जन/जन$ +^नाप/*नाप$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उ/उ/उ$ +^जो/जो$ +^मैंमें/मैं+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^नै/नै$ +^करना/कर$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बयालीस/*बयालीस$ +^मैंनान/*मैंनान$ +^तक/तक$ +^म्यारा/म्यारा$ +^शैहर/शैहर$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^में/में$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^कराला/करा$ +^“/“$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अपून/अपून$ +^द्वी/द्वी$ +^गवान/*गवान$ +^यो/यो/यो$ +^अधिकार/अधिकार$ +^द्यूलो/द्याल$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^एक/एक$ +^हजार/*हजार$ +^द्वी/द्वी$ +^सौ/*सौ$ +^साठ/*साठ$ +^दिनून/दिन$ +^तक/तक$ +^टाट/*टाट$ +^ओढ़ी/*ओढ़ी$ +^भेरन/भेरन$ +^भविष्यवाणी/भविष्यवाणी$ +^करनै/कर$ +^रून/रू$ +^”/”$ +^इन/इन$ +^द्वीवै/द्वीवै$ +^जैतून/*जैतून$ +^का/का$ +^द्वी/द्वी$ +^रूख/रूख$ +^और/और$ +^द्वी/द्वी$ +^दीपदान/*दीपदान$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^प्रभु/प्रभु$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^ठाड़/ठाड़$ +^छन/छ$ +^और/और$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^उनून/उनून/उनून$ +^नुकशान/*नुकशान$ +^पुजून/*पुजून$ +^चाछो/चा$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उनार/उनार/उनार$ +^मुँख/मुँख$ +^भटे/भटे$ +^आगो/*आगो$ +^निकल/निकल/निकल$ +^भेरन/भेरन$ +^उनार/उनार/उनार$ +^बैरिन/*बैरिन$ +^भस्म/*भस्म$ +^करछी/कर$ +^;/;$ +^और/और$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^उनून/उनून/उनून$ +^नुकशान/*नुकशान$ +^पुजून/*पुजून$ +^चालो/चा$ +^त/त/त$ +^पक्का/*पक्का$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^मार/मार/मार$ +^डाली/डाल$ +^जालो/जा$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^भविष्यवाणी/भविष्यवाणी$ +^दीना/*दीना$ +^का/का$ +^दौरान/*दौरान$ +^बरखा/बरखा$ +^स/स/स$ +^रोकना/*रोकना$ +^को/को$ +^अधिकार/अधिकार$ +^दीईना/दीईना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^सब/सब$ +^पानि/पानि$ +^में/में$ +^अधिकार/अधिकार$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^ऊस/ऊस$ +^खून/खून$ +^बनून/बना$ +^,/,$ +^और/और$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^हर/हर$ +^प्रकारै/*प्रकारै$ +^की/की/की$ +^भयानक/*भयानक$ +^बिपत्तिन/*बिपत्तिन$ +^करना/कर$ +^को/को$ +^अधिकार/अधिकार$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मिलीना/*मिलीना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^जतुक/*जतुक$ +^बार/बार$ +^चाँछ्या/चाँ/चाँ$ +^उतुक/*उतुक$ +^बार/बार$ +^इसो/इसो$ +^कर/कर/कर$ +^सकनान/सक$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^द्वीवै/द्वीवै$ +^गवा/*गवा$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेशो/*संदेशो$ +^को/को$ +^प्रचार/प्रचार$ +^कर/कर/कर$ +^चूकाला/*चूकाला$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^जानवर/*जानवर$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^गैरा/*गैरा$ +^गड्डा/*गड्डा$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^निकलोल/*निकलोल$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^द्वीवैन/द्वीवैन$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^लड़ोलो/*लड़ोलो$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^हरालो/*हरालो$ +^और/और$ +^मार/मार/मार$ +^डालोलो/*डालोलो$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^लाश/*लाश$ +^उ/उ/उ$ +^ठूला/ठूला$ +^शैहर/शैहर$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^का/का$ +^सड़कून/सड़क$ +^में/में$ +^पड़ीना/पड़ीना$ +^का/का$ +^रौला/रू$ +^,/,$ +^जाँ/जाँ$ +^उनोरो/उनोरो$ +^प्रभु/प्रभु$ +^सूली/सूली$ +^में/में$ +^चढ़ाई/चढ़ा$ +^ग्योछ/ग्य$ +^यो/यो/यो$ +^शैहरा/शैहरा$ +^स/स/स$ +^चिना/*चिना$ +^का/का$ +^रूप/रूप$ +^में/में$ +^सदोम/*सदोम$ +^और/और$ +^मिस्र/मिस्र$ +^नाम/नाम$ +^दीई/दी$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^यो/यो/यो$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^भौत/भौत/भौत$ +^बुरा/बुरा$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^जसकैं/जैस+तरह$ +^सदोम/*सदोम$ +^और/और$ +^मिस्र/मिस्र$ +^देशाक/*देशाक$ +^रूनवाला/*रूनवाला$ +^लोग/लोग$ +^छ्या/छ$ +^और/और$ +^सब/सब$ +^कुल/*कुल$ +^,/,$ +^और/और$ +^भाषा/*भाषा$ +^,/,$ +^और/और$ +^जातिन/*जातिन$ +^का/का$ +^सब/सब$ +^लोग/लोग$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^द्वी/द्वी$ +^गवान/*गवान$ +^की/की/की$ +^लाशून/*लाशून$ +^साढ़े/*साढ़े$ +^तीन/तीन$ +^दिनून/दिन$ +^तक/तक$ +^देखनै/देख$ +^रौला/रू$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^कैसे/कैसे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनेरि/उनेरि$ +^लाशून/*लाशून$ +^दफनूना/*दफनूना$ +^को/को$ +^हुकुम/हुकुम$ +^नी/नी$ +^दीन/दीन$ +^उनेरि/उनेरि$ +^मौत/मौत$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^द्वी/द्वी$ +^गवान/*गवान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बिपत्तिन/*बिपत्तिन$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^लोगून/लोग$ +^परेशान/*परेशान$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^कि/कि/कि$ +^जब/जब/जब$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सुणछ्य/सुण$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^मर/मर/मर$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^खुश/खुश$ +^होग्या/*होग्या$ +^इतुक/*इतुक$ +^की/की/की$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^खुशी/खुशी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जशन/*जशन$ +^मनून/मन$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^और/और$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^दुसरा/दुसरा$ +^स/स/स$ +^ईनाम/ईनाम$ +^दीन/दीन$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^लेकिन/लेकिन$ +^साढ़े/*साढ़े$ +^तीन/तीन$ +^दिना/*दिना$ +^का/का$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^अपूनी/अपूनी$ +^साँस/*साँस$ +^डालछ्य/डाल$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^ज्यूना/*ज्यूना$ +^हो/हो$ +^ग्या/ग्य$ +^;/;$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^खुटान/खुटा$ +^में/में$ +^ठाड़/ठाड़$ +^हो/हो$ +^ग्या/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^देखूनवाला/*देखूनवाला$ +^लोग/लोग$ +^भौत/भौत/भौत$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^डर/डर/डर$ +^ग्यो/ग्य$ +^येक/येक/येक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^द्वीवै/द्वीवै$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^बोलून/बोल$ +^सुणछ्य/सुण$ +^,/,$ +^जैले/जे+ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^जोरले/जोर+ले$ +^धध्याभेरन/*धध्याभेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^याँ/याँ$ +^मलि/मलि$ +^आ/आ/आ$ +^!/!$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दुशमन/*दुशमन$ +^देखून/देख$ +^मरैछ्या/*मरैछ्या$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बादलून/*बादलून$ +^में/में$ +^चढ़भेरन/*चढ़भेरन$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^न्हैग्या/न्है/न्हैजा$ +^उई/उई/उ+ई$ +^बखत/बखत$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^भौत/भौत/भौत$ +^ठूलो/ठूलो$ +^भूचाल/*भूचाल$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^घरून/घर$ +^को/को$ +^दसवाँ/*दसवाँ$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^खिती/खिती$ +^ग्यो/ग्य$ +^;/;$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^भूचाल/*भूचाल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सात/सात$ +^हजार/*हजार$ +^लोग/लोग$ +^मरि/*मरि$ +^ग्या/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^बच/बच/बच$ +^गैछ्या/गै/गै$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^डरले/डर$ +^रून/रू$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वरै/परमेश्वरै$ +^की/की/की$ +^महिमा/महिमा$ +^करून/कर$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^जो/जो$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^यो/यो/यो$ +^दुसरी/*दुसरी$ +^बिपत्ति/*बिपत्ति$ +^को/को$ +^अन्त/*अन्त$ +^छ्यो/छ$ +^;/;$ +^लेकिन/लेकिन$ +^आजि/*आजि$ +^एक/एक$ +^और/और$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^जल्दी/जल्दी$ +^ऊँन/आ/ऊँन/ऊँन$ +^वाली/वाली$ +^छै/छ$ +^जब/जब/जब$ +^सतू/*सतू$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सतू/*सतू$ +^तुरी/*तुरी$ +^बजाछ/*बजाछ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^जोरले/जोर+ले$ +^धध्यून/*धध्यून$ +^सुणछ्य/सुण$ +^,/,$ +^संसारो/*संसारो$ +^में/में$ +^अब/अब$ +^और/और$ +^कोई/कोई$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^जो/जो$ +^राज/*राज$ +^करो/कर$ +^केवल/केवल$ +^हमोरो/हमोरो$ +^प्रभु/प्रभु$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^और/और$ +^उको/उको$ +^चुनिना/*चुनिना$ +^को/को$ +^मसीह/मसीह$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^करोलो/कर$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^हमेशा/हमेशा$ +^-/-$ +^हमेशा/हमेशा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^करोलो/कर$ +^और/और$ +^तब/तब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^चौबीस/*चौबीस$ +^प्राचीनून/*प्राचीनून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^अपून/अपून$ +^-/-$ +^अपून/अपून$ +^सिंहासन/*सिंहासन$ +^में/में$ +^बैठिना/बैठ$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^झुकभेरन/झुक+भेरन$ +^यो/यो/यो$ +^कैभेरन/कु+भेरन$ +^परमेश्वरै/परमेश्वरै$ +^की/की/की$ +^अराधना/अराधना$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^कुंन/*कुंन$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^सर्वशक्तिमान/*सर्वशक्तिमान$ +^प्रभु/प्रभु$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^हमेशा/हमेशा$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^उनवालो/आ+वालो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^हम/हम/हम$ +^तेरो/तेरो$ +^धन्यबाद/*धन्यबाद$ +^करनू/कर$ +^किलैकी/किलैकी$ +^तैले/तै+ले$ +^अपूनी/अपूनी$ +^महान/महान$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^दिखाईना/*दिखाईना$ +^की/की/की$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^तैले/तै+ले$ +^संसारा/संसारा$ +^में/में$ +^अपूनो/अपूनो$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^कर/कर/कर$ +^दी/दी/दी$ +^हैछ/*हैछ$ +^”/”$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^जो/जो$ +^तैमें/त्यारा+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^नै/नै$ +^करना/कर$ +^भौत/भौत/भौत$ +^गुस्सा/*गुस्सा$ +^में/में$ +^छन/छ$ +^किलैकी/किलैकी$ +^अब/अब$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^आग्योछ/आ$ +^कि/कि/कि$ +^तेरो/तेरो$ +^गुस्सा/*गुस्सा$ +^गैर/गैर$ +^-/-$ +^यहूदीन/यहूदी$ +^में/में$ +^अ/*अ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आग्योछ/आ$ +^कि/कि/कि$ +^तै/तै/तै$ +^मरिना/*मरिना$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^न्याय/न्याय$ +^करो/कर$ +^,/,$ +^अब/अब$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^छै/छ$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^लोगून/लोग$ +^ईनाम/ईनाम$ +^द्योलो/द्याल$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^तेरि/तेरि$ +^सेवा/सेवा$ +^करनान/कर$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^जो/जो$ +^तेरो/तेरो$ +^सम्मान/*सम्मान$ +^करनान/कर$ +^जब/जब/जब$ +^कि/कि/कि$ +^उई/उई/उ+ई$ +^बखत/बखत$ +^तै/तै/तै$ +^उनून/उनून/उनून$ +^नाश/नाश$ +^कर/कर/कर$ +^देले/दी$ +^जिनूनले/जिनून+ले$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^बिनाश/बिनाश$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^जो/जो$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^खोलि/खोल$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^में/में$ +^वाचा/*वाचा$ +^को/को$ +^सन्दूक/*सन्दूक$ +^दिखाई/दिखा$ +^दीछ/दी$ +^;/;$ +^और/और$ +^उई/उई/उ+ई$ +^बखत/बखत$ +^चाल/*चाल$ +^चमकछ्य/*चमकछ्य$ +^और/और$ +^गर्जन/*गर्जन$ +^और/और$ +^भूचाल/*भूचाल$ +^हुन/हो$ +^मरैछ्या/*मरैछ्या$ +^,/,$ +^और/और$ +^आकाश/आकाश$ +^भटे/भटे$ +^ठूल/ठूल$ +^-/-$ +^ठूलो/ठूलो$ +^मारो/मार$ +^पड़छ्य/पड़$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^खत्म/*खत्म$ +^हो/हो$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^आकाश/आकाश$ +^में/में$ +^अद्धभुत/*अद्धभुत$ +^चिन/*चिन$ +^दिखाई/दिखा$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^एक/एक$ +^स्यैनिमैंसी/*स्यैनिमैंसी$ +^चाँद/*चाँद$ +^में/में$ +^ठाड़/ठाड़$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^प्रगट/प्रगट$ +^भैछ/*भैछ$ +^जैले/जे+ले$ +^इसा/इसा$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^पैनिना/*पैनिना$ +^छ्या/छ$ +^जो/जो$ +^सूर्य/*सूर्य$ +^का/का$ +^जसा/*जसा$ +^चमक/*चमक$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^अपून/अपून$ +^ख्वारा/ख्वारा$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^मुकुट/*मुकुट$ +^पैनिना/*पैनिना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^जैमें/जैस+में$ +^बार/बार$ +^तारा/तारा$ +^छ्या/छ$ +^उ/उ/उ$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^गर्भवती/गर्भवती$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उको/उको$ +^नान्तिनो/नान्तिनो$ +^हुना/हो$ +^को/को$ +^बखत/बखत$ +^आग्यो/आ$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^बच्चा/बच्चा$ +^का/का$ +^जन्म/जन्म$ +^दीना/*दीना$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^पीड़ै/*पीड़ै$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^चिल्ला/*चिल्ला$ +^मरैछी/*मरैछी$ +^एक/एक$ +^आजि/*आजि$ +^चिन/*चिन$ +^आकाश/आकाश$ +^में/में$ +^दिखाई/दिखा$ +^दीछ/दी$ +^;/;$ +^एक/एक$ +^लाल/*लाल$ +^रंगोको/*रंगोको$ +^ठूलो/ठूलो$ +^अजगर/*अजगर$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उक/उक/उक$ +^सात/सात$ +^ख्वारा/ख्वारा$ +^छ्या/छ$ +^और/और$ +^दस/*दस$ +^सींग/*सींग$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^सातू/*सातू$ +^ख्वारान/ख्वारा$ +^में/में$ +^सात/सात$ +^मुकुट/*मुकुट$ +^छ्या/छ$ +^उले/उले$ +^आकाश/आकाश$ +^का/का$ +^एक/एक$ +^तिहाई/*तिहाई$ +^तारान/तारा$ +^अपून/अपून$ +^पूछड़ा/*पूछड़ा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^खींचभेरन/*खींचभेरन$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^खित/*खित$ +^दीयान/दी$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^अजगर/*अजगर$ +^उ/उ/उ$ +^गर्भवती/गर्भवती$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^ठाड़/ठाड़$ +^हो/हो$ +^ग्यो/ग्य$ +^ताकि/ताकि$ +^उक/उक/उक$ +^नन्तिनो/*नन्तिनो$ +^हुनै/हो$ +^ऊस/ऊस$ +^खा/खा/खा$ +^जौ/जा$ +^तब/तब$ +^उ/उ/उ$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^एक/एक$ +^च्याला/च्याला$ +^स/स/स$ +^जन्म/जन्म$ +^दीछ/दी$ +^लेकिन/लेकिन$ +^ऊस/ऊस$ +^अजगर/*अजगर$ +^नै/नै$ +^खा/खा/खा$ +^सक्यो/*सक्यो$ +^किलैकी/किलैकी$ +^ऊस/ऊस$ +^तुरन्त/तुरन्त$ +^छीन/*छीन$ +^ली/ली/ली$ +^ग्यो/ग्य$ +^और/और$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^सिंहासना/*सिंहासना$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^ल्याई/ल्या$ +^ग्योछ/ग्य$ +^उ/उ/उ$ +^लड़का/*लड़का$ +^एक/एक$ +^लूवाक/*लूवाक$ +^दण्डा/*दण्डा$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^राज/*राज$ +^करोलो/कर$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^बिरान/बिरान$ +^जागा/जागा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भागी/भाग$ +^जाछी/जा$ +^,/,$ +^जाँ/जाँ$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^उ/उ/उ$ +^खिन/खिन/खिन$ +^एक/एक$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^तैय्यार/तैय्यार$ +^करिना/कर$ +^की/की/की$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^वाँ/वाँ$ +^एक/एक$ +^हजार/*हजार$ +^द्वी/द्वी$ +^सौ/*सौ$ +^साठ/*साठ$ +^दिन/दी/दिन$ +^तक/तक$ +^पालि/*पालि$ +^जालि/जा$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^लड़ाई/*लड़ाई$ +^भैछ/*भैछ$ +^,/,$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^खास/खास$ +^स्वर्गदूतून/स्वर्गदूत$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जैको/जैको$ +^नाम/नाम$ +^मीकाईल/*मीकाईल$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^अपून/अपून$ +^अधीन/*अधीन$ +^रूनवाला/*रूनवाला$ +^स्वर्गदूतून/स्वर्गदूत$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^अजगर/*अजगर$ +^में/में$ +^हमला/*हमला$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^अजगर/*अजगर$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^दुष्ट/*दुष्ट$ +^दूतून/*दूतून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मीकाईल/*मीकाईल$ +^का/का$ +^खिलाफ/खिलाफ$ +^लड़ाई/*लड़ाई$ +^लड़छ्य/*लड़छ्य$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उ/उ/उ$ +^अजगर/*अजगर$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^दूतून/*दूतून$ +^हरा/*हरा$ +^दीछ/दी$ +^और/और$ +^उनून/उनून/उनून$ +^,/,$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^भटे/भटे$ +^भ्यार/भ्यार$ +^निकाल/निकाल/निकाल$ +^दीछ/दी$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^ऊस/ऊस$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^दुष्ट/*दुष्ट$ +^दूतून/*दूतून$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^खित/*खित$ +^दीछ/दी$ +^यो/यो/यो$ +^ठूलो/ठूलो$ +^अजगर/*अजगर$ +^,/,$ +^उई/उई/उ+ई$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^भौत/भौत/भौत$ +^पैलि/पैलि$ +^स्याँपा/*स्याँपा$ +^का/का$ +^रूप/रूप$ +^में/में$ +^दिखाई/दिखा$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^शैतान/शैतान$ +^या/या/या$ +^दोष/दोष$ +^लगून/*लगून$ +^वालो/वालो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कुंनान/कुं$ +^यो/यो/यो$ +^उई/उई/उ+ई$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^यो/यो/यो$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^ध्वाका/ध्वाका$ +^दीनै/दी$ +^आर्योछ/*आर्योछ$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^भटे/भटे$ +^कैसे/कैसे$ +^जोरले/जोर+ले$ +^यो/यो/यो$ +^कुंन/*कुंन$ +^सुणछ्य/सुण$ +^,/,$ +^“/“$ +^अब/अब$ +^हमोरो/हमोरो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^अपून/अपून$ +^लोगून/लोग$ +^बचाल/*बचाल$ +^!/!$ +^और/और$ +^अब/अब$ +^उ/उ/उ$ +^अपूनी/अपूनी$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^को/को$ +^इस्तमाल/*इस्तमाल$ +^करोलो/कर$ +^और/और$ +^राजा/राजा$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^करोलो/कर$ +^!/!$ +^अब/अब$ +^उनोरो/उनोरो$ +^मसीह/मसीह$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^अपूनो/अपूनो$ +^अधिकारो/*अधिकारो$ +^को/को$ +^दावा/*दावा$ +^करोलो/कर$ +^!/!$ +^अब/अब$ +^शैतान/शैतान$ +^हमार/हमार$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^ठाड़/ठाड़$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^हमार/हमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^का/का$ +^भाईन/भाई$ +^में/में$ +^दिन/दी/दिन$ +^-/-$ +^रात/रात$ +^दोष/दोष$ +^नी/नी$ +^लगालो/लगा$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^ऊस/ऊस$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^भटे/भटे$ +^भ्यार/भ्यार$ +^खित/*खित$ +^दी/दी/दी$ +^हैछ/*हैछ$ +^”/”$ +^उनून/उनून/उनून$ +^उ/उ/उ$ +^मेम्ना/*मेम्ना$ +^का/का$ +^खून/खून$ +^की/की/की$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^हराछ/*हराछ$ +^जो/जो$ +^उनून/उनून/उनून$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पापून/पाप$ +^छुड़ून/*छुड़ून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मर/मर/मर$ +^गैछ्यो/गै$ +^उनूनले/उनूनले$ +^ऊस/ऊस$ +^हरा/*हरा$ +^दीछ/दी$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यो/यो/यो$ +^कुंनै/कुं$ +^रियान/*रियान$ +^कि/कि/कि$ +^मेम्‍ना/*मेम्‍ना$ +^उनोरो/उनोरो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^छै/छ$ +^याँ/याँ$ +^तक/तक$ +^कि/कि/कि$ +^मार/मार/मार$ +^डाली/डाल$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यो/यो/यो$ +^कुंन/*कुंन$ +^है/है$ +^पछिल/पछिल$ +^नै/नै$ +^हटिया/*हटिया$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^तुम/तुम$ +^सबून/सबून$ +^खुश/खुश$ +^हुन/हो$ +^चैछो/चा$ +^जो/जो$ +^याँ/याँ$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^रूनान/रू$ +^लेकिन/लेकिन$ +^तुम/तुम$ +^जो/जो$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^छा/छ$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^समुद्र/*समुद्र$ +^में/में$ +^छा/छ$ +^,/,$ +^तरस/*तरस$ +^खायी/*खायी$ +^जान/जा$ +^चैछो/चा$ +^किलैकी/किलैकी$ +^शैतान/शैतान$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^तलि/तलि$ +^आग्योछ/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^भौत/भौत/भौत$ +^गुस्सा/*गुस्सा$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^जाणछो/जाण$ +^कि/कि/कि$ +^उको/उको$ +^पास/पास$ +^काम/काम$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^बखत/बखत$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^जब/जब/जब$ +^अजगर/*अजगर$ +^समझ/समझ/समझ/समझ$ +^ग्यो/ग्य$ +^कि/कि/कि$ +^मैं/मैं/मैं$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^खित/*खित$ +^दीग्यू/*दीग्यू$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उले/उले$ +^उ/उ/उ$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^स/स/स$ +^जैको/जैको$ +^च्योलो/च्योलो$ +^पैद/पैद$ +^हो/हो$ +^रेछ्यो/*रेछ्यो$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^सतून/सता$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उक/उक/उक$ +^पछिल/पछिल$ +^भागछ्य/भाग$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उ/उ/उ$ +^स्यैनिमैंसी/*स्यैनिमैंसी$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^एक/एक$ +^ठूला/ठूला$ +^उकाब/*उकाब$ +^का/का$ +^द्वी/द्वी$ +^पंख/*पंख$ +^दीई/दी$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^उ/उ/उ$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^भटे/भटे$ +^उड़/*उड़$ +^जौ/जा$ +^जो/जो$ +^बिरान/बिरान$ +^जागा/जागा$ +^में/में$ +^उ/उ/उ$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^तैय्यार/तैय्यार$ +^करिना/कर$ +^की/की/की$ +^छी/छ$ +^वाँ/वाँ$ +^साढ़े/*साढ़े$ +^तीन/तीन$ +^साल/साल$ +^तक/तक$ +^उकी/उकी$ +^देखभाल/*देखभाल$ +^करि/कर$ +^ग्यो/ग्य$ +^ताकि/ताकि$ +^अजगर/*अजगर$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^नै/नै$ +^पुज/*पुज$ +^सको/*सको$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^उ/उ/उ$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^स/स/स$ +^बगून/*बगून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^अजगर/*अजगर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^मुँख/मुँख$ +^भटे/भटे$ +^पानि/पानि$ +^एक/एक$ +^नदी/नदी$ +^उगल/*उगल$ +^छै/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उ/उ/उ$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^स/स/स$ +^धरती/धरती$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मद्दत/मद्दत$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^धरती/धरती$ +^फाट/*फाट$ +^गै/गै/गै$ +^और/और$ +^उको/उको$ +^मुँख/मुँख$ +^खुल/*खुल$ +^ग्यो/ग्य$ +^और/और$ +^अजगर/*अजगर$ +^का/का$ +^मुँख/मुँख$ +^भटे/भटे$ +^निकलीना/*निकलीना$ +^को/को$ +^पानि/पानि$ +^धरतीका/*धरतीका$ +^भितर/भितर$ +^न्हैजाछो/न्हैजा$ +^तब/तब$ +^अजगर/*अजगर$ +^उ/उ/उ$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^खिन/खिन/खिन$ +^गुस्सा/*गुस्सा$ +^भ्योछ/भ्य$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उले/उले$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^का/का$ +^सन्तानून/*सन्तानून$ +^का/का$ +^बिरोध/बिरोध$ +^में/में$ +^लड़ाई/*लड़ाई$ +^घोषणा/*घोषणा$ +^करछ्य/कर/कर$ +^मतलब/मतलब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^खिलाफ/खिलाफ$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^हुकमून/हुकम$ +^मान्नान/*मान्नान$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^सिखाईना/*सिखाईना$ +^का/का$ +^बातुन/बातु$ +^में/में$ +^मजबूतीले/*मजबूतीले$ +^बनिना/बन$ +^का/का$ +^रूनान/रू$ +^तब/तब$ +^उ/उ/उ$ +^अजगर/*अजगर$ +^न्हैजाछो/न्हैजा$ +^और/और$ +^समुद्रा/*समुद्रा$ +^का/का$ +^किनार/किनार$ +^में/में$ +^ठाड़/ठाड़$ +^हो/हो$ +^ग्यो/ग्य$ +^तब/तब$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^एक/एक$ +^जानवर/*जानवर$ +^स/स/स$ +^समुद्र/*समुद्र$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^निकलून/*निकलून$ +^देखछय/*देखछय$ +^,/,$ +^जैका/जैका$ +^दस/*दस$ +^सींग/*सींग$ +^और/और$ +^सात/सात$ +^ख्वारा/ख्वारा$ +^छ्या/छ$ +^उक/उक/उक$ +^सींगून/*सींगून$ +^में/में$ +^दस/*दस$ +^राजमुकुट/*राजमुकुट$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^हरेक/हरेक$ +^ख्वारान/ख्वारा$ +^में/में$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^बुराई/बुराई$ +^का/का$ +^नाम/नाम$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^जो/जो$ +^जानवर/*जानवर$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^उ/उ/उ$ +^चिताको/*चिताको$ +^जसो/जसो$ +^छ्यो/छ$ +^;/;$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^खुटा/खुटा$ +^भालू/*भालू$ +^का/का$ +^जसा/*जसा$ +^और/और$ +^मुँख/मुँख$ +^बाघो/*बाघो$ +^जसो/जसो$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^अजगर/*अजगर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^अपूनी/अपूनी$ +^ताकत/*ताकत$ +^दीछ/दी$ +^और/और$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^करना/कर$ +^को/को$ +^अधिकार/अधिकार$ +^दीई/दी$ +^ग्योछ/ग्य$ +^उक/उक/उक$ +^ख्वारान/ख्वारा$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^ख्वारा/ख्वारा$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^भौत/भौत/भौत$ +^ठूलो/ठूलो$ +^घ/*घ$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^जो/जो$ +^उक/उक/उक$ +^मौत/मौत$ +^को/को$ +^कारण/कारण$ +^बन/बन/बन$ +^सकछ्यो/सक$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उको/उको$ +^उ/उ/उ$ +^घ/*घ$ +^ठीक/ठीक$ +^होग्यो/*होग्यो$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^सब/सब$ +^लोग/लोग$ +^ताजुब/*ताजुब$ +^हो/हो$ +^जाछो/जा$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उ/उ/उ$ +^जानवर/*जानवर$ +^पछिल/पछिल$ +^-/-$ +^पछिल/पछिल$ +^हिटून/हिट$ +^लागनान/लाग$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^अजगर/*अजगर$ +^की/की/की$ +^पूजा/*पूजा$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उले/उले$ +^उ/उ/उ$ +^जानवर/*जानवर$ +^स/स/स$ +^अधिकार/अधिकार$ +^दीईना/दीईना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उनूनले/उनूनले$ +^उ/उ/उ$ +^जानवरै/*जानवरै$ +^की/की/की$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पूजा/*पूजा$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^क्योछ/कुं$ +^“/“$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^जानवरो/*जानवरो$ +^को/को$ +^जसो/जसो$ +^ताकतवर/*ताकतवर$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उखिन/*उखिन$ +^नै/नै$ +^लड़/*लड़$ +^सकूनो/सक$ +^”/”$ +^उ/उ/उ$ +^जानवरै/*जानवरै$ +^स/स/स$ +^डींग/*डींग$ +^मारून/मार$ +^और/और$ +^परमेश्वरै/परमेश्वरै$ +^की/की/की$ +^निन्दा/निन्दा$ +^करूना/*करूना$ +^को/को$ +^अधिकार/अधिकार$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^बयालीस/*बयालीस$ +^मैंनान/*मैंनान$ +^तक/तक$ +^राज/*राज$ +^करना/कर$ +^को/को$ +^अधिकार/अधिकार$ +^दी/दी/दी$ +^ग्योछ/ग्य$ +^जानवर/*जानवर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^परमेश्वरै/परमेश्वरै$ +^की/की/की$ +^निन्दा/निन्दा$ +^करून/कर$ +^शुरू/शुरू$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^उक/उक/उक$ +^नामाका/*नामाका$ +^बिरोध/बिरोध$ +^में/में$ +^और/और$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^का/का$ +^बिरोध/बिरोध$ +^में/में$ +^बोलछो/बोल$ +^जाँ/जाँ$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^रूछो/रू$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सबून/सबून$ +^का/का$ +^बिरोध/बिरोध$ +^में/में$ +^जो/जो$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^रूनान/रू$ +^ऊस/ऊस$ +^यो/यो/यो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अधिकार/अधिकार$ +^दीई/दी$ +^ग्योछ/ग्य$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^लड़ौ/*लड़ौ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनून/उनून/उनून$ +^हारा/*हारा$ +^सको/*सको$ +^,/,$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^हरेक/हरेक$ +^कुल/*कुल$ +^और/और$ +^लोग/लोग$ +^,/,$ +^भाषान/*भाषान$ +^और/और$ +^जातिन/*जातिन$ +^में/में$ +^अधिकार/अधिकार$ +^दी/दी/दी$ +^ग्योछ/ग्य$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^सब/सब$ +^लोग/लोग$ +^उकी/उकी$ +^पूजा/*पूजा$ +^करून/कर$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^उनी/उन$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उकी/उकी$ +^पूजा/*पूजा$ +^नै/नै$ +^करि/कर$ +^जिनारा/जिनारा$ +^नाम/नाम$ +^संसारा/संसारा$ +^बनून/बना$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^जीवन/जीवन$ +^की/की/की$ +^किताब/किताब$ +^में/में$ +^लिखीना/लिख$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^यो/यो/यो$ +^जीवन/जीवन$ +^की/की/की$ +^किताब/किताब$ +^उ/उ/उ$ +^मेम्ना/*मेम्ना$ +^की/की/की$ +^किताब/किताब$ +^छै/छ$ +^जैस/जैस$ +^बलिदान/बलिदान$ +^का/का$ +^रूप/रूप$ +^मारिना/*मारिना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^स/स/स$ +^सुणछो/सुण$ +^जो/जो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^कुंन/*कुंन$ +^मरैयू/*मरैयू$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^समझना/*समझना$ +^की/की/की$ +^कोशिश/कोशिश$ +^करो/कर$ +^जिन/*जिन$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^कैद/*कैद$ +^में/में$ +^जानो/*जानो$ +^तय/*तय$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^जरूर/जरूर$ +^कैद/*कैद$ +^में/में$ +^डाली/डाल$ +^जाला/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^जिन/*जिन$ +^लोगून/लोग$ +^तलवार/*तलवार$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मारी/मार$ +^जान/जा$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^तलवारे/*तलवारे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मारी/मार$ +^जालो/जा$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^दुख/दुख$ +^सहन/सहन$ +^में/में$ +^धैर्य/*धैर्य$ +^राखून/*राखून$ +^चैछो/चा$ +^और/और$ +^उमें/उ+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करून/कर$ +^जारी/*जारी$ +^राखून/*राखून$ +^चैछो/चा$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^एक/एक$ +^और/और$ +^जानवर/*जानवर$ +^स/स/स$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^निकलून/*निकलून$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^येका/येका$ +^द्वी/द्वी$ +^सींग/*सींग$ +^छ्या/छ$ +^जसा/*जसा$ +^भेड़ा/*भेड़ा$ +^का/का$ +^हुनान/हो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^बोलछ्य/बोल$ +^त/त/त$ +^उकी/उकी$ +^आवाज/आवाज$ +^अजगर/*अजगर$ +^जसी/*जसी$ +^छ्यी/*छ्यी$ +^यो/यो/यो$ +^दुसोरो/दुसोरो$ +^जानवर/*जानवर$ +^उ/उ/उ$ +^पैला/*पैला$ +^जानवरो/*जानवरो$ +^को/को$ +^सब/सब$ +^अधिकार/अधिकार$ +^इस्तमाल/*इस्तमाल$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^दुसोरो/दुसोरो$ +^जानवर/*जानवर$ +^संसार/संसार$ +^और/और$ +^येमें/*येमें$ +^रूनवालान/*रूनवालान$ +^थैं/थैं$ +^उ/उ/उ$ +^पैला/*पैला$ +^जानवरै/*जानवरै$ +^की/की/की$ +^पूजा/*पूजा$ +^करूछो/*करूछो$ +^,/,$ +^जैको/जैको$ +^मरन/*मरन$ +^वालो/वालो$ +^घ/*घ$ +^ठीक/ठीक$ +^होग्यो/*होग्यो$ +^छ्यो/छ$ +^यो/यो/यो$ +^दुसोरो/दुसोरो$ +^जानवर/*जानवर$ +^चमत्कारा/चमत्कार$ +^का/का$ +^काम/काम$ +^देखूछ्यो/*देखूछ्यो$ +^,/,$ +^याँ/याँ$ +^तक/तक$ +^कि/कि/कि$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^आकाश/आकाश$ +^भटे/भटे$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^आगो/*आगो$ +^बरसा/*बरसा$ +^दीछ्यो/दी$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोग/लोग$ +^उ/उ/उ$ +^दुसारा/दुसारा$ +^जानवरक/*जानवरक$ +^चमत्कारा/चमत्कार$ +^का/का$ +^कामून/काम$ +^देखभेरन/*देखभेरन$ +^ध्वाका/ध्वाका$ +^खा/खा/खा$ +^ग्या/ग्य$ +^जो/जो$ +^पैला/*पैला$ +^जानवरै/*जानवरै$ +^की/की/की$ +^शक्ति/*शक्ति$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^देखूछ्यो/*देखूछ्यो$ +^दुसारा/दुसारा$ +^जानवरक/*जानवरक$ +^द्वारा/द्वारा$ +^लोगून/लोग$ +^थैं/थैं$ +^कयी/*कयी$ +^ग्यो/ग्य$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उ/उ/उ$ +^पैला/*पैला$ +^जानवरै/*जानवरै$ +^की/की/की$ +^पूजा/*पूजा$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^एक/एक$ +^मूर्ति/*मूर्ति$ +^बना/बना/बना/बन$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^तलवारै/*तलवारै$ +^घायल/*घायल$ +^करि/कर$ +^गेछ्यो/*गेछ्यो$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उ/उ/उ$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^चंगो/चंगो$ +^हो/हो$ +^गेछ्यो/*गेछ्यो$ +^दुसारा/दुसारा$ +^जानवरै/*जानवरै$ +^स/स/स$ +^पैला/*पैला$ +^जानवरै/*जानवरै$ +^की/की/की$ +^मूर्ति/*मूर्ति$ +^बनाभेरन/बना+भेरन$ +^ऊस/ऊस$ +^ज्यूनो/ज्यूनो$ +^करना/कर$ +^को/को$ +^हुकुम/हुकुम$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^पैला/*पैला$ +^जानवरै/*जानवरै$ +^की/की/की$ +^मूर्ति/*मूर्ति$ +^बोल/बोल/बोल$ +^सको/*सको$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^मरवा/मरवा/मरवा$ +^डालोलो/*डालोलो$ +^जो/जो$ +^उ/उ/उ$ +^जानवरै/*जानवरै$ +^की/की/की$ +^मूर्ति/*मूर्ति$ +^पूजा/*पूजा$ +^नै/नै$ +^करना/कर$ +^और/और$ +^दुसारा/दुसारा$ +^जानवरै/*जानवरै$ +^स/स/स$ +^नाना/*नाना$ +^-/-$ +^ठूला/ठूला$ +^,/,$ +^अमीर/*अमीर$ +^गरीब/*गरीब$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^मालिक/मालिक$ +^छन/छ$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^दास/दास$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^मजबूर/*मजबूर$ +^करछ्य/कर/कर$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^पैला/*पैला$ +^जानवरै/*जानवरै$ +^नाम/नाम$ +^की/की/की$ +^छाप/*छाप$ +^अपून/अपून$ +^दैन/दैन$ +^हात/हात$ +^में/में$ +^या/या/या$ +^अपून/अपून$ +^कपाल/*कपाल$ +^में/में$ +^लगून/*लगून$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^उई/उई/उ+ई$ +^लोग/लोग$ +^जिनूनमें/*जिनूनमें$ +^यो/यो/यो$ +^छाप/*छाप$ +^छी/छ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^चीजून/चीज$ +^खरीद/*खरीद$ +^और/और$ +^बैच/*बैच$ +^सकछ्या/सक/सक$ +^उ/उ/उ$ +^छाप/*छाप$ +^पैलि/पैलि$ +^जानवरै/*जानवरै$ +^की/की/की$ +^नामकी/*नामकी$ +^छी/छ$ +^या/या/या$ +^उकी/उकी$ +^नामस/*नामस$ +^बतून/*बतून$ +^वाली/वाली$ +^संख्या/*संख्या$ +^छी/छ$ +^येस/येस$ +^समझून/समझ$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ज्ञाने/*ज्ञाने$ +^की/की/की$ +^जरूरत/जरूरत$ +^छै/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जैस/जैस$ +^ज्ञान/ज्ञान$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^यो/यो/यो$ +^पतो/*पतो$ +^लगा/लगा/लगा$ +^सकछो/सक$ +^जानवरै/*जानवरै$ +^की/की/की$ +^संख्या/*संख्या$ +^को/को$ +^मतलब/मतलब$ +^की/की/की$ +^छै/छ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^यो/यो/यो$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^नाम/नाम$ +^छै/छ$ +^यो/यो/यो$ +^संख्या/*संख्या$ +^छ/*छ$ +^:/:$ +^सौ/*सौ$ +^छियासठ/*छियासठ$ +^छै/छ$ +^येक/येक/येक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^,/,$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^और/और$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^सिय्योन/*सिय्योन$ +^पहाड़/*पहाड़$ +^में/में$ +^मेम्ना/*मेम्ना$ +^स/स/स$ +^ठाड़/ठाड़$ +^होईना/हो$ +^को/को$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^एक/एक$ +^लाख/*लाख$ +^चौवालीस/*चौवालीस$ +^हजार/*हजार$ +^लोग/लोग$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^उनार/उनार/उनार$ +^कपाल/*कपाल$ +^में/में$ +^मेम्ना/*मेम्ना$ +^को/को$ +^नाम/नाम$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^बबा/बबा$ +^को/को$ +^नाम/नाम$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^केकी/*केकी$ +^आवाज/आवाज$ +^सुणछ्य/सुण$ +^जो/जो$ +^पानि/पानि$ +^की/की/की$ +^झरना/*झरना$ +^नियाती/नियाती$ +^तेज/तेज$ +^बादल/*बादल$ +^गर्जना/*गर्जना$ +^आवाज/आवाज$ +^नियाती/नियाती$ +^तेज/तेज$ +^छी/छ$ +^जो/जो$ +^आवाज/आवाज$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^सुणछ्य/सुण$ +^उ/उ/उ$ +^आवाज/आवाज$ +^इसी/इसी$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^जसकैं/जैस+तरह$ +^लोग/लोग$ +^वीणा/*वीणा$ +^स/स/स$ +^बजून/*बजून$ +^मर्या/*मर्या$ +^होलो/हो$ +^एक/एक$ +^लाख/*लाख$ +^चौवालीस/*चौवालीस$ +^हजार/*हजार$ +^(/($ +^144/144$ +^,/,$ +^0000/0000$ +^)/)$ +^लोग/लोग$ +^सिंहासना/*सिंहासना$ +^और/और$ +^चारू/चारू$ +^प्राणी/*प्राणी$ +^और/और$ +^प्रचीनून/*प्रचीनून$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^ठाड़/ठाड़$ +^छ्या/छ$ +^;/;$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^एक/एक$ +^नय्या/नय्या$ +^गीत/*गीत$ +^गान/*गान$ +^मरेछ्या/मरेछ$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^उनी/उन$ +^सिख/*सिख$ +^सकछ्या/सक/सक$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^उनी/उन$ +^छन/छ$ +^जिनून/जिनून$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^रूनवाला/*रूनवाला$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^छुड़ाईना/*छुड़ाईना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^यो/यो/यो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^छन/छ$ +^जो/जो$ +^पवित्र/पवित्र$ +^जीवन/जीवन$ +^जीनान/*जीनान$ +^यो/यो/यो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^जसा/*जसा$ +^छन/छ$ +^जिनूनले/जिनून+ले$ +^एक/एक$ +^बार/बार$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नाजायज/*नाजायज$ +^रिश्ता/*रिश्ता$ +^नै/नै$ +^बनायो/*बनायो$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^इनूनले/*इनूनले$ +^कभै/कभै$ +^कोई/कोई$ +^चीज/चीज$ +^की/की/की$ +^पूजा/*पूजा$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^मेम्ना/*मेम्ना$ +^की/की/की$ +^पूजा/*पूजा$ +^करनान/कर$ +^जाँ/जाँ$ +^काँई/काँई$ +^मेम्ना/*मेम्ना$ +^जाछो/जा$ +^,/,$ +^इन/इन$ +^लोग/लोग$ +^उक/उक/उक$ +^पछिल/पछिल$ +^जानान/जा$ +^यो/यो/यो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^छन/छ$ +^जो/जो$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^है/है$ +^अलग/अलग$ +^करि/कर$ +^ग्यान/ग्य$ +^जसकैं/जैस+तरह$ +^लोग/लोग$ +^अपून/अपून$ +^गाड़ान/*गाड़ान$ +^फसल/फसल$ +^को/को$ +^निको/निको$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^स/स/स$ +^दीनान/दी$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^यो/यो/यो$ +^लोग/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^जीवन/जीवन$ +^स/स/स$ +^पुरी/पुरी$ +^पवित्रता/*पवित्रता$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^और/और$ +^मेम्ना/*मेम्ना$ +^स/स/स$ +^दीनान/दी$ +^उनूनले/उनूनले$ +^कभै/कभै$ +^झूठ/झूठ$ +^नै/नै$ +^बोल्यो/*बोल्यो$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^के/के$ +^गलत/गलत$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^एक/एक$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^स/स/स$ +^आकाश/आकाश$ +^का/का$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^उड़ून/*उड़ून$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^स्वर्गदूता/*स्वर्गदूता$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^उ/उ/उ$ +^सुसमाचार/सुसमाचार$ +^छ्यो/छ$ +^जो/जो$ +^कभै/कभै$ +^नै/नै$ +^बदलनो/*बदलनो$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^रूनवालान/*रूनवालान$ +^लोगून/लोग$ +^खिन/खिन/खिन$ +^,/,$ +^हरेक/हरेक$ +^जाति/*जाति$ +^,/,$ +^और/और$ +^हरेक/हरेक$ +^कुल/*कुल$ +^,/,$ +^और/और$ +^सब/सब$ +^भाषान/*भाषान$ +^में/में$ +^येकी/*येकी$ +^घोषणा/*घोषणा$ +^करछ्य/कर/कर$ +^उ/उ/उ$ +^जोर/जोर$ +^-/-$ +^जोरले/जोर+ले$ +^कुंन/*कुंन$ +^मरैछ्यो/*मरैछ्यो$ +^,/,$ +^“/“$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^है/है$ +^डरा/*डरा$ +^,/,$ +^और/और$ +^उकी/उकी$ +^महिमा/महिमा$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उको/उको$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^न्याय/न्याय$ +^करना/कर$ +^को/को$ +^बखत/बखत$ +^आग्योछ/आ$ +^उकी/उकी$ +^अराधना/अराधना$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उई/उई/उ+ई$ +^छै/छ$ +^जेलै/*जेलै$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^,/,$ +^और/और$ +^धरती/धरती$ +^और/और$ +^समुद्र/*समुद्र$ +^और/और$ +^पानि/पानि$ +^का/का$ +^सोत/*सोत$ +^बनायान/*बनायान$ +^”/”$ +^वाँ/वाँ$ +^एक/एक$ +^दुसोरो/दुसोरो$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^छ्यो/छ$ +^जो/जो$ +^पैल/*पैल$ +^वाला/वाला$ +^स्वर्गदूता/*स्वर्गदूता$ +^का/का$ +^पछिल/पछिल$ +^भटे/भटे$ +^यो/यो/यो$ +^कुंनै/कुं$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^“/“$ +^नाश/नाश$ +^हो/हो$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^बेबीलोन/बेबीलोन$ +^देश/देश$ +^बुरी/बुरी$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^नाश/नाश$ +^हो/हो$ +^ग्योछ/ग्य$ +^उले/उले$ +^अपून/अपून$ +^ब्यविचार/*ब्यविचार$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मदहोश/*मदहोश$ +^करून/कर$ +^वाली/वाली$ +^मदिरा/*मदिरा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^धुत/*धुत$ +^कर/कर/कर$ +^दीयान/दी$ +^जैको/जैको$ +^मतलब/मतलब$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^उले/उले$ +^भौत/भौत/भौत$ +^भद्दो/*भद्दो$ +^ब्यवहार/ब्यवहार$ +^करछ्य/कर/कर$ +^की/की/की$ +^उले/उले$ +^सब/सब$ +^जातिन/*जातिन$ +^मूर्तिन/*मूर्तिन$ +^की/की/की$ +^पूजा/*पूजा$ +^करून/कर$ +^सिखाछ/सिखा$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उले/उले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^मूर्तिन/*मूर्तिन$ +^की/की/की$ +^पूजा/*पूजा$ +^करून/कर$ +^सिखाछ/सिखा$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^उक/उक/उक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^एक/एक$ +^और/और$ +^तीसोरो/*तीसोरो$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^जोर/जोर$ +^-/-$ +^जोरले/जोर+ले$ +^यो/यो/यो$ +^कुंनै/कुं$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^“/“$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^उ/उ/उ$ +^जानवर/*जानवर$ +^और/और$ +^उकी/उकी$ +^मूर्ति/*मूर्ति$ +^की/की/की$ +^पूजा/*पूजा$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^कपाल/*कपाल$ +^या/या/या$ +^हातून/हात$ +^में/में$ +^उकी/उकी$ +^छाप/*छाप$ +^लगा/लगा/लगा$ +^ली/ली/ली$ +^”/”$ +^तो/तो$ +^उ/उ/उ$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^प्रकोप/*प्रकोप$ +^को/को$ +^मदिरा/*मदिरा$ +^पिलालो/*पिलालो$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^बिना/बिना$ +^मिलावट/*मिलावट$ +^का/का$ +^उक/उक/उक$ +^गुस्सा/*गुस्सा$ +^का/का$ +^कटोरा/*कटोरा$ +^में/में$ +^डाली/डाल$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^पवित्र/पवित्र$ +^स्वर्गदूतून/स्वर्गदूत$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^और/और$ +^मेम्ना/*मेम्ना$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^आग/आग$ +^और/और$ +^गन्धक/*गन्धक$ +^का/का$ +^पीड़/*पीड़$ +^में/में$ +^पड़ोलो/*पड़ोलो$ +^आगो/*आगो$ +^को/को$ +^धुआँ/*धुआँ$ +^जो/जो$ +^उनून/उनून/उनून$ +^कष्ट/*कष्ट$ +^द्योलो/द्याल$ +^हमेशा/हमेशा$ +^तक/तक$ +^आकाश/आकाश$ +^में/में$ +^उठनै/उठ$ +^रौलो/रू$ +^,/,$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^लोग/लोग$ +^जो/जो$ +^पैलि/पैलि$ +^जानवर/*जानवर$ +^और/और$ +^उकी/उकी$ +^मूर्ति/*मूर्ति$ +^की/की/की$ +^पूजा/*पूजा$ +^करछ्या/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^जो/जो$ +^उकी/उकी$ +^नाम/नाम$ +^की/की/की$ +^छाप/*छाप$ +^लगूनान/लगू$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^उ/उ/उ$ +^तखलीफ/*तखलीफ$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^दिन/दी/दिन$ +^में/में$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^रात/रात$ +^चैन/*चैन$ +^मिलोलो/*मिलोलो$ +^किलैकी/किलैकी$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^हुन/हो$ +^वाली/वाली$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^धैर्य/*धैर्य$ +^राखून/*राखून$ +^चैछो/चा$ +^पवित्र/पवित्र$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^धीरज/*धीरज$ +^येमें/*येमें$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^उ/उ/उ$ +^लोग/लोग$ +^छन/छ$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^हुकमून/हुकम$ +^माननान/मान$ +^और/और$ +^यीशु/यीशु$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^बना/बना/बना/बन$ +^राखनान/राख$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^कैसे/कैसे$ +^बुलून/*बुलून$ +^सुणछ्य/सुण$ +^,/,$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^मैंथैं/मैं+थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^याँ/याँ$ +^लिख/लिख/लिख/लिख$ +^आज/आज$ +^भटे/भटे$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अब/अब$ +^धन्य/धन्य$ +^छन/छ$ +^जो/जो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^मर/मर/मर$ +^जानान/जा$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^येले/येले$ +^सहमत/*सहमत$ +^भ्योछ/भ्य$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^क्योछ/कुं$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^सच्ची/सच्ची$ +^छै/छ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^धन्य/धन्य$ +^छन/छ$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अपून/अपून$ +^सब/सब$ +^मेहनत/मेहनत$ +^भटे/भटे$ +^आराम/*आराम$ +^पाला/पा$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^काम/काम$ +^उनूनले/उनूनले$ +^करिना/कर$ +^का/का$ +^छन/छ$ +^उखिन/*उखिन$ +^उनून/उनून/उनून$ +^ईनाम/ईनाम$ +^दीई/दी$ +^जालो/जा$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^एक/एक$ +^सफेद/सफेद$ +^बादल/*बादल$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^और/और$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^कैसे/कैसे$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^जो/जो$ +^एक/एक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^जसो/जसो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^उ/उ/उ$ +^बादल/*बादल$ +^में/में$ +^बैठिना/बैठ$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^उक/उक/उक$ +^ख्वारा/ख्वारा$ +^में/में$ +^सुना/*सुना$ +^को/को$ +^मुकुट/*मुकुट$ +^छ्यो/छ$ +^और/और$ +^हात/हात$ +^में/में$ +^धारदार/*धारदार$ +^हत्यार/*हत्यार$ +^छ्यो/छ$ +^तभै/*तभै$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^एक/एक$ +^आजि/*आजि$ +^चौथ/*चौथ$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^स/स/स$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^भ्यार/भ्यार$ +^आछ/आ$ +^उले/उले$ +^बादल/*बादल$ +^में/में$ +^बैठिनाका/*बैठिनाका$ +^आदिमी/आदिमी$ +^जोर/जोर$ +^-/-$ +^जोरले/जोर+ले$ +^धध्याभेरन/*धध्याभेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^फसल/फसल$ +^तैय्यार/तैय्यार$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^फसल/फसल$ +^काटना/*काटना$ +^को/को$ +^बखत/बखत$ +^आग्योछ/आ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^अब/अब$ +^अपूनी/अपूनी$ +^आँसी/*आँसी$ +^चलो/*चलो$ +^,/,$ +^और/और$ +^फसल/फसल$ +^स/स/स$ +^काट/काट/काट$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^कारण/कारण$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^जो/जो$ +^बादलून/*बादलून$ +^में/में$ +^बैठिनाको/*बैठिनाको$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^अपूनी/अपूनी$ +^आँसी/*आँसी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^काटून/*काटून$ +^लागछ्य/लाग$ +^;/;$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^पुरी/पुरी$ +^संसारै/*संसारै$ +^की/की/की$ +^फसल/फसल$ +^काटछ्य/काट$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^एक/एक$ +^आजि/*आजि$ +^पचूँ/*पचूँ$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^उ/उ/उ$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^भटे/भटे$ +^भ्यार/भ्यार$ +^निकलछ्य/निकल$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^एक/एक$ +^धारदार/*धारदार$ +^आँसी/*आँसी$ +^छी/छ$ +^तभै/*तभै$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^एक/एक$ +^आजि/*आजि$ +^छयूं/*छयूं$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^स/स/स$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^जो/जो$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^वेदी/*वेदी$ +^में/में$ +^आगा/*आगा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^धूप/धूप$ +^जलूना/*जलूना$ +^को/को$ +^जिमेदारी/*जिमेदारी$ +^निभूछो/*निभूछो$ +^उले/उले$ +^जोर/जोर$ +^-/-$ +^जोरले/जोर+ले$ +^चिल्ला/*चिल्ला$ +^भेरन/भेरन$ +^उ/उ/उ$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^थैं/थैं$ +^जैका/जैका$ +^पास/पास$ +^धारदार/*धारदार$ +^आँसी/*आँसी$ +^छी/छ$ +^उ/उ/उ$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^अंगूरा/*अंगूरा$ +^का/का$ +^गुच्छा/*गुच्छा$ +^पाक/*पाक$ +^ग्यान/ग्य$ +^!/!$ +^उनून/उनून/उनून$ +^अपून/अपून$ +^आँसी/*आँसी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^काट/काट/काट$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अंगूरो/*अंगूरो$ +^धारदार/*धारदार$ +^आँसी/*आँसी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^काट/काट/काट$ +^दीयान/दी$ +^जो/जो$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^छ्या/छ$ +^और/और$ +^अंगूरून/अंगूर$ +^एक/एक$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^जाम/जाम$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^उले/उले$ +^अंगूरून/अंगूर$ +^एक/एक$ +^ठूला/ठूला$ +^रसकुण्ड/*रसकुण्ड$ +^में/में$ +^डाल/डाल/डाल$ +^दीछ/दी$ +^येको/*येको$ +^मतलब/मतलब$ +^यो/यो/यो$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^भयंकर/*भयंकर$ +^सजा/सजा$ +^द्योलो/द्याल$ +^अंगूरून/अंगूर$ +^शैहर/शैहर$ +^भटे/भटे$ +^भ्यार/भ्यार$ +^रसकुण्ड/*रसकुण्ड$ +^में/में$ +^निचोड़छ्य/*निचोड़छ्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^रसकुण्ड/*रसकुण्ड$ +^भटे/भटे$ +^जो/जो$ +^खून/खून$ +^निकलछ्य/निकल$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^इतुक/*इतुक$ +^गैहरो/*गैहरो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^जतुनो/*जतुनो$ +^कि/कि/कि$ +^घोड़ा/*घोड़ा$ +^को/को$ +^ख्वोरो/*ख्वोरो$ +^हुछो/हो$ +^जब/जब/जब$ +^ऊस/ऊस$ +^लगाम/*लगाम$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पकड़ी/पकड़$ +^जाछो/जा$ +^और/और$ +^तीन/तीन$ +^सौ/*सौ$ +^किलोमीटर/किलोमीटर$ +^तक/तक$ +^न्हैग्यो/न्है/न्हैजा$ +^येक/येक/येक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^और/और$ +^अलग/अलग$ +^चिन/*चिन$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^जो/जो$ +^कि/कि/कि$ +^भौत/भौत/भौत$ +^अद्धभुत/*अद्धभुत$ +^और/और$ +^भौत/भौत/भौत$ +^डरूनो/*डरूनो$ +^वालो/वालो$ +^छ्यो/छ$ +^वाँ/वाँ$ +^सात/सात$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^छ्या/छ$ +^जो/जो$ +^सात/सात$ +^अलग/अलग$ +^-/-$ +^अलग/अलग$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^का/का$ +^बिपत्ति/*बिपत्ति$ +^लीईना/*लीईना$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^आखिरी/*आखिरी$ +^बिपत्ति/*बिपत्ति$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^खत्म/*खत्म$ +^हो/हो$ +^ज्याला/*ज्याला$ +^तब/तब$ +^परमेश्वरोको/*परमेश्वरोको$ +^गुस्सा/*गुस्सा$ +^खत्म/*खत्म$ +^हो/हो$ +^जालो/जा$ +^तब/तब$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^जो/जो$ +^समुद्रो/*समुद्रो$ +^जसो/जसो$ +^देखीछ्यो/*देखीछ्यो$ +^जो/जो$ +^काँच/*काँच$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^चमकून/*चमकून$ +^मरैछ्यो/*मरैछ्यो$ +^और/और$ +^उमें/उ+में$ +^आगो/*आगो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मिलीना/*मिलीना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^जो/जो$ +^जानवर/*जानवर$ +^भटे/भटे$ +^हारिना/*हारिना$ +^का/का$ +^नी/नी$ +^छ्या/छ$ +^उनूनले/उनूनले$ +^पैल/*पैल$ +^जानवर/*जानवर$ +^और/और$ +^उकी/उकी$ +^मूर्ति/*मूर्ति$ +^की/की/की$ +^पूजा/*पूजा$ +^नी/नी$ +^करिना/कर$ +^की/की/की$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^जानवर/*जानवर$ +^को/को$ +^नामोको/नाम+क$ +^अंको/*अंको$ +^चिन/*चिन$ +^नी/नी$ +^लगाई/लगा$ +^ग्योछ्यो/*ग्योछ्यो$ +^वाँ/वाँ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उ/उ/उ$ +^समुद्रा/*समुद्रा$ +^का/का$ +^किनार/किनार$ +^में/में$ +^ठाड़/ठाड़$ +^छ्या/छ$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^एक/एक$ +^वीणा/*वीणा$ +^पकड़िनाक/*पकड़िनाक$ +^छ्या/छ$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरै/परमेश्वरै$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^दीईना/दीईना$ +^की/की/की$ +^छी/छ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^एक/एक$ +^इसो/इसो$ +^गीत/*गीत$ +^गान/*गान$ +^मरैछ्या/*मरैछ्या$ +^जसो/जसो$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^दास/दास$ +^मूसा/मूसा$ +^भौत/भौत/भौत$ +^पैलि/पैलि$ +^गाईना/*गाईना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^उनूनले/उनूनले$ +^यीशु/यीशु$ +^की/की/की$ +^महिमा/महिमा$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^कि/कि/कि$ +^एक/एक$ +^मेम्ना/*मेम्ना$ +^को/को$ +^जसो/जसो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^इसा/इसा$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^गाछ/*गाछ$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^सर्वशक्तिमान/*सर्वशक्तिमान$ +^प्रभु/प्रभु$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^तैले/तै+ले$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^महान/महान$ +^और/और$ +^अद्धभुत/*अद्धभुत$ +^छन/छ$ +^तै/तै/तै$ +^सब/सब$ +^देशून/देश$ +^को/को$ +^राजा/राजा$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^तै/तै/तै$ +^जो/जो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^करछै/कर$ +^उ/उ/उ$ +^सच्चो/सच्चो$ +^और/और$ +^धर्मी/धर्मी$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^,/,$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^तेरो/तेरो$ +^आदर/आदर$ +^करि/कर$ +^जाछो/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^तेरो/तेरो$ +^नामको/*नामको$ +^सम्मान/*सम्मान$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^केवल/केवल$ +^तैंई/*तैंई$ +^पवित्र/पवित्र$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^छै/छ$ +^हरेक/हरेक$ +^जाति/*जाति$ +^का/का$ +^सब/सब$ +^लोग/लोग$ +^त्यारा/त्यारा$ +^पास/पास$ +^उनान/*उनान$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^तेरि/तेरि$ +^अराधना/अराधना$ +^करनान/कर$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^तेरो/तेरो$ +^न्याय/न्याय$ +^का/का$ +^काम/काम$ +^सबून/सबून$ +^निकीकैं/निकीकैं$ +^याद/याद$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^येका/येका$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^जब/जब/जब$ +^इन/इन$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^गीत/*गीत$ +^गान/*गान$ +^बन्द/बन्द$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^कि/कि/कि$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^खुलीना/*खुलीना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^जो/जो$ +^मिलाप/*मिलाप$ +^वाला/वाला$ +^तम्बू/*तम्बू$ +^जसो/जसो$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^सात/सात$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^जिनून/जिनून$ +^आखरी/*आखरी$ +^सात/सात$ +^बिपत्तिन/*बिपत्तिन$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^जान/जा$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^मन्दिरा/*मन्दिरा$ +^भटे/भटे$ +^भ्यार/भ्यार$ +^निकल्यान/*निकल्यान$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^चमकदार/*चमकदार$ +^सफेद/सफेद$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^पैनिना/*पैनिना$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^और/और$ +^उनेरि/उनेरि$ +^छाती/*छाती$ +^का/का$ +^चारू/चारू$ +^तरफ/तरफ$ +^सुना/*सुना$ +^को/को$ +^पट्टा/पट्टा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^छ्या/छ$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^चार/*चार$ +^प्राणिन/*प्राणिन$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^स्वर्गदूतून/स्वर्गदूत$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^जो/जो$ +^हमेशा/हमेशा$ +^ज्यून/ज्यून$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^उक/उक/उक$ +^भयानक/*भयानक$ +^दण्ड/*दण्ड$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भरिना/*भरिना$ +^को/को$ +^एक/एक$ +^-/-$ +^एक/एक$ +^सुना/*सुना$ +^को/को$ +^कटोर/*कटोर$ +^दीयान/दी$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^परमेश्वरै/परमेश्वरै$ +^की/की/की$ +^महिमा/महिमा$ +^और/और$ +^उकी/उकी$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनवाला/*उनवाला$ +^धुआँ/*धुआँ$ +^भरीग्यो/*भरीग्यो$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^तक/तक$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^जा/जा/जा$ +^सक्यो/*सक्यो$ +^जब/जब/जब$ +^तक/तक$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सात/सात$ +^बिपत्ति/*बिपत्ति$ +^खत्म/*खत्म$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^ग्या/ग्य$ +^जिनून/जिनून$ +^सात/सात$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^ल्याईना/*ल्याईना$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^उक/उक/उक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^तेज/तेज$ +^आवाज/आवाज$ +^में/में$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सात/सात$ +^स्वर्गदूतून/स्वर्गदूत$ +^थैं/थैं$ +^यो/यो/यो$ +^कुन/कु$ +^सुणछ्य/सुण$ +^,/,$ +^“/“$ +^जा/जा/जा$ +^,/,$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^दण्ड/*दण्ड$ +^स/स/स$ +^खड़िया/*खड़िया$ +^दी/दी/दी$ +^जो/जो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सात/सात$ +^कटोरान/*कटोरान$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^पैल/*पैल$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^कटोर/*कटोर$ +^में/में$ +^छ्यो/छ$ +^ऊस/ऊस$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^खड़िया/*खड़िया$ +^दीछ/दी$ +^येको/*येको$ +^नतीजा/*नतीजा$ +^यो/यो/यो$ +^भ्योछ/भ्य$ +^कि/कि/कि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^भयानक/*भयानक$ +^और/और$ +^पिड़ान/*पिड़ान$ +^वाला/वाला$ +^फोड़ा/*फोड़ा$ +^निकल्यान/*निकल्यान$ +^,/,$ +^जिनूनमें/*जिनूनमें$ +^पैलि/पैलि$ +^जानवर/*जानवर$ +^की/की/की$ +^छाप/*छाप$ +^लगाईना/*लगाईना$ +^छी/छ$ +^और/और$ +^जिनूनले/जिनून+ले$ +^उकी/उकी$ +^मूर्ति/*मूर्ति$ +^की/की/की$ +^पूजा/*पूजा$ +^करिना/कर$ +^की/की/की$ +^छी/छ$ +^दुसारा/दुसारा$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^कटोर/*कटोर$ +^में/में$ +^छ्यो/छ$ +^ऊस/ऊस$ +^समुद्र/*समुद्र$ +^में/में$ +^खड़िया/*खड़िया$ +^दीछ/दी$ +^और/और$ +^तुरन्त/तुरन्त$ +^समुद्र/*समुद्र$ +^एक/एक$ +^मरिना/*मरिना$ +^का/का$ +^आदिमी/आदिमी$ +^को/को$ +^खून/खून$ +^को/को$ +^जसो/जसो$ +^हो/हो$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^समुद्र/*समुद्र$ +^में/में$ +^सबै/सबै$ +^प्राणी/*प्राणी$ +^मर/मर/मर$ +^ग्या/ग्य$ +^तीसारा/*तीसारा$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जो/जो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^कटोर/*कटोर$ +^में/में$ +^छ्यो/छ$ +^ऊस/ऊस$ +^नदीन/नदी$ +^में/में$ +^खड़िया/*खड़िया$ +^दीछ/दी$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^खून/खून$ +^बन/बन/बन$ +^ग्या/ग्य$ +^और/और$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^उ/उ/उ$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^स/स/स$ +^जैस/जैस$ +^पुर/पुर$ +^पानि/पानि$ +^का/का$ +^मलिमें/*मलिमें$ +^अधिकार/अधिकार$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^थैं/थैं$ +^यो/यो/यो$ +^कुन/कु$ +^सुणछ्य/सुण$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^पवित्र/पवित्र$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^उई/उई/उ+ई$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^हमेशा/हमेशा$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^तैंस/तैंस$ +^इसकैं/*इसकैं$ +^न्याय/न्याय$ +^करना/कर$ +^को/को$ +^अधिकार/अधिकार$ +^छै/छ$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उनूनले/उनूनले$ +^त्यारा/त्यारा$ +^लोगून/लोग$ +^और/और$ +^तेरो/तेरो$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^लोगून/लोग$ +^मार/मार/मार$ +^डालछ्य/डाल$ +^और/और$ +^उनोरो/उनोरो$ +^खून/खून$ +^बगाछ/*बगाछ$ +^,/,$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^अब/अब$ +^तै/तै/तै$ +^उनून/उनून/उनून$ +^खून/खून$ +^पिन/*पिन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^दीछै/दी$ +^योई/योई$ +^उनून/उनून/उनून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ठीक/ठीक$ +^फल/फल$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^कैसे/कैसे$ +^वेदी/*वेदी$ +^भटे/भटे$ +^यो/यो/यो$ +^कुंन/*कुंन$ +^सुणछ्य/सुण$ +^,/,$ +^होई/होई$ +^हे/हे$ +^सर्वशक्तिमान/*सर्वशक्तिमान$ +^प्रभु/प्रभु$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^सच्ची/सच्ची$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^जसकैं/जैस+तरह$ +^तै/तै/तै$ +^लोगून/लोग$ +^सजा/सजा$ +^दीछै/दी$ +^उ/उ/उ$ +^सही/सही$ +^और/और$ +^सच्ची/सच्ची$ +^छै/छ$ +^चौथ/*चौथ$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जो/जो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^कटोर/*कटोर$ +^में/में$ +^छ्यो/छ$ +^ऊस/ऊस$ +^सूरज/*सूरज$ +^में/में$ +^खड़िया/*खड़िया$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^सूरज/*सूरज$ +^की/की/की$ +^गर्मी/*गर्मी$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^बढ़/बढ़/बढ़$ +^गै/गै/गै$ +^और/और$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^लोग/लोग$ +^उ/उ/उ$ +^भौत/भौत/भौत$ +^गर्मी/*गर्मी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जल/*जल$ +^ग्या/ग्य$ +^लोग/लोग$ +^तेज/तेज$ +^गर्मी/*गर्मी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जल/*जल$ +^ग्या/ग्य$ +^,/,$ +^उनूनले/उनूनले$ +^परमेश्वरै/परमेश्वरै$ +^की/की/की$ +^निन्दा/निन्दा$ +^करछ्य/कर/कर$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उई/उई/उ+ई$ +^छ्यो/छ$ +^जैका/जैका$ +^पास/पास$ +^बिपत्तिन/*बिपत्तिन$ +^में/में$ +^अधिकार/अधिकार$ +^छ्यो/छ$ +^उनूनले/उनूनले$ +^आजि/*आजि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^पापून/पाप$ +^है/है$ +^मन/मन$ +^नै/नै$ +^फिरायो/*फिरायो$ +^,/,$ +^उनूनले/उनूनले$ +^आजि/*आजि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^परमेश्वरै/परमेश्वरै$ +^की/की/की$ +^महिमास/*महिमास$ +^स्वीकार/*स्वीकार$ +^नै/नै$ +^कर्यो/कर$ +^पचूँ/*पचूँ$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^कटोर/*कटोर$ +^में/में$ +^छ्यो/छ$ +^ऊस/ऊस$ +^पैल/*पैल$ +^जानवरक/*जानवरक$ +^सिंहासन/*सिंहासन$ +^में/में$ +^खड़िया/*खड़िया$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^येको/*येको$ +^नतीजा/*नतीजा$ +^यो/यो/यो$ +^भ्योछ/भ्य$ +^कि/कि/कि$ +^पुर/पुर$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^में/में$ +^अन्यारो/अन्यारो$ +^छा/छ$ +^ग्यो/ग्य$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^भौत/भौत/भौत$ +^पीड़ाका/*पीड़ाका$ +^कारणले/*कारणले$ +^जो/जो$ +^उनूनले/उनूनले$ +^मसशूस/*मसशूस$ +^करछ्य/कर/कर$ +^अपूनो/अपूनो$ +^जिबोड़ो/*जिबोड़ो$ +^काटून/*काटून$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^तखलीफून/*तखलीफून$ +^और/और$ +^फोड़ान/*फोड़ान$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^स्वर्गक/*स्वर्गक$ +^परमेश्वरै/परमेश्वरै$ +^की/की/की$ +^बुराई/बुराई$ +^करून/कर$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^;/;$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उनूनले/उनूनले$ +^अपून/अपून$ +^बुरा/बुरा$ +^कामून/काम$ +^है/है$ +^मन/मन$ +^नै/नै$ +^फिरायो/*फिरायो$ +^जो/जो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^करून/कर$ +^मरैछ्या/*मरैछ्या$ +^छयूँ/*छयूँ$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^कटोर/*कटोर$ +^में/में$ +^छ्यो/छ$ +^ऊस/ऊस$ +^भौत/भौत/भौत$ +^ठूली/*ठूली$ +^नदी/नदी$ +^फरात/*फरात$ +^में/में$ +^खड़िया/*खड़िया$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^येको/*येको$ +^नतीजा/*नतीजा$ +^यो/यो/यो$ +^भ्योछ/भ्य$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^नदी/नदी$ +^को/को$ +^पानि/पानि$ +^सुखग्यो/*सुखग्यो$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^कारण/कारण$ +^पूरब/पूरब$ +^दिशान/दिशा$ +^का/का$ +^राजा/राजा$ +^अपूनी/अपूनी$ +^सेना/*सेना$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^उ/उ/उ$ +^नदी/नदी$ +^स/स/स$ +^पार/पार$ +^कर/कर/कर$ +^सकून/*सकून$ +^येक/येक/येक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^तीन/तीन$ +^भूतून/भूत$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^जो/जो$ +^भेकुनो/*भेकुनो$ +^जसो/जसो$ +^देखीछ्या/*देखीछ्या$ +^एक/एक$ +^भूत/भूत$ +^अजगरा/*अजगरा$ +^का/का$ +^मुँख/मुँख$ +^भटे/भटे$ +^भ्यार/भ्यार$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^दुसोरो/दुसोरो$ +^भूत/भूत$ +^पैला/*पैला$ +^जानवरक/*जानवरक$ +^मुँख/मुँख$ +^भटे/भटे$ +^,/,$ +^और/और$ +^तीसोरो/*तीसोरो$ +^भूत/भूत$ +^दुसारा/दुसारा$ +^जानवरक/*जानवरक$ +^मुँख/मुँख$ +^भटे/भटे$ +^भ्यार/भ्यार$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^मतलब/मतलब$ +^उ/उ/उ$ +^जैले/जे+ले$ +^झूठ्ठो/झूठ्ठो$ +^संदेश/संदेश$ +^दीईना/दीईना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^इन/इन$ +^भूतून/भूत$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^चमत्कार/चमत्कार$ +^करना/कर$ +^की/की/की$ +^शक्ति/*शक्ति$ +^छी/छ$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^जाभेरन/जा+भेरन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^जामा/जामा$ +^करछ्य/कर/कर$ +^जो/जो$ +^यो/यो/यो$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^सारा/सारा$ +^देशून/देश$ +^में/में$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^कर/कर/कर$ +^छ्या/छ$ +^ताकि/ताकि$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सर्वशक्तिमान/*सर्वशक्तिमान$ +^प्रभु/प्रभु$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^महान/महान$ +^दिन/दी/दिन$ +^में/में$ +^उक/उक/उक$ +^खिलाफ/खिलाफ$ +^लड़ाई/*लड़ाई$ +^लड़ून/*लड़ून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जून/*जून$ +^भूतून/भूत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^राजान/राजा$ +^और/और$ +^उनेरि/उनेरि$ +^सेनान/*सेनान$ +^उ/उ/उ$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^जामा/जामा$ +^करछ्य/कर/कर$ +^जैस/जैस$ +^इब्रानी/*इब्रानी$ +^भाषा/*भाषा$ +^में/में$ +^हर/हर$ +^-/-$ +^मगिदोन/*मगिदोन$ +^कहलाईछो/*कहलाईछो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^सुणा/सुण$ +^मेरो/*मेरो$ +^वापस/वापस$ +^उनाको/*उनाको$ +^दिन/दी/दिन$ +^चोरो/*चोरो$ +^उनाक/*उनाक$ +^जसो/जसो$ +^अचानक/*अचानक$ +^होलो/हो$ +^धन्य/धन्य$ +^छन/छ$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^जो/जो$ +^म्यारा/म्यारा$ +^उनाक/*उनाक$ +^बखत/बखत$ +^जागिना/*जागिना$ +^को/को$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^कपाड़ान/कपाड़ा$ +^तैय्यार/तैय्यार$ +^राखछो/राख$ +^तब/तब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^नंगा/*नंगा$ +^नी/नी$ +^हुन/हो$ +^और/और$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^शर्मिदा/*शर्मिदा$ +^नी/नी$ +^करोलो/कर$ +^चाहे/*चाहे$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^भ्यार/भ्यार$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^जून/*जून$ +^”/”$ +^सतूँ/*सतूँ$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^कटोर/*कटोर$ +^में/में$ +^छ्यो/छ$ +^ऊस/ऊस$ +^हवा/*हवा$ +^में/में$ +^खड़िया/*खड़िया$ +^दीछ/दी$ +^और/और$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^,/,$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^का/का$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^का/का$ +^भितर/भितर$ +^भटे/भटे$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सिंहासन/*सिंहासन$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^कैसे/कैसे$ +^जोरले/जोर+ले$ +^यो/यो/यो$ +^कुंन/*कुंन$ +^सुणछ्य/सुण$ +^,/,$ +^“/“$ +^पुरो/पुरो$ +^हो/हो$ +^ग्यो/ग्य$ +^!/!$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^उई/उई/उ+ई$ +^बखत/बखत$ +^चाल/*चाल$ +^चमकछ्य/*चमकछ्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^गड़गड़ाट/*गड़गड़ाट$ +^और/और$ +^बादल/*बादल$ +^गर्जन/*गर्जन$ +^लाग्यान/ला/लाग$ +^और/और$ +^एक/एक$ +^इसो/इसो$ +^भयानक/*भयानक$ +^भूचाल/*भूचाल$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^भटे/भटे$ +^आदिमी/आदिमी$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^रून/रू$ +^मर्योछ/*मर्योछ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^भटे/भटे$ +^इसो/इसो$ +^बिनाशकारी/*बिनाशकारी$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भूचाल/*भूचाल$ +^कभै/कभै$ +^नै/नै$ +^आयो/*आयो$ +^येका/येका$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^बेबीलोन/बेबीलोन$ +^को/को$ +^ठूला/ठूला$ +^देश/देश$ +^तीन/तीन$ +^टुकूड़ा/*टुकूड़ा$ +^में/में$ +^बाँणि/*बाँणि$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^पुर/पुर$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^सब/सब$ +^शैहर/शैहर$ +^नाश/नाश$ +^हो/हो$ +^ग्या/ग्य$ +^किलैकी/किलैकी$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^पुरो/पुरो$ +^करछ्य/कर/कर$ +^जैको/जैको$ +^उले/उले$ +^बाबुल/*बाबुल$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^दण्ड/*दण्ड$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^वादा/वादा$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^येस/येस$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^कठोर/*कठोर$ +^दण्ड/*दण्ड$ +^दीई/दी$ +^जालो/जा$ +^यो/यो/यो$ +^इसो/इसो$ +^होलो/हो$ +^जसीकैं/जैस+तरह$ +^उनूनले/उनूनले$ +^बिन/*बिन$ +^पानि/पानि$ +^मिलीना/*मिलीना$ +^की/की/की$ +^शराब/*शराब$ +^पीईना/*पीईना$ +^की/की/की$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^खुद/खुद$ +^उ/उ/उ$ +^प्याला/*प्याला$ +^में/में$ +^खड़िया/*खड़िया$ +^रैछ/रै/रै$ +^जो/जो$ +^उक/उक/उक$ +^गुस्सा/*गुस्सा$ +^देखूछो/*देखूछो$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^समुद्रा/*समुद्रा$ +^का/का$ +^सब/सब$ +^टापू/*टापू$ +^अपून/अपून$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^है/है$ +^गायब/*गायब$ +^हो/हो$ +^ग्या/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^पहाड़ून/*पहाड़ून$ +^को/को$ +^पत्तो/पत्त$ +^नै/नै$ +^चल्यो/*चल्यो$ +^ठूला/ठूला$ +^-/-$ +^ठूला/ठूला$ +^ओंला/*ओंला$ +^आकाश/आकाश$ +^भटे/भटे$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^पड़ीयान/*पड़ीयान$ +^,/,$ +^जैको/जैको$ +^हरेक/हरेक$ +^ओंला/*ओंला$ +^को/को$ +^वजन/*वजन$ +^लगभग/*लगभग$ +^पचास/*पचास$ +^किलो/*किलो$ +^छ्यो/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^कि/कि/कि$ +^यो/यो/यो$ +^बिपत्ति/*बिपत्ति$ +^भौत/भौत/भौत$ +^भारी/*भारी$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ओंलान/*ओंलान$ +^की/की/की$ +^बिपत्ति/*बिपत्ति$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^परमेश्वरै/परमेश्वरै$ +^की/की/की$ +^बुराई/बुराई$ +^करछ्य/कर/कर$ +^जिन/*जिन$ +^सात/सात$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^सात/सात$ +^कटरा/*कटरा$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^आभेरन/आ+भेरन$ +^मैंथैं/मैं+थैं$ +^यो/यो/यो$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^याँ/याँ$ +^अ/*अ$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैंस/तैंस$ +^देखूलो/*देखूलो$ +^कि/कि/कि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^कसकैं/*कसकैं$ +^उ/उ/उ$ +^ठूली/*ठूली$ +^वेश्या/*वेश्या$ +^स/स/स$ +^दण्ड/*दण्ड$ +^द्योलो/द्याल$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^एक/एक$ +^इसा/इसा$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^बैठिना/बैठ$ +^की/की/की$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^भौत/भौत/भौत$ +^पानि/पानि$ +^का/का$ +^मलिमें/*मलिमें$ +^बैठिना/बैठ$ +^की/की/की$ +^छै/छ$ +^जैका/जैका$ +^दगाड़/दगाड़$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^राजान/राजा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ब्यभिचार/ब्यभिचार$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^उक/उक/उक$ +^ब्यभिचार/ब्यभिचार$ +^की/की/की$ +^मदहोश/*मदहोश$ +^करून/कर$ +^वाली/वाली$ +^शराब/*शराब$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^धुत/*धुत$ +^हो/हो$ +^गैछ्या/गै/गै$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^की/की/की$ +^मद्दत/मद्दत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^मैंस/मैंस$ +^बिरान/बिरान$ +^जागा/जागा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ली/ली/ली$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^वाँ/वाँ$ +^एक/एक$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^स/स/स$ +^देखछै/देख$ +^जो/जो$ +^लाल/*लाल$ +^रंगा/*रंगा$ +^का/का$ +^जानवर/*जानवर$ +^में/में$ +^बैठिनाको/*बैठिनाको$ +^छी/छ$ +^उक/उक/उक$ +^सात/सात$ +^ख्वारा/ख्वारा$ +^और/और$ +^दस/*दस$ +^सींग/*सींग$ +^छ्या/छ$ +^उको/उको$ +^आंग/*आंग$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^नामेंले/नाम+ले$ +^ढ़किनाक/*ढ़किनाक$ +^छ्या/छ$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^अपमान/*अपमान$ +^करनान/कर$ +^यो/यो/यो$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^बैंगनी/*बैंगनी$ +^और/और$ +^लाल/*लाल$ +^रंगा/*रंगा$ +^का/का$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^पैनिना/*पैनिना$ +^की/की/की$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^अपूनो/अपूनो$ +^आंग/*आंग$ +^सुना/*सुना$ +^का/का$ +^गहना/*गहना$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^कीमती/कीमती$ +^ढ़ुगा/ढ़ुगा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^और/और$ +^मैंहगा/*मैंहगा$ +^मोतिन/*मोतिन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सजीना/*सजीना$ +^कि/कि/कि$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^अपून/अपून$ +^दैंन/*दैंन$ +^हात/हात$ +^में/में$ +^उले/उले$ +^शराब/*शराब$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भरिना/*भरिना$ +^को/को$ +^एक/एक$ +^सुनाको/*सुनाको$ +^कटरो/*कटरो$ +^पकड़ीनाको/*पकड़ीनाको$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^उक/उक/उक$ +^बुरा/बुरा$ +^कामून/काम$ +^और/और$ +^ब्यभिचार/ब्यभिचार$ +^की/की/की$ +^गन्दगी/*गन्दगी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^भरिना/*भरिना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^उक/उक/उक$ +^कपाल/*कपाल$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^नाम/नाम$ +^लिखीनाको/*लिखीनाको$ +^छ्यो/छ$ +^जो/जो$ +^गुप्त/*गुप्त$ +^छ्यो/छ$ +^उमें/उ+में$ +^यो/यो/यो$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^“/“$ +^महान/महान$ +^देश/देश$ +^बेबीलोन/बेबीलोन$ +^वेश्यान/*वेश्यान$ +^की/की/की$ +^और/और$ +^संसारे/*संसारे$ +^की/की/की$ +^सब/सब$ +^बुरी/बुरी$ +^चीजून/चीज$ +^की/की/की$ +^ईजा/ईजा$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^”/”$ +^और/और$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^देखछै/देख$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^पवित्र/पवित्र$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^खून/खून$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^गवा/*गवा$ +^छ्या/छ$ +^उनोरो/उनोरो$ +^खून/खून$ +^पीनाले/*पीनाले$ +^नशा/*नशा$ +^में/में$ +^छी/छ$ +^जिनून/जिनून$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मार/मार/मार$ +^डालछ्य/डाल$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यीशुका/यीशु+का$ +^प्रति/*प्रति$ +^विश्वासयोग्य/*विश्वासयोग्य$ +^छ्या/छ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^ऊस/ऊस$ +^देखभेरन/*देखभेरन$ +^हैरान/हैरान$ +^हो/हो$ +^गयुं/*गयुं$ +^उ/उ/उ$ +^स्वर्गदूतले/*स्वर्गदूतले$ +^मैथैं/मैं+थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^तैं/तैं/तैं$ +^हैरान/हैरान$ +^जन/जन$ +^हो/हो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यो/यो/यो$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^जानवरै/*जानवरै$ +^स/स/स$ +^,/,$ +^जैमें/जैस+में$ +^उ/उ/उ$ +^बैठिनाको/*बैठिनाको$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^जैका/जैका$ +^सात/सात$ +^ख्वारा/ख्वारा$ +^और/और$ +^दस/*दस$ +^सींग/*सींग$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^तैंस/तैंस$ +^उ/उ/उ$ +^गुप्त/*गुप्त$ +^बातों/*बातों$ +^को/को$ +^भेद/*भेद$ +^बतुलो/*बतुलो$ +^”/”$ +^जो/जो$ +^जानवर/*जानवर$ +^स/स/स$ +^तैले/तै+ले$ +^एल/*एल$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^एक/एक$ +^बखत/बखत$ +^ज्यून/ज्यून$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^अब/अब$ +^ज्यून/ज्यून$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^;/;$ +^उ/उ/उ$ +^गैरा/*गैरा$ +^गड्डा/*गड्डा$ +^भटे/भटे$ +^भ्यार/भ्यार$ +^उनवालो/आ+वालो$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ऊस/ऊस$ +^पुर/पुर$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नाश/नाश$ +^कर/कर/कर$ +^द्योलो/द्याल$ +^;/;$ +^और/और$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^जिनारा/जिनारा$ +^नाम/नाम$ +^संसार/संसार$ +^बनून/बना$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^जीवनै/*जीवनै$ +^की/की/की$ +^किताब/किताब$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^लिख/लिख/लिख/लिख$ +^रै/रै/रै$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^हैरान/हैरान$ +^हो/हो$ +^जाला/जा$ +^जब/जब/जब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^यो/यो/यो$ +^जानवरै/*जानवरै$ +^स/स/स$ +^देखाला/देख$ +^जो/जो$ +^एक/एक$ +^बखत/बखत$ +^ज्यून/ज्यून$ +^छ्यो/छ$ +^;/;$ +^अब/अब$ +^उ/उ/उ$ +^ज्यून/ज्यून$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^;/;$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उ/उ/उ$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^वापस/वापस$ +^आ/आ/आ$ +^जालो/जा$ +^येस/येस$ +^समझून/समझ$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ज्ञान/ज्ञान$ +^की/की/की$ +^जरूरत/जरूरत$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जानवर/*जानवर$ +^का/का$ +^सात/सात$ +^ख्वारा/ख्वारा$ +^उ/उ/उ$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^सात/सात$ +^पहाड़ून/*पहाड़ून$ +^देखूछो/*देखूछो$ +^जाँ/जाँ$ +^यो/यो/यो$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^राज/*राज$ +^करछी/कर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सात/सात$ +^राजान/राजा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^देखूछो/*देखूछो$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^पाँच/पाँच$ +^त/त/त$ +^पैलि/पैलि$ +^मर/मर/मर$ +^चुक/चुक$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^ऐल/ऐल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^आखरी/*आखरी$ +^वालो/वालो$ +^एल/*एल$ +^तक/तक$ +^नै/नै$ +^आर्यो/*आर्यो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^जब/जब/जब$ +^आलो/आ$ +^,/,$ +^त/त/त$ +^उ/उ/उ$ +^सिर्फ/सिर्फ$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^बखत/बखत$ +^खिन/खिन/खिन$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^करोलो/कर$ +^उ/उ/उ$ +^जानवर/*जानवर$ +^जो/जो$ +^भौत/भौत/भौत$ +^बखत/बखत$ +^पैलि/पैलि$ +^रूछ्यो/रू$ +^,/,$ +^और/और$ +^अब/अब$ +^यो/यो/यो$ +^बखत/बखत$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^आठवाँ/*आठवाँ$ +^राजा/राजा$ +^छै/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उ/उ/उ$ +^आठवाँ/*आठवाँ$ +^राजा/राजा$ +^पैलि/पैलि$ +^सात/सात$ +^राजान/राजा$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^अन्त/*अन्त$ +^में/में$ +^राजा/राजा$ +^स/स/स$ +^जरूर/जरूर$ +^हमेशा/हमेशा$ +^की/की/की$ +^दण्ड/*दण्ड$ +^दीई/दी$ +^जालो/जा$ +^उ/उ/उ$ +^दस/*दस$ +^सींग/*सींग$ +^जो/जो$ +^तैंले/तैं+ले$ +^देखीना/*देखीना$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^दस/*दस$ +^राजा/राजा$ +^देखूनान/*देखूनान$ +^जिनूनले/जिनून+ले$ +^ऐल/ऐल$ +^तक/तक$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^शुरू/शुरू$ +^नै/नै$ +^कर/कर/कर$ +^रैछ/रै/रै$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^दस/*दस$ +^राजान/राजा$ +^उ/उ/उ$ +^जानवर/*जानवर$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^करना/कर$ +^अधिकार/अधिकार$ +^पाला/पा$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उको/उको$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^बखत/बखत$ +^खिन/खिन/खिन$ +^होलो/हो$ +^इन/इन$ +^सबै/सबै$ +^दस/*दस$ +^राजान/राजा$ +^को/को$ +^एक्कै/एक्कै$ +^मक्शद/मक्शद/मक्शद$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अपूनी/अपूनी$ +^-/-$ +^अपूनी/अपूनी$ +^शक्ति/*शक्ति$ +^और/और$ +^अधिकार/अधिकार$ +^उ/उ/उ$ +^जानवर/*जानवर$ +^स/स/स$ +^दी/दी/दी$ +^द्याला/द्याल$ +^जानवर/*जानवर$ +^और/और$ +^दस/*दस$ +^राजान/राजा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मेम्ना/*मेम्ना$ +^का/का$ +^बिरोध/बिरोध$ +^में/में$ +^लड़ाई/*लड़ाई$ +^लड़ाला/*लड़ाला$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^मेम्ना/*मेम्ना$ +^उनून/उनून/उनून$ +^हरा/*हरा$ +^द्योलो/द्याल$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उ/उ/उ$ +^प्रभुन/प्रभु$ +^को/को$ +^प्रभु/प्रभु$ +^और/और$ +^राजान/राजा$ +^को/को$ +^राजा/राजा$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उक/उक/उक$ +^लोग/लोग$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^छन/छ$ +^जिनून/जिनून$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बुला/बुला/बुला$ +^रैछ/रै/रै$ +^और/और$ +^चुन/चुन/चुन$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^उक/उक/उक$ +^प्रति/*प्रति$ +^वफादार/*वफादार$ +^छन/छ$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैंथैं/मैं+थैं$ +^यो/यो/यो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^जो/जो$ +^पानि/पानि$ +^तैले/तै+ले$ +^पैलि/पैलि$ +^देख्यान/*देख्यान$ +^,/,$ +^जैमें/जैस+में$ +^उ/उ/उ$ +^ठूली/*ठूली$ +^वेश्या/*वेश्या$ +^बैठिना/बैठ$ +^की/की/की$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^पुर/पुर$ +^जाति/*जाति$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^,/,$ +^और/और$ +^देशून/देश$ +^और/और$ +^भाषान/*भाषान$ +^देखूनान/*देखूनान$ +^”/”$ +^उ/उ/उ$ +^बखत/बखत$ +^आलो/आ$ +^जब/जब/जब$ +^जंगली/जंगली$ +^जानवर/*जानवर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^दस/*दस$ +^राजान/राजा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^जो/जो$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^वेश्या/*वेश्या$ +^भटे/भटे$ +^नफरत/*नफरत$ +^कराला/करा$ +^जो/जो$ +^उमें/उ+में$ +^बैठिना/बैठ$ +^की/की/की$ +^छै/छ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उमें/उ+में$ +^हमला/*हमला$ +^कराला/करा$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^नंगो/*नंगो$ +^कराला/करा$ +^,/,$ +^और/और$ +^उको/उको$ +^माँसो/*माँसो$ +^को/को$ +^हिस्सा/हिस्सा$ +^खा/खा/खा$ +^जाला/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^बाकि/*बाकि$ +^स/स/स$ +^आग/आग$ +^में/में$ +^जला/जला/जला$ +^द्याला/द्याल$ +^उ/उ/उ$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^स/स/स$ +^जैस/जैस$ +^तैले/तै+ले$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^यो/यो/यो$ +^ठूलो/ठूलो$ +^शैहर/शैहर$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^संसारा/संसारा$ +^में/में$ +^सबै/सबै$ +^राजान/राजा$ +^में/में$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^करछो/कर$ +^यो/यो/यो$ +^चीज/चीज$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^भ्यान/भ्य$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपून/अपून$ +^मक्शद/मक्शद/मक्शद$ +^स/स/स$ +^पुरो/पुरो$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उनार/उनार/उनार$ +^मन/मन$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^डालछ्य/डाल$ +^योई/योई$ +^कारण/कारण$ +^छै/छ$ +^कि/कि/कि$ +^उनूनले/उनूनले$ +^अपूनो/अपूनो$ +^अधिकार/अधिकार$ +^जानवर/*जानवर$ +^स/स/स$ +^दी/दी/दी$ +^दीछ/दी$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^करो/कर$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^तक/तक$ +^कि/कि/कि$ +^उ/उ/उ$ +^सब/सब$ +^पुरो/पुरो$ +^नै/नै$ +^हो/हो$ +^ज्यो/*ज्यो$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^कयीना/*कयीना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^येका/येका$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^,/,$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^स/स/स$ +^तलि/तलि$ +^ऊँन/आ/ऊँन/ऊँन$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^भौत/भौत/भौत$ +^अधिकार/अधिकार$ +^छ्यो/छ$ +^;/;$ +^और/और$ +^उकी/उकी$ +^भौत/भौत/भौत$ +^चमकदार/*चमकदार$ +^चमक/*चमक$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^पुरी/पुरी$ +^धरती/धरती$ +^में/में$ +^उज्यालो/उज्यालो$ +^हो/हो$ +^ग्यो/ग्य$ +^उले/उले$ +^जोरले/जोर+ले$ +^धध्याभेरन/*धध्याभेरन$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^नाश/नाश$ +^हो/हो$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^बेबीलोन/बेबीलोन$ +^देश/देश$ +^बुरा/बुरा$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नाश/नाश$ +^हो/हो$ +^ग्यो/ग्य$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^भूतून/भूत$ +^की/की/की$ +^रूना/*रूना$ +^की/की/की$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^,/,$ +^और/और$ +^हरेक/हरेक$ +^बुरी/बुरी$ +^आत्मा/आत्मा$ +^को/को$ +^अड्डा/*अड्डा$ +^,/,$ +^और/और$ +^हरेक/हरेक$ +^अशुद्ध/*अशुद्ध$ +^और/और$ +^घृणित/*घृणित$ +^चिड़ियान/चिड़िया$ +^को/को$ +^अड्डा/*अड्डा$ +^बन/बन/बन$ +^ग्यो/ग्य$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^होलो/हो$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उ/उ/उ$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जो/जो$ +^बेबीलोन/बेबीलोन$ +^देश/देश$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^हरेक/हरेक$ +^जाति/*जाति$ +^का/का$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^ब्यभिचार/ब्यभिचार$ +^की/की/की$ +^मदहोश/*मदहोश$ +^करून/कर$ +^वाली/वाली$ +^शराब/*शराब$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^धुत/*धुत$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^उकी/उकी$ +^मूर्तिन/*मूर्तिन$ +^की/की/की$ +^पूजा/*पूजा$ +^करनान/कर$ +^पुर/पुर$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^राजान/राजा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^व्यभिचार/*व्यभिचार$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^ब्यापारी/*ब्यापारी$ +^उ/उ/उ$ +^स्यैनि/स्यैनि$ +^की/की/की$ +^मैहंगी/*मैहंगी$ +^-/-$ +^मैहंगी/*मैहंगी$ +^चीजून/चीज$ +^की/की/की$ +^इच्छा/इच्छा$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^धनवान/*धनवान$ +^बन/बन/बन$ +^ग्यान/ग्य$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^आजि/*आजि$ +^आवाज/आवाज$ +^सुणछ्य/सुण$ +^,/,$ +^हे/हे$ +^म्यारा/म्यारा$ +^लोगो/लोगो$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^भ्यार/भ्यार$ +^निकल/निकल/निकल$ +^जा/जा/जा$ +^तुम/तुम$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^पापून/पाप$ +^का/का$ +^भागीदार/*भागीदार$ +^जन/जन$ +^बना/बना/बना/बन$ +^,/,$ +^ताकि/ताकि$ +^जो/जो$ +^बिपत्तिन/*बिपत्तिन$ +^उमें/उ+में$ +^आलि/*आलि$ +^उ/उ/उ$ +^तुमार/तुमार$ +^मलिमें/*मलिमें$ +^नै/नै$ +^अ/*अ$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उक/उक/उक$ +^पाप/पाप$ +^भौत/भौत/भौत$ +^छन/छ$ +^और/और$ +^उको/उको$ +^खता/*खता$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^तक/तक$ +^पुज/*पुज$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उ/उ/उ$ +^बुराईस/*बुराईस$ +^नै/नै$ +^भुलनो/*भुलनो$ +^जो/जो$ +^उले/उले$ +^करिना/कर$ +^की/की/की$ +^छै/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^मैं/मैं/मैं$ +^कुंछूँ/*कुंछूँ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊसोई/ऊसो+ई$ +^कर/कर/कर$ +^,/,$ +^जसो/जसो$ +^उले/उले$ +^दुसारा/दुसारा$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^दुख/दुख$ +^उले/उले$ +^दीयान/दी$ +^ऊस/ऊस$ +^दुगुन/*दुगुन$ +^लौटा/*लौटा$ +^दे/दी$ +^उले/उले$ +^लोगून/लोग$ +^अपून/अपून$ +^बुरा/बुरा$ +^कामून/काम$ +^को/को$ +^स्वाद/*स्वाद$ +^चाखून/*चाखून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^प्रभावित/*प्रभावित$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^गुस्सा/*गुस्सा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^दुगुन/*दुगुन$ +^ताकतले/*ताकतले$ +^सहन/सहन$ +^पड़ोलो/*पड़ोलो$ +^जतुक/*जतुक$ +^उले/उले$ +^अपूनी/अपूनी$ +^बड़ाई/बड़ाई$ +^करछ्य/कर/कर$ +^और/और$ +^भोग/*भोग$ +^बिलास/*बिलास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^उतकैं/*उतकैं$ +^ऊस/ऊस$ +^तखलीफ/*तखलीफ$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^अपून/अपून$ +^मन/मन$ +^में/में$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^एक/एक$ +^रानी/*रानी$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^राजा/राजा$ +^करलो/कर$ +^मैं/मैं/मैं$ +^एक/एक$ +^विध्वा/*विध्वा$ +^नाहातिनू/ना+हातिनू$ +^,/,$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^शोक/*शोक$ +^कभै/कभै$ +^नी/नी$ +^करूँ/कर$ +^”/”$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^एक्कै/एक्कै$ +^दिन/दी/दिन$ +^में/में$ +^उमें/उ+में$ +^बिपत्ति/*बिपत्ति$ +^आ/आ/आ$ +^पड़ाला/*पड़ाला$ +^,/,$ +^और/और$ +^मौत/मौत$ +^,/,$ +^और/और$ +^शोक/*शोक$ +^,/,$ +^और/और$ +^अकाल/*अकाल$ +^;/;$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^आग/आग$ +^में/में$ +^भस्म/*भस्म$ +^कर/कर/कर$ +^दी/दी/दी$ +^जालि/जा$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उको/उको$ +^न्याय/न्याय$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^प्रभु/प्रभु$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^शक्तिमान/*शक्तिमान$ +^छै/छ$ +^“/“$ +^तब/तब$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^राजा/राजा$ +^,/,$ +^जिनून/जिनून$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ब्यभिचार/ब्यभिचार$ +^और/और$ +^भोगबिलास/*भोगबिलास$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^जब/जब/जब$ +^राजा/राजा$ +^ऊस/ऊस$ +^आगा/*आगा$ +^का/का$ +^लपटून/*लपटून$ +^में/में$ +^जलून/*जलून$ +^देखाला/देख$ +^त/त/त$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उनून/उनून/उनून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^रोला/*रोला$ +^और/और$ +^छाती/*छाती$ +^पीटाला/*पीटाला$ +^”/”$ +^और/और$ +^उकी/उकी$ +^तखलीफ/*तखलीफ$ +^का/का$ +^डरा/*डरा$ +^का/का$ +^मारी/मार$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^दूर/दूर$ +^ठाड़/ठाड़$ +^हो/हो$ +^भेरन/भेरन$ +^कौला/कुं$ +^,/,$ +^हे/हे$ +^ठूला/ठूला$ +^देश/देश$ +^,/,$ +^बेबीलोन/बेबीलोन$ +^!/!$ +^हे/हे$ +^मजबूत/मजबूत$ +^देश/देश$ +^,/,$ +^हाय/*हाय$ +^!/!$ +^हाय/*हाय$ +^!/!$ +^पल/पल$ +^भर/*भर$ +^में/में$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^न्याय/न्याय$ +^तैमें/त्यारा+में$ +^अचानक/*अचानक$ +^आग्योछ/आ$ +^“/“$ +^संसार/संसार$ +^का/का$ +^ब्यापारी/*ब्यापारी$ +^उ/उ/उ$ +^खिन/खिन/खिन$ +^डाड़/*डाड़$ +^मारला/मार$ +^और/और$ +^बिलाप/*बिलाप$ +^कराला/करा$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^अब/अब$ +^कोई/कोई$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^जो/जो$ +^उ/उ/उ$ +^सामान/*सामान$ +^स/स/स$ +^मोल/*मोल$ +^ल्योलो/*ल्योलो$ +^जो/जो$ +^ऊस/ऊस$ +^बचुन/*बचुन$ +^मर्यान/मार$ +^”/”$ +^उनोरो/उनोरो$ +^माल/*माल$ +^कई/कई$ +^प्रकारो/*प्रकारो$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^उमें/उ+में$ +^सुन/*सुन$ +^,/,$ +^चाँदी/*चाँदी$ +^,/,$ +^रत्न/*रत्न$ +^,/,$ +^और/और$ +^मोती/*मोती$ +^छ्या/छ$ +^उमें/उ+में$ +^बेहतरीन/*बेहतरीन$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^छ्या/छ$ +^जो/जो$ +^मेहंगा/*मेहंगा$ +^धागा/*धागा$ +^,/,$ +^चमकील/*चमकील$ +^लाल/*लाल$ +^और/और$ +^बैंजनी/*बैंजनी$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बनिना/बन$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^उमें/उ+में$ +^खुशबुदार/खुशबुदार$ +^लाकाड़ा/*लाकाड़ा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बनिना/बन$ +^का/का$ +^चीज/चीज$ +^,/,$ +^हाथी/*हाथी$ +^का/का$ +^दाँत/दाँत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बनिना/बन$ +^का/का$ +^चीज/चीज$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^दुसारा/दुसारा$ +^चीज/चीज$ +^छ्या/छ$ +^जो/जो$ +^मेहंगा/*मेहंगा$ +^लाकाड़ा/*लाकाड़ा$ +^या/या/या$ +^पीतल/*पीतल$ +^और/और$ +^लूवा/*लूवा$ +^और/और$ +^संगमरमर/*संगमरमर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बनिना/बन$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^दालचीनी/*दालचीनी$ +^,/,$ +^मसाला/*मसाला$ +^,/,$ +^धूप/धूप$ +^,/,$ +^इत्र/*इत्र$ +^,/,$ +^लोबान/*लोबान$ +^,/,$ +^मदिरा/*मदिरा$ +^,/,$ +^तेल/तेल$ +^,/,$ +^मैदा/*मैदा$ +^,/,$ +^ग्यूँ/ग्यूँ$ +^,/,$ +^गोरू/*गोरू$ +^-/-$ +^बल्द/*बल्द$ +^,/,$ +^भेड़/भेड़$ +^-/-$ +^बाकारा/*बाकारा$ +^,/,$ +^घोड़ा/*घोड़ा$ +^,/,$ +^रथ/*रथ$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^समान/समान/समान$ +^मोल/*मोल$ +^लीछ्या/ली/ली$ +^और/और$ +^बेचनान/*बेचनान$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अब/अब$ +^लोगून/लोग$ +^दास/दास$ +^रूप/रूप$ +^में/में$ +^नै/नै$ +^बेच/*बेच$ +^सकना/सका$ +^ब्यापारी/*ब्यापारी$ +^उथैं/उथैं$ +^कौला/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^चीज/चीज$ +^जैस/जैस$ +^तै/तै/तै$ +^चाँछी/चाँ$ +^अब/अब$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^उ/उ/उ$ +^खुशबुदार/खुशबुदार$ +^चीज/चीज$ +^जो/जो$ +^तैंस/तैंस$ +^पसन्द/*पसन्द$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^चीज/चीज$ +^जिनून/जिनून$ +^तै/तै/तै$ +^अपून/अपून$ +^शरीर/शरीर$ +^स/स/स$ +^सुन्दर/सुन्दर$ +^बनून/बना$ +^खिन/खिन/खिन$ +^इस्तमाल/*इस्तमाल$ +^करछी/कर$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^हरा/*हरा$ +^ग्यान/ग्य$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^अब/अब$ +^नी/नी$ +^मिलाला/*मिलाला$ +^”/”$ +^इन/इन$ +^चीजून/चीज$ +^का/का$ +^ब्यापारी/*ब्यापारी$ +^जो/जो$ +^उक/उक/उक$ +^द्वारा/द्वारा$ +^धनवान/*धनवान$ +^हो/हो$ +^गैछ्या/गै/गै$ +^,/,$ +^उकी/उकी$ +^तखलीफस/*तखलीफस$ +^देखभेरन/*देखभेरन$ +^दूर/दूर$ +^ठाड़/ठाड़$ +^होला/हो$ +^,/,$ +^और/और$ +^डाड़/*डाड़$ +^मारभेरन/*मारभेरन$ +^बिलाप/*बिलाप$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^कौला/कुं$ +^हाय/*हाय$ +^!/!$ +^हाय/*हाय$ +^!/!$ +^यो/यो/यो$ +^ठूलो/ठूलो$ +^नगर/नगर$ +^जो/जो$ +^मलमल/*मलमल$ +^,/,$ +^और/और$ +^बैंजनी/*बैंजनी$ +^और/और$ +^लाल/*लाल$ +^रंगा/*रंगा$ +^का/का$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^पैनिना/*पैनिना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^सुन/*सुन$ +^और/और$ +^रत्नूले/*रत्नूले$ +^और/और$ +^मोतिन/*मोतिन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सजीना/*सजीना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^बखत/बखत$ +^में/में$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उको/उको$ +^सब/सब$ +^धन/धन$ +^नाश/नाश$ +^कर/कर/कर$ +^द्योलो/द्याल$ +^पानि/पानि$ +^का/का$ +^जहाज/जहाज$ +^का/का$ +^सब/सब$ +^कप्तान/*कप्तान$ +^,/,$ +^और/और$ +^सब/सब$ +^सवारी/*सवारी$ +^,/,$ +^और/और$ +^जहाज/जहाज$ +^में/में$ +^काम/काम$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^जो/जो$ +^समुद्र/*समुद्र$ +^में/में$ +^काम/काम$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^कमाई/*कमाई$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^बेबीलोन/बेबीलोन$ +^देश/देश$ +^भटे/भटे$ +^भौत/भौत/भौत$ +^दूर/दूर$ +^ठाड़/ठाड़$ +^होभेरन/हो+भेरन$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^आग/आग$ +^भटे/भटे$ +^निकलून/*निकलून$ +^वाला/वाला$ +^धुआँ/*धुआँ$ +^देखाला/देख$ +^जो/जो$ +^शैहर/शैहर$ +^स/स/स$ +^जलून/*जलून$ +^मरैछ/*मरैछ$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^चिल्लाल/*चिल्लाल$ +^और/और$ +^कौला/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^महान/महान$ +^शैहरो/*शैहरो$ +^को/को$ +^जसो/जसो$ +^कोई/कोई$ +^दुसोरो/दुसोरो$ +^शैहर/शैहर$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^”/”$ +^उ/उ/उ$ +^अपूनो/अपूनो$ +^दुख/दुख$ +^देखून/देख$ +^खिन/खिन/खिन$ +^अपून/अपून$ +^ख्वारान/ख्वारा$ +^में/में$ +^धुल/*धुल$ +^डालाला/*डालाला$ +^,/,$ +^और/और$ +^रोला/*रोला$ +^और/और$ +^बिलाप/*बिलाप$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^कौल/*कौल$ +^,/,$ +^“/“$ +^हाय/*हाय$ +^!/!$ +^हाय/*हाय$ +^!/!$ +^”/”$ +^यो/यो/यो$ +^ठूला/ठूला$ +^नगर/नगर$ +^जैकी/*जैकी$ +^सम्पत्ति/*सम्पत्ति$ +^का/का$ +^कारण/कारण$ +^,/,$ +^हरेक/हरेक$ +^जैका/जैका$ +^पास/पास$ +^समुद्री/*समुद्री$ +^जहाज/जहाज$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^धनवान/*धनवान$ +^हो/हो$ +^ग्या/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^बखत/बखत$ +^में/में$ +^उनोरो/उनोरो$ +^सब/सब$ +^धन/धन$ +^नाश/नाश$ +^हो/हो$ +^ग्यो/ग्य$ +^“/“$ +^तुम/तुम$ +^जो/जो$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^रूछा/रू$ +^,/,$ +^और/और$ +^हे/हे$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^लोगो/लोगो$ +^,/,$ +^और/और$ +^प्रेरितो/*प्रेरितो$ +^,/,$ +^और/और$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^लोगून/लोग$ +^यो/यो/यो$ +^बारिमें/बारिमें$ +^भौत/भौत/भौत$ +^खुशी/खुशी$ +^मना/मना/मना/मना$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उ/उ/उ$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^अपूनो/अपूनो$ +^न्याय/न्याय$ +^भेजिना/*भेजिना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^बुराईक/*बुराईक$ +^कारण/कारण$ +^जो/जो$ +^उले/उले$ +^तुमार/तुमार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^करिना/कर$ +^की/की/की$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^एक/एक$ +^ताकतवर/*ताकतवर$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ठूलो/ठूलो$ +^चक्की/*चक्की$ +^को/को$ +^पाट/*पाट$ +^जसो/जसो$ +^एक/एक$ +^ढूंगो/*ढूंगो$ +^उठाछ/उठा$ +^,/,$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^कैभेरन/कु+भेरन$ +^समुद्र/*समुद्र$ +^में/में$ +^खित/*खित$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^जसा/*जसा$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^ढूंगास/*ढूंगास$ +^समुद्र/*समुद्र$ +^में/में$ +^खित/*खित$ +^जाछो/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^दुबारा/दुबारा$ +^नै/नै$ +^मिलनो/*मिलनो$ +^,/,$ +^उसीकैं/उई+तरह$ +^ठूलो/ठूलो$ +^देश/देश$ +^बेबीलोन/बेबीलोन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^एक्कै/एक्कै$ +^बार/बार$ +^में/में$ +^नाश/नाश$ +^हो/हो$ +^ज्यालो/*ज्यालो$ +^यो/यो/यो$ +^दुबारा/दुबारा$ +^नी/नी$ +^बनाई/बना$ +^जालो/जा$ +^”/”$ +^हे/हे$ +^बेबीलोन/बेबीलोन$ +^देश/देश$ +^,/,$ +^तैमें/त्यारा+में$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^कभै/कभै$ +^वीणा/*वीणा$ +^बजूनवाला/*बजूनवाला$ +^और/और$ +^गीत/*गीत$ +^की/की/की$ +^आवाज/आवाज$ +^नी/नी$ +^सुणाई/*सुणाई$ +^देली/दी/दी$ +^वाँ/वाँ$ +^मुरूली/*मुरूली$ +^या/या/या$ +^तुरी/*तुरी$ +^नी/नी$ +^बजाई/*बजाई$ +^जाला/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बड़िया/*बड़िया$ +^कारीगर/*कारीगर$ +^तैंस/तैंस$ +^नी/नी$ +^मिलाला/*मिलाला$ +^;/;$ +^और/और$ +^चक्की/*चक्की$ +^को/को$ +^चलनाकि/*चलनाकि$ +^आवाज/आवाज$ +^तैंस/तैंस$ +^कभै/कभै$ +^नी/नी$ +^सुणाई/*सुणाई$ +^देली/दी/दी$ +^;/;$ +^उक/उक/उक$ +^रात/रात$ +^अन्यारा/अन्यारा$ +^होला/हो$ +^,/,$ +^याँ/याँ$ +^तक/तक$ +^कि/कि/कि$ +^एक/एक$ +^दीया/दी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नी/नी$ +^जलोलो/*जलोलो$ +^और/और$ +^ब्योलो/*ब्योलो$ +^और/और$ +^ब्योलि/*ब्योलि$ +^की/की/की$ +^खुशी/खुशी$ +^की/की/की$ +^आवाज/आवाज$ +^नी/नी$ +^होलि/हो$ +^इसो/इसो$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^होलो/हो$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उक/उक/उक$ +^ब्यापारीन/*ब्यापारीन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^पुर/पुर$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^ठूला/ठूला$ +^छ्या/छ$ +^अपून/अपून$ +^जादू/*जादू$ +^-/-$ +^टोना/*टोना$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सब/सब$ +^जाति/*जाति$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^ध्वाका/ध्वाका$ +^दीछ/दी$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^बेबीलोन/बेबीलोन$ +^देश/देश$ +^स/स/स$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^दंड/*दंड$ +^दीछ/दी$ +^किलैकी/किलैकी$ +^यो/यो/यो$ +^शैहर/शैहर$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^लोगून/लोग$ +^,/,$ +^और/और$ +^दुसारा/दुसारा$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^छन/छ$ +^और/और$ +^पुर/पुर$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^खूनो/*खूनो$ +^को/को$ +^दोष/दोष$ +^छ्यो/छ$ +^जब/जब/जब$ +^उ/उ/उ$ +^शक्तिशाली/*शक्तिशाली$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बोलून/बोल$ +^बन्द/बन्द$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^तब/तब$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^सुणछ्य/सुण$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^इसो/इसो$ +^जसो/जसो$ +^छ्यो/छ$ +^जसकैं/जैस+तरह$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोग/लोग$ +^गीत/*गीत$ +^गान/*गान$ +^मर्यान/मार$ +^हुन/हो$ +^!/!$ +^हालेलूय्याह/*हालेलूय्याह$ +^“/“$ +^अब/अब$ +^हमोरो/हमोरो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^अपूनी/अपूनी$ +^महिमा/महिमा$ +^और/और$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^को/को$ +^इस्तमाल/*इस्तमाल$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^अपून/अपून$ +^लोगून/लोग$ +^बचालो/*बचालो$ +^”/”$ +^उकी/उकी$ +^अराधना/अराधना$ +^करा/करा/करा/कर$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उक/उक/उक$ +^सब/सब$ +^फैसला/फैसला$ +^सही/सही$ +^और/और$ +^सच्चा/*सच्चा$ +^छन/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^उले/उले$ +^उ/उ/उ$ +^ठूली/*ठूली$ +^वेश्या/*वेश्या$ +^को/को$ +^न्याय/न्याय$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उले/उले$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^पाप/पाप$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^मजबूर/*मजबूर$ +^करछ्य/कर/कर$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^उको/उको$ +^न्याय/न्याय$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उक/उक/उक$ +^सेवकून/सेवक$ +^उक/उक/उक$ +^द्वारा/द्वारा$ +^मारी/मार$ +^गैछ्या/गै/गै$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^दुसारा/दुसारा$ +^बार/बार$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^सुणछ्य/सुण$ +^,/,$ +^इसो/इसो$ +^लागून/*लागून$ +^मरैछ्यो/*मरैछ्यो$ +^जसकैं/जैस+तरह$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^में/में$ +^भौत/भौत/भौत$ +^लोग/लोग$ +^गीत/*गीत$ +^गान/*गान$ +^मर्यान/मार$ +^हो/हो$ +^!/!$ +^हालेलूय्याह/*हालेलूय्याह$ +^!/!$ +^बेबीलोन/बेबीलोन$ +^देश/देश$ +^स/स/स$ +^नाश/नाश$ +^करूनो/कर$ +^वालो/वालो$ +^आगा/*आगा$ +^भटे/भटे$ +^निकलून/*निकलून$ +^वालो/वालो$ +^धुआँ/*धुआँ$ +^कभै/कभै$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बन्द/बन्द$ +^नी/नी$ +^होलो/हो$ +^तब/तब$ +^चौबीस/*चौबीस$ +^प्राचीन/*प्राचीन$ +^और/और$ +^चारू/चारू$ +^प्राणी/*प्राणी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^झुकभेरन/झुक+भेरन$ +^परमेश्वरै/परमेश्वरै$ +^की/की/की$ +^अराधना/अराधना$ +^करछ्य/कर/कर$ +^;/;$ +^जो/जो$ +^सिंहासन/*सिंहासन$ +^में/में$ +^बैठिना/बैठ$ +^को/को$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^आमीन/आमीन$ +^!/!$ +^हालेलूय्याह/*हालेलूय्याह$ +^”/”$ +^और/और$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^कैसे/कैसे$ +^बोलून/बोल$ +^सुणछ्य/सुण$ +^,/,$ +^और/और$ +^इसो/इसो$ +^लागछ्य/लाग$ +^जसकैं/जैस+तरह$ +^आवाज/आवाज$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सिंहासना/*सिंहासना$ +^भटे/भटे$ +^आछ/आ$ +^,/,$ +^“/“$ +^हे/हे$ +^हमार/हमार$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सेवकों/*सेवकों$ +^और/और$ +^तुम/तुम$ +^जो/जो$ +^उको/उको$ +^डर/डर/डर$ +^मानछा/मान$ +^,/,$ +^तुम/तुम$ +^चाहे/*चाहे$ +^ठूला/ठूला$ +^पद/*पद$ +^में/में$ +^हो/हो$ +^या/या/या$ +^नाना/*नाना$ +^पद/*पद$ +^में/में$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^स्तुति/*स्तुति$ +^करा/करा/करा/कर$ +^”/”$ +^येक/येक/येक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^,/,$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^यो/यो/यो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सुणछय/*सुणछय$ +^जो/जो$ +^भौत/भौत/भौत$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^चिल्लान/*चिल्लान$ +^जसो/जसो$ +^छ्यो/छ$ +^उनोरो/उनोरो$ +^चिल्लानो/*चिल्लानो$ +^ठूलो/ठूलो$ +^झरना/*झरना$ +^का/का$ +^पानि/पानि$ +^का/का$ +^गर्जन/*गर्जन$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^बादल/*बादल$ +^की/की/की$ +^ठूली/*ठूली$ +^गड़गड़ाट/*गड़गड़ाट$ +^की/की/की$ +^आवाजे/*आवाजे$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^छी/छ$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^यो/यो/यो$ +^कुनै/कु$ +^सुणछ्य/सुण$ +^;/;$ +^“/“$ +^हालेलूय्याह/*हालेलूय्याह$ +^!/!$ +^आ/आ/आ$ +^हम/हम/हम$ +^हमार/हमार$ +^प्रभु/प्रभु$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^की/की/की$ +^स्तुति/*स्तुति$ +^करा/करा/करा/कर$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^हरेक/हरेक$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^करना/कर$ +^की/की/की$ +^सामर्थ/सामर्थ$ +^छै/छ$ +^आ/आ/आ$ +^,/,$ +^हम/हम/हम$ +^खुश/खुश$ +^और/और$ +^मगन/*मगन$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^और/और$ +^उकी/उकी$ +^स्तुति/*स्तुति$ +^करा/करा/करा/कर$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^मेम्ना/*मेम्ना$ +^को/को$ +^ब्याक/*ब्याक$ +^बखत/बखत$ +^आग्योछ/आ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उकी/उकी$ +^ब्योलि/*ब्योलि$ +^अपूनो/अपूनो$ +^शिंगार/*शिंगार$ +^करभेरन/कर+भेरन$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^सजाभेरन/*सजाभेरन$ +^उ/उ/उ$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैय्यार/तैय्यार$ +^कर/कर/कर$ +^हैछ/*हैछ$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मेम्ना/*मेम्ना$ +^स/स/स$ +^साफ/साफ$ +^,/,$ +^चमकदार/*चमकदार$ +^मलमल/*मलमल$ +^का/का$ +^बनिना/बन$ +^का/का$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^पैनून/*पैनून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^दीयान/दी$ +^”/”$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^चमकदार/*चमकदार$ +^मलमल/*मलमल$ +^को/को$ +^मतलब/मतलब$ +^,/,$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^धर्माका/*धर्माका$ +^काम/काम$ +^छन/छ$ +^तब/तब$ +^स्वर्गदूतले/*स्वर्गदूतले$ +^मैंथैं/मैं+थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^लिख/लिख/लिख/लिख$ +^,/,$ +^कि/कि/कि$ +^धन्य/धन्य$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^मेम्ना/*मेम्ना$ +^का/का$ +^ब्याका/*ब्याका$ +^दावत/दावत$ +^में/में$ +^बुलाई/बुला$ +^ग्यान/ग्य$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^उले/उले$ +^मैंथैं/मैं+थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^इन/इन$ +^वचन/*वचन$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरे/परमेश्वरे$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कईना/कु$ +^का/का$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बिलकुल/बिलकुल$ +^सत्य/*सत्य$ +^छन/छ$ +^”/”$ +^जब/जब/जब$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^सुणछ्य/सुण$ +^त/त/त$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^झुक/झुक/झुक$ +^गयुं/*गयुं$ +^जो/जो$ +^मैंथैं/मैं+थैं$ +^बात/बात$ +^करूनमर्यो/*करूनमर्यो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उकी/उकी$ +^अराधना/अराधना$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जानमरै/*जानमरै$ +^छ्यूँ/*छ्यूँ$ +^उले/उले$ +^मैंथैं/मैं+थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^मेरि/मेरि$ +^अराधना/अराधना$ +^जन/जन$ +^कर/कर/कर$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^केवल/केवल$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^एक/एक$ +^सेवक/सेवक$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^जसो/जसो$ +^तैं/तैं/तैं$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^त्यारा/त्यारा$ +^भाईन/भाई$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^जो/जो$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^गवाह/*गवाह$ +^छन/छ$ +^सच्ची/सच्ची$ +^शिक्षान/शिक्षा$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करनान/कर$ +^और/और$ +^मान्नान/*मान्नान$ +^केवल/केवल$ +^परमेश्वरै/परमेश्वरै$ +^छै/छ$ +^जैकी/*जैकी$ +^तैंस/तैंस$ +^अराधना/अराधना$ +^करून/कर$ +^चैंछी/*चैंछी$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^आत्मा/आत्मा$ +^छै/छ$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^यीशु/यीशु$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^बताई/बता$ +^ग्यान/ग्य$ +^सत्य/*सत्य$ +^की/की/की$ +^घोषणा/*घोषणा$ +^करना/कर$ +^का/का$ +^योग्य/*योग्य$ +^बनूछो/*बनूछो$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^स/स/स$ +^खुलीना/*खुलीना$ +^को/को$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^और/और$ +^वाँ/वाँ$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^एक/एक$ +^सफेद/सफेद$ +^घोड़ो/*घोड़ो$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^जैमें/जैस+में$ +^एक/एक$ +^सवार/*सवार$ +^बैठिनाको/*बैठिनाको$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^विश्वासयोग्य/*विश्वासयोग्य$ +^और/और$ +^सच्चो/सच्चो$ +^सेवक/सेवक$ +^छै/छ$ +^;/;$ +^उ/उ/उ$ +^उक/उक/उक$ +^अनुसार/अनुसार$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरेकि/*परमेश्वरेकि$ +^नजर/नजर$ +^में/में$ +^ठीक/ठीक$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^बैरिन/*बैरिन$ +^का/का$ +^खिलाफ/खिलाफ$ +^न्याय/न्याय$ +^करछो/कर$ +^और/और$ +^लड़ाई/*लड़ाई$ +^करछो/कर$ +^उक/उक/उक$ +^आँखा/आँख$ +^आगा/*आगा$ +^का/का$ +^लपटून/*लपटून$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^चमक/*चमक$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^भौत/भौत/भौत$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^मुकुट/*मुकुट$ +^पैनिना/*पैनिना$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^उक/उक/उक$ +^आंग/*आंग$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^नाम/नाम$ +^लिख/लिख/लिख/लिख$ +^रैछ/रै/रै$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^केवल/केवल$ +^उई/उई/उ+ई$ +^उ/उ/उ$ +^नामोको/नाम+क$ +^मतलब/मतलब$ +^जाणछो/जाण$ +^उ/उ/उ$ +^खून/खून$ +^में/में$ +^लतपत/*लतपत$ +^होईना/हो$ +^का/का$ +^कपाड़/*कपाड़$ +^पैनिनाको/*पैनिनाको$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उको/उको$ +^नाम/नाम$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^वचन/*वचन$ +^छै/छ$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^भटे/भटे$ +^सिपाईन/सिपाई$ +^की/की/की$ +^ठूली/*ठूली$ +^भीड़/भीड़$ +^उक/उक/उक$ +^पछिल/पछिल$ +^-/-$ +^पछिल/पछिल$ +^गैछ/गै$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^सैनिक/*सैनिक$ +^सफेद/सफेद$ +^घोड़ान/*घोड़ान$ +^में/में$ +^बैठिनाका/*बैठिनाका$ +^छ्या/छ$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^सफेद/सफेद$ +^मलमल/*मलमल$ +^का/का$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^पैनिना/*पैनिना$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^जो/जो$ +^घोड़ा/*घोड़ा$ +^में/में$ +^बैठिनाको/*बैठिनाको$ +^छ्यो/छ$ +^उको/उको$ +^मुँख/मुँख$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^तेज/तेज$ +^तलवार/*तलवार$ +^निकलछी/निकल$ +^जैको/जैको$ +^इस्तमाल/*इस्तमाल$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^देशून/देश$ +^हरून/*हरून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^करोलो/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^लूवाको/*लूवाको$ +^राजदण्ड/*राजदण्ड$ +^लीभेरन/ली+भेरन$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^राजा/राजा$ +^करोलो/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^सर्वशक्तिमान/*सर्वशक्तिमान$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^भयानक/*भयानक$ +^गुस्सा/*गुस्सा$ +^की/की/की$ +^मदिरा/*मदिरा$ +^का/का$ +^कुंण्ड/*कुंण्ड$ +^में/में$ +^अंगूर/अंगूर$ +^स/स/स$ +^निचोड़ोलो/*निचोड़ोलो$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^और/और$ +^दैंन/*दैंन$ +^जंगाड़/*जंगाड़$ +^में/में$ +^यो/यो/यो$ +^नाम/नाम$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^“/“$ +^उ/उ/उ$ +^प्रभुन/प्रभु$ +^को/को$ +^प्रभु/प्रभु$ +^और/और$ +^राजान/राजा$ +^को/को$ +^राजा/राजा$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^एक/एक$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^स/स/स$ +^सूरज/*सूरज$ +^में/में$ +^ठाड़/ठाड़$ +^होईनाको/*होईनाको$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^जोर/जोर$ +^धध्याभेरन/*धध्याभेरन$ +^आकाश/आकाश$ +^उड़ून/*उड़ून$ +^वालान/वालान$ +^सब/सब$ +^चिलून/*चिलून$ +^थैं/थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^आ/आ/आ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^ठूली/*ठूली$ +^दावत/दावत$ +^खिन/खिन/खिन$ +^जाम/जाम$ +^हो/हो$ +^जा/जा/जा$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरेले/परमेश्वरै+ले$ +^तुमून/तुमून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैय्यार/तैय्यार$ +^कर/कर/कर$ +^रैछ/रै/रै$ +^आ/आ/आ$ +^और/और$ +^राजान/राजा$ +^को/को$ +^,/,$ +^और/और$ +^सब/सब$ +^सरदारून/*सरदारून$ +^को/को$ +^,/,$ +^और/और$ +^ताकतबर/*ताकतबर$ +^सैनिकून/*सैनिकून$ +^को/को$ +^,/,$ +^घोड़ा/*घोड़ा$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^बैठून/*बैठून$ +^वाला/वाला$ +^जो/जो$ +^मर/मर/मर$ +^ग्यान/ग्य$ +^उनोरो/उनोरो$ +^माँसो/*माँसो$ +^खा/खा/खा$ +^तुम/तुम$ +^हर/हर$ +^प्रकारो/*प्रकारो$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^माँसो/*माँसो$ +^खा/खा/खा$ +^सकछा/सक$ +^,/,$ +^क्या/क्या$ +^दास/दास$ +^क्या/क्या$ +^आजाद/*आजाद$ +^हो/हो$ +^,/,$ +^क्या/क्या$ +^नाना/*नाना$ +^क्या/क्या$ +^ठूला/ठूला$ +^सबून/सबून$ +^को/को$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^उ/उ/उ$ +^जानवर/*जानवर$ +^स/स/स$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^जो/जो$ +^समुद्र/*समुद्र$ +^भटे/भटे$ +^भ्यार/भ्यार$ +^आईना/*आईना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^राजान/राजा$ +^और/और$ +^उनेरि/उनेरि$ +^सेनान/*सेनान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^घोड़ान/*घोड़ान$ +^में/में$ +^बैठीनाका/*बैठीनाका$ +^और/और$ +^उकी/उकी$ +^सेना/*सेना$ +^का/का$ +^बिरोध/बिरोध$ +^में/में$ +^लड़ून/*लड़ून$ +^खिन/खिन/खिन$ +^एक/एक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^आईना/*आईना$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^उ/उ/उ$ +^पैलो/*पैलो$ +^जानवर/*जानवर$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^दगाड़/दगाड़$ +^दुसोरो/दुसोरो$ +^झूठ्ठो/झूठ्ठो$ +^जानवर/*जानवर$ +^पकड़ी/पकड़$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^पैला/*पैला$ +^जानवर/*जानवर$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^चमत्कार/चमत्कार$ +^दिखाईना/*दिखाईना$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^जैक/*जैक$ +^द्वारा/द्वारा$ +^उले/उले$ +^ऊस/ऊस$ +^भरमाछ/*भरमाछ$ +^जिनून/जिनून$ +^में/में$ +^उ/उ/उ$ +^जानवर/*जानवर$ +^कि/कि/कि$ +^छाप/*छाप$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^उकी/उकी$ +^मूर्ति/*मूर्ति$ +^कि/कि/कि$ +^पूजा/*पूजा$ +^करछ्या/कर/कर$ +^इन/इन$ +^द्वीवैन/द्वीवैन$ +^ज्यूनाई/*ज्यूनाई$ +^आगा/*आगा$ +^का/का$ +^कुण्ड/*कुण्ड$ +^में/में$ +^डाल/डाल/डाल$ +^दी/दी/दी$ +^ग्यान/ग्य$ +^जो/जो$ +^गन्धक/*गन्धक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जलछी/*जलछी$ +^तब/तब$ +^सफेद/सफेद$ +^घोड़ा/*घोड़ा$ +^में/में$ +^बैठीनवालो/*बैठीनवालो$ +^उ/उ/उ$ +^सवार/*सवार$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जंगली/जंगली$ +^जानवर/*जानवर$ +^स/स/स$ +^और/और$ +^उकी/उकी$ +^पुरी/पुरी$ +^सेना/*सेना$ +^स/स/स$ +^मार/मार/मार$ +^डालछ्य/डाल$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^उनून/उनून/उनून$ +^उ/उ/उ$ +^तलवार/*तलवार$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^काट/काट/काट$ +^डालछ्य/डाल$ +^जो/जो$ +^उक/उक/उक$ +^मुँख/मुँख$ +^भटे/भटे$ +^निकलछी/निकल$ +^चील/*चील$ +^मरिनाका/*मरिनाका$ +^लोगून/लोग$ +^को/को$ +^माँसो/*माँसो$ +^खान/खान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आग्या/आ$ +^जब/जब/जब$ +^तक/तक$ +^की/की/की$ +^उनोरो/उनोरो$ +^पेट/*पेट$ +^नै/नै$ +^भरीग्यो/*भरीग्यो$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^एक/एक$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^स/स/स$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^भटे/भटे$ +^उतरून/*उतरून$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^जैका/जैका$ +^हात/हात$ +^में/में$ +^चाँबी/*चाँबी$ +^दी/दी/दी$ +^गैछ/गै$ +^जो/जो$ +^उ/उ/उ$ +^गैरा/*गैरा$ +^गड्डा/*गड्डा$ +^स/स/स$ +^खोल/खोल/खोल$ +^सकछो/सक$ +^और/और$ +^एक/एक$ +^ठूली/*ठूली$ +^जंजीर/*जंजीर$ +^छी/छ$ +^और/और$ +^उले/उले$ +^उ/उ/उ$ +^अजगरस/*अजगरस$ +^,/,$ +^मतलब/मतलब$ +^पुरान/*पुरान$ +^स्यापस/*स्यापस$ +^जैस/जैस$ +^शैतान/शैतान$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कयी/*कयी$ +^जाछो/जा$ +^,/,$ +^झपटभेरन/*झपटभेरन$ +^पकड़/पकड़/पकड़$ +^लीछ/ली$ +^उले/उले$ +^ऊस/ऊस$ +^बाँदि/*बाँदि$ +^भेरन/भेरन$ +^गैरा/*गैरा$ +^गड्डा/*गड्डा$ +^में/में$ +^खिती/खिती$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^और/और$ +^द्वार/*द्वार$ +^बन्द/बन्द$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^और/और$ +^उमें/उ+में$ +^मुहर/*मुहर$ +^लगा/लगा/लगा$ +^दीछ/दी$ +^ताकि/ताकि$ +^ऊस/ऊस$ +^एक/एक$ +^हजार/*हजार$ +^साल/साल$ +^खोलि/खोल$ +^नै/नै$ +^जौ/जा$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^दौरान/*दौरान$ +^,/,$ +^शैतान/शैतान$ +^एक/एक$ +^हजार/*हजार$ +^साल/साल$ +^तक/तक$ +^लोगून/लोग$ +^ध्वाका/ध्वाका$ +^नै/नै$ +^दी/दी/दी$ +^सको/*सको$ +^उक/उक/उक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^थ्वाड़ा/थ्वाड़ा$ +^देर/*देर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^आजाद/*आजाद$ +^करि/कर$ +^जालो/जा$ +^उक/उक/उक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^सिंहासन/*सिंहासन$ +^देख्यान/*देख्यान$ +^,/,$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^लोग/लोग$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सिंहासनून/*सिंहासनून$ +^में/में$ +^बैठिना/बैठ$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^उनून/उनून/उनून$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^करना/कर$ +^को/को$ +^अधिकार/अधिकार$ +^दीई/दी$ +^ग्योछ/ग्य$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^आत्मान/आत्मा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^जिनारा/जिनारा$ +^ख्वारा/ख्वारा$ +^काट/काट/काट$ +^दी/दी/दी$ +^ग्यान/ग्य$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उनूनले/उनूनले$ +^यो/यो/यो$ +^क्योछ/कुं$ +^कि/कि/कि$ +^यीशु/यीशु$ +^उनोरो/उनोरो$ +^प्रभु/प्रभु$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^वचन/*वचन$ +^में/में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^करछ्या/कर/कर$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जानवर/*जानवर$ +^या/या/या$ +^उकी/उकी$ +^मूर्ति/*मूर्ति$ +^पूजा/*पूजा$ +^नै/नै$ +^करि/कर$ +^,/,$ +^उनूनले/उनूनले$ +^अपून/अपून$ +^कपाल/*कपाल$ +^या/या/या$ +^हातून/हात$ +^में/में$ +^उ/उ/उ$ +^जानवरै/*जानवरै$ +^की/की/की$ +^छाप/*छाप$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नै/नै$ +^लागायी/*लागायी$ +^इन/इन$ +^लोग/लोग$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^ज्यून/ज्यून$ +^हो/हो$ +^ग्या/ग्य$ +^और/और$ +^एक/एक$ +^हजार/*हजार$ +^साल/साल$ +^तक/तक$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^मिलभेरन/*मिलभेरन$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^करछ्य/कर/कर$ +^इन/इन$ +^लोग/लोग$ +^ज्यून/ज्यून$ +^करि/कर$ +^जान/जा$ +^में/में$ +^सबून/सबून$ +^है/है$ +^पैला/*पैला$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^इन/इन$ +^खास/खास$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^धन्य/धन्य$ +^और/और$ +^पवित्र/पवित्र$ +^छन/छ$ +^दुसरी/*दुसरी$ +^मौत/मौत$ +^की/की/की$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^कोई/कोई$ +^अधिकार/अधिकार$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^और/और$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^याजक/याजक$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^एक/एक$ +^हजार/*हजार$ +^साल/साल$ +^तक/तक$ +^राजा/राजा$ +^कराला/करा$ +^यो/यो/यो$ +^एक/एक$ +^हजार/*हजार$ +^साल/साल$ +^है/है$ +^पैलि/पैलि$ +^कोई/कोई$ +^दुसारा/दुसारा$ +^मरिनाका/*मरिनाका$ +^लोगून/लोग$ +^ज्यून/ज्यून$ +^नी/नी$ +^करि/कर$ +^जाला/जा$ +^जब/जब/जब$ +^हजार/*हजार$ +^साल/साल$ +^पुर/पुर$ +^हो/हो$ +^जाला/जा$ +^त/त/त$ +^शैतान/शैतान$ +^स/स/स$ +^कैद/*कैद$ +^भटे/भटे$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दी/दी/दी$ +^जालो/जा$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^देशून/देश$ +^ध्वाका/ध्वाका$ +^दीन/दीन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भ्यार/भ्यार$ +^आ/आ/आ$ +^जालो/जा$ +^जो/जो$ +^पुर/पुर$ +^संसारा/संसारा$ +^फैलीना/*फैलीना$ +^का/का$ +^छन/छ$ +^इन/इन$ +^देशून/देश$ +^गोग/*गोग$ +^और/और$ +^मगोग/*मगोग$ +^कयी/*कयी$ +^जाछो/जा$ +^शैतान/शैतान$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सबून/सबून$ +^एक/एक$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^में/में$ +^जामा/जामा$ +^करोलो/कर$ +^जाँ/जाँ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लड़ाई/*लड़ाई$ +^कराला/करा$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^भौत/भौत/भौत$ +^ज्यादा/ज्यादा$ +^होला/हो$ +^इतुक/*इतुक$ +^कि/कि/कि$ +^कोई/कोई$ +^उनून/उनून/उनून$ +^समुद्रा/*समुद्रा$ +^का/का$ +^बालू/*बालू$ +^कणून/*कणून$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^नी/नी$ +^गिन/*गिन$ +^सकाला/*सकाला$ +^शैतान/शैतान$ +^की/की/की$ +^सेना/*सेना$ +^पुर/पुर$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^फैल/फैल$ +^गै/गै/गै$ +^और/और$ +^उनूनले/उनूनले$ +^उ/उ/उ$ +^शैहर/शैहर$ +^स/स/स$ +^घेर/*घेर$ +^लीछ/ली$ +^,/,$ +^जैस/जैस$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^प्रेम/प्रेम$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^जाँ/जाँ$ +^उक/उक/उक$ +^लोग/लोग$ +^रूछ्या/रू/रू$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^की/की/की$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^,/,$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^भटे/भटे$ +^आगो/*आगो$ +^भ्यार/भ्यार$ +^आछ/आ$ +^और/और$ +^पुरी/पुरी$ +^सेना/*सेना$ +^नाश/नाश$ +^कर/कर/कर$ +^दीछ/दी$ +^येक/येक/येक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^शैतान/शैतान$ +^पकड़ी/पकड़$ +^जालो/जा$ +^,/,$ +^जैले/जे+ले$ +^देश/देश$ +^-/-$ +^देशा/देशा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^भरमाछ/*भरमाछ$ +^और/और$ +^ऊस/ऊस$ +^गन्धक/*गन्धक$ +^की/की/की$ +^आग/आग$ +^में/में$ +^खित/*खित$ +^दी/दी/दी$ +^जालो/जा$ +^,/,$ +^मतलब/मतलब$ +^उ/उ/उ$ +^आग/आग$ +^में/में$ +^जो/जो$ +^झील/झील$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^ठूली/*ठूली$ +^छै/छ$ +^जानवर/*जानवर$ +^और/और$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^झूठ्ठा/*झूठ्ठा$ +^बात/बात$ +^बतून/*बतून$ +^वाला/वाला$ +^स/स/स$ +^पैलिकैं/*पैलिकैं$ +^खित/*खित$ +^दी/दी/दी$ +^ग्योछ/ग्य$ +^और/और$ +^वाँ/वाँ$ +^उ/उ/उ$ +^आग/आग$ +^में/में$ +^उनून/उनून/उनून$ +^हमेशा/हमेशा$ +^खिन/खिन/खिन$ +^दिन/दी/दिन$ +^और/और$ +^रात/रात$ +^सताई/सताई/सता$ +^जालो/जा$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^एक/एक$ +^सफेद/सफेद$ +^सिंहासन/*सिंहासन$ +^देखछै/देख$ +^जैमें/जैस+में$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^बैठिना/बैठ$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^लेकिन/लेकिन$ +^वाँ/वाँ$ +^जाँ/जाँ$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^बैठिनाको/*बैठिनाको$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^वाँ/वाँ$ +^धरती/धरती$ +^और/और$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^सब/सब$ +^गायब/*गायब$ +^हो/हो$ +^ग्या/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^केले/केले$ +^लै/लै$ +^उनून/उनून/उनून$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^नै/नै$ +^देख्यो/देख$ +^और/और$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^मरिना/*मरिना$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^उ/उ/उ$ +^सिंहासन/*सिंहासन$ +^का/का$ +^सामुनि/सामुनि$ +^ठाड़/ठाड़$ +^देखछै/देख$ +^,/,$ +^मतलब/मतलब$ +^उनून/उनून/उनून$ +^जो/जो$ +^खास/खास$ +^और/और$ +^आम/*आम$ +^लोग/लोग$ +^छन/छ$ +^और/और$ +^समुन्द्र/*समुन्द्र$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपूना/*अपूना$ +^मुर्दान/*मुर्दान$ +^दी/दी/दी$ +^द्याला/द्याल$ +^जो/जो$ +^उमें/उ+में$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^सब/सब$ +^मरिना/*मरिना$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^,/,$ +^और/और$ +^अधोलोक/*अधोलोक$ +^और/और$ +^धरती/धरती$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अपूना/*अपूना$ +^-/-$ +^अपूना/*अपूना$ +^मुर्दान/*मुर्दान$ +^दी/दी/दी$ +^द्याला/द्याल$ +^और/और$ +^किताब/किताब$ +^खोलि/खोल$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^जैमें/जैस+में$ +^जीवनै/*जीवनै$ +^की/की/की$ +^किताब/किताब$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^शामिल/शामिल$ +^छै/छ$ +^और/और$ +^किताबून/*किताबून$ +^में/में$ +^लिखीना/लिख$ +^का/का$ +^बातुन/बातु$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^उनोरो/उनोरो$ +^न्याय/न्याय$ +^करि/कर$ +^ग्यो/ग्य$ +^,/,$ +^उक/उक/उक$ +^अनुसार/अनुसार$ +^जो/जो$ +^उनूनले/उनूनले$ +^करिना/कर$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सबून/सबून$ +^को/को$ +^उनार/उनार/उनार$ +^कामून/काम$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^न्याय/न्याय$ +^करि/कर$ +^ग्यो/ग्य$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^लोग/लोग$ +^जिनारा/जिनारा$ +^नाम/नाम$ +^जीवनै/*जीवनै$ +^की/की/की$ +^किताब/किताब$ +^में/में$ +^नी/नी$ +^लिखीना/लिख$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^आगा/*आगा$ +^की/की/की$ +^झील/झील$ +^में/में$ +^खित/*खित$ +^दी/दी/दी$ +^ग्यो/ग्य$ +^येक/येक/येक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^,/,$ +^अब/अब$ +^मौत/मौत$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^अब/अब$ +^मरिना/*मरिना$ +^वालान/वालान$ +^खिन/खिन/खिन$ +^कोई/कोई$ +^जाग/जाग/जाग/जाग$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सब/सब$ +^लोग/लोग$ +^जिनारा/जिनारा$ +^नाम/नाम$ +^जीवनै/*जीवनै$ +^की/की/की$ +^किताब/किताब$ +^में/में$ +^नी/नी$ +^लिखीना/लिख$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^उनून/उनून/उनून$ +^आगा/*आगा$ +^की/की/की$ +^झील/झील$ +^में/में$ +^खित/*खित$ +^दी/दी/दी$ +^ग्योछ/ग्य$ +^यैस/*यैस$ +^दुसरी/*दुसरी$ +^मौत/मौत$ +^कई/कई$ +^जाछो/जा$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^कि/कि/कि$ +^आगा/*आगा$ +^की/की/की$ +^झील/झील$ +^में/में$ +^सजा/सजा$ +^छै/छ$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^एक/एक$ +^नय्या/नय्या$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^और/और$ +^एक/एक$ +^नय्या/नय्या$ +^धरती/धरती$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^पुरानो/*पुरानो$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^और/और$ +^धरती/धरती$ +^अब/अब$ +^नी/नी$ +^छ्या/छ$ +^और/और$ +^अब/अब$ +^समुन्द्र/*समुन्द्र$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नी/नी$ +^छ्यो/छ$ +^येक/येक/येक$ +^बाद/बाद/बाद/बाद$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^पवित्र/पवित्र$ +^शैहर/शैहर$ +^स/स/स$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^कि/कि/कि$ +^नय्या/नय्या$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^शैहर/शैहर$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^भटे/भटे$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^तलि/तलि$ +^ऊनमर्योछ/*ऊनमर्योछ$ +^उ/उ/उ$ +^शैहर/शैहर$ +^स/स/स$ +^एक/एक$ +^ब्योलक/*ब्योलक$ +^नियाती/नियाती$ +^तैय्यार/तैय्यार$ +^करि/कर$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^जैक/*जैक$ +^कपाड़ा/कपाड़ा$ +^पैनाई/*पैनाई$ +^ग्यान/ग्य$ +^और/और$ +^सजाई/*सजाई$ +^-/-$ +^धजाई/*धजाई$ +^ग्योछ/ग्य$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^ब्योलो/*ब्योलो$ +^थैं/थैं$ +^ब्या/ब्या/ब्या$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^तैय्यार/तैय्यार$ +^छै/छ$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^एक/एक$ +^आवाज/आवाज$ +^सुणछ्य/सुण$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सिंहासन/*सिंहासन$ +^भटे/भटे$ +^जोरले/जोर+ले$ +^बोलछ्य/बोल$ +^,/,$ +^“/“$ +^देख/देख/देख/देख$ +^,/,$ +^अब/अब$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^बीच/बीच$ +^में/में$ +^अपूनो/अपूनो$ +^घर/घर$ +^बनूलो/*बनूलो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^रौल/*रौल$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^उनार/उनार/उनार$ +^लोग/लोग$ +^होला/हो$ +^,/,$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^खुद/खुद$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^अपून/अपून$ +^लोगूनका/*लोगूनका$ +^रूप/रूप$ +^में/में$ +^स्वीकार/*स्वीकार$ +^करोलो/कर$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^उनार/उनार/उनार$ +^दगाड़/दगाड़$ +^रोलो/*रोलो$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^ऊस/ऊस$ +^अपून/अपून$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^रूप/रूप$ +^में/में$ +^स्वीकार/*स्वीकार$ +^कराला/करा$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उनार/उनार/उनार$ +^आँखान/*आँखान$ +^भटे/भटे$ +^सब/सब$ +^आँसून/*आँसून$ +^पोछि/*पोछि$ +^द्याला/द्याल$ +^;/;$ +^और/और$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कभै/कभै$ +^दुख/दुख$ +^महसूस/*महसूस$ +^नी/नी$ +^कराला/करा$ +^रौला/रू$ +^नै/नै$ +^,/,$ +^पिड़ो/*पिड़ो$ +^को/को$ +^अनुभव/*अनुभव$ +^नी/नी$ +^कराला/करा$ +^,/,$ +^और/और$ +^नै/नै$ +^मौत/मौत$ +^रोलि/*रोलि$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^पुरान/*पुरान$ +^संसारे/*संसारे$ +^की/की/की$ +^सारी/*सारी$ +^चीज/चीज$ +^गायब/*गायब$ +^हुनै/हो$ +^रोलि/*रोलि$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^सिंहासन/*सिंहासन$ +^में/में$ +^बैठिना/बैठ$ +^का/का$ +^आदिमी/आदिमी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^देखा/देख$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^सब/सब$ +^कुछ/कुछ/कु$ +^नय्या/नय्या$ +^करून/कर$ +^मर्यू/*मर्यू$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^उले/उले$ +^मैंथैं/मैं+थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^लिख/लिख/लिख/लिख$ +^लै/लै$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^जो/जो$ +^मैं/मैं/मैं$ +^कुछूँ/कु$ +^तैं/तैं/तैं$ +^उमें/उ+में$ +^विश्वास/विश्वास$ +^कर/कर/कर$ +^सकछै/सक$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^बात/बात$ +^जरूर/जरूर$ +^पुरी/पुरी$ +^होलि/हो$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^उले/उले$ +^मैंथैं/मैं+थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^सब/सब$ +^बात/बात$ +^पुरी/पुरी$ +^हो/हो$ +^ग्यान/ग्य$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अल्फा/*अल्फा$ +^और/और$ +^ओमेगा/*ओमेगा$ +^,/,$ +^पैलो/*पैलो$ +^और/और$ +^अन्त/*अन्त$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^पानि/पानि$ +^तिस्सो/*तिस्सो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^ऊस/ऊस$ +^उ/उ/उ$ +^पानि/पानि$ +^का/का$ +^स्त्रोत/*स्त्रोत$ +^भटे/भटे$ +^फिरीमें/*फिरीमें$ +^पानि/पानि$ +^पिन/*पिन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^द्यूलो/द्याल$ +^जो/जो$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^दीछो/दी$ +^”/”$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^जो/जो$ +^दुष्ट/*दुष्ट$ +^ताकतून/*ताकतून$ +^हरूनान/*हरूनान$ +^,/,$ +^उई/उई/उ+ई$ +^मैंथैं/मैं+थैं$ +^इन/इन$ +^सब/सब$ +^आशीषून/*आशीषून$ +^प्राप्त/*प्राप्त$ +^करोलो/कर$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उको/उको$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^हुंलो/*हुंलो$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^मेरो/*मेरो$ +^च्योलो/च्योलो$ +^होलो/हो$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^जो/जो$ +^सताव/*सताव$ +^का/का$ +^डरले/डर$ +^मैंस/मैंस$ +^त्याग/त्याग$ +^कर/कर/कर$ +^दीनान/दी$ +^और/और$ +^जो/जो$ +^मैंमें/मैं+में$ +^भरोस/*भरोस$ +^करून/कर$ +^छोड़/छोड़/छोड़$ +^दीनान/दी$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^गन्धक/*गन्धक$ +^का/का$ +^आग/आग$ +^में/में$ +^खित/*खित$ +^दी/दी/दी$ +^जाला/जा$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^उनूनले/उनूनले$ +^जो/जो$ +^बुरो/*बुरो$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^खून/खून$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^ब्यभिचार/ब्यभिचार$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^अपून/अपून$ +^दगड़ियान/*दगड़ियान$ +^का/का$ +^प्रति/*प्रति$ +^जादू/*जादू$ +^-/-$ +^टोना/*टोना$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^मूर्तिन/*मूर्तिन$ +^की/की/की$ +^पुज/*पुज$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^और/और$ +^सब/सब$ +^झूठ/झूठ$ +^बोलूनवालान/*बोलूनवालान$ +^,/,$ +^उनूनले/उनूनले$ +^गन्धक/*गन्धक$ +^का/का$ +^आग/आग$ +^में/में$ +^डाल/डाल/डाल$ +^दी/दी/दी$ +^जाला/जा$ +^यो/यो/यो$ +^दुसरी/*दुसरी$ +^मौत/मौत$ +^छै/छ$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^जिन/*जिन$ +^सात/सात$ +^स्वर्गदूतून/स्वर्गदूत$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^एक/एक$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जिनूनले/जिनून+ले$ +^मनुष्य/*मनुष्य$ +^जाति/*जाति$ +^में/में$ +^सात/सात$ +^आखरी/*आखरी$ +^मुसिबतुनले/*मुसिबतुनले$ +^भरिनाका/*भरिनाका$ +^सात/सात$ +^कटोरा/*कटोरा$ +^खड़ाईनाक/*खड़ाईनाक$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^मैंथैं/मैं+थैं$ +^बात/बात$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^उले/उले$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^याँ/याँ$ +^अ/*अ$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तैंस/तैंस$ +^ब्योलि/*ब्योलि$ +^देखूलो/*देखूलो$ +^जैको/जैको$ +^जल्दी/जल्दी$ +^ही/*ही$ +^मेम्ना/*मेम्ना$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^ब्या/ब्या/ब्या$ +^हो/हो$ +^ज्यालो/*ज्यालो$ +^तब/तब$ +^पवित्र/पवित्र$ +^आत्मा/आत्मा$ +^की/की/की$ +^मद्दत/मद्दत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^मैंस/मैंस$ +^एक/एक$ +^ठूलो/ठूलो$ +^पाहाण/*पाहाण$ +^में/में$ +^ली/ली/ली$ +^ग्योछ/ग्य$ +^,/,$ +^और/और$ +^पवित्र/पवित्र$ +^शैहर/शैहर$ +^नय्या/नय्या$ +^यरूशलम/यरूशलम$ +^स/स/स$ +^स्वर्ग/स्वर्ग$ +^भटे/भटे$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^भटे/भटे$ +^उतरून/*उतरून$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^तरफ/तरफ$ +^भटे/भटे$ +^मिलून/*मिलून$ +^वालो/वालो$ +^तेज/तेज$ +^उज्याला/*उज्याला$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नय्या/नय्या$ +^शैहर/शैहर$ +^चमकून/*चमकून$ +^मर्यो/*मर्यो$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^को/को$ +^उज्यालो/उज्यालो$ +^भौत/भौत/भौत$ +^कीमती/कीमती$ +^ढ़ुगो/*ढ़ुगो$ +^,/,$ +^मतलब/मतलब$ +^यशब/*यशब$ +^नामक/*नामक$ +^कीमती/कीमती$ +^ढ़ुगा/ढ़ुगा$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^चमकून/*चमकून$ +^मरेछी/मरेछ$ +^और/और$ +^काँचाक/*काँचाक$ +^नियाती/नियाती$ +^साफ/साफ$ +^छ्यो/छ$ +^शैहरा/शैहरा$ +^चारों/*चारों$ +^तरफ/तरफ$ +^एक/एक$ +^भौत/भौत/भौत$ +^ऊँच्ची/*ऊँच्ची$ +^दिवाल/*दिवाल$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^दिवाल/*दिवाल$ +^में/में$ +^बार/बार$ +^फाटक/फाटक$ +^छ्या/छ$ +^और/और$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^भटे/भटे$ +^हरेक/हरेक$ +^फाटकून/फाटक$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^को/को$ +^पहरा/*पहरा$ +^छ्यो/छ$ +^;/;$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^फाटकून/फाटक$ +^में/में$ +^इस्राएला/*इस्राएला$ +^का/का$ +^बार/बार$ +^कुलुको/*कुलुको$ +^नाम/नाम$ +^लिखीना/लिख$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^हरेक/हरेक$ +^दिशा/दिशा$ +^में/में$ +^तीन/तीन$ +^-/-$ +^तीन/तीन$ +^फाटक/फाटक$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^पूरब/पूरब$ +^में/में$ +^,/,$ +^पश्चिम/पश्चिम$ +^में/में$ +^,/,$ +^उत्तर/*उत्तर$ +^में/में$ +^और/और$ +^दक्षिण/*दक्षिण$ +^में/में$ +^उनूनले/उनूनले$ +^शैहरा/शैहरा$ +^की/की/की$ +^दिवाल/*दिवाल$ +^बार/बार$ +^ठूला/ठूला$ +^-/-$ +^ठूला/ठूला$ +^ढ़ुगान/ढ़ुगा$ +^का/का$ +^मलि/मलि$ +^में/में$ +^बनाईनाकि/*बनाईनाकि$ +^छी/छ$ +^और/और$ +^हरेक/हरेक$ +^ढ़ुगा/ढ़ुगा$ +^में/में$ +^मेम्ना/*मेम्ना$ +^क/क/क$ +^बार/बार$ +^प्रेरितून/प्रेरित$ +^का/का$ +^नाम/नाम$ +^लिखीनाका/*लिखीनाका$ +^छ्या/छ$ +^उ/उ/उ$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^जो/जो$ +^मैंथैं/मैं+थैं$ +^बात/बात$ +^करूनमर्योछ/*करूनमर्योछ$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उक/उक/उक$ +^पास/पास$ +^नगर/नगर$ +^और/और$ +^उक/उक/उक$ +^फाटकून/फाटक$ +^और/और$ +^उकी/उकी$ +^दिवालस/*दिवालस$ +^नापुन/*नापुन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^एक/एक$ +^सुना/*सुना$ +^की/की/की$ +^छड़ी/*छड़ी$ +^छी/छ$ +^उ/उ/उ$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^चार/*चार$ +^कुना/*कुना$ +^छ्या/छ$ +^और/और$ +^चारों/*चारों$ +^कुना/*कुना$ +^एक/एक$ +^समान/समान/समान$ +^छ्या/छ$ +^स्वर्गदूतले/*स्वर्गदूतले$ +^अपून/अपून$ +^नापुन/*नापुन$ +^वाली/वाली$ +^छड़ी/*छड़ी$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^शैहर/शैहर$ +^स/स/स$ +^नापछ्य/*नापछ्य$ +^;/;$ +^उकी/उकी$ +^लम्बाई/*लम्बाई$ +^द्वी/द्वी$ +^हजार/*हजार$ +^चार/*चार$ +^सौ/*सौ$ +^किलोमीटर/किलोमीटर$ +^छी/छ$ +^उकी/उकी$ +^चौड़ाई/*चौड़ाई$ +^और/और$ +^ऊँचाई/*ऊँचाई$ +^उकी/उकी$ +^लम्बाई/*लम्बाई$ +^की/की/की$ +^जतुक/*जतुक$ +^छी/छ$ +^उले/उले$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^दिवाल/*दिवाल$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^नापछ्य/*नापछ्य$ +^;/;$ +^उकी/उकी$ +^ऊँचाई/*ऊँचाई$ +^और/और$ +^चौड़ाई/*चौड़ाई$ +^लगभग/*लगभग$ +^छियासठ/*छियासठ$ +^मीटर/*मीटर$ +^छी/छ$ +^जै/जै$ +^नापो/*नापो$ +^को/को$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^इस्तमाल/*इस्तमाल$ +^करछ्य/कर/कर$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमीन/आदिमी$ +^का/का$ +^द्वारा/द्वारा$ +^इस्तमाल/*इस्तमाल$ +^करि/कर$ +^जानवाला/*जानवाला$ +^नापा/*नापा$ +^का/का$ +^समान/समान/समान$ +^छै/छ$ +^शैहर/शैहर$ +^चोखा/*चोखा$ +^सुना/*सुना$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बनाई/बना$ +^को/को$ +^छ्यो/छ$ +^जो/जो$ +^काँचा/*काँचा$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^चमक/*चमक$ +^छ्यो/छ$ +^,/,$ +^उकी/उकी$ +^दिवाल/*दिवाल$ +^,/,$ +^यशब/*यशब$ +^नामक/*नामक$ +^कीमती/कीमती$ +^ढ़ुगा/ढ़ुगा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बनिनाकी/*बनिनाकी$ +^छी/छ$ +^दिवालकि/*दिवालकि$ +^नींव/नींव$ +^हरेक/हरेक$ +^तरीका/तरीका/तरीका$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^कीमती/कीमती$ +^ढ़ुगा/ढ़ुगा$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^सजाईना/*सजाईना$ +^की/की/की$ +^छी/छ$ +^,/,$ +^पैलि/पैलि$ +^नीवं/*नीवं$ +^यशब/*यशब$ +^की/की/की$ +^,/,$ +^दुसरी/*दुसरी$ +^नीलमणी/*नीलमणी$ +^की/की/की$ +^,/,$ +^तिसरी/*तिसरी$ +^लालड़ी/*लालड़ी$ +^की/की/की$ +^,/,$ +^चौथ/*चौथ$ +^मरकत/*मरकत$ +^की/की/की$ +^,/,$ +^पाँचवी/*पाँचवी$ +^गोमेदक/*गोमेदक$ +^की/की/की$ +^,/,$ +^छंटु/*छंटु$ +^चमकदार/*चमकदार$ +^लाल/*लाल$ +^माणिक्य/*माणिक्य$ +^की/की/की$ +^,/,$ +^सतूँ/*सतूँ$ +^पीतमणि/*पीतमणि$ +^की/की/की$ +^,/,$ +^अठूँ/*अठूँ$ +^पेरोज/*पेरोज$ +^की/की/की$ +^,/,$ +^नवूं/*नवूं$ +^पुखराजा/*पुखराजा$ +^की/की/की$ +^,/,$ +^दसूँ/*दसूँ$ +^लहसनिए/*लहसनिए$ +^की/की/की$ +^,/,$ +^ग्यारू/*ग्यारू$ +^धुम्रकान्त/*धुम्रकान्त$ +^की/की/की$ +^,/,$ +^बारू/*बारू$ +^याकूत/*याकूत$ +^की/की/की$ +^छी/छ$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^बार/बार$ +^फाटक/फाटक$ +^बार/बार$ +^मोतिक/*मोतिक$ +^बनिनाकी/*बनिनाकी$ +^छ्या/छ$ +^,/,$ +^हरेक/हरेक$ +^फाटक/फाटक$ +^एक्कै/एक्कै$ +^मोतिले/*मोतिले$ +^बनिनाकी/*बनिनाकी$ +^छ्या/छ$ +^और/और$ +^शैहर/शैहर$ +^की/की/की$ +^सड़क/सड़क$ +^,/,$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^चोखा/*चोखा$ +^सुना/*सुना$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^बनाईनाकि/*बनाईनाकि$ +^छी/छ$ +^जो/जो$ +^काँचा/*काँचा$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^चमकछी/*चमकछी$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^उमें/उ+में$ +^कोई/कोई$ +^मन्दिर/मन्दिर$ +^नै/नै$ +^देखियो/*देखियो$ +^,/,$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^सर्वशक्तिमान/*सर्वशक्तिमान$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^और/और$ +^मेम्ना/*मेम्ना$ +^उ/उ/उ$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^वाँ/वाँ$ +^मन्दिरे/*मन्दिरे$ +^की/की/की$ +^कोई/कोई$ +^जरूरत/जरूरत$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^उ/उ/उ$ +^शैहर/शैहर$ +^स/स/स$ +^उज्याला/*उज्याला$ +^खिन/खिन/खिन$ +^सूरज/*सूरज$ +^या/या/या$ +^चाँद/*चाँद$ +^की/की/की$ +^जरूरत/जरूरत$ +^नाहातिन/नाहातिन/ना+हातिन$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^उ/उ/उ$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^और/और$ +^मेम्ना/*मेम्ना$ +^का/का$ +^चमके/*चमके$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उज्यालो/उज्यालो$ +^छै/छ$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^चमक/*चमक$ +^,/,$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^रूनवाला/*रूनवाला$ +^सब/सब$ +^लोगून/लोग$ +^उज्यालो/उज्यालो$ +^दीछो/दी$ +^और/और$ +^संसार/संसार$ +^में/में$ +^सब/सब$ +^राजा/राजा$ +^अपून/अपून$ +^-/-$ +^अपून/अपून$ +^धन/धन$ +^-/-$ +^दौलत/दौलत$ +^स/स/स$ +^उ/उ/उ$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^ल्याला/ल्या$ +^उ/उ/उ$ +^शैहरा/शैहरा$ +^का/का$ +^फाटक/फाटक$ +^दिन/दी/दिन$ +^भर/*भर$ +^खुलिनाक/*खुलिनाक$ +^रूनान/रू$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^कभै/कभै$ +^बन्द/बन्द$ +^नै/नै$ +^हुना/हो$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^वाँ/वाँ$ +^कभै/कभै$ +^रात/रात$ +^नी/नी$ +^होलि/हो$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^संसार/संसार$ +^सारी/*सारी$ +^खुबशुरत/*खुबशुरत$ +^चीजून/चीज$ +^और/और$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^की/की/की$ +^धन/धन$ +^-/-$ +^दौलत/दौलत$ +^स/स/स$ +^उ/उ/उ$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^ल्याला/ल्या$ +^और/और$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^अशुद्ध/*अशुद्ध$ +^चीज/चीज$ +^उ/उ/उ$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^प्रवेश/प्रवेश/प्रवेश$ +^नी/नी$ +^करली/कर/कर$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जो/जो$ +^गन्दा/*गन्दा$ +^काम/काम$ +^करनान/कर$ +^या/या/या$ +^झूठ/झूठ$ +^बोलनान/बोल$ +^वाँ/वाँ$ +^प्रवेश/प्रवेश/प्रवेश$ +^नी/नी$ +^कराला/करा$ +^वाँ/वाँ$ +^केवल/केवल$ +^उनी/उन$ +^लोग/लोग$ +^प्रवेश/प्रवेश/प्रवेश$ +^कर/कर/कर$ +^सकनान/सक$ +^जिनारा/जिनारा$ +^नाम/नाम$ +^जीवनै/*जीवनै$ +^की/की/की$ +^किताब/किताब$ +^में/में$ +^लिखी/लिख$ +^ग्यान/ग्य$ +^,/,$ +^यो/यो/यो$ +^उ/उ/उ$ +^किताब/किताब$ +^छै/छ$ +^जैमें/जैस+में$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोगून/लोग$ +^का/का$ +^नाम/नाम$ +^लिखीनाका/*लिखीनाका$ +^छन/छ$ +^जिनारा/जिनारा$ +^पास/पास$ +^अनन्त/अनन्त$ +^जीवन/जीवन$ +^छै/छ$ +^तब/तब$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैंस/मैंस$ +^एक/एक$ +^नदी/नदी$ +^दिखाछ/दिखा$ +^जैमें/जैस+में$ +^जीवनो/*जीवनो$ +^को/को$ +^पानि/पानि$ +^छ्यो/छ$ +^पानि/पानि$ +^साफ/साफ$ +^काँचा/*काँचा$ +^का/का$ +^नियाती/नियाती$ +^चमक/*चमक$ +^छ्यो/छ$ +^यो/यो/यो$ +^नदी/नदी$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^और/और$ +^मेम्ना/*मेम्ना$ +^का/का$ +^सिंहासन/*सिंहासन$ +^का/का$ +^तलि/तलि$ +^भटे/भटे$ +^बगून/*बगून$ +^मरेछी/मरेछ$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^शैहर/शैहर$ +^की/की/की$ +^चौड़/*चौड़$ +^सड़क/सड़क$ +^भटे/भटे$ +^निकल/निकल/निकल$ +^छी/छ$ +^नदी/नदी$ +^का/का$ +^हरेक/हरेक$ +^किनार/किनार$ +^में/में$ +^जीवन/जीवन$ +^दीनो/दी$ +^वालो/वालो$ +^रूख/रूख$ +^लागिना/*लागिना$ +^का/का$ +^छ्या/छ$ +^जो/जो$ +^की/की/की$ +^हर/हर$ +^साल/साल$ +^बारा/बारा$ +^-/-$ +^बार/बार$ +^फल/फल$ +^दीछ्या/दी/दी$ +^,/,$ +^मतलब/मतलब$ +^हर/हर$ +^मैंन/*मैंन$ +^में/में$ +^एक/एक$ +^बार/बार$ +^संसारा/संसारा$ +^का/का$ +^लोग/लोग$ +^उनार/उनार/उनार$ +^पात्तून/*पात्तून$ +^को/को$ +^इस्तमाल/*इस्तमाल$ +^अपूनी/अपूनी$ +^बिमारी/बिमारी$ +^का/का$ +^इलाज/*इलाज$ +^खिन/खिन/खिन$ +^करनान/कर$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^श्राप/*श्राप$ +^का/का$ +^अधीन/*अधीन$ +^में/में$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^नी/नी$ +^होलो/हो$ +^,/,$ +^लेकिन/लेकिन$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^और/और$ +^मेम्ना/*मेम्ना$ +^को/को$ +^सिंहासन/*सिंहासन$ +^उ/उ/उ$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^होला/हो$ +^,/,$ +^और/और$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^सेवक/सेवक$ +^उकी/उकी$ +^सेवा/सेवा$ +^कराला/करा$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^लोग/लोग$ +^परमेश्वरेस/*परमेश्वरेस$ +^आमुनि/*आमुनि$ +^-/-$ +^सामुनि/सामुनि$ +^दिखाला/दिखा$ +^,/,$ +^और/और$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^नाम/नाम$ +^उनार/उनार/उनार$ +^कपाल/*कपाल$ +^में/में$ +^लिखीना/लिख$ +^को/को$ +^होलो/हो$ +^और/और$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^कभै/कभै$ +^रात/रात$ +^नी/नी$ +^होलि/हो$ +^,/,$ +^और/और$ +^उनून/उनून/उनून$ +^दीया/दी$ +^या/या/या$ +^सूरजो/*सूरजो$ +^को/को$ +^उज्याला/*उज्याला$ +^जरूरत/जरूरत$ +^नी/नी$ +^होलि/हो$ +^क्याखिन/क्याखिन$ +^प्रभु/प्रभु$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^उनून/उनून/उनून$ +^उज्यालो/उज्यालो$ +^द्योलो/द्याल$ +^,/,$ +^और/और$ +^उ/उ/उ$ +^हमेशा/हमेशा$ +^-/-$ +^हमेशा/हमेशा$ +^तलक/तलक$ +^राज्य/राज्य/राज्य$ +^कराला/करा$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मैंथैं/मैं+थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^जो/जो$ +^बात/बात$ +^तुमूनले/तुमून$ +^सुणछ्य/सुण$ +^और/और$ +^देखीना/*देखीना$ +^का/का$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^तैं/तैं/तैं$ +^उनूनमें/उनूनमें$ +^विश्वास/विश्वास$ +^कर/कर/कर$ +^सकछै/सक$ +^,/,$ +^इन/इन$ +^बात/बात$ +^सत्य/*सत्य$ +^छन/छ$ +^और/और$ +^जरूर/जरूर$ +^पुरी/पुरी$ +^होलि/हो$ +^और/और$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^स/स/स$ +^उ/उ/उ$ +^संदेशा/*संदेशा$ +^का/का$ +^दगाड़/दगाड़$ +^म्यारा/म्यारा$ +^पास/पास$ +^येक/येक/येक$ +^कारण/कारण$ +^भेजछै/भेज$ +^कि/कि/कि$ +^अपून/अपून$ +^दासून/दास$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बातुन/बातु$ +^का/का$ +^बारिमें/बारिमें$ +^बता/बता/बता$ +^सकां/*सकां$ +^जिनोरो/*जिनोरो$ +^जल्दी/जल्दी$ +^पुरो/पुरो$ +^हुनो/हो$ +^जरूरी/जरूरी$ +^छै/छ$ +^”/”$ +^“/“$ +^और/और$ +^देख/देख/देख/देख$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जल्दी/जल्दी$ +^उछूँ/*उछूँ$ +^,/,$ +^धन्य/धन्य$ +^छै/छ$ +^उ/उ/उ$ +^जो/जो$ +^यो/यो/यो$ +^किताब/किताब$ +^कि/कि/कि$ +^भविष्यवाणी/भविष्यवाणी$ +^बातुन/बातु$ +^को/को$ +^पालन/पालन$ +^करछो/कर$ +^”/”$ +^मेरो/*मेरो$ +^नाम/नाम$ +^यहूना/यहूना$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^और/और$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उई/उई/उ+ई$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^जैले/जे+ले$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^सुणछ्य/सुण$ +^और/और$ +^देखछ्य/देख/देख$ +^त/त/त$ +^मैं/मैं/मैं$ +^उ/उ/उ$ +^स्वर्गदूत/स्वर्गदूत$ +^की/की/की$ +^अराधना/अराधना$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^उक/उक/उक$ +^खुटान/खुटा$ +^में/में$ +^खिती/खिती$ +^गयुं/*गयुं$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उले/उले$ +^मैंथैं/मैं+थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^देख/देख/देख/देख$ +^इसो/इसो$ +^जन/जन$ +^कर/कर/कर$ +^;/;$ +^किलैकी/किलैकी$ +^मैं/मैं/मैं$ +^तेरो/तेरो$ +^और/और$ +^त्यारा/त्यारा$ +^भाई/भाई$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^संदेश/संदेश$ +^दिनवाला/दी+वाला$ +^और/और$ +^यो/यो/यो$ +^किताब/किताब$ +^का/का$ +^बातुन/बातु$ +^मान्यावालान/*मान्यावालान$ +^को/को$ +^दगड़िया/*दगड़िया$ +^दास/दास$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^परमेश्वरै/परमेश्वरै$ +^की/की/की$ +^अराधना/अराधना$ +^करा/करा/करा/कर$ +^”/”$ +^फिर/फिर/फिर/फिर$ +^उले/उले$ +^मैंथैं/मैं+थैं$ +^क्योछ/कुं$ +^,/,$ +^“/“$ +^यो/यो/यो$ +^किताब/किताब$ +^की/की/की$ +^भविष्यवाणीन/*भविष्यवाणीन$ +^का/का$ +^संदेशून/संदेश$ +^लोगून/लोग$ +^है/है$ +^जन/जन$ +^लुकौ/*लुकौ$ +^क्याखिनकि/क्याखिनकि$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^को/को$ +^पुरो/पुरो$ +^हुना/हो$ +^को/को$ +^बखत/बखत$ +^नजिक/नजिक$ +^आग्योछ/आ$ +^”/”$ +^“/“$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^बुरा/बुरा$ +^और/और$ +^घिनौना/*घिनौना$ +^काम/काम$ +^करछो/कर$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^उनार/उनार/उनार$ +^बुरा/बुरा$ +^और/और$ +^घिनौना/*घिनौना$ +^कामून/काम$ +^करून/कर$ +^दी/दी/दी$ +^और/और$ +^इसीकैं/इसो+तरह$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^निका/*निका$ +^और/और$ +^पवित्र/पवित्र$ +^काम/काम$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^उनून/उनून/उनून$ +^उनार/उनार/उनार$ +^निका/*निका$ +^और/और$ +^पवित्र/पवित्र$ +^कामून/काम$ +^करून/कर$ +^दी/दी/दी$ +^”/”$ +^तब/तब$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^क्योछ/कुं$ +^;/;$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जल्दी/जल्दी$ +^ऊँलो/*ऊँलो$ +^;/;$ +^और/और$ +^हरेक/हरेक$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^उक/उक/उक$ +^कामून/काम$ +^का/का$ +^अनुसार/अनुसार$ +^ईनाम/ईनाम$ +^दीन/दीन$ +^खिन/खिन/खिन$ +^ऊँन/आ/ऊँन/ऊँन$ +^मरयू/*मरयू$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^अल्फा/*अल्फा$ +^और/और$ +^ओमेगा/*ओमेगा$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^पैलि/पैलि$ +^और/और$ +^आखिरी/*आखिरी$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^आदि/*आदि$ +^और/और$ +^अन्त/*अन्त$ +^मैं/मैं/मैं$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^”/”$ +^धन्य/धन्य$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^छन/छ$ +^,/,$ +^जिनूनले/जिनून+ले$ +^अपूनास/अपूनास/अपूनास$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^नजरून/*नजरून$ +^में/में$ +^शुद्ध/शुद्ध$ +^कर/कर/कर$ +^हैछ/*हैछ$ +^,/,$ +^किलैकी/किलैकी$ +^उनून/उनून/उनून$ +^जीवन/जीवन$ +^का/का$ +^रूखा/*रूखा$ +^का/का$ +^पास/पास$ +^उनाको/*उनाको$ +^अधिकार/अधिकार$ +^मिलोलो/*मिलोलो$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^फाटकून/फाटक$ +^भटे/भटे$ +^निकभेरन/*निकभेरन$ +^नगर/नगर$ +^में/में$ +^प्रवेश/प्रवेश/प्रवेश$ +^कराला/करा$ +^लेकिन/लेकिन$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^जो/जो$ +^बुरा/बुरा$ +^काम/काम$ +^करनान/कर$ +^,/,$ +^जसकैं/जैस+तरह$ +^जादू/*जादू$ +^-/-$ +^टोना/*टोना$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^,/,$ +^ब्यभिचार/ब्यभिचार$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^,/,$ +^मूर्ति/*मूर्ति$ +^की/की/की$ +^पूजा/*पूजा$ +^करूनवाला/कर+वाला$ +^,/,$ +^हरेक/हरेक$ +^झूठ्ठो/झूठ्ठो$ +^को/को$ +^दगोड़ो/*दगोड़ो$ +^दीन/दीन$ +^वाला/वाला$ +^,/,$ +^और/और$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^जो/जो$ +^झूठ/झूठ$ +^बोलनान/बोल$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^कभै/कभै$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^उ/उ/उ$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^नी/नी$ +^पुज/*पुज$ +^पाला/पा$ +^“/“$ +^मैं/मैं/मैं$ +^,/,$ +^यीशु/यीशु$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^,/,$ +^अपून/अपून$ +^स्वर्गदूतून/स्वर्गदूत$ +^तुमार/तुमार$ +^पास/पास$ +^इन/इन$ +^बातुन/बातु$ +^की/की/की$ +^घोषणा/*घोषणा$ +^करून/कर$ +^खिन/खिन/खिन$ +^भेजछै/भेज$ +^जो/जो$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^लोगूनका/*लोगूनका$ +^समूह/*समूह$ +^में/में$ +^छा/छ$ +^मैं/मैं/मैं$ +^राजा/राजा$ +^दाऊद/दाऊद$ +^को/को$ +^वंशज/वंशज$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^;/;$ +^मैंई/*मैंई$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^,/,$ +^मैंई/*मैंई$ +^उ/उ/उ$ +^तारा/तारा$ +^की/की/की$ +^नियाती/नियाती$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^जो/जो$ +^रात्तै/*रात्तै$ +^निकलछो/निकल$ +^”/”$ +^परमेश्वरो/परमेश्वरो$ +^को/को$ +^आत्मा/आत्मा$ +^और/और$ +^मेम्ना/*मेम्ना$ +^की/की/की$ +^ब्योलि/*ब्योलि$ +^यीशु/यीशु$ +^थैं/थैं$ +^कुछी/कु$ +^,/,$ +^“/“$ +^तैंस/तैंस$ +^जरूरी/जरूरी$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^चैंछो/*चैंछो$ +^”/”$ +^हरेक/हरेक$ +^जो/जो$ +^यो/यो/यो$ +^सुणछो/सुण$ +^,/,$ +^ऊस/ऊस$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^कुन/कु$ +^चैंछो/*चैंछो$ +^,/,$ +^“/“$ +^आ/आ/आ$ +^!/!$ +^”/”$ +^जो/जो$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^प्यासो/*प्यासो$ +^छै/छ$ +^,/,$ +^उ/उ/उ$ +^याँ/याँ$ +^अ/*अ$ +^उ/उ/उ$ +^पानि/पानि$ +^स/स/स$ +^पिया/*पिया$ +^जो/जो$ +^जीवन/जीवन$ +^दीछो/दी$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^सबून/सबून$ +^मुफ्त/*मुफ्त$ +^में/में$ +^दीई/दी$ +^जाछो/जा$ +^जो/जो$ +^ऊस/ऊस$ +^पिन/*पिन$ +^चांनान/*चांनान$ +^मैं/मैं/मैं$ +^,/,$ +^यहूना/यहूना$ +^,/,$ +^हर/हर$ +^उ/उ/उ$ +^आदिमी/आदिमी$ +^स/स/स$ +^चेतावनी/चेतावनी$ +^दी/दी/दी$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^जो/जो$ +^यो/यो/यो$ +^किताब/किताब$ +^की/की/की$ +^भविष्यवाणी/भविष्यवाणी$ +^की/की/की$ +^बातुन/बातु$ +^सुणछो/सुण$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^ऐल/ऐल$ +^हुनमरैछी/*हुनमरैछी$ +^और/और$ +^भविष्य/*भविष्य$ +^में/में$ +^होलि/हो$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^यो/यो/यो$ +^किताब/किताब$ +^में/में$ +^लिखीना/लिख$ +^का/का$ +^छन/छ$ +^;/;$ +^अगर/अगर$ +^कोई/कोई$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^यो/यो/यो$ +^संदेश/संदेश$ +^में/में$ +^केले/केले$ +^बढ़ूछो/*बढ़ूछो$ +^,/,$ +^तो/तो$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^तुमेरि/तुमेरि$ +^सजा/सजा$ +^बढ़ा/बढ़ा$ +^द्याला/द्याल$ +^उ/उ/उ$ +^तुमून/तुमून$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^बिपत्तिन/*बिपत्तिन$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^मारोलो/*मारोलो$ +^जिनारा/जिनारा$ +^बारिमें/बारिमें$ +^मैंले/मैं+ले/मैंले$ +^यो/यो/यो$ +^किताब/किताब$ +^में/में$ +^बता/बता/बता$ +^रैछ/रै/रै$ +^और/और$ +^अगर/अगर$ +^तुम/तुम$ +^यो/यो/यो$ +^किताब/किताब$ +^की/की/की$ +^भविष्यवाणी/भविष्यवाणी$ +^की/की/की$ +^संदेशून/संदेश$ +^में/में$ +^भटे/भटे$ +^केले/केले$ +^निकालछा/निकाल$ +^त/त/त$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^तुमूनथैं/तुमूनथैं/तुमून+थैं$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^आशीषून/*आशीषून$ +^ली/ली/ली$ +^ल्योलो/*ल्योलो$ +^जिनारा/जिनारा$ +^बारिमें/बारिमें$ +^यो/यो/यो$ +^किताब/किताब$ +^में/में$ +^बताईना/*बताईना$ +^को/को$ +^छै/छ$ +^त/त/त$ +^परमेश्वर/परमेश्वर$ +^ऊस/ऊस$ +^जीवन/जीवन$ +^का/का$ +^रूखो/*रूखो$ +^को/को$ +^फल/फल$ +^खाना/खाना$ +^को/को$ +^और/और$ +^पवित्र/पवित्र$ +^शैहर/शैहर$ +^में/में$ +^रूना/*रूना$ +^को/को$ +^तुमोरो/तुमोरो$ +^अधिकार/अधिकार$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^छीन/*छीन$ +^ल्योलो/*ल्योलो$ +^यो/यो/यो$ +^यीशु/यीशु$ +^मसीह/मसीह$ +^का/का$ +^शब्द/*शब्द$ +^छन/छ$ +^जो/जो$ +^उन/आ/उन/उन/उन/उन/उन$ +^सबून/सबून$ +^की/की/की$ +^गवाही/गवाही$ +^दीछो/दी$ +^,/,$ +^जो/जो$ +^यो/यो/यो$ +^किताब/किताब$ +^में/में$ +^प्रगट/प्रगट$ +^करि/कर$ +^ग्योछ/ग्य$ +^“/“$ +^होई/होई$ +^,/,$ +^मैं/मैं/मैं$ +^जल्दी/जल्दी$ +^उनवालो/आ+वालो$ +^छूँ/छूँ/छूँ/छ$ +^”/”$ +^मैं/मैं/मैं$ +^यहूना/यहूना$ +^ले/ली/ले/ले/ले/ले/ले$ +^जबाब/जबाब/जबाब$ +^दीछ/दी$ +^,/,$ +^“/“$ +^आमीन/आमीन$ +^,/,$ +^हे/हे$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^अ/*अ$ +^”/”$ +^मैं/मैं/मैं$ +^प्रार्थना/प्रार्थना$ +^करछूँ/कर$ +^कि/कि/कि$ +^प्रभु/प्रभु$ +^यीशु/यीशु$ +^परमेश्वरा/परमेश्वरा$ +^का/का$ +^लोगून/लोग$ +^में/में$ +^अनुग्रह/अनुग्रह$ +^करौ/*करौ$ +^आमीन/आमीन$ +^./.$ diff --git a/coverage.sh b/coverage.sh new file mode 100755 index 0000000..ec0aa43 --- /dev/null +++ b/coverage.sh @@ -0,0 +1,19 @@ +#!/bin/bash + +cat corpus.txt | apertium -d . kfy-morph | apertium-cleanstream -n > corpus_ana.txt + +total=`cat corpus_ana.txt | wc -l` +known=`grep -vc '*' corpus_ana.txt` +unk=`grep -c '*' corpus_ana.txt` +percent=`echo "100 * $known / $total" | bc` + +echo "coverage: ${percent}% ($known/$total)" + +echo "" +echo "unknown forms: $unk" + +echo "" +echo "top unknown forms:" + +cat corpus_ana.txt | grep '*' | sort | uniq -c | sort -nr | head -n25 + diff --git a/result.txt b/result.txt index 936f99d..4f7707c 100644 --- a/result.txt +++ b/result.txt @@ -1,30 +1,30 @@ -coverage: 85% (207911/242314) +coverage: 86% (210404/242314) -unknown forms: 34403 +unknown forms: 31910 top unknown forms: - 146 ^परमेश्वरेले/*परमेश्वरेले$ - 138 ^यहूदीन/*यहूदीन$ 84 ^आश/*आश$ - 82 ^यीशुस/*यीशुस$ - 76 ^जोरले/*जोरले$ - 73 ^प्रगट/*प्रगट$ - 71 ^मसीहक/*मसीहक$ - 70 ^खतना/*खतना$ 69 ^पिलातुस/*पिलातुस$ - 66 ^जिनूनले/*जिनूनले$ - 66 ^अगुवान/*अगुवान$ - 65 ^परमेश्वरै/*परमेश्वरै$ - 64 ^लै/*लै$ - 63 ^पौलुसले/*पौलुसले$ - 63 ^क/*क$ - 57 ^येले/*येले$ - 57 ^जरूर/*जरूर$ - 56 ^भाईयों/*भाईयों$ 56 ^निका/*निका$ - 56 ^देशा/*देशा$ - 56 ^तैय्यार/*तैय्यार$ - 55 ^बैठिना/*बैठिना$ - 55 ^बिरोध/*बिरोध$ - 55 ^खुटान/*खुटान$ - 54 ^समान/*समान$ + 54 ^र्योछ/*र्योछ$ + 51 ^कहानी/*कहानी$ + 51 ^आशीष/*आशीष$ + 51 ^अधीन/*अधीन$ + 50 ^हिम्मत/*हिम्मत$ + 50 ^हजार/*हजार$ + 50 ^येको/*येको$ + 50 ^दिनवालान/*दिनवालान$ + 50 ^चेलि/*चेलि$ + 49 ^देखभेरन/*देखभेरन$ + 49 ^ठूली/*ठूली$ + 48 ^सको/*सको$ + 48 ^मानून/*मानून$ + 48 ^बेकार/*बेकार$ + 48 ^आईना/*आईना$ + 47 ^रया/*रया$ + 47 ^भैछ/*भैछ$ + 47 ^पतरसले/*पतरसले$ + 47 ^निकी/*निकी$ + 47 ^जसा/*जसा$ + 47 ^करौ/*करौ$ + 46 ^रस/*रस$