Index: languages/apertium-srd/apertium-srd.srd.dix
===================================================================
--- languages/apertium-srd/apertium-srd.srd.dix (revision 81551)
+++ languages/apertium-srd/apertium-srd.srd.dix (revision 81553)
@@ -3683,6 +3683,8 @@
estanrrere
+estanaiestanàrrere
+estanarrerestanàrrere
fintzas
imbetzes
infatis
@@ -3715,9 +3717,6 @@
demanerachi
difatis
duncas
- estanrrere
-estanaiestanàrrere
-estanarrerestanàrrere
finas
gai
gaichi
@@ -39069,7 +39068,7 @@
tigiol
tigiola
tigione
- tigr
+ tigr
tija
tilpera
tilibri
@@ -44472,7 +44471,7 @@
Malachia
Malco
Malcolm
- Malesia
+ Malèsia
Malio
Malta
Maltese
@@ -47217,6 +47216,9 @@
nonb'atite
ok
oh
+ ah
+ bah
+ hum
@@ -56330,7 +56332,6 @@
cuntotuchi
finasacando
duncas
- estanrrere
demanerachi
tando
inantischi
@@ -56689,6 +56690,7 @@
Puig
Puig
Pujol
+ Poggi
chiproveni
chifala
chiesisti
@@ -69914,6 +69916,20 @@
mannìmene
macradu
+ Sàndokan
+ Yanez
+ Mòmpracem
+ Polly
+ O'Connor
+ Browne
+ Keany
+ Delacour
+ Shelley
+ McCloud
+ Malins
+ Freddy
+
+
Index: languages/apertium-srd/corpus/srd.crp.morf.300.txt
===================================================================
--- languages/apertium-srd/corpus/srd.crp.morf.300.txt (nonexistent)
+++ languages/apertium-srd/corpus/srd.crp.morf.300.txt (revision 81553)
@@ -0,0 +1,670 @@
+Su preigadore s’at tiradu sas mànigas ampras de su subrapellissu cun unu gestu mannu e elaboradu e a bellu a bellu s’at abbaidadu sa fila de caras.
+– aiat preguntadu Sàndokan.
+Unu corfu de cannone fiat partidu e sa balla nch’aiat ghetadu sa bandera de sa pirateria, chi Yanez aiat fatu ispinnigare tando.
+– aiat tronadu.
+«E chi est su Comitadu, pro praghere?».
+In cue giosso nche so bidende, in palas de cussos àrbores, sas palitzadas de su parcu.
+Su bonu de sa gente naraiat chi Lenehan non si nch’essiat dae sa beste pro cumbidare; ma, belle cun custa fama, s’ischire fàghere suo e sa tzarra chi teniat l’aiant sarbadu dae nch’èssere postu a bandas dae sos amigos.
+Non fiat sena cultura.
+Pagas pessones teniant sas calidades suas, e galu prus pagas fiant sas chi no las ruinaiat su de àere otentu su chi cheriant.
+Perdeu, so faeddende de tene, Joe!
+Pro Deus!
+– aiat rispostu Sàndokan.
+Tziu meu, bidende chi fia abbaidende a fissu, m’aiat naradu: «Tando, s’amigu tuo si nch’est mortu, t’at a dispràghere a l’ischire».
+Nono, ma custu sero nch’as a giùghere sas grefas a su pinnetu meu e in cue ant a ischire sas detzisiones meas.
+– Ma no ischides chi su coro meu tzocat cando penso chi at a bènnere una die chi bos apo a dèpere lassare pro semper e non bos apo a bìdere mai prus?
+Chi bèngiant a bisitare custu logu puru?
+Pro Deus e pro sos santos!
+Su pantasma s’est pesadu dae su seidòrgiu suo cun unu tzichìrriu dèbile de alligria, e, leende·li sa manu, s’est incrinadu cun sa gràtzia de àteros tempos e bi l’at basada.
+– aiat esclamadu sa giovanedda cun unu tonu chi aiat fatu agitare finas su lord.
+L’as fatu isetare finas tropu».
+Ista a sa muda Sàndokan.
+Ma si faeddo deo, tziu meu, chi est semper artis-artis, at a tìmere carchi traitoria e no at a abbandonare sa villa.
+Traitores aiant tzintziligadu sos pòpulos, mortores pretziados aiant mortu sa mama, sos frades e sas sorres de Sàndokan; grefas potentes fiant intradas a su regnu in prus de unu logu, corrumpende sas trupas, bardanende, ochiende, faghende crudelidades mai connotas.
+Ma a mie no mi praghiant sas paràulas chi l’essiant dae buca, e mi pregontaia pro ite li fiat bènnida sa tzudda, una bia o duas, comente chi esseret timende carchi cosa o l’esseret bènnidu fritu totu in unu.
+Non mi l’ammento bene, ma nde so seguru.
+Sos ispetadores si cumportaiant male, comente chi su cuntzertu esseret un’isfilada de moda de pagu importu.
+L’at abbaidada dormende comente chi no esserent istados mai maridu e mugere.
+Est prontu a cumentzare sa cumbata.
+Gabriel fiat inchigidu, ma deretu at pesadu sos ogros e at nara-
+Aiat torradu a bìdere s’umbra de sa pitzinna torrende a colare in palas de s’inferriada.
+Eja – aiat rispostu Sàndokan.
+– Ite nche bides?
+Benide, benide, o at a èssere tropu tardu.
+Cale àteru naviu si diat atrivire a s’acurtziare a sas costas nostras?
+Allughe unu cantu de lughìngiu – aiat rispostu Sàndokan.
+Un’aposentu de cussa domo est illuminadu, sos muros sunt cugugiados de pannos rujos pesantes, de belludos e de brocados de prètziu, ma inoghe e in cuddae apitzigonados, iscorriolados e mantzados, e su pamentu iscumparet suta unu pìgiu artu de tapetes de Pèrsia, lughentes de oro, ma custos puru istratzulados e fatos a bisera.
+«Pitzinnos tenes?» at naradu Igratius Gallaher.
+So meledende unu bellu pianu e ispero chi apat una resèssida dèchida.
+Nois non nos podimus dare, naraiat sa boghe: nois apartenimus a nois etotu.
+«S’idea m’agradat a beru, ma unu letu còmodu cun sas mollas non diat andare bene che a su baule?».
+Issa no at rispostu deretu.
+Pro bos impedire s’aconcada de la pugnalare cun su kriss bostru.
+Ma sos amigos viagiadores no aiant cuadu mai sas orìgines suas.
+Su sennor Holohan andaiat cada die a domo sua pro si fàghere cussigiare.
+– aiat naradu Sàndokan riende.
+Bintu tue!
+Abertura in sas costanas de sa nave dae ue s’acarant sas bucas de sos cannones, a su sòlitu beniat tancada cun portellos.
+Deo intendia cuddos ogritos nieddos imperelados chi mi fiant osservende cun s’atentzione prus manna, ma no li dia àere dadu su cuntentu pesende·nche sos ogros meos dae su pratu.
+Ue?
+Sa sennora Kearney no at naradu nudda ma, bidende chi sos nùmeros fiant unu peus de s’àteru e chi sa sala si fiat isboidende, at cumintzadu a s’impudare de s’èssere interessada a unu cuntzertu gasi.
+– aiant aboghinadu sos piratas.
+Lenehan at cumbidadu una sigareta a s’amigu.
+Ite devo fàghere ?».
+S’abba est falende a mojos e custu uraganu non s’at a apasigare in presse.
+Ajò a bìdere.
+Su ministru no at pòtzidu fàghere a mancu de bischisare a cussa conchedda de giòvanu galanu, e l’at cummòvidu meda sa divotzione sua pro Virgìnia; tando, iscampiende·si dae su caddu, l’at tocheddadu cun gentilesa sa pala, e l’at naradu : “Duncas, Cecil, si non cheres torrare in palas pesso chi as a bènnere cun megus ; ma ti devo buscare unu capeddu in Ascot”.
+A pustis de unu pagu, s’at iscugugiadu sa cara e s’est pesadu.
+Fiat bellu a bìdere cussa bidda, difesa dae unu grustu de balorosos, chi apampaiat dae cada ala rispondende corfu pro corfu, bombende trainos de ballas e de granadas e trumùghines de mitràllia, fraganende sos costàgios de sos navios, bisestrende sas manovras e isparende sos echipàgios.
+Eris mangianu nd’apo bidu duos e dia iscummìtere chi fiant benende dae Mòmpracem.
+Su viàgiu issoro fiat istadu aparauladu.
+Fiat in punna de essire dae sa tupa pro chircare de nche sejare su fuidore, cando in su màrghine de su padente fiat cumpartu unu cadderi.
+Nche l’at fata giùghere a sa sala de sos passigeris isetende a arribbare s’ambulàntzia.
+Ubbidi e mancu unu mutu si cheres abarrare biu – l’aiat naradu Sàndokan.
+Su bonu fuiant cussos tretos, currillados totora dae sos navios corsaros e si manteniant suta sas costas, prontos, a su primu perìgulu, a si nche iscudere a terra pro sarvare a su mancu sa bida.
+Cun un’isfortzu disisperadu nch’aiat bortuladu su tabicu, aiat truncadu cun unu corfu de tzimitarra sos presorjos chi astringhiant su pòveru cumandante, aiat agarradu a Marianna leende·la a coddu e fiat essidu currende.
+Duos sordados fiant cumpartos petzi a trinta passos e in palas issoro unu drapellu numerosu.
+Camerata!
+So intradu in punta de pees.
+Issa aiat insistidu cun megus pro leare finas galletas crocantes, ma deo apo naradu chi nono ca non cheriat fàghere tropu tzocu mandighende·las.
+«Eja» at naradu su sennor O’Connor, chirchende·si in bugiaca su libreddu de sos apuntos.
+Proaiat a pesare s’ànima sua pro bìdere si b’aiat s’ànima de su poeta.
+In cue nch’ant fatu pesare sa guàrdia rurale, ma non sunt resessidos a otènnere peruna informatzione, e, a pustis de àere inghiriadu in totu su pradu, ant furriadu sos caddos pro ghirare, e nche sunt cròmpidos a Canterville Chase a ora de sas ùndighi, istracos mortos e isanimados.
+– Ah!
+Non resesso a mi detzìdere a la lassare sola – aiat naradu Sàndokan a su cale sa passione li fiat iscussertende su cherbeddu.
+– aboghinaiant totus atrumende·si in dae in antis de sa giovanedda.
+«Deo l’ammiro comente pessone.
+Se sennor Kernan fiat acogonadu pro su fritu.
+Ajò Sàndokan; est totu agabbadu!
+Su diàulu!
+Igratius Gallaher s’at bogadu su capeddu e at mustradu una conca grussa cun sos pilos segados curtzos curtzos.
+Su mere at naradu carchi cosa a propòsitu de un’ispidale e calicunu de sos chi fiant a fùrriu at dadu unu cussìgiu.
+Tando issa teniat fundos in sa serra, e l’agradaiat a lis dare cara.
+Cun una manu si manteniat sa conchighedda, dae sa cale falaiant che abba de oro cussos pilos ispantosos, chi fiant un’ispantu pro totus, e cun s’àtera nch’istratzaiat a manera nerviosa sos frores chi fiant a curtzu suo.
+Agrucare v.
+Isse fiat dischissiende a su fele e a su disìgiu, a su puntu chi no l’at intesa cando est torrada dae sa ventana.
+Issa fiat corcada, in una posa galana, cun un’abbandonu prenu de amargura, subra de una otomana orientale bestida cun unu pannu de seda chi bogaiat ischintiddas de oro.
+Forsis issa non diat àere bidu prus cuddos ogetos familiares dae sos cales mai aiat pessadu de s’ischirriare.
+Mary Jane, chi tando fiat una pitzinnedda cun sos bestires curtzos, fiat como sa colunna printzipale de sa domo, ca traballaiat comente organista in Haddington Road.
+Segnore!
+– Una disaura est tocada a sa Tigre e a su cumpàngiu suo.
+Sas cambas e sas fògias, istratzadas de suncuna dae sas manos poderosas de sa bete bèstia, fiant rutas mustrende un’òmine.
+Ma conta·mi carchi cosa de tene.
+Hum!
+Su frade e àteros duos pitzinnos si fiant gherrende pro sos bonetes e deo fia solu a curtzu a su cantzellu.
+S’est arressadu a pagos passos dae issa e at naradu:
+Eja, pro nde dispònnere comente mègius l’at a agradare.
+S’òmine si nch’est pesadu cun fùria e at inditadu su fogu.
+Su cumandante, o s’ufitziale de cuartu chi esseret istadu, aiat fatu manovrare a manera de colare petzi a pagos metros dae sa canoa, posca dadu su cumandu de firmare sas tamburas, si fiat incurbadu in sa costana aboghinende:.
+Non lu bidides chi nos sunt leende a picu?
+In Vitòria oramai ant a ischire de s’intzidida atrivida chi as fatu.
+Sa cultura at a èssere bella ma.
+Tando issa at sonadu su prelùdiu e at naradu Como Maria!,
+Mòidu su tenente, Sàndokan si fiat sètzidu in s’ùrtimu gradinu de s’iscala, cun sa conca astrinta in manos, intrende·si·nche a mesu de pensamentos profundos.
+Artziende cara a nord, sighende su letu de unu trainu, su matzone at lassadu sas tratas suas in sos padentes, faghende sa finta de fuire cara a est, posca imbetzes at dadu borta.
+Sa bomba fiat iscopiada intre sos rajos de sa tambura de babordu, faghende sartiare, cun violèntzia mai intesa, sas ferramentas de sa roda e sas palas.
+CAPÌTULU III.
+E deo la dia pòdere odiare a custa?
+A isse l’agradaiat a tocare sas coberteddas e a isfogiare sas pàginas de sos libros imprentados dae pagu.
+– Podera chi so arribbende.
+Deus meu!
+Imbetzes de rispòndere a totu cussa preguntas, Sàndokan si fiat postu a lu mirare a fissu a sa muda, a bratzos cunsertos, sa mirada inchigiada e sa cara niedda che pighe.
+Retirade cussa manu chi apartenet a unu pirata, a unu mortore!
+Prus che seguru, milord.
+Non podiat bajulare de dèvere ghirare a domo.
+As bardanadu su sultanu de Varauni o sa «Perla de Làbuan» t’at ammajadu?
+Calicunu at abertu dae intro sa ghenna de sa sala de istare e una cantas parigas de òmines e fèminas sunt essidas a foras.
+Ma issa non m’at mai postu mente».
+So prontu a la collire – aiat naradu Sàndokan.
+Ais ispogiadu carchi sordadu?
+Lu dia cumprèndere si esseres.
+Sa cumbata fiat belle pro agabbare.
+– Cras as a nàrrere a sos òmines meos chi apo abbandonadu pro semper s’ìsula mea e chi tue ses su capu nou issoro.
+Boga·ti·nche·lu dae conca!
+Issa abbaidaiat s’abba falende, finas a cando sa tristura de su caminu infustu no nch’at cantzelladu sa cunfiàntzia e s’entusiasmu dae sa cara sua prighigionada.
+S’iscuadra issoro si fiat mustrada forte a beru: issos aiant bintu su segundu e su de tres postos e pariat chi su pilota de sa màchina tedesca chi fiat arribbada prima esseret belga.
+Fiat sa sennora Umney, sa guvernante chi sa sennora Otis, a pustis chi Lady Canterville bi l’aiat pedidu cun totu su coro, aiat cuncordadu de mantènnere in servìtziu.
+Su naviu fiat intradu atrividu in sa caletedda e si fiat acurtziadu a s’incrociadore sighidu dae sos àteros duos a paga distàntzia.
+So cuntentu a beru de èssere torradu a bidda, ti lu devo nàrrere.
+A ue mi nche ses giughende?
+Issa est suta de mene, amparada dae sa tzimitarra mea e dae sos cannones meos.
+Si s’esseret tratadu de su sennor Sheridan o de su sennor Mead o de Bantam Lyons li fiat istadu bènnidu prus male.
+Mancari s’uraganu esseret in sa mègius violera, sos duos piratas non si firmaiant.
+Issos ant faeddadu pagas iscutas, pustis sa pitzoca est falada in sas istradeddas chi nche daiant a sa corte de una domo.
+Ite cheres nàrrere?
+– aiat preguntadu Sàndokan.
+Una boghe tirriosa at naradu: «A intrare!».
+Sas zigaenas mutidas finas pisches-marteddu e finas balance-fish est a nàrrere pische-bilantza, sunt rivales perigulosos meda.
+Custas cosas mi pariant unu giogu de pitzinnos, unu giogu de pitzinnos lègiu e infadosu.
+Non b’at fèminas che a sas pariginas, pro s’istile, pro sa manera de fàghere».
+S’impreadu de Terry Kelly at naradu Una corona!
+Como chi sa ghenna de sa sala fiat cungiada, sa boghe e su pianoforte si podiant intèndere prus craros.
+Isse at naradu cun tonu de cumandu, leende un’atzentu provint-
+Yanez cheriat protestare, ma giai Sàndokan s’agataiat fora dae sa serra.
+Astrintu, cun sa cobertura de fògias de bananu, postas a pìgios e sos muros de cambas intritzidas a sa grussa.
+Deo apo a andare a sa de su lord, l’apo a nàrrere chi bois seis istados assalidos e ispèrdidos, ma chi si sunt bidos àteros praho e l’apo a cussigiare de aprofetare de su momentu bonu pro s’amparare in Vitòria.
+S’est arressadu.
+Pro ite benides a ballare a inghìriu meu?
+E in ue?
+Farrington l’at torradu su cùmbidu.
+Eja, capitanu.
+Sarva·ti, Sàndokan!
+22 S’ufìtziu pro liberare dae dèpidos e ipotecas «Ah, totu andat bene cando agabbat bene».
+Fatu custu, cussos dimònios, de sos cales sos ogros s’allughiant de bramosia bia, si fiant postos a isperiare chie in sos bastingàgios, chie in sas grisellas, e chie a s’imperriada in sos pinnones, totu bramosos de iscobèrrere sa giunca chi promitiat una bardana rica, benende custas naves, a su sòlitu, dae sos portos de sa Tzina.
+Aiat collidu unu pùngiu de pedrigheddas e nd’aiat iscutu una a sos bidros faghende unu istripitu lèbiu.
+Ma, de seguru si agatat traballu est finas peus; totu su dinare chi balàngiat si nche lu bufat».
+«Torra cras!» at naradu s’òmine antzianu.
+O mi so faddende meda o est isse!
+Fiat dilicadu meda».
+– aiat esclamadu Sàndokan in s’ìnteri chi una cummotzione repentina mudaiat sos lineamentos suos.
+Sàndokan l’aiat abbaidadu cun duos ogros chi bogaiant framas e aiat ghetadu un’ispètzie de ùrulu bassu.
+Sàndokan, chi no aiat abbandonadu sas tupas, aiat chircadu de badas de ischire ue si fiat cuadu cussu malesu.
+«Custu est beru» at naradu su sennor O’Connor.
+Fiat artziada subra una crista, posca nche fiat ruta, e tando si fiat intesa una tambada forte meda.
+«Fiat s’ùnicu chi li poniant mente cussos gatos agrestes.
+Sena lu chèrrere, ma ispintu dae una fortza misteriosa,.
+Sa gente la diat àere tratada cun rispetu, tando.
+Ajò, malesu – l’aiat naradu.
+Aiat afogadu una ghèmida e s’aiat assutadu lestru una làgrima chi li falaiat in su càvanu nieddutzu.
+Oh, lu fatzo deretu».
+B’aiat unu cuadru de s’issena de su balcone de Romeo and Juliet e, a curtzu, unu cuadru de sos duos prìntzipes assassinados in sa Turre, chi sa tzia Julia aiat frunidu cun cantzos de lana ruja, mèscrina e tabachina cando fiat pitzinna.
+Aiat ghetadu un’ograda lestra a su ponte de su naviu suo, un’àteru a cussu cumandadu dae Giro-Batol, posca aiat cumandadu:.
+Cumbintu de su pagu profetu de sas chircas, in fines si nche fiat andadu cara a Làbuan.
+Note note cantat, e sa luna frita de cristallu pòmpiat a giosso, e s’eni isparghet sas cambas suas mannas mannas subra de sos chi dormint”.
+M’est partu de àere intesu persones arresonende.
+Ite ses timende?
+Frunida de una boluntade tosturruda, a pagu a pagu aiat mudadu sos ìmpetos ferotzes, leados in cussas batallas aspras e crudeles, e cussa grispesa leada in sa bida fitiana cun sa gente de mare.
+«Eja» at naradu su sennor Henchy «no l’as intesu mai?
+– In su momentu chi deo fia ponende su pee subra sa canoa pro abbandonare sena amparu cussa creadura, apo crèidu chi mi s’esseret isperrende su coro.
+L’amus a agatare a pustis?
+In fines, s’est furriada chirru a ue bi fiant issos e Gabriel at bidu chi sos càvanos fiant coloridos e sos ogros fiant lughentes.
+Sos ogritos suos lugorosos chircaiant sa cara de su cumpàngiu pro tènnere prus seguràntzia.
+Totu sos praho meos, sas ìsulas meas, sos òmines meos, sos ascusòrgios meos pro nche ispèrdere custos òmines biancos odiados chi chircant de mi nche leare custu mare!
+Mi paret unu progetu de pòdere fàghere.
+Custa foresta est ampra meda, segnor Yanez, e finas mala a travigare.
+Sos òmines meos non sunt indedda, oje sunt pagos, ma cras o pustis cras ant a èssere medas e tue ischis ite genia de òmines sunt sos meos.
+At sa fronte ampra, aumbrada dae duos chìgios ispantosos de grista atrivida, una buca minoredda chi mustrat dentes acutzas che a cussas de sas feras e lughentes che perlas; duos ogros nieddos pìghidos, de unu lugore chi ammajat, chi brùsiat, chi faghet abbassare cale si siat àtera mirada.
+Sos duos piratas si fiant abbaidados in cara s’unu cun s’àteru a sa lughe biaita de unu lampu; unu fiat calmu, s’àteru fiat totu leadu dae una emotzione manna.
+Aiant in pessu fundadu una bidda fortificada a sa cale l’aiant dadu su nùmene de Vitòria, frunende·la de unos cantos fortes pro impedire chi nch’esseret ispèrdida dae sos piratas de Mòmpracem, chi paritzas bortas aiant giagaradu sas costas.
+Una die galana su sennore betzu at pessadu de leare parte in una rivista militare in su parcu».
+Giro-Batol – aiat naradu, girende·si cara a su malesu chi si fiat firmadu.
+– Ite sunt faghende sos inglesos in Làbuan?
+Sàndokan!
+Sas undas però l’ispinghiant cara a s’ispiàgia, chi, pro bona sorte, falaiat cun garbu e fiat priva de iscollieras.
+Deretu, forsis, si diat èssere agatadu in sa matessi sala de istare, bestidu de nieddu, su capeddu de seda imbaradu in ghenugros.
+Difatis, in s’ìnteri chi su piròscafu sighiat sa cursa sua tragadu dae sos ùrtimos corfos de sas rodas, su pirata cun unu corfu poderosu de carcàngiu torraiat a pìgiu de abba e andaiat a largu, pro no èssere segadu in duos dae s’isprone de s’inimigu o leadu a corfos de fusile.
+Bostru onore at a èssere serbidu.
+EVELINE
+Ant cumintzadu a faeddare de sa matessi cosa.
+Mi paret chi si mantèngiant semper a largu, beru est Sàndokan?
+Unu tempus in cue b’aiat unu campu in ue su sero andaiant a giogare sos pitzinnos.
+– aiat preguntadu Yanez a Sàndokan.
+Petzi custa idea li morigaiat su sàmbene e li faghiat allùghere sa mirada de un’arrennegu orrorosu.
+Finas sos indìgenos a fùrriu no ischint chi inoghe s’agatat un’amparu.
+Non fiat prus s’òmine de sa die in antis: fiat sèriu, inchigiadu, de cara mala, e bestiat sa divisa de capitanu de marina.
+Chi s’arranget».
+S’òmine colaiat in mesu de sa gentòria, abbaidende a totus cun fieresa e fissende cun ogros de dominadore sas giòvanas chi traballaiant in sos ufitzios.
+L’as bida pranghende?
+At a èssere unu corfu metzanu pro issos, frade.
+Nointames isse fiat abarradu in cue, comente incravadu in antis de sa bentana, tratesu dae una fortza prus manna de sa fùria sua, cun sos ogros semper fissos cun ardore subra sa giòvana lady.
+In sa contonada de Carrera de George at addoviadu duos amigos e s’est arressadu pro arresonare cun issos.
+Cando apo a fruschiare bois atzochiades a su naviu e cumentzades sa cumbata.
+Sos sordados si fiant acurtziados a bellu a bellu, ghetende ogradas pistighingiosas in totue.
+Sa Tigre est istada binta, eja, ma non galu domada.
+Ma fiant totus cosas coladas.
+Aiat fatu sa bantzicallera un’iscuta in su cùcuru de s’undada posca fiat ruta a in antis tochende torra, ma sas undas rodulanas l’aiant ispinta galu prus in antis iscudende·nche·la a su truncu de un’àrbore cun una.
+– aiat esclamadu afilende a su gabinete de su lord.
+«Non che a carchi òrdine religiosu in su continente», at naradu su sennor M’Coy, «indinnos de su nùmene».
+«Fiant unu cardinale tedescu chi si naraiat Dolling.
+Tando, fiat craru bidende sa cosa, totus ant pessadu chi b’aiat cosa chi no andaiat.
+Teniant chimbe fìgios.
+Bèngiant a mi chircare a inoghe, a mesu de sa natura agreste – naraiat isse, semper currende.
+Ite dias pòdere fàghere tue sena s’agiudu issoro?
+– A l’ischis chie so deo?
+– l’aiat preguntadu su lord.
+S’imbesse de sa manu, pro tene» at naradu sa sennora Kernan, dengosa.
+Su capu de sos piratas de Mòmpracem custa borta si fiat ischidadu, mentres unu lampu terrìbile li lughiat in sas ogradas inchigiadas.
+– Dade cara chi nos nch’at bidu e chi est girende.
+Sa sennora Kerman, ammentende·si sos ufìtzios bonos de su sennor Power in ocasione de sas brias chi b’aiat àpidu in domo, e gasi etotu prestigheddos medas chi lis aiant fatu còmodu, at naradu :
+Isse aiat istudiadu in su collègiu irlandesu de Roma e m’aiat imparadu a pronuntziare bene su latinu.
+Non fiat oramai pro sa timòria de èssere, da unu momentu a s’àteru, cassadu dae sos inimigos, no essende possìbile chi issos aerent pòdidu agatare cussu pinnetu cuadu gasi bene a totus.
+In cussu mamentu fiat sena fàghere nudda.
+L’amus a bìdere tra pagu.
+Deo non los timo.
+Est faladu in s’iscala faghende burdellu.
+Ajò a lu chircare aterue.
+Nara·mi, malesu – aiat naradu sa Tigre, fichende·li in cara duos ogros chi ghetaiant pore, – a l’ischis comente est mortu s’Arantzolu de mare?
+Eja – aiat rispostu su dayako.
+Isse at dassadu sos amigos a sas deghe mancu unu cuartu e est andadu a carrera de George.
+Galu una paràula, fradigheddu.
+Inghiriaiat de continu dae un’ala a s’àtera, abbarraiat oras in sas contonadas arresonende sa cosa e leende apuntos; ma in fines est istada sa sennora Kearney chi at cuncordadu cada cosa.
+Ite mi nde narades?».
+Sàndokan aiat ghetadu un’ùrulu beru e pròpiu:.
+– Ajò a chircare a Sàndokan – aiat murmutadu, cando nche fiat indedda.
+Agiudu!
+Sos inglesos custrintos dae sa cantidade ruiant unu a unu suta sas istrales de sos piratas e sa Tigre fiat in cue a duos passos.
+Leonard lis at faeddadu de unu giòvanu chi si naraiat Weathers e chi traballaiat in su Tivoli comente acròbata e artista de variedade.
+Isse oramai disigiaiat gasi pagu sa mugere chi non pessaiat chi calicunu podiat tènnere interessu pro issa.
+– Sordados!
+Su praho aiat illestridu sa falada, sighende sos ghiroes de su riigheddu.
+Isse etotu aiat comporadu sa mobilia chi b’aiat in s’aposentu: unu letu de ferru nieddu, unu lavandinu de ferru, bator cadreas impagiadas, un’apicabestires, unu puale pro su carbone, unu parafogu cun sos ferros e una mesa cuadra cun un’iscritòriu a duos pranos.
+S’ourang-outan, a dispetu de sos iscòrrios ispramosos, aiat allonghiadu lestru sos bratzos e aiat agarradu sa coa de sa rivale.
+E, macari esserent coladas dae meda sas deghe, galu non si fiant bidos Gabriel e sa mugere.
+“In presse, in presse”, at tzichirriadu su pantasma, “o at a èssere tropu tardu” e, in un’iscuta de ogros, su pannellu de linna s’est cungiadu in palas issoro, e sa Sala de sos Aratzos est abbarrada bòida.
+Ite bella chi fias o Marianna cussu sero chi deo fia pensende a fuire – aiat murmutadu, colende·si una manu in sa fronte caente.
+Sos òmines si sunt pesados pro fàghere sas ùrtimas giogadas, tzarrende e moende sas manos.
+In prus, Séguin si bidiat a beru chi fiat ricu.
+Sàndokan fiat abarradu unu momentu a sa muda, abbaidende a fissu su tenente comente chi esseret dubitende de sa veridade de cussas paràulas, posca aiat preguntadu:.
+Chissai comente at a èssere bardiada!
+«Nono» at sighidu sa tzia Kate, «issa non poniat mente a nemos, faghende sa tzerachedda in cussu cuncordu note e die, die e note.
+Ca sos annos, si l’intendiat, no nch’aiant mortu sas ànimas de isse e de issa.
+Bidende a Yanez avantzende, issa si fiat trèmida colende·si una manu in fronte prus de una borta, comente chi s’esseret ischidende dae unu sonnu e l’aiat abbaidadu cun un’ograda acutza che istillu.
+Una boghe de furore fiat iscopiada subra sos duos praho, a cussa retirada.
+Su pirata, chi in s’ìnteri chi sa lady fiat faeddende, si fiat acurtziadu, a cussas paràulas fiat torradu in segus totu in unu.
+Forsis deo mi nche ismèntigo chi sos cumpatriotas de cussa pitzinna sunt isetende petzi su momentu adatu pro nch’ispèrdere sa potèntzia mea?
+Chi s’atrivant a pesare unu pòddighe contra Mòmpracem mea!
+Ah!
+Non deves fàghere prus custas brullas”
+– aiat naradu sa Tigre de sa Malèsia.
+Mundade·mi su mare, isbentrade·mi custas naves chi benint a nche furare sa Reina nostra!
+Ma deo t’apo a sarvare.
+Andat bene, sennor H.
+Amus a àere òmines bastantes pro nch’ispèrdere s’iscorta de su lord.
+Sa Tigre de sa Malèsia est cun bois!
+«Nudda candelas!» at ripìtidu su sennor Kernan, a tostu.
+«De totu sas cosas chi apo intesu» at naradu «custa de seguru est sa mègius».
+Teniat s’abesu de caminare in presse in carrera finas a de die e, cando s’agataiat intro de bidda a note manna, aumentaiat su passu, timorosu e assucadu.
+So chirchende sa pista de una tigre – aiat rispostu su nieddu.
+Su sennor O’Connor at fatu chi eja cun sa conca.
+– Cando apo bidu cussa conca petzi a pagos parmos dae mene, apo bidu ruju in antis a sos ogros meos e no isco chie m’apat tratesu dae isparare.
+Fiat una note de traschia, no essende·si galu apasigadu s’uraganu.
+Tando issa at furriadu sos ogros, est intrada a intro de domo e at isboidadu sas bugiacas de su maridu.
+– Mantenide imbetzes sos ogros abertos e sas armas prontas.
+Patan e Giro-Batol sunt mortos – l’aiat naradu Sàndokan cun un’alenu.
+Fiat sa biuda de un’usureri, una fèmina tzarrona, chi colliat francubullos impitados pro los dare a òperas pias.
+Ma su sennor Kearney sighiat a si carinnare sa barba e Kathleen abbaidaiat in bassu moende sa punta de s’iscarpa noa sua: non fiat neghe sua.
+Issa at fatu a totus una reverèntzia manna cando sunt falados dae sa carrotzedda, e lis at naradu in una manera curiosa e antigòria : “Sos bene bènnidos siais a Canterville Chase”.
+Séguin l’aiat presentadu a unu de sos curridores frantzesos e cando isse, totu afusadu, aiat murmuradu carchi paràula pro lu bantare, sa cara suorada de su pilota aiat disserradu una fila de dentes biancas e lughentes.
+Totus nos semus assartiados cando Leo Dillon l’at intregadu su giornaleddu e totus amus fatu una cara innotzente.
+At leadu su nuscu de sa petza umana – aiat rispostu Sàndokan.
+«Deo m’opòngio a sas candelas», at naradu su sennor Kernan, cussente de àere fatu efetu a sos chi lu fiant ascurtende, e sighende a iscotzulare sa conca a dae in antis a a dae segus.
+Unu sergente!
+Deo dia sighire su piròscafu e lu dia acostiare.
+Ite depo fàghere?
+Deviamus èssere in domo in antis de sas bator si non cheriamus chi s’esserent abbigiados de s’aventura nostra.
+– Oh!
+Unu fràigu de su sèculu 18 in ue bi fiant sas cortes supremas de Irlanda
+Pro Deus!
+In printzìpiu Sàndokan aiat bidu petzi carradeddos, ma a pustis, abbaidende mègius, nch’aiat sejadu una forma umana acogonada fache a su càsseru de s’àrbore maistru.
+Gasi est, Sàndokan?
+De su restu bos fia isetende.
+Gabriel s’est fatu ruju, pessende de àere fatu farta, e, sena l’abbaidare, si nch’at tiradu sas galoscias e, cun cuidadu, at cumintzadu a s’ispatzulare sas iscarpas de vernitze, impitende su mucadore.
+Non creo.
+Como fiant colende pabassa, e mèndula, e figu, e mela, e arantzu, e tziculates, e caramellas; tando sa tzia Julia at invitadu totu sos òspites a leare o portu o sherry.
+Crofton e deo fiamus in palas de.
+Las giughia a giru in postale, e pagaia deo, o las giughia a abbaidare sa banda o un’ispetàculu de teatru o comporaia tziculates o caramellas o carchi cosa de àteru.
+Sa Tigre de sa Malèsia si fiat acurtziadu a Yanez narende·li:.
+Tando su sennor Cunningham at naradu:
+– Prima de si nch’istesiare ant chèrfidu averiguare si nois fìamus aprodados.
+– aiat esclamadu su portoghesu.
+– aiat aboghinadu sa Tigre de sa Malèsia.
+Juioko, abarra calmu – aiat naradu Sàndokan.
+Isse at abertu sos ogros pro un’iscuta, at suspiradu e los at torrados a cungiare.
+S’incràs su mare fiat abbolotadu meda.
+Non galu, pitzinna – aiat rispostu sa Tigre.
+A l’intendides custu burdellu?
+– aiat preguntadu Marianna cun sa boghe tremetreme.
+Ello non l’ischis, pitzinna malassortada, chi mi nche sunt giughende a Làbuan pro m’ochìere?
+Eja, e in presse puru.
+Isse at fatu unu chircu in s’àera cun su bratzu e s’est pasadu.
+Sa tigre!
+Isse non bidiat sa cara, ma bidiat sas pinnigas de sa gunnedda in colore de terrasanta e de salmone, chi a s’iscurigore pariant nieddas e biancas.
+Eja, Tigre.
+Pro un’iscuta su pantasma de Canterville est abbarradu sèriu, leadu dae unu disdinnu naturale; tando, iscudende·nche s’ampullita a su pamentu lùghidu, si nch’est fuidu in su passadissu, boghende ghèmidas fundudas e lampende una lughe birde isarbulida.
+E non pensades a sos pische-canes, capitanu?
+Su praho, ispintu dae unu bentu bonu, in cabu a un’ora fiat arribbadu a pagas mìgias dae s’ìsula e fiat afiladu cara sa cala chi s’aberiat in antis a sa bidda.
+Fiat de veras su velieru chi Yanez, tres dies prima, aiat imbiadu cara a Làbuan pro.
+Cussos malincrinidos ant àteru ite fàghere in custu momentu che abarrare a molinu inoghe.
+Mi paret de èssere devènnidu gasi poderosu, a tretu de firmare cun sas manos meas sas ballas de sas artillierias issoro.
+Si fiat istadu isse!
+A su mancu bois seis fuidu a su degòlliu.
+L’aiat connotu o s’ufitziale aiat unu simpre reselu?
+Sa conca sua fiat prena de su sonu de sas campaneddas e de su tzocu de sas rodajas de sos postales, e in nares s’intendiat giai su nuscu de su punch.
+Cando s’oràriu de traballu est agabbadu, isse s’est pesadu e s’est dispedidu cun contivìgiu dae s’iscrivania e dae sos collegas.
+Sos tres piratas si fiant sètzidos in s’ispiàgia, mantenende sos ogros fissos a su fanale ruju chi aiat mudadu afilada.
+– Chie bos at dadu sa libertade de intrare a inoghe?
+Su bentu fiat bastante dèbile, ma su mare fiat pàsidu comente chi esseret istadu de ògiu.
+Arratza de cuntrastu!
+– Sa Tigre de sa Malèsia no at mai tìmidu in dae in antis de sa morte.
+Ue l’as fatu presoneri?
+At naradu chi pessaiat chi sa bussa fiat prena de cosas bonas pro sos pitzinnos e at naradu chi fiat giustu chi sos giòvanos s’esserent ispassiados finas a cando fiant giòvanos.
+Isse non fiat istadu mai violentu dae cando sos pitzinnos fiant crèschidos e issa ischiat chi isse diat èssere andadu finas a s’agabbu de Thomas Street 19 e bi diat èssere torradu finas pro fàghere un’ordinatzione de pagu contu.
+B’aiat chèrfidu galu mesora pro.
+At bidu sa mugere aberende·si su caminu in mesu de sa gente ballende su waltzer.
+Sunt pessones comente si tocat.
+No interessat!
+Su sennor O’Connor s’est postu a rìere.
+Sas làgrimas l’ant prenadu galu de prus sos ogros, e in s’iscurigore at imaginadu de bìdere sa figura de su giòvanu ritzu suta de s’àrbore gutziende abba.
+Carchi cosa, est craru, deviat èssere capitada a s’ispetru, ca sa lughe si nche fiat falada de su totu dae sos ogros suos infossados, su farchione lughente nche li fiat rutu dae manos, e si fiat imbaradu a su muru, in un’atitùdine tesa e incòmoda.
+Cando sa tzerimònia est agabbada, sos tzeracos, cunforma a una costumàntzia antiga osservada in sa famìlia Canterville, nch’ant mortu sas faras, e, cando nche fiant falende su baule in sa tumba, Virgìnia est andada a dae in antis e b’at imbaradu una rughe manna fata de frores de mèndula biancos e rosa.
+Bi lu cheria torrare a nàrrere como, ma isse fiat imbaradu a su bancone contulargende cun Alderman Cowley».
+Si nche sunt andados totus».
+– Chie cheres chi andet a si cuare in intro de cue?
+Fiat arribbadu, pro isse, su tempus de si fàghere unu viàgiu cara a ponente.
+Chandler su minore at suspidu chimbe o ses bias dae sa tassa sua.
+Custa manera sua de cunsiderare s’argumentu m’at fatu ispantu: mi pariat curiosu chi un’òmine de s’edade sua esseret in favore de totu custa libertade.
+Ite est su male chi patis, Yanez?
+Sa cumbata sighiat in su ponte de su vascellu e sas boghes retumbaiant prus fortes chi non mai, misturadas a corfos de fusile e de pistolas.
+Custa fiat un’idea de Mary Jane, chi aiat finas cussigiadu de pònnere purè de mela; ma sa tzia Kate aiat naradu chi s’oca arrustu sena purè de mela fiat andada semper bastante bene pro issa, e isperaiat de no li capitare mai de mandigare prus male.
+Su vascellu si fiat ammaniende a lassare s’ancoràgiu pro assalire su naviu corsaru minoreddu.
+– aiat naradu unu sordadu.
+Unu de custos sennores fiat O’Madden Burke, chi at agatadu s’aposentu a istintu.
+Fiat torradu a ue fiat su caddu e si l’aiat torradu a sètzere.
+Nd’apo a aprofitare ca so famidu che tigre geuna dae una chida.
+Pòvera Mòmpracem, ti bido in perìgulu.
+Una cuntentesa sena làcana lughiat in sa cara sua de mascru e in cussas lavras colaiat unu risu de felitzidade illacanada.
+Sàndokan però non cheriat galu tzèdere.
+– M’aiant fertu a manera grave, est beru, ma comente bides so sanadu e prontu a torrare a cumentzare sa batalla.
+Traitore, t’ochio!
+Moe amigu meu nòbile – aiat naradu Marianna.
+Fiant pitzinnos geniosos, e, boghende·nche su ministru dinnu, sos ùnicos republicanos beros de sa famìlia.
+Ite cheres tentare, Sàndokan?
+– aiat esclamadu Yanez.
+E s’incrociadore?
+Si non lis est capitada carchi disaura.
+Issa at prantu pro tene.
+Isperamus – aiat naradu Yanez.
+– aiat naradu su lord, girende·si cara a Yanez.
+Podiat dare informatziones pretziosas e nos fàghere balangiare galu sas chentu isterlinas.
+Est s’àrbore prus fache a sa prora de unu bastimentu cun duos o prus àrbores.
+Ma… nono, no est un’iscualu!
+– aiat pregontadu Sabau.
+At curtu chirru a issa e l’at abboghinadu ma, in antis de arribbare a ue fiat issa, sos repulsores de su trenu l’ant còrfida e nche l’ant ghetada a terra.
+Tando non so mortu!
+Eja, inoghe, Yanez.
+«At a andare totu bene cando benit Re Eddie» at naradu.
+«Tando su sennore betzu at inseddadu su caddu e s’at postu su mègius capeddu artu chi teniat e su mègius collete, e est tzucadu, cun grandu istile, dae sa propiedade antiga a unu tretu a curtzu a Back Lane, pesso».
+Dicky Tierney su tramperi».
+Sende chi fiant abbarrados cungiados pro tempus meda, in totu sos aposentos b’aiat fragu de inserru, e s’apartadòrgiu in palas de sa coghina fiat prenu de pabiros betzos chi non serviant a nudda.
+E at naradu, cun cunfiàntzia: «Sennoras e sennores.
+Nen su sennor Henchy nen s’òmine antzianu ant naradu nudda ma, cando sa ghenna si fiat cungende, su sennor O’Connor, chi est abbarradu fissende su fogu, at tzichirriadu totu in unu:
+«Est abbarradu aposentadu inoghe che a su gas 50» at naradu sa tzia Kate cun su matessi tonu, «pro totu sas vacàntzias de Pasca de Nadale».
+Bortulende·nche cun una tambada mala a aguantare sos òmines chi l’inghiriaiant si fiat incurbadu subra su cannone chi fiat istadu carrigadu, aiat curretu sa mìria e l’aiat postu fogu.
+In sos palatzos o in sas domitas Su coro de Irlanda in ue si siat
+– Apo leadu petzi carchi cautela.
+«Nono, nono!» at naradu su sennor Browne.
+As a isetare?
+Su portoghesu aiat ubbididu.
+«Polly!
+Unu lampu de arrennegu fiat lampadu in sos ogros de sa Tigre de sa Malèsia.
+«Ite diàulu nd’ischis tue?», at naradu Farrington neghidadu, furriende·si chirru a s’òmine.
+Ite at a èssere andende a fàghere in cue?
+Chi siat su lord cun Marianna?
+Pariat chi totu cussos òmines istèrridos intre sa prora e sa popa non aerent respiradu prus, timende de istorbare cussa calma.
+Sàndokan no at a isetare gasi meda, milady – aiat naradu Yanez riende.
+Su bentu sulaiat dae est, est a nàrrere chi prus de gasi non podiat èssere in favore.
+– aiat tronadu Sàndokan.
+Intesu as?
+Su gas in s’apartadòrgiu la faghiat pàrrere galu prus isarvulida.
+Pagas dies a pustis, Virgìnia e su cavalieri suo pililorigadu sunt andados a caddu in sos prados de Brockley, in ue issa, colende in una cresura, s’at istratzuladu gasi male su bestire chi, cando est ghirada a domo, at detzìdidu de artziare in s’iscala de segus pro non si fàghere bìdere.
+«Però non b’at tassas» at naradu s’òmine antzianu.
+Unu malesu, artu meda, cun sos mermos poderosos, nieddutzu e bestidu cun una faldetedda simpre ruja frunida de unas cantas pinnas, fiat avantzadu cun cussa andàntzia bantzigada chi est costumàntzia de sos òmines de mare.
+Amus a andare paris, Giro-Batol.
+– Torra a su pinnetu tuo, averte sos piratas meos de s’arribu meu, ma nara·lis chi mi lassent in pasu ca in cue susu depo nàrrere tzertas cosas, chi depent èssere unu segretu pro bois.
+Sàndokan!
+Sos ascusòrgios meos, sos vascellos meos, s’ìsula mea pro li pòdere nàrrere chi sa Tigre de sa Malèsia est galu bia e chi l’at a ammentare pro semper!
+«Bos aia naradu de chircare ampullas».
+Est isse!
+Amigu meu – aiat naradu Marianna abratzende·lu.
+– Ite cherides dae mene?
+Forsis de trinta mìgia.
+Sa giovanedda si fiat abbandonada in bratzos de su pirata narende in mesu a sos sucutos:.
+Si fiat torra ammudadu e si fiat acurtziadu a sa bentana abbaidende su sole chi fiat intrinende a bellu a bellu.
+Mugere mea at a èssere cuntenta de ti bìdere.
+Isse pessaiat a cantu diat èssere istadu bellu a tènnere unu foghile caente pro bi istare a curtzu e unu gustu bonu pro mandigare comente si tocat.
+Sas paràulas de su sennor Cunningham ant fraigadu s’imàgine manna de sa Crèsia in sas mentes de sos ascurtadores suos.
+Ite cheres?
+S’imaginaiat sos amigos faeddende de s’amoròngiu e riende·si·nde.
+Custa note apo a abbandonare custos oros de mare de malu acasàgiu, giughende cun megus su giuramentu suos e apo a torrare a s’ìsula mea agreste.
+– A su petzu tuo, Sabau!
+E posca sos muros de sas fortalesa nostra non mi parent fortes meda.
+At cumintzadu a dudare de su chi sa memòria li naraiat.
+Cando m’as a pòdere bìdere, deo t’apo a fraganare sas rodas e t’apo a firmare de su totu.
+Non chèrgio indagare pro como sos segretos bostros – aiat naradu su lord, riende.
+«Deo no isco nudda de sas àteras duas literas» at naradu in manera maca.
+Iscusade, prìntzipe, dae meda seis arribadu a Làbuan?
+Un’àteru sinniale?
+Nono.
+«Ma su sennor Shelley at naradu.
+Totu fiat andende bene.
+– Pro Deus!
+Intendiat su bisòngiu de si nche ismeddighinare, pro si nche ismentigare a su mancu pro una paja de oras cussa giovanedda chi l’aiat ammajadu e pro apasigare su pibirighe.
+Isco chi Alamba, unu de sos piratas nostros prus ferotzes, l’at bida unu sero passigende suta sos padentes de s’ìsula e chi est istadu gasi corfidu dae cussa bellesa chi at firmadu su naviu suo pro la mirare mègius, in perìgulu de si fàghere massacrare dae sos incrociadores inglesos.
+T’amo, Sàndokan, t’amo e comente mai fèmina peruna at amadu in sa terra!
+Aiat rugradu che lampu unu tretu de foresta carca de durion, de càules parmitzos,.
+Timo chi bi chèrgiat tropu tempus.
+Chi Yanez apat agatadu agiutòriu?
+Isse fiat andende a bellu in sa faladòrgia.
+Ando deretu.
+A seschentos metros dae sa costa, unu bete vascellu, de sa cabèntzia de prus de milli chimbighentos tonnelladas e armadu a manera poderosa, navigaiat a pagu papore tanchende sa bia de s’ovest.
+– aiant esclamadu, inghenugrende·si in antis suo.
+– Est sa pitzinna chi at dadu su corfu mortale a Mòmpracem.
+Posca girende·si cara a Paranoa, l’aiat preguntadu:.
+E m’ais a apicare?
+Tando at furriadu pro intrare a carrera de Dame.
+Deo non resessia a agatare s’intrada in ue si pagaiant petzi ses penny e, timende a mi nche fàghere abbarrare in foras, so coladu in presse in una ghenna de sas chi girant in tundu e apo porridu un’issellinu a un’òmine cun sa cara istraca.
+A pustis de unu pagu s’òmine est torradu e at naradu chi no aiat agatadu a Miss Virgìnia in logu.
+Apo a imbiare a Paranoa.
+Fiant coladas duas, tres, bator oras, longas che bator sèculos pro Sàndokan, posca in fines sos sordados fiant intrados a sa villa serrende sa ghenna cun burdellu.
+L’ischides bene chi cale si siat aguantu dae parte mea non diat serbire a nudda.
+«Beni!».
+– Oh!
+«Aberi un’àtera ampulla de birra, Jack», at naradu su sennor Henchy.
+Beni a mi nche la leare, si nde ses capassu.
+Lambabbaun!
+M’ammento chi fia prus giòvanu cando.
+Non faeddes gosi.
+Teniat meda a contu sos pilos suos, chi pariant de seda, e sos mustatzos, e poniat semper unu pagu de profumu in su mucadore.
+Fiat a pustis chi su sole si nche fiat imbèrghidu; ma sos bidros de sas domos chi abbaidaiant a ponente rifletiant s’oro incupidu de unu grustu mannu de nues.
+Cussas dies, lu naro sena esagerare, si diant pòdere definire dies aerosas: e si nche sunt coladas sena possibilidade chi torrent; isperemus, a su nessi, chi in addòvios che a custu galu nde podemus faeddare cun fieresa e afetu, chi galu mantenemus in coro sa memòria de cussos mannos chi non bi sunt prus, chi sa fama issoro su mundu no at a lassare mòrrere».
+In su ponte si bidiant passigende paritzos òmines.
+Deretu in intro si nche fiat bidu unu pabiru unu pagu ùmidu, ma ue si bidiant a manera crara unas cantas rigas de una calligrafia fina e elegante.
+Ischis bene chi deo so malu a pinnigare.
+Isse disigiaiat de artiare a sa cobertura e de si nche fuire a un’àteru logu in ue nemos li diat àere ammentadu sa pelea sua, ma b’aiat una fortza chi nche l’imberghiat a giosso passu passu.
+Sos duos navios, cun sos cales sa Tigre fiat pro cumentzare s’impresa atrivida, non fiant duos praho beros, chi su prus sunt minores e frunidos de ponte.
+L’at rispostu cun calma chi sa traversada fiat istada bona a beru e chi su capitanu l’aiat dadu cara comente si tocat.
+Sa fèmina chindulaiat su paracu prus in presse e giraiat a medade sos tacos.
+Cuss’òmine est capassu de totu, amigos meos – aiat naradu su de tres.
+Imbetzes de ubbidire, Sàndokan aiat agarradu sa giovanedda a subercos e l’aiat pesada.
+«Eja» at naradu su sennor Cunningham.
+S’idea est istada bona – aiat rispostu Sàndokan.
+Est curiosu meda su sistema impreadu dae sos malesos pro si buscare su fogu sena su bisòngiu.
+– aiat preguntadu sa giovanedda cun anneu.
+Sa nae at carpidu sa neula cun unu frùschiu longu e prenu de tristura.
+Sàndokan, chi fiat sètzidu, si nche fiat pesadu de suncuna abbaidende a manera fiera sas nues e, parende sa manu cara a sud, aiat naradu:.
+Marianna!
+Òpera de Gaetano Donizetti
+Bi semus nois inoghe e non amus a lassare a sa muninca su tempus de lu massacrare.
+Pro ite issa pariat gasi distrata?
+Pròpiu in dae in antis suo at bidu, in sa lughe isarbulida de sa luna, unu betzu che teniat un’aèrgiu terrorosu.
+«Mègius a non mantènnere sa sennora Malins in foras in s’ùmidu».
+– Mi lu narat su coro!
+E deo apo agarradu su kriss.
+Est impossìbile a l’ischire pro como – aiat rispostu Sàndokan chi fiat artziadu in sa costana popiera pro osservare mègius sos duos puntos lughentes.
+Pòveru amigu – aiat naradu Marianna corfida dae su dolore chi si bidiat in sa cara de Sàndokan.
+Unu sidis ardente si nche lu mandigaiat e sa ferta non prus infriscada, li cajonaiat dolores acutzos, malos a bajulare.
+Ti naro chi nois nos amus a ischidare bios e lìberos in su mare lìberu.
+– aiat aboghinadu su pirata.
+Bi nd’aiat chi istaiant a sa ritza, àteros chi curriant in su caminu, o chi si tragiaiant in sas istradeddas cara cara de sas ghennas ghiradas, o abbarraiant acogonados che a sòrighes in sos limenàrgios.
+Essiamus a passigiare, o Gabriel, comente si faghet in sas biddas.
+Bah!
+So istadu imbiadu a inoghe pro bìdere si ais bisòngiu de carchi cura.
+Fiat totu pigadu dae unu tribisu biu.
+Deo devo iscotzulare sas cadenas, e ghèmere colende in sos frìschios, e passigiare a de note, si est custu chi cheres nàrrere.
+A sas beras, su pantasma pariat gasi disditzadu e gasi postu male chi Virginiedda, chi sa prima idea fiat istada de si nche fuire e de si frischiare in s’aposentu suo, nd’at tentu dolu, e at detzìdidu de proare a l’acunortare.
+Nono, ma apo sejadu sas tratas suas.
+Issa nos fiat isetende, sa figura sua definida dae sa lughe chi beniat dae sa ghenna mesu aberta.
+Non diat àere pòdidu tragiare trumas de gente, ma si diat èssere pòdidu apellare a un’inghiriu minore de mentes fines.
+«Sunt totus pessones comente si tocat», at naradu su sennor Cunningham, pro parte sua.
+Si fiat acogonadu, che una tigre chi est in punna de si nche ghetare a subra de sa preda e aiat fatu s’atu de brincare, ma una manu robusta l’aiat tratesu.
+Iseta, iseta chi deo arribe!
+Aiat fatu pro annos medas a cassieri de una banca privada in carrera de Baggot.
+M’at bènnidu a conca su mudimene chi b’at in crèsia a pustis de sa missa.
+At abbaidadu a giosso, in carrera, pro fàghere a manera chi s’emotzione sua s’esseret asseriada unu pagu.
+Isse pensaiat sena duda a cussa ispètzie de pòrrogu chi l’aiat fatu s’ufitziale de marina e chi podiat cuare una trampa parada cun abilidade.
+As resone, amigu.
+Maria at pessadu chi pariat unu coronnellu e at riflètidu subra de cantu fiat educadu a cunfrontu de cussos giòvanos chi non si fiant trèmidos cando l’ant bida.
+Ma pròpiu in cussu momentu s’isciàbula de su portoghesu si fiat truncada a metade.
+Est mègius chi deo li nàrgia a boghe cussu chi cheria iscrìere.
+Juioko aiat remunidu sas fortzas suas e cun una bete boghe che tronu aiat aboghinadu:.
+Chie est?
+S’abba sighiat a falare cun violèntzia estrema e in su mare s’uraganu infuriaiat semper a manera orrorosa.
+Acò sa domo tua – aiat naradu isse intrende.
+Nd’apo bidu petzi in sos cantzellos – aiat rispostu Yanez.
+Est essidu a campu un’aposentu isfrunidu, e su fogu at pèrdidu totu su colore suo alligru.
+Mantenide·bos prontos, chi forsis su momentu no est indedda.
+Su portoghesu aiat isparadu traessu su fogiàmene.
+Fiat craru chi, nessi pro sa note, Virgìnia fiat pèrdida pro issos; e est istadu in una cunditzione de depressione sa prus manna chi su sennor Otis e sos pitzinnos sunt intrados a domo, sighidos dae su istalleri cun sos duos caddos e su pony.
+Eja, milady, unu vengadore chi pranghet totora sa mama, sos frades e sas sorres rutos suta su ferru de sos mortores, unu vengadore chi mai at fatu atzione infames, chi at rispetadu in cada tempus sos dèbiles, chi at risparmiadu sas fèminas e sos pitzinnos, chi bardanat sos inimigos suos non pro brama de richesa, ma pro ammaniare una die un’esèrtzitu de balorosos e torrare a s’apoderare de su regnu pèrdidu.
+Unos cantos giòvanos cun distintivos asulos in sas giachetas istaiant sena fàghere nudda in s’intrada; nemos aiat su bestire de sero.
+Frade meu, – aiat torradu a nàrrere su portoghesu – non pòngias tropu a sa proa sa fortuna.
+Eja Yanez.
+Issa l’at notadu deretu s’atzentu rùsticu e su capeddu modde e tabachinu chi teniat, sena bi fàghere contu, a un’ala de sa conca.
+A sa muda fradigheddu meu: ajò a corcare.
+Aiat incurbadu sa conca e si fiat intesu un’ispètzie de sucutu, ma posca pesende.
+Sa navada manna de sa crèsia de sos gesuitas in Gardener Street fiat belle prena; e galu, in cada mamentu, b’aiat òmines intrende dae sa ghenna de costàgiu e, ghiados dae su giàganu, caminaiant in punta de pee in sas navadas laterales finas a cando no agataiant logu a si sèere.
+– aiat aboghinadu Yanez.
+Aiant in pessu agabbadu cando fiat intradu unu caporale.
+B’at petzi ses rias :
+– Inoghe però bos podides pasare a cumbenièntzia bostra sena timòria de èssere istorbadu.
+Amus a giùghere cun nois sos prus balorosos, ca depimus giogare una partida suprema.
+Chi sa foresta si siat illaschende?
+Pariant seguros de cassare, si non como tando, sos duos piratas atrividos chi aiant fatu s’aconcada de nche barigare sas cresuras de su parcu.
+De seguru chircaiat de s’orientare e de reconnòschere cussa costa chi forsis aiat giai travigadu in s’ìnteri de sa pasada sua in cuss’ìsula.
+Yanez s’aiat intesu ghelende su sàmbene in sas benas.
+Cussu bravu òmine m’aiat collidu a bìndighi mìgias dae s’ispiàgia, m’aiat imbarcadu in sa canoa sua e giutu a terra.
+Amus a andare nois puru suta s’abba e los amus a afrontare cun atza.
+Deo curria a s’anticàmera, aggarraia sos libros e li ponia infatu.
+– Calma·ti e forsis l’as a bìdere.
+«Deo m’opòngio a su cummèrtziu de sa lumera màgica».
+Sa carriera de sa sennorina Kathleen Kearney in Dublinu fiat agabbada a pustis de custu, at naradu.
+Sos bidros segados nche los aiant tirados dae cue, s’oraria e sas perlas nche fiant istadas torradas a pònnere in sos parastàgios, sos mòbiles torrados in sestu e acontzados a sa bella mègius.
+«Ca», at craridu Freddy Malins, «dia èssere curiosu de intèndere su pàrrere suo.
+Totu in unu at pessadu chi forsis Corley l’aiat acumpangiada colende in un’àteru caminu e l’aiat frigadu.
+“Deo non tèngio su disìgiu”, at naradu, “de li fàghere male, e devo nàrrere chi, cunsiderende totu su tempus chi s’at coladu in custa domo, no mi paret una cosa pròpiu educada a li ghetare cabitzales a subra” (un’osservatzione giusta a beru, chi però, intendende·la, mi dispraghet a lu nàrrere, sos gremèddighes si fiant postos a rìere a iscracàlliu).
+Su capitanu betzu si fiat postu torra a passigiare cun unu tzertu pistighìngiu.
+Ma non est possìbile, deo so sonniende o mi nche so ammachiadu!
+– Una nave a papore!
+Maria at cumpresu chi tocaiat a fàghere torra su giogu, e gasi at fatu: custa bia l’est tocadu su libru de sas pregadorias.
+Non ti fides, Sàndokan.
+Como iscudiat su bàculu prus a bellu e s’alenu, essende·nche in manera irregulare dae buca, belle a suspiros, si ghelaiat in s’àera frita.
+Aiat presu s’animale a un’àrbore e nch’aiat sighidu a Sàndokan chi fiat cumpudende bene su sergente.
+Sa Duchessa at leadu unas cantas rosas galanas, chi at ispartu in sa tumba.
+L’amus a bìdere.
+UNA NUE MINORE
+«E finas deo mi cunfesso» at naradu su sennor su sennor M’Coy.
+Posca, girende·si cara a sos echipàgios, aiat aboghinadu:.
+Eliza at suspiradu torra e at incrunadu sa conca pro nàrrere chi fiat de acordu.
+Chi apat gherradu e apat pèrdidu su trinchete?
+Gretta fiat caminende in dae in antis suo cun su sennor Bartell D’Arcy; teniat suta de unu bratzu sas iscarpas de ballu imboligadas in unu cantzu de pabiru tabachinu, e cun sas manos si tiraiat sa gunnedda dae terra pro no l’imbrutare su ludru.
+A sas ùndighi pretzisas sa famìlia s’est ritirada, e, a pustis de una mesora, totu sas lughes de sa domo nche fiant mortas.
+Igratius Gallaher in s’atu de bufare at cungiadu un’ogru in manera espressiva dae subra de s’òrulu de sa tassa.
+Sos duos navios corsaros, inghiriados dae nues de fumu carcas, chi ghetaiant lampos, andaiant semper a in antis e in un’iscuta fiant suta sos costàgios de sa giunca.
+– aiat esclamadu cun boghe trista.
+8 Sunt a sa muda sos bentos, e firmu su nieddore de su sero,/No unu Zèfiru andat feri·feri in su padente,/Como chi torro a sa tumba de Margarita/E gheto frores in su prùere chi amo.
+Ambos si nche fiant pesados astringhende sos kriss.
+Pro ite fiat fuende?
+«Gasi est, o John?».
+S’Ùnicu Ispetru Beru e Originale Dade cara a sas Imitatziones Totu sos àteros sunt Farsos
+Nara·mi de custa pitzoca.
+Assessoradu de s’Istrutzione Pùblica, Benes Culturales, Informatzione, Ispetàculu e Isport
+Ajò, chistionamus cun calma, fradigheddu meu.
+Intendia chi fia istadu meda ma meda a tesu, in unu logu in ue sas costumàntzias fiant curiosas, in Pèrsia, forsis.
+Nàufragos.
+Su mere nch’at acumpangiadu sa guàrdia a s’iscala pro ispetzionare su logu de s’intzidente.
+Un’artillieri l’aiat carrigadu cun una bomba de oto pòddighes, chi pesaiat bintunu chilos e chi iscopiende nche depiat fèrrere bintoto ascras de ferru.
+«Ite bi seis faghende in s’iscuru?» at pregontadu una boghe.
+Bi fiat su perìgulu de si pigare una frebba potente.
+Ma sa neghe fiat sa sua, ca bias medas si faddiat sas cartas, e fiant sos àteros a contare cantu lis deviat dare.
+«Pro ite, ite b’aiat de istraordinàriu in custu Johnny?».
+Sa tzia Kate, in presse in presse, nch’at tiradu a Gabriel a un’ala e l’at pispisadu in un’origra:
+«Tando, m’apo a birgongiare deo de bostè» at naradu sa sennorina Ivors in manera franca.
+Calicunu at tussidu una o duas bias e calicunu àteru at tocheddadu sa mesa, cun grabbu, pro fàghere cumprèndere de istare a sa muda.
+E s’ìsula nostra, a pustis de totu sa pompa sua, at a dèpere abarrare deserta comente fiat prima chi èsseres arribbadu tue?
+Sa sennorina Delacour fiat una fèmina intrada in edade chi si bidiat chi fiat ebrea.
+Tigrotos, a sos remos!
+– Seguru ses de cussu chi ses narende?
+Cando deo apo a dare su sinniale atzochiade cun s’antigu balore de sas tigres de Mòmpracem a su ponte de su naviu: lu chèrgio deo!
+Firma·ti Yanez – aiat murmutadu.
+As sa paràula mea.
+In pees de s’iscala aiat tambadu contra sos duos crèidos mortos.
+Pro s’abèrrere su passu depiant pònnere manu a sos kriss e traballare cun contivìgiu.
+«Oh, deo giai l’isco de s’infallibilidade de su Paba.
+– aiat murmutadu Yanez.
+Su silèntziu est arribbadu, e Gabriel nch’at imbertu sa cadrea a dae segus e s’est postu a sa ritza.
+S’aiat agarradu sa conca cun sas manos e sos ogros suos, allutos dae una frama iscura, abbaidaiant su nudda, forsis indedda meda, chirchende de lèghere in su benidore.
+Posca, girende·si cara a Sabau, aiat naradu:.
+Una frea orrorosa l’aiat astrintu su coro a cussu pensamentu.
+Cando fiat seguru chi su contu nche fiat agabbadu, at rìsidu a sa muda pro mesu minutu bonu.
+Non pesso chi siat giustu a lu pregontare a mie, apo naradu».
+Ascurtade – aiat naradu sa giovanedda, chi pariat assustada male.
+Isse s’imaginaiat sos duos amoradores passigende in carchi carrera iscurosa; li pariat de intèndere sa boghe de Corley faghende cumplimentos a sa pitzoca e at torradu a bìdere s’impudèntzia de sa buca de issa.
+Ajò!
+Finas unas cantas munincas cun su nasu longu, ispantadas dae cussa aparèssida, si nche ghetaiant in presse fache a sos àrbores a curtzu, ghetende boghes de assustu,.
+Forsis ti podes faddire.
+E a pustis de ti l’àere cojada, l’as a mantènnere in cue pro semper?
+Issa at contadu totu sas cartas in antis de mandare Mary a s’aposentu de su sennor Doran pro li fàghere nàrrere chi li cheriat faeddare.
+E, belle gasi, isco chi si nch’est andadu e.
+Si fiat giradu cara a Paranoa chi lis aiat postu fatu cun ses òmines e l’aiat naradu:.
+Chie so deo!
+A nos bìdere luego, segnor Yanez.
+Mi incàrrigo deo de custu – aiat rispostu Yanez.
+Su sennor Fogarty, sèidu in unu tretigheddu de sa cadrea, fiat interessadu in manera particulare.
+Sa sennora Kernan at fatu chi eja cun sa conca.
+«Su sennor Tierney, non s’ischit cando torrat?», at naradu cun una boghe arrughida e bàrgia.
+Non mi bido s’ora de torrare a bìdere sos praho.
+Comente si podet ischire cun seguresa?
+Ite depo fàghere?
+Custu s’at a bìdere.
+Amus a andare a ue est isse, unu de custos seros, e l’amus a faeddare».
+– aiat preguntadu Yanez.
+Isse bidiat su caminu sòrdidu de su vìtziu suo, miserabile e putzinosu.
+Su sennor Hoholan s’est fatu ruju e s’est neghidadu.
+– aiat esclamadu Yanez.
+«A lu connosches cussu mischinu de Malins?».
+«In su collègiu sacru de cardinales, archipìscamos e pìscamos bi nd’aiat duos contra cando chi totu sos àteros fiant in favore.
+Aiat mandadu sa fìgia prus manna, Kathleen, a unu cumbentu bonu in ue aiat imparadu su frantzesu e sa mùsica; pustis aiat pagadu sas tassas pro s’Acadèmia de mùsica.
+«Ma no lu bidides chi so arrughidu che a una corronca?» at naradu su sennor D’Arcy cun pagu grabbu.
+– Bos òrdino duncas de abarrare a sa muda pro non nos fàghere cassare prima de s’acumprimentu de sos progetos meos.
+Totu sos balorosos chi deo nch’apo trabentadu a s’acòstiu de su vascellu malaitu sunt rutos suta sos corfos de sos leopardos.
+Sos ogros de Virgìnia si sunt infustos de prantu, e s’at cuadu sa cara cun sas manos.
+«Fiant in cue, totu sos cardinales e sos pìscamos e sos archipìscamos bènnidos dae totu su mundu e bi nd’aiat duos gherrende a sa prus arta finas a cando su Paba etotu non s’est pesadu ritzu e at proclamadu s’infallibilidade unu dogma de sa Crèsia ex cathedra.
+At a èssere de dòighi sordados fidados meda e de deghe indìgenos.
+Deo so disarmadu, belle solu, e puru si dia àere un’ispera mancari minoreddedda de pòdere sarvare a Marianna, mi dia intèndere capassu de cale si siat isfortzu, finas de abèrrere sos costàgios de custu vascellu pro bos nche mandare totus in fundu de mare!
+As a nàrrere a sos sordados de si mantènnere prontos a mòere.
+Eo so.
+Ite nde li importaiat a isse de Yanez fidele suo, chi forsis lu fiat chirchende cun pistighìngiu in sos oros de s’ìsula, gioghende·si s’esistèntzia sua, cando Marianna cumentzaiat a l’amare?
+Pustis sa sennora Donnelly at sonadu pro sos pitzinnos sa mùsica de Miss McCloud e Joe at fatu bufare una tassa de binu a Maria.
+Ite b’at, Yanez?
+Ehi, cuddu giòvanu, abbassa su fusile chi deo non so ne una tigre ne unu babirussa.
+L’ant agiuada a artiare a sa mesa riende e brullende e issa at pesadu sa manu in àeras, comente l’ant naradu de fàghere.
+«Tue giai l’ischis chi no mi podes trampare, o Corley» at naradu.
+Pròpiu in fundu b’aiat una domo bòida a duos pranos, ischirriada dae sas àteras dae unu tretu de terrinu cuadradu.
+Su capeddu suo, acontzadu dae sa mugere, abbarraiat subra de sos ghenugros.
+Ochide·mi!
+Marianna fiat dormida respirende cun afannu e ghighinaiat sos bratzos comente chi esseret chirchende de nch’istesiare una bisione.
+E tando?
+Mi cumprago de bos bìdere tranchillu; fiant tres dies chi su delìriu non bos lassaiat unu momentu de pasu.
+In s’ìnteri però chi s’acurtziaiat a sa costa, su mare pariat chi esseret addopiende sa fùria, comente chi aeret chertu impedire in onni manera s’isbarcu.
+– aiat aboghinadu Sàndokan, cun boghe chi non si podiat cumprèndere.
+E bois diais lassare Mòmpracem pro custa ìsula malaita?
+Finas Freddy Malins at leadu unu tenaghe de sèllere e si nche l’at mandigadu cun su pudding.
+Su sennor Henchy at isetadu unu pagu, pustis at mòidu sa conca ogros sa ghenna.
+Apo sa tzertesa chi Yanez nos siat ponende fatu e isse nos nch’at a collire.
+E tziu meu?
+Totus ridiant, iscacalliaiant, comente chi s’esserent befende de sa fiachesa de sa Tigre de sa Malèsia terrìbile.
+Sos duos piratas, sena dare cara a sos ischìllios de trumba chi moiant dae sa villa e a sos corfos de fusile de sos sordados isparghinados in su parcu, corfos isparados a sa maconatzina, no ischende galu cussos òmines ite fiat capitende, fiant giai in mesu de sas pasteras e de sas tupas.
+Chie l’aiat naradu chi una die, deo chi no aia mai intesu su coro meu tocheddende; chi no aia mai ischidu amare àteru si non su mare, sas cumbatas orrorosas, sas iscarramatzinas, podia èssere domadu dae una pitzinna, dae una fìgia de cussa genia a sa cale aia giuradu una gherra mortale?
+«Nono, gràtzias!».
+Teniat unu collete artu artu e unu capeddu largu.
+Chi non l’at a artziare a conca de andare a nos chircare in intro de un’istufa.
Index: languages/apertium-srd/corpus/srd.crp.morf.disam.300.txt
===================================================================
--- languages/apertium-srd/corpus/srd.crp.morf.disam.300.txt (nonexistent)
+++ languages/apertium-srd/corpus/srd.crp.morf.disam.300.txt (revision 81553)
@@ -0,0 +1,29853 @@
+""
+ "Su" np cog mf sp
+ "su" det def m sg
+""
+ "preigadore" adj m sg
+ "preigadore" n m sg
+""
+ "su" det def mf sg
+ "si" prn pro ref p3 mf sp
+""
+ "àere" vblex pri p3 sg
+ "àere" vbhaver pri p3 sg
+""
+ "tirare" vblex pp m sg
+""
+ "su" det def f pl
+""
+ "màniga" n f pl
+""
+ "ampru" adj f pl
+""
+ "de" pr
+""
+ "su" det def m sg
+""
+ "subrapellissu" n m sg
+""
+ "cun" pr
+""
+ "unu" num m sp
+ "unu" prn tn m sg
+ "unu" det ind m sg
+""
+ "gestu" n m sg
+""
+ "mannu" adj m sg
+ "mannu" n m sg
+""
+ "e" cnjcoo
+""
+ "elaborare" vblex pp m sg
+""
+ "e" cnjcoo
+""
+ "a bellu" adv
+""
+ "a bellu" adv
+""
+ "su" det def mf sg
+ "si" prn pro ref p3 mf sp
+""
+ "àere" vblex pri p3 sg
+ "àere" vbhaver pri p3 sg
+""
+ "abbaidare" vblex pp m sg
+""
+ "su" det def f sg
+""
+ "fila" n f sg
+ "filire" vblex prs p1 sg
+ "filare" vblex imp p2 sg
+""
+ "de" pr
+""
+ "caru" adj f pl
+ "cara" n f pl
+"<.>"
+ "." sent
+
+–
+
+""
+ "àere" vblex pii p3 sg
+ "àere" vbhaver pii p3 sg
+""
+ "preguntare" vblex pp m sg
+""
+ "Sàndokan" np ant m sg
+"<.>"
+ "." sent
+
+
+
+""
+ "unu" num m sp
+ "unu" prn tn m sg
+ "unu" det ind m sg
+""
+ "corfu" n m sg
+""
+ "de" pr
+""
+ "cannone" n m sg
+ "cannonare" vblex prs p1 sg
+""
+ "èssere" vbser pii p3 sg
+""
+ "partire" vblex pp m sg
+ "partidu" n m sg
+""
+ "e" cnjcoo
+""
+ "su" det def f sg
+""
+ "balla" n f sg
+ "ballare" vblex imp p2 sg
+""
+ "nche" prn pro adv
+""
+ "àere" vblex pii p3 sg
+ "àere" vbhaver pii p3 sg
+""
+ "ghetare" vblex pp m sg
+""
+ "su" det def f sg
+""
+ "bandera" n f sg
+""
+ "de" pr
+""
+ "su" det def f sg
+""
+ "*pirateria"
+"<,>"
+ "," cm
+""
+ "chi" cnjsub
+ "chi" rel an mf sp
+""
+ "Yanez" np cog mf sp
+""
+ "àere" vblex pii p3 sg
+ "àere" vbhaver pii p3 sg
+""
+ "fatu" adv
+ "fatu" n m sg
+ "fàghere" vblex pp m sg
+""
+ "ispinnigare" vblex inf
+ "ispinnigare" vblex pis p1 sg
+""
+ "tando" adv
+ "tando" cnjadv
+"<.>"
+ "." sent
+
+–
+
+""
+ "àere" vblex pii p3 sg
+ "àere" vbhaver pii p3 sg
+""
+ "tronare" vblex pp m sg
+"<.>"
+ "." sent
+
+«
+
+""
+ "e" cnjcoo
+""
+ "chi" cnjsub
+ "chi" rel an mf sp
+""
+ "est" n m sg
+ "èssere" vbser pri p3 sg
+""
+ "su" det def m sg
+""
+ "comitadu" n m sg
+"<,>"
+ "," cm
+""
+ "pro praghere" ij
+">"
+ "?" sent
+»
+
+"<.>"
+ "." sent
+
+
+
+""
+ "in cue" adv
+""
+ "giosso" adv
+""
+ "nche" prn pro adv
+""
+ "èssere" vbser pri p1 sg
+""
+ "bìere" vblex ger
+ "bìdere" vblex ger
+"<,>"
+ "," cm
+""
+ "in palas de" pr
+""
+ "cussu" prn tn m pl
+ "cussu" det dem m pl
+"<àrbores>"
+ "àrbore" n mf pl
+ "arborare" vblex prs p2 sg
+"<,>"
+ "," cm
+""
+ "su" det def f pl
+""
+ "palitzada" n f pl
+ "palitzare" vblex pp f pl
+""
+ "de" pr
+""
+ "su" det def m sg
+""
+ "parcu" adj m sg
+ "parcu" n m sg
+"<.>"
+ "." sent
+
+
+
+""
+ "Su" np cog mf sp
+ "su" det def m sg
+""
+ "bonu" adj m sg
+ "bonu" n m sg
+""
+ "de" pr
+""
+ "su" det def f sg
+""
+ "gente" n f sg
+""
+ "nàrrere" vblex pii p3 sg
+""
+ "chi" cnjsub
+ "chi" rel an mf sp
+""
+ "*Lenehan"
+""
+ "no" adv
+""
+ "si" cnjsub
+ "si" cnjadv
+ "si" prn pro ref p3 mf sp
+""
+ "nche" prn pro adv
+""
+ "essire" vblex pii p3 sg
+""
+ "dae" pr
+ "dare" vblex imp p2 sg
+""
+ "su" det def f sg
+""
+ "beste" n f sg
+""
+ "pro" cnjadv
+ "pro" pr
+""
+ "cumbidare" vblex inf
+ "cumbidare" n f sg
+ "cumbidare" vblex pis p1 sg
+"<;>"
+ ";" sent
+""
+ "ma" cnjcoo
+"<,>"
+ "," cm
+""
+ "belle" adv
+ "belle" preadv
+""
+ "cun" pr
+""
+ "custu" prn tn f sg
+ "custu" det dem f sg
+""
+ "fama" n f sg
+"<,>"
+ "," cm
+""
+ "su" det def mf sg
+ "si" prn pro ref p3 mf sp
+""
+ "ischire" vblex inf
+ "ischire" vblex pis p1 sg
+""
+ "fàghere" vblex inf
+""
+ "sùere" vblex pri p1 sg
+ "suo" prn pos m sg
+ "suo" adj pos m sg
+ "suare" vblex pri p1 sg
+""
+ "e" cnjcoo
+""
+ "su" det def f sg
+""
+ "tzarra" n f sg
+ "tzarrare" vblex imp p2 sg
+""
+ "chi" cnjsub
+ "chi" rel an mf sp
+""
+ "tènnere" vblex pii p3 sg
+""
+ "lu" prn pro p3 m sg
+ "li" prn pro p3 mf sg
+ "lu" prn pro p3 f sg
+""
+ "àere" vblex pii p3 pl
+ "àere" vbhaver pii p3 pl
+""
+ "sarbare" vblex pp m sg
+""
+ "dae" pr
+ "dare" vblex imp p2 sg
+""
+ "nche" prn pro adv
+"<èssere>"
+ "èssere" vbser inf
+ "èssere" n m sg
+""
+ "pònnere" vblex pp m sg
+ "postu" n m sg
+""
+ "a" pr
+""
+ "banda" n f pl
+ "bandire" vblex prs p2 sg
+""
+ "dae" pr
+ "dare" vblex imp p2 sg
+""
+ "su" det def m pl
+""
+ "amigu" n m pl
+ "amigu" adj m pl
+"<.>"
+ "." sent
+
+
+
+""
+ "no" adv
+""
+ "èssere" vbser pii p3 sg
+""
+ "sena" adv
+ "sena" pr
+ "senare" vblex imp p2 sg
+""
+ "cultura" n f sg
+"<.>"
+ "." sent
+
+
+
+""
+ "pagu" adj f pl
+ "paga" n f pl
+ "pagu" prn tn f pl
+ "pagare" vblex pri p2 sg
+""
+ "pessone" n f pl
+ "persone" n f pl
+""
+ "tènnere" vblex pii p3 pl
+""
+ "su" det def f pl
+""
+ "calidade" n f pl
+""
+ "sùere" vblex prs p2 sg
+ "suo" prn pos f pl
+ "suo" adj pos f pl
+ "suare" vblex pri p2 sg
+"<,>"
+ "," cm
+""
+ "e" cnjcoo
+""
+ "galu prus" adv
+""
+ "pagu" adj f pl
+ "paga" n f pl
+ "pagu" prn tn f pl
+ "pagare" vblex pri p2 sg
+""
+ "èssere" vbser pii p3 pl
+""
+ "su chi" rel an f pl
+""
+ "no" adv
+""
+ "lu" prn pro p3 f pl
+""
+ "ruinare" vblex pii p3 sg
+""
+ "su" det def m sg
+""
+ "de" pr
+"<àere>"
+ "àere" vblex inf
+ "àere" vbhaver inf
+""
+ "otènnere" vblex pp m sg
+ "otentu" adj m sg
+""
+ "su chi" rel an m sg
+""
+ "chèrrere" vblex pii p3 pl
+"<.>"
+ "." sent
+
+
+
+""
+ "*Perdeu"
+"<,>"
+ "," cm
+""
+ "èssere" vbser pri p1 sg
+""
+ "faeddare" vblex ger
+""
+ "de" pr
+""
+ "tènnere" vblex imp p2 sg
+ "tene" prn tn p2 mf sg
+"<,>"
+ "," cm
+""
+ "Joe" np ant m sg
+""
+ "!" sent
+
+
+
+""
+ "pro" cnjadv
+ "pro" pr
+""
+ "deus" n m sg
+ "Deus" np ant m sg
+""
+ "!" sent
+
+–
+
+""
+ "àere" vblex pii p3 sg
+ "àere" vbhaver pii p3 sg
+""
+ "rispònnere" vblex pp m sg
+ "rispostu" adj m sg
+""
+ "Sàndokan" np ant m sg
+"<.>"
+ "." sent
+
+
+
+""
+ "tziu" n m sg
+""
+ "meu" prn pos m sg
+ "meu" adj pos m sg
+"<,>"
+ "," cm
+""
+ "bìere" vblex ger
+ "bìdere" vblex ger
+""
+ "chi" cnjsub
+ "chi" rel an mf sp
+""
+ "èssere" vbser pii p1 sg
+""
+ "abbaidare" vblex ger
+""
+ "a" pr
+""
+ "fissu" adv
+ "fissu" adj m sg
+"<,>"
+ "," cm
+""
+ "mi" prn pro p1 mf sg
+""
+ "àere" vblex pii p3 sg
+ "àere" vbhaver pii p3 sg
+""
+ "naradu" adj m sg
+ "naradu" n m sg
+ "nàrrere" vblex pp m sg
+"<:>"
+ ":" sent
+ «
+""
+ "tando" adv
+ "tando" cnjadv
+"<,>"
+ "," cm
+""
+ "su" det def mf sg
+ "si" prn pro ref p3 mf sp
+""
+ "amigu" adj m sg
+ "amigu" n m sg
+""
+ "tuo" prn pos m sg
+ "tuo" adj pos m sg
+""
+ "si" cnjsub
+ "si" cnjadv
+ "si" prn pro ref p3 mf sp
+""
+ "nche" prn pro adv
+""
+ "est" n m sg
+ "èssere" vbser pri p3 sg
+""
+ "mòrrere" vblex pp m sg
+ "mortu" adj m sg
+ "mortu" n m sg
+"<,>"
+ "," cm
+""
+ "ti" prn pro p2 mf sg
+""
+ "àere" vblex pri p3 sg
+ "àere" vbhaver pri p3 sg
+""
+ "a" pr
+""
+ "dispràghere" vblex inf
+""
+ "a" pr
+""
+ "lu" prn pro p3 m sg
+ "li" prn pro p3 mf sg
+ "lu" prn pro p3 f sg
+""
+ "ischire" vblex inf
+ "ischire" vblex pis p1 sg
+»
+"<.>"
+ "." sent
+
+
+
+""
+ "no" adv
+"<,>"
+ "," cm
+""
+ "ma" cnjcoo
+""
+ "custu" adv
+ "custu" prn tn m sg
+ "custu" det dem m sg
+""
+ "sero" n m sg
+ "serare" vblex pri p1 sg
+""
+ "nche" prn pro adv
+""
+ "as" n acr f sg
+ "àere" vblex pri p2 sg
+ "àere" vbhaver pri p2 sg
+""
+ "a" pr
+""
+ "giùghere" vblex inf
+""
+ "su" det def f pl
+""
+ "grefa" n f pl
+""
+ "a" pr
+""
+ "su" det def m sg
+""
+ "pinnetu" n m sg
+""
+ "meu" prn pos m sg
+ "meu" adj pos m sg
+""
+ "e" cnjcoo
+""
+ "in cue" adv
+""
+ "àere" vblex pri p3 pl
+ "àere" vbhaver pri p3 pl
+""
+ "a" pr
+""
+ "ischire" vblex inf
+ "ischire" vblex pis p1 sg
+""
+ "su" det def f pl
+""
+ "detzisione" n f pl
+""
+ "meu" prn pos f pl
+ "meu" adj pos f pl
+ "meare" vblex pri p2 sg
+"<.>"
+ "." sent
+
+–
+
+""
+ "ma" cnjcoo
+""
+ "no" adv
+""
+ "ischire" vblex pri p2 pl
+ "ischidare" vblex prs p2 sg
+""
+ "chi" cnjsub
+ "chi" rel an mf sp
+""
+ "su" det def m sg
+""
+ "coro" n m sg
+""
+ "meu" prn pos m sg
+ "meu" adj pos m sg
+""
+ "tzocare" vblex pri p3 sg
+""
+ "cando" adv
+ "cando" cnjadv
+ "cando" adv itg
+ "cando" rel adv
+ "candire" vblex pri p1 sg
+""
+ "pensare" vblex pri p1 sg
+""
+ "chi" cnjsub
+ "chi" rel an mf sp
+""
+ "àere" vblex pri p3 sg
+ "àere" vbhaver pri p3 sg
+""
+ "a" pr
+""
+ "bènnere" vblex inf
+""
+ "unu" num f sp
+ "unire" vblex prs p1 sg
+ "unu" prn tn f sg
+ "unu" det ind f sg
+""
+ "die" n f sg
+""
+ "chi" cnjsub
+ "chi" rel an mf sp
+""
+ "bos" prn pro p2 mf pl
+""
+ "àere" vblex pri p1 sg
+ "àere" vbhaver pri p1 sg
+""
+ "a" pr
+""
+ "dèpere" vblex inf
+ "dèpere" vbmod inf
+""
+ "lassare" vblex inf
+ "lassare" vblex pis p1 sg
+""
+ "pro semper" adv
+""
+ "e" cnjcoo
+""
+ "no" adv
+""
+ "bos" prn pro p2 mf pl
+""
+ "àere" vblex pri p1 sg
+ "àere" vbhaver pri p1 sg
+""
+ "a" pr
+""
+ "bìdere" vblex inf
+""
+ "mai" adv
+""
+ "prus" adv
+ "prus" adj mf sp
+">"
+ "?" sent
+
+
+
+""
+ "chi" cnjsub
+ "chi" rel an mf sp
+""
+ "bènnere" vblex prs p3 pl
+ "bènnere" vblex imp p3 pl
+""
+ "a" pr
+""
+ "bisitare" vblex inf
+ "bisitare" vblex pis p1 sg
+""
+ "custu" adv
+ "custu" prn tn m sg
+ "custu" det dem m sg
+""
+ "locu" adj m sg
+ "logu" n m sg
+""
+ "puru" adv
+ "puru" cnjadv
+ "puru" adj m sg
+">"
+ "?" sent
+
+
+
+""
+ "pro" cnjadv
+ "pro" pr
+""
+ "deus" n m sg
+ "Deus" np ant m sg
+""
+ "e" cnjcoo
+""
+ "pro" cnjadv
+ "pro" pr
+""
+ "su" det def m pl
+""
+ "santu" n m pl
+ "santu" adj m pl
+""
+ "!" sent
+
+
+
+""
+ "Su" np cog mf sp
+ "su" det def m sg
+""
+ "pantasma" n m sg
+""
+ "su" det def mf sg
+ "si" prn pro ref p3 mf sp
+""
+ "est" n m sg
+ "èssere" vbser pri p3 sg
+""
+ "pesare" vblex pp m sg
+""
+ "dae" pr
+ "dare" vblex imp p2 sg
+""
+ "su" det def m sg
+""
+ "*seidòrgiu"
+""
+ "sùere" vblex pri p1 sg
+ "suo" prn pos m sg
+ "suo" adj pos m sg
+ "suare" vblex pri p1 sg
+""
+ "cun" pr
+""
+ "unu" num m sp
+ "unu" prn tn m sg
+ "unu" det ind m sg
+""
+ "tzichìrriu" n m sg
+""
+ "dèbile" adj mf sg
+ "dèbile" n mf sg
+""
+ "de" pr
+"